Dit is een bijlage bij DagblaD De telegraaf. De inhouD van DeZe bijlage valt niet onDer De hoofDreDactionele verantWoorDelijkheiD
onze 5 zintuigen om van te genieten
mei 2013
Horen
Jongeren lopen groot risico op gehoorschade
Pijn Een waarschuwing aan onze hersenen
Trend De bril is in beweging
Julius Jaspers
‘Mijn ouders waren echt culi-idioten’
Expertpanel
Overzicht
Wat is een allergie en wat doe je ertegen?
Zeven zinnenprikkelende activiteiten
www.zandvliet.com
2
e d ito r ia l
Eten om te leren We leren van alles op school: we leren schrijven, we leren lezen, we leren onze veters strikken… Moeten we niet ook wat meer leren over één van de meest belangrijke dingen in het leven, namelijk ons eten?
“Wat je lekker vindt, wordt voor een deel al voor je geboorte bepaald. Wat je moeder eet terwijl je nog in de baarmoeder zit, heeft invloed op jouw smaakvoorkeuren later in je leven. Al heel vroeg in de zwangerschap zijn je smaakpapillen ontwikkeld en ben je als ongeboren baby gevoelig voor de smaken die langskomen. Pasgeborenen hebben een sterke voorkeur voor zoet. Borstvoeding is zoet van smaak en wordt door de baby om deze reden als veilig en voedzaam ervaren. Bitter en zuur daarentegen worden als giftig of niet veilig gezien en om deze reden moeten baby’s deze smaken leren waarderen. natuurlijke voor- en afkeuren zijn bepalend voor je smaakvoorkeuren later in je leven, juist ook het herhaaldelijk proeven van nieuwe producten heeft veel invloed. En bij dit proeven komt veel kijken. Met je mond proef je natuurlijk welke smaak het product heeft. Maar weet je dat juist je andere zintuigen ook van grote invloed zijn op hoe jij denkt dat een product gaat smaken? Alleen al door naar roze yoghurt te kijken verwacht je toch al dat je aardbeienyoghurt gaat eten, en dat dit waarschijnlijk zoeter smaakt dan de witte yoghurt die ernaast staat. En chips die niet lekker kraken laat je toch liggen omdat je weet dat ze dan oud en slap zijn. En weet je dat je sommige producten eigenlijk alleen
Niet alleeN deze
Hante Meester, Steunpunt Smaaklessen & SchoolGruiten, Wageningen University
maar ruikt, terwijl je denkt dat je ze proeft? Probeer vanillesuiker maar eens met je neus dicht te proeven, waarschijnlijk proef je dan alleen maar suiker. Pas als je je neus weer opent komt de vanillesmaak, of eigenlijk geur, vrij en proef je vanillesuiker. Dit aroma komt via je mond in je neus. Dit fenomeen heet retronasaal. weten? Nee, natuurlijk niet. Je kunt prima je dagelijkse dingen doen zonder bewust stil te staan bij wat je in je mond stopt. Maar hoe leuk is het om hier wel wat bewuster mee om te gaan en om dit
moet je dit allemaal
‘Denk eens wat vaker vanuit eten bij het benaderen van schoolvakken’ soort proefjes en ervaringen met elkaar te beleven, bijvoorbeeld op scholen. Dit doen wij met Smaaklessen, een lesprogramma voor het basisonderwijs waarin het proeven van eten, met al je zintuigen, centraal staat. Het doel van Smaaklessen is dat kinderen bewustere keuzes maken, op smaak, maar ook voor hun gezondheid en voor een meer duurzame wereld.
met dit ProGramma leren kinderen spelenderwijs veel over hun dagelijkse voedsel, vanuit een ervaringsgerichte aanpak. Deze ervaringen zijn op verschillende manieren waardevol. Door meer te leren over hun eten staan kinderen meer open voor de manier waarop hun eten wordt geproduceerd. Ook laat het hen nadenken over wat voor effect dat wat ze eten heeft op hun gezondheid. Samen proeven leidt er ook toe dat kinderen die thuis nooit kiwi eten, dit nu wel willen proberen omdat iedereen het in de klas doet. Het smaakpalet van deze kinderen wordt dus uitgebreid. Een motivatie die vanuit leerkrachten kan meespelen is dat kinderen die normaal met taal of rekenen een beetje achter lopen, wel heel goed kunnen zijn in het onderscheiden van verschillende smaken of in het beschrijven van het product dat hun vriendje in hun mond stopt bij een blinde smaakproef. Dit is toch ook taal? We lereN vaN alles: we leren schrijven, we leren lezen, we leren onze veters strikken... Eten is een geweldig middel om dit alles mee te leren. Ja, zelfs veters strikken! Dropveters, kousenband… er zijn vast nog meer producten waar je mee kan leren strikken. Dus mijn credo: denk eens wat vaker vanuit eten bij het benaderen van schoolvakken!”
05
06
08
12
04 ‘Vermijden is het makkelijkst, maar helaas niet altijd mogelijk’ 05 Een waarschuwing aan onze hersenen 06 De bril in beweging: van vlinderbril tot John Lennon-model 08 Profielinterview: Julius Jaspers 10 Ik zie, ik zie… wat jij niet ziet? 12 Jongeren lopen groot risico op gehoorschade 14 Zeven zinnenprikkelende activiteiten
Colofon
Over Smart Media
Project manager: Shemara Pijpers, shemara.pijpers@smartmediapublishing.com Productieleider: Hans Wihlborg Hoofdredactie: Jerry Huinder, redactie@smartmediapublishing.com tekst: Lieke Meertens, Mirjam Streefkerk, Hanne Reus Coverbeeld: Peter Elenbaas Grafische vormgeving: Leon Mooijer drukkerij: Drukkerij NoordHolland
Smart Media ontwikkelt, produceert en financiert themabijlagen die via landelijke, gerenommeerde kranten worden verspreid. Elke themabijlage wordt gemaakt door zorgvuldig samengestelde redactieteams. De grafische productie wordt verzorgd door creatieve vormgevers met gevoel voor de productie van moderne tijdschriften. Onze basisgedachte is een sterke onderwerpgerichtheid. Door zichtbaar te zijn in onze themabijlagen bereiken onze klanten alle lezers van de randstedelijke editie van de krant. En selecteren ze automatisch de doelgroep die in de markt is voor de producten en diensten van het bedrijf. Smart Media is een jonge en dynamische onderneming met hoge doelstellingen. Wij ontwikkelen ons snel en onze planning is erop gericht een van de toonaangevende bedrijven van Europa in ons vakgebied te worden. Op dit moment zijn we vertegenwoordigd in Zweden, Noorwegen, Zwitserland, België en Nederland.
Voor meer informatie kunt u een e-mail sturen naar info.nl@smartmediapublishing.com Smart Media Publishing Holland B.V. Sint Antoniesbreestraat 16, 1011 HB Amsterdam, The Netherlands. Tel +31 20 79 600 80, www.smartmediapublishing.com
Volg ons
Dit is een bijlage bij DagblaD De telegraaf. De inhouD van DeZe bijlage valt niet onDer De hoofDreDactionele verantWoorDelijkheiD
MoeendYeourrGdifat Cgar?d! G ee f e
Voor de liefste mama!
aller
van 23.80
Want daarmee kan je moeder lekker zelf wat uitkiezen. En keuze genoeg, want YourGift Cards zijn bij ruim 6.000 winkels én webshops te besteden! Onder andere bij:
nú14.95*
Je koopt ze online via
www.yourgift.com
of bij een van de vestigingen van:
*Zolang de voorraad strekt. Actie geldig t/m 12 mei 2013.
Verwen moeder met dit heerlijke Sabon pakket of kijk op de website voor nog meer prachtige geschenken!
www.sabon.nl
Een tentoonstelling over oorlog en vrede met werk van Piet Mondriaan, Marc Bijl, Ronald Ophuis, Rob Voerman e.a.
Visioen Visioen
Van Gogh aan 01.05.2013_ het 12.01.2014 werk
14 apr -14 apr aug 2013 25 aug 25 2013
Bezoek het Airborne Museum in Oosterbeek Jong en oud beleven de Slag om Arnhem zélf in de Airborne Experience. Kijk, luister en ervaar!
Confrontatie Confrontatie Kortegracht 11, Amersfoort di-vr 11-17 uur, za-zo 12-17 uur www.mondriaanhuis.nl
www.vangoghmuseum.nl
www.airbornemuseum.nl
Nu in het
SNEL GELD over geld EXTR en misdaad geldmuseum.nl VOOR S D I K
LEUKAE’S
Sleutel tot 400 schatkamers Geef ‘m cadeau
Schrijf mee met Lydia Rood! www.kmm.nl/10Topstukken
Ami-
CULTUUR MA AK T JE RIJKER PARTNER VAN DE MUSEUMKAART
De Museumkaart biedt toegang tot deze én bijna 400 andere musea. Met de Museumkaart steunt u de deelnemende musea. CULTUUR MA AK T JE RIJKER PARTNER VAN DE MUSEUMKAART
Verkrijgbaar à € 44,95/€ 22,50* (excl. adm. kosten) online, via 0800-0203388 en bij 150 grotere musea. * prijswijzigingen voorbehouden
www.museumkaart.nl
ZUIDERZEEMUSEUM ENKHUIZEN
t
ABEL
Geschiedenis in het echt!
M us e gr umk at a is ar
9 MEI MEET & GREETMET
Nu te zien: 4 Haagse aquarellisten
STAP IN HET GROOTSTE SCHILDERIJ VAN NEDERLAND
en Kijk voor openingstijden en tariev l elft.n e.tud entr ncec .scie op www
4
E x p E r tpa n E l
alle r g i e
‘vermijden is het makkelijkst, maar helaas niet altijd mogelijk’ Ruim een miljoen Nederlanders heeft last van een of meerdere allergieën. Maar wat is een allergie precies? En hoe wapen je je ertegen? tekst MiRJAM STREEfkERk
jan de moncHy
eWald stoteler
hoogleraar allergologie aan de rijksuniversiteit in groningen
klassiek homeopaat in almelo
maurits van maaren allergoloog in het erasmus Medisch centrum in rotterdam
Wat is een allergie?
“Een reactie van je immuunsysteem op een onschuldige stof. Bij virussen of kankercellen is zo’n reactie nuttig, want dan weten we dat er iets aan de hand is. Maar van een allergie heb je geen enkel voordeel.”
“Een overtrokken reactie van het immuunsysteem waarbij een bepaalde substantie als trigger fungeert, dat kunnen bijvoorbeeld kattenharen zijn, of huisstofmijt. Een allergie is erfelijk en draag je dus je hele leven bij je, maar je kunt de reactie wel beperken.”
“Je afweersysteem zou moeten reageren op schadelijke dingen als virussen en bacteriën, maar als je een allergie hebt, reageert het ook op onschuldige stoffen zoals pinda’s of huidschilfers van huisdieren.”
Hoe zorg je ervoor dat je er zo min mogelijk last van Hebt?
“De laatste jaren zijn er veel meer allergische mensen bijgekomen. We weten niet zeker hoe dat komt, maar een verklaring is de hygiënehypothese. Die zegt dat het goed voor je immuunsysteem is om kort na je geboorte al met relatief onschuldige bacteriën in contact te komen. We zijn in de afgelopen decennia veel hygiënischer gaan leven, dus ik denk inderdaad dat dat een rol speelt bij die toename. Als je allergisch bent, is vermijden de makkelijkste oplossing. Maar als je als bakker allergisch bent voor meel is dat natuurlijk lastig. Antihistamine-medicijnen en ontstekingsremmende inhalatoren zijn bij de meeste allergieën geschikt.”
“In de eerste plaats kun je voorkomen dat je in contact komt met de substanties waar je last van hebt. Als je een kattenallergie hebt, neem je geen kat als huisdier. Reinheid is ook een belangrijk onderdeel. Als je toch een allergische reactie krijgt, zijn er verschillende middelen van plantaardige origine die de slijmvliezen in acute fase kunnen kalmeren. Voorbeelden hiervan zijn Nux Vomica en Sabadilla die de heftige reactie bij bijvoorbeeld huisstofmijtallergie of hooikoorts kunnen beperken. Bij zonne- of insectenallergie kan Apis Mellifica ofwel bijengif helpen, dat klinkt misschien vreemd, maar het werkt verkoelend.”
“De eerste stap is vermijden. Voor een voedselallergie is dit momenteel zelfs de enige mogelijkheid. In de praktijk blijkt dit vaak erg lastig omdat dan blijkt in hoeveel producten net dat voedingsmiddel zit waarvoor je allergisch bent. De volgende stap is medicatie. De blootstelling aan bijvoorbeeld huisstofmijt en pollen is niet volledig te vermijden. Gelukkig kunnen oog- en neusklachten bij een groot aantal patiënten onderdrukt worden. Mensen die een heel heftige reactie hebben bij bijvoorbeeld een insectenbeet of bepaalde voeding dragen een adrenaline-pen bij zich met noodmedicatie die ze zelf kunnen toedienen.”
“Door zeer goed gezuiverde preparaten van pollen toe te dienen kun je bijvoorbeeld hooikoorts flink beperken. Maar deze immunotherapie is zeer tijdrovend: elke vier weken moet je een prik halen met de substantie waar je allergisch voor bent.”
“Allergieën hebben een repeterend patroon, dus als je dat kunt doorbreken dan werk je aan een structurele oplossing. Wanneer je regelmatig kinine in verschillende potenties of sterktes neemt, voorkom je die periodieke opleving van de allergie. Kinine is afkomstig uit de bast van de kinaboom en is verkrijgbaar in de vorm van het homeopatisch middel China officinalis. Ook zijn er middelen waarmee de aanleg voor allergieën geneutraliseerd en de duurzame genezing ervan bewerkstelligd kan worden, maar deze zijn niet geschikt voor zelfmedicatie.”
“Stap drie is immunotherapie, waarmee ervoor gezorgd kan worden dat het afweersysteem niet of minder reageert op de stoffen met minder klachten tot gevolg. Immunotherapie werkt vooral bij de behandeling van hooikoorts en huisstofmijtallergie door drie tot vijf jaar elke maand een onderhuidse injectie te geven met een pollen- of huisstofmijtvaccin. Helaas lukt het momenteel nog niet op deze manier voedselallergie te behandelen, maar hier wordt wel uitvoerig onderzoek naar gedaan.”
kun je er Helemaal van genezen?
GRATIS RAY-BAN T-SHIRT ter waarde van € 22,50 bij aankoop van een Ray-Ban zonnebril.
Exclusief bij Brilservice! Op = op. Vraag naar de voorwaarden.
45 jaar
kijk voor vestigingsadressen op brilservice.nl
5
p ij n
‘Wij zijn al heel blij wanneer een patiënt bij ons binnenkomt met een pijnscore van 8 en we deze terug kunnen brengen tot onder de vier’ constance breeveld
Dan wordt het via de zenuwen naar het ruggenmerg geleid, dat de pijn doorseint naar de hersenen.” Pas als het signaal via de thalamus, die zich midden in de hersenen bevindt, is doorgegeven naar de hersenschors, voelen we de pijn. “Zonder dat je daar invloed op hebt, kun je dan gaan zweten en kan je polsfrequentie omhoog gaan, evenals je bloeddruk.”
tekst MiRJAM STREEfkERk
PijN is fijN,
‘Pijn is fijn’ wordt er soms door topsporters gesteld. En gelijk hebben ze. Wie niet in staat is om pijn te voelen, zal namelijk niet lang leven. Pijn is een signaal aan onze hersenen dat vertelt dat er iets mis is. Wat er precies mis is, is echter niet altijd snel vast te stellen. De pijn die je voelt als je door een speld gestoken wordt of na een valpartij, heeft een duidelijke oorzaak. Hij ontstaat doordat er op het moment van de prik of de val neurotransmitters vrijkomen bij de zenuwuiteinden. “Dit noemen we ook wel boodschapperstoffen”, zegt Wouter Zuurmond, hoogleraar palliatieve zorg en pijnbestrijding aan het VUMC. “Die stoffen gaan naar de ontvangers toe.
als het te verhelpen is. Helaas krijgt Zuurmond vooral te maken met mensen bij wie de pijn een wat minder duidelijke oorzaak heeft, of bij wie de pijn moeilijk te behandelen is: patiënten met chronische pijn. “Vroeger dachten we dat als er niet direct een oorzaak gevonden werd voor de pijn: dat zijn aanstellers. Maar we komen er steeds meer achter dat er bij mensen met chronische pijn wat veranderingen in het zenuwstelsel zijn opgetreden. De pijn heeft zich daar dan echt in genesteld.” Daardoor wordt er wel pijn doorgeseind naar de hersenen, ondanks dat er geen directe aanleiding voor lijkt te zijn. Een toverstaf om deze pijn weg te toveren heeft ook Constance Breeveld niet. Deze pijnspecialist is werkzaam in het AMC en het DC|Pijncentrum. “Wij zijn al heel blij
wanneer een patiënt bij ons binnenkomt met een pijnscore van 8 – waarbij 0 geen pijn en 10 de meeste hevige pijn is – en we deze terug kunnen brengen tot onder de vier. Dat maakt de pijn een stuk dragelijker.” artsen op hun spreekuur krijgen, hebben vaak al een heel traject achter de rug met verschillende behandelingen bij bijvoorbeeld de fysiotherapeut en acupuncturist.
de meNseN die de tWee
‘De benadering van pijn is de afgelopen jaren holistischer geworden’ Wouter Zuurmond
Breeveld: “Wij doen veel blokkadebehandelingen, waarbij we proberen om de zenuw die de pijnprikkel doorseint lokaal te verdoven met een spuit of met kleine prikjes, of we proberen om deze met stroomschokjes of warmtebehandelingen te beïnvloeden.” maar soms is ook dit niet mogelijk, als er sprake is van gerefereerde pijn:
Bekijk met layar
Meer weten over jouw mogelijkheden? Lees het hele interview met Patricia Eekers op: www.levenmetmigraine.nl of via de layar App op je smartphone of tablet.
joHn lebbink, neuroloog en hoofdpijnspecialist, onder meer bij de bonifatius hoofdpijnkliniek in Dokkum. Welke soorten Hoofdpijn zijn er?
pijn die gevoeld wordt op een andere locatie dan waar het letsel zich bevindt. Als iemand het aan zijn hart heeft, krijgt hij bijvoorbeeld uitstralende pijn in zijn linkerarm. En wanneer vrouwen een laparoscopie krijgen, waarbij de buik wordt opgeblazen met gas, krijgen ze bijvoorbeeld schouderpijn. Zuurmond: “Dat komt doordat organen op een andere manier zijn gegroeid dan oorspronkelijk in het embryonale systeem aangegeven.” Deze pijn is vergelijkbaar met fantoompijn, waarbij mensen last hebben van bijvoorbeeld een geamputeerde voet. “Die pijn zit dan waarschijnlijk in het hele zenuwstelsel. Je kunt die bijvoorbeeld behandelen met spiegeltherapie, waarbij patiënten een goed been zien op de plaats van het geamputeerde been. Zo probeer je de hersenen te herprogrammeren.” bestrijden, dus vanuit de hersenen, is in opkomst, er wordt veel onderzoek naar gedaan. Zuurmond: “De benadering van pijn is de afgelopen jaren holistischer geworden: als iemand pijn in de teen heeft, kijken we niet alleen naar de teen, maar kijken we naar de hele mens erachter. Ik denk dat dit de toekomst is.” PijN oP deze maNier
Nieuwe aanpak migraine Een derde van de Nederlanders met migraine krijgt niet de behandeling die nodig is. Terwijl de behandeling en medicijnen er wel zijn. Patricia Eekers, neuroloog en hoofdpijnspecialist: “Migraine wordt nog niet voldoende erkend als een ziekte.”
3 vragen aan…
■
een waarschuwing aan onze hersenen Boodschapperstoffen vertellen ons brein bij ziekte of bijvoorbeeld een valpartij dat er iets mis is: u voelt pijn. Maar wat als u pijn heeft zonder duidelijke aanleiding? “Vroeger dachten we: dat zijn aanstellers.”
fo c u s
“je moet onderscheid maken tussen hoofdpijn waar geen en waar wel een lichamelijke oorzaak voor is. bij die laatste kun je bijvoorbeeld denken aan bijholteontsteking, griep, maar ook aan hoofdpijn na een hersenschudding of bij een tumor. Migraine kent in het algemeen geen lichamelijke oorzaak, wel zijn er verschillende uitlokkers.” ■ Wat kun je tegen Hoofdpijn doen?
“hoofdpijn die bijvoorbeeld mede het gevolg is van stress kun je beperken door te werken aan beter omgaan met die stressfactoren. Daar gaan veel mensen aan voorbij. regelmatig slapen en eten, en een goede balans tussen werk en ontspanning is dan het eerste ‘medicijn’. na het toepassen van leefstijlveranderingen zijn er pijnstillers. voor ingewikkelder hoofdpijnvormen en langduriger begeleiding door een team van hoofdpijnspecialisten zijn er hoofdpijnklinieken.” ■ Wat voor mensen ziet u? “Mensen met ingewikkelde gemengde hoofdpijnvormen die tot ernstiger gevolgen kunnen leiden. We zien relatief veel mensen met een pijnstillerverslaving. Waarschijnlijk heeft bijna vijf procent van de bevolking last van hoofdpijn die hieruit voortkomt.”
6
tr E n d
zien
makkelijk en zuinig
‘De mensen die een vlinderbril kunnen dragen, realiseren zich dat vaak niet’ Diana Molkenboer-Zuidweg
de bril in beweging: van vlinderbril tot john lennon-model Sinds een paar jaar is de bril een heuse modeaccessoire. Hoe zal deze trend zich ontwikkelen? “Je ziet steeds minder die hele grote brillen, die echt een kopie zijn van de brillen uit de jaren vijftig.” tekst MiRJAM STREEfkERk
De bril mag er weer zijn. Sinds enkele jaren is een opvallend montuur een mode-item: op straat, op werk, in de kroeg. Een bril is volgens de experts een duidelijke accessoire waarmee je jezelf een bepaalde identiteit aan kunt meten. “Eigenlijk dragen alleen politici nog een onopvallende bril, liefst zonder rand”, zo analyseert Bianca Cadée, optometrist bij Reyer Lafeber Eyecare in De Meern. “Verder draagt bijna iedereen van die grote kunststof modellen. Eerst zag je ze in de modewereld, daarna op televisie bij BN’ers en nu dragen ook gewone mensen ze al enige tijd.” maar Wat draGeN We in de toekomst? De zwarte, wat grotere, rechthoekige monturen zijn het bekendst en die zullen voorlopig nog wel populair blijven. Al worden de hoeken van die brillen wat meer afgerond en zijn de lijnen dus wat minder scherp. “En het wordt ook wat meer maatwerk”, zegt mode-expert Carlo Wijnands. “Je ziet steeds minder die hele grote brillen, die echt een kopie zijn van de brillen uit de jaren vijftig. De monturen worden nu meer aangepast op het formaat van het gezicht, ikzelf draag nu ook een wat kleiner model.”
andere modellen dan de rechthoekige. Diana Molkenboer-Zuidweg, mede-eigenaar
maar er zijN ook
van Struijk Optiek in Papendrecht: “De kleine ronde John Lennon-brillen zie je ook weer zo nu en dan. Ik kom ze veel tegen op beurzen, maar ik twijfel of de trend zich gaat doorzetten in Nederland. In Nederland zijn we toch nog vrij behoudend op dit gebied en
‘Eigenlijk dragen alleen politici nog een onopvallende bril, liefst zonder rand’ bianca cadée
doen we relatief lang met onze bril. Deze bril is te uitgesproken om ’m echt voor een paar jaar aan te schaffen.” Ook de vlinderbrillen, bekend van de televisiebeelden uit de jaren vijftig en zestig en de internationaal geroemde televisieserie Mad Men, zijn weer in. “De mensen die een vlinderbril kunnen dragen, realiseren zich dat vaak niet”, zegt Molkenboer. “Ze zullen ’m door de bijzondere vorm niet zo snel uit het rek pakken. Maar ik geef ’m wel aan als ik denk dat zo’n bril bij iemand past.” Het zeer specifieke model is niet voor iedereen geschikt. “Maar als je een wat smaller en hartvormig gezicht hebt met goede jukbeenderen dan moet je er maar eens een opzetten”, zegt de optometrist. “Want dan heb je echt een heel bijzondere bril.” eeN Groot deel van de verkochte monturen is nog glanzend zwart, maar ook daar lijkt verandering in te komen. Net als in de mode komen er steeds meer monturen in pasteltinten. Ook monturen van ander materiaal dan
kunststof, zoals buffelhoorn en hout worden door steeds meer merken geleverd. Bianca Cadée: “En niet alle monturen zijn meer glanzend, net als bij auto’s zie je steeds meer monturen met een matte uitstraling.” ook oP teCHNisCH vlak blijft de wereld van de optometrie zich verder ontwikkelen. Tegenwoordig kunnen glazen digitaal worden geslepen, waardoor de glazen niet langer confectie zijn. “De bril wordt meer en meer een maatpak”, zegt Cadée. Varifocusbrillen, die zowel voor ver zicht zijn te gebruiken als als leesbril, bestonden al langer. “Maar het glas wordt nu echt gepersonaliseerd. We kijken bij het aanmeten of een bril hoog of laag op de neus staat, in welke hoek en hoever het glas van het oog
‘Zelfs jonge kinderen lopen rond met een jaren vijftig montuur’ carlo Wijnands
is. Zo kunnen we precies bepalen op welk deel van de bril het leesgedeelte moet komen.” op komst is het uiteraard ook belangrijk om te weten wat de nieuwste zonnebrillenmode is. “Zonnebrillen lopen niet meer van wang tot wenkbrauw, en de grote dikke zijkanten zijn passé”, zegt optometrist Molkenboer. De afgelopen jaren groeiden ze nog flink in omvang, maar die trend lijkt over zijn hoogtepunt heen, zegt ook
met de zomer
mode-expert Wijnands. “Dat hele overdreven gaat weg”, is zijn verwachting. “Je ziet het ook in de mode: het minimalisme komt weer terug als reactie op de overdadige en de glamoureuze mode die we hebben gehad. Misschien komt het wel door de crisis, maar mensen willen er graag verantwoord en bewust uitzien.” oNdaNks Het aCHterWeGe blijven van grote merknamen op de brillen, blijft elk merk wel z’n DNA tonen. Molkenboer: “Chanel heeft bijvoorbeeld in z’n couturelijn hele dunne gouden biesjes en zo’n dun goud lijntje zie je dan weer terug in de brillen.” Met oranje of blauwe spiegelglazen val je deze zomer ook niet buiten de boot. “Dat past goed bij de felle kleuren die we ook in sommige kleding weer zien.”
nog niet overal ter wereld een mode-item. Toen Wijnands een poosje terug in Brazilië was, droeg hij een grote jaren vijftig Ray Ban-bril. “De mensen daar stonden me allemaal aan te kijken alsof ik heel zielig was. Maar zo gaat het met het trends: voor hetzelfde geld is het hier over een paar jaar ook helemaal niet meer hip om een bril te dragen.”
de bril is overiGeNs
is dat dus nog wel het geval. Wijnands: “Zelfs jonge kinderen lopen rond met een jaren vijftig montuur. Je ziet nauwelijks nog van die kinderachtige fantasiebrillen. Brillen zijn volwassen geworden.” Cadée is het roerend met Wijnands eens. “Vroeger huilden kinderen als ze bij de opticien in de stoel zaten, omdat ze bang waren op school met hun bril gepest te worden. Nu huilen ze als ze geen bril mogen uitzoeken.”
maar voorloPiG
Dit is Sanne. Een vechtertje. Twee maanden te vroeg geboren. En morgen misschien blind. Stop blindheid bij vroeggeboren baby’s. Steun het Oogfonds.
De meeste lensdragers gebruiken maandlenzen. “Dat heeft met gemak te maken”, zegt kees broos, optometrist bij contactalook. “elke maand heb je een schone en verse lens en het onderhoud tijdens de maand is eenvoudig en effectief: je bewaart ze in de daarvoor bestemde vloeistof en zet ze ’s ochtends met een verse druppel weer in.” lenzen voor een dag en voor twee weken worden ook wel gedragen, maar nog veel minder dan maandlenzen. “Maandlenzen zijn iets goedkoper en wij gooien nu eenmaal niet zo graag snel iets weg.” in de afgelopen jaren is het materiaal van maandlenzen flink verbeterd. De meeste lenzen worden nu gemaakt van siliconenhydrogel, die laten vijf tot zeven keer meer zuurstof toe dan de conventionele maandlenzen. het oog blijft daardoor gezonder, ook als je de hele dag achter een beeldscherm zit. Maar dat is niet het enige voordeel van dit materiaal. “het kan ook beter bewerkt worden, waardoor je beeld scherper en kleurechter wordt dan in de oude lensconstructies.”
slapen met lenzen in De nachtlens wordt nog relatief weinig gebruikt. Deze lens draag je tijdens het slapen en vervormt je hoornvlies zo dat je overdag geen lezen hoeft te dragen. optometrist Diana Molkenboer: “als je 's zomers met een korte broek in een rieten stoel hebt gezeten laat deze een afdruk achter in je been, dat is ongeveer hetzelfde effect.” De lens is geschikt voor mensen met een sterkte van -0,75 tot -3,5. vooral voor mensen die last hebben van hooikoorts, of overdag veel achter de computer zitten, of in ruimte met airconditioning werken, kunnen nachtlenzen een prettige vervanging van daglenzen zijn. optometrist bianca cadée denkt dat het beperkte aantal gebruikers vooral ligt aan onwetendheid. “De grotere ketens maken er meestal geen reclame voor, omdat zij geen specialist in dienst hebben ervoor. Die is belangrijk, omdat er wel extra controles nodig zijn bij deze lenzen.”
Giro 3910 www.oogfonds.nl
ZIEN IN HIGH DEFINITION MET CONTACTLENZEN! TM
U verdient het beste zicht wat er te krijgen is! Vooral tijdens het werken en het naar huis rijden in de spits met slechte lichtomstandigheden, maar ook tijdens de lange rit naar de vakantiebestemming. Daarom zijn PureVision®2 HD contactlenzen van Bausch + Lomb speciaal ontwikkeld om halo’s en lichtschitteringen te verminderen, vooral tijdens slechte lichtomstandigheden. Zo kunt u de hele dag helder en scherp zien. Naast een uitstekend zicht geven PureVision®2 HD contactlenzen uw ogen het comfort en de gezondheid die ze verdienen. Vraag uw contactlensspecialist om een gratis* kennismaking met PureVision®2 HD contactlenzen van Bausch + Lomb! Ga voor de dichtstbijzijnde PureVision®2 HD dealer naar www.lookizimagazine.nl/ site/bauschandlomb
Maak GRATIS kennis met PureVision®2 HD contactlenzen van Bausch + Lomb Hoe werkt het? 1. Knip deze bon uit. 4. U ontvangt een GRATIS* proefsetje PureVision®2 HD contactlenzen. Vraag ook om een GRATIS** proefflesje Biotrue®, 2. Ga met de bon naar uw opticien of contactlensspecialist. de contactlensvloeistof die net zo werkt als uw ogen! 3. Samen met de contactlensspecialist worden de mogelijkheden bekeken. ® /™ geven handelsmerken aan van Bausch & Lomb Incorporated. * Let op! Er kunnen aanpaskosten in rekening worden gebracht. ** Deze actie heeft betrekking op de 60ml verpakking, is geldig tot en met 31 december 2013 en zolang de voorraad strekt.
✓ Beter zicht ✓ Natuurlijker zicht ✓ Groter blikveld CONTACTLENZEN VERSUS BRIL ✓ Groter draaggemak ✓ Geen zonnebril op sterkte nodig ✓ Makkelijker met sporten
8
i nt e r vi ew
‘Als kok moet je je hart volgen’ Julius Jaspers is de self-made chef van het tv-programma Topchef. Met zijn kennis die meer uit pannen dan uit boeken komt, geeft Jaspers het begrip culinair een eigen, veelgeprezen smaak. “ik denk dat je smaakontwikkeling juist niet uit het boekje leert.” tekst HANNE REUS beeld PETER ELENBAAS
Met een culinair journalist als moeder en een reclameman met als specialisatie foodproducties als vader kunnen we wel stellen dat Julius Jaspers (1962) met zijn zintuigen heeft leren eten. Een koksschool heeft hij nooit gevolgd, maar hij kende op zijn zestiende al menig sterrenrestaurant van binnen en buiten en op zijn negentiende runde hij een horeca-etablissement. Het was niet zijn laatste culinaire avontuur. Na Julius’ traiteurs, een eigen restaurant en de zes Studio Bazar kookwinkels van zijn moeder, werd de kok in 2010 gevraagd een hoofdrol te spelen in het programma Topchef. Het programma had na 320 afleveringen in december haar laatste. Inmiddels zegt Jaspers puur voor zijn plezier te koken. En eigenlijk het liefst voor zijn kinderen. Toch waagt hij zich na deze zomer weer aan een restaurant, dit keer samen met topchef Robert Kranenborg. Maar eerst zijn boek over barbecueën, Alles op de BBQ, afmaken dat in mei uitkomt.
deed, at ik daar als kind al. Toen waren de zware smaken van de klassieke keuken heersend. Dat evolueerde naar de nouvelle cuisine – toen was ik een jaar of vijftien – en die moderne golf heb ik zelf toegepast in de keuken en dat doe ik nog steeds. Ik blijf mijn smaak doorontwikkelen. Daarbij word ik niet gehinderd door enorme bagage van leermeesters en leerboeken.” voldoet barbecue dan nog Wel aan jouW verfijnde smaak?
“Ja, tot op zekere hoogte. Daar moet ik wel iets bij uit de weg werken. Smaak is iets verfijnds, maar iets dat smaak heeft, is toch vooral lekker. En iets heel eenvoudigs kan
‘Smaak is iets verfijnds, maar iets dat smaak heeft, is toch vooral lekker’
Hét kookboek voor de zomer?
“Maar ook voor de winter. Het is heerlijk, in de koude dagen zo’n smokey, juicy stuk vlees naar binnen te werken. Ik doe het zelf ook vaak genoeg, in de tuin. Met een paar extra jassen aan.” jij Hebt zelf nooit een kookboek in gekeken. is de smaakontWikkeling van een autodidact anders dan van een klassiek gescHoolde kok?
“Hmmm, nou, ik denk dat je smaakontwikkeling juist niet uit het boekje leert. Smaak ontwikkel je vooral door heel veel te proeven. En daarin ben ik net zo klassiek opgevoed als bijvoorbeeld Robert Kranenborg. Mijn ouders waren echt culi-idioten. Terwijl Robert zijn eerste buitenlandse werk voor het restaurant L’Oustau de Baumanière onder Avignon
heel lekker zijn. Caramel bijvoorbeeld, is alleen maar suiker die tegen verbranding aan zit. Maar het is wel superlekker. En dat geldt ook voor een plak zuurdesem brood met een lik gezouten boter. Ik noem dat niet verfijnd, maar ik doe er wel een moord voor. Dus ik ben het met je eens dat je de barbecuegerechten die je in mijn boek vindt niet snel in een Michelin sterrenzaak zult aantreffen. Maar dat willen we ook helemaal niet meer.” We Willen geen sterrendiners meer?
“Nee. Want iedereen is een beetje klaar met de schilderijtjes op het bord, de koks die met pincetjes de boel rechtleggen en dat ook nog eens voor een hele hoop geld – terecht hoor, met zoveel aandacht, moeite en bijzondere ingrediënten. Je ziet momenteel een trend gaande in zowel visueel als smaak, naar
gewoon, lekker, eten: doe maar normaal. Er is nu ook een movement in opkomst in Amsterdam, dat noemen ze de wilde, of de ruige restaurants. Enkele namen zijn de Goudfazant, Rijsel, fa. Pekelharing en fa. Speijkervet. En die hebben gewoon lekker eten. Rijsel bijvoorbeeld heeft de allerlekkerste kip van de rotisserie – ze hebben dan ook wel de beste rôtissoir ter wereld – een bak kropsla met wat vinaigrette en oma’s kruimige, gebakken aardappeltjes. Ooooh! Superlekker man! Dan wil je toch niet meer twee sterren moeilijk zitten doen? Je ziet het ook bij de sterrenrestaurants, die gaan om. Niet in de laatste plaats om de teruglopende klandizie in deze tijd.” is die kookrevolutie ook merkbaar bij topcHef?
“Ja. Wij hebben natuurlijk te maken met professionals en amateurkoks. De eerste gaan vaak op hun plaat doordat ze juist te moeilijk doen, te mooi willen koken. De amateurs zijn ook wel bezig met de presentatie, maar vaak meer en beter ook, met smaak.” Wordt de visuele ervaring dan minder belangrijk?
“Nee. Hoe het eruit ziet, de omgeving waarin iets geserveerd wordt, het draagt allemaal bij aan de beleving van het eten, juist ook nu. Ik was laatst in Zweden, in het restaurant van Magnus Nillson: Fäviken. Momenteel de meest spraakmakende kok van de wereld wat mij betreft. Om er te komen moet je een uur vliegen vanaf Stockholm en daarna in een auto met spijkerbanden over een bevroren meer. Daar, in dat restaurant in de middle of nowhere, klopt alles. Dus de geur (haardvuur), de temperatuur (buiten min 8, binnen behaaglijk warm op berenvellen), visueel (driehonderd jaar oude boerenschuur volledig gerenoveerd) en wat op het bord
9
‘Iedereen is een beetje klaar met de schilderijtjes op het bord’ ligt sluit daar naadloos bij aan: gewoon simpel, met smaken die je zintuigen wakker schudden. Hij vertaalt de boodschap ‘doe maar normaal en blijf dichtbij jezelf ’ meesterlijk. Toen ik na afloop een gin-tonic wilde zei hij: ‘We don’t make tonic and if we would, we don’t have lemons because they don’t grow in Sweden’. Ha ha!”
Mediapark in Hilversum, tegenover het instituut van Beeld & Geluid. Van ’s ochtends tien tot ’s avonds laat kunnen mensen er terecht voor een kop koffie, lunch en voor even snel wat eten zoals een salade Niçoise, of een lekkere steak frites, maar ook om uitgebreid te dineren. We zullen zelf niet in de keuken staan, maar leiden de koks op, zodat de keuken onze handtekening krijgt.”
Hoe kook jij voor je kinderen?
“Als ik thuis kook voor vrouw en kinderen – wat heel anders is dan voor werk – dan doe ik dat op ervaring en lees de krant tussendoor, knuffel de hond en neem de dag door met mijn vrouw. Maar ik proef thuis natuurlijk ook veel, want het moet wel lekker zijn, anders sturen de kinderen het terug. En dan heb ik een probleem. Ik kook gewoon aardappelen, vlees, groente. Geen voorgerechten en geen toetjes. Ja, in de zomer een raketje. Maar ik eet haast geen zoet. Ik eet veel groente, dat probeer ik ook aan mijn kinderen door te geven. Dat gaat redelijk, maar groente moet je ook een beetje lekker maken. Bijvoorbeeld door
‘De trend is: doe maar normaal’ boontjes kort te koken en daarna nog met een sjalotje en een klein klontje boter op te bakken. En in de zomer is het heerlijk om een beetje vinaigrette gemengd met yoghurt over de koude boontjes te doen. Het wordt vaak zeer gewaardeerd als ik de bleke bloemkool met wat spekjes en kaas gratineer in de oven.” Wanneer opent Het nieuWe restaurant van kranenborg en jaspers?
“In het najaar. Het plan was augustus, maar het duurt iets langer. Het komt op het
en jullie Handtekening is…
“Dat zal een verlengstuk van onze Topchefperiode zijn: ik de autodidact, Robert de technische, zeer kundige sterrenchef. Ik ben daarbij meer de vertaler richting de consument en andersom.” Wat is jouW signatuur?
“Mijn handtekening is puur en een voorkeur voor de Aziatische keuken. Ik ben van alle markten thuis, maar die heerlijk frisse smaken, het lichte, dus niet vet, bevalt me enorm. Dat hoeft niet per se te zijn wat de consument altijd wil. Er wordt door koks, zeker ook door sterrenkoks, niet altijd goed gekeken naar wat die wil. Vaak blijven ze vasthouden aan datgene waarmee ze een ster hebben gehaald. Ik vind: je moet als kok je eigen hart volgen. En je niet laten belemmeren door die ster. Dan val je door de mand.”
smart facts als julius jaspers geen kok was geworden… “Dan had ik keurig mijn vWo gehaald en was ik medicijnen gaan studeren (de stille wens van mijn moeder), maar het lot en mijn enthousiasme beslisten anders.”
g a d r e d e o m m M
Deze actie is geldig van vrijdag 3 mei t/m zaterdag 11 mei 2013.
culinaire trend: nouveau ruig nouveau ruig, of te wel nieuw ruig is een knipoog naar nouvelle cuisine en een culinair stempel bedacht door een journaliste van het Parool. er worden restaurants mee bedoeld waar koks met baarden en tatoeages laagdrempelig eten serveren in een sober decor. geen sterallures, maar puur en eerlijk eten. De oud franse keuken komt veel aan bod, met bijvoorbeeld boudin noir (bloedworst), slakken en steak tartaar. in de gerechten spelen lokale producten en duurzame ingrediënten de hoofdrol. Dus dan komen de eieren uit de kippenren achterin de tuin, biggetjes uit braambergen en de aardappels uit opperdoes. alles vers en het liefst uit eigen tuin, homegrown. het heeft iets weg van grootmoeders keuken. De ruige keuken wordt door kenners dan ook niet als iets nieuws gezien, maar als een opleving van een langdurige, culinaire traditie. gerechten als coq au vin, aardappelsoep en klassieke worst zijn immers niet van deze tijd en dus ook zeker niet nieuw, maar staan nu wel weer op het menu.
GRATIS DVD
bij besteding van C13.95 keuze uit: Sonny Boy of Love Happens
Luxe Moederdagvlaai + gratis DVD
13.95
OP = OP
Elke dag vers uit Limburg
www.multivlaai.nl
10
act u E E l
o o g z i e kt e s
ik zie, ik zie… wat jij niet ziet? komende jaren zal verdubbelen”, voorspelt Dr. Hoyng van het UMC St. Radboud in Nijmegen, die gespecialiseerd is in deze oogziekte. De macula is het centrum van je netvlies, ook wel de gele vlek genoemd. Dit is het centrale gedeelte waar je scherp mee kijkt. In de loop van je leven kan deze gele vlek slijtage oplopen. Treedt dit proces eenmaal op, moet je er heel snel bij zijn. Liefst binnen twee weken. Zoniet, bestaat de kans dat je blind wordt. “Je merkt vrij snel of je LMD hebt”, legt Hoyng uit. “Alles vertekent. Zo gaan lijnen krom en scheef lopen. Dat zie je bijvoorbeeld bij kozijnen en lantaarnpalen.” Met voedingssupplementen zoals zink kun je het
Vanaf hun veertigste levensjaar krijgen veel mensen al te maken met de eerste verschijnselen van staar. Ook oogziektes zoals macula degeneratie en glaucoom komen steeds vaker voor nu we almaar ouder worden. Het is belangrijk om er op tijd bij te zijn, want de kans op blindheid ligt op de loer. tekst LiEkE MEERTENS
“Ik ken een huisschilder die zijn werk niet meer kan doen. Hij slaat de hele tijd stukken over. Die ziet hij gewoonweg niet meer. Door glaucoom is zijn gezichtsveld beperkt.” Het is een praktijkvoorbeeld uit Het Oogziekenhuis in Rotterdam waar professor Lemij, gespecialiseerd in staar en glaucoom, werkzaam is. Glaucoom is nog redelijk onbekend. Ongeveer 2 procent van de 45-plussers heeft het. Het is een oogziekte met akelige gevolgen: je kunt er volledig blind van worden. Het verraderlijke aspect is dat je vaak niet door hebt of je glaucoom hebt. Lemij: “Wel heb je het idee dat je steeds onhandiger wordt. Je stoot vaker dingen om of er gebeuren ongelukken in het verkeer.” Dat komt omdat een deel van je gezichtsveld beperkt wordt door deze ziekte: niet het centrale deel van je oog, maar het gebied eromheen. Het verraderlijke is dat jouw hersenen dit beeld zelf aanvullen, dus je hebt dit beperkte zicht niet door. Spelen er kinderen op straat, terwijl jij in de auto zit? Dan kunnen die kinderen volledig onzichtbaar worden voor jou. Je hersenen maken je wijs dat er alleen een straat te zien is. “Gevaarlijk dus”, zegt Lemij. “Patiënten zijn altijd heel verbaasd als ik vertel dat ze geen auto
meer mogen rijden. Zelf denken ze dat ze alles nog prima zien.” Laat je ogen op tijd testen. Lemij adviseert om vanaf je 45ste een glaucoomtest af te nemen bij de oogarts of gespecialiseerde optiek. Zeker als de aandoening in je familie zit, want dan is de kans dat jij het ook krijgt zes tot acht keer zo groot. Als je er op tijd bij bent, is de ziekte goed te behandelen. Vaak voldoen oogdruppels. “Je moet wel dagelijks druppelen voor de rest van je leven. Dus fijn is het niet.” Werken de druppels niet, zijn er laserbehandelingen of operaties mogelijk.
de oPlossiNG?
je blind worden, maar het goede nieuws is dat dit proces wél omkeerbaar is. De lens van je oog wordt in een operatie vervangen door een plastic lens. “Bij staar wordt je lens troebel”, legt Lemij uit. “Vergelijk het met een camera waarvan de lens
ook vaN staar kuN
stuk is.” Uiteindelijk krijgt praktisch iedereen last van staar: rond de 90 procent van de mensen boven de tachtig jaar heeft het. De eerste verschijnselen beginnen vaak rond je veertigste als je een leesbril nodig hebt. Ook voor staar worden de operatietechnieken steeds geavanceerder. Zo wordt er momenteel onderzoek gedaan naar oogimplantaten en laserbehandelingen. Preventief valt er volgens Lemij helaas niks aan staar te doen. en staar is er nog een oogaandoening die blindheid kan veroorzaken: leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). Dit is zelfs de meest voorkomende oorzaak van slechtziendheid en blindheid onder ouderen in de westerse wereld, want in tegenstelling tot staar is dit ziekteproces nauwelijks omkeerbaar. “Per jaar krijgen meer dan tienduizend Nederlanders hiermee te maken en de verwachting is dat dit aantal in de
Naast GlauCoom
‘Patiënten zijn altijd heel verbaasd als ik vertel dat ze geen auto meer mogen rijden. Zelf denken ze dat ze alles nog prima zien’ Professor lemij
proces nog wel vertragen, maar meestal zal je behandeld moeten worden. Je krijgt dan maandelijkse spuitjes in je oog, oplopend tot wel vijftien behandelingen. De garantie dat je weer volledig gaat zien is er niet. Volgens Hoyng kan de gezichtsscherpte soms verbeteren, maar wordt het ziekteproces meestal enkel stopgezet. “Er lopen onderzoeken om te kijken hoe de ziekte teruggedrongen kan worden, zoals gen- en stamceltherapie. Maar dat is nog toekomstmuziek.” Wel kun je preventief te werk gaan. Hoyng: “Stop met roken, eet gezond zoals veel groene groente en fruit en laat je ogen regelmatig controleren.”
verbeter je zicHt op een natuurlijke manier niet iedereen kiest voor oogoperaties, brillen en lenzen. er is namelijk ook een manier om je ogen op een natuurlijke manier te verbeteren: de batesmethode. saskia naber gaf er cursussen in en schreef er een boek over. ■ Wat is de batesmetHode? “Dr. bates ontdekte in het begin van de vorige eeuw dat goed zicht samenhangt met je lichaam én geest. je leert jouw ogen weer gebruiken op een natuurlijke manier: veel ontspanning en niet staren.” ■ Welke resultaten levert dat op?
“Mijn moeder is mijn mooiste voorbeeld. op haar vijftigste ging ze terug van -4 naar 0. Ze is nu 86 jaar en heeft nog steeds geen bril nodig. niet voor te lezen en niet voor in de verte. Mijn zoon had eigenlijk een oogoperatie nodig, maar door de batesmethode is dat voorkomen. sindsdien heeft hij nooit meer een bril nodig gehad.” ■ Heb je tips voor mensen die ermee aan de slag Willen?
“het belangrijkste is dat je jouw ogen de kans geeft om te doen waar ze goed in zijn: bewegen en ontspannen. het eerste wat je dus moet afleren is turen en staren. Daarmee zet je jouw ogen vast en wordt je beeld alleen maar waziger.” Meer informatie? Kijk op: www.natuurlijkzien.com.
ADVERTORIAL
Grootste collectie leesbrillen van Nederland U ziet obstakels Wij zien mogelijkheden Blinde en slechtziende mensen kunnen heel veel, ondanks hun beperking. Spelen. Leren. Werken. Daartoe financiert de Vereniging Bartiméus Sonneheerdt diverse projecten. Help mee, geef via rekeningnummer 400 40 40.
Kijk ook op steunbartimeus.nl.
www.mijnleesbril.nl Wel
toe aan een leesbril, maar niet aan de opticien?
Ze draagt zelf een leesbril, een heel leuke! Loes Brussen komt uit de optiek, ze geeft ondermeer een vakblad voor opticiens uit. Tevens startte ze mijnleesbril.nl . “Veel vrouwen in mijn omgeving baalden van hun leesbril, ik zag ze altijd besmuikt een onooglijk Hema-brilletje uit hun tas vissen. Vanuit mijn achtergrond vroeg ik ze waarom ze niet naar de opticien gingen voor een oogmeting. En daar zat ‘m nu net de bottleneck. Ze wilden nog helemaal niet aan een ‘echte’ leesbril. Ooit wel eens, maar nu nog even niet”.
Postbus 999 3700 AZ Zeist Tel. (030) 693 50 50
Loes Brussen mijnleesbril.nl
www.steunbartimeus.nl Telegraaf_2_2013_OPM.indd 1
vanaf 20 euro Ze bedacht daarom mijnleesbril.nl met mooie en goede kant-en-klaar leesbrillen, als tegenwicht voor goedkope rommel, en om de stap naar de opticien daarna kleiner te maken. “Dat is gelukt. Ik koop in het buitenland de leukste collecties. Vintage, pincenez’s, brilkettingen, of bijzondere leesbrilsieraden. Maar we verkopen ook topmerken als Ray-Ban, Polaroid, Porsche Design en Cross. Aan vrouwen zoals ik, maar ook heel veel aan mannen. We starten bij een kleine 20 euro, maar we verwijzen klanten vaak door bij een specifieke kijkvraag. Vaak naar een opticien in de buurt, ik ken er natuurlijk veel”. Bij mijnleesbril.nl vind je niet alleen traditionele look-overs, maar ook een grote collectie leesbrillen die er uit zien als gewone, hippe brillen. Ook verkopen ze volop zonneleesbrillen.
leesbril Porsche Design “Ja, onze specialisatie. Stel, je zit op een terrasje. Dan wil je toch niet zo’n lelijk klepje? Of een bril over je bril? Ik ben helemaal blij met onze zonnebrillen met leesmaantje. Daarmee kijk je gewoon in de verte en het leesstukje onderin is voor het lezen. Ook handig in de auto, je kijkt net zo moeiteloos op je gps of mobiel”. Voor deze zomer voorspelt Loes vooral heel veel kleur, en rond is in. “Ik kocht in Parijs de collectie van Iris Apfel, een extravagant stijlicoon van in de negentig. Zij draagt al jaren een grote ronde bril, helemaal Iris Apfel geweldig”.
Zoek je ook een echt leuke leesbril? Check op www.mijnleesbril.nl Alle prijzen inclusief verzendkosten! 25-04-13 10:33
Voedingssupplementen ter ondersteuning van het Revolutionair zien op alle afstanden!
Maxim’Eyes®
Macula Support®
• Bevat Luteïne, Zink en blauwe bosbes extract. • Bevat vitamine C en Vitamine E • Verkrijgbaar in 60 en 180 capsule verpakking.
• Voedingssupplement met antioxidanten en mineralen. • Vitamine C, Vitamine E en Beta-caroteen. • Mineralen: Zink, Koper. • Verkrijgbaar in 60 en 180 capsule verpakking.
• Tijdelijk € 7,50 retour op een 60 capsule verpakking • Alleen geldig in combinatie met het actieformulier via www.sanmed.nl
Natuurlijke leeshouding
Geen vervormingen
Varilux S-series: dé nieuwste kijksensatie in gepersonaliseerde multifocale brillenglazen. Wilt u deze beleving ervaren? Scan dan de QR-code of kijk op www.variluxsseries.nl voor de opticien bij u in de buurt.
Sanmed BV • Postbus 71 • 1250 AB Laren info@sanmed.nl • www.sanmed.nl
5| Ø 40 M €1 19, 9
Cholera-epidemie Haïti Verpleegkundigen behandelen een slachtoffer van de cholera-epidemie.
|
Noodzaak
/ FU
RO
Cholera-epidemie Haïti Verpleegkundigen behandelen een slachtoffer van de cholera-epidemie.
TM
0 60
Fiore
TM600 FIORE VERKRIJGBAAR VANAF € 99,95
Foto: Ron Haviv
=
TA K E YO U R T I M E
Noodhulp = Noodzaak Noodhulp
M
www.variluxsseries.nl
Verkrijgbaar bij apotheek, oogklinieken en gespecialiseerde opticiens.
Foto: Ron Haviv
* actie is geldig tot en met 15 juli
Optimale stabiliteit
INFO@TUTTIMILANO.COM
|
WWW.TUTTIMILANO.COM
12
g e lu i d
bron: govert De roos voor hear the WorlD
vE r d i E p i n g
‘Je kunt in een steeds groter isolement terechtkomen als je niet goed kunt horen’ najib amhali
jongeren lopen groot risico op gehoorschade Snoeiharde muziek op feestjes, festivals, concerten en mp3-spelers. Jongeren staan er nauwelijks bij stil, maar al deze harde geluiden zijn zeer schadelijk voor je oren. “Ooit kom je jezelf tegen. Voordat je het weet loop je jouw hele leven met allerlei hulpmiddelen rond.” tekst LiEkE MEERTENS
“De crematie van mijn opa kon ik niet volgen. De akoestiek was zo slecht dat zelfs mijn gehoorapparaat geen uitkomst bood. Dat blijven pijnlijke momenten in mijn leven. Dan besef je weer dat gehoorschade een blijvende handicap is.” Aan het woord is de 27-jarige Roy van Olderen. Op zijn twaalfde kreeg hij een ziekte waardoor hij plotseling doof werd. Na een week kon hij weer iets horen, maar zijn gehoor is nooit volledig teruggekomen. De hoge tonen zijn altijd achtergebleven. Van Olderen heeft precies dezelfde klachten als jongeren die gehoorschade oplopen door te harde muziek. “Ik word zo kwaad als mensen hun mp3-speler loeihard aan hebben staan. Of als auto’s voorbij scheuren met harde muziek. Ooit kom je jezelf tegen. Voordat je het weet moet je jouw hele leven rondlopen met allerlei hulpmiddelen. Je kunt geen nieuwe oren kopen.” veel meNseN deNkeN misschien dat je niet zo snel gehoorschade oploopt. Dat weerlegt audioloog Jan de Laat. Hij werkt als klinisch-fysicus-audioloog in het Leids Universitair Medisch Centrum en is bestuurslid van de Nationale Hoorstichting. Tussen de 100.000 en 200.000 jongeren tussen de 16 en 30 jaar hebben te maken met blijvende gehoorschade. Per jaar komen daar zo’n 20.000 jongeren bij. “En de risico’s worden steeds groter”, ziet De Laat. “Muziek wordt alsmaar harder: bij concerten, op feestjes en op mp3-spelers. Tegenwoordig moet alles steeds harder, sneller en drukker. Vergelijk maar de televisieprogramma’s uit de jaren zestig en nu. Dat is een enorm verschil.” Ook Van Olderen, werkzaam als leerling-audicien in een audiciensbedrijf, schrikt als hij de
gevallen om zich heen ziet. “Er komen steeds meer jongeren binnen tussen de 16 en 25 jaar die al gehoorproblemen hebben. Zij zijn bijvoorbeeld zonder gehoorbescherming naar concerten gegaan.” de Nationale Hoorstichting laat ook zien dat steeds meer jongeren risico lopen op een blijvende gehoorschade. Van de jongeren die regelmatig uitgaan heeft 93 procent last van een piep of suizingen in het oor. Bijna veertig procent is daar de volgende dag nog niet vanaf. Deze piep betekent dat er al
oNderzoek vaN
‘De risico’s worden alsmaar groter. Tegenwoordig moet alles steeds harder, sneller en drukker’ jan de laat
schade is aan de haarcellen in het binnenoor. Een schade die onomkeerbaar is. Hoe groot de risico’s precies zijn, daar wordt nog onderzoek naar verricht. De Laat: “Gedurende vijf jaar lang volgen we jongeren vanaf hun twaalfde levensjaar om dit te onderzoeken. Er zijn nog geen voorlopige uitslagen. Wel is er in de jaren tachtig en negentig een grondig onderzoek naar gehoorschade uitgevoerd. Op basis daarvan is er ook Europese wetgeving gemaakt
‘Oordopjes zijn een zeer goede manier om je oren te beschermen. Helemaal als je ze op maat laat maken’ jan de laat (niet of foto, red.)
om voor vele beroepen gehoorbescherming te verplichten.” bleek al dat geluiden boven de 80 decibel na verloop van tijd voor iedereen schadelijk kunnen zijn. Een niveau dat vrij makkelijk behaald wordt: mp-3 spelers kunnen wel tot 130 decibel gaan. In discotheken staat de muziek vaak ook boven de 110 decibel. De Laat: “Sommige poppodia, zoals Paradiso, hebben het al goed geregeld. Zij komen gemiddeld niet boven de 105 decibel. Dit is een niveau dat hanteerbaar is, mits je er niet te lang en te vaak aan blootgesteld wordt. Maar zeker op zomerparty’s die lukraak plaatsvinden, gaat het nog vaak mis. Deze organisatoren houden zich niet aan de veilige geluidsniveaus.”
uit dit oNderzoek
is de nieuwe Nederlandse ambassadeur van de Hear the World Foundation: een internationaal initiatief dat zich inzet voor het belang van een goed gehoor. Amhali beseft hoe erg het is als je niet of nauwelijks kunt horen. Voor zijn eigen stichting, de Najib Foundation, reist hij regelmatig naar Marokko om kinderen te helpen die gehoorschade hebben. “Je kunt in een steeds groter isolement terechtkomen als je niet goed kunt horen. Dat maakt het lastiger om je talenten volop te ontwikkelen”, merkt hij op. Amhali zorgt voor hoortoestellen en duurzame nazorg en hoorbegeleiding, waardoor kinderen weer onbezorgd kunnen spelen. Ook maakte hij in zijn laatste theatershow gebruik van een gebarentolk. “Geweldig dat de groep mensen met gehoorproblemen Cabaretier Najib amHali
daardoor mijn shows beter kan volgen. Als ik de wereld een klein beetje makkelijker, toegankelijker en leuker kan maken voor deze mensen, dan is mijn missie geslaagd.” Hoewel de hulpmiddelen voor gehoorproblemen steeds beter worden, is Amhali zich er terdege van bewust dat preventie uiterst belangrijk blijft. “Zelf heb ik gelukkig
‘Ik moet altijd batterijen bij me hebben en heb allerlei hulpmiddelen nodig’ roy van olderen
een prima gehoor. Als ik bijvoorbeeld muziek luister via een koptelefoon, zorg ik ervoor dat hij niet te hard aan staat. En in het theater werk ik met een van de beste geluidsman van Nederland. Hij zorgt ervoor dat ik tijdens mijn optredens alles goed kan horen op een veilige manier.” maar Hoe Weet je nu of je risico loopt op een gehoorbeschadiging? Dat blijkt volgens audioloog De Laat lastig in te schatten. Wel is bekend dat drie factoren daarin een rol spelen. Het geluidsniveau, hoeveel tijd word je aan harde geluiden blootgesteld en je eigen lichaam. De Laat: “Je kunt het vergelijken met roken. Als iemand veel rookt, hoeft het niet per se te betekenen dat diegene longkanker krijgt. Maar het risico daarop wordt wel steeds groter.” Inmiddels is roken in
openbare ruimtes verboden, terwijl dertig jaar geleden iedereen het overal deed. De Laat kan zich voorstellen dat dit met harde geluiden ook zo zal gaan. “Dat is wel een geleidelijk proces. Je kunt te harde geluidsniveaus niet in één klap terugdringen. Het zal stap voor stap moeten gaan, langzaamaan dringt het besef tot iedereen door hoe schadelijk het is.” belangrijk dat mensen zichzelf beschermen tegen gevaarlijk harde geluiden. Dat kun je doen door gehoorbescherming zoals oordopjes te dragen. Tot nu toe draagt slechts vier procent van de regelmatige stappers in clubs en discotheken dit, blijkt uit onderzoek van de Nationale Hoorstichting. Verontrustend, vindt De Laat. “Oordopjes zijn een zeer goede manier om je oren te beschermen. Helemaal als je ze op maat laat maken.” Zorg er verder voor dat je pauzes houdt tussen muziekmomenten in. En ga ook nooit te dicht bij de geluidsboxen staan, adviseert de audioloog. “Een plotselinge knal uit de box is vaak funest voor je oren. Daarmee loop je het hoogste risico op een blijvende gehoorschade.” Ook Van Olderen raadt alle preventie sterk aan, uit eigen ervaring. “Gehoorschade is geen prettig vooruitzicht. Het blijft een handicap. Ik moet altijd batterijen bij me hebben en ik heb allerlei hulpmiddelen. Zo heb ik een apart kastje nodig om te telefoneren en om televisie te kijken. Als ik colleges wil volgen, moet ik ook zorgen dat de leraar een speciale microfoon om zijn nek heeft hangen. Daarnaast blijft het in grote groepen of op feestjes en festivals moeilijk om een gesprek te volgen. Kortom: het blijft een lastige beperking.”
tot die tijd is Het
amHali is er door zijn stichting extra van bewust hoe mooi het is om goed te kunnen horen. “Ik ben vorig jaar voor het eerst vader geworden van een fantastische zoon. Hij is nu 8 maanden en druk bezig met nieuwe geluidjes maken en mij na te zeggen. Geweldig om mee te maken. Als ik dat zou moeten missen omdat ik niet zou kunnen horen, zou ik dat vreselijk vinden.”
Zelf een hoortest doen? Kijk op: www.hoortest.nl. Meer informatie over het werk van Najib Amhali: www.najibfoundation.nl en www.hear-the-world.com.
-ADVERTORIAL-
Onzichtbare hoortoestellen
Ook moeite met horen in een rumoerige ruimte? De meeste slechthorenden herkennen hoe vervelend het is om last van omgevingslawaai te ervaren in de situaties zoals, verjaardagen, familie bezoeken, vergaderingen, recepties etc. Tevens laat de hoorbril doordat deze oplaadbaar is, u niet op deze unieke momenten in de steek.
Door de technologische ontwikkeling en de lengte van de brilveer ontstaat er een sterke differentiatie tussen het geluid dat u wilt horen (kijkrichting) en het omgevingslawaai. De hoorbril is sinds 2006 op de markt en heeft al veel slechthorenden blij gemaakt.
Varibel Innovations BV heeft in samenwerking met de TU Delft en Philips de hoorbril ontwikkeld. De hoorbril is een combinatie van een hoorapparaat en een bril, met als unieke eigenschappen: ● Richtinghoren ● Verstaan in rumoer
De nieuwe generatie hoorbril is op dit moment verkrijgbaar via ons dealer netwerk in Nederland en heeft de volgende verbeteringen: ● Nieuwe, moderne monturen lijn voor zowel vrouwen als mannen ● Waterdicht accuhuis (geen oxidatie van de accu of andere onderdelen) ● Aanpassingen van de brilveerlengtes voor uitstekende pasvorm ● Receiver in the Chanel – De receiver (ontvanger van het geluid) is speciaal voor deze plaats in het hoorsysteem ontwikkeld, waardoor de geluidskwaliteit en spraak verstaan nog sterker wordt verbeterd. ● Diverse technologische aanpassingen.
Heeft u interesse? U kunt vrijblijvend contact opnemen met een van onze dealers bij u in de buurt. Raadpleegt u hiervoor onze website www.varibel.nl of neemt u direct contact met ons op via: T: +31(0)26-8454554 E: info@varibel.nl
MOBIELE TELEFOON
VERGADERINGEN
TELEVISIE
RESTAURANT
LEZINGEN
MUZIEK
Maatwerk vanaf
€
995,-*
Onzichtbaar in het oor Optimaal verstaan in gezelschap Moeiteloos tv kijken/luisteren Zeer natuurlijke sound Handsfree telefoneren
* Dit maatwerk wordt niet door de zorgverzekeraar vergoed!
T. 030 691 39 11 – info@faida.nl – www.faida.nl Informeer naar de verkooppunten
Dagje zorgeloos genieten
• Ontvangst met koffie / thee complêt • Gebruik van alle saunafaciliteiten • Vrij gebruik van scrubzout en showergel • Keuze uit een uitgebreid brunchbuffet of een goed verzorgde dagschotel • Deelname aan ons opgiet ritueel •Keuze uit 3 behandelingen: • Gezichtsbehandeling van 50 minuten • Massage van 50 minuten • Hamam behandeling van 40 minuten
(vrijdag. t/m zondag)
(maandag. t/m donderdag)
Dijkstraat West 189 • 3906 WR Veenendaal Tolweg 13 - 15 • 3881 SX Putten Tel. 0341 - 49 13 01 • info@saunadrome.nl Tel. 0318-52 03 21 • info@saunadeheuvelrug.nl www.saunadeheuvelrug.nl www.saunadrome.nl
TEGEN INLEVERING VAN DEZE BON ENTREE VOOR EEN DAGJE SAUNA: Naam:
maandag t/m donderdag
vrijdag t/m zondag
E-mail:
Wilt u op de hoogte gehouden worden met d.m.v. onze nieuwsbrief?
ja
nee
Geldig t/m 30 juni 2013 en niet in combinatie met andere kortingen of acties. Deze bon is eenmalig te gebruiken. Maximaal 2 personen per bon. 5 zintuigen 07-05-2013
14
ov E r z i c ht
e rvar i n g e n
struinen door de natuur
streel je tong
van mozart tot beetHoven
je zoekt gezichten in boomstammen, proeft het zevenblad, ruikt welke plant de lekkerste geur heeft, voelt hoe warm het gras is, staart naar de wolken, ontdekt dierenwoningen en hoort jezelf zingen of juist stil worden. in een zintuigwandeling zet je al je zintuigen op scherp. in noord-holland verzorgt coach Marjan bosch ze iedere laatste zaterdag van de maand. “het is de ideale manier om uit je hoofd en in je lijf te komen”, beschrijft ze. “je laadt ervan op en krijgt energie.” Meer informatie: www.stemvoorstilte.nl, klik door op volwassenen.
het is een van de meest populaire liefdesgeschenken, het vrolijkt je op als je depressief bent, het smelt op je tong en we eten er ruim vijf kilo van per jaar. oftewel: het goddelijke snoepgoed chocolade. Wat dacht je ervan om zelf bonbons te maken? je komt in aanraking met de heerlijkste vullingen en na al dat harde werk zal zo’n stuk chocolade je nog meer smaken. ook leuk om samen te doen op moederdag. Workshops worden gegeven door heel het land. kijk bijvoorbeeld op chocoladepakhuys.nl of op chocoladeenzo.nl en klik door naar workshop.
Wist je dat muziek slimmer maakt en je geheugen verbetert? uit diverse onderzoeken blijkt dat de beide hersenhelften sterker met elkaar verbonden worden als je muziek maakt. bovendien is bewust luisteren naar muziek een perfecte methode om jouw gehoor te trainen. Welke instrumenten hoor je, welke emoties herken je? klassieke muziek is bijvoorbeeld ideaal om verschillende toonhoogtes te oefenen. bestel een thuiscursus klassieke muziek via het loi: www.loi.nl. ook de volksuniversiteit geeft cursussen: www.volksuniversiteit.nl.
zeven zinnenprikkelende activiteiten
beWust met de camera De perfecte manier om je ogen te trainen is door te fotograferen. ineens zie je details waar je normaal gesproken gehaast voorbij loopt. Prachtige wolkenpartijen bijvoorbeeld, of het kleurige huisje van een slak. en het fijne is: je hoeft helemaal niet technisch aangelegd te zijn om prachtige foto’s te maken. tijdens een workshop Mindful Photography leer je bijvoorbeeld intuïtief fotograferen. fotograaf Maurice spees: “veel mensen missen de magie van het leven. Door mindful te fotograferen leer je weer met frisse ogen te kijken. al snel kom je in een flow terecht, waarin de magie om ons heen je niet kan ontgaan.” Meer informatie: www.mindfulphotography.info.
We zijn tegenwoordig zo druk in ons hoofd, dat we bijna vergeten hoe fijn het is om met aandacht onze zintuigen te gebruiken. Zeven activiteiten om bewust te proeven, ruiken, zien, voelen en horen. tekst LiEkE MEERTENS
racen in je favoriete auto
op zoek naar de perfecte geur
voel met je voeten
De geur van benzine die je neus binnendringt, een onnozele snelheid waardoor je in één klap achterover in je stoel wordt gedrukt en het krijsende geluid van een lamborghini of de bronstige brul van een aston Martin. Prikkels genoeg als je een ritje maakt in jouw favoriete racewagen. Dit is bijvoorbeeld mogelijk op het circuit Park Zandvoort. Meer zin om oldtimers te gaan bewonderen? ga dan beslist naar de Mille Miglia in italië van 16 tot 19 mei: de bekendste autorally ter wereld. Meer info: www.1000miglia.eu en www.circuit-zandvoort.nl (klik door op ‘info’ en ‘zelf rijden op Zandvoort’).
ken je het boek (of film) Das Parfum van Patrick süskind? Dan weet je ook hoeveel emoties een bepaalde geur los kan maken. ok, dit verhaal van de moordenaar is wel erg extreem, maar het geeft wel aan hoe belangrijk geuren voor ons zijn. Zelf merk je het misschien ook: als een bepaalde geur voorbij waait moet je gelijk aan je moeder, ex, of oma denken. Wil je leren om jouw neus optimaal te gebruiken? volg dan eens een parfumworkshop. je leert welke geuren bij jou passen en ontwikkelt jouw eigen unieke parfum. kijk bijvoorbeeld bij ‘cursus en workshop’ op www.aromasonja.nl. geschikt voor vrouwen én mannen.
sommige mensen zweren erbij: zo vaak mogelijk rondbanjeren op blote voeten. schijnt namelijk heel gezond te zijn. het stimuleert je hart, de bloedsomloop, het bevordert de darmwerking én verstevigt je rugspieren. Dat komt omdat er onder je voeten zo’n 30.000 zenuwbaanuiteinden zitten. en die staan allemaal weer in verbinding met de rest van jouw lichaam. op een blotevoetenpad kun je uitproberen of dit oerlopen ook iets voor jou is. je loopt op mos, kiezel, steenkool en boomschors, maar ook door water en modder. kortom: een ultieme voetenmassage. kijk bijvoorbeeld op: www.blotevoetenpark.nl of www.blotevoetenpad.nl.
Cadeautip!
Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at12 Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista MEI Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie MOEDERDAG Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 WoonideeënCadeaubon Ariadne at Homeverpakt AutoWeekinAutoWeek Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista mooieClassics cadeaubox Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu De ontvanger mag zelf kiezen uit meer Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeëndan Ariadne Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista 60atbekende tijdschriften Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu BladCadeau is onbeperkt geldig Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Na Flair afloop hetGolfers abonnement automatisch Fiets FietsActief Flow stopt Formule1 Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Classic MOTO73 MOTOR Magazine RedMarie Claire More Than Silver Gold Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat €15 €25 €50 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flair Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kek Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu Nouveau NUsport Ouders van Nu Panorama Playboy Procycling Roots Seasons Story Tina Truckstar Tuin&Co Viva Viva Mama Vorsten Royale vtwonen Zeilen Zin Zo Zit Dat © Disney 2013 101 Woonideeën Ariadne at Home AutoWeek AutoWeek Classics Beau Monde Computer Idee delicious. Donald Duck Donald Duck Extra Eigen Huis & Interieur esta Fab Fashionista Fiets FietsActief Flairbij: Flow Formule1 Golfers Magazine Grazia Helden Magazine hockey.nl Hoefslag Home and Garden Katrien Kekvan: Mama Kijk Kinderen Knipmode Knippie Verkrijgbaar Product Know How Libelle Libelle Specials Libelle Bookazine LINDA. Margriet Margriet More Marie Claire More Than Classic MOTO73 MOTOR Magazine Nickelodeon Nieuwe Revu
CADEAU-ABONNEMENT OP EEN NAAR KEUZE
tijdschrift
BladCadeau, hét cadeau boordevol leesplezier!
www.bladcadeau.nl
Review
Review
8.3
Keuze uit meer dan 2000 hotels in binnen- en buitenland
Eindhoven
Veluwe - Ermelo
2 nachten, 2 personen
2 nachten, 2 personen
Holiday Inn Eindhoven 4* incl. ontbijt
NIET TE
GELOVEN!
Royal Tulip Heerlickheijd van Ermelo 4*
110,-
139,-
incl. ontbijt
Review
Review
8.2
De Achterhoek - Winterswijk
2 nachten, 2 personen
2 nachten, 2 personen
incl. ontbijt
ONDERSTE
BOVEN
7.9
Gelderland - Ellecom Landgoed Avegoor 4*
DAARVAN RAAK JE
Hotel Frerikshof 4*
149,-
129,-
incl. ontbijt
Review
Review
7.8
Limburg - Heerlen
2 nachten, 2 personen
2 nachten, 2 personen
Tulip Inn Leiderdorp 3*
Boek nú: Weekendjeweg.nl
8.2
Leiderdorp
incl. ontbijt
of bel 0900 - 8079
8.0
Van der Valk Hotel Heerlen 4*
99,-
149,-
incl. ontbijt
Review
Review
7.4
30 cpm, 7 dagen per week bereikbaar
Veluwe - Nijkerk
2 nachten, 2 personen
2 nachten, 2 personen
Tulip Inn Amsterdam Riverside 3*
Alle genoemde prijzen zijn vanaf prijzen op basis van beschikbaarheid, exclusief reserveringskosten 2 nachten: € 18,50, toeristenbelasting en eventuele toeslagen. Prijzen en drukfouten zijn onder voorbehoud. Voor deze aanbiedingen is slechts een beperkt aantal kamers beschikbaar. De prijzen zijn per verblijf, voor 2 personen.
8.1
Amsterdam
incl. ontbijt
99,-
Golden Tulip Ampt van Nijkerk 4*
119,-
incl. ontbijt
marskramer.nl houdt van moeders! 025036
BESTEL NÚ JOUW CADEAU VOOR MOEDER!
025037
Diep bord
Petit four/ theezakhouder
Ø 23 cm.
5.99
Onderstaande artikelen zijn ALLÉÉN te koop in onze webshop marsk
ramer.nl
2.99
OP=OP
025029
Plat bord
025033
Ø 27 cm.
Mok groot
6.99
4.49
xxxxxxxx xxxxx xxx xxx xx xx xx xx x xx
xxxxxxxx xxxxx xxx xxx xx xx xx xx x xx
xxxxxxxx xxxxx xxx xxx xx xx xx xx x xx
Nieuw
Verwen moeder met het ‘Hartelust’ servies van Yvon Jaspers
GÉÉN VERZEND KOSTEN EI* T/M 12 M
OP=OP
Window Vac’ ruitenreiniger met spray WV 50 Plus • eenvoudig het raam
ook verkrijgbaar in onze winkels! 025032
Mok Senseo
®
xxxxxxxxxxxxxx xxx xx xx xx xx xx xx
3.49
bevochtigen, reinigen met de microvezelwisser en als laatste het vuile water opzuigen met de Window Vac.
Haarverwijdering laser ‘Rio’
79.95
59.99
Klinisch bewezen permanente haarvermindering • geschikt voor gezicht, armen, benen, oksels en bikinilijn • makkelijk in gebruik • pijnvrij • 2 jaar garantie.
129.-
89.-
OP=OP
OP=OP
Bijpassend voetenbankje
025039 025035
Schaal
Eierdopje
4.49
025030
Plat bord Ø 21 cm.
4.99
025031
Gebaksbord Ø 18 cm.
89,5 x 71 x 55 cm kg.
2.49
• 11
49.99
Tuinbank 3-zits
Geïmpregneerd grenen • FSC NoordEuropees hout • 86 x 155 x 56 cm.
2-zits 99.-
89.-
3.99
129.-
119.-
Adirondack chair Vurenhout
•
wit • 22 kg • 89,5 x 71 x 88 cm.
29.-
99.-
69.-
GÉÉN VERZENDKOSTEN T/M 12 MEI* *uitgezonderd afwijkend verzendtarief.
Bovenstaande artikelen zijn ALLÉÉN te koop in onze webshop marsk
24
UUR
PER DAG
7
ramer.nl
DAGEN
PER WEEK
Honderden artikelen online Optimaal bestelgemak Vertrouwde Marskramer service
Altijd verrassende aanbiedingen Op werkdagen voor 12.00 uur besteld = morgen in huis of kies zelf de bezorgdag
In meer dan 120 DA-winkels in Nederland!
Gevestigd in
+ Een kwaliteitsbril voor een scherpe prijs. + Er komt aan de kassa niets bij! + Altijd een vaste lage prijs. + Dat is Eyelove®!
Complete bril op iedere sterkte! Nu met GRATIS OOGMETING in:
NIEUWE COLLECTIE NU IN DE WINKEL!
Alkmaar Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Assen Axel Bemmel Delft Den Haag-Loosduinen Dordrecht Enschede Etten-Leur Gorinchem
Gouda Groningen Haarlem Heemskerk Heerlen Hilversum Hoofddorp Hoogerheide IJmuiden Leeuwarden Lelystad Maastricht 1 Medemblik Naarden
Noord-Scharwoude Noordwijkerhout Nijmegen Purmerend Ridderkerk Rotterdam-Hoogvliet Rijswijk Spijkenisse Tilburg Twello Utrecht Vleuten 2 Wormerveer
Zie voor deze adressen: www.oogmeetwinkels.nl
Zo eenvoudig bestelt u uw nieuwe bril bij Eyelove®: 1
2
Kies uw montuur
3
Neem uw bril of recept mee
4
4
3
14 dagen later
Ligt uw nieuwe bril voor u klaar!
Montuur 1675-C1
Montuur 1754-C2
Montuur 1669-C3
Montuur 1715-C1
Montuur 1695-C3
Montuur 1750-C2
Eyelove® bril op sterk te
(voor veraf óf dichtb ij) + Incl. montuur naar keuze + Incl. beide glazen op iedere sterkte (ook met iedere cilin der mogelijk) + Incl. niet goed = ge ld terug garantie + Gratis ontspiegelin g + Gratis kraswerende laag + Gratis dun geslepen + Gratis luxe brillen koker
€ 39,-
Met deze coupon:
Deze kortingsactie loo pt t/m 18 mei 2013 en uitsluitend bij inl evering van deze cou pon.
KORTINGSCODE: 52 198
uze
uit
1n7tu5ren!
Ke
mo
Iedere bril is ook als zonnebril op sterkte verkrijgbaar voor dezelfde prijs met bruin, grijs of groen glas!
Eyelove® multifocale bril
+ Incl. montuur naar keuze + Incl. beide glazen op iedere sterkte (ook met iedere cilin der mogelijk) + Incl. niet goed = ge ld terug garantie + Gratis onzichtbaa r leesgedeelte + Gratis ontspiegelin g + Gratis kraswerende laag + Gratis dun geslepen + Gratis luxe brillen koker
€ 99,-
Kijk voor alle 120 winkels op www.eyelovebrillen.nl of bel ons op 073-800.00.10