Τεύχος 102 (Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017)

Αρ. Αδείας 166

RE

SS PO

ΚΩΔΙΚΟΣ 01-1144

X+7

RE

P

Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

SS POS

T

ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ

ST

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 Έτος 26ο • Αριθ. Φύλλου 102 Μαρίκας Κοτοπούλη 10 • 104 32 Αθήνα

P

Περιοδική Έκδοση του Ομώνυμου Συλλόγου Παργινών της Αθήνας

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 134/2006

Πάργα: Είσοδος Ενετικού Φρουρίου (φωτό 1955)

Ένα άγνωστο κείμενο Των Ιδρωμένου και Περραιβού Η Ελλάδα, καθυστερημένη από την τουρκική υποδούλωση, θ’ αρχίσει από το δεύτερο τέταρτο του 19ου αιώνα την εξελικτική της κοινωνική πορεία, που είχαν ανακόψει τα ιστορικά γεγονότα, ως που να σμίξει μέσα στον 20ο την κοινωνική και πολιτική ροή των άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Τα Εφτάνησα όμως, πιό σιμά στο πολιτικοκοινωνικό κλίμα της δυτικής Ευρώπης, που της στάθηκαν με την αναγκαστική τους υποτέλεια μια ακραία επαρχία, έχουν δική τους ξεχωριστή από τη λοιπή Ελλάδα πορεία. Ακολούθησαν την κανονική προοδευτική εξέλιξη της Δύσεως, με τη φυσική διαδοχή των κοινωνικών καταστάσεων. Γι’ αυτό και παρουσίασαν μια προτεραιότητα πολύ χτυπητή, τόσο στην κοινωνικοπολιτική τους Συνέχεια στη σελίδα 8

2018

 ευχές στους απανταχού Παργινούς. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Παργινών Αθήνας Αθανάσιος Βέργος και το Διοικητικό Συμβούλιο.  Ειρηνικό και ευτυχισμένο 2018 σε όλους τους Δημότες εύχονται ο Δήμαρχος του Καλλικράτειου Δήμου Πάργας Αντώνιος Νάστας και το Δημοτικό Συμβούλιο.  Ευχές για ένα δημιουργικό νέο έτος σε όλους τους κατοίκους του νομού εύχεται ο Αντιπεριφερειάρχης του Ν. Πρέβεζας Στράτος Ιωάννου.

2

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Κοινωνικά Πάργας Γεννήσεις: • Ο Bonnani Ricardo του Alpo & η Διονυσία Δράκου του Αναστασίου απέκτησαν κορίτσι στη Ρώμη στις 22/7/2017.

• Ο Μπάτσιος Πέτρος του Ιωάννη & Τικοζίδου Χρυσούλα του Θεοφάνη απέκτησαν αγόρι στις 25/8/2017.

• Ο Μπόλωσης Ευθύμιος του Γεώργιου & η Τζούρτζου Παναγιώτα του Σταύρου απέκτησαν αγόρι στις 23/09/2017.

• Ο Ντόκος Σπυρίδων του Παναγιώτη & η Μουσελίμη Δήμητρα του Κυριάκου απέκτησαν αγόρι στις 24/09/2017.

• Ο Κολιπέτσας Κωνσταντίνος του Αθανασίου & η Δημάκου Σοφία του Χρήστου απέκτησαν κορίτσι στις 07/10/2017.

• Ο Γκίκας Παναγιώτης του Σπυρίδωνα & η Ντανίκα Ιωάννα του Γεωργίου απέκτησαν κορίτσι στις 17/10/2017.

• Ο Μάρκου Δημήτριος του Θωμά & η Χαλίμι Ενγκελλούσε του Δουλκίφ απέκτησαν κορίτσι στις 18/10/2017.

• Ο Βερλέτης Κωνσταντίνος του Γεωργίου & η Καλαντζή Ερασμία απέκτησαν κορίτσι στις 22/10/2017.

• Ο Μελίδης Σάββας του Στυλιανού & η Τέσσα Ευαγγελία του Γεωργίου απέκτησαν κορίτσι στις 27/10/2017.

• Ο Στέφος Παρασκευάς του Ανδρέα & η Λεστάκη Όλγα του Εμμανουήλ απέκτησαν κορίτσι στις 18/11/2017.

• Ο Βασιλείου Ανδρέας του Σταύρου & η Καλογήρου Βασιλική του Κωνσταντίνου απέκτησαν κορίτσι στις 20/11/2017.

• Ο Βέργος Παύλος του Παναγιώτη & η Φλορέα Ντιάνα-Ιωάννα του Ιλιε απέκτησαν αγόρι στις 30/11/2017.

• Ο Φιλοσόφου Ελευθέριος του Μιχαήλ & η Ντούτση Παρασκευή του Χρηστάκη απέκτησαν αγόρι στις 3/12/2017. Γάμοι: • Ο Βασιλείου Ανδρέας του Σταύρου & η Καλογήρου Βασιλική του Κωνσταντίνου τέλεσαν πολιτικό γάμο στις 23/09/2017, στην Παραμυθιά.

• Ο Νάνης Βασίλειος του Γεωργίου & η Μπούση Ειρήνη του Αθανασίου τέλεσαν θρησκευτικό γάμο στις 23/09/2017 στην Ύδρα Ν.Αττικής.

• Ο Μάρκου Δημήτριος του Θωμά & η Χαλίμι Ενγκελλούσε του Δουλκίφ τέλεσαν πολιτικό γάμο στις 29/9/2017 στην Πάργα.

• Η Καψάλη Άννα του Σπυρίδωνα & ο Οππερσκάλσκι Κριστιάν του Γιοαχίμ Πέτερ τέλεσαν θρησκευτικό γάμο στις 30/09/2017, στην Πάργα.

• Ο Αρβανιτάκης Χαράλαμπος του Νικήτα & η Σπύρου Αναστασία του Αποστόλου τέλεσαν πολιτικό γάμο στις 20/10/2017 στη Ναύπακτο Ν.Αιτωλοακαρνανίας.

• Η Τσάνου Μαρία του Πέτρου & το Παυλίδης Ευάγγελος του Κωνσταντίνου τέλεσαν θρησκευτικό γάμο στις 11/11/2017 στην Δημ.Ενότ. Ελευθερίου-Κορδελιού Ν.Θεσσαλονίκης.

• Ο Ζυγούρης Βασίλειος του Σπυρίδωνα & η Μπαρόντιτς Άννα του Σεργκέϊ τέλεσαν πολιτικό γάμο στις 17/12/2017 στην Πάργα. Θάνατοι : • Ο Χαλκής Χρήστος του Κωνσταντίνου & της Αλεξάνδρας, απεβίωσε στις 17/10/2017, στην Αγία Κυριακή Πάργας, ετών 57.

• Ο Κατσουράνης Χρήστος του Παναγιώτη απεβίωσε στις 24/10/2017 στην Πρέβεζα, έτων 86.

• Ο Στέλιος Αναστάσιος του Σπυρίδωνα απεβίωσε στις 02/11/2017, στα Ιωάννινα, 48 ετών.

• Η Παπανδρέου Μαργαρίτα του Χαραλάμπους απεβίωσε στις 04/11/2017, στην Πάργα, 86 ετών.

• Ο Ρίζος Γεώργιος του Βασιλείου απεβίωσε στις 01/11/2017 στα Ιωάννινα, 91 ετών.

• Η Τσίτσα Παρασκευή του Γρηγορίου , χήρα Γεωργίου απεβίωσε στις 09/11/2017, στην Αγία Κυριακή Πάργας, 88 ετών.

• Η Γεραποστόλη Αργυρώ του Μιχαήλ Ανδρέου-Ντρίκα, χήρα Κωνσταντίνου απεβίωσε στις 08/12/2017, στην Πρέβεζα, 82 ετών.

• Ο Μάρκου Θεόδωρος του Χρήστου απεβίωσε στις 11/12/2017, στην Πάργα, 72 ετών.

• Η Παναγιωτίδη Βασιλική του Παναγιώτη Χαρατσάρη, χήρα Σάββα, απεβίωσε στις 12/12/2017. ετών 89.

• Η Δεσύλλα Όλγα του Γεωργίου & της Παναγίλας απεβίωσε στις 21/12/2017, ετών 87.

• Ο Κλοτσώνης Ιωάννης του Αλκιβιάδη & της Όλγας απεβίωσε στις 24/12/2017, ετών 60.

Π εριεχόμενα Ένα άγνωστο κείμενο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 8-10 Κοινωνικά. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Μικρές Ειδήσεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Η γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου και η πανσπερμία των αρχαίων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Σίδηρος στοιχείο απαραίτητο σε κάθε οργανισμό . . . . . . . . . . . . 5 Παργινές Συνταγές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Οι στίχοι του Μιχάλη Παπανίκα έγιναν τραγούδι . . . . . . . . . . . 6 Γνωρίζετε ότι: Η γιορτή Halloween . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Όταν το 1931 οι Φυλακές υπερχείλισαν από οφειλέτες του Δημοσίου. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-11 Η υμνωδία των Χριστουγέννων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Ο Άι Βασίλης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Η Γέννηση του Χριστού και ο Νέος Χρόνος. . . . . . . . . . . . . . . 14 Οι τεχνικές του ψαρέματος με δυο λόγια . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Κουίζ και Φωτοσκιές του παρελθόντος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτορεπορτάζ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Σημείωμα του ΕΚΔΟΤΗ Τελευταίο τεύχος για το 2017 και με το βλέμμα στραμμένο στο 2018 συνειδητοποιούμε ακόμα μια φορά το γοργό πέρασμα του χρόνου. Σε λίγο καιρό η Πάργα έχει μια θλιβερή επέτειο να θυμηθεί. Συμπληρώνονται 200 χρόνια από την πιο σκληρή, την πιο δύσκολη σελίδα που στιγμάτισε τη μοίρα των Παργινών και που όλοι πια θα αναφέρονται σ’ αυτήν με μια φράση: «η φυγή των Παργινών (15 Απριλίου 1819)». Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή, ωστόσο, όσο απομακρυνόμαστε χρονικά από κάποια γεγονότα επέρχεται και η λεγόμενη ιστορική λήθη. Είναι καλό, λοιπόν, οι εκπαιδευτικοί και πολιτιστικοί φορείς του τόπου, με τη στήριξη βεβαίως και των τοπικών αρχών, να μεριμνήσουν ώστε η τοπική ιστορία να αναδεικνύεται με κάθε ευκαιρία. Με επετειακές εκδόσεις, λευκώματα, αφιερώματα σε προσωπικότητες και γεγονότα εκείνης της περιόδου, εκθέσεις και εκδηλώσεις βοηθάνε να κρατάμε τη μνήμη ζωντανή. Η εφημερίδα μας είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου τόσο για τη χορήγηση υλικού όσο και για δημοσιεύσεις. Καλό και δημιουργικό 2018 με υγεία. Αθ. Σ. Βέργος

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΑΜΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ!!!

Iδιοκτήτης: Σύλλογος Παργινών Aθήνας-Πειραιά-Περιχώρων «H ΠAPΓA» Mαρίκας Kοτοπούλη 10, • 104 32 Aθήνα • Tηλέφωνο - Fax Γραφείου: 210 5225788 Eκδότης-Διευθυντής: Bέργος Aθανάσιος, Πετμεζά 16, 11743 Aθήνα, Tηλ.: 210 9240940 Σύνταξη: Δ.Σ. Συλλόγου Eμβάσματα: Στέλιος Δημήτριος, Κώστα Βάρναλη 34, 122 44 Αιγάλεω, Τηλ.: 210 5615740 Στην Πάργα εισπράττουν οι: Γκούλιουρα-Γκούνα Tασία, Aνδρέου Γεώργιος, Λένης K. Γεώργιος Παραγωγή: NONSTOP Printing E.Π.Ε., Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος - τηλ.: 210 5144160 Τα κείμενα που φέρουν υπογραφή, εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους. Η Συντακτική Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα της μη δημοσίευσης ή της σύντμησης των κειμένων κατά την κρίση της.

3

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μουσείο Ελιάς Πάργας Οι ιδιοκτήτες του μουσείου ελιάς και κέντρου γαστρονομίας Παραγαία, Ηλίας και Αθηνά Λιάκρη, τιμήθηκαν το Σάββατο 25/11/17, στην πόλη Cordoba της Ισπανίας με το βραβείο Aurum Award “Europe Excellence Enogastronomic” – 2017 για την συνολική τους προσφορά στην ανάδειξη της Ελληνικής και Τοπικής Γαστρονομίας. Η βράβευση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης “XV EUROPEAN CONGRESS OF ENOGASTRONOMICS BROTHERHOOD” και η επιλογή τους έγινε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αδελφοτήτων Γαστρονομίας & Οινολογίας (CEUCO) το οποίο διοργάνωσε την απονομή και την εκδήλωση. Ο Ηλίας και η Αθηνά μας είπαν ότι «Σαν Παραγαία είμαστε πολύ χαρούμενοι και περήφανοι για αυτή μας την διάκριση από έναν τόσο σπουδαίο οργανισμό. Βλέποντας τα όνειρά

μας να πραγματοποιούνται παίρνουμε δύναμη να συνεχίσουμε τις δραστηριότητές μας με σκοπό την συνεχή προώθηση και ανάδειξη της Ελληνικής και Τοπικής Γαστρονομίας παγκοσμίως».

Ο Μιχάλης Παπανίκας κάνει την πρώτη του εμφάνιση στην ελληνική δισκογραφία Μια ροκ μπαλάντα με τίτλο «Ξημερώνει» είναι η παρθενική εμφάνιση του Μιχάλη Παπανίκα στην ελληνική δισκογραφία. Για την ακρίβεια, οι στίχοι του πολυγραφότατου Μιχάλη έγιναν τραγούδι καθώς ντύθηκαν με τη μουσική και τη φωνή μιας αξιόλογης νέας δημιουργού και τραγουδίστριας, της Καλλιόπης Ηλιοπούλου. Το τραγούδι κυκλοφορεί ως digital single – μπορεί κανείς να το ακούσει και στο YouTube – από τη Heaven Music. Εμείς να ευχηθούμε στον ταλαντούχο Μιχάλη να συνεχίσει να είναι τόσο δημιουργικός και να μας ταξιδεύει με λέξεις που γίνονται εικόνες και όμορφα τραγούδια.

Βιβλία με αναφορές στην ιστορική οικογένεια Δημουλίτσα Δύο βιβλία έφθασαν από αναγνώστες της «Πάργας» στο σύλλογό μας με αναφορές σε πρόσωπα της Παργινής ιστορικής οικογένειας Δημουλίτσα. Το ένα φέρει τον τίτλο Αναστάσιος Ν. Δημολίτσας «Ο Ιεραπόστολος με το ποδήλατο» 1895/1997 Ο Ιεροκήρυκας Αναστάσιος Δημολίτσας (Δημουλίτσας) με καταγωγή από την Πάργα κήρυττε τον λόγο του Θεού κατά κανόνα στην ενορία της Κάτω Κονίτσης. Το βιβλίο αναφέρεται στη ζωή και το έργο του και γράφτηκε από το πνευματικό του παιδί Κοσμά Παπάζογλου.

Το άλλο με τίτλο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου «Απομνημονεύματα» εκδόθηκε από την κόρη του Βικτωρία Παπαγεωργίου το 2016. Στο βιβλίο γίνεται εκτενής αναφορά στον Παργινό Συν/χη Αθανάσιο Δημουλίτσα (1879-1954) σχετικά με τον αφοπλισμό και την παράδοση του 24ου Συντάγματος Πεζικού της Πρέβεζας στο μετέπειτα στρατηγό Αλέκο Παπαγεωργίου στη διάρκεια του κινήματος Λεοναρδόπουλου-Γαργαλίδη κατά της επαναστατικής κυβέρνησης του Νικολάου Πλαστήρα στις 22 Οκτωβρίου 1923 (σελ. 96-100).

4

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Η γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου και η πανσπερμία των αρχαίων Η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου σε πολλά μέρη του ελληνικού χώρου σφραγίζει το τέλος ή τουλάχιστον το μέσον της σποράς γι’ αυτό και ο λαός μας τη λέει Αποσπορίτισσα ή Μεσοσπορίτισσα και τη θεωρεί προστάτιδα της σοδιάς (εισόδια) και «Αποσοδειά» και οι Χριστιανοί «εισάγουν» συμβολικά στον ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου «πολυσπόρια», σύμφωνα με αρχαία συνήθεια (πανσπερμία, «ηψημένην εν γλυκεί» κατά τον μήνα Πυανεφιώνα). Τα εισόδια αντιστοιχούν, όπως είναι γνωστό, με την τελετουρική είσοδο της Θεοτόκου στα «Άγια των αγίων», αφού οι γονείς της, λόγω της συλλήψεώς της σε προχωρημένη ηλικία θεώρησαν τη γέννησή της μυστήριο, θαύμα και την αφιέρωσαν σε ηλικία τριών ετών στο ναό του Σολομώντα. Ανάλογη με την ηλικία και την τελετουργία είναι και η εικονογραφία της ημέρας, σύμφωνα με την οποία η Παναγία νήπιο εισέρχεται στο Ναό, συνοδευόμενη από λαμπαδηφόρες παρθένες και τους γονείς της. Ο λαός μας τα εισόδια της Παναγίας τα έχει συνδέσει με την είσοδο στο χειμώνα αλλά και με τη σοδειά του, αφού βρίσκεται στην αρχή του χειμώνα και σηματοδοτεί το τέλος περίπου της σοδειάς και την αρχή της νέας περιόδου με τη σπορά των δημητριακών, που ανάλογα με την περιοχή έχει τελειώσει (Αποσπορίτισσα) ή έχει φτάσει στη μέση (Μεσοσπορίτισσα) ή και στην αρχή ακόμη (Αρχισπειρίστρα). Την παραμονή ή και ανήμερα των Εισοδίων (αλλού του Αγίου Ανδρέα με έσχατο χρονικό όριο της Αγίας Βαρβάρας 4 Δεκεμβρίου), οι νοικοκυρές βράζουν σπόρους δημητριακών και οσπρίων μαζί: στάρι, καλαμπόκι, φασόλια, ρεβύθια κ.ά. στα οποία ρίχνουν και σπόρια ροδιού και τα μοιράζουν υπό τύπον ευχαριστηριακών κολλύβων στη γειτονιά «για να γίνουν τα σπαρμένα». Από αυτά ένα πιάτο παλιά πήγαιναν στην Εκκλησία, όπου ευλογούνται. Στην Παναγία προσφέρεται «ευχαριστήρια πανσπερμία για το καλό που πέρασε και για το καλό που πρέπει να συνεχιστεί». Αυτή την εποχή η σοδειά του καλοκαιριού έχει καταναλωθεί σχεδόν κατά το ήμισυ γι’ αυτό λένε «μισόφαγα, μισόσπειρα, μισέχω να περάσω!»

Οι αρχαίοι μας είναι γνωστό ότι προσέφεραν «πανσπερμία» στη Δήμητρα και τους Δαίμονες της ευφορίας της γης καθώς και στον ψυχοπομπό Διόνυσο και τις ψυχές των νεκρών, την τρίτη ημέρα των Ανθεστηρίων, τους λεγόμενους χύτρους, όταν πίστευαν ότι ήταν ανοιχτός ο Άδης. Αλλά και κατά την εποχή της συγκομιδής των καρπών από τα δένδρα, που συμπίπτει με τους μήνες Οκτώβριο - Νοέμβριο, τον μήνα Πυανεφιώνα, μοίραζαν κουκιά. Η μετάληψη της πανσπερμίας μετέδιδε κατά την επικρατούσα αντίληψη στους μετέχοντες καλή τύχη. Οι άνθρωποι ανέκαθεν στα πλαίσια της παραδοσιακής κυρίως αγροτοποιημένης κοινωνίας, αλλά και της σύγχρονης τεχνοκρατούμενης, εκτεθειμένοι σε ποικίλες δυσκολίες στην καθημερινότητά τους απέναντι στη φύση, τις ασθένειες αλλά και τις ποικίλες αντιξοότητες της ζωής προσπαθούν, πέρα από την εμπειρική ή επιστημονική αντιμετώπισή τους, να συνομιλούν με τις υπερφυσικές δυνάμεις που κυριαρχούν στη φύση και το περιβάλλον, καλές και κακές που παρεμβάλλονται στην πραγματικότητα του καθημερινού προσωπικού και κοινωνικού βίου τους. Τις δυνάμεις αυτές που άνθρωποποιεί προσπαθεί να διαθέτει ευνοϊκά απέναντί του με προσφορές-δώρα. Έτσι είναι φυσικό που ανορθολογικές πεποιθήσεις και αρχαιότατες λατρευτικές πρακτικές απέχουν σθεναρά στη διάρκεια χιλιετιών στον κόσμο και ειδικότερα στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου. Στην Πάργα πολυσπόρια ή μπόλια όπως τα λέμε φτιάχνουμε την παραμονή των Εισοδίων της Παναγίας (21 Νοεμβρίου) η δε λειτουργία πραγματοποιείται στο εξωκλήσι της Παναγίας Λαμποβίτισας στην τοποθεσία Μαράς που είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και όσοι θέλουν τα επαναλαμβάνουν και του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου στις 30 Νοεμβρίου. Τα υλικά που χρησιμοποιούν οι νοικοκυρές είναι: καλαμπόκι λευκό, σιτάρι, κανέλα, σταφίδα άσπρη και μαύρη, σύκα ξερά, γαρύφαλα, ζάχαρη, σουσάμι και ρόδι. Αθ. Βέργος

5

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΣΙΔΗΡΟΣ

στοιχείο απαραίτητο σε κάθε οργανισμό

Ο ρόλος του σιδήρου είναι θεμελιακός για την ίδια τη ζωή αλλά και τη λειτουργία του οργανισμού. Είναι το κυρίαρχο στοιχείο για την παραγωγή της αιμοσφαιρίνης, της ουσίας που μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στα κύτταρα, απ’ όπου προσλαμβάνει το διοξείδιο του άνθρακα και κάνοντας την αντίθετη διαδρομή, το μεταφέρει στους πνεύμονες για να αποβληθεί. Η ποσότητα του σιδήρου που αφομοιώνεται, αποβάλλεται ή μεταβολίζεται καθημερινά από τον οργανισμό, αναπληρώνεται μέσω της τροφής. Απορροφάται από το πεπτικό σύστημα και αποθηκεύεται στις ειδικές «σιδηραποθήκες», από τις οποίες μεγαλύτερη είναι τα οστά. Ο καθένας από εμάς που έχει κανονική διατροφή, λαμβάνει καθημερινά 10-30 mg σιδήρου. Από την ποσότητα αυτή, απορροφάται και αποθηκεύεται από τον οργανισμό μόνο 1-2 mg, όσες δηλαδή υπολογίζεται ότι είναι και οι φυσιολογικές ημερήσιες απώλειες σιδήρου. Όμως, η απορρόφηση του σιδήρου αυξάνεται σημαντικά, όταν παρουσιάζεται έλλειψη στον οργανισμό (σιδηροπενία) ή όταν υπάρχουν αυξημένες ανάγκες (κύηση, έμμηνος ρύση, ανάπτυξη κλπ).

Έλλειψη και υπερκατανάλωση Η έλλειψη σιδήρου προκαλεί πτώση του αιματοκρίτη και των επιπέδων αιμοσφαιρίνης, με αποτέλεσμα τη σιδηροπενική αναιμία. Τα συμπτώματα είναι πολλά: Αδυναμία και εύκολη κόπωση, ωχρό δέρμα, αίσθημα ταχυκαρδίας, τάση για λιποθυμία, ίλιγγοι και βουητά, πονοκέφαλος και ζάλη, τριχόπτωση, νύχια λεπτά και εύθραυστα, ραγάδες στις γωνίες του στόματος, γλώσσα λεία και κόκκινη κ.ά. Η διάγνωση της σιδηροπενικής αναιμίας γίνεται με εξέταση αίματος με την οποία προσδιορίζονται ο αιματοκρίτης, η αιμοσφαιρίνη και ο σίδηρος του αίματος. Αφού καθοριστεί η αιτία της, η σιδηροπενική αναιμία αντιμετω-

πίζεται με τη χορήγηση σιδήρου, σε πόσιμη ή σε ενέσιμή μορφή.Όμως, προβλήματα δεν δημιουργεί μόνο η έλλειψη σιδήρου. Ο αυξημένος σίδηρος στον οργανισμό προκαλλεί αιμοσιδήρωση, η οποία προσβάλει ζωτικά όργανα, δημιουργώντας μια σειρά από σοβαρά προβλήματα. Η φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού λοιπόν, απαιτεί προκαθορισμένη ποσότητα σιδήρου. Γι’ αυτό, δεν πρέπει να λαμβάνονται συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν σίδηρο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού.

Απαραίτητος για τα παιδιά Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού. Η τακτική παρακολούθηση των επιπέδων του σιδήρου στα παιδιά, είναι θέμα στο οποίο οι γονείς θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα, έτσι ώστε αν υπάρχει πρόβλημα, να αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Σε αυτές τις περιπτώσεις και πάντα ανάλογα με τα ευρήματα, ο θεράπων γιατρός τροποποιεί τη διατροφή των παιδιών. Επειδή όμως, υπάρχουν και πολλές βιταμίνες που συμμετέχουν στην απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό, η έλλειψή τους μπορεί επίσης να προκαλέσει αναιμία παρότι η διατροφή είναι πλούσια σε σίδηρο. Γι’ αυτό οι εξετάσεις θα πρέπει να είναι λεπτομερείς και η αντιμετώπιση του οποιουδήποτε προβλήματος πρέπει να γίνεται πάντα με την καθοδήγηση του γιατρού.

Αναιμία γένους θηλυκού! Τα νούμερα είναι ενδεικτικά: η σιδηροπενική αναιμία είναι η πιο συχνή μορφή αναιμίας σε όλο τον κόσμο. Παρότι η συχνότητά της δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς, υπολογίζεται ότι στις ανεπτυγμένες χώρες, το 25% των παιδιών, το 3% των ανδρών, το 30% των γυναικών που έχουν έμμηνο ρύση και το 60% των εγκύων αναπτύσσουν σιδηροπενία!

Aποκριάτικος Χορός Συλλόγου Παργινών Αθήνας Ο Σύλλογος Παργινών Αθήνας θα πραγματοποιήσει την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2018 τον αποκριάτικο χορό στο κέντρο Διασκέδασης «Μεθυστάνες στου Ψυρρή», Λεπενιώτου 26 & Ωγύγου, ώρα προσέλευσης 8:30 μ.μ. Σας περιμένουμε μέλη και φίλους με χαρά, να διασκεδάσουμε όλοι μαζί και να περάσουμε ένα ευχάριστο βράδυ όπως μόνο εμείς ξέρουμε. Το Δ.Σ.

Σύλλογος Παργινών Αθήνας Πειραιά-Περιχώρων «Η ΠΑΡΓΑ» 2018 Καλή Χρονιά

Πάργα, Ευαγγελισµός της Θεοτόκου, Λιµάνι - Βάλτος

Tο πρόγραμμα περιλαμβάνει: Κοπή πίτας Έκθεση Πεπραγµένων του ∆.Σ. Έκθεση Eξελεγκτικής Eπιτροπής Έγκριση ισολογισµού και οικονοµικού απολογισµού 2017

Έγκριση προϋπολογισµού έτους 2018 Eκλογή Νέου ∆ιοικητικού Συµβουλίου Εκλογή Εξελεγκτικής Επιτροπής Εκλογή αντιπροσώπων στην Π.Σ.Ε.

Όσοι από τα µέλη µας επιθυµούν να συµµετάσχουν στο ψηφοδέλτιο, να δηλώσουν συµµετοχή έως 11-1-2018

Το ∆. Σ. του Συλλόγου Παργινών Αθήνας εκφράζει τις θερµότερες ευχές του για υγεία, ευτυχία και δηµιουργικότητα και σας προσκαλεί στην κοπή της πίτας που θα πραγµατοποιηθεί την Κυριακή 14-1-2018 και ώρα 11:00 π.µ. στην αίθουσα «ΑΠΟΛΛΩΝ» του Ξενοδοχείου «TITANIA», Πανεπιστηµίου 52 Mετά τιµής O Πρόεδρος Αθανάσιος Σ. Βέργος

Η Γεν. Γραµµατέας Δέσποινα Γ. Δεσύλλα

6

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Παργινές

Συνταγές

Λαχανοντολμάδες Υλικά: 1 μεγάλο λάχανο 1/2 κιλό κιμά μοσχαρίσιο 3 κρεμμυδάκια φρέσκα ψιλοκομμένα 1/2 φλυτζάνι τσαγιού ρύζι λάδι, αλάτι, πιπέρι, κόκκινο πιπέρι 1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένο λίγο μαΐντανό ψιλοκομμένο 1 λεμόνι - 1 αυγό Εκτέλεση: Αφαιρούμε το κοτσάνι του λάχανου και το αφήνουμε να βράσει στο νερό για 10΄ περίπου μέχρι να μαλακώσουν τα φύλλα. Ανακατεύουμε σε μια λεκάνη τον κιμά, το κρεμμύδι, το ρύζι, το πιπέρι, το σκόρδο, το λάδι (1 κουταλιά), κόκκινο πιπέρι, μαϊντανό. Βγάζουμε από τα φύλλα του λάχανου τα σκληρά μέρη και αν είναι μεγάλα τα κόβουμε στη μέση. Βάζουμε σε κάθε φύλλο μια κουταλιά από τη γέμιση και τα τυλίγουμε σε ρολό μικρά ή μεγάλα. Σε 1/2 φλυτζάνι τσαγιού λάδι στην κατσαρόλα προσθέτουμε 1 φλυτζάνι ζεστό νερό (αν χρειασθεί προσθέτουμε άλλο λίγο), αλάτι, πιπέρι και βάζουμε σε σειρές τους ντολμάδες και ένα πιάτο επάνω για να κάθονται κάτω. Σκεπάζουμε την κατσαρόλα και τα αφήνουμε να βράσουν σε σιγανή φωτιά για 1½ ώρα. Αφού βράσει τραβάμε το φαγητό από τη φωτιά. Χτυπάμε τον κρόκο του αυγού με το χυμό του λεμονιού σ’ ένα πιάτο και ρίχνουμε σιγά-σιγά λίγο ζουμί από το φαγητό. Στη συνέχεια ρίχνουμε το αυγό στην κατσαρόλα και την κουνάμε να πάει παντού. Ξανατοποθετούμε την κατσαρόλα στη φωτιά, σε πολύ χαμηλή ένταση, να πάρει μια βράση το φαγητό για να μη μυρίζει το αυγό.

Γαλακτομπούρεκο Υλικά: 1 λίτρο γάλα 250 γρ. ζάχαρη 1 βανίλια 140 γρ. σιμιγδάλι χονδρό 4 αυγά 6 φύλλα 200 γρ. βούτυρο για το σιρόπι: 3 ποτήρια νερό 1 κιλό ζάχαρη 1 λεμόνι χυμός

Εκτέλεση: Ρίχνουμε στην κατσαρόλα το γάλα, τη ζάχαρη, τη βανίλια και όταν είναι χλιαρό το ανακατεύουμε με το σύρμα. Αφού ζεσταθεί ρίχνουμε το σιμιγδάλι και ανακατεύουμε συνέχεια χαμηλώνοντας τη φωτιά. Όταν αρχίσει να σφίγγει η κρέμα ρίχνουμε τα αυγά χτυπώντας λίγο-λίγο ανακατεύοντας συνέχεια. Όταν σφίξει η κρέμα το αποσύρουμε από τη φωτιά. Λιώνουμε το βούτυρο στο κατσαρόλι, αλείφουμε το ταψί και στρώνουμε τα 3 φύλλα και ρίχνουμε την κρέμα. Βάζουμε τα 2 φύλλα επάνω και χαράσουμε τα κομμάτια με ένα μαχαίρι. Ψήνουμε στους 160° για περίπου 1 ώρα. Φτιάχνουμε το σιρόπι και το βράζουμε 5 λεπτά. Αφού βγάλουμε το γλυκό από τη φωτιά του ρίχνουμε το σιρόπι ζεστό. Καλή επιτυχία

Οι στίχοι του Μιχάλη Παπανίκα έγιναν τραγούδι Τραγούδι - Μουσική: Καλλιόπη Ηλιοπούλου Στίχοι: Μιχάλης Παπανίκας Ενορχήστρωση:Δημήτρης Διπλάρας

Ξημερώνει Λείπεις τόσες μέρες κι εγώ στα όρια της σιωπής θύελλες κι αγέρες παίρνουν όσα θα ’θελα να δεις Μένουνε τα βράδια και στο μυαλό λευκοί καπνοί αφήνουνε σημάδια μέχρι να ’ρθει πάλι το πρωί ΡΕΦΡΕΝ

Ξημερώνει και τελειώνει η κλεψύδρα της πνοής όμως κάτι μας ενώνει, κομμάτι αυτής της Γης Ξημερώνει και τελειώνει η κλεψύδρα της πνοής όμως κάτι μας ενώνει, κομμάτι αυτής της Γης Λείπεις τόσες ώρες κι εγώ στη μέση της ζωής μεγάλες ανηφόρες σβήνουν τα ίχνη της ψυχής Μένουνε τα βράδια μα το ξημέρωμα αργεί πληγωμένα χάδια ψάχνει η καρδιά μου για να βρει

7

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Γνωρίζετε...

H ρίζα της λέξης Halloween προέρχεται από τη φράση «All Hallows’ Eve» («αγιασμένο βράδυ») και η ονομασία αυτή καθιερώθηκε στον δυτικό κόσμο στα μέσα του 18ου αιώνα. Η γιορτή του Halloween έχει τις ρίζες της στο αρχαίο Κέλτικο Φεστιβάλ Samhain. Για τους Κέλτες, που έζησαν δυο χιλιάδες χρόνια πριν στην Ιρλανδία, την Αγγλία και την Βόρεια Γαλλία, η πρώτη μέρα του χρόνου συνέπιπτε με το τέλος του θερισμού. Η Πρωτοχρονιά τους, που σηματοδοτούσε την έλευση του σκληρού βορειοευρωπαϊκού χειμώνα, ήταν δηλαδή η 1η Νοέμβρη. Έτσι, οι Κέλτες πίστευαν ότι τη νύχτα πριν τη νέα χρονιά τα πνεύματα των νεκρών μπορούσαν να επισκεφτούν τη γη για λίγες ώρες, ώστε να περάσουν χρόνο με τις οικογένειές τους. Μάλιστα, για να διευκολύνουν την επιστροφή των πνευμάτων από τον πραγματικό κόσμο στον κόσμο των νεκρών, οι Κέλτες φρόντιζαν να ανάβουν δάδες εντός των ταφικών λόφων. Τη νύχτα του Samhain οι Δρυίδες (Κέλτες ιερείς) πίστευαν πως μπορούσαν να κάνουν προβλέψεις για το μέλλον, εξευμενίζοντας παράλληλα και τα κακά πνεύματα. Τη σύνθετη αυτή τελετουργία ξεκινούσαν μεταμφιεσμένοι με προβιές και κεφάλια ζώων. Η φωτιά κυριαρχούσε στις τελετές διαβάσματος του μέλλοντος, αλλά και σε κάθε άλλη δραστηριότητα της παγανιστικής αυτής γιορτής, καθώς το ίδιο το στοιχείο τπς φωτιάς συμβολίζει τον ήλιο, δηλαδή τη γέννηση και την ανάπτυξη, ενώ οι καπνοί και η στάχτη έχουν καθαρτικές και προστατευτικές ιδιότητες. Όταν οι Ρωμαίοι εισέβαλαν στη Γαλατία, συνδύασαν τη γιορτή του Samhain με δυο δικές τους γιορτές. Η πρώτη ήταν η Feralia, κατά τη διάρκεια της οποίας γιόρταζαν το πέρασμα των νεκρών στον άλλο κόσμο, ενώ η δεύτερη ήταν η γιορτή της Ρωμαίας θεάς των φρούτων και της καρποφορίας, Pomona. Η διάδοση του χριστιανισμού στην Ιρλανδία και τη Μεγάλη Βρετανία μετέτρεψε την παγανιστική γιορτή του Samhain σε χριστιανικό έθιμο. Ο Πάπας Γρηγόριος ο 4ος

ότι

Η γιορτή Halloween

καθιέρωσε τον εορτασμό της Ημέρας των Αγίων Πάντων την 1η Νοεμβρίου από το έτος 835 μ.Χ. Λίγα χρόνια μετά η Εκκλησία αποφάσισε να γιορτάζει τη 2η ημέρα του Νοεμβρίου όλες τις Ψυχές. Ως το τέλος του 12ου αιώνα μ.Χ., ο εορτασμός του συγκεκριμένου τριημέρου, είχε διαδοθεί σε όλους τους χριστιανικούς πλπθυσμούς της κεντρικής Ευρώπης. Η παράδοση του «trick or treat» φαίνεται να ξεκίνησε τον 15ο αιώνα μ.Χ. Φτωχοί άνθρωποι ντυνόντουσαν με μαύρα ρούχα και έκαναν επισκέψεις στα σπίτια με σκοπό να μοιρολογήσουν τους νεκρούς με αντάλλαγμα φαγητό. Την πρακτική αυτή ακολουθούσαν και οι Ιρλανδοί, οι Σκοτσέζοι και οι Ουαλοί, που επισκεπτόταν μεταμφιεσμένοι γειτονικά σπίτια, τραγουδούσαν και λάμβαναν ως κέρασμα φαγπτό. Σύμφωνα με λαογράφους, η μεταμφίεση συμβόλιζε τα πνεύματα των νεκρών, ενώ τα φανάρια που κρατούσαν κατά τη διάρκεια της γιορτής απωθούσαν τα κακά πνεύματα. Από τον 20ό αιώνα τα φανάρια αυτά, συνήθως φτιαγμένα από κολοκύθες, ονομάστηκαν jack o’ lanterns. Τα φαναράκια, που έχουν πάνω τους χαραγμένα ανθρώπινα χαρακτπριστικά, προέρχονται από την ιρλανδική παράδοση και βασικός τους σκοπός ήταν «να φωτίζουν τη χαμένη ψυχή του Τζακ». Ο Τζακ ήταν ένας θνητός που κατάφερε να ξεγελάσει τον Διάβολο, πείθοντάς τον να μπει στην κουφάλα ενός δέντρου, όπου τον παγίδευσε σκαλίζοντας στον κορμό του έναν σταυρό. Όταν ο Τζακ πέθανε, του αρνήθηκαν την είσοδο στην Κόλαση, καθώς είχε νευριάσει τον Διάβολο, ενώ στον Παράδεισο δεν τον δεχόντουσαν γιατί έκανε διαρκώς φάρσες. Έτσι, ο Τζακ έμεινε μια χαμένη ψυχή, παγιδευμένη ανάμεσα στον κόσμο των ζωντανών και των νεκρών. Σήμερα το Halloween γιορτάζεται κυρίως στη Βόρεια Αμερική, όμως και η Ευρώπη σταδιακά έχει αρχίσει να υιοθετεί τα έθιμα της γιορτής, ξεκινώντας από τη διακόσμηση με κολοκύθες, τις μεταμφιέσεις και, βέβαια, το μαγείρεμα των χαρακτηριστικών εδεσμάτων της γιορτής.

8

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Ένα άγνωστο κείμενο των Ιδρωμένου και Περραιβού συνέχεια από τη σελίδα 1 Ανδρέας Ιδρωμένος 1764-1824

διαμόρφωση, όσο και στο πολιτικό τους επίπεδο, με τις βαρύνουσες στο νεοελληνικό πολιτισμό επιτεύξεις τους. Ένα σημαντικό σταθμό της κοινωνικής τους πορείας αποτελούν τα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα. Η «Επτάνησος Πολιτεία», που ξεπήδησε από την ένοπλη επίθεση της λοιπής Ευρώπης προς τη δημοκρατική Γαλλία, νομίστηκε αρχικά πως θα ήταν ένα μικρό κρατίδιο, ελεύθερο και αυτοδιάθετο, μια απαρχή της ελευθερίας με κλιμακωτή επέκταση και στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Οι σκλάβοι Έλληνες, για μιαν ακόμα φορά, απόθεταν τις ελπίδες, που έθρεφαν μες τους σκοτεινούς αιώνες οι θρύλοι του γένους, σε μια ξένη δύναμη, την ομόδοξη Ρωσσία. Όμως τούτο τ’ ασώπαστο όνειρο στηρίζονταν σε μιαν αβάσιμη προσδοκία. Η Ρωσσία ήταν την εποχή εκείνη σύμμαχος με την Τουρκία, με κοινή εξωτερική πολιτική σ’ ένα τουλάχιστο σημείο: τον αντιγαλλισμό. Μικτός στόλος των δύο αυτών δυνάμεων «απελευθέρωσε» τα Εφτάνησα από τη γαλλική κυριαρχία κι’ έδωσε μια μορφή αυτόνομης πολιτείας στα νησιά του Ιονίου. Η κοινωνία της Εφτανήσου με τις σαφείς ταξικές διακρίσεις της, πέρασε τότες μιαν οξύτατην εσωτερικήν αναταραχή. Οι επίμορτοι καλλιεργητές, εξαθλιωμένοι από τη διπλή σκλαβιά μες στους αιώνες της βενετσιανοκρατίας, αυτή την απροσδόκητη ελευθερία την ένοιωθαν οικονομική πρώτ’ απ’ όλα: Έπαψαν ν’ αναγνωρίζουν τους αγροδότες γι’ αφεντικά στα χτήματα που καλλιεργούσαν κι’ οι ζωηρότεροι ξεσηκώθηκαν με εχθρικές διαθέσεις για την τάξη των ευγενών, που οδηγούσαν σε έκνομες πράξεις. Μ’ αυτή τη διαφοροποίηση της κοινωνικής βάσεως, η αστική τάξη των νησιών, ανδρωμένη από τα μέσα του 18ου και συνειδητοποιημένη ως ένα δυνατό σημείο από τη διαπαιδαγώγηση των γάλλων δημοκρατικών, προσπάθησε να επωφεληθεί από τις ευνοϊκές περιστάσεις και να προωθηθή στην εξουσία. Και δεν ήταν τόσο οι αντιδράσεις των ταξικών αντιπάλων της, ούτε η πολιτική της απειρία, όσο η ξενική επέμβαση που ανέκοψε την προσπάθειά της, για να επιβληθή ένα καθεστώς και πάλι φεουδαρχικό. Τη ρωσσική επέμβαση θ’ ακολουθήσουν η γαλλική των αυτοκρατορικών κι’ η αγγλική με την «προστασία» της που θα κρατήσει ως τα 1864. Η εφτανησιακή αστική τάξη θα υποχωρήσει σε μία θέση αναμονής, θα πλουτίσει τον ιδεολογικό της κόσμο με την ευρωπαϊκή διδαχή του 1830 και του 1848 και θ’ αγωνιστεί, πρωτοπόρα και καθοδηγητική, για ένα δυαδικό σκοπό κάτου από την αγγλοκρατία: Για την εθνική μέσα στα πλαίσια του μικρού ελληνικού κράτους αποκατάσταση, αλλά και την κοινωνική της με τη βαρύνουσα πιά δύναμή της.

Χριστόφορος

Με τη συνθήκη της Αμιένης αναγνωρίζεται Περραιβός η «Επτάνησος Πολιτεία» κι’ η Ρωσσία, με τη συ- 1773-1863 γκατάθεση της Γαλλίας και της Αγγλίας, στέλνει τον πληρεξούσιό της Γ. Μοτσενίγο, με ευρύτητα δικαιωμάτων, πλαισιωμένο με ρωσσικές δυνάμεις που αποκατέστησαν την τάξη. Ο Μοτσενίγος επέβαλε ένα νέο Σύνταγμα, για να το αναιρέσει αργότερα, και μια Γερουσία της αρεσκείας του. Από τη νέα αυτή Διοίκηση των Εφτανήσων δεν έλειπαν οι άνθρωποι που θερμαίνονταν από το ιδανικό της «αναστάσεως του γένους». Σ’ αυτούς χρωστάμε το άρθρο 211 του νέου Συντάγματος για τη μελλοντική χρήση της παραγκωνισμένης ελληνικής, όσο και την ψήφιση του νόμου για τη δημοσία εκπαίδευση. Με βάση τον τελευταίο αυτό νόμο ιδρύθηκε στην Κέρκυρα η Δημοσία Σχολή της Μονής Τενέδου, που είναι και η πρώτη δημοσία νεοελληνική σχολή. Ο Ιω. Καποδίστριας, γραμματεύς τότε της Γερουσίας, προσκάλεσε να διευθύνει τη Σχολή αυτή τον παπά-Ανδρέα Ιδρωμένο από την Πάργα, ενάρετο, μορφωμένο και ψιλογενή, όσο λίγοι της εποχής του. Ο παπά Ιδρωμένος ενθουσιάζεται με την «αγάπην και τον ζήλον ον έχει εις το γένος» ο ρωσσοκίνητος Μοτσενίγος. Κυριώτατα όμως με την ελληνική αυτή γωνιά, που προβάλλει ελεύθερη μπρος στα έκπληκτα μάτια του «....ου μόνον διά την προσταγήν της, αλλά και διά την αγάπην της, θέλω δοκιμάσει, αν έχει μετά των πρώτων, μήτε ίσα τοις δευτέροις, αλλ’ οπίσω των τρίτων, να συνδράμω ως δύναμαι επ’ ωφελεία των ομογενών μου, καταβάλλων συν προθυμία το εμόν χρέος». Έρχεται στην Κέρκυρα και αναλαμβάνει με πράξη της 11-51804 της Γερουσίας τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής και τη διεύθυνση της Σχολής. Ένα μήνα ύστερα από τον παπα Ιδρωμένο, το Φεβρουάριο του 1804 έρχεται στην Κέρκυρα, ειδοποιημένος ίσως από τούτον, κι ο Χριστόφορος Περραιβός. Ο Μοτσενίγος, με σύσταση του Ταγματάρχη Χριστάκη τον διορίζει διδάσκαλο της νέας ελληνικής στην ίδια Σχολή. Τους δυό δασκάλους συνδέει παλιά φιλία. Πριν ακόμα διοριστούν επίσημα, μπρος στο κοινό σκοπό που τους κρατάει στην Κέρκυρα, συντάσσουν μια προκήρυξη, που την υποβάλλουν για έγκριση στη Γερουσία, με το σκοπό να τυπωθεί και να σταλθεί και στην υπόδουλη Ελλάδα. Φαίνεται όμως πως η Γερουσία δεν ενέκρινε αυτή την πρόταση, γιατί θέλησε να περιορίσει μόνο στην Κέρκυρα μια σχολή που δεν είχε ακόμα ανοίξει και δεν μπορούσε να προβλέψει τις ικανότητές της, όσο και γιατί θέλησε να αποφύγει κάθε δυσαρέσκεια της Τουρκίας, προστάτιδος κι’ αυτής κατά τύπους μαζί με τη Ρωσσία. Το χειρόγραφο απόμεινε στα αρχεία της Επτανήσου Πο-

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

λιτείας και το παραθέτουμε παρακάτω. Είναι γραμμένο από τον Περραιβό, όπως φαίνεται κι’ από το γραφικό χαραχτήρα κι’ από τη γλώσσα, σε δίφυλλο λευκό χαρτί της εποχής με υδατογράφηση. Τό κείμενο μαζί με τις υπογραφές πιάνει τις τρεις πρώτες σελίδες. Το νομίζουμε ανέκδοτο. Ο ενθουσιασμός, η αγάπη για το γένος κι’ η ελπίδα της εθνικής αποκαταστάσεως είναι διάχυτα μέσα στο ωραίο αυτό κείμενο. Ιδού αυτό, κατά πιστή αντιγραφή: Τοις απανταχού ευρισκομένοις Έλλησι το υγιαίνειν Ύστερον από τεσσάρας σχεδόν αιώνας, όπου το γένος μας υποφέρει λυπηράν τύχην χωρίς να ίδη εν τω αναμεταξύ παραμικράν παρηγορίαν και ελπίδα από κανένα ομογενές και γειτονικόν μέλος, έξαφνα σήμερον ας ίδη βεβαιουμένην, γνωριζομένην και τιμωμένην μίαν νέαν Ελληνικήν και Επτάνησον Πολιτείαν κατά το Ιονικόν πέλαγος, δηλαδή Κερκύρας, Κεφαληνίας, Ζακύνθου, Λευκάδος, Ιθάκης, Κυθήρων και Παξών. Αυταί αι Επτά γνήσιαι θυγατέρες της Ελλάδος μ’ όλον οπού τόσους αιώνας υπέκειντο εις ένα φθοροποιόν νυμφίον, δεν εμολεύθησαν από τα αισχρά εκείνου φρονήματα και πράξεις, αλλ’ αποθανόντος εκείνου ενθυμήθησαν εν τω άμα τας μητρικάς αρετάς εξαλειφούσας παντελώς από την μνήμην των και αυτό σχεδόν το όνομα του νυμφίου. Διά τούτο ουδέ εβράδυναν να θεμελιώσωσι τους σκοπούς των ανακαλούσαι θερμώς τας, των προγόνων αρετάς· δηλαδή την φιλοσοφίαν των Αθηναίων, την μεγαλοψυχίαν των Σπαρτιατών και την τόλμην των Μακεδόνων. Τας οποίας, αν παραλαβόντως μεν εποθούσαν εσυναπαντούσαν δε σκοπέλους, κατά το παρόν όμως δεν ευρίσκουσι καμμίαν δυσκολίαν, εις το να τας βάλωσι με ταχύτητα εις ενέργειαν διότι έχουσι μέγαν και δυνατόν αντιλήπτορα τον αυτοκράτορα πασών των ρωσσιών Αλέξανδρον, του οποίου ως αδιάκοποι προς αυτάς πατρικάς ευεργεσίας, όσον τάχιστα θέλουν διεγείρουν, ου μόνον τους πλέον ευφραδείς και ομηρικούς της Ελλάδος καλάμους, αλλά και αυτών των άκακων βρεφών τας φωνάς προς εύχαριστήριον ύμνον. Αλλ’ επειδή το πρώτον και δυνατόν μέσον, όπου δύναται να διευθύνη, και ενεργή ευστόχως προς μίμησιν των προγόνων, τα, των νέων φρονήματα, είναι η γνώρισις της πατρικής μας γλώσσης, διά τούτο ου μόνον φρονίμως ένομοθέτησαν την, αυτής διδασκαλίαν με ποινήν των άμελούντων πολλά αξιέπαινον, αλλά και προθύμως άρχησαν τώρα μεν εν Κερκύρα, μετ’ ου πολύ δε, και εν ταις συνενωμέναις λοιπαίς νήσοις. Δεύτε λοιπόν όσον άκροις χείλεσιν εδοκιμάσατε το όνομα, και όσοι εν τη Ελλάδι οπωσδήποτε αισθάνεσθε πε-

9

ρισσότερον από τους πολλούς την τύχην του γένους μας, επιταχύνετε· οι μεν διά την απόλαυσιν των μαθημάτων· οι δε διά βοήθειαν των σχολείων με χρήματα και βιβλία, όπως αν έκαστος δύναται προς ευκολωτέραν των μαθητών επίδοσιν διότι κάθε ομογενής όπου διψά να πιή από του αθανάτου των μαθημάτων τούτων οίνου, είναι ελεύθερος να συγκοινωνήση, πλην πρέπει να κοπιάζη, και να μην αποδειλιά προς μακράς αγρυπνίας. Έλληνες· αι Μούσαι προσκαλούνται με όλον το σέβας, και πόθον από την ενταύθα Γερουσίαν· αυταί θέλει ανταμείβονται με όλην την υπόληψιν, και προτίμησιν από αυτήν· ημείς λοιπόν σήμερον δεν βλέπομεν άλλο, παρά την αρχήν να μας προμηνύη το ήμισυ του παντός· όθεν και ειδοποιούντες τοις ομογενέσι ταύτα τα ευαγγέλια μένομεν επιθυμούντες υμίν παν αγαθόν και σωτήριον. αωδ΄ Μαΐου πρώτη εν Κέρκυρα. Οι εν Κέρκυρα της Ελληνικής γλώσσης διδάσκαλοι Ανδρέας ιερεύς Ιδρωμένος και Χριστόφορος Περραιβός1 οι υπαργείοι Στο ζεύγος αυτό των διδασκάλων πρέπει ν’ αποδώσουμε και τα «Τετράστιχα Ιαμβεία Ανωνύμου», που στάλθηκαν από την Κέρκυρα, μ’ έναν κοζανίτη νέο, στον επίσης κοζανίτη γιατρό Μιχ. Περδικάρη, μέσα στην πρώτη δεκαετία από το θάνατο του Ρήγα. Ο Περδικάρης ήταν από εκείνους που απεδοκίμαζαν τις ενέργειες του Ρήγα. Κι’ ίσως να θεωρήθηκε από τους Ιδρωμένο και Περραιβό σαν ηθικός αυτουργός για την προδοτική πράξη του συμπατριώτη του Δημ. Οικονόμου. Όπως είναι γνωστό, ο Οικονόμου, έμπορος στην Τεργέστη, άνοιξε ένα Φάκελλο που προορίζονταν για το συνεταίρο του Κορωνιό κι’ είχε σταλθεί από το Ρήγα, και το ενοχοποιητικό περιεχόμενό του παρέδωσε στις αυστριακές αρχές, με αποτέλεσμα να συλληφθή ο Ρήγας κι’ οι εταίροι του. Με τη βάσιμη πιθανόν σκέψη πως ο γιατρός Περδικάρης έπηρρέαζε με τις ιδέες του και την αντιρρηγική του θέση τον Οικονόμου, οι Ιδρωμένος και Περραιβός του στέλνουν δεκατρία τετράστιχα, που γεμίζουν από οργή και κατάρες για τον προδότη Οικονόμου. Τα τετράστιχα επιγράφονται: Η ΕΛΛΑΣ ΔΕΙΝΟΠΑΘΟΥΣΑ Τοις εντευξομένοις φιλομήτοροι σαν από την Ελλάδα στιχουργημένα. Ακολουθεί ένα δίστιχο: →

1 Ο Περραιβός δεν ήταν Παργινός (ήταν γαμπρός στην Πάργα). Γεννήθηκε στη Σιάτιστα και σπούδασε στη Φιλιππούπολη. Το 1796 βρίσκεται στο Βουκουρέστι, απ’ όπου φεύγει για τη Βιέννη για να σπουδάσει την ιατρική. Συναντά το Ρήγα και κατεβαίνει μαζί του στην Τεργέστη για να επιδιώξουν συνάντηση με το Βοναπάρτη. Συλλαμβάνονται από την αυστριακή αστυνομία, αλλά ο Περραιβός αφήνεται ελεύθερος ύστερα από δήλωση του Ρήγα πως δεν έχει καμμιά σχέση μαζύ του. Μένει ένα μήνα στην Τεργέστη και πολιτογράφεται παργινός, γάλλος υπήκοος, αφού την Πάργα μαζύ με τα Εφτάνησα κατείχαν τότες οι Γάλλοι. Στη νέα του πατρίδα έρχεται από την Τεργέστη και με τη σύσταση του παπά Ιδρωμένου κάνει το δάσκαλο για λίγον καιρό. Φεύγει για τη Ζάκυνθο κι’ από εκεί στο Λιβόρνο και κάνει πάλι το δάσκαλο. Από το Λιβόρνο έρχεται στην Κέρκυρα το Φεβρουάρη του 1894.

10

Συνέχεια από τη σελίδα 9

Ρήγα Φεραίου του σοφού υιού χάριν το δώρον αυτού τω φονεί πέμπω τόδε. και κατόπι τα τετράστιχα, απ’ όπου παραθέτουμε το προτελευταίο: Ω δυστυχές μου πάμπαν Ελλήνων γένος όσοι τε κλοιόν χάλκεον φευ, αθύμως όσοι τε χρυσούν ίσχετ’ αν αμηγέπη, όρατε οία η Γένους υμών τύχη; Ο παπα-Ιδρωμένος δίδαξε είκοσι χρόνια. Με την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας (21-5-1823) διορίζεται αρχιμανδρίτης του πρώτου αυτού ελληνικού πανεπιστημίου, ύστερα από πρόταση του Γκύλφορδ, που τον διάλεξε «δι’ ευσέβειας παιδείαν και γλυκύτητα χαρακτήρος». Μαζύ του μπήκε στην Ακαδημία κι’ ο γιος του Παναγιώτης, βοηθός του στη Δημοσία Σχολή, ως διευθυντής του «πρωτεύοντος σχολείου» κι’ αργότερα «χαρτοφύλαξ» της Ακαδημίας, επειδή στη θέση του κρίθηκε προτιμώτερο να τοποθετηθεί ο κατόπι μητροπολίτης Κέρκυρας Αθανάσιος Πολίτης «προς είσαγωγήν του νέου συστήματος (Λάγκαστερ) που είχε στο μεταξύ διδαχτεί στην Ακαδημία από το Φιλητά. Τον Περραιβό τον πρωτοσυναντάμε στην Κέρκυρα στα 1797 να εκδίδει τρία στιχουργήματα στο τυπογραφείο που είχαν εγκαταστήσει οι γάλλοι δημοκρατικοί, το πρώτο ελληνικό τυπογραφείο «του γένους» όπως ονομάστηκε. Τα στιχουργήματα αυτά ήταν: 1) Θούριος, ήτοι ορμητικός ύμνος πρώτος εις τον ήχον «Μια προσταγή μεγάλη». Από την του γένους τυπογραφίαν εν Κερκύρα. 2) Ύμνος εγκωμιαστικός παρ’ όλης της Γραικίας προς τον αρχιστράτηγον Μποναπάρτ, ποίημα Χριστοφόρου του Περραιβού. Εν Κερκύρα χρόνος έκτος πολιτικός και 3) Ύμνος πατριωτικός της Ελλάδος και όλης της Γραικίας προς ξαναπόκτησιν της αυτών ελευθερίας. Από την του γένους τυπογραφίαν εν Κερκύρα. Κάτου από την ιερή σκιά του Ρήγα, ο Περραιβός φλέγεται από το ιδανικό της απελευθερώσεως. Γι’ αυτό κι’ επιδιώκει να συνεχίσει την προσπάθεια του Ρήγα, προσεγγίζοντας πότε τους Γάλλους και πότε τους Ρώσσους, κατά τη φορά που παίρνει η διεθνής κατάσταση. Το διδασκαλικό επάγγελμα ήταν μια επίφαση, που έκρυβε τον ακοίμητο επαναστάτη. Πίστευε όμως πάντα, μαζύ με τα άλλα ξάστερα μυαλά της εποχής του, πώς χρειάζονταν όχι μονάχα να απομακρυνθή η τουρκική κυριαρχία, αλλά και το πνευματικό σκοτάδι που βάραινε τις σκλάβες ψυχές. Γι’ αυτό κι ένα μέρος της ζωής του στάθηκε διδάσκαλος ή ιδρυτής σχολείων και με την ίδια ευκολία κρατούσε την πένα και το ντουφέκι. Στάθηκε ένας ολοκληρωμένος εργάτης του μεγάλου του ιδανικού. Γεράσιμος Χυτήρης Κερκυραϊκά Χρονικά, Τόμος Τέταρτος Κέρκυρα 1955, σελ. 55-61

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Όταν το 1931 οι Φυλακ Παρουσιάζονται συχνά σημαντικές πτυχές της προηγούμενης μεγάλης κρίσης που χτύπησε τη χώρα μας στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Δεν έχει όμως ακόμη αποκαλυφθεί το δράμα που έζησε ο ελληνικός λαός όταν «αι φυλακαί του κράτους εγέμισαν από τους οφειλέτας του Δημοσίου και το υπουργείον υπεχρεώθη να τους απολύση!», όπως έγραφαν οι εφημερίδες. Ενώ οι επιχειρήσεις έκλειναν η μία πίσω από την άλλη και οι ξένοι κεφαλαιούχοι αποχωρούσαν παίρνοντας μαζί και τα κεφάλαιά τους, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου εισήγαγε σταδιακά αυστηρότατη νομοθεσία. Την ώρα που ο ακαδημαϊκός εκλεκτικισμός κινούνταν σε σταθερά φιλελεύθερα και θεωρητικά πλαίσια, η Κυβέρνηση κυνηγούσε και συλλάμβανε στην αρχή τους μεγαλοοφειλέτες. Αλλά το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, το 1930, φυλακίζονταν ακόμη και όσοι χρωστούσαν πενήντα δραχμές. Περιγράφοντας το φαινόμενο ο δημοσιογράφος Γ. Λυδίας σημείωνε πως είχαν πλέον πλημμυρίσει οι φυλακές από την «αθρόαν σύλληψιν των πολιτών εκείνων που έτυχε, κατά μίαν οιασδήποτε φύσεως συναλλαγήν των με το κράτος, να του μείνουν χρεώσται ενός ποσού, πολλές φορές τόσον ασήμαντου, ώστε δι’ αυτό ένας πτωχός βιοπαλαιστής εις την θέσιν του κράτους δεν θα κατέφευγε ούτε εις το δικαστήριον των μικροδιαφορών». Ο ίδιος έγραφε πως κάθε ελληνικό νοικοκυριό είχε πλέον και ένα μέλος υποψήφιο για σύλληψη! Δόσεις, κατασχέσεις και προσωποκρατήσεις Όλα ξεκίνησαν μαζί με την κρίση, τέλη 1929 - αρχές 1930. Η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου έσπευσε να εκδώσει νόμο «Περί εισπράξεως των δημοσίων εσόδων». Παρά τις προσπάθειες του υπουργού Οικονομικών Γεωργίου Μαρλή να καθησυχάσει τους πολίτες ότι τα μέτρα που λαμβάνονταν ήταν για τη διευκόλυνσή τους, σύντομα αποδείχθηκε το αντίθετο. Καθιερώνονταν μεν τριμηνιαίες δόσεις στους οφειλέτες, ταυτοχρόνως όμως θεσπίζονταν αστυνομικές διατάξεις για κατασχέσεις και προσωποκρατήσεις, αλλά και δινόταν η δυνατότητα να κατάσχεται και η κινητή περιουσία των οφειλετών, όπως τα έπιπλα των σπιτιών τους. Παρά τις διαψεύσεις σύσσωμος ο Τύπος, ακόμη και ο φιλοκυβερνητικός, καταγγέλλει ότι ήδη τουλάχιστον τριακόσιοι πολίτες είχαν φυλακιστεί για οφειλές από πεντακόσιες μέχρι δύο χιλιάδες δραχμές. Για να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις, η νέα νομοθεσία επέτρεπε σε όσους συλλαμβάνονταν, πριν οδηγηθούν στις φυλακές, να περνούν από το δημόσιο ταμείο για να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους, καταβάλλοντος τουλάχιστον το 50%. Επίσης, αντίθετα με όσα ίσχυαν μέχρι τότε στη νομοθεσία

11

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

κές υπερχείλισαν από οφειλέτες του Δημοσίου που είχε ατονήσει, αναγνωριζόταν το δικαίωμα να συμμετέχουν οι συλληφθέντες στο συσσίτιο της φυλακής! Τα νέα μέτρα συνοδεύονταν και από ειδική νομοθεσία εξυγίανσης και εκσυγχρονισμού των δημοσίων υπηρεσιών, με ειδικά μητρώα οφειλετών και νέα νομοθεσία «Περί οργανώσεως της ταμειακής υπηρεσίας του κράτους». Ο «χορός» των συλλήψεων ξεκίνησε από την Αθήνα. Ο διευθυντής του «Ταμείου Εισπράξεων Αθηνών» Αναστάσιος Κανάκης με βαρυσήμαντη ανακοίνωσή του τον Ιούλιο του 1931 υπενθύμιζε στους οφειλέτες ότι «θέλω ευρεθή εις την ανάγκην όπως ασκήσω τα κατά των δυστροπούντων οφειλετών επιβαλλόμενα υπό του νόμου καταναγκαστικά μέτρα»! Οι διευθυντές των Δημοσίων Ταμείων εξελίχθηκαν σε νέους «δυνάστες» στα μάτια του ελληνικού λαού. Με ειδική νομοθεσία είχαν στη διάθεσή τους όργανα της τάξεως, μπορούσαν να εισέρχονται ανεξέλεγκτα σε οποιονδήποτε χώρο, να καλούν ανά πάσα στιγμή και όλο το 24ωρο να εμφανισθεί μπροστά τους ο οφειλέτης, ενώ οι εφημερίδες ήταν υποχρεωμένες να δημοσιεύουν πάντα και δωρεάν τις ανακοινώσεις τους. Μια εντολή λοιπόν του διευθυντή του Δημόσιου Ταμείου αρκούσε για να οδηγηθεί στην φυλακή ο οφειλέτης για λίγες εκατοντάδες δραχμές. Γέμισαν κελιά, αυλές και γραφεία Αγροκτήματα έβγαιναν πλέον σε πλειστηριασμούς από το Δημόσιο, ενώ στη Θεσσαλία τα περιστατικά ήταν συνεχή και βίαια. Στο χωριό Κάτω Κημένη έγινε συμπλοκή μεταξύ οφειλετών του δημοσίου και αποσπάσματος της Χωροφυλακής που είχε μεταβεί εκεί για να συλλάβει χρεώστες του Δημοσίου. Στην Πάτρα σημειώθηκαν ξυλοδαρμοί στο δημόσιο ταμείο, όπου οδηγούσαν τα όργανα της χωροφυλακής τους χρεώστες για να πληρώσουν τις δόσεις των φόρων της τρέχουσας οικονομικής χρήσης. Τον Απρίλιο του 1931 στο χωριό Μεταλλικό Κιλκίς αγρότες επιτέθηκαν σε χωροφύλακες οι οποίοι επιχείρησαν να συλλάβουν συγχωριανούς τους για μη καταβολή φόρων. Οι χωροφύλακες αφοπλίστηκαν και ακολούθησαν συμπλοκές με ενισχύσεις που στάλθηκαν για να αντιμετωπίσουν τη μικρή αυτή εξέγερση. Οι ένοπλες συγκρούσεις είχαν αρκετούς τραυματίες, ένας εκ των οποίων υπέκυψε αργότερα. Η κηδεία του μετατράπηκε σε συλλαλητήριο και ακολούθησαν νέες συγκρούσεις που επεκτάθηκαν και σε άλλα χωριά της περιοχής. Το Επαγγελματικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης έστελνε αγωνιώδη τηλεγραφήματα στα υπουργεία Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας απευθύνοντας έκκληση να ανασταλούν οι εκτελέσεις των ενταλμάτων για όσους καθυστερούσαν φόρους, αφού η κρίση δεν τους επέτρεπε

«παρά την καλήν των θέλησιν να φανούν συνεπείς εις τας προς το Δημόσιον υποχρεώσεις των». Τον Σεπτέμβριο 1931 και ενώ με Εγκυκλίους κατάσχονταν ακόμη και τα ενοίκια, «αι φυλακαί του κράτους είχαν υπερπληρωθή ώστε επεβάλλετο η άμεσος αραίωσις των κρατουμένων». Τα τηλεγραφήματα και οι αναφορές των διευθυντών των φυλακών απ’ όλη την Ελλάδα ήταν συγκλονιστικά. Καλούσαν τους προϊσταμένους τους να λάβουν μέτρα διότι δεν είχαν πού να βάλουν τους κρατούμενους. «Εγέμισαν τα κελλιά, εγέμισαν οι αυλές και τα γραφεία», ανέφερε η εφημερίδα «Ακρόπολις», επισημαίνοντας πως ακόμη και δωδεκαμελείς ομάδες χωροφυλάκων σχηματίζονταν για να συλλάβουν κάποιον που όφειλε στο Δημόσιο πενήντα δραχμές. Η... αποσυμφόρηση Οπότε, το Υπουργείο αποφάσισε να αποσυμφορήσει τα σωφρονιστικά καταστήματα «διότι επείσθη ότι ούτοι, ανήκοντες εις τας λαϊκάς τάξεις, δεν θα επλήρωναν εις τον αιώνα τον άπαντα το χρέος των, εφ’ όσον δεν μπορούσαν να εργασθούν». Η ανακοίνωση της Διεύθυνσης των Φυλακών του Παλαιού Στρατώνα είναι χαρακτηριστική: «Κατόπιν αιτήσεως του διευθυντού του Παλαιού Στρατώνος κ. Νίκου προς το Γενικόν Λογιστήριον απελύθησαν 19 αλήται κρατούμενοι διά διαφόρους μικράς οφειλάς προς το Δημόσιον»! Την κατάσταση είχε πάρει στα χέρια της η πανίσχυρη «Διεύθυνσις Φυλακών» του υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία διαπίστωνε το εξής τραγελαφικό: Στις φυλακές είχαν κλειστεί και εκατοντάδες άνθρωποι, οι οποίοι ενώ απαλλάσσονταν από τα δικαστήρια υποχρεώνονται να καταβάλουν τα δικαστικά έξοδα. Μην έχοντας ωστόσο και τα ελάχιστα αυτά χρήματα είχαν οδηγηθεί στις φυλακές! Εσπευσμένα άλλαξε ο τρόπος είσπραξης των χρημάτων και το κυριότερο απελευθερώνονταν εκείνοι που χρωστούσαν τα δικαστικά έξοδα και δεν ήταν «ομολογουμένως πλούσιοι».

Ενισχύσεις Συλλόγου Παργινών Αθήνας 20 € Γκουγιάννου Βαλεντίνη, Γκρέπη Μύρσα, Γκρέπης Γεώργιος, Μπάτσιος Σταύρος, Γκούλιουρας Μιχάλης, Βουρεκά Ήβη, Χαρίση Κατερίνα, Βλάχου Βαρβάρα, Βέργου Ευδοκία, Ελένη Α., Δέσκας Χαράλαμπος.

30 € Πηγή Όλγα.

40 € Μπόμπη Μαρί.

50 € Μπούντα Αγγέλα, Καΐλης Ανδρέας, Μίζης Γεώργιος, Δήμου Ευάγγελος.

100 € Χήτα Μαίρη εις μνήμη της φίλης της Πόπης Ρίζου, Γκουγιάννος Χρήστος εις μνήμη της θείας του Πόπης Ρίζου.

200 € Μπούντα Ράνια.

12

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Η υμνωδία των Χριστουγέννων Ορθόδοξη Εκκλησία μας είναι καταστολισμένη με τα αγιασμένα έργα, που έκαναν οι εκκλησιαστικές τέχνες, η Οικοδομική, η Υμνωδία, η Αγιογραφία, και οι άλλες τέχνες, που φτιάνουνε τα άμφια, τα ξυλόγλυπτα, τα σκεύη, και καθετί, που βρίσκεται μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Όλα συντελούνε στο να ανεβάσουνε το εκκλησίασμα σε πνευματικό ύψος. Οι εκκλησιαστικές τέχνες έχουνε χαρακτήρα λειτουργικό, κι όχι αισθηματικό, όπως στη Δυτική Εκκλησία, που η Ψαλμωδία είναι σαν κοσμικό τραγούδι, η Αγιογραφία σαν την κοσμική ζωγραφική, κ.λ.π. Αρίφτητος είναι ο πλούτος, που έχει η Υμνωδία μας με τα μυρίπνοα άνθη της. Οι υμνογράφοι είναι οι ποιητές της Εκκλησίας, και καταστολίσανε με τα εξαίσια έργα τους όλες τις γιορτές της Ορθοδοξίας. Έτσι, και η Γέννηση του Χριστού υμνολογήθηκε με θεόπνευστο οίστρο, από τους δυο κορυφαίους υμνωδούς: τον Ρωμανό τον Μελωδό και τον Κοσμά τον Ποιητή. Ο πρώτος, άνθισε στα 496 μ.Χ. Γεννήθηκε στην Έμεσσα της Συρίας, και χειροτονήθηκε διάκος στη Βηρυττό. Από κει πήγε στη Πόλη, και μπήκε στο μοναστήρι της Παναγίας. Στάθηκε η γλυκόφωνη αηδόνα της Εκκλησίας, κι είναι ο πρώτος ασματογράφος, που σύνθεσε τα λεγόμενα Κοντάκια, που είναι σύντομοι ύμνοι. Σύνταξε πλήθος τροπάρια σε διάφορες δεσποτικές και θεομητορικές γιορτές, κι ανάμεσα σ’ αυτά, τα πιο γνωστά είναι το θαυμάσιο απολυτίκιο των Χριστουγέννων: «Η γέννησίς σου, Χριστέ, ο Θεός ημών», το κοντάκιο «Η Παρθένος σήμερον τον υπερούσιον τίκτει», και τα στιχηρά στα προεόρτια των Χριστουγέννων, που το πρώτο αρχίζει: «Αι Αγγελικοί προπορεύεσθε Δυνάμεις...». Ο δεύτερος υμνωδός, ο άγιος Κοσμάς, ο Ιεροσολυμίτης και Αγιοπολίτης, έζησε κατά τα 750 μ.Χ., κι επειδή ήτανε ορφανός, τον πήρε από παιδί στο σπίτι του ο πατέρας του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, που ήτανε άρχοντας, και τον σπούδασε μαζί με τον γιο του. Τα δυο παιδιά αγαπηθήκανε σαν αληθινά αδέρφια, κι επειδή είχανε και τα δυο μεγάλο ζήλο στα θρησκευτικά και σε κάθε καλή γνώση, με τον καιρό λάμψανε σαν δυο φωστήρες στον ουρανό της Εκκλησίας. Σαν ήρθανε σε ηλικία, πήγανε κι οι δυο καλόγεροι στο μοναστήρι του αγίου Σάββα, στην Παλαιστίνη. Εκεί επιδοθήκανε στην Υμνωδία, και φτάσανε σε μεγάλο ύψος, αληθινά θεοφώτιστοι υμνολόγοι. Ο Ιωάννης απόμεινε μοναχός ως το τέλος της ζωής του, που την πέρασε μέσα σε κείνο το θεοσκέπαστο μοναστήρι. Ο Κοσμάς όμως έγινε επίσκοπος Μαϊουμά, μικρή πολιτεία της Παλαιστίνης. Ο άγιος Κοσμάς, έγραψε πολλούς ύμνους, ο πιο σπουδαίος είναι ο Κανών των Χριστουγέννων, που αρχίζει με το: «Χριστός γεννάται, δοξάσατε!». Σημείωσε πως εκείνο τον καιρό σπουδάζανε την αρχαία Ελληνική γλώσσα πολλοί πνευματικοί άνθρωποι της Ανα-

Η

τολής, όπως τη σπουδάζανε και πολύ πριν, και μάλιστα οι ανατολίτες επιδινότανε στη σπουδή της και στη συγγραφική περισσότερο κι από τους ίδιους τους Έλληνες, όπως δείχνουνε τα συγγράμματα του αποστόλου Παύλου, του Φίλωνος και του Ιωσήππου, των Ιουδαίων, του Λουκιανού, του Στράβωνα και του Παυσανία του Περιηγητή από τον Πόντο, του Μ. Βασιλείου και του Γρηγορίου, που ήτανε από την Καππαδοκία, του Χρυσοστόμου από τη Συρία, κ.ά. Έτσι κι ο άγιος Κοσμάς ο Ποιητής έγραψε τα υμνολογήματά του στην αρχαία Ελληνική γλώσσα, με τόση γνώση αυτής της γλώσσας, με τόση χάρη και με τέτοιο πάθος, που απομένει έκθαμβος, όχι μονάχα από το βάθος και από την πνευματικότητα, που έχουνε τα νοήματα, αλλά κι από το υπερούσιο κάλλος τού λόγου. Ο αρχαίος Ελληνικός λόγος, ευωδιάζει από την αθανασία, που έχει η θρησκεία του Χριστού. Χρειάζεται πολύ χαρτί και πολύς κόπος, για να μεταφραστούνε λίγα λόγια, ανθολογημένα από το ουράνιο αυτό περιβόλι, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης να πάρει μια μικρή ιδέα από τους ύμνους των Χριστουγέννων. Ωστόσο, βάζουμε παρακάτω κάποιους στίχους από τον Χριστουγεννιάτικο Κανόνα, μεταφρασμένους, όσο καλύτερα μπορέσαμε: «Χριστός γεννιέται! Δοξάσετε! Χριστός από τον ουρανό! Προϋπαντήστε Τον! Χριστός επάνω στη γη! Υψωθήτε! Ψάλετε στον Κύριο, όλη η γη, και με ευφροσύνη υμνήστε Τον λαοί, γιατί δοξάστηκε.». «Εσύ, που είσαι Θεός της ειρήνης και Πατέρας πονετικός, έστειλες σε μας τον Αγγελιοφόρο, που μας έφερε τη μεγάλη απόφασή Σου (της σωτηρίας), και, που χαρίζει την ειρήνη. Λοιπόν, επειδή οδηγηθήκαμε στο φως της θεογνωσίας, ξαγρυπνούμε από τη νύχτα, για να Σε δοξολογήσουμε, Φιλάνθρωπε.». «Το καμίνι εκείνο το δροσόλουστο, που δεν έκαψε τους Τρείς Παίδες, κατά τον παλαιό καιρό, ήτανε εικόνα και προτύπωσε τούτο το υπερφυσικό θαύμα της Γεννήσεως. Επειδή, όπως το καμίνι δεν έκαψε τους νέους, που δέχθηκε μέσα του, έτσι κι η θεϊκή φωτιά δεν έκαψε την παρθενία της Παναγίας, περνώντας από μέσα της. Για τούτο, ας υμνήσουμε κι ας ψάλουμε, λέγοντας: Ας ευλογεί όλη η κτίση τον Κύριο, κι ας Τον υπερυψώνει σε όλους τους αιώνες.» «Μυστήριο παράξενο βλέπω και απίστευτο: Το σπήλαιο έγινε ουρανός. Η Παρθένος, θρόνος Χερουβικός. Η φάτνη, κλινάρι, που μέσα σ' αυτό κοιμήθηκε Εκείνος, που δεν χωρά σ' όλον τον κόσμο, ο Χριστός ο Θεός, που Τον υμνούμε και Τον μεγαλύνουμε.» Φώτης Κόντογλου

13

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Ο Άι Βασίλης Ο Άι Βασίλης αποτελεί σήμερα μία διεθνή λαογραφική μορφή η οποία διανέμει δώρα σε παιδιά και ενηλίκους ανεξαιρέτως. Μια μάλλον παρανοημένη εκδοχή υποστηρίζει ότι τα δώρα του Άι Βασίλη, τα δικαιούνται μόνο όσοι υπήρξαν «καλοί» κατά τη διάρκεια του χρόνου. Είναι κυρίαρχο πρόσωπο του εορτασμού της Πρωτοχρονιάς και των Χριστουγέννων. Η γνωστή παρουσία του με κόκκινη στολή, λευκή γενειάδα, πάντα χαμογελαστός με το σάκο με τα δώρα, πάνω σε έλκηθρο που το σέρνουν ζωηρά ελάφια ή τάρανδοι αποτελεί σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα τον πλέον αγαπημένο ήρωα των παιδιών τις ημέρες των εορτών,ακόμη και σε χώρες μη χριστιανικές. Είναι ακριβώς ο ίδιος ο «Σάντα Κλάους» ή «Father Christmas» των Άγγλων, ο «Περ Νοέλ» των Γάλλων, ο «ΣίντερΚλάας» (Άγιος Νικόλαος) των Ολλανδών, ο «Βάιναχτσμαν» των Γερμανών, ο «Λαμ-Κουνγκ-Κουνγκ» (= «ο Καλός γεροπατέρας») των Κινέζων, ο «Χοτέισο» των Ιαπώνων,«Babbo Natale» των Ιταλών και ο «Άγιος των Πάγων» των Ρώσων.

«Merry Old Santa Claus», εφημερίδα «Harper’s Weekly», 1 Ιανουαρίου 1881 Η σημερινή μορφή του Άι Βασίλη έγινε δημοφιλής με το ποίημα «Α Visit from St. Nicholas» (Μια επίσκεψη από τον Άγιο Νικόλαο) που δημοσιεύτηκε το 1823. Η οπτικοποιημένη εκδοχή πρωτοεμφανίστηκε στο περιοδικό «Harper’s Weekly» το 1863. Συμμετοχή στην δημοφιλία είχε και το παιδικό βιβλίο «The Life and Adventures of Santa Claus» του 1902. H White Rock Beverages ήταν μια εταιρία αναψυκτικών που τον χρησιμοποίησε το 1915 για να πουλήσει μεταλλικό νερό, και το 1923 τζίντζερ-έιλ. Το 1931 η γνωστή αμερικάνικη εταιρεία αναψυκτικών Coca Cola παρουσίασε τον Άι Βασίλη με πρωτοχρονιάτικα δώρα τα προϊόντα της εταιρείας στα χρώματα βεβαίως εκείνης. Υπεύθυνος για το σχεδιασμό του Άι Βασίλη με τη συγκεκριμένη μορφή ήταν ο Αμερικάνος σχεδιαστής Haddon Sundblom ο οποίος και συνεργάστηκε για δεκαετίες με την εταιρεία. Η διαφήμιση αυτή υπήρξε εμπορικά τόσο επιτυχής που έμελλε να γίνει σήμα δημοτικότητάς της ανά τον κόσμο. Η μακρόχρονη χρήση του σε διαφημίσεις της Coca Cola παγίωσε την εμφάνισή του και ειδικά τα κόκκινα ρούχα, αλλά οπωσδήποτε δεν ήταν δική της εφεύρεση.

Για τους Ορθόδοξους χριστιανούς ο Αι Βασίλης είναι ο Μέγας Βασίλειοςο οποίος έζησε στη Καππαδοκία που αφιέρωσε σχεδόν όλη του τη ζωή στη βοήθεια προς τον συνάνθρωπο και που θεωρείται στην παγκόσμια ιστορία ως ο εμπνευστής αλλά και πρώτος δημιουργός της οργανωμένης φιλανθρωπίας. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μέγας Βασίλειος ήταν ψηλόλιγνος, με μαύρα μάτια και γένια. Ακόμη και ο Άγιος Νικόλαος στην Ορθόδοξη παράδοση αγιογραφείται ως ισχνός ασπρογένης γέροντας. Ο Μέγας Βασίλειος πέθανε στις 31 Δεκεμβρίου του 378. Την 1η Ιανουαρίου του 379, ημέρα της κηδείας του, διατηρούμενη στην παράδοση, θεωρήθηκε πρώτα απ’ όλους τους χριστιανικούς λαούς ότι φέρνει ευλογία και καλή τύχη στη νέα χρονιά. Στα κάλαντα Πρωτοχρονιάς πέρα από τα παινέματα κύριο πρόσωπο είναι ακριβώς ο Μέγας Βασίλειος για το έργο του οποίου γίνεται υπενθύμιση στον σπιτονοικοκύρη ώστε να επαναλάβει επ’ ωφελεία βεβαίως των παιδιών που ψάλλουν αυτά. Στη Δύση το πρόσωπο του Santa Claus έχει ταυτιστεί με την ιστορία του Αγίου Νικολάου που φημιζόταν για τη γενναιοδωρία του. Στην ιστορία του Αγίου Νικολάου οι βόρειοι λαοί έχουν προσθέσει στοιχεία των δικών τους παραδόσεων (τάρανδοι, έλκηθρο, άστρο του Βορρά, μεγάλες κάλτσες κ.λ.π.), μια κουλτούρα που τον συνοδεύει μέχρι και σήμερα και δημιούργησε τη σημερινή φιγούρα του Santa Claus με όλα τα χαρακτηριστικά του. Στα ελληνικά δεδομένα η μετατροπή αυτή φαίνεται να πέρασε περίπου στη δεκαετία του 1950-1960, κυρίως στον αστικό πληθυσμό,από τους Έλληνες μετανάστες που με τις ευχετήριες κάρτες τους εισήγαγαν τον «Δυτικό» ΑϊΒασίλη.

Ηλεκτρονικά διαβάζουμε την «ΠΑΡΓΑ» στο site: www.issuu.com/syllogosparginonathinas ή στο www.facebook.com/syllogosparginonathinas

14

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Η Γέννηση του Χριστού & ο Νέος Χρόνος

Τζιότο ντι Μποντόνε (Giotto di Bondone) ο ζωγράφος της Γέννησης του Χριστού

Η Γέννηση του Ιησού Χριστού υπήρξε κομβικό για την ανθρωπότητα γεγονός. Μετέβαλε την μορφή της κοινωνίας και έκανε τους ανθρώπους καλύτερους, προτάσσοντας τη μακρά σειρά αξιών που καλούμεθα όλοι να υπηρετήσουμε. Η Αλληλεγγύη και η Αδελφοσύνη είναι βασικά στοιχεία, εάν η ανθρωπότητα επιθυμεί να πορευτεί σε στέρεες βάσεις. Όπως η εξέλιξη της Ιστορίας είναι βραδεία και δοκιμαστική, έτσι είναι και η εξέλιξη και προσδοκία των λαών. Πολλοί ισχυρίζονται πως τα πάντα έχουν αλλάξει. Ότι η τεχνολογία κατόρθωσε να υπερκεράσει τις παραδοσιακές αξίες. Παραβλέπουν, όμως, πως αυτό είναι αδύνατον. Διότι η Ιστορία και η Φύση έχουν σκοπιμότητα που δεν είναι άλλη από την επικράτηση του Αγαθού. Αφήνουμε πίσω, λοιπόν, τον παλιό χρόνο. Χαμογελά ο νέος μπροστά μας. Χαράζει, κομίζοντας ελπίδες και ακόμη περισσότερο την αισιοδοξία, γεμάτη χρώματα. Μοιάζει σαν παρηγοριά και ανακούφιση. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι στην ανατολή προσβλέπουμε και στις νέες γενεές για το καλύτερο μέλλον. Και είναι αυτές οι γενιές που κάνουν ακόμη πιο απολαυστικούς τους εορτασμούς και τη χαρά. Ο Αϊ-Βασίλης φαντάζει στον εσωτερικό μας κόσμο ως ένα πνεύμα, το οποίο έμφορτο με δώρα έρχεται να μας απαλλάξει από τα δεινά που εναπόθεσε ο προηγούμενος χρόνος. Καλώς να ορίσει, λοιπόν, το 2018, κουβαλώντας στο δισάκι του την Αγάπη και την Καλοσύνη, την Αρετή, την Ομορφιά, την Ευπρέπεια και την Αλήθεια! Το Δ.Σ. του Συλλόγου Παργινών Αθήνας

Οι τεχνικές του ψαρέματος με δυο λόγια Γρι-γρι ημέρας: Στην πραγματικότητα είναι δύο καΐκια που εντοπίζουν, πλέοντας, κοπάδι από ψάρια, το περικυκλώνουν και τα πιάνουν. Η ψαριά τους; Συνήθως παλαμίδες, τονάκια και κολιοί. Γρι-γρι νύχτας: Και πάλι πρόκειται για δύο καΐκια που ακολουθούνται από 45 μικρές βάρκες εφοδιασμένες με λάμπες, που τις ανάβουν σε σημεία που έχουν εντοπίσει μεγάλα κοπάδια μικρότερων ψαριών και πιάνουν σαρδέλες, σαυρίδια, κολιούς, γαύρο κ.ά. αλλά και καλαμαράκια. Πυροφάνι: Μία λάμπα τοποθετείται μπροστά από την πλώρη της βάρκας. Τεχνική για δύο, όπου ο ένας τραβάει κουπί και ο άλλος με το καμάκι χτυπά τα ψάρια που τα ζαλίζει το φως και συγκεντρώνονται γύρω του. Πεζόβολο: Δίχτυ που ρίχνεται σε σημείο όπου έχουν εντοπιστεί ψάρια και τα κυκλώνει μέχρι να πιαστούν. Τράτα: Πρόκειται ουσιαστικά για βάρκα με δίχτυα μήκους 280-500 μ., δεμένα στη μία άκρη με δύο σχοινιά ώστε το μέρος που πέφτει στη θάλασσα να καταλήγει σε σάκο. Στα «λημέρια» των ψαριών, οι ψαράδες καλάρουν, ρίχνουν δηλαδή την τράτα και τη δένουν για να μην κινείται. Όταν τα ψάρια πιαστούν, τα δύο σχοινιά από την τράτα περνιούνται στο βίντσι που μέσω της τροχαλίας τα τραβάει όσο να φτάσει στη βάρκα ο σάκος με τα ψάρια (συνήθως μαρίδες αλλά και πολλά άλλα). Ανεμότρατα: Μεγάλο καΐκι με σάκο 30 οργιές (55 μ.), μέντες (δηλαδή σχοινιά) 10 οργιές και με πολύ μολύβι για να πατώνει και στο πέρασμά του να σαρώνει ό,τι βρει, μικρό και μεγάλο ψάρι. Ψάρεμα μαρίδας: Λένε ότι τα συγκεκριμένα ψαράκια γνωρίζουν τον καιρό δύο μέρες πριν, εξού και ο χαρακτηρισμός τους «ναύτες στον καιρό». Όταν ο καιρός δεν είναι καλός, οι μαρίδες πηγαίνουν όπου υπάρχουν πέτρες για να αποφύγουν την κακοκαιρία. Όταν όμως υπάρχει σχετική νηνεμία, πηγαίνουν στην «καλάδα», εκεί δηλαδή που μπορεί να είναι Βυθισμένα τα μαριδόδιχτα της τράτας. Ψάρεμα γόπας: Τα ειδικά γοπόδιχτα ρίχνονται νύχτα με φεγγάρι φράζοντας τα γνωστά και σταθερά περάσματα κοπαδιών από γόπες, οι οποίες καρφώνονται στα δίχτυα «σαν σταφύλι», όπως λένε οι ψαράδες. Ψάρεμα παλαμίδας: Γίνεται επίσης με ειδικά δίχτυα, τα παλαμιδόδιχτα, από τα οποία στο καλοκαιρινό ψάρεμα, οπότε οι παλαμίδες ανεβαίνουν στον αφρό, αφαιρούνται τα μολύβια ώστε να πλέουν οι φελλοί, ενώ τον χειμώνα προστίθενται μολύβια ή και πέτρες για να πατώνουν.

15

Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΚΟΥΙΖ

Ποιός είναι;

Απάντηση

Το 3 ετών παιδάκι της φωτογραφίας σήμερα είναι 49 ετών, έχει δύο αδέλφια μικρότερα και είναι επιτυχημένος οικογενειάρχης και επιχειρηματίας στην πόλη μας.

τεύχους 101

στο ΚΟΥΙΖ

Το μωρό του προηγούμενου κουίζ είναι η Γιώτα Ρίζου.

Φωτο σκιές του παρελθόντος

Πάργα: Φάληρο 1959 Βασίλειος Δέσκας, Ευτύχιος Πλασκασοβίτης, Αντώνης Λούμπος, Σταύρος Ζυγούρης

Φωτορεπορτάζ

6-12-2017: Λιτανεύοντας την εικόνα του Αγίου Νικολάου

6-12-2017: Δημήτρης Μητσιώνης, Τάσος Ζούλας

8-12-2017: Θοδωρής Γιάκης, Κώστας Βάσσος

8-12-2017: Γιώργος Μίζης, Γιώργος Βλάσσης

11-8-2017: Στο Μύλο του Λούκα: Φρατζέσκα και Θοδωρής Αυλωνίτης, Γιώργος Ζούλας

6-12-2017: Βαγγέλης Δήμου, Βασίλης Πλασκασοβίτης