intro
43
06.2014
Medisch informatieblad van het St-Franciskus Ziekenhuis Heusden-Zolder
SFZ in beweging jaarverslag
ST-FRANCISKUS ZIEKENHUIS aan jouw zijde!
4
43 06.2014
12
5
SFZ: attractief
9
SFZ: kwalitatief
16
SFZ: innovatief
2013 was voor het St-Franciskus
25
Ziekenhuis geen gemakkelijk jaar. Voor het eerst sinds lang werden we
SFZ: creatief
geconfronteerd met rode cijfers.
30
De oorzaak? Kort samengevat liggen onze versnelde (ver)bouwwerkzaamheden, de uitbreiding
Aan je zijde
van de personeelsbestaffing en
Colofon Algemeen St-Franciskus Ziekenhuis P. Paquaylaan 129 3550 Heusden-Zolder Tel. 011 71 50 00 (algemeen) 011 75 55 55 (polikliniek) Algemeen directeur Dr. Marc Geboers Eindredactie Diane Mombers Redactieraad Voorzitter, Dr. Stijn Loonbeek Dr. Marc Geboers, Dr. Luc Geutjens, Dr. Nele Guion Foto’s Kris Dexters, Diane Mombers V.U. Dr. Marc Geboers Hebben meegewerkt Dr. Marc Geboers, Dr. Luc Geutjens, Dr. Jurgen Wathiong, Dr. Kurt Dilen, Dr. Jo Stragier, Jeroen Ruysen, Bert Coenen, Kristien Elsen, Peter Brouwers, Roel Vandenbergh, Katja Vandersanden, Ann Claes, Apr. Nele Schrooten, Diane Mombers
2
de besparingsmaatregelen van de
Hoewel de druk op de financiële ketel steeds verhoogt, beweegt er in ons ziekenhuis heel wat waar andere zorginstellingen jaloers op kunnen zijn.
overheid aan de basis van dit resultaat.
Bouwen en verbouwen… Uiteraard zijn we trots op de nagelnieuwe infrastructuur van ons ziekenhuis. De reacties die we onlangs kregen tijdens de Dag van de Zorg bevestigen dat we een grote sprong vooruit maakten. Niet alleen met de bouw, maar ook op inhoudelijk niveau. Er beweegt immers heel wat in ons ziekenhuis waar andere zorginstellingen jaloers op kunnen zijn. Door nieuwe artsen en technologieën te introduceren en continu te streven naar een kwaliteitsvolle en patiënt-veilige zorg, tillen we het ziekenhuis samen naar een nóg hoger niveau. Maar… al die inspanningen kosten natuurlijk ook geld. Alle (ver)bouwingswerken nemen
We kijken uit naar de toekomst Dr. Marc Geboers, algemeen directeur
een flinke hap uit het budget, hoewel de overheid dit op termijn wel wat zal compenseren.
Uitbreiden en aanwerven… De laatste jaren hebben we ook ons personeelsbestand behoorlijk aangevuld. Zo voorzagen we heel wat extra medewerkers om de OK-staf te versterken. Maar ook elders in het ziekenhuis besteedden we aandacht aan enkele werkpunten. Enkele jaren geleden slaakte het personeel nog een luide kreet over de ondraaglijke werkdruk en -belasting, terwijl de lasten nu veel beter verdeeld zijn. Het spreekt vanzelf dat deze maatregelen de nodige impact hebben op de eindafrekening van het ziekenhuis. De oprichting van het Kortverblijf, met een nieuwe bijkomende verpleegkundige bestaffing van 10,8 FTE, is alvast een uiting van de wens om nog meer activiteiten te ontwikkelen binnen het St-Franciskus Ziekenhuis. Door de regels van het Budget Financiële Middelen zal de bijhorende financiering echter pas binnen een drietal jaar toegevoegd worden.
Sparen en besparen… De overheid voert voortdurend nieuwe besparingsmaatregelen in. Het effect ervan is niet altijd meteen duidelijk voor elk individueel ziekenhuis. De incorporatie van bepaalde forfaits in het Budget Financiële Middelen, de nieuwe berekening van de spoedfinanciering, de nieuwe benadering van de ligdagen, de aanscherping van het geneesmiddelenforfait, de aanpassing van de financiering van projecten, … Het zijn allemaal beslissingen die de druk op de één of andere manier verhogen. En de toekomst ziet er niet direct rooskleuriger uit…
zijn we nogal gerust in. We weten namelijk dat alle medewerkers in het ziekenhuis dagelijks hun uiterste best doen om klantvriendelijke, veilige en kwaliteitsvolle zorg te blijven verstrekken. Ondertussen zorgen wij er als directie voor dat dit in de beste omstandigheden kan gebeuren. Uiteraard houden we onze blik daarbij steevast op de toekomst gericht!
Van rode naar zwarte cijfers! Ook het St-Franciskus Ziekenhuis ontsnapt niet aan deze harde tijden. Elk jaar zijn er steeds meer ziekenhuizen die in het rood duiken. Het wordt alsmaar moeilijker om met de beschikbare middelen tegemoet te komen aan alle normen en verwachtingen. Daarom bezinnen we voortdurend over hoe we uit de rode cijfers kunnen raken en dat zonder in te boeten aan kwaliteit voor onze patiënten. Maar daar
JUNI 2014 | INTRO
3
Innovatief
Attractief
Ziekenhuis aan jouw zijde
Kwalitatief
Creatief
Dynamiek troef bij het SFZ Kom je terecht in het St-Franciskus Ziekenhuis, dan merk je het meteen… Onze organisatie is continu in beweging op alle vlakken. Zo staan onze enthousiaste en deskundige medewerkers dagelijks paraat om de allerbeste zorg op maat te bieden. Dicht bij huis én steeds met een persoonlijke ‘touch’ en een erg klantvriendelijke instelling. Elke patiënt is bij ons in professionele en veilige handen en staat er nooit alleen voor. Het SFZ staat meer dan ooit aan ieders zijde! In alle projecten die we ter harte nemen en alle initiatieven die we voorstellen, zijn steeds enkele constanten terug te vinden. Als organisatie willen we immers voortdurend attractief en creatief uit de hoek komen, zonder daarbij kwaliteit en innovatie uit het oog te verliezen. Alleen zo kunnen we onze blik vol vertrouwen op de toekomst richten! In wat volgt, gaan we dieper in op deze pijlers door ze te illustreren met concrete realisaties en toekomstige plannen en streefdoelen…
4
Welzijn op het werk, we werken eraan! Kristien Elsen, HR-directeur
Een gezonde en veilige werkomgeving creëren voor alle medewerkers, ook in het St-Franciskus Ziekenhuis is dit een erg belangrijk gegeven. Zeker omdat onze mensen heel wat uren doorbrengen op de werkvloer… Welzijn op het werk omvat heel wat domeinen. Denk maar aan veiligheid op het werk, bescherming van de gezondheid, psychosociale belasting (stress en ongewenst grensoverschrijdend gedrag), ergonomie, arbeidshygiëne, verfraaiing van de werkruimtes en maatregelen inzake leefmilieu met invloed op het welzijn op het werk. We zijn er in onze organisatie steeds meer van bewust dat stijgende werklast, tijdsdruk, kortere opnameperiodes, hogere en veranderende eisen van patiënten, … kunnen leiden tot werkstress. Uit onderzoeken in de sector blijkt dat burnout, werkstress, … steeds meer voor-komen. Ook onze medewerkers zijn zeker niet immuun voor toenemende werkdruk. In de jaaractieplannen voor preventie, opgesteld in samenwerking met het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW), nemen maatregelen in het kader van welzijn op het werk een prominente plaats in. In het actieplan kozen we ervoor om bijzondere aandacht te besteden aan welzijn, psychosociale belasting en gezondheidsinitiatieven. Een aantal projecten zijn momenteel al gerealiseerd en worden hieronder uitgelicht. Ook de komende jaren zullen we hieraan actief verder werken.
Rugklachtpreventie door opleiding Rugklachten zijn een vaak voorkomend probleem bij zorgberoepen. Binnen het ziekenhuis willen we blijvend de aandacht vestigen op dit thema. In 2013 tekenden we een nieuw traject uit waarbij we vooral de nadruk leggen op gedragsverandering. We wilden dus nog meer werken aan bewustwording en de preventieve aanpak van de problemen, naast eventuele ergonomische aanpassingen. Het opleidingsprogramma dat we in het leven riepen, richt zich zowel tot medewerkers in een zorgberoep als andere doelgroepen binnen het ziekenhuis.
Nieuw agressiebeleid en begeleiding bij schokkende gebeurtenissen De afgelopen jaren kreeg agressie in ziekenhuizen heel wat (negatieve) aandacht, zeker in de pers. Voor een
hulpverlener gaat het om een erg ingrijpende gebeurtenis. Jammer genoeg komen gevallen van agressie steeds vaker voor en ook in een steeds zwaardere vorm. In het St-Franciskus Ziekenhuis hanteerden we al langer een agressiebeleid, maar in 2013 werd dit grondig opgefrist. We werkten de maatregelen op een meer praktisch niveau uit en breidden ze uit met een specifieke aanpak voor schokkende gebeurtenissen. In het traject besteden we ruime aandacht aan de verschillende fasen van het beleid, van preventie tot opvang achteraf. In de beleidsverklaring stellen we dat elke vorm van fysiek of verbaal geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag van eender wie naar onze medewerkers toe niet wordt getolereerd. Ondanks deze verklaring zullen we soms niet kunnen verhinderen dat onze medewerkers toch het slachtoffer worden van agressie of dat ze andere schokkende gebeurtenissen meemaken. Vandaar dat we medewerkers trachten bewust te maken van mogelijke oorzaken van agressie (patiëntgebonden, hulpverlenergebonden en ziekenhuisgebonden factoren). Daarnaast reiken we een aantal richtlijnen aan ingeval situaties zouden escaleren. Wat verwachten we dan van onze medewerkers? Op wie kunnen ze een beroep doen? Na een geval van agressie of een schokkende gebeurtenis kunnen medewerkers erg onder de indruk zijn. Een interventieteam kan hen onmiddellijk na het gebeuren opvangen, maar ook na verloop van tijd de gepaste begeleiding en ondersteuning op maat bieden. In de loop van 2013 werd elke medewerker geïnformeerd over het vernieuwde agressiebeleid en het beleid bij schokkende gebeurtenissen. Er werd ruim stilgestaan bij hetgeen ze zelf kunnen doen en bij het praktisch gebruik van het meldingssysteem. In 2014 zullen er nog meer praktische opleidingen volgen die telkens focussen op de specificiteit van elke afdeling. JUNI 2014 | INTRO
5
Werken met goesting!? Niet iedereen gaat elke dag met even veel goesting aan het werk. Zeker in een drukke en steeds wijzigende werkcontext is het soms moeilijk om bij te blijven. In het voorjaar van 2013 deden we een ziekenhuisbrede bevraging naar werkbeleving. Dit onderzoek kaderde in het wetenschappelijk onderbouwd programma dat loopt in samenwerking met het Jessa Ziekenhuis, de KULeuven en ISWLimits en met de steun van ESF. Uit onderzoek is gebleken dat de gebruikte methode één van de meest effectieve en vernieuwende is om werkende mensen bewust te maken van hun werkbeleving, om hun motivatie te versterken en stress en werkdruk aan te pakken.
6
Naar aanleiding van het onderzoek komen een aantal medewerkers die verhoogde stressklachten ervaren terecht in een vervolgtraject. Ze kunnen gedurende 1 jaar in een online coachingstraject stappen waarbij ze gerichte adviezen op maat krijgen om meer vat te krijgen op hun motivatie en meer grip te krijgen op stress en werkdruk. Na de onderzoeksfase rollen we het programma in 2014 verder uit voor medewerkers buiten de onderzoeksgroep. Bovendien vullen we dit aan met een opleidingsaanbod specifiek gericht op de omgang met stress, het voorkomen van een burnout, gezondheid op het werk, … Zo hopen we in de toekomst te zorgen voor een gedreven en enthousiaste equipe van medewerkers rond de bedden van onze patiënten.
Hoge tevredenheidsscore voor het chirurgisch & inwendig dagziekenhuis Roel Vandenbergh, verpleegkundig diensthoofd
In de periode van 10 tot 25 juli 2013 hielden we een patiënttevredenheidsonderzoek met maar liefst 685 ingevulde vragenlijsten. Daaruit komen de volgende uitzonderlijk goede resultaten naar voren…
Onthaal Een grote meerderheid is aangenaam verrast door de vriendelijkheid van ons personeel. Er is ruimte voor empathie en humor. De vriendelijke en beleefde opvang door de verpleegkundigen en de behandelende arts scoren zeer hoog bij onze patiënten.
Wachttijd In het chirurgisch dagziekenhuis wordt iedereen volgens het ‘just in time’-principe binnen het uur geholpen. Ook de wachttijden zijn beperkt. Aan het onthaal duurde dit bij 241 personen minder dan 10 minuten, terwijl het wachten in de wachtruimte van het dagziekenhuis bij 71 mensen kon oplopen tot maximaal 20 minuten. In het inwendig dagziekenhuis werd de meerderheid van de patiënten in minder dan 10 minuten geholpen.
Uitzonderlijk goede resultaten kwamen naar voor uit het patiënttevredenheidsonderzoek. JUNI 2014 | INTRO
7
Veilige zorgen
Orde en netheid
Wij dragen patiëntveiligheid hoog in het vaandel. Zo wordt bijvoorbeeld voor elke medicatietoediening telkens de identiteit van de patiënt gecontroleerd, draagt niemand juwelen, horloges, … Op vlak van handhygiëne willen we het streefdoel zeker behouden om ALTIJD alcogel te gebruiken ( = gemiddeld 8 tot 9 keer/patiënt).
Ook wat betreft netheid, properheid en comfort krijgen we een uitmuntende score van de patiënten en bezoekers. De nieuwe accommodatie beantwoordt duidelijk aan de behoeften met het nodige respect voor de privacy.
Informed patiënt/patiënteneducatie Ondanks de opkomst van het internet, hebben de meeste mensen toch nood aan een gedrukte brochure. Slechts 12% tot 13 % van de ondervraagden raadpleegden de website van het ziekenhuis. Hieruit besluiten we dat we bijzonder veel zorg moeten dragen om elke patiënt de nodige schriftelijke informatie te bezorgen. Op de raadpleging willen we patiënten in de toekomst nog meer stimuleren om zich vooraf te informeren via de deelwebsite en/of vooraf een brochure meegeven. Dat is een actiepunt dat we ter harte zullen nemen.
8
We kunnen ervan uitgaan dat de patiënten bijzonder tevreden zijn na hun opname in het dagziekenhuis. Wat betreft het onthaal is de vriendelijkheid, beleefdheid en opvang dik in orde. Ook op vlak van patiëntveiligheid, comfort en wachttijden zijn de patiënten meer dan tevreden!
visitatierapport zorginspectie onder de loep Dr. Luc Geutjens, medisch directeur
Over welke verbeterpunten gaat het concreet?
Na de tweede ronde van visitaties in de vorm van een ziekenhuisbrede kwaliteitsaudit heeft de Vlaamse overheid gekozen voor een nieuwe vorm van nalevingstoezicht op de ziekenhuizen die ingestapt zijn in een accrediteringstraject. Sinds 2013 vindt er jaarlijks een nalevingstoezicht plaats gericht op de zorg aan een bepaalde patiëntenpopulatie: de chirurgische patiënt, de internistische patiënt, de geriatrische patiënt, moeder en kind en ten slotte de psychiatrische patiënt. Door het agentschap Zorg en Gezondheid wordt in overleg met de ziekenhuiskoepels en verschillende
Wat betreft de opvolging van richtlijnen inzake handhygiëne werd vastgesteld dat 31 van de 34 (91%) van de gecontroleerde ziekenhuismedewerkers in orde waren. De norm is echter 100%. Daarom zetten we onze sensibiliseringsacties onverminderd verder, net zoals de geplande periodieke controles (interne audits). Medewerkers en artsen worden gevraagd elkaar aan te spreken op de toepassing van de hygiëneregels, maar ook aan onze patiënten vragen wij om mee toe te zien op de toepassing van de afspraken. In het kader van het VIP²-project (meer daarover volgt hierna) werd inmiddels gestart met de uitvoering van hygiëne-audits door medewerkers van andere ziekenhuizen, wat de objectiviteit van de waarnemingen zeker ten goede komt. De inspecteurs stelden ook vast dat het mondneusmasker in het operatiekwartier niet altijd juist gedragen wordt. Ook hier hopen wij dat de volgehouden sensibiliseringsacties tot het correcte gebruik van mondneusmaskers en het elkaar aanspreken van medewerkers en artsen bij onjuist gebruik de nodige vruchten zal afwerpen.
beroepsverenigingen een eisenkader uitgewerkt. Dat dient als basis
Op het vlak van vorming van verpleegkundigen werd vastgesteld dat te weinig medewerkers een recente opleiding volgden over o.a. de toediening van bloed en bloedproducten en over pijn. Daarom hebben we in het opleidingsaanbod voor verpleegkundigen een verplichte bijscholing voorzien over deze onderwerpen.
voor de inspecteurs van het agentschap Zorginspectie tijdens de uitvoering van audits.
Inspectie op bezoek Zo kregen wij alvast 3 inspecteurs op bezoek op 4 juni 2013 die aan de hand van waarnemingen, gesprekken met artsen, andere ziekenhuismedewerkers en zelfs enkele patiënten nagingen in hoeverre we voldoen aan de gestelde normen. Samen met de hoofdgeneesheer keek de arts-inspecteur ook een aantal patiëntendossiers in. Enkele weken later kregen wij een 28 bladzijden tellend rapport toegestuurd waarin de inspecteurs verbeterpunten opsomden. Een aantal hiervan hebben we inmiddels in orde gebracht. Voor andere aandachtspunten hebben we de nodige maatregelen ingepland om de situatie te verbeteren. Dit zal veelal gebeuren door middel van opleidingen, interne audits, verruiming van het informatieaanbod en sensibilisatie van iedereen die werkt in het ziekenhuis. Ten slotte zullen wij ook aan onze patiënten blijven vragen om de zorgverstrekkers te wijzen op hun verantwoordelijkheden.
Een correcte patiëntidentificatie is uiterst belangrijk voor veilige zorg. Bij controle op het dragen van het identificatiebandje vonden de inspecteurs bij 17 van de 19 (89%) patiënten een correct identificatiebandje. De norm is ook hier 100%. Daarom worden de reeds lopende sensibiliseringsacties onverminderd verdergezet, net zoals de periodieke controles. Die laatste zijn, net zoals de hygiëneaudits, nu ook opgenomen in het VIP²-indicatorenproject waarbij sinds begin 2014 ook uitwisselingen van auditoren tussen ziekenhuizen plaatsvinden. Ook de patiënten worden gevraagd om mee toe te zien op de systematische toepassing van de afspraken rond patiëntidentificatie. Met betrekking tot het gebruik van de checklist ‘veilige heelkunde’ (Safe Surgery Checklist of SSC) die als doel heeft JUNI 2014 | INTRO
9
Volgens het auditrapport werden er geen risico’s inzake patiëntveiligheid gevonden waarvoor een nieuwe inspectie uitgevoerd moet worden.
de veiligheid in het operatiekwartier te verhogen, stelden de inspecteurs tijdens hun bezoek aan het operatiekwartier vast dat bij 100% van de geobserveerde patiënten (15 op 15) een SSC gebruikt werd. Hoewel niet alle vragen die voorgesteld worden door de Wereldgezondheidsorganisatie opgenomen zijn in de vragenlijst van het St-Franciskus Ziekenhuis, stelden zij toch vast dat in slechts 3 van de 15 (20%) gevallen alle vragen van de lijst werden ingevuld. Als verbetermaatregel worden alle ziekenhuismedewerkers en artsen die betrokken zijn bij de zorg voor heelkundige patiënten blijvend gestimuleerd om de checklist ‘veilige heelkunde’ systematisch te gebruiken én volledig in te vullen. Op regelmatige basis gebeuren er interne audits in dit verband, waarvan de resultaten ruim teruggekoppeld worden. In verband met het onderhoud en de controle van medische toestellen vond de inspecteur in het operatiekwartier een defibrillator, waarvan geen technisch nazicht binnen het laatste jaar aangetoond kon worden. Hoewel dit toestel volledig normaal functioneerde, werd er na de inspectie onmiddellijk een preventieve onderhoudscontrole uitgevoerd door de dienst biotechniek van het ziekenhuis. Tevens werden er met de leverancier afspraken gemaakt dat alle toestellen van de firma jaarlijks gecontroleerd zullen worden in samenspraak met de dienst biotechniek. Een laatste reeks vaststellingen van de zorginspectieauditoren betroffen de informatie aan patiënten voor een ingreep. De inspecteurs gingen na bij de patiënten of zij alle nodige info kregen over de ingreep. Met betrekking tot de anesthesie (86%), de aard van de ingreep (86%), alternatieven (93%) en de herstelperiode (86%) werd de norm van 80% gehaald. Met betrekking tot pijn (64%) en schriftelijke uitleg (57%) bleven wij echter onder de norm. Wat betreft het informed consent (schriftelijk bij kinderen en mondeling bij volwassenen) werd een resultaat gehaald van respectievelijk 100% voor kinderen en 50% voor volwassenen. Alle artsen en verpleegkundigen werkzaam in het ziekenhuis worden aangemoedigd om patiënten steeds te informeren over alle aspecten van de ingreep. In het bijzonder ook over al dan niet te verwachten postoperatieve pijnklachten en eventuele remedies. Hoewel we al tal van infofolders ter beschikking hebben, zal deze schriftelijke informatie nog verder uitgebreid worden. Bij de artsen wordt aangedrongen
om zo veel mogelijk een informed consent door de patiënt te laten ondertekenen. Dit document kan automatisch aangemaakt worden vanuit het elektronisch patiëntendossier en na ondertekening ingescand en opgeslagen worden. Ook een mondelinge toestemming van de patiënt moet altijd genoteerd worden in het patiëntendossier. Met betrekking tot informatieoverdracht tussen zorgverleners merkte de inspecteur op dat het niet duidelijk is wie verantwoordelijk is voor de verzameling van preoperatieve gegevens. Bij nazicht van de dossiers bleken alle noodzakelijke gegevens (zoals preoperatieve documenten, medische orders, pre- en postoperatieve parameters, aanwezigheid en volledigheid van de ontslagbrieven) echter wel in 100% van de gevallen aanwezig te zijn. In het reglement inwendige orde van het operatiekwartier moet worden opgenomen dat de anesthesist verantwoordelijk is voor de bundeling van de preoperatieve gegevens. Op het vlak van informatie aan patiënten bij ontslag waren de vaststellingen zeer positief. Voor wat betreft algemene informatie (86%), info over pijn, contactgegevens, afspraken en schriftelijke info (telkens 100%) haalden we de norm. Enkel voor beschikbaarheid van folders (86%) en mogelijk te verwachten problemen (67%) bleven wij onder de gestelde norm. Om dit te verhelpen, zullen we het reeds erg uitgebreide gamma aan informatiefolders verder aanvullen.
Besluit
10
Tot onze grote vreugde besluiten de inspecteurs hun rapport met de zin: “Er werden geen risico’s inzake patiëntveiligheid gevonden waarvoor een nieuwe inspectie uitgevoerd moet worden.”
Wij denken dat de verschillende kwaliteitsinitiatieven (accreditering, inspectie en indicatoren) een samenhangend geheel vormen. Daarbij biedt het accrediteringstraject op basis van een internationale kwaliteitsnorm de nodige structuur als ‘wortel’. De thematische inspecties op basis van een duidelijk en tijdig door de overheid gecommuniceerd eisenkader vormen een eerste nalevingstoets of ook wel de ‘stok’. Het publiek bekendmaken van gevalideerde kwaliteitsindicatoren hoeft ons dan zeker niet meer af te schrikken.
Publieke verantwoording VIP²-project Op 13 december 2013 werd de eerste indicator binnen het VIP²-project (Vlaams IndicatorenProject voor Patiënten en Professionals) publiek gemaakt. Naast een aantal procesindicatoren (zoals de multidisciplinaire bespreking, de uitvoering van de nodige diagnostische onderzoeken, enz.) werd de 5-jaarsoverleving van patiënten die in de periode 2004 tot 2008 behandeld werden als resultaatsindicator openbaar gemaakt. De gegevens kwamen uit het kankerregister dat al vele jaren operationeel is. Wat betreft de overleving van patiënten zijn er grote verschillen tussen de ziekenhuizen. Voor vrijwel alle proces- en resultaatsindicatoren bevindt het St-Franciskus Ziekenhuis zich dichtbij of boven het gemiddelde van de Vlaamse ziekenhuizen. Hierbij willen wij opmerken dat de gegevens teruggaan naar de periode voor onze intensieve samenwerking met de borstkliniek van het Jessa Ziekenhuis (sinds 2010). Zoals blijkt uit de gepubliceerde resultaten halen we hiermee sindsdien de hoogste overlevingsscore van het land.
We zitten op de goede weg… Wij zijn er ons van bewust dat na deze eerste indicator in de loop van de volgende maanden en jaren nog tal van indicatoren opgevolgd en bekendgemaakt zullen worden. In het St-Franciskus Ziekenhuis hebben wij trouwens al vele jaren deelgenomen aan tal van indicatorenprojecten en benchmarks. De resultaten waren bijna altijd goed tot zeer goed. In een allereerste multidimensionele feedback door de federale overheid kwam ons ziekenhuis er als beste van het land uit wat betreft overleving na een myocardinfarct.
Binnen het Vlaams Ziekenhuisnetwerk KULeuven werden verschillende indicatoren opgevolgd en vergeleken met andere netwerkziekenhuizen. Ook hier waren de resultaten uiterst geruststellend. Als het gaat over incidentie en prevalentie van MRSA behoren wij tot de kop van het peloton.
Open en transparante communicatie Het is dan ook met een gerust hart dat wij overgaan tot de publicatie van zo veel mogelijk relevante gegevens op onze website. Vermits de gezondheidszorg grotendeels gefinancierd wordt met publieke middelen hebben onze patiënten en verwijzers het recht te weten of de resultaten van de geboden zorg aansluiten bij de verwachtingen. Hoewel sommige media of organisaties er misbruik van kunnen maken door ranglijsten of hitparades op te stellen, denken wij toch dat openheid en transparantie niet als een bedreiging gezien moeten worden. Gevalideerde klinische performantie-indicatoren zijn een krachtig instrument om het eigen functioneren te beoordelen en in de tijd op te volgen. Wanneer alle ziekenhuizen bovendien dezelfde methodiek gebruiken bij de verzameling en registratie van de gegevens zullen er benchmarks mogelijk zijn. Daarbij kan de eigen kwaliteit afgezet worden tegen die van de hele groep. Hoewel er geen bewijzen zijn dat het publiek maken van indicatoren de keuze van de patiënt beïnvloedt, is wel aangetoond dat de kwaliteit van de zorg in de ziekenhuizen verbetert zodra geweten is dat zorgresultaten gepubliceerd worden.
JUNI 2014 | INTRO
11
KLINISCHE KWALITEITSINDICATOREN: transparantie is een must! Dr. Luc Geutjens, medisch directeur
‘Goed’, maar hoe goed? De (ziekenhuis)zorg wordt in ons land door gebruikers ervaren als zeer goed. Onze patiënten hebben een zeer vlotte toegang tot vrijwel elke vorm van zorgverlening. Zij worden over het algemeen goed ontvangen en krijgen de nodige aandacht. Bovendien kunnen zij zonder problemen een tweede of derde mening vragen wanneer zij dat willen en dit zonder belangrijke meerkosten. Daartegenover staat dat het niet zo simpel is om objectief aan te tonen dat de geboden zorg ook ‘echt’ goed is. Bij vergelijkingen van de zorgresultaten tussen Europese landen, blijkt België vaak niet zo’n goede resultaten te behalen. Dit bv. op het vlak van de overlevingskansen en de levenskwaliteit van patiënten die een ischemisch CVA (herseninfarct) doorgemaakt hebben.
Indicatoren voor de zorgkwaliteit Daarom heeft de Vlaamse overheid in samenwerking met de ziekenhuiskoepels, de vereniging van hoofdartsen en de patiëntenverenigingen het Vlaams Indicatoren Project voor Patiënten en Professionals (VIP2) in het leven geroepen. Binnen dit project wordt gezocht naar klinische indicatoren die de kwaliteit van zorg op een betrouwbare wijze kunnen aantonen. De ontwikkeling van deze indicatoren is geen sinecure. Zo hebben wij medio 2013 deelgenomen aan een validatieoefening met betrekking tot indicatoren in de cardiologie en de orthopedie. Tot op vandaag (maart 2014) kregen wij hierop nog geen feedback.
Behandeling van borstkanker Mede onder druk van de media werd in 2013 een eerste indicator gevalideerd, namelijk deze met betrekking tot de behandeling van borstkanker. Dit was mogelijk omdat de ziekenhuizen al vele jaren gegevens aanleverden aan het kankerregister en er dus geen bijkomende inspanningen nodig waren. De resultaten werden eind 2013 bezorgd aan
12
de ziekenhuizen. Het staat hen vrij deze resultaten al dan niet publiek te maken door ze bv. op de ziekenhuiswebsite te plaatsen. Op de dag na de bekendmaking publiceerde De Standaard al een ranking van de 5 ziekenhuizen die hun resultaten doorspeelden aan de redactie van de krant. Onmiddellijk werd gesuggereerd dat de andere ziekenhuizen wel iets te verbergen zullen hebben. In de krant van 17 maart 2014 lazen we dat nog altijd maar 20 van de 60 Vlaamse ziekenhuizen hun score bekendgemaakt hebben. Voor het St-Franciskus Ziekenhuis werd erbij gezegd dat er technische problemen zijn en er gewacht wordt op een nieuwe website. De dag nadien vroeg ook het Belang van Limburg om commentaar. Omdat wij niets te verbergen hebben, gaven ook wij onze resultaten door, maar de krant vindt ze blijkbaar niet belangrijk genoeg om ze effectief te publiceren.
Hoe zit het met onze resultaten? De geobserveerde overlevingsproportie (gecorrigeerd op leeftijd en stadium) bedraagt 79,5% na 5 jaar. Ook voor de 11 andere indicatoren met betrekking tot borstkanker zijn de resultaten voor ons ziekenhuis gemiddeld tot goed. Bij de interpretatie van deze indicator moeten wij er rekening mee houden dat de gegevens betrekking hebben op 61 patiënten die behandeld werden in 2007 en 2008. Inmiddels zijn de behandelingsmogelijkheden opnieuw sterk verbeterd. Bovendien is onze borstkliniek onder de hoede van dr. Els Beckers sinds enkele jaren geassocieerd met de borstkliniek van het Jessa Ziekenhuis. De behandeling van de patiënt is dus precies dezelfde, zowel in Heusden als in Hasselt.
Het is niet zo simpel om objectief aan te tonen dat de geboden zorg ook ‘echt’ goed is, vandaar het bestaan van klinische indicatoren.
In de loop van de volgende maanden en jaren zullen er steeds meer klinische indicatoren gevalideerd worden. We zullen niet anders kunnen dan de resultaten publiek bekendmaken. Op basis van de gegevens waarover wij vandaag beschikken, hoeven wij in het St-Franciskus Ziekenhuis niet ongerust te zijn over deze evolutie. Toch zullen wij ons continue streven naar de verbetering van de zorgkwaliteit elke dag opnieuw moeten waarmaken‌
JUNI 2014 | INTRO
13
Kwaliteit en patiëntveiligheid staan steeds voorop Dr. Luc Geutjens, medisch directeur
De ziekenhuiswet van 1987 legde aan hoofdgeneesheren en medische raden verantwoordelijkheden op met betrekking tot het leveren en aantonen van kwaliteitsvolle zorg. 10 jaar later werden de verwachtingen van de Vlaamse overheid verder geconcretiseerd in een kwaliteitsdecreet. Nog eens 10 jaar later kon ook de federale overheid niet achterblijven: zij startte in 2007 met een (bescheiden) financiering van projecten rond kwaliteit en patiëntveiligheid waarbij wij nu toe zijn aan het tweede vijfjarenplan.
Accreditatie als streefdoel
De voorbije jaren leverden we in het St-Franciskus Ziekenhuis heel wat inspanningen om kwaliteitsvolle en veilige zorgen dicht bij huis aan te bieden aan de bevolking van West-Limburg. Daarvoor worden wij beloond met een steeds toenemend vertrouwen van zowel onze patiënten en verwijzers, maar ook van de verschillende overheden.
In 2009 nam minister Jo Vandeurzen in zijn beleidsplan voor de vorige regeerperiode het initiatief om de ziekenhuizen aan te moedigen om zich te laten accrediteren door een internationaal erkende instantie. Het St-Franciskus Ziekenhuis had echter reeds 1 jaar voordien al de eerste stappen gezet in een accrediteringstraject samen met het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditering in de Zorg). De externe audit die het NIAZ in 2012 uitvoerde, leverde ons nog geen accrediteringsbewijs op, maar wel een aantal zeer concrete verbeterpunten. Die bundelden we in een tiental beleidsdoelstellingen en we hebben in de loop van 2013 erg hard gewerkt om die te realiseren.
Verbeterpunten in de praktijk gebracht Voor de omgang met incidentmeldingen ontwikkelden we een vaste methodiek waarbij we niet alleen overgingen tot een PRISMA-analyse van ernstige (bijna)incidenten, maar ook steeds vaker multidisciplinair prospectief keken naar mogelijke risico’s.
14
Daarnaast breidden we het gebruik van SharePoint uit, niet alleen als documentbeheersysteem; maar ook als ondersteuning van overlegorganen en als medium voor informatie-uitwisseling. Om het welzijn van de patiënten en onze artsen en medewerkers te verbeteren, deden we erg belangrijke investeringen in gebouwen en uitrusting. Die hebben zonder twijfel hun uitwerking zeker niet gemist. Vandaag werken wij immers in een aangename en kleurrijke omgeving met up-to-date infrastructuur. Hierbij gaat zeer veel aandacht uit naar het systematische en preventieve onderhoud van alle medische apparatuur zodat mogelijke veiligheidsrisico’s tot een minimum herleid worden.
Uitdagingen voor de toekomst De komende jaren zullen we extra veel aandacht besteden aan de ontwikkeling van een doordacht beleid rond risicovolle handelingen. Met het oog op het correcte voorschrift en de toediening van geneesmiddelen, de uitvoering van risicovolle technische handelingen of de toediening van bloed en bloedproducten voorzien we permanente opleidingen voor onze medewerkers. Daarnaast willen we volgehouden de aandacht vestigen en controleren op het juiste gebruik van de checklist ‘veilige heelkunde’, de toepassing van een goede handhygiëne, correcte patiëntidentificatie en degelijke val- en decubituspreventie. Ten slotte werken we hard aan de introductie van complicatieregistratie en -bespreking binnen alle medische disciplines. We zijn al gestart met de invoering van intercollegiale gesprekken tussen artsen waarbij ingegaan wordt op het medisch handelen en permanente bijscholing van zichzelf en anderen (verpleegkundigen en artsen in opleiding). Ook zelfevaluatie en -management komt daarbij aan bod.
In de toekomst zullen we extra aandacht besteden aan ons beleid voor risicovolle handelingen.
JUNI 2014 | INTRO
15
Het nieuwe SFZ-logo in de kijker
De uitbreidingen en vernieuwingen zijn enorm zichtbaar
Diane Mombers, verantwoordelijke dienst communicatie
in en rond het ziekenhuis. Onze infrastructuur is weer helemaal up-to-date met de recentste technologieën en een frisse en moderne uitstraling. Ons ziekenhuis is steeds in beweging en wil mee evolueren op vlak van deskundigheid, middelen en mogelijkheden. Ook in onze look-and-feel willen we bijblijven door een fris, nieuw logo uit te rollen en onze huisstijl te moderniseren. In een tijdperk met bijna onbeperkte digitale mogelijkheden kunnen we die kans optimaal benutten.
ST-FRANCISKUS ZIEKENHUIS aan jouw zijde! Herkenbaar De vertrouwde blauwe kleur straalt rust en professionaliteit uit. De afkorting SFZ integreren we op een eigentijdse en herkenbare manier in het woordbeeld.
Geborgenheid dicht bij huis Binnen de diverse diensten voel je de professionele inzet in een persoonlijke sfeer. In ons ziekenhuis ben je nooit alleen, medewerkers staan de patiënt en familie nauw bij. We zetten ons in teamverband volop in om steeds de beste zorgverlening te bieden.
Openheid troef De cirkel symboliseert onze verbondenheid met elkaar en onze patiënten. Het vertegenwoordigt onze zorgzame en persoonlijke aanpak. De cirkel is open en dat duidt op onze open en toegankelijke houding naar alle betrokkenen in de zorgsector. Het SFZ is sterk in partnerships en samenwerking. We bouwen langdurige relaties op met patiënten, artsen, andere ziekenhuizen en stakeholders.
16
Het frisse nieuwe beeldmerk, vergezeld met de slagzin ‘St-Franciskus Ziekenhuis aan jouw zijde’, willen we stapsgewijs in eigen beheer uitrollen via alle mogelijke communicatiekanalen en op diverse platformen. Met een eigentijdse huisstijl, een volledig vernieuwd ziekenhuis en een gedreven groep enthousiaste medewerkers staan we de patiënt en familie bij om de beste deskundige zorgen te bieden dicht bij huis.
Zorg = teamwerk Vele kleine gekleurde schakels maken de cirkel rond. De schakeling van afzonderlijke entiteiten representeert alle disciplines en diensten binnen ons ziekenhuis. Zij werken nauw samen omdat zorg teamwerk is.
Ons team letterlijk in een nieuw kleedje! Diane Mombers, verantwoordelijke dienst communicatie
Na de lancering van de nieuwe huisstijl in het St-Franciskus Ziekenhuis was het de beurt aan onze beroepskleding om een grondige opfrisbeurt te krijgen. In maart vervingen we alle uniformen dan ook volledig door nieuwe en eigentijdse outfits. Na een uitgebreide verkenning van de mogelijkheden door een team onder leiding van Sarah Leyssens als ziekenhuishygiëniste werden enkele uniformen gepast en getest. Het uitzicht en draagcomfort van de beroepskledij waren daarbij belangrijke keuzecriteria, naast de prijs.
Wit met enkele kleuraccenten Het resultaat mag er zijn… De hoofdkleur blijft wit met enkele kleuraccenten die verschillen voor de diverse beroepsgroepen zoals verpleegkundigen, zorgkundigen en paramedici. Een rood biesje met een blauw textielaccent zorgt voor een moderne frisse look, zeker in combinatie met de trendy pasvorm. We verzekeren een efficiënte organisatie door de wasserij zodat elke medewerker er dagelijks netjes voorkomt.
JUNI 2014 | INTRO
17
onze urologen voeren 3D-kijkoperaties uit Dr. Kurt Dilen en Dr. Jo Stragier, urologen
Door een laparoscopische ingreep te verrichten met een 3D-camera verloopt het herstel van de patiënt sneller en minder pijnlijk. Met de nodige knowhow en mits goede indicatiestelling kunnen we zo verschillende ingrepen uitvoeren zoals nieroperaties, prostaatingrepen, ingrepen voor verzakking van de baarmoeder, ... In het St-Franciskus Ziekenhuis hebben de urologen een ‘uroteam’ opgericht van operatieverpleegkundigen met de bijkomende bekwaamheid ‘urolaparoscopie’. Samen met de collega’s van het Jessa Ziekenhuis in Hasselt vormen de urologen 1 associatie onder de naam ‘Kliniek voor Urologie’ die campusoverschrijdend werkt.
18
De chirurg en zijn team dragen tijdens de ingreep een 3D-bril, net zoals een bezoeker in de bioscoop. Het beeld is kwalitatief perfect vergelijkbaar met het beeld van het robotische systeem. De stuurbare lens compenseert de minder beweeglijke klassieke instrumenten. Dat geeft de ervaren laparoscopisch chirurg een enorm bijkomend voordeel tijdens operaties, want de zichtbaarheid van details en de veiligheid worden zo nog beter gegarandeerd.
Voordelen van de 3D-camera In vergelijking met robotchirurgie kent de 3D-camera 2 belangrijke voordelen:
Vergelijking met andere systemen De klassieke laparoscopische chirurgie maakt gebruik van de 2D-laparoscopiecamera. Het nadeel voor de chirurg is dat hij niet over dieptezicht beschikt waardoor afstanden moeilijker in te schatten zijn. Dat zorgt ervoor dat het aanleren van deze techniek een lange leercurve kent. Pas na meerdere jaren beschikken de chirurg en zijn team over voldoende ervaring om de operaties kwalitatief goed en vooral veilig uit te voeren.
- De chirurg en zijn team blijven in nauw contact met de patiënt, zodat ze snel kunnen ingrijpen bij een probleem (bv. bloeding). - Het instrumentarium veroorzaakt geen bijkomende kosten zodat de techniek voor alle patiënten haalbaar is. Ook het aanleren van de laparoscopische techniek wordt aanzienlijk vergemakkelijkt aangezien er geen gebrek aan dieptezicht is. Dat is voor ons ook een belangrijk voordeel, aangezien er in de associatie ‘Kliniek voor Urologie’ momenteel 2 specialisten in opleiding zijn.
Om dat probleem op te lossen en operaties technisch te vergemakkelijken werd bijna 10 jaar geleden een robotsysteem ontworpen. Dat systeem is echter zeer duur (met een prijskaartje van meer dan € 2 miljoen euro) en gaat jaarlijks gepaard met hoge onderhouds- en werkingskosten.
Laparoscopie in 3D Onlangs bracht de firma Olympus een ‘klassieke’ 3D-camera op de markt. Die is even compact als de bestaande systemen en heeft een stuurbare lens om vanuit verschillende hoeken in de buik naar het operatieveld te kunnen kijken.
Ook een kleiner ziekenhuis kan groots zijn op vlak van technologie.
JUNI 2014 | INTRO
19
Minstens even belangrijk in tijden van economische crisis is de veel beperktere kostprijs van dit bestuurbare 3D-lenzensysteem. Het totale aankoopbedrag is vergelijkbaar met de kost voor 1 jaar onderhoud van het robotische systeem. Bovendien zijn er geen extra materiaalkosten aan verbonden en de techniek kan door meerdere disciplines gebruikt worden (bv. gynaecologie, abdominale en vasculaire heelkunde, …). Mede door de bekwaamheid van ons uroteam beschouwen we dit 3D-laparoscopiesysteem als de ‘kleine robot’ in ons ziekenhuis. Andere ziekenhuizen zullen op korte termijn waarschijnlijk ook overgaan tot de aanschaf van deze ingenieuze technologie, gezien de grote voordelen.
20
Spitstechnologie op de dienst radiologie Dr. Jurgen Wathiong, medisch diensthoofd Radiologie
Begin juni 2014 werd op de dienst radiologie een nieuwe hoogtechnologische Dual Source CT-scanner in gebruik genomen (FLASH). Het gaat om een CT-toestel met 2 röntgenbuizen en 2 revolutionaire Stellar-detectoren van elk 128 rijen. Daarmee beschikt het St-Franciskus Ziekenhuis over het eerste toestel van dit type in Limburg en het derde toestel in België.
Serieuze medische stap vooruit Door de aanwezigheid van 2 röntgenbuizen kunnen we simultaan scannen op 2 verschillende energieniveaus (Dual Energy). Hierdoor kunnen we de chemische samenstelling van weefsels en materialen karakteriseren. Dit laat onder meer toe om op niet-invasieve wijze medicamenteus behandelbare urinezuurnierstenen op te sporen of om jicht te diagnosticeren. Bij angio-CT is er hierdoor een directe verwijdering mogelijk van bot en plaques. Kleine perifere longembolen kunnen met zekerheid worden aangetoond door de gelijktijdige visualisatie van perfusiedefecten. Jodiumcontrastcaptatie wordt versterkt, waardoor maligne tumoren of metastasen makkelijker opgespoord kunnen worden door de verbeterde contrastresolutie.
Verdubbeling van de scansnelheid door het gelijktijdige gebruik van 2 röntgenbuizen
Dubbele scansnelheid Beide röntgenbuizen kunnen uiteraard ook met eenzelfde energieniveau werken, waarbij ze samen inzetbaar zijn om de scansnelheid te verdubbelen (45,8 cm/sec.) bij alle mogelijke onderzoeken. Een polytraumapatiënt kan hierdoor van kop tot teen gescand worden in slechts 4 seconden.
Dual Energie: gelijktijdige toepassing van 2 verschillende energieniveaus Anderzijds kan ook de hoeveelheid intraveneus jodiumhoudend contrast hierdoor drastisch verminderd worden, wat bij nierinsufficiëntie een grote meerwaarde betekent. Beenmergafwijkingen kunnen in het licht gesteld worden na een trauma of in het kader van tumorinfiltratie. Metaalartefacten worden sterk verminderd en de relatie tussen bot en osteosynthesemateriaal kan beter beoordeeld worden. Door de selectieve filtering van onnodige fotonen blijft het onderzoek bovendien dosisneutraal.
Bij patiënten met een verminderd bewustzijn kan door deze hoge scansnelheid een CT thorax (scantijd van 0,6 sec.) of CT abdomen gescand worden zonder ademhalingsstop met behoud van een optimale beeldkwaliteit en vrij van bewegingsartefacten. Bovendien kunnen alle pediatrische onderzoeken dankzij de hoge scansnelheid uitgevoerd worden zonder sedatie.
JUNI 2014 | INTRO
21
Dual Energy CT-detectie van urinezuurnierstenen
Angio-CT Thorax - Abdomen zonder ademhalingsstop
Dual Energy CT-detectie van longembolen perfusiedefecten
Dual Energy CT beoordeling van beenmerg
22
Dual Energy CT detectie van jicht
Dual Energy CT - myocardperfusie
Dual Energy CT reductie van metaalartefacten JUNI 2014 | INTRO
23
Dubbele temporele resolutie voor Cardio-CT Om een Cardio-CT uit te voeren is er nood aan een maximale temporele resolutie (om hartbewegingen te bevriezen) en spatiale resolutie (onderscheid tussen 2 punten of voxelgrootte), alsook een zeer snelle volumecoverage. Met de FLASH CT kan een onderzoek van het hart en de coronairen uitgevoerd worden in 1 hartslag en met een dosis lager dan 1 mSv. De FLASH CT heeft slechts een kwartrotatie of 0,075 sec. nodig om 1 beeld te maken (een halve rotatie of 0,14 sec. bij andere toestellen). Het volledige hart kan afgebeeld worden in 0,25 sec. waardoor dit toestel ook uitermate geschikt is voor de vroegtijdige opsporing van coronair vaatlijden bij geselecteerde patiënten.
Dankzij de dubbele scansnelheid van de Dual Source CT en de ultrafijne voxelresolutie (0,3 mm) van beide Stellar-detectoren kunnen de coronairen gevisualiseerd worden met de beste beeldkwaliteit op de markt, ook bij hoge of onregelmatige hartritmes. Met behulp van Dual Energy kan zowel de morfologie van de coronairen als de myocardperfusie in 1 scan beoordeeld worden.
Dubbele kracht Door de dubbele kracht van de Flash CT (200 kW versus 120 kW bij andere toestellen) en een extra grote scanneropening van 78 cm kunnen obese patiënten tot 227 kg zonder uitzondering gescand worden met behoud van een excellente beeldkwaliteit.
Dosisreductie tot 75% Door het gebruik van de laatste nieuwe generatie van zeer gevoelige Stellar-detectoren met sterk verminderde elektronisch ruis bij lage dosis en door het gebruik van iteratieve reconstructie (dit is een beeldverwerkingstechniek om ruis uit beelden te halen), is het mogelijk om de stralingsdosis met 75% te verminderen zonder verlies van beeldkwaliteit. Bovendien is het toestel uitgerust met een systeem dat toelaat om de directe bestraling van ooglens, schildklier en borst nog eens met 40% te verminderen door de röntgenbuis nagenoeg uit te schakelen telkens wanneer die zich boven stralingsgevoelige organen bevindt. Voor pediatrische onderzoeken kan er met een zeer lage energie van 70 kV gescand worden, wat opnieuw een significante extra dosisreductie inhoudt. Cardio-CT - beeldvorming van de coronairen
24
Het FANC registreert de dosissen van alle CT-toestellen in België. Door de sterke dosisreductie kunnen we in het St-Franciskus Ziekenhuis voor alle onderzoeken onder de 25ste percentieel blijven en beogen we voor elk onderzoek een dosis die lager is dan de jaarlijkse natuurlijke achtergrondstraling (2,5 mSv).
Duidelijke communicatie, ook in het digitale tijdperk Diane Mombers, verantwoordelijke dienst communicatie
Gezondheidsvoorlichting is essentieel in ons ziekenhuis. Zowel interne medewerkers, maar ook verwijzers en vooral patiënten en bezoekers moeten we continu op de hoogte houden aan de hand van informatieve en educatieve boodschappen. Om dit soort voorlichting te ondersteunen, maken we gebruik van diverse hulpmiddelen: • Momenteel is schriftelijk materiaal (bv. folders, brochures en affiches) nog steeds het meest gebruikte medium in ons ziekenhuis. • Ook (audio)visueel materiaal (bv. film, video, …) komt steeds meer aan bod om een boodschap duidelijk over te brengen via beeld en/of geluid. Ook tijdens interne opleidingen werken we hier steeds meer mee. Via dit medium zou de ontvanger 30% van de aangeboden info opslaan (in tegenstelling tot slechts 7% bij de schriftelijke variant). • Multimediaal materiaal (bv. cd-rom’s, interactieve cd’s en internet) biedt de mogelijkheid tot interactieve communicatie. Hiervoor beschikken we over de website en onze deelwebsites.
Bijzonder meerjarenplan: digitale signage Op enkele plaatsen op de werkvloer zijn we al gestart met digitale signage. Dat is een belangrijk hulpmiddel om info correct tot bij de patiënt/bezoeker te brengen via schermen op de afdelingen en de centrale onthaalruimte.
Digitale signage brengt via schermen info correct tot bij de patiënt/bezoeker.
De zoektocht naar technische mogelijkheden en de verzameling en afstemming van alle info binnen de diverse teams van het ziekenhuis vergt bijzonder veel tijd. Toch ziet de aanzet er veelbelovend uit. De effectieve uitwerking wordt in de tweede helft van 2014 verder gerealiseerd. Eerst staat inwendige geneeskunde 1 op het programma met een gesofisticeerd touchscreenproject. Nadien worden de schermen voor geriatrie 2 en de inkomhal verder uitgewerkt. Verder hopen we in 2014 nog een aanzet te geven om ook op de dienst radiologie op 5 plaatsen digitale schermen online te krijgen.
JUNI 2014 | INTRO
25
De wereld van de klinische farmacie staat niet stil Nele Schrooten, klinisch ziekenhuisapotheker
In 2010 ging het project ‘klinische farmacie’ van start in het St-Franciskus Ziekenhuis. Momenteel is de verdere uitbouw ervan één van de speerpunten van de apotheek.
Apotheekflash
We doen zo verder…
Klinische farmacie draait om het verzekeren van een veilige, doeltreffende en kosteneffectieve geneesmiddelentherapie, vanaf de bereiding van het geneesmiddel over de toediening tot en met de opvolging. Een goede samenwerking én duidelijke communicatie tussen de apotheek en andere zorgverleners zijn hierbij cruciale elementen. Daarom lanceerden we in de zomer van 2013 de Apotheekflash. In deze bondige nieuwsbrief staat elke maand 1 thema rond medicatie centraal. Bovendien worden de belangrijkste wijzigingen en nieuwe benamingen nog eens op een rijtje gezet (bv. stockbreuken). Elke zorgverlener kan nieuwe en relevante thema’s voor volgende edities aanreiken.
Het afgelopen jaar bouwden we enkele bestaande projecten verder uit. Zo loopt het project pletmedicatie nu ziekenhuisbreed i.p.v. enkel op geriatrie. Op vlak van antibiotica wordt niet enkel de IV/po switch van Avelox, Ciproxine en Tavanic opgevolgd, maar ook de therapeutic drug monitoring van Vancomycine, Amukin en Gentamycine. Ook andere bestaande projecten lieten we doorlopen, o.a. de bezorging van een medicatieplan bij ingewikkelde schema’s van orale chemo, het beheer van klinische vragen en hun antwoord in een databank, de opvolging van (bijna-) incidentmeldingen m.b.t. medicatie, … Daarnaast startten we eind 2013 ook 2 prospectieve risicoanalyses op in samenwerking met Hospilim. De thema’s zijn enerzijds thuismedicatie bij geplande opname en anderzijds hoog risico medicatie (o.a. geconcentreerde elektrolyten). Meer info over de uitkomst van deze analyses volgt nog…
Ook extern in de spotlights... Ook naar de buitenwereld toe hebben we klinische farmacie in de kijker gezet. Zo dienden we een dossier in voor het samenwerkingsproject met Heelkunde 1 - waarbij de optimalisatie van de patiëntveiligheid centraal staat - voor de prijs Excellentie in Ziekenhuismanagement. De bijhorende poster werd eveneens voorgesteld op het nationaal congres over patiëntveiligheid (georganiseerd door het Netwerk van Medisch Farmaceutische Comités). Dit project omvat o.a. de bevraging en registratie van thuismedicatie, de actieve deelname aan de briefing met de verpleging, een apotheekassistent die de medicatie uitpakt en verdeelt, … In de loop van 2014 zal het project ‘apotheekassistent op de afdeling’ uitgebreid worden naar de afdelingen kortverblijf en inwendige 1 en 2.
26
Positief onthaald Onze inspanningen rond klinische farmacie werden beloond met positieve feedback van het FAGG. De overheid stelt de mooie diversiteit in onze aanpak en realisaties erg op prijs. Ook het feit dat we veel aandacht besteden aan interne communicatie via de Apotheekflash valt erg in de smaak. Bovendien zijn de toekomstige eigen investeringen in klinische farmacie een meerwaarde. Denk maar aan de afdelingen die budgetten vrijmaken voor het project ‘apotheekassistent op de afdeling’.
Dankzij een goede samenwerking en duidelijke communicatie werden onze inspanningen rond klinische farmacie beloond met positieve feedback van het FAGG.
JUNI 2014 | INTRO
27
Strategiedag levert ziekenhuisbrede actiepunten op Dr. Marc Geboers, algemeen directeur
Op 6 december 2013 stopte Sinterklaas een strategiedag in het schoentje van de leidinggevenden. Daarbij werden de verschillende initiatieven voor 2014 samengevat. Samen zochten we naar een aantal actiepunten om ziekenhuisbreed verder uit te werken in 2014. Finaal werden in de verschillende werkgroepjes 5 belangrijke items weerhouden.
28
De 5 ziekenhuisbrede items zijn in de gehele organisatie zichtbaar. 1. Operatiekwartier Het operatiekwartier is het kloppende hart van een ziekenhuis. In het St-Franciskus Ziekenhuis hebben we in 2014 een bijkomende afdeling in gebruik genomen die gericht is op chirurgie, nl. het kort verblijf. Het OK is ook om meerdere redenen een zeer complexe omgeving: planning van de ingrepen, geplande versus acute ingrepen, gebruik van uiteenlopende materialen, … Het doel van de werkgroep OK is dan ook duidelijk. Er moet een meer gestroomlijnde aanpak in het OK komen met bijzondere aandacht voor het materiaalbeheer. Zo willen we meer inzicht krijgen op de verschillende stromen in het OK om deze stromen gepast en efficiënter te laten verlopen. Dat vergt een bijzondere samenwerking tussen de verantwoordelijken van het OK, de apotheek, de logistiek, de boekhouding, …
2. Besparingen In de moeilijke financiële tijden die we momenteel kennen in de ziekenhuiswereld is optimalisatie meer dan noodzakelijk. We moeten grondig bekijken op welke plaatsen in onze organisatie de zaken efficiënter aangepakt kunnen worden. Zoals hoger beschreven, voorzien we een bijzondere aanpak voor het OK. Maar ook voor het ziekenhuis als geheel zijn we op zoek naar mogelijkheden om kosten te besparen. De vraag is: “Waar kunnen we de kosten drukken, zonder aan de kwaliteit van onze dienstverlening te raken?”. Deze groep wordt voornamelijk vanuit de directie getrokken, maar initiatieven moeten steeds afgetoetst worden in de organisatie.
3. Competentiemanagement In het kader van het project omtrent leiderschap, bouwen we ook het competentiemanagement verder uit. Hoe slagen we erin om onze medewerkers op alle niveaus te trainen in de noodzakelijke competenties om
kwaliteitsvolle zorg te bieden? Hiervoor ontwikkelden we al initiatieven zoals het skills lab of de aanpassing van de introductiedagen. Die moeten we zeker verder uitbouwen en evalueren. Het toezicht op dit project berust voornamelijk bij de leiding van het verpleegkundig en paramedisch departement, maar ondersteuning vanuit andere departementen is ook hier een must. Nauwer samenwerken met scholen valt ook onder dit initiatief, want de opleiding in de scholen afstemmen op de behoeftes in het ziekenhuis is een belangrijk element van competentiemanagement.
4. Tevredenheidsenquêtes Vanuit de overheid én de Patiëntenvereniging gaat er veel aandacht uit naar de peiling van de tevredenheid van patiënten over het verblijf in het ziekenhuis. Ook vanuit heel wat diensten kwam deze vraag al geruime tijd. Na de aankoop van het computerprogramma Questback, met het oog op de vlotte uitvoering van enquêtes, is nu het moment aangebroken om grondig te peilen naar de tevredenheid van onze patiënten.
belangrijke gevolgen, zowel voor de interne als de externe communicatie. De nieuwe communicatieborden in het ziekenhuis, het drukwerk, de sociale media, de website, … Het zijn allemaal elementen die aan bod moeten komen om het ziekenhuis zo goed mogelijk te ‘branden’ in de omgeving. Onder de bezielende leiding van Diane Mombers als verantwoordelijke communicatie - en met de steun van alle medewerkers om inhoudelijke en technische support te bieden werkt deze werkgroep aan een sterk communicatieplan.
Omdat de vraag vanuit zoveel hoeken tegelijk komt, leek het aangewezen om de inspanningen te bundelen en te coördineren. Zo kunnen we ook voor het gehele ziekenhuis info bekomen. Meerdere diensthoofden onder leiding van kwaliteitscoördinator An Davidts en hoofdgeneesheer dr. Geutjens slaan de handen in elkaar om dit tot een goed einde te brengen.
Deze 5 ziekenhuisbrede items
5. Communicatie
kwaliteitsverbetering in alle
Met de introductie van onze nieuwe huisstijl is er een nieuwe start gegeven voor de communicatie vanuit het ziekenhuis. Deze stap is erg ingrijpend voor de gehele organisatie en heeft
zijn in de gehele organisatie zichtbaar. Daarnaast heeft elke afdeling nog een aantal specifieke actiepunten voor ogen die ze in 2014 willen realiseren. Iedereen heeft daarbij slechts 1 doel voor ogen: geledingen van het St-Franciskus Ziekenhuis!
JUNI 2014 | INTRO
29
Succesvolle opendeurdag op zondag 16 maart 2014
HRM Tijdens de Dag van de Zorg zette het St-Franciskus Ziekenhuis de werden enthousiast ontvangen door de diverse diensten en afdelingen.
Ben jij uit het juiste hout gesneden? Dan wacht je een professionele toekomst bij het SFZ.
Doe-parcours met workshops
VDAB
We voorzagen een volledig uitgestippeld parcours, met mogelijkheid tot
Hier kon je terecht voor info over een opleiding in de zorg (stand 2).
deuren wagenwijd open voor het grote publiek. Meer dan 3.200 bezoekers
een verkorte route, doorheen het ziekenhuis. Zo konden de bezoekers in functie van hun interesse zelf hun weg zoeken in het ruime aanbod. Op 32 locaties toonden we medische activiteiten met de nodige uitleg in werking. Iedereen was erg gemotiveerd om actief deel te nemen en zelf handelingen uit te testen tijdens de diverse workshops.
Positieve reacties Een uitgebreide enquête leert ons dat de bezoekers verrast waren over het gedifferentieerde aanbod van medische topics. Niet alleen de volwassenen werden gestimuleerd tot educatieve activiteiten, ook de kinderen konden deelnemen aan een wedstrijd met een lerende insteek. Kortom, het werd een verrassende opendeurdag met tevreden bezoekers en erg gastvrije ziekenhuismedewerkers. Iedereen is meer dan overtuigd dat het St-Franciskus Ziekenhuis kwaliteitsvolle zorgen wil bieden. Hierna volgt een overzicht van het parcours met 32 standen waarbij elke afdeling zich kon voorstellen‌
30
PAAZ Het PAAZ in het St-Franciskus Ziekenhuis staat in voor de behandeling van: - depressie of andere stemmingsstoornissen - angststoornissen - alcohol en medicatieverslaving - psychosezorg Op deze stand kreeg je meer informatie over de behandeling van een depressie.
Dienst Patiëntenbegeleiding Een team van verschillende disciplines stond klaar voor de bezoekers: - Oncologisch Support Team (OST) - Palliatief Support Team (PST) - Sociale dienst - Intercultureel bemiddelaar - Psychologen - Pastorale dienst
zithulpmiddelen uit voor mensen met rugklachten * Pulmorevalidatie: meet je longleeftijd en je afhankelijkheid van nicotine * Rugschool: neem deel aan een sessie op specifieke geniustoestellen * Cardiorevalidatie: meet je conditie met de wandeltest van 6 minuten
Geriatrie 2 Hier kon je de wereld van een persoon met dementie ontdekken en… - je geheugen laten testen - aanwijzingen krijgen in de omgang met dementerenden - tips krijgen over valpreventie
Intensieve zorgen Je kon de totaal vernieuwde afdeling intensieve zorgen bezoeken en de natuurelementen in de kamers bewonderen, net zoals de ruimere lichtinval en grotere openheid met respect voor de privacy. Er werd veel aandacht besteed aan medischtechnische aspecten.
Handhygiëne Hier kreeg je concrete richtlijnen over de techniek van ‘handontsmetting’. Proefondervindelijk kon je deze techniek testen.
Familiehulp
Dienst Radiologie Deze dienst zette enkele thema’s in de schijnwerpers zoals het digitale mammografietoestel en het dexametrietoestel.
De operatiezalen
Bij Familiehulp kon je terecht voor info over ondersteunende gezinstaken.
Orgaandonatie De vraag naar organen is hoger dan het aanbod. Je kan dus een leven redden door een orgaan af te staan. De bewoners van de gemeenten Heusden-Zolder en Beringen konden zich hier ter plaatse registreren voor orgaandonatie.
Ziekenhuisapotheek Een apotheek in een ziekenhuis is een klein bedrijfje dat dagelijks heel wat taken uitvoert, van het individueel verpakken van tabletten tot het bereiden van chemotherapie. Op deze stand kon je terecht voor een demonstratie en komen snoepen van de pilleninpakmachine.
Bezoekers konden het operatiekwartier betreden en verschillende operatiezalen bezoeken:
Inwendige ziekten 1
• Urologie: de spiksplinternieuwe laparoscopische 3D-techniek • Neurochirurgie: een schedelboring, materiaal en instrumenten voor een rugingreep en ontdek de wereld van de microchirurgie
Dienst Reva Deze dienst had verschillende doe-activiteiten in petto: * Fysische reva: ben je fit? Probeer enkele revalidatietoestellen uit! * Logopedie: een quiz, wat is logopedie? * Ergotherapie: neem deel aan de workshop kousenhulp of probeer
• Orthopedie: alles wat er nodig is voor een Totale Knie Prothese en Totale Heup Prothese, ook het materiaal voor handchirurgie werd tentoongesteld • Recovery: in de ontwaakzone kreeg je een demo van intubatietechnieken, werd de speciale kinderrecovery getoond en kon je zien hoe een patiënt ontwaakt
We hechten veel belang aan het recht op patiënteninformatie. Via een touchscreen-tv kon je via een nieuw systeem info opzoeken over medische aspecten, maar vooral ook je weg zoeken in het medischverpleegkundige afdelingsgebeuren.
JUNI 2014 | INTRO
31
kijkje komen nemen door de microscoop of zelf proberen om bloed af te nemen.
Inwendig dagziekenhuis
NKO
Hier stonden de volgende activiteiten op het programma:
Het gebruik van een stroboscoop biedt voor de diagnose van stemproblemen vele mogelijkheden. Bezoekers konden de beelden bekijken van normale en pathologische stembanden met een driedimensionele camera.
- Kom een poortkatheter aanprikken, bekijk infuuspompen en veiligheidsetuis - Laat je informeren over mondheelkundige technieken - Volg de werking van een niersteenvergruizer.
Chirurgisch dagziekenhuis Hier kon je de ‘just in time’-procedure volgen bij een ingreep. De pijnkliniek stelde zijn multidisciplinaire benadering van chronische pijn voor. Je kon een demonstratie volgen over infiltraties en diverse behandelingsmethoden.
Geriatrie 1 Op deze stand ging de aandacht uit naar het belang van goede voeding, 4 seizoenen lang. Ook de aanpak van osteoporose of botontkalking werd toegelicht.
Obesitas Hier kon je info krijgen over de multidisciplinaire behandelingsmogelijkheden bij zwaarlijvigheid.
Hier toonden we hoe de slaapkwaliteit bestudeerd wordt en wat problematische manieren van ademen zijn tijdens de nacht (snurken, stoppen met ademhalen, …). Je kon onze tips en tricks ontdekken over gezonde voeding voor hartpatiënten en een introductiefilmpje volgen over de dienst Cardiologie.
Bij een reanimatie worden de levensnoodzakelijke functies (ademhaling en hartwerking) overgenomen. Dat is een belangrijke techniek die iedereen best onder de knie heeft.
Wondzorg Wondzorg is een belangrijke taak voor verpleegkundigen en artsen. Hoe dit allemaal in zijn werk gaat, kwam je te weten van de wondzorgverpleegkundige.
Vacuümtherapie is een specialistische vorm voor wondbehandeling. Op deze stand kwam je er alles over te weten…
Kraamafdeling
Voor 1 keer stelde het labo zijn deuren volledig open. Je kreeg zo zicht op alle gebruikte analyseapparatuur, voorzien van een woordje uitleg. Je kon zelf een
Inwendige ziekte 2
Basic Life Support
Vacuümtherapie-heelkunde
Labo
Op deze afdeling kunnen de kinderen quizzen en spelenderwijs hun medische kennis testen of op ontdekkingstocht gaan naar verschillende onderzoeken.
Benieuwd hoe een verloskwartier eruitziet? Of nieuwsgierig naar een kamer op de kraamafdeling? Hier kon je de belangrijkste momenten uit een zwangerschap ontdekken.
Kinder- en jeugdgeneeskunde
Deze reactie van een tevreden bezoeker willen we jullie niet onthouden:
Spoed Hier kon je een bevrijdingsoefening volgen na een ongevalsimulatie. Samen met de urgentiediensten en de brandweer was je live getuige van het openen van een wrak (de demo’s gingen door vanaf 14u00).
I-blok Hier kon jong en oud een klimmuur uitproberen of komen genieten van een drankje in de Skybar terwijl de Prijs beste kinderen zich lieten bouwteam 2013 grimmeren.
Einde Na het parcours was het tijd om te genieten van een heerlijke wafel en een kopje koffie ten voordele van ‘Heusden-Zolder fietst naar Congo’ en Memisa.
Geachte directie en medewerkers, Ik wil jullie van harte feliciteren met het initiatief ter gelegenheid van de ‘Dag van de Zorg’. Jullie hebben een belangrijke brug geslagen tussen de bevolking en het aanbod van diensten in het ziekenhuis. De enorme inzet van het personeel en de manier waarop de kennismaking met zowel de verschillende technische als verzorgende diensten georganiseerd was, verdient een dikke proficiat. Ik denk dat de grondige voorbereiding en de grote betrokkenheid van de medewerkers garant gestaan heeft voor dit (overrompelende) succes! Een voorbeeld binnen de zorgsector! Een dankbare bezoeker
32
Iedereen van harte bedankt voor het bezoek aan ons ziekenhuis!
Onthaal van studenten in ons ziekenhuis Ann Claes, verpleegkundige
De onderstaande tabel geeft het aantal studenten weer dat we in het St-Franciskus Ziekenhuis mochten verwelkomen:
Studenten verpleegkunde en vroedkunde Studenten logistiek assistent Studenten verzorging Verpleegstage, student geneeskunde Studenten geneeskunde
2010 2011
2011 2012
2012 2013
234
293
298
13
14
20
14
11
11
4
8
7
16
14
27
Studenten diabeteseducator
6
2
2
Voorgezette opleiding spoed en intensieve Studenten radiologie, medische beeldvorming Studenten kine en ergo
1
2
5
4
2
5
8
19
Studenten sociale dienst
5
1
4
Snuffelstage/inzet- en inleefdagen Studenten apotheek
12
11
13
8
5
2
Opleiding ambulancier
6
4
Studenten labo Studenten onthaal
5
5
2
18
18
13
Studenten facturatie en boekhouding Studenten dieetkeuken
1
2
1
2
5
4
Studenten keuken
9
5
5
Studenten IT
1
3
1
Niet enkel voor nieuwkomers, maar ook voor studenten
Studenten medisch secretariaat
5
5
3
is een introductie op het niveau van onze organisatie van
Studenten technische dienst
1
4
3
Andere
979
1.077
1.165
Hechtel-Eksel
109
107
159
Andere
979
1.077
1.165
Totaal
372
425
438
groot belang. Tijdens de introductie op de eerste stagedag zijn zowel studenten verpleegkunde en vroedkunde, maar ook niet-verpleegkundige studenten zeker welkom. Na een algemene inleiding volgt er een rondleiding doorheen het ziekenhuis. Ook digitaal kunnen de studenten terecht op www.sfz.be om gerichte informatie op te zoeken en de introductiebrochure van het ziekenhuis en de afdelingen te raadplegen. Door deze info vooraf al ter beschikking te stellen krijgen de studenten een genuanceerd beeld over het verloop van hun eerste stagedag. Zo weten ze al wat ze kunnen verwachten van de stage op de afdeling.
JUNI 2014 | INTRO
33
Externe samenwerkingsverbanden van ons ziekenhuis Dr. Marc Geboers, algemeen directeur
1. Hospilim Hospilim, het samenwerkingsverband tussen de 10 Limburgse ziekenhuizen (zowel algemeen als psychiatrisch), bestaat ondertussen bijna 3 jaar. Aanvankelijk is Hospilim opgestart als een gezamenlijke aankoopcentrale, met ondersteuning van de Provincie Limburg. Ondertussen zijn al heel wat aankoopdossiers gezamenlijk behandeld met duidelijke prijsvoordelen voor alle deelnemers. Zo werden gezamenlijk dossiers in de markt gezet voor o.a. glucosestrips, drank, aankoop van energie, ‌ Op dit vlak heeft Hospilim al ruimschoots zijn belang Ên succes bewezen, maar de samenwerking gaat verder dan alleen aankoopdossiers.
Een ziekenhuis bestaat niet op zichzelf. Als zorginstelling is ze ingebed in een breder geheel van samenwerkingsverbanden. Een aantal van deze samenwerkingen willen we hier even nader toelichten.
Via gepaste netwerking kunnen we op lange termijn onze rol blijven spelen.
34
De ziekenhuizen denken ook samen na over de verdere samenwerking. Zo wordt er bv. heel wat werk verricht in het kader van de voorbereiding van de accreditatie. Of worden de inspanningen gebundeld om een initiatief te ontwikkelen over secundair ziekenvervoer waarbij ook de mutualiteiten mee aan tafel gaan. Het St-Franciskus Ziekenhuis is een loyale partner binnen Hospilim. We menen dat we als klein ziekenhuis alle voordeel kunnen halen uit een goede samenwerking tussen de ziekenhuizen. Zo hoeven we niet alle kennis (zoals bv. voor overheidsopdrachten) apart in huis te halen en kunnen we bij de leveranciers voorwaarden bedingen die we nooit op zich zouden kunnen behalen.
2. Psychiatrie In het kader van de psychiatrie zijn er verschillende vormen van samenwerking. Zo is er een samenwerkingsverband met het brede veld van de psychiatrie binnen artikel 107, wat de aanzet is tot de vermaatschappelijking van de psychiatrische zorg. Het St-Franciskus Ziekenhuis participeert hierin met de input van personeel en de betrokkenheid tijdens overleg-
momenten. Anderzijds zoeken we met het psychiatrisch ziekenhuis ASSTER uit Sint-Truiden naar manieren om tot een goede invulling te komen voor de delocatie van de 2 verpleegeenheden. Zo is er regelmatig overleg over de bouwaspecten om tot een volledige bouwaanvraag te komen, gericht aan de Vlaamse overheid. De samenwerking tussen de 2 PAAZ-afdelingen van Jessa Ziekenhuis en het St-Franciskus Ziekenhuis is ondertussen ook op kruissnelheid.
3. Netwerk UZ KULeuven De samenwerking met het Netwerk van UZ KULeuven kwam in 2013 in een stroomversnelling. De aanduiding van een nieuwe coördinator en de aansluitende ‘Ronde van Vlaanderen’ van de Leuvense verantwoordelijken, gaven ons de kans om onze bezorgdheden te uiten. Ook de introductie van de uitwisseling van beleidsinformatie laat toe om ons ziekenhuis te benchmarken ten opzichte van andere ziekenhuizen in de pool. Concrete samenwerkingsinitiatieven moeten nog verder uitgewerkt worden. 6 van de 7 algemene ziekenhuizen in Limburg nemen deel aan het Netwerk waardoor dit ook voldoende info oplevert die relevant is voor de provincie.
4. Ziekenhuizen Niet alleen in het kader van Hospilim hebben we contact met de andere Limburgse ziekenhuizen. Er is heel wat onderling overleg over de meest uiteenlopende onderwerpen.
Zo wordt er veel info uitgewisseld over de verdere aanpak van het elektronisch medisch dossier. Ook over de organisatie van de spoedgevallendiensten werd in 2013 onder impuls van dr. Geutjens heel wat informatie uitgewisseld. Het is een absolute verrijking om meerdere malen per jaar in overleg te gaan. Het St-Franciskus Ziekenhuis participeert ook in een klein groepje van ‘Kleine en Performante Ziekenhuizen’. We doen dit samen met de ziekenhuizen van Herentals, Malle, Reet, Mol en Deinze. De specifieke aandachtspunten voor kleine ziekenhuizen kunnen hier aan bod komen, wat ook weer veel waardevolle informatie oplevert.
5. Lokale partners Ten slotte proberen we ook de banden aan te halen met lokale partners. Zo werden in 2013 alle nieuwe gemeentebesturen door een uitgebreide delegatie van directie en verantwoordelijken van spoed bezocht, om afspraken te maken over dringend ziekenvervoer en MUG. Ook met de brandweer van Heusden-Zolder zijn er intense contacten. Zo hebben we in het voorjaar 2014 gezamenlijk een aanvraag ingediend voor een PIT in Tessenderlo. Ook met de rusthuizen in de omgeving proberen we regelmatig contact te onderhouden. Dit verloopt deels via de Begeleidingscommissie, maar ook via wederzijdse bezoeken. Ook met de huisartsenkringen wordt geregeld overleg gepleegd. Het St-Franciskus Ziekenhuis heeft in dit kader ook samenwerking geboden om een huisartsenwachtpost mogelijk te maken.
Het St-Franciskus Ziekenhuis probeert zich als klein ziekenhuis zichtbaar te maken in het zorglandschap van Limburg en de verdere omgeving. We doen dit omdat we ervan overtuigd zijn dat we alleen via gepaste netwerking op lange termijn onze rol kunnen blijven spelen. Om dat mogelijk te maken, moeten we met alle relevante partners regelmatig contact onderhouden.
JUNI 2014 | INTRO
35
Kwaliteit en passie in een mensgerichte machine
Binnen word je verrast door een grote, ruime hal vol licht. Ook hier weer zorgen kleur en frisse kunstwerken voor een vrolijke noot. De boodschap is direct duidelijk: dit is een plaats van hoop, niet van wanhoop. De open ruimte leent er zich ook volledig toe om speciale acties - zoals Kom Op Tegen Kanker” - extra in de verf te zetten.
Marie-Claire vertelt vanuit de wachtkamer...
geven een eerste noodzakelijke behandeling en leiden alles in goede banen. Hier kan het echt razend druk zijn. Logisch dus dat iemand met een minder ernstig letsel wat langer moet wachten. Dat is natuurlijk vervelend, maar urgente patiënten hebben nu eenmaal voorrang. Soms word je via de spoeddienst doorgestuurd om allerlei foto’s te laten nemen. Op dat moment zie je constant hoogtechnologische vernieuwingen opduiken. De verpleging op deze afdeling heeft slechts een vluchtig contact met de patiënten, maar hun beroepseer, passie en bezieling zijn een echte geruststelling. Zij doen er alles aan om hun opdracht zo accuraat mogelijk uit te voeren. Niet alleen voor de dokters, maar ook voor de patiënt die ze het zo comfortabel mogelijk proberen te maken.
Er wordt van ons Belgen vaak beweerd dat we Automatisch kom je terecht niet chauvinistisch genoeg zijn. Wel, ik durf in de grote, geriefelijke met trots te verkondigen dat ik fier ben op wachtruimte. ‘Wachtruimte’ ons eigenste St-Franciscus Ziekenhuis! Het is eigenlijk niet het juiste ziekenhuis is uitgegroeid van een klein platwoord, want je wordt zo snel, vriendelijk en efficiënt telandshospitaal tot een volwaardig alternatief geholpen dat je amper kan van welk groot ziekenhuis dan ook. Al van ver rondkijken. Alles verloopt zo zie je dat deze instelling duidelijk mee evolumakkelijk en soepel dat je er totaal niet bij stilstaat dat je eert met de tijd. Alles oogt modern en open, inschrijving een hele machine met overzichtelijke parkeerplaatsen en een in werking zet. Je komt altijd veilige, brede voetgangersweg naar binnen. op de juiste afdeling terecht en Hier en daar is het groene kader opgesierd iedereen weet dat je er bent. Natuurlijk zit hier een degelijke met een prachtig kunstwerk. De vernieuwing in het automatisatie achter waardoor revalidatiecentrum, de veralles makkelijker verloopt. Maar jonging van de kamers en zelf zijn we ook veeleisender heel wat andere veranderingen doen me beseffen dat er geworden en het ziekenhuis speelt hier haast moeiteloos in het ziekenhuis een gigantisch technisch en menselijk op in. Achter de schermen is er een professioneel IT-team mechanisme in rustige stilte achter de coulissen werkt. Dit actief dat tal van computerprogramma’s onderhoudt die alles wordt bij aankomst met 1 eenvoudige klik in werking ook met elkaar moeten communiceren. Petje af voor deze gesteld. Ons ziekenhuis is een goed geoliede machine, maar IT-mensen, want fouten kunnen ze zich niet veroorloven. onze sterkte komt vooral van de mensen die erachter staan. Mensen zijn tenslotte de inzet... Telkens opnieuw bewonder ik de enorme bezieldheid en En dan lig je op je kamer en onmiddellijk wordt er gevraagd tomeloze passie van elke medewerker. wat je wil eten. Als ik thuis een maaltijd op tafel probeer Dit kan alleen maar dankzij een gedreven directie die niet te toveren voor een handvol mensen, dan kost mij dat alleen begaan is met budgetten. In hoofdzaak hebben zij bloed, zweet en tranen. Hier doet een ploeg van gedreven aandacht voor de mens in het geheel, zowel de patiënten mensen dat dagelijks. Er wordt blijkbaar moeiteloos rekening of bezoekers als het personeel. Zij en het middenkader gehouden met persoonlijke wensen en de keuken houdt zorgen er tenslotte voor dat de neuzen van het hele team in ook nog eens vlotjes onnoemelijk veel diëten in de gaten. dezelfde richting wijzen. Alleen als passie en inzet beloond Een dikke proficiat aan de chef en zijn hele ploeg. worden, creëer je deze gedrevenheid waar iedereen wel bij Of je komt binnen via de spoeddienst. Familie wordt vaart. Daarom ben ik zo blij met ‘ons’ ziekenhuis als grootste onmiddellijk naar de comfortabele wachtruimte geloodst. werkgever van het dorp… Adequate dokters en goed opgeleid personeel komen langs,