Taλκ 84

Page 1

16.12.2019

Kαλά Χριστούγεννα

84


Ονειρεύεσαι κ εσύ ένα

TAΞΙΔΙ

Disneyland, Paris? στην

Χριστουγεννιάτικος Διαγωνισμός 16-31 Δεκεμβρίου Αγόρασε ένα αναψυκτικό ή φυσικό χυμό λουξ και μπες στη μεγάλη κλήρωση για ένα 3ήμερο οικογενειακό ταξίδι! ΧΟΡΗΓΟΣ: *Δείτε τους όρους συμμετοχής: www.voltafuntown.gr


03

16.12.2019

Χιονονιφάδες ΤΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΔΗΜΟΥ

T

ις προάλλες, οδηγώντας προς τον ορθοδοντικό με τον δεκατριάχρονο γιο μου, άκουσα να μου λέει κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να με κάνει να αισθανθώ πλήρης ως μαμά· μου είπε ότι είναι ευτυχισμένος, έχει σπίτι και οικογένεια που αγαπά και τον αγαπά, φίλους και τη δυνατότητα να κάνει όλα όσα επιθυμεί (μην φανταστείτε ότι είναι και άπειρα). Θα μπορούσε, λοιπόν, κανείς να πει ότι «έκλεισα ως γονιός». Ίσως και ο ίδιος ο Γιώργος να θεωρεί ότι μου σέρβιρε στο πιάτο τα αποτελέσματα της (αυτο)κριτικής μου. Και λογικό είναι − τα παιδιά μας ακούν από εμάς το εξής σουξέ σε λούπα: Εγώ το μόνο που θέλω είναι να είσαι ευτυχισμένος. Και ας νιώθω ότι η ζωή η δική μου είναι μια διαρκής προσπάθεια να ευτυχήσεις εσύ, στον δικό σου μικρόκοσμο, στη δική σου ροζ φούσκα, μέσα στην οποία όλα εξωραΐζονται και στρογγυλεύουν. Ο Γιωργάκης, ο κάθε Γιωργάκης, πήγε στο διευθυντή γιατί αδικήθηκε, πήρε κακό βαθμό γιατί η δασκάλα είναι προκατειλημμένη, λέει 87 μπούρδες σε ένα οικογενειακό τραπέζι γιατί −εχμ− είναι στην εφηβεία,

δεν πήρε τη γιαγιά τηλέφωνο για να της ευχηθεί γιατί ας πάρει η γιαγιά είναι μεγαλύτερη, ζήτησε το τάδε δώρο από την οικονομικά ζορισμένη νονά και εκείνη κάνει τα αδύνατα δυνατά για να το πάρει στο παιδί γιατί Χριστούγεννα είναι. Και πάει λέγοντας. και αυτό για να είναι οι Γιωργάκηδες όλου του κόσμου ευτυχισμένοι τώρα και μαλάκες αύριο. Πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος μας αν εμείς οι μεγάλοι λέγαμε στα παιδιά μας: Εγώ το μόνο που θέλω είναι να είσαι ευγενικός και να νοιάζεσαι για τους άλλους; Ή τελοσπάντων να μην είσαι και τόσο ευτυχισμένος, αν είναι η δική σου απόλυτη ευτυχία να καβαλάει την αντίστοιχη δική μου και όλων των υπολοίπων; Γιατί στην τελική, φίλε μου Γιωργάκη, θα συναναστραφείς με κόσμο που δεν είναι αναγκασμένος να σου κάνει ψυχανάλυση ή να χρησιμοποιήσει το «ευτυχόμετρο», ώστε να πει, εντάξει αγενής και στην κοσμάρα του ο Γιωργάκης, αλλά είναι πολύ ευτυχισμένος. Τα παιδιά μας μεγαλώνουν σε έναν κόσμο φτιαγμένο από αεροπλάστ. Κανείς δεν πρέπει να τα προσβάλει ή να τα θίξει, όλοι πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τα μοναδικά χαρίσματα και τις ειδικές ικανότητες που έχουν και όλοι φυσικά ο οφείλουμε − γονείς, δάσκαλοι, κοινωνία− να τους

απευθυνόμαστε με τους όρους της πανταχού παρούσας πολιτικής ορθότητας, ακόμα και αν εκείνα συμπεριφέρονται γαϊδουρινά. Δίνουμε, λοιπόν, συνέχεια στη γενιά των «Χιονονιφάδων», τα μέλη της οποίας ακολούθησαν τους Millenials και αισθάνονται μοναδικοί και καταπληκτικοί. Η Σώτη Τριανταφύλλου λέει σε άρθρο της στην Athens Voice (www.athensvoice.gr/ politics/604033_skase-kai-kolympa), που πιστεύω ότι όλοι οι γονείς θα έπρεπε να είχαμε διαβάσει από νωρίς: «Η υπερβολική οικογενειακή προστατευτικότητα, η αβρότητα της σχολικής παιδείας, η χαλαρότητα και το ότι καλομαθαίνουμε ή κακομαθαίνουμε από μικροί, δημιουργούν, εκτός από τη σύγχρονη εκδοχή του μαμόθρεφτου, άτομα με ιδιότητες της βικτοριανής εποχής: ασθενικοί και πληγωμένοι ήρωες και ηρωίδες της καθημερινότητας που ταράζονται (που «αγχώνονται») με το παραμικρό…» Μπορεί να ακούγεται σκληρό ή υπερβολικό, αλλά εμένα με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη. Διότι ο ευτυχισμένος Γιωργάκης παιδί και έφηβος θα γίνει ένας υπερ-απαιτητικός ενήλικας, χωρίς ευελιξία και αντοχή στην οποιαδήποτε αναποδιά, σχόλιο, κακοτυχία, κριτική. Με λίγα λόγια, δεν θα είναι ευτυχισμένος. Συμπέρασμα; Ήρθε η ώρα να ξεβολευτείς, Γιωργάκη.


04

16.12.2019

42

ΠΕΡΙ ΕΧΟΜΕΝΑ

Christmas Gifts 03 | Σποτ 06 | 24 ώρες μαμά 08 | Τα πρώτα του Χριστούγεννα 10 | Χριστούγεννα. Κάθε δώρο και μια κίνηση αγάπης 12 | Παιχνίδια: Πλαστικό και Πλαστικότητα εγκεφάλου 14 | Δεν γιορτάζουν όλοι τα Χριστούγεννα, μα δεν πειράζει! 16 | Άγιος Βασίλης έρχεται κι όλους μας καταδέχεται 18 | Το Πνεύμα του Χιονιού 20 | Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών 22 | Παραμυθούγεννα με τον κύριο Lebee στην Πλατεία Κλαυθμώνος 24 | Πατατάκια στη σειρά 26 | Χίλες και μια ιστορίες στο Μικρό Εθνικό 28 | Για τα περίσσια παιδιά του κόσμου μας 30 | Ένα ταξίδι στα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου: Σαγκάη 32 | Χριστούγεννα στο Μέγαρο 34 | Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης 36 | «Κακός χαμός» λίγο πριν από τα Χριστούγεννα! 38 | Ο γύρος του χρόνου με ποιήματα 40 | Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς 41 | Πιτσίλες 42 | Χριστουγεννιάτικος οδηγός αγορών 46 | Like 48 | Φτού και βγαίνω 53 | «Πλανηταριακά» Xριστούγεννα για μικρούς και μεγάλους 54 | Διαβάζοντας 67 | Tαξιδεύοντας 68 | Α-Τaλκ-ξίες γονέων 69 | Δελτία τύπου 70 | Βρές το

No 84 16.12.2019

www.facebook.com/talcmag @talcmag /talcmag

ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, 154 51, Ν. ΨΥΧΙΚΟ ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189 Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr

ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock

TΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γεωργία Γιώτη (ggioti@talcmag.gr) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr

DESIGN: Nικόλας Κουκουράκης

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Σαράντης Βλάχος, Ελεάννα Γεωργίου, Μαριάννα Κουμαριανού, Πελιώ Παπαδιά, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Κώστας Παπανικολάου, Σουζάνα Παπαφάγου, Θανάσης Τριαρίδης ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΔΙΑΝΟΜΗ: FREE SUNDAY Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.

NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Γιάννης Καλλές


05

16.12.2019

Έρχεται επιτέλους η στιγμή που θα απενεργοποιήσουμε τα ξυπνητήρια και θα απολαύσουμε ανέμελα πρωινά, χωρίς βιασύνη για τη δουλειά και το σχολείο. Προμηθευόμαστε τα απαραίτητα και αφήνουμε τα παιδιά μας να μπουν στην κουζίνα και να μεταμορφωθούν σε μικρούς... σεφ. Φρούτα, μέλι, σπιτική πραλίνα, θρεπτικό φυστικοβούτυρο και Παπαδοπούλου . Γιατί ακόμη και στις διακοπές μικροί και μεγάλοι χρειαζόμαστε τις απαραίτητες ποσότητες σε βιταμίνες και μέταλλα. Το Παπαδοπούλου αποτελεί πηγή πολύτιμων συστατικών απαραίτητων για τον οργανισμό, όπως η βιταμίνη D, το ασβέστιο, ο σίδηρος και το φολικό οξύ. Tα γιορτινά πρωινά αποκτούν μεγαλύτερη αξία. Τοσο απλά, τόσο γευστικά.

/Ψωμί Παπαδοπούλου

/cdn.brandstudio.gr/papadopoulou


06

24 ΏΡΕΣ ΜΑΜΑ

Η

Γωγώ Παπαδιονυσίου, ή MamaTsita, επιτυχημένη food blogger και τηλεοπτική μαγείρισσα, μιλάει στο Τaλκ για το εικοσιτατράωρό της, που έχει, όμως, αυτές τις ημέρες τη γιορτινή πινελιά του Δεκεμβρίου. Με το που μπαίνει ο Δεκέμβριος, σαν να συμβαίνει κάτι μαγικό στην καθημερινότητά μας. Ίσως να φταίνε τα φωτάκια στο δέντρο και τα διάσπαρτα στολίδια σε όλα τα δωμάτια του σπιτιού, που τα παιδιά μου μαλακώνουν κάπως την καθημερινή γκρίνια τους για το πρωινό ξύπνημα του σχολείου και το γυρνάνε σε μια αντίστροφη μέτρηση γεμάτη ανυπομονησία. Δεκαπέντε και σήμερα, δέκα και σήμερα κ.ο.κ. Η μέρα μας, λοιπόν, ξεκινάει κάπως πιο… ευδιάθετα στις 7:00, όπου στο σπίτι ακούγονται ταυτόχρονα τρία ξυπνητήρια. Το δικό μου, της κόρης μου και του γιου μου. Τα παιδιά ντύνονται κι εγώ ετοιμάζω το πρωινό. 7:20 είμαστε όλοι στο τραπέζι. Αγουροξυπνημένοι μεν αλλά με καλή διάθεση για το πρωινό (είναι που πλησιάζουν οι διακοπές των Χριστουγέννων). 7:45 τα παιδιά φεύγουν για σχολείο και εγώ ανοίγω υπολογιστή και κινητό. Μέχρι τις 8:30 θα τσεκάρω τα mail μου και θα απαντήσω σε μηνύματα και σχόλια που έχω λάβει σε Facebook και Instagram. Στις 8:30 αναλαμβάνω οικιακή δράση. Θα στρώσω κρεβάτια, θα μαζέψω μπλούζες και παντελόνια από τα δωμάτια, θα βάλω πλυντήριο, και –μόλις τελειώσει και τ’ απλώσω– θα βγω έξω για τα ψώνια της ημέρας. Αν ο καιρός είναι καλός, θα πάω για να ψωνίσω με το ποδήλατό μου. Το σπίτι μου βρίσκεται κάπως πιο έξω από το κέντρο της πόλης και το ποδήλατό μου το βλέπω σαν ένα είδος άσκησης που με ευχαριστεί πολύ. Ειδικά στο πήγαινε που έχει και κατηφόρα. Γιατί στο γύρνα τα πράγματα είναι κάπως πιο δύσκολα. Από τα ψώνια μου (φούρνο, σούπερ μάρκετ κ.λπ.) θα γυρίσω γύρω στις 10:30, εκτός αν συναντήσω στο κέντρο κάποια από τις φίλες μου και με «παρασύρει» σε κάποιο από τα καφέ της παραλίας για κουβεντολόι. Ποτέ δεν μπορώ να αρνηθώ. Αν συμβεί αυτό, θα είμαι πίσω στο σπίτι κατά τις 12:30 και τότε θα τρέχω και δεν θα φτάνω, γιατί τα παιδιά επιστρέφουν στο σπίτι στις 14:00. Αλλά δεν βαριέσαι, τα απρόσμενα μερικές φορές είναι και τα καλύτερα. Αν δεν «παρασυρθώ» και ακολουθήσω το σταθερό μου πρόγραμμα, θα είμαι σπίτι

24 ώρες μαμά: Το εικοσιτετράωρο της MamaTsita στις 10:30 όπου και αναλαμβάνω μαγειρική δράση. Μέχρι να γίνει το φαγητό, θα ανοίξω τον υπολογιστή μου και πάλι και θα είμαι στο τηλέφωνο με τους συνεργάτες μου, για να τακτοποιήσουμε εκκρεμότητες που τυχόν υπάρχουν, να τσεκάρουμε τον προγραμματισμό μας και να βεβαιωθούμε πως όλα λειτουργούν σωστά. Στις 14:10 τα παιδιά χτυπούν το κουδούνι του σπιτιού κι εγώ (τις περισσότερες φορές) τα έχω όλα έτοιμα. Το τραπέζι στρωμένο και το φαγητό ζεστό.

Τότε θα καθίσουμε να φάμε. Αυτή είναι για μένα μια από τις ωραιότερες ώρες της ημέρας. Λατρεύω να τρώμε όλοι μαζί, να τα ρωτάω για το πώς ήταν η μέρα τους, αν συνέβη κάτι ιδιαίτερο στο σχολείο, τι μαθήματα έχουν για την επόμενη μέρα και όλα αυτά τα σχετικά. Λίγη ώρα μετά το φαγητό θα αρχίσουν αυτό που λέω «πέρα δώθε». Για τον γιο μου, τις περισσότερες μέρες οι εξωσχολικές δραστηριότητες ξεκινούν στις 15:30, ενώ για την κόρη μου στις 17:00.

16.12.2019

Από τις 15:30 λοιπόν ως τις 20:00, που είναι και η τελευταία διαδρομή, εγώ είμαι μέσα σε ένα αυτοκίνητο και μπαινοβγαίνω για να τους μεταφέρω σε αγγλικά, ποδόσφαιρο, φροντιστήριο και γιόγκα. Οι ώρες αυτές είναι αυτό που αποκαλώ «καθημερινή πέρα δώθε τρέλα». Μετά τις 20:00, τα πράγματα αρχίζουν και κατεβάζουν ρυθμούς. Τα παιδιά ίσως χρειαστεί να διαβάσουν για καμιά ώρα (ευτυχώς τώρα πια είναι μεγάλα και το κάνουν μόνα τους) ή να κάνουν μπάνιο κι εγώ μέχρι τις 21:00 θα πρέπει να τους ψήσω κανένα κέικ ή τίποτα μπισκότα ή καμιά πορτοκαλόπιτα, για να μπορώ να απαντώ θετικά στην κλασική ερώτησή τους «έχουμε κάνα γλυκό για τη λιγούρα;» Γύρω στις 21:15 θα βάλουν μόνοι τους να φάνε βραδινό κι αφού το κάνουν αυτό έχουν υποχρέωση να μαζέψουν την κουζίνα, γιατί όπως τους λέω αρκετά συχνά «η μαγείρισσα στις 9 κατεβάζει ρολά». Μετά τις 21:00 είναι ώρα να ανοίξει η τηλεόραση, η οποία εξυπηρετεί κυρίως σκοπούς Netflix. Βλέπουμε όλοι μαζί κάνα δυο επεισόδια από την αγαπημένη τους σειρά, εκτός και αν επιμείνω εγώ και βάλουμε τη δική μου αγαπημένη σειρά: το «The Crown» (αν έχετε Netflix, παρακολουθήστε την, είναι καταπληκτική). Στις 22:30 τα παιδιά μού λένε καληνύχτα! Την περιμένω πώς και πώς αυτή την καληνύχτα. Για να ησυχάσει το σπίτι και να απολαύσω μαζί με τον Απόστολο (βλ. σύζυγος) τα φωτάκια του δέντρου, περιμένοντας να αρχίσουν οι «Άγριες Μέλισσες». Ποτέ βέβαια δεν το καταφέρνω όλο το επεισόδιο. Κατά τις 23:15 κουτουλάω στον καναπέ. Κι αφού τελειώσει, ο Απόστολος με ξυπνά με αυτό το περιπαικτικό «όλο το είδες και πάλι σήμερα». Ώρα για ύπνο στο κρεβάτι κι αύριο, πάμε πάλι από την αρχή.

Η MamaTsita διατηρεί την ιστοσελίδα www.mamatsita.com. Το «Μαγειρεύω εποχές», ένα αληθινό βιβλίο μαγειρικής, με αληθινές συνταγές που πετυχαίνουν, δίχως κρυμμένα υλικά και μυστικά, δίχως επαγγελματικούς φακούς, φώτα, φίλτρα και προβολείς, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Σε αυτό, η Γωγώ μάς ανοίγει την κουζίνα της και μας μαγειρεύει υπέροχες συνταγές με φρέσκα εποχιακά υλικά, μας αποκαλύπτει μικρά πρακτικά μυστικά και μας δίνει ιδέες για εύκολες και νόστιμες λύσεις για το καθημερινό τραπέζι. Παράλληλα με τις συνταγές, η MamaTsita μάς διηγείται ιστορίες από τα παιδικά και νεανικά της χρόνια που την ενέπνευσαν και την οδήγησαν στην κουζίνα αφού, όπως και να το κάνουμε, η μαγειρική είναι υπόθεση καρδιάς.



08

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Τα πρώτα του Χριστούγεννα ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

T

α πρώτα μου Χριστούγεννα με το πρώτο μου μωρό ήταν προφανώς ξεχωριστά, αν και διάφοροι οικογενειακοί λόγοι δεν μας επέτρεπαν ιδιαίτερους εορτασμούς! Βέβαια το μωρό ήταν ήδη 8 μηνών, οπότε μπορούσαμε να κάνουμε μαζί πράγματα που μας έφτιαχναν λίγο τη διάθεση, όπως το να επισκεφτούμε για φαγητό συγγενείς και φίλους, να ακούμε χριστουγεννιάτικη μουσική, να παίζουμε χριστουγεννιάτικα παιχνίδια ή να κάνουμε βόλτες με το καρότσι στη γιορτινή Αθήνα! Τα πρώτα μου Χριστούγεννα με το δεύτερο μωρό ήταν μάλλον ευκολότερα από πλευράς οικογενειακών καταστάσεων, αλλά το μωρό ήταν μόλις ενός μήνα και μιας ημέρας. Αυτό, μάλλον κακώς, τώρα που το σκέφτομαι εκ των υστέρων, δεν με εμπόδισε από το να ανοίξω το σπίτι και να οργανώσω εγώ, η λεχώνα, το γιορτινό τραπέζι εκείνης της χρονιάς. Ακόμα αναρωτιέμαι, κάθε φορά που χαζεύω τις φωτογραφίες από τη μέρα εκείνη, πού βρήκα τις αντοχές, αυτές που τώρα, εννιά χρόνια μετά δεν έχω… Γιατί λέω, όμως, ότι κακώς μάζεψα κόσμο στο σπίτι; Διότι ένα βρέφος 31 ημερών δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχρωτίζεται με κόσμο και δη με μικρά παιδιά, ακόμα κι αν τα κρατάμε σε απόσταση, ακόμα και αν είναι εμβολιασμένα, ακόμα κι αν είναι το πιο ήσυχο μωρό, όπως ήταν η κόρη μου, που την ώρα του γεύματος κοιμόταν χορτάτη και μακάρια και ίσα που άνοιξε το μάτι για να τη «φτύσει» το σόι! Τότε δεν τα ήξερες; Θα αναρωτηθείτε… Τα ήξερα, αλλά, όπως με ψυχολογώ τώρα, την περίοδο εκείνη, έπειτα από δυο πολύ δύσκολα χρόνια, είχα την ανάγκη να γιορτάσω και να πιστέψω πως είμαι δυνατή. Τυχεροί σταθήκαμε,


16.12.2019

όμως, οι άμυαλοι που το μωρό δεν αρρώστησε. Την βρογχιολίτιδα την τσίμπησε 12 μέρες αργότερα, των Φώτων, μάλλον από τον μεγάλο της αδελφό και τον παιδικό σταθμό του. Σε κάθε περίπτωση, τα πρώτα Χριστούγεννα ενός μωρού είναι ορόσημο για εσάς που γίνεστε και πάλι παιδιά (και ουχί για εκείνο, μια και δεν θα τα θυμάται τουλάχιστον συνειδητά). Ας δούμε λοιπόν πώς μπορείτε να τα περάσετε παρέα με το πιο όμορφο γιορτινό στολίδι, το… ζωντανό στολίδι σας, το καινούριο μέλος της οικογένειάς σας. Και να περάσει καλά κι εκείνο και εσείς μαζί του! Απλά θυμηθείτε να αποδεχτείτε ότι τα γιορτινά ξενύχτια αλλάζουν πλέον εντελώς στιλ! Οι χοροί, τα ποτά και τα καινούργια ρούχα αντικαθίστανται από νανουριστικά λικνίσματα, γάλατα και χριστουγεννιάτικες πιτζάμες, αλλά, πιστέψτε με, θα συνηθίσετε!

Φτιάξτε ένα στολίδι… …ή- αν δεν είστε χρυσοχέρης-α, καλή ώρα όπως η γράφουσα, αγοράστε ένα στολίδι που να σηματοδοτεί τα πρώτα του Χριστούγεννα. Υπάρχουν εκατοντάδες πανέμορφες δημιουργίες στο εμπόριο που σηματοδοτούν το περίφημο «Baby’s First Christmas». Αν το ΄χετε με το crafting, μπείτε στο pinterest και δείτε δεκάδες ιδέες! Μπορείτε, για παράδειγμα, να φτιάξετε μια μπάλα με το βραχιολάκι του μαιευτηρίου, με το αποτύπωμα της παλάμης του ή της πατούσας του, με μια γιορτινή φωτογραφία του, με το όνομά του, μια δική του κάλτσα που θα κρεμαστεί στο τζάκι. Αν το μωρό είναι μεγαλούτσικο και κοντεύει να χρονίσει, οπλιστείτε με υπομονή και δοκιμάστε να φτιάξετε κάτι μαζί.

Στολίστε μαζί το δέντρο Όσο το μωρό δεν μπουσουλάει και δεν περπατάει, η παραπάνω πρόταση είναι εφικτή. Στήστε το στο καρότσι του, ή στο ριλάξ του ή φορέστε το στον μάρσιπο ή στο σλινγκ και αφήστε το να σας παρακολουθήσει να στολίζετε! Δώστε του να πιάσει (άθραυστες) μπάλες, να τις περιεργαστεί, να τις πετάξει με δύναμη κάτω (σιγά μην το αποφύγετε), να δοκιμάσει αν μπορεί να τις κρεμάσει, βάλτε μαζί του το αστέρι την κορυφή! Αν το μικρό κοντεύει να χρονίσει και είναι ήδη καταστροφέας, βρείτε άλλες λύσεις στολισμού, στις οποίες δεν θα έχει πρόσβαση (δέντρο ψηλά, δέντρο από φλις, στόλισμα κλαδιών σε βάζα). Βάλτε και στολιδάκια που είτε δεν μπορεί να φτάσει είτε με τα οποία μπορεί να παίξει μέσα στο δωμάτιό του.

Γνωρίστε του τον Άγιο Βασίλη Δείξτε του φωτογραφίες του, διαβάστε εικονογραφημένες αγιοβασιλιάτικες ιστορίες, μιλήστε του, αφηγηθείτε του την ιστορία του πιο λατρεμένου Αγίου των παιδιών και βρείτε ένα ήσυχο μέρος στο οποίο κυκλοφορούν ντυμένοι Άγιοι Βασίληδες, ώστε να τον… δει από κοντά! Ή ντύστε Santa τον μπαμπά, τον παππού, ακόμα και τη γιαγιά! Το μωρό θα γουρλώσει μάτια, θα ανοίξει στόμα και θα χαζέψει. Τραβήξτε φωτογραφία- ενθύμιο. Αν τρομάξει, μην πτοηθείτε! Του χρόνου.

Φτιάξτε μια οικογενειακή χριστουγεννιάτικη κάρτα Μπορείτε να βγάλετε μια φωτογραφία όλοι μαζί ή να βγάλετε το μωρό σκέτο ή με το αδελφάκι του, αν έχει, με μια γιορτινή εσάνς (ένα σκουφάκι, ένα φορμάκι, τα κερατάκια του Ρούντολφ), να γράψετε επάνω τις ευχές σας και να τη στείλετε με email ή ακόμα καλύτερα με ταχυδρομείο σε συγγενείς και

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ φίλους! Να είστε σίγουροι ότι θα είναι μια από τις πιο όμορφες κάρτες που έχουν λάβει ποτέ!

Διαβάστε του χριστουγεννιάτικα παραμύθια Ακόμα κι αν είναι λίγων μόνο ημερών, καταλαβαίνει, αισθάνεται, συγκρατεί, εντυπωσιάζεται από τις εικόνες. Οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι έχουν μια πληθώρα γιορτινών Picture Books για μωρά! Διαβάζοντας, θα αγαλλιάσετε και εσείς και θα μπείτε ακόμα περισσότερο στο κλίμα των ημερών. Φυσικά, αφηγηθείτε του και την ιστορία της γέννησης του Χριστού. Όπως έχει φτάσει στις μέρες μας, είναι ένα τρυφερό παραμύθι!

Κάντε του μια χριστουγεννιάτικη φωτογράφηση

09 ΑΝ ΤΟ ΜΩΡΌ ΕΊΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΎΤΣΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΝΤΕΎΕΙ ΝΑ ΧΡΟΝΊΣΕΙ, ΟΠΛΙΣΤΕΊΤΕ ΜΕ ΥΠΟΜΟΝΉ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΆΣΤΕ ΝΑ ΦΤΙΆΞΕΤΕ ΚΆΤΙ ΜΑΖΊ. λοπούλα και γαλοπουλόσουπα, γέμιση, εάν δεν έχει συκωτάκια και ξηροκάρπια, πατατούλες φούρνου και λίγο, ελάχιστο, από το μπισκοτάκι του κουραμπιέ! Όχι μελομακάρονα και δίπλες, όμως, λόγω μελιού… Extra tip: με το καρεκλάκι Fast της Inglesina το μωράκι σας θα γίνει ο επίτημος καλεσμένος του γιορτινού τραπεζιού.

Δεν είναι ανάγκη να καλέσετε επαγγελματία φωτογράφο, αν και φυσικά υπάρχει και αυτή η επιλογή. Αγοράστε ένα γιορτινό φορμάκι, ένα πιτζαμάκι, ένα σκουφάκι ή ό,τι άλλο βρείτε στην αγορά που βρίθει επιλογών, ντύστε το κανονικά και όταν είναι ήρεμο, βρείτε μια γιορτινή γωνιά, δίπλα στο δέντρο, μπροστά στο τζάκι, ακόμα και μέσα σε μια μεγάλη… χριστουγεννιάτικη κάλτσα και αφήστε το να ποζάρει ελεύθερα, χωρίς φυσικά να το πιέσετε! Και πάλι σας παραπέμπουμε για ιδέες στο Pinterest!

Ακούστε χριστουγεννιάτική μουσική, τραγουδήστε χριστουγεννιάτικα τραγούδια Από τις αρχές Δεκεμβρίου, στο σπίτι ας υπάρχουν στη λούπα χριστουγεννιάτικες playlists! Έπειτα διαλέξετε όλα τα αγαπημένα σας τραγούδια και αρχίστε να του τα τραγουδάτε, αργά, δυνατά και με χαρά, ακόμα κι αν δεν φημίζεστε για τη φωνή σας! Χορέψτε του, χτυπήστε παλαμάκια, γνωρίστε του τον Ρούντολφ το ελαφάκι, τον Αϊ-Βασίλη που έρχεται στη Γη, εξηγήστε του ακόμα και στα αγγλικά πως it’s the most wonderful time of the year!

Ανοίξτε την πόρτα σας τις παραμονές των τριών εορτών και ακούστε μαζί τα κάλαντα από παιδάκια Θυμάμαι ακόμα πόσο ενθουσιάζονταν τα παιδιά μου ως μωρά και νήπια όταν άκουγαν τα κάλαντα στο κατώφλι του σπιτιού μας από λίγο μεγαλύτερα ζουζούνια. Επίσης, ως συνοδός μικρών καλαντιστών τα τελευταία χρόνια, έχω να σας πω πως δεν υπάρχει τίποτα ομορφότερο από τη λάμψη στα μάτια ενός μωρού που το κρατούν οι γονείς του αγκαλιά και ακούει να του τραγουδάμε τα κάλαντα! Γέλια, παλαμάκια, φατσούλες, επαναλήψεις, ως και ραντεβού για την επόμενη χρονιά έχουμε κλείσει, λόγω του ενθουσιασμού ενός πεντάμηνου μπόμπιρα!

Χαζέψτε τα φωτάκια Φώτα και χρώματα εντυπωσιάζουν τα βρέφη. Ευκαιρία να το εκμεταλλευτείτε! Χαζέψτε τα φωτάκια στο δέντρο σας ή όπου αλλού τα έχετε στολίσει στο σπίτι σας, βάλτε τα να αναβοσβήσουν, ζητήστε του να τα παρακολουθήσει, χαζέψτε μέσα από το καρότσι ή μέσα από το αυτοκίνητο τη φωτισμένη πόλη, πείτε του τα χρώματα, τα σχήματα και τα μεγέθη, έχετε δεκάδες ευκαιρίες παιχνιδιού!

Δώστε του να δοκιμάσει γιορτινά φαγητά Αν το μωρό είναι πάνω από 6 μηνών και πάντα με τη συμβουλή του παιδιάτρου σας, μπορεί να γευτεί γα-

Αφήστε το να ανοίξει τα δώρα Αν είναι σε ηλικία που μπορεί να πιάσει και να σκίσει, καθοδηγήστε το κι έπειτα δώστε του το ελεύθερο να καταστρέψει με τα χεράκια του όλα τα γιορτινά περιτυλίγματα, να τα σκίσει, να τα πετάξει κι έπειτα να δει τι είναι αυτό που κρύβεται μέσα τους. Πιο πολύ θα το ενθουσιάσει η διαδικασία ανοίγματος παρά το ίδιο το δώρο…

Απολαύστε βόλτες στην πόλη Πάρτε μαζί σας τα απαραίτητα και εξορμήστε στο στολισμένο κέντρο της πόλης. Μέσα στο Aptica της Inglesina το μωράκι σας θα αισθάνεται άνεση και ασφάλεια, ενώ θα μπορεί να συνεχίσει τον ύπνο του όταν γυρίσετε στο σπίτι. To Αptica είναι κατάλληλο από τη γέννηση!


10

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

Χριστούγεννα. Κάθε δώρο και μια κίνηση αγάπης ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΚΟΥΜΑΡΙΑΝΟΥ

Α

χ, τι λέξη κι αυτή! Πόσο φορτίο, εμπειρίες, προσδοκίες… Πόση λάμψη, φως, ευχές, δώρα, παιχνίδια, χαρά… Τι να πρωτοπεί κανείς για τα Χριστούγεννα! Αρχίζω κάνοντας μια αναδρομή της ζωής μου. Ψάχνω να δω τι σήμαιναν όταν ήμουν παιδί και πώς νοηματοδοτούνται όσο περνούν τα χρόνια, με την απόκτηση του γιού μου κ.ο.κ. Συνειρμικά, μου έρχεται στο μυαλό η φράση που χρησιμοποιεί ο Εξιπερί στον Μικρό Πρίγκιπα: «Είναι ο χρόνος που έχεις ξοδέψει για το τριαντάφυλλό σου που το κάνει τόσο σημαντικό». Και πώς συνδέεται αυτή με τα Χριστούγεννα; Ξεκινώ με μια διαφωνία που έχω τελευταία με τον γιο μου, αλλά και με άλλα παιδιά της

ηλικίας αυτής, γύρω στα δεκαοκτώ. Συχνά, τα παιδιά, σε γιορτές, γενέθλια, Χριστούγεννα, ζητούν συγκεκριμένα δώρα ή χρήματα από γονείς και οικείους. Τα δώρα που ζητούν όσο πάει είναι όλο και πιο μεγάλα, όλο και πιο ακριβά. Δεν θα μπω στο κατά πόσο είναι εφικτό αυτό. Θα το δω από μια άλλη σκοπιά, από αυτή του Μικρού Πρίγκιπα. Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή αγάπης. Πώς μπορώ να δείξω αγάπη στο παιδί μου ή στους αγαπημένους μου; Η απάντηση δεν είναι με το να τους αγοράσω αυτό που ζητούν. Η απάντηση βρίσκεται στον χρόνο που θα ξοδέψω για αυτούς. Θα τολμούσα να πω ότι μεγαλύτερη είναι η ευχαρίστησή μου από τις προετοιμασίες για τις ημέρες αυτές, παρά η ίδια η ημέρα των Χριστουγέννων. Πριν από τα Χριστούγεννα ξοδεύω όσο πιο πολύ χρόνο μπορώ για να βρω το καλύτερο δώρο για αυτούς που αγαπώ. Μπορεί να είναι κάτι μικρό και φθηνό. Συχνά είναι κάτι που δε θα περίμεναν! Όμως

16.12.2019

για καθέναν χωριστά έχω δώσει χρόνο και σκέψη! Έχω ψάξει αυτό το κάτι που θα είναι μοναδικό, που θα δείχνει κάτι από εμένα αλλά ταυτόχρονα θα αγγίζει και κάτι σε αυτόν που του το δίνω. Κάθε δώρο είναι μια κίνηση. Μια κίνηση αγάπης! Ακόμα και τα γλυκά, τα φαγητά, οι στολισμοί δεν είναι μόνο για να φτιάξουν ένα περιβάλλον. Είναι για να δείξουν κάτι από το μέσα μας. Κάτι από την αγάπη, τη φροντίδα και το «μαζί». Σκοπός δεν είναι το δώρο ή οι κουραμπιέδες αλλά η διαδικασία για να φτάσουμε σε αυτά. Μπορεί οι κουραμπιέδες να βγουν ανομοιόμορφοι. Όμως είναι η ευκαιρία να μαγειρέψω μαζί με τα παιδιά μου ή και μαζί με τους φίλους τους. Και να απολαύσω το μαγείρεμα αυτό. Παλιότερα, είχα μιλήσει για το πώς να δημιουργούμε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας. Τα Χριστούγεννα είναι μια τέτοια ευκαιρία! Υπάρχουν τόσα πολλά έθιμα και συνήθειες, που μπορώ να διαλέξω ένα ή μερικά από αυτά και να δημιουργήσω αυτόν τον ποιοτικό χρόνο μαζί τους ή και να μην διαλέξω τίποτα από αυτά και να δημιουργήσω έναν δικό μου τρόπο. Θυμάμαι, στα παιδικά μου χρόνια, είχε γίνει κανόνας να μας παίρνουν οι γονείς μου παρδαλές κάλτσες. Από κάποιο σημείο και μετά (μην πω και μέχρι σήμερα!) έπιανα (πιάνω) τον εαυτό μου να περιμένω την χάρτινη σακουλίτσα με τις παρδαλές κάλτσες και, μετά, να νιώθω ευτυχισμένη κάθε φορά που τις ανακαλύπτω και κάθε φορά που τις φοράω. Πόσο ζεστές στιγμές μπορούμε να δημιουργήσουμε με αυτούς που αγαπάμε; Πόσο κοντά μπορούμε να έρθουμε, αξιοποιώντας κάποια από τα έθιμα και τις παραδόσεις ή δημιουργώντας κάποια δικά μας; Μέσα σε αυτές τις στιγμές κρύβονται τα Χριστούγεννα! Στις στιγμές που χώνεται όλη η οικογένεια κάτω από το πάπλωμα, στις στιγμές που πασαλείβεται η κουζίνα με ζάχαρη άχνη, στις στιγμές που κρυφά ψάχνουμε τον χρόνο, που δε θα γίνει αντιληπτός, για να πάμε να ψάξουμε δώρα… Αν από τα Χριστούγεννα έλειπε όλο το κοινωνικό γίγνεσθαι με τα εκάστοτε έθιμα, αν τα Χριστούγεννα βρισκόμασταν ολομόναχοι με τους −ελάχιστους− δικούς μας ανθρώπους, τι θα σήμαιναν τα Χριστούγεννα; Τι και πώς θα τα γιορτάζαμε; Ε, αν βρούμε και απαντήσουμε σε αυτό, τότε, νομίζω θα έχουμε βρει αυτό που ζητάει το βαθύ μέσα μας, για να είμαστε γεμάτοι και χαρούμενοι! Είναι ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τον χρόνο που μας δίνεται που κάνει τη διαφορά. Είναι ο ξεχωριστός τρόπος που αποφασίζουμε να δείξουμε την αγάπη μας σε αυτούς που αγαπάμε. Και αυτό το δόσιμο είναι που θα μας γεμίσει και θα φέρει την πληρότητα και το ξεχείλισμα αυτές τις ημέρες! Καλά Χριστούγεννα!

Η Μαριάννα Κουμαριανού είναι παιδαγωγός και συγγραφέας. Θα τη βρείτε στο mkoumarianos@gmail.com.


11

16.12.2019

Αγαπημένε μου Άγιε Βασίλη Σε περίμενα πώς και πώς. Εσένα και το σούπερ τρενάκι που θα μου φέρεις. Αναρωτιέμαι αν έχεις πολύ δρόμο ακόμα. Αφήνω ένα ποτήρι γάλα για εσένα και ένα για τον πιο διψασμένο τάρανδο. Α, και τα αγαπημένα σου μπισκότα. Μιράντα Παπαδοπούλου. Φέτος διαλέξαμε με τη μαμά αυτά με τη λιγότερη ζάχαρη. Πίστεψε με, δεν θα καταλάβεις τη διαφορά. Είναι το ίδιο τέλεια με όλα τα μιράντα. Με σίδηρο, βιταμίνες και ασβέστιο για να γεμίσεις ενέργεια για το υπόλοιπο ταξίδι. Σε ευχαριστώ, Κωνσταντίνος

ιράντα Γνωρίστε τα Μ η με 30% λιγότερ ν ίδια τη ε ζάχαρη αλλά μ η, γεμάτα μοναδική γεύσ ρο και βιταμίνες, σίδη ασβέστιο

/MpiskotaPapadopoulou /biskotakimou.gr


12

ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ

16.12.2019

Παιχνίδια: Πλαστικό και Πλαστικότητα εγκεφάλου

ΤOY IΟΡΔΑΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

T

ο παιχνίδι έχει ως λέξη τα τρία πρώτα γράμματα κοινά με τα αντίστοιχα της λέξης παιδί. Αυτό και μόνο δηλώνει πόσο στενά συνυφασμένα είναι το παιδί με το παιχνίδι. Το παιδί παίζει. Κάθε μικρό σε ηλικία ον παίζει. Το μικρό γατάκι παίζει με ένα κουβάρι ή με ένα ποντίκι, τα κουτάβια παίζουν μεταξύ τους, τα βρέφη με την φωνή τους, τα νήπια με κάποια κούκλα, οι έφηβοι με το playstation. Κάθε ηλικία έχει και το παιχνίδι της. Και τα Χριστούγεννα έχουν τα περισσότερα σε αριθμό παιχνίδια ως δώρα. Αυτό, όμως, σημαίνει και υπερβολή σε κατανάλωση, υπερβολή σε πλαστικό, υπερβολή γενικώς. Ίσως, όμως, αν δούμε τις πραγματικές ανάγκες ενός παιδιού ανά ηλικία, να μπορέσουμε να φανούμε και πιο συνετοί, έστω για πρώτη φορά, αυτά τα Χριστούγεννα. 3-6 μηνών Ένα μωρό 3 έως 6 μηνών μόλις που αρχίζει να ανοίγει τις παλάμες του και να κρατά για λίγα δευτερόλεπτα ένα αντικείμενο. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, πως κάτι παραπάνω από μια

απλή κουδουνίστρα δεν είναι παρά περιττό. Το βρέφος σε αυτή τη φάση παίζει κυρίως με τις φωνούλες του, ακούει τον εαυτό του και χαίρεται να ακούει τους γονείς του. Καθώς μεγαλώνει αρχίζει και στέκεται είτε μπρούμυτα είτε και για λίγη ώρα καθιστό. Έτσι το παιχνίδι από τους γονείς θα μπορούσε να είναι η τοποθέτηση του σε αυτές τις θέσεις, ώστε να προσπαθήσει το μικρό να φτάσει την κουδουνίστρα, βάζοντας τον εγκέφαλό του σε λειτουργία "πώς θα μπορούσε να κινηθεί το σώμα μου", γεγονός που θα το βοηθήσει να μάθει να μπουσουλάει. Ας μην ξεχνάμε πως το μπουσούλημα είναι ένα κινητικό ορόσημο αρκετά χρήσιμο για τη μετέπειτα ψυχοκινητική του εξέλιξη. 6-12 μηνών Στο 2ο εξάμηνο της ζωής τους, καλό παιχνίδι για τα μωράκια είναι ένα χαλάκι δραστηριοτήτων ή ένα γυμναστήριο με κρεμαστά, διάφορα χρωματιστά κουκλάκια και κρίκους. Πάλι ο στόχος να τα φτάσουν είναι παιχνίδι για εκείνα και γυμναστική για τον νου και το σώμα τους. Να προσθέσω, μάλιστα, ακόμη ένα απλό παιχνίδι το οποίο σχετίζεται με την κινητική τους ηλικία. Είναι ο έρωτας με τα ταμπελάκια στις μπλούζες, τις οποίες σκαλίζουν δεξιά αριστερά, μια τώρα ωριμάζει

και η λεπτή σύλληψη με δείκτη-αντίχειρα. 1-2 ετών Μετά τον πρώτο χρόνο ζωής, τα παιχνίδια παραμένουν απλά. Ένα κουτάκι που μέσα θα βάζουν και θα βγάζουν μπαλίτσες ή ένα πιανάκι ή κάποιο ταμπλό με κουμπάκια που θα πατιούνται και θα πετάγονται φατσούλες αποτελούν ό,τι καλύτερο για τα μωρά μας, που χαίρονται με τη δράση-αποτέλεσμα. Μη σας φανεί παράξενο αν παίζουν όλη την ώρα με το μπρελόκ σας ή με το τηλεχειριστήριο, ενώ εσείς έχετε ξοδέψει χρήματα για κάτι μεγάλο και φαντεζί. Το παιδί σ' αυτή την ηλικία αντιγράφει τους γονείς του και επίσης χαίρεται πολύ με την επανάληψη, γι’ αυτό και μανιωδώς βγάζει και βάζει διάφορα πράγματα μέσα σε κουτιά. Μέχρι να αρχίσει να περπατά καλά, μπορείτε να του δώσετε ένα σκαμπό ή ένα χαμηλό τραπεζάκι ώστε να το φέρνει γύρω γύρω, αλλά ΠΟΤΕ μη βάλετε στο σπίτι σας το πιο κλασικό δώρο των παππούδων και των γιαγιάδων, την περπατούρα. Το τροχήλατο αυτό, στο οποίο μπαίνει μέσα το νήπιο και τσουλάει σαν τηλεκατευθυνόμενο ρομποτάκι, δεν το βοηθά να περπατήσει ούτε πιο γρήγορα ούτε πιο σωστά, ενώ μόνο ατυχήματα μπορεί να φέρει. Στην ηλικία αυτή αρχίζει για τα μωρά


16.12.2019

και το συμβολικό παιχνίδι ή αλλιώς το παιχνίδι προσποίησης, ότι για παράδειγμα ταΐζουν ένα άλλο μωρό, ότι φροντίζουν ένα γατάκι και άλλα τέτοια, που και τη φαντασία ασκούν και την ενσυναίσθηση (που είναι και πολύ της μόδας τελευταία). 2-3 ετών Μετά τα δύο χρόνια, στο παιχνίδι μπαίνει η μπάλα. Μπάλα που το παιδί μόνο κλοτσάει, γιατί για την ώρα είναι δύσκολο να την πιάσει στον αέρα. Όμως και ένα πατίνι ή ένα ποδηλατάκι ισορροπίας που θα το σέρνει με τα πόδια είναι μια ωραία επιλογή. Τα τρίκυκλα με το ραβδί από πίσω, που τα σέρνουν οι γονείς, είναι απλά μια καλή επιλογή για τη βόλτα στη… λαϊκή της γειτονιάς και κανένα όφελος δεν έχουν για το παιδί. Στα δίχρονα αρχίζουν να αρέσουν και τα τουβλάκια τύπου Lego ή Duplo, ή οι πάγκοι με τα εργαλεία και τα κουζινικά, Μπορείτε να τους δώσετε και κάποια δικά σας, όπως κουτάλες και κατσαρόλες που δε χρησιμοποιείτε πια. 3-5 ετών Καθώς μεγαλώνει το νήπιο, τα παζλ, αρχικά με δυο ή τέσσερα κομμάτια, και έπειτα έως και 36 ή ακόμα και 48 κομμάτια, παραμένουν κλασική αξία στο παιχνίδι. Τα τελευταία χρόνια θραύση κάνουν και οι στολές, συνήθως πριγκιπικές για τα θήλεα και ποδοσφαιρικές για τα άρρενα. Είναι από τις περιπτώσεις που πιάνουν τα λεφτά τόπο, μια και πλέον τα μικρά παιδιά παίζουν με αυτές όλον το χρόνο και όχι μόνο τις Απόκριες. Εννοείται πως οι πλαστελίνες και τα είδη ζωγραφικής, πινέλα, κηρομπογιές και χρώματα για τα δάκτυλα, είναι κατάλληλα για όλο το φάσμα της νηπιακής περιόδου. Τέλος, μια καλή επιλογή είναι και τα παιχνίδια μνήμης με κάρτες, τα οποία μπορείτε να φτιάξετε ακόμη κι εσείς. 5-8 ετών Φτάνοντας στα πέντε χρόνια και λίγο αργότερα, στην αρχή του δημοτικού, ξεκινά και το επιτραπέζιο παιχνίδι να έχει τη δική του θέση στη ζωή του παιδιού, που πλέον μπορεί να περιμένει τη σειρά του και να υπακούει σε κανόνες. Και εδώ υπάρχουν πολλές καλές επιλογές πλέον, με ποιότητα και αισθητική. Από 8 ετών (ίσως και νωρίτερα) Κάποια στιγμή, όμως, φτάνουμε και στη λατρεία της οθόνης. Τα παιδιά του δημοτικού αρχίζουν και ζητούν τάμπλετ, videogames και αξεσουάρ σχετικά με οθόνες. Μπορεί να είναι απλά ακουστικά για να ακούσουν μουσική από κάποιο mp3 stickάκι, ή μπορεί να είναι ακόμα και κονσόλες Wii. Τι να πω εγώ τώρα για όλα αυτά; Κανείς

δεν μπορεί εύκολα να πει κάτι, αφού το ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι πολύ καινούργια υπόθεση για το ανθρώπινο είδος. Οι πρώτες ενδείξεις, βέβαια, μόνο ενθαρρυντικές δεν είναι. Τενοντίτιδες, πονοκέφαλοι, παχυσαρκία, ευερεθιστότητα, εξάρτηση και βέβαια συχνά είσοδος σε αμφιβόλου ποιότητας διαδικτυακές γωνιές. Θα έλεγα πως το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι απλά να καθυστερήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούμε τη χρήση αυτών. Η ζωή δεν είναι στις οθόνες και στα likes. Το ξέρουμε καλά. Τα έχουμε πει πολλές φορές. Και το διαδικτυακό παιχνίδι μόνο αθώο δεν καταλήγει να είναι. Από τα παραπάνω καταλαβαίνετε πως όσο πιο μικρά είναι τα παιδιά τόσο πιο λίγα και απλά πρέπει να είναι τα παιχνίδια τους. Οι αναπτυξιολόγοι λένε χαρακτηριστικά «να είναι όσα χωράει το δωμάτιο και λίγο λιγότερα». Άρα μην ξοδεύετε χρήμα άσκοπο. Ξοδέψτε απλά χρόνο μαζί τους. Όσο πιο μεγάλα είναι τα παιδιά τόσο πιο αληθινά πρέπει να είναι τα παιχνίδια τους. Τα μικρά έχουν ανάγκη από τη φαντασία, αλλά τα μεγάλα που σε λίγο καιρό θα ανοίξουν τα φτερά τους μακριά σας, έχουν ανάγκη από την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα, όμως, δε βρίσκεται στις οθόνες κάποιων υγρών κρυστάλλων. Η πραγματικότητα είναι σε μεγάλο βαθμό η προσοχή που τους δίνουμε και οι απαντήσεις στα ερωτήματά τους. Με απλά λόγια, ανακεφαλαιώνοντας, μέχρι τα τρία έτη τα παιχνίδια που πρέπει να κάνουμε δώρο στα παιδιά είναι απλά και δεν αξίζουν παραπάνω από 50 ευρώ όλα μαζί. Έπειτα, το παιδί μεγαλώνει και σίγουρα όλα γίνονται πιο σύνθετα, όπως σύνθετο γίνεται και το παιχνίδι. Περισσότερες οι επιλογές, περισσότερο το μπάτζετ. Για μια φορά όμως ας κάνουμε την ανατροπή: Ας τους προσφέρουμε λιγότερο πλαστικό και περισσότερη πλαστικότητα στον εγκέφαλο. Κι αυτή τη χτίζουμε μόνο με ενασχόληση μαζί τους. Από τις διαφημίσεις των παιχνιδιών αυτό που συνήθως λείπει είναι η επισήμανση ότι δεν παίζονται μόνα τους! Το κάθε παιδί θέλει παιχνίδι για να το παίξει, όχι όμως μόνο του, αλλά με εμάς που του το δωρίζουμε. Γενικά, κάντε στα παιδιά δώρο χρόνο. Γονείς, θείοι και θείες, νονοί και νονές, παππούδες και γιαγιάδες, κάντε δώρο το παίξιμο και όχι μόνο το παιχνίδι ή ακόμη την ανάγνωση ενός βιβλίου ή μια βόλτα. Γενικά δωρίστε τους χρόνο επαφής! Καλό χρόνο σε όλους μας! C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος MD, PhD, είναι Επιμελητής Β΄ Παιδιατρικής ΓΝ Σύρου, iordanispapado@hotmail.com, Facebook: μικρο σονοκομειο


14

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Δεν γιορτάζουν όλοι τα Χριστούγεννα, μα δεν πειράζει!

THΣ ΣΟΥΖΑΝΑΣ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ

Φ

ανταστείτε το εξής σκηνικό: Λίγο πριν από τον ερχομό των Χριστουγέννων σε μια ομάδα μικρών παιδιών, από πέντε ως έξι ετών, σε ένα πολυπολιτισμικό κέντρο δημιουργικής απασχόλησης και ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης, η Κ. ακούει τα άλλα παιδιά που μιλούν για τον στολισμό του δέντρου και τη φάτνη, σκύβει το κεφαλάκι της και κάνει σαν να ψάχνει κάτι πάνω στα σχέδια της φούστας της. Δίπλα της ο Χ. σχηματίζει κυκλάκια με το δάχτυλό του πάνω στο μπράτσο της καρέκλας. Η Μ. θέλει να μάθει τα πάντα για τα κεράκια και τη Χανουκά για την οποία μιλά η Ε. Ο Λ. ακούει με μεγάλο ενδιαφέρον την περιγραφή μιας θεατρικής παράστασης που είδε η Α., η οποία αναφερόταν με θαυμασμό στην άφιξη των μάγων στη φάτνη του Χριστού. Η Τ. χτυπά με χαρά τα

χέρια της και χαμογελά στην ιδέα τού να μπαίνει ένας μεγαλόσωμος γλυκός παππούλης με κόκκινα στο σαλόνι από το τζάκι, με ένα σάκο γεμάτο δώρα. Ο Ε. κάθεται σε μια γωνιά και παίζει με το αυτοκινητάκι του, κάνοντας πως δεν τον ενδιαφέρει τίποτα απ’ ό,τι ακούγεται μέσα στην αίθουσα, επιστρέφει όμως στο σπίτι γεμάτος απορίες τις οποίες απευθύνει στους γονείς του, που δεν πιστεύουν σε κανέναν θεό και καμία θρησκεία, δηλώνουν άθεοι και άθρησκοι. Η θρησκεία στη ζωή μας Και κάπως έτσι η θρησκεία μπαίνει στη ζωή μας και ψυχοκοινωνικά. Όπως όλα τα θέματα θίγονται και εισάγονται σταδιακά στον ψυχικό μας κόσμο μας, έτσι εισάγεται συνειδητά και ασυνείδητα και η θρησκεία αρχικά μέσα από την οικογένεια και έπειτα μέσα από τους χώρους εκπαίδευσης, αποτελώντας ένα βασικό συστατικό ένταξης του ατόμου σε κοινωνικές ομάδες. Στη χώρα μας, στις μέρες μας, τα παιδιά

έρχονται σε επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς και θρησκείες όλο και περισσότερο, από πολύ μικρή ηλικία, και εμείς οι γονείς οφείλουμε να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν, να αποδεχτούν και να σεβαστούν το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να πιστεύει και να ακολουθεί τις πρακτικές της θρησκείας του δίχως φανατισμούς και προκαταλήψεις. Είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή χώρο στα παιδιά, όπου θα μπορούν να κάνουν ερωτήσεις σε σχέση με όλα όσα τα περιστοιχίζουν και να αναζητήσουμε μαζί τους απαντήσεις, να συζητήσουμε μαζί τους, μέχρι εκεί που μπορούμε και αντέχουμε κι ακόμα παραπέρα. Η θρησκεία είναι ένα σημαντικό θέμα που «σηκώνει» πολλές ερωτήσεις, σκέψη και συζήτηση. Ας το παραδεχτούμε. Πολλές φορές έχουμε και εμείς οι ίδιοι απορίες και ίσως και φόβο σε σχέση με αυτές τις απορίες, γιατί η πίστη δεν είναι τυφλή· και όταν μας έχει απλά φορεθεί χωρίς σκέψη, από φόβο, τότε


Νέα σειρά από τη

Μαρίνα Γιώτη!

16.12.2019

μόνο φόβο μπορεί να γεννήσει. Ο Χριστός δεν είπε στον «άπιστο» Θωμά «Πίστευε, και μη ερεύνα», αλλά τον προέτρεψε να ελέγξει με τα ίδια του τα χέρια τις τρύπες από τα καρφιά Του! Το «Πίστευε και μη, ερεύνα» είναι μια δύσκολη διαδικασία, γιατί μας βάζει σε μια διαρκή θέση διερώτησης και διερεύνησης, που –ανάλογα με το πόσο σταθερός και ώριμος είναι ο ψυχισμός μας– μπορούμε να αντέξουμε. Άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο και άλλοι καθόλου. Εύκολες ερωτήσεις-Δύσκολες απαντήσεις Τα παιδιά μας, των οποίων η ψυχική δομή είναι στα σκαριά και γι’ αυτόν το λόγο δεν τα τρομάζουν οι ερωτήσεις, αντιθέτως οι ερωτήσεις τα τρέφουν, μας φέρνουν συχνά σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Όπως, όμως, δεν θα τα αφήναμε νηστικά στο σώμα, καλό θα ήταν να μην τα αφήνουμε νηστικά ούτε στην ψυχή και να είμαστε, όσο μπορούμε και όσο αντέχουμε, ανοιχτοί στις ερωτήσεις τους. Προσωπικά, έχω δυσκολευτεί αρκετές φορές με τις ερωτήσεις της μικρής μου, έχω όμως καταλάβει πως αυτό που με δυσκολεύει είναι η δυσκολία και η αμηχανία των δικών μου γονιών να απαντήσουν, όταν ήμουν στην αντίστοιχη ηλικία, στις δικές μου απορίες, την οποία έχω εσωτερικεύσει. Θυμάμαι πάντα όμως τη στιγμή που στα έξι μου χρόνια έθεσα την ερώτηση «Γιατί ο Θεός άφησε τον Ηρώδη να σκοτώσει όλα αυτά τα μωρά;» και τη δική μου μητέρα (που προφανώς είχε αντίστοιχα τις δικές της δυσκολίες) να μου απαντά: «Δεν έχω ιδέα! Είναι πράγματι πολύ άδικο, έλα να σκεφτούμε μαζί» και θυμάμαι ακόμα τις συζητήσεις μας. Ανοίγαμε λεξικά για όσα δεν καταλάβαινα, έψαχνε μαζί μου και μου δημιουργούσε χρόνο και χορό σκέψης. Πόσο ανακουφιστικό! Σίγουρα δύσκολο για εκείνη, γιατί έτσι έδινε χώρο για ακόμα περισσότερες ερωτήσεις, αλλά έτσι συμβαίνει συνήθως: όσο ταΐζεις ένα παιδί τόσο αυτό μεγαλώνει! Ακολουθούν δυο δύσκολες ερωτήσεις από πεντάχρονα παιδιά και απόπειρες απαντήσεων από γονείς. Ερώτηση: «Μπαμπά, γιατί δεν πιστεύουν όλοι στον Χριστό; Γιατί δεν έχουν όλοι Χριστούγεννα; Ο φίλος μου ο Σ. δεν έχει στολίσει ποτέ δέντρο». Απάντηση: «Διότι, αγάπη μου, υπάρχουν διαφορετικές θρησκείες και κάθε θρησκεία έχει διαφορετικούς τρόπους να γιορτάζει κάθε εποχή του χρόνου και κάθε θρησκεία δίνει διαφορετικό όνομα στον θεό στον οποίο

συγκεντρώνεται η πίστη». Ερώτηση: «Μαμά, τι είναι η θρησκεία; Και τι είναι η πίστη;» Απάντηση: «Στο δικό μου μυαλό θρησκεία είναι μια ιστορία για τη ζωή του ανθρώπου, που σε κάθε χώρα συνοδεύεται από διαφορετικές, μικρές ή μεγάλες άλλες ιστορίες, που μας δίνει δύναμη και που μιλά για την ύπαρξη του θεού. Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές θρησκείες, σε κάθε οικογένεια, σε κάθε χώρα, σε κάθε σημείο της Γης. Σε όλες αυτές τις διαφορετικές θρησκείες υπάρχει ένα κοινό, η Πίστη του ανθρώπου. Η πίστη είναι κατά κάποιον τρόπο ένα δυνατό συναίσθημα που μας δίνει δύναμη, ασφάλεια και σιγουριά, μοιάζει κάπως με το συναίσθημα που έχεις όταν ξέρεις ότι είμαστε εγώ και ο μπαμπάς στο σπίτι μαζί σου και μπορούμε να σε προστατέψουμε από όλα».

κια Μελισσά νία στα Θρα

Κρίση μέσα στο Μελίσσι, ποιος το πρόβλημα θα λύσει; Πρέπει να βρεθεί νέα βασίλισσα!

Οι ερωτήσεις θα μπορούσαν να συνεχιστούν ατελείωτα και –για αρκετούς από εμάς– βασανιστικά. Μια και τα Χριστούγεννα είναι η εποχή της αγάπης, της αποδοχής και του σεβασμού, ας κάνουμε χώρο μέσα μας κι ας δημιουργήσουμε έναν ασφαλή χώρο στην ψυχή των παιδιών μας, ώστε να αποδέχονται και να σέβονται τους διαφορετικούς πολιτισμούς και τις διαφορετικές θρησκείες χωρίς να αισθάνονται απειλή και φόβο. Δεν γιορτάζουν όλοι τα Χριστούγεννα, μα δεν πειράζει!

Συμβουλές προς τους γονείς: Αφήστε τα παιδιά σας να κάνουν ερωτήσεις. Πριν δώσετε απαντήσεις, είναι βοηθητικό να πείτε κάτι σαν «Ωραία ερώτηση! Τι σκέφτεσαι εσύ για αυτό; Θα ήθελες να ψάξουμε και να σκεφτούμε;» Ανοίξτε βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, σερφάρετε στο ίντερνετ (ένας τρόπος να τους δείξετε πόσο χρήσιμο μπορεί να είναι το διαδίκτυο αν χρησιμοποιηθεί σωστά). Μη φοβηθείτε να παραδεχτείτε πως δεν γνωρίζετε κάτι. Απολαύστε μαζί τους τη χαρά της έρευνας και της ανακάλυψης. Μιλήστε τους φυσικά για αυτά που εσείς αισθάνεστε και πιστεύετε, αλλά όχι δογματικά και απόλυτα. Είναι σημαντικό να υπάρχει χώρος σκέψης μέσα τους, μην το ξεχνάτε. Γνωρίζω πως κάποιες φορές, αν όχι πάντα, αυτό τρομάζει, αλλά έτσι πρέπει να γίνει!

Θα βρουν ο Μίλτος και η Μελίνα τη λύση ή θα αφήσουν την Κυψέλη να καταστραφεί; ΣΕ ΌΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΌΠΩΛΕΙΑ! www.dioptra.gr

Bρείτε μας!


16

ΣΥZHTΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Άγιος Βασίλης έρχεται κι όλους μας καταδέχεται ΤΗΣ ΣΟΥΖΑΝΑΣ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ

Το γνωστό τραγούδι «Santa Claus is coming to town» λέει πως ο Άγιος Βασίλης κρατά μια λίστα με τα άτακτα και τα καλά παιδιά και τη διπλοτσεκάρει, ώστε να διαχωρίσει πού θα δώσει τα δώρα του. Όμως, όλα τα παιδιά δεν είναι λίγο ή περισσότερο άτακτα; Τι θα γίνει με αυτά; Δεν θα πάρουν δώρα;

Τ

ο τελευταίο βράδυ του Νοέμβρη, αφού ολοκληρώσαμε το στόλισμα του δέντρου οικογενειακώς, συνόδεψα την πεντάχρονη κόρη μου στο κρεβάτι της και δώσαμε πρωινό ραντεβού στο σαλόνι να χαζολογήσουμε και να ακούσουμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Πρώτη Δεκέμβρη, 9 το πρωί, είμαι πράγματι αγκαλιά με τη μικρή στον καναπέ, κάτω από τις χουχουλοκουβέρτες, εκείνη με το γάλα της, εγώ με τον καφέ μου. Ακούμε γιορτινές μελωδίες και απολαμβάνουμε το δέντρο. Ξαφνικά ακούμε το τραγούδι που είχε αγαπήσει τα περσινά Χριστούγεννα και ζητούσε να της το μεταφράζουμε ξανά και ξανά. Δεν είναι άλλο από το

«Santa Claus Is Coming To Town», του οποίου έχουμε φτιάξει μάλιστα και μια παραλλαγή. Το αυθεντικό πάει κάπως έτσι: You better watch out/ You better not cry/ Better not pout /I'm telling you why/ Santa Claus is coming to town/ He's making a list /And checking it twice/ Gonna find out who's naughty and nice /Santa Claus is coming to town /He sees you when you're sleeping /He knows when you're awake / He knows if you've been bad or good/ So be good for goodness sake! /O! You better watch out! /You better not cry/ better not pout /I'm telling you why /Santa Claus is coming to town /Santa Claus is coming to Town. Και η παραλλαγή μας είναι η εξής: Μικρό ξωτικό/ να είσαι προσεκτικό/ μικρό ξωτικό/ να μην κλαψουρίζεις/ να μην σκουντουφλάς/ να μη μου γκρινιάζεις/ ο Άγιος Βασίλης βλέπει πού πας/ φτιάχνει μια λίστα/ την τσεκάρει διπλά/ δωράκια θα φέρει/ δωράκια πολλά/ αλίμονο όμως θέλει να δει/ ποιο ξωτικό αξίζει κορδέλα χρυσή/ τσεκάρει την λίστα «κακό και καλό» και θ’ ανταμείψει το καλό ξωτικό/ Ο Άγιος Βασίλης έρχεται απόψε στην πόλη μικρά ξωτικά/ γι’ αυτό φροντίστε να είστε καλά/ θα δει ποιο κοιμάται / ποιο είναι ξύπνιο/ ποιο είναι καλό και ποιο είναι κακό/ γι’ αυτό να είστε καλοί σας παρακαλώ! Πέρσι, η μικρή ξεκαρδιζόταν, μια και της τραγουδούσαμε την παραλλαγή εντελώς παρά-

φωνα (γιατί είμαστε παράφωνοι). Είχαμε, μάλιστα, γράψει τα στιχάκια σε ένα χαρτί και το «ταχυδρομήσαμε» στον ίδιο τον Άγιο Βασίλη. Φέτος, όμως, το άλλοτε διασκεδαστικό τραγουδάκι μετατράπηκε σε μια ατελείωτη συζήτηση γεμάτη ερωτήσεις, που ξεκίνησε κάπως έτσι: «Μαμά, εγώ κάνω και μορφασμούς και κλαίω και κάποιες φορές μένω ξύπνια ως αργά και δεν είμαι πάντα τόσο συνεργάσιμη, αντίθετα θα έλεγα πως είμαι φοβερά άτακτη!» Με κοίταξε βαθιά στα μάτια και συνέχισε: «Άρα δεν αξίζω την επίσκεψη του Αγίου Βασίλη; Δηλαδή τι; Πρέπει να πιεστώ για να έρθει; Αφού κάποιες φορές δυσκολεύομαι. Και δηλαδή τι; Όλοι αυτοί οι άτακτοι και κακοί στα παραμύθια δεν έχουν πάρει ποτέ δώρο; Μα δε μου έχεις πει πως τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή της αγάπης; Αγάπη είναι να καταλαβαίνουμε. Και για μια στιγμή… Δηλαδή εγώ είμαι κακό ή καλό παιδί; Γιατί κάνω και αταξίες, αλλά και όμορφα πράγματα». Μιλώντας στα παιδιά για το καλό και το κακό Άκου, μικρή μου. Μέσα μας οι άνθρωποι έχουμε απ’ όλα τα στοιχεία, και τα καλά και τα κακά, απ’ όλα τα συναισθήματα, και τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα. Γεννιόμαστε, και τα πρώτα χρόνια μοιάζει η ψυχή μας με ένα μικρό, πολύχρωμο κουβαράκι που μεγαλώνει και μεγαλώνει και γεμίζει με όλο και πιο πολλά χρώματα. Στην αρχή, όταν ήσουν μωράκι, δεν


16.12.2019

μπορούσες να μιλήσεις και δεν μπορούσες να σκεφτείς, παρά μόνο να νιώσεις. Αλλά δεν καταλάβαινες τι ένιωθες… Για παράδειγμα, αισθανόσουν μια ενόχληση στην κοιλίτσα, αλλά δεν ήξερες τι ήταν αυτό. Οπότε έκλαιγες, κι εγώ κι ο μπαμπάς σου, που έχουμε το χρέος να σε φροντίζουμε μέχρι να δυναμώσεις και να μπορείς να φροντίζεις τον εαυτό σου μόνη σου, προσπαθούσαμε να αφουγκραστούμε τις ανάγκες σου και να τις ικανοποιήσουμε. Σιγά σιγά, με τη βοήθεια μας και με τα λόγια μας, καταφέρνεις να ξεδιπλώσεις το κουβαράκι που έχεις μέσα σου και, με τη βοήθεια των λέξεων, πλέκεις όμορφα ρουχαλάκια να ζεστάνεις την ψυχή σου. Όταν έκλαιγες στην αρχή, σε ρωτούσα “πεινάς και πονάει η κοιλίτσα σου;” και σου έδινα να πιεις γάλα στη ζεστή μου αγκαλιά και ηρεμούσες. Μετά, έμαθες τη λέξη “μαμά” και το κλάμα σου δεν ήταν πια ο μόνος τρόπος για να εκφραστείς· έπειτα έμαθες όλο και πιο πολλές λέξεις και κατάφερνες όλο και πιο καθαρά να εκφράσεις τι επιθυμείς. Σε μάθαμε να αναγνωρίζεις τα συναισθήματα σταδιακά, κάποιες φορές άγαρμπα. Όταν δεν καταλάβαινες τι ένιωθες και ήσουν μπερδεμένη, σήκωνες το μικρό σου χέρι και προσπαθούσες να εκδηλώσεις το συναίσθημά σου· έμοιαζε να θέλεις να με χτυπήσεις, αλλά εσύ κάτι προσπαθούσες να πεις. Εκείνες τις φορές, με τα λόγια πάλι, προσπαθούσα να σε βοηθήσω να καταλάβεις ότι είμαι δίπλα σου και ότι μπορούμε να βρούμε τρόπο να καταλάβουμε τι έχεις ανάγκη δίχως αυτή την κίνηση που έκανες με το χεράκι σου και με πονούσε. Άλλες φορές, στην παιδική χαρά, αν ήθελες κάτι από κάποιο άλλο παιδάκι και του το τραβούσες απότομα, σε βοηθούσαμε να καταλάβεις πως αυτό δεν μπορείς να το κάνεις, γιατί στεναχωρεί το παιδάκι κι ότι αυτό ήταν κάτι που δεν θα σου άρεσε ούτε εσένα κι ούτε θα έπρεπε να αφήνεις να σου το κάνουν. Υπάρχει, όμως, άλλος τρόπος να το πάρεις κι αυτός είναι να το ζητήσεις ευγενικά. Αν το παιδάκι δεν σ’ το δώσει τότε θα βρούμε κάτι άλλο να παίξουμε. Πραγματικά κακοί Η μικρή με κοίταξε βαθιά στα μάτια και εγώ άρχισα να ανησυχώ, γιατί αυτό της το βλέμμα το συνοδεύουν απορίες που δύσκολα απαντά κανείς. «Μαμά, όλοι οι κακοί στις ταινίες μου, δηλαδή, δεν είναι κακοί; Έχουν απλά μπλεγμένα κουβαράκια και δεν μπορούν να εξηγήσουν τι αισθάνονται;» «Κάπως έτσι, αγάπη μου», της απάντησα και της μίλησα για τις κακές και τις καλές πράξεις και για τη σημαντική ικανότητα που έχουμε οι άνθρωποι να σκεφτόμαστε και να επανορθώνουμε. Όμως, στο δικό μου το μυαλό κάποιοι είναι πραγματικά κακοί και αυτοί είναι οι άνθρωποι που καταλαβαίνουν ότι κάνουν κακό σε άλλους ανθρώπους και δεν κάνουν κάτι για να το διορθώσουν. Αντίθετα συνεχίζουν και μάλιστα παίρνουν ευχαρίστηση από τον πόνο που προκαλούν. Τι ξέρει ο Άγιος Βασίλης; Έπειτα από πολλές συζητήσεις για το πώς θα μπορούσαν να ξεμπλέξουν τα ψυχικά κουβάρια τους οι κακοί των ιστοριών και αφού καταλήξαμε ότι δεν θα έπρεπε να τους βάζουμε ταμπέλα, αλλά να τους δίνουμε τη δυνατότητα να βρίσκουν το καλό μέσα τους, η μικρή μου απηύθυνε την εξής ερώτηση: «Μαμά, ο Άγιος Βασίλης τα γνωρίζει όλα αυτά ή θα μπερδευτεί και δεν θα φέρει δώρο σε κανέναν; Γιατί, μαμά, απ’ όσους ξέρω δεν έχω βρει κανέναν που να μην γκρινιάζει, να μην έχει έστω και μια φορά αργήσει να κοιμηθεί, άσε που εσύ πάντα αργείς… Όλοι κάνουν τέτοια άτακτα!» Μικρούλα μου, τι ωραία παρατήρηση! Ένα έχω να σου πω με σιγουριά: ο Άγιος Βασίλης που θα περάσει από

ΣΥZHTΩΝΤΑΣ ΤΟ ΚΆΘΕ ΠΑΙΔΊ ΓΕΝΝΙΈΤΑΙ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΈΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ, ΑΛΛΆ ΟΙ ΓΟΝΕΊΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΎ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΤΟΥ ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΤΟ ΕΠΗΡΕΆΣΟΥΝ, ΑΡΝΗΤΙΚΆ Ή ΘΕΤΙΚΆ. τη δική μας καμινάδα γνωρίζει καλά την ανθρώπινη φύση και φέρνει σε όλους από ένα δωράκι! Το μυστικό είναι να είμαστε χαρούμενοι και γεμάτοι με αυτό που θα μας προσφερθεί και να απολαύσουμε τις γιορτινές μέρες με όλα μας τα κομμάτια και όλα τα συναισθήματα σε ισορροπία. Όλα είναι ανθρώπινα… Όμως, προσοχή, όπως κι αν αισθανόμαστε, θα πρέπει να είμαστε σίγουροι πως δεν βλάπτουμε και δεν ενοχλούμε τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας. Μέσα στο μυαλό μας μπορούμε να κάνουμε όποια σκέψη θέλουμε, να φανταζόμαστε ό,τι θέλουμε, ακόμα και αν η σκέψη αυτή είναι γεμάτη θυμό… Τα προβλήματα ξεκινούν όταν η σκέψη γίνει πράξη βιαστικά και αυτή μας η βιασύνη βλάψει τους γύρω μας. Οι ταμπέλες Αγαπητοί γονείς, τα παιδιά από μια ηλικία και μετά κατανοούν τα πάντα· μπορεί να μην έχουν τον τρόπο να τα εκφράσουν, αλλά τα κατανοούν. Πριν, όμως, από την κατανόηση έρχεται η καταγραφή: Καταγράφουν συμπεριφορές δικές μας, αλλά και χαρακτηρισμούς που συχνά εξαπολύουμε απερίσκεπτα και «αθώα αφηρημένοι» για να τα κάνουμε, τάχα μου, να βάλουν μυαλό. Προσωπικά, νομίζω πως τους καλύπτουμε το μυαλό με ένα σκοτεινό πέπλο κάθε φορά που τους κρεμάμε μια απαξιωτική ή μια κολακευτική ταμπέλα, του κακού ή του καλού, για παράδειγμα. Δεν έχει τόσο σημασία, βέβαια, η ίδια η ταμπέλα, αλλά σε τι μας χρησιμεύει αυτή! Καλό είναι να θυμόμαστε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό και έχει δυνατότητες να κάνει πολλά και να ενεργεί με διαφορετικούς τρόπους. Όμως, αυτό θα μπορέσουμε να το βοηθήσουμε να το καταλάβει για τον εαυτό του μόνο αν αποδεχτούμε εμείς οι ίδιοι τα θετικά και τα αρνητικά μας στοιχεία, αν αντέξουμε να αναγνωρίσουμε όλες τις πλευρές μας, τις καλές και τις κακές. Αυτά τα Χριστούγεννα, ας κάνουμε ένα δώρο στα μικρά μας «άτακτα» και συνάμα «ολόγλυκα» ξωτικά. Ας μείνουμε κυρίως στα θετικά τους. Ας εστιάσουμε στη δύσκολη συμπεριφορά τους μόνο τη χρονική στιγμή που την έχουν, ας τους δώσουμε έπειτα τον χώρο να κατανοήσουν τις συνέπειές της και να εκφράσουν το πώς αισθάνονται, αφού βέβαια τους εκφράσουμε και εμείς το δικό μας συναίσθημα σε σχέση με την συμπεριφορά τους. Ας μην ξεχνάμε πως το κάθε παιδί γεννιέται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, αλλά και οι γονείς και το ευρύτερο περιβάλλον του μπορούν να το επηρεάσουν θετικά, να αλλάξουν τις δύσκολες συμπεριφορές του και να το βοηθήσουν να μην παραμείνει «εγκλωβισμένο» σε αυτές για μια ζωή. Αγαπητοί γονείς, δύσκολο το έργο μας. Προσωπικά, ένα πράγμα ζήτησα φέτος από τον Άγιο Βασίλη: χώρο μέσα μου αλλά και μέσα στον χρόνο της καθημερινότητας, χώρο ώστε να μπορώ να είμαι λίγο «άτακτη», λίγο «καλή» και λίγο απ’ όλα, ώστε να αντέχω και το λίγο απ’ όλα της μικρής μου σβούρας! Σας εύχομαι καλές γιορτές, γεμάτες με… απ’ όλα! Η κ. Σουζάνα Παπαφάγου είναι κλινική ψυχολόγος-οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια.


18

ΒΙΒΛΙΟ

Το Πνεύμα του Χιονιού

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Π

Το βιβλίο της Maja Lunde Το πνεύμα του χιονιού κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

ρώτα διάβασε Το Πνεύμα του Χιονιού η εννιάχρονη κόρη μου. Για ένα Σαββατοκύριακο δεν μας μιλούσε και ήταν κλεισμένη στο δωμάτιό της, μπρούμυτα ξαπλωμένη στο κρεβάτι, να μη σηκώνει τα μάτια από το βιβλίο και να φωνάζει «Σουτ!» κάθε φορά που της μιλούσαμε. Έπειτα, το πήρε στα χέρια του ο δωδεκάχρονος γιος μου. Εκείνος το διάβασε οκλαδόν στο πάτωμα μια μέρα που δεν είχε σχολείο και καθώς τον λοξοκοίταγα να γυρνάει τις σελίδες τη μια μετά την άλλη, παραξενευμένη μια και η ηλικία του και τα τωρινά αναγνώσματά του δεν μου φαίνονταν ταιριαστά με ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι, με απειλούσε με… σπόιλερς άμα δεν εξαφανιζόμουν από μπροστά του. Κατάλαβα, λοιπόν, ότι κάτι μαγικό συνέβαινε με το νέο βιβλίο της Maya Lunde, για το οποίο βέβαια μου είχαν μιλήσει με τα καλύτερα λόγια ήδη από το καλοκαίρι οι άνθρωποι των εκδόσεων Κλειδάριθμος, αναφέροντας πως πρόκειται για εκδοτικό φαινόμενο στη Νορβηγία και σε δεκάδες άλλες χώρες και όντας υπερήφανοι που εξασφάλισαν τα δικαιώματά του. Κι έτσι, τελευταία, το διάβασα κι εγώ, ένα βράδυ του Νοεμβρίου, λίγες ώρες πριν συναντήσω τη συγγραφέα που έκανε ένα σύντομο ταξίδι στην Αθήνα, προσκεκλημένη του εκδότη της και της νορβηγικής πρεσβείας. Το βιβλίο με γοήτευσε, με παγίδευσε για δυο ώρες στις σελίδες του και στο τέλος με έκανε να κλάψω. Θα αναρωτηθείτε, λοιπόν, αν ένα παιδικό βιβλίο που σε κάνει να κλαις συνάδει με το γιορτινό κλίμα των ημερών. Η απάντηση είναι σαφώς θετική και προέκυψε μέσα από πολλή δική μου σκέψη, μέσα από τα σχόλια των παιδιών μου, αλλά και μέσα από τη συζήτηση με τη Lunde, που –όπως κάθε Σκανδιναβός– λατρεύει τα Χριστούγεννα και όλα τα τελετουργικά που τα συνοδεύουν και που

«ζεσταίνουν» τις κρύες και σκοτεινές νύχτες του δύσκολου χειμώνα στη Βόρεια Ευρώπη. Η πρόκληση στο να γράψω για Το Πνεύμα του Χιονιού δεν είναι τόσο το να σας «πείσω» ότι το θέμα που το διατρέχει, ο θάνατος, μπορεί να συνοδεύσει με πολύ τρυφερό τρόπο τα χριστουγεννιάτικα βράδια σας, όσο το να μιλήσω όσο το δυνατόν πιο σφαιρικά για το βιβλίο, χωρίς να αποκαλύψω τα κομβικά σημεία της ιστορίας και σας καταστρέψω την απόλαυση της πρώτης ανάγνωσης· χωρίς να κάνω σπόιλερς, δηλαδή, που έλεγε κι ο γιος μου. Η ιστορία Ο Κρίστιαν λατρεύει τα Χριστούγεννα, άλλωστε δυο μέρες πριν έχει και τα γενέθλιά του. Φέτος όμως η κατάσταση είναι διαφορετική, γιατί έχει χάσει πρόσφατα τη μεγάλη του αδερφή. Καθώς κολυμπάει λυπημένος στην πισίνα, σκεπτόμενος τα προβλήματά του, βλέπει ένα κοριτσάκι με τη μύτη κολλημένη στο παράθυρο. Είναι η Χέντβιχ, ένα πλάσμα όλο ζωντάνια, με κόκκινα μαλλιά και κόκκινη κάπα, που θυμίζει, αν δείτε και την εκφραστική εικονογράφηση της Lisa Aisato, την Πίπη τη Φακιδομύτη. Γίνονται φίλοι και πηγαίνουν μαζί στο σπίτι της, στη «Χειμωνιάτικη Φωλιά» για να πιουν κακάο. Ο Κρίστιαν ενθουσιάζεται με τον υπέροχο στολισμό για τα Χριστούγεννα και με την ομορφιά του σπιτιού, που έρχεται σε αντίθεση με τη φετινή εγκατάλειψη που επικρατεί στο δικό του σπίτι, λόγω του πένθους και της άρνησης των γονιών του να αντιμετωπίσουν τη νέα πραγματικότητα. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Ένας παράξενος άντρας που εμφανίζεται ξαφνικά έρχεται για να δώσει τη λύση στο μυστήριο, που χτίζεται σελίδα σελίδα, κεφάλαιο κεφάλαιο. Θα καταφέρει ο Κρίστιαν να ανακαλύψει το μυστικό της Χέντβιχ, αλλά και να φέρει ξανά στο σιωπηλό και μελαγχολικό σπίτι του το πνεύμα των Χριστουγέννων; Αναγνωστικό advent calendar Η απάντηση είναι θετική. Είναι η μόνη

16.12.2019

αποκάλυψη επί της πλοκής μου μου επιτρέπω να κάνω. Το Πνεύμα του Χιονιού είναι μια χριστουγεννιάτικη ιστορία για αναγνώστες κάθε ηλικίας που αποτελείται από 24 κεφάλαια –ένα για κάθε ημέρα του Δεκέμβρη μέχρι τα Χριστούγεννα. Βέβαια, έτσι και το πιάσετε στα χέρια σας δεν πρόκειται να κινηθείτε τόσο αργά και ούτως ή άλλως το κείμενο αυτό δημοσιεύεται λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, οπότε μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε ως αναγνωστικό advent calendar του χρόνου. Στη Νορβηγία ήδη αυτό έχει καθιερωθεί ως γιορτινή… παράδοση. Πρόκειται για ένα βιβλίο μαγικό που μας μεταφέρει στα δάση του Βορρά και μας ζεσταίνει την καρδιά με τα συγκινητικά του μηνύματα για τη φιλία και την πίστη στην αγάπη. Όσο για τον θάνατο, και μάλιστα τον θάνατο ενός παιδιού, πάνω στον οποίο χτίζεται το στόρι, ας μην μας τρομάζει. Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος χαράς, αλλά ταυτόχρονα πάντοτε μας θυμίζουν τους αγαπημένους μας που δεν είναι πλέον μαζί μας. Ας μην κρυβόμαστε, λοιπόν, πίσω από το δάχτυλό μας και ας μην «προστατεύουμε» τα παιδιά από τη ζωή την ίδια. Ακόμα και ένα μικρό παιδί πρέπει να μάθει από νωρίς ότι ο θάνατος και το πένθος που τον ακολουθεί είναι καταστάσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει και το βιβλίο είναι ακριβώς αυτό: ένα μαγικό εγχειρίδιο νίκης επί της θλίψης και συμφιλίωσης της ζωής με τον θάνατο, την πιο όμορφή εποχή του χρόνου. Δεν είναι σαν τα άλλα Αξίζει εδώ να σημειώσω ότι μόνο εγώ έκλαψα. Τα παιδιά αντιμετώπισαν την ιστορία ως μια γιορτινή αφήγηση με εντυπωσιακή πλοκή, ανατροπές, μυστήριο και θεώρησαν το βιβλίο ως ένα από τα καλύτερα γιορτινά αναγνώσματα που έχουν περάσει από τα χέρια τους «γιατί δεν είναι σαν τα άλλα, χωρίς Αγιοβασίληδες και ταράνδους και κάλαντα». Νομίζω, άλλωστε, ότι εδώ έγκειται η τεράστια επιτυχία του –οι πωλήσεις του στη Νορβηγία ξεπερνούν τα 250.000 αντίτυπα, κυκλοφορεί ήδη σε 26 χώρες, ενώ η εταιρεία Anonymous Rights έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα για την κινηματογραφική μεταφορά του. Στο ότι ανοίγει μια συζήτηση για την απώλεια, απευθυνόμενο σε αναγνώστες κάθε ηλικίας, από 4 μέχρι 104 ετών, όπως συνηθίζουμε να χαριτολογούμε. Στη συνάντησή μας, η συγγραφέας επισήμανε πως διαπίστωσε ότι τα παιδιά θέλουν να μιλήσουν για την απώλεια, αλλά οι ενήλικες φοβόμαστε και το αποφεύγουμε, ή μάλλον το απαγορεύουμε, και δεν τους παρέχουμε καν τα εργαλεία να το κάνουν. Να, λοιπόν, ένα εργαλείο και δη γιορτινό, που, αν και μιλάει για τον θάνατο, είναι ένας ύμνος στη ζωή, που πάντοτε πρέπει να συνεχίζεται για όσους μένουν πίσω. Αναζητήστε το, και σας εγγυόμαστε πως θα το ευχαριστηθείτε και η ανάγνωσή του θα γίνει μέρος των ετήσιων χριστουγεννιάτικων παραδόσεων της οικογένειάς σας! Άλλωστε, Το Πνεύμα του Χιονιού είναι ιδανικό και για δυνατή ανάγνωση, δίπλα στο τζάκι ή κάτω από το δέντρο ή κάτω από τις ζεστές κουβέρτες στον καναπέ, καθώς οι λέξεις της Lunde είναι τόσο δυνατές, που πλάθουν αξέχαστες εικόνες και ατμόσφαιρα. Καλή ανάγνωση!


19

ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ

16.12.2019

Ζυμαρικά με λαχανικά. Φτιαγμένα το ένα για το άλλο! "Συνάντηση κορυφής στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι..." Επιλεγμένα ελληνικά ζυμαρικά συναντούν εκλεκτά λαχανικά, τόσο αγνά και φρέσκα όσο τη στιγμή που κόπηκαν, με τη μοναδική φροντίδα και εγγύηση Μπάρμπα Στάθης. Πέντε ξεχωριστοί γευστικοί συνδυασμοί ετοιμάζονται σε 15 λεπτά και συνοδεύουν τέλεια τις γιορτινές δημιουργίες σας! Κριθαράκι με πιπεριές και ντομάτα ή κριθαράκι με μανιτάρια, πένες με σπανάκι ή πένες με αρακά και κολοκυθάκι, βίδες με μανιτάρια και καρότο, σερβίρονται μόνα τους ή αποτελούν τη βάση για ευφάνταστες συνταγές ζυμαρικών με λαχανικά. Ποιος είναι ο αγαπημένος σας συνδυασμός; Μπάρμπα Στάθης.Εδώ και 50 χρόνια, μας κάνει καλό!

Σουφλέ με πένες με σπανάκι και κατσικίσιο τυρί

Βίδες με μανιτάρια & καρότο και σάλτσα ντομάτας με ελιές, κάπαρη και βασιλικό

Υλικά (για 2 άτομα)

Οδηγίες

Υλικά (για 2 άτομα)

Οδηγίες

1 συσκευασία Πένες με σπανάκι Μπάρμπα Στάθης, 500 γρ. 4 κ.σ. ελαιόλαδο 2 αβγά μεγάλα 160 ml. κρέμα γάλακτος 150 γρ. κατσικίσιο τυρί θρυμματισμένο λίγη τριμμένη παρμεζάνα αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι

Σε ένα βαθύ τηγάνι ρίχνουμε 3 κ.σ. ελαιόλαδο και σοτάρουμε τις πένες με σπανάκι για 5-6 λεπτά. Στη συνέχεια, ρίχνουμε το νερό και βράζουμε τα ζυμαρικά με λαχανικά, ανακατεύοντας συχνά, για 8-10 λεπτά. Σε ένα μπολ μεγάλο χτυπάμε τα αβγά με την κρέμα γάλακτος και αλατοπιπερώνουμε. Ρίχνουμε τις πένες και το κατσικίσιο τυρί και ανακατεύουμε προσεκτικά. Λαδώνουμε καλά ένα πυρίμαχο σκεύος και ρίχνουμε το μίγμα. Πασπαλίζουμε με λίγη τριμμένη παρμεζάνα. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180οC για 20 λεπτά.

1 συσκευασία Βιδες με μανιτάρια & καρότο Μπάρμπα Στάθης, 500 γρ. 120 ml νερό 5 κ.σ. ελαιόλαδο 1 κ.σ. ψιλοκομμένο κρεμμύδι Μπάρμπα Στάθης 160 ml. σάλτσα ντομάτας για λαδερά 2 κ.σ. ελιές αποπυρηνωμένες & κομμένες σε ροδέλες 2 κ.σ. κάπαρη 1/2 φλ. φύλλα βασιλικού χοντροκομμένα αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι

Σε ένα βαθύ τηγάνι ρίχνουμε 3 κ.σ. ελαιόλαδο και σοτάρουμε τις βίδες με μανιτάρια & καρότο για 5-6 λεπτά. Στη συνέχεια ρίχνουμε το νερό και βράζουμε τα ζυμαρικά με λαχανικά, ανακατεύοντας συχνά, για 10-12 λεπτά. Σε ένα άλλο σκεύος ρίχνουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο και το κρεμμύδι ψιλοκομμένο και σοτάρουμε για 2–3 λεπτά. Ρίχνουμε τη σάλτσα για λαδερά, τις ελιές και την κάπαρη και σιγοβράζουμε για 3 λεπτά ακόμη. Αλατοπιπερώνουμε και ανακατεύουμε προσεκτικά. Σερβίρουμε πασπαλίζοντας με φύλλα βασιλικού.

Πηγή πρωτεϊνών, φυτικών ινών και πολύτιμων ιχνοστοιχείων

www.barbastathis.com /barbastathis


20

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών ΤΗΣ EΛΕΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Μέρες διακοπών. Χαρούμενα παιδιά, γεμάτα ζωντάνια, πολλές ώρες στο σπίτι. Προσοχή στις μπαλκονόπορτες (μπορείτε να τις επισημάνετε π.χ. με αυτοκόλλητα), αλλά και στα γυάλινα τραπέζια προς αποφυγή σοβαρών τραυματισμών. Προσοχή και στις γωνίες των επίπλων.

Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες το Σωματείο «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος», έναν μη κερδοσκοπικό Οργανισμό που ασχολείται με την πρόληψη και την άμεση και σωστή αντιμετώπιση των παιδικών ατυχημάτων. www.pedtrauma.gr

Όσο εντυπωσιακά κι αν είναι τα πολύχρωμα περιτυλίγματα των δώρων και οι γιορτινές σακούλες, ας μην αφήνουμε τα παιδιά να παίζουν με αυτά χωρίς επίβλεψη. Αν βάλουν μέσα το κεφάλι τους, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ασφυξίας. Ποτέ δεν αφήνουμε τα παιδιά στην κουζίνα χωρίς επίβλεψη. Δίνουμε μεγάλη προσοχή στις καυτές επιφάνειες, τις οποίες ιδανικά πρέπει να καλύπτουμε. Φροντίζουμε ώστε να μην εξέχει το χερούλι της κατσαρόλας ή του τηγανιού

από την ηλεκτρική κουζίνα, γιατί ένα παιδί μπορεί να το παρασύρει και να χτυπήσει ή να καεί. Οι φανταχτερές γυάλινες μπάλες γίνονται εύκολα αιτία τραυματισμού των μικρών παιδιών. Ας τις τοποθετούμε ψηλά στο δέντρο. Ιδανικό θα ήταν, αν έχουμε παιδιά που πειράζουν τα στολίδια, να χρησιμοποιούμε μόνο kids friendly, άθραυστα, ξύλινα ή πλαστικά, χωρίς μικρά κομματάκια. Μέρες γεμάτες λάμψη! Κρατήστε τα παιδιά μακριά από τα κεριά και τα αναμμένα τζάκια, που σίγουρα θα τους τραβήξουν την προσοχή, ώστε να αποφύγουμε τα εγκαύματα. Στις γιορτές πάμε συχνά για ψώνια και στις αγορές επικρατεί πολυκοσμία. Όταν βγαίνουμε με τα παιδιά μας, τα κρατάμε πάντα από το χέρι και τα έχουμε από τη μέσα πλευρά του πεζοδρομίου. Ιδανικά, τους φοράμε και ένα βραχιολάκι με το κινητό μας τηλέφωνο, ώστε αν χαθούν να μπορεί άμεσα να μας καλέσει όποιος τα εντοπίσει.

Τα φωτάκια του δέντρου καταλήγουν στην πρίζα. Προσοχή, λοιπόν, στις πρίζες και στα ηλεκτρικά καλώδια. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ηλεκτροπληξίας. Τα οινοπνευματώδη και τα προϊόντα καπνού πρέπει να βρίσκονται πάντοτε σε μέρη μη προσβάσιμα από μικρά παιδιά, προς αποφυγή δηλητηριάσεων. Προσοχή στις καραμέλες! Τα μικρά παιδιά μπορούν εύκολα να πνιγούν με αυτές. Το ίδιο ισχύει και με τους ξηρούς καρπούς. Τα παιχνίδια που θα φέρει ο Άγιος Βασίλης ας είναι κατάλληλα για την ηλικία των παιδιών. Καταρχάς θα τα χαρούν περισσότερο και επίσης θα αποφευχθούν ατυχήματα, όπως η κατάποση μικροαντικειμένων!

Ευχόμαστε χαρούμενες γιορτές, χωρίς λαχτάρες.


ΣΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ

16.12.2019

21 αποτελέσματα του τελευταίου HPV high risk test ή Pap test είναι φυσιολογικά και δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση τον τακτικό (συνήθως ετήσιο) γυναικολογικό έλεγχο. Επίσης πρέπει να ακολουθούνται ανεξαρτήτως εμβολιασμού για HPV, γιατί τα εμβόλια δεν καλύπτουν ακόμα από όλους τους ογκογόνους οροτύπους του ιού.

Πρόληψη καρκίνου τραχήλου της μήτρας: Μόνο το τεστ PAP αρκεί; ΤΟΥ ΣΑΡΑΝΤΗ ΒΛΑΧΟΥ Πού οφείλεται ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Αν και η αιτία του καρκίνου στα περισσότερα όργανα του σώματος είναι πολλές φορές δύσκολο να βρεθεί, το ευτύχημα με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι ότι το αίτιο που τον προκαλεί είναι γνωστό. Πρόκειται για λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV) κατόπιν μόλυνσης από σεξουαλική επαφή. Πόσο πιθανό είναι να μολυνθώ από HPV εφόσον έχω σεξουαλικές επαφές; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό σοκάρει τους περισσότερους, όμως στην πραγματικότητα είναι σπάνιο κάποιος με σεξουαλικές επαφές να μη μολυνθεί κάποια στιγμή με HPV. Στις γυναίκες, το ποσοστό μόλυνσης κατά τη διάρκεια της ζωής τους μπορεί και να ξεπερνά το 80%. Πολλοί ερευνητές κάνουν λόγο για την πιο συχνή λοίμωξη του ανθρώπου. Ωστόσο το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι ικανό τις περισσότερες φορές να θεραπεύσει τη λοίμωξη σε 6 έως 24 μήνες χωρίς συνέπειες για την υγεία.

O Σαράντης Βλάχος είναι Ιατρός Βιοπαθολόγος κοσμοιατρική Σεπολίων Επιστημονικός Υπεύθυνος Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου

Αφού το ανοσοποιητικό μας σύστημα καταπολεμά από μόνο του τον HPV γιατί σε κάποιους προκαλεί καρκίνο; Ο HPV κυριολεκτικά δεν είναι ένας ιός αλλά μία ομάδα από δεκάδες παρόμοιους ιούς που τους λέμε ορότυπους και τους ξεχωρίζουμε με αριθμούς (HPV-1, HPV-2,…HPV-56 κ.τ.λ.) Κάποιοι ορότυποι δεν είναι τόσο δυνατοί και τελικά καταστρέφονται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Άλλοι διαφεύγουν του ανοσοποιητικού και προκαλούν βλάβες, τα γνωστά μας οξυτενή κονδυλώματα, χωρίς όμως να

προκαλούν καρκίνο (μη ογκογόνοι). Ορισμένοι, όμως, ορότυποι έχουν την ικανότητα να επιβιώνουν μέσα στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας και τελικά να προκαλούν καρκίνο. Αυτοί οι ογκογόνοι ορότυποι αναζητούνται με το HPV high risk test. Με ποιες εξετάσεις είναι δυνατή η πρόληψη του Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας; Για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου τραχήλου μήτρας υπάρχουν δύο τεστ προληπτικού ελέγχου. Και τα δύο γίνονται με λήψη κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας με παρόμοιο τρόπο, είναι ανώδυνα και αναίμακτα. • Το Pap test το οποίο αποκαλύπτει αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου που μπορεί να εξελιχθούν σε καρκινικές αλλοιώσεις χωρίς θεραπεία. • Το HPV high risk test το οποίο αποκαλύπτει το αίτιο αυτών των αλλαγών, δηλαδή την μόλυνση από HPV. Το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), συγκεντρώνοντας τις απόψεις των μεγαλύτερων επιστημονικών συλλόγων της χώρας προτείνει : • Για γυναίκες 21 – 29 ετών: Pap test κάθε 3 χρόνια (21, 24, 27) • Για γυναίκες 30 – 65 ετών: Υπάρχουν 3 επιλογές. 1) Pap test μόνο κάθε 3 χρόνια, 2) HPV high risk test μόνο κάθε 5 χρόνια, 3) HPV high risk test μαζί με Pap test κάθε 5 χρόνια • Για γυναίκες άνω των 65 ετών: μπορεί να διακοπεί ο έλεγχος εφόσον τα προηγούμενα χρόνια ήταν φυσιολογικός. Τα μεσοδιαστήματα αυτά ισχύουν εφόσον τα

Γιατί να επιλέξω HPV high risk test που ανιχνεύει μόνο τους οροτύπους που προκαλούν καρκίνο και όχι ένα HPV test που μπορεί να ανιχνεύσει όλους τους οροτύπους του ιού; Αν και παλαιότερα γινόταν αναζήτηση όλων των οροτύπων του ιού, ογκογόνων (high risk) που προκαλούν καρκίνο και μη ογκογόνων (low risk) που δεν προκαλούν καρκίνο ταυτόχρονα, σήμερα η επιστημονική κοινότητα έχει αποδεχθεί ότι είναι σπατάλη χρόνου και χρημάτων η αναζήτηση μη ογκογόνων οροτύπων. Δεν έχει καμία αξία στη πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας η αποκάλυψη ενός μη ογκογόνου οροτύπου που έχει αποδειχθεί ότι σε λίγους μήνες θα καταπολεμηθεί από το ανοσοποιητικό σύστημα ή στη χειρότερη θα προκαλέσει μόνο καλοήθη κονδυλώματα. Τελικά, η αναζήτηση HPV low risk δίνει απάντηση μόνο στην περιέργεια… Pap test μόνο ή και HPV high risk test; Με τη βοήθεια του Pap test για πολλές δεκαετίες ο καρκίνος τραχήλου μήτρας έπαψε να είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις γυναίκες, όμως εξακολουθεί να αποτελεί τον δεύτερο σε συχνότητα καρκίνο στις γυναίκες κάτω των 45 ετών. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι συχνά ψευδώς θετικά Pap test για καρκίνο οδηγούν σε άσκοπες κολποσκοπήσεις και άλλες φορές ψευδώς αρνητικά (φυσιολογικά) αποτελέσματα καθυστερούν τη διάγνωση του καρκίνου. Στις χώρες που εφαρμόζεται το HPV high risk test αυξήθηκε η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων ελέγχου γιατί ανίχνευσε τη παρουσία HPV σε γυναίκες με φυσιολογικό Pap test και ταυτόχρονα μείωσε τον αριθμό άσκοπων επεμβάσεων αποκλείοντας την παρουσία κάποιου ογκογόνου οροτύπου σε γυναίκες με Pap test ύποπτα για καρκίνο. Σε κάθε περίπτωση το HPV high risk test οδηγεί σε γρηγορότερη διάγνωση, γιατί ανιχνεύει τον ιό ήδη από το στάδιο της λοίμωξης πριν ακόμα εμφανιστούν αλλοιώσεις που μπορεί να ανιχνευθούν στο Pap test.

Πατησίων 237, Πλ. Κολιάτσου, Αθήνα Τηλ.: 210 864 0918, 210 864 0988 fax: 210 866 5155 Αμφιαράου 165, Σεπόλια Τηλ.: 210 515 7982, 211 106 2300 fax: 211 106 2301


22

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χριστούγεννα στην Αθήνα: Παραμυθούγεννα με τον κύριο Lebee στην Πλατεία Κλαυθμώνος

16.12.2019

μπορούν να στείλουν το γράμμα τους στο ταχυδρομείο του Άγιου Βασίλη με τη βοήθεια των Ζηζανοτρελιάρηδων. Τέλος, όσοι επισκέπτονται τον κάθε ήρωα θα «παίρνουν» κι από μια σφραγίδα που θα βοηθάει το Χριστουγεννόμετρο να ανέβει, έτσι ώστε να ανάψει τελικά το δάσος των Πυγολαμπίδων. Εσύ, πού θα βρίσκεσαι σε όλα αυτά; Εγώ, ως κύριος Lebee, θα βρίσκομαι κρυμμένος μέσα στο Δάσος των Πυγολαμπίδων και θα εμφανίζομαι αναπάντεχα ως έκπληξη ανάμεσα στους μικρούς μας φίλους.

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

A

πό τις 7 Δεκεμβρίου και για έναν ολόκληρο μήνα, ο δήμος Αθηναίων μάς καλεί να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα στην πιο λαμπερή Αθήνα που έγινε ποτέ, με ένα πλούσιο πρόγραμμα που υπογράφουν ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού & Νεολαίας του δήμου Αθηναίων και η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Στολίδια, λαμπιόνια, παιχνίδια, μαζί με μια σειρά ξεχωριστών εκδηλώσεων και δράσεων, γεμίζουν κάθε γωνιά της πόλης με φως, την πασπαλίζουν με χρυσόσκονη και φτιάχνουν τον πιο μαγικό προορισμό των φετινών γιορτών, καλώντας όλες και όλους, μικρούς και μεγάλους, κατοίκους της πρωτεύουσας και επισκέπτες, να προσθέσουν τις δικές τους ευχές στο φετινό αφήγημα. Η επίσημη έναρξη δόθηκε στις 10 Δεκεμβρίου με τη φωταγώγηση στην Πλατεία Συντάγματος. Η δράση που ξεχωρίσαμε, όμως, μάλλον η ομορφότερη για τους μικρούς μας φίλους είναι τα Παραμυθούγεννα, ένας παράδεισος για τους επισκέπτες της, γεμάτη με παιδικούς ήρωες, μουσική και (φυσικά) πολλά παραμύθια, που φτάνει στην Αθήνα στις 21 Δεκεμβρίου. Μιλήσαμε, λοιπόν, με τον καθ' ύλην αρμόδιο της δράσης αυτής, τον αγαπημένο μικρών και μεγάλων δημιουργό Γιώργο Δ. Λεμπέση, γνωστό τοις πάσι ως κύριο Lebee. Ας δούμε τι μας είπε! Αγαπητέ Γιώργο Λεμπέση ή κύριε LeBee, τι ακριβώς είναι τα Παραμυθούγεννα. Ακόμα τι είναι το Δάσος των Πυγολαμπίδων και πού θα φυτρώσει; Και το Χριστουγεννόμετρο; Τι θα μετράει; Τα Παραμυθούγεννα είναι ένα μικρό χωριό στο οποίο ζουν οι τέσσερις βοηθοί του Άγιου Βασίλη. Εκεί θα βρίσκεται και το Χριστουγεννόμετρο, το οποίο θα μετρά αγκαλιές, τραγούδια, ευχές και χαμόγελα, που θα φέρνουν μαζί

τους μικροί και μεγάλοι επισκέπτες. Καθημερινά, όταν αυτά θα φτάνουν στο επιθυμητό επίπεδο, γύρω στις 17:30 το απόγευμα, θα ενεργοποιούνται εκατοντάδες μικρά φωτάκια και θα ανάβει το Δάσος των Πυγολαμπίδων, που θα βρίσκεται λίγο πιο έξω από το χωριό, στα δυο παρτέρια της πλατείας Κλαυθμώνος. Τα Παραμυθούγεννα, λοιπόν, είναι ένα χωριό μικρό μεν, μαγικό δε, οπότε θα χωρά μέσα του ολόκληρη την πρωτεύουσα! Ποιους ήρωες θα συναντήσουμε στο μαγικό αυτό χωριό; Στα Παραμυθούγεννα θα γνωρίσουμε τον Αρίστο, ο οποίος λατρεύει τις ιστορίες και μπερδεύει την πραγματικότητα με τα παραμύθια, την Καμαρωτή, που είναι τόσο περήφανη και όμορφη που κοιτάει συνεχώς τον ουρανό με αποτέλεσμα να κουτουλάει σε τοίχους και περαστικούς. Θα γνωρίσουμε ακόμα τον Αργησίλαγο, που είναι ένας γλυκύτατος κατασκευαστής δώρων, αλλά ταυτόχρονα εκνευριστικά αργός, και τέλος τη Γλυκόριζα, που φτιάχνει γλυκά όνειρα, κυρίως με το βλέμμα της! Αυτοί οι τέσσερις ήρωες έχουν και από έναν βοηθό, που ανήκει στο τάγμα των Ζηζανοτρελιάρηδων, υπεύθυνων για την ομαλή λειτουργία του χωριού. Βεβαίως, μπορεί να σας ακούγεται αντιφατικό να βάζεις τους Ζηζανοτρελιάρηδες να προσέχουν τα Παραμυθούγεννα, όμως έτσι συμβαίνει στον κόσμο της φαντασίας. Όλα μπορούν να συμβούν αρκεί να πιστέψεις! Ποιες δραστηριότητες θα μας προσφέρουν οι ήρωές σου; Οι τέσσερις χαρακτήρες θα φιλοξενούν στα σπιτάκια τους τα παιδιά, δίνοντάς τους την ευκαιρία να δραστηριοποιηθούν σε σχέση με τα ενδιαφέροντα του κάθε ήρωα. Στη Γλυκόριζα θα φτιάχνουν γλυκά όνειρα, στον Αρίστο θα ακούνε παραμύθια και ιστορίες, στην Καμαρωτή θα ζωγραφίζουν τα πρόσωπα των ενηλίκων, ενώ στον Αργησίλαγο θα κατασκευάζουν στολίδια από ύφασμα. Επίσης, τα παιδιά θα

Θα έχουν τα παραπάνω κάποια σχέση με τη «Βυθούπολη», τη νέα παράστασή σου που παίζεται φέτος στο θέατρο Παλλάς; Η μόνη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα Παραμυθούγεννα και στη Βυθούπολη είναι ως προς τον δημιουργό τους. Η Βυθούπολη είναι ένα θεατρικό έργο που έγραψα κάνοντας μια συρραφή των ιστοριών της Ψαρόσουπας, ενώ τα Παραμυθούγεννα είναι μια ζωντανή ιστορία φτιαγμένη αποκλειστικά και μόνο για τον δήμο Αθηναίων με τέσσερις ολοκαίνουργιους ήρωες και εκτός βυθού φυσικά! Μπορεί, όμως, ο επισκέπτης της πόλης να κάνει μια στάση και στα δυο τους! Τι άλλο έχεις να μας πεις, που δεν σ’ το ρωτήσαμε; Η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσα να σας πω άπειρα πράγματα αλλά ας μην αποκαλύψουμε περισσότερα προς το παρόν! Σας περιμένω όλους στην πλατεία Κλαυθμώνος, όπου θα μάθετε τα πάντα! Ωστόσο θα ήθελα να κλείσω λίγο πιο μαγικά, κάνοντας μια ευχή: Ας είναι οι άνθρωποι γεμάτοι από ευχές, να ’χουν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους όνειρα, ζεστασιές και ξεκινήματα, να ’χει έτσι αξία η ζωή και να κυλάει όμορφα.

Παραμυθούγεννα: Πλατεία Κλαυθμώνος, από Σάββατο 21 Δεκεμβρίου έως Δευτέρα 6 Ιανουαρίου, 12.00 – 18.00 Μάθετε περισσότερα για τον Γιώργο Δ. Λεμπέση ή αλλιώς κύριο Lebee στο Lebee.gr Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων για τα Χριστούγεννα στην Αθήνα στο christmasinathens.gr



24

ΣΥZHTΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Πατατάκια στη σειρά

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

A

υτό το άρθρο θέλω να το γράψω εδώ και δέκα χρόνια, από τότε δηλαδή που ξεκίνησα να παρακολουθώ παιδικό θέατρο ως μαμά. Από το 2009 μέχρι και σήμερα, έχω παρακολουθήσει –όχι δεν είναι υπερβολή– εκατοντάδες παραστάσεις και πολλές φορές έχω βγει απαυδισμένη από την αίθουσα,

μην έχοντας καταφέρει να απολαύσω (ούτε φυσικά οι μικροί συνοδοί μου) το θέαμα. Γιατί; Διότι η συμπεριφορά μερίδας γονέων και παιδιών εντός του θεάτρου είναι επιεικώς απαράδεκτη. Φαγητό Καταρχάς, τρώνε. Τρώνε διαρκώς, κυρίως πατατάκια, των οποίων τα σακουλάκια κάνουν τσίκι τσίκι και τα οποία μέσα στο στόμα κάνουν κρίτσι κρίτσι. Γιατί φυσικά μασούν και δυνατά, ώστε να το καταλά-

βεις καλά εσύ, ο μπροστινός, ο πισινός, ο διπλανός, ο γκαντέμης, ότι απολαμβάνουν το σνακ τους. Βέβαια, στη Μαρκέλλα έχει τύχει το αδιανόητο. Εν μέσω μουσικοθεατρικής παράστασης στο Μέγαρο, Ελληνίδα μάνα τάισε το παιδί της ψάρι από τάπερ και μύρισε η πλατεία και η σκηνή ολάκερη ψαρίλας. Ναι, καλά διαβάσετε, μάνα τάισε το παιδί ψάρι από τάπερ την ώρα που οι ηθοποιοί έπαιζαν και το κοινό παρακολουθούσε. Εγώ, πρόσφατα κιόλας, στη φετινή θεατρική σεζόν, πέτυχα ένα απλό τάισμα


16.12.2019

κοτοσουπίτσας, αποθηκευμένης σε ειδικό ανοξείδωτο μπολάκι, με ξεχωριστή θέση για τη φέτα, αλλά ευτυχώς ο γέγονε, γέγονε στο φουαγιέ, και εν ώρα διαλείμματος. Και αναρωτιέμαι, αγαπητοί γονείς που τα παιδιά σας ροκανίζουν ασταμάτητα, δεν μπορούν να φάνε κάτι πριν από την παράσταση, στο διάλειμμά της ή μετά το τέλος της; Δεν συγκεντρώνονται αν δεν μασουλούν κάτι; Ή μήπως σας απειλούν ότι θα φύγουν, όπως είχε κάνει μπροστά στα μάτια μου μια πιτσιρίκα που είπε με τσαμπουκά στη μάνα της «Αν δεν μου πάρεις σοκολάτα, δεν πρόκειται να δω την παράσταση» κι η μάνα όχι μόνο σοκολάτα της πήρε, αλλά πρόσθεσε στο θεατρικό μενού και ένα αναψυκτικό με το οποίο, με τη βοήθεια ενός καλαμακίου, η μικρή έκανε μπουρμπουλήθρες επί ένα δίωρο. Ομιλίες Κατά δεύτερον, μιλάνε. Μιλάνε διαρκώς, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Μιλάνε μεταξύ τους, μιλάνε στο κινητό, μιλάνε μόνοι τους, μιλάνε σε κάθε πιθανό συνδυασμό, τα παιδιά με τα παιδιά, τα παιδιά με τους γονείς, οι γονείς με τα παιδιά, οι γονείς με τους γονείς… Τι λένε; Διάφορα. Από τα του έργου, μέχρι τι θα μαγειρέψουν το βράδυ ή τι θα φορέσουν αύριο ή τι καιρό θα κάνει τα Χριστούγεννα στην Καλαμπάκα ή τι μας μετέφερε χτες από τη Ρώμη ο ανταποκριτής μας Θεόδωρος Ανδρεάδης-Συγγελάκης. Κι αν χτυπήσει κινητό, που φυσικά δεν θα είναι στο αθόρυβο, παρά τις ηχογραφημένες παραινέσεις πριν ανέβει η αυλαία, και θα έχει και κλιμακούμενο εκνευριστικότατο ήχο, ο ομιλών θα ενημερώσει τον συνομιλητή του δυνατοψυθιριστά, σε αυτόν τον ιδιαίτερο τόνο, δηλαδή, που μόνο στο θέατρο και στο σινεμά τον πετυχαίνουμε: «Έλα, δεν μπορώ να μιλήσω τώρα, είμαι στο θέατρο. Θα σε πάρω μετά, όταν τελειώσει. Ναι, είμαστε όλοι μαζί. Όχι, μετά θα πάμε στην πεθερά μου για φαγητό. Δεν ξέρω, νομίζω ψητό της κατσαρόλας. Μπα, θα είμαι κομμάτια το βράδυ. Ας το αφήσουμε. Σε κλείνω. Είπα δεν μπορώ να μιλήσω. Η θεία είναι, Νεφέλη μου, σουτ». Αφού, βρε γονιέ, δεν μπορείς να μιλήσεις τώρα και είσαι στο θέατρο, γιατί το σηκώνεις το ρημάδι το κινητό; Γιατί δεν το κλείνεις; Δεν το χαμηλώνεις; Δεν το παραχώνεις βαθιά μέσα στην τσάντα σου; Γιατί να ακούμε εσένα κι όχι τους ηθοποιούς και γιατί να βλέπουμε την οθόνη σου να φωσφορίζει πάνω στην παράσταση και να αποσυντονιζόμαστε; Κινητά Μια και πιάσαμε τα κινητά, έχουμε νέα μόδα: Τους γονείς που έρχονται γιατί είναι μαστ να πάνε το παιδί ένα θέατρο τη σεζόν και που βαριούνται και που παίζουν στο κινητό και μαζί τους τα παιδιά που ήρθαν γιατί είναι μαστ να πάνε ένα θέατρο τη σεζόν και που βαριούνται και που παίζουν στο κινητό. Υπάρχουν σκηνές με ταξιθέτες και λέιζερ που σε σημαδεύουν αν έχεις φωτισμένη οθόνη, ενώ σε επόμενο στάδιο σε πλησιάζουν και σε ξεφτιλίζουν (άλλο κι αν εσύ δεν το καταλαβαίνεις), αλλά υπάρχουν και σκηνές όπου δεν υπάρχει κανείς με θεσμικό ρόλο να σε επαναφέρει στη θεατρική τάξη, κι αν δεχτείς παρατήρηση ότι η οθόνη σου ενοχλεί, ξινίζεις κιόλας. Αγαπητέ γονιέ, αν θες να παίξεις στο κινητό εν ώρα παράστασης κι έχεις μεταδώσει την αυτή επιθυμία και στο παιδί σου, συγγνώμη, αλλά είσαι αξιολύπητος, pathetic είναι η πρώτη λέξη που μου ήρθε στο νου για την ακρίβεια· τα megabyte σου και σ’ άλλη παραλία…

ΣΥZHTΩΝΤΑΣ Ας μη συζητήσουμε τα περί φωτογραφιών. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να φωτογραφίζεις την ώρα της παράστασης. Κάνε insta story στο χειροκρότημα. Καταλληλότητα Κι αν, αγαπητέ γονιέ (το γύρισα σε ανοιχτή επιστολή, τελικά), το παιδί σου δεν καταλαβαίνει γρυ από όσα βλέπει, είτε γιατί η παράσταση είναι από έξι ετών και πάνω, αλλά εσύ το έφερες κι ας είναι δυόμιση, γιατί «είναι πανέξυπνο» και «σίγουρα κάτι θα καταλάβει», είτε γιατί, για διάφορους λόγους δεν είναι σε θέση να καταλάβει, τότε πάρ’ το και φύγε και βρες ένα έργο ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ, κατά προτίμηση διαδραστικό και εύληπτο

(τόσα υπάρχουν), στο οποίο δεν θα χρειαστεί να του εξηγείς τίποτα και στο οποίο θα επιτρέπεται ίσως η ομιλία, αλλά και η κίνηση. Γιατί η κίνηση, η διαρκής κίνηση, είναι το επόμενο στο οποίο θα ήθελα να αναφερθώ, αγαπητέ γονιέ. Κινητικότητα Μην μου πείτε ότι δεν έχετε συναντήσει στο θέατρο παιδιά που δεν μπορούν ή/και δεν θέλουν να καθίσουν στην καρέκλα τους, με αποτέλεσμα να σηκώνονται, να περπατούν, να σκαρφαλώνουν στα καθίσματα, να σκαρφαλώνουν στους γονείς τους, να πηδάνε πάνω από τους διπλανούς τους, που πάντα, νόμος του Μέρφι, τυχαίνει να είμαστε εμείς… Α, τυχαίνει συχνά να είμαστε και οι μπροστινοί τους, αυτοί που δεχόμαστε σωρηδόν κλοτσιές στο κάθισμά μας. «Μην με κλοτσάς, αγάπη μου, σε παρακαλώ», γυρνάς και λες ευγενικά του μικρού για τον οποίο η φράση Πυξ Λαξ δεν είναι συγκρότημα αλλά τρόπος ζωής, απευθυνόμενος ουσιαστικά στον γονιό του. Αλλά η «αγάπη σου» καταλαβαίνει «Χτύπα κι άλλο, θα τ΄αντέξω, δεν πεθαίνω έτσι απλά, θα παλέψω». Και παραδίπλα στα αεικίνητα παιδιά, υπάρχουν οι ακίνητοι γονείς που τα κοιτούν σφυρίζοντας κλέφτικα, ανίσχυροι, ανίκανοι, άβουλοι, χωρίς να μπορούν να τα ηρεμήσουν, να τα νουθετήσουν, έστω να τα πάρουν να φύγουν. 35 «κάτσε κάτω, ΟρφέαΝέστορα» (γιατί συνήθως αυτά τα παιδιά είναι Ορφείς-Νέστορες, αν με πιάνετε) μέτρησα στην τελευταία παράσταση που παρακολούθησα, πριν από λίγες ημέρες. Δεν χρειάζεται να τον κάνετε Στανισλάβσκι τον Ορφέα-Νέστορα από τα πέντε του. Μπορεί να μην τα καταφέρετε και ποτέ. Προς το παρόν, το παιδί σας μοιάζει με Μίλτο Τεντόγλου, που από το παρκούρ ξεκίνησε πριν γίνει σπουδαίος μηκίστας· μόνο που αντί για τοίχους και ταράτσες χρησιμοποιεί τα κεφάλια μας ή ακόμα χειρότερα το σκηνικό της παράστασης. Και δεν μοιάζει να μπορεί –χωρίς φυσικά να φταίει– να ανταποκριθεί αναπτυξιακά σε μια παράσταση που απαιτεί ησυχία, ακινησία και συγκέντρωση. Επομένως, βρείτε μιαν άλλη παράσταση ή ένα άλλο χόμπι. Φόβος και κλάμα Έπειτα, έχουμε τα παιδιά που φοβούνται το σκοτάδι/τις δυνατές φωνές/ την υπόθεση/ την όλη φάση και κλαίνε. Αυτό είναι απολύτως θεμιτό και κατά πάσα πιθανότητα θα συμβεί στους περισσότερους μικρούς θεατές στην αρχή της… καριέρας τους. Όμως, μαμά ή μπαμπά, παρ’ το και φύγε το παιδάκι σου αν κλαίει με λυγμούς, γιατί προφανώς δεν είναι έτοιμο ακόμα να παρακολουθήσει την παράσταση· γιατί επέλεξες λάθος παράσταση, είτε

25 ακατάλληλη για την ηλικία του, είτε ακατάλληλη για την ιδιοσυγκρασία του, είτε ακατάλληλη για τη φάση στην οποία βρίσκεται (π.χ. είναι άυπνο). Δεν θα το πείσεις τη στιγμή εκείνη να μη φοβάται, ούτε θα το ηρεμήσεις λέγοντάς του δυνατά «Τριάντα ευρώ πληρώσαμε για την παράσταση αυτή, Ιοκάστη, πάψε σε παρακαλώ, μη φοβάσαι, τίποτα δεν θα γίνει». Φυσικά και θα γίνει. Και καταστρέφεις τη θεατρική εμπειρία για την Ιοκάστη, η οποία προφανώς βιώνει κάτι δυσάρεστο εκείνη τη στιγμή για δεκάδες πιθανούς λόγους και ταυτόχρονα καταστρέφεις τη θεατρική εμπειρία και για το υπόλοιπο κοινό που πλήρωσε επίσης τριάντα ευρώ, μην πω και παραπάνω, αν πρόκειται για πολυμελείς οικογένειες. Αρρώστια Τέλος, αν το παιδί σου είναι άρρωστο, μην το πας στο θέατρο (ούτε σε οποιονδήποτε άλλο κλειστό χώρο), αγαπητέ γονιέ. Και το ταλαιπωρείς και πιθανόν θέτεις σε κίνδυνο τους υπόλοιπους θεατές. Γιατί ξέρεις, αγαπητέ γονιέ, κάποια άλλα παιδιά, όχι προφανώς το δικό σου, αφού αντέχει να το σύρεις αδιάθετο στο θέατρο, περνούν τις ιώσεις βαριά. Και πολλά παιδιά, υγιή, υγιέστατα, αποφεύγουν (ή μάλλον οι γονείς τους αποφεύγουν) το θέατρο τον χειμώνα, γιατί ξέρουν ότι εκεί θα βρίσκονται αψυχολόγητοι γονείς, με άρρωστα παιδιά, που έχουν δέκατα και βήχα και μύξες και είναι έτοιμα να κολλήσουν το σύμπαν. Κανόνες Συμπερασματικά, αγαπητέ γονιέ, το θέατρο δεν είναι παιδότοπος, δεν είναι παιδική χαρά, δεν είναι σινεμά, δεν είναι γήπεδο, δεν είναι πάρκο, δεν είναι καφετέρια. Είναι ένας χώρος στον οποίο οφείλεις να ακολουθείς κάποιους κανόνες. Επάνω στη σκηνή και πίσω από αυτή, υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που υποκρίνονται με την ψυχή τους για να διασκεδάσεις εσύ και το παιδί σου, ηθοποιοί που χάνουν τη συγκέντρωσή τους από τις ομιλίες, τα μασουλήματα, τα κινητά, τα πέρα δώθε, τη γκρίνια. Αν δεν μπορείς να τους σεβαστείς, ούτε αυτούς ούτε τους συν-θεατές σου, επίλεξε κάποια από τις παραπάνω προτάσεις διασκέδασης, που είναι πιο χαλαρές, για να περάσεις δυο ώρες από το Σάββατο ή από την Κυριακή σου. Ιδιαίτερα αν το παιδί σου είναι ακόμα μικρό ή αν έχει θέματα συγκέντρωσης, χρειάζεται να το προετοιμάσεις καλά πριν δει μια παράσταση και να σιγουρευτείς και ότι θέλει και ότι μπορεί να την παρακολουθήσει. Χρειάζεται, επίσης, να το ψάξεις καλά πριν πας στο θέατρο, να ρωτήσεις για την καταλληλότητα ή μη της παράστασης ανάλογα με την ηλικία, με τον χαρακτήρα, με τα γούστα, με την ψυχολογική φάση του παιδιού σου. Αποφάσισε μαζί του τι θα παρακολουθήσετε, συζητήστε εκ των προτέρων παρέα, εξήγησέ του την υπόθεση, προετοίμασέ το. Μίλα του για τους κανόνες μέσα στην αίθουσα, που άλλες φορές είναι αυστηροί και άλλες όχι, αλλά που πάντοτε οφείλουμε να σεβόμαστε. Δεν τρώμε, δεν μιλάμε, δεν παίζουμε με το κινητό, δεν φωτογραφίζουμε, δεν κινούμαστε ανόητα. Αν τελικά πάτε στο θέατρο και το παιδί ζορίζεται και το εκφράζει με όλα ή με κάποια από όσα προανέφερα, τότε μην το πιέσεις να μείνετε. Αποχωρίστε όσο το δυνατόν πιο διακριτικά και δοκιμάστε μιαν άλλη φορά, σε μιαν άλλη παράσταση, υπό άλλες συνθήκες. Αγαπητέ «θεατρόφιλε» γονιέ, σε παρακαλώ, μην είσαι μαλάκας…


26

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Χίλες και μια ιστορίες στο Μικρό Εθνικό

16.12.2019

Οι αναφορές στο ενήλικο κοινό είναι μάλλον αναπόφευκτες. Και εμείς αλλά και ο Δημήτρης Τάσαινας, που γράφει όλα αυτά τα χρόνια μουσική και στίχους, πιστεύουμε πως η μουσική, περισσότερο από οτιδήποτε, δεν έχει ηλικία. Όσο σοβαρά μηνύματα κι αν περνάει, η παράσταση δεν παύει να είναι μια ξεκαρδιστική κωμωδία. Πόσο απαραίτητο είναι το χιούμορ στο παιδικό θέατρο; Τα παιδιά αντιμετωπίζουν τη ζωή με περισσότερο χιούμορ από εμάς τους ενήλικες. Το χιούμορ βέβαια είναι σημαντικό για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας. Και είναι απαραίτητο συστατικό σε κάθε έργο τέχνης. Άλλωστε η κωμωδία συχνά αφηγείται με πολύ έξυπνο τρόπο πολύ σκληρές ιστορίες. Οπότε μια κωμωδία για παιδιά είναι και δημιουργικά μια πρόκληση για μας αλλά και ένας ενδιαφέρων δρόμος για να αφηγηθούμε τη συγκεκριμένη ιστορία.

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Α

φού παρακολουθήσαμε την παράσταση Χίλιες και μια ιστορίες στο Μικρό Εθνικό και ενθουσιαστήκαμε, συναντήσαμε τη Βάσια Ατταριάν και τη Μυρτώ Μακρίδη, τις δυο σκηνοθέτιδες, γνωστές μας από την ομάδα Ντουθ, και μας είπαν πολλά και ενδιαφέροντα για το φετινό τους τολμηρό και πρωτοποριακό εγχείρημα. Βάσια και Μυρτώ, μετά το Skrow και τη Μουσική Βιβλιοθήκη στο Μέγαρο, σας συναντάμε στο Μικρό Εθνικό και στην παράσταση «Χίλιες και μια ιστορίες». Πώς προέκυψε η συνεργασία αυτή; Δεχτήκαμε μια πρόσκληση από την υπεύθυνη του Μικρού Εθνικού, τη Σοφία Βγενοπούλου για να γνωριστούμε επαγγελματικά και τελικά αυτή η γνωριμία έφερε αυτή τη συνεργασία και την ευχαριστούμε θερμά.

«Χίλιες και μία ιστορίες» του Μάικ Κέννυ | Μικρό Εθνικό (Ισόγειο REX) Μια μυθική Ανατολή ζωντανεύει επί σκηνής κάθε Σάββατο στις 17:30 και κάθε Κυριακή στις 12:00 και στις 15:00

Το κείμενο του Μάικ Κέννυ είναι μια θεατρική διασκευή για παιδιά βασισμένη στις «Χίλιες και μια νύχτες». Ο πρωτότυπος τίτλος του είναι «Σεχραζάντ». Γιατί επιλέξατε να μην τον διατηρήσετε; Κάνατε και άλλες αλλαγές επί του κειμένου; Ο Μάικ Κέννυ συνηθίζει στα έργα του να δίνει ως τίτλο το όνομα του –ας τον πούμε– πρωταγωνιστή και στην προκειμένη περίπτωση η Σεχραζάντ είναι εκείνη η σπουδαία γυναίκα που αλλάζει τα νήματα της δικής μας ιστορίας. Ο λόγος που επιλέξαμε να μην κρατήσουμε τον τίτλο ήταν γιατί θέλαμε κάτι που να θυμίζει περισσότερο το παλιό κλασικό παραμύθι, που όμως πια έχει αλλάξει και από τον ίδιο τον συγγραφέα, αλλά και από προσθήκες που προέκυψαν μέσα στην πρόβα από εμάς και τον θίασο.

Ο θίασος… Είναι πολυπληθής, όπως αρκετοί είναι και οι συντελεστές της παραγωγής. Θέλετε να μας πείτε πώς τους επιλέξατε; Έπειτα από κάποια χρόνια που υπάρχει η ομάδα, έχουμε πλέον μόνιμους συνεργάτες, με τους οποίους πάντοτε συμπορευόμαστε. Όσο για τον θίασο, το μεγαλύτερο μέρος του προέκυψε από οντισιόν που κάναμε σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο. Είστε δυο και συν-σκηνοθετείτε; Τι προκλήσεις μπορεί να κρύβει η συνεργασία αυτή; Αλήθεια, διαφωνείτε; Τσακώνεστε; Και κάνετε αλλαγές από παράσταση σε παράσταση; Η ερώτηση του τσακωμού μάς καταδιώκει, όπως και το πώς δυο γυναίκες μπορούν να συνεργάζονται τόσα χρόνια χωρίς διαφωνίες… Μάλλον άντρας θα το ρώτησε αυτό… Η αλήθεια είναι πως πότε δεν έχουμε τσακωθεί. Είναι σαν να μην υπάρχει αυτή η επιλογή στον τρόπο που δουλεύουμε. Φυσικά και έχουμε διαφωνήσει και θα συνεχίσουμε να διαφωνούμε, γιατί αυτό τελικά είναι μια πολύ παραγωγική διαδικασία που μας βοηθά να προχωράμε. Μας απασχολεί πολύ η ταυτότητα των παραστάσεών μας και το στιλ να είναι ιδιαίτερα προσωπικό, ενώ παράλληλα επιδιώκουμε κάθε φορά να εξελισσόμαστε και σε επίπεδο θεατρικής γλώσσας. Το έργο, με τον τρόπο που το ανεβάσατε, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μιούζικαλ! Πείτε μας λίγα λόγια για τη μουσική και τα τραγούδια, με τις αναφορές που κλείνουν το μάτι στο ενήλικο κοινό… Η μουσική παίζει πάντα τεράστιο ρόλο στις δουλειές μας. Σίγουρα όμως η συγκεκριμένη παράσταση δεν είναι μιούζικαλ με την κλασική έννοια του όρου. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, πολύ συχνά έρχεται πρώτα ένα τραγούδι και μετά διαμορφώνεται η αντίστοιχη σκηνή.

Τελικά, μπορεί μια ιστορία ν’ αλλάξει τη μοίρα σου; Κι αν ναι, υπάρχει κάποια που άλλαξε τη δική σας ζωή; Εννοείται πως μπορεί. Μπορεί να αλλάξει τη μοίρα σου, μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Ίσως μερικές φορές δεν είναι μία αλλά χιλιάδες μαζί, που στοιβάζονται σιγά σιγά στο μυαλό από τα παιδικά παραμύθια, τα τραγούδια, τις ταινίες, τα βιβλία, τις αφηγήσεις των φίλων. Όπως είναι χίλιες και μία οι ιστορίες που χρειάστηκαν για να ανατρέψει η Σεχραζάντ τη μοίρα του σουλτάνου, τη δική της και όλων των γυναικών του βασιλείου. «Σεχραζάντ» άλλωστε σημαίνει σωτήρας της χώρας. Και η γυναίκα σώζει τη χώρα λέγοντας ιστορίες. Τη δική μας μοίρα ίσως να την άλλαξαν τα παρακάτω: «Ο Οδυσσεβάχ», «Ο Γυάλινος Κόσμος», «Το Έβδομο ρούχο», το «Bella Venezzia», «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου», η «Αμοργός», το «Wish you were here», οι ιστορίες που μας έλεγε το «Αμόρε», το πάρτι του Λουκιανού, οι ιστορίες απ’ το νησί που γύρισε ο παππούς μου, η «Νοσταλγία», «Η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», τα βραχιόλια της «Βροντούν», οι ιστορίες της Κατερίνας, του Άγγελου, του Οδυσσέα, του Γιάννη, του Ανδρέα, του Μίλτου, του Νίκου, της Μάτση, οι ιστορίες των μεγάλων φίλων μου από τις Τζιτζιφιές και άλλα τόσα που θα τα κρατήσω για να τα πω σαν ιστορίες σε άλλους. (Μυρτώ) «Η ζωή είναι όνειρο» το 2004 περίπου, «Η Ιστορία μιας Κατσαρίδας που ήθελε να πάει στο φεγγάρι», οι ιστορίες των ποιημάτων που μελοποιούνται, οι ιστορίες για το τέλος του κόσμου – χωρίς απαραίτητη αρχή, μέση και τέλος, το πραγματικό «Με δύναμη από την Κηφισιά», το «Όπως σας αρέσει», οι ιστορίες όπως τις λέει η Αγγελική που πάντα κάτι προσθέτει για να ’ναι πιο ενδιαφέρουσες, η φράση «στις ιστορίες πρέπει πάντα να αυτοσχεδιάζεις μέσα στα όρια του πιστευτού», οι κινηματογραφικές, οι μυθιστορηματικές, οι ιστορίες για ταξίδια, οι ιστορίες για την εφηβεία των φίλων μου και των άλλων, οι ιστορίες για την εφηβεία το 1970 και πολλές ακόμη. Α, και όλες οι ιστορίες του Χρήστου Βακαλόπουλου. (Βάσια)


ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΜΕ ΤΗΝ Η ANNIE, το συγκινητικότερο μιούζικαλ όλων των εποχών έρχεται από 13 έως 29 Δεκεμβρίου στο ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ με την σκηνοθετική υπογραφή της Θέμιδας Μαρσέλλου και τους λαμπερούς πρωταγωνιστές: Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Νάντια Μπουλέ, Αργύρη Αγγέλου/ Άρη Πλασκασοβίτη και Κατερίνα Στικούδη. Με ένα 55μελή θίασο, που περιλαμβάνει, 27 ηθοποιούς – χορευτές, 20μελή ορχήστρα, 8 παιδιά και έναν σκύλο… η ΑΝΝΙΕ είναι το καλύτερο δώρο για τα παιδιά! Μια αξέχαστη χριστουγεννιάτικη εμπειρία για όλη την οικογένεια! Ένας υπέροχος συνδυασμός διασκέδασης και ψυχαγωγίας! Μια πανδαισία αισθήσεων και συναισθημάτων που γεννιέται απ’

τα τραγούδια, τον χορό και το όραμα της μικρής Annie που ονειρεύεται έναν κόσμο καλύτερο για όλους. Για να ξαναβρούμε το παιδί που κρύβουμε μέσα μας! Έχοντας πιστούς συντρόφους της την επιμονή, την αισιοδοξία, τη χαρά και την πίστη στην καρδιά της, η μικρή Annie τραγουδά «Το αύριο πλησιάζει, ο ήλιος χαράζει και διώχνει το χθες μακριά…», και η ζωή της αλλάζει για πάντα! Η ιστορία της μικρής Annie είναι μια ιστορία γεμάτη περιπέτεια που αγγίζει την ψυχή μικρών και μεγάλων. Ένα συγκινητικό, μουσικό και παραμυθένιο ταξίδι που μας μεταφέρει μαγικά στο πνεύμα των Χριστουγέννων και μας θυμίζει ότι η ευτυχία μπορεί να βρεθεί στα πιο απρόσμενα μέρη!

Από 13 έως 29 Δεκεμβρίου στο ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ Σκηνοθεσία-απόδοση κειμένου και στίχων: Θέμις Μαρσέλλου Ένα φανταστικό υπερθέαμα με πολύ χορό και μουσική. Πρωταγωνιστούν Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Νάντια Μπουλέ, Αργύρης Αγγέλου/Άρης Πλασκασοβίτης, Κατερίνα Στικούδη Στον ρόλο της Annie οι μικρές: Πέγκυ Μανωλά και Δανάη Τσούμου

- artinfo.gr - 2109213310


28

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ

16.12.2019

Για τα περίσσια παιδιά του κόσμου μας

Με τον Ιωάννη, Ορφανοτροφείο της Τέσφα, Αντις Αμπέμπα, 2016

ΤOY ΘΑΝΑΣΗ ΤΡΙΑΡΙΔΗ Ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης γράφει ένα κείμενο με αφορμή το νέο του βιβλίο και θεατρικό έργο «Το Περίσσιο Παιδί», μια προσπάθεια να αποτυπωθεί με μια εκφραστική μεταφορά ένας αδιανόητος πόλεμος που μαίνεται σήμερα. Μιλάμε για τα εκατομμύρια των εγκαταλελειμμένων παιδιών της Υποσαχάριας Αφρικής.

H

ιστορία του Περίσσιου Παιδιού ξεκινάει για μένα από τα ταξίδια μου στην Αφρική − ταξίδεψα στην Αφρική αρκετές φορές το 2016 και το 2017 στο πλαίσιο της διαδικασίας της διακρατικής υιοθεσίας: μαζί

με την γυναίκα μου υιοθετήσαμε την κόρη μας, την Αργκάνε, ένα κορίτσι από τα εγκαταλελειμμένα παιδιά της Αιθιοπίας. Έτσι βρεθήκαμε στην καρδιά ενός άλλου κόσμου αφάνταστης φτώχειας και εξαθλίωσης: στην Αιθιοπία οι άνθρωποι έχουν κατά κεφαλήν εισόδημα ένα δολάριο την ημέρα (400 δολάρια τον χρόνο – το αντίστοιχο της Ελλάδας είναι 20.000), τα εγκαταλελειμμένα παιδιά ξεπερνούν τα 6.000.000, το AIDS ενδέχεται να φτάνει το 40% του ενεργού σεξουαλικά πληθυσμού. Ωστόσο η κύρια αιτία θανάτου στην Αντίς Αμπέμπα (και σε όλη την Υποσαχάρια Αφρική) είναι η δυσεντερία, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης σε τρεχούμενο νερό. Και όλα αυτά σε μια πανέμορφη, ιστορική χώρα που δυστυχώς μαστίζεται από τον υπερπληθυσμό: Τα 10 εκατομμύρια του πληθυσμού της το 1973 σήμερα έχουν γίνει 108 εκατομμύρια –

και το 2050 όλα δείχνουν πως θα έχουν ξεπεράσει τα 220 εκατομμύρια. Αυτή η στατιστική καμπύλη, συνδυασμένη με την ακραία φτώχεια και ανέχεια, είναι από μόνη της ένας αδιανόητος πόλεμος. Σκέφτηκα πολλές φορές αν έχω το δικαίωμα να μεταφέρω τις εικόνες που είδαμε – καθώς τις έζησα εκ του ασφαλούς, υπό το καθεστώς της απόλυτης προστασίας του λευκού δυτικού ταξιδιώτη. Εντέλει κατέληξα πως ήταν θεμιτό να το κάνω, όπως ήταν θεμιτό και να δημοσιοποιήσω την ιστορία της Αργκάνε, προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί κάπως η ελληνική κοινή γνώμη στο θέμα των διακρατικών υιοθεσιών από την Υποσαχάρια Αφρική (γιατί ό, τι ισχύει στην Αιθιοπία ισχύει εν πολλοίς για όλη την Υποσαχάρια Αφρική). Έχω επιλέξει λοιπόν, να μεταφέρω μονάχα τρεις εικόνες – αν πω περισσότερες ενδέχεται να τις συνηθίσετε, άρα να αυτοακυρωθούν.


16.12.2019

Η πρώτη εικόνα Στην Αντίς Αμπέμπα υπήρξαν αρκετές φορές που η ρόδα του αυτοκινήτου μας πέρασε ξυστά από παιδιά (από κεφάλια παιδιών, από σώματα παιδιών, από χέρια και από πόδια παιδιών) που κείτονταν στον δρόμο. Περνούσαμε και, κυριολεκτικά κοκαλωμένος στην θέση του συνοδηγού, περίμενα να ακούσω πίσω μου ουρλιαχτά. Η δεύτερη εικόνα Μιαν ημέρα είδα με τα μάτια μου έναν χώρο (θα ήθελα να τον πω «αίθουσα» – αλλά δεν είμαι σίγουρος αν θα το περιέγραφα σωστά) όπου δεκάδες νεογέννητα βρέφη βρίσκονταν μέσα σε άδεια κουτιά από παπούτσια. Προσπαθήστε να το καταλάβετε: μιλάμε για κουτιά από παπούτσια. Και το ακόμη πιο εξωφρενικό για την δική μας λογική: εκείνα τα μωρά ήταν πολύ τυχερά που βρισκόντουσαν μέσα στα κουτιά των παπουτσιών, διότι έτσι ήταν από τα πολύ λίγα που είχαν πιθανότητες να υιοθετηθούν. Η τρίτη εικόνα Αυτή αφορά την Αργκάνε: το κορίτσι αυτό πλύθηκε για πρώτη φορά στην ζωή του 10 μηνών, όταν ολοκληρώθηκε το τρίτο και οριστικό δικαστήριο και την πήραμε, ως κόρη μας πλέον, μαζί μας στο ξενοδοχείο. Τα συγκάματα της στην περιοχή των γεννητικών οργάνων της έφταναν μέχρι τα γόνατα – χρειάστηκαν δύο μήνες με αντιβιοτική αλοιφή για να θεραπευτούν. Και αυτό συμβαίνει διότι τα ορφανοτροφεία της Αντίς Αμπέμπα δεν μπορούν να υποστηρίξουν το πλύσιμο των παιδιών. Τα περίσσια παιδιά Τώρα, με τις εικόνες αυτές στο μυαλό σας, σκεφτείτε πως τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια έχουν υιοθετηθεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 50.000 παιδιά από την Αιθιοπία. Προσπαθήστε, λοιπόν, να φανταστείτε τη μοίρα των πολλών εκατομμυρίων εγκαταλελειμμένων παιδιών που δεν υιοθετήθηκαν και δεν θα υιοθετηθούν ποτέ. Αναρωτήθηκα πολλές φορές αν μπορούν αυτές οι εικόνες και αυτά τα δεδομένα που προφανώς μας ξεπερνάνε όλους να γίνουν θεατρικά έργα. Στην κυριολεξία τους δεν μπορούν – τουλάχιστον δεν μπορώ να τα κάνω εγώ... Μπορούν όμως να κινητοποιήσουν μια διαδρομή από την απόγνωση προς κάτι άλλο που δεν είμαι σε θέση να ορίσω. Θα σας εξηγήσω τι εννοώ: Σε εκείνα τα ταξίδια στην Αιθιοπία, τα βράδια, στο προστατευμένο ξενοδοχείο μας πάσχιζα να σκεφτώ μια διανοητική διαδρομή που άφηνε εμένα (ή και εμάς) έξω από την ευθύνη για τον όλεθρο της εξαθλίωσης που αντίκριζα. Τη διαδρομή αυτή δεν την βρήκα. Με παίρνανε στο τηλέφωνο από την Ελλάδα, διάφορες ομάδες μού ζητούσαν να παίξουν έργα μου, φίλοι και συνεργάτες μού έλεγαν νέα για παραστάσεις μου, ή για βιβλία μου και μου φαίνονταν όλα τόσο μα τόσο ασήμαντα, αδειανά και ανόητα (αυτή είναι η σωστή λέξη: ανόητα, δηλαδή δίχως νόημα). Βρισκόμουν σε μια κατάσταση πνευματικής κατάρρευσης. Έτσι άρχισα να γράφω ταυτόχρονα τα τρία ομόκεντρα κείμενα –το LEOPOLD, το FOOTBALL και το HIV– χρησιμοποιώντας τα ως δεκανίκια για να μπορέσω να ξανασταθώ πνευματικά. Τα έργα αυτής της Τριλογίας κουβαλά-

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ νε μια απερίγραπτη βία που ήθελα να στρέφεται ευθέως και αντιθεατρικά εναντίων των θεατών. Τότε, ως αντιστάθμισμα ένιωσα την ανάγκη να γράψω μια παραβολή, ένα παραμύθι: ήταν Το Περίσσιο Παιδί. Οι άνθρωποι στην Υποσαχάρια Αφρική Θα πρότεινα στους αναγνώστες να ψάξουν στο Διαδίκτυο την 2015 Revision of World Population Prospects και την PovcalNet 2015. Τι θα δουν εκεί; Πως στην Υποσαχάρια Αφρική σήμερα ζουν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι – το 1950 το αντίστοιχο νούμερο ήταν 180 εκατομμύρια. Το 2050 ο πληθυσμός αυτός θα ξεπερνάει τα 2,1 δισεκατομμύρια. Από το σημερινό 1 δισεκατομμύριο, τα 600 εκατομμύρια ζουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Οι δυο μεγαλύτερες χώρες της περιοχής αυτής, η Αιθιοπία (100 εκατ. κάτοικοι) και η Νιγηρία (180 εκατ. κάτοικοι) έχουν ημερήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα λιγότερο από 1 ευρώ την ημέρα. Από το 1,1 δισεκατομμύριο των παιδιών της Υποσαχάριας Αφρικής που θα γεννηθούν και θα επιβιώσουν μέχρι το 2050 (διότι περισσότερα από 300 εκατομμύρια δεν θα επιβιώσουν με κύρια αιτία του θανάτου τους την δυσεντερία) πρόσβαση στο νερό θα έχουν λιγότεροι από το 1/5. Αυτό σημαίνει πως περισσότεροι από 800 εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα πλυθούν ούτε μία φορά με τρεχούμενο νερό μέχρι να συμπληρώσουν τα οχτώ τους χρόνια. Για να προσεγγίσει κανείς τα αντίστοιχα νούμερα της Νοτιανατολικής Ασίας πρέπει πολλαπλασιάσει τα προηγούμενα νούμερα επί τρία. Με άλλα λόγια, οι πεινασμένοι της γης αυξάνονται γεωμετρικά: σήμερα είναι περίπου ο μισός πληθυσμός της γης – το 2050 θα είναι 6 δισεκατομμύρια. Ο πληθυσμός των χορτάτων της Δύσης θα είναι περίπου 1,5 δίσεκατομμύριο. Τι θα γίνει τότε; Ένας νέος πόλεμος Τα γεγονότα δεν είναι αισιόδοξα: εφόσον οι πολίτες της Δύσης αρνηθήκαμε να μοιράσουμε τη χόρτασή μας (την πρόσβαση σε μη μολυσμένο νερό, σε ρεύμα κ.ο.κ.) με την πείνα των επερχόμενων απελπισμένων, ουσιαστικά ζητήσαμε τον πόλεμο. Οι πεινασμένοι θα γυρέψουν να χορτάσουν με κάθε τρόπο – πάντοτε στην ιστορία έτσι γινόταν. Νομίζω πως ο 21ος αιώνας, κάπου στις μεσιανές του δεκαετίες, θα δει αυτόν τον υπερ-πόλεμο (αλλιώς: τον μετα-πόλεμο) ανάμεσα στους πεινασμένους και στους χορτάτους (και το ξαναλέω: οι χορτάτοι είμαστε οι πολίτες της Δύσης). Μέχρι τώρα, στην ιστορία, όλους τους πολέμους μετακινήσεων τους κέρδισαν οι πεινασμένοι. Ωστόσο δεν είμαι βέβαιος για το πού θα γείρει ο εφιάλτης αυτής της φοράς: η Δύση θα χρησιμοποιήσει νεοτερικά όπλα απίστευτης εμβέλειας (και βιολογικής δομής) και τα νούμερα των νεκρών θα κάνουν τα δεκάδες εκατομμύρια των θυμάτων των δύο παγκοσμίων πολέμων του 20ου αιώνα να μοιάζουν με παιδικό ανάγνωσμα. Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί: αυτό το Ολοκαύτωμα θα το επιτρέψουν αδιαμαρτύρητα οι πολίτες της Δύσης; Δεν θα το επιτρέψουν απλώς – θα το διεκδικήσουν. Ο πολίτης της Δύσης ήδη συμμετέχει πρόθυμα στην προπαρασκευή και την υλοποίηση ετούτης της εκατόμβης με την απόλυτη βεβαιότητα πως αυτός πο-

29 λεμάει στο πλευρό της λογικής και του δικαίου της κατάστασης άμυνας. Στην πραγματικότητα ωστόσο κάνει έναν πόλεμο για τα «κεκτημένα» (που είναι ένας παλιότερος γραμματικός τύπος του «κατακτημένα» – κατακτημένα από ποιον και σε βάρος ποιανού;) Ο πολίτης της Δύσης θεωρεί πως τον πόλεμο τον ζητάνε οι άλλοι (οι «παρανοϊκοί», ή έστω «πλανημένοι» άλλοι) και πως αυτός επιθυμεί την «ειρήνη»: ωστόσο στο μυαλό του ειρήνη είναι ο ίδιος και τα παιδιά του να κάνουν μπάνιο δυο φορές τη μέρα ή μια φορά κάθε μέρα ή κάθε δύο μέρες ή κάθε τρεις μέρες (ο αναγνώστης ας σκεφτεί το δικό του νούμερο, δεν μπόρεσα να βρω αξιόπιστα αντίστοιχα στατιστικά), να ποτίζει κάθε μέρα τον κήπο του, να πλένει κάθε εβδομάδα το αυτοκίνητό του, να βράζει έξι φορές τη μέρα στον βραστήρα το μπιμπερό των μωρών του. Το Περίσσιο Παιδί για μένα είναι ένα απονενοημένο νεύμα για τα παιδιά που αφήσαμε –που αφήνουμε– εκεί κάτω…

Το βιβλίο του Θανάση Τριαρίδη Το Περίσσιο Παιδί κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg και το ομώνυμο θεατρικό έργο παίζεται κάθε Πέμπτη, στις 21:00, στο Faust.


30

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ

16.12.2019

Ένα ταξίδι στα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου: Σαγκάη ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Σ

ε προηγούμενα άρθρα μας, χάρη στο βιβλίο της Lucy Crehan Φυτώρια ευφυΐας. Ένα ταξίδι στα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου, φτάσαμε μέχρι την Ιαπωνία, τη Φινλανδία και τη Σιγκαπούρη, τρεις χώρες των οποίων οι μαθητές ξεχωρίζουν σε απόδοση, όπως αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα του διεθνούς προγράμματος PISA (ξέρετε, αυτό στο οποίο πάτωσαν τα παιδιά που φοιτούν στην Ελλάδα, όπως προέκυψε από τα τελευταία του αποτελέσματα). Συνεχίζουμε, λοιπόν, το εκπαιδευτικό μας ταξίδι στα σχολεία του κόσμου και αυτόν το μήνα επισκεπτόμαστε τη Σαγκάη. Η Σαγκάη δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση τυπική κινεζική πόλη, είναι πλουσιότερη, οικουμενική, με καλά σχολεία και υψηλό ΑΕΠ, που μάλιστα σχετίζεται με τις σχολικές επιδόσεις των μαθητών της. Όμως, οι δικοί της μαθητές διαγωνίζονται στις εξετάσεις PISA, οπότε τη χρησιμοποιούμε ως αυτόνομο παράδειγμα, το οποίο βέβαια εντάσσεται μέσα στην ευρύτερη κινεζική κουλτούρα. Σκληρή μελέτη Οι μαθητές μπαίνουν στην τάξη στις 8 το πρωί, διδάσκονται τέσσερα μαθήματα, έπειτα τρώνε, και κατόπιν διδάσκονται άλλα τρία. Στο γυμνάσιο αρχίζουν μισή ώρα νωρίτερα και έχουν πέντε μαθήματα το πρωί και τέσσερα

το απόγευμα, ενώ στο λύκειο οι ώρες διδασκαλίας μπορούν να φτάσουν μέχρι και τις δώδεκα ημερησίως. Οι τάξεις είναι πολυπληθείς και έχουν μέχρι και 50 μαθητές, ενώ το πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα αναλυτικό και έχει στο επίκεντρό του την αποστήθιση και την επανάληψη, τη διαισθητική, δηλαδή, μάθηση, χωρίς να αναπτύσσει την κριτική σκέψη (αν και πλέον γίνονται προσπάθειες να καλλιεργηθεί σταδιακά και αυτή). Οι εκπαιδευτικοί είναι εξουσιαστικοί επί των μαθητών και επί των γονέων, δεν έχουν πολλές ώρες διδασκαλίας, όμως παρακολουθούν σεμινάρια, κάνουν διαρκώς επιμορφώσεις και σχεδιασμούς μαθημάτων, που είναι άριστα δομημένα, και είναι υποχρεωμένοι να ανατροφοδοτούν με μεγάλη λεπτομέρεια τους μαθητές τους. Στην Κίνα δεν έχει σημασία αν έχεις καλό βαθμό ή όχι. Πρέπει έτσι κι αλλιώς να μελετήσεις σκληρά. Επίσης, τα πρότυπά σου είναι εκείνοι που έχουν καλούς βαθμούς και προσπαθείς να φτάσεις κι εσύ στο ίδιο επίπεδο. Τα δε παιδιά έχουν πάντοτε υπερβολική δουλειά για το σπίτι, παρά τις πολλές ώρες που περνούν εντός αίθουσας. Αξίζει στο σημείο αυτό να μιλήσουμε για την κινεζική εργασιακή ηθική, που οι ρίζες της φτάνουν αιώνες πίσω και την οποία φέρουν μαζί τους και οι Κινέζοι μετανάστες σε όποια χώρα κι αν πάνε να ζήσουν. Αν τα παιδιά σας έχουν Κινέζους συμμαθητές, σίγουρα θα καταλάβετε για τι ακριβώς μιλάω. Στον πυρήνα της, ως χαρακτηριστικό της κουλτούρας, είναι

η σκληρή δουλειά όχι ως απλό προϊόν του εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά ως απόρροια της κομφουκιανής φιλοσοφίας. Ωστόσο δεν είναι μόνο η σκληρή μελέτη που βοηθά τα παιδιά να αποδώσουν· είναι και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτή η σκληρή μελέτη. Τα Κινεζάκια αυτορυθμίζονται και χρησιμοποιούν ΜΟΝΑ ΤΟΥΣ στρατηγικές μάθησης, όπως η εξάσκηση, η επεξεργασία, ο έλεγχος και ο σχεδιασμός και μάλιστα επιμένουν περισσότερο όταν κάτι τα δυσκολεύει και παιδεύονται μέχρι τελικής πτώσεως. Και κατά τα λεγόμενά τους, απολαμβάνουν τη διαδικασία της μάθησης, παρά τη μεγάλη πίεση που υφίστανται. Δυσκολίες και αποτυχία Έρευνες έχουν καταδείξει ότι οι μαθητές στην Ανατολική Ασία όχι μόνο επιμένουν περισσότερο προκειμένου να ξεπεράσουν μια δυσκολία, αλλά είναι πιθανόν να αποζητούν και τις δυσκολίες. Και μια αποτυχία τούς παρακινεί να εργαστούν σκληρότερα. Σκεφτείτε έναν μέσο μαθητή στην Ελλάδα και όχι μόνο, έναν μέσο μαθητή στον δυτικό κόσμο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η αποτυχία τούς κόβει τα φτερά. Πώς εξηγείται, λοιπόν, οι μαθητές μιας χώρας να καταβάλλουν συστηματικά μεγαλύτερη προσπάθεια μπροστά στη δυσκολία ή στην αποτυχία από τους συνομήλικους μαθητές μιας άλλης; Στη Δύση, η μάθηση ξεκινάει από μια πνευματική παράδοση με ρίζες στην αρχαία Ελλάδα με τρεις κεντρικές ιδέες:


16.12.2019

• έμπνευση για τη γνώση είναι η περιέργεια του ανθρώπου για τον κόσμο· • η μοναδική οντότητα που ερευνά, ανακαλύπτει και φτάνει στον τελικό θρίαμβο είναι το άτομο· • η μάθηση ευνοεί τους πιο ικανούς. Επομένως, σε μια δυτική χώρα αν κάποιος δεν είναι φιλοπερίεργος, δεν έχει και κίνητρο για να μάθει. Ο λόγος για τη μάθηση είναι το ατομικό όφελος και το αν είσαι καλός ή όχι εξαρτάται από τα ατομικά σου χαρακτηριστικά. Όμως, οι Ανατολικοασιάτες δεν έχουν την ίδια θεώρηση: Πιστεύουν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν εγγενείς διαφορές όσον αφορά τις ικανότητές τους και ότι η επιτυχία είναι προϊόν προσπάθειας, παρά ικανότητας. Οι Κινέζοι, λοιπόν, έχουν τη «νοοτροπία ανάπτυξης», αποδίδουν τη σχολική αποτυχία των παιδιών τους σε ελλιπή προσπάθεια και μόνο και θεωρούν ότι αν κάποιος είναι π.χ. αδέξιος ή χαζός μπορεί να τα πάει καλύτερα από άλλους ικανότερους εφόσον προσπαθήσει αρκετά. Κομφουκιανή κουλτούρα μάθησης Σύμφωνα με τον Κομφούκιο, ο δρόμος προς την αρετή περιλαμβάνει την αυτοβελτίωση μέσω της γνώσης. Η μάθηση αποτελεί στόχο που πρέπει κανείς να πραγματώσει μέσω της προσωπικής προσπάθειας για τελείωση. Έτσι η σκληρή δουλειά και η επιμονή μπροστά στις δυσκολίες είναι σημαντικές όχι μόνο γιατί αποφέρουν όφελος, αλλά και γιατί αποτελούν θεμελιώδη χαρακτηριστικά του ηθικού και ενάρετου ατόμου. Στην Κίνα, το να είσαι ηθικό παιδί, καλό παιδί, δεν έχει καθόλου να κάνει με τον τρόπο συμπεριφοράς προς τους άλλους· σημαίνει παιδί αυτοπειθαρχημένο, έξυπνο, που δουλεύει σκληρά για να γίνει ο μαθητής-πρότυπο. Στο πλαίσιο αυτό, η μάθηση επιτρέπει στο άτομο να βελτιωθεί ως άνθρωπος και ταυτόχρονα να γίνει εξυπνότερος· ο δε υπέρτατος στόχος της είναι η τελειοποίηση του εαυτού και η ταυτόχρονη προσφορά στους άλλους. Όλες οι εργασίες που κάνουν τα παιδιά είναι ίδιας δυσκολίας και στόχος των δασκάλων είναι να βοηθήσουν ακόμα και τα πιο αδύναμα μαθησιακά να φτάσουν στο πιο υψηλό επίπεδο, προωθώντας φυσικά την ιδέα ότι όλοι μπορούν να πετύχουν αν καταβάλουν αρκετή προσπάθεια. Τα μηνύματα αυτά τα λαμβάνουν τα παιδιά ήδη από τη στιγμή της γέννησής τους και οι πρώτοι που τους τα περνούν είναι οι ίδιοι οι γονείς τους. Οι Κινέζοι γονείς, μάλιστα, υποβαθμίζουν τις επιτυχίες των παιδιών τους, γιατί φοβούνται ότι θα τα οδηγήσουν στην έλλειψη κινήτρων για επιπλέον προσπάθεια και μάθηση. Για τους αντίστοιχους λόγους, ιδιαίτερα οι λεγόμενες «Μητέρες-Τίγρεις», τείνουν να δίνουν έμφαση στις αποτυχίες, στα ελαττώματα και στα λάθη των παιδιών και μοιάζουν διαρκώς ανικανοποίητες, συχνά εκφοβίζοντας τα παιδιά τους για τις κακές τους επιδόσεις και πιέζοντάς τα ολοένα και περισσότερο. Γκαοκάο Τα παιδιά, όπως καταλαβαίνετε, δεν έχουν ελεύθερο χρόνο για τον εαυτό τους, καθώς τις καθημερινές μελετούν μέχρι πολύ αργά το βράδυ και τα Σαββατοκύριακα είναι υποχρεωμένα τόσο να διαβάζουν για το σχολείο όσο και να παρακολουθούν εξωσχολικά μαθήματα, όπως σπορ, ξένες γλώσσες και μουσική. Απώτερος στόχος, το γκαοκάο. Το γκαοκάο είναι οι εξετάσεις που δίνουν οι Κινέζοι μαθητές στα δεκαοκτώ τους για να περάσουν στο πανεπιστήμιο. Είναι μια σειρά διαγωνισμάτων που διαρκούν συνολικά εννέα ώρες, σε δυο μέρες, και αφορούν τα μανδαρινικά, τα αγγλικά, τα μαθηματικά, τις φυσικές

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ επιστήμες και τις τέχνες. Οι εξετάσεις αυτές είναι κάτι περισσότερο από σημαντικές. Με εξαίρεση λίγους μαθητές που εξασφαλίζουν την είσοδό τους στη σχολή που επιθυμούν λόγω εξαιρετικού ταλέντου (ο υπέρτατος στόχος των εξωσχολικών μαθήματών), η βαθμολογία γκαοκάο είναι ο μοναδικός παράγοντας που καθορίζει αν θα μπεις στο πανεπιστήμιο, σε ποιο πανεπιστήμιο θα μπεις και ποιο αντικείμενο θα μπορέσεις να σπουδάσεις. Κατά συνέπεια, καθορίζει και τη δουλειά που θα κάνεις μετά το τέλος των σπουδών σου, τον μισθό που θα έχεις και το επίπεδο της υπόλοιπης ζωής σου. Επηρεάζει ακόμα και τις πιθανότητές σου να παντρευτείς. Στη Σαγκάη, γίνονται «παζάρια γάμου», όπου οι γονείς κανονίζουν για τα ενήλικα παιδιά τους ραντεβού στα τυφλά. Παρατάσσονται στα δρομάκια ενός πάρκου με πληροφορίες για τους απογόνους τους: ηλικία, επάγγελμα, εισόδημα, μόρφωση και ζώδιο. Αν ένα παιδί δεν τα έχει πάει καλά στο γκαοκάο οι πιθανότητες να επιλεγεί για ραντεβού και να παντρευτεί σε μερικά χρόνια μειώνονται σημαντικά. Οι γονείς στενοχωριούνται για την πίεση που ασκεί το σύστημα, το σχολείο και η οικογένεια στα παιδιά. Όμως, δηλώνουν ότι δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς μια και το μέλλον τους κρίνεται από την ακαδημαϊκή τους επιτυχία και μόνο και ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος. Φανταστείτε ότι οι δάσκαλοι στέλνουν μέχρι και 10 SMS τη μέρα στους γονείς ενημερώνοντάς τους για την πορεία των μικρών μαθητών. Γκουανσί και πρόσβαση στα σχολεία Το γκουανσί μεταφράζεται ως σχέση ή σύνδεσμός, αλλά καμιά από τις λέξεις αυτές δεν αποτυπώνει τη γενικευμένη παρουσία του και τον σύνθετο χαρακτήρα του. Πρόκειται για ένα θεμελιώδες στοιχείο της κινεζικής κουλτούρας και περιγράφει ένα δίκτυο αμοιβαία επωφελών σχέσεων που μπορούν να βοηθήσουν κάποιον στην προσωπική ζωή ή στη δουλειά του (κάτι μας θυμίζει, οι Κινέζοι όμως το έχουν πάει ένα επίπεδο πιο πάνω, ονοματίζοντάς το κιόλας). Σε μια χώρα όπου οι επίσημοι κρατικοί φορείς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα σε στηρίξουν οικονομικά ή νομικά σε ώρα ανάγκης, δίκτυα που παρέχουν υποστήριξη είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Μέρος του γκουανσί είναι η ευρύτερη οικογένεια, όπως και άνθρωποι με τους οποίους πήγες σχολείο ή συνεργάστηκες και οι δεσμοί αυτοί συντηρούνται με χάρες και δώρα εκατέρωθεν. Αν κάποιος σου κάνει μια χάρη, το να μην μπορέσεις να του την ανταποδόσεις είναι ιδιαίτερα ταπεινωτικό και θεωρείται ασυγχώρητο. Αν το παιδί σου ετοιμάζεται για το δημοτικό, το γκουανσί αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμο για να καταφέρεις να το στείλεις σε καλό σχολείο. Μετά το δημοτικό, τα παιδιά συνεχίζουν θεωρητικά στο πιο κοντινό στο σπίτι τους γυμνάσιο, όμως ένα καλό δώρο σε κάποιον καθηγητή ή ένα ακριβό γεύμα με καλεσμένο τον διευθυντή μπορεί να τους ανοίξουν την πόρτα και σε κάποιο πιο μακρινό, αλλά συνάμα πιο καλό σχολείο. Υπάρχει και μια πιο επίσημη διαδικασία επιλογής γυμνασίου, με οικονομικά κριτήρια. Τα «Πρότυπα Κοινοτικά Σχολεία» επιτρέπεται να επιλέγουν μαθητές από όλη τη Σαγκάη, στους οποίους χρεώνουν ένα τέλος επιλογής σχολείου, γύρω στα 5.000 ευρώ, το οποίο, όμως, ίσως και να μην αρκεί αν οι γονείς δεν έχουν χρήματα και για τα δώρα που απαιτούνται για το γκουανσί. Στα πρότυπα σχολεία, οι εκπαιδευτικοί έχουν έναν επιπλέον λόγο να ασκούν πίεση στους γονείς και εκείνοι με τη σειρά τους να ασκούν πίεση στα παιδιά τους: το να παραμείνει η φήμη του σχολείου υψηλή. Η δυνατότητα χρέωσης των προαναφερθέντων τελών

31 ΣΤΗΝ ΚΊΝΑ, ΤΟ ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΗΘΙΚΌ ΠΑΙΔΊ, ΚΑΛΌ ΠΑΙΔΊ, ΔΕΝ ΈΧΕΙ ΚΑΘΌΛΟΥ ΝΑ ΚΆΝΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΌΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΆΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΆΛΛΟΥΣ· ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΠΑΙΔΊ ΑΥΤΟΠΕΙΘΑΡΧΗΜΈΝΟ, ΈΞΥΠΝΟ, ΠΟΥ ΔΟΥΛΕΎΕΙ ΣΚΛΗΡΆ ΓΙΑ ΝΑ ΓΊΝΕΙ Ο ΜΑΘΗΤΉΣ-ΠΡΌΤΥΠΟ εξαρτάται από τους βαθμούς των μαθητών, τους οποίους οι διδάσκοντες διαφημίζουν στους γονείς των μελλοντικών υποψηφίων. Έτσι δημιουργείται ένα σύστημα όπου στα καλά σχολεία έχουν πρόσβαση τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με διασυνδέσεις και χρήματα. Χούκου και μετανάστες Αν δεν έχεις χούκου σε μια πόλη, καταγωγή δηλαδή από εκεί, είναι πολύ δύσκολο να γίνει το παιδί σου δεκτό στο σχολείο της. Ορισμένα παιδιά (εσωτερικών) μεταναστών γίνονται τελικά αποδεκτά στα σχολεία της Σαγκάης, όμως αν δεν περισσεύουν θέσεις στο δημόσιο σύστημα, τα παιδιά αυτά αναγκάζονται να φοιτήσουν, έχοντας μια ιδιότυπη «άδεια παραμονής», σε φτηνά ιδιωτικά σχολεία για μετανάστες, στην περιφέρεια της πόλης, με κακές εγκαταστάσεις και δασκάλους κακοπληρωμένους, λιγότερο μορφωμένους και με λιγότερες πιστοποιήσεις από όσους διδάσκουν στα δημόσια σχολεία, που ψάχνουν ευκαιρία να φύγουν προς τη δημόσια εκπαίδευση. Ωστόσο, κανένας μαθητής που δεν έχει χούκου δεν μπορεί να δώσει εξετάσεις στο λύκειο και τότε τα παιδιά αναγκάζονται να επιστρέψουν στην «πατρίδα» τους, στην πόλη καταγωγής τους, δηλαδή, εκτός αν είναι από τις λίγες εξαιρέσεις παιδιών μεταναστών με προσόντα, που παίρνουν ειδική άδεια από το Υπουργείο να φοιτήσουν σε λύκειο της Σαγκάης. Το γεγονός ότι λίγο πριν από τα δεκαπέντε τους χρόνια, λίγο πριν από τις εξετάσεις της PISA δηλαδή, τα πιο φτωχά παιδιά, αυτά που έχουν λάβει τη χαμηλότερου επιπέδου εκπαίδευση, εγκαταλείπουν τα σχολεία της Σαγκάης, αδιαμφισβήτητα ανεβάζει τον μέσο όρο στις παγκόσμιες αυτές εξετάσεις. Στο επόμενο τεύχος μας, θα μελετήσουμε το εκπαιδευτικό σύστημα του Καναδά.

Διαβάστε: Lucy Crehan, Φυτώρια ευφυΐας. Ένα ταξίδι στα καλύτερα εκπαιδευτικά συτήματα του κόσμου, μετάφραση: Μαρία Παπαηλιάδη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2019


32

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

16.12.2019

Χριστούγεννα στο Μέγαρο 20–30 Δεκεμβρίου 2019 ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Τα πιο χαρούμενα Χριστούγεννα στο στολισμένο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε και φέτος μικροί και μεγάλοι, με κλασικές μελωδίες, λυρικό τραγούδι, χορό, θέατρο σκιών αλλά και μουσικά παραμύθια για όλη την οικογένεια! Άλλωστε, εδώ και χρόνια οι χριστουγεννιάτικες παραστάσεις του Μεγάρου είναι οι πιο αγαπημένες της γιορτινής μας ρουτίνας! Φέτος, δε, οι προτάσεις είναι ακόμα πιο εντυπωσιακές! Ας πάρουμε, λοιπόν, τη θέση μας στις κατάφωτες αίθουσές του και ας απολαύσουμε το πιο πλούσιο εορταστικό πρόγραμμα της πόλης!

@akriviadis.gr Ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου Στο εορταστικό πνεύμα των ημερών, οι μουσικές προτάσεις του Μεγάρου περιλαμβάνουν το καθιερωμένο και πάντοτε εντυπωσιακό ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου της Ουρανίας Γκάσιου στις 22 Δεκεμβρίου. Η Ελληνίδα οργανίστα παρουσιάζει σπουδαία έργα της γερμανικής και γαλλικής σχολής, από τον Μπουξτεχούντε και τον Μπαχ μέχρι τον Ρέγκερ, και από τον Σαιν-Σανς και τον Φρανκ έως τον Μαρσέλ Ντυπρέ. Θα ακουστούν θρησκευτικές συνθέσεις, επετειακά κομμάτια αλλά και παστοράλ, δηλαδή έργα βουκολικού χαρακτήρα που παραπέμπουν στους βοσκούς-προσκυνητές του Θείου Βρέφους.

@akriviadis.gr

©Anne Bichsel

Εισιτήρια: 2107282333, megaron.gr και σε όλα τα καταστήματα Public www.megaron.gr /megaron.gr /megaron_athens /AthensConcertHall /MegaronAthens /megaronathens

Μαγικός αυλός Η πιο φημισμένη όπερα του Μότσαρτ, ο «Μαγικός αυλός», μεταμορφώνεται σε μια χορευτική ονειροφαντασία από τον Maurice Béjart και παρουσιάζεται στη σκηνή της Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη από τις 20 έως τις 30 Δεκεμβρίου. Ο σπουδαίος χορογράφος, εμβληματική προσωπικότητα του χορού του 20ού αιώνα, «εικονογραφεί» σκηνή σκηνή για το Μπαλέτο Μπεζάρ της Λωζάννης το κοσμαγάπητο μουσικό παραμύθι, παραμένοντας πιστός στο αυθεντικό έργο του μεγάλου Αυστριακού, και δημιουργεί μια θρυλική παράσταση με κωμικά στοιχεία για θεατές κάθε ηλικίας. Τα σκηνικά και τα κοστούμια βασίζονται στα αυθεντικά σχέδια του Alan Burrett, ενώ τον ενδυματολογικό σχεδιασμό ανέλαβε ο Henri Davila. Eξήντα χορευτές ζωντανεύουν επί σκηνής τον Ταμίνο και την Παμίνα, τη Βασίλισσα της Νύχτας και τον Ζαράστρο, τον Παπαγκένο, πνεύματα, νεράιδες και τέρατα μέσα σε ένα παραμυθένιο περιβάλλον με τους υπέροχους φωτισμούς της Dominique Roman.

Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στο βυθό Ο αγαπημένος σκιοπαίκτης Ηλίας Καρελλάς μάς περιμένει όλους και φέτος στο Μέγαρο, με τη γιορτινή παράσταση «Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στο βυθό», για να μας ταξιδέψει, από τις 20 έως τις 30 Δεκεμβρίου, κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το λευκό πανί στήνεται στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος και πάνω του ζωντανεύουν οι φιγούρες όλης της παρέας του Καραγκιόζη –που δεν θέλει με τίποτα να τα… θαλασσώσει και επιμένει να περάσει τις γιορτές ξεφαντώνοντας με μουσικές και τραγούδια: του κάβουρα –που έχει καβούρια στις τσέπες του και δεν θέλει να ξοδευτεί για το ρεβεγιόν, και της γοργόνας των Χριστουγέννων –που πουλά φύκια για μεταξωτές κορδέλες! Τον αγαπημένο ήρωα του θεάτρου σκιών συντροφεύουν στο υποθαλάσσιο ταξίδι του η εξαμελής μπάντα πνευστών «Dirty Athens Brass Band» και η Γεωργία Νταγάκη με τη φωνή και τη λύρα της. {Κρατάτε μυστικό, εσείς, οι φαν του Καραγκιόζη; Μετά τις γιορτές, από τις 18 Ιανουαρίου και μέχρι το τέλος της σεζόν, έρχεται στο Μέγαρο και δεύτερη νέα παραγωγή του Ηλία Καρελλά, στο «Σπίτι του Καραγκιόζη» αυτή τη φορά, με τίτλο «Ο Καραγκιόζης και το δέντρο της μουσικής», στην οποία θα έχει μουσική συνοδοιπόρο την Αρετή Κετιμέ, με τη φωνή και το σαντούρι της. Λεπτομέρειες, σύντομα…}

Το απόλυτο family concert των Χριστουγέννων από τους Μουσικούς της Καμεράτας Προπαραμονή Χριστουγέννων, και οι Μουσικοί της Καμεράτας–Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής υπό τον Γιώργο Πέτρου δίνουν ένα μοναδικό family concert στο Μέγαρο! O Λάκης Λαζόπουλος θα είναι ο αφηγητής σε ένα από τα πιο αγαπημένα έργα μικρών και μεγάλων, στο συναρπαστικό μουσικό παραμύθι «Ο Πέτρος και ο λύκος» του Σεργκέι Προκόφιεφ, ενώ η γνωστή ορχήστρα, στο χριστουγεννιάτικο ραντεβού της με το κοινό της, θα παρουσιάσει επίσης το περίφημο «Καρναβάλι των ζώων» του Καμίγ Σαιν-Σανς. Το εορταστικό πρόγραμμα της βραδιάς συμπληρώνεται από μια σύνθεση-μινιατούρα, τη «Φαντασία», πάνω στο τραγούδι «Greensleeves» του Ραλφ ΒωνΟυίλλιαμς.


ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

16.12.2019

© Roula Revi Μάριος Φραγκούλης - Christmas in Athens Εν αναμονή του νέου χρόνου, το γιορτινό Μέγαρο υποδέχεται στις 27 και 28 Δεκεμβρίου τον Μάριο Φραγκούλη σε δύο λαμπερές συναυλίες, με ένα πρόγραμμα από αγαπημένα τραγούδια, τα οποία ο διεθνώς αναγνωρισμένος τενόρος ετοίμασε ειδικά για τη χριστουγεννιάτικη Αθήνα. Christmas in Athens: το ιδανικό soundtrack για να αποχαιρετήσει η πόλη το 2019 και να υποδεχτεί το 2020 και τη νέα δεκαετία! Και τις δύο βραδιές, ο Μάριος Φραγκούλης ξανασυναντά στη σκηνή, ύστερα από σχεδόν 20 χρόνια από την τελευταία τους κοινή εμφάνιση, τη γοητευτική σοπράνο Deborah Myers, με την οποία έχει συνεργαστεί με ιδιαίτερη επιτυχία στο παρελθόν, τόσο δισκογραφικά όσο και στο πλαίσιο περιοδειών ανά τον κόσμο. Τους δύο καλλιτέχνες πλαισιώνουν οι εξαίρετοι μουσικοί της Big Band, υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού.

@akriviadis.gr Εορταστικό γκαλά με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών αποχαιρετά τον παλιό χρόνο και υποδέχεται τον καινούργιο στις 30 Δεκεμβρίου με το καθιερωμένο της εορταστικό γκαλά. Το πλούσιο λυρικό πρόγραμμα της βραδιάς περιλαμβάνει ορχηστρικά αποσπάσματα και λαμπερές άριες και ντουέτα από διάσημες όπερες των Βέρντι, Πουτσίνι και άλλων συνθετών, που ερμηνεύουν τέσσερις καταξιωμένοι Έλληνες τραγουδιστές: η υψίφωνος Βασιλική Καραγιάννη, η μεσόφωνος Ειρήνη Καράγιαννη, ο τενόρος Δημήτρης Πακσόγλου και ο βαθύφωνος Αλέξανδρος Σταυρακάκης. Στο πόντιουμ, ο Αναστάσιος Συμεωνίδης.

33

Παγοδρόμιο Από τις αρχές Δεκεμβρίου, η πιο γιορτινή παγοπίστα της Αθήνας έχει βάλει μουσική και περιμένει ολόφωτη μικρούς και μεγάλους πατινέρ στο καθιερωμένο χειμωνιάτικο ραντεβού τους στο Αίθριο των Μουσών. Φοράμε τα παγοπέδιλά μας και το χαμόγελό μας και αφήνουμε τους έμπειρους προπονητές της Ice Arena να μας καθοδηγήσουν με ασφάλεια επάνω σε μια παγοπίστα 350 τ.μ. εξοπλισμένη με στέγαστρο. Tip: Αν το πατινάζ σάς συναρπάζει, μπορείτε να ανακαλύψετε τα μυστικά του κάνοντας ιδιαίτερα μαθήματα. Αν πάλι σας γοητεύει απλά ως θέαμα, το Μέγαρο έχει ετοιμάσει και φέτος έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, όπου παιδιά, γονείς και λοιποί συνοδοί μπορούν να απολαύσουν ροφήματα και σνακ σε ένα ζεστό περιβάλλον, χαζεύοντας τους παγοδρόμους.

© Photobymanios

Ζωγραφική: Γιάννης Κόττης Μα πότε θα φτάσει αυτός ο μάγος; «Μα πότε θα φτάσει αυτός ο μάγος;» είναι ο τίτλος του μουσικού παραμυθιού για παιδιά κάθε ηλικίας που συνέθεσε ο Γιώργος Κουρουπός και που μιλά για τις περιπέτειες του Αβασάλ, του τέταρτου Μάγου των Χριστουγέννων, που όλο και κάτι του τύχαινε κι όλο καθυστερούσε να φτάσει στη Φάτνη! Το ομώνυμο παραμύθι, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, έγραψε η Ιουλίτα Ηλιοπούλου, η οποία έχει αναλάβει επίσης τον ρόλο της αφηγήτριας. Τα τραγούδια ερμηνεύουν ο Σπύρος Σακκάς και η Δάφνη Πανουργιά υπό τη συνοδεία πιάνου/keyboards, φλάουτου, βιόλας και κρουστών. Τα εικαστικά έργα του Γιάννη Κόττη που προβάλλονται στη μεγάλη οθόνη συμπληρώνουν τη γιορταστική ατμόσφαιρα της παράστασης. Το έργο, νέα παραγωγή του Μεγάρου Μουσικής, παρουσιάζεται για δύο βραδιές, στις 28 και στις 29 Δεκεμβρίου, στην Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας.

Το φτερωτό άλογο Στο μεταξύ, «Το φτερωτό άλογο» συνεχίζει το συναρπαστικό ταξίδι του στο Μέγαρο των Παιδιών έως τις 31 Ιανουαρίου 2020. Όσοι δεν προλάβατε ακόμα να παρακολουθήσετε τις φοβερές περιπέτειές του (ή αν τις παρακολουθήσατε και θέλετε να τις ξαναδείτε, καλή ώρα όπως η γράφουσα), έχετε τις γιορτινές ημέρες την ευκαιρία να παρακολουθήσετε την επιτυχημένη μουσικοθεατρική παράσταση, η οποία φιλοξενείται για δεύτερη χρονιά στον Νέο Εκθεσιακό Χώρο. Το αγαπημένο παραμύθι του Νίκου Καζαντζάκη ανεβαίνει στην Παιδική Σκηνή, με ζωντανή μουσική, από έναν θίασο 12 πολυτάλαντων ηθοποιών που αφηγούνται αυτή την εξωτική ιστορία, υποδυόμενοι βασιλιάδες, πρίγκιπες και πριγκίπισσες, μάγους και δερβίσηδες, ερμηνεύουν πολυφωνικά τραγούδια και παίζουν μουσικά όργανα επί σκηνής. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο ευρηματικός Βασίλης Μαυρογεωργίου και τη θεατρική προσαρμογή η Άνδρη Θεοδότου, ενώ ο Νίκος Κυπουργός ντύνει την παράσταση με παραδοσιακές μελωδίες και ανατολίτικους ήχους. Τα σκηνικά είναι της Θάλειας Μέλισσα, τα κοστούμια της Ιφιγένειας Νταουντάκη και η κινησιολογία της Έλενας Γεροδήμου.

MShop –Το Κατάστημα του Μεγάρου Στο «MShop–Το Κατάστημα του Μεγάρου» μπορούμε να αναζητήσουμε ιδιαίτερες προτάσεις για τα χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα δώρα μας, προσωπικά ή επαγγελματικά. Στις προθήκες του θα βρούμε χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα, καθώς και δημιουργίες με την υπογραφή γνωστών, αλλά και ανερχόμενων καλλιτεχνών. Εκτός από CD, προγράμματα, αφίσες και συλλεκτικές εκδόσεις του ΜΜΑ, μπορούμε να επιλέξουμε χειροποίητα κοσμήματα, βιβλία, μικρά έργα τέχνης (γλυπτά, χαρακτικά κ.ά.), φωτιστικά αλλά και καλαίσθητα αντικείμενα και αξεσουάρ με το λογότυπο του Μεγάρου. Ωράριο καταστημάτων του Μεγάρου: Δεκέμβριος 10:00 – 22:00, 24 & 31 Δεκεμβρίου 10:00 – 18:00 1 και 2 Ιανουαρίου, κλειστά Ωράριο κατά τους υπόλοιπους μήνες: Δε έως Πα: 10:00 –18:00, Σα: 10:00 –14:00 και τις ημέρες των παραστάσεων έως τις 22:00


34

ΣΥNENTEYΞΗ

16.12.2019

Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Ξ

έρω πως διάβασα για πρώτη φορά Το Καπλάνι της Βιτρίνας στην πρώτη δημοτικού. Το ξέρω, γιατί έχω σημειωμένη με τα κολλυβογράμματα ενός εξάχρονου στην τελευταία σελίδα του βιβλίου τη φράση «Πελιώ Παπαδιά, 28 Μαΐου 1986». Μόλις τέλειωνα την πρώτη δημοτικού, μια εποχή που τα παιδικά βιβλία ήταν λίγα και είχαν πολύ κείμενο (δύσκολα ένα παιδί εξίμισι ετών θα το διάβαζε σήμερα). Δεν ξέρω τι κατάλαβα από την πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με το έργο της Άλκης Ζέη. Προφανώς όχι τα πάντα, αλλά σίγουρα αρκετά. Στο Καπλάνι επανήλθα πολλές φορές μέχρι την εφηβεία μου και έπειτα ως μαμά. Ο γιος μου το διάβασε για πρώτη φορά στη δευτέρα δημοτικού και η κόρη μου στην τρίτη. Παιδιά μεγαλωμένα

με εικονοβιβλία και μιάμιση γενιά μετά, δυσκολεύτηκαν αρχικά να το κατανοήσουν, αλλά σίγουρα, αφού μιλήσαμε πολύ γι’ αυτό και για τη μεταξική δικτατορία, αφού είδαμε και τη θεατρική του μεταφορά, εισέπραξαν πολλά από την ιστορία του. Το έργο της Άλκης Ζέη Επιστρέφω στη δική μου παιδική ηλικία. Μετά το Καπλάνι ήρθε Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου. Κλάμα. Πολύ κλάμα, αλλά και βαθιά συνειδητοποίηση της ζωής των παιδιών στην Κατοχή. Ύστερα βρέθηκα Κοντά στις ράγιες κι έμαθα για την προεπαναστατική Ρωσία, τις ανισότητες και τη δίψα για κοινωνική αλλαγή. Στη Μόσχα με επισκέφτηκε κι Ο θείος Πλάτων συστήνοντάς μου, μέσα από την παραβολή ενός παιχνιδιού-γαϊδαράκου τους πολιτικούς πρόσφυγες που κατέφυγαν στη Σοβιετική Ένωση ύστερα από τη λήξη του Εμφυλίου. Έπειτα φόρεσα Αρβυλάκια και Γόβες, γνωρίζοντας πιο βαθιά τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης. Στα μέσα του δημοτικού προσπάθησα να διαβάσω και την Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (μα, είναι η αγαπημένη μου συγγραφέας, μαμά, γιατί να μην το διαβάσω κι εγώ;) και διαπιστώνω σήμερα ότι κατάλαβα –χάρη στην κατασταλαγμένη ματιά της συγγραφέα πάνω στην ως τότε πορεία της ελληνικής Αριστεράς και χάρη στην εκπληκτική γραφή της– περισσότερα από όσα θα φανταζόταν κανείς ότι θα καταλάβαινε ένα δεκάχρονο από ένα πολιτικό μυθιστόρημα για ενήλικες. Ως μαμά πια, βαρέθηκα μαζί με τον Μάνο Μια Κυριακή του Απρίλη και θέλησα κι εγώ Τα παπούτσια του Αννίβα (αυτά δεν τα είχα διαβάσει ως παιδί), έκανα Γατοκουβέντες, πέταξα μακριά από τον πόλεμο με μια Μωβ Ομπρέλα (Πλασμώδιο του Λαβεράν, Ελευθερία, πες μας πάλι την ιστορία με τη μωβ ομπρέλα..) και ταξίδεψα στο Βρετανικό Μουσείο παρέα με την Αλίκη στη Χώρα των Μαρμάρων. Πιο πρόσφατα, γνώρισα, παράλληλα με τον γιο μου την Κωνσταντίνα και τις αράχνες της, ένα συγκλονιστικό βιβλίο για τις δυσκολίες των εφήβων και τα ναρκωτικά, αναρωτήθηκα μαζί με τα εγγόνια της συγγραφέα Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά; (η Άλκη Ζέη έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον αρχικό της στόχο) διάβασα την εκπληκτική αυτοβιογραφία Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο για να φτάσω στο σήμερα, σε Ένα παιδί από το πουθενά, στο τελευταίο της

βιβλίο, ένα από τα ελάχιστα χωρίς αυτοβιογραφικά στοιχεία, για να θαυμάσω για άλλη μια φορά την αφηγηματική δεινότητα της ενενηντατετράχρονης συγγραφέα και για να τη συναντήσω επιτέλους από κοντά, να μιλήσουμε με για αυτό. Και φυσικά όχι μόνο για αυτό. Η Άλκη Ζέη σήμερα Με υποδέχεται στο γεμάτο αναμνήσεις σπίτι της, καθισμένη στην πολυθρόνα της, με το τραπεζάκι και το laptop της ακριβώς δίπλα. Πριν από έναν χρόνο, είχε ένα ατύχημα που έχει περιορίσει κατά πολύ τις εξόδους της και αυτό της κοστίζει, καθώς πριν δεν έμενε βράδυ μέσα, μου λέει. Σταδιακά, όμως, αρχίζει ξανά τις βόλτες, τις ομιλίες και τα ταξίδια. Τις προάλλες επισκέφτηκε το θέατρο ΑΝΕΣΙΣ να δει τη «Μωβ Ομπέλλα» της στο σανίδι. Δυσκολεύτηκε, αλλά το ευχαριστήθηκε. Σύντομα θα πάει στο Μέγαρο Μουσικής, σε εκδήλωση προς τιμήν της που διοργανώνουν οι εκδόσεις Μεταίχμιο (σ.σ. έλαβε χώρα στις 3 Δεκεμβρίου) και έχει άγχος που θα βρεθεί ξανά μπροστά σε τόσο κόσμο. Λόγω του ατυχήματος, δεν επισκέπτεται σχολεία, κι αυτό της λείπει πολύ, αλλά τα σχολεία πηγαίνουν στον Πολυχώρο Μεταίχμιο και συναντά τους φωτισμένους (όπως λέει) δασκάλους που επιδιώκουν να τη συστήσουν στους μαθητές τους και τα παιδιά εκεί. Πάντα την εκπλήσσουν με όσα ρωτούν, ξεχωρίζει, όμως, ένα περιστατικό, που την κάνει να γελά. Ένας μαθητής τής είπε πως δεν του άρεσε καθόλου το τέλος του Μεγάλου Περίπατου του Πέτρου, γιατί ο Γερμανός σκοτώνει τον Σωτήρη, που ήταν καλός. «Έτσι ήταν οι Γερμανοί», ανταπάντησε εκείνη, «σκότωναν τους καλούς». «Εγώ, κυρία, βρήκα άλλο τέλος», συνέχισε το αγόρι. «Θα έβαζα την ώρα που ήταν έτοιμος ο Γερμανός να σκοτώσει τον Σωτήρη να χτυπήσει το κινητό του, εκείνος να αφαιρεθεί για λίγο, κι ο Σωτήρης να το σκάσει…» Ένα παιδί από το πουθενά Τη ρωτώ πώς κατάφερε με τόση οξυδέρκεια να αφουγκραστεί τη ζωή ενός δεκάχρονου παιδιού, με το οποίο τη χωρίζει κοντά ένας αιώνας. Πώς κατάφερε να αντιληφθεί ποια είναι τα προβλήματα που ταλανίζουν τους προ-εφήβους σήμερα, μια και αυτά διαφέρουν εντελώς από όσα απασχολούσαν στην αντίστοιχη ηλικία την ίδια, τα παιδιά της και τα εγγόνια της. «Είναι πολύ απλό», απαντά. «Συναντάω διαρκώς μαθητές, μπαίνω στα σχολεία κι έτσι βλέπω τι συμβαίνει και τι τους απασχολεί σήμερα. Το “Ένα παιδί από το πουθενά” δεν έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία. Το έγραψα για να μιλήσω για


16.12.2019

το bullying, για τον ρατσισμό, για το προσφυγικό. Εγώ, αν και έζησα στην Τασκένδη και στη Μόσχα κι έπειτα στο Παρίσι, ποτέ δεν ένιωσα ξένη. Στη μεν ΕΣΣΔ αντιμετώπιζαν τους πολιτικούς πρόσφυγες με ιδιαίτερο σεβασμό, στη δε Γαλλία, ήμαστε μέλη της εξόριστης από τη Χούντα πνευματικής ελίτ και ζήσαμε πολύ καλά. Όμως όσα βλέπω να συμβαίνουν με τους πρόσφυγες σήμερα, το πώς τους αντιμετωπίζει μερίδα της κοινωνίας με πληγώνει· ήθελα να γράψω γι’ αυτό. Όπως ήθελα να γράψω και για τους άστεγους, που δεν είναι αλήτες, αλλά άνθρωποι που έτυχε να βρεθούν σε δυσμενή θέση». Η πρώτη έμπνευση; Ούτε που θα τη φανταζόσασταν! «Πριν από μερικά χρόνια είχα πάει στο Μέγαρο Μουσικής να δω τον Τζο Νέσμπο, που είχε έρθει να μιλήσει στο ελληνικό κοινό, προσκεκλημένος των εκδόσεων Μεταίχμιο. Είμαι φανατική αναγνώστριά του. Ο Νέσμπο, ψηλός, ξανθός, αδύνατος, βρέθηκε στη σκηνή με ένα σάλτο και, καθώς άρχισε να μιλάει, μου ήρθε στο μυαλό μια παιδική εκδοχή του. Έτσι, στο μυαλό μου γεννήθηκε ο Ίκαρος, ο δεκάχρονος πρωταγωνιστής του βιβλίου και γύρω του έχτισα μια ιστορία μέσα στην οποία έχει μια μικρή θέση και ο Νέσμπο». Για όσους δεν έχουν διαβάσει ακόμα το βιβλίο, ο Ίκαρος Λαμπρίδης είναι ένας «μικρός πρίγκιπας» του αιώνα μας, ένα παιδί που μοιάζει να έχει έρθει από το πουθενά, χωρίς γονείς, που μεγαλώνει χωρίς στοργή στο Παγκράτι με τη θεία του ΕλένηΙοκάστη Καποδίστρια. Η θεία κουβαλάει κι εκείνη ένα σκληρό παρελθόν και δεν ξέρει τι να κάνει με το παιδί. Δεν του μιλάει ΠΟΤΕ για τους γονείς του, κι ο Ίκαρος ό,τι έχει μάθει είναι κρυφακούγοντας τη όταν παίζει μπιρίμπα με τις φίλες της και αναπολούν το αντιστασιακό τους παρελθόν. Όλη της την αγάπη, η Ελένη-Ιοκάστη τη βγάζει σε έναν παπαγάλο, το Αγόρι, που ο ήρωάς μας αντιπαθεί σφόδρα. Κι έτσι μεγαλώνει ο Ίκαρος, δακτυλοδεικτούμενος στο σχολείο, χωρίς να πηγαίνει σε πάρτι, χωρίς να μαθαίνει αγγλικά, χωρίς εξωσχολικές δραστηριότητες, χωρίς βασικές γνώσεις, με μια μόνο φίλη, την Ξένια, ένα παιδί από το πουθενά. Όμως, ξαφνικά τα πάντα αλλάζουν. Αποκτά έναν νέο φίλο. Μαθαίνει ποιος είναι ο Τζο Νέσμπο. Ανακαλύπτει το παρκούρ. Γνωρίζει τον θείο της Ξένιας. Αποκτά έναν δικό του «θείο». Ο γυμναστής του του προτείνει μια εκδρομή. Χωρίς να το καταλάβει, στήνεται γύρω του το υποστηρικτικό περιβάλλον που του έλειπε χρόνια και βρίσκεται να αντιμετωπίζει με επιτυχία το bullying, να εξασφαλίζει σπίτι σε έναν άστεγο, να πηγαίνει διακοπές κάπου εκτός από την Ανάβυσσο, να κυλιέται αγκαλιά με έναν σκύλο, να αγοράζει καινούργια παπούτσια, λίγο πιο μοντέρνα, να βλέπει ότι υπάρχουν ηλικιωμένοι που δεν έχουν κανένα στερεοτυπικό χαρακτηριστικό, να μαθαίνει μπάσκετ, να τραγουδάει, να πρωταγωνιστεί σε ταινία, να αποκτά κουλ παρατσούκλι, να κάνει κολλητό του έναν μετανάστη, να ψωνίζει κατσαρόλες στη Σπάρτη, να κάνει έναν παπαγάλο να ζηλέψει, να εξημερώνει ακόμα και την Ελένη-Ιοκάστη. Να δίνει ελπίδα σε όλους μας ότι ένας καλύτερος κόσμος, χωρίς διακρίσεις, χωρίς ρατσισμό, με παιδιά ελεύθερα από προκαταλήψεις και ενήλικες ανοιχτόμυαλους είναι τελικά εφικτός. Το χαμένο βιβλίο «Δεν γράφω πολιτικά μυθιστορήματα», απαντά η συγγραφέας στην παρατήρησή μου ότι και αυτό το βιβλίο είναι με τον τρόπο του πολιτικό, όπως τα προηγούμενά της, αυτά με τα οποία μεγάλωσα και δια-

ΣΥNENTEYΞΗ μόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό, μαζί με τα κείμενα της Ζωρζ Σαρρή, την πολιτική μου ταυτότητα. «Τουλάχιστον, δεν έχω ποτέ αυτόν το σκοπό αρχικά. Αυτό που κάνω είναι να περιγράφω την καθημερινότητα, είτε όπως τη βίωσα, είτε όπως την παρατηρώ. Ξέρετε, το βιβλίο αυτό παρ’ ολίγον να μην κυκλοφορήσει», προσθέτει και μου αφηγείται την ακόλουθη ιστορία.. Έχοντας ήδη γράψει ογδόντα σελίδες, το κείμενο χάθηκε ξαφνικά από τον υπολογιστή και από το στικάκι της. Βρισκόταν, μάλιστα, τότε στο Πήλιο και τόσο η ίδια, όσο και ο Νώντας και η Βάσω Παπαγεωργίου, οι εκδότες του Μεταιχμίου που τη φιλοξενούσαν, επιστράτευσαν κάθε… χάκερ του Βόλου αρχικά και των Αθηνών έπειτα, αλλά κανείς δεν κατάφερε να ανακτήσει το αρχείο. Η Άλκη Ζέη απογοητεύτηκε. Είναι, άλλωστε από τις συγγραφείς που δεν κρατούν σημειώσεις και δεν είχε καν έναν καμβά πάνω στον οποίον θα βασιζόταν. Αυτή που την πίεσε να το ξαναπιάσει ήταν η εγγονή της. Κι έτσι, η συγγραφέας πείσμωσε, ξεκίνησε εκ νέου και τελικά ολοκλήρωσε το «Παιδί». Όταν η εγγονή της ήρθε από τις Βρυξέλλες, η γιαγιά της πήρε μια γαλάζια USB που ήταν από καιρό παρατημένη πάνω στο γραφείο της, τη γέμισε φωτογραφίες και έστειλε την κοπέλα να τις εκτυπώσει. Μέσα στο στικάκι αυτό βρισκόταν –άγνωστον πώς– το χαμένο βιβλίο… Η σύγκρισή τους έδειξε ελάχιστες διαφορές. Το μέλλον Αυτή την περίοδο η Άλκη Ζέη δεν γράφει κάτι, καθαρίζει το μυαλό της από το τελευταίο της βιβλίο και δεν ξέρει αν θα ξαναγράψει. «Τι θα γίνει; Θα φτάσω εκατό χρονώ και θα βγάζω βιβλία ακόμα;» αναρωτιέται. Πριν προλάβω καν να της απαντήσω πως ναι, θέλουμε να φτάσει και εκατό και εκατόν είκοσι και να είναι ακόμα παραγωγική, παρεμβαίνει η κοπέλα που τη φροντίζει. «Μην την ακούτε», μου λέει, «η κυρία Άλκη δεν μπορεί να ζήσει χωρίς να γράφει. Ξεκουράζεται λίγο και σύντομα θα πιάσει ξανά το λάπτοπ της». Η συγγραφέας γελάει: «Αν βρω την ιδέα, τίποτα δεν αποκλείω», παραδέχεται τελικά και με ενημερώνει πως στις εκδόσεις Μεταίχμιο βρίσκεται υπό έκδοση κι άλλο ένα βιβλιαράκι της, ένα εικονογραφημένο παραμύθι με τίτλο «Ο νυχτερινός περίπατος της γιαγιάς», που θα κυκλοφορήσει την άνοιξη. Έχει, άραγε, καμιά συμβουλή να δώσει στους μικρούς αναγνώστες της; Δεν της αρέσουν οι συμβουλές, λέει. Αλλά έχει κάτι να τους προτείνει: Να κλείσουν επιτέλους τα κινητά και να πιάσουν κανένα βιβλίο! Όπως είπε μια φίλη μου, ευτυχώς που υπήρχε η Άλκη Ζέη όταν ήμαστε μικροί. Θα συμπληρώσω ότι ευτυχώς που υπάρχει η Άλκη Ζέη ακόμα, και τώρα που μεγαλώσαμε λιγάκι, διαχρονικό σημείο αναφοράς και για τα δικά μας παιδιά, χάρη στον καθαρό τρόπο γραφής της, στη γλωσσική αρτιότητα, στην κριτική στάση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, στο χιούμορ και στη διεισδυτική ματιά της στα γεγονότα. Από το μακρινό πλέον καθεστώς της 4ης Αυγούστου, μέχρι τη σύγχρονη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση… Η Άλκη Ζέη είναι η σύγχρονη ζωντανή ιστορία της Ελλάδας. Όπως λέει κι η ίδια: «Άθελά μου, η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου, λοιπόν έργο, θέλω δεν θέλω, είναι γεμάτο ιστορία… Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει». Δεν χρειάζεται να περιμένουμε το μέλλον. Την ακούσαμε την ιστορία κι εμείς και τα παιδιά μας.

35

Είχα την τύχη στη ζωή μου, όταν φοιτούσα στην Σχολή Αηδονοπούλου, να συναντήσω ιδιαίτερα φωτισμένους δασκάλους, που με επηρέασαν και με οδήγησαν στο να γράψω. Φωτισμένους δασκάλους, σαν τον γυμναστή στο "Ένα παιδί από το πουθενά" συναντώ και σήμερα. Είναι σίγουρα όσοι επιδιώκουν να με γνωρίσουν στους μαθητές τους...

Το βιβλίο της Άλκης Ζέη "Ένα παιδί από το πουθενά" κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο


36

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

«Κακός χαμός» λίγο πριν από τα Χριστούγεννα!

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ Η επιστροφή του Γκρεγκ Χέφλι πιθανόν να μη χρειάζεται καμιά παρουσίαση· όμως, επειδή αυτόν το Σπασίκλα και το ημερολόγιό του τους αγαπάμε πολύ, θα τους αφιερώσουμε τον χώρο που τους αξίζει στο γιορτινό μας Τaλκ.

Γ

ια όσους δεν τον γνωρίζουν, ο Τζεφ Κίνι, ο λογοτεχνικός «μπαμπάς» του Γκρεγκ Χέφλι, είναι ο Νο 1 ευπώλητος συγγραφέας της εφημερίδας New York Times και έξι φορές νικητής στα βραβεία «Nickelodeon Kids' Choice» στην κατηγορία «Αγαπημένο Βιβλίο», για τη σειρά Το Ημερολόγιο ενός Σπασίκλα.

Πριν από λίγες ημέρες έλαβαν χώρα τρία super SOS γεγονότα: 1. Κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Ψυχογιός η 14η περιπέτεια του Σπασίκλα, με τίτλο «Κακός Χαμός». 2. Ο συγγραφέας επισκέφτηκε τη χώρα μας, τη Θεσσαλονίκη συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής του περιοδείας με αφορμή το νέο βιβλίο του. 3. O συγγραφέας βρήκε λίγο χρόνο, γιατί το να είσαι ο Τζεφ Κίνι είναι κάτι παραπάνω από full time job, και μίλησε στο Τaλκ για τα βιβλία του, τον ήρωά του και τη ζωή του. Κυρίες, κύριοι και –κυρίως– παιδιά, διαβάστε τι μας είπε! Ποιος είναι ο Τζεφ Κίνι Από την παιδική του ηλικία, ο Αμερικανός συγγραφέας ονειρευόταν να γίνει σκιτσογράφος σε εφημερίδα. Τελικά, αντί για αυτό, μέσα από μια παράξενη διαδρομή, έγινε συγγραφέας παιδικών βιβλίων, που έχουν,

16.12.2019

όμως, ιδιαίτερα έντονο το φορμά του κόμικ. Ως παιδί, διάβαζε τόσο ρεαλιστικά μυθιστορήματα όσο και ιστορίες φαντασίας, ενώ απολάμβανε πάντοτε και τις χιουμοριστικές αφηγήσεις. Στα αναγνωστικά γούστα μας, λοιπόν, ταιριάζουμε απόλυτα και απόλυτα σύμφωνη με βρίσκει και η άποψή του ότι ορισμένα βιβλία είναι καθρέφτες, μέσα στους οποίους ο καθένας μπορεί να δει τον εαυτό του και να ταυτιστεί με τους ήρωές τους, ενώ ορισμένα άλλα είναι παράθυρα που ανοίγουν για να σε ταξιδέψουν σε άλλους κόσμους. Πάντως, αν έπρεπε να επιλέξει έναν αγαπημένο συγγραφέα, αυτός είναι ο J.R.R. Tolkien, που πρόσφερε στην παγκόσμια λογοτεχνία αριστουργήματα όπως το Χόμπιτ και την τριλογία του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Η ιδέα, οι αναμνήσεις, ο Γκρεγκ Τον μακρινό Ιανουάριο του 1998, ο Κίνι βρισκόταν απογοητευμένος σε ένα μικρό διαμέρισμα στη Μασαχουσέτη, όταν του ήρθε η πρώτη ιδέα για το Ημερολόγιο ενός Σπασίκλα. Κατάλαβε αμέσως πως Η ιδέα αυτή ήταν ξεχωριστή και μάλιστα την ένιωσε ως λύση στο πρόβλημά του. Βλέπετε, δεν είχε καταφέρει να πραγματοποιήσει το παιδικό του όνειρο, να γίνει σκιτσογράφος σε εφημερίδα, και βρισκόταν σε επαγγελματικό τέλμα… Τα βιβλία της σειράς έχουν αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία, ιδιαίτερα τα πρώτα, καθώς όσο προχωράει ο καιρός ο ήρωας αυτονομείται όλο και περισσότερο από τον συγγραφέα και παίρνει τον δικό του δρόμο. Αρχικά, λοιπόν, ο Κίνι αφιέρωσε τέσσερα ολόκληρα χρόνια στην καταγραφή όλων των αστείων περιστατικών που θυμόταν από τη δική του παιδική και εφηβική ηλικία, στο σπίτι και στο σχολείο. Ήταν πολύ νεότερος τότε και θυμόταν πολλά, χαριτολογεί. Η προεφηβεία και η εφηβεία είναι δύσκολες, παράξενες ηλικίες. Πώς τα καταφέρνει, λοιπόν, να τις περιγράψει τόσο εύκολα, τόσο φυσικά, αν και πλέον έχει μεγαλώσει, αναρωτιέμαι. «Αισθάνομαι τυχερός», απαντά, «που ακόμα μπορώ και θυμάμαι τόσο τα βιώματά μου όσο και τα συναισθήματά μου από εκείνα τα χρόνια». Και συμπληρώνει ότι οι περισσότεροι ενήλικες δεν μπορούν να θυμηθούν τι ακριβώς τους συνέβαινε και πώς ακριβώς ένιωθαν όταν πήγαιναν σχολείο. Έτσι δεν είναι; Εσείς θυμάστε; Ο Γκρεγκ είναι ένα παιδί που μπλέκει συχνά σε μπελάδες. Και είναι επίσης ιδιαίτερα εγωιστής. Άραγε ο δημιουργός του τον συμπαθεί; Θα τον έκανε παρέα αν ήταν συμμαθητής του σήμερα; Ο Τζεφ Κίνι απαντά πως πράγματι τα συναισθήματά του απέναντι στον ήρωά του είναι συγκεχυμένα. Μπορεί να τον κατανοήσει και μάλιστα καλά, διότι πρόκειται για μια κοντινή εκδοχή του εαυτού του ως παιδιού, αλλά σίγουρα θα τσαντιζόταν μαζί του αν ο Γκρεγκ ήταν φίλος του ή, ακόμα χειρότερα, αν ο Γκρεγκ ήταν γιος του. Οι δικοί του γιοι; Μοιάζουν στον Γκρεγκ; Όχι και τόσο. Μια και είναι και οι δυο αθλητές, δεν μηχανορραφούν και δε συμπε-


16.12.2019

ριφέρονται όπως ο σπασίκλας ήρωας του μπαμπά τους. Ναι μεν του δίνουν ιδέες για τα βιβλία του, αλλά όχι τόσο συχνά όσο θα φανταζόταν κανείς. Το μεγαλύτερο μέρος της έμπνευσης του Τζεφ Κίνι προέρχεται από τις δικές του εμπειρίες ως μαθητή και από το οικογενειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο μεγάλωσε εκείνος και όχι από αυτό μέσα στο οποίο μεγαλώνει τα αγόρια του. Τα βιβλία Στην μπανάλ, αλλά απολύτως απαραίτητη, ερώτησή μου ποιο είναι το αγαπημένο του σπασικλοβιβλίο, ο Τζεφ Κίνι απαντά χωρίς δεύτερη σκέψη ότι αυτή τη στιγμή είναι το νούμερο 14, ο φρεσκότατος Κακός Χαμός, και διότι είναι ολοκαίνουργιο, αλλά και διότι ο ίδιος θεωρεί ότι έχει βελτιώσει πολύ το γράψιμό του από βιβλίο σε βιβλίο. Στο σημείο αυτό, και στην ερώτησή μου περί της συγγραφικής διαδικασίας που ακολουθεί, έρχεται μια μεγάλη και σχεδόν απίστευτη αποκάλυψη: Ο Τζεφ Κίνι γράφει σε ένα… νεκροταφείο! Ναι, καλά διαβάσατε, σε ένα νεκροταφείο! Καθημερινά, αφού αφήσει τα παιδιά του στο σχολείο, παρκάρει το αυτοκίνητό του στο κοιμητήριο της μικρής πόλης στην οποία κατοικεί, όπου γράφει ήρεμα για ώρες. Η… συγγραφική εργαλειοθήκη που χρησιμοποιεί για να κατεβάσει ιδέες περιλαμβάνει μαθηματικές πράξεις, προσθαφαιρέσεις, πολλαπλασιασμούς και διαιρέσεις, που τον οδηγούν αρχικά στη σύλληψη των αστείων του. Καταγράφει εκατοντάδες αστεία και ανέκδοτα πριν ξεκινήσει να γράφει την ιστορία του, ενώ τα σκίτσα τα αφήνει για το τέλος και για κάποιο διάστημα μπορεί να εργάζεται έως και δεκαέξι ώρες την ημέρα! Έτσι, όταν ολοκληρώνει ένα βιβλίο, αισθάνεται υπέροχα, γιατί μπορεί να επιστρέψει και πάλι στην «πραγματική ζωή». Η επιτυχία και η έμπνευση Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η ειλικρίνεια και η φαντασία είναι τα δυο απαραίτητα συστατικά για ένα καλό παιδικό βιβλίο. Και αρωγός τους είναι φυσικά και το χιούμορ! Ο Κίνι θεωρεί πως τα βιβλία του σημειώνουν τόσο μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως, διότι απλά έχουν ωραίο στόρι και πλάκα και τα παιδιά τα διαβάζουν ιδιαίτερα ευχάριστα και ταυτίζονται με τους ήρωες. «Όταν ένα παιδί ανοίγει κάποιο από τα βιβλία μου», λέει χαρακτηριστικά, «δεν αντιλαμβάνεται το διάβασμα ως αγγαρεία, αλλά ως διασκέδαση», προσθέτοντας, περήφανος που η δουλειά του οδήγησε πολλά εξ αυτών στο να αγαπήσουν την ανάγνωση, ότι έτσι θα έπρεπε να λειτουργεί το διάβασμα για τα παιδιά, ως μια ψυχαγωγική διαδικασία δηλαδή και όχι ως δουλειά.

Εμπειρίες και συμβουλές Τα παιδιά του διαβάζουν τα βιβλία του; Παλαιότερα και για μεγάλο χρονικό διάστημα, τους τα διάβαζε ο ίδιος. Τώρα πια, που τα αγόρια μεγάλωσαν και είναι δεκατεσσάρων και δεκαεπτά ετών, διαβάζουν –προφανώς– τα βιβλία μόνοι τους και γουστάρουν τρελά που ο μπαμπάς τους είναι ένας διάσημος συγγραφέας· άλλωστε το γεγονός αυτό τους έχει τροφοδοτήσει με πολλές ενδιαφέρουσες εμπειρίες που δεν θα είχαν αλλιώς… Πάντως, για τον ίδιο είναι ακόμα πολύ δύσκολο να αποχωρίζεται τους γιους του όταν φεύγει σε περιοδείες. Δεν το έχει συνηθίσει! Έπειτα από όλα αυτά τα βιβλία και τις εμπειρίες που συγκέντρωσε ο ίδιος ως συγγραφέας του Σπασίκλα, ποια συμβουλή θα έδινε, άραγε, ο Τζεφ Κίνι στον δωδεκάχρονο εαυτό του; «Να γίνει καλός σε ένα συγκεκριμένο πράγμα, σε κάτι που του αρέσει πολύ, και να αφιερώσει χρόνο πολύ ώστε να το πετύχει», απαντά δίχως δεύτερη σκέψη. Ο ίδιος, ως συγγραφέας, χαίρεται πολύ όταν συναντά χαρούμενους αναγνώστες, όπως άλλωστε του συνέβη και στην Ελλάδα πρόσφατα. Κλείνοντας τη συζήτησή μας, λοιπόν, τους δίνει μια συμβουλή: Να κρατούν καθημερινά ημερολόγιο. Ακόμα και μια ή δυο προτάσεις την ημέρα! Είναι μια φοβερή εμπειρία που τα σημερινά παιδιά τείνουν, δυστυχώς, να ξεχάσουν. Όσο για τον Σπασίκλα; Αυτός θα συνεχίσει να γράφει τα ημερολόγιά του μέχρι κάποιος να του πει να σταματήσει! Και μάλλον, λέω εγώ, κάτι τέτοιο θα αργήσει να συμβεί!

Το τελευταίο βιβλίο του Τζεφ Κίνι «Το Ημερολόγιο ενός Σπασίκλα 14: Κακός χαμός» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, όπως, άλλωστε και όλα τα προηγούμενα.


38

ΒΙΒΛΙΟ

16.12.2019


16.12.2019

39

ΒΙΒΛΙΟ

Απόσπασμα από το βιβλίο Ο γύρος του χρόνου με ποιήματα, της Μαριγώς Αλεξοπούλου, που κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Μεταίχμιο.


40

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Σ

τις πρώτες τάξεις του δημοτικού διάβασα, πρώτα σαν κλασικό εικονογραφημένο και έπειτα σαν βιβλίο, τη νουβέλα Χριστουγεννιάτικη Ιστορία (A Christmas Carol) του Τσαρλς Ντίκενς, ένα από τα δημοφιλέστερα διηγήματα παγκοσμίως. Με μελαγχόλησε πολύ, αλλά ταυτόχρονα το λάτρεψα και παραμένει η αγαπημένη μου χριστουγεννιάτικη αφήγηση. Άλλωστε, σε αυτήν οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο γιορτάζουμε σήμερα τα Χριστούγεννα. Όταν, λοιπόν, ήρθε στα χέρια μου το βιβλίο της Ελένης Κατσαμά Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς, ήμουν θετικά προδιατεθειμένη και, όπως αποδείχτηκε, όχι άδικα. Υποθέτω πως όλοι γνωρίζετε τον Τσαρλς Ντίκενς ως δημιουργό της Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας, του Όλιβερ Τουίστ, του Ζοφερού Οίκου, των Μεγάλων Προσδοκιών και τόσων άλλων έργων… Για τη ζωή του, όμως, και πώς αυτή εμπλέκεται στη συγγραφή των έργων του, γνωρίζουμε ελάχιστα. Η Ελένη Κατσαμά μελέτησε την πολυτάραχη παιδική του ηλικία, ανακάλυψε τα νήματα που την ενώνουν με το έργο του και –με αφορμή την εμβληματική Χριστουγεννιάτικη Ιστορία– μας παρέδωσε, σε εικονογράφηση του Βασίλη Κουτσογιάννη, αυτό το απολαυστικό και πρωτότυπο αφήγημα, στο οποίο συνδυάζει την επινόηση, την ευρηματικότητα και τη βιογραφία του συγγραφέα, αναπλάθοντας τον κόσμο του: από το πολυτελές σπίτι του στο Πόρτσμουθ, όπου γεννήθηκε, ως τα ύποπτα σοκάκια του Λονδίνου στα

οποία τριγύριζε κι ως το σκοτεινό εργοστάσιο όπου αναγκάστηκε να δουλέψει, όταν χρεοκόπησε και φυλακίστηκε η οικογένειά του. Χριστούγεννα με Χριστούγεννα, ξεδιπλώνεται η ζωή του ανήλικου Τσαρλς, παράλληλα με τη ζωή χαρακτήρων από το έργο του, σε μια μοναδική αναγνωστική εμπειρία που αποδεικνύει πως έργα κλασικά μπορούν ν’ αποκτούν νέα ζωή με την πένα σύγχρονων συγγραφέων. Άλλωστε, σχεδόν κάθε δημιουργός δανείζεται στοιχεία από τη ζωή και το περιβάλλον του και τα μετουσιώνει σε έργο. Έτσι κι ο Ντίκενς μετέφερε αργότερα στο χαρτί τα πρόσωπα που συνάντησε στην παιδική του ηλικία και τις καταστάσεις που έζησε στην ομιχλώδη Αγγλία του 19ου αιώνα. Με αφορμή το Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς −και λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα− συνάντησα την Ελένη Κατσαμά και τη ρώτησα λίγα πράγματα για τη νέα της αυτή δουλειά.

16.12.2019

Η σύλληψη-άξονας του βιβλίου ότι ο Ντίκενς χρησιμοποίησε ανθρώπους που είχε συναντήσει στη ζωή του ως ήρωες των βιβλίων του ήταν δική σου ή πράγματι έχεις διαβάσει ότι έτσι συνέβη; Πώς επέλεξες τους δευτερεύοντες ήρωες στην αφήγησή σου, αυτούς που πρωταγωνίστησαν στην εργογραφία του Ντίκενς; Το διάβασα στην βιογραφία του Ντίκενς από τον John Forster The life of Charles Dickens. Στο Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς χρησιμοποίησα πρόσωπα που να είναι γνωστά στα παιδιά, όπως ο Σκρουτζ και ο Όλιβερ Τουίστ. Κατά τη γνώμη σου, πόσο καθόρισαν τον Ντίκενς ως λογοτέχνη οι δυσκολίες που αντιμετώπισε στην παιδική του ηλικία και που παρουσιάζεις στο βιβλίο; Άραγε για να δημιουργήσεις αριστουργήματα πρέπει και να έχεις πονέσει, λιγότερο ή περισσότερο; Τον καθόρισαν πάρα πολύ ως συγγραφέα. Κάτι που δεν ανέφερα στο βιβλίο είναι πως όταν αποφυλακίστηκε η οικογένειά του κι εκείνος δε χρειαζόταν να δουλεύει άλλο σ' εκείνο το άθλιο εργοστάσιο βερνικιών, η μητέρα του ήταν θετική στο να συνεχίσει να δουλεύει. Η επιμονή της αυτή τον είχε πληγώσει τόσο που επηρέασε τις σχέσεις του με τις γυναίκες γενικότερα. Νομίζω πως αυτό που συμβαίνει με τον πόνο είναι ότι μας φέρνει πιο κοντά στην ταπεινότητα, τη γύμνια, την αλήθεια μας. Μ' έναν τρόπο διευρύνεται η συνείδηση, η ενσυναίσθηση. Αν είχες τον σπουδαίο συγγραφέα απέναντί σου αυτή τη στιγμή τι θα ήθελες να του πεις; Πάμε μια βόλτα, κύριε Ντίκενς; Ποια βιβλία να περιμένουμε στη συνέχεια της σειράς "Οι Μεγάλοι όταν ήταν Μικροί"; Είμαι ενθουσιασμένη με το δεύτερο βιβλίο της σειράς, που αναφέρεται στη ζωή του Θερβάντες και στον Δον Κιχώτη. Σε αντίθεση με την εσωστρέφεια και την ηρεμία του Ντίκενς, έρχεται ο Θερβάντες πληθωρικός, εκρηκτικός, παθιασμένος και με όρεξη για περιπέτεια. Ο τίτλος είναι Οι απίστευτες περιπέτειες του κυρίου Θερβάντες, θα κυκλοφορήσει την άνοιξη και την εικονογράφηση ετοιμάζει ο υπέροχος Βασίλης Σελιμάς.

Γεια σου, Ελένη! Πότε πρωτοήρθες σε επαφή με το έργο του Ντίκενς; Βρήκα στη βιβλιοθήκη ενός φίλου μου, τη δεκαετία του '90, τις Μεγάλες Προσδοκίες, μια πανέμορφη έκδοση από τον Καστανιώτη με πράσινο εξώφυλλο και ραμμένο υφασμάτινο σελιδοδείκτη, και έτσι άρχισε αυτή η αγάπη. Πώς συνέλαβες την ιδέα να "πιάσεις" έναν Μεγάλο και να τον παρακολουθήσεις ως... μικρό; Έβλεπα τους συγγραφείς στις φωτογραφίες σκεπτικούς και σοβαρούς –ο Ντίκενς μάλιστα ήταν και κάπως βλοσυρός-– λες και είχαν γεννηθεί έτσι. Και αναρωτιόμουν πώς να ήταν άραγε ως παιδιά.

Το βιβλίο της Ελένης Κατσαμά Καλά Χριστούγεννα, κύριε Ντίκενς κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.


41

16.12.2019

πι τσί λες

2

1

3

ΠΙΑΣΕ ΜΕ ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ 6+ ετών Ρίξε τα ζάρια. Βρες τα πλακίδια που ταιριάζουν και με τα τρία σύμβολα. Σήκωσε με το σκουίκερ τα πλακίδια αυτά!

Η νέα μάρκα επιτραπέζιων παιχνιδιών ΖΙΤΟ υπόσχεται να ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους! Τα απίθανα διασκεδαστικά και εκπαιδευτικά επιτραπέζια παιχνίδια ΖΙΤΟ θα σε συναρπάσουν και θα σου προσφέρουν αμέτρητες στιγμές δράσης, προκλήσεων και γέλιου με όλη την οικογένεια και την παρέα σου!

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣTΗ ΦΑΡΜΑ 5+ ετών Χτίστε τον φράκτη, προστατέψτε τα ζωάκια από τον λύκο και τα καλαμπόκια από τα ζωάκια! Ένα απίθανο παιχνίδι στρατηγικής για παιδιά!

4

6

5

HAPPY BUNNY: ΠΟΙΟΣ ΕΦΑΓΕ ΤΑ ΚΑΡΟΤΑ; 3+ ετών Συνεργαστείτε και βοηθήστε το λαίμαργο Λαγουδάκι να μαζέψει αρκετά καρότα για ένα αξέχαστο φαγοπότι, ενώ παράλληλα προσπαθήστε ν’ αποφύγετε τον Αγρότη!

PANIC DINER: ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΣΕ ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΓΚΗ! 7+ ετών Πανικός επικρατεί στο εστιατόριο! Συνεργαστείτε ώστε να ανταποκριθείτε στις τρελές προκλήσεις και να σώσετε τη φήμη του εστιατορίου!

ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΕΣ ΠΕΙΝΑΛΕΟΝΤΕΣ 6+ ετών Η ώρα του φαγητού έρχεται! Αρπάξτε το λαχταριστό γεύμα χρησιμοποιώντας τις γλώσσες σας. Ποιος θα είναι ο πιο γρήγορος και ικανός στο σημάδι;

SOS.E ΤΟΥΣ ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΥΣ 7+ ετών Συνεργαστείτε και σώστε τους δεινόσαυρους! Τρέξτε μακριά από τη λάβα, βρείτε καταφύγιο στα βουνά... και μην ξεχάσετε τα αυγά!

7

ΑΝΘΙΣΜΕΝΗ ΚΕΡΑΣΙΑ: Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ ΠΟΥ ΑΝΘΙΖΕΙ ΚΑΘΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 8+ ετών Συγκεντρώστε όσο περισσότερα άνθη Κερασιάς μπορείτε, χωρίς να γίνετε άπληστοι, ώστε να καταφέρετε να λάβετε το μεγάλο δώρο του δέντρου!


42

16.12.2019

Κράνος Scoot and Ride Με περίμετρο από 51 έως 55 εκατοστά, είναι κατάλληλο για χρήση από 3 ετών. Διαθέτει ρύθμιση μεγέθους κεφαλής με φωτάκι LED, διαπνέοντα και μαλακά προστατευτικά επιθέματα και μαγνητικό κούμπωμα. Σε χρώμα Blueberry. www.scootandride.gr

Christmas Gifts

Lego Harry Potter Πολυτελής κασετίνα που περιλαμβάνει 4 βιβλία Lego Harry Potter, 80 απίθανα αυτοκόλλητα και μια Lego mini φιγούρα του Χάρι. www.psichogios.gr Globo Vespa Γαλάζια Vespa Primavera, με ιταλική φινέτσα και στιλ της δεκαετίας του ’70. Με εναλλασσόμενα ηχητικά εφέ, εμπρόσθιους και οπίσθιους προβολείς, δερμάτινα καθίσματα, κόρνα, MP3 και πλευρικά φώτα. Από τη Spidko της Globo. www.globotoys.gr

Παγούρι Ecolife Kids Για νερό και κρύα ροφήματα, για το σχολείο, τη βόλτα, την εκδρομή. Μικρό, ελαφρύ, ασφαλές, οικολογικό και επαναχρησιμοποιούμενο, με σχέδια που θυμίζουν παιδικά παιχνίδια και χρώματα που ξεχωρίζουν. www.lifegreen.gr

Ρίζες και φτερά: Γράμματα σε γονείς Ιδανικό δώρο για όσους έχουν παιδιά, γραμμένο από τη διακεκριμένη ψυχολόγο Ανθή Δοξιάδη. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποταμός. www.potamos.com.gr

Παραμυθόκαρτες Επιτραπέζιο παιχνίδι δημιουργικής αφήγησης με 49 κάρτες, που εμπνέουν τα παιδιά να φτιάχνουν αμέτρητες δικές τους ιστορίες, βγαλμένες από το Νησί της Φαντασίας. www.kitrinopatini.gr


43

16.12.2019

Christmas Gifts Ημερολόγια 2020 προσωποποιημένα Αποκτήστε το ημερολόγιο της επιλογής σας, με το όνομά σας. Θα το βρείτε, μαζί με πολλά ακόμα χριστουγεννιάτικα personalized δώρα, στο www.dimiourgoume-mazi.gr

Πατημασιές στο χιόνι Ένα νέο CD με έξι τραγούδια για τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα από τον δημιουργό του Τεμπέλη Δράκου, Γιώργο Χατζηπιερή. Στα καταστήματα Public και σε όλες τις ηλεκτρονικές μουσικές πλατφόρμες.

San Santa Ο πιο κουλ και γουρλής Άγιος Βασίλης! Με σχέδιο χιονονιφάδα στην πλάτη. Γούρι και στολίδι μαζί, με κορδόνι για να κρέμεται. www.sockool.com

Σετ δώρο Nailmatic-Magic Box Μεταλλικό υπέροχο κυλινδρικό κουτί με χερούλι, κατασκευασμένο στη Γαλλία, που περιλαμβάνει επτά προϊόντα πλήρους μεγέθους: βερνίκι νυχιών, lip gloss, bath bomb, hair and body foam, organic σαπούνι, τατουάζ και μπαλόνι! aliceonboard.com/gr

Twinkle Blue παπουτσάκια Τα βρεφικά και παιδικά καλτσοπαπουτσάκια Attipas μπορούν να φορεθούν τόσο μέσα στο σπίτι όσο και στις εξωτερικές δραστηριότητες των παιδιών προσχολικής ηλικίας. www.attipas.gr


44

16.12.2019

Christmas Gifts Γούρι-καδράκι για τη γιαγιά και τον παππού www.proskalo.gr Διακοσμητικό γούρι-ρόδι www. proskalo.gr

Διακοσμητικό κουτί-έκπληξη www.proskalo.gr

Persolnalized χριστουγεννιάτικα στολίδια www.proskalo.gr Διακοσμητικά σπιτάκια με μήνυμα www.proskalo.gr



46

LIKE

16.12.2019

ΜΎΡΙΣΕ ΧΡΙΣΤΟΎΓΕΝΝΑ! Τα χριστουγεννιάτικα πρωινά και απογεύματά μας έχουν... άρωμα Γαλλίας. Το σπίτι μας μοσχοβολάει και κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στα αφράτα και τόσο νόστιμα Croissants βουτύρου από τη Χρυσή Ζύμη. Φτιαγμένα με αυθεντική γαλλική συνταγή, έτοιμα σε 15 μόλις λεπτά, σε 3 φανταστικές γεύσεις. Βουτύρου, βουτύρου με πραλίνα φουντουκιού ή βουτύρου με τυρί κρέμα και γαλοπούλα, τα Croissants από τη Χρυσή Ζύμη θα ξετρελάνουν μικρούς και μεγάλους. /xrisizimi.gr /xrisizimi


ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΊΝΩ 12

2019

O ΡΑΦΤΑΚΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ, που μέσα σε δύο μήνες αγαπήθηκε τόσο πολύ, με όλες τις παραστάσεις του sold out, συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία του στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και τα Χριστούγεννα! Την εορταστική περίοδο μικροί και μεγάλοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν την αγαπημένη παράστασή τους τις Κυριακές 22 Δεκεμβρίου, 29 Δεκεμβρίου και 5 Ιανουαρίου στις 12 το μεσημέρι, αλλά και στις 3 μ.μ. και στις 6 Ιανουαρίου στις 3 μ.μ.


48

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

16.12.2019

Χριστούγεννα στην Παραμυθοχώρα

Έ

νας λαμπερός γιορτινός κόσμος μάς περιμένει φέτος τα Χριστούγεννα στην Παραμυθοχώρα! Ο αγαπημένος μας ποντικός Ρωμαίος, ο ήρωας της Μαρίας Παπαγιάννη, φορά το χριστουγεννιάτικο σκουφί του και μας συστήνει τη μαγεία του θεάτρου! Συναντά τη Δόνα Τερηδόνα, την ηρωίδα του Ευγένιου Τριβιζά, τον Τικ και την Τέλα, που στολίζουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο τους, τη Βασίλισσα του χιονιού, που σκορπίζει χιόνια και λάμψη… και κάπου εκεί κοντά βρίσκει και τον Ρούντολφ το Ελαφάκι, τον Μολυβένιο Στρατιώτη, το Ασχημόπαπο και τα Τρία Γουρουνάκια, που περιμένουν τον μεγάλο πρωταγωνιστή, τον Αϊ-Βασίλη! Αλήθεια, τι θα κατασκευάσει φέτος στο μοναδικό εργαστήρι του στην Παραμυθοχώρα; Παραστάσεις, αφηγήσεις, μουσικά παραμύθια και εργαστήρια κατασκευών συνθέτουν ένα μοναδικό πρόγραμμα που θα χαρίσει στα παιδιά όμορφες στιγμές. Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα στο www.paramithohora.gr

Παραμυθοχώρα Αναπαύσεως 14 & Τυρταίου 1, Μετς Τηλ: 2109216346, 6936655925-927

Comedy club για παιδιά: Xmas Music Special!

Τ

ο Comedy club για παιδιά: Xmas Music Special! επιστρέφει με χριστουγεννιάτικη διάθεση στη Μουσική Βιβλιοθήκη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για να διασκεδάσει τόσο τα παιδιά 6-12 ετών όσο και τους γονείς τους. Επί σκηνής, ο Γιώργος Χατζηπαύλου σατιρίζει τα δικά του παιδικά χρόνια, τους συμμαθητές, τα κατοικίδια, τις ξένες γλώσσες, το σχολείο, τα παιχνίδια, τα παιδικά τραγούδια, τα Χριστούγεννα, τα αγόρια και τα κορίτσια, τη φρασεολογία των μεγάλων και όλα όσα σημαίνουν να είσαι παιδί! Οι γονείς διασκεδάζουν εξίσου, αφού η παράσταση τους αντιμετωπίζει ως παιδιά, όπως αντιμετωπίζει και τα παιδιά ως ίσους προς τους γονείς τους. Κείμενα, ερμηνεία, σκηνοθεσία: Γιώργος Χατζηπαύλου Πού: Πολυχώρος του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Πότε: Σάββατα 21 και 28 Δεκεμβρίου στις 18:00, Κυριακές 22 και 29 Δεκεμβρίου στις 15:30, Τετάρτη 25 και Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου στις 18:00 Εισιτήρια: Εκδοτήριο Βιβλιοθήκης στο Μέγαρο Μουσικής, www.ticketservices.gr. 210 72 34 567

Stand up Comedy

Δημιουργική Απασχόληση


16.12.2019

«Ω! Christmas Three» από την ομάδα Τικ Τακ Ντο στο Θέατρο Δεκατέσσερα

Μ

ια πρωτότυπη χριστουγεννιάτικη παράσταση, από τους δημιουργούς του Τικ Τακ Ντο, έρχεται να ταράξει τα φετινά Χριστούγεννα! Είστε έτοιμοι; Ο Άγιος Βασίλης μόλις έχει μοιράσει τα δώρα στα παιδιά του κόσμου, όμως ένα γράμμα που είχε παραπέσει έρχεται να τον ταράξει! Τι δουλειά έχει ο Άγιος Βασίλης στο τσούγκρισμα των αυγών του Πάσχα; Τι σημαίνει ότι έκανε επίσημη δήλωση ότι δεν θα ξαναμοιράσει δώρα; Ποιοι είναι οι Μ.Ορ.Ε.Λει.; Τρεις Μυστικοί Πράκτορες προσπαθούν να σώσουν τα Χριστούγεννα. Θα τα καταφέρουν; Το Ω! Christmas Three είναι μια ξεκαρδιστική χριστουγεννιάτικη ιστορία, για παιδιά 3 έως 12 ετών, που θα βρει τον Άγιο Βασίλη μπλεγμένο ανάμεσα σε τρεις πράκτορες, προκειμένου να μην χαθούν τα Χριστούγεννα της επόμενης χρονιάς! Μία ιστορία για την έννοια της αγάπης, τη σημασία των γιορτών και την άρρηκτη σύνδεσή τους με την εκάστοτε εποχή. Ερμηνεύουν: Κατσαμάτσα Ευτέρπη / Γεωργίου Έλενα, Γρίβα Γεωργία, Μελογιαννίδης Διονύσης / Στηλ Στρατής, Ταμβάκου Αργυρώ

Θέατρο

Πού: Θέατρο Δεκατέσσερα, Καλλιρρόης 10, Αθήνα Πότε: Κάθε Κυριακή, στις 11:00 & στις 13:00 Ηλεκτρονική Προπώληση: www.ticketservices.gr/ event/o-christmas-threetheatro-dekatessera/ Τηλεφωνικές Κρατήσεις: 215 56 52 039 & 698 34 70 906


50

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

16.12.2019

«Christmas Factory και η Επέλαση των Ξωτικών» στο Γκάζι

Τ Δημιουργική Απασχόληση

Πού: Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων Πότε: Καθημερινά 10:00-22:00 έως τις 5 Ιανουαρίου

The Meet Market – 2 Weekends of Christmas!

Τ

ο γιορτινό Meet Market θα βρίσκεται τα Σαββατοκύριακα 14-15 και 21-22 Δεκεμβρίου στο κτίριο του Ωδείου Αθηνών, στην καρδιά της Αθήνας, όπου θα παρουσιαστούν πάνω από 150 περίπτερα τοπικών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων με τα πιο ιδιαίτερα προϊόντα, ιδανικά για τις απαραίτητες γιορτινές αγορές! Για πρώτη φορά σε Meet Market θα κάνουν guest εμφάνιση τα Street Food n’ Tunes που διοργανώνει η υπερδραστήρια ομάδα του deBόp. Αφεθείτε λοιπόν στα έμπειρα χέρια τους και δοκιμάστε απ’ όλα τα street food περίπτερα που θα φέρουν μαζί τους! Φυσικά, το Meet Market είναι family friendly, έτσι, μέσα από μια ξεχωριστή συνεργασία με το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας, που στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του Ωδείου, τα παιδιά θα μπορούν να απασχοληθούν παίζοντας με τα διαδραστικά εκθέματα του μουσείου που θα παραμένει ανοιχτό από τις 11.00 το πρωί έως τις 20.00 το βράδυ, ενώ θα υπάρχουν και δράσεις από τις ομάδες «Μουτζούρες» και «ΠαιΖώντας». Επισκεφτείτε κι εσείς αυτή τη νομαδική αγορά από τοπικά προϊόντα, φρέσκες ιδέες, φιλικό κοινό και συμμετέχοντες. Ένα χριστουγεννιάτικο παζλ από χειροποίητα ρούχα ανεξάρτητων σχεδιαστών, αξεσουάρ, αντικείμενα τέχνης, βιολογικά προϊόντα, είδη σπιτιού, νόστιμες λιχουδιές, συλλεκτικά vintage & retro προϊόντα, βινύλια, διαδραστικά παιχνίδια, δώρα, DJ sets και θετική ενέργεια! Η είσοδος είναι ελεύθερη. Καλή διασκέδαση.

Πού: Ωδείο Αθηνών (Λεωφόρος Βασιλέως Γεωργίου Β’& Ρηγίλλης 17-19), Πολυχώρος Ω2 , Ελληνικό Παιδικό Μουσείο & Περιστύλιο Πότε: Σάββατο 14 & Κυριακή 15 και Σάββατο 21 & Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019, 11:00 – 23:00 όλες τις ημέρες

Aγορά

ο πιο πρωτότυπο, το πιο γλυκό, το πιο πολύχρωμο και πιο παραμυθένιο χριστουγεννιάτικο πάρκο υποδέχεται τους φίλους των Χριστουγέννων, ανεξαρτήτως ηλικίας, έως και τις 5 Ιανουαρίου, στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Και φέτος στο εντυπωσιακό «Christmas Factory και η Επέλαση των Ξωτικών», τα μικρά μας ξωτικά ετοιμάζουν τα πιο φαντασμαγορικά σκηνικά, τα πιο ευφάνταστα παιχνίδια για τους μικρούς μας φίλους, χιλιάδες δώρα που θα χαρίσει ο Αϊ-Βασίλης στα παιδιά και τα πιο χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα! Περιπλανηθείτε στην ομορφότερη γιορτινή αγορά της Αθήνας, δοκιμάστε τις νοστιμιές που θα βρείτε σε κάθε γωνιά, κάντε τις αγορές σας, επισκεφτείτε τα εννέα διαδραστικά εργαστήρια αλλά και την laser arena, την χιονοτσουλήθρα, το παγοδρόμιο, τη ρόδα, τον δωρεάν παιδότοπο και πολλά ακόμη!


ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

16.12.2019

51

«O Ραφτάκος των λέξεων» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Τ

ην περίοδο των Χριστουγέννων, μικροί και μεγάλοι θεατρόφιλοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τον «Ραφτάκο των λέξεων» σε επιπλέον γιορτινές παραστάσεις. Τρυφερή, συγκινητική και επίκαιρη, η παράσταση μιλά για τη δύναμη των λέξεων, για την ανάγκη της ανθρώπινης επικοινωνίας, για την αγάπη, την παρηγοριά και τη ζεστασιά που προσφέρει ο ανθρώπινος λόγος. Με αγνά υλικά −ζωντανή μουσική, κίνηση, διάδραση, παντομίμα− η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος ζωντανεύει το ομώνυμο βιβλίο του Αντώνη Παπαθεοδούλου και δημιουργεί μία χειροποίητη παράσταση τόσο ζεστή και τόσο πολύχρωμη, όσο και η κουβέρτα του Ραφτάκου που τύλιξε και ζέστανε τελικά όλους τους κατοίκους της πόλης του. www.mikrosnotos.gr

Θέατρο

Πότε: Κυριακές 22 και 29 Δεκεμβρίου και 5 Ιανουαρίου 12 μ. και 3 μ.μ., Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 3 μ.μ. Πού: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος

Μια «Γιορτινή Κυψέλη» με γεύση από παραμύθι…

Φ

έτος στην Κυψέλη, τα Χριστούγεννα θα θυμίζουν κάτι από παραμύθι, καθώς όλο το κλίμα θα προδιαθέτει μικρούς και μεγάλους να «χαθούν» στον μαγικό κόσμο της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης, που στεγάζεται στο εμβληματικό κτίριο του πεζοδρόμου της Φωκίωνος Νέγρη. Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η Αγορά φοράει τα γιορτινά της και μας καλωσορίζει στη «Γιορτινή Κυψέλη» μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου. Ατμόσφαιρα με δόσεις μαγείας και χώρος πασπαλισμένος με χριστουγεννιάτικη αστερόσκονη μας προκαλούν να νιώσουμε σαν ήρωες παραμυθιών. Ένα πλούσιο ψυχαγωγικό πρόγραμμα δράσεων, που σχεδίασε και υλοποιεί το Impact Hub Athens, θα διεγείρει τις αισθήσεις μας με ένα μωσαϊκό δραστηριοτήτων που θα ξεκινάει από τις 11 π.μ και θα διαρκεί μέχρι τις 9 μ.μ. Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα στο www.agorakypselis.gr

Θέατρο

«Ένα Ξωτικό στην πόρτα μου» στο θέατρο OLVIO

H Aγορά

Πού: Δημοτική Αγορά Κυψέλης, Φωκίωνος Νέγρη 42, Αθήνα

ομάδα ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ παρουσιάζει μια γιορτινή περιπέτεια γεμάτη δράση, μουσική και τραγούδι και όμορφες συγκινητικές στιγμές, που αποδίδει με τον πιο ευφάνταστο τρόπο το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων: την ομορφιά τού να δίνεις, να μοιράζεσαι και να αγαπάς. Μια παράσταση χιουμοριστική και ταυτόχρονα περιπετειώδης, με όμορφα τραγούδια που ερμηνεύονται ζωντανά επί σκηνής από τέσσερις σούπερ ηθοποιούς και μια πρωτότυπη πολυμορφική κούκλα. Μια ιστορία που μιλάει για την προσφορά, τη γενναιοδωρία, αλλά και τα λάθη, για την αξία της φιλίας και την αφοσίωση, για την ικανοποίηση του να μοιράζεσαι με εκείνους που αγαπάς και να δίνεις χωρίς

να περιμένεις αντάλλαγμα. Το κείμενο υπογράφουν οι πολυβραβευμένοι Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη, τη σκηνοθεσία επιμελείται ο πολυμήχανος Γκάυ Στεφάνου και τις γοητευτικές χορογραφίες έχει σχεδιάσει ο χορογράφος body percussion Θάνος Δασκαλόπουλος. Ερμηνεύουν: Γιάννης Δρακόπουλος, Γιώργος Κισσανδράκης, Μχάλης Πανάδης, Σωσώ Χατζημανώλη Πότε: 22, 26, 28, 29/12 (ώρα: 12:00 & 15:00), 23, 27, 30/12 (ώρα: 15:00), 2, 4, 5, 6/1 (ώρα: 12:00 & 15:00), 3/1 (ώρα: 15:00) Πού: Θέατρο OLVIO, Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίου 7, Βοτανικός, τηλ. ταμείου 210 3414118


52

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

16.12.2019

Δημιουργική Απασχόληση

Χριστουγεννιάτικο STEM Camp από το Μουσείο Πειραμάτων

Η

«Φιέστα Κουραμπιέ» στο ΑΛΣΟΣ

Ο

ι Κυριακές της χριστουγεννιάτικης περιόδου βρίσκουν τους ανατρεπτικούς Burger Project στο ΑΛΣΟΣ για «Φιέστα Κουραμπιέ», μια σειρά από παιχνιδιάρικες γιορτινές συναυλίες για όλη την οικογένεια. Ο Professor Cosmic, o Aλ Καλαμπόκης, η Έλεν Τρέλεν και ο Mister Finger κουβαλούν δώρα για τα παιδιά: διαδραστικά παιχνίδια, νέα τραγούδια που θα αγαπηθούν όπως και τα παλιά που δε θα λείψουν, «πειραγμένα» χριστουγεννιάτικα κάλαντα και εντέλει την αστείρευτη ενέργεια των Burger Project που πάντα καταλήγει σε μια λυτρωτική φιέστα με πολύ χορό και πολλή χαρά. Παίζουν και τραγουδούν οι: Αλέξης Ιωάννου (κιθάρα, τραγούδι), Θάνος Κοσμίδης (πλήκτρα, τραγούδι), Έλενα Ιωάννου (τύμπανα, φωνητικά), Αλέκος Γεωργουλόπουλος (ηλεκτρικό μπάσο, φωνητικά)

Συναυλία

Πότε: Κυριακές 22 & 29/12, στις 11:00 και στις 15:00 Πού: ΤΟ ΑΛΣΟΣ, Ευελπίδων 4, Κυψέλη, Πεδίον τουΆρεως

Άγιος Βασίλης και Παγοδρόμιο στο ΚΠΙΣΝ Από τις 21 Δεκεμβρίου, ο Άγιος Βασίλης θα βρίσκεται κάθε μέρα στο ΚΠΙΣΝ, όπου θα συναντά τα παιδιά, θα μοιράζει μπαλόνια, θα ακούει τις ευχές τους και θα δημιουργεί όμορφες αναμνηστικές φωτογραφίες. Μάλιστα, την Παραμονή Πρωτοχρονιάς θα είναι εκεί από το πρωί για να υποδεχτεί μαζί μας το νέο έτος, προσφέροντάς μας αμέτρητες στιγμές γιορτής, χαράς και ξεγνοιασιάς μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, το πλωτό παγοδρόμιο ανεβάζει τον παλμό στον Χριστουγεννιάτικο Κόσμο του ΚΠΙΣΝ, με τους επίδοξους πατινέρ του να στροβιλίζονται σε γιορτινούς ρυθμούς και τα παγοπέδιλα να παίρνουν φωτιά! Τοποθετημένο φέτος στην αρχή του Καναλιού, στο ύψος του Κέντρου Επισκεπτών, το παγοδρόμιο δίνει στους φίλους του κατεξοχήν χριστουγεννιάτικου σπορ την ευκαι-

ρία να απολαύσουν μια μαγευτική θέα του χορού των Σιντριβανιών και του φωτισμένου Καναλιού «εκ των έσω». Το παγοδρόμιο θα λειτουργεί καθημερινά έως τις 2/2/2020, από τις 10 το πρωί έως τις 10 το βράδυ (εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες) με χρόνο παραμονής έως 40'. Για πληροφορίες, περισσότερες χριστουγεννιάτικες δράσεις και προεγγραφή στο παγοδρόμιο επισκεφτείτε το www.snfcc.org

Πού: Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λ. Συγγρού 364, 17674 Καλλιθέα

Δημιουργική Απασχόληση

πιο αγαπημένη γιορτή των παιδιών πλησιάζει και το Μουσείο Πειραμάτων διοργανώνει ημερήσιο camp για παιδιά 6-10 ετών! Για πέντε ημέρες οι χριστουγεννιάτικες διακοπές μας γεμίζουν με STEM δραστηριότητες. Έτσι, όταν τα σχολεία είναι κλειστά, τα παιδιά πειραματίζονται, παίζουν, μαθαίνουν, δημιουργούν, ανακαλύπτουν, κάνουν νέους φίλους και ξαναβρίσκουν τους παλιούς, μέσα από ένα εορταστικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Ελάτε να προγραμματίσετε τα ρομπότ σας, να κάνετε πειράματα φυσικής, χημείας και βιολογίας, να παίξετε με τάνγκραμ μαθηματικών, να κατασκευάσετε μηχανισμούς και πολλές ακόμα νέες δραστηριότητες STEΜ. Πότε: 24, 27, 30 Δεκεμβρίου 2019 & 2, 3 Ιανουαρίου 2020, 8.0016.00 Πού: Μουσείο Πειραμάτων Καισαριανής, Συβρισσαρίου 6 και Μουσείο Πειραμάτων Αγίου Δημητρίου, Θάλειας 3 Περισσότερες πληροφορίες και αναλυτικό πρόγραμμα: www.mouseiopeiramaton.gr/xristougenniatiko-camp


ΒΟΛΤΑ

16.12.2019

«Πλανηταριακά» Xριστούγεννα για μικρούς και μεγάλους

T *

Δείτε αναλυτικά το χριστουγεννιάτικο πρόγραμμα στο www.eef.edu.gr/el/programme

Για παιδιά 5 – 9 ετών Οι μικροί μας ταξιδευτές θα γίνουν συνοδοιπόροι στην περιπέτεια και θα φτάσουν ως τα αστέρια και το διάστημα μέσα από τις τρεις ψηφιακές πλανηταριακές παραστάσεις:

Ίδρυμα Ευγενίδου Λεωφ. Συγγρού 387, Π.Φάληρο ΤΚ 17564 Αθήνα, Ελλάδα. Τηλ. (+30) 210-9469600 e-mail: tickets@eef.edu.gr

«Κρούμκα: Μια χειμωνιάτικη ιστορία». Σε ένα φανταστικό ταξίδι μέσα στο χιονισμένο δάσος, ο μικρός Κρούμκα και οι φίλοι του εντυπωσιάζονται από το Βόρειο Σέλας, παρατηρούν την διαδρομή ενός αστεροειδούς και θαυμάζουν τους αστερισμούς του χειμωνιάτικου ουρανού. Στη συναρπαστική αυτή διαδρομή τούς περιμένουν μοναδικές εκπλήξεις!

Τμήμα Κρατήσεων Tηλ. (+30) 210-9469641 (Δευτέρα έως Παρασκευή 09:30 έως 16:30)

«Ο μυστηριώδης κύριος Τιλτ». Δύο αδέλφια, η Άννι και ο Μαξ, προσπαθούν να αναπαραστήσουν σωστά τις εποχές σε μία σχολική εργασία, αλλά κάτι πάει στραβά. Προσπαθώ-

Για παιδιά 9 – 12 ετών Το Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας προτείνει το εντυπωσιακό εργαστήριο «Σήματα Μορς στον Βόρειο Πόλο»: Η παγωμένη θύελλα έχει κόψει το ίντερνετ και όλες τις τηλεφωνικές γραμμές. Μόνη λύση… o τηλέγραφος. Μαζί με την ομάδα τους οι συμμετέχοντες κατασκευάζουν μία συσκευή που εξομοιώνει τη λειτουργία ενός τηλεγράφου, με σκοπό να σώσει τους ερευνητές που είναι εγκλωβισμένοι στον μακρινό Βόρειο Πόλο. Για παιδιά 10 – 15 ετών «Χριστούγεννα παρέα με τον Μάρτυ». Ένα χριστουγεννιάτικο εργαστήριο στο Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας! Ο Mάρτυ, ένα δίποδο ρομπότ με προσωπικότητα είναι ο βασικός πρωταγωνιστής του εργαστηρίου, αφού θα κληθεί να βρει τα δώρα που ξέχασαν να φορτώσουν στο έλκηθρο τα ξωτικά του Άγιου Βασίλη! Προκειμένου να τα καταφέρει, χρειάζεται μερικούς καλούς προγραμματιστές για να τον βοηθήσουν!

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ ο Ίδρυμα Ευγενίδου ντύνεται τα πιο λαμπερά γιορτινά του και υποδέχεται και τα φετινά Χριστούγεννα μικρούς και μεγάλους με μια σειρά από εντυπωσιακές προβολές στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο, με πρωτότυπες επιδείξεις πειραμάτων, με εργαστήρια του Κέντρου Επιστήμης και Τεχνολογίας και όχι μόνο! Το καλωσόρισμα ξεκινά από την εξωτερική όψη και τον νέο του εντυπωσιακό φωτισμό, αλλά και με μια μοναδική φωτεινή εικαστική εγκατάσταση: Ένα τεράστιο φεγγάρι λαμποκοπά στην κεντρική όψη του κτηρίου από την μεριά της Λεωφόρου Συγγρού, ενώ από την μεριά της οδού Πεντέλης στραφταλίζουν αστέρια και πλανήτες! Κι όταν πια μπείτε μέσα στους φιλόξενους χώρους του Ιδρύματος μπορείτε να επιλέξετε μία, δύο ή και περισσότερες δράσεις και να ζήσετε το πνεύμα των Χριστουγέννων! Έχουμε και λέμε:

53

ντας να ανακαλύψουν το λάθος, ξεκινούν ένα συναρπαστικό ταξίδι πάνω, κάτω. κι έξω από την Γη, με ξεναγό ένα ρομπότ: τον μυστηριώδη κύριο Τιλτ! «Lucia: To μυστικό των πεφταστεριών». Η συνέχεια του αγαπημένου «Polaris» βρίσκει τον Τζειμς Χειμέριο, τον ταξιδιάρη πιγκουίνο από τον Νότιο Πόλο, και τον Βλαδίμηρο Τσέχοφ, τον φιλικό αρκούδο από τον Βόρειο Πόλο, να συνεχίζουν το ταξίδι τους στο διάστημα πάνω στο Polaris, το αυτοσχέδιο διαστημόπλοιό τους!

Για παιδιά 10 – 110 ετών «Ο θάνατος των Δεινοσαύρων» στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο. Ένα συναρπαστικό ταξίδι πίσω στον χρόνο, στην εποχή της αδιαφιλονίκητης κυριαρχίας των δεινοσαύρων πάνω στην Γη, αλλά και της μυστηριώδους εξαφάνισής τους. «Διαστημικές Καταιγίδες και Βόρειο Σέλας» στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο. Η ψηφιακή παράσταση που μας προσκαλεί σε ένα συναρπαστικό ταξίδι γνωριμίας με τα πιο εντυπωσιακά και βίαια καιρικά φαινόμενα του Ηλιακού μας συστήματος!

Για παιδιά 6 – 12 ετών Για τους λίγο μεγαλύτερους φίλους μας με επιστημονικά ενδιαφέροντα και χριστουγεννιάτικη διάθεση, το Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας έχει ετοιμάσει ένα εργαστήριο στο οποίο οι μικροί επιστήμονες θα πειραματιστούν και θα φωτίσουν μια χριστουγεννιάτικη κατασκευή! Πρόκειται για τα «Ξωτικά Επιστήμονες», ένα εργαστήριο γνωριμίας με τον μαγικό κόσμο της επιστήμης με μοναδικά διασκεδαστικό τρόπο! Για παιδιά από 9 ετών αλλά και για «μεγάλους» κάθε ηλικίας Το πρόγραμμα περιλαμβάνει για άλλη μια χρονιά την κλασική χριστουγεννιάτικη πλανηταριακή ψηφιακή παράσταση «Το Άστρο των Χριστουγέννων», που μας ταξιδεύει πίσω στη γέννηση του Ιησού και μας μιλά για το μυστηριώδες άστρο που οδήγησε τους σοφούς μάγους στη Βηθλεέμ.

Για νέους 12 – 112 ετών Το Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας προτείνει ένα εργαστήριο γνώσης, διασκέδασης και… κρύου με τίτλο «Υπό το μηδέν: Παγωμένη… Επιστήμη», που θα αγαπήσουν οι νέοι 12-18 ετών, αλλά θα λατρέψουν και οι μεγαλύτεροι ηλικίας από 18 έως… 112 ετών. Με τη χρήση απλών υλικών οι συμμετέχοντες θα εξερευνήσουν πολλές πτυχές του χειμώνα μέσα από ζωντανά πειράματα με τη χρήση απλών υλικών. Για να κάνετε τα Χριστούγεννα τόσο ξεχωριστά όσο ξεχωριστό είναι το κάθε μικρό ή... μεγάλο παιδί, επισκεφθείτε τις χριστουγεννιάτικες δράσεις του Ιδρύματος Ευγενίδου που σχεδιάστηκαν για να εκπαιδεύσουν το μυαλό μας και να μείνουν για πάντα στην καρδιά μας!


54

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

βιβλίο Εκείνος που δεν έχει τα Χριστούγεννα στην καρδιά του, δεν θα τα βρει ποτέ κάτω από ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. - Roy L. Smith

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Όλα τα μωρά αγαπούν τη μουσική, όλα τα μωρά αγαπούν τα Χριστούγεννα! Οι εκδόσεις Πατάκη, λοιπόν, φροντίζουν για τους/τις φιλόμουσους/ες αναγνώστες/ ριες από κούνια με τις «Πρώτες μου χριστουγεννιάτικες μελωδίες», που περιλαμβάνουν τη "Χριστουγεννιάτικη γιορτή" του Λιρόυ Άντερσον, "Το βαλς των νιφάδων του χιονιού" του Τσαϊκόφσκι, την "Πορεία των Μάγων" του Μπιζέ, τη "Βόλτα με το έλκηθρο" του Ντέλιους, το "Μαρς" του Τσαϊκόφκσι, και το "Χαίρε η γη κι οι ουρανοί" του Χαίντελ. Τα κείμενα είναι της Emilie Collet, εικονογράφηση της Séverine Cordier και η μετάφραση του Φίλιππου Μανδηλαρά. Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί «Το δικό μου αστέρι», ένα βιβλίο που περιγράφει με αμεσότητα πώς η ευγένεια και η καλοσύνη μπορoύν να επηρεάσουν τη ζωή μας αλλά και τους γύρω μας. Η Rosalind Beardshaw (εικόνες) και η Corrinne Averiss (κείμενο) καταγράφουν τη μοναδική σχέση ενός μικρού κοριτσιού και ενός χαμένου αστεριού, σε μια συγκινητική ιστορία με ομοιοκαταληξίες. Ένα τρυφερό, αλληγορικό παραμύθι φιλίας και αποχωρισμού που θα μιλήσει στην καρδιά όλων των παιδιών που θα ’θελαν να έχουν το δικό τους αστέρι και θα τους μεταφέρει έννοιες όπως η ενσυναίσθηση και η συναισθηματική αντίληψη. Στο βιβλίο «Μικρός Έλιοτ- Καλά Χριστούγεννα» (εκδόσεις Κλειδάριθμος), ο χάρτινος ήρωας του Μάικ Κουράτο δεν ξέρει τι ακριβώς είναι το πνεύμα των Χριστουγέννων. Όταν μάλιστα συναντά τον Άγιο Βασίλη και τον ρωτάει αν μπορεί να του το φέρει, εκείνος απαντά πως ο Μικρός Έλιοτ θα πρέπει να το βρει μόνος του. Ακόμα μια τρυφερή περιπέτεια με τον διαφορετικό ελεφαντάκο με τις βούλες και τον φίλο του, το Ποντικάκι, με γιορτινή διάθεση αυτή τη φορά! Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί, σε μετάφραση της Μαριλένας Πανουργιά, το εικονογραφημένο παραμύθι της Helen Stephens «Πώς να κρύψεις ένα Λιοντάρι τα Χριστούγεννα», που ανήκει στην απολαυστική σειρά με πρωταγωνιστές την μικρή Έλλη και το λιοντάρι της και μιλά στα παιδιά για τον αποχωρισμό και την επανένωση. Η Έλλη θα φύγει για τα Χριστούγεννα με την οικογένειά της, αλλά το λιοντάρι της δεν μπορεί να πάει μαζί τους. Η Έλλη στενοχωριέται και το λιοντάρι αποφασίζει να τους ακολουθήσει στα κρυφά, σε τρένα, σπίτια και χιονισμένα τοπία. Άραγε, πόσο δύσκολο μπορεί να είναι να κρύψεις ένα λιοντάρι τα Χριστούγεννα; Όταν η μικρή Ρόζα έγραψε ένα γράμμα στον Άγιο Βασίλη, δε φανταζόταν ότι εκείνος θα εμφανιζόταν στο παράθυρό της την παραμονή των Χριστουγέννων… Κι όταν το μικρό ξωτικό θα της χαρίσει ένα μαγικό κουτί, η ευχή της θα βγει αληθινή! «Ο Άγιος Βασίλης και το μαγικό κουτί» των Catherine Jacob και Ag Jatkowska (εκδόσεις Διόπτρα) είναι μια μαγευτική γιορτινή ιστορία με πολύχρωμα παραθυράκια, χαρτονένιες σελίδες και εικόνα-έκπληξη! Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορεί «Η αγκαλιά» της Eoin McLaughlin, ένα «διπλό», τρυφερό βιβλίο με δύο ιστορίες που συναντιούνται στη μέση! Ένας σκαντζόχοιρος και μια χελώνα γυρεύουν μια αγκαλιά. Ζητούν από κάθε ζώο που συναντούν να τους κάνει τη χάρη, όμως κανείς δε θέλει να τους αγκαλιάσει. Ώσπου μια

16.12.2019

σοφή κουκουβάγια τούς εξηγεί τον λόγο: Ο σκαντζόχοιρος έχει αγκάθια, ενώ η χελώνα σκληρό καβούκι. Τότε όμως είναι που βρίσκουν ο ένας τον άλλο! «Τι κάνουν ο μπαμπάς και η μαμά τη νύχτα;» Μην πάει ο νους σας στο κακό… Αυτό το υπέροχα εικονογραφημένο βιβλίο των Thierry Lenain και Barroux (εκδόσεις Διόπτρα) εξηγεί στα παιδιά ότι δεν πρέπει να ανησυχούν πως ο μπαμπάς και η μαμά βρίσκουν χρόνο για καθετί απαγορευμένο, όταν εκείνα πάνε για ύπνο. Διότι τα παιδιά μπορεί να φαντάζονται ότι οι γονείς βλέπουν τηλεόραση μέχρι πρωίας, τρώνε τζανκ φουντ και ζάχαρη, πάνε σε ξέφρενα πάρτι, φροντίζουν άλλα παιδιά… Όχι. Τη νύχτα ο μπαμπάς και η μαμά ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ (ή τέλος πάντων, το προσπαθούν, γιατί όλο και κάποιος διακόπτει τον ύπνο τους για μια αγκαλιά). «Είναι στ’ αλήθεια τόσο ωραίο να είσαι κάτι το σπουδαίο, μέσα στα ζώα το πιο μεγάλο, μα εγώ θα γίνω κάτι άλλο!» Τραγουδάει ένας μικρός ελέφαντας... Ποιος θα τον εμποδίσει και ποιος θα σταθεί στο πλάι του; Το βιβλίο της Άννης Θεοχάρη «Ένας ελέφαντας το κάτι άλλο» (Ελληνοεκδοτική) είναι μια αστεία και τρυφερή ιστορία για τη μοναδικότητά μας και την πίστη στον εαυτό μας. Στον δρόμο για τις διακοπές, η Μαρί και ο μπαμπάς της παίρνουν το νυχτερινό τρένο για να επισκεφτούν τη γιαγιά, όμως μια βλάβη αναγκάζει το τρένο να σταματήσει στη μέση του χιονισμένου δάσους. Η Μαρί θα βγει έξω ανυπομονώντας να ζήσει τη δική της περιπέτεια... Ανάμεσα στα δέντρα, μια απίστευτη έκπληξη την περιμένει. Πίσω στο τρένο, όταν επιστρέψει να διηγηθεί στον μπαμπά της όσα έζησε, αυτός δεν πιστεύει ούτε λέξη! Κι αν όλα αυτά ήταν ένα γλυκό όνειρο; Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί, σε μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά, το βιβλίο του Rodolphe «Νυχτερινό τρένο», σε εικονογράφηση του Louis Alloing. Οι δύο καταξιωμένες προσωπικότητες στον χώρο του γαλλικού comic ενώνουν τις δυνάμεις τους και δημιουργούν ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι με υπέροχες εικόνες και ονειρική διάθεση. Το «Φεγγαράκι μου λαμπρό» της Σάντρα Λεβαίνς (εκδόσεις Κλειδάριθμος) είναι ένα βιβλίο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρίας (APA) που απευθύνεται στα παιδιά που καλούνται να μοιραστούν τους γονείς τους με μια νέα οικογένεια. Είναι δύσκολο για ένα παιδί να προσαρμοστεί όταν ξαφνικά πρέπει να αρχίσει να ζει μακριά από τον έναν γονιό. Αν μάλιστα αυτός ο γονιός παντρευτεί και αποκτήσει θετά παιδιά, τότε τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα. Γραμμένο από την οπτική γωνία ενός αγοριού, το βιβλίο εξετάζει συναισθήματα και απορίες που μπορεί να έχουν τα παιδιά όσο προσαρμόζονται σε μια νέα οικογένεια μετά το διαζύγιο των γονιών τους. Περιλαμβάνει σημείωμα για γονείς για το πώς να διατηρήσουν το δέσιμο με τα παιδιά τους και πώς να τους μιλήσουν για τα δύσκολα συναισθήματα που μπορεί να προκύψουν από το διαζύγιο, τον δεύτερο γάμο και τις μεικτές οικογένειες. O Αφράτος, ο χαδιάρης γάτος του Άγιου Βασίλη, κοιµάται στα πιο απίθανα µέρη! Έτσι, την παραµονή των Χριστουγέννων παίρνει έναν υπνάκο µέσα σ’ ένα κουτί κι όταν ξυπνάει ανακαλύπτει ότι είναι τυλιγµένος για δώρο και φορτωµένος στο έλκηθρο µαζί µε τα υπόλοιπα πακέτα! Πώς θα γλιτώσει; Και πώς θα σώσει τα χριστουγεννιάτικα δώρα από τους ληστές που θέλουν να τα κλέψουν; «Ο γάτος των Χριστουγέννων» της Λούσι Ρόουλαντ (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Πόλα Μπόουλς) είναι μια απολαυστική, ξεκαρδιστική χριστουγεννιάτικη ιστορία σε στιχάκια, για παιδιά από 3 ετών! «Η Μάγια στο δάσος των Χριστουγέννων» από Εκδόσεις Καστανιώτη είναι το δεύτερο βιβλίο της σειράς της Γιολάντας Τσιαμπόκαλου (Sadahzinia) με πρωταγωνίστρια τη Μάγια. Γραμμένο για τις πρώτες αναγνώσεις με το παιδί σας λίγο πριν από τον ύπνο, είναι ένας τρυφερός και παιχνιδιάρικος ύμνος στην παιδική φαντασία! Η Μάγια την παραμονή των Χριστουγέννων, βρίσκει ένα φακό κι αποφασίζει να κάνει μια βόλτα. Με περίσσιο θάρρος μπαίνει σ' ένα δάσος κι ακολουθεί μια παραμυθένια διαδρομή. Ανάμεσα σε κλαδιά και χιόνια ανακαλύπτει όλα όσα ομορφαίνουν τις γιορτινές μας μέρες κι ένα τραγούδι που μαγεύει όλα τα παιδιά λίγο πριν τον ύπνο... Θα προλάβει, άραγε, να δει πρώτη τα Χριστούγεννα; Η ζωντανή εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου απογειώνει το κείμενο και ταξιδεύει μικρούς και μεγάλους στην καρδιά και στην ουσία των Χριστουγέννων. H πριγκίπισσα Αμέλια ζούσε στο Μπίζε Λι, αλλά σιχαινόταν τα μπιζέλια. Κατέστρωσε λοιπόν ένα σχέδιο για την εξαφάνισή τους, που έφερε όμως το αντίθετο αποτέλεσμα: Τα μπιζέλια πλημμύρισαν το βασίλειο! Τότε αποφάσισε να δοκιμάσει ένα και έμεινε έκπληκτη από τη νοστιμιά του! «Η πριγκίπισσα που σιχαινόταν τα μπιζέλια» των Σούζαν Σουίτ και Μπρέντα Μάιλς (εκδόσεις Κλειδάριθμος) είναι ένα βιβλίο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρίας (APA) που θα πείσει τα παιδιά να δοκιμάσουν νέες, υγιεινές γεύσεις! Περιλαμβάνει σημείωμα για γονείς και παιδαγωγούς για να βοηθήσουν τα παιδιά να αλλάξουν τη διατροφή τους.


www.psichogios.gr/christmas

w w w . p s i c h o g i o s . g r

Διαβά Z ου με μαζί!

Γίνετε μέλη δωρεάν στο www.psichogios.gr ή καλώντας χωρίς χρέωση στο 800 11 64 64 64 και κερδίστε προνόμια και δώρα.


16.12.2019

Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, η οικογένεια Ποντικόφσκι παίρνει ένα απρόσμενο γράμμα από την Αμερική. Η θεία Ζοζεφίνα, διάσημη πιανίστρια που δίνει ρεσιτάλ σε όλο τον κόσμο, σκοπεύει να τους επισκεφτεί. Οι Ποντικόφσκι όμως είναι φτωχοί· πώς θα φανούν αντάξιοι στις προσδοκίες της θείας; Ο Κάσπαρ και η αδελφή του, η Φελίτσια, αποφασίζουν να ζητήσουν βοήθεια από τους γείτονές τους. Άλλωστε, τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή που ζεσταίνει τις καρδιές όλων μας! Το βιβλίο των Michael Engler και Martina Matos «Ένα γράμμα από τη θεία Ζοζεφίνα» (εκδόσεις Διόπτρα) είναι μια ιστορία γεμάτη νοσταλγία στο πνεύμα του Όλιβερ Τουίστ!

Φέτος τα δώρα έρχονται από τους λογοτεχνικούς «Αγιοβασίληδές» μας! Ετοιμαστείτε να σας μαγέψουμε με τις ιστορίες που έρχονται κατευθείαν από τα εργοστάσια φαντασίας αγαπημένων συγγραφέων!

Σε ένα μακρινό δάσος, ζουν μαζί ευτυχισμένοι δέκα ελέφαντες: η Γιαγιά Ελεφαντίνα, ο Παππούς Ελέφαντας, η Μαμά Ελεφαντίνα, ο Μπαμπάς Ελέφαντας και έξι ελεφαντάκια, η χαρά και το καμάρι τους. Μια μέρα ετοιμάζονται να πάνε όλοι μαζί επίσκεψη σε κάτι φίλους που έχουν γιορτή. Μπαίνουν, λοιπόν, στη γραμμή και ξεκινούν. Αναπάντεχες συναντήσεις και απρόβλεπτα περιστατικά στη διαδρομή έχουν ως αποτέλεσμα ένας ένας να σταματά και να μένει πίσω. Η Μαμά Ελεφαντίνα, που έχει τα πρωτεία επειδή οι οικογένειες των ελεφάντων είναι μητριαρχικές, αντιμετωπίζει την κατάσταση με ανεκτικότητα, υπομονή, κατανόηση, αλλά και αίσθηση του καθήκοντος. «Οι ελέφαντες πηγαίνουν επίσκεψη» της Evelina Daciūtė (εκδόσεις Ηλίβατον, μετάφραση Γεωργία Τσάκωνα) είναι μια διασκεδαστική ιστορία που μιλάει για τις σχέσεις στην οικογένεια, τη φροντίδα για τον άλλο, τη φιλαλληλία, τη διαφορετικότητα, τις συμπεριφορές. Ταυτόχρονα, εξοικειώνει τα παιδιά από 3 ετών με την αρίθμηση από το 1 έως το 10 και αντίστροφα. Τι σημαίνει τέλεια Χριστούγεννα; Και πού τα βρίσκει κανείς; Στην έρημο Καλαχάρι τίποτα δε θυμίζει τα Χριστούγεννα των περιοδικών! Ούτε χιόνι, ούτε έλατα, ούτε χριστουγεννιάτικο γεύμα! Έτσι ο Σάνι ξεκινάει ένα μεγάλο ταξίδι αναζητώντας τα τέλεια Χριστούγεννα, ώσπου ανακαλύπτει ότι μπορεί τελικά… να τα άφησε πίσω του! Τα «Χριστούγεννα στην Έρημο» της πολυβραβευμένης Έμιλι Γκράβετ (εκδόσεις Μεταίχμιο) θα εξηγήσουν στα παιδιά από 3 ετών ότι τα Χριστούγεννα είναι κάτι πολύ περισσότερο από την εμπορική τους διάσταση. Πώς είναι η ζωή ενός ξωτικού; Υπέροχη, γεμάτη αστερόσκονη, παιχνίδια, καραμέλες και σοκολατένια κέικ, ταξίδια με έλκηθρα πάνω στους πάγους και χιλιάδες ζαχαρωτά; Αν θέλετε να μάθετε, δεν έχετε παρά να διαβάσετε την ιστορία της Μαριβίτας Γραμματικάκη «Εγώ το ξωτικό» (εκδόσεις Καλέντη, εικονογράφηση Ρένια Μεταλληνού), στην οποία πρωταγωνιστεί ο Ντελφ, ένα μοναδικό ξωτικό που αφηγείται την ιστορία του από το δάσος των Χριστουγέννων, εκεί όπου έρχεται κάθε χρόνο ο σάκος με τα γράμματα των παιδιών και μπαίνουν μπρος οι μηχανές σαν ένα τεράστιο εργοστάσιο παιχνιδιών. Όμως την τελευταία νύχτα ένα γκρινιάρικο ξωτικό θα σταματήσει τις μηχανές… Τι δώρα θα μοιράσει ο Αϊ-Βασίλης; Ένα όμορφο βιβλίο για όλους εκείνους που πιστεύουν στην αγάπη των Χριστουγέννων. Για παιδιά από 4 ετών. Ήταν παραμονή Χριστουγέννων, μια σκοτεινή και χιονισμένη νύχτα. Ο Άγιος Βασίλης και οι τάρανδοί του ετοιμάζονταν για τη μεγάλη πτήση... Αλλά αυτή δεν είναι μια παραμονή Χριστουγέννων σαν όλες τις άλλες. Φέτος ο Άγιος Βασίλης και οι τάρανδοί του έχουν να παραδώσουν ένα πολύ ξεχωριστό δώρο σε ένα πολύ ασυνήθιστο μέρος – στη Χώρα των Θαυμάτων! Η ιστορία της Κάρυς Μπέξινγκτον «Η νύχτα πριν από τα Χριστούγεννα στη Χώρα των Θαυμάτων» (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Μαρία Παπαγιάννη) είναι εμπνευσμένη από το κλασικό ποίημα «Ήταν η νύχτα πριν από τα Χριστούγεννα», αλλά σ’ αυτή την ευφάνταστη παραλλαγή της ο Άγιος Βασίλης κατεβαίνει από την καμινάδα και γνωρίζει χαρακτήρες του Λιούις Κάρολ, όπως ο Τρελοκαπελάς, η Γάτα του Τσεσάιρ και η Βασίλισσα των Καρδιών. Και πού είναι η Αλίκη; Μήπως κρύβεται κάτω από το τραπέζι; Ο Αρσέν και η Φαντομά, τα διάσημα αδέλφια-ντετέκτιβ που λύνουν τα πιο δύσκολα αστυνομικά μυστήρια με πολλή σκέψη, δράση και χιούμορ, εκτός από τους τρεις τόμους περιπετειών τους για παιδιά από 7 ετών που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, απέκτησαν και μία δεύτερη σειρά βιβλίων, για παιδιά προσχολικής ηλικίας. «Τα τέσσερα μικρά κυκνάκια», η πρώτη περιπέτεια Αρσέν και



58

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

16.12.2019

στολή του Αϊ-Βασίλη» του Μανώλη Νικόλτσιου (εκδόσεις Καστανιώτη, εικονογράφηση Απόστολος Ιωάννου) είναι ένα ξεκαρδιστικό και συγκινητικό ταυτόχρονα παραμύθι που μας θυμίζει ότι ο πραγματικός μας εαυτός, όπως και η μαγεία των γιορτών, δεν εξαρτάται από εξωτερικά γνωρίσματα, αλλά κρύβεται μέσα μας.

Φαντομά-Τζούνιορ, κυκλοφορούν σε κείμενο των Κυριάκου Αθανασιάδη και Κίκας Τσιλιγγερίδου, με την καταπληκτική εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια. Οι αγαπημένοι μας σκύλος και γάτα έχουν να αντιμετωπίσουν μία παράξενη υπόθεση απαγωγής: ποιος και γιατί πήρε τα τέσσερα κυκνάκια από το ποτάμι; Ο Αρσέν θα επιστρατεύσει όλη του τη δεξιότητα, η Φαντομά θα... πετάξει, όλα τα ζωάκια θα συνασπιστούν και στο τέλος θα διοργανωθεί ένα μεγάλο πάρτι με χίλια φαγητά! Στο πυκνό και καταπράσινο Δάσος της Φοβέρας, κανείς δεν ήταν χαρούμενος! Αιτία ήταν τα μεγαλύτερα ζώα, που τρόμαζαν και φοβέριζαν τα μικρότερα κι αυτά με τα σειρά τους τα ακόμα πιο μικρά. Έτσι περνούσαν οι μέρες. Μέχρι που ο Λαγός τούς κάλεσε όλους σε συμβούλιο, για να βρουν μια λύση. Όμως τα ζώα δεν ήξεραν να συζητούν, παρά μόνο να φωνάζουν και να τσακώνονται. Τα πράγματα χειροτέρεψαν όταν σ’ ένα νούφαρο στη λίμνη άνθισε ένα… στέμμα, που το ήθελαν σχεδόν όλοι. Το βιβλίο «Ποιος θα γίνει αρχηγός;», σε κείμενο και εικονογράφηση της Λιάνας Δενεζάκη (εκδόσεις Κίτρινο Πατίνι), εξηγεί στα παιδιά ότι το κάθε μέλος μιας ομάδας πρέπει να έχει τον δικό του ρόλο ανάλογα με τις ικανότητές του. Κι όταν όλοι βρουν τη θέση που τους ταιριάζει, τότε η κοινωνία θα αλλάξει προς το καλύτερο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που όταν τα ζώα τοποθετήθηκαν σωστά, το δάσος ως κι όνομα άλλαξε και από Δάσος της Φοβέρας έγινε Δάσος της Χαράς!

Η Αγγελική Δαρλάση διασκευάζει Γεώργιο Βιζυηνό στη σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο «Η πρώτη μου λογοτεχνία», που κάνει την πρώτη επαφή των παιδιών με τα κλασικά κείμενα μια συναρπαστική εμπειρία. Στο βιβλίο «Ο πρώτος μου Βιζυηνός: Το μόνο της ζωής του ταξίδι» (εικονογράφηση Έφη Κοκκινάκη) τα παιδιά συναντούν το ραφτόπουλο, που ήξερε πως όταν µια βασιλοπούλα ερωτευτεί το ραφτόπουλό της, θα κινήσει γη και ουρανό για να το παντρευτεί. Όμως ο χρόνος περνάει και η βασιλοπούλα δεν εμφανίζεται. Όταν λοιπόν του δίνεται η ευκαιρία να πάει πίσω στο χωριό του, το ραφτόπουλο χαίρεται, γιατί θα ρωτήσει τον παππού του τι πρέπει να κάνει. Ο παππούς είναι ο πιο κοσμογυρισμένος άνθρωπος του κόσμου και ξέρει χίλια δυο πράγματα. Ταξίδια σε μέρη μαγικά, δράκοι, μάγισσες και γοργόνες ξεπηδούν μέσα από της διηγήσεις του στον μικρό εγγονό του. Είναι όμως αληθινά ή απλώς πλάσματα της φαντασίας του; Πόσο μεγάλη θα είναι η έκπληξη του παιδιού όταν ο παππούς θα του αποκαλύψει την αλήθεια για το µόνο της ζωής του ταξίδι…

Η στολή του Αϊ-Βασίλη έχει παλιώσει, είναι βρόμικη και γεμάτη τρύπες και του πέφτει και λίγο μικρή. Ήρθε η ώρα να αποκτήσει καινούρια. Μήπως είναι καιρός να τολμήσει μια αλλαγή; Ποια στολή θα διαλέξει; Και γιατί τη νύχτα των Χριστουγέννων δε συναντά κανένα παιδί να τον περιμένει με προσμονή; Τα πράγματα παίρνουν μια απρόβλεπτη τροπή, αλλά η λύση θα έρθει από ένα ευρηματικό κοριτσάκι… «Η καινούρια

Ο μικρός ήρωας του νέου βιβλίου της Μαριάννας Κουμαριανού «Ένα δέντρο για μένα» (Ελληνοεκδότική, εικονογράφηση Ράνια Ηλιάδου) έπρεπε να φτιάξει το δέντρο της οικογένειάς του. Έτσι, ξεκίνησε με τη γιαγιά του ένα ταξίδι στον χρόνο μέσα από φωτογραφίες. Είδε τους γονείς του και τους θείους του παιδιά, τη γιαγιά και τον παππού νέους, φαντάστηκε τον εαυτό του στο μέλλον... Χάρη στο βιβλίο αυτό, τα παιδιά

0+ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΣΠΟΤ Ένα διαδραστικό βιβλίο ιδανικό για παιδιά προσχολικής ηλικίας!

1+ ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΚΗΠΟ Διασκευή: Δέσποινα Δανιήλ Πρώτη φορά στα ελληνικά το κλασικό βιβλίο με το οποίο έχουν μεγαλώσει χιλιάδες παιδιά.

2+ Ο ΤΙΜΟΣ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ Μετάφραση: Εύη Γεροκώστα Μια ιστορία για να υποδεχτούμε τα Χριστούγεννα παρέα με τον Τίμο.

ΕΝΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΟΥ 3+ Εικον.: Λίλα Καλογερή Ένα τρυφερό βιβλίο για τα δώρα που είναι αληθινά μόνο όταν ετοιμάζονται με αγάπη…

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ Εικον.: Έφη Λαδά Μια γλυκιά ιστορία για το καθρέφτισμα του εαυτού μας μέσα από τα βιβλία.

ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Εικον.: Θάνος Τσίλης, 4+ Μιχάλης Κυλάκος Ένα ταξίδι στην ελληνική ιστορία για μικρά παιδιά.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ

“υπογράφουμε την ποιότητα”


16.12.2019

θα ανακαλύψουν μια άλλη διάσταση του χρόνου, αυτή που περνά μέσα από τις γενιές των ανθρώπων, μέσα από ένα παραμύθι για το δέντρο της ζωής και τις ρίζες της οικογένειας. Οι καυγάδες και οι κόντρες ανάμεσα στα αδέρφια είναι συνηθισμένο φαινόμενο μέσα στα σπίτια όπου ζουν μικρά παιδιά. Στις σελίδες του βιβλίου «Αδελφάκια!» της Rocio Bonilla (εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση Αντώνης Παπαθεοδούλου) οι μικροί αναγνώστες θα αναγνωρίσουν πολλές σκηνές από την καθημερινότητά τους κι ίσως ταυτιστούν με τους ήρωες, που θα αναγκαστούν βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους, μπροστά σε κάτι καινούργιο που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν μαζί! Μια πρωτότυπη και αστεία ιστορία που περιγράφει με απρόσμενο τρόπο την αγάπη ανάμεσα στα αδέρφια που κάποιες στιγμές συνυπάρχει με τον ανταγωνισμό και τη ζήλια. Διαβάζεται και από τις δύο πλευρές παρουσιάζοντας την διαφορετική οπτική του κάθε παιδιού! Στη μέση, όμως, του βιβλίου οι δυο πλευρές συγκλίνουν και τα δυο αδέλφια συναντιούνται μπροστά σε μια… βρεφική κούνια! O Φαίδων Κυριακού με την παιγνιώδη ρίμα του μας χαρίζει μια πρωτότυπη χριστουγεννιάτικη ιστορία γεμάτη χιούμορ και εκπλήξεις, ενώ ο Πέτρος Χριστούλιας ζωντανεύει με τρυφερότητα και δυναμισμό την αναπάντεχη συνάντηση του Άγιου Βασίλη με μια ελληνική οικογένεια παραμονές Χριστουγέννων. Το «Όνειρο Χριστουγέννων» (εκδόσεις Μάρτης) είναι ένα γλυκύτατο παραμύθι με πρωταγωνιστές έναν παχουλό Άγιο που θέλει πάση θυσία να παραμείνει ινκόγκνιτο, μια επίμονη Ελληνίδα μάνα που δεν παίρνει από λόγια και δυο μικρά παιδιά που… κοιμούνται κι η τύχη τους δουλεύει! Στις σελίδες του θα βρείτε μεταξύ άλλων μια τούρτα βανίλια που… κολάζει και Άγιο, ένα ζευγάρι πεθερικά που ροχαλίζουν δυνατά, ένα τρομαγμένο κουτάβι, μια ονειροπαγίδα με αντίστροφη

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

59 λειτουργία και το πιο γιορτινό όνειρο που είδατε ποτέ! Ένας αρχιτέκτονας, ένας ζωγράφος, μία γλύπτρια, ένας ηθοποιός, μία πιανίστα, μία συγγραφέας, ένας χορευτής και ένας φωτογράφος δημιουργούν ο καθένας το δικό του... αριστούργημα. Και όλοι μαζί συναντιούνται στη μαγεία μιας κινηματογραφικής ταινίας. Ο βραβευμένος συγγραφέας Θοδωρής Παπαϊωάννου γράφει το «Αριστούργημα» (εκδόσεις Πατάκη), ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους, και μας φέρνει αντιμέτωπους με το ερώτημα τι είναι τέχνη και τι είναι ωραίο. Μας μεταφέρει την πίστη αλλά και την αγωνία του καλλιτέχνη την ώρα της δημιουργίας, και μας καλεί τελικά να γίνουμε κι εμείς συμμέτοχοι στο παιχνίδι της τέχνης και στη χαρά της ζωής. Το κείμενο και η εικονογράφηση του Πέτρου Μπουλούμπαση δίνουν την ιδανική αφορμή για να προκύψει ένα παιγνιώδες μικρό… αριστούργημα! Το δεύτερο βιβλίο της Δάφνης Βλουμίδη με ήρωα ελεφαντάκο Κιλόμπο, με τίτλο «Ο Κιλόμπο και ο κύριος Ιατρογυμναστής», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε εικονογράφηση Αντιγόνης Μακλέλλαν. Ο Κιλόμπο είναι ένας ελεφαντάκος που, βρόμικος και εγκαταλειμμένος, έφτασε πρόσφυγας στο νησί της Λέσβου από μια χώρα μακρινή. Τώρα έχει εξασφαλίσει στέγη και τροφή, όμως μοιάζει χαμένος και περνάει τις μέρες του πάνω στον καναπέ. Καταφθάνουν «ειδικοί» που τον εξετάζουν και προτείνουν δραστηριότητες, όπως αναρρίχηση ή καταδύσεις, κολύμπι και ποδήλατο… Τι όμως θέλει πραγματικά αυτός ο Κιλόμπο; Πολύ απλά αυτό που θέλουν όλα τα παιδιά: φίλους. Και η γιαγιά ξέρει καλά ότι για να γίνεις με κάποιον φίλος πρέπει πρώτα να τον γνωρίσεις! Απ’ τα χρόνια τα παλιά/οι γάτες κυνηγούσαν τα ποντίκια,/τις


60

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

16.12.2019

γάτες κυνηγούσαν τα σκυλιά/κι όλοι ζούσαμε καλά... Έτσι αρχίζει ένα από τα τραγούδια του Λουκιανού Κηλαηδόνη που γράφτηκαν για το θεατρικό έργο «Φίνο Ριριλίνο». Τι γίνεται όμως όταν η γάτα αγαπήσει τα ποντικάκια, ο σκύλος ερωτευτεί τη γάτα και όλοι μαζί νιώσουν την ευεργετική και συμφιλιωτική επίδραση ενός περιπλανώμενου ηθοποιού; Γίνεται μια υπέροχη, ξεκαρδιστική θεατρική παράσταση που ο Λουκιανός Κηλαηδόνης έντυσε το 1986 με τις μαγικές του μελωδίες, αφήνοντας στα παιδιά ένα απίστευτα διασκεδαστικό και χρήσιμο ανάγνωσμα και άκουσμα. Το ομώνυμο βιβλίο, σε κείμενο Κώστα Λιάκουρη και θεατρική διασκευή Γιάννη Καλατζόπουλου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο και συνοδεύεται από το CD με τα τραγούδια του Λουκιανού. Ο θρυλικός Φίνο Ριριλίνο και η εκλεκτή παρέα του (Μαντάμ Φουφού, Μπέλα, Μούργος,Ρίκο, Μπόγιας) ξετρυπώνουν για να κερδίσουν καινούργιους φίλους.

τα βάθη της καρδιάς του να ζήσει σε έναν καλύτερο κόσμο. Αναπολεί τις μέρες που πέρασαν μαζί στον κήπο του βρίσκοντας βατράχια και φυτεύοντας σπόρους, όμως ανησυχεί πως όλα τα πράγματα που αγαπούν τόσο πολύ κινδυνεύουν και προτρέπει τη Νίνα να βοηθήσει ώστε να προστατευθούν. «Ο Παππούς μου ο Αϊ-Βασίλης» του Μάικλ Μορπούργκο (εκδόσεις Παπαδόπουλος, εικονογράφηση Jim Field) είναι μια επίκαιρη ιστορία γεμάτη ελπίδα με θέμα την προστασία του πλανήτη μας, αλλά και το χτίσιμο ενός καλύτερου κόσμου για τις μέλλουσες γενιές. Και τα Χριστούγεννα είναι μόνο η αφορμή! Μπορεί να διαβαστεί και να συγκινήσει κάθε ημέρα του χρόνου! Μια αγγλίδα λαίδη, μια όμορφη μαγείρισσα, ένας φοβερός πειρατής, μια κοκέτα που περπατάει στα ταβάνια, ένα κακομαθημένο κορίτσι, ένας νυσταγμένος «λέων», ένα αγόρι που φοβάται, μια βαρετή βαρόνη, ένας ξεχασμένος στρατηγός, ένας ακροβάτης σε τσίρκο κι ένα 7χρονο αγόρι. Άραγε τι ιστορίες έχουν να πουν και ποιος μπορεί να τις ακούσει; Υπάρχουν άραγε φαντάσματα στο αρχοντικό; Η Σοφιάννα Θεοφάνους συστήνεται στο παιδικό αναγνωστικό κοινό με ένα υπέροχο ghost story. Το «Αχ! Φαντάσματα…» (εκδόσεις Μικρή Σελήνη, εικονογράφηση Zafouko Yamamoto) είναι γραμμένο σε μορφή μικρών ποιημάτων- πορτρέτων, στα οποία το κάθε φάντασμα μιλά για τη ζωή του στον Τίμο, τον νεαρό κάτοικο που μόλις μετακόμισε στο αρχοντικό. Οι ιστορίες τους, άλλοτε αστείες, άλλοτε τρυφερές, άλλοτε πικρές ή νοσταλγικές, έχουν σίγουρα να πουν πολλά και να αγγίξουν και δικές μας ευαίσθητες χορδές.

Η νόνα Χελώνα, η ηρωίδα της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, βρίσκει πάντα τρόπους να περνούν καλά τα δέκα της εγγόνια. Κι έχει πάντα μια ιστορία να τους πει. Τούτη τη φορά, στο βιβλίο «Το θαυμαστό ταξίδι της νόνας Χελώνας» (εκδόσεις Πατάκη, εικονογράφηση Γιώργος Σγουρός) τους μιλά για μιαν αρχαία Νύμφη, τη Χελώνη, που είχε μανία με τις δουλειές του σπιτιού, ήταν δε τόσο υπερβολική που τιμωρήθηκε από τον Δία να κουβαλάει μια ζωή πάνω της το σπίτι της, μια και μόνη της έννοια ήταν το νοικοκυριό. Μόλις όμως η ιστορία τελειώνει, γίνεται κάτι μαγικό! Κι ένα θαυμαστό, παράξενο ταξίδι στο βυθό της θάλασσας, που θα μείνει αλησμόνητο στα χελωνάκια, ξεκινά. Μέχρι να βρουν το... θαλασσινό τριφύλλι και να το προσφέρουν σε κάποια που πολύ το επιθυμούσε!

Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο της Μαρίας Παπαγιάννη «Πες το μ' ένα παραμύθι...-Τα ασημένια πατίνια», εικονογραφημένο από τη Μυρτώ Δεληβοριά. Οι δυο δημιουργοί αφηγούνται με το δικό τους τρόπο το αριστούργημα της Μέρυ Μέιπς

Κάθε Χριστούγεννα, η Νίνα και η οικογένειά της διαβάζουν ένα γράμμα που της έγραψε ο Παππούς της. Στο γράμμα του της εύχεται από

Γιορτές χωρίς βιβλία... γίνεται;

ellinoekdotiki

Ellinoekdotiki Publishing

www.ellinoekdotiki.gr


16.12.2019

Ντοντζ, ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία των παιδιών για πάνω από 150 χρόνια. Πρόκειται για μια τρυφερή ιστορία ενηλικίωσης για δυο φτωχά παιδιά που μεγαλώνουν στην Ολλανδία, μια πολύχρωμη χώρα με κανάλια και ανεμόμυλους. Δυο παιδιά που φορούν ξύλινα πατίνια, δουλεύουν για να βοηθήσουν την οικογένειά τους αλλά ονειρεύονται θαύματα. Ονειρεύονται ότι θα γίνει ο πατέρας τους καλά, ονειρεύονται ότι θα κερδίσουν τα ασημένια πατίνια, το έπαθλο των αγώνων. Θα τα καταφέρουν να τρέξουν με τα ξύλινα πατίνια τους πάνω στο παγωμένο κανάλι; «O μικρός Κοπέρνικος και ο Πύργος με τα Μυστικά» είναι το τρίτο και πιο περιπετειώδες βιβλίο της σειράς Οι περιπέτειες του Μικρού Κοπέρνικου (Εκδόσεις Παπαδόπουλος). Αυτή τη φορά, το συγγραφικό δίδυμο Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη παρουσιάζουν τη γνώριμη πια παρέα σε μια ιστορία γεμάτη δράση και κρυμμένους θησαυρούς. Εσείς, θα μπαίνατε ποτέ μέσα σε έναν σκοτεινό ερειπωμένο πύργο; Όχι; Κι αν ξέρατε ότι εκεί κρύβονταν μυστικά και πολύτιμοι θησαυροί; Πάλι όχι; Κι αν αυτοί οι θησαυροί κινδύνευαν να πέσουν σε… λάθος χέρια; Ε λοιπόν, με αυτή την πρόκληση έρχονται αντιμέτωποι ο μικρός Κοπέρνικος και η παρέα του. Μέσα από το εξαιρετικό κείμενο και από τη χιουμοριστική εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή οι αναγνώστες −μαζί με τους φίλους του Κοπέρνικου− θα ανακαλύψουν όλα τα κρυμμένα μυστικά του μυστηριώδη πύργου. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Antoine Villiot και ο ανανεωτής της γαλλικής εικονογραφικής παράδοσης Antoine Guilloppé δημιούργησαν την βαθιά τρυφερή ιστορία ενός μαύρου γάτου που είναι απόβλητος από παντού εξαιτίας του χρώματός του. Μόνος ανάμεσα στους ανθρώπους που τον εχθρεύονται, ταυτίζοντάς τον με το κακό και δίνοντάς του το όνομα

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

61 «Μεφίστο», ο ανεξάρτητος κεραμιδόγατος της ιστορίας, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Στερέωμα (σειρά Μαγικό Στερέωμα, έμμετρη απόδοση Κατερίνα Σχινά), θα αναζητήσει καταφύγιο στην εξοχή, ελπίζοντας να βρει την ησυχία του ανάμεσα στα ζώα. Μα ο χειμώνας έρχεται βαρύς και ο Μεφίστο αναγκάζεται να επιστρέψει στην πόλη. Εκεί θα βρεθεί μπροστά σε μια έκπληξη. Όσοι τον απεχθάνονταν και τον έδιωχναν, τώρα τον υποδέχονται με ενθουσιασμό, γιατί είναι ο σωτήρας τους, ο εξολοθρευτής των αρουραίων που λυμαίνονται τα πάντα. Οι πρώην διώκτες του θέλουν τώρα να τον παρασημοφορήσουν, γεμίζοντάς τον τιμές. Όμως εκείνος δεν θα απεμπολήσει την ελευθερία του. Η ιστορία μιλάει στα παιδιά για την αξία του διαφορετικού και τη σημασία της ανεκτικότητας, μαθαίνοντάς τους ότι αυτό που φοβόμαστε μπορεί να είναι τελικά εκείνο που θα πλουτίσει τη ζωή μας. Είναι ταυτόχρονα ένας ύμνος στην ελευθερία του ατόμου που αδιαφορεί για την εφήμερη δόξα, προκειμένου να διατηρήσει την αυτονομία του. Ποιες ιστορίες αρέσουν στα παιδιά; Διαστημικές περιπέτειες, αστείες, γεμάτες λογοπαίγνια, αγωνία και μυστήριο; Όλα τα βρίσκουν στο πανέξυπνο και τρυφερό βιβλίο του σπουδαίου Τζάνι Ροντάρι «Ο πλανήτης των χριστουγεννιάτικων δέντρων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη σε αναμορφωμένη έκδοση. Οι αναγνώστες θα ταξιδέψουν στο διάστημα και θα γνωρίσουν έναν μαγικό πλανήτη, όπου έχει πάντα Χριστούγεννα, και δύο αξέχαστα παιδιά: τον Μάρκο και τον Μάρκους! Μη σας παραξενεύει που τα ονόματά τους μοιάζουν. Του Ροντάρι τού αρέσουν τα παιχνίδια με τις λέξεις και θα τα συναντήσετε σε όλες του τις ιστορίες… «Η Μεγάλη Πτήση» του Βαγγέλη Ηλιόπουλου (εκδόσεις Μέλισσα, εικονογράφηση Stephen Livanos) αποτελεί μια πρώτη γνωριμία των


62

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

παιδιών από 7 ετών με το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με πιλότο την πιο παράξενη πεταλούδα της πόλης. Το βιβλίο μάς ταξιδεύει στο νέο τοπόσημο της Αθήνας που το συνδέει με την αρχαία πόλη. Η σύνδεση αυτή είναι πάνω από την ιστορία, πάνω από την αρχιτεκτονική, και προσφέρει μια εικόνα για τον ελληνικό πολιτισμό. Ο Ματ Χέιγκ και ο Κρις Μόουλντ, δημιουργούν ένα μικρό βιβλιαράκι, στο οποίο πρωταγωνιστεί «Της αλήθειας το αερικό», ένα ξεχωριστό πλάσμα που δυσκολεύεται να επιβιώσει, μια και το χαρακτηριστικό του είναι πως λέει πάντα την αλήθεια. Κι όπως ξέρουμε καλά, συχνά η αλήθεια είναι σκληρή, πονάει και δεν γίνεται αποδεκτή. Όμως στο τέλος το αερικό θα δικαιωθεί, βρίσκοντας ένα κορίτσι που δέχεται την αλήθεια όπως είναι και του προσφέρει χώρο να μείνει κι αυτό και το ποντίκι που κουβαλάει στα μαλλιά του. Η Αργυρώ Πιπίνη αποδίδει όμορφα τους χιουμοριστικούς και ταυτόχρονα συγκινητικούς στίχους του Χέιγκ και μας δίνει την ευκαιρία να αναστοχαστούμε πάνω στις δυσκολίες της ζωής, που φυσικά δεν κρατούν για πάντα, και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας. Ο «Άτλαντας Σπουδαίων Προσωπικοτήτων» των Μιράλντα Κολόμπο και Ιλάρια Φατσόλι (εκδόσεις Ψυχογιός) περιλαμβάνει εκατόν μία αληθινές ιστορίες για τη ζωή σπουδαίων αντρών και γυναικών, που με τις ιδέες τους, το θάρρος τους, τη μεγαλοφυΐα τους και τη δημιουργικότητά τους έχουν αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι στην Ιστορία. Οι προσωπικότητες έχουν χωριστεί σε έξι κατηγορίες: καλλιτέχνες, ιδιοφυΐες, συγγραφείς, σοφοί, γενναίοι και οραματιστές. Άλλοι είναι ήδη διάσημοι σε όλο τον κόσμο, έχοντας δώσει το όνομά τους σε δρόμους και πλατείες, άλλοι αναφέρονται στα σχολικά βιβλία, κι άλλοι δεν είναι ακόμη τόσο γνωστοί, αλλά έχουν συνεισφέρει στη διαμόρφωση της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Είστε έτοιμοι να γνωρίσετε την εκπληκτική ζωή τους; Για παιδιά από 6 ετών και φυσικά για εμάς τους γονείς. «Η Μεγάλη Αθλοπαίδεια» του Αρμάντο Μινούζ (εκδόσεις Ψυχογιός) είναι μια συναρπαστική εγκυκλοπαίδεια με υπέροχη εικονογράφηση, αφιερωμένη στα πιο διάσημα αθλήματα, μπάσκετ, βόλεϊ, τένις, κολύμβηση, ποδόσφαιρο, στίβο, ενόργανη και πολλά ακόμη, για να μάθουμε μικροί και μεγάλοι πώς και γιατί γεννήθηκαν, τους βασικούς κανόνες τους και τον απαραίτητο εξοπλισμό για το καθένα. Επίσης, μέσα από τις σελίδες της θα γνωρίσουμε και θα θαυμάσουμε τους καλύτερους πρωταθλητές όλων των εποχών. Στο χωριό του μικρού Χόγκαρθ, καταφθάνει ένας αδηφάγος σιδερένιος γίγαντας κι αρχίζει να κατασπαράζει ό, τι μεταλλικό αντικείμενο βρει. Ενώ το χωριό αρχικά τον αντιμετωπίζει εχθρικά και προσπαθεί να τον καταστρέψει, σιγά σιγά τον αποδέχεται και συνυπάρχει ειρηνικά μαζί του. Μια μέρα όμως η ηρεμία όλων θα διαταραχθεί από ένα παράξενο ιπτάμενο πλάσμα, πολύ μεγαλύτερο από τον γίγαντα, που απειλεί την ανθρωπότητα. Θα καταφέρει ο μικρός Χόγκαρθ να πείσει τον γίγαντα να βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το τρομακτικό αυτό πλάσμα; Κι αν ναι, θα μπορέσει ο γίγαντας να αντιμετωπίσει ένα τέρας μεγαλύτερο από τον ίδιο; Η κλασική ιστορία «Ο Σιδερένιος Γίγαντας» του Άγγλου συγγραφέα και ποιητή Τεντ Χιουζ έρχεται σε νέα έκδοση

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΙΚΑΡΟΣ / Βουλής 4, Σύνταγµα / T 210 3225152 / www.ikarosbooks.gr

16.12.2019

από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος, για να μας παρασύρει σε έναν μαγικό κόσμο, φτιαγμένο από μέταλλο και αστείρευτη φαντασία, μέσα από την καθηλωτική εικονογράφηση του Κρις Μόουλντ. Για παιδιά από 7 ετών. Η Μεγκ, η Τζο, η Μπεθ και η Έιμι, τόσο διαφορετικές μα και τόσο αγαπημένες, αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα μαζί με τη μητέρα τους, ενώ ο πατέρας τους μάχεται στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Οι εκδόσεις Διόπτρα παρουσιάζουν μια πανέμορφη διασκευή από την Αργυρώ Πιπίνη του βιβλίου «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Οι υπέροχες αδελφές Μαρτς διηγούνται την ιστορία της ζωής τους, μια ιστορία γεμάτη καλοσύνη και αυτοθυσία. Παρ’ όλες τις δοκιμασίες, οι Μικρές Κυρίες ωριμάζουν, μαθαίνουν από τα ελαττώματά τους και απολαμβάνουν τις ουσιαστικές στιγμές μιας δύσκολης καθημερινότητας. Ένα βιβλίο που μιλά για το τέλος της αθωότητας, τα όνειρα που λησμονούνται, αλλά και για τον πλούτο του νου και της καρδιάς, εικονογραφημένο πανέμορφα από την Αιμιλία Κονταίου. Στο νέο βιβλίο-έργο τέχνης για μικρά και μεγάλα παιδιά (άλλωστε την εικονογράφηση έχει κάνει ο Αλέξης Κυριτσόπουλος) της Χριστίνας Φραγκεσκάκη «Το αγόρι που γύρευε τις μυρωδιές» (εκδόσεις Πατάκη) πρωταγωνιστεί ένα κορίτσι με το παράξενο όνομα Φιφιλιφυλίτσα. Είναι όμορφη πολύ, τα ρούχα της μοσχοβολούν κι όταν τ’ απλώνει στο μπαλκόνι το μοσχοβόλημα απλώνεται παντού και μαζεύεται ο κόσμος ζαλισμένος. Πρωταγωνιστεί, όμως, κι ένα αγόρι που μαγεύεται όταν την αντικρίζει, αλλά πώς να της το πει, που δεν μπορεί τίποτα να μυρίσει; Έτσι, θα ξεκινήσει ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι ενηλικίωσης, με μια βάρκα και δυο κουπιά για να βρει τις μυρωδιές. Να τις μυρίσει... κι όποτε γυρίσει. Δεν θα κουραστεί να ψάχνει, να σταματά και ν’ αρχίζει πάλι από την αρχή, προκειμένου να μπορέσει να μυρίσει λουλούδια και φαγητά και γλυκά και μπαχάρια. Κι εκεί που τ’ αγόρι είναι έτοιμο να τα παρατήσει, απογοητευμένο, ένα φυτό τού ξυπνά την όσφρηση και σφραγίζει τη σχέση του με την αγαπημένη του. Και το μυριστικό φυτό, αφού πρώτα φυτεύεται στην αυλή του ζευγαριού, κατακτά τον κόσμο όλο και τον κάνει να μοσχοβολά, χάρη στον βασιλιά, που το πήρε και το έβαλε στους κήπους του και στα περιβόλια του. Μαντεύετε ποιο είναι; Ο Μόλσα είναι ένας σκύλος που είδε το σπίτι και την οικογένεια με την οποία ζούσε να εξαφανίζονται, όταν έπεσε βόμβα και τα κατέστρεψε όλα. Ανάμεσα στα ερείπια ψάχνει απεγνωσμένα τα δύο παιδιά, τη Γιανίνκα και τον Μίρεκ. Φεύγει για να σωθεί, περνάει πολλές περιπέτειες κι αλλάζει αφεντικά, όμως η αίσθηση της απώλειας δεν εξαφανίζεται. Σε κάθε μυρωδιά ψάχνει τους δύο αγαπημένους του φίλους και δε θα πάψει ποτέ να αναζητά τα ίχνη της ευτυχίας. Ο Μόλσα δεν καταλαβαίνει γιατί γίνονται πόλεμοι. Κι αυτό όχι επειδή δεν είναι άνθρωπος. «O Μόλσα στα ίχνη της ευτυχίας» του Νταβίντ Σιρίσι (εκδόσεις Καλέντη) είναι μια αντιπολεμική ιστορία για παιδιά από 8 ετών. Οι ασπρόμαυρες σελίδες του βιβλίου «χρωματίζονται» από αισθήματα αγωνίας, συγκίνησης, αγάπης, φιλίας και εντέλει αισιοδοξίας. Όταν ο μικρός Τζέιμς ξυπνάει ένα πρωί του Δεκέμβρη και βλέπει το χιόνι να πέφτει, πετάγεται έξω κι αρχίζει να φτιάχνει έναν χιονάνθρωπο.


ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΑΛΛΙΩΣ

Απίθανα παιχνίδια ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

για δημιουργικές στιγμές!

Μοναδικά ΠΟΔΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ για αξέχαστες

αναμνήσεις στα παιδιά!

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ

παιχνίδια που αναπτύσσουν τις δεξιότητες!

ΦΕΤΟΣ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΑΣ ΠΑΙΞΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΠΙΟ ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ JANOD! ΒΡΕΊΤΕ ΤΑ ΌΛΑ ΣΤΌ WWW.PSICHOGIOS.GR/JANOD

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ ΔΙΑΝΟΜΕΑΣ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε. Έδρα • Γραφεία: Τατοΐου 121 • 144 52 Μεταμόρφωση Αττικής Τηλ. κέντρο: 210 28 04 800 • Fax: 210 28 19 550 • e-mail: info@psichogios.gr

γ ρ α μ μ ή χω ρ ί ς χ ρ έ ω σ η γ ι α π α ρ α γ γ ε λ ί ε ς: 8 0 0 11 6 4 6 4 6 4


64

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

16.12.2019

Με μάτια από κάρβουνα, ένα παλιό πράσινο καπέλο, κασκόλ, κι ένα μανταρίνι για μύτη, ο χιονάνθρωπός του είναι τέλειος! Με το ζόρι τον εγκαταλείπει το βράδυ για να πάει για ύπνο. Αλλά στη μέση της νύχτας, ο Τζέιμς ξυπνάει και γλιστράει έξω – και προς μεγάλη του έκπληξη, ο χιονάνθρωπος έχει ζωντανέψει… Η κλασική ιστορία του Ρέιµοντ Μπριγκς «Ο χιονάνθρωπος» µαγεύει τους µικρούς αναγνώστες εδώ και 40 χρόνια. Ξεκινώντας ως εικονογραφηµένο βιβλίο χωρίς λόγια, µεταφέρθηκε στον κινηµατογράφο και στο θέατρο αποσπώντας πολλά βραβεία. Σε αυτή τη µοναδική έκδοση (εκδοσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Αγγελική Δαρλάση), ο Μάικλ Μορπούργκο την αναπλάθει προσθέτοντας κείµενο και µοιράζεται εκ νέου τη µαγεία της µε την επόµενη γενιά.

φορές νιώθει μια υπέροχη μυρωδιά μαρσμέλοου και τότε το βιβλιοπωλείο γίνεται ρευστό, οι τοίχοι αναδιπλώνονται κι εκείνη περνά στη Χώρα των Θαυμάτων για να απολαύσει ένα φλιτζάνι τσάι παρέα με την Αλίκη ή να περιπλανηθεί στο Μονοπάτι των Σημύδων με την Άννα των Αγρών. Όταν η Ματίλντα βρίσκει μια σκονισμένη κούτα γεμάτη βιβλία, αποφασίζει να ανακαλύψει το μυστικό της οικογένειάς της. Μαζί με τον φίλο της Όσκαρ γίνονται Βιβλιοπεριπλανητές και ταξιδεύουν σε έναν φανταστικό κόσμο που κρύβει μαγευτικές ιστορίες αλλά και απρόσμενους κινδύνους! Το βιβλίο της Άννα Τζέιμς «Η Ματίλντα και οι βιβλιοπεριπλανητές» (εκδόσεις Διόπτρα) είναι μια καταπληκτική ιστορία που ταξιδεύει τα παιδιά από 9 ετών στον κόσμο των βιβλίων με τη δύναμη της φαντασίας!

Στη Γαλάζια Βιβλιοθήκη των εκδόσεων Μίνωας μόλις κυκλοφόρησε το «Παραμύθι χωρίς όνομα», της Πηνελόπης Δέλτα. Στο μακρινό βασίλειο των Μοιρολάτρων ο Βασιλιάς ενδιαφέρεται μόνο για τη διασκέδαση και την καλοπέρασή του. Σπαταλά τη δημόσια περιουσία, αδιαφορεί για το μέλλον της χώρας του και τη ζωή των κατοίκων. Η χώρα καταστρέφεται οικονομικά, οι κάτοικοι υποφέρουν και απελπισμένοι εγκαταλείπουν τον τόπο τους. Ο γιος του Βασιλιά, μην αντέχοντας να βλέπει την πατρίδα του να οδηγείται στην καταστροφή, αναλαμβάνει το δύσκολο εγχείρημα της σωτηρίας της. Με τη βοήθεια της μικρής του αδελφής και τη συνδρομή δύο γυναικών, της Γνώσης και της Φρόνησης, ξεκινά μια δύσβατη πορεία, παραμερίζοντας αντιξοότητες και δυσκολίες. Το θάρρος του, η εργατικότητά του, η αφοσίωση στον στόχο του, αλλά κυρίως η εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους θα τον βοηθήσουν να φέρει πίσω στη χώρα την ευημερία και την ελπίδα.

«Είμαι η Τρέισι Μπίκερ. Το βιβλίο που κρατάτε μιλάει για μένα και, αν ήμουν στη θέση σας, θα το διάβαζα. Είναι η πιο απίστευτη, συγκλονιστική και συγκινητική ιστορία. Αλήθεια σάς λέω». Η Τρέισι είναι δέκα χρόνων. Ζει σ’ ένα ίδρυμα για παιδιά αλλά αυτό που λαχταρά όσο τίποτε άλλο στον κόσμο είναι κάποια μέρα να αποκτήσει ένα πραγματικό σπίτι και μια πραγματική οικογένεια. Μέσα από το βιβλίο της Τζάκλιν Ουίλσον «Η ιστορία της Τρέισι» (εκδόσεις Ψυχογιός) τα παιδιά θα γνωρίσουν αυτό το ξεχωριστό κορίτσι, θα το ακολουθήσουν στις περιπέτειές του και θα μοιραστούν τις ελπίδες του για το μέλλον, σε μια όμορφη, συχνά αστεία, ιστορία όπως την αφηγείται η πρωταγωνίστριά της με τα δικά της λόγια. Ο Νικ έχει δυο μεγάλες αγάπες: τους σούπερ ήρωες και το σκέιτμπορντ. Και επειδή οι σούπερ ήρωες είναι κατά βάση καλοί και υπερασπίζονται τους αδύνατους, έτσι και αυτός στέκεται άφοβα ανάμεσα στην παρέα των τραμπούκων του σχολείου και τον συμμαθητή και φίλο του Άλεξ. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη, μέχρι που ένα απρόσμενο γεγονός αλλάζει τις ισορροπίες. Ο Νικ καλείται να αποφασίσει γρήγορα,

Μετά την εξαφάνιση της μητέρας της, η Ματίλντα Πέιτζις μένει με τη γιαγιά και τον παππού της πίσω από το βιβλιοπωλείο Πέιτζις & Σία. Κάποιες

ΚΑ

ΘΕ

ΜΕΡΑ

ΓΙΟΡΤΗ ΚΑ

ΘΕ

ΜΕΡΑ

Β Ι ΒΛ Ι Ο

Μ Ε Ε Ν Α Β Ι Β Λ Ι Ο Δ Ι Ν Ε Ι Σ ΧΑ ΡΑ Αγοράζον τας οποιοδήποτε παιδικό ή εφηβικό βιβλίο από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019 ενισχύετε τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες της Ένωσης MAZI ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔI.


16.12.2019

Βιβλία για Καλή Χρονιά!

να δράσει έξυπνα και τελικά να ανακαλύψει το δικό του ξεχωριστό υπερόπλο. Το νέο βιβλίο της Ελένης Τασσοπούλου για παιδιά από 9 ετών «Ο σκέιτερ και το φανταστικό υπερόπλο» (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Αποστόλης Ιωάννου), αποδεικνύει ότι ο Νικ μπορεί να μην είναι ο Σούπερμαν ή ο Σπάιντερμαν, αλλά σίγουρα είναι σούπερ ήρωας!

ΜΑΡΙΒΙΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗ

Ο Τσάρλι ΜακΓκάφιν προσπαθεί να είναι αισιόδοξος, αλλά στην πραγματικότητα αγχώνεται για το καθετί. Για παράδειγμα ανησυχεί για τον αδελφό του, που είναι στο νοσοκομείο, για τους πολύ πανικόβλητους γονείς τους, για την ανεπιθύμητη προσοχή που του δείχνει ο νταής του σχολείου και για το γεγονός ότι έχει αρχίσει να... μεταμορφώνεται σε διάφορα ζώα! Παρόλο που όλα τα παιδιά θα ήθελαν να έχουν μια σούπερ δύναμη, στον Τσάρλι δεν πολυαρέσει η ιδέα να μεταμορφώνεται σε περιστέρι κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Κι αν αυτό συμβεί, τι θα κάνει; Θα τον παραδώσουν στα χέρια των επιστημόνων; Θα καταρρεύσουν οι γονείς του από το στρες; Με τη βοήθεια των τριών κολλητών του, ο Τσάρλι πρέπει να βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει γρήγορα τη θεότρελη καινούρια δύναμή του, η οποία προκαλείται από το άγχος του! «Ο Τσάρλι γίνεται κοτόπουλο», του Σαμ Κόουπλαντ (εκδόσεις Ψυχογιός) συστήνει στα παιδιά από 9 ετών έναν νέο ήρωα που θα λατρέψουν! Μπορεί ένας σπασίκλας να μεταμορφωθεί σε αστέρι της κατασκοπείας; Το πρώτο βιβλίο της best seller σειράς του Στιούαρτ Γκιμπs Μυστική Ακαδημία Κατασκόπων με τίτλο «Σχολή κατασκόπων» (εκδόσεις Κλειδάριθμος) μας συστήνει τον Μπεν Ρίπλεϊ, τον καλύτερο μαθητή της τάξης του. Γιατί όμως τον επέλεξε η CIA για τη μυστική ακαδημία υπερκατασκόπων του μέλλοντος; Επειδή είναι άσος στα Μαθηματικά; Ή επειδή είναι ο μόνος που (δεν) μπορεί να αναλάβει μια επικίνδυνη αποστολή; Στην ίδια σειρά ακολουθεί η «Κατασκήνωση Κατασκόπων», όπου ο Μπεν αναγκάεται να παρακολουθήσει καλοκαιρινά μαθήματα σε μια κατασκήνωση στην άγρια φύση και να εκπαιδευτεί σε τεχνικές επιβίωσης. Όμως μια εχθρική οργάνωση τον καταδιώκει. Θα καταφέρει ο Μπεν να κατατροπώσει τους εχθρούς, πριν τον βγάλουν από τη μέση μια για πάντα; Δυο συναρπαστικά βιβλία για παιδιά από 9 ετών, με γρήγορη πλοκή και ευφυές χιούμορ, που κυκλοφορούν σε 12 χώρες και θα μεταφερθούν και στον κινηματογράφο από την 20th Century Fox.

Εικονογράφηση

ΡΕΝΙΑ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ

c

εκδόσεις

Δύο διαφορετικοί παπαγάλοι αποφασίζουν να αφήσουν τη σιγουριά των δέντρων τους και ξεκινούν μαζί το μεγάλο ταξίδι της ενηλικίωσης. Παράλληλα, δύο επιστήμονες που εξυπηρετούν τα μυστικά σχέδια αντίπαλων χωρών βρίσκονται στη σμαραγδένια ζούγκλα του Αμαζονίου, αναζητώντας μια πολύτιμη πρώτη ύλη καθώς τα σύννεφα του A’ Παγκόσμιου Πολέμου πυκνώνουν συνεχώς. Οι ιστορίες τους θα διασταυρωθούν και όλοι θα αναμετρηθούν σε μία περιπέτεια επιβίωσης αλλά και επικράτησης του ισχυρότερου. Από τον βραβευμένο Κώστα Χαραλά, έρχεται το «Πιο όμορφος κι από σένα» (εκδόσεις Καλέντη, σκίτσα Ελίζα Βαβούρη) μία φανταστική περιπέτεια για την έννοια της ομορφιάς αλλά και των αντιθέσεων. Μια απολαυστική ιστορία για τα όρια του ανθρώπου και της φύσης, η οποία θα μπορούσε να είναι αληθινή. Τα μαθηματικά είναι απλά. Πέντε συν δύο ίσον εφτά. Τι γίνεται όμως όταν η συνάντηση πέντε άγνωστων μεταξύ τους παιδιών με δύο εγκληματίες δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να έχει βέβαιο αποτέλεσμα; Ένα εξωπραγματικό πείραμα που σχετίζεται με την

www.kalendis.gr Λεωφ. Βουλιαγμένης 76, 16777 Ελληνικό Τ. 210 96 38 790, e-mail: info@kalendis.gr


66 ακολουθία Φιμπονάτσι, μια σειρά από λανθασμένες αποφάσεις στον κόσμο του διαδικτύου και μια αταίριαστη ανάμειξη χαρακτήρων σ’ ένα κλειστό δωμάτιο αλλάζουν για πάντα τον φακό με τον οποίο φωτίζουν την καθημερινότητά τους παιδιά αλλά και μεγάλοι… Όλα αυτά στο νέο βιβλίο του Αντώνη Σέργη «Η συνάντηση των 5+2» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε εικονογράφηση της Λιάνας Δενεζάκη και απευθύνεται σε παιδιά από 11 ετών. H διαδικτυακή τρέλα δεν σταματά ποτέ. Οθόνες, gadgets, Fortnite και Τικ Τοκ παντού! Δύο χρόνια μετά την απόκτηση του πολυπόθητου τάμπλετ η Μπίλι, η ηρωίδα της Κέλλυς Αλχανάτη-Παπούλη, γνωστή μας από τα βιβλία «Πάτα LIKE επιτέλους» και «Ξαναπάτα LIKE επιτέλους», καταφέρνει να αγοράσει ένα μεταχειρισμένο smartphone. Για άλλη μια φορά η ζωή της αλλάζει: Polls, comments, μηνύματα και αφιερώσεις έρχονται πλέον κατευθείαν στο κινητό της, αν βέβαια έχει αρκετά δεδομένα. Η καθημερινή χρήση του smartphone φέρνει ακόμα περισσότερα προβλήματα στη ζωή της, κάνοντάς τη να συνειδητοποιήσει πως τα πράγματα στον κόσμο του διαδικτύου έχουν αγριέψει για τα καλά. Πώς θα αντιμετωπίσει τα ψεύτικα προφίλ, τα fake comments, τα κακόβουλα σχόλια και τις παρεξηγήσεις; Μήπως η ουσιαστική face to face επαφή είναι καλύτερη από τη διαδικτυακή; Οι απαντήσεις στο βιβλίο «Μη με αφήνεις στο Seen», των εκδόσεων Μίνωας. Η Σελήνη έχει το ίδιο μέγεθος με την Αυστραλία. Η καρδιά μιας γαλάζιας φάλαινας έχει το μέγεθος ενός αυτοκινήτου. «Ο Απίστευτος κόσμος!», που μόλις κυκλοφόρησε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, εκπλήσσει τον αναγνώστη με εντυπωσιακά δεδομένα για τον κόσμο μας που φαίνονται απίστευτα, αλλά είναι αληθινά. Από το ζωικό βασίλειο και το ανθρώπινο σώμα μέχρι τα ανθρώπινα οικοδομήματα και το μακρινό Διάστημα, αυτό το μοναδικό βιβλίο συνδυάζει τις πιο πρόσφατες τεχνικές απεικόνισης μέσω υπολογιστή με εντυπωσιακό φωτογραφικό υλικό και εκπληκτικές, ακριβείς πληροφορίες για τα πάντα. Τα παιδιά θα απολαύσουν τα απίθανα δεδομένα και τις συναρπαστικές εικόνες, ενώ οι ενήλικες θα μείνουν άναυδοι από τα αναπάντεχα στοιχεία που παρουσιάζονται. Το βιβλίο θα γοητεύσει κάθε αναγνώστη με την εκθαμβωτική εικονογράφηση και τις πλούσιες πληροφορίες του. Από τις εκδόσεις Μίνωας κυκλοφορεί αναθεωρημένο και εμπλουτισμένο το βιβλίο της ψυχολόγου–παιδοψυχολόγου Αλεξάνδρας Α. Καππάτου «Εμπιστευτείτε τους εφήβους, εμπιστευτείτε τη ζωή!», ένας πολύτιμος οδηγός που θα σας συνοδεύσει στο ταξίδι της εφηβείας των παιδιών σας, μιας περιόδου αμφισβήτησης, σιωπής, εκρήξεων και συγκρούσεων, που τελικά οδηγούν τον έφηβο στην ενηλικίωση. Ο γονιός μετατρέπεται σε παρατηρητή αυτών των ραγδαίων αλλαγών αλλά και σε αποδέκτη της αμφισβήτησης που το παιδί εκφράζει προς τον ρόλο και την εξουσία του, ενώ οι δυσκολίες στην επικοινωνία, οι διαφωνίες, οι εντάσεις και οι συγκρούσεις είναι ιδιαίτερα συχνές. Περιλαμβάνοντας τις τελευταίες επιστημονικές προσεγγίσεις, το βιβλίο αυτό προτείνει λύσεις και χρηστικές πληροφορίες για καθετί που μπορεί να συναντήσετε αυτά τα δύσκολα χρόνια.

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

16.12.2019

Ο Άκης Πετρετζίκης παρουσιάζει «Street Food» μαγειρικές δημιουργίες, μέσα από το νέο βιβλίο των εκδόσεων Ψυχογιός που περιλαμβάνει 120 λαχταριστές συνταγές για τα πιο νόστιμα «φαγητά του δρόμου» από όλο τον κόσμο. Το street food είναι φανταστικό, φρέσκο, νόστιμο φαγητό που το βλέπεις να μαγειρεύεται και το τρως την ίδια στιγμή, με το χέρι, χωρίς πολλά πολλά. Το καλό street food δεν έχει άσους κρυμμένους στο μανίκι. Όλα γίνονται μπροστά σου, την ώρα που θα το παραγγείλεις. Είναι γρήγορο (ακόμα κι όταν μαγειρεύεται αργά) και αιχμαλωτίζει την προσοχή σου από τη στιγμή που θα το πιάσεις στα χέρια σου. Επιπλέον, είναι πολυδιάστατο· συνδέεται με την παράδοση και τις συνήθειες πολλών διαφορετικών περιοχών του πλανήτη, έχει εμφάνιση που δεν προσπαθεί να εντυπωσιάσει και σερβίρισμα που σε προκαλεί να το απολαύσεις όπως ακριβώς κάνεις κέφι εσύ. Είναι φαγητό στην πιο αγνή, απλή αυθεντική μορφή του. Αυτές οι συνταγές έχουν στόχο να πλημμυρίσουν το σπίτι μας με αρώματα και γεύσεις απ’ όλο τον κόσμο. Θέλετε να δημιουργήσετε ξεχωριστά γλυκά χωρίς προσθήκη επεξεργασμένης ζάχαρης; Μέσα στο βιβλίο της Αθηνάς Πάνου «Γλυκά και Υγιεινά» (εκδόσεις Ψυχογιός) θα ανακαλύψετε ότι είναι πιο εύκολο από ό,τι πιστεύατε και θα βρείτε 31 απολαυστικές, γλυκές και υγιεινές συνταγές μαζί με τις θερμίδες τους! Από μπάρες και μπισκότα, που θα έχετε μαζί σας στη δουλειά ή στο ταξίδι, μέχρι την τούρτα που θα φτιάξετε για το παιδικό πάρτι! Όλα φτιαγμένα με υλικά που δε θα σας δυσκολέψουν! Το Life Coaching Ημερολόγιο «Καλύτερα Γίνεται» της Δρ. Νάνσυ Μαλλέρου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο και μας καλεί να υποδεχθούμε και να ζήσουμε το 2020 με αισιοδοξία! Η αναγνωρισμένη coach δημιούργησε και φέτος αυτό το ξεχωριστό εργαλείο! Γεμάτο με ασκήσεις, ερωτήσεις, υλικό που θα μας εμπνεύσει και θα μας βοηθήσει να περάσουμε ένα υπέροχο 2020 και να εξελιχθούμε ως άνθρωποι, θα γίνει η αγαπημένη συνήθεια στην καθημερινότητά μας που θα μας δίνει κίνητρο να ζούμε καλύτερα! Μαζί με τις ασκήσεις, περιλαμβάνονται εμπνευσμένες φράσεις κάθε εβδομάδα αλλά και ειδικές μέρες κάθε μήνα για να βελτιώσουμε τη ζωή μας μέσα από έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης: πιο θετικό, πιο δημιουργικό! «Ημερολόγιο για Επαναστάτριες», από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Άλλο ένα ημερολόγιο για τη νέα χρονιά σε πολυτελή σκληρόδετη έκδοση για κάθε φαν των Επαναστατριών. Περιλαμβάνει εικόνες από τις «Ιστορίες της Καληνύχτας για Επαναστάτριες», ρήσεις, πρωτότυπα κειμενάκια και κόμικς, καθώς και έξτρα περιεχόμενο που θα εμπνεύσει κάθε κορίτσι και γυναίκα να γίνουν νέες επαναστάτριες. Για το τέλος, το ιδανικό δώρο για τη νέα χρονιά, το «Guinness World Records 2020», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας. Το πιο ευπώλητο ετήσιο βιβλίο μάς καλωσορίζει στην έκδοση του 2020, πλήρως ενημερωμένη για μια νέα δεκαετία με χιλιάδες καινούργια ρεκόρ. Μέσα από 11 πλούσιες ενότητες, θα γνωρίσετε τα πιο απίθανα και εμπνευσμένα επιτεύγματα και ίσως θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε κι εσείς κάποια! Τα παιδιά το λατρεύουν, οι μεγάλοι επίσης! Καλή ανάγνωση!

10 ελέφαντες ξεκινούν μαζί να πάνε επίσκεψη. Θα φτάσουν όλοι στον προορισμό τους;

Μια διασκεδαστική ιστορία για τις συμπεριφορές, τις σχέσεις στην οικογένεια, τη συντροφικότητα, τη φιλαλληλία. Ταυτόχρονα, εξοικειώνει τo παιδί με την αρίθμηση από το 1 έως το 10 και αντίστροφα. σκληρόδετο, 26x22cm, 40 σ., 12¤ (με ΦΠΑ)

Eκδόσεις Ηλίβατον: Βακτριανής 43, Ζωγράφου 157 72, τηλ. & fax: 210 7770249, e-mail: elevatonpublications@yahoo.gr,

: Εlevaton Publications


67

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ

16.12.2019

γκρεμπ, αγαπητέ αναγνώστη! Ίσως σε μια στάση, ταξιδεύοντας για τη βόρεια Ευρώπη ας πούμε, γιατί όχι. Απολαύσαμε καφέ, φωτογραφίες και πανοραμική άποψη όλων των χριστουγεννιάτικων αγορών, της στολισμένης πόλης, των ναών. Αρκετά για λίγες μέρες, τέλεια για Χριστούγεννα Τα τελευταία χρόνια οι αγορές του Ζάγκρεμπ συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων στην Ευρώπη. Όχι αδίκως, σας διαβεβαιώνουμε! Εμείς σκοπεύουμε να επισκεφτούμε την πόλη ξανά, με το οδικό δίκτυο πλέον σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι εκεί.

Χριστούγεννα με μωρό στο Ζάγκρεμπ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Ε

να εύκολο, οικονομικό και όμορφο οδικό ταξίδι που μπορείτε να κάνετε με τα παιδιά σας, είναι στο Ζάγκρεμπ. Εμείς κανονίσαμε μια διανυκτέρευση στο Βελιγράδι πηγαίνοντας, μία στο Νις στην επιστροφή, και τέσσερις στην πρωτεύουσα της Κροατίας, ακριβώς τις μέρες των Χριστουγέννων! Κι όλα αυτά με τον μικρό μας εξερευνητή στην ηλικία των δύο μηνών περίπου τότε. Ειδικά για τους διαμένοντες στη Βόρεια Ελλάδα, πιστεύουμε ότι οι συνεχείς αποδράσεις στα Βαλκάνια μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά και όχι ακριβά διαλείμματα από την καθημερινότητα. Ζεστά ρουχαλάκια για τα μωράκια σας, και καλή διάθεση, δεν χρειάζεται κάτι άλλο!

Ο Κώστας Παπανικολάου είναι travel writer και μαζί με τη σύζυγό του Αλιόνα μοιράζονται τις ταξιδιωτικές περιπέτειές τους στo aktravelife.com. Συνοδοιπόρος τους πλέον στα ταξίδια, ήδη από τον πρώτο μήνα της γέννησής του, είναι και ο μικρός τους εξερευνητής, ο Έκτορας.

Τι να κάνετε στο Ζάγκρεμπ Ζάγκρεμπ, λοιπόν. Η πρωτεύουσα της Κροατίας, σχετικά μικρή, με όμορφο κέντρο, πάρκα, πινακοθήκες, έντονη ζωή, και φυσικά πολύ καθαρή! Το προσέχουμε αυτό το τελευταίο, θέλοντας και μη, κάθε φορά που φεύγουμε από την Ελλάδα. Θα σας μιλήσουμε για τα σημαντικότερα

αξιοθέατα τα οποία εμείς είδαμε εκείνες τις μέρες. Βασικό χαρακτηριστικό, τι άλλο; Οι καταπληκτικές χριστουγεννιάτικες αγορές του κι όλο το κλίμα που υπάρχει κάθε χρόνο τέτοια εποχή εκεί! Άνω πόλη (Gornji grad), όπου πηγαίνει κανείς με τα πόδια ή και με ένα βαγονάκι τελεφερίκ από ένα συγκεκριμένο σημείο της πόλης. Με την κουκλίστικη, χάρη στη σκεπή της, εκκλησία του Αγίου Μάρκου να ξεχωρίζει φωτογραφικά, με πέτρινους δρόμους και λάμπες έξω από τα κτίρια. Εκεί βρίσκεται επίσης το προεδρικό μέγαρο, διάφορα μουσεία και γκαλερί. Κι ακόμη ο καθεδρικός της πόλης, με τα πανύψηλα κωδωνοστάσια, που φαίνεται από παντού. Κάτω πόλη (Donji grad), όπου γίνεται ο χαμός! Γεμάτη ζωντάνια αυτή η πλευρά της πόλης, όπου μπορείτε να βρείτε οτιδήποτε θελήσετε, από μπαρ κι εστιατόρια, μέχρι μαγαζιά για ψώνια κι ωραίες καφετέριες για κάτι ζεστό το χειμώνα. Εκεί φάγαμε τα πρώτα μας wurst, ήπιαμε και το ζεστό κρασάκι gluhwein. Μουσείο ψευδαισθήσεων! Πλέον υπάρχει αντίστοιχο και στην Αθήνα, άρα ίσως γνωρίζετε περί τίνος πρόκειται. Μη χάσετε την ευκαιρία να πάτε, να πειραματιστείτε και να εκπλαγείτε! Είχε κι άλλο περίεργο μουσείο στο Ζάγκρεμπ, Museum of broken relationships λέγεται. Καλό όνομα, ε; Εκθέτουν αντικείμενα, ρούχα κ.τ.λ. ζευγαριών χωρισμένων. Μάλιστα... Δεν πήγαμε εμείς πάντως, αν πάει κάποιος και του αρέσει, ας μας ενημερώσει. Zagreb 360°: Το ψηλότερο σημείο στην πόλη, αυτό το «observatory deck» προσφέρει μοναδική θέα σε όλη την άνω και κάτω πόλη, αλλά κι όπου φτάνει το μάτι σου, ειδικά με καθαρή ατμόσφαιρα. Αγοράζοντας μια ετήσια κάρτα, που κοστίζει περίπου 8 ευρώ για τους ενήλικες, έχεις πρόσβαση και για την επόμενη φορά σου στο Ζά-

Μερικά χρήσιμα πράγματα ακόμη: Το τοπικό νόμισμα είναι το kuna. Οι πληρωμές με κάρτες είναι παντού δεκτές, όχι συνήθως όμως στα κιόσκια των χριστουγεννιάτικων αγορών. Να το έχετε κατά νου, για να μη λιγουρεύεστε αλμυρές και γλυκές λιχουδιές, ενώ ψάχνετε ATM. Την παραμονή των Χριστουγέννων υπάρχουν πραγματικά πολλά πάρτι έξω από κάθε μπαρ και καφετέρια, το κλίμα είναι σαν από καλοκαιρινό προορισμό, μόνο που η θερμοκρασία είναι στο μηδέν. Το Ζάγκρεμπ είναι απολύτως φιλική πόλη για οικογένειες, όσον αφορά την πρόσβαση σε πεζοδρόμια, παρκινγκ, και προτεραιότητα από τους υπόλοιπους. Εννοείται ότι υπάρχουν πίστες πατινάζ, λούνα παρκ και πολλές ακόμα δραστηριότητες από τις αρχές Δεκεμβρίου για μικρά και μεγάλα παιδιά! Υπάρχουν πολλά παρκινγκ διαθέσιμα, ενώ το να παρκάρεις στο δρόμο είναι δωρεάν τις αργίες. Αν είστε τυχεροί όπως εμείς, μπορεί και να περάσετε τετραήμερο στην πόλη χωρίς να πληρώσετε ούτε ευρώ. Διαμονή κλείσαμε την τελευταία στιγμή. Παρόλα αυτά, βρήκαμε πολύ καλή προσφορά και πάλι, άρα μην απογοητευτείτε και ακυρώσετε το ταξίδι, αν αργήσετε να το κανονίσετε.

Συμπερασματικά, για γονείς κι όχι μόνο. Πάρτε την καλή διάθεση μαζί σας, λίγα χρήματα (σίγουρα λιγότερα από πολλά άλλα μέρη), και οδηγείστε μέχρι την πρωτεύουσα της Κροατίας αυτές τις γιορτές. Φέτος θα γνωρίσουμε το εορταστικό πνεύμα σε ένα ακόμη οδικό ταξίδι, στη Ρουμανία. Ακολουθήστε μας real time στο www. instagram.com/ak_travelife Καλές γιορτές σε όλους!


68

Α-

ΓΟΝΕΙΣ

16.12.2019

-ξίες γονέων

Αυτόν το μήνα:

Επιμέλεια: Μαρκέλλα Δήμου, Πελιώ Παπαδιά

2

1 Δοκιμάσαμε τα καλύτερα κρασιά και τα γευστικότερα ουίσκι στην κάβα «Μόσχος και Κανέλλα» (Ευτυχίδου 6, Παγκράτι). Εκεί βρήκαμε επίσης δεκάδες βότανα και μπαχαρικά, όσπρια, ρύζι, ξηρούς καρπούς και δημητριακά, μπίρες, τυριά και έναν σωρό καλούδια, deli και βιολογικά, άριστης ποιότητας. Ψωνίσαμε και για το σπίτι μας, αλλά και δώρα για όλους τους εορτάζοντες και τα γιορτινά τραπέζια των ημερών. Ο Τέρπανδρος και η Δήμητρα είναι πάντα στη διάθεσή μας με χαμόγελο και φοβερές γνώσεις επί των προϊόντων. Α, και οι τιμές είναι εξαιρετικές! mosxoskaikanella.gr

1

2 Διαβάσαμε το αριστουργηματικό βιβλίο της Ντέλια Όουενς «Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες» (εκδόσεις Δώμα), μια ωδή στον φυσικό κόσμο και ταυτόχρονα μια σπαρακτική ιστορία ενηλικίωσης, που μας υπενθύμισε πώς τα παιδικά μας χρόνια μάς καθορίζουν για πάντα και ότι η ανθρώπινη φύση κουβαλά αρχέγονα, βίαια μυστικά, απ’ τα οποία κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει.

3

3 Είδαμε τον «Ντον Κάρλο», τη σημαντικότερη μεγαλόπρεπη όπερα του Βέρντι, που παρουσιάστηκε –στην ιταλική πεντάπρακτη εκδοχή (Μόντενα)– για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε μια εντυπωσιακή παραγωγή που υπογράφει ο Σερ Νίκολας Χάιτνερ και διευθύνει ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Φιλίπ Ωγκέν, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ. 4,5 ώρες απόλυτης προσήλωσης και σιωπής, κι έπειτα ξέσπασμα με τα πιο θερμά χειροκροτήματα.

5

4

Επισκεφτήκαμε την εντυπωσιακή «Μυστηριώδη Ανατολή του Qi Baishi», στο Ίδρυμα Θεοχαράκη. Η έκθεση, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ακαδημία Καλών Τεχνών του Πεκίνου και θα διαρκέσει μέχρι τις 12 Ιανουαρίου, περιλαμβάνει 126 πολύτιμους αντιπροσωπευτικούς πίνακες του ζωγράφου, που μας έφεραν για πρώτη φορά σε επαφή με ένα σαγηνευτικό, αλλά διαφορετικό αισθητικό σύστημα. 4

7

Παρακολουθήσαμε την «Onassis Sexuality Education Day», μια ημερίδα στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, όπου επιστήμονες, ειδικοί και εκπαιδευτικοί συζήτησαν για τη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία, προσπαθώντας να βρουν τρόπους ώστε να εξελίσσονται οι νέοι μέσα σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που τους καταλαβαίνει. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα… 5

6

6 Είδαμε το «Ξύπνα Βασίλη» και λατρέψαμε τη σκηνοθετική ματιά του Άρη Μπινιάρη που ανανεώνει το ηθογραφικό έργο του Ψαθά, με έναν ρυθμό καταιγιστικό, με μια μουσική επένδυση πραγματικά καθοριστική και με πολύ δυνατές ερμηνείες. 7 Ξεκινήσαμε τη σειρά «Servant» και... χάσαμε τον ύπνο μας. Δυνατό θρίλερ αλά Σιάμαλαν και επεισόδια τριαντάλεπτα για εμάς τους πολυάσχολους, πολυπράγμονες και… κουρασμένους γονείς. 8 Είδαμε την «Ιστορία Γάμου», ξαναερωτευτήκαμε τον Άνταμ Ντράιβερ και συνειδητοποιήσαμε πόσο καλά κρυμμένα, αλλά πανταχού και πάντοτε παρόντα είναι όλα αυτά που μας έκαναν κάποτε να ερωτευτούμε τον σύντροφό μας, ακόμη κι αν κάποτε οι δρόμοι μας χωρίσουν. Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες. 9 Βολτάραμε στο Γκάζι και φάγαμε το πιο νόστιμο satay με σάλτσα φυστικοβούτυρο, φανταστικό κάρι και αυθεντικό larb στο «Τhai Ζab». 10 Νιώσαμε και δείξαμε 10 χρόνια νεότερες χάρη στο facial massage της Αλίκης Μέρμηγκα. Λίφτινγκ χωρίς βελόνες, μπότοξ χωρίς νυστέρι. Αν θέλετε να λάμπετε στις γιορτές, μπείτε στο holnatural.com και κλείστε το ραντεβού σας. 11 Διαβάσαμε το «Μαγειρεύοντας για τον Πικάσο», της Camille Aubray (Ελληνικά Γράμματα), ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα εμπνευσμένο από μια άγνωστη σχεδόν περίοδο της ζωής του διάσημου ζωγράφου. Λατρέψαμε τους συναρπαστικούς χαρακτήρες, ανάμεσά τους και πολλούς από τους πλέον διάσημους ιστορικούς κατοίκους της Γαλλικής Ριβιέρας, και ονειρευτήκαμε τα γραφικά τοπία της Νότιας Γαλλίας, όπου λαμβάνει χώρα η δράση.

10 8

9

11


ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ

16.12.2019

ΟΛΟΙ ΩΦΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ MOLLER’S

Μια υπερτροφή που δεν πρέπει να λείπει από κανένα σπίτι είναι το μουρουνέλαιο MOLLER’S. Με το MOLLER’S θα αναβαθμίσετε την υγεία κάθε μέλους της οικογένειάς σας, ενώ, ειδικά αυτή την εποχή, θα προστατευθείτε και από τις τόσο διαδεδομένες ιώσεις του χειμώνα. Αυτό σημαίνει ότι είτε δε θα νοσήσετε καθόλου ή, αν νοσήσετε, θα την «βγάλετε» πολύ πιο ελαφρά και γρήγορα. Το μουρουνέλαιο MOLLER’S διατίθεται στις γεύσεις λεμόνι, tutti frutti (κυρίως για παιδιά) και φυσική (παραδοσιακή) γεύση, η οποία, αν και όχι ιδιαίτερα ευχάριστη, έχει τους φανατικούς οπαδούς της. Για όσους επιδιώκουν την ευκολία τους υπάρχουν οι κάψουλες MOLLER’S, ενώ για εκείνα τα παιδιά που δυσκολεύονται να πιούν το μουρουνέλαιό τους, υπάρχουν τα ζελεδάκια MOLLER’S (ιχθυέλαιο, ωμέγα-3, βιταμίνη D3) με υπέροχη γεύση. Σημείωση: άτομα ανήκοντα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, θα πρέπει, εκτός από τη λήψη του MOLLER’S, να ζητήσουν ιατρική συμβουλή, ώστε να προβούν ενδεχομένως, στον κατάλληλο εμβολιασμό. www.apolloniannutrition.gr

LETTERS TO SANTA ΑΠΌ ΤΗ LAPIN HOUSE

ΣΤΗΡΊΖΩ ΤΑ ΓΕΝΝΑΊΑ ΠΑΙΔΙΆ ΤΗΣ ΕΛΕΠΑΠ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΊΑ!

Η ΕΛΕΠΑΠ (www.elepap.gr), όπως κάθε χρόνο, διενεργεί και φέτος Λαχειοφόρο Αγορά με πλούσια δώρα! Εδώ και πάνω από 80 χρόνια, η ΕΛΕΠΑΠ προσφέρει θεραπευτικά, παιδαγωγικά και ιατρικά προγράμματα σε παιδιά με αναπηρία και αναπτυξιακές δυσκολίες. Μέσα από τα 6 παραρτήματά της, βοηθάει τα Γενναία Παιδιά, να κάνουν μικρά ή μεγάλα βήματα προόδου, «Βήματα Ζωής». Η ΕΛΕΠΑΠ υπολογίζει στη δική μας πολύτιμη βοήθεια, για να στηρίξει οικονομικά τις απαραίτητες θεραπείες των Γενναίων Παιδιών. Ακόμη και ένας λαχνός (1€) αρκεί. Για να προσφέρουμε ελπίδα στα παιδιά με αναπηρία και αναπτυξιακές δυσκολίες. Κάθε μέρα είναι πρόοδος. Κάθε μέρα επιμένουν, και προσπαθούν, και μπορούν να έχουν μία καλύτερη ζωή, με τη βοήθειά μας. Μπορεί να είμαστε οι τυχεροί! Ο κατάλογος περιέχει κάθε χρόνο πλούσια δώρα, ευγενική προσφορά των χορηγών της ΕΛΕΠΑΠ. Πρώτος λαχνός ένα αυτοκίνητο TOYOTA AYGO! Βοηθάμε τα παιδιά με αναπηρία να πραγματοποιήσουν τις θεραπείες τους, λαμβάνοντας μέρος στη Λαχειοφόρο της ΕΛΕΠΑΠ στο www.gennaiapaidia.gr/laxeioforos

To μαγικό γραμματοκιβώτιο της Lapin House είναι και φέτος εδώ και μια ευχή στονΆγιο Βασίλη αρκεί για να γεννηθεί η αγάπη ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας. Αυτό ακριβώς κάνει πράξη και φέτος τα Χριστούγεννα η Lapin House με την πρωτοβουλία“Letters to Santa”, προσκαλώντας μικρούς και μεγάλους να γράψουν τη δική τους ευχή, ώστε να στηρίξουν το έργο της HOPE GENESIS, που στόχο έχει τη μείωση της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα. Αποστολή της είναι να παρέχει ολοκληρωμένη ιατρική περίθαλψη και φροντίδα σε γυναίκες που επιθυμούν να γίνουν μητέρες και ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές ή απομονωμένα νησιά στην Ελλάδα. Χωρίς καμία υποχρέωση αγοράς, έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2019, όλοι οι επισκέπτες της Lapin House, μπορούν να μετάσχουν στην ενέργεια, γράφοντας την ευχή τους σε ένα από τα επιλεγμένα καταστήματα του δικτύου σε όλη την Ελλάδα ή ηλεκτρονικά στο www.lapinkids.com. Η εταιρεία, για κάθε ευχή, θα προσφέρει 1€ για την ενίσχυση του αξιόλογου έργου που υλοποιεί τα τελευταία χρόνια η HOPE GENESIS, δίνοντας δύναμη, ελπίδα και αισιοδοξία στις σε όλες αυτές τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες και χρειάζονται την υποστήριξή μας. Όσο περισσότερες οι ευχές, τόσο περισσότερα τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν! Let Love Be Born!

ZITO EΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Η νέα μάρκα επιτραπέζιων παιχνιδιών ΖΙΤΟ υπόσχεται να ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους! Πρωταρχικός στόχος της ZITO είναι να φέρει κοντά την οικογένεια και την παρέα και να σπάσει τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Με γνώμονα τις διεθνείς τάσεις στο επιτραπέζιο παιχνίδι και τις ανάγκες των καταναλωτών, η ΖΙΤΟ προσφέρει στην ελληνική αγορά διασκεδαστικά και εκπαιδευτικά επιτραπέζια παιχνίδια, τα οποία απευθύνονται σε παίκτες όλων των ηλικιών. Δίνοντας προτεραιότητα στην ποιότητα, την ανθεκτικότητα και την ασφάλεια των παιχνιδιών, η ΖΙΤΟ φέρνει επιτραπέζια παιχνίδια που αφενός είναι εύκολο να τα μάθει και να τα παίξει κανείς και προσφέρουν αμέτρητες στιγμές διασκέδασης, γέλιου και δράσης, αφετέρου συμβάλλουν στη σωστή ανάπτυξη των παιδιών, μικρών και μεγάλων, βοηθώντας τα να καλλιεργήσουν θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, όπως συνεργασία, αυτοπεποίθηση και κοινωνικότητα, καθώς επίσης και σημαντικές δεξιότητες, όπως ταχύτητα, μνήμη, ακρίβεια, συγκέντρωση και λεπτή κινητικότητα. Η ΖΙΤΟ συνεργάζεται με κορυφαίες εταιρείες στον χώρο του επιτραπέζιου παιχνιδιού παγκοσμίως, που έχουν κερδίσει διακρίσεις και βραβεία, όπως Iello, Loki, Blue Orange, Happy Baobab κ.ά. Το προϊοντικό χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει επιτραπέζια παιχνίδια παιδικά, οικογενειακά και παρέας. Το φθινόπωρο του 2019 λανσαρίστηκαν επτά επιτραπέζια παιχνίδια: ΠΙΑΣΕ ΜΕ ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ!, ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣTΗ ΦΑΡΜΑ, HAPPY BUNNY - ΠΟΙΟΣ ΕΦΑΓΕ ΤΑ ΚΑΡΟΤΑ;, ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΕΣ ΠΕΙΝΑΛΕΟΝΤΕΣ, PANIC DINER: ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΣΕ ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΓΚΗ!, SOS.E ΤΟΥΣ ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΥΣ, ΑΝΘΙΣΜΕΝΗ ΚΕΡΑΣΙΑ: Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ ΠΟΥ ΑΝΘΙΖΕΙ ΚΑΘΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ. Και ο κατάλογος συνεχίζει να εμπλουτίζεται! Επίσημος εισαγωγέας και διανομέας της ZITO είναι η ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.Ε.

BΡΆΒΕΥΣΗ ΜΥΛΟΙ ΛΟΥΛΗ

Η ΧΡΥΣΉ ΖΎΜΗ ΣΆΣ ΠΡΟΣΚΑΛΕΊ ΣΤΟΝ ΧΟΡΌ ΜΙΑΣ ΝΈΑΣ ΑΠΌΛΑΥΣΗΣ!

Η Χρυσή Ζύμη μένοντας πιστή στην αξία των γνήσιων σπιτικών γεύσεων δημιουργεί και παρουσιάζει τη Χορευτή! Μία πίτα με ένα μοναδικό «χορευτό» φύλλο που υποδέχεται σταγόνα-σταγόνα το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Οι τραγανιστές της δίπλες αγκαλιάζουν την γέμιση με τα πιο εκλεκτά υλικά της ελληνικής παραδοσιακής διατροφής. Μπείτε κι εσείς στον χορό της νοστιμιάς και της πιο τραγανής απόλαυσης μίας αυθεντικής σπιτικής συνταγής, ανακαλύπτοντας τη Χορευτή σε τρεις γευστικές επιλογές! Χορευτή Τυρόπιτα : με Φέτα, Καπνιστό τυρί Μετσόβου και Γραβιέρα Κρήτης για όσους αγαπούν τις αυθεντικές γεύσεις! Χορευτή Σπανακόπιτα: με Σπανάκι, Μυζήθρα, Πράσο και Φέτα για τους λάτρεις της παράδοσης! Χορευτή Κοτόπιτα: με Κοτόπουλο, Γραβιέρα και Πιπεριές για την πιο ιδιαίτερη εκδοχή της νοστιμιάς! Χρυσή Ζύμη. Δεν έτυχε...Πέτυχε!

Στο Αστυνομικό Μέγαρο Μαγνησίας πραγματοποιήθηκε η τελετή βράβευσης της Μύλοι Λούλη, για την προσφορά ενός οχήματος 4x4 για τις ανάγκες της Ομάδας Πρόληψης και Καταστολής Εγκληματικότητας (Ο.Π.Κ.Ε.). Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας κ. Νίκος Λούλης δήλωσε ότι οι «Μύλοι Λούλη» και η οικογένειά του ήταν πάντα δίπλα στην κοινωνία του Βόλου και της Μαγνησίας και προ της κρίσης αλλά και τα χρόνια της κρίσης. «Θεωρούμε καθήκον μας να στηρίζουμε τα σώματα ασφαλείας, την Αστυνομία, το Λιμενικό και την Πυροσβεστική καθώς παράγουν ένα έργο κάτω από αντίξοες συνθήκες και με περιορισμένους προϋπολογισμούς. Από τη στιγμή που μπορούμε και είμαστε σε θέση να στηρίξουμε τα σώματα ασφαλείας, το θεωρούμε προτεραιότητά μας και το πράττουμε» ανέφερε χαρακτηριστικά. Σημείωσε πως θεωρεί την εταιρεία ως αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας. «Μόνο εάν η κοινωνία έχει ευημερία θα μπορούμε και εμείς να αναπτυσσόμαστε. Το θεωρούμε καθήκον μας και η κοινωνική ευθύνη δεν είναι για μας απλά ένας τίτλος στο website μας, αλλά τρόπος ζωής σε ό,τι κάνουμε. Πέρα από εταιρείες είμαστε και άνθρωποι. Το να κοιμόμαστε πιο ασφαλείς είναι προς όφελος όλων». Σε δηλώσεις του ο Αστυνομικός Διευθυντής Μαγνησίας κ. Βασίλης Καραΐσκος πρόσθεσε ότι αυτοκίνητο θα διατεθεί για τις ανάγκες κίνησης της Ομάδας Πρόληψης και Καταστολής Εγκληματικότητας που κινείται σε όλη την ηπειρωτική Μαγνησία με εξαιρετικά αποτελέσματα. Ο κ. Καραΐσκος σημείωσε ότι οι «Μύλοι Λούλη» στέκονται στο πλευρό της Ελληνικής Αστυνομίας για δεύτερη φορά καθώς πριν από τέσσερα χρόνια είχαν δωρίσει ακόμα ένα αυτοκίνητο. «Η αστυνομία θα χρησιμοποιεί το αυτοκίνητο για να αισθανόμαστε ασφάλεια. Θα πηγαίνουμε στα περιστατικά πιο γρήγορα και θα φτάνουμε ακόμα και το πιο απομακρυσμένο σημείο του νομού» πρόσθεσε.

ΖΥΜΑΡΙΚΆ ΜΕ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΑΠΌ ΤΟΝ ΜΠΆΡΜΠΑ ΣΤΆΘΗ ΦΤΙΑΓΜΈΝΑ ΤΟ ΈΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΆΛΛΟ

Ο Μπάρμπα Στάθης καινοτομεί και λανσάρει για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά τη νέα σειρά «Ζυμαρικά με λαχανικά». Επιλεγμένα ελληνικά ζυμαρικά συναντούν εκλεκτά λαχανικά, τόσο αγνά και φρέσκα όσο τη στιγμή που κόπηκαν, με τη μοναδική φροντίδα και εγγύηση Μπάρμπα Στάθης. Μέσα από 5 ξεχωριστούς συνδυασμούς, δημιουργεί μια νέα απόλαυση με υψηλή διατροφική αξία φτιαγμένη για αυτούς που αγαπούν τόσο τα ζυμαρικά όσο και τα λαχανικά. Η νέα ολοκληρωμένη επικοινωνιακή καμπάνια παρουσιάζει τους πιο ταιριαστούς συνδυασμούς φαγητών μέσω των πιο «αταίριαστων» συνδαιτημόνων. Με κύριο όχημα τους ανθρώπους που κάθονται γύρω από ένα τραπέζι και που πολλές φορές δεν ταιριάζουν, η τηλεοπτική ταινία πραγματεύεται με λεπτό χιούμορ την αμηχανία που όλοι λίγο ή πολύ έχουμε ζήσει μέχρι να έρθει το φαγητό. Τον γευστικό καταλύτη που πάντα σπάει τον πάγο και κάνει τους ανθρώπους γύρω από το τραπέζι μία παρέα. Δύο διαφορετικοί γευστικοί κόσμοι, λοιπόν, γίνονται ένα και αποδεικνύουν πως είναι φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλο! Απολαύστε τις 5 υπέροχες γεύσεις ως πλήρες γεύμα ή ως συνοδευτικό σε μόλις 15 λεπτά, μόνο με την προσθήκη νερού και ελαιόλαδου. Μπάρμπα Στάθης. Εδώ και 50 χρόνια, μας κάνει καλό!

69


70

16.12.2019

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

ΒΑLLOONS: ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 – 64, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, BALLOONS– CAROUSEL ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, BALLOONS ΩΔΕΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ: ΑΘΗΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 – 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ, ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2, ΜΕΛΙΣΣΙΑ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ: ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 T.G.I FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43 ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ (ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ & ΚΥΠΡΟΥ 2 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΡΑΒΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΣΙΜΠΑ 37, VOLTA FUN TOWN Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ "ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΕΝΗ" Λ.ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 354, DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ (ΓΙΑΤΡΟΣ) ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53, BALLOONS ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΘΡΕΣ ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, MONTESSORY WAY OF LIFE ΚΩΝ. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ 9, STEM EDUCATION ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΑΡΟΥΛΗ 7, ΑΙΓΑΛΕΩ: ICE N’ SCATE ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑ 7 AΛΙΜΟΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΤΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11, KID PLANET, ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ, ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87, ΑΛΙΜΟΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ: ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ (ΓΡΑΦΕΙΟ) ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 59, ΚΑΠΑΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5 & ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14 ΒΑΡΗ-ΒΑΡΚΙΖΑ: ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPERCLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΒΑΡΗΣ ΚΥΡΓΙΩΝ 15,

ΒΟΥΛΑ: ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟ ΘΑΣΟΥ 1 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ: ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, PLAYGYM, ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 18, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΝΤΑ, ΟΜΗΡΟΥ 4, ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ, ΤΚ 15235 ΒΥΡΩΝΑΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΣΓΟΥΡΩΣ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΧΟΡΟΥ ΝΤΑΝΚΑΝ ΧΡΥΣΑΦΗΣ 34 ΓΑΛΑΤΣΙ: ΣΤΑΣΙΝΑΚΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ 139 & ΒΕΪΚΟΥ 1 ΓΛΥΦΑΔΑ: MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6, ART & HOBBY ΛΑΖΑΡΑΚΗ 10, BABY BEAUTY ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24-26, FRIDAYS ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43, ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟ (ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ) ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 55, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 94, BALUX CAFE (ΑΣΤΕΡΑΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ) ΑΣΤΕΡΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, LAPIN MAGIC LAND ΛΕΩΦ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97, OLIVER FAMILY HOUSE (ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ PLAZA) Λ.ΔΗΜ. ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 37 ΔΑΦΝΗ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146 ΕΛΛΗΝΙΚΟ: SPORTY'S INTERNATIONAL SCHOOL ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 16 ΖΩΓΡΑΦΟΥ: KENTΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ LINGUALAND ΓΑΛΗΝΗΣ 34 ΙΛΙΟΝ: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43 ΙΛΙΣΙΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑΒΑΛΣΑΜΗ ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ -ΚΡΕΚΑ Η. ΠΟΤΑΜΙΟΥ 2, ΔΑΜΑΛΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΛΕΩΦ. ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 86 ΚΑΤΩ ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ: "ΕΛΑ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ", ΚΥΡΙΑΔΩΝ 7 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΘΝ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ 1, 1ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ, 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑ: ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10, ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ (ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ) ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΥΣ & ΣΑΧΤΟΥΡΗ, SERPE COFFEE ΔΟΪΡΑΝΗΣ 190 ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΕΣΠΕΡΙΔΩΝ 102, ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΑ: ATHENS COMIC LIBRARY, ΚΑΡΑЇΣΚΑΚΗ 28, ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΔΙΟΠΤΡΑ BOOKS & LIFE, ΣΟΛΩΝΟΣ 93-95, EVEREST ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141, ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΜΑΛΕΙΑΣ 2-4, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ ΒΑΣ. ΟΛΓΑΣ 1, ΙΑΝΟΣ ΣΤΑΔΙΟΥ 24, ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 22, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ 16, ΑΤΤΕΝΙUM ΩΔΕΙΟ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 3, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΛΙΒΑΝΗ ΣΟΛΩΝΟΣ 98, ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 59-61, ΘΕΑΤΡΟ 104 ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟaΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 65, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, ΘΗΣΕΙΟ ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΟΥ 7, ART & HOBBY ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 84, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΘΕΑΤΡΟ ΑΒΑΤΟΝ ΕΥΠΑΤΡΙΔΩΝ 3, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11, ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΒΩΤΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 115, ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΠΠΑ ΚΥΨΕΛΗΣ 2, ΤΣΙΡΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΚΥΨΕΛΗΣ 80, FOKA NEGRA Cafe-Bistrot ΦΩΚΙΩΝΟΣ ΝΕΓΡΗ 32, ΚΟΥΚΛΟΣΠΙΤΟ ΠΡΑΣΣΕΙΝ ΑΛΟΓΑ ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ 60, ΠΑΡΑΜΥΘΟΧΩΡΑ, ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 14, ΤΚ 11636 ΚΟΛΩΝΑΚΙ: EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ(ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ.ΣΟΦΙΑΣ 25, IFA ΣΙΝΑ 31, CAKE ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, ΜΕΓΑΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ ΒΑΣ.ΣΟΦΙΑΣ & ΚΟΚΚΑΛΗ, YOLENISΣΟΛΩΝΟΣ 9, ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΑΜΤΣΑ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΟΥΣ 11 ΚΟΥΚΑΚΙ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΓΓΕΛΗ, (ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ) ΔΡΑΚΟΥ 3-5, ΒΑΣΩ ΠΑΠΑΊΩΑΝΝΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) ΔΡΑΚΟΥ 3, ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ: ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΣΥΡΟΥ 48, ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 3 ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51 ΚΗΦΙΣΙΑ: PLAYMOBIL FUN PARK ΑΜΑΛΙΑΔΟΣ 4 & ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, LAPIN MAGIC LAND 17Ο ΧΛΜ ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ MAΡΟΥΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ

«GOLDEN HALL», EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 17 (ΕΝΑΝΤΙ ΟΛΥΜΠ. ΣΤΑΔΙΟΥ), ΙΑΝΟΣ GOLDEN HALL ΜΑΡΟΥΣΙ, MAIK ARTISTIC TEAM(KOMMΩΤΗΡΙΟ)«ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE» ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-47, VOLTA FUN TOWN «ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE» Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 151,ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ "ΟΝ ΤΗΕ CANVAS" ΑΡΕΩΣ ΚΑΙ ΚΡΟΝΟΥ 1,ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑΣ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 151 ΜΕΛΙΣΣΙΑ: BABY BEAUTY, Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ(ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣΑΝΑΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ), Λ.ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 71 ΜΟΣΧΑΤΟ: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84 Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΜΑGENTA ARTY WORKSHOP ΑΓ.ΤΡΙΑΔΟΣ 8 Ν. ΚΟΣΜΟΣ: KENTΡO ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, LINA DANCE STUDIO ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΤΙΜΟΞΕΝΟΥΣ 17, Ν. ΣΜΥΡΝΗ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΕΥΡΩΓΝΩΣΗ, ΠΛ.ΗΡΩΩΝ ΚΥΠΡΟΥ & ΜΑΔΥΤΟΥ 32, MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3, ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1, ΓΥΑΛΙΝΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΛΕΩΦ. ΣΥΓΓΡΟΥ 143, CAKE 22 2(ΟΣ) ΜΑΪΟΥ, ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ 86 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ: GYMBOREE PLAY & SING (ΔΗΜ.ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ) ΤΑΤΟΙΟΥ 102, DANCING SCISSORS (ΚΟΜΜΩΤΗΡΙΟ) ΤΑΤΟΙΟΥ 102, MY PLACE, ΕΚΑΛΗΣ 38, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ΤΚ 14671 Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ: ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ "ΧΑΡΤΙΝΟ ΚΑΡΑΒΙ", ΠΙΝΔΟΥ 39 ΝΙΚΑΙΑ: ΡΙΖΑΚΗ ΣΟΦΙΑ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) Κ. ΓΙΕΜΕΛΟΥ 323, ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ 7Ης ΜΑΡΤΙΟΥ 57, "ΕΛΑ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ", ΠΕΤΡΟΥ ΡΑΛΛΗ 232 ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ "ΓΑΤΟΣ ΜΑΟΥΡΙΤΣΙΟ" ΕΥΦΡΟΝΙΟΥ 10-12, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, FACE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΘΕΑΤΡΟ SCROW ΑΡΧΕΛΑΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, ΠΛΕΙΑΔΕΣΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 62 ΠΑΛΑΙΟ ΦΑΛΗΡΟ: ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ, ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ, ΑΟΠΦ ΦΑΛΗΡΟΥ (ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ) Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ, VOLTA FUN TOWN ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, BOOKTAILS ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 47 & ΑΓΙΟΥΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 58 ΠΑΠΑΓΟΥ: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 165, ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΤΕΧΝΗ ΚΑΡΑΤΖΑ 22, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORT SCLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, WONDERLAND ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ, ΑΚΤΗ ΔΗΛΑΒΕΡΗ 5 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ: MIND THE GAP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29, ΑRT & HOBBY ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65 ΠΕΥΚΗ: WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3 ΣΕΠΟΛΙΑ: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΡΟΔΟΥ 181, KΟΣΜΟΪΑΤΡΙΚΗ ΑΜΦΙΑΡΟΥ 165 ΣΠΑΤΑ: EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMARTPARK» ΕΜΠΟΡ. ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND ΕΜΠΟΡ. ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΥΛΑΚΗ ΤΑΥΡΟΣ: ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗKAKOYIANNIS FOUNDATION ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝSHEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180, VOLTA FUN TOWN ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 254, ΦΙΛΟΘΕΗ: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ XAÏΔΑΡΙ: PROSKALO ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31, BALLOONS-COCO LIGO ΧΙΟΥ 16 ΧΑΛΑΝΔΡΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥΛΙΕΡΗ 4, Ι LOVEDYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΚΑΦΕ ΜΠΑΡ «ΤΟ ΣΠΙΤΙ» ΑΝΔΡ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ.ΦΛΥΑΣ, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 54, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ ΟΛΥΜΠΟΥ 25,OPTOMETRIA ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ 44 & ΔΑΙΔΑΛΟΥ, ΗΑPPY HIPPIE ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ 18 ΧΟΛΑΡΓΟΣ: ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15, 1ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΧΟΛΑΡΓΟΥ, 2οςΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΧΟΛΑΡΓΟΥ ΨΥΧΙΚΟ: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13Α, ART & HOBBY ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4

Γίνετε συνδρομητές στο Taλκ. Πληροφορίες στο www.talcmag.gr



Φέτος τα δώρα έρχονται από τους λογοτεχνικούς «Αγιοβασίληδές» μας! Ετοιμαστείτε να σας μαγέψουμε με τις ιστορίες που έρχονται κατευθείαν από τα εργοστάσια φαντασίας αγαπημένων συγγραφέων!

Με παραθυράκια


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.