Intro nr39 lowres v5

i足 ntro Medisch informatieblad van het Sint-Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder

nr. 39

- juli - augustus - september 2013

Afzendadres: Sint-Franciskusziekenhuis, t.a.v. dhr. Geboers, Pastoor Paquaylaan 129, 3550 Heusden-Zolder.

Driemaandelijks tijdschrift Hasselt mail P509331

Inclusief jaarverslag

2012

intro Medisch informatieblad van het Sint-Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder

nr. 39

juli - augustus - september 2013 Driemaandelijks

Colofon Algemeen Sint-Franciskusziekenhuis Pastoor Paquaylaan 129 3550 Heusden-Zolder

“Naast die externe spiegel, hebben we ook intern goed en lang in de spiegel gekeken om te zien wie we zijn en waarvoor we staan.“

Medisch Centrum Beringen Hospitaalstraat 27 3582 Beringen Telefoon: 011 71 50 00 (algemeen) 011 71 55 55 (polikliniek) 011 71 56 00 (MCBeringen) Fax: 011 71 50 01 Website: www.sfz.be Algemeen directeur: Dr. Marc Geboers Medisch directeur: Dr. Luc Geutjens Redactieraad Hoofdredactie: Dr. Stijn Loonbeek Redactie: Dr. Luc Geutjens Dr. Nele Guion Dr. Marc Geboers Mevr. Diane Mombers V.U.: Dr. Luc Geutjens Hebben meegewerkt Dr. Stijn Loonbeek Dhr. Frans Lenskens Alle diensthoofden Mevr. Kristien Elsen Dhr. Bert Appermans Mevr. Sarah Leyssens Dhr. Johan Didden Mevr. Ann Schurmans Dhr. Peter Brouwers Mevr. An Davidts Mevr. Sonja Reckers Dhr. Kris Dexters Dhr. Willy Winderickx

Foto’s

2

Dhr. Kris Dexters Mombers

intro Mevr. Diane juli 2013

2012: het jaar van de spiegel Dr. Marc Geboers, algemeen directeur Als één van de eerste algemene ziekenhuizen in Vlaanderen, schreef het Sint-Franciskusziekenhuis zich in om geaccrediteerd te worden door het NIAZ. In de aanloop naar het auditbezoek verzetten de medewerkers bergen werk. Het gevoel ontstond, niet geheel ten onrechte, dat alles moest wijken voor het bezoek van onze Nederlandse vrienden. Als je het anders bekijkt, dan zie je dat de deadline van het auditbezoek ervoor zorgde dat er met veel enthousiasme (en soms met een verrassend gemak) talrijke bestaande pijnpunten in de organisatie werden aangepakt. Er werden zaken in gang gestoken waar we ook vandaag, en hopelijk nog lang, ons voordeel mee kunnen doen. Als we nu bijvoorbeeld op een gestructureerde manier het thematisch inspectiebezoek van de Vlaamse Gemeenschap kunnen tegemoet zien, heeft dat voor een groot deel te maken met de ervaringen die we toen hebben opgebouwd.

Helaas, het resultaat was onverbiddelijk: goed bezig daar in Heusden-Zolder, maar onvoldoende borging in de organisatie. Dus: voorlopig geen accreditatie. Maar het pleit voor dit enthousiaste ziekenhuis dat we, na een kortstondig moment van ontgoocheling, de schouders onder dit nieuwe project hebben gezet. We hebben ervan geproefd, we weten waar onze pijnpunten liggen en we zullen die “In dit jaarverslag grondig aanpakken.

gemotiveerde en enthousiaste groep medewerkers én in nauwe samenwerking met de Hasseltse ziekenhuizen. In de volgende jaren willen we dit verder uitbouwen met aandacht voor de patiënt én de medewerker.

In dit jaarverslag kan je lezen dat het Sint-Franciskusziekenhuis het goed kan je lezen dat doet! Ja, dank je wel. Ondanks alle het Sint-Franciskusziekenhuis het bouwwerken en bijbehorende Naast die externe spiegel, hebben we investeringen, blijven we een financieel ook intern goed en lang in de spiegel goed resultaat voorleggen. We blijven goed doet!” gekeken om te zien wie we zijn en groeien in onze werking en ook in het waarvoor we staan. De missie en visie aantal medewerkers. Dit betekent dat van het Sint-Franciskusziekenhuis werd getoetst en geactualiseerd. we attractief zijn voor zowel de patiënt als voor mensen in de De belangrijke succesfactoren zijn omschreven en netjes opgesomd zorgsector. Dit proberen we ook de volgende jaren verder te zetten in een ‘Balanced Score Card’. Kritische succesfactoren zijn in een quasi volledig nieuwe infrastructuur om dit decennium goed gedefinieerd om in de toekomst nauwer en sneller op te volgen. In rond te maken en de teneur te zetten voor de verdere toekomst. overleg met heel wat medewerkers van het ziekenhuis hebben we omschreven waar we met dit ziekenhuis de volgende jaren naartoe Laten we ook de volgende jaren kritisch in de spiegel blijven kijken. willen. We zijn en blijven een regionaal ziekenhuis, met focus op de Op die manier houden we een correct beeld van het Sintbasisspecialistische zorg en oog voor klantvriendelijkheid, kwaliteit Franciskusziekenhuis, gericht op een gezonde en succesvolle en veiligheid. We willen deze missie waarmaken met een toekomst.

intro juli 2013

3

4

intro juli 2013

wie zijn we? > Wie is het Sint-Franciskusziekenhuis? > Veel zorg voor de medewerkers

intro juli 2013

5

Wie is het Sint-Franciskusziekenhuis?

Dr. Marc Geboers, algemeen directeur

Op bestuurlijk vlak waren de afgelopen jaren behoorlijk turbulent voor het Sint-Franciskusziekenhuis. Met de fusie tussen de Hasseltse ziekenhuizen Virga Jesse en Salvator/Sint-Ursula, werd het Sint-Franciskusziekenhuis verplicht grondig over zijn toekomst na te denken.

Een al even ingrijpende wissel in het directieteam tussen eind 2010 en begin 2012, waarbij de helft van de ploeg werd vernieuwd, maakte deze oefening nog dwingender. Begin 2012 werd dan ook onder begeleiding van een externe consultant een oefening gemaakt om de doelstellingen van het Sint-Franciskusziekenhuis heel duidelijk te formuleren. Met als uitgangspunt: hoe kan het Sint-Franciskusziekenhuis zich als relatief klein, regionaal ziekenhuis staande houden in het Limburgse ziekenhuislandschap?

Om deze oefening tot een goed einde te brengen, kozen we voor het opstellen van een ‘Balanced Scorecard’. Op de verschillende niveaus van deze kaart zijn de kritische succesfactoren beschreven.

Deze succesfactoren zijn de elementen die het blijvende succes van het ziekenhuis moeten garanderen en die dan ook zeer nauw opgevolgd zullen worden. Deze kaart werd in een aantal sessies voorbereid door de directie en werd vervolgens uitgebreid getoetst bij de raad van bestuur, de artsen en de medewerkers. Op die manier wordt een toekomstvisie uitgeschreven voor het Sint-Franciskusziekenhuis die in de volgende tien jaar moet en kan waargemaakt worden.

We willen als ziekenhuis de regionale marktleider zijn in basisspecialistische zorg. Dat betekent dat we geen ambities hebben om zware medische diensten uit te bouwen zoals bv. een cardiaal cath-lab of een gesofisticeerd aids-centrum. Voor dit soort van pathologie, in zoverre we dit nodig hebben, zullen we samenwerken met onze partners, in eerste instantie de Hasseltse ziekenhuizen. Wel willen we een breed gamma van basiszorg aanbieden, zeker nu door de toenemende vergrijzing van de maatschappij de bevolking ouder en minder mobiel wordt. Dit soort zorg willen we in de toekomst blijven aanbieden op een manier dat het ziekenhuis financieel gezond blijft.

Ook na een periode van doorgedreven bouwprojecten en verbouwingswerken, willen we nog blijven investeren in Heusden-Zolder, o.a. via een nieuw VIPA-dossier.

Om deze doelstellingen waar te maken, dienen we een aantal indicatoren op te volgen voor wat betreft onze relatie met de ‘klanten’ (patiënten en verwijzers). Ook dienen we de nodige aandacht te besteden aan onze interne processen en moeten we blijven investeren in leren en groeien. De opmerkingen die we kregen na de NIAZ-audit in mei 2012 worden mee opgenomen in deze ‘Balanced Scorecard’.

“We proberen zowel voor onszelf als voor de buitenwereld een duidelijk beeld te geven waarvoor het SintFranciskusziekenhuis wil staan en welke accenten we in de volgende jaren willen leggen.”

Op deze manier proberen we zowel voor onszelf als voor de buitenwereld een duidelijk beeld te geven waarvoor het Sint-Franciskusziekenhuis wil staan en welke accenten we in de volgende jaren willen leggen. In de schoot van de raad van bestuur werd eveneens gevolg gegeven aan deze impuls naar een duidelijk toekomsttraject voor het ziekenhuis. Er werd gekozen om een aantal nieuwe bestuurders toe te voegen, vanuit een ruim maatschappelijk veld. Door jarenlange ervaring te koppelen aan vernieuwende dynamiek, creëren we een perfecte mix om de toekomst tegemoet te gaan.

Externe samenwerking Een ziekenhuis is geen eiland. Ondanks de keuze van het Sint-Franciskusziekenhuis om zich als zelfstandige entiteit te manifesteren, blijft het noodzakelijk om in de gezondheidszorg samenwerkingen uit te bouwen.

In eerste instantie is er een zeer nauwe samenwerking met de Hasseltse ziekenhuizen. Het samenwerkingsakkoord tussen Jessa en Sint-Franciskusziekenhuis wordt voortdurend verder uitgebouwd. Er zijn heel wat voorbeelden van meer of minder geformaliseerde pro-

6

intro juli 2013

jecten. Zo zijn er niet alleen ziekenhuisoverschrijdende associaties tussen klinische diensten, zoals abdominale chirurgie, urologie en neurochirurgie.

Er zijn ook heel wat formele associaties die een zeer nauwe samenwerking impliceren, zoals bv. anatomopathologie, borstkliniek en de PAAZ-afdelingen van beide ziekenhuizen. Op die manier is voor de omgeving en voor de overheid duidelijk dat er nauw en intens wordt

samengewerkt. Dit geeft het Sint-Franciskusziekenhuis ook de mogelijkheid om lokaal diagnose en behandeling aan te bieden.

Ook de samenwerking met Asster, het psychiatrisch fusieziekenhuis in Sint-Truiden, zal in de toekomst een belangrijk effect hebben. Het delocatiedossier van 60 bijkomende bedden psychiatrie naar de site Heusden-Zolder kadert in deze samenwerking. Ondanks het feit dat de overheid een dergelijke samenwerking zeker niet vanzelfsprekend maakt, blijven beide ziekenhuizen geloven in dit project. Samen met heel wat andere actoren op het vlak van de geestelijke gezondheidszorg, wordt al goed samengewerkt inzake de vermaatschappelijking van de psychiatrische zorg in ‘De Reling’, het project art. 107.

Een belangrijke toegevoegde waarde wordt ontleend aan Hospilim.

Mee ondersteund door de provincie Limburg, via de middelen van LSM (Limburg Sterk Merk), werd hier een belangrijke samenwerking uitgewerkt tussen de verschillende Limburgse ziekenhuizen.

Dit vertaalt zich op het vlak van samenaankoop. In 2012 werden al heel wat dossiers gezamenlijk op de markt geplaatst met een positief resultaat voor alle deelnemende ziekenhuizen. Het Sint-Franciskusziekenhuis beschouwt zich als een loyale partner binnen dit samen-

werkingsverband. We waren ook één van de eerste ziekenhuizen om onze aankoper deeltijds vrij te stellen om in het kader van Hospilim dossiers voor te bereiden. Maar ook op het meer beleidsmatige niveau, en vooral omtrent accreditatie en patiëntveiligheid, wil het Sint-Franciskusziekenhuis een belangrijke rol spelen. Onze ervaringen op het vlak van een accrediteringsaudit door het NIAZ delen we graag met de andere kandidaatziekenhuizen.

Op het vlak van dringende medische hulpverlening proberen we de banden aan te halen met de omliggende gemeentebesturen. De verkiezingen eind 2012 hebben in heel wat buurtgemeentes de coalities gewijzigd. Het plan werd dan ook opgevat om al deze nieuwe gemeentebesturen op te zoeken om het nieuwe ziekenhuis voor te stellen en overleg te plegen over onze gemeenschappelijke punten wat betreft de zorg voor de burger. Op die manier proberen we ook de toekomst van de dringende medische hulpverlening voor de volgende jaren op een goede manier vast te leggen. U merkt dat er heel wat aandachtspunten zijn voor een goede samenwerking met onze omgeving met als doel de blijvende goede werking van het SintFranciskusziekenhuis.

Veel zorg voor de medewerkers Sonja Reckers, stafmedewerkster gezondheidspromotie & Kristien Elsen, HR-directeur In een organisatie die volop in ontwikkeling en verandering zit, is het niet evident om elke dag even enthousiast naar het werk te stappen. Om steeds het gevoel te hebben je werk goed te doen en er volle controle over te hebben. Of om energie te krijgen door je werk... Daarom is het belangrijk je eigen motivatie te versterken en grip te krijgen op de stress en werkdruk. Zo blijf je steeds met ‘goesting’ werken.

Met goesting aan het werk?!

Het project ‘Met goesting aan het werk?!’ is een wetenschappelijk onderbouwd programma van het Jessaziekenhuis, de KULeuven en ISW Limits. Het programma heeft de erkenning vanuit het ESF (Europees Sociaal Fonds) in het kader van innovatie. Voor dit project werken de initiatiefnemers samen met het Sint-Franciskusziekenhuis en het Wit-Gele Kruis Limburg.

Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat de methode die hierbij gebruikt wordt één van de meest effectieve en vernieuwende methodes is om werkende mensen bewust te maken van hun werkbeleving, hun motivatie te versterken en de stress en werkdruk aan te pakken. In mei 2013 was er een online bevraging bij onze medewerkers en artsen. Zo krijgen we een goed beeld van eventuele knelpunten en kunnen we in de toekomst gerichte acties ondernemen om de motivatie te versterken en medewerkers te ondersteunen in hun manier van omgaan met stress en werkdruk.

Nadat de resultaten van de bevraging verwerkt zijn, komen een aantal artsen en medewerkers in een onderzoekstraject terecht. Het gaat om medewerkers die op dit ogenblik verhoogde stressklachten ervaren. Ze komen in een online coachingtraject terecht. Concreet betekent dit dat ze maandelijks, later tweemaandelijks, online een vragenlijstje invullen. Op basis hiervan krijgen ze persoonlijke en gerichte adviezen op maat. Deze adviezen helpen hen om meer vat te krijgen op hun motivatie en meer grip op de stress en werkdruk.

Uit onderzoek blijkt dat de methode waarvoor we gekozen hebben een zeer effectieve manier is om mensen met motivatievermindering en stressklachten voortijdig op te vangen en ergere problemen te voorkomen. Na afloop zullen we sowieso het project evalueren en de online begeleiding openstellen voor alle artsen en medewerkers.

Best practice Het European Network of Worksite Health Promotion heeft onlangs een grootschalige bevraging gedaan bij alle bedrijven in Europa naar de inspanningen op het vlak van mentaal welzijn. Uit de resultaten van deze bevraging zijn er in ieder Europees land vijf bedrijven met hun project geselecteerd als ‘best practice’ voor dat land. Het project ‘Met goesting aan het werk?!’ is één van de vijf geselecteerde projecten voor België. Vooral de wetenschappelijke onderbouw en de manier waarop het project is uitgewerkt, zijn sterke elementen.

intro juli 2013

7

8

intro juli 2013

wat doen we? realisaties > Ultragenda: nieuw afsprakenbeheersysteem > Nieuwe sollicitatietool: rekruteren voor de toekomst > Beleid Agressie > Checklist Veilige Heelkunde > De strijd tegen delier > PatiĂŤntveiligheid > Erkenning dienst Cardiale Revalidatie > Aandacht voor ecologie

intro juli 2013

9

Wat doen we?

Ultragenda, het nieuwe afsprakenplanningsysteem Recent zijn we overgestapt naar een nieuw afsprakenplanning­ systeem, Ultragenda. Dat heeft grotendeels te maken met de omschakeling naar een nieuwe patiëntenadministratie-facturatiepakket OAZIS begin 2014, gevolgd door de implementatie van enkele inschrijvingskiosken.

Ultragenda Pro is geen registratiesysteem maar een planning­ systeem. Afspraken zijn onderworpen aan duizenden regels die per afdeling, per discipline of per arts heel specifiek zijn en dagelijks kunnen veranderen. Ultragenda kan hiermee snel omspringen via een parametriseringshiërarchie op drie niveaus: het niveau van de organisatie, van de afdeling (discipline) en van de arts.

Nieuwe sollicitatietool: rekruteren voor de toekomst De afgelopen jaren hebben we bij het Sint-Franciskusziekenhuis geïnvesteerd in het promoten van ons werkgeversmerk. Als dynamische en groeiende organisatie hadden we nood aan nieuwe medewerkers die we moesten zoeken op een schaarse arbeidsmarkt voor onze sector. Hiervoor zijn heel wat acties ondernomen: deelname aan jobbeurzen, intensifiëren van contacten met scholen, publicaties… Met succes, want vandaag vinden kandidaten gemakkelijker de weg naar ons ziekenhuis.

10

intro juli 2013

Enkele mogelijkheden en voordelen op een rij: • geschikt voor consultaties van gehospitaliseerde en ambulante patiënten, medische beeldvorming en andere technische afdelingen • rijke functionaliteit, onder meer voor het verwerken van enkelvoudige afspraken, ‘Multi-resource’-afspraken en combinatie- en serieafspraken • aanduiding status van patiënt (aanwezig/afwezig/geannuleerd) • breed parametriseerbaar • verfijnde toegangsrechten voor vertrouwelijkheid van informatie • opzoeken en boeken over de afdelingsgrenzen heen • aanvraaglijst en wachtlijst voor onderzoeken vanuit de verpleegafdeling • automatisch herplannen van afspraken, op basis van zelf ingestelde vereisten • tal van brief- en rapporttemplates • mogelijkheid tot ingave van allerlei informatie betreffende de discipline/ arts • integratie met andere administratiesystemen Ann Schurmans, diensthoofd Onthaal

Beleid agressie & schokkende gebeurtenissen In 2012 waren er bijna 2.000 sollicitanten voor de dienst Werving en Selectie, wat heel wat administratie met zich meebrengt. Om dit proces vlotter te laten verlopen, werken we sinds januari met een online sollicitatietool: EasyToRecruit van HR-Technologies. Zo kunnen we makkelijk vacatures posten op onze eigen vernieuwde vacaturewebsite en op vacaturesites van externe partners. Daarnaast kunnen we eenvoudig onze werfreserve beheren. Het systeem is op maat gemaakt om onze eigen rekruteringsprocessen te ondersteunen, gebruikmakend van een waaier aan functionaliteiten en een flexibele workflow. Je kan kandidaten op basis van bepaalde vereisten selecteren uit de werfreserve en via een koppeling met het mailsysteem naar de postbak van rekruteerders sturen. Resultaten kunnen automatisch worden geregistreerd in het systeem en de communicatie met kandidaten kan worden geoptimaliseerd.

Doordat het systeem alle wervingsactiviteiten centraliseert, kunnen managementrapporten over diverse parameters eenvoudig worden aangemaakt. Zo kan je bijvoorbeeld bepalen welke rekruterings­ kanalen het meest nuttig zijn voor onze organisatie, voor bepaalde functies… De automatisering van heel wat stappen in het wervingsen selectieproces betekent ook winst in tijd en efficiëntie. We zijn klaar om ook in de toekomst gemotiveerde kandidaten aan te trekken die willen meebouwen aan de verdere ontwikkeling van onze organisatie.

Kristien Elsen, HR-directeur

Het beleid in het Sint-Franciskusziekenhuis spitst zich toe op 3 delen: 1. Hoe kunnen we agressie voorkomen?

Dankzij een risicoanalyse hebben we mogelijke oorzaken van agressie opgespoord in het ziekenhuis. Deze verschillen vaak van afdeling tot afdeling. Het invoeren van gepaste maatregelen zal het aantal agressievoorvallen doen dalen.

2. Wat te doen bij agressie?

Soms is agressie niet te voorkomen, ondanks alle preventieve maatregelen. Agressie verloopt in verschillende fases. Via het stroomschema agressie leren we inspelen op de verschillende signalen van de agressor. Bij elke fase beschrijven we hoe we kunnen optreden en wanneer we het assistentieteam ter ondersteuning kunnen roepen.

3. Welke nazorg kunnen we bieden?

De opvang na een incident zal eerst gebeuren door de rechtstreeks leidinggevende, vaak het eerste aanspreekpunt van de werknemers. In het ziekenhuis is er ook een opvangteam gestart dat het volledige nazorgtraject kan begeleiden én fungeert als ondersteuning voor de directe leidinggevende.

Willy Winderickx, preventieadviseur veiligheid

intro juli 2013

11

Patiëntveiligheid

Checklist Veilige Heelkunde Dr. Stijn Loonbeek, anesthesist, medisch diensthoofd Operatiekwartier Als je in een vliegtuig stapt, dan wil je veilig reizen. De piloot en het cabinepersoneel zijn verplicht om een aantal zaken te controleren aan de hand van een checklist. Als je wist dat de piloot zijn checklist niet zou hebben uitgevoerd, zou je dan het vliegtuig willen verlaten? In het operatiekwartier hanteren we sinds enkele jaren een gelijkaardige procedure, de Surgical Safety Checklist of de Checklist Veilige Heelkunde.

Bij een heelkundige patiënt wordt op een aantal cruciale momenten tijdens de opname even stilgestaan (time-out) om een aantal vragen te stellen. Zoals: betreft het de juiste patiënt, voor de juiste ingreep aan de juiste kant? Zijn er gekende allergieën? Is de patiënt nuchter en is de preoperatieve voorbereiding in orde? Is alle noodzakelijke materiaal voor de operatie aanwezig?

Deze vragen worden aan de hand van een checklist gesteld bij opname van de patiënt op de afdeling, bij het vertrek van de patiënt naar het operatiekwartier, bij aankomst in het operatiekwartier door de verpleegkundigen van het operatiekwartier, net voor de patiënt onder narcose gaat door de chirurg, de anesthesist en de zaalverpleegkundige, vlak voor het starten van de operatie (de incisie) door de chirurg, instrumenterende verpleegkundige en anesthesist.

12

intro juli 2013

Na de operatie wordt gecontroleerd en afgevinkt op de Checklist Veilige Heelkunde of de juiste ingreep gebeurde, of het aantal kompressen, naalden en instrumenten correct is en of de weefselstalen juist gelabeld zijn voor transport naar de anatoompatholoog voor verder onderzoek. De laatste stap is het ontslag van de patiënt naar de afdeling, waarbij gecontroleerd wordt of de nodige informatie doorgegeven wordt aan de afdelingsverpleegkundigen betreffende de ingreep en de postoperatieve zorgen.

Recent kreeg deze checklist een nieuw kleedje, met negen stappen voor elke chirurgische patiënt. Als één stap niet is uitgevoerd, wordt het traject stopgezet tot de ontbrekende schakel is ingevuld. Dit lijken voor de hand liggende vragen, maar studies hebben aangetoond dat systematisch bevragen aan de hand van de Checklist Veilige Heelkunde de postoperatieve sterfte doet dalen van 1,5% tot 0,8% en het aantal complicaties van 11% tot 7%. Toch een significant verschil. Wel vergt het herhaald stellen van deze vragen een bijkomende, continue inspanning van verpleegkundigen en artsen.

Voor de patiënten komt het soms vreemd over om keer op keer dezelfde vragen te moeten beantwoorden. ‘Alles staat toch in mijn dossier?’, ‘De dokter weet dat beter dan ik’, ‘Weten jullie dat niet…?’

Voor de correcte implementatie van de Checklist Veilige Heelkunde is een heuse mentaliteitswijziging nodig, zowel bij zorgverlener als bij patiënt. Maar wie begaan is met patiëntveiligheid, draagt het principe van de checklist hoog in het vaandel.

Studies: • The New England Journal of Medicine, January 29, 2009 ‘A Surgical Safety Checklist to Reduce Morbidity and Mortality in a Global Population’ • The New England Journal of Medicine, November 11, 2010 ‘Effect of a Comprehensive Surgical Safety System on Patient Outcomes’

De strijd tegen delier Frans Lenskens, geriatrisch verpleegkundige Er werd een stappenplan met medicamenteus schema ontwikkeld, met 3 belangrijke onderdelen: Delier bij ouderen is een toenemend probleem in alle ziekenhuizen.

Vorig jaar besloot de directie de strijd tegen dit fenomeen aan te gaan. Vanuit de dienst Geriatrie werd samen met de zorgmanagers een voorlichtingscampagne uitgewerkt. We durven hopen dat de patiënt, zijn familie en alle ziekenhuismedewerkers snel de positieve effecten ervaren van het stappenplan in onze strijd tegen delier.

Tijdens de tweede helft van vorig jaar startte de campagne ‘Preventie en aanpak van delier bij geriatrische patiënten in het SintFranciskusziekenhuis’. Met een sensibiliseringscampagne wilden we de aandacht vestigen op de problemen én het feit dat je effectief iets kan doen aan die onrust. Eind november vond een boeiend symposium plaats, met professor Koen Milisen van de KU Leuven als gastspreker. Het e-learningprogramma ‘deliriummodule’ kan je raadplegen via www.deliriummodule.be.

• Preventie (screening en risico-inschatting en preventieve actie) • Tijdig actie ondernemen (voortekens herkennen, delier opsporen, vast medicamenteus schema toepassen) • Oorzaak opsporen en behandelen Het medicamenteuze schema werd samengesteld door een multidisciplinair team van artsen. Het stappenplan heeft al zijn deugdelijkheid bewezen op de afdeling Geriatrie 1. Om het project optimale slaagkansen te geven, zijn op alle betrokken afdelingen delierexperten aangesteld. Bij vragen of onduidelijkheden kan je altijd een beroep doen op het Interne Liaison-team of mezelf. In geval van delier of indien het delier niet direct onder controle geraakt, kan je een beroep doen op de geriater en de interne liaison.

Graag wil ik iedereen bedanken die heeft bijgedragen tot het slagen van dit project en deze campagne, met een bijzondere dankjewel aan Krista, hoofdverpleegkundige G1.

intro juli 2013

13

Patiëntveiligheid

Save lives: clean your hands Sarah Leyssens, ziekenhuishygiëniste Ook het Sint-Franciskusziekenhuis nam deel aan de campagne van de wereldgezondheidsorganisatie: ‘Save Lives: clean your hands’.

De campagne heeft als doel alle medewerkers te sensibiliseren over het belang van handhygiëne.

Het is algemeen bekend dat handhygiëne de belangrijkste maatregel is ter preventie van de overdracht van micro-organismen tussen patiënten, gezondheidswerkers en de ziekenhuisomgeving. Je ziet over de jaren heen het gemiddeld aantal handontsmettingen per patiënt/24u toenemen. Tegelijk blijft de reeds lage MRSA-incidentie dalen.

Daarom worden er elk jaar acties ondernomen om de handhygiëne te bevorderen.

In het Sint-Franciskusziekenhuis konden zowel personeel, patiënten als bezoekers hun handhygiënetechniek oefenen onder een

14

intro juli 2013

UV-lamp. Zo kan getoond worden of al de delen van de handen ontsmet worden. Alle deelnemers aan de activiteiten kregen een handhygiënegadget. Aansluitend namen we op een aantal afdelingen vingertesten af na handontsmetting. Zo konden we testen op de correcte uitvoering van de handhygiënetechniek. Hiernaast is een quiz georganiseerd rond handhygiëne met een prijs voor de winnaars.

Jaarlijks worden er opleidingen georganiseerd door de dienst ziekenhuishygiëne rond infectiepreventiemaatregelen, handhygiëne en isolatiemaatregelen waarvoor zorgverleners zich kunnen inschrijven.

Al deze acties en vooral de dagelijkse inzet van het personeel zorgen ervoor dat we als ziekenhuis de patiënten de best mogelijke zorg kunnen bieden.

Patiëntveiligheid

Identificatiepolsbandjes Bert Appermans Het gebruik van polsbandjes in ons ziekenhuis is na een periode van 5 jaar volledig ingeburgerd. Tijdens een recente audit in maart 2013 hadden 86% van de opgenomen patiënten een polsbandje aan. Bij een audit in 2009 was dit cijfer nog 73%. In het kader van patiëntveiligheid streven we naar een aanwezigheid van 100%.

Er zijn 3 primordiale redenen om het hanteren van polsbandjes te promoten: • Herkenbaarheid van de patiënten • Veiligheid (identificatie verwarde patiënten, herkennen niet geautoriseerde personen binnen het ziekenhuis, vermijden foute identificatie door inlezen patiëntenklever…)

• Multipele toepassingen van inscannen polsband voor onderzoeken, OK, …

Valincidenten Sinds 2005 worden valincidenten op de geriatrische diensten gemeten.

Sedert 2007 is dit uitgebreid naar alle afdelingen. Sedert enkele jaren kan elke verpleegkundige geanonimiseerd een valincident ingeven in Infoland, ons intern meldingssysteem. Binnen 24 uur krijgt de persoon in kwestie feedback dat het incident gelezen is door de coördinator. Van elk valincident waarbij schade optreedt bij de betrokkene, wordt een prismaanalyse gedaan, waarbij samen met de betrokken personeelsleden de oorzaken besproken worden. Indien gewenst zal een actieplan worden opgestart om soortgelijke ongevallen in de toekomst te vermijden.

Elk jaar krijgen de afdelingen de mogelijkheid om extra materiaal aan te kopen ter preventie van valincidenten (bv. trappelzak, fixatiemateriaal…)

T.a.v. het totaal aantal ligdagen ziekenhuisbreed, scoren we 0.18% valincidenten. (0.4% voor de benchmark)

intro juli 2013

15

RIZIV erkent dienst Cardiale Revalidatie sinds 1 mei 2013 Dr. Luc Geutjens, medisch directeur

Eind mei ontvingen wij na twintig jaar de ambtelijke mededeling van het RIZIV dat “de dienst Cardiale Revalidatie van het SintFranciskusziekenhuis in Heusden-Zolder beantwoordt aan alle voorwaarden om voor te komen op de lijst van diensten bevoegd tot het uitvoeren en factureren van de revalidatieverstrekkingen voor hartpatiënten volgens de criteria vastgesteld in het KB van 10 mei 1996, gewijzigd bij het KB van 20 juli 2005”.

In 1993 zijn wij in het Sint-Franciskusziekenhuis gestart met een ambulant programma voor cardiale revalidatie. De behandeling van hartpatiënten heeft de laatste decennia een enorme evolutie gekend met steeds toenemende mogelijkheden aan heelkundige en andere interventies. Dat heeft ervoor gezorgd dat patiënten vandaag veel langer leven mét een betere levenskwaliteit. Dertig jaar geleden werd een patiënt die een hartinfarct doormaakte nog een week in bed gehouden, om daarna zeer voorzichtig te starten met mobilisatie.

Het ziekenhuisverblijf duurde nog minstens drie tot vier weken.

Vandaag bestaat de behandeling van een acuut myocardinfarct uit een onmiddellijke interventie in het cath-lab waarbij de vernauwde kransslagaders gedilateerd en meestal van een stent voorzien worden. Deze percutane coronaire interventie (PCI) wordt zo snel mogelijk na het begin van de klachten uitgevoerd, indien mogelijk binnen de 90 minuten. Zo wordt veel schade aan de hartspier voorkomen en kan de patiënt meestal al na enkele dagen naar huis.

Deze technische mogelijkheden zouden kunnen doen vergeten dat het meestal onaangekondigd en plots optreden van een

16

intro juli 2013

hartaandoening zeer zware gevolgen kan hebben voor de patiënt op psychologisch en sociaal vlak. Onmiddellijk rijzen er vragen als: “Kan ik nog werken? Kan ik nog sporten? Wat met seksuele activiteiten? Bij welke activiteiten moet ik mij ongerust maken over mijn gezondheid?”

Het belang van cardiale revalidatie in het geheel van de zorg voor onze hartpatiënten kan niet genoeg onderlijnd worden. Er bestaat ruim wetenschappelijk bewijs dat deelname aan deze programma’s mortaliteit en morbiditeit doet dalen. Niet enkel na zware hartoperaties of bij verwikkelde hartkwalen is er een indicatie voor de holistische aanpak, met name zorg voor de fysieke maar ook de psychische en sociale aspecten waarbij de partners van de patiënten zeker niet mogen vergeten worden. Ook bij ogenschijnlijk minder ernstige hartaandoeningen of bij chronisch hartfalen is er een bewezen meerwaarde door deelname aan een ambulant programma voor cardiale revalidatie.

Met de komst van dr. Tom Mulleners als cardioloog-revalidatiearts en onder de bezielende leiding van Edith Voortmans, paramedisch diensthoofd, alsook dankzij de recent volledig vernieuwde infrastructuur in onze revalidatieafdeling waar elke werkdag een gemotiveerd multidisciplinair team klaarstaat, mogen wij terecht fier zijn over zowel de vorm als de inhoud van het zorgaanbod. De nieuwe erkenning zal ons bovendien toelaten de kosten voor de patiënten te verminderen.

Aandacht voor ecologie Peter Brouwers, directeur Facilitaire Diensten

Jaar na jaar stijgen de kosten voor energie en nutsvoorzieningen in het ziekenhuis, door de prijsstijgingen en extra taksen maar ook door een groter verbruik. Uit economisch ĂŠn ecologisch standpunt hebben we maatregelen getroffen om het verbruik te verminderen en alternatieve vormen van energie aan te wenden.

In 2012 werd het KWO-systeem opgestart, koude-warmteopslag om onze gebouwen te verwarmen in de winter en te koelen in de zomer.

Een gesloten kringloop waarbij we geen grondwater verbruiken en waarbij we jaarlijks tot 50 000 euro kunnen besparen op onze energierekening. Want vooral (elektrische) koeling kost handenvol geld.

Jaarlijks wekken we zelf ook, door middel van onze fotovoltaĂŻsche cellen, 75 000 kWh aan elektriciteit op. Dit is omwille van de groene certificaten een financiĂŤle besparing van 25 000 euro per jaar op onze elektriciteitsrekening. Om het verbruik van elektriciteit binnen de perken te houden, kiezen we voor alle nieuwe en gerenoveerde afdelingen voor led-verlichting in plaats van klassieke verlichting: een lager verbruik bij eenzelfde lichtopbrengst en een langere levensduur van de lamp. Nieuwe liften en pompen zijn voorzien van frequentiesturingen, energetisch veel zuiniger dan de vroegere sturingen. In de liften geeft dit zelfs het voordeel dat als de lift

afremt, de energie die hierbij vrijkomt terug wordt omgezet in elektriciteit.

De gasrekening proberen we onder controle te houden door het bestaande gebouw extra te isoleren. Hiervoor werd er bij iedere gerenoveerde afdeling een nieuwe voorzetgevel geplaatst. Bij de verbouwing van het voormalige klooster zijn we erin geslaagd om de K-waarde (globale isolatiewaarde) te doen dalen van 176 naar 28.

Blok I, zoals het voormalige klooster nu heet, zal dus met minder dan een zesde van de energie van vroeger opgewarmd of gekoeld kunnen worden!

Het verbruik van water proberen we te verminderen door hergebruik van regenwater voor bepaalde processen. Momenteel zijn de opvangputten gereed. Ook is op alle gerenoveerde en nieuwe afdelingen de mogelijkheid voorzien om te werken met gerecupereerd regenwater. Het systeem zelf wordt in de loop van 2013 opgestart.

intro juli 2013

17

18

intro juli 2013

hoe sturen we ons bij?

> Het belang van opleidingen > Tien actiepunten Nlaz > Verbeterpunten in de kijker > Evolutie infoland

intro juli 2013

19

De accrediteringsaudit van NIAZ in mei 2012 resulteerde in een opsomming van verbeterpunten. Het is een duidelijk richtsnoer voor de verantwoordelijken van het Sint-Franciskusziekenhuis om in de volgende jaren een traject van kwaliteitsverbetering op te zetten. Elk van deze aanwijzingen verdient het om in een verbetertraject opgenomen te worden met een duidelijke omschrijving van het beoogde doel. Om die reden werd in aansluiting met het auditbezoek en de publicatie van het definitieve auditrapport, van elk verbeterpunt een werkfiche opgemaakt. Om echter de medewerkers niet te laten verdrinken in een onoverzichtelijke lijst van taken en opdrachten, zijn deze werkpunten omgevormd tot tien actiepunten.

Het belang van opleidingen We werken in een snel evoluerende sector. Om ons kwaliteitsniveau en ons niveau van patiëntveiligheid te behouden, is vorming en opleiding van onze medewerkers erg belangrijk.

In onze visie wordt opleiding dan ook omschreven als een recht voor onze medewerkers maar ook als een plicht. We verwachten van hen dat ze jaarlijks minstens 10 uur vorming volgen. In 2012 overstegen we dit aantal en volgden onze medewerkers gemiddeld 24,4 uren formele vorming – in totaal werden 14.300 opleidingsuren geregistreerd. Heel wat inspanningen werden geleverd op het vlak van specialistische opleidingen en teambegeleidingen.

Een greep uit het opleidingsaanbod: • Teamcoachingtrajecten voor een aantal afdelingen • Patiëntveiligheidsacties in de week van de patiëntveiligheid • Opleiding ‘plannen is een vak’ voor leidinggevenden • Procesbegeleiding strategische oefening • Specialistische IT-opleidingen • Brandbestrijdingsopleidingen interventieploegen • Opleidingen rond agressiebeheersing voor onthaal, spoedgevallen en PAAZ • Workshops in het kader van sociale verkiezingen

Kristien Elsen, HR-directeur

20

intro juli 2013

Vaste methodiek en verbeteracties in opvolging van incidentmeldingen Incidentmeldingen zijn maar zinvol als er de nodige opvolging aan wordt gegeven. Er is ook een duidelijk verband tussen de bereidheid van de medewerker om incidenten te melden en de mate waarin diezelfde medewerker effectief ervaart dat zijn melding gevolgen heeft. Heel concreet wordt binnen dit actiepunt de focus gelegd op valincidenten. Elk val­ incident met een zekere ernst wordt door een verantwoordelijke onderzocht en eventueel onderworpen aan een Prisma-analyse. Het uiteindelijke doel is om concrete verbeterpunten te formuleren die op hun beurt getoetst kunnen worden.

1

Complicatieregistratie Het systematisch registreren van complicaties in het medisch handelen, wint terrein. Ook in het Sint-Franciskusziekenhuis zijn een aantal specialisten gestart om aan complicatieregistratie te doen binnen Infoland. Het doel van dit actiepunt is om op een gestructureerde manier welbepaalde complicaties te registreren, om de resultaten van de registratie systematisch te gebruiken in het overleg tussen de specialisten. Hiervoor werd een project opgezet met de dienst Stomatologie.

2

Documentbeheersysteem In 2011 werd Sharepoint geïntroduceerd als ziekenhuisbreed intranet. Er werden grote inspanningen geleverd om alle procedures, protocollen, standing orders… op te nemen in Sharepoint. In het dagelijks gebruik blijken procedures, protocollen, etc. vaak dubbel aanwezig te zijn in het systeem. Bedoeling is om het gebruik van Sharepoint als bron van informatie te optimaliseren.

3

Tien actiepunten NIAZ Dr. Marc Geboers, algemeen directeur

Welzijn van de medewerkers Het globale welzijn van de medewerkers op de werkvloer verdient de nodige aandacht. De continue groei van de organisatie en de hoge werkbelasting worden immers als een bedreiging ervaren. Met het oog op een goede en vroegtijdige detectie van ‘burn-out’ wordt een tool geïntroduceerd om deze risico’s beter in te schatten, gekoppeld aan een project dat toelaat om werknemers ‘at risk’ individueel te begeleiden. Dit is een project dat uitgerold wordt in overleg met het Comité PBW.

4

Cyclus medische apparatuur Een heel grote uitdaging in het ziekenhuismidden is het up-to-date houden van de informatie over de medische apparatuur. Zeker voor wat betreft de hoogrisico-omgeving zoals OK of Intensieve Zorgen. Ook de introductie van medische apparatuur in het ziekenhuis vergt een bijzonder toezicht. Binnen dit actiepunt werd dan ook de handschoen opgenomen om op een gestructureerde manier toezicht te houden op het gebruik van demotoestellen. Het is een eerste stap in een meer globale benadering van een uitgebalanceerde cyclus van introductie en onderhoud van medische apparatuur.

5

Risicovolle handelingen Een ziekenhuis is bij uitstek de omgeving waar hooggekwalificeerd personeel risicovolle handelingen stelt. Een continu leer- en toetsingsproces is dan ook noodzakelijk om de kennis en vaardigheden te behouden. Er dient ook een systeem opgezet om dit continue leerproces te volgen met als doel eventuele leemten tijdig te detecteren en op te vangen. In dit actiepunt werd een concreet project opgestart met als finaal doel het opstarten van een skills-lab waar deze risicovolle handelingen in de praktijk kunnen worden getoetst.

6

Distributie bloed en bloedproducten De toediening van bloed en bloedproducten blijft eveneens een risicovolle handeling. Ook hier dient men enerzijds heel goede en sluitende afspraken te maken, maar anderzijds kan dit ook best ondersteund worden door een gepaste software. De introductie van Cybertrack geeft de gelegenheid om het proces heel kritisch te bekijken en een aantal maatregelen te nemen die de risico’s in de keten tot een minimum reduceren. Zo is de nodige aandacht voor de unieke identificatie van de patiënt een belangrijk onderdeel.

Ook een systematische observatie en registratie van eventuele transfusie­ reacties in het kader van hemovigilantie, wordt hier uitgewerkt.

8

Patiënttevredenheidsenquêtes Pas als je de klanten/patiënten bevraagt, kan je correct inschatten welke kwaliteit er geleverd wordt in de zorg. De introductie van een bruikbare tool om op een snelle en flexibele manier de ervaring van de patiënt te bevragen, is hiervoor primordiaal. Een vergelijking met een relevant staal van collega’s uit de sector maakt het mogelijk om je eigen resultaten op een goede manier in te schatten. Maar ook de trends in de loop van de tijd zijn interessante gegevens om het eigen beleid, waar nodig, bij te stellen.

9

Jaargesprekken medewerkers en artsen Het formeel opvolgen van functionerings- en evaluatie­ gesprekken van de medewerkers is noodzakelijk. Hier is een belangrijke taak weggelegd voor de leidinggevenden en de dienst HRM. Een nieuwe dimensie kan toegevoegd worden wanneer ook op regelmatige basis jaargesprekken gevoerd worden met de artsen. Het laat toe om ook bij deze groep medewerkers op een meer gestructureerde manier tijdig een aantal zaken te bespreken en waar nodig bij te sturen.

10

Voorschrijven medicatie Heel wat fouten en vergissingen in de zorg om de patiënt situeren zich op het niveau van de medicatiecyclus. Een grondige kennis van het voorschrijfsysteem, zowel bij de artsen als de verpleegkundigen, is een eerste stap. Maar ook sluitende afspraken over de respectievelijke verantwoordelijkheden zijn onontbeerlijk. Een beslissingsproces over een nieuw te introduceren medicatiepakket is hier de kern van het actiepunt.

Maar in het onderling overleg tussen de verschillende actoren (apotheek, artsen, verpleegkundigen, IT, directie) worden de accenten gelegd waaraan een toekomstig pakket dient te voldoen om aan alle voorwaarden te beantwoorden om veilig medicatie te kunnen voorschrijven in de context van een ziekenhuis.

7

Over elk van deze tien actiepunten rapporteert de desbetreffende werkgroep maandelijks aan het managementcomité.

Op die manier kan de vinger aan de pols gehouden worden en kunnen de opmerkingen van NIAZ structureel in de werking van het ziekenhuis opgenomen worden.

intro juli 2013

21

Verbeterpunten in de kijker Het is zeer belangrijk om de ombudsmeldingen te zien als een meetinstrument om de werking te kunnen optimaliseren in de toekomst. We moeten onszelf en onze werking in vraag durven stellen. Hoe kunnen we ons bijsturen? Enkele verbeterpunten: 1. Lange wachttijden bij consultaties leiden dikwijls tot frustratie bij de patiënten. Probeer de wachtende te informeren als er vertragingen zijn of als de arts is weg­ geroepen voor dringende medische interventie.

2. Patiënt/familie hechten veel belang aan een respectvolle, begripvolle benadering en behandeling. Wederzijds begrip in deze ‘stressy’ maatschappij is voor iedereen belangrijk. Persoonlijke aandacht en bejegening, empatisch zijn, luisteren naar het verhaal van de patiënt/ familie… het zijn kleine dingen die veel betekenen. Let op de privacy van de patiënt: bespreek niets over de patiënt op de gang of in de wachtzaal zodat derden deze info kunnen horen.

3. Op spoedgevallen is het soms zeer druk en moeten noodgedwongen de patiënten terug plaatsnemen in de wachtzaal voor opname of verder onderzoek kan gebeuren. Dit leidde vaak tot frustratie bij de patiënt. In samenspraak met de dienst Spoedgevallen zijn er zetels en verwarmingselementen geplaatst in de wachtzaal.

Ook een infofolder en affiche geven tekst en uitleg bij de werking van de dienst.

Eerste stappen richting geïntegreerd meld- en leersysteem An Davidts, kwaliteitscoördinator Waar het Infoland-meldsysteem aanvankelijk enkel gebruikt werd voor het doorgeven van incidenten, zien we sinds eind 2011 een verschuiving in de activiteiten. Hoe langer hoe meer wordt het meldsysteem gebruikt om afdelingsspecifieke registraties (fouten, problemen…) te registreren. Ook de complicatieregistratie vanuit de medische disciplines heeft in 2012, hoewel beperkt, haar weg naar Infoland gevonden.

100% 80% 60%

4. Een goede in- en voorlichting zijn van groot belang. Met de dienst Communicatie werd voor een infowand in het ziekenhuis gezorgd met algemene informatie maar ook met medische en afdelingsinformatie.

40% 20% 0%

Kris Dexters, Ombudsdienst

22

intro juli 2013

2010

2011

2012

Registratiesysteem Onthaal (900)

Incidentmeldingen (3882)

Labo (55)

Complicatieregistraties (55)

1. Incidentmeldingen Wat het aantal incidentmeldingen betreft, zien we een terugval van respectievelijk 1.462 en 1.767 in 2010 en 2011 naar 652 in 2012. De belangrijkste oorzaak is een daling van het aantal administratieve meldingen vanuit de apotheek (foutieve creditnota’s, transfers…) waarvoor het melden midden 2012 werd stopgezet tot de effecten van eventuele acties op dit vlak gemeten kunnen worden. Onvoldoende feedback naar aanleiding van de meldingen kan ook een belangrijke bron zijn van de daling van het aantal meldingen. Sinds april 2013 onthoudt het systeem de gebruikte log-ins zodat meldingen voortaan geregistreerd blijven onder ‘gemeld door mij’ en zodat de evolutie en acties bij de meldingen zichtbaar zijn voor de melder.

3. Complicatieregistraties Een van de belangrijke normelementen binnen het NIAZnormenkader verwijst naar een complicatieregistratie van de medische specialismen. Om tegemoet te komen aan de opmerkingen van het eerste auditbezoek én voorbereid te zijn op een eventuele nieuwe ronde in 2015, werden in de loop van 2012 de eerste complicatieregistraties opgestart. Momenteel zijn drie disciplines complicaties aan het registreren, twee andere starten.

2 Afdelingsspecifieke registratiesystemen De afdelingsspecifieke registratiesystemen moeten een antwoord bieden op de tijdsintensieve schriftelijke registraties van fouten, problemen… op één specifieke afdeling. Bedoeling van de registratiesystemen is om die incidenten die specifiek gedetecteerd worden door één bepaalde dienst, op een vlotte manier elektronisch te registreren zodat een elektronische analyse van de incidenten en problemen kan leiden tot verbeteracties. Momenteel zijn voor het Onthaal en het Labo specifieke registratiesystemen opgestart, samen goed voor 777 registraties in 2012.

4. Naar een geïntegreerd leersysteem Naast de meld-kant, zijn er naar de volgende jaren toe belangrijke uitdagingen aan de leer-kant. In 2012 werden vier prisma-oefeningen uitgevoerd naar aanleiding van individuele incidentmeldingen. Dit moet in 2013 drastisch verhoogd worden met idealiter een prismaoefening voor elk incident met een schade van ernstklasse 3 of hoger. Daarnaast werd ook een formulier in Infoland geïntegreerd voor het opnemen en toewijzen van actiepunten.

intro juli 2013

23

24

intro juli 2013

toekomst > Inschrijvingskiosken aan het onthaal > Aanbod van digitale informatie > VIPA-dossier > Bouwplannen/Bouwzorgen voor Intensieve Zorgen > Short Stay: 24 bedden aangekocht

intro juli 2013

25

Toekomst Aanbod van digitale informatie Informed consent (patiëntenrechtenwet) krijgt in de maatschappelijke context steeds meer betekenis. Niet alleen de informatie van het medisch dossier ter beschikking stellen aan huisartsen, maar ook breder maatschappelijk geïnformeerd zijn over gezondheidszorgen en medische hulpverlening krijgt een belangrijk accent.

Inschrijvingskiosken aan het onthaal Momenteel zijn we volop bezig met de implementatie van OAZIS. Dit is het centrale pakket voor patiënten­ administratie, facturatie en MZGregistratie. Vanaf 29 december worden de patiënten ingeschreven in dit nieuwe pakket en vanaf januari gebeurt ook de facturatie vanuit deze software. Wanneer deze opstart voltooid is en optimaal verloopt, zal het gebruik van inschrijvings­ kiosken een volgende stap zijn om de werking van de inschrijvingen te optimaliseren en de dienstverlening aan de patiënten hierdoor te verbeteren.

De ambulante patiënten moeten dan niet meer aanschuiven aan de inschrijfbalie, maar kunnen zich dan zelf inschrijven via deze inschrijvingskiosk. Met een gebruiks­vriendelijk aanraakscherm duidt de patiënt op het scherm aan of hij zich wenst in te schrijven voor een geplande of vrije raadpleging. Vervolgens worden zijn identiteitsgegevens ingelezen en kan hij al zijn gegevens controleren. Als de patiënt zijn inschrijving heeft bevestigd, krijgt hij de nodige patiëntenklevers en kan hij zich meteen naar de wachtzaal begeven voor zijn afspraak.

De inschrijvingskiosken helpen lange wachtrijen aan de inschrijvingen te beperken. Medewerkers worden ontlast, waardoor er meer tijd vrijkomt voor het verstrekken van correcte en volledige info.

26

intro juli 2013

Vanuit verschillende interne diensten in het Sint-Franciskusziekenhuis komt steeds meer de vraag om info aan te bieden. De informatieverstrekking door de beroepsbeoefenaars willen we faciliteren door op gemakkelijk in het oog springende locaties actuele digitale informatie aan te bieden.

VIPA-dossier Momenteel ligt bij de Vlaamse overheid een nieuw bouwdossier klaar. In de wandelgangen noemen we dit het VIPA 2-dossier. Het omvat twee afzonderlijke projecten die in de loop van de volgende jaren nog dienen gerealiseerd te worden.

Ten eerste is er een dossier, samen met het Psychiatrisch Ziekenhuis Asster uit SintTruiden, voor een gebouw van vier bouwlagen om de PAAZ-afdeling in onder te brengen naast twee afdelingen die vanuit Sint-Truiden zouden worden overgebracht naar Heusden-Zolder.

Vervolgens is er nog een project waarbij de ruimte tussen het B-blok en het C-blok (hoek Schansstraat-Grauwzustersstraat) dichtgebouwd wordt. In dit gebouw worden de volgende diensten ondergebracht: op de gelijkvloerse verdieping een uitbreiding van de dienst Radiologie, op de eerste verdieping een uitbreiding van het Operatiekwartier, op de tweede verdieping een uitbreiding van Intensieve Zorgen en ten slotte op de derde verdieping een nieuw verloskwartier. Door de achterstand in de behandeling van de dossiers door VIPA, laat de formele goedkeuring van dit VIPA 2-dossier even op zich wachten. We hopen echter in 2014 groen licht te krijgen om de bouwwerken te starten.

Bouwplannen/Bouwzorgen voor Intensieve Zorgen Hoe het team Intensieve Zorgen zich de afgelopen 17 maanden herinnert? Als een aaneenschakeling van ‘bouw’plannen van een nieuwe eenheid. Om deze grote realisatie tot een goed einde te brengen, stak een klein bouwcomité op afdelingsniveau bijna wekelijks de koppen bij elkaar. En dat resulteerde in een grote dosis creativiteit en enthousiasme.

Tijdelijke site Iedereen die een verhuis heeft meegemaakt, weet vast nog hoe lastig dit is. Ons ziekenhuis heeft ervoor gekozen om de meeste afdelingen te renoveren waardoor iedereen twee verhuizen moe(s)t realiseren. Ook de ICU kon hier niet onderuit. Een tijdelijk onderkomen realiseren voor 9 maanden voor een eenheid Intensieve Zorgen was geen sinecure. Snel werd duidelijk dat alleen de hobunitsite/bufferzone aan de spoedgevallendienst de enige locatie bleek waar we, met relatief weinig wijzigingen, een tijdelijk onderkomen konden creëren. Samen met de bouwcoördinatoren en ons eigen comité werd een gedetailleerd verhuisscenario uitgeschreven. Begin maart hebben we de verhuis gerealiseerd zonder de afdeling te sluiten.

Hiervoor hebben we de steun gehad van alle collega’s!

Voorraadrekken werden ontmanteld en verhuisd naar de gelijkvloerse verdieping en met eigen kracht weer opgebouwd.

Verborgen skills werden ontdekt bij een groot deel van onze verpleegkundigen: biotechnici, schrijnwerkers, IT’ers… we hebben ze in eigen rangen, een geruststelling in moeilijke tijden.

Nieuwbouw Parallel aan de tijdelijke verhuis werden de plannen voor 12 ICUbedden verder uitgewerkt en verfijnd. De ideeën die werden opgedaan tijdens het bezoek aan de ICU van het UMC Utrecht deze ‘state of the art’ kreeg in 2010 de prestigieuze ICU design award (Chicago) - hebben we getracht te verwerken in onze nieuwe dienst. Een nieuwe afdeling waar de inrichting, de infrastructuur en de gekozen materialen ervoor moeten zorgen dat de zorgbehoefte en het welbevinden van de patiënt volledig centraal blijft en de ergonomie voor alle medewerkers van een hoog niveau is.

Eindmeet De eindmeet is bijna in zicht. Eind 2013 verhuizen we naar de nieuwe ICU. De voorbereidingen hiervoor zijn al gestart. Deze verhuis zal een stuk moeilijker zijn. Nieuwe apparatuur, nieuwe werkprocessen, nieuwe softwareapplicaties voor het elektronisch verpleegdossier, nieuwe verpleegkundigen… maken de uitdaging des te groter. Progressief zullen we de beschikbare bedden kunnen uitbreiden van 9 naar 11 bedden. De nieuwe dienst zal dan voor 80% klaar zijn. De resterende 10% (een grote berging, bed nr. 12 en een toilettenzone) zal pas in VIPA 2 worden gerealiseerd.

Short Stay: 24 bedden aangekocht In het Sint-Franciskusziekenhuis ondervinden we voortdurend een grote druk op de beschikbare bedden. Om aan deze behoefte tegemoet te komen, werden enige tijd geleden 24 C-bedden (chirurgische bedden) overgekocht van ZNA (Ziekenhuis Netwerk Antwerpen). We hebben nog even moeten wachten op de afronding van de verbouwingswerken van de verpleegafdelingen, maar eind 2013 zullen alle afdelingen een verjongingskuur hebben gekregen.

Vanaf begin 2014 zullen we dan ook de nieuwe afdeling met deze 24bedden kunnen opstarten. Er is gekozen voor een chirurgische short-stay-afdeling. Dat wil zeggen een afdeling die geopend zal zijn vanaf maandagmorgen tot vrijdagavond. De patiënten zullen ingrepen ondergaan waarvoor ze hoogstens een viertal dagen in het ziekenhuis dienen te verblijven. Op die manier hopen we op de andere afdelingen ook weer plaats vrij te krijgen voor patiënten die wat langer in het ziekenhuis moeten verblijven. De verpleegkundige equipe van de afdeling wordt dit najaar samengesteld zodat alles klaar zal zijn begin 2014 om op een goede manier te starten.

intro juli 2013

27

Een belangrijke voetafdruk Diane Mombers, verantwoordelijke dienst Communicatie Voortaan moeten we het zonder het schrijftalent van dr. André Bellens stellen. Jarenlang was hij lid van onze redactieraad en schreef hij heel wat interessante artikels bij elkaar. Omdat we niet te melancholisch willen worden, bedanken we hem graag met enkele metaforen.

Een metafoor is beeldspraak. Krachtige beeldspraak vaak, waarmee je op een treffende manier iets duidelijk kan maken. Genre, een beeld zegt meer dan duizend woorden. Via metaforen kan je op een schijnbaar rationele manier over emotionele zaken praten. Dus, laten we vandaag metaforen eens therapeutisch gebruiken om onze gevoelens van waardering voor dr. André Bellens te uiten. We nodigen jullie uit om even mee te reflecteren over zijn voetafdrukken in het Sint-Franciskusziekenhuis.

• Stap voor stap heeft hij met zijn team de weg geëffend om vorm en inhoud te geven aan de psychiatrische opvang van patiënten in dit regionale ziekenhuis.

28

intro juli 2013

• Ook in de medische raad heeft hij een belangrijke voetafdruk nagelaten om met collega-artsen samen een weg te banen naar een groeiend ziekenhuis met een dynamisch medisch beleid.

• Vanuit zijn ruime interesse en vakbekwaamheid, heeft hij zeker zijn sporen verdiend. Hij heeft onze visie herhaaldelijk maatschappelijk in een ruimer kader weten te plaatsen.

• Zijn perfecte tweetaligheid heeft zijn zin voor schrijven aangescherpt en lange tijd hebben we hiervan de vruchten kunnen plukken in Intro.

• Zijn integriteit en geduld zijn belangrijke vaardigheden, een voetspoor om te volgen.

Dr. Bellens, hartelijk dank voor uw bijdrage! Als geneesheerpsychiater en als professional, maar evengoed als medewerker en als mens. Vanuit verschillende invalshoeken is uw voetafdruk nog steeds zichtbaar.