D I T D O SS I E R W O R D T G E P U B L I C E E R D D O O R S M A R T M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T W O O R D E L I J K H E I D VA N D E R E D AC T I E VA N H E T N I E U W S B L A D
OKT ‘18
MENSELIJK LICHAAM Wim Hof De koude is mijn warme vriend
Maak je niet dik Wat te doen aan obesitas in België?
Sandra Bekkari Waarom we weten hoe het moet, maar het toch niet doen
LIEVEN MAESSCHALCK ”Durven mislukken is een les die iedereen van topsporters kan leren.” Lees meer op Fokus-online.be. #fokuslichaam
Dé meest gekochte traplift van de Benelux
Bel gratis naar 0800 59 003 of kijk op www.otolift.be
02
EDITORIAL WIM HOF
FOKUS-ONLINE.BE
De koude is mijn warme vriend In mijn laatste studie toonde ik via een hersenscan aan dat je met een sterke focus, controle kan uitoefenen over je lichaam. Er stroomde koud water over mijn lichaam, en mijn huidtemperatuur daalde niet. Dat deed ik, hoe ongelooflijk het ook klinkt, met de kracht van mijn gedachten.
K
de boeken, te vertalen naar andere neurale problemen zoals oxidatieve stress, burnouts en mitochondriale uitputting, die aan de oorzaak liggen van vele mentale en fysieke aandoeningen.
oude is eigenlijk gewoonweg stress op het lichaam. Maar stress kan natuurlijk ook in veel andere vormen ervaren worden, door bijvoorbeeld hitte, emoties, deadlines, de dagelijkse druk… We ondervinden dit allemaal. Bedenk dan eens hoe het zou zijn om veel beter met stress in al zijn vormen om te kunnen gaan?! Dat is wat ik mensen wil aanleren. Door koude op een stapsgewijze manier op je lichaam te leren verdragen, gebeurt er iets bijzonders in je hersenen. Beetje bij beetje worden er neurale paadjes aangelegd tussen je bewuste wil, de prefrontale cortex, en het diepste van je hersenen, het periaqueductale grijs (PAG) gelegen in de hersenstam. Wetenschappers zagen dat ik dit gebied wist te activeren, wat stress deed verdwijnen en de ervaring van koude zelfs prettig maakte. Uiteindelijk is elke zintuiglijke ervaring eigenlijk biologische celstress die we kunnen beïnvloeden.
Onderzoek de kracht van je geest en zijn impact op je lichaam.
Binnenkort starten we een nieuw onderzoek waarbij we mensen met een depressie of bipolaire stoornis met stress leren omgaan via koude, waardoor ze de biologische stress, dat zich uit in de vorm van depressie en bipolaire stoornis, zelf weten te reguleren. Ook werk ik met meerdere Nederlandse universiteiten samen om de kennis uit de natuur, niet uit
04
09
06
14
LEES MEER... 04 Lichaamsgericht luisteren 06
Profielinterview: Lieven Maesschalck
08 Heb er eens genoeg van 09
Maak je niet dik
10
Sandra Bekkari: Waarom we weten hoe het moet, maar het toch niet doen
COLOFON. PRODUCTIELEIDER: Christian Nikuna Pemba HOOFDREDACTIE:
Het menselijk lichaam is een organisme dat miljoenen jaren van ontwikkeling heeft doorgemaakt. Je brein is als een computer met onbeperkte mogelijkheden, en die doet wat jij het oplegt. Kortom, je lichaam kan zoveel meer dan je eigenlijk denkt, en je kunt het jezelf snel aanleren. Ik heb dit nu geleerd door mezelf bloot te stellen aan koude, en door stap voor stap het gebied van mijn menselijke kunnen te verkennen.
Astrid Goossens
De blootstelling van je lichaam aan een bewuste wil/focus, opgewekt door bijvoorbeeld de koude, kan oplossingen brengen op vragen waar de wetenschap nog geen antwoord voor heeft. Probeer het zelf en zonder te forceren, en onderzoek de kracht van je geest en zijn impact op je lichaam. Ik kan je verzekeren dat dit voor mij een bijzondere reis was en is. Een waarin ik me thuis voel. De koude is mijn warme vriend.
SMART STUDIO
TEKST: Hannes Dedeurwaerder Ellen Van Hoegaerden COVERBEELD: Ian Hermans VORMGEVING: Baïdy Ly DRUKKERIJ: Corelio
SMART MEDIA AGENCY Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 redactie@smartmediaagency.be studio@smartmediaagency.be
TEKST WIM HOF, ‘THE ICEMAN’ EN STICHTER VAN WIM HOF METHOD (WIMHOFMETHOD.COM)
Veel leesplezier Cheryll Smolders Project Manager
FASHION WEEKEND VRIJ 5 - ZAT 6 - ZON 7 OKTOBER zondag open van 13u00 tot 18u00
Hugo Boss · Paul Smith · Ralph Lauren · Corneliani · Hackett Seven for all mankind · Parajumpers · Herno · Eton · Woolrich Lacoste · Boss Orange · Roy Robson · Gentiluomo · Mason’s Stone Island · Emporio Armani · Cp Company Jacob Cohen · Stenströms
Gasthuisstraat 39 · 2300 Turnhout · www.devillefashion.be Open van maandag tot zaterdag van 9u30 tot 18u00 · Tel. 014 41 19 35 ·
/devillefashion
Gratis parking achter de zaak via Korte Gasthuisstraat 22, vervolgens linksaf naar Vianenstraat (eerste parking) Advertentie_deVille_smartmedia_255x130mm_oktober_2018.indd 1
1/10/2018 11:47:34
Verlicht je pijn elke dag Paingone heeft zijn doeltreffendheid* aangetoond om pijn te verlichten zoals: RUGPIJN
NEKPIJN
KNIEPIJN
Onmiddellijke verlichting Zonder medicatie Eenvoudig te gebruiken Werkt doorheen lichte kledij
zijn doeltreffendheid in deze winkels:
Automatisch
TEST GRATIS
Manueel
Is ook geschikt voor mensen die lijden aan pijn als gevolg van ARTROSE
* Paingone is een gedeponeerd handelsmerk. De naam impliceert geen garantie over de doeltreffendheid. Paingone is enkel bedoeld voor tijdelijke pijnverlichting als onderdeel van uw normaal pijnbestrijdingsschema. ** De Paingone producten zijn medische hulpmiddelen. Het is aangeraden om medisch advies te vragen voordat u ze gebruikt. *** Paingone gebruik je niet bij: zwangere vrouwen, mensen met een pacemaker of interne elektrische apparatuur, kinderen, personen die lijden aan epilepsie.
Insert_255x185.indd 1
1/10/18 10:26
KOM & ONTDEK
ONZE NIEUWE COLLECTIES! ING T R KO 20% ALLE OP EN S S A TERJs de N I W tijden gen rda u e d pen
E
ENDEURDA GE OP N
T TO BA
9
25/
GE
VAN
0
7/1
K
TIJDEN S
D
o
GR
ATI
S K O FF
IE
&
NU OPENDEURDAGEN Nog t.e.m zondag 7 oktober Uitzonderlijke openingsuren: Vrijdag 5 oktober doorlopend open van 9u tot 20u Zaterdag 6 oktober & zondag 7 oktober doorlopend open van 9u tot 18u
10%
KORTING
op de gehele collectie voor groot en klein DE NIEUWE BEER, DAT IS SHOPPING PLEZIER VOOR HET HELE GEZIN GENTSTRAAT 39 8780 OOSTROZEBEKE T 051 40 41 53 WWW.DENIEUWEBEER.BE Volg ons op Facebook
(t.e.m. 7/10)
04
FOCUS GEZOND GENIETEN
FOKUS-ONLINE.BE
Lichaamsgericht luisteren Laat jij je wel eens in een hokje stoppen door wat cijfers? Of beoordeel jij je gezondheidsstatus door je continu te vergelijken met een ander? Breng alle aspecten van de gezondheidsschaal eens in rekening in plaats van je enkel te baseren op de weegschaal. Die parameters zijn namelijk heel wat uitgebreider dan enkel uiterlijke kenmerken.
A
ls jij iemand bent die voortdurend de afweging maakt tussen genieten van het leven en toch gezond willen zijn, dan eerst en vooral dit: hoezo zou genieten per definitie in tegenspraak zijn met gezond of bewust leven? Dat is althans wat dr. Lien Van der Biest, stafmedewerker algemene gezondheidsbevordering bij Gezond Leven, aanhaalt. “Mensen hebben een natuurlijke neiging tot groei en zelfontwikkeling. Goed voor jezelf zorgen door gezond te leven hoort daarbij”, zegt ze. Daar voegt ze wel een grote ‘maar’ aan toe: “Die neiging wordt echter in de dagelijkse realiteit verstoord door allerlei ondermijnende drijfveren of invloeden zoals hoge verwachtingen die je jezelf oplegt of het vermijden van kritische opmerkingen van anderen.”
door. Wat beweging of een goede babbel kan je misschien veel sneller door die dip heen helpen. Als je zaken durft uit te proberen voor jezelf en leert wat je batterijen terug oplaadt, voel je sneller wat gezond aanvoelt. Je gezond voelen is subjectief en dus verschillend voor iedereen. Van der Biest vat het samen als “drie dimensies die elkaar beïnvloeden, een samenhang tussen lichamelijk, sociaal en mentaal.” Belangrijk is dus om in elke dimensie van gezondheid
te investeren. “Daarnaast hebben heel wat verschillende parameters een invloed op je gezondheid”, aldus Bertels. “Niet enkel voeding telt, maar ook onder meer dagelijkse beweging, de relaties in je leven of verscheidene omgevingsfactoren.” Als een van de vele voorbeelden geeft Van der Biest ‘beweging’ aan: het maakt je energieker, vermindert stress en versterkt je zelfbeeld. Je kunt nieuwe mensen leren kennen en zo maak je deel uit van een groep. Tenslotte leer je beter
Vraag jezelf daarom eens af om welke redenen je naar de fitness spurt of je de hele dag amper iets naar binnen werkt. Is dat heus waar jij of je lichaam op dat moment nood aan hebben? Een antwoord daarop is niet eenvoudig, dat weet ook Sara Bertels, coördinator bij Logo Antwerpen. “Leren luisteren naar je lichaam is een proces van bewustwording, het heeft tijd nodig. Bovendien moet je ook aan anderen durven te signaleren waar je grenzen liggen.” Volgens Van der Biest bestaat er geen juist antwoord. “Iedereen moet voor zichzelf uitzoeken wat hen energie en voldoening geeft en dat hoeft ook niet steeds hetzelfde te zijn.” Vaak stellen we ongezond gedrag uit gewoonte. Zo kun je bijvoorbeeld iedere avond een zak chips leegeten zonder daar bewust bij na te denken. Bertels: “We merken dat het idee van belonen vaak nog geassocieerd wordt met ‘ongezond gedrag’, zoals jezelf een sigaret of een glaasje wijn gunnen voor al het harde werk van die dag.” Hoewel dat verleidelijk lijkt op het moment zelf, voel je je er achteraf vaak niet beter
Leren luisteren naar je lichaam is een proces van bewustwording, het heeft tijd nodig.
te zorgen voor je mentale gezondheid – je gaat jezelf oké vinden waardoor je gemakkelijker met anderen over problemen praat – en zo voorkom je op zijn beurt dan weer lichamelijke klachten op langere termijn. “Een misvatting daarbij is dat je zogezegd niet gezond kunt zijn als je klachten ervaart in een van de drie dimensies. Je kunt namelijk wel inzetten op positieve emoties en je goed in je vel voelen wanneer je bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening hebt.” Ook de leefomgeving draagt evenzeer bij aan de gezondheidsstatus. Van der Biest: “Dat wil zeggen: een gezond binnen- en buitenmilieu met onder andere zuivere lucht, beperking van de geluidsoverlast, maar ook met voldoende bewegings- en ontspanningsmogelijkheden, een veilige leefomgeving en beschikbare hulp indien nodig.” Wat des te meer aantoont dat het begrip ‘gezondheid’ complex is en afhankelijk is van heel veel zaken. “Er bestaat geen wondermiddel dat je plots een gezond leven biedt”, zegt Bertels. “Maar er ontstaat hoe langer hoe meer aandacht voor gezondheid en het besef dat het uit een collectief van een aantal relevante elementen bestaat.” Genieten en gezondheid hoeft dus niet per se apart van elkaar gezien te worden, en een rechtlijnig antwoord is er niet. Tips en tricks vind je overal, je bewustwording ervan vul je dan weer volledig zelf in. Dus plan eens wat quality time in met je eigen lichaam en luister naar wat het te zeggen heeft. Het is een praatje dat jullie beiden misschien wel deugd kan doen.
— SARA BERTELS TEKST ELLEN VAN HOEGAERDEN
NEW
FRUIT
FOR
Geteeld met respect voor de natuur, zongerijpt en geoogst wanneer de vruchten er klaar voor zijn.
Verkrijgbaar bij Delhaize, Cora en Match PLUK ZE UIT DIEPVRIESR A HET YON
KLAAR IN 1, 2, 3
1
100 ML VRUCHTENSAP 2
100 G CROP’S FRUIT FOR SMOOTHIES
3
MIX 60 SEC.
INTERVIEW LIEVEN MAESSCHALCK
FOKUS-ONLINE.BE Hoe hebt u het afgelopen WK beleefd? “Ik weet natuurlijk niet hoe de mensen in België het ervaren hebben, aangezien ik zelf in Rusland zat, en bovendien in een soort van cocon. Maar het was wel speciaal: je werkt dag in, dag uit met die spelers, je hoopt dat blessures uitblijven… Met uiteindelijk een heel mooi eindresultaat.” Kunt u naar een match van de Rode Duivels kijken als supporter, of let u vooral op de verkrampte spieren, plooiende enkels…? “Vanuit mijn job ben ik natuurlijk verantwoordelijk voor die atleten, dus uiteraard houd ik die zaken in de gaten. Maar voor een deel kijk je inderdaad als supporter. Het blijft je ploeg, je kunt dat niet zomaar neutraal en vanop afstand gaan bekijken. Dus als er een doelpunt valt, spring ik ook recht. Sport is nu eenmaal emotie.”
Uiteraard heb ik gesupporterd voor de Rode Duivels. Sport is emotie. In 2014 zei je in een interview dat je de nationale ploeg als een ‘professionele speeltuin’ beschouwde. Wat bedoel je daar precies mee? “Dat de uitdagingen heel divers zijn. Die spelers komen uit verschillende landencompetities, de ene is oververmoeid terwijl de andere net te weinig heeft gespeeld… Als kinesist is het fantastisch om met die variatie aan de slag te gaan. Bovendien kun je in voetbal heel preventief werken en komt er veel wetenschap bij kijken. En dan zwijg ik nog maar over de boeiende mensen die je in die wereld leert kennen.”
‘Uit succes leer je vaak heel weinig’ Onze nationale voetbalploeg heeft op het afgelopen WK een prachtig parcours afgelegd. Dat is in de eerste plaats de verdienste van de voetballers zelf, maar daarnaast valt de rol van Lieven Maesschalck, kinesist van de Rode Duivels, nauwelijks te onderschatten.
Is kinesitherapie op uw niveau eigenlijk ook topsport? “Ja, maar dat geldt voor elk beroep en voor het dagelijks leven in het algemeen, vind ik. Als je iets goed wil doen, moet je fit zijn – zowel geestelijk als lichamelijk. Als ik morgen loom
TEKST HANNES DEDEURWAERDER BEELD IAN HERMANS
te r
olen
-
url atu ijk
100% n
06
-
p l a nt e ns
lt a a d l ero t s e l o h Mijn c urlijk ! natu
100% natuurlijk
Doeltreffend zonder spierproblemen !
en l o r e t s n te n a l p e r Zuive in sliktabletten tten bij
60 table
www.vistalife.be
theker
uw apo
#FOKUSLICHAAM ben en niet goed in mijn vel zit, zal ik niet de gewenste energie op mijn patiënt kunnen overbrengen. Ik moet er staan voor mijn patiënten, dat ben ik hun verplicht.” Wat is, in de 30 jaar dat u actief bent als kinesist, de grootste evolutie die u gezien heeft? “Alles is veel actiever geworden: we behandelen topsporters niet langer op een passieve manier, ze werken nu heel intens mee – zowel preventief als bij revalidatie. Ook de technologie is enorm geëvolueerd: er wordt veel meer gemeten op cardiovasculair vlak, op niveau van snelheid, verandering en vermoeidheid. Verder wordt in behandelingen de persoonlijkheid van de sporter veel meer betrokken. En ten slotte is ook food coaching erg belangrijk geworden, waarbij voor elke atleet een individueel dieet wordt uitgetekend op basis van diens smaak, suikerbehoefte, bloedsamenstelling… Samengevat kunnen we stellen dat alles vandaag veel meer multidisciplinair is: koks, masseurs, kinesisten, psychologen… – iedereen werkt samen om het lichaam van de topsporter tot in de puntjes in topconditie te krijgen en hem of haar die 0,01 procent beter te maken. Want in topsport gaat het net om die marges.” Dan wordt de verantwoordelijkheid van de atleet in zijn vrije tijd ook steeds groter en belangrijker, kan ik me voorstellen. “Zeker weten, en wees maar gerust dat ze daarmee bezig zijn. De klassieke ‘winterslaap’, waarbij atleten tijdens hun vakantie enkele kilo’s bijkwamen, zie je niet meer. De huidige generatie atleten is natuurlijk ook anders opgevoed: tijdens de jeugdopleiding worden ze van jongs af aan bewustgemaakt van hun eigen verantwoordelijkheid, van het belang van de juiste voeding… Je mag ook de concurrentie niet vergeten: sporten worden mondialer, de kleinste details kunnen het verschil maken en de ruimte voor fouten wordt veel kleiner.” Als een topsporter net voor een belangrijke wedstrijd uitvalt door een blessure, moet je dan als kinesist ook zijn psycholoog zijn? “Voor een stuk wel: lichaam en geest kun je nu eenmaal niet uit elkaar halen. Die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden – het brein is nu eenmaal ook een orgaan. Bovendien maken emoties deel uit van het menszijn, je
LIEVEN MAESSCHALCK INTERVIEW kunt die niet negeren bij een behandeling. Of het nu gaat om ontgoocheling door een blessure, euforie na een overwinning of emoties in de privésfeer. Als het mentaal niet goed zit, kan een atleet niet presteren. Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat ze er weer staan, op elk vlak, als eenheid. Dat is de kunst.” In hoeverre denkt u op lange termijn? Dus niet aan de volgende wedstrijd, maar aan het lichaam van de atleet na zijn of haar carrière, om te vermijden dat het ‘op’ is? “Wat is ‘op’? Ik zie veel atleten die na hun carrière nog steeds veel sporten en dat graag blijven doen – zelfs al is het dan iets helemaal anders, zoals golf. Akkoord,
De klassieke ‘winterslaap’, waarbij atleten tijdens hun vakantie enkele kilo’s bijkwamen, zie je niet meer. het lichaam kan schade oplopen na een topcarrière, maar er is nog zoveel dat je dan kunt doen om in vorm te blijven.” Denkt u dat de positieve resultaten van onze Duivels, turnsters en hockeyers de Belgen kunnen aanzetten tot meer beweging? “Succes inspireert altijd, iedereen wilt zich daarmee identificeren. Je ziet dan inderdaad dat het aantal inschrijvingen bij sportclubs toeneemt. Daarom moet het beleid blijven inzetten op topsport, zelfs al is dat maar weggelegd voor pakweg 0,1 procent van de bevolking.” Wat zou uw ultieme tip zijn voor mensen om gezond te blijven? “Het gaat om een gevoel van geluk, goed in je vel zitten. En dat heeft met verschillende factoren te maken: het fysieke, maar ook het
mentale en het sociale. Wat het lichamelijke betreft, zit dat vaak in heel kleine dingen: de auto laten staan, de trap nemen… Je moet dus niet meteen gaan denken aan intense trainingen. Vaak gaat het om kleine investeringen – ook wat eten betreft. Ik denk dat apps een steeds belangrijkere rol zullen gaan spelen in de motivatie van mensen.” Maar er is werk aan de winkel, als we de cijfers rond obesitas zien… “Absoluut, zeker als je weet wat de gevolgen van overgewicht zijn, en wat het ons als maatschappij kost. Mensen moet zelf zorg willen dragen voor hun lichaam. De nieuwe, preventieve geneeskunde kan daar veel bij helpen, omdat die focust op voldoende bewegen en gezond eten om ziekterisico’s bij voorbaat uit te schakelen.” Welke lessen kunnen mensen eigenlijk leren van topsporters? Discipline? Luisteren naar je lichaam? “Ik denk vooral: durven mislukken en leren omgaan met tegenslag. Uit succes leer je vaak heel weinig. Maar wanneer je iets overkomt – een nederlaag, een blessure – begin je je vragen te stellen: hoe ga ik om met een letsel, hoe knok ik terug na een verloren eerste set? Heel boeiende vragen, met vaak heel mooie antwoorden die ook in het dagelijks leven van toepassing kunnen zijn.”
Vader en zoon bij de kinesist Wanneer begin je te beseffen dat je een ervaren rot in je vak bent geworden? Antwoord: wanneer de volgende generaties zich in je praktijk aandienen. Toen Lieven Maesschalk in 1987 de praktijk van zijn vader overnam, kwam op een bepaald moment profwielrenner Franky De Buyst langs. Jaren later, in 2014, behandelde hij diens zoon Jasper De Buyst voor een knieprobleem. Dan mag je toch zeggen dat je een zekere staat van dienst hebt.
SMART FACT.
Als je geen kinesist was geworden, dan… “Die vraag gaat voor mij eigenlijk niet op. Ik wist namelijk vanaf mijn twaalfde al dat dit de weg was die ik zou inslaan. Ik heb nooit een andere professionele droom gehad, ook niet voor mijn twaalfde. Zelf topsporter worden? Nee, dat heeft me eigenlijk nooit geïnteresseerd, dat is niets voor mij. Ik ben van jongs af aan gepassioneerd door het menselijk lichaam en ben heel blij dat ik er nu al meer dan 30 jaar mijn creativiteit in kwijt kan. Ik hoop oprecht dat ik dit nog tot mijn 95e kan blijven doen.”
Behandel eens jezelf Alle topsporters die onder de vaardige handen van topkinesist Lieven De Maesschalck passeerden: op de duur zou je niet meer beseffen dat je zelf kwetsbaar bent. Tot Lieven enkele maanden geleden tijdens een fietstocht op een ongelukkige manier ten val kwam en daarbij zijn linkerheup brak. Een ongewone situatie deed zich nu voor: Lieven moest zichzelf helpen revalideren. Benieuwd of hij zichzelf achteraf ook een rekening heeft gestuurd…
ADVERTORIAL
LOOP JEZELF NIET VOORBIJ: GA VOOR LOOPBAANGELUK! Meer en meer mensen kampen met vermoeidheid, stress en burn-out. Uit cijfers van Securex blijkt dat 21 procent van de werkende dertigers zich mentaal uitgeput voelt. Er moet veel meer worden stilgestaan bij de impact van de loopbaan. We besteden het overgrote deel van ons actieve leven aan werken. Bovendien worden we vanaf het prille begin geleerd om daarin te excelleren. “Maar hoeveel voldoening en tevredenheid halen we eruit?”, vraagt Filip Bauwens van NextStep Coaching zich af. “Het helpt om te streven naar loopbaangeluk in plaats van louter bezig te zijn met geld verdienen en aan KPI’s te beantwoorden.” “Haast creëert immers werk”, verduidelijkt Filip. “Als je iets niet met je volle aandacht doet, verlies je informatie en
wordt je minder efficiënt. Via coaching leren wij werknemers naar zichzelf te kijken en minder streng voor zichzelf te zijn. Zodat ze effectiever worden en beter presteren, terwijl ze tegelijkertijd meer relaxed zijn. Omdat ze voortaan voelen wat ze nodig hebben en dat leren combineren met wat de wereld wil.” Loopbaancoaching vraagt een inspanning: het is durven naar je functioneren kijken en naar de vaak ook fysieke gevolgen van zelfverwaarlozing. “Dat is uiteraard een verhaal van werknemers én werkgevers”, aldus nog Filip Bauwens. “Maar het begint altijd bij het besef dat je verantwoordelijk bent over je eigen leven. Onze NextStep-coaches hebben de tools in huis om mensen stil te doen staan en vervolgens beter in beweging te krijgen. Loopbaancoaching is de beste remedie tegen loopbaanpijn.”
Filip Bauwens
07
08
EXPERTPANEL TEKORT
FOKUS-ONLINE.BE
Heb er eens genoeg van Less is more? Niet op het vlak van je gezondheid. Door een druk schema, net iets te gekke lifestylekeuzes of de aanlokkelijkheid van de gemakzucht kun je al eens met een gebrek aan iets zitten. Met deze tips maak je van dat tekort opnieuw een dikke voldoende.
BIRGIT HOMBLÉ.
KRISTOF BUDTS.
LUTJE VAN BOXELAER.
Slaapcoach Over slaaptekort
BOV- coach (Bewegen Op Verwijzing) Over tekort aan beweging
Voedingsconsulente, diëtiste-herboriste Over vitaminetekort
Wat zijn de gevaren van een tekort? “Een slaaptekort geeft aanvankelijk klachten van onder andere vermoeidheid, concentratiestoornissen, somberheid... Je geniet minder van activiteiten en alles verloopt wat moeizamer. Als slaapproblemen blijven aanhouden, spreken we van chronische slapeloosheid en ontstaan er vaak andere problemen. Zo hebben chronische slechtslapers vier keer meer kans op een depressie. Bij een groot aantal langdurig slapelozen is er sprake van andere psychologische factoren, zoals angst en onrust, waarvoor vaak een aparte behandeling nodig is. Er zijn ook aanwijzingen dat bij chronische slapeloosheid het immuunsysteem onderdrukt wordt en hartziektes sneller kunnen voorvallen.”
“Lang stilzitten, en dan zeker onafgebroken, houdt best wat gevaar in. Zo heb je meer kans op bijvoorbeeld darm- of borstkanker, osteoporose, diabetes type 2, hart- en vaatziekten… Bovendien is er reeds vastgesteld dat onvoldoende beweging gelinkt is aan een vroegtijdiger overlijden. Bewegen is dus goed voor veel dingen, van je gewicht tot je spieren en bloeddruk. Daarnaast brengt het ook positieve effecten op mentaal vlak met zich mee. Wie voldoende in beweging is, voelt zich vanzelf beter in eigen vel. Je krijgt meer energie, waardoor je meer plezier beleeft en een groter zelfvertrouwen hebt, maar ook beter slaapt en stressbestendiger wordt.”
“Vita-minen zijn, zoals de term zelf aanduidt, levensnoodzakelijke stoffen. Hebben we een vitaminetekort, dan uit zich dat in ziekte of als een vorm van dysfunctie. Nu hebben opvallend veel mensen een nijpend vitamine D-tekort. Er lijkt niet veel aan de hand en veel medici nemen het niet al te serieus, maar toch is dit een signaal of een onderliggend resultaat van het onterecht uitbannen van vetten in ons voedingspatroon. Vitamine D speelt, naast zijn bijdrage in de botaanmaak, ook een belangrijke rol bij het in stand houden van een precair evenwicht binnen ons immuunsysteem. De huidige explosie van auto-immuunziekten zou hiermee verband kunnen houden.”
Hoe pak je dat tekort aan? “Lekker slapen en daardoor uitgerust ontwaken kun je écht leren. Ongeacht de oorzaak van een slaapprobleem, tenzij medisch, beland je in een vicieuze cirkel van slecht slapen. Stap één is om eerlijk naar je slaapgedrag te kijken en jezelf te motiveren om zaken te veranderen. Slaapcoaching leert je wat een gezonde slaap inhoudt. Door bijvoorbeeld een dagboek bij te houden, krijg je inzicht in je slaappatroon en ontvang je daarrond informatie en adviezen. Ook gedachten die de slaap belemmeren leer je om te buigen. Zorg verder voor vaste slaaptijden, gebruik je bed alleen om te slapen/vrijen, vermijd ruzies voor je gaat slapen en drink niet te veel alcohol of dranken met cafeïne.”
“In het dagelijks leven kun je relatief gemakkelijk meer beweging integreren. Bij verplaatsingen met het openbaar vervoer bijvoorbeeld stap je eens enkele haltes vroeger af, en thuis kun je een moestuintje kweken of je laptop op de eerste verdieping leggen. Vaker bewegen in je vrije tijd hoeft eveneens niet moeilijk te zijn, elke dag een ommetje van 20 minuten is voldoende voor gezondheidswinst. Als je moeite hebt met het vinden van motivatie is er nu ‘Bewegen op Verwijzing’: samen met een bewegingscoach uit de buurt ga je op zoek naar wat jij van extra beweging, op maat, kunt doen. Daarbij word je opgevolgd en ondersteund om bewegingsactiviteiten vol te houden.”
“Hoe evenwichtiger en gevarieerder je eet, met zo min mogelijk voorbereide producten, hoe meer dit je gezondheid ten goede komt. Bijvoorbeeld: eet dagelijks alle kleuren van de regenboog aan groenten en fruit, eet voldoende vette vruchten zoals noten, olijven, avocado’s… Vermijd suiker en alle waren waarin dit werd toegevoegd. Het is een nutriëntenrover van vitamines van het B-complex die een cruciale rol vervullen in het functioneren van het zenuwstelsel, en – naar mijn mening – één van de meest verslavende stoffen die de mensenwereld op dit ogenblik teistert. Bij ernstig vitaminetekort dient onmiddellijk suppletie gestart te worden via een aangepast voedingssupplement.”
Hoe levert technologie een bijdrage om je gewoontes te verbeteren? “Enerzijds heb je mensen die slecht slapen omwille van psychologische redenen, anderzijds zijn er mensen met een verstoord slaappatroon door medische redenen zoals slaapapneu. Heb je apneu, dan is het aangewezen te slapen met een CPAP-machine. Dat is een toestel dat voor een permanente luchtstroom zorgt via een neusmasker. Zo is de patiënt beter uitgerust en stopt het snurken. Daarnaast zijn er ook enkele apps die eventueel ondersteunend kunnen werken, ook al is hun accuraatheid vaak niet bewezen. Blijf je ondanks alles toch worstelen met slaapproblemen, dan is een slaaptraining of een bezoek aan de huisarts aangewezen.”
“Er bestaan verschillende soorten apps, zoals stappentellers of activity trackers. Die kunnen er absoluut voor zorgen dat je actiever bent, al houd je het best simpel zodat je niet verloren loopt in hun functionaliteiten. Zo werken sommigen met een alarm voor wanneer je te lang stilzit, of hebben ze beloningssystemen zoals medailles. Dat kan erg motiverend werken. Andere apps hebben zelfs de mogelijkheid om anderen te laten zien hoe je dag was, zodat je elkaar kunt motiveren. Als je dus meer wilt bewegen en nood hebt aan voortdurende coaching, dan doe je er goed aan om zoiets aan te schaffen. En dan zal je zien dat je meegezogen wordt in de sportieve vibe.”
“Als je trouw een eetdagboek bijhoudt via een app, die ook nog eens ‘perfect’ berekent welke vitaminen je in welke dosis binnenkrijgt, dan weet je nog niet of die effectief geïntegreerd zijn in je lichaam. Het zou wel wat zijn, moest er een technologisch hoogstandje ter beschikking zijn dat de waarden van alle stoffen in je lichaam opvolgt, in de bloedbaan én op cellulair niveau. En dat bovendien niet enkel voor een elite beschikbaar is, maar voor iedere portemonnee. Dan moet iedereen wel verantwoordelijkheid dragen voor eigen gezondheid. En daar zijn we nog lang niet, vrees ik.”
TEKST ELLEN VAN HOEGAERDEN
#FOKUSLICHAAM
OBESITAS UITGELICHT
09
Maak je niet dik De wereld wordt dikker. Letterlijk. Vandaag kampen 2,2 miljard mensen met overgewicht, dat is een derde van de totale bevolking. In België is de situatie nog schrijnender: hier is de helft van de bevolking te zwaar. Hoe is dat te verklaren en wat kunnen we eraan doen?
W
e zitten met z’n allen letterlijk ‘zwaar’ in de problemen, maar vooral bij de jeugd wordt obesitas een issue. Zo is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie het aantal zwaarlijvige kinderen de laatste 40 jaar vertienvoudigd – als die trend zich aan dit tempo doorzet, zullen er in 2022 wereldwijd méér kinderen met overgewicht zijn dan met ondergewicht. Gevaarlijk, vooral omdat obesitas zowel fysisch als mentaal een enorme invloed kan hebben: een lager zelfbeeld, ziektes als diabetes, een verhoogde bloeddruk en cholesterol… Dit alles brengt ook enorme kosten voor de gezondheidszorg met zich mee. Naast een persoonlijk probleem is obesitas ook een maatschappelijk probleem. Vooral voor kinderen is zwaarlijvigheid risicovol, omdat het aantal vetcellen al op jonge leeftijd vastgelegd wordt door het lichaam. Kinderen met obesitas zullen de rest van hun leven kampen met het risico op gewichtsproblemen. Daarom moeten ze al vroeg een levensstijl aanleren waarin gezonde voeding en voldoende beweging centraal staan. “Moeilijk is dat eigenlijk niet”, vertelt Peter Janssens, “het komt neer op een heel eenvoudig optelsommetje: hoeveel calorieën verbrand je dagelijks door beweging en hoeveel neem je er op via voeding? Is er een overschot, dan sla je dat op in de vorm van vetten.” Maar als we van al die fysische, psychische en maatschappelijke risico’s op de hoogte zijn, waarom neemt het aantal mensen met overgewicht dan net toe in plaats van af ? Eén reden is het gebrek aan beweging. Dat is vandaag (ook) te wijten aan het feit dat we meer tijd doorbrengen op de tablet, gsm of computer. Fenomenen als Netflix en bingewatching spelen daar een aanzienlijke rol in: het gemiddelde Netflix-account was in 2017 goed voor maar liefst 480 uur kijkplezier. “Maar het gaat breder dan dat”, aldus sportarts
Peter Janssens. “Kijk naar de technologische evoluties, die er in het huishouden en op de werkvloer voor gezorgd hebben dat heel wat taken door machines worden overgenomen. Ook de auto wordt meer dan ooit gebruikt voor – soms kleine – verplaatsingen.” Stappentellers en sporthorloges kunnen helpen om meer te gaan bewegen,
maar alléén als de gebruiker meer wil bewegen. Diëtiste Eva Lauwers: “Ik ondervind bij mijn patiënten dat sportgadgets hen meer motiveren om te sporten. Sommigen gaan elkaar ook uitdagen om dagelijks zeker 10.000 stappen te bereiken. Maar zonder motivatie zal zo’n gadget geen grote meerwaarde betekenen – het
Mensen maken veel meer gebruik van de wagen dan vroeger. — SPORTARTS PETER JANSSENS
ondersteunt in de motivatie, maar zet zelf niet aan tot beweging.” Moeilijk is het nochtans niet: 30 minuten beweging per dag is al voldoende om de gezondheidsbonus te halen. Dat mag in één keer, of uitgesplitst in drie keer tien minuten. Denk daarbij ook niet in termen van topsport: de fiets nemen naar de bakker telt zeker mee, net als de trap nemen in plaats van de lift. Daarnaast is gezonde voeding essentieel, vandaag misschien wel dé achillespees in veel gezinnen. Het probleem is vaak dat er te weinig tijd wordt gemaakt om te koken, waardoor ongezonde afhaalmaaltijden populair zijn. Diëtiste Eva Lauwers: “Ook de maatschappij is verantwoordelijk voor die evolutie. Er wordt steeds meer van mensen verwacht op het werk, waardoor hun gezondheid pas op de tweede of zelfs derde plaats komt.” Uiteindelijk komt een gezond gewicht neer op evenwichtige voeding in combinatie met voldoende beweging. En vooral genieten van gezond eten. Daarom is sportarts Peter Janssens geen fan van diëten en overdreven regelgeving: het creëert vooral stress. “Ik ben voorstander van het mediterraan voedingspatroon, dat vooral gebaseerd is op groenten, fruit, vis en gevogelte, volle granen, olijfolie en noten, en waarbij eten een collectieve beleving is die mensen gelukkig maakt.” Dat wordt beaamd door Eva Lauwers: “Iets verbieden kan in de tegenovergestelde richting werken. ‘Eet gezond en geniet met mate’ is een wijsheid die voor heel veel mensen zal werken.”
TEKST HANNES DEDEURWAERDER
010
CHRONICLE SANDRA BEKKARI
FOKUS-ONLINE.BE
Waarom we weten hoe het moet, maar het toch niet doen Vaak hoor ik mensen zeggen dat ze ‘het karakter niet hebben’ om gezonder te gaan eten en leven. Wat ze ervaren, is echter helemaal geen zwakte of gebrek aan doorzettingsvermogen. Het is simpelweg een trucje van hun brein.
M
ensen zijn gewoontedieren. Het liefst van al doen we lekker verder waarmee we bezig waren, en volgen we het ‘veilige’ pad dat we kennen. Een nieuwe gewoonte aanleren, zoals een gezondere manier van eten en leven, is dan ook iets waar we diep vanbinnen liever niet aan beginnen. Want wie eerlijk is, wéét hoe het moet. Meer groenten en fruit, meer water en minder wijntjes, af en toe een rondje fietsen of joggen. Maar waarom eten we dan niet allemaal gezond? En waarom trekken we die sportschoenen niet vaker aan? Omdat ons ‘gewoontedierbrein’ op slinkse wijze uitvluchten bedenkt die ons op het oude pad moeten houden. En omdat wij die vervolgens geloven. Neem nu: ‘Ik heb geen tijd om gezond te koken’. Natuurlijk heb je het druk. Maar een moot verse vis met groenten en verse kruiden in de oven stoppen, duurt welgeteld vijf minuten. Heel wat van mijn gezonde gerechten staan sneller op tafel dan dat je ‘quattro stagioni’ kunt zeggen. Als je tenminste de juiste recepten én al je ingrediënten in huis hebt. Of deze: ‘Ik heb geen tijd om naar de winkel te gaan’. Akkoord, verse ingrediënten in huis halen kan uitdagend zijn, zeker na een lange werkdag. Maar waarom geef je de job niet uit handen? Abonneer je bijvoorbeeld op een maaltijdbox, zodat gezonde ingrediënten (mét
Heel wat van mijn gezonde gerechten staan sneller op tafel dan dat je ‘quattro stagioni’ kunt zeggen.
receptinspiratie) aan huis worden geleverd. Of neem er een keer per week een stapel kookboeken bij en stel een gezonde weekmenu samen. Keuzestress? Als het écht snel moet gaan, speel je ‘kookboekenroulette’: gewoon het boek op een willekeurige pagina openslaan en bam, beslist! Doe één grote supermarkttocht in plaats van zes kleine. Of vertrouw op de pick-updiensten die heel wat winkels aanbieden: snel digitaal je boodschappenlijstje ingeven en vervolgens je ingepakte boodschappen inladen. Geloof me: met een goedgevulde voorraadkast, diepvries en koelkast kom je al een heel eind. Excuus nummer drie: ‘Ik heb de wilskracht niet om aan verleidingen te weerstaan.’ Wel, ook nu heb ik goed nieuws voor je. Want: dat hoeft helemaal niet. Wie voor 80 procent gezond eet, mag immers voor de overige 20 gerust eens zondigen met een stuk taart of een pak frieten. Dat is zelfs goed voor de moraal! En daarmee is ook meteen de uitvlucht ‘Ik ben een Bourgondiër’ van de baan. Want gezond eten staat heus niet gelijk aan overleven op wortels en sla. Het is genieten van geïnspireerde, pure en lichte gerechten. Van de smaakbommen van de natuur. Mijn devies? Gegeten heb je niet enkel als je maag voldoende gevuld is, maar vooral als je voldoende hebt genoten. TEKST SANDRA BEKKARI, TELEVISIECHEF OP NJAM
ADVERTORIAL
DIRECT 100°C KOKEND, KOEL BRUISEND EN GEFILTERD WATER
Met de nieuwe Quooker haal je alles uit één kraan: kokend, warm, koud, bruisend en gefilterd water. In een handomdraai pasta koken, een kopje thee zetten of een glas tintelend fris water tappen. Een Quooker bespaart tijd, energie, is multi-inzetbaar en veilig. Meer weten over Quooker? Kijk op quooker.be
18393 Adv Het nieuwsblad 255x130 BE.indd 1
21-09-18 10:06
Ontdek Magic Chocolates, echt ( e) gezonde chocolade! ADVERTORIAL ADVERTORIAL
ADVERTORIAL
Magic Chocolates is ...
6
smaken
• Belgische chocolade, ambachtelijk gemaakt met de fijnste grondstoffen.
93% tot
47%
cacao
• volledig zelf geproduceerd met enkel natuurlijke producten van biologische oorsprong, zonder smaak- en kleurstoffen.
10%
EXTRA KORTING*
• vrij van allergenen! Magic bevat dus gegarandeerd géén melk en lactose, noten, pinda’s, soja en lecithines, gluten, eieren, ...
CODE: FOKUS
• ook geschikt voor mensen met diabetes type 2 omdat we o.a. kokosbloesemsuiker gebruiken. • 100% vegan! We gebruiken geen producten van dierlijke herkomst, maar uitsluitend plantaardige ingrediënten: cacao, kokosmelkpoeder, kokosbloesemsuiker, rietsuiker, suiker en vanille.
Chocolate
made by people who care
VEGAN
BE-BIO-01 CERTISYS Niet-EU landbouw Agriculture Non-UE Non-EU agriculture
Handcrafted Belgian chocolate
ad
m
Organic certified
m
naturally vegan
e in B elgiu
www.magic-chocolates.be
• ook 100% duurzaam. Onze cacao kopen we op biologische plantages met maximaal respect voor natuur en producent. • zodoende een gezonde lekkernij voor iedereen! We voegen enkel toe wat nodig is om onze chocolade te maken. Niets meer, niets minder! Like us on
free from milk - nuts - peanuts - lactose - soy - eggs - gluten Naamloos-1 1
Deskundig advies | Exclusieve merken | Gratis levering vanaf € 40 | Op werkdagen voor 18u besteld, de volgende werkdag geleverd * Korting eenmalig geldig bovenop de bestaande kortingen t/m 18/11/2018 Je lichaam goed verzorgen begint met de juiste producten, speciaal afgestemd op jouw behoeften! Wil je jezelf van kop tot teen verwennen met producten van de beste merken aan de beste prijzen? En dat allemaal vanuit je luie zetel? Dan ben je bij PharmaMarket aan het juiste adres! Kies uit meer dan 30 000 producten van verschillende topmerken en ontvang deskundig advies, net als bij de apotheker in je buurt! We verkopen producten van bekende merken uit binnenen buitenland en je kan bij ons terecht voor een ruim aanbod aan verzorgings- en beautyproducten, speciaal afgestemd op jouw wensen, jouw huidtype en jouw mood. Wij zorgen ervoor dat jij helemaal jezelf kunt zijn en dat je je volledig lekker in je vel voelt!
WWW.PHARMAMARKET.BE
1/10/18 11:30
ADVERTORIAL
Wallonië: grabbelton van ervaringen
©Les draisines de la Molignée
Wallonië heeft zijn bekende trekpleisters. Zoals de grotten van Han, de citadel van Namen, Durbuy en de watervallen van Coo. Maar ons zuiderse landsdeel heeft zoveel méér te bieden. En bovendien: er is voor elk wat wils.
Kinderen kunnen er spelen en de ervaring meemaken van de Rode Krokodil: een busje dat vertrekt op het land en vervolgens als een amfibie het water inrijdt, zodat je een blik krijgt op wat zich onder water afspeelt. Altijd een voltreffer.”
Wallonië is als één grote speeltuin voor ouders en kinderen. Bovendien is het aanbod heel gevarieerd. Niet alleen vind je er een weelde aan parken en bossen, er liggen ook heel wat activiteiten en unieke ervaringen op je te wachten. “Zoals de Railbikes van de Molignée in de provincie Namen”, licht Morgane Vander Linden van Wallonië België Toerisme toe. “Hierbij neem je plaats op een grote ‘fiets’ die op een oude spoorlijn is gezet. Vervolgens onderneem je een mooie tocht door het groen, helemaal tot in Maredsous. Dat is leuk voor ouders én kinderen. Verder denk ik aan het blotevoetenpad in Gouvy, waarbij je een heel parcours aflegt en telkens op een andere ondergrond terechtkomt: steentjes, hout, gras, enzovoort. Door daar met blote voeten op te stappen, word je er heel bewust van.”
Daarnaast is Wallonië didactisch heel interessant. “Denk maar aan het Prehistomuseum van Ramioul”, gaat Morgane Vander Linden verder. “Veel meer dan een museum is dit een heel grote en interactieve site, waarbij ouders en kinderen echt van alles bijleren over de prehistorie. Zo ontdekken ze er bijvoorbeeld hoe onze voorouders hier met pijl en boog op wild jaagden. Kortom, de mogelijkheden in Wallonië zijn echt wel eindeloos en gevarieerd. Je kan zeker niet van de Ardennen zeggen: als je er een keer bent geweest, heb je het allemaal wel gezien. Integendeel, er valt altijd iets nieuws te ontdekken: het wemelt er van de onbekende pareltjes en van de activiteiten voor gezinnen met kinderen. Naast de zaken die ik reeds vermeldde denk ik bijvoorbeeld aan Adventure Parc Wavre in Waver, natuurpark Chlorophylle in Dochamps, de Blegny-mijn, het Pad van het Vreemde in Ellezelles, Euro Space Center in Transinne, het Provinciaal Domein van Chevetogne, het Huis van de Patafonie in Dinant … Kortom, te veel om op te noemen en sowieso allemaal de moeite van het ontdekken waard!”
“Nog een mooi voorbeeld zijn de meren van L’Eau d’Heure, die tussen de provincies Henegouwen en Namen liggen. Dit vormt het grootste merengebied van België, en er worden ook heel wat activiteiten aangeboden. Er is bovendien een strand. Dus jawel, ook Wallonië heeft een kustgebied (lacht).
©Arthur H
©Ferme de la Planche
Alle informatie over deze en andere buitengewone activiteiten in Wallonië vind je op www.buitengewoonwallonie.be.
30 JAAR
BENT MERKSCHOENEN WWW.BENT.BE
BENT Merkschoenen bestaat 30 jaar en dat moet gevierd worden. Geniet nu van 10% korting op de nieuwe collectie in onze 20 winkels ĂŠn op onze webshop bent.be! Actie is cumuleerbaar met de BENT aankoopbon en niet cumuleerbaar met andere acties en kortingen. Geldig t.e.m. 08/10/2018.
E I K E N K E U K E N - & B A D K A M E R C R E AT I E S
De Broers Callewaert houden niet van half werk. Ook niet van grote woorden. Kwaliteit start bij de basis. Daarom blijft massieve eik hun enige grondstof. In het eigen atelier, en samen met een ervaren team, produceert Atelier De Bosbeke de keuken en het interieur van uw dromen. Showroom: Rozestraat 55, B-8770 Ingelmunster - t. 051 30 43 31 - info@debosbeke.be - www.debosbeke.be