ในปี ก ารศึ ก ษา 2557 ส่ ว นจั ด หางานและ ฝึกงานของนักศึกษาได้จัดกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ประสบการณ์การดาเนินงานด้านการฝึกปฏิบัติงานของ นักศึกษา ระหว่างผู้เข้าร่วมกิจกรรม ได้แก่ วิทยากรจาก ภายนอก อาจารย์และเจ้าหน้าที่ผู้ดาเนินงานที่เกี่ยวข้อง โดยได้ ก าหนดหั ว ข้ อ “เทคนิ ค การนิ เ ทศงานอย่ า งมี ประสิทธิภาพ” จากการแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู้ ใ นหั ว ข้ อ ดั ง กล่ า ว ส่วนจัดหางานและฝึกงานของนักศึกษาได้รวบรวมขั้นตอน และเทคนิ ค การนิ เ ทศงาน เพื่ อ เผยแพร่ เ ป็ น แนวปฏิ บั ติ ให้ กั บ หน่ ว ยงานและบุ ค ลากรที่ ด าเนิ น งา น ด้ า น การฝึกปฏิบัติงาน รวมถึงนักศึกษาฝึกปฏิบัติงานต่อไป ส่วนจัดหางานและฝึกงานของนักศึกษา ตุลาคม 2558
หัวข้อ
หน้า
ขั้นตอนการนิเทศงาน
1
เทคนิคการนิเทศงานอย่างมีประสิทธิภาพ 1. เทคนิค/วิธีการติดต่อประสานงาน 2. การเตรียมตัวก่อนเดินทาง 3. วิธีการนิเทศนักศึกษาฝึกปฏิบัติงาน ณ ต่างประเทศ 4. ลักษณะคาถามสาหรับการนิเทศงาน 5. วิธีการแก้ปัญหาเมื่อพบปัญหาระหว่าง การฝึกปฏิบัติงานของนักศึกษา
6 7 7 7 8 8
ขั้นตอนที่ 1 อาจารย์นิเทศในแต่ละสานั ก/สาขาวิชาร่วมกัน กาหนดแผนการนิ เทศ นั ก ศึ ก ษา ซึ่ ง จะนิ เ ทศในระหว่า งสัป ดาห์ที่ 5-12 ของการฝึ ก ปฏิ บัติ ง าน ของนั กศึกษา โดยนั กศึกษาทุกคนต้องได้รบั การนิ เทศงานอย่างน้อย 1 ครั้ง ในระหว่างที่ฝึกปฏิบตั ิงาน
ขั้นตอนที่ 2 อาจารย์ นิ เทศด าเนิ นการประสานงานไปยั ง นั ก ศึ ก ษาและสถาน ประกอบการเพื่อแจ้งกาหนดการเข้าพบ **อาจารย์ค วรถามสถานที่ ตั้ ง ของสถานประกอบการที่ นั ก ศึ ก ษา ฝึ กปฏิ บั ติ ง านอยู่ ใ ห้ชั ด เจน เนื่ องจากนั ก ศึ ก ษาอาจถู ก มอบหมายให้ ฝึ กปฏิบตั ิงานในสาขาย่อย ซึ่ งไม่ตรงกับที่ อยูท่ ี่ แจ้งไว้แต่แรก**
ขั้นตอนที่ 3 อาจารย์ส่ ง เอกสารประมาณการค่ า ใช้จ่ า ยและก าหนดการนิ เทศ ที่ สมบูรณ์ (ได้รับการตอบรับให้เข้านิ เทศด้วยวาจาจากสถานประกอบการ ทุ ก แห่ ง แล้ว ) ให้กับ ส่ ว นจัด หางานฯ เพื่ อ ด าเนิ น การจัด ท าบัน ทึ ก อนุ มัติ การเดิ น ทางและค่ า ใช้ จ่ า ยพร้ อ มจั ด ท าหนั งสื อ ขอเข้ า นิ เทศไปยั ง สถานประกอบการ
ขั้นตอนที่ 4 ส่วนจัดหางานฯ จัดเตรียมเอกสารรายละเอียดการฝึ กปฏิบตั ิงานของ นั กศึกษาพร้อมแบบประเมิน รวมทั้งค่าใช้จ่ายสาหรับการเดินทางนิ เทศ ส่งมอบให้อาจารย์นิเทศก่อนวันเดินทาง 1-2 วันทาการ
ขั้นตอนที่ 5 อาจารย์นิเทศเดินทางไปนิ เทศงานตามกาหนดนัดหมาย โดยมีหวั ข้อ การนิ เทศงานหลักๆ ดังนี้ - ตรวจสอบคุณภาพงานที่สถานประกอบการมอบหมายให้นักศึกษา – ติดตามผลการปฏิบตั ิงานของนักศึกษา - ให้คาปรึกษาและช่วยแก้ไขปั ญหาที่ อาจเกิดขึ้ นทั้งด้านวิชาการและ การพัฒนาตนเองของนักศึกษา - หากอาจารย์นิเทศพบว่าสถานประกอบการยังไม่เข้าใจในหลักการ ของสหกิ จ ศึ ก ษา/ฝึ กประสบการณ์ วิ ช าชี พ จะต้ อ งชี้ แจงให้ สถานประกอบการเข้า ใจปรัช ญาและหลัก การของสหกิ จ ศึ ก ษา/ ฝึ กประสบการณ์วชิ าชีพ
ขั้นตอนที่ 6 ในการนิ เ ทศ อาจารย์จ ะได้พ บกับ นั ก ศึ ก ษาและพนั ก งานที่ ป รึ ก ษา โดยจะมีการประชุ ม เพื่อพูดคุ ยกันแต่ละฝ่ ายโดยลาพังก่อนแล้วจึงประชุ ม พร้อมกันอีกครั้งเพื่อร่วมกันแก้ไขปั ญหาที่เกิดขึ้ น โดยอาจารย์ควรใช้เวลา ในการพบปะกับบุคคลทัง้ สองไม่นอ้ ยกว่า 1 ชั่วโมง
ขั้นตอนที่ 7 ภายหลังการเดินทางกลับ ให้อาจารย์นิเทศประเมินผลการนิ เทศงาน ประเมินคุ ณภาพของสถานประกอบการและนั กศึกษา ตามแบบประเมิน เพือ่ ส่งมอบคืนส่วนจัดหางานและฝึ กงานของนักศึกษา
ขั้นตอนที่ 8 อาจารย์นิ เ ทศรวบรวมเอกสารและหลัก ฐานประกอบการเบิ กจ่า ย และแบบประเมิ น การนิ เทศงาน ส่ ง คื น ส่ ว นจั ด หางานและฝึ กงาน ของนักศึกษา ภายใน 7 วัน หลังเสร็จสิ้ นการนิ เทศงาน
กรณีอาจารย์นิเทศไม่สามารถเดินทาง ไปนิ เทศนักศึกษา ณ สถานประกอบการได้ ให้อาจารย์นิเทศดาเนินการนิเทศ ทางโทรศัพท์ โดยการพูดคุยกับนักศึกษา และพนักงานที่ปรึกษา ในหัวข้อต่อไปนี้ 1. ตรวจสอบ คุณภาพงานที่สถานประกอบการมอบหมาย ให้นักศึกษา 2. ติดตาม ผลการปฏิบตั ิงานของนักศึกษา 3. ให้คาปรึกษาและช่วยแก้ไข ปั ญหาที่อาจเกิดขึ้ น ทั้งด้านวิชาการและการพัฒนาตนเองของนักศึกษา 4. หากอาจารย์นิเทศพบว่าสถานประกอบการยังไม่เข้าใจ ในหลักการของสหกิจศึกษา/ฝึ กประสบการณ์วชิ าชีพ
จะต้องชี้แจงให้สถานประกอบการเข้าใจ ภายหลัง การนิ เ ทศทางโทรศัพ ท์ ให้อ าจารย์นิ เ ทศประเมิ น ผล การนิ เทศงาน ประเมินคุ ณภาพของสถานประกอบการและนั กศึ กษา ตามแบบประเมิ น และส่ ง มอบคื น ส่ ว นจั ด หางานและฝึ กงาน ของนักศึกษา ภายใน 7 วัน หลังเสร็จสิ้ นการนิ เทศงาน
1. เทคนิค/วิธีการติดต่อประสานงานเพื่อแจ้งกาหนดการนิเทศ อาจารย์สามารถเข้าถึงข้อมูลของนักศึกษาและสถานประกอบการจากระบบบริการ การศึกษา (REG) จากนั้นประสานงานไปยังนักศึกษาและผูป้ ระสานงานของ สถานประกอบการหรือ Job Supervisor เพื่อนัดหมายวันนิ เทศ ผ่านช่องทาง ดังต่อไปนี้ >> โทรศัพท์ อีเมล์ หรือ facebook <<
2. การเตรียมตัวก่อนเดินทางไปนิเทศงาน 1. ศึกษาข้อมูลของนักศึกษา เช่น ภาระงานที่ได้รบั สอดคล้องกับสาขาวิชาที่เรียนมา และเหมาะสมกับระยะเวลาการปฏิบตั ิงาน สวัสดิการ 2. ศึกษาข้อมูลสถานประกอบการ เช่น ลักษณะธุรกิจ ผูด้ ูแลนักศึกษา สถานที่ต้งั เส้นทาง 3. ศึกษาแบบประเมินการนิ เทศเพื่อเตรียมตัวสาหรับการพูดคุย ซักถาม และประเมินผล
3. วิธีการนิเทศนักศึกษาฝึกปฏิบัติงาน ณ ต่างประเทศ อาจารย์นิเทศสามารถนิ เทศผ่านช่องทาง Social Network ต่างๆ เช่น อีเมล์ Skype Line หากไม่สามารถเดินทางไปนิ เทศงาน ณ สถานประกอบการได้
4. ตัวอย่างลักษณะคาถามสาหรับการนิเทศงาน ถามนักศึกษา 1. นักศึกษาได้รบั มอบหมายให้ทาอะไร เป็ นไปตามแผนที่วางไว้หรือไม่ 2. ในขณะฝึ กปฏิบตั ิงาน นักศึกษาได้ใช้ความรูค้ วามสามารถในด้านใดบ้าง ตรงกับที่เรียนมาหรือไม่ 3. นักศึกษามีอุปสรรคหรือปั ญหาระหว่างการฝึ กปฏิบตั ิงานหรือไม่ และมีวิธีการแก้ไขปั ญหานั้นๆ อย่างไร 4. สถานประกอบการมีระบบการบริหาร สวัสดิการ ความปลอดภัยดีมากน้อยเพียงใด
ถามสถานประกอบการ 1. คุณสมบัติของนักศึกษาที่สถานประกอบการต้องการ ช่วงเวลาที่ตอ้ งการรับฝึ กปฏิบตั ิงาน 2. สถานประกอบการมีข้นั ตอนกระบวนการอย่างไรบ้างในการดูแลนักศึกษาฝึ กปฏิบตั ิงาน 3. นักศึกษาปฏิบตั ิงานเป็ นที่น่าพอใจมากน้อยเพียงใด 4. นักศึกษามีจุดเด่น/จุดที่ตอ้ งปรับปรุงอย่างไรบ้าง 5. สถานประกอบการต้องการให้ทางมหาวิทยาลัยปรับปรุงหรือเพิ่มเติมเนื้ อหาวิชาหรือหลักสูตรใด
5. วิธีการแก้ปัญหาเมื่อพบปัญหาระหว่างการฝึกปฏิบัติงาน ของนักศึกษา เช่น ได้รับมอบหมายงานไม่ตรงกับสาขาวิชา หากอาจารย์พบปั ญหาระหว่างการนิ เทศ เช่น นักศึกษาได้รบั มอบหมายงานไม่เหมาะสม/ ไม่ตรงกับสาขาวิชา ให้อาจารย์ดาเนิ นการสอบถามข้อเท็จจริงจากสถานประกอบการ หากพบว่าเป็ นจริงให้เจรจาต่อรองกับทางสถานประกอบการเพื่อมอบหมายงาน ที่เหมาะสมให้กบั นักศึกษา หากทางสถานประกอบการไม่สามารถดาเนิ นการให้ได้ ให้แจ้งส่วนจัดหางานฯ เพื่อดาเนิ นการประสานงานกับสถานประกอบการต่อไป ศึ กษาการแก้ไขปั ญหานักศึ กษาได้จากคู่มือ “แนวทางการแก้ไขปั ญหานักศึ กษาฝึ กปฏิบตั งิ าน”