143 × 210 SPINE: 7 FLAPS: 70
ΓΙΟΥΛΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΑΤΣΑΛΙΔΟΥ ΓΙΟΥΛΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΑΤΣΑΛΙΔΟΥ
κους -κους». ‘Εχει συμμετάσχει σε παγκόσμια συνέδρια λογοτεχνίας και ποίησης καθώς και σε παγκόσμιες ποιητικές ανθολογίες με θεματολογία την παγκόσμια ειρήνη. Το 2011 βραβεύτηκε με το βραβείο «Ηφαιστος» στο πρώτο Μεσογειακό Φεστιβάλ Ποίησης, το οποίο είχε προκηρυχθεί στα πλαίσια του 22ου παγκοσμίου συνεδρίου ποιητών. Το 2012 το διήγημά της «Το κορίτσι που έχασε τον πρίγκηπά του» απέσπασε το πρώτο βραβείο του κοινού, αγγλόφωνου παγκοσμίου φήμης περιοδικού. Το ποίημά της «Η καλλονή» απέσπασε έπαινο στον 1ο πανελλαδικό Τσακιρίδειο Διαγωνισμό, το 2012. Το 2013 και 2014 πήρε συνεχόμενα δύο τρίτα βραβεία με τέσσερα ποιήματά της, στην γαλλική γλώσσα, στον διαγωνισμό «lettres d’ amours» του γαλλικού εκδοτικού οίκου Rêve d’enfant. Έχει επίσης κατά καιρούς αρθρογραφήσει στον καθημερινό τύπο της Κύπρου. «Tα πεταλομαζώματα» είναι το τέταρτο βιβλίο κατά σειρά που χαρίζει στο κοινό.
ΠΕΤΑΛΟΜΑΖΏΜΑΤΑ
Πεταλομαζώματα ΠΟΙΗΣΗ
ISBN 978-960-564-134-4 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
0_cover_petalomazomata.indd 1
Η Γιούλα Ιωάννου Πατσαλίδου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό Αυγόρου της επαρχίας Αμμοχώστου. Ωστόσο έχει καταγωγή και από Καλοψίδα και Αχερίτου από τους παππούδες της από την πλευρά του πατέρα, του οποίου γενάρχης της οικογένειάς του ήταν ο Λατίνος αριστοκράτης Τζιάνη (GIOVANI). Την περίοδο 1970-1977 συμμετείχε σε παραστάσεις τοπικού βραβευμένου μουσικοχορευτικού- θεατρικού συγκροτήματος . Μετά την αποφοίτησή της από το Λύκειο Λάρνακας παρακολούθησε σπουδές φωτογραφίας, ωστόσο δεν ασχολήθηκε επαγγελματικά με το αντικείμενο. Στη συνέχεια παρακολούθησε σπουδές γαλλικής γλώσσας και πολιτισμού στη Λυών της Γαλλίας. Κατόπιν επέστρεψε στην Κύπρο όπου ασχολείται με τον τουρισμό, ενώ παράλληλα συνεργάζεται με το ιδιωτικό ραδιόφωνο δημιουργώντας τη δημοφιλή καθημερινή εκπομπή «Νότες και
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ο σ ε λ ότ ο ς 2/25/2014 8:06:01 PM
ΓΙΟΥΛΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΑΤΣΑΛΙΔΟΥ
Πεταλομαζώματα
ΑΘΗΝΑ 2014
Τιτλος Συγγραφέας Σειρα Copyright© 2013 Πρώτη Εκδοση
Πεταλομαζώματα Γιούλα Ιωάννου Πατσαλίδου Ποίηση [2358]0214/06 Γιούλα Ιωάννου Πατσαλίδου Αθήνα, Φεβρουάριος 2014
ISBN 978-960-564-134-4
Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:
Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr
Σημείωμα της δημιουργού Η παρούσα συλλογή αποτελείται από ποιήματα και στίχους που καθρεφτίζουν το καθένα τόσο την εποχή τους όσο και τα βιώματά μας από το 1975 μέχρι σήμερα. Κάποια έχουν γραφτεί κατά την περίοδο των φοιτητικών μου χρόνων και γι’ αυτό τα αφιερώνω στον Jacques Deyrieux και την οικογένειά του που με είχαν στηρίξει ανιδιοτελώς κατά την διάρκεια της παραμονής μου στη Λυών. Θέλω να ευχαριστήσω την Πολιτιστική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, που στήριξαν τις συμμετοχές μου σε παγκόσμια συνέδρια λογοτεχνίας και ποίησης, επίσης το διοικητικό συμβούλιο της Σ.Π.Ε Αυγόρου, το πολιτιστικό ίδρυμα της μονής Κύκκου, τον Δήμο Αγίας Νάπας και τον Σ.Π.Ν.Β.Κ για την συμπαράσταση και την βοήθειά τους.
Πρόλογος Η Γιούλα Ιωάννου Πατσαλίδου που έχει στο ενεργητικό της άλλα τρία βιβλία για παιδιά και νέους συνεχίζει την παρουσία της στα λογοτεχνικά δρώμενα του τόπου με μια νέα ποιητική συλλογή που έχει τον τίτλο «Πεταλομαζώματα». Πρόκειται για μια συλλογή στην οποία αποτυπώνονται σκέψεις, ιδέες, προβληματισμοί και συναισθήματα με το δικό της ποιητικό τρόπο. Σε απλή δημοτική γλώσσα, σε ελεύθερο νεοτερικό στίχο και αρκετά έμμετρα επίσης ποιήματα εκφράζουν τον ψυχισμό της ποιήτριας η οποία συγκινείται και ευαισθητοποιείται από μια ποικιλία θεμάτων και εμπνεύσεων. Η υπαρξιακή αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου, ο έρωτας, κι ο χωρισμός, ο θάνατος, ο χρόνος που φεύγει, η πολυβασανισμένη μας πατρίδα η σκλαβωμένη πόλη του Ευαγόρα, ο κόσμος του σήμερα με τον παραλογισμό που τον συντροφεύει αποτελούν το θεματικό επίκεντρο της νέας αυτής ποιητικής δημιουργίας της Γιούλας Ιωάννου Πατσαλίδου, η οποία με φιλοσοφική διάθεση στέλλει μέσα από την ποιητική συλλογή «Πεταλομαζώματα» τα δικά της μηνύματα για τον άνθρωπο και τη ζωή. Συγχαίρω τη Γιούλα Ιωάννου Πατσαλίδου για τη νέα λογοτεχνική της δημιουργία και της εύχομαι καλή συνέχεια. Δρ Κώστας Κατσώνης φιλόλογος-συγγραφέας πρώτος λειτουργός εκπαίδευσης
Ενότητα Α Πεταλομαζώματα
ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ Στο προαύλιο της γνώσης ψηλαφώ αναμνήσεις της ανεμελιάς μου κι ο ευκάλυπτος, άγρυπνος φρουρός στα καρδιοχτύπια τα δειλά μου, αποτινάσσει το πένθος του ο ορφανός. Θροΐζοντας τα φύλλα με προϋπαντίζει. Γόνε του θυμού της αδικίας, γόνε του διωγμού και της πικρίας, σαν να ’ταν η ψυχή σου ένα χαρτί σβήσε τα αμέτρητα γιατί. Για τα εγκλωβισμένα όνειρά σου κλάψε και την επιστροφή σου πάντα θάψε. Μου ψιθυρίζει κι ύστερα δακρύζει. Οι αρχαίοι μου πατέρες με οργή αποζητούνε την χαμένη περηφάνια και μέσα απ’ του εχθρού τη φυλακή θρηνούν για της φυλής τους την κατάντια. Στη Σαλαμίνα κύμα δροσερό να προδίδει τα καμώματα ντροπής μας μ ’ένα φλοίσβο μοιρολόι γοερό στον Ευαγόρα, τον πατέρα οδηγητή μας. Της γενιάς μου η ανανδρία κι ορφάνια το ένδοξο χαρίζει παρελθόν λάφυρο μιας ανάξιας περηφάνιας στο βάρβαρο το χέρι το εχθρικό. 8
ΤΣΟΥΡΟΥΦΛΙΣΜΕΝΕΣ ΣΑΡΚΕΣ Τσουρουφλισμένες σάρκες και οστά απομεινάρια ενός βρικόλακα Ιούλη κάθε που φθάνει επέτειος ξανά δίκοπες λάμες μου τρυπάν τα σωθικά.
9
ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΝΥΣΤΑΖΕΙ Ο ΗΛΙΟΣ Την ώρα που νυστάζει ο ήλιος και ξυπνάει το φεγγάρι, την ώρα που χρυσίζουν οι χαρουπιές λουσμένες το ηλιοβασίλεμα και της ζωής το πανηγύρι κορυφώνεται μ’ ευωδιές των κρίνων του Απριλιού, εκείνη την ώρα μου ζωγράφισες δυο φιλιά κι έκλεψες την αθωότητά μου. Εκείνη την ώρα χρυσοκέντητες προσδοκίες μου φύτεψες στους κήπους της καρδιάς μου. Ύστερα αντάμα θα πορευτούμε στα μαρμαρένια αλώνια, θα τις ανταμώσουμε και θ ’αγκαλιαστούμε στην πραγμάτωση των ονείρων μας. Την ώρα που ξενυχτούν οι νύμφες κι οι μοίρες γράφουν τα πεπρωμένα, νέκταρ και πετιμέζι θα σε φιλέψω για να γεύεσαι ώσπου να συναντήσεις τον Χάροντα. Τη ώρα που νυστάζει ο ήλιος και ξυπνάει το φεγγάρι, θα γλεντάνε οι άγγελοι που θα μας περιμένουν στους ουρανούς. Στο τέλος μιας πορείας, νικητές ανίκητοι, στις όχθες της Αχερουσίας.
10
ANTIO Απολιθωμένη προσηλώνομαι στα δυο μαβιά σκαριά που με ταξιδεύουν σε καθάριους ωκεανούς. Κι ύστερα, συννεφιάζει και τα σκαριά υγραίνονται παραπονιάρικα προειδοποιώντας με για την μπόρα και την τρικυμία της καρδιάς σου. Κι ύστερα, σχηματίζουν διάφανα κρύσταλλα που πέφτουν άτακτα στο βιολετί πουκάμισό σου. Σαν να ξεσκίζουν το μέρος της καρδιάς σου και ματώνει. Κι αυτός ο λεκές ολοένα και μεγαλώνει. Μη! Μην απλώνεις την παλάμη σου! Αυτό το άγγιγμα του τέλους με διαλύει! Μη! Μην με παίρνεις αγκαλιά! Αυτός ο εναγκαλισμός θα σταματήσει τα ρολόγια! Άσε με να υπάρχω για το «επανιδείν» κι ας είναι ψέμα. Άσε με να περιμένω ανυπόμονα τα χελιδόνια!
11
ΡΟΔΟ ΕΑΡΙΝΟ Πόσο της μοιάζει τούτο το εαρινό ρόδο! Ολόιδιο με κείνη! Τη μέρα που πρωτογεύτηκε το πρώτο του φιλί! Κι ανέμιζαν τα λυτά ξέπλεκα μαλλιά της στις θωπείες του μαϊστραλιού κάτω από το ηλιοβασίλεμα που έγερνε στον χρυσαφένιο κάμπο του απομεσήμερου. Κι ευωδίαζε η Άνοιξη στις όχθες των ρυακιών! Κι ο έρωτας κορύφωσε στα πέταλα των εαρινών ρόδων, στο μαγικό άγγιγμα μιας υμενόπτερης μέλισσας. Κι η άνοιξη κορύφωσε στην αγκαλιά της! Πόσο της μοιάζει τούτο το εαρινό ρόδο! Ολόιδιο με κείνη, ολόιδιο με σένα, ολόιδιο με τη ζωή!
12
ΠΑΤΡΙΣ ΠΤΩΧΕΥΣΑΝΤΩΝ Μαύρα κοράκια οι σκέψεις φτερουγίζουν στην κάβα της φτωχής μου γνώσης. Ηλεκτροσόκ στο τσουβάλι της συναισθηματικής μου προίκας. Το χώμα πίστα με τεχνητό μηχανισμό υποχωρεί και η ύλη μου, αιωρείται, στο χάος του σύμπαντος και της οργής, απελπισμένα. Η απώλειά σου δαμόκλειος σπάθη θα με ακολουθεί. Ο εθνικός εξευτελισμός, η απόγνωση των ονείρων μου... Κατάρα σε αυτούς που σταύρωσαν τις προσδοκίες μου... Και οι πόθοι που δεν γεύτηκα θρηνούν. Και να, καταφθάνει η στιγμή της χημειοθεραπείας... Πολύμορφος υλισμός η φαρμακευτική αγωγή μου που στερεύει. Δεν αποφεύγεται ο υποτροπιασμός που καιροφυλακτεί. Ύψιστε Πανάγαθε, στο έλεός σου απομένω. Ρίξε σανίδα να σωθώ, εγώ ο καραβοτσακισμένος ναυαγός.
13
ΑΥΡΙΟ Επιτέλους λούφαξε η χειμωνιά. Και η Άνοιξη βασιλεύει στα ανάκτορα της φύσης. Στους πανσέδες και τα κρίνα λαγνεύουν πεταλούδες. Κι η λάμια μοίρα μου με αποχαιρετά. Λουκέτο στο χθες που με πληγώνει. Κοινωνώ με την ελπίδα για το αύριο και οδεύω προς καινούργιες συγκινήσεις. Καλώς να ορίσεις, αύριο με τα κανίσκια σου. Η φύση κυοφορεί νέα βλαστάρια και οι ψυχές κυοφορούν μια ελπίδα. Με τα καλύτερα θ’ ανταμωθούμε αύριο.
14
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Κλειστές οι θύρες της ψυχής ανοίγουν τις πύλες της οργής και της παρηγοριάς λυγμοί σεργιάνι βγαίνουν στο παζάρι και φεύγουν αναστεναγμοί απ’ της καρδιάς τα βάθη φεύγει η ζωή μια αστραπή άδεια ταμεία της ζωής γεμάτη πόνο η ψυχή για όνειρα απάτη.
15