θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος ρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος π για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ ια το Λόγο και περιοδικό για το λόγο την Τέχνη Περιοδικό για το λόγ θρα συνέντευ λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος πεζό κείμε για τον Άνθ συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγ ς σοδειά έν ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνο υ λόγου θε ριστές του λόγου θεριστές του α το Λόγο κ περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για θρα συνέντε ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος πεζό αφιέρω για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για τ θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας υ λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστές του λόγου θεριστέ οση - τχ.5 έτος 2 - τριμηνιαία έκδ α το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το Λόγο και την Τέχνη Περιοδικό για το θρα συνεντεύξεις αφιερώματα ποίηση λογοτεχνία θέατρο κινηματογράφος για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπο συγκομιδή για τον Άνθρωπ ς σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας χρόνος σοδειά ένας
περιοδικό
36 συντάκτες
ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Δημήτρης Δικαίος Μαρία Ροδοπούλου Μπατίστας Μαλαματένιος Υπεύθυνη ύλης Μαρία Ροδοπούλου Σύνταξη - Σελιδοποίηση Δημήτρης Δικαίος Λογότυπο Γραφιστική επιμέλεια Άννα Στράνη κείμενο εξωφύλλου Μπατίστας Μαλαματένιος Γλωσσική επιμέλεια - Διόρθωση Μπατίστας Μαλαματένιος Σκιτσογραφία elf-h ιστοσελίδα περιοδικού sodei a .g r ηλεκτρονικό ταχυδρομείο sode i a @ y ma i l. com τηλέφωνο επικοινωνίας 694 717 600 5 Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία ΕΣΚΑΛΙΝΑ ΜΟΝ Ε.Π.Ε. 3ο χλμ. Κορωπίου - Βάρης, Κορωπί. τ.κ. 19400 τηλ. 210 60 222 42
στο επετειακό τεύχος
τεύχος Συντακτική ομάδα
κατά σειρά θεμάτων
5
Στέλλα Λιάτου, Μαρία Δριμή, Μαγδαληνή Καφετζοπούλου, Ελένη Χρυσικού, Κατερίνα Μαγουνάκη, Ευτυχία Ζερδέ, Άγγελος Τζιβελέκης, Θεοδώρα Σανδάλη, Μαρία Τσιράκου, Angelina Rain, Κατερίνα Κωστάκη, Βάγγη Χατζησταμάτη, Μαρία Νικολάου, Αναστασία Γκίτση, Δημήτρης Παλάζης, Μαρία Καππάτου, Νίκη Ηλιοπούλου, Δημήτρης Δικαίιος, George Baphomet, Κώστας Δρουγαλάς, Νίκος Σουβατζής, Κατερίνα Έσσλιν, Φώτης Θαλασσινός, Ματθαίος Ματθαιάδης, Ξένια Παπαδημητρίου, Μαρία Ροδοπούλου, Γιούλη Κούγια, Αμελί Νομικού, Έλενα Πολυγένη, Μπατίστας Μαλαματένιος, Ελένη Νανοπούλου, Ν.Γ. Λυκομήτρος, Νίκος Τσάλης, Νικόλαος.Π. Μίχας, Ζιzάνιο.
Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκληρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν αναφέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν την άποψη των αρθρογράφων τους και όχι του περιοδικού στο σύνολό του. το επόμενο τεύχος από τις 15/12 στα βιβλιοπωλεία
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
04
περιεχόμενα 01 πενήντα δυο λέξεις του Μπατίστα 04 Επετειακό Άλμπουμ για τον 1 χρόνο σοδειάς 14 Jean Luc Godart Pierrot le fou κινηματογράφος 18 Λογοτεχνία Το μισοφέγγαρο Νυχτερινή βάρδια SMS - ο πεζός λόγος της ποίησης Η γυναίκα με το φόρεμα Πραγματικότητας αυτοχειρία Parquet
ένα Άλμπουμ από φίλους για τον 1 χρόνο της σοδειάς
14
25 Sara kane μεταφράσεις 26 ποιητικός Λόγος Μικρό φθινόπωρο Άτιτλο Heavy Metal Πρόβα Αποτυπώματα η Άρτεμις των Ουσιών Ακίδες του έρωτα Πριν τη βροχή Abreit Macht Frei Η ματιά Ο άνθρωπός μου
Jean Luc Godart κινηματογράφος
31
30 βιβλίο 9 προτάσεις για το Φθινόπωρο 31 Ζιzάνιο επετειακά καρφιά
το Ζιzάνιο και τα επετειακά καρφιά του
ζ
κουρ πολύ άγιο για να δείξεις
στιγμές κουράγιου
τα όνειρά σου
.
σε κάποιον άλλο Έρμα Μπόμπεκ
Σε καμία περίπτωση δε διεξάγουμε διαγωνισμό φωτογραφίας, όπως δε διεξήγαμε διαγωνισμό ποίησης ή λογοτεχνίας ποτέ… ας αξιολογούν άλλοι τις σκέψεις μας και τις «δεξιότητες» μας στον αξιοκρατικό τους κόσμο. Εμείς απλώς επιδιώκουμε να γιορτάσουμε τον ένα χρόνο της «Σοδειάς» μας με ένα «Άλμπουμ Κουράγιου».
4
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Στέλλα Λιάτου Να παραπονεθώ; Όχι.Υπήρξα όμορφη, λαμπερή και ποθητή. Περίεργο, αλλά υπήρξα ποθητή. Κι ας ήταν περίεργο για όλους που επέλεξα αυτή τη μοναχική περιοχή να ζω. Κι ας υποφέρω τώρα πια από την υγρασία. Γιατί να παραπονεθώ; Έζησα περήφανη, ξεχωριστή, μοναδική. Πόσοι έζησαν τη ζωή τους χωρίς μια στιγμή να υπάρξουν αντικείμενο σφοδρού πόθου. (Οικία Δαυγή, Σχοινιάς- Παλική, Κεφαλονιά, 1903 )
Ain’t no sunshine
στιγμές κουράγιου
Όταν φεύγεις ο ήλιος χάνεται και όταν γυρίζεις ξαναλάμπει. Αδύνατο να καταλάβω με ποια δύναμη η μικρή σου ζωή μπορεί και ελέγχει ολόκληρο πλανήτη.
Μαρία Δριμή 5
Άνοιξε τα ματόκλαδα σου. Τον μεσημεριανό τον ήλιο μην τον πολεμάς με τα βαριά παραθυρόφυλλα. Το φως ξεπλένει κάθε φόβο κι έγνοια. Γι αυτό τα αγριολούλουδα ξέρουν το χρώμα κάθε αχτίδας. Ο ήλιος τα έκανε γενναία και τολμηρά. Η σοδειά μου! Σου τα χαρίζω!
Ελένη Χρυσικού
στιγμές κουράγιου
Μαγδαληνή Καφετζοπούλου
6
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
στιγμές κουράγιου
Κατερίνα Μαγουνάκη
Μόνο ενωμένοι και μονοιασμένοι, με σύμπνοια, θα καταφέρουμε, αντίθετα στον καιρό, να επιβιώσουμε.Σαν αυτά τα δύο δεντράκια που, κόντρα στις εποχές, επιβιώνουν στην ακροθαλασσιά! Πάμε λοιπόν, όλοι μαζί, ενωμένοι, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, να καταφέρουμε να βγούμε από το τέλμα!
Ευτυχία Ζερδέ 7
Είναι κάτι πρωινά ομιχλώδη γεμάτα σκέψεις απαισιόδοξες στείρα από ιδέες επιβίωσης νόθα παιδιά τα όνειρα κι οι προσδοκίες. Είναι κάτι άνθρωποι γνωστοί ...χωρίς όνομα πια και ταυτότητα χωρίς χρώμα ζωής, χωρίς νόημα δίπλα μας που κινούν τα νήματα της πορείας μας στο άγνωστο..
"Τα μάτια σου σήμερα είναι διαφορετικά, λίγο γαλάζια. Όχι από το χρώμα της σκιάς που τα περιβάλει, μα από εκείνο το γαλάζιο που αναδύεται ομοιόμορφα από το ξέφωτο της ψυχής..."
Θεοδώρα Σανδάλη
στιγμές κουράγιου
Άγγελος Τζιβελέκης
Έρχεται η στιγμή που ο άνθρωπος χρειάζεται να παλέψει και η στιγμή που χρειάζεται να αποδεχτεί την μοίρα του... ότι το πλοίο χάθηκε και μόνο ένας ανόητος θα ήθελε να συνεχίσει... η αλήθεια είναι πως ήμουν πάντα ένας ανόητος... Tim Burton Big Fish
8
Μαρία Τσιράκου
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Όλο ρωτούσες πώς πετάνε τα πουλιά και γω,σου χάρισα τα δάχτυλά μου…
στιγμές κουράγιου
Angelina Rain Στις βιολέτες θα ρίξω εκείνο το σούρουπο που φύλαγα σε γυάλινο μπουκαλάκι και θύμιζε τη βροχή που έπεφτε στις σιωπές μας. Δε θέλω πλέον να διατηρώ αποστάγματα με ημερομηνία πλήξης.
9
στιγμές κουράγιου
Κατερίνα Κωστάκη
Στην χώρα της Αλήθειας δεν υπάρχει χρόνος. Υπάρχει μόνο Αιωνιότητα. Δεν υπάρχει φόβος… Μόνο Αγάπη. Η Αγάπη που υπέμενε, δεν πάει χαμένη. Ζει και βασιλεύει σαν ταξιδιάρικο πουλί μέσα από τις γραμμές του αιώνιου χρόνου. Η ελευθερία που προσφέρει η γνώση μέσα από αόρατους, μυστηριώδεις τρόπους απελευθερώνει την ψυχή από αιώνια δεσμά και φέρνει δάκρυα χαράς. « Τα δάκρυα της χαράς είναι τα πιο όμορφα δάκρυα ».
Βάγγη Χατζησταμάτη 10
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Έτσι αγαπημένε μου, έτσι θα μείνει αιώνια κλεισμένη η αγάπη μας σε κοχυλιού κοιλιά . Ίσαμε να ρθει ο χειμώνας να τυλιχτούμε πιο πολύ πιο δυνατά και να αφοπλίσουμε τον έρωτα που αιώνες τώρα τριγυρνά μ'΄ένα μαχαίρι ματωμένο στην καρδιά"
Μαρία Νικολάου Σώμα τοπίου Περπάτησέ με κατοίκησέ με κι έπειτα φύγε με μια χούφτα χώμα μου.
στιγμές κουράγιου
Έτσι έμαθα να ευδοκιμώ εγώ. Κι αν νύχτες βουβές στη θάλασσα με βρεις να στέλνω κύματα στεγνά, είναι που 'θελα -από πάντα το παραδέχομαιν' αλατίσω την παλάμη σου... βαριά η σκιά των κοχυλιών, να το θυμάσαι...
Αναστασία Γκίτση 11
Δημήτρης Παλάζης Βλέπεις αυτό που βλέπω ή στοχάζεσαι καράβια μακρινά στη θάλασσα της δύσης
στιγμές κουράγιου
Πες μου σκιά στην άκρη του χειμώνα στέκεις σφίγγοντας κάτι απ’ το χθες;
Ο εαυτος πολλαπλος.. σαν ειδωλα σε παραλληλους καθρεφτες... αντανακλαση της ουσιας στο απειρο.... Μετα την πρωτη προβολη, ποιος απο ολους εισαι;
Μαρία Καππάτου 12
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Νίκη Ηλιοπούλου "Ο δρόμος είναι μια νοητή γραμμή που συντροφεύει τη ζωή μας. Άλλοτε την κατευθύνει κι άλλοτε απλώς την οδηγεί. Δε συναντάς πάντοτε, έναν μακρύ, ίσιο και καλόβολο δρόμο, που θα σου προσφέρει μια ήσυχη διαδρομή. Και ποτέ δε θα μάθεις, αν δεν τον επιλέξεις, σε τι μονοπάτια θα σε οδηγήσει. Μα δεν έχει καμία σημασία που οδηγεί ο κάθε δρόμος. Σημασία έχει να τον διασχίσεις. Άφοβα."
στιγμές κουράγιου
Δημήτρης Δικαίος Πόση Αλήθεια κρύβει ένα παραμιλητό, όταν πια, τα πεθαμένα σου φροντίζουνε το σπίτι!
13
Pierrot Le Fou (1965) Τρελός Πιερό
Jean Luc Godart «Μετά τα πενήντα, ο Βελάσκεθ δε ζωγράφιζε πια κάτι συγκεκριμένο. Πλανιόταν γύρω από τα πράγματα με τον αέρα και το λυκόφως, ξάφνιαζε τη σκιά, τη διαφάνεια, τους χρωματιστούς παλμούς, που ήταν το κέντρο της σιωπηλής συμφωνίας του. Έπιανε μόνο τις μυστηριώδεις αλλαγές στον κόσμο, που αλληλοεπηρεάζονται σε σχήματα και τόνους σε μια διαδικασία μυστική και αέναη, που τίποτα δεν μπορεί να διακόψει την πορεία της. Ο χώρος βασιλεύει». Jean Paul Belmondo - Pierrot Le Fou Εδώ και μερικά χρόνια, ο Φερντινάν βρίσκεται εγκλωβισμένος σ' έναν γάμο που τον βοήθησε στην κοινωνική του ανέλιξη, αλλά τον έχει βυθίσει στην ανία. Η τυχαία συνάντησή του με τη Μαριάν Ρενουάρ, έναν παλιό του έρωτα, είναι η αφορμή που έψαχνε για να τα τινάξει όλα στον αέρα και να αποδράσει μαζί της προς άγνωστη κατεύθυνση. Αφού σβήσουν τα ίχνη τους και απομονωθούν σαν σύγχρονοι ναυαγοί θα εξασφαλίσουν τα προς το ζην με τους πιο απίθανους τρόπους.
κινηματογράφος
Cahiers du Cinema: Ποιο είναι το υλικό με το οποίο ξεκινήσατε τον Τρελό Πιερρό; Godart: Ένα μυθιστόρημα στυλ Λολίτα, που αρχικά ήταν να γίνει με τη Συλβί Βαρτάν. Αρνήθηκε. Στη θέση του, έκανα την Ξεχωριστή Συμμορία. Στη συνέχεια προσπάθησα να κάνω την ταινία με την Αννα Καρίνα και τον Ρίτσαρντ Μπάρτον. Όμως ο Μπάρτον χολυγουντοποιήθηκε πολύ. Τελικά η παρουσία της Άννας και του Μπελμοντό άλλαξε τα πάντα. Σκέφτηκα το «Ζεις μόνο μια φορά» του Φριτς Λανγκ. Ήθελα αντί του ζευγαριού της Λολίτα ή της Σκύλας να γυρίσω την ιστορία του τελευταίου ρομαντικού ζευγαριού. Πειραματισμός, νεωτερισμός και αντισυμβατικές ιδέες εκφράζονται με έντονα χρώματα και φίλτρα, σε μια ταινία την εποχή που στην Ευρώπη και ειδικά στη Γαλλία επικρατεί μια ατμόσφαιρα που μυρίζει μπαρούτι. Το ίδιο εκρηκτικός είναι και ο αυθορμητισμός στον Τρελό Πιερό, που δεν είναι παρά ένα περίεργο road trip χωρίς γεωγραφική αφετηρία ή τέλος. Ένα road trip ιδεών, ερωτημάτων και επίκαιρων σχολιασμών χωρίς να ακολουθούνται κανόνες. Μια ματιά σε αναπάντητα ερωτήματα: υλισμός και πολιτισμός, έλλειψη επικοινωνίας, αλλά και οι αρχετυπικές ασυμβατότητες των δύο φύλων, είναι τα βασικά θέματα που απασχολούν εδώ τον δημιουργό. «Ένα πείραμα, μια προσπάθεια να αιχμαλωτίσω στο σελιλόιντ την ίδια την ουσία της ζωής.» Jean-Luc Godard
14
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Μια ταινία χαρακτηριστική του κινήματος της nouvelle vague. Μια ταινία ορόσημο για το κίνημα, για τον ίδιο τον Godart, αλλά και για το "ιδιαίτερο σινεμά" που εκφράζει. Ένα σινεμά χωρίς δεσμεύσεις, χωρίς φόρμες, πρέπει και μη. Χωρίς σενάριο, όπως τουλάχιστον το ξέρουμε, αλλά με υποτυπώδες και μινιμαλιστικό σχέδιο, το φιλμ προσπαθεί καρέ καρέ να αποτυπώσει τη σκέψη του. Υμνώντας εδώ, έναν "αναρχικό τρόπο" ζωής, την ταξική πάλη, τον αγνό έρωτα, αλλά και τα ρίσκα φυσικά που απορρέουν. Μια ταινία, πηγή πληροφοριών για την εποχή της και τεκμήριο για τον ιστορικό του μέλλοντος.
κινηματογράφος
Αναζητώντας τον φιλοσοφικό στοχασμό που εξέφραζε η εποχή της δεκαετίας του '60 στη Γαλλία αλλά και γενικότερα, στήνεται εδώ, ένα κινηματογραφικό πείραμα καλλιτεχνικής αναζήτησης μιας περιθωριακής για πολλούς, αντικοινωνικής συμπεριφοράς που έρχεται σε σύγκρουση με το εκάστοτε σύστημα εξουσίας. Η ταινία, εξέφραζε με ποικίλα αισθήματα την διαφορετική αντίληψη για την πρόοδο μιας κοινωνίας, μιας κοινωνίας που υποκριτικά θεωρεί ότι αναπτύσεται. Και είναι θα έλεγα τρομακτικό, αν αναλογιστεί κανείς, το πόσο επίκαιρη είναι, αμφισβητώντας ξεκάθαρα το υπάρχον σύστημα αξιών. Με μια αμφισβήτηση, που δόθηκε χωρίς εκπτώσεις μέσα από την Τέχνη. Διότι μεταξύ των άλλων, ο υγιής κινηματογράφος, μπορεί να αποτελέσει αυτόν τον ρόλο, κι εδώ βρίσκει ευτυχώς τον εκφραστή του αντι-ακαδημαϊκού ύφους, τον Jean Luc Godart.
15
κινηματογράφος
Η αισθητική της Τέχνης, όντας πέρα από κάθε μόδα της εποχής, αλλά εξελισσόμενη, ως απόρροια των συνθηκών της κοινωνίας, αναπόσπαστο μέρος της οποίας αποτελεί και ο καλλιτέχνης, λειτουργεί συχνά πυκνά, ως αντίρροπη δύναμη στο τερατώδες σύστημα της βιομηχανίας του θεάματος. Υπό την έννοια αυτή σουρρεαλιστές και νεοκυματιστές, εθεωρούντο "τρελοί", γιατί απλά εξέφραζαν το ανικανοποίητο πάθος τους, χωρίς συμβιβασμούς. Τα φιλοσοφικά και όχι μόνο, ερωτήματα της τέχνης, αποτελούν ευτυχώς νησίδα σωτηρίας, συνθέτοντας ένα τοπίο, πάνω στο οποίο επιβιώνουν "δονκιχώτες"... Ομολογώ, πως ήμουν αλλά και παραμένω ένθερμος θεατής της nouvelle vague, όντας ένας από τους λόγους που με οδήγησαν στο ν' αγαπήσω τον κινηματογράφο. Και αυτό διότι, ίσως εδώ παρά ποτέ, ο δημιουργός συναντά τη μοίρα ενός αντισυμβατικού πνεύματος. Μέσα από ένα εικαστικό κολάζ και με τις ανάλογες πολιτισμικές, πολιτικές, ιδεολογικές αλλά και κοινωνικές αναφορές, αποτυπώνει σε βάθος και με επιχειρήματα έναν αγνό, αμόλυντο ιδεολογικό ρομαντισμό, μια ατομοκεντρική αν θέλετε ηθική, μακριά από θρησκείες, έθνη και κάθε λογής ομάδες, που εκάστοτε ελέγχουν και κατά συνέπεια περιορίζουν, την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας. Αποκαλύπτοντας έτσι εδώ, μια ταινία ενός θνητού σε πλήρη απόγνωση. Αυτό που μαγεύει ακόμα και σήμερα έστω κι αν τα γεγονότα τον Μάη του '68 είναι πλέον παρελθόν, είναι αν μη τι άλλο, η απελπισμένη πνοή και η σκοτεινή γραφή της "παρακμής". Ο Godart, για άλλη μια φορά αυτοψυχαναλύεται φιλμικά, κι ακόμα και αν δεν ασπάζεσαι τη γραφή του, δε μπορείς παρά να παραδεχτείς, ότι η διαλεκτική του μέθοδος παραμένει κορυφαία. Το αποτέλεσμα που μας χάρισε εδώ τόσο απλόχερα, είναι μια κινηματογραφική ποίηση με ρομαντισμό, αμφισβήτηση, κοινωνική έκρηξη, οργή, απελπισία και όλα αυτά, σε μια συνεχή ακολουθία. Cahiers du Cinema: Γιατί υπάρχει αυτό τ' απόσπασμα για τον Βελάσκεθ; Godart: Είναι το θέμα. Ο ορισμός της ταινίας. Ο Βελάσκεθ στο τέλος της ζωής του δε ζωγράφιζε πλέον συγκεκριμένα πράγματα, αλλά αυτό που υπήρχε ανάμεσα στα συγκεκριμένα πράγματα. Το ξαναλέει ο Μπελμοντό όταν μιμείται τον Σιμόν: δεν πρέπει να περιγράφουμε τους ανθρώπους, αλλά αυτό που υπάρχει ανάμεσα τους. Πριν 23 χρόνια είχα την εντύπωση ότι τα πάντα είχαν γίνει στον κινηματογράφο, ότι δεν έμενε τίποτα να κάνουμε. Γύρισαν το Ιβάν ο Τρομερός, ο άρτος ημών ο επιούσιος. Μας έλεγαν να κάνουμε ταινίες πάνω στο πλήθος, αλλά το Πλήθος είχε γίνει, γιατί να το ξανακάνουμε; Με λίγα λόγια ήμουν απαισιόδοξος. Μετά τον Τρελό Πιερρό δεν έχω πια την ίδια εντύπωση των πάντων. Ναι. Πρέπει να κινηματογραφήσουμε, να μιλήσουμε για τα πάντα. Όλα μένουν να γίνουν.
16
κινηματογράφος
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
17
λογοτεχνία
Το Μισοφέγγαρο Ήταν μες στο καταχείμωνο, όταν οι ανοιξιάτικες μυρωδιές είχαν σαπίσει, οι καλοκαιρινές αναμνήσεις άρχιζαν να σβήνουν και τα φθινοπωρινά φύλλα είχαν γίνει τροφή για τις σόλες των παπουτσιών και τα λογής ζωύφια της γης. Ήταν η εποχή που το καθετί ζωντανό διεκδικούσε την ύπαρξή του. Η εποχή που η έμπνευση έπεφτε σε χειμερία νάρκη και οι ποιητές έκλειναν τα τετράδια γυμνασμάτων τους και άνοιγαν ένα μπουκάλι κονιάκ. Την εποχή αυτή λοιπόν που αίρεται η λογοτεχνική λογοκρισία μπορείς να συναντήσεις ζευγάρια που ξεφεύγουν από το ιδιώνυμο κάποιου συγγραφέα. Ένα από αυτά ήταν ο Λεωνής κι η Ισαβέλλα. «Μπορώ να κάνω τα πάντα για σένα. να κατεβάσω το φεγγάρι το ίδιο για να το νανουρίσεις στην αγκαλιά σου». Το ‘πε και το’ κανε: πάτησε με τα παπούτσια πάνω στο παγκάκι και ψηλαφώντας στα τυφλά με τα πόδια στις μύτες, η Ισαβέλλα τον άκουσε να ζορίζεται. Μετά από λίγο ο Λεωνής είχε το μισοφέγγαρο στα χέρια του. «Δε μπόρεσα να στο φέρω ολόκληρο, το άλλο μισό μου έφυγε». Η Ισαβέλλα κοιτούσε ενθουσιασμένη το καινούργιο δώρο του αγαπημένου της. Για δες τελικά, σκέφτηκε η Ισαβέλλα, από κοντά είναι το ίδιο μικρό. Κράτησε το μισοφέγγαρο στην αγκαλιά της, όταν η μία του άκρη την έκοψε στο μπράτσο. Τράβηξε το φεγγάρι τόσο απότομα που και η άλλη του άκρη την έκοψε στον καρπό του άλλου χεριού. Η δεύτερη πληγή όμως ήταν και η μεγαλύτερη: το φεγγάρι είχε τρυπήσει φλέβα και το αίμα έφτιαχνε ένα κόκκινο ρυάκι που διέσχιζε τις γραμμές του έρωτα και της ζωής μέχρι το μικρό δάχτυλο του χεριού και από κει κυλούσε στο χώμα ζεσταίνοντας την επιφάνειά του και μερικά τυχερά πετραδάκια. Η Ισαβέλλα εκνευρισμένη πέταξε το μισοφέγγαρο στο χώμα και το πατούσε με τα ίδια της τα πόδια μέχρι που αυτό έσπασε σε μικρά κομμάτια, έπειτα σε μικρότερα που θάφτηκαν κάτω από τη γη. «Α, Λεωνή, αν αυτή είναι η αγάπη που μπορείς να προσφέρεις, μπορώ να βρω και μόνη μου αιχμηρά αντικείμενα» είπε μανιασμένη και έφυγε. Ο Λεωνής έμεινε μόνος και σκυμμένος στα γόνατα, ανακάτευε με τα δάχτυλα το χώμα, προσπαθώντας να ανασύρει τα κομμάτια του φεγγαριού. Ίσως αν συναρμολογήσω το μισοφέγγαρο, σκέφτηκε, να μπορέσει να φωτίσει κανονικά. ‘Όμως αλίμονο: τα κομμάτια είχαν γίνει θραύσματα που απορρόφησε το χώμα και το δέρμα των χεριών του. Δάγκωσε λυσσασμένα τα χείλη του για να μην κλάψει.
Κώστας Δρουγαλάς 18
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Νυχτερινή βάρδια Βράδιασε. Μπορώ να βγω χωρίς φόβο. Τη νύχτα έχεις την αίσθηση πως ότι συμβαίνει το ζεις σε όνειρο. Περπατάω χωρίς να δίνω σημασία στα φανάρια και μπαίνω στο πρώτο μπαρ που βρίσκω μπροστά μου. Κάθομαι σ' ένα σκαμπό και παραγγέλνω μπύρα. Κάποιος μοναχικός θαμώνας έρχεται και κάθεται δίπλα μου. Προσπαθεί να μου πιάσει συζήτηση. -Πώς και μόνος; Έφυγαν οι φίλοι σου για διακοπές; -Δεν έχω φίλους. -Τι δουλειά κάνεις; -Δε δουλεύω. -Τι ομάδα είσαι; -Δε συμπαθώ το ποδόσφαιρο. -Τι αυτοκίνητο έχεις; -Δε συμπαθώ τα αυτοκίνητα -Εκκλησία πας; -Δε συμπαθώ τις θρησκείες. -Τι θα ψηφίσεις στις εκλογές; -Δεν ψηφίζω. Ευτυχώς με βρίσκει βαρετό συνομιλητή και φεύγει. Παρατηρώ τους συμπότες μου. Δυστυχισμένοι άνθρωποι που προσποιούνται τους χαρούμενους γιατί φοβούνται να παραδεχτούν τη δυστυχία τους. Οι ώρες περνούν και τα μπουκάλια αδειάζουν. Ο κόσμος αραιώνει. Κάνω νόημα στο μπαρμαν. -Άλλη μια μπύρα. -Θα σε πειράξει. -Άλλα πράγματα με πειράζουν περισσότερο. -Ποια είναι αυτά τα άλλα πράγματα; -Δεν πρόκειται να καταλάβεις. -Γιατί δεν πας να κοιμηθείς; -Δε μπορώ να κοιμηθώ. -Γιατί πίνεις τόσο πολύ; -Γιατί πονάω. Η ώρα πήγε τέσσερις και το μαγαζί πρέπει να κλείσει. Βγαίνω έξω και περπατάω μέχρι να εξαντληθώ. Ξημέρωσε. Ώρα να πέσω για ύπνο. Όταν ξυπνάς από εφιάλτες στο φως της μέρας φοβάσαι λιγότερο
λογοτεχνία
Νίκος Σουβατζής
19
sms λογοτεχνία
ο πεζός Λόγος της ποίησης
Πάνω που είχα ανεβάσει τα μάλλινα δάκρυα στο πατάρι, άρχισε πάλι να ψιχαλίζει τ' όνομά σου. Το μισό αλφάβητο πλημμυρίσαμε. (Έχει γεμίσει το υπόγειο με ωμέγα -θα πνιγούμε χωρίς άλφα.) Με είδες κι εσύ στο όνειρό μου χτες; Βάλε επιτέλους ένα ζακετάκι στον έρωτα σου είπα. Κάνει ρεύμα -δεν ακούς που φταρνίζεται; Δεν σου έβγαινε ήχος (ίσως χρειάζεσαι επισκευή). Θες να μου μείνεις; σου είπα. Έστω από τη μέση και πάνω. (Δεν χρειάζομαι τα πόδια σου.) Έτσι κι αλλιώς κι εγώ μισή είμαι. (Τα πόδια χωρίζουν τους ανθρώπους.) Μετά άρχισα να τσακώνομαι με τη μοναξιά σου. Λουζόταν με μπετόν η χαζή. (Λέρωνε το πάτωμα.) Δεν καταλαβαίνω, είπα. Θες να γιατρέψεις τα δάχτυλά σου πάνω στο δέρμα μου; (Ή πάλι θα τα φορτώσουμε σε καμμιά καρότσα ασθενοφόρου;) Πάλι θα με αφήσεις αντί από το στόμα μου να αναπνέω από τα μάτια σου; (Μόνο φωτογραφίες σου παίρνω σπίτι.) Οι ανοργάνωτοι εμπρησμοί σου στο σώμα μου έχουν αρχίσει να λήγουν. (Την πυρκαγιά δηλαδή εσύ εκεί στο υπόγειο δεν την βλέπεις που καίει συνέχεια; Θα φτάσει στον πρώτο όροφο και θα τη δουν όλοι στο τέλος. Δυο χρόνια έχεις να φωνάξεις την πυροσβεστική.) Μόνο να διχάζεις τις τελείες μου ξέρεις -και να μ αφήνεις να ξυπνάω αγκαλιά με το σπασμένο σου ποδηλατάκι (λες κι αν ενηλικιωθούμε θα πεθάνουμε). Δεν καταλαβαίνω. Αντί να έρθεις να με βγάλεις βόλτα, όλο πας και βάζεις γύψο στα χείλια σου και με αφήνεις να ιδρύω άδεια βάζα. (Βέβαια, μη διανοηθείς να μου στείλεις με κούριερ μόνο την καρδιά σου, θα πάρω θάρρος και θα σου στείλω πίσω τα πάντα μου: καρδιές, μαλλιά, πόδια, βραχιόλια, κόκκαλα και πνευμόνια -μέχρι και ο τζον κήτς θ αναστηθεί έτσι που το πας.) Θα το δεις να τελειώνουμε; Όποιο σώμα κι αν δοκιμάσω εκτός από το δικό σου, μου πέφτει φαρδύ.
20
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
υ.γ. 1 Μαζεύω το στρύφωμα της καρδιάς μου να την κοντύνω, μήπως ξαναπάρει σχήμα καρδούλας, κι αυτή αντί να μαζευτεί κοντεύει να με γεμίσει όλοκληρη από μέσα. (Έτσι όπως έχει εξαπλωθεί μακριά σου σε λίγο θα ξεμυτίσει καρδιά μέχρι κι από τα δάχτυλα των ποδιών.) υ.γ. 2 Αν δεν ανοίξεις το σώμα μου στα δύο να αφαιρέσεις το κενό θα αναγκαστώ να ζω στα τελευταία ράφια του ουρανού, χωρίς ίχνος φωτός. υ.γ. 3 Λες κι ο ουρανός υπόγεια είναι. Καλοκαίριασε επικίνδυνα πάλι: το Αιγαίο κρέμεται ήδη πάνω απ' τα κεφάλια μας. "Κοίτα τι ωραία που αιωρούνται τα ψάρια." Ετοιμάζω τα μαγιώ, βάζω σε λειτουργία την άμμο, πλέκω φυλαχτά -και για χάντρες κρεμάω τα μάτια σου. (Τα δικά μου τα έχω αφήσει στην τσέπη σου να τα ακουμπάς κάθε βράδυ στο κομοδίνο.) Καλοκαίριασε χαζέ. Περπατάς σαν ιησούς στο νερό μου, κι εγώ λέω το δι'ευχών και ρωτάω: πάλι δεν θα με πας διακοπές; (Πάλι μόνο ανακοπές;)
Κατερίνα Έσσλιν
Η Γυναίκα με το λουλουδένιο φόρεμα Πώς εμφανίστηκε τόσο ψηλά εκείνη η γυναίκα σαν άστρο της αυγής στον άναστρο ουρανό μέσα στο χάραμα. Βγήκε από την μικρή πορτίτσα στην εξέδρα. Στάθηκε σκεπτική και μελαγχολική. Φορούσε ένα φουστάνι με κεντημένα πάνω του σχέδια λουλουδιών που φούσκωναν στο φύσημα τ’ αέρα του θαλασσινού. Και τα λουλούδια χόρευαν όπως σε καλοκαιρινή ανεμοζάλη στα λιβάδια. Κι όλα χορεύανε μαζί και γύρω απ’ το σώμα της ένα χορό που αιχμαλώτιζε τα βλέμματα όσων αντρών βρίσκονταν εκεί δίπλα. Μόνο τα μάτια της έμεναν απλανή ανίκανα να βγούνε απ’ τη θλίψη της ψυχής της. Ανήμπορα να δούνε ένα γύρω το αμυδρό απαύγασμα που ο ήλιος ξεκίνησε ν’ απλώνει σ’ ολόκληρο τον ουρανό. Στης φύσης τον ψυχόρμητο χορό κανένας δεν μπορεί ν’ αντισταθεί. Ακόμη και η θλίψη παρασύρεται. Ή πιο σωστά αποτραβιέται στους μυχούς ανθρώπινων σωματικών κρυψώνων. Το βλέμμα της γυναίκας δυνατό τόσο πολύ και σταθερό όσο να πεις η θλίψη της πως ήτανε θλίψη ενός της φρέσκου έρωτα που έσβησε. Καθόταν εκεί πάνω στην εξέδρα σαν όνειρο χωρίς φτερά. Μέχρι που φύσηξε πολύ μέσα σ’ εκείνο το λιβάδι στο φουστάνι της και τα λουλούδια σκόρπισαν και έγιναν χαλί που επάνω του πέταξε η γυναίκα. Το γέλιο της αντήχησε στη θάλασσα όταν το σώμα λύγισε αστεία και όταν μέθυσε γλυκά σ’ εκείνα τα θωπευτικά αρώματα που ‘βγαζαν τα λουλούδια.
Φώτης Θαλασσινός 21
λογοτεχνία
Πραγματικότητας Αυτοχειρία «Με ένα περίστροφο στον κρόταφο και δύο χρησιμοποιημένες σφαίρες αποδεδειγμένα όνειρα φονεύω. Μην εξομολογείσαι θάνατο στην σιωπηλή μου κάνη. Από μόνη της οπλίζει» Δυο Σαββατοκύριακα τώρα σημειώνω ηλεκτρονικές απουσίες. Το ενα μετρούσα ανάσες και βήματα στα ίδια σχεδόν μαξιλάρια που μάτωναν η Πολυδούρη κι ο Ρίτσος και το άλλο απο της γλαύκας τον άργυρο βρέθηκα στης Ιφιγένειας τις παρακλήσεις, να μετρώ τα σκαλοπάτια της καθελκυσης . Ταξίδι μεγάλο δεν καταφέρνω ποτέ να κάνω όχι τουλάχιστον όπως το σκέφτομαι ή το ζητώ Όπως και δεν μπορώ να συγκρατώ την σκέψη ούτε και να την κατευθύνω, μόνη της με οδηγεί , αυτόνομη και ανυπότακτη περπατάει και αγκαλιάζει όλους τους αγαπημένους. Είναι φορές που με τρομοκρατεί η ιδέα πως αν με συλλάμβανε ένας φακός θα έβγαινε ένα έκτρωμα , ίσως βέβαια εξωτερικά τα χαρακτηριστικά να ειναι κοινά ανθρώπινα και εκ πρώτης όψεως ταιριαστά, όμως όλα αυτά που μέσα μου έχουν χτιστεί σαν λατρεμένα σίγουρα αν κάποιος τα ξεχώριζε θα τρόμαζε, ένα μάτι πράσινο σαν λίμνη νεραιδένια το άλλο καστανό και υγρά βαθύ, το πάνω χείλος γεμάτο έρωτα παράφορο και το άλλο δαγκωμένο από εγκατάλειψη. Μισό πηγούνι αντρικό κι ενα ζυγωματικό που χαράχτηκε απο κλάμα ενώ το άλλο γελαστό νεανικό και μακιγιαρισμένο. Τα χέρια κι εκείνα άταιρα ένα Δικό σου , ένα της Μαρίας , σκόρπια δάχτυλα να μπλέκονται με την ψυχή που διάχυτα μόρια ακουμπάν και λάμπουν σαν του Γιώργου το ξυρισμένο κεφάλι που ξαγρυπνούσε δίπλα στην αποστειρωμένη λευκότητα Κι όλα ετούτα να αλλάζουν διαρκώς θέσεις να γίνονται τα μάτια χέρια τα πόδια δάκρυα τα χείλη σφραγίδες τα δόντια μάτια η καρδιά κομμάτια το σώμα αϋλο να δικάζεται όταν ζητά να γίνεται η αγάπη σύνορο , φυλακισμένη , φραγμένη , άλλη όμοια κι άλλη να ορίζεται ως Διαχωρισμός. Και να έρχεται έπειτα να σε χτυπά στο πρόσωπο ένας κεραυνός που εξιλεωτικά παραγκωνίζει το θέλω γιατί σε ξέρει γιατί έτσι του είπες πως πρέπει να φέρεται , αθόρυβα , γιατί εσύ τα θέλεις όλα. Κι αυτά κι εκείνα και τα άλλα που είχες που αντικατέστησες που αγοράζεις διαρκώς βαλίτσες να κουβαλάς που ακόμη και τον αχθοφόρο ονόμασες πρώτο την τάξη υπήκοο αλλά τον θες σιωπηλό ακόλουθο . Κι έρχεται πάλι η στιγμή που λες «να τώρα είναι σωστή η θέση μέχρι να διαδεχτεί ξανά το βήμα διπλό» Πες μου οτι παραλογίζομαι κι ειναι ακόμη Δευτέρα. Πες μου πως πρέπει να σωπάσω κι εκτός από το σφουγγάρισμα να ξεσκονίσω και το σοβατεπί γιατί εκεί επικάθονται οι διαδοχές. Πες μου.. Γιατί Σήμερα νοστάλγησα την Heidelberg , δεν την έχω ποτέ επισκεφθεί , απλά την νοστάλγησα όπως και την τριμμένη μυζήθρα στις δωρισμένες μακαρούνες της Πορταϊτισσας στην Αστροπαλιά.
22
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Γιατί με τρύπησαν αυτά τα βέλη; Το χαμηλό IQ θα ευθύνεται Ίσως και οι απαιτήσεις που μυστικά κρατώ για τους αγαπημένους για την αγαπημένη Ισως ο σίδηρος της βιταμίνης C που πάει πλάϊ πλάϊ με την χαλυβουργική και την μετοχή της όταν εκτοξεύτηκε στο Άλφα του Κενταύρου παραγκωνίζοντας τον Πολικό αστέρα Χωρίς ενα ορόσημο, δίχως ένα αναφορικό σημείο πως ζήτησα ο κουτός να μείνουν δίπλα μου οι υποσχέσεις κι εγώ στον πιο μακρινό Γαλαξια έχτισα την αξία, σε μια παλίρροια αστερισμών που καθρεφτίστηκαν στην άμμο Πες μου ! έχει όνομα ο τόπος που εναποθέτουμε τις τέσσερις αδελφάδες ; - την μια δικαιωματικά {υποτίθεται} την τοποθετούμε αριστερά και ψηλά - τις άλλες τις σκορπίζουμε σαν τα ροδοπέταλα που φιλιούνται στο ανεμόπαρμα ως πολίτες τελευταίας διαλογής πάνω απο τον τάφο.. «Γι’ αυτό σου λέω μην προσκαλείς την αγωνία μου. Αυτόχειρας της πραγματικότητάς σου είμαι»
Ματθαίος Ματθαιάδης
λογοτεχνία
Parquet Άνοιξε τα μάτια και σφήνωσε το βλέμμα στο ταβάνι. Ήταν σαν να τη διαπερνούσε ηλεκτρικό βλέμμα μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών. Έκανε να κινηθεί μα η τάση του ρεύματος αύξανε. Ξανάριξε κάτω το κεφάλι κι αυτή τη φορά ακούστηκε πάνω στο ξύλο ένας γδούπος παραίτησης. Προσπάθησε να κινήσει τα χέρια, μα έστεκαν σαν κούτσουρα παρατημένα σε μια στεγνή όχθη. Τα δάχτυλα της ένευσαν ανεπαίσθητα πως ήταν εκεί. Ένας μαύρος φόβος χύθηκε στο ξαπλωμένο κορμί της κι ήταν σαν να το ξέβραζε. Κοίταζε ολόγυρα και της φαινόταν όλα τα έπιπλα διαφορετικά βλέποντάς τα από εδώ χαμηλά. Το σκρίνιο έδειχνε κοντόχοντρο, ο καλόγερος με τα πανωφόρια ψηλός σα κυπαρίσσι, ο δρόμος προς την κουζίνα φαινόταν μακρύτερος και η σκάλα φάνταζε σαν απόρθητη βουνοκορφή από εδώ κάτω στη βάση της. Μια κρύα αίσθηση αγκάλιαζε το πίσω μέρος του του κορμιού της, μια αφιλόξενη παγωμάρα που απλωνόταν σε όλοτο πάτωμα μοιάζοντας με σιωπηλή πλημμύρα. Το κουδούνι σταμάτησε, φαίνεται πως ο επισκέπτης είχε
23
φύγει. Έτσι παρέμενε η πόρτα κλειστή και μουγκή απέναντι στην δική της ακινησία. Κοίταξε τη γάτα που πέρασε και με τη χνουδωτή ουρά της άγγιξε λιγάκι το πρόσωπο, ένα χάδι που έμοιαζε περισσότερο με ερώτημα. Πήγε και στάθηκε κοντά στην πόρτα και την έβλεπε. Ποίος ήταν άραγε ο μυστηριώδης ξένος; Η γάτα έγλειψε το ένα της πόδι κι έπειτα ένιψε το μουσούδι της. Συνέχισε με αυτές τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις περιποίησης που υπνώτιζαν το βλέμμα. Έκλεισε τα μάτια. Τι στα κομμάτια το ήθελε το παρκέ; Μην είχε τάχα δίκαιο η κόρη της που τη μάλωνε να μην το κάνει; Εκείνη όμως το γυάλιζε γιατί ήταν πιο όμορφο έτσι. Μα κι ακόμη περισσότερο επειδή ήθελε να γίνεται το δικό της. Έτσι, χωρίς δεύτερη σκέψη. Έτσι ήταν πάντα. Σαν είχε μια ιδέα, μια επιθυμία, ένα στόχο θωρακιζότανε πίσω του και τον έσπρωχνε μέχρι να τον φέρει εις πέρας, ακόμη κι αν επρόκειτο για τη μεγαλύτερη σαχλαμάρα του κόσμου. Και τώρα που είχε γεράσει οι ιδέες, οι επιθυμίες κι οι στόχοι γινότανε ολοένα πιο ευτελείς κι εκείνη πείσμωνε ακόμη περισσότερο πίσω τους. Έτσι και με το παρκέ. Μα τώρα θα είχε φύγει η κόρη πίσω απ’ την πόρτα; Ήτανε στ’ αλήθεια εκείνη; Την είχε διαολοστείλει την τελευταία φορά που βρεθήκανε κι εκείνη έφυγε μπαϊλντισμένη. Μαμά, της είπε, πρόσεξε καλά γιατί με τα καπρίτσια που μου κάνεις δεν θα με ξαναδείς! Κι όμως θαρρείς πως επειδή ήτανε ξεροκέφαλη και καπριτσιόζα τα είχε καταφέρει να την αναθρέψει. Ολόκληρη γυναίκα την είχε κάνει, κι αυτό μονάχη της. Μέχρι κι ο Θεός είχε αμελήσει να τις βοηθήσει στη ζωή. Μακάρι να ήτανε αυτή. Μήτε ο ταχυδρόμος, ούτε κανείς άλλος εκτός από εκείνη. Η καρδιά της σπαρτάρισε κι ήταν το μόνο που έδειχνε ζωντανό σε κείνο το ασάλευτο κορμί. Την κούκλα της. Που τη λάτρευε σαν φωτεινό αστέρι, σαν δροσερή πηγή, σαν σαν σαν… Τί θα γινόταν τώρα ποιός το ξέρει. Προσευχόταν μονάχα να μην την είχε αφήσει το κορμί της. Να μην είχε γίνει το άψυχο κιβώτιο μιας τόσο θεληματικής ψυχής. Κι αν γυρνούσε πίσω ο χρόνος, σκέφτηκε, τι θα έκανε; Θα πείσμωνε λιγότερο και θα ’δειχνε τα αισθήματά της περισσότερο, ναι, αυτό θα έκανε. Κι έτσι ασάλευτη και παγωμένη ευχήθηκε να της δώσει ο Θεός που μέχρι τώρα μάνα και κόρη τις είχε ξεχάσει, ευχήθηκε για μια δεύτερη ευκαιρία. Να σηκωθεί. Ας σηκωνόταν και θα ’βλεπες.
λογοτεχνία
Ξένια Παπαδημητρίου
24
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
S A R A K A N E
4:48 PSYCHOSIS
Κάποτε έκλαιγα αλλά ούτε αυτό δεν μπορώ πια να κάνω. Δεν με ενδιαφέρουν οι άνθρωποι Δεν αποφασίζω. Δεν τρώω. Δεν κοιμάμαι. Δεν σκέφτομαι. Δεν μπορώ να ξεπεράσω την μοναξιά μου Τον φόβο μου Την αηδία μου Είμαι χοντρή Δεν μπορώ να γράψω. Δεν μπορώ να αγαπήσω. Ο αδερφός μου πεθαίνει, ο εραστής μου πεθαίνει. Εγώ τους σκοτώνω. Γοργά προχωρώ προς τον Θάνατο. Τα φάρμακα με τρομοκρατούν Δεν μπορώ να κάνω έρωτα. Δεν μπορώ να γαμήσω. Δεν μπορώ να είμαι μόνη. Δεν μπορώ να είμαι με άλλους. Οι γοφοί μου είναι πολύ μεγάλοι. Αντιπαθώ τα γεννητικά μου όργανα Στις 4:48 Όταν θα με επισκεφτεί η κατάθλιψη Θα κρεμαστώ στον ήχο της ανάσας του ερωμένου μου
25
απόδοση στα Ελληνικά: Μαρία Ροδοπούλου
μεταφράσεις
Είμαι Λυπημένη Νιώθω πως μέλλον δεν υπάρχει. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει καλύτερο. Βαρέθηκα τα πάντα. Είμαι απογοητευμένη με όλα. Είμαι μια πλήρης αποτυχία. Είμαι ένοχη. Τιμωρούμαι. Πόσο θα ήθελα να με σκοτώσω.
Ποιητικός
Λ όγος
Μικρό φθινόπωρο στάλες πάνω στα γυμνά μπράτσα, τους γυμνούς ώμους στάλες στο έδαφος το στρωμένο την άσφαλτο στάλες, βάρυνε, δακρύζει ο ουρανός μες στο μεσημέρι του καλοκαιριού ανακουφίζει τη δίψα της γης του κυλάει η βροχή μαζί με τον ιδρώτα στο στήθος σου
Άτιτλο Αναγέλασα χτες ατενίζοντας παλιές μου ανάσες κρυσταλλωμένα αναθέματα διχασμένα αισθηματολογήματα τυραννικές αποθυμιές Έρχομαι σήμερα γυμνή από λιμπίσματα κι αφήνω ήσυχα δυο σύμφωνα στο κατώφλι σου
Γιούλη Κούγια
Αμελί Νομικού Heavy metal Heavy metal λέξεις στο άκρον άωτον της σιωπής Ανεξέλεγκτες μουτζούρες στο πέρα δώθε αποδημητικών ακροατών
ποίηση
Αχ και να 'ξερα να γράφω Να δεις τι μετανάστη πυρετό θα σου 'στελνα Μαρία Ροδοπούλου
Πρόβα Περίπου έτσι. Πώς θα φέρομαι. Πώς θα μιλώ Με τι βλέμμα θα αντικρίζω τα άλλα βλέμματα. Κάπως έτσι. Λίγο πιο γοητευτικά Θα βρω σιγά - σιγά το ύφος που ταιριάζει. Είμαι κοντά στο τέλειο και προχωρώ. (Να γίνω εκείνο Που καθόλου δε μου μοιάζει). Έλενα Πολυγένη
26
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
η Άρτεμις των Ουσιών
στο λυκόπουλο της Γ’ Λυκείου
Γλύκανε τους καρπούς ανέλεγκτη φρίκη Σε ένα διάλλειμα φωτός ποιμένα ξένου Τσιγαριλίκι κι Ουρανός σε μία σάκα Aποτυπώματα
ποίηση
στη Μαρία Ροδοπούλου
Γεννήθηκα χθες ανάμεσα σε στοίβες κορδέλες από όμοιων πόθων μήτρα διαδέχτηκα τις μέρες που στόματα κεντούσαν βυθίζοντας κρύες βελόνες στο εσωτερικό δέρμα έτσι αποτύπωναν το σήμερα με στίγματα απουσίας και νήματα δεμένα σε ανοιξιάτικα βήματα Τα βάφτιζαν εξιλέωσης πράξη ταχυδρομώντας σταγόνες μετάληψης Με βάφτισαν πεθαμένο λιόγερμα φασκιώνοντας τις κεντρικές αρτηρίες λέγοντας πως αύριο θα σου στείλω έναν Λόγο φρόντισε να’ χεις φωνή μονάχα να τον πιεις Έπειτα μπορείς την ευπρέπεια να καρατομήσεις και την κορμοστασιά αυτών που ο «λόγος» σε υπόγεια γεννήθηκε Αύριο θα ουρλιάξεις με το φεγγάρι δεμένο στον καρπό να γεννά κρατήρες στην κάθοδο του Σήμερα μπορείς να κοιτάξεις μόνο τον καθρέφτη Ματθαίος Ματθαιάδης
27
το σπλαχνικό γκρεμό συνόδεψε μαύρο μητρικό γάλα Δημήτρης Δικαίος
Ακίδες του έρωτα Να κρατάς τα αγγίγματα του έρωτα στο λουβί της σκέψης σου, να τους μπήξεις ξόβεργες και βασκανίες στις βίγλες τους, για να μην τ' αφουγκραστούν τα θαλασσοπούλια και στ’ αρπάξουν και στα βλάψουν και ύστερα στα θάψουν στις φωλιές τους.
Πριν τη βροχή
Και να ξέρεις πως εκείνες οι φωλιές δεν είναι κατάλληλες για λεβεντιά και μάχες. Τα μαχαίρια σου δεν ακονίζονται εκεί, μήτε ο βρυχηθμός σου τρομάζει το αγνάντεμα τους. Στις φωλιές της κόψης, γεννά μόνο η μήτρα της αλμύρας και ύστερα ξεψυχά. Ανίεροι εραστές, λάγνες προθέσεις και ύστερα ξεψυχάς.
Εκεί ανοίγουν οι γλώσσες και τα όστρακα πριν τη βροχή πριν δέσουν κάβοι κι έχασα το φεγγάρι που μου χάιδευε τον κρόταφο ασυνήθιστη βλέπεις από μοιρολόι με μάλωσε η νύχτα για το βουβό μου δρόμο κατέβηκα στη γεύση σκόνταψα στον συνωστισμό αναμονής τις λεπτομέρειες εποχής μ’ ευλαβικές εφαρμογές αλυσιδωτές λέξεις όχιδενποτέ μια καμπύλη στ’ αυθεντικά μας καταρροή Δεν άλλαξα και τα γυαλιά πάλι με αυτά τα μάτια σε διαβάζω και σου είπα να μου μάθεις την αλφαβήτα να μη διαβάζω ανάποδα
Μπατίστας Μαλαματένιος
Ελένη Νανοπούλου
ποίηση
Arbeit Macht Frei Στην υπερσύγχρονη γαλέρα μας τα φινιστρίνια είναι κλεισμένα με στόρια. Ακούγεται ένα συνεχές κουδούνισμα που αντικαθιστά τα ταμπούρλα και ο Supervisor μας καλεί να ακολουθήσουμε τον ρυθμό. Με high tech μικρόφωνα κι ακουστικά συντονίζουμε πειθαρχημένα τις κινήσεις μας. Που και που αφήνει κανείς το πόστο του για να ξεκουραστεί αλλά η φωνή του Gastarbeiter τον επαναφέρει. Κι εγώ ένας απλός θεατής προς το παρόν, συνειδητοποιώ ότι 60 χρόνια μετά «η εργασία – εξακολουθεί να – απελευθερώνει» Ν.Γ. Λυκομήτρος
28
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Ο Άνθρωπός μου
η ματιά Δρασκελώντας. Κάθε λεπτό. Ώρα. Μέρα. Χρόνο. Χάνεσαι. Ακροβατείς σε νήμα πολύχρωμο. Επαναλαμβάνεσαι Κυκλική διαιώνιση στο άπειρο…
ποίηση
Αχτίδα ήλιου. Άκτιστο φώς. Πύρινο. Ριζωμένο βαθειά. Μέσα σου. Ανιχνεύει ίσκιο. Σε κάθε παλμό ανεξίτηλο. Της καρδιάς σου. Βήμα παράλληλο. Αντίστοιχο. Μουδιασμένο. Πότε βιαστικό πότε αβίαστο. Χάνεσαι.. Επαναλαμβάνεσαι.. Στη σφαίρα του επαναλαμβανόμενου..
Ένα γέλιο δικό σου δύο ανάσες δικές μου. Ένα βλέμμα ,ένα φιλί δικό σου δύο λόγοι επιπρόσθετοι να ζω. Και ανταλλάζοντας ρόλους ταυτίζονται οι ιδέες μας. Μια αγκαλιά δικιά μου απτόητη και ξέγνοιαστη σε αφήνει, να περιπατείς στη Γη με μια ασπίδα, μια αγκαλιά δικιά μου και ήσυχα κουρνιάζεις στην ανθρώπινη φωλιά μου. Σε δύο άνω άκρα που σκοτώστρες φαντάζουν για κάθε φευγαλέα ,παράσιτη σκέψη σου. Μια αγκαλιά δικιά μου ένα νοερό πέπλο που σε τυλίγει με ξεχωριστή φροντίδα. Και ανταλλάζοντας ρόλους ομοϊδεάτες βγαίνουμε. Μ ‘ένα άγγιγμα στο πρόσωπο σου, ένα χάδι στο καθρέπτη μου, αντικρίζω. Την ευτυχία των ματιών σου και τα λακkάκια της ψυχής μου καθώς μου γελάνε και τα σκεπάζω με φιλιά και ήσυχα κουρνιάζεις στην ανθρώπινη φωλιά μου. Σε μια αγκάλη, μονοθέσια δοσμένη στον άνθρωπο μου. Και ανταλλάζοντας ρόλους , ένα σώμα γίναμε. Δοσμένοι στο δέλεαρ της ηδονής, στις χαρές του Έρωτα ,φριμάζουμε και απλώνουμε την αγάπη να μας πάρει! Και ανταλλάζοντας ρόλους κάνω λόγο για τον άνθρωπό μου. Ένα γέλιο δικό σου δύο ανάσες δικές μου. Ένα βλέμμα ,ένα φιλί σου δύο λόγοι επιπρόσθετοι να ζω. Νικόλαος Π. Μίχας
Νίκος Τσάλης
29
φθινόπωρο 2010
Σοφία Κολοτούρου “Κουφός είσαι ρε; Δεν ακούς;” εκδόσεις ΚΨΜ
Λεονάρντο ντα Βίντσι “η ζωή του και το έργο του” εκδόσεις Γνώση
Βασίλης Ζούβιας “Actung” εκδόσεις Μεταίχμιο
Αρκάς “εχθροί εξ αίματος” εκδόσεις Γράμματα
ελεύθρερο graffiti
ποιήματα
πεζοποίηση
Τάσος Λειβαδίτης “25η Ραψωδία της Οδύσσειας” εκδόσεις Κέδρος
Νίκος Μάντης “Το Χιόνι του Καλοκαιριού” εκδόσεις Καστανιώτη
θεατρικό έργο
ποιήματα
βιογραφία
Βασίλης Πολύζος “Κρεολή Σελήνη” εκδόσεις Απόπειρα
μυθιστόρημα
ποιήματα
διηγήματα
β
Μαρία Ροδοπούλου “Ισιδώρα” Συμπαντικές Διαδρομές
30
Banksy “Ραδιενεργά γκράφιτι” εκδόσεις Μεταίχμιο
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2010
Σοδειά
31
Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Πειραιάς - Άργος - Βόλος - Δράμα - Κατερίνη - Κεφαλονιά - Κρήτη Λαμία - Λάρισα - Μυτιλήνη - Πάρος - Πάτρα - Σέρρες - Σπέτσες - Σύρος - Τρίκαλα