Τεύχος 92 (Απρίλιος- Μάιος- Ιούνιος 2015) by Σύλλογος Παργινών Αθήνας

Αρ. Αδείας 166

SS PO

ΚΩΔΙΚΟΣ 01-1144

X+7

Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

SS POS

ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015 Έτος 24ο • Αριθ. Φύλλου 92 Μαρίκας Κοτοπούλη 10 • 104 32 Αθήνα

Περιοδική Έκδοση του Ομώνυμου Συλλόγου Παργινών της Αθήνας

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ. ΑΔΕΙΑΣ 134/2006

Πάργα, Λάμπρος Προβίδας, ακουαρέλα διαστάσεων 39 x 70 εκ., Δήμος Πάργας.

Η Πάργα όπως την είδαν και την απεικόνισαν Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι Λάμπρος Προβίδας γεννήθηκε το 1955 στην Κρανιά Ελασσόνας. Από παιδί συνήθιζε ό,τι τον εντυπωσίαζε ή τον προβλημάτιζε να το αποδίδει με εικόνες. Στο βουνό νεαρό τσομπανόπουλο χάρασσε με το μαχαίρι τις πέτρες, στο σχολείο ζωγράφιζε με μολύβι, αργότερα πέρασε στα χρώματα και σε μηχανικά μέσα, όπως φωτογραφία ή κινηματογράφος. Στις αρχές της δεκαετίας του εβδομήντα το κύμα της εσωτερικής μετανάστευσης τον οδηγεί στην Αθήνα, όπου μαζί με άλλα, παρακολουθεί και μαθήματα κινηματογράφου στη σχολή Σταυράκου. Μέσα από πολλές περιπλανήσεις, η ανάγκη έκφρασης των ανησυχιών του μέσα από την εικόνα τον οδηγεί στη ζω-

γραφική που είναι και συνεχίζει αυτοδιδασκόμενος. Ασχολείται ερασιτεχνικά με τη μουσική και είναι μελετητής της Ελληνικής τέχνης και παράδοσης. Τα τελευταία χρόνια η ζωγραφική είναι η αποκλειστική του απασχόληση. Με το πάθος που τον διακρίνει ταξιδεύει στην Ελλάδα κλέβοντας χρώματα και σχήματα από την ομορφιά των τοπίων, της θάλασσας και την καθημερινότητα της πόλης. Το υλικό που χρησιμοποιεί σε αυτή την τελευταία περίοδο είναι η ακουαρέλα, που κατά την άποψή του τον βοηθά να αποδώσει καλύτερα το χαρακτήρα και το φως των θεμάτων του. Συνέχεια στη σελίδα 10

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Κοινωνικά Πάργας Γεννήσεις: • Ο Πύρσος Ιωάννης & η Σπατάρου Μαρινέλα απέκτησαν κορίτσι στις 14/04/2014. • Ο Δημόπουλος Νικόλαος & Καλατζόγλου Ιωάννα απέκτησαν δίδυμα κορίτσια στις 08/07/2014. • Ο Δράκος Γρηγόριος & Ελντριτζ Λούσυ Τζόϋ απέκτησαν αγόρι στις 08/12/2014. • O Αλεξίου Αναστάσιος & η Παπαδημητρίου Ευαγγελια απέκτησαν κορίτσι στις 26/11/2014 • O Tζοβάνος Χρήστος & η Χωλίδου Μαρία απέκτησαν αγόρι στις 20/2/2015. • Ο Ρίζος Απόστολος & η Μανώλη Σοφία απέκτησαν κορίτσι στις 15/3/2015. • Ο Δήμας Αλέξανδρος & η Βέκιου Σοφία απέκτησαν αγόρι στις 16/04/2015. Γάμοι: • Η Στέφου Γιαννούλα του Σταύρου & ο Πατσέρης Θεοδόσιος του Φώτιου τέλεσαν γάμο στις 20/09/2014, στο ΜΑΝΝΧΑΪΜ Γερμανίας. • Ο Δημητρίου Κωνσταντίνος του Χρήστου & η Πρότιτς Χριστίνα του Σλόμπονταν, τέλεσαν γάμο στις 23/1/2015, στη Θεσσαλονίκη. • Ο Γιοχάλας Θεόδωρος του Κωνσταντίνου και η Μιχαηλίδου Ευφροσύνη του Γεώργιου τέλεσαν γάμο στις 14/04/2015 στην Πάργα. • Η Χαλκή Αλεξάνδρα του Μάρκου & ο Χρούτας Αλέξανδρος του Γεώργιου τέλεσαν γάμο στις 18/4/2015, στην Πάργα. • Η Παππά Αγγελική του Βασίλη & ο Τάσιο Νίκο του Θανά τέλεσαν γάμο στις 8/5/2015, στην Πάργα.

Ενισχύσεις - Συνδρομές 20 € Ιορδανίδης Γεώργιος, Σινάκος Πέτρος, Ευθυμιάδη Σοφία, Μελίδης Κώστας, Σπανός Ελευθέριος, Λαμπρούση Αικατερίνη, Δήμου Αικατερίνη, Βουρεκάς Αν. Φώτης, Δράκος Ελευθέριος. 30 € Κουρσάνη Μαρία, Στέλιου-Παππά Χρυσούλα, Κασίμης Σπυρίδων, Ευθυμιάδης Άκης.

• Ο Κατσοράνης Σπυρίδων του Χρήστου & η Σόλτι Μπάρμπαρα του Πέτερ τέλεσαν γάμο στις 15/05/2015 στην Πάργα. • Η Δημάκου Σοφία του Χρήστου & ο Κολιπέτσας Κωνσταντίνος του Αθανάσιου τέλεσαν γάμο στις 20/5/2015, στην Πάργα. • Η Ελευθερία Τσουμάνη του Σπυρίδωνος & ο Χρήστος Μήτσης του Μάρκου τέλεσαν γάμο στις 20/06/2015, στην Πρέβεζα. Θάνατοι: • Η Γεωργίου Αλεξάνδρα του Απόστολου Ρίζου, χήρα Ιωάννη, απεβίωσε στην Πάργα, στις 14/04/2015, ετών 84. • Η Μάστορα Ροδούλα του Νικόλαου, απεβίωσε στα Ιωάννινα, στις 24/04/2015, ετών 76. • Ο Κωστάρας Νικόλαος του Αθανάσιου, απεβίωσε στην Κυψέλη Φαναρίου, στις 18/05/2015, ετών 90. • Η Μπάκολη Πανωραία του Φώτιου Βουρεκά, χήρα Περικλή, απεβίωσε στην Πάργα, στις 19/05/2015, ετών 89. • Ο Ντόκος Σπυρίδων του Χρήστου, απεβίωσε στην Πάργα, στις 02/06/2015, ετών 83. • Ο Μαργαρίτης Γεώργιος του Δημητρίου, απεβίωσε στην Πάργα, στις 19/06/2015, ετών 92. • Η Πάκου Ερμιόνη σύζ. Αθανασίου Κομνηνού, απεβίωσε στην Αθήνα, στις 27/06/2015, ετών 80. • Ο Λούμπος Σπυρίδων του Γεράσιμου, απεβίωσε στα Ιωάννινα, στις 29/06/2015, ετών 59. 40 € Πετσάλη Μαρίτσα. 50 € Μπάγκας Δημήτριος, Λένας Δημήτριος, Μητσιώνης Δημήτρης, Αυλωνίτης Φώτης, Ζούλας Τάσος, Κολώνης Αθανάσιος. 60 € Δρίγγος Βασίλειος, Έξαρχος Στέργιος (λογιστικό γραφείο). 100 € Δημουλίτσας Στάθης.

Μνημόσυνο Στη μνήμη του μεγάλου ευεργέτη του Συλλόγου Παργινών Αθήνας Ιωάννη Χρ. Δημουλίτσα (1917-1992) και της συζύγου του Μαρίας Κανονά θα τελεστεί στην Πάργα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Νικολάου το ετήσιο μνημόσυνο, την Κυριακή 9 Αυγούστου 2015. Καλούνται να παρευρεθούν τα μέλη του Συλλόγου, οι συγγενείς, οι αρχές για να τιμήσουμε τη μνήμη τους. Το Δ.Σ.

Ηλεκτρονικά διαβάζουμε την «ΠΑΡΓΑ» στο site: www.scribd.com/syllogosparginonath ή στο www.facebook.com/syllogosparginonathinas

Π εριεχόμενα Η Πάργα όπως την είδαν και την απεικόνισαν Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι. . . . . . . . . . . 1, 10-12 Κοινωνικά . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Μικρές Ειδήσεις. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-4 15 Απριλίου 1819. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 10 χρόνια Veranda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Έωλοι Μύθοι της Ηπείρου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Μάτια στο Καρφί . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Ενετικά τοπωνύμια της Πάργας. . . . . . . . . . . . . . . 8-9 Μαρτινέλης Γεώργιος (1836-1896) . . . . . . . . . . . . . 9 Παργινές Συνταγές. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Γνωρίζετε ότι: Πως πήραν τα ονόματά τους οι μήνες . 13 Μνημόσυνο (έπειτα από είκοσι χρόνια). . . . . . . . . . 14 Κουίζ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτο σκιές του παρελθόντος . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Φωτορεπορτάζ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Σημείωμα του ΕΚΔΟΤΗ Το καλοκαίρι ημερολογιακά έφτασε. Δεν είναι παράξενο που δεν το έχουμε πολυκαταλάβει αφού και ο χρόνος τρέχει με ρυθμούς διαπραγμάτευσης και ο καιρός μοιάζει ακόμα αναποφάσιστος. Ποιός μπορεί όμως να αντισταθεί στις εικόνες που φέρνει στο νου συνειρμικά η πιο ωραία εποχή του χρόνου; Μπάνιο στον ήλιο, μπάνιο στη θάλασσα, μπάνιο στα θαλασσινά και τα ουζάκια. Άλλωστε τα απλά συστατικά του ελληνικού καλοκαιριού τα έχει λιτά αλλά αποτελεσματικά καταγράψει ο Οδυσσέας Ελύτης: «Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι και ένα καράβι. Που σημαίνει με άλλο τόσα την ξαναφτιάχνεις». Στο νέο μας τεύχος υπάρχει, μεταξύ άλλων, η συνέχεια της παρουσίασης προσωπικοτήτων που ασχολήθηκαν με την Πάργα. Συγκεκριμένα αναφέρονται ένας ξένος και τρεις Έλληνες ζωγράφοι που είδαν και απεικόνισαν στο έργο τους την Πάργα. Επιπλέον στην προσπάθειά μας να προβάλλουμε σπάνια και δυσεύρετα λογοτεχνικά κείμενα έχουμε συμπεριλάβει δύο ποιήματα σχετικά με την Πάργα. Το ένα είναι του Σωτήρη Ζούμπου εμπνευσμένο από τις προσπάθειες του Αλή-Πασά να υποτάξει την Πάργα. Το δεύτερο είναι του επτανήσιου ποιητή Γεωργίου Μαρτινέλη και αναφέρεται στην προδοσία των Άγγλων και τη φυγή των Παργινών. Καλό καλοκαίρι

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΡΑΜΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ!!! Iδιοκτήτης: Σύλλογος Παργινών Aθήνας-Πειραιά-Περιχώρων «H ΠAPΓA» Mαρίκας Kοτοπούλη 10, • 104 32 Aθήνα • Tηλέφωνο Γραφείου: 210 5225788 • Fax: 210 5237773 Eκδότης-Διευθυντής: Bέργος Aθανάσιος, Πετμεζά 16, 11743 Aθήνα, Tηλ.: 210 9240940 Σύνταξη: Δ.Σ. Συλλόγου Eμβάσματα: Στέλιος Δημήτριος, Κώστα Βάρναλη 34, 122 44 Αιγάλεω, Τηλ.: 210 5615740 Στην Πάργα εισπράττουν οι: Γκούλιουρα-Γκούνα Tασία, Aνδρέου Γεώργιος, Λένης K. Γεώργιος Παραγωγή: NONSTOP Printing E.Π.Ε., Αίμωνος 71 & Κρέοντος - Ακαδημία Πλάτωνος - τηλ.: 210 5144160 Τα κείμενα που φέρουν υπογραφή, εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους. Η Συντακτική Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα της μη δημοσίευσης ή της σύντμησης των κειμένων κατά την κρίση της.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις Παρουσίαση βιβλίου «Μάτια στο καρφί» Μέσα από το βλέμμα της Όλγας Πατσούρα-Λένη, τα δικά μας μάτια καρφώνονται στο πρώτο της βιβλίο «Μάτια στο καρφί», από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Οι ιστορίες τόσο διαφορετικές κι όμως ταυτόχρονα τόσο ζεστά όμοιες, τόσο παράξενα οικείες. Άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, αγωνίζονται να επιβιώσουν, ονειρεύονται, παλεύουν, πεθαίνουν μέσα τους χίλιες φορές πριν τους βρει ο θάνατος. Κι όμως, για κάθε θάνατο ζουν μαζί μας μια ανάσταση. Η γλώσσα της Όλγας απλή, καθημερινή. Χωρίς μεγάλα λόγια λέγονται οι αλήθειες. Φράσεις μικρές, κατανοητές. Λέξεις που μοιάζουν προσεκτικά επιλεγμένες. Οι περιγραφές της Όλγας είναι σαφείς και γεμάτες εικόνες. Δε πλατειάζει, δεν κουράζει τον αναγνώστη, δε τον κάνει στιγμή να βαρεθεί. Ταξιδέψαμε μαζί με τη «Γιαζμίν» μέσα σε μια βάρκα γεμάτη μετανάστες. Στον «κόκκινο ουρανό» θαυμάσαμε το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής. Με τον δάσκαλο στο ομώνυμο της συλλογής διήγημα, θυμηθήκαμε τις διηγήσεις μιας γενιάς που έζησε σκληρά, μα κατάφερε να επιβιώσει και να μας εμφυσήσει τα ιδανικά και το ήθος της. Το ήθος του μικρού Ράκια, που δε καταδεχόταν το δάκρυ μπροστά σε άλλους. Το ήθος του δασκάλου, που είχε την τόλμη να ζητήσει συγνώμη από ένα πεινασμένο παιδί. Το ήθος μιας εποχής που η ψείρα ήταν νηστική, όπως τόσο γλαφυρά και ρεαλιστικά γράφει η Όλγα. Με το «κουκούλι» σχεδόν ταυτιστήκαμε. Είναι φορές που θέλουμε να κλείσουμε τα μάτια και να αφήσουμε τον κόσμο απ' έξω. Παρέα με τις θύμησες... Η γυναίκα στο έργο της Όλγας δεν καθορίζεται από στερεότυπα. Δεν ορίζεται από κοινωνικές συμπεριφορές και συμβάσεις. Από το νεαρό κορίτσι, στη μάνα, στην μετανάστρια, στην απατημένη σύζυγο, στην γυναίκα που ανακαλύπτει πως είναι άρρωστη, στην ερωτευμένη γυναίκα, στην απογοητευμένη γυναίκα, αλλά και τόσο γοητευμένη από τη ζωή, στην ηλικιωμένη. Στην απλή, καθημερινή, μα και τόσο ασυνήθιστη ή και σύνθετη συχνά γυναικεία φύση... Ο Μπάρτ τη δεκαετία του '60 μίλησε για τον θάνατο του συγγραφέα. Για έναν συμβολικό θάνατο του συγγραφικού υποκειμένου προκειμένου να ζήσει ο αναγνώστης. Η Όλγα το

γνωρίζει αυτό και κάνει εκούσια στην άκρη αφήνοντας τις ιστορίες της ελεύθερες, όχι σε ερμηνείες, αλλά σε αναγνώσεις. Η απόλαυση της ανάγνωσης είναι το μόνο που μένει στο τέλος. Το μόνο που μετρά. Οι ιστορίες της, δεν προσπαθούν να περάσουν κανένα μήνυμα. Είναι απλώς εκεί. Υπάρχουν και ζουν μέσα στο βιβλίο έτοιμες να αγγίξουν αυτόν που θα τις διαβάσει αφήνοντάς τον ελεύθερο να νοιώσει, να ταυτιστεί, να διαφωνήσει, να αναρωτηθεί, να συζητήσει, να χαρεί ή να λυπηθεί. Αφήνοντάς τον, ως εκ τούτου, ελεύθερο να απολαύσει και να κλείσει το βιβλίο όχι καλύτερος, αλλά σίγουρα διαφορετικός. Από το Μάρτιο που κυκλοφόρησε το βιβλίο, έχουν γίνει παρουσιάσεις στην Πάργα (στο Terra café), στη Φλώρινα, στην Αθήνα στο χώρο των εκδόσεων και στο Public των Ιωαννίνων. Στην παρουσίαση της Πάργας μίλησαν για το βιβλίο η Άννα Γεωργίου και η Ιωάννα Λάζαρη δημιουργός του έργου που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου. Διηγήματα διάβασαν οι: Σπύρος Πιτσαρός, Χάρις Μέγα και η Ιωάννα Κατσαρού. Χορηγός ήταν το βιβλιοπωλείο Σωτηρίου Δέσκα. Στην παρουσίαση της Αθήνας μίλησαν για το βιβλίο οι: Μαρία Ζαγκλαρά και η συντοπίτισσά μας Βασιλική- Συλβί Παπαγεωργοπούλου. Διηγήματα διάβασαν οι: Βίκυ Καλογερίδη, Μαρία Ζαγκλαρά και Μπέττυ Γιαννακουλοπούλου. Οι μουσικοί, Γιώργος Ευαγγέλου και η Nori Furukawa, συμμετείχαν στις παρουσιάσεις της Πάργας, Φλώρινας και Ιωαννίνων συνοδεύοντας τις αφηγήσεις με percussion και indian flute. Το βιβλίο «Μάτια στο καρφί» μπορείτε να το αγοράσετε στο βιβλιοπωλείο Σωτηρίου Δέσκα (Σπύρου Λιβαδά 3) στην Πάργα, στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Γαβριηλίδης (Αγίας Ειρήνης 17, Μοναστηράκι) και στα συνεργαζόμενα με αυτές βιβλιοπωλεία, καθώς και στα βιβλιοπωλεία Public. Ευχόμαστε στην Όλγα Πατσούρα-Λένη το βιβλίο της να είναι καλοτάξιδο, καλή συνέχεια στο δημιουργικό της έργο και περιμένουμε την καινούργια της δουλειά.

Ανοικτή Επιστολή προς τους παραθεριστές και τους καλοκαιρινούς επισκέπτες της Πάργας μας Σας ευχαριστούμε και εφέτος που επιλέξατε να παραθερίσετε στην Πάργα και τα πέριξ αυτής μέρη. Γνωρίζουμε πως οι δύσκολες συνθήκες ζωής των μεγάλων πόλεων σας δημιουργούν κόπωση παραπάνω από αυτή που σας προκαλεί η επαγγελματική σας απασχόληση. Είναι λοιπόν μια μεγάλη ευκαιρία να ξεκουραστείτε, έστω και για λίγο, στην πανέμορφη Πάργα για να επιστρέψετε και πάλι στον τόπο σας ανανεωμένοι ψυχικά και σωματικά. Είμαστε βέβαιοι πως η αγάπη σας για τον τόπο μας και η ζεστή μας φιλοξενία, θα σας εξασφαλίσουν μια άνετη και ευχάριστη διαμονή και η επιλογή σας θα αποδειχθεί τουλάχιστον επιτυχής. Είμαστε όλοι ως τοπική κοινωνία στη διάθεσή σας για κάθε νόμιμη, λογική και δυνατή εξυπηρέτησή σας.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Μικρές Ειδήσεις • Θέλουμε όμως να σας παρακαλέσουμε, να συνεργαστείτε μαζί μας και να μας βοηθήσετε ώστε σε μία περίοδο, που εσείς ξεκουράζεστε, να μην κουραστούν παραπάνω όσοι παραμένουν στον τόπο τους για να σας εξυπηρετήσουν. Δεχθείτε με πολλή αγάπη «το καλώς ορίσατε κοντά μας» και τις ευχές μας για ένα καλό και ευχάριστο καλοκαίρι. Δεχθείτε επίσης, την παράκλησή μας να προσαρμοστείτε στον τρόπο ζωής της τοπικής μικρής κοινωνίας μας που προσπαθεί να διατηρήσει τα ήθη και έθιμα και τις αξίες της πάνω στις οποίες στηρίζουν την ευτυχία τους οι άνθρωποι. Ο Σύλλογος Παργινών Αθήνας θέλει να βοηθήσει προς κάθε κατεύθυνση, ώστε ο τουρισμός να μη θεωρείται και προπάντων να μην είναι βιοτεχνία ή βιομηχανία, αλλά φιλοξενία με όλες τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται αυτή η αρετή. Αυτή την αρετή ζητούμε να την υπακούν όχι μόνο οι απλοί κάτοικοι της Πάργας αλλά και οι επιχειρηματίες που εξυπη-

ρετούν άμεσα τους τουρίστες και παραθεριστές μας, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα για τον ευατό τους μια δίκαιη και τίμια αμοιβή των κόπων τους. Χαρούμενο και ξεκούραστο καλοκαίρι σε όλους. Σύλλογος Παργινών Αθήνας το Δ.Σ.

Μετά την παραίτηση του προέδρου της ΠΣΕ Γεωργίου Οικονόμου που πολιτεύθηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Θεσπρωτία (έχοντας το ασυμβίβαστο σύμφωνα με το καταστατικό). Νέος πρόεδρος εκλέχθηκε ο μέχρι πρότινος Γενικός Γραμματέας Γεώργιος Δόσης. Στη θέση του Γραμματέα τοποθετήθηκε η Ελευθερία Σιαμέτη και στη θέση του ειδικού Γραμματέα ο Διονύσης Τσούτσης.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ τα 3 γραφεία του Συλλόγου μας στην Ομόνοια, 11 τ.μ. έκαστον. Μ. Κοτοπούλη 10, 5ος όροφος τηλ. 6978589535

15 Απριλίου 1819 Με αφορμή την συμπλήρωση 190 χρόνων από τη φυγή των Παργινών, δημοσιεύουμε το κάτωθι ποίημα του αείμνηστου Σωτήρη Ζούμπου (19011981) που συμπεριλαμβάνεται στα «ΑΠΑΝΤΑ» του. Το 1930 ο Σωτήρης Ζούμπος (με καταγωγή, από τη μητέρα του Αγγελική Βερλέτη, από την Ανθούσα Πάργας) εξέδιδε εφημερίδα με τίτλο «Χρονικά της Πάργας».Δυστυχώς το αρχείο της εφημερίδας καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του κατεστράφηκαν σε πυρκαγιά από τους Ναζί κατά τη Γερμανική Κατοχή τον Ιούλη του 1943, παρόλο που αυτά μεταφέρ-

θηκαν για να σωθούν στο σπίτι του στους Ασπραγγέλους του Ζαγορίου. Το διασωθέν έργο εκδόθηκε από την κόρη του Αγγελική Ζούμπου, σε μια συλλογή με τίτλο ΑΠΑΝΤΑ το 1985. Την ευχαριστούμε πολύ για την ευγενική παραχώρηση του αντίτυπου της συλλογής και παρακαλούμε όποιος Παργινός συμπολίτης ή φίλος τυγχάνει να έχει στην κατοχή του κάποιο φύλλο της εφημερίδας «Χρονικά της Πάργας» να επικοινωνήσει μαζί μας.

Πόλεμος μεταξύ Πάργας και Αλή Πασά (1817) Τι νάν’ της Πάργας ο αχός κι η βρονταριά μεγάλη; Μήν’ αστραπές, μήνα βροντές,μήνα κι αστροπελέκια; Ούτ’ αστραπές, ούτε βροντές, ούτε κι αστροπελέκια. Ξεκίνησε ο Αλή πασάς την Πάργα να χτυπήσει, μ’ έξι χιλιάδες Λιάπηδες και σκλάβα να την κάνει. Άξαφνα μπήκε η τουρκιά στα περιβόλια μέσα, κι άναψε εκεί ο πόλεμος απ’ το πρωί ως το βράδυ... Επότισε τις κιτριές το τούρκικο το αίμα, σκοτώθηκε ο Νταούτ-μπέης, το πρώτο παλικάρι. Φεύγουν οι Τούρκοι φεύγουνε και πίσω δεν κοιτάζουν, και δεν απόμεινε ψυχή στο σύνορο της Πάργας... Στο Λουγαράτι φτάσανε, γυμοί και τρομαγμένοι, μετριούνται μια, μετριούνται δυό, και λείπουν δυο χιλιάδες. 25-5-1930

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

10 Χ Ρ Ο Ν Ι Α V E R A N D A B A R 2005 2015

Συμπληρώθηκαν 10 χρόνια λειτουργίας του club VERANDA, που βρίσκεται στην παραλία της Πάργας και ανήκει στον αγαπητό Γιάννη Ευθυμίου. Με την ευκαιρία αυτή δημοσιεύουμε ένα μέρος από τις αφίσες του club, τις οποίες έχει φιλοτεχνήσει με το δυναμισμό και την πρωτοτυπία που τη διακρίνεια η γραφίστρια η Αλίκη Βέργου.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Έωλοι Μύθοι της Ηπείρου

Της Άρτας το γεφύρι Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες γιοφύρι εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι. Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν. Μοιριολογούν οι μάστοροι και κλαιν οι μαθητάδες: "Αλοίμονο στούς κόπους μας, κρίμα στις δούλεψές μας, ολημερίς να χτίζουμε το βράδυ να γκρεμιέται." Πουλάκι εδιάβη κι έκατσε αντίκρυ στό ποτάμι, δεν εκελάηδε σαν πουλί, μηδέ σαν χηλιδόνι, παρά εκελάηδε κι έλεγε ανθρωπινή λαλίτσα: "Αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δε στεριώνει, και μη στοιχειώσετε ορφανό, μη ξένο, μη διαβάτη, παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα, που έρχεται αργά τ' αποταχύ και πάρωρα το γιόμα." Τ' άκουσ' ο πρωτομάστορας και του θανάτου πέφτει. Πιάνει, μηνάει της λυγερής με το πουλί τ' αηδόνι: Αργά ντυθεί, αργά αλλαχτεί, αργά να πάει το γιόμα, αργά να πάει και να διαβεί της Άρτας το γιοφύρι. Και το πουλι παράκουσε κι αλλιώς επήγε κι είπε: "Γοργά ντύσου, γοργά άλλαξε, γοργά να πας το γιόμα, γοργά να πας και να διαβείς της Άρτας το γιοφύρι." Να τηνε κι εξαναφανεν από την άσπρην στράτα. Την είδ' ο πρωτομάστορας, ραγίζεται η καρδιά του. Από μακριά τους χαιρετά κι από κοντά τους λέει: "Γειά σας, χαρά σας, μάστοροι και σεις οι μαθητάδες, μα τι έχει ο πρωτομάστορας και είναι βαργομισμένος; "Το δαχτυλίδι το 'πεσε στην πρώτη την καμάρα, και ποιος να μπει, και ποιος να βγει, το δαχτυλίδι νά 'βρει;" "Μάστορα, μην πικραίνεσαι κι εγώ να πά σ' το φέρω, εγώ να μπω, κι εγώ να βγω, το δαχτυλίδι νά 'βρω." Μηδέ καλά εκατέβηκε, μηδέ στη μέση επήγε, "Τράβα, καλέ μ' τον άλυσο, τράβα την αλυσίδα τι όλον τον κόσμο ανάγειρα και τίποτες δεν ήβρα." Ένας πηχάει με το μυστρί κι άλλος με τον ασβέστη, παίρνει κι ο πρωτομάστορας και ρίχνει μέγα λίθο. "Αλίμονο στη μοίρα μας, κρίμα στο ριζικό μας! Τρεις αδελφάδες ήμαστε, κι οι τρεις κακογραμμένες, η μια 'χτισε το Δούναβη, κι η άλλη τον Αφράτη κι εγώ η πλιό στερνότερη της Άρτας το γιοφύρι. Ως τρέμει το καρυόφυλλο, να τρέμει το γιοφύρι, κι ως πέφτουν τα δεντρόφυλλα, να πέφτουν οι διαβάτες." "Κόρη, το λόγον άλλαξε κι άλλη κατάρα δώσε, πο 'χεις μονάκριβο αδελφό, μη λάχει και περάσει." Κι αυτή το λόγον άλλαζε κι άλλη κατάρα δίνει: "Αν τρέμουν τ' άγρια βουνά, να τρέμει το γιοφύρι, κι αν πέφτουν τ' άγρια πουλιά, να πέφτουν οι διαβάτες, τί έχω αδελφό στην ξενιτιά, μη λάχει και περάσει.

Αυτή την ανθρωποθυσία κατέγραψε για τον μύθο για το γεφύρι της Άρτας η λαϊκή μας μούσα και την έκανε τραγούδι που με διάφορες παραλλαγές έφτασε ως τις μέρες μας. Σ’ αυτό το πανελλήνια γνωστό δημοτικό τραγούδι επικρατεί η δοξασία για την στερέωση και την προφύλαξη της γέφυρας από κάθε κίνδυνο. Η δημιουργία αυτού του θρύλου προήλθε από την ανάγκη του ανθρώπου να τιθασεύσει τα στοιχεία της φύσης σ’ ένα τόσο δύσκολο για την εποχή έργο, όπως ήταν η κατασκευή μίας γέφυρας. Όπως στις αρχαίες θρησκείες, οι θυσίες ήταν από τα σημαντικότερα λατρευτικά καθήκοντα για την εύνοια των θεών, έτσι και εδώ η θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα αποτελεί προσφορά εκλεκτού και αθώου θύματος ώστε να στεριώσει το κτίσμα και με την αλλαγή της κατάρας σε ευχή να μην πάθει ποτέ τίποτα. Το γεφύρι ενώνει τις δύο όχθες του ποταμού Άραχθου και με τη σημερινή του μορφή υπολογίζεται ότι υπάρχει από τις αρχές του 17ου αιώνα. Από διάφορες πηγές φαίνεται ότι είχε θεμελιωθεί κατά τον 3ο π.Χ. αιώνα, επί βασιλέως Πύρρου και ολοκληρώθηκε σε τρεις περιόδους επί δεσποτάτου της Ηπείρου. Χτίστηκε με έξοδα ενός παντοπώλη που λεγόταν Ιωάννης Διακογιάννης ή Γυφτοφάγος. Τα χρήματα που χρειάστηκαν είχαν βρεθεί στον Γυφτοφάγο από μια τυχαία αγορά λαδιού. Το μήκος του σήμερα φτάνει τα 145μ. και 3,75μ. πλάτος. Οι τέσσερις ημικυκλικές καμάρες δεν έχουν καμμία συμμετρία μεταξύ τους. Στην ανατολική όχθη του ποταμού σώζεται μέχρι τις μέρες μας ο μεγάλος πλάτανος του Αλή Πασά. Λέγεται ότι καθόταν στον ίσκιο του και απολάμβανε τους κρεμασμένους απ’ τα κλαδιά του, όσους δηλαδή είχε καταδικάσει σε θάνατο με απαγχονισμό. Απ’ αυτό το μακάβριο θέαμα εμπνεύστηκαν οι λαϊκοί τραγουδοποιοί το δημοτικό τραγούδι «Τι έχεις καημένε πλάτανε και στέκεις μαραμένος με τις ριζούλες στο νερό; Αλή Πασάς επέρασε και δεν μπορώ να πιω».

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Μάτια στο Καρφί Η Όλγα Πατσούρα-Λένη γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιάννενα. Έζησε στην Πάτρα τα φοιτητικά της χρόνια και απέκτησε πτυχίο Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Τεχνολογίας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Έχει κάνει σπουδές στο Μεταπτυχιακό Τμήμα Δημιουργικής Γραφής του Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδονίας. Ζει και εργάζεται στην Πάργα από το 2005. Είναι παντρεμένη με τον Γεώργιο Λένη του Βασιλείου.

Γιαζμίν Μέρες τώρα ήταν στη θάλασσα και ακτή δεν φαινόταν. Είχε πονέσει όλο της το κορμί μέσα στο καΐκι. Στριμωγμένη σε μια γωνιά, προσπαθούσε να αποφύγει τα βλέμματα. Την περισσότερη ώρα, κρατούσε τη μύτη της. Ανάσα δεν έπαιρνες εκεί μέσα. Θα ήταν τετρακόσιοι όλοι μαζί. Κυρίως άντρες, λίγες γυναίκες και παιδιά. Ένα πρωί, η Γιαζμίν περίμενε στην άκρη της αγοράς. Ερχόταν ένας κοντός και σου έλεγε: «Δώσε χίλια δολάρια να πας στην Ελλάδα». Αν είχες, άρχιζες να ονειρεύεσαι, αν όχι, ήλπιζες πως θα τα έβρισκες μέχρι να τον ξαναδείς. Πήγε και με αγωνία τον έψαχνε. «Τα έφερες τα λεφτά;» την ρώτησε μια φωνή. Ήταν φοβισμένη, μα ήταν τέτοια η χαρά της, που δεν είπε τίποτα, μόνο του άπλωσε το παλιο-σακούλι και τα έδωσε. Τα χίλια δολάρια. Αυτός τα άρπαξε. « Έλα εδώ, αύριο στις πέντε», είπε. «Αν μείνει χώρος». Αυτή του φίλησε το χέρι, τέτοιο καημό είχε... Τελικά, στριμώχτηκε σε μια γωνιά, μαζί με άλλους. Νόμιζε πως η Ελλάδα θα ήταν δυο μέρες μακριά. Μα τώρα οι μέρες και οι νύχτες μπερδεύτηκαν, οι ώρες άλλαξαν χρόνο και απελπίστηκε. Έβλεπε από μια τρύπα κίνηση στο κατάστρωμα και όλο ήλπιζε. Μια στιγμή, σε ένα βλεφάρισμα, νόμισε ότι είδε κάτι στον ορίζοντα· πίστεψε πως ήταν η ακτή, μα δυο ήλιοι χάθηκαν από τότε· τίποτα. Νερό λίγο, ψωμί καθόλου. Τα μωρά να κλαίνε, οι μάνες να τα παρηγορούν, οι άντρες να ορέγονται. Φρίκη. Πότε πότε, έβγαζε μια φωτογραφία από την τσέπη, την κοιτούσε στο σκοτάδι, την φιλούσε και ονειρευόταν. Σιμά ήταν η ώρα... ...Θα ακουμπούσε το πόδι της στην ακτή, αυτός θα την ένιωθε, κι ας ήταν πίσσα σκοτάδι, θα φώναζε. «Γιαζμίν μου, Γιαζμίν μου!» Έτσι θα έλεγε. Ύστερα, θα ψαχούλευε να αγγίξει το χέρι της. Η Γιαζμίν, ο παιδικός του έρωτας. Αυτή το είχε καταλάβει πως την αγαπούσε και τον καθησύχαζε με το βλέμμα της. Αφέθηκε να παρασυρθεί από την αγάπη του. Όμως σε εκείνη την πατρίδα είχε φτώχεια, πείνα· ψωμί δεν είχε. Όποιος ήξερε γράμματα, έψαχνε να βρει να φύγει. Την περίμενε μια μέρα πίσω από ένα δέντρο, δίπλα στη γούρνα απ’ όπου έβγαζαν το νερό.

«Γιαζμίν, θα φύγω», της είπε. «Κι εγώ;» τόλμησε να ρωτήσει εκείνη. «Θα σου στείλω τα λεφτά». «Φοβάμαι μόνη...» «Και που είμαι εδώ, μόνη είσαι, Γιαζμίν· ένα βλέμμα, μόνο αυτό έχεις. Εκεί, έχει γαλάζιο ουρανό για τα πουλιά, καθαρό νερό και χαμόγελα. Απλωσιές με χορτάρι για να περπατάς, Γιαζμίν, και να χαζεύω τα μαλλιά σου να ανεμίζουν. Να είσαι ελεύθερη να με αγαπάς και εγώ να σε κρατώ από το χέρι, για να κυλάει η αγάπη μου μέσα σου. Είναι και μια Ιθάκη εκεί, έτσι μου είπανε. Να πάμε να την βρούμε...» Έφυγε αυτός, χάλασαν οι μέρες, τα βράδια και οι ώρες. Γίνανε σιωπές. Μόνο το βλέμμα της καρφωμένο μακριά, να φαντάζεται καράβια και στεριές. Και μια γαλάζια ακτή. Ύστερα, ήρθαν τα λεφτά· δεν την κορόιδεψε. Τώρα το μόνο που είχε στο μυαλό της ήταν η στεριά. Οι μέρες περνούσαν και τα μωρά σωπαίνανε. Απελπίστηκε. Που να πηγαίνανε; Να ήταν κοντά η Ελλάδα ή μήπως θα έβγαιναν δούλοι σε άλλη στεριά; Σταγόνα νερό. Στάλα ψωμί. Το καΐκι κουνιόταν συνεχώς, διέκρινε σκιές να περπατούν πάνω από τα κεφάλια τους και μετά σταμάτησαν κι αυτές. Κοκκίνισε ο ουρανός δυο φορές και έπειτα σιωπή. Τα μωρά δεν έκλαιγαν πια. Οι γυναίκες έσκουζαν σιγανά. Είχαν στεγνώσει τα στόματα. Δεν ήξερε αν κοιμάται ή αν αλήθεια συνέβαιναν αυτά... Η Γιαζμίν γελά, η Γιαζμίν θυμάται, η Γιαζμίν αγαπά... Προσπαθεί να ανοίξει τα μάτια, την καρφώνει μια γραμμή από ήλιο, μοιάζει να έρχεται αυτός, να απλώνει το χέρι του, να την κοιτά. Μα το ξέρει πως δεν είναι εκεί, και μόνη παλεύει να κρατηθεί μέσα στο καΐκι, που, χωρίς καπετάνιο πια, γυρεύει κάπου να αράξει. Γιατί οι ναύτες το εγκατέλειψαν και οι ζωές έμειναν αβοήθητες στη μέση μιας θάλασσας.Λίγο πριν από τη στεριά, ένα βήμα πριν από τον προορισμό. Τους άφησαν να χαθούν πήραν τα λεφτά και δεν νοιάστηκαν για το κλάμα των μωρών, ούτε για το βογκητό της μάνας. Μοναξιά και σίγουρο τέλος για όλους. Στιγμές πριν από τον θάνατο, της φάνηκε πως τον είδε. Ήταν ωραίος, χαμογελαστός και γεροδεμένος. « Ήρθα», του είπε, «μέσα στην τσέπη μου έχω λίγη πατρίδα. Μην κλαις, θα μείνω μαζί σου. Πες μου, πώς κελαηδά το πουλί εδώ; Τι χρώμα έχει ο ήλιος το πρωί; Πώς μυρίζει ο αέρας σαν φυσά; Θα έχει αγκαλιά για μας η μέρα; Μόνο η αγάπη μου για σένα με έφερε ως εδώ. Μη με αφήσεις τώρα...» Έκλεισε τα μάτια της, όπως και οι άλλοι που μοιράζονταν την ίδια μοίρα· θέλησε να κλάψει, μα δάκρυα δεν έβγαιναν. Ούτε εκείνη η σπίθα μέσα της υπήρχε πια. Χάθηκαν όλα, σκέφτηκε. Μετά, βουή μεγάλη έφτασε στα αυτιά της. Φωνές, τόση φασαρία, που της φάνηκε σαν μέσα της να μπήκε φως. Άγνωστοι άνθρωποι εμφανίζονταν από παντού και έφερναν νερό, κουβέρτες και ελπίδα. Την έβαλαν σε ένα φορείο, βρέθηκε μαζί με άλλους στο νοσοκομείο, ξαπλωμένη και ασφαλής. Έμεινε με τον ορό στο χέρι, μέχρι που συνήλθε. Κοίταξε γύρω, είδε μια νοσοκόμα και την ρώτησε: «Γιουνανιστάν;» «Ναι», της απάντησε εκείνη, και παρόλο που η Γιασμίν δεν κατάλαβε τι είχε πει, το ήξερε πως θα την έβρισκε τη γαλάζια ακτή.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΓΑΣ

υγκεντρώσαμε μερικά από τα πιο γνωστά τοπωνύμια τα οποία βρίσκονται στο Ιστορικό Κέντρο της Πάργας και διατηρούν την ονομασία τους μέχρι σήμερα.

Βόλτο - Volto: Καμάρα, θόλος, τοξοειδής κατασκευή σε εισόδους σπιτιών Στην Πάργα υπάρχουν τουλάχιστον δέκα τέτοιου είδους καμάρες, οι πιο γνωστές από αυτές είναι στο Καμίνι, στο Κουλούρι, στην Αγία Μαρίνα, στην Βαγγελίστρα, στο Σχολαρχείο κ.ά. Τα Βόλτα είναι στολίδια για την πόλη μας και ξυπνάνε αναμνήσεις μιας άλλης εποχής.

Καμίνι - Cammino: Μονοπάτι, δρόμος Περιοχή στους πρόποδες του βράχου του Ενετικού Κάστρου, το όνομα προήλθε από το cammino που σημαίνει μονοπάτι. Η πρόσβαση προς το καμίνι ήταν δύσβατη μέχρι το 1970 και γινόταν από ένα μονοπάτι πάνω στα βράχια. Σήμερα διατηρεί το όνομα Καμίνι και έχει ενωθεί με επιχωμάτωση με την υπόλοιπη παραλία. Η επίσημη ονομασία του είναι οδός Γρηγορίου Λαμπράκη πρώην Ευάγγελου Ζάππα.

Πούντος - Punto: Σημαίνει άκρη, γωνιά σημείο Ο (M) Πούντος βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της παραλίας της Πάργας πριν το Κρυονέρι και απέναντι από τον Αμμοπούλη, το σημείο αυτό είναι επίσης γνωστό ως «στου Καρύδη» από το επίθετο του ιδιοκτήτη καφενείου που υπήρχε εκεί πριν το 1955. Η επίσημη ονομασία είναι Πλατεία Ελευθερίας.

(Μ) Πόντες - Ponte: Γέφυρα, λιμενοβραχίονας Ο πολυφωτογραφημένος Πόντες, αρχικά ξύλινος και μετέπειτα τσιμεντένιος εξυπηρετούσε ανέκαθεν την Πάργα και την ευρύτερη περιοχή στο εμπόριο και στα θαλάσσια ταξίδια.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΓΑΣ

Τρόκολο - Trocolo: Πιεστήριο Ανεβαίνοντας τον ανηφορικό δρόμο της 23ης Φεβρουαρίου συναντάμε την διασταύρωση του Τρόκολου που αντλεί την ονομασία της από το χειροκίνητο Πιεστήριο ελαιοτριβείου που λειτουργούσε πολύ παλιά στην περιοχή. Στις μέρες μας σώζονται τα ερείπια του κτηρίου ιδιοκτησίας του Δήμου.

Μαρτινέλης Γεώργιος (1836-1896) Ποιητής της Επτανησιακής Σχολής και αγωνιστής για την ένωση τής Επτανήσου. Γεννήθηκε στην Κέρκυρα, μαθήτεψε αρχικά στον Ιταλό Ριχάρδο Καζάτη και τον Κερκυραίο Θωμά Γούλιο, ενώ στο Ιόνιο Γυμνάσιο είχε δασκάλους του τους περίφημους στην εποχή του Θεαγένη Λιβαδά και Ιωάννη Οικονομίδη. Σε ηλικία δεκαεπτά χρόνων, παίρνει μέρος στις αγωνιστικές προσπάθειες των ριζοσπαστών για την απελευθέρωση της Επτανήσου από τους Άγγλους. Ανήσυχος ο πατέρας του τον στέλνει στην Κεφαλονιά, στην οικογένεια του φίλου του Σπύρου Μομφεράτου, όπου ο Μαρτινέλης διευρύνει και τις φιλολογικές του σπουδές και την αγωνιστική του πίστη, μια που οι Μομφεράτοι βρίσκονταν στην πρωτοπορία του επτανησιακού ριζοσπαστισμού. Η επιστροφή του στην Κέρκυρα και η εντεινόμενη αγωνιστική του δράση υποχρεώνει τον πατέρα του να τον στείλει στην Οδησσό, όπου βρίσκονταν δικοί του άνθρωποι, για ν’ ασχοληθεί με το εμπόριο. Ο Μαρτινέλης, ωστόσο, όταν το καράβι έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, το εγκαταλείπει και ξαναγυρίζει στην Κέρκυρα, απ’ όπου το 1853 εξορίζεται από τις αγγλικές αρχές στα Κύθηρα για οκτώ μήνες. Μετά την επιστροφή του, αρθρογραφεί κατά τής αγγλικής κατοχής, παίρνει το δίπλωμα της νομικής από την Ιόνιο Ακαδημία, χωρίς ποτέ ν’ ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου, κι ως την απελευθέρωση της Επτανήσου διατελεί γραμματέας της Επιτροπής Αγώνα. Το 1886 έρχεται στην Αθήνα, συνεργάζεται με διάφορα περιοδικά και το 1891 επιστρέφει στην πατρίδα του και ως τον θάνατό του (από καρκίνο) δεν μετακινείται πια. Ο Γ. Μαρτινέλης, επηρεασμένος από τον Σολωμό, έγραψε ποιήματα ερωτικά, πατριωτικά και σατιρικά, που διακρίνονται για τη γλωσσική τους καθαρότητα, την ειλικρίνεια και τον εξομολογητικό λυρικό τόνο, ενώ τα ηρωικά του

σονέτα έχουν την επίδραση τών δημοτικών μας τραγουδιών. Έχει εκδώσει τα ποιητικά βιβλία: Αυλικοί και κομματάρχες (1874), Oι ήρωες του Μαυροβούνιου (1878), Ερωτικά (1879), Ωδή εις τον Θάνατον του Κανάρη (1881) και Εθνικές εικόνες (1886). Το 1921 η κόρη του συγκέντρωσε σ’ έναν τόμο το μεγαλύτερο μέρος της ποιητικής του παραγωγής με τίτλο Τραγούδια. Πηγή: Πάπυρος Λαρούς

Η Πάργα Ω Πάργα, που για ’λεύθερη ζωή σ’ είχαν βραβεύση η φύσι με τα δώρα της, με δόξα τα παιδιά σου! Αλής δεν ήθελε ποτέ, ποτέ του σε τουρκεύση αν χριστιανός δεν άλλαζε μ’ αργύρια την σκλαβιά σου. Με τ’ άγια σκεύη του Ναού, πριν τούρκος τα ληστεύση, την σκόνη πέρνουν των νεκρών τα δύστυχα ορφανά σου και φεύγουν... Ω, τι φάντασμα τον νου τους θα σαλεύση όταν σκεφθούν ’ς την εξοριά τ’ ανδραγαθήματά σου! Τ’ αδικημένα! ηθέλησεν ο Άγγλος να τα ρίξη ’ς την γη, που αδίκως κυβέρνα· κ’ εκεί, με την τρομάρα ο τουρκολάτρης προσπαθεί τον θρήνο τους να πνίξη. Μένει ο προδότης σου ψυχρός ’ς τον πόνο, ’ς την λακτάρα, ’ς την συμφορά, ’ς τα κλάματα... Ω πως ήθελε φρίξη, αν άκουε, των θυμάτων του και την θερμή κατάρα ! Eυχαριστούμε την Ελένη Δημουλίτσα για την αποστολή του ποιητικού έργου του Γιώργου Μαρτινέλη.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Η Πάργα όπως την είδαν και την απεικόνισαν Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι συνέχεια από σελ. 1

Έργα του φιλοξενούνται σε συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι μέλος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Κεντρικής Ελλάδας Σ.Κ.Ε.Τ.Κ.Ε. Από το 2000 ζει και εργάζεται στα Τρίκαλα. H ακουαρέλα (του εξωφύλλου) βρίσκεται στο ΚΕΠ της Πάργας, είναι διαστάσεων 39 x 70 εκ. και δωρήθηκε στο Δήμο επί Δημαρχίας Σπυρίδωνος Πηγή το 2008. ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ • 1984 Μ.Ε.Σ.Κ.Ε Κρανέα Ελασσόνας • 1994 Σέριφος «Όστρια» • 1995 Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ηλιούπολης – Αττική • 1996 Κυριακούλειο Πνευματικό Κέντρο – Μέγαρα • 1996 Δήμος Θες/νίκης Ε΄Δημοτικό Διαμέρισμα • 1996 Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Ηρακλείου – Αττική • 1996-2000 Χατζηγιάννειο Πολιτιστικό Κέντρο – Λάρισα • 1997-2003 Πανταζοπούλειος Λαϊκή Σχολή – Καλαμάτα • 1997-2002 Μορφωτικός Σύλλογος Λιβαδειάς • 1998 Μορφωτικός Σύλλογος «ΔΑΝΑΟΣ» – Άργος • 1998 Παλιό Μηχανουργείο – Δήμος Λαυρεωτικής – Αττική • 1998-2001 Δ.ΕΠ.Α.Ζ – Ζάκυνθος • 1999-2004 Δημοτική Πινακοθήκη Κορίνθου • 1999 Παλαιό Δημαρχείο Αμαρουσίου

• • • • • • • • • • • • • • • • • •

1999 Πινακοθήκη Κυκλάδων – Σύρος 1999-2002 Αιθουσα Τέχνης «Μπούρτζι» – Σκιάθος 1999 Αίθουσα Αποστολικής Δικακονίας Ι.Μ.Η – Πύργος 1999 «Ο ΘΕΟΓΝΙΣ» Πολιτιστικός Σύλλογος Μεγάρων 2000-2002 Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων 2000 Εκπαιδευτήρια Δαβανέλος – Λαμία 2001 Εικαστικός Όμιλος Καρδίτσας 2001 Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης 2001 Corfu Pallas – Κέρκυρα 2001 «Το σπίτι του Δασκάλου» – Κεφαλονιά 2001-2004 Δημοτικό Θέατρο Λαμίας 2001 Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο Κατερίνης 2002 Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών – Βέροια 2002 « Πύργος της Καμπάνας» – Κεφαλονιά 2003 Γαλλικό Ινστιτούτο – Λάρισα 2003 Αίθουσα Δημοτικής Αγοράς – Καρδίτσα 2004 Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο – Θεσ/νίκη 2004 «ΣΚΟΥΦΑΣ» Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος – Άρτα

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ • 1995 Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος – Αθήνα • 1996 Γκαλερί ΑΕΝΑΟΝ « Κυκλάδες» • 1996 Πολιτιστικό Κέντρο Αδάμαντα – Μήλος • 1998 Πολιτιστικό Κέντρο Στυλ. Νικολαΐδη « Εικαστικές Δοκιμές» – Θεσ/νίκη • 2000 «Αλ. Κοντόπουλος» Δημοτική Πινακοθήκη – Λαμία • 2001 Πνευματικό Κέντρο Δήμου Άμφισσας • 2002 Ίδρυμα Αφών Δεληγιώργη – Βόλος

Πλακωτάρης Κώστας (1902 Κωνσταντινούπολη - 1969 Αθήνα) Ο Κώστας Πλακωτάρης πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στη Ροβέρτειο Σχολή στην Κωνσταντινούπολη, κοντά στον Κ. Ι. Κώτη. Το 1922 φεύγει για σπουδές στη Γερμανία και εγγράφεται στα εργαστήρια ζωγραφικής και χαρακτικής της Reihmann Kunstschule στο Βερολίνο, με δάσκαλο το νεωτεριστή ζωγράφο, μέλους της November Gruppe, Moritz Melzer. Στο Βερολίνο ο Κώστας Πλακωτάρης σπούδασε επίσης πο-

λιτικές και οικονομικές επιστήμες. Θα εγκατασταθεί στην Αθήνα το 1925, αφού προηγουμένως, μέσα στο 1924, περάσει δέκα μήνες στο Παρίσι. Ο ίδιος σημειώνει στο βιογραφικό του σημείωμα: «η κίνησι των κυβιστών που άκμαζε τότε στη Γερμανία με επηρέασε […]. Σιγά, σιγά όμως κατάλαβα ότι όλα τα κινήματα αυτά κυβισμός, κονστρουκτιβισμός κλπ. με περιόριζαν και γύρισα πάλι στη μελέτη της φύσης και τον ρεαλισμό». Πράγματι, ειδικά στα έργα που φιλοτεχνεί κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, αναγνωρίζονται απηχήσεις της προβληματικής του αναλυτικού κυβισμού και του ορφι-

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

σμού, τα περιγράμματα των μορφών, που ωστόσο παραμένουν αναγνωρίσιμες, διαλύονται, εντείνεται η έμφαση στην αυστηρή γεωμετρία της σύνθεσης, και το χρώμα, άλλοτε πλακάτο και άλλοτε με τονικές διαβαθμίσεις, επιτείνει την αίσθηση της απλοποίησης. Πάργα -Εστιατόριο στην παραλία, 1966 Ο Κώστας Πλακωτάρης δίδαξε τεχνικά στην Αναργύρειο Σχολή Σπετσών (1930-1935), υπήρξε καθηγητής χειροτεχνίας στο Κολέγιο Αθηνών (1937-1940, 1950-1959) και τεχνολογίας υλικών στο ΑΤΙ [Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (1959-

1961)]. Η εξαιρετική τεχνική του κατάρτιση εξάλλου αποτυπώνεται στην εργασία του «Υλικά και τεχνική στη ζωγραφική και διακοσμητική» (Αθήνα, 1969). Εργάστηκε ακόμη ως καλλιτεχνικός συντάκτης του εικονογραφημένου περιοδικού «Αγροτικόν Μέλλον» (1937-1941). Την ίδια περίοδο (1937-1940) υπήρξε μέλος της ομάδας «Ελεύθεροι Καλλιτέχναι» και από το 1945 ως το 1947 γενικός γραμματέας του ΚΕΕ (ΕΕΤΕ) [Καλλιτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας]. Στα χρόνια της κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Ο Πλακωτάρης πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις που κίνησαν το ενδιαφέρον της τεχνοκριτικής και συμμετείχε σε ομαδικές. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουμε ενδεικτικά την πρώτη ατομική του έκθεση στο «Ρόμβο» το 1948, τις εκθέσεις του στο «Ζυγό» (1959, 1961) και στις «Νέες Μορφές» (1966, 1968), την έκθεση με την οποία τον τίμησε μετά το θάνατό του η Εθνική Πινακοθήκη (1978), τη συμμετοχή του στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1936, την παρουσία του στις εκθέσεις της ομάδας «Ελεύθεροι Καλλιτέχναι» (1937, 1939, 1940), καθώς και στις Πανελλήνιες εκθέσεις των ετών 1938, 1939, 1940, 1952, 1957, 1960, 1963, 1967, αλλά και, επίσης επί σειρά ετών, στο Salon International de l’Art Libre του Παρισιού (όπου μάλιστα, στα 1967, απέσπασε το Αργυρό Μετάλλιο). ΠΗΓΗ: ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ. www.nationalgallery.gr

Καλογήρου Κώστας (1918 - 1993) Γεννήθηκε στα Γιάννινα το 1918 από Γιαννιώτες γονείς και ρίζες ζαγορίσιες. Τελείωσε το «Μαρούτσειο» δημοτικό σχολείο και το Ελληνικό και Γυμνάσιο της «Ζωσιμαίας Σχολής». Παρά την κλίση του στη ζωγραφική, που από μικρός διακόνησε, μη μπορώντας να έρθει στην Αθήνα και να φοιτήσει στη Σχολή Καλών Τεχνών, από οικονομική αδυναμία, πετυχαίνει στη «Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία» απ’ την οποία αποφοιτά το 1936 αριστεύοντας. Η λαχτάρα του για τις καλές τέχνες του δίνει κουράγιο και αποφασίζει και έρχεται στην Αθήνα. Δίνει εξετάσεις και πετυχαίνει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 1936. Βιοπαλεύοντας σκληρά, παρακολουθεί συστηματικά τις σπουδές του με καθηγητές τους μεγάλους Μαθιόπουλο, Βικάτο, Αργυρό κ.λπ. και μέσα στις ανώμαλες εκείνες συνθήκες του πολέμου και της κατοχής, αποφοιτά το 1942 με δύο «διακρίσεις» παίρνοντας το πτυχίο ζωγραφικής και

το δίπλωμα «Ιστορικών και Θεωρητικών Σπουδών» της Α.Σ.Κ.Τ. Από μαθητής του Γυμνασίου, έφηβος, ζωγράφισε πλήθος πορτραίτων των μεγάλων πνευματικών μορφών της Ηπείρου και διδασκάλων του Γένους. Μια μεγάλη τέτοια σειρά βγαλμένη από χαλκογραφίες σπανίων εκδόσεων της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης κοσμούσε το Γυμνασιαρχείο της Ζωσιμαίας Σχολής, αλλά δυστυχώς καταστράφηκε κατά τους βομβαρδισμούς του πολέμου, που έπληξαν, όπως είναι γνωστό και το νεοκλασικό μέγαρό της το 1940. Για να επιβιώσει αυτός και οι γονείς του και για να αντεπεξέλθει στις σπουδές του επιδόθηκε στις εφηρμοσμένες τέχνες: Διακοσμητική, διαφημιστική, γραφικές τέχνες, εικονογραφήσεις κ.λπ. Δυό χρόνια εργάζεται στα λιθογραφεία της «ΑΣΠΙΩΤΗ Ε.Λ.Κ.Α.». Από το 1939 όμως αρχίζει να αξιοποιεί και την άλλη του ιδιότητα, του δασκάλου. Δίδαξε απ’ το 1939 έως το 1945 στο Δημοτικό Σχολείο του «Ορφανοτροφείου Γ. και Αικ. Χατζηκώστα» που είχε τότε διευθυντή τον αείμνηστο Δημήτριο Μπαλάνο. Απ’ τις συνθήκες, κάτω απ’ τις οποίες διαμόρφωνε την επαγγελματική του πορεία, απ’ το 1948 μέχρι σήμερα υ-

12 πηρετεί σαν καθηγητής των Τεχνικών συμβάλλοντας έτσι στην αισθητική αγωγή των Ελλ ηνο π α ί δ ων. Πάντοτε ευδόκιμα, κατά την κρίση των αρμοδίων, εδίδαξε τις Καλές Τέχνες στην «Ιόνιο Σχολή», στη «Σχολή Χατζηκωνσταντίνου», στη «Σχολή Τυχοπούλου», στη σχολή «ΧατζηΚώστα Καλογήρου - Δρόμος της Πάργας 1975. δάκι», στη Οδός Αγίας Μαρίνης. «Σχολή Γουναράκη», στη «Σχολή Μεταξά», σε Τεχνικές Σχολές κατά σημαντικά διαστήματα, όπως στις «Σχολές Πάλμερ» κλπ. και από δωδεκαετίας είναι προϊστάμενος των Εργαστηρίων Χειροτεχνίας του «Κολλεγίου Αθηνών». Παράλληλα επιδίδεται στη δημοσίευση άρθρων και δίδει διαλέξεις με θέματα Τέχνης, Αγωγής και Ιστορίας της Τέχνης. Πιστεύει στον Ηπειρωτισμό, σαν ιδεολογία, με πάθος. Τον συγκινεί ό,τι ηπειρωτικό και η ηπειρωτική πολιτιστική δράση. Χωρίς τοπικιστικές προδιαθέσεις, θεωρεί δεδομένο ότι η κλίμακα των ιδιοτύπων υψηλών ηπειρωτικών αξιών και παραδόσεων είναι μεγίστη.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Θεωρεί μοναδική και ιδιότυπη φυσιογνωμία, την ενότητα, μορφολογικών φυσικών στοιχείων της Ηπείρου και των ψυχικών και πνευματικών χαρακτηριστικών των Ηπειρωτών με κορυφαία αξία την Ηπειρωτική Αρετή. Θεωρεί αντάξια των πραγματικών αυτών δεδομένων, τη συρροή μελετητών της ιδιαιτερότητάς της αυτής, πλήθους παλαιών και συγχρόνων ερευνητών. Με συγκίνηση και βαθύ σεβασμό διαπιστώνει τη στάθμη και την υψηλή ποιότητα των εργασιών των αυτοστρατευμένων αυτών εργατών του πνεύματος, οι οποίοι μας κληροδότησαν και μας προσφέρουν σήμερα όγκο εργασιών που απηχούν πανελλήνια και ίσως παγκόσμια. Είναι τόσο το πλήθος τους που δεν είναι δυνατό πρόχειρα να τους απαριθμίσει κανείς. Θεωρεί ύψιστη ανάγκη τη συσπείρωση και αδελφική ενότητα των Ηπειρωτών όπου της Γης, όχι μόνο γιατί, σήμερα, παρά ποτέ, είναι αναγκαία η Ηπειρωτική αδελφοσύνη αλλά και γιατί αυτή είναι ένα από τα βασικά συστατικά της ιδεολογίας του Ηπειρωτισμού. Ακόλουθος, λοιπόν, προς την ουσία της ανιδιοτελούς αυτής ιδεολογίας και με σεβασμό προς εκείνους που με θυσίες μοχθούν και δημιουργούν επάξια στην ευγενή άμιλλα του Ηπειρωτισμού, τονίζει ότι επιβάλλεται η επαγρύπνηση και το συνεχές μέλημα, ώστε να εξοβελιστούν οι μικρότητες, οι ιδιοτέλειες, ο φατριασμός, οι κομματικές αντιθέσεις με τελικό σκοπό τη συμβολή όλων των Ηπειρωτών στην προαγωγή και εξύψωση της Ηπείρου, την εξυπηρέτηση των υλικών και πνευματικών αναγκών αυτών των ιδίων και την επικράτηση παγκόσμιας ηπειρωτικής αδελφοσύνης. ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΤΟΣ Θ΄, ΤΕΥΧΟΣ 66, ΜΑΡΤΙΟΣ 1982

Alphonse-Apollodore Callet (1799 - 1831) Μια διαφορετική εκδοχή του θέματος της φυγής των κατοίκων της Πάργας όταν πουλήθηκε από τους Άγγλους στον Αλή πασά. Σε πρώτο πλάνο, η πομπή των ανθρώπων που φτάνει στη βάρκα στην οποία θα επιβιβαστούν. Μια γυναίκα ριγμένη στο έδαφος, σε μια κίνηση απελπισίας κι ένας Σουλιώτης σκύβει να τη βοηθήσει. Στο βάθος, υπάρχουν Βρετανοί που παρακολουθούν αδιάλλακτα το δράμα. (Δίπλα στον αξιωματικό διακρίνεται ένας ακόμα Σουλιώτης). Πίσω από αυτούς διακρίνεται το κάστρο, η πόλη και πλοία αγκυροβολημένα στην ακτή. Οι κάτοικοι κουβαλάνε στα χέρια το δεσπότη και το άγαλμα μιας Μαντόνας. Ο πίνακας αυτός κοσμούσε το εξώφυλλο του φύλλου 91 της εφημερίδας μας.

Η επιβίβαση των Παργινών, 1827. Ελαιογραφία σε καμβά. Πλάτος: 401 εκ. Alphonse-Apollodore Callet (1799-1831) L' embarquement des Parganiotes

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

Παργινές Συνταγές Ποντιακοί σαρμάδες (ντολμαδάκια) με λάχανο Με την άφιξη των προσφύγων το 1915 και το 1922 στο εδεσματολόγιο των Παργινών προστέθηκαν και νέες συνταγές. Υλικά: 1 κιλό φύλλα λάχανου 1 φλιτζάνι τσαγιού ρύζι Καρολίνα 250 γρ. ψαχνό κιμά μοσχαρίσιο (διπλοαλεσμένο) 250 γρ. αρνίσιο κιμά 2 μεγάλα κρεμμύδια 1 φλιτζάνι τσαγιού μαϊντανό ψιλοκομμένο αλάτι, πιπέρι (εάν θέλετε βάζετε κόκκινη καυτερή πιπεριά) ½ φλιτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο 1 φλιτζάνι τσαγιού ακόμα λάδι Εκτέλεση: Ζεματάμε για 5 λεπτά τα φύλλα του λάχανου και τα στραγγίζουμε καλά. Δεν τα βράζουμε για να μην μαλακώσουν. Όταν κρυώσουν αφαιρούμε με το μαχαίρι το κοτσάνι από το κέντρο του φύλλου και έτσι από κάθε φύλλο βγάζουμε δύο τεμάχια. Κρατάμε τρία-τέσσερα φύλλα ολόκληρα, με τα κοτσάνια και τα τοποθετούμε στον πάτο της κατσαρόλας. Σε μια λεκάνη ζυμώνουμε καλά τον κιμά με το ρύζι, τα κρεμμύδια ψιλοκομμένα (στον ρεντέ), το μαϊντανό, το λάδι (½) και το αλατοπίπερο. Βάζουμε στο μέσο του φύλλου (κατά μήκος) περίπου λίγη από τη γέμιση και κλείνουμε πρώτα από πάνω και μετά από τις άκρες και κατόπιν το τυλίγουμε, όχι πολύ σφιχτά, σε ρολό. Τοποθετούμε τους σαρμάδες στην κατσαρόλα, με το άνοιγμα προς τα κάτω, σε στρώσεις και τοποθετούμε 1 φλιτζάνι λάδι και 2 φλιτζάνια νερό. Τα σκεπάζουμε μ’ ένα πιάτο και μόλις πάρουν μία βράση χαμηλώνουμε τη φωτιά, τα βράζουμε για 1 ώρα περίπου. Μπορείτε να βάλετε μαύρο λάχανο ή αμπελόφυλλα. Καλή επιτυχία

Γνωρίζετε..

ότι

Πως πήραν τα ονόματά τους οι μήνες Ιανουάριος Ο Ιανουάριος, ως πρώτος μήνας του χρόνου, σηματοδοτεί την αρχή και το τέλος. Πήρε το όνομά του από τον θεό των Ρωμαίων Ιανό (Janus). Ο Ιανός είχε δύο πρόσωπα, που κοίταζαν σε αντίθετες κατευθύνσεις. Το ένα πίσω και το άλλο μπροστά.

Φεβρουάριος Februare στα λατινικά σημαίνει καθαρίζω, εξαγνίζω. Ο Φεβρουάριος, ο τελευταίος κατά το ρωμαϊκό ημερολόγιο μήνας του έτους, ήταν αφιερωμένος στον θεό του Άδη Φέβρουο. Με την καθιέρωση του Ιουλιανού ημερολογίου το 46 π.Χ. περιορίστηκαν οι ημέρες του από 30 σε 29 και την εποχή του αυτοκράτορα Αύγουστου του αφαιρέθηκε άλλη μια μέρα η οποία προστέθηκε στον Αύγουστο και έτσι έχει 28 ημέρες και 29 κάθε τέσσερα χρόνια.

Μάρτιος Ήταν ο πρώτος μήνας του έτους, κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο και ονομαζόταν Primus. Μετά το 46 π.Χ. ονομάστηκε Μάρτιος, προς τιμήν του θεού της γονιμότητας και των αγρών, Μαρς. Αργότερα όμως, το όνομα αυτό ταυτίστηκε με τον θεό του πολέμου Άρη και έγινε ο τρίτος μήνας του χρόνου.

κατά τους Ρωμαίους Juno (Ήρα), προστάτιδα του οίκου και του γάμου. Στη δεύτερη εκδοχή πήρε το όνομά του από τον Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο, ο οποίος αφού ανέτρεψε τον βασιλιά Ταρκύνιο τον Υπερήφανο το 510 π.Χ., εγκαθίδρυσε τον θεσμό της Υπατείας, θεμελίωσε τη Δημοκρατία και έγινε ο πρώτος Ύπατος της Ρώμης.

Ιούλιος Ένας μήνας αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα. Τον Ιούλιο, οι Ρωμαίοι τον έλεγαν Quintilis.

Aύγουστος Ο Αύγουστος οφείλει το όνομά του στον αυτοκράτορα Οκταβιανό, ο οποίος τιμήθηκε από την Σύγκλητο με το προσωνύμιο Αύγουστος που σημαίνει σεβαστός. Ο Οκταβιανός ήταν ανηψιός του Ιούλιου Καίσαρα και εξίσου σημαντική προσωπικότητα με εκείνον.

Σεπτέμβριος Septem στα λατινικά σημαίνει επτά. Και καθώς ο Σεπτέμβριος ήταν ο έβδομος μήνας κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ονομάστηκε έτσι.

Οκτώβριος

Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα aperio που σημαίνει «ανοίγω». Σηματοδοτεί το άνοιγμα και την άνθηση και ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά.

Ο όγδοος μήνας του έτους κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο Οκτώβριος. Το όνομά του προέρχεται από τη λέξη octo, δηλαδή οκτώ. Το 46 π.Χ. με την αλλαγή του ημερολογίου αν και έγινε ο δέκατος μήνας του έτους, κράτησε το όνομά του.

Μάιος

Νοέμβριος

Απρίλιος

Ο πέμπτος μήνας του χρόνου πήρε το όνομά του από την ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια). Το Maja προέρχεται από τη λέξη Μαία (τροφός) τη μητέρα του θεού Ερμή στον οποίο και ήταν αφιερωμένος.

Ιούνιος Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία του έκτου κατά σειρά μήνα του έτους. Στην πρώτη το όνομα προέρχεται από τη θεά

Ο ενδέκατος μήνας του έτους σύμφωνα με το τωρινό ημερολόγιο, αλλά ο ένατος κατά το ρωμαϊκό, πήρε το όνομά του από τον αριθμό εννέα που στα λατινικά είναι novem.

Δεκέμβριος Ο μήνας αυτός, που ήταν ο δέκατος του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου πήρε το όνομά του από τη λατινική λέξη decem που σημαίνει δέκα.

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ (έπειτα από είκοσι χρόνια)

ο κείμενο του Παργινού συγγραφέα Θανάση Πετσάλη γράφτηκε είκοσι χρόνια μετά την ομιλία του Ε. Βενιζέλου στη Βουλή και αποτελεί μέχρι σήμερα ένα επίκαιρο μνημόσυνο στη λεβεντιά και την ειλικρινή παραδοχή της ήττας αΘανάσης Πετσάλης πό τον μεγάλο πολιτικό. Τις ύστερες μέρες του Σεπτεμβρίου –στα 1930 ήταν; πιο πριν;– άνοιξε η Βουλή στην Αθήνα. Κάθε απόγευμα, η ώρα πέντε, ουρά προσμένει ο κόσμος, να βρει θέση στα θεωρεία. Πλήθος είναι κι εκείνοι που στέκουν έξω από τον περίβολο και πιο έξω στα πεζοδρόμια της οδού Σταδίου, να δούνε και να καμαρώσουνε τους «εκλεχτούς» που θα περάσουν. Κάτω απ’ τους μαρμάρινους ίσκιους του Τρικούπη και του Δεληγιάννη στριμώγνουνται άντρες, νέοι, γέροι, γυναίκες, ντόπιοι, προσφυγιά. Ένα παιδάκι συλλαβίζει κάτι λόγια που είναι χαραγμένα πάνω στο μάρμαρο: «Η ΕΛΛΑΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΖΗΣΕΙ». – Ποιός είναι αυτός; ρωτάει τον πατέρα του. Μέσα στην Αίθουσα η συνεδρίασις άρχισε. Οι τρεις πτέρυγες είναι στουμπωμένες από πληρεξούσιους. Τα θεωρεία, ωσάν να κρέμονται βαρειά τσαμπιά. Κάποιος στραβογερασμένος μιλάει με θαμπή φωνή απάνω από το βήμα. Πότε-πότε ζωηρεύει η φωνή του. Άξαφνα σώπασε. Από την αριστερή πλευρά ακουστήκανε χειροκροτήματα. Κάτι λέει ένας που κάθεται ψηλά στην έδρα του Προέδρου. Ένας μεσοκοπισμένος άντρας ανέβηκε στο βήμα και μιλάει τώρα. Είναι η φωνή του λαγαρή, διάφανη. Ωστόσο ο ρήτορας σώπασε. Μια συζήτηση άναψε από θέση σε θέση, από βουλευτή σε βουλευτή. Με μιας μπαίνει στην αίθουσα με ταχύ, ανάλαφρο βήμα, ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης. Φοράει το μαύρο σκούφο του κι είναι χλωμός, το λευκό του γενάκι δίνει μία οξεία κατάληξη στη μορφή του, το σταχτογάλαζο βλέμμα του σημαδεύει πίσω απ’ τα χρυσά ματογιάλια. Στέκεται μια στιγμή μπρος στις έδρες των υπουργών, σκύβει ν’ ακούσει τι του λέει κάποιος, βάνει το χέρι του χουνί στ’ αυτί. Ύστερα παίρνει από τον χαρτοφύλακα κάτι χαρτιά –τα

χέρια του είναι λευκά, είναι αβρά, είναι νευρικά –και μονομιάς– γρήγορος ανάλαφρος – βρίσκεται όρθιος, ίσιος, λυγερός απάνω στο βήμα. Τα μαλλιά και τα γένεια του ασημώνουν το πρόσωπο. Τα χειροκροτήματα που ξέσπασαν, όταν πρωτομπήκε στην Αίθουσα ξαναρχίσανε πάλι, πρώτα και πιο πυκνά από τα θεωρεία. Κι όταν πια εγίνηκε αυγή, ακούστηκε η μεταλλική πεντακάθαρη, κομψή φωνή που λέει στεγνά σταράτα: «Κύριοι βουλευταί, με την Μικρασιατικήν καταστροφήν έληξε η πολιτική της Μεγάλης Ελλάδος...». Βαθύτατη, βαριά σιγή είναι τυλιγμένη γύρω από τον ρήτορα. Μερικοί, για να μη χάσουνε λέξη από τα όσα λέει, ήρθαν και στάθηκαν κοντά στο βήμα. Πότε-πότε ξεσπάνε τα χειροκροτήματα. Ο πρόεδρος –τον πήρε ο οίστρος ξαφνικά– απαγγέλνει ο ίδιος τον επικήδειό του: «...ο προκείμενος νεκρός, λέει, ήτο ένας αληθινός άνδρας, με θάρρος μεγάλο, με αυτοπεποίθησιν και δι’ εαυτόν και διά τον λαόν τον οποίο εκλήθη να κυβερνήσει. Ίσως έκαμε πολλά σφάλματα, αλλά ποτέ δεν του απέλειψε το θάρρος, ποτέ δεν υπήρξε μοιρολάτρης, διότι ποτέ δεν περίμενε από την μοίρα να ιδή την χώρα του προηγμένη. Αλλά έθεσεν εις την υπηρεσία της όλον το πυρ που είχε μέσα του, κάθε δύναμη ψυχική και σωματικήν...». Σώπασε. Δίστασαν μια στιγμή, όσοι είχαν ακούσει. Κι άξαφνα ξέσπασαν τα χειροκροτήματα σαν αφρισμένα κύματα σε περιγιάλι με βότσαλα. Κι ανάμεσα ξεχώριζαν τα «μπράβο» και τα «εύγε». Η συνεδρίαση πήρε τέλος. Ο Πρόεδρος βγαίνει με γρήγορο βήμα, κομψός, λυγερόκορμος, χλωμός. Πίσω του χύνονται υπουργοί, βουλευτές, πατρεχάμενοι, κόσμος. Κάτω στον περίβολο ο πρόεδρος μπήκε κιόλας στο αυτοκίνητο. Ξεκίνησε. Ο λαός που συνάχτηκε από νωρίς και καρτερούσε να τον δει, χτυπάει τα παλαμάκια. Ένας λεβέντης σέρνει ξάφνω μια βροντερή κραυγή. – Να μας ζήσεις, γέρο! Να μας ζήσεις! Μια γυναίκα, μια με τσεμπέρι μαύρο, βάζει τα κλάματα. Οι στρατιώτες παρουσιάζουνε όπλα. – Να μας ζήσεις!.. Ζήτωωω!.. Θ. Πετσάλης Νέα Εστία, έτος ΚΔ΄, τόμος 47ος, τεύχος 545, Αθήνα 15 Μαρτίου 1950

Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2015

ΚΟΥΙΖ

Απάντηση του

Ποια είναι; Είναι αδέλφια. Ο ένας γεννημένος το 1952 και ο άλλος το 1957. Μένουν

ΚΟΥΙΖ τεύχους 91

Τα παιδιά της φωτογραφίας του προηγούμενου κουίζ είναι οι φίλοι Γιάννης Σταμάτης

πάντα στην Πάργα και

και Φώτης Δημάκος.

είναι παιδιά της αγοράς.

Φωτο σκιές του παρελθόντος

1ο Δημοτικό Σχολείο Πάργας. Σχολικό έτος 2010-2011 Αλεξίου Αυγή (Διευθύντρια). Εκπαιδευτικοί (από αριστερά): Δήμας Αλέξανδρος, Πατέρας Πέτρος, Σταμάτη Αντωνία, Παπανίκας Απόστολος, Τουλούπη Αικατερίνη, Γαρός Χαράλαμπος.

Φωτορεπορτάζ

7-5-2015: Παρουσίαση Βιβλίου «Μάτια στο Καρφί», Παυλίνα Γεωργίου, Βασιλική Παπαγεωργοπούλου, Όλγα Πατσούρα-Λένη και Αθανάσιος Βέργος

10-4-2015: Κάλαντα Μ. Παρασκευής Στέλιος Βουλβουτζής, Δημήτρης Κεφαλάς, Σπύρος Γκίκας.

11-3-2014: Λέανδρος Κλοτσώνης.

22-5-2014: Μίλτος Σαμαρτζής, Μίλτος Γιούργας, Νίκος Δάνδολος.

31-12-2014: Πόπη Κωστήρα, Νίνα Κωστήρα.

27-10-2014: Σπύρος Αντωνίου.