MAATSCHAPPIJ
Stadsplanning is ook een vrouwenzaak
We zijn er ons niet altijd van bewust, maar hoe we ons in de publieke ruimte bewegen en ons erin verplaatsen voor dagdagelijkse activiteiten, wordt grotendeels voor ons bepaald. De inrichting van onze leefomgeving, onze steden, wegen en openbaar vervoer, beïnvloedt namelijk hoe we die ruimte gebruiken. Hoe een park is ingedeeld, stuurt bijvoorbeeld in grote mate wie daar komt en wat mensen er wel of niet doen. En dat kan dan weer een grote invloed hebben op onze bewegingsvrijheid en ons fysiek en mentaal welzijn. Want we zien dat bij stadsplanning meestal niet voldoende rekening wordt gehouden met de noden van vrouwen.
Gender en de publieke ruimte Dat stadsplanning en -ontwikkeling nog steeds vooral vanuit mannelijke bril wordt bekeken, heeft een historisch gegroeide reden. Net zoals zoveel andere rechten was toegang tot de publieke ruimte eeuwenlang voorbehouden aan mannen. Vrouwen uit de hogere klassen werden niet geacht zich op straat te begeven, dus ze bleven thuis en deelden binnenskamers de lakens uit, aan het personeel weliswaar. Arbeidersvrouwen hadden die luxe niet en moesten zich wel verplaatsen, maar vanuit hun lage positie op de sociale ladder konden ze geen zeggenschap uitoefenen op het publieke domein. Dit had tot gevolg dat de inrichting van straten, pleinen, parken en publieke gebouwen in de 19de eeuw volledig werd uitgedacht voor en door mannen. Stedenbouwkundig architect en stadsplanner waren zelfs tot diep in de jaren 1970 bijna uitsluitend mannelijke beroepen, en dus is de stedelijke omgeving en de publieke ruimte waar we vandaag in leven veel beter op de man afgestemd. Door zichzelf als maatstaf voor alles te nemen, hielden deze mannen simpelweg geen rekening met de leefwereld en noden van vrouwen. Dat heeft tot gevolg dat genderverschillen en –ongelijkheden niet alleen worden bevestigd, maar ook nog worden versterkt in de publieke ruimte. Want als je bijvoorbeeld nooit vrouwen ziet op het slecht verlichte stadsplein of op pakweg 4
januari februari maart
