D I T D OSS I E R WO R DT G E P U B L I C E E R D D O O R S M A RT M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T WO O R D E L I J K H E I D VA N D E R E DACT I E VA N D E STA N DA A R D
MAART ‘22
HEALTHCARE Geert Molenberghs Wat de zorg nodig heeft
Life-workbalance Meer werken maakt niet productiever
Wouter Beke Is de zorgsector ook iets voor jou?
Aude Vanlander ”Dankzij robotchirurgie is de impact op de patiënt veel kleiner.”
Lees meer op Fokus-online.be
2 VOORWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
Geert Molenberghs
Wat de zorg nodig heeft
E
Wanneer de dreiging van een pandemie niet in de kiem kan worden gesmoord, is er nood aan een goed evenwicht tussen preventie en een hoogwaardige en flexibel georganiseerde zorg. Een aantal preventieve ingrepen, zoals sectorsluitingen en contactbeperkingen, vormen een belangrijk strijdmiddel en kunnen geïmplementeerd worden zonder beroep te doen op de zorg, maar ze hebben natuurlijk niet te onderschatten maatschappelijke en economische gevolgen.
Met ongebreideld logistiek opschalen kunnen we een zich exponentieel verspreidend virus niet te lijf gaan.
Maatregelen zoals de uitrol van performante diagnostische testen en contact- en bronopsporing vereisen minstens deels de inzet
Scan de QR code en ontdek het hier!
12
22
LEES MEER. Een dokter in je broekzak
6
Welkom in het ziekenhuis van de toekomst
8
Van work-life naar life-workbalance
12
Interview: ‘Topdokter’ Aude Vanlander
14
Zeldzame ziekten, vele uitdagingen
18
Het evenwicht tussen toegankelijkheid en veiligheid
van de zorg, met een belangrijke rol weggelegd voor de eerste lijn, zoals huisartsen, apothekers, gezondheidsinspectie, arbeidsgeneeskundige diensten, Centra voor Leerlingenbegeleiding enzovoort. De vaccinatie vervoegt het rijtje van taken waarvoor onder meer op de zorg beroep wordt gedaan.
20
Dringend gezocht: zorgpersoneel
22
Zorgen voor de zorg
Vooral tijdens grote golven zetten deze taken de zorg zwaar onder druk, terwijl er net dan ook in de ziekenhuizen, inclusief intensieve afdelingen, en in de woon-zorgcentra extra veel handen nodig zijn.
CREATIVE DIRECTOR
De zorg moet goed toegerust zijn, met onder meer kwalitatief beschermingsmateriaal waarvan de beschikbaarheid gegarandeerd wordt door een functionerende logistieke keten en lokale productiecapaciteit.
TEKST
Een cruciaal aspect is een vlotte beschikbaarheid van goed geïntegreerde data. In een federaal land zoals België vallen gegevens onder de bevoegdheid van regionale, federale of andere overheden. Met het grootste respect voor GDPR en de persoonlijke levenssfeer dienen data over onder meer testen en contactopsporing, besmettingen, hospitalisaties en mortaliteit vlot beschikbaar te zijn en zonder vertraging onderzoek toe te laten.
COLDSET PRINTING PARTNERS
Door Geert Molenberghs biostatisticus KU Leuven en UHasselt
Hoe spannend zijn uw dromen? De meeste dromen zijn bedrog… Bij ibens is het achterlaten van dromen voor een véél spectaculairdere realiteit echter gewoon dagelijks kost.
6
4
De coronapandemie heeft ons geleerd hoe belangrijk het is goed voorbereid te zijn, van mondiaal over continentaal tot landelijk en lokaal. We denken niet zozeer aan structureel opschalen van de zorg, maar over preventie als het kan en snel en efficiënt organiseren wanneer het moet.
r wordt nogal eens uitgegaan van de veronderstelling dat een land een epidemie aankan wanneer er maar voldoende capaciteit is in de zorg. Covid-19 heeft aangetoond dat een strategie van groepsimmuniteit niet altijd haalbaar is, niet alleen omdat het een nog veel grotere overlijdensgolf met zich zou hebben meegebracht, maar ook omdat we letterlijk een veelvoud aan bedden en handen aan de bedden nodig gehad zouden hebben. Uiteraard is een zekere mate van opschaling nodig aan het begin van een epidemie die geïnduceerd is door een nieuw pathogeen waarvan de eigenschappen initieel vrij onbekend zijn. Met ongebreideld logistiek opschalen kunnen we een zich exponentieel verspreidend virus niet te lijf gaan.
4
COLOFON. COUNTRY MANAGER
CHRISTIAN NIKUNA PEMBA BAÏDY LY HOOFDREDACTIE
ANNICK JOOSSEN EINDREDACTIE
DON VAN DER PUTTEN CIARA REID MARLEEN WALRAVENS COVERBEELD
FREDERICK HAMELYNCK DRUKKERIJ
SMART MEDIA AGENCY.
LEYSSTRAAT 27 2000 ANTWERPEN +32 (0)3 289 19 40 REDACTIE@SMARTMEDIAAGENCY.BE FOKUS-ONLINE.BE
Veel leesplezier!
Cedric Muepu Project Manager
#FOKUSHEALTHCARE
HOPLR • BRAND REPORT 3
De buurt huisvest een immens potentieel om mensen langer thuis te laten wonen Met een nieuw concept willen de oprichters van het sociale netwerk Hoplr de druk op de gezondheidssector verlichten, door mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen. Buurtconciërges zullen worden ingezet om het sociaal kapitaal van de buurt aan te spreken en het versnipperde lokaal aanbod te ontsluiten, zodat eerstelijnshulp en informele zorg in handen van particulieren worden gegeven.
D
e studies zijn niet om vrolijk van te worden. Zo bleek uit het Nationaal Geluksonderzoek van 2018 – dus nog voor corona – dat bijna de helft van alle Belgen zich weleens eenzaam voelt. Combineer dat met de vaststelling uit de Nederlandse Gezondheidsmonitor dat bijna één op de drie ouderen niet zelfredzaam is én dat het hulpaanbod van professionals en vrijwilligers lager ligt dan in 2016, en je kan alleen maar concluderen dat we met een huizenhoge maatschappelijke uitdaging zitten. Maar hoe kunnen we die uitdaging concreet aanpakken met een zorgsector die op haar tandvlees zit, een pandemie die nog altijd niet is uitgewoed en een samenleving die alsmaar verder digitaliseert, globaliseert en individualiseert?
in nauw contact met vrijwilligers, buren en professionals uit de buurt. Zo worden mensen voor dagdagelijkse hulpvragen, zoals autoritten of boodschappen, altijd snel ondersteund door betrouwbare personen.” “Via onze oplossing kunnen eerstelijnshulp en informele zorg geparticulariseerd worden, kunnen mensen langer zelfstandig thuis blijven wonen en kunnen we ruimer gezien de preventieve gezondheidszorg helpen ontlasten door op welzijn en zelfredzaamheid te focussen. De buurt huisvest wat dat betreft een immens potentieel voor kwetsbare en minder mobiele groepen – ouderen in het bijzonder.” Meneer doktoor
Bruisende buurten
Jennick Scheerlinck is co-founder van Hoplr, een burenplatform dat in 2014 werd opgericht met de bedoeling zoveel mogelijk offlineverbinding in de buurt te creëren. “De buurtnetwerken zijn online, maar het is de bedoeling dat mensen van daaruit elkaar helpen, spullen uitwisselen, activiteiten organiseren, enzovoort. De buurt moet via offline engagement tot leven komen en beginnen bruisen. Wij geloven daarnaast heel sterk in het potentieel van de buurt voor kwetsbare en minder mobiele personen, ouderen in het bijzonder. Hoe talrijker de draden binnen een sociaal netwerk, hoe kleiner de mazen van het sociale vangnet.” Zonder te stigmatiseren
Hoe talrijker de draden binnen een sociaal netwerk, hoe kleiner de mazen van het sociale vangnet. — Jennick Scheerlinck
Jennick Scheerlinck stelt echter vast dat heel wat kwetsbare groepen weliswaar behoefte hebben aan zo’n buurtnetwerk, maar niet digitaalkundig zijn en bijgevolg uit de boot vallen. “Wij kennen uit ervaring als geen ander het potentieel van een hecht buurtnetwerk. We zien echter dat vraagverlegenheid en rolambiguïteit beletten dat het buurtnetwerk door kwetsbare personen ten volle wordt benut, terwijl zij ook het recht hebben om van hun buurt en al dat
menselijke kapitaal te profiteren. Daarom ontwikkelden wij, op basis van die knowhow, de agetech-oplossing Buurtconciërge ofte BCQ (BuurtConciergeQuartier), die het kapitaal van de buurt kan aanspreken om die specifieke kwetsbare groepen te helpen. En dat zonder te stigmatiseren. “Buurtconciërges zijn altijd telefonisch bereikbaar en staan
Hoplr - spreek uit ‘hopler’ - is een Belgisch initiatief dat in 2014 werd opgericht door Jennick Scheerlinck en Jonas Heirwegh vanuit een maatschappelijke visie en overtuiging. Hoplr verlegt de focus van het individu naar de lokale gemeenschap en wil de kracht van het collectief benutten om te anticiperen op de maatschappelijke uitdagingen van morgen zoals vergrijzing, buurtzorg, inclusie en burgerparticipatie. Via Hoplr krijg je eenvoudig toegang tot het sociaal kapitaal in de buurt zoals mensen, kennis, tijd, materiaal en infrastructuur.
De ouderen hechten nog veel belang aan termen als ‘meneer doktoor’ of ‘mevrouw de apotheker’. Jennick Scheerlinck wil dat buurtconciërges deze rol van vertrouwenspersoon op zich nemen, zodat een driehoek ontstaat waarbij via de buurtconciërge twee andere mensen met elkaar worden verbonden. “De buurtconciërge is een lokale vertrouwenspersoon die aan de slag gaat met hulpvragen van buurtbewoners. Bijkomend kunnen ook de vaak overbelaste mantelzorgers de buurtconciërge inschakelen wanneer dat nodig is.” Drie jaar langer thuis
“Onze ultieme ambitie is om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen”, licht Jennick Scheerlinck toe. “Heel concreet mikken we op drie extra jaren thuis. Dat zijn drie jaar waarin die mensen geen beroep moeten doen op hun mutualiteit voor professionele zorg. We willen dus niet alleen eenzaamheid tegengaan en zelfredzaamheid stimuleren, maar ook de preventieve gezondheidszorg in de mate van het mogelijke helpen ontlasten. Als we daarin slagen door het kapitaal in de buurt aan te spreken, maakt dat alles nog een stuk mooier.”
4 HOE APPS DE ZORG KUNNEN HELPEN
FOKUS-ONLINE.BE
Een dokter in je broekzak Digitale oplossingen banen zich een weg naar de gezondheidszorg. En dat is maar goed ook. Digitale toepassingen zorgen immers voor uiterst gepersonaliseerde zorg en helpen om lacunes in de gezondheidszorg op te vullen.
E
r worden steeds meer apps ontwikkeld die de communicatie tussen patiënten en zorgverleners verbeteren en zorg optimaliseren. Gaande van toepassingen voor revalidatie bij een knie- of heupprothese, over logopedische begeleiding tot de opvolging van klinische proeven. “Als Belgische federatie van de industrie van de medische technologieën, zien we het aantal innovaties enorm accelereren”, zegt Steven Vandeput, adviseur bij beMedTech. “Onze federatie telt een tweehonderdtal bedrijven die allemaal fabrikanten of verdelers zijn van medische hulpmiddelen. Samen brengen zij meer dan 500.000 medische technologieën tot bij de patiënt, en realiseren gezamenlijk een jaaromzet van 2,4 miljard euro enkel en alleen op de Belgische markt.” Een van de subdivisies van de medische hulpmiddelen zijn de ‘remote patient monitoring’-applicaties zoals RemeCare, een toepassing voor de ambulante opvolging van patiënten. “Via een geconnecteerd en integratief platform digitaliseren we transmurale zorg, een dynamische vorm van zorg waar meerdere zorgverleners bij betrokken zijn. Dit kan bijvoorbeeld thuiszorg via een huisarts en polikliniek betekenen”, vertelt Jo Ravelingien, CEO van RemeCare.
Doordat patiënten zelf meer betrokken worden, merken we een grotere patiënttevredenheid en hogere therapietrouw. — Steven Vandeput, beMedTech
“De technologie wordt momenteel ingezet voor een veertigtal toepassingsgebieden met verschillende zorgpaden zoals kanker, MS, hartfalen, mucoviscidose en zelfs Covid-19.” “In tegenstelling tot informatieve gezondheidsapps zoals activity trackers, hebben medische apps een Europese CEmarkering als medisch hulpmiddel. Dit garandeert dat ze conform zijn aan de strenge regelgeving en dat hun performantie en veiligheid gestaafd werden door klinische studies. Om de patiënt en zorgverlener wegwijs te maken in de overvloed aan apps die er bestaan rond gezondheidszorg in de brede zin, heeft de overheid samen met de industrie in 2018 hiervoor de mHealth validatiepiramide als kader opgericht”, zegt Vandeput. Dit platform centraliseert alle relevante en noodzakelijke informatie over mobiele applicaties voor patiënten,
zorgprofessionals en zorginstellingen. “In tegenstelling tot de hoofdzakelijk gefragmenteerde en occasionele zorg vandaag, kunnen digitale tools met ingebouwde intelligentie bijdragen aan continue en uiterst gepersonaliseerde zorg, afgestemd op de individuele behoeften van de patiënt. Doordat patiënten zelf meer betrokken worden, merken we een grotere patiënttevredenheid en hogere therapietrouw”, zegt Vandeput. “Door de continue monitoring komen veranderende waarden sneller aan het licht”, gaat Ravelingien verder. Vandeput stemt daarmee in: “Dit zorgt voor een betere preventie en snellere detectie, zeker in het geval van chronische ziekten.” “In geval van nood kan er snel geschakeld worden, waardoor een eventuele ingreep en hersteltraject vaak minder drastisch
zijn dan bij een latere diagnose”, besluit Ravelingien. “Daarnaast kan de technologie een deel van de workload van drukbezette specialisten opvangen.” Vandeput beaamt dit: “De pandemie legde een aantal lacunes in de gezondheidszorg bloot. Die trend zal door de vergrijzing en het toenemend aantal chronische aandoeningen alleen maar verder stijgen. Door digitale toepassingen kan er efficiënter omgesprongen worden met het beschikbare medisch personeel en de budgetten.” Gezien de overduidelijke win-winsituatie zou je verwachten dat de overheid de implementatie ervan enorm stimuleert. “De technologie is er, net als de bereidheid van zowel de zorgverleners als de patiënten. Maar helaas laten de implementatie en integratie binnen het gezondheidssysteem op zich wachten”, zegt Vandeput. Ravelingien benadrukt dat de beperkte toegang tot de terugbetalingssystemen van het RIZIV vandaag de dag de grootste barrière vormt. “Hierdoor bevinden we ons in een spreidstand die op lange termijn niet vol te houden is, want zonder financiële compensatie is het moeilijk om te blijven innoveren.”
Omdat onze cohesie bijdraagt aan ieders welzijn Als externe dienst voor preventie en bescherming op het werk is het onze opdracht om te waken over de gezondheid, de veiligheid en het welzijn op het werk, van iedereen, dus zowel van u als uw werknemers. Daarom bieden wij u een volledige begeleiding bij uw welzijnsbeleid.
Gezondheidstoezicht Veilig aan het werk Psychosociale aspecten Leadership, management Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk Bischoffsheimlaan 1-8 • 1000 Brussel T. +32 (0)2 533 74 11 • info@cohezio.be
www.cohezio.be
Samen, omdat welzijn belangrijk is
Door Ciara Reid
Watcherr: de Belgische wearable voor zorg op mensenmaat Watcherr is een draagbaar apparaat dat gezondheidspatronen in de gaten houdt, de locatie van gebruikers bijhoudt, hartslagafwijkingen en valpartijen detecteert. Hoe werkt het precies? En wat maakt dit apparaat uniek? Medeoprichter Frederick Pouders legt uit. Wearables maken opgang in de gezondheidszorg. Ze geven gemoedsrust aan zowel de drager als het zorgpersoneel omdat ze continu een digitale vinger aan de pols houden, ook als er niemand in de buurt is. “Het grote voordeel van de Watcherr is dat we de persoon uitrusten en niet enkel de kamer of het huis”, zegt Pouders. “Watcherr wordt continu gedragen. Daarom is het waterdicht en wordt deze geladen tijdens het dragen, een “charge on the go”. Dit zorgt voor continue monitoring en faciliteert zo de continuïteit van zorg.” Sensoren Watcherr bundelt verschillende sensoren: valdetectie, hartslagmeting, positiebepaling binnen en buiten, stappenteller en kleine polsbewegingen. “Deze polsbewegingen laten toe om de activiteiten van het dagelijkse leven te monitoren. Deze combinatie zorgt voor context aan de geregistreerde data en significante afwijkingen worden gecommuniceerd aan de zorgverlener. Dit kunnen zowel professionele zorgverleners als mantelzorgers zijn”, zegt Pouders. Het doel van deze data-analyse is preventie en vroegtijdig detecteren van gezondheidsrisico’s. Pouders licht toe: “zelfstandigheid is het resultaat
van verschillende gedragingen en acties doorheen de dag, om ordentelijk en veilig door de dag te komen. Dit gaat over wassen en kleden, koken en kuisen, maar ook eten en drinken en fysieke inspanningen. Door dit te monitoren, worden afwijkingen vroegtijdig gedetecteerd zodat niet de hele zelfstandigheid ten onder gaat, maar doelgericht ondersteund kan worden.” Overal Het “wat” en het “continu” is duidelijk. Maar wat maakt “waar we dit doen” dan zo uniek? “Watcherr werkt zowel binnen als buiten, en is daarom een systeem van internet en bluetooth binnen, en gps en e-sim buiten” zegt Pouders. “Watcherr is ook een personenalarmsysteem dat werkt bij mensen thuis. De gebruikers kunnen zelf een alarm activeren of de Watcherr doet dit automatisch bij een risicovolle situatie. Zo ondersteunen we ook diegenen die niet meer om hulp kunnen vragen. De zorgschil rond de gebruiker krijgt de informatie via een app binnen. Bij voorzieningen zoals woonzorgcentra, ziekenhuizen, revalidatiecentra, centra voor mensen met een beperking enz., is dit ook een verpleegoproepsysteem, inclusief muurknoppen in de verschillende ruimtes zoals de wetgeving het voorschrijft.” De spreekluisterverbinding die met de Watcherr gemaakt wordt, ondersteunt de organisatie van zorg en de interactie met de gebruiker. Door in te bellen ken je de reden van een manuele oproep waardoor je beter voorbereid bent, of kan je de gebruiker al geruststellen terwijl je onderweg bent.”
“Watcherr is uniek door de combinatie van wat we doen, waar we dat doen en dat we dit continu doen.” De drijvende kracht achter Watcherr is zorg en ondersteuning van de zorg. De technologie werd dóór de zorg en vóór de zorg gemaakt, wat duidelijk wordt vanuit de expertise van het sturende team: artsen, gerontologen, kinesitherapeuten, verpleegkundigen en bestuurders van woonzorgcentra maken de functionaliteit en inzetbaarheid van Watcherr breed en gebruiksvriendelijk.
Frederick Pouders Medeoprichter
6 DIGITALE REVOLUTIE
Europese topper in Vlaanderen Het grootste trainingscentrum voor robotchirurgie in Europa staat in het Oost-Vlaamse Melle. De Orsi Academy geeft elk jaar aan honderden nationale en internationale chirurgen trainingen in de innovatiefste medische technologieën, niet alleen robotchirurgie maar ook beeldvorming, fluorescentietechnieken en virtual reality. Zo kan de specifieke technologische kennis aangeleerd worden in een veilige, gesimuleerde setting buiten het operatiekwartier.
Doorbraak voor digitale gezondheidszorg Mobiele gezondheidsapplicaties kunnen vanaf nu terugbetaald worden door het RIZIV, dankzij mHealth Belgium, een initiatief van de overheid. Dit platform evalueert of medische apps erkend kunnen worden als medisch hulpmiddel en controleert de vereisten op vlak van identificatie en authenticatie van de gebruiker en gegevensbescherming. Pas dan komen ze in aanmerking voor financiering. Een echte doorbraak voor de digitale gezondheidszorg in België.
FOKUS-ONLINE.BE
Welkom in het ziekenhuis van de toekomst Het personeelstekort, de vergrijzing van de bevolking en de stijgende kosten van de zorg dwingen de zorgsector tot een fundamentele transformatie. Hoe bereiden ziekenhuizen zich voor op de digitalisering? En welke impact heeft dit op de patiënt?
D
e druk op de gezondheidszorg moet omlaag, zo veel is zeker. Belangrijke administratieve taken binnen de ziekenhuizen, zoals de salarisadministratie, de facturatie en het financiële beheer, zijn al geautomatiseerd. De invoering van het EPD, het elektronisch patiëntendossier, waarbij medische gegevens digitaal bewaard en beschikbaar gesteld worden, is ook een stap in de goede richting. De digitale revolutie in de zorgsector komt er en de technologieën bestaan al om een versnelling hoger te schakelen. Brecht Cardoen, professor Technologie en Operationeel Management aan de Vlerick Business School, onderzocht hoe de technologie toegepast zal worden. Niet alleen binnen de organisatie door artsen en medewerkers, maar ook extern door de patiënt. “Angst voor het gebruik van een applicatie, de ondersteuning van de arts, het nut van of de nood aan de technologie, de gebruiksvriendelijkheid en de beveiliging van de platformen zijn dimensies die mee het succes bepalen van de acceptatie van de technologie”, legt Cardoen uit. De nieuwe technologieën moeten een zo groot mogelijke kwalitatieve en gepersonaliseerde zorg voor de patiënt kunnen garanderen. “Het idee van value based healthcare bestaat erin te kijken naar de meerwaarde voor patiënt en
maatschappij ten opzichte van de financiële investering. Dit betekent dat we veel breder moeten denken en een geïntegreerdere zorgverlening moeten voorzien tussen de verschillende actoren. Dat gebeurt nu nog onvoldoende”, vervolgt professor Cardoen. Artificiële intelligentie, machine learning, virtual reality, telegeneeskunde, robotica en big data zijn technologische evoluties met heel wat uitdagingen, maar met nog meer opportuniteiten voor de zorgsector. “AI en andere digitale toepassingen geven een enorme ondersteuning aan de arts op diagnostisch en therapeutisch vlak”, zegt Alexander Olbrechts, Business Group Lead Health Tech bij sectorfederatie Agoria. “Algoritmes kunnen de routineuze taken van de arts overnemen, waardoor meer tijd voor communicatie met de patiënt vrijkomt.” Door een vlottere transmissie van medische informatie kunnen artsen van over de hele wereld expertise uitwisselen om patiënten te behandelen. Een chirurg die vanop afstand – zelfs zonder fysiek in het ziekenhuis aanwezig te zijn – met behulp van robotarmen een ingreep uitvoert, is geen futuristisch beeld meer. De technologie bestaat. Omwille van de vergrijzende bevolking nemen chronische en degeneratieve aandoeningen alsmaar toe. De zorgnoden worden complexer en de multidisciplinaire hulpbehoevendheid
groter. Specialisten, huisartsen, verpleegkundigen, apothekers, kinesisten en mantelzorgers moeten op elkaar afgestemd zijn. De patiënt staat centraal maar wordt zelf ook partner in de zorg. Dankzij de vele gezondheidsapps en wearables kan de patiënt opgevolgd worden door telemonitoring. Dit gaat van het doorgeven van slaappatronen en bloeddrukmetingen tot postoperatieve revalidatieprogramma’s na knieen heupvervangende chirurgie. “De sociaaleconomische situatie van de patiënt laat dit niet altijd toe”, merkt Olbrechts op. “Het is aan de arts om dit in te schatten. Bovendien leggen apps zich nu vooral toe op het curatieve, maar preventie is aan een opmars bezig.” Door een toenemende integratie van de zorgverlening en de ontwikkeling van eHealth en Mobile Health (mHealth) zullen algemene ziekenhuizen een andere rol gaan spelen in de toekomst. Daartegenover staat een kanalisering van medische expertise, waarbij ziekenhuizen zich specialiseren in bepaalde pathologieën met behulp van spitstechnologie en multidisciplinaire zorgverlening. Alle innovatieve technologieën veranderen immers zo snel dat het voor de ziekenhuizen financieel niet meer haalbaar is om voortdurend nieuwe medische apparatuur aan te schaffen en hun infrastructuur aan te passen. Door Marleen Walravens
KLAAR VOOR MORGEN? Beheert uw ziekenhuis activa en budgetten op een efficiënte manier?
Innovatieve lease- en circulaire modellen leveren een aanzienlijke kostenbesparing op en maken een flexibeler en duurzamer budgetbeheer mogelijk. Zo kunt u toekomstgerichte en flexibele strategieën uitwerken voor de implementatie van medische innovaties. Enkele ziekenhuizen genieten al de voordelen van een samenwerking met CHG-MERIDIAN. Ook klaar zijn voor de toptechnologie van morgen? Neem contact op met CHG-MERIDIAN Belux voor een oplossing op maat van uw ziekenhuis.
+32 (0) 2 705 46 00 jasmin.zaidani@chg-meridian.com cedric.bogard@chg-meridian.com
www.chg-meridian.be/healthcare
WORD
GRENSVERLEGGER Bij UZ Leuven gaan innovatie en klinische praktijk hand in hand. Bouw jij als grensverlegger mee aan jouw en onze toekomst? Voor meer informatie surf naar uzleuven.be Wij zijn grensverleggers. Want bij UZ Leuven streven we ernaar om elke patiënt de beste zorg te bieden. Dat doen we samen. Warm, hartelijk en met respect. Door toonaangevend onderzoek, door onszelf voortdurend bij te scholen en anderen op te leiden. Zo geven we vandaag vorm aan de gezondheidszorg van morgen.
Robin - medisch stralingsfysicus
Hoe Accezz International zorgorganisaties een nieuwe weg instuurt Veel organisaties in de zorg weten wel dat hun processen en werkmethoden voor verbetering vatbaar zijn, maar hebben een frisse, externe blik nodig om de vinger precies op de wonde te leggen. Accezz International biedt die blik. De implementatiespecialisten van Accezz lopen mee op de werkvloer en helpen door gedragsverandering structurele financiële en kwalitatieve verbeteringen door te voeren. Accezz noemt zichzelf geen consultancybureau, want hun rol blijft niet beperkt tot het geven van advies. Zeker drie à vier weken draaien Accezzmedewerkers mee op de werkvloer en onderzoeken ze de noden van de klant, daarna blijven ze nauw betrokken bij de uitvoering van het changetraject. “Alleen zo krijgen we een goed beeld van wat de zorgorganisatie precies nodig heeft”, vertelt oprichter Martin van der Lee. “De analyse kost niks, omdat we niet op voorhand weten waar en of er verbeteringen mogelijk zijn. Pas daarna volgt een uitgebreide implementatie van de veranderingen die we samen ontwikkelen. Tijdens en na het traject meten we constant alle resultaten.” De motieven waarom organisaties beroep doen op Accezz evolueerden in de loop van de jaren, zegt directeur Danny Suttorp. “In 2007, tijdens de financiële crisis, was de eerste zorg van directies vooral om kosten te verlagen, er moest meer worden gedaan met minder geld. Daarom hebben we heel veel klanten in de zorg, omdat die veel met dat soort uitdagingen werden geconfronteerd. Later kwam ook de kwaliteit van zorg meer onder druk te staan. Bewoners en patiënten in zorginstellingen zijn veeleisender en we werden gevraagd om met hetzelfde aantal mensen een betere kwaliteit te leveren. Vandaag speelt de krapte op de arbeidsmarkt mee. De werkdruk is hoog en er zijn gewoon niet voldoende mensen om de zorg te verlenen. Dus moet er opnieuw efficiëntie bijgewonnen worden, om de te hoge werkdruk te verminderen, maar ook om de vacatureruimte te verkleinen.”
Communicatie Communiceren en betrokkenheid creëren, zijn cruciale stappen wanneer Accezz aan de slag gaat. Danny: “We organiseren bijeenkomsten, spreken uitgebreid met het management en de werknemers en stellen vooral ook mensen gerust. Werknemers merken ook wel snel dat je daar bent om problemen op te lossen, om frustraties weg te nemen en hun werkomgeving te verbeteren. En ja , soms betekent dat dat mensen wat anders moeten werken, maar evengoed nemen we ook werkdruk weg. Zodat de job aangenamer wordt.” Accezz-garantie Wat uniek is in de branche, is dat Accezz een garantie- en resultaatsverbintenis geeft. “Wij verbinden ons aan een projectrendement van zeker 200 à 300 procent”, zegt Danny. “Let wel: dat is overall rendement, dus niet enkel puur financieel, maar ook bijvoorbeeld kwaliteitsverbetering en verhoogde inkomsten. Zeventig procent van de investering van de klant zal ook tijdens het traject gerealiseerd worden, binnen zes tot negen maanden. En tot slot: een organisatie zal minimaal hetzelfde bedrag financieel verbeteren (100%) als wat ze ons betaalden. Een harde garantie die geen enkele concurrent ons nadoet.”
Wilt u weten hoe Accezz International uw organisatie kan veranderen? We leggen het u graag uit! Surf snel naar www.accezzinternational.com of bel: 00-32-499709470
8 VAN WORK-LIFE NAAR LIFE-WORKBALANCE
FOKUS-ONLINE.BE
Waarom meer werken je niet productiever maakt We leven in een maatschappij waarin drukte een statussymbool geworden is. Maar bezigheid is geen synoniem voor productiviteit, integendeel. Balanscoach Stephanie Wauters en ondernemersstrateeg Mien Gheysens lichten het geheim van productiviteit toe.
“H
et is alsof we altijd druk bezig moeten zijn. Hoe meer we doen, hoe succesvoller we lijken”, zegt Stephanie Wauters. “Als mens houden we van die positieve bekrachtiging, waardoor we geneigd zijn nog meer te doen.” Maar zowel Mien Gheysens als Stephanie Wauters waarschuwt voor de keerzijde van die ‘toxic productivity’: burn-out, een probleem dat bij velen om de hoek loert. “Productiviteit betekent voor mij op een gezonde manier doelen behalen”, zegt Wauters. “Die doelen kunnen verder reiken dan je professioneel leven”, vult Gheysens aan. “Ze zijn krachtiger wanneer ze voor jou waardevol en zinvol zijn. Ik ijver voor de kentering van productief werken naar productief leven. Waarbij je inzet op dingen die je leven op alle vlakken invulling geven, waar je van geniet en die je op langere termijn verder brengen.” Stephanie Wauters helpt mensen bij de zoektocht naar een goede ‘life-workbalance’. Ze gebruikt bewust die term omgekeerd, omdat ze gelooft dat je werk je leven dient te ondersteunen en niet andersom. “Die balans bepaalt in grote mate je productiviteit. Productiviteit gaat immers hand in hand met zelfzorg en planning.” Beide experten geloven dat je net productiever wordt door af en toe los te laten. Hoe contradictorisch dat ook klinkt. “Productiviteit is ook stilstaan, en werken aan je visie, concrete doelen stellen en reflecteren”, zegt Wauters. “Productiviteit gaat dus niet om méér doen, maar om het juiste doen. En dat is voor iedereen anders. Een pasklare oplossing bestaat niet.”
“Die basisvoorwaarden zijn cruciaal om je innerlijke batterijen opgeladen te houden”, zegt Wauters. En dat heb je nodig om na te denken over zaken op een hoger niveau zoals zelfontwikkeling en productiviteit. Ook mildheid naar jezelf toe is cruciaal, benadrukken beide experten. Perfectionisme is immers nefast voor productiviteit. Hoe je productiviteit kunt verhogen en welke tools je daar best voor gebruikt is heel persoonlijk. “Werkgevers gaan best met hun werknemers in gesprek, want een 9-to-5-job met standaardverwachtingen is niet realistisch. Hou rekening met elkaars energieniveau, maak eenvoudige afspraken, test dingen uit en evalueer regelmatig. Dit geldt ook voor thuiswerk. Door persoonlijkheidstesten en workshops kun je elkaar beter leren kennen en een persoonlijke aanpak ontwikkelen”, zegt Wauters.
Ik ijver voor de kentering van productief werken naar productief leven. — Mien Gheysens, ondernemersstrateeg
Ook gezondheid heeft een significante invloed op productiviteit. Gebrek aan slaap, stress en een ongezonde levensstijl eisen vroeg of laat hun tol. “Wanneer je productiviteit lijdt onder je levensstijl ben je misschien geneigd om nog meer te werken, naar koffie te grijpen, in te boeten op slaap en ontspanning over te slaan. Zo kom je al snel in een vicieuze cirkel terecht”, zegt Wauters. “Bovendien kun je alle tips en ‘productivity hacks’
in de vuilbak kieperen wanneer je niet de energie hebt om ze uit te voeren”, vult Gheysens aan. “Het is ironisch dat productief bezig zijn, door te werken aan dingen die voldoening geven, je net energie geeft. Het komt er dus vaak op neer om te ontdekken welke eerste stap jou motiveert, zodat je tractie genereert en de rest kunt afwerken. Daarnaast verhogen ook sociale interactie en purpose je energiepeil.”
Beide experten benadrukken het belang van prioriteiten en raden af om constant bereikbaar te willen zijn. Meteen op alle mails of meldingen reageren staat deep work in de weg. “Nochtans is dit een logische reactie”, zegt Gheysens. “We streven van nature naar de weg van de minste weerstand. Dit komt doordat ons brein gericht is op overleving, in plaats van succes. We sparen dus liefst zo veel mogelijk energie op, omdat we niet kunnen inschatten wanneer we die zullen moeten aanwenden. Helaas geeft deze gemakkelijkheidsoplossing niet de meeste voldoening. Wil je toch voldoening ervaren, push jezelf dan om lastige taken af te werken. Zo boek je vooruitgang in projecten die belangrijk voor jou zijn.” Door Ciara Reid
“De geestelijke gezondheidszorg wordt pas ingezet wanneer het al te laat is” De reeds aanwezige problematiek rond mentaal welzijn wordt nog verder verscherpt door corona en de daarmee verbonden maatregelen. We moeten anders leren samenleven en de psychiatrie moet een meer proactieve rol spelen. Dat zegt Raoul De Cuyper, algemeen directeur bij Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge.
“Heel wat mensen in onze maatschappij kampen met individuele angsten waar ze geen blijf mee weten. Het is vaak ook onduidelijk waar ze precies angstig voor zijn. Angst verwijst naar iets collectief en moet dus collectief een plaats krijgen. Door die angst en onzekerheden te delen met een grotere groep en daarrond verbinding te zoeken, kunnen we ze een plaats geven en kanaliseren. Want we dreigen als mens een product te worden dat onder druk staat, zowel ten opzichte van anderen als onszelf. Het steeds beter doen en de concurrentie creëert onderling wantrouwen. Een gevolg daarvan is het individualisme. Veel mensen kampen dan ook met stress, depressies, eetstoornissen. Ook de zelfmoordcijfers in Vlaanderen zijn nog veel te hoog.
Momenteel wordt de geestelijke gezondheidszorg ingezet wanneer het al te laat is. We moeten af van de huidige manier van `interventie´, die vooral retroactief is op basis van een ziektemodel en die in actie komt naar aanleiding van een medisch probleem, en dan georiënteerd is op genezing. We moeten onze deskundigheid en knowhow zo snel mogelijk inzetten, daar waar er nood aan is, bijvoorbeeld bij kinderen en jongeren. Want 50 % van de psychische stoornissen begint al in de tienerjaren en 75% van de ernstige en vaak chronische problematieken tekenen zich reeds af vóór de leeftijd van 25 jaar. Veel kwetsbare ontwikkelingen zijn reeds gestart vóór de leeftijd van 10 jaar. We moeten in dat kader af van het strakke onderscheid tussen kinder- en jeugdpsychiatrie en volwassenpsychiatrie, en hun respectievelijke expertise.”
YUN’s onderzoeksteam ontwikkelt nieuw effectief en natuurlijk middel tegen puistjes als alternatief voor antibiotica Goed nieuws voor de meer dan 9 op de 10 mensen die weleens last hebben van puistjes. Een Belgisch onderzoeksteam van biopharma bedrijf YUN en UAntwerpen bewees dat een innovatieve huidcrème met levende goede bacteriën puistjes effectief, veilig en snel behandelt. De crème, YUN ACN Repair cream, met goede bacteriën, probiotica, kan zelfs een alternatief zijn voor antibiotica en andere klassieke behandelingen die de huid uitdrogen en irriteren. In totaal werd er acht jaar aan de ontwikkeling van de huidcrème gewerkt. Voor het eerst is de werking van probiotica als middel tegen puistjes nu wetenschappelijk bewezen. De onderzoeksresultaten werden zonet gepubliceerd in het wetenschappelijk toonaangevend tijdschrift Cell Reports Medicine. Het onderzoeksteam zocht en vond uiteindelijk een specifiek type lactobacillen, die baby’s bij een natuurlijke geboorte op de huid meekrijgen en die ook op de huid van volwassenen kunnen overleven. Meer nog, als die specifieke natuurlijke en goede bacteriën op de huid van volwassenen worden gesmeerd, zorgen ze al na vier weken voor minder puistjes, zonder bijwerkingen. De probiotica werken totaal verschillend dan antibiotica. Waar antibiotica alle bacteriën doden, verdringen probiotica de slechte bacteriën en remmen ze zo de ontsteking af. Microcapsules Het probioticamiddel ziet eruit als een gewone crème, maar als je het opensmeert zie je dat er kleine bolletjes in zitten. Deze bolletjes zijn heel belangrijk om de huidcrème te kunnen ontwikkelen want probiotica zijn levende bacteriën, en levende bacteriën in een huidcrème krijgen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Daarom kwam het onderzoeksteam met de microcapsules als oplossing. “Deze beschermen de probiotica tegen het water en de bewaarmiddelen in crèmes. Bij het smeren op de huid breken de capsules open, komen de bacteriën vrij en beginnen ze meteen te werken. Zonder de microcapsules zou na vier weken niets meer overblijven van de heilzame werking van de probiotica.” zegt Tim Henkens, uitvinder van de microcapsules en R&D manager bij YUN. “Deze wetenschappelijke doorbraak zorgt ervoor dat probiotica nog meer ingezet gaan kunnen worden in de toekomst” zegt Dr. Ingmar Claes, Chief Scientific Officer van YUN. De producten van YUN zijn verkrijgbaar op www.yun.be of in uw apotheek.
Het ziekenhuis naar jouw huiskamer brengen? Tegenwoordig kan het.
Technologische vooruitgang dendert onverminderd door. Ook in de zorgsector zorgt dat voor verschuivingen. Talloze medische behandelingen waarvoor je vroeger naar het ziekenhuis moest, worden ondertussen uitgevoerd in het comfort van je eigen huiskamer. Een revolutie waarin Altrio Thuisverpleging, onder de noemer Hospital@home, een voortrekkersrol speelde. “Op die manier nemen we een flink deel van de druk op de ziekenhuizen weg, wat zeker in deze coronatijden ontzettend waardevol is”, aldus CEO Jochem Martens. Het meest opvallend in een hele waslijst aan behandelingen die tegenwoordig aan huis gebeuren, is chemotherapie aan huis. Een ingrijpend proces, en dat beseften ze ook bij Altrio. “Het fysieke ongemak kunnen we helaas niet wegnemen, maar deze behandeling aan huis geven, is toch een aanzienlijke verbetering in levenskwaliteit voor kankerpatiënten. Minder verplaatsingen, minder stress, méér comfort”, aldus Martens. “Natuurlijk gebeuren dergelijke behandelingen in nauw overleg met de behandelende arts, dat spreekt voor zich. Telemonitoring, wearables, PAS-systemen en digitale integratie: het zijn allemaal nuttige tools om de samenwerking tussen ons als thuisverplegingsdienst, het ziekenhuis en de huisarts te optimaliseren.” “Hospital@home vergt ook een verdieping van kennis bij onze verpleeg- en zorgkundigen. Daarom volgen al onze mensen continu bijscholingen, en hebben we reeds de klok rond gespecialiseerde teams klaarstaan die onze projecten opvolgen. Dringend hulp nodig? Daarvoor hebben we specifieke interventieteams, die in een mum van tijd ter plaatse zijn.” Ligduur Een evolutie die voor verschuivingen zorgt. Want door steeds meer behandelingen aan huis uit te voeren, komt er tijd en ruimte vrij in de ziekenhuizen. In een tijd waarin die kreunen onder de coronacrisis, is dat een welgekomen verlichting van de druk op hun personeel. “Maar da’s zeker niet alles. Hospital@home verkort de gemiddelde ligduur van een patiënt in het ziekenhuis, maar even belangrijk: levenscomfort. Want laat ons eerlijk zijn, als patiënt ben je uiteraard blij dat je geholpen wordt, maar niemand komt er écht graag. In het comfort van je eigen huis, omringd door vrienden en familie, je eigen zetel … Het geeft meteen een heel ander gevoel”, besluit Martens. Jochem Martens
Hospital@home: deze behandelingen doet Altrio aan huis: • Oncologie: afkoppelen chemo • Urologie: continence-care en neoblaas zorgpad • Intraveneuse antibiotica • Opvolging na ambulante chirurgie • Intraveneuse toedieningen magnesium • Postoperatieve pijnpompen • Corona: opvolging saturatie en parameters • Preoperatieve PCR-testen • Negatieve druktherapie • Totale parenterale nutritie
CEO en mede-eigenaar Altrio Thuisverpleging
BETER MET MENSEN
ZEKERHEID IN ZORG
Dankzij Altrio blijf jij zolang mogelijk thuis in je vertrouwde omgeving. En daarvoor nemen we onze tijd. Want het is jouw huis, en wij zijn jouw gasten.
We maken het niet moeilijker dan het is en nemen graag de tijd voor jouw zorg én voor extra taken. Daarbij zijn we permanent beschikbaar – ook ’s nachts – en staan we steeds in verbinding met je huisarts en eventueel je ziekenhuis. Omdat het onze missie is als zorgexperts om beter te doen. Beter te maken. Beter met mensen. altrio.be
Met een prikkelbare darm moet je niét leren leven Het prikkelbaredarmsyndroom gaat gepaard met chronische buikpijn: van een zeurderig gevoel tot krampen of scherpe steken. Ook een abnormaal stoelgangpatroon komt vaak voor. “Diarree, constipatie of een mix van beide. En vaak op dezelfde dag”, vertelt maagdarmspecialist Heiko De Schepper (UZA). “Relatief veel mensen hebben er weinig last van, maar sommigen zien ervan af. Zij ontwikkelen een sociale angst, verliezen hun werk of komen in de invaliditeit terecht.”
De laatste tien jaar is er heel wat nieuwe medicatie bijgekomen Een snelle en gerichte diagnose is dan ook een must, maar daar wringt het schoentje. Op internet vind je van de pot gerukte informatie die mensen uiteindelijk alleen maar moedelozer maakt. “Dure supplementen of een uitgebreide darmflora-analyse jagen je alleen maar op kosten. Maar ook artsen, orthomoleculaire therapeuten en voedingsdeskundigen slaan de bal vaak mis”, vindt De Schepper. “Sommige specialisten verwijzen al te gretig naar ‘leaky gut’, een verschijnsel waarbij de doorlaatbaarheid van de darm toeneemt en voedingsstoffen en bacteriën in je bloed lopen. Die doorlaatbare darm komt effectief voor bij PDS, maar is slechts een schakeltje, niet de ziekte zelf. Patiënten lopen zo de juiste diagnose mis.”
Maar wat veroorzaakt nu eigenlijk PDS? “Verklaringen zijn moeilijk te vinden aangezien we PDS niet kunnen testen. We testen om andere oorzaken, zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa (een ontsteking van de dikke darm) uit te sluiten”, schetst De Schepper. Als je een prikkelbare darm hebt, verandert de gevoeligheid van je darm zonder dat er echt iets mis mee lijkt te zijn. Waarom die gevoeligheid verandert, is vaak koffiedik kijken, maar er zijn een aantal triggers. “Een zware darmontsteking, zoals buikgriep of een voedselvergiftiging, kan voor blijvende ongemakken zorgen, ook als is de indringer al lang weg. Er is ook een link met chronische stress, depressie en angststoornissen. De as tussen brein en darmen zorgt ervoor dat psychologische stress het ontstaan van PDS kan bevorderen. Anderzijds kan de aanwezigheid van PDS ook psychologische problemen triggeren. Moeilijk om de kip van het ei te onderscheiden.” Aangezien de exacte oorzaak van PDS niet bekend is, is een behandeling niet zo voor de hand liggend. “Psychologische begeleiding kan helpen om depressie en chronische stress te behandelen. Ook medicatie is een belangrijke pijler”, weet De Schepper. “Traditioneel werken we met spasmolytica die de spierspanning van de darm veranderen en dus minder pijn geven. Antidepressiva worden ook vaak gebruikt, zelfs als er géén sprake is van een depressie. Ze werken immers in op de pijngewaarwording van de darm. De laatste tien jaar is er nieuwe medicatie op de markt gekomen, zoals producten die de stevigheid van de darmwand verbeteren waardoor schadelijke stoffen minder makkelijk in de bloedbaan terechtkomen.” Maar ook dieettherapie is een beproefde methode. “Er zijn een aantal algemeenheden die iedereen goed doen: voldoende vezels, groenten en fruit eten. Alles wat je darmsysteem prikkelt, laat je beter achterwege. Denk aan koffie, alcohol of vette voeding.” Als dat niet helpt, kan het FODMAP-dieet soelaas bieden. “Hier schrappen we koolhydraten die moeilijk verteerd raken om ze nadien beetje bij beetje terug op te bouwen en te kijken waar je op reageert en waarop niet. Bij patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom worden sommige koolhydraten slecht of minder goed opgenomen in de dunne darm. Omdat ze niet worden opgenomen, trekken ze vocht aan en zetten de darmen uit, met alle gevolgen van dien. Die aanpak werkt niet bij alle patiënten, maar heel wat mensen zijn er goed mee. Met een prikkelbare darm moet je dus niét leren leven.”
Prikkelbare darmen, uitgeverij Pelckmans
Voor patiënten met het diarree dominante prikkelbaredarmsyndroom is er een comfortabele uitweg
Ook in grote verpakking beschikbaar
PUBLIEKSPRIJS
PUBLIEKSPRIJS
€ 37 95
€ 19 97
1370
Dit materiaal werd opgemaakt op 15 februari 2022 – GEL/22/001/NL – Gebruiksaanwijzing beschikbaar op aanvraag.
Eén op de tien Belgen lijdt aan het prikkelbaredarmsyndroom (PDS). Toch krijgen patiënten vaak de foute diagnose of worden ze op internet met verkeerde adviezen gebombardeerd. Maagdarmspecialist Heiko De Schepper (UZA) doorprikt in het recent gepubliceerde boek “Prikkelbare darmen” de mythes en legt uit waarom deze chronische ziekte zo moeilijk is vast te stellen.
12 INTERVIEW
FOKUS-ONLINE.BE
Aude Vanlander
‘Robots zullen de arts nooit vervangen’
Innovaties in de medische wereld zijn niet te stuiten. Denk maar aan penicilline, medische beeldvorming, vaccins of computers. Ook robots, die al in de jaren tachtig hun intrede maakten in het ziekenhuis, zijn aan een heuse opmars bezig. Maar hoe ver gaat dat? En willen we ons leven in handen van robots leggen?
Door Ciara Reid Beeld Frederick Hamelynck
#FOKUSHEALTHCARE
INTERVIEW 13
D
okter Aude Vanlander, kliniekhoofd in het UZ Gent, is niet alleen gespecialiseerd in lever- en pancreasoperaties, maar ook in robotchirurgie. Zij legt uit waarom het zowel voor de arts als voor de patiënt een goede zaak is dat robots steeds vaker in de operatiezaal te vinden zijn. De pandemie houdt de wereld ruim twee jaar in haar greep. Houdt u nog stand?
“De coronastress is niet meteen voelbaar op mijn afdeling, maar ik spring ook bij in de zorg voor coronapatiënten en ik moet toegeven dat het best confronterend is om te zien dat het merendeel van de patiënten op intensieve zorg niet gevaccineerd is. Het is niet altijd makkelijk om dit vermijdbare leed een plaats te geven. Voor collega’s die hier dag in, dag uit mee in aanraking komen weegt het na twee jaar wel serieus door.” Hebben uw patiënten geleden onder de coronacrisis?
“Als chirurg was het in de eerste golf aanvankelijk iets rustiger, omdat operaties uitgesteld werden ten behoeve van coronazorg. Na vierenhalve week begon frustratie de overhand krijgen omdat we patiënten niet de benodigde hulp konden bieden. Transplantaties hebben drie maanden vertraging opgelopen, wat voor sommige patiënten catastrofaal was. Inmiddels is die achterstand wel weggewerkt en kunnen we patiënten weer tijdig de hulp bieden die ze nodig hebben.” Heeft de coronacrisis een rem gezet op medische innovaties?
“Integendeel. Doordat chirurgie even on hold stond en medisch vertegenwoordigers geen ziekenhuisbezoeken meer konden doen, kwam er tijd vrij om te brainstormen en technologieën uit te proberen. Ook bij de ontwikkeling van de vaccins was de samenwerking tussen de onderzoeksinstellingen, laboratoria en de medische wereld noemenswaardig. Onder normale omstandigheden duurt het jaren voordat vaccins goedgekeurd worden, maar door de coronacrisis zijn studies bespoedigd en zijn er extra middelen voor onderzoek vrijgemaakt.”
Er zijn binnen de medische wereld ook andere ethische kwesties die onze aandacht vereisen.
Robotchirurgie is eigenlijk niets anders dan gerobotiseerde hulp bij chirurgie. Wat is het voordeel van robotchirurgie?
“Traditioneel worden operaties op twee manieren uitgevoerd, via een snede of een kijkoperatie. Bij die laatste is de herstelperiode korter maar de ingreep technisch meer uitdagend. Door robots in te zetten, krijgen chirurgen een haarscherp driedimensionaal beeld, wat zorgt voor een heel precies beeld van het te opereren orgaan. Bovendien heeft de robot wendbare grijparmen die uiterst nauwkeurig procedures kunnen uitvoeren. Door een robot te gebruiken is de impact op de patiënt veel kleiner, want die verliest doorgaans minder bloed, heeft minder pijn en kan rekenen op een kortere hospitalisatieduur. Dit alles heeft niet alleen een positief effect op de levenskwaliteit van de patiënt maar reduceert ook het algemene kostenplaatje.” Kan iedereen zomaar een robot aansturen?
“Oefening baart kunst, dus ook bij robotchirurgie. Je moet toch rekenen op een leercurve van enkele jaren voor je de manier van werken in de vingers hebt. Jongere generaties krijgen in hun opleiding les in robotica, maar voor oudere artsen is het niet altijd evident om hun werkwijze aan te passen. Voor hen is de leercurve misschien wat groter. Jammer genoeg staat het ego van de arts innovatie soms in de weg omdat ze hun job niet uit handen willen geven.” Zullen artsen plaats moeten maken voor robots?
U bent in 2017 gestart met een robotisch programma. Dat klinkt als sciencefiction. Wat houdt dat concreet in?
“Robotchirurgie is eigenlijk niets anders dan gerobotiseerde hulp bij chirurgie. Door middel van robotapparatuur kan er geopereerd worden via kleine gaatjes. Hierdoor kunnen artsen nauwkeuriger opereren en moeten we minder invasieve methoden gebruiken. Een lever heeft bijvoorbeeld een bolle en grillige vorm, waardoor het moeilijk is om met een traditionele kijkoperatie te werken. Vroeger moesten we daar een grote incisie voor maken.”
“Door algoritmes en deep learning worden robots steeds slimmer en efficiënter. Nu kunnen robots bijvoorbeeld zelf al bepalen welke druk, temperatuur en tijdsduur ze moeten aanwenden om bloedvaten te sealen. Toch zullen robots de arts nooit vervangen, althans niet tijdens onze loopbaan. Wel kunnen robots de chirurg helpen om preciezer te werk te gaan, waardoor de foutenmarge verkleint. Maar de arts blijft aan het roer van de procedure staan.” Ontstaan er hierdoor geen ethische dilemma’s?
“Robotica is evidencebased, maar de
chirurg moet uiteraard de grenzen van de robot onderkennen en te allen tijde de eindverantwoordelijkheid behouden. Er zijn binnen de medische wereld ook andere ethische kwesties die onze aandacht vereisen. Soms stel ik me de vraag of we niet te veel interfereren? Wanneer de levensverwachting of -kwaliteit van een patiënt dermate klein is, is het misschien niet altijd ethisch verantwoord om een patiënt door die lijdensweg te laten gaan. Ik zie mijn patiënten graag en heb het beste met hen voor. Daarom probeer ik steeds een eerlijk beeld te schetsen van de overlevings- en herstelkansen, zodat de patiënt een geïnformeerde keuze kan maken. Er zijn nu apps voorhanden die de kans op risico’s bepalen, dit helpt ook om een realistisch beeld te schetsen voor patiënten.” Hoe reageren patiënten op robottechnologie? Boezemt het hen angst in?
“Ongeacht of er robots ingezet worden of niet, moeten patiënten voor een operatie steeds goed geïnformeerd worden. Communicatie met patiënten vind ik echt cruciaal. De meeste patiënten willen gewoon dat de operatie slaagt en zien de voordelen van robotchirurgie in. Ik merk dan ook weinig weerstand, integendeel. In het geval van een kwaadaardig gezwel bijvoorbeeld, willen mensen gewoon dat het zo snel en goed mogelijk verwijderd wordt.”
Topdokter in actie Dokter Vanlander was ook te zien in seizoen acht van de populaire tv-reeks Topdokters, waar ze kijkers een blik gunnen achter de schermen, of beter in het operatiekwartier, van de dienst Algemene en hepatobiliaire heelkunde van het UZ Gent. In een van de memorabelste momenten uit de reeks kon je Vanlander aan het werk zien tijdens een levertransplantatie, waarbij een moeder een stukje lever doneerde aan haar zieke baby.
Smart Fact. Naar wie kijkt u op? “In de medische wereld kijk ik op naar dokter Karel Decaestecker, kliniekhoofd bij ons in het UZ Gent. Hij is een echte voortrekker van robotchirurgie. Innovatie is een van de speerpunten van het UZ Gent, waardoor we veel kansen krijgen om ons hierin te verdiepen. Ik heb ook veel bewondering voor onze hoofdarts, dokter Frank Vermassen, die ons naadloos door de verschillende coronagolven heeft geleid. Daarnaast vind ik ook Barack Obama een man met een dappere boodschap.”
Screenen, screenen, screenen Omdat maart darmkanker awareness maand is, geeft Vanlander mensen een boodschap mee: Screenen, screenen, screenen! Hoe sneller darmkanker opgespoord wordt, hoe groter de kans op genezing is en hoe lager de maatschappelijke kosten zijn. Bij een vroegtijdige opsporing kan chemo of bestraling vaak vermeden worden. Indien je een risicopatiënt bent, laat dan om de drie tot zes maanden een colonoscopie uitvoeren.
14 NOOD AAN INNOVATIE EN SAMENWERKING
FOKUS-ONLINE.BE
Zeldzame ziekten, vele uitdagingen Innovatieve technologische ontwikkelingen in de medische wereld komen ook het onderzoek naar zeldzame aandoeningen ten goede. Dit wordt versterkt door een betere internationale samenwerking en een grotere participatie van patiënten en patiëntenverenigingen.
N
aar schatting zouden 30 miljoen Europeanen en ongeveer 500.000 Belgen lijden aan een zeldzame ziekte. Een ziekte wordt zeldzaam genoemd wanneer ze bij minder dan 1 op de 2000 mensen voorkomt. Drie op de vier ziekten treffen kinderen. Er zijn ongeveer 7000 zeldzame ziekten geïdentificeerd, waarvan 72 procent genetisch bepaald is. “Sommige zeldzame ziekten zijn ook regiogebonden”, zegt Marc Dooms, senior pharmaceutical researcher orphan drugs in het Universitair Ziekenhuis Leuven. “Een mooi voorbeeld hiervan is sikkelcelanemie. Dit is een ziekte die in België zeldzaam maar in Afrika een frequent voorkomende aandoening is.”
genoombepaling en de artificiële intelligentie zal de diagnose sneller gesteld kunnen worden, en dankzij big data worden een snellere interpretatie en evaluatie mogelijk”, aldus Dooms. “Maar we mogen zeker niet vergeten dat, volgens de cijfers van Orphanet, 28 procent van de zeldzame
De diagnostiek van een zeldzame ziekte is een hele opgave. De zoektocht van de patiënt kan maanden tot jaren duren vooraleer de juiste diagnose gesteld wordt. De meeste ziekten kunnen niet genezen worden, maar symptomen kunnen meestal wel behandeld worden. Een vroege diagnose is daarom van groot belang en geeft bovendien toegang tot een betere zorgomkadering en overheidssteun.
ziekten níét genetisch is, maar een gevolg van een spontane mutatie”, merkt Eva Schoeters, directeur van koepelvereniging RaDiOrg, op.
Door de technologische ontwikkelingen is er het laatste decennium enorme vooruitgang geboekt in het onderzoek naar zeldzame ziekten. “Dankzij de
soms moeilijk, ook omdat de ziekten vaak chronisch, degeneratief en altijd levensbedreigend van aard zijn. Gebrek aan kennis en schaarste aan expertise kunnen ook een hinderpaal zijn. Daarom pleit Schoeters voor een beter informatiebeheer en cocreatie met de patiënten. “Het is
Patiënten kennen hun eigen noden het best. — Eva Schoeters, RaDiOrg
De academische wereld is een belangrijke pijler in het onderzoek, maar ook bedrijven focussen zich op zeldzame ziekten. De farmaceutische sector in België start jaarlijks verschillende klinische studies op voor de ontwikkeling van weesgeneesmiddelen. Onderzoek naar zeldzame ziekten kent specifieke uitdagingen. Het kleine aantal patiënten dat lijdt aan een bepaalde zeldzame ziekte maakt ‘clinical trials’
steeds meer toegepaste praktijk om de patiënt te betrekken in elk stadium van de ontwikkeling van geneesmiddelen. Zij kennen hun eigen noden immers het best.” Ook patiëntenverenigingen spelen een belangrijke rol bij het opzetten van onderzoek en staan vaak in voor fondsenwerving. “Samenwerking tussen de farmaceutische bedrijven, de kennisinstellingen, de patiëntenverenigingen en de overheid blijft cruciaal”, zegt Dooms, “zeker voor de financiering. Het EMA, het European Medicines Agency, heeft al meer dan 200
weesgeneesmiddelen goedgekeurd, maar iedere lidstaat bepaalt zelf de terugbetaling waardoor er een patchwork aan financiële tussenkomsten ontstaat.” Samenwerking voor zeldzame ziekten kan niet anders dan op internationaal vlak gebeuren. Binnen de EU zijn er 24 zogenoemde European Reference Networks (ERN) in het leven geroepen. Dit zijn virtuele netwerken voor een multidisciplinaire benadering van zeldzame ziekten en voor uitwisseling van kennis en expertise. “Binnen elk ERN hebben we minstens één Belgisch ziekenhuis als referentie”, zegt Dooms. “Bovendien heeft de EU een directief uitgewerkt met condities voor medische zorg en terugbetalingsfaciliteiten als patiënten die in een andere Europese lidstaat verkrijgen.” Klinische samenwerking is een must, maar we mogen ook de psychische en sociale ondersteuning niet vergeten. “Een patiënt heeft gemakkelijk vijf tot tien zorgprofessionals nodig voor een betere levenskwaliteit. Die coördinatie loopt niet altijd van een leien dakje. We blijven dus onverstoord inzetten op geïntegreerde zorg”, besluit Schoeters. Door Marleen Walravens
#FOKUSHEALTHCARE
FEBELCO • BRAND REPORT 15
‘Binnenkort je prik in de apotheek?’ Het werkveld van de apotheek wordt steeds breder. Dat hebben we de voorbije periode overduidelijk gemerkt. De apotheker neemt een belangrijke rol op in de algemene zorg voor de patiënt. We kunnen er nu al terecht voor snelle antigeentesten, maar krijgen we er binnenkort ook ons griep- of coronavaccin?
“W
aarom niet?” stelt Olivier Delaere zich de vraag. De CEO van Febelco ziet de komende jaren een grotere rol voor de apotheek binnen het volledige gezondheidstraject. “De apotheek vervult steeds meer een rol als gezondheidscentrum en ontlast bovendien huisartsen meer en meer in hun kleine zorgen. Huisartsen moeten focussen op mensen die echt ziek zijn. Apothekers vormen een schakel tussen arts en patiënt.” “Waarom de apotheken ook geen vaccins laten zetten?” vraagt Delaere. “Snel en efficiënt. Vroeger moest je eerst naar je arts om een voorschrift, dan naar de apotheek om het vaccin te halen en dan terug naar de arts om het te zetten. Dat kan veel sneller. Nu is het griepvaccin voor de patiënt meteen beschikbaar in de apotheek. De volgende fase is dat die opgeleide mensen het ook mogen toedienen.”
De apotheek krijgt duidelijk een grotere rol als draaischijf binnen de gezondheidszorg. Of dit de werkdruk op de apotheken niet zal verhogen? “Het is de taak van de groothandel om te ontzorgen en dat doen we door ervoor te blijven zorgen dat er een juist gekozen en volledig assortiment aan producten beschikbaar is”, zegt Delaere. “Op die manier maken we de keuzes van de producten een stuk gemakkelijker voor de apotheker. Daarnaast gaan we ook verdere ondersteuning bieden in de verdere digitalisering van de apotheek.” “Apotheken halen hun toegevoegde waarde uit service en advies. Dat moet zo blijven. Dat onderscheidt ze ook van online apotheken. Die zullen nooit de rol van de fysieke apotheek kunnen overnemen omdat ze geen persoonlijke meerwaarde geven aan de patiënt.”
Als je naar de apotheek gaat met je voorschrift en je product is niet meteen beschikbaar, dan is het dat een paar uur later wel. “Die snelle levering vloeit voort uit een uitgekiende logistiek en directe distributie van de groothandel”, vertelt Delaere. “Meer dan drieduizend apotheken worden meerdere keren per dag alleen al door Febelco bevoorraad. Niemand moet wachten op medicijnen. Geneesmiddelen zijn vaak levensnoodzakelijk en gelukkig kan de groothandel er in ons land voor zorgen dat die levering snel en efficiënt gebeurt. Die groothandel is een essentiële schakel in de moderne gezondheidszorg. Het verhoogt het welzijn van de patiënt, door te zorgen voor een breed en zorgvuldig gekozen gamma aan kwalitatieve producten en een hoog serviceniveau.”
Delaere weet dat preventie de komende jaren alsmaar belangrijker zal worden. “Apotheken geven professioneel advies over gebruik en nazorg. Sinds kort hebben ze ook toegang tot je volledig medische dossier waardoor ze makkelijk kunnen schakelen en correct advies op maat kunnen geven. Een absolute meerwaarde.” Preventie wordt daarin het toverwoord. “In andere landen lopen ze daar toch wat voor. We moeten die kloof nu echt wel gaan dichten en inzetten op het spreekwoord: beter voorkomen dan genezen”, besluit Delaere.
Olivier Delaere CEO
Febelco is de grootste Belgische groothandelaar en verdeler van geneesmiddelen, met een marktaandeel van 43 procent en een omzet van 1,6 miljard euro. Als coöperatieve is het aandelenkapitaal volledig in handen van de klanten, de zelfstandige Belgische apothekers. “Daarom is de apotheek voor ons cruciaal binnen het zorgtraject. Ons klantenbestand bestaat uit meer dan 3500 apotheken die dagelijks tot drie keer bevoorraad worden vanuit acht vestigingen.”
De Vlaamse huisapotheek
Het laagdrempelig gezondheidspunt Vlaanderen en Brussel tellen zo’n 2600 apotheken, lokale gezondheidspunten waar huisapothekers burgers begeleiden bij hun medicatiegebruik en levensstijl. De troeven van die huisapothekers zijn hun laagdrempeligheid en nabijheid. Uit een recente IPSOS-studie bleek dat 96% van de burgers het meeste vertrouwen heeft in hun apotheker.
Het inzetten van de apotheeksoftware schept opportuniteiten voor het zogenaamde populatiemanagement. De software kan op basis van het geneesmiddelengebruik patiënten met een bepaalde aandoening selecteren, zodat apothekers ze intensiever kunnen begeleiden. Dit laatste gebeurt al in een proefproject van het Vlaams Apothekers Netwerk rond COPD.
De apotheeksector is al jaren gedigitaliseerd. De ondersteuning van onder meer apotheeksoftware zorgt ervoor dat apothekers sterk kunnen inzetten op farmaceutische zorg. Toch zijn er innovaties, zoals het digitaal delen van het medicatieschema tussen zorgverstrekkers, die op zich laten wachten. Men kan meer inzetten op een intelligent gebruik van de data die beschikbaar zijn in het Farmaceutisch Dossier en de apotheeksoftware.
De rol van de apotheker verandert razendsnel: de shift van het louter afleveren van geneesmiddelen naar een meer sensibiliserende, preventieve en oriënterende rol, zowel binnen zorg als welzijn, is ingezet. Dit zien we in het #CAVAsa-project, een samenwerking van het Vlaams Apothekers Netwerk en het Centrum Algemeen Welzijnswerk. Apothekers worden er ingeschakeld om burgers met psychosociale noden en kwetsbaarheden – zoals armoede of eenzaamheid – te detecteren. Een gelijkaardig project start binnenkort op, met focus op het herkennen van suïcidaal gedrag. In mei zet het Vlaams Apothekers Netwerk in op de preventie en screening van huidkanker.
Zo krijgt de apotheker een pop-up te zien wanneer een patiënt uit de doelgroepen voor griepvaccinatie de apotheek bezoekt. Dit stelt apothekers in staat een sensibiliserend gesprek aan te vatten. Eenzelfde werkwijze werd toegepast bij de oproep voor de covid-vaccinatie. Apothekers voerden meer dan 3,4 miljoen sensibilisatiegesprekken.
In Vlaanderen kiest men resoluut voor warme, zorgzame buurten. Jouw huisapotheker werkt hier aan mee.
Vlaams Apothekers Netwerk (VAN) Koning Leopold I-straat 24
+32 476 77 78 28
3000 Leuven
info@vlaamsapothekersnetwerk.be
Samen sterk in de zorg voor de patiënt, nu en in de toekomst
*Arseus Medical Group, innovatieve oplossingen voor medische professionals. Arseus Medical Group is Belgische topspeler en referentie in de verdeling van medische en paramedische hulpmiddelen in de Benelux. We bieden de afdelingen intensieve zorgen, cardiologie, pneumologie, vascular, neurologie en revalidatie maar evenzeer gespecialiseerede artsen, GP’s, woonzorgcentra en thuiszorginstellingen gerenommeerde merken in hun domein.
EEN STERK ENGAGEMENT
PARTNER IN INNOVATIE
De 50 expert-consultants en in totaal meer dan 140 medewerkers van Arseus Medical Group werken «tailor made» en globale oplossingen uit. Zij streven er voortdurend naar om duurzame partnerships op te bouwen op basis van wederzijds vertrouwen.
In een voortdurend veranderende wereld, moet je anders durven zijn. Nieuwe innovatieve oplossingen voorstellen, met aan de basis zinvolle en duurzame high-tech producten en diensten. In een oerwoud van innovaties staat het team van Arseus Medical Group klaar om haar klanten toegang te geven tot diensten en producten van merken die de besten zijn in hun domein, met raad en ondersteuning, bij aankoop als ook tijdens het gebruik. Technologie kan de drijvende kracht zijn achter de ‘toekomst van de zorg’. Hoe ? Juiste keuzes op vlak van innovatie, op de juiste manier integreren. Als partner wil Arseus haar klanten faciliteren in het maken van die keuzes door haar expertise en de beste merken en oplossingen ter beschikking te stellen.
HOOGWAARDIGE DIENSTEN Dankzij 2 logistieke centra (Bornem en Gent) wordt het merendeel van de bestellingen zeer snel in heel de Benelux geleverd. De Arseus-technici staan 24/7 klaar voor installaties, onderhoud en herstellingen indien nodig.
De innovatiepijlers van Arseus Medical Group:
Preventie
Ontzorgen
Door AI en logaritmes te combineren met verschillende soorten monitoring zoals ambulante of tele-monitoring, kunnen we proactief inspelen op ziektebeelden in plaats van reactieve acties te nemen. Een goed voorbeeld is Arseus’ CardiacSense medical grade watch die binnenkort op de BENELUX markt wordt geïntroduceerd. Deze wearable meet een ongeëvenaard aantal vitale parameters op medisch gecertifieerde wijze die de golden standard evenaart maar met het gebruiksgemak van een smartwatch. Door ingebouwde alerts, Afib detectie en professionele rapporten die real-time met zorgverstrekkers kunnen gedeeld worden, zijn er nieuwe mogelijkheden om patiënten op te volgen. Een kwalitatieve opvolging van de patiënt waar hij zich ook bevindt, zonder compromissen en bovenal met relevante data voor een goede diagnose. (www.cardiacsense.eu)
Het tekort aan zorgpersoneel in combinatie met de vergrijzing zal de druk op het zorgpersoneel in de toekomst alleen groter maken. Elke zorgmedewerker wil goede zorg leveren en daarin ondersteunt Nobi, een andere slimme oplossing uit het aanbod van Arseus Medical Group. Door een efficiëntieslag te maken door middel van technologie en AI, helpt Nobi de zorgverstrekker in te grijpen wanneer nodig en ondersteunen we op een elegante manier de patiënt. Nobi is een slimme lamp die waakt over mensen. Zo tracht Nobi in eerste plaats een val te voorkomen. Valt men toch, dan worden naasten of zorgkundigen meteen gecontacteerd. Nobi gaat over levenskwaliteit, over zekerheid en over gemoedsrust. Niet alleen voor mensen die nood hebben aan zorg, maar ook voor familie en de zorgverleners want ook zij zijn begaan met het welzijn van hun patiënten.
Verbeterde patiëntenervaring, betere outcomes De patiënten- of bewonerservaring verbeteren is de endgame waar we allemaal naar streven. Bewoners meer laten bewegen bijvoorbeeld helpt om hun levenskwaliteit op peil te houden en draagt zelfs in belangrijke mate bij tot valpreventie. Met de Motomed actieve/passieve bewegingstrainer in combinatie met fietslabyrint maken we van bewegen een fijne activiteit voor de bewoners die even ontspannend is als een fietstocht op hun favoriete route. Wanneer bewegen helaas niet meer aan de orde is, wordt het maximaliseren van comfort een absolute prioriteit. Met de korrelzit rolstoel blijft veiligheid en mobiliteit hand in hand gaan met comfort.
Bekijken we samen hoe wij u kunnen helpen de juiste keuzes te maken? Kom ons bezoeken op onze stands op de Health & Care beurs: Stand 1470: Nobi en cardiac Sense op onze innovation stand Stand 1549: Het woonzorgconcept uitgewerkt van A tot Z
De pasvorm maakt het verschil tussen thuis zitten en op stap gaan
36
van de stomadragers ontwikkelt een parastomale uitstulping binnen 400 dagen na de operatie. Walton is een van hen en jarenlang worstelde hij met lekkageproblemen omdat zijn huidplaat niet goed afsloot.
Veel patiënten ontwikkelen een parastomale uitstulping binnen 400 dagen na de operatie
Het is een gangbaar verschijnsel: Na de operatie veranderde de lichaamsbouw van Walton. Hij werd zwaarder en zijn huidplaat paste niet goed meer. Hij maakte zich zorgen over lekkage en voelde zich geremd als hij niet thuis was.
In een Deens onderzoek werden de incidentie en risicofactoren voor parastomale uitstulpingen onderzocht bij patiënten met een ileostoma of colostoma. Binnen 400 dagen na de operatie ontwikkelt 36% van de stomadragers een parastomale uitstulping. Deze groep kan baat hebben bij een huidplaat die ontworpen is voor naar buiten gerichte lichaamsprofielen.
%1
Overstappen op SenSura Mio Concave maakte het verschil. De huidplaat is ontworpen voor een lichaam met een bolling zoals dat van Walton en past perfect over uitstulpingen. Nu verlaat hij het huis zonder extra zakjes of kleding: "Het geeft me gemoedsrust. Het zakje doet zijn ding, en ik doe het mijne". Voor meer informatie kunt u steeds bellen naar het gratis nummer 0800 12 888.
Parastomale uitstulping wordt geassocieerd met:
Colostoma
Mannen
Alcoholgebruik
Leeftijd
Laparoscopie
Diverticulitis
Coloplast Service
0800-12888
1. Onderzoek uitgevoerd bij patiënten (n=5019) met een ileostoma (n=2267) en een colostoma (n=2752) een jaar na de operatie. ”Incidence and risk factors for parastomal bulging in patients with ileostomy or colostomy: A register-based study using data from the Danish Stoma Database Capital Region”, R. M. Andersen et al., 2017, Colorectal Disease
89
Een oplossing voor ronde buiken
%2
van de gebruikers met een naar buiten gerichte peristomale zone ervaart een goede tot zeer goede pasvorm van de huidplaat.
De SenSura® Mio Concave met elastische huidplaat is ontworpen met de BodyFittechnologie® die het contactoppervlak tussen de huidplaat en de naar buiten gerichte peristomale zone vergroot.
2. SenSura Mio Concave productevaluatie, 2018 met 299 verpleegkundigen en 905 gebruikers gegevens beschikbaar
3 belangrijke kenmerken voor een goede pasvorm bij naar buiten gerichte lichaamsprofielen 1
Een bolle, stervormige huidplaat heeft uiteinden die de vorm van het lichaam volgen met minder plooien en rimpels.
2
De Flex-zones in het midden van de cirkel zorgen voor meer flexibiliteit rond de stoma en optimaliseren zowel de pasvorm als de bewegingsvrijheid.
Coloplast A/S, Holtedam 1, 3050 Humlebaek, Denemarken www.coloplast.com Het Coloplast-logo is een geregistreerd handelsmerk van Coloplast A/S. © 2022.02 Alle rechten voorbehouden Coloplast A/S.
3
Een ingebouwde stabiliteitsring biedt steun direct rondom de stoma, zodat de stoma de juiste ondersteuning krijgt.
18 SMART LIST
FOKUS-ONLINE.BE
Het voorzichtige evenwicht tussen toegankelijkheid en veiligheid De gezondheidszorg kwam door de coronacrisis in een digitale stroomversnelling terecht. Online toepassingen bieden voor patiënten en zorgverleners tal van voordelen. Maar dit is niet zonder risico, gezondheidsdata zijn immers big business voor hackers. Hoe kunnen we ons wapenen? Peter Berghmans, data protection officer in de gezondheidszorg en lid van de Vlaamse Toezichtcommissie, deelt zijn inzichten.
Cybersecurity Cybersecurity is een heikel punt in de gezondheidszorg. Medische data zijn immers veel geld waard op de zwarte markt. Wanneer de gegevens van een patiënt in handen komen van hackers, kunnen die deze informatie gebruiken als dreigmiddel. Daarnaast zijn de gegevens ook cruciaal voor patiëntenzorg, bijvoorbeeld bij een ziekenhuisopname. Wanneer hackers een ziekenhuisnetwerk binnendringen en vervolgens systemen blokkeren en data versleutelen, komt de kwaliteit van zorg in het gedrang. Vandaag zien we een trend waarbij hackers ermee dreigen gevoelige data, zoals psychiatrische gegevens of info over cosmetische ingrepen, te versleutelen en te publiceren. Daarom is het belangrijk om proactief te werken aan gegevensbeveiliging, zowel op de plaats waar gegevens worden bewaard (zoals de ziekenhuizen) als daar waar ze worden uitgewisseld. Om data uit te wisselen beschikt België over vier knooppunten waar gezondheidsgegevens samenkomen, wat veiliger is dan één centrale databank met gegevens van alle burgers. De federale overheidsdienst eHealth bewaakt de beveiliging van het ganse gezondheidsnetwerk dat zo ontstaat. Naast eHealth ziet het Centre for Cybersecurity Belgium (CCB) toe op online veiligheid en privacy. Ze sensibiliseren organisaties en treden op wanneer het noodlot toeslaat. Hun afdeling CyTRIS (Cyber Threat Research and Intelligence Sharing) waakt over cyberdreigingen. Wanneer ze een mogelijke aanval detecteren, sturen ze een ‘spear warning’ uit, wat een individuele waarschuwing is over een infectie of kwetsbaarheid.
Ziekenhuizen Niet alleen de gegevensuitwisseling, maar ook de plaatsen waar data bewaard worden, zoals ziekenhuizen, moeten beschermd worden. Hiervoor bestaan in België geen uniforme standaarden en controlemechanismen. Er zijn wel afspraken, maar deze geven vandaag nog te weinig garanties voor een informatieveilige zorgomgeving. De federale overheid heeft voor 2022 20 miljoen euro beloofd om de gegevensbeveiliging van ziekenhuizen te verbeteren. Een goed initiatief, maar er is nood aan structurele hulp. Naast financiële ondersteuning moet er ook gewerkt worden aan de competenties van zorgverleners. Incorrect gebruik kan immers onbedoeld de deur openzetten voor criminaliteit. Bovendien hebben (vooral kleinere) ziekenhuizen vaak nood aan een structurele versterking van het ICT-team. Bijvoorbeeld door een veiligheidsverantwoordelijke aan te stellen die belast is met de bewaking, versterking en beveiliging van de ICTomgeving. Door incidenten en bedreigingen op vlak van cybersecurity op te volgen kan het ziekenhuis tijdig preventieve maatregelen nemen. Ziekenhuizen kunnen zich vandaag al vrijwillig aansluiten bij de alarmcentrale van het CCB om geïnformeerd te blijven over dreigingen. Daarnaast kan het CCB ook proactief speuren naar gaten in de beveiliging van ziekenhuizen. Via een zogenoemde ‘penetratietest’ trachten experten de bewaking te doorbreken. De test brengt eventuele zwakke punten in kaart, waardoor ziekenhuizen hun beveiliging kunnen optimaliseren. Maar dat gebeurt vooralsnog te weinig. Zeker niet alle ziekenhuizen onderwerpen zich aan zo’n test, terwijl dit wel een vereiste zou moeten zijn.
Research Het Centre for Cybersecurity Belgium is de nationale autoriteit voor cyberveiligheid in België. De organisatie superviseert, coördineert en waakt over de toepassing van de Belgische cyberveiligheidsstrategie. Het CCB wil kennis over cybersecurity in België stimuleren. Trainingen, academisch onderzoek en opleidingen dragen hier in grote mate toe bij. Daarom zet het CCB actief in op de vergroting van het bewustzijn en moedigt het academische instellingen aan om meer opleidingen te voorzien rond cyberveiligheid. Het CCB heeft ook een eigen onderzoeksafdeling die meldingen opvolgt, aanvallen analyseert, trends in kaart brengt en langetermijnstudies uitvoert. De afdeling CyTRIS publiceert regelmatig verslagen. Het team verzamelt, analyseert en distribueert informatie over dreigingen, kwetsbaarheden en aanvallen op de informatie- en communicatiesystemen van de vitale sectoren in België. Ze werken hiervoor nauw samen met gelijkaardige organisaties uit andere EU-lidstaten en staan ook in verbinding met de ziekenhuizen. Om het dreigingsprofiel in kaart te brengen, proberen experten van het CCB hackersgroeperingen te infiltreren. Wanneer tactieken gekend zijn, is het makkelijker om aanvallen op voorhand te verijdelen. Tegenwoordig bieden tal van onderwijsinstellingen opleidingen aan op vlak van cybersecurity. Studenten die zich hierin verdiepen krijgen een opleiding in de allernieuwste technologieën en technieken op het vlak van cybersecurity, cybercrime en cyberwarfare.
Efficiëntie Door de toenemende digitalisering verloopt een groot deel van de dienstverlening online, een trend die zich ook aftekent in de gezondheidszorg. Logischerwijs wordt hierdoor een groot deel van onze data online verzameld en bewaard. Qua toegankelijkheid en efficiëntie is het een grote stap vooruit. Zo kunnen laboratoria en artsen sneller dan ooit gegevens uitwisselen. Ook voor patiënten die resultaten willen raadplegen is het efficiënter om online te kijken in plaats van op een consultatie te moeten wachten. Wanneer je daar toestemming voor geeft, kunnen artsen verslagen en testen van andere medici in een mum van tijd raadplegen, wat de diagnostiek en behandelingen ten goede komt. Online hulpverlening vangt nu al een deel van de tekorten in de gezondheidszorg op, maar met het oog op de vergrijzing zal de onlinedienstverlening nog verder toenemen. Via de digitale weg kunnen artsen op kortere tijd immers veel meer patiënten helpen. Het is duidelijk dat digitale platformen en databanken bijzonder efficiënt zijn, toch zijn ze niet voor iedereen even toegankelijk. Denk vooral aan oudere patiënten of mensen met een taalbarrière. De overheid moet inzetten op ondersteuning en training, want een foutief gebruik kan aanleiding geven tot datalekken. De moeilijkheid berust in de ontwikkeling van een eenvoudig en toegankelijk systeem dat bovendien ook veilig is.
Door Ciara Reid
#FOKUSHEALTHCARE
ROCHE NV • BRAND REPORT 19
Gepersonaliseerde zorg, de toekomst van de geneeskunde Gepersonaliseerde gezondheidszorg biedt de zorgsystemen unieke inzichten door de expertise van zorgprofessionals te koppelen aan het specifieke traject van de patiënt. De integratie van medische gegevens in het ziektebeheer creëert een nieuw paradigma dat ongetwijfeld een revolutie teweeg zal brengen in de gezondheidszorg.
“V
andaag zetten verschillende spelers uit de gezondheidszorg initiatieven op poten met als doel de patiënt opnieuw centraal te stellen”, zegt Celia Oculi, hoofd van het expertisecentrum voor gepersonaliseerde geneeskunde voor Roche België en Luxemburg. Om ‘de patiënt opnieuw centraal te stellen’ moet hij/zij uiteraard worden betrokken bij de keuze van zijn/haar zorgtraject, en moet er rekening worden gehouden met zijn/haar medische en persoonlijke geschiedenis. Vanuit dit nieuwe oogpunt kunnen patiënten beter worden behandeld en ontstaat er tegelijkertijd een concretere benadering van het zorgsysteem. De patiënt opnieuw centraal stellen
De patiënten zelf willen meer inspraak in het beheer van hun zorgtraject. Ze willen uiteraard worden betrokken bij de beslissingen die voor hen worden gemaakt. Dat is ook logisch, want wie kan de zorgprofessionals nu beter van nuttige informatie voorzien dan de patiënten zelf, zodat ze de behandeling beter volgen of zodat hun levenskwaliteit erop vooruitgaat? Voor een zorgprotocol is het belangrijk dat de juiste experts mee aan tafel zitten, maar ook de patiënten zelf horen daarbij. Alex Lefevre, werkzaam bij Roche Diagnostics Belgium, haalt een voorbeeld aan: de screening op baarmoederhalskanker. “Door vrouwen hun eigen staal te laten nemen, zag men dat de participatiegraad toenam met 78 procent. Het mag dus duidelijk zijn dat de patiënt zelf een essentiële rol speelt, zowel in de impact van de behandeling als op het vlak van preventie.” Gegevens als ondersteuning
Wat betreft de toepassing van gepersonaliseerde geneeskunde op de volksgezondheid, gaat Celia Oculi zelfs nog een stapje verder. Door (de evolutie van) de genetische gegevens op populatieniveau op te volgen, zouden we genetische signaturen kunnen identificeren, waarvan we de ziekte zouden kunnen voorspellen en er dus ook beter op zouden kunnen anticiperen. Ze haalt daartoe alzheimer aan als voorbeeld. “De symptomen kunnen misschien pas vijftien of twintig jaar later de kop opsteken, maar dat betekent niet dat de ziekte nog niet begint te sluimeren. Wij kunnen anticiperen op het verschijnen van de eerste symptomen.”
De symptomen kunnen zich misschien pas vijftien of twintig jaar later voordoen, maar dat betekent niet dat de ziekte nog niet kan beginnen te sluimeren. Wij kunnen anticiperen op het verschijnen van de eerste symptomen. — Celia Oculi
Denise Umuhire, data-analyse-expert bij Roche België en Luxemburg, legt uit dat het voor gepersonaliseerde gezondheidszorg niet zozeer draait om de centralisatie, maar wel om de integratie van de patiëntengegevens. “Als we de patiëntengegevens alleen maar centraliseren in plaats van integreren, sluiten ze niet op elkaar aan en kunnen we ze dus niet ten volle benutten, omdat ze geen totaalbeeld geven”, zegt ze. “Alleen een globale kijk op het complete traject van de patiënt, waarbij we zelfs verder kijken dan enkel de aspecten die te maken hebben met zijn/haar gezondheid, kan leiden tot waardevolle oplossingen voor de beste zorgen en een betere levenskwaliteit.” Dat begint al bij de geschiedenis van de patiënt en behandelt onder meer diens genetische kenmerken en andere elementen van zijn/haar leven die helpen om te anticiperen op de risico’s die hij/zij in de toekomst zou kunnen lopen. Celia Oculi bevestigt dat: “De data tonen de link aan tussen gepersonaliseerde geneeskunde en de volksgezondheid.”
Op naar een ruimer perspectief
Celia Oculi ambieert de oprichting van databanken waarin het genetische profiel van een tumor wordt vermeld, de behandeling die de patiënt kreeg, maar ook en vooral hoe hij/zij op die behandeling reageerde. Hoe meer tumorprofielen en informatie over de reacties op de behandelingen in die databanken terechtkomen, hoe nauwkeuriger de zorgprofessionals een behandeling zullen kunnen uitstippelen die waarschijnlijk het meest doeltreffend zou zijn tegen een bepaald type tumor. Zo’n mechanisme zou ook een veel bredere impact hebben. Bijvoorbeeld: “De daaruit voortvloeiende conclusies zouden een meerwaarde zijn voor de huidige kennis en zouden zelfs de minst ervaren clinici toegang geven tot steeds geavanceerdere kennis en zorgkwaliteit.” De mogelijkheden die de integratie van de medische gegevens en de gepersonaliseerde geneeskunde met zich mee brengen, zullen ongetwijfeld ook nieuwe perspectieven bieden die niet alleen de zorgprofessionals en het zorgsysteem ten goede zullen komen, maar vooral de patiënt zelf.
Celia Oculi Personalized Healthcare Lead
Alex Lefevre Government, Access & Patient Affairs Lead
Roche is een internationaal bedrijf dat tot de absolute top behoort inzake onderzoek naar en ontwikkeling van farmaceutische en diagnostische producten. Door zowel farmaceutische en diagnostische producten als de groeiende mogelijkheden voor de digitale analyse van medische gegevens onder één dak samen te brengen, kan Roche écht gepersonaliseerde gezondheidszorg aanbieden. Meer informatie: www.roche.be
20 EXPERTPANEL • PERSONEELSTEKORT
FOKUS-ONLINE.BE
Dringend gezocht: zorgpersoneel Personeelstekort is een oud zeer in de zorgsector en de coronapandemie heeft het probleem acuut aan de oppervlakte gebracht. De Vlaamse regering reageert met nieuwe sensibiliseringsacties, maar hoe vangt de zorgsector dit tekort op in de praktijk?
Klaartje Theunis
Directeur Personeel & Organisatie Zorgnet-Icuro
Machteld Van Opstal
Directeur Human Resources OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove
Frederik Hectors General Manager Care Talents
Hoe geven we patiënten de juiste zorg ondanks het personeelstekort?
“Met Zorgnet-Icuro overkoepelen we drie sectoren: de ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de woonzorgcentra uit de social profit. Onze personeelsleden boeten zeker niet in op de kwaliteit, maar downsizen desnoods op kwantiteit, net zoals vroeger al eens gebeurde tijdens de vakantieperiodes. We zetten ook meer in op functiedifferentiatie: patiëntenvervoer of de bedeling van maaltijden hoeft niet per se door het zorgpersoneel uitgevoerd te worden, logistieke medewerkers of vrijwilligers kunnen deze taken zonder probleem overnemen. Bij ouderenzorg springen bijvoorbeeld ergotherapeuten bij voor bepaalde zorgen. Verder moeten we steeds meer beroep doen op interims en projectverpleegkundigen.”
“Door de pandemie is het personeelsbeleid een complexe puzzel geworden. Omdat de verzorging van coronapatiënten relatief meer medewerkers vereist, hebben we verpleegkundigen van andere afdelingen ingeschakeld op de corona-afdeling via een rotatiesysteem. Om een optimale zorgverlening te blijven aanbieden, zien we ons genoodzaakt om patiënten met verschillende aandoeningen op één afdeling te groeperen. We verwachten ook een breder expertisedomein van verpleegkundigen, waarvoor ze telkens de gepaste opleiding krijgen. Verder schakelen we onze nietverpleegkundigen, zoals ergotherapeuten, zorgkundigen en apotheekassistenten, in om bepaalde niet-kerntaken over te nemen van onze verpleegkundigen.”
“Het acuut personeelstekort in de zorgsector is algemeen gekend, maar bestond ook al voor de pandemie. De internationale norm om kwalitatieve zorg te kunnen verschaffen is één verpleegkundige voor acht patiënten; in België moet één verpleegkundige bijna tien patiënten verzorgen. Zorginstellingen zien zich genoodzaakt hun zorg te reorganiseren en zetten in op flexibilisering door zo goed mogelijk te reageren op nieuwe ontwikkelingen in het werkveld. Concreet wil dat zeggen dat andere profielen, zoals ergo- en kinesitherapeuten en logistiek personeel, sommige taken kunnen overnemen van verpleegkundigen. Als project staffing-kantoor trachten wij de zorgsector ook van deze profielen te voorzien.”
Hoe zorgen we ervoor dat de situatie houdbaar blijft voor het personeel?
“We moeten durven kijken naar organisatievormen die al lang meedraaien in het systeem en in vraag durven stellen of ze nog altijd aangepast zijn aan de huidige situatie. We moeten openstaan voor innovatieve arbeidsorganisaties. Hierbij is wel een kanttekening te maken: grotere organisaties hebben meer mankracht en middelen om in te zetten voor het welzijn van het personeel dan standalone-zorgvoorzieningen. Nieuwe trajecten komen immers altijd met een kost en vragen bovendien inspanningen en tijd van het zorgpersoneel. Digitalisering is ook belangrijk, maar change management is niet ideaal wanneer de werkdruk hoog is. Er zit zeker nog marge op vlak van technologie om de situatie te verbeteren.”
“Ziekenhuizen vragen een enorme flexibiliteit van het zorgpersoneel: flexibele werkuren, weekplanningen die midden in de week aangepast worden omwille van een coronaopflakkering. Naast de fysieke vermoeidheid is het ook mentaal zwaar om afscheid te nemen van coronapatiënten die het niet haalden, ondanks de allerbeste zorgen. Vandaar is respect voor het werk van de verpleegkundigen vanuit de directie enorm belangrijk: menselijk contact, een bemoedigend woordje of een kleine attentie maakt het werk hopelijk wat draaglijker. Vanuit hr bieden we onze medewerkers ook de mogelijkheid voor psychologische ondersteuning aan en bovenal het perspectief van een terugkeer naar een regelmatig werkschema.”
“De structurele tekorten worden ook bemoeilijkt door de uitstroom van personeel als gevolg van de hoge werkdruk en vaak ook ontevredenheid. Voor Care Talents is het een missie om onze zorgprofessionals optimaal te verzorgen. Dankzij opleidingen aan onze Care Academy kunnen ze niet alleen hun technische kennis aanscherpen, maar ook vaardigheden aanleren voor hun mentaal welbevinden, zoals omgaan met stress, mindfulness en burn-outpreventie. Projecten en collega’s worden altijd door verschillende begeleiders opgevolgd. We hebben ook het concept ‘Nurse of the Year’ in het leven geroepen, waarbij elk jaar zorgprofessionals verkozen worden die we extra in de bloemetjes zetten om hen te bedanken.”
Hoe kunnen we de structurele personeelstekorten doen afnemen?
“We zitten met een dubbele vergrijzing. Enerzijds gaat er veel babyboomer-personeel met pensioen, anderzijds neemt de chronische verzorgingsproblematiek van 85-plussers exponentieel toe. Er moet nagedacht worden over de invulling van de zorgberoepen, er is zeker nog ruimte voor functiedifferentiatie. Een vroedvrouw die alleen maar op de kraamafdeling mag werken, kan mits een korte bijkomende vorming ook op andere afdelingen ingezet worden. Daarnaast heeft de markt van de zijinstromers nog veel potentieel. Mensen van buitenlandse origine of vluchtelingen bezitten een diploma van hun land van herkomst dat niet erkend is. Een extra opleiding en een intensieve taalcursus kunnen hier een oplossing bieden.”
“Op lange termijn moeten de jobs binnen de zorg aantrekkelijker gemaakt worden. Op middellange termijn moet de druk op de ziekenhuizen naar omlaag. Dit is mogelijk door gebruik te maken van innovatieve technologieën, waardoor ingrepen een kortere hospitalisatie vereisen en de revalidatie van de patiënten via telemonitoring kan gebeuren van thuis uit. OLV heeft hier een voortrekkersrol in. De initiatieven van de overheid om ‘zijinstroom’ naar zorgberoepen te stimuleren zijn ook nuttig én nodig. Op korte termijn moeten de zorgmedewerkers voldoende incentives krijgen, zodat ze tot hun volledige pensioenleeftijd aan de slag kunnen blijven en, als ze dat wensen, ook erna nog flexibel kunnen meehelpen.”
“Care Talents staat volledig achter het idee dat het beroep van zorgprofessional dringend aan een opwaardering toe is. Recent zijn vanuit de overheid verschillende initiatieven genomen, gaande van eenmalige aanmoedigingspremies tot loonsverhogingen voor starters. Daarmee zijn de tekorten niet weggewerkt, maar het zet wel een positieve spiraal in gang. De zorgsector heeft door de pandemie massale mediabelangstelling gekregen, waardoor de inschrijvingen voor een verpleegkundige opleiding in Vlaanderen gestegen zijn met 7,2 procent in het academiejaar 2020-2021. Meer aandacht voor het beroep leidt tot meer inschrijvingen en afgestudeerde verpleegkundigen en zo op termijn tot meer instroom op de arbeidsmarkt.” Door Marleen Walravens
Anima baat woonzorgcentra, assistentiewoningen en herstelverblijven uit. Wij dromen van een wereld waar oud worden en gelukkig zijn hand in hand gaan. Senioren hebben immers ook het recht om gelukkig te zijn! Wij doen er alles aan om onze bewoners een warme thuis met kwaliteitsvolle zorg te geven. Hun persoon, gevoelens en zorgen liggen ons nauw aan het hart. Samen kunnen we de problemen die opduiken bij het ouder worden met een glimlach de baas. Anima staat voor kwaliteit, respect en verantwoordelijkheid. We nemen graag initiatief en doen ons werk met plezier.
Maak gerust een afspraak voor een persoonlijke rondleiding via www.animagroup.be en krijg een antwoord op al uw vragen over uw toekomstig verblijf.
www.animagroup.be
Vlaanderen I Aalst – De Toekomst • Berlare – Kruyenberg • Bilzen – Kristallijn • Kasterlee – Aquamarijn • Kraainem – Atrium • Walshoutem – Zevenbronnen • Wenduine – Duneroze • Zemst – Zonnesteen • Zoutleeuw – Ravelijn Brussel I Anderlecht: Alegria, Edelweiss, Home Scheut, La Roseraie • Brussel – Tour & Taxis • St.-Lambrechts-Woluwe: Arcade, Neerveld • Vorst – Nuance Wallonië I Awans – Château d’Awans • Blegny – Les Comtes de Méan • Eigenbrakel – Le Rossignol, Villa 34 • Haut-Ittre – Au Privilège • Jumet – Saint-Vincent • Mellet – Les Trois Arbres • Terhulpen – St. James
22 NAWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
Wouter Beke
Zorgen voor de zorg Vlaanderen kent een hoog aantal openstaande vacatures die maar niet ingevuld geraken. De krapte doet zich voor in tal van sectoren, zoals ICT, bouw, schoonmaak of onderwijs, maar ook in de zorg. De Vlaamse regering heeft dan ook een Actieplan (Zij-)Instroom gelanceerd om zo veel mogelijk mensen te leiden naar de zorg.
H
et gegeven dat bedrijven hun vacatures niet kunnen invullen heeft een economische, budgettaire en maatschappelijke kostprijs. Bedrijven die geen volk vinden, kunnen niet groeien. Daarnaast rateert de federale overheid inkomsten, wegens minder inkomsten via belastingen en sociale zekerheid en meer uitgaven via werkloosheidsuitkeringen. Voor de zorgsector zou een gebrek aan personeel een impact kunnen hebben op de kwaliteit van zorg. Dat moeten we koste wat kost vermijden. Via het sociaal akkoord heeft de Vlaamse regering samen met de sociale partners de loon- en arbeidsvoorwaarden in de Vlaamse zorg- en welzijnssectoren verbeterd. Zo konden de geregionaliseerde sectoren, zoals de ouderenzorg, rekenen op een gemiddelde stijging van de loonmassa van 6 procent. Concreet betekent dit dat een voltijds werkende verpleegkundige in de private ouderenzorg met een anciënniteit van 5 jaar in het nieuwe IFIC-model maandelijks 430 euro bruto meer zal verdienen. Dat is niet niks. In dit sociaal akkoord hebben we niet alleen de lonen verhoogd om het beroep aantrekkelijker te maken, maar ook de personeelsnormen voor zwaar zorgbehoevenden,
VANUIT MIJN EXPERTISE KAN IK BIJDRAGEN AAN EEN BETERE ORGANISATIE EN AAN BETERE ZORG VOOR DE PATIËNTEN.
Met het hart, hoofd en de ziel op de juiste plaats is de zorgsector misschien ook iets voor jou. zoals mensen met dementie, opgetrokken. Zo wil Vlaanderen de kwaliteit van zorg absoluut garanderen. Maar je moet dat personeel ook vinden. Midden december waren er volgens de VDAB maar liefst 1641 openstaande vacatures als zorgkundige en meer dan 3300 openstaande vacatures als verpleegkundige.
leiden. Drie zaken zijn wat ons betreft absoluut noodzakelijk: een meer positieve beeldvorming (#IedereenZorgambassadeur), het wegwerken van administratieve drempels en een haalbare combinatie van werken, leren en gezin. De meest in het oog springende maatregel is het feit dat Vlaanderen niet of onvoldoende gekwalificeerde mensen wil aanwerven met een contract van onbepaalde duur, op voorwaarde dat er onmiddellijk met een opleiding wordt gestart. Deze opleiding, in samenwerking met de onderwijsinstellingen, wordt structureel verankerd in de basisfinanciering van de voorziening waar men aan de slag gaat. Zo kan men een kwalificerend opleidingstraject vormen naar een knelpuntberoep in de sector. Met het hart, hoofd en de ziel op de juiste plaats is de zorgsector misschien ook iets voor jou. Surf naar www.kiesvoordezorg.be.
Onder andere met het Actieplan (Zij-)Instroom wil Vlaanderen meer mensen naar een job in de zorg
ALS ICT’ER DROOMDE IK NIET METEEN VAN EEN ZIEKENHUIS, MAAR HET BLEEK EEN BIJZONDER BOEIENDE OMGEVING.
Door Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid (CD&V)
Ben je een verpleegkundige, logistiek medewerker, IT’er, ingenieur, administratieve duizendpoot ? Maak mee het verschil ↘ SOLLICITEER VIA www.uzgent.be
LUDWIG is hoofdverpleegkundige op de afdeling radiotherapie.
JEROEN werkt op de ICT-afdeling eindgebruikersinfrastructuur.
relax 280
compressiekousen BOTA RELAX 280 is een compressiekous die de bloedsomloop stimuleert en u maximaal comfort geeft. De kous is medisch getest: de druk is het hoogst rond de enkel en vermindert naar boven toe. BOTA RELAX 280 & BOTA RELAX 280 KATOEN • Verlicht zware of vermoeide benen bij langdurig zitten of rechtstaan • Bevordert de recuperatie bij wandelen, lopen en fietsen • Vermindert het risico op trombose bij reizen Tips & tricks • Voldoende bewegen • Draag platte schoenen en losse kledij • Benen niet kruisen • Wisseldouches met koud en warm water • Benen omhoog leggen
RELAX 280
AD 2022/02 NL
Verkrijgbaar via apotheek, bandagist en thuiszorgwinkel
RELAX 280 KATOEN
Meer info: Tel. +32 9 386 11 78 • info@bota.be • www.bota.be
FOKUSBIJLAGE_BOTA_B255xH185.indd 1
11/02/22 16:25
Motiva-borstimplantaten: een constante zoektocht naar innovatie Motiva begon als een poging om het aantal complicaties bij borstimplantaties te verkleinen, groeide op minder dan 2 decennia uit tot een wereldspeler die meer veiligheid en garanties biedt. Motiva profileert zich vandaag dan ook doelbewust als een Women’s Health company. Begin van de jaren 2000 verschenen er aan de universiteit van Manchester een aantal studies waaruit blijkt dat de zogenaamde vreemdlichaamreactie, die optreedt wanneer micro of macro getextrueerde oppervlakten in het menselijk lichaam worden gebracht, veel diepgaander blijkt dan tot dan werd aangenomen. Vanuit dit besef lanceert Establishment labs in 2004 het innovatief Motiva-borstimplantaat, dat bestaat uit een oppervlakte waarvan de spikes (50.000/cm2) kleiner zijn dan de zogenaamde fibroblasten, de eerste cellen die in ons lichaam het kapsel aanmaken. Hierdoor onstaat een flinterdun, niet voelbaar kapsel. Dankzij het bluseal barrier kan het implantaat bovendien onmogelijk gaan “zweten” of lekken.
Dat weerhoudt het bedrijf er niet van om te blijven innoveren. In 2014 lanceerde ze de ergonomische borstprothese. Deze verving de klassieke anatomische prothese en zorgt voor een veel natuurlijkere vorm en aanvoelen. Bovendien is er geen risico op rotatie. Vandaag wordt dit implantaat gebruikt in alle Universitaire ziekenhuizen in ons land. “Omdat de elasticiteit van deze implantaten hoger is, volstaat een veel kleinere incisie voor de plaatsing.” Eind vorig jaar stelde het bedrijf zijn nieuwste innovatie voor. Zo biedt Motiva voortaan huid-expanders, of wel tijdelijke implantaten voor expansie van de huid na reconstructie aan met een amagnetische vulpoort. Daar waar expanders traditioneel een metalen en dus magnetische vulpoort hebben langs waar deze gevuld wordt, zijn deze vulpoorten dus volledig metaalvrij.
“Ik vergelijk de ontstaansgeschiedenis van het bedrijf altijd met Tesla”, vertelt Pol Brusseleers, General Manager van Motiva Benelux. “Ook in ons geval zat er destijds niemand te wachten op een nieuw borstimplantaat, maar door de ontegensprekelijke innovaties groeide dit uit tot een succes.”
Deze innovatie, die de naam FLORA kreeg, is hoe dan ook een enorme vooruitgang. “Vroeger kon al wie een metalen vulpoort had onmogelijk een MRI-scan laten nemen door het magnetische karakter van de vulpoort. Nog belangrijker is allicht het feit dat deze expander ook geen straling opvangt en bijhoudt bij een eventuele bestraling, wat bij metalen expanders wel het geval was. Dankzij deze nieuwe innovatie is dit soort van collateral damage verleden tijd.”
Dit succesverhaal valt inderdaad niet te ontkennen. Uit een recente follow-up studies gespreid over een periode van 10 jaar blijkt dat de complicatieratio voor dit type implantaten tot minder dan 1% is herleid. “Doordat de Motivaimplantaten nano getextureerd zijn, ontstaat er heel weinig frictie met het lichaam en treden er de facto bijna geen complicaties op. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat Motiva vandaag, pas 10 jaar nadat het bedrijf de CEmarkering wist binnen te halen, ook in ons land marktleider is.
Terwijl verwacht wordt dat dit nieuwe product het landschap van borstreconstructies opnieuw grondig zal hertekenen, beleeft Motiva momenteel wereldwijd een exponentiële groeicurve. Vorige maand stond de teller op 2 miljoen geplaatste protheses, en dat terwijl de kaap van één miljoen pas in oktober 2020 werd afgerond. Ondertussen werd het moederbedrijf als eerste Costa Ricaans bedrijf ooit genoteerd op de Nasdaq (ESTA).
Sanofi Belgium, MAT-BE-2100843 - 1.0 - 10/21
Mijn ziekte heeft een naam, wat nu?
Lees meer over hoe je omgaat met MS op www.ms-mindset.be