SLBberichten 23 * september 2014

slbberichten Uitgave van SLBdiensten



Software én Onderwijs. Goed Geregeld.



Nummer 23



September 2014

Kennemer Lyceum Uniek BYOD-project Office 365 ProPlus Gratis!

Digitale leercontent

Nieuwe toepassingen van ICT

Inhoud 3 Redactioneel 3 Wat Wie Waar op het Web 4 NotebookNotities 4 Korte berichten 33 Column Mirjam Brand 35 App tips 36 Licentienieuws 38 Slim.nl nieuws 20

10 Theorie en praktijk gaan samen

Training en Advies organiseert trainingen, workshops, master­ classes, informatiebijeenkomsten en leverancierssessies om verdieping te geven aan de softwarelicenties uit het portfolio.

14 Office 365 gratis?!

Office 365 ProPlus, de desktopversie van Office 365, is gratis beschikbaar voor leerlingen.

16 Eén loket voor alle ICT

Stichting ION (Innovatief Onderwijs Nederland) biedt een solide infra­structuur, inclusief een cloudplatform met digitaal leermateriaal.

18 Leercontent past binnen onze dienstverlening

28

De cloud, virtualisatie en BYOD: er verandert veel in het onderwijs.

Door nieuwe mogelijkheden ontstaan nieuwe toepassingen van ICT en een vraag naar nieuwe software en diensten.

20 BYOD-project als uniek experiment

Het Kennemer Lyceum is een school ván en vóór leerlingen.

Een BYOD-project krijgt op zo’n school ook een ander signatuur.

24 Creativiteit is de toekomst

SLBdiensten heeft een nieuwe overeenkomst met Adobe afgesloten, de grootste leverancier ter wereld van creatieve, grafische, software.

28 Voer voor vergadertijgers

Veel vergaderingen? iBabs is een app waarmee op efficiënte en gestructureerde manier vergaderd kan worden. Zonder papier.

30 Stilte, opname!

24

Met Presentations 2Go FlipClass wordt het eenvoudig om goed visueel lesmateriaal te maken.

Colofon SLBberichten is een uitgave van SLBdiensten. Software én Onderwijs. Goed Geregeld.

Uitgever: SLBdiensten Redactieadres: SLBdiensten, Denise Kenter, Vierwindenstraat 149, 1013 LA Amsterdam, telefoon: 020-4201396, e-mail: servicedesk@slbdiensten.nl Redactie: Denise Kenter, Jan Petit (SLBdiensten), Marjolein Houweling (U-Cap) Vormgeving: Cynthia Schalkwijk (U-Cap) Foto’s: Cynthia Schalkwijk (U-Cap). Wilt u meer exemplaren ontvangen van SLBberichten dan kunt u een e-mail sturen naar servicedesk@slbdiensten.nl. U kunt SLBberichten, ook de eerder verschenen nummers, bekijken en downloaden via www.slbdiensten.nl. Typefouten en prijswijzigingen voorbehouden.

2  slbberichten

Redactioneel Relevantie voor het onderwijs Iedere dag doen we ons best om een portfolio van producten en diensten samen te stellen voor het onderwijs, dat relevant en actueel is. Adobe, de grootste leverancier van grafische producten ter wereld, mag in dat portfolio zeker niet ontbreken.

We zijn er trots op dat we u een nieuwe Adobeovereenkomst kunnen aanbieden. Adobe-producten worden door veel onderwijsinstellingen gebruikt.

De software wordt ook steeds intensiever gebruikt door docenten en leerlingen voor het maken van les­ materiaal en huiswerk en is daarmee nog relevanter.

Ook deze zomer was Nederland via Slim.nl vertegenwoordigd op het WK Office, in Disneyland, VS. Daar streden leerlingen uit ruim 90 landen met elkaar op het gebied van vaardigheden met Office-producten.

Het is indrukwekkend te zien hoe goed de skills van

leerlingen ontwikkeld zijn op het gebied van deze software, die evenals Adobe-software, dagelijks in het bedrijfsleven wordt gebruikt. Het zijn vaardigheden die heel relevant zijn voor hun toekomst.

Graag stellen we Roel Smit aan u voor. Roel is ­database-marketeer. Met zijn komst zijn we beter in staat om u, andere scholen en Slim.nl-klanten nog meer op maat te informeren over nieuws, ­ontwikkelingen en nieuwe leveranciers die relevant kunnen zijn in uw situatie.

Wij staan altijd open voor suggesties hoe wij onze relevantie voor u nog verder kunnen verhogen.

Aarzel niet om uw vragen of ideeën hierover met ons te bespreken!

Jeroen Borgsteede Directeur SLBdiensten en Slim.nl

Wat Wie Waar op het Web www.edtechmagazine.com Engelstalig website, in combinatie met tijdschrift in print en nieuwsbrief.

Focus op techniek, specifiek voor K-12 IT-specialisten.

activiteiten die verder verspreid over het internet te vinden zijn.

FollowMe @ict_op_school informeert over de laatste toepassingen en trends in het onderwijs.

www.agkennisbank.nl Schatkist aan whitepapers over uiteen­ lopende IT-onderwerpen. Van business cases, eBooks en onderzoeksrapporten tot tips en webcasts. De website van de kennisbank is onderdeel van de ­Automatiserings Gids (AG).

http://ictoblog.nl Onderwijs- en ICT-blog van Pierre Gorissen, senior consultant ICT en Onderwijs bij Fontys Hogescholen.

Zijn belangrijkste aandachtspunten zijn het gebruik van ICT in het onderwijs en hergebruik van educatieve content, elektronische boeken, web 2.0, social software, weblectures en leertechnologie specificaties en standaarden. Zijn blog is vooral een verzamelplek van zijn

@jeroencl 21 century learning, language teaching, online reading comprehension. @BiancaBerndsen MBO-adviseur, mediacoach. @MarijeHoek ROC van Twente, ICT in de klas, digitale didactiek.

Heeft u ook een ­interessante website?

Laat het ons weten via servicedesk@ slbdiensten.nl

slbberichten  3

NotebookNotities Beurzen en congressen

Agenda workshops SLBdiensten

29 en 30 oktober

Infosecurity The Internet of Things is een naam voor het fenomeen dat apparaten in verbinding staan met een draadloos internetnetwerk en dus in verbinding staan met elkaar. De apparaten kunnen zelfstandig met elkaar communiceren. Maar zoals bij elke nieuwe technologie, zijn er nog een aantal uitdagingen die aangepakt moeten worden ter voorbereiding op the Internet of Things.

Er moet een betrouwbaar en veilig netwerk worden beheerd als basis voor alle nieuwe verbindingen binnen the Internet of Things.

Er moeten nieuwe beheer­oplossingen komen om ervoor de zorgen dat alle nieuwe techno­logieën ook met the Internet of Things beheerd kunnen worden. Locatie: Jaarbeurs, Utrecht.

Meer informatie: www.infosecurity.nl

SLBdiensten organiseert regelmatig evenementen, sessies, trainingen en webinars voor ICT-coördinatoren, beleidsmedewerkers, vakdocenten en andere medewerkers van instellingen in het VO en MBO. Hierbij een overzicht van aankomende activiteiten. Deelname is gratis.

30 september

Informatiesessie Applicatie & desktop virtualisatie (met DELL vWorkspace)

19 november

2 oktober

i&i conferentie

Workshop Effectief en papierloos vergaderen

De i&i conferentie wordt dit jaar weer gehouden in het Media Plaza in Utrecht. Het thema van de dag is ‘Maatwerk met ICT’.

Het programma zal worden samengesteld aan de hand van drie hoofd­lijnen: Informatica, Maatwerk in de praktijk en Visie op maatwerk.

Meer informatie: www.maatwerkmetict.nl

7 oktober

28 november

4 november

TEDxAmsterdam

Informatiesessie Barracuda en Sophos

TEDxAmsterdam vindt plaats in de Stadsschouwburg in Amsterdam.

Het evenement wordt ook uitgezonden via een live webstream.

Meer informatie: www.ted.com/tedx/events/11725 en www.tedxamsterdam.com

Training Backup Exec van Symantec 9 oktober

Workshop Flipping the classroom

6 november

Informatiesessie Mobile functionaliteit en planbord (met TOPdesk) 13 november

Informatiesessie Virtuele omgeving – backup, herstel en repliceer met Veeam software Zie ook pagina 10-13 en www.slbdiensten.nl servicedesk@slbdiensten.nl

4  slbberichten

Korte berichten Doe mee met ons lezersonderzoek!

Nieuwe collega

SLBdiensten houdt een lezersonderzoek onder de lezers van SLBberichten. Doel is om meer inzicht te krijgen in de behoeften en verwachtingen van onze lezers. SLBberichten is een belang­rijk element in de communicatiemix van SLBdiensten en Slim.nl en daarom is het van belang om goed de vinger aan de pols te houden en in te spelen op eventuele andere wensen van de lezersgroep. In de wereld van ICT en het onderwijs verandert immers veel - én snel.

Dat betekent dat ook onze communicatie zich moet blijven ontwikkelen om goed aan te sluiten op nieuwe vragen.

We hopen dat u even wilt kijken op www.slbdiensten.nl, waar u de link aantreft om de vragen te beantwoorden!

Back2School 1 September zijn alle scholen weer gestart en zijn we ook bij Slim.nl van start gegaan met de Back 2 Schoolcampagne. Tot 12 oktober kunnen studenten en docenten bij Slim.nl extra voordelig verschillende producten kopen en leuke prijzen winnen. Goed voorbereid het schooljaar in?

Kijk dan op slim.nl/back2school voor alle actieproducten.

Roel Smit is sinds 1 mei een nieuwe medewerker van SLBdiensten. Roel is database-marketeer en gespecialiseerd in alle vormen van database-marketing. ‘Alles wat met data en marketing te maken heeft’, zo omschrijft hij zijn vakgebied.

‘Dat heb ik voor diverse bedrijven gedaan. En nu bij SLBdiensten.’

Big data is helemaal ‘in’, erkent hij. ‘Veel bedrijven proberen zoveel mogelijk data te vergaren. Om er vervolgens niets mee te doen. Maar het is veel efficiënter om minder gegevens te verzamelen en er méér mee doen.’

Bij SLBdiensten treft Roel een mooie uitdaging. ‘Er is veel informatie voor handen waarmee iets kan gebeuren om beter tegemoet te komen aan de wensen en behoeften van de klant.’

Een eerste voorbeeld is de personalisering van de nieuwsbrieven die SLBdiensten verstuurt. ‘We kunnen een zogenaamde datakubus bouwen van de gegevens waarover we beschikken en zo zien welke informatie interessant is voor welke klant. Dan kunnen we doelgericht communiceren en hoeven we de klant niet te vervelen met een mailtje over een product dat hij al een half jaar geleden heeft aangeschaft.’ Achter de schermen zijn al een aantal stappen gezet om de bestaande database te verbeteren.’ We kunnen dankzij het nieuwe CRM-systeem beter beantwoorden aan de wensen van onze klanten.’

Roel komt uit het bedrijfsleven. ‘Het is heel apart om voor het onderwijs te werken. Ik kan als het ware eens een kijkje achter de schermen nemen. Heel leuk, vooral ook omdat ik dochters heb in de schoolgaande leeftijd. Maar in het onderwijs zijn er ook wel degelijk commerciële belangen, daarom probeert SLBdiensten zo goedkoop mogelijk in te kopen en zo veel mogelijk service te leveren.’ De eerste kennismaking is hem uitstekend bevallen. ‘SLBdiensten is een prettig bedrijf om in te werken. Het gaat er redelijk informeel aan toe en de sfeer is goed, maar er wordt ondertussen wel hard gewerkt.’ slbberichten  5

SLBdiensten Nieuwe website Slim.nl

Slimme site Slim.nl heeft een nieuwe website. De nieuwe webwinkel oogt rustiger, is klantvriendelijk en maakt diensten en producten kopen nog sneller en eenvoudiger. Wat is er allemaal veranderd?

Look en feel De gebruikers van de website zijn, zo bleek uit het laatste klanttevredenheidsonderzoek, goed te spreken over de webshop van Slim.nl. Maar er moet natuurlijk aansluiting blijven bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van webwinkelen.

Medewerkers van onderwijsinstellingen en leerlingen komen ook in webwinkels zoals bol.com en Wehkamp. Ze zijn dus gewend aan een hoge standaard in de manier van winkelen in webshops. Snelheid is daarbij belangrijk, maar ook het overzicht van producten en de mogelijkheid om makkelijk producten te kunnen vinden. De vindbaarheid van de website zelf, door middel van zoekmachines, is eveneens belangrijk. Uitgelichte populaire en speciaal geselecteerde producten zijn gebruikersvriendelijke hulpmiddelen om een klant te helpen bij het maken van de juiste keuze. De website is ook goed te bezoeken via de tablet.

Productpresentatie Het aanbod van producten is overzichtelijker geworden. Wie de keuze heeft gemaakt voor – bijvoorbeeld – een Office-product, hoeft niet de pagina af te speuren op zoek naar de juiste versie.

Door simpelweg dóór te klikken, vindt de gebruiker middels een keuzemenu welke versie hij hebben wil: Nederlands of Engels, het juiste besturingssysteem en, indien van toepassing, het gewenste medium zoals een download of dvd. De product­informatie wordt, waar het zinvol is, uitgebreid met korte instructiefilmpjes waarop te zien is wat de mogelijkheden van het product zijn en hoe het werkt.

Aparte doelgroepen Medewerkers en studenten hebben een eigen homepage gekregen op de website. De benadering van een zakelijke gebruiker die een database-product wil aanschaffen, is een andere dan die van een student op zoek naar de meest geschikte Office-versie.

SLBdiensten heeft steeds meer digitaal leermateriaal in het portfolio. Ook deze e-learning kan via Slim.nl door docenten worden besteld. Het aanbod aan trainingen, workshops, leverancierssessies en andere vormen van (bij)scholing bij SLBdiensten is onder de rubriek ‘Training’ ondergebracht. Voor bepaalde trainingen kan op Slim.nl tevens een toegangsbewijs worden besteld.

6  slbberichten

Klantvriendelijk Na het inloggen kan de klant terecht in zijn eigen, gepersona­ liseerde omgeving. Daar kan hij of zij in één oogopslag de status van bestellingen zien, de orderhistorie met verzenddata en het betalingsoverzicht. Handig is ook dat de installatiecodes en serienummers nu bij de downloads staan en niet meer op een andere plek.

Restyling homepage SLBdiensten.nl Ook de homepage van de SLBdiensten website ondergaat een vernieuwing. Het aanbod van diensten en producten van SLBdiensten is fors gegroeid, met name met nieuwe onderdelen zoals Leren & Certificeren en Training en Advies.

De homepage krijgt een nieuwe indeling. De licenties blijven het belangrijkste element van de dienstverlening, maar de nieuwe onderdelen staan prominenter aangegeven.

In de aangepaste vormgeving zal ook de agenda met de aankomende evenementen beter tot zijn recht komen.

Voor meer informatie: Jan Petit jan.petit@slbdiensten.nl

slbberichten  7

SLBdiensten Nederlands Kampioen Office Word 2010 op WK Microsoft Office in Disneyland

We are the champions!

De Nederlands Kampioen Office Word 2010, Jonathan van den Brink, reisde op uitnodiging van SLBdiensten af naar Disneyland Anaheim in California (VS). Daar mocht hij de eer van Nederland op het Microsoft Office Specialist World Championship verdedigen. Een hele uitdaging, want studenten uit heel de wereld deden mee.

Het wereldkampioenschap wordt georganiseerd door Certiport, de organisatie waar leerlingen het MOS of MTA-examen kunnen afleggen. Wereldwijd hebben het afgelopen jaar ongeveer één miljoen studenten zich gecertificeerd in MOS. Circa 91 landen waren vertegenwoordigd op het WK MOS (Microsoft Office Specialist) of het WK ACA (Adobe Certified Associate, de certificering voor Adobe op onderdelen zoals Photoshop, Illustrator, Dreamweaver, etc.). Nederland was dit jaar voor de derde keer vertegenwoordigd. Jonathan haalde het afgelopen schooljaar zijn MOS-certificaat Word 2010. Met de hoogste score én de snelste tijd van Nederland. Daarmee werd Jonathan Nederlands kampioen Microsoft Office Word 2010.

Jonathan studeert ICT-beheer niveau 4 aan het ROC Rivor. Hij zit nu in het tweede jaar. ‘Wij kregen op school de mogelijkheid aangeboden om het MOS-examen te doen’, vertelt Jonathan.

‘Ik dacht: “dat is mooi meegenomen” en heb de examens gedaan. Vervolgens werd ik, vrij onverwacht, door SLBdiensten uitgenodigd om naar Amerika te gaan, omdat ik Nederlands Kampioen was geworden.’

En zo stapte Jonathan samen met Ymke Manders van SLBdiensten in het vliegtuig naar Disneyland. ‘We hebben een heel leuke week gehad met een hoop lol’, blikt hij terug.

‘Ik heb er veel interessante connecties bij. Het examen zelf was een beetje anders dan verwacht. Ik ben geen wereld­ kampioen geworden. Dat vind ik wel erg jammer.’

Op de middelbare school had Jonathan al een warme belang­ stelling voor ICT. ‘Samen met een vriend heb ik geprobeerd om een oude computer weer aan de praat te krijgen. We hebben hem uit elkaar gehaald, wat andere onderdelen erin gedaan, en ook weer oude onderdelen. Uiteindelijk deed de computer het weer. Nou ja, de dag daarna crashte hij weer, maar vanaf 8  slbberichten

‘Het is heel belangrijk om wat extra’s te kunnen laten zien aan mijn toekomstige werkgever.’ toen kreeg ik steeds meer interesse voor ICT.’ Hij koos voor een ICT-opleiding en startte zelfs een eigen bedrijf: Van den Brink IT. ‘Af en toe een website’tje maken of mensen thuis helpen als ze problemen hebben’, relativeert hij. ‘Ik vind dat leuk om dat onder een officiële naam te kunnen doen. Het is parttime, hoor.’

Met zijn opleiding en de stage die hij volgt, zijn het drukke dagen voor Jonathan. ‘Ik werk nu bij een bedrijf in de metaalindustrie dat onder andere trailers maakt voor vrachtwagens en tanks. Ik moet een nieuw netwerk gaan aanleggen met een ander bedrijf dat ze hebben overgenomen. Daarvoor moet ik onder meer een nieuwe server opzetten met een domeinserver. Ik moet zorgen dat beide bedrijven gekoppeld worden. Daarnaast moet de website vernieuwd worden.’

Jonathan heeft inmiddels ook al MTA-examens gedaan (Microsoft Technology Associate). ‘Operating System Fundamentals. Vond ik wel makkelijk. Als ik de mogelijkheid krijg, zou ik ook graag MCSA-examens willen maken. Ik haal graag zoveel mogelijk certificeringen terwijl ik op school zit, want ik snap dat het heel belangrijk is om wat extra’s te kunnen laten zien aan mijn toekomstige werkgever. Ik heb het examen Word 2010 gedaan

en Powerpoint 2010. Daarna konden we Excel nog doen, maar daar had ik geen tijd voor. Dat ga ik volgend jaar nog doen. Ik zou ook graag de examens van 2013 willen doen. Want dan ga je ook met een papiertje van school van een nog recentere versie.’

Leren & Certificeren In onze kenniseconomie neemt het belang van ICT-­vaardig­ heden toe. SLBdiensten speelt hier met Leren & Certificeren op in. Met ‘Leren’ geeft SLBdiensten informatie over de leermogelijkheden in het portfolio, zoals e-learning van onder andere Microsoft. Certificeren gaat over het proces van certificatie en het afnemen van examens voor MOS (Microsoft Office Specialist) of MTA (Microsoft Technology Associate).

Certificering maakt de meerwaarde van de opgedane vaardigheden aantoonbaar. Met certificaten onderscheiden leerlingen zich op de arbeidsmarkt. Ze krijgen daardoor vaak betere stagemogelijkheden en bereiken een hogere productiviteit. Ook voor medewerkers is het behalen van certificaten de moeite waard, omdat het een uitstekende vorm van bijscholing is.

Doe mee!

Het WK MOS vindt volgend jaar plaats in Texas, VS. Om mee te dingen voor het WK MOS dient een student een MOS-examen voor Word of Excel 2010 of 2013 te maken.

Voor het examen wordt gevraagd of hij (of zij) wil dat de examenresultaten mogen worden meegenomen voor het WK, hier moet hij een vinkje bij zetten. Dan tellen de resultaten van de student automatisch mee. Natuurlijk geeft een hoge score en snelle tijd de doorslag. Een school kan tegen weinig extra kosten deze examens aanbieden. Hiervoor is alleen een Certiport-testcenter nodig, in werkelijkheid niet meer dan één of meerdere pc’s waar de testsoftware op staat geïnstalleerd. SLBdiensten kan ondersteuning leveren bij dit proces. Neem contact op met Ymke Manders, ymke.manders@slbdiensten.nl.

Voor meer informatie: Ymke Manders, ymke.manders@slbdiensten.nl

slbberichten  9

SLBdiensten Vier vragen over Training en Advies

Theorie en praktijk gaan samen Trainingen, workshops, masterclasses, leverancierssessies. Training en Advies wordt steeds belangrijker. Denise Kenter, Communicatie-adviseur bij SLBdiensten, vertelt over het hoe en waarom. ‘Centraal staat de vraag hoe ICT aan het onderwijs kan bijdragen.’

Wat doet Training en Advies?

‘Training en Advies (onderdeel van TAC TIX) organiseert trainingen, workshops, master­classes, informatiebijeenkomsten en leverancierssessies om verdieping te geven aan de software­ licenties uit het portfolio. De gedachte hierachter is om met ICT een verbinding te leggen met de onderwijspraktijk. Het onderwijs zelf, maar ook het beheer en de administratie en dergelijke.

Ons aanbod van opleidingen varieert in tijdsduur van een sessie van een halve dag tot een workshop van een dag en zelfs masterclasses die meerdere dagen duren. Maar altijd zijn de bijeenkomsten inter­actief, de deelnemers kunnen zelf aan de slag. De persoonlijke kennisoverdracht en het contact met een trainer, of een leverancier, is heel belangrijk. Het aanbod wordt voortdurend geoptima­liseerd, in overleg met de deelnemers en onze klanten. En via onze Servicedesk en het rechtstreeks contact dat onze medewerkers met scholen hebben, weten we goed waar vraag naar is.’

Wat is de achtergrond?

‘Onderwijsinstellingen sluiten via SLBdiensten goed en voordelig licenties af, maar daaraan gaan al belangrijke keuzes vooraf.

Hoe kies je de juiste software? Welke beleidsbeslissingen liggen daaraan ten grondslag? Hoe kan de software optimaal worden ingezet? Hoe kan een systeem als Sharepoint maximaal worden benut en hoe kunnen ICT-projecten worden geïmplementeerd?

Onze klanten krijgen met dergelijke vraagstukken te maken en we rekenen het tot onze dienstverlening om ze hierbij te ondersteunen.’

‘Al drie jaar geleden zijn we in samenwerking met onze partner APS IT-diensten gaan onderzoeken hoe we het onderwijs hierbij kunnen ondersteunen. Er leeft zowel bij het primair als het voortgezet onderwijs behoefte aan meer inhoudelijke onder­ steuning over onze producten. Vervolgens is TAC TIX opgericht, 10  slbberichten

‘Er is grote behoefte aan meer inhoudelijke informatie over onze producten.’ waarin al onze gezamenlijke initiatieven op het gebied van Training en Advies worden ondergebracht. APS IT-diensten verzorgt in het kader van TAC TIX ook studiereizen (het TIX-gedeelte), naar onder andere grote onderwijsbeurzen en -congressen, maar ook naar Redmond (VS), waar het hoofdkantoor van Microsoft is gevestigd en naar Singapore.’

Voor wie zijn de trainingen?

‘De doelgroep van Training en Advies verschilt feitelijk per bijeenkomst en onderwerp. Op de website staat per training aangegeven voor wie de bijeenkomst specifiek bestemd is.

Vaak zijn dat ICT-coördinatoren en systeembeheerders, maar het kunnen ook docenten zijn. En soms bestuurders en het managementteam. We zijn een paar jaar geleden begonnen met trainingen en workshops die in het teken stonden van de mogelijkheden van een bepaalde licentie en van bepaalde software. Deze trainingen waren vooral gericht op ICTcoördinatoren en systeembeheerders. Maar met de opkomst van digitale leermiddelen en de toename van software voor leercontent, rekenen we ook docenten tot onze doelgroep.

De vraag naar inhoudelijke kennis van software in combinatie met de didactische mogelijkheden neemt toe. Met name peer-

to-peer-communicatie, met collega’s praktijkervaringen uitwisselen, is daarvoor heel geschikt. En de ICT-coördinatoren willen vandaag de dag hun docenten ook graag input kunnen geven op het inhoudelijke vlak.’

Hoe ziet het aanbod eruit?

‘SLBdiensten biedt een gevarieerd aanbod ter ondersteuning.

Van een opleiding om basiskennis op het gebied van Sharepoint te verwerven tot aan de uiterst intensieve Masterclass Sharepoint. Ook plaatsen we relatief onbekende onderdelen van Office 365 voor het voetlicht, zoals met ‘OneNote in de klas’. Als we een nieuw product in ons portfolio hebben, organiseren we een zogenaamde leverancierssessie, als een soort kennismaking met de leverancier en de software.

We richten ons niet alleen op ondersteuning bij het gebruik van producten en toepassingen, maar ook advisering over actuele ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en ICT. Het afgelopen jaar hebben we de eerste BYOD-sessie georganiseerd. Er leven veel vragen over dit onderwerp: wat houdt BYOD nu feitelijk in en welke stappen moet de school doorlopen om BYOD in te voeren?

Elke school heeft andere vragen, maar het traject dat een school moet volgen, is vrijwel altijd hetzelfde. We hebben een trainer in de arm genomen die gespecialiseerd is in dit soort trajecten en scholen ook daadwerkelijk ondersteunt bij de uitvoering. Zo kunnen we een echt praktijkgerichte workshop aanbieden.’

Op de volgende pagina’s vindt u een overzicht van alle sessies, trainingen en webinars voor de komende maanden.

slbberichten  11

SLBdiensten Gratis informatiesessies bij SLBdiensten SLBdiensten organiseert evenementen, sessies, trainingen en webinars voor ICT-coördinatoren, beleids­medewerkers, vakdocenten en andere medewerkers van instellingen in het VO en MBO. Van papierloos vergaderen en flipping the classroom tot aan virtualisatie.

30 september

Informatiesessie Applicatie & desktop virtualisatie (met DELL vWorkspace) Vandaag de dag verandert het onderwijs in een rap tempo. De intrede van ICT is niet meer weg te denken in een schoolomgeving. Trends komen en gaan maar duidelijk is dat virtualisatie een belangrijke rol inneemt in hoe organisaties informatie van en naar hun gebruikers ontsluit. Parallel aan deze ontwikkeling staan scholen voor complexe uitdagingen. Hoe te kunnen blijven inno­ veren en tegelijkertijd toch besparen? Voor instellingen die de mogelijkheden aan het onderzoeken zijn van een beheersplatform voor applicatie & desktop virtualisatie die meerdere desktop virtualisatietechnieken en -technologieën samenvoegt, en voor instellingen die hier reeds mee werken en meer willen weten.

onderwijs. En natuurlijk kunt u zelf aan de slag om een flipped classroom-opname te maken en online te zetten.

4 november

Informatiesessie Barracuda en Sophos, veiligheid voorop!

Barracuda en Sophos zijn twee volwaardige alternatieven voor Microsoft Forefront Threat Management Gateway (TMG). Microsoft stopt op 14 april 2015 met de mainstream support voor TMG. De software blijft verder gewoon werken, maar er zijn vanaf die datum geen updates meer, en geen technisch support zonder specifiek extended support-contract. Kom dus langs als u op zoek bent naar vervanging.

6 november 2 oktober

Workshop Effectief en papierloos vergaderen Regelmatig vergaderen? Dat kost vaak bergen papier.

In deze workshop maakt u kennis met iBabs, een app die tijd en papier (en energie) bespaart. Deze workshop is ook heel interessant voor het directiesecretariaat: u kunt de secretariaats­medewerkers gerust uitnodigen de workshop bij te wonen.

Informatiesessie Mobile functionaliteit en planbord (met TOPdesk) Het organiseren van de helpdesk processen voor onderwijsinstellingen die verspreid zijn over meerdere locaties is een uitdaging. Deze themamiddag legt uit hoe dit georganiseerd kan worden door o.a. gebruik te maken van de mobile ­functionaliteiten en het planbord van TOPdesk.

13 november 7 oktober

Training Backup Exec van Symantec Voor instellingen met een Symantec-licentie of potentiële interesse.

Informatiesessie Virtuele omgeving – backup, herstel en repliceer met Veeam software Veeam software en SLBdiensten organiseren de sessie ‘Virtuele omgeving – backup, herstel en repliceer met Veeam software’. Over de mogelijkheden van Veeam software binnen uw gevirtualiseerde omgeving en hoe de diverse producten werken.

9 oktober

Workshop Flipping the classroom De classroom flippen? Maar waar te beginnen en welke software te gebruiken? In deze workshop, die SLBdiensten samen met Learning Valley organiseert, kunt u de mogelijkheden ontdekken van Presentations 2Go FlipClass.

Dit is software waarmee u heel eenvoudig zelf opnamen kunt maken en presenteren. U krijgt een overzicht van de diverse mogelijkheden voor het inzetten van video in het

12  slbberichten

18 november

Workshop Digitale rekenmethode Stimmit Workshop Digitale rekenmethode voor uw studenten.

In samenwerking met Stimmit. Bedoeld voor ICT’ers én rekendocenten. Stimmit Rekenen is een volledige adaptieve rekenmethode met handige functionaliteiten voor zowel leerlingen als docenten.

Webinars

Training en Advies (TAC TIX)

Op de website Technologie & Onderwijs kunt u diverse webinars volgen. Ook staan er ruim 20 webinars op die u alsnog kunt terugkijken. Denk daarbij onder meer aan: Office 365, Azure, One Note en IT Academy.

De volgende betaalde trainingen en workshops ­vinden plaats bij APS IT-diensten in Utrecht:

De komende weken staan op het programma:

18/19 september, 30/31 oktober, 11/12 december

Tweedaagse Masterclass SharePoint 2013 1 oktober

Toepassingsmogelijkheden en inrichtingsprincipes van SharePoint 2013 voor schoolbestuur.

IT Academy en voorbereiding op MOS-examen Voor zowel leerlingen als docenten is goede beheersing van kantoorsoftware van groot belang. Daarom is er de IT ­Academy: een online leeromgeving voor Microsoft-software met bijzondere deelnamemogelijkheden voor het onderwijs.

In de Microsoft IT Academy kunnen alle medewerkers en studenten van uw instelling cursussen volgen in Microsoft Office (MOS) en technische Microsoft-software (zoals MTA), en hier een examen in afleggen. Tijdens dit webinar krijgt u niet alleen inzicht in het brede aanbod aan dit gratis cursus­ materiaal, maar besteden we ook aandacht aan certificering.

24 september

One Note Introductie in de grondbeginselen van OneNote.

25 september of 6 november

Office 365 Office 365 effectief en efficiënt implementeren.

8 oktober

2 oktober

Student Advantage

Masterclass samenwerken binnen Office 365

Microsoft stelt via het Student Advantage-programma Office 365 ProPlus kostenloos beschikbaar voor studenten.

Office 365 ProPlus is de ­desktopversie van Office die via een Office 365-omgeving aan leerlingen en studenten aan­ge­ boden wordt. Dit kunt u zelf regelen, of u kunt SLBdiensten dit voor u laten regelen. Voor VO- en MBO-instellingen die nog niets met Student Advantage doen, maar dit wel willen.

Binnenkort volgt ook een webinar over de Microsoft ­Scholenovereenkomst en registratie (voor VO- en MBO-instellingen) én een webinar over de Microsoft Campusovereenkomst (voor ROC’s).

Op www.slbdiensten.nl onder ‘Agenda’ vindt u het meest actuele overzicht.

Verdiep basiskennis over communicatiemogelijkheden.

13 november

Masterclass SharePoint 2013 voor experts Extra verdieping op de reeds verworven kennis en vaardigheden.

Voor meer informatie: Data en inschrijven: www.slbdiensten.nl servicedesk@slbdiensten.nl

slbberichten  13

Achtergrond Een uniek aanbod

Office 365 gratis?!

Office 365 ProPlus, de desktopversie van Office 365, is gratis beschikbaar voor leerlingen. Elke week maken er meer scholen gebruik van deze unieke aanbieding.

Duizenden leerlingen hebben al via Slim.nl Office 365 ProPlus gedownload.

‘Office gratis?’ Op het Ostrea Lyceum in Goes, waar Frans Peeters ICT-coördinator is, vielen de leerlingen van hun stoel van verbazing. Een volledig werkende, legale versie van Office zomaar gratis? Op vijf apparaten? En ook nog permanent geldig? ‘Het is zeker een probeerversie, meneer, zeiden ze tegen me’, lacht hij.

Onder de naam Student Advantage kunnen leerlingen sinds mei dit jaar kosteloos gebruikmaken van Office 365 ProPlus, de desktopversie van Office 365. De aanbieding is voor alle onderwijsinstellingen die een Microsoft-licentie hebben afgesloten via SLBdiensten. Voor scholen zonder eigen Office 365-omgeving regelt SLBdiensten toegang voor de leerlingen, via de eigen Office 365-omgeving.

Ramon Zuidervaart, Licentiemanager bij SLBdiensten, begrijpt de verbazing bij de leerlingen van Frans wel. ‘Het is een uniek aanbod’, zegt hij. ‘Hiermee wil Microsoft Office 365 nog meer binnen bereik van leerlingen en studenten brengen. Dit speelt met name in de Verenigde Staten, maar in Nederland profiteren bijna alle leerlingen en studenten hiervan mee, omdat vrijwel alle onderwijsinstellingen in ons land een Microsoft-licentie hebben afgesloten bij SLBdiensten.’

Het Ostrea Lyceum en het St. Michael College in Zaandam waren bereid om samen te werken met SLBdiensten voor het testen van de Office-omgeving. ‘Soms haperde er wat en kwam er een vreemde melding’, zegt Frans. ‘Maar alles kon worden opgelost.’ Ramon kan dat beamen. ‘Het is belangrijk om te weten wat te doen in welke fase. We wilden zeker weten dat we de processen zo gebruikersvriendelijk mogelijk hadden ingericht, zodat we zonder problemen grote aantallen scholen en leerlingen kunnen bedienen.’

Banners, posters, flyers Tot aan het begin van de vakantieperiode hebben ongeveer 5.000 leerlingen via Slim.nl Office 365 ProPlus gedownload.

14  slbberichten

‘SLBdiensten heeft een promotiepakket ontwikkeld, met banners, kant-en-klare mailings en posters.’

Elke week gaan er een paar scholen over. Ramon licht de procedure toe: ‘Op het moment dat scholen zich bij ons melden, neemt Nancy Schneider, Communicatie-adviseur Onderwijs bij SLBdiensten, contact met hen op om te ­over­ leggen over de te volgen tijdlijn. We hebben een promotie­ pakket ontwikkeld, met banners, kant-en-klare mailings en posters. Hiermee kan de school zelf de leerlingen informeren over de beschikbaarheid van gratis Office 365 ProPlus.’

Frans was erg blij met de ondersteuning: ‘Ik ben ontzettend geholpen door SLBdiensten met de communicatie van het project. Ik kon gebruikmaken van kant-en-klare e-mails met aangeleverde tekst voor de ouders en de leerlingen en met banners op naam van de school voor op de website.

Het was een kwestie van de aangeleverde materialen plaatsen op de leerlingen- en ouderportalen en het feest kon beginnen!’

In de aula en de gangen kon hij de posters hangen waarop de aanbieding in grote letters stond vermeld. Op het Ostrea Lyceum maakte al ruim een derde van de 2.100 leerlingen gebruik van de aanbieding. Frans verwacht dat er nog meer leerlingen zullen volgen. ‘Met één e-mailadres kun je vijf

Ook profiteren van Student Advantage?

Scholen kunnen zich aanmelden bij de Servicedesk van SLBdiensten, servicedesk@slbdiensten.nl.

Om Office 365 ProPlus via de eigen instelling beschik­ baar te stellen aan leerlingen, kunnen instellingen via de Microsoft Online Services-overeenkomst het product Office 365 ProPlus bestellen. De school heeft Office 365 én de uitrol van Office 365 ProPlus in dat geval in eigen beheer.

De andere mogelijkheid is dat SLBdiensten via de Office 365-omgeving van Slim.nl de toegang tot Office 365 ProPlus voor de leerlingen regelt. Deze laatste optie is de aangewezen weg als een instelling (nog) geen gebruik maakt van Office 365 of de Office 365-omgeving, of als de school nog niet voldoende is ingericht om Office ProPlus aan de leerlingen aan te bieden.

SLBdiensten kan scholen een compleet commu­ nicatiepakket aanbieden, voor de communicatie aan de leer­lingen. Elke school kan hier gratis gebruik van maken.

App op iPad Student Advantage werkt ook op een iPad. Er was al een app beschikbaar, Office Web Apps, maar daarmee kunnen alleen een aantal beperkte functies uitgevoerd worden. installaties van Office maken!’, zegt hij. ‘Zo’n aanbod laat je niet gauw lopen.’

En medewerkers?

De aanbieding kwam vrij kort voor de zomervakantie. ‘Veel scholen nemen de aanbieding nu op in hun boekenlijst voor het nieuwe schooljaar’, zegt Ramon. ‘De verwachting is dat ongeveer 80 procent van de leerlingen Office zal gaan gebruiken. Als er scholen blijken te zijn die met het leerling­ aantal achterblijft bij de verwachting, zullen we ze benaderen om te kijken waar dat aan ligt.’

De aanbieding geldt alleen voor leerlingen. Medewerkers hebben al een apart Thuisgebruik-programma, dat via Slim.nl is geregeld.

Om zelf te kunnen produceren, kunnen de volledige apps van Word, Excel, PowerPoint en OneNote uit de Appstore worden gedownload (gratis). Het activeren van de app gaat via het Office 365-account van de leerling.

Voor meer informatie: Ramon Zuidervaart ramon.zuidervaart@slbdiensten.nl Nancy Schneider nancy.schneider@slbdiensten.nl

slbberichten  15

Achtergrond Solide infrastructuur en gedegen cloudplatform

Eén loket voor alle ICT Stichting ION (Innovatief Onderwijs Nederland) biedt een solide infrastructuur, inclusief een cloudplatform met digitaal leermateriaal. De aanbieding is exclusief voor het voortgezet onderwijs. SLBdiensten verzorgt het administratieve proces voor de scholen.

Uit de Vier-in-Balansmonitor 2013 van Kennisnet blijkt duidelijk dat ICT meer en meer geïntegreerd raakt in het dagelijks onderwijs. Maar tegelijkertijd blijkt ook dat het rendement dat uit de ICT-toepassingen wordt gehaald, nog lang niet optimaal is. De manier waarop ICT wordt ingezet, sluit vaak nog onvoldoende aan bij de doelen die gesteld zijn. Kennisnet wijst erop dat de vier bouwstenen van het model, visie, deskundigheid, inhoud en ­toepassingen, en infrastructuur, niet altijd met elkaar in balans zijn. Karel Helsen, directeur van Stichting ION, onderkent dat.

‘Keten­innovatie is in het onderwijs niet vanzelfsprekend’, zegt hij.

‘Dat leidt ertoe dat scholen in een lastig parket kunnen zitten. Ze moeten bij álle uitgeverijen en marktpartijen langs. Daarom bieden wij het voortgezet onderwijs een kant-en-klaar cloudplatform, van de infrastructuur tot aan de content.’ Stichting ION sluit met dit initiatief naadloos aan bij het Doorbraakproject, een nieuw project van het Ministerie van OCW om de activiteiten op het gebied van ICT beter te stroomlijnen en op elkaar te doen aansluiten.

‘Wij participeren daarin op verschillende terreinen’, vertelt Karel.

Stichting ION presenteerde zichzelf op IPON 2013. Sindsdien ­hebben circa 80 scholen warme belangstelling getoond voor het cloudplatform. Karel: ‘Voor veel onderwijsinstellingen is het opzetten en beheren van een betrouwbare infrastructuur het grootste struikelblok. En een betrouwbare infrastructuur is een absolute noodzaak om digitaal onderwijs te kunnen aanbieden. Uiteraard moet het bestuur eerst een visie ontwikkelen op hoe het onderwijs en de ICT eruit moet zien, maar de infrastructuur is daar een afgeleide van. Zonder infrastructuur geen ICT, maar zonder beleid wordt de infrastructuur het ondergeschoven kind. In het beleid moeten de eisen voor de infrastructuur worden benoemd.’

In het voortgezet onderwijs is de diversiteit enorm, constateert Karel. ‘Bij sommige scholen is de infrastructuur heel professioneel verzorgd, ze hebben consultants ingehuurd en de ICT volledig uitbesteed. Daar is men helemaal klaar voor het digitale tijdperk.

Andere scholen hebben glasvezel, bijvoorbeeld omdat de gemeente het faciliteert, zoals in Amsterdam. Jammer genoeg zie je ook dat scholen moeten afhaken en zelfs teruggaan naar ADSL, omdat ze de kosten van glasvezel niet meer kunnen opbrengen.

16  slbberichten

Op andere scholen komt het voor dat een docent zelf maar Wi-Fi aanschaft in de winkel. Op zich een mooi eigen initiatief, maar niet goed voor de veiligheid. En dan zijn er ook scholen met welgeteld één computerlokaal en een modem in de bezemkast.’

Zonder zorgen Scholen willen graag ontzorgd worden op het gebied van infrastructuur.

‘Tal van bestuurders stellen dat scholen niet zelf de infrastructuur moeten beheren. Het is te complex. Op scholen heeft men vaak niet voldoende kennis daarvoor. Uitbesteden is in het bedrijfsleven al de gewoonste zaak van de wereld, maar in het onderwijs wil men er nog ­weleens huiverig voor zijn.’ Volgens Karel komt dat met name omdat onderwijs­instellingen bang zijn afhankelijk te worden, en vast te ­zitten aan één aanbieder.

Compleet pakket De Stichting Innovatief Onderwijs Nederland (ION) biedt een complete infrastructuur om een digitale leeromgeving te realiseren. De infrastructuur bestaat uit een draadloos netwerk binnen de schoollocatie, een internetverbinding die via een glasvezel­netwerk ontsloten wordt en een open ‘onder­wijs­ marktplaats’ waarop uitgeverijen en applicatie-ontwikkelaars digitale leermiddelen en onderwijsapplicaties aanbieden.

De school krijgt zo de beschikking over een zeer betrouwbaar draadloos netwerk dat volledig dekkend is binnen de school­ locatie, een betrouwbare glasvezelverbinding met hoge capaciteit én een altijd en overal via internet toegankelijk cloudplatform voor leerlingen, docenten en medewerkers.

Stichting ION neemt het beheer van de infrastructuur volledig over en functioneert als één enkel aanspreekpunt voor de dienst. Bij een eventuele storing is één telefoontje voldoende.

De school hoeft niet zelf meer uit te zoeken wie precies voor welk onderdeel van de ICT-infrastructuur verantwoordelijk is: ION zorgt voor de oplossing. De school heeft helemaal geen omkijken meer naar het beheer.

Ook de contentleveranciers hebben behoefte aan een goed functionerende infrastructuur op de scholen. ‘Begrijpelijk’, zegt Karel. ‘Als de infrastructuur van een school niet goed werkt, straalt dat af op de contentleverancier.

Wanneer de internetverbinding niet goed is of Wi-Fi ligt eruit of de glasvezelverbinding doet het opeens niet, door graafwerkzaamheden bijvoorbeeld – dan belt men vaak de leverancier van de content. Maar het ligt bijna nooit aan de applicatie als iets niet werkt.’

Stichting ION biedt haar (toekomstige) ­klanten een beheercentrum waar men ­meteen kan monitoren wat de oorzaak is van een storing. ‘Daarmee ontzorgen we de school én de dienstenleverancier.’ ­Voorwaarde is dat de Stichting de hele keten in beheer heeft. ‘Alleen dan kunnen we een goede performance garanderen.

De glasvezelverbinding, Wi-Fi en de ­contentleveranciers op de eigen ION-cloud.’

Het samenwerken van de private en publieke sector op het gebied van onderwijs en ICT is een uitdaging voor het onderwijs, maar zeker ook voor de betrokken commerciële partijen, stelt Karel. ‘Samenwerken is de enige manier om keteninnovatie te realiseren. En daar hebben scholen nu echt behoefte aan.’

Samenwerking met SLBdiensten

‘Samenwerken is de enige manier om keteninnovatie te realiseren.’

SLBdiensten verzorgt het administratieve proces voor Stichting ION. Bent u geïnteresseerd in de diensten van ION? Neem contact op met Tim Heuperman, tim.heuperman@slbdiensten.nl.

Voor meer informatie: Tim Heuperman tim.heuperman@slbdiensten.nl Stichting ION, Karel Helsen kh@esocietyplatform.nl

slbberichten  17

SLBdiensten Steeds meer leermiddelen worden digitaal aangeboden

Leercontent past binnen onze dienstverlening De cloud, virtualisatie en BYOD: er verandert veel in het onderwijs. De technologische ontwikke­ lingen raken ook het lesgeven zelf. Door nieuwe mogelijkheden ontstaan nieuwe toepassingen van ICT en een vraag naar nieuwe software en diensten. ‘SLBdiensten maakt ook het aanbod van digitale leermiddelen bereikbaar voor scholen’, zegt Jeroen Borgsteede, Algemeen Directeur.

De nieuwe manieren waarop ICT wordt ingezet, leidt tot het ontwikkelen van nieuwe software, door nieuwe leveranciers.

Steeds meer leermiddelen worden digitaal aangeboden en stapsgewijs komt het aanbod van SLBdiensten dichter bij het onderwijs zelf te liggen. Jeroen Borgsteede, Algemeen Directeur van SLBdiensten stelt: ‘De vraag naar software en licenties ontwikkelt zich. Tot voor kort ging het in onze dienstverlening aan het onderwijs vooral om zogenaamde generieke software, zoals databasesoftware, Office-producten en software ter ondersteuning van het operating systeem.

Producten die in de bedrijfsvoering, het secundaire proces, van betekenis zijn. Gaandeweg groeien we toe naar een portfolio waarin ook software die dichter bij het leerproces staat een grote rol speelt. Er melden zich nieuwe marktpartijen die het onderwijs willen benaderen met een volledig digitaal aanbod. Wij denken dat SLBdiensten van betekenis kan zijn voor scholen en voor deze leveranciers.

SLBdiensten probeert om ook dat aanbod bereikbaar te maken voor scholen. Dat past binnen onze dienstverlening.

Zo evolueert ons portfolio.’

Stap voor stap SLBdiensten biedt niet van de ene op de andere dag digitale leercontent aan. ‘De evolutie in het portfolio is stapsgewijs gegaan’, zegt Jeroen. ‘Zoals in het onderwijs zelf deze ontwikkeling geleidelijk is verlopen. Het begon enkele jaren geleden met de introductie in ons portfolio van dyslexie­ software, waarmee het leren op de computer toegankelijk(er) werd gemaakt voor leerlingen met dyslexie. Vervolgens werd mindmapping, het maken van een diagram om informatie te 18  slbberichten

‘Er komen nieuwe marktpartijen die het onderwijs willen benaderen met een volledig digitaal aanbod.’ ordenen, een trend in het onderwijs. Daarvoor was geschikte software nodig. Mindmapping ligt ook al dichter bij het leerproces zelf. De computer is bij uitstek geschikt om te repeteren, hierdoor kregen we steeds meer aanbod van oefensoftware. Daarna deed de remediërende software zijn intrede.’ Remediëren is problemen proberen te verhelpen door middel van gerichte hulp. ‘Leerlingen die meer of juist iets minder aankunnen, daar voorzien de standaardlesmethoden maar tot op zekere hoogte in. Vervolgens werd adaptief leermateriaal ontwikkeld. Vroeger was de docent degene die, op basis van het leerboek en aanvullend verzameld materiaal, een les adaptief maakte. Dat gebeurt natuurlijk nog wel, maar technologie kan er een dimensie aan toevoegen. Op dat gebied ontstaan allerlei nieuwe producten en initiatieven.

Er komen steeds meer methodes die dat adaptieve aspect in zich hebben.’ Het grote voordeel van digitaal adaptief leermateriaal is dat er een constante afstemming van de docent kan zijn met

de leerling en het leerresultaat. Jeroen: ‘Wat is het volgende wat ik de leerling ga aanbieden om een leercurve te bewerkstelligen naar zijn of haar capaciteiten? Dat is voor ieder kind anders.

Het heeft ook met de juiste analyse van leerprocessen te maken.

Als een leerling steeds hetzelfde type fout maakt, kun je met data-analyse het patroon herkennen.’

Andere contactpersonen Tot nu toe was de ICT-coördinator of de systeembeheerder meestal het eerste aanspreekpunt voor SLBdiensten voor de ICT op school. ‘Bij onze klanten aan de instellingskant, de scholen, praten wij voornamelijk met de IT-verantwoordelijke.

Dat kan ook de conrector of rector zijn, maar het contact vindt toch vooral plaats in de IT-hoek. De ICT-verantwoordelijke van een VO-school gaat meestal niet over de aanschaf van leermateriaal. Bij een ROC is de situatie nog anders, daar is de afdeling ICT soms zelfs in een ander gebouw gevestigd.

Het interessante is dat we vanuit Slim.nl het hele onderwijs kennen, we beschikken over een rijk databestand van docenten Wiskunde, Engels, Nederlands en noem het maar op. We kunnen de doelgroep eenvoudig bereiken en een relevant aanbod voor henzelf en hun leerlingen samenstellen en aanbieden.’

Nieuwe producenten In het prille begin van digitale leercontent waren het vaak docenten zelf die lesmateriaal ontwikkelden. ‘Muiswerk is daar een voorbeeld van. Als bedrijf is Muiswerk misschien geen grote speler in vergelijking met de grote educatieve uitgevers’, zegt Jeroen, ‘maar ze hebben een lange geschiedenis in het onder­ wijs en het bedrijf geldt zeker als één van de innovators op dit gebied.’ Ook leveranciers uit een andere hoek dienen zich aan.

Jeroen: ‘In het bedrijfsleven zijn ook veel opleidingen en wordt trainingsmateriaal aangeboden met behulp van de computer.

Deze ontwikkelaars en leveranciers willen hun leermateriaal ook graag voor het reguliere onderwijs beschikbaar maken.

Maar deze categorie van producenten heeft geen historie met scholen, ze kennen die onderwijswereld niet. Als ze goede content produceren, kan SLBdiensten van betekenis zijn voor hen. Met name voor partijen die nieuw op de markt komen, kunnen wij veel toevoegen.’

Voor meer informatie: Jeroen Borgsteede jeroen.borgsteede@slbdiensten.nl

slbberichten  19

Klant aan het woord Eric Driesen en Erik van der Vaart

‘Een groepje “Helden” in de organisatie heeft heel zorgvuldig gekeken hoe ze met een tablet kunnen werken in de klas.’

20  slbberichten

Samen met leerlingen en ouders

BYOD-project als uniek experiment Het Kennemer Lyceum is een school ván en vóór leerlingen. De ouders zijn nauw betrokken bij de kwaliteit van het onderwijs. Een BYOD-project krijgt op zo’n school vanzelfsprekend ook een ander signatuur.

Eric Driesen werd drie jaar geleden ICT-coördinator op het ­Kennemer Lyceum. Hij had de ervaring opgedaan dat ICT-projecten op scholen vaak stress veroorzaakten, met name bij de docenten.

‘ICT leidt maar al te vaak tot meer regels, meer werk en meer narigheid. Scholen zijn te vaak geneigd om een ICT-project van “bovenaf” op te leggen. In mijn beleving lopen daardoor veel ­projecten mis, omdat het verzandt in bureaucratie en dingen die leraren juist niet willen. Toen ik hier kwam, was de ICT niet op peil.

Dat bood een uitgelezen kans om het anders te doen. Ik trof een directie die pal achter me stond, dat was een groot voordeel. Wij wilden een ICT-concept waarin alle docenten zich konden vinden.’

Deze gedachtengang sloot nauw aan bij de filosofie van het ­Kennemer Lyceum. Erik van der Vaart, rector, draaide voor dit ­project de zaken zelfs helemaal om: de ICT moet bijdragen aan de vitaliteit van de docenten. Hij zegt: ‘Wij denken dat er meer energie vrijkomt bij docenten als ze de lesstof en de manier waarop ze lesgeven zelf kunnen ontwerpen. Onze docenten worden in de gelegenheid gesteld om dat te doen met een eigen apparaat.

Maar naar eigen inzicht en niet volgens een opgelegd stramien.’

Eric Driesen vult aan: ‘Onze insteek is dat iedereen zelf zijn eigen aanpak kan kiezen. Dan roept een ICT-project ook geen weerstand op. Ons BYOD-project is niet alleen aanbod-gestuurd, maar ook vraag-gestuurd. Dat maakt het tot een uniek experiment.’

De betrokkenheid geldt ook voor de leerlingen. Van der Vaart: ‘Leerlingen zoeken via allerlei bronnen naar informatie op het internet, met name met de telefoon. In de pauze en tussenuren zie je leerlingen op alle manieren devices gebruiken. Dan zou het toch mooi zijn om er ook tijdens de lessen gebruik van te maken en dat als school te faciliteren? Als iedereen het al doet, kun je aansluiten op wat gangbaar is op het ogenblik.’

Samen experimenteren In 2011 werd eerst een informatieplan opgesteld. Er werd contact gezocht met SLBdiensten, met name om te kijken naar de gevol-

gen van BYOD op het gebied van de licenties. Driesen: ‘De achter­ liggende gedachte was dat als dit project zou slagen, we stapsgewijs op de hele school BYOD zouden kunnen gaan invoeren. We wilden dan natuurlijk ook de licenties goed op orde hebben. En dat is prima gelukt.’ Om het project mogelijk te maken, moest er vooraf flink geïnvesteerd worden in de randvoorwaarden. ‘Overal draadloos ­netwerk is een absolute voorwaarde’, stelt Driesen. ‘De directie moet bereid zijn om investeringen te doen, volgens een voorafgemaakt plan. De ICT-coördinator kan niet naar de MyCom gaan en wat access-points kopen en die door de klusjesman laten ophangen.’

Er werd een klas uit de onderbouw uitgekozen, de (enige) eerste klas gymnasium. ‘We hebben bij de leerlingen eerst gepeild wat ze zelf zouden kopen als eigen apparaat. Ze mochten alles kiezen wat in de winkel te koop is, als het maar op ons Wi-Fi-netwerk aansloot en er een behoorlijke batterij in zat, want we gaan geen oplaadpunten kopen. Maar dat waren de enige twee voorwaarden’, vertelt Eric Driesen. De keuze viel op twee tablets. ‘Er was niemand die een laptop wilde kopen’, zegt hij. ‘In een onderbouwklas zijn de leerlingen vanaf het basisonderwijs al gewend om met tablets te werken. In de bovenbouw is er overigens wel een voorkeur voor laptops, maar we hadden nu eenmaal voor deze klas gekozen.’

In 2013 kregen de eerste docenten een tablet. Van der Vaart: ‘Er was budget vrijgemaakt om docenten te kunnen laten investeren in tijd en energie. Een groepje “Helden” in de organisatie heeft heel zorgvuldig gekeken naar hoe ze met een tablet konden werken in de klas. Een apparaat moet een aanvulling geven op leermateriaal.

Denk aan de behoefte aan herhaling en het geven van verdieping.’

In februari 2014 was de beurt aan de betrokken leerlingen. ‘Het experiment was opgezet en uitgevoerd alsof ze de tablets zelf gekocht hadden. De school heeft alle zesentwintig leerlingen een tablet aangeboden. De dozen stonden klaar in de klas, ze konden ze zelf uitpakken en aansluiten. Dat alles ging zonder problemen.

In amper twintig minuten tijd waren alle tablets kant-en-klaar, waren alle onderwijsapps geïnstalleerd en konden ze aan de slag.’ slbberichten  21

Klant aan het woord

In de praktijk Lesgeven met een tablet vraagt van de docent een andere manier van doceren. ‘Een docent moet loslaten dat hij van A naar B komt volgens een vaststaand plan’, stelt Van der Vaart. Een goed ­voorbeeld daarvan is aardrijkskunde, waarvoor de leerlingen iets moeten leren over klimaatzones. Vroeger gebeurde dat met een stukje uit een boek, in combinatie met andere media. De docent had dan zelf alles voorbereid, dat kostte veel tijd en inspanning.

Dat heeft hij losgelaten en secundair leren toegepast. De leer­ lingen moesten een vakantiebrochure maken. Natuurlijk moest het gaan over een klimaatzone, maar de invalshoek was vakantie.

De leerlingen gaven een presentatie van hun werk aan het eind, maar mochten zelf bepalen hoe ze daar kwamen. Een groep gebruikte een krantenapp, en hebben hun werkstuk ook echt geprint, een andere groep produceerde een interactief filmpje.

De docent hoefde niet te sturen. Het kostte hem veel minder tijd en de resultaten waren beter. De leerlingen hadden het heel serieus aangepakt. Soms bijna te serieus. Door de presentaties klassikaal te organiseren, leerde de rest van de leerlingen ook weer over de andere klimaatzones. Dat is het concept waar we voor staan, dat de docent het niet allemaal hoeft voor te kauwen en te bepalen.’

Het experiment met ICT is om leerlingen te laten variëren in ­snelheid van leren. ‘De tablet is geen digitaal boek of schrift’, zegt Van der Vaart. ‘We zijn nadrukkelijk geen iPad-school. We willen het onderwijs niet te eenzijdig maken of afhankelijk worden van een apparaat of een leverancier. En leren schrijven is motorisch belangrijk. Je leert ook beter als je iets een keer opschrijft.’

Open netwerk Het Wi-Fi-netwerk is volledig open, de school legt docenten en leerlingen geen belemmering op. Driesen: ‘Dat maakt het prettig werken. Als een docent thuis iets bedacht heeft, maar het werkt niet op school, of iets mag niet omdat het teveel bandbreedte kost, dan levert dat zoveel frustratie op.’ De leerlingen willen meteen álles met de tablet doen, maar de docent bepaalt wanneer het apparaat ingezet mag worden. ‘Werken met de tablet mag maximaal twee uur per dag, dat is nog gezond’, vindt Driesen.

‘Maar dat is moeilijk te controleren. Als kinderen met een device de klas in komen, gaan ze ermee in de weer. Je kunt de boel niet dichttimmeren, leerlingen zijn altijd net een stap verder dan de school. Er gebeurt weleens wat, daar spreken we de leerlingen op aan. Leren om verantwoord om te gaan met ICT is belangrijk. Maar we proberen de behoefte om te controleren te onderdrukken.’

Resultaten De tablet-klas wordt nauwlettend gevolgd, maar ligt niet de hele dag onder het vergrootglas. ‘We werken wel met een parallelle klas, ter vergelijking’, vertelt Driesen. Met een gelijkwaardige

opdracht doet de tablet-klas het beter. Tegelijkertijd besteedt de tablet-klas erg veel aandacht aan een opdracht. ‘Ze zitten de mooiste filmpjes te maken’, zegt Van der Vaart. ‘En later klagen ze dat ze te veel huiswerk hebben. We moeten hen leren te doseren. De mogelijk­heden van het apparaat zijn eindeloos, maar je hoeft ze niet allemaal te benutten om een goed resultaat te bereiken. Dat is een vorm van mediawijsheid. We moeten de kinderen daarin opvoeden.’

Het resultaat van het BYOD-project is ook interessant voor andere scholen. Door de nieuwe manier van voorbereiden en lesgeven, door samen met de leerlingen lessen te ontwerpen, krijgt de vitaliteit van de docenten inderdaad een boost, aldus Van der Vaart. ‘De leerlingen gaan op een andere manier leren, docenten gaan op een andere manier kijken naar wat leerlingen nodig hebben om iets te gaan begrijpen. Docenten ervaren dat ze de leerlingen kunnen vrijlaten, en dat leerlingen de docenten tips kunnen geven. Mede daarom lijkt leren met de tablet het antwoord op ongemotiveerde leerlingen. We moeten de kinderen eerder afremmen in hun ijver en enthousiasme.’

De regionale overheid is ook geïnteresseerd in het BYOD-project, vanuit een nog andere invalshoek. Van der Vaart: ‘De schoolleiding bemoeit zich niet inhoudelijk met het onderwijs, dat doen de docenten samen met leerlingen. Er is dus geen top-down benadering. Onderwijsprofessionals worden zo op een andere manier gewaardeerd.

We maken nu veel meer gebruik van hun deskundigheid, door deze deskundigheid op een andere manier te organiseren. De schoolleiding is faciliterend en niet sturend. En dat levert een hoop energie op.’

Investeren ‘Elke school die BYOD wil invoeren kan dat met minimale middelen doen. Het concept is zo gemaakt dat een school niet zwaar hoeft te investeren om het op de bestaande IT-omgeving uit te voeren’, zegt Driesen. ‘Wij hadden een “voorspronggevende achterstand”, in tegenstelling tot een remmende voorsprong. In een bestaande IT-omgeving kost een dergelijke pilot relatief meer geld. We konden op de cloud inzetten en hebben geen beheerder nodig. Als je al in een netwerk hebt geïnvesteerd, is het moeilijker. We hebben de hoop dat we over een paar jaar geen pc’s hoeven te kopen.’

Training en Advies (TAC TIX) SLBdiensten organiseert regelmatig trainingen ‘BYOD in het onderwijs’. Zie www.slbdiensten.nl voor de actuele agenda.

Voor meer informatie: Eric Driesen, edriesen@kennemerlyceum.nl

slbberichten  23

Leverancier Charles Stork, Peter Cummings en Raul Lopez

‘De nieuwe licentieovereenkomst is met recht toekomstbestendig.’

24  slbberichten

Nieuwe overeenkomst met Adobe

Creativiteit is de toekomst Creativiteit wordt steeds belangrijker, ook in het onderwijs. Wie creatief is, kan problemen oplossen. SLBdiensten heeft een nieuwe overeenkomst met Adobe afgesloten, de grootste leverancier ter wereld van creatieve, grafische, software. Peter Cummings, Director Public Sector bij Adobe, Raul Lopez, Education Account Director Adobe, en Charles Stork, Directeur en Manager Licentie- en Product Management bij SLBdiensten, over creativiteit als vaardigheid.

De creatieve industrie is de meest dynamische sector en één van de snelst groeiende sector van de Nederlandse economie.

Nederland is ook ambitieus als het op creativiteit aankomt. De overheid streeft ernaar dat ons land in 2020 de meest creatieve economie van Europa is. Onder de creatieve industrie vallen architectuur, mode, gaming, design, muziek, media, ICT en entertainment. Charles Stork, Directeur en Manager Licentieen Product Management: ‘Maar bij creatief denken gaat het niet alleen om ontwerpen of schrijven of gewoon mooie dingen maken. Creativiteit heeft ook een strategische waarde, omdat het kan bijdragen aan innovatieve oplossingen voor bijvoorbeeld maatschappelijke problemen, zoals klimaatbeheersing, duurzaamheid en natuurbeheer.’

Ook het Ministerie van OCW onderkent het belang van creativiteit en ondersteunt de ontwikkeling van creativiteit op school, van het basisonderwijs tot het post-universitair onderwijs. ‘Het is de bedoeling dat creativiteit, in de zin van slim problemen oplossen, één van de basiscompetenties van Nederlandse leerlingen en studenten wordt’, licht Charles het beleid toe.

Binnen het onderwijs zelf is het bewustzijn over de waarde van creatie en creativiteit toegenomen. Onderwijsinstellingen en docenten streven ernaar om creatief ondernemerschap verder te ontwikkelen binnen het onderwijs. ‘Vooral natuurlijk binnen de creatieve opleidingen, maar ook in andere opleidingen’, zegt Charles. ‘Voor al deze betrokkenen is het dus goed nieuws dat SLBdiensten een nieuwe overeenkomst heeft afgesloten met Adobe, de grootste leverancier van grafische creatieve software.’

In 2010 sloot SLBdiensten namens het onderwijs, na het Adobe basispakket, de Adobe fixed-price-overeenkomst af. Onderwijs­

instellingen in het VO, MBO en ROC’s konden via SLBdiensten voor een vast bedrag per jaar onbeperkt installaties uitvoeren van Adobe Creative Suite op hardware van de instelling. Deze overeenkomst eindigde eind mei 2014. En nu is er dus een nieuwe overeenkomst afgesloten, aangepast aan de eisen van deze tijd en de toekomst.

Charles: ‘Zonder de instellingen te belasten hebben we bijvoorbeeld de rapportagelijnen tussen SLBdiensten en Adobe opnieuw ­ingericht, waarbij onze gebruikers een steeds belangrijkere rol ­spelen. Met het oog op de ontwikkelingen van de Cloud en het belang van de Cloud voor de individuele gebruiker, anticiperen we hiermee al op een eventuele volgende overeenkomst met Adobe.’

Visie op onderwijs Onderwijs is een van de speerpunten in het beleid van Adobe.

Stimuleer een digitale leeromgeving waarin leerlingen graag leren, docenten zich laten inspireren om te innoveren en ouders de kans krijgen om deel te nemen, zo luidt de visie van Adobe op het onderwijs.

Peter Cummings, Director Public Sector bij Adobe vult daarop aan: ‘In de visie van Adobe is creativiteit een heel wezenlijk onderdeel van het hedendaagse onderwijs. Daarom concentreert Adobe zich ook sterk op deze sector.’ Ook daarbij gaat het om creativiteit in de ruimere zin van het woord. ‘De verwachting is dat het werk dat mensen nu doen sterk zal veranderen in de komende tien, vijftien jaar’, zegt Peter.

‘Wat leerlingen en studenten nu leren op het gebied van software en programm atuur, zal na verloop van tijd niet meer actueel zijn.

Het gaat ons dan ook meer om de vaardigheden die ze kunnen leren dan om het omgaan met specifieke software. En creativiteit is zo’n vaardigheid. Door creatief te denken, kunnen allerlei uiteenlopende problemen worden opgelost. Creativiteit is dus heel belangrijk, we willen dus creativiteit stimuleren in de les. Het is een vaardigheid slbberichten  25

Leverancier

die je in je loopbaan heel goed kunt gebruiken. We ontwikkelen hiervoor de instrumenten. Op wat voor device en met wat voor media je wilt werken, dat maakt niet uit.’

De cloud De opvallendste ontwikkeling binnen Adobe van de laatste jaren is de introductie van de Creative Cloud, waarbij de softwareproducten van Adobe in abonnementsvorm kunnen worden afgenomen.

Nieuwe overeenkomst Raul Lopez is Education Account Director bij Adobe voor Nederland, België, Luxemburg, Spanje, Portugal en Italië. Hij stelt: ‘De licentie-overeenkomst zoals we die met SLBdiensten en haar partners SURFmarket en APS IT-diensten hebben afgesloten, is uniek in de wereld. Een partnership zoals met SLBdiensten die de software naar de scholen brengt tegen de laagste prijs, is een geweldige vorm van samenwerking.’ Vanuit zijn internationale rol kan Raul de situatie in Nederland goed vergelijken met andere Europese landen. ‘Er zijn grote verschillen tussen de Europese landen onderling’, zegt hij. ‘Nederland investeert verhoudingsgewijs veel tijd en energie in het onderwijs. De Nederlandse overheid realiseert zich dat er voor haar een belangrijke rol is weggelegd om ICT in het onderwijs te stimuleren. Dat is een heel andere situatie dan in bijvoorbeeld mijn eigen land, Spanje, maar ook Italië. SLBdiensten onderhoudt contact met bijna alle gebruikers van onze producten in het onderwijs in Nederland, dat maakt het voor ons heel gemakkelijk en prettig. In andere landen moeten we onderwijsinstellingen één voor één benaderen, dat is erg inefficiënt. En een dergelijke inefficiëntie heeft ook consequenties voor de prijzen. Iedereen is meer tijd kwijt met het onderhandelen over contracten en het maken van afspraken dan hier.’

Frappant genoeg was het voor het bedrijf dan ook even wennen om met SLBdiensten en haar partners samen te werken. ‘Vroeger werkte Adobe met alleen simpele commerciële licentiemodellen. Ik denk dat we voor de eerste overeenkomst met SLBdiensten eigenlijk zelf nog niet klaar waren. SLBdiensten was ons een stap voor, dat was voor ons heel leerzaam en interessant om mee te maken.’

Charles: ‘Daar zijn we ook voor, we willen met onze leveranciers meedenken over modellen die aansluiten bij de toekomst. We willen niet dat overeenkomsten en afspraken alleen maar goed zijn voor het moment en dat leerlingen binnen twee jaar al tegen de beperkingen ervan aanlopen. Een goede overeenkomst is afgestemd op behoeften die zijn, maar ook die er zullen komen in het toekomstig gebruik. Wij zien dat leerlingen graag met de meest actuele versies werken. Adobe Creative Cloud biedt de mogelijkheid om dat te doen.’

De nieuwe overeenkomst is weer een stap vooruit, vindt ook Peter. ‘In de overeenkomst die er nu ligt, zijn de beste voorwaarden voor nu en voor de nabije toekomst vastgelegd. Het model is met recht toekomstbestendig. Leerlingen en studenten krijgen toegang tot de nieuwste, professionele toepassingen.’

Raul: ‘Werken in de cloud maakt een groot verschil, zeker gezien de hoeveelheid apparaten die er zijn en nog zullen komen. De leerervaring van jongeren nu is compleet anders dan die van een paar jaar geleden. In de cloud werken is de toekomst.’

In het nieuwe licentiemodel zullen de leerlingen altijd kunnen beschikken over de nieuwste software. ‘Het grote voordeel van de cloud is dat we voortdurend nieuwe toepassingen kunnen toevoegen en de software kunnen verbeteren,’ zegt Peter.

‘Dat is een echte verbetering ten opzichte van de zogenaamde version-based-software. Een leerling die op school werkt met Adobe heeft kennis van de laatste ontwikkelingen van grafische software als hij of zij naar het bedrijfsleven gaat. Als je beroeps­ matig iets wilt bereiken op het gebied van grafische vormgeving en webdesign moet je Adobe-producten beheersen. Er wordt door werkgevers concreet gevraagd naar ervaring en kennis van onze software.’

Adobe levert het onderwijs uiterst professionele software, dat kan ook een beetje een barrière zijn. ‘Adobe heeft een imago van professionaliteit’, zegt Charles. ‘Maar de software is zeker niet alleen voor designers. De software is niet zo gecompliceerd als weleens wordt gedacht. Adobe-producten zijn ook toeganke­ lijk voor de “gewone gebruiker”, die vervolgens wel volgens de hoogste standaard kan werken.’

Adobe-hardware Adobe beweegt zich sinds enige tijd ook op het vlak van hardware. Ink & Slide zijn de namen van een digitale pen en een digitale liniaal. ‘Het is de missie van Adobe om creativiteit te stimuleren, dat betekent dat we ook innovatieve hardware moeten gaan ontwikkelen’, zegt Peter. ‘Met deze instrumenten kan op een iPad worden gewerkt. Je kunt ermee tekenen op een aanraakscherm. Het werk kan vervolgens in de cloud worden opgeslagen.’ De hardware werkt samen met de applicaties in de cloud.

Voor meer informatie: Charles Stork charles.stork@slbdiensten.nl

slbberichten  27

Leverancier Eenvoudig papierloos vergaderen

Voer voor vergadertijgers Veel vergaderingen? iBabs is een app waarmee op efficiënte en gestructureerde manier vergaderd kan worden. Zonder papier. De app bespaart tot 70 procent van de werktijd van een secretariaat om vergaderingen voor te bereiden. Interessant voor het onderwijs, waar ook veel vergaderd wordt. SLBdiensten biedt de app nu aan in het portfolio.

iBabs is ontwikkeld door MSI Communication, een bedrijf dat in 1999 is opgericht. BABS staat voor Bestuurlijk Activiteiten ­Bewakings Systeem. ‘Met de komst van de tablets drie jaar geleden hebben we een app voor, in eerste instantie, de iPad gebouwd’, vertelt Rachel Mannaerts, Account Manager iBabs. ‘Omdat bij Apple overal een ‘i’ voor staat, is de naam ‘iBabs’ ontstaan. De eerste release van iBabs was afgelopen zomer. Eind van dit jaar zal BABS niet meer bestaan, maar iBabs des te meer! We zijn inmiddels sinds een jaar platformonafhankelijk en draaien op iOS, Android, Windows 8 en HTML5, maar met inmiddels meer dan 50.000 gebruikers gaan we niet opnieuw de naam aanpassen.’

Een vergadering voorbereiden is vaak een behoorlijke klus. ­Deel­nemers uitnodigen, data kiezen, de agenda samenstellen en zorgen dat alle vergaderstukken op tijd bij de deelnemers zijn. Met iBabs wordt dat alles een stuk gemakkelijker. Rachel: ‘De app biedt een overzichtelijke en geautomatiseerde agenda die naadloos aansluit bij het agendaprogramma van het mail­ systeem van de onderwijsinstelling. Vergaderingen die altijd

‘iBabs fungeert ook als een digitaal archief van agenda-items en vergaderstukken.’ op dezelfde locatie en hetzelfde tijdstip plaatsvinden, hoeven slechts eenmaal ingevoerd te worden. De benodigde documenten zijn op elk moment aan de gewenste agendapunten te koppelen en worden automatisch in PDF omgezet. Alles wat nodig is om de vergadering voor te bereiden, staat bij het juiste agendapunt. Er kunnen des­ gewenst documenten en aantekeningen aan worden toegevoegd, die ook weer kunnen worden gedeeld. De betrokken personen hebben altijd de juiste documentversies bij de hand. Bovendien kunnen actie­ punten op naam worden gezet en besluiten worden geregistreerd. Na afloop hoeft er niets meer uitgewerkt te worden. De gemaakte afspra­ ken en besluiten zijn altijd weer terug te lezen.’ iBabs fungeert ook als een digitaal archief, waarin gemakkelijk kan worden gezocht naar agenda-items en vergaderstukken. De gebruikers kunnen iBabs via hun eigen tablet gebruiken. En de app is ook beschikbaar via het internet.

Duurzaam Als er ergens veel vergaderd wordt, dan is het bij de overheid. Het hoeft dus geen verwondering te wekken dat de eerste opdracht voor het invoeren van papierloos vergaderen van de overheid kwam.

‘Wij zijn begonnen bij het Ministerie van Financiën’, vertelt Rachel.

28  slbberichten

‘Die opdracht verliep goed, waarna ook de andere Ministeries volgden. De decentrale overheid, waaronder de waterschappen, provincies en gemeenten, maakt inmiddels ook gebruik van iBabs.’ En nu is het onder­ wijs in beeld. Ook bij onderwijsinstellingen wordt veel vergaderd. ‘Voor al deze vergaderaars is het interessant om iBabs te gebruiken omdat het zorgt voor structuur en efficiëntie tijdens de vergaderingen, en is er een tijd -en kostenbesparing doordat voorbereiding en distributie van stukken veel sneller gaat’, stelt Rachel. iBabs benadrukt het duurzaamheidsaspect van papierloos vergaderen heel letterlijk zelf door op de website bomen te tellen.

‘Maar we zijn een commercieel bedrijf en geen wereldverbeteraars’, zegt Rachel nuchter. ‘Wij ondersteunen organisaties om papierloos te vergaderen. Er hoeven heel wat minder stukken te worden geprint en gekopieerd. Dat komt het milieu ten goede.’

SLBdiensten organiseert op 2 oktober een workshop Effectief en papierloos vergaderen. Zie pagina 10-13 en www.slbdiensten.nl.

Samenwerking met SLBdiensten Via SLBdiensten kunnen onderwijs­ instellingen de licenties voor iBabs inkopen. Bij het bestellen van licenties kan men ook een training bestellen.

Deze training wordt door SLBdiensten doorgegeven aan de supportafdeling van iBabs, waar de afspraken worden gemaakt met de onderwijsinstelling.

Voor meer informatie: servicedesk@slbdiensten.nl Rachel Mannaerts, rachel@ibabs.eu

slbberichten  29

Leverancier Gemakkelijk video’s maken en online zetten

Stilte, opname!

Flipping the classroom is instructie geven via filmpjes die thuis bekeken worden, en dan opdrachten maken op school. Zo wordt leren en lesgeven leuk. Maar een filmpje maken is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Met Presentations 2Go FlipClass wordt het eenvoudig om goed visueel lesmateriaal te maken.

Presentations 2Go FlipClass is software ontwikkeld door Learning Valley, een bedrijf dat ontstaan is vanuit Wageningen University.

‘Universiteiten en hogescholen begonnen enkele jaren geleden op grote schaal colleges op te nemen’, vertelt Michaël Hegeman, oprichter van Learning Valley. ‘De studenten vonden het schitterend. Ze konden thuis college volgen. En de hoogleraar

30  slbberichten

hoefde niet meer iets opnieuw uit te leggen. De colleges opnemen bleek vervolgens ook een geweldig middel te zijn om het onderwijs anders te organiseren, want daardoor kon de lestijd gebruikt worden voor discussies en gedachtenwisselingen. Een vorm van flipping the classroom. Dat element sprak weer andere doelgroepen aan, met name het middelbaar onderwijs en de ROC’s. Maar dan vooral

‘Met slechts één camera en één programma op de computer kun je aan de slag.’ vanwege de mogelijkheid om op een andere manier het onderwijs te organiseren en de lestijd anders te gebruiken.’

Er komt echter een hoop techniek bij kijken om een aantrekkelijk en interessant filmpje te maken. Learning Valley ontwikkelde software waarmee het maken van een video eenvoudig wordt.

‘Onze kracht is dat we uit het onderwijs komen en weten hoe het leerproces werkt’, zegt Michaël. ‘We denken niet vanuit de techniek. Daar hebben we een voorsprong mee. We kennen de behoefte van het onderwijs en leveren de juiste techniek aan.’

Met slechts één camera en na het installeren van één programma op de computer kan men aan de slag.

De docent kan zelf de les opnemen en meteen online beschik­ baar maken. ‘Opnemen gaat heel gemakkelijk met een druk op de knop. Bij de opname starten krijg je een groen licht, bij de opname stoppen wordt het licht weer rood. Dan kun je op de server publiceren. Geen moeilijk gedoe.’

Maar, zo stelt hij: ‘De content is het belangrijkste. En de docent moet een leuk verhaal kunnen vertellen, zonder te denken “zit mijn haar wel goed” en “heb ik mooie kleren aan”. Het hoeft geen tv-show te zijn om goed over te komen. Natuurgetrouw zijn is veel belangrijker.’

Naast de software van Presentations 2Go FlipClass, ontwikkelde Learning Valley ook eenvoudig te bedienen hardware. ‘We hebben een starterskit gemaakt, een koffer met alle benodigde apparatuur, zoals een camera.’ ROC Aventus werkt al met de producten van Learning Valley. ‘Aventus gebruikt Presentations 2Go voor het opnemen van colleges van gast­sprekers, maar overweegt om nu voor het toepassen van flipping the classroom Presentations 2Go FlipClass te gebruiken. ROC Friesepoort gaat er ook mee aan de slag.’

Samenwerking met SLBdiensten De licenties zijn te bestellen bij SLBdiensten. Learning Valley biedt in samenwerking met SLBdiensten ook een workshop aan. ‘Mensen hebben behoefte aan opleiding op dit gebied’, zegt Michaël. Tijdens de workshop wordt een overzicht gege­ ven van de mogelijkheden voor het inzetten van video in het onderwijs en wat er komt kijken bij het maken van opnames.

Daarnaast krijgen de deelnemers de mogelijkheid zelf een flipped classroom-opname te maken en online te zetten zodat men zelf het gebruiksgemak kan ervaren. Inschrijven voor de workshop? Zie pagina 10-13 en www.slbdiensten.nl.

Voor meer informatie: SLBdiensten Pieter Oosterhof, pieter.oosterhof@slbdiensten.nl Learning Valley Michaël Hegeman, MHegeman@learningvalley.nl

slbberichten  31

Column

100 95 75

25

De leraar kan het (niet alleen)

5 0

Op basis van onderzoek van Kennisnet weten we dat bij juist gebruik van ICT leerlingen meer gemotiveerd zijn en betere prestaties halen. Ook kunnen leerlingen met behulp van ICT sneller leren, wat leraren tijd bespaart. Deze opbrengsten gelden echter alleen wanneer leraren toegerust zijn om ICT goed, gericht en gedoseerd in te zetten. De uitdaging is dan ook om te weten welke ICT-toepassing meerwaarde biedt voor zijn onderwijs.

Leraren nemen hun werk en hun professionalisering in het algemeen zeer serieus. Zij professionaliseren doorlopend door de ontwikkelingen binnen hun vakgebied en op het snijvlak van onderwijs en ICT bij te houden. De professionalisering staat hierbij in dienst van de leerling en zijn leerproces.

De bekwaamheid van leraren bij de inzet van ICT komt bijvoor­ beeld tot uiting in de keuze voor bepaalde ICT-toepassingen in de klas. Het resultaat daarvan moet terug te zien zijn in de onderwijsprestaties en de ontwikkeling van leerlingen. Het is daarbij belangrijk dat de ICT-toepassing goed aansluit op de leeractiviteit of het resultaat dat de leraar en leerling voor ogen hebben. De prestaties zijn daarmee bepalend voor het kiezen van zinvolle ICT-toepassingen.

Het is een uitdagende opdracht om ervoor te zorgen dat ICT in de onderwijsorganisatie bijdraagt aan betere opbrengsten.

Leraren, schoolleiders of bestuurders kunnen dit niet alleen vanuit hun eigen functie oplossen. Het vereist samenwerking en pleit er voor om professionalisering op het gebied van ICT minder vanuit afzonderlijke functies te organiseren en om meer nadruk te leggen op de samenwerking tussen leraren, schoolleiders en bestuurders.

Een goed startpunt voor de toekomst zou een gemeenschappe­ lijke professionaliseringsagenda kunnen zijn. Een agenda waarin leraren, schoolleiders en schoolbestuurders in samenwerking leren hoe de schoolorganisatie beter kan presteren door de inzet van ICT. Het gebruik van ICT in het onderwijs is daarmee niet langer een optie, maar een noodzaak. De leraar kan het, maar (hoeft het) niet alleen (te doen).

Het effectief gebruik van ICT binnen een school wordt echter door meer bepaald dan alleen de competenties van leraren.

Het stelt namelijk ook eisen aan de bekwaamheden van schoolleiders en bestuurders. Waar het bij leraren voornamelijk draait om de technische en didactische vaardigheden, moeten schoolleiders en bestuurders weten hoe op schoolniveau de condities worden gecreëerd die nodig zijn om maximaal rendement te halen uit onderwijs met ICT. Schoolleiders en bestuurders hebben een cruciale taak bij het kiezen van ICT-toepassingen en het scheppen van de randvoorwaarden die binnen een schoolorganisatie noodzakelijk zijn voor het behalen van onderwijsrendement met ICT.

100 95 75

25

Hoewel de competenties van docenten, schoolleiders en bestuurders van elkaar verschillen, staan al deze professionals op het gebied van ICT voor dezelfde uitdaging. Namelijk: er voor zorgen dat de mogelijkheden die de inzet van ICT biedt om de kwaliteit en productiviteit van onderwijs te vergroten, ook daadwerkelijk worden benut. Deze bijdragen komen het meest helder tot uitdrukking in de prestaties en ontwikkeling van leerlingen. De focus op de opbrengsten van leerlingen legt de verbinding tussen de ambitie van scholen (het leveren van goed onderwijs) en ICT. Deze invalshoek geeft eenduidig richting aan de samenwerking binnen en tussen scholen. Het helpt leraren te kiezen voor wat werkt met ICT en vraagt leiderschap van schoolleiders en bestuurders.

Mirjam Brand is manager advisering en senior adviseur bij Kennisnet voor onderwijs, ICT en professionalisering.

M.Brand@kennisnet.nl Twitter: @MirjamBrand

5 0

slbberichten  33

Sociale media

App tips Inspiratie, tips en suggesties voor sociale media in het onderwijs door Remco Bron.

Biodigital Human

Diigo

Er zijn verschillende tools om de anatomie van het menselijk lichaam te ontdekken. Google Body, tegenwoordig Zygote Body, is misschien wel de bekendste.

Maar deze wordt voorbijgestreefd qua details en mogelijkheden door Biodigital Human. Het menselijk lichaam kan hiermee niet alleen in 3D worden getoond, ook kan de werking van organen worden geanimeerd, ziektebeelden worden gesimuleerd en kan er gebruik worden gemaakt van persoonlijke tagging en book­ marking. Alle informatie is bovendien via een online tool en op iOS-apparaten beschikbaar. www.biodigitalhuman.com Zie ook: www.zygotebody.com

Diigo is een handige manier om informatie te verzamelen voor een online onderzoek. Met een plugin in de webbrowser is het mogelijk notities te maken op iedere webpagina. De pagina’s worden voorzien van een bookmark en er kan een snapshot van worden opgeslagen. De informatie is op het web, via tablets en iPhone of Android te maken en terug te vinden. Bovendien kan er samen worden gewerkt door verschillende mensen aan hetzelfde onderzoek.

Diigo is gratis en beschikbaar voor alle webbrowsers en platformen. www.diigo.com

Spritz Doel van Spritz is om snellezen makkelijk te maken. Met de Spritzmethode is het na tien minuten training al mogelijk om 500 woorden per minuut te lezen, twee keer zo snel als gemiddeld.

Het vergt wel enige concentratie.

Leuk om eens uit te proberen in de klas en te zien wat de onder­ linge verschillen zijn tussen leerlingen. Spritz is een gratis online tool en beschikbaar in een aantal iOS- en Android-apps en zelfs op smartwatches. http://boomwriter.com

Coach’s Eye Met de app Coach’s Eye en een tablet kan ook een docent gymles het verschil maken met technologie. Met Coach’s Eye kan een videoanalyse worden gemaakt van een oefening of beweging.

Alles kan in slow-motion per frame worden bekeken en op de video kunnen ook aantekeningen worden getekend of ingesproken. Het is zelfs mogelijk video’s direct naast elkaar te tonen ter vergelijking en de video’s kunnen ook online gedeeld worden met leerlingen.

De app is beschikbaar voor iOS, Android en Windows. www.techsmith.com/ coachs-eye.html

Reacties of tips? remco@somanythoughts.nl Twitter: @remcobron www.remcobron.com

slbberichten  35

Licentienieuws Aanbod licenties uitgebreid

Nieuwe overeenkomsten Informatie over prijzen, licentievormen en het afsluiten van een contract is te vinden op www.slbdiensten.nl. Uitgebreide informatie over de producten kunt u ook vinden op de websites van de leveranciers.

Triangle Solutions VDSS van Triangle Solutions is een innovatieve applicatie die uw belangrijke gegevens bewaakt en onmiddellijk meldt als er ‘verdacht’ datatransport plaatsvindt. VDSS is een gebruiks­ vriendelijk hulpmiddel dat u controle geeft over uw gegevens.

Het gebruik van deze vitale data, door systeembeheerders en ­medewerkers, wordt door VDSS bijgehouden.

iBabs is platformonafhankelijk en is zo gebruiksvriendelijk dat uw collega’s zonder hulp van IT ermee aan de slag kunnen. Bovendien draait het systeem bij de beveiligde datacenter van iBabs.

Zie ook pagina 28/29 in dit nummer.

Stimmit

 Volgt

en rapporteert 24/7 alle activiteiten m.b.t. essentiële bestanden zoals toetsen, tentamens, examens en gegevens onderhevig aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens.  Maakt het aantonen van fraude mogelijk.  Geeft realtime waarschuwingen aan beheerders en/of directie bij inbraak op essentiële bestanden of pogingen daartoe.  Spoort malware op, welke toch door de firewall heen is gekomen.  Wordt volledig voorgeconfigureerd geleverd, waardoor de ­implementatie eenvoudig en snel realiseerbaar is.  Speciaal ontwikkeld voor het onderwijs om de kosten zo laag mogelijk te houden.

iBabs Met deze app voor milieuvriendelijk, papierloos vergaderen heeft u al uw up-to-date documenten, aantekeningen en agenda’s bij de hand. iBabs biedt een overzichtelijke en geautomatiseerde agenda die naadloos aansluit bij het agendaprogramma van uw huidige mailsysteem. De benodigde documenten zijn op elk moment aan de gewenste agendapunten te koppelen en worden automatisch in PDF omgezet. iBabs kan bovendien aan elk DMS gekoppeld worden zoals SharePoint. Actiepunten kunnen op naam worden gezet en besluiten worden geregistreerd.

36  slbberichten

Stimmit Rekenen is een volledige digitale, adaptieve reken­methode met handige functionaliteiten voor zowel leerlingen als docenten.

De online omgeving biedt leerlingen een p­ ersoonlijke, digitale leermethode waarmee zij zich kunnen ­voorbereiden op het centrale rekenexamen (2F of 3F).  Aantrekkelijk voor

leerlingen die vooral visueel leren  Ziet er moderner uit dan veel bestaande methodes  (Mogelijk) vervanging van lesboek én oefenboek  Dekt de volledige content af  Werkt goed bij BBL, waar leerling op locatie filmpje met docent kan bekijken

 Leerlingen

 Enduser

 In

oefenen op eigen niveau F-niveaus onderscheid in makkelijk, gemiddeld, moeilijk  Meer dan 3.200 oefenvragen  Ruim 120 uitlegvideo’s en animaties.

 Endpoint

Sophos Sophos levert krachtige security- en databeschermingsoplossingen die eenvoudig zijn in te zetten, te beheren en te gebruiken. De oplossingen worden ondersteund door Sophos Labs, een wereld­ wijd netwerk van threat intelligence centra. Meer dan 100 miljoen gebruikers in 150 landen vertrouwen dagelijks op Sophos voor bescherming tegen complexe bedreigingen en dataverlies.

Producten in de overeenkomst:  Sophos UTM

Protection Protection Business.

Sophos UTM is een volwaardig alternatief voor het in de loop van 2015 verdwijnende Microsoft Threat Management Gateway.

Meer weten? Kom naar de informatiesessie op 4 november.

Alle informatie vindt u op onze website: www.slbdiensten.nl.

Sophos Support Een aanvulling op onze Sophos-overeenkomst omvat support, consultancy, training en implementatie voor Sophos UTM, geleverd door Contec. Contec heeft een speciaal op het onder­ wijs toegespitste supportbundel samengesteld. Daarnaast biedt Contec ook implementatie, consultancy en trainingen voor Sophos UTM.

Vernieuwde licenties Corel

TimeTell

De nieuwe driejarige overeenkomst met Corel voorziet u van bekende grafische software als PaintShop Pro en CorelDRAW én bevat bekende programma’s als WinZip en WordPerfect Office.

Om het voor u extra flexibel te maken bevat de overeenkomst zowel gebruikerslicenties, normatieve licenties als een fixedprice-licentie waarmee u de hele instelling in één keer van Corel-software voorziet.

Ook de overeenkomst met TimeTell is vernieuwd. TimeTell is software voor tijdsregistratie, urenregistratie, projecten en planning voor organisaties van 10 tot 10.000 medewerkers.

Alle producten in de overeenkomst op een rijtje:  CorelDRAW Graphics Suite  PaintShop Pro  WinZip  Technical Suite (voorheen Designer)  WordPerfect Office  Painter  WinDVD  VideoStudio Pro.

Het pakket is eenvoudig in gebruik en daardoor voor iedereen toegankelijk. TimeTell heeft nu 550 klanten en 85.000 gebruikers.

TimeTell levert verschillende producten:  TimeTell Professional: Uitgebreide versie van TimeTell  TimeTell Cloud: Ideale oplossing voor instellingen die snel en eenvoudig online willen werken  TimeTell Online: Uitgebreide gehoste versie van TimeTell  TimePlan: Intelligent hulpmiddel om mensen en projecten in te plannen  TimeTell App: Eenvoudig uw uren verantwoorden en agenda inzien. De TimeTell App kan ingezet worden in combinatie met alle overige bovenstaande producten. slbberichten  37

Nu verkrijgbaar bij Slim.nl Corel PaintShop Pro X7

Nieuwe partnershop: Microsoft U kunt natuurlijk al jaren bij Slim.nl terecht voor voordelige Microsoft-software. Vanaf nu kunt u als klant van Slim.nl ook terecht in de Microsoft-webshop, voor bijvoorbeeld de Surface Pro, de Xbox 360, toetsenborden, muizen en meer accessoires.

Met deze complete software voor fotobewerking kunnen alledaagse opnamen worden omgezet in afbeeldingen die in een galerie niet zouden misstaan. Dankzij de gebruiksvriendelijke bewerkings- en ontwerpgereedschappen is PaintShop Pro X7 het juiste gereedschap voor fotografen op elk niveau en maakt van foto’s die ertoe doen een ‘plaatje’.

Prijs: € 38,=

Nuance Power PDF

Met Power PDF creëert, converteert, scant, doorzoekt en beveiligt u eenvoudig en snel PDF-documenten en -formulieren. Door het op Office gebaseerde ontwerp werkt u meteen op een manier die u gewend bent, en beschikt u over vele functies die u sneller laten werken.  Zet gescande documenten automatisch om in bewerkbare PDF’s  Combineert eenvoudig verschillende bestanden  Te gebruiken in combinatie met Dragon NaturallySpeaking  Bevat sterke zoekfunctie.

Prijs: € 37,25 38  slbberichten

E-learning cursus Snellezen

U moet dagelijks veel informatie opnemen, analyseren en reproduceren. Om dit efficiënter te doen is er nu de cursus Snellezen.

In de e-Learning Cursus Snellezen ontdekt u technieken om:  Niet meer afgeleid te raken  Sneller en nauwkeuriger informatie te lezen  Informatie beter op te slaan in het geheugen.

Het unieke aan de cursus is dat deze zich volledig aanpast aan de individuele persoon. Door het optimale leerrendement, kunt u in 4 modules van 30 minuten het leestempo verdubbelen en het tekstbegrip met gemiddeld 154% laten stijgen.

De cursus wordt volledig online gevolgd. Er is geen verdere begeleiding nodig van een (externe) docent. De student kan de training volgen wanneer het hem of haar uitkomt en door de vele metingen is het resultaat direct zichtbaar.

Prijs: € 33,=

Rosetta Stone taalcursussen: assortiment uitgebreid De taalcursussen van Rosetta Stone zijn een bewezen, efficiënte en complete oplossing voor het leren van een vreemde taal. In Nederland wordt Rosetta Stone al jaren succesvol toegepast door onder andere Ministeries en meer dan 7.000 scholen, hogescholen, universiteiten, bedrijven en multinationals.

Ons assortiment is nu uitgebreid met de volgende talen:  Engels (Amerikaans)  Spaans (Latijns Amerika)  Portugees  Turks  Grieks  Hebreeuws  Iers  Hindi  Pools  Zweeds.

Prijs: € 250,=

Nieuwe partnershop: Philips Philips heeft speciaal voor klanten van Slim.nl een mooi assortiment aanbiedingen samengesteld met onder meer koffiepad-apparaten, baardtrimmers, strijkijzers en tafellampen.

Zo profiteert u met uw Slim.nl-account ook van kortingen op huishoudelijke apparaten.

G Data Internet Security 2015 Bied uw computer optimale bescherming met de nieuwe G Data Internet Security:  Beveiliging tegen virussen en andere gevaren op het internet  Realtime beveiliging van uw e-mails  Beveiliging tegen softwarelekken  Veilig online shoppen en bankieren  Beveiliging tegen hackeraanvallen  AntiSpam tegen reclame en phishingmails.

DVD: € 29,= Download: € 24,= slbberichten  39

Graag no dig voor de w en wij u uit orkshop Pa vergader en op 2 o pierloos ktober bij SLBdie nsten. In sc kan via w ww.slbdie hrijven nsten.nl.

Papierloos vergaderen met iBabs Als u regelmatig vergadert, weet u als geen ander dat er bergen papier en aanzienlijke hoeveelheden inkt doorheen gaan. Dat kan een stuk mileubewuster. Met iBabs worden de stapels documenten teruggebracht tot de dikte van uw tablet. Samen met iBabs staat uw organisatie dus voor een groene toekomst!

Papvieerrgloaosderen er op dan u denkt!

levert me

Met iBabs kunt u: - Direct actiepunten en besluiten registreren; interactieve controle.

- Op agendaniveau notities, bijlage en aantekeningen toevoegen en delen.

- Op elk moment oude vergaderingen inzien.

- Automatische conversie naar pdf.

- Platform onafhankelijk.

- Een besparing realiseren van circa 70% op de werktijd van de secretaresse.

- Offline werken; een constante internetverbinding is niet noodzakelijk.

Lees meer over papierloos vergaderen met iBabs op: www.ibabs.eu

Wilt u meer weten, neem dan contact ons op via info@ibabs.eu of bel +31(0)229 275850