Fokus Food

Februari ‘24 Dit dossier wordt gepubliceerd door Smart Media Agency en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Knack.

Food

AI in de voedingsindustrie Robots op het platteland

Van cederhout tot zeewier Het voedsel van de toekomst

Olivier Maillet Op uw gezondheid!

Interview

Ann Biebuyck “Elk gezin moet het recht hebben om op restaurant te gaan.”

Lees meer op Fokus-online.be

2

Voorwoord

Stijn Van Hoestenberghe & Anna Gryseels

De Belgische mossel, koning van de zeeboerderij Vanop het strand ziet u, als u goed kijkt, 5 kilometer van de Belgische kust oranje en gele boeien dobberen. Daar wordt onder het wateroppervlak een Belgische delicatesse gekweekt: mosselen!

Deze ‘zeeboerderij’ is niet alleen een schoolvoorbeeld van maritieme innovatie, maar draagt ook haar steentje bij aan onze planeet.

D

e mosselen groeien op touwen die onderaan met ankers zijn bevestigd in de zeebodem, en bovenaan worden opgehangen aan drijvende boeien. De mosselkweek is een 100% natuurlijk proces: de wilde mossellarven (Mytilus edulis of gewone mossel), die van nature overvloedig aanwezig zijn in de Noordzee, hechten zich op de touwen, waar ze transformeren tot minimosseltjes.

Mosselen voeden zich met plankton die ze uit het water filteren. De sterke getijdenstromingen voeren continu verse plankton aan waardoor de mosselen zeer snel groeien en al na anderhalf jaar panklaar zijn. Vanuit Nieuwpoort vaart een speciale boot uit die deze kweeksystemen installeert en onderhoudt, en uiteindelijk ook de mosselen oogst.

Colruyt Group trekt met deze vorm van aquacultuur niet alleen de kaart van vernieuwing, maar ook van duurzaamheid. Er worden immers voor de productie van mosselen geen dierenvoeders in de natuur gekieperd, zoals dat bij viskweek wel het geval is. Sterker nog, de mosselen nemen CO2 op, assimileren stikstof via het filteren van plankton en hebben een

Aquacultuur zorgt niet alleen voor lokaal voedsel op ons bord, maar komt ook de natuur ten goede.

— STIJN VAN HOESTENBERGHE VISKWEKER EN OPRICHTER VAN OMEGABAARS

positief effect op de biodiversiteit onder water. Aquacultuur zorgt dus niet alleen voor lokaal voedsel op ons bord, de mosselkweek komt ook de natuur ten goede.

veelvoud aan mosselen in de winkels zal liggen. De kweekzone biedt op termijn onderdak aan 2.000 ton mosselen. Dit is ongeveer 10% van de jaarlijkse mosselconsumptie in België.

In een volgende fase wordt bekeken of in de zeeboerderij ook plaats is voor oesters en zeewier. Zeewier is immers gezond, duurzaam én smaakvol. Denk maar aan de seameat burger. Hier wordt 25% van het vlees vervangen door ‘zeespaghetti’ (Himanthalia elongata).

Per kilogram burger besparen we zo gemiddeld 1.786 liter water. Bovendien stijgt de Nutri-Score van D naar B. Ook start-ups in België en Nederland zien zeewier als het nieuwe goud.

Kortom, aquacultuur is binnenkort niet meer weg te denken van ons bord.

ANNA GRYSEELS

LEES MEER 4

“AI maakt onze gewassen nog smakelijker én vitaminerijker”

6

Expertpanel • Van cederhout tot wieren: het voedsel van de toekomst

8

“Automatisering is de redding van het ambacht”

12

Interview • Ann Biebuyck

16

Van stal tot supermarkt: blockchain maakt toeleveringsketen transparant

18

Maken of kraken: haalt de Belgische voedingsindustrie het?

20

Smartlist • Shoppen buiten de (winkel)lijntjes

22

Nawoord • Olivier Maillet

COLOFON Country manager Christian Nikuna Pemba Creative director Baïdy Ly Content director Janne Vandevelde Lay-out Daphné Van Orshaegen Tekst Kim Beerts Hannes Dedeurwaerder Tuly Salumu Coverbeeld Nils Van Praet Drukkerij Roularta

Smart Media Agency Leysstraat 27 2000 Antwerpen +32 (0)3 289 19 40 redactie@smartmediaagency.be Fokus-online.be

RESEARCH DEVELOPMENT AND INNOVATION FOOD BIJ COLRUYT

In de zomer van 2023 was het zover: de eerste 5 ton Belgische mosselen werden verkocht in de CRU markten en werden - letterlijk - gesmaakt door de klant. Nu is het uitkijken naar de zomer van 2024, wanneer er een

STIJN VAN HOESTENBERGHE VISKWEKER EN OPRICHTER

Veel leesplezier!

VAN OMEGABAARS

JULIE VAN PRAET PROJECT MANAGER

Meer dan 50% van de beschikbare vis- en zeevruchten voor consumenten komt van kwekerijen.

Aquacultuur is de snelst groeiende bron van eiwitten wereldwijd.

Voedingsingrediënten kunnen tot 80% van de koolstofvoetafdruk van gekweekte vis en zeevruchten vertegenwoordigen. Om verantwoorde kweek te stimuleren, is het essentieel om ook de impact van voerproductie voor kweek in acht te nemen én aan te pakken.

ASC is uw partner voor het waarborgen van verantwoord gekweekte vis en zeevruchten in de volledige toeleveringsketen - nu en in de toekomst.

Voer tot Kweker tot op ons Bord Voer Verantwoorde aquacultuur begint bij het begin van de keten; voer. Het produceren van voer is verantwoordelijk voor 80% van de koolstofvoetafdruk binnen de volledige aquacultuur keten. Voor de productie van voer worden o.a. palm, soja en mariene ingrediënten gebruikt.

Daarom introduceert ASC de feed standard.

Zo kunnen we nóg een stap verder in de keten verantwoorde voeren voedselproductie stimuleren. ASC kijkt verder dan louter de productie, ingrediënten en koolstofvoetafdruk.

We hebben ook oog voor de potentiële impact op menselijk vlak. De strenge criteria dragen bij aan eerlijke arbeidsvoorwaarden en zorgen voor een open dialoog tussen inheemse bevolking en kwekerij om in harmonie met elkaar te kunnen leven.

Kweker Verantwoorde aquacultuur kent een minimale impact op ecologisch en humanitair vlak.

Met de Farm Standard zet ASC nog meer in op dierenwelzijn en de systematische verbetering van de gezondheid van vis en zeevruchten geproduceerd in een aquacultuursysteem.

De Farm Standard onderscheidt zich omwille van d’r robuustheid, consistentie en schaalbaarheid. Bovendien faciliteert het ASC om sneller nieuwe soorten toe te voegen, zodat we aan de marktvraag kunnen voldoen.

Bord De criteria van ASC worden gewaarborgd door de gehele keten dankzij onafhankelijke audits en verscheidene tools.

Daarnaast worden alle verslagen publiekelijk bekend gemaakt en zorgen we zo voor volledige transparantie.

Heel wat partners, leveranciers en andere stakeholders werken samen met ASC om ervoor te zorgen dat aquacultuur op een verantwoorde manier plaatsvindt.

Het resultaat? Almaar meer verantwoord gekweekte vis, schaalen schelpdieren in de winkelrekken!

Kies verantwoord, verkies ASC!

Meten is weten, ASC voorziet traceerbaarheid doorheen de keten

“Aquacultuur biedt een veelbelovende oplossing om de toenemende wereldbevolking te voeden, terwijl de impact op grondstoffen wordt geminimaliseerd. Gezien het toenemende belang van gekweekte vis en zeevruchten binnen de wereldwijde voedselproductie, is het gebruik van verantwoord geproduceerd voer een essentiële stap in dit proces.

We hebben een belangrijke mijlpaal bereikt met de certificering van de eerste voerfabrieken volgens de nieuwe ASC Feed Standard.

Het is de eerste standaard die de impact van de belangrijkste ingrediënten meeneemt die door de gehele keten heen worden gebruikt.

Van voer tot kweker tot op ons bord stimuleert ASC de transformatie van aquacultuur naar milieuvriendelijk en sociaal verantwoord. Samen met onze partners zetten we ons in voor het bevorderen van positieve verandering in de industrie.”

Chris Ninnes CEO

Robots op het platteland

Fokus-online.be 4

“AI maakt onze gewassen nog smakelijker én vitaminerijker” Door Tuly Salumu

S

ensoren, robots en hoogtechnologische serres.

Ook in onze akkerlanden en boomgaarden is een digitale revolutie op komst. Goed nieuws voor land- en tuinbouwers, die snakken naar een hulplijn nu ze steeds meer te maken krijgen met klimaatverandering en strengere milieuregels.

Het ouderwetse beeld van de boer die zich krom ploegt op de akker is tanende.

Steeds meer landbouwbedrijven zetten in op technologie. Dat gaat van autonome tractoren tot robots die zich bezighouden met onkruidbestrijding en grondbewerking (lees: de dull, dirty and dangerous jobs).

“Er zijn veel start-ups met dergelijke innovaties bezig”, zegt onderzoeksingenieur Simon Cool van ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek). “Dat

Een kleine robot zal op termijn goedkoper zijn dan een grote tractor.

toont het grote potentieel. Een brede integratie in de praktijk is er nog niet.

Eerst moeten de kinderziektes eruit.

Een maaidorser is ook niet op één dag ontwikkeld en gebouwd.”

Strengere milieuregels

— SIMON COOL

Cool voorspelt dat het niet lang zal duren vooraleer de nieuwe technologie ingang vindt bij landbouwers, zeker met de huidige uitdagingen. “De klimaatverandering bedreigt met haar extreme temperaturen en neerslag de oogst”, zegt hij. “Oorlogen verhogen de kunstmestprijzen. En de milieuregels worden strenger.”

De impact van die laatste is groot. Meer en meer gewasbeschermingsmiddelen verliezen hun erkenning en minder en minder middelen komen op de markt. Een eenvoudig alternatief is er niet. “Schoffelen en onkruid branden vergt meer werk en dus ook meer geld”, aldus Cool. “Bovendien is het moeilijk om er geschikte medewerkers voor te vinden. De jonge generatie verricht liever geen zware arbeid door weer en wind.”

Geautomatiseerde alternatieve onkruidbestrijding lonkt echter wel als oplossing: zowel om de huidige voedselproductie te behouden, als om preciezer en met lagere milieudruk te werken. “Robots zouden zware machines kunnen vervangen”, zegt Cool. “Dat is goed voor de bodemcompactie en arbeidsefficiëntie.”

— SIMON COOL ILVO

De jonge generatie verricht liever geen zware arbeid door weer en wind.

Meer voedsel op minder oppervlakte In de sierteelt en tuinbouw wordt al volop geëxperimenteerd met robotica

ILVO

en artificiële intelligentie. Dat gebeurt aan de Universiteit Gent maar ook steeds meer op het werkveld zelf, mede dankzij de Agrotopia Leerstoel, een partnerschap aan de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de UGent, in samenwerking met Inagro en REO, dat de nieuwste ontwikkelingen in de sector stimuleert en doorgeeft aan telers.

“We onderzoeken hoe we hoogproductief voedsel kunnen maken op een beperkte oppervlakte en met minder pesticiden en water zonder in te boeten op kwaliteit en kwantiteit”, zegt voorzitter en professor Jan Pieters. “Door robotisatie kunnen we de sector catchyer en aantrekkelijk maken voor de jonge generatie zodat we competitief blijven.”

Vertical farms Concreet wordt er gewerkt met environmental modified organisms in hoogtechnologische serres. “Door het klimaat te sturen kunnen we de kwaliteit en de smaak van de vrucht beïnvloeden en er hoogwaardige componenten zoals vitamine C in krijgen”, zegt professor Kathy Steppe, ook lid van de UGent Agrotopia Leerstoel. “We hebben

ontdekt dat door planten te stresseren ze smakelijker en vitaminerijker worden.”

Daarvoor zijn plantsensoren en -modellen nodig. “De sensoren monitoren voortdurend de gezondheidstoestand van de plant en meten tot welk niveau we kunnen gaan zonder in te boeten op productie”, zegt Steppe.

Een andere innovatie zijn vertical farms.

“In een hoge serre vol rekken kunnen we planten laten circuleren”, aldus Steppe.

“De bovenste planten groeien in de zon en de rest dankzij speciale lampen die we kunnen sturen en reguleren. Dat gebeurt al in de onderzoeksfaciliteit Agrotopia in Roeselare, de hoogste dakserre van Europa.”

Is de kostprijs van al die technologische hoogstandjes haalbaar voor een sector die al financieel onder druk staat? “Een kleine robot zal op termijn goedkoper zijn dan een grote tractor”, zegt Cool. “De early adopters zullen meer geld moeten neerleggen omdat ze een stukje van de ontwikkelingskost betalen. Maar eens de technologie in grote oplages wordt verkocht, zal het minder kosten. Hoe dan ook: er komt een kantelpunt, dan zal iedereen mee op de kar moeten springen.”

Duurzame bemesting en bodembeheer cruciaal voor goede waterkwaliteit tegen 2027 Vlaanderen kent een intensieve landbouw, met een grote veestapel en gewassen die veel stikstof in de bodem achterlaten na de oogst, zoals aardappelen. Om dat systeem te voeden importeert Vlaanderen voedergewassen en kunstmeststoffen, en dus extra stikstof, waarvan een te groot deel in ons milieu terecht komt.

In de afgelopen decennia is de roep om duurzaamheid in de landbouwsector steeds luider geworden. Europa heeft ambitieuze doelen gesteld om de waterkwaliteit tegen 2027 te verbeteren. Zowel voor de natuur als voor onze gezondheid is dat nodig. Om die doelstellingen te bereiken is duurzame bemesting en bodembeheer cruciaal.

Proper water Water is een kostbaar goed waarmee we zorgzaam moeten omspringen. Traditionele landbouwmethoden, gekenmerkt door een grote veestapel, intensieve bemesting en veelvuldig gebruik van chemische middelen zoals pesticiden en kunstmest, hebben geleid tot waterverontreiniging en ecologische schade. Daarin moeten we dringend verandering brengen. Zo stelde Europa Vlaanderen vorig jaar in gebreke omdat er onvoldoende doortastende maatregelen werden genomen om de waterkwaliteit te verbeteren.

Duurzame bemesting Voor een milieuvriendelijkere landbouw is het cruciaal dat landbouwers slim omspringen met bemesting. Zo hebben ze bijvoorbeeld betrouwbare bodemanalyses nodig om de voedingsbehoeften van de gewassen nauwkeurig te kunnen bepalen, zodat ze niet te veel meststoffen toedienen. Mest wordt bovendien best gefractioneerd toegediend, in de loop van het seizoen. Na de overvloedige neerslag van de voorbije maanden moeten landbouwers ook lang genoeg wachten met het uitrijden van mest, tot de grond zich opnieuw in goede conditie bevindt.

Bodembeheer met zorg Voor een milieuvriendelijkere landbouw is duurzaam bodembeheer immers net zo belangrijk als oordeelkundige bemesting. Technieken zoals niet-kerende bodembewerking minimaliseren bodemverstoring, houden organisch materiaal op het veld, bevorderen de biodiversiteit in de bodem en zorgen voor een betere waterhuishouding.

Samenwerking voor verandering De overgang naar duurzame landbouwpraktijken vraagt nauwe samenwerking tussen landbouwers, beleidsmakers,

wetenschappers en ook consumenten. Subsidies en vormingsmomenten kunnen landbouwers aanmoedigen om de overstap te maken. Op initiatief van de Vlaamse Landmaatschappij helpt de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem en Waterkwaliteit (B3W) bedrijven met de introductie van goede praktijken en technieken.

Landbouwers die tonen dat het anders kan De Vlaamse Landmaatschappij, die bevoegd is voor de beleidsvoorbereiding en handhaving van de mestwetgeving en landbouwers informeert en sensibiliseert, stelde op 17 januari de documentaire ‘Mestmeesters’ voor.

‘Mestmeesters’ laat vier landbouwers aan het woord die ervan overtuigd zijn dat zorg dragen voor de bodem, het milieu en het landschap van belang is voor de toekomst van de landbouw in Vlaanderen. Met gepaste praktijken en technieken rond teelten, bemesting en bodem behalen ze zowel landbouwkundig als milieukundig goede resultaten.

Meesters in hun vak, die tonen dat het kan.

Met de documentaire wil de Vlaamse Landmaatschappij landbouwers die inspanningen leveren voor het milieu in de kijker zetten als voorbeeld voor hun collega’s en bedanken voor hun inzet. vlm.be/mestmeesters

Voedselbeleid in Vlaanderen: samen naar een duurzame toekomst De laatste weken staat de landbouwsector als producent van ons voedsel extra in de schijnwerpers. Boze landbouwers, levendige debatten op televisie en radio, talloze (zelfverklaarde) experten die overal hun visie delen… we zien het niet enkel in Vlaanderen, maar in heel Europa. En dat is logisch: landbouw raakt ons allemaal, want we genieten meerdere keren per dag van hun heerlijke producten.

De Vlaamse landbouwsector werkt binnen de Europese context. De Europese Commissie wil tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent worden en in 2030 een nettovermindering van 55% CO2-emissies realiseren t.o.v. 1990 (Green Deal). Een cruciaal onderdeel hiervan is de ‘Farm to Fork’-strategie.

Deze strategie streeft naar voldoende, betaalbare, gezonde voeding en wil de verschuiving naar gezonde en milieuvriendelijke eetgewoonten stimuleren. Men richt zich op het verminderen van overconsumptie, het minimaliseren van voedselverspilling, de eiwitshift, duurzame productie, dierenwelzijn, voedselveiligheid en het behoud van biodiversiteit.

In Vlaanderen werd deze Europese visie vertaald naar de ‘Go4Food’-strategie, waarbij we alle schakels in de voedselketen willen betrekken, inclusief de consument.

Want een sterk voedselbeleid is noodzakelijk om gezond, duurzaam geproduceerd, voldoende en

veilig voedsel aan de juiste prijs voor iedereen in de keten te waarborgen. Vlaanderen is met deze eigen voedselstrategie een koploper in het Europees peloton.

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij speelt een sleutelrol in het coördineren van deze inspanningen omdat we de systeemverandering mee willen initiëren en begeleiden. Want voedsel staat niet alleen centraal in ons dagelijks leven, maar ook in het beleid, zowel Europees als Vlaams.

Als agentschap willen we onze expertise ter beschikking stellen om de beslissingen op Vlaams en Europees niveau te helpen sturen naar de meest evenwichtige en duurzame oplossingen. De Vlaamse voedselproducenten staan daarom voor ons centraal in onze werking en onze dienstverlening.

We willen in de toekomst, nog meer dan vandaag, de dialoog aangaan om mee de richting te bepalen, de doelstellingen te zetten en de invulling over te laten aan de ondernemer die best weet hoe die

doelstellingen op zijn/haar bedrijf kunnen worden gerealiseerd. Wie meer informatie zoekt, kan steeds terecht op onze website en/of is welkom op de Open Food Conference (Leuven, 11-13 maart) die we (samen met Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken en Departement Economie, Wetenschap en Innovatie) organiseren in het kader van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de EU. Website: vlaanderen.be/landbouw Website Open Food Conference: openfoodconference.eu

Expertpanel • Foodtech

Fokus-online.be 6

Van cederhout tot wieren: het voedsel van de toekomst Eten we in de toekomst allemaal biologisch? Of zullen onze groenten niet uit de grond komen maar uit een steriel lab? Drie experts buigen zich over de toekomst van onze voeding én over het gedrag van de consument.

Door Tuly Salumu

Gilles Gillet

Expert sustainable foodsystems & coördinator Farm To Fork

Lieve Vercauteren

Maxime Willems

Directeur Bioforum

CEO Foodlab

Wat ligt er op ons bord in 2040? Wat zijn de trends van de toekomst in de voedingsindustrie?

“Ons agro-voedingssysteem zal enorm veranderen tegen 2040. De FOD Volksgezondheid steunt de Farm To Fork-strategie, de hoeksteen van de Europese Green Deal. Doel is om de transitie naar een duurzamer agro-voedingssysteem te faciliteren. Concreet willen we evolueren naar een voedingssysteem met een neutrale of positieve impact op het milieu, dat de uitstoot helpt te verminderen, het verlies aan biodiversiteit tegengaat en zorgt voor voedselzekerheid en gezonde voeding. Er moet ook aandacht zijn voor zaken als eerlijke handel. Zo willen we onze innovatieve voedingsindustrie bevorderen en van Europees voedsel de globale standaard maken voor veilige en duurzame voeding. De aangekondigde Europese kaderwet zal ten slotte cruciaal zijn voor de uitbouw van een duurzame agro-voedingsindustrie.”

“We gaan een verschuiving naar lokaal, biologisch en seizoensgebonden voedsel zien, waarbij er meer connectie is met de boer en de natuur. Zo weet u precies wat er op uw bord ligt, waar het vandaan komt, en of u er een eerlijke prijs voor hebt betaald.

Dat is belangrijk, want in de toekomst zullen ook de gezondheidsvoordelen van volwaardige voeding steeds duidelijker worden. Waar we vandaag vaak kiezen voor snel en gemakkelijk met hyperbewerkte maaltijden, kiest de toekomstige eter liever voor kwalitatieve voeding met minder risico op hart- en vaataandoeningen en welvaartsziekten, zoals obesitas.

Plantaardig wordt de nieuwe standaard, met een keer per week een stukje biologisch vlees op het bord.”

“We zullen vooral plantaardige voeding eten, maar dan gefocust op plant power (lees: groenten) in plaats van op sterk verwerkte ingrediënten. Voedingstechnologie zal grote sprongen nemen: dankzij onze stijgende kennis van precisie- en biomassafermentatie ontstaan tal van nieuwe producten, zeker op vlak van plantaardige kazen en vleesalternatieven. We zullen een verdere opmars zien van vezels en ingrediënten met een goede impact op onze darmen en microbioom. Denk aan alternatieve peulvruchten zoals edamame en (pseudo)granen zoals boekweit. Qua drank zal het aantal niet-alcoholische wijnen en spirit alternatieven groeien. Er verschijnen nieuwe smaakcombinaties met yuzu of bergamot, dragon in dranken, en ook cederhout en wieren.”

Zullen fenomenen zoals de klimaatverandering een ingrijpende impact hebben op consumentengedrag?

“Klimaatverandering heeft een duidelijke invloed op de eetgewoonten van consumenten. Ze zijn zich steeds meer bewust van de effecten van hun voedselkeuzes op het milieu. Denk maar aan trendy diëten zoals flexitarisme, waarbij men minder vlees gaat eten. Het groeiende aantal flexitariërs bewijst dat mensen hun gewoontes om ecologische redenen willen veranderen. De behoefte aan duurzaam voedsel zet consumenten ook aan om vraagtekens te zetten bij voedselproductiemethoden en verspilling.

Ze worden daarom steeds meer aangemoedigd om ecologisch verantwoorde keuzes te maken (lokale en seizoensproducten, biologische producten) en om afval tot een minimum te beperken.”

“We zitten vandaag grotendeels met een landbouw die zeer afhankelijk is van fossiele brandstoffen, door bijvoorbeeld het gebruik van kunstmest. De grote veestapel en de import van overzees sojavoer zorgen ook voor een hoge CO2-uitstoot. Die zal omlaag moeten, en consumenten beseffen dat ook. Ze kiezen daarom steeds meer voor bio, waar kunstmest niet toegelaten is, en waar er niet meer dieren gehouden worden dan de omgeving aankan. Bovendien is er door de gevolgen van de klimaatverandering nood aan een robuuster voedselsysteem dat een betere weerstand heeft tegen de veranderende weersomstandigheden.

Volgens de Wereldvoedselorganisatie is bio daar het best tegen gewapend.”

“Klimaatverandering zorgt voor een daling in de kwaliteit van ingrediënten. Het klimaat veroorzaakt mislukte oogsten waardoor de prijzen stijgen. Dat leidt dan weer tot veranderend consumentengedrag: klanten gaan meer kiezen voor vaste waarden en goedkope producten, wat een rem zet op innovatie en op de lancering van producten van nieuwe start-ups. In de toekomst moeten we ons ook afvragen of onze aloude grondstoffen en producten nog zo vlot te verkrijgen zullen zijn. Wat met onze garnalen? Zullen die meer naar het noorden trekken door het veranderende klimaat? Zullen koffie en chocolade nog in de traditionele gebieden geteeld worden? Moeten we ons voorbereiden en op zoek gaan naar vervangers van die grondstoffen? Veel bedrijven zijn daar nu al mee bezig.”

Wat zijn de grootste struikelblokken in de voedselproductie in onze regio?

“Ons agro-voedingssysteem staat onder druk. Business as usual is geen optie. Door scheefgegroeide verhoudingen hebben meer landbouwers het financieel moeilijk. Gebeurtenissen zoals de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne tonen aan dat het systeem kwetsbaar is. De groeiende wereldbevolking en het extremer klimaat zullen de voedselproductie steeds meer onder druk zetten. Daarnaast is de agro-voedingsindustrie mee verantwoordelijk voor de klimaatproblematiek. De milieukost wordt wereldwijd geschat op zo’n twaalf biljoen dollar per jaar.

Toch wordt een derde van het voedsel verspild. Deze problemen vragen dringend om een oplossing. Niet enkel burgers maar ook de volgende Europese en Belgische beleidsmakers zullen bepalend zijn voor wat er in 2040 op ons bord ligt.”

“We leven in een dichtbevolkt gebied waar landbouw steeds meer in conflict komt met natuur- en milieudoelen.

Het gebruik van pesticiden heeft bijvoorbeeld een hoge maatschappelijke kost: vervuilde bodems, minder nuttige insecten, residu’s in onze beken en rivieren. We moeten evolueren naar een voedselsysteem, zoals bio, dat zijn omgeving niet uitput. Dat betekent op lange termijn schoner drinkwater, meer vruchtbare bodems en een bruisende biodiversiteit wat onze voedselzekerheid kan blijven garanderen. De overheid moeten boeren daarin beter begeleiden met een duidelijke langetermijnvisie en een ondersteunend beleid.”

“Een van de grootste struikelblokken is het veranderende klimaat. Dat zal een impact hebben op de beschikbaarheid en de prijs van grondstoffen. Goed beheer, ook van de personeelskosten, zal nodig zijn om competitief te blijven. Een ander struikelblok is de wetgeving: die remt innovatie alleen maar af. We hebben veel pionierbedrijven in ons land, denk maar aan Protealis, Avecom, Biolynx en Naplasol, en een uitzonderlijke knowhow, maar toch worden zij ingehaald door landen als de Verenigde Staten, Israël en Singapore omdat zij wel resoluut de kaart getrokken hebben van foodtech en innovatie.”

Horeca Forma verzekert de toekomst van de horeca met een groot opleidingsaanbod: “Vergeet je eigen medewerkers niet in de war for talent” De horecasector staat voor (oude en) nieuwe obstakels. Het personeelstekort vertraagt en bemoeilijkt de groei van de sector, die zich steeds meer aan het professionaliseren is.

Deze nieuwe wind vraagt innovatie en aanpassingsvermogen van ondernemers, maar ook van medewerkers. Hierbij zijn opleidingen cruciaal. En opleiden, dat is exact wat Horeca Forma doet.

“De krapte op de arbeidsmarkt is merkbaar in allerlei sectoren: onderwijs, zorg, horeca…”, zegt Robin Vanderelst, directeur van Horeca Forma. “Studies wijzen op een toenemende personeelsproblematiek richting 2040 door de vergrijzing. Daarom mogen horecawerkgevers zich niet blindstaren op het aantrekken van nieuwe medewerkers, maar moeten ze ook eigen werknemers behouden en versterken. Dit kan via opleidingen, maar ook door de job aantrekkelijker te maken door repetitieve, niet-motiverende taken te schrappen dankzij innovatie.”

Investeren in menselijk kapitaal Horeca Forma versterkt de vaardigheden van mensen die in de horecasector werken, zodat ze sterker in hun schoenen staan, alsook met meer plezier en overtuiging aan de slag blijven. Goed voor medewerkers, bedrijven én gasten!

“Onze opleidingen zijn flexibel en op maat gemaakt”, weet Vanderelst. “Of het nu gaat om technische vaardigheden zoals koken, wijnkennis, of soft skills zoals leiderschap en communicatie, we bieden meer dan 100 verschillende opleidingen aan.”

Troeven Horeca Forma “Omdat wij een sectoraal opleidingsfonds zijn en onze opleidingen voorgefinancierd worden via de sociale

werknemersbijdragen, zijn onze opleidingen voorbehouden voor vaste werknemers en de bedrijven waarin zij werken”, legt Vanderelst uit. “Deelname is gratis, wat onze opleidingen laagdrempelig maakt. Er is keuze uit 100 verschillende topics.”

De organisatie werkt ook via lokale werkzoekendenopleidingen aan een instroom van nieuwe medewerkers. Personen met interesse in een baan als bartender, zaalmedewerker, keukenmedewerker… worden in relatief korte tijd opgeleid voor een baan. Deze trajecten worden kosteloos aangeboden in samenwerking met VDAB en steden of gemeenten.

Bruggen bouwen tussen horecaonderwijs en horecabedrijven, is een derde belangrijke ambitie van de vormingsorganisatie Horeca Forma. “We werken nauw samen met Vlaamse hotelscholen en grootkeukenscholen om de toekomst van het horecaonderwijs te waarborgen. We erkennen ook leerbedrijven voor duaal leren en leiden leermeesters op en ontwikkelen studiemateriaal”, aldus Vanderelst.

Innovatieve oplossingen Opleiding is een belangrijk middel om te groeien als bedrijf en als individu. “Naast onze traditionele opleidingen bieden we ook moderne oplossingen aan, zoals ons online leerplatform Goodhabitz. Dit biedt flexibiliteit voor drukbezette horecamedewerkers.”

“Bij Horeca Forma zijn we vastbesloten om de horecasector te leiden naar een succesvolle en duurzame toekomst. Samen kunnen we de uitdagingen van vandaag omzetten in de kansen van morgen”, besluit Vanderelst kort maar bondig.

Horeca Forma is de vormingsorganisatie van en voor de horecasector, opgericht door de sociale partners van het Paritair Comité 302: Horeca Vlaanderen, Comeos, ACV en ABVV Horval. De organisatie versterkt de competenties van mensen die in de horecasector (gaan) werken. Daar wint iedereen bij: de horecamedewerkers, de horecabedrijven en de gasten.

Robin Vanderelst Directeur van Horeca Forma

The Future of Food: organische en natuurlijke ingrediënten via milieuvriendelijke productieprocessen en upcycling De geschiedenis en bedrijfsfilosofie van Meurens Natural illustreren een diepgaand engagement voor duurzaamheid en gezondheid binnen de voedingsindustrie. Als Belgisch familiebedrijf, dat zijn oorsprong vindt in 1994 uit een bedrijfsreconversie, heeft Meurens Natural zich stevig gepositioneerd als een pionier in de organische sector.

Onze focus ligt op de productie van niet-geraffineerde biologische en natuurlijke ingrediënten voor de voedingsmiddelenindustrie, een benadering die niet alleen innovatief is, maar ook anticipeert op de groeiende vraag van consumenten naar meer transparante, natuurlijke en duurzame voedselproducten.

De verwerking van granen en gedroogde vruchten tot biologische en natuurlijke ingrediënten voor de voedingsmiddelensector is een weerspiegeling van onze missie om een significante bijdrage te leveren aan een gezonder voedingspatroon. Dit wordt bereikt door middel van productieprocessen die niet alleen milieuvriendelijk zijn en vrij van chemische additieven, maar ook de ecologische voetafdruk van de voedingsindustrie helpen verkleinen. Onze productiefilosofie omvat cruciale aspecten zoals het verminderen van energieverbruik, het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en het minimaliseren van afvalproductie door upcycling, wat direct aansluit bij wereldwijde inspanningen om klimaatverandering te bestrijden.

De transformatie van haverbijproducten uit de productie van haverstroop naar hoogwaardige havereiwitten via upcycling is een voorbeeld van hoe innovatie en out of

the box-denken in de voedingsindustrie kan bijdragen aan een circulaire economie en betere voedselveiligheid, terwijl tegelijkertijd de afhankelijkheid van traditionele eiwitbronnen zoals vlees en zuivel vermindert.

Circulaire economie en voedselveiligheid Een circulaire economie, waarbij het minimaliseren van zijstromen en verspilling centraal staan, is cruciaal voor de toekomst van onze planeet. Meurens Natural draagt hieraan bij door haverzijstromen (en rijstzijstromen) op te waarderen en deze om te zetten in voedzame havereiwitten (respectievelijk rijsteiwitten). Dit proces vermindert niet alleen de hoeveelheid voedselafval maar verbetert ook de voedselveiligheid door het creëren van veilige, duurzame ingrediënten voor de voedselverwerkende industrie.

Lagere milieu-impact en betere consumentengezondheid en welzijn De productie van traditionele eiwitbronnen zoals vlees en zuivel heeft een aanzienlijke impact op het milieu, waaronder hoge niveaus van land- en watergebruik en aanzienlijke uitstoot van broeikasgassen. Door de focus te leggen op het produceren van havereiwitten, bieden wij een alternatief dat een lagere ecologische voetafdruk heeft.

Dit is niet alleen gunstig voor het milieu maar ook voor de gezondheid en het welzijn van consumenten, gezien de voedzaamheid van havereiwitten.

Tim Van de gehuchte Sales & Marketing Manager, Meurens Natural SA

Diversificatie van de eiwitvoorziening Havereiwitten dragen tevens bij aan de diversificatie van de eiwitvoorziening. Wereldwijd vergoot de behoefte aan eiwitten, en door de eiwitsoorten te diversifiëren, vermindert de druk op natuurlijke ecosystemen en vergroot de veerkracht van ons voedselsysteem.

Door al deze acties zetten we niet alleen belangrijke stappen naar een duurzamere toekomst, maar trachten we ook een waardevolle bijdrage te leveren aan de gezondheid en het welzijn van consumenten.

Ambacht onder druk

Fokus-online.be 8

“Automatisering is de redding van het ambacht” Door Kim Beerts

D

e bakker en slager om de hoek kennen uitdagende tijden. Niet alleen de hoge grondstof- en energieprijzen zetten hen onder druk, ook de krappe arbeidsmarkt raakt hen.

Automatiseren lijkt de oplossing. Maar zijn traditie en innovatie wel te verzoenen?

Vanuit de centrale productiehal van voedingsbedrijf Meat&More vertrekt er wekelijks 65.000 kilogram gehakt, 20.000 kilogram kipfilet en 8.500 kilogram vol-au-vent naar ruim 180 lokale Buurtslagers-filialen en Bon’Ap-winkels, waar de fijne afwerking volgt. Ook bij Mariën Bakkerij Producten branden de ovens op volle kracht om dagelijks duizenden broden, koffiekoeken en gebakjes te leveren aan veertien eigen winkels en verschillende andere warme bakkers en verkooppunten.

Het ambacht staat onder druk. Er zijn nog maar weinig zelfstandige bakkers en slagers te vinden, waardoor ons dagelijkse ‘spijs en brood’ met minder handen moet worden bereid.

Centraliseren en automatiseren lijkt dan ook de oplossing.

“Een bakker wil eigenlijk gewoon bakken, maar bij het uitbaten van een bakkerij komt ook veel administratie en regelgeving kijken. Om van het zware nacht- en weekendwerk nog maar te zwijgen”, schetst Joyce Mariën die met Mariën Bakkerij Producten de bakker wil ontzorgen. “Hier kunnen we de taken – van logistiek, over administratie, tot productie – verdelen, waardoor iedereen doet wat hij graag én goed doet. Daarnaast neemt onze robot het zware, monotone werk uit handen, waardoor de werkvreugde stijgt.”

Ook bij Meat&More bieden mechanisering en centralisering het antwoord op het nijpende tekort aan gediplomeerde

Ontdek onze verkooppunten

www.brasvar.be

beenhouwers. “Door processen te centraliseren, splitsen we het traditionele ambacht in stukken en maken we het toegankelijker. Door het dagvers vlees bijvoorbeeld al te versnijden in onze productieafdeling hebben we enkel daar geschoolde slagers nodig, en niet meer in elk van onze winkelpunten”, verduidelijkt CEO Geert Ally.

en dat is zeker bij vers vlees en gekookte vleeswaren geen goede zaak. Het feit dat je ons pakje voorverpakte ham langer kunt bewaren dan vers gesneden ham heeft dus niets te maken met bewaarmiddelen.”

Langer bewaren

Dat technologie en kwaliteit hand in hand gaan, onderstreept ook Joyce Mariën. “Onze ‘koude bakkerij’ is vaak ‘warmer’ – ofwel verser – dan een kleine bakker.

Wij kunnen immers het hele gamma van grondstof tot eindproduct zélf verwerken. Daar heeft niet elke kleine speler genoeg tijd of mankracht voor, waardoor er dus noodgedwongen bepaalde deelproducten ingekocht moeten worden.”

De ambachtslui van weleer evolueren zo naar semiindustriële spelers. Al spreekt Joyce Mariën liever over een grootschalige bakkerij: “We automatiseren onze productie waar het kan, maar de cruciale stappen houden we ambachtelijk. Ondanks de moderne machines, vertrekken we steeds vanuit artisanale bereidingen en kwaliteitsingrediënten. We blijven steunen op vakkennis én -kunde.”

Dezelfde filosofie weerklinkt bij Meat&More. “Het is een kwestie van keuzes maken: wat de machines beter en sneller kunnen, laten we aan hen over, maar het blijft de slager, die perfect weet hoe hij een stuk vlees moet uitbenen, die de toegevoegde waarde biedt”, aldus Geert Ally die betreurt dat er een negatief beeld over industriële productie hangt: “Mensen denken dat voorgesneden vlees of charcuterie minder vers is, maar het tegendeel is waar. Telkens een slager het vlees uit de toonbank moet nemen, onderbreekt hij de koudeketting,

Het ambacht redden

Dat automatisering het ambacht op termijn zal doen verdwijnen, spreekt Geert Ally alvast tegen: “Volgens Van Dale is een ambachtelijk product een product dat op traditionele wijze wordt gemaakt. Of dat dan met de hand of op een meer procesmatige manier gebeurt, doet er eigenlijk niet toe.“ “Automatisering zal het ambacht net redden”, horen we bij Joyce Mariën. “Mensen blijven fan van hun warme bakker. Maar: alleen door in te zetten op innovatie en efficiëntie kunnen we ervoor zorgen dat die ook zal blijven bestaan.”

Een carrière met toekomst

De Belgische voedingsbedrijven zijn de parel aan de kroon van de Belgische economie. Omzet, investeringen en export stijgen jaar na jaar. Onze bedrijven zijn dan ook absolute wereldtop. Vorig jaar waren er trouwens voor het eerst meer dan 100.000 mensen aan de slag in de voedingssector.

De echte smaakmakers van de voedingssector zijn natuurlijk de vele gedreven werkkrachten. Dankzij hun ongebreidelde creativiteit kunnen onze bedrijven hun producten en processen blijven verbeteren. Wist je al dat de sector duizenden openstaande vacatures heeft voor alle denkbare profielen?

Brainpower Een voedingsbedrijf kan niet zonder knappe koppen. Voedingstechnologen ontwikkelen nieuwe recepten en (bio-)ingenieurs vertalen die naar productieprocessen. De Belgische R&D-afdelingen worden hoog aangeschreven omwille van hun expertise en zijn dan ook een ideale leerschool voor jonge ingenieurs.

Techniekers gezocht Het machinepark van een modern voedingsbedrijf is volledig geautomatiseerd en moet aan de strengste veiligheids- en hygiëneregels voldoen. Technisch geschoold personeel is onontbeerlijk voor het onderhoud van al deze installaties. Heb je kennis van elektriciteit, mechanica of koeltechnieken? Dan vind je in een voedingsbedrijf ongetwijfeld de job van je leven.

“Een groeisector met duizenden vacatures en niemand die het weet!”

Iedereen welkom Operatoren voeren ingrediënten aan, bedienen de machines, controleren de kwaliteit en sturen bij waar nodig. De afgewerkte producten moeten vervolgens verpakt en verzonden worden. Elk voedingsbedrijf kan altijd een extra paar handen gebruiken.

op heel wat opleidingsmogelijkheden. Zo kan je je loopbaan in eigen handen nemen en geef je zelf vorm aan je carrière.

Werken aan jouw toekomst

Heb je kinderen jonger dan twaalf die naar de crèche, buitenschoolse opvang of vakantiestages gaan? Dan heb je als ouder recht op een jaarlijkse premie die tot €1000 per kind kan bedragen!

De voedingssector is weinig recessiegevoelig en biedt daarom werkzekerheid. Je hebt trouwens recht

Betaalde kinderopvang

Je brood verdienen in de voedingsindustrie?

Bekijk alle jobs op foodatwork.be Productie — Logistiek — Leiding en kader — Techniek en onderhoud — R&D en kwaliteit

IPV1122-006 Advertentie Metro_V3.indd 1

24/03/2023 09:33

Rijk aan hazelnoten en zonder palmolie

Een romige en zachte Pindapasta

Belfine kiest voor (h)eerlijke producten:

“DUURZAME CHOCOLADE MOET DE NORM ZIJN”

Valentijn, Moederdag, Pasen, Sinterklaas… De chocoladehoogdagen volgen elkaar in sneltempo op. De vraag naar chocolade lekkernijen neemt dan ook een hoge vlucht, maar tegelijk stijgt ook de vraag naar meer duurzame cacao. “De klant verdient heerlijke én eerlijke producten”, aldus Luk Patyn van het Belgische chocolademerk Belfine.

Een hapje chocolade. Het voelt voor velen als een ‘klein gelukje’. Maar wanneer men naar de oorsprong van het product kijkt, kan het weleens een wrange nasmaak achterlaten. Bij de teelt van cacao durven immers problemen als onderbetaalde arbeid en ontbossing opduiken. “Terwijl duurzaam geteelde chocolade toch echt de norm zou moeten zijn”, stelt Luk Patyn van Belfine. “Chocolade is een heerlijk product, maar als producent vinden wij het onze plicht om er ook een eerlijk product van te maken, en de chocolade dus op een verantwoorde en duurzame manier te produceren.

Als houder van het VN-duurzaamheidscertificaat ‘SDG Pioneer’ loopt Belfine daarin alvast voorop.”

met kantine, de voorziening van stromend water via een watertoren en -leidingen, en de installatie van een maalmolen voor de vrouwen in het dorp.”

Belgische kwaliteit “Wij staan achter onze cacaoboeren en willen hen steunen in hun persoonlijke en financiële groei, maar verbinden dit wel altijd met strenge kwaliteitseisen voor onze cacao, die we zelf ter plaatse gaan controleren”, vertelt Patyn. “Omdat onze boeren hun cacao ongefermenteerd aanleveren en we die dan gecontroleerd fermenteren en drogen, komt dat de kwaliteit en de smaak ten goede.”

Onder de merknaam Belfine brengt Patyn intussen al meer dan twintig jaar vrolijke chocolade lollipops op de markt. “Die produceren we bewust in België, de heimat van de wereldwijd gesmaakte Belgian Chocolate. Die kwaliteit dragen we graag mee uit. In plaats van de productie te verhuizen naar een lageloonland, investeren we dus liever in een efficiënt draaiende, state-of-theartproductieruimte in eigen land, waar we ons lokale, flexibele karakter ten volle kunnen uitspelen.”

Minder uitstoot

Route De Cacao Europees onderzoek toont dat ook de consument steeds bewuster kiest voor merken die werken met duurzaam verkregen cacao. “De vraag is natuurlijk: wat is écht traceerbaar duurzaam? De klant heeft daar vaak geen helder zicht op”, klinkt het bij Patyn. “Daarom besloten wij verder te gaan dan het bekende Fairtradelabel. Enkele jaren geleden lanceerden we ons eigen duurzaamheidsprogramma ‘Route De Cacao’. Dat maakt zowel onze cacaobonen, als onze inspanningen voor de cacaoboeren 100% traceerbaar.”

Met ‘Route De Cacao’ groepeert Belfine intussen 148 cacaoboeren in Tigorikro, een dorp in Ivoorkust. “We betalen hen niet alleen een hogere prijs voor hun cacao, maar geven ook training waardoor ze meer en betere cacao kunnen produceren, waardoor hun inkomen opnieuw stijgt. Daarnaast steunen we ook hun gezin via sociale projecten, zoals de bouw van een school

Vandaag ligt de knap gedecoreerde chocolade van Belfine in de toonbank van heel wat bakkers, retailers en speciaalzaken – in binnen- en buitenland. De weg ernaartoe leggen de producten zo efficiënt mogelijk af, want naast sociaal duurzaam, wil Belfine ook ecologisch duurzaam zijn. “Niet alleen op de teeltlocatie in Ivoorkust, waar we de ontbossing tegengaan door systematisch nieuwe bomen te planten, maar ook bij de productie en het transport in België”, verduidelijkt Patyn. “Onze fabriek in Lokeren is al CO2-neutraal en onze wagens zijn al elektrisch, nu richten we ons op het transport bij de import en export: waarom één pallet naar Saoedi-Arabië vliegen als er maar liefst 400 palletten in één boot passen?”, legt hij de vinger op de wonde. “Ook naar onze verpakking blijven we kijken: de lollystokjes zijn biologisch afbreekbaar, het transparante zakje is recycleerbaar, onze displays bestaan uit zo weinig mogelijk karton… Ons doel is om tegen 2030 minstens 42% minder broeikasgassen uit te stoten dan in 2020.”

Geluk delen Die duurzame aanpak moet meer zijn dan een mooi praatje, drukt Patyn zijn sectorgenoten op het hart: “Er is vandaag nog te veel greenwashing, al ben ik ervan overtuigd dat uiteindelijk enkel de oprechte en goed onderbouwde initiatieven zullen overblijven. De klant zal dit ook meer en meer eisen, omdat zijn leefomgeving – met alle dreigende klimaatproblemen – er ook steeds meer om zal vragen. Belangrijk dus om daar als bedrijf vandaag al stappen in te zetten of, op zijn minst, al inzicht te

krijgen in het totaalproces, zodat er straks de juiste duurzame acties genomen kunnen worden.”

De ambitie van Luk Patyn is ‘het creëren van geluk delen’. Niet enkel met zijn klanten die – in de vorm van een vrolijke chocoladelolly – een magisch momentje cadeau krijgen, maar ook met zijn cacaoboeren en zijn medewerkers. “We proberen zoveel mogelijk betrokkenheid en werkgeluk te creëren. Onze missie is: ‘Let’s make people happy’. Of dat nu komt door de goede werksfeer, de heerlijke smaak of de wetenschap dat de chocolade op een verantwoorde, kwaliteitsvolle én ethische manier geproduceerd is, de chocoladelolly's van Belfine moeten – altijd en overal – een glimlach op het gezicht toveren.”

Interview • Ann Biebuyck, CEO Lunch Garden

Fokus-online.be 12

V

eel volwassenen denken met weemoed terug aan de familiemomenten in Lunch Garden. De restaurantketen zelf teert echter niet op het verleden, maar zet voluit in op de toekomst. De uitdagingen zijn dan ook groot: duurzaamheid, energiekosten, toegenomen concurrentie… Een gesprek met CEO Ann Biebuyck.

We treffen de CEO in het Brusselse hoofdkwartier van Lunch Garden, pal in de drukke eindejaarsperiode. “Al blijft de zomer natuurlijk ons topseizoen, zeker als de mosselen er zijn”, zegt Ann Biebuyck. “In het najaar hebben we vooral volle restaurants tijdens pakweg koopzondagen. Maar ik noem dit een leuke drukke periode.” (lacht) Wat hebt u voor 2024 in petto?

“Een grote uitdaging is de bottomupaanpak: we willen onze managers de verantwoordelijkheid geven om zelf te zeggen wat ze met hun restaurant willen doen. Bepaalde managers tonen zich heel ambitieus, terwijl anderen bij wijze van spreken één procent groei voorzien.

Een heel moeilijke, maar tegelijkertijd spannende oefening. Zeker omdat je ook met twee verschillende snelheden zit: er is de groep anciens die de business door en door kennen, en dan de nieuwe, vaak jongere mensen die super datagedreven zijn.”

Ann Biebuyck

Hoe kijkt u eigenlijk terug op 2023?

“Het was een goed jaar omdat we uit de rode cijfers zijn. Dat sowieso. Bovendien evolueren we qua omzet opnieuw richting het niveau van voor corona. Anderzijds is de kostenbasis significant veranderd: de loonkost is met elf procent gestegen, de voedingskosten met gemiddeld tien procent en de huur – want wij huren al onze panden – met gemiddeld acht procent. Energie ging dan weer maal drie. Zeker als het businessmodel een democratisch restaurant voor heel het gezin is, dan komt dat model toch sterk onder druk te staan. We hebben dan ook de moed gehad om onze prijzen op te voeren, al willen we natuurlijk bereikbaar en laagdrempelig blijven. Onze filosofie?

“De Ideale Wereld die lacht met Lunch Garden?

Hilarisch!”

Door Hannes Dedeurwaerder Foto’s • Nils Van Praet

Wat doet Home Cuisine?

Verse maaltijde n aan huis kan vanaf

LEKKER THUIS

Home Cuisine brengt smaakvolle, gezonde en vers bereide gerechten gekoeld bij u aan huis. U hoeft ze enkel nog een paar minuutjes op te warmen in de microgolfoven en klaar.

Maak zelf uw keuze uit onze ruime selectie van gevarieerde en evenwichtige dagschotels en keu zemenu’s. Een menu bestaat telkens uit een soep, een hoofdgerecht en een dessert en wordt gekoeld aan huis geleverd.

€ 7,00

Gemakkelijk U beslist zelf hoe vaak u bestelt, wanneer het wordt geleverd en wanneer u de maaltijden zal eten.

Home cuisine zorgt voor een lekker, verse en gezonde maaltijd aan huis, elke dag!

www.homecuisine.be - info@homecuisine.be

Hoe bestellen?

U kunt ons bereiken via mail of gratis nummer 0800 19 020. Wij beantwoorden met plezier uw vragen of plannen samen een eerste levering in waarbij u kunt proeven van onze verse maaltijden.

Bel gratis

0800 19 020

13 #FokusFood

Interview • Ann Biebuyck, CEO Lunch Garden

Elk gezin moet het recht hebben om een restaurantervaring op te doen. Daarom blijven wij spotgoedkoop in vergelijking met een brasserie: met vier ben je bij ons geen zestig euro kwijt. Als je dan weet dat restaurantbezoeken gemiddeld veertien procent duurder zijn geworden, dan speelt dat mooi in onze kaart.”

“Maar het blijft een moeilijk evenwicht: aan de ene kant mag je verdienmodel niet te zwaar onder druk komen te staan – zeker met die inflatie – maar aan de andere kant kunnen we de prijzen niet fors verhogen, want dan verliezen we de helft van ons cliënteel.”

Betaalbaarheid blijft de absolute basis?

“Kijk, wij serveren jaarlijks 6,6 miljoen schotels, waarvan één op de tien aan kinderen. Dat zegt veel over ons klantenbestand en het potentieel dat we hebben. Goeie kwaliteit voor een heel redelijke prijs: die combinatie is voor ons de richtlijn. Zeker wat betreft de Belgische klassiekers, zoals mosselen en vol-au-vent, willen we qua prijs-kwaliteit de beste van het land blijven. Of we ook naar de laatste eet-en producttrends kijken? Goh, ik zeg altijd dat wij een heel mooi, groot schip zijn dat men van vandaag op morgen niet van richting doet veranderen. Wij zijn veel meer gefocust op doing one thing well.”

Hoe belangrijk is duurzaamheid voor Lunch Garden?

“Zonder duurzaamheid is men niet klaar voor de toekomst. Zo werken we momenteel samen met Too Good To Go om gerechten die niet verkocht zijn alsnog aan te bieden.

Op die manier hebben we in 2023 zo’n 28.000 gerechten gered én 40 ton CO2 uitgespaard.”

“Duurzaamheid is voor ons dus absoluut geen window dressing. Dat mag ook niet, want wij zijn een bedrijf dat alles groot aankoopt: wat we doen, heeft impact. Ik vind dat eerlijk gezegd wel een fijne gedachte. Om die reden hebben wij ook palmolie vervangen door een duurzamer, maar duurder alternatief: de klant ziet dat niet en het kost ons geld, dus dat bewijst wel dat het ons menens is.”

Jullie denken er ook over na om mosselschelpen te recycleren?

“Inderdaad: wij serveren 800 ton mosselen per jaar, en die schelpen zouden kunnen verwerkt worden tot vloerbedekking en dienbladen. Stelt u zich eens voor wat voor een mooi circulair verhaal dat in onze restaurants zou kunnen worden. Alleen is

Wat betreft de Belgische klassiekers, zoals mosselen en vol-auvent, willen we qua prijs-kwaliteit de beste van het land blijven.

Dankzij de samenwerking met Too Good to Go hebben we in 2023 zo’n 28.000 gerechten gered. dat idee verre van concreet, omdat het zo complex is: hoe stockeren we die schelpen, hoe verschepen we ze, enzovoort. We kunnen zo’n schelpen geen twee weken laten staan in een restaurant, natuurlijk.”

au-vent, laten we naar Lunch Garden gaan. En ja, de vol-au-vent is zelf ook mijn favoriet in onze restaurants. Goed klaargemaakt, met een vidé en krokante frietjes: dat vind ik echt een winnaar.”

Gaat u ook zelf regelmatig in de restaurants eten?

De Ideale Wereld spot al eens graag met het Lunch Garden-concept. Kunt u daarom lachen?

“Absoluut, soms ga ik als CEO, soms als klant met het gezin. Dan probeer ik incognito te gaan, maar dat lukt bijna niet meer. (lacht) Dicht bij de mensen staan is, zeker voor een bedrijf als Lunch Garden, cruciaal. Want wie ziet onze klant? Onze mensen in de restaurants. En als die mensen zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen en volledig achter ons concept staan, dan zullen ze dat uitstralen.”

Corona zorgde ervoor dat bioscopen opeens zware concurrentie kregen van streamingdiensten. Waren jullie uitdagers de takeaways die opeens heel populair werden?

“Vroeger was onze grootste concurrent de frigo bij de mensen thuis. Vandaag moeten we vooral kijken naar de fastfoodsector die heel sterk aan het evolueren is. Daarnaast komen er ook veel spelers bij die zich op één product focussen: Belchicken bijvoorbeeld, of de spaghetti’s van Bavet. En dan is er nog de markt van de maaltijdboxen, die totaal nieuw en hyperagressief is. In dat complexe concurrentielandschap willen wij vooral blijven doen waarvoor we bekendstaan: onze liefde voor Belgische klassiekers omzetten in de best mogelijke producten. We willen dat mensen blijven zeggen: we hebben goesting in een vol-

“Maar natuurlijk, ik vind die filmpjes hilarisch. Een beetje zelfrelativering is altijd goed. Bovendien toont het hoe relevant we als concept blijven. We zijn een begrip. En wordt er gehamerd op iets waar al zo vaak op gehamerd is? So be it. Ja, wij zijn volks, maar in de meest positieve interpretatie van het woord.”

Hoe het begon Het zaadje voor Lunch Garden werd geplant in 1966, toen men het idee kreeg om naast de GB-winkels een cafetaria te bouwen. Intussen had ook de winkelketen Sarma-Nopri eigen zelfbedieningsrestaurants. Toen die laatste werden overgenomen door de moedermaatschappij van GB, smolten de twee restaurantconcepten samen tot Lunch Garden. De succesformule blijft tot op vandaag ongewijzigd: zelfbediening, seizoensgerechten en warme en koude maaltijden.

Never change a winning team.

Smart Fact.

Naar welke andere managers kijkt u op?

“Ten eerste Ilham Kadri van Solvay, een ongelooflijk knappe professional.

Ik heb haar tien jaar geleden ontmoet bij Lunch Garden en was toen al onder de indruk van haar gedrevenheid.”

“Ten tweede Marc Coucke, een man die met hart en ziel onderneemt en risico’s durft te nemen. Een type dat ook in de Lunch Garden zou gaan eten? Inderdaad, we zullen hem eens uitnodigen.” (lacht)

Vlaanderen versus Wallonië Lunch Garden mag dan bekendstaan om zijn Belgische klassiekers, er blijken wel degelijk nuanceverschillen te bestaan tussen beide landsdelen. Zo wordt de brunchformule alleen in Vlaanderen aangeboden, omdat Walen liever langer uitslapen.

Ook qua smaak zijn er verschillen: zo is in Wallonië choucroute een heuse bestseller, terwijl de Vlaming daar niet erg warm voor loopt. Die is dan vooral weer te vinden voor stoverij.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ONTDEK EEN CONNECTIE DIE VERDER GAAT DAN WOORDEN DEZE VALENTIJNSDAG. Deze unieke chocolade geschenkdoos overstijgt een eenvoudige zoete traktatie; het is een prachtige weerspiegeling van gedeelde momenten. Stem jullie harten op elkaar af en geniet van de intieme connectie van 'jij en ik,' verrijkt door de kunst en weelde van deze bijzondere samenwerking tussen de Belgische papierkunstenaar Margaux Baert en GODIVA. Exclusief verkrijgbaar in beperkte genummerde oplage in onze boetiek op de Grote Markt in Brussel.

Let lo ve b l os s om.

Verse frieten Geblancheerd

Introducing “Pomfresh”:

Duurzaam Gemak voor Jouw Keuken Krieltjes Voorgekookt

Bij Pomfresh geloven we in een wereld waar gemak en duurzaamheid hand in hand gaan. Ons nieuwe merk van voorgegaarde aardappelen is ontworpen om jouw drukke levensstijl te ondersteunen zonder concessies te doen aan het milieu.

Gemak en Tijdswinst • •

Voorgegaard en Klaar: Onze aardappelen zijn al gekookt en klaar om te gebruiken.

Geen gedoe meer met schillen, snijden of koken. Je bespaart kostbare tijd in de keuken.

Veelzijdigheid: Pomfresh biedt een breed scala aan aardappelproducten, van hele aardappelen tot gesneden varianten zoals frietjes, blokjes en schijfjes. Gebruik ze voor je favoriete gerechten, van ovenschotels tot salades.

Schijfjes Voorgekookt

Duurzaamheid en Verantwoordelijkheid • • •

Lokaal Geteeld: Onze aardappelen worden lokaal geteeld, waardoor we de ecologische voetafdruk minimaliseren.

Verpakking: We streven naar minder plastic en minder afval.

Energiezuinig: Onze productiefaciliteiten zijn uitgerust met energiezuinige technologieën om onze impact op het milieu te verminderen.

Ons Assortiment • •

French fries: Onze heerlijke frietjes zijn perfect knapperig en klaar om te bakken.

Baby potatoes - Wedges: Voorgegaarde aardappelen in verschillende vormen: babyaardappelen, blokjes, schijfjes en meer.

Samen voor een Groenere Toekomst Bezoek onze website op www.pomfresh.be en ontdek hoe gemakkelijk duurzaamheid kan zijn. Jouw partner in culinair gemak en milieubewustzijn!

Extra info nodig, contacteer ons vrijblijvend: Paul-Andre.torrelle@warnezpotatoes.be

Partjes Voorgekookt

Provencaalse kruiden

Spicy pepper

PLANT BASED SUCKS

...TOCH?

De culinaire beleving bij Belgocate-

Wat we vandaag eten bepaalt

Onze troef op het gebied van

ring is gebaseerd op 4 basisprinci-

onze gezondheid van morgen.

diversiteit en inclusie.

pes: smaak, plezier van onze gasten,

Het welzijn van onze gasten is onze

Bij ons is iedereen welkom. Onze vi-

respect voor hun voedingskeuzes

grootste prioriteit. Niet alleen op het

sie op catering is verre van dogma-

en ons engagement op het vlak van

vlak van voedselveiligheid en ook

tisch. Inclusief en open voor alle ge-

duurzaamheid. Van hieruit ontstaat

naar sensibilisering en het dagelijks

meenschappen, vereisten en dieet

een oneindige waaier aan culinaire

aanbieden van gezonde voeding.

voorkeuren. We verwelkomen met

mogelijkheden waarmee onze chef’s

Het maakt deel uit van een breder

dezelfde passie alle gasten die lek-

elke dag opnieuw en met de nodige

maatschappelijk belang: we feed

ker willen eten: of je nu vegan, vege-

nieuwsgierigheid en creativiteit aan

the future. Onze recente erkenning

tariër, meat-lover of flexitariër bent.

de slag gaan.

doormiddel

EcoVadis

Bij ons vind je het gerecht dat bij jou

van

ons

PLATINUM* certificaat bewijst hoe Ons plantaardig aanbod:

past.

ver wij hierin staan als bedrijf.

proef het verschil!

People, food, culture

De eenvoud en de puurheid van het

We zijn vakmensen. Wij zijn smaak-

koken met seizoensgebonden, loka-

makers. We brengen beleving, en

le producten en ingrediënten zijn de

vooral we brengen mensen samen.

essentie van ons vak. Een uitdaging

Op een traditionele en oprecht

die elke dag opnieuw wordt aange-

duurzame manier, als één van de

gaan in onze restaurants. Meer dan

weinige op de Belgische catering

90% van onze groenten, vlees en vis

markt.

komen uit lokale sourcing* en dat smaak je. Ook in onze plantaardige

*Belgocatering heeft de prestigieuze

gerechten is dit een enorme troef,

EcoVadis PLATINUM Score van 84%

waardoor we zelfs de meest scepti-

behaald, wat ons in de top 1% plaatst

sche gasten kunnen overtuigen.

van alle duurzaamste bedrijven we-

WANT TO TALK?

Advertentie Focus_DRUK.indd 1

w

reldwijd. Deze opmerkelijke erkenning BEDRIJFSCATERING, RETAIL EN EVENEMENT Sales contact: +32 499 65 02 02 info@belgocatering.be - www.belgocatering.be

omvat ons engagement op het vlak van

milieuverantwoordelijkheid,

arbeids- en mensenrechten, ethiek en duurzaamheid.

8/02/2024 17:25

De digitale keten

Fokus-online.be 16

Van stal tot supermarkt: blockchain maakt toeleveringsketen transparant

E

De weg van veld tot vork wordt steeds complexer en minder doorzichtig, en dat terwijl de consument net meer wil weten over de afkomst, kwaliteit en veiligheid van zijn voeding. Dergelijke informatie kan de blockchain-technologie, die we oorspronkelijk kennen uit de wereld van de cryptocurrency, in kaart brengen.

Dat stelt Kurt Callewaert, Valorisation Manager Digital Transformation bij HoWest: “Eenvoudig gezegd is blockchain een manier om transacties veilig en gedecentraliseerd vast te leggen en te delen. Dat betekent dat een stuk fruit van bij de buitenlandse kweker, over de verpakker en transporteur, tot in de lokale supermarkt mee gevolgd kan worden.”

Met heel wat voordelen tot gevolg. “Dankzij die digitale tracering kan men sneller reageren bij eventuele voedselveiligheidsrampen”, zegt Callewaert. “Vandaag duurt

Cedric Paquet Royal Belgian Caviar

Hoe komt het dat er Belgische kaviaar bestaat?

Door Kim Beerts en mals stukje vlees of schuimend flesje bier: steeds vaker onthult een QR-code waar het product precies vandaan komt. Blockchain vindt zijn weg naar de voedingssector, om er de - vaak complexe - keten in beeld te brengen en te strijden voor het hart van de consument.

3 Vragen aan...

het een paar weken voor men kan vaststellen waar een contaminatie gebeurde, terwijl via blockchain meteen alle informatie beschikbaar is.”

Enkel intern De voedingsindustrie begon de voorbije jaren voorzichtig te experimenteren met blockchain. Zo pakte supermarktketen Carrefour in 2018 als eerste Europese retailer uit met ‘transparante kip uit de Auvergne’, waarbij een blockchain-systeem de hele toevoerketen in kaart bracht, en deed bierbrouwer AB InBev in 2020 iets soortgelijks door de gerstboeren in NoordFrankrijk digitaal te verbinden met een Antwerpse mouterij en de Leffe-brouwerij in Leuven. Ook bij de Belgische retailer Colruyt Group liep in 2022 een blockchainproject dat het bio-varkensvlees van kweker tot koeltoog volgde.

Anders dan bij Carrefour, waar de klant de keten mee kon volgen door een QR-code op de verpakking te scannen, gebruikte Colruyt de blockchain-data enkel voor interne doeleinden. Nochtans kan die hogere traceerbaarheid voor een betere klantrelatie zorgen. “Het korte keten-verhaal kan

gestaafd worden met data”, zegt Callewaert.

“De retailer kan dus geloofwaardig aan storytelling doen en het lokale, ecologische karakter van het product onder de aandacht brengen of uitpakken met de authenticiteit ervan: het gaat om échte Zeeuwse mosselen, échte ham uit Ganda… Eerlijkheid is gegarandeerd, want de data zijn voor iedereen zichtbaar en bijna onmogelijk te hacken, omdat ze niet op één locatie worden opgeslagen.”

Geen pioniers Hoewel er enkele succesvolle testcases werden doorlopen, gaat de ‘blockchain-bal’ toch niet volledig aan het rollen. Ook niet bij Colruyt Group. “We geloven zeker in de technologie en denken graag mee bij initiatieven van onze leveranciers, maar zelf pionieren doen we niet. We gaan niet actief op zoek naar nieuwe cases om blockchaintoepassingen te implementeren”, vertelt persverantwoordelijke Paulien Kurris die als reden aangeeft dat er nog te veel uitdagingen zijn. “Het is bijvoorbeeld niet eenvoudig om draagvlak en eenheid te creëren bij alle partners in de keten, terwijl dat noodzakelijk is om zo’n implementatie succesvol te maken.”

“Onze markt is redelijk conservatief. We delen niet graag alle data open en bloot”, merkt ook Callewaert op. “Nochtans zou de leverancier daarbij winnen. Stel dat die voortaan álle data zou zien en niet, zoals nu nog vaak het geval is, alleen die van de vorige schakel in de keten, dan ontstaat er veel kennis waarop hij kan inspelen.

Weet de vleesverwerker bijvoorbeeld dat de dieren gestresseerd waren? Dan kan hij het vlees voor andere doeleinden verwerken. En weet de veehouder dat de consument klaagt over het vetgehalte?

Dan kan hij anders gaan kweken.”

Bovendien kunnen meer data ook zorgen voor meer voorspellingen, zegt hij. “Met de hulp van AI zal men kunnen anticiperen en fouten vermijden. Kortom, data delen is communiceren, en dat komt uiteindelijk de werkwijze en de kwaliteit ten goede.”

“Bij kaviaar denken we traditioneel aan Iran of Rusland. Maar sinds de steur een bedreigde diersoort is en er een verbod heerst op wildvangst, worden de steuren gekweekt in aquacultuur en zijn ook Europese landen begonnen met de productie van de lekkernij. Joosen-Luyckx Aqua Bio is als enig Belgisch bedrijf mee op de kar gesprongen, eerst door speciale steurvoeding te ontwikkelen en vervolgens door ook zelf steur te kweken.”

Waarom speelt de korte keten een belangrijke rol?

“We zetten in op kaviaar op maat.

Dat is eerder uitzonderlijk in de kaviaarwereld. Normaal wordt kaviaar in grote moederblikken geproduceerd. Het is de handelaar, en dus niet de producent, die per klant de gewenste hoeveelheid uit de blikken schept. Dit leidt tot kwaliteitsverlies, door oxidatie en door kneuzing van de breekbare eitjes. Daarom pakken wij het anders aan: door rechtstreeks aan de klant te verkopen in de gewenste hoeveelheid, zonder tussenhandelaars, bieden we een sterkere kwaliteit.”

Wat maakt Royal Belgian Caviar duurzaam?

“De wilde steur is enorm bedreigd in de Kaspische Zee regio door overbevissing, vervuiling en stroperij. Aquacultuur maakt wildvangst overbodig. Bovendien hebben we in ons centrum een uniek filtersysteem waardoor we 97 procent van ons water hergebruiken. De overige 3 procent gaat naar bedrijven die er landbouwmeststoffen van maken.

We kunnen echt spreken van een circulair en duurzaam verhaal.”

Official Partner Officiële Partner Partenaire Officiel

Fier om melk te drinken die lekker smaakt Ik heet Camélia en ben 7 jaar. Als Fairebel-fan ben ik heel fier.

Fier op de melk die het eten van mijn mama oh zo lekker maakt. Fier om melk te drinken die echt goed voor mij is, maar ook voor de landbouwers! Ook jij kan fier zijn op de melk die je koopt.

Ontdek mijn video

Camélia

Fairebel-drinker

WELKOM IN ONZE FAIRE WERELD

Export en import

Fokus-online.be 18

Maken of kraken: haalt de Belgische voedingsindustrie het?

Door Tuly Salumu

D

e boomende voedingsindustrie is een echte sterkhouder in de Belgische bedrijfswereld.

Maar taksen, oorlogen en de klimaatverandering zetten die groei steeds meer onder druk. Zit de sector op een breekpunt of op een kantelpunt?

“Small country, great food.” Met die simpele slogan promoot het merk food.be Belgische voeding in de wereld. Met succes: ondanks haar geringe omvang is België een echt kruispunt in de Europese voedsellogistiek.

Van chocolade over bier tot aardappelen: Belgische producten worden dankzij tal van handelsovereenkomsten gretig afgenomen.

Er wordt vooral uitgevoerd naar landen binnen de Europese Unie, al is er tegelijk een voortdurende zoektocht naar het openen van nieuwe markten. Zo zit sinds kort ook de export naar Australië in de lift.

Oekraïne is volledig weggevallen als exportgebied sinds de start van het conflict met Rusland.

— JURGEN DUTHOO WARNEZ POTATOES

“Onze producten worden wereldwijd erkend als innovatief en van de hoogste kwaliteit”, zegt Aurélie Gerth, woordvoerster bij Fevia, de federatie van de Belgische voedingsindustrie. “De groei van dit succesvolle exportverhaal is echter een dagelijkse uitdaging voor onze bedrijven. De concurrentiekracht van de voedingsindustrie in België staat behoorlijk onder druk en sommige buitenlandse concurrenten worden beter ondersteund door hun overheden.”

Oorlogen niet de grootste boosdoener De donderwolk boven de Belgische voedingssector wordt veroorzaakt door verschillende factoren. De oorlogen in Oekraïne en Palestina verstoren de toeleveringsketens, direct door onderbrekingen en vertragingen, maar ook indirect door hogere grondstof- en verpakkingsprijzen. “Heel de keten draagt daar de gevolgen van”, zegt Jurgen Duthoo, exportverantwoordelijke bij aardappelbedrijf Warnez Potatoes.

“Als onze vaste kosten stijgen, moeten we die doorrekenen aan onze retailers. Dat leidt dan weer tot duurdere producten in de winkel.”

Daarnaast vallen sommige afzetmarkten volledig weg. “Een deel van onze verpakte producten voerden we uit naar Oekraïne”, zegt Duthoo. “Dat exportgebied is volledig weggevallen sinds de start van het conflict met Rusland. Onze zeevrachten lijden

dan weer onder de aanvallen van Houthirebellen op handelsschepen in de Rode Zee. Met opnieuw een impact op de prijs, wat nefast is op de toch al zeer prijsgevoelige voedingsmarkt. Als de eindprijs per kilo stijgt, beperkt dat onze verkoopkansen.”

Warnez Potatoes is niet het enige bedrijf dat is getroffen. Ook diepvriesreuzen als Ardo en Agristo voelen de druk.

In zakenkrant De Tijd waarschuwden ze eerder dit jaar dat de hogere voedingsprijzen niet meer zullen verdwijnen. Behalve geopolitieke crisissen worstelt de sector immers met nog meer uitdagingen. De stijging van de containerprijzen bijvoorbeeld, die volgens Fevia bijna alle scheepvaartroutes indirect beïnvloedt. “Maar de recurrente factor met de grootste impact op de voedselproductie is de klimaatverandering”, zegt Gerth.

“Die heeft overal ter wereld verwoestende gevolgen, ook voor de lokale productie.”

Lokale producten promoten Of de toekomst de voedingssector zal maken of breken, is koffiedik kijken.

Veel hangt af van hoe bedrijven met de nieuwe uitdagingen om zullen gaan.

Fevia ziet alvast heil in de versterking van de verduurzaming en lokale verankering van de sector, waarvoor ze een roadmap heeft geschreven.

Hiermee wil ze het aandeel van lokale grondstoffen in de productie van voeding en dranken verhogen, alsook nieuwe initiatieven rond lokale landbouw in de

Door de productie van onze bedrijven in België te houden, beschermen we ons tegen geopolitieke onzekerheden.

— AURÉLIE GERTH FEVIA

voedingsindustrie promoten. “Onze bedrijven hechten veel belang aan lokale productie en proberen daarom, waar mogelijk, de toeleveringsketens zo kort mogelijk te houden”, aldus Gerth. “Wij proberen dat nog te versterken. Door de productie van onze bedrijven in België te houden, beschermen we ons ook tegen geopolitieke onzekerheden en het is ook een manier om de welvaart voor onze samenleving lokaal te verankeren en te garanderen.”

Al is daar ook meer ondersteuning vanuit de overheid voor nodig. “Vanuit Fevia overleggen we met beleidsmakers en pleiten we voor betere voorwaarden om onze voedingsbedrijven te laten floreren”, zegt Gerth.

Tanja Van Poecke Melkveehoudster

“Willen we voor ons voedsel afhankelijk zijn van China of Rusland? Nee toch?”

Eind januari kwamen de boeren in ons land massaal op straat. Het protest leek uit het niks te komen, maar is eigenlijk het resultaat van jarenlange frustraties. Wat zijn nu eigenlijk de grote problemen waar boeren tegenaan lopen? Wat willen ze van de overheid? En hoe kan de gewone consument helpen? Melkveehoudster Tanja Van Poecke uit Laarne en Els Vanhove van veevoederfabrikant LambersSeghers leggen uit.

“Landbouw is zo ongeveer de enige sector in België waar de wet van vraag en aanbod niet geldt”.

Tanja is er stellig van overtuigd: in ongeveer alle sectoren bepaalt het spel van vraag en aanbod de marktprijs, behalve in de landbouw. “Normaal heb je je kosten en daar bovenop neem je een marge. Wel, voor ons telt dat niet.

Alle winst in onze branche gaat naar de retail en naar alle tussenschakels. De boer houdt quasi niks aan zijn werk over. In België is het verboden om met verlies te verkopen. Voor één sector is daar een wettelijke uitzondering op.

Inderdaad: de landbouw.”

Els Vanhove Adviseur Lambers-Seghers

“Een boer zonder grond is als een schrijnwerker zonder zaag” Die impasse lijkt moeilijk te doorbreken. Tanja en haar man Steven sloten zich enkele jaren geleden aan bij Fairebel, een coöperatieve die door de boeren zelf werd opgericht en die hen een eerlijke prijs voor hun melk garandeert. Alle beetjes helpen, maar dan nog blijft boeren hard werken voor weinig geld. En niet alleen de prijszetting speelt de boer parten. Els: “Boeren zien voortdurend hun gronden verdwijnen naar Natuurpunt en Agentschap Natuur en Bos, die stevig gesubsidieerd worden door de overheid. Ook de industrie ligt voortdurend op vinkenslag. En een boer zonder grond, is zoals een schrijnwerker zonder zaag: die kan niks meer doen. Daar bovenop komt dan nog een berg administratieve verplichtingen en reglementen, tot in het absurde. Alles wordt opgelegd vanuit Brussel en Europa. Boeren moeten bijvoorbeeld 4% van hun gronden laten braak liggen, zelfs de dagen wanneer ze moeten zaaien en oogsten liggen vast.”

“Ah ja, de kalenderlandbouw”, knikt Tanja. “Je moét verplicht op bepaalde data bepaalde gewassen zaaien op je veld, ook al laat het weer dat totaal niet toe. Doe je dat niet, volgen zware boetes én minder subsidies. Dat zijn beslissingen van ambtenaren die nog nooit een koe van dichtbij hebben gezien.

Landbouw is een kwestie geworden van papieren invullen en vinkjes zetten. En oh wee als je een vinkje vergeet, de boetes zijn gigantisch.

Men heeft het bijvoorbeeld ook voortdurend over de overbemesting die het grondwater vervuilt. Maar ook heel veel huishoudens lozen hun afvalwater nog steeds in de gracht en niet in een riool. En ook lang niet al het water dat in de riolering belandt, gaat naar een waterzuiveringsstation. Dus ligt die vervuiling dan aan de landbouw of aan de logge overheid?”

van Rusland, China of Argentinië afhankelijk zijn? Nee toch? Belgisch voedsel heeft de allerhoogste kwaliteit van heel de wereld.

Nergens wordt dat zo gecontroleerd als hier. Maar laat in godsnaam de boer ook nog eens boer zijn.

Met het huidige stikstofbeleid geraakt een boer nauwelijks nog aan vergunningen, ondanks dat er al 15 jaar emissiearme stallen worden gebouwd. Het is dus niet verwonderlijk dat maar 13% van de boeren zicht heeft op een opvolger. Als we zo doorgaan, zijn we de landbouw binnenkort kwijt.

En een boer die verdwijnt, dat is definitief. Landbouwers doen ook al zoveel aan innovatie: luchtwassers, zonnepanelen, windmolens, mest omzetten naar energie… Kunnen we dan boer en industrie alstublieft op een gelijkwaardige wijze behandelen?”

“Er is enorm veel misinformatie rond landbouw”, zucht Els. “Dat komt omdat niemand nog weet waar vlees of melk vandaan komen.

Dat voedsel komt niet uit de lucht vallen, maar is het werk van onze landbouwers. Een voorbeeld: veel mensen denken dat er in ZuidAmerika ontbossing is omdat onze landbouw soja vraagt als veevoeder.

Dat klopt niet, in veevoeding wordt sojaschroot gebruikt, een restproduct van sojadrankjes en soja-olie. Het idee leeft bijvoorbeeld ook dat we met minder landbouw zouden kunnen in België, maar het aandeel export buiten Europa is eigenlijk héél klein. Quasi alles wat onze boeren produceren, wordt in Europa opgegeten.”

“Ik hoop ook dat de consument dat beseft”, zegt Tanja. “Daarom een oproep: koop Belgische landbouwproducten, aan een eerlijke prijs. Fairebel is daar een mooi voorbeeld van. Want bij Fairebel heeft iedere schakel in de keten een eerlijke marge en daar begint alles mee. En voor de rest hoop ik dat ook de politiek eindelijk door heeft wat de échte waarde is van ons vak.”

Met uitsterven bedreigd Landbouw is dus een strategische sector is die eigenlijk beschermd zou moeten worden, zegt Els. “Willen we voor onze voedselvoorziening

Lambers-Seghers is een veevoerbedrijf dat sterk inzet op innovatief onderzoek, bijvoorbeeld naar eiwitvervangers, methaanreducerende supplementen en nieuwe grondstoffen.

De voeding wordt op maat van de landbouwer geproduceerd, maar het bedrijf staat zijn klanten ook bij in het omgaan met de steeds complexere regelgeving.

Smartlist • Supermarkt 2.0

Fokus-online.be 20

Shoppen buiten de (winkel)lijntjes Vergeet weerspannige winkelkarretjes, drukbevolkte rayons of lange aanschuifrijen aan de kassa. Er duiken steeds meer alternatieven op voor het wekelijkse bezoek aan de supermarkt. Van boerenmarkten, over online ‘restjesverkopers’, tot de kruidenier 2.0: waar vinken we straks ons boodschappenlijstje af?

Door Kim Beerts

Overschotjes kopen

Bij de boer

In de buurt

Wie winkelstress wil vermijden én geen voedsel wil verspillen, kan vanuit zijn luie zetel op ‘restjesjacht’.

Zo is er ‘‘Too Good To Go’’, een app waarop lokale handelaars dagelijks aangeven welke producten op overschot zijn. Omdat het gaat om voedsel dat anders in de vuilnisbak zou belanden, wordt het steeds aan een verlaagde prijs aangeboden. Wie vooruit wil plannen, kan bij de online supermarkt ‘Foodello’ terecht: die biedt producten aan die de supermarkt niet haalden door een krappe houdbaarheidsdatum of een drukfout op de verpakking. Er worden restpartijen van voedselproducenten opgekocht en met korting aangeboden. Van een win-win gesproken.

Van het veld rechtstreeks naar het vork? Bij steeds meer boeren kan u met de boodschappentas langsgaan. Sommigen plaatsen automaten op hun erf of baten een eigen hoevewinkel uit, anderen bieden hun producten dan weer aan in biowinkels of via platforms als de Buurderij.

Websites als rechtvanbijdeboer.be en biomijnnatuur.be verzamelen al die lokale verkooppunten. Wie nog meer voeling met zijn eten wil, kan op zogenaamde zelfplukboerderijen terecht. Daar mag u – in ruil voor een vast bedrag – elke week eigenhandig een portie groenten en fruit oogsten. Voor wie de handen liever niet vuil maakt, is er dan weer een groenteabonnement dat de landbouwer zelf samenstelt.

Vroeger had men in elk dorp, naast een bakker en een slager, wel een kleine kruidenierszaak. Die lijkt vandaag misschien verdwenen tussen alle grote retailreuzen, maar er zijn de voorbije jaren wel enkele alternatieve buurtwinkels in de plaats gekomen. Zij focussen vaak op duurzaamheid en fairtrade. Zoals de verpakkingsvrije winkels, waar u zero waste kunt shoppen door eigen dozen, potten en zakjes te vullen met lokaal geteelde, ecologische producten. Ook in een Samenwinkel liggen er vooral ecologische en ‘faire’ producten in de winkelrekken. In deze coöperatieve winkels, gedragen door een groepje burgers, staat niet de winst, maar wel het lokale, duurzame ondernemerschap centraal. Kortom, een winkel van en voor de buurt.

Naar de markt

Scrollen & shoppen

Kassaloos winkelen

Wie inkopen doet op de markt krijgt er gegarandeerd een portie sfeer en sociaal contact bij. Doe een praatje, geniet van de proevertjes en vul ondertussen de boodschappenmand met een divers aanbod verse voedingswaren. De klassieke markten mogen dan misschien wat op hun retour zijn, er duiken steeds meer hippe, alternatieve tegenhangers op om hun plaats in te nemen: mini-marktjes, exotische markten, avondmarkten, boerenmarkten of niche-markten waarop men alleen maar handgemaakte of streekproducten aanbiedt.

Alles kan, zolang het eerder ‘hipster’ dan ‘bomma’ uitstraalt.

Wat ook helpt: die ‘markten 2.0’ vinden meestal tijdens het weekend plaats, waardoor de drukke tweeverdiener er gemakkelijker halt houdt.

Online shoppen is here to stay. En dat is voor onze wekelijkse boodschappen niet anders. Van ons dagelijkse brood tot een culinaire uitspatting: u koopt het met één simpele klik online. Dat kan bij de vertrouwde supermarkt – alle grote spelers hebben e-shops – maar ook bij een gespecialiseerde foodretailer. Zo is er de online supermarkt-app Crisp, waar u seizoensgebonden producten koopt en aan huis laat leveren, de verpakkingsloze webwinkel van Pieter Pot die boodschappen levert in glazen potten of de bio-webshop eFarmz, een heuse online boerenmarkt. En wie iets vergeten is, kan altijd nog een online maaltijdbezorger zoals Deliveroo, TakeAway of UberEats langs de bakker, slager of buurtsuperette sturen.

De kassa sterft straks misschien een stille dood, want door tal van scan & pay-oplossingen kunnen we op veel plekken al gewoon zonder. Amazon pionierde enkele jaren geleden met Amazon Go, de supermarkt waar boodschappen automatisch afgerekend worden, en die technologie wordt sindsdien ook in ons land getest. Supermarktketen Colruyt deed een proefproject, Albert Heijn lanceerde enkele AH to go-foodmarkten in bedrijven, en in Zaventem opende onlangs de eerste Carrefour BuyBye, een onbemande winkel vol koelkasten, camera’s en AI. Ook kleinere ondernemers sprongen op de kar. Zo heeft het Belgische Para Ti al vier vestigingen waar u – dankzij de automatische afrekentechniek – gewoon met uw producten naar buiten mag lopen.

Food Aflevering 28

Een gezonde loopbaan in de voedings- en horecasector Beluister nu de nieuwste Fokus Podcast-aflevering.

21 #FokusFood

Brand Report

Duurzaam en flexibel: particuliere bezorgers brengen boodschappen aan huis

I

n deze drukke e-commercetijden rijden er massaal veel koeriers rond, met een nefaste impact op verkeer en milieu tot gevolg. Steeds meer supermarkten kiezen voor een groenere oplossing: in plaats van een extra bestelwagen de baan op te sturen, laten ze boodschappen leveren door particuliere bezorgers uit de buurt.

Om tijd te besparen na een hectische werkdag laten steeds meer mensen hun boodschappen thuis leveren. Je bespaart er heel wat tijd mee, maar lief voor het milieu zijn al die leveringen aan huis niet. Ze worden immers gebracht door bestelwagens die speciaal voor jou uitrijden, en zo zorgen voor extra druk op het verkeer.

Maak gebruik van het verkeer dat zich toch al op de baan bevindt.

“Tegen 2030 zouden er door e-commerce liefst dertig procent meer bestelwagens op de baan rijden”, zegt Sacha Buyck, countrymanager bij thuisbezorgingsplatform Shopopop. “Dat is gigantisch. Daarom zijn we op zoek gegaan naar een duurzaam en sociaal verantwoord alternatief dat geen nieuwe wagens uitstuurt maar gebruik maakt van het verkeer dat zich toch al op de baan bevindt. We hebben het klassieke idee van bezorgingen vanuit een magazijn met bestelwagens helemaal omgegooid.”

“Het is een heel persoonlijke manier van leveren”, zegt Buyck. “Klassieke bezorgdiensten zijn vaak gehaast, bij crowdshipping draait het net rond particulieren die tijd hebben om een praatje te doen met de klant. De bezorgers hebben een wisselend profiel: van jongeren die een centje willen bijverdienen tot gepensioneerden die het zien als een vorm van sociaal contact. In de Benelux hebben al duizenden mensen een levering gedaan.”

Een pakje en een praatje

Het concept is in opmars, vooral bij supermarkten: in België zijn grote spelers als Carrefour, Colruyt en het Waalse Cora al ingestapt. “Voeding kan geen hele dag in de auto blijven liggen”, aldus Buyck. “Het eten moet snel worden bezorgd en het liefst in een tijdsvenster dat de klant kiest. Dat maakt thuisleveringen heel complex voor de sector. Crowdshipping sluit daar perfect op aan, dankzij het grote bestand van chauffeurs die zich overal in het land bevinden.

Binnen de drie uur kan een bestelling geleverd worden én in het tijdsvenster dat de klant wil. Tegelijk zitten de particuliere bezorgers niet per se op een leveringsopdracht te wachten, dus als er geen bestellingen zijn, zijn er ook geen kosten. Dat maakt het zeer schaalbaar en flexibel.”

De nieuwe bezorgdienst vormt de schakel tussen de particuliere bezorger en de retailer, die voor zijn leveringen helemaal wordt ontzorgd. Het systeem komt overgewaaid uit Frankrijk en draait rond ‘crowdshipping’. Een netwerk van betrouwbare particuliere bezorgers gebruikt de vrije ruimte in hun wagen om boodschappen bij klanten te leveren, in ruil voor een vergoeding, zowel in de stad als op het platteland. De bezorger in kwestie pikt, op weg naar het werk of naar huis, de boodschappen op en levert ze bij de klant. Hiervoor moet hij een minimale omweg maken. Dat is niet alleen duurzamer maar ook sociaal verantwoord.

Binnen de drie uur kan een bestelling worden geleverd.

Meer over.

Shopopop is een duurzaam en sociaal verantwoord netwerk van betrouwbare particuliere bezorgers die, in ruil voor een vergoeding, de vrije ruimte in hun wagen gebruiken om bestellingen bij klanten te leveren.

SACHA BUYCK COUNTRYMANAGER

Twin Transformation Digitalisering & Energie

info@rbk.nl +31 (0)570 – 680100 www.rbk.nl RBK Group

Dé partner op het gebied van automatisering, bouw & verbouw en milieuvraagstukken voor de foodindustrie. Met onze integrale aanpak zorgen wij dat u het verschil maakt ten opzichte van uw concurrenten!

RBK FOOD AUTOMATISERING ERP MES & MOMS OEE WMS PLC/Scada

Bekijk onze video: The new plant.

RBK FOOD PROJECTS Logistiek Architectuur Electrotechniek Werktuigbouw Koudetechniek

Bezoek ons op de Anuga Food Tec Beurs 19 t/m 22 maart 2024 08.1 standnummer A-029.

Nieuwe productielocatie voor vleesalternatieven.

Nawoord

Fokus-online.be 22

Olivier Maillet

Alcoholvrij bier: niet langer het kleine broertje Er duiken steeds meer non-alcoholische drankjes op in de winkelrekken en op café. Deze maatschappelijke trend kunnen we niet meer over het hoofd zien. Consumenten hebben wel een belangrijke eis: ze willen niet inboeten op smaak en beleving. Daarom nemen wij alcoholvrij bier heel serieus.

B

ier is bij uitstek een inclusief product – van fruitig tot zuur, over pils en speciaalbier – waar mensen uit alle geografische gebieden en socioeconomische groepen van genieten. Als ’s werelds grootste brouwer blijven we continu inzetten op innovatie om ons aanbod uit te breiden en groei te ondersteunen. We zijn in dit opzicht zeer attent voor de veranderende wensen van consumenten, want zij bepalen hoe we onze categorie laten evolueren. Door in te zetten op een alcoholvrij biersegment bieden we een antwoord op de huidige consumentenvraag naar meer variatie.

In het vorige decennium opende onze brouwerij de markt van alcoholvrij bier. Vandaag bieden we in België reeds acht alcoholvrije varianten van onze biermerken aan. Die hebben de grondslag gelegd om innovatie in het alcoholvrije segment toe te laten, en we zijn ervan overtuigd dat hiermee de weg naar nog meer innovatie in de toekomst werd opengesteld.

Bier bestaat al sinds mensenheugenis, en consumenten zijn gepassioneerd door hun favoriete biermerken. De inspanningen die we leveren in de ontwikkeling van alcoholvrij bier zijn gericht op het streven naar varianten

die qua smaak en beleving zo nauw mogelijk aansluiten bij hun alcoholhoudende varianten. Onze brouwerij heeft doorheen de jaren sterk geïnvesteerd in de verfijning van het brouwproces van alcoholvrije bieren, en deze alcoholvrije brouwprocessen werden in ons Global Innovation and Technology Center (GITEC) in Leuven ontwikkeld.

Het brouwproces brengt innovatie, passie en vakmanschap samen. Elke bierervaring - met of zonder alcohol - start met eenvoudige, natuurlijke ingrediënten: water, mout, hop en gist. Deze komen doorheen het brouwproces samen om een smaakvol brouwsel te vormen. Om de smaak, kleur en beleving van alcoholvrije bieren nauw te laten aansluiten bij het originele bier hebben onze brouwmeesters een unieke vacuümdestillatietechniek toegepast. Waar we in de beginjaren de vergisting van het bier onderbraken, laten we vandaag het bier volledig uitgisten. De alcohol wordt nadien zorgvuldig verwijderd in een vacuüm omgeving.

Via de ontwikkeling van het alcoholvrije segment beantwoorden we de vraag van de consument naar meer variatie en zetten we verder in op verantwoord alcoholgebruik. Verantwoord drinken is een belangrijk onderdeel van onze visie en we willen dat elke ervaring

Alcoholvrij bier moet qua smaak en beleving zo nauw mogelijk aansluiten bij hun alcoholhoudende varianten.

— OLIVIER MAILLET BROUWERIJDIRECTEUR VAN DE AB INBEV-BROUWERIJ IN LEUVEN

met bier een positieve is. Onze Global Smart Drinking Doelstellingen begeleiden ons het hele jaar door om de juiste keuzes te maken en onze consumenten in staat te stellen verantwoord te drinken.

BrouwerijalVerhofstede, meer dan 135 jaar Brouwerij Verhofstede, meer dan 135aljaar ambacht uit het Waasland. ambacht uit het Waasland.

Al 4 generaties lang ze natuurproducten, Al 4creëren generaties lang creëren ze natuurproducten,

waarin je passie waarin en ambacht proefteninambacht elke slok.proeft In in elke slok. In je passie 1885 gestart als bierbrouwerij, vloeide het sinds de 1885 gestart als bierbrouwerij, vloeide het sinds de jaren 60 over in het vervaardigen vanvervaardigen sterke dran- van sterke dranjaren 60 over in het

ken. Zo zag Hopjenever als eerste het lichtals eneerste werd het licht en werd ken. Zo zag Hopjenever Ontdek de verhalen achter de locatie, Ontdek de verhalen achter de locatie, productieprocessen en geschiedenis productieprocessen en geschiedenis tijdens een groepsbezoek of één van hun tijdens een groepsbezoek of één van hun opendeurdagen, zoals de opendeurdagen, zoals de Lentehappening op 27 & 28 april 2024.

Lentehappening op 27 & 28 april 2024.

Brouwerij Verhofstede Brouwerij Nieuwkerken-Waas | 03 Verhofstede 775 74 84 Nieuwkerken-Waas | 03 775 74 84 www.brouwerij-verhofstede.be www.brouwerij-verhofstede.be

het erkend door VLAM als streekproduct. het erkend door VLAM alsTalloze streekproduct. Talloze recepten volgen recepten met als resultaat volgen hun met bijzonder als resultaat hun bijzonder

gamma karaktervolle jenevers, likeuren, kruidengamma karaktervolle jenevers, likeuren, kruidendranken, gins, alcoholvrije gin: Citrus 0.0% en als dranken, gins, alcoholvrije gin: Citrus 0.0% en als nieuwste product: Verhofstede Rum, gedistilleerd nieuwste product: Verhofstede Rum, gedistilleerd uit zuivere suikerrietmelasse. Uniek binnen de uit zuivere suikerrietmelasse. Uniek binnen de wereld van witte rum, zacht en evenwichtig, maar wereld van witte rum, zacht en evenwichtig, maar boordevol karakter en complexiteit. boordevol karakter en complexiteit.

Friluftsliv tussen de blueberries

“karrenmaaltijden” in de vrije natuur.

Hou je van de Scandinavische manier van leven? Ben je graag zoveel mogelijk in de buitenlucht? Buiten eten?

vijvers, een zeldzaam bos met veenmos, en, afwisselend als een lappendeken: 12 ha met blueberries.

Vanaf 1 april kun je op domein Blueberry Fields genieten van een “karrenmaaltijd” midden in de natuur, tussen de blueberry-plantages, met een oude kar en een originele schuilhut in het decor. Kies uit 8 verdoken locaties met “uitzicht van de dag”. Meerdere menu’s met blueberries in de hoofdrol, ook veggie. Een onvergetelijke eet-ervaring midden in een prachtige natuuromgeving.

Wij kiezen voor bio.

Reserveren kan vanaf 2 personen: www.blueberryfields.be .

Een groen domein met veel blauw.

Domein Blueberry Fields ligt in het verlengde van de vallei van de Zwarte Beek in Beringen.

Weg van alle drukte. Een puur-natuurpark van 22 ha met begraasde weides, verdoken

Blueberry fields is een familiale fruitproducent van blauwbessen. Vanaf vorig jaar worden de bessen verzorgd volgens de bio-normen. De blueberries krijgen de kans en de tijd om lekker te worden op het ritme van de natuur en de zon. Alle bessen worden met de hand geplukt. In de zomer zijn er elke dag verse bessen.

De natuur zien, horen en ruiken.

Over het domein lopen korte, bewegwijzerde wandelingen met verrassende infoborden. Zij vertellen je het verhaal van de blauwbes of bosbes en leren je meer over bomen. Langs hagen, beekjes, bruggetjes en vlonderpaden, onder eiken van honderden jaren oud,

op enkele meters van het leefgebied van (wilde) bijen, vleermuizen,reeën, torenvalken, everzwijnen, kraanvogels, en … de wolf.

Voor rolstoelgebruikers is er een verkorte, toegankelijke route. Tijdens de openingsuren zijn de wandelingen (zonder gids) op het domein het hele jaar door vrij toegankelijk.

Door in te zetten op biodiversiteit floreert het landschap.

VIP-wandelingen met professionele gids tussen de plantages zijn mogelijk.

Artisanale producten.

Een deel van de blueberry-oogst wordt in het bedrijf op ambachtelijke wijze verwerkt tot confituur, coulis, sap, thee, wijn, enz. Een heel gamma met verrassende smaken. Absolute aanrader: sap antioxidant power NR 1. Alle producten zijn het hele jaar door te verkrijgen in de blueberry shop en in meerdere winkels.

Of ze worden thuis geleverd via de webshop.

Schomstraat 147 3582 Beringen 011/42 52 75 Email: info@blueberryfields.be Website en webshop: www.blueberryfields.be

Multivitaminepil voor planten

3.6 ton per hectare. Zoveel meer aardappelen haalden de Belgische en Franse akkerbouwers gemiddeld de voorbije seizoenen door toepassing van een extract uit kippenveren. Aphasol, een start-up uit Dendermonde ontwikkelde deze bruine vloeibare substantie tot wat in de landbouw gekend staat als een biostimulant en gaat er sinds vorig jaar de boer mee op. Maarten Vanderstukken, plantenfysioloog bij Aphasol, probeert het ons zo eenvoudig mogelijk voor te stellen. ‘Eigenlijk gaat het om een hydrolysaat waarbij we de eiwitten zo exact geknipt hebben dat ze enerzijds door de bladhuidmondjes in de plant opgenomen kunnen worden, maar anderzijds toch nog functioneel blijven.

Hierbij hebben we natuurlijk de juiste selectie gemaakt, want het zijn specifieke moleculen in Aphasol die op een heel specifieke manier gaan interageren met het metabolisme van de plant. Daarmee stimuleren we de natuurlijke processen in een plant.’ ‘Maar op voorhand weet je niet hoe het seizoen er zal uit zien en waar de noden van het gewas juist zullen liggen.

Daarom hebben we een zo compleet mogelijk product ontwikkeld dat op een breed scala aan processen inwerkt. Wij stellen als het ware een multivitaminepil ter beschikking, de plant haalt er dan wel uit wat ze nodig heeft om te doen wat ze moet doen: groeien en bloeien’, vult Martin Van Gheluwe, verantwoordelijk voor het ontwikkelen van de markt, aan.

Van alle markten thuis Alhoewel niet nieuw, zijn biostimulanten in onze contreien nog geen gemeengoed in de landbouw.

‘Vaak was de impact van biostimulanten op de planten niet duidelijk. Onze grote commerciële kracht zit in de grote aantallen testresultaten van volleveldsproeven die we van bij de landbouwers zelf halen. De variabelen als weer, bodem, voorgaande teelt, bemesting en ziektedruk zijn in de praktijk dermate groot dat je nooit het resultaat van een paar velden mag veralgemenen maar dat je juist voor een veelheid aan data moet gaan.’ Vanderstukken verduidelijkt verder. ‘In een veranderend klimaat staan de landbouwopbrengsten steeds meer onder druk door ongewenste weersomstandigheden, denk maar aan overmatige regenval, late vorst of lange periodes van droogte. Breed werkende biostimulanten beschermen de plant op diverse manieren tegen deze stresserende condities. Zo zal een plant bepaalde moleculen uit Aphasol gebruiken als een soort anti-vriesmiddel om de bloesems te

Ceder Alloo R&D Manager

beschermen tegen late vorst. In dergelijke gevallen kan de opbrengstverhogende werking wel tot 30% bedragen. Andere moleculen stimuleren dan weer de ontwikkeling van het wortelgestel, wat de plant toelaat om diepere watervoorraden te gaan aanboren en bijgevolg beter bestand wordt tegen de als maar frequenter voorkomende langdurige droogteperiodes.

En het gaat nog verder dan dat. Deze hydrolysaten bevatten allerlei stoffen die de plant beschermen tegen de schadelijke gevolgen van bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen.’ Van Gheluwe maakt de vertaalslag naar de portemonnee van de akkerbouwer.

‘Al die processen reguleren zijn op zich het doel niet.

Maar door de plant te ondersteunen om de impact telkens zo klein mogelijk te houden en ze te stimuleren in haar groei resulteert dit finaal in een hogere en meer betrouwbare opbrengst.’

Ook wat stikstof betreft zien ze bij Aphasol mogelijkheden. ‘De voorbije jaren hebben we uitvoerig getest bij verminderde bemesting in de aardappelen- en bietenteelt. We denken dat we nu wel met zekerheid mogen stellen dat Aphasol 25% stikstofreductie toelaat zonder opbrengstverlies. De achterliggende processen zijn wat complex, maar als we de wortels van de planten stimuleren kan ons product er toe bij dragen dat de aanwezige stikstof in de bodem optimaal wordt benut. Zo draagt ons

Maarten Vanderstukken Productmanager

product er toe bij dat de teler toch rendabel kan telen in een toekomst met als maar strenger wordende stikstofemissienormen’, aldus Vanderstukken.

Capaciteit: meer dan genoeg (voorlopig) Het traject van Aphasol is wat afwijkend dan dit van de meer gekende bedrijven uit de agro-biotech. Waar er bij de meeste jaren over gaan vooraleer de eerste testen in het veld plaatsvinden zijn zij daar bijna ogenblikkelijk mee gestart. ‘Wij hebben immers een operationele hydrolysefabriek tot onze beschikking.

De grondstoffen, apparatuur en mensen zijn er.

Meestal lukt het daarom wel om op twee maanden van een idee naar voldoende product voor testen op enkele tientallen hectares te gaan. Hierdoor kunnen we snel leren hoe ons product werkt in de praktijk van de teler. Want hoe je het nu draait of keert, uiteindelijk gaat het om wat het doet op het veld van de landbouwer, en dat is soms wel anders dan op de proefvelden. Onze eerste productiebatch was meteen voldoende voor een paar voetbalvelden’, aldus Ceder Alloo (R&D biotechnoloog). ‘We hebben ons toen beperkt tot de behandeling van een paar rabarberplanten in een moestuin. De resultaten waren vrij spectaculair, en met de rest van de bidon die we meehadden waren ze in die moestuin nog jaren goed.’

Martin Van Gheluwe Manager bedrijfsontwikkeling