'
mül~emmellil~ ..:..
/'_J
1
1T,
Berdan Tel~stil Berdan Tekstil , tam 40 varolan ve
yıldır
tekstil
dünyasında
mükemmelliğe damgasını
isimdir. 140 bin metrekare 'lik
alanı
kaplayan modern tesislerinden
vuran bir
Elyafı
kusursuzca
kumaşa dönü_ştürür.l(alitesi
yıllarca yaşanır. Üretimde sunduğu
gösterdiği
titizliği ,
hizmette de sürdüren
Berdan Tekstil ,
yıllardır
ileri teknolojisine,
çağdaş
ihracatıyla da Türk ekonomisine
işletme anlayışından
profesyonel
katk .ıda bulunur . Ve dünyayı
yönetimine kadar her tüm zamanlar için
şeyiyle
çalışır ...
hep
aynı
mükemmellikte
buluşturur.
Genel Müdürlük : Adana Aslaltı üzeri 7.km . 33401 TARSUS Tel : (324) 613 38 30 (12 hat) Faks : (324) 613 39 81 istanbul Bürosu: Aş i retendi Cad . Faal Han Kal. 5 Sultanhamam iSTANBUL Tel : (21 2) 520 75 46 Faks : (2.12)520 75 47 Ankara Bürosu : Atatürk Bulva rı , Balıhan No. 151 / 601 B aka nlıkl ar AN KARA Tel : (31 2) 425 80 34 Faks : (312.) 425 80 35
Dünya, haberleşmede artik GSM sistemini kullaniyor! Çünkü GSM, haberl eşmede teknolojinin ul aştığı
en ileri nokta. Gizlilik ve güven, GSM'in çok önemli özell iklerinden biri. GSM,
Haberleşmeyi şifreleyerek gerçekleştiriyor. Görüşmelerin
G S r:J:l •
izin vermiyor.
Watt'lık
yüksek
her yerde emrinize
Netaş
çıkış
araçlara gerek kalmadan size kolayca değil ,
kişilerce
dinlenmesine hiçbir
GSM Yeni Araç Telefonu!
gücü sayesinde mobil
Netaş'ın sunduğu
şekilde
ulaşılmasını sağlıyor. Taşınabilir, kullanım ı
hazır! Netaş
GSM yeni
hanerleşme sınırlarınızı gen işletiyor. Başka
güvencesiyle ve uygun
kolay.
koşullarla
<
"' ~
hir sistem .
Hızlı, kesintisiz ve kaliteli iletişim sağlıyor. Konuşma menzilini
yükseltmenin en güvenli arac1: araç telefonu, 8
istenmeyen
sayısal
hemen GSM sistemine geçin, art1k konuştuklarmiz aran1zda kals1n!
Yalnız aracınızda
Netas-
YIL/ Year 12
SAYI/ Number 135
YÖNETIM
Yönetim Kurulu
Başkan ı/
Cbaim um oftbe IJoard TEZCAN M . YARAMANCI
so
Türk Hava Yollan Adına Sahibi 1 Publtsber oıı bebalf ojnfY Genel Müdür Vekilı/ Acllııg Prcsl<lent aıı<l CEO
ENGINAR
YUSUF BOLAYIRLI
Do You Like Cynara Scolymus? By S ELDA ÇAVUŞO~LU
YAYlN Genel Yayın Yöneuneni &11/or-iıı-Cb ief
54
MUSTAFA SON MEZ Yat.ı lş lcri
MüdüriVMwıa8ing Etlllor
Kapak forogmft 1 0Jl!er Pboto
ENGIN OKTEMER
HAYRETTlN SA~ANAK
Koordinatör 1 Coardinator AHMET DEMIREL
ŞERSET SERINLIGI Sunmıer
ecta r: Sherbet
By MERAL DEMIREL
Editör 1 &lltor HAŞMET BABAO~LU Yayın Kunılu/ Publlsblng
60
Board
MUSTAFA S0KMENO~LU FERDI P I ŞKIN
REBIA TEVFIK HAN l M
4
English &lltorlal IŞIN
MARY
Sa nat Yönetmenieli 1 Art Directors LALEHAN UYSAL ALP IŞMEN
ERDALALOK
GÜ N EŞ ÜLKESI DATÇ A La nd of the Sun
DUYGU TAMER YURDAGÜL ALTINOZ
Tel: (0212) 663 63 00 (Exı) 1184/ 1185
14
Coordinator
NURHAYAT KASABALI
Tel: (0212) 663 63 00 (Ext) 1174 AYDAN SOZERI
Tel: (0212) 234 ll 03 - 05 1 Dislribulion KEREM ILTER
26
l189
Türk H ava Yolları Genel Yönetim Binası
Alatürk llava Umanı 34830 Istanbul
1 Productlon
80 VE REZERVASYON
Inform atio n and Rese ıva tio n
WINDSURF
32
Osma nlı
Sok. 19 Taksim !ST. Tel: (02 12) 251 74 84 (16 h:ıt) Editoryal Üretim 1Edltorlal Production
DANIŞMA
83
By MEHMET ÇAVUŞO~LU
~~~~~JANsı
TH Y
UÇUŞ Flighı
88
By ZEYNEP ORAL
OYUNLAR
PRINT REKlAM 1llZMcllERl VE ·rı c. ı:ın. Ş' ı1 . Cumhuriyet Cad. 173-17S Şunımı Apt. K." 3 Elı mdag 80230 Istanbul Tel: (0212) 234 ll 03-04-Q5 Fax: 234 ll 06 Bask ı -Cilt
1 Printing-Bindlrıg
MJ
ve
Ciltlcıne
U psıream
By KUVVET LORDO<::;LU
Medy:ı
Pla>-' ıı . 34540 Güneşli Istanbul Tel: (0212) 502 84 92 Faks: (02 12) 502 82 26 Renk Aynmı
44
1 Colour Sejx1rt11ion
Sludlolitıb sisiemi ıle )'ttpılm ışlır
Kagı t 1 P<1per LEYKAM MÜRZTALER MAGNOMAT
Dergimlztle )'ttymlt~rıt~ll ~zı ı~/010/Jm.fkmlat~ llay11aJı lxo/irtflnwdc."'tı '"'" ııeo 6zet almh )'t1P,Iom11z
$x}UFii.. .mY · ıam.Jirukm
ayda -bir yay;;,iimıır
Skyl!fe ls pııblished mmııbly by 17 fY
94
BIR D E RENI N Ö BÜR YÜZ Ü
Tesisleri
AllAS GaAJIK
Puzzles
40 A Trek
MEDYA 1/0WING A .Ş
BILGILERI
Info rmation
M E N GÜ ERTE L An Artisı o f Many Media
ll
Crosjlekl
DUTY FREE ON BOARD
HUBER K Ö ŞKÜ
Adres 1 Address
Bas kı
74
lly AFIFE SATUR
Oagıtım
Yapıın
DÜSSELDORF By GISELA STOCKEM
By ASUDE BA H AR
Reklam Koordinatörü/
(Exı)
66
6
Reklam 1 A<lvertlsiııg
Tel: (0212) 66363 00
By TAHA TOROS
A G ENDA
Fot<>!lfaflar 1 Pbolos MANUEL ÇIT AK (&ll/or)
Atltıertlslng
A Woman Who Shaped Pre-war Fashion
TA ŞKENT'T E
S AK L ANAN 1343 Y IL LIK KUR 'AN
Tashkent 's
Ucı 3
Year Old Koran
By FÜSUN ÖZBILGEN
VIDEO Movie~
o n T i l Y Fl ights
96 Kaılposıa l :
TARAS YA lly NECDET SAKAO~ LU
ayın Yolcularımız ,
ear Passerıgers, Perhaps so me of you The Wall Street Jourmay have read The nal gazetesinin 4 MaWall Street J ournal y ıs 1994 tarihli sayıs ı nı gördünü z mü biledated 4 May 1994. In miyorum . Söz konusu sayı this issue there was an article about etirline companies operda , Avrupa 'da faaliyet gösating in Europe. The writer teren havayolu şirketl eri ile ilgili bir yaz ı yayınlandı. Yadiscussed the effects of th e zı d a sivil havacılık sektöcontinuing economic recession on the civil aviation seeründe devam etmekte olan tar in general and air/ine ekonomik kriz e le alın ı yor ve havayolu şirket l e ri üzecompanies in particular. rindeki etkileri ile son u çla rı yansıtılıyor. The article referred to the jact that in addition Yazıda ayrıca , ekonomik şaıtl arın olumsuz etto the unjavourable economic climate, plans kilerine ilaveten, Avrupa Topluluğu (AT) üyenow afoot to allow airlines to set ticket prices si devletlerin havayolu şirketlerinin , uçak bilet free Iy and fl.y to the destinations of the ir choice ücretlerini serbestçe belirlemeleri ve yakın bir without restrictiorı would aggravate already gelecekte istedikleri noktaya tahditsiz uçabilfierce competition among the airlines of meleri imkanına kavuşmalarının , hüküm sürEuropean Union member countries. mekte olan ş iddetli rekabeti daha da artıraca As a result the EV member states have begun to ğı beliıtiliyor. subsidise !heir national carriers, providing itekim, AT üyesi devletler bayraklarını taşı high /eve/s offinancial assistance to offset yan havayollarına 1993 yı lınd a, rekabet oıta heavy losses sustained in 1993. mınd a uğradıkları zararları karşılamak ve geThe governments of France, Belgiu m, Spain, l eceğe hazırlamak için, büyük boyutlarda paPortugal and Greece have jooted bil/s total/ing rasal destek vermeye başlamışlardır. · 8.2 billion dollars to bail out their ai fing Yalnız, Fransa, Belçika, İspanya, Poıtekiz ve national airlin es, arousirıg accusations of Yunanistan hükümetlerinin bayraklarını taşı ıtr~fair competition from their competitors and ya n havayolu ş irket l erine yaptık l arı parasal other governments. desteğin toplamı 8.2 milyar doları buluyor. All these developments irıdicate that in future Serbest rekabet ortamında yapılan bu destek, years competition in the civil aviation seetar is diğer ş irket l erin ve hükümetlerin tepkisine seset to reach even greater dimensions. Under bep olmaktadır. these condi ti ons the survival of Turkish Bütün bu gelişme l er , ö nümü zdeki y ıll arda siAirlines depends on the continued support of vil havacılık sektöründeki rekabetin daha da satis.fied passengers. büyük boyutlara ulaşacağının bir işaretidir. Bu Over the pas/ two years, Turkish Airlines has şartlar altında Türk Hava Yolları ' nın yaşa mını aufo:financed a comprehensive infrastructure sürdürmesi, siz yolcularımızın teveccühünün renewal programme, and will continue to do devam etmesiyle mümkün olacaktır. so. Türk Hava Yolları , geçtiğimiz iki y ıl içinde, You, our passengers have contributed to this ke ndi imk a nl arı ile a ltyap ı sını yeni l emiş ve achievement, whereby we have reached the yenilemeye devam etmektedir. position we deserved in the European aviation Bu başanya siz yolc ularımı zın katkıları ile sector. ula şt ık ve Avrupa 'da hak ettiğimiz yere gelSo long as you continue to be happy with mY dik. Katkılarınız devam ettiği services we can be su re of YUSUF BOLAYlRLl sürece daha da ileriye gidemaking further progress. Genel Müdür V. Acli11g Presidelll arıd CEO ceğ i z. Bir kere daha sizlere My wholehearted thanks to yürekten teşekkür ederim . you all once again. Saygılarımla , Yours sincerely,
S
D
TEMMUZ
J
1994
U L Y AGE ND
A
6
4
...Aya irini'de Victoria de Los Angeles &
James Grabb'dan akardeon. iTü GAnfısi, 19.00. Accordion by James Grabb aı istanbul Technical University GAmphitheatre, 19.00.
Nicolai Gredale. Victoria de Los Angeles & Nicolai Gredale, at Çı Eirene.
11 Bilkent
Aya irini'de Robert Çchumann oda müziği .
Uluslararası
Akademik Çenfoni
Orkestrası, Aya irini'de, 19.00.
Topluluğundan
1
12 Dünya Kupası'nda fınalisderi karjıl~malar, 01.00'de. TRT
Bilkent International Academic lymphony Orchestra aı Çt Eirene's, 19.00.
World Cup
semifınals
belirleyen l'de naklen. live on TRT 3, 02.00.
18 Futbolda Dünya ~piyonu'nu belirleyecek fınal maçı, saat 22.00'de, TRT l'de naklen.
~
Oliver Çıone 'un yönettiği "Cennet ve Yeryüzü" sinemalarda. Oliver Çıone's "Heaven and Earıh" is showing at Istanbul cinemas.
27 Aksanat'ta, Laurel Hardy filmleri, Beyo~u'nda, 17.30. Laurel and Hardy fılms at Aksanat in Beyo~u. 17 .30.
r
3
2 Dünya Kupası'nda çeyrek finalistleri belirieyecek kar}ıl~malar yapılıyor. TRT 3'de. World Cup matches to detemıine the quarter-fınalists, on TRT 3.
Aya irini'de Vivaldi. 19.00'da Vivaldi at St. Eirene's, 19.00.
8
• Aksanat'ta dinleti: Mozart .6. Senfoni, 18.00. • Jean Pierre Pincenin'in Ankara Galeri Nev'deki sergisinin son günü. • Mozart at Aksana~ 18.00. • Jean Pierre Pincenin, last day of his exhibition at Galeri Nev.
BBC Symphony Orchestra at St Eirene's.
Jean Pierre Pincenin
Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanadar Fakültesi Resim Bölümü öğrencilerinin istanbul Vakko Sanat Galerisi'ndeki sergisi sürüyor. Exhibition of paintings by fine anı students from Mimar Sinan ~niversity continues at Vakko Art Gallery. Istanbul.
10
9
Aya irini'de BBC Senfoni Orkestrası .
!asavvuf Müzi~nden Flamencoya, Aya lrini'de. 19.00. Y'ôneten: Kudsi Erguner. From Sufı Music to Flamenco, directed by Kudsi Erguner at St Eirene's, 19.00.
Dünya Kupası'nda yan kar}ıl~malar yapılıyor.
finalistleri belineyecek TRT 3'de. World Cup quanerfinals on TRT 3.
TEM Sanat Galerisi'ndeki karma serginin son günü. Mixed exhibition at TEM An Gallery. last day.
Dünya Kupası'nda üçüncüyü belineyecek maç saat 22.00'de, TRT 3'de naklen. Match to decide the third World Cup Team, live on TRT 3, 22.00.
21 Potenza exhibition, last day. Hüsamettin Koçan'ın Anadolu Uygariı klan Sergisi Antalya Falez Sanat Galerisi'nde. Hüsamettin Koçan's Anatolian Civilisations Exhibition at Falez An Gallery in Antalya
29
30
Donald Petrie'nin yönetti~ "iki Hınzır Adam" sinemalarda Donald Petrie's "Grumpy Old Men" opens at onemas.
Mine Sanat Galerisi'nde karma sergi sürüyor. Mixed exhibition at Mine An Gallery conrinues.
....
f we were to imagine Anatolia looking onto same-
nadolu'yu bir yere bakar farzetsek, onun ancak denize baktıgını tasavvur edebiliriz. Anadolu'nun bütün kolları Ege Denizi'ne açılmıştır. Bu kolların en güneyindeki, Datça Yarımadası ' dır. Sanki Anadolu 'nun denize sevgisinden, Ege köpüklerine atılm ış ve kırk, kırkbeş mil uzanan Datça Yarımadası' nı yaratırken, Kriyo Burnu 'nda ' İşte Arşipel, bak senin koynuna geldim! Çünkü ben senin Knid'inim' diye bagırmış tır. Bundan dolayı Datça Yarımadası, Anadolu'nun Knidos'ta dile gelen bir ucu dur". Halikarnas Balıkçısı, "ilk kez, gurup denizde kızarır ve menekşe dalgalarda morarırken vardıgı" Datça'da yaşadıgı heyecanı, o coşku lu üslubuyla böyle anlatıyor. O zamanlar karayolu baglantısı olmadıgı için ancak denizyoluyla gidilebilen Datça'ya, bugün bol virajlı bir asfaltla ul aşılıyor. Yol degiş miş olsa da, varınca duyulan duygu aynı : İnsanı derinden kavrayan, esrik bir sevinç. Datça'da herşey var. Senenin 300 günü şe nlikli bir güneş ... Arşipel'in, Cebelitarık ' tan kopup gelen lacivert dalgalarıyla Akdeniz'in ak köpüklerinin buluşup sarmaştıgı, mavi cümbüşü bir deniz ... Suyun uyuyup sonra da fısıldaştıgı sayısız bük ... Ancak çok temiz sularda yaşayabilen, göze görünmez deniz can lılarının ürettigi sıcak kumsali ar. .. Kumsalı kucaklayan çam ormanlarının yansıd ıgı bir yeşil deniz .. Dag, uçurum, kaya ... Defne, mersin, kekik. .. Badem, zeytin, limon... Denizin binlerce yıllık türküsünü söyleyen enfes bir rüzgar. .. Afrodit'in yıkık tapınagının ak merrnerierini süt mavisi ı şıgıyl a yıkayan ay, burada her yerde oldugundan daha büyük, yıldızlar daha yakın... İnsan daha başka ne isteyebilir ki? Olsa olsa, bunca güzelligi gördügü için şükretmek, ünlü cografyacı Strabon, bu nedenle olsa gerek, "Tanrı yarattıgı kulunun daha uzun ömürlü olmasını isterse, Datça Yarımada sı'na bırakır" diyor. Ege 'nin en güney ucunda, Gökova ve Hisarönü körfezleri arasında dogu-batı dogrultusunda uzanan Datça Yarımadası'nda (veya Sultan Reşat zamanında verilen ve bugün de harita larda hi!Hi kullanılan adıyla Reşadiye Yarımadası ' nda) yer alan Datça , çok degil 1980'li yıllara kadar, ancak meraklısının bildigi ufacık bir kasabaydı. Önce Marmaris'le karayolu baglantısının kurulması , ardından da Dalaman
A
I
where, that place could only be the sea. All the limbs of this tand mass extend into the Aegean, the southernmost of these being the Datça Peninsula. It is as if Anatolia threw itself into the Aegean foam in adaratian of the sea, and when ereating the forty or forty-five mile long arm of Datça cried out from Kriyo Head, 'Archipelago! Look I have entered your embrace! I am your Knid!' That is why the Datça Peninsula is an extremity of Anatolia which finds its expressian in Knidos. " 7be Fisherman of Halicarnassus (the novelisı Cevat Şakir Kabaağaçtı alias Halikarnas Balıkçısı) deseribed in that exuberant style of his the intoxication which overcame him in Datça, where he had "arrived for the first time as the sunset blushed across the sea and purpled in the violet waves. " At that time Datça was accessible only by sea, but now a twisting asphalt road winds its way to the town . The road might have changed but the same emotion is aroused, a deep and ebullientjoy. Datça has everything. A cheerful sun shining 300 days of the year, a glorious blue sea where the dark blue waves of the Archipelago rolling all the way from Gibraltar mingle with the white foam of the Aegean, countless coves where the water slumbers and murmurs in turn, hot sandy beaches created by microscopic life forms which survive only in pure unpolluted waters, a sea of green embroidered by the coniferous forest spilling down to the shore; mountain peaks, precipices and cliffs; bay, myrtle and thyme; almond, olive and lernon trees; a fragrant wind singing the thousands of years' old song of the sea. The moon washing the white marb/es of Aphrodite's ruined ternp/e in her pa/e blue lig ht is larger here than anywhere else, and the stars are closer. What more could one want? Perhaps only to give thanks for so much beauty. As the ancient geographer, Strabon, declared: "If God wished the morta/s he created to live longer, he would carry them to the Datça Peninsula. " The Datça Peninsu la (officially the Reşadiye Peninsula, as it was named in the early 20th century during the reign of Sultan Mehmet V Reşat, and the name stili given on maps) divides the gulfs of Gökova and Hisarönt'i in an east-west direction. Until as 8
S KYLIFE
TEMMUZ +
JULY
1994
u
Havaalanı'nın yapılmasıyla gelişmeye başladı
receni~V as the 1980s Datça was a tiny .fishing town few had euer heard of, never mind visitecl. bul wilh the road link to Marmaris and short~y C!fierwards the construction qf Dalaman Airport, holidaymakers discovered the town. 7bis /atecomer to the tourism scene was soan a favourite, anda development boom ensued, hringing a marina, hote/s, mote/s, pensions, holiday vi //ages and estates of summer homes. However, construction never reached the /eve! of Marmaris or Bodrum, and stricl planning regulations have preserved the origina/ atmosphere. ibe whitewashed stone houses with high ceilings and }Zat roojs are warm in winter and cool in summe1 ~ and the /ocal people have that warmbearted to/erance typical q/ people whose /ives are in terwoven w itb the sea. Datça is one of Ibe main ports on the h/ue yachtiııg vayagesfor which the area is so just~y famotts, and in summer the population rises lo four orjlve times that qf the winter montbs. 7be shoreline is etebed out in intrica/e arahesques creat ing a myriad qf coves and hays a l/ a/ong the coast, each unique~y heaut~fu/ . Lindos Bumu, Dul Biikii, Imam Bükii, Pa/amu/ Bükii, Domttz Çukunt, Kargı Mesud(ye Bükii and Kormen Bı'ikt'i are just a few of these dream like infe/s where the sanc~y seahed fathoms down appears deceptive~y c/ose to tbe dancing sunheams on Ibe sıoface.
ve turizmin geç keşfedilmiş gözbebeklerinden biri oldu. Badrum ve Marmaris kadar o lmasa da yapılaşma dan nasibini a ldı. Bir yat limanının yanısıra, oteller, motell er, pansiyonla r, tatil köyleri ve yazlık kooperatifler yap ıl dı. Mavi Yolculuğun önemli durak noktalarından biri haline geldi. Şimdilerde, yaz nüfusu k ı ş nüfusunu dört beş kat aşıyor . Yine de, taştan yap ılm ı ş beyaz bada n a lı , yüksek tavanlı, düz damlı, k ışın sıcak, yazın serin evleri ve denizle bunca içiçe yaşamaktan gelen yumuşaklık ve hoşgörüyle yüklü insanlarıyla Datça, hala çok sevim li bir yerleşim. Lindos Burnu , Dul Bükü, lmam 13ükü, Palamut Bükü, Domuz Çukuru, Kargı Mesudiye ve Kor me n bük leri, yarımadayı bir dantel gibi işleyen yüzlerce bükten yaln ı zca birkaçı. Yarımada balıkçılık ve sua ltı dalgıçlığı için ideal bir yer. Jiple safari yapmak , sıkı bir yürüyüşle kayalara tırmanmak isteyenler için engebeli yap ı son derece uygun bir ortam o lu ş turuyor. Bütün gün kumlarda yatıp tembellik etmek isti yorsa nı z, işte Gebekum; dünyanın en güzel kumsallarından biri. Eğer canınız sörf yapmayı çekiyorsa, dünyanın say ılı rüzgilrlarınclan birini de yine Datça 'da bulacaksınız. Geleneksel doku meraklıianna eski Datça mahalles inde dolaşmalarını öneririz. Reşadiye mahallesincleki Mehmecl Ali Bey Konağı, tavan ve duvarlarını
SKYLIFE TEMMUZ
o
+
JULY
1994
The peninsula is the ideal place for fishing and diving in the sea, or jeep safaris and hiking across the challenging uirgin landscape. When a lazy day on ibe beach is whal you need, try Gebekum, one of the mos/ spectacular beaches in the world. Or if it is wind su1j: ing you fancy, theıı the strong steady wind oj] Dalça is just the thing. Tbe pictu resque houses and narrow streets in the old quarter of ibe town are well worth a visil, especial~y Mehmed Ali Bey Konağı, a mansion in ibe Reşad~ye district with beautiful stencilled decoration and frescos depicling landscapes of !stanbul on the ıvalls and ceilings. The Seljuk Mosque in the village of Hızırşab and the windmills of Kızlan are both fascinatinp, sighls, bul the ruins of the ancieııt city of Knidos sland out among all Datça's historic monuments. Standing al ibe far end of the peninsula 42 km from Datça, Knidos was one of the greatest Carian cilies. Founded by the Dorians in the 7th century EC, il became the headquarters of the Hexapolis League (Six City League) cansisiing of Halicarnassus , Cas. Kamiros, Ja(ysos and Lindos. The city was conquered by Ib e Persians in Ib e 6th century EC and by Alexander the Great in 334 EC. Later ibe cily was inearpara/ed info the Kingdam qf Pergamum and in 129 BC became pari of the Roman Province ofAsia. Under the Byzantines the city was seal of the local
daki kalem i>ii bezemeler ve renkli İstanbul manzaralarıyl a hem çok güzel , hem de şaşırtıcı. Hızırşah Köyü 'ndeki Selçuk lu Camii ve Kızlan Köyü 'ndeki yeldegirmenleri de görü lmeye deger. Ancak Datça'daki güzellikterin şah ını , Knidos harabeleri o l u şturu yor. Datça'ya 42 km uzak lı kta, yarı mada nın tam ucunda yer alan Knidos, antik Karya ' nın en ünlü kentlerinden biri. MÖ 7. yüzyılda Do rlar tarafınd an kuru ldu ve kendisiyle birlikte Halikarnassos, Kos, Kamiros, İalysos ve Linelos kentlerinin o lu şturdugu Hexapolis (6 şehir) birliginin merkezi oldu . MÖ 6. yüzyılda Perslerin, MÖ 334'te Büyük İ sk e nd er' in e li ne geçti . Daha sonra Bergama Kra llıg ı 'na katılan kent, MÖ 129'cla Roma İmpara torluğu'nun Asya Eyaleri 'ne bağ l andı. Bizans döneminde piskoposluk merkezi haline gelen ve bunca el degiştirıneye ragınen yakılıp yıkı lın adıg ı için zengi nl eş ip gelişınesine devam eden kent 7. yüzyılda depre mlerle yık ıldı ve terkedildi. Knidos, ta nrı ça Afrodit'e adan mı ş bir kentti ve antik çagda ki Afrodisia mezhebinin merkezi clurumundayclı. Balıkçı, buradaki Afrodit Tapınag ı ' nın mermerlerini, binle rce yı lın gurup ve şafak l arı nın pembesin i emerek kızarm ı ş utanan bir gelin yanağına benzetir ve bunların en güzellerinin, Sultan Aziz zamanında !stanbul'a taşınarak Daimabahçe Sarayı ' nı n yap ı mında ku ll anı l clıgını yazar.
+ 11
S KYLIFE TEMMUZ
JULY
1994
Kent, tanrıçasını bir heykelle ölümsüzleştirdi : Knidos Afroditi. Ünlü heykeltraş Knidoslu Praxiteles, biri giyinik, biri ç ıplak iki Afrodit heykeli yaptı. Bunlardan giyinik ol anını Kos kenti, çıplak olanını da Knidos a ldı. Çıplak heykel öylesine ünlendi ki, kent heykeli görmek isteyenlerle dolup taşmaya başladı. Bizans imparatoru Teodosius'un İstanbul'a getirip Lausus Sarayı 'na koydugu heykel, sarayla birlikte yandı. Bugün, Vatikan ve Münih müzelerinde birer kopyası bulunuyor. Balık ç ı , Knidos'ta, geceyarısı olunca, yeryüzü nün geceyle örtülen kısmınd a dolanan esrarengiz bir ruh görür. Bu belki bir rüyadır , belki de saf güzellik olan Afrodit'in ruhu . Bize dü şe n de belki bu rüyayı bir daha görmek, o ruhu bir kez daha yaşat mak. •
bishop. Despite changing hands so frequently, Knidos was never razed or burned and continued to prosper and grow until an earthquake brought the city tumbling to the ground in the 7th century. The city was abandoned by the inhabitants and never resettled. Knidos was dedicated to the goddess Aphrodite and \..../ centre of the Aphrodisia cult in antiquity . The Fisherman of Halicarnassus likens the marb/e of the Temple of Aphrodite to the cheek of a shy bride blushing with the absorbed colour of sunsets and dawns over thousands ofyears, and writes that the loveliest of these glowing stones were carried to istanbul for use in the construction of Daimabahçe Palace during the reign of Sultan Abdülaziz in the mid-19th century. The city immortalised its goddess with a statue: the Aphrodite of Knidos carved by the celebrated sculptor Praxiteles of Knidos. In fact Praxiteles made two versions, one dotbed for the city of Cos and the other naked for Knidos. Th e naked Aphrodite won such renown that hordes of eager tourists from far and wide jlocked to see it. The statue was brought to istanbul by the Byzantine Emperor Theodosius and placed in the Iausus Palace, only to be destroyed by the fire which consumed the palace same time later. Luckily two copies have survived, one in the Vatican and one in Munich Museum . Our author reports sighting a mysterious spirit wan- ' dering araund the ruins of Knidos after nightjall. Perhaps this was a dream, or perhaps the spirit of lovely Aphrodite. •
12 SKY UFE TEMMUZ +
JULY
1994
~
..
路 Taste the depth of Black. '
.
Huber Evi ana binaları, Tarabya koyunun güneyinde Yeniköy-Tarabya yolunun denize doğru yumujak bir kıvnm la döndüğü noktada ve yoldan 5 metre kadar yükseltilmil bir set üzerine yerleııirilmiıtir.
The main building of the Huber house stands high abore. the Yeniköy-Tarabya road where it makes a gende tum towards the sea south of Tarabra.
Huber ailesinin silah komisyonculuğundan kazanılan servetiyle yaptırdığı binbir ineelikle bezenmiş köşk, I. Dünya Savaşı'ndan sonra defalarca el değiştirdi , 1985'te kamulaştırıldıktan sonra Cumhurbaşkanlığı ' na tahsis edildi.
••
••
H UBER K OŞKU By AFIFE SATUR Photos MANUEL Ç IT AK
I n the Ottoman military archives is a document Mütenevvi Maruzat Evrak ı X. cildinde 197/ 145 entitled "Translation of a report presented by the no ile ka y ıtlı "Ka rlsruhe Fişenk ve Kolanya Müşterek Huber brothers, representatives in Istanbul of the Barut Fabrika ları nın Dersaadet'teki vekil ieri Huber Karlsruhe R~fle and Köln Combined Gunpowder Biraderler tarafından verilen takririn tercemesi hakFactories ". During the last decades of tbe Ottoman kındaki Seraskerat" yaz ıs ı , Huber'lerin kimlik belgesi Empire tbe two Huber brotbers, .fosepb and Baran sayı lır. Huber kard eşl er, İstanbu l hükümetinin silah Auguste, amassed a fortune from sa/es of Mauser a lım ında en büyük paketlerden birini oluşturan ve rijles to the Ottoman government in Istanbul. The sonral arı firma ad ı yla anılacak olan Mauser tüfekleriHubers became representatives of the Mauser nin pazarlama ve ithalatını gerçek leştiren bir temsilCompanies in the 1890s and went on to repcilik işini yürütmekteydiler. Huber'lerin 1890 ' lı resent tbe Krupp Corporation at the turn yıllarda Mauser Kuruluşlarının temsilcigi ile qf the century. ba ş l aya n ticari faaliyeti , y ü zyıl ba ş ında We can fallaw tbe extent and diversity Krupp Kuruluş l arı temsilciligini de kapqf the Hubers' activities in Istanbul sayan gen iş bir hacme ul aşm ıştı. from frequent news items in the Huber'lerin İ stanb ul ' daki faaliyetleripress of the time. For example on 2 nin çapı ve çeş itliligi gazetelerde sık .fune 1900 Moniteur Oriental s ık karşı l aş ıl an haberlerinden bile izreported that, ''M. Huber, represenlenebilmektedir. Örnegin 2 Haziran tative of Maison Krupp and bis 1900 günkü Moniteur Oriental 'de engineer M. Mascbe visited the "Masion Krupp'un temsilcisi M. HuNaval Ministry, where they continber ve mühendisi M. Masche , Bahriye ued negotiations canceming armaNezareti'ne g ittiler. Cenova 'da onarıl ments for the eight war ships being makta olan sekiz zırhlının silahlanclırı l repaired in Genoa. " From th e same m ası ko nus undaki görüşme l ere devam article ıue alsa team that Mauser rijles edild i" haberi yer almaktadır; veya "Tersawere now being manufactured locally: "At ne'cleki Mauser tüfekleri fabrikasının üstünele the surgical instruments workshop set up kurulmu ş olan cerrahi aletler atölyesinde HaAlfred Krupp over the Mauser r!fle factory at Tersane, 25 midiye Klinigi için 25 takım alet imal edildi" sets qf instruments have been manufactured for the haberinden Mauser tüfeklerinele yerli imalata geçildiHamidiye Clinic ." gi ögrenilmektedir. The Hubers ıuere not only prominent .figures in the Huber'lerin İstanbul ' daki varlığı ya lnı z işleriy l e sın ırlı city 's business circles, but the leading lights of degildir. Huber'ler, 19. yüzy ıl sonunda, yukarı BagaIstanbul 's foreign high society at the en d qf the 19th ziçi yüksek sosyetesi olarak anı l an ve çogunlugunu century. The French language press in particu/ar İstanbul 'da yaşayan yabanc ıl arın oluşturdugu çevrecovered their social activities in detail. On 14 ele ta n ınmış , seçkin bir ai leclir. O yılla rın özell ikle
Yıldız
The grand house built in İstanbul in the late 19th centzuy by the Germctn Huber fa mi~!' u•itb a .fortu ne eanzed from arms dea !ing is today the of/icial İstanbul residence q/the Tztrl<ish President.
A GERMAN STATELY HOME
On the BOSPHORUS
15 S KYLI FE TEMMUZ +
JULY
1994
Huber Evi, bir saray özeni ve günümüzde in anılmas ı zor bir estetik a rayı} ı ile biçimlendirilmi}, zaman içinde ya}am gereksinmelerine göre zenginle}tirilmi} bir çevrenin adı aslında. 1 The Huber house is palarial in concept and designed with exacting aııention to detail and aesthetic form. Fra nsı zca
gazetelerinde Huber'lerin yaşamına ili şk in birçok ayrıntı haber o larak yer al maktadır. Örnegin 14 Ş ubat 1893 tarihli Moniteur Oriental'de M. ve Mme. Huber'in Pazar günü mevsimin en parlak balosunu verdif5i; maskeli ve kostürnlü baloda Mlle. Anne Huber'in "pierrette" kı ya feti giydigi, (. .. ) , saat 02 'ye kadar süren danstan sonra muht eşe m bir "sou per·· ile d evam ede n eg le n cen in 04'te bittigi a nlatılıyor. Haberler genellikle re nkli ayrıntı l arı da içeriyor: "Karnava l b alos un da (27 Ş ub at 1895) Mlle. Anne Huber'in ava ngard mo da u ya rın ca simle i ş l e nm iş kırmı z ı kadifeden İ spa n yol kaçakçısı mod e li nd e ki g iys isi" veya "Mme . j osep h Hub er 'in pembe renkli domino kıya feti" gibi. Huber'lerin Selamlık Resm-i Alisine k at ılma l a rı; Avru pa 'ya g idi ş ve dönü şle r i ; Avrupa'daki konakl amaları, Ca rl sba d tatilleri s ık karşı l aş ıl an haberler aras ında . Krupp ve Mauser ha-
February 1893, for example, Moniteur Oriental reported that M. and Mm e. Huber had given the grand est masked hall of the season the previous Sunday, and that Mlle. Anne Huber had worn a Pierette costume . The daneing lasted until two o 'clock in the morning after which the guests were serued a sp lendid s upp er and departed at fo ur o 'clock in the morning. Press reports were }Wed with co lourfu l detail. A news item tells us that, "At the carnival bali on 27 February 1895 Mlle. Anne Huber ıuore the costume of a Span ish smuggler made of red ve/vet embroidered in silver in avan t garde fashion , " white M me. j oseph Huber wore a "pink domino outfit ". We a lso learn a bout the Huber fami ly 's a ttendance at the imperia l selam lı k procession, their comings and goings to Europe, the p laces they visited, th eir holidays in Carlsbad, and the magn~fiı 6
S KYLIF E T E MMUZ
+
J ULY
1994
O ıı um .ııı tumh.ıı.. lw l ııu• t .ııal ~ha·ld
16t h u ..·ıı ı u r )
.\lı lıt .ıı y
Mu ":um.
ll.ı r h ı)ı..". h ı.ı nlı u l
l' hutu ll.ı dt)l" C.ın~u k \l". Cı..· m C,..c tın
li n the sixtcenth century, the crafting
These unsung artisans turneel the
It is no coincidence that so
of Ottoman helmers and sh ields was
craft of metalwork into an art and
clients appreciate the beauty and value
the duty of a specially formeel corps
left a legacy that
becaıne
a
syınbol
ınany
of our
of these enduring and powerful objects. ıneticulous
of a great era . Their creations were
They wish to see the same
own techniques of inlaying heated
both strong and attractive ; both
attention given to the appreciation oftheir
asıonishing
practical for their purpose and
assets. That is why they choose to become
aesthetically pleasing in thcir design.
the clients of the Türk Eko nomi ilankas ı.
called the Cebeci
Oca~ı.
metals, they created an amalganı
Devising its
of gol d . sil ver. iro n and steel.
TÜRK EKONOMİ BANKASI
cent d inners a nd p a rties which they gave f or meın be rs of the d ip lom a tic co1ps a nd other emineni figuı-es of Pera society. Mm e. Hub e r . was p rese nted w ith a se co n d class Şefk a t m ed a / o n 8 Ma rch 1900 an d j osepb Hub er by a second cla ss Mec idiye m eda! o n 28 May 1900 by S u lta n A hd ü/h a mid. Huber Evi, Huberlerin, bahçesi, çiçekleri, ağaçl arı, heykelleri ile binbir ineelikle Other memhers of th e yarattıkları özel bir çevre. 1 The Hubers spent a fortune on creating a place of family were s imila rl y outstandıng beauty, adorned with flowers, trees and starues. h o n o ured : Co u~t ni şa n l a r veril iyo r: 5 Ey lü l 1899'd a Ko nt Rod o lph e Rodolphe Sch önfeld with ct seco nd class Mec id~ye Sc h Önfe ld 'e i k i nc i d e rece d e n Mec id i ye; Ko nt es a nd Countess Schönj"eld w ith a Şefkat meda / on 5 Sc hö nfeld 'e Şe fk a t N i ş anı ; 6 Mart 1900' cl e M ünih Sep tember 1899 a nd Prof esso r Huber of Mu nich Ünive rsites i'nden Prof. Huber'e üçün cü dereceelen University with ct third class Mecidzye meda! on 6 Mecicli ye N işa nı veriliyor. Ma rch 7900. In sho11 this a ristocratic cm d wealthy Kısaca, ailenin zengin ve seçkin bir yaşa m b içimi o l.fa mi~y enjoyed an en uiable lifesiy le in their ad aptcl uğu aç ık . Özellikle Mme. Huber, çok ilginç b ir kiş i ed hom e/and. lik o larak çiziliyor: " ...tüm zerafet ve görünü ş rekorMme. Huher appea rs to have been a .formida ble l a rı nı kı ra n ve gözüpek lady, who according to bir b in ic i o l an Mm e . ct co ntempora ry "was Hu b e r , ün ifor m a lı v e of ex emplary e/egance ba ş ın d a silind ir ş apkalı i ıı a ll resp ec ts and a atlı u ş a ğ ı y l a gezen tek f earless eq uestrienne. hanımdı. Sert gö rünü ş ü the only woma n to ride n e v e sütun b aş lı ğ ı n ı o n h orseback acco m a ndırır y üzün e k a rş ın , pan ied by h e r u niMa cl a ın e Hube r , yasa l fo rm ed a n d topha tted eş i e rin belki ele en ağ ırfoo tma 11 . Iriith her .forba ş lı s ı y dı. H e rk es t e n biddi11~ C0 /11/t en a n ce u za k , soy lu , a tl a rının Mm e. Huber was witb o rtas ınd a ya ~ ı yordu. " out do u bt the most di~Si lah ticaretinin ve silah n (//ed of th e wiues i n beri erinin gerisinde ka lsa d a k o rdipl o m a ti ğ in ö nd e ge lenl erin e veya Pera sesyeres ine verilen bü yük akşa m yemekleri veya görk emli pa rt i ler hep yaz ı l ı yo r. Yine gaze t e l e rd e n Mm e. Huber'in 8 Mart 1900 tarihinde Sultan ta rafınd a n ikinci dereceelen Şe fk at N i şa n ı , Joseph Huber'in d e 28 M ay ı s 1900' cl e ikinci dereceden Mecidi ye N işa n ı ile o nu rl andı rıl clığ ı öğren il i yo r. Ailenin el iğe r üyelerine de
k o nıi syo n c ulu ğ unun
tb e fo re i~ ll co mmuııi -
her dö nemele ve her ülk ecl e b üy ük servet iere d ö nü şe n bir u ğ ra~ o ldu ğ u s ı r d eğ il. Huber'lerin serveti ele, Huber Evi 'ne
~ V-
She preserued a fo rm a l d is tan ce fr o m euer )!o n e else, p re.fe rring to deuote her-se!/ to h er p urehred h o r-ses.·· 7b e H u her h o11se wa s d ese ribe d by Sa id Na im D ı1hani i n th e fo llo w i ıı,~ words: ''Th e extremel)i p oweiflll rep rese nt a ti ue of the Kmpp .flmı passessed a ·caste/' (smail chatea u ) s lllpass ili~ the a nı has sador's s 11 mmer res id e n ce i11 m a~n z/i -
ya n s ı yo r .
Mal ik ane o larak aci land ırı lnı as ı daha ye rind e say ıl ac ak o l an Huber Evi'n i ve sa h ibini . Sa id N . Duh ani "Krup p Firm as ının so n d e r ece güçlü, elçinin yaz lı k konutund:ın b il e d aha lüks bir ·castel'e sa hip o lan temsil cisi" ben zer18
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
'-"
To ~ive you everythin~ you ~~/' • ,
desire from acloth Brand new .
n
colours, brand new sensations new feelin~s to the touch we
• 1--,.. ~"" ~ l ~ , ~ created ... Let the world be
more beautiful! For you we opened the doors of quality .
~ ~ /~
DENiZLi BASMA VE BOYA SANAYii A.Ş. • DENIZLI PRINTING AND DYEING IN D. INC. TAŞGEÇIT
MEVK I( P . K 73 20001 DEN I ZL I 1 TURKEY PHONE: 0(258) 2660259(8LINES)2660850 (3LINES) FAX: (258)2660823 TLX: 59521 DESA TR.
BÜRO: KERESTECILER SITESi GULOALI SOK . NO: 13 34010 MERTEA·IST.ITÜRKiYE PHONE: 0(212) 502 32 02 · 557 40 35·37-38-584 33 83-55610 54·554 00 95 FAX: (212) 584 54 99 PITAŞ A .Ş .
BIR DENIZLI BASMA VE BOYA SANAVII
A . Ş. KURULUŞUDUR
mesi ile tanıtıyor. Duhani'n in 'castel ' (kü çük şa to) benzetmesini ya lnı z evin kendisi d eğ il , içinde yer aldığı yerleş im bütünü olarak da hak ediyor. Gerçekten de ev, bu 'castel' dışında ikincil servis ya pıları , iki küçük şa l e , bir sera ve Boğaz ' a inen ya m ac ın tümünü içine alan 64 bin metre karelik büyük bir konı lu ktan o luşa n bir malikanedir. Önceki sa hipleri Ermeni kökenli Dü zoğlu ve Tıngıroğlu ailelerinden satın a lınan arazi üzerindedir. Huber Evi ana binaları , Tarabya koyunun güneyinde Yeniköy-Tarabya yolunun denize doğru y umu şa k bir kıvrımla döndü ğü noktada ve yoldan 5 metre kadar yü kse ltilmiş bir set üzerine yerleşmiştir. Bu topografik pozisyonu , yap ı ya , koruluğu fon o larak alan etkileyici b ir pe rspektif kazand ırm a ktadır . Huber Evi, birbirine ekle n e n iki bin a d an o luşa n rezidans bölümü ile bunun kuzeyinde bulu nan ve o d a büyük öze nl e t asa rl a nıp in şa e dilm i ş bir ahır ve araba l ık bö lüml e rind e n oluşmaktad ı r. Ger id e yük sele n kor uluk ise, İngiliz bahçesi ko nseptini yansıta n d oğa l ve pitoresk dü zenlemesi, n işli ve grottolu setleri ve çoğ unlu ğ unu çok d eğer li
cence. " Duhani 's choice ~f the word 'castel' is as appropriate for its imposing grounds and position as for the house itseif. Apart from the main residence, there are extensive outbuildings, two smail chalets, and a conservatory set in a 64,000 m2 p ark spilling down the hills of the Bosphorus. Th e tand for the house was purchased from the Armenian Düzoglu and Tıngıroğlu jamilies. Th e main building of the Huber house stands high above the Yeniköy-Tarabya road where it makes a gentle turn towards the sea south oj Tarabya . This elevated position lends an impressive perspective to th e building set against the woodland behind. Coıısisting oj two adjoining buildings, the Huber house alsa has an elaborately designed stable black and carriage house to the n orth. The picturesquely landscaped park which rises behind, display ing th e jashion ably natural character oj th e Eng lish garden , has terraces adorned with niches and grottos and is planted with many valuable spieces oj trees. Said Naim Duhani wrote that M. Huber fallowed the example ojjormer Turkish war minisağaç l a rın o lu ş turdu ğu ter and commander-inbitki örtüs üyle B oğaz i chief Rı za Paşa in ç i'nin e n ö n e mli yeşil Vaniköy and jorm e r a l a n l arında n biridir. S. şeyhülislam Cemaleddin a im Duhan i, M. Hu Efendi in Kuruçeşme in ber'in "eski Harbiye Narejorestation oj his estate z ırı Se ra sker Rı za on the Bosphorus. The Pa şa ' d a n (Vaniköy'de) garden is noteable not ve eski Şeyhüli sl a m Ceonly f or its magnificent mal e dcl in Efe ndi 'd e n array oj plants and (K uru çeş m e' d e) ö rn ek charming structura l alarak, o tarihlerde BoHuber Evi üç a~amada tamamlanmı~. Son ekieri R. D'Aranco tasarlamı~./ The devices, but alsa for the Huber House was built in three stages, the final additions designed by the ğ az ' ı ye nide n ağaç l a n most important ca lleefamous ltalian architect D'Aronco. clırma işin e giren ilk üç tion oj sculpture remainkiş ide n biri" o ldu ğunu yazmaktadır . Bahçe, görkemli ing in situ in !stanbul. Unjortunately the sculpbitki örtüsü ve pitoresk yap ı öğelerinin ya nı s ıra Istor's identity has never been discovered, although tanbul 'un günümü ze özgün clurumu yla k a l a bilmi ş in form and sty le these pieces are undoubtedly the en önemli heykel örneklerine sahiptir. Herbiri ay rı ca work oj an accomplished artist. One oj the most etüd e eli lmeye değer p lastik ve sti list ik öze llikle r interesting isa carved fountain with a typical Art taşıyan bu heykellerio kimin yap ıtı o ldu ğ u ne yazık Nouveau composition. ki bilinmemektedir. Bu plastik yap ıtlar arasında en The Hubers left !stanbul at the end oj World War ilgili çekici parçalardan biri Aıt Nouveau üslubunun I. Upon the death oj M. Huber, jormer Ottoman karakteristik çizgile rini yans ı tan bir çeş m e dü zen leminister of finance Necmeddin Molla travelled to mesidir. Augsburg where the f amily was living to purchase Huber'le r, I. Dünya Savaş ı so nra sınd a lstan bul 'u terk the house in !stanbul. Subsequently it was sold to 20
SK YUFE TEMMUZ
+
JULY
1994 .
YENI OPEL ASTRA CABRIO
-~EN
BU YAZlN • ETKILEYICI "USTSUZ"U! •
Bu yaz Astra Cabrio çok dikkatli olmas ı gerekiyor. Çünkü bu çekici kull a nm ayanl arın
üstsüz, gözlerin yoldan
ayrılmasına
sebep olabi lir. Opel'in üstün teknolojisi ve performansı ile dünyaca ünlü dizayn u s tas ı Sertone'nin çizgi leri , bu otomobilde bir araya geldi. stra Cabrio'nun muhteşem görü nümü sizi de kendine hayran
•
••
••
••
bıraktıysa lütfen sıkı durun, çünkü bu güzelliğin a ltına gizlenen teknik mükemmellikler yeni bir
alacağınızı
bu etkileyici üstsüzle ona nasıl sahip öğrenmeye geldi. Siz
aşkın başlangıcı
iyisi mi en
yak ın
Astra
olabilir.
Cabrio'ların
üstü elektrik kumandalı bir sistemle açılı yor. ]antları hafif a l aşım ... ABS fren sistemi ve 2.0 lt. motor ta şıyor. Far ayarı, radyo-teyp, hidrolik direksiyon ve alarm Cabrio'daki diğe r üstünlükler...
Artık sıra, tanışmaya,
Opel bayisine
uğrayın, sa nı yoruz
bir
şeyler
ayarlayabiliriz!
Opel... Daha iyi bir otomobil... Daha iyi bir seçim...
DPEL-A-
etti. M. Huber'in ö lümü üzerin e, eski Maliye az ın the f<g . yptian p rincess, Kadriye Hanı m, wh o upon Necmecldin Molla, ailenin bulundu ğ u A ugsburg'a giher return to Hgypt so/d the house to the order of derek ev i sa tın a ldı. Ev, daha sonra M ı s ır Prensesi Notre Da me de Sion ata naminat price. In 1973 Kadriye H a nım ' a sat ıl d ı. Prenses de M ı s ı r'a dönerken the huild ing was purchased by a Turk ish compaev i, Notre Dame d e Sion Sörl eri 'ne senı b o lik b ir ücny , a nd in 1985 was na tionalised. lt is now used retle bıra ktı. 1973 y ılın da Boğaz iç i Inşaat ve Turi zm as the ojf/cia l presidenfiat residence in istanbul. A . Ş' nin eline geçen ya pı 198'5 y ı lı nda kaınula ş tırılclı. Th e Huh e r h o u se is p a la tia l in co n cept a nd Günümü zele C um h urbaş kanlı ğ ı Rez i da n s ı o larak kul desig neel with exacting a ttention to deta il a nd aesl a nıl a n Huber Evi , k an ım ızca ve elimizdeki belgelere theticform . lt app ears to have heen huilt in a t least göre en az üç aşa ma d a gerçekl eştirilmi ş görünmekthree phases, as confirın ed by exisling docu ments. tedir. Ybe first huild ing was a large m ansion aligned in a north-sou th d irectian overfooking the Bosphorus Ilk ya pı , kı y ı ya paralel o larak ku zey-güney d oğrultu sunda y e rl eş t i ri l mi ş, ka g ir bocl rum ü ze rin e a h şa p shore consisting q/ a timher superstructure over a mason ry haseın en t . strüktüriLi bir büyük ko n a ktır. 1 860'lı yı ll a rda n başl a yara k ya yg ınl aşa n O ıya ntilist eğ iliml eri n çizgisi üzeIt is a magnificent examp le of the orientalist sty le rind e ge li şe n ve yü zy ıl sonunda özellik le ya lı ve koof a rch itec/ure which emerged in the 1860s and nakl arcl a l s t a nl)Lı!' a c rysta lised i n th e özgü bir üslup özelliaffl.uent houses and ğ i k aza n an t asa rım wa te rfro nt ya /ı s of a nl ay ı ş ının görk emli istanbul towards the örneklerinel en biridir. end qf the century. !kinci a şa ma d a bu ilk Additions ıuere later yapıya ayn ı za manda m ade to the orig inal Sa r ay ikin c i mim a rı h u ilding by th e da o lan ta nınmış !talf amo u s Jta lian ya n mimar Raimondo a rebiteel Raim ondo D 'A ron co t a r a fınd a n d'A ro n co, wh o ba z ı ekler ya p ı lmı ştır . d esig n ed n umerous Bun lar , d oğ u ve ku proj ec ts f o r th e zey ce ph e l e rind e ki Otto m an su lt a n s. g iri ş l e ri , ba lk o n ve Th ese inc lude th e b e n ze ri B oğaz rü zp orch es in th e east ga ri a rına aç ık mekana nd n orth f acad es, ları dah a k o run a klı a ha/cony and other Günümüzde Cumhurbajkanlığı Rezidansı olarak ku l lan ıl an evin denizden görünümü. 1 The y ap a n e kl e rclir. Bu op en s t rı ı c t u res house buılı for the Huber family and now the offıcial presidential residence in Istanbul eklerden biri !stanbul lin king the huilding Art Nouveau 'sunun en ö neml i ve güzel ö rnekl erinto its environs w hite providing sh elter from th e elen o lan çiçeksi desenli v itray ı y l a ku zey g iri ş ind e ki Bosphom s win ds. rü zga rlıktır. Bir baş ka ek , büyük orta ho lün üstünü Th e third phase of constm ctio n was th e so uth ö rten vitra y ça lı ~ nıa s ıcl ı r . w ing, aga in d esigneel hy D 'A ro n co, w ith a p reÜçüncü aşa m a d a ya pının güney ka n ad ı gerçe kl eşti do m i n ance of sc ulp tora l ele m e ni s a n d A rt ri l mi ş tir. Yin e R. D 'Aro nco t arafın da n tasa rl anan , No u vea u deco ra lion. The fl oral stai n ed g lass screen in the n orth p orch is on e of the loveliest heykelsi öğe l e rl e yü k lü ve Art Nouvea u hezemeli bu bölüm, bahçe ve seti erin dü ze nl e ni ş i ile lluber K öş examples q{this szy!e in/sta nbul. The sta ined p,lass sky light over the lcu;_r~e ha ll a nd kü , günümüze ul aşa n görünü m ünü e di n mi şt i r . Huber Evi, bir saray özeni ve gü nümü zde i na nılm as ı the /a ndscapinp, of the garden also date f rom this period. zor bir esteti k aray ı ş ı il e b i ç i m l e ndi r ilmi ş, za man As !f vi nd icaling the a rms dea /ing which was the içinele yaşa nı gereksinmelerin e göre ze n g inl eş tirilmi ş b ir çe vrenin a dı a slınd a. Ya lnı z bir bina d eğ il. Silah so u rce of th e fa mi~y's wea lth , Bara n A u g ııs t e k o mi syo n c ulu ğ un d an k azan ılmı ş bir serveti aklarcaHuher a nd his a maza nia n w[j'e Mme. Huher sp en t s ına Baro n Auguste l-Iuber'in ve gerçek bir a nı azon a fo rlun e on ereali np, a p lace of outsta nd ing heaıt o ldu ğ u bilin en M me. Huher' in. ba hçesi, çiçek leri , Zl'. adam ed with .flowers c111d /rees, s/a lues a nd a a ğaç l a rı , hey k ell eri il e binbir in ee likl e ya r a ttı k ları thousa nd a nd one other refin ements in ho!h house and p,a rden . çok özel bir çevre. lstanbul 'u dünya kenti yapacak kültür zenginlikl erinin hala va r o ldu ğ unu gösteren Th e f-luher house is remarka hle i11 hauinp, heen • presert ,ed in ui rtu a l~) ' ils orig inal s/a/e. • ve ko run an b ir çevre. 22 S KYLIFE TEMMUZ +
JULY
1994
Bu donmuş karidesi * bozulmadan Kanada~ya ya da Senegal~ e en kısa zaı:nanda ve en ekonomik yoldan ulaştırmak bizim işimiz. *Yükünüz donmuş karides, taze fındık, elektronik alet, ipekli başka
bir
şey
olabilir.
kumaş
ya da
Dünyanın
modern ve en büyük konteyner filosuyla,
kapıdan
kara. demiryolu
kapıya
(deni z ,
taştrna c t!tğty!a)
en
hizmet
verdiğimiz altmıştan
arasında, artık
sabit gün lü
fazl a ülkenin
Türkiye de var. Yükünüzü
kalkış/vanş l ar l a taşıtmak
bizi 24 saa t ara rn a kt a ve bilgi
ayrınt ılı
istemekte tereddüt etmey in.
MERIT
GEM İ C İLİK
MAERSK BÜTÜN
YÜKÜNÜZÜ
için
TAŞlR
MERIT iZMiR Tel : O ( 2 32) 482 24 46 / 48/49 Faks: O ( 232) 489 96 05 Teleks : 51189 MERIT MERSiN Tel : O ( 324 ) 237 75 02 Faks: O ( 324 ) 232 15 69 Teleks : 67568 YAKINDOGU iSTANBUL Tel : O ( 212) 251 55 07 ( 7 hat) Faks : O ( 212) 251 48 77 Teleks : 2495 7
Size sürüş keyfi ve performans sunuyor. Genç yaşayanların sevg ili si... Ford Escort Hatchback . CL ve CLX serileriyle, üstün performans ve sürü ş keyfinin olağanüstü bile ş imi .
Escort Hatchback'in CL serisi, sürüş keyfini artıran pek çok ö ze lliğe sahip : Ergon omik koltuklar, renkli camlar, merkezi kilit sistemi, elektri kli ön k apı camları, yükseklik ayarlı sürücü k oltuğu ve iki parça halinde katlanabilen ar ka koltuklar bu özelliklerin ba z ıları .
CLX Hatchback'lere gelince .. . Söze sıra l ı elektronik enjeksiyonlu ZETEC motorla baş l amak gerekir. 1.6 litre hacimli, distribütörsüz elektronik ateşiemel i, üstten çift eksantrikli _. ve 16 supaplı. Bu sayede, düşük motor devirlerinde de yüksek performans elde ediliyor. Tüm fonksiyon ları, EEC IV Elektronik Kontrol ve Yönetim Ünitesi tarafından yönetiliyor. Bu özellik lere ayarlanabilir hidro li k direksiyon da eklendiğinde, CLX Hatchback benzersiz bir s ürü ş keyfi sunuyor.
Adana Akar Oto Tel : (0-322) 43 5 08 91 Toroto Tel : (0-322) 428 24 04 Ankara Beyoto Tel : (0-312) 353 29 53 Erdoğanlar
Tel : (0-312) 317 03 04 Hid ay Tel : (0 -312) 342 10 00 Let Oto Tel : (0-312) 436 54 78 Otokoç Tel : (0-312) 287 35 SO Antalya Bilaller Te l: (0-242) 321 70 71 Otomotör Tel : (0-242) 241 21 14 Aydın
Dikmenler Tel : (0-2 56) 313 15 60 Bursa Sönmez Koç Tel : (0-224) 261 03 27 Denizli Kaan Otomotiv Tel : (0-258) 268 24 98 En:urum Hamle Tel : (0-442) 234 28 91 Eskişehir
Porsuk Tel : (0-222) 227 74 37 Gaziantep Doğanlar
Tel : (0-342) 323 23 Hatay Ova lı Tel : (0-326) 215 65 Istanbul Adım Otomotiv Tel: (0-216) 391 07 Atakoç Tel : (0-216) 302 36
13 64 00 31
Başpınarlar
Tel : (0-212) 280 26 72 Bozkurt Tel: (0-212) 509 96 00 Er-Eks Tel : (0-212) 631 60 60 Keleşler
Tel : (0-212) 612 29 53 Motör Ticaret Tel : (0-212) 275 72 80 OTAŞ
Tel: (0-216) 385 40 04 Standard Belde Tel: (0-212) 232 15 00 Şahsuvaroğlu
Heyecan verici dış görünümü, iç özellikleriyle mükemmel uyum sağlayan Escort Hatchback'ler, güvenlik bakı mından da olağanüstü: Hem önde, hem arkada emniyet kemerleri olmasının yanı sıra, çelik güvenlik kafesi ve yan darbelerden koruyan çelik emniyet kuşakları da bulunuyor. ._) Ay rıca , Ford'un geleneksel "Tam Müşteri Mutluluğu" anlayı ş ının bir parçası ola rak satış, servis ve yedek parça hizmetleri sunan Ford Yetkili Satıcıları da her an hizmetinizde. Siz yine de bu okuduklarınızia yetinmeyin . Hemen bugün, size en yakın Ford Yetkili Satımı'na gelerek seçeceğiniz Escort'la bir deneme sürüşü yapın. Escort'un benzersiz perfermansına ve s ür üş keyfine kendiniz tanık olun .
Tel: (0-216) 441 42 78 TemOto Tel : (0-216) 335 11 66 /zmir Ege Oto Tel : (0-232) 484 20 75 Özkıran
Tel: (0-<32) 368 35 49 Kocaeli Es Oto Tel: (0-262) 331 33 34 Malatya Kılıçaslan
Tel : (0-422) 321 10 52 Muğla Helvacıoğlu
Tel : (0-252) 214 32 32 Sakarya Akgün Tel: (0-264) 275 55 50 Samsun · Kuzey Motorları Tel : (0-362) 432 19 28 Somaş
Ford'da hep daha fazlas1n1 bulacaks1n1z.
Tel : (0-362) 256 21 -70 Zonguldak Azi m Tel : (0-372) 323 07 45 KKTC 1 Lefkoşa Bontaş
Tel: (0-392) 223 58 70
Kıyıdan
biraz uzaklaştıgınızda yapayalnız kalırsı Üstünüzde masmavi gökyüzü, kulagınızda yalnızca rüzgarın ugultusu ile bordun yarattığı su şı kırtısı ve burnunuzda tuz kokusu. Kafanızı kaldırdığınızda, direğin biraz yukarısında size eşlik eden bir martı görebilirsiniz. Bir çığlık atar ve uzaklaşır. Ege'nin sessiz ve lacivert suların da rüzgar sörfü yapmaktasınız ... Sanılanın tersine, rüzgar sörfü yapmasını öğrenmek veya acemilik dönemini aşmak çok zor değil. Kesin bir yaş sınırı da yok. Başlangıç dönemini çabuk geçmenin yolu , kendi başına çabalamak yerine, iyi bir teorik eğitimin ardından, simülatörle biraz deneme yaptıktan sonra, sörf hocasının eşliğinde denize açı lmaktan geçer. Böylelikle, kıyıdakileri bol kahkahalı bir eğlenceelen de mahrum etmiş olursunuz.
N ot far out to sea you find yourself completely alone, under the deep blue canopy of the sky, the only sounds the murmur of the wind and the swish oj the board through the water, breatbing the salty fragrance of the sunsoaked sea air. Looking up you can see a seagull wbee/ing just above the mast. Then a farewell cry and it soars away. You are windsurfing in the dark b/ue expanse oj the Aegean. Mastering the sport of windsurfing is not nearly as dif.ficu/t as it looks, nor is it only for the young and atbletic. However, it is advisable to take a sbort course, starting witb the tbeory, fol/owed by same experience on a simulator, and fina/Iy taking to the water with a professional coach. 1 1 This will save you from providing plenty of free laugbs to watcbers on the beacb as you learn the bard way by trial and error. At the beginning be prepared to be tassed into the sea by mischievous gusts of wind at every turn. As you struggle to stay ajloat, the experienced surfers gliding effortly past may arause your envious admiration. Do not give up. This tiring and jrustrating pbase will soan be over, and suddenly you will discover bow easy it is to get the upper hand of the wind wbicb bad been playing its practica/ jokes on you. Witb astonisbment you will start to enjoy yoursel/, cancentrating on notbing but the sea, the wind and the target you have set yourself The syntbesis of action and blissful pleasure makes windsurfing an indispensable part of the holiday for many people. It is no surprise that windsurfing has rapidly become so popu/ar since it was invented in 1969, finally being included in the Olympic Games be/d in Los Angeles in 1984. In the early years the materials and tecbniques were fairly basic, but as its popularity soared a
nız.
İşin başlangıç aşamasın
da her pozisyonda suya clüşmeye hazır o lun. Bu aşamada siz deniz ve rüzgarla boğuşurken , yanınızdan süzü lüp gidiveren usta sörfçü ler gözünüze kahraman birer rodeocu gibi görünebilir. Siz vazgeçmeyin. Bu yorucu ve biraz komik ilk aşamadan kurtulcluğunuzda , önce leri sizi sürekli denize vuran rüzgarın as lınd a ne kadar rahat kontrol eelilebildiğini hayretle farkedersiniz. Giderek yaptığınız işten daha fazla zevk almaya başlar, denizden , rüzgardan ve ulaşınaya çalıştı ğınız hedeften başka birşey düşünmez olursunuz. Rüzgar sörfünün sağl adı ğı bu yoğun l aşma, hareket ve keyif sentezi, bu sporu birçok insan için tatilin vazgeçilmez bir parças ı haline getiriyor. Belki de bu nedenle rüzgar sörfü, ortaya çıktığı 1969 yılından itibaren çok büyük bir hızla yayıld ı ve kısa süre içinde, 1984'te Los Angeles Olimpiyat Oyunları'na kabul edildi. lik yı llarda kullanılan malzeme ve sporun yapılış teknikleri oldukça basitti. Ancak sporun yayılma 28
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
Rockwool in high temperature insulation • Securing savings of 80% in energy costs when used in industry; • Creating o Utilizing the most advanced technology in sofer and more efficient working enthe country, izocam produces Rockvironment araund heating equipment in inwool lnc:lustrial Blankets, Rockwool dustrial plants; • Providing superior comfort lndustrial Boards, Rockwool Bu1n residenfiat and commercial premises; ilc:ling Boards and Loose Rockwool, which • The award of the TSE rlte advantages of Quality Certificate is proof provide insulation up to Roclcwool: of the quality of lzocam 1000 degrees C and meet •Heafproof all your insulation re- • Can wifltsfand femperafures of Rockwool. up fo r 000 degrees c quirements . Rockwool is • fncomlıusfilıfe. Safe againsf fire. • Rockwool is o wise insuccessfully used 1n in- • Soundproof. IEHective againsf vestment. /ts superb Invilırafion. sufating qualities provide dustrial plants, flues and • /Easy fo appfy. boilers, furnaces , the pro- • UnaHecfed lıy cltemicafs. such savings in energy costs that the investment duction of exhaust and he- • fncorrodilıfe. • Does not change size or lıecome pays for itself. ating equipment and in nadisforfed.
A wise investmentl
tural gas flues . Rockwool is the best insu loting material in the world:
lnvulneralıle fo aHaele lıy insecfs or microorganisms. • Will last as long as the lifetime of flte pfanf.
•
• For more information about the advantages of using Rockwool cal/ one of our Information Centers .
For Thermai-Sound-Fire lnsulation
iZOCAJWi lzocom Rockwool has been awarded the Turkish Standards lnıtitvte Certificate of Quol ity .
~ Koc
ROCKWOOL
FOR MORE DETAILED INFORMATION PLEASE CAU ONE OF THE INFORMATION CENTERS USTED BELOW: • HEAD OFFICE Dilova sı Mevki i. Gebze 4 ı 8 ı O KOCAELI Tel : (90.262i 64 ı ı 8 96 (2 linesi· 754 63 90 (6 linesi · 754 66 85 (3 linesi Telefox: (90.262i 754 6 ı 82 · 754 6 ı 62 · 754 5 ı 57 •ıSTANBUL Tel : (9Q.2ı 2i275 72 22 (8 li nesi • ANKARA Tel : (90.3 ı 2i 4 ı 8 66 67 . 4 ı 8 30 32 •IZMIR Tel : (90.232i 484 57 85 · 484 3 ı 78 • ADANA Tel: (90·322i 352 29 80
s ı y la
w ide diversizv of equ ip111ent beca m e ava ilab le. a n d n u mero us uaria tions a nd tech niq u es have em erged, such as speed s/alom, wave
birlikte , hem malzeme çok çeş itl e nip ge li şti , he m de sürat slalo m, dalga sörfü gibi çeş iti eme l e rin ya nı s ıra hı z d önü ş l e ri , su k a lkışı gibi birçok teknik ge li ş tirildi . Bu g ün dünya nın dö rtbir ya nınd a milyonlarca ki ş i bu spo ru ya pıyo r ve buna p arale l o larak, bir sörf e ndüstrisi giderek büyüyor. Türki ye kı y ıların da yaz b oy un ca ese n i st ikr ar lı rü zga rl a r sö rf ya pma ya o ldukça e l ver i ş li. Ka rad e ni z ve Ma rm ara ' nın P oy raz' ı ile Ege' nin Me lt e m ' i g ün iç in deki ş i dd e t d eğiş im l e ri yl e her seviyed e n sörfçünün b u s po ru ya pm as ın a o lanak t a nı yo r. B o druın Turgutre is ya kınınd a Fene r o lara k anı l an b ö lge il e Çeşme-Al aça tı , ulusla raras ı sö rf dün yas ın ca, bu spo ru ya pmaya e n e lveri ş li yöre ler aras ınd a say ı lı yo r. Bu bö lgeler he r y ıl yerli ve ya b a n c ı çok sayı da sörfçüyü ağ ırlı yo r. Bu yöre lerin dı ş ında Güllük , Gö kova , Hi sarö n ü v e Fe thiye Kö rfez le rinin aç ık de nize ka p a lı , a ncak rü zga rı bo l birçok koy u da rüzga r sörfü yapın aya çok el ve ri ş li . B aş ta bu say ıl a n l a r o lm ak ü ze re , Türkiye'nin Ege ve Akd eni z kı y ıl a rı boyunca ye r a lan tüm tatil yöre lerinde kira lık sörf bulmak mümkün. Birçoğ und a da sörf o ku ll arı hi zmet veriyor. Eğe r bugüne kada r ke nd ini zi b u zevkte n ma hrum bıra ktı ysa nı z, cesaretinizi t o pl ay ın ve bi raz yoru l m ay ı göze a lın. Birkaç günün sonunda lacivert su la rda süzülü rke n , bug üne kadar nede n bu keyfi ta tm ad ı ğ ını za h ay ı f l a na c ak s ın ı z. •
su ıfing, aııdfastt urns.
Taday millions ofpeople all over the world e/lgage i11 windswfing, a nd an el/til-e ind u st ry has g row n up arou nd the spor!. The dependab /e w in ds wh ich blow along Turkey 's shores throughout the S/1111 mer are idea l f or suJfers. Va ria tions offorce in the nartheasi wind of the Black Sea and Ma rmara and the o.ffshore melt em of the Aegea11 at d[[ferent times of day ensu re su itah/e comlitionsfor s/llfers of all standards. 7be area of Fe ner nea r Turgu treis in Bodntm. a n d A laça ti near Çeşme are class ified as the best !>potsfor 11 1inds111fing by the in ternational swfiilf!, com 1111/Jlily, a l/d large Jlll/1/ beJ:,of T11 rk ish and fore ig/1 w i nds 11 1j'ers co/lgrega te here eve1y S lll?/ m er. !11 addit io/1, many coves il/ the bays q/ G!'ilhik, Gökoua. H isarön (i and Fethiye which a re she/t ered .fi·o m the open sea but swept !~ı · good .fı·esh hreezes are recOI11mended for w in ds 11 1:/~ i np,.
A ll a fo llg, the Ae,qea n a l/ d J\1edilerranean coas ts w i ndsu~ji' np, equipment is ava ilab le for bire. and !here are n u mero us tra i/1ing schools. {/yo u have deprived yourse({ of this p leas u re unlil now, take the p lunge and register for a course this s u m m er. Yo u w i ll /l e ve r reg ret il. What yo11 u•i/1 regret as you sait with the f reedom q{ a bire/ thro u,~h the az11 re u•ater is 1101 1rying it years ag,o. • 30
S K Y LIF E
TEMMU Z
+
JULY
1994
Atılım
gücünüze güç katın ...
Akıllı yatırıma akılcı işbirliği. iş
kurarken ya da
Uzman,
iş
kapasitenizi
yaratıcı, akılcı
genişletirken,
çözümlerinden
Garanti Leasing'e gelin.
yararlanın. Atılım
güç katacak hızlı ve kaliteli hizmeti, Garanti Leasing performansı y la kiralayın.
gücünüze
ll rn G A RA N T W
İ
L E A S 1N G
GARAN11 FINANSAL KlRALAMA A.Ş . Büyükdere Caddesi 42 Doguş Han Kat: 6 Mecidiyeköy 80290 Istanbul Tel: (0-212) 288 55 08 (6 hat) Faks: (0-212) 274 18 45 ,.... ____ • .-
rı.·-----1
v:__ , ___ A,..
ı.:-r,.._,... ,... ,.;
o,...,.ı,,.. ,.. .
;'"'~,• .,. ,.. ı,; ,/;.,.
/ .,...
.
.
G .ü CôNO TÜM SANATLARDANA •
•
•
1
~
.
'
:ME~ -NG-0 -
1 -'
;::
-
,1
~
/
, ...
.
·-
(
.,
- ~~~-< E --- - -R - ~· -,~-E ~· · c · -~- -, _ ·_. .
.
.
...
~
....-:-
.'
~
.......
.
.
\
,,
.
By ZEYN_EP ORAL , ~-
•
•
~
1
Kocaman bir ·~üsse. Eski Grek u)'A powerfuZZy built fram~ and a garlığmda.f\. gönÜ!D:üze· gelen- h~yhead·rem~niscent of a'!.tınçt-ent ·. _,k elleri' and_ıran bir baş·. Ağarmış Greek statue, bearded aP4 ve:rtera~ / gür saç laf; ve -sakallada çevre! enbie. ] he face oj an -exuber'ant 'rfıapi miş, her an patlama~ hazır kahkaready to btedğ,_ out in thunit6-ou:s· _halan, şimşeğe )iMüşebilecek öf- . laughter, or ,anger swift as Üghtkeyi', .sonsuz bir merakı, çoşkuyu ning. A ·man _whe liv'f!s life to tbe ·· ",: ve yaşama sevin. full, with the gen~ cini barındıran turksetheateraffiches ous heart and b,ir :yüz.. . Bu __gbr-· unc~asi!lg qıriasity ~ - kemfi v~ koca : ôf a child. I am man cüssenin· gç_~pea~i~g oj the rlsinde- kelebek · g_raphie _ artist: . - k~nadından fark: i}fengu Ertel, wbosi --.; sız bir yfuek! theq,tre, film a-ı:ıd :Grafik sanatçısı ·festival poster~, · Mengü Ertel,' d~n book covers and sôi ediyorum ;:. tllus!rafions, a_n_d Tiy~tro afişle!-"i ? ' ·brochure designs ·film afişleri, festi- - 12febr.-16-'l #aü reflect a cease. ~ 'vakafişleri , kitap less devation to cul- · kapakları , kitap ture in all its r'esimle -m eleri , aspects. · · Naked broşürler ... Kül. watls. and(f_ mpty türel değerlerin~arutılmasına yö~espcJses are canvases which beckon · lik5ahşmalar ... Çıplak duvarları hi,;; irre_sistibly . tn every project giydirmek. .. Boş alanlan biçimlen'Mengü Ertel undertakes -be reinterdirme'k. \. Bütün bunlar bir yana; prets tfne, colour, jorm; and tf.Je Mengü Ertel yaptığı her i i şle , Çi}wot·ld arpunq him. ' giyte , enkle, lekeyle, çlünyayı ve My ftrst acquaintance with Mengü ' yaş~ )>Ffliden yorumluyor. _, ·J!rtel's work w.as through his theMeogü Ertel'iben (;)nce tiyatro afi_şatre post~rs; -in wh~h he ·exjıresseq
mengu
' '
( ·A N
OF
.-
·-
\----~----------------------~--~~--~------~--~~--~--~----------~~--~
' lertyle tanıdım. Koskoca bir oyunun tüm içeriğini, · . napzını, atar darİıannı, _ özünü," bii-kaç yallll' çiz.giyle, ., renkle dile getirdiği afişlefie ..". Hiçbir tiyatronuri,' hiç--l>ir zaman bast~. olanağı bulamayacağı bu tasanın lan ancak bir tiyatro, tutkwiu gerçekleşti'rebilirdL Ve Mengii tiyatro nıtkunuydu ... O kadarla kalsa iyi. Mengü aynı zamanda sinema· tutkUı;:ıu, müiik tutkun~ , şi- ir .tutkunu, r~im tutkunu\.Tüm sanat dallannin tut~ kunu. Ve. bana sorarşal1!Z,. gücünü tüm sanatlarla iÇJi
1
dışlı ölmasından alıyor.
Onun t~yııtro afışlerine, baktıgını zamıın y"'iunız oyuna ili şkin bir 1'mes<1j" almakla kalınıyorum ben. (Her afışin . aıı:ıacı blr mesaj iletmek değil mi ki. .. ). Hay~r · onun ötesjnqe bir tab li:)' izlermiş gibi bakıyoruro . . _ karşım"ctaki resme. Amvdurun, daha oraya sıta gel~ ~1edi. .. · ·· · · Çok önceleri Til& tiy~trosunun babası ~uhsin Ertuğ. rul, hiçbir maddi olanağı olmay~n özel tiyatrolimn ona afış yaptırtamayacaklarını, baS"tıramayacaklarıİıı, tratli basrİrçhlar, asacak yer olmadığını belirttikten sonra Şöyl~ sesleniyordu M~ngü'ye: "f'enin o ince; ' derin aruam.lı afışlerin nasu"yer.bulur? Yap"tığın '.ı(yak Bacal\-Fabrlkası' afışini nasır ilacı, ' Cadı Kazanı'. ilanı· ı nı tencere reklami sanırlar da ·ba)):m.adan geçeder! _. Hayır, hayı~i Sakın bu sözle.ı:i san;;ı ·söylüyorum san. ma! Yaşayıp , ben~~ tiyatr~cu · olduğumu. g·örseyJi bunları. babam~ bana söylerdi .. " Bugİit:l_ sana deli, (ut"küna delilik diye bakanlar ı,ir gün seni önd~ve ·öncü olaralç anacaklar, senin adına m üzeler aÇaCakıar. · Bugi,in esnaf Üanları yapıp para kazanaçağına, kçndt-paranı,, seygiline harca.r ~~' tiyatro afışleripe yaurmarı.uı meyvelerini, senden sonraki kuşak tophtya- cak._Onun i<fin tutii~un yolu bej eniyorum ve parayı . . 't tepmekle delilil( ettiğine 'inanöığıh:ı: l)~de yine sana . · :' . 'deli ' d.iyemiyonım.'; · ._ Yıl 1959'du M,engü .futel bir se:vgtliyi taçlandıtır ~bi tiyatr~ afişlerini y~pmııya başla8:ığı_nda . )966 ' dan sonra burilarla dünyanin Çeşitli kentferindeki, uluslararası sergiıerç v~ .biybı.allere katılacaktı. Berlin, · Varşovfl, Brüksel:de ki ikl se~Piler ... I974' de· ca·p- ·. nes, I975 'de Paris SinemaAfişleri sergi ve yartşmala- · . rı : İlkinde "Jüri Özel Ödülü" , ikincisinde. "BÜyük Ödül":.: 1980"de Moskova OUmpiyat Oyunları Afiş · Yanşma:SI'nda ·Bronz Madalya ... Sonra Türkiy<ı' de sa-·. yısız ödüller.:.. · •: Mengü Ertel için afişlerinin ilk !?akıŞta, -bakana bir m,esaj ~leqne· kaygısı, ~r zaman sanatçı duyarlılığıyla bi.ltünleşti. Çok yörilü . külti.lr biri~imi)l\e her zam~ bir senteze ı:ılaşmaya çalıştı. Kendi iç düny~sının . zen ginliklerini her zaman fuetirıYne , eserlerine kattı. Y~fz afış ·ç alışma.l_arinda ~? lfa ötekileri unutınarn hiç . olası mı? İ~lamabad .cam'ii (Mimarı Vedat Dalokay) için tasarladığı, projelendirdiği ve. yapımıtu gerçekleştirdiği sera.nlik panolan· düşürlüyorum: Selçuk mimar.isi~in özelliklerini, Arap mimarismin çizgileriy- ( l'llimaıisinilı renk yaklaşımıpı , İznik-~ü- . le, Osmanlı . . ,
·.
'
.\ .
1
,·
..
•
\
-;
•
•
...
•
•
'
1
•
~
' -.
•
.
SKYU F~ T~MMUZ
34
+
.<{,. ' JUL Y
;99 4
/
•
1
'·,
\
-
..
•
J
-
~
\ '-ı
.
.
.the action aiid significance ~f an entire Play in a fe~ stark lines anrJ colours. Thes(j d~signs cou~d only Have been the · work of an impassioned_/over oj theatre at a time when no theatre compl#ıy could afford 'to halK! posters printed.:And MerJ[JÜ Eı·tel }fas not only a' !over of theatre, but l}j..ciii.ema, musıc, poetry . and ppinting..Jndeed, all tf:ı..e arts were the food ·oi life -for him, and it)s this close intimacy with all the arts. which is at the hecirt of his own artisticpower. When I look at his theatre posters I do not only receive a "message" ab6ut the p~ay (which is the object oj every paster ajter all), but enjoy the. design \ ' asa picture in-its own rlght. Muhsin Ertuğrul, the father oj rnod~n Turkish tb~. atr.e, told the young Mengü Ertel that the prlvate theatre companies, :Muggling to sur.vive 'On a sh_oestring, could niw~r ajjord to commission poste.r designs,' never mind have posters printed; and that even 'if junds could bJ found tbere was nowherJ? to hang them. Ertuğrul went.,tm to'·dec(are, "How ·can those finely ·executed, expressive posters oj yours reçu;h their audience? Passer'Sby will take your "Foot and Leg Factory Ypo$,ter J_or ~ corn cure advertisement, arıd your "Witch's Cauldron" ,poster for a saucepan .. advertisement! No,· No! Please do not think mywiti; cism is directeel at you. Ij1hy jat'6er had lived to ·see me become- a theatre director, he would have said :the same to me. Those · who to ok < ;m you as _a rr~:adman and passi_o n as madness today will one day remember you a~ a pione~r and open . m'useums in your nam~. The jrutts oj the decision to spend your own money on theatı:f! posters, as others might buy gifts ' . for thetr lovers, reje.'t:ting· the livirıg to be mark from corr~:mercial leajlets, will be harvested by a jutu_re g_en')ratioiı. That is why I admire the 'course you have chosen, and despite my conviction that your rejection · tJfrnoney is madness cannot cal/ you mad. :· Mengü Ertel began to aesign theatre posters as a ' · ·labour of lo ve in 1959, and from 1966 onwar.ds participated in inte_rnaiional exhibitions and bfennials around the world. One=man exhibitions of his work werg belli in Berlin, Warsaw and Brı;ssels. At theatre paster exhibittons in Canne.s in 1974 and Paris ln ~ . • 191Ş, · he· ~fJft,. the /urjy fpecial prlze and first p~ze re._spf!ctively. Hi!- rec~ived a bronze meda/ jor ·h,is · paster in the Moscow Olympic Games Poste_r Cantest ... in 1980 q._nd countless awards bac~ home in Turkey. For. Mengü• Ertet· the conce,rn to cdnvey a message. at .. .J • • • a glance has always been 'combined with the fterce.p·tion oj q, pure artist. Witb . his ·multifai.:etf!_d cultural .. persona_he has always sought a syntb'esis, and he has always poured the riches of his inner world into h_is work. Mengü Erte/'s work has by no means been · conjined. jo posters. The ceram(cpanels which he designeel and made for islamabad Mosque (itseif . designeel . by 'the ! . 1
'-
:
f
~KYLIFE
'
,\
....
35 TEMMUZ +
dULY
199'4
tahya ç~e~ geometri,k: · -Y~~ İlasıl bü_9inledi. ğİrii görüyorum: Bir mo ül olarak benimsedigi bir: ı- , -gürün, aşağıdah _ yukarıya t~anırken başak~-rukarı- . _ dan aşağıya inerken yağ ·mur dain!asına dönÜŞmesi: · ni; modül çoğaldtkça ı'ah- ·• ~et · ve bereketin"de _çoğak · · _·dığını · izıiyorum ... . Orut ..du., .varcı ustaşı demem boşuiıa değil . . · . " Doğurgan DÖngü " adlı, -· özgün .~blolardan oluşan sergisini düşünüyorum. · .---: S~ş dolaş_ olmU§, birbi-· ·
,.
--LI~
CiiUIDIEN
.\ t L I JJh.: tiU f"tJUU ul :
/
-• ı nn . vNı- u·n nuın
li'-'1.\1.
getir~n
çizgileri
düşün,üyorum .. .
İ-ıa,ni 1;'\ll"gut Uyar'tq: dediği: -- •gibi : " .. : _bütün sular bu-· , J.andı 1 .butün tahtalar çatla- _.: dı iama herkes Çığ4:k Çı~. ·ğa 1 doğı,uiiı.a1:vt>aŞladı kı~ .· •. . sı.rdÖngü. :· .. .· , · "Oyuricular" başi.ıkıı bir dizı tablosunda ):ioşluklarta _,._ . dolnl_pkları, . artır.ia eksiyi, oy\ınculaı;.ı.aracıltğıyla tüm , ç5li şkil~ri sergi1emesini: Muhsin Ertuğrul ':un ·.portresinden ha,reketle~ bir . ' ,k u rşun kalem ve duş gü"Cüyle: yarattığı_. " Aktörlük
, /
()
,
h ıowan l·f·4 '1 ;
GI~LF.N
,'tl .:ıwkn:<ro
ni
C le•· Ctli'll~"f
s." ı ,\.~• ·ı L\11 Uıuıı ~ ı c ·n~ tu ·.n :u
liniii 1-: nc~i'·s :'lla cit liOI•t·: tt
s~~m ...lu:
•"t•l üı..c• • :XI'i'' IUi.
x~._.ıumu ~ln l mUJu
.\Jlmı
' Ju,..i•Jnt:: Sıt tı,cr c;ı,.tıııi.\~
C 'nm~nt;
--~
lıb"YA 1 '
M
DEVLET TIYATROLARI
ona,
rot'n.un "Tabiat. '-' yalnız çehresini lütfetinişti, , öbitrlerini ise o 1 s_a nattf n· a).ıyordu '~ sözlerin,.e taş çı . kartan çizgileri .. : _· Ve l:mniin düşündükçe,- şi. irie--iç içe 'yaşayan Mengü Ertef, çizginin şürl peşinde, doğanın . doktisunu yakala- ·,· i' riıa çaba ındi diyortım. , Ity<_ıtroyu , _fotoğraf~. sin~. nıayi, 'ftlüziği, bUrı\ann sağ ladığı tühi ol~akları yaşa mına ve sanatına k.rtiı Men. gji Ertel. B(yografisinde ~ 19.49-54 yıllan aras~da
11 1(.\'r
.\'11J
J·:r.: um; :t;l::.'' li.ı'\1'
~kendi
. <.
ı
;
walL I remember the exhibitton·of , ı
Orh u n (".\(~:11 .\:\" t 't: •,l.n n :un.\t;
:'llii,jclnt
h.~da aykın - çizgiler" ini dü şünüyo_rum.. · ·Dide-
·.
.
.
· rini dÖğutan, şüriri peşin deki ama yaşadığımız kao-
su di,le
Turkts.b arebiteel Vf!dat Dalokay) ·s imultane.Ously ' ' refleet the forms of Seljuk ·: arebitecture, ·tb_e line-s of . . ' . Arab arebiteeture, , tb(} app f-oaeb ' to eofqur of ~- ' Ottoman ar~hiteeture,. and ' . 1 • - tbe geometry of Turkish .. I.znik and KUta/;Jya ttles. I wateb bo w ·a figure treated . as a modul'e is "'1ransforrhed into a bead of eorn ds it ,. '"-.elimbs upwards, and int(J a . raindrop as it deseends, the " multtplieation of the fnodule ' bringing about a pro_liferation 'of blessirig and fertil#y. • . IM is-tru:fy a master oj .the
his paintings. entitled "The'---- · 'Fecund Circle'~ the inte.ftwining lines.iitverging fro"! one cinotlier,. e;xpressing · the ebaes wbicb pursı~;es poetP'' 1 yet whieh we experience. .As .. Turgut Uyar~ o~ce said/ "all tb~ waters are cl01Jf.!l_eai.au .. the planks have craeked/yet everyone it; shou,ting" · ajfı___ud/tbe vieious eirele has . ! ' _ begun to·spawn. " Hts ·serjes of paintings enti'ttea 1'Pta'yers~: exhibtt all the .eontradietions: ot space_ anii mass,.. plus· and ·.min us . -, through 1!'~- rrıe4f.um of the · iietors .. I remember his · ."Contrary~ Lin~s Coneer,;~rJ-g ' ' cting; oreated with a·pen,ci(· and the power of drepms: . based on a por.trait of . Muhsin Ertuğrul; lines whieb so !f'Onderfully exprfJ}s wbdt . Didf!T,ot meant when be said, "NatUt'e_gr~d hi~ Witb h~ '. ~ own face •alone, the others he · took fron:ı art:\ . Met_ıgu Ertel, whose life ,is ins~parable f-rom p aetry, is ~ -iri/ sedircb of the poeirj of the -U~e: . and the: .., textUre of nature. .. · · . He h'as ineorporated theatre, · phot~graphy, · einema and ~ music_ into bis~ ~ife· and .art.. . ı
is-
tanbul Güzel Sanatlar Aka-' ., demisi De..korasyôn ·Bölüc ·' , \
1
•
36
SKYLIFE TE M f'IUZ +
.( .• .... JULY
ı
1 >t~4
'\
.
Dur Golden Rule ls
ATOTAL COMMITMENT TO QUALITY As a responsible member of the world business community, TEMSA 's golden rule has been a total commitment to "quality '. lt is this "Golden rule " that has helped TEMSA towards success and to become the sign of "Guarantee " for products manufactured or provided under its name. lt is this "Golden Rule" that has helped TEMSA to find global partners /ike MITSUBISHI, KOMATSU and SHARP to co-operate in quality production and products.
TEM€)e TEM@e AUTOMOTJVE GROUP
J... MITSUBISHI MOTORS ln tercı ty
buses .
ırucks
Lıght commcrcıaı vehıcıes .
Phone 0322-428 2ı 70/ıoı,nes Fax (}322-428 ı o 24 Telex 63856 oıem · •
TE HIOO CONSTRUCTION EQUJPMENT GROUP
KOMAUU Earthmovıng machınes. fa r klılls
Phone: 02ı&377 49 50 Fax: 02 ı 1>377 04 38 Teleıex ı 8938647
TENIOO ELECTRONICS DIVJSJON
MITSUBISHI LTD.
H RAV Y
INDU8T•ı•a.
Aır condı t ıoners .
S HARP Electronıc cash regısters .
Phone: 02 ı &325 57 64/5 ı;nes Fax 02 ı &325 57 79 Teletex· ı 8963037 TEM@e ısa member of ı he
®e BANCI Group
1 .
~
•'
, .
. '
d.
.
-
.
'
'
"'
Vedat Dalokay, whose project canfe fiist in an international competition.
·
··
Uluslararası bir yan}ma sonucu ,Jedat Dılokay'ın birinci olarak· mimari projesini üstlendiği Pakistan islamabad Cam,ii için Mengü Ert~l'in tasarladığı dev seramik pano. Panonun önündeki insaJ)Iar; panonun ge(sek boyutlarını gö~teriyor.j The enormous ce1amic panel designed by /1engü Ertel for Islamabad /1osque in
Pakistan. The mosque 's arch(tect •
.~
1
1
ıras -.
"
•
.1
.
mü 'nde öğtenim g ördü" yazar, Ancak, bence.gnun baŞ~sının tohumlannı, İlhao.' ve Arıtın Arako11'un : ·· yanında sinema oyuncu- · -. luğu ve dek~ratörlük yaptığı , ipek film s tüdyoHı- . rında ·Ferdi Tayfur 'la çalıştı'ğı dönemlerde; Adalet Cimcoz'un kunİuğu' May,a Galeds~ ortamında; ·Muh-· ,. · sin Ertuğrul yönetiminde· ' 1 ki Küçük Sahne'de çıraklıkt:tııl ç eşit~i filmterin dekö~larını hazırladığı , 's~. nat dergilerinde çalış tığı , " DÖlıİıuş" dergisinin kari- • ·katür sekrete.rli ğini yaptı~ ğı çevrede; Devlet T-iyatrosu ve Devlet' <? p ç ra.. sı ' run yanı s ıra çeş itli tiyatroların . afiş çalışmala ,rında ,
·kepdini sürekli a ş , maya-çalışmisı~da ·ve -ye: niTeniesinde aramak ge··. rek. Ha yır , Muh sin E rtu ğ rur lın düşlediği gibi h e-- \
oüz o nun. adın a Türki- ·, ye'de bir· müze kurmadık / aı;na Me rigü Ertel'in eser-. leri Münih Şe hir Mü ze- , si'nde, .~sterdam Tiyatro Müıes.i'nde Va,rşova AfiŞ Müzçsi'nde, İstanbul Rçsim Heykel Müzesi'nde yer·• ferini çoktan aldılar. < 1
\
•
•
!:;~YDFE
\
Although he .studied the decorative arts at Istanbul Acad~'my of Fjn~ Arts betu";een 1949 d_nd 1954, I · . believe that the s:eds of his sıiccess lie 'not in his aca- • demic studies, bui in bts ·' film acting cınd scenery design uueer•w ith 1/hq.n . ' and Aydın Arakon, arid the ·periad when he worked with Fet·di T/ıyfur at ipek film · studios; ·his ,w qrk at Maya Gallefy with A(ialet Cimcoz, with Muhsin Ertuğrul's theatn; company; his· scenery for various filmf, h~s wat·k for art _magazines and the comic magazi'!e "Do lmuş"; his poster . designs for t~e State TheÇltre, State Ope1·a cınd many other theatre compa-. nies; and above all in hfs petpetual erıdeaııour to surJ!ass and reneiv_himself. W e hf!:_l!e not yet ~stabli~hed a museum. in his name as ..,Muhsin Ertuğrul predicted, but Mengiı Ertel_'s work ba,s long since been represented at Mılnich Civic Museum, ArhsU!rdam Museum of the İheatre, Wat·saw Poster ,Museum and Istanbu l Museum of Painting and h lpture.' . · •
38
TEMMUZ-
1
1
•
1
'
..
+
JULY
1994
Mevduat Hesabınız s a ği ı ki ı m ı?
sağlığı
önemli olmayabilir. Ama Osmanlı Bankası'nda öyle değil! Osmanlı Bankası,
sizin sağlığını zı da bankacılık hizmetlerinin bir parçası olarak görüyor. Ve yeni yılda sizlere yepyeni olduğu kadar çok sağlıklı bir hizmet sunuyor: HASTANE SİGORTALI
MEVDUAT
HESABI
Osmanlı Bankası'nda
vadeli ya da vadesiz mevduat sahibi olanlar, Hastane Sigortalı Mevduat Hesabı sayesinde, bir miktar prim
$
konusunda
vermesi! Şu anda varsa bile düşünmeyin, hemen bugün bir Osmanlı Bankası şu besine uğrayın, müşteri temsilcimizle göruşerek Hastane Sigortalı Mevduat Hesabı'yla ilgili her ayrıntıyı öğrenin. Sadece kendinizin değil, sevdik lerini zi n de sağlığın ı güvence alt ına alın. Bizden
sağlık
sağlık sigortanız
Çün kü, her
şeyin
başı
OsMANLI BANKASI "Kapıınız 0-2 ı 2-25
ı
ı
8 99'dan
sigorta lanıyor.
size ayrıntılı
açık"
bilgi alabilirsiniz.
sağ lık!
A TR EK UPSTREAM •
•
BIRDERENIN •• •• •• •• OBURYUZU hen1en yanıbaş ında bir doğa harikası. Marmara Denizi kıyısından şelaleye doğru yürürken çok renkli bir dünyanın kapılarının ardına kadar açıldığını göreceksiniz. Çal Deresi
İstanbul 'un
The Çal is a delightful beauty spot within easy reach of İstanbul. A superb h ike upstream from the Marmara Sea brings you to a magnificent waterfall near the river's source. By
KUVVET LORDOCLU Photos ÖN DER DURMAZ
Sunday ~pe nt exploring is the best recipe for a stressjree week. So put those day-to-day worries hehind you and head for a nearhy yel unfamiliar destinalion. Who cares whether you know the road or wheıı the last bus leaves? 7be deligh(ful surprises which await you of[ the beaten track are what matters. If you are based in istanbul, then you are not far away from the Çal River. First makefor Yalova and then for the charm ing seaside uillage of Esenköy, which is where your hike begins. As you walk westwards a long the shore, you wil! see th e variegated colours of the Saman Mountains sweeping tower as they approach the sea. To your right in a northwester~y direct ion is one of the few unpolluted comers of the Marmara Sea where swimming is stil! a pleasure. Ha[[ an hour!; walk from Esenköy brings you to the Çal. You may be astonished to find a dry riverbed instead q{tbe .flowing stream you had envisaged, but
ir Pazar gününü hiç ta nım ad ığını z bir yörede geçirmek size yepyeni duygular tattırabi
B
lir. B ilinmeye nin ke;ifi
sıras ın da bazı
h o;i
sürprizlerle de karşılaşırsınız. O halde hemen yürüyü şe başlayın. Yol veya güzergah ko nusunda hiç de neyiminizin o lmamas ını sak ın bir eksiklik o larak hissetmeyin . Çünkü bilinmeyen d a ima merak uyandırır. Sizi oraya sürükleyen bildikleriniz değildir . De renin hangi k öşesind en ka rş ıya geçeceğ ini z i veya hangi kaya parçasının k ay m ayacağ ını dü ş ünm e niz, daha önemlisi hedefe va rıp varanıayacağ ını z kork usu sizleri gündelik h ayatın bir dizi s ıra dan sorunundan ciddi ölçüde uzaklaştıracaktır. O halde "ne zaman döneceğiz " veya "son vas ıta saat kaçta " gibi sorul a rı sormadan , gelin biraz da ha u zağa gidelim . İstanbul'dan geliyorsanız, bölgeye çok uzakta değilsini z . Önce Ya lova'ya daha sonra Esenköy adlı 4U
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
şırın
bir
kıyı
beldesine
ulaştıgınız
zaman,
artık yürüyüşlin başlangıç noktasındasınız
demektir. boyunca batıya ilerlediginiz zaman sol tarafınızda yükseltisi bir hayli azalmış Saman Dagları ' nın değişen renklerini göreceksiniz. Sag tarafınız, yani kuzeybatı yönü Marmara Denizi'nin hala kirlenmemiş bir köşesidir. Esenköy'den yak l aşık yarım saatlik bir yürü yüş l e Çal Deresi'ne ulaşacak sın ı z. Haya llerinizeleki dere yerine, kuru bir dere yatağ ıyla karşılaşmanız , sizi şaşır tabilir. Ancak, dere kenanndan içerilere doğru yürüd ü ğünüz zaman gelinin duvağını açmaya başladığını anlayacaksın ı z. Birkaç yüz metre ilereten gelen su sesi ve yaprakların hışırtısı size doğru yönde oldugunuzu gösterecektir. Çal Deresi Saman Dağları ' nın çok yüksek o lmayan tepelerinden denize ulaşaınadan toprağın Kıyı
as you tum iniand along the banks of the Çal, you wi/1 hear the faint plash of water and rusıle of leaves in the distance, confirming that you are going in the right direction. Tbe Çal river pours down from the peaks of the Saman Mo u ntains then plunges below underground bejare 41
S KYLIFE TEMMU Z
+
JULY
1994
a l tından m ace ras ına
devam ede r. Yukarılardan gelirke n o lu şa n minik çağ l aya nl a rı ile kü çü k bir yarama z gibidir. Sa nki bütün arzusu denizle kucakla~ mak o la n bir çoc uk g ibi at ia ya z ıpl aya ge ldi ğ i Ese nköy'de, küçük bir kı smı, siya h g ri bi r boruya g ire re k ay rıl ı r. Yolcu l u ğ unun ge ri ka la n kı s mın a görünm eden b ağ ve b a h çe le r arasında d eva m ede r. Siz yürüyü ş ü nü ze sağ taraftan devam ed in . Yine ele o nu pe k gözde n ka ç ırm ay ın. Sesi ile bulunduğu yeri size hissettirir. Bir süre sonra, a~ma kta zorlandı ğını z bir kaya kütlesinin yolu kaplaclı ğ ını göreceksiniz. Yukarıd a n sa rkan bir de mir ha lat size patikanın d e vamını gösterir. Bir a nda ke nd inizi ünlü bir kaya t ı rmanı c ı s ı va rsaya bi lirsiniz. K a rş ıl aştığın ı z manzara s ize a rtık d e re il e
reacbing tbe sea. Fro/icking over u ıateJ:/a l/s, twisting and tuming its way downhi/1, /eaping !ike a ebi/d whose on(y desire is to embrace the sea, the Çal is cbeated of its intenliolis at lisenköy. where part of the strea m is diuerted by a series of u11prepossessing dark iVC:CV pipes. Weaving your ıl'ay along keejJiızg the sound of the strea m to your leji you are confiden t that al/ patbs /ead samewhere until you .flnd the way b/ocked by a seemillf!, ~)l insurmountable rocky outcrop. As you WOIIder wbetber to tu rn back you notice a metal cable S ilSpe n d ed from above. Havinp, nep,otiated this obstac /e witb agility, imap,1n1ng yourse /f briepy in the role of a famous rock c/imbe r, yo u at come withi11 s ip,ht of th e st ream. Under th e we /come sbade of the tali trees Iiliing ils bank th e water is de/icious /y
ba ş ba şa o ldu ğ unu z u
gösterir. Çev re ni z yüksek ağaç l a rın gölge l e ndircli ğ i o ldukça hoş bir fa una ile ka p-
coo/.
A wa /k of four to fiue hours th rough the euer chang inp, scener,y bedecked by wild jlowers takes you to the main waterfal/ near the river 's source. !}' your musc/es begin to complain at the llnaccustomed exercise just slip info th e wa ter for a bat be. Apar/ Fom ear~y au tu11111 1!'b e11 th e accunlllla ted beat of sum m er is radiated ji·om the p,round, th e temperature of tbe wa ter is astonisbinp,(ı• co/d. protected ji-om Ibe blazi11g su11 by leaj')' hra11cbes overhanging the stream. Four hours a.Jier yo u sel out wa lk i11g prepare to encounter the wateljcı /1 m u nd every hend. Leaping }i-om a heip, ht of ten to jijieen me/res, the fal/ f ans a coo / breeze downstream in a fine :-.pray of ım ter droplets. Riuulets pouring dow11 the mos:-.y bank sca/ferthe lig bt in jlickering rainbows. 1Z1is ic~ııf/ic spot is perfeci for campi11g, wilh Jlat areas for a /elli , pure co/d waterfor drinki11g a nd ı mshing and emmp,h dry wood around tofeed a.flre. We11ding your way bome atlas!, you wi/1/eave a Iiiiie qf'your heart bebind at the cheeljiil~)l splasbing Çal. •
lı d ır.
Yol unu zun kı sa o lmad ı ğını yorulmaya baş l ayı n ca h at ırlar s ını z.
Ana
V
şe l a l eye ul aş m a
nı z
dört, b eş saatini zi a labilir. Ça l D e res i s iz i ço k fa z la y ük se ltm e el en kayn ağı n a do ğ ru çeke rke n, kendin izi berrak, de rin s ularına bı rakabilirsin iz . Su s ı ca k l ı ğ ı sonbahar dı ş ında , sizi ürpe rtece k d e recede soğ uk tur. De re nin ağaç ların gölgesinde g ün eş ı ş ık l a rınd an korunması, suyunu n o ldukça seri n kalmasını sağ l ar. Yürüyü ş s üre niz dördüncü saati aşmaya başladık tan sonra a rtık he r an şe l a l e ile k ar~ ıl aşa bilirsini z . Yak l aş ık o n beş metreelen dü şe n suyun o lu şt urclu ğu parçac ıkl arın verd i ğ i serinlik ve hava akımı o rtaya he r mevsim d eğ i şe n tablolar ye rl eş tirir . Kimi za ma n yosunlardan damlayan s ular biraz da ı ş ı ğ ın etkisi il e size çok renkli bir dünyan ın kapıla rını ara la r. Şayet gece leyeceksen iz bulunduğunuz yer size uygun bir iklim sunar: Su, çadır kurmaya e lve r i ş li düzlük ve bol od un.. . • 42
S KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
'-"
ADY MADE ... Your reliable and e xperienced partner in COTTON TRADE COTTONYARN PRODUCTION and in your turn-key INTEGRATED TEXTILE PROJECTS.
ISTANBUL M ILAN GENEVE MOSKOW TASHKENT NUKUS DUSHANBE
~
YAZE~ T:!XTIL:! CINTEKS &
CEYTAŞ
TEXTILE IDUSTRIES CORP. HEAD OFFICE :ŞEHiT MUHTAR CAD. N0 .: 56 80090 TAKSiM iSTANBUL - TÜRKIYE TEL :(212) 237 44 50 (4 LINES) - (212) 254 71 00 (4 LINES) FAX : (212) 255 Ot 87 TLX : 24939 sppr tr.
~EflR OLD KORfln Ajter the Islamic holy scriptures were first compiled as a book, the Koran, seven copies were made. Tbree oj these have survived to the present day, and one of them is in Tashkent. Tbe Koran which I saw behind the thick glass in the steel safe embedded in the wall of an old building in the centre of Tashkent's old quarter is 1343 years old. During a recent visit to Uzbekistan I heard about it, and immedi ately set out in search of this early manuscript.
Eski Taşkent'te Islam Kültür Merkezi'ni gezerken en eski Kur'an ile birlikte tüm bir Islam tarihi çık ı yo r karşımıza ... Daha doğ rusu Islam tarihinele çok önem li bir yeri olan , Halife Osma n 'ın ilk kez toplatıp çoğa ltıı rclığı Kur'an'ın Isl a mi yetre ilk anlaşmazlıkl a rı getiren öyküsü ... Eski Taşkent'te Hasta Imam Mahallesi'nde bir Islami külliye var. Abu Bekir Kaffal Şaş'i Türbesi 16. asırdan kalma önem li bir yapıt. Türbenin önündeki yazıtta şöyl e yazıyor: "Burada büyük allame, hukukşina s, muhaddis, dilşinas , şai r Ebubekir Muhammet Ilmi l sıııai l Al Kaff'al Al Şaş ' i yatıyor. " Bu türbe an ıtın karş ısındaki meydancia ilerliyoruz. Bu kez bir medrese avlusuna g iri yoruz. Medresenin kapısında Arapça, Kril alfabesi ile ve Ingilizce olmak üzere
My visit to the lslamic Cu/tura/ Centre in Tashken t opened a fascinating vista on to early lslamic histor:y, centred araund the Caliph Osman, who bad the first cmthorised version of the Kara n compiled and copied out, and bow this Koran brought about the jlrst divisions and co1~jlict in ls!amic his/Ol)'. Among th e complex of buildings in the parish of Hasta Imam in old Tashkent is the 16th ceııt111y tomb of Abu Bekir Ka,O'al aşi. The inscription 011 the tomb reads, "Ilere /ies the grecll scholar, }urist, muhaddis (lheologian versed i11 Muslim tradition), dilfinas (o ne with perception info the human bearl) and poet Isma i/ Al Kajfal Al Şaşi, son of Ebubekir Muhammed. ,. Furtber along the square is the courtyard of a medrese, over the gate of which isa s(~ ll in şun lar yazılı: Arabic. Cyril/ic and Latin script. 7be English ''Museum Religious Boarcl for Central Asia reads, "Museum Religious Board for Central Asia and Kazakhistan , Imam Al Bukhari Jslamic Islitu/e i11 Tasbkent". Oıı the other sic/e of the square are ltl'O old medrese gateways. Decorated in the oma/e szv!e of Central Asia 11 architecture, these ga teways lead to the ofj'ices of the mujii and the Jslamic Lihrary and Til/e Peyh Mosque respectiue~v. nJe omate~l' carved u•ooden door of the lslamic Librcuy opens on to a ilk Kur'an kiifı yazı ile yazılmı~tır. Harflerin üst ve alt i~aretleri yoktur ve çok lojiy central bal!, whose jloor is sadedir. 1 The fırst Koran was ınıeribed ın Cufıc, a form of Arabic scrıpt entire~v covered with ca1pets . wıthouı dıacrıtıcal marks. Stait:~ lead up to tım high ga/leries e1ıcirc/ing the upper two jloors. 1Z1e and Kazakhistan , Imam Al Bukhari Islamic Institute in Tashkent". Clllcient Koran is displayed ina glass case i11 the cen fi·e of the hall. Araund it are placed Meydanın eliğer yanında ise karş ılıklı iki lec t enıs and chairs for those u•ho wish to tarihi medrese kapısı va r. Ona Asya mimae:ramine the book orfor readers dt! ring relirisinin tipik süslemeli bu kapılarından birigious ceremonies. nin ardında müftCılük binaları , kar~ısında However, 1 soo11 discovered that the Koran ise Islam Kütüphanesi ve Tille Şeyh Cam ion di~play was not rea!~v the one 1 bad come si 'nin bulunduğu av lu yer a lı yor. Islam in search of bul a facsimile copy of the origKütüphanesi'ne yine tipik Orta Asya el sainal u•hicb is kept in anather seetion o.f the natlarının ö rn eği, oymalı süslemeli bir lihrCI/y . Ajier a /ong diswssion wilh the ağaç kapıdan giriliyor. Sa lonun içi tümüyle director of the librCII)' be u•as persuaded that h al ı kaplı ve çevresinde mcrdivenle ç ıkılan as Turks and Muslims uıe might be permilleel iki kat s ıra s ıra halkonlar yer a lı yor. Bu sato see and photograph this ancient lonun oıta yerine canı lı bir sehpanın içinmctiU/script. The 7th century Konlll lies i11 a de en eski Kur'an yer al ı yor . Önünde di z stee/ sc!fe embedded in the ti'CI/1. The central çökmek için rahlc ve çevresinele sanda lyepanel of the safe c/oor is made of thick glass ler var. Incelemek isteyen Kur'an ' ı burada SliiTOIIIIded /~J' a decorative copperjiwne. incelesin veya dini törenlerde okunsun eliTheji-clilworn pages of this Kara n baue tmvye . Ancak bilinen ve sak lanan e n esk i elled uast distances eli/d see11 llltiii.J' cities Kur'an bu değil. Bu cam muhafaza içinde46
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
ouer the 7343 years si11ce it was written. Calıph Osman ordered seuen copies of the Koran to be inscribed in 651. One of these was kept in Mecca and anather in Medina, white the otbers were seni to diuerse cities in la11ds which bad embraced the new faith of Islam. \Vho knows wh ich historic cities the Koran now in Tashkent passed thro ugh ajier /eauing Arabia. 7be Uzbeks, who came info possession of the Koran after the Turkish peoples adopted Islam in the 9th a11d !Oth centuries. lost this sacred possession to the Russians. Afler many years in Le11i11grad the Koran was returneel to Tashkent and placed in this close(y guardeel steel safe. 71Je Korall is u•ritte11 in Cu.flc, a cal/igraphic style ofArabic without the diacritical marks
ki Kur'an onun tıpatıp bir benzeri. Tarihi Kur'an ise içeride bir başka bölmede muhafaza ediliyor. Kütüphane yöneticisi ile uzun uzun görüşüp. ikna ettikten sonra Türk ve Müslüman olduğumuz için bu Kur'an ' ı n bu l unduğu bölmeye girmek ve fotoğraf çekmek için izin alabiliyoruz. Asıl tarihi Kur'an yan duvara gömülü bir çelik kasa içinde duruyor. Çelik kasanın kapısı nın oıta yeri kalın bir cam ile. çevresi de süslemeli bakırla kaplı. Bu tarihi Kur'an eskimiş ve yıprannı ı ş sayfa l arı ile 651 yılından 1994 yılına kadar gel miş. 1343 yıllık bu el yazması kitap ayrıca , çok kent görmüş, çok kilometre yap-
mış. Halife Osman tarafından 7 nüsha olarak hazırlatılan bu Kur'an ' ın bir tanesi Mekke'cle saklanmış, bir tanesi Medine'de. Diğerleri ise o tarihte lslamiyet'i benimsemiş çeşitli kentlere gönderilmiş. Önümüzde duran Kur'an ise Arap Yarınıadası ' ndan baş l adığı yolculuğunu kimbilir hangi kentleri dolaşa do l aşa Taş kent'te nokta l amış. Türklerin Islamiyeri benimsemesinden sonra Türk dCınyasındaki bu ilk kopyaya sahip olan Özbekler, bir ara bu kutsal varlıkla rını Ruslara kaptırmışlar. Kutsal kitap uzun süre Leningrad 'da kalmış ama geçtiğimiz yıllarda yenielen Taşkent ' e getirilerek çelik kasa içinele sıkı koruma altına alınmış.
ilk Kur'an Taşkent'te islam Kütüphanesi'nde duvara gömülü çelik bir kasa içinde korunuyor. 1 Thıs early Koran ıs kept ın a steel safe set the wall of thı lılamıc Lıbrary ın Taıkent.
Bu Kur'an Kufi harflerle yazılmış, üzerinde başkaca hiçbir çizgi ve nokta bulunmayan, şimdiki Arap alfahesindeki gibi ·'ünlü harfleri göstermek için üst ve alt işaretiemeleri bulunmayan" bir yazım sistemi kullanılmış. Bu yazı biçimi İslamiyet ' in ilk yıllarındaki Arap yazım tarzı olarak tanınıyor. Köşeli harfleri ile süslemeclen uzak bir biçimi var. Şimeli bu Kur'an ' ın 651 yılındaki yazını günlerine dönelim. Tarihi kaynaklara ve inanışa göre. 610 yı lında Hira Dağı ' nda bir mağarada düşü nürken Hz. Muhammed bir ses ile irkilir: "Oku , yaratan Rabbinin adıyla. O insanı bir kan pıhtısından yarattı. Oku ve bil ki senin çok cömert olan Rabbin. kalemle öğretenel ir. O insana bilmediğini öğretti .... anlamındaki ayeti duydu ve okudu. Kur'an i ·te bu sözlerle inmcyc başladı.
used in modern Arabic to indicafe the uou•els. This 1/0ll' archaic form of the Arabic script was used extei/Siue(ı • iıı the ear(y cent u ri es of ls la m. The b/ocked geomet rica/ shape of the fetters is ili shc11p contrast to the .flou•ing script 11sed in modern Korans. Nou• /et us go back thirtee11 centuries ili time to uıbe11 this manuscriptwas copied. Hist01y and lslanıic Iradition tel/us that in the year 6!0. when Muhammed was meditating ina cal'e 011 Mo1111f Hira. he was staı1/ed to hear a l'Oice command, "Read, in the name of Cod thy /.ord tl'ho created man from a blood c/ot. Read, aııd k11ow that your most mttllijlcent Cod is He who teach with the pe11. !-fe who teach men wbat they know 1101 . ·· These word.~ whicb Muhammed heard ll'ere tbe.fi'rst u•ords of the Koran. 47
S KYLIFE TEMMUZ
ın
+
JU LY
1994
Müslümanların
kutsal kitabı Kur'an ' ın vahiy yoluyla Allah tarafınd an Peygamber'in kalbine ineligine inanıl ı r. Hz. Muhammed o kur yazar olmad ıgı için gökten gelen bu ayet ve surelerini önce kendi ezberleyip daha sonra en ya kınları na okuyarak ezbe rletmiş. Kur'a n ' ın vahiy yoluyla Peygamber'e ge li şi 23 y ıl s ürmü ş. 114 sure ve bu surelerin bölümlerini oluş turan toplam 6666 ayetten olu an Kur'an , vahiy yoluyla inip ezberlenirken bir yandan da sayı l arı 40'a ulaşan vahiy katiplerince sureler halinde yaz ılmış. Sayfa sayfa çeş itli elle rde muhafaza e dilm i ş. Hz. Muhammed ölmeden önce bu sayfa l a rı s ıraya koymuş ve b öy lece Kur'an t amam l a nmı ş. H afı z l a rın ez be rind e o lan Kur'an bir kitap halinde birleştirilip ilk yazım ı birinci Halife Ebubekir zamanında
Muslims believe that the holy scriptures of the Koran were made known to the heart of the Prophet by God in a vis ion. Since Muhammed was illiterate, he first memorised the verses and chapters which were revealed to him from heaven and then repeated them to his family and closest fallawers so that they could alsa commit them to memory. It took 23 years for the entire Koran to be revealed. Tbe entire Koran consists of 6666 ayet ( verses) divided int o 114 surcıh or chapters, which were written down over the years by araund 40 scribes. Tbese pages collected over such a long period were dispersed in the safekeeping of many different people. The arrangenıent of the ayet and surah, which does not correspond to th e chronology of their revelation, is that app roved by Muhammed prior to his death. However, the yapılmı ş. Koran was preserved in Ancak İslamiyet Arap entirety only in the memYarınıadası ' nd a n taşıp ory of hafiz until the first civar ülkelere yayılma compilation of the writya başlayınca her katen book during the time bile ve kavim, Kur'a n'ı of Caliph Ebu Bekir, two kendi le hçesine göre years after Muhammed 's o kumaya ba ş l a nmı ş. death. Bunun ü zeri ne As Islam spread beyand Kur'an'ın oku nu ş und a the boıındaries of ve eldeki nüs h a l arın Arabia, each tribe began En eski Kur'an'ın saklandığı islam Merkezi'nin girij d a birlik saglanıak to read the Koran in kapısı. 1 The entrance to the lslamic Centre where üze re üçüncü Hali fe their own language and the oldest Koran in the world iı Kept. dialect. So as to establish Hazreti Osman tarafında n bir ku rul ol uşturu l muş. consistency, both in the recital of the holy Va hiy katiple rin in, Zeyd bin Sabit baş kan book and in ıvritten copies, Caliph Osman lıg ınd a toplanması ile olu an bu kurul elformed a commitlee of seribes uııder Zeyd bin Sabit charged with examining all existdeki yazı lı metinleri teker teker inceleyeiııg written texts iıı circulation and compilrek Kur'an ' ı bir kitap haline getirmi ş. ing them info an authorised version of the Kur'an böylece resmi bir metin haline geKoran. tirildikte n so nra 7 nü sha çoga l tıldı ve Having completed the officially approved text çeş itli vilayetlere yailandı. Halife Osman, iıı this way, seven copies were inscribed and bu metnin dışındaki tüm yaz ılı K ur'a nların seııt into the different lands of the lslamic da imha edilmesini istedi. Böylece çeşitli world. Meaıııvhile Caliph Osman commandkavinılerin ellerindeki metinle r imha ed iled that all other unauthorised versions of the di. Bu da o zamanki Müslümanlar a ras ın Koran be destroyed. Tb is destructioıı of texts da bazı hoşnutsuzluklar ya ra ttı. passessed by various Islamic peoples aroused Taşkent ' te gördüg ümü z Kur'an , ilk kez fierce anger.Tbe Koran in Tashkent is one of resm il eştiri l e r e k çoga ltıl a n 7 kopyadan three surviving copies of the first authorised günümüze u l aşa n l ardan biriydi. version of the Koran . One of the two other O Kur'an ' ın bugün dünyada sad ece üç authorised Korans is in the Kaaba in Mecca adet ka l mı ş olan ilk nü s hal a rınd a n biri . Ikincisi Mekke'de Kabe'de, biri de Kahiand the other in the National Library in ~~. re'de Milli Kütüphane'de. •
.
48 SKYLIFE TEMMUZ +
JULY
1994
•
GARANTI
Do you like Cynara Scolymus? liı · SELDA Ç AVUŞOGLU
50
S KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
ynara Scolym us sever misiniz? Yani enginar! Mesela , arpac ık soğanla rı , küçük kü çük cloğranmış patates ve havuçlar eşliğin de zeyt in yağlı enginar. Körpe Ege enginarı nın , ba z ı yaprak l a rı üzerinde bırakılarak yapılmış zeytinyağlı dolması. Veya iç bakialı enginar. .. Engin a rın kıymayla yapılan yemekleri ele var. Ama Akdenizli bir bitkiye, doğrusu zeyt inyağı daha çok yakışıyor. Enginar eskielen cleıtli bir yemekti: Eğer soyarken e ldiven giyıneyi ihmal etm i şseniz e llerini z boyanır veya mutlaka dikenleri batardı; görünüşü insanı aldatı r, bir umutla kocaman enginarı a lır yap rak l arı nı yo l a rclını z, küçücük bir iç kalırdı el ini zde. Ş imdi öyle mi? Nisan'la birlikte, İ stan bul 'un hemen her köşesin de, soka kl arda kurulan seyyar tezgahlarda veya se mt pazarlarında soyulmu ş, temizlenmiş eng inar bulmak mümkün. Bu sokak sat ı c ıl arı uzmanIaşınanın can lı birer temsilcisi g ibi. Gerçekten ele yapt ıkları işe h ayranlık cluymamak e lde değil! Bu satıc ıl a r , insanın bir portakal soyabileceğ i sürede ve en az o denli kol ay l ıkl a bir eng inarı soyabili yorlar. Enginar bu insanl a rın e linde, adeta, dikensiz bir gü l bahçesi. size de, soyu lup Jimon la ovularak kararma sı ön l enmiş, büyüklükl erine göre ayrılarak fiyatland ırılını ş eng in ar lardan , i stediğiniz miktarda satın alıp pişirmek kalıyor. Enginarın bir öze lli ği ele bu belki; Türkiye'de kiloyla değil de taneyle satılan nadir sebzelerden biri. Engina rın Yunanca adı "anginara", Ingilizce'de ise
o you /ike Cyna ra Sco lymus? Alias arlichokes! for iııstance, artichoke hearts cooked with tiny bulton onions, diced potatoes and carrots in olive oi/. Or tender Aegean artichokes, with same of th e leaves left on , stuffed with a ı'ice and herb filling. Tben again, try artichokes cooked with broad beans. Tbey are occasional~y cooked with meat, but it is the meatless versions with oli ve o il which su it this Mediterranea n vegetable best. Artichokes used to be a problemalical food. If you forgol to wectr gloves when preparing them you not only ended up with badly stained hands but pricked by the sharp h a irs. Moreover, they were deceptive in appearance. Having hopefully bought a huge one and removed the leaves, a tiny heart was all that reınained. Taday, however both the troublesoıne preparation and the disappointınent at the end are things of the past. From the first week of April all over istanbul stalls on the sıreel or in local vegetable ınarkets sel! ready to cook artichoke hearls. These street vendors display extra ordinary dexterily. It is iınpossib/e not to be aınazed at the skill with wh ich they stnp each artichoke down to th e tender jlesh with the ease of peeling an orange. In their hands, the artichoke is !ike a thornless rose ga rden. lınm e rsed in bowls qf leınon juice and watertoprevent discoloura tion, th e hearts are priced according to size. Who is afraid of artichokes when all you have to do is cook them? Artichokes are one of the uery rare uegetable~ in Turkey sold by the piece instead of the kilo. This native of the · western and central Mediterranean was introduced eastwards in ancien t times. The tough outer leaves 11 ndoıtb t edly seı-ve to protect th e juicy jlesh from the h/azing Mediterranean sun, yel historians tel/ tt s that arigina/Iy il was th e young leaves which were eaten ratber than the heart,
D
C
" artichoke " . Acaba bu isim bugünkü biçimlerini
alana dek nasıl bir serüven izledi? Kim kimelen a ldı bu sözcüğü? Kesin ola n şu ki adın ın kökeni ne o lursa olsun , enginar Akdenizli bir bitki. Kendini o kadar saklaması, elikeniere bürünmesi ele herhalde b u yüzden; suyunu, nemini Akdeniz güneş i nelen koruyabilmek için. Engina r Batı ve Oıta 'Akcleniz'in yerli bitkisi. Daha ilkçağlarda Doğu Akden iz'e götürü lerek eki ldi ği biliniyor. O zamanlarda , bugün yediğimiz ç içe kbaşı değil de, körpe yaprak lan yeni rmi ş. Bugün olduğu g ibi , ç içekbaşları yenen çeş idine ilişkin bi lgilere ise ilk kez 1400'lü yı ll arda İtalya ' da 51
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
and that the first record of eating the heart dates from Italy in the 1400s. Taday the artichoke is cultivated everywhere where there is a Mediterranean climate, such as California, and even in the calder climes of Belgium . Ibe most famous of Turkey's artichokes are the Bayrampaşa artichoke of Istanbul and Jzmir's Sakız artichoke. Other well known varieties are the Şıra and Danca. Ibe largest number of artichokes are grown araund Bursa . Ibe artichoke planı fruits every two to three years. It stands araund one metre in height, and if the fruit is not harvested bears impressive blue-purple jlowers between july and September. It is surprising to find such a delicious food produced by a plant resembling nothing so much as a giant thistle. Artichokes are alsa used in pharmaceuticals, the hydroalcohols extracted from their leaves enabling the body to expel nitrates and cholesterol from the blood. Ibe fruit is rich in vitamin C and is used in the treatment of liver d iseases. •
rast l an ı yor. Bugün enginar, Akdeniz ikliminin etkisindeki pek çok yerde yetiştiriliyor ; Akdeniz ülkelerinin yanısıra Belçika'da ve ABD'de California'da. Bizim enginarlarım ı z arasında en ünlüleri ise İs tanbul'un Bayrampaşa enginarı ile İzmi r' in Sakız enginarı . Şıra ve Danca enginariarı da bilinen türlerden. Bugün en çok Bursa yöresinde yetiştirili yor. Enginar iki-üç yıl ürün veren bir bitki. Gövdesi yak l aşık bir metre uzunlugunda. Eğer yenmek için toplanmazsa , Temmuz-Eylül arasında mavi-mor renkli çiçekler açıyor. Üzerinde kocaman mor bir çiçeği bulunan bir dikenden böylesine güzel, lezzetli yemekler yapılabilmesi bir hayli ilginç. Enginar eczacılıkta da kullanılı yor. Yaprak l arından çı karı l an h idroa lko ll er kandak i azotun ve kolesterolün atılmasını sağ l ıyor·. C vitamini bakı mından çok zengin olan enginardan karac i ğer hastal ı k l arının tedavisinde de ya rarlanıl ıyor. •
52
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
Bu banyoda 'Ölümsüz Aşklar Serisi'nden duvarda Çanakkale Seramik'in 2Sx33 Scarlet'i ve yerde Kalebodur'un 33x33 Butler'ı kullanılmıştır. Banyo takımı: Kalevit'ten Gelibolu.
"Bu banyo düşlerimin aynlmaz parçasıydı. evimizin en güzel köşesi. Seramik'le gelen doğallık ve temizlik içinde. Zarif, ışıltılı."
Şimdi kalıcı
Siz de Çanakkale Seramik bayilerinde düşlerinizin banyosunu seçin. Renk, desen ve ebat sınırlarını aşın Kolay döşenen ebatlarla mimarınızın, ustanızın işini hızlandırın. Yılların
deneyiminden yararlanın.
Düşlerinizi yaşamak
için, Çanakkale Seramik döşeyi n
~o.&&o.fe &ro.mi& "düşlerinizdeki
gerçek"
ŞERBET SUMMER
NECTAR
SHERBET
SERiNLiG i Sıcaklada Değişik
birlikte
soğuk meşrubata
ilgi artar. tatları seviyorsanız, geleneksel içeceğimiz şerbeti denemelisiniz.
In the beo/ (d" hip, b su JJIIJU! r co!d drinlıs cunsu m[Jtion sow:,·. {/you e1~jqı· exu!icjlw·uuJ:,·. !ben tl~)' a refreshing g!ass (d" trodi!iunctl Turkish sherbet. By MERAL DEMIREL
Photos ARTÜR
Sı cak ların
iyice hastırdığı ~u günlerele kendinizi ve komevsim meyvelerinelen hazırlayacağınız buz gibi bir bardak şerhetle serin ietmeye ne dersiniz? Türk mutfağında köklü bir yeri olan şerbet , en basit an l at ıml a , meyve veya çiçek sularıyla, ~eker veya halla tatlandırılmı~ suyun karışımıdır. Bunların çoğu meyve ve çiçek le rd en yap ılm akla birlikte , fıstık, badem gibi kuruyemi~ler; meyve çekirdekleri ; demirhindi, zencefil , nane gibi çe~it li kök ve aromatik otla r da şer bet hazırlarken kullanı lan malzemeler arasın
When tbe beat of summer leaves you wilting, bou• about cooling down witb a delicious glass of iced sherbet hame-made }i-om tbe fruits of tbe season? Sherbet enjoys a venerable place in the Turkisb cu isine, and comes i11 a ınyriad of wondeJful .flauou rs. Sherbel -~wups sweetened u•itb sugar or honey cctJt be made not on ly .Ji·om Ji·uits , hut .from flowers. ntlfs , seeds, roots a 11d herhs. Ojie11 spices such as cinnamalt or c loues add tbeir}i'agrance to th e sberbet. In th e palaces a11d grea t housebo/ds of Off oma n times, a greclf diven;;i(J' of sherhets Ll'ere prepared in season ct/Id stored i11 the /arders , btlf tuday ma11y of th e e.Yotically flauoured sherhets have fal/en i11t o ohliuio11. Pistacbio nttfs, a!monds, melo11 seeds. sweet mar:juram , min!, a11d cm-oh arejust some qfthe coım tless varieties. S ilt ce a/coho/ic drinks were prohihited to the Ottoman 7itrks. sherhet took the place qf wine or
nuklarını zı
dadır. Kokulandırmak amacıyla şerhete tarçın,
karanfil gibi baharat da katılır. büyük bir özenle daha çok çe~itl i ~erhet hazırlanırdı. Ama, geçmi~ dönemlerin şe rher çe~it l erin in bir bölümü bugün art ık yap ılma maktadır. Günümüzele unutulmaya yüz tutan şerbet türleri arasında, hafif tatlı ve hararet kesici bir tür olan harnup (keçiboynuzu) şerheti ile, badem içi , kavun çekirdeği gibi malzemeler kullanılarak hazırlanan boOsmanlı
saray ve
BÜYÜKTAŞÇIYAN •
konaklarında
54
S KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
sübye sayılabi lir . caiz o lan bu tek i çeceğin i yabancılar, 17'nci yüzyılda keşfetmişler , Türkiye'ye gelen gezgin ve yazar ların çoğu kitaplarında şerbet ve şe rbetçiler clen söz etmişlerdir. Salamon Schweigger, 17'nci yüzyılın başında, Istanbu l sokaklanndaki ~erbetçi l eri tanımlark en, "onlar geçen kı~tan kalma bir p arça buz su narlar" eler. Geçmişte lsta nbullulann aşina o lduğu , rengarenk başlıklı ve küçük bir vücut hareketiyle eği lerek s ııtıncl a taşıdığı kaptan bardakiara şerbet doleluran şerbetç il eri bugün aıtık Istanbul sokaklannda göre miyoruz . Oysa, Osmanl ı dönemi lstanbulu 'nda , ~er betç ilik , tatlıcıl ar lan casının bir a lt bölümünü o lu ş turacak kadar yaygın bir meslekti. Sulta n Bayazır Camii ile Koca Paşa civan da şerbetçi l er in mekanıy za
koyuluğunclaki
beer al meals. We find the firs/ descriplions of sberbet and sherbet seliers byforeigıı traue/lers to Turkey in the 17/h centu1y. In the early part of the century. Salamon Schweigger repo11ed thal the sherbet seliers added ··a lump of ice preserued from the preuious winler" to each glass. 7be sherbet seliers with !heir cotollljut beaddresses who bent to .f//1 the cups from the canlainer on tbeir backs, so faıniliar in /stcl/1buls streets in the past, have now disappeared. Yel at one tim e. the sherhet makers were inıp orlanl enough to ra nk asa separale company in the guild of COI(/eclioners. The ir shops were lo be fouııd in the area arou nd Ko ca Paşa and Su lt an Bayazıl Mosque. Muradja D'Ohsson , in his ·Tableau General de Ottoman ", l 'Empire wrote, ·The more prosperous cilizens prefer a sweet drink known as 'sherbet ·. That for 1be comınan people is simple, white th ose for the rich are of greal diversi(y. 7be former contains on ly honey or sugar, but to the tatter are added the JUıce of lemons or oranges, citrons, uiolels, roses, sajfron, time jlowers and so on. By stirring a coupte of spooııs of the syrup inlo a glass of water, the Muslims prepare tbe most delicious driıık. Some of !h em eıı haııc e th e flavour by addiııg such frcıgranl substances as musk, ambergris, and aloes. Sherbet is consumed at any time of day e:,pecial~y in summer, bul il is at mealtimes. particular~y after pas/Iy dishes, that the greatesl quantilies are dntnk. " Friedrich Uııger, German chef to the Greek courl, who came lo /zmir in 1835 to study th e art of Turkish confec tiona ry, wrote a book en titled ·'Oriental Confectionary " pubtished in Germany in 1838. He deuoted an entire chapter to sherbet, ıuhich he says was tradilionaliy served to guests in Turkey. Today sherbet is o.ften serued on special occasions, to those gathered to cetebrate a birth, engagemenl, wedding or circumcision. A variety called lahusa
Osmanlının
dı.
Muraclja D'Ohsson , "18'inci Yüzyıl Türkiye 'sinde Örf ve Acletler" adlı araş tırma s ıncla , şe rb e t hakkın
da şu bilgiyi vermektedir: "Hali vakti yerinele olanlar 'şerbet ' denen tatlı bir içeceği tercih ederler. Şerhe tin o rta halliler için basit, zengin ler için teferruatlı çeş itl er i vardır. Birinci durumda sadece bal veya şe ker kullanılır. Diğerlerinde ise , limo n ya hut portakal s u yu , ağaçkavunu, me nekşe , gül , safran, ıhlamur suyu vs. katılır. Bir bardak suya bunlardan bir iki kaşık karıştıran Müslüımı nl ar en nefis içeceği h azırlam ı ş olurla r. Içlerinden bazıları da şe rber i er in tezzetini misk, amber, sansabır gibi çeşi tli kokulu maddelerle art ırırlar . Şerbet gün içinele ve bilhassa yaz ın çok içilir, ama yemek zamanlannda ve hele hamur işlerinden sonra daha fazla kullanılır '' . Türk tariıcılık sanatını incelemek üzere 1835'te lzmir'e gelen Yunan kraliyet aşçısı Frieclrich Unger ele, 1838'cle Almanca o larak yayın l anan "Şarkta Tatlıcılık'' adlı kitabında şerbere bir bölüm ayırmı ş ve Türklerele konuklara şerbet ikram etmenin bir gelenek olduğunu özellikle vurgu l am ı ştır. Gü nümüzele şerbet, b ir bakıma da özel gün ler içeceği dir. Sevinçli bir ol ayı kutlamak için toplanılclığıncla şerb et ikram etmek aclettenclir. Yörelere göre nişan , nikah, sünnet ve doğumdan sonra şerbet içilir. Bebe55
S KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
ğin dünyaya ad ım at ışının kırkıncı gününü kutlamak için gelip armağanlarını veren konuklara lohusa şerbe ri sunulur. Kırmızı lohusa şekeriyl e haz ırl anan bu besleyici şerbet, mevsime göre sıcak ya da soğuk olabilir. Şerbetin yapıl ı ş biçimi türden türe az çok değişir. Ama , değişmemes i gereken bir kural vardır. Bu da şerbe t yapımında metal (kaşık vb.) kullan ı mından kesinlikle kaçınmaktır. Metal, meyve suyunun asitiyle reaksiyona girer ve şerbetin hem tadını hem de rengini bozar. Bir başka önemli kurala göre de şerbet aynı gün tüketilmeyecek, uzun süre sakla nılacaksa, ku llan ı lan şeker miktarı iki katına ç ı karılma lıdı r. Meyve şerbet i geniş bir yelpezeye yayılır. Başlıcaları , v işne, çilek, ahududu , kayı sı, turunç , portaka l, frenk üzümü , nar , kızılcık, böğü rtl en , ko ruktan hazırlanır. Kokteyllerde , alkollü içki içmeyen konuklara sunulabilecek iyi bir alternatiftir. Çiçek şerberieri ele Osman l ı sa ray mutfağından kalma , günün her saatinde sunulabilecek nefis bir içecektir. Gül, gelincik, menekşe, yasemin, zambak , fulya , ful , iğde çiçeklerinden hazırla nır. Hemen hemen tümü , gül şerbeti gibi hazırlanır. Yalnız , zambak gibi kokusu ağ ır olan çiçeklerde yaprak miktarı , gül şerbetindekinin ya rıs ı düzeyinde tutulur. Çiçek lerden, mevsimleri dı ş ınd a da yara rl anmanın yolu , maya yapıp saklamaktır. Bunun için, istenilen çiçekten 250 gramdan bir kiloya kadar yaprak a lınır. Bunların dip tarafları temizlenir. Sonra aynı ağ ırl ıktaki şeke rl e iyice ovu lur. Yapraklar ezilip de şekerin içinde hallolmaya başlayınca yine aynı miktarda şeker katılarak ovmaya devam ed ilir. Çiçekler koyt.ıca bir macun durumuna gelince, bir kavanoza sıkıca bastırıl arak doldurulur; üzerine bir Jimonun suyu ilave edilir. Kavanozun kapağı hava almayacak biçimde kapatılır ve bir kenarda sakl anı r. Şerbet yap ıl acağı zaman maya suda eritilir, tülbentten geçirilerek süzülür ve suyla karıştırıl arak servis yap ılı r. PORTAKAL ŞERBET!: 6 adet portakalın kabukları soyt.ılur. Beyaz kısımları iyice temizlenir. Küçük parçalar halinde doğranır. Çekirdekleri çıkarılıp atılır. Cam bir kavanoza yerleşti rilir; üstüne 50 gram limon tuzu ve 4 su bardağı şeker konur. Kavanozun kapağı kapatı l arak
şerheti
(lohusa meaning a woman who has recently delivered a ebi/d) is served to guests who bring gifts to a baby 40 days after its birth. Made with h ard red squares of sherbet candy which are dissolved in water, this sherbet may be drunk hat or co/d depending on the season. The mather customarily drinks a glass with each guest. The method of making sherbet varies slightly for each type, but one over-riding rule is to avoid the use of metal containers or implements. Metal can easily react with the acids in fruit juice, and spoil both the taste and colour of the syrup. Sherbets should not be used on the day they are made, and if they are to be stored for any length of time, twice the amount of sugar· should be added. Fruit sherbets co m e in countless varieties, principally sour cherry, strawberry, raspberry, apricot, bitter orange, orange, red currant, pomegranate, cornelian cherry, blackberry and sour grape. They are a very acceptable substitute for guests who do not want an aleohotic drink at cocktail parties. Flower sherbets, which are a heritage of Oıtoman palace cuisine, are a delicious drink which may be serued at any time of day. Choose from rose, poppy, violet, jasmine, lily, jonquil, Arabian jasmine, or oleaster. Other flower sherbets may be prepared in a simi/ar way to rose sherbet, except that for flowers with an overpowering fragrance, such as lilies, half the quantity ofpetals should be used. A way of saving petals for use out of season is to prepare a paste. Take from 250 grams to one kilogram of petals and tear away the base of each. Then add the same amount of sugar by weight and rub together well between the hands. When the petals are ıhoroughly crushed and beginning to blend with the sugar, add the same amount of sugar again and repeat the process. Once the petals and sugar form a thick paste, press it well into a jar, pour the juice of one leman on top and close tightly. To prepare ıhe sh erbeı, dilıtte this paste with water 56
=>KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
Projenizin gerçel{leşmesi için sizin de 400 yıl bel{lemeniz gerel{miyor. Gördüklerin iz bir dahinin çizimleri. Leonardo da Vinci'nin
şe kild e
kadar titiz bir nında
g e r çe kleşe m eye n ,
ve
öngörülen
tamamlıy or .
leniyor,
ü stünde
projesinden birine ait:
dahilinde
Bütün riski ü st tüm
etkinlikleri
düzenliyor ,
geliş meler d e n
ola ğ andı ş ı
proJe y ı
bu
bütçe
sizi habe rdar ediyo r ve
Haliç Köprüsü. Leonardo' nun
yürüter ek , zama-
durumları
yönet e r ek
pr oj ey ı
l502 ' de, Il. Bayezid'e -
ba ş any a ula ş tırı y or.
ön e rdi ği
Proj e yönetimi kap-
Sonra sı
biliniyor.
s amında
meçhul. Pro-
fizibilit e
j esine d est ek ve r ecek , sözü geçen ve
sist emlerinin yö n e-
padi ş ahı
ikna ede-
timin e, ür etim ve
bilecek profesyoneller
loji stik si st e ml e rin
bulamamış olmalı.
m e kaniza sy onundan
Ancak siz çok daha şansiısınız.
projenizi ıçın
-~rJ ~~ r·1t"' "'~ 4 --f1~;{ ler e kadar pek çok konuda · ~ :;·?JJ'( .).'l;,.,e .e;~·J .$-. - hizmet sunuyor.
Çünkü sizin
~tr' ~ 2"f-..(L...,< ~ '<1' • - __
ge rç e kl eş tirm e k
ihtiyacını
destek
anahtar teslim çözüm-
hazır.
du y du ğ unuz
,.,,
=~--~d.,.., _
Size h emen t elefon numa-
.r
IBM Profesyonel ve
ramızı
çevirmek
Teknik Hizme tle r , özel bir p roj e y öne-
cek siniz , biz e
tim
ula ş maktan
mod eli
ve
uzman
ticileriyle, proj enizi
p r oj e
ba ş ından
y ön esonuna
kalı y or .
ula ş mak ,
Göre-
Il. B ayezid 'e
çok daha kola y.
'B' (212) 280 09 00
----------------------·-
buzdolabında
bir gün dinlenclirilir. Bu süre sonunda kavanoz buzdolabından çıka rılı r. Içindekiler tülbentten süzülü r. Tülbentte kalan malzeme iyice sık ıl ır , ka lan posa at ılır . 2 1/ 2 su bardağı su ilave edil ir. Karıştırılarak bardakIara boşaltılır. Bardakların kenarı na ince portakal di li mleri takıla rak servis yap ılır. GÜL ERBETI: Hokka, bülbül yuvası ya da may ı s gülünden yap ı lır. Uçla rınd ak i beyazları ve da marları ç ık arıl ıp y ıkanmı ~ 500 gram gü l ç i çeğ i yaprağı, 1/ 4 litre su, 25 gram limon tuzu, bir timonun suyu bir kavanoza konulur. Kavanozun ağzı sıkıca kapatılır. Güneş a la n b ir ye rd e üç gün bekletilir. Bu süre sonunda yaprak lar ç ık art ılı p at ıl ır. Gül suyuna 500 gram şeke r k at ıl arak erimeye bırakılır. Öte yandan, yarını kilo şeke r, 1/ 4 litre suda eritilir ve gü llü ~erbe te karı~tırıl ı r. Karışım, tülbentli bir huniden geçirilerek bir şişeye süzd ürülür. Şişen i n ağzı hava almayacak biçimde s ıkı ca örtülür ve serin bir yerde saklanır. I stenild iği zaman buz ve soğuk su katılarak servis yap ılır. •
and s/ ra i n 1hrough a m us/i 11 c/oth. ORANGE SJJ ERBET: Peel 6 oranges, pick q/J allthe pith and dice the .flesh . remOL'illg Ibe seeds. Place i11 a glass jar ll'ilh 50 grams q/ cilric acid and 4 cups of sugar. Replace th e /id ligh i~Ji and leavefor 24 hoım· ili !he refrigera/or. S!rain Ibe canIen is through muslin, squeezing !he pu lp well, and add lwo and a ha(j'cups of water to thejuice. Slir and serve wilb orange s!ices slotied on/o the ri m of the glasses. ROSE SHERBET You need 500 grams of fragrant jJillk rose petals ( th e white and vei11ed parts at th e hase shou ld he removedJ, 1/ 4 litre q/ water. 25 gram s citric acid. and the ju ice of one leman . Place a ll ibe ingredien is in a glass jar and close t(qht~)' . Leave ili a sunny place for three days. Sira in qO' the pe!als. Stir in 500 grams q/ sugar and leave to dissolve. Tben dissolve a furtber 500 grams q/ sugar in 1/ 4 litre q/ water and add lo the sherhel. Siraili in/o a hallle th rough a mus/iıı clotb placed in a funnel. and close lighl~)'. Keep ina cool p lace. dilu/ing u•ilh co/d water and adding ice lo serve. •
* FoloğrafçekimiJtdeyarduncı olan llacı Bekir
yöneticisi Do<qan
}erbet, bir
bakıma
da,
Şahin'e l eşekkı'irler.
niıan ,
ni kah, sünnet ve
doğumdan
sonra ikram edilen özel günler
içeceğidir.
1 Today
58
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
sherbeı ıs
of ten served to celebrate
specıal occasıons.
FALEZ HOTEL ANTALYA WHERE
S star de luxe
DREAMS BECOME
320 rooms, 20 suits and 2 presidential suits
S restaurants, 6 bars ( in season )
Casino
pool of 1200 mı Heated indoor pool
REALITY
Executive floor
Non- smokers floor
OL YMPOS Disco - Laser Show
3 levelled swimming
Jacuzzi
Beach facilities and water sports
Fully equipped fitness center Sa una & Turkish bath
Golf practice court
4 termis courts
International business
center. Completely equipped 7 meeting rooms from 2S m ı to SSO mı for seminars, conferences and banquets.
Cff FALEZ HOTEL AN
TA
LV
A
Konyaaltı Falez Mevkii 070SO Antalya- Turkey Tel: (0-242) 248 SO 00 1 2S lines Fax: (0-242) 248 SO 2S Telex: S6081 faiz-tr
Fal ez Hotel Antalya isa company of ÖRSA Holding
A WO MAN WHO SHAPED PRE-WAR FASHION
Rebia Tevfik Hanım By TAHA TOROS
Avrupa ve ABD'de 35 boyunca ünlü bir modacı olarak Türkiye'nin ismini duyuran Rebia Tevfik Hanım sosyal faaliyetlere ciddi katılımlarıyla da ölümsüz Türk
yıl
Rehia Tel:flk Ham m hecame a Jarnous dress design er in Eu rupe helween tbe world wars, and went on to devo/e herse(l tu social causes during the fas/ part qf'her !{fe spe nt ah road.
kadınları arasında
yer
aldı.
R ebia Tevfik
Rebia Tevfik H a nım ... İsta nbul Rumeli Hisa rı ' nd a, kendi halind e bir yaşanı s ürdürürken, ga rip bir tesa düf, kend is ini Avrupa 'ya mace ra nite li gi nd e bir seyahat yapma ya sürükledi. İsvi ç re' n i n kad arla örtülü bir istasyonunda başl ayan y urtd ı ş ınd ak i yaşam ı , bir y ılı lsviçre'de, 10 y ılı Almanya'da, 17 y ı lı Fransa 'cla , 7 y ılı Amerika'da o lmak üzere tam 35 yı l sürdü. Baş la n g ı ç ta hiçbir güvencesi ve yeterli parası o lm a m as ın a ragnıen , büyük bir hünerle kulland ı ğ ı iğ n es i , daha da önemlisi azmi ve sab rı onu Avrupa sosyetesini giyel iren ünlü bir macia c ı ya ptı. Rebia Tevfik Hanım ' ın aile kökü , I. Sultan Ahmet'in Okçubaşısı , Emin Efend i'ye kadar dayanıyo r. Büyükbaba s ı , Osmanlı İmp a ra to rlu ğu ' nun , Bosna-Hersek Eya leri 'nden ba ş l aya rak Edirne'ye kadar uzanan gen i ş bölges inele Rumeli Deft e rd arlığı yapa n Ali Rı za Bey'cli. Babası Tevfik Bey, Nafı a Nezareti Muhasebe
Stepping out o nt o Swiss
soil at a sııowswept station in 1920, she spent one yea r in Switzerlaııd, followed by ten years in Germany , seventeen years in France and seven years in the United States. She arrived in Europe with no frieııds and very little money, bul her skill as a needlewoman and above all her patieııce and determination soan earned her a place among the most prestigious dress designers of European society. Rebia Tevfik Hanım ca me from a well known Ottoman fami~y which could trace i ts ancestry back to Emin Efendi, okçubaşı (imperial arrowsm ith) to Sultan Ahmed I (1603-161 7). Her graııdfa th er was 60
SKYLIFE TEMMUZ
Hanım
was an Ottoman gentlewoman living at Rume/ibisar in istanbul when fate changed the course oj her / ~fe, taking her on an adventurousjourney to Europe.
+
JULY
1994
Ali Rıza Bey, director offinance for Müdürü iken 50 yaş ına varmadan the Ottoman Balkan provinces, and öl müştü. Rebia Tevfikler Rumeli Hiher f ather was Tevfik Bey, accounts sarı ' ndaki büyük yalılarında 4 karofficerat the Ministry of Trade. deş olarak büyüdüler. She and her four brothers and sisRebia Tevfik Hanım , 18 Kasım ters were brought up at the grand 1887'de Rumeli Hisarı ' nda doğdu . family house on the shore oj the Tevfik Bey kızına, zamanın en yükBosphorus at Rumelihisar. Rebia sek eğ itim ve öğreniminden yararTevfik Hanım was born here on 18 lanma olanağını sağladı. O zamanki November 188 7, and received the adı Darül-Muallimat olan Kız Öğret best education available for women men Okulu 'nu birineilikle bitirdi. at the time. She graduated with Özel olarak tutulan mürebbiyelerhonors from the teaeber training den Frans ı zca dersleri a ldı. Hayat college for girls. Rebia Hanım was rüzgarının kendisini sürüklediği Beralsa taught French by private govlin 'de Alınaneayı öğrendi . Yüreği ernesses. She never lost her love of kültür aşkı ile öylesine yoğrulmuştu teaming and in her fifties she comki , 50 yaşından sonra, Sorbonne pleted a course in modern pedagogy Üniversitesi' nde Modern Pedagoji Rebia Tevfik, 1887'de Rumeli Hisarı'nda aile at the Sorbonne . She learned öğrenimi gördü . 60 yaşından sonra adını t~ıyan yalıda doğdu . 1 Rebia Tevfik was German during her years in Berlin İngili zce öğ r e ndi ve Amerika 'da born in the family mension at Rumeli His arı. and English in her sixties when she konferanslar verdi. lectured in America. Rebia Tevfik Hanım 1905'de, Maliye Nezareti 'nde çalışan Ahmet Aziz Bey'le evlendi. Bu evlilik, 4 yıl sonShe married Ahmet Aziz Bey, a civil servant at the Finance Ministry at the age of 18 in 1905. Four ra, boşanma ile sonuç landı. Aradan iki yıl geçtikten years later the couple divorced, remarrying after a sonra, saadet ümidi ile yeniden evlendiler. Bu ikinci two year separation. However, this second marriage dönemde de mutluluk rüzgarını yuvalarına getiremefailed to bring them happiness and they parted ways diler ve yeniden ayrı ldılar . again, this time for ever. Ahmet Aziz Bey'le iki evliliğinde de düş kırıklığına Desolated, Rebia Tevfik withdrew from society and uğrayan Rebia Tevfik, hayata küserek Rumeli Hisarı'ndaki yalıl arında yaşa mını sürdürdü. Toplumla , gave up her job as secretary to the Red Grescent at the Bosphorus branch in Bebek. Living a life as a ilişkisini kesti, sekreter olarak çalıştığı Kızılay'ın reeluse at the family home she 1915'te Bebek'te açtığ ı Boğazi devoted herself to literature and çi Şubesi ' ndeki işini de bıraktı. Kendi köşesinde edebiyat ve writing poetry. She poured out her heart into a series of noteşiir denemeleriyle uğraştı. Duyboaks in which each page was gu ları nı , her sayfasının başında çiçek resimleri bulunan, defterheaded by a floral vignette. lere döktü. One day a letter bearing a Swiss postmark brought a ray Bir gü n , İsviçre damgalı bir mektup, kırılmış kalbine bir of hope to her broken heart. An ışık verir gibi oldu. Bir OsmanOttoman diplomat who had been shown her photograph by lı hariciyecisi, bir ahbabı vası tasıyle gördüğü fotoğrafı üzeria family friend was proposing n e, Rebia Hanım ' a evlenme marriagel The invitation to meet this unexpected suitor in teklif ediyordu! Mektup " Eğer durumunu z buraya gelmeye Switzerland came at a time müsaitse ve bir yu va kurabilwhen !stanbul was in the depths of erisis under Allied mek için bu zahmeti göze alabilirseniz ... " diye bitiyordu. O occupation . Hoping to regain günler, İstanbul ' un bunalımlı, her lost happiness, Rebia Tevfik acı günleriydi. Bu güzel şehir, bade farewell to her friends düşman işgali altındaydı. Rebia and left for Switzerland. She Rebia Tevfik'in y~am öyküsü, aynı zamanda, azmin ve Tevfik dostlarına veda ederek was met at the train station by sabrın zaferinin öyküsüdür. 1 The life story of Rebia Tevfik reveals a woman of determination and resolve. İsviçre 'ye gitti. Ne var ki, İsviçthe embassy secretary, but soan 6i
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
re' nin karlada ö rtülü bir istasyonunda o nu k a rş ılaya n sefare t kıt ibi -be lki de fotoğrafındaki görümünü bulamamanın şo ku içerisinde- Rebia Hanım 'a m e ktupla yapt ı ğ ı evle nme teklifini geri al-
h e r h opes dashed.
were
Pres um ah~y disap poillted that the rea/ woma u did not co m e up to the expec tali ons her phot og raph had aroused. he ungallant(y took back his dı! marriage proposa/. Ge n ç kadın lstanToo proud to ret um bu l'a ge ri d ö nm eyi in humiliatio ll to g ururuna yedire meIstanbul, admilli11g di. Seki z y ıllık so lde.fea t to .frie nds Rebia Tevfik'in hayvaniara kar~ı özel bir sevgisi vardı. iki e~siz köpeğiyle ... 1 Rebia Tevfik was g un ve mutsuz haa 11d acqua inlances devoted to anımals. She is seen here with her ıwo dogs. yat ını yakından biwho bad known le n İ sta nbul ' d ak i çev res in e clönemezd i. Ardındaki her unhappy l!fe over the pasi eight y ears Ibe you ng köprül e rin y ıkılmı ş olduğunu kabul ede rek a ni bir woman stayed 0 11. A.fier spe 11ding a yea r i11 kara rl a, ke ndisini Berlin'e kalkan bir tre nde buldu . Switzerland she .final(y resolueel to burn her hridges Bu karar, on u, inanılın ayaca k bir başarının doruğuna Cllid start a new !(fe in Berli11. This momentous deciul aştıracaktı! .. sion was the beginniııg of a new ![fe and succes:-.jiil Rebia Tevfik 'in 1920'le rde Berlin 'e va rı ş ını, bunalım ı career. nı atiata rak hayatına yö n vere n ç aba l a rını ve kazanHer m ·riual in Berlin in the 1920s, her struggle to dı ğ ı za feri , ün lü yaza rıını z Yakup Kadri Karaosmaouercome her de~pa ir and giue new mealling to ![fe is noğlu şöyl e a nl at ı yor: "Cebinde ya lnız 7 frankla Berdeseribed by th e f amo us wriler Yakup Kadri lin Ga rı ' na ayak basan ve koca Alma n başşe hrinde Kara osma11oğlu : "This young Turkisb woman wbo te k bir tanıdığı o lm ayan stepped onto the pla(/orm ve üste lik bir te k ke lime a t Berli n stati on wi th A lman c a bilm eye n bu O lt~ y seue11 fraJı cs i11 her Türk kı z ı , s ır f kend i e ne rpocket, w ithout a si11g le jis ine ve ke nd i iraelesine aquaintance in this h uge da ya narak ayağ ı bir a n city, a nd not knowing a sürçmeden , dizle rinin basi ng le word of Ge rm a il ğ ı bir a n çözülmeden, inthrew herse(f i11t o this sa nl a rın b ire r y ırtı c ı malı formidab /e arena where luktan farkı o lma ya n o each person f o ug ht korkun ç m aişet arenas ı 1111SCrJ/p11iOIIS( y f or h i 111 nın iç ine a tılı yo r .. . Nihase(f Depeneling on noth yet , Re bi a T evfik ' in ing bul her own e11ergy hik ayes ind e, iy i kö tü ye and willpower, sbe sucve zay ıf kuvvetli ye ga lebe ceec/ed in standing 0 11 ber OWitfeet ... We wilça lı yor. He r Avrupa toplumu g ibi , ca ng ıl kanunnessed how this Turkisb larının bütün ma nevi dewom.a 11 w ith out.frien ds ğerlere hakim bu lundu ğ u o r m o n ey g rasped th a t bu Be rlin şe hrind e, bu elu siue nympb, su ccess, kimses iz, para s ı z , Türk by the bair in the cily of k ı z ının "mu va ffakiyet'' deBerlin, where the laws of nile n asi perinin saçların th e jung /e ntled supreme"dan yaka l a dı ğ ın a şa hit o luyo ru z" "Reb ia Tevfik ·s t wen ty "Re bia Tevfik , Avrupa'daRebia Tevfik, 1926 yılında, Berlin'de bir defilede moda kraliçesi seçildi. 1 In year strugg/e in Europe 1926 Rebıa Tevfik's dresses won fırst prıze at a Berlin fashion show. ki 20 y ıllık kavgas ı il e bishows us how to preuail
62
SKY LIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
..._.
fli an experience of raw life and a trial of e'nd'urcmce. Through her own efforts she has demolisbed that empirical concept of Europe which bad damina /ed our minds and sjJirils si1ıce the mid-19th centwy ... This istanbul woman from a sheltered hackgroımd who had not long thrown oj( the veil had the courage to drink poison of bitter reality down to the /ast drop, throwing herself in to competition with her Huropeans contemporaries without sacr({icing a grain of her patriotic spiril. That is what 1 cal/ Europeanisation ... Rehia Tevfik achieved this outstanding success during the first two decades she spent in Europe by means of her ski/! asa need/ewoman. She began her career as a dressmaker in Berlin, and eventual~y hecaıne the owner q{ her own fashion house named Saadi 011 Budapest Street. Her dresses won first prizes on several occasions at fashion shows and she hecanıe a celebrated designer in bigh sociezy. However. with the rise of the Nazis an i nıpass i h(J' h igh !eve/ of taxation uıas imposed on nonGerman husinesses. Trusting in her by nou • considerable reputation across E u ro pe, Rehia Te~jlk moved from Berlin to Paris. She rented premises at number 72 on the Champs E(vsee and was an immediale success. This continued until the sounds q( glllıfire reuerharated tbrough Pa ris for the first time in the ear(v months q( the Second World War. ]u st a few days ajier the Nazis entered Paris she was arrested for non-payment of her taxes in Berlin . Paying a be.fiy h ribe sb e managed to .flee Paris and after a dangero/ts journey through the Balkans arrived hack in Turkey. She /ater deseribed her experiences in a hook entitled "Hoıl' 1 Escaped From the Hel/ that was Paris ... A second hook of memoirs ahout ber years in Berlin and Paris was puhlished in 1942. At the end q{ the Second World War when Rehia
ze , ya l nız bir hayat tecrübesinde; biı· enerj i sınavıt'n da, nasıl ba~arı kazandığp'l'ı değil, nasıl muvaff.;,ık olunacağını da kendi karak~eri ile ispat ediyor ve Tanzimat Devri'nden beri kafaları.mıza ve ruhianınıza hakim o lan b ir 'empiriqu e'~vr.wpa telakkisini o y ık mış bulunuyor ... Yumuşak ruh lu bir Türk anasının şefkat balından başka bir şeyl e beslenmemiş, çarşafı ile peçesinden henüz sıyrı l nı'iş bir Istanbul kızı , bu acı hakikatİn zehrin i, son damlasına kadar içmek cesaretin i gösterm iş ve ınilliyetinclen zerre feda etmeden o Av rup alılarla rekabet yolunda, pervasız koşup gitmi~t ir . Işte. bence Avru palılaşmak budur. ·· Reb ia Tevfik 'e, Avrupa 'da geçen ilk 20 yı lında gösterdiği bu büyük başarıyı , hünerle kullandığı iğnesi sağ l adı. Rebia Tevfik işe Berlin'de elikiş elikerek başladı. Sarsılmaya n sabır ve azmi n mükafatı olarak Berlin 'in Buclapeşte Sokağı ' nda "Saadi'' adında bir terzihane ve moda evinin sahibi oldu. Diktikleri giysiler moda balo l arı ncla , birçok kez birincilik ödülü a ldı. Sosyeten in ünlü bir moda kraliçesi o ldu. e var ki , azi yönetimi kendi ırklarınd a n olmayan. bu kadının başarısını kıskanclı,
ona
altından
kalvergiler yükleciL Rebia Tevfik ününe güvenerek, bu moda evini 10 y ıldır yaşamakta o ldu ğu Berlin'den Paris 'e nakletti. Ünlü Champs-Eiisee'cle, 72 numaralı apartmanda. tezgahını kurdu. Rebia Tevfik Başokçu Paris'de de çok para kazandı. Bu parlak yaşamı , II. Dünya Savaşı ' nın top sesleri Paris sokaklarını sarsıncaya kadar sürdü . Ne var ki , aziler Paris 'e girdiklerinin haftasında, Berlin 'deki vergi meselesinelen dolayı , kendisini tutukladılar. Yine ele, bol rüşvetlerle Paris'ten kaçmayı. tehlikeli bir Balkan yolcu lu ğu ile yurda ulaşmayı becerdi. Bu bunalımlı ve karmaşık serüvenini "Paris Cehenneminden Nasıl Kurtuldum?'' adlı kitabında açıkladı. Berlin ve Paris 'te geçirdiği yı ll arın anıla rını kapsayan "Avrupa'da 20 Senem Nakamayacağı
63
SKY LI FE TE MM UZ
+
JULY
199 4 .
LAıSSEZ-PASSER
N•
Ll ;_ı
- ~ocl ; JCON FlRENCE
DE
Tevfik returned to Paris she found most of the antique furniture which she had put into storage ,,. when escaping from Paris intact. Selling it all she ' moved into a hotel. She never returned to her career 'IJVFIK as a dressmaker and fashion designer but devoted the rest of her life to the social causes which had always ı - · _._(.Tuı.qui e ) concerned her. She worked as a journalisı in Paris and participated in both the International Women 's Georges CUNIN CHEF DES &ERVICES ADMlNIS"'tRATIFS- "' Congress and the Child Pedagogy Congress. Both bejare and after the war, Rebia Tevfik Başokçu ....~ ~'\· broadcast weekly talks on Paris Radio. Despite her by ~~ now advanced years her preoccupation with social ~ issues took her all the way over the Atlantic. Rebia Tevfik Ba~ okçu'ya This was an interest which dated from her twenties, 1946'da Fransa'da verilen basın kartı./ when she had worked for the Red Grescent in !stanThe press card issued to Rebia Tevfik Ba~okçu in France in 1946. bul. In Berlin she had been a director and chairman sıl Geçti?" adlı iki ciltlik kitaof the Association for the Protection of Turkish Children bın ı da 1942'de yayınladı. II. Dünya Savaşı ' nın bitmesi founded by the Turkish. Arnbassadar Kemalettin Sami üzerine Paris'e dönen Rebia ltlen min far laad Tevfik Başokçu , Paris'ten kaPaşa in 1927. bart! en White she was in Paris a terriçarken bir depoya ye rl eştir Kvinnene i T yrkia ful d i ğ i antika eşya l arının çoğ u b/e earthquake razed the eastdig fri, men bare 30 p ı nu buldu. Tümünü tasfiye em Turkish city of Erzincan, av befolkningen kan le ederek bir otele ye rl eşti. Terand with the support of th e Turkish Embassy she founded ziliğe ve modacılığa veda etsı- den lctıinnelig ıflrlci•lce journalut ti. Sosyal konularla uğra ş ma the Aid to Turkey Society. In Rebia Ba•olceu her capacity as spokeswoınan ya başladı. Paris'te gazetecifor this ageney she met the lik yaptı, M ill etlerarası Kadınlar Kongresi'ne ve Çocuk French president Albert Pedagojisi Kongre lerine kaLebrun and Interior Minister Dagbladed adlı isveç gazetesinin 23 Haziran 1947 tarihli sayısında t ıl d ı. Yaşı ile rlemesine r ağ Albert Sarraut, persuading Rebia Tevfik Hanım için yazılmı~ yazı. 1 An arıicle on Rebia Tevfik men , sosyal konu l arın çekithem to become members. It published in Swiss Dagbladed newspaper on 23 June 1947. ciliği, onu Amerika'ya kadar was she again who enlisted General Mugene, a personal götürdi.i. Bir macera nite l iğ i ndeki sefriend of Atatürk, as a memya hati ile, 1920 'lerde, Batı ber. Thanks to her determined efforts large sums of money dünyasına adımını atan Reb ia Tevfik Başokç u, 1963 yı were raised for the victims qf the Erzincan disaster. l ı nda gözlerini yumuncaya Americans who had met her kadar , sosyal konulardaki hizmetini daima ön plana alat international conventions she attended in Paris invited dı. 1915'te Bebe k'deki Kızı lay Şu b esi'ni n sekreterliğ i n i her to ınake a study tour of US cultural and social instituyapmıştı. 1927'de Berlin'de, tions. Over the next seven Büyükelçimiz Kemalettin Sayears in America she organmi Paşa ' nın kurduğu Türk Çocuk l arını Koruma Derneised ıneetings and gave lecğ i ' n in yönetim kuru lu üyeliği tures. Upon the outbreak of "-"'" the Korean War Rebia Tevfik ve başkanlıgını yaptı. As ıl büyük hizmeti Paris'deki determined to arrange to care yılla ra rastlar . Birinci Erzinfor and educate the orphans Town Times gazetesinin 21 ~ ubat 1952 günlü sayısınd aki Rebia Tevfik'i konu alan yazı. 1 The Town Times published this article can deprem inin büyük boof the many soldiers of all about this renowned Turkish woman on 21 February 1952. yutlara varan fe laketi karş ınationalities who lost their 64
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
Rebia Tevfik Bajokçu 1947'de Paris'te toplanan Dünyada Barış Kongresi'ne de katıldı. 1 Re bia Tevfik also attended the Peace in the World Conference which convened in Paris in 1947.
Rebia Tevfik Ba}okçu birçok milletlerarası kadın kongresine katıldı. Avrupa Kadınlar Birliği Kongresi'nde ... 1 Here, Rebia Tevfik B aşokçu is seen at the Congress of the European Women's Union.
.J
....J
s ınd a , Paris Elçiliği ' nin desteği ile Türkiye'ye Yardım Cemiyeti'ni kurdu . Bu cemiyetin temsilcisi olarak Fransa Cumhurbaşkanı Albert Lebrun ve İçişleri Bakanı Albert Sarraut ile görü ştü. Onları da bu cemiyete üye yapt ı. Atatürk'ün şahs i dostlarından General Mugene'i de cemiyete kazandırdı. Erzincan felaketzedeleri için sağ l a dı ğı önemli miktardaki parayı yurda ulaştırdı. Rebia Tevfik Başokçu , II. Dünya Savaşı ' ndan önceki ve sonraki yıllarda Paris Radyosu 'ndan haftalık konuş malar yaptı. Paris'te katıldığı milletleraras ı kongrelerde kendisini tanıyan Amerikalılar onun sosyal ça lışmaları nı takdir ettiler ve ülkelerine davet ederek , kültürel ve sosyal kurumları gezdirdiler. O sıra larda Kore Savaşı sürüyor, birçok insan yaşamını yitiriyordu . Rebia Tevfik Başokuçu , insancıl duygularla, hangi ulustan olursa olsun, Kore Savaşı'nda yaşamını yitiren askerlerin yetim kalan çocukla rını birarada büyütüp okutmak ve onl arı geleceğin barış adamları olarak yetiştirRebia Tevfik Bajokçu, 1947 yılında katıldığı bir uluslararası kongre sırasında. 1 Here Rebia Tevfik rnek amac ı ile temaslar yaptı. AmeriBa}okçu is seen at an international congress held in 1947. ka' da topl ant ıl a r düzenledi, konferanslar verdi. lives in this conjlict and to bring them up as envoys Bu hizmetin merkezinin Türkiye'de olmasını isteyen ojpeace. Desiring that this work should be centred in Rebia Tevfik Başokçu yurda döndü. Yüksek düzeyTurkey, Rebia Tevfik returned home where she disdeki yöneticilerle görüşerek , bir dernek kurdu. Ancussed the project with members of the government cak, bu teşebbüs 1963'te ö lüm ü üzerine hedefine and established an association. Unfortunately upon ulaşamadı. • her death in 1963 this initiative was abandoned. •
65
S K Y UFE TEMMUZ
+
JULY
1994
••
DUSSELDORF Düsseldorf bir zıtlıklar kentidir. Bir yanda yöresel gelenekler, Ren bölgesine özgü bir yurtseverlik; diğer yanda uluslararası etkilenmelere açık, modern bir büyük kent. Dı'issddOJ:/ isa
cily cif co nt radictions: On the one han d region al traditions and that unique potriotismj(Jr u•hich the Rhine rep,imz is known; and on lhf! other hcnzd a Imge modern ci~J' re.\ponsiL•e lo international iJ?fluences. By GISE L A STOCKEM
Düsseldorflular kentlerini "Küçük Paris" olarak adl a ndırırl a r. Bugüne dek, bunu , onların kendilerine özgü ınizahl a rının ını yoksa cesa retle rinin mi bir işa reti o larak d eğe rlend i rmek gerektiği konusunda bir karar veremedim. Taksiye binıne-
The people of Düsseldorf cal/ the ir cizy Liflle Paris. 1 have neuer been ab/e to fatbom whether this is motivated by their local sense of hunıour or rash assumption. Jf instead of taking a taxi you go by underground train in/o th e city cen ter, as yo u emerge you are strıtck imnıediately by the fact that Düsseldorf lacks same of those things comman to world m e t ropolises. Yel Düsseldoıf has a charm quite its own for uisitors. A pleasing tranquility is at once apparent, making it easy for foreign uisitors to ge t on the ci ty 's waue leııgth. Dı"isseld01f's metro which has heen extended by 2 kilimetres a t a cost q/ 3 80 million marks by a proud local co u nci!, h ard~)! deserves th e name when compared with i/s equ iualents in Paris or o th er Ge rman cities such as Berlin and Frankfurt. Newcomers to the city pronounce the name of !heir new hometown with special emphasis on the last syllable: Düssel-dorf (do rf means vii/age). If yo u emerge from th e underground or step out q/ your tax i at Kö, and especially if the su n happens to be shiniııg, theıı you will get to know the city at ils most heautiful. From the Düssel riuer which .flows through the cen tre qj" the ci(y to which it gaue its
yip kent merkezine metro ile gide n biri, kısa sürede, dünya metropoll e riyle karşıla ş tı rıldı ğ ınd a , Düsse ld orf'ta bir şey l e rin eksik o ldu ğ unu , ama bu kentin , ziyaretçile rine , ke ndine özgü cazibesiyle birşeyler sunduğu nu kısa sürede sezer, hisseder. Hemen farkedilen hoş b ir sükunet, yaba ncı ziyareteinin kentle kolay-
66
S KYLI FE
TEMMU Z
+
JUL Y
1994
name, lead roads li11ed hy ta/lthick~y /eaved chestnut trees !>preading !heir expansive shade. Along a long hou/eoard paued with Hersehenherger granite are serried ranks offamous fashioll houses, jewellers, art gal/eries. shoe and dress shops with their taste.fitlly decorated windows, anda series of e/egant coffee
ca iletişim kurmasını sağlar. Kent yönetımının büyük bir gururla, 380 milyon mark harcayıp 2 km daha uzattığı Düsseldorf metrosu , değil Paris, Berlin veya Frankfurt gibi diğer Alınan kentlerindekilerle karşılaştırıldığında hile, pek metro olarak sayıl maz. Zaten kente sonradan taşınanlar bu yeni memleketlerinin adını söylerken son heceye özel bir vurgu yaparlar. " Düssel-dorf" ( =Düssel-köyü). Metro veya taksiden bir bahar veya yaz gunu "Kö"de ineliğinizde güneşin parladığı bir zamana rastlarsanız , kenti en güzel semtinden tanımaya başlar sınız. Ortada, kente adını veren Düssel Deresi ' nin aktığı "Kö-dere yatağı"; bir yandan geniş gölgeleriylc , sağlı sollu, yüksek, yeşil kestane ağaçları; diğer yandan tanınmış moda evlerinin , kuyumcu dükkanlarının, galerilerin, ayakkabı ve giyim mağazalarının zengin dev vitrinierinin ve zarif kahve ve bistroların önünde uzanan , Hersehenherger granit taşlarıyla döşenmiş geniş kaldırınılar, bu uzun bulvan kentin en çekici ve kendisiyle en fazla övünülen semti yapar. 40 kestane ağacının süslecliği , ancak bir kilometre uzunluğundaki "Königsallee'' (=Kral Bulvarı) bir Chanıps Elysee veya Fifth Avenue ile hiçbir zaman karşılaştırılamaz. Son yıllarda inşa edilmiş olan , camdan kubbesi ve altın renkli asansörleriyle ünlü, ince bir zevkle döşenmi ş "Kö Galerisi" ile daha da zengin bir atnıosfere kavu şan bu bulvann, buradaki .ve hemen yakınındaki Alınanya'nın en yüksek cirolu alışveriş sokağı ünvanına sahip Schadowsstrasse'c.leki turist kalabalığının da kanııladığı üzere, gerçek bir alışveriş, gezinti ve piyasa merkezi olduğunu teslim etmek gerekir. Kent merkezinde belli başlı bütün büyük alışveriş mağazalar zincirlerinin binalan yer alır. Bu. nedenle de Düsseldorf kent merkezi görünüm itibariyle herhangi bir diğer Alman ke ntinin kent merkezinelen pek ayırdeclilemez. Buna karşılık birkaç caclele ötecleki "Eski-kent" (Altstaclt) Düsseldorfun kendine özgü yönlerini yansıtır. 1'5. yüzyılda inşa eelilen kaleden geriye kalan tek unsur olan Kale-burcu görülmeye değer. 33 metre yüksekliğindeki burcun
houses and bistros. The Königsa//ee (King 's Boule-vard) is just a kilometre in length and cannot compare to the Champs E~ysee or Fifth Avenue. Nonetheless with i/s 40 beaut[fu/ chestnut trees and exclusive shops it makes Kö the most aliractive and se(f-conscious neighhourhood of Diisse/do1f 7be Kö Gallery, a modern building with a g/ass dome. gilded !{/ts and superb~y decorated interior is a celehrated feature of the bou/evard, enhanciııg its exclusiue atmosphere sti/l.fitrther. 7be crowds of tourists here and along Schadowsstrasse, which ho/ds the !it/e q/ the shoppinl~ street with the highest turi/ol'er in Germany, provide proof that this is indeeel an outstanding cent re for shopping and tl'indou•gazing All Gennany:~ major department stores and chains have hranches in the city centre. so atfirst sight dow11tou•n D!'isse/dol:/ has little to distinguish it jivm simi/ar centres i11 any other German ci(y. On the other ha nd the Altstadt (Old Ci(y) a feuı streets au•ay re.flects D!'isseldo~j"s unique character. The tou •er which is the on~v re/ic q/ Düsseldo~f's 1 5th 67
S KYLIF E"
T E MMUZ
+
JULY
1994
en üst katına, "Fener" dairesine çıkıp "Eski-kent" merkezine, burcun önünden akan Ren Nehri'ne ve tam karşı kıyıda barikulade güzellikteki eski evlerin yanyana sıra l andığ ı Oberkassel sahiline doğru uzanan kuşbakışı bir nunzarayı zevkle seyreclebilirsiniz. Burcun biraz ilerisinde Ren kıyısında St. Lambertus Kilisesi yükselir. Düsseldorf ilk kez 1288 yı lında tam burada küçük bir yerleşim bölgesi olarak kurulmuş. 100 yılı aşkın bir süreelir "büyük kent" olan Düsseldorf'ta kayıtlara göre 1882'cle 100 bin o lan kent nüfusu bugün 600 bin civarında . Kaleburcu ' nun iç inde , Kent Müzesi'nin bir bölümü yer a lıy or. Burayı ziyaret edenler, Ren Nehri üzerin-
century east/e is well worth a visit. From the top storey, the light room of the 33 metre high tower, there is a marvellous panarama over Altstadt, the Rhine jlowing pası the tower, and the beautiful old houses lining the opposite bank of the riveı· down to Oberkassel. A little way beyand the tower rises the Church of St.Lambert on the shore of the Rhine . Here Düsseldorf was established as a smail town in 1288, growing into a major river port and commercial and industrial centre of the Ruhr. Düsseldoifs population has increased from 100, 000 in 1882 to 600, 000 today. Part of the city museum is housed in the tower. Here just a few steps away from the banks of the Rhine visitors can see the fascinating story of 3000 years of transport along this great river, beginning with the German galleys built here in the 1st century BC. Thanks to the embankment tunnel opened recently the rıoise and exhaust fumes emitted by approximately 55, 000 vehicles a day have now moved underground, teauing the river bank free for sırallers as in the pası. The attempt by Düsseldorf Cu/tura! Department to sel! the ancient tower illustrates the irony of development in the city over recent years . 7bis wealthy capital of North Rhine- Westphalia is deeply in debt and the union of the two Germanys has exacerbated a erisis from which the city is seeking to extricate itself. Accustomed to the protective cocoon of the weifare state, the people of Germany have long heen strarıgers to poverty. In Altstadt district squeezed between the Rhine and Heine Boulevard (named after the jewish poet Heinrich Heine, the city's most famous literary figure) there are approximately 300 smail businesses, 80% of which are hrewers, plus 139 restaurants and bars. The beer houses feature the traditional comfort and relaxed atmosphere of the Rhine. One might naturally expect a rich cuisine in these estahlishments, hut the menu listing typical speciali-
deki, M.Ö. 1. yüzyılda inşa eelilen Alman kürekli gemilerinelen başlayıp bug üne dek süren, yaklaşık 3 bin y ıllı k nehir taşımacı lığ ı hakkında toplu bilgi ediniyorlar. Ren Nehri sahili ise b urcun birkaç adım ötesinde uzanıyor. Geçti ğim i z günlerde açı lı şı yap ıl an Ren Sahili Tüneli sayesinde -trafik ve günde yakla ş ık 55 bin aracın saçtığı g ürültü ve egzos dumanı yerin altına kaydırılarak- insanlar, t ıpkı eski zamanlarda olduğu g ibi, sahilde, Ren boyunca ge zinti yapma olanağına kavu ş mu ş l a r.
Düsseldorf Kültür Dairesi Müdürlüğü ' nün Kale-bureunu satışa çı karmak istemesi , kentte son yıllarda 68
S K YLIFE TEMMU Z
+
J ULY
1994
J
gerçekleşen gelişimin ironisini açıkça gösteriyor. Kuzey Ren Vesfalya (NRW) eyaletinin bu zengin başkenti bugün oldukça borçlu durumda ve iki Almanya'nın birleşmesiyle birlikte hızlanan krizden bir çıkış yolu arıyor . "Sosyal refah devleti" olan Almanya'da insanlar, uzunca bir süredir, yoksulluk denen şeyi tanımadan yaşam ışlardı. Ren Nehri ve (kentin en "tanınmış oglu" Musevi ozan Heinrich Heine 'nin adının verildigi) Heine bulvan arasına sıkışmış Eski Kent'te (Altstadt), yüzde 80'i bira üreticilerine ait olan , yaklaş ık 300 küçük işyeri, 139 lokanta ve bar bulunuyor. Özellikle b irahaneler o ünlü , geleneksel, "Ren rahatlık ve huzuru"nu sunuyorlar. Dogal o larak böylesi yerlerde zengin bir mutfak sunulması beklenir, ama burada önünüze getirilen ınönü, Ren bölgesine özgü ve tipik o lm asına karşın , yabanc ı ziyaretçiler açısından şaş ırtı cı biçimde sınırl ı. !çecek olarak bira (diger Alman kentlerinde "Alt"mi "Pils"mi diye sorolurken burada "Alt" kastedilir), veya yiyecek olarak "Flöns mit Röggelchen " (çavdar ekmegiyle birlikte getirilen harda l sürülmü ş sucuk) gibi sıradan bir yemek ısmarlayanlara, hemen servis yapılır. Bütün bu "evbirahaneleri"nde, "Köbesse" olarak adl andırı lan, mavi-önlüklü garsonlar, size hiç sormadan önünüzdeki boşalan bardakların yerine hemen dolusunu koyuverirler. Eger bir konuk, maden suyu, çay veya meyve suyu isterse geneld e garipsenir. Ayrıca buradaki garson l arın ses tonu ve konuşma tarzı da, normal lokantalarda oldugu gibi sakin ve kibar degil, alışılmışın ötesinde bir şekilde, yüksek ve biraz kabacadır. Yabancı konuklara bu tür lokanta ve barlar "Ren kültürü "nü incelemeleri açısından tavsiye edilebilir, ama kanımca insan "Kö" üzerindeki veya "Eski-kent"deki sayısız lokantadan birinde kendini daha rahat hisseder. Düsseldorf b ir zıtlıklar kentidir bir bakıma: Bir yanda yöresel gelenekler, örf ve adetler ve Ren bölgesine özgü bir yurtseverlik; diger yanda ulusla-
ties oj the Rhine cuisine presented to us here is surprisingly limited. For those who order beer to drink ( while in other German cities they ask whether you would like "alt " or "pils ", here beer means "alt '') and "Flöns mit Röggelchen " (sa usage with mustard served with rye bread) or same such popu/ar dish to eat, service is quick. In all these beer houses waiters in blue aprons known as Köbesse replace your glass with ajull one immediately, without even asking. A p,uest who asks for mineral water, tea or fruit juice is looked upon as an oddity. Moreover, the waiters here are not quiet and courteous as in ordinary restaurants, but strident and even rough. Tb is class oj restaurants and
bars might be recommended to foreign tourists as a glimpse into Rhine culture, but in my opinion visitors would feel more at home in one of the many restaurants in Kö or Altstadt. In same respects Düsseldorf is a city of contradictions: On the one hand regional traditions and customs and that unique patriotism for which the Rhine region is known; and on the other hand a large modern city responsive to international influences. Tbis kind of culture shock affects not only foreigners but many Germans who do not come from Düsseldorf, and above all the younger generation. In the relaxed atmosphere of the Rhine they feel 69
SKYLIFE TEMMUZ+
J ULY
19 94
rarası etkilenmelere açık, modern bir büyük kent. Bu tür bir kültür şoku sadece yabancılan değil, Düsseldortlu o lmayan birçok Alman ' ı ve çoğu genç kuşak üyelerini ele etkiler. Bunlar "Ren rahatlığı" ortamında kendilerini oldukça rahatsız hisseclerler. Bunun için ille ele Ren bölgesinin dünyaca ünlü "Ren karnavalı " na rastlanmış o lm as ı gerekmez . l l 'inci ayın l l 'inde saat l l 'ele "karnaval sezonu" başlar (Almanya 'da olduğumuz ve burada eğlen menin bile ciddiye alınan bir iş olduğu unutulmamalı!). Aktif ' 'karnavalcı''lar karnaval zamanını, Ren bölgesine özgü "beşinc i mevsim" olarak acllandınrlar: Haftalarca eğlenilir. Karnavaliann zirve noktası uzun eğ l enceli
uncomfortable. To sample this you do not necessarily have to make sure that your visit coincides wifh the world famous Rhine carnaval. The carnava / season begins at 11 o'clock on the 11th day of the 11th month (do not forgel that you are in Germany where fu 11 is a seri o us business). Dedica/ed carnava/ goers cal/ carnaval time thefifth season of the !?bine region. The reve/s go on for weeks, but the highspot is February when the carnaval parades are held, and the exuberance of the Rhine dwe/lers rises to a crescendo. This is the time when those who don 't /ike the carnaval take refuge e/sewhere. But tbere is one special c haracteristic of the people of Düsseldorf comman to both carnaval devotees and those who feel antipathy towards if: they set u nusu al store by outward appearances . Wandering down the street you will soan notice critica! glances cast at your clotbes and hair. Habituees of alt beer houses or those who frequent exhibit ions openings alsa share the helie,l that what matters most is the la bel. This applies particular~y to the fashion and advertising world which are of such signijlcancefor Dı'isse/dorf There are over 200 advertising agencies with head ojfices in Düsseldorf and over 100 of these are among the largesi in Germany. The annual turnover of the advertisi1tg seetar in Düsseldorf is over 3.5 billion marks. Tbere are over 1500 artists working here, more than in any other German city including Berlin. Düsseldoif's art axis begins at the edge qf Altstad and extends for 800 metres along a road /ined by four museums and the Academy of Fiııe Arts (Kunstakademie). The NRW Art Works Calleetion Centre (Kunstsamlung NRW) in Graheplatz is one of the
a l ay l a rın düzenlendiği
Şubat ayına rastlar ve o günlerele Ren 'lilerin çoşkusu had safhacladır ve karnavalclan h oş l a nm aya nlar is e bugünlerele şe hri terkederler, başka yerlere giderler. Ama bütün bu karnaval yanlı larını ve karşıtlarını birleştiren, Düsselclorflulara özgü bir özellik vard ır: Dış görünüme fazlaca eleğer verirler. Sokağa ç ıktı ğınızcla, b irkaç adım atar atmaz , giy im kuşamınızı , veya saç tuvaletinizi alıcı gözle ince leyen bakışlada karşılaşırsınız . "Alt" birahanesi mensubu veya şampanyalı sergi açılışı meraklısı olsun, farketmez: Her ikisi için ele önem li o lan etikettir! Bu durum özellikle ele Düsseldorf için büyük önem ve an lam taşıyan moda ve reklam dünyası için geçerl idir. lki yüzü aşkın reklam firmasının Düsseld o rf'ta merkez büroları bulunuyor. Bunların yüzü aşkını Almanya'da bu alandaki en büyük kuruluş lar. Düsseldorf'taki reklamcılık sektörünün yıllık cirosu da 3,5 milyar markın üstünde. Düsselclorf'ta, Berlin dahil, herhangi bir Alman kentinde olandan daha fazla say ıd a, 1500\i aşkın sanatç ı ça lı ş ı yor. Düsseldorf "sanat ekseni" "EskiKent"in hemen kenarında başlıyor ve 800 metrelik 70
S KYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
bir yol üzerinde 4 müze ve most fascinating qf the modern art museums. The nuc/eGüzel Sa n at lar Akademisi (Kunstakademie) yer a lı yor. us qfthis museum 's calleetion Grabbeplatz'daki NRW Sanat cansis/s of 88 works by the artisi Paul Klee, who taught Ürünl er i Toplama Merkezi (Kunstsammlung NRW) çağ at Düsseldorf Academy of daş güzel sa natl ar müzeleri Fine Arts 1930- 1933. iç ind e e n g üze l o lanla rd an Estahlished by the Prussians biri. Bu müzenin ilk başlan in 18 19, the Academy of Fine Aris won renown on an gıç ürünlerini , 1930-33 yı ll arı arasında Düsseldorf Güzel international leuel with such great names of the 20th cenSanatlar Akademesi'nde hoca lık yapan, ressam Paul tury as K lee, Mata re, and Klee'nin 88 yapıtı oluştur Beuys (who was a professor muştu. 1819'da Prusyalılar at Düsseldoif Acadenıy 1961ta rafınd an kurulan Güzel Sa1972). A major exhihition is natlar Akademisi, 20. yüzyı organ ised at th e academy 1797'de Düsseldorf'ta doğan ünlü jair ve yazar Heinrich Heine lın Klee, Matare ve (Düsse leuery year in Fehruary, candoğduğu jehre hayrandı. 1 The renowned poet and writer, dorf Akademisi ' nde 1961sisiing qf works by academy Heinrich Heine, was born in Düsseldorf ın 1797. 1972 a r as ınd a profesörlük students and young artists in yapan ünlü '· şapkalı") Beuys gibi büyük isimleriyle DOsse/doif. 7bere are numerous galleries on the uluslararası düzeyde ün yaptı. Güze l Sanatlar Akastreets surraunding the academy and the musedemisi her yıl Şubat ay ında Akademi öğrencilerinin 1111/S. ve Düsseldorflu genç sanatçıların ürünlerinin sergiDüsseldorf is alternatiue~y known either as a fine l e ndi ği büyük bir sergi düzenler. Akademinin ve arts cent re or asa comnıercial centre, hut hoth de}~ müzelerin civarındaki sokaklarda çok sayıda galeri in itions are juslffied. Once known largely as an bulunur. intemational centre q{ industry, taday services Düsseldorl' u bazıları bir '·güzel sanatlar merkezi '', alld trade constitute the ouerwhelming part of bazıları ise "ticaret merkezi " olarak tanımlar. iki Düsse/dolj's econoınic life. grup da h aklıdır. Daha önceleri uluslararası bir sa7be NOWE4 fair in Düsseldo':f which was foımd nayi merkezi olarak öne çıkan Düsseldorf'un ekoed in 1946, has since 1982 held the title of heing nomik yaşamına bugün hizmet ve ticaret alanların Germany 's most succes4itl trade fair. The large daki faaliyetler egemendir. 1946'da kurulan Düsselinternational fairs he /d on this fairgrouııd dorf Fuarı OWEA 1982'den bu yana Almanya'nın throughout the year and the ma11y thousands of e n başarılı fuarı olma özelliğini koruyor. uisilors who come lo see !hem af{ec/ the appearYıl boyunca Fuar a l anında kurulan uluslararası büance and / ~{e q{ the city (not least among these yük fuarlar, beraberlerinde getirdikleri ziyaretçi da li1~jluences is hotel prices, which soar to twice normal rates). ga l a rı ile kentin görünümünü ve kent yaşam ını etkile r. (Bu arada otel fiyatlarının nerdeyse iki misli DOsse/do':l has possih~y the most contradicto ry pahalılanmasına da neden o lur). appearance qf all German cities. On the one hand Düsseldorf büyük Alit has a provincial man kentleri arasında a ir, and on th e belki d e en çe li şkili othe r th at of th e görünüıne sahip olanouueau riche, chic nıdır denebilir: Bir bul supeificial and yanda ta şra özellikleco/d. Those who ri , di ğe r ya nda yeniexamine Düsseldalj· zengin, ş ık , ama yüat close quarters zeysel ve soğuk özelsoan heconıe aware likl er. Düsseldorf'a qf this, yet undeniyak ınd an bakanlar ab/e th ough th ese bunu farkederler. features nıight he Düsseldorf gerçekten Düsse/doif neuertheböyledir , ama aynı less staııds out as a zamanda çok çok cizv with a charnı of farklıdır da... • i/s own. • 71
SKYLIFE
TEMMUZ
+
JULY
1994
BOO KS •
ON
iZ M iR
/zmir Kitapları İzmir Hanları
veleri ni ç ık a rtmı ş ve ayrıntılı o larak çizm i ş. Bu kataloglaştırına ça lı ş
Hans of izmir By Bozkurt Ersoy Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu , Atatürk
---
Kü ltür Merkezi Yayını ,
---
Ankara, 1991
Tarih boyunca can lı bir ticaret yaşa mın a sahne olan t zın ir'de, bütün bu ticari etkinlikleı-in akışın da şe hiri ç i h a nl arı belirleyici ve düzenleyici bir rol oynuyordu. Bu hanlar, ın a l ve eşya nın depolanm as ı , sa tılın as ı yanında , yolcuların , hayvanların barınması , çeşit
li büro hizmetlerinin yerine getirilmesi gibi çok yönlü i ş l ev l eri yerine getir iyordu. Bozkurt Ersoy'un hazı rlad ığı " İ zmir Han l ~ırı " ba ş lı klı doktora tezi, ş imdiye kadar İ zmir h a n l a rı konusunda yapıl mı ş ça lı ş ına l a r a ö neml i bir katkıd a bulunuyor. Ersoy, e n eski tarihi hanIarelan yo la ç ık arak 20. yüzyıl başlarına kadar han olarak ad l a ndırılabi lece k 101 yapının in şa e d il d i ğini saptamış. Günümü zde bunlardan yaln ı zca lS ' i tamamen ya da kı s m e n aya kta kalmı ş. Ersoy, tezincle , bütün bu h a nları teker teke r e le alarak , ayakta o l anlar ı n ö lç üml e rini yapmış, p l anları ve rölö-
masını, değerlendirme
bölümü izliyor. Kitabın son und a ise ge l eceğe kalacak ö nemli belgeler niteliği taşıyan 162 resim bulunuyor.
The city of lzmir on the Aegean coast b as heen a li ve ly cen ter of trade throup,hout history, and the haliS ( commercia l inns providing accomoda ti on for merchants and their goods) played a centra l role in this commercial actiuily. Tbe hans serued for the sforage and exchange of goods, accommodation for traue/lers, stahlingfor their animals, as offlces, and for a ra 11ge of other functions. Bozkurt Ers oy 's doc toral thesis entitled "}zmir Hanları ., makes a sigıt!fkant contrihıtt ion to this subject. Starting from the earliest known hans up to the turn of the 20th century, Ersoy has discouered that 101 buildings which cou /d be classified as hans have been built in the city. Taday only 18 qf these remain either in who/e or in part. Ersoy discusses these hans one by one. The next seetion examines the hans in terms of their plans, structural elements, construction techniques and decoratiL •c clcmcllls. 1Z1c
book conc/udes with 162 photographs qf the hans standing taday, providing va lııable documentation for the future.
Bizim İzmirimiz
Our Jzmir By Melih Gürsoy Kendi
Yayını,
Işadamı
Gürve yaşad ı ğı t zın ir ' i "ta rihi , e konomis i ve insanları ile" an l a ttı ğ ı kita p , ağır lıkl a lzmir'in iktisadi yapısını e le a lıyor. 19. yüzy ıl ö ncesi, Cumhuriyet Öncesi ve Cumhuriye t Dönemi o lmak üzere üç dönemele e le a lın a n İz mir e ko nomi tarihini "Firmalar ve İnsanlar" ile ilgili bölüm izliyor. Gürsoy, bilgi lerin çoğ unu ikili konuşmalardan alı nan birinci el bilgilerde n o lu şt u ğ unu belirtiyor. Özellikle İzmir ekono mi tarihi ile ilgilenenler için ö nemli bir başvunı kay-
soy'u n ,
nağı. 72
S KYLIFE TEMMU Z
1993.
+
JULY
1994
Melih
doğduğu
Businessman Melih Gürsoy deseribes the history, economy and people of lzmir, where he was born and stil! lives. He focuses primarily on lz mir's economic history, couering the subject in three periods: pre19th century, 19th to early 20th cen tury, and up to the preseni dr:~y. This is fallowed by an account of companies and p eople. Gürsoy explains that most of his information is first ha nd, obtained from private conuersations. This is a ualuable reference book, particularly for readers iıtterested in lznıir 's economic history. Tarilıi,
Ff::::t:.~::BiZiM İZMİRiMiZ Melih Gür.ıoy
Üç İzmir
Three lzmirs Yayın Koordinatörü: Şahin Beygu Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1992
İzmir
TC Kültür
Bakanlığı
Yayını
Ankara, 1993 Kültür Bakan lı ğ ı 'nın Türkiye'nin tanıtımı için Türkçe ve İngilizce olarak hazırl attığı şehir kitapları " dizisinin ilk üçü " İstanbul ", " İzmir " ve "Edirne"nin basımları tam a mlandı. Ege Üniversitesi öğretim görevlisi Kürşat Bumin'in danış manlı ğ ınd a ha z ırl ana n
İzmir "Prestij Kitabı " ı 76 sayfadan o lu şuyor. Kitabın görsel bölümlerini , 1991 'de kaybettiğimiz ünlü fotoğraf sanatçımı z Sami Güner'in koleksiyonuyla, Hüseyin Türkmenoğlu 'n un ilk kez basılan eski İzmir fotoğraf l a rı ze ngin l eşti riyor . Kitapta Kürşat Bumin 'in giriş yazısından sonra Prof. Dr. Hasan Malay: Prof. Dr. ecmi Ülker Melih Gürsoy, Prof. Dr: Çınar Atay ve Doç. Dr. Gürhan Tümer'in yazıla rı yer alıyor.
"Üç İzmir ", İzınir'e zaman içinde bir yolculuk gerçekleştiriyor ve çoğu ilk kez gün ı ş ığına ç ıkan belgelerin yanısıra, bilinen, az bilinen, nicedir unutulmuş belge ve tanıklıkları bir araya getiriyor. Enis Batur'un önsözüyle yayın l anan kitap , çok sayıda araştır macı , sosyal bilimci, tarihçi, edebiyatçının İz ınir ' i enine boyuna inceleyen değerli yazılarını biraraya getiriyor. Geçınişte ka lan İzmir'in fotoğraflarıyla görse l açı dan zenginleştirilmiş 440 sayfalık kitap 7 bölümden oluşuyor. Birinci bölüm " İzmir' in
The first three titles in the City Prestige series published in Turkish and English as promotional publications by the Ministry of Culture have now been printed: Istanbul, /zmir and Edirne. Kürşat Bumin, lecturer in literature at the University of the Aegean, was cansultanı for the /zmir "Prestige Book ". Jllustrated by photographs taken by Sami Güner, and by old photograps of /zmir from the collection oj Hüseyin Türkmenoğlu, the book cansis/s oj 1 76 pages.
" Osınanlı ' nın
Oluşturduğu İzmir" baş lıklı
bö lü m izliyor. Uçüncü bölüm 19. yüzyıl İzmir'ini incelerken dördüncü bölüm "Koz~ ınopolit
Sınyrna ' dan
Ulusal tzınir ' e " geçiş i ele a lıyor . Kalan üç bölümün başlıkları ise şöy le: " İzmir' in Orta Yeri"
"Seyyahların tzınir'i" v~ İzmir
Gü ldestesi".
"Üç /zmir " ta kes a journey back in time to /zmir through documents, mos~ of which are being published for the first time, and essays. The book consists oj a fareword by Enis Batur and multi-dimen73
TEMMU Z
••
•
•
u~anur
Çağları " başlığını taşıyor
ve bunu
"Bir
S KYLIFE
sional in-depth studies oj /zmir. Where does the title originate? Enis Batur explains: "First ancient lzmir (. . .) Then the second /zmir: This was taken by the Seljuks in the ll th century, on which the Ottomans reinforced their ho/d, leaving an indelible mark, and whose distinctive plurality, created a city where East met West. (. . .) Finally the third: The /zmir born from the ashes oj a tragic fire , which sought a new identity with the establishment of the Republic and which within the pası quarter
+
JULY
1994
century has falten victim to badly planned urban development". Lavishly illustrated with photograps of old /zmir, this 440 page book has seven chapters, the Jirst about lzmir up to the Middle Ages, jollowed by an account oj Ottoman lzmir, with a third chapter devoted to the 19th century city. The jourth chapter is an account oj the transition from cosmoplitan Smyrna to Turkish lzmir. The last three chapters give a picture of centra l lzmir ıraveliers to lzmir and lit~ erature about the city.
DUTY FREE
On
BOARD
ACCESORY AKSESUAR
CAMEL TROPHY Saat
325 DM 230DM PERFUMES PARFÜMLER
FAHRENHEIT /:{tu de 'liJilefle !:1/Jrt()' 50 ml./ AS I OOml.
56 DM- 55 DM DUNE Ea u de Toilelle Nu /. Spray '50 ml.
62 DM POISON Htlll de Tuilelle Spray '50 ml.
80 DM
:HRISTIAN DIOR MakC'-l'fJ
60 DM CHANEL NO 5 ':illi de 1trilefle .SJm!l' ';() ml.
65 DM
\
DUTY FREE On
BOARC
BOUCHERON LADIES LINE Emt de 1i1ilelle Spmy 50 ml. 65 DM
BOUCHERON MEN'S LINE .1
t.ırıuot
P .·J ... I'I
BOUCHERON
de Toilelle 51JI"f.~l ' 50 ml. 60 DM /:'(lll
ROUÇ.~f.RO\
f01.lft'l ... OU..,IP
BOUCHERON CHAMPAGNE Eau de 7Ciilelle Spn~r 50 ml. 78 DM
PARIS de Toilelle 50 ml. 62 DM &111
pn~l'
KOUROS Eatt de Toilelle Spmy 50 ml. 50 DM
JAZZ Eau de Toilelle Spray 50 ml. 45 DM
BEAUTIFUL Ha u de Pm.1itm Spmy 30 1111
70DM
111·1
KENZO Eaıt
de Toilelle Spray 50 ml. 70DM
DUTY FREE
On
CIGAREITES SIGARALAR
HB 20 DM
CARTIER 20 DM LORD EXTRA 20 DM
ROTHMANS 20 DM DUNHILL 20 DM
BOARD
DUTY FREE On
BOARD
SPIRITS IÇKILER
J&B. Wbisky
20 DM BALLANTINE'S WbL~ky
20 DM GRANT'S Wbisk_ı·
20 DM
TEKEL 2000 15 DM YENI RAKI 7 DM
CAM EL Fiftl!rs
1 00~~
20 DM CAM EL Fifters Bo,Y
20 DM
DUTY FREE On
BOARD
MARLBORO JOO's 1 Box 20 D M ~ \laMlııını lı ,..... ·\lar uıırıı
~--
DANIŞMA VE REZERVASYON
DIŞ BOROLAR
BERLIN
INTERNATIONAL OFFICES
BOMBAY
Sultan Bin Yousuf and Sons Harib Tower 1 Ground Floor Intersection of Airpoıt Road and Eleara Road. P.O. Box 698 Tel: Rez: (9712) 338845 BS: (9712) 211194 ADIS·ABABA (GSA)
Ethiopian Airlines Bole Airport P.O Box: 1755 Tel: (251-1) 182222 ALMAATA
Hotel Otrar Room 102-103 Gogol ır. No: 73 Tel: BS 1 Rez: (7) (3272) 506220 • 331154 AM MAN
)aba! Arnman Third Circle A. Riyadh Gentre 8th Floor Tel: BS 1 Rez (962-6) 659102 · 659112
AMSTERDAM
StadhoudersiGıde
2, 1054 ES Amsterdam Tel: BS 1 Rez (3120) 68S380ı (4 Unes-haı) Tel: (736) (32) Sf1666 · 512218 ATHENS • ATINA
PhileUilon Sır. No: 19 ı0557 Athens Tel: BS: (30.{)ı) 3222569 Rez: (3(}.01) 3221035 • 3222569 · 322056ı
BAHRAIN • BAHREYN
Manama Travel Company W.L.L. P.O. Box 828 Manama · Bahrain Tel: (973) 211896 BAKU
Hus ı Hacıyev
Cad. No: ll Baku Tel: (789) (22) 94ı94'}-942505-6Sı2ı9
BANGKOK (GSA)
Gulf Express Transport Ageney CP. Tower 3rd Level 313 Silom Road, ıosoo Bangkok Tel: Rez/BS: (66-2) 23ı0300 (7 Unes-hat) BARCELONA·BARSELONA Paseo de Grasia No: 49 ısı Floor
Tel: (34) (3) 4875349 BEIJING-PEKIN (GSA)
Maker Chambers V 3rd. Floor No. 305 Neoman Poinıs 400-201 Bombay Tel: BS: (9ı-22) 2040744 · 2875657 Rez: (9ı-22) 204360S BRUSSELS·BR0KSEL
GENEVA-CENEVRE
sı Cantersıeen , ıooo Bruxelles Tel: BS: (32-2) 5020711 Rez: (32-2) 5ı2678ı - Sı26782Sı 404S3 - S117676
Rue de Chantepoulet No. 1·3 1201 Geneva Tel: (41-022) 73ı612073t6ı29 -7387796
BUCHAREST·BOKREŞ (GSA )
HAMBURG
Tarom 10, Brezolanu Sir. Tel: (401) 6ıS0499- 6152747
Hermannstr 46 20095 Hamburg Teı, <49> <040> 32ssos.o
CAIRO • KAHIRE
HANNOVER
Mustafa Kemal Sok. No. 3 Tel: Rez: (20-2) 3908960 • 390896ı (GSA) Imperial Travel Center 26 Mahmoud Basiouny Sır. Tel: (20-2) 761769-758939- 76007ı
Bahnhof Sır. 8, 30ı59 Hannaver Tel: (49) (0511) 3048210 (41ineıHıa() HELSINKI Aleksanterinkaıu
48B 3o6 00100 Helsinlti Tel: BS: (358) (0) 628ı73 Rez: (358) (0) 628199
COLOGNE·KÖLN
Trankgasse 7-9 50667 Cologne Tel: BS: (49-0221) ı34443 Rez: <49-022ı) t34071n2173
HONG KONG ( GSA
Best Holidays Lıd. Rms 160'}-4 Fleet House 38 Gloucester Rd. Tel: (852) 86ı3111
Ved Vesıerpoıt 6 ı6ı2 Copenhagen Tel: BS: (45-33) ı4405S- 144499 Rez: (45-33) ı4Sı90
Aifardos Sır. Ibem Zaidun Bldg. 3rd Fl. Tel: (963-tl) 2221266- 223mo GSA! AI-Faradees T. Tourism Ageney Dar-EI Mouhandeseen Bldg. Maysaloun Sır. P.O. Box. 8389 Tel: (963-11) 2228284 - 2239nO • 2232ı90 (10 lines-hat)
JOHANNESBURG (GSA)
South African Airways P.O. Box. m8 Tel: (713) 22o6 12 Avenue Gentre Sırachen Road Tel: BS: (92) (21) 5682078 Rez: (92) (21) 5685922 5685766 - 5685487 GSA: Paktürk Enıerprises lmtaz Plaza 85 Tel: (92) (21) 303503 • 30ı029
ABC Travel Ageney King Abdülaziz Sır. Alnimran Complex Cenıre P.O. Box: 739 Alkhobar 31952 Tel: (66-3) 8950044 - 8954904
Bengal AirUft Ud. 54 Motijheel C.A. Dha!Gı 1000 Tel: 243059
BEIRUT·BEYRUT
Centte
Rue Clemenceau P.O. Box 113 · 5486 Tel: (96ı) (1) 867425-36123<f-36ı23ı BELGRADE·BELGRAD
TRG Nikole Pasica 8/IV 11000 Belgrade Tel: BS: (38-11) 3332n-33256ı (GSA) JAT Yugoslavian Airllnes Ho Si Minova 16 11070 Novl Beograd Tel: Rez: (38-11) 2222ı23
BENGHAZI·BINGAZI
Tripall Office Tel: BS: (o61) 922011/ı2/13
Karl Marks Street No: 4 Apı: 22 Tel: (7) (044) 229 ı 550-
2284ı03
KUWAIT· KUVEYT
Fahad Al-Salem Sır. Dowliah Complex P.O. Box 23959 13100 Safat- Kuwaiı Tel: (965) 2453820/21 • 2422889
AI-Rayan Travel Ageney P.O. Box: 363 Tel: SM: (974) 412911 • 4ı29ı2 DU BAl
6'}-B Sheikh Hamdan Bldg. Al Maktoum Sır. P.O. Box: 1200 Tel: (97ı-4) 226038-215970 (GSA) Swaidan Trading Co.Ud. (Same address/ayın adres)
LEFKOŞA
52 Mehmet Akif Cad. No: 54 Tel: (392) 2271o6!-2271382-2277ı24 LISBON·LIZBON (GSA)
Edifide 25, Aeropoıt Lisbon-5 Tel: (35ıl) R99 ı 21
DUBLIN (GSA )
Aerlingus Dublin Airpoıt Tel: (3531) 370011
LONDON·LONDRA 11-12 Hannover Str.
London WIR 9HF Tel: (44) (071) 4994499 (Siines-hat)
DUSSELDORF
Graf Adolf Sır. No. 21
402ı2 Dusseldoıf
LOS ANGELES
Tel: (49) (211) 373o62
AMR GSA Services 5230 Pacific Conoourse Drive Suite 200
Tel: (3ıO) 6434595
TURKISH
LYON
91 Rue Bugeaud 690o6Lyon Tel: (33) 78241324
BUSINESS CLASS
MA DR ID
AIRLINES
Princesa, 1 Tom: de Madrid, PLT OF 7 28008 Madrid Tel: (9-9-341) 5416426 - 5416849
80 SKYLIFE TEM M UZ +
MANILA (GSA) Deks Ait Ine.
Golden Rock Bldg. 168 Saleedo Sır. Legaspi Viiiage MakaliMetro Tel: (6'}-2) 8121455-81 2ı452-8ı23865 noı
MECCA·MEKKE
ABC Travel Ageney Al Mansour Sır. Al Khazendar Bldg. Tel: (02) 5434887 MEDINA-MEDINE
ABC Travel Ageney Kurban Al Nazıl Sır. Behind Sdny Co. Tel: (966) (04) 8224426 - 8221828
Kuzneısky Most No: 1/8 Tel: (7) (095) 2924345-2925ı21·2921667 GSA: Aeroflot Fruzenskaya Naberezhnaya 4 Tel: (7) (095) 2466996
MUNICH ·MONIH
Bayer Sırasse 43 D-80335 München Tel: BS: (49) (089) 5ı4ı0920/2 1 Rez: (49) (089) 5ı410922/23/24/25 AZD Travel and Tourism Agendes UC, P.O. Box. 5490 Ruwi, Muscat Tel: (968) 70730'}-707310
NEWYORK
437 Madison Avenue ı7.B New York N.Y. 10022 Tel: (!) (212) 3399659
NICE (GSA)
K I EV
DOHA·KATAR ( GSA)
Mazda Building 5th. Floor. El Dıb Tel: (96ı> (!) 408096-407236 Auıostrade )al
1163/1167, Level ı, Terminal 2 Tel: (o61) 4896161 - 4898123 GSA: Sam Travel Suire 229 22 Deansgate Manchester M3 ıP H Tel: (o6ı) 832ı228
MUSCAT·MASKAT ( GSA)
KARACHI · KARAÇI
DHAHRAN·DAHRAN ( GSA)
MANCHESTER M anchester Airpon , Room
MOSCOW ·MOSKOVA
Medina Road. P.O. Box. 11563 Tel: (966) (02) 6600ı27 GSA: ABC Travel Ageney Medina Road Alquithrni Bldg. P.O. Box. 11679 Tel: (966) (02) 6518300-6532856
DAMASCUS·ŞAM
248 Tower Road, Sliema Tel: (356) 3ı6645 - 3ı6705
Large Augusto llA 20122 Milane Tel: (39) (2) 76oo7107 - 76oo7111
City Center Bldg. 12/13
AMR GSA Services 42SS Aman Coıter Blvd. MD4235 Forth Woıth TX 76ı55 Tel: (800) 286-2520
Arrigo Group Limited
MILAN · MILANO
JEDDAH·CIDDE
DALLAS ( GSA)
DHAKA·DAKKA ( GSA)
CAAC Beijing Sales Office 117 Dongsi Wesı ırceı Tel: (665) S5886ı · 55ı031
MALTA (GSA)
Baseter Sır. 35 • 37 60329 Frankfurt Tel: BS: (49) (069) 27300731/32 Rez: (49) (o69) 273300720/21/22123 (GSA) Necnli Ö<: S ı -s, 68ı6ı Mannheim Tel: (o62ı) 10980
COPENHAGEN·KOPENHAG
ASHKHABAD·AŞKABAT
Gefınor
P'RANKFURT
Budapester Strasse 8 ı0787 Berlin Tel: BS: Rez.: (30) 2624033/34/35
ABU DHABI (GSA)
(GSA) Pan Asiatlc
1 Information and Reservation
JULY
1994
Sultan Sari 28 Rue Massena Tel: (33) (93) Bn207 NURNBERG Am Plaerrer 8 90429 Numberg Tel: (49) (0911) 9297214-9297216
PARIS
ı Rue Seribe 75009 Paris Tel: (3H) 42664740 • 42664739
PRAGUE·PRAG (GSA)
Ceskoslııvenske Aerollne Revoyochi, 160 ıs Praque ı Tel: (422) 2146
RIYADH·RIYAD
Khalidiya Bldg. Olaya Main Sır. P.O. Box. 2Sı94 Riyadh 11466 Tel: (966) (!) 463ı6oo - 4632087 GSA! ABC Travel Ageney (Same address-ayın adres) Tel: (966) (!) 4632807 ROME·ROMA
Plaza Della RepubUca 55 oo ı 85 Rome Tel: BS: (39) (6) 4873368 Rez: (39) (6) 4819535 - 4827149 ROTTERDAM
Weena • 6080 30ı2 CN Tel: (31) (10) 4332In - 4332465
DANIŞMA VE REZERVASYON
SEOUL-SIUL (GSA) Kal Building 41-3 Seasoınun-Dong
jung-gu Republlc of Korea Tel: (822) 7517-115 SINGAPORI·SINGAPUR 300 Orclıaıd Road The Promenade No: 06- ll Singapore 0923 Tel: Rez: (65) 7324556 - 7324557 SOFIA·SOFYA Saboma Str. No: ll-A Tel: (359) (2) 883596 - 874220 GSA: Sofıa Airpoıt Tel: (359) (2) 661690 STOCKHOLM·STOKHOLM Vasagaıan 7 P.O. Box. 73 10121 Stockholm Tel: (46) (8) 218534 - 218535 STRASOURG-STRASBURG 2 Allee De La Robeıtsau 67000 Strasbourg Tel: (33) (88) 521413 (3lines-hat) 250017 STUTTGART Lautenschlager Sır. 20 70173 Srungaıt ı Tel: (49) (7Jl) 221#1-226808-2263475 SYDNEY-SIDNEY • American Express Tower Suite J6o2 388 George Street NSW 2000 Sydney Tel: (02) 2332105 -221171 1 TAIF (GSA) ABC Travel Ageney Shubra Sır. Saudi Cairo Bank Karşısı Tel: (966) (02) 7324m TAIPEI (GSA) Golden Foundation Tours Corp. SF, 134 See. 4, Chung Hsigo E.R.D. Lung Meh Bldg. Te~ (02) n33266 TASHKENT·TAŞKENT
Tel: (83712) 332788 TEHRAN•TAHRAN Ostad Motahari Avenue No: 239 Tel: BS: (98) (21) 6469026 Rez: (98) (21) 627464 TELAVI V Hayarkon Str. No: 78 53432 Tel: (972) (03) 5172333/34/35 5173505 - 5172336 - 5103686 TOKYO Toranomon Rappoıt, 4th Floor, 1-16-1 Toranomon Minato-ku Tokyo 105 Tel: Rez: (81) (03) 525115ll Tel: BS: 525ll551 GSA: Kindai Air System GM Bldg. 8th Floor 4-10-10 Ginza Chuo-ku Tokyo Tel: (81) (03) 35439781 TRIPOLI•TRABLUS Muhammed Megarif Str. Cezayir Sq. Tel: (218) (21) 48798-38236
1 Information and Reseroation
IÇ BOROLAR DOMESTIC OFFICES ADANA tadyum Cad. No. 32 Tel: BS: (322) 4580867 Rez: (322) 4542393 - 4543538 4537247 - 4543143 AFYONKARAHISAR (GSA) Gold Turizm ve Seyahat Acentası Cumhuriyet Meydanı Otogar girişi, No.! Eınirdag Tel: (272) 4415194- 4415044
(GSA) Y'ore Turizm lşletmecilil< ve Tic. ~ Tel: (222) 2316500 (4lines-hat)2310448 • 2315295
F ETH IVE (GSA) , MUÖLA Peıur Turizm ve Seyalıat Acenıası Kordon Boyu 48300 Fethiye Tel: (252) 61420Ykl142443-6146o76 GAZIANTEP AlatOrk Bulvan No. 30/B Tel: BS: (342) 230156.3-64 Rez: (342) 2301565~ HATAY(GSA) Ant-Tur, Antakya Turizm ve Seyahat Acenıası . lnönü Cad. No: 15/D Antakya-Hatay Tel: (326) 2157532- 2157252
Haşim !şcan
Cad. Tugtaş lşhanı No:73 Tel: (224) 2211!67- 2212838
ZURIC:H-XORIH Ta! Strasse 58 8001 Zurich Tel: Rez: (41) (1) 2252323 Tel: BS: (41) (1) 2252311
DEN IZLI lstiklal Cad. No: 27/B 20100 Denizli Tel: (258) 2648661-2648671 Tel: SM: (258) 2648651
MERSIN lstiklal Cad. 27. Sok. Çelebi lşhanı No: 7 Tel: (324) 2315232- 23212782330100 • 2330274 Turizm ve Seyahat Acenıası Cad. Vilayet karşısı Tel: (436) 2123070
RIZE Kazdal Camii Yanı Belediye Sosyal Hizmeıler Binası Kat: 1 ' Teh (464) 2130591- 2130592 SAKARYA (GSA ) Sakarya Tur ve Seyahat Acenıası Kudüs Cad. Birlik lşhanı Kat: 3 No: 23 Adapazan Teh (264) 2749688 SAMSUN
Kazımpaşa Cad. No. ll/A Tel: BS: (362) 4313455 - 4315065 Rez: (362) 431826o
SIVAS (GSA) Sivas Turizm ve Seyahat Acentası Istasyon Cad. 30. Yıl Sitesi, No: 7-8 Tel: (346) 2211147-2213687-2244624 (GSA) Kalını Turizm Seyahat Acentası AtatOrk Bulvan, Ak Ap. No: 5/ A Tel: (414) 3122057 • 3122058
Ş ANLIUR F A
TEK I RDA~ (GSA)
Trakya Turizm ve Seyahat Acenıası AlatOrk Bulvan No. 68 Tel: (282) 26!8438- 2618439
TRABZON Kemerkaya Mah. Meydan Parkı Karşısı Teh (462) 3211680-3213446 (GS A) Vatan Seyahat Acentası ısmetpaşa Cad. No: 85 Kat: 2 Tel: (276) 2152033- 2125129
UŞAK
IZMIR
Gaziosman~ Bulvan No: 1/F Büyük Efes Oteli Alu Tel: Rez: (232) 4258280 BS: (232) 484 1220 (5 lines-hatı
VAN
KARAMAN (GSA) Cici Tur ve Seyahat Acenıası Orman Işletmesi Karşısı Konya Cad. No. 55 Tel: (338) 2114859 - 2120680
81 SKYLIFE TEMMUZ +
JULY
1994
Enver Perihanoglu Iş Merkezi Cumhuriyet Cad. No: 196 Tel: (432) 2161019- 2161241
YOZGAT (GSA ) Çavuşoglu Turizm ve Sey. Acenıası Lise Cad. No: 6 Kat: 3 Tel: (354) 2129193 - 2123946
KARS (GSA) Sınır Turizm ve Seyahat Acentası AtatOrk Cad. No: 80 Tel: (474) 2233839 KAYSERI Sahabiye Mah. Yıldınm Cad. No. Tel: (352) 2223858
(GSA)
Isıasyon
ı. Kadıköy
BURSA
MARMARIS AtatOrk Cad. No: 50-B Tel: (252) 4123751 • 4123752
Muşovası
Bagdar Cad. No: 27 Kızıltoprak Tel: (216) 3371876-3371891 2. Harbiye Cumhuriyet Cad. No: 199/ 201 Tel: (212) 2250556 (6 ünes-hat) 3. Taksim Gezi Dükkanlan No: 10 Tel: (2 12) 2521106 (6 ünes/ hat) B. Aksaray Satış Müdürlügü Mustafa Kemal Paşa Cad. No: 79 Tel: (2 12) 5186840-5166419 Satış Bürolan - Sales Offices 1. Sirkect Hamidiye Cad. Dogubank !şhanı No: 26 Tel: (212) 5228888-5284261 2. Aksaray Atatürk Bulvan No: 162 Tel: (212) 5140022- 23
BODRUM (GSA), MU~LA Touralpin Travel Ageney Yenlçarşı 6. Sok. No: 6 Tel: (252) 3168733 - 3166325
MALATYA Kanalboyu Cad. No: 10 Orduevi Karşısı Tel: (422) 3211920-3211922-3214053
MUŞ
ISTANBUL A. Istanbul Satış Müdürlügü Cumhuriyet Cad. No. 199-201 Kat: 3 Haıbiye Rez: (212) 6636363 BS: (212) 2482631-2464017-2471338 Satış Bürolan - Sales Offices
BATMAN ( GSA) Bat-Air Turizm ve Seyahat Acentası, Diyarbaku Cad. PTT karşısı, Bayramoglu Ap. No: 12 Tel: (488) 2139149 • 2139222 - 2134085
DA LAMA N, M U~LA Tel: Rez: (252) 6925899 Tel: BS: (252) 6925499
(GSA), AYDIN Osman Turizm ticaret ~ lnônü Bulvan No: 18/A Tel: (256) 6144205- 6149382
KUŞADASI
ESKIŞEH I R
ANTALYA Cumhuriyet Cad. Özel Idare !Şıanı Alu Tel: SM: (242) 2410558 • 2428522 Rez: (242) 2426272 - 2423432 2412830 BS: (242) 2434383-87 GSA: Pamfilya Turizm Hastane Cad. Şöhretler Sitesi 122 Sok. 21/B Kemer Tel: (242) 8144719 - 8144720 GSA: Pamfilya Turizm Camü Sok. No: 11/3 Side Tel: (242) 7531345 GSA: An Turizm Seyahat Acentası Çarşı Mah. Damlataş Cad. Alanya Tel: (242) 5131194
VI EN NA· VIYANA Opemgasse 3 1010 Wien Tel: (43) (222) 5862024 - 5876795
KONYA Alaaddin Cad. No. 22 Kat 1/106 Tel: (332) 2512000 - 2512032 ı . (GSA) Vatan Seyahat Acenıası Ankara Cad. Ayvaz Pasa~ No: 41 Cihanbeyli Tel: (332) 6732306- 6731367 2. (GSA) Orhangazi Yddız Seyahat Acenıası, AtatOrk Cad. No. 10/A Kulu Tel: (332) 6416350 - 6416710
ERZURUM 50. Yıl Cad. SSK Rant Tes. No. 24 Tel: (442) 2188550 Rez: (442) 2181904- 2183409
ANKARA AlatOrk Bulvan No: 125 Kat: 2, 3, 5. Tel: (312) 4192825 Rez: (312) 4192800 (15 lines-haı) Şehir Ofisi-Town Office: AlatOrk Bulvan !67/A Bakanlıklar Tel: (312) 4176499- 3124900/385 GSA: Çavuşojllu Turizm ve Seyahat Acenıası Ankara Cad. Ça~glu Sok. Kat: ı No:! Şereflil<oçhisar/Ankara Tel: (312) 6872383
ÇORUM (GSA) Çavuşoglu Turi7.m ve Sey-Jhat Acentası Yeniyol Mah. Kulaksız Sok. No: 4/ A Tel: (364) 2243928 - 2245789
Seyahat Acenıası AtatOrk Cad. No: 7/2 Tel: (386) 2121172-2121718
ERZINCAN (GSA) Polat Turizm ve Seyahat Acentası Cumhuriyet Meydanı , Belediye Sitesi No: 2 Tel: (446) 2146784
AKSARAY (GSA) !-Aksaray Turizm ve Seyahat Acenıası Lise Karşısı KütOphane Sok. D/2 Tel: (382) 2132332 2-Aksaray Seyahat Acenıası Zafer Mah. Devlet Hastanesi Karşısı No: 1 Ortaköy Tel: (382) 3518462-3513471
TUNISIA•TUNUS Complex El Mechtel Boulevard Oulet Ha!Touz runis Eıage 2 Tel: (216) (1) 786473 • 787033
KIRŞEHIR (GSA ) Ça~lu Turizm ve
DIYARBAKlR lnönQ cad. No' 8 Tel: (412) 2212314- 2226143 GSA: Gintl Seyalıat Acenıası Tel: (412) 2213054-2235733 E LAZ le) Şehit llhanlar Cad. No: 26/D Tel: BS (424) 2183730 Rez: (424) 2181576- 2182300
ı
REZ: Rezervasyon!Reservation SM : Satış Müdürü/Sales Manager GSA: Genel Satış Acentası General Sales Ageney BS : Bilet Satış/ Tıcket Sales
UÇUŞ BILGILERI Flight Information
MESAFELER FLIGHT DISTANCES
<~ o < <<
//'.H"'\.;-"
~.ı
Istanbul'dan /From Istanbul Km
Mil
Km
Mil
ALMAATA ALA
3927
2534
<~ Z<
AMMAN AMM
1215
754
ABU DABI/ABU DHABı AUH
3016
1874
<<
AMSTERDAM AMS
2208
1372
556
345
BAHRAIN BAH
2585
1606
BAKÜ BAK
1787
922
BANGKOK BKK
7472
4643
BARGELONA BCN
2 2 30
1387
BASEL BSL
1839
1142
81 2
504
PARIS/ORLY ORY
2239
1392
1715
1065
RIYAD/R IYADH RUH
2429
1509
<10 z
ATIN A/AT HENS ATH
BELGRAD/BELGRADE BEG BERLIN SXF BEYRUT/BEIRUT BEY
LE FKOŞA
ECN
767
476
2510
1560
L YON LYS
1993
1238
MADRID MAD
2712
1685
MILANO/MILAN MXP
1700
1056
MOSKOVA/MOSCOW MOW
1778
1105
MÜNIH/MUNIC H MUC
1570
976
NEW YORK NYC
8047
5000
NICE NCE
1961
1075
NURNBERG NUE
1674
1042
LONDRA/LONDON LHR
990
615
ROMA( RO ME/
BINGAZI/SENGHAZI BEN
1246
775
FIUMICINO FCO
BOMBAY BOM
4816
2992
BRÜKSEUBRUSSELS BRU
2164
1345
SOFYA/SOFIA SOF
CENEVRE/GENEVA GVA
1910
1187
STOKHOLM/
CIDDEIJEDDAH JED
2354
1463
STOCKHOLM ARN
2207
1371
DUBAI DXB
3007
1868
ST RASBOURG SXB
1864
1159 1094
1382
859
SINGAPUR/SINGAPORE SIN 8661
5382
488
303
DÜSSELDORF DUS
2037
1265
STUTTGART STR
1760
FRANKFURT FRA
1861
1156
ŞAM/DAMASCUS
1081
672
HAMBURG HAM
1987
1234
TAHRAN!TEHRAN THR
2041
1268
HANNOVER HAJ
1927
1205
TAŞKENTTAS
3360
2118
HELSINKI HEL
2164
1345
TELAVIVTLV
1133
704
KAHIREICAIRO CAl
1231
766
TRABLUS!TRIPOLI TIP
1668
1036
KARAÇI/KARACHI KHI
3953
2456
TOKYO NRT
8989
5586
TUNUS!TUNUSIA TUN
1667
1036
KOPENHAG/
DAM
COPENHAGEN CPH
2007
1247
VIYANAIVıENNA YlE
1251
777
KÖLN/COLOGNE CGN
1991
1237
ZÜRIH/ZURıCH ZRH
1761
1094
KUVEYT KWI
2169
1348
A 310-203
A 340-311
RJ·IOO
142000
257000
44225
225
266
99
9362
THYUÇAK TIPLERI VE ÖZELLIKLERI TYPE AND CONFIGURATION OF THY AIRCRAFT OC9-32
8727·2F2 8737-400 8737·500
A310-304
AZAMI KALKIŞ A~IRU~I
Jm r..ı. qfll'ewbl (K&J
48969
66406
68036
107
164
150
11 200
24500
16 140
16140
48672
44000
106365
2X14500 LB
3X 15500 LB
2X23500 LB
2X20000 LB
2X52000 LB
2)(48000
LB
4X31200 LB
4X7000 LB
6100
6480
11 952
2259
41000
31000
60702
153000
KOLnJK ADEDI .llrıti'I'J Coptıdly
YAKIT KAPASITESI Full Coptıdly (lig) (/)
:i lı..
>I
1-
fnBbıt'llltuıt
uı
IJJ
u
z ~ uı
o
1I
~
X
~
Zz
o < :ıl> < z O:<
1- >
AZAMI MENZlL MaxtıırunıRa'llf~)
2500
3450
3350
3665
35 000
42000
37000
37000
670
900
656
AZAMI UÇUŞ TAVANI Mtttlmum Ailfllldt(FT)
lı..
.... ıı: Jıl
.J
Jıl ıı.
< uı Jıl
41 000
411 00
--AZAMISÜRAT Minimum~ (XmRır)
:i
1
210
MOTORGÜCÜ
1I ~
117
900
900
945
620
696
660
660
690
720
656
NORMAL SEYIR SORATI ltJmıaJCtvtır~(Knıllır)
796
662
696
KARGO KAPASITEsi c.ıxo Coptıdly (lig)
6066
7710
7 500
4460
21660
3
7
26
2
7
UÇAKADEDI !iumbtr<fPianes
:E 83
SKYLIFE TEMMUZ
+
JULY
1994
25000
7
41409
2
3600
6
S
E
A
:~:~
~flllir.·rl~~:---·----+------~-----~ KWI\IfUA'\.....-« . .
..... . 1
Amınmte ls
SE1 CHELLES
MAQ
i
:' o
SCA R
. ,.,
()
l ı
•',
ı
o
<>
-+ ı.
C
+
E
SEA
OF
OKHOTSK
•
p
c
A
O~uw•t•lı
:HMı4
F
C
E
c
- +
o C»Mo Tonf.ı.p.J
ILIPP/NE
S E A
8
E
N
G
-1
A
N
tNORTH ERN •
o
MARlANA
~
ISLANDS
·:!
0
P119M
·augu.,
<. ;
Sopon
l ı
~S•ıpan
~ . ~or•
A
rf!,-
,.,__ BELAU Koıor P•~u lı
C'flrot;ne
s.
(IJ $ AJ
FEDERATED STATES OF MICRON ES I.
B m k--+-
N
A
N uıoo
100
" Chnıtmul /Aullt /
Cocosis' !Aullt l rı~
OYUNLAR 1 PUZZLES
Verdi'nin opmsı
Yokujun utu
!eyrK dolaınlllllj
kuıııaı
bir
Han'ın anııtıinin adı
C.ngit
lmeı
Çözüm~~ (. . .
•
EMPERYAL'S SEVEN SEAS HOTEL RESORT AND CASINO
*****
S IDE (0-242) 756 90 00 (8
ıi nes)
POLAT RENA ISSANCE EMP ERYAL CAS INO
*****
(0-2 ı 2)
ISTANB UL 574 52 33-663 20 80 (3
ıines)
AKGÜN HOTEL EMPERYAL CAS !NO
*****
ISTANBUL (0-2 ı 2) 635 28 53 (2 lin es)
HYATT REGENCY HOTEL EMP ERY AL CAS INO
*****
ISTANBUL (0-2 ı 2) 296 ı 8 93 (8
ıin es)
ONU R HOTEL EMP ERY AL CAS !NO
*****
K U ŞADA S I
(0-256) 6 ı 2 29 22 (3 lin es)
GRAND KAPTAN HOTEL EM PER Y AL CAS INO
*****
ALANY A (0-242) 5 ı4 02
ı7
OFOHOTEL EMP ERY AL CASINO
*****
ANTALYA (0-242) 323 38 80
SEYHAN HOTEL EMPERY AL CAS !NO
*****
ADANA (0-322) 454 66 55
HILTONOTEL EM PER Y AL CAS INO
*****
M ERSIN (0-324) 327 26 73 (2
ı i nes)
SA RAY REGENCY HOTEL EMPERY AL C ASINO
*****
S IDE (0-242) 756 9 ı 63 (2
ı i nes)
-
atranç 8 7
•• •-~-~•• • • ••• •••
Crosswords •••••••••••••••••••••••
1. 2. 3. 4.
Unusuat Fine cloth Peer Be derisive 5. Cook in oil 6. Vegetable 7. Friend 10.]oy
D B B B
6 5 4
3 2 ı
a
b
c
d
f
e
g
h
E. Pogosjanc'ın güzel bir oyunsonu etüdü. Beyaz Kale tehdit altında, ayrıca Siyah, piyonlan degişerek beraberlige ulaşma fırsatını da yakalamış gibi görünüyor. O halde Beyaz' ın kesin ve zorlayıcı hamleler yapması gerekiyor. Evet, Beyaz oynar ve kazanır.
A lovely endgame study by E. Pogosjanc. Tbe white rook is en prise, also Black is threatening to exchange of!pawns, leaving a drawn position: so, obviously something drastic has to be done since "White is to play and win ". Çö zümler Solutions (. .
92
~ ·~· briç_ . 93 + R 10 2 +V 10 9 3
B
G
oynamaktadır . Batı
trefl çıkar. Nası l devam edersiniz?
20. Diaper 21. Underneath
23. Foot digit 25. Form of address 26. Weep 28. Smail measurement 30. !mpolite 3 1. Natural home 32. Rohher's haul 33. Rip
ARKEOLOGU
Solutions ~
92 0-
SORU
U
blocks au.Jay
parçanın kaybolmuş
oldugunu farkeder. Kayıp parça la rı
. 875 + V985 + 754
+ 10 Güney 6 köre
1. Coarse fi/e 5. Parasite 8. Stone containing metal (4-3) 9. Depend 11. Shout 13. Moose 14. Restingplace 16. Part ofa typewriter 17. Christmas song 19. Slice of beef
animal 14. Makes hread 15. Ciuer 17. Taxi 18. Rule 22. Boundary 23. Cash register 24. Reverberation 26. Sweet 27. Tıuelue months 29. I-/ead-ıuear 30. Rodent
heykeli yeniden biraraya getirmek istediginde, üç
+ 093 D
ACROSS
Spotıed
Resimdeki arkeolog,
+ 743 + A62
K
12.
parçaları birleştirerek
+ A 7652 • Ro + RV8 4
DOWN
. AV10642 + AD6 +RD 8 Çözüm~~ (. .
bulabilecek misiniz?
The archaeologist has realised that three blocks are missingfrom those ıuhich made up the murat, ıuhich is shown at the top right. Wbich three are they? Çözümler
Solutions (. .
92
All the intemationalleading brands?
~~~ AKMERKEZ 1
T
1
L
f
K
The Shopping Center
All the Turkish leading brands?
The biggest shopping mall in Turkey?
.
Open 7 days per week?
shopping centre is ideally located in the heart of modem İstanbul. Just say the word Akmerkez Etiler to any taxi driver and within minutes you will enter a whole new world of shopping. Nispetiye Cad. Etiler-lstanbul
~W+ A KM ERK EZ Tb~
Shoppin ı
Cenı~r
VISITORS DISCOUNT COUPON Please present this coupon to the Akınerkez information desk to ıret your personal discount card.
INFORMATION
y
çözü
y DON'T!
CROSSWORDS ACROSS:
Uçuş ODUiliyeıti
1. Rasp, S. Flea , 8. Iron-ore, 9. Rely, ll. Yell, 13. Elk, 14. Bed, 16. Key, 17. Carol, 19. Steak, 20. Nappy, 21. Below, 23. Toe, 2S. Sir, 26. Cry, 28. !nch, 30. Rude, 31. Habitat, 32. Loot, 33. Tear.
inişte, kalkışta
DOWN:
Sayın Yolcularımız
için; veya
"Kemerierinizi Baglayınız" ikaz ışıkları yanarken; walkman , elektronik oyunlar, taptop kompüter ve benzeri elektronik cihaziarın kullanılması yasaktır. Genılemen
Ladies and 1-rw St~{t>l_l
"t!O. or.-. it is forbidden to use any electronically operated device such as walkmans, electronic entertainment devices and taptop computers, during take-off, tanding or when the fasten seat belt" sign is on.
\
'
LER 1 SOLUTIONS
Sayın Yolcularımız
Tüm uçuş boyunca, compact disc player, radyo ve televizyon a lıc ıl arı
taşınabilir
ile
telefonlar ve telsiz cihaz l arı ,
yolcular
tarafından
kesinlikle
kullanılamaz.
Ladies and Dıu'irrg
Genılemen
t be t•lfli•·e
fligbt. the operation of
compact disc players, radio and TV recivers, portab/e phones and walkie talkies is strictly prohibited.
1. Rare, 2. Silk, 3. Pry, 4. Sneer, S. Fry, 6. Leek, 7. Ally, 10. Elation, 12. Leopard, 14. Bakes, lS . Donor, 17. Cab, 18. Law, 22. Limit, 23 . Till, 24. Echo, 26. Cute, 27. Year, 29. Hat, 30. Rat.
atranç 1 CHESS
1. a6+! ŞxK (Siyah piyonlardan birini alırsa, 2. KxA hemen kazanıyor) 2. b7+ Şb8 3. AeS (Tehdit: 4. Ac6 mat) 3 .. ... AcS+ 4. ŞbS Axb7 S. Ac6+ Şc8 6. AxP+ Şb8 (zorunlu, aksi takdirde 7. PxA hamlesinden sonra Siyah vezire giden piyonu tutamaz) 7. Ac6+ Şc8 8. Ae7+ Şb8 9. a7+! Şx.P 10. Ac6 mat. Brava! Veya, Bobolubov'un dedigi gibi, " bakınız insanlar nasıl oynuyorlar!" 1. a6+! K.xR 2. b 7+ Kb8 3. Ne5 (threatening instant mate by 4. Nc6) 3 .... . Nc5+ 4. Kb5 Nxb7 5. Nc6+ Kc8 6. NxP+ Kb8 (forced, otherwise 7. PxN and the pawn goes through to queen) 7. Nc6+ Kc8 8. Ne7+ Kb8 9. a7+l KxP 10. Nc6 mate. Brava' Or, as Bobolubov would have exe/aimed in delight: "See how the people play!"
b'riç Dekiaran trefl valesini elden alır, pik asını çeker ve bir pike çakar. Kozla yere geçer, bir pike daha çakar ve kozla tekrar yere geçer. Eger iki rakipten biri bu ikinci koza uymaz da kozların 4-1 oldugu anlaşılırsa , deklaranın pikten vazgeçip koz çekmesi ve kara empasına bel baglamas ı gerekir. Fakat rakipierin ikisi de ikinci koza uyunca, dekiaran elden bir pike daha çakar ve pik dagılımı 4-3 olunca yerdeki beşinci pik saglanmış olur. Dekiaran tretl asıyla yere geçip sag pike bir kara kaçar ve kara empasını yaparak tutarsa 7, tutrnazsa 6 kör yapar. ARKEOLOGUN SORUNU 1
b()
C
k
S
all'{/}'
Sag üst köşedeki parça ile orta kolonda yukandan aşagıya dogn.i iki ve dördüncü parçalar. 1be top one in the right-ha d column and the second and fourth ones down in the middle ct 'umn.
""
iPLiK YARATICILIGINIZI SINIRLIYORSA .. . BiZi
HATlRLAYlN.
Türkiye 'de , "iplik" üre timine ye ni ufukla r a ç a n, t a n ı mayan
y a ra tı c ıl ıkt a s ınır
bir kurum va r.
İ s t anbul ' d a , Ç rkez k öy'd e .
Yün v e yün lü
k a rışırnlı
triko
ipli ğ ind e n, bo ya lı
ipli ğ in e
k a d a r u zan a n
triko p a muk geni ş
ürün
ye lpaze s iyle "Ser f il " ü s tünlü ğ üyle, ayrı ca lı ğ ı yl a t a nı ş ı
n.
THY ViDEO PROGRAMI 1
THE CHASE OYUNCUlAR 1 CAST
Cha rlie Sheen, Kristy Swanson
biriminin dağıldığı bildi rilince, Royce ve arkadaş l arı aç ıkta kalır. Royce için bu durum uzun bir tatilc çıkma k için bulunmaz bir fırsattır. Oysa mesai arkada~larının başka planları vard ır.
YÖNETMEN 1 D IRECTOR
Adam Rifkin Ingilizce Kanal 1, Japonca Kanal 2, Türkçe a ltya z ı Channel 1 English, Channel 2 Japa nese, Turkish subtitles
MRS DOUBTFI R E
Yanlışlıkla
banka soymak la suçlana n j ack Ha mmo nd , polisin elinden kurtulur ve özgü rlü ge d ogr u ko~maya baş l ar . Ikinci kez bir dükkanda polis tarafından sa rıl an Hammond, güzel bir kı z ı rehin a larak kaçar ve macera dolu o laylar bundan sonra başlar.
A wrongly convicted bank robber. jack
Hammond, escapes th e potice and heads for freedoın. Stopping al a convenience store, 1-famm.ond is conjfvnted hy the po/ice and ends up taki11g cı prelly gir/ hostage. Taday, he isa car thief, a kidnapper, and on the mn wilh the palice and Ca lifonıia "s media on his /ai//
ROYCE OYUNCULAR 1 CAST
j ames Belus hi , Peter Boyle, Chelsea Field
Sel in 1963 in Te.ms, Ibe escaped convicl Butcb Haynes. takes a yoling boy hostage in the co11rse of e/11di11R the Te:ı:as rangers p11rs11i 11R bim . The fatber/ess hoy has /ed a strict(ı • CO II strained life, d11e lo Ibe rel(~io11s helief'; of his motber, a n d had .feu• bappy e:>..perie11ces. On Ibe mad they det •elofJ a uniq11e friendshifJ thal enah/es !hem lo experience same pleas11res missing ;;vm !heir chlldhoods.
OYUNCUlAR 1 CAST
With a knack .for willy asides anda penchant .for heautijitl women, Noyce has jus/ Ibe right mix of httmour and sopb islicalion - and a life style to matcb. But in a time of cheınging palilical situations and drastic hudgel cu/s, his care;;-ee ways are out of date . So u•hen u•ord cames from Senatar Scanion thal his seeret undereover 1111il u•i/1 he dishanded, Royce and his col/eaglles are le.ft out in the co/d. For Royce. il looks /ike il is time .for a long 011erdue vacation. Bul the remaining memhers have other plans.
Robin Williams , Sa lly Field YÖNETMEN 1 DIRECTOR
Chris
Co l oınbus
Ingilizce Kanal 1, japonca Kanal 2, Türkçe altyazı Channel l English , Clıannel 2 Japancse, Turkish suhtitlcs
A PE R F ECT WORLD OYUNCULAR 1 CAST
Kevin Costner, Clint Eastwoocl, Laura Dern Daniel Hillard ,
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
Clint Eastwood
üzerine çove tayetini kaybeder. Fakat çocuk l arına çok düşkün olan Danicl on l arı görmek için Miranda ' nın verdiğ i çocuk bakıcısı il a nın a kılık değişti rerek başvurur ve Bayan Doubtfirc o larak işe alın ı r. cuk l arının
1963'te Teksas'ta geçe n hikayede, kanundan kaçan Butch llaynes, korucu la r tarafından s ıkı şt ırıldı g ı bir anda küçük bir çocuğu reh in a lı r. Fil m, bu amansız takip s ı ras ınd a Haynes ' le sevgiye muhtaç küçük çocuk arasın daki sıcak dostluğu konu ediyor.
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
Rod Ho lcomb Ing ilizce, Türkçe altyazı 1 Englis h , Turkish subtitles . Espri yetenegi ve kadınlara karşı zaahayat dolu bir insan o lan Royce, politik d eg i ş me l er ve bütçe kesintileri karş ı s ınd a "o ut " o lmaktan kurtulamaz. Royce' un ça lı ştıg ı g izli teşkilat fıyla
94
SKYLIFE TEMMUZ
karısı Miranda ' nın
bo~anma davası açması
+
JULY
1994
Daniel Hillard is an irresponsihle. o/1/o.f-work voice over artisi. When his wife Miranda hegins divorce proceedings sbe is awarded lemporC/Iy cus/od)' of !heir three ebi/dren, leaving Daniel dislraugbt over the minimal amow11 of time be gets to ~pend with his kids. Miranda advertises .for a bo11sekeeper to lake care of the ebi/dren, whicb promjJis the elever and desperale Danie/to disguise h imse([ as an e/der()' British woman - Mrs.Douht.fire.
.....
iPLiK YARATICILIGINIZI SINIRLIYORSA . .. BiZi
HATlRLAYlN.
Türkiye 'de , "iplik" üre timine ye ni ufukl a r açan , t a nıın aya n
ya ra tı c ılı kt as ınır
bir kurum va r.
İ s ta nbul 'd a , Çe rkez k öy 'de .
Yün v e yünlü
k a rı ş ımlı
trik o ipli ğ ind e n , boya lı triko p a muk ipli ğ in e
k a d a r u za n a n ge ni ş ürün
yelp azes iy le "Serfil" ü s tünlü ğ ü y l e, a yrı ca lı ğ ıylcı t a nı ş ı
n.
THY ViDEO PROGRA MI 1
THE C HASE OYUNCUlAR 1 CAST
Cha rl ie Sheen , Kristy Swanson
biriminin da g ıldı g ı bildirilince, Royce ve arkadaşları aç ıkta kal ı r . Royce için bu durtım uzun bir tatile ç ıkmak için bulunmaz bir fırsa ttır. Oysa mesai arkada ş larının başka p l an l arı vardır.
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
Ada m Rifkin Ing ilizce Kanal ı, Japonca Kanal 2, Türkçe altyazı Channe l 1 English, Channel 2 Ja panese, Turkish subtitles
MRS D OUBTFIRE
Yan l ı ş lı k l a
banka soyma kla suçlanan Jack Ha mmond, polisin elinde n kurtulur ve özg ürlü ge dogru koşmaya başlar. Ikinci kez bir dükkanda polis tarafı nd a n sarılan H a ınınond , güzel bir kızı re hin alarak kaça r ve macera dolu o laylar bundan sonra başlar.
A wrongly convicted bank robber. jack Haınmond, escapes th e p otice and heads for freedoın . Stoppiııg at cı ccmvenience store, Hanım a nd is canfronted by the po/ice and ends up taking a pretty gir/ hostage. 'f'oday, he isa car thief, a kidnapper, and on th e mn with the po/ice and California s media o rı his tail!
ROYCE OYUNCUlAR 1 CAST
Ja mes Be lushi , Pe te r Boyle, Che lsea Field
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
Set in 1963 in Texas, the escaped convict Butcb Hay nes, takes a )'OIIIIg hoy bostage in th e course of e/uc/ing the Texas rangers pursuing him . The fatherless hoy has /ed a strict~ )l co n strained life, due to the religious heliej.~ of his mother. a n d had f eu• happy e::.periences. 0 11 the road they devetop a uniqueji-iendship that enables thelll to expe rie ıı ce same pleasures missi ııg }i-om the ir ch ildhoods.
O YUNCUlAR 1 CAST
With a knack for willy asides and cı pencbant f or beaıitifıil women, Royce has just the right nıix of humour and sophislicatio n -anda life sty le to matcb. Bill ina time of changing politica/ situations and draslic budget cuts. his ca reji·ee ways are out of date. So u•hen u•o rd canıes from Se11ator Setlllian that his seeret undereover u nil wi/1 he disbanded, Royce and his col/eag ues are left out in th e co/d . For Royce, it /ooks /ike ll is time for a lo11g overdue vacation . But the remaining memhers have otherplans.
Robin Williams, Sally Field YÖNETMEN / DIRECTOR
Chris Colo mbus Ingilizce Ka nal ı , Japonca Kanal 2, Türkçe a lt yaz ı Cha nne l 1 English , Cha nnel 2 Japanese, Turkish subtitles
A PERFECT WORLD OYUNCUlAR 1 CAST
Kevin Costne r, Clint Eastwood , Laura Dern Da nicl Hill ard ,
Y ÖNETMENI DIRECTOR Clint Eastwood
üzerine çovc layetini kaybede r. Fakat çoc uk l arına çok düşkün o lan Danicl o nları görme k için Miranda ' nın vc rdi gi çocuk bakıcısı ilanma kılık değişti re re k başvurur ve Ba ya n Doubtfire o la rak i şe a lınır. c ukl a rının
1963'te Te ksas'ta geçe n hika yede, kanunda n kaçan Butch Ha ynes, korucu lar tarafından s ıkı ştırıldı g ı bir a nd a kü çü k bir çoc uğu rehin a lır . Film, bu anıansız takip sırasında Hay nes ' le sevgiye muhtaç kü çük çocuk arasın da ki s ı ca k dostlugu konu ediyo r.
Rod Holcomb Ingilizce, Türkçe altyazı 1 English , Turkish subtitles. Espri yeteneg i ve kadınl a ra karşı zaahayat dolu bir insan olan Royce, politik degi şıneler ve bütçe kesi ntile ri k a rş ı s ı nda "ou t" olmaktan kurtula ınaz . Royce' un ça lı ş tı g ı gizli t eşki lat fıyl a
94
SKYLIFE TEMMUZ
karısı Miranda'nın
boşanına davası açması
+
JULY
1994
Daniel Hillard is aı1 irresponsihle, outof-work vo ice over artisi. When his wife Miranda begins divorce p roceedings she is awarded tempora ıy custoc~ ı· of !heir three ebi/dren, /eaving Daı1iel distraught over the miııimal amoı1111 of time he ge/s to sp end with his kids. Miranda advertises .for a housekeeper to lake care of th e ebi/dren, wh ich prompts th e elever a nd desperale Da11ielto disguise himse/fas an elder~ı · British ıi'Onıaıı - Mrs.Doubtfire.
FREE FALL
TRADlNG MOM
OYUNCUlAR 1 CAST
OYUNCUlAR 1 CAST
Eric Roberts, Pamela G id ley, jeff Fa hey
Sissy Sp acek, Anna Chul msk y, Ma u reen Sta ple to n
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
YÖNETMEN 1 DIRECTOR
john Irvin
T ia Brelis
Ingilizce, T ürkçe altyaz ı 1 English , T u rkish subtitles Doga
fotografçıs ı
Kare Mazur, Taita bulmak bulmak üzere Afrika'ya gider. Orada otelele tanış tı gı ve tropikal yagmur ormanlarında bu karta lı birl ikte arad ıgı Grant Orion'a aş ı k olur. Ancak , Grant an ielen ortadan kaybolur ve Kate ele tanımaclıgı kişiler tarafından takip eelilmeye başlar. Amerika 'ya geri clönclügüncle nişanlısıyla gittigi bir restoranda sa l dırıya ugrar. Nişan l ısı bu olayda hayatını kaybederken , Grant, Kare'in hayatını kurtarır . Karta l ı ' nı
al/ow tbern to go to the mom market to seleel a new mother. The ebi/dren try the spe/1 and it works bul the situafian is way out of the ir control, w ı til fina/Iy longing for tbeir rea/ mo/her enables tbem to bring ber back.
İngili zce, Türkçe a l tyaz ı 1 Eng lish, T urkish s u btitles
Annelerinden mem nun olmayan üç çocuk, annelerini clegi ştirınek için büyücü Bayan Cavour'clan ögrenclikleri bir tılsımı uygularlar. Bunun sonucunda bütün o laylar kontrollerinelen çı kar. Bu tatsız olaylar kendi annelerinin elegerini anlamalarını saglar.
Three children who are extremely unhappy with their single ıııother, appeal to theirfriend Mrs. Cavour. She tel/s them of an a ncient spe/1 that can emse Ibe memOIJI of the ir mather cmd MU51C ON BOARD AIRBU5 340'5
AIRBU5 340 MÜZIK YAYlNLARI MüzikTürü
Kanal
Klasik Bat ı Müzigi 1 Opera Klasik Türk Müziğ i Müzikal Filmler ve Film Müzikleri Türk Hafif Müziği Pop Müzik
1 2 3 4 5
Un u tu l ınayan l ar
6
j azz Mode rn Müzikaller Easy Listen ing Nosta lji (Olclies) Ha rci Rock Çigan
Ka te Mazur is seni to Aji·ica to find the ra re Taita Falco11. 01ıce the re. sh e encoımters a mysterious hotel guest. Grant Orion, who takes her deep in to the rain forest to fiud her prize. She cannot he/jJ being drawn lo this alluring man, bul ajier a night Grant disappears and she is now being pursued by unlmown assai/an/s. W/hen she retums back to US she is the uiclim of an assasination a//empt . Tragical~y her }la nce gets kil/ed. white she is saued by Grc1111.
7 8 9 10 ll
12
Kanal
Soft Müzik Unutulmayanlar Klasik Türk Müz iğ i Türk Pop Müz i ğ i Pop Müzik Klasik Müzik Modern Müzika ller JULY
1994
1 2
3 4 5
6 7 8
9 10 ll 12
Tzigaııe
Etıtertainmetıt Selectiotı
Chamıel
2
Easy Listen ing
2
Unforgeıtables
3
4 5
Classical Turkish Music Tu rkisb Pop Music PopMusic Classical Music Modem Musicals
4 5 6 7 8
7 8
+
Classical Music Classica/ Turkish Music Film Music and Musica/s Turkish Pop PopMusic Unforgettable j azz Slage Musicals Easy Listening O/dies Rock
3
6
95
SKYLIFE TEMMU Z
Chamıel
MU51C ON BOARD AIRBU5 310'5
AIRBU5 310 MÜZIK YAYlNLARI MüzikTürü
Entertainment Selectimı
Geçmiş
1
Zaman Olur ki 1 ONCE UPON A TIME
., . .. ~ w..JI ıs-.>~1};-
. - de d' Allemapıe Amaana
iı TJıerapia,
Eski İsta nbul re hbe rlerinde, Tarabya, Rumeli; Beykoz, Anado lu yakas ının o nuncu iske le le ri o larak gösterilir. Farsça "tarab " sözcügü , fe rah-
---~I.$UJ ....:7
C'unstaJıtinop / e·
..
O Id
Tenth Stop on the Bosphorus
lık , saglı ga k av u ş ma k ,
sevinç a nl a ml a rın a gelir. O ysa daha eskilerde buraya "Fa rm a k eos" (zehirleyici) de ni yorınuş . Kü çük bir d e re nin agz ınd a ki Ta ra bya Kö yü 18' inc i y ü zy ıld a Fene rli as il za de lerin yaz lık ka şa n e l e ri , y a lıl a rı ile B oğaz i ç i ' nin e n özenli semtle rinden biriydi . Devlete ihanet ede n İpsila ntil erin görkemli çifte ya lıl a rı III . Selim 'in (1789-1807) bir fermanı ile müsade re edilmi ş ve Fransa Elçiligi'ne verilmi ş ti.
İngiltere
Elçiligi de Tarabya 'da bir ya zlık ya ptı se fa re th a n e le r se mti o ldu. İs kel eel e ise e lçile rin istasyone r dene n buh a rlı gemileri bağlı dururdu . İsta nbul ' un ilk turistik tesisleri Sümerpalas ve Toka tlı ya n da buradayrın ca,
By N ECDET SAKAO C':;LU
bur as ı
dı.
Kartpostal, 20'inci yü zy ıl baş ınd a ki m a n za ras ı ile Tara bya'yı ve deniz h a ma mını göste riyor. •
meaning poisonous. In the 18th century Tarabya, at the mouth of a smail river empty ing into the Bosphorus, was the summer resort of the Greek aristocrats known as Phanariotes. Here these wealthy families had magnificent mansions and waterfront ''ya/ıs ". The stately houses of the lpsilanti family was confiscated after they were f ound guilty of treason during the reign of Sultan Selim II/ (1789-180 7) and presented to the Frene h Embassy. The British promptly built their own summer residence here, and soon other nations followed suit. The private steamships of the f oreign ambassadors moored at the quay here all summer, and to accommodate f oreign guests Jstanbul 's first hotels, the Sümerpalas and Tokatlıyan, opened in Tarabya . Th is postcard shows the sea bathing pool at Tarabya at the tum of the 20th century. •
96
SKY LI FE TE MM UZ
Istanbul guides d ese ribe Taraby a and Beykoz as the tenth stops along the European and Asian shores of th e Bosphorus respectively . The word "ta rab " means joy and health, althoug h in earlier times this viiiage was known as Farmakeos,
+
JULY
1994
t
Otomotiv Sektörünün liderleri içın. Japonya'da 14 yıldır aralıksız olarak verilen bir ödül var: "En iyi Otomobil Ödülü. " Bu ödülü Honda severler iyi tanırlar . Ne zaman yeni bir model
güvenliği,
çevre duyarlığı ve dengesi bu başarı ile buluş masını sağlayan en önemli özellikleri. .. Bir de Honda ' nın "En iyi Otomobil"i üretme konusunüstün
GENEL
DISTR I B0T0R0
yakıVperformans
olması ,
Rl•
Anwinlı ı l=noirıotri ~Inn
"" HnndA Motor Co. Ltd. ortaldıllıdır.
Anadolu Honda Otomobilcillk A. Ş .
TÜRKIYE
üretse. Honda kazanır . Bu yıl Honda. yeni Accord 'u üretti ve sonuçlar açıklandı. Yeni Honda Accord - 1993-94 yılının "En iyi Otomobili ." Accord 'un global bir otomobil
daki tecrübesi. .. 94 yılının en iyisi Honda. daha önceki yıllarda kazandığı başanlara ek olarak 1991 - 92'de Civic ile "En iyi" seçi lmi şt ı. işte size Honda ' yı seçmeniz için bir sebep daha ...
'' En Iyi Otomobil" ödülünü ilk defa kazanm1yoruz.
•
YAPI KREDI ' NIN SO.YILI
TÜRI<İYE İLE RUSYA ARASINDAKİ TİCARİ İLİŞI<İLERDE YENİ BİR DÖNEM. Yapı
önemli bir rol üstlenecek, Türk getirecek, yeni imkanlar Ve
Rusya ' nın
ile
işbirli~i
Yapı
arasındaki
Kredi . Türkiye ile Rusya
iş dünyasına
kazandıracak
bir
ilişkilerde
yeni boyutlar
atılımı gerçekleştirdi.
en büyük üç bankasından biri olan Toko Bank
yaparak. Rusya'da yeni bir "banka" kurdu.
Toko Bank.
YAPITOI<OBANI(
Rusya Merkez Bankası'nın.
Rus
bankaları dışında yalnızca
Citibank. Credit Lyonnais, Credit
Suisse, Deutsche Bank gibi, verdi~i Yapı
ticari
Genel
dünyanın
Lisans'ın alınmasıyla
Kredi 'nin sahip
oldu~u Yapı
önde gelen
bankalarına
kurulan ve% 51'ine
Toko Bank, 15 Haziran
1994 'te faaliyete geçti*. Yapı
Toko Bank,
yararlanma
Yapı
imkanına
Kredi 'nin yaygın
şube a~ından
sahiptir. Bu imkan. Türkiye'nin her
yerinden, Rusya ile ticarette önemli bir
kolaylık sa~layacaktır.
Tümü Super Electronic Tele- Işlem ' le hizmet veren Yapı Kredi Şubeleri. Yapı
Toko Bank'a, Türk
sunmada önemli bir güç Yapı
iş dünyasına
hizmet
kazandırmaktadır.
Kredi. Rusya 'da yeni bir "banka" yaratarak. Türk
yatırı mcısına, işadamına.
bir yardımcı, yeni bir
ticari
kuru l uşlarına,
Rusya 'da yeni
danışman sa~lamış olmanın
sevincini ve
gururunu yaşamaktadır. •Yapı Toko Bank. Kamergersky Lane 615 Moskova 103009 Rusya Telefon (7 ·095) 292 ·18 39 292 03 30 Faks , (7·095) 956 19 72 Teleks , 414150 yato su
YAPI~KREDi
AT (W