10. zk. // 2017ko abendua
PSP: 2,50 € BM txartelaren titularrentzako doako aldizkaria
LEKALEAK,
hotza astintzen.
ERREBOILOA
galako arraina.
ARKUMEA,
klasiko bat berrasmatzen.
BITAMINAK negurako.
1
EDITORIALA
Berriro ere, gehien gustuko dugun sasoia hurbil
zure festak kolorez eta
daukagu: Gabonak. Eta horretarako prestatu behar
bitaminaz betetzeko.
dugu. Eta, urtero bezala, zalantza berak azaltzen
Eta, gozozaleenentzat,
dira. Zer egingo dugu bazkaltzeko edo afaltzeko?
Gabonetako gozokiak
Zer oparituko diot neba-arrebari, gurasoei, lagunei,
errezetetan erabiltzeko
etab.? Zer egingo dut nire gonbidatuak aho zabalik
ideiak emango dizkizugu.
uzteko? Eta ez ditugu ardo on batekin Hori dela eta, zuretzat ideiarik onenak aurkitzen
gozatzen dutenak ahaztuko.
ahalegintzen gara, zuk gozatu beste kezkarik izan
Janari-mota bakoitzarekin
ez dezazun.
ondoen bat egiten duen ardoa aukeratzeko gakoak emango dizkizuegu.
Aurten, gure aldizkariaren lehen orrialdeetan, lekaleei buruzko erreportaje bat aurkituko
Eta, amaitzeko, zenbaki honetan, zeure burua eta zure
duzu. Izan ere, neguan dugu atseginen elikagai
familia kanpotik ere zaintzea nahi dugu. Kramerren
osasungarri hori jatea. Betiko errezetak proposatuko
Naturterapia gure zainketa-lineak aukera ezin hobea
dizkizugu, gozatzen duzun bitartean hotza
emango dizu egun hauetan zeure burua edo familia
astintzeaz ahaztu ez zaitezen. Halaber, ideiak eman
mimatzeko.
nahi dizkizugu, betiko osagaiekin errezeta berriak egiteko. Adibidez, erreboiloa, sasoi honetako
Gabonetako zenbaki berezi hau zure gustukoa izango
arrainik kontsumituenetako bat, eta arkumea,
delakoan.
Gabonetako haragietan gogokoena, zenbait errezetako osagai nagusiak dira. Jakina, ez ditugu alde batera utziko gure menu berezietan hainbestetan erabili ditugun hegaztiki erreak. Eta, bakoitzak Gabonak bere modura ospatzen dituenez, aurten zure Gabonetan parte hartu nahi izan dugu. Egun hauek nola igaroko dituzun (familian, lagunekin edo bikotekidearekin), menu egokia proposatuko dizugu. Ospakizun guztietan bezala, honek ere festa-amaiera ederra behar du. BM Supermerkatuetan, hainbat aukera proposatzen dizkizugu azkenbururako. Frutarekin gozatzen
Miguel Ă ngel Zamorano
dutenentzat, anana eta kiwia erabiltzen
BM SUPERMERKATUETAKO KUDEAKETA
dituzten zenbait errezeta aurkituko dituzu,
ETA MARKETINEKO ZUZENDARIA
Jarrai gaitzazu gure web-orrian: bmsupermercados.com facebook.com/BMSupermercados
@BMSupermercados
BMSupermercados
OJDk kontrolatutako hedapena
Diseinua eta maketazioa
Publizitatea
Argitaratzailea
Bezeroarentzako arreta
Ornitorrinco
cmarin@uvesco.com
Uvesco
900 300 304
Edukien arduraduna
Hiru hilez behingo
Oiartzun bidea z/g
Lege Gordailua
Foodfilmmakers
aldizkaria
Ventas industrialdea
SS 1480-2014
Argazkiak
10. zk., 2017ko abendua
20300 Irun (Gipuzkoa)
ISSN
Foodfilmmakers
Inprimatutako aleak
Tel: 943 668 000
2386-8007
120.000 Debekatuta dago testu edo argazkiak, erabat zein partzialki, enpresa argitaratzailearen berariazko baimenik gabe kopiatzea. ALDEA DAGO aldizkariak ez ditu bere gain hartzen kolaboratzaileek argitalpenean adierazten dituzten iritziak, ezta enpresa pribatu edo publikoen publizitateko mezuak ere.
3
4
AURKIBIDEA
06
14
LEKALEAK,
HOTZA ASTINTZEN
ERREBOILOA,
GALAKO ARRAINA
AZALEKO ARGAZKIA: Abakando-poltsa barazkiekin (46. OR.)
32
22
MUNTA HANDIKO PLATERAK
ARKUMEA,
KLASIKO BAT BERRASMATZEN
40
GABONAK
DENONTZAT
48
NEGURAKO BITAMINAK
56
GABON GOZOAK
64
UZTARTZEAK
PAREKATZEKO ARTEA
68
NATURTERAPIA ZAINDU LARRUAZALA
5
LEKALEAK, hotza astintzen
6
Hotza iristen denean, gorputza ondoen bizkortzen duena koilaraz jaten diren gisatu gozo horietako bat da. Gainera, denbora hartu, maitasunez egin eta ahalik eta lehengairik onena erabiltzen badugu, aukera gozoa eta osasungarria da. Lekale-platerik ohikoenen bidez, gure jatorrietara itzultzen gara.
7
LEKALEAK, hotza astintzen
G
Madrildar
ure geografia osoan zehar, lekaleak
eta
plater ezin hobea dira negu gorriari
eltzekoak, menditarrak (Kantabria), botillo
aurre egiteko eta proteina-iturri gisa.
eltzekoak edo maragato eltzekoak (Leon) –
Gainera, hotza astintzen laguntzeaz
beste eltzekoak ez bezala, haragitik hasita jaten
gain, oso egokiak dira asteburuan
da (gero, barazkiak jaten dira, eta, azkenik,
prestatzeko,
zopa)– argi eta garbi erakusten dute slow
hurrengo
egunetan
zehar jan ahal izateko.
kanpokoen
gozamenerako.
foodera itzul gaitezkeela, baita noizean behin itzuli beharra dugula ere.
Eskualde bakoitzean, lekale bat da nagusi, bertakoen harrotasuna bereziki pizten duena.
Lekaleak
Esate baterako, iparraldean, babarrun zuria
dira,
edo fabe delakoa erabiltzen da (Asturiasen,
digerigarriagoak
izan
asturiar fabada egiteko erabiltzen dena), baita
gomendatzen
lekaleak
babarrun gorria ere. Tolosako babarrunak
ezaugarri bikainak baitituzte: ia ez dute gantzik,
kolore more iluna du, ia beltza, eta zapore
eta, beraz, ez dute kolesterolik. Gainera, zuntz-
bereziki bereizgarria du.
kantitate handia dute (eta horrek ase egiten
beratzen
substantzia da
jarri
eta
toxikoak
egosi kentzeko
daitezen. jatea,
behar eta Asko
nutrizio-
gaitu), eta karbohidrato asko ere bai. Gainera, Baina, babarrunak ez ezik, lekaleen zaleek
kontuan izan behar dugu kaltzio, magnesio,
beste lekale batzuk jaten dituzte. Askotariko
burdina eta B taldeko bitamina asko dituztela.
barietateak
geografiko
Gainera, kalitate handiko proteinak dituzte,
babestuak daude, hala nola ArmuĂąako dilistak
baina, aminoazido gutxi dutenez, komeni da
eta Pedrosillo (Salamanca) eta Fuentesaucoko
lekaleak arrozarekin edo barazkiekin prestatzea.
garbantzuak (Zamora).
Edonola ere, argaltzeko dietak egiten ari
eta
adierazpen
diren pertsonentzat, edo hipertentsioa edota Beharbada,
dilistak
dira
neguan
gehien
kolesterol-maila altua dutenentzat.
erabiltzen diren lekaleak. Txorizoarekin zein barazkiekin, energia-iturri aparta dira. Txikitan
Hortaz, lekaleak erabiliz egiten diren platerak
ikasten ditugu dilistak jaten, eta, urtean joan eta
oso
urteak etorri, gure dietan jarraitzen dute.
guztietan.
tradizionalak
dira
Espainiako
leku
Baita ere prezio merkea dute.
Orain, eskualde bakoitzeko lekaleen errezetarik Baina ezin ditugu garbantzuak ahaztu, lapikoko
ohikoenak gogorarazi nahi dizkizugu, haien
eta eltzeko askotako protagonista nagusiak.
betiko zaporeaz goza dezazun etxean.
Hainbat modutan prestatzen dira, bertakoen
Onurak: - Gomendatzen da zerealekin batera jatea, haren proteinek balio biologiko handiagoa izan dezaten (esaterako: garbantzuak arrozarekin) - Erraz mastekatzen den proteina-iturria, interesgarria edadeko pertsonentzat. - Gomendagarriak dira pertsona diabetikoentzat, karbohidrato eta zuntz asko baitute (gluzemia-indize baxua du). - C bitaminan aberatsak diren elikagaiekin batera jan behar dira, burdina hobeto xurgatzeko (adibidez, piper bat gehitu eta, ondoren, kiwi bat jan daiteke)
Marta Aguirre doktorea - Nutrizioa eta Medikuntza estetikoa.
8
Madrilgo eltzekoa (11. OR.) UZTARTZEA Matarromera Ribera del Dueroko ardo beltza (Ondua). Sendoa eta konplexutasun handikoa. Fruitu beltz oso helduen lurrinak, espeziaz ondutako zur berri eta noblearen lurrinekin.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
180’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
9
ERREZETAK
Tolosako babarrunen krema (11. OR.) UZTARTZEA Fernández de Piérola ardo zuria, barrikan hartzitua. Fruta helduaren lurrin sendoa, zur berriaren erreferentzia txigortuekin. Oso ondo mihiztatua eta orekatua. Intentsitate eta iraunkortasun handiko amaiera du.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
120’
ZAILTASUNA
4/10
OSASUNGARRIA
10/10
DESKARGATU PDF-A
10
Madrildar eltzekoa (4 pertsonarentzat) LUENGO garbantzuak, 300 gr Zankarra, 300 gr Oilasko-izter bat EL CHICO txorizo bat Urdai iberikoa, 150 gr LA HOGUERA urdaiazpikoa, bi punta Bi azenario Bi patata DUCROS piperrauts mina, koilarakada bat DUCROS piperrauts gozoa, koilarakada bat Baratxuri-atal bat Aurreko gauean, garbantzuak beratzen jarriko ditugu, ur epelean. Hurrengo egunean, uretatik atera eta eltzean jarriko ditugu gainerako osagaiekin batera, ur epeletan (bi litro eta erdi). Eltzea itxi eta 20 minutuan kozinatuko ditugu. Urak irakitean sortutako aparra kenduko dugu, aparburruntzali batekin. Eltzea ireki eta osagaiak buztinezko kazola batean jarriko ditugu, bakoitza bere aldetik. Baratxuriarekin eta piperrautsarekin olio errea egin, eta egosketaren salda-apur bat botako dugu. Ondoren, olio errea garbantzuetara bota eta minutu batzuk irakiten utziko dugu. Buztinezko kazola batean zerbitzatu behar dugu.
Tolosako babarrunen krema (4 pertsonarentzat) Tolosako babarrunak, 100 gr Hirugiharra, 50 gr Odolostea, 100 gr Ibarrako sei pipermin Aza, 100 gr URZANTE oliba-olio birjina estra, zurrusta bat Bezperan, babarrunak ur epelean beratzen jarriko ditugu. Hurrengo egunean, uretatik kendu eta kazola batean sartuko ditugu, eta ur hotzez estaliko ditugu. Gatz-pixka bat botako dugu, eta oliba-olio birjina estraren zurrusta bat. Ordubete eta erdi utziko ditugu egosten. Bereizita gordeko ditugu. Hirugiharra uretan egosi eta gordeko dugu. Aza juliana eran moztu eta kazola batean sueztituko dugu, su txikian. Odolostea 3 cm inguruko xerretan moztu eta plantxan egingo dugu, zartagin batean eta olio gutxirekin. Piperminak txikituko ditugu.
Babarrun zuriak errioxar erara (4 pertsonarentzat) ASTURIANA babarrun zuriak, 400 gr Txorizoa, 100 gr Bi pikillo-piper Tipulin bat Piper berde bat Hiru tomate Baratxuri-atal bat KOIPE oliba-olioa, koilarakada bat AĂ‘ANA MINERAL gatza, koilarakada bat Babarrunak txorrota azpian garbitu eta beratzen jarriko ditugu, ur hotzetan, 8 orduz. Tipula, piper berdea eta baratxuria moztu, eta zartagin batean potxatuko ditugu, oliba-olio pixka batekin. Bi litro ur hotz jarriko ditugu lapiko batean, eta babarrunak gehituko ditugu, uretatik atera ondoren. Gainerako osagaiak bota eta egosten utziko dugu dena, ordu eta erdiz, babarrunak bigundu arte. Gatz-puntua egiaztatu eta zerbitzatuko dugu.
Babarrun-krema egingo dugu. Egosketako ura gehituko diogu kremari, nahi dugun testura lortu arte. Babarrun-krema erdian jarriko dugu, eta, albo banatan, odolostea eta hirugiharra. Txikitutako piperminak gainetik bota eta, azkenik, sueztitutako aza jarriko dugu.
11
Dilistak barazkiekin (4 pertsonarentzat) LUENGO dilistak, 400 gr Azenario bat Patata bat Porru txiki bat Tipula, 100 gr Baratxuri-atal bat DUCROS piperrauts gozoa, pixka bat URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat Erramu-hosto bat Bezperan, dilistak ur epelean beratzen jarriko ditugu. Barazkiak dado txikietan moztuko ditugu, eta baratxuria, xerretan. Lapiko batean, oliba-olio pixka bat, tipula eta baratxuria jarri, eta sueztituko ditugu. Patata eta azenarioa bota, eta sueztitzen jarraituko dugu. Erramua eta piperrautsa gehituko ditugu. Bi litro ur bota eta dilistak gehituko ditugu. 50 minutuz utziko dugu lapikoa suan. Gatz-puntua egiaztatu eta zerbitzatuko dugu.
ERREZETAK
Babarrun zuriak errioxar erara (11. OR.) UZTARTZEA Azpilicueta Errioxako ardo beltza (ondua). Fruta-ukituak zuraren eta banillaren lurrinaren gainean.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
70’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
12
Dilistak barazkiekin (11. OR.) UZTARTZEA Protos Verdejo Ruedako ardo zuria. Lurrin freskoa eta sendoa, tropikala eta zitrikoa, belar-ukituekin.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
60’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
13
13
ERREBOILOA, GALAKO ARRAINA
Laua da, eta kolore iluna du, baina ez zaitzala horrek engaina. Erreboiloa gure gastronomiako izarretako bat da, eta bere distira propioa du gure mahaietan. Gozatu haren zaporearekin hain egun berezietan.
14
15
ERREBOILOA, GALAKO ARRAINA
I
sats borobileko arrain handientsu hori
Zapore bikaina gutxi izango balitz bezala,
Atlantikoko
hondar-
arrain osasungarria da; erdikoipetsua da,
hondoetan bizi da, bere koloreei esker
eta ez du kolesterolik eragiten. Alegia,
ingurunearekin
bezala
arrisku kardiobaskularra duten pertsonei
Kontsumitzaileek
gomendatzen zaie. Orobat, kaloria gutxiko
ur
hotzetako kameleoiak
mimetizatuta. eta dute.
sukaldariek
asko
Gabonetako
protagonistatzat
balioesten
otordu
erreboiloa
dietak
bateko
egiten
dituztenentzat
ere
oso
egokia da, eta, gainera, oso digerigarria da.
aukeratuz
gero, ez dugu huts egingo.
Kontsumitzerakoan, ziurtatu behar dugu arrain freskoa dela. Erositakoan kontsumitu
Erreboiloa handikoa
arrain eta
zuria
haragi
da,
zapore
leunekoa.
nahi ez badugu, izoztu egin dezakegu.
BM
Parrillan eginda jaten ohituta bagaude
Supermerkatuetan, erreboilo basatiak zein
ere, labean egitea ere oso gomendagarria
aparteko akuikulturakoak aurkituko dituzu.
da; labean eginda, erreboiloaren zaporea
Akuikulturakoak kalitate- eta trazabilitate-
biziagotu egiten da, oso gozo geratzen da.
estandarrik onenei jarraituz hazi dira. Bi kasu horietan, kalitaterik eta freskotasunik
BM
handieneko arrainez ari gara; horri esker,
basatiak eta akuikulturako erreboiloak
Supermerkatuetan,
sasoitik kanpo ere haien zaporearekin
aurkituko
gozatzeko aukera dugu. Bien arteko alde
eta nahi duzun bezala prestatuko dizugu.
nagusia azalaren kolorea da; basatiak
Hurrengo orrialdeetan, arrain gozo hori
marroi ilunak dira. Atzamar bat bizkarretik
egiteko modu berri batzuk proposatuko
igarota ere bereiz ditzakegu. Goragune
dizkizugu, errezeta bera bi aldiz egin gabe
borobil txiki batzuk hautematen baditugu,
goza dezazun.
dituzu,
zenbait
erreboilo kalibrekoak,
erreboiloa basatia izango da.
Onurak: - Kaloria-ekarpen txikia. Pisua galtzeko dietetan egokia. - Digerigarria. Digestio-arazoei aurre egiten laguntzen du. - Gomendagarria da kirolarientzat, hazten ari diren umeentzat eta eriondoan daudenentzat, balio biologiko handiko proteinak dituztelako. - Egokia da diabetesa duten pertsonentzat, karbohidratorik ez dutelako. - Gantz-kantitate txikia dute, eta ez dute kolesterolik. Ezin hobea da arrisku kardiobaskularrik badago.
Marta Aguirre doktorea - Nutrizioa eta Medikuntza estetikoa.
16
Erreboilo-trontzoak plantxan, aliolikremarekin (19. OR.) UZTARTZEA San Miguel Selecta garagardoa. Oso lurrintsua, malta txigortuaren sendotasuna. Hasieran, suabea da, eta amaieran, mingotsa eta iraunkorra.
PREZIOA
ALTUA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
17
ERREZETAK
Erreboiloa labean, patatekin eta sustraiekin (19. OR.) UZTARTZEA Zudugarai txakolina. Lurrin sotila eta delikatua, fruta-lurrinak nabarmentzen direla. Garraztasun-ukitu txiki bat du.
PREZIOA
ALTUA
DENBORA
50’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
10/10
DESKARGATU PDF-A
18
Erreboilotrontzoak plantxan, aliolikremarekin (4 pertsonarentzat) Lau erreboilo-trontzo, 70 gramokoak Bi baratxuri-atal KOIPE oliba-olioa, koilarakada bat Aliolia egiteko: KOIPESOL ekilore-olioa, 100 ml Arrautza bat Baratxuri-atal erdia Limoi-zurrusta bat Gatza, koilarakada bat Olioa, arrautza, baratxuriatal erdia, limoia eta gatza irabiagailu-ontzi batean sartuko ditugu. Irabiagailua hondoan mantenduko dugu, emultsionatu arte. Ondoren, zartagin batean olio-pixka bat bota eta bi baratxuri-atalak gehituko ditugu. Txigortzen hasten direnean, kenduko ditugu, eta erreboilo-trontzoak jarriko ditugu zartaginean, plantxan egiteko. Trontzo bakoitzarekin batera, alioli-apur bat zerbitzatuko dugu.
Erreboiloa labean, patatekin eta sustraiekin
Erreboilozerrendak pisto-krema minarekin
(4 pertsonarentzat) 1,5 kilo inguruko erreboilo bat Patata ertain bat Azenario ertain bat Erremolatxa egosi bat Bi baratxuri-atal Pipermin-zati bat CARBONELL olibaolioa, koilarakada bat AĂ‘ANA MINERAL gatza, koilarakada bat
(4 pertsonarentzat) Lau erreboilo-trontzo, 70 gramokoak Irina, 100 gr AĂ‘ANA MINERAL gatza, koilarakada bat KOIPE olioa, koilarakada bat
Labea aurrez berotuko dugu 220 ÂşC-an. Erreboiloa moztuko dugu, buruaren azpian eta bizkarrezurrean zehar. Zure BM arrandegian prestatuta eskatu desakezu. Gatz-puntuan jarri eta olibaolioaren zurrusta bat botako dugu gainetik. Patata, azenarioa eta erremolatxa moztuko ditugu. Litro bat ur irakiten jarri eta gatza botako dugu. Patata eta azenarioa 20 minutuz egosiko ditugu. Uretatik aterako ditugu. Zartagin batean, oliba-olio pixka bat jarri, eta patata eta azenarioa sueztituko ditugu. Beste zartagin batean, baratxuria eta pipermina frijituko ditugu oliba-oliotan. Erreboiloa labetik atera, eta olio errea eta oliba-olio zurrustadatxo bat botako diogu gainetik. Barazkiekin batera zerbitzatuko dugu.
Pistoa egiteko: Bi kalabazin ertain Bi piper gorri Piper berde bat Tomate naturala, 400 gr Tipula, 100 gr Bi baratxuri-atal URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat ACOR azukre-pixka bat DUCROS kaiena bat Pistoa egiteko: Tipulak, baratxuria, kalabazinak eta piperrak zati txikietan moztuko ditugu. Tomateak birrinduko ditugu. Zartagin batean, oliba-olio pixka bat jarriko dugu, eta tipula. Tipula biguntzen hasten denean, gainerako osagaiak botako ditugu. Ondoren, tomate birrindua bota eta azukre-pixka bat jarriko dugu. Gatz-puntua zuzenduko dugu, beharrezkoa izango balitz. Erreboilo-zerrendak egiteko, irineztatu, gatz-pixka batekin ondu eta olio berotan frijituko dugu. Olio-kantitate handia erabili beharko dugu. Pistoarekin batera zerbitzatuko dugu.
1919
errezetak
Erreboilo-zerrendak pistokrema minarekin (19. OR.) UZTARTZEA Gran Feudo Chivite Nafarroako ardo gorria. Sendoa eta fruta-gustu handikoa, marrubieta mugurdi-lurrinak, garbia eta bizia. Freskoa eta ondo orekatua, luzea eta marrubiaren zapore-ondokoa.
PREZIOA
ALTUA
DENBORA
35’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
20
ARKUMEA, klasiko bat BERRASMATZEN
Urteko sasoi honetako haragirik bereziena da. Zaporetsua eta samurra, arkumea prestatzeko hainbat aukera daude. Ausartu zaitez aurten errezeta guztiak probatzera.
22
23
ARKUMEA, klasiko bat BERRASMATZEN
U
rtero
bat,
atetik
Gipuzkoa) ezagutu zenuten; bada, haren
sartu, eta malenkonia-sentsazio
arkumeek baldintza hori betetzen dute.
batek hartzen zaitu. Usain hori
Abelek ezin hobe zaintzen ditu bere
etxeko bazter guztietan dago,
arkumeak eta ardiak, haragi paregabea
eta badakizu Gabonak direla.
eta mendiaren eta tradizioaren zaporea
Arkumea da Gabonak gogora
duen gazta gure esku jartzeko. Asteasuko
ekartzen
plateretako
(Gipuzkoa) Joseba Otegiren arkumeek
etxeko
diguten
eskualdetan.
ere betetzen dute, eta Nafarroa, Burgos
Ohikoena erretzea bada ere, askotariko
eta Zamorakoek. Baita ere gabon hauetan
aukerak
Gipuzkoako
aho
batez
bezala,
ere
zenbait
daude
zabalik
gure
mahai-lagunak
uzteko.
Baina,
BM
Supermerkatuetan
errezeta
Larsabiko
arrakastatsua izango bada, lehengaia da
arkumeak
garrantzitsuena.
Nafarroan, latxa arrazako piezak izaten dira,
Lehenengo eta behin, oso argi izan behar
bertako egongo
eta
abeltzainen
dira.
Kantabrian
Euskadin eta
eta
Madrilen,
berriz, txurra edo merino arrazakoak.
dugu nola aukeratu arkume on bat. Ez badugu huts egin nahi, konfiantzazko
Esaten genuenez, egun hauetan egiteko
leku batean erostea da hoberena. BM
modurik zabalduena erretzea da, baina
Supermerkatuetan,
hoberena
arkumea hainbat modutan presta daiteke
aurkituko duzu; gure arkumeak esnekoak
haren zaporearekin gozatzeko: parrillan,
direla bermatzen dugu; hau da, amaren
txingarretan, erregosia edo burruntzietan.
esneaz
Iazko
elikatu
arkume
direla
eta
gehienez
Gabonetako
zenbaki
berezian,
7,5Â kiloko pisua dutela. Arkume horiek dira
zenbait
samurrenak eta kalitaterik handienekoak.
gonbidatuak harritzeko. Aurten, produktu
ideia
eman
genizkizun
zure
tradizional horren alde egiten jarraitzen Pieza
handiagoa
nahiago
badugu,
dugu, eta zuri errezeta berriak eskaintzen.
ternaskoa edo larreko arkumea aukeratu
BM Supermerkatuetan, buruarekin eta
dezakezu.
ama-esneaz
gibelerraiekin eros dezakezu arkumea,
elikatzen dira, eta 9Â kg arteko pisua izan
osorik edo laurdenetan garbituta. Nahi
dezakete, eta larreko arkumeek, 13Â kg
duzun bezala prestatuko dizugu, edo
artekoa.
galdetu harakinari zein den prestatzeko
Ternaskoak
ere
modurik
onena.
Eta,
orain,
gure
Halaber, produktuaren jatorria ere oso
establezimenduetan,
garrantzitsua da. BM Supermerkatuetan,
burruntziak eta arkume-hanburgesak ere
akordioak egin ditugu animaliak ahalik
aurkituko dituzu.
eta
modurik
iraunkorrenean
Espero
hau
gozatzea
trazabilitatea
eta
kalitatea
bermatzen ditugu.
Aldizkariaren aurreko
zenbakian,
Segurola
Abel
txitxi-
zaintzen
eta hazten dituzten tokiko abeltzainekin; da,
benetako
dugu eta
zabalik uztea.
(Txindoki,
24
gure zure
proposamenekin gonbidatuak
ahoz
JAMONES ALJOMAR S.A.
CERDO IBÉRICO
UN CICLO QUE AVALA LA CALIDAD Hace más de 20 años nació Aljomar fruto de la constancia, el esfuerzo y el trabajo de una familia. Partiendo del respeto por la naturaleza y el cuidado de la materia prima, pasando por un meticuloso control del proceso de producción, hoy la marca Aljomar es sinónimo de calidad y tradición. ¿Nuestro orgullo? El ciclo controlado de producción, que nos permite cuidar cada detalle desde la selección de los cerdos ibéricos y crianza en nuestras propias fincas, pasando por su cuidada alimentación gracias a la fábrica de piensos del Grupo Aljomar y, por supuesto, con la elaboración en la fábrica y secaderos de Guijuelo. Un ciclo que avala la Calidad.
EXPLOTACIÓN VERA VIEJA MATADERO EL NAVAZO
www.aljomar.es
BLOG: www.aljomar.es/blog
25 JAMONES ALJOMAR, S.A. Fábrica de Productos del Cerdo Ibérico. Polígono Industrial I.2. 37770. Guijuelo (Salamanca) Tel. 923 580 190. | Fax 923 580 197 | jamones@aljomar.es.
ERREZETAK
Arkume erregosia perretxikoekin (29. OR.) UZTARTZEA Protos Ribera del Dueroko ardo beltza (ondua). Sendoa, fruta-zaporekoa, txigortua, bizia, azidotasun egokikoa, amaiera luzekoa eta arinki ketua.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
90’
ZAILTASUNA
4/10
OSASUNGARRIA
10/10
DESKARGATU PDF-A
26
Arkume-txuletak plantxan zitrikoen entsaladarekin (29. OR.) UZTARTZEA Taittinger Brut xanpaina. Fruta- eta brioche-usainekoa. Mertxikaren, lore zurien eta banilla-zorroaren lurrinak. Ahoan bizia, freskoa eta harmoniatsua.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
20’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
10/10
DESKARGATU PDF-A
27
ERREZETAK
Arkume-saiheski frijitua curryarekin (29. OR.) UZTARTZEA El Vínculo La Manchako ardo beltza (ondua). Fruitu beltzen ukitu sendoak eta txokolate-ñabardurak. Belar-zaporea, pixka bat baltsamikoa. Gorputz handikoa eta ahaltsua. Dentsitate onekoa.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
50’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
ESKANEATU ERREZETAREN BIDEOA IKUSTEKO 28
Arkume Arkumeerregosia txuletak perretxikoekin plantxan, zitrikoen (4 pertsonarentzat) entsaladarekin Esne-arkumearen lau beso Barrengorriak, 200 gr Kardu-zizak, 200 gr Shitake-zizak, 150 gr URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat DUCROS ezkaia, koilarakada bat Labea aurretik berotuko dugu 150 ºC-an. Arkumebesoak gatzaz eta piperraz ondu, eta labeko erretilu batean jarriko ditugu. Ezkaiizpi batzuk botako ditugu, eta oliba-olio apur bat. Ordubetez erreko ditugu besoak, eta, ondoren, tenperatura 190 ºC-ra igoko dugu, 20 minutuz. Perretxikoak xerra mehetan moztu eta zartagin batean salteatuko ditugu, olibaolio zurrustadatxo batekin, zenbait minutuz. Erretilu batean zerbitzatuko dugu.
(4 pertsonarentzat) 24 arkume-txuleta Hiru laranja Bi arabisagar Lima baten birrindura URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat MALDON gatza, koilarakada bat Piperbeltz beltza birrindua, koilarakada bat Entsalada egiteko, zitrikoak zuritu eta atalak aterako ditugu. Zitriko-atalen azala kenduko dugu. Entsalada onduko dugu, olioa, gatza eta lima baten birrindura erabiliz. Bereizita gordeko ditugu. Txuletak gatzaz eta piperraz onduko ditugu. Zartagin batean, olio ugari berotu eta txuletak frijituko ditugu, kurruskari geratu arte. Txuletak erretilu baten erdian jarriko ditugu, eta, inguruan, zitrikoen entsalada. Zerbitzatuko dugu.
Arkumesaiheski frijitua curryarekin
Arkume erregosia Pedro Ximénezekin
(4 pertsonarentzat) Arkume-saiheskia, 500 gr Currya, koilarakada bat NOMEN arroz integrala, 400 gr Brokolia, 350 gr Bi azenario AÑANA MINERAL gatza, koilarakada bat Oliba-olio birjina
(4 pertsonarentzat) Arkume-hanka, 300 gr hezurgabetuta Tipula, 100 gr Azenarioa, 100 gr 200 ml Pedro Ximénez Gatza, koilarakada bat GALLO irina, koilarakada bat URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat Menda freskoa, koilarakada bat
Labea aurretik berotuko dugu, 150 ºC-an. Ontzi batean, olio ugari berotuko dugu. Arkumea gatzaz eta piperraz ondu, currya gehitu eta, ondoren, su txikian frijituko dugu. Labean erreko dugu, 20 minutuz. Beste ontzi batean, ur asko eta gatza botako ditugu, arroza egosteko. 15 minutuz utziko dugu. Arrozari ura kendu eta gordeko dugu.
Arkumea irineztatu eta zartagin berean frijituko dugu. Pedro Ximénez bota eta loditu arte itxarongo dugu. Urez estali eta 50 minutuz egosiko dugu, su ertainean.
Bestalde, brokolia eta azenarioak moztu, eta zartagin batean salteatuko ditugu, oliba-olio apur batekin. Bereizita gordeko ditugu.
Jalkitzen utzi eta zerbitzatuko dugu, gainetik menda birrindua bota eta gero.
Arroza zartagin horretara bota eta salteatuko dugu. Gatz-puntua zuzenduko dugu. Arkumea bigun dagoenean, labetik aterako dugu. Arroz eta barazki salteatuarekin, ohe bat egin eta, gainean, arkume-zati bat jarriko dugu.
29
Tipula eta azenarioa moztuko ditugu. Zartagin batean sueztituko ditugu, oliba-olio zurrusta batekin.
errezetak
Arkume-erregosia Pedro Ximénezekin (29. OR.) UZTARTZEA Castillo San Simón Jumillako ardo beltza. Lurrin konplexua. Banilla-, kanela- eta kafe-ukituak nabarmentzen dira. Ardo gozoa, biribila eta bizia.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
90’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
30
Pasión por la tradición
¡Eh! Buenísimo
www.conservascuca.com www.conservascuca.com
31
MUNTA HANDIKO PLATERAK
32
Urteak dira mundu osoko etxeetako ospakizunetako protagonistak direla. Hegaztikiak oso aukera zaporetsua eta osasungarria dira Gabonetako zapore guztiarekin gozatzeko. Jakin nahi duzu nola?
33
MUNTA HANDIKO PLATERAK
U
rtero,
aspaldi-aspalditik,
asko
dirudienez,
haren
erabilerak
azteken
dira festa hauetan gonbidatuak
garaian du jatorria, eskualde horretakoa
lausengatzeko
berezi
baita. Espainiako konkistatzaileek ekarri
bera egiten dutenak. Tradizioz
plater
zuten indioilarra Europara, eta, gaur egun,
izan daiteke, edo ondoen egiten
plater tradizionaletako bat da herrialde
dugun
askotan.
platera
delako,
baina
Gainera,
kaloria,
gantz
eta
kontua da zenbait errezeta oso
kolesterol gutxien duten haragietako bat
ohikoak direla gure mahaietan, eta ezin
du indioilarrak, eta balio ekologiko handiko
ditugu Gabonak haiek gabe imajinatu.
proteinak ditu.
Tradizioari eutsi baina beste produktu
Oilaskoa, egun hauetan gure mahaietako
bat
erabiltzen
beste protagonista bat, ezin hobea da
dutena beste modu batean prestatu nahi
mahai-lagun gutxiago daudenean. Haragi
dutenentzat,
urtsua eta zaporetsua du; gure mahaietan
erabili
edo
normalean
aurki
ditzakegun
aukera
guztien arteko konparazioa egitea da onena.
Hegaztikiak
apustu
ipinita, ziur arrakasta lortzen dugula.
segurua
izan dira beti honelako ospakizunetan.
Ahatea aukera ezin hobea da ahozuririk
Indioilarrak, oilaskoa, ahatea, kapoiak eta,
zorrotzenentzat. Konfita zein bularkia oso
oro har, ehizakiak daude aukeran; etxe
aukera zaporetsuak dira; izan ere, ahateak
askotan, haragi horiek hautatzen dituzte
galkatzeko erabiltzen diren produktuei
Gabonetako menuko plater nagusirako.
esker, oso zapore berezia lortzen da.
Baina oso gutxik jakingo dute nondik
BM Supermerkatuetan, zure betiko platerei
datozen
horiek,
ukitu berezi bat ematea proposatu nahi
gaur
dizugu. Eskatu gure espezialistei haragia
egun haiek egiten. Esaterako, indioilarra
gustukoen duzun moduan prestatzeko, eta
Gabon-gaueko plater nagusia da, eta,
ez ahaztu: behar baduzu, eskatu aholkua.
eta
Gabonetako
zergatik
errezeta
jarraitzen
dugun
34
Oilasko betea (37. OR.) UZTARTZEA Fernández de Piérola ardo zuria, barrikan hartzitua. Fruta helduaren lurrin sendoa, zur berriaren erreferentzia txigortuekin. Oso ondo mihiztatua eta orekatua. Intentsitate eta iraunkortasun handiko amaiera du.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
90’
ZAILTASUNA
9/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
35
ERREZETAK
Ahate-bularkia pinaziekin eta laranjarekin (37. OR.) UZTARTZEA Matarromera Ribera del Dueroko ardo beltza (Ondua). Sendoa eta konplexutasun handikoa. Fruitu beltz oso helduen lurrinak, espeziaz ondutako zur berri eta noblearen lurrinekin.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
4/10
OSASUNGARRIA
6/10
DESKARGATU PDF-A
ESKANEATU ERREZETAREN BIDEOA IKUSTEKO 36
Oilasko betea (4 pertsonarentzat) Kilo bateko oilasko bat Gaztainak, 200 gr Betegarria egiteko: Barrengorriak, 100 gr Txahal-haragi txikitua, 100 gr Tipula, 50 gr Aranpasak, 50 gr Cognaca, 50 ml Oilaskoa erretzeko: Ardo zuria, 100 ml Cognaca, 50 ml Salda, 200 ml Eskatu oilaskoa hezurgabetuta BM Supermerkatuan. Betegarria egiteko, tipula txikitu eta sueztituko dugu. Ondoren, barrengorriak eta aranpasak txiki-txiki moztu, eta tipulari gehituko dizkiogu. Dena potxatuko dugu, 5 minutuz. Hozten denean, haragi txikituarekin eta cognacarekin nahastuko dugu. Betegarria oilaskoaren gainean zabaldu eta biribilkatu egingo dugu. Film gardenez bilduko dugu.
Ahate-bularkia pinaziekin eta laranjarekin (4 pertsonarentzat) Ahate-bularki bat Laranja-zukua, 100 ml Laranja baten birrindura Maizena, koilarakada bat Pinaziak, 100 gr Bularkian, azala duen aldean, zehar-ebaki batzuk egingo ditugu. Zartagin batean, bularkia bialdetik zigilatu eta pinaziak botako ditugu, txigortzeko. Pinaziak kendu, eta laranjazukua eta laranja-birrindura gehituko ditugu. Bereizita gordeko ditugu. Bularkia aluminio-paperez bilduko dugu. Maizena ur-pixka batekin disolbatu, saltsan bota, eta loditu egingo dugu. Pinaziak botako ditugu. Bularkia xerretan moztu eta xerrak plateretan ipiniko ditugu. Saltsa botako dugu xerren gainean.
Uretan egosiko dugu, 45 minutuz. Osorik hoztu arte utziko dugu.
Gabonetako indioilar errea (4 pertsonarentzat) 6 kg-ko indioilar bat Sagar bat Ardo zuria, litro-erdia Tipula bat Hegazti-salda, litro-erdia T. ATALAYA cognaca, 250 ml Osagarria egiteko: Patata-purea, 400 gr Mertxika sikatuak, 200 gr HELIOS mertxikamarmelada, 100 gr Labea aurretik berotuko dugu, 150 ยบC-an. Indioilarra hustu edo gure BM Supermerkatuan prestatuta eskatuko dugu, eta sagarrarekin beteko dugu. Sagar-zatiak ez dira oso handiak izango. Tipula juliana eran moztu eta labeko erretiluan jarriko dugu. Indioilarra tipularen gainean ipiniko dugu, bularkia behera begira. Cognacaz busti eta 50 minutuz erreko dugu. Ondoren, buelta eman eta labeko tenperatura 200 ยบC-ra igoko dugu. Noizean behin, indioilarra saldarekin bustiko dugu, lehortu ez dadin eta barrutik ere erre dadin, ordubetez gutxi gorabehera.
Orain, gaztainak erre eta zuritu behar ditugu. Oilaskoa erretilu batean jarriko dugu, filma kendu ostean. Ardoa eta cognaca botako dizkiogu, eta labean sartuko dugu, 30 minutuz erretzeko. Alkohola lurrundu ahala, salda bota eta oilaskoa bustiko dugu noizean behin.
Mertxika-zatiak txikitu eta marmeladarekin nahastuko ditugu. Indioilarra, purea eta marmelada bakoitza bere aldetik zerbitzatuko ditugu.
Behin erreta dagoenean, gaztainak gehituko dugu saltsan, eta oilaskoa xerretan moztuko dugu, zerbitzatzeko.
37
errezetak
Gabonetako indioilar errea (37. OR.) UZTARTZEA Viña Alcorta Errioxako ardo beltza (ondua). Gorria, gerezi distiratsuaren kolorekoa, fruitu gorrien eta espezien barietate-lurrinekin. Leuna, gorputzarekin, gozoro tanikoa eta luzea.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
160’
ZAILTASUNA
7/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
38
39
GABONAK guztiontzat
Ez dio axola nola igaro nahi dituzun egun hauek. Lagunekin, familiarekin edo bikotekidearekin. Aurten, zure menua nabarmentzen lagunduko dizugu, zure gonbidatuek inoiz baino hobeto pasa dezaten. Plana erabaki behar duzu, besterik ez.
40
41
ERREZETAK
BIKOTEKIDEAREKIN
Otarrainxkak azalorearekin eta arbendolekin OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 12 otarrainxka Azalorea, 200 gr Arbendol gordinak, 70 gr Arbendol xerratu eta txigortua, koilarakada bat AÑANA MINERAL gatza, koilarakada bat Esnegaina, 150 gr
EGITEKO MODUa Otarrainxkak zurituko ditugu, isatsak eta buruak izan ezik. Plantxan egingo ditugu, minutu-pare batez. Azalore-purea egiteko: Azalorea ur ugaritan egosiko dugu, 15 minutuz edo bigundu arte. Uretatik aterako dugu. Arbendol gordinekin batera txikitu, eta gatzaz eta piperraz onduko dugu, nahierara Plater batean, otarrainxkak jarriko ditugu, eta, ondoan, azalore-purea. Arbendol txigortua purearen gainean botako dugu.
ESKANEATU ERREZETAREN BIDEOA IKUSTEKO
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
ERTAINA
30’
2/10
9/10
DESKARGATU PDF-A
42
UZTARTZEA Sauvignon blanc Bornos Ruedako ardo zuria. Fruta tropikalen lurrina. Ondo integratutako azidotasuna.
Urraburua gatzetan
OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 1,2 kg inguruko urraburua LA BALLENA gatza, koilarakada bat Maionesa egiteko: CARBONELL oliba-olio leuna, 150 ml Arrautza bat Limoi-erdiaren zukua Gatza, koilarakada bat
EGITEKO MODUA Maionesa egiteko: Irabiagailu-ontzi batean, osagai guztiak sartuko ditugu, eta, irabiagailua hondotik mugitu gabe, irabiatuko dugu. Emultsionatu arte irabiatu eta gatz-puntua zuzenduko dugu. Labea aurretik berotuko dugu, 200 ºC-an. Gatza katilu batean sartu eta ur-tanta batzuekin hezetuko dugu. Erretilu batean, ohe moduko bat egingo dugu gatzarekin. Urraburua gainean ipini eta gatzez estaliko dugu. 20 minutuz kozinatuko dugu. Gatz-geruzari kolpe txiki bat jo eta kenduko dugu. Urraburua erretilu batean zerbitzatuko dugu, maionesa-pixka batekin.
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
ERTAINA
30’
6/10
9/10
DESKARGATU PDF-A
43
UZTARTZEA Condes de Albarei Albariño ardo zuria. Lore-lurrinak eta fruitu zurien ñabardurak. Freskoa, zabala eta biribila, eta iraunkortasun lurrintsu nabarmenekoa.
ERREZETAK
Urdaiazpikoz betetako orburuak
FAMILIAN
OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 8 orburu GALLO irina, 50 gr Ur hotza, 100 ml MARTĂ?NEZ SOMALO urdaiazpiko txikitua, 150 gr URZANTE oliba-olio birjina, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat Tipulin txikitua, koilarakada bat Ezkaia, koilarakada bat Tomate-saltsa, 200 ml LOUIT ozpina, 40 ml
EGITEKO MODUA Orburuak ondo garbituko ditugu. Erditik moztu eta bihotza kenduko diegu. 10 minutuz egosi eta hozten utziko ditugu. Bihotzaren hutsunea urdaiazpikoz beteko dugu. Tenpura egiteko, irina eta ur hotza nahastuko ditugu lapiko batean, eta irabiatuko dugu. Olio-kantitate handia berotuko dugu. Orburuak irineztatu eta tenpuratik pasatuko ditugu. Frijitu egingo ditugu kurruskari geratu arte. Espeziaz ondutako tomate-saltsa egiteko, ozpina, ezkaia eta tipulin txikitua botako dizkiogu tomateari. Orburuak zerbitzatuko ditugu, eta, ondoan, kaiku batean, tomate-saltsa. ESKANEATU ERREZETAREN BIDEOA IKUSTEKO
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
BAXUA
35’
2/10
9/10
DESKARGATU PDF-A
44
MARIDAJE Heineken garagardoa. Platano-lurrina, Pilsen maltaren zapore gozoa.
Itsaskilasagna
OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) RANA lasagna-pastako 12 olata Txangurro-haragia, 400 gr Tipula bat ORLANDO tomate-saltsa, 100 gr KNORR bexamel-saltsa, 200 gr 8 muskuilu 8 berberetxo Gatza, koilarakada bat PRESIDENT gazta birrindua, koilarakada bat
EGITEKO MODUA Labea aurretik berotuko dugu, 190 ºC-an. Tipula moztu eta zartagin batean sueztituko dugu, oliba-olio pixka batekin. Txangurroa gehitu eta sueztitzen jarraituko dugu. Tomate-saltsa bota eta gatz-puntua zuzenduko dugu. Muskuiluak eta berberetxoak egosiko ditugu. Bereizita gordeko ditugu. Lasagnarako, pasta-geruzak eta betegarria txandakatuko ditugu, hiru geruza egin arte. Azken geruza pasta-orri bat izango da. Lasagna bexamelarekin estali eta gazta birrindua botako dugu gainean. Labean erreko dugu, 15 minutuz 190 ºC-an. Lasagna bakoitzaren gainean, bina muskuilu eta berberetxo ipiniko ditugu, apaintzeko.
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
ALTUA
60’
6/10
7/10
DESKARGATU PDF-A
45
UZTARTZEA Viña Esmeralda ardo zuria. Lurrintsua, loreukitukoa, fruta exotikoaren eta sagar-konfituraren ñabardurekin.
ERREZETAK
Abakandopoltsa barazkiekin
LAGUNEKIN
OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 600 gr-ko bi abakando freskoa Zainzuri berdeak, 100 gr Perretxikoak, 100 gr DUCROS jengibrea, koilarakada bat ZUDUGARAI txakolinaren basokada-erdia CARBONELL oliba-olioa, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat
EGITEKO MODUA Labea aurretik berotuko dugu, 180 ºC-an. Luzetarako ebaki bat egingo dugu buruan, eta horizontalak, gorputzean. Haginei ere bi ebaki egin behar dizkiegu. Zainzuriak moztu eta zati samurra gordeko dugu. Perretxikoak zatitu eta jengibrea birrinduko dugu. Laberako egokia den poltsa batean sartuko dugu dena, eta txakolina, olio-zurrustatxo bat eta gatza botako ditugu. Labean erreko dugu, 20 minutuz. Poltsa irekita zerbitzatuko dugu, plater bat izango balitz bezala.
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
ALTUA
25’
5/10
10/10
DESKARGATU PDF-A
46
UZTARTZEA Enate Chardonnay Somontanoko ardo zuria. Sagar berdearen, mertxika helduaren, mihiluaren eta fruitu exotikoen lurrin konplexua eta sendoa, hondo mineralaren gainean.
Lupia piperbeltz beltzean OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) Lau lupia-trontzo, 150 gramo ingurukoak Tipulatx bat KERRYGOLD gurina, 50 gr PASCUAL esnegaina, 200 ml RUEDAKO MONTESPIN VERDEJO ardo zuriaren basokada-erdia Piperbeltz boletan, koilarakada bat KOIPE olioa, koilarakada bat Gatza, koilarakada bat
EGITEKO MODUA Labea aurretik berotuko dugu, 180 ºC-an. Tipulatxa txikitu eta zartagin batean sueztituko dugu, gurinarekin. Lupia zartaginean jarri eta ardo zuria botako dugu; flanbeatu egingo dugu, alkohola lurrundu dadin. Ondoren, esnegaina eta piperbeltza botako ditugu. Gatz-puntua zuzenduko dugu. Labean sartuko dugu, 5 minutuz. Saltsa iragazi eta lupia-trontzo bakoitza plater batean ipiniko dugu. Saltsa gainean jarri eta piperbeltz-bola batzuk erabiliko ditugu platerak apaintzeko.
PREZIOA
DENBORA
ZAILTASUNA
OSASUNGARRIA
ALTUA
20’
4/10
7/10
DESKARGATU PDF-A
47
UZTARTZEA Verdes Castros Valdeorraseko ardo zuria. Freskoa eta baltsamikoa. Abrikotaren, madariaren, lore zurien eta belar lehorraren lurrin tropikalak. Arabisagar-ukitu zitrikoekin. Atsegina, bizia eta orekatua.
negurako bitaminak
48
Exotikoak, osasungarriak eta koloretsuak. Oso urrutitik iritsi ziren gure etxeetan geratzeko eta gure bizitzak bitaminaz betetzeko. Fruitu tropikalek liluratu egin gaituzte. Zer dela eta?
49
negurako bitaminak
A
zal latza eta arantzatsua badu ere,
ugaltze-zelulen (obuluak zein espermatozoideak)
gozotasuna baino ez du barruan.
eraketan parte hartzen duen oligoelementu bat.
Erdialdeko eta Hego Amerikakoa, anana da aurki ditzakegun fruiturik
Baina anana ez da gure neguei kolorea eman
moldaerrazenetako bat.
diezaiekeen fruitu bakarra. Kiwia, den-denok Zeelanda Berriarekin erlazionatzen dugun baina,
Fruitu hori zuhaitzean heltzen da,
egia esan, jatorriz Txinakoa den fruitua, izugarria
eta ez da komeni behar baino lehen
da egunero kontsumituz gero lor ditzakegun
jasotzea. Hori dela eta, oso garrantzitsua da
onurei dagokienez. C bitamina gehien duen
biltzen denetik kontsumitzen den arteko epea
fruitua da. Bitamina hori funtsezkoa da defentsak
zehatza izatea. BM Supermerkatuetan, gura
hobetzeko;
Selecta anana aurkituko duzu. Une egokian
eragina eta iraupena txikitu, eta izan ditzaketen
biltzen dute, zaporerik eta testurarik onenarekin
konplikazioak prebenitzen ditu. Orobat, gogo-
irits dadin zure eskuetara.
aldartea hobetu eta nekea gutxitzen du.
Gozo-gozoa izateaz gain, hainbat onura ditu
Ananak bezala, kiwiak argal egoten laguntzen
gure osasunarentzat. Bromelina du; horri esker,
digu, eta, zuntz asko duenez, asko laguntzen
gure organismoak proteinak erraz digeritu eta
du gure heste-igarotzea erregulatzen, idorreria
haiek osatzen dituzten aminoazidoak ondo
izanez gero. Hori dela eta, gomendatzen da
xurgatzen ditu. Entzima horrek inhibitu egiten du
egunero jatea, eta, batik bat, haurdunaldian eta
minbizi-zelulak –hala nola nitrosaminak, urdaileko
edoskitzaroan, azido foliko asko baitu.
beraz,
hotzerien
eta
katarroen
minbiziaren eragileetako batzuk– eta metastasizelulak ugaritzea. Halaber, hantura eta digestio
horiek gure organismoarentzat dituzten onurak.
laguntza bikaina da, kaloria gutxi dituelako,
Bakarrik jatea aukera aparta izan arren, zenbait
propietate diuretikoak dituelako eta zuntz-eduki
ideia eman nahi dizkizugu, beste modu batean
handia duelako (eragin libragarria). Gainera,
kontsumi daitezkeela ikus dezazun. Espero dugu
hanturen eta tronbosien kontrako efektua du.
proposatzen dizkizugun errezeta hauek zure
Eta ezin dugu ahaztu manganeso asko duela,
gustukoak izatea.
arintzen
ditu.
Pisua
Ikusten duzunez, ezin konta ahala dira bi fruitu
kontrolatzeko
astunak
Kiwiaren onurak: - Gomendatzen da egunero kiwi bat jatea. - C bitamina asko du. Hau da, gure defentsak hobetzen ditu, eta hotzeriaren eta gripearen konplikazioak prebenitzen. - Orobat, C bitaminak gogo-aldartea hobetu eta nekea gutxitzen du. - Zuntz-kantitate handia du. Oso egokia da kolesterol-maila handia duten pertsonentzat, baita diabetikoentzat ere. - Haurdunaldian eta edoskitzaroan kontsumitzea gomendatzen da, azido foliko asko duelako. Ananaren onurak: - Ezin hobea da pisua galtzeko. Kaloria-ekarpen txikia du (50 kcal), diuretikoa da, eta efektu libragarria du. - Erraz digeritzen da bromelina asko duelako. - Minbizi- eta metastasi-zelulak ugaritzea inhibitzen laguntzen du. - Manganesoan aberatsa denez, ugaltze-zelula femeninoen eta maskulinoen eraketan hartzen du parte.
Marta Aguirre doktorea - Nutrizioa eta Medikuntza estetikoa.
50
Mazedoniaz betetako anana (53. OR.)
UZTARTZEA Ochoa moskatela. Zeta-antzekoa, orekatua eta gozoa. Azukrearen eta azidotasunaren arteko oreka ona.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
10/10
DESKARGATU PDF-A
51
ERREZETAK
Anana errea esnegainezko izozkiarekin (53. OR.) UZTARTZEA La Cartuja moskatel ardoa. Oso sendoa, gozoa eta freskoa. Pastelen zapore biziak.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
20’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
ESKANEATU ERREZETAREN BIDEOA IKUSTEKO 52
Mazedoniaz betetako anana
Anana errea esnegainezko izozkiarekin
(4 pertsonarentzat) Anana bat Madari bat Sagar bat Andere-mahatsak, koilarakada bat Mandarina-zukua, 200 ml LINDT EXCELLENCE % 70eko txokolatea, 4 ontza
(4 pertsonarentzat) Anana bat PASCUAL gurina, 50 gr ACOR azukrea, 120 gr T. ATALAYA cognaca, koilarakada bat Andere-mahatsak, koilarakada bat Menda fresko txikitua, koilarakada bat NESTLÉ esnegainezko izozkia, bola bat
Txokolatea maria bainuan desegingo dugu. Horretarako, lapiko batean jarriko dugu, urez betetako kazola baten barruan, suan, eta nahasi egingo dugu. Pastelgintzako mahuka baten barruan sartu eta, paper sulfurizatuko orri batean, teila bat marraztuko dugu. Hozkailuan solidotzen utziko dugu.
Labea aurretik berotuko dugu, 100 ºC-an. Anana luzeran erditik moztu eta hustuko dugu, dadotan mozteko. Erdi horren azala gordeko dugu. Zartagin batean, anana salteatuko dugu, gurinarekin eta azukrearekin. Cognac-zurrustadatxo bat bota eta flanbeatuko dugu.
Anana erditik zabaleran moztu eta hustuko dugu. Anana-, sagar- eta madari-mamia moztuko dugu, eta anderemahatsekin nahastuko dugu. Nahaste hori ananaren barruan sartu eta mandarina-zukua gehituko dugu.
Flanbeatutako anana azalean jarri eta labean sartuko dugu, 12-15 minutuz. Andere-mahats batzuk eta menda txikitua botako dugu gainetik, apaintze aldera. Esnegainezko izozki-bola bat gainean ipini eta zerbitzatuko dugu.
Ananaren gainean, teila ipiniko dugu, apaintzeko.
53
Kiwi-sorbetea xanpainarekin (4 pertsonarentzat) 8 kiwi CODORNIU cava, 150 ml ACOR azukrea, 50 gr Kiwiak zuritu eta zatituko ditugu. Poltsa batean sartu eta izoztuko ditugu. Irabiagailu-ontzi batean, kiwi izoztuak txikituko ditugu, cavarekin eta azukrearekin, eta nahastea zerbitzatuko dugu edalontzietan.
errezetak
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
4/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
54
55
GABON GOZOAK
Mazapanak, turroiak, trufak, polboroiak, fruitu azukreztatuak. Gozokien garaia da, kapritxoren bat izateko eta bazkalondo edo afalondo luzeekin gozatzeko garaia. Gabon-egun hauetan, probatu gozoki horiekin gozatzeko beste modu batzuk, jarraian aurkituko dituzun errezetekin.
56
57
ERREZETAK
MAZAPANEZ, LARANJAZ ETA TXOKOLATEZ EGINDAKO TRUFAK (61. OR.) UZTARTZEA Pedro Ximenez Real Tesoro Xerez ardoa. Leuna, gantzatsua. Geroko luzea, freskoa eta mingostasun atseginekoa.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
58
Turroi-kopa (61. OR.)
UZTARTZEA El Candado Pedro Ximenez xerez ardoa. Fruitu lehorren, mahaspasen, piku lehorren eta espezien kutsuak.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
59
ERREZETAK
Polboroi-lurra esnegainezko izozkiarekin (61. OR.) UZTARTZEA Ruby Osborne Portoko ardoa. Fruitu gorrien usain sendoa du. Fruitu-zaporea du, gozoa eta tanino leunekin.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
15’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
60
Mazapan, laranja eta TXOKOLATEZ EGINDAKO TRUFAK (4 pertsonarentzat) LA FAMA mazapanak, 8 unitate Laranja baten birrindura Cognac-zurrusta bat LINDT EXCELLENCE % 70eko txokolatea, 100 gr PEDRO MAYO kakaohautsa, koilarakada bat Txokolatea desegingo dugu, maria bainuan edo mikrouhin-labean. Lapiko batean, mazapanak zapalduko ditugu, laranjaren birrindurarekin eta cognacarekin. Nahaste horren bolak egingo ditugu.
Turroi-kopa (4 pertsonarentzat) 1880 gorringo-turroia, 100 gr Ura, 100 gr BAILEYS, 20 gr PULEVA esnegaina, 150 ml SASKI laranja-loreen eztia, koilarakada bat Lapiko batean, gorringoturroia, ura eta Baileys likorea nahastuko ditugu. Berotu egingo dugu, krema bat lortu arte. Koparen hondoan botako dugu krema hori.
Polboroilurra limoizko izozkiarekin
Alacanteko turroizko cookieak
(4 pertsonarentzat) ANAUT polboroiak, 8 FRIGO limoizko izozkia, terrina bat Limoi baten birrindura Andere-mahatsak, 50 gr Arbendolak, 50 gr VAHINÉ azukre-hautsa
(4 pertsonarentzat) Arbendol-zati txigortuak, 100 gr KERRIGOLD gurina, 50 gr ACOR azukre beltza, 70 gr Arrautza bat GALLO irina, 50 gr
Polboroiak xehatu eta pixka bat txigortuko ditugu zartagin batean.
Esnegaina hagaxka batekin harrotuko dugu, loditasun egokia lortu arte. Extiarekin nahastu eta kopa bakoitzean botako dugu nahastea.
Bola bakoitza desegindako txokolatean busti eta, gero, kakao-hautsetik pasatuko dugu, trufa-itxura har dezan. Hotzak aurkeztuko ditugu.
61
Arbendolak txikitu eta txigortuko ditugu. Polboroi-lurra plater batean ipiniko dugu. Arbendola gehitu eta limoizko izozkibola bat jarriko dugu gainean. Limoi-birrinduraz eta azukre-hautsez hautseztatuko dugu. Amaitzeko, anderemahatsekin apainduko dugu.
Labea aurretik berotuko dugu, 180 ºC-an. Azukrea, arrautza eta gurina irabiatuko ditugu. Arbendola eta irina gehituko ditugu, ore bat lortu arte. koilara bat erabiliz, cookie-itxurako ore-kantitate txikiak ipiniko ditugu paper sulfurizatuko orri baten gainean. Paper hori erretilu batean jarri eta labean sartuko dugu 10-12 minutuz, edo ertzak txigortzen hasten diren arte. Cookieak hozten utziko ditugu zerbitzatu aurretik.
errezetak
Alacanteko turroizko cookieak (61. OR.) UZTARTZEA Diamante Errioxako ardo zuria. Lore-lurrin suabea. Fruitu helduen ukituak nabarmentzen dira. Zapore leuna eta gantzatsua du.
PREZIOA
BAXUA
DENBORA
35’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
62
UZTARTZEA, PAREKATZEKO ARTEA
Ez dago ardo bat plater bakoitzerako, baina badago pertsona bakoitzak badu zapore bat gustuko. Ezagutu gurekin ardoei buruz gehien dakitenen aholkuak, festa-egun hauetan ardoekin gozatzeko.
64
Uztartzeak Parekatzeko artea
A
rdoaren
munduan,
badago
itsumustuan
jarraitu
beharreko arau inplizitu bat, ardoarekin benetan gozatu nahi bada. Hau da araua: ez dago araurik, gustuak baizik. Aspalditik entzuten ari gara gure kontzientziak astintzen dituzten
gomendio
zorrotzak,
txarto
sentiarazten
gaituztenak, bat-batean guri gustatzen zaiguna edo gogoko duguna aurrez ezarritako arau horiekin bat
ez datorrela ikusten dugunean. Carlos Muro Akelarre jatetxeko sommelierra da, Donostian). Hau dio: “Une jakin batean plazera ematen digun ardoa aurkitu behar dugu, prestatu nahi dugun menuarentzat egokia dena, gurekin izango diren pertsonentzat egokia dena. Azken finean, une jakin horretako egoeraren arabera egokia dena”. Hortaz, aspaldiko ikuskerak (ardo zuriak arrainarekin edateko dira, ardo beltzak haragiarekin edateko, eta apardunak azkenburukoan hartzeko) eskasak dira, menu bateko plater bakoitzari ahalik eta onurarik handiena atera nahi badiogu. Izan ere, betidanik esan bada ere garraztasuna osatzeko gozotasuna behar dela, zapore mikatzak edo gaziak indartu ditzakegu, kontrako zaporearekin moteldu gabe. Hala ere, egia da aldez aurretiko ideia horiek emankorrak izan daitezkeela ardo bat eta plater bat uztartzerakoan. “Paradoxikoki, ardo zuri bat aukeratuko nuke labean egindako arrain bat jateko, baina ardo horrek egitura jakin bat izan beharko luke” –zehaztu du Igor Cubillo kazetari eta gastronomoak–. “Barrikan hartzitutako eta hondarren gainean hazitako ardo zuri bat egokia izan daiteke. Lurrin konplexua duten ardoak dira, ardo koipetsuak”.
ESKANEATU BIDEOA IKUSTEKO 65
UZTARTZEA, PAREKATZEKO ARTEA
Enologiaren zientziaz asko ez dakitenentzat, barrikan geratzen den materia solidoa dira hondarrak, hartzidura-metakina. Legamia hilek eta mahatsetatik datozen beste substantzia batzuek osatzen dute. IĂąaki Kamio enologoak honela azaldu du: “Gaur egun, ardo zuri asko kontserbatzen
dira
hondarrekin.
Bakailaoa
pil-pilean egitea bezalakoa izango litzateke. Hondar horiek koipe bat askatzen dute ardoan. Horri esker, zetaren antzeko leuntasuna du ardoak, koipetsuagoa eta atseginagoa da, eta errazago edaten da�. Beraz, eta zenbait erreferentzia kontuan hartzea ona izan arren, kontuan izan behar dugu ardoak elementu bizidunak direla, ez direla beti berdinak. Platera aldatzen bada, edo beste une batean edaten badugu, ardoa aldatu egingo da, eta sentsazio desberdinak eragingo dizkigu. Bestalde, aditu guztiak bat datoz honetan: ardo garestiak ez dira onenak nahi eta nahi ez, eta alderantziz. Ardoei buruzko aholkua eskatzen dugunean, hobe da zintzotasunez jokatzea eta aukeratutako ardoak sortzen digun esperientzia bizitzea. Esperientzia positiboa bada, berriro hartuko dugu; bestela, beste batzuk probatuko ditugu. BM Supermerkatuetako ardandegietan, 600 erreferentzia baino gehiago aurkituko dituzu, jatorri-deitura, munduko ardo, egile-ardo eta modako
ardo
kualifikatuak
guztietatik.
ditugu,
gure
Gainera,
langile
bezeroei
aholku
emateko eta laguntzeko prest daudenak, behar dutena aurki dezaten. Horretarako, etengabeko prestakuntza ematen diegu. Bestalde, bezeroren bat gure ardandegietan ez dagoen erreferentzia baten bila badabil, hura ekartzeko irekita gaude. Gabon-egun hauetan, uztartu zure platerak ondoen doazkien ardoekin.
66
NATURTERAPIA, ZAINDU LARRUAZALA
Zainketa oso kontzeptu zabala da. Elikadura osasungarria izatea, ondo lo egitea, larruazala edo ilea zaintzea, kirola egitea... Ohitura onak dira horiek guztiak, itxura ona izateko, geure buruarekin gustura egoteko eta energia gehiago izateko.
68
D
akizuenez,
BM
Supermerkatuetatik,
Aukeratu Zure Burua Zaintzea filosofia zabaltzen
hasi
gara,
zuri
informazioa
emateko eta, horri esker, zure beharretara ondoen
bat
egiten
duena
aukeratu
dezazun. Ildo horretan, Naturterapia sortu dugu,
KOSMETIKA-marka esklusiboa, larruazala zaintzen eta zure edertasuna nabarmentzen duten osagaiak eta lurrin gogorarazleak erabiliz. Zainketa osoko gama bat da, kalitate apartekoa. Hiru produktu-sorta ditu, eta bakoitzak sentsazio paregabeak piztu nahi ditu, eta ongizatea sortu. Sorta bakoitzean, esku-xaboi likidoa, esku-krema, dutxa-gel apartsua eta gorputz-esfoliatzailea aurkituko dituzu. Onura berak, baina hiru zentzumen-usainekin; alegia, zure izaerari edo gozatzeko aukeratu duzun uneari ondoen dagokiena aurkituko duzu. Oasis, Onsen eta Mandala. BM Supermerkatuetan, hiru bertsio horiek aurkitu ahal izango dituzu. Hartu zuretzat duzuna.
69
edo
Gabonetan
oparitzeko
gustukoen
NATURTERAPIA, ZAINDU LARRUAZALA
OASIS
AFRIKAKO LURRINAK BETE ENERGIAZ Freskagarria, berehala bizitasuna eragiten du. Zitrikoen eta piperbeltzaren lurrinarekin.
berria
ONSEN
JAPONIAKO LURRINAK ZURE ZEN MOMENTUA Masaje lasaigarri bat zure zentzumenentzat. Te-zuhaitza, Ylang Ylang eta sumendiko ura.
MANDALA INDIAKO LURRINAK GAU LURRINDUAK Sofistikazio gozoko ukitu txiki bat. Izpilikua, menda eta Damaskoko arrosa.
70
71