(weg)wijzer door het leven
Uitgavejaar 2023
Uitgavejaar 2023
Wist je dat één Leuvenaar op vijf vandaag ouder is dan 60 jaar en één op zes Leuvenaars 65+ is? De toenemende verzilvering van onze stad biedt ons veel kansen en uitdagingen.
We zijn allemaal verschillend. Veel senioren zijn erg actief en levenslustig en kunnen prima voor zichzelf (en anderen) zorgen. Anderen zijn sterk afhankelijk van hulp en zorg, maar zijn daarom niet minder waardevol. Daartussen zit een hele groep die lichamelijke, psychische of sociale ondersteuning nodig heeft. Soms voor even, soms voor langere tijd.
We vinden het essentieel om in alle beleidsdomeinen aan iedereen aandacht te besteden. In een inclusieve stad krijgen senioren alle kansen om actief aan onze maatschappij deel te nemen: als vrijwilliger in de vele verenigingen, in het buurtleven of als deelnemer aan de vele activiteiten die hier plaatsvinden.
Deze publicatie is in de eerste plaats een doorverwijsgids, die je inspiratie geeft en op weg helpt bij thema’s als ontmoeten, wonen, gezondheid en mobiliteit. Een handige wegwijzer die antwoorden geeft. Maar ook talrijke tips, informatie en adressen om je leven in Leuven zo prettig, zinvol en zorgenvrij mogelijk in te richten.
Veel leesplezier!
Schepen van cultuur, toerisme, evenementen, deeltijds kunstonderwijs en senioren.
Stad Leuven speelt
een centrale rol in het uitstippelen en uitvoeren van een beleid gericht op senioren. Je kan er terecht voor heel wat nuttige informatie voor 65-plussers. De stad organiseert ook activiteiten op maat.
Stadskantoor Leuven
Professor Van Overstraetenplein 1 3000 Leuven
016 27 27 27
info@leuven.be www.leuven.be
TEAM SOCIAAL BELEIDOUDEREN EN ZORG
Melissa Vandersypen
Beleidsadviseur
016 27 25 99
Anneleen Peeters
Projectdeskundige
016 27 26 78
De seniorenraad zet zich actief in voor 65-plussers in Leuven.
Ze onderzoekt waar 65-plussers nood aan hebben in hun omgeving.
Ze geeft zoveel mogelijk 65-plussers inspraak bij beslissingen van de stad.
Ze informeert je over beslissingen van de stad en tegemoetkomingen.
Ze organiseert educatieve en vrijetijdsactiviteiten voor 65-plussers.
De seniorenraad laat jouw stem horen bij het stadsbestuur, de adviesraad toegankelijkheid, het regionaal platform ouderenbeleidsparticipatie ... Waar thema’s voor 65-plussers aan bod komen, is de seniorenraad er om mee na te denken en advies te geven.
Toegankelijkheid is een belangrijk thema voor 65-plussers. Daarom is er vanuit het dagelijks bestuur van de seniorenraad een afvaardiging in de adviesraad toegankelijkheid en omgekeerd.
Ook in de GECORO (Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening) is er een afvaardiging vanuit het dagelijks bestuur van de seniorenraad. De GECORO is door de Vlaamse overheid in het leven geroepen om de kwaliteit van het gemeentelijk beleid inzake ruimtelijke ordening te bevorderen en een maatschappelijk draagvlak te creëren voor dat beleid.
Ben je een Leuvense 65-plusser die graag mee aan de kar trekt? Die wil meedenken over de rol van 65-plussers in de stad?
Of die graag helpt bij activiteiten voor 65-plussers zoals het lentefeest, de seniorenbals en de seniorenmaand? Kom dan bij de seniorenraad!
Handig om te weten: je hoeft geen lid van een seniorenvereniging te zijn om lid van de seniorenraad te worden.
102.851 inwoners in Leuven, waarvan 17% 65+’ers
Om de twee maanden organiseert de seniorenraad een algemene vergadering over actuele thema’s. Je kan gewoon komen luisteren of actief deelnemen. De data kan je opvragen bij de stad of de seniorenraad.
17.391 65+ 5.388 80+
Voorzittter van de seniorenraad
Cécile Van Hoecke 016 26 14 11
cecile.vanhoecke@telenet.be
Stad Leuven 016 27 27 27
info@leuven.be
38% gaat geregeld naar een culturele activiteit in Leuven
62% is lid van een vereniging
29% beweegt dagelijks actief
51% doet minstens wekelijks aan sport
Elise is al sinds
2008 vrijwilliger
Elise: ‘Ik woon in de buurt, en mijn schoonmoeder heeft in het oude woonzorgcentrum De Wingerd verbleven. Het lokaal dienstencentrum heeft een Grand Café als ontmoetingsen activiteitenplaats voor de bewoners van het lokaal dienstencentrum Wijnveld en het woonzorgcentrum De Wingerd, en voor mensen uit de buurt. Elke maandagnamiddag sta ik er als vrijwilliger achter de toog en serveer ik er drank, koffie, ijs en pannenkoeken. En natuurlijk ben ik er ook voor de afwas en de opruim.’
‘Ik doe dat vrijwilligerswerk omdat ik graag onder de mensen kom. Maar ook omdat de Wingerd mij aan het hart ligt. We zijn een hechte vriendengroep geworden en hebben veel contact met mekaar. Nieuwe vrijwilligers horen meteen bij de groep. Ik kan het dus aan iedereen aanraden. Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van je tijd en interesses.’
‘Je kan in het lokaal dienstencentrum trouwens terecht voor de meest uiteenlopende activiteiten. Ze organiseren lezingen, bijvoorbeeld over gezondheid, bewegen, valpreventie of mantelzorg. Je kan je inschrijven voor tango, yoga, meditatie of relaxatie … Maar er zijn ook voorstellingen en optredens. Ik heb hier zelf nog lijndansen gevolgd! En ik ga naar de Gezellige uren met de buren: een bijeenkomst waarop buurtbewoners elkaar beter leren kennen bij koffie en gebak.’
“
We zijn een hechte vriendengroep geworden”
In Leuven vind je lokale dienstencentra, buurtcentra en buurtwerkingen. Je kan er andere bewoners ontmoeten, iets eten, deelnemen aan activiteiten, vrijwilligerswerk doen, advies of hulp vragen.
1 LDC Edouard Remy
Er zijn zeven lokale dienstencentra (LDC). Ze organiseren informatieve, recreatieve en vormende buurtactiviteiten. Zo kan je er een taalcursus volgen of een workshop over het gebruik van je smartphone of andere digitale toestellen.
De LDC’s helpen je ook met je dagelijkse activiteiten, zodat je zo lang mogelijk thuis kan blijven wonen. Je kan er ’s middags een warme maaltijd bestellen, er is een wassalon, en je kan er een pedicure, manicure of gelaatsverzorging boeken. Heb je vervoer nodig naar het LDC of kan je ondersteuning gebruiken bij je boodschappen? Ook dat kan. Informeer naar het aanbod in het LDC in je buurt.
Andreas Vesaliusstraat 10 bus 4
3000 Leuven 016 24 84 20 edouardremy@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
2 LDC Ruelenspark
Erasme Ruelenspark 35
3001 Heverlee 016 24 83 96 ruelenspark@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
3 LDC Ter Putkapelle
Bosstraat 11 3012 Wilsele 016 35 26 11
terputkapelle@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
4 LDC Ter Vlierbeke
Rustoordlaan 3
3010 Kessel-Lo 016 55 55 11
tervlierbeke@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
Vanden Tymplestraat 35
3000 Leuven
016 22 20 14
onthaal@seniorama.be
www.seniorama.be
Wingerdstraat 14
3000 Leuven
016 28 49 50
wijnveld@wijnveld.info
www.wingerd.info/wijnveld
Campus Heilig Hart Instituut
Naamsesteenweg 355
3001 Heverlee
016 85 77 00
info@wzc.annuntiaten.be
www.wzcah.weebly.com
5 LDC Seniorama 6 LDC Wijnveld 7 LDC In de Rozenberg WILSELE KAREELVELD BLAUWPUT KESSEL-LO BENEDENLOOok in de buurtcentra en -werkingen valt er heel wat te beleven. Op deze warme ontmoetingsplekken kan je de krant lezen, een computer gebruiken of genieten van een gratis kop koffie. Heb je een vraag, probleem of idee, dan kan je altijd terecht bij een van de buurtwerkers. Die betrekken de inwoners ook bij het vormgeven van de buurt.
Wekelijks staan er verschillende activiteiten op het programma en ’s middags kan je aanschuiven voor een betaalbare versbereide maaltijd. Het aanbod is voor iedereen toegankelijk.
Op de meeste plaatsen vind je een kinderwerking. In buurtcentrum Casablanca en de Ridderbuurt is er ook een jongerenwerking.
1 Buurtcentrum Mannenstraat
Groefstraat 2
3000 Leuven
016 22 38 59
bc.mannenstraat@leuven.be
www.leuven.be/buurtwerk
2 Buurtcentrum Sint-Maartensdal
Rijdende Artillerielaan 6
3000 Leuven
016 23 45 40
bc.sintmaartensdal@leuven.be
www.leuven.be/buurtwerk
3 Buurtcentrum Hoogland
Hoogland 69
3000 Leuven
016 27 29 64
bc.hoogland@leuven.be
www.leuven.be/buurtwerk
4 Buurtcentrum Wilsele-dorp
Schorenshof 13
3012 Wilsele
016 22 23 15
bc.wilseledorp@leuven.be
www.leuven.be/buurtwerk
5 Buurtcentrum Casablanca
Lolanden 16
3010 Kessel-Lo
016 27 40 20
bc.casablanca@leuven.be
www.leuven.be/buurtwerk
6 Buurtcentrum
‘t Lampeke vzw
Riddersstraat 147
3000 Leuven 016 23 80 19
info@lampeke.be
www.lampeke.be
7 De RuimteVaart
Valkerijgang 26
3000 Leuven
016 67 90 04
hallo.deruimtevaart@ gmail.com
www.deruimtevaart.be
WILSELE KAREELVELD BLAUWPUT KESSEL-LO BENEDENLOIn Leuven zijn er een twintigtal seniorenverenigingen die geregeld activiteiten organiseren. Voor meer informatie kan je contact opnemen met de vereniging van je keuze.
Universiteit Derde Leeftijd
Veerle Valkenborgh
016 32 40 01 udll@kuleuven.be
CC De Brug Leuven
Niel Hendrickx
016 27 18 87
niel.hendrickx@abvv.be
Neos Leuven
Lieve Vangeel
0473 49 76 23
Rita Merckx
0476 32 10 65 neosleuven@gmail.com
CD&V Senioren Leuven
Edmond Feyfer
0474 75 67 81
edmond.feyfer@skynet.be
OKRA Leuven-centrum
Renee Breyssem
0494 74 47 54 renee.breyssem@ okraleuvencentrum.be
Liberale senioren
Leuven – VIEF Brabant
Staf Mertens
016 25 66 17 staf.mertens@telenet.be
Bond Gepensioneerden
Groep Boerenbond
0474 96 97 05
bond.gepens.bb@gmail.com
Leuvense
seniorenmuziekvereniging
Philippe Maertens
016 40 54 93
0494 32 63 23
philippe.maertens2@ telenet.be
Senioren KU Leuven Secretariaat
016 31 91 39 secretariaat@ seniorenkuleuven.be
Seniorenclub Sint-Geertrui
Maria Vander Elst
0468 58 25 81
mia.vde@hotmail.com
S-Plus Leuven-centrum
Pierre Neefs
016 23 82 13 pierre.neefs1@telenet.be
Vl@s Vlaamse actieve senioren –afdeling Leuven
Hilde De Troyer
0477 23 95 59
hilde.de.troyer@telenet.be
Vriendenkring
Gepensioneerden Personeel
stad Leuven en OCMW
Roger Jacobs 0475 58 46 32 rogerjacobshc@gmail.com
Vriendenkring van oudgedienden van de Zeemacht van Leuven en omstreken
Paul Elsen
0472 37 40 53 nepol.elsen@skynet.be
OKRA Heverlee Sint-Franciscus
Ronald Van de Gaer 016 46 28 71 ronnyvandegaer@gmail.com
OKRA Heverlee Terbank
Jos Binnard
0484 69 99 35 josbinnard@hotmail.com
OKRA Heverlee
Sint-Lambertus
Frieda De Jonghe
0476 30 70 09
OKRA Heverlee O.L.V. Van Troost
Josée Peeters 0494 22 55 52 okra4920@gmail.com
NEOS Heverlee
Marleen Roels 0473 36 90 24 neos.heverlee@gmail.com
NEOS Kessel-Lo
Lenny Vranken-Bongaerts 016 25 76 77 0473 66 13 86 neos-kessel-lo@skynet.be
OKRA Kessel-Lo
Herman Moeys 016 26 15 73 hermanmoeys@hotmail.com
Kaya 60+ Unique Regenbooghuis
Vlaams-Brabant
Labyrint - vzw voor 60+ lesbiennes
Martine Debeuf
0486 40 99 08
Brigitte Wybo 0496 40 99 08
kaya60plus@labyrint-vzw.be
OHO Unique Regenbooghuis
Vlaams-Brabant
Alain Houben 0475 80 03 52
Freddy Verkammen 0478 50 07 60 info@oho-leuven.be
OKRA Wijgmaal
Herman Verbruggen 016 44 59 13
verbruggen.herman@ pandora.be
Renilde zet zich geregeld in voor haar buurt.
Sommige Leuvenaars hebben af en toe hulp nodig, maar weten niet bij wie ze terecht kunnen. Of ze durven niet bij hun buren aan te kloppen. Je wordt ziek, breekt je been of kan tijdelijk niet rekenen op familie … Er zijn uiteenlopende redenen om af en toe hulp te vragen. Burenhulp gaat vaak over kleine zaken die we met plezier doen. Renilde zet zich in voor haar buurt.
Renilde: ‘Ik heb me ingeschreven als burenhulp-vrijwilliger, via de website van de stad. Ik werd gecontacteerd om boodschappen te doen voor iemand uit de buurt toen zijn vaste begeleider even afwezig was. Dat viel erg goed mee. Het is een kleine moeite, en ik help graag anderen. De buren in mijn naaste omgeving ken ik goed: voor hun doe ik dat spontaan. Als ik naar de winkel ga, dan vraag ik bijvoorbeeld geregeld aan iemand of ik iets kan meenemen.’
‘Ik ben ook vrijwilliger bij Alvinnenberg, hier letterlijk op de berg, in de wijk. Ik begeleid er mee een creatief atelier op woensdagvoormiddag voor mensen met een beperking. En ik leer een van de bewoners van Alvinnenberg koken. Eén keer per maand doen we inkopen en maken we een gerecht.’
‘Het is fijn om mensen te helpen, het verruimt je blik. Ik vind het belangrijk dat buurtbewoners elkaar leren kennen. Zo leer je elkaar ook beter begrijpen.’
Burenhulp gaat uit van de Leuvense lokale dienstencentra, de buurtcentra, buurtwerk ’t Lampeke, De RuimteVaart en de stad.
“ Ik vind het belangrijk dat buurtbewoners elkaar kennen”
Wist je dat ongeveer 16.000 Leuvenaars actief zijn als vrijwilliger? Iedereen kan vrijwilligerswerk doen. En het heeft vele voordelen: je ontmoet nieuwe mensen. Je ontwikkelt je talenten, deelt die met anderen of ontdekt net nieuwe talenten. Je kan anderen helpen en iets voor hen betekenen. Je leert nieuwe dingen bij. En ook goed om te weten: eventuele vrijwilligersvergoedingen hebben geen invloed op je pensioen.
Enkele soorten vrijwilligerswerk:
Burenhulp
Ga eens langs bij een buur die hulp kan gebruiken bij zijn boodschappen of even nood heeft aan een babbel. Of stel je kandidaat om kleine klusjes uit te voeren.
Vrijwilliger in een organisatie
Zet je op regelmatige basis in voor een organisatie of instelling, zoals een bibliotheek, museum, woonzorgcentrum, school, natuurvereniging of sportclub.
Buddywerking
Een buddy ondersteunt iemand of een gezin in een kwetsbare situatie. Zo kan je helpen met huiswerk maken, administratie op orde brengen of Nederlands leren. Of je maakt nieuwkomers wegwijs in de stad. Als buddy ga je voor een langere periode een engagement aan.
MEER INFO
Voor vragen of hulp bij je zoektocht
naar vrijwilligerswerk:
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/vrijwiligerswerk
Wil je maandelijks op de hoogte blijven van het vrijwilligerswerk, solidariteits- of inzamelacties? Schrijf je dan in voor de digitale nieuwsbrief via www.leuven.be/vrijwilligerswerk.
‘Mens sana in corpore sano’ of een gezonde geest in een gezond lichaam. Een bekende uitspraak die niets dan waarheid bevat. Wil je je goed voelen? Beweeg dan voldoende om fit en gezond te blijven.
Leuven telt 20 clubs die sportlessen aanbieden voor 65-plussers, onder meer badminton, zwemmen, atletiek en wandelvoetbal.
Een overzicht van alle Leuvense sportverenigingen: www.leuven.be/vind-een-sportclub
Wie van een frisse duik houdt, kan terecht in één van de drie Leuvense zwembaden:
Stedelijk zwembad Kessel-Lo
Sportoase Philipssite
Sportoase Wilsele-Putkapel
In Kessel-Lo kan je tijdens het schooljaar elke maandag van 15 tot 17 uur rustig baantjes trekken. Dan is het zwembad voorbehouden voor 65-plussers en zwangere vrouwen.
Ook in Kessel-Lo trakteert de stad alle 65-plussers tijdens de Zwembaddagen in november op koffie en taart.
Fit-o-city: een parcours met infoborden over sportoefeningen op 12 plekken in het centrum
Fit-o-meter: een parcours met 8 oefenstations in Heverleebos
Finse piste: een loopparcours van ongeveer 1 km met zachte ondergrond in Park Heuvelhof
Beweegbanken: op 18 plekken voor kracht-, lenigheids-, en stabiliteitsoefeningen
Spierkracht voor 65-plussers: reeks van 10 lessen met laagdrempelige krachttraining
Moving Neighbours: 10 weken sporten met een groepje buurtbewoners onder leiding van een student lichamelijke opvoeding (gratis)
Buurtsport: wekelijkse laagdrempelige buurtactiviteiten (gratis)
Tofsportdag voor 55-plussers: proeflessen bij verschillende sportclubs, jaarlijks in september (gratis)
De lokale dienstencentra (LDC) bieden ook beweeg- en sportactiviteiten aan (zie p. 12).
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/sport
MEER INFO
www.leuven.be/bewegen
Wil je meer bewegen in je dagelijkse leven, maar weet je niet goed hoe eraan te beginnen? Laat je aan een voordelig tarief individueel begeleiden door een coach van ‘Bewegen op verwijzing’. Je arts verwijst je door naar zo’n coach in je buurt. Je stelt samen een persoonlijk beweegplan op en evalueert het geregeld.
Marie: ‘We zitten met z’n allen te veel en te lang. Bewegen geeft je fysiek en mentaal een boost. Bovendien biedt het zó veel mogelijkheden voor sociaal contact.’
Wouter: ‘Hoe gaan we te werk? Wel, we bespreken eerst samen de mogelijkheden en beperkingen. Waar liggen je interesses? Wat is je budget? Hoe ziet je week eruit? Samen komen we zo tot concrete doelstellingen. Die zijn soms heel eenvoudig. Je hoeft niet meteen lid te worden van een sportclub. Te voet naar de bakker gaan, met een buur wandelen of voor korte verplaatsingen de fiets nemen. Die dingen kunnen al een verschil maken. Na een paar weken zien we elkaar terug en kijken we wat gelukt is en wat moeilijk ging. Zo komen we tot een beweegplan op maat: een weekschema met vaste
beweegmomenten. Dat plan kunnen we altijd aanpassen. Het moet vooral haalbaar zijn, alleen zo hou je het vol.’
Marie: ‘We begeleiden mensen om zelfstandig meer te gaan bewegen. We zien elkaar wel regelmatig – dat biedt houvast – en ook tussendoor kunnen mensen bij ons terecht. Ze bellen even als ze een vraag hebben of in een dip zitten. Of ze laten weten dat iets gelukt is – dat geeft ons ook energie. Het is de bedoeling dat ze zo gemotiveerd worden dat wij onszelf als coaches overbodig maken.’
‘We zijn aanwezig in verschillende Leuvense buurten. Dat is belangrijk, want niet iedereen kan zich makkelijk verplaatsen. We kennen het lokale aanbod ook goed: we tonen mensen de weg naar sportverenigingen of betaalbare activiteiten dicht bij huis.’
“
Cultuurcentrum 30CC programmeert theater, muziek, humor, circus, literatuur, familievoorstellingen, zowel overdag als ’s avonds.
In de Schouwburg organiseert 30CC ook de maandelijkse ‘Seniorenbals’ en ‘Dansen in de Schouwburg’. Er is een gratis seizoensbrochure beschikbaar.
Rijschoolstraat 4
3000 Leuven
016 27 40 00 (tickettelefoon)
www.30cc.be
OPENINGSUREN
Van september tot juni: woensdag tot zaterdag van 12 tot 17 uur
In juli en augustus:
dinsdag tot vrijdag van 10 tot 16 uur gesloten op feestdagen
KORTING VOOR 65-PLUSSERS
5% korting op alle 30CC-voorstellingen
De Bib Leuven bestaat uit de hoofdbib in het gebouw Tweebronnen in Leuven-centrum en de filialen in Wilsele, Kessel-Lo, Heverlee en de Bibliobus.
Ontdek de uitgebreide collectie boeken, cd’s en dvd’s en laat je verrassen door activiteiten op jouw maat. Je kan er ook gratis gebruik maken van de pc’s en het internet.
https://leuven.bibliotheek.be
DE BIB LEUVEN
Diestsestraat 49 (toegankelijk voor rolstoelgebruikers) en Rijschoolstraat 4 bus 001
3000 Leuven
016 27 45 00
bibliotheek@leuven.be
DE BIB WILSELE
Aarschotsesteenweg 159
3012 Wilsele
016 44 98 29
bib.wilsele@leuven.be
DE BIB HEVERLEE
Waversebaan 66
3001 Heverlee
016 27 20 14
bib.heverlee@leuven.be
DE BIB KESSEL-LO
Stadionlaan 4
3010 Kessel-Lo
016 25 03 63
bib.kessel-lo@leuven.be
De bibliobus is een rijdende bibliotheek waar je al het materiaal van de Bib Leuven kan ontlenen, reserveren en inleveren.
Gratis
Wijgmaal, Kesseldal, Egenhoven, Terbank, Matadi, Wilsele Dorp, Korbeek-Lo, Kessel-Lo, Casablanca, Hoogland.
TIJDSTIP
Een overzicht vind je online. De bus rijdt niet tijdens schoolvakanties (behalve op zaterdagen) of feestdagen.
Is het voor jou moeilijk om naar de Bib te komen?
Ben je minder mobiel? Dan helpt Bib aan huis je graag verder. Een medewerker of vrijwilliger van de Bib brengt het materiaal dat je wil ontlenen gratis tot bij je thuis. Het aanbod geldt voor huidige en nieuwe bibleden in heel Leuven.
HOE WERKT HET?
Bestellen
Bel 016 27 45 59 (alle weekdagen) of mail naar bibaanhuis@leuven.be.
Geef tot vijf boeken, cd’s of dvd’s door die je graag wil ontlenen.
Een bibmedewerker of vrijwilliger brengt het materiaal naar je thuis.
De levering gebeurt op een weekdag tijdens de kantooruren.
Inleveren
Van thuis uit: bel voor het verstrijken van de uitleentermijn naar 016 27 45 33.
In de bib: leg je materiaal in één van de inleverboxen.
Meer info vind je op https://leuven.bibliotheek.be/bib-aan-huis
MEER INFO
0495 86 83 85
016 25 03 63
bibliobus@leuven.be
https://leuven.bibliotheek.be
/bibliobus
In de lokale dienstencentra (LDC) van Zorg Leuven kan je ook terecht voor ‘bib aan huis’ of het ontlenen van boeken, waaronder ook groteletter- en luisterboeken. Bovendien kan je er een apparaat (DAISY-player) ontlenen of uitproberen om ze te beluisteren. Een overzicht van de LDC’s vind je op p. 12.
Leopold Vanderkelenstraat 28
3000 Leuven
016 27 29 29
info@mleuven.be
www.mleuven.be
OPENINGSUREN
Maandag, dinsdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 11 tot 18 uur
Donderdag van 11 tot 22 uur
Elke eerste donderdag van de maand van 18 tot 22 uur gratis voor Leuvenaars
(op vertoon van je identiteitskaart)
Wist je dat de Sint-Pieterskerk de laatste zaal is van M Leuven? Daar toont het museum gratis de permanente expositie ‘Tussen Hemel en Aarde – Het Laatste Avondmaal van Bouts’.
Grote Markt 1, 3000 Leuven
Van oktober tot en met maart: Elke dag van 10 tot 16.30 uur
Zondag van 11 tot 16.30 uur
Van april tot en met september: Enkel open op woensdag
In het museum vind je thematentoonstellingen op het kruispunt van religie, kunst en cultuur. Ontdek nooit eerder getoond erfgoed uit kerken, abdijen en kloosters. Bijzondere aandacht gaat naar dialoog in de multireligieuze en superdiverse samenleving van vandaag.
PARCUM
Abdij van Park 7
3001 Heverlee
016 27 44 80
info@abdijvanpark.be
Maandag gesloten
Dinsdag t.e.m. zondag van 10 tot 17 uur
Open op feestdagen, uitgezonderd maandagen
Het Stadsarchief is het geheugen van Leuven. Het bewaart en beheert de archieven van de stedelijke administratie van Leuven, en bezit daarnaast ook een rijke collectie boeken, foto’s, affiches, kaarten, plannen en kranten. De oudste stukken dateren uit de 12e eeuw.
Je vindt er ook de archieven van de gemeenten Heverlee, Kessel-Lo, Wijgmaal en Wilsele – die in 1977 met Leuven fusioneerden. Verder bewaart het archief heel wat privéarchieven van verenigingen, bedrijven en personen.
Benieuwd naar die schat aan informatie?
De meeste bronnen kan je raadplegen in de leeszaal van het Stadsarchief
De historische kranten uit Leuven zijn grotendeels online beschikbaar: www.krantencollectie.be
De schepenbankregisters (over de Leuvense rechtspraak van de 14e tot 18e eeuw) kan je online raadplegen: www.itineranova.be
Er zijn geregeld tentoonstellingen, nieuwe publicaties of rondleidingen achter de schermen.
Heb jij zelf bijzondere documenten, foto’s, plannen of andere voorwerpen die je aan het Stadsarchief wil schenken? Heb je zin om je als vrijwilliger onder te dompelen in de rechtspraak van de Leuvense schepenbank? Of beschik jij over een talent voor het schonen of inscannen van documenten? Neem dan contact op met het Stadsarchief.
STADSARCHIEF LEUVEN
Bib Leuven, Tweebronnen
Rijschoolstraat 4 bus 001
3000 Leuven
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/stadsarchief
De Erfgoedcel wil van Leuven een springlevende erfgoedstad maken, samen met iedereen die zijn steentje wil bijdragen. Ze werkt samen met mensen en organisaties.
De focus ligt op roerend en immaterieel erfgoed: objecten, collecties, verhalen, feesten en tradities … Mensen achter het erfgoed staan daarbij centraal.
Zo heeft de Erfgoedcel met heel wat Leuvenaars gewerkt aan Straathistories: een reeks van 11 publicaties over de geschiedenis en evolutie van Leuvense buurten.
De laatste vier edities zijn online beschikbaar als luisterversie via Soundcloud. Heb je een DAISY-speler, dan kan je ook een cd-rom uitlenen bij de Bib Leuven.
Zelf interesse om met erfgoed aan de slag te gaan? Neem contact op met de Erfgoedcel.
ERFGOEDCEL LEUVEN
Stadskantoor Leuven
Prof. Van Overstraetenplein 1
3000 Leuven
016 27 22 85
erfgoedcel@leuven.be
www.leuven.be/erfgoed
De UiTPAS is een klantenkaart voor je vrije tijd. Een concert, een duik in het zwembad, een theatervoorstelling, een workshop … Als je deelneemt aan activiteiten bij een UiTPAS-partner, kan je punten sparen. Dat doe je door je kaart te scannen: aan een UiTPAS-zuil of bij een kassa- of onthaalmedewerker.
Gespaarde punten kan je omruilen tegen interessante voordelen: een gratis ticket, kortingen of een ander leuk cadeau. Sparen en ruilen kan bij UiTPAS-partners in heel Vlaanderen.
KOSTPRIJS
Een UiTPAS moet je maar 1 keer aankopen en kost 5 euro. Je krijgt meteen 3 UiTPAS-punten cadeau en een pak leuke welkomstvoordelen die je kan omruilen op de locatie die de voordelen aanbiedt.
Als je het financieel moeilijk hebt, krijg je automatisch 80% korting op alle UiTPAS-activiteiten in Leuven, Bierbeek, Herent en Oud-Heverlee. Dat is bij meer dan 100 organisaties.
MEER INFO
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/uitpas
Heb je zin om een andere taal te leren? Wil je je computerkennis bijschaven of gaan voor een totaal nieuwe hobby, zoals hout bewerken of kledij ontwerpen? En heb je ook zin om nieuwe mensen te leren kennen?
CVO Volt organiseert cursussen en opleidingen in verschillende vakgebieden. Als je een traject succesvol afrondt, krijg je een officieel (deel)certificaat.
CAMPUS LEUVEN HEVERLEE
Interleuvenlaan 3-5
3001 Heverlee
016 31 99 20
info.leuven@cvovolt.be
www.cvovolt.be
Zin om een nieuwe taal te leren? Of wil je je talenkennis aanscherpen? Het Centrum voor Levende Talen (CLT) biedt 25 talen aan. Je kan kiezen uit verschillende formules, zoals standaard, intensief of e-leren.
CLT
Dekenstraat 4
3000 Leuven
016 32 56 61 clt@kuleuven.be
www.clt.be
Ligo is een organisatie voor volwassenen zonder diploma secundair onderwijs. Betalen met je smartphone? Formulieren invullen voor je hobby? Je facturen begrijpen? Beter je weg vinden in de stad? Je kan er bijleren voor je werk, je (klein)kinderen of natuurlijk voor jezelf.
Ligo Oost-Brabant organiseert cursussen ICT (computer, smartphone, tablet), algemene vorming en taal (Nederlands, eerste stappen Frans en Engels). Leren gebeurt stap voor stap in een kleine klasgroep.
De meeste cursisten moeten niet betalen (je situatie wordt vooraf besproken).
Tijdens een persoonlijk gesprek gaat Ligo na welke cursus je op het lijf geschreven is.
LIGO
Parkstraat 146
3000 Leuven
016 22 10 68
leuven@ligo-oostbrabant.be
www.ligo.be/oostbrabant
Universiteit Derde Leeftijd, een vereniging van maar liefst 17.000 cursisten, organiseert jaarlijks ruim 30 lezingen over uiteenlopende thema’s. Je kan de lezingen volgen in aula Pieter de Somer of thuis via livestreaming.
UNIVERSITEIT DERDE LEEFTIJD
Minderbroedersstraat 5
3000 Leuven
016 32 40 01 (bereikbaar tussen 9 en 12 uur)
udll@kuleuven.be
www.alum.kuleuven.be/udll
De academie organiseert heel wat beeldende cursussen: zowel overdag als ’s avonds. Een greep uit het aanbod:
tekenkunst
fotokunst
grafiekkunst
schilderkunst
keramiek
grafisch ontwerp en illustratie
textiele kunst
interactieve media
SLAC/ACADEMIE
Dirk Boutslaan 60
3000 Leuven
016 22 08 70
academie@leuven.be
www.slac.be/academie
Aan het conservatorium kan je een klassiek instrument leren spelen, maar er zijn ook heel wat andere opleidingen. Die kan je zowel overdag als ’s avonds volgen. Bijvoorbeeld:
zang
muziekgeschiedenis
creatief schrijven
overtuigend spreken
toneel en speltheater
verteltheater en dans
SLAC/CONSERVATORIUM
Dirk Boutslaan 60
3000 Leuven
016 22 21 21
conservatorium@leuven.be www.conservatoriumleuven.be
Davidsfonds Academie verdiept je kennis en verbreedt je blik. Docenten dompelen je onder in verschillende thema’s zoals geschiedenis, kunst, muziek, actualiteit en zingeving. Ontdek het aanbod aan online cursussen, evenementen en meerdaagse colleges in Vlaanderen en Brussel.
DAVIDSFONDS
Quinten Metsysplein 12
3000 Leuven
016 31 06 00
info@davidsfonds.be
www.davidsfonds.be/academie
Een duurzame en inclusieve samenleving in Oost-Brabant: daar gaat Avansa voor. Met workshops, cursussen, debatten, lezingen, uitstappen en projecten rond thema’s als digitaal mee zijn, samenleving, kunst en cultuur ...
AVANSA
Paul van Ostaijenlaan 24
3001 Heverlee
016 52 59 00
info@avansa-oostbrabant.be
www.avansa-oostbrabant.be
project ‘Iedereen digitaal @ Leuven’ helpt iedereen die het digitaal wat moeilijker heeft.
Danny: ‘Mijn hele leven ben ik fotograaf geweest. Ik heb de overgang meegemaakt van analoge naar digitale fotografie. Toen moest ik alles opnieuw leren dat was haast een nieuwe job. Ondertussen ben ik met pensioen.’
‘Ik werk één dag per week voor het project ‘Iedereen Digitaal @ Leuven’. Ik ben al betrokken van bij de start, tijdens de coronacrisis. Toen richtte de stad ‘Leuven Leert’ op. De stad zamelde onder andere computers in en leende die uit aan scholieren die tijdens de lockdown thuis les volgden.’
‘Bij ‘Iedereen Digitaal @ Leuven’ zijn er verschillende taken voor vrijwilligers. Bedrijven doneren soms gebruikte laptops. Ik breng ze weer in orde, zodat Leuvenaars die het financieel moeilijker hebben ze kunnen uitlenen.
Ook digitale beginners moeten meteen met die apparaten kunnen werken. Daarom installeer ik voor hun al de belangrijkste software.’
‘Ik vind het een mooi initiatief. Onze samenleving wordt hoe langer hoe meer digitaal. Wie digitaal niet zo goed mee kan, krijgt via deze weg hulp. En door afgedankte toestellen een tweede leven te geven, wordt ook onze afvalberg kleiner.’
‘Ik doe trouwens nog ander vrijwilligerswerk. Ik ben elke dag aan de slag. Het geeft voldoening om niet stil te vallen en creatief te blijven met techniek. Ik vind het interessant dat ik nog elke dag bijleer. Dat stopt nooit en je komt steeds nieuwe dingen tegen. En zaken die je ooit aangeleerd hebt, worden opgefrist.’
Een busticket kopen, een doktersafspraak maken, een taak opvolgen … Steeds meer gebeurt digitaal. Het project ‘Iedereen digitaal
@ Leuven’ helpt iedereen die het digitaal wat moeilijker heeft.
Geen computer of internetverbinding thuis? Gebruik gratis een computer met internet in een Leuvens digipunt.
Je vindt ze in:
De buurtcentra en buurtwerkingen (zie p. 14)
De bibliotheekfilialen (zie p. 26)
De lokale dienstencentra (zie p. 12)
Het stadskantoor en het OCMW (zie p. 78)
Sommige digipunten hebben op vaste momenten een gratis digitaal spreekuur. Er is dan iemand aanwezig om je te helpen bij je digitale vragen.
Er komt een vrijwilliger uit jouw buurt naar je toe die je helpt met al je digitale vragen: bij je thuis of op locatie.
Verschillende organisaties en centra organiseren opleidingen om digitaal aan de slag te gaan:
Ligo (zie p. 32)
CVO Volt (zie p. 31)
CVO CLT (zie p. 31)
DC (zie p. 12)
De HardwareHub is een soort ICT-uitleendienst voor Leuvenaars die het financieel wat moeilijker hebben. Je kan er onder andere kwaliteitsvolle tweedehandslaptops lenen.
In LDC Ruelenspark is Mark één van de initiatiefnemers van de ‘Babbelbike’.
GETUIGENIS FIETSEN ZONDER LEEFTIJD
Dankzij het project ‘Fietsen Zonder Leeftijd’ kunnen minder mobiele mensen weer fietsen. Met een riksja of duofiets wordt hun leefwereld net wat groter. Het Lokaal Dienstencentrum Ruelenspark in Heverlee heeft een ‘Babbelbike’. Buurtbewoner Mark rijdt ermee rond.
Mark: ‘Onze buurt organiseert al een tiental jaar buurtfeesten. Sindsdien komen veel buren goed overeen. Met de assistentiewoningen en het lokaal dienstencentrum hadden we nog niet veel contact, tot een medewerker toenadering zocht. Samen besloten we een aanvraag in te dienen bij ‘Kom op voor je Wijk’, een project van de stad. Het idee? Een riksja voor de buurt.
Met die riksja wilden we minder mobiele mensen uit assistentiewoningen én uit de buurt rondrijden. Om hen een aangename tijd te geven en het contact tussen de buren te versterken. Door corona duurde het even voor onze plannen rond waren. Maar stap voor stap zijn we er geraakt.’
‘Er waren meteen enkele fietsvrijwilligers uit de buurt die wilden meewerken. Via de vzw Mobiel 21 kregen we een opleiding: we leerden met een riksja rijden, en over de reglementering. We zijn erg blij over de samenwerking tussen de buurt en het LDC.’
‘Soms rij ik een grootouder rond die samen met z’n kleinkind een tochtje wil maken. Andere keren maak ik nieuwe Leuvenaars wegwijs in de buurt. Ik krijg er veel energie van. Zeker als ik de glimlach van de mensen zie tijdens en na de fietstocht.’
‘Ik leer de buurt ook beter kennen, zowel de passagiers als de fietsers. Als ik ze tegenkom, doen we weleens een babbeltje. De drempel om elkaar aan te spreken is lager geworden.’
“
Je ziet
Het project ‘Fietsen Zonder Leeftijd’ wil mensen die niet meer zo mobiel zijn het plezier van een eindje fietsen teruggeven. In een comfortabele riksja met chauffeur geraak je weer wat verder in je buurt. Je kan de riksja boeken in enkele woonzorgcentra.
WZC Dijlehof
Minderbroedersstraat 9B
3000 Leuven
016 29 31 42
info@dijlehof.be
www.dijlehof.be
WZC Wijgmaalbroek
Remy Alloingstraat 19
3018 Wijgmaal
016 67 69 00
riksjawijgmaal@gmail.com
www.wijgmaalbroek.be
De Hulster VZW
Buurtcentrum Mannenstraat
Groefstraat 2
3000 Leuven
016 22 38 59
veloveutwie@gmail.com
www.fietsenzonderleeftijd.be
Buurtwerk ’t Lampeke heeft ook een riksja (met chauffeur) voor wie niet meer zo mobiel is. Je kan een ritje boeken voor verplaatsingen in de binnenstad, bijvoorbeeld om inkopen te doen, iemand een bezoekje te brengen of materiaal te vervoeren.
Buurtwerk ‘t Lampeke
Riddersstraat 147
3000 Leuven
0487 59 12 16
degroeneridder@lampeke.be
www.lampeke.be
Maak een leuke rit met de Babbelbike in de buurt van het lokaal dienstencentrum Ruelenspark. Dat kan alleen of samen met een buur, vriend of familielid. Per rit betaal je 2 euro per persoon. Reserveren is verplicht.
LDC Ruelenspark
016 24 83 96
ruelenspark@zorgleuven.be
Fietspunt Leuven verhuurt niet alleen gewone en elektrische fietsen, maar ook aangepaste modellen voor mensen met een beperkte mobiliteit: een duofiets en een rolstoelplateaufiets.
Fietspunt
Professor van Overstraetenplein 1 bus 001
3000 Leuven
016 21 26 01
fietspuntleuven@velo.be WIST
Bij Provincie Vlaams-Brabant vind je info over toegankelijke fietsroutes in de regio.
016 26 76 24
iedereentoerist@vlaamsbrabant.be
je via www.leuven.be/zonaarleuven je trip naar Leuven kan plannen? Hier vind je een overzicht hoe je met de fiets, auto, bus en trein tot in Leuven geraakt.
De MOBIB-kaart met Omnipas 65+ is voordelig voor 65-plussers.
Met de Omnipas 65+ reis je één jaar onbeperkt met alle bussen en trams van De Lijn voor 56 euro (+ 5 euro administratiekosten voor de MOBIB-kaart). De kaart is vijf jaar geldig.
Meer info over de Omnipas 65+, de dienstregelingen en algemene informatie vind je online of in de Lijnwinkel.
Waar koop je je Omnipas 65+?
ONLINE: de makkelijkste weg naar een abonnement.
Bestel en betaal online: je ontvangt je Omnipas 65+ ten laatste zeven werkdagen na je bestelling.
IN DE LIJNWINKEL: neem je identiteitskaart zeker mee. Betaal ter plaatse en neem je Omnipas 65+ meteen mee naar huis.
De Lijnwinkel
Martelarenplein 19
3000 Leuven
070 22 02 00 (0,30 euro/min)
www.delijn.be
De pendelbus van de stad Leuven is een gratis bus naar het centrum. Parkeer je wagen aan de rand van de stad. Een bus brengt je gratis heen en terug.
MEER INFO
016 27 20 00
www.leuven.be/gratis-bus-naar-het-centrum
Parking Vaartkom is betalend, maar op vrijdag, zaterdag en koopzondagen zijn de eerste 4 uur gratis. Een elektrische bus brengt je gratis naar het centrum en terug. Je hoeft geen parkeerticket te tonen.
De bus rijdt elke 15 minuten op:
Vrijdag tussen 9 en 18 uur
Zaterdag tussen 10 en 19 uur
Koopzondagen tussen 14 en 19 uur
Toegankelijkheid:
Verlaagde instaphoogte
Mechanische rolstoelplank
1 plaats voor een rolstoel
De Leuvense randparkings zijn betalend. Bestel een gratis busticket (per persoon en per rit) voor je op de bus stapt. Het busticket is niet bij de chauffeur te verkrijgen.
ONLINE: Bestel een gratis busticket bij De Lijn (eerst registreren, aan de halte activeren)
SMS: ‘LEUVEN PARKING’ naar het nummer 4884 (aan de halte)
Toon je parkeerticket en busticket(s) aan de buschauffeur. Het parkeerticket is geldig voor maximaal 4 personen (chauffeur van de auto en 3 passagiers).
Heb je een abonnement bij één van deze parkings? Toon dan je parkingabonnement (of een kopie van het contract) aan de buschauffeur.
De bussen rijden volgens de dienstregeling van De Lijn. De haltes zijn de gewone bushaltes van De Lijn.
MEER INFO
070 22 02 00 (0,30 euro/min)
www.delijn.be
65-plussers reizen voordelig met de trein in heel België. Een heen- en terugreis kost maar 7,80 euro.
heen en terug op dezelfde dag
op weekdagen vanaf 9 uur, in weekends zonder beperking in tijd
overal in België (uitgezonderd grenspunten)
16,60 euro in 1e klas
Reizigers met een beperkt beroepsinkomen of een verhoogde tegemoetkoming in de terugbetaling van gezondheidszorg krijgen korting op de trein:
tot 50% in 2e klas
altijd en overal in België
enkel met een kaart verhoogde tegemoetkoming (persoonlijk en niet overdraagbaar)
Reizen kan het hele jaar door van maandag tot vrijdag vanaf 9 uur. Ook op zaterdag, zondag en op feestdagen tijdens de week kan je gebruik maken van het voordelige tarief. Op die dagen is er geen beperking in tijd.
Ontleen gratis een rolstoel of rollator van stad Leuven aan het Rector de Somerplein.
FIETSENPARKING
RECTOR DE SOMERPLEIN
Rector De Somerplein
3000 Leuven
WANNEER?
Weekdagen: van 9 tot 19 uur
Weekend: van 10 tot 19 uur
Feestdagen: gesloten
RESERVEREN
Je kan reserveren, maar dat is niet verplicht.
016 77 06 68
senioren@leuven.be
Voor mensen met een beperkte mobiliteit door een handicap, ziekte of ouderdom bestaan er in Leuven verschillende diensten voor aangepast vervoer. Ze vullen het openbaar vervoer aan.
Waarvoor kan je één van de diensten inschakelen?
een activiteit van je vereniging
woon-werkverkeer
een doktersafspraak
boodschappen
een uitstap
een bezoek
…
Indien nodig biedt de chauffeur hulp bij het verlaten van je woning, het in- en uitstappen van de bus of auto. Wil je zeker zijn van een rit op een bepaalde dag of een bepaald uur, reserveer je rit dan op tijd.
De Mobiliteitscentrale regelt betaalbaar vervoer voor rolstoelgebonden personen. Gespecialiseerde vervoerders brengen je naar je werk, een doktersafspraak, concertbezoek of etentje met familie.
Provinciehuis Vlaams-Brabant
Provincieplein 1
3000 Leuven
0800 26 990
mobiliteitscentrale@vlaamsbrabant.be
www.vlaamsbrabant.be/mobiliteitscentrale
Openingsuren
Elke werkdag tussen 9 en 12 uur tussen 13 en 16 uur.
Vzw Mobiel is een dienst voor aangepast vervoer in Leuven. Rolstoelgebruikers en hun begeleiders kunnen enkel een rit boeken als ze lid zijn van de vzw. Dat kan eenvoudig door je te registreren via de website. Je lidmaatschap is gratis.
Vzw Mobiel
IJzerenmolenstraat 10 bus 2
3001 Heverlee
016 20 53 83
dav.dispatching@vzwmobiel.be
www.vzwmobiel.be
Openingsuren
Elke werkdag van 9 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur.
Deze organisatie vervoert personen met een beperkt inkomen en mobiliteitsproblemen. De stad betaalt het lidmaatschap voor 65-plussers die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming. Reserveer je rit minstens twee dagen op voorhand.
Vzw Mobiel
IJzerenmolenstraat 10 bus 3
3001 Heverlee
016 29 01 21
info@meermobielleuven.be
www.meermobielleuven.be
Openingsuren
Elke werkdag tussen 13.30 en 16 uur.
De CM organiseert betaalbaar niet-dringend ziekenvervoer:
naar en van het ziekenhuis (opname, consultatie, ontslag)
voor een oncologische behandeling (chemo-, radiotherapie of follow-up consultatie)
voor nierdialyse
Professionele organisaties zorgen voor het vervoer. Je betaalt een persoonlijk aandeel. CM betaalt het resterende bedrag rechtstreeks aan de vervoerder.
CM
Koning Leopold I-straat 34
3000 Leuven
016 35 96 00
leuven@cm.be
www.cm.be
Je kan ook contact opnemen met het CM-kantoor in je buurt.
Openingsuren
Elke werkdag van 8.30 tot 17 uur
Ben je minder goed te been? Heb je moeilijkheden om zelf te rijden of het openbaar vervoer te nemen? Dan kan je een beroep doen op de vrijwillige chauffeurs van Mindermobielenvervoer Socialistische Ziekenfonds. Zij geven je met hun eigen wagen een lift naar het ziekenhuis, de dokter, vrienden of familie, de supermarkt, de kapper … De chauffeurs helpen je ook bij het in- en uitstappen en begeleiden je, indien nodig, op je bestemming. Ritten vraag je minstens vijf werkdagen op voorhand aan.
Solidaris Brabant
078 15 60 30
thuiszorgcentrum@solidaris.be www.fsmb.be/nl/voordelen-diensten/ mindermobielenvervoer
Hugo is een deelauto met rolstoellift. De auto is er voor iedereen die een uitstapje wil maken en zelf geen aangepast vervoer heeft, maar wel iemand heeft die met de auto mag rijden.
Mogelijke bezetting:
1 chauffeur en 4 passagiers
1 chauffeur, 1 passagier vooraan en 1 passagier in een rolwagen achteraan
Kostprijs: 0,50 euro/km
LDC Wijnveld
Wingerdstraat 14
3000 Leuven
016 28 49 50
liesbet.volders@wznd.be
Ook de lokale dienstencentra (LDC) van Zorg Leuven hebben een busje. Vervoer nodig naar het middagrestaurant of naar activiteiten van Zorg Leuven? Je kan boeken voor ritten heen en terug binnen Leuven, in een straal van 10 km rond het LDC. Je betaalt 2,5 euro per rit. Personen met een laag inkomen krijgen korting.
Meer info krijg je aan het onthaal van de LDC’s van Zorg Leuven (zie p. 12).
Op de website van MeerMobiel ontdek je alles over toegankelijk en aangepast vervoer in Vlaanderen: www.meermobiel.be
Wie zich door gezondheidsproblemen maar beperkt kan verplaatsen, kan een parkeerkaart voor personen met een handicap aanvragen. Zo’n kaart geeft je het recht om gratis en onbeperkt in tijd te parkeren op plaatsen voorbehouden voor mensen met een handicap: zowel in de betalende als blauwe zone.
MEER INFO
016 27 27 72
www.leuven.be/parkeerkaart-handicap
Lize is ergotherapeute bij ‘Casa Clementina’, een levensbestendige kijkwoning.
Casa Clementina is een levensbestendige kijkwoning: een aangepast of aanpasbaar huis om er zo lang mogelijk te kunnen blijven wonen. Lize is er ergotherapeut.
Lize: ‘We willen mensen die gaan bouwen of verbouwen sensibiliseren. We laten hen zien hoe je een woning comfortabel en ergonomisch kan inrichten, zodat ze er nu al rekening mee kunnen houden. Maar we informeren natuurlijk ook ouderen die een woning hebben die niet meer aangepast is aan hun behoeften.’
‘We leiden je op afspraak rond in de kijkwoning en geven advies en tips op maat. Je kan hier verschillende zaken met je eigen ogen zien of hulpmiddelen uittesten die het dagelijkse leven makkelijker maken.’
‘Het is niet altijd evident om nog hele renovatiewerken uit te voeren. Kleine woningaanpassingen kunnen al een wereld van verschil maken. Zoals een wandbeugel – een handgreep aan de muur, een verankerde douchestoel of een drempelplaat om kleine hoogteverschillen weg te werken.’
‘Er zijn ook andere handige hulpmiddelen, zoals een transferbeugel om gemakkelijker in en uit je bed te stappen, een hulpmiddel om potten en flessen te openen of een WCverhoger om je toiletbezoek te vergemakkelijken. Al die combinaties zorgen ervoor dat je langer zelfstandig thuis kan blijven wonen.’
‘Het populairste hulpmiddel? De badplank: een plank die je installeert over de breedte van je bad. Je gaat er op zitten langs de zijkant, neemt het handvat aan de muur vast en draait je in bad, zonder dat je over de badrand moet stappen.’
“ Het populairste hulpmiddel? De badplank”
Een dagverzorgingscentrum richt zich op 65-plussers met een fysieke of cognitieve beperking, mensen op zoek naar sociaal contact of mensen die wat meer om handen willen hebben.
Samen met de thuiszorg en huisarts biedt het centrum een oplossingsgerichte en laagdrempelige ondersteuning. Zo gaat er aandacht naar je persoonlijke behoefte en oefen je je vaardigheden. Ook mantelzorgers krijgen er coaching, zodat je langer thuis kan verblijven.
Je kan één of meerdere dagen per week in het dagcentrum verblijven.
’s Middags krijg je er een warme maaltijd aangeboden. Het centrum organiseert ook vervoer (in een straal van 10 km).
Dagverzorgingscentrum De Wingerd
‘s Hertogenlaan 71
3000 Leuven
016 28 48 00
cathy.sweerts@wingerd.info
www.wingerd.info
Dagverzorgingscentrum Dijlehof
Minderbroedersstraat 9b
3000 Leuven
016 50 95 89
nore.ramakers@dijlehof.be
www.dijlehof.be
Een centrum voor kortverblijf (CVK) biedt 65-plussers tijdelijke verzorging en opvang aan. Je verblijft er dag en nacht of alleen ’s nachts voor maximaal 60 opeenvolgende dagen of 90 dagen per jaar. Een CVK is verbonden aan een woonzorgcentrum en soms ook aan een centrum voor herstelverblijf.
Een kortverblijf kan nodig zijn wanneer je mantelzorger niet beschikbaar is. Het is ook een oplossing wanneer je even extra verzorging nodig hebt.
De dienstverlening is er grotendeels dezelfde als in het woonzorgcentrum of centrum voor herstelverblijf. Je krijgt verzorging of kan er revalideren. Er is huishoudelijke hulp en gezinshulp en er worden ontspanningsactiviteiten georganiseerd. En je kan er natuurlijk ook gemakkelijk contact leggen met andere bewoners.
Samengevat is een centrum voor kortverblijf een tussenschakel tussen thuis blijven wonen met thuisverzorging en permanent in een assistentiewoning of woonzorgcentrum verblijven. De dagprijzen verschillen. Je ziekenfonds draagt bij in de kosten.
CVK Edouard Remy
Andreas Vesaliusstraat 10 bus 1
3000 Leuven
016 24 84 20 edouardremy@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
Kortverblijf De Druivelaar
Oriënterend Kortverblijf De Wingerd
‘s Hertogenlaan 71
3000 Leuven
016 28 48 00 cathy.sweerts@wingerd.info
www.wingerd.info
WZC Annuntiaten Heverlee
Campus Heilig Hart Instituut
Naamsesteenweg 355
3001 Heverlee
016 85 77 00 info@wzc.annuntiaten.be
www.wzcah.weebly.com
Dijlehof
Minderbroedersstraat 9B
3000 Leuven
016 29 31 42 socialedienst@dijlehof.be
www.dijlehof.be
Home Vogelzang vzw
Tervuursesteenweg 290
3001 Heverlee
016 27 97 11
info@homevogelzang.be
www.homevogelzang.be
De meest voorkomende oplossing voor 65-plussers die niet meer alleen thuis kunnen wonen, is een woonzorgcentrum. De meeste centra zijn erkend als rust- en verzorgingstehuis (RVT). Dat wil zeggen dat er ook plaatsen zijn voor zwaar zorgbehoevenden. Het bewonersprofiel ziet er als volgt uit: je bent 65 jaar of ouder en hebt bijna permanent verzorging, hulp of toezicht nodig waardoor je niet meer alleen kan blijven wonen. Andere zorgformules, zoals mantel- en thuiszorg, bieden je geen oplossing meer.
In een woonzorgcentrum heb je je eigen kamer en leefruimte.
Uiteraard mag je het centrum vrij in- en uitgaan en kunnen familieleden of vrienden bij je langskomen wanneer je dat wil.
Je kan er rekenen op extra
ondersteuning: zowel
huishoudelijke hulp en assistentie bij dagelijkse taken als verzorging en verpleging.
WZC De Wingerd
Wingerdstraat 14 3000 Leuven
016 28 47 90
info@wingerd.info
www.wingerd.info
WZC Dijlehof
Minderbroedersstraat 9B
3000 Leuven
016 29 31 42
socialedienst@dijlehof.be
www.dijlehof.be
WZC Sint-Vincentius
Brabançonnestraat 97 3000 Leuven
016 24 71 00
sint-vincentius@orpea.net
www.orpea.be/sintvincentius
WZC Annuntiaten Heverlee
Campus Heilig Hart Instituut
Naamsesteenweg 355 3001 Heverlee
016 85 77 00
info@wzc.annuntiaten.be
www.wzcah.weebly.com
WZC Edouard Remy
Andreas Vesaliusstraat 10 bus 4
3000 Leuven
016 24 84 20
edouardremy@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
WZC Booghuys
Vlamingenstraat 3
3000 Leuven
016 24 81 50
booghuys@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
WZC Ter Putkapelle
Bosstraat 13
3012 Wilsele
016 35 26 11
terputkapelle@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
WZC Ter Vlierbeke
Rustoordlaan 3
3010 Kessel-Lo
016 55 55 11 tervlierbeke@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
WZC Wijgmaalbroek
Remy Alloingstraat 19
3018 Wijgmaal
016 67 69 00 info@wijgmaalbroek.be
www.wijgmaalbroek.be
De groene boog
Jules Vandenbemptlaan 12c
3001 Heverlee
016 79 01 30 info@groeneboog.be
www.groeneboog.be
Home Vogelzang
Tervuursesteenweg 290
3001 Heverlee
016 27 97 11
info@homevogelzang.be
www.homevogelzang.be
Een assistentiewoning is een individuele, aangepaste woning voor 65-plussers.
Je verblijft er zelfstandig en geniet tegelijk van extra zorg en veiligheid die thuis misschien niet meer mogelijk is.
Het Molenhof
Burgemeester Stanislas De Rijcklaan 3
3001 Heverlee
016 31 60 00 molenhof@vivantia.be www.hetmolenhof.be
Serviceresidentie
Populierenhof vzw
Populierenlaan 10
3001 Heverlee
Dijledal seniorenwoning
Vaartkom 1B
3000 Leuven
016 25 24 15 info@dijledal.be
www.dijledal.be
GAW Dijlehof
Minderbroedersstraat 9 en 9a
3000 Leuven
016 29 31 42
socialedienst@dijlehof.be
www.dijlehof.be
GAW Ruelenspark (Groep van Assistentiewoningen)
Erasme Ruelenspark 35
3001 Heverlee
016 24 83 96
ruelenspark@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
016 20 14 64
populierenhof@armonea.be www.armonea.be/ populierenhof
GAW Ter Putkapelle
(Groep van Assistentiewoningen)
Bosstraat 9
3012 Wilsele
016 35 26 11
terputkapelle@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
GAW Ter Vlierbeke
(Groep van Assistentiewoningen)
Rustoordlaan 1
3010 Kessel-Lo
016 55 55 11
tervlierbeke@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
GAW Annuntiaten Heverlee
Campus Heilig Hart Instituut
Naamsesteenweg 355
3001 Heverlee
016 85 77 00
info@wzc.annuntiaten.be
www.wzcah.weebly.com
Mariahof (Groep van assistentiewoningen)
Vzw Mariahof Leuven
Charles Deberiotstraat 14
3000 Leuven
016 24 05 55
0474 79 69 51
kris.zvm@telenet.be
www.vzw-mariahofleuven.business.site
Vogelzang vzw
Tervuursesteenweg 290
3001 Heverlee
016 27 97 11
info@homevogelzang.be
www.homevogelzang.be
Wijgmaalbroek assistentiewoningen
Remy Alloingstraat 19
3018 Wijgmaal
016 67 69 00
info@wijgmaalbroek.be
www.wijgmaalbroek.be
Vaartkom 45
3000 Leuven
016 15 16 00
leuven@domitys.be
www.domitys.be
Hertogenhof
Minderbroedersstraat 9 A
3000 Leuven
016 28 47 90
info@dijlehof.be
www.dijlehof.be
De Ark
Stapelhuisplein 3
3000 Leuven
016 41 87 01 info@residentiedeark.be
www.residentiedeark.be
Groene Boog
Jules Vandenbemptlaan 12
3001 Heverlee
016 79 01 30 directie@groeneboog.be
www.groeneboog.be
Goodlife Wilsele
Schotelveldstraat 8
3012 Wilsele
0800 12 12 6 zorgmakelaar.
vlaamsbrabant@cm.be
www.zorgbeheer.be
Mensen willen vaak zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Voor je comfort zijn er soms kleine of grote aanpassingen nodig aan je woning. Aanvullend kan je ook thuishulporganisaties, dienstenchequebedrijven of andere hulp aan huis inschakelen.
Casa Clementina is een kijkwoning waar je kan ervaren welke kleine aanpassingen of hulpmiddelen je helpen om langer thuis te blijven wonen (zie p. 50).
Casa Clementina
Brabançonnestraat 64
3000 Leuven
016 24 83 70 casaclementina@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
Er zijn heel wat partners waar je terecht kan voor informatie, onder meer:
Je ziekenfonds
OCMW Leuven
Zorg Leuven
Provincie Vlaams-Brabant
Stad Leuven
Het Vlaams Gewest, de provincie VlaamsBrabant en de stad Leuven geven premies voor de aanpassing van een woning voor 65-plussers of personen met een handicap.
Vlaams Gewest
Via het Vlaams Gewest kan je de ‘Vlaamse aanpassingspremie om de woning aan te passen aan een oudere bewoner’ aanvragen.
WIE KAN DE PREMIE AANVRAGEN?
65-plussers die aanpassingswerken uitvoeren aan de eigen woning of aan de woning die ze huren op de private huurmarkt met een huurovereenkomst van minstens drie jaar
de bewoner die zijn woning aanpast voor een inwonende 65-plusser, op voorwaarde dat die laatste een verwant is tot de tweede graad
particulieren die een woning voor minstens negen jaar verhuren aan Dijledal en aanpassingen uitvoeren voor een 65-plusser die er woont
VOOR WELKE AANPASSINGEN?
werken aan technische installaties en hulpmiddelen
werken voor een betere toegankelijkheid van de woning
De premie bedraagt 50% van de kostprijs van de werken, met een maximale tegemoetkoming van 1.250 euro. De werken moeten minstens 1.200 euro (inclusief btw) kosten.
Wonen Vlaams-Brabant
Dirk Boutsgebouw
Diestsepoort 6 bus 92
3000 Leuven
1700 (gratis) premies.vlabralim@vlaanderen.be
provincie Vlaams-Brabant
De provincie Vlaams-Brabant heeft een premie voor 65-plussers en personen met een handicap om je woning functioneel aan te passen aan je fysieke toestand.
Deze werken komen in aanmerking:
een automatische deuropener met parlofoon installeren
een lift installeren (verticale lift, stoellift, rolstoelplateaulift)
de deuropeningen vergroten en de gangbreedte aanpassen
de badkamer en wc aanpassen.
de keuken aanpassen
vastgemaakte hellende vlakken aanleggen om de toegang tot de woning te vergemakkelijken
een plaats op de gelijkvloerse verdieping inrichten of aanbouwen als slaapkamer
communicatie-, signalisatie en alarmsystemen installeren
hinderlijke drempels wegwerken
centrale verwarming installeren
verankerde steunhulpmiddelen plaatsen
een motor plaatsen voor het automatiseren van rolluiken of een garagepoort
De premie bedraagt:
50% van de kostprijs van de werken met een maximum van 2.500 euro
75% van de kostprijs van de werken met een maximum van 2.500 euro als de aanvrager voldoet aan de inkomstenvoorwaarden van het statuut van de Verhoogde Tegemoetkoming (VT) bij het ziekenfonds
Aanpassingspremie Provincie Vlaams-Brabant
Dienst wonen
Provincieplein 1 3000 Leuven 016 26 73 39 wonen@vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be/wonen
De stad geeft Leuvenaars een aanvullende aanpassingspremie als de provincie Vlaams-Brabant een aanpassingspremie toekent.
Die stedelijke premie bedraagt 50% van het bedrag dat de provincie voor de aanpassingswerken uitkeert tot een maximum van 1.250 euro.
Het totaal van alle premies (Vlaamse overheid, provincie Vlaams-Brabant en stad Leuven samen) mag niet hoger zijn dan de kostprijs van de werken.
Om de stadspremie te krijgen, hoef je niets te regelen. De Provincie en de stad brengen het voor je in orde.
Stadskantoor Leuven
Professor Van Overstraetenplein 1 3000 Leuven
016 27 27 27
info@leuven.be
Heel wat ziekenfondsen geven gratis advies over je woning aanpassen. Je kan er terecht voor zowel financieel als technisch advies. Een medewerker ontvangt je op kantoor of komt bij je thuis langs. Een overzicht van de ziekenfondsen vind je op pagina 85.
WWW.PREMIEZOEKER.BE
In de premiezoeker staan alle premies van Fluvius, de Gasfederatie, de federale en Vlaamse overheid, provincie Vlaams-Brabant en stad
Leuven. Het gaat om meer dan 70 premies voor:
huren of verhuren
een woning (ver)bouwen
een bouwgrond of woning kopen
De interesse in samenhuizen groeit, ook in Leuven. Er bestaan verschillende vormen.
Sommige mensen delen bijna alles en hebben enkel een privéslaapkamer.
Andere hebben een privéwoning in een gemeenschappelijk woonproject.
Mensen kiezen om uiteenlopende redenen voor samenhuizen. Het is betaalbaar en duurzaam. Anderen kiezen ervoor om zorgbehoevenden te kunnen bijstaan. Ook het sociale contact is een belangrijke troef.
Abbeyfield Vlaanderen ontwikkelt cohousingprojecten voor 55-plussers: alleenstaanden of koppels. Zo vind je in het Refugehof in Leuven-centrum
De Notenkraker. De bewoners van de 13 appartementen delen naast hun privé-appartement een keuken, leefruimte, berging en tuin.
Abbeyfield Vlaanderen vzw
Minderbroedersstraat 9b
3000 Leuven
MEER INFO
Samenhuizen vzw
Vooruitgangstraat 323 bus 11
1030 Schaarbeek
0489 92 64 64
info@samenhuizen.be
www.samenhuizen.be
Provincie Vlaams-Brabant
Provincieplein 1
3000 Leuven
016 26 73 56
woningdelen@vlaamsbrabant.be
www.vlaamsbrabant.be/woningdelen
info@abbeyfieldvlaanderen.be
www.abbeyfieldvlaanderen.be
Als kotmadam of -heer binnen het Casa Curaproject neem je gedurende een jaar een student in huis. Bij de voorbereiding én tijdens de periode van samenwonen staat een maatschappelijk werker van Zorg Leuven je bij.
Casa Cura
Zorg Leuven
016 24 83 75
casacura@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
Heb je ruimte over in je woning? Of heb je een huis of appartement dat volledig leeg staat? Verhuur dan een kamer of woning aan mensen die het nodig hebben. Op die manier beteken je iets voor mensen die het door omstandigheden moeilijker hebben.
Dat kan op verschillende manieren:
Je kan een deel van je woning tijdelijk verhuren aan erkende vluchtelingen of mensen met een onbewoonbaar verklaarde woning. De keuken of badkamer delen mag, maar hoeft niet.
Daarnaast bestaat er ‘zorgwonen’. Je verhuurt een deel van je woning tijdelijk aan zorgbehoevende personen of 65-plussers. Als je zelf zorgbehoevend bent, kan je verhuren aan je zorgverlener.
Ten slotte kan je een kamer of studio in je woning verhuren aan alleenstaanden, studenten, koppels of gezinnen. Dat kan zonder ingrijpende werken, met een tijdelijke vergunning, de zogenaamde ‘kotmadam-formule’.
Stadskantoor Leuven
Professor Van Overstraetenplein 1
3000 Leuven
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/
deel-van-je-eigen-woning-tijdelijk-verhuren
Vraag de brochure ‘Solidair verhuren’ aan via de stad. Je krijgt uitleg over solidair verhuren via de stad of via sociale organisaties.
MEER INFO
016 27 27 27
https://leuven.be/solidairverhuren
Je kan ook een huis, appartement of studio solidair verhuren aan kwetsbare personen. Verschillende organisaties ondersteunen je daarbij.
DIJLEDAL
Via Dijledal verhuur je zonder rompslomp: de organisatie regelt de verhuur en het beheer je van je woning.
Dijledal Vaarkom 1B
3000 Leuven
016 25 24 15
info@dijledal.be
www.dijledal.be
Wil je je woning snel verhuren, dan kan je onder andere terecht bij het Woonanker. Dat is een samenwerking tussen stad Leuven, CAW Oost-Brabant en OCMW Leuven.
Het Woonanker helpt kwetsbare gezinnen en erkende vluchtelingen bij hun zoektocht naar een woning. Een wooncoach ondersteunt de huurder en is het aanspreekpunt voor de verhuurder.
Woonanker
Redingenstraat 25
3000 Leuven
016 23 72 30
woonanker@cawoostbrabant.be
www.caw.be
Je kan je woning ook verhuren via het project
‘Housing First’ van AG Stadsontwikkeling.
Je sluit voor een lange periode een huurovereenkomst af met AG Stadsontwikkeling
Leuven, waardoor je gegarandeerd huurinkomsten hebt. De organisatie treedt op als tussenpersoon en zorgt voor de meeste administratieve, financiële en juridische afspraken.
AG Stadsontwikkeling Leuven
016 27 26 77
vastgoed@leuven.be
www.leuven.be/housing-first
OCMW Leuven ondersteunt eigenaars die verhuren aan kwetsbare gezinnen via het fonds ‘Gezin (z)onder dak’. Je verhuurt rechtstreeks aan het gezin. Voor het fonds sluit je een overeenkomst af met OCMW Leuven. OCMW Leuven stelt zich dan één jaar garant bij huurproblemen. Dit geldt zowel voor huurachterstallen als schade aan de woning. OCMW Leuven begeleidt de huurders en controleert onder meer de betalingen van de huur.
OCMW Leuven
016 27 43 00
socialedienst@leuven.be
www.ocmw-leuven.be/gezin-zonder-dak
THUISZORGDIENSTEN
Dankzij thuiszorg kunnen minder mobielen, zieken of personen met een handicap zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Afhankelijk van je noden zijn er heel wat mogelijkheden. Voor vragen kan je terecht bij je ziekenfonds (zie p. 85).
Wit-Gele Kruis
B. A. De Becker-Remyplein 59
3010 Kessel-lo
016 44 15 00
info@wgkvlb.be
www.witgelekruis.be
Familiehulp
Martelarenlaan 6a
3010 Leuven
016 29 81 30
leuven@familiehulp.be
dienstencheques@ familiehulp.be
www.familiehulp.be
Ferm Thuiszorg
Remylaan 4c
3018 Wijgmaal
016 24 49 10
0800 112 05
thuiszorg@samenferm.be
www.samenferm.be/thuiszorg
Zorg Leuven
Zorgzeker
Vlamingenstraat 3
3000 Leuven
016 55 55 55
zorgzeker@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be
i-mens
Elenstraat 8
3270 Scherpenheuvel
013 45 85 18
078 15 25 35 (dag en nacht bereikbaar)
info@i-mens.be
www.i-mens.be
IN-Z
Martelarenlaan 8
3010 Kessel-Lo
089 32 28 10
info@in-z.be
www.in-z.be
Thuiszorgcentrum Solidaris Brabant
Zorg en hulp aan huis
Mechelsestraat 71
3000 Leuven
078 15 60 30
thuiszorgcentrum@solidaris.be
www.fsmb.be
Thuisondersteunende dienst de Wingerd
‘s Hertogenlaan 71
3000 Leuven
016 28 48 00
cathy.sweerts@wingerd.info
www.wingerd.info
Wanneer je als patiënt liever niet thuis wil wachten op een verpleegkundige, zijn er zowel in Leuven, Kessel-Lo en Bertem verpleegposten van het Wit-Gele Kruis. Je kan er op afspraak naartoe voor de voorgeschreven zorgen van je arts (zoals inspuitingen, wondzorg, bloedafname of diabeteszorg).
Contacteer de verpleegpost
Leuven via 016 44 15 00.
Bij verschillende organisaties kan je warme maaltijden ter plaatse eten, afhalen of laten leveren aan huis.
Zorg Leuven
Andreas Vesaliusstraat 10
3000 Leuven
016 55 55 55 zorgzeker@zorgleuven.be
www.zorgleuven.be/maaltijden-aan-huis
Buurtcentra en lokale dienstencentra
Zie p. 14 en 12.
Poverello vzw
Sint-Maartenstraat 44
3000 Leuven
016 29 16 84 leuven@poverello.be
www.poverello.be
Als je tijdelijk je boodschappen niet
meer zelf kan doen, of andere tijdelijke hulp nodig hebt, dan kan je hulp vragen bij stad Leuven (zie p. 78) of bij een
lokaal dienstencentrum in je buurt. Een
vrijwilliger uit je buurt staat voor je klaar.
Leren Ondernemen vzw –sociaal restaurant ‘De Drukkerij’
Valkerijgang 26
3000 Leuven
016 67 90 04
jemina.deruimtevaart@gmail.com
www.deruimtevaart.be
Solidaris Brabant
Mechelsestraat 70
3000 Leuven
016 22 57 04
Een aantal partners bieden dit in Leuven aan zoals de ziekenfondsen, de thuiszorgdiensten (zie p. 65) en LDC Seniorama (zie p 13).
De erkende oppasdiensten bestaan meestal uit vrijwilligers.
Ze houden je gezelschap wanneer je mantelzorger er niet is en nemen eenvoudige zorgtaken over, zoals helpen met het eten, naar het toilet gaan of in en uit de zetel stappen.
Ze doen geen huishoudelijke taken of dienen geen verpleegkundige zorgen toe.
Je betaalt een beperkte vergoeding.
Je kan nachtzorg krijgen voor mensen die dementie hebben of palliatieve zorgen of andere nachtelijke ondersteuning nodig hebben. Er is nachtzorg mogelijk bij je thuis of in een woonzorgcentrum.
Je kan altijd nachtzorg boeken, ook in het weekend of op feestdagen: tussen 22 en 7 uur.
Meer info bij de ziekenfondsen, de thuiszorgdiensten (zie p. 65) en LDC Seniorama (zie p. 13).
Hoewel een voorschrift niet voor alle verpleegkundige handelingen nodig is, is contact tussen huisarts en thuisverpleegkundige daarentegen wel essentieel. Je huisarts is je eerste aanspreekpunt voor vragen over je lichamelijke en psychische gezondheid. Hij of zij kent je (gezondheids)siuatie immers het beste.
Je kan beroep doen op verpleegkundigen voor allerlei noodzakelijke zorgen op voorschrift, zoals inspuitingen, wondzorg, katheters spoelen of antibiotica klaarzetten en toedienen. Medicatie en verzorgingsmiddelen moet je zelf voorzien. Vraag daarvoor raad aan je arts.
Heb je enkel hulp nodig bij hygiënische zorg? Dat kan zonder voorschrift.
Je thuisverpleegkundige geeft ook advies over andere diensten die je kan inschakelen om langer zelfstandig thuis te blijven wonen.
Je kiest zelf voor een zelfstandige verpleegkundige of iemand van een georganiseerde dienst. Thuisverpleging wordt automatisch betaald door het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV).
Op zoek naar een huisarts?
016 22 94 48
info@khobra.be
www.khobra.be
Heel wat senioren kunnen zich prima redden. Maar toch zitten sommigen met specifieke vragen of problemen. Daarom heeft Lokale Politie Leuven twee inspecteurs voor senioren, en da’s uniek in België.
Karolina: ‘De meeste vragen komen via via tot bij ons: mensen die klagen over overhangende takken van een tuin die niet meer onderhouden wordt, iemand die meldt dat haar verwarde buurvrouw ’s nachts ronddwaalt … Wij gaan dan op bezoek bij de senioren thuis. We bieden een luisterend oor, geven advies en onderzoeken wie kan helpen. Dat kan familie of de huisarts zijn, maar we schakelen ook vaak ons netwerk van hulpverleners in, zoals een lokaal dienstencentrum of de crisisopvang van het CAW.’
Patricia: ‘Soms doen senioren een aangifte of zijn ze betrokken bij een interventie, bijvoorbeeld als ze het slachtoffer zijn geworden van internetfraude of als ze denken dat er ingebroken is. Dan gaan we achteraf altijd nog eens bij hen langs. Op het gemakje, in hun vertrouwde omgeving en al zeker zonder zwaailichten.
Soms blijkt dan dat er een heel ander probleem speelt: eenzaamheid, rouw, dementie … Zulke dingen kom je alleen te weten door goed naar mensen te luisteren en hun vertrouwen te winnen. Empathie is heel belangrijk in onze job.’
Patricia: ‘De mensen kennen ons, want wij zijn waar zij zijn. We hebben een Facebookpagina, we gaan naar seniorenactiviteiten voor een babbel, of we smijten ons op de dansvloer van het seniorenbal. Tussen de mensen: zo kom je iets te weten. Het begint soms met een glimlach en eindigt met ‘Mag ik eens iets vragen?’.’
‘Ons uniform helpt: we zijn heel zichtbaar, en mensen voelen zich veilig bij de politie. Een onbekende in burgerkledij komt niet makkelijk bij iemand thuis binnen.’
“
Wij zijn waar de senioren zijn”
Zijn de deuren in je woning voorzien van degelijke veiligheidssloten? Zijn de ramen voldoende inbraakwerend? Wat kan er beter en veiliger? Je huis beter beveiligen tegen inbraak is altijd een goed idee, en de stad wil je daar graag bij helpen. De preventieadviseurs komen gratis bij je langs voor een doorlichting van je woning. Je kan ook bellen, mailen of langsgaan voor advies.
Preventiedienst
Philipssite 4
3000 Leuven
016 21 07 00 preventie@leuven.be
Patricia Van de Walle en Karolina Robbeets zijn de Leuvense senioreninspecteurs.
Een vraag voor de senioreninspecteurs?
Je kan contact met hen opnemen via:
0491 91 25 35
pz.leuven.senioren@police.belgium.eu Facebook: Senioreninspecteur Politie Leuven
Na afspraak in het politiekantoor op de Grote Markt. Van maandag tot vrijdag van 9 tot 19 uur, op zaterdag van 10 tot 18 uur
Opgelet: voor dringende politiehulp bel je 101.
Woningbranden eisen elk jaar tientallen mensenlevens. Meer nog dan het vuur, maakt de rook slachtoffers. Die is verstikkend en verspreidt zich razendsnel. Rookmelders bieden eenvoudig en doeltreffend bescherming. Vraag raad aan een preventiedeskundige.
Brandweer Leuven
016 31 72 00
Je wijkinspecteur is je eerste aanspreekpunt bij de politie. Als je contact wil opnemen, dan kan je terecht op de website van de politie.
Ga naar www.politieleuven.be
Ga naar ‘contact’
Ga naar ‘je wijk’
Vul je straatnaam en huisnummer in
Je krijgt een overzicht van de contactgegevens van je wijkagent
Ga je op vakantie of ben je een langere periode weg van huis? Dan kan je afwezigheidstoezicht aanvragen bij de politie. De politie patrouilleert dan regelmatig langs je woning en houdt een oogje in het zeil. Vraag minstens zeven dagen voor je vertrek het toezicht aan. Dat kan op verschillende manieren:
Wijkcommissariaat Leuven
Grote Markt 8
3000 Leuven
Maandag tot vrijdag van 9 en 19 uur
Zaterdag van 10 en 18 uur
Zondag gesloten
Internetfraude of -oplichting is het online ontfutselen van geld of goederen van nietsvermoedende personen. Ook telefonisch kan je misleid worden. Criminelen doen zich voor als iemand anders – je bank, je elektriciteitsleverancier, een verloren gewaand familielid – en trachten zo je bankgegevens te ontfutselen om je te bestelen.
Hoe kan je je beschermen tegen cybercriminaliteit?
Beantwoord dan deze vragen:
Is het onverwacht? Krijg je zonder reden een bericht van iemand bij wie je niets gekocht hebt of met wie je lang geen contact hebt gehad? Controleer zeker verder. Dat kan bijvoorbeeld door te bellen naar het bedrijf of de kennis van wie het bericht zogenaamd afkomstig is en te vragen of ze je echt een bericht hebben gestuurd.
Is het dringend? Wees op je hoede als je onder druk wordt gezet. Zo proberen de criminelen je minder tijd te geven om na te denken.
Ken je de afzender? Controleer het e-mailadres, ook op spellingsfouten. Maar let op: een legitiem e-mailadres is geen garantie.
Vind je de vraag vreemd? Een officiële instantie zal je nooit via e-mail, sms of telefoon vragen naar je wachtwoord, bankgegevens of persoonlijke gegevens.
Bevat het bericht een link? Klik er niet op, maar zweef erover met je muis. Is de domeinnaam ook echt de naam van de organisatie? In een e-mail van de stad kan je verwachten dat de link verwijst naar www.leuven.be, waarbij ‘leuven.be’ het domein is. Staat er iets anders dat erop lijkt, bijvoorbeeld l3uven.be of leuven-be. be? Dan gaat het om een vals domein. Klik je op de link, dan kom je op een nagemaakte website van criminelen terecht.
Word je persoonlijk aangesproken? Berichten met algemene en vage aanspreektitels, of met je e-mailadres als aanspreking, vertrouw je beter niet.
Bevat het bericht taalfouten? Ze kunnen wijzen op een verdacht bericht.
HERKEN JE EEN VALS BERICHT OP TIJD?
Stuur het dan naar verdacht@safeonweb.be
Neem dan onmiddellijk contact op met je bank. Die kan verdachte transacties soms nog blokkeren of je rekening bevriezen. Als je je creditcardgegevens hebt doorgegeven, waarschuw dan onmiddellijk Cardstop (www.cardstop.be of 078 170 170).
Als je een wachtwoord hebt doorgegeven dat je ook op andere plaatsen gebruikt, verander het dan onmiddellijk.
Doe ook aangifte bij de Leuvense politie. Op hun website lees je hoe.
Politie Leuven
016 21 06 11
www.politieleuven.be
Preventiedienst stad Leuven
016 21 07 00
preventie@leuven.be
Maak je je zorgen om een dier in je buurt?
Dan kan je dat doorgeven aan de stad.
016 27 27 27
info@leuven.be
www.leuven.be/melding-dierenw
Is je melding dringend (zwaargewond dier of gevaarlijke situatie)?
Bel de politie via het nummer 101.
Ieke en Vera zijn
vrijwilligers bij LEIF, het Levenseinde InformatieForum.
Ieke: ‘Mijn mama was zwaar dement. We wisten niet welke keuzes ze zelf zou gemaakt hebben in deze situatie. Ik ervaarde hoe belangrijk het is om tijdig na te denken over welke zorg je nog wil in bepaalde situaties en erover te praten met je naasten.’
‘Je kan nu al zaken vastleggen, wanneer je nog wilsbekwaam bent. In een negatieve wilsverklaring geef je bijvoorbeeld aan welke behandeling of zorg je niet meer wil in specifieke situaties. Het is evengoed je recht om niets vast te leggen. Het is gewoon belangrijk dat je weet wat er kan.’
Vera: ‘Soms moeten mensen eerst hun verhaal kwijt, voordat de vragen komen. Een groot stuk van ons werk bestaat uit luisteren, meeleven en nagaan wat er kan. Mensen hebben bijvoorbeeld vragen over euthanasie, omdat ze anderen veel hebben zien lijden en ze dat zelf niet willen meemaken. We proberen duidelijkheid te scheppen, want veel mensen zijn niet vertrouwd met
de wetgeving rond euthanasie. Die wetgeving is trouwens heel strikt. We proberen mensen de verschillen te laten zien tussen wilsbekwaam en wilsonbekwaam zijn. Beslissingen rond je levenseinde moet je nemen wanneer je er zelf nog goed in staat toe bent. Het zijn geen zorgen voor later. Nee, het is nu zorgen voor later!’
“ Het is belangrijk dat mensen hun rechten kennen”
Heb je zorg of ondersteuning nodig, maar weet je niet waar je die kan krijgen? Zoek je iemand uit je buurt die je af en toe kan helpen met kleine boodschappen? Heb je financiële moeilijkheden? Of voel je je soms alleen en zoek je iemand om samen te gaan wandelen? Kortom: heb je een vraag rond zorg en ondersteuning?
Neem contact op met de stad. Samen zoeken we een oplossing via het OCMW, een andere organisatie, professionele hulpverlening of een vrijwilliger uit je buurt. We behandelen je vraag vertrouwelijk.
Stel je vraag: www.leuven.be/hulpvraag 016 27 27 72 leuven.helpt@leuven.be
Je kan ook langskomen bij het loket van Leuven Helpt in het stadskantoor. Je kan er iedere weekdag terecht van 9 tot 17 uur.
Stadskantoor Leuven Professor Van Overstraetenplein 1
3000 Leuven
Heb je behoefte aan een luisterend oor of wil je af en toe een telefoontje krijgen om de eenzaamheid te doorbreken?
Een team vrijwilligers is er graag voor je. Je spreekt zelf af wanneer en hoe vaak je elkaar belt. Dat kan ook anoniem.
Luisterlijn LDC Seniorama
016 22 20 14
onthaal@seniorama.be
Luisterlijn LDC Seniorama
016 22 20 14
onthaal@seniorama.be
CAW Redingenstraat 6
3000 Leuven
0800 13 500 (gratis)
onthaal@cawoostbrabant.be
www.caw.be/chat (anoniem)
Kom langs op maandag, woensdag of vrijdag tussen 12 en 17 uur.
Tele-Onthaal
Wil je graag eenmalig, al dan niet anoniem, je verhaal kwijt? Dan kan je 24 uur op 24, 7 dagen op 7 bellen met een vrijwilliger van Tele-Onthaal. Je kan ook chatten: elke avond van 18 tot 23 uur, op woensdag en vrijdag van 15 tot 23 uur.
Bel naar het gratis nummer 106
Via chat: openingsuren op www.teleonthaal.be
Stertelefoon
Lokale dienstencentra Zorg Leuven
016 55 55 55
zorgzeker@zorgleuven.be
Mantelzorgtelefoon (Samana)
078 15 50 20 (tarief per zone)
mantelzorg@samana.be
© Jan PollersLAAGDREMPELIGE HULP
Eerstelijnspsychologen zijn snel beschikbaar en ondersteunen je kortstondig bij psychische of emotionele klachten: depressieve gevoelens, angst, vastzittende rouw, gepieker of slaapproblemen. Ze werken in je buurt: in een praktijk of op plaatsen waar je geregeld komt.
Online vind je een overzicht van de psychologen in je buurt: www.epzvlaamsbrabant.be
Je betaalt 11 euro per sessie
Je betaalt 4 euro per sessie als je recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming
De eerste sessie is gratis
In deze lokale dienstencentra (LDC) kan je een eerstelijnspsycholoog raadplegen:
LDC Edouard Remy
0495 68 03 45 depretina1@gmail.com
LDC Ruelenspark
0469 18 08 18
ellen.therapie@gmail.com
LDC Seniorama
0486 14 55 57
veerle.vanvlierberghe@gmail.com
LDC Ter Putkapelle en LDC Edouard Remy
0486 49 88 39
psycholoogwijgmaal@gmail.com
LDC Ter Vlierbeke
0496 45 41 30 ankemps@gmail.com
LDC Wijnveld
0473 94 16 22 emelie.vangoethem@wingerd.info
CASA CLEMENTINA
Casa Clementina is er voor cliënten van de thuiszorg van Zorg Leuven. Voel je je niet goed in je vel? Zit je in een dipje? Ga eens langs bij Casa Clementina. Je bent er altijd welkom voor een goed gesprek of om even tot rust te komen.
Casa Clementina
Brabançonnestraat 64
3000 Leuven
016 24 83 70
casaclementina@zorgleuven.be www.zorgleuven.be
Casa Clementina is elke
werkdag vrij toegankelijk:
op maandag van 13 tot 16 uur
van dinsdag tot en met
vrijdag van 09.30 tot 16 uur
Heb je ernstige psychische problemen, dan heb je wellicht voor langere tijd psychologische hulp nodig. Praat erover met je huisarts, eerstelijnspsycholoog of een andere hulpverlener. Eventueel biedt een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) de gepaste ondersteuning. Je hulpverlener kan helpen met je aanmelding. Vanaf 60 jaar kom je bij het ouderenteam terecht.
Ouderenteam CGG PassAnt
Sint-Geertruiabdij 6
3000 Leuven
016 31 99 99
info.leuven@passant.be
https://cgg.passant.be/aanmelden-volwassen
Twijfel je over mogelijke (geheugen)problemen? Raadpleeg dan eerst je huisarts. Hij/zij bezorgt je de correcte informatie en verwijst je eventueel door naar een specialist (neuroloog, geriater, psychiater) of een ziekenhuis dat extra onderzoek en expertise aanbiedt.
Daarnaast kan je altijd bij je huisapotheker terecht voor algemene informatie over dementie. Apothekers hebben vaak een bijkomende opleiding gevolgd over omgaan met dementie.
De consulenten van het regionale expertisecentrum dementie Memo zijn er voor iedereen die op één of andere manier, van ver of dichtbij, te maken krijgt met dementie.
Waarvoor kan je terecht bij het regionaal Expertisecentrum Dementie Memo?
Informatie en advies
Ondersteuning en doorverwijzing
Uitgebreid vormings- en opleidingsaanbod
Memo
Wingerdstraat 14
3000 Leuven
016 50 29 06
memo@dementie.be
www.dementie.be/memo
Je vindt Memo ook op Facebook en Linkedin.
De Alzheimer Liga is een patiënten- en vrijwilligersorganisatie van, voor en door familieleden en mantelzorgers van personen met dementie. Ze helpen je met dementie om te gaan.
Waarvoor kan je bij Alzheimer Liga Vlaanderen terecht?
Een luisterend oor bij de gratis luister- en infolijn
Contact met lotgenoten bij de meer dan 60 regionale familiegroepen Dementie en Jongdementie
Vormingen voor mantelzorgers en vrijwilligers
Evenementen
Alzheimer Liga Vlaanderen
0800 15 225
(gratis elke werkdag tussen 9 en 21 uur) hulpvragen@alzheimerligavlaanderen.be info@alzheimerligavlaanderen.be www.alzheimerliga.be
Vragen, twijfels, veranderend gedrag bij dementie ... Alle betrokkenen hebben ermee te maken.
Memo en de lokale dienstencentra (LDC) organiseren geregeld praatcafés dementie: gratis bijeenkomsten voor familieleden van mensen met dementie en andere geïnteresseerden. Ook mensen met dementie kunnen ernaartoe.
Ze maken de ziekte bespreekbaar en geven je inzicht. Wat kan je als mantelzorger betekenen? En hoe belangrijk is het om ook met jezelf rekening te houden?
De praatcafés beginnen met uitleg over een bepaald thema rond dementie. Daarna kan je in groep van gedachten wisselen. Je kan ook zelf nieuwe thema’s aanreiken.
Praatcafés dementie Memo 016 50 29 06
memo@dementie.be
www.dementie.be/memo
Dwaalgedrag komt vaak voor bij mensen metdementie: overdag maar ook ’s nachts, thuis of in een woonzorgcentrum. Iemand met dementie hoeft niet erg verward te zijn om in z’n eentje op stap te gaan.
Al neem je zorgvuldige maatregelen, er gebeuren weleens onrustwekkende vermissingen. Het komt er dan op aan om mensen met dementie zo snel mogelijk op te sporen. Elke seconde telt.
Ken jij iemand met dementie? Vul dan een vermissingsfiche over hem of haar in. Zo heeft de politie snel de juiste informatie om de vermiste op te sporen. De vermissingsfiche is gratis verkrijgbaar bij:
Lokale Politie Leuven
Philipssite 4
3001 Heverlee
Expertisecentrum dementie Memo
Wingerdstraat 14
3000 Leuven
Stadskantoor
Professor Van Overstraetenplein 1
3000 Leuven
Vragen of hulp nodig bij het invullen van de fiches?
Neem contact op met de senioreninspecteurs (zie p. 70) of de medewerkers van het expertisecentrum dementie Memo (zie p. 81).
Wat doe je als het misgaat? Verwittig dan meteen de politie op het noodnummer 101.
EN BROCHURES
www.dementie.be
Ontvang je graag de brochure over dementie? Neem dan contact op met stad Leuven of Memo (zie p. 81).
welzijn en zorg
Je bent een mantelzorger als je regelmatig zorgt voor iemand die extra hulp nodig heeft door een ziekte, handicap, psychische kwetsbaarheid of ouderdom. Die zorg verleen je vanuit een persoonlijke band. Het gaat dus niet om vrijwilligerswerk of je beroep, maar je mag die zorg wel ruim definiëren: iemand die zijn of haar moeder dagelijks helpt met zich te wassen, die een partner geregeld begeleidt naar het ziekenhuis of die een vriend administratief of emotioneel ondersteunt, is een mantelzorger. Er bestaat een zorgbudget van 130 euro per maand voor mensen die veel zorg vragen, zoals 65-plussers die in een woonzorgcentrum verblijven of thuis veel ondersteuning nodig hebben.
Vraag het zorgbudget aan via www.vlaamsesocialebescherming.be (klik door naar ‘formulieren voor zorgbudgetten’).
Waar kunnen mantelzorgers terecht voor hulp? In Leuven zijn er 6 mantelzorgverenigingen:
Ze beantwoorden je vragen.
Ze zoeken een oplossing voor je probleem.
Ze organiseren vakanties, ontmoetingen en andere ontspannende of informatieve activiteiten.
Ze verdedigen de belangen van mantelzorgers en (thuis)zorggebruikers.
Steunpunt Mantelzorg
078 77 77 97
info@steunpuntmantelzorg.be
www.steunpuntmantelzorg.be
Vzw Liever Thuis LM
02 542 87 09 0473 52 70 76
lieverthuis@lm.be
www.lieverthuislm.be
Mantelzorgnetwerk
016 24 49 49 mantelzorgnetwerk@samenferm.be
www.mantelzorgnetwerk.com
Okra-Zorgrecht 022 46 57 72
zorgrecht@okra.be
www.okra.be
Samana
016 35 95 13 mantelzorg@samana.be
www.samana.be
Coponcho 025 15 02 63
info@coponcho.be
www.coponcho.be
Zorg Leuven ook ondersteuning biedt aan mantelzorgers? Meer info? 016 55 55 66, mantelzorg@zorgleuven.be of www.zorgleuven.be.
In de lokale dienstencentra kunnen mantelzorgers elkaar ontmoeten. Je kan er ook terecht voor activiteiten en informatie. De contactgegevens van de LDC’s vind je op pagina 12.
Wat doen ziekenfondsen?
betalen tussenkomsten voor medische verzorging
organiseren thuiszorgdiensten (poetshulp, gezins- en bejaardenhulp)
lenen materiaal uit voor verzorging aan huis
innen de verplichte zorgverzekering
vragen uitkeringen aan uit de zorgverzekering
voor mantelzorgers en rusthuisbewoners
Christelijk ziekenfonds - CM
Koning Leopold I-straat 34
3000 Leuven
016 35 96 00
www.cm.be
Solidaris Brabant
Mechelsestraat 70
3000 Leuven
016 22 57 04
Diestsestraat 257
3000 Leuven
016 30 93 01
www.fsmb.be
Vlaams & Neutraal Ziekenfonds
Vital Decosterstraat 83
3000 Leuven
016 85 29 20
www.vnz.be
Neutraal ziekenfonds Vlaanderen
Naamsesteenweg 102
3001 Heverlee
016 30 16 43
Diestsesteenweg 154
3010 Kessel-Lo
016 85 50 13
www.nzvl.be
Liberaal ziekenfonds
Oude Diestsesteenweg 13B
3010 Kessel-Lo
016 47 25 41
Diestsevest 47
3000 Leuven
016 23 85 66
www.lm-ml.be
Helan
Mgr. van Waeyenberghlaan 36
3000 Leuven
032 01 85 55
Naamsestraat 102/bus b
3000 Leuven
016 22 34 24
www.helan.be
Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
Dirk Boutslaan 35
3000 Leuven
016 20 80 79
www.caami-hziv.fgov.be
Palliatieve zorg is er voor patiënten met een levensbedreigende aandoening en hun naasten. Het heeft als doel de levenskwaliteit te verbeteren. Er gaat aandacht naar pijn- en symptoomcontrole en comfort, maar ook naar de manier waarop de patiënt en zijn omgeving de ziekte beleven, de sociale relaties en levensbeschouwelijke zingeving. Je kan de zorg thuis krijgen, in het ziekenhuis of in andere voorzieningen.
Panal vzw is een van 15 netwerken palliatieve zorg in Vlaanderen. Een gespecialiseerd, multidisciplinair team informeert, adviseert en ondersteunt de patiënt, zijn omgeving en de eerstelijnshulpverleners. Het team werkt ook nauw samen met de vertrouwde zorgverleners, zonder hun taken over te nemen.
PANAL vzw
Waversebaan 220
3001 Heverlee
016 23 91 01
vragen@panal.be
www.panal.be
De medische wereld evolueert snel en maakt steeds meer behandelingen mogelijk. Toch kan een behandeling ook je levenskwaliteit beperken. Wil je zelf bepalen wat ‘kwaliteitsvol
leven’ betekent? De wet op de patiëntenrechten en de euthanasiewetgeving bieden heel wat mogelijkheden. Spreek erover met je naasten, arts of ga eens langs bij LEIF Oost Brabant.
LEIF Oost Brabant bestaat uit consulenten, artsen en vrijwilligers. Ze geven je informatie en advies bij al je vragen rond het levenseinde. Zo kan je er onder meer terecht voor informatie rond euthanasie en krijg je er hulp bij het opstellen van wilsverklaringen. Ze luisteren naar je verhaal en bezorgdheden, en zoeken mee naar oplossingen. De dienstverlening is gratis en vrijblijvend.
Misschien heb je op dit moment ernstige gezondheidsproblemen. Misschien wil je weten wat je rechten zijn. Of misschien wil je nu al enkele zaken regelen voor later. De brochure ‘LEIF-plan’ bundelt alle info die je nodig hebt om te beslissen over je levenseinde.
Het plan bestaat uit 2 delen:
informatie om samen te praten over hulp voor nu en later
geldige documenten om wilsverklaringen in orde te brengen
Deze brochure is gratis verkrijgbaar bij:
je apotheek
LEIF (Ruelenspark 35, 3001 Heverlee)
Huis van de Mens (Brusselsestraat 203, 3000 Leuven)
online: www.leif.be
Het is vanzelfsprekend dat je in overleg met je arts en andere zorgverleners inspraak krijgt over je actuele zorg. Dat is een elementair mensen- en patiëntenrecht.
Bovendien kan je behandelingen en onderzoeken weigeren of stopzetten. Zelfs als die levensreddend zijn of als je eerder al je toestemming gaf. Artsen moeten die keuze respecteren. Je kan je beslissing mondeling meedelen, maar een arts kan ook een schriftelijke verklaring vragen.
Ben je wat onzeker, dan kan je een beroep doen op een vertrouwenspersoon van LEIF.
Die kan je onder meer vergezellen tijdens je consultaties. De vertrouwenspersoon kan schriftelijk aangeduid worden.
Bij euthanasie beëindigt de arts je leven als je daar zelf uitdrukkelijk om gevraagd hebt. Voor het recht op euthanasie zijn er enkele voorwaarden:
Je bent wilsbekwaam
Je verzoek is vrijwillig, herhaald en duurzaam
Je lijdt aan een ernstige, ongeneeslijke aandoening (veroorzaakt door een somatische of psychiatrische ziekte of ongeval)
Je bent niet terminaal
Je aandoening zorgt voor een fysiek of psychisch ondraaglijk lijden
Welke procedure volg ik voor een euthanasieverzoek?
Bespreek je vraag met je (huis)arts.
Bevestig je euthaniasiewens in een schriftelijk verzoek. Verwar dit verzoek niet met een wilsverklaring euthanasie.
Je arts neemt contact op met 1 of 2 andere artsen.
Je bespreekt je situatie met deze arts(en).
De artsen schrijven een onafhankelijk advies.
Krijg je een positief advies?
Als je niet terminaal bent, gebeurt de uitvoering minimaal 1 maand na het verzoek.
Als je terminaal bent, is er geen wachttijd.
Wat als mijn arts geen euthanasie wil toepassen?
Je arts heeft het recht om geen euthanasie uit te voeren, bijvoorbeeld om morele redenen.
In dat geval moet hij of zij je dat binnen de 7 dagen laten weten.
Je kan dan eventueel een andere arts raadplegen.
Je arts is verplicht om je dossier binnen de 4 dagen over te dragen aan je nieuwe arts.
Je kan nu al heel wat regelen voor je levenseinde. Zo kunnen zorgverleners rekening houden met je wensen, ook als je je niet langer zelf kan uitdrukken.
Op de website van LEIF vind je verschillende documenten om je wilsverklaringen in orde te brengen. Die documenten zijn officieel en bindend: ze blijven gelden tot je ze herroept.
Negatieve wilsverklaring
Je kan een negatieve wilsverklaring opstellen, waarin je verklaart dat bepaalde onderzoeken of behandelingen stopgezet moeten worden, als je niet meer in staat bent om dat zelf te vragen. Je kiest één of meerdere vertegenwoordigers om je rechten te laten gelden.
Als je niet meer wilsbekwaam bent (bijvoorbeeld door onherroepelijke verwardheid, dementie, hersenbloedingen of coma), zal je vertegenwoordiger de arts inlichten over je negatieve wilsverklaring. De arts moet je keuze dan respecteren.
Je kan altijd palliatieve zorg krijgen, of je wilsbekwaam bent of niet. Daarvoor moet je dus geen documenten in orde brengen.
Wilsverklaring euthanasie
Je kan enkel euthanasie krijgen als je wilsbekwaam bent. Als je bijvoorbeeld lijdt aan een hersenaandoening (zoals dementie), dan is euthanasie niet mogelijk.
De wet voorziet een uitzondering voor het geval je in een onomkeerbare coma belandt. In een voorafgaande wilsverklaring kan je in dat geval om euthanasie vragen.
Huisartsen zijn echter niet verplicht om euthanasie uit te voeren. Je kan daarom nu al vragen of je huisarts in het algemeen open staat voor euthanasie. Is dat niet zo, dan kan je eventueel van huisarts veranderen.
De verklaring voor orgaandonatie
Je kan je lichaam schenken aan de wetenschap. Ook een online registratie is mogelijk via www.mijngezondheid.be.
Wilsbeschikking teraardebestelling
Kies zelf op welke manier je uitvaart verloopt: via een begraving of asverstrooiing.
Zowel nabestaanden als de begrafenisondernemer zijn verplicht je wensen te volgen.
MEER INFO
LEIF Oost-Brabant
Ruelenspark 35
3001 Heverlee
0471 61 78 73
leifoostbrabant@leif.be
www.leif.be
Wekelijks op donderdag tussen
14 en 16 uur, best op afspraak
Ieder van ons krijgt ooit te maken met het overlijden van een geliefd familielid of een vriend. Naast pijn en verdriet duiken er bij het heengaan van een dierbare een heleboel administratieve taken op. We helpen je op weg met een overzicht.
De arts stelt het overlijden vast en maakt een getuigschrift op dat je nodig hebt voor de aangifte bij de gemeente.
Het is wettelijk verplicht om een begrafenisondernemer in te schakelen. Je kan zelf een begrafenisondernemer kiezen, tenzij de overledene uitdrukkelijk gekozen heeft voor een bepaalde ondernemer.
Wat doet een begrafenisondernemer?
Hij brengt de gemeente op de hoogte van het overlijden en vraagt de uittreksels van de overlijdensakte op.
Hij organiseert de begrafenis volgens de wensen van de overledene of nabestaanden.
Hij geeft advies over de aankoop van een concessie of grafkelder.
Hij regelt praktische zaken zoals de publicatie van overlijdensberichten, indien gewenst.
Meer info op de officiële website van de Belgische begrafenisondernemers: www.funebra.be/nl
Je kan op voorhand, vóór het overlijden dus, een uitvaartverzekering nemen. Bij het overlijden doet de verzekering al het mogelijke om de uitvaart te organiseren zoals vastgelegd in de polis.
Breng het ziekenfonds op de hoogte van het overlijden. Het ziekenfonds past meteen de gegevens van de verzekerde aan en bekijkt of de partner of nabestaande recht heeft op een verhoogde tegemoetkoming. Dat is afhankelijk van het bruto jaarinkomen.
Je moet het overlijden aangeven bij de gemeente waar de overleden persoon gedomicilieerd is. Meestal regelt de begrafenisondernemer dat.
De gemeente levert de uittreksels af van de overlijdensakte.
Voor de aangifte bestaat geen wettelijke termijn, maar de gemeente kan wel bepalen op welke termijn de begraving gebeurt.
Als erfgenaam is het belangrijk om de aangifte van nalatenschap in orde te brengen. Die aangifte is een overzicht van alle bezittingen en schulden van de overledene. Op basis van de aangifte berekent het registratiekantoor hoeveel successierechten verschuldigd zijn. Die aangifte moet binnen de vijf maanden na het overlijden gebeuren.
Aanvaard ik de nalatenschap?
De meeste mensen aanvaarden de nalatenschap: ze ontvangen de erfenis, maar betalen ook alle schulden.
Wanneer je niet weet of er schulden zijn, aanvaard je de erfenis best onder voorrecht van boedelbeschrijving. Dankzij die procedure betaal je nooit méér schulden dan het actief dat je erft.
Als je weet dat er enorme schulden zijn, dan verwerp je de nalatenschap best meteen.
Waar kan ik deze aangifte regelen?
Je kan de aangifte zelf regelen of een beroep doen op een notaris.
Het aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of het verwerpen van de nalatenschap gebeuren bij de notaris of op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg op de plaats waar de overledene woonde.
BROCHURE
‘Wat te doen wanneer jouw partner overlijdt?’
Deze brochure licht toe wat er na het overlijden moet gebeuren. De gids is verkrijgbaar bij de notaris en kan je gratis downloaden via de site van de Koning Boudewijn Stichting (www.kbs-frb.be) en de site van notarissen (www.notaris.be).
Bij financiële moeilijkheden of bij lang uitblijven van de betaling van het overlevingspensioen kan je via OCMW Leuven voorschotten ontvangen.
Bij het verwerken van een verlies is het heel belangrijk dat je je verdriet kan uiten en ondersteuning krijgt van anderen. Voor ondersteuning of psychologische hulp kan je onder meer terecht bij deze diensten:
CAW Oost-Brabant
Onthaal Leuven (gratis en anoniem)
Redingenstraat 6
3000 Leuven
016 21 01 01
onthaal@cawoostbrabant.be
www.cawoostbrabant.be
Via chat: openingsuren op www.cawoostbrabant.be
Tele-Onthaal
het gratis nummer 106 (24/24)
Via chat: openingsuren op www.teleonthaal.be
Trefpunt Zelfhulp vzw
E. Van Evenstraat 2 blok A
3000 Leuven
016 23 65 07
trefpunt.zelfhulp@soc.kuleuven.be
www.zelfhulp.be
CGG PassAnt vzw Leuven
St.-Geertruiabdij 6
3000 Leuven
016 31 99 99
info.leuven@passant.be
CGG Vlaams-Brabant Oost
Kapucijnenvoer 16
3000 Leuven
016 85 79 79
leuven-vo@cgg-vbo.be
Bij elke woonzorgcentrum is er een maandelijkse verblijfsfactuur en die moet natuurlijk betaald worden. Niet iedereen beschikt echter over voldoende middelen. In dat geval kan je als inwoner van Leuven een beroep doen op Team 65+ van het OCMW. Ze gaan na of het OCMW een betalingsverbintenis kan afleveren.
MEER INFO
Christina Vanhellemont
016 27 43 23
christina.vanhellemont@leuven.be
Carine Saint
016 27 43 17
carine.saint@leuven.be
OCMW Leuven Team 65+
Andreas Vesaliusstraat 47
3000 Leuven
www.ocmw-leuven.be
Een maatschappelijk werker onderzoekt je sociale en financiële situatie en legt je vraag voor aan een comité. Bij een positieve beslissing voorziet het OCMW onder bepaalde voorwaarden een geldsteun om de verblijfsfacturen tijdig te betalen.
Het OCMW zal dan ook de onderhoudsplicht onderzoeken. Mensen met een betalingsverbintenis ontvangen maandelijks zakgeld.
Team 65+ geeft ook informatie over uitkeringen waarvoor 65-plussers in aanmerking komen, waaronder de zorgbudgetten en de inkomensgarantie voor 65-plussers. Die uitkeringen zijn mogelijk als je in een woonzorgcentrum verblijft of thuis woont.
Wie met pensioen wil gaan, moet een pensioenaanvraag indienen. Vraag je pensioen aan ten vroegste twaalf maanden en ten laatste één maand voor de start van je pensioen. Achteraf kan je nog altijd beslissen om je pensioen uit te stellen.
Je kan je pensioenaanvraag op verschillende manieren indienen:
online via www.pensioenaanvraag.be of www.mypension.be
bij de Pensioendienst: bel naar het gratis nummer 1765 (alle werkdagen van 8.30 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur. Op maandag bereikbaar tot 17 uur)
Dit zorgbudget geldt zowel voor mensen die thuis wonen als voor bewoners van een woonzorgcentrum. De zorgverzekering is een vast maandelijks bedrag van 130 euro voor niet-medische onkosten.
Vraag raad bij je ziekenfonds.
025 33 46 90
www.vlaamsesocialebescherming.be (zoek op ‘zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden’)
65-plussers met een inkomen onder het leefloon kunnen op de inkomensgarantie voor ouderen (IGO) rekenen. IGO is een soort leefloon voor
65-plussers met een zeer laag pensioen of voor
65-plussers die bijvoorbeeld niet gewerkt hebben. Als je een pensioenaanvraag hebt ingediend, geldt dat ook als IGO-aanvraag. Als je dat nog niet hebt gedaan, ga je het best langs bij het stadskantoor.
Stadskantoor Leuven
Professor Van Overstraetenplein 1
3000 Leuven
016 27 27 27
info@leuven.be
Dit is een zorgbudget voor 65plussers met een beperkt inkomen en gezondheidsproblemen.
Vraag raad bij je ziekenfonds.
025 33 46 90
www.vlaamsesocialebescherming.be (zoek op ‘zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden’)
Een dienstencheque is een betaalmiddel waarvoor het Vlaamse Gewest een financiële bijdrage levert. Zo kan je bijvoorbeeld goedkoop een beroep doen op huishoudhulp.
MEER INFO
02 401 31 30
www.dienstencheques-vlaanderen.be
Het forfait palliatieve zorg is een tegemoetkoming in de kosten voor medicatie, verzorgings- en hulpmiddelen die vereist zijn voor de thuisverzorging van palliatieve patiënten.
Vraag raad aan je huisarts.
Chronisch zieken die hoge medische kosten hebben en sterk afhankelijk zijn van de hulp van andere mensen, kunnen het zorgforfait voor chronisch zieken aanvragen.
Neem contact op met je ziekenfonds (zie p. 85).
Je maatschappelijk werker van het OCMW beheert je budget en helpt je om je budget weer onder controle te krijgen. Als je schulden hebt, kan je maatschappelijk werker zorgen voor een realistisch afbetaalplan.
Neem contact op met OCMW Leuven (zie p. 78).
Het incontinentieforfait is een jaarlijkse tegemoetkoming in de kosten voor incontinentiemateriaal van zwaar zorgbehoevenden of van niet-afhankelijke personen.
Neem contact op met je ziekenfonds voor de aanvraag (zie p. 85).
Sommige personen en gezinnen hebben recht op een sterk verlaagd tarief voor elektriciteit, aardgas of water. Dat heet de ‘sociale maximumprijs’ of het ‘sociaal tarief’. Wie recht heeft op het sociaal tarief is een ‘beschermde klant’ of ‘beschermde afnemer’.
Sociale tarieven
1700 of 0800 120 33
www.vlaanderen.be (zoek op ‘sociaal tarief’)
In bepaalde gevallen kan je een stookoliepremie krijgen:
Categorie 1: personen met recht op een verhoogde verzekeringstegemoetkoming van de ziekte- en invaliditeitsverzekering.
Categorie 2: personen met een laag inkomen.
Categorie 3: personen met schuldoverlast.
Neem contact op met het OCMW voor meer informatie (zie p. 78).
Personen met een laag inkomen hebben recht op een verhoogde tegemoetkoming. Je betaalt dan minder voor gezondheidszorg en krijgt andere financiële voordelen, zoals voor openbaar vervoer, telecom, energie, vakantie en uitstappen. Je krijgt ook korting bij de stad.
Neem contact op met je ziekenfonds (zie p. 85).
Huisarts
Ziekenfonds
Apotheek
Tandarts
Ziekenhuis
Verpleegkundige
Partner
Zoon / dochter
Zoon / dochter
Zoon / dochter
Zoon / dochter
Familie
Familie
Buur
Dierenarts
Andere
De Plusgids is een uitgave van stad Leuven.
Fotografie: Tim Buelens, Jan Crab, Lien Arits, Jan Pollers, Filip Van Loock, Filip Claessens, Dirk Leemans, Marco Mertens
Vormgeving: Skrew Studio
Drukkerij: Van der Poorten
V.U.: Bert Cornillie, stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven