Taλk 107

να μην είμαι τέλεια». Το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο

Ο παππούς μου ο γίγαντας. Η Δέσποινα ΜπογδάνηΣουγιούλ μάς ξανασυστήνει τον Μίκη Θεοδωράκη

18 | BookToking με τις Εκδόσεις Διόπτρα

20 | Οδηγός επιβίωσης στα τραπέζια των γιορτών για εγκύους, θηλάζουσες και μικρά παιδιά

22 | Τα πρώτα Χριστούγεννα του Κάπτεν Τζιμ (και τα δικαιώματα των γατιών, των συγκατοίκων τους και των παιδιών…) 23 | Αυτά τα Χριστούγεννα, παίρνουμε τα… ξωτικάκια μας και πάμε στον «Μύλο των Ξωτικών» 24 | Μ(π)ες στο Μουσείο… και τα Χριστούγεννα! 26 | Messy Play. Το πιο φυσικό και απαραίτητο παιχνίδι 28 | Παίζω με τον Φρίξο στο σπίτι. Μαθαίνω για το σώμα μου και τις διαπροσωπικές σχέσεις 29 | Αλέξης Σταμάτης: Η Ταλεντίνα είναι αστέρι, ενέργεια, δύναμη 30 | Πιάσε ένα βιβλίο: Όταν η παιδική λογοτεχνία συναντά την Τατιάνα Ζωγράφου και το τραγούδι 32 | Οι Παραμυθοκόρες αφηγούνται: Ο μυλωνάς και ο καλικάντζαρος 34 | Ένα τείχος μάς καλεί να γκρεμίσουμε κάθε τείχος 36 | Τα μελομακάρονα της Θείας Δέσποινας (60 τεμάχια) 39| Φτού και βγαίνω 48 | Διαβάζοντας

Δείτε τα σημεία διανομής μας εδώ www.talcmag.gr/simeia-dianomis

Περσεφόνη Παπαδοπούλου, Σουζάνα Παπαφάγου, Αθηνά Τριαματάκη

E

που σταματούν τα παιδιά μας να

ανάγκη από καμία μαγεία. Κρατούν

Είναι οι επιθυμίες διαχειρίσιμες και απολύτως μετρήσιμες και ατομικές και άρα εφικτές. Τα παιδιά μας ζουν αιώνια Χριστούγεννα, δώδεκα μήνες τον χρόνο, πλήρως απομαγεμένα. Όχι όλα, βέβαια. Όχι τα προσφυγόπουλα, όχι τα παιδιά των Ρομά και των άλλων μειονοτήτων, όχι τα παιδιά που ζουν σε ιδρύματα, χωρίς οικογένεια. Αυτά τα παιδιά περιμένουν να συγκινήσει τα δικά μας παιδιά ένα συλλογικό ζητούμενο, τα φωνάζουν σιωπηλά να ξεκολλήσουν τα μάτια τους από το TikTok, να περπατήσουν με τους γονείς τους σε γωνιές της πόλεις όχι τόσο φωτεινές, να διαβάσουν, να ενημερωθούν, να πιστέψουν, να δακρύσουν. Να δακρύσουν; Τα μονάκριβα μας; Ποτέ. Καλές γιορτές...

και

κάνει

τις 21:00 για τους νέους γονείς είναι αποθήκες πεπιεσμένων επιθυμιών, είναι όπως το φαγητό των αστροναυτών, ένα χάπι ελεύθερου χρόνου που πολλές φορές δεν έχεις κουράγιο καν να το πάρεις. Ο ύπνος κερδίζει τις περισσότερες μάχες, κάποιες φορές όμως μπορεί να πάρει τη ρεβάνς μια ωραία ταινία ή ακόμα καλύτερα μια ωραία

συζήτηση.

Το απόγευμα επιστρέφω σε μια ανοιχτή αγκαλιά που θέλει φαγητό, μουσική,

ταινία, βόλτα, παιδική χαρά, δάσος, πολλά βιβλία που τα ξέρει απ’ έξω, με πρόσφατη προσθήκη το λεμόνι, όπως το λέει, το βιβλίο της μαμάς! Το 1000 τρόποι

απλή συμπεριφορά ή κίνηση, όπως το να κατέβει από το κρεβάτι το τρίχρονο παιδί, τότε αρχίζει να γίνεται προβληματικό.

σο περνούν τα χρόνια, η περίοδος των Χριστουγέννων και ο μήνας πριν από αυτά γίνονται όλο και πιο «λαμπερά». Φωτάκια που αναβοσβήνουν σε σπίτια, δρόμους και μαγαζιά, μουσική που ακούγεται από μεγάφωνα, αγιο-Βασίληδες που χορεύουν με έχουν σάκους υπεργεμάτους, πολιτείες χιονιού, χριστουγεννιάτικα χωριά, χωριά του Αϊ-Βασίλη

να μην προλαβαίνουμε την ταχύτητα και τις απαιτήσεις των γιορτών. Σαν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά να ζητούν κάτι άλλο από εμάς. Να επιδιώκουν να αφήσουμε αυτό που συνέβαινε και ήμαστε, να αφήσουμε στην άκρη ό,τι και όσα προβλήματα έχουμε (συχνά αρκετά σοβαρά), ώστε να συμβεί ένα… θαύμα και να μεταμορφωθούμε σε κάτι άλλο. Σε αυτό που «επιβάλλουν» οι μέρες. Πόσο εύκολο είναι αυτό; Καθόλου, τουλάχιστον αρκετές φορές. Κάθε σπίτι, μια φωλιά… Κάθε σπιτικό έχει τη δική του καθημερινότητα, που μοιραία αλλάζει. Όπως αντίστοιχα αλλάζει και το Πάσχα, το καλοκαίρι, τις μέρες των εθνικών και των άλλων εορτών. Αυτή είναι η ροή της ζωής, άλλωστε. Πέραν από το μέτρημα σε ώρες, μέρες, μήνες, χρόνια, η ζωή μετριέται και σηματοδοτείται από γιορτινά ορόσημα. Τούτο κρύβει μέσα του σο-

που απαιτεί από εμένα κάτι διαφορετικό και φέρνει πράγματα που θα με αγχώσουν και θα μου δημιουργήσουν προσδοκίες και φόβο για ματαίωση, μπαίνω στη διαδικασία να φτιάξω λίστα. Όχι απαραίτητα μια λίστα με προτεραιότητες, όσο μια λίστα με αυτά που έχουν αξία για εμένα. Αφιερώνω δυο τρεις μέρες συμπληρώνοντας (γραπτά! Όχι στο μυαλό) τη λίστα με όλα τα «μικρά κι ασήμαντα» ή τα «μεγάλα και σοβαρά» που επιθυμώ και κρίνω ως σημαντικά. Τη λίστα αυτή συνήθως την ξεκινώ μόνη κι έπειτα τη μοιράζομαι με την οικογένειά μου, με σκοπό να συμμετέχουν κι εκείνοι και να συμπληρώσουν όσα θα ήθελαν να συμβούν. Έτσι, δημιουργούμε το σκηνικό όλων όσων επιθυμούμε να ζήσουμε και ορίζουμε ποιους θα συμπεριλαμβάνει η πραγματοποίηση των επιθυμιών μας. Για παράδειγμα: «θα κάνω βόλτα και θα πιω ρόφημα σοκολάτας με την ανιψιά μου» ή «ένα πρωινό θα ανάψω τζάκι και θα διαβάσω το βιβλίο μου» ή «θα καλέσω δυο φίλους του γιου μου να φτιάξουμε μπισκότα» ή «θα πασπαλίσω με χρυσόσκονη το δώρο του γιου μου και, όταν θα κοιμάται, θα του το αφήσω δίπλα απ’ το κρεβάτι». Ήδη η διαδικασία αυτή φέρνει μια διαφορετική χαρά. Είναι σαν να υπάρχει ένας φακός σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και κάθε φορά που φωτίζει, να ζωντανεύει και κάτι διαφορετικό. Αυτό μου προκαλεί ενθουσιασμό! Αν καθένας μας ξεκινήσει να σκέφτεται, θα ανακαλύψει ότι υπάρχουν πάρα πολλά μικρά πραγματάκια. Μικρά και απλά που, όμως, βάζοντάς τα στη λίστα των επιθυμιών, αποκτούν αξία και γίνονται το νόημα που εμείς θέλουμε να δώσουμε στις μέρες αυτές. Γιατί, τελικά, αυτό δεν βρίσκεται στα μεγάλα και εντυπωσιακά, αλλά στον τρόπο που εμείς θα περιβάλλουμε τα «μεγάλα και εντυπωσιακά» ή τα «μικρά και απλά» που διαλέγουμε. Σαν το αλατοπίπερο που νοστιμίζει το φαγητό, αλλά ποτέ δεν φαίνεται, ή τη ζάχαρη που μας γλυκαίνει. Τι άλλο, άλλωστε, θα μπορούσε να δώσει νόημα σε μέρες που ήδη φέρουν βαρύ φορτίο, από τη δική μας στάση, που διακρίνει τι θέλει να φωτίσει, πού θα δώσει αξία και με ποιον τρόπο θα δημιουργήσει μοναδικές στιγμές για τον εαυτό-τα παιδιά-την οικογένεια-τους αγαπημένους. Όποτε φτιάξαμε μια τέτοια λίστα, ελάχιστες φορές την κοιτάξαμε μετά. Πιο πολύ, μπορεί να την διαβάσαμε από περιέργεια. Το μαγικό, όμως, που πάντα συμβαίνει είναι ότι αφού περάσει η περίοδος αυτή, οι περισσότερες (αν όχι όλες ή και πιο πολλές ακόμα) από τις δράσεις της λίστας έχουν πραγματοποιηθεί! Ό,τι είχαμε επιθυμήσει, έγινε πράξη! Και το πιο σημαντικό; Αυτό που ακολουθεί όταν

«χαράς».

Η Λ. άλλαξε θέση στην καρέκλα, έγειρε το σώμα προς τον κενό χώρο της ομάδας. «Αυτό το “πρέπει” το μισώ! Χάνω τον ύπνο μου, να μην τα φοβίσω, να μην τα τραυματίσω ψυχικά, να μην τα ακινητοποιήσω. Θα το πω εδώ, μόνο εδώ τολμώ… Είμαι εγώ που φοβάμαι, που τραυματίζομαι και ακινητοποιούμαι. Με πιάνω να βγάζω ανάσα ανακούφισης όταν τα αφήνω στο σχολείο και με αισθάνομαι να τρέμω όταν πρέπει να επιστρέψω στο σπίτι από την δουλειά. Κι ενώ είναι όλη μου η ζωή, εξαιτίας τους αισθάνομαι, κάποιες φορές, πως δεν έχω ζωή! Είναι τόσο μπερδεμένο αυτό μέσα μου». Η Χ. κοιτάζει τα χέρια της. Τα νύχια της έχουν σχέδια, κάτι χριστουγεννιάτικα στολίδια, τα ρούχα της είναι προσεγμένα και τα μαλλιά της πάντα περιποιημένα, συχνά τα μέλη τη ρωτούν πότε προλαβαίνει να τα κάνει όλα αυτά, μια και γνωρίζουν ότι εργάζεται από το πρωί ως αργά το απόγευμα. Συχνά χαμογελά και φτιάχνει τη φράντζα της, καλύπτοντας τη λεύκη που ξεπροβάλλει πάνω από το φρύδι της. «Εγώ με το μικρό μου κάνω μεγάλες προσπάθειες να τα έχω όλα σε μια τάξη, και μέσα μου και έξω μου (γελάει). Περιμένω πώς και πώς τα Χριστούγεννα για να χαλαρώσουμε. Έχω μεγάλες προσδοκίες από τις φετινές γιορτές. Η αλήθεια είναι πως κάθε χρονιά έχω, αλλά πάντα κάτι πάει στραβά. Όμως, φέτος θα πάνε όλα καλά. Το ξέρω… Τα έχω όλα οργανώσει σωστά».

Η Π. τη διακόπτει. «Δεν θέλω να σ’ το χαλάσω, αλλά όταν η μάνα κάνει σχέδια, η σκληρή πραγματικότητα γελάει». Γελάνε όλες και κουνούν το κεφάλι συγκαταβατικά. Τις ακούω με προσοχή, ακούω την ανάγκη τους να τα κάνουν όλα όπως πρέπει. Μεγάλη η πίεση αυτού του «πρέπει», αποφασίζω να μιλήσω… «Σας ακούω και σας αισθάνομαι κουρασμένες, μιλάτε για τα “πρέπει”, για τις προσδοκίες, για την επιθυμία σας να είναι όλα ιδανικά. Τι σημαίνει, όμως, ιδανικό; Τι έχει τελικά σημασία; Μήπως το νόημα κρύβεται πίσω από τη λέξη “αντέχω”; Αντέχω να μην είναι όλα τόσο τέλεια! Τόσο όμορφα, τόσο οργανωμένα, τόσο αξιοζήλευτα; Να στολίσετε το μεγαλύτερο δέντρο, να κάνετε το πιο σωστά οργανωμένο τραπέζι. Να αγοράσετε το τέλειο δώρο. Να κάνετε τις πιο φανταχτερές χριστουγεννιάτικες δραστηριότητες! Εσείς, άραγε, τι θα κάνετε; Τι θα κάνετε φέτος τα Χριστούγεννα για εσάς; »Τα παιδιά μας θα γίνουν ενήλικοι και στην προσπάθειά μας να τους δώσουμε όσα νομίζουμε πως “πρέπει”, πριν το καταλάβουμε, δεν θα τους έχουμε δώσει το πιο σημαντικό: την εικόνα ενός ενήλικου που σέβεται τον εαυτό του, την ψυχική και τη σωματική του υγεία. Για να δούμε, λοιπόν, πού είναι η καθεμιά μέσα σε αυτό που ζει; Υπάρχει ισορροπία; Υπάρχει χώρος για εσάς; Ως γυναίκες, ως άνθρωποι, τι κάνετε για εσάς; Και τι επιτρέπετε στον εαυτό σας να μην κάνει; Ζητάτε βοήθεια από τους γύρω σας; Αποδέχεστε όλα όσα δεν καταφέρνετε; Αντέχετε να παραδεχτείτε όλα όσα δεν θέλετε να κάνετε κι ας προστάζει το περιβάλλον

τόσο στην καθημερινότητα όσο και στην ίδια τη διαδικασία του αποθηλασμού

- Τη συναίνεση

- Τον σεβασμό στις ανάγκες και στις επιθυμίες του παιδιού

- Την αγάπη και το ΜΑΖΙ που συνδέει την οικογένεια στην καθημερινότητα

- Το baby led weaning,

- Την υγιεινή διατροφή

- Το μοντεσσοριανό υλικό

- Την προσέγγιση με κύριο γνώμονα την ενσυναίσθηση

- Τον σεβασμό στο δικαίωμα της επιλογής - Την ασφάλεια στο παιχνίδι - Τη συναισθηματική ασφάλεια - Την έκφραση του συναισθήματος

www.sweet-serendipities-books.com

ριν από έναν μήνα, οι Εκδόσεις Διόπτρα άνοιξαν ξανά, έπειτα από σχεδόν τρία χρόνια, το υπέροχο πατάρι του βιβλιοπωλείου τους για να υποδεχτούν, με αφορμή την επίσκεψη του James Norbury στην Αθήνα, φίλους/ ανθρώπους του βιβλίου και για να

Gen-Z (1998-2010) –και σύντομα και της Gen-A (2011-σήμερα)– τη δεδομένη στιγμή καθορίζονται από το πιο δημοφιλές στις νεαρές ηλικίες μέσο

Heartstopper

για μια τετραλογία graphic novels, μια σειρά-φαινόμενο της Alice Oseman, που κατέκτησε τα βρετανικά βιβλιοπωλεία και στη συνέχεια έγινε επιτυχημένη σειρά στο Netflix. Πραγματεύεται την ομοφυλοφιλία, ένα θέμα που απασχολεί ένα ποσοστό εφήβων άμεσα και όλους τους υπόλοιπους έμμεσα. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις coming out στην εφηβεία; Πώς θα επηρεάσει τις σχέσεις με τους γονείς, τους φίλους, τους συγγενείς; Τα τέσσερα βιβλία Ένα αγόρι γνωρίζει ένα αγόρι, Φιλί, Αποκάλυψη και Ταξίδι περιγράφουν πώς χτίζεται η σχέση δύο

καθώς

αφήνει

καθαρή εικόνα για το πόσο φαγητό χρειάζεστε πραγματικά και σας οδηγεί τόσο σε υπερκατανάλωση τροφής όσο και σε επιλογή λιγότερο υγιεινών εδεσμάτων. Πριν από κάποιο γεύμα, φροντίστε να φάτε ένα φρούτο με λίγους ωμούς και ανάλατους ξηρούς

χειροποίητα ξύλινα δωράκια.

κάνουμε μια στάση στο σπίτι της Ζωγραφικής Προσώπου. Με

μαγική αστερόσκονη και οικολογικά χρώματα, τα ξωτικά υπόσχονται να μεταμορφώσουν τα προσωπάκια όλων των επισκεπτών Θα παίξουμε με τα πιο αγαπημένα παιχνίδια των παιδιών, τα PLAYMOBIL, που επισκέπτονται και φέτος τον «Μύλο των Ξωτικών», και προσκαλούν τους μικρούς τους φίλους σε ένα υπέροχο ταξίδι Θα γνωρίσουμε τον Mr Batt, καθώς η εταιρία ΑΦΗΣ θα βρίσκεται μπροστά από τον σταθμό των τρένων, για να παίξουμε αλλά και να ενημερωθούμε για την ανακύκλωση μπαταριών Μέχρι πότε; Ο Μύλος των Ξωτικών θα λειτουργεί καθημερινά μέχρι τις 8 Ιανουαρίου 2023, από τις 10:00 το πρωί μέχρι τις 10:00 το βράδυ.

Μην ξεχάσετε… …φωτογραφικές μηχανές, βιντεοκάμερες και κινητά τηλέφωνα, που μπορούν να κρατήσουν ζωντανές για πάντα όλες τις μαγικές εικόνες του Χριστουγεννιάτικου Μύλου. … ζεστά ρούχα και παπούτσια, γάντια, κασκόλ και σε έκτακτες περιπτώσεις μια ομπρέλα (αχρείαστη, ελπίζουμε). Σίγουρα θα είναι απαραίτητα αξεσουάρ για τις δροσερές νύχτες στη μεγάλη συντροφιά των Ξωτικών. Ασφάλεια επισκεπτών «Ωχ Χάθηκα» Οι μικροί επισκέπτες θα κινούνται με άνεση και ασφάλεια στο χριστουγεννιάτικο πάρκο. Οι γονείς, όμως, θα είναι ακόμη πιο σίγουροι αν φροντίσουν να παραλάβουν το δωρεάν αυτοκολλητάκι

ο όρος messy play και πότε μπήκε στη βιβλιογραφία, αλλά και στις ζωές μας; Ή μάλλον πότε ξαναμπήκε στις ζωές μας, γιατί παλαιότερα, όπως λέει η λογική μου, το παιχνίδι ήταν μάλλον, αν όχι αποκλειστικά, αισθητηριακό. H Ελένη συμφωνεί. «Παλιότερα οι ευκαιρίες ήταν πολύ διαφορετικές: τα παιδιά τρέχανε και χοροπηδούσαν σε εξωτερικούς χώρους, άγγιζαν και δημιουργούσαν με τον πηλό που μπορεί να έβρισκαν κρυμμένο στο χώμα, μύριζαν τα φύλλα και τα φυτά, σχεδίαζαν με ξύλα, πέτρες και σχοινιά, ζούσαν μέσα από τις αισθήσεις τους… Αποφάσιζαν για τον εαυτό τους, έλυναν προβλήματα, συνεργάζονταν, με μια ελευθερία που σήμερα δυστυχώς δεν μπορεί να υπάρξει πια. Δεν

Επιπλέον, το τετράδιο δραστηριοτήτων του παιδιού συνοδεύεται από αναλυτικές οδηγίες για τους γονείς. Οι οδηγίες αφορούν θέματα στοχοθεσίας και διάρθρωσης των πέντε ενοτήτων του τετραδίου, αλλά επίσης προσφέρουν γνώσεις για γενικότερα ζητήματα σεξουαλικής αγωγής και προστασίας από τη σεξουαλική κακοποίηση. Ζητήματα που οι περισσότεροι γονείς αναγνωρίζουμε ότι χρειάζεται να καταλάβουμε καλύτερα. Είναι σημαντικό, για πολλούς λόγους, να συζητούμε τα θέματα σεξουαλικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων με τα παιδιά μας και να απαντούμε στις ερωτήσεις τους. Ανταποκρινόμαστε με αυτόν τον τρόπο στον γονεϊκό μας ρόλο και ενισχύουμε στα παιδιά την αίσθηση ότι εμείς είμαστε η αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης. Επιπλέον, ελέγχουμε και διορθώνουμε τυχόν παρερμηνείες και παραπληροφόρηση. Προσφέρουμε εξηγήσεις που ικανοποιούν την περιέργειά τους, αλλά είναι ταυτόχρονα προσαρμοσμένες στο ηλικιακό και αναπτυξιακό τους στάδιο. Μπορεί να είναι δύσκολο να εμποδίσουμε αρνητικά ή «υπερ-σεξουαλικοποιημένα» μηνύματα για τον έρωτα, τα φύλα και τις ανθρώπινες σχέσεις, που το παιδί αναπόφευκτα μεγαλώνοντας θα λάβει από τον κοινωνικό περίγυρο, αλλά θα έχουμε βοηθήσει, ώστε να έχει τα σωστά φίλτρα, μέσα από τα οποία θα επεξεργαστεί την κάθε πληροφορία. Αν το παιδί νιώσει ότι μπορεί να συζητήσει μαζί μας τώρα για το σεξ, αργότερα θα μπορέσει να μιλήσει μαζί μας και για άλλα σοβαρά ζητήματα, όπως τη σεξουαλική παρενόχληση, το bullying ή τη χρήση ουσιών. Τα παιδιά μας έχουν ανάγκη να νιώθουν πλαισιωμένα από υπεύθυνους, ενημερωμένους και ευαισθητοποιημένους ενήλικες, και επειδή κανένα παιδί ποτέ δε μεγάλωσε χωρίς απορίες γύρω από τη σεξουαλικότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις, το παιχνιδο-τετράδιο αυτό θα βοηθήσει να κάνουμε την αρχή να μιλήσουμε και να δώσουμε τις σωστές απαντήσεις, όχι μόνο για να θυμάται

Κοντολέων! Να, λοιπόν, οι συγγραφείς που συνεργάστηκα, χωρίς αλφαβητική σειρά, όπως μου έρχονται στο μυαλό: Μάνος Κοντολέων-> Ροκ Ρεφρέν, Άννα Κοντολέων-> Πού πάει η αγάπη όταν χάνεται, Φίλια Δενδρινού-> Ο Ακροβάτης του ονείρου, Μάκης Τσίτας-> O Κοκκινούλης, Αργυρώ Πιπίνη-> Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας, Άνοιξη, Καλοκαίρι, Χριστίνα Φραγκεσκάκη-> Ζωγράφισέ μου ένα σπίτι, Βεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου-> Ο κούκος…αηδόνι, ΙΟΥΛΙΤΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ-> Άλλο και τούτο, Βαγγέλης Ηλιόπουλος-> Βιβλιοπόντικας, Τασούλα Τσιλιμένη-> Το μήνυμα της αγάπης, Στέλλα Μιχαηλίδου-> Ιζαντόρα Ντακ, Τατιάνα Ζωγράφου-> Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ-Βασίλης, Μαριάννα Αβούρη-> Τα «π» ,τα «φ» τα πώς και τα γιατί, Άλκηστη Χαλικιά-> Το κουτί του Σιλάν, Σοφία Μαντουβάλου-> Μια φορά ήταν… η Κωλοτούμπα, που έτρωγε ό,τι έβρισκε στο πάτωμα, Λίλα Πατρόκλου-> Η Χρυσούλα, Μαρία Παπαγιάννη-> Πες-πες μια ιστορία, Μαρία Διαμαντοπούλου-> Μαθαίνω στο νηπιαγωγείο, Κώστας Μάγος-> Καλωσήρθες, Καρακάξα κι ένα νανούρισμα του ποιητή-στιχουργού Δημήτρη Λέντζου Η Πέρδικά σου έστρωσε.

Το νανούρισμα; Ποια ιστορία κρύβει πίσω του και πώς «χώθηκε» ανάμεσα στα βιβλιοτράγουδα;

Το «έπιασες»! Όντως κρύβεται κάτι πίσω του. Μέχρι τώρα στους δίσκους μου έβαζα αντρικές φωνές να νανουρίζουν τα δισκογραφικά μου νανουρίσματα-παιδιά. Ένιωθα ότι η «παράδοση» συντηρεί κάτι πατριαρχικό λέγοντας ότι τα νανουρίσματα γίνονται μόνο απ’ τις μητέρες. Πατριαρχικό κατάλοιπο είναι να απέχουν οι πατεράδες από το κομμάτι της φροντίδας των μικρών παιδιών, είτε αυτό λέγεται τάισμα είτε βόλτα στην παιδική χαρά είτε νανούρισμα. Από την άλλη, γύρω μου έβλεπα τρυφερούς πατεράδες που το αποζητούσαν αυτό. Τα κατάλοιπα της πατριαρχίας δεν είναι μόνο εναντίον των γυναικών, αλλά και εναντίων των ίδιων των αντρών. Ωστόσο, η πρόσφατη επικαιρότητα με τάραξε…Ένιωσα την ανάγκη να κρυφτώ στην αγκαλιά της μητέρας μου, που δεν έχω πια, και να μου πει ένα νανούρισμα ξανά. Είχα χρόνια

γιατί όχι και τους ίδιους τους γονείς του, όταν τους νιώθει ευάλωτους. Ποιος είπε ότι πρέπει να δείχνουμε πάντα παντοδύναμοι μπροστά στα παιδιά μας; Υπάρχει και «Το ταξίδι της αγάπης»,

λέει: «Ο μαύρος είναι κι ας λαλεί! Εμπρός, πάμε να ψάξουμε αλλού!» «Αρχηγέ, είχε κι ένα γαϊδούρι», είπε ο Βατραχούκος. «Εμπρός τότε για το γαϊδούρι», είπε ο αρχηγός κι οι καλικάντζαροι κίνησαν για το γαϊδούρι. Τρέμε, μπάρμπα μυλωνά, κι έρχονται τα παγανά. Τρέμε κι άφησε τα γέλια, έρχονται τα καρκαντζέλιαααα, φώναζαν όλοι μαζί. Έφτασαν στο γαϊδουράκι. Ο μυλωνάς κρατούσε την αναπνοή του. Οι καλικάντζαροι κοίταξαν από δω, κοίταξαν από κει, του σήκωσαν την ουρά, κοίταξαν μέσα στ’ αυτιά του, κάτω απ’ τα πόδια του, μα είναι κουτοί και δεν ξέρουν να ψάχνουν!

από τον φόβο τους και κοίταξαν τον αρχηγό που ξέρει καλύτερα. «Ο κόκκινος είναι, μωρέ, κι ας λαλεί! Έχουμε λίγο χρόνο ακόμα. Πάμε πίσω στον μύλο, εκεί θα ήταν και θα μας ξέφυγε», φώναξε ο Μανδρακούκος και οι καλικάντζαροι έτρεξαν φωνάζοντας προς τον μύλο. Τρέμε, μπάρμπα μυλωνά, κι έρχονται τα παγανά. Τρέμε κι άφησε τα γέλια, έρχονται τα καρκαντζέλιααααααα. Έφτασαν πάλι στον μύλο, ξεσήκωσαν ό,τι είχαν αφήσει όρθιο μα τον μυλωνά πάλι δεν τον βρήκαν… Και τότε λάλησε ο τρίτος πετεινός που

ντζαρων έτρεμε σαν το ψάρι απ’ τον φόβο του κι έβαλε τις φωνές: «Καλοί μου καλικάντζαροι, φεύγετε να φεύγουμε, χαθείτε να χαθούμε, με τ’ άστρο της ανατολής να μη συναντηθούμε…» Όλοι οι καλικάντζαροι χώθηκαν μέσα στις τρύπες της Γης, μέσα στα πηγάδια και στις σπηλιές κι εξαφανίστηκαν αμέσως.

Το γαϊδουράκι έφτασε στο χωριό το ξημέρωμα των Χριστουγέννων. Ο μυλωνάς βγήκε απ’ το σακί και πήγε και χτύπησε μια πόρτα στο χωριό. Οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί του άνοιξαν την πόρτα και τον κάλεσαν στο γιορτινό τραπέζι τους. Από τότε ο μυλωνάς δεν ξαναπέρασε τα Χριστούγεννα μόνος του. Κάθε χρονιά ήταν καλεσμένος σε κάποιο σπίτι του χωριού. Κι εκείνος με τη σειρά του, για να ευχαριστήσει τα παιδιά, κάθε χρόνο αφηγούνταν την ιστορία με τον κουτό καλικάντζαρο που επισκέφτηκε τον μύλο του μια παραμονή Χριστουγέννων. Κι έζησε εκείνος καλά κι εμείς καλύτερα.

Μετά την αφήγηση Ο μυλωνάς της ιστορίας μας περνούσε για χρόνια μόνος του τα Χριστούγεννα, ώσπου οι άνθρωποι του χωριού τον κάλεσαν να μοιραστεί το γιορτινό τραπέζι μαζί τους. Η μοναξιά τις γιορτές γίνεται πιο μεγάλη. Γνωρίζετε κάποιον που μπορεί να περνάει μόνος του αυτές τις γιορτές και νιώθει μοναξιά; Μπορείτε να κάνετε κάτι για αυτό; Μια επίσκεψη, ένα κάλεσμα, ένα τηλέφωνο, ένα δώρο, μια σκέψη… Καλές γιορτές!

κατά νου ένα πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό μέλλον, εμπνευστήκαμε ένα βιβλίο που θα περιέγραφε μια ουτοπική κοινωνία η οποία θα αποδεχόταν τους «διαφορετικούς», είτε λόγω των ιδιαίτερων ικανοτήτων τους είτε επειδή, ουσιαστικά, είναι κι εκείνοι σαν όλους εμάς. Όμως, δεν είναι μόνο τα πραγματικά τείχη αυτά που μας τρομάζουν, αλλά και τα κρυμμένα: τα πνευματικά τείχη. Τα ποσοστά των πρόσφατων εκλογών στην Ιταλία δείχνουν ότι δυστυχώς ζούμε σε μια χώρα όπου

προσέγγιση

η παρασκευή της; Πώς μαθητές ενός δημόσιου ειδικού σχολείου μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση για μια διαφορετική παρουσίαση και ευκολότερη πρόσληψη της κάθε συνταγής; Χρησιμοποιώντας, απλά, καθημερινά υλικά, μέσα από μια διαφορετική 09.12.2022 36 ΓΙΑΜΙ Τα μελομακάρονα της Θείας Δέσποινας (60 τεμάχια) ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ Π Διαβάστε: Γιώργος Ευγενειάδης, Απλά και Διαφορετικά και Απλά και Διαφορετικά. Bullet Journal, Εκδόσεις Υδροπλάνο, εικονογράφηση: Δέσποινα Παπαχριστούδη

για τη ζύμη • 3 φλιτζάνια αλεύρι για όλες της χρήσεις • 2 φλιτζάνια νιφάδες βρώμης σε σκόνη (τις κάνουμε στο μούλτι) • 2 φλιτζάνια σιμιγδάλι ψιλό • 2 φλιτζάνια ελαιόλαδο • 1/3 του φλιτζανιού ζάχαρη (λίγο πιο κάτω από τη μέση) • 1 φλιτζάνι χυμό πορτοκαλιού • 1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ • Ξύσμα ενός πορτοκαλιού • Δύο κουταλάκια του γλυκού κανέλα σε σκόνη Υλικά για το σιρόπι: • 2 φλιτζάνια νερό • 2 φλιτζάνια ζάχαρη • 1 φλιτζάνι μέλι • 1 ξύλο κανέλας • Δύο γαρίφαλα • Ένα πορτοκάλι (αυτό που ξύσαμε τη φλούδα κομμένο στα δύο) Για το μέλωμα • Βγάζουμε τα μελομακάρονα από φούρνο και τα ρίχνουμε στο κρύο σιρόπι • Ανακατεύουμε απαλά και τα αφήνουμε για μισό λεπτό. • Τα βγάζουμε με μια τρυπητή κουτάλα και τα τοποθετούμε σε μια πιατέλα. • Ρίχνουμε από πάνω λίγο μέλι και πασπαλίζουμε με τριμμένο καρύδι και κανέλλα *αντί για βρώμη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αλεύρι για το σιρόπι • Βάζω στην κατσαρόλα το νερό, τη ζάχαρη, το ξυλάκι κανέλας, τα γαρύφαλλα και το πορτοκάλι και βράζουμε για πέντε λεπτά. • Μόλις περάσουν τα πέντε λεπτά αποσύρουμε από το μάτι την κατσαρόλα, προσθέτουμε το μέλι και ανακατεύουμε. • Αφήνουμε το σιρόπι να κρυώσει τελείως. για τη ζύμη • Σε ένα βαθύ μπολ ρίχνουμε τη ζάχαρη, το χυμό πορτοκαλιού και το ηλιέλαιο και ανακατεύουμε. • Προσθέτουμε το αλεύρι, τη σκόνη βρώμης, το σιμιγδάλι, το μπέικιν πάουντερ, το ξύσμα πορτοκαλιού και την κανέλα. • Ζυμώνουμε απαλά με τα χέρια. • Πλάθουμε μικρά κουλουράκια στο σε ωοειδές σχήμα και τρυπάμε το κάθε ένα με την επιφάνεια με ένα τρίφτη ή κάνουμε τρυπούλες με ένα πιρούνι. • Τα τοποθετούμε σε ταψί με λαδόκολλα • Ψήνουμε τα μελομακάρονα στον αέρα στους 180 βαθμούς για 20 λεπτά. Θα χρειαστώ: Εκτέλεση:

με LA-DI-DA

γιορτές εντυπωσιάζουμε με τα πιο εντυπωσιακά αξεσουάρ από το La-di-da. Δαχτυλίδια, σκουλαρίκια, κολιέ και βραχιόλα, για σένα και για τις φίλες σου, αλλά και χειροποίητα γούρια για τη νέα χρονιά, φτιαγμένα με μεράκι, μέσα στις πιο εντυπωσιακές συσκευασίες δώρων- διάφανες μπάλες. Το χριστουγεννιάτικο και στολισμένο La-di-da προσφέρει μοναδικές συλλογές αλλά και εξαιρετικές πρώτες ύλες (χάντρες, κρύσταλλα Swarovski, ποιοτικά μέταλλα) για όσους και όσες θέλουν να δημιουργήσουν κάτι εντελώς προσωπικό. Η collection #2023 αποτελείται από κόκκινα στοιχεία, χρυσά, ασημί και στόχο έχει να έρθει η αφθονία στη ζωή σας. Δώστε έμφαση στην πιο λαμπερή μεριά του εαυτού σας με La-di-da! Οι άνθρωποι του La-di-da, με εμπειρία στο ποιοτικό, χειροποίητο κόσμημα, είναι δίπλα σου και αυτά τα Χριστούγεννα για

με τον τρόπο τους στη ζύμωση της ομάδας, στην αναζωογόνησή της και της δίνουν την απαιτούμενη ώθηση ώστε να τολμά, να δημιουργεί, να εξελίσσεται και να φτιάχνει μικρά θαύματα όπως τα: «Απαγορεύεται η μουσική», «Ο κύριος ΚΙΧ και το μυστικό Κουτί των Ήχων», «Δυο ξεροκέφαλες κουτάλες», «Σβήσε το φως», «Μουσικά & Ανάποδα», «Ο Κόσμος Ανάποδα», «Ένα ξωτικό στην πόρτα μου» και τόσα άλλα έργα που αγαπήθηκαν από μικρούς και μεγάλους! Και μαζί με όλους αυτούς τους φίλους, παλιούς και νέους, αλλά και τόσους ακόμη που μας περιμένουν στην πορεία, θέλουμε να γιορτάσουμε

πάντα λαχταριστή! Σηκώνουμε μανίκια και ετοιμαζόμαστε για μοναδικές σοκολατένιες δημιουργίες! Και πριν καλά καλά χωνέψουμε, την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου, και πάλι στις 12:00 μ.μ., «Κάτι τρέχει στο εργαστήριο πειραμάτων...» Οι καλικάντζαροι τρυπώνουν στο εργαστήριο του επιστήμονα του Planet Physics και φέρνουν τα πάνω κάτω! Απίθανες εφευρέσεις, πειράματα φυσικής και πειράγματα δεν θα έχουν τελειωμό για τα σκανδαλιάρικα αυτά πλάσματα και τους νέους τους φίλους, δηλαδή…

και μεγάλους να γνωρίσουν τον «μαγικό» κόσμο των Φυσικών Επιστημών. Σκοπός της είναι να καλλιεργήσει στους επισκέπτες το ενδιαφέρον για τα φυσικά φαινόμενα και τους νόμους που διέπουν τον κόσμο, επιστρατεύοντας μια σειρά από διαδραστικά εκθέματα. Οι «Θεοί του Ολύμπου», η μεγαλύτερη μυθολογική θεματική έκθεση, καλεί μικρούς και μεγάλους να θαυμάσουν το μεγαλείο της ελληνικής μυθολογίας και το θρυλικό Δωδεκάθεο. Και οι Δελφοί έρχονται στη Θόλο…

τα παιδιά και με «οδηγό» το θεατρικό παιχνίδι, «πασπαλίζουν» παραστάσεις και εργαστήρια με άφθονη αστερόσκονη και παρέα με τη Λίνα Μαγισσουλίνα,

Άγιο Βασίλη, τους Καλικάντζαρους και τα Ξωτικά, προσκαλούν μικρούς και μεγάλους να «ζωντανέψουν» τις πιο όμορφες ιστορίες και να φτιάξουν «μαζί» αξέχαστες χριστουγεννιάτικες αναμνήσεις. Παρακολουθήστε τα «Χριστουγεννιάτικα Παιχνιδομαγέματα» και λάβετε μέρος στα χριστουγεννιάτικα θεατρικά εργαστήρια (αποκλειστικά για ξωτικά), στο θέατρο 104. Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα στο www.facebook.com/iomadatwn5epoxwn

η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος ζωντανεύει ξανά την αγαπημένη ιστορία του Αντώνη Παπαθεοδούλου. Ο γιορτινός Ραφτάκος, λοιπόν, σε θεατρική διασκευή της Τίνας Γιωτοπούλου, σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβάρα, πρωτότυπη μουσική του Νίκου Πλατύραχου και καλλιτεχνική επιμέλεια της Χρύσας Διαμαντοπούλου, θα μας συντροφεύσει τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, λεξηράβοντας και λεξηπλέκοντας! Αυτό το σύγχρονο παραμύθι, που έχει κερδίσει τις καρδιές μικρών και μεγάλων, τρυφερό, συγκινητικό και επίκαιρο όσο ποτέ, μιλά για τη δύναμη των λέξεων, για την ανάγκη της ανθρώπινης επικοινωνίας, για την αγάπη, την παρηγοριά και τη ζεστασιά που προσφέρει ο ανθρώπινος λόγος. Η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος,

Χριστουγέννων στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων περιλαμβάνει στο πλούσιο πρόγραμμά του τη θεατρική παράσταση «Ελαφονταίν, ο Αίσωπος αλλιώς», σε σκηνοθεσία και σύλληψη του Γιώργου Σουλεϊμάν, κείμενο της Σοφίας Καψούρου και πρωτότυπη μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη, μια μια εξαιρετική αφορμή να γνωρίσουν τα παιδιά τους Μύθους του Αισώπου μέσα από τα μάτια του Γάλλου ποιητή και μυθοποιού Ζαν ντε Λα Φονταίν. Ο Ζαν ντε Λα Φονταίν, αλλιώς Λαφονταίν, είναι παγκόσμια γνωστός για τους Μύθους του, οι οποίοι αποτελούν μια αξεπέραστη, ποιητική μεταγραφή των Μύθων του Αισώπου, με αξιοθαύμαστο ύφος και ψυχολογικό βάθος. Οι Μύθοι του Λαφονταίν περιστρέφονται γύρω από τον εξής θεματικό άξονα: οι συμπεριφορές των ζώων είναι κοινές με τις συμπεριφορές των ανθρώπων, τις οποίες παρατηρούμε και βιώνουμε καθημερινά στην κοινωνία. Ως πότε η αλεπού θα παραμένει πονηρή, η χελώνα θα είναι μόνο αργή, ο κόρακας γκρινιάρης και το ποντίκι αδύναμο; Σκοπός της παράστασης είναι, μπροστά στα μάτια των παιδιών, οι αιώνιες διαφορές των ζώων να γεφυρωθούν και να εξαφανιστεί το στίγμα και το αρνητικό πρόσημο που άφησαν σε κάθε ζώο οι Μύθοι του Αισώπου. Έφτασε η ώρα τα στερεότυπα να εξαλειφθούν και ο καλύτερος τρόπος είναι μέσα από την τρυφερότητα, το χιούμορ, τη φαντασία, την αλληγορία και τη διαχρονικότητα ενός μύθου. Τα ζώα είναι ο καθρέφτης μας και μέσα από τους Μύθους… αλλιώς, τα παιδιά θα συνειδητοποιήσουν πως το να είσαι ο εαυτός σου δεν σημαίνει

έτος, το μουσείο δεν είναι μόνο μουσείο… Μεταμορφώνεται και γίνεται, μεταξύ άλλων, Muppet Theater! Την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου, ώρα 11.00-12.30, σε χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα,

τα Χριστούγεννα και

ένα ξεχωριστό θέαμα με

προβολές, μπορούν από

κι ο

Αλέξανδρος καθισμένος μπροστά στο παράθυρο κοιτάζει επίμονα τον ουρανό. Παρατηρεί τ’ αστέρια και περιμένει τη μαμά του. Είναι ώρα να στολίσουν επιτέλους κι εκείνοι το δέντρο τους… Όμως δυο σκανταλιάρηδες καλικάντζαροι, ο Εδώ και ο Αλλού, έχουν τρυπώσει στο σπίτι από το ξημέρωμα. Όταν όλα τα φώτα σβήνουν, αφήνουν την κρυψώνα τους και χώνονται στη μεγάλη

με όνομα... πύραυλο

φιλοδοξίες! Αναλαμβάνει την αποστολή να παρουσιάσει

δυνατόν περισσότερους ανθρώπους ένα εντυπωσιακό ουράνιο θέαμα και κάνει τα πάντα για να τους ενημερώσει. Θα καταφέρει να τους πείσει να σηκώσουν τα μάτια ψηλά και να κοιτάξουν στα αστέρια, για να δουν μαζί της τη μαγευτική βροχή μετεωριτών Φοίνιξ, που θα είναι ορατή μόνο για μία νύχτα; Θα μπορέσει να πείσει ακόμα και τον αδελφό της, τον Τζαμάλ, που τα μάτια του είναι μονίμως κολλημένα στο κινητό του; Το εξαιρετικό βιβλίο του Νέιθαν Μπράιον «Κοίτα ψηλά!» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πουά, μας συστήνει μια σπουδαία ηρωίδα, μας προσφέρει διαστημικές γνώσεις και μας θυμίζει πόσα μπορεί να χάσουμε αν δεν κοιτάμε ψηλά πιο συχνά. Επιπλέον, στρέφει διακριτικά την προσοχή μας σε μια ζωντανή, πολυπολιτισμική κοινότητα τα μέλη της οποίας –χάρη στον ενθουσιασμό της Ρόκετ– έρχονται πιο κοντά, για να κοιτάξουν ψηλά στα αστέρια. Η Βαλμπούργκα είναι μια μάγισσα χωρίς παραμύθι. Γι' αυτό και οι κάτοικοι της Χώρας των Παραμυθιών την περιφρονούν και της φέρονται άσχημα. Μέχρι που η Βαλμπούργκα αποφασίζει να τους εκδικηθεί... Μέσα σε μια νύχτα όλα τα παραμύθια του κόσμου εξαφανίζονται! Πώς έγινε αυτό; Και γιατί η Κοκκινοσκουφίτσα παίζει ποδόσφαιρο

σκύλο και έναν

Μόνο που καταλήγει κι ο ίδιος φυλακισμένος στο δημιούργημά του. Ο Δαίδαλος και ο γιος του ο Ίκαρος καταδικάζονται

τόξο στον ουρανό. Οι κάτοικοί της ήταν όλοι χρωματιστοί, εκτός από την μικρή Μουτζούρα, που αισθανόταν μειονεκτικά γιατί ξεχώριζε. Μια μέρα όμως αρκεί για να αλλάξει η ζωή όλων τους. Το ουράνιο τόξο μεγαλώνει ανεξέλεγκτα, δημιουργώντας ανησυχία στους κατοίκους. Εκείνοι, που έχουν κουραστεί από τα εκτυφλωτικά χρώματα, κλείνονται στα σπίτια τους. Πρέπει επειγόντως να

ο κορμός. Πάνω στη Γη θα γίνει ο χαμός!». Τότε όμως γνώρισε τον Μανόλη… Η συνέχεια στο βιβλίο του Βαγγέλη Ηλιόπουλου «Ο ΚαλΟκάντζαρος σώζει το Καλικαντζαροχωριό», που επανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε εικονογράφηση της Κάρλα Μανέα. Για παιδιά από 5 ετών. Η Μαράια Κάρεϊ δημιούργησε ένα συγκινητικό παραμύθι, την «Πριγκίπισσα των Χριστουγέννων» (Εκδόσεις Ψυχογιός), με πρωταγωνίστρια τη μικρή Μαράια! Ενώ η ιστορία πατάει γερά στην παράδοση της χριστουγεννιάτικης αφήγησης, παράλληλα είναι εμποτισμένη με τη μοναδική γιορτινή μαγεία και μουσικότητα της δημιουργού του. Η Μαράια δεν έχει ούτε ζητάει πολλά πράγματα, λαχταράει όμως να περάσει ήρεμα και χαρούμενα τις μέρες των Χριστουγέννων. Νιώθοντας μοναξιά και απόρριψη, ξεκινάει μες στην παγωνιά ένα ταξίδι εκπληκτικό, για ν’ ανακαλύψει στο τέλος τη θεραπευτική δύναμη της φωνής της, που μπορεί να εξαπλώσει το πνεύμα των Χριστουγέννων όχι μόνο στο δικό της σπιτικό, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Η Παραμονή εκείνων των Χριστουγέννων θα ήταν σαν όλες τις άλλες για τον κυρ-Στέφανο, τον κουρέα με τα μαγικά χέρια και τη χρυσή καρδιά, αν ένας παράξενος άντρας δεν χτυπούσε την πόρτα του, φέρνοντάς τον μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα... «Ο Κουρέας των Χριστουγέννων», της Σταυρούλας Παγώνα (Ελληνοεκδοτική, εικονογράφηση: Βασίλης Γρίβας) είναι ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι που μοσχομυρίζει κολόνια

Χριστουγέννων, αντί

σκορπίσει

σκονη, αποφασίσει να πάει διακοπές; Στο βιβλίο «Η μαγεία των Χριστουγέννων... πάει διακοπές», της Κατερίνας Σέρβη (Εκδόσεις Διόπτρα, εικονογράφηση: Βασίλης Γρίβας), η Μαγεία των Καλοκαιρινών Διακοπών, που τη φωνάζουν Κάλι, και ο Όλιβερ, το ξωτικό, θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αναπληρώσουν το κενό. Αλλά τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα! Και δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο, όταν εμφανίζεται ένα μυστηριώδες σημείωμα, γραμμένο από σκληρούς και ανελέητους απαγωγείς...