AIRLINES
TÜRKiYE SAHiLLERiNDE SUALTI TATiLi 1 SCUBA DIVING OFF THE TURKISH COAST • BiR ŞENLiKTiR BODRUM 1 THE SPELL OF BODRUM
S E Ç K
AGAZALARDA.
Manyetik Bant Kayıt Yöntemi ile her müşterimiz .....,...._..,.._.. .~'";için özel olarak kodlanıyor. Çekinizin üzerinde , isminiz , hesap numaranız ve şubenizin kodu bulunuyor.
isterseniz, firmanızın adı ,
adresi, telefon numarası ve hatta logosu bile yazılabiliyor.
MB ÖzelÇek'in
basımı için VakıfBank özel bir tesis kurdu ; bu tesis diğer
bankalara da hizmet verebilecek kapasitede.
VakıfBank
MB ÖzelÇek sıradan bir çek değil.
Kişiliğiniz
kadar
farklı ,
imzanız
kadar
özel
bir
çek ...
Keşide Yeri:..A1Aic::.at.:"O...
Keşide Tarihi20t ..8 .1 -~q_q 1
ı TL : .. 5.,.7.5."0.~.000•.-=. ... ı --\-~ı\,I~UıU~~=~=~=~~~===~~===~~EMRINE
._ı::;)~~~~~llll~(l:U.~~!-L.U..UOJ.~..=:::;:::~=====~·· RK . LIRASI ÖOEYINIZ.
VakıfB a nk
MB Öze lÇe k y a pragının alt kısmınd a
manyetik bant üze rin e E- 13 B kodl a m a stan d artın a
(h e sap g ib i)
uyg un olarak kodlanan
num a r a nız , ş ub e
V a kıfB a nk bilgi sa y a r l a rının
tan ı ma s ın ı-
v e tabi i
çeşitli
kodu , çek se ri
bil gi le r ,
num a r as ı
s izi n ç e kini z i
güv e nliğiniz i- s a Qiıyor .
Valafsik TürkiyeVakıflarBankası
__ 21. Vüzyll Bankac1hg1
21.
yüzyıla
telekomünikasyonla hazırlanmak
Dünya enformatik hızlı iletişiminden
Türkiye'de ve öncüsü
Netaş
20.
çağına
giriyor. 21.
yüzyılda başarının
yolu etkin ve
geçecek. Ortadoğu'da yüzyılın
Küçük ve büyük
tam
son on
iletişim ihtiyaçlarına şimdiden
sayısal
yılına
telekomünikasyon sisteminin geleceğin
yeni örönlerle giriyor. ..
çözüm getiren ürünler.
ş irketler,
daireleri ve askeri kurumlar, Netaş,
...
iş
dünyasının
geleceğe Netaş
çeşitli
sektörleri, devlet
sistemleriyle
Türkiye'ye bir telekomünikasyon
hazırlanıyorlar.
geleceği
kuruyor.
Netas-
lctişimin
gücü
Merkez ve Fabrika: (1) 335 ll 00 - 329 44 44 • İstanbul: (l) 174 34 74 • Ankara : (4) 11 7 95 00 • İzmir (5 1) 19 .B 33 • Antalya: (31) 18 50 50
THEMARMARA "BUSINESS SUITES" IN THE CONTENTMENT OF FIVE STAR COMPORT Presenting a new style and service to our guests. "Business Suites" for the perfectionist businessman, where you'llfind all the necessities of an office and more ... With the addition offive star luxury and service.
~
- - T H E --
MARMARA ISTANBUL Taksi m
Meydanı
80090 ·Istanbu l
Tel.: ( ı ) ısı 46 96 Fax: ( 1) ı44 05 09 Te l ex: 24 ı37 m a rm tr
E.C.A: K
O
J U NKERS
M
B
Merkezi 1s1tma ve an1nda s1cak su birarada
~ı
>A~
v
· ~r
CENTRAL HEATING & INSTANT HOT WATER Genel
D ağ ı tım :
BiMTAŞ BiLUMUM iNŞAAT
MAUEMELERi TiCARET A.Ş.
ANKARA
iZMiR
Ke m eraltı Cad . Ümmehan No:71/3
Atatürk Bulvan 199-A Sefaretler Ap.
80020 Karaköy /ISTANBUL Te l: 145 24 37 - 149 60 35 Fax: 145 03 57
K.4 No.: 30 Kavaklıdere 1 ANKARA Tel: 126 67 04- 06 Fax: 126 67 04
ELBA A . Ş . Yanı Işıkkent Kolej Yolu /IZMIR Tel: 1819 57 Fax: 18 06 56
BtMTAŞ A.Ş. ELGINKAN TOPLULUGU Kuruluşudur
•
1
TV'u, proieksiyonu, tepegözü,·· slaytlar1, kağ1tlan... Unutun!
Prezentasyonda
ELECTROHOME çağ1 yaşan1yor! Artık prezentasyonlarınızda
TV 'u, projeksiyonu, tepegözü, slaytları, kağıtları ... Unutun! Her türlü prezentasyon ortamını ELECTROHOME'Ia yaratın, çağı yakalayın. Işinizin kalitesini,
prezentasyon kalitenizle bütünleyin.
ELECTROHOME BÜYÜK PERDE PROJEKSiYON SiSTEMi, video veya bilgisayarla hazırlanan görüntüleri direkt olarak büyük perd eye yansıtır. Prezentasyonlara büyük işletim kolaylığı, yüksek teknoloji ve dinamizm geti rir. Tüm ayrıntıları -oda ışığında bilemükemmel bir görüntü kalitesiyle aktarır.
Açma-kapama, tüm renk, ışık ve netlik ayarları elektronik ve uzaktan kumandalıdır. Bugün hemen bizi arayın . Size bir prezentasyon yapalım. Büyük ekran prezentasyon dünyasını siz de keşfedin .
Türkiye Yetkili Satıcısı
s
Bilgisayar Hizmetleri ve Tic. LTD. ŞTi. Büyükdere Cad . 4/ 7 Şişli - istanbul Tel: 131 80 08 - 134 15 66 Fax: 140 36 64
Sizin de dikkatinizi çekti mi? Bugünlerde. standart
Ayarlanabilen hidrolik direksiyon. ergonomik kol-
yönelişlerden
tuklar. çok
uzak duran doruktaki
otomobil seçerken de
ayrıcalıklı
ediyorlar ... Nissan Laurcl Niçin dersiniz? tanıdığınızda
bir çözümü tercih
Altima'yı
issan Laurcl
kişiler.
seçiyorlar.
Altima'yı yakından
bu ilginin nedenini hemen anlaya-
caksınız ... Örneğin. yeni bir çağı yansıtan dizayn.
Aemdinamik inanılmaz
yapı
sürtünme
katsayısını.
bir düzeye indiriyor.
sinin eseri motor. yüksek
0.32 gibi
issan teknoloji-
pcrformansın kaynağı.
işlevli
gösterge paneli. klima. müzik
seti. otomatik açılabilir tavan. "6. vites"* güvencesi gibi tüm üstünlükler Nissan Laurel Altima'ya
yö nelik ilgi yi A ltim a' nın
aç ıklı yor.
Anca k. Nissa n Laurel
ni çin doruktak i
kişilerin
yen i seçimi
kol ay lıkları
da dahil olmak
üzere her konuda bilgi
a lın .
*6.VIteS 1
o ldu ğunu
daha iyi anlamak
i stiyorsanız
lütfen bir
dilerseniz otomobi lini zi
Nissan l.aurcl sahipl erin e özg ü
özclhi r hız.iizclhir
güç tür ... Tıırki yc çapındaki IJM (;.~ I SSA \ Servisleri'nin yurt ça pınd a ki d es~ idir... 001
BMC-Nissan Show-Room'a
uğrayın.
Çekici
satı ş
kull a nın .
Doruktaki
Vl' lı cs~ıplı
ye df' k parça
~ ii v t• ıır es idir .
ye ni otomobili size de sunmaktan. Nissan Laurel Altima ile yeni doruklara yol biz de mutluluk
a lm an ızd a n
duyacağız.
lımir · Merkez: Ankara Aslaltı No 64 Bornova · 35100 Tel 16 94 40 (6 hal) lst1nbul Show · Room : Akabe Tıcaret Merkezı Buyukdere Cad 70-80/2 Mecıdıyekoy · 80450 ıstanbu l Tel 167 48 08
~ • illwıtıııl ~i f-1--M ~ 1 "Türkiye'de yaygın...dünyada saygın"
iÇiNDEKiLER 1 CONTENTS
F-------------~============================================-
s/p 14
s/p
THY HABERLER
UÇUŞ
34
İç imizd en Biri: Müznıer Budak • AT Komi syçı nu Üyesi Kare! Van Micrt THY'nin Konu ğu Oldu • THY Diyanet I ş l e ri Başkan lı ğı'na Şü kran l arını Sundu • Seçkin Yolcular İçin Özel CIP Salonu • Türk Hava Yolları ' nın Business Class Tanıtım Programı • THY 9~. 1 Numara 12
NOKTASI / D[ST/NATION Ku zey
Kı b rıs' ın
Efsunlu
Çekic il iği
18
1f1e Haunting Heauty of Northern Cyprus SPOR /SPORT
Türkiye Sah ille ri nde
Sualt ı
T atili
26
Scuba Diving of! the Turilis/ı Coast GEZi / TRAVEL Kapak Fo toğafı
Covc ı Photogıaplı
Bir Şe nliktir
Bodnı m
34
The Spell of Bodrum
1 by:
Uğur Eroğlu
YAŞAM
/LIFE
46
Oryantal Dans
Oriental Daneing ----
Tiirkiyt• sahillt·rimh· sualı ı tatili
Scuba liivi>~gofftlır Turkisluoast
BiR KENT / A TURK/Sil Cl TY
T ürk iye'nin Gü ney Sahillerinin Gözbeb eğ i: Antalya 71ı e
TARiH / HISTORY
52
Capital ofTurkey's Southern Coast: Antalya
Bcylcrbeyi
Saray ı
58
Beylerbeyi Palace EL SANATLARI / HANDICRAFTS DO BAG: Gele neksel Türk
Halısının Simgesi Caıpet Weaving
66
Reviving the Art ofTraditional
1O SKYLIFE 9 1991
DUTY FREE
81
THY BiLGiLERi /THY INFQ_RMATION
88
SKYLIFE'DAN !FROM SKYLIFE
1oo•üncü Merhaba! Our 1OOth Hel lo!
hıs ıssue of SKYLIFE ıs a specıal one for seveı-al reasons. lt is both the 1OOth ıssue and the beginnıng of a new look for our infiight magazi ne. c ını taşı yo r . 57 y ıl önce ge nç Türkiye CumhuriyeOver the past eight years. the magazı n e ti 'nin "ulu sal" havayolu olarak kuru lan has gone through mo re than one THY bugün yu rtd ı ş ınd a 45, yurtiçinde 15 t ransformation. reflecting in its noktaya u ç u ş yapan ve yolcu s ay ı s ı her development the growth and changes in geçen gün art ıp 5 milyona d oğ ru tırm a n an Turkısh Aırlines itself. Established as the "u l uslararas ı" bir havayolu niteli ğ in e e ri şti. natıonal fiag camer of the young Turkish Gelecek günle rel e de bü yük hamlelere Repub lıc 57 years ago. tadayTurkish h az ırl a n a n THY. i şe ye ni b aş la ya n nı e Aırlines flıes to 45 international and 1S nıurun da n en üst dü zeydeki yöneticisine domestıc destinations. W ith the number kadar tüm personeliyle "en iyi olma" heof passengeı"S rapidly approaching fıve define d oğru ilerliyor. Buna paralel olarak mıllıon. Turkısh Airlı n es truly is an yolculara Türkiye'yi ve Türk Hava Yollaintematıona l airline of increasing importance. rı ' nın u çuş n o kt a l a rını ta nıtı c ı , u ç u ş s ı ra sında zevkle ve yararlanı l arak okunacak. The goal of Turkish Airlines is to be the best camer on the routes ıt fi ies. To ge r e kti ğ ind e bir referans belgesi olabilecek bir dergi sunmaya çaba h arc ıyoru z. achieve this goal. all our employees. from Dergimizele Türkiye'nin turistik yerlerinew reCI'uıts to top-levet managers. are ni, doğal güzelliklerini. zengi n tarihini ve exert ıng themselves to provide top-qualıty kült ürünü, el sa n atl a rını t a nı t m ak baş lı ca servıces to our passengeı"S . am ac ınıı zdır. SKYLIFE ıs an ıntegral part of these S KYLI FE' ın sayfa l a rını ç e v irdi ğ in izel e efforts. Our aım ıs to publısh an ın-fiıght göre c e ğ ini z gibi dergimiz yüzü ncü s ay ı magazıne comparable to the best ın the world. The woı·ds of o ur· wrıters s ıy la birlikte "yüzünü" de d eğ i şt ird i . İ çerik kadar biçimin de büyük önem taş ıdığı göz com bı ne wıth the artıstry of our önüne a l ı n a r a k derg inin sayfa düze ni photographers to produce a magazıne as elden geçirildi. beautıful to look at as ıt ıs ınterestıng to İn gilte re 'nin önde gelen dergi tasarını read. When you tum the pages of this c ı s ı Charl es Karse nbarg, SKYLIFE'ı ıssue of SKYLI FE. you wıll notıce a new yenielen tasarlaclı. World Magazine dergisi style to the magazıne. To mark the 1OOth i ~· i n ya ptığı sayfa düzeni ilc ödül kazanan ıss ue. we changed the face of the ve Landscape, Geographical ve EuroBusimagazine by askıng Charles Kaı"Senbarg. ness derg ilerinin say fa düze nlerinde de England's leadıng magazıne desıgner. to i mzası olan Karsenbarg, dergiye yeni biçiredesıgn SKYLIFE. The new look makes ıt mini verirken, oku yucunun k o nul a rı daha easıer for the readers to follow the articles rahat izlemesini sağ l ayan ve görsel aç ıd a n and adds vıtalrty and ınterest to the da çarp ı c ı olan bir biçim üzerinde durdu. appearance of the magazıne. W e Sonuçta ortaya sizin de b eğe n eceği n izi hope you will appr·ove of the u m duğu mu z yeni bir SKYLIFE ç ı k tı. ...,...result. Daha ni ce 100\in cü W e extend our best w ı shes say ıl a ra derken SKYfor a pleasant fiight. and hope LI FE 'la g üzel that you. along w ı th so ~ . . vak ıt geç ırm emany of our passengeı"S. ni zi umar. size wıll become a iyi uç u ş l a r dilededicated reader of ri z. SKYLIFE.
S
Türk Hava Yollan A.O.
Sanat Yönctmcnı
.ıdına sah ıbı
1 Publıshcr Cem M. Kozlu
Art Dırector Kemal Öktem
Genel Koordınatör
Reklam 1 Aclvcrvsırıg
Generol
Coordına r o r
Çetin Özbey Genel Yayı n Yönetmenı
Duygu Tamer Yurdagül Altınöz ı el: ~/4 13 00 (Ext) 118411 18~
Edııor ın Chıcf
Lale Apa Tel: 164 M 20 Yazı l~ len
Müdurü
Adres 1 Acidres s Türk Hava Yolları Genel Müdürlük Binası
Edııor
Ye~ilköy
Ayşe Üçok lcl: IM M 20
Istanbul
Yay ı n
Kurulu
Publıshıng
Boord Engin Öktemer Turgay Tekin Ergun Ergur
Tasan m.
yapı m. baskı
Englısh Eclı r o,nl
Drsıgn. rrodıscrıon
ACC Ltd
prınr.ng
Gümü~suyu
Istanbul Tel: 145 19 60 Fotoğraflar 1 Phoro"mphs Bünyad Dinç Refik Ongan Erdal Alok
Apa Ofset Basımevi
KYLIF E'dan 100 . kez me rh aba .. . TH Y'nin ay lık de rg is i SKYLI FE l OO'üncü sayı s ın a ul aş m a nın kıva n
T
SKYLIFE
SKYLIFE
Levent, Istanbul ı cl: 164 6~ 20
9 1991
SKYLIFE
ı ı
iÇiMiZDEN BiRi
THY Moskova Bürosu'nun kurucusu Müzmer Budak:
''iyi ili,kiler kap1lar1 açt1r1yor'' ü zme r Budak 1989 y ılının 13 Eylül g ünü Türk Hava Yoll a rı büro s unu kurmak ü ze r e Moskova'ya ayak bast ı. Hava çok soğuktu, daha eylül olm as ın a r ağ m e n s ı ca klık -7 d e r ece ydi. Ke nt hakkındaki bilg is i okuduklanndan olu şan Müzmer Budak ll milyonluk bu şe hird e hi ç kim sey i
M
ta nı mıyord u .
Tarih 3 Aralık 1989. Moskova'da sıcaklık -17 d e re c eye dü ş mü ş tü. Diz bo yu kar vardı. Mü zmer Budak yine tek baş ınaydı, ama bu kez t a tlı bir heyecan iç ind eydi: THY' nın Airbus u çağı ilk Moskova seferini yapıyordu ... Türk Hava Yolları'nın İstanbul-Moskova hattının büyük bir süratle aç ı l m as ını başka ye nilikl e r izl e di. Müzm e r Bud a k ' ın g iri ş imiyl e Mo s kova 'da y aban c ı h avayoll a rın a önce ke ndi r e z e rva sy onl a rını yapabilme ardından da ke ndi biletl e rini satabilme hakk ı ve rildi. Bunu THY'nin Mo s kova'nın me rkezinde , ık bir büroya kavu ş ma s ı izle di. THY Mosk ova Bürosu 199 1 yılın a yolcus u çoğalmı ş . bürosunda ve rdi ği hizmet mükemmel düzeye çıkmı ş bir durumda girdi. Bu ge l i ş m e l e r i birbiri ardına sıralamak di le kolay ... Ama ya dilini bi l m e di ğ ini z , harfini okuyam a dı ğ ını z, in sa nını tanımadı ğ ını z ve bürokrasinin ya şamın he r a lanın a hakim olduğu bir ülkede bunca i şi yapabilmek kolay mı? . Müzmer Budak, "Sovyetler Birl iği kapalı bir kuluydu bi z im iç in" di yor ve geli ş m el e ri şöyl e an l atı yor:
"M osk ova 'ya vardıkt a n so nra Sovye t Sivil Hava c ılı ğ ı ' n a g itti ğ imel e b a na hav a cılıkla ilg ili bütün hi zmetl e rin na s ıl yürütü l dü ğ ünü göste ren bir talim atn ame ve rdil e r. Buna uy a rak üç g ün iç ind e faali ye t göste rm e iznini a ldım. Am a bir m ey dan büros u , şe hir büro s u, a y rıca müdür olarak bana ve be niml e ça lı şac ak 12 SKYLIFE9 1991
arkadaşlarıma
birer ev gerekiyordu . Tabii bütün bunlar orada devletin malı . Biraz soru şturunca ortaya üzücü bir durum ç ı ktı. Mo s kova'da büro e dinm e k ç ok zordu . Öyle ki aralannda Swissair ve KLM 'in de bulundu ğ u on-oniki ş irk e t, ote ll e rd e tutulan od alard a n idare e diliyordu. M e ydancı a ise birbirl e rin e mi s afir o luyorlardı."
Pe ki bu
kapalı
kutunun
kapağ ı nasıl
aralan acaktı?
I ş t e bu nokt a da Mü z m e r Budak'ın y ılların
birikimi olan tecrübesi devre ye girdi. Budak dah a li se ç a ğ l arında hava c ılı ğ a s e mpati duymuş , m e rak s almı ş tı. ABD'de pilotaj kursu göre re k Türk Hava Kuvvetleri'ne kat ı lmı ş, üç yıl muk aveleyle çalı ş tıkta n sonra 1956- 1970 y ıll a rı a ras ında Am erika lılada ç alı ş mı ştı.
197 1'd e Frankfurt't a Malze m e Müdür Muavini g öre vind e yk e n Türk Hava Yolları'na tran s fe r olmu ş tu. Bütün Avrupa'yı dola şa r a k THY'nin haneliing anlaş mal arını yapmı ş, 1975'te THY Londra Satı ş Müdürü olmu ş tu . Londra 'y ı Roma Satı ş Müdürlüğü i zl emi ş , bu arada Madrid büro sunun aç ı lı ş ını da .ge rç e k l eş tirmi ş ti. Merkeze dönüp bir süre yürüttü ğ ü Satı ş Artırm a Müdürü gö re vind e n so nra da Mo s kova 'ya a t a nmı ş tı. Mü zm e r Bud ak tüm bu ya şadıklannı n sonucund a e dindiğ i
tecrübeyi şöyl e anlatıyor: "Avrupa ' daki ç a l ı ş malarımda bir alı ş kan lı k e dinmi ş imdir. Yeni bir büroyu açmaya gid e rk e n mutlaka o ülk e yl e yapılmı ş Sivil Hava c ılık Anlaşması, D e vl e tl e rara s ı Anla ş mal a r ve havayoll a rı arasında yap ıl mı ş anla ş maların bire r kopyasını alır, her satırı de falarca okurum. O anlaş mala rda bir bo şl uk ya da ç ıkı ş yolu ararım. Bu ke z d e öyl e oldu ve kilit sözc ü ğ ü buldum: Ka r ş ılıklı ili ş ki ilkesi. Ge re k Ae roflot ge rekse Sivil Havac ılıkla yapılmı ş tüm anla ş malar he p bu ilkeye göre dü zenl enmişti. Oradaki yetkililere bu madd e le ri hatırlattım ancak ön e m sem e dil e r. Bunun ü ze rin e Ae r o flot'un Türkiye 'd e ki fa aliye tl e rind e bir takım aksaklıklar ç ıkma ya b aş l a dı. Bu ak sa klıklar h e m e n M os ko va' ya r a por e dilmi ş . Bir s ür e s onra be ni ç a ğ ırıp , ' Karş ı lıklı il i şki ilkesini iyi i şl e tti n iz. buyrun meydan büronuz' dediler." Bu ilke Müzmer Budak 'ın yıllardır büro bekleye n havay ollarının önüne geçip bir büro e dinm esinin de a naht a r s özcü ğ ü oldu. Büronun öykü s ünü Budak't a n dinleyelim: "Sonunda bana şe hir me rk ezind e alt kat ı nd a Bulgari s tan Turi z m M ü ş a virliği'nin bulundu ğ u bir bina oldu ğ unu, üs tt e ki iki katı da Çin H a va y olları ile
HABERLER
Mo ğ oli s tan Havay o lları'na
verd iklerini, birini ikn a e d ebilirse m alabi l ece ğ imi söyl e di ler. Çinli mesle kta şıma sordum, ikibuçuk yıldır bekliyormu ş , Moğol ise 5 yı l dır. Bina yıkık dökük bir vaziyetteydi. Büyük bir onanın gerekiyordu . O n arım için elinde 20 bin dolar olan Moğol me sle ktaşıma yardımcı oldum, bir Türk mühendis arkadaş gelip ne kadar masraf g e r e ktiğini belirle di. Sonuç 200 bin dolar çıkın ca Moğoli s tan Havayolları vazgeçti. Tabii hemen ben talip oldum ve Aeroflot'la ön mukaveleyi onlardan
yaptım."
Müzmer Budak başanlı bir manevrayla şeh ir merkezine 500 metre uzaklıktaki daireyi THY adına kir alamı ş tı. Ama bu dört duvardan ibaret virane şık bir THY
AT Komisyonu üyesi Karel Van Miert THY'nin konuğu oldu
A
"Ulaş tırma Konul arından
Sorumlu" üyesi Kare! Van Miert İstanbul'da Türk Hava Yolla rı'nın konuğu oldu. Türk Hava Yolları Genel Müdürü Cem M. Kozlu 'nun Kare! Van Miert onuruna v e rdi ğ i a k ş am y e m e ğin e ülke mi z s ivil havacılık se ktörünün üst yön e ticil e ri katıl d ı ve misafir bakana Türkiye'deki özel
ğustos ay ı b aş ında Ulaştırm a
havayo lları tanıtı ldı.
B akanı İbrahim Özd e mir'in
İstanbul'd aki ikinci gününde bir Boğaz gezisi yapan Kare! Van Miert Anadolu
davetlisi olarak Türkiye'yi ziyaret eden Avrupa Topluluğu Komisyonu'nun
Kavağı 'nda ağırl andı.
Kare/ Van Miert, Cem M. Koz/u ve diğer yetkililer Boğaz'da bir gezinti yaptiiar.
bürosunanasıl dönü şecekti?
"Bürosuz çok s ıkıntı çekiyord uk . O bir fikir geldi ve he men merkeze bildirdim. Moskova'da faaliyet gösteren çok say ı da Türk ş irk e ti vardı. Onlar da herkes gibi otel od alarını büro olarak kull a nıyorl a rdı. Bu ş irk e t yetkilile riyle konu ş sak , be nim in ş aatımı hangisi yaparsa dairenin bir bölümünü ona versek şeklindeki fikrim benimsendi. Alarko talip oldu. Bütün inşaat malzemesi İstanbul'dan geldi. Şimdi Moskova'da bir bölümünü Alarko'nun kullandığı , ş ı k ve son sistem m uhabere aletleriyle donat ılmı ş mükemme l bir büroya sahibi z. Üstelik birçok havayolu şirketi her ay otel odalarına 10-12 bin Dolar verirke n biz sadece ayda 1600 Dolar kira ödüyoruz. Alt katımı z daki Çin Havayolları ' nın ll bin Dolar kira verdiğini de bu arada belirtmek isterim." Müzm er Bud ak, birç ok havayolu sırada aklıma
ş i rketi nin yıllard ı r yap amad ı ğ ını baş ar
masının
formülünü şöyle açıklıyor: "Gittiği niz ülkeyi iyi gözlemeniz lazım . Sovyetle r Birli ğ i 'nd e ba s ılı kurallara harfiyen uyuluyor. Siz de bu düzene uyum sağlamalısınız. Tepeden tımağa kadar her kadernede çok s ay ıd a dost edindim, s ık s ık görü ş m e l e r yapt ı m . Gerek ya ş ıma g erek bilgime çok de ğ er verdikler ini hissettim. Onlarla samimi ve iyi il i şkile r kurup bilg imi onlara aktard ı m . Bu iyi ili ş kil e rim bana birçok k a pıyı aç tırdı, yapılamayacak gibi görüneni yapabilmeınİ
THY, Diyanet işleri Başkanl1ğ1•na şükranlarini
sundu
ürk Hava Yoll a rı Genel Müdürü Cem M. Kozlu, Diya ne t İ ş l e ri Ba ş k a n ı Sai d Yazı c ı oğ lu ve Diyanet İşleri Başkanlığı üst yöneticilerine Ankara'da bir yemek verdi. Kozlu yemekte
T
B aş kan Ya z ı c ıo ğ lu ' na
THY'nin ş ükran plaketini sund u. Diyanet İ şl e ri B aşk anı Said Yazıcıoğlu yaptığı konu şmad a THY'yi 1991 y ılı Hac operasyonunda gös te rdi ğ i üstün performans ve ba şarılı çalı ş madan ötürü kutl adı. Kozlu da konu ş ma s ınd a 1992 yılı Hac seferlerinin organi zasyonu için ş imdid e n hazırlıklara b aş l a n acağ ını ifad e ed er ek , v atand aş l a rın bu k uts al görevi daha rahat bir şe kilde ifa etmeleri için tüm önlemlerin alın acağını belirtti. •
THY Genel Müdürü Koz/u, Diyanet işleri Başkam Said Yazıcıoğlu'na bir şükran plaketi sundu.
sağladı."
Üç yıl önce geçirdiği bir ameliyatla kalp Müzmer Budak, iki yıl boyunca ba şarıyl a s ürdürdüğü THY Moskova Müdürlü ğ ü ' nd e n , s oğu k iklim sağlığına dakundu ğu için ay rıldı. Ş imdi s ıcak bir ikl ime , Roma Müdürlü ğ ü ' n e atanmı ş durumda... • kapakçığı d eği ştirile n
9 1991 SKYLIFE
ll
HABERLER
Seçkin yolcular için özel CIP salonu yolcularımıza
sunmakta hizmet le ri daha i y il eşt irm e ve mük e mmel e ul aş tırmak için sürekli yeni aray ı ş l ar içindeyiz. Sizl e rin uçak yo l c ulu ğunda n be kl e nti le rini zi öğr e nebilııı e k içi n istek ve tepki lerini zi ara:;; tırı yo ru z . Bek le nt il e r inizde n birinin hava te rm inal ind e geç i rd i ğ ini z sürenin daha ve rim li o l mas ı ve yo l yorgun l u ğu ını a za lt ın as ı i s t eğ i olduğunu bi li yo ru z. Bu doğrultud a İ stanbul ve Ankara'dan y urtdı şı ç ıkı ş l a rını zcla si zle r iç in ço k öze l CIP salonu o lan ak l a rı sağl adık. Ankara Ese nboğa H avalim a nı 'nda sizler iç in öze l bir Dış Hat la r terminali ha z ırlaclık . Bu termin ald en ya lnı z sizler.
S
eç kin
Ankara Ese nboğa Hava/imanindaki C/P Salonu'nda yolcu/ara sakin, sessiz ve verimli bir ortam sunuluyor.
olduğumu z farklı
Es enboğa H avalimanı
CIP Salonu müdürü ekibiyle birlikte (sağda) .
CIP Salonu'nda yolcular uçağı beklerken rahatça kahvelerini içebiliyor, check-in işlemlerinde de kendilerine Yeşil Ceket birimi yardımcı oluyor.
THY Fre qu e nt Fl ye r . Company Club üy e le ri ve Busin ess Class yo lcuları yararlanabilir. Bu terminalin b eğe n e c eğ ini z i umduğu muz birçok öze lli ği var. Bun lardan e n önemlisi gen i ş . rahat ve konforlu o lu ş u ve estetik güze lliğ i: sizler için h az ırl ad ı ğımı z iki ge ni ş odas ı .. . Burada sakin . sessiz ve verimli bir or t anı bulacaksını z. Yoğun yolcu a kımına katılmadan ay rı bir te rminald e dı ş uçu ş larınızcla bütün iş le ml erini zi yapt ı rı p kalkış saati ni zi bek leyece k. ist erse ni z Bus in ess Center'daki masacia ça lı ş nı a l arınızı yapabilecek. kahveni zi içebileceksiniz. Sonra da s izle ri bek leye n u çağa öze l te rminalinizelen binip seyahat e cl e bil e ce ksiııi z . Ayrıca Anka ra Esen b oğa ve istanbu l Atatürk hav a lim a ııl a rınclaki THY CIP sa l on l a rınci a hi zme tinize su nul an faks c ihazı ile dünyanın her yerine ki.içi.i k bir ücret kar ılığı a nınci a ulaşabil eceks iniz. Son olarak yine Ese nb oğa ve Atatü rk havalimaniarınd aki CJP sa l onlanııda sizler için hazırl a nan " Y eş il Ceket" servisin i su ııu yo ru z . Yeş i l ceket leri ile tanınacak THY CIP m em url arı iıiib atlı uçuşlarını zda s izle re ya rdım cı olacak. bil et ve bagaj i ş l em ini z i hı z landır acak ve CIP salonlarında fak s çekme ni ze yard ı mcı o l acak l ard ı r.
te mel amac ı. rahat ve e min bir şek il de gerçek l eşt i rmektir. Bu amaca yönel ik eliğ e r yen ilikl er inıi z i bildirmek için Bütün
ça lı ş malarımı z ın
u çuşla rını z ı
sab ırs ı zl a nıyo ru z. Uç u ş larııııı zda saygı lar s uııarı z .
14
SKYLI ~ E
9 1991
beraber olmak
dil eğ iyl e
•
THY'de yönetim ile
Türk Hava
çalışanlar arasındaki ilitişimi sağlamak
Yollar,•'n•n Business Class tan1t1m
amacıyla
toplam 2500 persanelin
katıldığı toplantılar
programi
T
ürk Hava
düzenlendi (solda). Genel Müdür Cem. M. Kozlu personele
Yolları , "Ortak l arım ı z"
şe klind e tanımladığ ı ace nta ları
hede~erini açıkladı
ba s ın m e n s upl a rı
(altta).
özel bir Business Class
ile için Ant alya'da
t a nılım programı
yaptı.
Top l antıda Türk Hava Yolları Ge ne l Müdi.irü Cem M . Ko z ltı 'nun konu;;ma-
THY ça lı şan l arı "H edef 'i onay l ad ı
" @ 93 ,
T
ürk Hava
1 Numara" Yolları
yönetimi il e il e ti ;; imi sağ l a mak ve peki ·tirm ek amac ı ile dü ze nl e ne n ve be lirli pe ri yo tlarda ça lı ş anlar aras ınd ak i
THY'nin Business Class uygulamasını tanıtmak amacıyla düzenlediği toplantıya katılan
acenta ve
basın
mensupları
Antalya'da
s ınd a n
ağırlandı.
so nra Yolcu Hi zm et G e li ş tirm e Seres E n e r Bus in ess C la ss u ygulam as ı ile ilg ili tekn ik bilg i verdi. Anta lya u ç u ş u es n as ınd a Bu s in ess C lass se rvi s iy le ağ ırlan an program i ş tirak ç il e rin e Antalya'da veril e n a k şam ye m eğ ind e ise THY' nın Moskova-Tokyo h a ttınd a yolcu ların a s undu ğ u Busines Class menü sü ikram edildi. Bu arada. Türk Hava Yollan Ge.ne l Müdürü ve Ticari Ünite üst yönet ic ileri ace nt e le r il e toplantı yaparak çeş itli so runları görüştü l e r. • Ba ş kanı
ayında ımını z ka l dığ ı :1ıı günlük grevin Türk Hava Yolları ü ze rind e ki yıkın e konomik e tkisi istatistikl e r il e ortaya konularak. Ortaklığı bu e tkid e n kurt a raca k o lan pl a nlam a lar h a kkınd a bilg i verildi. Türk llava Yolları Ge nel Müdürü Cem M. Kozlu . THY yönetimi ve ~·a lı şan l a rının "Tutucu bir ta rz il e . bug ünkü durumu muhafaza etm ek için küçük deği iklikler il e kifayet e dilm esi" veya "B iraz riziko altına g irme k suretiyle. cesur bir karar ve ke ndin e güven le e n iyiyi he d e fl eye re k Türk Hava Yo ll arı'n ın ge l eceğ ini ga ranti ye a lma" seçene kl e rind e n birini te rc ih etm e durumunda o ldu ğ unu ifade ede rek seç imin ça lı ' a nl a r tarafınd a n yapılmas ını istedi . THY ça lı şa nl a rı "Z irve 'ye do ğ ru ko ş m a" ve "1993'ün en iyisi" deyimle ri ilc özetle ne n he de fi bü yük co ·kuyla tescil ettile r. •
te krarlanması planlanan seri toplantıların ilki 1 Ağustos 199 1 g ünü 1500 perso nelin katı lımı y la T e knik Ünit e hangarınd a ya pıldı. Ay nı g ün öğleden so nra te rtip edil en ikinci topl a ntı ya da 1000 personel katıldı. Ertesi g ün Genel Yönetim Binası sa lonlarında, iki g rup halinde sürdürül en toplantıda Türk Hava Yolları ça lı şa nları "92 Zirveye Do ğ ru " ve "93, 1 Numara" o larak be lirl e n e n Ortaklık h e d e fini o nayladı.
Top l antıda
ede n
sıcak
Kö rfez Kri zi. kri z i takip sava ve 199 1 yı]ı Nisan 9
ı99ı
SKYLIFE
1S
When You
Evden
AreAway
Uzakta Olduğunuıda,
From Home,
Sadece ... ****
***** HOTEL ANTALYA DEDEMAN
HOTEL ANKARA DEDEMAN Büklüm Sokak 1. Akay 06660 ANKA RA Te l: (4) 117 62 00 Tlx: 42408 DEDE-TR Fax: (4) 117 62 14
*****
HOTEL İ STANBUL DEDEMAN Yı ld ı z Posta Caddesi 50. Esentepe- 80700 İ STANBUL Tel: ( 1) 174 88 00 Tl x: 28217 MKD-TR Fax: ( i ) 175 11 00
Lara Yolu 07100- ANT AL YA Tel: (31 l 21 39 30- (3 l l 21 79 10 Tlx: 56047 OTDE -TR 56049 RİDE- TR Fax: (3 1l 21 38 73
-DEDEMAN
H OT E L S
***** HOTEL NEVŞEH İ R DEDEMAN Nevşehir- Kayseri Yolu NEVŞE HI R Tel : (485) !9900 Tlx: 49719 DDMN-TR Fax: (485) 12158
Captivating beauty. Enduring value. The slightly curved, scratchproof sapphire crystal gives the DiaStar 'Integral' the typical Rado look and Rado's legendary wearer- comfort. Perfectly designed, it moulds itself to your wrist with its skin-friendly
bracelet
made from
scratc~proof
路.
high-tech ceramics. Elegant. Beautiful. And unmistakably Rado.
-ll di((!_reut world
Rado DiaStar 'Integral'. With scratchproof sapphire crystal and scratchproof ceramics bracelet.
RADO Switzerland
Rado Watch Co. Ltd., CH -2543 Lengnau, Switzerland
ğe r
E
Ku zey
Kıbrı s'a
Hava alanı'nd a n
Erca n ve bir bahar ya
d a ya z g ünü g iri yo r sa nı z, ge n zini zi y anık bir to pra k koku s u y aka ca ktır . Magosa 'da n kopup gele n, Le rko şa'y ı yal ay ıp geçe n Mesarya Ova s ı ' nın koku s udu r bu ve Ku zey Kıbrı s'tan başka hiçbir yerel e yanık toprak koku su böylesine e fsunlu d eğ ildir . Ama dünyada hiçbir ada da belki Kıbrı s kadar efsunlu d eğildir. Bir ada için hayli g e ni ş fak at bir ülke için pek küçük bir alanda in anılm az ölçüele çeş ni s un a r Ku ze y Kıbrı s . He m d oğa olarak, he m o d oğ anın üze rind e ki örtü olarak ve hem de mutfak olarak ... Mesary a Ov as ı, ku zeyinde Akcl e ni z'e paralel uzanan d ağların yanı baş ınd a , k ı sa ilk yaz ay l a rınd a e nfes bi r yeşi l örtü ile kaplıclır. Ku zey Kıbrı s 'ın çeşitl e ri bini aşan kır ç içe kl e ri bu örtü yü s ü s ler , D oğ u 20 SKYLIFE 9 1991
Akcl eni z'e bir
kılı ç
Ya rım a d as ı'n a
gi bi sapianan Karpas mü kem m e l bir el e kor
sağl a rl a r.
re ng ar e nk d oğa m oza i ğ i il e örtü , Mesarya Ovası ' nın ve d ağ l a rın g ün eye ba k a n ya m aç l a rının üze rinde faz la du rmaz. Çok kı sa bir süre içinde, ye rini serin s ı cağ ın ı s ıttı ğı bo zk ı r rengine çevirir. Yılın bü yük bölümü, Le rko şa' nın iki yanını , önünü arkasını çeviren, Magosa'ya k adar ada y ı bo yayan bu bo z k ı r re ng i, kim sey i a lcl a tm a m a lıclır. Ş ö y l e, Le fkoşa 'clan k alkıp bir 20.25 dakika kuzeye d oğru yol alıp , Girne'ye, bir başka deyimle Akdeni z k ı y ı sın a uzanmaya niyet edenler. Boğaz' ı geç ip Girıı e s ır a d ağ l a rının a ras ınd an aşağıya inmeye ba ş ladıklarınd a b aşk a bi r manzara ile sel a ml anacakl arclır. Girne'ye d oğ ru ta tl ı virajt arl a alçalan yo ld a . yo la kad ar eğ ilmi ş mimo zal a r, Bu
beze nmi ş yeşil
makil e ri yle g rafik g örüntüle r ve r e n Akdeniz'in o tipik d ağ y amaç l arının yanı ba ş ınd a gele ne geçe ne "m e rh a ba"l a rını sunarlar. D ağ ların Akcl e ni z'e bakan ya m aç l a rı g ide re k ç aml a nır. Yol, Akcl eni z'e d oğ r u tıpkı dağın öte tarafınd aki Mesarya Ovas ı g ibi el e ni zle ar as ınd a u za na n bir o v a y ı e nl e m esine geç ip ge lir. Bu o vanın Akd e ni z' de n farkı , d ağ ya m aç l arından itibare n h er daim ye m yeş il o l ma s ı, ze ytinlikl e rl e, porta k a l, limon ve palmiyelerle örü l mü ş o l masın dadır. Girne. hiç tartı ş ması z , Kıbrı s 'ın incisiclir. Sade ce Akd eniz'd e d eğ il, belki dünyada öy les in e ş irin bir lim a n a sa hip şe hir bulunmaz. Şehir midir, iri bir köy müdü r; belli d eğ il ama Girne, eşs i z clir. Kü çücük lim a nıncl a , k es m e t aş lı bin a l a rın ya nı ba ş ınd a , ebecli bir dinginlik içinele duran koydaki suya bakarak. eleni z ürünlerinin
UÇUŞ
Girne Kalesi' nin yanı başındaki küçük /imanın çevresinde irili ufaklı restoran ve kahveler dizilidir (solda). Dağların yamaç/arında, beyaz evli küçük köylerde sessiz ve huzurlu bir yaşam sürer. işte bunlardan bir tanesi, Karaman (sağda). Gime Castle commands the tıp o( the old harbor (left). The neat whıte house s o( Ka rm ı cluster on the verdant hı//sıde (right).
en lezzetlilerini yemek mümkündür. Veya, o küçük koyun çevresindeki kahvelerd e sereserpe oturmak, dalıp gitmek; olmazsa bir aşağı bir yukarı o vazgeçilmez gezintiyi yapmak da ... Eski !imanın ucunda Girne Kal es i bulunur. Girne Kalesi, Bizans ve Venedik izleri taşır. Yapıldığı çağı düşün e r e k avlusunda dolaşırken sarılı , yeşilli nefis bir doğa tablosu içinde görkemini derhal hisseder siniz. Kalenin müzesind e, dünyanın bulunabilmi ş en eski ticaret gemisinin iskeleti de görülebilir. İsa'dan önce 300 yılına ait bu gemi, Girne ve onunla birlikte Kıbrı s'taki olağanüstü tarihi derinlik ve bilgeliği simgeler. Kuzey Kıbrı s'ta kale kavramı, Girne ile sınırlı d eğildir. Girne kıyısının iki yanında Akdeniz'i tepeden seyreden ve M esarya Ova s ı il e güneyinden seyredi l en ...
NOKTASI DESTlNAT/ON
Cengiz Çandar takes us on a tour of Northern Cyprus, an isiand fought over and coveted throughout the centuries, and savors the richness and variety of its landscape and history. Turkish Airlines flies twice a week to Ercan Airport. f you enter N orthem Cyprus through Ercan Airport on a spring or summer day, the distinctive smell of bumt earth will scorch your nostrils as the fragrance of the Mesarya Plain wafts iniand from Magosa to Lefkoşa. There is no other place on earth where the smell of bumt earth is as enchanting. But then, probably no other isiand in the world is as enchanting as Cyprus. On an area rather- large for an isiand but quite smail for a country, Northem Cyprus presents a full spectn.ım of experiences a landscape of haunting beauty, classical and medieval ruins. picturesque harbors and houses, and a distinctive style of cookrng. The Mesarya Plain, at the crest of the mountains which run parallel to the Mediterranean in the north, is covered with a delightful green carpet in Iate spring and early summer. More than a thousand varieties of wild nowers adom this carpet. a decorative cover over the Karpas Peninsula, which juts out into the Eastem Mediterranean like a sword. This green carpet. resembling a multicolored natural mosaic, lasts only bnefly on the Mesarya Plain and the southem-facing slopes of the mountains. As the earth heats up, the brilliant green color fades to a pale grey. But this pervasive pale grey belies what lies in store across the mountains. Heading north from Lefkoşa (Nicosia) to Gime (Kyrenia). as you start to descend from the mountains, a completely different view greets you. Stands of evergreen and mimosa dapple the curves of the road as it descends toward Gime, saluting traveler:; with splashes of green and yellow. Gradually, the pine-clad mountarn slopes level out to a plain which stretches to the Mediterranean. Unlike the Mesarya Plain on the other side of the mountain, this plain is always green, verdant with maquis on the hillsides and groves of olive, orange. lemon and palm trees on the plain. Gime is the undisputed treasure of Cyprus. The re is not another city in the Mediterranean, perhaps in the world, that pessesses such a charrning harbor. More of a large viiiage than a city. Gime has an incomparable appeal. In the intimate
1
harbor. edged by solid buildings of hewn stone. you can sample delicious seafood in one of the many restaurants. or sit and linger in one of the open air cafes which lrne the smail harbor while gazing at the calm water. At the very least. you must join in and make the obligatory stroll back and forth araund the harbor. Gime Castle commands the tip of the old harbor, a reminder of Byzantine and Venetian sovereignty. Standing in the courtyard, sun-ounded by a pattem of green and yellow like a natural painting. you immediately feel its splendor and ponder the era in which it was bui lt. Part of the castle rs devoted to a shipwreck museum which houses the skeleton of what is reputed to be the world' s oldest surviving cargo vessel. This ship, dating from 300 B. C.. symbolizes the extraordinary histerical depth of Gime, and indeed of all' of Cyprus. Gime Castle is one of four spectacular medieval castles in Northem Cyprus: the other three, in contrast. are perched high on the mountains, commanding a sweeping view of the coast as well as overlocking the Mesarya Plain. Furthest to the east, the ruins of Kantara rise from a craggy peak: Buffavento appear-s like an 9 1991 SKYLIFE 11
UÇUŞ
Doğanın cömertfiği
NOKTASI DEVINA liO N
Kuzey Kıbrıs'ın her mevsim yemyeşil bitki örtüsünde, rengarenk çiçeklerinde ve zengin meyva ve sebze çeşitlerinde kendini gösterir. The lush vcgctatıon o( Cy{'>rus makes the ısiand a wondcr(ul placc w vısıt all year round.
St Hilarion Kalesi, yalçın kayalıkların
üzerinde bir karta/ (üstte). Bellapais manastın, Doğu Akdeniz'deki Gotik yapılarm en iyi örneklerindendir (altta).
yuvasını andırır
The swrybook castic o( St. Hı lanon commands a swecpıng vıew (top). B cllapaıs Abbey ranks among the (!nest gothıc buıldıngs ın the Eastcrn Mcdıtcrrancan (below) . dağlarda
yüce kaleler yer l e~miş tir. Bunlardan e n doğuda olanı Kant ara'd ır. Karta! yuvalarının üzerinde Ha ç lılardan , Venedik'ten, Bizans'tan izler t aş ıy a n bu muhteşem abidelerd en Kanıara' dan sonra Girne'ye e n ya kın olanı Buffavento'dur. Girne'nin batı yönünde yükseleni ise adayı ebeciiyen simgc lcrcesine vakarlı biçimde salınır: St. Hilarion. Akdeniz'in mavi sulannda kulaç atarken . Girne s ıradağlarının en sivri noktalarının ü zerind e y üks e le n bu tarih anıtlarını denizden seyretmek kadar keyif verici bir duygu da az yaşanır. Kuzey Kıbrıs, Akdeniz'in her köşesi g ibi ve özellikle güneş ve denizdir. Kaniara Kalesi'nin altındaki kıyıdan batı ya d oğru gid ildikçe Esentepe bi zas ınd ak i Alagadi. Girne ge~· ildikten sonra Deniz Kızı. Ç ıkarın a Plajı gibi nıinik koylarda kumlarla pırıl pırıl bir eleniz buluşur ve koylar tesbih taneleri gibi birbirlerine eklenerek Lapta önlerine kadar, Ku zey Kıbrıs'ın ni çi n bir turizm cenneti olduğunu belgelerler. Dağ larla kıyı arasındaki yamaçlarda. çiçek ler içinde, b eyaz evli. servi ie rin hışırtısıyla s ükun e t bul a n köyler l l SKYLIFE 9 1991
yer l eşm i şt ir
ki, denizle oynaşmak yeri ne denizi yüksekten sey retmek ve eşs i z bir doğanın gö lgesi nd e mistik ve keyifli bir yaşam ararsa nı z, işte oraları id ealdir. Lapta'dan (Lapidos) gay ri, Karaman ( Karın i) , Edremit, Alsancak (Karavas) ve Girne'nin gün eydoğu yönündeki Çatalköy. Ozanköy ve ünlü Bellapais akla gelebilen birka~· tanesi ve en güzel örnekleridir. Bellapais'i Bellapais ya pa n do ğa nın güze lli ğ i ölçüsünde g üzel manastırıdır. Gotik mimarinin Lüsinyenler (l..usignan) ve Vened ik kalıniısı bu harikasına Lerkoşa'dak i Selimiye Camii ve Magosa'da bir minare eklenerek a dı !...ala Mustafa Paşa Camii'ne çevrilm i ş yapılar eşlik eder. Lefkoşa, adanın tek önemli kara şehri ve merkezidir. Ba~kent, bu g ün eş ve deniz adasında tek önemli kara ~e hri olmanın haksız ihmalkarlığına uğramış g ibidir. Onun denizinden, onun kalelerind en. onun doğasından bahsedilmez. Fa kat. Lerkoşa'nın Arap Ahm et ve Arasta g ibi eski ve tarihi mahallelerinde dol aş mak kadar in sa nı yüzyıllar ötesinde gezinti zevk ine sevkeden bir imkan az bulunur. ..... Arasta'da Büyük Han ve özellikle
eagle's nest to the east of Gime; while to the westem side of Gime. the storybook castle of St. Hilarion adoms the hillside. To swim in the blue waters of the Mediterranean and, at the same time, to watch these histarical monuments rise over the sharpest points of the mountains is a rarely felt pleasure. Noıthem Cyprus. like every comer of the Mediterranean, is a land of sea and sun. A series of smail coves - stretching from Alagadi near Esentepe to Deniz Kızı and Çıkarma Beach to the west of Gıme over to the area fronting Lapta indent the coastline like a string of prayer beads. The sparkling sea washing over sandy beaches in these secluded coves makes Noıthem Cyprus a paradi se for tourism. Villages dot the hillsides which climb up from the coastal plain. Set amidst the rustle of cypress trees, full of nowers and neat white houses, these tranquil villages provide an escape from the heat of the coastal area. There, instead of playing in the sea, you gaze down on it from the gracious shelter of a hillside terrace. Lapta (Lapidos). Karaman (Kaımi), Edremit, Alsancak (Karavas). Çatalköy. Ozanköy and the famous Bellapais aresome of the most beautiful of these villages. The Bellapais Abbey is every bit as lo ok beautiful as its setting. Founded by Augustine monks in the mid-13th century, the abbey ranks among the finest gothic buildings of the Eastem Mediteııanean, a côunterpoint to the imposıng gothıc facade of the Cathedral of St. Nicolas in Magosa. consecrated in 1326. and renamed the Lale Mustafa Pasha Mosque after the Ottoman conquest ın 15 7 1. Lefkoşa. the capital. ıs the ısland's only important iniand city. Somehow. it seems unjust that the capital of this isiand of sun and sea should be inland. The city cannot boast any fine views. castles or special beauty. but the survival of the historic quarters of Arap Ahmet and Arasta affords an unusual opportun ıty to stroll through the centuries. The Büyük Han (Great Hall) and the Kumarcılar Hanı (Gambleı-'s Hall) are excellent examples of
Charmin h iliside villages, set amidst cypress groves,
down to the sea.
caravansaıy archıtecture .
Vying with Lefkoşa for notice is Northem Cyprus' second laı-gest city
9 1991 SKYLI FE
ll
Kumarcılar I-l a nı. k e rvaıısaray mimari s inin ve örn eklerini n e n ça rpı c ıların daııdır ve dünyada biiylelerinin e~iııe kolay kolay rastl anmaz. Adanııı Le fko~a il e gizli bir re kab et iç ind eki iki numarası Magosa. bir za m an lar . Lüsiııyenlerin Kudüs Kralları ' n a ta ç giydircliğ"i . Ilaçlıların Filistin'i Akka üzerinden te rk e tmelerind e n sonra Doğu Akde ni z'in e n önemli liman ~e hri olmakla gizli bir böbürlenme i~·i nd t· gibidir. Surların i~· iııdeki eski ~ehirde Namık Ke mal'in yattığı zindaııııı zindan olduğu biliıım esc. dünyanın en güzel kafesi olduğu dü~iiııiilebilir. Surların ana kapısına Veııedik'in si mgesi St. Mark aslaıııııııı kabartmalı kapısıııdaıı girilir ve 14 SKYLIFE 9 1991
Othello Burcu'na ulaş ıldığında, William Shakespeare'in ölümsüz ese rının zihinlerde canlanmaması imkansızdır. Orada. Othello'nun Desele mona ile ilgili haykırı ş lanı11 duyar gibisinizclir. Şehrin güney varoşlarındaki Mara ş'a doğ ru uzanıp , oradaki otellerelen birinin t e pes inel e ananaslı Malibu iç e rk e n Akdeniz'in sonsuz maviliğin e gözlerin sap lanması ve dalıp gitmek, Kuz ey Kıbrıs'ın vazgeçilmez ritü e ll e riııcl e ıı biridir. Magosa'nın çevresi aynı zamanda Salamis Bay Oteli acimdaki görkemli çağdaş binanın ya nı başında bulunan eski Roma'nın Salamis harabeleri ve amfıteatr ile de bir açık hava müzesi özelliği taşır. Salamis harabe le rinin az ötesinde St.
Paul'un
yoldaşı
St.
Barbabas'ııı mezarı
ve h e m Kıbrıs ' ııı çağlar boyu katianan tarihi hakkında ipucu verir; hem ele Gotik mimarinin yanı sıra Ortodoks kilise mimarisinin çarpıcılığının da Kıbrıs'a bir izclü ş ü müclür. Kıbrıs haritası, Akcleniz'e bir ok gibi sapianan Karpas'sız olamayacağı gibi, Kuzey Kıbrıs'a gidip Karpas'ı görmemek de olmaz. Karpas Yarımadası. bozulmamı ş lıkla mislisizmin dar bir alanda başdönclürücü bir raksıdır. Bu duygular en uç noktasında, Ayios Andreas Burnu'nda (Zafer Burnu) doruğa e rişir. Kuz ey Kıbrıs'ın tam aksi yönünde, Güzelyurt, Lefke ve Yeş ilırmak, adanın diğer köşel e rine hiç benzemeyen eskizler adını taşıyan maııastır,
UÇUŞ
NOKTASI DESTINA110N
Northern C rus enchants lovers of the sun, nature, and history .
Magosa yakınlarmdaki Solamis harebe/eri, odanın görkemli tarihini hatırlatacak niteliktedir. The rwns o( Salamıs recai/ the ısland's classıcal glory.
çizerler. Buraları, özellikle her kö şesin e portakal , limon çi çekl e rinin ba ş dön dürücü koku s unun hakim oldu ğ u Güzelyurt, co şkun bir narenciye ava s ıdır. Girn e s ıradağlarının e n batı ucundan geni ş bir kavis çize n körfezle birlikte seyredildiğinde doyumsuz güzelliktedir. Kuzey Kıbrı s , bir doğa tezatları ve her biri kendi içinde başe dilm ez güzellikle r senfonisi olduğu kadar, enfes kır ve balık lokantal arı , başta Kıbrı s'ın m eşhur Şe ftali kebabını, et ye me klerinin en lezizlerini ,
ahtapotundan m e rcan ve lag o s una Akdeniz'in e n le zze tli d e niz ürünle rini "gourmet"lere sunarlar. Kısacası, Kuzey Kıbrıs, yaşam zevkine varmı ş , ya şam zevkini e dinmi ş , g ün eş i , doğayı, tarihi seve nler içindir. •
Magosa (Famagusta). which rose to prominence following the end of the last Crusade. becoming the most ımportant harbor of the Eastem Mediterranean. Entenng the cıty walls through the main gate. festooned by St. Mark's lıon . the symbol of Ven ice, the great citadel of Othello's Tower at the harbor-mouth immediately draws one' s attention. Lookıng at it. ıt ıs impossıble not to recollect William Shakespeare's immortal play and hear. ın your imaginatıon. Othello's empassıoned cries to thE' beautıful Desdemona. Headıng towards Maraş through the suburbs of the southem seetion of the city. you reach a line of seasıde hotels. Stoppıng there to sıp a Malıbu cocktaıl, studyıng the
endless blue of the Mediterranean, ındulging in a dip now and then. is one of the essential rituals of N orthem Cyprus. Also close to Magosa are the ruins of the fourth century Roman city of Salamis. The amphitheater and outdoor museum are especially noteworthy. A little apart from the ruins. the grave and abbey of St. Bamabas, St. Paul's companion. are a link in the multilayered history of C yp rus. To visit Northem Cyprus and not to see Karpas is unthinkable. The unspoıled Karpas Penjnsula is dizzying in its mysticism. which culminates at the Cape of Ayios Andreas (Zafer Burnu). On the opposite side of N orthem Cyprus, Güzelyurt, Lefke and Yeşilınmak wear a different aspect. Here, particularly in the area around Güzelyurt. the fertile land ıs fragrant wıth the scent of citrus onchards. No matter where you go, one of the pleasures of Northem Cyprus is the variety and quality of the food. The isiand is dotted wıth delightful little restaurants which serve succulent meat dıshes. the most famous of which ıs the savory Şeftali Kebab. and a wonderful assortment of fresh seafood. For those who love the sun, nature. and hıstory. for those who have a taste of lıfe and take pleasure from life. Northem Cyprus. a symphony of contrasts, is the perfect place for a holiday break. • 9 1991 SKYI ı>~
lS
SPOR SPORT
Su:zanne Swan peers into the depths and finds an underwater paradise waiting for divers. or years. people have been coming to enjoy Türkıye's history. cultuı·e and spectacular sceneıy. Now. the subten·anean world offers a fourth dimension to Türkiye's many fascinatıng attractions. You may marvel at Türkiye's clear. blue waters and romantıc beaches but. when you tıre of the sun and sand. unseen treasures li e ın wait beneath the sea. Marine lıfe and undersea reefs somehow appear more awesome unde ıwater. Archaeological remains. sunken cities and ancient shipwrecks. ghostly in their watery graves. invite you to explore further. Diving has it all. lt is good exercıse. exhilarating sport, provides unrivalled sceneıy and. for ca mera buffs. opens up a treasure-trove of photographic opportunities. This is lıfe in slow motıon. without the crowds, a ;oumey to new adventures. And, if this is not enough. then the wonders of night diving will yield the ultimate. untold rewards. Because of ıts ınherent dangers. diving long remained the domain of professionals and has only ı·elatively recently caught on as a recreatıonal activıty. Much of the present popularity can be attributed to diving schools and clubs whose emphasis on training and safety has attracted newcomers to the sport. Uğur Eroğlu of the ıntematıonally recognised Barakuda Aquanautic Club elaborated on thıs poınt. "Before. anybody could open a dıvıng school in Türkı ye with no qual ı fıcations," he saıd. "But now we have to belong to an accredited fedeı·ation whose emphasıs is on teaching dıveı-s the safest method s possible to enıoy the sport." C.M.A.S. (Confedeı-atıon Mondiale des World Activites Subaquatiques Underwater Federation) is one such organization whose rigorous standaı-ds have guaranteed world -wıde acceptance for all its membeı-s. Eroğlu stressed the importance of good teachıng methods. lıke the PADI system (Professional Association of Diving lnstructors). Catenng for beginneı-s nght up to advanced divers, this system allows maxımum enıoyment wıth primaıy emphasis on safety. Diveı-s leam about theır equipment ıııı.-
F
18 SKYLIFE 9 199
Coral ree(s. rock (ormaıions, sea life as well as sunken ships and archaeological remains awaiı discovery under the sea. Binbir renkle dolu kovuk ve mağaralar, mercan kaya liklan
deniz canlılarmm yanı sıra gemi batıklan ve arkeo/ojik kalmtılanyla sualtı
dünyası ke~fedilmeyi
bekler.
ugüne d eğin Türkiye'ye tarihi, kültürü ve gözalıc ı doğal güzelliği için gelinirdi . Şimd i sualtı dünyasıyla Türkiye'nin cazibelerine dördün c ü bir boyut daha e kle nmekt e. Duru mavi Türk s uları ve o romantik kumsallar gö rülm eye değ e r elbette; fakat güneş ve denize doyduğunuz zaman, denizin altında insan eli değmemiş hazin e le rin sizi b e kl e di ğ ini unutmayın . Deniz can lıları olsun, coğrafya olsun, hepsi suyun altında bir kat daha büyüleyici. Loş m ezar l arı nda haya le tler gibi yükselen antik gemi b atıkl arı , arkeolajik kalıntılar ve batık kentler in sanı hep biraz daha, biraz daha derine çağırıyor. Dalgıçlık her bakımdan mükemmel bir faaliyet. He m iyi bir egzersiz, he m de h eyeca nlı bir spor. Rakipsiz manzaralarıyla göz zevki ne hitap e diyor ve fotoğraf m e raklıianna s ınırs ı z olanaklar sunuyor. Kalabalıklard an uzak, ağır çekim yaşamak, ye ni mace ralara kanat açmak isteye nler i(in ideal. He le g ece dalı ş ları. e n zor t atıııi ıı o lan in sa nları bil e büyül e rn eye yeter! Tehlikeli bir spor olduğu için uzun süre profesyonellerin tekelinde kalan dalgı çlık, ancak yakın zamanlarda bir tatil aktivitesi olarak kabul görmeye ba şlamı ş . Bugünkü popülarites ini ise , eğ itim e ve güvenliğe verdikle ri önem sayesinde amatörlerin de ilgisini çekmeyi ba şa ran dalgı ç okulları ve
B
kulüpl erin e borçlu. U lu s larara s ı organizasyonlar tarafından tanınan Barakücia Aquanautic Club'dan Uğur Eroğlu da bu noktayı vurgulamakta . "Eskiden Türkiye'de, hiçbir niteliği olmasa bile he r isteye n dalgı ç okulu açabilircli" diyor Eroğlu, "Ama artık dalgıç adaylarına en güvenli yöntemlerin öğre tilm es ini ön plana alan res mi bir fe de rasyona üy e olmamız şart ." Bu organizasyonlardan biri olan C.M.A.S.'in (Confederation Mondiale des Activites Subaquatiques- Dünya Sualtı Fe de ra syo nu) titizlikle uyguladı ğ ı s tandartları s ay es ind e tüm üy e lerinin dünya çapında kabul gör m es ını sağlamakta. Ayrıca en önemli hususlardan biri de öğretim me todu . Örn eğin, yeni ba ş layanlardan tec rüb e iiie re kadar he r düzeydeki clalgıca hitap eden PADI (Dalış Öğretmenleri Meslek Birliği) sistemi hem güvenliği ön planda tutuyor, h e m de öğrencinin bu spordan azami taci almasına imkan tanıyor. Dalgıç her şey den önce kullanı l acak gereçleri ve bu ge reçle rl e ne le r yapıp ne le r yapamayacağ ını öğrenir. Uygun gereçleri salın alır ya da kiralarken dikkat etmesi gereken hususlar h a kkınôa bilgi alır. Azot zehirlenmesinin te hlikele rini tanır. Her dalgıcın bil eğ ind e d erinliği , su sıcaklığ ını , yüzeye çıkmas ı gereken zamanı ve eliğe r hayati bilgileri gösteren bir bilgi sayar/saat vardır. Sualtı i ş are t
SPOR / SPORT
and its limitations. They are given advice on buying (or renting) appropnate equipment. They leam about the danger-s of nitragen narcosis commonly called "the bends." Each diver wears a computer/watch on his wrist showing depth, water temperature. time to surface and other vital data. Underwater sign language is an essential part of training. Masks. tanks and air hoses must always be well maintained and in tirst-class working order. Asonediver explained. "Life is so different underwater. A smail risk can quickly become a big one." Scuba divers also leam the value of preserving their environment. "You really have to love being underwater," Uğur Eroğlu believes. "If you don't love it. you can destroy it." After diving safety. Barakuda's most important rule is not to touch, take or move anything underwater. Nowadays, universities. holiday villages and most seaside resorts have diving clubs. In Türkiye, a Water Sports Federation is being fonrned. T ourism offices throughout Tü rkiye can provide names oftheir approved diving establishments. But. as there are some 112 of these throughout Türkiye, we offer some basic advice for those interested in diving off theTurkish coast. 1. Don't dive alone or be tempted to go with any group who encourages it. Diving on antique sites or wrecks is forbidden by the Turkish M inistry of Culture. 2. Ensur-e that diving instructors are qualifıed through an intemationally recognized group. such as C.M.A.S. Being a retired diver doesn't necessarily guarantee safety or good teaching methods. l. Ensure that all equipment is modem, up-to-date and well maintained. Your life could depend on it. 4. ls the support boat sea-worthy? Remember, it has to pick you up out of the water and get you back to shore safely. 5. If you join a group that is part of an international organization. then your qualifıcations will be valid worldwide and you will be able to dive anywhere without passing a test. Diving is a thrilling sport that provides tremendous enjoyment and pleasure and has far-reaching implications for the continued preservation of coastal waters. Beneath Türkiye's magic seas, an underwater par-adise providing new dimensions in holiday enjoyment awaits • those who seek new pleasures. lO SKYLIFE 9 1991
Photographers tread water until just the right fısh swims in. (ranı o( the ca mera lens (righ0. The untold richcs o( undersea li(e emphasize to divers the importonce o( preserving the
environment Türkiye'de özellikle Ege Denizi ve Akdeniz'de suyun çok temiz olu~u ve balık türlerinin gösterdiği çe~itlilik sualtı fotoğra(çtliğt
için ideal bir ortam yaratır (sağda).
Henüz bozulmamt~ bir dünyaya dolan dalgtçlor çevre korumastna önem veriyorlar.
li sanı
da
eğitimin
en önemli parçalanndan Ma s k e. tüp ve hava hortumlarının h er zaman bakımlı ve mükemme l çal ı şıyor durumda olması gereklidir. Çünkü bir dalgıcın da d e diği gibi sualtınd a yaşam çok d eğişik ve küçük bir risk büyük bir tehlikeye dönü şebiliyor. Dalgıçlann yürekten öğrendiği bir di ğer konu da, çevreyi korumanın önemi. Çoğu kurum ancak yasal tedbirler sayesi nd e çevreye ilgi göstermeye ba ş lar. Fakat dalgıçlar ı ç ın durum ço k farklı. "S ualtındaki hayatı gerçe kt e n aşkla sevmeniz lazım" diyor Uğur Eroğlu, "Eğer sevm i yorsa nız, yok e de bilirs iniz." Sualtındaki çevre nin gelecek ku ş aklara birini
olu ş turur.
temiz görev
bırakılınası
için
dalgıçlara
büyük
düşüyor. Dalış güvenliği dı ·ıııda
Baraküda'nın en önemli kuralı, sualtında hiçbir şeye dokunnıamak. almamak. yerinden oynatmamak. Bugün üniversitelerin. tatil köylerinin ve deniz kenanndaki çoğu yerleşim biriminin bir dalgıçlık kulübü var. Türkiye Su Sporları Federasyonu da kunılmak üzere. Türkiye'nin dört bir yanındaki turizm bürolarından lisanslı dalı:;; merkezlerinin isimlerini alnıanız mümkün. Fakat Türkiye'de bu tür merkezlerin sayısının 112'ye ulaşım~ olduğunu güz önünde bulundurarak, Türk kıyılarında dalış yapmaya niyetlenenlere birkaç tavsiye
sıralamakla
yarar görüyoruz. veya şüphe1i gnıplarla dalışa gitmeyin . Antik sit alanlarında ve batık gemilerde dalış yapmak Turizm ı. Yalnız başınıza
Bakanlığı'nca yasaklanını tır.
1.
Dalış öğretmeninizin
C.M.A.S. gibi bir organizasyondan lisanslı olmasına dikkat edin. Emekli bir dalgıç ne güvenliğinizi garanti edebilir, ne de iyi bir eğitim metodu uygulayacağı kesindir. ı . Tüm gereçlerin modern. yeni ve bakınılı olmasına dikkat edin. Aksi taktirde hayatınızı tehlikeye atıyor olabilirsiniz. 4 . Destek motoru sağlam mı? Bu motonın sizi sudan alıp kıyıya taşıyacağını uluslararası
unutmayın.
5. Eğer katıldığınız grup uluslararası organizasyonlardan birine üyeyse. bröveniz dünya çapında geçerli olacak ve başka bir ülkede dalış yapmak için ayrı bir sıııavdan geçmeniz gereknıeyecektir. Dalgıçlık yalnızca son derece zevkli ve heyecanlı bir spor değil, aynı zamanda denizierin korunması için de bir umut ı~ığı. İnsanoğlu bugün kıtadan kıtaya jet ulaşımını sıradan bir olay haline getirmişse de. henüz uzayı turiznıe açmayı ba arabilmiş değil. Ama eğer yeni tatlar. yeni heyecanlar arıyorsanız, Türkiye'nin büyülü denizlerinin hemen altında tatile yepyeni bir boyut kazandıran bir sualtı cenneti sizi bekliyor. • 9 1991 SKYLIFE
l 1
•
Fro
ın
ı
to ı
1
es
us ...
In 85 countries with its correspo:ddent banks and their thousands of branches ready to give you service TARİŞBANK, in all your foreign transactions offers you the speed of the age.
WITH TARiSBANK İZMİR; TURKEY & THE WORLD IS SO CLOSE TO YOU! .. M
i
L L
i
A Y D ı N
B A N K A S ı
T. A. Ş.
L3TARiŞBANK
HEAD OFFICE: Address: Şair Eşref Bulvarı , 311 35210 iZMiRfTURKEY Phone:(51) 414304 (5 lines)-415090 (5 lines)-415704 (5 lines) Telex: 0607 52433 MAB · 53060 MTB · 53549 MBOA Fax:(51) 257390 S.W.I.FT. Kod MIAYTR2 1 PLEASE CONTACT: Mr. Taner Sevinç, Asst. General Manager (Direct Line: 259579) Mrs. Hamiyel Top, Manager, Foreign Relations & Correspondent Banking (Direct Line: 145099) Mrs. Ela Genç, Manager, Operations (Direct Line: 411587) • Mr. Ender Kırksekizo!jlu, Manager, Securities (Direct Line: 145908)
Dikkat!.. Alsit'te yaşam başladı.
Alsit'te fazla kilolara yer yok. Tenis, yüzme, jogging... Dilerseniz açıkhavada basın pedala...
Alsit'te su sorunu yok. buz gibi tatlı suyu, gürül gürül akıyor her an.
"Yürürüm daha iyi" Çok haklısınız! B~ mis gibi hava, bu nefis manzara kaçırılmaz!..
Boğazın,
X Alsit'te bol miktarda park yeri var. Size, eşinize, çocuğun uzun cipine... Konuklarınızın araçlarına bile.. . Gönlünüzce, dilediğiniz saatte.
Yalnız yürüyeniere değil , jogging yapanlara da dikkat! .. (Kortlarda tenis oynayanlar pek tehlike yaratmazlar.)
Çocuklara dikkat! Oyun alanları ya da özel havuzlarının dışında da karşınıza çıkabilirler! Alsit onların cenneti ...
Restaurant az ileride. Kulüp binasında. Havuz kenarında, kocaman bir hamburger, sıcacık patates kızartması ve biraya ne dersiniz ?
Alsit'te çıt çıkmaz. İnsanın beyni dinlenir, hücreleri yenilenir.
Olsa olsa kuş cıvıltılarıyla, boğazı geçen gemilerin sesini duyarsınız .
ir Merkezi 5 Dakika Alsit villaları Büyükdere'de ama en yoğun trafikte bile, İstanbul'un iş merkezlerine 15 dakikada
:w·. ~
!J •
ulaşabilirsiniz.
Önemli Not:
Son 7 vi/la için lütfen 142 06 61 142 04 85 no 'lu telefonlardan Ozlem Şen'i arayınız.
Alsit Yiliaları'nın inşaatı sona erdi. En ince ayrıntısına kadar Alarko tecrübesi ve titizliğiyle...
GEZI lfRAVEL
B
odrum . k e ndi
ya rım a d as ın a
ya. y ılmı ş. kar :ş ı
kom ·u s u Kos
A da s ı ' n a
Es ki
ba ka r
y ü zy ıll a r d ı r.
adı y la H a lik a rııo ss o s
Tarihin Bab ası H e ro d o t os' uıı da yurdudu r. Bodrum bir za manlar kü çük bir b a lık ç ı köyüydü . Sünge r avc ıları sayesinde a dını d uy urmu ş tu . Sessiz, sakin . pe mbe mor ç içe kli b e gon vill e rin s ü s l e d i ğ i b eyaz evle riyle basit bir yaşa mın s ürüp g itti ğ i ş irin bir k öy dti. Ş imdi ise ta til d e nildiğind e akla ilk ge len bi rkaç ye rd en biri Bodrum . Türkiye' nin öne mli bir yat li m a nı.. . Mavi Yol c ulukl a rın ba ş lan g ı ç noktas ı . c ıvıl cıvıl. hareketli ... Ama Boclnım l ular eski a lı ş k a nlıklarını da bütün bütün b oş lamamı ş l a r . H a l tı eski ge mi in ·a ge l e n eğin i deva m e ttir e re k. tahta gö vd e li g ul e tl e ri B o drunı m avi s i s ul a r a sa lı yo rl a r . Turi s tik bir me rk ez o lma s ına . yaz a y l arında nüfu s u kat kat a r t m as ına kar ş ın Bo clrunı ' un ye rlil e ri beyaz badan a lı , çiçeklerl e süslü evlerinde , bahçe le ri nd e ağ ır te mpo lu y aş aml a rını sürdürüyorlar. Badrum'un d eğ i ş imi. Cevat Ş akir Kab aağaç a dlı ge nç bir ad a mın 1923 y ılınd a kasabaya sürg ün ge li ş i y l e ba l a dı. Sonral a rı 1-lalikarnas Ba lı k ç ı s ı ad ı y l a anıl a n Kab ağaç bu küçük kasabacia sürüp g iden sakin yaşamı öykülerinde ö lünı süzl eştirdi . B alık ç ı ' nın sevg ili H a lik a rn as 'ını a nl a ttı ğ ı kit apları, ba şk a yazarl a rı ve sa n a tç ıl a rı da buraya çe kti. B o clrunı bo he m bir san a t merkezi olma yo lu nda önce yavaş, so nra hı zlı bir d eği inıe uğradı ve bugünkü halini aldı.
Bu arada 1978'de ye ni bir yo la k avu ş da Badrum 'un y ıldı z ının pa rl amasın a k atkıd a bulundu . Daha önceleri Bodru m'a ancak en kara rlı yo l c ul arı bile bezdirece k k a d a r kö tü bir yo ll a ul aş ılabili yo rdu. ile rl eye n y ıll a rda turi zme ve rile n devle t d es t eğ i ve y ab a n c ı tur ope ra tü rl e ri y le y apılan a nl aş m a l a r k asab ay ı onlarca yen i otel ve tatil köyüyle donatı lmı ş bir tu ristik me rkeze dönü türdü . Bu kü ç ük turi s tik k asa b a ge n e de ta rihini ink a r e tm e di hi ç. B o drunı . yaşa nıd a n zevk alnı ay ı hedef edin enierin kabesi de olsa, y alnı zca te kneyle gezme . b ronzl aşma ve yeme-içme içinde k almı yor. Günümüzün Bodrum 'u tarih m era klıl a rını hayal kırıklı ğına hiç u ğratmı yo r. Parti ve eğl e n ce kenti. tarihle b ağl arını k o pa mıadı. Aziz Peter'in Haçlı Seferleri 'nden ka lına kal es i (ya n i B o drunı' a a dını vere n Pe tronium ) ye rind e durduk ç a. ta r ihi unutmak da mümkün d eğil zaten. 1!emen y akınd a ki M ozo le' nin ka lıntıl a rını y a ğ m a la ya n S t. J e an şö v a l ye l e rinin mas ı
3 6 SKYLI FE 9 199 1
Badrum'da gerek damak tadın a, gerek gece ya ş amına düşkün herkesi memnun edebilecek çeşit ve sayıda fokanta, cafe bar ve diskotek bulunur. Bodrum's wıdc of rcstaurants. ca(cs. bars and dıscotheques cater to all tasıes and budgcts. sclectıon
CemApo
Over the years, Bodrum has progressed from a simple fishing viiiage to an artists' colony to a cosmopolitan resort without losing its essential magic. Skylife outlines some of the town's many facets. cross time Badrum has faced the blue waters of the Aegean. At the tip of its own peninsula, more accessible by sea than by land. the town. known in ancient times as H alicamassus. has gained fame at wide intervals: as the birthplace of H erodotus in 485 BC. as the home of one of the Seven Wonders of the Ancient World in the 3rd century BC. as the sanctuary of the Hospitaller Knights of St. john in the 15th century. as a bohemian paradise in the 19 50s. 60s and ?Os. and now as Türkiye's faremost resort. Following the Ottoman conquest in 1523. when the Crusaders were sent packing to Malta. Badrum settled back into the undisturbed rhythms of a smail fıshing viiiage dependent on sponge diving and boat building for its livelihood. with closer links to the closeby Dodecanese islands than to Anatolia. Cubıcal white-washed houses splashed with the vivid colms of bougainvillea nestled in the shadow of the drcımatic Castle of St. Peter. surrounded by the fragrcınce of citnJs orchards and the a blend of tangy scent of sage architecture. history and landscape unmatched on the T uri<ish coast. The development of Badrum was hastened by the arrival in 1923 of a young exile. Cevat Şakir Kabaağaç. a scion of a noble Ottoman family. Later known as the
A
2.
<ı:
E
L---~----~------~ ~
1400'lerin ba ında in a e tti ği kale , kente tama me n ha kim . Dünyanın Ye di Harika s t'ndan biri ola n Mo zo le' nin s ütun kaidelerine kale duvarlannda rastlanabilir. Ba şka parçaları da evlerde, orad a-burada in sa nın k a r ş ı s ına ç ık ar. Ama geçmişe yolculuğun hüzünl e karı ş ık h eyeca nını t a tm a nız gene de mümkün . Satrap Mau zo lu s 'un anı s ına dul eş i tarafından yap ılan Mozol e' nin yerinde bir tur alabilirsini z. Iç Kale ise. Badrum Sua ltı Ark eoloji Müzesi'ni barındırır . Arınalar ve yaz ıl a rla b eze li yedi kapıdan geç ince. S u a ltı Müzesi'ne girersiniz. Sualtında kalmı ş uyg arlıkların se rgil e ndi ğ i müze le rin e n iyilerinden biri olan Badrum S u a ltı ~
Fisherrnan of Halicamassus. his stories immortalized the carefree life in the out-of the-way village. attracting other writers and artists and slowly transforming the smail viiiage into an artists' colony. The tuming point of the town's fortunes was the construction of new highway in 1978. Previously. access was via a tortuous road. actually little more than a track in some places .. which discouraged all but the hardiest travelers. The new highway opened up the area to a building boom in the early and mid-80s. Govemment support for tourism - and fınancial arrangements with foreign tour operators - encouraged construction of dozens of hotels and holiday villages. As developers paid increasingly steep prices for land. the hillsides and bays araund the town became covered with holiday houses for vacationing residents of Istanbul and Ankara. A large yacht harbor was bui lt to supplement the old harbor as Türkiye strove to develop its potential for sailing holidays. "Biue Voyage" holidays became the vogue in the m id- 1980s, leading to a revival of the traditional craft of s hıpbuilding. The graceful wooden hulls of gulets sway in the Badrum harbor. beckoning holiday makers to foresake the heat and noise of the town for the cal m of the blue waters of the Aegean. 9 1991 SKYLIFE
37
Müzesi. 1960 yılında Dr. Geo rge Bass'ın ilk kaz ısı olan Ge liclon ya Burnu enkazı koleksiyonuyla açılmıştı. Sonra buna başka naclicle eserler eklendi. Özellikle Marıııa ris'e 24 el e niz mili uzaklıktaki Ser~·e Limanı'ndan çıkartılan "Canı E nka z" , görmeye d eğe r. Özel eğ itim gö rmü ş i şç iler. ince . rengarenk cam parçac ıklarını bir araya getire rek rölye f dese nli fincanları , şi e leri ve tabakları yeniden yaratmış. Yıllard a n be ri h er fırsatta Boclrum 'a g iderek burayı Türkiye 'nin bir num a ralı tatil mekanı haline getirenierin ele çok iyi bildiği gibi, Boclnım yalnızca merkezinelen lS SKYLIFE 9 1991
ibaret saki n
d eğ ildir.
Kentin çevresindeki küçük. köyl e ri ele toprak yollarda sarsıla sarsıla ge lm e kt e n çe kinm eye n turistl e rin ak ınınd an p ay ını aldı. Şimeli Bit ez. Güınü ş lük, Türkbükü ve be nze ri köyl e r kalabalık ve tes is yönünden Boclruın'clan n ere d eyse farksız. Hatta metrakere başına buralarda daha fazla bar dü ştüğü bile söylenebilir. Gümbet. Boclrum 'a iki kilom e tr e uzaklıkta , uzun kum salı ile biline n bir yer. Boclrum plaj ınd an küçük bir te kn eyle ulu şa bil eceğ ini z Gümbet'te sö rf ve dalına dersleri d e a labiliri si niz. Güınb e t'in balıkçı
batısındaki, arkasını
mandalina kurulanna Bitez'cl e de bir windsurf okulu var. Sonra Osman ' ın Karafaki Bar'ının t e r as ında g e rçe kt e n ilginç mez e le rini taelabilir ya da barda ha s ırlar a uzanabilirsiniz. Ortakent ise, kuleli evleri için gönneye değer. En eskileri Mustafa Paşa evi, 160l'clen kalma. Turgutreis çok hareketli, ayrıca plajı da ço k popüler ama, başınızı dinlem e k ist i yorsanız, biraz daha öteye, yoldan uzaklara gitmek isteye bilirsi ni z. Akyarlar yo lundaki d e niz fe n e ri yakı nlarında sakin bir kumsal uzanıyor. dayamış
GEZII TRAVEL
Badrum kasabası, Rodos Şövalyeleri tarafından 14151437 yılları arasmda yaptm/an kalenin iki yanındaki koylarm etrafında
kurulmu~tur.
The ımposıng /Sth century Ca st/e o( St Peter, buılt by the Hospıtaller Knıghts o( St john. domınates the town.
Akyarlar'ın
k endi si i se, hala köy örnekler de sunabilen bir yer. Tabii şimdilik. .. Korunm alı limanında küçük bir plajı ve minik balı k l okantal arı var. Bir zamanl ar sukun et araya n l a rın gittiğ i Gümü ş lük'ün ş imdi Bedrum'un içinden farkı yok. N ey 10.e ki, bu köyün arkeolojik bir alanda bulunu şu yap ıl anma ve peyzajda tat s ı z değ i ş iklikl e r ya p ılm a sın a meydan vermiyor. Tavşan Adası koyu ikiye bölüyor. Kum ve taş lardalı yap ı lmı ş geçitten geçerek adaya varıp, açık denize bir göz atabilirsiniz. Gümü şlük ' te Ali Rı za Uyanık ' ın Balıkçı Re sto ran ' ınd a keyifli liJıııya ş antısından
But Badrum has never turned its back on its history. Foı· all the hedonistic pleasures it offers. Badrum is more than just cruises. suntanning and entertainment. When you gaze at the imposing Crusader Castle of St. Peter. bui lt by the Hospitaller Knights of St. john at the beginning of the ISth century. it ıs impossible to forget Bodrum's long history. One of the last and fınest examples of Crusader architecture in the East. the fortress was bui lt from materials of the gigantic Tom b of King Mausolus, considered one of the Seven W anders of
the Ancient World. which had been wrecked by an earthquake a century before the knights began constructing their castle. Over the gates and in the walls, fragments of reliefs from the Mausoleum can be seen, mixed in with the crests of the various Grand Masters of the Hospitallers. As for remains of the Mausoleum itself. same marble columns drums and foundation blocks are all there is left to see of the magnifıcence of the original structure, believed to have been 40 meters high. One black of the beautiful frıezes which were sculpted on all four sides is on display inside the Castle: the rest were spirited away to the British Musuem in the m id- 19th century. The Crusader stronghold al so shelters the Underwater Museum of Archeology, opened in 1960 to house the fınds of Dr. George Bass, an eminent nautical archeologist. Taday. the Museum is devoted to fınds from seven shipwrecks spanning the centuries from the Bronze Age to the Byzantine Empire. The calleetion of glass objects is especially worth seeing. While the town of Badrum is quite compact. stretching not more than a few kilometers to eıther side of the Castle, the entire area of Badrum is more extensive, encompassing the entire end of the peninsula. T ourist development has encroached on the formerly unspoiled fıshing villages of Bitez, Gümüşlük and Türkbükü, transforming them ınto lively holiday resorts. filled with bars. restaurants and a variety of accomodations. Gümbet. two kilometers to the west of Bodrum. has the best sand beach in the area. Reachable by boat. it offers windsurf and diving lessons. There is alsa a wındsuıi school and several charming bars with roof tenrraces in Bitez. further west. Iniand Ortakent has fascınating turreted houses. the oldest of which. the Mustafa Paşa house. dates from 160 1. At the tip of the peninsula, the beach at T urgutre ıs is popular. If you want to relax. you may want to go same distance away from the main town. On the Akyarlar road, a peaceful sandy shore stretches near the lighthouse. The viiiage of Akyarlar remains relatively untouched. lts protected harbor shelters a smail beach and a number of rustic fish restaurants. Formerly. the viiiage of Gümüşlük was the favored destination of intellectuals and artists and other seekers of tranquillity: taday there is not much difference 9 1991 SKYLIFE
39
Badrum son yıllarda yot turizminin de önemli bir merkezi ho/ine geldi. Klasik Mavi Yolculuklarm yanı sıra, özellikle yurtdışından uçakla gelip, Badrum'da kiraladık/arı yatlarla Ege ve Akdeniz turuna çıkanlarm sayısı her geçen gün artıyor. Badrum has become an important center (or yachtıng in recent years as inercasıng numbcrs o( foreign tourists rent saılboats and gulets and set off to explore the Aegean and Mediterranean shares.
2.
<(
E
~
bir yemek yiye bilirsiniz (Tel: 614 7- 3047). h ala fiil e n sü rdürüldü ğ ü Yalıkavak 'ta ise, üçyüz y ıllık bir değirmen var. Kıyıd ak i bu d eğ irm en, bu gü n d e ça lı ş ı yor. Yalıkavak özellikle bah a rd a, in a nılın ayacak kadar ço k say ıd a yabani çiçekle kaplanmış tepeleriyle pe k güzeldir. Yürüyüş ve piknikler için ideal. Bodrum c iv a rının e n popüler köyle ri aras ınd a ye r alan Türkbükü ve Gölköy, ke ntin kuzeyb atıs ınd a ki büyük bir koyun kı y ı s ınd a ye r a lır . Buralarda merkezdeki konaklama koşullarına ra st l aya m azs ını z ama, h a lkın ya kınlı ğ ı ve mi sa firsev e di ğ i h e r eks i ğ i te la fi e d er. Türkbükü'nde mutlaka rezervasyo n yap tınl a rak gid ile n Mey R estora n ' ın d e ni z ürünl e rind e n o lu şa n me nü sü de ne meye d eğe r (Te l: 6147 - 5118) . Badrum 'un kuzeydoğu s un daki Torba ise kasa haya Türkbükü ve Gö lköy'den çok daha ya kın . Burada ge ni ş bir kumsal il e ko ca bir tatil köyü var. Torba'daki Topaz b a r-restoran d a e v yemek le rini güzel bir amb iyans içinele yemek mümkün . Bütün bu köy lere, Boclrum te rmin alinde n kalkan clolmu ş larla ya da taksiyle ul aş mak mümkün. Ke ntin içi nel e d e , C umhuri ye t Caddes i ü ze rind e kü ç ük plajlar, h a tt a kale ya kınl arında el e ni ze girilebilecek birkaç kaya var ama, tavsiye edilmez. En iyisi yak ınl a rd ak i Barclakçı'ya g itm e k diy eceğ i z. Bu a rada öze llikl e tatillercl e, Barclakçı'nın minik plajıncl a yer bulmanın da b aş lı ba ş ın a bir m ese le o ld uğunu be lirte lim . Ama örneğin tekn e ile Karaada'ya giclebilirsiniz. Koyun öbür S ün ge r ci li ğ in
40 SKYLIFE 9 1991
t arafınd a, yarım
saatl ik bir mesafedeel ir Karaacla. Golf sa ha s ı ve kü çük h avaa l a nı ile muazzam bir turistik komplekse cl ö nü ş türül eceğ i söy le n e n ada d a, h e nü z bu yönele bir hareket yok. Lim a nın kuzeyinde, şifa ve rdiği rivayet olunan bir mağara da var. Ay rı ca birazc ık ileriel e büyük bir gök taşının açtığı çukurdaki pınl pınl mavi havuza clalabilirsiniz. Ha likarnas Ba lık ç ı s ı , sevgili k e ntini an latırke n , mehtap ç ı k ınca evrenin bir peri masalın a dönü ştüğünü söyl e mi şti. Gerçe kten ele hava karardıktan sonra Bodrum bir s ihir k aza nır sanki. Ve gece h ayatı , g ün ı ş ı ya n a kad a r hı z ınd a n hi ç bir şey kayb e tm ez. He r ad ım b aş ınd a kar ını za ç ıkan barlarda (Mavi Ev, Hacligari, Veli, Y e ş il Zeyt in, Sapa, Caz Kafe) serinl eye bilir, yerel cledikodulara bil e kulak kabartabilirsiniz. Deniz mahsullerinin enva-i çeş idinin bulunduğu lokantalar d a gece g ündü z e mrinizcl e clir. Neyze n Tevfik Sokak'taki Uzak d oğu Resto ran 'da lez iz Çin yemek leri tavsiyeye değ er. Özellikle Eski Bankası Sokağı, güzelim taş e vl e ri, yo la serpiş ti rilm i ş m asa l arı ve boh e m havas ı y l a h ayli çe kicidir. Sadece yaya lara aç ık bu sokağ ın bulundu ğ u alanda birçok bar ve bistro bulabilirsiniz. ll a likarnas Ba lık çısı'nın ikinci yurclu. kıym etli kenti. artık onun tanıd ığı Boclrum d eğil. Ama ge ne de onun tanıdığı zamanki kadar g ü ze l. Artık, frak lı bir g ü ze l. De nizinin ke ndin e özgü mavisi. tarihten es in til eri, b o h e m havası il e Mavi Yolculuk'un eş i ğ i Badru m'un h e rke se sun acak bir şeyl e ri var. •
between Gümüşlük and central Bodrum. The cove is divided by Tavşan Adası (Rabbit lsland). which you can reach by a causeway of sand and rocks and gaze at the open sea. The ruins of the ancient port of Myndos can be glimpsed in the well-sheltered harbor. Sponge divers continue to gather sponges at Yalıkavak and a 300 year old windmill is stili in operation. In the springtime. the hills around Yalıkavak are covered with an unbelievable profwsion of wildfiowers, making the area ideal' for walking and picnics. To the northwest of the town, ·Türkbükü and Gölköy are among the most popular destinations. Accomodations are limited here, but the wanmth and hospitality of the locals more than make up for its simplicity. Torba is closer to Bodrum than Türkbükü and Gölköy, but in the opposite direction, to the northeast. An enonmous holiday viiiage occupies the broad beach and deminates the area. All these places are reachable by dolmuş or taxi from the central Bodrum tenminal. Swimming within the town is not recommended, for the water has become fairly polluted, but a short hop by boat taxi takes you across the bay to Bard akç ı. There is smail beach here and the swimmi ng is good, but during the crowded summer months it may be difficult to find an empty spot! Anather option is Karaada (Black lsland), a half hour boat ride away. An ambitious tourism development is plan ned for the island, but work is not yet underway. To the north of the harbor, there is a cave which is rumared to have healing powers. When the Fishenman of Halicamassus deseribed his beloved town, he said when the moon appeared, the universe tu med into a fairyta le . In truth, Bodrum nights are magic. Baıiıopping is the favorite passtime. Seafront restaurants serve a variety of fare. Some of the more interesting locations are on the interior streets: Eski Bankası Sokak (Old Bank Street) is lined with chanming smail restaurants, bistros and piano bars in converted stone houses. Bodrum, for all it has changed. retains its essential magic. No longer an undiscovered artists' retreat. Badrum taday is a sophisticated resort in an idyllic setting, offeri ng the contrasting pleasures of exciting nightlife and quiet sundrenebed days in a region reverberating with the past. •
GEZI /TRA VEL
Keffedilmemif bir sörf cenneti Wi ndsurfers Del ight vrupa'da h er türlü olumsuz koşula rağmen pis ve kirli su lard a, daracık göllerde ve hatta s uni kanallarda sörf yapan her yaştan yüzbinl e rce insana rastlamak mümkün. Buna kar ın Akde niz'de sörf yapılabilec e k çok fazla kıyı olduğu da söylenemez. Avrupa'da çok sözü edilen Bodrum, Sarıgerm e ve Çeşme Akdeniz'in sörf yapmaya müsait naclide kıyılarından birkaçı. Ş imdi bunlara bir y nisi daha ekleniyor: Sörf sporuna gönül ve r e nler arasında yakın bir gelecekte pek popüler olacağa benzeyen Akyarlar ... Boclrunı yarınıadası üzerinde bulunan ve tanı kar ıdaki Kos adasına 1,5 mil mesafedeki Akyarlar, tam bir rüzgar cenneti ... Geçmiş yıllarda düzgün bir yola sahip olmadığı için Akyarlar'a gitmek kolay değildi. Bu nedenle de bölgede ki rüzgar ve sörf olanakları ancak yakın zamanda keşfe clilcli. İnce kumlu, te miz ve kristal gibi bir deniz, sabahtan b aşlayan güve nli bir rüzgar, insanı rahatsız e tm e ye n sıcak lık ve dağlardan gelen aromatik koku Akyarlar'ı sörfç ül er için ide al bir mekan yapıyor. Burada deniz o kadar berrak ki beş metreden suyun elibindeki gazete yi rahatlıkla okuyabilirsin iz. Bu arada ıslak ti şörtünü zün sörf yaparken 5 dakikada kuruclu ğ unu, bunu da te rmik rü zgarlara borçlu olduğunuzu h e me n farkeclece ksiniz. T e miz ve itinalı servis yapan tesisiere sa hip Akyarlar'da h e r türlü bütçeye ce vap ver e c e k y e ni yatırımlar da g ün geçtikçe artıyor. Köyün Bodrum'a o lan yak ınlı ğı da büyük avantaj sağ l ıyor. Boclrum ' clan Akyarlar'a en güz e l bir moto s ikl e t kiralayarak giclebilirs iniz. Bitez, Ortakent ve Turgutreis gezisincl e n sonra Akyarlar'da gün boyu sörf yapıp , ak ş amüstü de teni s oynaclıktan sonra re nkli ve eğ l e nc e li bir gece için te krar Boclruın'a dön ebilirsiniz. Ş imdi de nizde uçuşan kele bekle r gibi say ı s ız sörfç ünün arenasına dönü şe n Akyar l ar'ın nasıl bunca zaman bakir kaldığına burayı k eş fe d e nl e r bile hayret ediyor ... Kadir Kır •
A
Rüzgarın
hiç eksik Akyarlar, Bedrum'un sör( sporuyla ilgilenenler için cazip bir köşesi... olmadığı
Stcady wınds makc Akyarlar the (avorcd arca on Lhc Badrum pcnınsula (or wındsur(ing.
n Europe. people of every age windsurf almost anywhere there is water. in dirty seas. polluted rivers. tiny lakes and even rn artfıcial canals. In contrast. on the Turkish coast. windsurfers are few and far between. The best known areas for windsurfıng are Bodrum, Sangerme and Çeşme. To these. a new location should be added: Akyarlar on the Badrum peninsula. directly opposite the Greek isiand of Kos. Offering perfect wrnd condrtions in an unspoiled setting. Akyarlar is destined to become one of the most popular spots for windsurfıng in the comıng years. Until recently, a poor road made access to Akyarlar diffıcult. discouraging visitors. With the rmprovement of the road, the area has opened up for windsurfıng. but it remains a well-kept seeret Frne sand. a crystal clear sea, wind which starts to pick up in the momings. a
1
moderate temperature and an aramatic scent which drifts down from the mountains makes Akyarlar an ideal setting for windsurfıng. The sea is so clear here that you can easily read a newspaper fıve meters under the sea. Thermal winds dry a wet tee shirt in fıve minutes. A growing number of local establishments provide dean facilities and friendly service. The proximity to Badrum is alsa an advantage. The best way to get from Badrum to Akyarlar is to rent a moped. After making a tour of Bitez, Ortakent and Turgutreis, you can su rf all day at Akyarlar, play a game of ten n is at dusk and then retum to Badrum for an evening of lively entertainment in one of the town 's bars, bistros. restaurants or discotheques. Like butterilies fiying on the sea, windsurfers are fiocking to Akyarlar. The only question now is how long will it remain unspoiled? • 9 1991 SKYLIFE
41
GEZI
IRAVEL
BODRUM, AH BODRUM ... oğrusunu söylemek ge rekirse, yo lculuklardan ne fr e t e derim! Bir kentten ötekine, bir ülkeden ötekine! Hiç sevmem .. . Belki de çocukluk y ıll arımda, habire Anadolu'yu dol aş m aktan kaynaklanan bir duygu bu: Babam, bir kentten ötekine o kadar s ık atanırdı ki. daha okula ve arkadaş ianm a alı ş m a d a n bir baş ka kente geçerdi k! "Ben daima uçu rumlar edinirim 1 Bir yerden ötekin e göçerken" dizeleri, biraz da bu yolc uluk bulantılarını anlatmak içi n yaz ılmı ş tır. Be n 'Odamda Seyahat'i yeğlerim ya da örneğin 'Taormina'd a söy l ed i ği m g ibi, Gümüşsuyu'ndan Galatasaray'a gitmek bile bir 'yolculuk'tur benim için ... Bi r i stisnas ı yla! Bu is ti sna, Bodrum'dur! Badrum imgesi, bende yaz imgesiyle bütünl eşm i şt ir. Bodrum'a gitmek, sanki yaza g itmek g ibidir. Yaz, na sı l kaçınılmaz ise , na s ıl yaz ge lece k se; Bodrum'a g itmek de kaçınılmazdır benim için. İlk kez. 1977'de Bodrum'a gö türüldüğümd e (çünkü gitmem i ş. götürülm üş tüm , deyiş yerindeyse!) İstanbul'a dönü ş ü h ayal ediyordum yol boyunca. Ama i şte bir kez görmek yett i bana ... İn a nılmaz birşeydi bu: Ist e meye ist e m eye bir ~·ok kent :gö rmü ~ tüm. ama hi çbiri Bodrum\ı ilk kez görd ü ğ ümel e yaşad ığı m o an l at ılm az tutkuyu yaşatmamışl ı bana. Biliyord um : artık Bodrum'suz bir yaz. benim için var
D
o lm am ı ş cl enı ek ti.
Şimdi bakın, benim Bodrum' da, kendime özgü nı ekanlarım. h atta o mekanların belirli noktaları vardır. Yıllarca Kumbah çe Mahallesi De re Sokak'ta (Azmakbaş ı 'n d a n . b akka l Mustafa'yı geçt ik te n sonra . Artemis'in bitişiğinden so la sapınız. Dere Sokak odur), 44 num a ralı eski evde oturdu m. Da ha Atatürk Bulvan (TMT'ye giden arka cadde) açı lm amıştı; De re Sokak'a girince. solda Al i Karabak'ın rvi vard ır : evi n köpeğinin sevi mli havlamaları karşıla r sizi ve biraz daha ilerlediyseni z, sokağın içlerine doğru, bir serinlik! .. Deniz kıyısının hala s ı cak lı ğın ı duyurduğu gecenin geç saatlerinde Dere Sokak. sessi zliği ve birelen başlayan serin rüzgarıyla kuşatır sizi (kuşatırdı). Sonra o
42 SKYI IFE 9
1 '1 9ı
Badrum'un herkese hitabeden bir özelliği bulunabilir. O nedenle de herkesin kendine özgü bir Bodrum'u vardır. The magıc o( Bodrum has an endunng appeal.
mandalina ağaç l arının duya du ya evini zin kapı s ına gelirdiniz. Eski tahta kapının önünde, sizi filozofça bir tevekkülle bekleyen sevimli bir u z un ku l a klıyı görürse ni z, şaşmamanız gerekirdi... Bahçe'de Nuran'ın ek ti ğ i ç içe kl e r gülümserler; ay karanlıksa eğe r, bahçede bu z lu bir içk i iç ilebilir ; uykuya yolcu lukt an ö nce! -o ne for the roadı Ağaçtan h e m e n bir kü ç ük yeşil ma nd a lina k opa rır, ince in ce diliml e r , kabu ğ un daha bu ğ usu üs tünd ey ke n, cin'i, buzu ve t on i ğ i koyarsın ı z . Ve, eine kleine nachtmusik! Ben, itiraf etmeli yi m ki , tekdüze li ğe , yaşa mı rutinl eş tirmey e ötede n b e ri tutkulu yumdur. Hep yazdım, söyledim! Tekdüzelikte, imgelemi kı şkırtan bir ey vardır . Bu yüzden de, Badrum günlerini, Ortak e nt't e denize girerek (ve Bodnım'da . yarımadada b aşka herhangi bir kıyıda denize girmeyi reddederek!) geç irelim o n y ıl boyunca. He m e n söyleyeyi m, Ortakent yalı s ınd a da he r yerden g irmem denize. Çok sevgili Jülide ve Süha Taşdur'un , Alaettin Mote l'inin önüi1den gireri m. Kötü y üz erim ; dola y ı s ı y l a , aç ıi mam ve fe na hald e pimpirikli olduğu m için de, sahile paralel yüzmeyi yeğlerim. Süh a ağabey. Motel'in mavi
karanlıkta ,
hışırtısını
önündeki denizi ezb e rl e diğimi söyler -ki do ğ rudur! O kü çük d e ni z par ç asının, yıkık iskeleden sağa ve so la 25'e r metre lik alanını avucumu n içi g ibi bilirim. Hep orada yü zdüm çü nkü ! Üste lik, yorulduğumda ayağ ıını ye re basa bilmeyi i s t e diğim iç in , boyu geç memeye özen gösteririm. O sa hildekiler bu acay ip yüzücüyü iyi bilirl e r . Birincisi, sah il e paral e l yüzdüğüm için; ikincisi, şapkanlia denize girdiğim için !.. Şa irl e r biraz ka ç ıktırlar. Kimi de i ş te böyle şapkasıyla denize g irer -ve ı srarla, her yaz aynı yerlere gid ip, aynı mevkiden d e niz e g ire r. Dahası, öğl e ye me kl e ri sırasında, Alaettin Mote l'in mutfağ ına girebilm e ayrıcalığı da sa d ece ona tanınmıştır. Sevgili Jülid e abla, Mote l'in mutfağına, 'görevliler dışında' hiç kimseyi (hatta, Süha ağabeyi bile!) sokm azken, be n, 'ke ndi sa l atanı ke ndin yap! ' ilkesi gereği mutfağa girmiş; domates le ri , salatalıkları soymaya ba ş l amış ımdı r. Jülide abla bana, mutfağa gird i ğim için değil, ama be lki d e çok miktarda sa rmı sak tüke ttiğim için kızıyar olabilir! Ama ne yapayım ki. h e r yaz Ağustos ayında, Badrum 'da sarm ı sak kürü yapmay ı adet haline getim1işimdir. Bu da rutinin bir parçasıdır .
onun bana iyic e
i çe rledi ğ i ,
b e nim
rutinl eştirdiğim alışkanlıkianma canının
Öğleden sonraların rutini ise, yemek üzerine, bahçedeki tahta su nbed'lerden birini ılgınların gö lgesine çekmek ve göğ ün inanılmaz ve erinçli maviliğin e baka baka uyumaktır. Gölge lerin uzamaya başladığı tenha ak şam saatleri gelip çattığında, Süha ağabeyle bulmaca çözme vakti gelmiştir; -çay demle nir ve bisküvi ... Bunlar Proust'un madlen bisküvileri gibi, beni geçmiş zamanın peşine düşürtmüş d eği ll erdi r; tabii ş imdilik!. .
Galiba Bodrum'u
değil,
ke ndimi bana. Olsun! mekanlarla In sanlar yaşad ıkları varolurlar; me kanlar değil midir insanlann, onların kimliklerini ele veren? Öyledir ... Ben kendimi anlatırken Bodrum'u, Bodrum'tr anlatırken de kendimi anlatıyorsam, ne çıkar? Öyleyse k e ndimi ya da Bodrum 'u anl atmaya devam. Doğallıkla bu rutin, baze n ve ç o ğ u kez Nuran ' ın ı sra rıyl a kırılır. Nuran, be nim gibi değildir; tezcanlıdır, durduğu yerde duramaz. Hep bir yerle re. görülmedik, bilinmedik yerlere g idil si n ister. Bodrum'da ise her ey o kadar yava tır. yavaşça ilerler ki, Nuran'ın o h e p t e l aşl ı , ko şa r adım yürüyüşleri Bodrumlulara, · e o yenge, evde h asta mı var?' dedirtıni tir. I ş t e anlattığıını anımsatacaksınız
tak e ttiği g ünl e rden birind e, ba ş ka yerlere gitmişizdir. Gölkö y' d e Mandalya'dır bu (sevgili Yılmaz ' ın ye ri) . ya da Türkbükü'nd e, Meltem'dir (yüzü yaralı Mehmet'in yeri). Oralara gidince. öğleleri rakı içilecek ve as ıl önemlisi, balık yenecek demektir. O güzelim barbunlar ('illa ızgara isterim!' ş ım arıklığını yapmazsanı eğe r!) Mehme t'in o garip, sanki zeytinyağıyla d eğil de, büyücü iksiriyle yapılmışeasma hazırladığı yeşil salata eşli ğind e, patates tavayla birlikte tava ed il e re k ma saya ge ldiğind e, sanki so framza bir parça güneş dü ş mü ş gibi olur. Yür eğ ini z de so franız gibi aydınlanır. So fr a nı z, dioni zya k bir coşkuyla kanatlanır ; gökyüzünde, bir yerde, bir parça maviliktesinizdir artık ... Oktay Rifat'ın ' Kadehiınd e bir bulut 1 Taba ğ ıında gökyüzü ' dizeleriyle ne demek i ste diğini anlar gibi olursunu z. Be lki de, kısaca , 'rakı ş iş es ind e b a lık olmak' anlamına geliyordur bütün bunlar. .. Kimbilir? Bodrum bir şe nlik se, bu şe nli ğ in Bodrum gecelerinde duyum sa ndı ğ ını dü ş ünüyorum . Gece, Azınakba ş ı'ndan ' Ra ş it'in kahveye' do ğ ru (artık Ra ş it'in kahvesi yok! Sadece bir ağız alışkanlığ ı bu!) giden yol, -ki adı caddedir, bir kıyafet balosu gibidir. Nedense geceleri, bir yere gidilecek olmasa bile, özenle g iyinilir; gece giysileriyle kuşanılır. İnsanın teniyle ya şa dı ğ ını bildire n bir in celik vardır orada, o yolda; tenin öne ç ıktığı , giysinin tend e örtük o l an ı onurlandırdı ğ ı, lin'in ten'e dönü ş lüğü gecelerdir onlar. Dar yo l, kalabalık, herkesin birbirinin tenine be lli be lirsiz değdiği. değebildiği bir iç ten lik yaratır. Geceleri, Bodrum Caddesi, o cadde. özellikle Azmakbaşı ile mantıcılar m eydanı a rasındaki kesitiyle, bir balodur; -in sa nların dansede r g ibi yürüdüklerini dü şün e bilir iniz. Yol çok kalabalık sa, iyi ce yavaş layan so nra yeniden canlanan bir yürüyüş ritmini , 'ke ndili ğinde n' bir dans'a benzetebilmek için fazla hayalgücü de gerekmez ... Akşam yeıneklerini. çoc ukl ar küçükken ve Kumb a hç e'de ki e vd e otururken, evde yerdik. Bahçe büyüktü mandalina ağaçlarının altına çeke rdik masayı; m a ngala ı zga ra köft e le ri , pirzolal arı koyar (çocuklar, nedense hep köfte severle r!). kömür ateşin in geceyi daha da e rotikl eşt iren s ıcaklı ğ ınd a beklerdik. Çocukl ar, ateşi yelpazelerken kömürden ç ık an kıvılcımlara bayılırlardı ;
biz de Nuran'la rakımızı koyar, ufaktan ufaktan Frank Sinatra, demlenmeye koyulurduk. Sonra çocuklar ya yat ırılır , ya da yazlık si nemaya sa lıverilir; -giyinilip sokağa çıkmanın saatidir artı k! Eskiden, yani bundan 6-7 yıl öncesine d eğin, önce Müntekim Abi'ye (Müntekim Öknıe n) uğranılırd ı. Müntekim Abi 'nin. imdi Be be k Bar olan evinin ön balkonunda, kalenin ı ş ıklarına . denizde hafifçe sallanan ·ya ralı ceylan '!ara bakarak, neler konuşulurdu? Politika. edebiyat, şiir, Bodrum'da o bu kim? Ama bütün bunl ar Halik a rna s Oteli'yle ba ş layan kirle nmede n (Mümtaz Soysal, Bodrum için 'ses çöp lü ğü' demişti) önceydi. Evin sağı disko, solu ise aralıesk müzikle kuşatılınca. Müntekim abi, evini satıp Bodruın'u terketti. Canına· yetıni şt i onun . Son üç yıldır, gece leri Sapa'ya takılıyoruz. Onyıl ve Leyla'nın in ce konuksevediği ile bezenmiş bir yaz bahçesinde, barda oturup gecenin keyfini ç ık arıyoruz. Bodruın tuhaftır; ku şkusuz .
belli ölçüd e öteki dinl e nce kentle ri de öyledir ya, in san hi ç ummadı ğ ı biriyle karşılaşabil ir. Çok eski bir dosta, yıllardır nere de olduğu bilinmeyen bir askerlik arkadaşına. hatta, ilkgençlik y ıll arının sevgililerinden birine rastlayabilir! Gece. Bodrum sokaklan ve Bodrum barları bu tür beklentiler ya da rastlantılarla in sanın yüreğ ini ağzına ge tire n bir g izem le, sevecenlikle yüklüdür. Inanın a bartmıyoruın . On dört yıldır her yaz Bodrum'a g idi yorum . He r yaz. denizin, mandalina ağaç larının ve dağ l ardaki morluğun, tıpkı bir çiçek dürbiinündeki gibi. be ni yeni i nı ge l e rl e , yüreğ imi uçuran imgelerle donattı ğ ını görüyorum. Ortakent'le denize gi rmeyi. Türkbükü'nde rakı içmeyi, gece tepedeki otelden ona bakm ay ı hiçbir şeye değişmem; -ya da Sapa'da, barda, taze bademle (caminin yanındaki payaıncıdan a ldı ğ ım) bir tek vi s kiyi! (Çok sevgi li Taner Arrnan artık iyice iyileşme li de bu yaz yen id e n Sapa gece le rin e başlamalıyız!) Bakın.
'Tao rmina' yı
Bodruın'da
tasariadım
(1 988) . orada bitirdim . 'Yaz Şiir l eri', Bodruın için yazılm ı şt ır. 'Yaz Ş iirl eri ' nd e ki 'Taflan'ı, Kumbah çe'de ki e vin dağa bakan pe nc eresinden ('Rüzgarlı Camlar') g ünl e rce dağa bakarak yazd ım . 'Nereus Kı zları· ('Söyleyen Şiirle ri ') . tenha yaz saatlerinde o evde yaz ıldı. Nasıl unutumm? Hilmi Yavuz • 9 199 1 SKYLIFE
43
~SUBARU '' Tekno/ojide gelecek ''
Turtılye
Genel DletrlbUtörU
EroN Turizm Sanayi Ticaret
A.Ş .
Gaı.osmanpaşa·ANKARA
istanbul Showroom·Salı,: Buyukdere Cad No ISI z,rcın,kuyu·ISTAN BUL Tel (1) 174 99 40 (4 hat) Tix 26598 eton tr Fax (t) t74 99 40 (4 hat)
Ankara Showroom·Sa~, : Koro!)lu Cad No 54 Tel (4) 146 69 61
lzmlr Showroom·Salıf: Ataturk Cad No 342/A KO<don·IZMIR Tel (51 ) 2t 66 17 · 21 83 00 · 21 31 47 Fax (51)21 31 47
... Lütfen dikkat. .. Attention please ... Bitte Achtung ... Attention s'il vous-plait. ..
Only Yapı Kredi ATMs
Türkiye'nin dört bir yanında ve
(Automated Teller Machines) are
Kıbrıs'ta
at your service in Turkish
Telebankalar.
airports. Furthermore only
hizmetinizde.
Yapı
Kredi ATMs are connected
to VISA, MasterCard/Eurocard international ATM network.
"24 saat" hizmet veren havaalanlarında
da
istanbul Atatürk. Ankara Esenboğa, izmir Adnan
Menderes. Dalaman. Antalya ve
You may obtain instant cash from
Adana havaalanlarının iç Hatlar
Yapı
Geliş
Kredi ATMs located in the
Terminalleri'nde bulunan dilediğiniz
arrival halis of istanbul Atatürk.
Telebankalar'dan
Ankara Esenboğa, izmir Adnan
para çekebilir. para ya da çek
Menderes. Dalaman. Antalya and
yatırabilir.
Adana airports. Yapı
an
hava le yapabilirsiniz.
Türkiye'nin 6 büyük havaalanında yalnızca Yapı
Kredi ATMs are alsa
Kredi'nin
available 24 hours aday, at 300
sunduğu
convenient locations in Turkey
tüm Telecard. Genç Telecard
and the Turkish Republic of
ve Yapı Kredi kredi
Northern Cyprus.
sahiplerine duyurulur.
Have a nice flight.
iyi uçuşları
YAPI'<?fKREDi
bu "özel hizmet".
kartı
YAŞAM /LIFE
ORIENTAL DANCING Oryantal Dans UnduZating bodies, melancholy strains and glitlering costumes evoke images of harem women daneing for their masters. Natasha Curry reports.
T
here ar·e some things whrch wrll for·ever be assocrated wrth Türkiye · T opkapr Palace. Haghra Sophra. T urkrsh baths and. of course belly dancrng. The emtrc movements of the women melding rnto the evocative music encapsulates the wonder and the mysteries of the Ottoman pa st. Bel Iy daneing offers an open door for the spectator to step through rnto T Lrri<rsh hrstory for a few hmws. Although the oldest dance form rn the world. the te rm "belly dancrng" ıtself w as coıned only at the begrnnıng of thıs century at a world dance exhibıtron ın the Unıted States. Thıs was the first tıme the West had been confmnted by a woman daneıng wrth an exposed belly. The name has stuck. even though it does not accurately descnbe the dance. Those expectrng to see a muscular gyratıng belly wıll be sadly dısappoınted. The eaıirest record of belly dancrng ıs on an Egyptıan papyrus scmll dated amund the 18th Dynasty (about 1500 B.C.). lt shows veıled women performıng rhythmıcal. hıp-swayıng movernents. At that tıme. Rome was stmngly ınnuenced by Egyptran relıgıon and 46 SKYUf+ 9 1991
customs. and many Roman statues from the period portray daneing women. When Chnstianıty took root in Rome in 120. it brought with rt a strıct moral code and a belref that such open body language was srnful. Daneers sought wori< outside Rome and found their way to Byzantium, bnnging to Tür-kiye the dance form widely. but mrstakenly. bellieved to be Turkish. Harem women dane ed main Iy to entertaın the sultans and each other. Few men were ever allawed to watch the women. and outsiders were never allawed ınto the palace harem. For these reasons the re ıs vırtually no record of how the dance developed. W e only know that these women were sophisticated in theır pursurt of art. musıc and poetry and that thew dance style was srmilaıiy sophrstrcated and complex. T oday. Turkish bel Iy daneing has become a popular form of entertaınment. an essentral portıon of any nrghtclub act. r·angıng fmm the ı·aunchıness of back-alley Beyoğlu clubs to the tony periormances at Kervansaray. the Galata Tower and the Per·a Palas. Outsıde clubs. the lively ıtıythms of the dance form a paı1 of many gathenngs. O hen. at drnner dances. crrcumcrsron .....
Harem women danced ma1nly to entartetn the sultans and each other. Today. onental danong IS an essenttal component o( any nightc/ub act
Osman/1 saraytndan bugüne kadar ku~aktan ku~ağa
aktanlarak gelen göbek dans1 günümüzde de hemen hemen bütün gece kulüplerinin programmda önemli bir yer i~gal ediyor.
P1r11t1h giysilere bürünmü' y11an gibi k1vr111p bükülen vücutlar, efendileri için danseden harem kadmlar1n1 çağr1,t1rmakta .
Natasha Curry anlatiyor.
T
ürkiye denilince muhakkak akla gelen birkaç şey vardır: Topkapı Sarayı, Ayasofya, Türk h amamı... ve tabü, göbek dansıl O kışkırtıcı müzikle bütünleşen kadın vücutlarının erotik d eviniınİ Osmanlı tarihinin gizem ve ihti amma tanıklık eder. Göbek dansı, izleyiciyi birkaç saatliğine bu tarihe adım atmaya davet eden açık bir kapı gibidir. Dünyanın en eski dans türü olan "göbek dansı", bu ismini yüzyılımızın başında ABD'de düzenlenen bir dünya dans fuarı sırasında kazanmıştı. O güne kadar göbeği açıkta danseden bir kadına rastlamamış olan Batılıların şa kınlığını yansıtan ve böylece günümüze kadar ulaşan bu isim, aslında pek de gerçekçi sayılmaz. Çünkü "göbek dansı" kaslı bir göbeğin daireler çizip durmasından ibaret bir dans değil. Göbek dansıyla ilgili bilinen en eski kayıt, bir Mısır papirüsü. M.Ö. lSOO'lerde, 18. Hanedan döneminde çizilmi ş olan bu papirüs, ritmik kalça hareketleriyle danseden peçeli kadınlarla süslenmişti. Öte yandan, Mısır din ve törelerinden yoğun biçimde etkilenen Roma'da da, danseden kadınlar heykeltraşların en sevdiği figürler arasında yer alıyordu. e var ki, M.S. 120'de Roma'yı etkisi altına alan Hıristiyanlık, kendi ahlak kuralları doğrultusunda vücut dilinin böylesine pervasızca kullanılmasının günah sayılacağını buyurdu. Roma'da iş bulamaz hale gelen dansözlerin Bizans'a akın etmesiyle de , Türkiye bundan böyle yüzyıllar boyunca kendi ismiyle birlikte anılacak olan bu dansla tanışmış oldu. Saray kadınları sultanı eğlendirmek için dans ederdi. Göbek dansı Osmanlı saray ında da nice harem gece sini şenle ndirmi şti. Ne yazık ki, yabancıl arın kesinlikle adım atamadığı saray hareminde bu dansın nasıl bir gelişme gösterdiğini bilme olanağımız yok. Tek bildiğimiz, resim. müzik ve şii rd e fazlasıyla 9 1991 SKYLH
47
YAŞAM / LIFE
The
rtıyıhmıcol.
movcmcnıs
o{
bcllydoncmg
ı on pan o{ the ol/wc o{ ıhc onent
mcxıncoblc
Donsözler göbek içgüdüsel bir uyumla daha çocukken öğrenmeye başlıyor/ar. Dansm tekniğin i ise onlara anne ve abialan dansım
öğretiyor.
parties and wedd ings. orien tal daneing part of the celebrat ion. as guests crowd the dance floor with joyous. evocative movements. At extravagant events. a professional dancer gyrates around. and often on the tables to the accompaniment of loud clapping and suggest ive leers while male guests plaster money on her· body. At other outings. a picnic for ınstance when a cassette is d ropped in a tape deck, young girls will begin the well known " come - hıther" aım twists. Such has the vocabu l a ıy of belly daneing entered everday Turkı sh life. Daneers leanı at an eaıiy age. responding instinctıvely to the ıtıythms and sound of the oriental music. copyıng the movements and technıques from theır mothers and o Ider sisters. who leanıed from the ir mothers and older sisters. The dance fonm enjoys increasing populanty ın fo ıms
48 SKYLIFE 9 1991
bir b eğe ni sergi leye n h a re m g öbek dan s ın a da ye tkin ve k a rma şık bir üslup getirmi ş o ldukları . Göb ek dan s ı g ünümü zde de popüle r bir eğ l e nce biçimi. Hem en h eme n bütün gece kulüpler ind e programın önemli bir bölümünü kap s ı yor. Kervan saray, Galata Kulesi ve Pera Palas g ibi gece kulübü ve ote lie rin eğ l e n ce prog ra mlarında göbek dan s ının iy i örn e kl e rin e ra s tl a m a k mümkün. Yemekli top l ant ı l a rın. sünnet ve düğün törenlerinin çoğıınd a da. davetliler kıvrak hareketlerle pisli doldurup oryantal yapmaya ba ş lamadıkça gece ta maml anını sa yılmaz. E ğe r e vsa hipl e ri paray a kıymı şsa, profesyonel bir dan söz de pistte ve ya ma sa l a rın üz e rind e mahare tini g öst e r e r e k ç apkınlı ğ a h e ves li e rk e k davetiiierin vücuduna para yapı ştırm as ın a olan ak vere bilir. Gündüz topl a ntıl a rınd a . mesela piknikle rde , leybe bir oyun havas ı k ase ti k o nur konma z ge n ç kı z lar parmaklarını ıkiatıp oy n a may a baş lay ıve rirl e r. Göbek dan sı i şt e böylesine Türk yaşantı s ının bir parç ası o l mu ş tur. e va r ki , g öb e k dan s ının k ö klü geç mi ş i iyid e n İ y iy e unutulmu ş oldu ğ u iç in , bugün Türki ye bu dan s ı ciddi bir biç imde e le alacak bir oku ldan yoksun. Kon se rv a tuard a g ö b e k dan s ına ye r v e rilıniy o r. zun yıll a r ö nce aç ıl a n te k okul da, es ki bir d a n sç ının söz le ri yle "sahibi inancını ve devam e tm e g ücünü yitirdiği için" kapanmak zorunda ka l m ı ş. Da n s ö z le r bu s anatı çoc ukk e n öğre nm eye ba ş lı yorlar . Oryantal mü z iğ in ses ve ritmie rin e içg üdü sel bir u y unıla b aş lay a n öğ r e nm e s ür ec i, a nn e ve abi a larının te knik hare k e tl e ri g ö s t e rın es i y l e d evam e di yo r. Böylece, göbek dans ı ku aktan ku · ağa aktarılıyor . Sosyetik Kervan saray gece kulübünUn üç dan sözünde n biri olan Belma, göbe k dan s ını n e r e d e ö ğ r e ndi ğ i so ru s u yla karş ı l a ş ınca , "Annemd e n öğ re ndim . Ona da kendi annesi öğre tmi ş" di yor g ülerek, "Bu d an s ı okul açacak kadar ciddiye alan yok ki!" Para sı bol yerli ve ya ba ncı mü lerilerini on senedir oryantal geceTeriyle ağ ırlayan Pe r a Pal as o te linin dan s özü Efru z da , oryantali "otantik" olarak. yani ailesinden ö ğ r e ndi ğ ini ve a rk a d a larından belirtmekt e. Tıpkı bu dansözler g ibi. B e yoğlu ' ndaki Beyaz Sa r ay Kulübü 'nün yö ne tici s i de bütün Türk k a dın ları nın o r ya ntal e d oğ u ş tan yete ne kli o ldu ğ u gö rü ' ünd e . "500 se ne dir böyle ya ş aın ı ş ı z" diyor bu yöneti ci, "Türkiye'de göbek d a n sı genetik bir özellik." • in ceimi
k a dınlarının
hıp swoyıng
the Unıted States. were ıt is vıewed as a sort of aerobıc exeı-cıse to exotıc musıc. Be lma, one of the thı·ee resident daneer-s at the hıgh class Kervansaray club. laughed when asked where she leanıed to dance. "My mather taught me and her mothcr taught her. No one thinks this is serious enough for· a proper school." Efruz. the dancer at Istanbul' s Pera Palas Hotel. whıch has been providıng hıgh payıng tounsts and T uı"ks with a nightly sessıon of bel Iy daneıng for the la st ten year-s. saıd that she leanıed to dance "authentıcally". meanıng from her famıly and fnends. The manager of the Beyaz Saray cl u b ın Beyoğlu echoes the daneer-s in be l ievıng the abılıty to dane e is ı n the blood of all T uı"kısh women. "lt' s something that has been there for· over SOO years- ıt's genetıc. " •
***** HOTEL ANTALYA FALEZ Konyaaltı Falez Mevkii , 07050 A TALYA-TÜRKİYE Tel.:(31)185000, Fax . :(31)185025-185026 , Tlx .:56081 falz tr
15 sistemTelevizyon; görüntüde olağanüstü canlılık
..
SLV-X75
sıstem rahatlığı
~ulti-sistem VCR .
. çok
SONY.
SONY İLE DAHA RENKLi BİRYAŞAM Sony ürünlerini güvenilirlikleri. ileri teknik özellikleri veya birçok başka nedenle tercih ediyor olabilirsiniz. Ancak Sony'nin asıl amacı. yaşamınız ı en yüksek kaliteye sahip ürünlerle zenginleştirmenize yardımcı olmaktır; Biraz daha parlak. biraz daha renkli bir yaşam için .
•sony'nın
"Warranty Bridge" hızmeti Sony ürününü satın aldığınız ülkede ve rilen garantı aynen kendı ülkenizde de sağlanır . Daha fazla bilgi iç ın en yakın Sony vetkılisı ile temas sayesınde
edebilirsınız .
BiR KENT 1 A SPECIAL CITY
Pırıl pırıl mavi denizi, tarihi eserleri ve hareketli gece yaşamıyla Antalya güney sahilterimizin gözbebeği ... THY'nin hergün uçtuğu bu turistik şehri Suzanne Swan anlatıyor. n.
SKYUFE 9 1991
Sparkling blue water, sun bleached ruins, and pulsing nightlife there is something for everyone in the capital of Turkey's southern coast and Turkish Airlines flies there everyday. Suzanne Swan reports. t the heart of Mediten·anean Turkey. Antalya is one of t he original cities of Pamphylia and has been inhabited continuously since Byzantine times. Today. at the center ofTurkey's tourist industry. it is a thriving city which caters to beachcombers. amateur archaeologists and yachtsmen. The Pergamon King Attalus ll founded Antalya as a port cıty in the second
A
Yat /imam ve çevresi, kentin en hareketli yerlerindendir (solda). Hadrianus Kap1s1, surlarm doğu bölümünde yer al1r (sağda).
The restored harbor the oty's (ocal po1nt (le(t). The rcg1on IS nch w1th 11.J1ns o( the anocnt \3" o trcs o( Pamphyl1a ~ IS
(rrgiıt) .
ntalya'ya ist e r kara. ister hava yoluyla g idin , o ilk karşıla~ma anını kolay kolay unut amayacaksınız. Toros Dağları ' nı aşıp, çam ormanları y la kaplı te pe le ri arkanızcia bıraktığınızda birde n önünüzde Akd e niz' e kadar uzayıp gide n ovaya yayılmı ş Antalya ' yı göreceksiniz. Havad a is e . d e nizin üstünd e dönü yapan u ç a ğ ınız alçalırk e n, falezl e rin üstün e kurulmu ş , bemb e yaz bir inci gibi gözünüzü kama ş tıracaktır Antalya. Dinm e ye n cazibesi ve vakarıyla, iste r b e ş y ıldı zlı bir ote lel e konferans konuğu olarak g e lin , ister sakin bir tatil geçirmeye Antalya size
A
kalbini açacak. günlerinizi n e ş e ve kahkahayla dolduracaktır. Türkiye'nin Akd e niz kıyılarının tam m e rk ezi ni o lu ş turan Antalya Pamfilya'nın b e kentinden biıi olarak kurulmuş ve Bizans dön e mind e n bu ya na hiç in s ansız kalmamıştır. 300 bin nüfu slu kentin odak noktası, 13. yüzyıldan kalma Yivli Minare 'dir. Yer yer restore e dilmi ş olan Roma surlarının yanı s ıra, M.S. 130 y ılında imparatorun ziyareti şe re fine in şa edilmi olan Hadrianus Kapısı da hala dimdik ayaktadır.
Üstelik, eskiyle yeni birbirini tamamlar Antalya'da . Klasik g e çmiş yakın tarihl e bütünleşir, Antalya e fsan e si sürüp .....
B. C.. naming it after himself (Attaleia). In the fıfth and sixth centuries. Antalya enjoyed a period of peace and prosperity under Byzantine rule. Before comıng under Ottoman control it was both a Seljuk city and a Crusader capital. The legacy of Antalya·s suzerains remains. The Roman ramparts have been restored in many places. Hadrian's Gate st ı ll stands to commemorate the Emperor's visit here in 130. The landmark of this city isa fluted minaret (Yivli Minare) dating from the 13th century. The mosque of Yivli Minare was converted from a church by the Seljuk sultan Al a ddın Keykubat in 1230. centuıy
9 1991 SKYLIFE U
gider. Kaleiçi diye a dl andırılan eski ke nt, darac ık sokaklardan ö rülmü ş bir labirent gibidir. Ç oğu yıllann etkisiyle çok eskimi ş olsa da O sm a nlı mimarisinin zararetiyle hala göz dolduran evlerin aras ından yürüdükçe, aç ık pence relerd en ne eli konu ş malar ve çocuk c ıvıltıl a rı ça lınaca ktır kul ağ ınıza. Hamam Sokak'a yolunuz dü şerse, Kaleiçi Sanat Evi'ni görmeden geçıneyin . Eski bir Rum Ortod oks kili sesinin yata kh a nesi olarak in şa edilm iş olan ve yakın zamanda özenle restore edilen bu yapı, bugün gerek Antalyalıların gerekse turistlerin sanat ve kültür me rk ez i durumundadır . Üs t k a tındaki res toranın v a rlı ğ ı ise , ne fi s ye me kl e rini p a yla ş m a ya yana ş may a n müdavimler ara s ında ne redeyse sır gibi saklanmaktadır. Ne yazık ki, sokağa ismini ve re n görke mli hamamın kapı s ına kilit vurulmu ş bulunmakta dır. Bug ün turistik kitaplarda bile sözü edilmeyen bu metruk bina Atatürk Bulva n ' nın gü ney ucundaki bir çay ba hçesinin a rdınd a, geç ınİ te ki ca nlı g ünl e rinin hatır as ıyla dopdolu , m ağ rur bir a nıt g ibidir. Kal e içi mahallesinin bir diğer popüler me k anı da Antalya ve çevresi binlerce yıldır birçok uygarlığın be~iği olmu~tur. ükyalılardan kalma bir ~ehir olan Demre'de kayalara oyu/mu~ kral mezarları görülmeye değerdir (solda). Antalya geceleri hareketli ve renklidir (sağda).
Menumental rock tombs cover the cliff o( Dcmrc (lc(t). Anıolyo nightlı(e is voricd and lıvcly (nght).
,:z""
-E.
-.g;;~~ı~a~ i S4 SKYLIF[ 9 1991
BIR KENT / A SPI:CIAI CITY
Mavi Serin
Papa ğ an
(B iue Parrol) Cafe'dir. v e sakin bir avlud a, lim on ağa ç larının gö lg esind e kurulmu ş bu nispeten yeni cafe, Fran sız sahibinin eseri olan incelikti yemekleriyle tanınm aktadır. Ak ş amüz e ri e ri sokaklara ç ıkıp yürüyü ş yapmak, çay içip gün eş in batı şını izlemek Ant a l ya lıl a r i çin bir ge l enek h alin e gelmi ştir. Gün eş alçaldıkça karş ıd ak i Bey da ğ l a rının doruklarını saran g ölge ler, Cum huriy et Cadd es i 'nd ek i çay bahçe lerin e özgü, unutulmaz tablolar çizer. Antalya D evl et Güzel Sanatlar Galerisi de gene Cumhuriyet Caddesi'nde, Atatürk h eyk elinin az il eri sind edir. Vaktiyle mevlevihane olan bu yapı , bugün h er ay ç a ğ da ş Anlatyalı s anat ç ıl a rın eserlerine kucak aç maktadır. Her sene 50 milyon karanfil ihraç eden A nt alya ' nın az bilin en bir ürünü de, kendine özgü, yum u şac ık lokumudur. Di ş sökecek k adar k at ıl a ş mı ş piya sa lokumlanyla mukayese kabul etmeyecek nefasetteki Antalya loku ml a rını Otogar c iv arındaki dost caniı s ı ve ikramsever dükkaniarda bulabilirsiniz. Saat Kul esi yakın l anndaki Yenigün ve Biroller'de ....
Somehow the old and the new do not antagonize each other. The classical merges with more recent history and the Antalya legend lives on. The old area of the city, known as Kaleiçi, is a maze of narrow passages; in the 17th century about 3000 tiled houses were jammed into this area within the old city walls. Taday line examples of Ottoman architecture remain. although many have fallen into disrepair. The Antalya Museum was founded in 19 19 as a place where Turkish heritage and treasures could remain safe from the occupying ltalians. Same of Turkey' s most important archaeological finds are housed here. The ivory, sarcophagi and statue collections as well as the coin calleetion from Midas' kingdam are outstanding. For sheer brilliance, the jewelry displays are sensational. The museum has alsa been successful in having several important pieces retumed to Turkey from abroad. The ethnographic displays, which concentrate on the Yürük nomads of the T au rus mountains, feature costumes,
Bir su
şehri
Antalya 'nın
olan hemen
yanıbaşındaki Düdenbaşı
Şelalesi'ne
günübirlik geziler düzenlenmektedir. A day waıer(a/1
tnp
Lo the al Düden
provıdes a rcspitc
(rom the heat o(
the coast
carpets and period fumiture. While you wander through the Old T own, look for Kaleiçi Sanat Evi on Hamam Sokak. O nce the dormrtory of a Greek Orthodox church, it has been painstakingly restored to provide a cultural and artistic meeting place for Antalyans and visitors. /ts upstairs restaurant. which serves delicious food, is one of Antalya's best -kept secrets. The splendid hamam (Turkish bath) from which the street gets its name is, unfortunately, now resolutely locked. Guide books never mention it, although rt srts behind a tea garden at the southem end of Atatürk Bu/van, just by the po/ice station. Antalya' s population daub/es in the summer to 300,000 people as tourists from Turkey and abroad flock to enjoy its offerings. In September, the stars of Turkish films take over the city when the Turkish film industry comes for the annual Golden Orange Film Festival. In the evenings, all of Antalya comes out to promenade, drink tea and watch the setting sun. Antalya exports SO million camations a year but. unknown to most, it alsa produces a soft and ereamy lokum (Turkish delight); several shops near the Otogar are friendly and chatty and overgenerous w ith samples. Near the Clock Tower, Yenigün and Birol/er are not to be missed for their fruit jams. Quince. lig, waterme/on and aubergine preserves are delicious and unusual. Good shops for leather, carpets and other trinkets are all be found in the Atatürk Bulvan and Cumhuriyet Caddesi 9 1991 SKYLIFE
U
ise, turunç, incir, kavun ve patlıcan gibi olağandı ş ı fakat leziz reçelleri muhakkak tadın. Hem e n kar ş ıdaki kü ç ücük bir dükkanda da on-oniki çeş it h e lva satılmakta . Burası tatlı m e raklıları için bir cennet! De ri eş ya , halı ve be nze ri a lı şve ri ş l e r için, kent merkezindeki Atatürk Bulvan ve Cumhuriye t Cadd es i'nd e ki ma ğaz al a r id e al. Fakat eğe r d a ha s akin ve dah a seçkin bir ortam arıyo rs anı z, Antal ya' nın b atı sın a , Kenan Evren Bulvan'na g itmeniz gerekiyor. Palmiye ağaç larının gölgesinde uzanan bu bulvarda, g ü ç b eğe nir mü ş t e ril e r e hi zme t ve r e n ş ık butikdükkanlar s ıra lanmı ş . Pa şa b a h çe 'nin en güzel cam ve hediye lik ürünl eri burada sa tılıyor. 28 nurnarada ise, ge re k ithal gerekse yerli gıda ürünlerinde iddi alı, lüks bir arküteri olan Sultan Market var. Diyet s ütte n ke di m a m ası na k adar h e r şey i bul a bil eceğ ini z Sultan Mark et'in min ik cafe'si de, mod ayı y akından izleye n ge nç S6 SKYUFE 9 199 1
Antalyaiılan n uğrak
yeri. en zengin müzelerind en biri olan Antalya Müzesi arkeolajik hazinelerle dolu . Müzeye uğramı ş ke n , büyüleyici çay bahçesinde biraz s oluklanmay ı da ihmal etmeyin . Müze bahçesinde ege men olan sükun etin tam aksin e, Antalya Marin a's ı cıvıl cıvıl bir yer. Antalya' nın bu çok eski limanı bugün yatların mek anı. An talya'nın sevimli ve hayat dolu limanının çevresinde çok sayıd a restoran, bar ve cafe yer alı yo r. Bunl a rın aras ınd a, de nize te peden bakan eşs iz te rasıyla "Club 29" dikkate d eğe r . Üstelik, Marina'da yat charter seferleri, g ünübirlik gez i ve t urlar dü ze nl e ye n acentalar da bulabilirsiniz. 26 numaradaki Sun M arin e Yachtin g Age ney e fsan evi Mavi Yolculuk'un ya nı s ıra , kano, kayak , ye lk e nli , jee p s afa r i ve dalı turları dü zen le me kte. Turha n M a rina Zinciri boya, ye lke n ta mi r i, hatta m o tor un tepeden tırnağa elden geçirilmesi de dahil olm ak üze re, birinci s ını f yat liman ve Dün yanın
de nizcilik hizmetle ri sunuyor. Bir de niz gezisine ç ıkmadıkça, Antalya seyahatiniz yarım kalmı ş s ayılır . Ak ş am se rinl iğ ind e
bu
romantik
liman a dön e rk e n hi sse dece k ve Antalya de rte rini ze unutulma z bir s ayfa dah a e ki e mi ş olac a k s ını z. Zama n bulur sa nı z Liman Müzesi'nin çevresinde bir yürü yü ş y apmayı da ihmal etmeyin. Antalya' nın çevresi de görülmeye d eğe r ye rl e rl e d o lu. Çoğ u seya h at a ce nt as ı As pe ndo . Te rm essos , Ph ase li s ve Olymp os g ibi ö ne mli ar keo la jik s it al anlarına günübirlik turlar düzenlemekte. Sabah Saklık e nt'te kayak y a pıp öğl e d e n so nra kumsalda g ün eş l e nm e o l a nağ ı ise ayrı bir mu cize. Antalya'da gerçekten de yok yok! Özel bir ge zinti i st i yorsa nı z , Düdenba ı Şe lalesini de neme lisiniz. Son aylardaki kuraklık yü zünden şe l a le nin su sevi yes i biraz dü ş mü ş a ma o ça rpı c ı kireçta ı m ağaralar da iyice ortaya ç ıkmı bulunuyor. E ğe r o ma ğ aral a rı gezecek ge n ç l eş ti ğ inizi
BIR KENT 1A SPECIAL CITY
Antalya'dan bir saat uzaklıktaki Side antik bir şehrin kalıntıları etrafında kurulmuştur
(solda). Kaleiçi denilen eski bölümü, dar sokakların kenarına diziimiş eski evleri, otel/eri, mağazaları ve cafe'leriyle kentin en ilgi çekici yeridir
Antalya'nın
(sağda).
Sıdc, one hour east o( Antalya. ıs buılt araund the rums o( a classıcal cıty (lc(t). The old area o( the cıty ıs crowded wıth Ottoman houses (rıght).
kadar e n e rji bulamıyorsanız, s uyun kenannda gölgede oturup bugünlerde son d e r ece popüler o la n eşsiz a lab a lı k ızgarasının tadını çıkarınan ı z da mümkün. Antalya'nın gece h ayat ı daha ziyade lüks otellerde odaklanını durumda. Ama farklı bir gece i stiyo rsanı z , Kaleiçi'ne, "Mr. White's"a kadar bir u za n ın. Güz e l yemekleri, can lı müziği, dinamik atmosferiyle "Mr. White's" tam aradığınız yer olabilir. Antalya'nın sözü edi lmes i gereke n bir öze lli ği d e , T.R.T.'nin Lara'dan yayın yapan kendi turistik radyo istasyonu. 99.5 kHz'de bulabileceğin i z bu istasyon, başta Ingilizce, Almanca ve Fransızca hab er/ yo ruml a r ve öze l tatil aniatıla rı olm ak üzere, zengin bir prograrn su nmakta. ereden bakarsanız bakın, Antalya muht e şem bir evsa hib e s i. K ı sacası, yüreğin izi Antalya efsanesine teslim edin ve bu ke ntte unu tulmaz anl ar ya arn aya hazır olun! •
central anea. But a much less frantic anea lies to the west of Antalya on Kenan Evnen Bulvan. Hene. palm trees line the avenue and sophisticated shops cater to a discriminating clientele. The cafe at the Sultan Market. an up-market delicatessen, ıs always overflowing with young and tnendy Antalyans. A visit to Antalya is not complete without a trip by boat. Yacht charter. day trips and tours can be arranged from various agencies located at the Marina. Canoeıng, kayaking, sailıng. jeep rental and diving activıties are all avaılable. Returning home to thıs romantıc harbor in the soft evenıng is a tonıc and will ensure that the Antalya memory remains wıth you always. If you have time. a w alk araund the Manna ıs well worth ıt. Antalya is also a good center for excursions. Aspendos. Termessus. Phaselis. Olympos are all important archaeologıcal sıtes and most travel agencies run day
trips. For a special excursion, go out to the waterfall at Düdenbaşı. Recent dry spells have reduced the wateıfall but this leaves ample opportunity to explore the dramatıc limestone caves. If you ane not feeling energetic, you can sit by the racing water in the shade and enjoy superb gıilled trout. Nightlife can be found at all the topclass hotels but for somethıng different. stroll down to "Mr. Whıte's" in the Old T own. They have live music and even lıvelıer clientele. Last. but not least. Antalya has ıts own tourist radio statıon broadcastıng from T.R.T. Lara wıth news and vıews ın Englısh, German and French at 99.5 khz on your radio dial. Whether you come for a conference ın one of the many fıve-star hotel s or for a nelaxıng seas ı de halıday with youı· famıly. Antalya's steadfast charm. sunny clımate and ıntnguıng sun·oundings wil l ca pt ıvate you. • 9 1991 SKYLIFE
57
BEYLERBEYI PALACE
58
SKYII~FCJ
i4Yi
The Beylerbeyi Poloce wos decoroted with the grondeur fitting to its royal potran and with the opulence of the mid-19th century (le(t). Once the Sulton's summer residence and royal guest house, todoy the palace is open as a museum (below) . Dı§
cephesi
Osmanlı
Batı korı§ımı
bir üslupta (altta) in§a edilen Beylerbeyi Sarayı'nın içi Osmanlı evi planına göre düzenlenmi§tir. Altı salonu ve yirmialtı odası bulunan saray Bohemya kristal avizeler, yerli ve yabancı ressamlarm tabloları, altın yaldızlı
koltuklar/o dekare edilmi§tir (solda).
Beylerbeyi Saray• On the Asian side of the Bosphorus, the splendid yet intimate Beylerbeyi Palace has housed sultans, monarchs and love-stricken empresses. ]ean Hutchings investigates its unusuat history. 9 1991 SKYLII-E
S9
Th e com er room of the (men's quorters) disploys o mefonge o( neo-fsfomic and European styles (le(t). The large selamlık
room
selamlık
neverthefess monoges to convey o feeling of intimocy (right). Sarayın selamlık
bölümündeki Odası, duvar
Kö~e
bezeme/eriyle ünlüdür (solda). Nadide Çin, Japon ve
Fransız
boy
vazoların yanı sıra
Yıldız Fabrikası'nda yapı/mı~ sarayın
vazolar da görkemini
artırmaktadır (sağda).
alaces are fıne places to visit, but nowadays most of us wouldn't want to live in one they seem too uncomfortable. A possible exceptıon is lstanbul's delightfully situated Beylerbeyi Palace on the As ian shore of the Bosphon.Js which manages to combıne splendor wıth a fcelıng of ıntımacy. Completed ın the early 1860s by an aımy of 5.000 worl<ers. Beylerbeyı. although similar ın style and layout to the vast. ornate Daimabahçe Palace erected 20 yeaı·s eaı-lieı. ıs much smail er and far· less intimıdatıng. Lyrng neaı-ly dırectly across from Dolmabahçe. Beylerbeyi appears lıke a renectıon planned by aesthetrcally sensıt ıve cıty planners.
P
60 SKYLIFE 9 ı99ı
Beylerbeyi was the summer residence of the sultans, but alsa a palace where visiting heads of state and other dignitaries could be entertained. a custom which continued even after the fonmatian of the T url<ish Republic in 1923. In 1958 a bed and aımchaws were taken from Daimabahçe Palace to Beylerbeyr in preparation for a vrsıt by King Faisal ll of Iraq. but the unfortunate monaı·ch was overthrown and murdered in Baghdad ın July of that yeaı· before he could make the trip. Anather royal visitor, the Shah of Iran alsa stayed at Beylerbeyi where one of his predecessors. Shah Nasireddin. had been a guest in 1873. Prıncess Eugenıe. wife of Napoleon lll of France. vısıted the palace on he ı· w ay to
attend the opening of the Suez Canal in 1869 as d id Emperor Franz-josef of the H ungaıian-Austrian Empire. Rumor, and the Beylerbeyi Palace guide, suggest that Princess Eugenie fell in love wıth Sultan Abdülaziz: certainly she came back at the age of 85 on a visit whıch has been deseribed as "nostalgic." Taday the bedı-ooms occupied by the sultans and thew guests and the room prepared foı- King Faısal can stili be seen. although theır magnıfıcence has faded wıth tıme.
Sultan Abdülaziz's room is domınated by his bed. He was a bıg man a wrestleıand a poet and hıs bed is bıg, an imposing prece of furniture ciased on three sides. Anather room stıll more or
TARI HI HISTORY
Boğaz'In
Asya k1y1s1nda yükselen Beylerbeyi Saray• ihti,amh ama s1cak atmosferinde padi,ahlar•, krallar• ve a,k malülü imparatoriçeleri konuk etmi,ti. Jean Hutchings bu olağand•'• tarihi anlatiyor. arayi arı gezip gö rmek güzeldir, ama bugün bir sarayda yaşamak fikri pek az insana cazip gelir. Hiç de rahat görünmez saraylar. Bu kuralın be lki de tek isti s na s ı , Bo ğaz' ın Asya kıyısında enfes bir noktayı süsleyen ve ihtişamını s ıcacık bir atmosferle bütünl eş tirm e yi ba şa ran Beyle rbe yi Sarayı. 1 860'lı yı ll arın ba şlarında 5 bin i çi tarafınd a n in şa e dil e n Beyler beyi, ke ndisinden 20 yı l önce ya pılını olan geni ve atafatlı Daimabahçe Sarayı ile aynı üslup ve plana sahip olmakla birlikte, daha kü ç ük ve ço k daha in s anidir. Paclişahların yazlık sarayı olan Beylerbeyi Saray ı aynı zaman da ya ban c ı de vl e t ba kani a rına ve yüksek gö r evlil e rin e mi safi rhane olarak hizmet veriyordu. Bu gelenek 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulma s ından son ra da de vam etti. 1958'de Irak Kralı 2. Faysal' ın ziyaretine ha z ırlık olarak Daimabahçe Saray ı'ndan Beylerbeyi'ne bir yatak ve birkaç koltuk ge tirilmi ti . Fakat talih siz kra l seyahate ç ıkamaclan aynı senenin Temmuz ay ınd a bir darb e yle tahtta n düşüp öldürül dü. Sekiz sene sonra. 1966'da, Iran Şah ı 1873 y ılınd a eski selefierind en Şah asirecldin'i konuk etmi olan Beylerbeyi'ne gelecekti. Avusturya-Macari s tan Imparato ru Franz-Josef g ibi, Fransa lmrapatoru III. Napoleon'un e i Pre nses Eugenie de 1989'da Süveyş Ka n alı' nın aç ılı ş törenine g id erken l s tan bul'a u ğradığ ınd a Beyl e rb e yi'nde kaldı. Riv ayetlere ve Beyl e rbeyi Saray ı 'nı ta nıt an r e h be r e bakılırsa, bu ziyaret s ır asında Pre nses Eugeni e Su ltan Ab dül azi z'e gö nlünü kaptırını tı. Nitekim 85 ya ına gel diğind e saraya 'nostaljik' diye tanımlanan ikinci bir ziyaret daha yaptığı bilinmekle.
S
less in it s original state contarns the deathbed of the deposed Sultan Abdülhamit ll who spent the last srx year-s of his life in the palace. He died in 19 18. The plan of the building follows the traditional Turkish pattem wrth separate sections for the mal e and female member-s of the househal d. There are two main entrances. one for men. the other for women. Symmetry was rmportant in this building as it was in Daimabahçe Palace. and where it did not exist as a functional par1 of the strıJcture the archrtect cheated to achieve the right ı-esult. In the Blue Salon. for example, there are two sets of impressive carved door-s. Open one of them. as your guide may ask you to do.
and you will find not anather room, but a solid w all. What alsa distrngurshes Beylerbeyi's interior is the quality and diver-sity of the woodwork. same of it done by Sultan Abdülhamit himself. In Ottoman times every man. even the sultan, was expected to have a skill. Abdülhamit chose carpentry. An intricately carved chair in one of the dining moms is an example of his work; upstair-s is another. a bureau ıniard w rth mather-of-peart Alsa unusual is the inlaid wood used to decorate starrcase handrails and to line the walls of several rooms. And what appear to be marble pillar-s and P.anels are wooden too fakes plastered over and skillfully parnted in a variety of colors. l!ııı-
9 1991 SKYLH CU
Beylerbeyi's recent restorotion retumed the polace to its (ormer. sumptuous glory (le(ı) . Beauti(ul marb/e (ountains cooled the palace's large rooms (right). Sultan Abdülaziz, painted with his horse and groom. commissioned the royal residence in the 1860s (below right).
Beylerbeyi Sarayı son restorasyondan sonra geçmi~ günlerdeki ihti~ammı yeniden kazandı (solda). Alt kattaki büyük salonda yer alan yunus figürleriyle süslü mermer havuzun fiskiyesinden akan sular insanı hem dinlendiriyor, hem de serinieriyor (sağda) . Suhan Abdülaziz, beyaz atı ve seyisiyle birlikte saray bahçesinde görülüyor (en ahta).
As in other Ottoman buildings. fountains and pools were used for decoration and to give at least an illusion of coolness in Istanbul' s summer heat. Perhaps. some say, the sound of fountains playing was also intended to make it difficult for people to eavesdrop on conversations between the sultan and his guests. On the hillside above the palace are three other interesting structures: the Menrner Köşk an elegant building fronted by a long reflecting pool where the sultan and his guests relaxed after their retum from hunting during the day; the San Köşk. a six room building used by the sultan' s
61 SKYLIFE 9 1991
fami ly. and nearby al most under the span of the BosphonJs bıidge, a minor architectural gem. the Ahır Köşk. This was. in fa ct. the sultan 's stable. but a stable lighted by a glass chandelier and decorated with fı·etwoıi<.-style carvings. These three buildings and the metıculously cared for terraced gardens in which they are set are being restored and aı·e expected to be reopened to the public next year. Where the supports of the Bosphorus bridge now dominate the view, Sultan Abdülaziz. who had a keen interest in wildlife. had set up a zoo. All kinds of birds and animals. including a lion, were
kept there, but after the sultan's death interest in the zoo died too and it was closed. In the years before the Bosphorus bıidge was built. a tunnel canied traffic between Beykoz and Üsküdar beneath the palace grounds. Ciased when the bridge came into use. the tunnel was restored in 1989 and now fonrns a new and very attractive entrance to the palace. Dominated at the end by art nouveau style doors of colored glass, the tunnel is lined with display cases filled with porcelain from the palace co llection; at the far end is an exhibition of antique fire-fighting
T ARIH /HISTORY
Bugün ihti amı zamanla biraz solmu olsa da, vaktiyle p a di şa hları ve onların misafirlerini barındıran yatak odaları, hatta Kral Faysal için hazırlanmı ş olan oda yerli yerinde duruyor. Sultan Abdü laziz'in odasındaki hakim unsur, yatak. Güreşçi ve şa ir olan bu iriyan padi ahın yatağı da gayet büyük, üç tarafı kapal ı ağır bir mobilya. Orijinal halini a ağı yukarı korumu ş ba ka bir odada da Sultan II. Abdülhamit'in ölüm dö şeğ i bulunmakta. Tahttan indirildikte n so nra hayatının son altı yılını bu sarayda geçiren II. Abdülhamit 1918 yılında ölmüştü. Yapının planı , gele neksel Türk modeli uyarınca ailenin e rke k ve kadın üyeleri için iki ayrı bölüm içeriyor. Gene kadın ve e rkekler için iki ayn ana giri ş var. Tıpkı Dolmabahçe Sarayı'nda o ldu ğu gibi simetri gözetilerek in şa e dilmi ş olan Beylerbeyi Sarayı 'nda , yapının işlevsel bir parçası olarak simetiinin gerçekleşme diği durumlarda bile mimar kü çük hilelerle göste rm e lik bir kar ıtlık sağlamaya çalı şm ı ş. Örn eğ in Mavi Salon'da oyma işleriyle göz alan iki kapı var. Oysa bunlardan biri başka bir odaya değil , düz duvara açılıyor. Beylerbeyi'nin iç m ekanının bir ö zelliği de, ahşap i ş l e rin kalite ve çeş itliliği. Bu i ş l er in bir bölümü bizzat Sultan Abdülhamit'i n eseri. O smanlı döneminde padişah da olsa her e rk eğ in bir becerisi olmas ı bekl e nirdi. Abdülhamit de marangozluğu seç mi şt i . Yemek odalarından birind e ki ince oymalarl a işlenmiş koltuk onun imzasını taşıyor; üst kattaki sedef kakmalı çalı şma masası da öyle. Merdiven trab zanlarını üsleyen ve odalarda n birkaçında duvar kaplama s ı olarak kullanılan kakma lı ah ş ap, Beylerbeyi'ne has bir özellik. Mermer gibi görü ne n s ütun ve panolar da aslında alçıyla örtülüp usta eller tarafından değişik renklerde beyanını ah aptan ba ka bir ey
kü çük mim ari harika s ı , Ahır Kö şk. Bu sonuncusu, isınind e n de anla ıl acağı gibi, p ad i şa hın a hır bina sı. Fakat cam bir avizeyle aydıntatılan ve duvarlan sepet i ş i oymalarla süslü bir ahır. Halen restore edilmekte olan bu üç bina ile çevrelerinde uzanan son de rece bakımlı teras bah çele rin ö nümüzd e ki sene halka a ç ılma s ı be kl e nmekte. Bugün köprü ayaklarının yükselmekle olduğu noktada, vaktiyle yabani hayvaniara büyük bir ilgi duyan Sultan Abdülaziz 'in kurduğu hayvanat bahçesi bulunmaktaydı. Her tür ku ve hayvan, hatta bir aslan bile vardı bu bahçede. Fakat ultan öldükten onra hayvanat bahçesiyle ilgilenen çıkmayınca buras ı kapatı ldı. Bo ğaz Köprüsü yapılmadan önce, Beykoz'la Üsküdar arasındaki trafik saray arazisinin tam alt ınd aki bir tünelden geçiyord u . Köprü in ş aatıyla birlikte kapatılan fakat 1989'da restore edilen bu tünel bugün saraya yeni ve çok ho ş bir giriş sağlamakta. Art nouveau tarz ı renkli cam kapılarda son bulan tünelin duvarlarında saray koleksiyonuna ait porselenler sergilenmekte; bir uçta da eski yangın s ündürme cihaziarı sergisi var. Gelecekte bu se rgile rin daha da geni Jetilmesi düşünülüyor. Beyle rbeyi artık bir saray olarak yaşamıyor belki, ama gerektiğind e o rolü pekala üstlenebiliyor. Bu yaz, araları nd a Willi Brandt ve Celal Talabani 'nin d e bulundu ğ u Sosyalist Enternasyonal üyelerini bahçesinde akşam yemeğinde ağırlamaktan geri kalmadı. Kalabalıkların istilasına nadiren uğrayan Beylerbeyi Sarayı ' na , Eminönü veya Be şiktaş'tan Üsküdar vapuru, oradan da otobüs veya taksi aracılığıyla ula şabilirsi ni z. Saray yaz ayla rınd a paza rtesi ve perşembe hari ç h e rgün 9.30'dan 18.00'e kadar aç ık. •
d eğil.
equipment. More extensive displays are planned for the future. Beylerbeyi's days as a living palace may be over. but it can stili put on a show. This summer members of the Social ist lntemationale ıncluding Willi Brandt and Jalal T alabanı were entertained to dinner in the palace garden. Beylerbeyi Palace, which is seldam crowded. can be reached by taking the ferry from Eminönü or Beşiktaş to Üsküdar and a bus or taxi from the ferry landing to the palace. which is open during the summer every day except Manday and Thu rsday from 9:30 a.m. to 6 p.m. •
Ba ka Osmanlı yap ıl arın da da o ldu ğ u gibi, havu z ve çeşın el e r hem dekoratif bir iş l e v görüyo r. h e m de Ista nbul'un yaz sıcağ ın a bir serinlik getiriyor. Belki bu çe me le rin bir a ma c ı da , s ult an ve misafirleri ara s ınd a geçe n k on u ş ınaları aka n s uyun sesiyle pe rd eleyip merak lı kulaklardan korumak olabilir. Saray ın ardındaki yamaçta üç ilginç yap ı daha var : Padi şa hl a misafirl e rinin av dö nü ş ü dinl e nın e k için u ğ r a dı ğ ı, ön cephesi uzun ve berrak bir havuzla süslü za rif Me rmer Kö k padi ahın ailesin e tahsis edilen altı odalı San Kö k ve Boğaz Köprüsü'nün neredeyse tam altında kalan 9 199 1 SKYLIFE
CU
A B D ' n i n E n S o r u n s u z O t o m o b i l i . J . D . P O W E R S U R V E Y 1 9 9 O.
TOYOTA MULTI-VALVE ENG IN E
ALlMLI
CRESSIDA
@ TOV OTA "T (' RKilE ' UE OT0 ~ 081ll ~ \.\!INI " TOYOTAOO TOYOTA·SABANCJ OTOMOTIV SANAYI VE TICARETAŞ
Tel 399 15 28 (13 Hat) Faks 370 19 47
2.0 L, 6 Silindir 24 Supap, Twin Cam 129 HP (SAE) net
z
R A A T • T A M
H İ Z M E T
BANKACILlGI
Tüm yurttaki on-line şubeleri aracılığıyla
ZİRAAT BORSXYI TÜRKİYE'YE TÜRKİYE'Yİ BORSXYA AÇlYOR Ziraat, yatuımc ılanmıza çağdaş ve karlı seçenekler sunm ayı sürdürüyor. "Ziraat Borsa Hesabı" ile, Türkiye'nin neresinde olursanız olun, borsa çok yakınınıza geliyor. Daima her konuda Türk halkının vanında olan Ziraat, Anadolu'va borsa hizmetlerini de taşıvor. · Artık , Borsa'da i~ e m yapmak bir hesap aç ıırmak kadar kolay. Türkive'nin dört vanındaki Ziraat on-line şubel erinde bir"Ziraat Borsa H esabı" açtınn , gerisini Ziraat 't~ bırakın . Yatınmınızı dilerseniz kendiniz bclirlevin, dilerseniz Ziraat Menkul Değerler'in uzman danışıııa~ lığı ndan ~·ararlanın.
Kısa süre içinde de on-line ş ubelerimize yaygınlaştınlacakolan bu hizmetle, Ziraat tüm Türk halkımn ve çiftçisinin emrinde_. "Ziraat Borsa Hesabı " Ue; • İst,-diğiniz hisse senedi için alım •atı m t a l imatı verin ... • Adın11.a alınıp/ satılan his•c •cncılcrinin cin•. miktar ve bedellerini "Ziraat Borsa" he-sap dcfıcrinizde izlcvin ... • Hi»c seneılerinin ad ı ru7.a .aklanma" ve ıcmcııü ı a hsili . rüçhan hakkı kullanımı, b..·dclsi7 alıını gibi ı üm hizmetlerden vararlanın ... • "Ziraat Borsa" h,-sabınızdaki scrbc.,ı paranızı istl-diğiııiz an isıe-diğiniz on·linc şube· 'indL·n çckin ... • Yeni \ allnınlar talep edin. •
Evet, Edirne, Hakkari, Kars va da Antah-a'da olma nız artık farketmivor. Türkiye'nin en geniş on-line şube ağına sahip Ziraat Borsa Hattı ile borsa i~l eml eri Ziraat'in k anıtlanmış güvencesivle ya nıbaşınızda.
Bqlangıç qamasında
hizmet verecek olan ,ubelerimtz: İ stanbu l: Ba hçekapı • Ka raköv • Kad ıköy • Üsküda r • Şişli . Bakırköy • Bebek
• Caddcbosıan • Galaıasarav • Gavrcııepc • Harhive • Mccidiycköy • Sirkcci, Beyoğlu Kurt ulu~ • Ankara: Yenişehir • Birevsel Bankac ılık Şb. • Başkent • Km lay • Samsun , Adana • Kunva ·A nı alva · Bursa • İzmir • Divarbakır •Enurum • Esk işehir • Malatya . Mersin • Kavscri • Edi me • Tekirdağ • Kocaeli • Gazianıep • Denizli • Çanakkale • Balıkc·sir • Ah·on
~~
T.C. ZİRAAT BANKASI Hizmetbank Daima halkın yanında
EL SANA TLARI 1 HANDICRAFTS
Reviving the Art of Traditional Carpet Weaving
66 SKYLIFE 9 199 ı
The DOBAG project has had considerable success in populariz:ing the use of natural dyes and traditional designs among viiiage carpet weavers in Anatolia. Ay~e üçok reports.
Çanakkale ve Manisa köylerinde yüzlerce kadın bugün hem geleneksel Türk halı geleneğini yaşatıyar,
hem de aile bütçelerine küçümsenmeyecek bir gelir sağlıyor. In the villages near Çanakkale and Manisa, hundreds of
Doğal
boyalarta boyanmış yün iplikle el tezgahlarında dokunan ve garanti belgesiyle birlikte ihraç edilen DOBAG halıları artık geleneksel Türk halısının bir simgesi haline geldi. Ayşe Üçok DOBAG 'ın öyküsünü anlatıyor.
women continue the
age-old tradition of carpet weaving and thereby contribute to their families' income.
T
raditionally, Anatelian carpets and flatweaves (kilims) have been woven by hand in regional designs from handspun pure wool yam colored with natural vegetable dyes. The advent of synthetic chemical dyes and mechanical looms threatened to despoil this precious artistic heritage. DOBAG (Natural Dye Research and Developmer:ıt Project), established ten years ago by the State Academy of Applied Arts, has been instrumental in preserving and popularizing the art of traditional Turkish carpet weaving. For hundreds of years, Anatelian
urdumuzda bitki sel do ğa l boyalarla bo yan mı ş , ell e bükülmüş saf yün ipliklerle ve yörenin geleneksel desenlerini kullanarak halı ve kilim dokuma geleneği , bundan on yıl önce Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu'nun gayretleriyle
Y
women have colored handspun wool yam with dyes obtained from local tree roots and plants and used traditional pattems passed down from generatian to generatian to weave strikingly beautiful carpets and kilims. The beauty and value of Anatolian rugs is dependent on natural vegetable dyes. When synthetic chemical dyes are used, the value of the carpet fal ls even if traditional pattems, materials and weaving technique are employed. Stili, in the last several decades, the convenience of new technologies based on synthetic chemical dyes made signifıcant inroads and the art
yeniden can landırıldı. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof Dr. Mustafa Aslıer ve ekibinin yoğun çabalarıyl a 1991'de onuncu yılına giren DO BAG yani "Doğal BoyaAraştırma Geli ştirme" projesi sayesinde bir yandan halı geleneğim iz sürdürülürken, diğer yandan da her yıl yurtdışına el dokuması binlerce halı satı lıyor. Geleneksel Türk Halısı ile bu geleneğin dışına çıkıp yozlaşm ı ş halı a rasındaki en büyük fark, halı ipliğinin rengini veren boyama teknolojisi ve boyalarda görülüyor. Dokuma tekniği, desen ve hammaddesi geleneğe uygun olsa bile sentetik kimyasal boyalar kullanılınca, halının d eğe ri düşüyor. Bu nedenle de geleneksel halı üretebilmek için ipliği doğal boyalarla boyamak gerek. .. Yakın zamana kadar Anadolu'da kadınlar yüzyıllardır süregelen bir ~
of rug weaving began to degenerate. In response, in 1976 the State Academy of Applied Arts launched a campaign to revive the heritage of traditional Anatolian rug making. Efforts were made to set up a laboratory to study natural dyes. In 1980, a German expert on natural dyes, Dr. Harald Böhmer, came to Türkiye with two assistants and started working at the State Academy of Applied Arts. A regional study of traditional designs and weaves was initiated. As a pilot project, a cooperative in Karatepe viiiage in the T au rus mountains was organized. The response was encouraging; traditional kilims made with 9 1991 SKYLIFE
67
yam colored with natur·al dyes began to attract considerable interest ın T üı·kıye and abroad. A year la ter the project became known as DOBAG. The project's primary arm was to revive the traditions of carpet and kilim weaving which were in danger of beıng forgotten by conductrng research on natural dyes and regional patterns. providing scienti~c and ar1rstıc assıstancc to viiiage weavers. and supervısıng
pı-oductıon. Accompanıed
carpets and
kıl ims
ldentification of traditional patterns w as a priority.
68 SKYLIFE 9 1991
by an of guarantce. thcse would be promoted abroad to secur·e export sales. Several pılot rcgıons were selected
cxplanatoıy ccrtı~catc
and work began. Until 1982. the
proıect ı·emained in the hands of the Academy. whıch per·sever·ed wıthout a budget and a formal organızatıon through the effor1s of rntcr·cstcd faculty mcmbcr-s. Later. when the Acadcmy became the School of Fine
Ar1s of Marmara University. the DO BAG Central Administration Commitlee and a work group were formed. The Commitlee is cha ired by a dean of the School and the work group consists of three natural dye specialists and three textile designers from the teaching staff. A regional center run by a faculty member was set up in the town of Ayvacık near Çanakkale.
Characteristics of a DOBAG C arpet: ldenti~cation of traditional patterns common to rugs of t he Çanakkale and Manisa r·egions was the first pr-iority of the project. Photogr·aphs were taken of rugs in homes. mausoleums and mosques
EL SANATLARI / HANOIOWTS
Sentetik boyaların köylere kadar girmesiyle birlikte halılar da doğallığını kaybetmeye başlamıştı. DOBAG projesi sayesinde eski usul/ere dönüldü; artık halı ipliği doğal
boyalario renklendiriliyor. When synthetıc dyes reached the vıllages, the rugs began to degenerate; the
DOBAG project has the traditıonal methods o( colorıng wool wıth natural vegetable dyes. revıtalızed
Köylü
ge l e n eğ i
devam ett ire r e k. e ll eriyle büktükleri yün ipliği çevrelerinde yeti şe n yabani bitki ve bun l arı n kökl erind e n ç ıkarılan boyalarla boya rl ard ı. Sonra da bu ipliklerle, kuşaktan k u şağa aktarılan desen leri kull anarak birbi ri nd e n g üzel h a l ı ve k ilimler dokurlardı. Ancak za manla ge li şe n te knolojiyl e birlikte alı şkanlıkl ar da değişti. Sentetik boyalar köylere kadar gi rdi. halıl ar da doğall ığını kayhelmeye başlad ı. İ şte Devlet Tat b iki Güzel Sanat lar Yüksek Okulu 1976 yı lı nda yüzyı llard an bugüne kadar gelen bu mirası ye niden ca nlandırm ak için çal ı şına l a r a başladı. Do ğa l boya araştırma l arı yapacak bir lab orat uva r kurmak üzere g iri ş iml erde bulunuldu. Böylece y ıll a r sonra büyüyüp gelişe r ek tüm dünyada is im yapacak DOBAG halı projesinin de ilk ilm eğ i atı lmı ş oldu. G iri şi mler ancak dört yı l sonra so nuç verd i. Almanya'dan Türkiye'ye ge le n do ğal boya u zmanı Dr. Böhın e r yanınd a
canlandırılması, doğal boya ve geleneksel yö re desen leri konusu nd a araş tı rınalar ya pılm as ı, bu ge l e n eğ i s ür dürecek köylülere sanatsal ve bilimsel ya rdımda bulunmak ve köylerdeki üretimin projenin amac ına uygun sü rdürül eb ilın es ini sağlamak amaçlanıyordu. Ayrıca üretilen h alı ve kilimierin bu niteliklerini belirten bi r garanti belgesi vermek ve ürünlerin yurtdışında tanıtılma s ı için çalış malar yap mak da hedefle r arasındaydı. Çalı şmalar seçilen çeşi tli pilot bölgelerde yürütülmeye b aş landı. Ancak 1982'ye kadar bu çabalar yüksek okul olanakları içinde, bir bütçe ve yö n etme likt en yo k s un , sadece ilgili öğ r et i m
e l ema nlarının
çabalarıy l a
yürü tül ebildi. Daha sonra okulun Güzel Sa natlar Fakültesi olarak Marmara Ün iv ersitesi 'n e bağl anması üz e rin e fakült e ele DOBAG Merkez Yürütme Komitesi ve bir de ça lı ş ma grubu o lu şt uruldu . Btı o r ganın başkanlığını
fakülte
dekan ları yapıyor . Çalı şma
grubu
kadınlar şimdi
halı ipliğini
nine/erinden gördükleri gibi elde büküyorlar. Viiiage women hand the wool be(ore it is dyed. spın
in order to identify traditiona l colors and designs. A horticultural map of Türkiye helped establish which plants cou ld be found where. and certain plants were selected for cultivation. Drawing upon the knowledge and skills of viiiage weavers, the center instructed a group of local women in natural dyes and traditional designs, who then passed on their newly acquired information and age-old skills to their neighbors. The nucleus of DO BAG carpet production went into operation. The work group carefully supervi ses production to assure high standards. After being classifıed, fınished carpets IJıııııı.
iki asistanıyla b irlikte Tatbiki Güze l Sanatl ar Yüksek Okulu 'nda çalışmala r a koy ul du. Bu arada yörelere göre geleneksel kirkilli dokumalar ve desenleri kon usu nda da araştırmalar yapılınaya başlandı. İlk uygulama Toros dağlarındaki Karatepe Köyü Kooperatifi'nd e gerçekleş tirildi . Sonu ç- başarılıydı: Doğal boyalarl a boyanmı ş iplikle gelenekiere bağl ı kalarak ür e til en kilimler h e m yurtiçinde hem ele yurtdışında büyük ilgi görmüştü.
Bir yıl sonra projenin adı da koyuldu: DOBAG ... Bu projeyle unutulmaya yüz tutan halı ve kilim geleneğinin
ise 3
doğal
tasarımc ı s ı
boya
u zman ı
öğretim
ve 3 tekstil
e l emanın d an
oluşuyor. Köy lerdeki uygulama l arı elen e ti e me k ve bö lgeele araşt ırm a lar yapmak üzere Ayvac ı k'ta da bir bölge merkez i oluşturulmuş . Yrd . Doç . Dr. Şerife Atlıha n yı llardır bu me rk ez el e gözetici ve eksper olarak görev yapıyor. .. DOBAG halısı nedir? İlk elenemelerin başarılı olmas ı üzerine DOBAG halıları için ilk çalı şmalar Çanakkale ve Manisa'da yöre halıcılığının geleneksel özelliklerinin saptanmasıy l a b aş l adı. Cami, türbe ve evlerde bulunan halıların fotoğrafları çekildi. en çok görülen elesenler üzerinde
9 1991 SKYLIFE
69
are labeled and those selected for export are tagged with a certifıcate of guarantee from the School of Fine Arts. The certifıcate, which is embossed on leather. indicates in which viiiage and by whom the carpet was made. how many knots it contains, and the date and number of its production. The certifıcate alsa explains in T url<ish, English and German that the carpet is woven in a traditional pattem from hand spun pure wool yam colored
Today all
with natural vegetable dyes and ındıgo. At the beginning. the marketing of DOBAG carpets abroad was problematic. but in time promotional activities yielded results. Taday all DOBAG carpets are exported. Owners of large rug stores abroad are in direct contact with the cooperatives and the carpets are marl<eted on this basis. without a middleman. The expenses of promoting the rugs abroad are assumed by these
DOBAG carpets are
exported.
70 SKYLIFE 9 1991
merchants. DO BAG carpets are sol d according the number of knots rather than a price per item or square meter, sin ce the number of knots isa prime indicator of the carpet's value. The liner the yam, the tighter the knots, thus the higher the quality. DO BAG carpets are produced by the Süleymanköy Regional Villages Development Cooperative, encompassing 340 members from 32 villages araund Ayvacık in Çanakkale, and the Yuntdağı Cooperative in Manisa with ISO members in 16 villages. On the average, these two cooperatives
EL SANATLARI / HAND/CRNJS
Sentetik boyaların yerini şim di doğada yetişen yabani çiçekler, bitkiler ve bunların köklerinden elde edilen boyalar ald1. Wıld Powers, plonts and roots are the substonces whıch co/or the wool yom.
durularak mevcut bilgilerin de yardım ıyla ge leneksel renk ve desenler ortaya çıkarı ldı. Bu arada Türkiye'nin bitki h aritas ın a göre han gi bitkilerin ne rede bulunabi l eceği saptandı, bazı bitkile r ele yetiştirildi . Yörede halı dokumasını bilen ve sürdüren köylü kadınların bilgi ve becerilerind en yararlanm ak üze re doğa l boyalar ve geleneksel desenlerle ilgili ilk uygulamalar bu kadınlara öğretilcli. Onlar da bu hem eski h e m de yeni bilgi ve becerilerini komşularına öğrettiler. Ve böylece üretim başladı. Artık köylerde ki üretim sürekli olarak çalışma grubu başkanı ve üyeler tarafından izlenip denetleniyor. Bitmi ş halılar ekspertiz yap ılarak sın ıflandırıldıkt an sonra etiket ieniyor ve bunlardan yurtdışına sat ılanl ara Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nin garanti belgesi verili yor. Halının hangi köyde kim tarafından dokunuldu ğu , kaç ilmekten oluştuğu, tarih ve numarasının yazılı olduğu , de ri üzerin e basılmı ş bu
yolla pazarianmaları sağl andı. Bu halı ların dı ş ülkelerd eki ta nı tım g iderlerin i de artık bu mağazal ar üstl en m i ş durumda. DOBAG halıları parça veya metrekare birim fiyatıyla d eği l ilmek say ı s ına göre d eğe rlendiri l e rek sa tılı yor. Bu uygulama da doğal olarak halı ipliğinin dah a incelmesi, ilmikierin daha sık i aşmas ı gibi kaliteyi yükseltici bir çalışmaya ned e n oldu. DOBAG proj es i Çanakkale ve Manisa'da iki kooperatifle i ş birliği içinele yürütülüyor. Çanakkale'deki 26 köyde 222 üy esi bulunan Sü ley manköy ve Çevre Köyl e ri Kalkındırma Koop e ratifi'nd e sadece DOBAG halısı ür e tiliyor. Manisa'da kadın dokuyucular tarafından kurulmuş olan Yuntclağı Koope ratifi de yalnız DOBAG halı s ı i ş in e yöne lmi ş durumda. Bu kooperatifın ele 6 köyd e 72 üyesi bulunuyor. Uyg ulamaya katılan iki kooperatift e yılda ortalama yüz bin dü ğümlü 2500 halı üreti li yo r. Yalnı z Ayvacık Süleymanköy
garanti b e lge le rind e ki DOBAG ambleminin altında Türkçe, İngilizce ve Almanca dille rind e halıdaki re nkl e rin bitkisel boyalar ve incligo ile elele edildiği, geleneksel d esen li olduğu ve e ll e bükülmüş saf yün iplikle dokunciuğu da belirtiliyor. Başlangıçta üretilen DOBAG halılarının pazarlanmasında zorluk çe kiidiys e de yapı lan tanıtım faaliyetleri meyvasını verdi. Bugün üretilen halıların tümü yurtdışına satılmakta. Bu tanıtım çalışmaları sayesinde dış ülk e lerd e ki büyük halı mağaza sahiplerinin koop e rati fl e rl e aracısız ilişki kurmaları ve halıların bu
Koope ratifi'n e üy e köyl e rd e 1989 yılı iç ind e üre til e n halılard a n yaklaşık 1, 5 milyar TL gelir sağlandı. Dolayısıyla son 5 y ıl içinde üy e köylül e rin e konomik durumlarında belirgin bir gel i şme görüldü. Bu proj e nin pilot uygulama l arı yöre halıcılığını olumlu yönele etkilecli. Üye olmayan köyl e r geleneksel desenli ve doğal boyalı halı üretme yarışına girerken, halı tüccarları da artık köylerden DOBAG nit e likli halı ist iyo rlar. Bu ge li şmeler duyuldukça Anadolu'nun h er yerinden DOBAG projesine katılına iste kl e ri de artmaya ba şladı. •
DOBAG projesine katılan iki kooperatife üye kadınlar yılda
ortalama yüz bin düğümlü 2500 halı üretiyor/ar. Women members o{ the DOBAG cooperotıves weove 2500 rugs o year. eoch rug ıs o mosaıc o{ opproxımotely 100.000 knots.
produce 2500 carpets per year. In 1989. members of the Ayvac ı k Süleymanköy Cooperative eamed close to TL 1 .S billion in revenues from rug sales. improving the economy of the villages in the region. The impact of the project is not limited to these tvvo cooperatives however. Villages which are not members have began to compete with DOBAG rugs by making carpets from natural dyes and traditional designs. lnterest in preserving traditional method s of rug making is high all over Anatol ia. th us insuring that this precious artistic heritage will live on for anather generation. •
9 1991 SKYLIFE
71
M tR SIN
•
Bilgi için Üstay inşaat A .Ş . MERTiM Servis Hizmetleri ve Ticaret A . Ş . METROPOL, Mersin Tel • 741.21563/25785 Fax• 741.23329 Erdoğan Çankaya CH·8001 Zürich . Bahnhofstrasse 16 Tel• 1.2118224 /22 12218 Fax 1.211
no5
Fuat Gündoğdu 8510 Fürth./Nürnberg Alexander Strasse 16 Tel • 911.749552 Fax• 911.749661
International Hotel ile, şimdi daha da değerli! RAMADA INTERNATIONAL, istanbul ve Antalya'dan sonra, Türkiye'deki üçüncü beş yıldızlı otelini, 1991 yılı sonunda Mersin'de ... Mersin METROPOL Kule'de hizmete açıyor! Türkiye'nin ilk serbest bölgesi, üçüncü büyük liman kenti ve Çukurova Havzası'nın en hızlı büyüyen metropolü Mersin 'de ... Türkiye'nin ilk 52 katlı "gökdelen "inde! Mersin METROPOL Çarşı , bu dev tesisin eteklerinde yer alan; şehrin merkezinde dahili ticaret. ithalat, ihracat, bankacılık, nakliyecilik, temsilcilik, sigortacılık gibi iş yerlerini , spor, eğlence , alış-veriş hizmetlerini biraraya getiren bir büyük merkez ... Her türlü güvenlik hizmetleri deruhte edilmiş , seçkin müşterileri hazır ve değeri katlanarak artan bir yatırım! Mersin METROPOL
Çarşı ' da
edinilecek mülk, RAMADA INTERNATIONAL ' ın hizmete aç ılmasıyla , şimdi daha da değerli. .. 21 . Yüzyıl ' da yerini ayırtmış olmanın en somut göstergesi!
SHERA TON HOTEL Istanbul
SHERATON HOTEL Ankara
THE MAfiMARA HOTEL istanbul
ÇIRAGAN PALACEHOTEL istanbul
DEDEMAN OTEL istanbul
KiRiŞ WORLD HOTEL Kemer
FANTASIA HOTEL
MUNAMAR OTEL Marmaris
HOTELSARAY REGENCY S ide
ABANTOTEL Aba nt
Kuşadasi
••
ONEML •
0\ TEJ(S'l TE 0\
döşetned ALBEACH PARAD/SE HOTEL Be/ek
PARAD/SE APART HOTEL Manavgat
HOTEL EXCELSiOR CORINTHIA S ide
NIPPON HOTEL istanbul
AL TlN YUNUS OTEL
ADORA RESORT HOTEL Be/ek
Çeşme
~-ii zel
!...
!...
DEDEMAN OTEL Antalya
DEDEMAN OTEL Nevşehir
KLASSiS HOTEL Silivri
MÖVENPICK HOTEL istanbul
FALEZOTEL Antalya
FAVOR/AQUA RESORT HOTEL Ke mer
GRANDAZURE HOTEL Marmaris
GRAND PRESTIGE HOTEL Titreyengöl
GARDEN BEACH HOTEL Sangerme
ÖZKA YMAK RESORT HOTEL Alanya
KAPADOKYA ROBiNSON LODGE HOTEL 1 Nevşehir
SEYHANOTEL Adana
ANANASOTEL Alanya
TELLER • IH ETTILER ... •
\S'le }J erde liğe til er ...
! ...
! ...
! ...
0230 istanbul Tel: (1) 148 61 37- 147 67 36 Fabrika
! ...
! ...
Bursa Tel: (24) 435 508-09
* Kale çelik ve geçirrnez ve ishllnll'l * Çift taraflı çelik saçtan, kapı
kurşun
kalıniıida üretilmiştir.
* Güvenliği 4 özel kilit si4tatıı•
* ceviz, maun, tercihi * renk ve * verilen mevcut Meşe,
ıaı• IP':III
yapılabilir .
Değişik
rtı:ı.::ıonı.ıı•
Siparişi
yerinde ölçü
alınarak
Muhteşem
bir inci!
CUKUROVA •
YÜKLEYiCi
f;,
•tukurova ithalat ve ihracat T.A.Ş.
I~A UL Gn. Md: (1) 133 01 80 (15 hal), ADANA: (71) 15 11 47 (5 hal), ANKARA: (~) 2!!7 33 00 (12 hal), DiYARBAKlR: (831) 57600 (7 hal) . iSTANBUl, KAF!ThL: 1) 395 34 80 (S hal), iSTANBUL-TOPKAPI : (1) 567 88 18 (12 hal), iZMiR: (51) 18 24 75, BURSA: (24) 35 35 44 .ERZURUM: (011) 23499 KAYSERi: (35) 16 91 68, KONYA: (33) 16 31 71 - 16 05 90. KÜTAHYA: (231) 13342, MARMARiS: (612) 12475, TRABZON: (031) 53747 - 50287
a:
I
COMMODORE 386SX-LT
Genel Merkez. Airbus. Hong Kong. Limo. Londra. Via Modem Istanbul. Hyatt Regency. Esenboğa Havaalani. Vagon. Genel Bakanlikiar. Yatakli Merkez Mainframe'i. Ataköy Marina. 35° Kuzey 25° Bat1. Santorini. Kemer. Saatte 145 km. Saat 9:00 Genel Merkez. Saat 22:00 evdeki çahşma odas1. Via Modem Hong Kong ...
Yerinde duramayan işinsaniarii · PC'nizi de götürün. Windows 3.0 Mictosoft Corp.'u n tucilll malb.sıctır
Commodore Notebook PC'Ier, 386SX ya da 286 merkezi işlem birimleri, güç kaynaği dahi/3.2 kg. ağiriik/an, 20 ya da 40 MB harddisk/eri, VGA kart/an, LCD ekranlan ve olağanüstü performanslanyla dünyanm her yerinde görev başmda.
Commodore
Teleteknik TELHEKNIK BIR
~!All
KURULUŞWU'l
Aynnfl!l bilgi için 152 50 33'den CAN GÜLERMAN '1 arayabilirsiniz.
" V A K K o Re f ı e c l i o
ll
A
s fro
:'..J e w ı
Y
ııı
ı
i
he O
ll ı l '
ll () \\'
T
R
r
ı ı
prc
() ll
\ '
c o
L
L
E
c
T
I
o
N
"
o m a n a 11 d .-\ ıı a ı o ı i a ll c ll ı ı 11 r a ı h c r i ı a g e . d . s p ı e ll d i d T 11 r k i s h d c s i g ll s a k k () . s r ll r l ' s i ı k s c a r \" (' s . ı l'
Ava ilable on board and at Va ldw where you can Jind a fas cinatin!{ world offaslı i on fo r wo m e1ı , men and clıi ldre1ı.
®VA I< 1< O
Vakko 1istanbul. Beyoğlu istiklal Cad. 123-125. Beyoglu Vakko 1istanbul· Kadıköy Sögu11üçeşme Cad 78. Altıyol Vakko 1Ankara Ata1urk B ul varı ı 13. Yen ışe hır Vakko 1 izmir Atatürk Bulvan 226. A lsa rıcak Vak ko 1 Antalya Cumhurıyet Cad. 80/3 Vakkorama 1 istanbul· Taksim Osmanlı Sok 13. Taksı m Vakkorama 1 Suadiye Bagdaı Cad.407. S uad ıye Yakkorama 1 Ankara Ataturk Bulvan ı 13. Yenışehır Yakkorama i lzmir Ataturk Bulvan 226. Alsancak Vakkorama 1 Kuşadası Atatürk Bulvarı 56. Vakkorama 1 Bursa Çekırge Cad. Mutlu Sok 29. Bursa ı "'
.... t ~·.
w ••
. ~
- DUTY FREE ON BOARD- -
EAU DE TOILETTE
N"5
CHANEL PAR I S
VAPOR tSATEUR REC L11AAGE A Bl..E
-·
HELENA RlJB11'5I'EIN
DIAMONDS. lltE
~tnl\m' .1\\1\E路~P
PALITTE.
....
: ..
-
DUTY FREE ON BOARD
路.)
:
.:
....
, ~· 4:u~ty· s.ar.k ~hisky. ; :
1.9 DM ~
.
.
......
'
' .·t·7; ~o~hn:ıan~ ;
\
~路 ~
\
Czrtier v ENOO M E
...
~
.
THY VIDEO PROGRAMI /VIDEO PROGRAM
ötülerin dü ş m a nı Dick Tracy Chester Gould'un çizgi romanlarının ünlü kahramanı. kötülerin dü ş manı Dick Tracy. bu kez sinema perdesinin
K
m elodramlarında karşımı zd a.
An Innocent Man Oyuncular 1 Cast: Tom Sel/ed<, F. Murray Abraham, Lai/a Robins
R Rainwood'u ü şvet
yiye n iki polis. jimmie yan lı şlıkla
tutuklarlar. Cezaevindeyken arkadaşı Virgil'den, düşünüle m eyecek kadar kötü olan koşullara nas ıl dayanacağını öğre nir. Hapisten ç ıktığında ise ak lınd a kalan manasız izlerden yola ç ıkarak intikam alın aya çalı ş ı r .
immie Rainwood is wrongfully framed by two corrupt vice cops. When released. he seeks vengeance on the duo in one of the more absurd fınales in memory. In between, Jimmie gets a tesson in prison survival from the cellwise V ı rgıl. teaming to tolerate previously unthinkable conditions.
J
DedektifTracy 1 930' l a rın tüm gangsterleri yle, özellikle Koca O ğl a n Caprice ve Ne fes Kesen Mahoney ile kar~ ı karşıya kalır. Bu iki gangster Dick Tracy'den kuı1ulm a k için birlikte planlar yaparlar. Silahlar, araba kovalam acalan ve ka hraınanlıklarla örülmü ş tam bir gangster filmi .. . quare ıawed cnme-buster Dick Tracy has leapt from Chester Gould's famous comic strip to the live action melodrama of the cınema screen. Detectıve T racy meets up with the gangsters of the 30's crime-wave. ıncluding erime boss Big Boy Caprice and Breathless Mahoney. The two are involved in a sinister plot to get rid of the detective who insists on foiling all of their eri mi nal activities. Shootings. car chases and heroic acts are all plotted within the elaborately designed gangster
S
extraordina ıy
ı tiny southem town of Jupiter t's an
day in the
Hollow. At the Hollowmade Fumiture Co. hospital. two sets of ıdentical twin giıis are bom simultaneously: one to the Sheltons. a wealthy New York couple. and the other to a local famıly. the Ratcliffs. Unfortunately after receiving the same names Rose and Sadie-the four newboms are entrusted to the hospital nurse. who mismatches the tots in their cribs. causing hilarious results years later.
Cheetah Oyuncular 1 Cast: Keith Coogan,
Lucy Deakins, Co/lin Mothupi
movıe.
Big Business
Dick Tracy Oyuncular 1 Cast: Warren Beatty,
T
ed ve Susan, Afrika'da bulunan bir araş tırma merkezinde görev yapan ailelerinin yanına giderler. Hayvaniara karşı duyd ukl arı büyük ilgi so nu cu öksüz kalmı ş bir çita yavrusunu alıp bakınaya başlarlar. Böylece yavru çita Duma, ailenin üyesi olur. Los Angeles'e dönerken Duma'yı tekrar eğilm e le ri gerekir. Bu kez, vah şi yaşama ayak u yd urm ası
Madonna, Charlie Korsmo
AiRBUS UÇAKLARlNDA Y APlLAN MÜZiK YAYlNLARI Müzik Türü Film Fılın Klasık Müzik Türk Müzıği Oratoryo Yunus Eınre (Esın Avşar)
Oyuncular 1 Cast: Bette Midler,
Li/Iy Tomlin merika'da, jupiter Hollow adlı kasahada olağandı şı bir gün. Holl owın ad e Fumiture Co. Hastanesi'nde ardarda iki çift ik iz doğa r. Biri New York 'lu zengin çift Shelton, diğe ri ise kasabanın ye rii si Ratclifrlerinkidir. Bir tesadüf eseri k arı ştırılan ikizlerden birer tanesi yanlı ş aileye gide r. Ve olaylar başlar.
A
hen T ed and Susan ıoin their family at a research center in Africa. they discover Kenya is a long way from their natural habitat LA. Their awe and amazement of the African animal woıid grows even greater when they adopt Duma. an orphaned cheetah cub that becomes the newest addition to the johnson family. When they_leam they are to retum to LA.. the Johnsons begin to re-train Duma to live in the wild once again.
W
Pop-Rock
2 3 4
s 6
7 8
MUSIC ON BOARD AIRBUSES Entertainment Se leetion Movıe Movıe
Classıcal Musıc
Turkish Mu sı c Oratorio
2 3 4
s 6
Esın Avşar sıngs
Yunus Emre's songs Pop-Rock
9 199 1 SKYLIFE
7 8
87
MÜRACAT VE REZERVASYON /INFORMAT/ON AND RESERVATION
DIŞ BÜROLARI INTERNATIONAL OFFICES
CAIRO-KAHIRE
ABU DHABI (GSA) Sultan Bın Yousl.f and Sons
COLOCiNE-KÖLN
GENEVA-CENEVRE
Moustafa Kamel Sq No. 3 Tel Rez. 3908960/61 (GSA) lmpenal Travel Center 26 Mahmoud Basıouny Str Tel (20) (2) 761769-758939
Rue de Chantepouıet No. ı-3 ı20ı Geneva Tel (022) 73 161207316129-7312194
HAMBURG f lan bT ower Ground Floor lntersectıon Electra Road 1 Arrpor1
PO Box 698 Tel ReL338845 BS. 2 194
Bahnhofsvorplatz 1-5000 Cologne 1 Tel SM: (0221) 134443 Rez. (0221) 13407 1172 BS 1022 1) 34073
·----..
Adenauerallee ı O 2000 Hamburg 1 Tel (49) (040) 241472 (41ınes/hat)
o..ı./ tı (Jllf~lllt iO
. - ... orıoo'-IU
C/PLOVNCE
HANNOVER Langa-Laube No. ı9 TelSM-Rez (49) (0511) 1318'ı901318S99
COPENHACiEN-KOPENHACi ADIS-ABABA iGSAi Ethıopıan
Arr ınes Boıe Aırpor1 PO Box 7'>5 1cl 25 B2222
AMSTERDAM Stadhouder-skade 2. 1054 fS Amsterdam lel SM· Re; (020) 685380114 hnes-hat, 6850 4
ATHENS-ATINA 9.
Fıiellınon
:o
Str OS 57 Athens
Tel SM ı 1 32~S975 ReL 101 3222569-322,035 3220561 3246024
BANCiKOK rGSA, Gulf Exp·-ess Tr·anspor1 Ageney CP Tower· 3r·d Floor 3ı3 Sılom
Road 0500 Bangkok 1hariand 1cl SM. (2) 2310308 Rez/BS (2) 2310300-07 (8 lınes-hat)
CAAC Beıııng Sales Offıce 1 17 Dongsı West Street Tel (66S) 5S8861-SSIOJI
BAKU BAKU.
GSAJ
Tcı Rez
DHAKA-DAKKA (CiSA) Bengal Aırlrft Ltd 54 MotıJheeı CA Ohaka ı 000 Bangladesh Tel 243059 DAMASCUS-ŞAM
Alfardos Str. !bn. Zeydoun Bldg 3rd fioor Tel: SM. (ll) 227266 Rez. (ll) 228284-239770-232190
ı
070 No. Beograd
Aımaktoum Street Sharkh Rashıd Bldg
63 B
PO Box 200 Tel (971 )(4) 226038-215970 (GSA 1 S..veedan Tradıng Co (Same address/aynı adres)
2222 23
BENCiHAZI-BiNGAZI Tnpolı Offıce
Tel (061) 922011/12/13
DUBLIN (CiSA) Aer Lıngus Dublrn Arr-port Tel :ısı1 370011
BERLIN Budapester Str No. 18 B
000
Berlın
00 ı 00
Helsrnkı
Meehelınrnkatu
HONG KONG (CiSA)
MANILA-MANILA (CiSA) JEDDAH-CIDDE Cıty Center Bldg. 12113 Medıne
Road. PO. Box. 1 1563 Tel (966; (2) 6600127 (4 lınes/hat) (GSA) ABC T ravel Ageney Medıne Road Alqurthmı Bldg POBox 11679 Tel (966) (2) 6SI8300-65194-10
DUSSELDORF
1el (030\ 2624033 SM (030) 2624035 Re; 0301 262403313·!
Graf Adoıf Str No. 4 ı 4000 Dusseıdorf ı Tel Rez. ·!9)(02 1ı 37·1080/89
South Afnean Arrways PO. Box. 7778 Tel (713) 2206
KARACHI-KARAÇI Avenue Centre Strachen Road Tel SM (9221) S25922-S2S766 Rez. (9221) 513837-S25487 (GSA) Paktürk Travel Agenc·es ı2 Avenue Centr·e Strachen Road Tel: SM (9221) Sl3837 LEFKOŞA Osmanpaşa
Cad. No: 32 Tel: (520) 71382-71061-77124 (GSA) Geçıtkale Tel: 520 (77113)
LISBON-LIZBON (CiSA) T AP-Edıfıco 2S. Aeroport Lısboa 5 Por1ugal Tel (JSII) 899121
Hannaver Str 1 1- ı2 London W 1 R 9Hf Tel SM- Rez: (071) 4999240/47/48
LOS ANGELES (CiSA)
BOMBAY Maker Chdmbers 305 r·d Floor No. 305 5. Nenman Poınt Bombay 400 02 Tcl SM. '22) 2040744 Rez ·22 2043605
BRUSSELS-BRÜKSEL 5 Canter-steen 000 8r1Jxelles Tel SI" (32. '2. 5 2678 -82 Rez (32 (2) 5 7676
BUCHAREST~BÜKREŞ (CiSA) T AROM, Ul. Repubhc 6 [el (09 47433
FRANKFURT Baseler Str 35-37 6000 Frankfurt Maın 1 Tel SM. (069) 2730071611 7 Rez (069) 273 00720121122123 ı-(GSA) Neemı Öe S i -5. 6800 Mann-heım Teı (0621. ı0980 2-(GSA) Reısebüro Aslan Hınter Bie•eher· 5 7 6500 Maınz Tel (06131) 6903250-6903923 3-IGSA) Delta Re>Sen GMBH Börsenstrasse 17 6000 Frankfur1-Meın Tei (069: 291066<67
Deks Aır Ine 770 1 Golden Rock Bldg ı68 Saleedo Str Legaspı Vrllage Makatı Metro - Manıla Tel (2) 812145S-8121452-812386S
MILAN-MILANO Vıa P da Cannobro 37 20122 Mı!ano Tel. SM. (02) 866350 Rez. (02) 8056233-80S3976
JOHANNESBURCi (CiSA)
LONDON-LONDRA
30
TI:'AK I SH AlALIN ES ( \ \
TURK HAVA YOUARI \C)
Best Hoırdays Ltd RMS 1603-4 fleet House 38 Gloucester Rd Tel (8S2) 861131
(ı Olınes-hat)
DU BAl
JA 1 Y·ıgosıav•an Aır·ınes
Sı Mınr ..l • 6
Centre PO Box 739 Alkhobar 31952 Tel (66){3) 8950044-8954904 -89479 7
T raveı Ageney PO Box 363 Tel SM (974) 329963 Rez (974) 412911-12
1RG Marksa 1Engelsa 8•4 11000 Belgrade Tel SM (ll i 333277 Rez 332'>61
Aleksantennkatu 48 B 306
Tel: SM. (358) (O) 628173 Rez (358) (O) 628199 (GSA) Ten Tour; Ltd 2-14 00100 Helsınkı
Krng Abdulazrz Str
Aı-Rayan
BELCiRADE-BELCiRAD
HELSINKI
Aınımran Compıex
DOHA-KATAR (CiSA)
Tel(8922) 985114
Ho
DHAHRAN-DAHRAN (CiSA) ABC Travel Ageney
(GSA) Al faradees T ravel and T ounsm Ageney Dar el Mouhandeseen Bıdg Maysoıoun Str PO Box: 8339 Tel (ll) 227266-239770-232190 ( 1O lınes-hat)
BEIJINCi-PEKIN (GSA)
Lenın Avenue ı ı Azerbaııan USSR
V ed Vesterport 6 16 12 Copenhagen Tel SM. 'll) 4405S Rez. (ll) 144499
(argo/Kargo Amencan Arrlrnes PO Box 619616 Telll800-734-7400
LYON
~~~~~~~~~~~~~~:006 Lyon
MOSCOW-MOSKOV A Kuznetsky Most 1/3 Tel. SM/Rez. (7) (095) 2921667-29221SI (GSA) AEROFLOT Lenrngradsky Prospekt 37 Tel (7) (095) 15S5494
MUNICH-MÜNIH Bayer'Strasse 43 8000 München 2 Tel SM (49) (89) Sl410920121 Rez (49) (89; 51410922 (GSA) Reısebüro Kent Markplau 2 8870 Günzbung Tel 08221-4S00-30393
MUSCAT-MASKAT (CiSA) AZD Travel and Tourısm Agencıes LL C. PO Box S490
Ruwr. Muscat Tel (968) 707303-707310
NEWYORK 821 UN Plaza 4th floor NY. 10017 USA Tel. SM: (1) (212) 867892S Rez. (ı) (212) 986SOSO
NURNBERCi Am Plarer 8-8500 Numberg 80 Tel (49) (911) 26SJOI/02
PARIS 2 Rue de L'Echelle 7SOO 1 Pans Tel. ( 1) 42602808-42605675
PRAQUE-PRACi (CiSA) MADRID Pıaza de Espana 18Torıede
Madnd 717 28008 Madnd (34) (1) 54 6426-5416849
Teı
Ceskosıavenske Aerolıne
Revoyaehri . 160 ıs Praque 1 Tel (422) 2146
RIYADH-RIYAD Khalıdıya
PO
Bldg Olaya Maın Str
Box. 25194
Rıyadh
TURKISH
11466 Tel· SM-Rez: (966) ( 1) 4631600-4632807 (GSA) ABC T ravel Ageney (Same address-aynı adres) Tel (966) (1) 22022624/2S
ROME-ROMA
BUSINESS CLASS AIRLINES
88 SKYLIFE 9 199 1
Plaza Della Republıca 5S 00185 Rome Tel SM (039) (06) 4873368 Rez. (039) (06) 4819SJS-4827149 (GSA) Amgo Group Ltd. 248 Tower Road Slıena Malta Tel (4) 8042 6
DIYARBAKlR
KARAMAN
C ıcı T unzm Seyahat Tıc. Sa0· ve Ltd. Ştı. Konya Cad. No.S5 Onman I şletme" ka~ısı Karaman Tel: (3431) 4SS9
Kü~ür Sarayı Sok. No. 1S Tel: SM: (S31) 4042S-43366 BS: Rez: (S31) 12314-26143
ELAZIG
Şeh~ iıhanlar Cad. No: 24 Tel: SM-Rez: 12300-11576
23100
KAYSERI Sahabıye Mah. Yıldınm Cad. No. ı Tel: (35) 111001
ERZINCAN (GSA) Polat T unzm ve Seyahat Acentası Cumhunyet Meydanı Beledıye Sıtesı No.2 Tel (023) 2214
ERZURUM 100 Yıl Cad SSK Rant T esıslen Tel (011) 11904-13409-18S30
FETHIVE ROTTERDAM Weena - Zuıd 3012 NC Tel' SM-Rez: (lO) 4332177-4332465
SINGAPORE-SINGAPUR 545 Orc:hard Road 02-21 and 02-18 Far East Shoppıng Center 0923 Al Stambolıskı 1 1 A Tel SM.-Rez. (65) 7324S56157
SOFIA-SOFY A Al Stambolıskı 1 1 A Tel SM- Rez: 883596-874420 (GSA) Sofia Aırport Tel (2)661690
STOCKHOLM-STOKHOLM Vasagatan 7 P.O. Box. 73 1O 121 Stockholm Tel: (08) 21S534/35
STUTTGART Lautenschlager Str. 20 7000 Stungart ı Tel SM ' (0711) 221444 Rez (0711) 221445 - 226SOS5
SYDNEY-SIDNEY Amencan Express Tower 1602 3SS George Street NSW 2000 Sydney Tel SM. (02) 23321 05 Rez. (02) 2211711
TAIPEI (GSA) Golden Foundatıon Tours Corp. SF. 134 See 4, Chung Hsıao Rd.
~'::g(6m~~~~266 TEHRAN- TAHRAN Ostad Metahan Ave. No 239 Tel: SM (21) 627464 Rez. (21) 669026-6273S3
TELAVIV S Shalom Aleıchem Str T elavıv 63S06 Tel: (03) 652333/34/35/36
GSA), MUGLA
KONYA Alaaddın Cad. No. 22 Kat. 1/1 06 Tel: (33) 1 12000-1 12032 1. (GSA) Vatan Seyahat Acentası Ankara Cad. Ayvaz PaısaJI No. 41
FETUR unzm ve Seyahat Acentası Atatüri< Cad. Tel: Rez (61SI) 2034-2443
iÇ BÜROLARI DOMESTIC OFFICES
Cıhanbeylı-Konya
GAZIANTEP
SEOUL-SEUL (GSA) KAL Buıldıng 41-3 Seasomun Dong Jung-gu Republıc of Korea Tel (822) 7517-115
o. 24
KIRŞEHIR (GSA) Çavuşoglu Tunzm ve Seyahat Acentası Atatürk Bulvan Ankara Cad. Tüccarlar lşhanı Kat. 3 No. 316 Tel (4S7) 21172
Atatüri< Bulvan No. 38/C Tel: SM: (91S5) 1OIS63-64 Rez: (9 ISS) ı O ı S6S-66
ADANA Stadyum Cad. No 1 Tel: SM. (71) 141545 Rez. (71) 137247-143143 14353S-142393 BS· (71) 130S67
HATAY (GSA) An-Tur, Antakya Tunzm ve Seyahat
Merkez Otogar gınşı No 1 Şube Emek Otel gınşı
tel (491) ISS36 Acentası
Lıse karşısı Kütüphane Sak No: dn. Tei·(4SI) 12332
2. Aksaray Seyahat
Acentası
Zafer Mah. Devlet No: 1 Ortaköy Tel (1462) 3471
Hastanesı Karşısı
ANKARA
Cad Gar yanı
Te: (4) 3 24900 SM (4) 3 04745 Rez (4) 3090400 (lO lınes-hat) BS (4) 3124900/43 lnfl Danışma (4) 3124910-3124900-/33 Bakanlıklar Satış Bürosu (Sa; es Off ce): Atatürk Bulvan 167/A
(GSA)
Çavuşogıu
T unzm ve Seyahat
Acentas ı
Atatürk Cad Adalılar Sak. No: 16 Şereflıkoçhısar/Ankara
Tel: (4S41) 23S3
ANTALYA
Cumhunyet Cad. Özel idare işhanı altı Tel SM. (31) 12SS22-IIOS5S Rez. (31) 112S30-IIS23S 123432-126272 BS (31) 127S62 (GSA) An Tunzm ve Seyahat Acentası Bestancı Pınar Cad no 16 Alanya Tel (323) 1194-I IS2 1
istanbul Rez: (1) 574 S2 00 (2S lınes-hat) Cumhunyet Cad. No . 199-201 Kat 3 Harbıye Tel ' (1) 1464017-147133S-1402316 SM, (1) 1301SI7 Promosyon/Promotıon: 1482631 Satış Bürolan · Sales Offices ı. Kadıköy . Bahanye Cad. Opera lşhanı Kat 2 Tel: (i) 3371S76-3371S91 2. Harbıye Cumhunyet Cad. 199/201 Tel: (1) 1316120-21-22 3 ş, şhane Tel: (i) 145420S/09-14S4238-1440296 4 S.rkecı Gar kar;ısı Dogubank işhanı a~ı Kat 1 Tel (1) S2S 4S OS-S228SSS-S2S4261 6 Aksaray Satış Müdürlügü Mustafa Kemal Paşa Cad. Tel SM. ( 1) SSS2S3S-S8SI22 1 BS ( 1) SS67793 - SS67S 14-SS81222
MALATYA Kanalboyu Cad. No. 1O Orduev Tel: (S21) 11920-164S9 Rez (S21) 11922-140S3 Atatürk Cad No. 30/B Tel: SM-Rez: (612) 137SI/521S3
MERSIN
istıklal Cad. 27. Sok. Çelebı işhanı No: 6 33060 Mersın Tel: (OSI) 15232-2127S-30274-30100
RIZE Beledıye karjısı
Tel: (OS4) 11007-ISSI3
SAKARYA (GSA) Sakarya T unzm v~ Seyahat Acentası Kudüs Cad. Bırl'k lşhanı Kat: 3 Tel' (91) S223
SAMSUN
BIN I ~
V~ur
lshıı
)apan Company Ltd. Bldg 16-S. -Chome
TEKIRDAG (GSA) Trakya Tunzm ve Seyahat Acentası Atatürk Bulvan No. 6S Tel: (IS61) S438/39
lo. <\ RTl / BOAROI"' G P45S
TRABZON Kemerkaya Mah. Meydan Tel: SM: (031) 22219 BS (031) 13446-116SO
Taranaman Mınato-ku
Tokyo 105 Tel: SM: (03) 3595-30SI Rez: (03) 3S95-290 1/02103
TRIPOLI - TRABLUS Mohammed Meganf Str Algena Sq Tel: (21S21) 4S79S-3S236
TUNISIA- TUNUS
UŞAK
TK
Complex El Mechtel Boulevard Oulet Haffouz Etage 3 Tunıs Tel SM-Rez (i) 7S6473-7S7033
VIENNA- VIYANA A 1O1O Wıen Opemgaısse 3 Tel: (222) 5S62024 (51ınes-hat)
ZURICH-ZÜRIH Tal Strasse SS SOOI Zunch Tel: SM, (i) 211100S-2111047 Rez: (i) 2111070171-211S567
(GSA)
yatan Seyahat Acentası ısmetpaşa Cad. No. SS Kat2 Tel: (6411) 2033
VAN
Enver Penhanogıu Iş Merkez> Cumhunyet Cad. No. 196 Tel: SM: (061) 1176S BS (061) 11241
TURKISH AIRLINES ~ TURK HAVA YOLlARI \CJ
BURSA Çakırhamam
RI~!~
Teı,
Temız Cad No, 16/B Bursa (24) 221866 Rez: (24) 21 ı 167-212S3S
Yt'r No
ÇORUM (GSA) Çavuşoglu Tunzm ve Seyahat
Parkı kar;ısı
Uçut No. / flııht No
BODRUM (GSA), MUGLA T ouralpın T ravel Ageney Neyzen T evfık Cad No: 21 S Tel (6 141) 3325- 17S6
.
K.lzımpaşa Cad. No. 1 1/A Tel: SM: (36) 1 IS260-I 1S06S Rez: (36) ı 15065-122323
Gun/D.ı~
TOKYO
karjısı
MARMARIS
IZ MIR Büyük Efes Oteh altı Tel: (SI) 141220 (61ıneslhat)- 135121 lnflDanışma: (51) 141220nS-76 SM· (51) 140S02 Rez (SI) 2SS2SO (S lınes/hat) Cha,ter Re7 (5 ı) ı4 ı 220/35
(GSA), AYDIN
Osman T unzm lıcaret AŞ. Atatürk Butvan Yat Lımanı ka~ısı Tel: (636) 142 OS
lnönü Cad. No 3 7 Tel: (S91) ı SS93-172S2
ISTANBUL
Emırdag-Afyon
Tel (49SI) 1194-1044
Hıpodrom
KUŞADASI
Acentası
AFYONKARAHISAR (GSA) Gold Tunzm ve Seyahat Acentas ı
AKSARAY (GSA) I·Aksaray Tunzm ve Seyahat
Tel: (3421) 1367 2. (GSA) Omangazı Yıldız Sey. Acentaısı Atatürk Cad No: 10/A Kulu -Konya Tel: (3424) 1710- 13SO
t.: ARTI / 80ARDI ' G
Uçut No /
Acentası
PA ~S
YOZGAT (GSA)
1 St'~ı No
Flıjlhl
Çavuşoglu T unzm ye Seyahat Acentası Lıse Cad. Sayarlar l şhanı No: 13 Tel: BS: (473) 19193 SM: (473) 13946
No
TK
Yenıyol
Mah. Kulaksız Sok. No: 4/ A Tel (469) 4392S
Rez : Rezervasyon 1 Reservatıon
DALAMAN, MUGLA Teı,Rez(6119 )
1291
SM :
Satış
Müdürü 1 Sale-i Manager
DENIZLI (GSA)
istıklal Cad Delıkiıçı nar Mah. Zeytıncı Apt Attı Tel (621) 13746-S0705 GSAKöseogıu T unzm ve Seyahat Acentası
Enverpaşa
Cad No: 191
GSA : Genel
SatışAcentası
General Sales Ageney TURKISH AlALIN ES ~ TU AK HAVA YOLLARI \C)
BS
:
Bılet Satış
1 Tıcket Sales
9 1991 SKYLIFE
89
Here's the best selection guide from Toshiba. Enjoy Pictu re-in-Picture and dynamic "Bazooka" sound with 349P90. You can watch recorded tapes of all systems with VCP-Ct What's more, V-880MS enabl es you to record TV programs al most all over the world. All these are for you ! İ şt e Toshiba ' dan size en iyi seç im rehberi . Görüntü iç inde görüntü ve ren dinamik ·· Bazoo ka·· ses li 349 P9 D ilc eğ l c nini z. YCP-C I il c bütün sisteml e rde k ay d edilmi ş tey pl eri scy rcdeb ilirsiniz. V-880MS he men hemen bütün dünyada ki TV prog ramlarınd a n size kay ıt ya pma o l a n ağ ı ve rir. Bü tün bun lar sizin iç indi r ! 34-/NCH LARGE-SCREEN CTV WITH SUPER WOOFER "BAZOOKA" 34 iNCH-GENiŞ EKRAN CTV iLE
SÜPER KALiTE "BAZOOKA''
349P90 • 34 ", Su per C3 Picture Tu be •Ste reo Reproduct ion •Dynami c Su per Woofer (" BAZOO KA") • Multi:fwin Picture-in-Picture • Teletext (Videotext) • 34'" Süpe r C 1 Res im Tüpü • Stereo Yay ın • Dinamik Süper Kal ite (" BA ZOO KA" ) • _Çok Yönlü Giirü ntü Içinde- lki z Görün tü • Telete ksi (Videotekst)
WORLDW/DE MULTI-SYSTEM VIDEO CASSETTE PLAYER
DÜNYA ÇAPlNDA ÇOK-SiSTEMLi ViDEO KASET ÇAL/Cl
.
..
~
Yapay resim
- cı
.
--
VCP-C1 rmsJ •Auto mat ic Voltage Regulator (Ac.-,110- 240V) • 2-Way NTSC Pl ayback (NTSC 4.43, On PAL TV) • Built-in Humidity Resistance •Picture Search , Sti li and Slow Motion Playback • Otomatik Voltaj Reg ül atiirü (AC 110240 V) • 2-Yönlü NTSC Ça lı c ı (PAL TV de NTSC4. 43) • Alet İçinde Rutubet Res i s ıa n s ı • Res im A raş tırm a. Durgun ve Yavaş Ça lma
Toshtba
Yetkıh Servıs
Merkez
ÖZKA ELEKTRONiK
ı-- ~
'
'
r
eo ..,...
-
V-BBOMS OO§l • 4-Head- Fine Long Pl ay (8 Hours) •Noise Reducer and High-Precision lC • Linear Time Count erfTape Remaining lndicator • Dig ital Auto Tracking • 4 Katal ı - H a"a' U7Lııı Çal ımı (8 Saat) • Gü rül tü Kc,ici \ "C A~ırı H a"'"i yc ı Eııtcgröi • Line ar Zaman Sa) ıcı" /.K a l aıı Tcyp Gö,tcrgcsi • Dic iı a l Otomatik Geri Il e ri A l ına .
BaQdal C. 294/6 Caddebpslan Istanbul TEL' 358 63 88
In Touch with Tarnarrow
TDSHIBA TOSHIBA CORPORATION
"' ::0
"' V>
7<.
-<
DALAMAN DLM
ANTALYA AYT
ANKARA ESB
ADANA ADA
409 1035
476
366 484
714
VAN VAN
TRABZON TZX
MALATYA MLX
KONYA KYA
KAYSERi ASR
iZMiR ABD
GAZiANTEP GZT
920 1364
924
620 463
315
871
(km) / From Istanbul (km)
MESAFELER 1 FLIGHT DISTANCES
DENiZLi DNZ
1050
陌 stanbu l ' dan
ERZURUM ERZ
DiYARBAKIR D lY
.n路
l>
:c
,..-t
l> ::a
-......
~
o
rn
n:::!
V)
rn
r-
V)
z
m
'=n 10
DIŞ
HATLAR i lNTERNATlONAL LINES
,. Wick
•
KUZEY
DENiZi
DANiMARKA
o
E
92 SKYLH 9 1991
'
'b
.
(; Voo so Q覺
Gov le
jf
e "Uppsole
Denizi
N
9 1991 SKYUFE 9]
DIŞ
HATLAR i lNTERNATlONAL LINES
1
Lokkod iv
1 .., ~di ~· ·
-·
....._____ltionQ!SI
MALOiV AD
----- +
'0 '......__ __
H
N
T
Ek vator
o
K
y
A
N
--
u s u
ChO QOS Tokımod .
!Ing 1
L 94 SKYLIFE 9 1991
UÇU$ BiLGiLERi 1 FL/GHT INFORNıA TION
MESAFELER 1 FLIGHT DISTANCES ::
İstanbul 'dan
(km) / From Istanbul (km)
AMSTERDAM AMS
2209
ATiNA 1 ATHENS A TH
566
LONDRA 1 LONDON LHR
2512
LYON LYS
1993 2713
BAKÜ BAK
2147
MADRiT 1 MADRID MAD
BANGKOK BKK
8277
MiLANO 1 M ILAN MXP
1767
BASEL BSL
1839
MOSKOVA 1 MOSCOW MOW
2030
BELGRAD 1 BELGRADE BEG
MÜNiH 1 MUNICH MUC
1567
1715
NEWYORK NYC
8047
BiNGAZi 1 BENGHAZI BEN
1392
NURNBERG NUE
1674
BOMBAY BOM
4820
PARiS 1 Orly ORY
2240 2758
802
BERLiN SXF
BRÜKSEL 1 BRUSSELS BRU
2166
RiYAD 1 RIYADH RUH
CENEVRE 1 GENEVA GV A
1911
ROMA 1 ROME 1 Flumıcıno FCO
1384
CiDDE 1 JEDDAH JED
2377
SiNGAPUR 1 SINGAPüRE SIN
8662
DUBAi DXB
3007
SOFYA 1 SOFIA SOF
DÜSSELDORF DUS
2038
STOKHOLM 1 STOCKHOLM ARN
2209
FRANKFURT FRA
1862
STUTIGART STR
1760
HAMBURG HAM
1986
ŞAM
HANNOVER HAJ
1927
TAHRAN 1 TEHRAN THR
2041
HELSiNKi HEL
2164
TELAViV TLV
1310
KAHiRE 1 CAIRO CAl
1299
TRABLUS 1 TRIPOLI TIP .
KARAÇi 1 KARACHI KHI
3957
TOKYO NRT
KOPENHAG 1 COPENHAGEN CPH
2007
TUNUS 1 TUNUSIA TUN
1667
KÖLN 1 COLOGNE CGN
1992
ViYANA/ VIENNA VIE
1252
767
ZÜRiH 1 ZURICH ZRH
1762
LEFKOŞE
ECN
488
1 DAMASCUS DAM
1082
1669 13 333
THY UÇAK TiPLERi VE ÖZELLiKLERi TYPE AND CONFIGURA TION OF AIRCRAFT DC 9-32
B 727-2F2
B 737-400
A 310-304
A 310-203
Azami KalkıJ Ağırlığı MaxT ake Off Weight 48 989 kg
86 409 kg
68 039 kg
153 000 kg
142 000 kg
107
167
150
202
225
11 180 kg
24 688 kg
19 000 kg
48 872 kg
44 000 kg
2x 14 500 Ib
3xl5 500 Ib
2x23 500 Ib
2x55 000 Ib
2x50 000 Ib
2 405 km
3518km
3 889 km
8 100 km
6 480 km
35 000 ft
42 000 ft
37 000 ft
41 000 ft
41 000 ft
Azami Sürat Maxımum Speed
870 km/hr
900 km/hr
856 km/hr
900 km/hr
900 km/hr
Normal Se yir Süratl Normal Cruıse Speed
796 km/hr
862 km/hr
648 km/hr
860 km/hr
860 km/hr
1000 kg
4 000 kg
2 670 kg
17000kg
17000kg
Koltuk Adedi Seatıng Capacıty Yakıt Kapasitesi Fuel Capacıty
Motor Gücü Thrust
Engıne
Azami Menzll Maxımum Range Azami
U~uı Tavanı
Maxımum A~ıtude
Kargo Kapasıtes i Cargo Capacıty U~ak Adedi Number Of Planes
9
9 1991 SKYLIFE SIS
BULMACA
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ll
12
13
14
15
16
17
18
19
20
2 3
4 5
6 7 8
9 10 ll 12
SOLDAN SAGA
1- 1889-1969 yı lları arasında yaşam ı ş, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nda pilot olarak birçok çarpışmaya katılmış, ayrıca uçak yap ımı ve havacı yet i ştirme gibi işlerle de uğraşmış 1950'li yıllarda ilk özel havayolunu kurmu ş ünlü Türk havacısı Girişik süsleme. 2- Dört Halife' den sonra İslam devletinin başına geçen hanedan Gökkuşağı. 3- Voleybol ve teniste servis atışı sırasında topun tileye değmesi - Sorgu yarg ı cı - Bulgaristan'ın para birimi. 4Konuşma biçimi - Bir renk - Erden çavuşa kadar olan askerlere verilen ad. 5- İskam bilde birli - Köpek - ! şaret - Hayvaniara vurulan damga - Kur ş un boruların ağzını açmakta kullanılan ucu sivri takoz - Derviş selamı. 6- Eskrimde bir karş ılaşma türü II . Dünya Savaşı yı ll a rın ın ünlü Alman şa rkı s ı - Denizcilikte maçuna ve b aşka makinelerin ça lı şt ırılm as ı için verilen komut. 7- Üzerinde kitap okunan aç ılı r kapanır alçak ve küçük masa - D enizayısı da denilen bir fok türü - Bir nokta n ın seçilen bir karşılaştırma yüzeyine göre yükseltisi - İstanb ul' un B eyoğlu semtine eski den verilen ad. 8- İngilizce "Bay" sözc üğü nün kısa yazı lı ş ı - ".... Sev d ası" : Recaizade Mahmut Ekrem'in tanınmı ş romanı - Soyundan gelinen kimse - Siyasal ya da ekonomik ilke lerin kökten deği ş tirilmesini savunan kimse ya da tutum. 9"Sabah leyin göky üzü parlak, ufuk .. ... "tı / Güneşli bir havada yaylı m ı z yola ç ıkt ı " (Faruk Nafiz Çam lıb e l ) - Avus96 SKYLIFE 9 1991
tur ya'nın
para birimi - Sıcak ülkelerde ve mobilya, baston gibi şey l e rin yap ı mında kullanılan bi r tür kam ı ş Herhang i bir kuvvet a l an ınd a n geçt i ği varsayılan güç çizgileri. 10- "Er, erkek" an lam ınd a eski sözcük - Kınakmadan elde eelilen ve sıt ınan ın tedavisinele ku ll a nılan beyaz alka loit - Hava ya da gaz ak ım l arı ol u ş t u r ınakta kullanı l a n ayg ı t - "Karagözlüm efka r l an ın a gül gay rı / .... .'ler öter ölmez orclayıın " (Bekir S ıtkı Erdoğan). llİnc e yapılı - Yurdumuzun en çok turist çeke n bölge lerinele n biri - Yiğ i t. 12Hamamböceği - Kı zar tılmı ş e kme ğ i et suyuyla h aşlayarak yap ılan yemek - Cinsel zevkleri çağrıştıran , cinsel istek uyandıran. yet i şe n
YUKARIDAN AŞAGIY A y ılınd a do ğ muş, yurt d ışında kon serler ve ald ı ğ ı ödüll erle ulu sl ararası ün kazanmış, 1973'te "Devlet Sa n atçıs ı " unvanını alm ı ş ün lü kad ın piyanistimiz. 2- İlaç - Bir h alatın çeşitli etkenlerle aşınmasını önlemek için üzerine sa rıl a n ip . 3- Savaş, kavga - Ya rı memnunluk anlatan bir ünlem - Asya'da bir ülke. 4- Gü neydoğu Anadolu'da yetiştirilen yerli koyun ırkı- Uzak doğu'da yetişen bazı ağaçlardan e ld e e dilen ve eşya l arı süslemeye yarayan bir cins zamk - Eski Mısır'da g ün eş tan rı sı. 5- Anadolu 'da büyük bir uygarlık kurmu ş olan eski halk Bir tür geç irim siz toprak. 6- Vilayet " mehtabın izinde gemiler geldi aç ıktan/ .... sallanan mendillere koştum" (Cahit Sıtkı Tarancı). 7- Kandaki alyuvarlarda bulunan
1- 1944
verdiği
ve dokulara oksij en t aş ı yan protein. SMahs ul - ·üstten sağa doğru eğ ik olan bas ı m harfi . 9- Dalaylı olarak aniatma Ayak direme . 10- Birbirine bağl anmış iki tekneden oluşa n ve gezi denizc ili ği nd e kullan ıl an deni z taşıtı - Matematikte kulanılan sab it bir say ı. l l - Hab e rciDinsel tören ve kurallan - Kadınların süs için gözkapaklarına sürdükleri boya. 12Şark ı - " İ stanb u l'un orta yeri sinema/ Garipliğim , mahz unlu ğ um duyurmayın
anamal .... konuşur sevişi rmi ş, bana ne?" (Orhan Veli Kanık) - Eskiden hattatlar tarafından kullanılan yarı mat bir kağıt türü. 13- Piston - Elektrikli çözümlemede, sıvıya b atınlıp akımın geçmesini sağlayan metal uçlardan artı yüklü olanı. 14- Yüksek makamdaki görevli- Yerleşim ilke ya da yasaya uygun durum. 15- Osmanlı devletind e padişahın maiyetinde bulunan görevlilere verilen ad -Yerli yerine koyup hazırl ama. 16- Bir spor takımının gözde oyuncusu - İşlenecek bir nesnede bulunması gereken ıs ının ve nemin yeterli olmas ı durumu - Eti lezzetli bir balık. 17Dağ sırtlannda geçit veren çukur yer - Kar fırtınası. 18- Yosunla rın kökü an dıran tutunma organı -Aynı amacı güden kimseler arasındaki çekişme. 19- İslamdan önceki Türk e debiyatında atasözü anlamında kullanılan sözcük- Japonlar'da karnını bı çakla d eşme yoluyla kendini öldürme. 20- "Sen bir ... gibi dağ dan dağa kaçsan da yine/ Seni aşkım canavarlar gibi takip edecek" (Faruk Nafiz Çamlıbel) -Eskimiş giyecek. 9 1991 SKYLiFE 00