ΣΕΠ - ΝοΕ 2013
ΤΕΥΧΟΣ 17
5 ΕΤοΣ ΕΚΔοΣΗΣ ISSN: 2241-2212 ο
ΤριμΗΝΗ ΠΕριοΔιΚΗ ΣυγΚομιΔΗ γραμμαΤωΝ Και ΤΕχΝωΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Μπατίστας Μαλαματένιος Δημήτρης Δικαίος Μαρία Ροδοπούλου Υπεύθυνη ύλης Μαρία Ροδοπούλου Σύνταξη - Σελιδοποίηση Δημήτρης Δικαίος Γραφιστική επιμέλεια Αννα Στράνη Εξώφυλλο τεύχους Black Pear Γλωσσική επιμέλεια - Διόρθωση Μπατίστας Μαλαματένιος Φωτογραφία - Κολάζ Βάγγη Χατζησταμάτη Σκιτσογραφία Γιώργος Ασημακόπουλος ιστοσελίδα περιοδικού sodeia.net ηλεκτρονικό ταχυδρομείο sodeia@ymail.com τηλέφωνο επικοινωνίας 694 717 600 5 Κατηγορία εντύπου συγκομιδή και προώθηση λογοτεχνικών κειμένων Εδρα παραγωγής Σπέτσες, Ελλάδα Ταχυδρομική διεύθυνση ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΟΔΕΙΑ Ελλη Τζιάμου ΣΠΕΤΣΕΣ τ.κ.180 50 Επιμέλεια προεκτύπωσης Μπατίστας Μαλαματένιος Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία Γραφικές Τέχνες ASO Ι. & Ε. Σαββογλίδου Ο.Ε. Χίου 49, Αθήνα. τ.κ.104 39
Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκληρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν αναφέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν την άποψη των αρθρογράφων τους και όχι, του περιοδικού στο σύνολό του. Καλή Ανάγνωση
ISSN 2241-2212
επόμενο τεύχος από τις 15/12 στα βιβλιοπωλεία
spetses
συγκομιδη πνευματικων καρπων
sodeia@ymail.com [σοδειa]
Ανεξaρτητη Eντυπη Eκδοση γιΑ τΑ γρaμμΑτΑ & τισ τEχνεσ
τεύχος 17 συγγραφική ομάδα
κατά σειρά θεμάτων
Μπατίστας Μαλαματένιος, Μαρία Θεοφιλάκου, Μαρία Ροδοπούλου, Ζιζάνιο, Γιώργος Ρούσσος, Χρυσώ Ι. Λυγίζου, Κορνήλιος Ρουσάκης, Ματίνα Αναγνωστοπούλου, Babak Sadegh Khanjani, Κυριάκος Χαλκόπουλος, Ισαβέλλα Μήτρου, Στέλλα Ο. Λιάτου, Αλέξανδρος Κατσούδας, Δημήτρης Δικαίος, Κωνσταντίνος Μακρής, Μαρίνα Αποστόλου, Πέτρος Λυγίζος.
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
περιεχόμενα
10
04 θΕΣη Το “ουδέτερο” γιαΤι 05 κΟινΩνια Το καταφύγιο του λαού 07 πΕΖΟ μοναχικοί Πρωτόπλαστοι 09 ΖιΖανιΟ Πολιτικές αναλύσεις 10 κινημαΤΟγραφΟΣ χένρι Φόντα 14 ΔιηγηΣΕιΣ μια μικρή ιστορία 16 θΕαΤρΟ Λευτέρης Βογιατζής 19 ΔιηγηΣΕιΣ Το Ψωμί 21 μΕΤαφραΣη Georges Saada
ΚΙνΗΜΑτοΓρΑφοσ
Αφιέρωμα στον ΧενρΙ φοντΑ
16
22 ΔιηγηΣΕιΣ Η μάχη 24 μΕΤαφραΣη Dr. Frank Crane 25 φΩΤΟγραφικΟ φλαΣ Κεφαλονιά 1962-63 26 μΕΤαφραΣη Hakan Buyukdere 27 πΟιηΤικη παιΔΕια α. Θ.Δρακοπούλου β. Ε.Βακαλό 28 πΟιηΤικΟΣ λΟγΟΣ Φθινοπωρινή συγκομιδή 31 ΒιΒλιΟ - νΕΕΣ ΕκΔΟΣΕιΣ Νέες αφίξεις στη σοδειά
θεΑτρο
Μνήμη ΛεΥτερΗ ΒοΓΙΑτΖΗ
προσέχω», «με αγαπάς – σε αγαπώ». Γελάμε τόσο, όσο αντέχει ο τραπεζικός μας λογαριασμός. Επικοινωνούμε τόσο, όσο έχει χρήματα και μονάδες το τηλέφωνο μας. Και «ερωτευόμαστε», αφού πρώτα εξισώσουμε το μισθό μας με το μισθό του συντρόφου μας.
το "ουδέτερο" ΓΙΑτΙ του Μπατίστα Μαλαματένιου
Λίγο να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα πάνω, θα αντιληφθούμε ένα τεράστιο «ΓΙΑΤΙ» να ίπταται καγχάζοντας πάνω από τα κεφάλια μας. Ένα «γιατί», το οποίο πλευρίζουμε άκοπα και βολικά δίπλα σε κάθε έννοια της καθημερινότητας που μας θλίβει. Χρηματοπιστωτική κρίση, ανεργία, λουκέτα, αυτοκτονίες, απάθεια, βία, εξαναγκασμός,στενοχώρια κι άλλες πολλές λέξεις δεμένες με ένα «γιατί».
Τόσο πολύ συρρικνώσαμε τη ζωή μας (ηθελημένα ή μη), που πλέον χωράει σε μια θήκη πορτοφολιού. Μπορεί μέχρι πρότινος να αγνοούσαμε παντελώς, τους όρους Spread, ομόλογα, PSI, CDS, default, αλλά οριοθετούσαμε τη ζωή μας με αυτά ακριβώς τα δεδομένα. Κι ας ήταν εν αγνοία μας.
Ένα «γιατί» που δεν σκαρφίζεται από τη συνείδησή μας για να πάρει έστω μία κοινότυπη απάντηση, αλλά μόνο και μόνο για να εξαγνίσει και να απαλλάξει από εκείνο που στο βάθος αντιλαμβανόμαστε επαρκώς.
Κι ακόμα, πολύ πριν υπογραφούν τα περιβόητα μνημόνια, ο καθένας από εμάς είχε υπογράψει δεκάδες μνημόνια, με την οικογένεια του, τους φίλους του, τη σχέση του και τον εργοδότη του, εκχωρώντας μέρος της προσωπικής του βούλησης και ελευθερίας.
Οι οικονομικές κρίσεις μας επηρεάζουν και μας καταβάλλουν τόσο, διότι ως άνθρωποι υπάρχουμε με τον ίδιο τρόπο που υπάρχει το σύστημα της οικονομίας. Από τη μία υφίσταται ο στόχος του κέρδους και της συσσώρευσης του πλούτου με κάθε μέσο και τίμημα κι από την άλλη η ταύτιση της αφθονίας και του «έχειν» με την εξασφάλιση της ευτυχίας και του χαμόγελου.
θεΣη
Τους κανόνες της αγοράς δεν χρειάζεται να τους αναζητήσουμε σε κάποιο δυσνόητο ακαδημαϊκό σύγγραμμα. Είναι εδώ. Μέσα μας. «Πάρε – δώσε»,«με προσέχεις – σε 4
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Ο Γιάννης έστριψε στη γωνιά του δρόμου και ξεφύσηξε ανακουφισμένος• τέτοιες εποχές δεν ήταν να λες τι σκέφτεσαι μπροστά σε αγνώστους. Προχωρώντας λίγο παρακάτω βρέθηκε ανάμεσα σε μια ομάδα διαδηλωτών, θα 'ταν δε θα 'τανε καμιά διακοσαριά. Πού και πού φώναζαν ένα απ' τα γνωστά συνθήματα που ακούγονταν σε κάθε είδους πορεία, διαμαρτυρία, συλλαλητήριο. Στάθηκε μια στιγμή από περιέργεια να διαβάσει το πανό τους – η τράπεζα τους είχε συγχωνευτεί και χάσαν τις δουλειές τους. Δεν έμεινε παραπάνω να δει τη συνέχεια, άλλωστε αυτή ήτανε προδιαγεγραμμένη• σε λίγο θα τους στρίμωχναν σε μιαν άκρη του δρόμου, κι αυτοί αποκαρδιωμένοι απ' την αδιαφορία του κόσμου, σίγουροι ότι δε βγάζει πουθενά κι έτσι κουρασμένοι από τη ορθοστασία, θα το διέλυναν «σιγά σιγά και ησύχως».
το καταφύγιο του λαού της Μαρίας θεοφιλάκου
κοινΩνια
Μέρα γκρίζα, σκέφτηκε. Και το 'ξερε, δεν ήτανε τα σύννεφα που είχαν κατέβει έως κάτω τα βουνά γύρω απ' την πόλη, ούτε η ωχρή λεπτούλα σκόνη που είχε σκεπάσει τα αυτοκίνητα στους δρόμους. (Φθινόπωρο, τρελός καιρός και μάντης). Τριγύρω στα στενά της Αθήνας δεν υπήρχε μήτε σκοπός, μήτε ελπίδα, όπου και να γυρνούσε το κεφάλι: άνθρωποι σκυθρωποί, δίχως χρώμα, δίχως χαμόγελο. «Έχουν όλοι στεγνώσει», μονολόγησε καθώς προσπέρναγε τα μαγαζιά στην Ακαδημίας. Μία μεσόκοπη γυναίκα με ρούχα κακοταιριασμένα και το 'να χέρι της χωμένο στου κάδου τα σκουπίδια, γύρισε και τον κοίταξε καλά καλά.
5
Αναρωτήθηκε αν τούτες οι μικρές ομάδες διαμαρτυρίας έστω μαντεύαν τί δύναμη κρατούν εν τη ενώσει τους. Ήξερε όμως πως γι' αυτό, αν ήτανε ποτέ ο καιρός, δεν ήταν τώρα. Έσμιξε τα χείλη του, και όπως τίναξε μηχανικά τους ώμους προς τα μπρος, ένιωσε ξαφνικά βαρύς. Είχε αρχίσει να του φαίνεται ότι το να φτάσει με τα πόδια δεν ήταν τόσο έξυπνη ιδέα. Βέβαια είχε φυλάξει και ήταν κατάλληλα ντυμένος, άνετος με τα μαύρα του γυαλιά κόντρα στη σταχτιά αντηλιά, είχε όμως κουραστεί, και, όσο για να πάρει το μετρό, με τόσο κόσμο ούτε να το διανοηθεί δεν ήθελε. Προσπερνώντας το περίπτερο, έτρεξε με την άκρη του ματιού τους τίτλους των εφημερίδων: «Οι καρχαρίες της Ευρώπης σώζουν τα ψάρια του Νότου», «Ηλίθιο πείραμα», «Οι αλλαγές του Νέου Μνημονίου», πρόλαβε να διαβάσει. Ο περιπτεράς μίλαγε χαμηλόφωνα με κάποιον που αγόραζε τσιγάρα: «Δραματική η κατάσταση, πού πάμε δεν ξέρω» «Διάβασε εδώ, άμα τυχόν και δεν τα συμφωνήσουν... Να, και στην Κύπρο τα είδες τί περάσανε;» Σήκωσε το γιακά του και συνέχισε στο δρόμο του με βήμα ταχύτερο, σπρωγμένος από μια αδιόρατη ορμή (ήταν θυμός; ήτανε ένστικτο;). Περιμένοντας να περάσει απέναντι τη Βασιλίσσης Σοφίας, ένιωσε να ποτίζεται από μιαν ανυπόμονη ανάγκη να σμίξει με τους υπόλοιπους που τον περίμεναν από την άλλη πλευρά του
κοινΩνια
δρόμου, να ενωθεί με κείνους. Στο φανάρι ένας νεαρός καθισμένος στο νωπό πεζοδρόμιο κράταγε την ταυτότητά του και έπιανε στα παρακάλια τους σταματημένους: «Είμαι άστεγος εδώ και πέντε μήνες, κοιμάμαι μέσα σε μία εκκλησία, ζητώ μια βοήθεια, έχω χάσει τη δουλειά μου, κύριε, έχω χάσει το σπίτι μου...». Πράσινο. Ξεμακραίνοντας από τις φωνές, ένιωσε την περιπόθητη ελευθερία να πλημμυρίζει τα μέλη του. Ελαφρύς πια, έβγαλε τα μαύρα του γυαλιά, χαμογέλασε στο φρουρό, και μπήκε στη Βουλή.
(φωτ.) η Λεωφόρος Βασ. Σοφίας
6
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Μοναχικοί Πρωτόπλαστοι της Μαρίας ροδοπούλου Μοιρολατρικοί μύθοι βαριεστημένου Θεού
Θα μπορούσαν να είχαν συναντηθεί στα βρώμικα σοκάκια μιας μοιρολατρικής πόλης την ώρα που εκείνη διάλεγε μήλα από ένα πλανόδιο πωλητή και εκείνος έτρεχε να προλάβει το πεπρωμένο του. Ή να είχε το βλέμμα τους ανταμώσει όταν εκείνη κατέβαινε από το λεωφορείο και εκείνος περίμενε ανυπόμονα να ανάψει το φανάρι πράσινο για να διασχίσει την γυμνή λεωφόρο. Ή να είχαν γονατίσει μπροστά στην ίδια εικόνα στην απομονωμένη από τον θεό Μητρόπολη και τα γόνατα του ενός να είχαν νιώσει το περαστικό άγγιγμα του άλλου. Στην πραγματικότητα είχαν γνωριστεί χιλιάδες χρόνια πριν, τότε που η ζωή διάβαινε ακόμα την γη όχι ως ορισμένος χρόνος αλλά ως οπωροφόρα αγάπη. Αν δεν είχαν απορροφηθεί τόσο από τον μύθο ίσως ποτέ να μην ξεχνούσε ο ένας τον άλλον. Ίσως να μην έκαναν ατελείωτους κύκλους χωρίς να καταλάβουν ότι έχουν μπει στον λαβύρινθο που οι ίδιοι έχτισαν γύρω τους. Η ιστορία τους δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επανάληψη μιας άλλης παλαιότερης που είτε την είχαν αφηγηθεί με τον ίδιο τρόπο είτε με παραλλαγές στα σκηνικά και στα ρούχα το αποτέλεσμα θα ήταν ίδιο: θα είχαν ξεχάσει ο ένας τον άλλον.
Απομεινάρι μνήμης η φαγούρα που έχουν τα όνειρα στην αριστερή πλευρά τους. Άνδρας (DNA : λάσπη, αγνώστου μητρός, υιός Θεού του)
πεΖο
Ίσως είχε μόλις χειμωνιάσει ή ίσως και να είχε μπει η άνοιξη. Δεν μπορούσε πια να ξεχωρίσει πότε άρχιζε και πότε τελείωνε μια εποχή. Ο χρόνος ήταν περιορισμένος και σημαντικός για να ασχολείται με των ποιητών τις εμπνεύσεις. Αν και για τον ίδιο ήταν τετριμμένα. Και κρυφογελούσε κάθε φορά που έφταναν στ αυτιά του διάφορες συζητήσεις από ανθρώπους που ουδεμία επαφή είχαν με την πραγματικότητα. Αυτός ήταν προσγειωμένος, λογικός και παντοδύναμος μες στην αυτάρκειά του. Άρα δεν ήταν εκείνος υπεύθυνος για ό, τι συνέβη στη συνέχεια και προς 7
σαν και κάποιοι μουρμούριζαν για το πόσο έχει γεμίσει ο τόπος από περίεργους ανθρώπους. Προσπάθησε να πείσει τον εαυτό της να συνεχίσει αλλά ο τρόμος είχε για τα καλά ριζώσει μέσα της. Τόσο ξαφνικά τόσο αναπάντεχα όπως το ποτήρι που ξεφεύγει από τα χέρια του μεθυσμένου και σπάει σε χίλια κομμάτια πριν καν ακόμα αγγίξει το πάτωμα. Έτσι έσπασε και η γυναίκα που στάθηκε ακίνητη μια συνηθισμένη ημέρα μπροστά στις κυλιόμενες σκάλες. Μπροστά σε όλο, τον καλά τοποθετημένο στο παζλ, κόσμο, αποσυναρμολογήθηκεσαν κακομεταχειρισμένο παιγνίδι. Η σκέψη πως έπρεπε για άλλη μια φορά να χρησιμοποιήσει τον ίδιο δρόμο την καταβρόχθισε χωρίς προειδοποίηση. Η απομάκρυνση της από τους υπόλοιπους παίκτες ήταν οριστική και αμετάκλητη. Υπήρχε πάντα ο κίνδυνος μετάδοσης …
θεού κανείς δεν θα του καταλόγιζε το μελλοντικό ατύχημα. Όλα πήγαιναν ρολόι και ποτέ δεν μπορούσε να φανταστεί αυτό που θα πάθαινε. Ή ίσως να το είχε πάθει πολύ καιρό αλλά για έναν περίεργο λόγο δεν είχε νιώσει ποτέ τίποτα. Όταν το ανακάλυψε πάγωσε ολόκληρος. Κούνησε το κεφάλι του πέρα-δώθε μην τυχόν ακόμα ήταν νυσταγμένος και τα υπολείμματα κάποιου εφιάλτη έπαιζαν βρώμικα παιγνίδια στο μυαλό του. Ξανακοίταξε διστακτικά. Ένα ουρλιαχτό ρίζωσε τα πόδια του στο ίδιο σημείο σαν εκείνο το μοναχικό πεύκο που ξαφνικά φυτρώνει καμένο καταμεσής ανθισμένου λιβαδιού. Τίποτα το συνταρακτικό δεν είχε γίνει που θα τον είχε προετοιμάσει για ό, τι έβλεπε. Μια καθημερινή, ανιαρή κίνηση είχε φέρει μαζί της σαν χαιρέκακη δαιμόνισσα τον τρόμο. Είχε απλά προσπαθήσει να φορέσει το πουκάμισό του όταν ανακάλυψε πως ολόκληρη η αριστερή πλευρά του είχε αφαιρεθεί. Σαν να ήταν ένα κακομεταχειρισμένο παιγνίδι. Η απομάκρυνση του από τους υπόλοιπους παίκτες ήταν οριστική και αμετάκλητη. Βλέπετε, υπήρχε πάντα ο κίνδυνος μετάδοσης …
Αναμεταδότης Θεού Τους (Incoclusive DNA analysis)
Τους είδα και τους δύο κρυμμένη πίσω από την πανοπλία μου. Ίδιοι κι απαράλλαχτοι με το πέρασμα του χρόνου. Μες από βήματα που κάποτε τους σκορπίζανε στα τέσσερα σημεία του ονείρου και κάποτε τους έφερναν τόσο κοντά που σχεδόν έβλεπε ο ένας το κελί του άλλου. Αντίκρυ στέκονται και πάλι, μόνος μάρτυρας η άδεια αποβάθρα των τρένων. Κι εγώ, ο χρόνος που δεν μπόρεσαν στους καρπούς τους να κλειδώσουν. Καταδικασμένοι να κλαίνε το πλευρό που έχασαν κι οργισμένοι που ποτέ δεν είδαν ότι κάποτε δικό τους ήταν..
πεΖο
Γυναίκα (DNA: ανδρός, αγνώστου μητρός, κόρη Θεού Του)
Χωρίς καμιά φαινομενική αιτία και ενώ ο κόσμος ήταν σωστά στην θέση του βαλμένος, εκείνη σταμάτησε να κινείται με το βλέμμα καρφωμένο στην κυλιόμενη σκάλα. Οι πολυάσχολοι την προσπερνούσαν με καλυμμένα τα μάτια από τα γυαλιά της αδιαφορίας. Κάποιοι την σκουντού8
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
το
ΖιΖανιο αναλυει το ΚαλοΚαιρι που εφυγε
το καλοκαίρι είναι για αυτούς που «ταράζουν» τα νερά… είτε μεταφορικώς, είτε κυριολεκτικώς. Πλιτς - πλατς! Καλοκαίρι σημαίνει διακοπές… ακόμα και στο μπαλκόνι που βλέπει στον ακάλυπτο, με θέα τα απλωμένα ρούχα του απέναντι… τι Ψαρού, τι Μπουγαδού! Το καλοκαίρι είναι η εποχή του έρωτα, κορμιά βρεγμένα, ελαφρώς ντυμένα έτοιμα να… να πατήσουν το κουμπί για την επόμενη στάση. Η Θηβών βράζει και το κλιματιστικό στο λεωφορείο είναι χαλασμένο.
εικαστικά#17 ΖιΖανιο
Το καλοκαίρι είναι ωραίο, γιατί είναι λιτό και απέριττο. Είναι ένα θαύμα της λογοτεχνίας. Ούτε κάλτσες, ούτε κορδόνια στα παπούτσια, σαγιονάρα κι έξω απ’ την πόρτα… Καλοκαίρι σημαίνει ψαράκι φρέσκο δίπλα στο κύμα και… μισό λεπτό. Ναι, γεια σας, μια παραγγελία ήθελα να δώσω, δύο με γύρο χοιρινό χωρίς κρεμμύδι και μια πορτοκαλάδα μπλε. Πού είχαμε μείνει; Το καλοκαίρι εν ολίγοις, είναι για τους τολμηρούς, για τους αλμυρούς και για τους αστούς! (Εντάξει, άλλο επίπεδο οι πολιτικές μου αναλύσεις) Καλό Φθινόπωρο! 9
aφΙερωΜΑ σΤον του Γιώργου ρούσσου
ΧΕνρι ΦΟνΤΑ
[HENRY FONDA]
Ο Χένρι Τζάινς Φόντα, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 16 Μαΐου του 1905. Ξεκίνησε την καριέρα του από το θέατρο, όπου μεταξύ 1926 και 1934 εμφανίζονταν στο Μπρόντγουέϊ.
16 Μαΐου 1905 - 12 Αυγούστου 1982
Στο ευρύ κοινό, έγινε γνωστός όταν η Μπέτι Ντέιβις τον εμπιστεύθηκε και τον επέλεξε για συμπρωταγωνιστή της στην ταινία Ζέζεμπελ του 1938 (Jezebel). Βέβαια η επιτυχία για τον Χένρι Φόντα θα έρθει δύο χρόνια μετά όταν πρωταγωνίστησε το 1940 στη μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζον Στάινμπεκ, "Τα Σταφύλια της Οργής", σε σκηνοθεσία του Τζον Φορντ.
κινηματογραφοΣ
HENRY FONTA
Το κλασσικό αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ, "Τα Σταφύλια της Οργής", είναι η ιστορία των ταπεινών και καταφρονεμένων της Αμερικής, στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης, στις αρχές της δεκαετίας του 1930, αμέσως μετά το μεγάλο κραχ του 1929. Το βιβλίο "Τα Σταφύλια της Οργής", είναι βασισμένο σε άρθρα που είχε δημοσιεύσει σε εφημερίδα στο Σαν Φραντσίσκο, ο Τζον Στάινμπεκ. Το μυθιστόρημα που θεωρείται από πολλούς ως το καλύτερο έργο του συγγραφέα, κέρδισε το 10
sodeia.net Βραβείο Πούλιτζερ το 1940, ενώ έγινε μία επίσης αξιόλογη ταινία σε σκηνοθεσία Τζον Φορντ, με πρωταγωνιστή τον Χένρι Φόντα ως Τομ Τζόουντ, ο οποίος προτάθηκε για όσκαρ για αυτή την ερμηνεία του.
γάλη τύχη στην τελετή απονομής καθώς εκείνη την χρονιά θα βρει απέναντι της την κλασσική Καζαμπλάνκα (Casablanca) του Μάικλ Κερτίζ, που δικαίως θα κερδίσει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας το 1943.
Το 1943, τον συναντάμε στο φιλμ "Η Πόλη του Μίσους" (The Ox-Bow Incident) του Γουίλιαμ Γουέλμαν, συμπρωταγωνιστώντας μαζί με τους Ντέινα Άντριους, Άντονι Κουίν και Μαίρη Μπεθ Χιου.
Δώδεκα χρόνια μετά, μεταφερόμαστε στο 1957, για να θυμηθούμε άλλη μία κλασσική και σπουδαία ταινία, με πρωταγωνιστή τον Χένρι Φόντα. Ο λόγος βέβαια για το φιλμ "Οι 12 Ένορκοι" (12 Angry Men) σε σκηνοθεσία του μεγάλου Sidney Lumet.
Η υπόθεση της ταινίας, μας μεταφέρει στο 1885, όπου δύο περιπλανώμενοι άνδρες, ο Γκιλ Κάρτερ (Χένρι Φόντα) και ο Αρτ Κροφτ (Χάρι Μόργκαν) βρίσκονται σε μια μικρή πόλη της Νεβάδα, όπου ο Γκιλ ελπίζει να βρει την παλιά του ερωμένη Ρόουζ Μέιπεν (Μαίρη Μπεθ Χιούζ), η οποία του είχε υποσχεθεί ότι θα περίμενε την επιστροφή του.
κινηματογραφοΣ
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Η ταινία, είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γουόλτερ Βαν Τίλμπουργκ Κλαρκ, και το παράδοξο είναι ότι η ταινία, παρά την αρχικά μέτρια αποδοχή της, κατάφερε να φτάσει μέχρι τα Όσκαρ, όπου και προτάθηκε για Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Αποτελεί δε μία από τις τρεις ταινίες στα 85 χρόνια ζωής του θεσμού που μία ταινία προτείνεται μόνο για Όσκαρ καλύτερης ταινίας χωρίς να λάβει καμιά άλλη υποψηφιότητα (οι άλλες δυο ήταν η ταινία Γκραντ Οτέλ (Grand Hotel, 1932) και One Foot in Heaven, 1941). "Η Πόλη του Μίσους" βέβαια δε θα έχει με-
Δώδεκα ένορκοι συνεδριάζουν για μία υπόθεση φόνου. Όλοι συμφωνούν αμέσως στην ενοχή του κατηγορούμενου. Όλοι ... εκτός από τον ένορκο νούμερο οκτώ, ο οποίος διατηρεί επιφυλάξεις και θέλει να επανεξετάσει την υπόθεση πριν καταδικάσει έναν άνθρωπο σε θάνατο. Σ΄αυτήν του την προσπάθεια θα βρεθεί αντιμέτωπος με την εμπάθεια των υπολοίπων ενόρκων που "αντικατοπτρίζουν" τις προκαταλήψεις μιας ολόκληρης κοινωνίας. Κάθε ψηφοφορία των ενόρκων είναι και μία μάχη.
1
κινηματογραφοΣ
Είναι συγκλονιστικό το γεγονός, ότι αυτή η ταινία αποτελεί μόλις την πρώτη δημιουργία ενός μεγάλου σκηνοθέτη όπως είναι ο Sidney Lumet. Η ταινία αγαπήθηκε από το κοινό κι έδωσε την ευκαιρία στον Χένρι Φόντα, να αποδείξει για πολλοστή φορά το υποκριτικό του ταλέντο. Συνήθιζε μάλιστα να λέει χαρακτηριστικά: «Μία από τις τρεις καλύτερες ταινίες που έκανα ποτέ» (οι άλλες δύο είναι “Τα σταφύλια της Οργής” και το “The Ox-Bow Incident”).
Το 1968 τον συναντάμε στο φιλμ "Κάποτε στη Δύση" (Once Upon a Time in the West) του 1968, σε σκηνοθεσία του Σέρτζιο Λεόνε και με πρωταγωνιστές τους: Τσαρλς Μπρόνσον, Κλαούντια Καρντινάλε και Τζέισον Ρόμπαρντς.
Η ταινία δείχνει δύο συγκρούσεις που λαμβάνουν χώρα γύρω από την Φλάγκστοουν, μια φανταστική πόλη της Αμερικανικής Δύσης. Μία «μάχη» σχετικά με την γη για την κατασκευή ενός σιδηροδρόμου και μία αποστολή εκδίκησης εναντίον ενός φονιά. Το "Κάποτε στη Δύση" είναι ένα κλασσικό ιταλικό σπαγγέτι γουέστερν παραγωγής 1968, σκηνοθετημένο από τον μετρ του είδους, Σέρτζιο Λεόνε για την Paramount Pictures. Πρωταγωνιστούν οι Χένρι Φόντα σε κόντρα ρόλο ως ο κακός, ο Τσαρλς Μπρόνσον ως η νέμεση του, ο Τζέισον Ρόμπαρντς ως ένας ληστής, και βέβαια η Κλαούντια Καρντινάλε ως μία προσφάτως χήρα αγρότισσα με παρελθόν ως πόρνη. 12
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
κινηματογραφοΣ
Το σενάριο γράφτηκε από τον Λεόνε και τον Σέρτζιο Ντονάτι, βασισμένο σε μια ιστορία των Λεόνε, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και Ντάριο Αρτζέντο. Η widescreen κινηματογράφηση έγινε από τον Τονίνο Ντέλλι Κόλλι, ενώ δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε το γεγονός ότι το Soundtrack της ταινίας υπογράφει ο σπουδαίος Έννιο Μορικόνε. Η πρώτη έκδοση την ταινίας είχε διάρκεια 166 λεπτά όταν κυκλοφόρησε στις 21 Δεκεμβρίου του 1968. Αυτή ήταν η έκδοση που προβλήθηκε στους Ευρωπαϊκούς κινηματογράφους. Όμως, για την κυκλοφορία στις ΗΠΑ, στις 28 Μαΐου 1969, η ταινία είχε διάρκεια 145 λεπτά από την Paramount. Το 2009, η ταινία πήρε τη θέση της στο Εθνικό Αρχείο Κινηματογράφου, στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως "πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά" σημαντική και θα διατηρηθεί εκεί στο διηνεκές... Στους ρόλους του Χένρι Φόντα αντικατοπτριζόταν το είδωλο του τίμιου και αγωνιστή Αμερικάνου. Παντρεύ-
τηκε πέντε φορές, ενώ μεταλαμπάδευσε την αγάπη του για τον Κινηματογράφο και στα παιδιά του, τους επίσης ηθοποιούς Τζέιν Φόντα και Πίτερ Φόντα καθώς και στην εγγονή του, Μπρίτζετ Φόντα. Ο Χένρι Φόντα, έφυγε στις 12 Αυγούστου του 1982, σε ηλικία 77 χρονών. Η Ακαδημία Κινηματογράφου, Τεχνών και Επιστημών της Αμερικής το 1981 του παρέδωσε ένα τιμητικό Βραβείο Όσκαρ, για το σύνολο της καριέρας του. Την επόμενη χρονιά, του έδωσε και το Όσκαρ Α Ανδρικού Ρόλου, για την ερμηνεία του στην ταινία "Στη Χρυσή Λίμνη" (On Golden Pond), το οποίο όμως παρέλαβε εξ ονόματος του, η Τζέιν Φόντα. Εκτός όμως από το Όσκαρ ερμηνείας, το οποίο η αλήθεια είναι ότι το έλαβε αργά στην καριέρα του, το 1977 τιμήθηκε με βραβείο καριέρας και από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου, το οποίο τον έχει κατατάξει έκτο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών...
Σημεια ΔιανομηΣ
βιβλιοπωλεια αΘηνα Επίκαιρα - IANOS - Κλεψύδρα - Λεμόνι Πολιτεία - Πρωτοπορία πειραιασ Νέος Κύκλος
μυτιΛηνη Παπασωτηρίου - Χατζηδανιήλ παροσ Δημοτική Βιβλιοθήκη Παροικίας πατρα Πρωτοπορία - Πολύεδρο - Παπασωτηρίου
ΘεσσαΛονικη ΙΑΝOS - Κεντρί - Μπαρμπουνάκης
σπετσεσ Κέντρο Τύπου
Λαμια Κεντρί - Οιωνός
& σε Καφέ και Πολυχώρους Τέχνης
13
Μια μικρή ιστορία.. της Χρυσώς Ι. Λυγίζου Ήταν στα χρόνια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, γύρω στο 1940 όταν οι Ιταλοί κατακτητές εγκαταστάθηκαν στο νησί. Οι ρυθμοί της ζωής είχαν εδώ και μήνες αλλάξει. Μα τώρα ο κόσμος από νωρίς κλεινόταν στα σπίτια του. Στην πλατεία της πόλης μετά τη δύση του ήλιου επικρατούσε απόλυτη ησυχία. Μόνο κάποιες γάτες έβλεπες που και που, μα κι αυτές ήταν επιφυλακτικές.
ΔιηγηΣειΣ
Ο κόσμος τα πρωινά περίμενε υπομονετικά στην ουρά για το φτωχικό συσσίτιο. Έτσι η Αντιγόνη γνώρισε τον πρώτο της έρωτα. Ήταν τότε γύρω στα δεκαοκτώ. Οι ματιές τους αντικρίστηκαν. Εκείνη, μια όμορφη κόρη με πάλλευκη επιδερμίδα σαν γάλα κι εβένινα μαλλιά. Εκείνος, ένας Ιταλός στρατιώτης. Πολύ γρήγορα εντόπισε το σπίτι της, ένα πέτρινο αρχοντικό, όπου φώλιαζαν τα χελιδόνια, με γαλάζια παραθυρόφυλλα , έναν ολάνθιστο κήπο τριγύρω και μια μεγάλη σιδερένια αυλόπορτα στον παραλιακό δρόμο της πόλης. Όταν το ρολόι της πλατείας χτύπησε έξι το απόγευμα και μετά την υποστολή της Ιταλικής σημαίας την ακολούθησε. Έκοψε ένα κόκκινο τριαντάφυλλο και το καρφίτσωσε στα όμορφα κυματιστά μαλλιά της.
Ο έρωτάς τους διήρκεσε όλο το διάστημα που οι Ιταλοί παρέμειναν στο νησί. Οι κρυφές τους συναντήσεις, και τα φιλιά που αντάλλασσαν πλάι στη θάλασσα, κάτω από τις συκιές που σκίαζαν την άμμο, δεν έμειναν απαρατήρητα. Όταν ήρθε η στιγμή οι Ιταλοί να αποχωρήσουν από το νησί, εκείνη συνεννοημένη με τον αγαπημένο της ντύθηκε με ρούχα Ιταλού στρατιώτη και προσπάθησε να μπει μαζί του στο εχθρικό πλοίο για να τον ακολουθήσει. Κάποιος όμως το φανέρωσε στον πατέρα της και την τελευταία στιγμή αποκαλύφθηκε η απόπειρά της. Έτσι τα σχέδιά τους ματαιώθηκαν. Τα χρόνια κύλησαν όπως το μελάνι και οι λέξεις στη σελίδα αυτή και η δυναμική και όμορφη Αντιγόνη παντρεύτηκε όταν ο πόλεμος τελείωσε, ένα γιατρό και απέκτησε παιδιά. Λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο, ο Ιταλός στρατιώτης, επέστρεψε στο νησί αναζητώντας την. Κι η ίδια κρύφτηκε για να μην τον δει και μάθει ότι πρώτη εκείνη πάτησε τους όρκους τους και παντρεύτηκε. Σήμερα, έχουν περάσει πάνω από εβδομήντα χρόνια. Μα η Αντιγόνη, αν και τρόφιμος γηροκομείου πια, συνεχίζει με το δυναμισμό της τότε νιότης να κάνει αισθητή την παρουσία της, όπως φέτος στην εορτή της απελευθέρωσης του νησιού, που αψηφώντας τους επισήμους και το προτό14
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
sodeia.net κολλο, πήρε το λόγο μιλώντας κατά του φασισμού.
Σε ένα βελούδινο κουτί με παλιές φωτογραφίες την είδα, όπως ήταν τότε, στα νιάτα της. Και αποφάσισα να γράψω την ιστορία της.
ΔιηγηΣειΣ
Ο αέρας και το χώμα τούτου του νησιού έχουν καταγράψει αυτήν την ιστορία, όπου ο έρωτας στέφεται νι-
κητής του εθνικού μίσους.
15
Μνήμη ΛΕΥΤΕΡΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ
του Κορνήλιου ρουσάκη
θεατρο
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής, ο ανανεωτής του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, έφυγε από τη ζωή τη Μεγάλη Πέμπτη 2 Μαΐου 2013, έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον
Στο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1973, στον ρόλο της γιαγιάς στο έργο Κυριακάτικος περίπατος του Ζορζ Μισέλ, σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη. Την εποχή εκείνη παίζει μια σειρά κλασικών ρόλων όπως τον Άλφρεντ, στις Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης του Χόρβατ, την επώνυμη ηρωίδα στη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, τον Ευριπίδη στους Βατράχους του Αριστοφάνη, τον
καρκίνο. Γεννήθηκε στην Καλλιθέα το 1945, όπου και έζησε τα δέκα πρώτα χρόνια της ζωής του. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και παρακολούθησε για δύο χρόνια το Reinhurt Seminar στη Βιέννη. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη.
Ταρτούφο στον Ταρτούφο του Μολιέρου. Έπειτα από συνεργασίες με τον Σπύρο Ευαγγελάτο και την Έλλη Λαμπέτη (στην τελευταία εμφάνιση της στο θέατρο, στο έργο Σάρα), έρχεται η Ελεύθερη Σκηνή και το Άλσος Παγκρατίου, σε μια προσπάθεια ανανέωσης της φόρμας και της μορφής της επιθεώρησης.
16
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
θεατρο
Το 1981 δημιούργησε μαζί με τον Τάσο Μπαντή, τη Ράνια Οικονομίδου, την Άννα Κοκκίνου, τον Δημήτρη Καταλειφό, τον Βασίλη Παπαβασιλείου, τη Σμαράγδα Σμυρναίου, τη Σκηνή. Μια κίνηση που ήρθε να ταράξει τα νερά του ελληνικού θεάτρου. Στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, ένα πρώην εργαστήρι ζαχαροπλαστικής, που μεταμορφώθηκε από τον αρχιτέκτονα Κυριάκο Κρόκο σε κοιτίδα θεατρικής δημιουργίας, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στη Σπασμένη στάμνα του Χάινριχ φον Κλάιστ, στους Αγροίκους του Κάρλο Γκολντόνι, στη Συμφορά από το πολύ μυαλό του Αλεξάντερ Γκριμπογέντοφ, στο Σε φιλώ στη μούρη... του Γιώργου Διαλεγμένου, για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας Καρόλου Κουν το 1987. Εκείνη τη χρονιά διαλύεται η Σκηνή και στη θέση της δημιουργείται η Νέα Σκηνή, το 1988. Το δραματουργικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε τρεις κατευθύνσεις: κλασικό έργο, σύγχρονο έργο και νεοελληνικό έργο. Το 1989 σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στον Θείο Βάνια του Άντον Τσέχωφ και το 1991 στο έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ Ρίττερ, Ντένε, Φος, που ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Παράλληλα, το 1989 δημιουργεί το Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος. Με τους 12 μαθητές που αποφοίτησαν, έπειτα από τριετή εντατική παρακολούθηση, παρουσιάζει την Αντιγόνη,
το 1992. Είναι η απαρχή της ενασχόλησης του με το αρχαίο δράμα. Με τους μαθητές του ανεβάζει και τον Κατσούρμπο του Γεωργίου Χορτάτζη.
Το 1995 σκηνοθετεί το έργο των Δημήτρη Κεχαΐδη και Ελένης Χαβιαρά, Με δύναμη από την Κηφισιά και ακολουθεί ο Μισάνθρωπος του Μολιέρου. Το καλοκαίρι του 1996 κάνει την πρώτη του εμφάνιση στην Επίδαυρο, στην Ελένη του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, όπου υποδύεται τον Μενέλαο. Η πρώτη του σκηνοθεσία στην Επίδαυρο έγινε το 1999, με τους Πέρσες του Αισχύλου στο Εθνικό Θέατρο. Για τη Νύχτα της κουκουβάγιας του Γιώργου Διαλεγμένου (1998) τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας «Φώτος Πολίτης» και το βραβείο «Κάρολου Κουν», βραβείο της Ενωσης Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών.
17
θεατρο
Η αρχή της νέας χιλιετίας γίνεται με το Τέφρα και σκιά του Χάρολντ Πίντερ. Το 2001 παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα έργο της βρετανίδας Σάρας Κέιν. Πρόκειται για το έργο Καθαροί Πια. Ακολουθεί το 2003 και το Λαχταρώ της ίδιας. Επόμενοι σταθμοί της καριέρας του που αγκαλιάζονται θερμά από το θεατρόφιλο κοινό που δημιουργεί ουρές έξω από το φιλόξενο θεατράκι της Κυψέλης, είναι το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, Σ’ εσάς που με ακούτε, το Σχολείο γυναικών του Μολιέρου, το Bella Venezia του Γιώργου Διαλεγμένου.
Το 2006 και το 2007 σκηνοθετεί για το Φεστιβάλ Επιδαύρου την Αντιγόνη με την Αμαλία Μουτούση στον ομώνυμο ρόλο. Ο ίδιος υποδύεται τον Κρέοντα.
Αμέσως μετά παρουσιάζει την Ήμερη του Ντοστογιέφσκι, τον Τόκο του Δημήτρη Δημητριάδη και το Ύστατο σήμερα του Χάουαρντ Μπάρκερ. Τελευταία του σκηνοθεσία ήταν στον Αμφιτρύωνα του Μολιέρου για το Εθνικό Θέατρο, το 2012 και η τελευταία του εμφάνιση στο θέατρο γίνεται στο Θερμοκήπιο του Χάρολντ Πίντερ, παράσταση που σχεδίαζε να παρουσιάσει εκ νέου, λίγες μέρες πριν τον θάνατο του. Μια αδιαθεσία τον κράτησε μακριά από τη σκηνή. Το φεστιβάλ Αθηνών τίμησε τον σπουδαίο σκηνοθέτη παρουσιάζοντας το Θερμοκήπιο, για λίγες παρα στάσεις, με τον ηθοποιό Γιώργο Γάλλο στον ρόλο που θα ερμήνευε ο Λευτέρης Βογιατζής. To τελευταίο σχέδιό του, η παρουσίαση του Οιδίποδα σε κλειστό χώρο, το καλοκαίρι του 2013 στο Φεστιβάλ Αθηνών, έμεινε ανολοκλήρωτο. Ο Λευτέρης Βογιατζής είχε λιγοστές εμφανίσεις και στον κινηματογράφο. Είχε μια σταθερή συνεργασία και φιλία με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο και συμμετοχή στις ταινίες Τα οπωροφόρα της Αθήνας, Αθήνα-Κωνσταντινούπολη, Beautiful people, Ονειρεύομαι τους φίλους μου, Η γυναίκα που έβλεπε τα όνειρα, Βαριετέ, Μελόδραμα. Είχε παίξει, επίσης, στις ταινίες Ακροπόλ του Παντελή Βούλγαρη, Ρόζα του Χριστόφορου Χριστοφή και Ανατολική περιφέρεια του Βασίλη Βαφέα. 18
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
tο Ψωμi
Ένα τεράστιο καρβέλι, μια πελώρια φραντζόλα ζεστό ψωμί, είχε πέσει στο δρόμο από τον ουρανό ένα παιδί με πράσινο κοντό βρακάκι και με μαχαίρι έκοβε και μοίραζε στον κόσμο γύρω, όμως και μια μικρή, ένας μικρός άσπρος άγγελος, κι αυτή μ' ένα μαχαίρι έκοβε και μοίραζε κομμάτια γνήσιο ουρανό κι όλοι τώρα τρέχαν σ' αυτή, λίγοι πηγαίναν στο ψωμί, όλοι τρέχανε στον μικρόν άγγελο που μοίραζε ουρανό! Ας μην το κρύβουμε. Διψάμε για ουρανό. Μίλτος Σαχτούρης (1958)
Το ψωμί
ΔιηγηΣειΣ
της Ματίνας Αναγνωστοπούλου Είχε περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που κατέβηκε για βόλτα στην πλατεία. Η ανάρρωση του Τάκη έπαιρνε καιρό και, ενώ ήθελε να είναι συνεχώς κοντά του για να είναι σίγουρη ότι δε θα ‘ξανακυλήσει’, έφτασε μια στιγμή που η σιγουριά έγινε βάρος στο στέρνο. Ένιωσε την ανάγκη να βγει έστω για λίγο έξω, για έναν περίπατο. Βρήκε την ευκαιρία στο τοπικό φεστιβάλ για τον άρτο. Ήταν η πρώτη φορά που γινόταν κάτι τέτοιο. Είχε περιέργεια να δει τι ακριβώς συνέβαινε στην πλατεία και είχε περάσει τόσο καιρό μέσα στα νοσοκομεία και τις κλινικές
και μετά στο σπίτι που είχε γίνει κι αυτό σαν κλινική. Έβαλε μια καινούρια μπλούζα και βγήκε λέγοντας στον άντρα της απλά: «πάω μια βόλτα μέχρι λίγο παρακάτω». Η πλατεία ήταν γεμάτη από παιδιά και μεγάλους που συνωστίζονταν μπροστά στους πάγκους που κερνούσαν τα δωρεάν αρτοσκευάσματα. Φραντζόλες μικρές και μεγάλες, πολυτελείας, εφτάζυμες, πολύσπορες, ζυμωτές, με ελιές, με αλλαντικά, με τοπική μυζήθρα, αλλά και με μαστίχα, με σταφίδες, με σοκολάτα. Όπου γυρνούσε τα μάτια της λαχταριστά ζεστά καρβελάκια διαφήμιζαν τον εαυτό τους με
19
ΔιηγηΣειΣ
τη μυρωδιά τους. Όλοι οι πάγκοι ήταν γεμάτοι και συνεχώς έβγαιναν κι άλλα αχνιστά από τους φούρνους. Τόσο ψωμί που θαρρούσες ότι είναι αδύνατον να το έχουν φτιάξει άνθρωποι. Μπορούσες να πεις ότι είχε πέσει σα βροχή τα χαράματα. Το φεστιβάλ είχε γεννήσει η προσμονή ότι αυτό θα βοηθούσε στην προβολή του μικρού νησιού και θα ενίσχυε κάπως την τοπική οικονομία που είχε ρίξει σε ύφεση η περιβόητη κρίση. Από τα μεγάφωνα ακούγονταν οι χαιρετισμοί των πρώτων ομιλητών στο μικρό βήμα που είχε στηθεί σε μια άκρη της πλατείας. Αργότερα, μετά τις ομιλίες, θα υπήρχε ζωντανή μουσική. Γύρω της όλοι δοκίμαζαν τις φρεσκοψημένες λιχουδιές. Είδε πολλούς γνωστούς, τους περισσότερους από μακριά. Κάποιοι, λίγοι, πλησίασαν και τη χαιρέτησαν. Ακόμη λιγότεροι τη ρώτησαν πώς είναι η ίδια και ο γιος της και της ευχήθηκαν μουδια-
σμένα ‘καλή ανάρρωση’. Μια δίνη αμηχανίας απλωνόταν με κέντρο την ίδια κι όποιος πλησίαζε τον κυρίευε. Δεν την πείραζε να τη ρωτούν για το γιο της, ίσα ίσα ήθελε να μιλήσει σε κάποιον για όλα αυτά που είχαν συμβεί τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Σε κάποιον που να μην είναι γιατρός δηλαδή. Κάποιος από τους γιατρούς είχε αναφέρει ότι η απόπειρα αυτοκτονίας είναι ο εφιάλτης του ψυχιάτρου. Κι αν είναι εφιάλτης για το γιατρό, τι είναι για ένα γονιό να βρίσκει το παιδί του με φλέβες κομμένες; Αυτό που συνέβη δεν μπορούσε να το ψηλαφίσει. Δεν ήξερε τι έπρεπε να κάνει. Ένα χάος στροβιλιζόταν γύρω της κι εκείνη το παρακολουθούσε απλά να συμβαίνει. Ευτυχώς τον είχαν βρει έγκαιρα και οι γιατροί εδώ πρόλαβαν να σταματήσουν την αιμορραγία προτού τον παραπέμψουν στην ψυχιατρική πτέρυγα ενός αθηναϊκού νοσοκομείου. 20
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Στην αρχή δεν μπορούσε να καταλάβει τι ήταν αυτό που έκανε το γιο της να φτάσει ως εκεί. Άκουγε στις ειδήσεις αραιά και πού ότι οι αυτοκτονίες ολοένα αυξάνονταν. Αυτοκτονίες ανθρώπων που χρωστούσαν, που ήταν άνεργοι, που δεν μπορούσαν πια να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, που τους έπαιρναν οι τράπεζες τα σπίτια, που δεν είχαν να φάνε ούτε ψωμί. Ο γιος της όμως δεν ανήκε σ’ αυτήν την κατηγορία. Όχι μόνο ψωμί μπόλικο είχε να φάει αλλά δεν ήταν καν απαραίτητο να δουλεύει αν δεν ήθελε. Η οικογενειακή επιχείρηση, αν και τελευταία υπήρχε μια μικρή κάμψη, ήταν αρκετά προσοδοφόρα. Αυτό την είχε ξαφνιάσει. Αφού σε εκείνον δεν έλειπε το ψωμί, η έλλειψη του οποίου έκανε τους άλλους να πηδάνε από τα παράθυρα, τι ήταν αυτό που του έλειπε; Όσο περνούσαν αυτοί οι τέσσερις μήνες άρχισε να καταλαβαίνει. Του έλειπε μια αχτίδα από φως. Ένα κεράκι να καίει έστω αχνά στο σκοτάδι. Μια κλεφτή ματιά απ’ το φεγγίτη. Αυτό που κάνει τη γη να γυρίζει. Αυτό που κάνει τα πουλιά να κουρνιάζουν ψηλά και τα αγριολούλουδα να ανθίζουν σε μέρη που δε θα τα δει ποτέ κανένα μάτι. Αυτό που στέκεται ανάμεσα στους ανθρώπους και την άβυσσο. Αυτό χρειαζόταν πριν από το ψωμί. Αυτό χρειάζονταν όλοι. Μια γωνίτσα ήταν αρκετή. Η φωνή του συνταξιούχου καθηγητή που εδώ και ώρα απήγγειλε στο βήμα της πλατείας την επιβεβαίωνε: «Ας μην το κρύβουμε. Διψάμε για ουρανό.» 21
Georges
Saada Προσευχή Μάθε με την υπομονή που κάνει τα δέντρα να μεγαλώσουν Mάθε με την αδράνεια που σταματάει τον χρόνο Mάθε με την έκπληξη που συντροφεύει την αθωότητα Mάθε με την σιωπή που επιτρέπει το θερισμό
Και ξαφνικά Και ξαφνικά η μαύρη τρύπα στης φωτεινής μέρας το υφάδι Το σκοτεινό φτερό της καταιγίδας πάνω στης θάλασσας το γυαλί Είναι το χέρι που σας σπρώχνει στο βάραθρο πολύ πικρό
μεταφραΣη
ΔιηγηΣειΣ
sodeia.net
ελληνική απόδοση
Babak Sadegh Khanjani
η μάχη του Κυριάκου Χαλκόπουλου
ΔιηγηΣειΣ
Για πολλά χρόνια είχα καταφέρει να φύγω μακριά από τη μάχη. Η ζωή που είχα οργανώσει, σε μια ανύποπτη γωνιά της μεγάλης πόλης, χαρακτηριζόταν από την ατονία και την επανάληψη. Η ατονία διαιώνιζε την απομάκρυνσή μου, η επανάληψη βελτίωνε ολοένα τους ρυθμούς με τους οποίους μπορούσα να ελέγχω ό, τι ακόμα και έτσι έφτανε ως εμένα από το ζοφερό παρελθόν. Στηριγμένος σε ένα μικρό εισόδημα που είχε οριστεί από μια παλιά πρόνοια να μου επιδίδεται εις το διηνεκές, κατόρθωνα να διάγω δίχως τις τυμπανοκρουσίες μιας επιδεικτικής ζωής. Το όνομα μου, το παλιό, συνδεδεμένο με τη μάχη εκείνο όνομα, το είχα κρατήσει, μα έκρινα ότι με την αλλαγή της διεύθυνσης και τη γενικότερη ασημαντότητα του τρόπου της ζωής μου αυτό δε θα κινητοποιούσε τίποτε ως εμένα. Η μάχη, μια μακρινή ανάμνηση που πλέον σχεδόν δε με αφορούσε ούτε καν σαν μια συνιστώσα του λησμονημένου παρελθόντος, με κάποια προσπάθεια εκτοπιζόταν ακόμα και από τους πιο ανίσχυρους συνειρμούς. Σε μια κατάσταση που ακριβώς είχε οργανωθεί με το σαφή στόχο να επιφέρει αυτή τη λήθη, μπορούσα να υπάρχω με επουσιώδη μόνο έγνοια για οτιδήποτε ήμουν στα αλλοτινά έτη. Καμιά φορά μόνο, καθώς στεκόμουν στο μικρό μπαλκόνι του σπιτιού
μου, και άφηνα το βλέμμα μου να περιπλανιέται άσκοπα στην πυκνοκτισμένη θέα κάτω, έφταναν ως και τα αυτιά μου αδύναμοι ήχοι, που τότε όμως έμοιαζαν σχεδόν να υπενθυμίζουν κάποια ιαχή πολεμική. Μα ήταν και αυτοί σαν κάτι που κατέληγε αδύναμο από μεγάλη απόσταση ως εδώ, και σύντομα με ένα κούνημα του κεφαλιού επιβεβαίωνα πως επρόκειτο για κάτι εντελώς διαφορετικό. Μια από εκείνες τις φορές ήταν που είχα γυρίσει να κοιτάξω προς το σημείο όπου εντόπιζα τον αμυδρό ήχο. Ήταν σε ένα άλλο μπαλκόνι, μακριά από το δικό μου και λοξά σε αυτό. Εκεί έστεκε ένας άνθρωπος και φανερά είχε μόλις απευθύνει το λόγο σε έναν άλλο, αθέατο, στο εσωτερικό του δωματίου πίσω του. Έμεινα λίγο να τον κοιτάζω, ήταν ένας λίγο μεγαλύτερος μου, ντυμένος με μαύρα ρούχα, μια λεπτή ζακέτα ανέμιζε στο γιακά από τον αέρα που ξαφνικά δυνάμωνε. Έπειτα επέστρεψα στο δωμάτιο και δεν τον ξανασυλλογίστηκα. Τώρα είναι λίγη ώρα που με έχει πιάσει μια ανησυχία. Η μάχη βέβαια είναι το ίδιο λησμονημένη όπως και πάντα, όμως εγώ δε νοιώθω το ίδιο ήρεμος με αυτή την εκτίμηση. Βέβαια θα μπορούσα να μου συστήσω να εγκαταλείψω και αυτές τις παραμονές στο μπαλκόνι, σαν πέσει το βράδυ, όμως ένα τέτοιο μέτρο για την ώρα μου μοιάζει υπερβολικό. Ίσως να αφέθηκα λίγο περισσότερο να περιπλανηθώ στις σκέψεις μου, ίσως κάτι μέσα μου να σκίρτησε, θυμίζοντάς 2
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
πιο συνδεδεμένα ήταν όλα, οφειλόταν η παρουσία τους και σε αυτό το σημείο της πόλης ακριβώς σε μια ανάγκη να βρεθώ, έπειτα από τόσο καιρό, για άλλη μια φορά να μεταφερθώ πίσω στη μάχη, καβάλα στον ίππο, περνώντας κάτω από την καμάρα της πύλης, μια εμπροσθοφυλακή υπό τις διαταγές μου, θα ριχνόμασταν ξανά, το χέρι μπροστά με το σπαθί να δείχνει αέναα προς το πεδίο που πρέπει ακόμα να κατακτηθεί... Δε γνωρίζω τι από όλα αυτά είναι δυνατό να συμβαίνει. Ωστόσο τείνω να πιστέψω πως η οργάνωση αυτού του στρατεύματος, αργά ή γρήγορα, έλκεται από τα μέλη του, και σαν το νερό που κυλά από το ψηλότερο στο χαμηλότερο σημείο, αρκεί να υπάρχει ένα ακόμα χαμηλότερο για να εξασφαλιστεί η διαρκής του ροή, και εκείνη δεν απαιτεί κάτι περισσότερο για να θέσει σε εφαρμογή αυτό το κυνήγι από την ίδια την ύπαρξη μιας ακόμα πιο χαμένης, ακόμα πιο προφυλαγμένης κρυψώνας.
ΔιηγηΣειΣ
μου παλιότερες έγνοιες, ίσως να άκουσα και πάλι λαθεμένα, γιγαντωμένα τον ήχο από το άλλο μπαλκόνι. Γεγονός όμως είναι πως όταν γύρισα προς τα εκεί τώρα μπροστά από τη διάπλατα ανοικτή πόρτα έστεκε ένας με πλήρη ιπποτική εξάρτηση, η μαύρη πανοπλία σχημάτιζε βαθουλώματα όπου θα έπρεπε να είχε κανείς επιτεθεί με ένα σπαθί, η περικεφαλαία ήταν κατεβασμένη, σε ετοιμότητα για την απόκρουση και του πιο καταστροφικού κτυπήματος. Και μολοντούτο ο ιππότης έστεκε ήρεμος, όσο του το επέτρεπαν οι βαριές του κλειδώσεις είχε ανεβάσει το ένα του πόδι για να το περάσει ανάμεσα από τα χάσματα στα κάγκελα, τα χέρια του τα ακουμπούσε στην κορυφή τους, και κοιτούσε προς το μέρος μου. Ήταν αληθινά αυτό μια υπενθύμιση ότι η μάχη, έστω και δίχως τη συμμετοχή μου, ακόμα είναι σε ισχύ; Ήταν εκείνος ο ιππότης ένας από τους πολεμιστές που διασκορπίστηκαν παντού σε αναζήτησή μου; Ή μήπως, ακόμα περισσότερο, ακόμα
23
Εγώ είμαι το χθές, φίλος σου είναι το αύριο.
Πλέον είμαι το χθές και κουβαλάω πάνω μου ίχνη σου που δεν φεύγουν ποτέ. Είμαι μια από τις σελίδες του βιβλίου σου. Πρίν και μετά από εμένα υπάρχουν πολλές σελίδες. Φαίνομαι χλωμός επειδή μέσα μου δεν υπάρχει πλέον ελπίδα. Το μόνο πράγμα που βρίσκεται στη χούφτα μου είναι οι αναμνήσεις μου. Είμαι πλούσιος διότι έχω τις γνώσεις μου. Γέννησα ένα παιδί, το αφησα σε σένα, το βήμα του να δοκιμάσω!...Από το πολύ που με κοιτάζεις, δεν με ανέχεσαι πλέον. Δέν είμαι καθόλου όμορφος διότι είμαι μονάχα επιβλητικός, αυστηρός και αφοσιωμένος. Εγώ είμαι το χθές, μέχρι το τέλος της ημέρας δεν θα διαφέρω από το σήμερα επειδή εγώ είμαι εσύ και δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον εαυτό σου.
(Dr. Frank Crane)
σε ελληνική απόδοση
της Ισαβέλλας Μήτρου
Frank
Crane Dr. Frank Crane (1861–1928)
μεταφραΣη
Εγώ είμαι το χθές... Απομακρύνομαι από εσένα ως το άπειρο... Χωρίζω από εσένα αλλά πάντοτε θα είμαι μαζί σου. Κάποτε το όνομά μου ήταν αύριο!... Μετά ξεκίνησα να σε συντροφεύω και το όνομά μου έγινε σήμερα...
Δεν σε αγαπάμε, δεν σε μισούμε, μονάχα σε κρίνουμε. Δεν δείχνουμε επιείκια, αυτό μόνο το σήμερα μπορεί να το κάνει. Δεν μπορούμε να σε τιμωρούμε... και αυτό ακόμη είναι μονάχα στα χέρια του αύριο. Στεκόμμενοι στην πόρτα του παρελθόντος αντικρύζουμε τις περασμένες μέρες. Βλέπουμε το αύριο που γίνεται σήμερα και στη συνέχεια θα συμμετέχεικαι αυτό στη συντροφιά μας. Σιγά σιγά απορροφάμε τη ζωή του, αντιδρούμε σαν βαμπίρ!... Όσο εσύ ζεις, εμείς σιγοπίνουμε τις σκέψεις μας. Προχωρόντας, πάλι γυρνάς σε εμάς. Απομακρύνεσαι σιγά σιγά από το αύριο...
24
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Dr. Frank Crane (1861–1928) Ήταν υπουργός, ομιλητής, και αρθρογράφος ο οποίος έγραψε μια σειρά από δέκα τόμους που λέγονταν "Four Minute Essays"που δημοσιεύθηκαν το 1919. Προηγουμένως, το 1918, δημοσίευσε το βιβλίο "21", από ένα άρθρο που είχε γράψει για το αμερικανικό περιοδικό, που ονομάζεται "If I Were Twenty-One". Έγραψε αργότερα μια πολύ μεγαλύτερη πραγματεία με τίτλο "Everyday Wisdom", η οποία δημοσιεύθηκε το 1927. Αυτό το δερματόδετο βιβλίο είχε ως υπότιτλο 'A page for every day of the year', και αποτελούνταν από 365 τετράλεπτα δοκίμια και 52 σύντομες συνομιλίες σχετικά με το πώς να ζήσει κάποιος. Σήμερα έχουν σωθεί μονάχα λιγοστά μέρη των έργων του για θετική σκέψη και πολιτική φιλοσοφία.
Από τη διάνοιξη του τούνελ που οδηγεί στο γνωστό λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης, στον Καραβόμυλο Κεφαλονιάς, και που μέχρι τότε δεν ήταν προσβάσιμο για το κοινό. 1962-3.
25
επιμέλεια θέματος: στέλλα ο. Λιάτου
φλαΣ
Τα αύριο είναι αβέβαια, τα σήμερα περνουν δίχως να το καταλάβεις. Βρίσκουμε καταφύγιο στα μακριά, δυνατά, γκρί χέρια των μελλούμενων για να ανακόψουμε το δρόμο του αύριο και να στραγγαλίσουμε το σήμερα! Εμείς είμαστε τα χθές του κόσμου... Εάν ήξερες να μας αντισταθείς, θα μπορούσες πιο γρήγορα να ανελιχθείς. Όμως, όταν έδινες την άδειά σου να ανεβούμε στην πλάτη σου, σου στήναμε ενέδρα, σε πνίγαμε... Εγώ είμαι το χθές, μάθε να με κοιτάς κατα πρόσωπο, να με χρησιμοποιείς, να μη με φοβάσαι. Δεν είμαι φίλος σου, μονάχα σε κρίνω και σε φοβίζω. Φίλος σου πραγματικός είναι το αύριο.
οι
Αιτιεσ τησ ευτυχιΑσ Hakan Bűyűkdere από το βιβλίο “Hayatınızı değiştirecek őykűler”
σε ελληνική απόδοση
της Ισαβέλλας Μήτρου
μεταφραΣη
Εάν σπαταλήσω ατελείωτες ώρες για να καθαρίσω το σπίτι μου μετά από ένα πάρτυ, σημαίνει ότι έχω πολλούς φίλους. Εάν μπορώ να πληρώσω τους λογαριασμούς μου, σημαίνει ότι έχω δουλειά. Εάν με στενεύει λίγο το παντελόνι μου, σημαίνει ότι δεν μένω νηστικός. Εάν με ακολουθεί η σκιά μου, σημαίνει οτι βλέπω το φως του ήλιου. Εάν χρειάζεται να διασχύσω περπατώντας μακρύ δρόμο για να φτάσω στο σχολείο μου ή τη δουλειά μου, σημαίνει ότι τα πόδια μου είναι γερά. Εάν μιλήσει ο άνδρας που παίζει με το κλειδί του και στέκεται στη στάση, εάν κλάψει το μωρό δίπλα μου, σημαίνει ότι μπορώ να τους ακούσω. Εάν χρειαστεί να καθαρίσω τα τζάμια ή να φτιάξω τη στέγη του σπιτιού μου, σημαίνει ότι έχω ένα δικό μου σπίτι. Εάν έρθει υψηλός ο λογαριασμός του τηλεφώνου μου, σημαίνει ότι μπορώ να μιλήσω. Εάν τσακώνομαι κάθε μέρα με τα αδέλφια μου, σημαίνει ότι έχω αδέλφια.
Εάν έχω να πλύνω και τα σιδερώσω άπλυτα, σημαίνει οτι έχω να ντυθώ. Εάν δουλεύει το ρολόι μου τα ξημερώματα, σημαίνει οτι είμαι ζωντανός. Εάν το βράδυ αισθάνομαι πολύ κουρασμένος και πονούν τρα πόδια μου, σημαίνει οτι εκείνη τη μέρα δούλεψα πολύ. Εάν παίρνω κακούς βαθμούς στα μαθήματά μου, σημαίνει ότι έχω σχολείο να πάω. Εάν ο πατέρας μου τσαντίζεται και η μητέρα μου υπομένει, σημαίνει ότι έχω οικογένεια. Και αν όλα αυτά τα γεγονότα τα αντιμετωπίζω με αυτήν την οπτική γωνία, σημαίνει ότι είμαι ευτυχισμένος.
26
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
[ποιητική]
Voluptas Ελάτε, ο κόσμος όλος είμαι εγώ! μες απ’ τα χρυσοκόκκινα μαλλιά μου, απ’ τη ματιά κι’ από τα δάχτυλά μου της ηδονής πετιέται το στοιχειό. Ελάτε ο κόσμος όλος είμαι εγώ. Όμως αγάπη μη γυρεύετ’ από μένα Δε θα με ιδήτε μπρος σας να λυγίσω και πάνε τα τραγούδια σας χαμένα
Δάκρυα δε θέλω, δάκρυα δε θέλω δε ζητώ παρά φωτιά για τη φωτιά μου, τα σαρκικά φιλιά μου, στόμα που στάζει φλόγα να γευτεί
ανθολογιο
Ω! τι με νοιάζει τότες κι’ αν κοπεί το νήμα απ’ της Μοίρας μου τ’ αδράχτι, αφού θα νοιώθω πως από Ηδονή θα σκορπιστεί το είναι μου σε στάχτη …. Θεώνη Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα) 1885-1968 Ιστορία αγάπης δεύτερη Κρατώ τη φωνή του λάρυγγα πρώτα υψηλά Κι ύστερα αρχίζω να διηγούμαι Για εραστές που δεν έγιναν. Μεταθανάτια θα έρθουν Και σ' όνειρο, πνεύματα [Γιατί να φοβάμαι τις λέξεις;) Τα μέλη που λίγωναν άλλοτε 'Ανεμος, το βάρος τα λίγωνε έτσι Και κάτι όμοιο σε μένα ετοιμάζεται Στο σχήμα που αρχίζει πια κούφιο να μένει Εκεί ο άνεμος θα έρθει Περνώντας γλυκά ή και άγρια Τους εραστές μου όσους δεν έγιναν Συλλογίζομαι Ελένη Βακαλό (1921-2001) 27
παιδεία
Μέσα μου άγριες νιώθω επιθυμιές! και τις ερωτευμένες σας καρδιές πως θα ‘θελα να μπόρεια να μασήσω με τα λευκά μου δόντια τα γερά, σα φρέσκα μυγδαλάκια τραγανά, και τον αιμάτινο χυμό τους να ρουφήξω!
Ποιητικός
Λ όγος
Έρσις Πρέπει να πάρεις μια απόφαση. Το οριστικό σκοτώνει, μα χάθηκα ξανά μες στην αοριστία μας. Όπως και νά’ χει, σε επέλεξα ως θύτη. Όχι άλλη κουβέντα για το λοιπόν. Σχεδιασμός κακός από ερασιτέχνη. Ας μιλήσουμε για το ένστικτο. Αν είναι κάτι να ειπωθεί έστω και τώρα, ας είναι αυτό. Οι βιτρίνες των μαγαζιών, η μάρκα στο σακάκι, το σπίτι που θα φτειάξεις, οι συναναστροφές επ’ αμοιβή. Το δικό σου εργοτάξιο. Οξείδωση.
ποιηΣη
Τα βράδυα μου, υπερηχητικά πουλιά. Σκιές αυτών τάχα θωρώ γι’ αλήθειες. Αυτό αρκεί για την δική μου. Χθες βράδυ τί έκανες; Η Κύπρος κείται μακράν’,θα μου πεις. Μακράν απ’ εμού το ποτήριον τούτο. Ανάμεσα στα νεογέννητα όνειρα που με γυροφέρουν, στα στήθη επάνω της Ρωξάννης στα αργύρια δίπλα δεν μπορεί κάπου θα περισσεύει κι ο πόθος για μια Αλεξάνδρεια. Αλέξανδρος Κατσούδας 28
sodeia.net
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
Άξιον Άλας Κάθε που βρέχει, μιλάει το χώμα. Αλωνάρι της παγκόσμιας οσμής που τα λίθινα χαμόγελα λασπίζει. Κάθε που βρέχει, βαθιά πνευμόνια λευτερώνουν τη χωμάτινη οδό. Χαρά σ’ Εκείνη που με θήλασε Θεό! Και κάθε φορά, βρέχει αφαίρεση. Τα πεθαμένα χείλη, τα φύλλα ξεδιψούν. Τα μαραμένα ποτίζει ο Γαμπρός. Στο νεκροπόταμο τη βροχερή ημέρα, από τον ήχο του νερού καταλαβαίνεις. Το ροντέο της ζωής είναι στους τάφους. Δημήτρης Δικαίος
ποιηΣη
Χάραμα Ο απαίσιος καφές της μηχανής του γκαράζ Φέρνει το κατακάθι του στην επιφάνεια των χειλιών μου Τρυπάει το άδειο στομάχι της ζωής μου Με κάνει αχόρταγο για ζωή Νιώθω για έρωτα διψασμένος Για ηδονή Για σένα Για τα χείλη σου Για τους καταρράκτες της σπονδυλικής σου στήλης Που λειώνουν στα χάδια μου σαν ζάχαρη Σταλάζοντας το μέλι στην καρδιά μου Χάνομαι μέσα σου ατέλειωτους αιώνες Κι υψώνομαι στα μαγικά τοτέμ της αθανασίας Μέσα σε φωτιές δράκων που παιανίζουν Τον άφθαρτο Θεό της Αγάπης Κωνσταντίνος Μακρής 29
Σε γαλάζιο χαρτί
Στη μητέρα μου, Χρυσούλα.
Σαν αίμα κόκκινες στάζουν οι λέξεις πάνω στο γαλάζιο μου χαρτί φρικτή αλήθεια που αρνείσαι να πιστέψεις νότες παράφωνες, θλιμμένη μουσική Μάτια που δε δακρύσανε τον κόμπο στο λαιμό σφιχτά κρατούν Μάτια με νόημα απογοητευτικά μιλήσανε Ζωές εφήμερες την επιβίωση πιστά διεκδικούν Ποια λογική παράλογη πρόσταξε απόψε τα όργανα όλα να ηχούν χωρίς να έχουμε γιορτή; Και ποια ιαχή του παραλογισμού ανάλογη όρισε απόψε τα πόδια να χτυπούν τρύπες βαθιά ν’ ανοίγουνε στη γη; Μια άσχημη ανακοίνωση αρκεί η ανάσα τ’ ανθρωπάκου να κοπεί τα χείλη να τραυλίσουν οι σάπιες σκέψεις να βρωμίσουν Σαν αίμα κόκκινες στάζουν οι λέξεις πάνω στο γαλάζιο μου χαρτί της δυστυχίας άνοιξαν και πάλι οι ορέξεις Ειν’ άδικη η μοίρα και σαρκοβόρα η ζωή! Μαρίνα Αποστόλου
Η εκδρομή και το δωμάτιο
ποιηΣη
Συλλογή από μνήμες περισυλλογή στο δωμάτιο μόνος πάει κι αυτή η μέρα κι αύριο τι; Η θύμηση, υποχρεωτική εκδρομή στο παρελθόν, γεμίζει με ομίχλη το ταβάνι αναμοχλεύει το χτες που μοιάζει σήμερα Δεν υπάρχει χρόνος Μόνο η μνήμη Ανάβει τσιγάρο
Καπνός, ομίχλη, φωτιά κι η νοσταλγία πυρπολεί το μαρμαρωμένο δωμάτιο δάκρυα μαύρα απ'τη στάχτη κατηγορεί τ΄όνειρό του για εμπρηστή ο φταίχτης πάντα άλλος κι ας γελά ο καθρέπτης απέναντι γιατί αυτός γνωρίζει και του ονείρου τον εμπνευστή και τον χορηγό της εκδρομής στο χτες και πως η μόνη απ'το δωμάτιο φυγή θα είναι πια η τελευταία... Πέτρος Λυγίζος 30
sodeia.net
΄ βιβλιo
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2013
ΝΕΕΣΕΚΔΟΣΕΙΣ
συλλογη ποιηματων
συλλογη ποιηματων
φθινοπωρο 2013
Σοφία Σταματίου [Τίτλος] εκδ. Γαβριηλίδη συλλογη ποιηματων
συλλογη ποιηματων
ΒιΒλιο [νεεΣ αφιξειΣ Στη ΣοΔεια]
Νίκος Κυριακίδης [Δρόμοι με ματωμένα γόνατα] εκδ. Ars Poetica
Αλέξης Αντωνόπουλος [Σκοτάδι] εκδ. Ars Poetica
Μαρία Τσολιά [Όσο κόκκινο μου αρνήθηκες] εκδ. Οσελότος
31
info: www.sodeia.net