σοδειά τχ.21

ΣΕΠ - ΝοΕ 2014

ΤΕΥΧΟΣ 21

6 ΕΤοΣ ΕΚΔοΣΗΣ ISSN: 2241-2212 ο

ΤριμΗΝΗ ΠΕριοΔιΚΗ ΣυγΚομιΔΗ γραμμαΤωΝ Και ΤΕχΝωΝ

Δημητρης Δικαιος | αρτεμης Λοτςιου | κορνηΛιος ρουςακης | ΖιΖανιο | ΓιώρΓος ρουςςος | μ. αναΓνώςτοπουΛου | ΓεώρΓιος νικ. ςχορετςανιτης | αποςτοΛος κώςτουρος | Λουκας Λιακος | ιςαβεΛΛα μητρου | μπαμπακ ςαντεΓκ χατΖανι | ΘεοΔώρα τΖοκα | κώνςταντινα πορφυρου | μαρια ροΔοπουΛου | ματΘαιος ματΘαιαΔης | Γιαννης τοΛιας | χρηςτος τουμανιΔης | ςταματης καβαΛΛαρης | ευαΓΓεΛια πατερακη | ΘοΔώρης βοριας | ΓρηΓορης ςακαΛης

ομαδα εκδοΣήΣ

Δημήτρης Δικαίος ματθαίος ματθαιάδης μαρία ροδοπούλου Θεοδώρα τζόκα υπεύθυνη ύλης μαρία ροδοπούλου Σύνταξη - Σελιδοποίηση Δημήτρης Δικαίος γραφιστική επιμέλεια αννα ςτράνη εξώφυλλο τεύχους Φθινόπωρο (Γ.Ασημακόπουλος) γλωσσική επιμέλεια - διόρθωση μπατίστας μαλαματένιος Φωτογραφία - κολάζ βάγγη χατζησταμάτη Σκιτσογραφία Γιώργος ασημακόπουλος Iστοσελίδα περιοδικού www.sodeia.net Hλεκτρονικό ταχυδρομείο sodeia@ymail.com ISSn ε ντυπήΣ ε κδοΣήΣ 2241 - 2212 κατηγορία εντύπου συγκομιδή και προώθηση λογοτεχνικών κειμένων εδρα παραγωγής ςπέτσες, ελλάδα ταχυδρομική διεύθυνση περιοΔικο ςοΔεια Λινα κ. τΖιαμου ςπετςες τ.κ.180 50 επιμέλεια προεκτύπωσης ματθαίος ματθαιάδης εκτύπωση - βιβλιοδεσία

2 ΔΕΛΤΑ

αντιγόνης 76, αθήνα τ.κ.104 42 | τηλ. 2105151233

Συγκομιδή πνευματικων καρπων για το επομενο τευχοΣ 10-15 nοεμβριου 2014

ΣτειΛε το κειμενο Σου sodeia@ymail.com

τευχος 21 συγγραφική ομάδα

κατά σειρά θεμάτων

Δημήτρης Δικαίος, αρτεμης Λότσιου, κορνήλιος ρουσάκης, Ζιζάνιο, Γιώργος ρούσσος, ματίνα αναγνωστοπούλου, Γεώργιος νικ. ςχορετσανίτης, απόστολος κωστούρος, Λουκάς Λιάκος, ισαβέλλα μήτρου, μπαμπάκ ςαντέγκ χατζάνι, Θεοδώρα τζόκα, κωνσταντίνα πορφυρού, μ.ροδοπούλου, ματθαίος ματθαιάδης, Γιάννης τόλιας, χρήστος τουμανίδης, ςταμάτης καβαλλάρης, ευαγγελία πατεράκη, Θοδωρής βοριάς, Γρηγ. ςακαλής. Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκληρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν αναφέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν την άποψη των αρθρογράφων τους και όχι, του περιοδικού στο σύνολό του. Καλή Ανάγνωση επομενο τευχοΣ απο τιΣ 15/12 Στα βιβΛιοπωΛεια

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

06

16

ΘΕΑΤρο γιον φοσσε ΑΦιΕρωμΑ σΤο συΓΓρΑΦΕΑ

10

ΚινημΑΤοΓρΑΦοσ νυχτεσ πΡεμιεΡΑσ

20ο διΕΘνΕσ ΦΕσΤιβΑλ Κιν. Τησ ΑΘηνΑσ

λΑοΓρΑΦιΑ μυθοι & θΡυλοι του ΑζεΡμπΑΪτζΑν δυο ΕνδΕιΚΤιΚΕσ ισΤοριΕσ

περιεχόμενα 04 θΕΣη σε καταστολή

21 ΠΕζΟΠΟιηΣη η λύπη που πέφτει

05 ΠΕζΟΠΟιηΣη Αϋπνίες

22-23 μΕΤαφραΣΕιΣ Mehmet Coşkundeniz | Gary Klang

06 θΕαΤρΟ Γιον Φόσσε αφιέρωμα στο συγγραφέα

24 αρθρΟ ο λύκος της στέπας

16 ΛαΟγραφια Αζερμπαϊτζάν - μύθοι & θρύλοι

26 ΠΟιηΤιΚΟΣ ΛΟγΟΣ Θεοδώρα Τζόκα Κωνσταντίνα Πορφυρού μαρία ροδοπούλου ματθαίος ματθαιάδης Γιάννης Τόλιας χρήστος Τουμανίδης σταμάτης Καβαλλάρης Ευαγγελία Πατεράκη Θοδωρής βοριάς Γρηγόρης σακαλής

20 ΠΕζΟΠΟιηΣη ροζέτα

31 ΒιΒΛιΟ-νΕΕΣ αφιξΕιΣ Φθινόπωρο 2014

09 ζιζανιΟ η γλώσσα της αλήθειας 10 ΚινημαΤΟγραφΟΣ

200 διεθνές Φεστιβάλ Κιν/φου της Αθήνας | νυ χΤΕσ ΠρΕμιΕ ρΑσ 14 Διηγημα Τη μέρα που δε συνέβη τίποτα

σε καταστολή

λήσυχος πολίτης που, πληρώνει τους φόρους του, γυαλίζει το αυτοκίνητό του, «βρίσκεται» με τη γυναίκα του, μεγαλώνει παιδί, πιστεύει στο οικονομικό θαύμα που θα φέρει η πολιτική άνοιξη, μαζεύει τα σκουπίδια του, σιγοψήνει τον ελληνικό του, βάφει – συντηρεί τα έπιπλα στο σπίτι˙ εξοικονομεί χρήματα με στόχο να αγοράσει κι άλλα, να διώξει τα άκομψα, να’ ναι του γούστου του. Διαβάζει τον ατελείωτο Δον Κιχώτη του Θερβάντες, επιθυμεί να κάνει δεύτερο παιδί, φροντίζει την κόμη του, το βάρος του, την ενδυμασία του όπως κάθε άτεχνος άνθρωπος και, άλλα καθημερινά πράγματα που δεν έχει νόημα να τ’ αναφέρω. Τέτοια ελευθερία μήτε στο μνήμα δε θα’ βρεις, σκέφτηκα και, πέταξα το πακέτο με τον καπνό απ’ το παράθυρο. Ακολούθησαν, ο αναπτήρας, ένα τασάκι από φυσητό γυαλί αγορασμένο κάποτε στα Χανιά και μια γυναικεία στριγκλιά.. που δεν άντεξε τόση Κρήτη πεταμένη στα μούτρα της. Σήμερα, ξεφυλλίζω τη ζωή μου˙ και διαπιστώνω πως, ενώ υπήρξε σ’ όλη τη χρονική της έκταση, συννεφιασμένη, μία στάλα ουρανό δε συνάντησα. Επί μια πενταετία αποφεύγω συνειδητά να κοιτάξω μέσα μου. Μια υποτροπή, θα ήταν οδυνηρή για τους γύρω μου. Αισθάνομαι ψυχικά υγιής, νιώθω τον παλμό των φλεβών, τη ροή του αίματος. Ελέγχω την ανάσα μου. Μόνο για τους αγγέλους, έχω πεθάνει.

Του Δημήτρη Δικαίου

δικαιως του λογου | θεςη

Απόγευμα, κάποιος χτυπάει την πόρτα. Φωνάζω μ’ όση δύναμη έχω: «Ποιος διάολος είναι;». Ανοίγω, τίποτα. Γυρίζω στη θέση μου και παρατηρώ πως, η διπλανή καρέκλα είναι επίσης τραβηγμένη. Μία παραίσθηση, σκέφτηκα, δε δίνω σημασία. Πάει καιρός εξάλλου που δε βλέπω πράγματα. Αναπνέω κανονικά, καμία ανησυχία.

Φτιάχνω λίγο καφέ κομμένο και ραμμένο στη γεύση μου, με πολύ καϊμάκι. Στο τραπέζι επάνω ένα στυλό, ένα φύλλο χαρτί, ένα κομμάτι κόκκινης πλαστελίνης με το δακτυλικό αποτύπωμα του γιου μου κι ένας καπνός Old Holborn κίτρινος με την επιγραφή «οι καπνιστές πεθαίνουν πρόωρα». Ποιος πέθανε μ’ ακόμη ένα τσιγάρο, συλλογίστηκα; Κανείς! Το ανάβω. Απέναντί μου, το ψυγείο. Χαμογελάω, στο κροτάλισμα του ήχου που έβγαλε πάνω στα πλακάκια. Με κατάλαβε. Κάθε φορά που έχουμε την ίδια θερμοκρασία, το κάνει. Ετούτη τη στιγμή, είμαι σ’ επαφή με τον κόσμο. Ένας θυσιοφοβικός, φι4

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

σκουριασμένο ηχείο, ηχεί με ήχο τόσο απελπιστικά παράξενο σαν να προέρχεται από μία άλλη διάσταση του σύμπαντος. (Μισό να στρίψω ένα τσιγάρο()αυτό τελείως αυθόρμητο. Μάλλον δε πρέπει) Ανοίγω την θολωμένη πόρτα και προχωρώ νιώθοντας να εξωτερικεύω το <<είναι>> μου. Η ομορφιά της φύσης στο προσκήνιο ενώ όλα αυτά που σε καταρρακώνουν στα παρασκήνιο.

Αϋπνίες Της Αρτεμης λότσιου Ξημερώνει. Ο φόβος και η αγωνία δείχνουν να εξαφανίζονται κάτω από το πέπλο του φωτός. Όλα φαντάζουν να αποκτούν ουσία, να ζωντανεύουν. Η Ζωή υφίσταται ξανά. Η μυρωδιά των λουλουδιών παίρνει θέση στο χρονικό διάστημα αυτό της ημέρας. Η μαγεία του συναισθήματος της αισιοδοξίας κάνει την πιο σημαντική της εμφάνιση, τόσο αργή όσο η παρουσία του ηλίου πίσω από τις κορυφές των απέραντων βουνών. Μία νέα αρχή άκρως αντίθετη με το αίσθημα της νυκτός. Το ενοχλητικό κουτί σβήνει αυτόματα και επικρατεί η σαγηνευτική μυρωδιά της σιωπής, της ηρεμίας. Ωχρά Σπειροχαίτη στο

πεζοποιηςη

Πρωταγωνίστρια η ζωή. Παρατηρώ διεξοδικότατα κάθε λεπτομέρεια της φύσης σαν να την αντικρίζω πρώτη φόρα και με ευλάβεια ακούω τους ήχους της όπως ακούει το μικρό παιδάκι την μαμά του να του λέει σ' αγαπώ! Γιατί όταν νυχτώνει σαλεύω. αλλά όταν ξημερώνει ζωντανεύω ξανά!

5

ΓΙΟΝ ΦΟΣΣΕ

αφιερωμα

θεατρο

Του Κορνήλιου Ρουσάκη στις περισσότερες σκηνές της Ευρώπης (Παρίσι, Λονδίνο, Βερολίνο, Ζάλτσμπουργκ) από νέους αλλά και καταξιωμένους σκηνοθέτες (Thomas Ostermayer, Claude Regy, Jacques Lassale). Το ύφος της γραφής του είναι μινιμαλιστικό και υπερ-νατουραλιστικό. Η γλώσσα του κινείται επιδέξια από τον ρεαλισμό έως την ποίηση, από την απεικόνιση της πραγματικότητας έως την διάσταση της μεταφοράς. Ο δραματουργός τοποθετεί σε δεύτερο πλάνο την ανάπτυξη της πλοκής κι ενδιαφέρεται περισσότερο για την ανάδειξη των επικοινωνιακών δυσλειτουργιών των χαρακτήρων του, που στα περισσότερα έργα δεν έχουν ονόματα. Ο ίδιος ο Φόσσε αναφέρει: “Για μένα, η τέχνη ήταν πάντα συνδεδεμένη με αυτή τη σχεδόν μη ανθρώπινη φωνή, μέσα από τον καθημερινό λόγο. Και εκείνο που είναι παράδοξο είναι το ότι αυτή η φωνή βρίσκεται εκεί, χωρίς να λέει τίποτα. Είναι μια βουβή φωνή. Μια φωνή που μιλάει σωπαίνοντας. Πρόκειται για μια φωνή που με κάποιο τρόπο έρχεται από αυτό που δεν έχει ειπωθεί, είναι μια φωνή που βγαίνει από τη σιωπή και που μπορεί να ακουστεί κάποιες στιγμές μέσω αυτού που λένε οι άλλοι. Δουλεύω όπως ένας μουσικός που παίζει το μέρος του, το θέμα και τις παραλλαγές, τις επαναλήψεις”.

Ο νορβηγός συγγραφέας Γιον Φόσσε γεννήθηκε το 1959 στο Haugesund της Νορβηγίας. Έγραψε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Κόκκινο μαύρο το 1983. Έχει γράψει μυθιστορήματα, δοκίμια, ποιητικές συλλογές και βιβλία για παιδιά. Το πρώτο του θεατρικό εργο, Και δεν θα χωρίσουμε ποτέ παρουσιάστηκε το 1994 από το Εθνικό Θέατρο του Bergen. Στο έργο κυριαρχούν τα φαντάσματα ενός έρωτα που τελειώνει με πόνο. Έιναι μια εσωτερική διαμάχη, μια μάχη ανάμεσα στη φθορά και στη δημιουργία. Τον Αύγουστο του 2000 του απονεμήθηκε το Θεατρικό Βραβείο του Βορρά και τον Δεκέμβριο του 2003 χρίστηκε Ιππότης της Γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 40 γλώσσες και έχουν ανέβει 6

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

Ένα ερωτικό τρίγωνο και μια σύγκρουση για τα παιδιά προβάλλεται στο έργο Nightsongs, (Η νύχτα τραγουδά τα τραγούδια της, 2002), ενώ στο έργο Μια μέρα το καλοκαίρι (1998), παρουσιάζεται η αδυναμία αποτελεσματικής επικοινωνίας ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα, μέσα από ένα flash back κι ένα ταξίδι στο παρελθόν που κάνει η γυναίκα. Ιδιαίτερη θεατρικότητα έχει η σκηνή που η ηλικιωμένη γυναίκα συναντά επί σκηνής τον νεότερο εαυτό της. Το έργο Παραλλαγές θανάτου (2002) είναι μια αλληγορία για την αγάπη, τη ζωή, τη γέννηση και τον θάνατο. Η αυτοκτονία μιας νέας γυναίκας γεννάει βασανιστικά ερωτήματα στους γονείς της, που αρνούνται να αποδεχτούν το γεγονός. Γιατί το έκανε; Ποιες οι συνέπειες της πράξης της στον οικογενειακό περίγυρο; Τι είναι ο θάνατος; Τι φέρνει μαζί του; Πόσο μοιάζουν η ζωή και ο θάνατος και πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρίσκονται μεταξύ τους;

θεατρο

Από το 2011, μένει στο Grotten, μια τιμητική κατοικία που ανήκει στο νορβηγικό κράτος και βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του βασιλικού παλατιού στο Όσλο. Η χρήση του Grotten ως μόνιμη κατοικία είναι μια ειδική παραχώρηση του βασιλιά της Νορβηγίας, ως τιμή για τη συνεισφορά ενός καλλιτέχνη στις νορβηγικές τέχνες και τον πολιτισμό. Στην εργογραφία του συναντούμε τα έργα Το παιδί, Κάποιος θα έρθει, για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο Ίψεν, Παραλλαγές Θανάτου, Χειμώνας, Τόσο όμορφα, Το όνομα, Μητέρα και παιδί, Ο γιος, Η νύχτα τραγουδά τα τραγούδια της, Ο κιθαρίστας, Μια μέρα το καλοκαίρι, Όνειρο το φθινόπωρο, Η επίσκεψη, Τ’ απόγευμα, Κοιμήσου γλυκό μου παιδάκι, Κορίτσι στον καναπέ, Μώβ, Ύπνος, Σκιές, Rambuku. Στα έργα Το παιδί, Μητέρα και Παιδί και Ο γιος, αναδείκνυονται οι πτυχές προβληματικών γάμων και ο ρόλος των παιδιών σε αυτούς.

7

ρης Γιοβανίδης το Κάποιος θα ρθει (Θέατρο Χώρα 2009) ενώ το έργο Το παιδί έχει παρουσιαστεί από την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης της Θεσσαλονίκης το 2003, σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζηβανού και το πρώτο έργο του Φόσσε Και δεν θα χωρίσουμε ποτέ, έχει ανέβει από τη θεατρική εταιρεία Μνήμη, στο Θέατρο Κυδωνία, στα Χανιά.

Αρκετά έργα του Φόσσε έχουν παρουσιαστεί στην ελληνική θεατρική σκηνή. Ο Γιάννης Χουβαρδάς έχει σκηνοθετήσει το έργο Τόσο όμορφα (Θέατρο Αμόρε, 2004) και τις Παραλλαγές θανάτου (Θέατρο Πορεία, 2013), η Βίκυ Γεωργιάδου τον Χειμώνα (Θέατρο Αμόρε 2002), ο Λευτέ-

Το Θέατρο Σημείο θα παρουσιάσει σε πανελλήνια πρώτη, τον χειμώνα 2014-2015 την Καιομένη, ένα έργο που βασίζεται στο θεατρικό Μια μέρα το καλοκαίρι και στο διήγημα Η Αλίκη στις φλόγες. Σκηνοθετεί ο Νίκος Διαμαντής και παίζουν η Ιωάννα Μακρή και ο Γρηγόρης Γαϊτανάρος.

θεατρο

Η ενασχόληση του με τη θεατρική γραφή δεν τον κράτησε μακριά από τη συγγραφή μυθιστορημάτων. Τα κείμενα Melancholia I (1995) και Melancholia II (1996) παρουσιάζουν στιγμές από την πορεία ζωής του νορβηγού ζωγράφου Lars Hertervig, ενώ το μυθιστόρημα Πρωί και απόγευμα (2000) πραγματεύεται τη μετά θάνατον ζωή ενός ανθρώπου.

8

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

Η γλώσσα της αλήθειας Κάθομαι ανέμελο στο μπαλκόνι μου και κοιτάζω την Ακρόπολη, ενώ, βάζω άλλο ένα παγάκι στο… Ρε Ζιζάνιο μας κοροϊδεύεις; Φαίνεται η Ακρόπολη από το υπόγειο στου Ρέντη; Διαβάζω το πρόγραμμα της Λυρικής Σκηνής και αναρωτιέμαι, Τζάκομο Πουτσίνι ή Τζουζέππε Βέρντι, ίσως… Αυτό που διαβάζεις, είναι το φυλλάδιο του ΟΑΣΑ και απλώς το δίλλημα σου είναι: κάρτα απεριορίστων ή εισιτήριο… Λες να με προτείνουν και εμένα για Πρόεδρο Δημοκρατίας; Γιατί όχι, άλλωστε δεν… Εδώ τους παρακαλάς τέσσερα χρόνια για να γίνεις διαχειριστής στην πολυκατοικία και κανένας δε σε παίρνει στα σοβαρά… Κάποτε θα γράψω ένα βιβλίο για τις περιπέτειές μου στο Πανεπιστήμιο… έχω βρει και τον τίτλο: Ζιζάνιο νυν και ΑΕΙ. Ίσως να γίνει best…

zizanio

Μάλλον θα εννοείς το περίπτερο στην Πανεπιστημίου που… Βρε άι σιχτίρ όλη την ώρα μιλάς… Ρε παιδία, αυτόν ποιος τον πήρε στη Σοδειά; Δεν πιστεύω να τον πληρώνετε κιόλας; Με Voucher είμαι εδώ…

9

αφιερωμα

200 διεθνε Σ ΦεΣτιβαΛ κινήματογραΦου τήΣ αθήναΣ

νυχτεΣ πρεμιεραΣ

κινηματογραφος

Του γιώργου Ρούσσου «...Σε λίγες μέρες θα ξέρουμε κι εμείς αν αυτή η ιδέα, που έμοιαζε στην αρχή με τρελό όνειρο, μπορεί να εξελιχθεί σ’ ένα μεγάλο, ετήσιο φεστιβάλ της Αθήνας, ένα αληθινό σταυροδρόμι του ανεξάρτητου σινεμά, μια γιορτή όπου θα μαζευόμαστε κάθε χρόνο και περισσότεροι» Γιώργος Τζιώτζιος - 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας (1995) Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας το 1995 για να εξελιχθεί, 20 χρόνια μετά, στο σημαντικότερο κινηματογραφικό γεγονός της πόλης και σ' ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ της Μεσογείου και των Βαλκανίων, προσελκύοντας όλο και περισσότερο κόσμο. Το επετειακό 20ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας θα διεξαχθεί από τις 17 έως τις 28 Σεπτεμβρίου παρουσιάζοντας περισσότερες από 100 νέες ταινίες μεγάλου μήκους απ’ όλο τον κόσμο αλλά και από την Ελλάδα. Στο πρόγραμμα του περιλαμβάνονται τρία διαγωνιστικά τμήματα - μεταξύ των οποίων και ένα από τα ελάχιστα παγκοσμίως διαγωνιστικά τμήματα, το «Μουσική και Φιλμ» - ει-

δικά αφιερώματα, ντοκιμαντέρ και πάνω από 60 ελληνικές ταινίες μικρού μήκους. Επιπλέον και με αφορμή την συμπλήρωση των 20 χρόνων, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, σε συνδιοργάνωση με την «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων θα πραγματοποιήσει ειδικές επετειακές εκδηλώσεις έκπληξη, που θα περιέχουν μία σειρά από installation, μουσικές performance και σπάνιες προβολές. Πιστό στο αρχικό του όνειρο, το Φεστιβάλ μας υπόσχεται ότι και φέτος το πρόγραμμά του περιλαμβάνει κινηματογραφικά διαμάντια του ανεξάρτητου σινεμά, μία εκλεκτή σοδειά από τις πιο προσδοκώμενες ταινίες της χρονιάς, πολυσυζητημένα ντοκιμαντέρ, δημιουργίες που παντρεύουν απολαυστικά τη μουσική με τον κινηματογράφο, αλλά και κλασικούς σταθμούς του παρελθόντος, καθώς και μεταμεσονύκτιες προβολές.

10

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

sodeia.net Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ φιλοξενεί μερικές από τις καλύτερες πρεμιέρες του παγκόσμιου κινηματογράφου συστήνοντας στο κοινό νέους σκηνοθέτες που ξεχωρίζουν ανά τον κόσμο. Στο φετινό πρόγραμμα θα προβληθούν μεταξύ άλλων το "10.000km" του Κάρλος Μάρκες Μαρσέτ, αλλά και το "’71" του Γιαν Ντεμάνζ

κινηματογραφος

10.000km του Κάρλος Μάρκες Μαρσέτ - Δύο νέοι άνθρωπο που αγαπιούνται, αλλά ο ένας βρίσκεται στη Βαρκελώνη και ο άλλος στο Λος Άντζελες... Μία αφοπλιστικά ειλικρινής σκιαγράφηση της πορείας που διανύει η αγάπη και ο έρωτας σε απόσταση.

στάντες και Καθολικοί έχουν μετατρέψει το Μπέλφαστ σε εμπόλεμη ζώνη. O νεαρός Άγγλος Γκάρυ καλείται να αναλάβει δράση στο Μπέλφαστ. Η κατάσταση στην πόλη είναι έκρυθμη και μπερδεμένη, καθώς χωρίζεται σε περιοχές ανάλογα με τα θρησκευτικά πιστεύω των πολιτών. Κατά τη διάρκεια μιας περιπολίας, οι στρατιώτες εμπλέκονται κι ένας από αυτούς χάνει το όπλο του. Ο Γκάρυ κι ένας ακόμη στρατιώτης ακολουθούν τον κλέφτη που εξαφανίζεται μέσα στο πλήθος... Ένα αγωνιώδες πολιτικό θρίλερ που έκανε το ντεμπούτο του και τιμήθηκε στο φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.

Οι Pulp και ο Nick Cave καταλαμβάνουν επάξια μία θέση στο πρόγραμμα του διαγωνιστικού τμήματος Μουσική και Φιλμ, με τις ήδη δημοφιλείς ταινίες «Pulp: A Film About Life, Death and Supermarkets» και «20.000 Days on Earth».

’ 71 του Γιαν Ντεμάνζ - Βρισκόμαστε στο 1971 και η σύγκρουση στη Βόρεια Ιρλανδία κλιμακώνεται προς τον εμφύλιο πόλεμο, καθώς Προτε1

κινηματογραφος

Το φιλμ «Pulp: A Film About Life, Death and Supermarkets» περιστρέφεται γύρω από τη συναυλία που έδωσε η μπάντα του Jarvis Cocker στο Σέφιλντ τον Δεκέμβρη του 2012. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο SXSW (South by Southwest Film Festival) τον περασμένο Μάρτιο και την πρώτη του Ευρωπαϊκή προβολή στο Σέφιλντ. Έκτοτε το ντοκιμαντέρ έχει ταξιδέψει μεταξύ άλλων και στην Αυστραλία στο πλαίσιο του Sydney Film Festival. Το βραβευμένο στο Sundance «20.000 Days on Earth», αποτελεί ένα ιδιαίτερο ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία των Ίαν Φόρσαϊθ και Τζέιν Πόλακ για τον Νικ Κέιβ. Το φιλμ προβλήθηκε τον Φλεβάρη στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, κερδίζοντας τις εντυπώσεις. Ενώ ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί και το Διαγωνιστικό Τμήμα Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους που διοργανώνεται για 3η συνεχόμενη χρονιά και δίνει την ευκαιρία σε νέους Έλληνες δημιουργούς να δείξουν τη δουλειά τους και να διεκδικήσουν ένα από τα βραβεία του τμήματος. Από τον 1ο χρόνο διεξαγωγής του μέχρι σήμερα, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας τιμά σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου μέσα από ειδικά αφιερώματα. Φέτος, τη σκυτάλη παίρνουν ένας από τους επιδραστικότερους Αμερικάνους δημιουργούς, ο Ρόμπερτ Όλτμαν, σ' ένα

ειδικό αφιέρωμα για τις ταινίες σταθμούς που υπέγραψε τη δεκαετία του ’70, όπως τα: «Nashville», «McCabe and Mrs. Miller» και το θρυλικό «M.A.S.H.», μία από τις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες όλων των εποχών.

Ιδιαίτερη θέση στο 20ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας κατέχει και ο θρυλικός Πολωνός σκηνοθέτης, Αντρέι Ζουλάφσκι, υπεύθυνος για αριστουργήματα όπως το «Σημασία Έχει να Αγαπάς», με τον Klaus Kinski και την ανεπανάληπτη Romy Schneider, αλλά και το «Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη», με τον Σαμ Νιλ και την Ιζαμπέλ Ατζανί, ίσως στον καλύτερο ρόλο της καριέρας της που της χάρισε το Α' Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στις Κάννες.

12

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

κινηματογραφος

Μία γεύση από τα ντοκιμαντέρ του φετινού φεστιβάλ αποτελεί το «Life Itself» του Στιβ Τζέιμς, που αποκαλύπτει τη συναρπαστική ζωή του διασημότερου Αμερικανού κριτικού κινηματογράφου, Ρότζερ Έμπερτ, ο οποίος πέθανε πέρσι τον Απρίλιο σε ηλικία 70 ετών. Τα ντοκιμαντέρ «Excision» της Βίκυς Βελλοπούλου και «Bref» της Χριστίνας Πιτούλη, καταγράφουν με τις κάμερές τους την καταδικαστέα και αποτρόπαια πρακτική της κλειτοριδεκτομής (ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων των γυναικών). Δύο ιδιαίτερα σημαντικά και επίκαιρα ντοκιμαντέρ τα οποία θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στο Φεστιβάλ, παρουσία των συντελεστών τους. Παράλληλα, οι Ειδικές Προβολές του Φεστιβάλ, εξασφάλισαν και θα προβάλλουν φέτος, τον διαβόητο «Σχιζοφρενή Δολοφόνο με τo Πριόνι», σε ψηφιακά αποκαταστημένη κόπια την οποία επιμελήθηκε ο ίδιος ο σκηνοθέτης, Τόμπι Χούπερ.

To Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας ιδρύθηκε από την Κινηματογραφική Εταιρεία Αθηνών (Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία) με σκοπό να φωτίσει άγνωστες πτυχές του ποιοτικού ανεξάρτητου κινηματογράφου, να αναδείξει τις καλύτερες από τις μεγάλες ταινίες της σεζόν, προτείνοντάς τις στους θεατές και να γίνει η ιδανική εισαγωγή κάθε κινηματογραφικής σεζόν. Φέτος το Φεστιβάλ συμπληρώνει είκοσι χρόνια επιτυχημένης παρουσίας και θα διεξαχθεί από την Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου έως και την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου, καλοσορίζοντας το φθινόπωρο και κρατώντας ιδανική παρέα στους απανταχού κινηματογραφόφιλους...

Τέλος αξίζει να σημειώσουμε ότι την αφίσα της 20ης έκδοσης του Φεστιβάλ (καθώς και του 4ου Athens Open Air Film Festival και το εξώφυλλο του περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ), φιλοτέχνησε ο γνωστός εικαστικός καλλιτέχνης, Δημήτρης Αληθεινός, τιμώντας και συμμετέχοντας με αυτό τον τρόπο στην επέτειο για τις δύο δεκαετίες του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας.

13

τη μέρα που δε συνέβη τίποτε..

διηγημα

Της ματίνας Αναγνωστοπούλου

Μια κανονική μέρα ξημέρωσε χωρίς τίποτε απολύτως το ασυνήθιστο. Βασικά, έμοιαζε τόσο κοινότοπη και συνηθισμένη που αυτό από μόνο του την έκανε ιδιαίτερη. Ήταν μια μέρα που τίποτε αξιοσημείωτο δε συνέβαινε. Οι πόλεμοι που μαίνονται ανά την υφήλιο εκείνη τη μέρα δεν είχαν ούτε μία αξιοσημείωτη μάχη. Δεν έγιναν τρομοκρατικές ενέργειες ούτε δολοφονίες ούτε πραξικοπήματα. Ούτε σεισμοί ούτε πλημμύρες. Ούτε καύσωνες ούτε καταιγίδες. Κανείς διάσημος ή διάσημη δεν πέθανε ούτε γέννησε ούτε καν ανακοίνωσε εγκυμοσύνη. Δεν υπήρξαν βασιλικοί γάμοι ούτε γάμοι ή χωρισμοί σελέμπριτις.

Δεν έγιναν εκλογές. Ήταν μια μέρα χωρίς διαδηλώσεις, απεργίες ή έστω καταλήψεις. Μια βαρετή μέρα για το Χρηματιστήριο αλλά και για το Κοινοβούλιο. Ούτε ένας καυγάς πολιτευτών δεν έγινε, έτσι για το θεαθήναι. Ούτε ένας υπουργός, ή έστω ένας βουλευτής, δε βγήκε να υποστηρίξει ή να αντικρούσει τις κυβερνητικές αποφάσεις τσιρίζοντας και παραληρώντας. Ούτε ένα νέο μέτρο δημοσιονομικής πολιτικής δεν ανακοινώθηκε. Ούτε καν η σύλληψη ενός διάσημου φοροφυγά ή επίορκου δημόσιου λειτουργού. Ούτε ένας ποπ σταρ δε βγήκε να κάνει δηλώσεις για εξωγήινους ή για τη δημοκρατία που είναι 14

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

διηγημα

«ένα μεγάλο ψέμα που δε μας χρειάζεται». Ούτε ένας καλλιτέχνης δε βρέθηκε να βγάζει καινούριο δίσκο και να προσκαλέσει στο μαγαζί του να του πετάξουν γαρίφαλα. Ούτε μια ταινία δεν έκανε πρεμιέρα. Ούτε μια καινούρια εκπομπή ή σόου τηλεδιασκέδασης δεν ξεκίνησε. Ούτε ένας επίσκοπος δε βγήκε να καταδικάσει από άμβωνος τους ομοφυλόφιλους, τους κομμουνιστάς, τους ανθέλληνας και τους λοιπούς που βαδίζουν την οδό της απωλείας. Στην αρχή κανείς δεν έδωσε σημασία. Κανένας δεν το πρόσεξε. Όλες οι εφημερίδες που κυκλοφόρησαν εκείνη την ημέρα κατέγραφαν τις ειδήσεις από την προηγούμενη. Όταν η μέρα είχε προχωρήσει αρκετά, τότε έγινε ξεκάθαρο. Οι ιστοσελίδες δεν έβρισκαν τίποτε νέο για δημοσίευση. Μόνο παλιές ειδήσεις κυκλοφορούσαν. Όταν ο ντόρος από τα χτεσινά συμβάντα κόπασε, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απλώθηκε μια αμήχανη σιωπή. Μόνο ελάσσονος σημασίας προσωπικές ιστορίες μοιράζονταν μεταξύ τους οι χρήστες του διαδικτύου. Τα πρακτορεία ειδήσεων περίμεναν και περίμεναν ανταποκρίσεις από τους ρεπόρτερ από όλο τον κόσμο, αλλά ούτε κι αυτοί είχαν κάτι αξιοσημείωτο να ενημερώσουν. Όλοι αναρωτιόντουσαν τι άραγε συνέβαινε. Ήταν σαν η γη να καθυστερούσε την περιστροφή της. Μήπως οι νόμοι της φύσης άλλαζαν; Μήπως ο θεός πήγε διακοπές; Μήπως αυτή ήταν η νηνεμία πριν την καταιγίδα;

Μήπως τα ύστερα του κόσμου βρίσκονταν προ των πυλών; Όλοι πάσχιζαν να καταλάβουν τι γινόταν, να προετοιμαστούν για ό, τι φοβερό έφτανε. Όταν άρχισαν οι ειδήσεις των ‘8’, η τηλεθέαση έφτασε σε ύψη που ποτέ πριν δεν είχε αγγίξει. Και όλα τα κανάλια είχαν ένα και μόνο θέμα: Γιατί αυτή τη μέρα δε συνέβη τίποτε; Η μέρα πλησίαζε πια στο τέλος της. Οι τηλεθεατές κρατούσαν το τηλεκοντρόλ με ιδρωμένα χέρια και περίμεναν μπροστά στις οθόνες. Την αγωνία επέτειναν κάνα δυο που βγήκαν και καλούσαν τους ανθρώπους να μετανοήσουν. Αλλά όπως και την υπόλοιπη μέρα καμιά καταστροφή δεν έγινε, ούτε ήρθε το τέλος του κόσμου. Τίποτε απολύτως δε συνέβη. Μόνο για κάποιους λίγους εκείνη την ημέρα συνέβη κάτι. Σε μια μέρα χωρίς ειδήσεις κάποιοι βρήκαν ευκαιρία και παρατήρησαν τον εαυτό τους και τους γύρω τους λίγο πιο προσεκτικά. Κάποιοι μοιράστηκαν την αγάπη τους, κάποιοι τη χαρά τους, άλλοι τη θλίψη τους και τον πόνο τους, άλλοι το φόβο τους. Κάποιοι προσευχήθηκαν και κάποιοι άλλοι τραγούδησαν. Κάποιοι μάλωσαν και κάποιοι έδωσαν τα χέρια. Κάποιοι βγήκαν μια βόλτα και κάποιοι άλλοι έπαιξαν. Κάποιοι αφουγκράστηκαν στη σιωπή τα όνειρά τους και κάποιοι άλλοι τις φωνές βοήθειας κάποιου πιο αδύναμου. Κάποιοι εξομολογήθηκαν και κάποιοι έκαναν έρωτα. Εκείνη την ημέρα κάποιοι απλά έζησαν.

15

μυΘοι και ΘρυΛοι του αΖερμπαϊτΖαν Του γεωργίου νικ. σχορετσανίτη

λαογραφα

O Πύργος Maiden. Έχει ύψος 29 μέτρα, είναι φτιαγμένος από πέτρα και αποτελεί το αρχιτεκτονικό σύμβολο του Μπακού.

Το Αζερμπαϊτζάν είναι χώρα φημισμένη για τους πολλούς μύθους, θρύλους και ιστορίες της. Θα αναφερθούμε σε δύο από αυτούς που δίνουν και το σχετικό στίγμα. Η πρώτη θα μπορούσε να έχει τίτλο ‘‘Γιατί το περιστέρι θεωρείται σύμβολο της ειρήνης ...’’, από τα λόγια των γερόντων του οικισμού της Ohut στην περιοχή Sheki: Πολύ καιρό πριν, η διαφορά μεταξύ των ισχυρών Χαν της Γκιαντζά (Ganja) και της Σέκι (Sheki) ήταν έντονη με αξεπέραστα προβλήματα και εντάσεις. Κάθε πλευρά κατηγορούσε την αντίπαλο για όλες τις αμαρτίες, και στο τέλος ήρθε αναπόφευκτα η πολεμική αναμέτρηση με-

ταξύ τους. Συμφώνησαν έτσι για το χρόνο και τον τόπο της αποφασιστικής μάχης. Ο Χαν της Sheki δεν είχε πολεμήσει για δεκαπέντε χρόνια και όλα τα πυρομαχικά του βρίσκονταν αποθηκευμένα σε ένα από τα απομακρυσμένα δωμάτια στο παλάτι του. Μια ημέρα πριν από την μάχη ζήτησε από τη μητέρα του να προετοιμάσει τα πυρομαχικά για τη μάχη και να τον ευλογήσει για αυτή, που θα μπορούσε να είναι και η τελευταία για τον ίδιο! Η ευλογία της μητέρας πίστευε ότι ήταν ιερή και ο Χαν την είχε ανάγκη. Όταν η μητέρα του έφερε τα πυρομαχικά δεν μπορούσε να βρει το κράνος. Ο Χαν έκπληκτος την ρώτησε: 16

λαογραφα

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

- Μητέρα, πού είναι το κράνος μου, το οποίο είναι τιμή για μένα και την οικογένειά μας; - Δεν μπορούσα να το φέρω, είπε η ηλικιωμένη γυναίκα, χωρίς να αποκαλύψει τους λόγους της.

- Καταλαβαίνω τα συναισθήματα σας ότι δεν θέλετε πόλεμο, αλλά δεν μπορώ να κάνω βήμα πίσω. Αυτό θα είναι ντροπή για όλους τους πολίτες μου. Εάν χρειαστεί, είμαι έτοιμος να δώσω τη ζωή μου για τον τόπο μου, αλλά δεν θα υποχωρήσω. Αυτή είναι η τελευταία μου λέξη! Παρακαλώ, να με ευλογήσετε, είπε ο Χαν με αποφασιστικότητα στη φωνή του.

- Δεν έχω αμφιβολία για την γενναιότητα και την αποφασιστικότητά σας, ο γιος μου μεγάλωσε και είναι ικανός να προστατεύσει την πατρίδα μας από τους εχθρούς. Αλλά το κράνος φαίνεται να είναι μαγεμένο. Δεν μπορούσα να το σηκώσω.

- Τότε θα πάω και θα το πάρω μόνος μου.

- Σας παρακαλώ, μην το κάνετε, μην αγγίζετε το κράνος, είπε η μητέρα του και του σταμάτησε το δρόμο. Σας το ζητώ στο όνομα του γάλακτος της μητέρας που σας μεγάλωσε και σας έφερε μέχρις εδώ, να γίνετε Χαν της αρχαίας και ένδοξης γης της Sheki.

- Αλλά τότε μητέρα, πώς θα μπορούσα να εμφανιστώ στο πεδίο της μάχης μπροστά στους πολεμιστές μου με ακάλυπτο το κεφάλι; Και τότε η μητέρα, του αποκάλυψε τον πραγματικό λόγο της ενέργειάς της.

- Μεγάλε Χαν, αγαπημένε μου γιε, υπάρχει μέσα στο κράνος σας ένα ζευγάρι περιστεριών που έκαναν εκεί τη φωλιά τους. Είναι τα πιο ήσυχα πουλιά και έχουν τρείς νεοσσούς. Τα περιστέρια ξέρουν πού φωλιάζουν και θέλουν να αφήνουν με ασφάλεια τους νεοσσούς τους. Αν αυτά τα αθώα πλάσματα τα αγγίξουμε, τότε οι γονείς τους θα πετάξουν μακριά και οι νεοσσοί θα πεθάνουν και η θλίψη, η ασθένεια και η ατυχία θα παραμείνουν για πάντοτε σ’ αυτή τη χώρα. Είστε έτοιμος να το δεχτείτε αυτό;

Atashgah Fire. Ο ναός της φωτιάς μοιάζει με αρχαίο κάστρο, έχει σχήμα πενταγώνου και εχει κτιστεί το 17ο με 18ο αιώνα.

Ο Χαν ήταν σιωπηλός και δεν ήξερε τι να πει. Η λογική της μητέρας ήταν ισχυρότερη από ότι η δύναμη και η εξουσία. Το πρωί ο Χαν της Γκιαντζά (Ganja) παρατήρησε ότι ο Χαν της Sheki στη μάχη είχε το κεφάλι του απροστάτευτο. Αυτό τον εξέπληξε και τον ρώτησε ποιος ήταν ο λόγος πίσω από αυτό. Ο Χαν της Sheki δήλωσε:

17

λαογραφα

- Ένα ζευγάρι λευκά περιστέρια έκανε φωλιά στο κράνος μου, έχουν τρείς νεοσσούς και η μητέρα μου με παρακάλεσε να μην τους καταστρέψω τη φωλιά, γιατί ο λαός μου μπορεί να υποφέρει απ’ αυτό. Αλλά αυτό δεν θα πρέπει να σας ενοχλεί εσάς Χαν της Γκιαντζά (Ganja), είμαι έτοιμος για τη μάχη. Ο Χαν της Γκιαντζά σαστισμένος και έκπληκτος από την γαλήνη του αντιπάλου του, έστειλε τους ταχυδρόμους του για να ελέγξουν και επιβεβαιώσουν το γεγονός. Τελικά ο Χαν της Γκιαντζά αφού σκέφτηκε, εκτίμησε την πράξη του αντιπάλου του

και του πρόσφερε το χέρι του.

- Μεγάλε Χαν, θα ήθελα να κάνω ειρήνη! Αφού η μητέρα σας δεν ήθελε να καταστρέψει τη φωλιά των περιστεριών, πως εμείς μπορούμε να καταστρέψουμε τη γη και τα σπίτια, χύνοντας το αίμα αθώων ανθρώπων. Το ακάλυπτο κεφάλι σας δεν είναι ένδειξη ντροπής ή αποδοχή της ήττας σας, είναι το αντίθετο ακριβώς και αποδεικνύει την τιμή σας και τις καθαρές σας σκέψεις. Σας ευχαριστώ! Από τότε το λευκό περιστέρι έγινε αγγελιοφόρος της ειρήνης και σύμβολο της ευημερίας.

Η άλλη ιστορία ‘‘Πώς γεννήθηκε η λίμνη Jeyranbatan’’ από τα λόγια των γερόντων του χωριού Sarayi, είναι η παρακάτω: Στη θέση του σύγχρονου Sumgayit, ζούσε κάποτε μια αρχαία φυλή του Αζερμπαϊτζάν. Υπήρχαν δύο ερωτευμένες καρδιές στη φυλή, ο νεαρός ήρωας Sum και ή όμορφη Jeyran, που η αγάπη τους έκαιγε σαν αιώνια φλόγα. Ήταν σαν ένα ποτάμι που δίπλα βρισκόταν η φυλή τους. Αλλά μια μέρα, ένας μεγάλος στρατός βαρβάρων ήρθε από τον Βορρά και κατέλαβε όλες τις προσεγγίσεις του ποταμού. Κάθε ένας που προσπαθούσε να προσεγγίσει τον ποταμό, εύρισκε το τέλος του άδοξα. Μπρο-

στά σ’ αυτό το αδιέξοδο, οι γέροντες της φυλής αποφάσισαν να εξευμενίσουν τους βαρβάρους και άρχισαν τις σχετικές διαπραγματεύσεις. Αλλά οι εχθροί ζήτησαν το αδιανόητο: για κάθε ημέρα που θα χρησιμοποιούν το νερό του ποταμού της φυλής, έπρεπε να θυσιάζουν ένα άτομο στο είδωλο των βαρβάρων που λάτρευαν. Όντας σε απελπιστική κατάσταση οι υπερήλικες συμφώνησαν. Όμως, ο Sum δεν συμφώνησε και είπε πως μ’ αυτόν τον τρόπο θα χάσουμε όλη τη φυλή μας! Ο επικεφαλής της φυλής είχε αντίθετη γνώμη: ‘‘Δεν είναι καλύτερα έτσι αργά, από τον άμεσο θάνατο του συνόλου της φυλής μας’’; Ο Sum δεν μπορούσε να συμφιλιωθεί μ’ 18

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

λαογραφα

Το παλάτι Shirvan Shahs. Πρόκειται για ένα συγκρότημα ανακτόρων από ψαμμίτη, που ήταν έδρα της δυναστείας του βορειοανατολικού Αζερμπαϊτζάν στο Μεσαίωνα.

αυτή την τακτική και είπε: ‘‘ Αυτές οι συγκρίσεις δεν θα μας οδηγήσουν πουθενά. Ας συγκεντρώσουμε τους άντρες και να πολεμήσουμε’’! Ο επικεφαλής της φυλής, του δήλωσε ευθαρσώς ότι οι δυνάμεις τους δεν είναι ικανές να κερδίσουν τις αντίπαλες δυνάμεις: ‘‘Θα χαθείτε κι εσείς και όλη η φυλή’’. Έτσι όταν ήρθε η σειρά της οικογένειας του Sum να προσφέρει θυσία, ο Sum προσφέρθηκε οικειοθελώς. Αλλά η αγαπημένη του Jeyran του πρόσφερε τον εαυτό της: ‘‘Δεν υπάρχει ζωή για μένα, χωρίς εσένα’’, του είπε και αποκοιμήθηκαν! Το πρωί όταν ακόμα η Jeyran κοιμόταν, ο Sum κι ένας μικρός αριθμός εθελοντών, βάδισε εναντίον του εχθρού. Όταν η Jeyran ξύπνησε, συνειδητοποίησε ότι ήταν ναρκωμένη και έτρεξε στους δρόμους και άρχισε

να κλαίει μέχρι τρέλας: "Sum, gayit ...

Sum, gayit", που σήμαινε ‘‘Sum, γύρνα πίσω’’! Όταν έφτασε στο πεδίο της μάχης συνειδητοποίησε ότι ο Sum και οι φίλοι του νίκησαν τον εχθρό, αλλά ο Sum δυστυχώς σκοτώθηκε σε μάχη μαζί με τους πολυάριθμους εχθρούς. Εκεί αγκάλιασε το σώμα του και φώναξε δυνατά σ’ ολόκληρη την κοιλάδα: "Sum, gayit! .. Sum, gayit’’! Πάνω στη θλίψη και τη μανία της, έτρεξε προς την λίμνη και πήδηξε στα νερά. Τα ρεύματα την τραβούσαν συνεχώς προς τα κάτω αλλά αυτή συνέχισε να λέει τα ίδια λόγια απαρηγόρητη. Από τότε η λίμνη ονομάστηκε Jeyranbatan, λέξη που κυριολεκτικά σημαίνει ότι πνίγηκε η Jeyran, και ο τόπος όπου έζησε η φυλή, Sumgayit.

19

πεζοποιηςη

Ροζέτα Μελλούμενο θήραμα του φωτός, ο οίστρος κατασταλάζει στα σωθικά του ανεμόπτερα μυστικά: μην προσπαθείς να ξεφύγεις απ’ την εμψύχωση του κενού – η γεωμετρία του ταξιδιού διαλύεται στ’ αμφίβια σκοτάδια. Τα μαλλιά σου υφαίνουν το θρόισμα και τα μάτια σου, μάτια χαμών από κλαδιά αφορισμένων νεράιδων – μάτια νεοφερμένων πουλιών κι έγκατα ξέφωτων αγγιγμάτων. Η κίνηση κρυστάλλωσε την υπεροχή και τώρα μπροστά μας η δύναμη, διαφεύγει σαρκάζοντας από τον ήχο της διασποράς μας. Είναι φυτίλι στο κέρινο ομοίωμά μου αυτή η φωνή – τα βλέφαρά μας καίγονται μέρες, καίγονται μήνες και χρόνια τ’ άγονα στέφανα στα βλέφαρά μας. Γιατί πρέπει να βλέπω τον ίσκιο να ξεσκίζει απ’ τον ηλεκτρισμό την ψυχή μου σ’ απειράριθμες μαριονέτες που μόνο ανήξερα παιχνιδίζουν; Αυτή τη φορά γεννήθηκα κεντρισμένος απ’ τον αναβρασμό που ο μαγνητισμός των πανσέληνων ξεγεννάει στη θέα σου τα ομφάλια σύμβολα των ψυχών μας. Ιχνηλατώντας αποξηραμένος ανάγλυφα στους εσώτερους κόλπους της κόλασης, ψηλαφίζω τη μήτρα σου και τη νιώθω να καίει σε θερμοκρασίες αστέρων – χιλιάδων ετών φωτός επιφώτιση, λιώνει, μετεωρίτες σε σκόνη κι εσύ δέχεσαι τη βροχή, χταπόδι που αναριγεί στη σμαράγδινη – κινούμενη άμμο.

Του Απόστολου Κωστούρου

Μάθε μου πώς παραβγαίνουν τα πνεύματα των σινιάλων και πώς, αστρικών κοιταγμάτων πλημμύρες σαρώνουν τον ουρανό – και τι πειράζει που η ζωή μάς τίναξε τόσο μακριά απ’ το σπίτι; και τι πειράζει που τιναγμένοι στην πιο επώδυνη ευτυχία της σύλληψης, ξετινάξαμε υπερθετικά ολόκληρη τη γιορτή απ’ τη ζωή μας; Ω ναι! Σκόνη, καπνός, και τελείως ανώφελα, αστρικά νανουρίσματα: Νανούρισέ με, διαμαντένια ροζέτα, νυχτερινά περιδέραια φτιάξε μου, απ’ οδοδείχτες αρχέγονων θησαυρών – άσε με να γεννηθώ πυγμαίος ιππόκαμπος με φτερά εφηβικού πήγασου. Νανούρισέ με και θα κοιμάμαι στο αγκάλιασμα των υδάτων – ουράνιων τόξων ανάκλιντρα με υπερφίαλα χαλινάρια να βρέχουν στη χλόη τα μάγουλά τους και να τραγουδούν! Σε ιπτάμενα ανεμοτάφια, νανούρισέ με, και ρίξε απ’ τον ουρανό λευκόχρυσα καραβόσκοινα, με θέσεις νησιών και μπάλες ανάγλυφων λάμψεων. Ταξίδια στα χάσματα νανουρισμένων υψών, αποίκησαν επιτέλους, σ’ όλων των πεταγμάτων μας τη μανία!

20

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

πεζοποιηςη

Η λύπη που πέφτει

Του λουκά λιάκου

Πού καταλήγει αυτή η λύπη που πέφτει από τα χεράκια σου μέρες συνθλίβεται χτυπά, συλλέγει τα μέλη της επιστρέφει και ζει απέραντη υποταγμένη. Αν εμείς το δέρμα που στάζει, αν εμείς τα πουλιά που διψούν στις αποθήκες εύκολα φωνάζουν τα μάτια, κάτω από τα κλαδιά είναι ο πόθος, η γλυκήτητα είναι χορτάρι χρυσό, οι επιθυμίες τρέχουν λερώνουν κόκκινα, πεθαίνουν στα θολά μας βογγητά τα νυφικά η άμμος στα πόδια σου είναι, έργο ανθρώπινο, άνθρωποι που ήσυχα μαζεύτηκαν ένα ποτάμι μέσα στα ποτάμια, ένα όμορφο βράδυ μέσα στα όμορφα βράδια σκέφτομαι πως είναι πάντα μια σφαίρα μέσα στο κεφάλι μου ή κάποιος που με κοιτάζει σαν αυτοκρατορία, σαν κορυφή. Που καταλήγει αυτή η λύπη τώρα που το φθινόπωρο έρχεται βαθιά γκρίζο ζεστό και κάθε νύχτα κρύο στα χείλη και στην αναμονή ευτυχές για τη λύπη που πέφτει από τα χεράκια σου, φορτωμένο με βραχιόλια με πέργκολες, ντυμένο με χαμόγελα που κωπηλατούν αποτρόπαια πρόθυμα κοιτάζει στα παράθυρα, κοιτάζει τη βροχή και τις φλόγες έλεος σου λέει μη στέκεσαι μιας και το χώμα σου είναι βαρύ μα με ποιότητα κλαις και τι σημαίνει να κλαις, είσαι περίπτωση ή μια χρυσόσκονη

με χείλια, με μακιγιάζ πιστή και πρώην, πες για τη λύπη. «Ξεδιπλώνεται, κυματίζει μα είναι μάταιη και ξαφρισμένη, ηλιόλουστα οι ελπίδες φθίνουν και η λύπη πέφτει λουλουδένια μούχλα μες από τα χεράκια μου. Εκεί βρίσκονται η ματιά με το φως και το λέμε σημείο, εκεί καταλήγει. Κι όμως από τα σύννεφα στη στάχτη βρίσκονται το λιβάδι με το θηρίο, φρουρούν το φόβο μου οι ανάσες τους είναι βήματα που με περιφρονούν, φθάνουν κάθονται κλαίνε η ομορφιά, η αλήθεια είναι μια ζύμη, μια λάσπη το κρύο σε όλα, σε όλα που λείπουν οι γραμμές στα νέα όνειρα, ο βρόγχος της αδυσώπητης θάλασσας, μια κάστα αγίων που γονατίζει σε όλα, σε όλα. Αχ μισητό τριαντάφυλλο, ποιος εμφανίζεται; Τι έχω κάνει;» Ένα λιμάνι που μας εξαπατά και πάλι χάνεται είναι η αγάπη που έχει πεθάνει. Είναι η λύπη που πέφτει ανάστατα ήσυχη, άκουσε το δάσος και τον άγριο ίσκιο τις φωλιές, είναι εκεί το όμορφο ελάττωμα η κραυγή, η θλιβερή διακόσμηση άκου πόσες πόρτες χτυπά ο αέρας, πόσα νερά και φουσκάλες έχει ο Θεός που ισχυρίζεται πως σου μιλά από την έρημη Εδέμ.

21

«θα είμαι μαζί σου»

Mehmet Coşkundeniz

σε ελληνική απόδοση

μεταφραςη

Της ισαβέλλας μήτρου Όταν θα κλαίς θα είμαι μαζί σου για να ακουμπάς το κεφάλι σου στο στήθος μου. Δεν θα σου πώ «μην κλαίς, δεν θα σε σωπάσω. Θα είμαστε μαζί με τον πόνο που βρίσκονται μέσα στα τρεχούμενα δάκρυά σου. Ότι και αν υπάρχει που σε πλήγωσε στο παρελθόν, ένα ένα θα βγούν από την καρδιά σου. Θα σκουπίσω τα απομεινάρια των δακρίων σου από τους έρωτές σου που έμειναν στη μέση. Θα καλυτερεύσουν οι πληγές που βρίσκονται στην καρδιά σου. Ενώ κλαίς με αναφιλητά, μονάχα θα σε αγγίξω, χαιδεύοντας τα μαλλιά σου για να κάνω το κλάμμα σου πιο δυνατό, για να μην ξανακλάψεις ποτέ. Όταν θα γελάς θα είμαι μαζι σου , για να γίνω μάρτυρας τηε φωτεινότητας που εκπέμπει το πρόσωπό σου όταν χαμογελάς. Για να γελάσω μαζί σου. Τη στιγμή που θα αντηχεί το γέλιο σου στους τοίχους του δωματίου, θα σου λέω «δεν φτάνει..πιο δυνατά γέλα να αντηχεί πιο δυνατά στους τοίχους..». Θέλω να νιώσω την τέρψη του χαμόγελού σου μέσα μου. Θέλω να δώ πόσο περισσότερο μπορεί να σε ομορφύνει. Όταν θα νοσταλγείς θα είμαι δίπλα σου, για να καταπραύνω τη νοσταλγία σου, για να με κλείσεις στην γεμάτη αγκαλιά σου. Εάν με νοσταλγείς, εσύ είσαι ο έρωτας, τι όμορφη αλήθεια αυτή. Εγώ σε νοσταλγώ ακόμη

και όταν είσαι δίπλα μου. «Γίνεται κάτι τέτοιο;», μη μου το πείς, γίνεται λοιπόν. Ενώ νιώθεις έναν τόσο βαθύ και δυνατό έρωτα, δεν είναι δυνατόν να μην νοσταλγείς. Δεν μπορώ νασε χορτάσω, καταλαβαίνεις; Θέλω να με νοσταλγείς όσο και εγώ. Όπου και αν είσαι, θα είμαι και εγώ εκεί, επειδή δεν θέλω να είμαι δίχως εσένα. Δεν θέλω να περάσει ούτε μια μέρα στη ζωή μου χωρίς εσένα. Πρέπει να είσαι συνέχεια μαζί μου, οτι και αν ζείς πρέπει να το ζεις μαζί μου. Εάν περπατήσουμε μαζί αυτό το δρόμο, πρέπει να τον περπατήσουμε μαζί μέχρι το τέλος του. Χέρι χέρι και καρδιά με καρδιά...Αυτό που μας δένει είναι ο έρωτας. Τον έρωτα πρέπει να τον ζούμε στο κάθετι.Πρέπει να ζούμε μαζί, βλέποντας, αγγίζοντας. Πρέπει να καρπωθούμε το κάθε θείο δώρο που μας παρουσιάζεται, μέχρι τέλους.

2

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

Gary Klang

Τώρα σου λέω πως εάν θέλεις να ζήσεις έναν τέτοιο έρωτα, να μοιραστείς τη ζωή σου, φώναξε εμένα που είμαι δίπλα σου. Μην δειλιάσεις καθόλου, φώναξέ με. Ξέφυγε από τις ανησυχίες σου και απαρνήσου τα κλασσικά παιχνίδια του έρωτα. Δεν είναι αναγκαία για τον έρωτα που θέλουμε να ζήσουμε. Μην ντρέπεσαι για τα συναισθήματά σου και τις επιθυμίες σου. Πες «έρωτά μου», πες «θέλω». Εδώ είμαι, δικός σου, ως το άπειρο.

σε ελληνική απόδοση

Του μπαμπάκ σαντέκ χατζάνι Θυμούμαι Θυμούμαι Το χέρι που σβήνει στον καθρέφτη Τη βόλτα Το βράδυ Όπου η σιωπή δεν είχε θέση Θυμούμαι Την αγάπη Τρυφερή σαν το χρόνο Σκληρή σαν ένα ποτάμι τον καιρό της καταιγίδας

μεταφραςη

Mehmet Coşkundeniz

Θυμούμαι

Ο Mehmet Coşkundeniz σπούδασε δημοσιογραφία και δημόσιες σχέσεις στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Ξεκίνησε να εργάζεται σε εφημερίδες και το 1995 ξεκίνησε στην εφημερίδα “Posta” στην οποία βρίσκεται ακόμη και σήμερα. Σταδιακά πήρε τη θέση του αρχισυντάκτη. Το 1999 ξεκίνησε να γράφει στην εφημερίδα κάθε Σάββατο για θέματα αγάπης. Με τον καιρό απέκτησε το παρατσούκλι «γιατρός του έρωτα» και ξεκίνησε τη δική του ιστοσελίδα. Το 2003, ξεκίνησε την δική του ραδιοφωνική εκπομπή. Την ίδια χρονιά εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Aşk Bize Yakıştı» (Ο έρωτας μας ταιριάζει) ενώ την επόμενη χρονιά εκδόθηκε το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο «Sen Git Aşk Bana Kalsın» (εσύ φύγε, έρωτα μείνε μαζί μου) το οποίο εξαντλήθηκε την πρώτη εβδομάδα κυκλοφιρίας του. Συνολικά έχει εκδώσει μέχρι σήμερα 16 βιβλία ενώ συνεχίζει να γράφει και κάθε Σάββατο στην εφημερίδα «Posta».

Χαρά Πες ναι Σε όλα Στο χείμαρρο των άστρων Στη θάλασσα της φαγιάντσας Πες ναι Στο μαύρο μακρύ ποτάμι Στον ουρανό χωρίς φεγγάρι Και στον ήλιο Πες ναι Στη θλίψη Στην πίκρα Και μετά να ξαναχτίσουμε τον κόσμο Να ξαναβρούμε την αρμονία Με των γραμμών τη γεωμετρία 23

«ο λύκος της στέπας»

Της θεοδώρας τζόκα

ή αλλιώς, πώς να πάρετε μαθήματα ζωής

αρθρο

Μπορεί ένα βιβλίο να σε στοιχειώσει, να γλιστρήσει μέσα σου σαν φάντασμα και να γίνει ένα με τον εαυτό σου; Αν ναι, τότε το δικό μου βιβλίοφάντασμα είναι το βιβλίο του Έρμαν Έσσε Ο Λύκος της Στέπας. Το πρωτοδιάβασα όταν ήμουν δεκαεννιά χρονών, ένα καλοκαίρι στη Σκιάθο, όπου είχα απομονωθεί, σαν τον Χάρρυ Χάλλερ, τον ήρωα του βιβλίου, σε μια αναζήτηση του εαυτού μου με ό,τι αυτό σήμαινε. Το βιβλίο του Έσσε το βρήκα παρατημένο σ’ ένα έρημο ακρογιάλι. Μια παράξενη αύρα το περιέλουζε και από τις σελίδες του έβγαινε μια σιγοψιθυριστή φωνή που έλεγε: «Διάβασε με! Διάβασε με!» Κάπως έτσι σκόνταψε και ο περιπλανώμενος λυκάνθρωπος Χάρρυ - ένα βράδυ που έβρεχε σε μια χώρα που δεν ονομάζεται - πάνω στη φωτεινή επιγραφή ΜΑΓΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ – ΕΙΣΟΔΟΣ ΟΧΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ –ΓΙΑ ΤΡΕΛΟΥΣ ΜΟΝΑΧΑ που τον ένευε να μπει μέσα. Αν και λίγο φοβισμένη, το βιβλίο το πήρα στα χέρια μου και κάθισα πάνω στην υγρή άμμο να το διαβάσω. Όταν το τελείωσα είχε βραδιάσει κι εγώ δεν ήμουν πια το ίδιο κορίτσι που ήμουν πριν μπω στον μυστηριώδη και μεταφυσικό κόσμο του Λύκου της Στέπας. Από τις πρώτες κιόλας σελίδας ήξερα πως μέσα στο βιβλίο θα έβρισκα τις απαντήσεις στα χιλιάδες ανα-

πάντητα ερωτήματα που με ταλάνιζαν εκείνη την εποχή. Απαντήσεις που θα γεννοβολούσαν άλλα ερωτήματα που θα γύρευαν άλλες απαντήσεις. Το μυαλό μου δεν σταματούσε λεπτό να συλλογίζεται τη δυσχέρεια της ανθρώπινης κατάστασης. Τι είναι ο άνθρωπος; Ποιο μπορεί να είναι το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στην άθλια ματαιότητα της ζωής μας; Γιατί ένιωθα αποκομμένη και αποξενωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο; Γιατί αποζητούσα τη μοναξιά; Ποιο ανήμερο θεριό οδηγούσε τα βήματά μου; Γιατί ζήλευα τους «φυσιολογικούς» ανθρώπους με την ταχτοποιημένη και άσπιλη ζωή τους; Ποιες ήταν αυτές οι πολυάριθμες ταυτότητες που μάχονταν μέσα μου; Τι έπρεπε να κάνω για να γίνει η ζωή πιο υποφερτή; Πώς να ζήσω με τη γνώση της θνησιμότητάς μου; Γιατί να μην τελείωνα μ’ αυτό το χάλι μια ώρα νωρίτερα; Αυτά και πολλά άλλα δεν μ’ αφήναν να χαρώ τη ζωή μου. Φέτος, πολλά φεγγάρια αργότερα, αποφάσισα να ξαναδιαβάσω το βιβλίο εξοπλισμένη τούτη τη φορά με το βάρος της σοφίας των προχωρημένων μου χρόνων. Μέσα σ’ ένα λεπτό το είχα κατεβάσει στο κίντλ μου και πήρα θέση, αυτή τη φορά σε μια πευκόφυτη παραλία της Χαλκιδικής. Κοίταξα γύρω μου. Ερημιά. Ωραία σκέφτηκα. Ό,τι πρέπει. Φό24

αρθρο

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

ρεσα την πανοπλία μου και ετοιμάστηκα να αμυνθώ, να αντισταθώ, να προσεγγίσω το βιβλίο με ώριμο σκεπτικισμό και μεστό κριτικό πνεύμα. Μάταια. Το βιβλίο από τις πρώτες κιόλας σελίδες με ρούφηξε μέσα στη μεταφυσική του μαγεία και βυθίστηκα στον παράξενο κόσμο του ήρωα ή αντί-ήρωα, του ανθρώπου που ήταν μισός άνθρωπος και μισός κτήνος, και είδα πάλι να καθρεφτίζεται ο εαυτός μου – όπως τότε – απογυμνωμένος μέχρι το μεδούλι της ψυχής μου, απαλλαγμένος από τα ρούχα του αστικού καθωσπρεπισμού που μας φοράει η κοινωνία. Είδα τη ζωή μου, τα πάθη μου, τις ορέξεις μου, τους έρωτές μου, τις λαχτάρες και τους φόβους μου, τις επιθυμίες μου και τις μάχες μου, το θάνατο και την αναγέννηση μου. Επιτέλους κατάλαβα γιατί το βιβλίο με στοιχείων τόσα χρόνια. Ο λόγος ήταν απλός. Δεν ήταν μόνο η απόλυτη ταύτισή μου με τον λυκάνθρωπο Χάρρυ (που δεν είναι άλλος από τον Έσσε και, φυσικά, ο καθένας μας) αλλά το γεγονός πως αυτός ο βασανισμένος άνθρωπος μού πρόσφερε και μια λύση, ένα πολύτιμο όπλο αυτοπροστασίας και επιβίωσης. Τουτέστιν, το ΓΕΛΙΟ. Ναι, το ΓΕΛΙΟ ως φιλοσοφική ασπίδα στη ματαιότητα και οδυνηρή εμπειρία της ζωής• το ΓΕΛΙΟ που δεν διακωμωδεί ούτε ωραιοποιεί τη ζωή αλλά την ξεπερνάει και την υπερβαίνει, μάχεται και γελά μαζί της. Ο Χάρρυ τελειώνοντας τις επιστολές του γράφει: «Κατάλαβα τα πάντα. Κατά-

λαβα τον Πάμπλο. Κατάλαβα τον Μότσαρτ και κάπου πίσω μου άκουσα το φρικτό του γέλιο. Ήξερα πως τα εκατοντάδες χιλιάδες κομμάτια του παιχνιδιού που είναι η ζωή βρίσκονταν στην τσέπη μου … θα ταξίδευα όχι μια φορά ακόμη αλλά συχνά την κόλαση του εσωτερικού μου εαυτού. Μια μέρα θα γινόμουνα καλύτερος στο παιχνίδι. Μια μέρα θα μάθαινα πώς να γελάω. Ο Πάμπλο με περίμενε• μαζί και ο Μότσαρτ».

25

Ποιητικός

Λ όγος

Έρωτας Σοφονίσμπε Εσύ Το καλοκαίρι εκείνο Η γυναίκα είναι έρημος Μου αρέσει η γύμνια σου Δε φοβάμαι Έτσι σε θέλω Ο εραστής μου δεν έχει όψη Αν η αγάπη πέσει Ψωμί Όταν έρθεις Βιασμός La Petite Mort Θεοδώρα Τζόκα

ποιηςη

από την υπό έκδοση συλλογή «La petite mort”

Πολιτεία Περιστοιχιζόμαστε από ανθρώπους ημιδιαφανείς. Στρατιές εικονικών συμμάχων από pixel. Δύο διαστάσεων. Και μέσα σ'αυτήν την Ιονέσκια πραγματικότητα, έχουμε ένα σκοπό. Ένα στόχο. Μία ορμέμφυτη ροπή. Να συνειδητοποιήσουμε την αυθεντικότητα της μοναξιάς μας. Την υπεροχή της εσωτερικής μοναρχίας έναντι της εξωτερικής δημοκρατίας. Καλύτερα τα μύχια να'ναι σώα. Κωνσταντίνα Πορφυρού 26

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

ποιηςη

Επαρχιώτικη στιγμή Επαρχιώτικη στιγμή στην παιδική χαρά της κοσμικής ώρας Ξεδιπλώνομαι παλάμη κοινής χρήσης Υψώνομαι αυτοκρατορικός δείκτης Κανείς δεν δίνει σημασία στο φαγωμένο νύχι merry go around τα λιθοβολημένα δάχτυλα αλλά υπάρχει μια γυναίκα Επαρχιώτισσα φούστα με σκονισμένα τα βολάν της άνοιξης Σ’ αλλόκοτες ώρες κλαίει και ξυπνάει τις άδειες τραμπάλες Γαβγίζει ασταμάτητα τον κόσμο φιλάει σιωπηλά τ’ αστέρια κάνει έρωτα με τους λύκους της αυγής Έπειτα ρίχνει σε λήθαργο τις κραυγές τους Πεθαίνει σφαδάζοντας στους πόνους λαθραίοι καθρέφτες βυθίζονται με ταχύτητα σπαραγμού στο έρημο στρατόπεδο του κορμιού της Μαρία Ροδοπούλου 27

Ερωτικό Όπως η θύελλα στην άμμο κάνει έρωτα έτσι θα σπάζω τα κανάτια στα διψασμένα μάτια σου κι όπως ανάβουν οι σκιές όταν ορθώνεται η Κασσιόπη έτσι θα δείχνεις την ανάσα σου σαν φλογισμένη ανατολή Ματθαίος Ματθαιάδης

από το βιβλίο «Παραμεθόριες Εποχές»

Χάδι στα μαλλιά Το χάδι είναι δημιουργία. Εμπειρία τρυφερότητας. Έχει το δικό του μυστικό ρυθμό. Η ευλύγιστη κίνηση των δαχτύλων, επινόηση εμπνεόμενη από τις αισθήσεις. Το χάδι το εξουσιάζει και το οδηγεί η έξαρση της στιγμής. Όμως, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, οι διαθέσεις του χαδιού είναι υποσυνείδητα αρπακτικές. Αποσπά την προσοχή με την επίσκεψη της περιπάθειας κρύβοντας επιμελώς τα γαμψά νύχια της κυρίευσης.

ποιηςη

Η κόμη, παρά τη φαινομενική ακινησία της, μέσα της κρύβει κι αυτή επιθετικές ροές. Η διείσδυση όμως των δακτύλων, τις αναχαιτίζει. Κάποτε το χάδι υπερβάλλοντας σε αγριότητα συναισθήματος κατορθώνει και μεταλλάσσει τον πόνο σε ευχαρίστηση. Γιάννης Τόλιας 28

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

«ΕΙΔΗΣΕΙΣ» Νύχτα οι πρόσφυγες περνούν τα σύνορά μας. Με το ξημέρωμα θα μπουν σε όλες τις πόλεις. Από τον Έβρο ως την Κρήτη. «Πώς γίνεται;» φωνάζουν οι μισοί. «Οι φύλακες δεν αγρυπνούν;» Οι άλλοι μισοί˙ καχύποπτοι και ανοικτίρμονες: «Να φύγετε, πίσω στις στάχτες σας να πάτε…» λένε στους πρόσφυγες, σε αυτούς που εξαγόρασαν πολλές φορές το θάνατο. Και που για πάντα θα πληρώνουν τη ζωή, που δεν την έζησαν ποτέ. Αλλά τη ζούμε εμείς, μακριά από τις αιτίες! (Νύχτα οι πρόσφυγες, -τ’ ακούς;σαν άλλες νύχτες, ήρθανε στη ζωή μας.) Χρήστος Τουμανίδης

Λιγαδούρα Σε μια φλεγόμενη αστροφεγγιά της ρέμβης ανθόσταγμα υφαίνω ανεκφώνητα της μνήμης ουρλιαχτά στο θρόισμα των ίσκιων ανασαίνω.

ποιηςη

Η σκότεινη του αξήγητου θηλιά το τίναγμα της νιότης ημερεύει μα στο περίσσιο δάκρυ μου σαλεύει κάθε σου ανασαιμιά ! Τ’ άγγιγμά σου απομεινάδι των θανάτων ανασασμούς των γιασεμιών στο πλάι σου αφήνω ευώδες δρόσισμα κυμάτων στο σεπτό σου φως τη σκιά μου να ξεπλύνω… Σταμάτης Καβαλλάρης 29

Μια στιγμή πριν φύγω Μια στιγμή πριν το τίποτα (μου περάσατε κενά τα κενά σας) N' αντιδρώ στο άδειο με παραβιασμένα παράθυρα Για της παγωνιάς τη χάρη να παγώνω κι άλλο (κι ας λιώνουν οι πάγοι στις άκρες του κόσμου) - φάσεις αντίδρασης στα αζήτητα των αιώνων Σα νιρβάνα πνοή και ούτε. Να ΄ναι η γαλήνη με άνευ πλήρης -;Θεατής στα δρώμενα ανατριχίλας λέω: "Δεν περνάω. Στέκομαι." Τίποτα, σ' έναν έρωτα αχαλίνωτο, που δεν έχεις. Ουσία είναι, όταν σε κοιτούν τα φεγγάρια να λες Κανένας. Ευαγγελία Πατεράκη Πρόστυχοι δρόμοι

ποιηςη

Δεν κάνουμε γι’ αυτούς τους δρόμους, γίνανε βιτρίνες οι εχέμυθες γωνιές. Χέρια ξεφυτρώνουν απ’ τους τοίχους κλέβουν τα ερωτικά σημάδια των κορμιών μας και τα διαλαλούν. Έτσι δημόσια που μας ξεγύμνωσαν αυτοί οι δρόμοι -με τη ντροπή να στάζει από τα σκέλια μαςας μας περίσσευε μια στάλα δύναμη να τους γυρνούσαμε την πλάτη, να τους περιφρονούσαμε. Θοδωρής Βοριάς 30

sodeia.net

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

ΒιΒλιο [ ]

Καρτερικά το τέλος αναμένεις να σε λυτρώσει από τον πόνο απ’ της ψυχής το βάσανο ν’ απαλλαγείς με της καρδιάς τ’ ανέκφραστα κι ανείπωτα βαρυφορτωμένος παραπατάς και την τύχη σου βαρυγκομάς άδειος από αισθήματα δεν αγαπάς πια δεν σ’ αγαπούν ένα σαρκίο που περιφέρεται άσκοπα τίποτα δεν περιμένεις παρά μόνο το θάνατο να λυτρωθείς.

ΦΘινοπωΡο

νεες αφιξεις

συλλογη ποιηματων

2014

Χρήστος Τουμανίδης [Οι ελεγείες της Ανατολής] εκδόσεις Κουκκίδα ISBN: 978-960-9410-43-4

Γρηγόρης Σακαλής

διανομη εντυπου

συλλογη ποιηματων

ποιηςη

Λύτρωση

ΑΘΗΝΑ Επίκαιρα - IANOS - Κλεψύδρα - Λεμόνι - Πολιτεία - Πρωτοπορία - Χάρτες ΠΕΙΡΑΙΑΣ Νέος Κύκλος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΑΝOS - Κεντρί - Μπαρμπουνάκης ΛΑΜΙΑ Κεντρί Οιωνός ΜΥΤΙΛΗΝΗ Παπασωτηρίου - Χατζηδανιήλ ΠΑΡΟΣ Δημοτική Βιβλιοθήκη Παροικίας ΠΑΤΡΑ Πρωτοπορία - Πολύεδρο - Παπασωτηρίου ΣΠΕΤΣΕΣ Κέντρο Τύπου

Γρηγόρης Σακαλής [Πορεία στη γύμνια] εκδόσεις Bookstars ISBN: δε διατίθεται

31

info: www.sodeia.net

Το να σκέφτεσαι όπως όλος ο κόσμος είναι μια συνταγή για ευημερία και για ηλιθιότητα.

Nicolás Gómez Dávila