180° GEDRAG AANPAKKEN Het knaagt bij Evelien dat het etiket ‘depressie’ soms te snel geplakt wordt. “Dat is makkelijk. Noem het een depressie. Maar wat mij stoort, is dat er niet verder wordt gekeken. Zeggen dat iemand depressief is, die 2 maanden thuis zetten en 5 keer naar de psycholoog sturen, en hop, verdergaan. Dat lost niets op!” Anderzijds helpt het label haar zelf vreemd genoeg wel. “Ik kon alles plaatsen. Ik wist eindelijk vanwaar mijn gedrag kwam. Dat hielp om dat gedrag aan te pakken. Merk ik nu dat ik de keuken opruim en de kast 3 keer opentrek om de potjes te rangschikken, dan weet ik hoe laat het is en kan ik misschien voorkomen dat ik verder wegglijd.”
GEEN CLICHÉS AUB! Maar wat is een depressie precies? Hoe voelt dat? “Dat is voor geen 2 personen gelijk. Ik ben dan op, ik kan niet meer. Ik wil alleen zijn. Ik wil niet getroost worden, maar rust vinden. Ik wil in mijn bed liggen en naar series kijken”, weet Evelien. “Eigenlijk moet ik vroeger ingrijpen, en dat doe ik nu meestal. Gaat het bergaf, dan probeer ik zoveel mogelijk zelfzorg in te bouwen. Soms laat ik het te ver komen en dan moet ik erdoor. Kom dan niet af met clichés als ‘ga sporten, dat doet je goed’. Dat kán ik dan niet. Op het moment dat ik daar zit, is het al te laat.”
BLIJVEN PRATEN Hoe kruipt ze uit haar put? “Ik zie sowieso geregeld mijn psycholoog. Ja, ook als het goed gaat. Want ik weet dat de drempel veel hoger is als het niet goed gaat om er pas dan over te praten. Zo laat ik het minder snel escaleren”, weet Evelien. “Hij benoemt het probleem ook. En zo kan ik het makkelijker aanvaarden. 2 jaar geleden zat ik nog eens enkele maanden thuis met een depressie. Toen ging het niet goed, maar ik heb niet meer zo lang
gewacht. Ik leer nu sneller hoe ik eruit moet geraken.”
MASKER OPZETTEN, THUIS INSTORTEN Aan het taboe rond depressie en psychische kwetsbaarheid bij jongvolwassenen – ja, zij die in de fleur van hun leven zijn – is veel werk. “Ik ‘zie’ er ook niet depressief uit hé? Als je depressief bent, denken mensen dat je er sowieso wenend bijloopt of triest uitziet. Ook al is daar niks mis mee, toch is het doorgaans niet hoe depressie eruitziet”, zegt Evelien ferm. “Depressie kan in ieder van ons zitten. Je kan je perfect goed houden voor een vergadering en thuis instorten. Tot net voor mijn opname heb ik gewerkt en mijn collega’s hadden niets door. ‘Van jou hadden we dat nooit verwacht’, zeiden ze. Ook vrienden vielen uit de lucht.” “Durf de persoon in kwestie aan te spreken. Ik was op korte tijd heel mager geworden. Het gevolg? Alleen maar geroddel. Vraag mij gewoon wat er scheelt! Als ik iets niet wil zeggen, geef ik dat aan. Behandel iemand met een depressie niet anders. Het blijft dezelfde persoon. Erken gewoon hoe moeilijk die het heeft.”
beetje OCD’ … ga weg. Door het te banaliseren maak je het niet beter. Je zegt toch ook niet ‘ik heb een beetje kanker’?
MEDICATIE? JA, ENKEL MÉT THERAPIE Laat je helpen, dat is de boodschap die Evelien wil meegeven. “Maar wees voorzichtig met medicatie! Persoonlijk vind ik dat iedereen die start met antidepressiva moet opgevolgd worden door een psychiater. Geen verwijt naar de huisartsen, maar bij hen haal je toch ook geen voorschrift voor chemotherapie? “Er is veel te weinig controle op psychoactieve medicatie. Ik ken iemand die nooit een psychiater zag en toch medicatie neemt. “Niet nodig, ik ben goed met die pilletjes’, zegt hij. Maak therapie toegankelijker. Want dat is op lange termijn veel effectiever dan antidepressiva. Ik vind eigenlijk dat je geen medicatie zou mogen nemen zonder therapie. Zeker bij het opstarten, zouden die 2 moeten samenlopen. Maar dan moet therapie sneller beschikbaar zijn en moeten de wachttijden verdwijnen.” Zit je met vragen over zelfdoding, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op www.1813.be.
WENEND OF TRIEST RONDLOPEN? DAT NOOD AAN IS DOORGAANS PSYCHOLOGISCHE HULP? NIET HOE DEPRESSIE Zit je niet goed in je vel of kamp je met gevoelens? Een psycholoog ERUITZIET. depressieve kan helpen. Ons ziekenfonds betaalt DIPJE OF DEPRESSIE? Natuurlijk is niet elk dipje meteen een depressie, geeft Evelien mee. “Bij een dipje kan je er de volgende dag vaak weer tegenaan. Bij een depressie níét. Iedereen voelt zich weleens een dag slecht. Maar bij een depressie wordt het niet beter.” "Voor mij klinken heel wat ‘problemen’ ook vaak als menselijk gedrag. Mensen die zeggen: ‘ik herken dat, ik heb ook een
34
een deel van je kosten terug. Meer info: www.bondmoyson.be/terugbetalingpsycholoog /
HOE HERKEN JE EEN DEPRESSIE? Lees het op
www.bondmoyson.be/ blog SCAN ME
