8. zk.// 2017ko maiatza
PVP: 2,50€ BM txartelaren titularrentzako doako aldizkaria
Udaberriko
BARATZEA. BARBAKOAK aire zabalean.
PRESTATU
azala eguzkitan jarri aurretik.
IZOZKIAK
Zapore freskagarriak.
1
EDITORIALA
ENERGIA BERRITUAK Urtero, sasoi honetan, eguraldi onaren iritsierarako
harantzago doan
prestatzen hasten gara. Eta kanpotik nahiz barrutik
negozio-eredu baten
prestatzen gara. Zenbaki honetan urtaro honek
aldeko apustua egiten
ekartzen digunaren onena eskaini nahi dizugu,
ari zara. Bertako
askoz ere energia handiagoarekin has zaitezen eta
ekoizleak zaintzen
ahalik eta gehien aprobetxa dezazun urte-sasoi hau.
dituena, gure ekonomian laguntzen duena eta
Jakina, udaberriko zenbakia denez gero, barazkiak
bere hornitzaileen
oinarri dituzten proposamenez beteta dator.
iraunkortasuna
Baratzea da aliaturik onena gure ongizaterako
ziurtatzen duena.
ezinbestekoak diren bitaminak eta nutrienteak
Erosten duzuna zutaz mintzo delako, jakin behar duzu
eskuratzeko.
zer dakarren gure BM Supermerkatuetan erosteak.
Kanpora irteteko garaia ere bada. Aire zabaleko planak egiteko sasoia da. Horregatik, hain zuzen
Amaitzeko, Tafallako Tubal jatetxea bisitatuko dugu;
ere, edonora eraman ditzakezun ideiak proposatu
Nafarroako baratzeko barazki paregabeek ospetsu
nahi dizkizugu, egunik luzeenak behar bezala
egin dute jatetxea.
aprobetxatzeko. Hori guztia aurkituko duzu zenbaki honetan; Hari horretatik egin dugu barbakoei buruzko
udaberriak zure mahaira ekartzen dituen jaki on
erreportajea. Ez dago aitzakiarik parrilaren eta
guztiez gozatzeko pentsatu dugun zenbaki honetan.
txingarren zaporerik onenarekin ez gozatzeko. Zure gustukoa izango delakoan gaude.
Orotariko dietetara moldatzen diren errezetak. Eta barrutik eta kanpotik prestatzeaz ari garela, gure larruazalak ere laguntza behar du urte-sasoi honetan. Eguzkitan jarri aurretik, azala prestatzeko eta azal irmoa, osasuntsua eta ederra izateko giltzarriak aurkituko dituzu hemen. Eta gozozaleok ez galdu prestatu dugun frutaizozkiei buruzko atal berezia, beroa hasten denean zuek egindako izozkiekin freskatu ahal izan zaitezen. Badakigu BM supermerkatuetan erosten duzunean gauza asko esaten ari
Miguel Ă ngel Zamorano
zatzaizkigula. Produktuen kalitatea hautatzen
BM SUPERMERKATUETAKO DENDA KUDEAKETA
duzu, aniztasuna hautatzen duzu, baina, halaber,
ETA MARKETIN ZUZENDARIA.
Jarrai gaitzazu gure web-orrian: bmsupermercados.com facebook.com/BMSupermercados
@BMSupermercados
BMSupermercados
OJDk kontrolatutako hedapena
Diseinua eta maketazioa
Publizitatea
Argitaratzailea
Bezeroarentzako arreta
Ornitorrinco
cmarin@uvesco.com
Uvesco
900 300 304
Edukien arduraduna
Hiru hileroko aldizkaria
Oiartzun bidea, z/g
Lege-gordailua
Foodfilmmakers
8. zk. 2017ko maiatza
Ventas industrialdea
SS 1480-2014
Argazkiak
Inprimatutako aleak
20300 Irun (Gipuzkoa)
ISSN
Foodfilmmakers
120.000
Tel: 943 668 000
2386-8007
Debekatuta dago testu edo argazkiak, erabat zein partzialki, enpresa argitaratzailearen berariazko baimenik gabe kopiatzea. ALDEA DAGO aldizkariak ez du zerikusirik kolaboratzaileek argitalpenean adierazten dituzten iritziekin, ezta enpresa pribatu edo publikoen publizitateko mezuekin ere.
3
4
AURKIBIDEA
06
16
UDABERRIKO BARATZEAK
TAKE AWAY AZALEKO ARGAZKIA: ENPANADILLA MINAK LABEAN (19. or.)
38
BARBAKOAK
AIRE ZABALEAN
26
ZURE EROSKETA,
ZARENAREN IRUDI
56
IZOZKIAK ZAPORE FRESKAGARRIAK
46
PRESTATU AZALA
EGUZKITAN JARRI AURRETIK
66
TUBAL JATETXEA NICOLÁS RAMÍREZ
5
UDABERRIKO BARATZEA
BARATZERAKO SASOIRIK GOZOENA IRITSI DA. FRUTEN, BARAZKIEN ETA ORTUARIEN ANIZTASUN HANDIENEKO SASOIA DA. ZEIN DIREN JAKIN NAHI AL DUZU?
6
7
UDABERRIKO BARATZEA
U
rtaro-aldaketak, eguraldi hobeak
duten
eta eguzki-ordu gehiago izateak
atseden hartzen ari garen logelan utzita,
aparteko
bizipoza
ekartzen
arnasbideak irekitzen ditu eta alergiaren
digu.
alaitasun
Eta
guztientzat.
Erditik
ireki,
eta
horretan
sintomak hobetzen ditu. Zitrikoek ere
eragina du sukaldean gozaraziko
egoera hori hobeto eramaten lagunduko
diguten askotariko produktuak
digute. Otorduen artean, edo postre gisa,
izateak, gure baratzeak unerik
laranja bat edo mandarina bat hartzea oso
onenean baitaude. Tipulak, babak, ilarrak, tomateak,
azenarioak
eta
ideia ona izan daiteke.
zainzuriak
kontsumorako une ezin hobean daude,
Urte-sasoi honetan alergikoak ez dira
eta,
egoera
hartara,
gure
poltsa
betetzeko
aukerarik onena dira.
desatsegina
pasatzen
duten
bakarrak. Izan ere, oso ohikoa da udaberriko asteniaren gorabeherak nozitzea. Eta, beti
Gainera, natura jakintsua da, eta urte-
bezala,
sasoi jakin honetan beharrezkoak diren
aliatuak dira horretan ere. Nekeari, apatiari
onurak eskaintzen dizkigu elikagai horien
eta logale-ezari aurre egingo badiegu, oso
bidez. Denboraldiko frutek eta barazkiek
serio hartu behar dugu gure dieta, eta
A bitamina dute, baita betakaroteno-
endorfinen sorrera areagotuko duen ariketa
eduki handia ere (hori dela eta kolore
fisikoa gehitu beharko dugu, funtsezkoa
deigarri horiek). Hortaz, antioxidatzaile
baita une horretan hobeto sentitzeko.
naturalak eskaintzen dizkigute, eguzkiaren
Denboraldiko
eragin handiagoa jasateko funtsezkoak. B
kontsumoak pisu-sentsazioa arintzen du
bitamina ere badute, nerbio-sistemaren
bitamina- eta fitokimiko-eduki handiari
funtzionamendua laguntzen duena, baita
esker (nutriente horiek funtsezkoak dira
C
gure osasunerako, hala nola karotenoak
bitamina
ere,
funtsezkoa
burdina
xurgatzeko.
denboraldiko
produktuak
fruten
eta
gure
barazkien
eta flabonoideak), baita ur-eduki handiari esker
Negu
gorriaren
alaian
eta
ondorengo
bizian,
udaberri
honen
behar-beharrezkoak
ere
(funtsezkoa
berezko
urtaro-aldaketa
deshidratazioari
aurre
egiteko).
dira kanpoko laguntzak, aldaketa hori ahalik eta modurik egokienean eramateko.
BM
Galdetu bestela urtero alergiaren ajeak
proposatu nahi dizkizugu, baratzeak urte-
jasan behar dituzten alergikoei. Arnas-
sasoi honetan zure esku jartzen dituen
ahalmena
barazkiez goza dezazun.
murrizten
zaie,
eta
afekzio
horren ondoriozko sintoma desatseginak nozitu behar dituzte. Natura jakintsua da, batean kale eta bestean bale. Tipula, sasoi honetako barazkia, oso lagungarria izan daiteke kongestio hori jasan behar
8
Supermerkatuok
lau
errezeta
B A R A Z K I PA R R I L A D A ,T O M AT E LEHORREZ EGINDAKO SALTSAREKIN (11. or.) UZTARTZEA Somontano ardo zuria, Chardonnay Enate. Sagar berdearen, mertxika helduaren, mihiluaren eta fruta exotikoen aroma konplexua eta sendoa, oinarri mineral baten gainean.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
50’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
9
ERREZETAK
ILARRAK ENTSALADAN ZIAPEAREKIN (11. or.) UZTARTZEA Zudugarai txakolina. Aroma fin eta leuna, fruta-aromak nabarmentzen dira. Azidotasun arina.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
ESKANEATU BIDEO ERREZETA IKUSTEKO 10
BARAZKI PARRILADA, TOMATEZ EGINDAKO SALTSAREKIN (4 pertsonarentzat) 1 berenjena 1 kalabazin ertain 1 sorta gari-zainzuri 1 piper morroi 1 piper berde 1 tipula Oliba-olio birjina estra, FUENROBLE Gatza Romanesko-saltsarako: 2-3 tomate heldu 1 atal baratxuri 15 gr almendra eta ur txigortu 1 xerra ogi txigortu 250 ml oliba-olio Pixka bat piperrauts gorri gozo, DUCROS Gatza Barazkiak garbitu eta moztuko ditugu. Parrila sutan jarriko dugu olio pixka batekin. Berotu denean jarriko ditugu barazkiak. Kozinatuta daudenean gatza botako diegu. Romanesko-saltsarako: Labea 200 gradutan berotuko dugu.Tomateak eta baratxuriak azpil batean erreko ditugu, aluminiopaperez estalita, 15-20 minutuz. Baratxuriak atera, eta tomateak zurituko ditugu. Ogi-xerra bat txigortuko dugu. Osagai guztiak irabiagailuaren ontzian sartu, eta abiadura ertainean irabiatuko ditugu. Piperrauts gozoa eta gatza gehituko diogu. Berriro irabiatuko dugu, eta gure gustuko gatzpuntua emango diogu.
ILARRAK ENTSALADAN, ZIAPEAREKIN (4 pertsonarentzat) 100 gr basmati arroz, NOMEN 100 gr ilar, BONDUELLE 1 porru Gatza Ziapezko ozpin-olioa egiteko: 1 koilarakada ziape, PRIMA 175 ml olio, OLIVAR DE LA RIVERA ½ limoi Gatza Hosto batzuk martorri Oliba-olio birjina estra, OLIVAR DE LA RIVERA 400 ml ur jarriko dugu irakiten. Arroza uretan sartuko dugu, su ertainean 12 minutuz egosi dadin. Iragazi, eta gerorako utziko dugu. Ilarrak 10 minutuz egosiko ditugu. Porrua garbitu, eta zatirik samurrena hartuko dugu. Juliana erara moztuko dugu fin-fin. Zartagin batean porrua eta ilarrak sueztituko ditugu, oliba-olio pixka batekin, gatzarekin eta piperbeltz pixka batekin. Gerorako utziko dugu. Ozpin-olioa egiteko: Ziape parte bat eta bi parte olio jarriko dugu, limoi-ur pixka bat gehituko diogu eta gatza gustura. Osagai guztiak plater batean jarriko ditugu. Egin dugun ozpinolioarekin onduko dugu entsalada. Martorria xehatu, eta gainetik erantsiko dugu.
ZAINZURI KREMA HOTZA, ILAR SALTEATUEKIN (4 pertsonarentzat) 2 sorta zainzuri 200 gr ilar 50 ml kozinatzeko esnegain, CENTRAL LECHERA ASTURIANA Zati bat ogi 1 atal baratxuri Gatza Zainzuriak garbitu, zuntz gehien duen zatia kendu, eta zurituko ditugu. Zainzuri puntaren bat gerorako utziko dugu, platera apaintzeko. Zainzuriak irakiten dagoen uretan egosiko ditugu, gatz eta azukre pixka batekin, samur geratu arte. Zainzuriek osorik egon beharko dute uraren barruan. Irabiagailu-ontzi batean sartuko ditugu zainzuri egosiak, eta esnegaina eta gatz pixka bat gehituko diogu. Krematsu egon arte irabiatuko dugu.
BARAZKI MENESTRA (4 pertsonarentzat) ½ azalore 200 gr leka 1 tipulin 2 azenario 4 orburu Lauki batzuk urdaiazpiko ondu, NAVIDUL Oliba-olio birjina estra, LECTUS Irina, HARIMSA Gatza Perrexila Azalorea sortatan bereiziko dugu. Lekei haria kendu, eta erditik moztuko ditugu. Azenarioak zuritu, eta xerra txikitan moztuko ditugu. Tipulinaren zati samurra erabiliko dugu eta zati txikitan moztuko dugu. Barazkiak lurrunetan egosiko ditugu 8-10 minutuz. Urdaiazpiko laukitxoak oliba-olio pixka batean salteatuko ditugu, barazkiak gehituko ditugu eta gatza gustura botako diogu.
Ilarrak minutu pare batez egosiko ditugu uretan. Behin egosi direnean, xukatu, eta su bizian salteatuko ditugu.
Orburuak garbituko ditugu, goialdea eta kanpoko hostoak kenduta. Orburuen bihotzekin geratuko gara.
Ogia laukitxoetan moztu, eta olio beroan frijituko ditugu laukitxo horiek. Baratxuria ogian igurtziko dugu. Gerorako utziko dugu.
Oso fin moztu, eta irineztatuko ditugu, olibaolio bero ugarian frijitzeko. Kurruskari utziko ditugu. Gerorako utziko dugu.
Zopa-plater batean jarriko dugu krema hotza, eta, gainean, aurrez galdarraztatu ditugun zainzuri punta batzuk jarriko ditugu. Eta gero plater bakoitzean ogi laukitxo batzuk eta ilar salteatuak.
Menestraren gainean jarriko ditugu orburu frijituak.
11
ERREZETAK
ZAINZURI KREMA HOTZA, ILAR SALTEATUEKIN (11. or.) UZTARTZEA Nafarroako ardo gorria, Gran Feudo Chivite. Sendoa eta fruta-usain handikoa, marrubieta mugurdi-aromak, garbia eta bizia. Freskoa eta ondo orekatua, luzea eta marrubiaren zaporeondokoa.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
55’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
12
BARAZKI MENESTRA (11. or.) UZTARTZEA Cava, Anna de Codorniu. Ñabardura leunak eta freskoak, aho-gozamenerako. Leuna eta aroma-ukituz betea. Bizia eta arina da.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
60’
ZAILTASUNA
8/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
13
LETXUGAK
GERO ETA UGARIAGOAK DIRA GURE SUPERMERKATUETAN, GUZTIAK DIRA DESBERDIN, FRESKAGARRI, DIBERTIGARRI, KOLORETSU… NORK ESAN DU LETXUGA JATEA ASPERGARRIA DELA? LETXUGEN NOLAKOTASUNAK ERAKUTSIKO DIZKIZUGU, ZURE BEHARRETARA EGOKITZEN DENA HAUTA DEZAZUN.
14
ERRUKULA ESKAROLA KIZKURRA LOLLOA Hosto kizkurra, bi barietateetan, berdean eta gorrian. Zertxobait mingotsa. Oso ikusgarria. Ondo doa pastarekin eta gazta sendoekin.
Hosto horzduna eta zertxobait mingotsa. Egokia sandwichekin, gazta freskoarekin eta fruitu gorriekin.
BALERIANELA Testura leuna eta freskagarria, azidotasunukitu txiki batekin. Ondo doa mahats-pasekin, pinaziekin eta eztizko ozpin-olioarekin.
Hosto horzduna eta zertxobait mingotsa. Entsaladan, eta plater bero batzuetan ere bai. Ondo uztartzen da haragiekin, ozpin-olio sendoekin eta frutekin.
BATAVIA BERDEA
Hosto leun eta krematsua. Hosto sendoa. Egokia eskabetxean dauden arrainetarako eta frutetarako.
BERROAK HARITZ-HOSTOA Testura leuna eta zapore gozoa. Barietate berdea eta gorria. Ikusgarria edozein plater osatzeko. Konbinazio ona tofuarekin eta fruta deshidratatuekin.
Zapore sendoa eta testura samurra. Ondo doa eskabetxean dagoen atunarekin eta ozpin-olio gozoekin.
ERROMATARRA Hosto luzanga eta berdea. Ondo doa haragi proteikoekin eta fruitu lehorrekin.
ENDIBIAK Zertxobait mingotsak. Ezin hobeak entsaladan konbinatzeko edo kanapeen oinarri gisa (kremekin, gaztekin eta saltsekin).
ICEBERGA ZIAZERBA Testura samurra eta zapore leuna. Entsaladarako ere bai. Ezin hobe uztartzen da gazta freskoarekin eta intxaurrekin.
Hosto kurruskaria eta zapore leuna. Arruntena edozein menutan. Ogi-txigorkiekin eta gaztekin batera jateko.
KUKULUAK
Entsalada moduan, onduak jateko. Oso leunak eta samurrak. Osorik jaten dira. 15
TAKE AWAY
16
AMERIKETATIK ASIARAINO, ERAMATEKO JANARIA IRTENBIDE BIHURTU DA JATETXE BATEAN ESERI ETA JANARIAZ GOZATU NAHI EZ DUTENENTZAT. MAHAIRIK ONENA ZUK NAHI DUZUN LEKUAN DAGO, ETA ERRESERBARIK EGIN GABE.
17
ERREZETAK
GOIZ JAIKI, MENDITIK IBILTZEKO. NATURAN IBILTZEA, AIRE GARBIAZ ETA LAGUNARTE ONEZ GOZATZEN. ETA ONENA, EGUERDIAN ZAIN DUDAN MOKADUA.
18
ENPANADILLA MINAK LABEAN (24. or.) UZTARTZEA Errioxako ardo beltza, Otoñal (Erreserba). Aroma-konplexutasun handikoa, fruitu gorriak eta erregaliza nabarmentzen dira. Ahoan luzea eta egituratua da.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
40’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
19
ERREZETAK
SARIA DA HEMEN EGOTEA. ITSAS BRISA, ITSASOA, HAREA. BAINA SARIRIK BADAGO, GUTXIRA, ETA HAMAKATIK MUGITU GABE, PRESTATU DUDAN HAMAIKETAKOAZ GOZATZEA DA SARIA.
20
GULA ENTSALADA ICEBERG LETXUGAREKIN (24. or) UZTARTZEA Zudugarai txakolina. Aroma fin eta leuna, fruta-aromak nabarmentzen dira. Azidotasun arina.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
10’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
21
ERREZETAK
AIREPORTURA IRISTEA BETI DA ABENTURA. KONTROLAK PASATZEA, EZER EZ AHAZTEA. ESKERRAK ORAINGOAN HAMAIKETAKOA EKARRI DUDAN. EZ DUT MAKINAKO SANDWICHA BERRIRO JATEKO ASMORIK.
22
PATATA PASTELA ETA TIPULA HAZIZKO MAHONESA (24. or.) UZTARTZEA Errioxako ardo zuria, Marqués de Cáceres. Fruitu eta lore zurien aromak, freskotasuna areagotzen duen oinarri zitrikoan.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
4/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
23
errezetak
ENPANADILLA MINAK LABEAN (4 pertsonarentzat) 6 enpanadilla-olata 100 gr haragi xehatu 1 tipulin Tomate-saltsa, HELIOS 1 koilarakada piperrauts min, DUCROS 1 piper berde 40 gr arroz egosi, laguntzeko Tipulina eta piperra xehatu eta sueztituko ditugu. Haragi xehatua gehitu, eta kozinatzen utziko dugu, etengabe mugituta. Tomate-saltsa erantsi, eta erreduzitzen utziko dugu. Sutik kendu, eta piperrautsa botako diogu. Hoztu denean, enpanadillak bete, eta arrautza irabiatuarekin margotuko ditugu, brotxa baten laguntzaz. 12 minutuz laberatuko dugu 160 gradutan. Plateraren azpian arroza jarriko dugu, eta gainean enpanadillak.
GULA ENTSALADA ICEBERG LETXUGAREKIN
PATATA PASTELA ETA TIPULA HAZIZKO MAHONESA
(4 pertsonarentzat) 1 pakete LA GULA DEL NORTE 12 ganba 1 atal baratxuri Tanta batzuk limoi-ur Perrexil xehatua 20 ml oliba-olio, ALHEMA DE QUEILLES 1 hosto iceberg letxuga ½ luzoker
(4 pertsonarentzat) 1 patata egosi ½ sorta tipula-hazi 50 gr mahonesa, CHOVI 20 oliba, hezurrik gabeak, SERPIS 1 lata txiki atun oliotan, ALBO 8 pikillo-piper J.VELA 1 tipulin 1 piper berde Ozpin-olioa (olioa, gatza eta ozpina, norberaren gustura)
Lurrezko kazola, edo zartagina, sutan berotuko dugu oliba-olio pixka batekin.
Tipula-hazia eta mahonesa birrinduko ditugu irabiagailu batekin, eta, gero, iragaziko dugu.
Baratxuria eta pipermina oliotan sartu, eta gorritzen utziko dugu. Gulak gehitu eta mugituko ditugu ondo berotu daitezen.
Pikillo-piperrak oso mehe xehatuko ditugu, eta erabiliko dugun ontziaren oinarrian jarriko ditugu.
Luzokerra zuritu, eta juliana erara moztuko dugu, fin-fin. Gulekin nahastuko dugu.
Laukitxoetan moztuko dugu patata, eta tipulina eta piper berde xehatuak gehituko dizkiogu.
Iceberg letxuga olioarekin birrinduko dugu. Limoi-ur tantak erantsiko ditugu, eta gainetik perrexila botako diogu.
Gero, olibak eta atun xehatua erantsiko ditugu. Ozpin-olioarekin nahastuko dugu, eta pikillo oinarriaren gainean jarriko dugu. Amaitzeko tipula-hazizko mahonesarekin estaliko dugu.
24
25
ZURE EROSKETA, ZARENAREN IRUDI
EGUNERO, EHUNDAKA EKOIZLE JAIKITZEN DA LEHEN EGUZKI IZPIEKIN, HAIEN LANAREN ETA AHALEGINAREN EMAITZARIK ONENA ZURI ESKAINTZEKO. HAIENTZAT GUZTIENTZAT ZURE EROSKETAK ZER ESANAHI DUEN JAKINGO DUZU.
26
27
ZURE EROSKETA, ZARENAREN IRUDI
B
a al zenekien zure erosketa-saskiak
Baina zure erosketa beste alderdi batzuez ere
uste duzuna baino gehiago dioela zuri
mintzo da. Bertako produktu bat erosten duzunean,
buruz? Erosketa-saskiari erreparatuta,
gauzak egiteko modu baten aldeko apustua ere
asko jakin daiteke pertsona bati buruz.
egiten ari zara. Egunero haien onena ematen duten
Eta ez soilik haren elikadurari buruz.
langileei, enpresaburuei eta inguruko ekonomiari
Zutaz mintzo da, zure izaeraz, zure
laguntzen ari zara. Zure ingurunean denbora, dirua
bizimoduaz;
eta ahalegina inbertitzen dutenei laguntzen ari
garrantzia
zeri
ematen
diozun islatzen du.
zara; enpresak eta lanpostuak sortzen dituztenei eta erkidegoarekin kezkatzen direnei.
Denboraldiko produktuak erosten badituzu, hau da, kontsumorako une egokian, zaporerik handiena duten unean eta haien nutriente guztiez baliatzeko
“BERTAKO SUPERRA, BERTAKO PRODUKTUEN ALDEKO APUSTUA EGITEN DUENA�.
unean bildutako produktuak erosten badituzu, badakigu,
kalitatea gustuko duzula. Badakigu
kezkatzen zaituela zer jaten duzun eta zure etxekoek zer jaten duten. Zuretzat ez duelako edozerk balio. Jakin behar duzu guretzat ere ez duela edozerk balio.
Hori dela eta, BM Supermerkatuetan badakigu Kalitateko produktu bat erosten duzunean, hau da,
bezeroak desberdinak direla. Badakigu zer nahi
esperientzia handiko ekoizle batek arreta handiz
duten, zergatik nahi duten eta zer bilatzen duten;
zaindu duen produktu bat erosten duzunean,
ildo horretan, egunero lan egiten dugu bezero
ekoizle horrek bere lanean jarritako maitasuna eta
horiei nahi dutena eskaintzeko.
kemena hautematen da azken emaitzan. Bertako ekoizleekin konpromisoak hartu ditugu, Badakizu erosten. Ezagutzen dituzu kontsumitzen
eta produktuen salmenta jarraitua ziurtatu diegu.
dituzun produktuak. Produktuak nola elaboratu
Hartara, ekoizleek soilik produktuaren zaintzaz
diren eta hazi diren kezkatzen zaitu, eta argi duzu
eta kalitateaz arduratu behar izatea lortu dugu;
zer nahi duzun zuretzat eta zure etxekoentzat.
izatez, ez dira haien salmenta galtzearen beldur edo haien esku ez dauden gorabeheren beldur. Guk aparteko kalitatea duen produktua lortzen dugu, eta badakigu haiek lasai egon daitezkeela gurekin lan egiten. Azken
urte
hauetan
haietako
askoren
historia ezagutu ahal izan duzue. Nekazariak, elaboratzaileak, abeltzainak, arrantzaleak‌ Guztiak dira gure funtsaren parte, eta guztiek egiten gaituzte berezi. Esperanza Trueba Prado de Soba (Kantabria) herriko abeltzainak, esate baterako. Abeltzain 28
RAÚL OROZ
JOSÉ MARÍA BILBAO
JOSEBA OTEGI
Barrikako (Bizkaia) nekazaria
Esnekien elaboratzailea (Gipuzkoa)
honek arreta handiz hazitako txahala zuzkitzen digu;
BM Supermerkatuok hainbat hitzarmen sinatu dugu
pentsu naturalak erabiltzen dituenez gero, haragiak
haragi-ekoizleen
zapore eta zerrenda gehiago du eta samurragoa da.
arrantzaleen
Gurekin lan egiten duten beste abeltzainek ere berezi
bakarrik saltzeko. Denboraldiko arrainen kasuan, hala
egiten gaituzte, hala nola Rául Oroz Taxoare eta Lotzako
nola legatzaren edo antxoaren kasuan, akordioak egin
(Nafarroa) abeltzainak. Abeltzain honek 20 urte baino
ditugu Kantabrian, Bizkaian eta Gipuzkoan. Hartara, gure
gehiago daramatza modu naturalean hazitako txahal
bezeroei beti kalitate handieneko produktua eskaini
emerik
elkarteekin
kofradiekin,
eta haien
Kantauri
Itsasoko
produktuak
guk
Edo
ahal izango diegula ziurtatzen dugu, gure kostaldean
Barrikako (Bizkaia) José María Bilbao nekazariak, letxugak
arrantzatu dena eta, beraz, fresko-freskoa. Aldi berean,
eta tomateak ardura handiz hazten dituenak eta gure
arrantzaleekin elkarlanean dihardugu, haien kezka bakarra
establezimenduetara fresko eta zaporetsu iristeko zaintzen
arrainik onena lortzea izan dadin.
onenak
BM
Supermerkatuei
zuzkitzen.
eta ikuskatzen dituenak.
29
ZURE EROSKETA, ZARENAREN IRUDI
Bertako Untxia da marka honetara gehitu den azken
produktuetako
bat.
Oraingoan,
Erosten duzuna zutaz mintzo da. Ez izan zalantzarik.
Euskal
BM
Supermerkatuetan
erosten
duzunean,
Herriko ekoizleek hautatutako untxia gehitu zaio
filosofia horri eusten ari zatzaizkio. Tokiko
markari; zaporerik onena eta haragirik samurrena
ekonomia sustatzen ari zara. Mundua ikusteko
duten piezak eskainiko dira. Horrela, bertako
dugun moduarekin bat egiten ari zara. Kalitatea,
ekoizleekin egingo dugu lan, baita produkzio-
osasuna,
prozesuan esku hartzen duten eragile guztiekin
erantzukizuna hautatzen ari zara.
iraunkortasuna,
trazagarritasuna,
ere, hala nola pentsu-fabrikekin, abeletxeekin eta hiltegiekin —guztiak bertakoak—.
Erosten jakitea supermerkatu batean erosgaiak hautatzea
BM
Supermerkatuok
Gorbeiako
artzainekin
akordioa lortu dugu, eta orain arte Idiazabal sorhemendik aurrera haien artaldeetako arkumeharagia ere merkaturatuko dugu. ezin
ahaztu
produktua
artisau
moduan
elaboratzen dutenak. Izatez, oso harro gaude Bertako-DeaquĂ gure esnekiez; bertako gazta- eta jogurt-elaboratzaileekin akordioak lortu ditugu, hala nola Goine baserriko Joseba Otegirekin. Hori guztia da Bertako-Deaqui marka; ekoizleen, elaboratzaileen
eta
BM
Supermerkatuen
arteko sinergien ikurra, produkturik onena eta trazagarritasunik handiena bermatzen duen ikurra. Alabaina, gure markarekin lotzen diren beste mota bateko tokiko enpresak ere badaude, balio erantsia gehitzen dutenak eta zuzenean gurekin elkarlanean
dihardutenak,
tokiko
negozioaren
aldeko apustu eginez. Horren adibidea dugu Jose
Arburua,
Urkiola
fruta
eta
barazkiak.
Andoainen (Gipuzkoa) duen lokalean probintziako baserritarren
produktuak
ontziratzen
askoz
ere
gehiago
da.Pentsamolde bat erakustea da.
markako gaztak soilik zuzkitzen bazizkiguten,
Eta
baino
delako.
Apaletatik edo sekzioetatik harantzago ikustea
dituzte.
Horrenbestez, baserriko eta denboraldiko etiketari esker, guretzat berariaz manipulatutako produktu horiek bereiz daitezke gure establezimenduetan. Bertan, jatorriko baserriaren izenari eta kokalekuari buruzko informazioa eskaintzen da.
30
31
ERREZETAK
IDIAZABAL GAZTAZ EGINDAKO KREMA, ZABALTZEKOA (34. or) UZTARTZEA Errioxako ardo beltza, Otoñal (Ondua). Gerezi gorri bizia. Fruta-aromak, ardo onduaren ukituak uztartuko dituztenak. Egitura ona ahoan eta amaiera atsegina.
PREZIOA
HANDIA
DENBORA
55’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
ESKANEATU BIDEO ERREZETA IKUSTEKO 32
UNTXIA TENPURAN (33. or.) UZTARTZEA Errioxako ardo beltza, Otoñal (urtekoa). Fruta-aroma sendoa, fruitu gorrien ukituekin. Ahoan freskoa, zaporetsua eta oso iraunkorra.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
45’
ZAILTASUNA
8/10
OSASUNGARRIA
6/10
ESKANEATU BIDEO ERREZETA IKUSTEKO 33
DESKARGATU PDF-A
ERREZETAK
IDIAZABAL GAZTAZ EGINDAKO KREMA, ZABALTZEKOA (4 pertsonarentzat) Krema egiteko: 150 gr Idiazabal gazta 20 ml ardo zuri 10 ml koñak 30 ml ur Laguntzeko: 150 gr irasagar-gozoki, EL QUIJOTE 50 ml ur 200 gr intxaur Irabiagailu batekin gazta, ardoa, koñaka eta ura birrinduko ditugu, krema bat lortu arte. Gerorako utziko dugu. Irasagar-gozokia urarekin birrindu, eta gerorako utziko dugu. Intxaurrak labean txigortuko ditugu, 180 gradutan 12 minutuz. Krema eta irasagarra bi katilutan zerbitzatuko ditugu, eta intxaurrak bereizirik. Ogi txigortuko xerra batzuk ere jarriko ditugu.
UNTXIA TENPURAN
LEGATZA LURRUNETAN, JENGIBREZKO MAHONESAREKIN
(4 pertsonarentzat) 1 untxi, zati ertainetan zatitua 1 atal baratxuri ½ sorta perrexil Oliba-olioa, frijitzekoa, URZANTE
(4 pertsonarentzat) 4 trontzo legatz, 150 grkoak 1 porru, juliana erara xehatua Irina Oliba-olioa, frijitzekoa, URZANTE 100 gr oliba beltz, SERPIS
Tenpura egiteko: 100 gr gari-irin, GALLO 100 gr arto-irin, DIET 250 gr ur 1 koilarakada legami-kafe, ROYAL Gatza
Mahonesa egiteko: 200 ml ekilore-olio, MENDISOL 10 gr jengibre birrindu 10 ml ardo txuriko ozpin, PRIMA 1 arrautza
Saltsa egiteko: 200 gr tomate-saltsa, HELIOS 20 tanta tabasko 1 sorta tipula-hazi 20 ml oliba-olio birjina, ALMAZARA DE TUDELA
Juliana erara moztutako porrua irinetik pasa, eta oliba-olioan frijituko dugu. Ondo xukatu, eta gerorako utziko dugu.
Baratxuria eta perrexila xehatuko ditugu, untxiarekin nahastu eta marinatzen utziko dugu 30 minutuz. Bitartean, tenpura prestatuko dugu. Horretarako, irinak ur hotzarekin, legamiarekin eta gatzarekin nahastuko ditugu.
Olibak oliba-olioarekin birrinduko ditugu, eta gerorako utziko dugu. Mahonesa egiteko: Osagaiak potentzia txikian irabiatuko ditugu, irabiagailua mugitu gabe.
Saltsa egiteko: Tipula-hazia xehatu, eta tomate-saltsarekin, tabasko tantekin eta oliba-olio birjinarekin nahastuko dugu.
Mahonesa loditu ahala, potentzia gehituko dugu eta irabiagailua mugituko dugu. Gerorako utziko dugu. Legatza gazitu, eta lurrunetan egosiko dugu 5 bat minutuz. Platerean jarriko dugu, gainean juliana jarriko dugu, eta inguruan oliba beltzak. Mahonesa bereizirik zerbitzatuko dugu.
Untxi zatiak irinetik eta, gero, tenpuratik pasako ditugu. 160 gradutan dagoen oliotan frijituko ditugu, zatiak urrekolorekoak eta kurruskari egon arte. Paper xurgagarrira aterako ditugu, eta katilu batean jarritako saltsarekin zerbitzuko ditugu. 34
TOMATE ERREA ENTSALADAREKIN (4 pertsonarentzat) 4 tomate, adarrekoak 1 atal baratxuri Izpi batzuk erromero Tomatea betetzeko: 1 zati ogi gogor ½ piper gorri 20 ml oliba-olio, URZANTE Tanta batzuk ozpin, SAIZAR 20 ml ur Laguntzeko: Askotariko letxugen hosto batzuk. Tomateak moztuko ditugu, eta goiko zatia gerorako utziko dugu. Baratxuria xehatu, eta tomatearen gainetik hautseztatuko dugu. Gauza bera egingo dugu erromeroarekin. Olio tanta batzuk gehitu, eta tomateak laberatuko ditugu, 180 gradutan eta 5 minutuz. Behin hoztu direnean, arreta handiz hustuko dugu tomatea. Barrutik ateratzen duguna piperrarekin, ogiarekin, olioarekin, ozpinarekin eta urarekin nahastuko dugu. Gerorako utziko dugu. Tomatea plateraren erdian jarri, eta kremarekin beteko dugu. Gerorako utzi dugun tomatearen estalkiarekin estali, eta inguruan letxuga gatzozpinduak jarriko dizkiogu.
LEGATZA LURRUNETAN, JENGIBREZKO MAHONESAREKIN (34. or.) UZTARTZEA Albariño ardo zuria Señorío de Rozadela. Ardo garbia eta distiratsua, lasto-kolorekoa, distira berdeekin, fruta-usaina du eta azidotasun konpentsatua.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
35
ERREZETAK
TOMATE ERREA, ENTSALADAREKIN (34. or.) UZTARTZEA Nafarroako ardo gorria, Garnacha Principe de Viana. Freskoa, gingaren, gereziaren eta marrubiaren zaporearekin. Zeta-antzekoa, biribila eta orekatua.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
50’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
36
Experiencias CUCA Disfruta de los exquisitos sabores CUCA. Irresistibles productos frescos seleccionados en origen, garantía de una experiencia superior.
Selección y Elaboración Superior rior
37
Más experiencias en www.conservascuca.com
BARBAKOAK AIRE ZABALEAN
38
HODEIEK LEKUA UTZI DIOTE EGUZKIARI, ETA AIRE ZABALEAN EGON NAHI DUGU. PRESTATU TERRAZA, LORATEGIA, PATIOA EDO MENDIKO MERENDEROA, EGURALDI ONAZ ETA MAHAI ONAZ GOZATZEKO. ETA ZENBAT ETA GEHIAGOK PARTE HARTU, ORDUAN ETA HOBE. HEDA DADILA TXINGARREN USAINA!
39
ERREZETAK
ARKUME TXULETA MINAK, BERRO ETA MENDA BELAR ENTSALADAREKIN (42. or.) UZTARTZEA Errioxako ardo beltza, Añares (Erreserba). Fruitu gorrien eta erregalizaren aroma eta ukitu ketuak. Ahoan luze eta egituratua, fruten zapore-ondokoa.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
40
ANTXOAK PARRILAN MOJO BERDEAREKIN (42. or.) UZTARTZEA Errioxako ardo zuria, Puerta Vieja. Aroma sendoa, ñabardura freskoak, fruta- eta lore-usainekoak. Ahoan arina, azidotasun-ukituak ditu, baina leuna da.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
30’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
41
ERREZETAK
ANTXOAK ARKUME TXULETA MINAK, PARRILAN MOJO BERRO ETA BERDEAREKIN MENDA BELAR (4 pertsonarentzat) E N T S A L A D A R E K I N 24 antxoa (4 pertsonarentzat) 12 arkume-txuleta 70 ml oliba-olio, frijitzekoa, URZANTE 80 ml fino ardo, CAMPITO 2 koilarakada tomate birrindu 3 atal baratxuri 1 tipula 1 pipermin lehor Piperbeltz ehoa, DUCROS Gatza Entsaladarako: 200 gr berro Menda-belar hostoak Oliba-olio birjina estra FUENRROBLE 1 koilarakada ziape, LOUIT 1 koilarakada ezti, LUNA DE MIEL Gatza Tipula eta baratxuria oso fin moztuko dugu, eta gainerako osagaiekin batera kazola batean jarriko ditugu. Txuletak marinadaren barruan sartuko ditugu. Bertan ordubetez utziko dugu. Kazola barbakoan kozinatuko dugu, txuletak samur egon arte. Entsaladarako: Berroak eta menda-belarra oso ondo garbituko ditugu. Ongailua prestatu, eta entsaladaren gainetik botako dugu. Osagarri gisa zerbitzatuko dugu.
Mojo berdea egiteko: 1 baratxuri atal 150 ml oliba-olio birjina estra, LECTUS 50 ml ardo-ozpin, YBARRA ½ koilarakada kuminokafe, DUCROS 1 sorta martorri Gatza Laguntzeko: 4 patata txiki Antxoak garbitu eta gerorako utziko ditugu. Mojo berdea egiteko: Osagai guztiak motrailuan txikituko ditugu, orea lortu arte. Gerorako utziko dugu. Parrila berotu, eta antxoak kozinatuko ditugu. Egin direnean gatza botako diegu. Antxoak platerean jarri, eta mojoarekin zerbitzatuko ditugu.
BM HANBURGESA ETXEKO KETCHUPAREKIN (4 pertsonarentzat) 4 BM hanburgesa, %Â 100 SELECTA Errukula Oliba-olio birjina estra SIERRA DE CAZORLA 1 limoi Gatza 1 sorta errefau txiki Etxeko ketchup-saltsa egiteko: 100 gr mugurdi 50 gr tomate-saltsa, ANKO 25 gr azukre 25 ml ardo-ozpin, YBARRA Gatza Osagai guztiak ontzi batean jarriko ditugu. 10 minutuz su motelean egosten utziko ditugu. Irabiatu eta, gero, iragaziko dugu, mugurdien hazi guztiak kentzeko. Hozten utziko dugu, loditu dadin. Gerorako utziko dugu. Zartagin batean olio pixka bat berotu, eta hanburgesak egingo ditugu, minutu batzuk beharko ditu. Errukula ondo garbitu, eta errefau txikiak erditik moztuta erantsiko ditugu. Olioarekin, limoi-urarekin eta gatzarekin onduko dugu. Plater batean jarriko ditugu hanburgesa, mugurdiketchupa eta entsalada.
42
INDIOILARRA ESPEZIAZ ONDUA, BURGER OGI KURRUSKARIAREKIN (4 pertsonarentzat) 8 indioilar xerra Currya Piperbeltza Kuminoa Baratxuria 1 tomate 1 letxuga Ozpinetako luzokerrak, xerratan moztuta, KUHNE Bi hanburgesa-ogi, PANRICO Arrabol baten laguntzaz, ogiak zapalduko ditugu, ahalik eta lauen utzi arte. Zartagin batean olio pixka bat berotu, eta ogiak zertxobait txigortuko ditugu. Indioilarra espeziekin onduko dugu, eta zartagin batean frijituko dugu, olio pixka batekin. Bestalde, barazkiak garbitu, zuritu eta zatituko ditugu. Hanburgesa-ogiak indioilarrarekin eta barazkiekin muntatuko ditugu.
BM HANBURGESA ETXEKO KETCHUPAREKIN (42. or.) UZTARTZEA Amstel Oro garagardoa. Garagardo gorri berezia, 6,2°-koa, maisu garagardogileek malta txigortuekin hiru alditan egindakoa: lehortzea, txigorketa eta su-kolpea.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
43
errezetak
INDIOILARRA ESPEZIAZ ONDUA, BURGER OGI KURRUSKARIAREKIN (42. or.) UZTARTZEA Rueda Verdejo ardo zuria, Montespina. Belar moztu berriaren, mihiluaren, ananaren, guayabaren eta mangoaren aromak. Fruta-usainekoa eta gantzatsua, amaiera luzea eta zeta-antzekoa.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
35’
ZAILTASUNA
6/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
44
SASOIKO BARAZKIAK KONTSUMITZEN DITUZULAKO
Badakizu Tuterako orburuak luxu handia direla. Ebro ibaiak ureztatzen dituen baratzeetan jaso, eta gehienez 24 ordutara BM Supermerkatuetan daude. Zapore osoari eusten diote, zure gustura presta ditzazun: urdaiazpikoarekin, tenpuran‌ Beti dira gozo-gozoak. Denboraldiko frutak eta barazkiak hautatzean, erosten dakizula erakusten duzu.
On line ere bai
PRESTATU AZALA EGUZKITAN JARRI AURRETIK
46
AMAITU DIRA EGUN LABURRAK ETA IRITSI DA EGUZKIA. KALERA IRTETEKO PREST AL DAGO ZURE AZALA? JAKIN EZAZU ZER EGIN INOIZ BAINO LARRUAZAL HOBEA IZATEKO.
47
PRESTATU AZALA EGUZKITAN JARRI AURRETIK
N
egu osoa izan gara hotzaz
oso lagungarria izango da azal argia eta
kexu, eguraldi txarraz, euriaz,
osasuntsua izateko.
eta elurraz kexu. Gure azala ere kexu da, eta nabari zaio;
Azkenik, arreta handia jarri beharko diegu
argitasuna galdu du, lehortu da
eguzkiak gure azalean dituen ondorioei.
eta latz bihurtu da.
Zuzenean jartzeko
eguzki-izpien unea
iritsi
da,
eraginpean eta
garrantzi
Aurpegiko azala zaindu badugu ere, neguak
handikoa da prebentzioa. Ez dugu babesa
gorputzaren gainerakoa zigortu du. Neguan
jartzeaz ahaztu behar, nahiz eta ez dugun
ukondoak, belaunak eta orpoak ahazten
zuzenean eguzkia hartu behar. Babes-maila
ditugu, baina, eguraldi onaren iritsierarekin,
zenbat eta handiagoa izan, orduan eta
neguko arropak armairuan utzi, eta berriro
arrisku txikiagoa larruazalean orbanak eta
erakusten ditugu atal horiek.
zimurrak ateratzeko, eta, jakina, melanoma moduko
gaixotasunak
garatzeko.
Oso
Horrenbestez, hotzaren ondoren, guztiok
lagungarriak izan dakizkiguke, halaber, gure
eguzkia eta beroa nahi dugun arren,
azala barrutik babestuko duten elikagaiak.
prest egon beharko dugu eguzkia iristen
Antioxidatzaile
denerako. Eta naturak eskaintzen digunaren
fruitu gorriek, sagarrek edo txokolate
onena baliatzea eta elikaduraren bidez
beltzak itxura gazteagoa emango diote
prest jartzea baino gauza hoberik ez dago.
gure azalari, flavonoideen, kolagenoen eta
naturalek,
hala
nola
elastinaren eduki handiari esker; izatez, Batetik,
gure
azala
neguko
utzikeriaz
substantzia
horiek
irmotasuna
ematen
“osatu� behar dugu. Lehenik eta behin, azal
diote azalari.
hilak kendu beharko ditugu. Horretarako,
eduki
esfoliazio
dezakegu.
azenarioek, hosto berdea duten barazkiek,
Merkatuan esfoliazioa egiteko askotariko
azek, ziazerbek edo apioak— larruazaleko
produktuak daude, baina etxean egindako
minbizia prebenitzen dute eta eguzkiaren
erremedio naturalak ere erabil ditzakegu.
UV izpien kontrako babes-geruza sortzen
Azukrearekin eta olioarekin, bananarekin
dute.
handia
egin
handiko
Era berean, betakaroteno elikagaiek
—hala
nola
edo limoiarekin, kafearekin edo oloarekin egindakoak.
Guztiak
dira
baliagarriak
Zenbaki
honetan,
eguraldi
ona
behar ez dugun larruazalaz desegiteko eta
datorrenerako azala prestatzen lagunduko
udaberriaren iritsierarekin aldatzen dugun
dizuten errezetak proposatuko dizkizugu,
azalaz desegiteko.
betiere BM supermerkatuetako produktuez egindakoak. Animatuko al zara?
Horren ondoren dator garrantzitsuena. Hidratazioa.
Azal
deshidratatua
azal
motela da. Eta maskaraz eta kremaz hidratatzeaz gain, nahitaezkoa da barrutik ere benetan hidratatuta egotea. Ur asko edatea eta frutak eta zukuak kontsumitzea
48
BIZI HANDIKO ZUKUAK ZURE AZALARENTZAKO 6 FUNTSEZKO OSAGAI Osasun- eta edertasun-zuku ospetsuen sekretu guztiak ezagutu nahi badituzu, zure hozkailuan inoiz huts egin ezin duten osagaiak aurkeztuko dizkizugu. Nahi izanez gero, prestatuta eros ditzakezu, edonon hartzeko moduan.
TE BERDEA
APIOA
Antioxidatzailea eta, beraz, azalaren zahartzearen eta kolesterol txarraren kontrako aliatua. Funtsezkoa gibela arazteko, hau da, gorputzeko toxina-iragazki nagusia garbitzeko. Lagungarria da metabolismoa aktibatzeko eta idorreriari aurka egiteko. Proba ezazu zukuan: SAGARRAREKIN, ALOE VERAREKIN, ZIAZERBAREKIN ETA LUZOKERRAREKIN.
Barazki honek bakterioen eta hanturaren kontrako propietateak ditu, baita propietate digestiboak ere; hortaz, oso garbigarria da. Egokia edozein dietatarako, ez baitu koiperik eta kolesterolik, eta, gainera, bitamina-eduki handia baitu. Proba ezazu zukuan: LUZOKERRAREKIN, UDAREAREKIN ETA AZENARIOAREKIN.
FRUITU GORRIAK
LIMOIA
Flavonoideetan, antozianoetan eta fitonutrienteetan, hala nola betakarotenoan, luteinan, likopenoan eta zeaxantinan, eduki handia dutenez gero, gure zirkulazioa hobetzen dute eta antioxidatzaile natural gisa dihardute. Azalari itxura osasuntsua, gaztea eta distiratsua ematen diote. Proba ezazu zukuan: LIMOI URAREKIN ETA KOKO URAREKIN.
Seguraski zerrendako osagaien artean ezagunena da. C bitaminaren eduki handia duenez gero, ia edozein gaitzetarako erremedio bihurtu da. Antibiotiko, heste-garbitzaile, arazle edo orbantzaile naturala da. Proba ezazu zukuan: PAPAIAREKIN.
JENGIBREA
ANANA
Ondoez gastrikoa arintzen du, antioxidatzailea da, eta migraĂąak, odol-zirkulazioa eta hilekoaren oinazeak hobetzen ditu. Askotariko onurak ditu, bitaminen, mineralen, antioxidatzaileen eta aminoazidoen eduki handiari esker. Proba ezazu zukuan: SAGARRAREKIN ETA LIMOIAREKIN.
% 90 ura da eta ez du ia kaloriarik. Zuntza duenez gero, heste-igarotzearen arazoak hobetzen ditu. Gainera, bromelina-entzimak proteinen digestioa errazten du. Egokia dietetarako. Proba ezazu zukuan: APIOAREKIN, ZIAZERBAREKIN, LUZOKERRAREKIN ETA ALBAKAREKIN.
49
ERREZETAK
ZIAZERBA ENTSALADA, GAZTA FRESKO ETA MUGURDIEKIN (52. or.) UZTARTZEA Ardo txinpartadun zuria, Blanc Pescador. Aromatikoa, fruta-zapore arinekoa eta indartsu samarra. Txinpartatsua, arina eta ahogozogarria.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
15’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
50
TOMATE ETA APIO IRABIAKIA (52. or.)
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
15’
ZAILTASUNA
1/10
OSASUNGARRIA
10/10
ESKANEATU BIDEO ERREZETA IKUSTEKO 51
DESKARGATU PDF-A
ERREZETAK
ZIAZERBA ENTSALADA, GAZTA FRESKO ETA MUGURDIEKIN (4 pertsonarentzat) 400 gr ziazerba fresko 100 gr balerianela 50 gr errukula 10 cherry tomate 200 gr errulo formako ahuntzgazta, EL PASTOR Intxaur batzuk Ozpin-olioa egiteko: 150 ml oliba-olio, PAGO DE ESPEJO 100 gr mugurdi 1 koilarakada ezti, LUNA DE MIEL Gatza Ziazerbak, balerianelak, errukula eta cherry tomateak garbituko ditugu. Ondo xukatuko dugu guztia.
ANANA KOKTELA POSTRERAKO
TOMATE ETA APIO IRABIAKIA
(4 pertsonarentzat) 1 anana heldu 50 gr marrubi 1 banana 1 sagar 15 mahats 2 laranjaren atalak Hosto batzuk menda-belar
(4 pertsonarentzat)
1,5 kg tomate 2 adartxo apio ½ limoi Gatza Piperbeltza norberaren gustura, DUCROS Tomateak birrinduko ditugu irabiagailu batekin. Iragazi, eta gerorako utziko dugu.
Laranja-krema egiteko: 2 laranjaren birrindura 100 ml esne-gain, PASCUAL 10 gr azukre
Apioa likidotuko dugu, zukua lortzeko.
Anana etzan eta erditik moztuko dugu, luzetara, enborra kendu gabe.
Tomatearen zukua eta apioarena nahastuko ditugu. Limoi erdiaren ura gehituko diogu eta gustura onduko dugu gatzaz eta pipebeltzaz. Oso hotz zerbitzatuko dugu.
Bi erdiak hustuko ditugu. Zatirik samurrena gordeko dugu, eta zuntz gehien duena baztertuko dugu. Laukitxoetan moztuko dugu anana. Gerorako utziko dugu. Fruta guztiak zuritu eta moztuko ditugu. Mendabelarra gehituko dugu, eta dena nahastuko dugu.
Ahuntz-gazta puskatan zatituko dugu. Osagai guztiak katilu batean jarriko ditugu. Intxaur zatituak ere erantsiko ditugu.
Esne-gaina azukrearekin eta birrindurarekin erdiharrotuko dugu. Gerorako utziko dugu.
Ozpin-olioa egiteko: Mugurdiekin pure bat egingo dugu, eta, gero, iragaziko dugu. Osagai guztiak nahastuko ditugu. Ozpin-olioa entsaladaren gainetik botako dugu.
Anana frutarekin bete, eta esne-gain erdi-harrotua erantsiko dugu. Amaitzeko, menda-belarrarekin apainduko dugu.
52
SAGAR ERRE BETEA (4 pertsonarentzat) 4 sagar 100 gr gazta fresko, BERTA 60 gr azukre zuri 1 zorro banilla 40 gr irasagar, QUIJOTE Labea 200 gradutan berotuko dugu. Sagarrak garbitu eta bihotza kenduko diegu. Azpil batean jarri, eta 30 minutuz laberatuko ditugu. Hozten utziko ditugu. Gazta eta irasagarra laukietan moztuko dugu. Sagar bakoitza beteko dugu. Banilla-zorroa erditik ireki, eta, ganibet batez, haziak aterako ditugu, barrualdea karrakatuta. Lapiko batean karamelua egingo dugu. Horretarako, azukrea ur pixka batekin eta banillarekin urtuko dugu, urre-kolorea eta lodiera egokia lortu arte. Karamelua sagarren gainean botako dugu.
ANANA KOKTELA POSTRERAKO (52. or.) UZTARTZEA Oportoko ardoa, Ruby Osborne. Sudurrean fruitu gorriak, intentsitate onarekin. Ahoan fruta-zaporekoa, gozoa eta tanino leunekoa.
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
25’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
9/10
DESKARGATU PDF-A
53
ERREZETAK
SAGAR ERRE BETEA (52. or.) UZTARTZEA Moskatel ardoa, La Cartuja. Oso sendoa, gozoa eta freskoa. Pastelgintzako zapore biziak.
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
45’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
54
SASOIKO BARAZKIAK KONTSUMITZEN DITUZULAKO
Badakizu garrantzi handikoa dela denboraldiko produktu freskoak heldutasun une egokian kontsumitzea. Zaporerik onenaz gozatzen duzu, eta, gainera, prezioa askoz hobea da. Horregatik, denboraldiko produktua hautatzean, erosten dakizula erakusten duzu.
On line ere bai 55
IZOZKIAK.ZAPORE FRESKAGARRIAK
56
GOZO-GOZOAK ETA FRESKAGARRIAK DIRA FRUTAK, BAINA IZOZKI BIHURTZEN BADITUZU, ZURE OSASUNERAKO ONURAGARRIAK IZATEAZ GAIN, ZENTZUMEN EZTANDA IZANGO DIRA.
57
IZOZKIAK.ZAPORE FRESKAGARRIAK
B
eroak
eta
Koilararekin jan ahal izango den krema
freskagarriak hartzera bultzatzen
elikagai
arinak
moduko izozkia egitea, aldiz, zailagoa
gaitu. Izozkiak dira gorputzaren
izango zaigu, horrelako izozkietan airea
tenperatura
eta
funtsezkoa baita. Bai, airea. Ez gara nahastu.
mokadu gozo eta freskagarri
murrizteko
Izozki krematsuetan edukiaren %Â 50 baino
batez
aliaturik
gehiago airea da, tenperatura txikiekin
onenak. Antzinako Babiloniatik
nahasten denean apartsu solido bihurtzen
gozatzeko
gaur egunera arte modan jarraitzen du
dena, moussearen antzeko testura lortuta.
plazer horrek. Izozki-makinak erabiltzeak prozesua asko Bero garenean, argi dago guztiok atsegin
errazten duen arren, makina horiek gabe ere
dugula
dago
lor daiteke. Frutak esne-gain harrotuarekin
barrutik freskatzea baino gauza hoberik.
nahasten baditugu, eta beti testura apartsu
Eta produktu ehuneko ehun naturalak
horri eusten badiogu, efektu bera lor
erabil baditzakegu, askoz hobeto. Kasu
dezakegu. Gero zailena etorriko da. Jateko
honetan,
moduan egoteko nahitaez 6 ordu itxaron
beroa
arintzea,
bete-betean
eta
ez
asmatuko
dugu
denboraldiko frutak erabiltzen baditugu.
beharra.
Gereziak, marrubiak, ahabiak edo aranak antioxidatzaile
indartsuak
dira,
baita
Ondoren, BM Supermerkatuek lau izozki-
energia- eta gazteria-iturri handia ere.
proposamen aurkeztuko dizkizugu. Zapore freskagarria eta naturala izango dute, eta
Nahikoa izan daiteke molde bat hartzea,
zure gustukoak izango direlakoan gaude.
bertan fruta zatitxoak haien zukuarekin batera jartzea, eta, gero, etxeko izozkailuan izoztea, betiere jateko lagungarria izango zaigun makilatxo bat jarrita. Era
berean,
gogokoen
ditugun
frutak
jogurtarekin nahas ditzakegu eta ondo irabiatu,
krema
homogenoa
utzi
arte,
gero molde batean sartu eta gogortu arte hozteko.
58
GEREZI ETA GRANADINA POLOA (61. or.)
PREZIOA
TXIKIA
DENBORA
20’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
8/10
DESKARGATU PDF-A
59
ERREZETAK
MARRUBI IZOTZA ETA TXOKOLATE ZURIKO ZOPA HOTZA (61. or.)
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
40’
ZAILTASUNA
5/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
60
GEREZI ETA GRANADINA POLOA OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 200 gr gerezi, hezurrik gabe 50 ml granadina, RIVES 2 jogurt natural, DANONE Mendafina 20 gr azukre Limoia
PRESTAKETA Gereziak lapiko batean jarriko ditugu eta azukrea eta limoi-ur pixka bat gehituko diegu. Egosi, eta bigundu arte itxarongo dugu. Gerorako utziko dugu. Jogurtak katilu batean jarri, eta krematsu izan arte eragingo ditugu. Mendafina fin-fin moztuko dugu eta jogurtari gehituko diogu. Granadina erantsiko diogu eta, azkenik, gerezi-purea. Izozteko moduko moldeetan jarriko dugu. Gau osoa izozten utziko dugu.
MARRUBI IZOTZA ETA TXOKOLATE ZURIKO ZOPA HOTZA OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 300 gr marrubi 80 gr txokolate zuri, LINDT 270 ml esne, PASCUAL 1 zorro banilla 4 barkillo, VIRGINIAS
PRESTAKETA Marrubien erdia garbituko dugu. Birrindu eta izoztuko ditugu. Txokolatea zati txikitan xehatuko dugu. Banillaren zorroa ireki, eta haziak aterako ditugu. Gerorako utziko dugu. Lapiko batean esnea jarri eta banillaren haziak gehituko ditugu. Irakiten jarriko dugu. Sutik atera, eta txokolate zatitua gehituko dugu. Marrubiak ganibet batekin xehatuko ditugu. Plateraren hondoan zopa pixka bat jarriko dugu, eta, gainean, marrubi zatituak. Barkilloak eskuekin txikitu, eta gainetik hautseztatuko ditugu. Erdian jarriko dugu marrubi-pure izoztua.
61
ERREZETAK
ESNE GAINEZKO IZOZKIA AHABIEKIN ETA MENDA BELARRAREKIN (64. or.)
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
10’
ZAILTASUNA
3/10
OSASUNGARRIA
7/10
DESKARGATU PDF-A
62
ARAN SORBETEA LIMOI URAREKIN ETA CAVAREKIN (64. or.)
PREZIOA
ERTAINA
DENBORA
10’
ZAILTASUNA
2/10
OSASUNGARRIA
7/10
ESKANEATU BIDEO ERREZETA IKUSTEKO 63
DESKARGATU PDF-A
ERREZETAK
ESNE GAINEZKO IZOZKIA AHABIEKIN ETA MENDA BELARRAREKIN OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 1 tarrina esne-gainezko izozki, NESTLÉ 125 gr ahabi Mendafina Urrak, BORGES Gailetak
PRESTAKETA Izozkia 15 minutu lehenago aterako dugu izozkailutik. Ahabiak erditik moztu, eta izozkiarekin nahastuko ditugu. Gailetak txikitu, eta izozkiari gehituko dizkiogu. Mendafina eta ur batzuk xehatuko ditugu eta gainetik hautseztatuko ditugu.
ARAN SORBETEA LIMOI URAREKIN ETA CAVAREKIN OSAGAIAK (4 pertsonarentzat) 1 tarrina limoizko sorbete, FRIGO CARTE D´OR 50 ml cava, CANALS NUBIOLA 100 gr aran, hezurrik gabe Hosto batzuk menda-belar
PRESTAKETA Sorbetea izozkailutik atera, eta denbora-tarte bat utziko dugu desizozten. Cava erantsi, eta dena nahastuko dugu. Aranak garbitu, hezurra kendu eta zatituko ditugu. Kopa luze batean, limoizko sorbetea eta cava aran zatiekin tartekatuko ditugu. Goraino beteko dugu.
64
65
ELKARRIZKETA: NICOLÁS RAMÍREZ
66
“HEMEN DENA DA ACHEN, BERA BAITA JATETXE HONEN ARIMA” TÚBAL NICOLÁS RAMÍREZ Tafallaren bihotzean, eraikin enblematiko batean eta Udaletxearen arkupeetako batean ezkutatuta, Nafarroako baratzearen onenaz goza dezakegu. 40 urte baino gehiago da bertan barazkirik onenak kozinatzen direla eta beti-betiko platerak maitasun handiz prestatzen direla. Achen Jiménezek bere sukaldeko suen artean lortu zuen jatetxe hau altxatzea, eta jatetxeak oraindik ere bere funtsari eusten dio. Orain, jatetxeaz haren seme-alaba Nicolás eta Beatriz arduratzen diren arren, hormetan haien gurasoen argazkiak eta erretratuak ikus daitezke, jatetxearen sorreraren oroigarri. Túbal jatetxea beti egon da emakume baten izenarekin lotuta.
67
ELKARRIZKETA: NICOLÁS RAMÍREZ
egun lokal hori jatetxeko garbitegia da. Jantoki txiki bat zuen, 20 pertsonarentzat, eta ekonomika-sukaldea; hortxe hasi zen Túbal jatetxea, aurrez taberna bat besterik ez baitzen. Lokala berehala geratu zen txiki, eta goiko aldera lekualdatu ginen. Oraindik ere mantentzen dugu, jatetxe zaharra deitzen diogu. Erdia jatetxea zen eta beste erdia familiako etxebizitza. Jendeak oso ondo jaten zuen, eta amak goiza osoa ematen zuen sukaldean. Gero dotore jarri, eta jantokira sartzen zen. Bezeroei arreta egiten zien, iristen zirenetik joaten zirenera arte. Hemen dena da nire ama, bera baita jatetxe honen arima. Bertan jarraitzen du, nahiz eta, zoritxarrez, bere adinagatik nahi lukeen beste ezin duen egon. Egunero, lauak aldera jaisten da, eta osteratxo bat ematen du mahai artean. Fisikoki oso ondo dago, beti bezain lirain jarraitzen du. Túbal eta
E
gunero, arratsaldeko lauak inguru, sukaldeko dama handi batek anfitrioi-lanak egiten ditu, eta bere jatetxeko mahaietan daudenak agurtzen ditu. Erretiroa hartu bazuen ere, ezerk ez dio eragozten bere bezeroekin gozatzea eta mintzatzea. Izan ere, ezin da Túbal jatetxea Achen gabe ulertu. Jatetxeko sukaldari Nicolás Ramírez semea bera da hori aitortzen duen lehena.
“ORBURU SAILEZ INGURATUTA GAUDE, ETA GARRANTZIA BEREZIA EMATEN DIEGU BARAZKIEI”.
- Urte askoan Achen izan zen jatetxe honetako ikurra. Zer geratzen da eta zer ikasi duzu harengandik? Jatetxea nire aitona-amonekin hasi zen, hemendik 200 metrotara dagoen taberna txiki batean. Nire amona oso sukaldari ona zen, eta nire ama harekin hasi zen. 15 urte zituela, ikasketak uztea eta sukaldean hastea erabaki zuen. Amonak tabernako barra pintxoz betetzen zuen, eta aitona tabernan aritzen zen. Aitona jendetasun handikoa zen, oso atsegina zen. Nire aitona-amonek erretiroa hartzea erabaki zutenean, nire amak aitonarekin hitz egin zuen, tabernako negozioarekin jarraitu nahi baitzuen. Aitonak erotuta zegoela esan zion. Duela 40 urte, emakume batek bere buruz ostalaritzako negozio bati aurre egitea oso gauza arraroa zen, eta are gehiago bere senarrak lanpostu ona zuela eta inolako beharrik ez zuela jakinik. Azkenean, nire aitona-amonek taberna saldu zuten, eta ez zioten amari kasurik egin. Nire amak, orduan, kreditu txiki bat eskatu, eta lokal bat erosi zuen, nire aitona-amonen tabernaren gainean, hain zuzen ere. Gaur
Achen bat dira. Sukaldari aparta izateaz gain, eginahalak egin ditu bezeroengatik. Oso tratu onekoa da, liraina eta atsegina, jendetasun handikoa eta lanari lotua. Jatetxea izan da haren bizitza, haren hirugarren seme-alaba. Adorez eta sufrimenduz, atzean gauza asko utzita, bidaiarik egin gabe, oporrik izan gabe. Nire amak beti esan dit hau dela bere bizitza, eta hau egitea gustuko duela. Eta, izatez, ez du beste ezerekin gozatzen. Egunero 18 orduz lanean aritu da. Hau da gustatzen zaiona, eta honi eskaini dio bizitza osoa. - Nola definituko zenuke Túbal jatetxea? Sukaldaritza tradizionala ukitu modernoekin. Gogoko dut
68
Nafarroako sukaldaritza tradizionaleko platerak babestea, galtzen ari direnak eta gure historiaren legatu direnak, hala nola ajoarriero bakailaoa, patorrilloa, arkumea txilindronean… Baratzeko barazkiak dira jatetxearen beste atal garrantzitsu bat. Orburu-sailez inguratuta gaude eta garrantzi berezia ematen diegu barazkiei, batez ere udaberrian eta udazkenean. Urte-sasoi horietan dastatzeko menuak prestatzen ditugu, barazkiak protagonista diren zazpi edo zortzi platerekoak.
finkatzen du zer produktuk osatuko duten menestra. Udaberrikoak lau “as” ditu, hemen diogun moduan: zainzuria, orburua, babatxoak eta ilarrak. Neguko menestran orburua errepikatzen da, urte-sasoi horretan ere orburuak baitaude, eta harekin borraja eta kardua. Ez dira hain ezagunak, baina udaberrikoak bezain gozoak dira.
“GOIZEAN SAILEAN EGON DAITEZKE ETA EGUN HORRETAN BERTAN MAHAIAN ZERBITZA DITZAKEGU, HORIXE DA ONENA.”
- Zein sekretu duzu barazkiak prestatzeko? Garrantzizkoena lehengaia da, eta lehengaiaren freskotasuna. Goizean sailean egon daitezke eta egun horretan bertan mahaian zerbitza ditzakegu, horixe da onena. Esaten dute orburua jateko lekurik onena dela ama-landarearen hurbilen dagoena.
- Nola prestatzen duzue karta? Ba al dago urte osoan egoten den platerik? Bai, batez ere sukaldaritza tradizionaleko platerak. Patorrilloa, ajoarrieroa eta arkumea txilindronean. Urte osoan dagoen beste plater bat da borraja-krepea txirla-saltsarekin. Nire amaren platerik ezagunena da, eta 40 urte dauzka jada.
Horrez gain, errespetatu ere egin behar dira. Guk egostesistema tradizionalak ez ezik, gaur-gaurko teknikak ere erabiltzen ditugu, hala nola hutsean egostea. Izan ere, hutsean egostea oso lagungarria da barazkiaren egoste-puntua mantentzeko eta, zaporeari eutsiz, behar bezala mantentzeko. Naturaltasun handiz zerbitzatu behar ditugu. Hainbesteko zaporea duen produktu bati ez diogu zaporea ezkutatuko. Zainzuri-entsalada soilik olioarekin eta gatzarekin onduta egin dezakegu.
- Hitz egin dezagun zuri buruz. Arbelaitzekin eta Arzakekin egin zenuen prestakuntza. Zertan islatzen da zure sukaldaritzan jatetxe horietatik pasa izana? Sukaldaritzan hastea erabaki nuenean, nire amari gertatutako gauza bera gertatu zitzaidan. Hasieran, amak burutik kendu
- Zein da barazki-menestra on baten sekretua? Bi menestra daude. Udaberrikoa eta negukoa. Urtaroak
69
ELKARRIZKETA: NICOLÁS RAMÍREZ
- Zure jatetxearen giltzarria denboraldiko barazkiak dira. Oraintxe bertan, zer aukera dezakegu gure menuan erabat asmatzeko? Denboraldiko produktu freskoa aukeratu beharko da, eta maitasunez maneiatu beharko da. Arreta handiz kozinatu beharko da. Menestraren kasuan, barazki guztiak bereizita egosi beharko ditugu, barazki bakoitzak bere egostea baitu. Guk egoste tradizionala egiten dugu, ura eta gatzarekin, eta arreta handia jartzen diogu egoste-puntuari. Gain-gainean egon beharko dugu une egokian ateratzeko. Leken edo borrajen kasuan, gomendatuko nuke ur gazian egostea, eta, egoste-puntu zehatza dugunean, ura eta izotza duen ontzi batera ateratzea, egostea mozteko eta barazkien kolorea finkatzeko.
“BETI AHOZ AHOKOA DA PUBLIZITATERIK ONENA”.
nahi izan zidan nik negozioarekin jarraitzeko ideia. Ni oso egoskorra naiz, eta azkenean egin nuen. Amak esan zidan sukaldean egon behar banuen, ez nintzela nagusiaren semea izango eta behe-behetik hasiko nintzela. Bi urte eman nituen harekin lanean, eta negozioa zer zen ikasten. Eta, batez ere, ostalaritzan lan egiteak zer zekarren ikasten. Amak ikusi zuen nik hura maite nuela eta balio nuela. Orduan, esan zidan kanpora irteteko eta beste gauza batzuk ezagutzeko garaia zela.
- Nola iristen da Nafarroako gastronomiaren erreferentzia izatera? Beti ahoz ahokoa da publizitaterik onena. Eta horretarako garrantzi handikoa da egunero lana ondo egitea, edo ahalik eta hobe egitea. Pertsona batek gaizki jan badu, hamar edo hamabost laguni esango die. Ondo jan badu, ordea, hiruri edo lauri esango die. 40 urte baino gehiagoko historia dugu, eta garrantzitsuena da egunero ilusioz lan egitea eta bezero guztiak arreta handiz zaintzea. Eguneroko lana da, eta ezin duzu lotan geratu.
Lehenik, Zuberoa jatetxera joan nintzen urtebetez, eta begiak zabaldu zizkidan. Nik Túbal jatetxearen sukaldea besterik ez nuen ezagutzen. Arbelaiztarrak familia zoragarria dira, eta etxean bezala sentitu nintzen han. Kategoria handiko jatetxe batean zer egiten ari zen ikustea, plater mota horiek ikustea, hainbeste sukaldari zituen sukalde batean aritzea; oso berria zen guztia niretzat. Oso esperientzia aberasgarria izan zen. Hurrengo urtean Arzak jatetxean aritu nintzen, eta gauza bera. Sukalde horretan lan egitea, are sukaldari gehiagorekin… 95. urtean joan nintzenean, 20 urteko mutiko bat nintzela, eta 40 sukaldariko sukalde batean lan egitea, teknika guztiak ikusten hastea, hiru Michelin izarrek zer esanahi zuten ikustea, lanaren diziplina, lana antolatzeko modua, hierarkia. Asko ikasi nuen bi esperientzia horietatik.
- Sukaldeko suen artean jaio eta hazi izan ez balitz, zer izango litzateke Nicolás Ramírez gaur egun? Egia esan ez dut inoiz beste ezer izatea pentsatu, beti izan dut buruan sukaldari izatea. Haurra nintzela tabernan bizi nintzen jada. Etxean baino gehiago bizi nintzen tabernan. Gauez sukaldariak lanean ari ziren lekura jaisten nintzen. Egia esan, jatetxea edoski dut, jatetxearen parez pare bizi nintzen. Ama etxean baino gehiago egoten zen jatetxean, eta, amarekin egon nahi banuen, jatetxean egon behar nuen.
Nire asmoa berriro irtetea zen, Kataluniara joatea. Alabaina, jatetxea handitu genuen, eta bertan egoteko unea zela esan zidan amak. Nafarroan ez zegoen horrelako jatetxerik, eta erokeria izan zen. Oso esperientzia polita izan zen, baina oso gogorra. Oso ondo etorri zitzaidan beste sukalde batzuetan eta hainbeste sukaldarirekin batera lan egin izana.
Helbidea: Plaza de Navarra, 4 Tafalla (Nafarroa) 948 70 08 52 / 948 70 12 96
70
71
sojasun.es
La experiencia vegetal que te va a sorprender.
ÂżA quĂŠ esperas para probarlo?
Natural
Frutos Rojos
Chocolate
Mandarina y Lima
Vainilla