Fokus Ondernemen

DIT DOSSIER WORDT GEPUBLICEERD DOOR SMART MEDIA EN VALT NIET ONDER DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDACTIE VAN DE GAZET VAN ANTWERPEN

ONDERNEMEN NEEM JE ZAAK IN EIGEN HAND

DECEMBER 2015

PIETER RUBBERECHT Goesting!

MARC VAN PEEL De toekomst van ondernemen in Antwerpen

OP KANTOOR De ultieme werkplek

Start-ups Nooit te jong

Internationaal Antwerpen als uitgangspunt

Succes Ondernemers getuigen

VERONIQUE LEYSEN

‘Ik ben begonnen met niets. Er was geen toog en ik gebruikte mijn kleine koffiemachine uit de caravan. Je moet vooral heel creatief zijn als je iets begint, écht ondernemen.’

Lees meer online op fokus-ondernemen.be

Branding Studio

GEEFT IDEEËN & MERKEN VORM www.blend.be

2 EDITORIAL PIETER RUBBERECHT Veel leesplezier Eva Biltereyst, Tars Hoeykens, Project Managers

Goesting!

Elke jonge ondernemer heeft zijn verhaal. Op Nine to What? worden die verhalen geregistreerd om een persoonlijke inkijk te geven in het leven van jongeren die zelf hun agenda bepalen. Na meer dan een jaar lang verhalen sprokkelen, wordt het stilaan duidelijk wat al die jonge starters gemeen hebben...

TEKST PIETER RUBBERECHT, MEDE-OPRICHTER NINE TO WHAT? BEELD GIANNI CAMILLERI

ook voorbereid bent, het is en blijft een gok. ‘Is mijn idee interessant genoeg? Ga ik genoeg verdienen om te overleven? Kan ik het eigenlijk wel?’

Het zijn maar een paar van de vele vragen die jonge durvers zich stellen.

DAAROM IS ADVIES zoeken, krijgen én

E

lke starter heeft een uniek verhaal, maar ook erg veel raakvlakken met andere starters. En dat is goesting, heel veel goesting. Ze hebben zin om een persoonlijk project op te bouwen, om hun eigen baas te zijn en om zelf fundamentele beslissingen te nemen.

De goesting om hun agenda van a tot z te kunnen bepalen, om eigenzinnig te zijn en vooral: om te springen.

WANT ONDERNEMER WORDEN is vaak een

sprong in het duister. Hoe goed je

aanvaarden een essentiële factor voor het succes van jonge zelfstandigen.

Als goesting de motor is, dan is advies van ervaringsdeskundigen de gps. Jij zit dan wel achter het stuur, maar iemand die de juiste richting aanwijst, is zeker zo handig.

ADVIES KAN KOMEN van usual suspects

zoals je boekhouder en bankier, al is het maar om de spaghetti aan fiscale regeltjes te ontwarren. Maar minstens zo waardevol — en laat ons eerlijk zijn, véél interessanter — zijn de verhalen van collega-jongeondernemers. Daarom geven we met Nine to What? een laagdrempelige inkijk ‘in het leven van’. Starters zitten

vaak met dezelfde problemen en twijfels, botsen tegen dezelfde muren

De ervaring en raad van gelijkgestemde zielen is gratis, maar vaak onbetaalbaar en krijgen te maken met dezelfde vooroordelen. De oplossingen liggen vaak binnen handbereik, maar zijn niet altijd online te vinden. De ervaring en raad van gelijkgestemde zielen is gratis, maar vaak onbetaalbaar. Een klankbord hebben is daarom héél belangrijk.

GELUKKIG ZIJN WE in Antwerpen

goed voorzien. We hebben hier

talrijke stimulerende initiatieven zoals Baas (project rond jongeren en ondernemerschap van Stad Antwerpen en Kavk ,red.), vele incubators voor start-ups en communities zoals Antwerp Powered

By Creatives en Young Prozzz.

Ook de talrijke co-working spaces mogen we niet vergeten.

Het zijn duidelijke tekenen van een positief ondernemersklimaat.

Een klimaat waar het mogelijk is om met gelijkgestemden in contact te komen, om elkaar te helpen en om zo je steentje bij te dragen aan de maatschappij.

ALS ONDERNEMER HEB je stalen

zenuwen nodig, zoveel is duidelijk, maar het is geen solotoer. De belangrijkste raad die ik jonge starters dan ook wil geven is simpel: zoek mekaar op, wijs elkaar de weg en doe de rest gewoon met heel veel goesting… jouw goesting.

COLOFON  FOKUS-ONDERNEMEN.BE Project Manager: Eva Biltereyst, Tars Hoeykens eva.biltereyst@smartmediaagency.be Productieleider: Ellen D’hondt Hoofdredactie: Elke Ramsdonck redactie@smartmediaagency.be Tekst: Ann Braeckman, Hannes Dedeurwaerder Coverbeeld: ©Maurice Coffee & Knits Vormgeving: Baïdy Ly Drukkerij: Corelio Smart Media Agency BE Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 meerinfo@smartmediaagency.be

DIT IS SMART MEDIA Smart Media is een topspeler op het gebied van content marketing en native advertising.

Onze campagnes worden zowel digitaal als in belanghebbende kranten verspreid. Onze basisgedachte is een sterke focus op het onderwerp. Door creatieve media-oplossingen helpen we u uw merk versterken en creëren we waarde voor uw doelgroep. Door kwalitatief hoge content zorgen wij ervoor dat uw klanten, onze lezers, actie ondernemen.

LEES MEER...

04 Ondernemers kiezen voluit

voor Antwerpen 05 Grenzeloos ondernemen 06 Profielinterview:

Veronique Leysen 08 Let’s get it started!

04

05

08

09

09 Het ultieme kantoor

Ontde k m e e r o p

F OK US -O N DE R N E M E N . B E

10 ‘Ondernemen is

hard werken’ 11 De toekomst van

ondernemen in Antwerpen

ONDERNEMEN

Beauty in franchising Yves Rocher is op zoek naar nieuwe partners Yves Rocher, de expert in Plantaardige Cosmetica®, heeft meer dan 90 winkels in België.

En dat netwerk breidt nog volop uit. Daarvoor zijn we op zoek naar nieuwe partners. Zelfstandige ondernemers met een passie voor klanten en unieke, geavanceerde producten.

Waarom partner worden van Yves Rocher?

Dankzij het unieke verkoopconcept van een Yves Rocher franchise - een winkel én een schoonheidsinstituut - boost u uw omzet.

U kan rekenen op de professionele expertise en support van een wereldspeler: trainingen, organisatie, juridisch advies, marketing…

Yves Rocher is een sterk merk in volle groei

Geïnteresseerd in een Yves Rocher franchise? Bezoek onze site www.yves-rocher.be of contacteer Annick Fournier via annick.fournier@yrnet.com.

‘verd ? Waa n n e e t p s o n k ie n d a a n ij m m a a ik z duur ik HoHeokean n a r k e e n o H a H ’? a ? t n s e e e d m B a is a r ? z t s m r r o u ir e r u a k a f d r a r epen? W eadaenw ?W o m k n ij m m nobeokoarndik mijant disiensten ‘vHeo ik a a r aaH z e r e u iv u at t d a o c ik m ifi n t e a r r k e e e c n o ? a n H k a e ij ? t e r s e e g d ik B n a r ? n be ?wKearkers n e atlais fair t e m d e n ?W r m e n d ij n bioadaiv m o n ebrosoitredit ik m a r at a e e W z r t iv ? u a t n a u o e c d m v ifi r t e lo o r o e e o g H c v ? n s in k e ij ie e t r t g a ie ik nisbelan ga ’sn?erKann a eit e g rkeorsrit e m ll wdeiv o n is duurzaam ondernemen r c e e d nebtio d n o ls a m t a a Wat ik z r w W ? u n u ? n e d v e id r g e lo o a h e r o g v v m a s in a n ie t z e t r t a ie u n is n an r rdgu gMaij’snerkla e ll o ? is duurzaam ondernemen c ie e m hanleentwveoroko d o n ls a o c t MikVOt e a a p w W o ? n n lo e e id g g e e in a h r r t v k m e a m a n is z e r t n t u n e a u t la t d W k e r neg z ?opMijw le2n6v0o0o0? ie m o n s - gin o n is hISaO c o e p MeVO n o a n k lo e e g b e ie in r t k W e o H . m is e ? n o f t e d ij a t r t W d e id e z e ? p vwoeogr mijn b on s n o n e ndISdOu2u6r0z0a0amhheid dorez.aW a g k g rois boergin e ie z e o ijn id H e m h f? ij m r a d o e v b l e u n m d ij u a o d a m z m il r r u o w du? Wat ggaeanr vvoind ik een del voor mijnen? e z id e h m strraotnedgie a W a z ? r g u la u o te stimuler d heidsvers wailam trz emenMm a W ik ? d ie O in g V v e t u r a a u r a t d s o W n reonr? de ik aan eeeen duurzaam?heWidastvedrsolaegt? de overheididom MVO te steimr ule o v heernatieven zijn voor de aanamheidsverslag earlt a v o ik e d t e o d t z r a u du elke alternatieven zijn teern te maken? lasge?-fiW W rsa e v ? s n id e e s t h e m a a z r u le u e met mensenrechn te maken? dstaan er ook lk e W ? n e s t e fi e s e B staan er ook leaheeft mijn bedrijf met mensenrechte ligt palmolie Be aormom a lie o ? ?WWaatt heeft mijn beddruijuf rzaamheid?WW lm a p agaegnen t g li r a bebderdijrfsijw orr duurzaamheid? a emen? Waarankajen je o v fsw en toffer woorrd o o nedrenrenmen? Waar k BeBsteastaataterere een tofferubwsoidoieds vvoorr dduuuurrzzaaaammoo d n vroor n e m a s s o r s o o e o v r v ld e n o s e n h ie ij nstsatkaekheolders sam ij m ik g onodnedrevr uvuuru?r?Z Zijn er sulgbesid n e n r ij b m t is e a ik o W H g ? n ? n e n r e is r b t e e s a o o a W v b H ? g ? n n n a in e e r k id e lg s ekan ba ikmm p o e r pleiding vo a a ik w eeenenMVMOV-Oo-pole p n o r e ? a n ld a a e c w e s b n r e ?

O o n V ld o a e M v c e s k e b ij r d O t o k V is o a M v t r k ?W atais de gie ?W ovoevrelergle?g?ZijZnijnererppraktnij? HHooe besppaaaarrikikooppeenneregrie t? h c ? li t p h r c e li v p r e jk v li e ? e m jk t n li t e e e e n m t eer rne et g gww sla nd od e srla r v s e amon v id s e id h e h duduuruzrazaam m a m a a z a r z r u dearndan u Heeft d r e m n m a n e a e z e z r e r u u Is u Is u d d I? I? n n R R e e r r G G u vragen over duurzaam ondernemen?

Heeft u vragen over duurzaam ondernemen? e e nic un uic mm oomm c c e e n li n li n WaWtatbebteetkeeknetnt n o o Is erder Is ? n inmdin a a rvm e a r v r a e a d e a o ik d e Vind de antwoorden op MVOVLAANDEREN.be H o ? in ik Vind de antwoorden op MVOVLAANDEREN.be H h g c e ? in is b h g t c e e s li is b o t a h InnInonvoevreerne,nh, oe e duurrzzaaaam sddooeelslstteellllininggisisrerealisgreenwaw ? gH?oeHoe e g h in m id h s in h s a u n lk u n e e e evavan gre elke d ww prie?r?WW n e k e r p s n -ene r k e en e e r opoppappaie n fp a n s a s r r W e e e ? ld f n o ik a n h u a e r s k r b W r a e t e s ? ld v gie om rbruik akeho r niet eenregrie t e tttig s v u n n ij m t o m e h ig ik n t is e u m n n o ij r t m a e a a aar niet h ik Waarom is am ? m t , r o e o t m s a it z u r W u ? u O t , d C r o t n e o c ij uuct duurzam dd ikmm t alle eik ijijnnppro m ijn CO -2uitgsetn? Hoe maaakk ik erletert o r rnotle eetVoor t n vragen over 2 o memVoor m c ik ie W ? n a r e o o r m r t b c e e e alle vragen over o snsector? Wie co ntet brengen? H duurzaam eondernemen: nnstsetn am sm ie d e e o t d in t t n ij n e WaW z duurzaam ondernemen: e l? m mvovlaanderen.be e a a b a s ie z la d r ie u e g toemvovlaanderen.be u d r d e in n ik e n n ij n a z e k oekan ik duurzaam e betrouwbaar is e een energielabel? ie a He ?o duurudredre?rH o betrouwbaar is Is lokale econom du ie duurzaamheidsrapppoorrtteenn?? H H kwerkr?k? Is lokale eceonneonmie d uurzaamheidsrap n bij klimaaoteneutraal ddruru alat kaknwmeijn bedrijf betbeektekenen tier?aW diemdoet ik me voorstellen bij klimaatnem u rijf o e d ll n e e o b t c s e n r ij e o ir m o v la n u e a c k m ir t c a ik is modeétoplossing? Wat irculaire economie? W c dle? a is r t c a o t W ? le g d a in r s c s is lo t p dévooor de buurt? kent GRI? Wa t is cradle to cradle? e t e b t a W I? Wa voor de buurt?

Wat betekent GR

Maatschappelijk Maatschappelijk verantwoord verantwoord ondernemen. ondernemen. te helpen om MVO of duurzaam

teondernemen helpen om MVO of duurzaam in praktijk te brengen. ondernemen in praktijk te brengen. mvovlaanderen.be laat gebruikers toe mvovlaanderen.be laat gebruikers toe sneller relevante informatie te vinden voor hun sector.informatie Wat doen hun collega’s Steeds meer bedrijven nemen hun sneller relevante te vinden en concurrenten?

Welke dienstverleners verantwoordelijkheid tegenover hun sector. Wat doen hun collega’s Steeds meer bedrijven nemen hun mens voor overheidsdiensten kunnen me helpen? en maatschappij autegenover sérieux. Iets wat enenconcurrenten?

Welke dienstverleners verantwoordelijkheid mens ludieke campagnekunnen op radio we alleen maar enEen overheidsdiensten meenhelpen? en maatschappij au kunnen sérieux.toejuichen!

Iets wat ondernemerssites moet de vernieuwde Hoe pak je ‘duurzaam ondernemen’ preEen ludieke campagne op radio en we alleen maar kunnen toejuichen! site en de MVO-scan bekender maken cies aan? Het antwoord op alle vragen Hoe pak je ‘duurzaam ondernemen’ pre- ondernemerssites moet de vernieuwde bij organisaties en ondernemers. in dit verband zijn voortaan te vinden site en de MVO-scan bekender maken cies aan? Het antwoord op alle vragen op één adres: www.mvovlaanderen.be. bij organisaties en ondernemers. in dit verband zijn voortaan te vinden Duurzaamheid op de kaart zetten op één adres: www.mvovlaanderen.be.

KMO’s, de ruggengraat van onze ecoDuurzaamheid op de kaart zetten MVO (Maatschappelijk Verantwoord nomie, krijgen steeds meer sociale en KMO’s,milieueisen de ruggengraat van onze ecoOndernemen) biedt een kader aan opgelegd van multinationals.

(Maatschappelijk Verantwoord nomie, krijgenconsumenten steeds meerdelen sociale ondernemingen en organisaties om Kritische hunenerva- MVO biedt een kader aan milieueisen opgelegd multinationals. hun impact op de maatschappij in beeld ringen via sociale van media en investeerders Ondernemen) te brengen, te managen en te integreren kijken niet meer alleen naar financiële ondernemingen en organisaties om Kritische consumenten delen hun ervain de strategie. haalbaarheid.

Een gezond bedrijf heeft hun impact op de maatschappij in beeld ringen via sociale media en investeerders er dus alle baat bij om haar maatschapte brengen, te managen en te integreren kijken niet meer alleen naar financiële pelijke impact te kennen en erover in de strategie. haalbaarheid.

Een gezond bedrijf heeftte communiceren.

Toch hebben zij het er dus alle baat bij om haar maatschapdikwijls moeilijk om een duurzaamheidspelijke impact te kennen en erover te beleid te voeren. communiceren. Toch hebben zij het dikwijls moeilijk om een duurzaamheidsMet de vernieuwde website mvovlaandebeleidren.be te voeren. willen we de vragen die leven bij ondernemers en organisaties beantwoor-

Met de vernieuwde den door kenniswebsite omtrentmvovlaandeduurzaamheid ren.beinwillen we de van vragen die leven bij op alle facetten de bedrijfsvoering ondernemers en organisaties beantwooreen systematische, maar toch eenvoudigere en toegankelijke tot bij hen den door kennis omtrent manier duurzaamheid krijgen. De bevat instrumenten in alletefacetten vanwebsite de bedrijfsvoering op en informatie met alstoch doel eenvoudiorganisaties een systematische, maar gere en toegankelijke manier tot bij hen te krijgen. De website bevat instrumenten en informatie met als doel organisaties

Waar staat jouw bedrijf met MVO? De lancering van de nieuwe site is slechts Waar staat jouw bedrijf met MVO? Destartpunt. lanceringHet vanisde site is slechts scan! een ooknieuwe de bedoeling om Doe de Doe de scan! startpunt.

Het is ook de deeen dialoog en samenwerking aanbedoeling te gaan om de de dialoog en samenwerking aan te gaanVlaamse bedrijven en organisaties doen met belangrijkste bedrijvennetwerken nu alVlaamse inspanningen om hun enmet sectororganisaties enbedrijvennetwerken te zoeken naar bedrijven en maatschaporganisaties doen de belangrijkste te maatschapsamenwerking om duurzaamheid op denaar pelijke nuverantwoordelijkheid al inspanningen omophun en sectororganisaties en te zoeken Tochverantwoordelijkheid is het niet altijd gemakkekaart te zetten enom eenduurzaamheid complementair op de nemen. pelijke op te samenwerking degelijk duurzaamheidsbeleid aanbod te zetten realiseren. nemen.

Toch is het niet altijd gemakkekaart te en een complementair lijk een te voeren.

En degelijk waar staat u eigenlijk al op lijk een duurzaamheidsbeleid aanbod te realiseren. het vlak van duurzaam ondernemen?

TIP: registreer je voor de tweewekelijkse te voeren. En waar staat u eigenlijk al op Ga dan snel naar mvoscan.be. nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de het vlak van duurzaam ondernemen?

TIP: registreer je voor de tweewekelijkse actualiteit rond duurzaam ondernemen.

Ga dan snel naar mvoscan.be. nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de Een kmo of grote onderneming? ProducJe kan ook zelf nieuwtjes of agendaitems actualiteit rond duurzaam ondernemen. ten- of dienstenleverancier? Lokaal of aanbrengen, informatie delen, reageren Een kmo actief? of grote Jeartikels, kan ook… zelf nieuwtjes of agendaitemsinternationaal Deonderneming? mvo-scan wordtProducop ten-afgestemd of dienstenleverancier?

Lokaal of aanbrengen, informatie delen, reageren volledig op jouw organisatie. internationaal actief? De mvo-scan wordt opVlaanderen artikels, is…een initiatief van de Vlaamse U krijgt een aantal verklaringen waar MVO overheid, departement Werk en Sociale Economie. volledig afgestemd jouw organisatie. uw bedrijf al dan niet aanop beantwoordt.

Het is een start- en ontmoetingsplaats voor Als resultaat u een overzicht van waar U krijgtkrijgt een aantal verklaringen MVO Vlaanderen is eenmet initiatief van de in Vlaamse ondernemers en iedereen een interesse overheid, departement Werk en Sociale Economie. uw sterke en zwakke punten. maatschappelijk verantwoord ondernemen. uw bedrijf al dan niet aan beantwoordt.

Het is een start- en ontmoetingsplaats voor ondernemers en iedereen met een interesse in maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Als resultaat krijgt u een overzicht van uw sterke en zwakke punten.

4 VERDIEPING TROEVEN

Ondernemers kiezen voluit voor Antwerpen

Antwerpenaars hoef je zelf niet meer te overtuigen, ze wonen in de hoofdstad van België. Klopt niet natuurlijk, Brussel loopt nog altijd weg met die eer. Maar als het over ondernemen gaat, steekt Antwerpen anderen wel de loef af. “We kunnen troeven uitspelen die andere provincies niet hebben.”

TEKST ANN BRAECKMAN

D

e Gentse haven, de haven van Zeebrugge… alle groeipogingen ten spijt, het zwaartepunt van de Belgische economie ligt volgens recent onderzoek nog steeds in Antwerpen. Vooral de haven van Antwerpen, de tweede grootste van Europa, is een enorme troef.

“Om eerlijk te zijn, we beschikken over drie grote troeven in Antwerpen”, verduidelijkt Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder van VOKA Antwerpen-Waasland.

“Naast de haven, zijn we, na Houston, de tweede grootste chemiecluster ter wereld”, klinkt het trots “En laat ons tot slot het belang van de diamantsector niet vergeten, nog steeds een belangrijke aantrekkingspool voor buitenlanders.”

DIE DRIE GROTE pijlers brengen

met zich mee dat heel wat toeleveringsbedrijven zich in de loop van de jaren hebben gevestigd in Antwerpen en mee profiteren van dat succes.

Ondernemers mogen evenwel niet stil blijven staan. Er zijn namelijk een aantal sectoren waar groei mogelijk is en in geïnvesteerd moet worden. Luwel denkt daarbij aan de slimme zorg. “Antwerpen kent een sterke densiteit van ziekenhuizen”, legt hij uit. “We moeten daarop inspelen. Steeds meer mensen willen langer thuisblijven. Ouderenzorg moet anders. Het wordt zaak om daar innovatief in te zijn, want daar kunnen we nog groei realiseren.”

CREATIVITEIT EN INNOVATIE zijn de rode draad doorheen zijn betoog. “Nieuwe ideeën, nieuwe concepten, zoals slimme logistiek, duurzame chemie… moeten steun krijgen van de overheid, een voedingsbodem vormen voor nieuwe investeerders en buitenlandse ondernemers”, meent Luwel.

GELUKKIG WETEN DIE de weg naar Antwerpen nog steeds te vinden. In de afgelopen jaren vond meer dan een kwart van de buitenlandse investeringsprojecten in België zijn thuisbasis in Antwerpen.

“We zijn internationaal gericht en dat moet ook”, beklemtoont

Luwel. “We zijn geen Londen of Parijs, maar we spelen wel mee in de league van de subtop, zoals Stockholm en Barcelona. We moeten erover waken dat we die internationale contacten blijven verzorgen.”

ALLERLEI FACTOREN SAMEN zorgen er dus voor dat Antwerpen een uitgelezen plek is om je onderneming te vestigen, maar tegelijk mogen we niet blind zijn voor de toenemend immobiliteit in de provincie. “Dat hangt als een zwaard van Damocles boven onze regio”, waarschuwt Luwel.

“We verliezen nu te veel kostbare tijd in het verkeer en als er niet snel een uitvoering komt van het Masterplan, als we niet snel die derde Scheldeverbinding krijgen, dan dreigt Antwerpen een industrieel kerkhof te worden.” Er liggen al 20 jaar plannen op tafel, die schreeuwen om uitvoering.

Gelukkig onderneemt de Vlaamse Overheid nu wel stappen om daarmee te starten.

MET ZULKE NIEUWE plannen

voor de oplossing van het mobiliteitsprobleem en de grote steun die start-ups krijgen, blijft Antwerpen zijn imago van vernieuwende provincie eer aan te doen. Lynn Wauters richtte bijvoorbeeld acht jaar geleden haar eenmanszaak Lilli Vanilli op in Hove. Aanvankelijk verkocht ze enkel kinderkledij, twee jaar later schakelde ze over op juwelen. “Eerst combineerde ik mijn werk nog met een deeltijdse job”, zegt ze. “Maar sinds deze zomer werk ik voltijds als zelfstandige.” De winkel is drie dagen in de week open. “Het is geen grote zaak, maar ik merk wel dat het concept aanslaat.

Mensen houden van mijn persoonlijke aanpak, ze zijn op zoek naar ‘iets meer’.”

START-UPS ZOALS Lilli Vanilli tonen

dat er zeker een markt is voor creatieve geesten in Antwerpen.

“Daar moet meer ruimte voor gemaakt worden”, meent VOKA. “Want creatieve ondernemingen lokken een creatief publiek. En dat kan alleen maar positief uitdraaien voor onze provincie.”

Mensen houden van mijn persoonlijke aanpak, ze zijn op zoek naar ‘iets meer’ - Lynn Wauters

INTERNATIONAAL UITDAGING 5

FLANDERS INVESTMENT & TRADE Eén van de tools die ondernemers met internationale ambities ter beschikking staat, is Flanders Investment & Trade.

FIT ondersteunt Vlaamse bedrijven in hun exportactiviteiten en verkenning van nieuwe buitenlandse markten. Verder beschikt FIT over een netwerk van experts in binnen- en buitenland, waar jij als ondernemer gebruik van kunt maken. Ten slotte kun je er terecht voor verschillende subsidies en organiseert FIT regelmatig zakenreizen en beursdeelnames.

Grenzeloos ondernemen De wereld is een dorp geworden.

Sociale media maken internationale communicatie gemakkelijker en dankzij het Schengenverdrag zijn de grenzen binnen de EU open voor verkeer en goederen. En dan hebben we nog niets gezegd over de strategisch goede ligging van Antwerpen. Gemakkelijk om internationaal te ondernemen, toch?

TEKST HANNES DEDEURWAERDER

S

tel: je hebt een product waarvan je gewoon weet dat België er te klein voor is. Je droomt dus van de verovering van het buitenland. Maar hoe pak je dat aan, als je weet dat er taalbarrières te slopen zijn, douaneen andere controles aan te pas komen en er sprake is van vaak gigantische uurverschillen?

volgens Westerse normen, maar te respecteren als je handel met die landen wil drijven.

ren van aan zijn bureau, is eraan voor de moeite”, aldus Cuypers.

MET DIE FYSIEKE aanwezigheid gaat Walter

OM DIE CULTUREN te leren kennen, is

het nodig fysiek aanwezig te zijn in die markten. Je moet immers, in de woorden van Cuypers, niet alleen het Olympisch minimum halen met je product, je moet ook lokale distributeurs zoeken, plaatselijke klanten opleiden om met de producten om te gaan, de markt aanvoelen, enzovoort.

“Een bedrijf dat de wereld wil verove-

Van Mechelen meer dan akkoord. Hij is logistiek directeur van het internationale transportbedrijf Gosselin Forwarding, dat vandaag 700 mensen en 48 kantoren in 32 verschillende landen telt, met als slogan The world is our office. “Je moet consulaten aanspreken om de plaatselijke politiek te doorgronden”, vertelt hij. “Want je zal maar een bedrijf opstarten in Rusland

STEVEN CUYPERS ZIET zulke dingen niet

als struikelblokken. Hij is CEO van Orfit Industries, wereldwijd leidend producent en ontwikkelaar van medische hulpmiddelen en instrumenten.

Het bedrijf – nog steeds voor de volle 100 procent een familiale kmo – is momenteel in 103 landen actief, maar startte sowieso als zogenaamde born global firm: Orfit wilde vanaf het prille begin internationaal actief zijn, omdat de Belgische markt te klein was voor hun producten.

“DÉ GROTE UITDAGING zijn niet de prakti-

sche beslommeringen”, steekt Cuypers van wal. “Dat is een kwestie van professionele aanpak. Waar het in de eerste plaats op neerkomt, is het leren kennen en respecteren van de cultuur van het doelland, zonder dat je er per se akkoord mee moet gaan.”

Hij geeft het voorbeeld van landen in het Midden-Oosten, waar vrouwen in regel geen zakelijke onderhandelingen (mogen) voeren. Niet acceptabel

om dan plots het slachtoffer te worden van hun embargo. Onderzoek zeker ook de lokale rechtszekerheid. Zo hebben wij kantoren in de Kaukasus – ik kan u verzekeren, dat is op dat vlak een soort niemandsland.”

ZOWEL GOSSELING FORWARDING als Orfit heb-

ben hun hoofdkwartier in (Groot-) Antwerpen. Uit die stad komen ook de succesverhalen van onder meer baggeraar Jan De Nul, logistieke reus Katoen Natie, modeontwerper Dirk Bikkembergs en acteur Matthias Schoenaerts. Zit er iets in het water van de Antwerpse Schelde dat de mensen tot internationaal ondernemen aanzet? “Dat zou ik niet zeggen”, aldus Cuypers. “De Antwerpse haven speelt natuurlijk een belangrijke rol als logistieke factor, maar ik ken ondernemers uit het midden van Duitsland die dezelfde succesverhalen laten optekenen. Wat wél meespeelt, is dat Antwerpen een grote concentratie van ondernemers, exporteurs en logistieke partners telt, zodat je er heel gemakkelijk van elkaar kunt leren. Maar dat is typisch voor elke metropool, denk ik.”

WALTER VAN MECHELEN ziet in mensen als

Een bedrijf dat de wereld wil veroveren van aan zijn bureau, is eraan voor de moeite - Steven Cuypers

Fernand Huts en Jan De Nul wél een typische Antwerpse ondernemersgeest, maar ook hij kent succesverhalen uit andere regio’s. Wat is volgens hem dan de sleutel om van internationaal ondernemen een succes te maken? “Heel veel vragen stellen en heel veel ter plaatse gaan”, aldus Van Mechelen. “Maar ook: de nodige discipline aan de dag leggen. Je moet namelijk bereid zijn om buiten een 9-to-5 kader te denken en te werken.

Wanneer de Amerikanen opstaan om te gaan werken, zit de werkdag voor de Chinezen er bij wijze van spreken al op. Daar moet je je op elk moment bewust van zijn.”

GESLEPEN HANDELSPARTNER Misschien wel hét bekendste exportproduct van Antwerpen is diamant. De cijfers van vorig jaar waren (alweer) indrukwekkend te noemen. In totaal werd er in Antwerpen 227,2 miljoen karaat ruwe en geslepen diamant verhandeld. De totale waarde daarvan bedroeg 58,8 miljard dollar, een verbetering van het in 2012 gestelde record.

Vanuit Antwerpen vertrekken de meeste diamanten richting Hong Kong, de Verenigde Arabische Emiraten en de VS.

NIEUW HAVENHUIS Aan de andere kant van de Schelde, aan het Kattendijkdok, bouwt men volop aan het nieuwe Havenhuis voor het Antwerps Havenbedrijf. Het bekende Londens architectenbureau Zaha Hadid maakte het ontwerp dat erg prestigieus is. Op de bestaande oude brandweerkazerne komt een groot glazen dak in de vorm van een schip en met de textuur van een diamant. Het gebouw moet klaar zijn in 2016 en wordt een nieuw landmark van de stad.

In totaal zullen er zo’n vijfhonderd mensen werken.

6 PROFIELINTERVIEW VERONIQUE LEYSEN

‘Soms moet je een gokje wagen om succes te krijgen’

“Werk hard, en doe je ding met passie”, luidt het advies van Véronique Leysen. Twee jaar geleden ruilde ze het BV-schap voor een sprong in het ondernemersleven. Zo breide ze de mutsen van de nieuwe K3 en serveert ze als barista de beste koffie van ’t Stad.

TEKST ANN BRAECKMAN

E

en breiboek, nog een ander breiboek, koffiebar Maurice in Antwerpen, een tweede koffiebar in Berchem: twee boeken, twee horecazaken en nog 1001 andere ideeën in haar hoofd. Het gaat hard voor Veronique Leysen (29). In 2013 zei ze haar publieke leven vaarwel. Niet langer wrapster bij Ketnet en liever toch geen carrière in de media waar zoveel meisjes van dromen. Veronique werd onderneemster. En niet zonder succes, zo blijkt. We spreken af in haar gezellige koffiebar in Berchem.

Veronique, waarom maakte je in 2013 zo’n radicale keuze?

“Ik had het gevoel dat mijn verhaal ten einde liep bij Ketnet, ik kon er mijn ei niet meer kwijt. Regelmatig breide ik tussen mijn presentaties door en dat was ook een uitgeverij opgevallen. Ze namen contact met me op, net toen ik mijn ontslag had ingediend, en van het één kwam het ander. Eigenlijk kon ik amper breien, maar ik heb me er als een maniak in verdiept en dat boek gemaakt.”

Het werd meteen een succes?

“Het was niet evident in het begin.

Ik heb enorme investeringen gedaan, me door de eerste maanden moeten spartelen en toen ik bijna kopje onder ging, heb ik een enorme gok gewaagd.

Er kwam in de zomer van 2014 een pand vrij op het gelijkvloers waar ik woonde en toen heb ik beslist om een koffiebar te openen.”

Een grote stap, niet?

“Mijn lief (presentator Thomas Vanderveken, red.) verklaarde me gek: ‘Ga je nu weer met iets nieuws beginnen. Dit gaat fout aflopen.’ Want je moet weten: op dat moment gaf ik styling en make-up aan winkels, breicursussen, ik deed van alles om rond te komen en opeens wilde ik een eigen horecazaak. Ik heb mijn

Net toen ik bijna kopje onder ging, heb ik een gigantische gok gewaagd

Hoe ben je dan met je eigen zaak gestart?

“Een beetje naïef eigenlijk. Ik had mijn breiwerk, Maurice Knitwear, maar geen winkelpand waar ik mijn product kon verkopen. Dus besloot ik om met mijn laatste 5000 euro spaargeld een caravan aan te schaffen en koffie aan de man te brengen.

Tegelijkertijd zou ik er ook mijn breiwerk kwijt kunnen.”

BEELD ©MAURICE COFFEE & KNITS

zin doorgedreven en het was meteen een gigantisch succes. Elke dag zat de koffiebar bomvol. Een gok, maar soms moet je die durven nemen.”

Een nieuwe zaak, dan heb je toch wat startgeld nodig. Waar vond je steun?

“Ondernemen was nieuw voor mij.

Nu heb ik de indruk dat er allerlei initiatieven rond start-ups bestaan, dat je subsidies kan aanvragen. Een goede zaak, uiteraard. Ik had dat misschien beter ook gedaan, maar het moest allemaal zo snel gaan. Er zat amper drie weken tussen het idee van de koffiebar en de opening ervan. Zo zit ik nu eenmaal in elkaar, bij subsidies moet je geduld hebben. Ik raad anderen wel aan om zo’n aanvraag in te dienen, iets planmatiger te werk te gaan, maar zelf is dat zo mijn ding niet.”

Je vroeg amper financiële steun.

Hoe ben je dan gestart?

“Eerlijk: ik ben begonnen met niets.

Er was geen toog en ik gebruikte enkel mijn kleine koffiemachine uit de caravan. Je moet vooral heel creatief zijn als je iets begint, écht ondernemen. Ik ben naar de kringloopwinkel gestapt, heb er producten gehaald uit stock die ze niet meer verkochten, ik vroeg aan vrienden om confituurpotten te bewaren die ik zou gebruiken als glazen. Met een breijasje zag dat er goed uit (lacht). Ik kreeg koffietassen aangeboden, ik zat samen met de mensen van SMEG en kon hun producten gebruiken, ik had een deal met een meubelzaak… Als ik daar nu op terugkijk, tja, dan was dat vooral heel hectisch, heel bric-à-brac, maar we zijn snel gegroeid.”

Het had ook slecht kunnen aflopen “Klopt, maar het werd een succes en intussen is er een tweede zaak, Maurice in Berchem. Ik werk nu ook meer gestructureerd: ik wist bij die tweede zaak meteen wat ik nodig had.”

‘Zelf gaan shoppen of eens een andere koffiebar bezoeken, nee, dat doe ik al

Start nu uw eigen dierenspeciaalzaak met

“Combineer uw ondernemingszin met onze passie voor dieren.”

• Marktleider in België • 25 jaar ervaring • Een uniek franchiseconcept • 142 winkels in België, Frankrijk, en Luxemburg • Delhaize-groep NU CONCRETE OPPORTUNITEITEN IN UW REGIO! Voor meer info: bel ons op 02/412.86.35 of stuur een e-mail naar imettepenningen@delhaize.be

www.tomandco.be

TOM_01786_Annonce franchisés_255x130NL.indd 1

21/12/15 17:07

LEES MEER OP FOKUS-ONDERNEMEN.BE 7

Personeelskosten in de horeca zijn gigantisch duur. Daarom keer ik mezelf al twee jaar geen loon uit VAN MAURICE NAAR MARCEL Ben je een gelukkige onderneemster?

Loop je jezelf nu soms niet voorbij.

Is het niet té druk?

“Het is niet evident. Ik hou graag de controle en met twee horecazaken is dat niet gemakkelijk. Ik open elke ochtend zelf de koffiebar, start alles op, hol dan naar de tweede zaak, doe er hetzelfde, leid tussendoor mensen op als barista en ’s avonds sluit ik ook weer af. Ik werk zeven op zeven, sta op om zes uur en ben vaak tot twee of drie uur ’s nachts in de weer.”

Is er dan nog tijd voor jezelf en je familie en vrienden?

“Ach neen (zucht). Totaal niet. Dat is enige waar ik me niet zo goed bij voel. Ik spreek nog amper af met mijn vrienden. Ze zijn half kwaad omdat ze me nooit zien en naar Maurice moeten komen. Bovendien, als ze er dan zijn, dan doe ik vaak niet meer dan me verontschuldigen: ‘Sorry, ik kom subiet’ en dan komt er weer iets tussen. Het is mijn eigen zaak, ik kan niet zomaar aanschuiven aan tafel, want dan laat ik mijn personeel in de steek. Zelf gaan shoppen of eens een andere koffiebar bezoeken, nee, dat doe ik al lang niet meer.”

Hou je het nog vol?

“Het is mijn passie, ik weet dat ik zo’n druk bestaan nog even aankan, maar ik besef tegelijkertijd ook dat er verandering moet komen en die komt er.

Mijn beste vriendin is nu nog aan de slag als leerkracht, maar in januari zal ze me bijstaan. Zij is zeer gestructureerd, zal het personeelsmanagement doen en dan kan ik me meer met het creatieve bezig houden.”

l lang niet meer.’

Wilt u een Comm.VA, een CVBA, een CVOA, een BVBA, een NV of een VOF oprichten?

Absoluut. Ik ben mijn eigen baas, niets moet. Ik doe wat ik wil. Dat is een groot verschil met Ketnet. Ik word niet meer geleefd. In januari zal ik me opnieuw meer met het creatieve kunnen bezighouden en daar kijk ik naar uit.”

Heb je bepaalde tips voor jonge starters?

“Je moet bereid zijn om keihard te werken en je ambitie mag niet zijn om rijk te worden. Kijk, vroeger stapten mensen in de horeca omdat daar veel geld te verdienen viel, tenminste als je bereid was om dag en nacht te werken. Wel met de invoering van de ‘witte kassa’ kan dat niet meer. De personeelskosten zijn gigantisch duur. Maurice in Berchem bijvoorbeeld zit elke dag bomvol, ik zou hier twee vaste personeelsleden willen aanwerven, maar dat is onbetaalbaar. Weet je dat ik mezelf al twee jaar geen loon uitkeer? Iedereen denkt: ‘Ah die heeft twee koffiebars, het geld zal binnenrollen’. Neen dus, het kleine beetje winst dat ik maak, wordt meteen weer geïnvesteerd. Passie is heel belangrijk als jonge ondernemer. En wil je rijk worden, zoek het dan niet in de horeca.”

SMART FACT Als Veronique Leysen geen barista was geworden, dan was ze… “…wellicht criminologe geworden.

Ik heb het één jaar gestudeerd, maar kwam tot de constatatie dat het of criminologie was of op de set staan.”

Aan ideeën geen gebrek. Koffiebar Maurice in Berchem wordt op vrijdag- en zaterdagavond in een nieuw jasje gestoken. Maurice wordt dan Marcel. Maurice was de grootvader van Leysen, Marcel diens broer en ook de naam van het nieuw ‘speakeasy’ concept.

Om 18 uur sluit de koffiebar, gaan de gordijnen dicht, wordt het licht gedimd en maakt de koffie plaats voor sterke dranken en sigaren. Een ouderwetse bar, in een intieme sfeer, met een jazzy muziekje op de achtergrond en aandacht voor vergeten dranken zoals vermouth en pastis.

MAURICE KNITWEAR Het kapsel van de nieuwe meisjes van K3 zat verborgen onder de mutsen van Maurice Knitwear, waar het ooit allemaal mee begon voor Leysen. Sjaals, pullovers, cardigans, capes… het wordt allemaal handgebreid en is bijzonder gegeerd bij fashionista’s.

Intussen overstijgt de vraag het aanbod en breien drie dames in dienst van Leysen die zelf enkel nog ontwerpt, de patronen tekent en een eerste proefje breit dat dient als voorbeeld voor de zogenaamde ‘Maurice Grannies’.

Een eigen zaak starten?

U begeleiden, dat is onze sterkte.

Start uw onderneming met Securex en krijg een gratis intakegesprek met de Securex Starter Coach*

De eerste stappen zetten als ondernemer, het is niet altijd makkelijk.

Tenzij u zich laat begeleiden door de Starter Coach van Securex.

Tijdens een eerste intakegesprek licht u uw concept toe, overloopt u samen de verschillende fases van uw opstart en krijgt u doordachte tips en suggesties...

Zo focust u zich op de essentie en wint u een maximum aan tijd!

Start uw onderneming online op www.securex.be/starter

Securex, uw boost naar succes!

Securex Ondernemingsloket Antwerpen

* Om te kunnen genieten van deze actie dient u voorafgaandelijk als starter in hoofdberoep uw ondernemingsnummer aan te vragen bij het ondernemingsloket van Securex en aan te sluiten bij het sociaal verzekeringsfonds van Securex. Deze actie is geldig t.e.m. 30/06/2016, op vertoon van (een kopie van) deze advertentie en is niet cumuleerbaar met andere promoties.

Jan Van Gentstraat 3, 2000 Antwerpen T +32 3 201 37 20 - antwerpen.go-start@securex.be

ikstartmijnzaak

8 TREND START-UPS 3 VRAGEN AAN...

Starters wenden zich vaak tot hun eigen startkapitaal aangevuld met geld van de bekende 3F’s: friends, family and fools

ISABEL METTEPENNINGEN PORTFOLIO MANAGER TOM&CO Waar struikelen beginnende ondernemers het meest mee?

“Wat in het begin erg moeilijk is, is je weg vinden in de verschillende formules die het ondernemerslandschap aanbiedt en bepalen welke formule het beste bij je past. Dat allemaal in functie van je eigen sterktes en zwaktes. En je verwachtingen duidelijk formuleren omtrent het ondernemerschap.”

Waarom zou je kiezen voor de franchiseformule?

“Het grootste voordeel is dat de keten al ervaring heeft in de business waarin je je als zelfstandige lanceert en dat je dus niet vertrekt van nul voor je project.

De keten heeft de markt al bestudeerd en weet wat de klant wil.

Bovendien heeft de franchisegever ook middelen ontwikkeld om je business te doen slagen: een langetermijnvisie, een uitgebalanceerd assortiment, marketing- en communicatieplannen, logistieke ondersteuning… Als franchisenemer geniet je van de steun van de franchisegever doorheen alle aspecten van je onderneming.”

Hoeveel vrijheid heb je als franchisenemer?

“Je leidt je zaak compleet zelfstandig met je eigen commerciële inbreng en creativiteit, maar met respect en aandacht voor het concept en de werking van de keten.

Een franchise is interessant omdat je een weldoordacht concept verder kunt uitbouwen en er je eigen dynamiek in kan brengen.”

START TO START Start to run, start to bike, start to swim. Je welbekend, maar als startend ondernemer ben je meer gebaat bij de portaalwebsite Start to start (start-to-start.be). Waar vind je kapitaal, wie kan me begeleiden, hoe breid ik mijn cliënteel uit. Het zijn maar enkele vragen waarvan je het antwoord kan vinden op deze portaalsite. Start to start wijst starters de weg naar een oplossing.

- Veerle Boon

Let’s get it started!

In Antwerpen vonden vorige maand 38 startersgesprekken plaats bij het Bedrijvenloket. Een goede zaak, want nieuwe ondernemingen zorgen voor een groei van de economie. De meest gestelde vraag bij aspirerende ondernemers: hoe begin ik eraan?x TEKST ANN BRAECKMAN

‘E

en eigen huis, een plek onder de zon en altijd iemand in de buurt die van je houden kon’.

Rene Froger zong het al in de jaren ’80 en voor de meesten onder ons is een eigen woning een deel van het geluk. Maar waarom geen stapje verder zetten en een eigen zaak starten? “Alles staat of valt met een goed idee”, vertelt Karen Boers van startups.be, dat beginnende ondernemers in de technologische sector helpt om hun weg te vinden. “Dat is de basis van je ganse verhaal. Daarna is het zaak om dat idee te toetsen en een businessplan op te maken. Is het bijvoorbeeld haalbaar om van dat nieuwe project te leven?”

dat tot 100.000 euro leent aan een interestvoet van 3 procent. En je loopt best ook eens langs bij je bank om financiële middelen te vinden. Hou er wel rekening mee dat zowel het Parti-

Bij de start van een eigen zaak staat of valt alles met een goed idee - Karen Boers

cipatiefonds, als de bank gemakkelijk een kwart tot de helft eigen middelen als inbreng vragen.

ZODRA HET VERZAMELEN van het startka-

pitaal is afgerond, kan je verder. Al zal dat niet meteen van een leien dakje gaan. “Je begint met een idee, een droom”, aldus Boers. “Die eerste 50.000 euro of meer verzamelen is vaak niet zo moeilijk, je moet vooral een klik maken in je hoofd dat je de eerste twee jaar niet veel zal verdienen met je eigen bedrijf. Voor iemand die lang in een bedrijf gewerkt heeft en zijn boterham goed heeft verdiend, is

dat niet altijd evident.”

EN HOE JE die zaak juridisch wil

opbouwen, is een volgend dilemma. Kies je voor een eenmanszaak, een BVBA, een NV? “Het is moeilijk om daar één advies in te geven”, meent Boon. “Doe je iets kleins: kies dan voor een eenmanszaak.

Werk je met een partner of ga je grote financiële risico’s aan?

Dan opteer je beter voor een BVBA om je aansprakelijkheid goed te regelen.” Het is vooral iets dat je moet bespreken met je boekhouder, een van de belangrijkste mensen tijdens de opstart van je onderneming.

ZOALS ALLES, gebeurt een nieuwe

OVER DE HAALBAARHEID van je idee,

vind je onder andere steun bij Unizo, Starterslab en ook bij de Vlaamse overheid. “De Vlaamse overheid biedt de kans aan starters om een traject te volgen waarbij wordt nagegaan of hun idee realiseerbaar en leefbaar is”, legt Veerle Boon van Unizo uit.

“Zelf betaal je 150 euro, de andere 950 euro legt de overheid bij.”

DIE OVERHEIDSSTEUN IS natuurlijk geen garantie op succes, maar het helpt je alvast op de goede weg. Als er potentieel in je idee zit, kan je de volgende stap wagen. Reken niet te veel op subsidies, maar baan je een weg in de veelheid aan voordelige startersleningen die bestaan. “Vaak begint een ondernemer met een eigen klein startkapitaal, aangevuld met geld van de bekende 3F’s: friends, family and fools”, lacht Boon.

DAARVOOR KAN JE beroep doen op een winwin-lening. Boon: “Wie die lening verstrekt, krijgt een fiscaal voordeel bij de belastingaangifte en diegene die leent, doet dat aan een interessante interestvoet die in 2015 minimaal 1,25 procent bedroeg en maximaal 2,5.”

Je kan bovendien ook aankloppen bij het Participatiefonds Vlaanderen

onderneming ook met vallen en opstaan. “Er zijn een aantal terugkerende fouten bij starters”, doet Boon nog uit de doeken. “Ze overschatten hun inkomsten en onderschatten hun kosten. Het is een cliché, maar één dat helaas vaak voorvalt. Zorg ervoor dat je wat reserve hebt, een buffer voor als er iets onverwacht zou mislopen.” Een volgende tip is de administratie bijhouden. Bij een opstart komt er veel papierwerk bij kijken, maar daarna moet je eveneens zorgen dat je in orde bent met je sociale zekerheid, voorafbetalingen, enzovoort.

EN TOT SLOT: omring je met een

goed netwerk. Als je in een bedrijf werkt, kan je terugvallen op je collega’s. In je eigen zaak kan je dat niet. “Je kan niet vragen aan een concurrent hoe hij of zij een probleem zal aanpakken”, stelt Boon. “Zorg dus dat je dat soort vragen wel aan anderen kan stellen.” Een eigen zaak, op eigen benen, maar je hoeft het zeker niet allemaal alleen te doen. Hard werken is het sowieso, maar weet ook dat je kan aankloppen bij allerlei instanties die je met raad en daad bijstaan om die droom te realiseren.

INRICHTING OVERZICHT 9

Het ultieme kantoor Over het algemeen spendeer je meer tijd achter een bureau dan in je zetel thuis. Onontbeerlijk dus om in een productieve werkomgeving te werken. En hoewel uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat kattenfilmpjes stimulerend werken, zijn er gelukkig ook nog andere mogelijkheden om productiever te werken op kantoor.

Het meest aangename standje

En er was licht

Een goede houding vermijdt allerlei klachten, op korte én lange termijn. Om die juiste positie te vinden, plaats je eerst en vooral je stoel op zo’n afstand zodat je ellenbogen een rechte hoek vormen als je je toetsenbord bedient. Ook je benen moeten in een rechte hoek staan. Je scherm staat best op ooghoogte en idealiter op 55 cm van je ogen verwijderd. Maak desnoods gebruik van een laptopstandaard, een los toetsenbord en muis.

Licht oefent een sterke invloed uit op het humeur van werknemers. Daglicht is dus altijd aangeraden. Daarvoor hoef je niet kost wat kost voor een raam gaan staan, maar schep tijdens de pauze bijvoorbeeld een luchtje. Als je toch kunstlicht nodig hebt, kies dan voor dimbare lampen. Voor je bureaulampje is het best een met een beweegbare arm te kiezen. En ga voor LED: comfortabel én spaarzaam.

Altijd een frisse neus

Ga voor groen

De ideale temperatuur op kantoor wordt door specialisten geschat tussen de 22 en 26 graden. In de zomermaanden echter, kan het zelfs in België erg warm worden. De oplossing: airconditioning. Zorg er evenwel voor dat je niet in de stroom van koude lucht zit. Verlucht ook je kantoor, zowel in de zomer als in de wintermaanden! Dat is immers noodzakelijk voor een goede zuurstofcirculatie.

Je zou het misschien niet meteen denken, maar planten maken je geest vrij. Kies soorten zoals graslelie of aloë vera. Ze vragen namelijk niet veel onderhoud, één of twee keer per week water geven is voldoende. Naast al de positieve eigenschappen die ze ons brengen, geven planten je kantoor een sterke esthetische waarde en voegen extra gezelligheid toe.

Kleur maakt sfeer

Schoonheid zit vanbinnen

De sfeer op kantoor moet de concentratie bevorderen en sereen blijven. Om die sereniteit op te roepen, kies je best voor kleuren zoals blauw of groen, eerder dan voor rood of oranje. Op het eerste zicht zijn dat warme kleuren, maar ze kunnen ook agressief overkomen. Een werkplek die duidelijk uitstraalt waar je bedrijf voor staat, is belangrijk, maar bescheidenheid siert de mens nog altijd.

Om beter te kunnen werken is een propere en opgeruimde werkomgeving onontbeerlijk. Orden alles in ordelijke mappen en zorg voor een goed georganiseerd systeem, waarmee je gemakkelijk iets kan opzoeken. Stapels kranten of formulieren op je bureau zijn te vermijden. Daarnaast is ook bewezen dat een vuile werkplek de productiviteit doet dalen en het ziekteverzuim doet stijgen. Ruim dus op en zorg ervoor dat alles schoon is.

TEKST BARBARA SMETS

HumanDesign® Group

Dauphin HumanDesign BV Terbekehofdreef 46 B-2610 Antwerpen (Wilrijk) Belgium Tel. +32 (0)3 887 78 50 Fax +32 (0)3 887 90 19 E-Mail info@dauphinnv-sa.be www.dauphin-group.com

Ergonomische stoelen & projectmeubilair

10 EXPERTPANEL SUCCESS CASES

‘Ondernemen is hard werken’

België is een land van ondernemers en innovatieve ideeën. Maar starten met een eigen zaak is niet evident. Er is de complexe administratie in ons land, je hebt startkapitaal nodig en er is die eeuwig sluimerende onzekerheid. Deze drie succesvolle ondernemers hebben zich daar alvast niet door laten tegenhouden en vinden dat toekomstige ondernemers dat ook niet mogen doen.

TEKST HANNES DEDEURWAERDER

BART VAN DER ROOST CEO NEOSCORES, DAT PARTITUREN DIGITALISEERT

SIETSKE LEETERS MEDEBESTUURDER KINDERKAMERONTWERPER ETALAASJ

FILIP DESLEE HOOFDONTWERPER INTERIEURONTWERPBUREAU FILIP DESLEE

Hoe kwam u op het idee van uw zaak?

“De drie oprichters van neoScores zijn muzikant van opleiding. Het idee voor onze zaak ontstond tussen pot en pint op café, uit een discussie over iets dat ons frustreerde. In de huidige multimediale wereld is de meest uiteenlopende muziek namelijk altijd overal en onmiddellijk opvraagbaar via digitale weg.

Hoe kan het nu dat partituren – toch de essentie van muziek – daarin niet volgen? Soms moet je tot wel zes weken wachten op een partiturenbundel. Vanuit dat idee gingen we aan de slag. Eén van ons drie had een voorstudie in IT achter de rug en zodoende de nodige technische voorkennis, terwijl ik eerder COO was bij het Brussels Philharmonic.”

“Toen mijn zus Steffie zwanger was van haar eerst kindje Toke, viel het haar op dat de kinderkamers op de markt wel wat meer vrolijkheid en originaliteit konden gebruiken. Ze vond het aanbod vrij mainstream en onpersoonlijk. Voor haar dochtertje is ze dan maar zelf aan de slag gegaan met vintage meubels. Die kleedde ze mooi aan met nieuwe en handgemaakte spulletjes. Het resultaat was zo mooi en ze vond het zo leuk om te doen dat het bijna zonde zou zijn er niet verder mee te gaan. Vooral ook omdat ze ervan overtuigd was dat ze niet de enige was die dat tikkeltje extra wilde voor haar kinderkamer. Vanaf dan begon het bij haar pas écht te kriebelen…”

“Van kindsbeen af droomde ik er van om interieurarchitect te worden. In tegenstelling tot andere zesjarigen tekende ik geen huisjes met een schoorsteen en een raampje, maar interieurs en indelingen van woningen. Dat had natuurlijk ook met mijn voorgeschiedenis te maken: ik ben al de vierde generatie die zich met interieurontwerp bezighoudt.

Ik ging zelfs mee met mijn moeder naar klanten.

Volgens mijn moeder gaf ik toen als kind zelfs ook al mijn mening tegenover klanten, en die waren vaak gepeperd: lelijke kleuren, onlogische indeling en zo (lacht). Kortom, ik had al van in het begin feeling voor interieurs, het was een vanzelfsprekendheid.”

Hoe hebt u uw zaak uitgebouwd tot wat ze nu geworden is?

“Met vallen en opstaan, met wroeten en met een dosis geluk. Kijk, we zijn destijds met drie begonnen en intussen werken bij neoScores dertien mensen.

Het is dus heel hard gegaan, terwijl we zelf niet eens goed wisten waar we aan begonnen. Volgend jaar openen we zelfs een eerste kantoor in New York. Of we misschien te hard aan het groeien zijn? Goeie vraag (lacht). Het vormt inderdaad een risico. We proberen dat zo goed mogelijk op te vangen door over alles en nog wat efficiënt te communiceren, en problemen te benoemen. Oké, soms schrikken we van hoe snel het allemaal gaat, maar we laten ons daar niet door tegenhouden om verder te gaan.”

“Een zaak alleen uitbouwen is niet zo evident. Je moet toch een zekere wilskracht en drive hebben om ervoor te blijven gaan, omdat je hoe dan ook met ups en downs geconfronteerd wordt. Steffie had ook een partner nodig die de zakelijke kant in handen zou nemen, en zo kwam ik het vizier. Samen zijn we er gewoon voor gegaan. We hebben urenlang gebrainstormd en kwamen op die manier tot ons uiteindelijke concept: we zouden kinderkamers maken, tot in de puntjes verzorgen en etaleren in leegstaande panden. Het pand kreeg op die manier wat meer cachet, en ons product stond in de kijker. Etalaasj was geboren.”

“Ik kwam in mijn studies al snel in contact met bekende ontwerpers en werd gescout door grote bureaus, waarvan één mij effectief aanwierf. Een heel goede leerschool, omdat ik tot dan alleen de zelfstandige praktijk van mijn ouders gewend was en nu in dienst stond van een werkgever. Ik heb daar veel opgepikt, maar koos er wel voor om na mijn studies voor mezelf te beginnen.

Dat mijn zaak vandaag landelijke bekendheid geniet, was nooit een doelstelling op zich. Ik beschouw mijn werk namelijk niet als ‘werk’, maar als iets dat ik enorm graag doe. En die passie straalt af van mijn bedrijf, waardoor meer en meer klanten mij vinden. Ik moet dan ook zelden reclame maken.”

Wat is uw gouden tip voor iemand die een zaak wil starten?

“Als je een goed idee hebt, begin er dan vooral aan. Er bestaan veel theorieën over ondernemerschap: wanneer je moet starten, wat de risico’s zijn, enzovoort. Maar als je daar allemaal rekening mee houdt, zal je misschien nooit de stap zetten. Dus: ontwikkel je idee, bekijk of het werkbaar is en start. En heb je geen kaas gegeten van bijvoorbeeld boekhouding? Laat je dan omringen door mensen die daar wél in gespecialiseerd zijn. Ook belangrijk: voor een start-up is het aan te raden zich binnen een incubator te ‘nestelen’ om een dynamisch ondernemersnetwerk te creëren. Voor neoScores heeft Start it @kbc in dat opzicht veel betekend.”

“Niet opgeven en erin blijven geloven is de boodschap.

Het is een cliché, maar het is echt zo. Als startende ondernemer loop je vaak tegen een muur, maar de kunst is dan om je niet te laten ontmoedigen en er gewoon over te klimmen. Het is belangrijk om in je product te blijven geloven, want als jij dat doet, dan straal je dat ook uit naar je potentiële klanten en omgeving. Wanneer jij enthousiast bent over je zaak, worden anderen dat ook. Vrolijkheid werkt aanstekelijk! Op die manier behouden wij alvast elke dag het geloof in ons concept, zelfs wanneer we al eens met de onvermijdelijke tegenslag worden geconfronteerd.”

“Naast die passie wil ik zeker benadrukken dat ondernemen heel hard werken is – het werk zelf, administratie, medewerkers… – en dat wordt wel eens onderschat.

Wie met een zaak begint, denkt misschien dat hij weinig zal moeten werken en toch veel zal verdienen. Fout natuurlijk. Voor een ondernemer komt elk uur dat hij niet werkt neer op inkomstenverlies. Vrienden zeggen soms lachend dat ik een mooi leven heb omdat ik soms een kalme middag heb. Maar ze vergeten dat ik even vaak tot 3 of 4 uur ’s nachts bezig ben voor klanten.

Een 9-to-5 job, dàt is pas gemakkelijk.”

MARC VAN PEEL CHRONICLE 11

De toekomst van ondernemen in Antwerpen Ondernemen in Antwerpen doe je met een wereldhaven in je achterzak. Dat brengt sterktes en kansen mee, die we benadrukken in Antwerpen. Daardoor behouden we ook onze koppositie de komende jaren. In ‘t Stad start je met voorsprong.

TEKST MARC VAN PEEL, SCHEPEN VOOR HAVEN, INDUSTRIE EN WERK STAD ANTWERPEN VOORZITTER GEMEENTELIJK HAVENBEDRIJF ANTWERPEN

O

ndernemen in Antwerpen hangt onvermijdelijk samen met de haven. De ontwikkeling van de haven bepaalt in grote mate ook de toekomst van het ondernemen. Op Antwerps en regionaal niveau is de haven de motor van de economie. Om die positie te behouden, voert het havenbedrijf een proactief beleid.

Samen met de ondernemers in het havengebied worden onder andere de randvoorwaarden gecreëerd voor uitbreiding en groei. Uit de grote investeringen – miljardeninvestertingen – van vooral chemische bedrijven blijkt dat dit lukt.

Antwerpen zal haar internationale positie dus minstens de komende generatie kunnen vasthouden.

DIE INTERNATIONALE POSITIE creëert de perfecte voedingsbodem voor ondernemerschap. En dan spreken we niet enkel over de grote ondernemingen in de chemische industrie of over de maritieme en logistieke bedrijven die de haven doen draaien. Als indirect gevolg is Antwerpen aantrekkelijk voor ondernemers in diverse sectoren. Hier zijn klanten, leveranciers, financiers en de nodige infrastructuur aanwezig, zowel voor zelfstandigen, start-ups, als kmo’s. Die troeven blijven we ook uitspelen om het ondernemerschap te promoten.

GELUKKIG GEEFT DE haven Antwerpen

zelf ook de noodzakelijke internationale context, waardoor nieuwe ondernemers hier perfect zitten. De stad en de haven zorgen bovendien voor de noodzakelijke kritische massa, die nieuwe ondernemingen aantrekt, maar ook bestaande bedrijven laat groeien. Op dat vlak staan we zelfs op gelijke hoogte met andere Europese steden.

De haven geeft Antwerpen de noodzakelijke internationale context

DANKZIJ DE INSPANNINGEN van de stad

en de haven heerst er dus in Antwerpen een aantrekkelijk ondernemingsklimaat. De goede samenwerking tussen overheden, privé initiatieven, de vastgoedsector en universitaire instellingen versterkt dat alleen maar. Het resultaat is een divers aanbod van startup-initiatieven, incubatoren en de aanwezigheid van infrastructuur, investeerders en geschoold personeel. Met andere woorden, alle grondstoffen voor geslaagd ondernemerschap.

ALS WE BOVENSTAANDE troeven

voor Antwerpen nog verder uitspelen en tegelijk inzetten op nieuwe uitdagingen zoals duurzaamheid en ethisch ondernemen, zullen ondernemers hun gading blijven vinden in Antwerpen. En behouden we de status die we al eeuwen hebben: stad van ondernemers.

Ontd ek m eer op

ONDERNEMEN

DG Retail – Winkelmakelaars

Jong & dynamisch met de nadruk op een persoonlijke aanpak Werner De Geyter (37) startte bijna 5 jaar geleden zijn eigen makelaarskantoor met de ambitie om een vastgoedmakelaarskantoor te zijn, gespecialiseerd in verhuur en verkoop van winkelvastgoed in Vlaanderen.

Sinds de komst 2 jaar geleden van medezaakvoerder Kristof Boon (38) en enkele extra medewerkers, werd de actieradius uitgebreid naar gans België. Intern werd een duidelijk onderscheid gemaakt tussen highstreets (winkelstraten) en periferie (retailparken en baanwinkels).

Capital markets (beleggingsvastgoed) en site management van winkelparken behoort tevens tot de core business van het kantoor.

DG Retail verkocht vorig jaar voor ca. 20 miljoen euro aan verhuurd winkelvastgoed.

Onder meer retailparken in Lanaken en Seraing worden

door DG Retail beheerd. De totale beheersportefeuille is tot op heden ca. 22.500m² groot en deze tak belooft ook in 2016 een flinke groei te zullen kennen.

Vanaf het prille begin heeft DG Retail hard gewerkt aan zijn zichtbaarheid in de markt, met een herkenbaar logo, een onderscheidende visuele huisstijl, opvallend bestickerde bedrijfswagens en een intensief gebruik van sociale media (Facebook, Twitter, LinkedIn…).

De website www.dg-retail.com werd onlangs volledig vernieuwd en is zéér toegankelijk en overzichtelijk. Hij beschikt tevens over een aparte ‘pop-up’ pagina. Hier vind je alle panden terug die voor een korte termijn gehuurd kunnen worden.

DG Retail telt zes vaste medewerkers en naast de twee zaakvoerders nog drie brokers: Thomas Moyson op seniorniveau en Lander De Smet en Nick Olthof op juniorniveau. Zij worden ondersteund door een Office Ma-

nager die tevens de sociale media beheert. Ook voor schattingen en plaatsbeschrijvingen met betrekking tot winkelvastgoed kun je bij het bedrijf terecht. Er wordt nauw toegezien op de samenwerking met een gelieerd erkend vastgoedexpert.

De door het BIV erkende vastgoedmakelaars en –stagiairs van het kantoor bieden vandaag meer dan 400.000m² winkelruimte te huur en/of te koop aan.

Ze bemiddelden in 2014-2015 in ruim 100 transacties, goed voor ca. 45.000m² aan onder meer Dreamland, Basic Fit, Zeeman, Kruidvat, Standaard Boekhandel, C. Vögele etc… Enkele gekende namen onder de opdrachtgevers van DG Retail zijn Carrefour, Argenta, D’Ieteren, Group GL… Kortom, voor alles wat te maken heeft met winkelvastgoed zit je bij DG Retail op de juiste locatie, locatie, locatie…

DG Retail – ‘Winkelmakelaars’ | Peter Benoitstraat 9, 2015 Antwerpen | 03/283.43.33 info@dg-retail.com | www.dg-retail.com

Stop met

zoeken.

Word je eigen baas

Ik ben baas van mijn eigen nieuwe winkel. Ik werk er met mijn familie en met een team dat ik zelf samengesteld heb. Op mijn mensen kan ik rekenen. We overleggen veel, samen staan we er echt.

En voor de nodige ondersteuning kunnen we rekenen op Spar. ’t Is dus wel mijn eigen zaak, maar ik sta er niet alleen voor.

Klaar voor een nieuwe uitdaging?

Wij zoeken ondernemers voor deze regio.

Stop met zoeken. Surf naar sparretail.be.

Of mail naar ondernemen@retailpartnerscolruytgroup.be