GEZOND Zo betaal je niks te veel in het ziekenhuis IN DE KIJKER En, hoe gaat het met de Vlaamse vagina? TABOE Overlevers kindermishandelingvan SEPTEMBER MAGAZINE2022 Bart Kaëll bruist van levenslust
2 COLOFON EDITO JAARGANG 50 september 2022 uitgeververantwoordelijke Paul Callewaert hoofdredacteuralgemeen Katrien De Weirdt hoofdredacteur Gwen Muylaert werkten mee aan dit nummer Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Bjorn Brysse, Arne De Backer, Aline De Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart CarolienNeyt,Mertens,Hoefkens,TomGeertDemyttenaere,Dieussaert,Durinck,SilkeVéroniqueDimitriRenéePotters,Rietjens, Steven Rombauts, Peter Seijnhaeve, Sarah Van Humbeeck, CarolienVolcke,Vandenbroucke,Vansteenwinckel,RenéePieterBiekeDeanWeyn,Wouters concept & realisatie HeadOffice illustraties en fotografie Laura Janssens, Stijn Wils drukkerij T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter oplage 530 000 exemplaren OP DE COVER 7 VRAGEN AAN Bart Kaëll over wat hem energie en vreugde geeft. SOLIDARITEIT MAAKT GEZONDHEIDSZORG BETAALBAAR: WE ZIJN WIE WE BESCHERMEN
hallo 30
Al gezien? Deze zomer trekken onze kantoren hun Solidaris-jasje aan. Onze nieuwe naam Solidaris staat voor solidari teit. Solidariteit blijft nodig. Een goede gezondheid kan je niet kopen, zo wil het cliché. Toch vindt 88,7 % van de rijkste Belgen dat ze een (heel) goede gezondheid hebben, tegen over maar 61,1 % van de armste Belgen. Helaas geldt nog altijd: hoe rijker, hoe gezonder. Geld maakt niet gelukkig? Nog zo’n cliché. Keer op keer blijkt dat financiële zekerheid een basisvoorwaarde is om gerust in het leven te staan. Gelukkig zorgen onze sociale zekerheid en de ziekenfond sen voor toegankelijke, solidair georganiseerde zorg. Kijken we even naar de 568 710 Belgen met de hoog ste uitgaven voor gezondheid in 2017. Terwijl hun medische kosten gemiddeld 12 500 euro per persoon bedroegen, betaal den ze elk zo’n 500 euro uit eigen zak. Dankzij de solidaire werking van de maximumfac tuur, een beschermende creatie van huidig minister Frank Vandenbroucke. Lees er meer over op pagina 24. Uitgaven voor je gezondheids zorg kan je natuurlijk niet vol ledig vermijden. Maar je kan er wél voor zorgen dat je niks te veel betaalt, zonder in te boeten aan kwaliteit. Op pagina 14 ont dek je hoe je niks te veel betaalt in het ziekenhuis. Als ziekenfonds willen we er zijn voor iedereen. Iedereen die ziek is én iedereen die gezond is. Het is dankzij de sterke schouders dat we er ook kunnen staan voor de meest kwetsba ren. Want goede en betaalbare gezondheidszorg, daar heeft iedereen recht op. Psst, vanaf 5 september hoor je ons een hele week op radiozen der Joe met spectaculair solidaire verhalen van prachtige mensen. Luister je mee? Veel leesplezier! Paul Callewaert
SolidarissecretarisAlgemeen
3 vraag of suggestie over S-magazine? Sint-JansstraatS-magazine 32-38, 1000 Brussel T 02 515 06 96 E s-magazine@solidaris.be W s-magazinewww.solidaris.be/ vraag over de voordelen of (zorg)diensten van ons ziekenfonds? T 056 230 230 E solidaris.bewestvlaanderen@ W contactwww.solidaris.be/ CONTACT INHOUD en verder 04 NIEUWS 14 GEZOND Hoe betaal je niks te veel in het ziekenhuis? 20 S-INFO Welkom op JOETZ-familiedag!de 22 UITGESPROKEN Verder met een nieuwe knie of heup 24 HOEZO De medischebeschermtmaximumfactuurjetegenhogekosten 26 SHOPPING Slapen op de juiste matras 28 AGENDA Trek eropuit! 29 DE REKENING VAN Hoeveel kost het om naar de psycholoog te gaan? Liever 12x per jaar een digitaal S-magazine in plaats van 5 papieren magazines? Sneller en vaker nieuws in je mailbox? Surf naar www.ikleeszoalsikwil.be. Of scan de QR-code. INTERVIEWDUBBELWaarom hulp vragen soms zo moeilijk is TABOE Als je wordtmishandeldalskind DOSSIER Het verhaal van de ongelooflijke veer kracht van Melda, Nickie, Sakar en Hemn en Kris. De redactie van dit nummer werd afgesloten op 11 augustus 2022. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Solidaris provincie West-Vlaanderen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave. doe DigitalChantalzoals IN DE KIJKER Hoe gaat het met de Vlaamse vagina? 18 16 06 12
Boostervaccin tegen corona vanaf september
Net zoals voor een consul tatie in de dokterspraktijk, moet je vanaf nu iets betalen als je je huisarts raadpleegt via telefoon of videogesprek.
Dat zijn de afgesproken bedragen bij een geconven tioneerde huisarts. Is je huis arts niet geconventioneerd? Dan kan hij extra supple menten vragen, die je niet terugbetaald krijgt. Als je belt voor een advies, een attest of een voorschrift, is dat géén raadpleging. Er is sprake van een raadpleging als je dokter vraagt naar je klachten, hij een diagnose probeert te stellen en jullie de volgende stappen bespre ken, zoals een onderzoek of behandeling.
kostTelefonischeraadplegingje2euro
NIEUWS4
Meer weten? www.laatjevaccineren.be
• Teleconsultatie via beeld bellen: de dokter krijgt 23,06 euro, waarvan je 4 euro zelf betaalt.
Als je op het einde van het jaar arbeidsongeschikt bent, moet je ons een ingevuld bezorgen.vakantieattestOnsziekenfondsheeft je vakantieattest nodig om te weten hoeveel verlofdagen je nog hebt op het einde van het jaar. Die moeten we dan aftrekken van je ziekte-uitkering. Je krijgt namelijk niet én vakantie geld én een ziekte-uitke ring voor dezelfde dag. Je vakantieattest zorgt ervoor dat je geen geld misloopt.
2. Laat het vakantieattest invullen door je werkge ver. Of door je werkloos heidskas of vakbond, als je werkzoekende bent.
Meer personen met een handicap hebben recht op een komingintegratietegemoetEen integratietegemoetkoming is een tegemoetkoming voor personen met een handicap om de extra kosten te betalen die je hebt door je handicap. De inkomensgrens voor een integratie tegemoetkoming is verhoogd naar 65 547,16 euro per jaar. Had je vroeger geen recht op een integratietegemoetkoming omdat je inkomen te hoog was? Dan heb je er nu misschien wel recht op. Meer weten of een integratietegemoetkoming aanvragen? Neem contact op met onze Dienst Maatschappelijk Werk via www.solidaris.be/dmw.
Lange ongeschikt?arbeidstijd-Bezorgonsjevakantie-attest
1. Als je arbeidsongeschikt bent, heb je een vakan tieattest ontvangen in de maand mei of aan het begin van je ziekte. Vakantieattest kwijt? Geen probleem, je kan altijd een nieuw vragen.
Ben je meerderjarig en kreeg je de volledige basisvaccinatie tegen COVID-19? Dan krijg je in september of oktober een uitnodiging voor een extra vaccinatie. De coronavaccins beschermen uitste kend tegen ernstige ziekte na een COVIDbesmetting. Maar na enkele weken begint de werkzaamheid van een vaccin geleidelijk af te nemen. Daarom kan je je persoonlijke bescher ming deze herfst versterken met een extra vaccinatie.Deboosterprik is beschikbaar voor alle volwassenen, maar is zeker aanbevolen voor 65-plussers, mensen met een verzwakte immuniteit en zorgpersoneel. Deze kwetsbare mensen krijgen als eersten een uitnodiging voor de booster, maar uiteindelijk krijgt elke volwassene een uitnodiging.
3. Bezorg het ten laatste eind november aan ons ziekenfonds. In een kantoor, een van onze brievenbussen of makkelijk online via vakantieattestwww.solidaris.be/ .
• Teleconsultatie via de telefoon: de dokter krijgt 10,38 euro, waarvan je 2 euro zelf betaalt.
5
In het najaar organiseert Zorg&Meer een aantal slaapdagen.
Wintervakantie
Praatcafés en koffiemomenten zijn de ideale gelegenheid voor een informeel gesprek met lotgenoten en vrijwilligers rond kanker. Solidaris werkt hiervoor samen met Kom op tegen Kanker. Tijdens de bijeenkomsten geeft een professionele spreker een voordracht over een bepaald thema. Het is ook een perfect moment om bij een kopje koffie of thee te praten met lotgenoten. Nood aan een babbel of wil je eens komen kijken? Je vindt alle praatcafés in je buurt op komende-praatcafes-koffiemomentenwww.komoptegenkanker.be/wat-we-doen/zorg/ . Bezoek slaapdagen!de Meer informatie, de data, locaties en lopende promoties vind je op slaapdagenwww.zorgenmeer.be/
Alle info: www.joetz.be
Slaapdagen
Kom te weten hoe je kan slapen als een roos. In een Zorg&Meer-winkel in je buurt krijg je persoonlijk advies over zorgbedden, (zorg)matrassen, bedlinnen, kussens & meer.
Je vindt alle Zorg&Meer-winkels op www.zorgenmeer.be.
Zoek verkoeling in het winteraanbod van JOETZ. Ga mee op citytrip of ski- en snowboardvakantie.
Praatcafés rondkoffiemomentenenkanker
DOSSIER6 LEVENSLUST Melda (39 jaar) Houdt tuinierenvan VERLOORMELDA KINDJEONGEBORENHAAR 3 zonen heeft ze. Dat zal Melda altijd blijven zeggen, ook al kwam haar middelste kind op 8 april 2014, 1 dag voor de uitgerekende geboortedatum, levenloos ter wereld. HUN PAD LIEP NIET ALTIJD OVER ROZEN, MAAR DOOR VERMOGEN.ENOVER4DOORENSAKARMELDA,LEVENSLUSTONGELOOFLIJKEHUNSLAGENNICKIE,ENHEMNKRISERINOMTEGAAN.GETUIGENISSENVEERKRACHTDOORZETTINGS-
Bijna 1 op de 4 zwangerschappen eindigt in zwangerschapsverlies. Een verlies dat vaak onderschat wordt, maar dat voor veel ouders moeilijk te plaatsen is. Toch is het belangrijk dat het (h)erkend wordt. Hoe ga je om met zwangerschapsverlies? Hoe bewaar je de herinnering? www.erkenmij.be
“Joshua werd geboren en ik nam hem in mijn armen. Maar ik kon niet huilen. Mijn hoofd was com pleet leeg. De klap kwam pas 2 tot 3 dagen later, toen we hem moes ten begraven. Gelukkig had de verpleegster een voetafdruk van Joshua genomen en een paar van zijn haartjes afgeknipt. Die koes ter ik nog altijd, want andere her inneringen heb ik niet.”
Erken mijn zwangerschapsverlies
“Het is niet omdat hij gestorven is in mijn buik dat hij er nooit is geweest”, zegt Melda, die totaal onvoorbereid was op het zwan gerschapsverlies. “Ik had een heel normale zwangerschap, maar de dag voor de bevalling kreeg ik een harde buik. Ik had al een kindje op de wereld gezet, dus ik ging ervan uit dat dit het signaal was dat de baby eraan kwam. Mijn man en ik gingen naar het zieken huis en de verpleegster haalde de dokter erbij. Die vertelde ons dat hij geen hartslag meer hoorde.”
WAAROM JOSHUA? “Het moeilijkste vond ik de waarom-vraag”, gaat Melda verder. “Waarom is Joshua gestorven? Ik heb niks verkeerd gedaan tijdens mijn zwangerschap. Ik rookte niet, ik dronk geen alcohol. Een autopsie wilde ik niet, maar Joshua’s bloed werd samen met het mijne wel onderzocht. Maar er was geen oorzaak voor zijn dood te vinden.” Melda ging door een diep rouw proces, waarbij haar man en oudste zoon zowat haar enige steunpilaren waren. “Mijn man had ook verdriet, maar hij moest zich sterk houden voor mij. Na 2 weken moest hij weer gaan werken en zat ik alleen thuis. Ik deed niks anders dan huilen, bid den en praten met God. In de hoop toch een antwoord te krijgen op het ‘waarom’.”
OPNIEUW ZWANGER De ommezwaai kwam er een kleine 2 jaar later, toen Melda opnieuw zwanger werd. “Mijn zoon wilde graag een broer en ik voelde me er klaar voor”, glim lacht ze. “Ik kon ook niet in mijn verdriet blijven hangen, want mijn gezin had mij nodig.”
“Maar het was wel een las tige zwangerschap, omdat ik zo bang was nog een baby te verlie zen. Als ik even geen beweging meer voelde in mijn buik, belde ik meteen naar mijn man en moest hij met mij naar het ziekenhuis. Dat was niet oké natuurlijk, want al die stress was ook schadelijk voor mijn ongeboren kindje.” “Uiteindelijk liet mijn arts me een maand voor de beval ling opnemen in het ziekenhuis. Op die manier was ik op een vei lige plek en hoefde ik me minder zorgen te maken. Het was zo’n opluchting toen mijn 3de zoon gezond en wel ter wereld kwam en ik hem hoorde huilen.”
NIEMANDACHTERLIET,JOSHUAKANINVULLEN
NIET HUILEN Joshua, zoals Melda en haar man hun zoontje noemden, was een vol dragen baby. Er was geen andere optie dan hem op een natuurlijke manier geboren te laten worden. “Ik kreeg een pil om de bevalling op gang te brengen. De dokter stelde ook een epidurale verdoving voor, maar die weigerde ik in 1ste instantie. Tot de pijn te erg werd.”
LUISTEREN “Na de dood van Joshua zeiden mensen me: ‘je bent jong, je kan nog kinderen krijgen’. Maar dat vond ik vreselijk om te horen. Een ander kindje kan Joshua nooit ver vangen. Ik heb zijn dood een plaats gegeven en ik heb aanvaard dat ik nooit zal weten waarom hij stierf. Maar de lege plek die hij heeft ach tergelaten, kan niemand invullen.”
“Daarom zeg ik altijd: als je in je omgeving met zwangerschapsver lies wordt geconfronteerd, praat dan niet te veel. Luister vooral. Geef het getroffen gezin tijd, want iedereen rouwt op zijn eigen tempo. En bied praktische hulp. Ik wilde tijdens mijn rouw niks doen. Niet koken, niks. Als mensen je dan eten komen brengen, bete kent dat veel meer dan alle goed bedoelde woorden.”
DE LEGE PLEK DIE
7
“Ik heb geleerd om van de dag te genieten. Ik kan beter relativeren en ik zoek dingen waaruit ik voldoe ning haal, zoals schilderen of kera miek. Op mijn schouderklopjestrotsweerkennietslechtealshaalNAH(@verder_met_nah)Instagramaccountmaakikeenbespreekbaar.Alswijonsverdoen,wordtdatsnelgezienklagen.Tochishetokéomeendagtehebben.Maarblijferinhangen.Hethelptomtekijvanwaarjekomt.Zoleerdeikstappen,daarbenikdaarbestop.Wemoetenonszelfvakergeven.”
Ik moet leven op een lager tempo, dus ik moet keuzes maken. Ik kan niet meer op alles ‘ja’ zeggen.”
“Ik heb de mentaliteit en het door zettingsvermogen om me hier niet bij neer te leggen. Ik wil me actief inzetten en bijvoorbeeld reizen voor mensen met een NAH te organise ren. Ik houd van reizen, maar de groepsreizen die ik vroeger maakte, zijn nu te zwaar. Alternatieven vind ik niet en dat wil ik veranderen.”
PRESTATIEGERICHT “Ik moet mijn toekomst anders bekijken. Een gezin, een loopbaan … dat staat ‘on hold’. Ik was ooit heel prestatiegericht. Ik bleef doorgaan en zette mijn gezondheid niet op de 1ste plaats. Nu doe ik dat wel. Niet uit luxe, maar uit noodzaak.”
VERKEERDE VERWACHTINGEN
Opnieuw je plaats vinden in de maatschappij is moeilijk en daarop word je niet echt voorbereid. Daarom ga ik nog altijd 2 keer per maand naar een neuropsycholoog.
DOSSIER8 LEVENSLUST NICKIE GING DOOR REVALIDATIEZWARENA EEN HERSENINFARCT
FYSIEKE EN MENTALE GEVOLGEN
Ze droomde van een gezin en een carrière in communicatie. Maar aan die plannen kwam plots een einde. Op haar 28ste werd Nickies leven omgegooid. “Op 8 oktober 2020 trainde ik met mijn loopclub. Opeens werd ik duizelig, gaf ik over en kon ik niet meer stappen. Mijn vriend bracht me naar de spoed, waar ze een herseninfarct vaststelden."
De gevolgen van het niet-aange boren hersenletsel (NAH) waren niet min. “Mijn linkerkant was uit gevallen. Ik had evenwichtsstoor nissen en moest opnieuw leren wandelen. Ik moest hard werken om mijn fijne motoriek terug te krijgen. Ik kon mijn linkerhand niet meer gebruiken en kon daar mee bijvoorbeeld geen glas vast houden of met mes en vork eten.”
Ook mijn partner gaat soms mee.” Nickie begon een blog: www.verdermetnah.com. “Schrijven is een moment van zelf reflectie. Het is een manier om alles, met de nodige humor, een plaats te geven. Ik startte om mijn frustraties van me af te schrijven, maar intussen is het een platform voor andere NAH-patiënten.”
Nickie gaat elke week naar de kine sist, want fysiek is ze nog niet de oude. “Ik moet compromissen slui ten. Ik kan weleens naar een feestje, maar ik moet vroeger naar huis. Het is zoeken, een nieuwe handleiding voor mezelf maken. Om verder te gaan, is het belangrijk om te aan vaarden dat je leven nooit meer het zelfde zal zijn. Ik had óók een ander idee van hoe mijn leven er zou uit zien. Maar ik ga niet stilzitten. Ik heb mijn drive nog. Ik kijk niet naar wat ik niet meer kan, maar naar wat ik wél nog kan.”
“In het ziekenhuis focussen ze vooral op het medische herstel. Logisch, maar daardoor ging ik met verkeerde verwachtingen naar huis”, gaat Nickie verder. “Ik dacht dat ik verder zou kunnen met mijn leven. Thuis merkte ik snel dat ik veel dingen niet meer kon.
“Ik kreeg er ook epilepsie door. Daarnaast waren er mentale gevol gen waarvan ik nu nog last heb, zoals vermoeidheid,concentratieproblemen,overprikkeling.
Nickie (30 jaar) Houdt van schrijven, creatief bezig zijn en reizen
NIEUWE HANDLEIDING
ASIEL GOEDGEKEURD
9 Sakar en Hemn (allebei 31 jaar) Sakar houdt van koken en voor anderenvanHemnzorgen.houdtzijngezin.
SAKAR EN HEMN STARTTEN NIEUW LEVEN IN BELGIË
INTEGRATIECURSUS
Het gezin woont nu in Sint-Niklaas. “We volgen een integratiecursus en Nederlandse les”, zegt Hemn. “Sakar had in Irak een apotheek, ik was boekhouder/tolk. Ik had al een paar jobs als arbeider, maar momenteel ben ik werkloos. De taal is het groot ste probleem, dus ik wil mijn diploma van de integratiecursus halen.”
“We zijn hier alleen, zonder fami lie of vrienden. Ook dat is moeilijk”, weet Sakar. "Ik spreek soms af met andere vrouwen die ik leerde kennen in het “Alsopvangcentrum.”zijevenwegwillen uit het centrum, kunnen ze bij ons terecht. Dan kook ik voor hen, zodat ze op adem kunnen komen. Als ik hoor dat iemands asielaanvraag is goed gekeurd, ben ik zo blij. Ik weet wat het betekent om weg te kunnen uit het opvangcentrum en een nieuw leven op te bouwen.”
Toen ze hier arriveerden, kenden ze niemand, spraken ze de taal niet en hadden ze weinig uitzicht op geluk. Toch hield het gezin stand, dankzij een onverwoestbaar vertrouwen in de toe komst. “Ik zie het leven als een trap. Je probeert boven te geraken, maar soms val je. Dan moet je rechtkrabbelen en weer klimmen”, zegt Sakar.
Sakar: “Door de problemen in Irak moéten we geduld hebben. Het moét hier goed komen, terugkeren is geen optie. Dus blijven we positief. We wil len ook het beste voor onze 2 zonen (2,5 jaar en 5 maanden).”
PSYCHOLOGE “Ik heb al veel gehuild”, gaat Sakar verder. “In het opvangcentrum kon ik terecht bij een psychologe. Toen onze 1ste zoon werd geboren, ging het beter. Ik leef voor mijn kinderen. Voor hen doe ik mijn best. Voor hen houden we vol.” Hemn: “Ook ons geloof geeft kracht. ‘Als God wil dat iets op je pad komt, zal dat gebeuren. Anders niet’, zeggen we. En ik ben blij dat ik Sakar heb. Als ik het even niet zie zitten, moedigt zij me aan.”
“In Irak was ons leven in gevaar. België was het veiligste land voor ons”, legt Hemn uit. “We zaten eerst in het Klein Kasteeltje in Brussel. Na 2 maanden gingen we naar het opvangcentrum in Sinds ze in 2019 als vluchtelingen uit Irak in ons land terecht kwamen, legden Sakar en haar man Hemn een lange weg af. Vol obstakels en problemen. Wingene. Daar werd onze 1ste zoon geboren. Ik vond werk en na een tijd konden we een appartement in Gent“Nahuren.”eenjaar werd ons huurcon tract stopgezet. We gingen weer naar een opvangcentrum, in Gent. Sakar was zwanger van onze 2de zoon. Na een viertal maanden kregen we goed nieuws: onze asielaanvraag was goedgekeurd.” STERK BLIJVEN Sakar en Hemn zijn erg dankbaar dat ze hier een plek vonden. “Maar in een opvangcentrum wonen is écht moeilijk”, blikt Hemn terug. “Iedereen had een klein kamertje, naast elkaar. De kinderen riepen, je kon nooit goed slapen. Om te dou chen kregen we 5 minuten, om te koken moest je je beurt afwachten. Toch dachten we nooit aan opgeven.”
IQ-TEST De diagnose kwam er na een lange zoektocht. “In 2015 klaagde Kris dat het niet zo goed ging. Het jaar nadien werd een 1ste MRI geno men, maar daarop was niks te zien”, vertelt zijn vrouw Annick. “Volgens de neuroloog was het een burn-out, later een depressie. Kris werd doorverwezen naar een psychiater die zei dat hij komedie speelde. Maar het ging van kwaad naar erger. Hij vond zijn lesvoorbe reidingen niet meer op de compu ter en daar werd hij erg boos om. Zijn frustraties groeiden. Hij liet opnieuw testen doen, waaronder een IQ-test. Wat bleek? Zijn verbale IQ was nog altijd hetzelfde, maar zijn ruimtelijk inzicht was enorm gedaald. In totaal had hij een IQ van 75. Toen was het duidelijk dat er neurologisch écht iets mis was.”
HULP VAN VRIENDEN Het koppel blijft opmerkelijk posi tief. “Wij hebben het geluk dat we zoveel hulp krijgen van vrienden. Elke dag komt er iemand op bezoek bij Kris”, zegt Annick. “Uit die con tacten haalt hij zijn kracht. Als er eens 3 dagen niemand is geweest, is hij slechtgezind. (lacht) En wij genieten van het leven. We hebben een camper gekocht en zijn net nog naar Duitsland gereden.” “Ik ga naar het inloophuis voor mensen met jongdementie in Mechelen”, vult Kris aan. “Daar speel ik petanque en praat ik met lotge noten. Vorig jaar deed ik mee aan het Eén-programma ‘Restaurant Misverstand’, waarin 8 mensen met jongdementie een restaurant uit baatten. Dat was geweldig. We waren allemaal in hetzelfde bedje ziek, letterlijk. Dan heb je meteen een band. We spreken nog af en toe met elkaar af.”
EUTHANASIEPAPIEREN “Ik besef dat ik over een jaar of 2 waarschijnlijk ‘weg’ zal zijn”, aldus Kris. “Daarom leef ik van dag tot dag en pak ik nog zoveel mogelijk van het leven mee. Ik weet dat het alsmaar minder zal worden. Mijn moeder leed ook aan alzheimer. Ik zag haar aftake len. Dat wil ik mezelf besparen, dat heeft geen enkel nut.”
Met een agenda trekt hij zijn plan. Maar het wegvallen van zijn fijne motoriek is lastig. Eten en schrijven worden moeilijk, veters strikken lukt niet meer, zich scheren met een mesje is te gevaarlijk. Even geleden kocht ik een elektrisch scheerapparaat.” “Ik heb vrede met de diagnose”, knikt Kris. “Maar je moet iemand aan je zijde hebben. Ik ben zeer blij dat Annick er is. Zonder haar zou ik niet meer thuis kunnen wonen. Zij is een fantastische vrouw.”
10 Kris (56 jaar) Houdt van kunst en wandelen met retrievergoldenDuke
DOSSIER LEVENSLUST
KRIS LIJDT JONGDEMENTIEAAN
FLES CAVA Op 1 september 2020 kregen Kris en Annick het harde verdict. “Een opluchting voor mij”, zegt Kris. “Eindelijk wist ik wat er scheelde. Toen we thuiskwamen van het zieken huis, wachtte mijn boezemvriend ons op en trok ik een fles cava open. Op mijn nieuwe leven. De diagnose gaf duidelijkheid en we konden voort.” Annick: “Ons leven is natuurlijk hard veranderd. Het moeilijkste is niet Kris’ falende kortetermijngeheugen.
In wat nu soms een vorig leven lijkt, was Kris kunsthistoricus. Hij gaf les en kon urenlang praten over zijn passie, kunst en architectuur. Vandaag is die liefde er nog, alleen beleeft hij ze anders. Want 2 jaar geleden werd bij Kris alzheimer vastgesteld. “Daardoor zijn niet alleen mijn geheugen en fijne motoriek aange tast, maar ook mijn spraak”, zegt hij. “Ik kan de woorden niet meer goed uitspreken en ik raak mijn woordenschat kwijt. Lezingen geven en voor de klas staan is onmogelijk. Maar ik bekijk veel documentaires en ga nog vaak naar musea.”
11 Leef vooruit
• Je vagina was je het best gewoon met lauw water • Gebruik geen zeep, dou chegel, intieme wasgels of spoelingen. Ze verstoren de bacteriën in je vagina en kun nen leiden tot ongemakken, zoals vaginale schimmels.
Dit kan de zuurtegraad in je vagina aantasten. Daarom is het belangrijk om je vagina op de juiste manier te wassen.
12
“De naam verwijst naar Isala Van Diest. Zij was de 1ste vrouwelijke arts in België. Ze had een praktijk in Brussel en ontwik kelde een sterke reputatie op het vlak van vrouwelijke gezondheid. Het is een eerbetoon aan haar”, vertelt Sarah. Meer dan de helft van de mensen heeft een vagina. Maar zegt het vaginale microbioom je ook iets? Deze verzameling bacteriën in de vagina beschermt je onder meer tegen ziektes. Het is net dat vaginale microbioom dat professor Sarah Lebeer in kaart wil brengen. Ze lanceerde in Vlaanderen het grote Isala-onderzoek.
Ja, het gaat goed met de vagina’s in Vlaanderen
In ons lichaam zitten veel microorganismen zoals bacteriën, virus sen en gisten. De verzameling hier van noemen we een microbioom. De darmflora of het darmmicro bioom in het maag-darmstelsel is hier een voorbeeld van. Ook in de vagina heb je een microbioom. Dat zorgt er mee voor dat de vagina gezond is. Te veel, te weinig of verkeerde bacteriën? Dan krijg je bijvoorbeeld last van pijn, blaas ontstekingen, schimmels, jeuk, ongewenste geurtjes … Sarah Lebeer, professor micro biologie (onderzoek naar microorganismen, zoals bacteriën, gisten en virussen) aan de Universiteit van Antwerpen, organiseerde samen met haar team een groot schalig onderzoek naar de vagi nale gezondheid bij vrouwen in Vlaanderen. Het onderzoek kreeg de naam Isala.
“Bovendien was er in de weten schappelijke wereld tot enkele tien tallen jaren geleden weinig interesse in de vrouwelijke geslachtsorganen. Je moet weten dat de wetenschappe lijke wereld lange tijd heel manne lijk was. De vagina behoorde niet tot de prioriteiten van onderzoekers en
1 VAGINA, VÉÉL FUNCTIES
TABOE? De vagina bevindt zich nog (te vaak) in de taboesfeer. “Dat komt vooral omdat vrouwen te weinig kennis hebben over hun eigen vagina. En er vaak nog te weinig over gesproken wordt.”
Je Zowassen?vaginadoeje dat Agressieve zepen zorgen ervoor dat de bacteriën in je vagina uit evenwicht raken.
Voor we verdergaan over het microbioom: wat is de vagina? Dit is het inwendige deel van het vrouwelijk geslachtsorgaan en ligt tussen de vulva (uitwendige geslachtsdelen) en de baarmoe derhals. Je kan je de vagina het best voorstellen als een soort buis. Menstruatiebloed vloeit er naar buiten, net als vagi nale afscheiding. “De vagina is een voortplantingsorgaan én is belangrijk voor je seksuele gezondheid en algemeen welzijn”, legt Sarah uit.
IN DE KIJKER ALLES OVER EEN GEZONDE VAGINA
ISALA-ONDERZOEK “Met het Isala-project onderzoch ten we hoe gezond de vagina van de vrouwen in Vlaanderen écht is. Wat blijkt? We wassen dit lichaamsdeel te vaak met (agressieve) zeep, we gebrui ken te veel antibiotica én we eten vaginale bacteriën. De bedoeling is om ooit te zoeken naar de beste lac tobacillen om medicijnen of vaginale probiotica (levende micro-organis men met een positief effect op onze gezondheid) te ontwikkelen.”
13 lijke) interesse sterk toegenomen. “Ook in de maatschappij. Mensen willen hun gezondheid zelf in han den nemen. Ze willen hun lichaam beter begrijpen. Mensen zoeken antwoorden op vragen als ‘hoe was ik mijn vagina op een goede manier?’ of ‘welk soort ondergoed irriteert mijn vagina niet?’.”
DE RESULTATEN Het onderzoek toonde aan dat het goed gaat met de bacteriën in de vagina’s in Vlaanderen. “Maar liefst 75 % van de vrouwen had veel melkzuurbacteriën. Maar er waren ook vrouwen met te weinig of te veel verschillende soorten. We onderzoeken nu wat vrouwen hieraan kunnen doen.”
“Zo zien we al verbanden tus sen het microbioom en de levens stijl van de vrouwen. Vrouwen die ooit een kind kregen, die een hormoonspiraal of inlegkruisjes gebruiken, hebben vaak minder lactobacillen.”“Eenmenstruatiecup (kunststof kelkje in de vagina dat tijdens de menstruatie bloed opvangt) lijkt dan weer te zorgen voor meer lacto bacillen of melkzuurbacteriën. Net als voldoende slapen. Wist je trou wens dat voeding ook een invloed heeft op je vaginale microbioom? Granen, zaden, weinig gesuikerde dranken en veel vis lijken samen te gaan met een gezonde vaginale bacteriënsamenstelling.”“Ditzijnweallemaalaan het onderzoeken. Het Isala-onderzoek toonde al aan dat de vagina in Vlaanderen veel bacteriën heeft die gelinkt zijn aan gezond zijn, en daar ben ik heel blij om”, Sarah.besluit gezonde lactobacillen of melkzuur bacteriën in de vagina waren. Net die bacteriën zorgen mee voor een gezonde vagina”, zegt Sarah. “We lanceerden een burger onderzoek waarbij we gezonde Vlaamse vrouwen zochten die een uitstrijkje van de binnenkant van hun vagina wilden opsturen. Met DNA-technologie gingen we aan de slag. Elke deelneemster die de stalen stuurde naar ons lab, in totaal meer dan 3300, kreeg haar persoonlijke analyseDaarnaastteruggestuurd.”legdenweook een bio bank aan, een groeiende verzame ling van meer dan 2000 stalen met Wist je dat een vagina even zuur is als een tomaat? Ontdek op onze blog 7 weetjes over de vagina. www.solidaris.be/blog
Na je verblijf in het ziekenhuis krijg je een factuur. Daarop staat het bedrag dat je zelf moet beta len voor je opname. De rest van de kosten betaalt ons ziekenfonds rechtstreeks aan het ziekenhuis. Daar hoef jij je verder niets van aan te trekken. Kijk je factuur altijd goed na. Heb je vragen? Ben je niet zeker dat ze volledig correct is? Twijfel je? Wacht even met betalen en neem eerst contact op met ons ziekenfonds. Wij kijken je factuur na voor jou. • Maakte het ziekenhuis een fout en rekende het onterechte kos ten aan? Wij vragen om dit recht te zetten. • Krijg je de factuur meer dan 2 jaar na je opname? Dan is ze verjaard en ben je niet meer ver plicht om ze te betalen. Alle kos ten vervallen na 2 jaar, gerekend vanaf het einde van de maand waarin je de zorg kreeg. TE VEEL BETALEN IN ZIEKENHUIS?HET 2
tip
KIES EEN TWEEPERSOONSKAMER Waarom? Heel eenvoudig: een tweepersoonskamer is goedkoper dan een eenpersoonskamer. Voor een eenpersoonskamer betaal je soms 2 tot 3 keer meer. Maar wees gerust, je krijgt dezelfde zorg in een tweepersoonskamer. Bekijk enkele gemiddelde prijzen in de tabel. Als je aankomt in het zieken huis, kies je een kamertype. Je kamerkeuze bepaalt of je supplementen moet betalen of niet. Als je een eenpersoonskamer kiest, mag het ziekenhuis je kameren/of ereloonsupplementen aan rekenen. Bij een tweepersoons kamer mag dat niet. Opgelet: de supplementen betaal je volledig zelf, je krijgt ze niet terugbetaald. Hoeveel de dokter mag aanreke nen als ereloonsupplement, staat duidelijk vermeld op je opnamefor mulier. Het is een percentage van het wettelijke ereloon voor de arts.
GEZOND HOUD JE MEDISCHE ZORG BETAALBAAR
LAAT JE FACTUUR NAKIJKEN DOOR ONS ZIEKENFONDS
ZO DOE JE DAT gemiddelde kostprijs ziekenhuiskamer eenpersoons-kamer tweepersoonskamer verschil verwijderen wijsheidstanden in dagziekenhuis 1237 euro 58 euro -95,3% bevalling 1779 euro 235 euro -86,8% knieprothese 3665 euro 912 euro -75,1%
Met een gebroken been ga je naar het ziekenhuis. Voor een operatie ook. Dat lijkt vanzelfsprekend. Maar een behandeling, operatie of andere ingreep in het ziekenhuis kan soms duur uitvallen. Hoe zorg je ervoor dat je niks te veel betaalt bij een opname in het ziekenhuis?
tip 3 NIKS
CHECK DE KOSTPRIJS VAN JE INGREEP Moet je binnenkort naar het ziekenhuis? Check dan op voorhand hoeveel je moet betalen. Vraag vooraf een offerte van je behandeling, ingreep of opname. Je betaalt niet altijd evenveel in alle zie kenhuizen: dezelfde behan deling kost soms meer in het ene ziekenhuis dan in het andere.Wilje weten hoeveel een behandeling of ingreep gemiddeld kost in een zieken huis? Check het op www.niksteveel.be.
tip 1 14
geenziekenfondsen.zevastgelegdewerkenGeconventioneerdeis.artsenvolgensofficieelprijzen,dieafsprekenmetdeZevragenjouextra's(supplementen).
HOSPITALISATIEVERZEKERING?
Niks te veel betalen voor je medische zorg? Ontdek alles op www.niksteveel.be
Het is belangrijk om je zorg niet uit te stellen of te laten vallen. Hoe later je hulp zoekt, hoe erger je probleem kan worden. Hoe meer hulp je nodig hebt. En hoe hoger de kosten zijn.
Ga na of je geconventioneerddokter is op www.niksteveel.be.
Zo houd je ook andere betaalbaarzorg
Heb je een
opKliniPlanPlus.verzekeringCheckzekerverzekeringendenvoorLetziekenhuisjenaverzekering?hospitalisatieDankijkjebetertotwelkmaximumbedragdesupplementenvanhetterugbetaaldkrijgt.goedop,wantsupplementeneeneenpersoonskamerwornietdoorallehospitalisatievergoed.Kijkjepolisnavoorjeopname!onzehospitalisatieKliniPlanofAlleinfovindje hospitalisatiewww.solidaris.be/verzekering BINNENKORT NAAR HET degeenOverloop•••DEVANDAAGBRENGZIEKENHUIS?ONSALOPHOOGTEZoweetjewelkepapierenjemoetinvullen.Alsjenazorgnodighebt,helpenwejeomthuiszorgenhulpmiddelenteregelen.Wekijkennaofjeziekenfondsdossierinordeis.onze8tips,zodatjejezorgenhoefttemakenoverpraktischeenfinanciëlekant: www.meldjeopname.be extra tip 15
• Naar de apotheker? Vraag naar het goedkoopste geneesmid del. Voor sommige medicijnen bestaan er goedkopere alterna tieven die even goed zijn.
• Laat een globaal medisch dossier (GMD) maken bij je huisarts, want dan betaal je minder. • Ga minstens om de 2 jaar naar de tandarts voor een con trole. Een probleem is sneller opgespoord én je krijgt een groter deel terugbetaald van je ziekenfonds.
• Check of je geconventioneerdarts
• Kijk na of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming (VT). Dan betaal je minder bij de dokter, in het ziekenhuis en bij de apotheker. En je krijgt nog andere voordelen.
“Hulp nodig hebben voor je eigen lichaam is uiteraard lastig. Je geeft je letterlijk en figuurlijk bloot. Bijvoorbeeld als de thuis verpleging langskomt om me te wassen. Ik krijg ook psychologi sche hulp. Was ik daar jaren eerder mee gestart, dan had dat nog meer geholpen. Zeker toen ik jong was.”
STUK AFGEVENZELFSTANDIGHEID Je kwetsbaar opstellen is een van de grootste drempels, weet psychologe Charlotte Brys. “Hulp geven is makkelijker dan ze te vragen. Vaak zien mensen het als falen: ‘ik kan het niet (meer) zelf’. Onze zelfstandig heid is heilig. Toegeven dat iets niet lukt, past niet in ons plaatje”, legt ze uit. “Soms weten mensen niet bij wie ze terechtkunnen. ‘Wie kan mij dáár nu mee helpen?’, den ken we. Of we geloven niet in beterschap of zijn bang voor de mogelijk negatieve of ongepaste reactie op de vraag.”
VAN 2 KANTEN HULP DURVEN VRAGEN
VRAGEN
Maar als de ‘gewone’ dingen van alledag niet meer luk ken, is hulp nodig. “Dat is geen schande! Net zoals professionele hulp inschakelen geen schande is. Een vertrouwenspersoon in je dichte omgeving is altijd goed en kan een 1ste klank bord zijn. Maar soms heb je meerTochnodig.”schrikt de stap naar een professionele hulpverlener af. “Begrijpelijk. Twijfel je? Weet dat je altijd terecht kan bij je vertrouwde huisarts. Die weet perfect wat de mogelijkheden
16 HULP
“Terwijl leeftijdsgenoten toe komstplannen maakten, was mijn toekomst al geschreven. Ik moest mijn zelfstandigheid afgeven voor ik ze goed en wel in handen had. Ik had hulp nodig op het moment dat ik ze zelf wilde geven.” “Maar durf erover te praten. Doe een babbeltje, wees open over de reden waarom je hulp nodig hebt. De rolstoel vond ik het ergste. Ik voelde dat ik achteruitging, maar wilde niet toegeven dat ik een rolstoel nodig had. Ik heb het lang uit gesteld. Tot ik het zag als een middel om weer dingen te doen. Ik kreeg een stuk vrijheid terug.”
MICHEL: “MIJN ROLSTOEL GAF ME WEER VRIJHEID” Michel (60) zit 38 jaar in een rol stoel, verlamd door een aange boren spierziekte. “Sinds mijn 15 jaar ga ik achteruit. De laatste 25 jaar kan ik niets meer alleen.” Hulp is voor hem iets natuur lijks. “Ik aanvaard het. En vooral: ik voorzie wat gaat komen. Zo ben ik er klaar voor wanneer het effec tief zo is. Zoals met het BiPAPtoestel (apparaat met een slang die vastzit aan een mond-neus masker, dat lucht blaast in de longen). Ik heb het de hele dag nodig, om me te helpen ademen. Het begon met enkele uurtjes per dag, maar ik bereidde me toen al voor op de constante hulp van het toestel. Ontken je het, dan maak je jezelf iets wijs en is de ontgoo cheling groter”, weet hij.
OP TIJD INGRIJPEN
Hulp vragen is een menselijke actie. Helpen is dat ook. Toch blijven veel mensen het aartsmoeilijk vinden om zich te laten helpen. Waarom durven we niet goed om hulp te vragen? En hoe verlaag je de drempel om de hulpvraag te stellen? Psychologe Charlotte Brys legt uit. En Michel toont dat het kán.
4. Stel niet (te lang) uit. Dat maakt het moeilijker. En het probleem wordt groter.
6 TIPS OM HULP TE VRAGEN
Op de koffie met S-Plus Dit najaar organiseert S-Plus, vereniging voor plussers, gespreksmomentenverschillendeover 'hulp durven vragen'. In infosessies met ruimte voor getuigenissen geeft CharlottepsychotherapeuteBrysuitlegen www.s-plusvzw.be
Wat met personen die door een fysieke handicap, ziekte of psychi sche probemen (langdurige) hulp nodig hebben? Ook voor hen is het een opgave om hulp in te schakelen. “Iedereen wil zo ‘normaal’ mogelijk functioneren”, zegt Charlotte. “We willen allemaal op dezelfde manier deel uitmaken van de samenleving, zonder stigma of stempel. Zonder afhankelijk te zijn. Als je tijdelijk hulp nodig hebt omdat je je been breekt, ben je maar even afhanke lijk. Als je langdurig hulp nodig hebt, ben je dat de hele tijd.”
5. Wees concreet en eerlijk. Zeg duidelijk waarvoor je hulp nodig hebt. Laat weten hoe dringend het is. Zo weet iemand beter wat er verwacht wordt.
of via 03 285 43 36 (Antwerpen), 09 333 57 76 (Zottegem), 011 27 83 02 (Hasselt), 050 44 79 51 (Torhout) en 02 546 15 92 (Halle).
2. Check op wie je kan rekenen. Zorg ervoor dat je bij de juiste personen aanklopt met je hulp vraag. Denk aan je directe en naaste omgeving, zoals familie, vrienden, buren … maar ook aan professionele hulpverleners.
“Het is een deel van de controle afgeven. Als je dat niet aanvaardt, raak je verstrikt in negatieve én blokkerende gedachten. Het is een gevecht met jezelf dat je niet kan winnen. Bekijk je het als ‘hiermee moet ik het doen, ik maak er het beste van’, dan krijg je ruimte. En meer levensvreugde.”
1. Bereid je vraag voor en schrijf ze op. Wat is het probleem? Noteer het even voor jezelf, dat maakt het makkelijker om het uit te spreken.
“Het idee leeft dat hulp vragen zwak is, maar eigenlijk is het het omgekeerde! Hulp inroepen is net heel sterk. Je durft ervoor uit te komen dat sommige zaken een uitdaging zijn die je niet alleen aankan. Je toont dat een handicap of ziekte maar 1 deeltje van je per soon is. Je valt er niet volledig mee samen”, benadrukt Charlotte.
17 zijn. En die kan je naar de juiste hulp leiden. Stel je je vraag lie ver zonder je gezicht te tonen? Er zijn hulplijnen die gratis en ano niem helpen, zoals Tele-Onthaal, de Zelfmoordlijn, de Druglijn …”, zegt Charlotte. HULP VRAGEN, HOE DOE JE DAT? “Soms wil je geholpen worden, maar vraag je niets. Toch ben je ontgoocheld als er geen hulp kwam. Stel je vraag op een duide lijke manier”, weet Charlotte.
HULP VOOR EVEN OF VOOR ALTIJD
3. Stel je vraag op het juiste moment. Ga na wanneer de per soon tijd heeft. Of wanneer die alleen is, zodat je het in alle rust en privacy kan vragen.
tips. • 4 oktober – Antwerpen • 11 oktober – Zottegem • 18 oktober – Hasselt • 25 oktober – Torhout • 22 november – Halle Meer info:
HULP VRAGEN IS STERK
6. Aanvaard de reactie. Het is niet omdat je een vraag stelt, dat je altijd een positief antwoord – en hulp – krijgt. Dat is niet per se omdat mensen niet willen hel pen. Misschien helpt die persoon je later of kan je bij iemand anders terecht. Geef niet op! Soms duurt het even voor je de juiste persoon te pakken hebt. Krijg je hulp, maak zeker goede afspraken. Hulp aan huis Heb je hulp nodig thuis? Verschillende thuiszorgdiensten staan klaar om je te helpen en ondersteunen. Neem contact op met ons ziekenfonds om je thuiszorg te regelen. www.solidaris.be/hulp-aan-huis
Er is weinig zo erg als een kind dat mishandeld wordt. Toch maken meer kinderen het mee dan we voor mogelijk houden. Sterker nog: ze overleven en gaan verder. Al is het vaak met littekens. Steven (36) kampt met de gevolgen van een slechte jeugd, maar wil er zijn leven niet volledig door laten overnemen. Gedurende zijn jeugd leefde Steven met huiselijk geweld. Een con stante angst voor een gewelddadige vader, die zijn moeder sloeg en hem en zijn zus psychologisch mishan delde. Maar hij wil erover praten. Om volgende generaties sterker te maken. En om zijn eigen trauma te verwerken. NOOIT VEILIG “Ik heb me vaak alleen gevoeld. Ik kon bij niemand terecht, ook niet bij vrienden. Ik vertel mijn verhaal niet om medelijden te krijgen. Een ‘ocharme’ hoef ik niet. Ik wil inspire ren, lotgenoten een duwtje in de rug geven. En praten maakt deel uit van mijn verwerkingsproces. Hoe meer ik het vertel, hoe lichter het wordt”, zegt“HetSteven.wasniet altijd slecht thuis, maar als mijn vader mijn moeder sloeg, was het heftig. Zijn kinderen raakte hij niet aan, maar de emotio nele mishandeling was zwaar. Had hij geen werk of verloor hij een job, dan ging hij over de grens. Hij voelde zich gefaald en werkte het uit op ons. Alles stond in functie van hem en zijn“Weemoties.”voelden ons nooit veilig. Mijn vader dronk en werd zeer impulsief en onvoorspelbaar als hij dronken was. Als kind vroeg ik me constant af wat er zou gebeuren. Hoe ver het kon gaan. En of het ooit wel zou stoppen.”
TABOE18 OVERLEVERS KINDERMISHANDELINGVAN
19
“Op school wist niemand van de situatie thuis. Ik hield school en thuis strikt gescheiden. Vriendjes nam ik bijvoorbeeld nooit mee naar huis. Maar vaak willen mensen het niet zien. Signalen pikken ze zel den op. Ik kreeg meer en meer het gevoel dat niemand me écht zag”, herinnert Steven zich. “Pas tijdens mijn lerarenopleiding vroeg een docent: ‘Steven, wat scheelt er?’. Weet je dat het de 2de persoon ooit was die me die vraag stelde?” “Het 5de en 6de middelbaar waren zeer moeilijke jaren. Ik vluchtte zelfs naar mijn peter en tante. Ik kon er studeren, wat thuis amper lukte. Verder ondernamen ze eigenlijk niets. Ook de politie kwam verschillende keren langs, maar dat was enkel om de hevige emoties te kalmeren. Ondersteuning hadden we als gezin nooit, van niemand.”
Nood psychologischeaanhulp?
Hoe kijkt Steven naar zijn ouders na zijn slechte jeugd? “Mijn vader zie ik niet meer. Ik heb er geen behoefte aan. Ik voel vooral kwaadheid. Ook ten opzichte van mijn moeder. Maar stilaan probeer ik het om te zetten in compassie”, knikt Steven. “Dat klinkt misschien raar, maar dat maakt het zachter. Als je woede blijft vasthouden, lijd je daar zelf onder, mentaal én fysiek. Het kost je zoveel energie. Compassie en begrip geven het nodige tegengewicht.”
“Echo is een lotgenotengroep waar overlevers van kindermishan deling samenkomen, hun verhaal delen en (h)erkenning vinden. Anna Defossez, zelf een overlever, richtte Echo op in samenwer king met ervaringsdeskundigen en het Vlaams metteHebdeMenseniemandworden.eenwordenling’wilmonsters.vindenvaaksituaties.delingmensen“HetJezekerbepaaldeverwachtenhebbentherapeutischeDenennalaaterkenninglotgenoten“Deervaringsdeskundige.”onderliveontmoetingbijeenkomstwelkom.twijfelt“IedereenKindermishandelingExpertisecentrum(VECK).dieweet,denktofmishandeldtezijn,isWekelijksisereenonlineentweewekelijkseeninAntwerpen,leidingvaneenopgeleidegrootstekrachtvanEchoisdeherkenning.Endedatmishandelingsporen–dienietzomaarverdwij–éndatjenietalleenbent.praatgroepisnietbedoeldalsbegeleiding.Wegeenverwachtingen:wenietdatlotgenotenstappenzettenofeengroeiprocesdoormaken.kanenmager‘zijn’.”taboeblijfterggroot.VeeldenkenbijkindermishanaandemeestschrijnendeOverleversdurvenernietovertepraten,wantzelfzehunoudersnietaltijdEnerisschaamte.Jenietmetdesticker‘mishanderondlopen.Jewilnietgezienalseenslachtoffer,welalsoverlever.OfgewoongezienHetisbelangrijkdatluistert,zonderoordeel.onderschattennogtevaakkrachtvanluisteren.”jenoodomzelfjeverhaaldelen?NeemcontactopEcho.Meerinfo:
GOUDEN TICKET Steven focuste zich op zijn mid delbaar en hoger diploma. “Mijn diploma was heilig, het was mijn gouden ticket. Zo zou ik thuis weg geraken. Ja, het is een middelvinger naar mijn vader. Het bewijs dat hij mij niet heeft kleingekregen. Mijn ouders nodigde ik niet uit op mijn proclamatie. Ik had mijn diploma alleen gehaald, dus ik heb dat alleen gevierd.”Maarzijn kindertijd liet onmis kenbaar sporen na. “Toch zocht ik pas op mijn 28ste hulp. Ik merkte dat ik constant in conflict kwam met mensen die boven mij ston den. Ik kan niet om met autoritair gedrag. Dan stel je je vragen: ligt het deels aan “Tuurlijkmij?”word ik vaak geconfron teerd met de gevolgen. Het besef dat mensen rond mij veel ‘verder’ staan in hun leven is erg moeilijk en frus trerend. Ik moest en moet nog altijd harder werken om er te geraken. Maar ik blijf dat doen. Het is niet gedaan, da’s mijn motto.”
Echo, mishandelingvanvoorveiligeeenplekoverleverskinder-
www.echo-lotgenotenwerking.be
WOEDE VERVANGEN DOOR COMPASSIE In zijn zoektocht naar erkenning vond Steven Echo lotgenoten werking (zie kader). “Ik voelde meteen dat het iets was voor mij. Er wordt gepraat, geweend, maar ook gelachen. Je komt er gelukkig buiten. Echt waar. Want je voelt je verbonden. Het heeft me sterker gemaakt. Het heeft lang geduurd eer ik dit verhaal kon vertellen zonder een traan te laten. Het was een opgave, maar nu lukt het.”
Ben je een overlever van (kinder)mishandeling en worstel je met moeilijkheden? Of kamp je met depressieve gevoelens? Een psycholoog kan helpen. Ons ziekenfonds betaalt een deel van je kosten terug. terugbetaling-psycholoogwww.solidaris.be/
NIEMAND ZIET JE
regio? Workshops, attracties en optredens vanaf 13u TRAX Site | Traxweg 1, Roeselare ZATERDAG 15 OKTOBER 2022 FAMILIEDAGIedereenwelkom! Voorverkoop:5 euro Sam Gooris De KetnetBand © & ® Studio 100 Aan de deur:10 euro Tickets via www.joetzkids.be > JOETZ Familiedag
SHOPPING21
Een circulaire matras bestaat uit een structuur van elasto meerdraden. De stof en vorm maken de matras sterk, wasbaar, vochtregulerend en drukverspreidend, als basis of preventief tegen doorligwon den. Dat met een ecologische voetafdruk die 70 % lager ligt dan andere matrassen!
Slaapdagen Schrijf je in voor onze slaapdagen! Je krijgt advies, korting én kan een dekbed winnen. Info en data op www.zorgenmeer.be/slaapdagen
Voor elke slaper een matras
In september krijg 15 % korting op de originele prijs op enkele van onze matrassen en is thuislevering gratis. Een
veranderenbentbelangrijkbeurtelingsinvoer.matras,motorwordencellen,bestaatwisseldrukmatrasuitverschillendediewisselendgevuldmetlucht.EenverbondenaandezorgtvoorluchtZowordtdedrukverlaagd.Datisalsjebedlegerigofalsvanhoudingmoeilijkis.
1 2 3 4 15 KORTING%
ZORGMATRASCIRCULAIRE
WISSELDRUK
SCHUIMMATRAS Schuimmatrassen zijn ondersteunend en venti lerend. Je kan kiezen voor een koudschuim-, traag schuim- of combinatie matras. De druk verspreidt zich over heel je lichaam en niet op bepaalde pun ten. Dat is cruciaal om lage rugpijn te voorkomen na een nachtje ronken.
Een goede nachtrust is goud waard. Ben je zorgbehoevend of moet je revalideren? Dan slaap Wil je slapen als een roos? De juiste matras is belangrijk voor je comfort en voorkomt extra druk- en schuifletsels of allergieën. Bij Zorg&Meer vind je allerlei zorgmatrassen én heel wat accessoires zoals kussens, matrashoezen en www.zorgenmeer.be of mail info@zorgenmeer.be.naar OP ZORGMATRASSENSOOF
winkel,langsAdviesnachtrust.voordekbedovertrekkeneencomfortabelenodig?KomineenZorg&Meer-bezoek
LUCHTMATRAS Lucht zorgt voor zachte drukverspreiding en voorkomt zo druk- en schuifletsels. Je kan onze verzorgende luchtma trassen als oplegmatras of als gebruik.belluchtmatrassysteemmatrasvervangendverkrijgen.Eeniscomfortaenerggemakkelijkin
je
kinesist
en onzekerheden. We zetten de 7 meest gestelde vragen op
Emian
rij. De antwoorden
(33 jaar) Werkt als kinesitherapeut in incentrumwijkgezondheids‘DeRidderbuurt’Leuven.7 BEANTWOORDVRAGENOVERKNIE-ENHEUP-PROTHESES UITGESPROKEN LEVEN MET EEN NIEUWE KNIE OF HEUP
Een knie- of heupprothese krijgen zorgt vaak vragen een krijg van Emian Baliaj. Baliaj
voor heel wat
“Je benen kruisen doe je beter niet, dan kan de prothese zelfs verschuiven. De 1ste weken na de operatie is het ook af te raden om te hurken. Extreem hurken doe je met een knie- of heupprothese eigenlijk beter nooit. Naar beneden buigen is ook niet goed. Wil je bijvoor beeld iets oprapen van de grond, dan gebruik je beter een grijper.”
1.
Is vóórkinesitherapiedeoperatienoodzakelijk?
Terugbetaling
Moet je bewegingenbepaaldevermijden?
“Veel hangt af van je algemene conditie. In sommige gevallen kan je proactief werken, met bijvoorbeeld kinesitherapie en oefeningen. Ik heb al een aantal patiënten gehad bij wie we zo de levensduur van de gewrichten verlengen en een operatie kunnen uitstellen. Oefeningen om de spieren rond het gewricht te verster ken, zijn zó belangrijk. Niet bewegen of op een stoel zit ten, maakt de klachten alleen maar erger.”
Wat kan helpen om je herstel te bevorderen?
6.3 . 4. 2
“De meeste patiënten verblijven na een operatie voor een knie- of heupprothese 4 tot 5 dagen in het ziekenhuis. Soms is het iets langer. In het ziekenhuis starten ze al met oefeningen: in en uit het bed stappen, zitten, rechtstaan, trappenlopen en leren stappen met krukken. Meteen bewegen is de beste manier om de pro theses te leren gebruiken en je spieren te versterken. Het helpt ook om de druk op de prothese te verlichten.”
23
Duurt het lang voor je weer met de auto mag rijden?
“Na 6 weken mag het. Maar houd er wel rekening mee dat je opnieuw moet leren in- en uitstappen.
Patiënten kijken vaak uit naar auto rijden, maar ook naar andere zaken. Gewone dagelijkse dingen, zonder pijn. Er kwam een vrouw bij mij bij wie de volledige heup was vervangen door een prothese. In het begin had ze 2 krukken nodig. Vandaag niet meer en ze is opnieuw heel actief. Dat geeft mij veel voldoening.” .
“Artrose of een complexe breuk bij een ouder persoon is vaak een aanleiding. Bij jongere mensen proberen we eerst om de klachten te verlichten met oefeningen. Voor ouderen is dat soms minder evident. Bijvoorbeeld wanneer de pijn zelfs met pijnstilling blijft duren, de gewrichten altijd stijf aanvoelen of als je hinder ondervindt bij dagelijkse activi teiten. Pijn bij rust of ’s nachts zijn ook alarmsignalen.”
Hoe belangrijk is het om na de operatie meteen te bewegen?
“Heb je samen met de specialist besloten dat een knie- of heupprothese de beste oplossing is – omdat je anders minder goed of niet meer kan bewegen? Dan maak je het best al een afspraak met je kinesist. Waarom? Je krijgt van je kinesist heel wat info. Over de operatie zelf, maar ook over je spieren. Ik leer mensen bijvoorbeeld hoe ze hun spieren moeten opspannen. Dat maakt het herstel na de operatie makkelijker.”
“Rustig wandelen met pauzes raad ik altijd sterk aan. Actief blijven in het algemeen is heel goed. Daarnaast moet je proberen te vermijden om te lang in 1 positie te blijven staan of zitten, nooit langer dan 1 uur. Ga eens een glaasje water halen tijdens een lange film of wandel even naar een andere kamer. Na 6 weken, wanneer de wonde goed genezen is, kan je ook gaan zwemmen.”
Welke mogelijkwijzensignaleneropdatjeeenknie-ofheupprothesenodighebt?
Krijg je een nieuwe knie of heup? Bezorg je ziekenhuisfactuur aan ons ziekenfonds. We betalen een deel van je kosten terug. terugbetaling-knie-heupwww.solidaris.be/ 7. 5.
De hetprothese’.zegt:specialist‘jegaatrichtingeenKanjedantochnogvermijden?
Word je bijvoorbeeld opgenomen in het ziekenhuis, dan rekent het ziekenhuis je remgeld meteen af met je ziekenfonds. zorgt ervoor dat je óók het remgeld terugbetaald krijgt als je hoge medische kosten hebt.
BEREIK JE lange behandelingen, veel geneesmiddelen, meerdere opnames in het ziekenhuis … soms kunnen je gezondheidskosten stevig oplopen. Gelukkig niet eindeloos, want er is een plafond voor je medische kosten. Maak kennis met de maximumfactuur (MAF).
TERUGAUTOMATISCHENBIJVANKRIJGVANREMGELDPLAFONDHETDATJAAR,DANJEDERESTJEREMGELDENDEAPOTHEEKDOKTEREenchronischeziekte,
24 jedat van je gezin van 2 jaar geleden. Ons ziekenfonds stuurt een aanvraag naar de belastingdienst om te checken wat je toegekende remgeldplafond is. Als antwoord krijgen we een inkomenscategorie met het remgeldplafond. Zelf kennen we dus nooit het exacte bedrag van de inkomsten van je gezin. of je een sociale categorie hebt binnen je gezin. Zowat alle personen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming (VT) vallen ofhieronder.iemand in je gezin het statuut ‘persoon met een chronische aandoening’ heeft. ziekenfonds houdt de teller van je medische kosten netjes bij. Bereik je het remgeldplafond van dat jaar, dan krijg je de rest van je remgelden bij de apotheek en dokter automatisch terug. Zelf hoef je niets te doen.
2. KOMEN ALLE REMGELDEN IN AANMERKING VOOR DE MAXIMUMFACTUUR? Niet allemaal. Supplementen die een dokter je kan aanrekenen, vallen bijvoorbeeld niet onder de teller van de MAF en betaal je zelf.
Het gezinsinkomen bevindt zich in categorie 4, met een remgeldplafond van € 1126,20 Het gezinsinkomen bevindt zich in categorie 3, met een remgeldplafond van € 732,03. Door het statuut chronische aandoening wordt het remgeldplafond voor het hele gezin verminderd met € 112,62. Het remgeldplafond bedraagt dus € 619,41 1 juni 2022 betaalde het gezin al € 1345,11 remgeld. Op 1 mei 2022 betaalde het gezin al € 680,23 remgeld. ziekenfonds stort het verschil van € 218,91 (= remgeld € 1345,11 –remgeldplafond € 1126,20) terug aan het gezin. En vanaf nu betaalt het gezin geen remgeld meer in 2022. Ons ziekenfonds stort het verschil van € 60,82 (= remgeld € 680,23 –remgeldplafond € 619,41) terug aan het gezin. En vanaf nu betaalt het gezin geen remgeld meer in 2022.
Op
25 Via ons internetloket e-Mut kan je de maximumfactuur van je gezin makkelijk opvolgen. Check je remgeldteller op www.solidaris.be/e-mut. Volg je maximumfactuur op Hiervoor komen we allemaal in aanmerking. Hier is het bedrag van het remgeldplafond gebaseerd op je netto belastbaar inkomen (van jezelf of je gezin). Sociale MAF Bepaalde sociale categorieën komen hiervoor in aanmerking. Heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming (VT), dan ligt je plafondbedrag vast. Het remgeldplafond voor jou, je partner en je personen ten laste bedraagt dan 506,79 euro MAF chronisch zieken Voldoe je aan de voorwaarden voor een statuut ‘persoon met een chronische aandoening’? Of bedroeg het remgeld voor een gezinslid in de 2 voorgaande jaren minstens 506,79 euro per jaar? Dan past je ziekenfonds een verlaging van 112,62 euro toe op je remgeldplafond. MAF voor kinderen jonger dan 19 jaar Dit is een extra bescherming voor kinderen. Bij deze MAF ligt het plafondbedrag vast op 732,03 euro 100 000 gezinnen zijn beter beschermd met hogere terugbetaling Onlangs daalde het plafond voor de remgeldteller. Gezinnen met de laagste inkomens – dat is een netto belastbaar inkomen tot 11 120 euro – zien hun remgeldplafond verlagen van 450 euro naar 250 euro. Dat wil zeggen dat de maximumfactuur sneller in werking treedt bij de laagste inkomens. Concreet betekent het dat deze gezinnen gemiddeld 138 euro meer terugbetaling krijgen voor hun kosten voor gezondheidszorg. Ons ziekenfonds ijverde samen met onze partners mee voor de verlaging van het remgeldplafond. Meer solidariteit en een extra bescherming tegen armoede.
Gezin
ZO KAN DE MAF ERUITZIEN: 2 VOORBEELDEN
Ons
Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Netto belastbaar inkomen Remgeldplafond < € 11 120,00 € 250,00 € 11 120,01 - € 19 894,05 € 506,79 € 19 894,06 - € 30 583,38 € 732,03 € 30 583,39 - € 41 272,75 € 1126,20 € 41 272,76 - € 51 516,72 € 1576,68 > € 51 516,73 € 2027,16 INKOMENS-MAF
1: inkomens-MAF Gezin 2: MAF chronisch zieken
26
MAAK EEN AFSPRAAK via westvlaanderen.bandagist@zorgenmeer.be, bel naar 078 153 153 of vul het contactformulier in op www.zorgenmeer.be
VOEL JE MOOI NA BORSTKANKER
Oktober is wereldwijd de maand van de strijd tegen borstkanker. Je weer mooi en sterk voelen is een belangrijke stap in het genezingsproces. Er is heel wat lingerie die daarbij kan helpen.
OP (NIEUWE)JOUW MAAT Borstkanker is en zal altijd een comfortabellingerie,ruimfunctioneel.nietzijndragen.aantrekkelijkekanborstsparendemastectomieOokgebeurtenisingrijpendeblijven.naeenvolledigeofoperatiejegelukkiglingerieProthesebeha’sdedagvanvandaagmeerlouterEriseenaanbodmooiedietochaanvoelt.
THUIS PASSEN MET ADVIES Wil je op jouw tempo en consulentenuitproberen?borstkankerlingeriemaatOnze Sofie, Jeanique, Eva & Pauline geven je advies en begeleiden je thuis,Zekiezen.protheselingerieomtekomenbijjouzodatjeje100 % comfortabel voelt en alles rustig kan passen in je eigen, vertrouwde omgeving. Ze nemen niet alleen lingerie mee, maar ook badpakken en bikini’s en sjaaltjes/ mutsjes.
BORSTKANKERLINGERIE
Wil je je mooi voelen en toch comfortabel de dag doorkomen? Probeer onze protheselingerie in alle rust en met persoonlijk advies van onze specialisten.
Op www.zorgenmeer.be/oktober vind je alle data en locaties.
Een ander hulpmiddel nodig? Kom naar één van onze bezoekdagen.
& MEER
In oktober krijg je 20 % korting op de originele prijs op protheselingerie.
INFONAMIDDAG ‘VEILIG
… Het kan
S-PLUS SWIPECAFÉS OKTOBER Bredene, Brugge, Kortrijk, Oostende en Zandvoorde je over een basiskennis smartphone en/of tablet, maar heb je toch nog vragen over bepaalde applicaties of toepassingen? Kom dan eens naar een swipecafé. Je gaat er aan de slag met je eigen smartphone of tablet, op je eigen tempo. Een vrijwilliger met computerervaring begeleidt deze namiddagen. Je kan er ook je kennis en ervaring uitwisselen. In een reeks van 5 bijeenkomsten leer je niet alleen meer over een aantal noodzakelijke digitale toepassingen, maar ook over leuke zaken: een profiel aanmaken afspraken maken met je dokter of ziekenhuis je ziekenfonds online sociale media en WhatsApp je privacy beschermen ... Gratis Info en inschrijven: Brugge, Oostende, Zandvoorde en Bredene: 050 44 79 51 of ellen.deneire@s-plusvzw.be; Kortrijk: 056 52 77 47 sabrina.parrenojimenez@s-plusvzw.beof
•
•
AGENDA28 ACTIVITEITEN:NOGONTDEKMEER www.solidaris.be/activiteiten DAGUITSTAP NAAR AKEN 6 OF 8 DECEMBER Aken Starten doen we 35 meter hoog (met een lift) op de Wilhelminatoren, pal op het Drielandenpunt. Je geniet er van een prachtig zicht op Aken en een heerlijk Drielandenontbijt met producten uit België, Nederland en Duitsland. In de voormiddag leidt een gids je rond in de stad met een bezoek aan de Dom. Daarna kan je vrij rondkuieren op de kerstmarkt. Dinsdag 6 of donderdag 8 december | Ledenprijs 46 euro, niet-leden 58 euro | Inbegrepen: busvervoer (6 Wilheminatoren,Oostende),opstapplaatsenofopstapplaatsendecember:inIeper,MenenKortrijk,8december:inBruggeofverzekering,liftDrielandenontbijt | Info en inschrijven: regio Kortrijk (6 december): 056 23 03 92. Regio Brugge (8 december): 050 44 79 52
overkomen.
Beschik
KLIKKEN MET S-PLUS’ 30 SEPTEMBER Bredene Phishing, spoofing en andere vormen van internetfraude ons allemaal Maar hoe wapen je ertegen? deze de verschillende vormen Je keert terug naar huis met een rugzak vol beter te herkennen wat je doen toch
je
Een vrijwilliger van S-Plus geeft in
en advies over
•
als je
slachtoffer wordt. Duinenstraat 106, Bredene | Gratis | Inbegrepen: deelname aan de infonamiddag en verzekering | Info en inschrijven: 050 44 79 51 of ellen.deneire@s-plusvzw.be AGENDA seniorenvoor Brugge Oostende Bredene Kortrijk voordeZand Zilverstraat43 StefaniePrinsesplein19 Duinenstraat106 KennedyPr.park2 Kasteel-straat22b 3 okt 11 okt 7 okt InschrijvenoktPeriode–nov.Preciezedatavolgen.mogelijk. 7 okt 17 okt 25 okt 21 okt 21 okt 31 okt 8 nov 4 nov 4 nov 14 nov 22 nov 18 nov 18 nov 28 nov 6 dec 2 dec 2 dec
met tips om fraude
•
•
•
|
infosessie meer uitleg over
VANAF 3
van internetfraude.
kan
NIEUW: voor 11 euro naar de psycholoog
Je kan nu ook psychologische hulp zoeken via het netwerk geestelijke gezondheids zorg in je buurt. Dan kan je terecht bij een klinisch psycholoog of orthopedagoog die een overeenkomst heeft met het netwerk. Je betaalt zelf alleen het remgeld. Ons zie kenfonds regelt de rest rechtstreeks met je psycholoog. De 1ste sessie is gratis, vanaf de 2de sessie betaal je 11 euro zelf (of 4 euro met verhoogde tegemoetkoming). Vind het netwerk in je buurt en lees meer over de terugbetaling op terugbetaling-psycholoogwww.solidaris.be/ € 50 (per sessie bij de psycholoog) - € 10 (terugbetaald door ziekenfonds)ons € 40 (zelf betaald) Mathias vond zelf een psycholoog die goed bij zijn situatie paste. Als lid van Solidaris krijg je dan tot 12 consultaties per jaar terugbetaald. Als volwassene krijg je 10 euro per sessie terug (of 15 euro met verhoogde tegemoetkoming). Als kind krijg je 20 euro per sessie terug (of 30 euro met tegemoetkoming).verhoogde
zorgpsychologischekostteHoeveeldevanMathias?
DE REKENING
“Ik heb geleerd dat je niet te lang moet wachten om hulp te zoeken”, vertelt Mathias. “Soms komt er veel samen en weet je niet meer waar te beginnen. Het is dan goed om dat niet te laten aanslepen. Er is niets mis met hulp zoeken. Een psycholoog lost je problemen niet voor je op, maar kan je wel hulpmiddelen aanreiken.” “De juiste psycholoog vinden was niet makkelijk. Het is belangrijk dat je je veilig voelt bij die persoon. Wanhoop niet als het niet van de 1ste keer lukt.”
DE REKENING VAN
Mathias Neelen (36 jaar) Gaat weleens naar een psycholoog VAN
30 3. Was je als kind ook al zo positief?
2. Is het podium dé plek waar jouw levenslust tot uiting komt? “Omdat ik mijn passie beleef, voel ik dat ik leef. Optreden is energie geven én krijgen. Ik voel het enthousi asme en geef dat graag terug aan het publiek. Maar het gaat verder dan het podium alleen. Door mijn vak kan ik iets toevoegen aan het leven van mensen. Ik breng een beetje verstrooiing, ik zorg voor een glim lach. Ik wil écht iets betekenen voor mensen. Ik ben iemand die anderen graag een plezier doet, ik sta voor iedereen klaar. Dat is zeker een deel van mijn levensvreugde: anderen entertainen en gelukkig maken. Ik kijk al enorm uit naar mijn theater tour met mijn man Luc (Appermont) dit najaar.”
“Naarmate ik ouder werd, werd ik kwetsbaarder. Ik merk dat ik eigenlijk best verlegen ben, al zou je dat op het 1ste gezicht niet den ken. Mijn levensvreugde kreeg ook weleens een knak.” Vrolijk, positief en altijd met een glimlach op het gezicht. Bart Kaëll barst van de levenslust. Maar hoe doet hij dat? Wat is zijn geheim? 7 levenslustige vragen aan de enthousiaste Vlaamse zanger. 1. Je bruist van de energie. Wat is je geheim? “Levenslust is iets dat je uitstraalt, vind ik. Het bepaalt mee hoe je in het leven staat, hoe je naar de din gen kijkt en hoe je met mensen omgaat. Ik probeer altijd goed te doen voor anderen. Hen te helpen, te luisteren naar hun problemen. Ik wil oplossingen aanreiken.” “Maar ik kan enkel de beste ver sie van mezelf zijn en levenslust hebben, als ik goed voor mezelf zorg. Dat wil zeggen: een dak boven mijn hoofd hebben, voldoende tijd voor mezelf inbouwen, af en toe ‘neen’ zeggen én oog hebben voor mijn gezondheid. En me laten omringen door de mensen die ik graag zie. Ook mijn passie kunnen beoefenen en op een podium staan, geeft me veel energie.”
“Zeker en vast! Daar kan ik anekdo tes over vertellen. Over mijn lagere schooltijd bijvoorbeeld. Mijn school lag 1 km van mijn ouderlijk huis. Vroeger zaten de mensen voor de deur te kijken wat er op de straat gebeurde. Ik stopte vaak voor een praatje. Daardoor kwam ik soms te laat op school.” (lacht)
“IK KAN ENKEL DE BESTE VERSIE VAN MEZELF ZIJN EN LEVENSLUST HEBBEN ALS IK GOED VOOR MEZELF ZORG”
UITSMIJTER BART KAËLL
“Ik herinner me ook dat de pas toor bij ons thuis langskwam voor een babbeltje. Ik vond het toen heel fijn om mij te verkleden. Ik maakte een pruik, trok een kos tuumpje aan en plakte een snor op. Iedereen moest daar telkens hard om lachen. Ik vond het fijn om anderen te zien lachen.”
De theatertour ‘Luc en Bart - een paar apart’ loopt vanaf september in de zalen. Meer info: www.bartkaell.be/theatertour.
5. Hoe belangrijk is het sociale aspect in jouw leven?
31
“Levensvreugde alleen voelen of bele ven, bestaat niet voor mij. Je moet het kunnen delen. Daarom is mijn part ner zo belangrijk. In elkaars hoofd kunnen kijken, elkaar aanvoelen, beste maatjes zijn: dat geeft mij veel energie. Maar ook vrienden, lekker gaan eten, reizen en optreden geven mij“Hetlevenslust.”iswelbelangrijk om alles met mate te doen, overdrijven is nooit goed. Bovendien vult ieder een het woord ‘levenslust’ anders in. Er bestaat niet 1 definitie. Iedereen geniet van andere din gen. Daarom ben ik gestopt om mezelf te vergelijken met anderen. Dat is puur tijdverlies en daar werd ik niet gelukkiger van.”
“Het mooiste voorbeeld voor mij is Sarah, mijn begeleidster uit het tv-programma ‘Een Echte Job’. Ik draaide voor dat pro gramma enkele dagen mee als verpleger in het UZ Gent. Na een korte opleiding en examen mocht ik meelopen met Sarah. Wat zij elke dag doet voor haar patiën ten: ik vind dat ongelofelijk. Ze zet zich in voor anderen vanuit haar eigen passie. Dat kan je volgens mij alleen maar als je veel levens vreugde hebt.”
“Als ik aan zee ben, voel ik me altijd heel verbonden met de natuur. We blijven de zee opzoe ken, ook wanneer het kouder is. We spreken af met vrienden, gaan uit eten, maken lange strandwan delingen. De zee doet wonderen voor mijn levensvreugde!”
4. Over welke ‘knak’ in je levensvreugde heb je het ? “In 2004 stierf mijn vader en kreeg ik last van oorsuizen. Ik sukkelde in een depressie. Ik herkende de symp tomen niet meteen en bleef door gaan tot het allerlaatste moment. Ik was op. Er bleef geen sprankeltje levensvreugde meer over.” “Stap per stap werkte ik met mijn psycholoog aan mijn mentale her stel. Ik kan niet genoeg benadruk ken hoe belangrijk dat was. Tijdens de sessies zoek je naar waar de pro blemen liggen. Je leert ook hoe je ze zelf oplost. De psycholoog reikt je de juiste handvaten aan.” “Mijn depressie ligt al even ach ter mij, maar ik moet er toch aan blijven werken. Op tijd op de rem gaan staan. Het is constant zoeken naar een evenwicht. Als ik bijvoor beeld veel blaas en zucht, weet ik dat ik moet opletten. Mijn perfectionisme loslaten, grenzen bewaken en genoeg vrije tijd inplannen, dat helpt op die momenten. ‘Us-time’, zoals Luc en ik het omschrijven, doet wonderen. Tijd voor ons.”
“Als kind kwam ik met mijn ouders vaak naar de kust. Dat was het hoogtepunt van het jaar. Ik kon dan uren naar de zee kijken. Vandaag geeft de zee mij een rus tig gevoel, een beetje nostalgisch en tegelijkertijd heel vertrouwd.”
AANVRAGEN Bart Käell (62) Vlaamse zanger tv-persoonlijkheiden
6. Je brengt veel tijd door aan zee. Heeft dat een positieve invloed op je levensvreugde? “Zeker! Luc en ik hebben een appartement aan zee. We verblijven er regelmatig. Dat is heel handig als we in WestVlaanderen moeten zijn, voor een optreden bijvoorbeeld. Dan blijven we er slapen.”
7. Hoe krijg je volgens jou meer vreugde in je leven?
“Op die vraag bestaat geen pas klaar antwoord. Iedereen beleeft vreugde anders, op z’n eigen manier. Als je dat aanvaardt, zet je al een grote stap. Creativiteit kan helpen in je zoektocht naar levens vreugde. Je passie beoefenen, doen wat je graag doet zonder je grenzen uit het oog te verliezen.”
MAGAZINE VERSCHIJNT 5 KEER PER JAAR | SEPTEMBER 2022 I GENT X I P919595 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER PB- PP BBELGIE(N) - BELGIQUE 00000 B-04596 Iedereenmee. Solidaris staat voor solidariteit. We willen er zijn voor iedereen, ziek of gezond. Want iedereen heeft recht op een goede en betaalbare gezondheidszorg. www.solidaris.be