Fokus IT

D I T D O SS I E R W O R D T G E P U B L I C E E R D D O O R S M A R T M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T W O O R D E L I J K H E I D VA N D E R E D AC T I E VA N D E STA N D A A R D

JUNI ‘20

IT

Didier Ongena Met z'n allen in de cloud

Zet die IT-bril af De rol van de mens tijdens digitale transformatie

Datacontrole en -beheer Samen een datacultuur opbouwen

DEWI VAN DE VYVER & SASKIA VAN UFFELEN ”Het is meer dan ooit noodzakelijk om vrouwelijke competenties in de digitale sector aan te trekken.”

LEES MEER OP FOKUS-ONLINE.BE. #FOKUSIT

Verdwaald in de zoektocht naar IT-talent?

Amandis vindt de weg!

De specialist in ICT-rekrutering en outsourcing met kantoren in Antwerpen, Brussel en Gent.

Get in touch: info@amandis.be Antwerp +32 (0)3 888 0764 Brussels +32 (0)2 725 9797 Ghent +32 (0)9 240 0070 www.amandis.be

02

EDITORIAL DIDIER ONGENA

FOKUS-ONLINE.BE

04

06

10

12

18

26

LEES MEER...

04 Mens en machine: De IT-bril mag af 06 De democratisering van AI en

Machine Learning 10

Data onder controle krijgen

12

Profielinterview: Saskia Van Uffelen en Dewi Van De Vyver

16

Cybersecurity: een ver-van-mijn-bedshow voor de kmo?

18

De elektronische afvaltsunami: een bron van weelde en zingeving?

20

De burger spreekt (en luistert) nu ook digitaal

22 Expertpanel: Digitaliseren in onzekere tijden

Menselijke verbindingen gedigitaliseerd De impact van COVID-19 is alomvattend en wereldwijd. Over de hele wereld voelen we het in zo goed als elk aspect van ons leven. De interacties met onze families, gemeenschappen, en natuurlijk ook onze collega’s, zijn veranderd.

26

Carlos Lee: De ambitie voor de fotonicasector

COLOFON. PRODUCTIELEIDER: Christian Nikuna Pemba HOOFDREDACTIE: Ellen Van Hoegaerden

D

e uitdagingen zijn groot, maar toch zetten bedrijven, organisaties en individuen zich in om elkaar te ondersteunen, vaak op zeer creatieve manieren. Dat is inspirerend. De wereldwijde pandemie toont hoe belangrijk het is om als gemeenschap samen te komen en hoe we allen kunnen bijdragen aan een gemeenschappelijk doel.

Om het tij te keren, moet iedereen samenwerken. Als een aanbieder van platformen en tools, vinden we dat Microsoft ook een unieke bijdrage kan leveren, door de nodige verbindingen te maken, of een ecosysteem van partners samen te brengen.

We kunnen de publieke en privésector helpen om de digitale capaciteit op te bouwen die ze nu nodig hebben.

Een van onze tools is een Healthcare Bot-service, die een deel van de druk heeft verlicht op de werknemers en bedrijfssystemen van gezondheidsorganisaties. De Healthcare Bot was oorspronkelijk ontworpen ter ondersteuning van veelvoorkomende scenario’s voor virtuele gezondheidsassistenten. Naarmate de coronaviruspandemie uitbrak, zijn organisaties over de hele wereld, waaronder verschillende Belgische ziekenhuizen, de tool beginnen gebruiken om patiënten te helpen om potentiële COVID-19symptomen te beoordelen.

Tegelijkertijd hebben veel organisaties hun overgang naar de cloud versneld om gebruik te maken van diensten zoals

We omarmen steeds vaker de cloud, nu meer dan ooit tevoren.

Microsoft Teams, voor thuiswerk en leren op afstand. De videoconferenties, chat- en samenwerkingsfuncties van Teams zorgen ervoor dat de medewerkers in bedrijven, openbare instellingen en scholen met elkaar en met de buitenwereld verbonden kunnen blijven. We noteerden een record van 2,7 miljard minuten aan vergaderingen op één dag, een stijging van 200 procent ten opzichte van 900 miljoen op 16 maart. Ook leerlingen en leerkrachten hebben zich tot Teams gewend: zo’n 183.000 gebruikers in 175 landen gebruiken nu Teams for Education.

Organisaties en bedrijven omarmen steeds vaker de cloud, nu meer dan ooit tevoren.

Met de cloud slagen ze erin om hun digitale transformatie te versnellen. Maar de technologie die daarbij komt kijken, brengt de nodige uitdagingen met zich mee.

Mensen vragen zich af of ze technologie wel kunnen vertrouwen. Ze maken zich zorgen over cyberaanvallen en over de manier waarop hun gegevens gebruikt worden. Deze bezorgdheden zijn begrijpelijk, en daarom is het belangrijk om continu het vertrouwen van klanten, partners, gemeenschappen en overheden te verdienen en blijven behouden.

TEKST: Rafael Porto Carrero Tom Cassauwers Hannes Dedeurwaerder COVERBEELD: Thomas Schurmans VORMGEVING: Baïdy Ly DRUKKERIJ: Corelio

SMART MEDIA AGENCY SMART STUDIO Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 redactie@smartmediaagency.be

Ons langetermijnsucces hangt af van ons vertrouwen in elkaar en in de technologie die ons vooruit kan helpen. Wij zullen alvast blijven samenwerken om oplossingen te vinden voor de uitdagingen waarmee we vandaag worden geconfronteerd.

TEKST DIDIER ONGENA, MANAGING DIRECTOR MICROSOFT BELUX

Veel leesplezier Niels Diependaele Project Manager

AE BRAND REPORT

#FOKUSIT

03

Flexibel werken en digitalisering zijn het volgende normaal Tijdens deze ongekende crisis zitten we met zijn allen in dezelfde storm, maar niet in dezelfde boot. Een nieuwe pandemie kan er binnen 6 maanden of over 3 jaar aankomen. Er zijn globaal immers 1,7 miljoen virussen in omloop volgens het Wereld Economisch Forum (WEF). Hoe kunnen bedrijven zich hiertegen wapenen? “Bedrijven moeten de digitale transformatie omarmen.”

J

e hoort wel vaker dat COVID-19 niemand spaart. Het virus discrimineert immers niet naar rang, religie, geslacht of politieke overtuiging. Maar Stijn Vander Plaetse, CEO bij business & ICT consultancybedrijf AE, vindt dat niet de meest geslaagde formulering: “We zitten allemaal in dezelfde storm, maar niet in dezelfde boot.

Sommige boten zullen vergaan, andere maken slagzij, en nog andere zullen er vlotjes door navigeren.” Daarmee doelt hij op de veerkracht van bedrijven om met deze ongeziene crisissituatie om te gaan. “COVID-19 zal de samenleving veranderen.” ”Mensen gaan op een andere manier naar hun werkgever kijken en zich als klant anders gedragen”, vult zijn collega Stef Devos, Director Portfolio Management bij AE aan. “Thuiswerk zal alleen maar toenemen.”

Flexibel werken, tijds- en plaatsonafhankelijk zal meer dan ooit een ingang vinden. Maar hoe zorg je ervoor dat deze nieuwe manier van werken efficiënt verloopt? Ook als klant gaan mensen andere accenten leggen. De definitieve doorbraak van e-commerce is volgens beide experten een feit. Dit gaat veel verder dan producten online bestellen. Ook diensten worden op afstand aangeboden.

Klanten zullen andere normen voor hun leveranciers hanteren. “Bedrijfsprocessen worden nog meer geïntegreerd. Databronnen zullen geconnecteerd worden en via digitale platformen informatie uitwisselen”, weet Vander Plaetse. “Bedrijven zullen een nieuwe balans moeten zoeken tussen medewerker, klant en onderneming.” Volgens beide experts is het hierbij belangrijk om holistisch naar de

uitdagingen te kijken, maar toch pragmatisch en stap per stap te werk te gaan.

Een holistische denkwijze is bijvoorbeeld een slimmer gebruik van e-mails als informatiebron voor de klantendienst. Mensen vullen niet graag webforms in en sturen uit gemakzucht een e-mail. Dat leidt tot toegenomen kosten voor service centers. Vandaag laten Machine Learning (ML) en Artificiële Intelligentie (AI) het toe om informatie uit e-mails

Beslissingen berusten meer op data dan op een intellectuele overtuiging. automatisch op te vissen en de service agent te ondersteunen. Die technologieën zorgen voor een betere dienstverlening tegen een gelijkaardige of lagere kost.

De kunst bestaat erin om oplossingen te bouwen die snel aangepast kunnen worden aan een nieuwe context. Hiervoor zijn drie stappen nodig. “Ten eerste moet je processen zo eenvoudig mogelijk maken voor je klanten.

Vervolgens bepaal je voor elke stap in het proces welke informatie er uitgewisseld moet worden en op welke manier.” Door deze scheiding aan te brengen, bouw je oplossingen

die snel aangepast kunnen worden aan een nieuwe manier van werken. Denk bijvoorbeeld aan een restaurant dat een take-awayservice wil aanbieden. De klant moet een bestelling kunnen plaatsen, telefonisch, via Facebook, sms of website, en misschien is er morgen nog een elegantere manier van bestellen. Op organisatorisch vlak kunnen agile teams helpen om snel op veranderende situaties in te spelen.

Als klant word je niet van het kastje naar de muur gestuurd, maar krijg je onmiddellijk een antwoord op je vraag omdat alle expertise is samengebracht in één multidisciplinair team.

Om écht wendbaar te zijn, moet je ook zoveel mogelijk anticiperen op de toekomst. AI kan helpen om patronen te ontdekken in het gedrag van klanten. Als bijvoorbeeld een toeloop op een bepaald product kan worden voorspeld, kunnen rekken extra worden aangevuld om hamstergedrag te vermijden. Als verplaatsingen getraceerd worden, kunnen files worden vermeden en raakt iedereen sneller op zijn bestemming. “Real-time monitoring is zeer eenvoudig voor IT-systemen, maar voor de mens quasi onmogelijk”, verduidelijkt Vander Plaetse. “Elk bedrijf zal morgen datagedreven inzichten opbouwen om effectief en efficiënt business te doen.”

Deze trends zijn al jaren geleden ingezet, maar nu worden ze steeds tastbaarder.

“Digitaal zakendoen is meer dan simpelweg een webshop openen”, weet Vander Plaetse.

“Je moet ook je aanvoer en logistieke processen digitaliseren.” We spreken dus over een digitale transformatie waarin de hele waardeketen met informatietechnologie

Meer over...

AE is een business- en ICT-consultancyorganisatie met meer dan 20 jaar ervaring in het ondersteunen van bedrijven in hun digitale transformatie. AE doet dit op het niveau van business, organisatie en technologie en hanteert daarbij een aanpak waarin pragmatiek en kennisdeling centraal staan. Onze meer dan 340 gepassioneerde experts maken van ons een betrouwbare en innovatieve partner op het vlak van businessarchitectuur, data, software engineering en changemanagement voor meer dan 150 klanten. www.ae.be

wordt ondersteund. Daarnaast kun je best flexibel werken, onafhankelijk van tijd en locatie. Bij telewerk is het nog belangrijker om meer resultaats- dan inspanningsgericht te werken. “Smart en Data Intelligence zijn een derde belangrijke trend”, zegt Director Portfolio Management Devos. “Het gebruik van algoritmes die data uit interne en externe databronnen combineren, kunnen tot nieuwe inzichten leiden. Beslissingen zullen in de toekomst meer gebaseerd zijn

Digitaal zakendoen is meer dan een webshop openen. op data, dan op intellectuele overtuiging.”

Privacy en vertrouwen zijn belangrijk in het hele datagebeuren en moeten integraal deel uitmaken van de oplossing als je een systeem of platform ontwikkelt.

AE weet waarover ze spreekt, en komt zelf de crisis vlot door. “We zitten in de goede boot”, vindt CEO Stijn Vander Plaetse.

“Digitalisering is onze core business.” Ze helpen hun klanten om uitdagingen in opportuniteiten om te zetten voor een beter leven en een betere samenleving.

“En dat doen we met 340 experten reeds gedurende 20 jaar bij honderden top 500 klanten in België.”

04

DIGITALE TRANSFORMATIE MENS EN MACHINE

FOKUS-ONLINE.BE

Digitale transformatie: de IT-bril mag af Digitale transformatie is vandaag een hot topic, en heel wat bedrijven zetten er al jaren op in. Niettemin verliezen we nog vaak het menselijke aspect uit het oog. En dat terwijl mensen de cruciale schakel zijn om te digitaliseren.

B

ij digitale transformaties overstemt het digitale nog te vaak de eigenlijke transformatie. “Mens en technologie staan niet diametraal tegenover elkaar”, stelt Stijn Viaene, professor aan de Vlerick Business School, en auteur van het recente boek Digital Transformation Know How. “Digitale transformatie staat voor het herdenken van de fundamentele relatie tussen mens en machine. En eens je dat snapt, zie je dat hr en talentmanagement daar een prominente rol in moeten spelen.”

middenkader en medewerkers. Zo worden zij je ambassadeurs, en transformeren zij de organisatie. We zien alles nog te veel vanuit de IT-bril.” Daarnaast mag je de oudere werknemers niet uit het oog verliezen. Heel

komt het echte concurrentiële voordeel voort.

Middlemanagement is daarom cruciaal om je transformatie te doen slagen. Je mag jezelf niet blindstaren op welke tools je gebruikt.

Je moet het ‘waarom’ vooral verklaren aan je

Bij digitale transformatie zijn digitale skills je ticket-to-ride, maar je agility skills vormen je ticket-to-heaven.

— STIJN VIANE, VLERICK BUSINESS SCHOOL

Maar dat realiseren heel wat bedrijven nog te weinig. “We deden in Nederland bijvoorbeeld drie jaar op rij een enquête bij hun 200 grootste bedrijven”, vertelt Viaene. “We zagen dat zelfs bij spelers die digitale transformatie serieus nemen, mensen het pijnpunt waren.

Er is bij veel bedrijven een misvatting over de vaardigheden die ze nodig hebben om te transformeren. Digitale skills zijn je ticket-toride op het gebied van digitale transformatie, maar het zijn je agility skills, nieuwe manieren van werken dus, die het ticket-to-heaven zijn.”

Dat probleem los je op door iedereen digitale transformatie te laten dragen, stelt Frederik Somers, Transformation Officer bij SD Worx, specialist in people solutions. “Meer dan 7 op 10 van de transformaties falen, niet omwille van een gebrek aan budget of tools, maar omdat het niet gedragen wordt door de mensen en dan vooral het middlemanagement.”

TEKST TOM CASSAUWERS

De haat-liefde-relatie tussen mens en technologie Why is it so complicated?

Kristof De Roeck Managing Director All Colors of Communication

Dat betekent wel niet dat Belgische bedrijven plots Silicon Valley moeten imiteren. “Je moet geen start-up worden”, waarschuwt Viaene. “Een bedrijf heeft als doel om een organisatie van mensen te zijn.

De mens moet zich daar thuisvoelen, en dat betekent een goede cultuur bouwen.

We moeten een nieuwe relatie tussen mens en machine zoeken. Maar tegelijk moeten mensen wiens werk verandert een intrinsieke motivatie krijgen om voor een bedrijf te werken, want anders overtuig je ook geen talent om voor je te werken. Bedrijven moeten echt een sense of purpose in hun strategie inbouwen.”

“Een concurrentieel voordeel realiseer je enkel door het menselijke en digitale op de juiste manier te combineren”, besluit Somers. “Je moet mensen meekrijgen in je verhaal, en hen duidelijk een waarom geven bij de transitie. Zo bekom je ook een cultuurverandering die een structureel voordeel biedt.”

Die middenlaag is volgens hem de sleutel voor een goede transitie. “Het is erg makkelijk om nieuwe software te kopen”, stelt Somers. “Iedereen kan dat, inclusief je concurrenten. Je organisatie transformeren is daarentegen veel moeilijker, en daaruit

Zonder dat we het beseffen, vinden steeds meer technologische hoogstandjes ingang in ons dagelijks leven. Toch heeft de Belg weinig vertrouwen in een toekomst met intelligente apps en robots.

vaak transformeren organisaties nog door hen te ontslaan, en te vervangen door nieuwe, digitale profielen. Een fout, volgens Somers.

“Digitalisering gaat niet over wat een tool kan, maar in welke situaties een technologie voordeel levert voor de organisatie en haar mensen”, stelt hij. “Je hebt niet noodzakelijk programmeurs nodig, maar vooral mensen die transformaties kunnen uitvoeren. En vaak zijn het de oudere werknemers die meer ervaring hebben met de bestaande processen, en hoe die te verbeteren.”

“Simpel! Het valt eigenlijk allemaal te herleiden naar angst rond veiligheid, controleverlies en de vrees dat de mens het laatste woord niet meer zal hebben. Bijna de helft van de Belgen (49 procent) zegt geen vertrouwen te hebben in een toekomst met intelligente apps en robots. Dat bleek alleszins uit onderzoek dat we begin dit jaar bij 1.000 Belgen organiseerden in samenwerking met iVox. Als één van de grootste Belgische marketing en PR bureau’s gespecialiseerd in technologie, wilden we wel eens weten hoeveel vertrouwen de Belg nog heeft in hoogstandjes als robots en slimme apps.”

“We merken dat veel te maken heeft met perceptie, want tegelijkertijd leren we uit ons onderzoek dat 42 procent van de ondervraagde bijvoorbeeld al wel de vingerafdruk gebruikt op de smartphone, 29% heeft een smart tv of maakt gebruik van spraakassistentie, 24 % heeft een gezondheidsapp. Dus ondanks het gegeven dat steeds meer slimme toestellen en apps ingang vinden in ons dagelijks leven, staat de Belg niet open voor alle slimme technologieën.”

Wat kunnen organisaties hier uit leren?

Wel, als je het vertrouwen wil winnen, moet je voldoende en transparant communiceren. Tot welke gegevens krijgt de app of robot toegang?

Hoe veilig is die? Wat gebeurt er met de persoonlijke gegevens? En communiceer vooral op een eenvoudige en begrijpelijke manier!

Benieuwd naar meer resultaten of wil je lezen hoe vooraanstaande bedrijven uit de technologiesector naar de toekomst kijken?

Download Tech2020 vandaag nog via https://tinyurl.com/y7cpebah of scan de QR code.

DE LIJN BRAND REPORT

#FOKUSIT

Rekenen op ICT binnen het OV Wanneer het om openbaar vervoer gaat, wordt er in eerste instantie voornamelijk gedacht aan treinen, trams en bussen die ons van A naar B brengen. In weinig gevallen ligt de focus op het digitale aspect erachter. En laat dat nu net hetgene zijn dat, zeker de afgelopen crisisperiode, de nodige aandacht verdient.

N

ochtans wordt er al jaren naarstig gewerkt aan een duurzame toekomst voor het openbaar vervoer in Vlaanderen, en dat dankzij moderne ICT-systemen die het OV-netwerk in ons land in goede banen leiden, mét ondersteuning van medewerkers die geloven in het digitale verhaal en innovatie.

Want de tijd dat je een gigantisch papieren kaart bovenhaalde of tussen de vaak ellenlange uurtabels aan haltes op zoek ging naar de eerstvolgende lijn die jou naar huis brengt, is al lang voorbij. Tal van apps en websites stippelen gemakkelijk en snel de meest optimale weg uit, met het juiste vervoersmiddel. De Lijn vormt het moedernetwerk van ons openbaar vervoer en ziet dagelijks duizenden Vlamingen haar digitale tools gebruiken. Ze zet dan ook sterk in op ICT, met systemen die reiken tot in de voertuigen en aan de haltes, en zijn essentieel voor haar reizigers. “ICT speelt immers een cruciale rol in de goede werking van De Lijn als openbaar dienstverlener”, getuigt Kurt Cuijpers, IT-manager

bij De Lijn. “Daar waar de focus 10 jaar geleden op ondersteunende diensten lag, staat ICT vandaag centraal.

Dit gaat over het plannen van de dienstregelingen, het opvolgen van de uitvoering van de diensten, het correct informeren van reizigers via de routeplanning en real-time informatie, tot het verkopen van digitale vervoerbewijzen.”

Ons openbaar vervoer is constant op zoek naar verbeteringen en innovaties, zeker met de steeds veranderende mobiliteitsnetwerken en -behoeften. Zo werkt De Lijn aan elektrische bussen en autonome voertuigen en voert het een ambitieus digitaliseringsplan uit. Elke dag wordt er met zo’n 8.000 medewerkers naar slimme, veilige en duurzame oplossingen voor elke mobiliteitsvraag gezocht. Dat gebeurt in nauw overleg met de Vlaamse overheid. Samen kijken ze vooruit om op die manier expert in combimobiliteit te worden. “We willen sterke talenten aantrekken. De reizigers en al de medewerkers rekenen tenslotte op onze ICT”, besluit Cuijpers.

“Om nieuw talent aan te trekken is employer branding dat ook overeenkomt met de realiteit heel belangrijk”, gaat Katrien Dierickx, Hoofd Rekrutering en Selectie bij VMM De Lijn, daarop verder. “Wat je als merk uitdraagt, moet aansluiten bij de cultuur en attitude die je zoekt in werknemers. Op deze manier trek je ook de juiste sollicitanten aan. Zo staan bij De Lijn de vijf doe-woorden vertrouw, vereenvoudig, engageer, bespreek en durf centraal in onze bedrijfscultuur. Meer mensen kiezen bewust om voor ons te werken omdat ze op zoek zijn naar een functie binnen een bedrijf met maatschappelijk belang.

Dat benadrukken we in onze employer branding voor ICT. Het is belangrijk om je vakkennis op peil te houden en opleidingen te bieden om zo je kennis te verdiepen”, weet Dierickx. “Zo groeien medewerkers persoonlijk en professioneel mee.” Een goede werk-privébalans is dan ontzettend belangrijk. Zo biedt De Lijn veel satellietkantoren waardoor je in het dichtstbijzijnde kantoor kunt werken – bereikbaar met het openbaar vervoer, natuurlijk – of van thuis uit.

Meer over...

De Lijn is het Vlaamse overheidsbedrijf dat zorgt voor openbaar vervoer met bus en tram in Vlaanderen. Ongeveer 3,5 miljoen mensen maken jaarlijks een of meerdere keren gebruik van de diensten van De Lijn. Het net van De Lijn telt ongeveer 1.000 lijnen en 36.000 haltes. Alles samen rijden de bussen en trams per jaar circa 11 miljoen ritten. De eigen vloot telt 2.250 bussen en 400 trams. Met ruim 8.000 werknemers is De Lijn een van de grootste werkgevers van het land.

WIJ ONTWIKKELEN INTELLIGENTE HR OPLOSSINGEN METONTWIKKELEN GEBRUIK VAN TAALTECHNOLOGIE ÉN AI WIJ INTELLIGENTE HR OPLOSSINGEN

MET GEBRUIK VAN TAALTECHNOLOGIE ÉN AI Nalantis is een Belgisch bedrijf dat staat voor doorgedreven taaltechnologie die met behulp van AI de semantische context van teksten begrijpt zoals mensen dat doen.

Nalantis is een Belgisch staat voor doorgedreven taaltechnologie die Onze technologie wordtbedrijf vooral dat toegepast binnen HR zoals o.a. voor CV-job analyse en met behulp van competentie AI de semantische context vanrecruitment teksten begrijpt zoals mensen dat doen. matching tools, analyse, mobiele applicaties, …

Onze technologie wordt vooral toegepast binnen HR zoals o.a. voor CV-job analyse en matching tools, competentie analyse, mobiele recruitment applicaties, …

Talent acquisitie en talent management Onze tools bieden een vlotte matching van werkzoekenden met vacatures of jobs en dit Talent acquisitie talent management gebaseerd op hunencompleet WERK DNA: werkervaring, hard en soft skills, taalkennis, opleidingen, Onze tools een vlotte matching werkzoekenden met vacatures taal of jobs en context dit locatie …

Debieden Nalantis technologie is dusvan in staat gesproken en geschreven in zijn te begrijpen gebaseerd op hunBovendien compleet WERK DNA: hard eninsoft skills, taalkennis, opleidingen, en te analyseren. werkt ze duswerkervaring, taal-overschrijdend meerdere talen (naast Nederlands en Frans locatie …

De Nalantis technologie is dus in staat gesproken en geschreven taal in zijn context te begrijpen ook o.a. Chinees, Engels, Portugees, Spaans, Duits ...) en te analyseren. Bovendien werkt ze dus taal-overschrijdend in meerdere talen (naast Nederlands en Frans ook o.a.

Chinees, Engels,ook Portugees, Spaans, Duits ...) Nederland, Brazilië, USA, Singapore …

Naast België is Nalantis international actief in o.a.

Naast België is Nalantis ook international actief in o.a. Nederland, Brazilië, USA, Singapore …

WWW.NALANTIS.BE

WWW.NALANTIS.BE

05

06

TECHONTWIKKELING AI

FOKUS-ONLINE.BE

Machine Learning en AI democratiseren de bedrijfswereld Hackathons Wereldwijd vinden er nationaal en internationaal tal van virtuele hackathons plaats om oplossingen tegen COVID-19 en neveneffecten te vinden. Een hackathon is een wedstrijd om een probleem snel aan te pakken en is open voor iedereen, niet enkel voor designers en ontwikkelaars. Meestal duren ze twee tot drie dagen. Je bekijkt bestaande zaken op een nieuwe manier. Dit kan gaan over nieuwe ideeën voor de gezondheidszorg, tot thuisscholing, delivery apps...

Hack the Crisis internationaal Het Duitse SunCrafter won The Global Hack met een inzending over ultraviolet licht om het coronavirus op allerlei oppervlaktes te bestrijden. 15.000 mensen namen wereldwijd deel aan dat evenement. Teams zijn meestal erg divers in leeftijd, geslacht of herkomst. Bijna elk land heeft ondertussen zijn eigen ‘Hack the Crisis’. De Corona Home Test won de Belgische editie. Dat is een onlineplatform waar mensen een testkit kunnen bestellen.

Wat is de heilige graal binnen IT? Voor sommigen is het kunstmatige intelligentie (AI), voor anderen is het Internet of Things (IoT). Nog anderen gaan er prat op dat AI een buzzword is, en Machine Learning eigenlijk de real deal blijkt. “Er worden grotere wonderen verwacht van AI dan het nu al kan, maar het is wel de motor van de vierde industriële revolutie.”

N

iet zo lang geleden telde je gemakkelijk €10.000 neer voor een eenvoudige e-commercesite. Vaak duurde het ontwerp en de ontwikkeling dan nog één tot twee maanden.

Ondertussen heeft tech zich meer gedemocratiseerd en kun je op vijf seconden praktisch zelf én gratis een eigen site maken. Samen met Leia bijvoorbeeld, een stukje AI. “We hebben al een eerste AIdemocratiseringsgolf achter de rug. Informatici en programmeurs kunnen ermee aan de slag, zelfs zonder gespecialiseerde opleiding”, weet de Nederlandse AI-professor Bart Verheij. Hij ziet AI als het begin van de vierde industriële revolutie. “Eenzelfde tweede golf komt eraan omdat experts – dokters, juristen en consumenten – op elk domein steeds meer zelf bijdragen aan AI-ontwikkeling. Ze gaan zelf resultaten testen, bijsturen en corrigeren.” Dat kan al heel lang voor kennistechnologie waar machineleesbare expertregels à la `bij deze symptomen moet deze test worden gedaan om deze diagnose te toetsen’ door de experts zelf kunnen worden ingevoerd, gelezen en gecorrigeerd. Voor Machine Learning (ML) kan dat nu met mondjesmaat. Denk aan het labelen van data: `op dit plaatje is een kat te zien met ras dit en kleur dat’.”

Machine Learning en AI worden heel vaak in één adem genoemd.

IT-blogster Semi Koen vergelijkt het met de bekende Russische poppen, waarbij AI de grootste matroesjka is, en de kleinste is dan Machine Learning. ML is dus een subcategorie van AI. De wortels van AI gaan terug tot de jaren 50 van vorige eeuw en liggen in de turingtest. Dat is een set van eigenschappen die definieert hoe een systeem intelligentie en gedrag,

meer data en snelle processors. Een voorbeeld: Voor 200 producten in de supermarkt zou je duizenden lijnen programmeringscode nodig hebben om alle vormen, kleuren en groottes te beschrijven. Een appel is rond, maar dat geldt ook voor een sinaasappel.” Nu gebruik je een MLlabel om foto’s van de verschillende soorten fruit in te scannen. Eens getraind zal AI de soorten op basis

gelijkaardig aan dat van de mens, kan vertonen. Dat kan gaan over stemherkenning, schaakspellen en robotten die hotelconciërge spelen. ML gaat specifieker over de capaciteit van machines om datasets te verwerken. Een voorbeeld is Gmail, dat antwoorden op e-mails suggereert. Of Netflix dat je favoriete tv-series aanprijst.

van een zekere waarschijnlijkheid erkennen. Dat krijg je dan aan de automatische check-out op de weegschaal te zien.

Dichter bij huis vergelijkt Philippe Kaivers van IT-dienstverlener ImagePlus AI met iets veel ouder: statistiek. “We hebben nu veel

Kaivers ziet ook tal van toepassingen in de Belgische bedrijfswereld. “Van advertenties en het berekenen van ad budgets op basis van trafiek en weersvoorspellingen, tot chatbots voor klantendiensten. Je zou verrast zijn hoe gemakkelijk het is om goede resultaten met AI te krijgen.”

Xavier Verhaeghe van PwC wijst er daarnaast nog op dat bedrijven

zich ook niet altijd bewust zijn van de onderliggende AI. “Het zit meer en meer ingebakken by design.”

Niet iedereen beseft dat Gmail bijvoorbeeld je e-mails filtert of Spotify je favoriete muziek selecteert op basis van AI. Ten slotte woedt er volop een debat over ‘verantwoordelijke AI’.

“Organisaties vragen steeds vaker hulp om een duidelijk kader te scheppen hoe AI te gebruiken in een bepaalde context”, verduidelijkt Verhaeghe. “Laten we AI volledig beslissen over leningen of is het een deel van een pakket om mensen een beslissing te leren nemen? Kan AI beslissen wie toegelaten wordt tot een job?” Het mag niet op geslacht, leeftijd, wereldbeeld, seksuele geaardheid... discrimineren. Als er een verband is tussen die variabelen en de uitkomstvariabele, zoals bij het geven van een lening, dan gaat AI voorspellingen maken. “Erger nog: algoritmes hebben de neiging om aanwezige discriminatie te uitvergroten: waar in je dataset 4 à 5 procent discriminatie is, zal dat in je algoritme mogelijk 40 of 50 procent bevatten.” Discriminatie ontstaat dus in de gegevens en door mogelijke vooroordelen van de mensen die het creëren. Data moet je zuiver houden.

“Als je 30 procent vrouwen en 70 procent mannen selecteert op basis van je algoritme, ga je dit naar 50-50 rechttrekken.”

TEKST RAFAEL PORTO CARRERO

How to Fail in Digital Transformation Modern industries have witnessed and navigated three industrial revolution and are into the fourth, compounded by COVID, compelling us evolve the information architecture to transform our existing business. The term Digital Transformation (DX) emerges as a framework to drive these initiatives.

However, the millions of dollars that have gone into DX has given marginal success.

Key Challenge

Approach

Observed during our interactions with over 40 global organisations, absence of an end-to-end process documentation is a key challenge. Most of the decisions taken are ad-hoc and vary across business units. Hence it becomes imperative to establish a baseline process framework across enterprise.

Plugging the gap

With changing global dynamics, from physical to virtual the approach is also evolving. Organizations have been able to adapt the new norm successfully to deliver on their customer commitments. CIP is an empirical approach designed to resolve the challenge of business process mapping. Organisational change management and executive-level sponsorship are its key success factors.

Corporate Information Platform (CIP) is an organisation level Business Process Map, consisting of Processes/ Sub-processes and their interactions, Integration with 3rd Party interfaces, Reports, Masters, Segregation of Duties and Click level SOPs. It helps in standardising and consolidating of processes and sub processes across business units and locations while keeping the localisation aspect in purview.

Benefits • Standardization of core and non-core business processes • Execution level process details (click level SOP) • Transformation from people to process dependent enterprise • Transparency of business processes • Adoption of Global business template

jktech.com

XPLUS CONSULTING BRAND REPORT

#FOKUSIT

07

De coronacrisis stuwt deze vijf digitale trends vooruit COVID-19 laat diepe sporen na in onze maatschappij, waarbij duidelijk het digitale van nog meer belang wordt in een post-coronatijdperk.

Daarom bekijkt Pieter Dubois, partner strategic services bij het consultancybedrijf XPLUS, welke digitale trends de pandemie versnelt.

"D

e huidige crisis accelereerde bestaande digitale trends die hielpen om met de onmiddelijke effecten te kunnen omgaan", begint Dubois. “We zien echter ook dat het een accelerator van verandering is, die door sommige van onze klanten al gepland waren. Voor anderen is het een enabler geworden”.

1. Schaalvergroting van technologiegebruik Ten eerste was er een enorme schaalvergroting van het gebruik van bestaande hulpmiddelen om op afstand te werken. “Videovergaderingen en samenwerkingssoftware is nu existentieel in plaats van occasioneel. Door de enorme impact op de bedrijfsprocessen stellen wij vast dat bedrijven nood hebben aan businessarchitecten om de veranderingen vorm te geven en over te gaan tot uitvoering.”

2. Regionalisering en autonomie Centrale locaties in dure steden worden minder belangrijk, wat grote gevolgen heeft voor de bedrijfsorganisatie. “Voor de crisis zat iedereen op hetzelfde moment bij elkaar in grote torens, zoals de eerste fabrieken in de 18de eeuw.

We zien nu dat het niet nodig is om elke dag uren in de file te staan. We kunnen ook met goedkopere, regionale vestigingen werken. Fysiek contact blijft immers belangrijk,

maar een evolutie van de organisatiearchitectuur – met kleinere teams die makkelijk vanop afstand kunnen werken – kan grote productiviteitswinsten opleveren.”

3. Een Cambrische technologie-explosie Deze crisis stuwt de ontwikkeling van nieuwe technologieën die in bestaande moeten integreren. “Onze overheden hebben stimulatiefondsen vrijgemaakt voor bijvoorbeeld groene technologieën, €750 miljard door de EU alleen. Dat geld gaat industrialisatie van microgrids, elektrische wagens en hernieuwbare energieopwekking stimuleren – allemaal gestuurd door software. Deze decentralisatie en consumerisering zal leiden tot een performante integratiearchitectuur die toelaat om uitwisseling van massa’s data ter analyse, maar ook microfinanciële transacties, energietrading en zelfs real-time verzekeringen, mogelijk te maken.”

4. Lokaler produceren De crisis heeft de zwakheden in onze aanvoerlijnen blootgelegd. “Van productie van maskers in China tot lokale distributie van toiletpapier: strategisch belangrijke producten konden we niet zelf maken of tot bij de mensen brengen. De versplintering van de wereldorde maakt het

gevaarlijk om afhankelijk te zijn van anderen. Nieuwe, grotendeels geautomatiseerde fabrieken zullen lokaal gebouwd worden, en distributie van goederen zal vaker direct aan huis gebeuren. De IT-impact hiervan, waarbij nieuwe applicatiearchitecturen gebouwd moeten worden om dit te beheren, is enorm.”

5. Meer breedband en processors Ten slotte hebben we ook infrastructuur nodig om die digitalisering te ondersteunen. “Zaken zoals decentralere organisatiestructuren, veelvuldigere leveringen aan huis, virtuele realiteit en een uitgebouwd Internet of Things in energie en elders, gaan enorme datavolumes genereren die in real-time verplaatst en verwerkt moeten worden. Netflix moest bijvoorbeeld de beeldkwaliteit verlagen tijdens de crisis om het netwerk niet te overladen. Er is dus nog veel nood aan investeringen in de infrastructuur en dataarchitectuur zoals glasvezel, 5G, cloud en edge computing.”

Niets is echter zo moeilijk als voorspellen, vooral als het over de toekomst gaat, nuanceert Dubois met een boutade. “Echter, onze XPLUS-architecten stellen vast dat bedrijven die hun strategie op orde hebben, investeren in architecturaal ontwerp en uitvoering van hun plannen, beter gewapend zijn tegen deze veranderingen.”

Meer over...

XPLUS is een consultancyhuis gespecialiseerd in business- en IT-architectuur. Het helpt klanten bij het uittekenen en implementeren van digitale transformaties. Gesticht door architecten, koppelt ze zeer ervaren profielen, vaak in teamverband, aan specifieke opdrachten. Gaande van managementconsulting op CIO-niveau, over enterprise architectuur, tot technische IT-architectuur. Daarbij biedt ze ook programmabeheerdiensten aan. In de Benelux zijn ze een van de grootste en meest ervaren bureaus van business en IT-architecten op de markt.

De virtuele coronaspeurder Begin januari besefte het Bringme team al dat de boost die ze voor hun slimme box gepland hadden er niet zou komen.

coronaspeurder’. Die zou het medewerkers en bezoekers opnieuw toelaten om met een gerust hart naar het bedrijf te komen.”

Jo Vandebergh, CEO van Bringme: “Onze Bringme Box maakt het mogelijk om pakjes op kantoor te laten leveren en op te halen, zonder fysiek contact. Hij scant elk pakje bij levering, tekent af voor ontvangst en stuurt de bestemmeling een berichtje. Zonder enig fysiek contact ontvang, verstuur of retourneer je veilig zakelijke en privépakketjes. Tijdbesparende, vereenvoudigde logistiek met een ecologische impact. Klanten hebben daar wel oren naar. Alleen, zo begrepen we al gauw, komen daar met het coronavirus twee nieuwe aspecten bij. Bij onze nieuwe waardecreatie zouden gezondheid en veiligheid een cruciale rol moeten spelen.”

“Voorafgaand aan een bezoek, ontvang je een uitnodigingse-mail. Die bevat naast een QR-code uitleg over de te volgen preventiemaatregelen. We hebben ontdekt dat die informatiestap erg belangrijk is. Mensen weten graag wat hen te wachten staat. Dat draagt heel erg bij tot gemoedsrust. Bij aankomst op kantoor scan je je QR-code en krijg je de vraag om je handen te ontsmetten. Tegelijkertijd wordt je lichaamstemperatuur gemeten. Is die in orde, dan ontvang je een all-clear badge en krijgt jouw contactpersoon via de Bringme app een seintje dat de aanmelding succesvol is verlopen.”

Living Lab brengt inzichten: informeren, responsabiliseren, motiveren.

Een serieuze investering

Bringme stapte over op een 12-weken plan: hoe kunnen we anticiperen op wat ons te wachten staat? Jo: “We maakten van onze kantoorruimte in Leuven een echt Living Lab: wat leren we wanneer we strikte veiligheidsmaatregelen zoals die in Singapore gelden op onze organisatie toepassen? Koortsmeting, handdispensers, social distancing, … We implementeerden, monitorden, brachten pijnpunten in kaart.”

Dat resultaat werd in primeur voorgesteld bij het Tiense bedrijf Carconnex. Het wordt nu systematisch verder uitgerold om ervoor te zorgen dat activiteiten van bedrijven, musea, winkels en gemeentehuizen niet meer lam gelegd worden bij een volgende viruspiek.

Informeren, responsabiliseren, motiveren Jo: “Hoe kunnen we een frictieloze bezoekerservaring garanderen? Het antwoord op die vraag gaven we eerst op papier vorm. We maakten een functionele en technologische analyse. We zochten naar de gepaste sensoren en werkten de nodige algoritmes uit. En zo ontstond al snel een prototype van onze ‘virtuele

www.vlaio.be

Aan deze innovatie is wel een investering van om en bij het miljoen euro gekoppeld. Liesbet Creemers, COO van Bringme: “We werkten dag en nacht aan ons ontwikkelingsdossier en zijn erg blij dat VLAIO ons zo snel een subsidie van 250.000 euro toekende. In hen vonden we een kritische, doch constructieve sparring partner. Ze stelden relevante, soms moeilijke vragen en wezen op mogelijke zwakheden van onze oplossing.”

Lees het volledige verhaal op vlaio.be/ondernemersverhalen

Anthony Iudicello, Managing Director van Pàu

Digital product design & development Pàu werd opgericht in 2011 en kende de afgelopen jaren een solide groei. Ondertussen tellen we meer dan 120 digitale professionals en bestaat ons klantenportfolio vooral uit corporate bedrijven in financial services, retail, ICT & telecom en de overheid.

Bij Pàu koppelen we het strategisch advies van een creatief bureau aan de expertise en knowhow van een technologiebedrijf. Zo bieden wij een volledige waaier aan digitale diensten, gaande van het uitwerken van een digitale strategie tot het implementeren van de juiste toepassingen op de gewenste kanalen.

Hold The Line Hold the line werd de laatste weken ons credo, zegt Anthony Iudicello, Managing Director van Pàu. Meer dan ooit zorgde onze sterke People First bedrijfscultuur voor inspiratie, ruggengraat en focus in het dagelijks contact met medewerkers en klanten. Vanuit een sterk draagvlak dat volledig ten dienste staat van visie en complementariteit, konden we steeds verder bouwen op de essentie: durf, snelheid, duidelijkheid en passie.

Zo werd, ook voor ons, telewerken het nieuwe normaal. Niet alleen konden we onze werkzaamheden snel ombuigen naar afstandswerk, we grepen de coronamaatregelen ook aan als opportuniteit om een gezonde balans tussen werk en privéleven te optimaliseren. Ook naar de toekomst toe zal dat evenwicht voor al onze medewerkers blijven primeren.

Met het verdwijnen van digitale barrières bekeken we ook hoe we de dagelijkse samenwerkingen met onze klanten, businesspartners en leveranciers konden verbeteren.

Inzetten op efficiënte communicatie

is voor ons een absolute prioriteit en we zien hierin vooral grote online opportuniteiten.

Customer Experience 72% van onze klanten geven aan dat ze de komende periode heel erg willen nadenken over hun Customer Journey, Customer Experience of klantervaring.

Het is eigen aan sterke merken en marktleiders om de situatie as-is continu in vraag te stellen. De context vandaag dwingt veel ondernemers en beleidsmakers zichzelf heruit te vinden of minstens hun onlinestrategie en executie te herzien. Een aantal reflecties hierover:

duurzame investering in de relatie met de klant. Enkel zo kan je het hoofd bieden aan een crisis en garandeer je continuïteit.

• Door digitale transformatie te combineren met productontwikkeling en technologische innovatie, zien we het belang van User Experience research en strategie als essentieel om ‘one on one’ en digitaal met de consument te connecteren.

acties om een succesvol digitaal traject uit te stippelen met het oog op Customer Journey.

• Vervolgens gaan we samen via een digital service design track aan de slag en bouwen we een prototype.

We horen graag van je!

Reimagine

• Meer dan ooit belonen klanten bedrijven en merken die vertrouwen uitstralen. Het zijn doorgaans bedrijven die optimistisch zijn over de toekomst. Dit betekent dat je tegen de verwachtingen in moet durven te investeren.

Om een antwoord te bieden op deze strategische vragen, lanceren onze UX Expert Leads de campagne Reimagine.

Aan de hand van een digitale weergave van de impact van COVID-19, ontdek je samen met ons de online opportuniteiten voor jouw bedrijf.

Pàu helpt je inzicht te verwerven en digitale oplossingen te vinden voor de belangrijkste uitdagingen in Customer Experience.

• Ook zie je topbedrijven verder inzetten op Customer Experience.

Een persoonlijke, betekenisvolle ervaring met een merk staat voor een

• Gedurende een 3-uur durende workshop identificeren we de digitale noden van je organisatie. Verder visualiseren en prioriteren we heldere

Ben je geïnteresseerd in wat een discovery workshop voor jouw bedrijf kan betekenen ?

Of wil je Pàu’s Rebound playbook graag met ons doornemen?

Neem dan vrijblijvend contact op met onze marketing manager, Lily Mazinova via lily@pau.be .

“Wie als bedrijf flexibel wil werken in deze digitale wereld, trekt maar beter de detacheringskaart”

Xquisit is al negen jaar gespecialiseerd in het detacheren van IT-consultants en stuurt vandaag zo’n 60 medewerkers uit: van ontwikkelaars en analisten over netwerkbeheerders tot IT-architecten en program managers. Dat het Vlaamse familiebedrijf één van de snelst groeiende bedrijven binnen de sector is, is geen toeval.

Het heeft alles te maken met hun focus op kwaliteit, én het uitgesproken engagement van CEO en eigenaar Stefan Vermeulen, dat we hem zelf uit de doeken laten doen.

Stefan Vermeulen opent het gesprek met een statement: hij is geen fan van de alom gebezigde uitdrukking ‘digitale transformatie’. “Omdat het klinkt als een proces dat van a naar b gaat en daarna voltooid is. Terwijl het eigenlijk gaat om een evolutie: een nieuwe, digitale manier van werken die non-stop nieuwe processen en bijgevolg nieuwe expertise vraagt. Want als de ene ontwikkeling klaar is, maakt een andere alweer zijn opwachting. Dat alles vraagt de nodige flexibiliteit, waar bedrijven volgens mij nog steeds te weinig gebruik van maken, omdat ze denken dat detachering hen te veel kost. Terwijl het hen net geld opbrengt. Het lijkt gewoon duurder, maar is het niet op de langere termijn. Want projecten zullen sneller afgewerkt worden. Het bedrijf moet namelijk niet investeren in de opleiding en omscholing van een interne medewerker – wij scholen onze medewerkers zelf bij – en onze senior profielen zijn onmiddellijk inzetbaar, in welk project dan ook, omwille van hun ervaring met gelijkaardige projecten in andere bedrijven. En na het afwerken van het project schuiven ze gewoon door naar een andere klant.”

“De flexibiliteit én continuïteit die detachering biedt is vandaag meer dan ooit een meerwaarde, want het gaat hard: wat vandaag nieuw is, is morgen misschien al achterhaald. Wie dus als bedrijf flexibel wil werken in deze digitale wereld, trekt maar beter de detacheringskaart.

En omgekeerd: wie werkzekerheid wil, is veel beter af met detacheringsopdrachten dan met een vaste, interne functie – want stel dat je gespecialiseerd bent in een specifieke technologie en het bedrijf waar je werkt besluit over te schakelen op een andere technologie: hoe zeker ben je dan nog van je werk? En zal de werkgever bereid zijn te investeren in de tijd en de middelen die nodig zijn voor je omscholing? Tegen iedereen die bij Xquisit komt werken zeg ik daarom dat ze een contract voor het leven tekenen: als de ene opdrachtgever je niet meer nodig heeft, sturen we je gewoon naar het volgende project. Want er zijn er altijd die de expertise kunnen gebruiken. Of het nu om een overheidsof productiebedrijf gaat. Kijk, voor corona waren heel wat grote bedrijven bezig met innovatieve IT-projecten, waar ook onze IT-consultants aan meewerk(t)en. Bijvoorbeeld rond procesautomatisering, de cloud, cyberveiligheid, noem maar op. Op een bepaald moment kreeg ik dan te horen dat ze die mensen vast in dienst wilden nemen. Maar dat probeerde ik

altijd te ontmoedigen: want wat doe je dan met die mensen als bijvoorbeeld het cloud project eenmaal up and running is en je dus maar een fractie van de inzet meer nodig hebt?

‘Omscholen’, kreeg ik dan vaak als reactie. Maar dat kost dan weer geld. Daarnaast, nog belangrijker: willen en/of kunnen die medewerkers dat wel? Dan is detachering de oplossing.

Het feit dat het in deze crisis vaak de externe IT-specialisten zijn die er als eerste uitgaan, vind ik dan ook een grote fout.”

Geen software of hardware, maar diensten Om tot een succesvolle samenwerking te komen, is het natuurlijk een must dat er een match is tussen de consultant en de organisatie waarin hij of zij aan de slag gaat. Stefan Vermeulen: “Daarom stellen wij ons nooit de vraag wat een bedrijf nodig heeft, maar wié. Onze medewerker wordt er per slot van rekening een fulltime collega, dus de klik moet er zijn.

Om die reden gaan wij ook met bedrijven praten en doen we grondige background checks bij onze consultants. We willen zeker zijn dat ze echt bij elkaar passen. Wij onderscheiden ons door persoonlijke betrokkenheid én waardering aan onze medewerkers voor het geleverde werk. Bij Xquisit zijn we één team en vinden wij iedereen even belangrijk! De band is meer dan alleen een loon aan het einde van de maand – want die relatie kan iedereen bewerkstelligen. Een intensief, maar noodzakelijk proces. En een proces dat we heel graag voeren, omdat wij niet streven naar een klant-leverancier-relatie, maar naar heuse partnerships. Want dan ga je er samen voor, in goede en slechte tijden. Zoals we die vandaag beleven.

Onze verantwoordelijkheid daarbij is het aanleveren van zo optimaal mogelijke diensten, en onze diensten zijn mensen – wij verkopen geen software of hardware. Het feit dat wij de garantie van echte specialisten kunnen geven – over verschillende sectoren en bedrijfstypes heen – zorgt ervoor dat wij met de grote jongens kunnen concurreren.”

xquisit.eu

010

DATABELEID BEHEER EN CULTUUR

FOKUS-ONLINE.BE

Data onder controle krijgen Bedrijven vergaren steeds meer data. En beter databeheer blijkt hier van cruciaal belang. Niet enkel op korte termijn voor onze bedrijven, maar ook op lange termijn om onze privacy veilig te stellen.

D

at je bakken data opschept betekent namelijk niet automatisch dat dit ook nuttig is voor je bedrijf. Big data gaat dus lang niet enkel over data vergaren, het gaat ook over een goed beheer ervan.

“Bedrijven hebben meestal heel wat ideeën over wat ze met hun data willen doen”, stelt Luc Machiels, directeur van HighMind, een dataconsultancybedrijf. “Maar ze komen in de problemen omdat ze er niet in slagen om het te beheren. Ze kunnen de hoeveelheden data niet aan.”

Zo zit die data vaak in verschillende softwaresystemen, verspreid tussen afdelingen, zonder overkoepelende standaarden of procedures. “Denk maar aan een retailbedrijf met verschillende kanalen, zoals een webshop, fysieke winkels, een callcenter en een app.

Heel vaak zien we dat die data verspreid zit tussen verschillende systemen, en niet tot bij elkaar geraken”, stelt Machiels.

Stel bijvoorbeeld dat een klant in een webshop naar een product zoekt. Daarna belt die klant misschien naar het callcenter om meer informatie te vragen over dit product.

Voor heel wat bedrijven is het vandaag onmogelijk om de informatie van het product in de webshop, waarnaar de klant keek, automatisch door te geven aan de mensen in het callcenter. Niet omdat die data er niet is, maar omdat een correct databeleid ontbreekt.

“Je moet een datacultuur opbouwen”, stelt Machiels. “Data onder controle krijgen in een groot bedrijf is een hele uitdaging.

En één team kan die uitdaging niet alleen oplossen. Je moet zoveel mogelijk takken van het bedrijf betrekken, dus zowel IT en dataexperten, als de operationele en commerciële teams. Je moet een brug bouwen tussen

de technische aspecten van data, en de businesskant ervan.”

Maar wat dan met privacy? Inzichten halen uit beter beheerde data is natuurlijk één ding, maar dit alles moet met respect voor de gebruiker gebeuren. Iets dat Erik Mannens, professor data science aan de UGent, beter weet dan wie dan ook. “De modale gebruiker weet niet hoeveel hun data waard is”, stelt

hij. “Er zit op dit ogenblik veel te veel macht bij de grote databoeren, bedrijven zoals Facebook en Google dus.”

Daarom werken ze bij zijn onderzoeksgroep aan een nieuwe set conventies en bijbehorende tools, onder de naam SOLID. En dat samen met de uitvinder van het wereldwijde web, Sir Tim Berners-Lee. “We moeten een

Je moet een datacultuur opbouwen. Data onder controle krijgen in een groot bedrijf is een hele uitdaging. En één team kan die uitdaging niet alleen oplossen.

— LUC MACHIELS, HIGHMIND

‘omgekeerd’ internet bouwen”, stelt Mannens. “Een internet dat ervoor zorgt dat data van ons blijft. Binnen het SOLID-paradigma geven we daarom iedereen een data pod, waarin je persoonlijke data zit. Je kiest zelf met welke sites of apps je die wilt delen.”

In plaats van rond te surfen op het internet, en gegevens af te staan zonder het te weten, slaat SOLID data dus op in een eigen 'pod' of capsule. Jij kiest vervolgens met welke sites en apps je die data wilt delen. Een systeem dat al steun kreeg van de Vlaamse overheid.

“We voelen dat we tractie krijgen”, stelt Mannens. “Overheden trekken het verhaal al, en bedrijven beginnen ons nu ook te benaderen. Denk maar aan banken of verzekeraars, die vooral willen bezig zijn met hun dienstverlening, en niet met het continue verzamelen en beheren van consumentendata. Concurrentie in ‘service land’ hangt hier dus eerder af van hoe vernieuwend je product is, dan hoeveel data je bezit.”

Niettemin is dat voorlopig nog een toekomstbeeld. En bedrijven moeten eerst te weten komen welke data ze nu echt onder hun dak willen hebben en bijhouden. “Er is veel vraag naar een beter datamanagement”, vertelt Machiels. “Heel wat bedrijven zitten middenin een digitale transformatie, en data is een cruciale factor hiervoor. Tegelijk beseffen bedrijven dat er veel mogelijk is met de data die ze al bezitten. Maar voordat je er iets mee kunt doen, heb je een stevige basis van datamanagement nodig.”

TEKST TOM CASSAUWERS

MAAK EEN AFSPRAAK MET MIJ OF ÉÉN VAN MIJN COLLEGA-ADVISEURS OP VLAIO.BE/AFSPRAAK Als ambitieuze ondernemer wil je maar één ding: dat je zaak vooruit gaat.

Daarom investeer je én daarom innoveer je. Maar ook al heb je bakken ervaring, toch blijf je met heel wat vragen zitten.

VLAIO is jouw gids bij de realisatie van je plannen. Wij zijn een kritisch klankbord en brengen sterktes en zwaktes in kaart. Daarbij geven we ook concreet advies over subsidies en financiering. En we brengen je in contact met de juiste experten.

“Wat is de volgende stap die jij wil zetten met je bedrijf?”

Katie Van den Bulck Bedrijfsadviseur VLAIO

012

INTERVIEW SASKIA VAN UFFELEN & DEWI VAN DE VYVER

FOKUS-ONLINE.BE

‘Vooral door samenwerking verkrijg je innovatie en creëer je disruptie’ Willen of niet, de huidige coronacrisis slaat ons maatschappelijk en economisch systeem volledig uit koers. Een opportuniteit om te zien of die koers wel de juiste was: waar willen en moeten we eigenlijk écht naartoe? Een gesprek met twee leading ladies binnen digitalisering, die als geen ander thuis zijn in omgevingen van verandering en disruptie.

TEKST HANNES DEDEURWAERDER

SASKIA VAN UFFELEN

BEELD THOMAS SCHURMANS

DEWI VAN DE VYVER

SASKIA VAN UFFELEN & DEWI VAN DE VYVER INTERVIEW

#FOKUSIT

W

e zitten, met respect voor de social distance, aan tafel met twee vrouwen voor wie digi-taal zowat de moedertaal is. Saskia Van Uffelen is al 25 jaar thuis in ICT en telecom, vertegenwoordigt als Digital Champion ons land bij de Europese Commissie en werd in 2011 door DataNews uitgeroepen tot ICT Woman of the Year.

Dewi Van De Vyver kreeg die titel in 2020 en loodst met haar scale-up Flow Pilots, waar ze CEO van is, bedrijven doorheen het proces van digitale transformatie. Daarnaast willen ze meer awareness creëren rond het (schrijnende) gebrek aan vrouwen binnen de ICT-sector.

Beiden zien hoe COVID-19 opportuniteiten creëert, maar daarnaast ook heel wat pijnpunten blootlegt.

Zullen bedrijven en overheden door corona in een digitale stroomversnelling komen?

Van Uffelen: “Er is gewoon geen keuze. En het werd bovendien hoog tijd: sinds ik Digital Champion werd in 2011, heb ik het gevoel te prediken in de woestijn. Als ik zei dat we de digitale trein niet mochten missen, kwam er steeds een waslijst van excuses waarom dat niet nodig was. In mijn recentste boek Durven voor Morgen heb ik daarom gezegd dat ik hoopte dat we geen oorlog zouden nodig hebben die ons verplicht te veranderen, te digitaliseren. En kijk, we zijn vandaag in oorlog, zij het met een onzichtbare vijand, en al die excuses vervallen.

Neem nu alleen al afstandsonderwijs en online examens: hoe lang werd dat al niet afgeblokt, omdat we er zogezegd niet klaar voor waren?

Zie nu hoe snel het uiteindelijk kan gaan.”

Jullie zien deze crisis dus als een opportuniteit?

Van Uffelen: “Als een fantastische opportuniteit – waarbij ik voor alle duidelijkheid de economische ravage en het menselijke leed absoluut niet wil minimaliseren. Maar je moet weten dat ik een eeuwige optimist ben en deze crisis vooral zie als een kans om het anders te doen. De manier waarop we bezig waren, konden we niet blijven rekken; files werden langer, de sociale zekerheid kleiner, financieel werd het voor steeds meer mensen moeilijker en het aantal burn-outs steeg exponentieel. Er moest met andere woorden iets gebeuren, of het elastiek zou recht in ons gezicht zijn kapot gesprongen. Laat ons nu hopen dat we niet te snel weer heropstarten, zodat we helder kunnen

krijgen hoé we dat willen doen en niet in oude gewoontes hervallen.”

Dat de zorg en het onderwijs digitalisering nu volop omarmen, moet jullie toch tevreden stemmen?

Van De Vyver: “Ja, maar zoals Saskia zei: we hebben dat veel te lang voor ons uitgeschoven.

Het is allemaal een beetje too little, too late. Kijk, in mijn eerste job in 2003 op de Kanselarij van de eerste minister werd ik toegevoegd aan het departement ‘Informatisering van de staat en e-government’. Digitale geletterdheid was de inzet, ‘iedereen een pc in huis’ een van de

Als je bij digitale transformatie vertrekt vanuit de technologie, loop je het risico te digitaliseren om te digitaliseren.

— DEWI VAN DE VYVER campagnes. Dat zijn grote statements, die je ook moet kunnen waarmaken. Maar wat was het voorstel toen? Om tweedehandse pc’s te refurbishen, in plaats van nieuwe aan te kopen en die te subsidiëren. Ik vond het hallucinant om te zien hoe archaïsch de overheid zo’n uitdaging benaderde. En daar zie je vandaag de gevolgen van.”

Van Uffelen: “Ik ben in 2012 langs alle uitgeverijen van schoolboeken geweest, met de melding dat ze palliatief ziek waren op vlak van digitalisering: boeken drukken en verhuren was een businessmodel dat niet meer werkte.

Ik heb toen als reactie een handgeschreven brief gekregen dat die uitspraak schandalig was (lacht). Digitalisering vereist inderdaad dat je je business en je financieel model herziet, maar als je ’t niet doet, loop je hopeloos achter.

En het ligt niet aan de technologie, want die is er. Het ligt aan de wil om er iets mee te doen. De creativiteit in ons land is er alvast:

kijk hoe snel de horeca de omschakeling naar onlinebestellingen en take away heeft gemaakt.

Daarom snap ik sommige grotere bedrijven niet, die nu zeuren over omzetdaling. Als je een grote speler bent in de retail én je hebt al die knowhow in huis om jezelf nu opnieuw uit te vinden… Wel, doe dat dan.”

Van De Vyver: “Het gaat ook om de onwil van het individu zelf: ik heb mijn twee kinderen van school laten veranderen toen bleek dat de ouderraad tegen het online aanbieden van het lessenpakket was, omdat vijf procent van de ouders vond dat kinderen niet digitaal opgevoed moesten worden, want dan zouden ze te veel tijd voor het scherm doorbrengen.”

Van Uffelen: “Denk ook eens aan de zorgcentra.

Als we jaren geleden structureel hadden ingezet op gebruik van tablets bij de bewoners, hoeveel eenzaamheid en communicatie-ellende hadden we vandaag dan niet kunnen voorkomen?

Nogmaals: de technologie is er, maar hebben we als maatschappij de durf om structurele beslissingen te nemen en die uit te bouwen?

Er moet een wil zijn van de industrie, van de politiek én van het individu.”

Hoe komt het dat ons land op vlak van digitalisering achterophinkt?

Van De Vyver: “Het probleem is dat we bij digitale transformatie altijd vertrekken vanuit de technologie, en dat zou niet mogen. Want dan loop je het risico te digitaliseren om te digitaliseren. Wij hebben die vraag ook al gekregen van bedrijven: doe voor ons eens iets met artificiële intelligentie. Maar zo werkt het niet. Je moet natuurlijk weten wat er technologisch leeft, maar je moet in de eerste plaats kijken naar hoe de consument je dienst gebruikt, en je vervolgens de vraag stellen hoe je dat kunt optimaliseren of veranderen, zodat je die consument een toegevoegde waarde biedt. Want in België hebben we de consument te vaak in een stramien geduwd waar die eigenlijk al lang is uitgegroeid, waardoor die toegevoegde waarde vervalt en het bedrijf in de problemen komt. Om even terug te keren naar het onderwijs: kijk hoe leerlingen vandaag youtubefilmpjes consumeren en zo kennis opdoen, terwijl dat nog altijd niet is geïntegreerd in lespakketten.

Iedereen intussen weet dat de combinatie van visuele beelden met tekstuitleg het taalgevoel en de opname van leerstof verbetert. Kortom, je hebt een consument die op een andere

013

3 VRAGEN AAN...

JOACHIM DESMET DIRECTEUR PERMANENTE REKRUTERING BIJ AMANDIS

Hoe hebben bedrijven en werkzoekenden de crisis tot hiertoe beleefd?

“Vanzelfsprekend is dit geen prettige tijd voor ondernemingen. Op vlak van rekrutering stellen we toch heel wat onzekerheid en vertraging vast, met een terugval in het aantal vacatures. Anderzijds zien we dat heel wat sterke bedrijven zijn blijven investeren in hun rekruteringsplannen.

Daarvoor blijkt het ook het goede moment.

Want het tegenstrijdige effect van de crisis is: veel goede kandidaten worden opnieuw beschikbaar.”

Wat is de impact op het rekruteringsproces?

“Zowat elke fase verloopt vandaag digitaal: van het eerste gesprek tot de laatste handtekening op het contract. Alles wordt afgehandeld via Zoom, Skype of videoconferentie. Die omslag hebben bedrijven verrassend snel gemaakt. En er zijn absoluut voordelen. Voor een kennismakingsgesprek is het bijvoorbeeld veel makkelijker om op een digitale manier de juiste stakeholders bijeen te brengen; deelnemen kan ook vanop afstand.”

Welke veranderingen zullen blijven?

“Voor de lange termijn lijkt er een lans gebroken om zeker de eerste gesprekken vaker digitaal te laten verlopen. Onze IT-profielen hebben alvast geen enkele moeite met het digitale traject. Wel geven kandidaten vandaag aan dat ze toch liever eens face-to-face hadden kennisgemaakt.

Een digitale aanvang met een persoonlijk vervolg lijkt een interessante combinatie voor de toekomst.”

ECUBEL, DE MAKKELIJKSTE OPLOSSING VOOR UW GEBRUIKTE IT Ecubel is marktleider in België voor de aankoop en verkoop van gebruikte IT-hardware. Geniet van gegarandeerde datavernietiging en de restwaarde van je ICT-infrastructuur. Snel, makkelijk en veilig.

Ecubel staat voor 30 jaar ervaring, gespecialiseerde kennis en een complete service.

Kortrijkstraat 498, 8930 Menen Tel. +32 56 20 01 12 info@ecubel.com www.ecubel.com

014

INTERVIEW SASKIA VAN UFFELEN & DEWI VAN DE VYVER

FOKUS-ONLINE.BE manier input verzamelde en een aanbieder die daarin niet volgde. Je kunt dat ook doortrekken naar de zorg. Ja, in ziekenhuizen en labo’s omarmen ze digitalisering, maar kijk dan naar de apothekers en huisartsen: die blijven vasthouden aan een-op-eencontacten, terwijl self screenings met een app perfect mogelijk zijn – én veiliger voor de patiënt, die thuis kan blijven. Maar dat wordt tegengehouden, uit een soort van onwil om mee te gaan in die digitalisering.”

Van Uffelen: “Het hele gedoe met contact tracing is een ander hallucinant voorbeeld.

In IJsland kunnen ze op basis van DNA en data van hun inwoners heel gemakkelijk besmette mensen traceren en isoleren.

En wat doen we in België? Een bemand callcenter opzetten dat mensen verwittigt op basis van meldingen van anderen. En als ze de telefoon niet beantwoorden, gaan ze langs. Dat houd je toch niet voor mogelijk in het land waar imec gevestigd is, en waar we zoveel gerenommeerde universiteiten hebben? Dan wordt privacy en GDPR ingeroepen als excuus, terwijl die heel goed gerespecteerd kunnen worden. Maar dat is weer een voorbeeld van niet durven springen en afstappen van oude manieren als telefoneren. Maar als we een tweede lockdown willen vermijden, moeten we net alle middelen inzetten en durven investeren in nieuwe, innovatieve manieren – die bovendien al bestaan.”

DEWI VAN DE VYVER

SASKIA VAN UFFELEN

Hoe kunnen we er dan voor zorgen dat België wél in dat innovatieverhaal stapt?

Van Uffelen: “Daarvoor heb je een visie nodig op lange termijn, en die ontbreekt vandaag helaas. Kijk, de regering doet momenteel haar best, dat moeten we toegeven. Maar het ontbreekt haar aan lef om oude gewoonten te doorbreken, simpelweg omdat je daar geen stemmen mee wint. Eigenlijk zou de premier in België een neutrale rechterhand moeten hebben die nadenkt over strategie en innovatie boven alle lagen heen. Want vandaag overstijgt digitalisering die lagen en sectoren. Dé chemie, dé farmacie, hét transport…We houden hardnekkig vast aan die opdeling, terwijl die door de connectiviteit al lang niet meer bestaat.

Ook ICT is al lang geen sector meer op zich, maar in al die sectoren verweven. Weg met de oogkleppen dus.”

Van De Vyver: “Daarom is samenwerking over al die geledingen heen ook zo belangrijk. Het vereist een openheid en kwetsbaarheid om te tonen wat je zelf in huis hebt – de vrees bestaat altijd dat een concurrent ermee gaat lopen – maar in het verhaal van digitalisering heeft het geen zin meer alles per se te willen beschermen, zoals de juridische sector nog te hard doet.

Maar verberg je al je kennis, dan krijgt niemand er toegang toe en kom je nergens. Dat protectionistische moet eruit, ook al bestaat de angst dat een concurrent zijn creativiteit op jouw ideeën loslaat. Toen ik in 2005 een rondleiding aan Harvard kreeg, waren ze daar al bezig een digitale database met precedenten aan te leggen. Dat getuigde van visie, ook al hield het in dat kleinere juridische spelers zouden kunnen profiteren van de kennis van de grotere. Maar het is door zo’n samenwerking dat je innovatie krijgt en disruptie creëert.”

Is het ook vaak niet een kwestie van denken in kwartalen? Te snel resultaten willen of moeten boeken?

Van Uffelen: “Tuurlijk, bedrijfsleiders zitten in een rat race van uit te betalen dividenden en kwartaalwinsten. Zo nemen ze niet de tijd om na te denken over hoe ze hun onderneming een nieuwe en innovatieve weg kunnen laten inslaan. Want het moet altijd nu gebeuren.

Terwijl ze de mindset moeten hebben om afstand te nemen, te kijken naar wat er

SASKIA VAN UFFELEN & DEWI VAN DE VYVER INTERVIEW

#FOKUSIT

gebeurt in de digitale wereld en daarop in te spelen om te vermijden dat ze een bench player worden. Akkoord, dat vraagt vaak om een ander businessmodel, zodat je als ondernemer wel het lef zal moeten hebben om te zeggen: beste aandeelhouder, we keren dit kwartaal geen dividend uit maar gaan dat geld gebruiken om te investeren in innovatie op lange termijn. Helaas durven weinig ondernemers dat verhaal te brengen, omdat ze te veel met zichzelf, hun eigen bonus en de korte termijn bezig zijn. Zie ook de politiek, waar alleen tot aan de volgende verkiezingen wordt gedacht.”

Van De Vyver: “Het vraagt van bedrijven ook visie in de zin van: investeren in het eigen menselijke kapitaal, in levenslang leren. Nu hebben ze de kans om mensen die thuis technisch werkloos zitten te sensibiliseren om zich te scholen en nieuwe competenties aan te leren, of daar toch al een begin van te maken.

Zodat ze ook in 2030 inzetbaar blijven op de arbeidsmarkt.”

Van Uffelen: “Ik ben heel benieuwd of dat gaat gebeuren: zullen we de mensen in technische werkloosheid laten, of gaan we echt de koe bij de horens vatten?

Let op, dat is geen geringe uitdaging, want de werknemer is niét alleen de verantwoordelijkheid van de manager.

Iedereen moet CEO van zijn eigen leven worden en dus zelf dat levenslang leren aanpakken. Ik ben geen ingenieur, maar als ik niet uit mezelf geïnteresseerd ben in de basis van AI, van blockchain, van 5G, dan zal ik ook de boot missen. En dat is niemands verantwoordelijkheid behalve de mijne.”

Van De Vyver: “Wat niet wegneemt

het hart van alles zit: zowel technologisch, maatschappelijk als menselijk.”

Van De Vyver: “Dat afschrikken wil ik toch even nuanceren. Het is de basis die niet juist zit en voor stereotypering heeft gezorgd. Laat me dat even toelichten: in 1983 kwam de pc op de markt, maar die diende in de beginfase nog niet om mee te werken, wel om mee te gamen.

En wie gamede? Juist, jongens. Bijgevolg werd ervanuit gegaan dat zij de basiskennis hadden om aan computerwetenschappen te beginnen.

En probeer die gesloten cirkel vervolgens maar eens te doorbreken.”

Van Uffelen: “Toch is het meer dan ooit noodzakelijk om die vrouwelijke competenties in de sector aan te trekken. We hebben de hele tijd gesproken over veranderingen.

Wel, verandering aansturen, buiten het kader denken, ecosystemen uitbouwen, samenwerken, nieuwe financiële systemen uitdenken… Laten dat nu grotendeels vrouwelijke competenties zijn.”

dat bedrijven hun mensen wel richting moeten geven. Want als je niet weet waar het naartoe gaat, is het moeilijk om dat voor jezelf te doen. Daarom was ik ook zo ontgoocheld in de webinar rond Organisation of the future, waarin yoga, meditatie en mindfulness als dé tools voor de hedendaagse jonge ondernemer werden voorgesteld. Zelfzorg is belangrijk, dat ontken ik niet, maar ik had meer visie verwacht op wat die organisatie van de toekomst dan ging zijn, post-corona.”

SMART FACT. Als ik mijn job nu niet deed, dan was ik …

Saskia Van Uffelen: “Ik ben eigenlijk toevallig in ICT terechtgekomen, want ik heb een diploma Lichamelijke Opvoeding.

Maar een kennis van mij startte destijds – en ik spreek over de tijd voor het internet – een softwarezaak op, waar ik begon met de showroom te schilderen, vandaar naar de receptie verhuisde en vervolgens in de verkoop terechtkwam. En ik ben binnen ICT en technologie blijven plakken. Maar met mijn pedagogisch diploma had ik eigenlijk voor de klas moeten staan.”

Is dit ook een kans voor meer maatschappelijk verantwoord ondernemen?

Van Uffelen: “Daar ben ik zeker van. Van bedrijven die het daar niet te nauw mee nemen, heb ik sowieso altijd gedacht: boontje komt om zijn loontje. En dit is vandaag dé kans om die oude regimes te doorbreken. Als we het lef hebben en de basis durven aanpakken. En als consumenten, gesteund door de politiek, met één stem durven zeggen: fenomenen als werknemers van Amazon die tijdens het werk niet naar het toilet mogen, dat pikken wij niet meer. Dat is niet meer van deze tijd.”

Dewi en de vrouwen in tech Samen met Valerie Taerwe en Nele Van Beveren richtte Dewi Van De Vyver The Ada Talks op om vrouwen in tech te promoten, rolmodellen aan te reiken en duurzame, betekenisvolle connecties op te bouwen. Toen ze in 2019 mee ging met Close The Gap naar Nigeria, was ze dan ook aangenaam verrast dat vele van de innovatiehubs die ze bezochten een vrouwelijke CEO hadden. Zowel in Afrika als Azië zijn er veel meer vrouwen die een digitale opleiding kiezen.

Digital Champion?

Saskia Van Uffelen is Corporate Vice President Benelux voor de Franse ICT groep GFI. Ze is sinds 2011 ook 'Digital Champion' in België, gemandateerd door de federale overheid. Haar taak als ambassadeur is onder andere jongeren – vooral dan meisjes – te stimuleren voor een job binnen de digitale economie, onder de campagnetitel ‘IT is cool’. Het concept ‘Digital Champion’ werd gelanceerd door toenmalig EUcommissaris Neelie Kroes, die in elk land zo’n profiel wilde.

Dewi Van De Vyver: “Ik zit al sinds mijn kindertijd letterlijk tussen de telecommunicatie: mijn moeder werkte voor de toenmalige RTT, dus ik ben opgegroeid met telefoontoestellen, die ik dan openschroefde om te kijken hoe die werkten. Net zoals ik onder de motorkap van de auto’s van mijn vader keek om te zien wat er daar gebeurde. Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in hoe de dingen functioneren. Daarom koos ik destijds voor de opleiding Communicatiewetenschappen, om uit te vissen hoe mensen precies met elkaar communiceren.”

Ook niet meer van deze tijd: genderongelijkheid. Vandaar deze slotvraag: hoe krijgen we meer vrouwen in de door mannen oververtegenwoordigde ICT-sector?

Van Uffelen: “Ten eerste al door de branding te veranderen: ICT klinkt te hard en serieus, dat schrikt af. Focus meer op het digitale, en op het feit dat je daarmee in

015

Cybersecurity klaar voor de toekomst Cybersecurity gaat verder dan het stoppen van bedreigingen: het gaat ook over het onderhouden en aanpassen van de beveiligingsinfrastructuur aan de noden van een onderneming.

aspecten van beveiligingsbeheer kunnen echter al worden geautomatiseerd. Dit zijn repetitieve taken en cloud-oplossingen. Dit beperkt menselijke interactie en snellere reactie op bedreigingen.

Consolidatie van beveiliging.

De ideale oplossing is om alle beveiligingsaspecten, namelijk het beheer van het beleid, apparaten en bedreigingen, met een globale aanpak in één geïntegreerd platform te beheren. Door deze beveiligingsbeleid cyclus van gebruikers, gegevens, toepassingen, fysiek en virtueel netwerkverkeer, te ïntegreren in een centraal beveiligingsbeheerplatform.

Biedt dit de juiste informatie aan voor een GDPR-incidentresponsproces.

Als resultaat een beter tijd en kost efficiëntie.

Operationele beveiliging.

Beveiligingsteams zijn verantwoordelijk voor het beheer van alle aspecten van beveiliging, waardoor hun werklast aanzienlijk toeneemt. Een gesegmenteerd beveiligingsbeleid volgens de intern afdelingen helpt de beveiliging te operationaliseren: door routinematige configuratietaken te delegeren. Zo maakt u middelen vrij waardoor uw beveiligingsteams zich kunnen concentreren op beveiliging en incidentrespons.

Beveiliging automatisering.

Volledig geautomatiseerde end-to-end beveiliging is momenteel nog utopisch. Sommige

www.BestITservice.be Ruisbroekstraat 31 3360 Bierbeek +32 478 78 28 61

Ons doel: onze klanten te begeleiden in hun operationele beveiligingsprocessen en hun omgeving zo kost efficiënt, autonoom en transparante te beveiligen naar hun specifieke node.

Zodanig snel, efficiënt en correct te kunnen handelen in geval van een beveiligingsprobleem.

Security We Secure Pen Test your network  Set you GDPR complaince  

Managed Hosting  We Guide  Configure  and Maintaine

016

KMO BEVEILIGING

FOKUS-ONLINE.BE

Cybersecurity: een ver-van-mijnbedshow voor de kmo?

Bewaak wat je lief is. Het geldt al van tijdens de prehistorie, maar tijden veranderen… en dus ook wat we moeten bewaken. De kist met sieraden en juwelen heeft plaats gemaakt voor het nieuwe goud: big data en de daarbij horende digitale revolutie. Sesam, open u.

T

ot voor enkele jaren was cyberbeveiliging slechts weggelegd voor de grote spelers, bedrijven die koste wat kost hun gegevens willen beschermen tegen potentiële hackers. Net zoals bankovervallers in films steeds listiger worden, moeten ook hackers zichzelf telkens heruitvinden. Het ultieme doel? De naïeve klant misleiden of simpelweg binnenbreken in het onbeveiligde netwerk van dat ene kleine kmo’tje en een schat aan datagegevens plunderen.

Prof. Dr. Bart Preneel is verbonden aan COSIC KU Leuven, de afdeling voor computerbeveiliging en industriële cryptografie, en stelt dat kmo’s nog niet zo fel bezig zijn met de beveiliging van hun netwerken en gegevens. “De bewustwording groeit echter wel, vooral door incidenten die zich voordoen bij andere bedrijven of in de media aan bod komen. Gekende vormen van phishing of CEO-fraude, waarbij werknemers door een hooggeplaatste persoon gevraagd worden om geld over te schrijven, komen steeds vaker voor bij kmo’s. Het is ook logisch.

Hoe meer er in de wereld gedigitaliseerd wordt, hoe meer criminaliteit er zal zijn.

Alles verschuift mee met de digitalisering.

Een klassieke bankoverval ruimt ook plaats voor cybercriminaliteit.”

Francis Oostvogels, manager Risk Advisory Services bij BDO Belgium beaamt: “Cybersecurity is voor veel kmo’s nog een ver-van-mijn-bedshow. Pas als er een phishingaanval gebeurt, gaat er een belletje rinkelen en willen ze snel de risico’s beperken. Een beetje het principe van eerst voelen, dan reageren.” Bewustmaking van het personeel is volgens Preneel een eerste, maar correcte stap: “Hanteer in je beveiliging een aantal principes die je basisveiligheid afdekken en zorg dat je telkens back-ups hebt. Maak je personeel ook attent op de mogelijke gevaren. Als bedrijfsleider moet je investeren in de

alertheid van je personeel zodat ze geen domme dingen doen uit onwetendheid.”

De kostprijs van beveiliging is de voorbije jaren gedaald waardoor alles toegankelijker wordt, ook voor kmo’s. Oostvogels: “De kostprijs is al lang niet meer het probleem, eerder de nonchalance van sommige bedrijven. Veel kmo’s besteden hun ICT uit en denken dat ze daardoor wel veilig zijn.

Ze zijn er niet mee bezig, zolang de server en het netwerk maar goed draaien en er vlot gewerkt kan worden. Hoe de externe

beveiliging precies in elkaar zit, weten ze meestal niet. Laat staan dat ze beseffen welke potentiële risico’s ze lopen.”

Veel maatregelen kosten tegenwoordig al niet veel geld meer. Een sterk wachtwoordbeleid binnen een firma is al een stap in de goede richting. Zaken die vroeger vaak onbetaalbaar waren, zijn nu ook een stuk betaalbaarder geworden.

Oostvogels: “Ik denk bijvoorbeeld aan penetration testing, waarbij een gesimuleerde aanval wordt uitgevoerd om

De kostprijs is al lang niet meer het issue, meer de nonchalance van sommige bedrijven.

— FRANCIS OOSTVOGELS, BDO BELGIUM

te kijken hoe makkelijk je in een netwerk binnenraakt. Dat was vroeger alleen maar weggelegd voor grote bedrijven, maar nu kunnen ook, vrij eenvoudig en tegen betaalbare prijs, de cyberpijnpunten van een kmo blootgelegd worden.”

“Je gegevens beveiligen is een zaak van twee kanten”, gaat Preneel verder. “Je moet zelf zo goed mogelijk met de zaken bezig zijn, maar ondertussen zorgen ook bedrijven als Microsoft, Google of Amazon dat de veiligheid gegarandeerd kan worden.

Ze blijven investeren en optimaliseren, en dat moet natuurlijk ook als grootste spelers.

Authenticatie in twee stappen is daar een mooi voorbeeld van.” Oostvogels adviseert kmo’s om advies in te winnen en niet alleen een parcours uit te stippelen waar je bedrijf niet veel kaas van heeft gegeten. “Er moet gekeken worden hoe een organisatie eruit ziet, of ze veel risico loopt of niet. Het heeft niet veel nut om snel te investeren in een beveiling als het niet van toepassing is voor je bedrijf.”

“Uit onwetendheid gebeuren er vaak nutteloze aankopen. Mijn advies is dus om echt kwalitatief advies in te winnen en een stappenplan voor je beveiliging te laten uitschrijven. Een bedrijf dat enkel bezig is met productie zal misschien veel minder beveiligd moeten worden dan een bedrijf dat persoonsgegegevens bijhoudt.” Iets wat volgens Preneel toch enige voorzichtigheid vraagt: “Met de nieuwe industriële revolutie, Industrie 4.0, moeten we toch opletten. Alles is tegenwoordig meer gedigitaliseerd, ook productieprocessen. Wat als we van thuis uit een productieproces kunnen veranderen in pakweg een voedingsbedrijf ? Het is zoals bij een flitscontrole van de politie: iedereen kan wel eens prijs hebben.”

TEKST TOM CASSAUWERS

SOFTWARE DEVELOPEMENT 2020:

Scrum-teams met focus op security en cloud opslag

“Agile is here to stay,” aldus Steven Schouppe, Project Manager binnen HAVO Consulting. “Agile als methodologie is quasi overal ingeburgerd. De sterke focus ligt op User Stories. Op het einde van elke sprint wordt het resultaat getoond zodat snelle bijsturing mogelijk is.”

De uitdaging hierbij is volgens Tom Brauns, Functional Analyst bij HAVO Consulting, het zetten van prioriteiten.

Op die manier krijg je een overzicht en structuur zodat je minder het idee hebt dat ‘alles belangrijk is’. De Project Manager verdwijnt binnen Agile. Deze rol wordt opgevangen door enerzijds de business die zelf zijn prioriteiten uitzet en anderzijds de scrum-master die zichzelf en zijn scrumteams organiseert. De focus blijft de voorspelbaarheid en de correcte inschatting van de backlog.

“Deze scrum-teams zijn doordrongen van het belang van security.” gaat Tom verder. “De enorme impact ervan moet echter nog tot de business doordringen. Momenteel zien we dat dit nog minimaal wordt opgevolgd. Maar het zal de topprioriteit worden voor bedrijven.”

Managed Cloud Services Er geldt bovendien een Cloud-first strategie. De voornaamste redenen hiervoor zijn: flexibiliteit in capaciteit, makkelijk toegang tot nieuwe technologieën (zonder zelf de kennis in huis te moeten halen), kosten efficiëntie en de beschikbaarheid van een breed scala aan services. Tegelijk is er ook een trend om voorkeur te geven aan Managed Services.

Volgens Johan Kielbaey, Cloud Architect binnen HAVO consulting, gaan veel klanten zelfs nog een stap verder. Ze gaan maximaal voor een strategie van serverless technologie en dit omwille van de volgende redenen: • • • • •

Het (her)schalen en onderhoud van de onderliggende infrastructuur Een technologie gebaseerd op een pure pay-as-you-use kosten model Het operationele beheer wordt maximaal overgelaten aan de cloud provider Gebruik kunnen maken van technologie zonder de expertise nodig te hebben om het zelf te beheren.

Profiteren van het hogere security model

“Voor Cloud storage geldt dezelfde trend,” vertelt Johan.

“Bedrijven waren vroeger beperkt in de types van storage die door een centrale infrastructuur konden ondersteund worden. Voor applicaties was dat niet altijd optimaal. Als een bedrijf geen expertise in huis had om bijvoorbeeld een caching framework te ondersteunen, was dat ofwel simpelweg niet mogelijk, ofwel moest eerst de nodige expertise verworven worden. In de Cloud zijn veel meer types storage of frameworks beschikbaar en worden die ook gebruikt. Dat leidt tot een veel heterogeen data landschap.”

die sub-optimaal is. Tot slot merkt hij op dat de grenzen tussen Infrastructure en Development vervagen. Waar vroeger developers een toepassing ontwikkelden op basis van technologieën die door infra beschikbaar gesteld werden, moeten ze nu zelf meer van de hele stack kennen, wat niet voor elke developer evident is.

Bij sommige klanten is het zelfs zo dat de code van de applicatie en de definitie van de AWS resources (storage, netwerk, security, …) in dezelfde code repository zit.

“De laatste maanden is hacking van onze Belgische bedrijven een wekelijks hot item” Veiligheid voorop Waar de internationale spelers zoals Google, Amazon … GDPR ready waren toen de hele regelgeving in voege trad, beginnen ook kleinere bedrijven zich er bewust van te worden. Voor Cloud providers zoals Amazon is GDPR compliance een noodzaak. Zonder dat wordt het voor klanten vrij moeilijk om applicaties die PII data (Persoonlijke gegevens) verwerken op een Cloud platform te hosten.

Volgens Ronny Verswijvel, Principal Security Management Consultant, is het tijd dat we de focus verleggen naar het beveiligingsaspect nu de GDPR wetgeving al een tijd wordt toegepast en dit vooral op juridisch vlak. “De laatste maanden is hacking van onze Belgische bedrijven een wekelijks hot item.“ gaat Ronny verder. “Denken we maar aan Picanol, Oxfam, Asco … Het beveiligingsaspect van apps wordt daarom elke dag belangrijker. Om hacking te voorkomen is het toepassen van ‘secure coding’ nodig om defecten en bugs te voorkomen. Zij zijn immers de primaire oorzaak van beveiligingslekken. Voordat een applicatie in productie gaat is het sterk aangeraden om een pentesting te laten uitvoeren. Op die manier kan, in combinatie met secure coding, de applicatie getest worden op robustheid. Voor hackers wordt het zo moeilijker om persoonlijke data te stelen alsook te lekken. Een waterdichte garantie is er echter niet omdat hackers steeds met nieuwe technieken komen.” concludeert Ronny. “Maar het hen moeilijker maken is sterk aangeraden.”

Voor nieuwe ontwikkelingen wordt vaak gekozen om gebruik te maken van een microservice approach waarbij elke service zijn data bewaart in een NoSQL database.

De voordelen zijn legio. Geen centrale, niet-redundante server meer, redundantie is onderdeel van de service, geen operationeel beheer, lagere kost, betere isolatie tussen services.

Verder stipt Johan aan dat zijn functie als Cloud Engineer/Architect vaak te laat in de picture komt en er daardoor een Solution Architectuur wordt uitgetekend

havoconsulting.be

018

AFVAL E-WASTE

FOKUS-ONLINE.BE

De elektronische afvaltsunami: een bron van weelde en zingeving?

Elektronisch afval heeft een paradox. Landt het in rivieren, is het een bron van extreme milieuvervuiling. Tegelijk was in 2016 een tiende van het verhandelde goud wereldwijd afkomstig van elektronisch afval. “Tegen 2021 groeit de hoeveelheid elektronisch afval van 44.7 naar 52.2 megaton.”

O

nlangs middenin de talloze Facebookberichten over de coronacrisis: “Als je tussen de regels kunt lezen, begrijp je de ware oorzaak van COVID-19”. De samenzwering even terzijde of vleermuizen al dan niet GPS-signalen naar toiletpapier verzenden, maar wat wél zeker vaststaat is dat elektronische gadgets overal aanwezig zijn. Ook in je geklimatiseerde wc-bril. Die gadgets zijn via het Internet of Things allemaal met elkaar verbonden. Maar ooit zal je van jouw wc-cover vanaf willen. Ja, de elektronische afvalberg blijft aangroeien. Dit zou volgens experts zelfs tot 120 megaton per jaar tegen 2050 kunnen worden.

“Wereldwijd wordt slechts 20 procent van het elektronisch afval ingezameld en correct gerecycleerd”, weet Hina Habib te zeggen, onderzoekster aan de Universiteit Gent. De resterende 80 procent landt meestal op het stort, wordt verbrand of illegaal verhandeld of gerecycleerd door zwartwerkers in armzielige omstandigheden. Tot 2018 was het schering en inslag dat Westerse landen hun afval naar China exporteerden. Ondertussen hebben de meeste Zuidoost-Aziatische landen en China de import van afval stopgezet.

In de EU is het trouwens verboden om elektronisch afval te exporteren naar landen buiten de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Tenzij hergebruik aangetoond kan worden. “In Vlaanderen werd de Europese wetgeving onlangs nog aangescherpt door hergebruikscriteria op te stellen voor nog werkende elektrische en elektronische apparatuur”, vertelde OVAM-directeur Jan Verheyen aan MO* magazine. Maar onder de dekmantel van

hergebruik en recyclage gaat toch vaak de illegale export van ruwe materialen schuil.

De reden ligt voor de hand. Volgens de Global E-Waste Monitor, een gedeeld initiatief van de VN Universiteit, de Internationale Telecommunicatie Unie (ITU) en International Solide Waste Association (ISWA) was de totale waarde van elektronisch afval $62,5 miljard USD in 2018. Dat is drie keer meer dan de totale waarde van alle zilvermijnen wereldwijd samen. “Er zit 100 keer meer goud in een ton mobiele telefoons dan in een ton gouderts”, schreef Guy

Ryder, de baas van de Internationale Arbeidsorganisatie onlangs op de blog van het Wereld Economisch Forum (WEF). Dit materiaal mag dus niet zomaar verloren gaan. “In Europa is er tenminste duidelijk vooruitgang gemaakt met een richtlijn voor ecodesign, circulaire economie en de duurzaamheidsdoelen van de VN”, vult expert Habib aan. Ecodesign maakt het mogelijk om de milieu-impact van producten vanaf de ontwerp- en ontwikkelingsfase te beperken. Het gaat over alle schakels in de levenscyclus: van de grondstofwinning tot het moment dat

Wereldwijd wordt 20 procent van het elektronisch afval ingezameld en gerecycleerd.

—HINA HABIB, UNIVERSITEIT GENT

het product afgedankt en opnieuw gebruikt wordt als grondstof voor nieuwe producten.

De Europese Commissie heeft een nieuwe richtlijn uitgewerkt om het ‘recht op reparatie' naar gsm’s, tabletcomputers en laptops uit te breiden. Daarbij wordt met technische standaarden gewerkt waarmee onderdelen vervangbaar en herstelbaar zijn. Tot nog toe ging ecodesign enkel over de energie-efficiëntie van computers, tv’s, afwas- en wasmachines.

Maar wetenschappers vinden ook nieuwe methodes uit. Welkom in het tijdperk van de betekeniseconomie. De Indische professor Veena Sahajwalla van de Australische universiteit van New South Wales vond een ‘microfabriekje’ uit dat elektronisch afval recycleert.

Microrecyclage heet dat. Zo kunnen smartphones en moederborden van pc’s tot metalen legeringen uit koper en tin gemaakt worden. Glas en plastiek kunnen micromateriaal voor keramiek en vezeldraden worden. De microfabriekjes kunnen al op kleine oppervlakten van 50 vierkante meter ingezet worden.

Sahajwalla ziet de nabije toekomst optimistisch tegemoet. Het tijdperk van het eenzijdige denken in schaalvoordelen is volgens haar voorbij. “De toekomst van de wereldproductie ligt in gedecentraliseerde fabriekjes, die lokaal opereren op kleinere schaal”, sluit ze af. Lokale gemeenschappen zullen dus veel materiaal en grondstoffen met haar microfactories zelf kunnen maken.

TEKST RAFAEL PORTO CARRERO

recycleert oud IT-materiaal via Out Of Use SPIE Belgium – Division ICS, onderdeel van SPIE, de onafhankelijke Europese marktleider in multitechnische diensten op het vlak van energie en communicatie, geeft haar oude ICT-materiaal een tweede leven. De organisatie heeft daarvoor sinds 2017 een samenwerking met het erkende recyclagebedrijf Out Of Use voor het ophalen en herbestemmen of recycleren van computerhardware.

“Bedrijven zoals SPIE vormen met hun MVO-beleid een mooi voorbeeld voor andere organisaties,” vervolgt de zaakvoerder. “De opbrengst van de recyclage gaat naar de inzamelactie ‘Recycleren voor Natuurpunt’, waarmee we nieuwe bomen aanplanten in bosarme gebieden in Vlaanderen. Ook in Wallonië zijn we intussen gestart met een gelijklopende actie ‘Recycler pour Natagora’.”

2600 copiers voor hergebruik “In opdracht van SPIE Belgium – Division ICS (het toenmalige Systemat) haalden we maar liefst 2600 copiers op bij Europese instellingen in 32 steden van 16 Europese landen,” vertelt Mark Adriaenssens, zaakvoerder van Out Of Use. “We zorgden ook voor het datawipen en herbestemmen van die copiers. Alle gegevens werden verwijderd vooraleer we ze transporteerden naar ons magazijn in Beringen. Daar maakten we ze verder klaar voor hergebruik binnen Europa.”

Maatschappelijke bedrijfsvisie Robert Dequinze, Project Manager bij SPIE Belgium Division ICS: “Voor elke herbestemming of recyclage van elektronische datadragers, zoals pc’s, laptops, gsm’s of copiers, ontvangen we een certificaat dat de vernietiging van alle gegevens verzekert. Tegelijk trekken we met deze samenwerking onze maatschappelijke visie door op het vlak van circulair ondernemen. Milieubehoud vormt een wezenlijk onderdeel van ons bedrijfsplan. We stellen het milieu centraal in al onze activiteiten en hebben daar bij Out Of Use de ideale partner voor gevonden!”

Samenwerking met Natuurpunt én Natagora Wanneer hergebruik niet mogelijk is, zorgt Out Of Use voor een correcte recyclage tot secundaire grondstoffen.

Meer info: www.outofuse.com

Artificial Intelligence

Faktion als huisleverancier in kunstmatige intelligentie Reeds voor COVID-19 zette een groeiend aantal bedrijven op een halsbrekende tempo in op kunstmatige intelligentie, en dit om zich beter te kunnen onderscheiden van hun concurrenten.

Niet onlogisch als je begrijpt dat kunstmatige intelligentie (ook wel Artificial Intelligence, of “AI” genoemd) bedrijven toelaat om complexe automatisaties in te voeren die vroeger, zonder kunstmatige intelligentie, niet mogelijk, of te duur, waren. Het economisch effect dat we met onze automatiseringen bereiken, is vaak ofwel het verlagen van de kosten van dure processen, ofwel extra omzet door nieuwe diensten die onze klanten kunnen aanbieden door de introductie van AI in hun bedrijf. Meestal bereiken bedrijven beide effecten.

Never waste a good crisis Nu de economie terug aantrekt na de recente gezondheidscrisis, is het belangrijker dan ooit tevoren om AI niet zozeer als een technische innovatie te beschouwen maar als een economische versneller. Bedrijven die op basis van praktische toepassingen hun organisatie rendabeler wensen te maken, grijpen meer en meer naar AI als hoeksteen in hun zoektocht naar rendabiliteit.

Bedrijven die reeds vol inzetten op digitaal, merkten reeds de economische voordelen.

Doorheen de crisis is gebleken dat het digitaliseren en automatiseren met AI enkel maar aan belang gewonnen heeft voor zij die zich concurrentieel wensen te positioneren.

De zoektocht naar de gepaste toepassingen begint bij de business Terwijl de voorbije maanden een existentiële crisis te worden voor een aantal bedrijven, kent de zoektocht naar mogelijkheden om manuele processen te automatiseren een ongekende relance. Voor een overgroot deel van de bedrijven echter, zijn de mogelijkheden van AI vaak nog onbegrepen. Het gebruik van moeilijk, en vaak technisch vakjargon helpt hier niet veel bij.

Joeri Van Steen, Managing Partner en European CTO of the Year 2019

AI wordt pas nuttig als ze toegepast wordt om een specifiek probleem op te lossen in een specifieke industrie. Als je dus geen kaas gegeten hebt om het probleem goed te begrijpen, dan sla je de bal mis. Met andere woorden, investeren in mensen die 15 jaar ervaringen meebrengen uit de industrien waar we in actief zijn.

En aangezien toegang tot dergelijke industrie kennis erg duur is, vergt dit een aanzienlijke investering van onze kant. Maar hoe hoog deze ook is, het is noodzakelijk om op termijn het verschil te maken. We geloven dus niet dat AI kennis het verschil maakt, wel de industrie kennis.

Het effect van een samenwerking met Faktion tastbaar maken in het bedrijfsresultaat, is daarom onze doelstelling bij elk project die we aannemen.

Het operationaliseren van kunstmatige intelligentie als kerncompetentie

Het is daarom belangrijk om te kiezen voor een partner die er in slaagt om niet alleen de technische kant van kunstmatige intelligentie te begrijpen maar eerder de taal van de industrie spreekt. En begrijpt. Enkel maar door de technische expertise in AI te verzoenen met de ervaring binnen een industrie, kan men tot noemenswaardige oplossingen komen die onmiddellijk bijdragen tot een versterking van het bedrijfsresultaat.

We zien veel spelers in de markt goed scoren op het bouwen van complexe AI algoritmes, maar wij zien de toekomst eerder in het operationeel krijgen van dergelijke AI algoritmes.

Daar is expertise als software ontwikkeling even cruciaal. Immers, een proof-of-concept bouwen is één iets, maar het integreren in een complex bedrijfsproces die schaalbaar en veilig moet zijn, is iets helemaal anders. Met Faktion, gaan we dus verder en blijken we uitstekend gepositioneerd voor het operationaliseren van AI.

Wij geloven dan ook dat het bouwen van AI algoritmes een commodity wordt. Net zoals mobile development een commodity geworden is. Wij geloven eerder dat we moeten specialiseren en verticaliseren. Maw, een huwelijk verder maken tussen het bouwen van goeie AI algoritmes enerzijds, en het operationaliseren van deze algoritmes in volwaardige software oplossingen, maar anderzijds ook het blijven investeren in industrie-kennis.

Met onze unieke methodologie slaagde Faktion er reeds in diverse baanbrekende toepassingen te bouwen in een record tempo voor bedrijven als Bridgestone, Vivium, Bank J. Van Breda & Co, Proximus en meer. Onder leiding van CTO Europe 2019, Joeri Van Steen, zijn deze toepassingen steeds een huwelijk tussen de ongeevenaarde deskundigheid in het bouwen van software, alsook het baanbrekende research op vlak van kunstmatige intelligentie.

Deze welgeoliede machine wordt dan ook volledig ten dienste gesteld van onze klanten, soms om als intern team te functioneren, of om een afgebakend project op te leveren. Steeds binnen budget en de verwachtingen van de klant ruim ingelost.

Maar af en toe gaat Faktion nog een stap verder en wordt een zelfstandig bedrijf opgericht.

Deze spin-off activiteit resulteerde reeds in het succesverhaal Chatlayer (chatbot platform), en binnenkort Metamaze (intelligent verwerken van documenten).

Faktion als uw huisleverancier van AI toepassingen Faktion wordt meer en meer als huisleverancier beschouwd door zowel grote bedrijven als KMOs. Of het nu gaat om automatisch handgeschreven documenten te verwerken, te voorspellen wanneer machines aan herstelling toe zijn, of erover te waken als arbeiders beschermend materiaal dragen, met onze ervaring in toepassingen van AI op taal, beeldmateriaal en sensoren kunnen we beslist het verschil maken.

Als u een pragmatische partner zoekt die met kennis van zaken, en samen met u, kunstmatige intelligentie toepast om uw bedrijf te verbeteren, dan komen we graag langs. www.faktion.com

020

DIGITALE DEMOCRATIE ONLINEPARTICIPATIE

FOKUS-ONLINE.BE

De burger spreekt (en luistert) nu ook digitaal Burgerparticipatie was lang een zaak van infoavonden en papieren raadplegingen. De crisis duwde overheden versneld online. Welke troeven heeft technologie in inspraak? En wat zijn de uitdagingen voor de digitale democratie?

O

verheden hebben stilaan de digitale afslag genomen. Niet alleen de vereisten rond de openbaarheid van bestuur spelen daarin mee, maar ook het inzicht dat burgers beter bijtijds betrokken worden bij de ontwikkeling van projecten.

“De crisis heeft de digitale beweging nog versneld”, ziet Wietse Van Ransbeeck, CEO van CitizenLab. “Heel wat gemeenteraden zijn bijvoorbeeld voor het eerst aan de slag gegaan met online videotools om hun zittingen te kunnen laten doorgaan.

Ook lopende plannen rond mobiliteit of stadsvernieuwing – waar participatie inmiddels een verplichting is – konden niet zomaar worden stilgelegd. Dat heeft heel wat lokale besturen tot bij ons gebracht met de vraag: hoe kunnen we met een digitaal alternatief toch inspraak blijven organiseren?”

Waar onlineparticipatie tot op vandaag vaak nog gericht is op het vergaren van stemmen en individuele input, ziet CitizenLab het breder.

“Ons platform werkt met twee dynamieken: burgers kunnen hun zeg doen over de plannen en projecten in hun stad of buurt, maar ze kunnen ook zelf nieuwe acties op de agenda zetten. Die actieve burgerinitiatieven zijn alvast een interessante toevoeging aan de traditionele, top-downvormen van participatie. De grote vraag voor onlineparticipatie blijft: hoe kunnen we mensen ook aan het luisteren krijgen? Hoe kunnen we ze in dialoog laten gaan?”

In respons daarop voegde CitizenLab een extra module toe aan zijn platform, licht Van Ransbeeck toe. “In een virtuele workshop kunnen kleine groepjes meningen en ideeën met elkaar uitwisselen. Die meerwaarde van offlinecommunicatie vinden overheden nu dus ook online.

Dialoog is belangrijk, want als jij een lokale handelaar bent en ik pendel dagelijks naar de binnenstad, dan hebben wij heel andere belangen bij een autovrije binnenstad. Je moet elkaars perspectief kunnen begrijpen om tot een gedragen consensus te komen.”

Een eenzijdige switch naar digitaal is

niet de oplossing, aldus Van Ransbeeck.

Die ligt in de combinatie van online- en offlineparticipatie. “Ik denk dat de crisis ons in de toekomst sneller zal doen denken: hoeft dit wel een fysieke bijeenkomst te zijn?

Je maakt inspraak toegankelijker als mensen ook van thuis uit kunnen deelnemen in

Met taaltechnologie en artificiële intelligentie groeperen we ideeën en commentaren tot prioriteiten.

plaats van dat ze op een dinsdagavond naar het gemeentehuis moeten komen.”

Waar zo’n avond voordien ongeveer vijftig man op de been bracht, kan dat in een virtuele setting een veelvoud worden. “De uitdaging is dat je die input ook allemaal moet verwerken.

Voor het meerjarenplan van de stad Leuven verzamelden we bijvoorbeeld 2.500 ideeën van burgers. Begin daar als ambtenaar maar eens aan. Vorig jaar hebben we de Innovative Starters Award van Innoviris gewonnen voor het Brusselse Gewest. Met die subsidie zijn we nu de taaltechnologie in ons systeem verder aan het ontwikkelen. Met artificiële intelligentie screent die alle ideeën en commentaren semantisch en groepeert gelijkaardige input.

Zo krijg je als overheid sneller zicht op de prioriteiten. Een grote verlichting in werkdruk en in tijd.”

Als IT-bedrijf werkt CitizenLab op de splitsing tussen softwareontwikkeling enerzijds en politiek en bestuurskunde anderzijds.

“De samenwerking met lokale overheden geeft een bijzondere voldoening omdat je er als onderneming rechtstreeks veel impact mee kunt creëren. Je verdiept je in thema’s met een publiek belang. Om die reden zie ik de volgende jaren meer en meer bedrijven maatschappelijk ondernemen. Brussel heeft als administratief centrum van Europa in elk geval veel potentieel in Government Technology.

Op het domein van politieke vernieuwing zien we meer spelers naast ons verschijnen. Wat ons betreft is dat een goede ontwikkeling. Hoe meer expertise, hoe sneller we tot een goed – lees: transparant en geïnstitutionaliseerd – model voor burgerparticipatie kunnen komen.”

TEKST HELEEN DRIESEN

GMO GLOBALSIGN LTD BRAND REPORT

#FOKUSIT

021

Digitaal vertrouwen en betrouwbare digitale handtekeningen: een must voor je digitale transformatie In een wereld die steeds sneller digitaliseert, staat cyberveiligheid bovenaan de prioriteitenlijst. “Correcte beveiliging en gevalideerde identificatie is daar een belangrijk onderdeel van”, aldus Ronald De Temmerman. Hij is Vice President Strategic Sales bij GlobalSign, dat wereldwijd een breed scala aan geautomatiseerde en geïntegreerde digitale certificaatoplossingen biedt ten behoeve van identiteits- en veiligheidsdiensten.

B

innen digitalisering spelen identiteit en identificatie een heel belangrijke rol. Bijvoorbeeld bij de elektronische formulieren, toegangsbeperking voor (bepaalde delen van een) website of netwerk (VPN), veilige onlinetransacties, automatische verbinding met besturingssystemen (zoals Microsoft Windows), documentenondertekening op afstand, e-mailbeveiliging… Bij dergelijke communicatie en transacties worden doorgaans digitale certificaten gebruikt, die worden gecreëerd op basis van geverifieerde identiteiten. “Aangezien ieders digitale identiteit(en) vandaag zo belangrijk is, wordt een controle en beveiligde toepassing hiervan dat logischerwijs ook”, aldus Ronald De Temmerman. “Dankzij identiteitsoplossingen – wij zetten bijvoorbeeld ‘Public Key Infrastrastructure’ (PKI) in, eventueel mits een geautomatiseerde Active Directory-integratie – , maken wij het mogelijk voor grote en middelgrote bedrijven om hun onlinecommunicatie te beveiligen. Dat kan onder andere in functie van authenticatie van de end-points. En dat zowel op het niveau van gebruiker als machine.”

Of bedrijven zich voldoende bewust zijn van de noodzaak van de beveiliging van die identificatie? “Daar is zeker nog bewustmaking rond nodig, wat sowieso een continu proces

is”, gaat De Temmerman verder. “En een noodzakelijk proces, nu we zien hoe heel wat bedrijven door corona gedwongen worden steeds meer over te schakelen op online werk en communicatie. Werknemers op afstand vormen feitelijk de grootste cyberbedreiging. Als je echter middelen inzet voor een adequate beveiliging van apparaten en personeel, dan hoeft werken op afstand geen bedreiging te zijn. Integendeel, het zal flexibiliteit en productiviteit verbeteren. Dat kun je bijvoorbeeld realiseren dankzij Client- of SSL-certificaten, waarbij wij tools aanbrengen zoals een ‘managed PKI’, om het beheer hiervan te vergemakkelijken.

De coronacrisis stimuleert ook de bewustwording rond de risico’s, ook doordat iedereen de verhalen kent rond phishing en malware. Bijgevolg gaan bedrijven op zoek naar direct inzetbare mogelijkheden, zelfs al zijn die dan basic.

Digitale certificaten zijn één vorm van dergelijke beveiliging die kunnen helpen bij e-mailbeveiliging.”

De coronacrisis als opportuniteit zien om het belang van digitale identificatie en beveiliging van gegevens te helpen onderstrepen, vindt De Temmerman eerder een optie dan wel een feit. “Wat ik wél zie, is een toename van vragen als ‘hoe werkt dat?’ en ‘welke voordelen biedt het mij als

bedrijf ?’, voornamelijk in functie van de Qualified Signature. Er is zeker een education-beweging aan de gang, omdat mensen zich meer bewust worden van de onlinesituatie.

Waar vooral naar geïnformeerd wordt, is de digitale handtekening – niet te verwarren met de elektronische handtekening – die op basis van PKI door digitale certificaten meer zekerheid biedt. Nu mensen vaker van thuis uit werken en genoodzaakt zijn documenten of e-facturen op afstand te ondertekenen, vereist dit een veilige, geauthenticeerde (digitale) handtekening.”

Hoewel de digitale handtekening intussen door de meesten als waardevol wordt erkend, tegenover het papieren alternatief, stellen velen zich nog de vraag hoe die handtekening gevalideerd wordt en wat de rechtsgeldigheid is, ook al inzake industriespecifieke regelgeving. “Bedrijven hebben wel weet van het Europees eIDAS framework, maar worden ook om de oren geslagen met terminologie en opties die ze nauwelijks volgen. Zoals bijvoorbeeld geavanceerde versus gekwalificeerde handtekening, opgeslagen op een token of in de cloud. Het toont wel aan dat correcte begeleiding en de juiste tools, zoals GlobalSign’s vertrouwensdiensten en oplossingen, hierop een antwoord bieden.”

Meer over...

GlobalSign levert wereldwijd cloudgebaseerde en schaalbare Public Key Infrastructure (PKI) -oplossingen voor ondernemingen die streven naar veilige handel, communicatie, logistiek en interactie in en tussen gemeenschappen. De oplossingen van het bedrijf op het gebied van identiteit en beveiliging stellen organisaties, grote ondernemingen, cloudgebaseerde dienstverleners en IoT-vernieuwers, waar dan ook ter wereld, in staat om veilig online te communiceren, miljoenen geverifieerde digitale identiteiten te beheren en authenticatie en encryptie te automatiseren.

022

EXPERTPANEL CORONACRISIS

FOKUS-ONLINE.BE

Digitaliseren in onzekere tijden Digitalisering doordringt onze maatschappij steeds verder. Maar dat betekent ook dat traditionele sectoren en organisaties zoals banken, overheden en ziekenhuizen zichzelf moeten heruitvinden. Hoe doen zij dat in deze onzekere tijden?

GEERT VAN MOL.

BEN SMEETS.

PETER RAEYMAEKERS.

Chief Digital Officer bij Belfius

Directeur-generaal van de DG Digitale Transformatie van de Belgische federale overheid

Stafmedewerker technologie en innovatie bij Zorgnet-Icuro

Hoe pakken jullie digitale transformatie aan?

“We moeten meer mogelijkheden in handen van onze klanten leggen. Onze digitale transformatie heeft drie speerpunten: digitalisering, data en beyond banking. We moeten hier vooral onze digitale spieren trainen. Je ziet namelijk niet onmiddellijk de voordelen van digitalisering en data. Het zijn echt spieren die je moet trainen. Het gaat over teams en technologie, die leg je niet zomaar over één nacht ijs aan. Tegelijk geloven we in de combinatie van digitaal en menselijk. Zeker in ons metier van corporate, business en private banking zie je dat. Dat is niet gewoon een knop aanklikken, maar het gaat over menselijk advies.”

“Mijn afdeling werkt horizontaal voor de hele overheid, om die te digitaliseren. De context daarvoor is de Digital Belgium-agenda, met als pijlers digitale infrastructuur, digitaal vertrouwen, digitale vaardigheden en jobs, digitale economie en digitale overheid. We werken in een open ecosysteem, en we creëren bouwstenen waarmee we verschillende delen van de overheid ondersteunen. Een voorbeeld daarvan is het federale authenticatiesysteem. Dat heeft iedereen waarschijnlijk wel al eens gebruikt, als je inlogt bij tax-on-web moet je bijvoorbeeld door zo’n module. Dat is een bouwsteen die we aan alle overheden doorgeven. Het werkt bij zowat elke overheid in België.”

“Op het gebied van interne processen zetten we grote stappen vooruit. Als ziekenhuizen investeerden we bijvoorbeeld enorm in elektronische patiëntendossiers. Vroeger moest je nog vaak je dossier opvragen wanneer je van ziekenhuis A naar ziekenhuis B ging, maar dat soort praktijken raken stilaan de wereld uit.

Processen en informatie zijn sterk gedigitaliseerd. Waar we nog tekort schieten is dat we een ‘brick-and-mortar’-geheel zijn, onze klanten moeten dus naar ons komen. We doen geen digitale reach-out, denk maar aan online consultaties. We moeten veel meer in de digitale ruimte aanwezig zijn, want onze patiënten bevinden zich er al.”

Wat drijft jullie digitale transformatie? Op welke bedreigingen of kansen reageren jullie?

“We hebben al een tijdje de beste bank-app van België, het resultaat van heel bewuste investeringen. We zagen financial technology start-ups opkomen, en in sommige landen lieten de grote banken zich doen door de ‘fintechs’. Door vroeg te investeren konden we die situatie voorkomen, en nu hebben we 1,45 miljoen actieve gebruikers per dag. We gaan naar een wereld waar, als iets niet digitaal is, het voor grote frustratie zorgt bij klanten. Daarom moeten we blijven investeren, bijvoorbeeld in beyond banking. Vandaag is de financiële waardeketen namelijk verspreid. Je bankrekening, hypotheek en verzekering zitten misschien bij andere bedrijven. Maar wat als we dat op één digitaal platform concentreren?”

“Digitalisering is momenteel een van de grootste uitdagingen voor de overheid. Als je efficiënte dienstverlening wilt, dan moet je inspelen op technologische mogelijkheden. Maar tegelijk zijn we gebonden aan een reglementair kader, zoals regels op aanwervingen en aanbestedingen. We moeten ook inclusie garanderen voor mensen zonder digitale toegang. Daarbovenop bezit België een erg complexe overheid. Onze cultuur is dus trager dan die van een start-up. Al maakten we serieuze vooruitgang tijdens de voorbije legislatuur. Het gebruik van digitale overheidsdiensten bij burgers is bijna maal vier gegaan, en maal drie bij bedrijven. België is geen internationale leider, maar we maken vooruitgang.”

“We zien disruptie opkomen van nieuwe spelers in de gezondheidszorg. Spelers zoals Google en Amazon starten stilaan met gezondheidsafdelingen. En zij baseren zich daarbij op wat ze al hebben: data. Data uit je dagdagelijkse leven waar ziekenhuizen niet over beschikken, en waarmee ze nieuwe gezondheidsdiensten aanbieden. Zij werken meestal rond het preventieve aspect: data die je kunt gebruiken om jezelf beter te verzorgen. Zo voorkomen ze dat je buitenshuis moet behandeld worden. Bestaande spelers moeten daar dus op reageren, bijvoorbeeld door data in te zetten om zelf preventieve zorg in plaats van curatieve gezondheidszorg aan te bieden.”

Wat was de impact van de COVID-19-pandemie op digitale transformatie?

“Je ziet heel duidelijk dat digitaal progressieve bedrijven meer zuurstof hebben in deze crisis. Bedrijven zitten natuurlijk in overlevingsmodus. Maar we moeten nu kijken welke bedrijven, eens de lockdown wegvalt, blijven investeren in digitaal.

Want dat gaat moed vergen. De bedrijven die nu doorduwen met hun transformatie, zijn de overlevers binnen vijf jaar.

En natuurlijk wegen deze investeringen op korte termijn op je winstgevendheid. Ik vrees dus dat de bedrijven die al te weinig investeerden in digitalisering, dat nu nog minder zullen doen. Niettemin hebben ze nog maar één kans. Want tijdens de volgende crisis wordt een gebrek aan digitaal echt levensbedreigend.”

“Deze crisis helpt om die digitale stap te zetten. Corona creëerde een probleem, en digitale technologie helpt deels om het op te lossen. We werden gedwongen om ‘in ons kot’ te blijven, en digitaal kunnen we blijven samenwerken en mensen ontmoeten. Waar er voordien een culturele en historische terughoudendheid was, kunnen we vandaag niet anders. Plots is de weerstand veel kleiner, want er is geen keuze. Iedereen ziet de kansen van digitale technologie, wat ook diepere implicaties heeft. Denk maar aan het mobiliteitsprobleem. Misschien moeten we niet allemaal samen in een toren zitten in Brussel om te kunnen werken. De technologie is er, ze werkt en we hebben de capaciteit om dit te doen.”

“De bestaande denkpatronen staan onder druk. Tijdens de crisis kwam er heel snel nieuwe reglementering, bijvoorbeeld rond terugbetaling. Het systeem gaf blijk van flexibiliteit en dat moeten we doorzetten. De coronacrisis bewees dat consultaties vanop afstand, voordien een heikel punt, echt werken. We moeten natuurlijk systemen opbouwen. Als een arts bijvoorbeeld een attest uitreikt voor afwezigheid op het werk, dan moet er zekerheid zijn dat je met de juiste persoon praatte. Maar het is ongelooflijk hoe de gezondheidszorg bleef functioneren. We konden alles binnen het bestaande kader afwerken. Het systeem kraakte, maar brak niet. Dat stemt me hoopvol. Als dit lukte, dan digitalisering ook wel.”

TEKST TOM CASSAUWERS

"Samen met de ziekenhuizen werken we aan een oplossing en dat maakt de job heel interessant"

Met IT impact maken in de zorg

De zorg staat enorm onder druk. Als IT-partner begrijpen we dat bij ChipSoft als geen ander. Elke dag bieden we de zorg de best mogelijke ondersteuning. Onze medewerkers vertellen hoe het is om elke dag te werken aan slimme software waarmee patiënten beter geholpen worden.

“Zelf ontwikkel ik functionaliteit voor de uitwisseling van gegevens tussen diverse zorginstellingen. Zowel de technologische kant als de functionele toepassing van de software is boeiend. Je krijgt hier alle verdieping zodat je

ChipSoft is leverancier van zorg-IT. Ons

perfect op de hoogte bent van de werking van het programma en gelijktijdig

elektronisch patiëntendossier is een

ook van de dynamiek en de afdelingen binnen het bedrijf.”

— Michiel, software developer "Er is geen standaard werkdag bij ChipSoft. De ene dag maken we zelf nieuwe inrichting in de bestaande software, dan weer testen we nieuwe ontwikkelingen. Het belangrijkste is voor mij dat ik kan bijdragen tot een betere

totaaloplossing die iedere zorgverlener een geïntegreerde, digitale werkomgeving biedt voor de zorgregistratie, veilige gegevensuitwisseling faciliteert en patiënten nauwer bij hun zorgproces betrekt.

ondersteuning van de zorg. Mijn collega's en ik zorgen er mee voor dat de zorgverleners informatie sneller terugvinden en beter kunnen vastleggen. Dat bespaart hen tijd en die kunnen ze besteden aan de patiënt. Erg waardevol dus.”

— Lisa, software consultant “De sfeer hier is echt uniek: iedereen gaat collegiaal met elkaar om. Geregeld plannen we samen een sociale of sportieve avond na het werk. Omdat we elkaar zo goed kennen, weten we ook dat we op elkaar kunnen rekenen.

ChipSoft is in volle groei, dat maakt het een heel dynamische werkplek.”

— Sofie, pre sales consultant

Meer weten?

Ga naar www.chipsoft.be/ werken-bij voor een blik achter de schermen van onze organisatie.

Behoed je voor cyberaanvallen Een cyberaanval op de bedrijfsinfrastructuur en databeheer vormt voor heel wat ondernemingen een van de grootste bedreigingen. Zo’n 75 procent van respondenten van het wereldwijde risicorapport van het WEF vreest een cyberaanval, zowel op korte als lange termijn. Cyberveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid binnen een onderneming. Een opsomming van enkele van de meest voorkomende vormen van cyberaanvallen.

CEO- fraude.

CEO-fraude is een vorm van social engineering – waarbij de fraudeur zich voordoet als iemand die jou goed kent en inspeelt op persoonlijke zaken en informatie –, waarbij de cybercrimineel doet alsof hij je CEO is. Zo kan je baas zogezegd met een zeer duidelijke urgentie vragen om een bepaalde som over te schrijven voor een “belangrijke partner of zaak”. Veelal is er niet eerder met die klant samengewerkt, ken je de naam van die zogenaamde klant niet eens en wijkt de betalingsprocedure af van de normale gang van zaken.

Ransomware.

Je hoort de term ongetwijfeld wel vaker vallen de laatste tijd, vooral in verband met scholen en ziekenhuizen. Ransomware is een gijzelneming van bepaalde data of bestanden, die worden geblokkeerd en versleuteld door de cyber-gijzelnemer. Die bestanden worden enkel teruggegeven wanneer de onderneming of instelling een bepaalde som betaalt, vaak in de vorm van cryptocurrency. Besmetting gebeurt veelal via phishingpraktijken of spammail.

Phishing.

Van phishingpraktijken gesproken, ook dat is een vaak voorkomende vorm van cybercriminaliteit. Hierbij wordt er letterlijk ‘gevist’ naar informatie via mail. De afzender is meestal je bank of kredietkaartmaatschappij die probeert je pincode te achterhalen. Goed om te weten: dat zou jouw bank dus effectief nooit van je vragen.

Malware.

Malware is een afkorting van ‘malicious software’, oftewel kwaadaardige software.

Zowat iedereen is vast wel eens in contact gekomen met een vorm van malware: denk maar aan de bekende Trojan horse-virussen. Deze vorm van cybercriminaliteit verstoort je computersysteem om zo informatie te verzamelen en toegang te verkrijgen. Zo wordt je computer letterlijk geïnfecteerd, vaak door besmette bestanden te downloaden of te surfen op browsers uit de oudheid.

DDoS-aanval.

Een distributed denial of service, oftewel DDoS-aanval, zorgt ervoor dat de website of webshop die je gebruikt, wordt geblokkeerd door een overload aan verkeer. De server wordt zo niet langer bruikbaar. Deze vorm komt steeds vaker voor door de opkomst van het Internet of Things, waarbij een groeiend aantal producten met elkaar geconnecteerd zijn.

Corona doet retail digitaliseren TCOG is toonaangevend softwareleverancier en Microsoft Golden ERP Partner met een sterke focus op de retail- en fashionbranche.

Met kantoren in België en Nederland bestaat TCOG uit een team van gemotiveerde professionals met passie voor automatisering.

Hun expertise in zaken zoals digitale transformatie en e-commerce blijkt nu cruciaal voor bedrijven om de coronacrisis te overbruggen. “Er zijn enorme kansen te grijpen, zelfs tijdens corona”, stelt Jimmy Depaepe, CXO en Managing Partner bij TCOG. Een succesvolle klant van TCOG die hun expertise inzet is baby- en kinderwinkel the baby’s corner uit Nazareth. “Reeds vijf jaar geleden maakten we een e-commerceplatform voor hen”, stelt Depaepe. “Naast het online shoppen kon je er ook terecht voor digitale geboortelijsten. Het systeem was er al, maar was nog niet helemaal digitaal. Om een geboortelijst aan te maken moest er vroeger nog een contactmoment gebeuren in de winkel. Dat is nu volledig gedigitaliseerd.”

Zo ging the baby’s corner met de steun van TCOG helemaal online nadat ze gedwongen werden om hun fysieke winkel te sluiten. “Er kwam ook extra online service”, vertelt Depaepe. “Medewerkers gingen via videochat met de klanten door de winkel, zo konden zij de producten ook zien en meteen relevant advies ontvangen. De klanten leggen een ideale geboortelijst vast, met aandacht voor zaken zoals grootte, kleur, de voorkeur van het kind of zelfs van de broertjes en zusjes. Dat integreert zich vervolgens met ons online systeem. Ten slotte zette the baby’s corner in op een drive-in concept, waar producten online werden besteld en dan met de auto op een veilige manier werden opgehaald.”

The baby’s corner is een mooi voorbeeld van een digitale reactie op het coronavirus. “Alle platformen, inclusief het digitale stuk, waren al belangrijk voor retail”, stelt Depaepe. “Corona versterkt het belang van digitalisering nu radicaal. In de toekomst zal er waarschijnlijk een trend blijven naar social distancing, wat een goede digitale transformatie van retail cruciaal maakt.”

Ook met de toegenomen afstand moeten bedrijven hun klanten op de eerste plaats blijven zetten. “Er is de noodzaak om de klant beter te leren kennen”, stelt Depaepe. “Natuurlijk moet dat met respect voor de privacy, denk maar aan de GDPR-voorschriften. Uiteindelijk moet je klanten beter informeren over de goederen waarnaar zij op zoek zijn, en hoe jij als bedrijf die nood kunt invullen. Je moet dus weten wat ze willen, en ze persoonlijk advies geven. De customer journey is de sleutel voor hedendaagse bedrijven.”

Digitalisering blijkt dus cruciaal voor retail om de coronacrisis te overleven. “Ondanks corona zijn er heel veel kansen te grijpen voor bedrijven”, stelt Depaepe. “Digitalisering moet bedrijven niet afschrikken. Fundamenteel moeten we digitaal leren zien als een kans, en van deze crisis gebruikmaken om het digitale tijdperk te omarmen.”

Jimmy Depaepe CXO en Managing Partner bij TCOG

in de praktijk nog teveel geïmproviseerd wordt qua technologie. We zien bedrijven nog bestanden uitwisselen via e-mail en USB-sticks.

Telefonische oproepen met mobiele toestellen vanuit privé-nummers is ook niet ok. Dat kan met geïntegreerde cloudtechnologie allemaal een pak veiliger én efficiënter.” aldus Tim Van haudt, zaakvoerder van CloudAtWork.

Telewerk 2.0

Hoe ziet telewerken er na Corona uit?

CloudAtWork heeft hapklare telewerkoplossingen voor kmo’s ontwikkeld. Een virtuele desktop met vDesk, en optioneel telefonie. In het systeem wordt data gecentraliseerd in de cloud bewaard waardoor ze altijd en overal veilig toegankelijk is.

Met vDesk loggen werknemers met gelijk welk toestel in op hun werkomgeving. Ze werken vervolgens binnen de beschermde online omgeving zonder gegevens of bestanden op hun lokale pc op te slaan. Dat is veiliger, overzichtelijker, GDPR-compliant en efficiënter.

COVID-19 heeft de conservatieve opvattingen over vaste werkuren en werkplaatsen voorgoed veranderd. Telewerken werd een tijdlang verplicht en is sindsdien het nieuwe normaal. Dat we in de toekomst meer zullen telewerken dan voordien, staat nu al vast. De vraag is alleen hoe, want volgens cloud integrator CloudAtWork is er nog veel potentieel.

CloudAtWork maakt haar technologie toegankelijk, schaalbaar en betaalbaar voor elke ondernemer via maandelijkse all-in abonnementsformules.

Zelfs vanaf één gebruiker.

1 op 3 werknemers mist telewerktools

“Er doen nog heel wat fabeltjes en misvattingen de ronde over cloud computing.

Met een correcte set-up is het nochtans de veiligste en efficiëntste manier om digitaal samen te werken. Je hebt alleen een mobiel toestel, een toetsenbord en internettoegang nodig. En een betrouwbare IT-partner natuurlijk.”

In april 2020 peilden BDO en HR Square naar de tevredenheid over telewerken bij meer dan 1.000 respondenten. De studie toont aan dat bijna de helft van de Belgische werknemers gemiddeld 2 dagen per week van thuis wil werken na de versoepeling van de Corona maatregelen. 6 op de 10 werknemers zelfs meer dan 2 dagen per week.

Amper 5% geeft aan helemaal niet van thuis uit

te willen werken. Wat nog opvalt in de studie is dat ruim een derde van de respondenten aangeeft dat hun bedrijf niet over een policy rond thuiswerken beschikt en ze niet de juiste samenwerkingstools hebben om digitaal en paperless te werken. Hoewel men beweert thuis productiever te werken dan op kantoor, weerklinkt er tegelijkertijd frustratie over de manier waarop dat gebeurt.

“Het is echt knap hoe snel ondernemers de overstap naar telewerken gemaakt hebben. Alleen zien we dat er

Meer informatie: cloudatwork.be

026

CHRONICLE CARLOS LEE

FOKUS-ONLINE.BE

De ambitie voor fotonica Fotonica maakt niet alleen kwantumoptische data-encryptie mogelijk, maar ook datatransmissie via optische vezels én het vormt de ruggengraat van 5G-communicatie.

De ambitie van de Europese Commissie voor de fotonicasector moet de ondersteunende rol van deep photonics-technologieën voor de digitale autonomie weerspiegelen.

F

otonica is de fysische wetenschap van lichtgeneratie, lichtdetectie en lichtmanipulatie door middel van emissie, transmissie, modulatie, signaalverwerking, schakeling, versterking en detectie.

Het is bestempeld als een sleuteltechnologie voor de 21ste eeuw en wordt gebruikt in onder andere kwantumcomputertoepassingen, landbouwtechnologieën, het Internet of Things, zelfrijdende auto’s en de gezondheidszorg.

In mei 1960 heeft Ted Maiman de eerste laser afgevuurd, een laagvermogen robijnrode laser die werd aanschouwd als “oplossing voor een probleem”. Vandaag is de laser een kritisch onderdeel geworden van ons dagelijkse leven.

Of het nu gaat om computerchipsen smartphoneproductie, het scannen van onze boodschappen, of het mogelijk maken van een vroege kankerdiagnose: de laser is niet langer op zoek naar een probleem. Het is een van de vele fotonicatoepassingen, en straalt licht uit door optische versterking op basis van de gestimuleerde emissie van elektromagnetische straling. Dat klinkt technisch, maar kortweg staat ‘LASER’ voor Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation.

De Europese Commissie erkent fotonica al jaren als een van de zes sleuteltechnologieën, en dat samen met micro- en nano-elektronica, nanotechnologie, industriële biotechnologie, geavanceerde materialen en geavanceerde fabricagetechnologie-

Fotonica is een van de zes sleuteltechnologieën.

ën. Niet alleen op strategisch politiek niveau wordt fotonica erkend, maar ook internationale instanties zoals UNESCO vieren elk jaar op 16 mei de Internationale Dag van het Licht. Europa moet de toegang behouden tot fotonicatechnologie en gebruikmaken van het feit dat het de grootste vereniging van de fotonica-industrie ter wereld is, die een verbindende schakel vormt tussen een strevende gemeenschap en de industrie, bestaande uit meer dan 5.000 bedrijven – voornamelijk kmo’s – die over heel Europa verspreid zijn.

Er is geen digitale onafhankelijkheid of veiligheid zonder technologische soevereiniteit en voorzieningszekerheid van deep technology. Fotonica is daarbinnen een van de twee belangrijkste. De veiligheid van niet in Europa ontworpen of geproduceerde communicatie en andere strategische componenten en systemen kan niet langer worden gegarandeerd voor de Europese burger.

Kortom, het is van vitaal belang dat de EU haar technologische onafhankelijkheid herbevestigt, en dat zij voortbouwt op het succes van het huidige Photonics21 Public Private Partnership, en dat de Europese Commissie ambitieus investeert in fotonica en diens partnerschappen in het kader van het Horizon Europe-programma 2021 tot 2027.

TEKST CARLOS LEE, DIRECTOR GENERAL, EPIC – EUROPEAN PHOTONICS INDUSTRY CONSORTIUM

Hoe een crisis innovatie in een stroomversnelling kan brengen Never waste a good crisis: voor veel bedrijven klinkt het misschien wat hol in het licht van de economische uitdagingen. Voor Luceda Photonics, gespecialiseerd in de ontwikkeling van designsoftware om geïntegreerde fotonische chips te maken, verschijnen echter vooral opportuniteiten.

“In wezen is het heel simpel”, begint Erwin De Baetselier, CEO van het in Dendermonde gevestigde Luceda Photonics. “Door de crisis is thuiswerken voor veel mensen verplicht, waardoor het data- en netwerkverkeer exponentieel toeneemt. Daartoe zijn capabele datacenters en internetverbindingen nodig, net als de uitrol van 5G. De componenten die wij maken vormen daar een onmisbare schakel in.

Zeker omdat onze chips op licht werken en dus veel meer gegevens kunnen verwerken.”

©UGent- imec

www.lucedaphotonics.com

“De gevolgen van het coronavirus vormen dus een stimulans om werk te maken van technologie die internet nog sneller en stabieler maakt. Dat is nodig om bijvoorbeeld de biomedische sensoren in detectiesystemen optimaal te laten werken en binnen enkele minuten te zien of iemand al dan niet besmet is. Fotonische chips kunnen hierin een grote rol spelen, en het lijkt logisch dat hier dan ook bijkomend in geïnvesteerd zal worden.”

“We hebben het geluk dat ons bedrijf zich aan de goede kant van het coronaverhaal bevindt.

Hoewel ons product aan het begin van de digitaliseringsketen zit, zijn we nu toch in een stroomversnelling gekomen wat digitale transformatie betreft. Zeker in het bedrijfsleven, waar nieuwe jobs en toepassingen worden ontwikkeld, zie ik dat niet meer teruggedraaid worden.”

Any product, service, operating model, business model that could benefit from being digitized will be digital in the (near) future.

YET, ONLY

50%

OF ORGANISATIONS IMPLEMENTING A DIGITAL STRATEGY CREATE VALUE

❙ Because the return on investment is captured by others in your ecosystem ❙ Because the return on investment is competed away ❙ Because you invest too much too early - too little too late ❙ Because your digital strategy was not based on facts ❙ Because your stakeholders were not engaging

FIX AN APPOINTMENT WITH OUR EXPERTS

We create substantial value, fact based info@papilium.com www.papilium.com/contact

Onze missie?

Jouw toekomst financieren!

Als gewestelijke organisatie voor onderzoek en innovatie wil Innoviris burgers, bedrijven, onderzoeksinstellingen en non-profitorganisaties verbinden, stimuleren en financieel ondersteunen in het maken van vooruitgang.

Innoviris speelt een voortrekkersrol en levert de financiële brandstof om de Brusselse innovatiemotor op gang te trekken.

Omdat innovatie de groeimotor van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is.

Ontdek hoe we jou kunnen helpen op onze nieuwe website! innoviris.brussels

we fund your future