ZDROWIE BEZ FARMAKOLOGII CZYLI DBAJMY O HORMONY

ZDROWIE BEZ FARMAKOLOGII

W tw oim ciele zachodzą nieustanne zmiany, którym często tow arzyszą dolegliw ości i złe samopoczucie. Ogromny w pływ na funkcjonow anie organizmu i zachow anie rów now agi hormonalnej ma sposób życia, w tym rów nież, a może przede w szystkim, odpow iednie żyw ienie. Dbanie o zdrow ie jelit, w ątroby i trzustki realnie przekłada się na jakość życia i funkcjonow anie mózgu.

Wmarcu ukazała się książka, która w prosty sposób pokazuje, jak w dwa tygodnie można odzyskać równowagę hormonalną. Zawiera indywidualne programy i smaczne przepisy, czyli krótko mówiąc jest podręcznikiem dochodzenia do zdrowia bez farmakologii. Cierpisz na PCOS (zespół policystycznych jajników), chorobę Hashimoto lub endometriozę? Zmagasz się z kandydozą, menopauzą lub PMS – zespołem napięcia przedmiesiączkowego? A może masz problem z utrzymaniem wagi, wahaniami nastroju i zmęczeniem? Ta książka jest właśnie dla ciebie! Jej autorką jest Magdalena Wszelaki, która po latach pracy z pacjentkami borykającymi się z różnymi schorzeniami opracowała autorski plan, pomagający odzyskać równowagę hormonalną. Na swojej stronie www.HormonesBalance.com udziela porad tysiącom kobiet. Stawiając na dobrze dobraną dietę, pomaga im osiągać zdrowy balans. Nie wierzysz, że to możliwe? W łatwy sposób przekonaj się sama! Magdalena Wszelaki mieszka w Colorado. Jest znaną nie tylko w Stanach farmaceutką, dietetyczką, ekspertką ds. hormonów i żywienia. W jej książce możesz znaleźć test sprawdzający, z jakimi problemami hormonalnymi się zmagasz, niezbędne informacje o hormonach i ich funkcjonowaniu w organizmie, opisy czynników wpływających MAGDALENA WSZELAKI

Fot. Audible.com

na równowagę hormonalną, a także 11 dwutygodniowych planów żywieniowych dla dwóch osób i ponad 120 przepisów stymulujących właściwą pracę hormonów.

Autorka bestselleru Hashimoto, dr Izabella Wentz, stwierdziła w przedmowie: W Hormonach Magdalena pokaże ci, w jaki sposób korzystać z jedzenia, by obudzić swój potencjał zdrowotny. Niezależnie od tego, czy już dbasz o zdrową dietę, czy może tajniki odżywiania były ci dotąd niemal zupełnie obce, bardzo wiele zyskasz dzięki umiejętności wybierania składników bogatych w substancje odżywcze i unikania pokarmów wywołujących stany zapalne oraz utrzymywania w normie stężenia cukru we krwi. Będziesz pełna sił witalnych, a długotrwałe problemy zdrowotne, które – jak sądziłaś – są „elementem genotypu”, „skutkiem procesu starzenia się”, „normalne”, takie jak huśtawki nastroju, ataki paniki, trądzik, fatalne samopoczucie, dolegliwości trawienne oraz bóle stawów, mogą ustąpić. Co najważniejsze, książka Hormony pomoże ci na podstawie występujących objawów dobrać najlepszy protokół dietetyczny. Bez względu na to, czy zmagasz się z nadmiarem estrogenów (czyli tzw. dominacją estrogenową), zespołem policystycznych jajników (polycystic ovary syndrome – PCOS), chorobą Hashimoto czy zaburzeniami w funkcjonowaniu nadnerczy, ten motywujący i praktyczny poradnik wyposaży cię w spersonalizowany plan wspierania twojego organizmu. Wiem, że zmiana diety może być trudna – nawet jeśli wiesz, że pomoże ci w redukcji objawów chorobowych. Być może (…) boisz się, że przejście na tak zwaną czystą dietę oznacza jedzenie na śniadanie, obiad i kolację gotowanego kurczaka i warzyw na parze. Nie obawiaj się!

Sama zaś Magdalena Wszelaki wyznała: Napisałam książkę, ponieważ – podobnie jak ty – cierpię z powodu licznych zaburzeń równowagi hormonalnej. Początkowo dałam się przekonać, że są to problemy natury genetycznej bądź spowodowane czymś „bliżej nieokreślonym”. Niektóre z was prawdopodobnie słyszały, że mamy niewielki wpływ na ten aspekt naszego zdrowia, z wyjątkiem możliwości korzystania z antykoncepcji bądź suplementowania naturalnych hormonów. Nawet jeśli w przypadku niektórych z nas jest to prawdą, moja wewnętrzna mądrość podpowiadała mi, że my, kobiety, z całą pewnością możemy zrobić coś więcej, aby sobie pomóc. Podczas tej podróży przekonałam się, że nie istnieją żadne magiczne pokar

my ani zioła, które niezwłocznie zniwelują problemy hormonal- ne. Jednakże jako strażniczka świątyni swego ciała możesz stworzyć środowisko sprzyjające wytwarzaniu, metabolizowaniu i wydzielaniu hormonów w taki sposób, aby uzyskać pożąda- ną równowagę. Podobnie jak ogrodniczka przygotowująca glebę, aby jej ogród mógł roz- kwitać i wydawać plony, które później zbierze, tak i ty możesz postępować ze swoim ciałem, aby zapewnić mu równowagę. Odkryłam, że troska o tego typu balans wymaga dobrego tra- wienia, prawidłowego stężenia cukru (glikemii) we krwi oraz sprawnie funkcjonującej wątro- by. Postrzegam trzy wymienio- ne czynniki jako podstawowe w tym zakresie. Każdy z nich stanowi jedną z nóg trójnożne- go stołka. Wszystkie trzy nogi muszą być stabilne, abyś mo- gła wygodnie na nim siedzieć. Przywrócenie dobrego funk- cjonowania jelitom i wątrobie oraz zapewnienie prawidłowego stężenia cukru nie tylko wpłynie korzystnie na twoją gospodarkę hormonalną, lecz również zni- weluje wiele pozornie niepowią- zanych dolegliwości, które być może dokuczają ci od lat, takich jak alergie sezonowe, pokrzyw- ka, przewlekły ból, przybieranie na wadze, depresja czy niepo- kój. Mam zaszczyt przewodzić dużym internetowym społecz- nościom kobiet, które korzysta- ją z mojej diety równoważącej hormony i dzięki niej skutecznie zmieniają swoje życie. Gdy prze- prowadziłam wśród nich ankie- tę, pytając o największą zmianę wywołaną u nich takim sposo- bem odżywiania, spodziewałam się odpowiedzi dotyczących

SAŁATKA Z BURAKA I MARCHEWKI

Oczyszcza wątrobę, sprzyja równowadze estrogenów, wspiera wydzie- lanie progesteronu.

Sałatka

• 2 filiżanki startych na grubej tarce obranych buraków • 2 filiżanki startych na grubej tarce nieobranych marchewek • 1 filiżanka posiekanych orzechów włoskich • 1/4 filiżanki posiekanych dymek • 1/4 filiżanki posiekanej natki pietruszki o płaskich liściach

Dressing

• 1/2 filiżanki oliwy z oliwek extra virgin • świeżo otarta skórka z 1 pomarańczy • 1/4 filiżanki świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy • 2 łyżki winnego octu jabłkowego • 1 łyżeczka mielonego kuminu • 1 łyżeczka soli

Porcje: 4‒6 |Czas przygotowania: 25 min. |Sprzęt: tarka, słoik z po- krywką.

Przepis powstał pod wpływem olśnienia, jakiego doznałam, gdy przy- padkiem usłyszałam przyjaciółkę, dr Jolene Brighten, naturopatkę, która, podobnie jak ja, pomaga kobietom dbać o ich równowagę hor- monalną. Jolene mówiła, że poleca pacjentkom cierpiącym z powodu zespołu napięcia przedmiesiączkowego spożywanie marchewki i bura- ków na pięć dni przed początkiem miesiączki. Jest to logiczne. Buraki wspierają szlak metylacji wątroby, pomagając oczyścić ją z nadmiaru estrogenu, dopaminy, histaminy i metali ciężkich. Marchewki poma- gają w wytwarzaniu większej ilości progesteronu i wiążą zbędne pro- dukty przemiany materii antagonistycznego estrogenu. Sałatka zawiera sporo naturalnych cukrów, dlatego zadbaj o to, by zjeść ją wraz z porcją białka, na przykład w postaci kurczaka, ryby bądź jagnięciny. W celu przygotowania sałatki połącz wszystkie składniki w dużej misce. Aby przygotować dressing, umieść wszystkie jego składniki w słoiku. Za- kręć pokrywkę i potrząsaj, aby dobrze się wymieszały. Polej sałatkę dressingiem i wymieszaj. Podawaj w temperaturze pokojowej bądź schłodzoną. Można przechowywać w lodówce do 4 dni.

KURCZAK Z ESTRAGONEM W MIODOWEJ GLAZURZE Składniki

• 8 udek kurczaka z kośćmi i skórą • 1,5 łyżki musztardy Dijon • 1,5 łyżki surowego miodu • 1,5 łyżki roztopionego ghee (rodzaj masła klarowanego) lub brązo- wego masła • 1,5 łyżeczki suszonego estragonu • 3/4 łyżeczki soli • 1/4 łyżeczki świeżo mielonego czarnego pieprzu

Porcje: 4 | Czas przygotowania: 10 minut | Czas przyrządzania: 30 min. | Sprzęt: trzepaczka, naczynie do pieczenia o wymiarach 33 x 22 cm.

Bogate źródło witaminy B3 i dobrych tłuszczów. Gdy chcesz szybko ugotować kolację, oto idealny przepis. Cierpkość musztardy i słodycz miodu to niebiańskie połączenie. Możesz zastąpić udka kurczaka nóż- kami lub piersiami. Rozgrzej piekarnik do temperatury 205°C. Umieść kurczaka w naczyniu do pieczenia, skórą ku górze. W małej miseczce wymieszaj trzepaczką musztardę, miód, ghee, estragon, sól i pieprz. Uzyskaną miksturą obtocz kurczaka. Piecz bez przykrycia przez 30 min. lub do momentu, gdy z mięsa zacznie wypływać przejrzysty sok bądź gdy kurczak zbrązowieje. Odstaw na bok na 10 min. przed poda- niem. Można trzymać w lodówce do 7 dni. suplementów! Spróbuj, to działa!

utraty masy ciała, lepszej jako- ści snu czy lepszego funkcjono- wania na poziomie mentalnym. Ku mojemu zaskoczeniu okazało się, że największą korzyścią opi- sywaną przez respondentki było zdobycie umiejętności „wsłuchi- wania się” we własne ciało.

Amy Myers, lekarka, autorka bestsellerów magazynu „New York Times” Możesz wyleczyć choroby autoimmunologiczne i Możesz wyleczyć choroby tar- czycy: Nasze córki doświadcza- ją problemów hormonalnych znacznie wcześniej niż niegdyś my. Ta książka to obowiązkowa lektura pozwalająca odzyskać kobietom ich świętą równowagę hormonalną. Opinia Marianny D. Schmidt z Amazon.com: Ta książka i cały opisany w niej proces bardzo mi pomogły! Mój TSH (hormon ty- reotropowy, badany w przypad- bądź niedoczynności tarczycy – przyp. red.) rósł z roku na rok z powodu diety paleo. Jadłam dużo orzechów, manioku, prosa i lnu, wszystko to zawierało sub- stancje, które wpływały namoją tarczycę. Skąd miałam o tym wiedzieć?! Obejrzałam niektóre webinaria Magdaleny Wsze- laki i postępowałam zgodnie z jej przepisami i wskazówkami, a moje TSH spadło z 17,9 do 3,9 w ciągu trzech miesięcy (…). Teraz przygotowuję przepisy z tej książki i wszystkie są bardzo smaczne (…). Nie trzeba ogro- mu leków, wystarczy tylko kilka

ku podejrzenia nadczynności OPRAC. (BUS)

Magdalena Wszelaki Hormony. Jak odzyskać równo- wagę w 14 dni? Wydawnictwo Znak (www.znak.com.pl), Kraków 2020. Stron 400. Dziękujemy Karinie Caban- -Rusinek ze Znaku za pomoc w przygotowaniu artykułu.

KORTY TENISOWE W KOZACH JUŻ OTWARTE! Nieprzeciętny komfort i sportowa rywalizacja w jednym miejscu

Fotoreportaż z nowo otwartego obiektu sportowego przy ulicy Podgórskiej 7 w Kozach

Od 4 maja 2020, kiedy zostały rozluźnione restrykcje związane z pandemią, rozpoczął działalność ROYAL TENNIS CLUB – nowoczesny kompleks sportowy zaprojektowany z zachowaniem najwyższych standardów i bogatą infrastrukturą sportową.

Co znajdziemy w Royal Tennis Club?

Nowy kompleks sportowy Royal Tennis Club daje swobodę gry w tenisa na dwóch całorocznych kortach wewnętrznych z nawierzchnią ze sztucznej trawy i dwóch kortach zewnętrznych z mączka ceglaną, dostępnych w sezonie letnim. Amatorzy gry w squasha mają do dyspozycji klimatyzowany kort z miejscem do relaksu i odpoczynku. Ponadto wkrótce na naszej stronie zostanie opublikowany grafik zajęć fitness, na których każdy znajdzie coś dla siebie. Dodatkowo, aby umilić czas spędzony w Royal Tennis Club, zapraszamy do kawiarni na pyszną kawę, herbatę i ciasto.

Kadra trenerska na najwyższym poziomie Członkowie klubu mogą liczyć na wsparcie profesjonalnego zespołu pracowników Royal Tennis Club. Nasi trenerzy, posiadający licencje PZT, chętnie doradzą przy wyborze sprzętu, który dostępny jest do wypożyczenia za darmo, a w razie potrzeby udzielą indywidualnych lekcji gry w tenisa.

KAŻDY TRENER ROYAL TENNIS CLUB POSIADA LICENCJĘ POLSKIEGO ZWIĄZKU TENISOWEGO

Serdecznie zapraszamy do rezerwacji online na stronie www.royaltennisclub.pl lub tel. + 48 730 500 049, +48 33 432 28 93.

PIERWSZE WEJŚCIE GRATIS!*

A co dla najmłodszych?

Przy kortach funkcjonuje szkółka Kids Tennis Club. Dzieci, podzielone na grupy ze względu na poziom zaawansowania, mogą uczyć się pod okiem wykwalifikowanego trenera, który nie boi się żadnych wyzwań. W tym czasie rodzice mogą spędzić czas w przytulnej kawiarence, delektując się przepyszną kawą z ciastem.

Miejsce dla każdego

Chcąc spełnić oczekiwania miejscowej społeczności, stworzyliśmy niestandardowe miejsce, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Przedsiębiorcy mogą spędzić czas aktywnie lub przeprowadzić spotkanie biznesowe w mniej formalnych warunkach. Dzieci z rodzicami mają możliwość rozwijania swoich pasji, rozrywki i odpoczynku.

Plany na najbliższe lata

Kompleks sportowy Royal Tennis Club to jeszcze nie wszystko. Poza infrastrukturą sportową w pobliżu powstanie zaplecze hotelowe ze strefą Spa & Wellness oraz salą konferencyjną, mogącą pomieścić 550 osób. Wszystko to w otoczeniu wspaniałych koziańskich widoków na Beskid Mały, przy trasie Kraków-Bielsko-Biała.

ZDJĘCIA MAGDALENA OSTROWICKA * oferta dotyczy tylko kortów zewnętrznych

JEDEN Z DWÓCH KORTÓW Z MĄCZKĄ CEGLANĄ

W KAWIARNI MOŻNA DOSTAĆ PYSZNE SOKI, NATURALNE SUPLEMENTY DIETY

CAŁOROCZNE KORTY WEWNĘTRZNE MAJĄ NAWIERZCHNIĘ ZE SZTUCZNEJ TRAWY

ELEGANCKA KAWIARNIA ROYAL TENNIS CLUB

KLIMATYZOWANY KORT DO GRY W SQUASHA

PIERWSZY ELEKTRYCZNY MINI COOPER SE W PEŁNEJ KRASIE PRZED BIELSKIM SALONEM MINI SIKORA

PREMIERA PIERWSZEGO ELEKTRYCZNEGO SAMOCHODU MINI I PIERWSZE URODZINY SALONU MINI SIKORA

Pierw sze urodziny salonu MINI Sikora przy ulicy Warszaw skiej 56 w Bielsku-Białej, połączone z premierą pierw szego, całkow icie elektrycznego MINI Cooper SE , odbyły się w sobotę 7 marca 2020 roku. – Ten samochód to spojrzenie w przyszłość, uosabia zupełnie nowy wymiar gokartowych właściwości jezdnych – mówi Przemysław Brodka, Brand Manager MINI Sikora. – Dzięki niemu jazda z napędem elektrycznym staje się bardzo emocjonalnym przeżyciem, łączącym w sobie zabawę, styl i iskrę indywidualności – dodaje.

MINI Electric to samochód nowoczesny, czysty stylistycznie i w wydajny sposób dynamiczny. To wielki krok do przodu w kierunku możliwości uzyskania mobilności w środowisku miejskim z gwarancją unikalnej frajdy z jazdy. Spontaniczna reakcja silnika elektrycznego na każdy ruch pedału

gazu podnosi zwinność pojazdu. Potężny napęd czerpie energię z baterii litowo-jonowej, zapewniającej maksymalny zasięg i typową dla MINI zwinność.

Elektryczny MINI Cooper SE to możliwość podróży przez miasto bez lokalnej emisji. Samochód łączy w sobie charakterystyczne dla marki proporcje i cechy designu z elementami odzwierciedlającymi jego w pełni elektryczny napęd. Jako że silnik elektryczny nie musi być chłodzony powietrzem, sześciokątna atrapa przednia została zamknięta, co poprawia właściwości aerodynamiczne auta.

Zostało ono również wyposażone w dodatki wykonane z włókna szklanego, które zmniejszają opór powietrza. Wykończenie w kolorze srebrnym Reflection Silver i żółtym Interchange Yellow przyciąga wzrok. Samochód ma pod maską elektryczny silnik o mocy 184 KM. Sprint do 60 km/h zajmuje mu 3,9 sekundy, a do 100 km/h – 7,3 sekundy. Jego bateria ma pojemność 32,6 kWh, co pozwala na przejechanie ponad 230 km. MINI Electric ma możliwość szybkiego ładowania. Czas uzupełnienia akumulatora od zera do 80 proc. przy użyciu ładowarki o mocy 50 kW wynosi zaledwie 35 minut.

URODZINOWA STYLIZACJA SALONU MINI SIKORA I PEŁNA GAMA SAMOCHODÓW MINI DO DYSPOZYCJI KLIENTÓW

Wydarzenie w salonie MINI Sikora w Bielsku-Białej przyciągnęło wielu fanów marki MINI. Mieli oni możliwość przetestowania na drodze pełnej gamy samochodów MINI. Po jeździe czekał na nich urodzinowy tort. Przewidziano także atrakcje dla najmłodszych, którzy bawili się wyśmienicie z animatorami, podczas gdy ich rodzice testowali samochody.

Partnerami imprezy byli Naturhouse, Galeria Obrazów Anny Magdziarz i lokalna marka ILOVEBB.

Więcej informacji na www.mini-sikora.pl

ŻYWIENIE w chorobach tarczycy

Schorzenia tarczycy stanow ią istotny problem zdrow otny, dotyczący naw et 22% Polaków . Znacznie częściej choroby tarczycy w ystępują u kobiet. Szacuje się, że niepraw idłow ości w funkcjonow aniu tego gruczołu należą do dziesięciu najczęściej diagnozow anych chorób przew lekłych w śród pań.

Gruczoł wydzielania wewnętrznego

Tarczyca, czyli gruczoł tarczowy, jest zlokalizowana w przedniej dolnej części szyi. Wydziela ona takie hormony, jak trójjodotyronina (T3), tyroksyna (T4) i kalcytonina, odpowiadające za tempo przemian metabolicznych organizmu, gospodarkę wapniowo-fosforową, a także pracę serca i układu nerwowego. Spektrum działania hormonów tarczycy obejmuje większość tkanek, zatem ich odpowiednie stężenia są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Najczęstsze choroby

Podziału schorzeń tarczycy dokonujemy ze względu na stężeDOMINIKA BIJOK

Fot. Krzysztof Stryj

nia we krwi hormonów przez nią produkowanych. Rozróżniamy nadczynność gruczołu tarczowego lub niedoczynność, a także niedoczynność ze współistniejącą chorobą Hashimoto. Choroby te mają zróżnicowane podłoże. Mogą być konsekwencją zaburzeń immunologicznych, uszkodzenia przysadki mózgowej, przebytych infekcji wirusowych bądź znacznego niedoboru lub nadmiaru jodu i selenu w diecie.

Niedoczynność

To choroba wynikająca ze zbyt niskich stężeń hormonów tarczycy bądź zakłóconego ich metabolizmu w organizmie. Spośród wszystkich schorzeń gruczołu tarczowego jest najbardziej powszechna. Dotyczy nawet 2% społeczeństwa, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta z wiekiem. Czynniki predysponujące do pojawienia się niedoczynności tarczycy nie są jeszcze całkowicie poznane, jednak na jej wystąpienie ogromy wpływ ma zapalenie gruczołu tarczowego typu Hashimoto, będące reakcją autoimmunologiczną. Niedoczynność tarczycy występuje u około 90% pacjentów z chorobą Hashimo

to. Do głównych objawów niedoczynności tarczycy i choroby Hashimoto należą: spowolnienie przemiany materii prowadzące do przyrostów masy ciała, wypadanie włosów, suchość skóry, łamliwość paznokci, zmęczenie i senność, nietolerancja zimna, zaburzenia miesiączkowania, obrzęki, obniżenie nastroju i stany depresyjne, zaparcia, jak i wole tarczycowe.

Nadczynność

Nadczynność gruczołu tarczowego objawia się nadmierną produkcją hormonów tarczycy w stosunku do potrzeb organizmu. Dotyczy około 1,5% osób. Cztery razy częściej odnotowywana jest wśród kobiet niż mężczyzn. Wystąpienie nadczynności często koreluje ze współistnieniem autoimmunologicznego zapalenia tarczycy: choroby Gravesa-Basedowa. Chorobie tej towarzyszy w 80% przypadków powiększenie tarczycy, czyli powstanie wola, u 10‒30% pacjentów dochodzi również do wytrzeszczu oczu. Wole najczęściej odnotowywane jest u kobiet w okresie menopauzy. Jednak nadczynność tarczycy zdecydowanie częściej diagnozowana jest u dzieci. Choroba ujawnia się w okresie dojrzewania. Nieleczona nadczynność tarczycy prowadzi do wielu zaburzeń pracy organizmu. Wśród najczęstszych wymieniamy nadpobudliwość, przyśpieszenie pracy serca, nietolerancję ciepła, osłabienie siły mięśniowej, spadek masy ciała, nadmierną potliwość, nerwowość, wytrzeszcz gałek ocznych, wole naczyniowe, obrzęki rąk, stóp, piszczeli, a także biegunki i wymioty. Wśród osób starszych objawy nadczynności mogą odbiegać od typowych.

Rozpoznanie chorób

Dla zdiagnozowania schorzeń tarczycy należy zbadać krew, oznaczając stężenie hormonu tyreotropowego (TSH), produkowanego przez przysadkę mózgową i stymulującego gruczoł tarczowy do wytwarzania hormonów. Zbyt wysokie stężenie TSH w krwiobiegu wymaga zbadania poziomu hormonów tarczycy: tyroksyny (FT4) i trójjodotyroniny (FT3). Poszerzone badania laboratoryjne wymagają także oznaczenia stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych (anty- -TPO, anty-TG), pomocnych w zdiagnozowaniu choroby Hashimoto. Istotną rolę pełni też badanie obrazowe USG, oceniające wielkość tarczycy. Leczenie chorób tarczycy w ogromniej mierze opiera się na farmakoterapii. Istotną rolę terapeutyczną w kuracji pełni również prawidłowa dieta.

Zasady żywienia

Regularność. Osobom z niedoczynnością tarczycy zaleca się spożywanie 4‒5 posiłków dziennie przy zachowaniu 3‒4-godzinnych przerw między danymi posiłkami. Regularność w przyjmowaniu pokarmów sprzyja zachowaniu odpowiedniego tempa metabolizmu w organizmie. Wartość energetyczna. Kaloryczność diety powinna być indywidualnie dostosowana do potrzeb. Nie rekomenduje się restrykcyjnej, ubogokalorycznej diety, gdyż może to skutkować pojawieniem się niedożywienia. Oddziałuje ono negatywnie na pracę gruczołu tarczowego, układ immunologiczny i sprzyja spowolnieniu metabolizmu. Podaż białka. Prawidłowa dieta powinna uwzględniać zwiększone zapotrzebowanie na białko. Odpowiednia ilość białka korzystnie wpływa na produkcję hormonów tarczycy, a także hamuje główne objawy, jak wypadanie włosów. Najlepszym źródłem pełnowartościowego białka są produkty pochodzenia zwierzęcego: chude mięso drobiowe, wołowe, ryby, jaja, przetwory mleczne.

Grafika Theleadernews AUTOIMMUNOLOGICZNE ZAPALENIE TARCZYCY, CHOROBA HASHIMOTO. PRZECIWCIAŁA ATAKUJĄ TARCZYCĘ

Indeks glikemiczny. Osoby z niedoczynnością tarczycy i autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy często zmagają się z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, dlatego zaleca się im spożywanie pokarmów o niskim indeksie glikemicznym. Produkty o niskim IG wywierają korzystny wpływ na poziom glukozy we krwi i dlatego powinny dominować w codziennej diecie. Do artykułów żywnościowych o niskim IG zaliczamy: produkty zbożowe z pełnego przemiału, np. kasze gruboziarniste, płatki owsiane, ryż brązowy, makarony pełnoziarniste, pieczywo razowe, graham lub bułki pełnoziarniste, które charakteryzują się wyższą zawartością błonnika, witamin i składników mineralnych niż ich oczyszczone odpowiedniki. Błonnik pokarmowy daje uczucie sytości, poprawia motorykę przewodu pokarmowego, wiąże toksyczne związki w jelitach, za pobiegając ich wchłonięciu. Jest niezbędny w przeciwdziałaniu zaparciom. Ponadto obniża stęże nia cholesterolu i glukozy w surowicy krwi. Doskonałym źródłem błonnika w diecie są warzywa, owoce, nasiona roślin strączko wych i produkty zbożowe. Cukier. Cukry proste w ciastach, pieczywie cukierniczym, ciasteczkach, batonach, suszonych owocach isłodzonych dżemach powinny podlegać ograniczeniom w diecie. Potęgują one ryzyko wystąpienia nadwagi i otyłości oraz chorób dietozależnych. Wśród pacjentów z chorobą Hashimoto istnieje większa predyspozycja do rozwoju cukrzycy aniżeli u innych osób z chorobami tarczycy. Z tej przyczyny słodkie przekąski w codziennej diecie powinny być ograniczane. Tłuszcz. Istotna jest nie tylko ilość spożywanego tłuszczu, ale też jego jakość. Zaleca się eliminować nasycone tłuszcze zwierzęce, jak smalec. Rekomenduje się spożywanie tłuszczów roślinnych: oleju rzepakowego, słonecznikowego, lnianego, oliwy z oliwek, orzechów, awokado oraz pestek i nasion. Doskonałym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są również tłuste ryby: łosoś, tuńczyk, makrela i śledź. Spożywanie wysokiej jakości tłuszczu, przy jednoczesnym ograniczaniu nasyconych kwasów tłuszczowych, istotnie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, które często współistnieją w autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy.

Istotne składniki w diecie

Jod. Niezbędnym składnikiem do produkcji hormonów tarczycy jest jod. Źródłem jodu powinny być głównie ryby i owoce morza, otręby, sól kuchenna, wody mineralne. Nie powinno się jednak wprowadzać rutynowo suplementacji jodem, gdyż nadmiar tego składnika w organizmie prowadzi do zahamowa-

CHOROBA HASHIMOTO I NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY

Tarczyca kieruje wieloma najważniejszymi funkcjami ciała. Wpływa na tętno, trawienie, nastrój, cykl menstruacyjny i metabolizm. Choroba Hashimoto i niedoczynność tarczycy często występują razem, ale Fot. Garo Getty są to dwa różne problemy zdrowotne. Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy błędnie atakuje tarczycę. Natomiast niedoczynność tarczycy jest stanem, w którym gruczoł nie uwalnia w wystarczających ilościach dwóch głównych hormonów, które produkuje. Jeśli masz niedoczynność tarczycy, możesz odczuwać zmęczenie, spowolnienie akcji serca, przyrost masy ciała, ciągłe uczucie zimna, zaparcia, depresję, suchą skórę, cięższe lub nieregularne miesiączki, przerzedzenie włosów, zaburzenia pamięci, bolesne obrzęki stawów. Możesz także mieć wole, obrzęk szyi lub guzki. Są to również główne oznaki choroby Hashimoto, która zwykle nie powoduje tych objawów, póki nie uszkodzi tarczycy na tyle, by zaburzyć zdolność gruczołu do wytwarzania wystarczającej ilości hormonów.

nia produkcji hormonów tarczycy. Zatem zarówno nadmiar, jak i niedobór jodu w diecie jest przyczyną zaburzeń w funkcjonowaniu gruczołu tarczowego. Witamina D pełni kluczową rolę w utrzymaniu odpowiedniej mineralizacji kości. Należy zwrócić uwagę na jej istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu gruczołu tarczowego. Badania dowodzą, że suplementacja witaminą D zapobiega rozwojowi chorób autoimmunologicznych tarczycy, zmniejsza ryzyko wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych, nowotworów i otyłości. Substancje wolotwórcze. Osoby z niedoczynnością tarczycy powinny ograniczyć spożycie substancji wolotwórczych. Substancje te w połączeniu z jodem hamują wykorzystanie tego pierwiastka do produkcji hormonów. Znaczne ilości substancji wolotwórczych znajdują się w kapuście, brukselce, kalafiorze i brokułach, roślinach strączkowych, głównie soi, a także w truskawkach, szpinaku, gorczycy i orzechach ziemnych. Spożycie substancji wolotwórczych przez pacjentów z niedoczynnością tarczycy nie jest zupełnie zakazane, gdyż produkty te stanowią także źródło cennych witamin i minerałów. Odpowiednia obróbka termiczna pozwala ograniczyć stężenie substancji wolotwórczych w produktach żywnościowych nawet o 30%.

Diety eliminacyjne w chorobie Hashimoto

Niewskazane jest wdrażanie diet eliminacyjnych w chorobie Hashimoto bez jednoznacznych wskazań ku temu. Dieta bezlaktozowa powinna być niezwłocznie włączona w zdiagnozowanej nietolerancji laktozy. Nie rekomenduje się rutynowego wykluczania nabiału w grupie osób z Hashimoto. Wśród pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy należy rozważyć diagnostykę w kierunku choroby trzewnej – celiakii. Wykazano, że ryzyko celiakii u osób z Hashimoto jest 10-krotnie większe niż u osób zdrowych. Jednak wdrożenie diety wykluczającej gluten przed zdiagnozowaniem choroby trzewnej może być przyczyną zafałszowania wyników. Gluten z diety należy wyeliminować jedynie w przypadku rozpoznania celiakii u pacjenta. Sposób żywienia rzutuje na efekty terapii. Przyjmowanie leku na godzinę przed śniadaniem, jak również dieta bogata w produkty zawierające witaminę C pozytywnie wpływają na wchłanianie tyroksyny. Natomiast kawa, sok grejpfrutowy, produkty sojowe i błonnik zmniejszają przyswajanie leku.

Zasady żywienia w nadczynności

Wartość energetyczna. Przyśpieszony metabolizm powoduje utratę masy ciała u osób z nadczynnością tarczycy. Przeciwdziałając spadkom wagi, rekomenduje się zwiększoną wartość energetyczną diety średnio o 20‒25%, zatem nawet o 300‒500 kcal. Podaż białka. Zapotrzebowanie organizmu na białko również jest zwiększone. Należy spożywać pełnowartościowe białko pochodzenia zwierzęcego w postaci mięsa, ryb i przetworów mlecznych. Lekkostrawność. W przypadku nasilenia perystaltyki jelit potrawy winny być przygotowywane na parze lub duszone. Należy unikać smażenia oraz produktów wzdymających (groch, bób, kapusta). Warzywa i owoce. Źródło cennych witamin i antyoksydantów w diecie. Nadczynność tarczycy sprzyja powstawaniu wolnych rodników, dlatego konieczna jest podaż witamin A, C i E, będących skutecznymi antyoksydantami. Tłuszcz. Rekomenduje się suplementację kwasów omega-3, ponieważ nienasycone kwasy tłuszczowe wykazują działanie protekcyjne na układ immunologiczny i nerwowy. Najlepszymi źródłami kwasów omega-3 są tłuste ryby morskie i owoce morza, orzechy włoskie, siemię lniane, olej lniany bądź rzepakowy. Wapń. W nadczynności tarczycy występuje zwiększone zapotrzebowanie na wapń. Niedostateczne spożycie tego składnika predysponuje do wystąpienia osteoporozy, na którą szczególnie narażone są kobiety. Najlepiej przyswajalny wapń pochodzi z mleka i przetworów mlecznych fermentowanych (kefir, jogurt), ale również serów podpuszczkowych dojrzewających (sery żółte). Kofeina. Napoje zawierające kofeinę powinny być bezwzględnie wykluczone. Kofeina dodatkowo pobudza, co może skutkować wystąpieniem u tej grupy pacjentów zaburzeń rytmu serca, braków koncentracji i problemów z zasypianiem.

***

Dieta stanowi ważny aspekt w leczeniu chorób tarczycy. Dzięki włączeniu właściwej kuracji żywieniowej i farmakologicznej stan zdrowia pacjenta i jego samopoczucie ulegną poprawie. Nie wolno bagatelizować chorób tarczycy, bo to może mieć poważne konsekwencje dla stanu zdrowia.

Autorka jest dietetykiem w Centrum Dietetycznym Naturhouse przy ul. Gazowniczej 1 w Bielsku-Białej tel. 504 160 442 www.naturhouse-polska.pl bielsko.gazownicza @naturhouse-polska.pl