Fokus Legal Success

D I T D OSS I E R WO R DT G E P U B L I C E E R D D O O R S M A RT M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T WO O R D E L I J K H E I D VA N D E R E DACT I E VA N D E STA N DA A R D

JUNI ‘21

LEGAL SUCCESS Mark Delanote Fiscaal wordt digitaal

Kredietmanagement Zo sterk als de zwakste schakel

Jos Gijbels Sociale secretariaten op de bres

Marieke Wyckaert

”Een crisis legt vaak opportuniteiten bloot, waar alerte bedrijven dan op toehappen.”

Lees meer op Fokus-online.be

2 VOORWOORD

FOKUS-ONLINE.BE

4

6

10

18

Mark Delanote

Fiscaal wordt digitaal De fiscaliteit is niet volledig aangepast aan de huidige digitale wereld. Maar in de nasleep van de coronacrisis zou alles weleens sneller kunnen evolueren dan men ooit had kunnen denken.

D

e overheidsfinanciën hebben stevig geleden onder de coronacrisis. Overheden zoeken dan ook middelen om de gaten te dichten en dan belandt men al snel in de discussie rond de ‘fiscale relance’. De Europese Commissie kondigde alvast een heus actieplan af met tal van doelstellingen. Ook de OESO zit niet stil en publiceert met de regelmaat van de klok nieuwe voorstellen, inzichten en rapporten. En eveneens in ons eigenste Regeerakkoord worden grote fiscale hervormingen aangekondigd.

Een constante bekommernis bij al deze hervormingsplannen houdt verband met de digitalisering van onze leefwereld, nog zo’n realiteit die ‘dankzij’ de coronacrisis voor ons allemaal nog meer voelbaar is geworden.

Fiscaal en digitaal. Het is (voorlopig) echter geen evident huwelijk. Maar daarin zou nu weleens snel verandering kunnen komen, mede door de impuls van de aangehaalde hervormingsdruk. In essentie moeten we rekening houden met twee soorten maatregelen. Enerzijds wordt een groot deel van de op til staande hervormingen gedreven vanuit het inzicht dat de bestaande fiscale structuren niet in staat zijn om de digitale wereld ten volle te vatten. Deze structuren werden immers ontwikkeld in tijden waarin landsgrenzen nog echte grenzen waren en producten in de regel fysiek werden aangeboden.

zo blijkt, tot fiscale kopzorgen. Ofschoon er reeds een belangrijk aantal initiatieven in volle ontwikkeling zijn – zoals rond de e-commerce –, moeten ook nog een aantal moeilijke knopen worden doorgehakt, niet in het minst rond de zogenaamde ‘digitale taksen’. Het debat hierrond woedt momenteel hevig binnen de schoot van de OESO. Maar dat er op dit vlak uiteindelijk initiatieven zullen volgen, is nu zo goed als zeker.

LEES MEER. 4

Kredietmanagement: Zo sterk als de zwakste schakel

6

Een cashcultuur maakt schokbestendig

10

Interview: Marieke Wyckaert, Eubelius Advocaten

14

De rechtbank als laatste stop

16

Haalt technologie de rechtspraak in?

18

Jos Gijbels: Sociale secretariaten op de bres voor de werkgevers

COLOFON. COUNTRY MANAGER

CHRISTIAN NIKUNA PEMBA HOOFDREDACTIE

Fiscaal en digitaal. Het is geen evident huwelijk.

Inmiddels is de wereld drastisch veranderd.

De onderneming is niet langer per definitie ‘gevestigd’ op de plaats waar de goederen aan de man worden gebracht en dit leidt,

Anderzijds beseffen de overheden ook dat de digitalisering ongeziene kansen biedt om het fiscale reilen en zeilen van hun burgers in kaart te brengen. Een doorgedreven digitalisering en uitwisseling van beschikbare informatie kunnen het gebruiksgemak voor de burger of ondernemer vergroten, omdat op die manier allerhande aangifteverplichtingen kunnen wegvallen.

Maar voor de overheden zelf is dergelijke automatische dataverwerking vooral een middel om te vermijden dat belastbare materie – vaak ook digitale – zou wegvloeien. Het kan dan niet verwonderen dat de EU, boven op de reeds bestaande meldingsplichten, plannen uitrolt om ook de digitale platformen en in een later stadium de houders van cryptomunten te verplichten om informatie te delen met de fiscale overheden.

ELLEN VAN HOEGAERDEN CREATIVE DIRECTOR

BAÏDY LY TEKST

MARLEEN WALRAVENS CIARA REID LAYOUT

DEE BERNAERS COVERBEELD

GREGORY VAN GANSEN DRUKKERIJ

COLDSET PRINTING PARTNERS

SMART MEDIA AGENCY. LEYSSTRAAT 27 2000 ANTWERPEN +32 (0)3 289 19 40 REDACTIE@SMARTMEDIAAGENCY.BE FOKUS-ONLINE.BE

Het besluit is duidelijk. Fiscaal wordt (uiteindelijk) digitaal.

Door Mark Delanote, docent bij Instituut voor Belastingrecht, lid van de Hoge Raad van Financiën

Veel leesplezier!

Maria Chigladze Projectmanager

Nu denken aan later Uit voorzorg nu denken aan later, dat is de kernwaarde van de Voorzorgkas voor advocaten, gerechtsdeurwaarders en andere zelfstandigen (VKAG). En als er iets is dat we het afgelopen jaar geleerd hebben, is dat we niet vooruitdenkend genoeg kunnen zijn.

Het is geen geheim dat zelfstandigen rekening moeten houden met eventuele financiële onzekerheid m.b.t. hun pensioen. De VKAG is sinds jaar en dag dé specialist in aanvullende pensioenopbouw, het VAPZ. Daarnaast biedt de VKAG ook aanvullende producten zoals POZ (Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen). Een VAPZ-contract kan daarnaast ook gecombineerd worden met andere pensioenformules zoals pensioensparen, langetermijnsparen en groepsverzekering.

Aangezien we ‘meester’ zijn van ons eigen lot, is het belangrijk na te denken over pensioenoptimalisatie. Hoe vroeger je ermee begint, hoe beter want zo kun je maximaal genieten van het sneeuwbaleffect van de jaarlijkse intrest op intrest. Daarnaast zijn de premies

ook fiscaal aftrekbaar waardoor je ze in je beroepskosten kunt opnemen en jaarlijks significante fiscale voordelen kunt boeken.

Met een bewezen trackrecord van zeventig jaar, een breed netwerk, een degelijk bestuur en concurrentiële voorwaarden (met een vaste rentevoet op dit moment van 1.1%) beschikt de VKAG over een stabiel, betrouwbaar fonds. Niet verwonderlijk dus dat de VKAG een vaste waarde is op de Belgische markt.

Door de snelle en flexibele dienstverlening in combinatie met een persoonlijke benadering onderscheidt de VKAG zich van de grootbanken en verzekeraars. Ons serviceniveau vertaalt zich voornamelijk in sterke mond-tot-mondreclame en een trouw klantenbestand. Doordat we maximaal inzetten op digitalisering, vinden ook steeds jongere zelfstandigen hun weg naar ons.

Hoewel 90% van de leden actief zijn (of waren) in de juridische sector, is dat geen aansluitingsvoorwaarde. Alle zelfstandigen zijn welkom.

Meer info en simulaties vind je op de website van VKAG: http://www.vkag.be/nl/

nonzerosum juridisch partner

Een winnende hand spelen Business wordt vaak vergeleken met een gokspel. Maar ondernemers kunnen er ook voor kiezen om hun bedrijfsvoering niet van kans te laten afhangen. Dat kan best door bijvoorbeeld voldoende aandacht te besteden aan de risico’s buiten de eigen producten of diensten. Een betrouwbare juridische ondersteuning door experten en een duurzaam partnerschap is daarom goud waard. In plaats van hun lot aan kans over te laten, krijgen ze een hand gedeeld in een spel met alleen maar winnaars…

Een gedeelde passie voor het juridische vak en ondernemerschap, complementaire expertise in beide bedrijfstakken en extensieve ervaring liggen aan de basis van Nonzerosum, het bedrijf dat Stephanie Blommaert en Tom Van Nieuwerburgh in 2017 opgericht hebben. “We merkten los van mekaar een aantal lacunes op in de markt van de juridische dienstverlening en waren allebei vastberaden een verschil te maken”, zegt Tom. “We werden door een gemeenschappelijke kennis aan mekaar voorgesteld en het klikte meteen”, zegt Stephanie.

“Ons bedrijf voelt soms als een extra kind, maar met een andere partner”, zegt Stephanie lachend.

top-experten bieden dan ook op een uiterst persoonlijke manier juridische ondersteuning op het hoogste niveau”, zegt Stephanie, “wat toelaat om op een flexibele en confidentiële manier in te spelen op de behoeften van de klant. We denken mee met de klant door strategisch juridisch advies

kan focussen op de uitbouw van zijn/ haar bedrijf. Tot slot verzorgen wij de werving en selectie van juridische profielen. Door die expertise, in combinatie met een juridische achtergrond, kunnen wij de verwachtingen van de klant heel goed in kaart te brengen en capteren in een heldere vacaturetekst.

“We zijn op vier jaar tijd uitgegroeid tot een vaste waarde binnen het juridische segment”, zegt Tom. “Ons klantenportfolio is heel breed en varieert van kmo’s, vzw’s tot grote en beursgenoteerde bedrijven in heel België en ook daarbuiten. We zijn bijna in alle sectoren actief om bedrijven en kantoren bij te staan met juridische ondersteuning.”

“Dat we op vier jaar tijd zo’n breed netwerk hebben kunnen uitbouwen, getuigt van de meerwaarde van onze service”, zegt Tom. “Wij geloven heel sterk in de versterkende kracht van een totaalaanpak”, gaat hij verder.

“Onze onderscheidende meerwaarde ligt in de positieve en proactieve aanpak van recht en onze full-circle dienstverlening, waarbij we inzetten op drie pijlers: bieden van juridische adviesverlening, voorzien van interim juristen en werving en selectie van juridische profielen. We denken mee met onze klanten en maken zo het verschil.”

“Bij alles wat we doen staan de waarden duurzaamheid, klantgerichtheid en integriteit centraal. Onze

te leveren in een vaste context of ad hoc. We zijn een sparringpartner maar durven ook eigen inzichten te bieden om meerwaarde te genereren.

Daarnaast bieden we interim juridische dienstverlening wanneer de klant daar nood aan heeft, zodat die zich

Dit laat dan ook toe om heel gericht op zoek te gaan naar het ideale profiel.” “We gaan enkel in gesprek met kandidaten waarvan we geloven dat er een goede match is”, verduidelijkt Tom. “Naast competenties kijken wij ook naar soft skills, persoonlijkheid

en waarden. Door diepte-interviews met beide kanten, stellen we verwachtingen scherp en bouwen we tegelijkertijd een vertrouwensband op.

Hierdoor kunnen we op een duurzame manier aanwervingen faciliteren. Een goede fit tussen de klant en de kandidaat is een enorme meerwaarde, een echte win-winsituatie dus. Wanneer de klant en de kandidaat mekaar voor het eerst ontmoeten, hebben ze vaak het gevoel alsof ze elkaar al kennen.

Dat we die verbindende rol kunnen spelen, geeft veel voldoening”, besluit Stephanie.

Die duurzame benadering heeft Nonzerosum geen windeieren gelegd.

“De persoonlijke en vertrouwensband die we met klanten opbouwen, is ons handelsmerk geworden. Waardoor we zelfs tijdens de moeilijke coronatijden sterk gegroeid zijn. Toen de crisis uitbrak, wisten we niet goed wat te verwachten. In eerste instantie bevroor de wereld een beetje door de shock.

Zowel bedrijven als kandidaten waren terughoudender. Maar sinds augustus merken we terug meer openheid. Het is fijn vast te stellen dat sinds maart vele sectoren terug op spoor zitten en er een relatief optimisme klinkt vanuit onze klanten”, zegt Tom. “De vraag naar interimdiensten is wel opvallend hard gestegen”, zegt Stephanie. “Het is alsof de economie weer uit de frigo is gehaald”. We merken vooral een stijgende vraag naar juristen en advocaten die gespecialiseerd zijn in vennootschapsrecht, overnames, vastgoed, omgeving en milieu maar evengoed naar paralegals”, zegt Tom. “Mensen met die juridische achtergrond mogen ons zeker contacteren”, vult Stephanie lachend aan. “We zien de toekomst positief in, het stijgende aantal aanvragen is voor ons een bevestiging dat ons model klopt en dat de economische relance in aantocht is.”

Meer info vindt u op www.nonzerosum.be.

Bedrijven of kandidaten kunnen ook per mail hello@nonzerosum.be of telefonisch +32 (0) 479 61 46 50 of +32 (0) 474 75 65 20 contact opnemen.

4 KREDIETMANAGEMENT

FOKUS-ONLINE.BE

Zo sterk als de zwakste schakel Dat je onderneming maar zo sterk is als de zwakste schakel wordt ten tijde van crisis vaak pijnlijk duidelijk.

Wanneer klanten hun financiële verplichtingen verwaarlozen kan dat een cascade-effect teweegbrengen, en kun je als ondernemer zelf in de problemen geraken.

V

oor sommige bedrijven was COVID-19 de doodsteek waardoor ze de boeken moesten neerleggen.

Met de vinger naar de overheid wijzen is al te makkelijk, de verantwoordelijkheid over de financiële stabiliteit ligt per slot van rekening bij het bedrijf zelf. Een solide beleid op het vlak van debiteurenbeheer en cashflowmanagement blijft essentieel.

“De cijfers spreken voor zich”, zegt Frederik Devooght, Country Manager bij Atradius Credit Insurance België/Luxemburg. “Ons onderzoek toonde aan dat het Belgische b2b-percentage voor laattijdige betalingen tussen juli en september 2020 gestegen is tot 47 procent, versus 26 procent in 2019. Daarnaast zijn de volledig oninbare bedragen verviervoudigd tot 8 procent.”

Meester Ignace Kroos, Partner bij Caluwaerts Uytterhoeven Advocaten, pikt daarop in: “Ondanks de onmogelijkheid om handelsactiviteiten uit te oefenen, moeten sommige bedrijven wel lopende kosten en (achterstallige) facturen betalen, met betalingsmoeilijkheden tot gevolg. Sinds maart 2020 merken we een stijgende trend op het vlak van incassozaken, waarvan we verwachten dat die zich de komende jaren zal voortzetten. De crisis is vooral een zware klap voor bedrijven die reeds voor de crisis noodlijdend waren.”

Kroos: “De overheid rolde in een recordtempo een noodplan uit in de vorm van hinderpremies, waarborgsystemen en andere toelages voor bedrijven die verplicht de deuren moesten sluiten, evenals technische werkloosheidsmaatregelen.”

Daarenboven was er ook overheidssteun op kredietlimieten van kredietverzekeraars, en konden bankleningen herschikt worden.

“Ook werden overheidsverplichtingen ten aanzien van btw en RSZ uitgesteld of gespreid”, vult Devooght aan. Op 24 april 2020 werd het Koninklijk Besluit

Door de moratoria op faillissementen blijven ondernemingen aan een soort infuus liggen, maar dat garandeert uiteraard niet dat ze nadien het ziekenhuis gezond en wel zullen verlaten.

— Frederik Devooght, Atradius België/Luxemburg

nr. 15 betreffende de tijdelijke opschorting ten voordele van ondernemingen van uitvoeringsmaatregelen en andere maatregelen gedurende de COVID-19-crisis in het Staatsblad gepubliceerd. “Dit tijdelijke moratorium beschermde de onderneming als schuldenaar tegen bewarende en uitvoerende maatregelen en faillietverklaring (of gerechtelijke ontbinding). Door deze

tijdelijke bevriezing van historische schulden kregen ondernemingen in moeilijkheden door COVID-19 procedurele en juridische ademruimte. Het was een soort staakt-het-vuren waardoor bedrijven zich konden herpositioneren”, zegt Kroos.

Het moratorium werd bij Koninklijk Besluit verlengd tot 17 juni 2020. “Door de moratoria op faillissementen blijven

ondernemingen aan een soort infuus liggen, maar dat garandeert uiteraard niet dat ze nadien het ziekenhuis gezond en wel zullen verlaten”, zegt Devooght.

“Bedrijven moeten vooruitdenkend zijn en door risicomanagement en debiteurenbeheer voldoende liquide middelen voorzien”, zegt Kroos. Devooght deelt dit standpunt: “Bedrijven moeten zelf hun kostenbeheer optimaliseren. Een kredietverzekeraar kan hen daarin bijstaan op een preventieve en curatieve manier. Door de wereldwijde verankering beschikt Atradius over veel markt- en debiteureninfo, waardoor we klanten kunnen adviseren over potentiële risico’s. Daarnaast verzekert Atradius de onbetaalde facturen en schakelen wij over op incasso wanneer betalingen uitblijven.”

Beiden geven de voorkeur aan aimabel incasseren, waarbij er getracht wordt om samen met de klant een overeenkomst of afbetalingsplan op te stellen met de debiteur. “Voor we gerechtelijke stappen ondernemen, geven we de debiteur meestal eerst de kans om met een oplossing over de brug te komen. Zodra we voelen dat die niet constructief meewerkt, laten we beslag leggen”, zegt Kroos. “We voeren ook altijd eerst een solvabiliteitsonderzoek uit, want een kei kun je niet stropen.”

Naast debiteurenbeheer en cashplanning zijn businessplanning, de durf om knopen door te hakken en regelmatige herpositionering noodzakelijk. “Bedrijven die de overheidsmaatregelen benut hebben om toekomstgericht na te denken, zullen ongeschonden of beter uit de crisis komen”, zegt Devooght. Volgens Kroos is een plan B essentieel: “Wij begeleiden elke businesscase samen met financiële experten om voor elke klant een duurzaam en structureel toekomsttraject uit te stippelen.”

Door Ciara Reid

RISK MANAGEMENT : DE TROEVEN VAN DE KREDIETVERZEKERING Een goede kredietmanagementstrategie is gezien de huidige context meer dan ooit noodzakelijk voor bedrijven. Een gesprek met Xavier Dufeil, Senior Risk Underwriter bij Coface.

We merken een versterking van de samenwerking tussen verzekerden en verzekeraars: verzekerden kennen hun klanten, verzekeraars beschikken over vertrouwelijke informatie.

/ TEKST OLIVIER CLINCKART

/ Xavier DUFEIL SENIOR RISK UNDERWRITER COFACE

De missie van een risk underwriter bij een kredietverzekeraar is dat hij een gefundeerd kredietadvies over bedrijven uitbrengt. Expertise in financiële analyse en kennis van sectoren en landen is essentieel om dit vak uit te oefenen.

Hoe versterkt de coronacrisis het idee dat een kredietverzekering een rol kan spelen als economisch stabiliserende factor binnen onze samenleving?

Xavier Dufeil : “Ongeveer 25% van de bedrijfsfaillissementen is te wijten aan onbetaalde facturen. Een kredietverzekering biedt bedrijven met een bepaald omzetniveau die hun klanten betalingstermijnen toekennen de mogelijkheid zich hiertegen in te dekken. Krediet tussen bedrijven vertegenwoordigt ongeveer de helft van de externe bedrijfsfinancieringen, in dezelfde mate als bankfinancieringen. Banken vragen garanties als ze geld lenen; leveranciers moeten hun vorderingen ook veiligstellen. Kredieten tussen bedrijven worden vergemakkelijkt door kredietverzekeraars: leveranciers kunnen met een geruster gemoed betalingstermijnen toekennen op hun thuismarkt of in hun exportlanden als ze ingedekt zijn tegen dat risico. Zonder kredietverzekering zou het aantal faillissementen enorm toenemen en de onderaannemers van het failliete bedrijf zouden, net als hun leveranciers, meegesleurd worden door het domino-effect.

gelen loopt echter af op 30 juni en op 30 september 2021; we verwachten daarom logischerwijze dat het aantal faillissementen opnieuw zal toenemen. Staten hebben hun schuldenlast dit jaar verhoogd, hetzelfde geldt voor bedrijven die hun cashflow in stand hielden via schulden. Dat maakt de bedrijven zwakker en de druk op hun cashflow zal toenemen met het herstel, het aanvullen van de voorraden en hun toenemende behoefte aan werkkapitaal.”

Dit toont allemaal hoe belangrijk het is te beschikken over een goede kredietmanagementstrategie?

X. D. : “Een kredietmanager baseert zich op publicaties van de cijfers waarover hij beschikt; momenteel zijn dat de balansen van 2019. Uiteraard hebben die nu geen enkele zin meer, gezien de uitzonderlijke situatie die we doormaken. Het is dus bijzonder nuttig een kredietverzekeraar in te schakelen en het kredietmanagement uit te besteden. Het uitbesteden van de functie van kredietmanagement aan een kredietverzekeringsmaatschappij biedt niet

IN 2020 DAALDE DAT AANTAL ECHTER MET 30%; DAT LAGERE CIJFER DAN NORMAAL IS VOORNAMELIJK TE WIJTEN AAN DE STEUNMAATREGELEN VAN DE OVERHEID. Een groep als Coface verzekert bijvoorbeeld 500 miljard euro aan openstaande vorderingen en ondanks de huidige crisis is er geen significante vermindering van de verzekerde garanties geweest.”

Meer info: :

COFACE.BE

Hoe zit het met het aantal faillissementen in België?

X. D. : “De laatste jaren registreerde ons land ongeveer 10.000 faillissementen per jaar, een cijfer dat in het algemeen stabiel bleef. In 2020 daalde dat aantal echter met 30%, wat misschien paradoxaal lijkt gezien de lockdown en de economie die vertraagd draaide. Dat lager dan normale cijfer is voornamelijk te wijten aan de steunmaatregelen van de overheid. Een reeks maatre-

GRATIS DIAGNOSE

alleen de mogelijkheid de interne personeelskosten te beperken, maar vooral om een beroep te doen op de diensten van experts en gebruik te maken van technologische hulpmiddelen (online platform en mobiele app). U kunt rekenen op de kwaliteit van onze informatie ter voorkoming van risico’s, maar ook compensatie in het geval van dubieuze debiteuren en de hoge toegevoegde waarde van onze internationale ervaring op het gebied van incasso. Je zet als het ware een ongekend risico om in een vaste kost, die ook nog eens fiscaal kan ingebracht worden.”

De kredietverzekeraar beschikt dus over een ruimere visie?

X. D. : “Inderdaad. De kredietverzekeraar onderhoudt bevoorrechte contacten met vele verzekerden (leveranciers) en veel debiteuren (kopers). Hij integreert in zijn analyses recente balansen, orderboekjes, het cashflowplan en andere economische indicatoren. Door de Stop & Go van de economie is de monitoring van de jaarlijkse risico’s geëvolueerd naar een driemaandelijkse opvolging (in nauwe relatie met het bedrijf). Een bedrijf kan op zijn eentje nauwelijks de middelen vinden om daar zelf voor in te staan of heeft gewoonweg de contacten niet.”

In die optiek speelt artificiële intelligentie een cruciale rol om kwalitatieve informatie te verkrijgen?

X. D. : “Ons vak wordt alsmaar professioneler, maar door de crisis is deze evolutie in een stroomversnelling terechtgekomen.

Bij Coface doen we enorme investeringen in de ontwikkeling van onze AI, waarmee we onze risico’s beter kunnen bewaken via waarschuwingssystemen, als bijvoorbeeld de rentabiliteit negatief evolueert. Een groot gedeelte van de risico’s kan worden ingeschat door artificiële intelligentie; dat geldt ook voor kleine risico’s, als er geen behoefte is aan menselijke meerwaarde.

Die kan aldus volledig ingezet worden voor complexe risico’s en vooral klantenservice. We moeten een kwaliteitsvolle dienstverlening kunnen garanderen aan onze klanten die steeds meer behoefte hebben aan feedback, uitleg, dialoog. We merken een versterking van de samenwerking tussen verzekerden en verzekeraars.

De verzekerde staat in de praktijk, kent zijn klanten persoonlijk en heeft informatie die de kredietverzekeraar niet heeft. Aan de andere kant beschikt de kredietverzekeraar over een database, met betaalervaringen, vertrouwelijke informatie, een inkijk in de orderboekjes, enzovoort. De combinatie van beide afzonderlijke expertises maakt het mogelijk de risico’s optimaal in te schatten.”

■

LAAT U ADVISEREN DOOR EEN RISK UNDERWRITER

Neem contact op met een van onze risk underwriters om te dialogeren over een land, een sector of een partner waarmee u in zee zou willen gaan. Hij zal zijn risicoanalyse met u doornemen en u helpen om met kennis van zaken te beslissen, zodat u uw marges kunt vrijwaren.

BEL GRATIS DE TRADE RISK HOTLINE

02/404.01.11 COFACE BELGIUM & LUXEMBOURG. MORE THAN AN INSURER. YOUR TRADE RISK ADVISOR.

6 CORPORATE FINANCE

FOKUS-ONLINE.BE

Een cashcultuur maakt schokbestendig Dankzij de vaccinatiecampagnes kondigt de relanceperiode zich aan. Niets is moeilijker voor een bedrijf dan een financiële planning opstellen in onzekere tijden. Wordt het damage control of grijpen de ondernemingen nieuwe opportuniteiten met beide handen vast?

Pre-pack-wet Om noodlijdende maar levensvatbare bedrijven te redden tijdens de coronacrisis heeft de Belgische regering de insolventiewetgeving verder aangepast; het algemeen moratorium op faillissementen was afgelopen. De invoering van een pre-pack-fase, een onderhandelingsfase met de belangrijkste schuldeisers, geeft ondernemingen de mogelijkheid tot een niet openbaar, minnelijk akkoord te komen en een buiten­ gerechtelijk reorganisatieplan voor te stellen.

Wat is crowdfunding?

Een startkapitaal voor een project wordt via verschillende kleinere investeerders gehaald, meestal via een onlineplatform.

Je kunt je geld doneren aan een goed doel. Is de crowdfunding reward-based, dan ontvang je een niet-financiële tegenprestatie voor je investering. Bij een loan-based participatie leen je een bedrag tegen rente. Via crowdfunding kun je ook een aandeel kopen met de belofte van een dividend en deelname in de waardevermeerdering.

D

e economische impact van de pandemie tekent zich stilaan af. Ondanks steunmaatregelen op verschillende beleidsniveaus blijkt volgens de berekeningen van het VBO en Graydon dat een golf van faillissementen niet te vermijden is in de periode na de coronacrisis.

Van de bedrijven die voor de crisis perfect gezond waren, komt nu een op de vijf in financiële problemen.

Kleine en jonge bedrijven lijden het hardst.

De fiscale tegemoetkomingen in het kader van het crisisbeleid dienen om de verloren gegane rendabiliteit gedeeltelijk te compenseren, onder andere via hinderpremies en subsidies voor tijdelijke werkloosheid, maar ook om de ontstane liquiditeitsproblemen te reduceren.

Voorbeelden hiervan zijn uitstel van betaling van onroerende voorheffing of een verhoogde investeringsaftrek.

Bovendien zorgen aanpassingen van wettelijke kaders ervoor dat ondernemingen hun schuldaflossingen kunnen uitstellen. “De huidige overheidsmaatregelen zijn inderdaad voor de hand liggende mechanismen om bedrijven van een extra liquiditeitsbuffer te voorzien”, bevestigt Nathalie Ponnet, Director bij VGD Corporate Finance.

Om je bedrijf door de crisis te loodsen, ligt volgens een studie van McKinsey de focus best op het implementeren van een cashcultuur: niet alleen het behoud van cash maar ook het dynamisch inzetten ervan is cruciaal. Een cashcultuur zorgt

Je mag het ondernemerschap en de zelfredzaamheid van onze ondernemers niet onderschatten.

— Nathalie Ponnet, VGD Corporate Finance

immers voor de vereiste flexibiliteit en veerkracht op korte termijn en creëert de nodige stabiliteit op middellange termijn. Zo kunnen bedrijven sneller inspelen op ontstane opportuniteiten en zijn ze beter bestand tegen toekomstige crisissen.

“Bedrijven die over voldoende reserves beschikken om een langere periode van omzetverlies te overbruggen zonder aanvullende kapitaalinjecties, noemen we schokbestendig”, zegt Kristof Alexander, Director Public Sector bij Graydon. “Volgens ons schokbestendigheidsmodel zijn het vooral bedrijven met een tekort aan bedrijfskapitaal die in de gevarenzone zitten en een faillissement riskeren.”

COVID-19 heeft een wereldgezondheidscrisis veroorzaakt maar moet daarom geen economische ramp van wereldformaat worden.

Zaakvoerders geloven in een sterke relance, ondanks alles. “Je mag het ondernemerschap en de zelfredzaamheid van onze ondernemers niet onderschatten. Wij zien vooral bedrijven met een sterke solvabiliteit en een stevige kapitaalstructuur die de nodige investeringen kunnen doorvoeren”, informeert Nathalie Ponnet. “We merken wel op dat sommige trends, zoals de digitalisering en de groeiende interesse voor private-equityfondsen, in een hogere versnelling geraakt zijn door de pandemie.” Volgens Alexander is

terugkeren naar het oude normaal duidelijk geen optie meer. “Voor veel bedrijven en sectoren zal een solvabiliteitsplan van de regering welkom zijn. Wij pleiten voor duurzame, toekomstgerichte keuzes op basis van fairplay en stellen het verder steunen van zombiebedrijven in vraag. Het verder steunen leidt tot een soort baxtereconomie die de productiviteit schaadt en de concurrentie vervalst.”

Cash is de basis, maar het draait niet uitsluitend om omzet en winst; de aandeelhouder is slechts een van de belanghebbenden. ‘Stakeholders’ zijn ook de werknemers, de leveranciers en de klanten, de buurt en de samenleving. Zij kijken naar de niet-financiële prestaties, het maatschappelijk rendement van de onderneming. Een mooi voorbeeld is het telewerken: minder fileleed voor de werknemers, minder voertuigen en kleinere kantoren. Dit komt het welzijn van de medewerkers ten goede, is kostenbesparend voor het bedrijf en heeft een positieve impact op het milieu.

Herziening van het vastgoedbeleid, de deeleconomie, crowdfunding, nieuwe werkvormen en digitalisering worden mee opgenomen in de financiële planning.

De crisisbestendigheid van een onderneming zit in de kracht van veranderingsmanagement. “Het Chinese karakter voor ‘crisis’ bestaat niet voor niets uit de woorden ‘kans’ en ‘uitdaging’”, besluit Alexander.

Door Marleen Walravens

#FOKUSLEGALSUCCESS

DLA PIPER • BRAND REPORT 7

De clicks zullen de bricks niet vervangen Er is geen enkele sector waar de coronacrisis geen invloed op had. Al prijkt retail toch ergens bovenaan. De vraag is hoelang die impact zal nazinderen.

Met andere woorden: zal de retailwereld er postcorona helemaal anders uitzien? Of gaan we zo snel mogelijk terug naar het oude normaal?

I

nternationaal fullservice advocatenkantoor DLA Piper is (ook) gespecialiseerd in retail en alles wat daarbij komt kijken, denk aan vastgoedtransacties, handelshuuren samenwerkingsovereenkomsten, merkbetwistingen... Zij volgden van nabij wat de crisis in retail heeft teweeggebracht.

“Over de sector heen was de impact gelukkig minder apocalyptisch dan aanvankelijk gevreesd”, begint Joseph Spinks, partner in het real estate-team van DLA Piper. “Er zijn uiteraard grote verschillen tussen wat wij de retail asset classes noemen: zo zijn shoppingcentra bijvoorbeeld harder getroffen dan de ‘essentiële’ winkels zoals de lokale supermarkten, tuincentra en doe-het-zelfzaken.” Sommige van die classes zijn zelfs echt gaan boomen, bijvoorbeeld omdat consumenten massaal zijn gaan uitgeven in specifieke sectoren zoals sportartikelen en voeding. “Ik moest zelf vier maanden wachten op mijn nieuwe mountainbike; iedereen wilde er één (lacht). Sommige

fluctuaties binnen de sector waren dus vooral consumer driven. Daarom zijn voedingswaren wonderwel overeind gebleven, ondanks enkele nationalistische reflexen in de productielanden.”

Bijkomende druk op de traditionele fysieke retail en de winkelcentra komt er van een fenomeen als e-commerce, die door de crisis eveneens een sterke boost heeft gekregen. “Zij zullen zich hier wel aan weten aan te passen, onder meer door extra te focussen op totaalbeleving, food and beverage corners, contactloze dienstverlening, dat soort zaken”, gaat Spinks verder. “Fysieke winkels zullen dus zeker niet verdwijnen: de clicks zullen de bricks niet vervangen. Je ziet nu zelfs onlinewinkels die met fysieke vestigingen komen. Er vormt zich dus een complex ecosysteem waar online en offline elkaar beter aanvullen. En uiteindelijk zal de consument hiervan de grote overwinnaar zijn.”

Maar hoe kun je de impact van COVID-19 op retail zo goed mogelijk schetsen? “Ik zou

zeggen dat de crisis de sector niet zozeer heeft getransformeerd, maar wel bestaande evoluties met enkele jaren heeft versneld”, antwoordt Alexis Fierens, eveneens partner bij DLA Piper, gespecialiseerd in handels- en intellectuele eigendomsrecht en hoofd van de Belgische retail- en consumptiegoederenpraktijk. “Dan denk ik aan de omschakeling van offline naar online of de impact van technologie op de supply chain en winkelbeleving (zoals computer vision, augmented reality, AI…), maar ook aan home delivery, het belang van cyberveiligheid, oudere leeftijdsgroepen die het gemak van online retail hebben ontdekt... En duurzaamheid en ESG (Environmental, Social en Governance), doelend op de reflex van de consument om meer lokaal en duurzaam te kopen en diens verwachting dat doorheen de hele wereldwijde productie- en toeleveringsketen minimumstandaarden in acht werden genomen inzake mensenrechten, milieu, arbeidsomstandig­ heden, bescherming van persoonsgegevens...

Alle voormelde fenomenen bestonden dus

al voor de coronacrisis maar kennen nu een versnelde uitrol, waardoor heel wat spelers – die voorheen de conversie nog niet (helemaal) hadden gemaakt – met de neus op de feiten werden gedrukt. Vooral de minder grote spelers moeten nog een inhaalbeweging maken om hun praktijken en contracten volledig in lijn te brengen met elke toepasselijke wetgeving. Op dat vlak ligt voor kantoren als het onze heel wat werk op de plank.”

Joseph Spinks Partner DLA Piper

Alexis Fierens Partner DLA Piper

DLA Piper publiceerde in samenwerking met GlobalData een whitepaper over dit onderwerp: ‘Retail in a post-pandemic world’ – te vinden op haar website. Met advocaten in meer dan 30 landen adviseert DLA Piper bedrijven wereldwijd, al blijft lokale verankering belangrijk. DLA Piper voorziet in praktische en innovatieve juridische oplossingen die cliënten toelaten om succesvol zaken te doen. Haar cliëntenportefeuille is indrukwekkend: van multinationals en ondernemingen uit de Global 1000 en Fortune 500, regeringen en overheidsinstellingen, tot jonge ondernemingen die toonaangevende nieuwe technologieën ontwikkelen.

Optimisten claimen de markt België is een echt kmo-land. Maar hoewel de term ‘kleine en middelgrote ondernemingen’ misschien een soort van gemoedelijkheid lijkt te impliceren, is niets minder waar. Gericht advies en strategische begeleiding kunnen kmo’s naar de top helpen.

“Ook in België heerst er een competitieve sfeer en speelt de consolidatiedrive mee”, zegt Jan Moens, externe CFO bij Certifin. “Het is voor bedrijven vaak groter worden of gedwongen worden tot verkoop of uitfaseringsscenario’s. Door de coronacrisis is dit fenomeen nog duidelijker geworden”, zegt hij. “Zoals de wereld aan de durvers is, is de markt nu aan de optimisten die geloven dat de sterk veranderende wereld nieuwe opportuniteiten biedt. Wie cash heeft, bankiers achter zich heeft of overwogen risico’s durft nemen, kan een voorsprong nemen op de economische relance die voorspeld wordt.”

Maar niet alle kmo’s hebben de kennis of expertise in huis om hun financiële strategie of groeiplan vorm te geven. “En daar schuilt onze sterkte”, aldus Jan Moens. “Door de jarenlange ervaring en de uitgebreide vakkennis staan de experten van Certifin bedrijfsleiders en organisaties bij met onafhankelijk corporate finance advies, strategisch advies en financiële begeleiding tijdens alle belangrijke momenten in de levenscyclus van een familiale kmo.”

Meer info vindt u op www.certifin.be

Al openen sommige kmo’s niet graag hun deuren voor externe zelfstandige consultants, beweert Moens. “En dat begrijp ik. Met meer dan twintig jaar ervaring binnen het kmo-landschap weet ik dat het succes schuilt in een bottom-upaanpak op maat van het bedrijf en in samenspraak met de bedrijfsleider. Wij beginnen daar waar de kennis van het eigen personeel stopt en vullen aan met strategisch advies. We focussen ook niet op historische cijfers, maar besteden aandacht aan juiste en tijdige rapportering omtrent de huidige financiële positie van het bedrijf en de beoogde, strategische evolutie. Onze hands-on dienstverlening beslaat alle financiële aspecten bij optimalisaties en implementaties van het dagelijkse financiële beheer en management.”

Dat gaat van begeleiding van onderhandelingen bij acquisities en verkoop van bedrijven, intentieverklaringen, duediligence onderzoek, financieringsadvies, opmaken financiële plannen tot post-acquisitie en ERP-integraties. “We doen dat steeds op het ritme en op maat van de klant.

Voor kmo’s weerspiegelt zich dat in het feit dat

we enkel werken we op een parttimebasis, gaande van een halve dag in de maand tot maximaal twee à drie dagen per week, en dit zowel op korte als op lange termijn.”

Daarnaast treedt Certifin op als externe CFO voor familiale vennootschappen of groepen, wanneer bedrijven die positie intern niet ingevuld hebben of tijdelijk niet ingevuld krijgen. “We bieden high-level financiële services aan om bedrijven te helpen hun groeiplan te verwezenlijken en maximale waarde te creëren”, verduidelijkt Jan Moens.

“Wij behandelen elke deal met de grootste zorg en sluiten geen schriftelijke overeenkomsten op basis van succesfees. Een beetje atypisch in de markt, maar het werkt prima. De klant heeft het recht om op elk moment de samenwerking te beeindigen zonder kosten indien hij van oordeel is dat we niet de juiste partner zijn. We zijn heel fier dat we door onze begeleiding bedrijven hebben kunnen helpen om een meer dan gemiddelde groei voor te leggen, zonder afbreuk te doen aan hun familiale eigenheid”, besluit hij.

U kunt steeds vrijblijvend contact opnemen via mail jan.moens@certifin.be of telefonisch +32 475 89 61 42

Justice for a fairer world Belgium Indonesia Morocco Democratic republic of the Congo Central African Republic Tunisia Uganda

Promoting human rights and access to justice since 1992

www.asf.be/support/

Streamline your legal operations

Wat is jullie missie bij Legile?

Vincent Schoeters, managing partner: “Onze missie bestaat eruit juristen vlot het digitale tijdperk binnen te loodsen door digitale oplossingen aan te bieden voor grote volumes repetitief werk, en om tegelijk flexibele juridische assistentie te bieden in die materies die rechtstreeks verband houden met digitalisering. Op die manier kunnen ze efficiënter werken binnen de context van een steeds complexere regelgeving.

Wat continu verandert is de toolset en de schijnbaar eindeloze mogelijkheden om dit resultaat te bekomen. In de meeste gevallen is er een vraag naar technologische oplossingen of automatisering. In andere gevallen kunnen alternatieve manieren om expertise in te winnen bijdragen tot een juridische afdeling die efficiënter gaat werken. Onze combinatie van geavanceerde technologie en uitbesteding van juridische werkstromen maakt je onderneming ongetwijfeld klaar voor toekomst.”

Hoe gaat dat specifiek in zijn werk?

“Met onze juridische vakkennis creëren we innovatieve mogelijkheden die de werklast verminderen, de kosten verlagen en het rendement van je juridische uitgaven verhogen. Het gaat niet enkel gaat over of het menselijke of het digitale, maar het draait om de technologie die de expertise van je team kan upgraden. Legile biedt daarom een krachtige combinatie van managed expertise aan in die juridische domeinen die een directe link hebben met digitalisering, waaronder: gegevensbescherming en informatiebeveiliging, ICT-recht en IP-bescherming en financiële compliance (KYC, AML) én automatiseringstechnologie op maat van jouw juridische noden.”

Wat houdt dat concreet in?

“Stel je voor: een nieuwe manier van werken waarbij je werkelijk doelstellingen behaalt en taken met weinig toegevoegde waarde kunt uitbesteden en extern laat beheren. Wij buigen ons over deze taken door onze juridische expertise projectmatig en collaboratief te organiseren met behulp van state-of-the-art technologie (Managed Legal Expertise). Wij bieden modules

aan in die domeinen die rechtstreeks betrekking hebben op digitalisering. Onze modules (zoals DPOaaS, ComplianceaaS, en ICT/IPaaS) zijn flexibel inzetbaar voor de korte of lange termijn, ze zijn schaalbaar en gebaseerd op een vaste prijs zonder minimale afnameverplichtingen.

Door te kiezen voor uitbesteding van een aantal van je werkstromen, krijg je continuïteit, een nauwgezette opvolging en diepgaande expertise in de plaats, en je hoeft je niet langer zorgen te maken over een stijgende werkdruk of lacunes in je personeelsbestand.”

En wat met de automatisering van juridische processen?

“Hierdoor ontdoe je je volledig van workflows die jou simpelweg te veel tijd kosten. Wij automatiseren juridische processen door middel van een virtuele workforce (Legal Process Automation).

Het creatief integreren van innovatieve technologie is een premisse om de digitale toekomst van jouw juridische werking te verzekeren. Maar ik moet wel aanhalen dat, naarmate het tempo van innovaties en disrupties exponentieel versnelt, het benutten van innovatieve technologie voor je organisatie een ontmoedigende, verwarrende en onnodig dure uitdaging kan worden.

Het wordt in dit geval moeilijk om het bos nog door de bomen te zien.”

Hoe blijf je up-to-date met al die innovaties en disrupties?

“Voortbouwend op onze jarenlange expertise in de juridische sector, begrijpen wij de dynamiek van juridische processen en de obstakels die vaak gepaard gaan met de standaardisatie en automatisering ervan. Wij identificeren waar dergelijke processen vrij kunnen stromen en waar de knelpunten meestal ontstaan. Wij weten wat een proces tot een goede kandidaat voor automatisering maakt, maar alleen onze klant weet wat nodig is om het voor hun organisatie echt waardevol te maken. Onze beoordelingscriteria zijn afgestemd op hun strategische doelstellingen, hun bedrijfswaarden en risicoprofiel, om ervoor te zorgen dat de processen die voor automatisering worden geselecteerd de door hen gewenste waarde opleveren. Door deze beoordelingen te combineren met onze solide competenties in robotica en low-code

case management kunnen wij een belangrijke partner zijn om jouw juridische werking naar een hoger niveau te tillen. Wij zijn ervan overtuigd dat onze end-to-end-automatiseringsoplossingen de manier waarop je juridisch team omgaat met zijn digitale uitdagingen effectief zullen transformeren. Zo hebben wij al tal van juridische processen geautomatiseerd en onze klanten voorzien van end-to-end-applicaties, zoals contractbeheer, automatische documentopmaak, en corporate housekeeping.”

Daar moet je een heus team voor hebben, allen met een eigen expertise. Hoe zou je dat team omschrijven?

“De experts in ons team hebben een hybride expertise; ze hebben een juridische, privacy of compliance achtergrond en een grote affiniteit voor IT en digitalisering. De meesten hebben ook in-house gewerkt. Ze delen onderling voortdurend knowhow en best practices. Als onderdeel van het Cronos ecosysteem worden we trouwens ook ondersteund door de IT-kennis van de grootste onafhankelijke IT-speler in de Benelux.

Klanten omschrijven ons als to the point, pragmatisch en hands-on. Wij vermijden overkill en bieden steeds gerichte oplossingen. Wij denken anders, doen dingen anders en organiseren dingen anders.”

En daarnaast bestaan er nog enkele dochterondernemingen?

“Inderdaad. Je hebt nog Techforlegal (https://techforlegal.eu), dat is een applicatie-ontwikkelaar voor de juridische sector die end-to-end-toepassingen bouwt op maat van juridische departementen en advocatenkantoren door middel van intelligente procesautomatisering. En daarnaast heb je nog Legal Staffing Experts (https://www.legalstaffingexperts.be), een niche hr-partner voor de juridische sector die gespecialiseerd is in legal, privacy en compliance solutions voor zowel tijdelijke ondersteuning, als rekrutering.”

Tot slot: welke quote of mantra vat het Legile-team goed samen?

“Dat moet een quote van Phil McKinney zijn: When it comes to innovation, an ounce of execution is worth more than a ton of theory.”

www.legile.be

10 INTERVIEW

FOKUS-ONLINE.BE

Marieke Wyckaert

‘In België wordt de voorkeur gegeven aan amicale overnames’ Wereldwijd hebben bedrijven zich in een sneltempo moeten heroriënteren na de crisis, wat voor de ene sector al makkelijker was dan voor de andere. Er zijn ook klappen gevallen. Ook in de M&A-markt was de ene zijn dood soms de andere zijn brood. Marieke Wyckaert, juriste en partner bij Eubelius Advocaten, vertelt dat ze ondanks de crisis een enorm druk jaar achter de rug hebben.

Door Ciara Reid Beeld Gregory Van Gansen

#FOKUSLEGALSUCCESS

D

INTERVIEW 11

e crisis zal ongetwijfeld een impact hebben gehad op de wereld van M&A. Hoe zie jij dat?

“We hadden eerlijk gezegd in eerste instantie verwacht dat onze business grotendeels zou stilvallen, maar niets is minder waar. Zowel op nationaal als internationaal vlak gebeurt er veel. De wereld is natuurlijk ook voor een groot deel blijven draaien. De initiële schok heeft zeker even voor verstarring gezorgd, maar de economie heeft zich snel herpakt en bedrijven hebben zich aangepast. We begeleiden zelf een aantal bedrijven die er op een innovatieve manier in geslaagd zijn hun businessmodel aan te passen. Daarenboven heeft de plotse doorbraak van de digitalisering veel ondernemingen – waaronder ook Eubelius – zonder meer toegelaten verder te blijven functioneren. De impact van de crisis is natuurlijk heel industrie-afhankelijk. Bepaalde sectoren zoals FMCG, zware industrie, de bouwsector, tuinbouw, architectuur en hun toeleveranciers hebben naar inschatting geen blijvende schade ondervonden. Van andere sectoren, zoals de Belgische retail – buiten voeding –, verwacht ik wel dat ze zullen lijden. Een crisis legt vaak opportuniteiten bloot, waar alerte bedrijven dan op toehappen. De keerzijde van de medaille is dat er ongetwijfeld ook bedrijven zullen sneuvelen. Dat de crisis een impact zal hebben staat buiten kijf, alleen is het nog niet duidelijk hoe die zich zal manifesteren. Het is vooralsnog te vroeg om lijnen te trekken. Er wordt vaak naar ons gekeken om marktvoorspellingen over M&A te doen, maar wij reageren enkel op de markten, we maken ze niet.”

We hadden eerlijk gezegd in eerste instantie verwacht dat onze business grotendeels zou stilvallen, maar niets is minder waar.

Heeft de crisis bedrijven tot nadenken gestemd?

“Het klopt dat veel bedrijven door de crisis een – al dan niet gedwongen – adempauze genomen hebben om hun businessopportuniteiten te herbekijken en om te reflecteren. Maar dat is op zich niets nieuws, crisistijden zetten altijd aan tot reflectie. Men denkt na over het leven, over opportuniteiten en over eventuele nalatenschappen of bedrijfsoverdrachten. We hebben gemerkt dat familiale opvolgingskwesties door de coronacrisis werden geaccelereerd.”

Merken jullie door de crisis een stijging in vijandige overnames?

“Nee, niet meteen. Die cultuur van vijandige overnames, die uit Amerika komt, is in België veel minder ingeburgerd.

Bij een vijandige overname probeert het management de overname te verhinderen of minstens te vertragen. Dat brengt dus een hoop negatieve energie met zich mee.

Een overnameproces starten op voet van oorlog is geen goede basis voor verdere onderhandelingen en een toekomstige samenwerking. We merken dat in België de voorkeur gegeven wordt aan amicale overnames.”

Zijn het vooral intercontinentale transacties die in de klappen hebben gedeeld?

“Nee, integendeel. We merken net dat grotere spelers van de crisis gebruikmaken om te kijken naar opportuniteiten. Sinds de vorige crisis hebben veel ondernemingen cashreserves opgebouwd, waardoor ze nu ruimte hebben. De jaren nét na de crisis van 2008 waren misschien iets moeilijker, maar die balans lijkt inmiddels weer helemaal hersteld. Ook voor de crisis verliepen internationale onderhandelingen vaak digitaal, en zelfs eerder via conferencecalls. Face-to-facegesprekken waren uitzonderlijk en de vertrouwensband werd vanop afstand opgebouwd.

Door de toegenomen digitalisering en verbeterde technologische innovaties verlopen de gesprekken nu eigenlijk vaak vlotter dan voorheen, wat de onderhandelingen faciliteert en de relaties ten goede komt.”

Welke positie verwacht je dat banken gaan innemen met betrekking tot acquisitiefinanciering?

“Sinds 2008 zijn banken voorzichtiger.

De overmoed van voor de financiële crisis is banken duur komen te staan en het wetgevend kader is sindsdien sterk aangescherpt. Maar sterke dossiers, die goed onderbouwd en voorbereid zijn, gaan ongetwijfeld nog steeds op financiering kunnen rekenen.”

Zullen bedrijven in de toekomst hun financiële planning anders opmaken?

“De pandemie zal nog eventjes in ons geheugen gegrift blijven. Op korte termijn zullen organisaties allicht een behoedzamere strategie aannemen. We zijn allen overvallen door de abruptheid en ernst van de crisis. Bedrijven zullen ongetwijfeld wat marge inbouwen om te anticiperen op dergelijke onverwachte factoren.

Ervaring leert wel dat die terughoudendheid niet blijft duren, globaal genomen keert de business na een jaar of vijf weer back to normal.”

Hoe zie je het landschap van M&A verder evolueren na de pandemie?

“Dat is bijzonder moeilijk te voorspellen.

Zoals gezegd is de markt veel beweeglijker. Die volatiliteit gaat vermoedelijk blijven toenemen en mogelijk nog versnellen. We hadden het zelf ook anders

ingeschat; we verwachtten een kalmere periode en dat bleek niet te kloppen. Na de pandemie zullen de internationale grenzen heropenen, maar vermits de M&A-activiteit grotendeels bleef doorlopen, vermoed ik niet dat dit een verdere impact zal hebben.”

En wat als er nog een pandemie volgt?

“We mogen niet vergeten dat een pandemie niet de enige mogelijke dreiging is die boven ons hoofd hangt. Mensen hebben vaak de neiging om de ernst van een situatie te onderschatten. We merken dat er vaak pas gereageerd wordt als het water al aan de lippen staat. Niemand weet wat de volgende pandemie of andere crisis zal zijn en wanneer die ons zal treffen. Het is voor de mens blijkbaar moeilijk te denken in termen van ‘wat als-scenario’s’. Sommige dreigingen zijn nochtans heel dichtbij en reëel, zoals de klimaatcrisis, en daar kijken we vooralsnog massaal naast.”

Waarin ligt voor jou de aantrekkingskracht voor vennootschaps- en financieel recht?

“In essentie behandelen vennootschaps- en financieel recht de manier waarop mensen zich organiseren om te ondernemen. Als juristen bekijken we hoe we die menselijke samenwerking op een juridisch goede manier kunnen vormgeven. M&A zijn hier een onderdeel van. Elk dossier is anders, wat het telkens opnieuw ontzettend boeiend maakt. Omdat het over samenwerking en organisatie gaat, heeft deze juridische tak ook een belangrijke psychologische component. Uiteraard primeert het economische aspect, maar je moet de andere partij goed kunnen inschatten om onderhandelingen te kunnen voeren. Deze extra geladenheid geeft een interessante dimensie.”

Smart Fact.

Als je geen juriste was geworden, welk beroep had je dan graag uitgeoefend?

“Ik was na mijn humaniora vast van plan classica te worden, en dan zou ik waarschijnlijk zijn geëindigd in het (hoger of universitair) onderwijs.

Misschien daarom dat ik met één voet in het academische milieu ben blijven hangen?”

Resultaten van de M&A Monitor 2021 Slechts een op de drie bevraagde M&A-experten stelde in 2020 een daling van meer dan 20 procent in het aantal deals vast. Ook de gemiddelde overnameprijs over alle dealsegmenten heen bleef nagenoeg stabiel. De kleinere transacties van minder dan €5 miljoen kregen wel klappen, met zowel minder deals als lagere overname­prijzen. Verder leidde de onzekere economische situatie tot een langer dealverloop en een stijging in het gebruik van uitgestelde betalingsmechanismen.

Overnamedeals met gespecialiseerd fonds Bij 36 procent van alle fusies en overnames zit een private equity- of durf­kapitaalfonds mee aan tafel, zegt een sectorbreed onderzoek door advocatenkantoor contrast. De ‘robotfoto’ van de gemiddelde Belgische deal is niet veel veranderd. De typische transactie neemt van begin tot einde zeven à negen maanden in beslag en wordt voorafgegaan door een geheimhoudingsovereenkomst (NDA) van twee jaar. Bij de meeste deals wordt ook gebruikgemaakt van een niet-concurrentiebeding voor de verkoper, met een tijdsduur van drie jaar.

Een bedrijf overlaten of overnemen?

Met de expertise van

Overnamemarkt.be!

Op 14 jaar tijd is Overnamemarkt.be uitgegroeid tot hét Vlaamse internetplatform waar overlaters en overnemers van een bedrijf elkaar kunnen vinden. Wat zijn de troeven van deze site die onder de paraplu van UNIZO werkt?

En welke meerwaarde biedt ze voor koper en verkoper? Manager Guido Seghers legt uit.

Op elk moment staan er gemiddeld zo’n 500 bedrijven te koop op Overnamemarkt.be Daarmee is de site allicht de grootste in zijn soort in België. “We focussen ons vooral op kmo’s met een waarde tot 1 à 2 miljoen euro”, zegt Guido. “Er zitten soms ook wel echt grote bedrijven tussen, maar dat is niet onze corebusiness. Bij de oprichting was het eerst de bedoeling om kopers en verkopers van ondernemingen rechtstreeks met elkaar in contact te brengen, zegt Guido.

Maar ondertussen wordt al meer dan de helft van het aantal bedrijven aangebracht door overnamebemiddelaars, tussenpersonen, brokers en financiële dienstverleners. Die werken immers veelal lokaal en kunnen via Overnamemarkt.be een breder publiek aanspreken.”

www.overnamemarkt.be/nl

Overnamemarkt.be bereikt ongeveer 30.000 unieke bezoekers per maand. Allemaal mensen die dus heel gericht op zoek zijn naar een overname. “We hebben gemiddeld een 500 bedrijven online staan en ontvangen zowat 1.000 contactformulieren per maand”, zegt Guido.

“Gemiddeld zien we dus minstens twee geïnteresseerden per bedrijf, per maand. Dat is zelfs nog een onderschatting, want de bedrijven die

via professionals werden aangebracht kunnen ook telefonisch gecontacteerd worden via die tussenpersonen. Grosso modo wordt uiteindelijk ongeveer 1 op de 3 bedrijven daadwerkelijk verkocht. We streven om dat getal naar 1 op 2 te krijgen.”

Gewoon een advertentie op Overnamemarkt. be plaatsen, kost 99 euro per drie maanden (75 euro voor UNIZO-leden). Daarnaast biedt de site ook een intensief begeleidingstraject UNIZO Bedrijfsoverdracht aan, voor 1.495 euro. “In dat geval gaan we samen met onze partner KBC Bank een basisanalyse van het bedrijf doen om te kijken wat het overnamepotentieel is. Daarna maken we een waardebepaling en ten slotte zetten we het bedrijf op de site. We bieden bezoekers van de site trouwens ook heel veel informatie en dossiers die hen kunnen helpen bij een overdracht of aankoop van een onderneming. Een klassieke vraag die we zo beantwoorden is bijvoorbeeld: Verkoop ik de handelszaak of de aandelen?”

Tot slot: wie zijn nu eigenlijk de typische kopers die op Overnamemarkt.be komen zoeken? “We zien twee profielen regelmatig voorbijkomen”, zegt Guido. “Starters die niet van nul willen beginnen, maar op zoek zijn naar een bedrijf dat al actief is en bijvoorbeeld al personeel in dienst heeft. En daarnaast ook ‘snelle groeiers’: bedrijven die op zoek zijn naar interessante overnames om hun werkgebied uit te breiden, zowel geografisch als in termen van nieuwe markten.”

PIA GROUP: LOKALE ACCOUNTANTS MET EEN BLIK OP DE WERELD De accountancywereld gaat momenteel door een stevige disruptiegolf. Allianties en samenwerkingen zijn voor veel kantoren daartegen de beste verdediging. De PIA Group (Partners in Accountancy) groepeert momenteel al 37 kantoren in heel Vlaanderen en Brussel. Oprichter Steven Brouckaert legt de filosofie van het netwerk uit.

Een gigantische IT- en digitaliseringsgolf, een vaak vruchteloze zoektocht naar geschikt personeel en steeds veeleisendere klanten die, naast een piekfijne boekhouding, ook advies en consultancy verwachten. De uitdagingen waar het gemiddelde accountancykantoor voor staat vandaag zijn niet min.

“PIA is opgericht als antwoord op die besognes”, legt Steven uit. “We pakken dat op een dubbele manier aan. Enerzijds willen we schaalvoordelen creëren. Elk kantoor op zich kan in zijn eentje geen antwoord meer bieden op de omwentelingen waar we voor staan. Door samen te werken lukt dat wél. Anderzijds waken we er over dat lokale accoun-

tants volop het persoonlijke contact met hun cliënten kunnen behouden. Elk kantoor blijft stevig lokaal verankerd. Wij gaan niet voor een uniforme mastodont, die veel ondernemers angst inboezemt. Zelfs in de branding blijft dat zo: alle kantoren behouden hun eigen look en feel en hun eigen naam, waar enkel “Powered by PIA Group” wordt aan toegevoegd. Lokale ondernemerschap is cruciaal voor ons. Een accountant is dikwijls een soort biechtvader of zelfs psycholoog voor een ondernemer. Hij hoort zaken vaak eerder dan de partner (lacht). Die rol willen we graag behouden.”

PIA Group is altijd op zoek naar kwalitatieve kantoren die future

proof zijn, zegt Steven. “Onze ideale kandidaten omarmen de digitalisatie en beseffen dat ze moeten evolueren om te overleven. Maar wij kunnen hen helpen bij de concrete uitwerking. Denk bijvoorbeeld aan change-trajecten of zaken als databenchmarking. Ook in het HR-beleid kunnen we een rol spelen. We zijn nu al top of mind in veel scholen en kunnen ons uitspelen als bijvoorbeeld een aantrekkelijke stageplaats. We leren zelf trouwens ook bij van elk nieuw lid dat we aan boord halen, het uitwisselen van best practices is een tweede natuur in onze groep.”

PIA Group werd opgericht in 2010 en groepeert nu 37 kantoren, goed voor 640 medewerkers. Daarmee staat

Bent u benieuwd wat PIA Group voor uw accountancykantoor kan betekenen? Gaat u graag in gesprek met ons?

Contacteer ons via www.pia.be en wij nemen spoedig contact met u op.

het bedrijf in de top-3 van België.

“We hebben een stevige financiële fundering gekregen van Baltisse, het family office van de West-Vlaamse industrieel Filip Balcaen”, vertelt Steven. “Onze ambitie is om tegen eind dit jaar marktleider te worden in België. Volgens mij kan dat. Er is al een stevige consolidatie bezig in de sector, maar er is tegelijkertijd nog heel veel ruimte voor professionalisering, zeker als je vergelijkt met het buitenland. De markt is nog altijd enorm gefragmenteerd, in het kleinste dorp zijn drie, vier accountantskantoren. Daar zitten overal mensen bij die een gedegen partner zoeken die hen kan helpen om de volgende jaren te blijven groeien. Wij willen die rol opnemen.”

Contract management, oplossing voor een dieperliggend probleem.

Wanneer een onderneming in een M&A betrokken is of bijkomende middelen zoekt, dan merk je in welke mate ze haar contract management op orde heeft. Vaak is due diligence een pijnlijk proces waarbij iedereen alles moet laten vallen om de nodige documenten en contracten boven water te krijgen. Het duurt meestal lang voor alles kan opgeleverd worden, of er blijken documenten of contracten te ontbreken. Niet direct iets wat positief overkomt en een negatieve impact heeft op de waardering of goedkeuring van het dossier.

Een dieperliggend probleem Herlinde De Buck, co-founder van Contractify: “Wat hier gebeurt is het resultaat van een dieperliggend probleem, het niet onder controle zijn van het contractbeheer en/of documentbeheer.

Op het moment van die due diligence wordt die pijn heel duidelijk, maar vergis je niet, die was er al de ganse tijd.

Het ontbreken van Contract Lifecycle Management, noem het contractbeheer, wordt door meerdere interne partijen gevoeld.

Het legal department heeft geen zicht op welke contracten ondertekend worden in de organisatie of wordt pas (te) laat betrokken bij onderhandeling of goedkeuring.

Finance ontvangt facturen waar het contract stilzwijgend werd verlengd terwijl dit niet de bedoeling was, volumekortingen worden gemist,...

Sales ziet zijn resultaat negatief beïnvloed omdat de prijsindexering niet doorgevoerd wordt.

De DPO kan maar half zijn/haar werk doen omdat er geen overzicht is waar een verwerkersovereenkomst nodig is en loopt hierdoor achter de feiten aan.”

Zowel bij groot als bij klein Steven Debrauwere, co-founder van Contractify: “We zien deze problematiek zowel bij grote als kleine organisaties. Maar laat het duidelijk zijn: hoe groter en complexer de organisatie, hoe groter de uitdaging. Hoe organiseer je contractbeheer wanneer je meerdere vestigingen hebt die misschien ook nog mondiaal verspreid zijn?

Hoe zorg je ervoor dat je legal of finance depart-

ment dat centraal georganiseerd is controle heeft over die contracten waar de verantwoordelijkheid decentraal zit?

We hebben ondertussen contractbeheer bij een 90tal bedrijven uitgerold, van start-ups tot multinationals van 3000+ medewerkers. Wat opvalt is dat, hoe langer je wacht de stap te zetten naar een effectief contractbeheer, hoe lastiger het wordt. Het aantal contracten groeit nu eenmaal sneller dan de omzet.

Dat heeft natuurlijk ook te maken met de steeds meer ‘contractuele’ wereld, vooral bij bedrijven met internationale groei. Verwacht bijvoorbeeld geen betaling van je klant uit Rusland als je geen getekend contract kan voorleggen aan de bank.”

Wat zijn de gevolgen?

Herlinde De Buck: “We hebben op vandaag heel wat data over de gevolgen. Gemiddeld zijn 25% van de contracten onvindbaar en worden 70% van de contracten stilzwijgend verlengd zonder dat iemand zich de vraag stelt of dit gewenst is. Nog erger: 30% van wat onderhandeld werd, bijvoorbeeld die eindejaarskorting, wordt niet correct uitgevoerd omdat er geen opvolging gebeurt.

Om niet te spreken over het risico wanneer een medewerker de organisatie verlaat en de kennis over wat afgesproken was mee de deur uit loopt.”

De trends Steven Debrauwere: “Je ziet twee belangrijke trends.

De eerste is dat traditionele oplossingen zoals Excel, gezamenlijke drive of Outlook niet volstaan om dit probleem aan te pakken. Je wil een oplossing die toelaat de verantwoordelijkheid dicht bij de busi-

Contractify is een SaaS-oplossing die toelaat je contracten of belangrijke documenten vanaf approval, over digital signing t.e.m. opvolging na ondertekening in één platform te beheren. Naast het platform biedt Contractify meer dan 12 jaar ervaring aan in het implementeren van contractmanagement vanuit de visie: “alleen het resultaat telt.” www.contractify.io

ness te houden maar tegelijk overzicht geeft. Nog belangrijker: een oplossing die het leven eenvoudiger maakt voor alle betrokkenen. Kortom, de tool die je inzet moet begrijpen wat een contract is en wat bijvoorbeeld een stilzwijgende verlenging tot gevolg heeft.

De tweede trend heeft te maken met Contract Management As a Service. Net zoals een bedrijf naar een externe partij gaat voor zijn boekhouding, GDPR-verantwoordelijkheden, juridische issues, wordt meer en meer uitgekeken naar outsourcing van het contractbeheer.

Advocatenkantoren, boekhoudkantoren of zelfs gespecialiseerde partijen bieden ondersteuning hierbij. Het is simpel: wanneer er genoeg partijen zijn die zeggen: “Ik wil dit graag op orde, maar heb er zelf geen tijd, zin of kennis voor.”, dan zie je dat die diensten snel aangeboden worden door derden.”

Contractify Herlinde De Buck: “Dit is de reden waarom we Contractify, ons SaaS-platform gebouwd hebben. We zijn 5 jaar geleden gestart als dienstverlener, maar hebben toen snel gemerkt dat er geen gebruiksvriendelijke oplossing was voor al die pijnpunten.

Daar bovenop is Contractify gebouwd zodat het voor externe partijen makkelijk is om deze dienstverlening aan te bieden. Een klant kan zijn contractbeheer zelf voeren, of gebruik maken van zijn boekhoudkantoor, advocatenkantoor, of een gespecialiseerde partij.

We zijn eigenlijk pas tevreden wanneer onze klant bij een volgende due diligence de zoektocht van weken kan beperken tot een paar muisklikken.”

14 RECHTSBIJSTAND

FOKUS-ONLINE.BE

De rechtbank als laatste stop Zakendoen is vallen en opstaan, trial and error, voortschrijdend inzicht. Het is omgaan met onvoorziene omstandigheden, oplossingen zoeken, hiccups overwinnen. Een goede voorbereiding maakt een hemelsbreed verschil.

Wanbetalingen.

Een factuur die niet betaald is binnen de vooropgestelde betalingstermijn of soms al helemaal niet; elk bedrijf kreeg er al mee te maken. Rappelbrieven hebben weinig effect bij een betalingsachterstand omdat ze meestal op de stapel worden gelegd. Telefoneren met de klant om te kijken waar het euvel zit, is een betere optie. Na een tweede betalingsherinnering kun je de debiteur in gebreke stellen en hem verwittigen dat je een incassobureau inschakelt. Lukt het zo nog niet, dan is een rechtszaak de enige uitweg. Met behulp van een juridisch adviseur kun je de wanbetaler dagvaarden.

Mogelijke oplossingen? Op voorhand de kredietwaardigheid van een potentiële klant nagaan, bij buitenlandse klanten een gedeeltelijke vooruitbetaling vragen of werken met een documentair krediet. Een compleet ander perspectief is goede betalers belonen door bijvoorbeeld een korting te geven bij een volgende bestelling.

Cyberaanval.

Met de digitalisatie is ook de cybercriminaliteit gegroeid. Bedrijven hebben vooral te maken met ransom- en malware. Bij ransomware houdt de cyberaanvaller je gegijzeld en blokkeert en versleutelt hij bestanden in je computer. CryptoLocker en WannaCry zijn de meest gekende. Na het betalen van een som, meestal in cryptomunten, is je computer opnieuw vrij.

Kmo’s worden het meest getroffen door malware, kwaadaardige software die de computersystemen verstoort en zo informatie downloadt. Dit zijn virussen, wormen of Trojaanse paarden. Voorkomen is hier de enige optie en liefst met een veelzijdige beveiligingsstrategie: antivirusprogramma’s, firewalls, doordachte wachtwoorden, systematische backups, maar ook een sensibilisering bij de medewerkers van mogelijke cybercrime. CERT.be is het belangrijkste Belgische contactpunt voor het aanpakken van cyberdreigingen.

ICT-professionals kunnen er gratis en volledig vertrouwelijk terecht om cyberincidenten te melden.

Frauduleuze reclameronselaars.

Als kmo loop je al eens op een advertentieruimte in een tijdschrift of ga je in op een voorstel om opgenomen te worden in een bedrijvengids, meestal in vol vertrouwen. Toch zijn er bedrijven die niet altijd eerlijke bedoelingen hebben.

Voor je er erg in hebt, kunnen ze je opzadelen met peperdure contracten voor meerdere jaren. Nepadvertenties, maar ook valse herinneringsfacturen of een brief ter bevestiging van je gegevens zijn typische technieken. Heb je toch ondertekend of al betaald, stop dan meteen de betalingen, meld de redenen van stopzetting aan het bedrijf en dien een klacht in bij het meldpunt van de FOD Economie. Die houdt een zwarte lijst bij van malafide bedrijven die je vrij kunt consulteren.

De Facebookpagina Pasoplichting is een ander initiatief van de FOD Economie om je in te lichten over de meest recente oplichtingspraktijken.

Geschil bij e-commerce.

Het ODR-platform (Online Dispute Resolution) is opgericht door de Europese Commissie om geschillen die voortvloeien uit e-commerce tussen consumenten en ondernemingen, buiten de rechtbank om, op te lossen. Consumenten én ondernemingen kunnen er een klacht indienen met betrekking tot een online transactie. Deze klacht wordt dan door het platform bezorgd aan de bevoegde ADR-entiteit (Alternative Dispute Resolution) om een oplossing te vinden. De deelname aan dit systeem is vrijwillig. Als de consument of de ondernemer weigert om mee te werken, zal het geschil geregeld worden via de rechtbank. Als je een webshop hebt, ben je verplicht te verwijzen naar het ODR-platform (http://ec.europa.eu/odr/). Bij Belmed, het Belgische mediatie-platform, kun je terecht voor bemiddeling bij commerciële geschillen tussen consumenten en handelaars (b2c) of tussen handelaars onderling (b2b), op voorwaarde dat deze ingeschreven zijn bij de Kruispuntbank van Ondernemingen.

B2b-geval van overmacht.

Je hebt een contract afgesloten met een andere ondernemer dat je niet kunt naleven door onvoorziene omstandigheden, zoals de gezondheidscrisis. Je hebt een stand gehuurd op een beurs die niet doorgaat, je kunt bepaalde werken niet uitvoeren wegens maatregelen van hogerhand of de levering van goederen naar het buitenland is geblokkeerd door een staking aan de grens. Je kunt veel ellende besparen door op voorhand clausules in het contract te zetten die rechten en plichten van beide partijen bepalen in dit soort situaties, al dan niet met behulp van een advocaat voor juridisch correcte formuleringen. Zoek je een oplossing, dan is het altijd aan te raden rechtstreeks met de tegenpartij te onderhandelen of beroep te doen op een erkende bemiddelaar. Zijn akkoord, gehomologeerd door een rechter, heeft dezelfde kracht als een vonnis. Zo kun je een gerechtelijke procedure vermijden.

Intellectuele eigendom.

Elk jaar op 26 april trekt de Werelddag van de Intellectuele Eigendom de aandacht op het feit dat elk innovatief idee een bijdrage kan leveren aan je bedrijf, van nut kan zijn voor economisch herstel of kan zorgen voor maatschappelijke vooruitgang. Het is daarom belangrijk om die intellectuele eigendom te beschermen tegen namaak, misbruik en vervalsingen via een patent. Let wel: een patent is beperkt in ruimte en tijd. Wat beschermd is in de Benelux, is het misschien niet in de rest van Europa. De bescherming van een merknaam moet na tien jaar hernieuwd worden, een biotechnologische uitvinding kan een geldig octrooi voor twintig jaar bekomen.

Merk je dat je product of logo kwaadwillig voor commerciële doeleinden gebruikt wordt door derde partijen, dan is contact met de Dienst voor de Intellectuele Eigendom een eerste stap. Stopzetting van misbruik en schadevergoeding worden meestal via de rechtbank beslecht.

Door Marleen Walravens

VERGOEDING IN AUTEURSRECHT

Te mooi om te laten liggen, maar niet zo eenvoudig.

PUBLIRPORTAGE SILVIE CELEN, THOMAS SMOLDERS

E

en vergoeding in auteursrechten is een van de meest aantrekkelijke manieren om werknemers of jezelf een fair en hoger loon te geven. Toch is de praktijk niet altijd zo eenvoudig als de theorie. Daar brengt Stan De Vocht verandering in. Met Creative Shelter zorgt hij ervoor dat duizenden creatieve professionals maandelijks een fors hoger nettoloon krijgen.

Stan De Vocht, CEO van Creative Shelter, is jurist en specialist in auteursrechten en intellectueel eigendom.

GENT | Als auteur word je goed beschermd. Creatieve professionals staan er vaak niet bij stil dat ze als auteur expliciet toestemming moeten geven om hun werk te mogen gebruiken.

Zonder een geschreven toestemming is elk gebruik van dat werk juridisch een inbreuk op hun rechten.

Als jij in opdracht van een bedrijf een tekst schrijft, dan mag dat bedrijf je tekst eigenlijk alleen lezen (niet bewerken, publiceren of reproduceren) ook al wordt ervoor betaald. Ook bij vennootschappen is het belangrijk je auteursrechten (en die van medewerkers of onderaannemers) over te dragen aan de vennootschap.

Als ik aan een auteur denk, dan denk ik aan een kunstenaar, muzikant of schrijver.

Je kan dat eigenlijk heel breed zien.

Zodra je iets maakt dat origineel is, rust daar automatisch auteursrecht op. Copywriters, fotografen, grafisch ontwerpers, mensen in de audiovisuele sector, vertalers... maar ook mensen in de IT-sector. Het zijn maar enkele voorbeelden van beroepen waarin je auteursrechtelijk beschermd werk kan maken.

“Wat me verbaasd, is hoe weinig professionals hun auteursrechten correct regelen. Het is nochtans noodzakelijk en fiscaal interessant.”

Met auteursrechten zou je een goede cent extra verdienen.

Absoluut.

Een vergoeding in auteursrecht is een roerend inkomen dat belast wordt aan 15%, zonder sociale bijdragen. Bovendien kan je daar bepaalde forfaitaire kosten van aftrekken, wat de echte belastingdruk soms verlaagt tot 7,5%, gemiddeld 10%. Wie goed kan rekenen, ziet al snel hoeveel voordeel je daarmee doet. Toch is het geen sinecure om dit correct toe te passen.

Het mooiste compliment kwam van een van mijn allereerste klanten. Hij zei ons: ‘Beginnen als eenmanszaak is zo kostelijk dat het moeilijk is om groei te realiseren. Zonder de hulp van Creative Shelter had ik nooit gestaan waar ik vandaag sta.’ Die klant is gestart als grafisch ontwerper en heeft intussen 6 mensen in dienst. Voor hem betekende onze tussenkomst tien- tot vijftienduizend euro’s extra per jaar.

Het verschil tussen er gewoon van kunnen leven en kunnen ondernemen.

Wat maakt het nu zo moeilijk om dit correct toe te passen?

Je moet als auteur per opdrachtgever én per opdracht, op voorhand én schriftelijk, afspreken welke rechten je overdraagt of toekent. Vervolgens moet je ook weten welke verdeelsleutel je hiervoor hanteert en op de juiste manier factureren met het juiste BTWtarief. Ten slotte: de inkomsten zijn onderworpen aan een bronheffing, wat betekent dat je opdrachtgever instaat voor alle administratieve lasten. Voor een vennootschap is de toepassing iets eenvoudiger. Daar ligt de moeilijkheid in het bepalen van een correcte vergoeding. Wij doen dit vanuit een juridisch standpunt waarmee we op

een marktconforme, objectieve manier de waarde van auteursrechten in een vergoeding uitdrukken.

Ik las onlangs dat die vergoeding ter discussie staat.

Ze staat niet ter discussie, maar het systeem is zodanig fiscaal gunstig dat veel mensen er misbruik van maken.

Minister Van Peteghem heeft dit dan

ook opgenomen in zijn fraudeplan. Wij zijn niet nieuw op de markt, we werken al acht jaar met auteursrechten. De regels zijn vrij duidelijk en wij volgen ze tot op de letter. Bij ons moet je niet aankloppen om de kantjes er vanaf te lopen. We hebben alle fiscale controles dan ook al foutloos doorstaan.

“Het mooiste compliment dat ik ooit kreeg was: zonder Creative Shelter had ik nooit gestaan waar ik vandaag sta.” www.creativeshelter.be

Wanneer heb je recht op een vergoeding in auteursrecht?

1. Is er sprake van een beschermd werk in de zin van de auteurswet? Je moet auteur zijn van een auteursrechtelijk beschermd werk: een origineel (gevolg van eigen intellectuele inspanning en creatieve keuzes) werk uitgedrukt in een concrete vorm. Een idee is nooit zomaar beschermd.

2. Gaf de auteur vermogensrechten op het werk in concessie of droeg hij ze over en specificeert de overeenkomst een duidelijke vergoeding voor de cessie of de concessie van de auteursrechten? Je moet schriftelijk toestemming geven om je werk te bewerken, te publiceren of te reproduceren én in ruil daarvoor een vergoeding ontvangen.

16 EXPERTPANEL • LEGAL TECH

FOKUS-ONLINE.BE

Haalt technologie de rechtspraak in?

Innovatieve en disruptieve ontwikkelingen dringen ook tot onze juridische sector door. Artificiële intelligentie zal de logge en trage juridische machine zeker sneller doen draaien in de toekomst. De digitalisering zal vele transacties automatiseren en vergemakkelijken, maar vraagt tegelijkertijd een heel nieuw juridisch kader.

Erik De Herdt

Anne Van de Vijver

CEO Lex.be

Hans Van Heghe

Professor Faculteit Rechten, UA DigiTax Research Centre

Managing Director Knowliah

Waar staat legal tech in Vlaanderen vandaag?

“In vergelijking met andere Europese landen blijft de Belgische juridische wereld vrij conservatief. Het toenemende belang van legal tech wordt erkend, maar echt grote succesverhalen blijven uit. Je ziet wel dat klassieke spelers die al lang meegaan inzetten op digitalisering. Langs de andere kant brengen veel start-ups vernieuwing met AI-technologie, maar dan eerder in verticals, zoals bijvoorbeeld corporate finance, documentmanagement of communitymanagement. Lex.be is de pionier op de Belgische legal tech-markt die AI succesvol weet in te zetten. Sinds 2017 heeft de sector een sterke groei gekend, maar het aantal pure AI-bedrijven is aan het stagneren. Nu begint consultancy in legal tech door te breken.”

“Niet alleen ondernemingen maar ook de belastingadministraties innoveren wereldwijd om de dienstverlening aan belastingplichtigen te verbeteren. België doet het goed met onder andere MyMinfin, Fisconetplus, eBox en Biztax. Daarnaast gebruikt de administratie data-analyse in de strijd tegen belastingfraude.

Nog meer disruptieve innovatie kondigt zich aan. De OESO denkt aan een app die alle relevante gebeurtenissen van de belastingplichtige registreert: werken, een huis kopen, een gezin stichten... Een digitale identiteit koppelt de belastingplichtige via biometrische kenmerken aan deze digitale gegevens. Zo kan de app de belastingstatus in realtime bijwerken, belastingen berekenen en betalen.”

“De technologische ontwikkelingen zijn nu ook merkbaar in de juridische sector. Ongeveer zeven jaar geleden is in België de echte interesse ontstaan en zag je veel start-ups die zich toelegden op de digitalisering van de juridische diensten. Je moet hier wel een onderscheid maken tussen toepassingen voor de advocatuur en de juridische afdelingen in bedrijven; beide hebben nood aan een eigen specifieke invulling. Vele, relatief jonge spelers leggen zich toe op een klein domein. Wij bieden een totaalpakket aan met oplossingen zoals litigation management, contract creation and generation, compliance monitoring, text analytics, om er enkele te noemen, waardoor we internationale erkenning hebben.”

Is er aandacht voor cybersecurity en privacy in deze digitale evolutie?

“De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) of GDPR (General Data Protection Regulation) heeft enkele jaren geleden een en ander teweeggebracht. Door de technologische evolutie lopen we nu tegen een nieuwe realiteit aan, zeker bij justitie omdat het bij wet verplicht is vonnissen en arresten publiek te maken. De bescherming van de persoonlijke gegevens is hier een issue bij uitstek. Voor wat de griffier vandaag nog manueel doet, hebben wij bijvoorbeeld een innovatieve tool van anonimisering van de rechtspraak op punt gezet en via algoritmes een manier ontwikkeld om persoonlijke gegevens te pseudonimiseren zodat de tekst leesbaar blijft. Ook cybersecurity krijgt hierbij de nodige aandacht.”

“Door de enorme hoeveelheden data moet cybersecurity meer aandacht krijgen. Datalekken maken immers identiteitsdiefstal mogelijk. De manier waarop de administraties data verzamelen, doet bovendien vragen rijzen over privacy. Mogen zij geautomatiseerd data verzamelen op publieke websites? In Frankrijk kan webscraping alleen voor publiek beschikbare informatie op websites die geen registratie vereisen. Ook de risicomodellen voor fraudedetectie zijn niet zonder gevaar voor onze grondrechten. Zelf pleit ik voor publieke algoritmeregisters waarin de overheid uitlegt welke datasets worden gebruikt, de architectuur van het model beschrijft en verduidelijkt hoe menselijk toezicht wordt gewaarborgd.”

“Absoluut. Er is geen enkele prospect of klant die hier geen vragen over stelt. Je merkt dus duidelijk, en terecht, een grote bezorgdheid rond veiligheid en privacy, maar langs de andere kant kun je vaststellen dat het bij veel bedrijven niet prioritair is, dikwijls om budgettaire redenen. Ook een groot vertrouwen in de meest voor de hand liggende systemen zoals intranet of opslagsystemen van de cloud speelt hier mee. Nochtans zijn deze systemen helemaal niet sluitend. Je hebt in Vlaanderen al vergevorderde technologie voor het automatisch identificeren en het voorkomen van lekken van privaatgegevens. Onze dossierbeheerssystemen garanderen daardoor een hogere graad van beveiliging en privacy.”

Moeten alle juristen in de toekomst IT-specialisten worden?

“Juristen moeten vooral overweg kunnen met de moderne technologie. Het doel van legal tech is om alles gebruiksvriendelijker en transparanter te maken, zowel voor het grote publiek als voor de professionelen. Om als jurist te functioneren in een technologische maatschappij is er meer vereist dan een grondige kennis van het recht. Onze universiteiten bieden verschillende opleidingen aan over technologie en recht. Het is belangrijk een inzicht te krijgen in de disruptieve technologische vernieuwingen en na te gaan wat de relevantie ervan is voor het recht en de rechtspraktijk. Een jurist moet kunnen reflecteren op de maatschappelijke impact en de juridische implicaties van de technologische innovatie.”

“Het is belangrijk dat juristen een technologische basiskennis verwerven, zodat zij legal technology beter kunnen gebruiken voor innovatie in de samenleving en de valkuilen kunnen inschatten. Menselijk toezicht en een kritische ingesteldheid blijven uiterst belangrijk om onze grondrechten te waarborgen.

Om innovatieve creativiteit te inspireren en bewustwording te cultiveren, organiseert de Faculteit Rechten van de Universiteit Antwerpen jaarlijks in september de internationale Summer School Legal Technology & Legal Innovation. De deelnemers leren de basis van de programmeertaal Python, passen die toe op juridische thema’s, en volgen workshops rond hoe legal technology kan bijdragen tot innovatie.”

“Er is een kruisbestuiving nodig: juristen moeten een degelijke basiskennis IT hebben, terwijl IT-specialisten de noden voor digitalisering binnen de juridische wereld moeten begrijpen.

De druk voor de jurist om meer IT-kennis te vergaren is echter maar de helft van het plaatje. Legal tech-bedrijven gaan juist continu op zoek naar manieren om die IT-complexiteit eenvoudiger te maken voor de professionele en eindgebruiker.

Als jurist een pioniersrol opnemen gaat niet zonder de nodige IT-expertise. Maar in de juridische tekstwereld moeten we loskomen van die AI-hype; wij zijn al bijna twintig jaar actief in AI, maar ook in NLP (Natural Language Processing), wiskunde en cognitieve computing.”

Door Marleen Walravens

Automatisatie van de totale juridische workflow zit in de lift.

Bij justitie staat een ingrijpende digitale transformatie op het programma. De ‘moderne advocaat’ weet al lang dat workflowautomatisatie in het kantoor essentieel is.

Het was net iets harder aan de mouwen trekken om de digitalisering in gang te krijgen, maar juristen, advocaten én gerechtshoven zien in dat de automatisatie van de juridische workflow essentieel is.

Advocatenkantoren die reeds in technologie en software investeerden, namen al een heuse voorsprong. Het is uitkijken om dit in de toekomst aan de digitale ruggengraat van justitie te kunnen haken.

De ‘moderne advocaat’ is immers al even bezig om de efficiëntie in het advocatenkantoor te optimaliseren. Met de juiste software creëer je snel overzicht in alle dossiers en automatiseer je repetitieve taken waardoor de directe voordelen zich meteen aandienen. De administratieve molen draait een hoop efficiënter en zorgt voor besparing in tijd en loonkost.

Niet elke advocatensoftware biedt meteen álle functionaliteiten aan die nodig zijn tijdens de gemiddelde werkdag. We

hebben het dan over het beheer van dossiers, prestaties, documenten, partijen, agenda’s en de berekeningsmodules. Voor ons hoort daar ook een geïntegreerde boekhoudingsmodule en DPA integratie bij.

Een totaalpakket voor een vaste prijs, de reden waarom velen bij ons aankloppen.

Een toonaangevende softwarebouwer luistert daarbij intens naar gebruikersfeedback.

Zo wordt iedereen onderdeel van de ‘community’ met één duidelijk gemeenschappelijk doel; de workflow van advocaten zo efficiënt mogelijk maken.

Zoals Mr. De Neve ook zo vriendelijk aanhaalt, kunnen we als full-service IT partner daarbij instaan voor alle hardware en cyberbeveiliging die deze woelige gedigitaliseerde wereld vraagt.

Wat justitie betreft, wachten we dus - met het aangereikte budget door Europa - vol verwachting op die digitale stroomversnelling.

MEER OVER Advodata is gespecialiseerde software voor het advocatenkantoor en pionier in de kenmerkende workflow sinds 1989.

Een totaalpakket met álle functionaliteiten die een advocatenkantoor nodig heeft, van partijbeheer tot boekhouding.

Ontwikkeld en ondersteund door de software afdeling van Alfa Solutions uit Waregem.

Alfa Solutions is een full service IT partner die bedrijven ondersteunt in hun dagelijkse werking. Waaronder dus ook cybersecurity, Microsoft 365, cloudoplossingen en hardware. Wie bij Alfa Solutions aanklopt is zeker van een complete ondersteuning bij hun digitale transformatie. Voor advocaten vaak dé reden om met Alfa Solutions in zee te gaan.

OPINIE

Elfri De Neve Advocatenkantoor Elfri.be “Wij werken sinds 1991 met Advodata. Het grote voordeel van die advocatensoftware is de lage leercurve, de vlotte aanpassing van het programma aan de omvang en de noden van het kantoor en de prijs-kwaliteitverhouding. Bijkomend groot voordeel is dat software, hardware en beveiliging in hetzelfde huis gebeuren.”

AAN HET WOORD

Piet Detailleur Gedelegeerd bestuurder Alfa Solutions & Advodata “Een toonaangevende softwarebouwer luistert intens naar gebruikersfeedback.”

advodata.be I alfasolutions.be

18 NAWOORD

FOKUS-ONLINE.BE

Jos Gijbels

Sociale secretariaten op de bres voor de werkgevers COVID-19 heeft ons leven en ons werk grondig door elkaar geschud. Ook de sociale secretariaten zijn de voorbije maanden zwaar op de proef gesteld. Veel nieuwe, eenmalige maatregelen zijn in een niet-aflatende stroom op de werkgevers afgevuurd.

D

ikwijls was de tijdspanne om een maatregel uit te werken veel te kort, soms was de maatregel zelfs retroactief in te voeren. Voor informatie, advies en hulp bij het realiseren van verplichtingen en ondersteuningsmaatregelen hebben werkgevers – meer dan ooit – op hun sociaal secretariaat gerekend.

De sociale secretariaten ondersteunen sinds 1945 de werkgevers bij het vervullen van hun sociale verplichtingen en leveren een waaier aan diensten: loonberekening, aangiftes, inning en doorstorting van sociale bijdragen, sociaal juridisch advies en hr-diensten. Door deze werkzaamheden maken ze de brug voor de werkgevers met de overheid. 200.000 werkgevers in de privésector in België – dit is negen tiende – doen beroep op een sociaal secretariaat, dat het loon berekent van 2,5 miljoen werknemers in de privésector – dit is drie vierde. Naast de lonen berekenen doen de sociale secretariaten miljoenen aangiftes bij de overheid (sociale zekerheid 50 miljoen en fiscus 7 miljoen).

Wat misschien minder bekend is, is dat de sociale secretariaten jaarlijks 39 miljard euro RSZ-bijdragen en 32 miljard euro bedrijfsvoorheffing – 30 procent van de inkomsten van de Belgische Staat – innen en doorstorten. Door de financiële crisis van 2008 zijn de intrestvoeten voor de kortetermijnbeleggingen blijvend laag, zelfs negatief voor grote bedragen op de zichtrekeningen. De steeds toenemende kosten voor ICT door slechte regelgeving (complexiteit, retroactiviteit, beperkte

implementatietijd), gecombineerd met het wegvallen van de financiële inkomsten hebben gemaakt dat de sociale secretariaten steeds meer gepersonaliseerde diensten zijn gaan aanbieden aan de werkgevers.

Voor iedere werkgever is er een sociaal secretariaat op maat.

Werkgevers verwachten van hun sociaal secretariaat meer maatwerk, meer service, meer proactiviteit en liefst een zo laag mogelijke factuur. De beslissingen van overheden en sectoren zijn de laatste tijd steeds complexer en dit maakt het extra moeilijk om aan die verwachtingen tegemoet te komen. In deze COVID-tijden hebben de medewerk(st)ers van de sociale secretariaten – meestal van thuis uit – heel veel informatie te verwerken gekregen om hun klanten deskundig te kunnen adviseren. De informatici van de sociale secretariaten hebben veel overuren gedraaid om alle steunmaatregelen toegankelijk te maken.

Voor iedere werkgever is er een sociaal secretariaat op maat: grote, middelgrote en kleine sociale secretariaten, soms gespecialiseerd in een sector, soms lokaal gericht, maar zeker de middelgrote en grote sociale secretariaten bedienen alle werkgevers met hun expertise. Het is aan de werkgever om na te gaan welk sociaal secretariaat voor hen het best past. Wie op zoek is naar een sociaal secretariaat, vindt de lijst op de website van de Unie van Sociale Secretariaten: www.uss.be.

Door Jos Gijbels, algemeen directeur

Unie Sociale Secretariaten

“Onze klanten hebben hier een nummer, maar zijn geen nummer” Met 75 jaar ervaring en drie generaties knowhow mag NATPAT (Nationale Patroonsdienst) zich met recht en rede een expert noemen inzake sociale zekerheid. Doel van de sociale partner is in de eerste plaats werkgevers zodanig te ontzorgen dat hun gezonde werkklimaat optimaal wordt onderhouden.

De Nationale Patroonsdienst werd in 1946 – 2 jaar nadat de RSZ ontstond – opgericht door Louis Müsing. Anno vandaag en sinds 2001 staan zijn twee kleindochters aan het roer van het sociaal secretariaat: Ellen als algemeen directeur en Ann als financieel verantwoordelijke.

“Maar onze visie is sinds 1946 nooit veranderd”, steekt Ann Müsing van wal. “Wij staan ten dienste van KMO’s, kleine zelfstandigen, vrije beroepen, en bedrijven met maximum 50 werknemers en geen eigen personeelsdienst. Waarom maximaal 50?

Omdat dit ons toelaat klanten persoonlijk bij te staan in elk mogelijk aspect van loonsverwerking en HR: van het effectieve verwerken van lonen over het digitaal verwerken van allerhande formulieren tot het opstellen van arbeidscontracten.”

Voor elke vraag een goede oplossing “Bedrijven met meer dan 50 werknemers nemen we niet als klant, omdat daar vakbonden en

Merksemheidelaan 72 te 2170 Merksem

sociale verkiezingen bij komen kijken. Dat gezegd zijnde, hebben we klanten die tijdens onze samenwerking hun personeelsbestand boven de 50 hebben zien uitgroeien en die nog altijd bij ons zitten – net omwille van de persoonlijke service die wij bieden. Klanten zijn hier ook altijd welkom zonder afspraak – bijvoorbeeld wanneer ze voor een moeilijk ontslag staan en goede raad nodig hebben – al heeft corona dat nu wel wat bemoeilijkt. Anderzijds hebben we ook onze knowhow kunnen inzetten om de talloze corona-gerelateerde administratievragen te beantwoorden en klanten door die moeilijke periode te begeleiden.

Ook post-corona zullen er heel wat uitdagingen rond loonsverwerking en HR blijven. Maar die gaan wij met ons fantastische team graag mee aan, rekening houdend met wat wettelijk mogelijk is én met de behoefte van de klant – die meestal rond het kostenplaatje draait, daar moeten we niet flauw over doen. In elk geval: voor elke vraag is er een goede oplossing.”

Klant = partner “Wij willen ons expliciet onderscheiden van andere sociale secretariaten en de grotere spelers door die persoonlijke en menselijke aanpak”, vult zus Ellen Müsing aan. “Dat zijn geen loze woorden.

Horen we bijvoorbeeld dat een klant in het zieken-

huis ligt, dan sturen we die een kaartje of bloemen. De klant zien wij vooral als een partner, die moet bijgestaan worden waar nodig. Maar voor alle duidelijkheid: die menselijke aanpak wordt stevig onderbouwd door onze knowhow, want wij beheersen de RSZ-materie tot in de puntjes. Vermindering van de werknemersbijdragen, opstellen van arbeidsreglementen en -overeenkomsten, de RSZ-bijdrageverminderingen, DMFA-aangiften …

We zijn 100 procent thuis in administratieve zaken waar werkgevers zich wel eens in dreigen te verliezen. Ook omdat wij de wetgevingen en wijzigingen daarin nauwgezet opvolgen, mede dankzij ons lidmaatschap van Serviam+, een economisch samenwerkingsverband van twaalf kleinere, erkende sociale secretariaten. Daarnaast hebben wij een prima netwerk van juridische adviseurs en volgen wij de nodige opleidingen.”

“Laat het mij zo stellen”, aldus Ann, “de klanten hebben bij ons weliswaar een nummer, maar ze zijn geen nummer. Zo gebeurt negentig procent van de aansluitingen in eigen huis, door mensen die met beide voeten in de loonsverwerking staan – geen commerciële medewerkers dus. Zo weten we altijd meteen met wie we te doen hebben en kunnen we op elk dossier een gezicht plakken. Wij kénnen echt onze klanten.”

Tel 03/640.30.10

info@natpat.be - www.natpat.be

Werkende gezinnen bij Linklaters tijdens COVID-19 Een carrière als advocaat kan al even uitdagend als lonend zijn. Ben je naast het werk ouder of voogd, dan heb je nog een heel andere belangrijke rol te vervullen.

Bij Linklaters erkennen we het feit dat werkende gezinnen vaak met een unieke reeks uitdagingen en verplichtingen te maken krijgen. Die moeten zij in balans zien te krijgen met hun taken als advocaat. Dat is een hele uitdaging, die nog groter is geworden door de COVID-19-pandemie. De coronacrisis heeft een zeer onvoorspelbare periode ingeluid, waarin we ons allemaal snel moesten aanpassen aan ‘het nieuwe normaal’. Iedereen heeft deze pandemie anders ervaren. Bij Linklaters probeerden we dan ook de individuele behoeften te begrijpen van de werkende ouders en voogden, zodat we ze gericht konden ondersteunen. Want voor het ondersteunen van mensen bestaat geen one-size-fits-all-formule.

We zorgden ervoor dat deze geïndividualiseerde steun doorheen de hele

Linklaters LLP

periode van de pandemie beschikbaar was en voortbouwde op voorzieningen die reeds voor COVID-19 aanwezig waren. Zo bieden we onder andere opvang aan wanneer een zorgregeling in het gedrang komt door onvoorziene omstandigheden, of om te helpen wanneer een kind ziek is – iedere ouder weet dat je ziekte van een kind niet kunt inplannen. We werken ook met een portaal op maat van de werkende ouder, met richtlijnen, tips en toolkits om diens leven in goede banen te leiden.

De afgelopen jaren hebben we even-

Brederodestraat 13 – 1000 Brussel

eens een nieuw beleid geïmplementeerd voor betaald zwangerschaps-, vaderschaps- en co-ouderschapsverlof. Het beleid is LGBT-inclusief en omvat ook ondersteuning voor ouders die een kindje verwachten, maar die niet het primaire ouderschapsverlof opnemen.

Daarnaast worden gesprekken over flexwerk actief aangemoedigd, zodat mensen flexibel kunnen werken in termen van hoe en wanneer, en waar nodig minder uren of extra vrije tijd kunnen aanvragen. We hebben ook steungroepen en oproepen voor werkende ouders opgezet, waardevolle

02/501.94.11

kanalen om open en eerlijke discussies te voeren over de moeilijkheden waarmee we allemaal worden geconfronteerd. Alsook waar er ideeën en feedback over de respons van het bedrijf uitgewisseld kunnen worden, ook met betrekking tot extra middelen en ondersteuning die eventueel nodig zijn. Deze feedback is van vitaal belang geweest bij het vormgeven van onze respons. Voor diegenen met kinderen met speciale behoeften hebben we ook informatie uitgewisseld over beschikbare steun voor respijtzorg.

Bij Linklaters willen we een aantrekkelijke werkgever zijn voor werkende ouders en al onze mensen ondersteunen bij elke stap in hun carrière en doorheen hun persoonlijk traject. Daarom zetten we ons in voor best practices via ons beleid, onze ondersteuningsmaatregelen en onze secundaire arbeidsvoorwaarden, in combinatie met een bedrijfscultuur waar flexibel werken kan voor iedereen.

www.linklaters.com

www.billtobox.com