Dit is een bijlage bij dagblad de telegraaf. de inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid
Innovatieve mobiliteit efficiënt, duurzaam en veilig
november 2013
Brandstof Benzine en diesel blijven overheersen
Toekomst Geen files in slimme stad Wagenpark Hoogste tijd voor het nieuwe leasen
Maarten Steinbuch
‘We zullen een alternatief moeten bedenken voor de benzinemotor, want in 2050 is de olievoorraad gewoon op’
Expertpanel
De toekomst op mobiliteitsvlak
Overzicht
Zeven keer slim
.nl Partners:
Mobiliteitsnieuws Video-interviews Leasetoppers
2
e d ito r ia l
Stip op de horizon Hoe lang duurt het nog voordat we onze boodschappen zonder uitstoot van CO2 en andere schadelijke stoffen bij de supermarkt kunnen afleveren? Ambities vormen de stip op de horizon waar we met elkaar naartoe willen werken. Wie vindt de juiste weg daar naartoe?
Arthur van Dijk Algemeen Voorzitter TLN
“Weet u nog, de publicaties over de ongemakkelijke waarheid waarmee Al Gore in 2006 de wereld om aandacht vroeg voor het klimaatprobleem? Sindsdien zijn meer en meer mensen ervan doordrongen dat we de opwarming van de aarde snel moeten aanpakken. Anno 2013 komen er steeds meer initiatieven om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Een flinke kluif voor zowel het bedrijfsleven als de overheid. Met het Sectorakkoord voor duurzame groei van de SER hebben bedrijfsleven en overheid deze zomer belangrijke afspraken gemaakt over stapjes en stappen om bij te dragen aan de gestelde doelen voor CO2-reductie. Kijken we naar transport en mobiliteit dan zien we dat het gebruik van fossiele brandstoffen domineert. Verbranding van fossiele brandstoffen gaan per definitie gepaard met een stevige CO2-uitstoot en daar willen we dus vanaf. Op voorwaarde dat er gebruik gemaakt wordt van groene stroom zou elektriciteit een uitstekende vorm van energie zijn voor emissievrij wegverkeer. In personenauto’s zien we deze ontwikkeling al terug. Voor grote vrachtauto’s die op langere afstanden worden ingezet, is dat nog niet haalbaar. Voor de korte afstand zoals stads-
distributie lijkt elektrische aandrijving eerder een haalbare kaart. Technici betwijfelen of ritten op lange afstanden ooit met elektrische vrachtauto’s mogelijk zullen worden. Om lange afstanden wel mogelijk te maken, wordt gedacht aan waterstof, maar de meningen lopen hierover uiteen. Behalve varianten van elektrische aandrijving staat momenteel LNG (Liquid Natural Gas) sterk in de belangstelling voor vrachtauto’s. Maar LNG verandert weinig aan de
‘Er is werk aan de winkel voor overheid en bedrijfsleven’ uitstoot van CO2. En voertuigen die rijden op LNG kunnen net zo goed rijden op bio-LNG ofwel LBG (Liquefied Bio Gas). En dan gaat de CO2-uitstoot al snel met zo’n 60 procent omlaag. Dat biogas is momenteel nog nauwelijks beschikbaar, maar het biedt een interessant perspectief. Veel ondernemers zouden het liefst inzetten op de meest kansrijke brandstof voor de toekomst. Net als veel deskundigen vindt
TLN dat we nog niet voor 1 alternatief moeten kiezen en dat we op dit moment alle alternatieven hard nodig hebben om de reductiedoelstellingen te realiseren. Ook vanuit het perspectief van ondernemers is CO2-reductie van groot belang. Bedrijven leveren graag een bijdrage aan maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen. TLN heeft de afkorting MVO met Milieu, Veiligheid en goed Ondernemerschap specifieke betekenis gegeven voor haar bedrijfstak. Ondernemers streven naar rendement en continuïteit om de werkgelegenheid voor hun medewerkers duurzaam veilig te kunnen stellen. In een moeilijke tijd, onder lastige omstandigheden, zetten ondernemers extra zorgvuldig investeringstappen. Ondernemers kunnen echter pas op grotere schaal op alternatieve brandstoffen en energie overstappen wanneer die in de buurt beschikbaar zijn, in de praktijk betrouwbaar blijken en in de portemonnee betaalbaar zijn. Er is werk aan de winkel voor overheid en bedrijfsleven. De stip op de horizon is gezet, de overheid schept duidelijkheid, de industrie ontwikkelt mogelijkheden en vervoerders benutten kansen. Duurzame toekomst, kom maar op!”
04
06
08
14
04 ‘Toekomstige scenario’s zijn erg afhankelijk van overheidsmaatregelen’ 05 Hoogste tijd voor het nieuwe leasen 06 Geen files in slimme stad 08 Profielinterview: Maarten Steinbuch 10 Benzine en diesel blijven overheersen 12 Slim onderweg naar filevrij 14 Zeven keer slim
Colofon
Over Smart Media
Project Manager: Jesse Peters, jesse.peters@smartmediapublishing.com Productieleider: Hans Wihlborg Hoofdredactie: Jerry Huinder, redactie@smartmediapublishing.com Tekst: Bas Hakker, Hugo Schrameyer, Malini Witlox Coverbeeld: Bart van Overbeeke Fotografie Grafische vormgeving: Leon Mooijer Drukkerij: Drukkerij NoordHolland
Smart Media ontwikkelt, produceert en financiert themabijlagen die via landelijke, gerenommeerde kranten worden verspreid. Elke themabijlage wordt gemaakt door zorgvuldig samengestelde redactieteams. De grafische productie wordt verzorgd door creatieve vormgevers met gevoel voor de productie van moderne tijdschriften. Onze basisgedachte is een sterke onderwerpgerichtheid. Door zichtbaar te zijn in onze themabijlagen bereiken onze klanten alle lezers van de randstedelijke editie van de krant. En selecteren ze automatisch de doelgroep die in de markt is voor de producten en diensten van het bedrijf. Smart Media is een jonge en dynamische onderneming met hoge doelstellingen. Wij ontwikkelen ons snel en onze planning is erop gericht een van de toonaangevende bedrijven van Europa in ons vakgebied te worden. Op dit moment zijn we vertegenwoordigd in Zweden, Noorwegen, Zwitserland, België en Nederland.
Voor meer informatie kunt u een e-mail sturen naar info.nl@smartmediapublishing.com Smart Media Publishing Holland B.V. Prins Hendrikkade 164C, 1011 TB Amsterdam, The Netherlands. Tel +31 20 79 600 80, www.smartmediapublishing.com
Volg ons
Dit is een bijlage bij dagblad de telegraaf. de inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid
Caromi is dé producent / leverancier van in- en ombouwproducten voor carrosseriebouwers, garagebedrijven, importeurs en bedrijfswageninrichters. Voor alle standaard lichte bedrijfswagens tot 3.500kg leveren wij nagenoeg het complete pakket ter bescherming van de laadruimte van bedrijfswagens (antislipvloeren, zijwanden, deurpanelen, lat om lat en raamroosters). Benieuwd geworden? Kijk eens op www.caromi.nl
Terberg benschop Terberg benschop b.V. produceert speciale voertuigen zoals Terminalen roro-trekkers. Deze voertuigen transporteren containers en andere lading in havens, rangeren trailers in distributiecentra en verplaatsen zeer zware lading in staalfabrieken. onze trekkers combineren goede werkomstandigheden voor de chauffeur met een hoge efficiëntie en worden afgestemd op de specifieke behoefte van de klant. om aan de top van onze nichemarkt te blijven, investeren wij voortdurend in innovatie en ontwikkeling. Terberg trekkers kunnen onder meer worden uitgevoerd met de nieuwste generatie schone dieselmotoren (euro 5), Lng-motoren of met een volledig elektrische aandrijflijn. Wij spelen met onze producten in op duurzaamheid, beter voor het milieu én betrouwbaar, en de laagste Total cost of ownership. Terberg voertuigen zijn operationeel in meer dan 90 landen en in 2014 verwachten wij ons 25.000 e voertuig te produceren. Terberg benschop b.V. is een werkmaatschappij van de Terberg group. Terberg group omvat een aantal bedrijven die producten en diensten van topkwaliteit leveren voor de automotive sector. Terberg is een familiebedrijf dat voortgekomen is uit een dorpssmederij in 1869 en waar momenteel de leiding in handen is van de 4e generatie Terberg.
Terberg benschop b.V. • (0348) 45 92 11 • terbergbenschop.nl
Het is goed dat er afspraken zijn voor elektrische auto’s en fietsen! “Normalisatie en innovatie. Dit lijkt niet samen te gaan, maar niets is minder waar. Normalisatie is een strategisch instrument dat zijn nut heeft bewezen in de hele keten van het ontstaan van het idee tot en met de marktacceptatie.” “Het is bijvoorbeeld goed om al in de researchfase afspraken te maken over
Normalisatie stelt kaders en dwingt tot keuzes. Het is essentieel voor
semantiek en overeenstemming te hebben over bijvoorbeeld meettechnieken.
opschaling en marktacceptatie van innovaties en verduurzaming van de
In latere fasen van het proces bevordert normalisatie de interoperabiliteit
samenleving, dus ook voor elektrische voertuigen.”
en de vervanging van verouderde processen en systemen. De belangrijkste bijdrage van normalisatie is het vastleggen en verspreiden van nieuwe technologische kennis, zodat anderen hierop verder kunnen bouwen.
Piet-Hein Daverveldt Algemeen directeur NEN
Elektrische auto’s
Elektrische fietsen
Een mooi voorbeeld van innovatieve mobiliteit is de
het veilig werken aan elektrische voertuigen. In
Tien jaar geleden nog een zeldzaamheid, maar
elektrische auto. Met de introductie van elektrisch
samenwerking met, en onder de eindverantwoordelijkheid van de elektrotechnische normcommis-
inmiddels volledig ingeburgerd: elektrische fietsen,
Dit heeft uiteraard ook gevolgen voor de elektrische fietsen en scooters in Nederland.
bakfietsen en scooters. Nieuwe vervoermiddelen
Omdat dit Europese normalisatieproces nog volop
sie NEC 623 ‘Werkvoorschriften’ hebben ze deze
vragen ook om nieuwe afspraken. Op dit moment
loopt, is het nog heel goed mogelijk om de normen
technologieën zijn ook nieuwe risico’s verbonden,
afspraken vastgelegd in de norm NEN 9140 ‘Veilig
wordt er daarom op Europees en mondiaal niveau
die bij ondeskundig handelen tot ernstige schade
werken aan e-voertuigen’.
gewerkt aan normen voor Light Electric Vehicles
zó te beïnvloeden dat ze straks goed aansluiten bij de wensen van Nederlandse producenten
aangedreven voertuigen doen nieuwe technologieen hun intrede in de automobielbranche. Aan deze
en letsel kunnen leiden. Eén van die nieuwe risico’s
(LEV’s). Er worden afspraken gemaakt voor de
en gebruikers. NEN zoekt daarom bedrijven en
is de aanwezigheid van gevaarlijke elektrische
Hierbij is speciaal aandacht geschonken aan de
laadsystemen voor elektrische fietsen en scooters,
kennisinstellingen die mee willen werken aan
spanningen oplopend tot vele honderden Volts.
‘vertaling’ van de elektrotechnische vakpraktijk
maar ook voor de batterijen die gebruikt worden.
het vormgeven van deze normen.
Een brede groep belanghebbenden en deskundigen
naar de praktijk binnen de automobielbranche.
is bij elkaar gekomen om afspraken te maken over
“Batterijen zijn chemische fabrieken, getemd tot vriendelijke gebruiksvoorwerpen als resultaat van tientallen jaren noeste arbeid
Meer informatie? Wilt u meer informatie, een keer vrijblijvend een van onze normcommissievergaderingen bijwonen of direct meedoen? Gerdien van de Vreede, consultant Elektriciteitsvoorziening, telefoon (015) 2 690 198 of e-mail Gerdien.vandevreede@nen.nl.
van fundamentele onderzoekers tot praktijkingenieurs en ontwerpers van producten. Normalisatie is de verbindende schakel om deze chemische fabrieken veilig hun energie te laten leveren aan veilige producten.” ing. Huib van Deutekom, lid normcommissie ‘Cellen en batterijen’
4
e x p e r tpa n e l
kan s e n
‘Toekomstige scenario’s zijn erg afhankelijk van overheidsmaatregelen’ Hoe gaan we ons in de toekomst verplaatsen? Wat zijn eventuele kansen en problemen op mobiliteitsvlak? En wat is de invloed van de mens? “We hebben denk ik een kantelpunt bereikt. Werknemers snappen maar al te goed dat mobiliteit slimmer en goedkoper moet.”
Bart Luteijn Hoofdredacteur AutoleaseWereld
© VincentBasler
Tekst Malini Witlox
Leo Kusters
Robert Adema
Managing Director Mobility and Transport bij TNO
Algemeen Directeur Perfecqt en Go4MVO
“Bij Randstedelijke jongeren tot 35 jaar is de leaseauto vaak niet meer welkom. Hun partner heeft al een auto of er is geen parkeerplek in de buurt. Daarnaast hakt de bijtelling erin. Maar vooral: bedrijven kijken vanwege de crisis kritischer naar hun wagenpark. Je ziet een opkomst rondom deelauto’s die bij kantoren staan. Als iemand voor het werk naar een klant moet, reserveert hij zo’n auto.”
“Jongeren zijn wat minder gericht op autobezit. Zij zullen vaker een auto huren of voor het openbaar vervoer kiezen. Dat het autobezit daalt, betekent niet dat het aantal autokilometers ook zal dalen. Door vergrijzing en bevolkingsgroei worden we mobieler. Toekomstige scenario’s zijn ook erg afhankelijk van overheidsmaatregelen. Nu is het zo dat als je eenmaal een auto hebt, je hem het beste zo veel mogelijk kunt gebruiken. Als autogebruik wordt belast en niet het bezit, dan gaan dat soort afwegingen anders liggen.”
“Het eigen bezit zal verschuiven naar meer gedeeld bezit. Doordat het aantal auto’s gelijk blijft zal duurzame en innovatieve mobiliteit veel aandacht krijgen. In de zakelijke dienstverlening wordt 70 procent van de carbon footprint veroorzaakt door het bestaande wagenpark. Duurzame mobiliteit wordt steeds belangrijker. Het wordt echt tijd goed inzage te hebben in het individuele autogebruik. Met de relatief korte afstanden in een goede infrastructuur is Nederland een testmarkt voor de wereld.”
Wat zijn bedreigingen of kansen bij vernieuwingen op mobiliteitsvlak?
“Mensen denken vaak dat een reis met het openbaar vervoer langer duurt, omdat ze dan met de bus en trein moeten. Maar vaak duurt het helemaal niet langer. Je hebt tegenwoordig apps waarbij een persoonlijke reisassistent de hele route plant en verschillende vormen van vervoer aan elkaar knoopt. Voorheen was de afrekening ook vaak lastig. Bedrijven kregen dan een factuur voor auto, huurfiets en bus. Je hebt tegenwoordig mobiliteitspassen waarbij alle vervoersvormen in een keer administratief verwerkt kunnen worden.”
“Het komende decennia gaan we in Nederland naar steeds meer slimme functies in auto’s toe, waarbij de bestuurder uiteindelijk alleen hoeft in te grijpen in noodsituaties. Vergelijk het met de automatische piloot bij vliegtuigen. Door smartphones wordt het ook steeds makkelijker om informatie te delen. Als je met je mobieltje een afspraak in je agenda zet, kan de telefoon de reis al voor je plannen inclusief alternatieven voor de auto.”
“Duurzame mobiliteit is voor organisaties geen vrijblijvendheid meer en commercieel gezien vaak noodzaak. De tijd is nu rijp om echt structureel duurzaam te doen. Eenmalige maatregelen leveren slechts een paar maanden effect. Wij hebben onderzoek gedaan naar verschillende maatregelen voor duurzaam autogebruik in relatie tot brandstofverbruik en CO2uitstoot. Een goede business case met een integraal programma en goede begeleiding zijn de succesfactoren. Duurzame mobiliteit levert tegenwoordig geld op.”
Wat is de invloed van het menselijk gedrag?
“De leaseauto wordt niet meer gezien als statussymbool. Vijf jaar geleden wilde iedereen een BMW of Volkswagen Passat, nu rijden werknemers in een Renault Clio. Het is ook landafhankelijk. Zo zijn Belgen moeilijker uit de auto te krijgen. Vanwege de hoge kosten van een leaseauto voor zowel werkgevers als werknemers zal het menselijk gedrag veranderen. We hebben denk ik een kantelpunt bereikt. Werknemers snappen maar al te goed dat mobiliteit slimmer en goedkoper moet. ”
“In Helmond hebben we een proef gedaan waarbij we files wilden beperken, onder meer met een deels zelfrijdende auto. We hadden honderd vrijwilligers nodig. Mensen stonden in de rij. Veel files ontstaan door een schokgolf. Iemand remt, de rest remt steeds iets later, al snel sta je stil. Je kunt automobilisten waarschuwen met matrixborden maar die meten bijvoorbeeld maar om de 500 meter en die geven informatie vooral bij het ontstaan van de file net iets te laat door. Daardoor klopt je eigen waarneming niet altijd met het advies op het bord.”
“Voorlopig zullen we nog veel rijden in auto’s met fossiele brandstoffen als essentiële component van de Westerse economie. Om het milieu toch op korte termijn te sparen zullen we ons (rij)gedrag moeten aanpassen. Elk individu kan uitgedaagd worden op het aanleren van duurzaam gedrag. Nieuwe technologieën zijn hierbij ondersteunend, maar er is meer nodig. De combinatie van 15 procent brandstofbesparing, CO2- en schadereductie zijn resultaatgebieden voor een effectief duurzaamheidsprogramma.”
lse
l•
3
ho
vier 2 01
•B este
Met succes geladen
Studies met toekomst!
oo
Gegarandeerde levering in 2013
E
Gaat het autobezit afnemen?
g esch
Hbo-opleidingen > Mobiliteit (Verkeerskunde) > International Traffic Management
www.homecharger.nl
> Ruimtelijke ordening en planologie / Urban Design (variant)
Open avond
Snel en veilig opladen Geschikt voor alle automerken Laadkosten thuis verrekenen In elke kleur leverbaar Met of zonder vaste laadkabel
www.ev-box.com
4 februari 2014 18.00 - 21.00 uur
www.nhtv.nl
Het meest veelzijdige oplaadstation
wag e n par k b e h e e r
Hoogste tijd voor het nieuwe leasen Jarenlang was leaseauto rijden overzichtelijk: je betaalde een vast bedrag voor een auto, onderhoud en een brandstofpas en klaar. Maar dat model zal de komende jaren verdwijnen. “Wagenparkbeheer moet schoner, flexibeler en goedkoper.” Tekst Bas Hakker
Toen jaren geleden weinig mensen met het milieu bezig waren en de economische crisis nog ver voor ons lag, was het leven als wagenparkbeheerder overzichtelijk. Werknemers kregen een budget voor een auto en een brandstofpas en ze maakten een afspraak met de dealer waar ze iets moois, groots of allebei uitzochten. Inmiddels is dit model hopeloos ouderwets, zo vertelt Jaap van Daalen, eigenaar van de ROI Groep, een bedrijf dat wagenparkbeheerders van bedrijven helpt. Wagenparkbeheer moet volgens hem schoner, flexibeler en goedkoper, maar het wordt een mooie klus om dat voor elkaar te krijgen als leasemaatschappij. Onlangs zaten de consultants van zijn bedrijf bij elkaar om zich te buigen over het fleetmanagement van de toekomst. Er werd een bijzondere conclusie getrokken: “We hebben nu zoveel slimmigheden en trucs toegepast om het allemaal goedkoper te maken dat niet meer goedkoper kán.”
aan het woon-werkverkeer, een bovengrens aan privékilometers en het stimuleren van het verantwoord omgaan met de zakelijke kilometers. “Vooral op het gebied van privékilometers is er veel te winnen”, zegt
Bedrijven kijken moeizaam over de grenzen van hun business’ Marcel Swaak
Van Daalen. Hij vertelt over een collega uit Amersfoort die iets voor 25 euro op Markplaats had gezet. Het werd opgehaald door iemand die even uit Dordrecht kwam rijden. “Dat deed hij wel vaker want hij had toch een leaseauto.”
zakelijke kilometers is er voldoende te ‘besparen’ in de ogen van Van Daalen. “Het gaat er om dat het flexibel gebruik van vervoer gestimuleerd wordt en dus moet je als bedrijf teleconferencing of een treinkaart faciliteren. Gevolg is wel dat je de leaseregeling moet aanpassen om te voorkomen dat de leaseauto gebruikt wordt door de partner.” Daarnaast zou het volgens de kenner helpen als de leasemaatschappijen hun leasecontracten aanpassen: een vast tarief voor het gebruik en een variabel bedrag voor de kilometers die je maakt. “Dat stimuleert betere mobiliteitskeuzes en zo kan je de werknemer ook mee laten profiteren van de lagere mobiliteitskosten.”
Maar ook qua
van verschil natuurlijk: als een soort automatisme alles met de auto doen naar een situatie waarin je altijd kiest voor de goedkoopste en meest duurzame Het is een wereld
oplossing. Marcel Swaak van Mobilys is zo iemand die het belangrijk vindt om meer flexibiliteit in te brengen in het verdienmodel van leaseauto’s. Hij legt uit dat je nu 42 procent belasting betaalt op het moment dat je 5000 euro over hebt van je leasebudget. “Op die manier ga je ‘niet rijden’ dus beboeten terwijl je juist moet stimuleren om voor alternatief vervoer te kiezen.” er een business model komen waarbij de schoonste keuze tussen thuiswerken, de trein en zuinige auto rijden ook de goedkoopste oplossing is. Volgens
In zijn ogen moet
‘Vooral op het gebied van privékilometers is er veel te winnen’ Jaap van Daalen
Swaak zitten er teveel systeemfouten in het leasemodel. “Nu zijn alleen de brandstof en de minderkilometers de flexibele componenten in contracten, maar het is onzin dat mensen een grote auto hebben omdat ze een keer per jaar op vakantie gaan.” Hij pleit in zo’n geval voor een zuinige auto met lage bijtelling, een grotere auto voor de vakantie en een business card van de NS. Vraag blijft overeind waarom leasemaatschappijen en bedrijven deze flexibiliteit nog niet aanbieden? Swaak: “Alles is al mogelijk, maar bedrijven kijken moeizaam over de grenzen van hun business. Als ik in Amsterdam werk, betaal ik al dertig euro aan parkeerkosten terwijl de trein misschien twee tientjes is.”
Van Daalen en zijn collega’s constateerden dat er nog maar op één manier te besparen valt: het aantal kilometers. De slimme specialisten bedachten een plan: een maximum aantal kilometers
De eerste milieumaatregel waar u (grof) aan verdient
Bespaar tot 20% op uw brandstofkosten & CO2 • Nauwkeurige brandstof- en CO2 rapportages • Rijstijlanalyse en gerichte berijdersfeedback • Ondersteuning van beloningprogramma’s gericht op verduurzaming van uw wagenpark • Bewaking van voertuigservice en onderhoudsintervallen U kunt tevens bij Sycada.Green terecht voor de operationele integratie van (PH)EV’s in uw vloot. Meer weten? www.sycada-green.com info@sycada.com • +31 20 311 65 00
actu e e l
Langevoort mobiliteitsmanager van het jaar Patrick Langevoort, wagenparkbeheerder bij Alliander, werd door zijn collega’s gekozen tot mobiliteitsmanager van het Jaar 2013. Langevoort won in de finale van Dirk Jan Ente (CSC), Hans den Hollander (Cisco) en Jack Knol (Capgemini). Hij neemt het stokje over van Ronald de Hoog van Cofely, die vorig jaar de prijs won. “Binnen mijn organisatie ben ik voortdurend op zoek naar draagvlak, want het mobiliteitsbeleid is volop aan het veranderen. Zo’n nominatie helpt bij de acceptatie van het beleid.”
Consultants rijden Audi, VW en Renault De helft van de consultants met een leaseauto rijdt een Audi, Volkswagen of Renault. Dat blijkt uit het Consultancy Arbeidsmarktonderzoek 2013, een onderzoek van Consultancy.nl en Berenschot. Volkwagen is met 25 procent het meest populair onder leaserijders bij consultancybureaus, met Audi (12 procent) en Renault (10 procent) op de tweede en derde plek. Bij mannen is Audi populairder (13 procent versus 10 procent), terwijl bij vrouwen Volkswagen meer in de smaak valt (31 procent versus 23 procent).
advertorial
Bott, zo richt u uw bedrijfswagen stijlvol in Bott bedrijfswageninrichting: veilige en lichte topkwaliteit Bott blinkt uit in design. De kasten van Duitse makelij zijn sterk en van strak ontwerp. Maar veiligheid staat voorop bij Bott. De inbouwkasten voldoen dan ook aan de hoogste veiligheidseisen en al onze monteurs hebben een opleiding bij de fabriek gevolgd. Met een inrichting van Bott houdt u bovendien een maximaal
laadvermogen over. Wij werken namelijk met lichtgewicht materialen. Elke kilo besparing op uw inrichting kan u heel wat ritjes schelen. Bott is gespecialiseerd in ingebouwde ladekasten, werkbanken en opslagsystemen voor gereedschappen of andere materialen in elke
5
soort bedrijfswagen. Desgewenst begeleiden wij u bij het complete proces van keuze voor het type voertuig tot de belettering en aflevering van de auto’s. Wij adviseren u graag op maat over de mogelijkheden voor de inrichting van uw bedrijfswagens. www.bott.nl - info@bott.nl
6
to e ko m st
b uz z
Wat is een slimme stad?
Geen files in slimme stad Door gebruik van technologie wordt een stad groener, verplaatsen de burgers zich sneller en wordt de luchtkwaliteit verbeterd. Smart City is anno 2013 een buzzwoord. Tekst Malini Witlox
Twintigduizend sensoren, bevestigt op gebouwen, stoepranden en straatlantaarns. Ze meten allemaal wat anders, onder meer verkeersdrukte, verlichting en temperatuur. Is de vuilniscontainer vol en moet die worden geledigd? De sensor geeft het door aan de centrale dataserver. Datzelfde geldt voor verkeersdrukte, droogstaande planten en de bezetting van parkeerplaatsen. Een scène uit een nieuwe science fiction film? Nee hoor. Het is dagelijkse werkelijkheid in Spaanse Santander. Kostenplaatje: 9 miljoen euro, deels betaald door de Europese Unie. Geen stad in Europa is zo ver als Santander. Wenen, Stockholm, Barcelona en Birmingham hebben allemaal aspiraties om een zelfbenoemd smart city zoals Santander te worden. “Amsterdam Smart City (ASC) is een uniek samenwerkingsverband tussen bedrijven, overheid, kennisinstellingen en de Amsterdammer met als doel om de Metropoolregio Amsterdam te ontwikkelen als slimme stad”, zo staat te lezen op de website van ASC. De stad kiest voor 43 projecten rondom wonen, werken, mobiliteit, publieke faciliteiten en open data. Een van de projecten rondom mobiliteit is dat van WeGo Autodelen. Via een online platform kunnen particulieren op een veilige manier elkaars auto huren. Oprichter Dan Leahy keek het idee af van het Amerikaanse RelayRides.
Amsterdam, Almere,
Via een speciale website geeft de eigenaar aan wat de huurprijs is en wanneer de auto beschikbaar is. In de auto zit een speciaal kastje dat registreert hoeveel kilometer er gereden is en waar de auto staat. Ook is de centrale deurvergrendeling aangepast, zodat de huurder met een
‘Mensen zullen steeds vaker een afweging maken tussen nut en noodzaak van het autogebruik’ Joost de Kruijf.
speciale App binnen tien seconden de auto kan openen. Toy Hertogh, algemeen directeur van WeGo: “We zijn in juni 2013 gestart met de echte uitrol van het systeem in Amsterdam. Momenteel zijn 26 auto’s van particulieren aangepast. Eind 2014 moeten dat er 180 zijn.” Om het project een boost te geven, krijgen de eerste honderd particulieren een gratis kastje van WeGo. Het bedrijf is binnen Nederland ook op de zakelijke markt actief, daar hopen ze eind 2013 250
auto’s te hebben voorzien van de kastjes. “De kinderziektes waar het platform in het begin mee te maken had, zijn eruit, dus we kunnen nu snel verder.” Volgens Ruud Hornman , docent
Dynamisch Verkeersmanagement bij de Nationale Hogeschool voor Toerisme en Verkeer (NHTV), kunnen veel mobiliteitsproblemen opgelost worden door dit soort slim gebruik van technologie. “Het eigen autobezit gaat sowieso afnemen. De jongere generatie wil wel kilometers maken, maar is niet zo gebrand op autobezit. Ik denk dat er een modulair systeem voor 1, 2 of 4 personen gaat komen, waarbij je met je smartphone een voertuig afroept. Een gepersonaliseerd openbaar vervoer dus eigenlijk.” Daarnaast zijn diverse bedrijven volgens Hornman bezig met de ontwikkeling van een zelfrijdende wagen. Op de snelweg A270 tussen Eindhoven en Helmond gaat binnenkort het eerste testvoertuig rijden. “De psyche van de mens is wel een probleem. Wij willen zelf bepalen waar we heen gaan en denken dat een zelfrijdend voertuig niet veilig is.” dat technologie helpt bij een beter verkeers- en mobiliteitsmanagement, maar je moet volgens Joost de Kruijf,
Fantastisch natuurlijk
‘De psyche van de mens is wel een probleem’ Ruud Hornman
‘HHO– HET ANDERE WATERSTOF’
Hogeschooldocent Mobiliteit en Ruimte aan de NHTV, oppassen dat je je niet alleen focust op de technologie, waarbij je de eindgebruiker uit het oog verliest. “Mensen zullen steeds vaker een afweging maken tussen nut en noodzaak van het autogebruik. Met name in de stedelijke omgeving is het door de schaarse en daarmee dure ruimte niet meer vanzelfsprekend om een auto te bezitten.” De Kruijf is betrokken bij een project waarbij autoforensen gestimuleerd worden met een elektrische fiets naar hun werk gaan. Bij het fietsenproject hebben deelnemers wel een smartphone met GPS functionaliteiten nodig die bijhoudt waar ze zijn en hoeveel kilometer ze gefietst hebben. Wie op de elektrische fiets naar zijn werk fietst, krijgt voor de gereden kilometers een financiële vergoeding. Technologie is dan misschien niet zaligmakend, het maakt het leven wel een stuk makkelijker. Bij smart city’s draait alles om slimme informatiesystemen. Nagenoeg alle automobilisten hebben anno 2013 een navigatiesysteem in hun auto. Deze systemen geven de weg van A naar B aan en doen eigenlijk niet veel meer. Ruud Hornman beschrijft daarom een ontwikkeling van navigatiesysteem naar slim informatiesysteem. “Als een matrixbord naast de weg aangeeft dat je beter om kunt rijden, luistert bijna niemand. Want boodschappen van de overheid worden minder snel vertrouwd. Als je navigatiesysteem het zegt, luisteren we meteen.” De docent denkt dat het wachten is op een informatiesysteem in je auto dat ook verschillende manieren van vervoer combineert. Bijvoorbeeld, stap hier over op het openbaar vervoer. “Het is gek dat dat er nog niet is, maar dat heeft met economische motieven te maken. Losse aanbieders hebben geen baat bij een geïntegreerd systeem. Er moet een vliegwiel komen vanuit de overheid om dat te stimuleren.”
MAAKT MOTOREN SCHONER EN ZUINIGER
Het leven in een smart city zou duurzamer, schoner en makkelijker zijn. Aan welke criteria een slimme stad moet voldoen om zich zo te mogen noemen, is echter nergens formeel vastgelegd. Wel zijn alle partijen het erover eens dat het gebruik van sensoren en van RFID-tags essentieel is, net zoals de aanwezigheid van internet, smartphones en tablets. Een centraal computersysteem verzamelt allerlei data uit de stad. Wanneer je de data combineert en analyseert, kan het leven in de stad worden geoptimaliseerd. Een deel van de mogelijkheden zien we dagelijks om ons heen. Denk aan videoconferences en telewerken, maar ook aan matrixborden. De bouw van een smart city kost miljoenen, maar veel proefprojecten worden gedeeltelijk door de Europese Unie betaald.
Songdo Wereldwijd wordt Songdo gezien als de modelstad voor de toekomst. Vlakbij de Zuid-Koreaanse kust verrijst op een zandbank in de Gele Zee een hoogtechnologische stad. De infrastructuur in de 35 miljard dollar kostende stad moet volgend jaar klaar zijn. Alles wordt gemeten, van de locatie van de metro tot de drukte op de weg. Songdo wordt gezien als proeftuin. Succesvolle systemen kunnen wereldwijd worden uitgerold. Toch is er ook kritiek op het project. Willen we wel weten wie wanneer zijn vuilnis weggooit bijvoorbeeld? De socioloog Richard Sennett schreef onder de titel No one likes a city that’s too smart een kritische opinie over Songdo. “A city is not a machine and this version of the city can deaden and stupefy the people who live in its all-efficient embrace.”
››› OP NAAR ÈCHT DUURZAME ENERGIE?
Scheepvaart: het werkt! 5 bedrijven actief met HHO op scheepsmotoren. HydroSynergy en TCE Gofour tonen aan: Schipper spaart brandstof èn haalt de milieunorm.
Motor op water? O.a. Evomotion ontwikkelt generatoren op ‘water’. Water-energie concurreert met kolen-energie. “Dat is onmogelijk!”
Watergas (HHO): Kansen in een prille markt! Zeer efficiënt water splitsen. Voor verbrandingsovens motoren en lassen. Gezocht: investeerders en onderzoeksbudget.
Ons speerpunt: Taskforce Blue Shipping
Ons speerpunt: WAVE-Cooperation i.o
Ons speerpunt: Testlab en Benchmarking
››› VOOR MEER INFORMATIE: WWW.WATERGAS.NU
ADVERTORIAL
Verbeterde mobiliteit met Micpoint systeem in te laten bouwen,” zegt Ruud Bruining, directeur van Mobile RED. “Onze klanten zijn vermogende consumenten zoals grootaandeelhouders, maar ook mensen die jaren hebben gespaard voor hun Porsche. Op locatie kunnen wij
‘Beveilig uw nul procent bijtelling!’
Het verbeteren van mobiliteit met moderne toepassingen, dat doet Micpoint, een bedrijf voor onder andere telecommunicatie en fleetmanagement. “We luisteren constant naar wat de klant wil.”
F
leetmanagement is een gebruiksvriendelijk systeem voor onder andere fiscale registratie met betrekking tot bijtelling. “Bij fleetmanagement is het belangrijk dat er geen misbruik gemaakt kan worden,” zegt Ed Moné, directeur van Micpoint, over één van hun projecten. “Zowel voor berijders en hun privacy als voor de Belastingdienst moet het veilig zijn. Om de producten en processen te certificeren, hebben we samen
Parkeren met de van
Ed Moné, directeur van Micpoint
snelheid
met branchevereniging BLVR, VAVDZ, Rai vereniging en de Belastingdienst onlangs het onafhankelijke Keurmerk RitRegistratieSystemen in het leven geroepen.Vanuit dit Keurmerk is Micpoint gecertificeerd met haar MyFMS oplossing.” Dochteronderneming Mobile RED richt zich voornamelijk op beveiliging van particulieren. “Als je je nieuwe BMW X5 wilt verzekeren, vraagt de verzekering je er een volg-
volg- en alarmsystemen inbouwen.” De opkomst van hybride auto’s is een interessante nieuwe markt aangezien deze hoog op de lijst van autodieven staan. Bruining: “In de nieuwe hybride auto Mitsubishi Outlander zit geen enkele beveiliging. Wij willen een systeem aanbieden op locatie. De auto is gewild vanwege de nul procent bijtelling. Onze slogan is dan ook: ‘Beveilig uw nul procent bijtelling!’” “Op zich kun je de hardware voor volgsystemen en fleetmanagement bij wijze van spreken op iedere straathoek aanschaffen,” zegt Ed Moné. “De hardware is niet het bijzondere. Onze kracht ligt in samenwerking, en het
voortdurend zoeken naar nieuwe en moderne oplossingen voor problemen.” Een interessant probleem van deze tijd is bijvoorbeeld of mensen überhaupt een auto willen aanschaffen. Er zijn al zoveel auto’s, het is milieuonvriendelijk, bovendien is een auto eigenlijk de slechtste investering die je kunt bedenken volgens Moné, als je kijkt naar alle kosten die erbij komen kijken. “Maar er is wél behoefte aan mobiliteit.” Op dit moment werkt Micpoint samen met Logicx daarom aan een innovatief autoverhuursysteem. Moné: “Met je smartphone zie je via internet en GPS welke auto’s in de buurt staan. Door een pasje bij het raam van de auto te houden, registreert de auto met behulp van RFID techniek wie je bent, het voertuig gaat open. Bijzonder aan het project is dat de techniek laagdrempelig is en gemakkelijk in gebruik. De
eerste pilot is al succesvol afgerond. We verwachten dat de eerste huurauto’s van Logicx binnen een half jaar op de markt zijn. Op een dag kun je wellicht via hetzelfde gebruiksvriendelijke systeem je eigen auto verhuren.” Waarin Micpoint en Mobile RED in uitblinken volgens Moné, naast hun samenwerking, is het ontwikkelen van nieuwe oplossingen voor
‘Er is behoefte aan mobiliteit’ hedendaagse problemen. “We spelen in op de toename van het gebruik van mobiele telefoons. Ons leven is elektronisch mobiel omsloten, onze auto’s zijn dat ook. De oplossingen die we verzinnen moeten eenvoudig en laagdrempelig in gebruik zijn. Duurzaam, en betrouwbaar.” ■
8
i nt e r vi ew
‘De auto is een robot op wielen aan het worden’ Elektrisch rijden is volgens mobiliteitsprofessor Maarten Steinbuch de enige optie voor de toekomst. Het kan iets korter of langer duren, maar over een jaar of veertig is de mondiale olievoorraad uitgeput. “Het beetje dat we dan nog hebben, is voor het vracht- en vliegverkeer.” Tekst Hugo Schrameyer
beeld Bart van Overbeeke Fotografie
Het venijn van sommige interviews zit in de staart. En dat geldt ook voor dit interview met Maarten Steinbuch, hoogleraar Automotive Technology Universiteit Eindhoven. “Ik zet je even af bij het station”, nodigt hij de journalist uit voor een ritje in zijn Tesla, een hypermoderne elektrische auto. Wie de wagen instapt, komt terecht in een cockpitachtige omgeving, waar een soort van reuzetablet deel uitmaakt van het bedieningsdashboard. Steinbuch trapt het gaspedaal (heet dat zo in een elektrische auto?) flink in en de auto zoeft vooruit. Alleen de wind rond de auto is te horen. “Dit is wat mij betreft de toekomst. Deze auto heeft een actieradius van 400 kilometer, maar wat nog belangrijker is: het ontspannen gevoel achter het stuur. Er zitten heel weinig bewegende delen in een elektrische aangedreven auto. Die reageert naadloos op elke manoeuvre van de berijder.” Terug naar het begin van het interview. Als we het hebben over de toekomst van autorijden, hebben we het dan alleen
“We zullen in ieder geval een alternatief moeten bedenken voor de benzinemotor, want in 2050 is de olievoorraad gewoon op. Het beetje benzine dat we dan nog hebben, is voor het vracht- en vliegverkeer. Er zijn drie oplossingen voor de toekomst: full electric, fuel cells waarbij je gebruik maakt van waterstof en future fuels, zogenaamde synthetische brandstoffen. Probleem bij die laatste oplossing is dat je bij de verbranding ervan ook weer lokale vervuiling krijgt. Ik
‘Ik geloof niet dat de overheid gaat tolereren dat we de omgeving opnieuw gaan belasten met nieuwe verbrandingsmotoren’
over elektrisch rijden?
“Er bestaan twee hoofdlijnen: elektrisch rijden en slim rijden. Wat dat laatste punt betreft, hebben we het over auto’s die connected zijn met elkaar, maar ook met de verkeersinfrastructuur. Als het stoplicht op groen springt, dan weet de auto dat straks eerder dan de automobilist. Dan krijg je geen schokkerige optrekbeweging in de rij auto’s, maar vertrekken die tegelijkertijd in één colonne. Denk ook aan automatisch filerijden. De auto die geconnect is met zijn voorganger geeft de automobilist de gelegenheid om zijn handen van het stuur te halen. Toch lekker in een file, kun je achter het stuur de krant lezen.”
geloof niet dat de overheid gaat tolereren dat we de omgeving opnieuw gaan belasten met nieuwe verbrandingsmotoren. Waterstofmotoren wil ik best nog een kans geven, maar vooralsnog geloof ik in de grootste kansen voor elektrisch rijden met batterijen.” Wanneer kan ik met mijn gezin in een elektrische auto naar Zuid-Frankrijk?
“Die ontwikkelingen gaan razendsnel, kijk maar eens naar mijn Tesla die daar buiten staat. Daar kan ik al 400 km mee rijden. Stel nu eens hypothetisch dat de elektrische batterij over tien jaar de helft kost en dat ik er twee keer zo ver mee kom. Dan kun je dus voor minder geld 800 km ver komen. Tesla-ceo Elon Musk is nu druk bezig met het uitrollen van superchargers in de VS.
Nog even naar elektrisch rijden: vaak gaat het alleen over die oplossing en niet over andere technologieën.
Daar kan je in veertig minuten tijd je auto weer volledig bijladen. Dus met je elektrische auto op vakantie is wel degelijk een scenario voor de nabije toekomst.” Lopen de bewuste ontwikkelingen parallel: slim rijden en energiezuinig rijden?
“Wat deze ontwikkelingen bindt, is dat een auto een robot op wielen aan het worden is. Voor elektrische rijden heb je slimme software nodig, hetzelfde geldt voor auto’s die connected zijn met elkaar en met de omgeving. Hightech ligt aan de basis van beide processen.” De verstedelijking neemt nog altijd toe. Wat is de relatie tussen smart cities en elektrisch rijden?
“Dat zijn onderwerpen die passen bij de discussie over een duurzame samenleving. In relatie daarmee moet je ook gaan nadenken over een decentrale, lokale energieopwekking. Elektrische auto’s die buiten staan, kunnen dienen als buffer voor het moment dat je een energieoverschot hebt, wanneer je een overvloed hebt aan zonne- of windenergie. Op dit moment betaal je ’s nachts een daltarief voor energieverbruik. Ik sluit niet uit dat het daltarief zich naar de dag verplaatst. Wanneer we meer gebruik maken van zonne- en windenergie hebben we dan extra aanbod: overdag hebben we zon en waait het vaak meer dan ’s nachts. Toenemend gebruik van alternatieve energiebronnen stimuleert het gebruik van slimme systemen, waarbij de kosten omlaag gaan en de opbrengsten omhoog zonder dat er sprake is van vervuiling.” Eigenlijk heel ouderwets om achter het stuur te kruipen en te ‘gassen’ naar het volgende adres. Wat betekent dat voor
Stahlhöfer Electrotechniek BV
www.stahlhofer.nl
› › › › › › › ›
Licht- en krachtstroom installaties Verlichting Data netwerken en telefoon installaties Alarm installaties Domotica (KNX) Advies en keuringen NEN3140 en EN50110 Laadoplossingen voor elektrische voertuigen Zonnenpanelen
‘Als we het geld niet in wegverbetering, maar in slimme auto’s zouden investeren, dan zouden we voor minder geld files kunnen oplossen’ de ontwikkeling van autonoom rijden en coöperatief rijden?
“Bij autonoom rijden gaat het om intelligentie om de automobilist te ondersteunen, zonder dat de auto communiceert met de rest van de wereld. Denk aan parkeersensoren. Nu kun je al voor 800 euro sensoren kopen die de automobilist ondersteunen bij het beoordelen van de verkeerssituatie. Coöperatief rijden is rijden in een platoon, waarbij de verschillende wagens met elkaar kunnen communiceren. Wanneer je auto’s op
worden jaarlijks tussen de 300 en 500 duizend auto’s verkocht. Omgerekend betekent dat het nog heel lang gaat duren voordat alle auto’s zo slim zijn dat we kunnen toekomen aan verdere verdichting op de snelwegen, maar met een gedeelte slimme auto’s kan er ook al winst worden geboekt.” Tot slot even naar het vrachtverkeer.
Populairste elektrische auto’s In de maand augustus van dit jaar is de magische grens van 1.000 verkochte elektrische auto’s doorbroken. Die maand kwam de totaalteller namelijk uit op het recordaantal van 1.120 exemplaren. De top 10 meest verkochte elektrische auto’s in Nederland (t/m augustus) ziet er als volgt uit:
Vrachtwagens die nu vol van Eindhoven naar Groningen rijden, komen meestal leeg terug. Wanneer wordt dat probleem opgelost?
‘Met je elektrische auto op vakantie is wel degelijk een scenario voor de nabije toekomst’ die manier met elkaar in een file laat rijden, kun je de afstand onderling aanzienlijk verdichten. Ik sluit niet uit dat we straks de keuze kunnen maken tussen óf zelfstandig rijden, óf in een platoon rijden. Wie bereid is om in platoon te rijden, wordt daar dan voor beloond, bijvoorbeeld omdat autonoom rijden over een wegstrook duurder is.” Is de verbreding van de A2 tussen Utrecht en Amsterdam de laatste stuiptrekking van de oude auto-economie?
“De verzadiging is bereikt. We kunnen stoppen met nog meer asfalt aanleggen. Sterker nog, als we het geld niet in wegverbetering, maar in slimme auto’s zouden investeren, dan zouden we voor minder geld files kunnen oplossen. Toch gaat het nog lang duren voordat auto’s zo slim zijn dat ze in een file kunnen rijden. Er zijn 8 miljoen auto’s, er
Wilt u zakelijk of privé een E-bike of E-scooter leasen?
Aanbieding • Lease E-bike voor zakelijk gebruik: vanaf € 49 per maand (excl. btw). • Lease E-bike voor privé gebruik: vanaf € 59 per maand (incl. btw).
“Ik ben ervan overtuigd dat we steeds meer slimme ICT-systemen krijgen om het vrachtverkeer beter te organiseren. Ook belangrijk voor de toekomst is de verwachting dat er meer decentraal wordt geproduceerd en geconsumeerd. De vervoersbewegingen worden beperkt, eenvoudigweg omdat die niet meer zijn te betalen. Dat betekent bijvoorbeeld ook dat productie vanuit China weer terugkomt in Europa. Ten tweede sluit ik niet uit dat vervoer van personen en goederen een relatie krijgen. Mensen zitten straks niet meer in hun uppie in hun auto, maar worden ook betaald om goederen mee te nemen. De grote winkelketen Walmart in de VS experimenteert daar al mee. Die laat eigen klanten online bestelde producten bij andere klanten thuisbrengen.”
■
1 Toyota Prius Plug-in
■
2 Volvo V60 Plug-in Hybrid
■
3 Opel Ampera
■ 4 Chevrolet Volt ■
5 Nissan Leaf
■
6 Renault Zoe
■
7 Fisker Karma
■
8 Peugeot Ion
■
9 Citroen C-zero
■
10 Renault Fluence z.e.
smart Facts Als Maarten Steinbuch geen professor was geworden aan de Technische Universiteit Eindhoven, dan… “Was ik medewerker van Philips gebleven. In een functie waarbij innovatie en onderzoek centraal zouden staan, of wellicht had ik een eigen bedrijf gehad.”
9
10
u i t dag i n g
b r an d sto f
3 vragen aan...
Benzine en diesel blijven overheersen Fossiele brandstoffen worden steeds schaarser. Autofabrikanten zoeken naar alternatieven voor benzine en diesel, maar snel gaan de ontwikkelingen niet. LNG, LPG, waterstof, watergas en elektrisch rijden zijn allemaal opties, maar welke zal als winnaar uit de bus komen? Tekst Malini Witlox
Ooit zal er een einde komen aan de beschikbaarheid van fossiele brandstoffen, daar is iedereen het over eens. Wetenschappers en bedrijfsleven zoeken samen naar alternatieven. Met waterstof, liquefied natural gas, liquefied petroleum gas, watergas en elektrische auto’s zijn er diverse mogelijkheden, die echter geen van allen echt aanslaan. Het lijkt een kip-of-ei-kwestie. Pas als er voldoende gebruikers zijn, worden de alternatieven betaalbaar en goed beschikbaar. Maar vanwege de hoge kosten, onbekendheid en de gebrekkige beschikbaarheid stapt niemand over.
hebben de Gate terminal in Rotterdam en de eerste tankstations zoals bijvoorbeeld in Duiven zijn geopend. “Maar verdere uitrol is nodig om een goede actieradius te krijgen zodat gebruikers niet onnodig om hoeven te rijden om LNG te tanken. En de consumentensector zal vermoedelijk pas volgen als het gebruik van LNG een succes is in de transportsector.” overheid met het project Green Deal. Tenminste vijftig binnenvaartschepen, vijftig zeeschepen en 500 trucks moeten in 2015 op LNG rijden of varen. Dat jaar komen er nieuwe emissienormen voor de scheepvaart. LNG lijkt de enige optie om aan deze normen te voldoen, aldus Vis. “Maar ook hier is het noodzakelijk om voldoende tankstations te hebben.” In haar onderzoeksproject wordt onder meer bekeken hoe deze kip-of-ei-kwestie opgelost kan worden. “Je zult naar de kritische massa toe moeten werken door slim te werken. Denk aan mobiele tankstations bijvoorbeeld. Op een gegeven moment heb je voldoende volume om de volgende stap te zetten.”
In 2012 kwam de
Industrial Engineering aan de Rijksuniversiteit Groningen, leidt een nieuw onderzoeksproject dat duurzame distributienetwerken voor nieuwe brandstoffen, waaronder LNG, gaat ontwikkelen. Om voldoende weggebruikers ervan te overtuigen dat ze beter op liquefied natural gas (LNG) kunnen gaan rijden, moet dit vloeibare aardgas volgens Vis eerst overal beschikbaar zijn. Investeringen in die nieuwe infrastructuur (tankstations) worden echter nog weinig gedaan, omdat er nauwelijks duidelijkheid is over toekomstig gebruik. “Het aantal trucks dat momenteel op LNG rijdt, is minimaal. Zeker als je het afzet tegen het totaal aantal trucks.” Vopak en Gasunie
Maar naast LNG zijn er natuurlijk nog meer alternatieven voor diesel en benzine, zoals liquefied petroleum gas (LPG). LPG wordt vaak verward met LNG en andersom. De chemische samenstelling is echter anders. LPG wordt vloeibaar gehouden door het onder verhoogde druk te houden. LNG is vloeibaar bij zeer lage temperatuur (-162 graden) onder atmosferische druk. Het voordeel van LPG ten opzichte van diesel en benzine is dat de uitstoot meevalt. Vanwege de hoge benzineprijs, stappen sommige automobilisten over op deze vorm van autogas, die relatief goedkoop is. Een ander alternatief voor fossiele brandstoffen is de elektrische auto. Toch lijkt die trend zich maar langzaam door te zetten. “Er zijn veel mensen die een overstap overwegen”, begint Ingrid Aaldijk van Milieu Centraal. “Maar er zijn ook veel vragen en misverstanden, onder meer over de actieradius en over de afschrijvingstermijn van de accu’s.” Op Twitter en Facebook ziet Aaldijk veel vragen voorbijkomen over elektrisch rijden. Zo is er nog weinig informatie over de afschrijving van de auto en de levensduur van de accu.
Iris Vis, hoogleraar
‘Je zult naar de kritische massa toe moeten werken door slim te werken’ Iris Vis
Daardoor is het nog niet mogelijk om een financieel omslagpunt te berekenen. “Maar voor het milieu is de elektrische auto een goede keuze. De CO2-uitstoot is ruim de helft lager.” voor fossiele brandstoffen is waterstof. Onder andere BMW heeft plannen om op grote schaal auto’s te gaan produceren die rijden op waterstof. De autofabrikant ging hiervoor onlangs een samenwerking aan met Toyota. Het Japanse bedrijf werkt al jaren aan zogenaamde brandstofcel-aandrijflijnen. De fabrikant is ervan overtuigd dat in de nabije toekomst meerdere efficiënte aandrijflijnen naast elkaar zullen bestaan, die elk inspelen op een bepaalde behoefte bij de consument. Naast LNG, waterstof en elektrisch rijden is ook watergas een optie om het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen. “Een goede optie, dat op internet ook veel als HHO wordt aangeduid”, zo zegt Caspar Pompe van Stichting Watergas. Hij schetst het verschil tussen waterstof en watergas. “In watergas blijft waterstof en zuurstof bijeen. Het is veel krachtiger dan alleen waterstof. Watergas maakt motoren zuiniger en schoner. Het heeft tal van verrassende toepassingen. Van verwarmingsinstallaties tot rangeextenders voor elektrische auto’s. Van besparingsunits voor dieselmotoren tot lasapparatuur.” Een ander alternatief
Alternatieven zijn er dus genoeg, maar het blijft bij kleinschalige tests en experimenten. Pas als je overal je auto aan een stopcontact kunt hangen, zullen meer automobilisten overstappen van benzine of diesel naar elektrisch rijden. Hetzelfde geldt voor LNG. Auto-producenten een aanbieders van infrastructuur zullen risico moeten nemen. Flink investeren, in de hoop dat ze er in de verre toekomst de vruchten van plukken. Genoeg alternatieve opties voor de fossiele brandstoffen, maar er is nog een lange weg te gaan.
Caspar Pompe Voorzitter van Stichting Watergas ■
Brandstof besparen met wátergas. Leg eens uit?
“Watergas zorgt voor een efficiëntere verbranding van de brandstof. Dat bespaart in auto’s wel 15 tot 40 procent brandstof. Bovendien nemen de emissies sterk af, met name roet. Je moet wel het motormanagement aanpassen, anders werkt het niet. Watergas is interessant voor de transportsector, maar dit is een lastige sector. Verschillende watergasbedrijven focussen nu op de binnenscheepvaart. In de procesindustrie is watergas veelbelovend vanwege de intense hitte. En je kan lassen en snijden met watergas, zonder giftige dampen. Enkele watergasbedrijven werken zelfs aan generatoren die geheel op water lopen, zonder fossiele brandstof.” ■ Maar wat is watergas eigenlijk?
“Watergas is ‘gas van water’. De chemische beschrijving is HHO. Watergas maak je door water met elektriciteit te splitsen in waterstof en zuurstof. Dat kan met elektrolyse, thermolyse of resonantietechnologie. De vlam van watergas is maar 127 graden. Toch smelt glas, baksteen en metaal daarmee moeiteloos.” ■ Wat is de toekomst? “HHO staat aan het begin van haar ontwikkeling. Er is nog veel onderzoek nodig. Watergas is belangrijk voor de energietransitie. Productie van energie wordt goedkoper en schoner. Dat heeft een enorme maatschappelijke impact.”
WALLPOD OPLAADPunt HIT UIT ENGELAND nu VERKRIJGBAAR IN NEDERLAND. Inmiddels zijn er duizenden oplossingen verkocht van het modulaire Wallpod systeem. TecforRec levert u de oplaad oplossing welke u nodig heeft voor uw: • Auto (Volvo-Mitsubishi-Renault etc.) • Boot • Scooter • Fiets Voor thuis en op het werk. De Wallpod is verkrijgbaar in diverse kleuren en uitvoeringen. Ook andere type’s oplaadzuilen zijn verkrijgbaar bij ons, dit alles voor een zeer concurrerende prijs. Wilt u meer informatie ontvangen, dan horen wij dit graag.u laad mogelijkheden voor een nette prijs. Wilt u meer informatie ontvangen, dan horen wij dit graag.
www.tecforrec.nl
Energieweg 29 4691 SE, Tholen • T +31(0)166668470 • F +31(0)166661933 • info@tecforrec.com
advertorial
Autogas (LPG); dé keuze voor de prijs- en milieubewuste automobilist Besparen op brandstofkosten doe je het snelst met autogas Dat komt omdat een liter LPG gemiddeld één euro goedkoper is dan benzine (Euro 95) en 60 cent goedkoper dan diesel. Zeker als we kijken naar pompprijzen i.p.v. adviesprijzen. Door dit grote prijsverschil kunnen automobilisten honderden euro’s per jaar aan brandstofkosten besparen.
Rijden op autogas biedt dubbel voordeel Naast het financiële voordeel dat autogas biedt, dragen autobezitters die op autogas rijden ook bij aan een beter milieu. Benzinemotoren worden steeds schoner en zuiniger, maar door deze om te bouwen naar autogas (LPG) worden ze nóg schoner. Na inbouw van een autogassysteem is de uitstoot van CO2 (broeikasgas) gemiddeld 9% minder. Ten opzichte van auto’s die op diesel rijden stoten auto’s op autogas minder NOx, minder NO2 en nagenoeg geen roetdeeltjes uit. En last but not least; autogas kun je in tegenstelling tot veel andere alternatieve brandstoffen bijna overal tanken. Er zijn ca. 1.900 tankstations in Nederland en meer dan 35.000 in Europa.
En hoe zit dat dan met de motorrijtuigenbelasting? Door de gewichtstoename gaat de motorrijtuigenbelasting omhoog, maar omdat je bij inbouw
van een moderne G3-autogasinstallatie jaarlijks € 317,- korting op de motorrijtuigenbelasting krijgt, blijft de verhoging beperkt. Mede dankzij deze korting kan rijden op autogas, afhankelijk van de brandstofprijzen en de aanschafprijs van de autogasinstallatie, al voordeel opleveren vanaf ca. 12.000 kilometer per jaar.
Er wordt nog volop geïnnoveerd Rijden op autogas is de laatste jaren alleen maar beter en comfortabeler geworden. De huidige autogasinstallaties zijn innovatief en van hoge kwaliteit. De gastank wordt meestal zo ingebouwd dat er vrijwel geen bagageruimte verloren gaat. De gas-vulaansluiting wordt vaak achter het benzineklepje gemonteerd. Diverse fabrikanten van autogassystemen hebben LPGinstallaties ontwikkeld die geschikt zijn voor de allernieuwste generatie direct ingespoten benzinemotoren.
al bij een paar duizend kilometer per jaar voordeliger dan rijden op benzine. De Bi-Fuel actie van Opel geldt voor de Corsa, de Meriva, de Astra (zowel de vijfdeurs als de Sports Tourer) en de Zafira Tourer.
Meer informatie en nieuws over autogas vind je op: www.autogas.nl
Meer keuze Een aantal autofabrikanten biedt meerdere modellen aan die af-fabriek met een autogasinstallatie worden geleverd. Een goed voorbeeld daarvan is Opel. Dit merk levert de Corsa, de Meriva, de Astra, de Insignia, de Zafira Sports Tourer en binnenkort ook de Opel Adam in Bi-Fuel uitvoering met een autogasinstallatie. Autogasinstallaties kunnen ook prima achteraf ingebouwd worden door een erkend inbouwstation. Voor een aantal merken zelfs met behoud van garantie.
Gratis autogasinstallatie bij Opel Wie voor 1 januari 2014 voor een nieuwe Opel Bi-Fuel kiest, krijgt de autogasinstallatie er gratis bij. Dankzij deze actie is rijden op autogas
Deze boodschap van de Stichting Autogas Nederland (SAN) is mogelijk gemaakt door de volgende bedrijven:
HELPT DE LOKALE LUCHTKWALITEIT TE VERBETEREN Shell GTL Fuel - een vloeibare brandstof, gemaakt van aardgas – kan direct zonder aanpassingen worden gebruikt in voertuigen met een dieselmotor* én een bijdrage leveren aan de verbetering van de lokale luchtkwaliteit. Shell GTL Fuel is vrijwel vrij van zwavel en aromaten, vrijwel geheel biologisch afbreekbaar, kan helpen het motorgeluid te verminderen en produceert minder fijnstof en roet door efficiëntere verbranding. Een innovatie uit het Shell Research Centre Amsterdam, nu op de Nederlandse markt beschikbaar voor professionele dieselgebruikers zoals openbaar vervoer, afvalverwerkingsbedrijven, bedrijven in de bouwsector en bedrijven met wagenparken. Door minder blootstelling aan uitlaatgassen, geur en lawaai kan Shell GTL Fuel het welzijn van werknemers en luchtkwaliteit verbeteren! Meer weten? Kijk op www.shell.com/gtl
*Gebaseerd op Shell’s studies die tot op heden zijn uitgevoerd
12
m o g e lij k h e d e n
v e r k e e r s m anag e m e nt
Slim onderweg naar filevrij Tussen 2008 en 2012 nam het tijdverlies door files met 32 procent af. Oorzaak: wegverbredingen, spitsstroken, de crisis én verkeersmanagement. Een goed voorbeeld van verkeersmanagement is De Praktijkproef Amsterdam. Tekst Bas Hakker
Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid bracht onlangs de Mobiliteitsbalans 2013 uit, een jaarlijks overzicht van de mobiliteit in Nederland. De belangrijkste conclusie was dat de vertraging op de wegen de laatste jaren afneemt, terwijl het aantal auto’s nog steeds toeneemt. Zou het flink asfalteren van de laatste jaren effect hebben? Zo simpel is het niet. Volgens Serge Hoogendoorn, professor Traffic Flow Theory and Simulation aan de TU Delft, komen er uit het rapport verschillende oorzaken voor het verminderde aantal files. “De filezwaarte is natuurlijk ooit gegroeid door bevolkingsgroei, maar neemt de laatste jaren af door de aanleg van nieuwe wegen (met 1 procent, red.), de aanleg van en gebruik van extra rijstroken (-27 procent, red.) en door verkeersmanagement (slimmer gebruik van de beschikbare infrastructuur, -9 procent, red.).”
Amsterdam. Dit experiment bestaat uit verschillende delen. De eerste fase bestaat uit innovaties in de auto die een bijdrage kunnen leveren aan het verminderen van de file, de tweede fase gaat het over de hardware op de weg zoals de verkeerslichten en de doseersystemen en tot slot worden de software ín de auto en de hardware óp de weg bij elkaar gebracht. Rijkswaterstaat zoekt hiervoor nadrukkelijk de samenwerking met het bedrijfsleven, andere wegbeheerders in Amsterdam, de wetenschap (TU Delft) en de gemeente. in-car gedeelte is een prijsvraag uitgeschreven waaraan alle bedrijven met slimme technologie voor de auto kunnen meedoen. “Je kunt bijvoorbeeld denken aan slimme routeplanners die automobilisten voordat de file ontstaat een alternatieve route bieden”, zegt projectmanager Ronald Adams. Er komen twee experimenten rond de A10: één tijdens het woon-werkverkeer en één in de drukte tijdens een evenement in de Amsterdam ArenA. Verkeersprofessor Serge Hoogendoorn heeft hoge verwachtingen van de in-car technologie.
Voor het zogeheten
als gevolg van meer wegen, extra rijstroken én Het Nieuwe Werken afneemt, lijkt redelijk logisch, maar het begrip verkeersmanagement is misschien wat ingewikkelder. Simpel gezegd gaat het hierbij om allerlei slimme maatregelen die een bijdrage kunnen leveren aan de betere doorstroom op de wegen. Een voorbeeld op het gebied van verkeersmanagement is een bijzonder experiment met een wel zeer ambitieus einddoel: het minimaliseren van het aantal files voor de A10 West in
Dat het aantal files
schone auto’s verdienen schone energie
E
De elektriciteitsproductie per parkeerplaats is voldoende voor 12.500 kilometer elektrisch rijden per jaar. Hierdoor wordt 2 ton CO2 uit de keten gehaald.
‘Je kunt denken aan slimme routeplanners die automobilisten voordat de file ontstaat een alternatieve route bieden’ Ronald Adams
impact wat te overschatten, maar op termijn verwacht ik er wel veel van.” De tweede fase van het experiment gaat om de inzet van alle hardware op de weg die een bijdrage kan leveren aan het voorkomen van de filevorming. Hierbij moeten we denken aan slimme doseersystemen en
verkeerslichten in de stad die de druk op de verschillende toeritten helpt verdelen. De derde fase zal draaien om de samenwerking tussen alle gear in de auto zoals de slimme routeplanner aan de ene kant én de slimme techniek op de weg. Hoogendoorn: “Juist het integreren van die twee levert volgens mij hele mooie kansen om verkeersmanagement weer een stap verder te brengen. Als er een incident in de Coentunnel is dan kan het in-car informatiesysteem persoonlijk advies geven over de alternatieve route. Tegelijkertijd passen we de verkeersregelingen op de alternatieve routes zo aan, dat er beter kan worden omgegaan met de grotere verkeersstromen op die route.” Een andere verkeersmanagementmaatregel waar Hoogendoorn veel van verwacht is het zogeheten ontvlechten van verkeersstromen. “We zien dat veel onnodige problemen ontstaan door fileterugslag: je staat in een file die wordt veroorzaakt door een knelpunt waar je niets mee te maken hebt, omdat je er niet langs hoeft.” Hoogendoorn doelt op het moment dat er, in het geval van de A10, een evenement in de RAI is en er een file ontstaat op de s109 die terugslaat op de A10 en uiteindelijk meerdere stroken blokkeert. “Als je de rechter rijstrook zou reserveren voor mensen die richting de RAI willen, dan zou je deze effecten waarschijnlijk behoorlijk kunnen inperken. Het is maar een voorbeeld, maar het schetst hoe je met een flexibele rijbaanindeling zou kunnen omgaan.” En het schets hoe je files kunt bestrijden zonder alleen te concentreren op het aanleggen van meer asfalt. Natuurlijk, asfalteren is op dit moment een prima methode om de vertragingen op de weg terug te dringen. Maar op de lange termijn lijkt dé manier om resultaten te boeken op het gebied van filebestrijding bij slimme technische maatregelen in het kader van verkeersmanagement.
Energy Parking
nergy Parking overkapt parkeerterreinen met zonnepanelen, zodat parkeerplaatsen groene oplaadpunten worden. Deze groene oplaadpunten zorgen ervoor dat schone auto’s op schone zonneenergie rijden.
“Niet voor niks deed minister Schultz van Haegen begin deze maand een test in een zelfrijdend voertuig. Die ontwikkelingen gaan misschien wat minder snel dan dat we hopen en we hebben de natuurlijke neiging de
Deze gecombineerde besparing op mobiliteit en milieu is een doorbraak in duurzame mobiliteit. Energy Parking heeft hiermee de 2e prijs van de Rabobank Young Innovators Award in 2012 gewonnen. Bel met 035 – 887 8700 voor een offerte op maat. ■
www.energyparking.nl
Wat kost een file? Uit onderzoek van het Kennis Instituut Mobiliteitsbeleid blijkt dat een uur in de file staan gemiddeld 26,25 euro kost. De totale kosten van files en vertragingen, verkeersongevallen en milieuschade door het verkeer lagen in 2012 tussen de 19,9 en 20,9 miljard euro. Het totaalbedrag is de afgelopen tien jaar niet veel veranderd, maar er hebben wel verschuivingen plaatsgevonden in de soort kostenpost. Verkeersongevallen zijn het duurst: tussen de 13,0 en 13,4 miljard euro. De kosten van CO2-uitstoot en luchtverontreiniging door het verkeer bedroegen in 2012 circa 5,1 miljard euro, ongeveer een kwart minder dan in 2000. Files en vertragingen kostten in 2012 tussen de 1,8 en 2,4 miljard euro. Dat is gemiddeld ongeveer 14 procent minder dan in 2011.
enthousiast Minister Schultz van Haegen is op de website van het ministerie enthousiast over verkeersmanagement: “Innovatieve slimme verkeerssystemen en in-car technologieën bieden grote kansen om de doorstroming op de wegen te bevorderen en de weggebruiker beter te informeren.” Het ministerie van Infrastructuur en Milieu investeert via het programma Beter Benutten 170 miljoen euro in de ontwikkeling van nieuwe technologie voor slimme mobiliteit.
WagenPlan Autolease van Centraal Beheer Achmea
Financieel voordeel U kunt rekenen op scherpe tarieven. Het inkoopvoordeel dat WagenPlan heeft, wordt namelijk aan u doorgegeven.
Kwaliteit en aandacht voor milieuzorg gewaarborgd
WagenPlan is als leasemaatschappij in 2001 opgericht. We zijn een joint venture tussen Centraal Beheer Achmea en Athlon Car Lease, allebei voor 50% aandeelhouder. Door ervaring, kennis en kracht te bundelen, zijn we een grote speler op de leasemarkt. We kopen op grote schaal in. Hierdoor realiseren we inkoopvoordeel. Dat voordeel geven we door aan onze klanten in de vorm van scherpe tarieven. WagenPlan combineert de professionele dienstverlening van een grote aanbieder met de persoonlijke aandacht van een kleiner bedrijf. Dat maakt WagenPlan uniek.
WagenPlan is ISO 9001:2008 gecertificeerd. Dit certificaat
En dat is niet het enige…
is uitgegroeid tot een standaardnorm voor kwaliteitszorg. Met daarnaast het internationaal geaccepteerde ISO
Van leasemaatschappij naar partner in duurzame mobiliteit
14001:2004 certificaat, voldoet WagenPlan ook aantoonbaar aan de vereiste wet- en
Sinds de oprichting zijn we volop in ontwikkeling. We zijn de eerste en enige leasemaatschappij die volledig de
regelgeving op het gebied van milieu.
uitstoot van CO2 compenseert, kosteloos. Dat komt voort uit een gevoel van verantwoordelijkheid voor het milieu en onze wens ook echt een bijdrage te leveren aan een schoner milieu. We bieden met WagenPlan naast leasing, diverse oplossingen op het gebied van wagenparkbeheer en mobiliteit. Kostenefficiënt en met oog voor het milieu. WagenPlan is zodoende meer dan een leasemaatschappij.
Aandacht voor het milieu
Meer weten of een afspraak maken? Gewoon ‘Even Apeldoorn’ bellen. U kunt ons bereiken van maandag tot en met vrijdag
U levert een bijdrage aan een schoner
van 08.00 tot 17.30 uur. Ons telefoonnummer is (055) 579 8223. Of kijk op www.wagenplan.nl.
milieu als u least via WagenPlan, zonder dat het u iets kost. WagenPlan compenseert als eerste leasemaatschappij volledig de uitstoot van CO2 voor auto’s die via WagenPlan rijden.
Autolease van Centraal Beheer Achmea 110230510_Advertentie Wagenplan_262x191.indd 1
20-11-13 08:33
DirectPrivéLease voor particulieren
DirectLease
voor zakelijke rijders
Autorijden zonder zorgen DirectPrivéLease maakt privé een auto leasen eenvoudig en betaalbaar
ing Introductiekort
Volkswagen up! 1.0 benzine € 185,-/mnd (incl.btw) Waarom een auto leasen bij DirectPrivéLease? Heldere voorwaarden
Vast bedrag, geen verrassingen
Simpelweg de beste deal
Alles is vooraf duidelijk en inzichtelijk: van algemene voorwaarden tot meerprijs voor extra kilometers.
Je weet precies wat je per maand kwijt bent. Alles behalve benzine en houderschapsbelasting is inbegrepen.
Onze selectie van een aantal nieuwe, zuinige & populaire auto’s betekent voor jou de beste deal.
Bel ons Bezoek ons
0541 - 571 760 Kelvinstraat 1b, Oldenzaal
Mail ons Vind ons
sales@directprivelease.nl www.directprivelease.nl
14
ove r z i c ht
i n n ovat i e
Lane Departure Warning System
Driver Drowsiness Detection
Communicatie tussen voertuigen
“Een systeem dat de bestuurder waarschuwt op het moment dat hij of zij dreigt de rijbaan te verlaten terwijl er geen richting wordt aangegeven. Er is een variant die de rijder waarschuwt met een geluid of signaal, maar er zijn ook mogelijkheden waar de computer daadwerkelijk ingrijpt tijdens het rijden. LSWS wordt door heel veel automerken ingezet en er vinden zelfs experimenten plaats met dit systeem op de iPhone zodat de merkafhankelijkheid verdwijnt.”
“Uit onderzoek blijkt dat twintig procent van alle autoongelukken op dit moment wordt veroorzaakt door vermoeidheid van de bestuurder. Vooral op lange trajecten – denk aan internationale chauffeurs op vrachtwagens – is het gevaar van in slaap vallen natuurlijk altijd aanwezig. Deze innovatie bekijkt met een camera of een bestuurder in slaap valt en geeft zo nodig een signaal. Dat kan een geluidssignaal zijn, maar meestal gaat er ook een lampje knipperen op het dashboard.”
“Er is steeds meer communicatie vanuit de auto met de buitenwereld, maar ook contact tussen auto’s onderling kan nuttig zijn. Op dit moment vinden er testen plaats in Japan met zo’n systeem. Het kan natuurlijk heel veel voordelen bieden als voertuigen met elkaar kunnen communiceren. Op die manier kun je waarschuwen voor files, ongelukken of slecht weer. Probleem is dat er op merkniveau experimenten plaatsvinden, maar dat een gedeeld systeem ver weg lijkt.”
Zeven keer slim Automatisch parkeren
De ontwikkelingen in de autobranche gaan snel en de technische mogelijkheden moeten het rijden steeds veiliger maken. Met innovatiewetenschapper Jacco Farla (Universiteit Utrecht), bespreken we dé zeven innovatieve trends in de autosector.
“Dit systeem kan helpen bij het inparkeren, wat op drukke, kleine plekken zoals in parkeergarages voor veel mensen een groot probleem is. Het systeem helpt vooral bij het parallel inparkeren. In 1992 wilde Volkswagen het al invoeren in een conceptauto, maar het is destijds niet op de markt gekomen. Het werkt via allerlei sensoren aan de buitenkant van de auto. Vanaf 2012 wordt het automatisch parkeren bij heel veel merken standaard ingebouwd.”
Tekst Bas Hakker
Alcoholslot
eCall
Google Driverless car
“Een startonderbreking op het moment dat je met alcohol achter het stuur stapt. Het werkt via een blaastest die gekoppeld is aan het startsysteem van de auto. De overheid kan verplichte deelname aan dit slot opleggen als je met alcohol in het verkeer wordt betrapt. Ervaren bestuurders met meer dan 1,3 promille alcohol in hun bloed moeten verplicht meedoen aan dit programma. Er is veel kritiek op deze maatregel die chauffeurs hard kan treffen.”
“Een Europees initiatief waarbij de auto zelf de hulpdiensten belt en de coördinaten doorgeeft op het moment dat er een groot ongeluk plaatsvindt. Het systeem moet in 2015 actief worden, want vanaf dat moment moeten nieuwe auto’s in de EU met eCall zijn uitgerust. Door het systeem zou de tijd dat de ambulance arriveert met 50 procent afnemen. Hierdoor zouden de levens van enkele honderden mensen gered kunnen worden.”
“De totale symbiose van alle innovatieve technieken die kunnen helpen bij het rijden, is natuurlijk een auto zonder bestuurder. Vooral Google is druk bezig met experimenten om het autoloze rijden te optimaliseren. Er blijft natuurlijk altijd spanning tussen de mogelijkheden van de techniek en de wenselijkheid van dit soort initiatieven. Het blijft ook altijd lastig om de verantwoordelijkheid te definiëren, want wie moet je aanspreken als er een ongeluk plaatsvindt?”
t
rfec Pe q
70% van uw carbon footprint wordt veroorzaakt door uw huidige wagenpark Het duurzame mobiliteitsprogramma Go4MVO biedt u 15% besparing op CO2 en brandstof Duurzaam doen loont! www.perfecqt.com
ADVERTORIAL
Beijer Automotive ziet nieuwe mogelijkheden met waardevolle data uit auto’s De experts van Beijer Automotive analyseren complexe voertuig-data om deze te vertalen tot begrijpbare informatie voor de klant. Directeur Ronald de Beijer ziet kansen voor een nóg intelligenter systeem die oplossingen biedt aan allerhande problemen.
beveiligingsbedrijf wil weten waar een gestolen auto zich bevindt.’ Beijer Automotive produceert al vijftien jaar slimme ‘kastjes’ waarmee dit soort data worden verzameld. ‘En wij hebben vervolgens de kennis in huis om de data uit de sensoren van auto’s te vertalen naar begrijpbare gegevens voor bijvoorbeeld taximeters, blackboxen en ongevallenrecorders’.
Kilometerstand, buitentemperatuur, gordel- en deurgebruik, in een moderne auto meten de ingebouwde sensoren constant wat er gebeurt. Beijer Automotive is gespecialiseerd in het verzamelen van deze informatie voor een eindgebruiker. ‘Een taxicentrale wil weten hoeveel kilometers de chauffeurs afleggen’, zegt De Beijer, ‘en een
Intelligenter systeem De Beijer ziet nieuwe mogelijkheden met de gegevens van al die auto’s. ‘Door die data op internet te verzamelen, ontstaat er een rijke bron aan informatie. Dit kan oplossingen bieden voor tal van problemen. Zo kan aan de wielsnelheden van auto’s worden afgelezen of er een gat in de weg zit. Dat is nuttige informatie voor
Rijkswaterstaat. Het KNMI kan profiteren van de ingebouwde sensoren voor de buitentemperatuur. Leasemaatschappijen zien in één oogopslag welke auto toe is aan een onderhoudsbeurt.Verzekeraars kunnen het rijgedrag van hun verzekeringnemers in de gaten houden en op den duur zelfs premiekorting geven aan mensen met net rijgedrag. De mogelijkheden zijn grenzeloos!’ Maak vrijblijvend een afspraak om te bespreken waar interessante oplossingen voor u liggen. Tel: 073-5480351 www.beijer.com
ADVERTORIAL
Volgens Clifford biedt voertuig-telematica dé oplossing voor de “Connected Car” Clifford Electronics is leverancier van hoogwaardige en innovatieve oplossingen voor auto’s. Met belangrijke klanten als toonaangevende autofabrikanten en importeurs, verzekeringsmaatschappijen en overheidsinstellingen volgt Clifford de ontwikkelingen op de voet. Directeur Huibjan Braafhart ziet met name vanuit de B2B-partners een toenemende interesse om met telematica het autogebruik veiliger en efficiënter te maken. “Uiteindelijk kunnen met telematica de totale kosten van het autogebruik worden terug gedrongen.”
Met wortels in de autobeveiliging is Clifford vanaf het begin betrokken bij de ontwikkelingen van telematica-toepassingen in de automotive-branche. In de autobeveiliging wordt immers gebruikgemaakt van voertuigvolgsystemen. “Op het moment dat een voertuig gestolen is, kan met behulp van deze technologie worden bepaald waar een auto zich bevindt”, verklaart Braafhart. “Hulpdiensten van de politie zijn hierdoor in staat het voertuig op te sporen en veilig te stellen.” Maar telematica biedt méér. De oplossingen worden steeds goedkoper en daardoor toegankelijker voor een breed publiek. De mogelijkheden zijn gigantisch. “Niet alleen kan de positie van de auto worden doorgegeven, telematica biedt de mogelijkheid het hele rijgedrag te registeren.
Aan de hand hiervan kunnen praktisch tips en adviezen om het rijgedrag te verbeteren worden aangeboden. Leert de bestuurder zuiniger rijden, dan zal hij flink wat brandstof besparen. Dat heeft niet alleen een gunstig effect op zijn eigen portemonnee, ook reduceert hij CO2-uitstoot. Dit laatste is weer interessant voor de Nederlandse overheid, want die staat wat dit betreft onder druk van Europa.” Ook verzekeringsmaatschappijen kunnen hun voordeel doen met het inzicht in rijgedrag, zo kunnen klanten die aantonen dat ze netjes rijden, een lagere premie gaan betalen. Services Mensen zijn door hun smartphone gewend geraakt aan de beschikbaarheid van een
advertorial
De CVT duwband van Bosch: duurzaam, comfortabel en stil Jaarlijks rollen wereldwijd ongeveer 80 miljoen nieuwe auto’s van de band. Daarvan zijn er ongeveer 8 miljoen uitgerust met Continu Variabele Transmissie of CVT. Die CVT automaat is een uitvinding van Nederlandse bodem en is uitermate succesvol. Bosch Transmission Technology B.V. in Tilburg is marktleider op het gebied van ontwikkeling en massafabricage van duwbanden voor CVT. De CVT-technologie van Bosch vermindert het brandstofgebruik tot 7% in vergelijking met handgeschakelde versnellingsbakken. Hierdoor is er ook tot 7% minder CO2-uitstoot. Bijkomende voordelen zijn de dynamische versnelling, het stille motorgeluid en de hoge reactiesnelheid bij verandering van rijstijl. Arno Vijverberg, hoofd R&D bij Bosch Transmission Technology: “Veel mensen weten niet dat automotive zo’n belangrijke sector is in Nederland: een sector om trots op te zijn. Vorig jaar rolde hier de 25 miljoenste duwband van de productieband.
Daarnaast is onze productie in de afgelopen 5 jaar verdubbeld. CVT kent voornamelijk succes in Azië en de Verenigde Staten. Door de enorme vraag in deze regio’s wordt verwacht dat de jaarlijkse productie van CVT-systemen in 2015 zal stijgen tot 12,5 miljoen stuks en in 2020 zelfs tot 15 miljoen. Bosch Transmission Technology in Tilburg heeft zowel een productie-eenheid als een engineeringafdeling. De 130 ingenieurs op de engineeringafdeling onderzoeken hoe de efficiëntie, duurzaamheid en het comfort van de duwband verder verbeterd kan worden. Vijverberg: “Dagelijks werken wij hard aan nieuwe innovaties. We zoeken steeds de grenzen op van wat mogelijk is, o.a. samen met universiteiten. Met recht een uitdagende high tech omgeving”. Bosch investeert momenteel 100 miljoen euro in de uitbreiding en verbetering van de productie in Tilburg. Daarnaast vindt ook productie in Vietnam plaats. Belangrijke klanten van Bosch Transmission Technology zijn bijv. Nissan, Mitsubishi en Honda. Leuk om te weten: binnenkort worden de taxi’s in New York ook met CVT uitgerust.
Meer weten, of geïnteresseerd in werken bij Bosch Transmission Technology? Kijk op www.bosch.nl. of www.cvt.bosch.com
grote hoeveelheid applicaties en verwachten soortgelijke services ook vanuit hun auto. Telematica heeft wat dit betreft veel te bieden. Zo zijn er toepassingen in gebruik die de impact van een botsing meten. De diagnose wordt op afstand gesteld, waarna automatisch hulpdiensten uitrukken. “Zoiets kan levensreddend zijn”, volgens Clifford. “Stel dat je op een afgelegen weggetje in het donker tegen een boom rijdt...” Clifford levert deze applicaties al aan verzekeringsmaatschappijen die dit aanbieden aan hun trouwste klanten. Uiteraard kan telematica ook gebruikt worden voor elektronische ritregistratie. Bijtelling van het privégebruik van een zakelijke auto worden op deze manier moeiteloos bijgehouden en in de belastingaangifte verwerkt. Garagebedrijven kunnen het systeem gebruiken voor onderhoudsplanning en pechhulp. Auto-importeurs zullen in de toekomst na een crashmelding proactief hun diensten aanbieden.
behoefte om inzicht te krijgen in het gebruik van de auto. Telematica zorgt voor een online overzicht van beschikbaarheid en standplaats. Dit stelt gebruikers in staat een auto te delen.” Denk bij “car sharing” zowel aan privégebruik als aan toepassingen binnen een zakelijk wagenpark. Clifford werkt voor deze telematica-toepassingen samen met een aantal toonaangevende Europese Telematica Service Providers. Zo wordt een Europese dekking gegarandeerd, iets wat voor plaatsbepaling van de auto en ondersteunende services essentieel is. Deze internationale positie geeft Clifford een unieke status. ■ Bent u benieuwd wat Clifford voor u kan betekenen? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek. www.clifford.nl Tel: 020-4040919
Smart mobility Braafhart: “Recent is er met name vanuit het concept van ‘smart mobility’ een duidelijke
advertorial
Open en Connected is de toekomst
Altran brengt de nieuwste technologieën samen Consultancybureau Altran implementeert al jaren de nieuwste technologieën voor verschillende bekende automerken. Met deze ervaring ontwikkelde het bureau een eigen visie op de mobiliteit van de toekomst. De beste technologieën zijn geïntegreerd in één auto, de ‘Open & Connected Car’. “Door een 4G-verbinding is de auto altijd verbonden met het internet, dat schept veel nieuwe kansen voor updates en real time information,” zegt Ivo Steenbergen van Altran. “De bestuurder wordt via zijn smartphone bij binnenkomst herkend, waarna de auto zijn persoonlijke profiel inlaadt. Stoelen, spiegels en stuurbekrachtiging stellen zich automatisch in. De telefoon is als het ware je digitale identificatie.Voor “car sharing”, bijvoorbeeld Car2go, is dit helemaal ideaal, je stapt in en al je app’s en instellingen worden geladen.”
In de Open & Connected Car kan iedere bestuurder naar eigen voorkeur app’s downloaden en instellen.Via een beveiligde “store” vind je app’s voor bijvoorbeeld navigatie of zuinig rijden. Updaten is ook echt een onderwerp dat we in de toekomst vaker terug gaan zien, zowel van software als van hardware. Je verwacht van een auto dat hij tien jaar meegaat, maar de elektronica is na twee jaar al verouderd. Waarom zou je de elektronica niet kunnen vervangen voor een nieuwer of sneller model, zonder direct een nieuwe auto te moeten kopen? Dit platform stelt gebruikers daartoe in staat.” Met 20.000 medewerkers wereldwijd ondersteunt Altran haar klanten in de creatie en ontwikkeling van hun nieuwe producten en diensten, al meer dan 30 jaar. Meer info op www.altran.nl
Duurzaam innoveren kun je leren Duurzame energie speelt een belangrijke rol in de sterk veranderende wereld. Bij de Hogeschool van Amsterdam (HvA) werken studenten aan de ontwikkeling van innovatieve elektrische voertuigen. Met groot succes, bewijzen de gewonnen prijzen.
SOLAR ROMP: RECYCLEBAAR COMPOSIET O.B.V. KURK TOPSNELHEID: 22 KM/UUR GEWICHT: 255 KG LENGTE: 8 M “In alle projecten is de HvA tot nu toe zeer succesvol geweest”, legt projectleider Hugo van Tienhoven uit. “Bij deze projecten werken studenten van verschillende opleidingen en opleidingsjaren samen.” Ze leren niet alleen van elkaar, maar ontwikkelen vanuit onderzoek ook meteen de praktische kennis. Door bijvoorbeeld de body van een voertuig zelf te ontwerpen en te bouwen, door het raceparcours
ook fysiek te analyseren op hobbels of andere oneffenheden en door de voertuigen in de praktijk uitgebreid te testen en te optimaliseren. “Het competitie-element zorgt er daarnaast ook nog eens voor dat ze het beste uit zichzelf en het team halen. Bovendien wordt op bestaande kennis voortgebouwd omdat studenten uit verschillende jaren zich steeds aan de projecten verbinden.”
Laurens van Mulukom, student Engineering, Design and Innovation. In 2012 was ik teamleider van het H2A-project. De H2A is een innovatieve racewagen met elektromotor en waterstofcel. Het was een waanzinnige ervaring omdat aan deze race drieduizend studenten uit 24 Europese landen meededen. Het doel van de race; met zelfgebouwde voertuigen zo ver mogelijk rijden op zo min mogelijk brandstof. Maandenlang werkten we met 26 studenten aan het project. We hebben dat jaar een Nederlands record gereden. In 2013 heeft de H2A helemaal alle records verbroken. Voor die race had het team een nieuwe voorwielsturing ingezet waarmee
“Onze studenten gaan in de nabije toekomst bijdragen om de transitie naar duurzame energie te realiseren”, vertelt lector energie en innovatie aan de HvA Robert van den Hoed die onderzoek coördineert op het gebied van duurzame mobiliteit. “Bij ons werken studenten Engineering, Design and Innovation en E-Technology aan slimme oplossingen voor auto’s die zijn aangedreven door een elektrische motor. Of een auto nu wordt aangedreven door een elektrische accu, een brandstofcel of plug-in hybride, dit is de toekomst. Immers, fossiele brandstoffen raken op, het klimaat verslechtert en luchtkwaliteit vormt in steden als Amsterdam een bedreiging voor nieuwe bestemmingsplannen. Tijdens diverse projecten leren
Laurens van Mulukom studenten de juiste keuzes maken in de toegepaste technologie en zijn ze voldoende toegerust om straks de auto van de toekomst te maken.”
veel rolweerstand was overwonnen. Deze H2A was daardoor stabieler dan eerdere versies. Daarnaast hadden de E-technology studenten een gps-systeem ingebouwd met live data logging waarmee ze op afstand konden volgen met welk vermogen ze reden. Het team van 2013 won de race omdat hun prototype het minste brandstof verbruikte tijdens de tien af te leggen rondjes. Omgerekend reden ze 1 op 3042. Wij verbraken ons eigen record, het Nederlands record en waren kampioen van heel Europa. In 2014 is er weer een nieuwe race en daar hopen we opnieuw ons eigen record te verbeteren.”
H2A VERBRUIK: 1 LITER WATERSTOF OP 3041 KM TOPSNELHEID: 36 KM/UUR CARROSSERIE: CARBONVEZEL 6,5 KG