Driemaandelijks tijdschrift van S-Plus vzw, v.u. Corry Maes, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel - Afzendadres: Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Brussel X P004993
3
S-PLUS B-12241 PB- PP BBELGIE(N) - BELGIQUE
DRIEMAANDELIJKS LEDENMAGAZINE VOOR PLUSSERS MET PIT JULI-AUGUSTUS-SEPTEMBER 2022
Zorg voor
je huid
INHOUD
r e v o n e t Pra
4 6
Gezond en Wel
Beeldvorming
14 negatief
Ouder worden is ongeneeslijk ziek zijn niet alleen en sterven
in opmars
HUIDKANKER
In dit nummer
Colofon
Edito........................................................................................................................................................ 3 Praten over ongeneeslijk ziek zijn en sterven.................................................................................. 4 Charlotte Brys: “Ouder worden is niet alleen negatief”.................................................................. 6 Pensioen van uit de echt gescheiden huwelijkspartner................................................................. 8 Zorgmoatjes helpen mensen met dementie................................................................................... 10 Expo ‘Op losse schroeven’.................................................................................................................. 13 Huidkanker in opmars......................................................................................................................... 14 Eco: Alles komt terug.......................................................................................................................... 16 S-Plus app: nooit meer wachtwoorden onthouden met LastPass..............................................17 Korte berichten.................................................................................................................................... 18 Met de fiets op pad.............................................................................................................................20 Coponcho.............................................................................................................................................. 22 Ledenvoordelen................................................................................................................................... 26 Train je brein......................................................................................................................................... 27
S-Plus Mag Driemaandelijks ledenmagazine van S-Plus vzw
Certificate Number 10506-2009-1003 www.climatepartner.com
2
Zomer
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
Juli 2022 Redactie: Gertie Brouwers, Eliane Cougé, Amber Dens-Schryvers, Aline De Meyer, Leona Detiège, Wim Distelmans, Kim Duchateau, Herman Hombroek, Corry Maes, Liliana Nikolova, Melissa Tihange, Steven Vanden Broucke, Sarah Van Humbeeck Vormgeving: artoos group Druk: Bredero Graphics Eindredactie Sarah Van Humbeeck en Melissa Tihange Verantwoordelijke uitgever Corry Maes I vzw S-Plus Sint-Jansstraat 32-38 I 1000 Brussel Secretariaat Sint-Jansstraat 32 I 1000 Brussel T 02 515 02 23 E info@s-plusvzw.be W www.s-plusvzw.be Ondernemingsnummer 0409 572 206 RPR Brussel
EDITO
JAAR
S-PLUS Beste vrienden Het is 1947, enkele bereidwillige kameraden vatten het idee op om alle bestaande gepensioneerdenbonden in één nationale federatie te groeperen. Dit is de oprichting van de NFSG- of de Nationale Federatie van Socialistische Gepensioneerden. Kijken we even terug naar dat belangrijke jaar 1947. De oorlog is nog niet lang voorbij en zit nog vers in het geheugen. Men bekommert zich om de wederopbouw, de woningnood, het behartigen van de toekomst van de oorlogswezen … En ook politiek gaat het leven verder. De oorlogsburgemeesters van 40-45 zijn van het toneel verdwenen en nieuwe, democratische colleges worden gevormd. Zo ook in Antwerpen waar Lode Craeybeckx aan een lange burgemeesters carrière begint, en mijn vader Schepen van Woningbouw wordt. In die periode neemt ook het verenigingsleven een nieuwe start. Het is niet zomaar dat ik tijdens dit jaar op vele plaatsen het 75-jarig jubileum van de S-Plusgroepen vier. En dat is dus ook zo voor onze nationale organisatie. In 1947 gaan we van start als feitelijke vereniging. In dat 1ste decennium blijft pensioenen het belangrijkste thema.
© Frank Van Hollebeke
Onze vereniging volgt de wijzigingen die er in de staatsstructuur en bij de politieke partijen gebeuren en de splitsing tussen een Waalse en Vlaamse vleugel komt er in 1975. Het wordt voor ons de VFSG met als voorzitter onze vriend Jos Wijninckx. Het aanbod wordt ruimer en in 1977 is er de overstap van de Federatie naar het Mutualistisch Kader. Gezondheid wordt een belangrijk thema in de werking. In de jaren ’90 neem ik, ook als gewezen Staatssecretaris voor Pensioenen, de rol van Jos over. Cultuur, beweging, groepswerking; onze leden zitten zeker niet stil en in heel Vlaanderen is onze vereniging actief. Met ons 50-jarig bestaan ontstaat een nieuw initiatief. In 1997 wordt het 1ste Nieuwjaarsconcert gehouden. Dit zeer gesmaakte 3-daagse evenement brengt vandaag 6000 leden naar het Kursaal in Oostende en alleen corona kon ons tegenhouden om dit evenement te laten doorgaan!
Proficiat aan S-Plus!
Vandaag is S-Plus een progressieve seniorenvereniging voor elke senior, met een breed aanbod in heel Vlaanderen. We schuwen geen taboes, zijn innovatief en dragen empowerment van senioren hoog in het vaandel. Onze vereniging wordt ondersteund door meer dan 2000 vrijwilligers, zonder wie S-Plus niet zou bestaan. Dank aan deze vrijwilligers en aan onze medewerkers voor hun inzet!
Leona Detiège Voorzitter S-Plus S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
3
GEZOND EN WEL
r e v o n e t a r P ongeneeslijk ziek zijn
Praten over sterven voelt voor veel mensen niet comfortabel aan. In onze Westerse cultuur hebben we over het algemeen een lastige relatie met ongeneeslijk ziek zijn, sterven en rouwen. We lopen er graag in een boogje om heen. En toch hebben we er op een bepaald moment in ons leven allemaal mee te maken, we worden zelf zwaar ziek of iemand in de familie, iemand in de buurt. De manier waarop we omgaan met lijden, sterven en rouwen wordt heel erg gekleurd door onze cultuur en onze geloofs- en andere overtuigingen. Ze wordt ook gekleurd door ons karakter en de manier waarop we zelf naar het leven kijken. De ene mens praat honderduit over zijn emoties, de andere mens is een gesloten boek. De ene wil zo graag helpen en alles doen om de pijn van de ander te verzachten, de ander heeft schrik nog meer verdriet te veroorzaken door erover te praten. We zijn allemaal zo ontzettend anders. En we hebben zo weinig woorden geleerd om te praten over lastige en heftige emoties. Vaak durven we er gewoon niet aan beginnen. Maar iemand die zwaar ziek of stervend is, leeft nog wel Er is ook een keerzijde aan de medaille. Iemand met een palliatieve aandoening verwoordde het zo: “Mijn vrienden zijn één na één weggebleven, ze durven met mij niet meer praten. Het lijkt wel alsof ik nu al dood ben.” In een koppel zegt de man “Ik weet dat het niet goed gaat met mij, ik voel het, maar ik wil mijn vrouw en 4
S-PLUS
kinderen niet ongerust maken, dus ik zwijg er liever over”. Zijn vrouw zegt “De diagnose is niet goed, hij heeft niet lang meer, maar we hebben de dokter gevraagd om dat niet zo scherp te stellen. Hij mag vooral zijn hoop niet verliezen.” En zo geraken we elkaar kwijt, laten we elkaar in de steek. Net op het moment dat de kwaliteit van nog samen kunnen leven zo belangrijk is, ontnemen we elkaar dat ‘samen’ zijn. Uit goedbedoelde angst om elkaar te kwetsen bijvoorbeeld. Je voorbereiden op een gesprek Wanneer je het onwennig vindt om een gesprek aan te gaan en je tegelijk ook de ander niet in de steek wilt laten, denk dan eens na van waar je onwennigheid komt. • Ik vind het lastig om mensen te zien lijden of sterven, omdat ik de pijn niet kan oplossen en het sterven niet kan tegenhouden. • Ik ben bang om overspoeld te worden door heftige emoties van verdriet of kwaadheid, omdat ik daar zelf geen weg mee weet.
- juli-augustus-september 2022
en sterven
Het is goed om na te gaan waarom je je zo onwennig voelt bij het voeren van een dergelijk gesprek.
• Ik ben bang de ander nog meer verdriet aan te doen door erover te spreken. • Ik vind de juiste woorden niet, ik weet niet wat ik moet zeggen. • Ik ga zelf beginnen huilen, kwaad worden … want het doet me denken aan iets wat ik zelf heb meegemaakt en ik wil niet dat de ander mijn emotie ziet. • Je vindt vast en zeker nog andere oorzaken voor je onwennigheid.
En denk daarna eens na over wat de ander nodig zou kunnen hebben, of wat je zelf nodig zou hebben wanneer je ongeneeslijk ziek zou zijn of stervend of in rouw. • Ik wil afscheid kunnen nemen, en dat gaat niet als mensen weg blijven, maar ik kan hen toch niet ‘verplichten’ om te komen als ze niet durven. • Ik ben bang, kwaad, ongerust … en zou zo graag willen dat iemand mij eens uitnodigt om daar over te praten, zodat ik er niet alleen voor sta. Of ik wil daar niet altijd mijn familie mee belasten, ze doen al zoveel voor mij. • Als iedereen zich stoer houdt, heb ik het gevoel dat ik mij ook stoer moet houden, maar dat vraagt veel energie. Ik voel me nog meer alleen.
• Het leven gaat gewoon door voor iedereen, zelfs de naam van mijn geliefde wordt bijna niet meer genoemd, alsof ik niet verdrietig meer mag zijn na verloop van tijd. • Je vindt vast nog meer voorbeelden van waar iemand nood kan aan hebben. Zou het niet fijn zijn hiermee te experimenteren? Een paar voorbeelden die je kan uitproberen. • Ik zou je eigenlijk willen vragen hoe het met je gaat en tegelijk vind ik dat moeilijk. Ik weet dat het niet goed gaat en ik wil het niet allemaal nog moeilijker of pijnlijker maken. Wat zou jij graag willen? • Ik vind het moeilijk om op bezoek te komen, want ik zou je willen helpen of zeggen dat het allemaal goed komt en ik weet dat dat niet kan. Ik weet niet goed wat ik dan wel nog moet zeggen. En tegelijk wil ik je niet in de steek laten. Waar zou je iets aan hebben? • Ik zie je verdriet en ik zou het willen oplossen, maar ik weet niet hoe en dan zwijg ik liever. Misschien moet ik alleen maar luisteren? Wat denk je? • Ik heb de indruk dat je er liever niet over praat. Klopt dat? Is er dan iets anders waar je het over wilt hebben of wat we samen kunnen doen? Omgaan met heftige emoties Het kan zijn dat je door de omstandigheden geconfronteerd wordt met heftige emoties zoals immens verdriet, kwaadheid of zelfs agressie, frustratie en onmacht … Die emoties komen zowel voor bij mensen met een palliatieve aandoening als bij
Door de omstandigheden krijg je vaak te maken met heftige emoties, zoals kwaadheid of frustratie, maar die zijn zelden persoonlijk bedoeld
Oproep naar vragen Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Bezorg ze ons en wij leggen ze voor aan Prof. Dr. Distelmans. Je kan je vraag stellen via info@s-plusvzw.be of via 02 515 02 23.
S-PLUS
familie van patiënten. Van mensen die in crisis zijn, weten we dat ze vaak terugvallen op een soort van emotionele automatische piloot. Ongeneeslijk ziek worden en sterven is onbekend terrein. En je hebt maar één kans om het ‘goed’ te doen. Dat zet mensen in crisis nog meer onder druk. Wat je dan vooral moet weten, is dat die emoties zoals frustratie of kwaadheid zelden persoonlijk bedoeld zijn. Al kan het wel zo overkomen. Wat je kan doen is proberen uitzoeken waar de emotie mee te maken heeft, door er vragen over te stellen bijvoorbeeld. Probeer deze eens. • Ik denk te merken dat je boos bent, ik zou dat ook begrijpen trouwens. Maar wat precies maakt jou zo boos? Misschien vindt hij of zij de situatie onrechtvaardig, daar kunnen we alleen maar naar luisteren. Misschien is de kwaadheid een manier om de angst te tonen om vergeten te worden. Dan kun je bijvoorbeeld samen een herinneringsdoos maken, een videoboodschap opnemen, een levensverhaal neerschrijven. • Je kan ook andere emoties die je denkt te merken bevragen. Bijvoorbeeld: Wat maakt je bang, onrustig of onzeker? De dokter of de palliatief deskundig thuisverpleegkundige kan dan misschien uitleggen wat er in het ziekteverloop wel kan gebeuren en wat niet. Wat er bijvoorbeeld kan gedaan worden om het comfort te verhogen en de angst weg te nemen. Ruth Raes en Wim Distelmans
- juli-augustus-september 2022
5
BEELDVORMING
f e i t nega
Ouder worden is niet alleen
Onze samenleving heeft een negatief beeld van ouder worden. Hoe komt dat volgens jou? Charlotte Brys: “Volgens de sociale identiteitstheorie wil iedereen graag bij een groep horen die bij ons aansluit. Zo gaan jongeren zich identificeren met andere jongeren, en scheiden ze zich af van mensen die anders zijn. Als je geconfronteerd wordt met ouderen, kom je ook in aanraking met mogelijke beperkingen en sterfelijkheid. Als jongere of volwassene willen we niet geconfronteerd worden met de eigen sterfelijkheid. Het is een soort zelfbescherming die we onbewust toepassen. Zorgmedewerkers in woonzorgcentra zijn natuurlijk een deel van de samenleving en krijgen hier ook mee te maken, ook al hebben zij bewust gekozen om met ouderen te werken.”
Er moet meer ingezet worden op bewust wording rond het beeld dat vandaag van ouderen bestaat in de samenleving.
Hoe uit dat negatieve beeld dat we van ouderen hebben zich in de woonzorgcentra? Charlotte Brys: “Als we kijken naar woonzorgcentra, zien we dat 6
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
ze erg goed zijn in de basiszorgverlening, zoals eten geven en mensen wassen. Maar er zijn nog andere menselijke behoeftes. Het is daarom belangrijk om ook naar de mens achter die zorg te kijken. En daar blijkt niet altijd tijd voor. Zorgmedewerkers zijn zich daar vaak wel bewust van. Ze krijgen hun taken opgelegd en hebben niet altijd de tijd om meer te doen dan dat. Uit tijdsgebrek gaan ze activiteiten van mensen uit het dagelijkse leven overnemen, zoals bijvoorbeeld het wassen of het eten. Met het ouder worden is het vaak zo dat mensen de handeling op zich niet verliezen, maar het gaat wel dikwijls wat trager. Een ander voorbeeld hiervan is mensen verplaatsen met de rolstoel omdat het sneller gaat, terwijl ze nog kunnen stappen. Of over het hoofd van mensen praten, bijvoorbeeld als er iemand komt inwonen in het woonzorgcentrum en er staat familie naast, je richten tot de familie in plaats van tot de persoon zelf. Je mag er niet vanuit gaan dat die persoon niet meer zelf kan antwoorden. Als mensen in een rolstoel zitten, zet je je best op je knie in plaats van over hun hoofd heen te praten. Het gaat nog altijd om mensen, je moet hen die waardigheid aanreiken. Andere dingen zijn soms heel goed bedoeld, maar kunnen wat betuttelend overkomen, zoals het gebruiken van verkleinwoorden.
Als mensen graag Anneke of Franske genoemd willen worden, mag je dat zeker doen! Maar het is beter om hen dat eerst te vragen en niet iedereen op dezelfde manier te behandelen.” Zijn er nog andere oorzaken dan enkel het tijdsgebrek? Charlotte Brys: “Er is ook een gebrek aan bewustwording rond het thema. Op school leren studenten wel de theorie, maar als ze stage lopen, merken ze soms dat zorgmedewerkers anders omgaan met ouderen dan ze geleerd hebben op school. Het is daarom zinvol om ook in te zetten op levenslang leren, bewustwording in de praktijk. Ook daar moet worden bijgestuurd, zonder mensen te veroordelen. Zij doen vandaag wat ze kunnen, maar soms kan je ook creatief omgaan met je tijd. Toen ik in het woonzorgcentrum werkte, had ik ook geen uur per persoon de tijd om hen te wassen. Maar ik kon wel tijdens het wassen met hen praten. Wat je nog kan doen is je lijst om te wassen niet chronologisch afwerken, maar het wassen van persoon A al starten, intussen naar persoon B gaan en vragen of die al zijn tanden poetst enz. Of mensen die graag wat langer slapen, wat later wassen, en starten met degenen die graag vroeg opstaan. Ik keek graag naar de mens, en dat vraagt natuurlijk een andere manier
© Inge Kinnet
Ouder worden heeft in onze samenleving een negatieve bijklank. Ook het beeld dat zorgmedewerkers van ouderen hebben is de laatste 10 jaar alsmaar negatiever geworden. Hoe komt dat en wat kunnen we doen om dit te veranderen? We praten erover met Charlotte Brys, ouderenpsychologe en gerontologe.
van werken. Daarvoor moeten zorgmedewerkers handvaten krijgen. Het creatief en anders benaderen van de bewoners met de medewerkers die je hebt, daar is nog wat groeimarge mogelijk volgens mij.” Zijn er woonzorgcentra die zich al bewust zijn van dit pro bleem en hier oplossingen voor aanbieden? Charlotte Brys: “Zeker en vast. Er zijn heel wat goede praktijken aanwezig op de werkvloer. Ik denk bijvoorbeeld aan een woonzorgcentrum waar ze een
Het is belangrijk om ook naar de mens achter de zorg te kijken.
bewonersparlement hebben en zo inzetten op empoweren. In andere woonzorgcentra gebruiken ze het Tubbemodel, waarbij de bewoner centraal staat en zoveel mogelijk inspraak krijgt over het leven en de plek waar hij/zij woont. Je mag ook niet vergeten dat dit een gedeelde verantwoordelijkheid is.” Het is inderdaad ook belangrijk dat senioren zelf de verandering stimuleren en voor zichzelf op komen. Hoe zie je dat? Charlotte Brys: “Klopt. Ik zie bijvoorbeeld dat de oudste generatie
het niet gewoon geweest is om voor zichzelf op te komen. En dat geldt zeker voor vrouwen. Als ik koppels zie in mijn praktijk, wendt de vrouw zich vaak tot haar man als ik haar een vraag stel. Ik denk wel dat dat gaat veranderen door de generaties die er nu aan komen. Vroeger was alles normaal, je moest doorgaan en weinig emoties tonen. Maar als ik, als psychologe, soms wat langer praat met bewoners van woonzorgcentra, vertellen ze me wel soms dat ze vinden dat er bijvoorbeeld kinderlijk met hen wordt omgegaan. Ik zeg hen dan dat ze dat tegen de verzorgenden moeten zeggen. Er moet natuurlijk ruimte worden gecreëerd zodat ze dat kunnen en durven zeggen. Het beeld dat we vandaag over ouderen uitdragen mist nuance. Als je ouder wordt, heb je inderdaad kans op lichamelijke aftakeling en bepaalde kwaaltjes, maar er is veel meer dan dat. En die balans missen we vandaag in het beeld van ouderen. Op een bepaald moment gaan ouderen dat negatieve beeld ook overnemen en zich ernaar gedragen. Als ze altijd tegen je zeggen dat je iets niet kan, dan geloof je dat op de duur. Daarom is het ook belangrijk om de ouderen te stimuleren, te activeren, te empoweren, voldoende daadkracht bij hen te leggen. Het is belangrijk om vanuit de samenleving te tonen dat ouder worden niet alleen maar negatief is. En daar dragen we allemaal een deeltje de verantwoordelijkheid voor.” Sarah Van Humbeeck
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
7
PENSIOENEN
n e o i van uit de echt gescheiden s n e P huwelijkspartner
Heel veel mensen komen tijdens mijn zitdag hun dossier bespreken inzake hun toekomstig pensioen. Meestal is dit een kwestie van een klein halfuurtje en zijn alle nodige stappen besproken. Wat de meeste bezoekers echter niet weten, is dat er in sommige gevallen nog iets extra uit de bus kan vallen. Velen zijn niet op de hoogte dat je na een echtscheiding als gepensioneerde een zogenaamd echtscheidingspensioen kan ontvangen. Maar wat houdt dat nu exact in? Voorwaarden Je moet aan 4 voorwaarden voldoen om recht te hebben op een echtscheidingspensioen: 1. Je moet gehuwd zijn 2. Je moet aanspraak kunnen maken op je eigen vervroegd of wettelijk pensioen 3. Je mag niet veroordeeld geweest zijn dat je jouw ex-partner naar het leven hebt gestaan 4. Je mag niet hertrouwen. (Je kan het wel behouden als je opnieuw trouwt en je partner komt te overlijden of als je opnieuw in een echtscheiding zit).
Het echtscheidings pensioen is niet in elk pensioenstelsel opgenomen
Regeling bij statutair ambtenaar Toch kan niet iedereen hier van genieten. Het is niet zo dat deze wet opgenomen is in elk pensioenstelsel. Heeft je huwelijkspartner een volledige carrière in de privésector als bediende, arbeider of zelfstandige, dan is er 8
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
geen probleem. Ben je gehuwd met een statutair ambtenaar en je gaat scheiden, dan heb je er geen recht op. In dergelijke gevallen heeft de Belgische Staat iets anders voorzien. De wetgeving stelt dat je moet wachten tot je exhuwelijkspartner is komen te overlijden. Op dat moment kan je een berekening krijgen voor het overlevingspensioen van uit de echt gescheiden ambtenaar. Zelfs als je ex-partner opnieuw gehuwd is, zal jij in eerste instantie de mogelijkheid hebben om het overlevingspensioen op te vragen binnen de 12 maanden na overlijden. De huidige partner zal tot je aanvraag het overlevingspensioen volledig ontvangen. Na goedkeuring zal het bedrag gedeeld moeten worden, wat zelfs kan oplopen tot de helft van het overlevingspensioen. Het gedeelte van de ex-partner is wel beperkt tot maximum de helft van het overlevingspensioen. Regeling binnen de privésector Opeenvolgende echtscheidingen In geval van opeenvolgende echtscheidingen heb je recht op meerdere rustpensioenen als uit de echt gescheiden huwelijkspartner. Aanvraag Het onderzoek zal automatisch starten bij het opvragen van je eigen pensioen. Mypension houdt immers je burgerlijke stand bij
op het moment van aanvraag. Je hoeft er dus zelfs niets voor te doen. Heb je al een eigen pensioen op het moment van de echtscheiding? Dan zal je een aanvraag moeten indienen om het onderzoek te starten, tenzij je op het moment van scheiding een gezinspensioen ontvangt. Dat kan allemaal aangevraagd worden via Mypension. Bedrag Het echtscheidingspensioen wordt op dezelfde manier als het rustpensioen berekend. Voor de jaren tijdens de huwelijksperiode wordt het berekend op basis van de loopbaan van de ex-partner. De huwelijksperiode start op de dag van het huwelijk en eindigt op de dag waarop de echtscheiding overgeschreven wordt in de registers van de burgerlijke stand.
Welke jaren worden NIET meegenomen in de berekening tijdens de duur van het huwelijk? 1. De jaren dat er tewerkstelling was als ambtenaar of er sprake was van een buitenlandse pensioenregeling, met uitzondering de periode van tewerkstelling als zelfstandige. 2. De jaren waarin je zelf persoonlijk een pensioen ontvangen hebt. Hoe worden lonen berekend? Hier wordt een onderscheid gemaakt tussen een feitelijke scheiding en een wettelijke scheiding. Berekening bij wettelijke scheiding Het echtscheidingspensioen wordt berekend op basis van 62,5 % van de lonen van de ex-huwelijkspartner. Van dat loon wordt jouw eigen loon als werknemer afgetrokken: 1. Is je eigen loon lager dan 62,5 % van het loon van jouw ex- huwelijkspartner? Dan wordt het berekend op basis van het echtscheidingspensioen.
Voor de loon berekening wordt een onderscheid gemaakt tussen een feitelijke en een wettelijke scheiding
2. Is je eigen loon gelijk aan of hoger dan 62,5 % van het loon van jouw ex-huwelijks partner? Dan wordt er geen echtscheidingspensioen berekend. Voorbeeld berekening bij feitelijke scheiding: 1. De man ontvangt een eigen rustpensioen als alleenstaande van 10 000 euro per jaar. De vrouw ontvangt een pensioen als alleenstaande van 8000 euro per jaar. Na de feitelijke scheiding zal de vrouw haar eigen pensioen behouden, omdat het hoger is dan de helft van het pensioen van haar ex-partner aan het gezinsbedrag. (Gezinspensioen = 10 000 x 1,25 = 12 500 : 2 = 6250). De man zal in dit geval ook zijn rustpensioen als alleenstaande behouden. In een omgekeerde situatie zal het pensioen van de vrouw aangevuld worden tot de helft van het gezinspensioen, en wordt dat bedrag van het alleenstaande pensioen van de man afgetrokken. 2. De man ontvangt een gezins pensioen van 22 000 euro per jaar. De vrouw heeft afgezien van haar eigen pensioen.
Bij een feitelijke scheiding zullen ze beiden de helft van het gezinspensioen ontvangen. Beperking tot een volledige loopbaan Net als voor je eigen rustpensioen geldt voor het pensioen van uit de echt gescheiden huwelijkspartner de beperking tot de eenheid van loopbaan. Wanneer je loopbaan 14 040 dagen telt (45 jaren van 312 dagen), dan spreken we van een volledige loopbaan. In bepaalde gevallen moet de Federale Pensioendienst dagen schrappen bij de berekening van je pensioenbedrag. Deze schrapping noemen we de beperking tot de eenheid van loopbaan. Besluit Ben je gescheiden voor je op rustpensioen gaat, dan zal alles automatisch onderzocht worden bij aanvraag van je eigen vervroegd pensioen. Ben je reeds met pensioen en de scheiding gaat nadien pas in gang, dan moet je zelf een aanvraag doen bij de Federale Pensioendienst. Je kan ook contact opnemen met de pensioendienst van je eigen ziekenfonds, die je verder zullen helpen bij je aanvraag. Herman Hombroek
Voor advies over je pensioen kan je terecht bij je ziekenfonds Antwerpen: 03 285 44 42 Vlaams-Brabant en Brussel: 02 506 99 17 Limburg: 0492 23 18 75 of pensioen@devoorzorg.be Oost-Vlaanderen: 09 333 57 90 West-Vlaanderen: 056 230 230 (optie 2) S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
9
KWETSBARE OUDEREN
s e j t a o m g helpen mensen r o Z met dementie Met het project Zorgmoatjes biedt S-Plus activiteiten aan voor personen met dementie en/of hun mantelzorgers. Hiermee willen we informeren, hen leuke momenten laten beleven en de stereotypering rond dementie doorbreken. Het aantal personen met dementie zit in een stijgende lijn. Ook in de toekomst zien we dit aantal toenemen door de stijgende levensverwachting. Toch merken we dat het taboe rond dementie blijft bestaan. Leven met dementie vergt veel. Voor personen met dementie en hun mantelzorger is het niet altijd evident om deel te nemen aan het sociale leven. We spraken hierover met Liliana Nikolova (stafmedewerker Coponcho) en Anneleen Hendrickx (projectmedewerker S-Plus).
De diagnose dementie betekent dikwijls een grote vermindering van sociale contacten, zowel voor de patiënt als de mantelzorger
Waarom is sociaal contact zo belangrijk voor personen met dementie? Anneleen: “De diagnose dementie betekent dikwijls een grote vermindering van sociale contacten, zowel voor personen met dementie als hun mantelzorger. Hun wereld wordt kleiner en hun zorgen alsmaar groter. Sociale contacten en culturele activiteiten 10
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
hebben echter een gunstig effect op onze gezondheid. Ze zorgen voor een toegenomen gevoel van eigenwaarde, zelfvertrouwen, een beter psychisch welbevinden, positieve stemming, minder angst en minder depressies. Sociale interacties en culturele activiteiten kunnen de cognitieve achteruitgang en andere symptomen van dementie vertragen. Daarnaast zorgen ze voor een betrokkenheid van de omgeving.” Hoe komt het dat mantelzorgers geïsoleerd raken? Liliana: “Mantelzorgers van personen met dementie zorgen vaak heel intensief omdat ze de zorgbehoevende niet alleen kunnen laten en - in de meeste gevallen - bij de zorgbehoevende inwonen. Ze krijgen zelden de kans om regelmatig eens afstand te nemen van de zorg. Het gebrek aan tijd en mogelijkheden om sociale contacten te hebben en te onderhouden, zorgt ervoor dat mantelzorgers geïsoleerd raken. Sommige mantelzorgers ondervinden dat familie en vrienden afstand nemen omdat er nog steeds een groot taboe over dementie heerst.” Op welke problemen stoten mantelzorgers nog? Liliana: “Mantelzorgers stoten op diverse drempels. Een netwerk van familie, vrienden of buren kan een vangnet voor de mantelzorger betekenen. Maar vaak is dat netwerk er niet of wordt het niet aangesproken.
Anderzijds zijn er mantelzorgers die wel een netwerk hebben, maar de zorg niet uit handen willen geven. Dit is de zogenaamde ‘hulpverlegenheid’. Het komt ook voor dat de patiënt met dementie geen hulp wil aanvaarden van iemand anders dan de vertrouwde mantelzorger. Hierdoor neemt de mantelzorger alle zorg op zich. Naar buiten komen met een naaste met dementie is voor mantelzorgers niet vanzelfsprekend omdat er nog steeds weinig begrip is voor de aandoening. Gelukkig zijn er steeds meer dementievriendelijke gemeenten die het mogelijk maken voor personen met dementie om te kunnen deelnemen aan activiteiten.” Hoe kijkt de samenleving naar personen met dementie? Anneleen: “Heel veel mensen denken dat je dementie moet
ondergaan, of dat dementie deel uitmaakt van een normaal verouderingsproces. Deze opvatting zorgt er mee voor dat mensen met dementie geen toegang vinden tot de juiste hulpverlening en ondersteuning. Er bestaat inderdaad nog steeds geen medicatie die de ziekte kan genezen. Maar er bestaan heel wat mogelijkheden om het dagelijks leven te verbeteren, de communicatie en sociale contacten te ondersteunen of de cognitieve achteruitgang te vertragen. De meerderheid van personen met dementie moet het stellen zonder diagnose of steun. Het vooroordeel waarmee dementie worstelt, is sterk vergelijkbaar met dat van andere psychische aandoeningen. Hierdoor heerst er schaamte en kan sociale isolatie ontstaan.”
Kunnen personen met demen tie nog wel deelnemen aan sociale activiteiten? Anneleen: “Naast activiteiten op maat, kunnen personen met dementie zeker nog deelnemen aan gewone activiteiten. Wel is er een goede omkadering nodig. Er moet een evenwicht zijn tussen het stimuleren van de mogelijkheden en het begrijpen van de beperkingen van een persoon met dementie. Heel belangrijk is het respecteren van de zelfstandigheid en de waardigheid.”
Dankzij ‘Zorgmoatjes’ kunnen personen met dementie en hun mantelzorgers deelnemen aan verschillende activiteiten.
Waarom is een project zoals Zorgmoatjes zo belangrijk? Anneleen: “Zorgmoatjes zijn vrijwilligers die het mogelijk maken dat personen met dementie en hun mantelzorgers kunnen deelnemen aan verschillende activiteiten. Ze krijgen een basisopleiding over
dementie en kunnen zo specifieke activiteiten zoeken, aanbieden en begeleiden. Hierdoor kan het netwerk rond de persoon met dementie en de mantelzorger groeien, en worden hun vaardigheden versterkt.” Liliana: “Het project ‘Zorg moatjes’ wil mantelzorgers uit hun isolement halen, laat de personen met dementie leuke momenten met hun dierbare beleven en zorgt voor ervaringsuitwisseling tussen de mantelzorgers.” Anneleen: “We weten ondertussen dat sociale contacten en culturele activiteiten zo noodzakelijk zijn. Door vrijwilligers op te leiden, willen we groeien naar een aanbod op maat. Als stap naar een groter netwerk en het vergroten van het welbevinden. De omgeving, zoals onze lokale groepen, wil ook helpen en ondersteunen, maar weet dikwijls niet hoe. Door te informeren en het aanbieden van mogelijke ondersteuning, kunnen we samen stap voor stap gaan naar een dementie-vriendelijke samenleving. Waar iedereen zichzelf kan zijn en zich ondersteund kan voelen.” Amber Dens-Schryvers
Wil jij Zorgmoatje worden en je schouders mee onder dit project zetten? Zet jij je graag in voor personen met dementie of hun mantelzorger? Lees je graag voor? Of ben je graag creatief bezig? Hou je van muziek, dans, kunst of wandelen? Heb je een idee voor een leuke activiteit of hou je van een gezellige babbel? Het kan allemaal! We bekijken samen met jou wat jouw interesses en sterktes zijn. Bij vragen of interesse kan je ons contacteren op info@s-plusvzw.be of bel ons op 02 515 02 06.
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
11
*€6 korting. Tickets enkel geldig bij vertoning van uw lidkaart aan de ingang, max. 2 tickets per lidnummer, enkel geldig op bovenvermelde showdata.
Boek nu voordelig uw tickets met de S-Plus promocode* SPlus2022
12
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
Op
e s s lo
LEREN EN BELEVEN
schroeven
Iedereen herinnert zich nog wel de film of het boek ‘One Flew Over the Cuckoo’s Nest’. Een verhaal over een herrieschopper die zich bewust als geesteszieke laat opnemen in een psychiatrische instelling om zo zijn gevangenisstraf te ontlopen. Het boek en de film geven een kritische kijk op de methodes, omgang en behandelingen binnen de psychiatrische instelling in de jaren 50.
Het Dr. Guislain Museum in Gent staat ook bekend om zijn psychiatrische geschiedenis. In de eerste helft van de 19de eeuw voerde de dokter een meer menselijke behandeling in van de psychiatrische patiënten. Hierdoor bezit het museum een grote collectie die de geschiedenis van de psychiatrie vertelt. Over zenuwpezen, zwartkijkers en zielenknijpers Op Losse Schroeven, de nieuwe tijdelijke presentatie van het Dr. Guislain museum, vertelt het verhaal van narren, dollen en waanzinnigen, maar benadrukt ook het belang van psychisch welzijn in een steeds complexer wordende maatschappij. In 5 thema’s stelt de tentoonstelling zich vragen over de psychia trie en hoe de patiënten en buitenstaanders hierover dachten. Dit met aandacht voor de actua-
liteit. Historische documenten en objecten worden afgewisseld met hedendaagse kunst. Zo ontstaat er een dynamisch verhaal met stukken uit de eigen collectie en wisselende bruiklenen. Thema’s Tijdens de tentoonstelling wordt dieper ingegaan op de architectuur van de psychiatrische instelling. Hoe zag die er vroeger uit vergeleken met nu? De verbondenheid tussen lichaam en geest wordt in vraag gesteld. Staan deze 2 los van elkaar en hoe zagen ze dat vroeger? Door middel van instrumenten, boeken en foto’s probeert de tentoonstelling op deze vragen antwoord te bieden. Vaak bekijken we mensen binnen een instelling anders. We stellen ons de vraag of die persoon misschien ‘iets’ heeft. We classificeren en labelen mensen zeer snel binnen een
In 5 thema’s stelt de tentoonstelling zich vragen over de psychiatrie
Win
bepaalde context. Vroeger werd dat ook al gedaan, bijvoorbeeld op uiterlijke kenmerken. In het museum kan je zelf aan de hand van foto’s ervaren hoe we classificeren op uiterlijk. Sommige met een psychiatrische achtergrond maar andere ook totaal niet, hoewel we binnen deze context al snel denken dat het wel zo is. Kunst en verbeelding waren vaak een uitlaatklep voor psychiatrische patiënten. Zo zijn meerdere kunstwerken en schilderijen te bewonderen in het museum. Tijdens deze tentoonstelling wil het museum vooral ook tonen dat kunst van psychiatrische patiënten even goed en zonder beoordeling tussen bekende kunstenaars kan tentoongesteld worden. Het gaat om de kunst, niet om een mogelijk diagnose. Tot slot legt de tentoonstelling ook de vinger op het thema macht en onmacht. Hoe is de machtsverhouding tussen patiënt en psychiater nu, en hoe was die vroeger? De evolutie van kettingen en boeien, naar dwangbuizen of dwangmoffen tot kalmerende medicatie om zichzelf en anderen niet te kunnen bezeren. Het bezoeken waard! Nathalie Daems
Los achteraan de puzzel op en win je tickets! Praktische info De tentoonstelling ‘Op losse schroeven’ loopt nog tot 31 december 2022 in het Museum Dokter Guislain, Jozef Guislainstraat 43 in 9000 Gent.
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
13
ZOMER
HUIDKANKER ars
in opm
Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in België, en het aantal diagnoses blijft toenemen. Te veel blootstelling aan de zon en te weinig bescherming zijn hiervan de grootste oorzaken. Gelukkig zijn de meeste types van huidkanker goed te genezen, als je er tijdig bij bent. We spraken met Brigitte Boonen, preventieen UV-expert bij Stichting tegen Kanker, over de verschillende soorten huidkankers, oorzaken en behandelingen.
14
De Stichting tegen Kanker werkt rond 3 missies: wetenschappelijk onderzoek, preventie en begeleiding van kankerpatiënten. Dat preventie belangrijk is, heeft te maken met een duidelijk oorzakelijk verband tussen huidkanker en onze blootstelling aan UV stralen. We gaan steeds vaker op vakantie naar zonnige gebieden, en beschermen ons nog te weinig. Toch maken we ons bij een vreemd plekje of vlekje al snel zorgen. Maar wanneer is er sprake van huidkanker, en zijn alle huidkankers kwaadaardig?
huidkanker in stadium 3 of 4 wordt ontdekt en er sprake is van uitzaaiing, daalt die kans drastisch. De non-melanomen zijn minder agressief. Hierbij komen het basaalcel- en het spinocellulair carcinoom het meeste voor. Spinocellulaire carcinomen kunnen uitzaaien, maar dat gebeurt veel langzamer. Bij tijdig optreden is de overlevingskans dan ook veel hoger dan bij melanomen. De basocellulaire carcinomen kunnen niet uitzaaien, en daar zal je ook niet aan sterven.”
Brigitte: “Er zijn 2 grote groepen huidkankers: de melanomen en de non-melanomen. De melanomen zijn de meest agressieve. Daar kan je aan sterven als het niet tijdig ontdekt wordt. Gelukkig werkt de vroegtijdige opsporing in België prima en worden steeds meer melanomen ontdekt in stadium 1 en 2, met goede overlevingskansen. Als de
Hoe ontstaat huidkanker? Brigitte: “Ongeveer 75 - 90 % kunnen we toewijzen aan UV stralen die ons DNA beschadigen. Die schade wordt gedeeltelijk hersteld door onze huid, maar de overige schade stapelt zich in de loop van de tijd op. Die schade kan je niet terugdraaien. Huidcellen gaan muteren en kunnen uitgroeien tot
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
Van het moment dat bestaande vlekjes veranderen of er heel anders uitzien, ga je best zo snel mogelijk op controle.
huidkanker. Dat huidkanker toeneemt, hangt ook een stuk af van het klimaat. Door het verdunnen van de ozonlaag bereiken meer UV stralen de aardoppervlakte, wat vooral de babyboomers treft die de hoogste dosissen straling kregen tijdens hun leven. Vooral ons gedrag draagt bij aan de huidkankerepidemie. We gaan meer op vakantie, ook tijdens de winterperiode, dragen minder kledij en willen heel graag bruin zijn.” Wat met de zonnebanken? Brigitte: “Sinds 2009 staat de zonnebank in de hoogste categorie van kankerverwekkende stoffen, naast tabak en asbest. In Europa werd er een limiet gezet op de stralingsdosis, maar een veilige dosis bestaat eigenlijk niet. Zelf vanaf je eerste zonnebanksessie verhoog je jouw kans op huidkanker. Het zou eigenlijk verboden moeten worden, want het is dat risico niet waard.”
Speelt onze huidtype ook een rol? Brigitte: “Zeker, hoewel het risico heel sterk verschilt per persoon. Volgens de schaal van Fitzpatrick zijn er 6 huidtypes. Vooral type 1 en 2, de bleekste huidtypes, lopen een hoger risico. Denk aan mensen met sproeten of rood/ blond haar die snel verbranden en niet of traag bruin worden. Hoe donkerder je huidtype, hoe meer zon je huid kan verdragen. Ook op welke wijze de schade veroorzaakt wordt heeft invloed op het soort huidkanker. Zeer korte intensieve blootstelling, bijvoorbeeld bij het verbranden op het strand, speelt een veel grotere rol bij melanomen. Terwijl spinocellulaire carcinomen meer door cumulatieve blootstelling veroorzaakt worden, en vaker voor komen bij mensen die buiten werken of sporten. De basocellulaire carcinomen ontstaan zowel door langdurige als hevige blootstelling.”
Hoe kan huidkanker voorkomen worden? Brigitte: “Er zijn 3 manieren om je te beschermen. Het eerste wat je zou moeten doen is je blootstelling beperken. Zoek de schaduw op, zeker tussen 12 en 15 uur, bij een hogere UV-index. De 2de tip is om je huid te bedekken met kledij, en een hoed en zonnebril te dragen. Pas op de 3de plaats komt het smeren van zonnebrandcrème, op momenten dat je toch in de zon gaat. Smeren helpt wel, maar we doen het nog onvoldoende of gebruiken te weinig product. Wil je heel je lichaam insmeren, dan heb je zeker 35 ml nodig en moet je dat om de 2 uur herhalen. Dat is gigantisch veel. Mensen smeren in praktijk ongeveer 1/3, waardoor de bescherming veel lager ligt. Je gebruikt best een hogere SPF van 30 of 50, maar geen enkele zonnebrandcrème beschermt voor 100 %. Ook als je ouder bent, en jezelf vroeger weinig of niet ingesmeerd hebt tegen de zon, is het niet te laat om hiermee te starten. De schade is al gebeurd, maar beschermen heeft zeker nog nut om erger te voorkomen." Wanneer moet je vlekjes laten controleren? Brigitte: “Het is niet de bedoeling dat je bij elk vlekje naar de huidarts of dermatoloog gaat. De wachttijden lopen zo alsmaar op. Je kan ook je huid geregeld zelf controleren, maar dan is het belangrijk om heel je lichaam onder de loep te nemen. Zelfs tot tussen je tenen. Van het moment dat je iets verdacht ziet ga je best zo snel mogelijk op controle. Denk aan vlekjes die er daarvoor niet
Er zijn 3 manieren om je te beschermen: zon weren, kleren en smeren.
waren, vlekjes die van vorm veranderen of die er anders uitzien dan de andere.” Hoe wordt huidkanker behandeld? Brigitte: “Dat hangt af van het type huidkanker. Meestal wordt de huidkanker uitgesneden, maar ook crèmes, radio- en chemotherapie en immuuntherapie behoren tot de mogelijkheden. Basocellulaire carcinomen, en een deel van de spinocellulaire carcinomen, kunnen vaak door de dermatoloog behandeld worden. Voor melanomen zijn al zwaardere behandelingen nodig. Die zijn heel agressief, dus daar moet je snel bij zijn. In 2019 zijn 449 patiënten overleden aan huidkanker. Dat is zeker niet niets. We zien ook dat huidkanker een van de snelst toenemende vormen van kanker in Vlaanderen is, met een verdubbeling van het aantal diagnoses om de 10 jaar. Preventie is dus zeer belangrijk!” Waar kunnen patiënten steun vinden? Brigitte: “In België kan dat bij Melanoompunt. Die organiseren lezingen en bijeenkomsten waar lotgenoten bij elkaar steun kunnen vinden.” Melissa Tihange
Controleer je vlekjes! Op het Lenteconcert in Oostende lanceerde S-Plus haar sensibiliseringscampagne tegen huidkanker. Ook wij v inden het belangrijk om regelmatig je huid te (laten) controleren. Waar je precies moet op letten als je dat doet, kan je lezen op www.s-plusvzw.be. Meer informatie: www.kanker.be www.melanoompunt.be S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
15
ECO
ALLES komt terug
Wanneer je naar trends in de mode kijkt, zie je dat alles terug komt. Maar dat is niet alleen het geval bij kleding. Ook bij andere producten vallen we terug op gewoontes van vroeger. Dit kan zijn door economische redenen, ecologische redenen of omdat het gewoon een trend van het moment is. We bespreken enkele van deze populaire producten. Welke producten of gewoonten herken jij? De voordelen van vaste natuurzepen Wist je dat de eerste soort zeep al bijna 5000 jaar gebruikt wordt? Toch kwam de vloeibare zeep, zoals we die nu kennen, pas rond 1980 op de markt. Dat zeeppompjes zo’n succes hadden, kwam door de gedachte dat het veel hygiënischer was dan een stuk zeep. Wat helemaal niet klopt. De meeste bacteriën overleven niet op zeep, en de buitenste laag van zo’n vast stuk zeep wordt toch telkens weggespoeld. Ook zijn er enkele nadelen verbonden aan vloeibare zeep. Zo bestaat deze gemiddeld 80 % uit water, en zijn harde zepen hierdoor compacter. Dat maakt het vervoer van vaste stukken zeep veel minder belastend voor 16
S-PLUS
Het vast stukje zeep is helemaal terug van weggeweest
- juli-augustus-september 2022
het klimaat. Ook bevat vloeibare zeep allerlei bewaarmiddelen om schimmel te voorkomen. Wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook voor onze huid. Doordat vaste natuurzepen amper water bevatten zijn ze langer houdbaar, in tegenstelling tot vloeibare zepen die 6 tot 12 maanden mee kunnen. Een laatste voordeel is de verpakking. Vloeibare zeep wordt verpakt in plastic pompjes en vaste zeep vaak in papier of slechts een dunne plastic folie. Logisch dus, dat het vast stukje zeep helemaal terug is van weggeweest! Lokaal winkelen Vroeger waren er ook veel meer lokale buurtwinkeltjes. Zo goed als elk dorp had een slagerij, een bakker, een groenteboer en een kruidenier. Door de komst van supermarkten in 1970 verdwenen deze langzamerhand. Alles was op één plaats te vinden en je kon zo veel efficiënter winkelen. In een maatschappij waar tijd alsmaar kostbaarder werd, kwam dit als geroepen. Maar ook grote supermarkten kennen nadelen. Zo importeren ze een groot deel van hun producten uit het buitenland, wat voor hen
een pak goedkoper is. De keten is hierdoor langer en de producten minder vers. Je groenten kopen bij een lokale boer is minder belastend voor het milieu. Het proces is niet alleen transparanter, maar je steunt ook nog eens de lokale economie. Groenten die rechtstreeks van het veld komen bevatten meer vitaminen en je leert andere groenten kennen die eigen zijn aan het seizoen. De heropleving van lokaal winkelen beperkt zich niet alleen tot groenten en fruit. Ook bij andere voeding en producten, zoals kleding, meubels en decoratie, verkiest de consument merken van Belgische bodem. Ook nog... Je kent zeker nog andere zaken die terug van weggeweest zijn. Denk maar aan herbruikbare boodschappentassen, vulpennen, tweedehands winkelen, wasbaar maandverband, houten speelgoed, reizen in eigen land en zoveel meer. Elk hebben ze zo hun eigen reden tot terugkeer. Ze zijn misschien beter voor onze gezondheid, het milieu, onze portemonnee of gewoon hip! Amber Dens-Schryvers
S-Plus App
Nooit meer wachtwoorden onthouden met
s s a P t s a L
Enkele jaren geleden hadden we genoeg aan een handvol wachtwoorden. Die paar konden we zeker nog onthouden. Tot het er al snel tientallen of zelfs honderdtallen werden. Met de applicatie LastPass kan je ze allemaal opslaan, en hoef je maar één sterk wachtwoord te onthouden.
Je kent het cliché-gezegde waarschijnlijk wel: wachtwoorden zijn zoals onderbroeken. Je hebt er (hopelijk) meerdere, vervangt ze regelmatig en laat ze nergens rondslingeren. En je deelt ze zeker niet met anderen. Gebruik je voor elk account hetzelfde wachtwoord, dan is het kinderspel voor cybercriminelen. Voor vrijwel alles heb je tegenwoordig een wachtwoord nodig, en liefst geen al te eenvoudige. Onmogelijk om ze allemaal te onthouden, tenzij je de hulp inschakelt van een wachtwoordkluis. Zo’n virtuele kluis houdt al je accounts en wachtwoorden bij, en beveilig je met één sterk wachtwoord. Je moet dus nog maar één wachtwoord onthouden om toegang te krijgen tot alle andere.
Met een virtuele kluis moet je maar één wachtwoord onthouden
Er zijn verschillende digitale kluizen te vinden, elk met hun eigen voor- en nadelen. Sommige zijn gratis te gebruiken, bij anderen moet je al snel betalen voor meer functies of opslagruimte. De wachtwoordmanager LastPass biedt zowel een gratis als premium abonnement aan en is één van de bekendere op de markt. Ben je enkel op zoek naar een app die je wachtwoorden beheert, dan is het gratis basis abonnement uitgebreid genoeg.
De LastPass applicatie gebruiken 1. Download de toepassing op je computer via www.lastpass.com of op je smartphone via de Play Store of App Store. 2. Maak een account aan met één sterk wachtwoord. 3. Je hebt nu toegang tot de kluis. Hier kan je items opslaan, toevoegen en beheren. Gegevens kunnen geïmporteerd, of opgeslagen worden terwijl je je aanmeldt bij een website. Voor een beter overzicht kan je mapjes aanmaken, bijvoorbeeld voor je bankaccounts. Wachtwoordgenerator LastPass maakt het je nog eenvoudiger en bedenkt voor jou sterke wachtwoorden met een handige functie. Deze wacht-
woorden zijn zo complex, dat je ze waarschijnlijk zelf niet zal kunnen onthouden. Maar dat is ook niet nodig, want LastPass doet dat allemaal voor jou. Hoe veilig is het? Heel veilig. LastPass gebruikt beveiligingsprotocollen om alle informatie te versleutelen. Ook worden je gegevens lokaal versleuteld en dan pas opgeslagen. Zo komen ze nooit op de server van LastPass te staan zonder beveiliging. En het is altijd een pak veiliger dan je wachtwoorden neer te pennen in een notitieboekje. Google Chrome Gebruik je Google Chrome, dan kan je eenvoudig gebruik maken van de ingebouwde wachtwoordbeheerder. De browser vraagt bij het invullen van een wachtwoord of je deze wil opslaan, of stelt zelf een wachtwoord voor. Het nadeel is wel dat de wachtwoorden enkel in Google Chrome zelf werken. Melissa Tihange
s Swipecafé Wil je ook graag digitaal mee zijn? Kom dan naar onze Swipecafés! Wissel samen kennis en ervaring uit rond allerlei vrijetijdsapps zoals Facebook en Whatsapp, maar ook over toepassingen zoals E-Mut, Mypension en online bankieren. Ga naar de activiteitenpagina op onze website en vind het Swipecafé bij jou in de buurt.
Hoe langer je wachtwoord is, hoe veiliger. Gebruik dus geen wachtwoord, maar een ‘wachtzin’. Maak het nog moeilijker door cijfers en symbolen toe te voegen. Voorbeeld: MijnFavorieteAutoIsAudiA5
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
17
S-PLUS kort
lus' Op de koffie met S-P
t je reisbureau: Een conflicmet wie kan je helpen?
‘Hulp durven vragen’ Waarom durven we (soms) zo moeilijk om hulp vragen? Wat zegt het over onszelf? Zijn we bang om de controle te verliezen of om als niet sterk gezien te worden? Charlotte Brys, ouderenpsychologe en gerontologe, probeert deze vragen te beantwoorden. Nadien delen de S-Plusambassadeurs hun ervaring inzake dit thema. Wat zijn de moeilijkheden waarmee ze kampen? Hoe zijn deze op te lossen? Er wordt ruimte gemaakt voor inbreng en vragen van de aanwezigen. Meer info op www.s-plusvzw.be of via 02 515 02 23. Antwerpen Datum: Dinsdag 4 oktober 2022 van 13.30 tot 16.30 uur Waar: Sint Bernardsesteenweg 200, 2020 Antwerpen Oost-Vlaanderen Datum: Dinsdag 11 oktober 2022 van 13.30 tot 16.30 uur Waar: Bond Moyson Zottegem - Buke 21 Limburg Datum: dinsdag 18 oktober 2022 van 13.30 tot 16.30 uur Waar: CC Hasselt - vergaderzaal 3 , Kunstlaan 5, 3500 Hasselt West-Vlaanderen Datum: dinsdag 25 oktober 2022 van 14 tot 17 uur Waar: Lichterveldestraat 39, 8820 Torhout Vlaams Brabant Datum: Dinsdag 22 november van 14 tot 17 uur Waar: zaal Molenborre, Molenborre 12a, 1500 Halle
18
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
Je vakantie valt in het water omdat je reisorganisatie haar beloften niet nakomt: tot wie kan je je richten? En zijn geschillen met een reis bureau gedekt in je rechtsbijstand? P&V zocht het voor je uit, met wat hulp van Arces, specialist in rechtsbijstand. Lees het op www.pv.be/ web/pv/-/een-conflict-metuw-reisbureau-kan-eenrechtsbijstandsverzekering-uhelpen. Geschreven door P&V
! e i t i t e p e z Teken on
De dienstverlening van banken neemt jaar na jaar af. Naast de afbouw van het aantal bank kantoren, verdwijnen ook geldautomaten uit de buurt. Minder mobiele personen worden zo nog meer beperkt in hun vrijheid en zelfstandigheid. S-Plus wil het anders. Jij ook? Teken de petitie! Surf naar www.s-plusvzw.be/ petitie-bankenservice-betaalbaaren-de-buurt of vraag ernaar in je lokale S-Plusgroep.
Zorg&Meer
Genieten van de zon in
Maak kennis met de nieuwe zorgwinkel
Een dagje ouder worden gaat soms gepaard met vervelende kwaaltjes. Gelukkig kan je nu terecht bij de nieuwe zorgwinkel Zorg&Meer. Leden van S-Plus krijgen 5 % korting op het hele aanbod! Heb je nood aan een medisch hulpmiddel, wil je aan je gezondheid werken of zoek je een product om je lichaam te verzorgen? Medishop De VoorZorg (Antwerpen), Mediotheek en Medishop Bond Moyson (Oosten West-Vlaanderen) slaan de handen in elkaar. Maak kennis met Zorg&Meer! Samen zetten ze in op kwalitatief materiaal tegen een scherpe prijs.
Bodrum is een sfeervolle internationale badplaats met kronkelende straatjes en een imposante middeleeuwse burcht. Aan de baai ligt een grote jachthaven met romantische houten zeilboten en typische vissersbootjes. In het centrum zijn er Turkse winkeltjes, leuke boetiekjes en lekkere restaurants.
13.10 – 20.10.2022
Zorg&Meer is de zorgwinkel die om jou geeft. Ze bieden een groot aanbod hulpmiddelen, zorgmateriaal, sport- en verzorgingsproducten. Je kan er ook materialen huren. Zo kan je een korte periode van een hulpmiddel gebruikmaken of een artikel testen, zonder grote kost.
Basisprijs: € 665 Ledenprijs: € 615 Geen singles meer beschikbaar.
Het Mandarin Resort***** ligt in het hartje van Bodrum, vlakbij het kiezelstrand. Dit eenvoudige resort biedt een prima prijs-kwaliteitverhouding aan. Bijna alles wat je wil zien, ligt op wandelafstand. Je verblijft in All Inclusive, wat zoveel betekent als: ongeremd genieten! Van buffetten, snacks, drankjes, sporten, wellness ... vakantie zoals het hoort!
Inschrijven en info: John De Ridder, 02 515 02 06 of john. deridder@s-plusvzw.be (enkel bereikbaar op ma, di, do van 9 – 17 u.).
Daarnaast bieden ze heel wat expertise: mobiliteitsverstrekkers, zorgtechnologie, ergo therapie, bandagisterie, incontinentiehulp … Ze adviseren je volgens jouw persoonlijke situatie en komen tot bij jou thuis.
! e j i k r u T
Wil je meer weten of heb je een vraag? Bezoek dan www.zorgenmeer.be en vul het contactformulier in of bel naar 078 153 153.
DOMEIN WESTHOEK • • • • •
3 Westhoekspecial 4 =
4 nachten met ontbijtbuffet halfpension aankomstdag naar keuze welkomstdrankje bij aankomst 4 overnachtingen = 3 nachten betalen • geen supplement single op een standaardkamer
Standaard
(max. 2 pers.)
Comfort
(max. 2 pers.)
Luxe +
(max. 3 pers.)
Prestige
(max. 4 pers.)
€ 296 p.p.
€ 301 p.p.
€ 306 p.p.
€ 311 p.p.
Suppl. single €0
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Domein Westhoek vzw
(Centrum voor Sociaal Toerisme), Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke
Kind
< 12 jaar
€ 40 p.p.
T 058 22 41 00 F 058 22 41 99 E info@domein-westhoek.be W www.domein-westhoek.be
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
19
SPORT EN BEWEGEN
Met de
FIETS
op pad
Tijdens de coronaperiode zijn weer veel mensen aan het fietsen geslagen. Plots werd de fiets het middel om je kot eens uit te komen en rond te toeren in eigen land. Zeker in de zomer is het de manier bij uitstek om te genieten van de buitenlucht en in beweging te blijven. Fietsen kan ook een groeps gebeuren zijn. Er zijn verschillende groepen binnen S-Plus die op regelmatige basis gaan fietsen. Zo fietsen ook Lucien Maes uit Genk en Jean-Marie Lambrecht uit Lauwe samen met hun S-Plusgroep. Lucien fietst 2-wekelijks met de S-Plusgroep De Eendracht Genk, van april tot oktober. Jean-Marie gaat iedere 3de dinsdag van de maand fietsen met de S-Plusgroep Lauwe. “Bij ons is het een fijne groep van 20 fietsers”, vertelt Lucien. “We zijn met niet veel en dat is goed. Zo vinden we toch wel eens een plaatsje op een terras als we een stop maken” (knipoog). “Dat is zo, wij zijn met een 40-tal fietsers”, bevestigt
20
S-PLUS
Als je fietst in groep gelden er andere regels dan wanneer je individueel gaat fietsen
- juli-augustus-september 2022
Jean-Marie. “We stoppen halverwege onze trip ook voor een natje en een droogje”. “Onze tocht vertrekt vanuit verschillende plaatsen in Genk en we maken meestal een rit van ongeveer 35 km”, zegt Lucien. “Aan nieuwe fietsers leggen we altijd op voorhand uit om onderweg zoveel mogelijk met 2 naast elkaar te fietsen en voldoende afstand van mekaar te houden”, legt Lucien uit. Jean-Marie: “Bij ons gaan de wegkapiteins en parcoursmeester een week op voorhand de rit verkennen om mogelijke hindernissen te vermijden. Onze wegkapiteins zijn voorzien van het nodige materiaal en zijn op de hoogte van de regelgeving.”
Want als je fietst in groep gelden er andere regels dan wanneer je individueel gaat fietsen. Eerst en vooral is het belangrijk om te weten hoe groot je groep is. Heb je een groep tussen de 15 50 fietsers? Dan spreek je van een kleine groep. Zijn er meer dan 50 mensen, dan spreken we van een grote groep. Bij meer dan 150 fietsers splits je de groep op. Bij een kleine groep fietsers (15 - 50 fietsers) mag je 2 wegkapiteins bij hebben. Zij hebben een verkeersbordje C3 bij en dragen aan hun linkerarm een band met, horizontaal, de nationale kleuren en vermelding van het woord wegkapitein. Begeleidende auto’s zijn niet verplicht bij een kleine groep. Als dit toch het geval is,
Tijdens zo'n fietstocht kan je een babbeltje slaan en vertoef je in een leuke groepssfeer
om te weten”, vertelt Lucien. “Ook gebruiken wij walkietalkies zodat we met elkaar kunnen communiceren mocht er iets veranderen tijdens onze tocht, zoals het lekrijden van een band bijvoorbeeld.” Jean-Marie: “Wij hebben ook al wel eens een fietser met pech gehad. Gelukkig had die fietser een VAB verzekering genomen via S-Plus. De fiets werd ter plaatse hersteld terwijl de groep kon doorrijden. Nadien werd de persoon, samen met de herstelde fiets, vervoerd naar de afgesproken plaats.” De regelgeving is belangrijk om je als fietser in groep veilig op straat te begeven. Zo is het in groep niet verplicht om op het fietspad te rijden, maar is het wel belangrijk dat men met 2 naast elkaar rijdt op de openbare
mogen zij de groep voor gaan en volgen op een afstand van 30 meter. Is er maar 1 begeleidende auto die meerijdt, dan moet die achteraan aansluiten. Bij een grote groep fietsers (51 - 150 fietsers) zijn begeleidende auto’s vooraan en achteraan verplicht. Op het dak van de auto moet een blauw bord met de afbeelding van een verkeersbord en een witte fiets (A51) bevestigd worden. Ook de wegkapiteins moeten minstens met 2 zijn. De wegkapiteins spelen een belangrijke rol in zowel kleine als grote groepen. “Als onze wegkapitein vooraan 1 keer fluit, dan komt er een tegenligger aan. Net hetzelfde voor de wegkapitein die achteraan rijdt. Dat is handig
weg. Op kruispunten waar het verkeer niet geregeld wordt door lichten kan een wegkapitein het verkeer stilleggen. “We merken wel vaak dat de hoffelijkheid bij andere weggebruikers soms ver te zoeken is. Auto’s die bij kruispunten niet willen stoppen voor de fietsgroep, of wielertoeristen die niet willen afremmen als ze ons zien aankomen. Dat is jammer, want fietsen in groep is een leuke activiteit. Tijdens zo’n fietstocht kan je een babbeltje slaan en je vertoeft zo in een leuke groepssfeer, ik raad het iedereen aan!”, zegt Lucien. Jean-Marie: “Inderdaad, het is een leuk samenzijn, zo voorzien wij bij terugkomst van de fietstocht nog lekkere boterhammen met gehakt en kunnen we de dag op een leuke manier afsluiten.” Nathalie Daems
Fiets jij ook graag of ben je van plan om er deze zomer een keertje op uit te trekken met de fiets? S-Plus biedt haar leden een aantal interessante fietsvoordelen: 1. Een voordelige fietsbijstand van VAB. Heb je een platte band of is je fiets stuk? Geen paniek, de VAB-wegenwachters staan paraat om fietsen (gewone fietsen, elektrische fietsen, sportfietsen, mountainbikes en bromfietsen/scooters < 50cc) te herstellen bij pech. Als lid van S-Plus betaal je slechts 25,5 euro per persoon per jaar. 2. Een voordelig abonnement bij Blue Bike. 50 % op het lidmaatschap voor een deelfiets voor S-Plusleden. 3. Uitgeverij EPO biedt boeken met fietsroutes tegen een kortingstarief. De selectie vind je op p 26.
Wil je graag in groep fietsen? Contacteer dan je S-Plusgroep in de buurt. Je kan deze groepen terugvinden op onze website: www.s-plusvzw.be/in-je-buurt S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
21
HET WOORD
, a t n e l l a C a s Ca
T 02 515 02 63 E info@coponcho.be W www.coponcho.be
een ontmoetingsplek voor mensen met kanker en hun omgeving
Lotgenoten met kanker en hun naasten ontmoeten, met elkaar praten, samen leuke dingen doen en even de ziekte vergeten. Je kan hiervoor bij Casa Callenta terecht. Casa Callenta is er voor mensen met kanker en hun omgeving. Coördinator Els vertelt ons meer over deze warme ontmoetingsplaats gelegen in Brasschaat. Voldoende keuze voor iedereen. Er wordt heel veel gelachen bij ons!
Een warm welkom en een luisterend oor Els: “Mensen met kanker en hun omgeving gaan door een intense periode op fysiek, sociaal, emotioneel en werkvlak. Bij Casa Callenta willen we mensen met kanker en hun omgeving weer energie geven. We willen hen zo veel mogelijk vooruit helpen zodat ze hun leven weer kunnen opnemen. Door deel te nemen aan onze activiteiten kunnen ze de plezante dingen van het leven blijven doen. Zo organiseren we kookworkshops, make-up workshops, spelen we darts, …. 22
S-PLUS
Daarnaast is er ook ruimte om te praten over de ziekte en de zorgen. De partners komen vaak mee. Wanneer we samen leuke dingen doen, komen de verhalen vaak automatisch naar boven. We merken dat de mensen het belangrijk vinden om op een ongedwongen manier hun verhaal te kunnen doen. Iedereen maakt ongeveer hetzelfde mee, dus ze begrijpen elkaar met weinig woorden. Dat zijn telkens mooie momenten van verbinding. Zo moet ik altijd terugdenken aan één van mijn eerste momenten bij Casa Callenta. We gingen spoorfietsen in Kapellen en we waren aan het wachten op de deelnemers. Er kwam een dame toe en die zei: ‘Ik heb juist mijn cocktail gehad.’ Onmiddellijk volgde er een reactie: ‘Amai je ziet er kei goed uit. Toen ik mijn chemo kreeg,
- juli-augustus-september 2022
Iedereen maakt ongeveer hetzelfde mee en begrijpt elkaar met weinig woorden
zag ik er niet zo goed uit’. Dat is dezelfde taal, die verbinding. Daarvoor dient het. De mensen leren hier heel veel van elkaar. Ze versterken elkaar. Wij faciliteren en zorgen voor een ontspannend aanbod, een warm welkom en een luisterend oor.” De mantel even aan de haak Els: “Voor mantelzorgers hebben we ook een specifiek aanbod. Op die manier willen we hen ook eens in de watten leggen. Zo organiseren we tweedelige activiteiten. Met de mensen met kanker koken we bijvoorbeeld voor de mantelzorgers, terwijl we met de mantelzorgers een wandeling doen. De zorgrollen worden zo eens omgedraaid. Tijdens zo’n activiteit kunnen mantelzorgers met elkaar praten en de mantel die ze altijd dragen even aan de haak hangen.”
UITGEKLAARD
Ook een luisterend oor na behandeling Els: “We horen de mensen vaak zeggen dat de eigen omgeving moeilijk kan inschatten hoe het na de behandeling is. Vaak wordt ervan uitgegaan dat de spanning voorbij is wanneer iemand genezen is. Voor velen begint het dan net. Er gebeurt nog heel veel. Mensen zijn soms in een sociaal isolement terechtgekomen, ze zijn nog vermoeid, … Toch wordt er minder gevraagd hoe het met hen gaat. Bij ons kunnen ze ook na de behandeling terecht voor een luisterend oor.” Dank aan onze vrijwilligers Els: “Er zijn 52 vrijwilligers actief binnen Casa Callenta. Ze begeleiden workshops, lessen, zijn gastheer- of vrouw tijdens de activiteiten, zitten in de stuur-
groep of bieden een helpende hand achter de schermen. Het is dankzij hen dat we kunnen doen wat we doen. Zowel in het bestuur, in de werkgroepen als onder de vrijwilligers is er een mooie mix van mantelzorgers en ervaringsdeskundigen. Zo kunnen we vanuit echte ervaringen blijven evalueren of wat we doen nog goed is. Ideeën voor activiteiten komen dan ook vaak vanuit de mensen zelf. We werken samen het geheel uit. Wat we vandaag doen kan er dus binnen 2 jaar totaal anders uitzien. Maar vanuit dezelfde missie: een warme thuis bieden voor mensen met kanker en hun omgeving en hen de energie geven waardoor ze terug verder kunnen in hun leven!” Aline De Meyer
Een EERSTELIJNSZONE
? t a d wat is
Zorg je voor iemand met een zorg- en ondersteuningsnood, of ben je zelf zorgbehoevend? Dan word je geconfronteerd met een heleboel zorgvragen. Je wil natuurlijk weten welke ondersteuningsmogelijkheden er zijn en wat je kan verwachten van de aandoening.
Het doet deugd om actief bezig te zijn en iets nuttigs te kunnen doen
Woon jij in de regio van Brasschaat en denk je dat een warme plaats waar je anderen met kanker kan ontmoeten je goed zou doen? Dan ben je meer dan welkom bij Casa Callenta. Alle informatie vind je terug op hun website (www.casacallenta.be). Woon je niet in die regio, maar wil je graag lotgenoten ontmoeten en deelnemen aan leuke activiteiten? Dan kan je steeds terecht in één van de inloophuizen voor kanker patiënten. Je vindt ze allemaal terug op https://www.kanker.be/ inloophuizen.
De antwoorden op deze vragen zoek je wellicht bij een hulpverlener die dicht bij jou staat. Voor velen is het eerste aanspreekpunt een huisarts, kinesist, verpleegkundige of een psycholoog. Die lokale zorg- en hulpverleners vormen de eerste lijn. Om voor alle burgers toegankelijke en kwalitatieve zorg en ondersteuning te kunnen garanderen, is het belangrijk dat lokale overheden en hulpverleners binnen de eerste lijn goed met elkaar afstemmen. Zo wordt zorg toegankelijk en kan de burger centraal blijven staan. Daarom werden de eerstelijnszones opgericht. Een eerstelijnszone is een geografisch afgebakend gebied op basis van één of meer gemeenten. Elke eerstelijnszone wordt aangestuurd door een zorgraad. In een zorgraad zetelen zorgverleners, huisartsen, vertegenwoordigers uit woon- en zorgcentra, ziekenfondsen, openbare besturen, mantelzorgers, …. Samen waken deze verschillende actoren over de toegankelijkheid en de kwaliteit van de zorg op het niveau van de eerste lijn.
Ben je mantelzorger en heb je vragen over welke ondersteuning jij kan krijgen? Dan kan je ook steeds terecht bij onze mantelzorgvereniging Coponcho. Bel ons op het nummer 02 515 02 63 of mail ons op info@coponcho.be. Surf naar onze website www.coponcho.be voor meer informatie over wat wij doen voor mantelzorgers.
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
23
UITGEKLAARD
Ook de belangen van mantelzorgers en zorgvragers worden er behartigd. Chris zetelt voor Coponcho in de zorgraad van de eerstelijnszone Menen. Hoe kwam je terecht in de zorgraad? Chris: “Mijn echtgenote en ik zijn 9 jaar lang mantelzorger geweest van de neef van mijn vrouw. Ik ben zelf ook altijd verpleegkundige geweest en directeur van een ziekenhuis. Hierdoor heb ik wel wat kennis over zorgbehoevendheid. Ik ben dan ook met veel plezier ingegaan op de vraag van Coponcho en S-Plus vzw om de belangen van mensen met een zorg- en ondersteuningsnood te behartigen.” Welke thema’s worden behandeld tijdens een zorgraad?
We hopen dat we dit jaar opnieuw meer onze normale activiteiten kunnen ontplooien. Momenteel zetten we veel in op het beter bekend maken van de eerstelijnszone en van de cluster personen met een zorg- en ondersteuningsnood. Zo zijn we bezig met het maken van een sociale kaart van alle contactpersonen van de eerstelijnszone. Op die manier weet iedereen die er nood aan heeft snel wie te contacteren. We zetten ook in op de vroegtijdige opsporing van personen met een verhoogd risico op (ongekende) diabetes type 2. Via een sensibilisatie- en screeningscampagne proberen we de bevolking zo goed mogelijk te bereiken en begeleiden we risicopersonen naar een gezondere levensstijl.
Chris: “De eerste lijnszone werd opgericht in 2019. De voorbije twee jaar ging veel aandacht naar het georganiseerd krijgen van de vaccinatie campagne.
We zetten ook in op de vroegtijdige opsporing van personen met en verhoogd risico op diabetes type 2
Daarnaast werken we samen met steden en gemeenten rond zorgzame buurten. We proberen te ondersteunen door regelmatig te overleggen met lokale besturen, de werking op te volgen en alle personen die daarin betrokken moeten worden te groeperen.” Tegen welke drempels bots je zoal? Chris: “Vooral het bereiken van personen met een zorg- en ondersteuningsnood is moeilijk. Enerzijds het vinden van mensen die zich willen engageren en anderzijds het bereiken van die groep vanuit de zorgraad. Volgend jaar worden de eerstelijnszones ook hervormd. Daardoor zitten we momenteel een beetje in het onbekende te werken. We wachten op de nieuwe visietekst vanuit het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Ik hoop alleszins dat ik nog een rol zal kunnen opnemen in de toekomst. Het doet mij deugd om nog actief bezig te kunnen zijn en het gevoel te hebben iets nuttig te kunnen doen.”
Wil je meer weten over de eerstelijnszones? Vraag je je af in welke zone jouw gemeente ligt? Of wil je een hulpverlener zoeken op de sociale kaart? Op www.eerstelijnszone.be kan dat allemaal. Ben je zelf mantelzorger en op zoek naar onder steuning? Dan kan je altijd terecht bij onze mantelzorgvereniging. Bezoek onze website www.coponcho.be of bel ons op het nummer 02 515 02 63.
24
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
ACTIVITEITENKALENDER COPONCHO BRABANT
Online infosessies Coponcho WAT IS DEMENTIE EN HOE GA JE ERMEE OM? Hoe kan je dementie herkennen en wat zijn de oorzaken en symptomen? Aan de hand van casussen staan we stil bij de verschillende fases van de aandoening. Je wisselt ervaringen uit en krijgt zo tips en inzichten in de veranderingen die optreden in het dagelijkse functioneren van een persoon met dementie. Er is mogelijkheid tot interactie en vragen. Op de activiteitenkalender op www.coponcho.be vind je hoe je kan deelnemen.
Wanneer: 21 september 2022, 16.30 – 18 u. Waar: Online T 02 515 02 63 E info@coponcho.be
Raadpleeg onze actuele activiteitenkalender bij ‘activiteiten’ op onze website: www.coponcho.be.
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
25
LEDENVOORDELEN
r o o v g n i t r Ko ! n e d e l s u S-Pl
Nieuwe ledenvoordelen voor boekenwurmen S-Plusleden genieten van een korting van 20 % op de onderstaande boeken
Normandië en Bretagne, tussen Ansjovis en Anjou • Rinus en Janneke van Dijke-Janssen Fietsroute doorheen Noord-Frankrijk: van Boulogne-sur-Mer naar de Loire, Bretagne en le Mont-St.Michel, door een onbekend deel van Frankrijk tot de Loire bij Saumur … € 16,90 (i.p.v. € 22,50) • Uitg.: Pirola • Referentie: 9789064558269 Ontdek Parijs op de fiets – deel 1, 3 routes door (on)bekend Parijs – Le Marais, Canal Saint Martin, 16de arrondissement • Patrick Van der Doef De 3 routes in deze gids, Le Marais, Canal Saint-Martin en 16e arrondissement, zijn een mix tussen de bekende toeristische attracties en het onbekende Parijs. Dagtochten, met duidelijk gedetailleerde plattegronden en meer dan 50 restaurants, cafés en bars. € 13,10 (i.p.v. € 17,50) • Uitg.: Pirola • Referentie: 9789064557897 De groene valleien fietsroute, van Sluis over Boulogne-sur-Mer en de Moezel naar Roermond 1.050 km fietsplezier door Vlaanderen, Noord-Frankrijk en de Eifel. € 17,20 (i.p.v. € 22,95) • Uitg.: Pirola • Referentie: 9789064558849 Fietsen naar Praag • Wouter Bazen en Wim Kooij Handige fietsgids met routekaartjes, stadsplattegronden en vermeldingen van overnachtingvoorzieningen op de 1.100 km lange tocht naar Praag. GPS-track beschikbaar. € 17,20 (i.p.v. € 22,95) • Uitg.: Pirola • Referentie: 9789064558832 Jutland fietsroute, In het spoor van de Vikingen - van Emmen naar Noord-Jutland • Clemens Sweerman Fietsroute van zuid naar noord over het Deense schiereiland Jutland, langs zeer oude handelswegen. Schitterende afwisselende natuur én talloze overblijfselen uit de Vikingtijd. € 17,20 (i.p.v. € 22,95) • Uitg.: Pirola • Referentie: 9789064558856
Gratis verzending vanaf 20 euro. Naam ........................................................................................................................................................................................................................... Adres ........................................................................................................................................................................................................................... Postcode + gemeente .............................................................................................................................................................................. Bestelt ......................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................. ...................................................................................................................................................................................................
(titels en prijs)
Datum ............................................................ Handtekening .......................................................................................................... Actie geldig zolang de voorraad strekt. Stuur deze bon ingevuld terug naar EPO uitgeverij, Lange Pastoorstraat 25-27, 2600 Berchem of bestel via mail: orders@epo.be met als referentie S-Plus. Bestellen kan ook via de webshop van www.epo.be, met de actiecode SPLUSOPDEFIETS. Geef deze code in bij het afrekenen, de korting van 20 % wordt automatisch verrekend.
26
S-PLUS
- juli-augustus-september 2022
Op reis met WeTravel2! Reizen is voor iedereen. Ook voor personen met beperkingen. Het organiseren van een reis brengt voor hen vaak heel wat moeilijkheden met zich mee. WeTravel2 biedt een gevarieerd aanbod aan bestemmingen in Europa, Afrika en Amerika voor mensen wiens fysieke en/of mentale mogelijkheden beperkt zijn. Alle hotels en lokale dienstverleners werden zorgvuldig uitgekozen en persoonlijk bezocht. Je vindt bij WeTravel2 verschillende types van vakanties zoals onder meer dichtbijvakanties, autovakanties, strandvakanties, citytrips, safari’s, wintersport, cruises en zorgvakanties. Reizen met een beperking of handicap vereist individueel maatwerk. Wat je juist nodig hebt als reiziger hangt zowel af van je persoonlijke behoeften als van je bestemming. Omdat elke reis maatwerk is, staan er op de website geen prijzen maar ontvang je op eenvoudige aanvraag een gedetailleerde prijsofferte. Voordeel voor S-Plusleden WeTravel2 biedt de leden van S-Plus een korting van 5 % met code WT2.SPLUS.2022 op het verblijf bij pakketreizen en dit voor afreizen t.e.m. 31.12.2022. De kortingscode is niet cumuleerbaar met andere kortingen en niet retroactief geldig. Ontdek het aanbod op www.wetravel2.eu en boek je droomvakantie! Contacteer WeTravel2 voor een voorstel op maat via info@wetravel2.eu, 014 700 600, of ga langs in hun kantoor: Louis Van Bauwelstraat 20, 2222 Wiekevorst.
PUZZEL
brein
De oplossing van de puzzel uit het vorige nummer van S-Plus Mag (april 2022) was: ‘627’. Een onschuldige hand heeft volgende gelukkige winnaars getrokken: Herman Aerts uit Willebroek, Joanna Versteylen uit Antwerpen, Germain Lachat uit Oudenburg en F. Van Thillo uit Essen winnen een ticket voor de expo ‘Recht door zee’ in Sint-Niklaas, Hendrik Rivière uit Menen wint ‘Reset’ van Marc Elchardus en Anne De Clercq uit Zandbergen wint ‘Geluk vinden zonder het te zoeken’ van Lieven Annemans. Proficiat!
8
6
2 7
2 1
4
3
5
A
7 8 5
B
7
4
9
4
1 1
C
3
S-PLUS
6
9
6
3
9
8
3 5
- juli-augustus-september 2022
© Denksport puzzelbladen
Train je
Los de sudoku op. Stuur de oplossing vóór 17 augustus 2022 naar: S-Plus, t.a.v. Sarah Van Humbeeck, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel of mail naar info@s-plusvzw.be en maak kans op 5 duotickets voor de expo ‘Op losse schroeven’ in het Museum Dr. G uislain in Gent.
27
Bond Moyson en De Voorzorg worden Solidaris op 1 juli 2022
“Solidariteit brengt samen.” Solidariteit is een krachtig begrip. Het brengt mensen samen en zorgt zo voor een mooiere samenleving. Daarom heten Bond Moyson en De Voorzorg vanaf nu Solidaris. Een nieuwe naam, met dezelfde dienstverlening en sterke voordelen. Van iedereen en voor iedereen. Ontdek er alles over op
www.solidaris.be
