Talk 41 by talcmag

13.05.2015

3 Σποτ

13.05.2015

αταλαβαίνω την άνοιξη από τις μυρωδιές· χαμομήλι, νυχτολούλουδο, απορρυπαντικό ρούχων από τις απλωμένες μπουγάδες, κεφτέδες στο τηγάνι. Και από τους ήχους· δελτίο ειδήσεων από τις ανοιχτές μπαλκονόπορτες, μουσική από το ανοιχτό παράθυρο του διπλανού αυτοκινήτου, η φασαρία από την εξάτμιση μιας μηχανής τα χαράματα. Και από τα χρώματα· το κόκκινο από τα αναψοκοκκινισμένα μάγουλα των παιδιών, το μπλε από τη θάλασσα που σκέφτονται να κολυμπούν, το κίτρινο από τον ήλιο που φέγγει στα μάτια τους. Και από τον θόρυβο που κάνει η αγάπη μέσα τους. Πιο πολύ την άνοιξη. Είναι που βγαίνουν στα μπαλκόνια και στις πλατείες με μπάλες και ποδήλατα. Και

επιστρέφουν μετά από λίγο με αίματα στα γόνατα και δάκρυα στα μάτια και αφοριστικές δηλώσεις: «Δεν είναι πια φίλος μου, δεν θα του ξαναμιλήσω ποτέ». Και εγώ κουνάω το κεφάλι μου με κατανόηση και χωρίς καμία αμφιβολία. Πως θα του ξαναμιλήσει. Πως με μερικούς μικρούς ανθρώπους που τώρα μοιράζεται το ίδιο θρανίο θα εξακολουθεί να καβγαδίζει για πολλά χρόνια ακόμη· για το χαμένο γκολ, για το μυστικό που μαρτύρησε, για ένα κορίτσι, για έναν καινούργιο εμβόλιμο φίλο, για την ομάδα. Ειδικά την άνοιξη... Τους κοιτάω να περπατούν μπροστά μου και ελπίζω έτσι να συνεχίσουν να βηματίζουν. Μαζί ή ο καθένας με άλλους. Φίλους αληθινούς, αυτούς που έχεις από μικρός, αυτούς που σε βλέπουν να μεγαλώνεις σε ένα παράλληλο σύμπαν με κάποιο που παραμέ-

νει στάσιμο σε μια απροσδιόριστη ηλικία που δεν είναι ούτε παιδική μα ούτε ενήλικη. Μια ηλικία που δεν μετρά χρόνια, αλλά στιγμές. Στην ίδια τάξη, στο ίδιο πάρτι, στο ίδιο καράβι για το νησί, στο ίδιο λεωφορείο για τη σχολή, σε γάμους και βαφτίσια, στο μαιευτήριο, σε παιδικές γιορτές. Και μετά, πιο σπάνια αλλά το ίδιο κοντά, στο ίδιο τραπέζι εκείνης της μικρής ταβέρνας μπροστά από 5 ποτήρια κρασί, και ενώ είσαι πια μεγάλος αυτοί οι μικροί άνθρωποι που πια δεν είναι μικροί να είναι από τους λίγους που μπορούν πάντα να βλέπουν το φως στα μάτια σου. Και την άνοιξη στην καρδιά σου. Στις φίλες μου, που ξέρουν αυτές. Μ.Δ.

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

13.05.2015

8 2

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Έφη Κουτσονικολή (kefi@talcmag.gr) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: No 41 13.05.2015 Βάσω Τόση (vtossi@talcmag.gr) ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. Δήμητρα Μήτρου (dmitrou@talcmag.gr) NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: 154 51, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ Γιούλα Κουγιά ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr) www.facebook.com/talcmag ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ: Εύη Σπηλιωτάκου (espiliotakou@talcmag.gr) @talcmag ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Μαρία Γυπαράκη, Ανθή Δοξιάδη, Παναγιώτα Καρλατήρα, Χριστίνα Κοπανά, Αννίκα Λυμπεροπούλου, Γιολίνα Μπρούσαλη, Φαίδρα Νικολάου, Ντίνα Νομικού, Ρομίνα Ξύδα, Λία Παπαδοπούλου, Μαριανινα Πάτσα, Κώστας Περεζούς, Ηλέκτρα Σαμοΐλη, Δήμητρα Τριανταφύλλου, Λαυρέντης Χωραΐτης, το Κορίτσι του Διπλανού Portal ΖΩΔΙΑ: www.actavestababy.com ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS AEBE CREATIVE DIRECTOR: Γιώργος Ξύστρης ΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS

Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη. NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Γιάννης Καλλές

6 ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι

13.05.2015

Στη δασκάλ με αγάπη α μας

-------------------------------------------------------------------

Κυρία Πατώκου= Αγαπητό κορίτσι, σου γράφω επειδή εσύ γράφεις, και αυτήν τη φορά θέλω να γράψεις κάτι για μένα. Μόλις γύρισα από το γυμναστήριο της γειτονιάς μου, όπου προσπαθώ να κάνω κοιλιακούς, αλλά το μόνο που καταφέρνω προς το παρόν είναι να τρώω περισσότερο και να κάνω κοιλιά. Τέλος πάντων. Τελείωσα, που λες, κουτσά-στραβά το πρόγραμμα και μετά μπήκα κάθιδρη στην καμπίνα όπου αλλάζουμε να αλλάξω. Εκεί ήταν δύο άλλες κυρίες γύρω στα 40 και μιλούσαν. Φίλες ήταν. Σε λίγο κατάλαβα πως ήταν και συμμαθήτριες από το δημοτικό και μιλούσαν για τη δασκάλα τους στην τρίτη δημοτικού, την κυρία Αριάδνη. Ωτακούστρια δεν είμαι, αλλά αναγκαστικά έγινα. Κι ενώ μπήκα στο γυμναστήριο συγχυσμένη, βγαίνοντας χαμογελούσα σαν χαζή κι έτρεξα σπίτι μου να σου γράψω για την κυρία Αριάδνη. Αυτή λοιπόν δεν ήταν δασκάλα, ήταν φύλακας άγγελος. Κάθε πρωί καλημέριζε τα παιδιά μ’ ένα φιλί στα μαλλιά, ΠΑΝΤΑ! Ύστερα τους έλεγε τι τυχερά είναι που έχουν σχολείο και θρανίο και μολύβια και να προσευχηθούν για δυο λεπτά για όλα τα παιδάκια που δεν έχουν τίποτα εκτός από σκέτο χώμα. Μετά κάνανε τα μαθήματα, αλλά ποτέ δεν τους φώναζε, μόνο τους έλεγε ότι είναι φυσικό να μην τα ξέρουν όλα, εδώ ήρθανε να τα μάθουνε και να μην ανησυχούν γιατί θα τα μάθουνε. Κάθε Παρασκευή τους έκανε ένα μίνι πάρτι. Έφερνε μουσική και τυρόπιτα ταψιού απ’ το σπίτι της. Και το καλύτερο; Έπιανε ένα ένα παιδί χωριστά και του έλεγε στο αυτί ότι έχει ειδικά ταλέντα και είναι πολύ ξεχωριστό και να μην ανησυχεί γιατί θα τον βρει τον δρόμο του. Έτσι όλα τα παιδιά κι ένα ένα χωριστά ένιωθαν πολύ σπέσιαλ και ευλογημένα. Μέχρι που μια μέρα ένα βλαμμένο είπε δυνατά ότι η κυρία Αριάδνη σε όλους λέει ότι είναι ευλογημένοι με σπέσιαλ ταλέντα, άρα λέει ψέματα. Μερικά παιδιά άρχισαν να κλαίνε. Μερικά άλλα άρχισαν να κυνηγάνε αυτόν τον βλάκα. Έγινε φασαρία, ήρθε ο διευθυντής του σχολείου, ρώτησε και έμαθε τι έγινε. Απ’ ό,τι μάθανε οι κυρίες χρόνια μετά, ο διευθυντής έθαψε την κυρία Αριάδνη στον επιθεωρητή και δεν πήρε προαγωγή γιατί, λέει, χρησιμοποιούσε αντιπαιδαγωγικές μεθόδους. Η κυρία Αριάδνη αναγκάστη-

κε να δώσει εξηγήσεις ενώπιον όλων των άλλων δασκάλων για το ζήτημα. Μετά αρρώστησε, έπαθε σκλήρυνση κατά πλάκας. Οι μαθητές της και οι μαθήτριές της υποψιάστηκαν ότι το έπαθε γιατί ο κόσμος αυτός ήταν πολύ σκληρός για τη μαλακή σαν πούπουλο κυρία Αριάδνη. Πήρε πρόωρη σύνταξη και τη χάσανε. Δεν την ξεχάσανε όμως. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει κάποια που τον καλημέριζε με ένα φιλί στα μαλλιά. Μετά από τριάντα τόσα χρόνια η μία κυρία συνάντησε την κυρία Αριάδνη, πολύ ηλικιωμένη πια και στο αναπηρικό καροτσάκι, αλλά με το ίδιο χαμόγελο στα χείλη. Ψώνιζε στο σούπερ μάρκετ τυριά. Τη γνώρισε αμέσως. «Κυρία Αριάδνη, τι κάνετε εδώ;» της είπε έκπληκτη και συγκινημένη που η δασκάλα-άγγελος εμφανίστηκε από τη ρωγμή του χρόνου μπροστά της. «Αγοράζω τυριά. Θα φτιάξω τη γνωστή τυρόπιττα για το πάρτι της εγγονής μου», είπε η γιαγιούλα. «Πώς σε λένε εσένα, χρυσό μου;» «Αγγελοπούλου», ψέλλισε η κυρία. «Και, δόξα τω Θεώ, σας συναντάω. Έφαγα τη γη να σας ψάχνω όταν φύγατε από το σχολείο. Λοιπόν, εκ μέρους όλων μας, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ. Ευχαριστώ που ζείτε ανάμεσά μας, ευχαριστώ που μας αγαπήσατε, ευχαριστώ που μας διαβεβαιώσατε ότι είχαμε σούπερ δυνάμεις που δεν τις ξέραμε. Δίκιο είχατε, είχαμε: εσάς!» Ζήλεψα, κορίτσι. Η δασκάλα η δικιά μου χώριζε με τον άντρα της και μας είχε στην μπούκα. Νευρίαζε με τις βλακείες μας, νευρίαζε όταν δεν ξέραμε πόσο κάνουν δύο και δύο, μας έλεγε ότι αν δεν βάλουμε μυαλό θα πεινάσουμε. Ε, λοιπόν, θέλω να της πω ότι δεν πεινάσαμε παρά μόνο από αγάπη και τρυφερότητα ενώ οι μαθητές της κυρίας Αριάδνης έχουν ακόμα αποθέματα. Μάλλον λόγω εκείνης της μυθικής τυρόπιτας. ΚΟΡΙΤΣΙ= Κυρία Πατώκου, ξέρω τι λέτε. Τα ίδια κι εγώ. Τυρόπιτα γιοκ. Κριτική άφθονη. Κυρία Αριάδνη, όπου και να ’σαι, πάρε ένα φιλί φτιαγμένο από όλα τα φιλιά στα μαλλιά που έδωσες όταν ήσουν δασκάλα. Θα σου δώσει σούπερ δυνάμεις, σ’ το υπογράφω.

To κοριτσι

8 ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι

13.05.2015

της ΑΝΘΗΣ ΔΟΞΙΑΔΗ

Σε

μια χώρα υπό διάλυση, με τον γονέα συχνά αναστατωμένο μέχρι πανικόβλητο, από τα παιδιά ζητείται να πάνε να δώσουν Πανελλήνιες εξετάσεις. Με το πανεπιστήμιο υπό κατάληψη. Με την ανεργία να μαστιγώνει τους νέους που πέτυχαν πριν από χρόνια και κατάφεραν να μπουν σε μια σχολή. Με τη φοβέρα των γονιών, «μόνο αν μπεις στην Αθήνα» οι Αθηναίοι, και «μόνο αν μπεις στη Θεσσαλονίκη» οι Θεσσαλονικιοί. Με το δίκιο τους οι άνθρωποι, οι γονείς, γιατί πώς να πληρώνεις δεύτερο σπίτι και φαγητό; Μετά τα τόσα φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα τα τελευταία χρόνια. Mε το δίκιο τους και τα παιδιά να υποφέρουν. Δύσκολη εποχή για όλους. Σκέφτομαι αυτά τα παιδιά υπό τρομακτική ένταση ή «στρες», όπως καθιερώθηκε να λέμε, να αγωνίζονται να καταφέρουν κάτι το οποίο όμως κινδυνεύει να μην μπορούν να το εκμεταλλευθούν στην πατρίδα τους. Για σκεφτείτε να αγωνίζεσαι να ράψεις φόρεμα, αλλά να μην έχεις προοπτική πού να το φορέσεις, εκτός αν ξενιτευτείς... Να γιατί τις θεωρώ ιδιαίτερα δύσκολες τις φετινές εξετάσεις για τους τελειόφοιτούς μας και τους γονείς τους. Γιατί ό,τι ξέρεις, το ξέρεις όταν έρχεται η ώρα. Αυτό που μπορεί να κάνει διαφορά όμως είναι σε τι φόρμα είσαι εκείνες τις μέρες, ποια είναι η διάθεσή σου και πόση η πίστη σου για το ότι κάνεις κάτι που αξίζει τον κόπο και κρύβει μια υπόσχεση. Ένα όνειρο για τη μεγαλίστικη πια ζωή σου. Φέτος ποια είναι η υπόσχεση και τι θα ονειρευτούν τα παιδιά μας; Με τι κουράγιο θα μπουν στις Πανελλήνιες; Εδώ μόνο εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε. Εδώ που τα λέμε, μπορούμε να βοηθήσουμε από όταν είναι πολύ μικρά που ξεκινούν οι εξετάσεις, γιατί τώρα δεν είναι η πρώτη τους φορά... Από μικρά λοιπόν τους λέμε ότι σημασία έχει που προσπάθησαν, που διάβασαν και που δούλεψαν σκληρά. Σημασία έχει που έχουν μάθει τόσα πράγματα. Τώρα στις εξετάσεις θα πούνε μερικά από αυτά που μάθανε. Και αν δεν τα πούνε όλα, δεν πειράζει, την επόμενη φορά. Δεν χάθηκε ο κόσμος. Ο στόχος δεν είναι οι εξετάσεις. Στόχος είναι η προσπάθεια, η γνώση και, πάνω από όλα, να μάθουν ότι η σκληρή δουλειά μπορεί να φέρει αποτελέσματα.

ΡΙΖΕΣ ΚΑΙ ΦΤΕΡΑ Εξετάσεις Πιστεύω ότι ίσως από πολύ νωρίς στη ζωή των παιδιών εμείς είμαστε που δίνουμε το μήνυμα της υπερβολικής σημασίας των εξετάσεων εις βάρος της ουσίας, που είναι η γνώση και η σκληρή δουλειά. (Και βλέπουμε σήμερα τα αποτελέσματα αυτής της νοοτροπίας στον τόπο μας.)

Έτσι εμείς τους δημιουργούμε σε μεγάλο βαθμό το άγχος από μικρά που σιγά σιγά μεγαλώνει καθώς μεγαλώνουν. Και οι περίφημες εξετάσεις αποκτούν όλο και μεγαλύτερη πρακτική σημασία που κορυφώνεται με τις Πανελλήνιες. Όπου η αλήθεια είναι ότι το αποτέλεσμα μετράει και θα κριθούν πολλά για την υπόλοιπη ζωή τους. Όμως αν εμείς εντείνουμε το άγχος και την αγωνία, σημαίνει ότι μπορούμε να κάνουμε και το αντίθετο. Που είναι να κοιτάξουμε να τα απαλύνουμε αυτά τα συναισθήματα, που πάντως δεν διευκολύνουν την καλή επίδοση και αποτελεσματικότητα. Η συμβολή μας στην προετοιμασία για τις Πανελλήνιες μπορεί να γίνει ξανά εντελώς φροντιστική, όπως όταν ήταν πιο μικρά παιδάκια… Να κάνουμε το αγαπημένο τους φαγητό, να στύβουμε πορτοκαλάδες, να κοιτάμε να κοιμούνται νωρίς το βράδυ (δύσκολο ομολογώ, όμως ό,τι είχαν να μάθουν, το μάθανε πια), να πηγαίνουν στο γυμναστήριο ή να κάνουν κάποιο άθλημα και να μην κάθονται στο θρανίο όλη μέρα. Να τους υποστηρίζουμε ήρεμα και με την πίστη ότι θα τα καταφέρουν. Να τους προτείνουμε την προηγουμένη των εξετάσεων να κάνουν κάτι ευχάριστό που θέλουν, να πάνε σινεμά, να δούνε την κοπέλα τους, ή το αγόρι τους, να παίξουν μπάλα με τους φίλους τους και να κοιμηθούν νωρίς! Το πρωί τους δίνεις ένα φιλί, τους εύχεσαι καλή επιτυχία με το διάχυτο, ανείπωτο μήνυμα ότι τους αγαπάς όπως και να γράψουν! Τους αγαπάς για αυτό που είναι. Το πώς θα γράψουν είναι λίγο και θέμα τύχης, εδώ που τα λέμε. Και υπάρχει και η επόμενη φορά εν ανάγκη. Ο αντιρρησίας γονιός μού φωνάζει «δεν έχεις ιδέα τι περνάμε με τις Πανελλήνιες και λες τα δικά σου εσύ». Προσπάθησα να προτείνω. «Να μην περνάτε τίποτα τόσο κακό προσπάθησα να πω», του φωνάζω κι εγώ. «Να είστε παρόντες, θετικοί και να τα φροντίσετε λίγο σαν μικρά παιδιά, να τους δώσετε κουράγιο, να τους δείξετε ότι τους έχετε εμπιστοσύνη. Και πάλι το μήνυμα να είναι, όπως όταν ήταν μικρά παιδιά, πως ό,τι και να γίνει, δεν χάθηκε ο κόσμος. Θα τα καταφέρει». Τι να πει τώρα ο άνθρωπος;

13.05.2015

9 ΦΤΙΑΞΤΟ

Σκανάρετε και δείτε τον χαρακτήρα

Αναζητήστε τα αγαπημένα σας περιοδικά στα περίπτερα

Αυτόν τον μήνα κοντά μας η Κλάραμπελ

ΣΤΗ Ν ∆ΙΝ Η ΤΟΥ ΧΡΟ ΝΟΥ

#11 €1,9 0

#11 Donald

11 Edito

rial.indd

24/4/15

5:26 μ.μ.

ΜΑΥΡ ΟΣ ΚΕΡΑ ΥΝΟΣ Η ΑΠΟΛ ΥΤΗ ΑΝΑΤ ΡΟΠΗ #8 €3,50

Η ΑΠΟΛ ΥΤ

#8 FINAL

FINAL

#47 €1,90

Komix

08 editoria

l.indd

Η ΑΝ ΑΤ ΡΟ

PKNA

25 editorial

.indd

12/3/15

ΠΗ

#48 €1,90

ΤΟ ΜΑΤ Ι

10/2/15

5:50 μ.μ.

ΤΟΥ ΚΥΚ ΛΩΠ Α Η ΜΑΣ ΚΑ ΤΗΣ ΑΛΗ ΘΕΙΑ Σ

ΤΟ ΜΑΤ

ΜΟΥΡΓΟΛΥΚΟΙ

# 47

VV MMou

se 047

editori

al.indd

Ι ΤΟΥ Κ ΥΚ Λ

Ω ΠΑ 7:15 μ.μ.

# 48

9/4/15

FINAL

Η Μ Α ΣΚ MICKE

Y MOUS

E 0048

editori

al.indd

Α Τ ΗΣ

Α ΛΗΘΕ

ΙΑΣ

7/5/15

5:53 μ.μ.

Εύκολα, απλά, γνώρισέ το, αγάπησέ το, στόλισέ το, αγκάλιασέ το... Οι αγαπημένοι ήρωες της Disney ζωντανεύουν. Αυτόν τον μήνα κόψε και κόλλησε την Κλάραμπελ. Αν θέλεις να επαναλάβεις την κατασκευή και να μάθεις περισσότερα, μπες στο www.talcmag.gr/disney Συγκέντρωσε τους 12 ήρωες και κέρδισε

www.talcmag.gr/disney

©DISNEY

www.kathimerini.gr

4:17 μ.μ.

10 ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι

13.05.2015

Της Γιολίνας Μπρούσαλη

Της Ντίνας Νομικού

Με το ζόρι Λ

ίγες ημέρες πριν πλημμυρίσαμε χαρούμενες μαμάδες. Τρυφερές φωτογραφίες, συγκινημένα μάτια, χειροποίητες κάρτες, μερικά ανθισμένα μπουμπούκια και πολλές αναμνήσεις. Η Γιορτή της Μητέρας γιορτάστηκε πάλι πανηγυρικά· το καλό είναι ότι ξεχειλίζουμε αγάπη, διαβάζουμε κάποια εξαιρετικά άρθρα και βλέπουμε φωτογραφίες που κάνουν το μυαλό να τρέχει σαν το χάμστερ στη ρόδα του, το κακό είναι ότι τίποτα ουσιαστικό δεν συμβαίνει – αν ο σύζυγός σου είναι ένα αγενές καθοίκι, την επόμενη μέρα θα σε ξαναπροσβάλει· αν είσαι νευρόσπαστη και χτυπάς το παιδί σου, το επόμενο πρωί μετά από αυτό που σου έδωσε τη ζωγραφιά θα του ξανατραβήξεις τα μαλλιά, και αν στη δουλειά πιέζεσαι και χάνεις συστηματικά το ραντεβού με τον παιδίατρο δεν υπάρχει λόγος έξτρα άγχους, θα σε αντιμετωπίζουν διαρκώς σαν ένα ανάπηρο outsider. Και φυσικά του χρόνου εδώ να είμαστε να το ξαναγιορτάσουμε. Εκτός από το ότι όλες οι μαμάδες δεν θα έπρεπε να γιορτάζουν έτσι, by default, ή μάλλον επειδή ο τίτλος είναι πιασάρικος, τα τελευταία χρόνια με αφορμή την ημέρα αυτήν ταλαιπωρούν το μυαλό μου εκείνα τα παιδιά που δεν μπορούν να γιορτάσουν επειδή δεν έχουν μαμά. Παιδιά που ζουν μόνο με τον μπαμπά τους, τη γιαγιά τους ή και σε ιδρύματα, που έμειναν ορφανά όταν ήταν μωρά ή σε μεγαλύτερη ηλικία, που δεν έχουν να πουν ιστορίες για τους βραδινούς

εφιάλτες που εξαφανίζονταν μόλις της κρατούσαν το χέρι, που δεν θυμούνται να τραγουδάνε πλάι της στο μπάνιο με βούρτσες για μικρόφωνα, που δεν ξέρουν πώς είναι να σου φαίνονται τα νερόβραστα μακαρόνια το καλύτερο φαγητό του κόσμου μόνο και μόνο επειδή τα έφτιαξε εκείνη. Είναι πολλά τα παιδιά που την ημέρα αυτήν πονάνε σιωπηλά. Χαζεύοντας τις κάρτες με τα τηλεκατευθυνόμενα σχολικά μηνύματα και ζηλεύοντας τις αγκαλιές στα πεζοδρόμια, το μόνο που τριγυρίζει στο μυαλό τους είναι γιατί να είναι εκείνα τόσο διαφορετικά. Και γιατί αυτό το τόσο διαφορετικό να είναι τόσο πολύ επώδυνο. Νομίζω ότι η γιορτή της μητέρας θα πρέπει να μείνει και να γιορτάζεται συμβολικά για τις πραγματικά ξεχωριστές, εκείνες που έκαναν την υπέρβαση, τη θυσία, που έγραψαν ιστορίες με φωνή αναλλοίωτη στον χρόνο. Οι περισσότερες καλό θα ήταν να βγούμε λίγο από το comfort zone της μητρότητας έτσι όπως το έχουμε συντονίσει. Υπάρχουν ορφανά παιδιά εκεί έξω που υποφέρουν, που όταν πέφτουν και χτυπάνε δαγκώνουν τα χείλη τους και το βράδυ που ξαπλώνουν στο κρεβάτι δίνουν φιλιά μόνο στο στραπατσαρισμένο λούτρινο ζωάκι τους. Είναι νομίζω λιονταράκι, γιατί είναι δυνατό. Και είναι αντιφατικό τόσες μαμάδες στον κόσμο να γιορτάζουν κάθε χρόνο με ένα πολύχρωμο «σ’ αγαπώ» γραμμένο άτσαλα σε ένα χαρτόνι, όταν ταυτόχρονα κάποια παιδιά θα περάσουν μια ζωή ψάχνοντας μια μάνα για να θρηνήσουν.

Το σχολείο της γειτονιάς

άιος, ο μήνας της δυο για το τι μιλάνε. Αν δεν έχουμε αναζήτησης και των ένα τέτοιο σχολείο στη γειτονιά εγγραφών. Ως δασκάλα, μας, καλό θα είναι να δραστηριοποικυρίως σε ιδιωτικά σχο- ηθούμε ώστε να γίνει. Τα σχολεία λεία, θυμάμαι αυτόν τον μήνα την πρέπει να είναι μέρος της τοπικής αγωνία στα πρόσωπα των γονιών κοινωνίας και ιδιαίτερα στις μικρές που αναζητούσαν ένα σχολείο για ηλικίες. Το παιδί κινείται ασφαλέτο «μικρό» τους. Τα κριτήρια πολλά, στερα και καλύτερα στη γειτονιά τα δίδακτρα ακόμα περισσότερα και του, όποια κι αν είναι αυτή, αν η η απόφαση συνήθως γεμάτη ενοχές οικογένειά του τη γνωρίζει και και δεύτερες σκέψεις μιας και κανέ- δραστηριοποιείται σε αυτήν. νας χώρος δεν τα έχει όλα. Οι κλειστές πόρτες και οι λιγοστές Μιας και μιλάμε για πολύ τρυφερές καλημέρες ευνοούν τον φόβο και ηλικίες (αρκετά κάτω των 5), που η ενθαρρύνουν το κακό. πλειονότητα των γονιών αναζητεί Ο καλύτερος δάσκαλος είναι αυτός ένα σχολείο, νιώθω πως προτού το που έχει κοντά του τους γονείς αποφασίσουμε πρέπει να ρίξουμε με προτάσεις, βοήθεια και καταμια δυο κλεφτές ματιές στην πραγνόηση, που τους γνωρίζει και τον ματικότητα. γνωρίζουν. Ο καλός γονιός θυμάται Όχι σε αυτήν που ζούμε, αλλά σ’ πάντα ότι υπάρχει το δικό του και αυτήν που υπάρχει άλλα τόσα παιδιά και την αγνοούμε που τους αξίζει να γιατί μας έχει πάρει μεγαλώσουν σε μια η κατηφόρα… Το παιδί κινείται τοπική κοινωνία Το καλύτερο σχοκαι όχι να ασφαλέστερα και ζωντανή λείο για ένα παιδί περνούν τη μισή καλύτερα στη γει- μέρα τους μέσα σε μέχρι τα 4 του είναι τονιά του, όποια ένα αυτοκίνητο να το σπίτι του, όταν αυτό έχει ευκαιρίες κι αν είναι αυτή, πηγαινοέρχονται… να πειραματιστεί, ίσως από τις αν η οικογένειά Είμαι έναν γονιό που το τελευταίες γενιές του τη γνωρίζει που έπαιξαν σε σέβεται χωρίς να και δραστηριοποι- αλάνα μέχρι να το πνίγει και πολύ χρόνο στη φύση με είται σε αυτήν. Οι σουρουπώσει. φίλους που θα βρει πήγαιναν κλειστές πόρτες Που μόνο του σταδιακά. τσούρμο στο και οι λιγοστές Έχουμε παραδώσει σχολείο από τη τα εξοντωτικά μας καλημέρες ευνο- δευτέρα δημοτικού ωράρια στην παιδιπου ήξεραν ούν τον φόβο και και κή ηλικία τόσο, που πολύ καλά να ενθαρρύνουν το φυλάγονται από ένα από τα κριτήριά κακό μας για την επιλοτους «περίεργους» γή σχολείου είναι της γειτονιάς και να κλείνει όσο το να αναγνωρίζουν δυνατόν λιγότερες τους αγνώστους, μέρες μέσα στον που υπήρχαν χρόνο… αρκετοί και τότε, απλά τους εντοπίΗ καλύτερη δουλειά για έναν ζαμε γιατί «ζούσαμε» εκεί. γονιό είναι να μεγαλώσει ο ίδιος Ξέρω πολύ καλά πως δεν τίθεται τα παιδιά του και όχι να πληρώνει καν θέμα συζήτησης να ξαναγίυπέρογκα ποσά σε σχολεία, μιας νουν οι «γειτονιές», αλλά επιμένω και η –κατά πολλά συμπαθέστατη– να πιστεύω πως υπάρχει μια πολύ χώρα μας τον αναγκάζει να γυρίζει καλύτερη εκδοχή στη συγκατοίκηστη δουλειά του στο εξάμηνο, χωρίς ση από αυτήν που ζούμε σήμερα. παράλληλα να του παρέχει καμιά Και η ύπαρξη των παιδιών είναι υποστήριξη για τη φροντίδα του ένα κίνητρο. Δεν μπορούμε και δεν παιδιού. πρέπει να μεγαλώνουμε παιδιά με Το καλύτερο σχολείο είναι αυτό που «προγραμματισμένα» ενδιαφέροντα, το παιδί μπορεί να πάει περπατώχρειάζονται να παίξουν χωρίς κανόντας και στον δρόμο να συναντήσει νες και όρους και μόνο στη «γειτοτον φίλο του, στις κουβέντες τους νιά» τους μπορούν να το κάνουν να μιλούν και να γνωρίζουν και οι αυτό.

generated at BeQRious.com

12 24 ωρεσ μαμα

13.05.2015

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

To 24ωρο της Βίκυς Αδάμου Hθοποιός, σκηνοθέτις, δασκάλα θεάτρου για μικρούς και μεγάλους, συνιδρύτρια του «Κινητήρας στούντιο artistic residency centre» μαζί με την Αντιγόνη Γύρα και τη Φλώρα Καλομοίρη 07:00 - Ξυπνητήρι, αλλά τα γατιά (έχουμε δύο) μάς ξυπνάνε πάντα πριν... 10 λεπτά αγάπες, όλοι μαζί στο κρεβάτι. Τα κορίτσια, η Κλειώ 8 χρόνων και η Άρτεμις 10, ετοιμάζονται για το σχολείο. 08:30 - Δουλειές σπιτιού. Τις κάνω μόνη μου και, ανάλογα με τα οικονομικά, έχω βοήθεια 4, 2, 1 ή καμία φορές τον μήνα. Πάντως, όταν δεν υπάρχει χρόνος και πρέπει να «αφήσω κάτι πίσω» αυτό είναι οι δουλειές του σπιτιού. 09:45 - Πρωινή βόλτα με τον Σάκη, τον άντρα μου – περπάτημα, γυμναστική. Το βάλαμε στο πρόγραμμα τα τελευταία έξι χρόνια γιατί αυτό το μισάωρο μας δίνει τον χρόνο που χρειαζόμαστε για να συζητήσουμε, να συνεννοηθούμε, να τσακωθούμε... 10:30 - Μail-τηλέφωνα εργασίας. Φέτος μείωσα τις πολλές ευθύνες. Δεν πήγαινε άλλο να «λούζομαι» με τόσο άγχος κάθε μέρα. Βέβαια και πάλι έχω κρατήσει ουκ ολίγα: μαθήματα, σεμινάρια (αυτήν την περίοδο παρακολουθώ φιλοσοφία και feldenkrais), πρόβες και παραστάσεις. Διδάσκω θέατρο, δημιουργική κίνηση και θεατρικό παιχνίδι για γονείς και παιδιά στον «Κινητήρα» αλλά και σε σχολεία τρεις καθημερινές απογεύματα και Σάββατο πρωί. Έτσι, για τρεις μήνες μπορεί να τρέχω σαν τον Βέγγο –και κάθε άλλον σύγχρονο Έλληνα– και για τους επόμενους τρεις να «κάθομαι» (λέμε τώρα...) 11:15 - Κάποια πρωινά έχω εντατικές πρόβες μιας και στις 18/5 έχουμε πρεμιέρα του έργου «Σκάσε ή η χαμένη παντόφλα του Μανώλη Καρέλη», μια μαύρη κωμωδία της Χριστίνας Σαμπανίκου. Άλλα πρωινά, πάλι, έχω πρόβες για το έργο που θα κάνουμε του χρόνου με την ομάδα του Κινητήρα «Ανύποπτος χρόνος». 12:30 - Ετοιμάζω μαθήματα ή τη ραδιοφωνική εκπομπή μου (αυτό είναι τελευταίο φρούτο, στον enforadio. gr, έτσι για την πλάκα μου, αλλά έχει δουλειά!) 13:15 - Το μεσημεριανό το μαγειρεύω εγώ και μόνον εγώ, αγαπώ το σπιτικό φαΐ, θέλω να ξέρω τα υλικά και τον τρόπο μαγειρέματος. Το θεωρούμε σημαντικό και βοηθάει το πρόγραμμα της δουλειάς μας που, σε γενικές γραμμές, μπορούμε να το ρυθμίζουμε εμείς. 14:50 - Βοηθάω τα κορίτσια στο διάβασμα, κάνουμε αγάπες και συζητήσεις. Πού και πού βρίσκω κάτι να σπάει τη ρουτίνα, ένα πικ νικ στην παραλία (μένουμε Βούλα), ή μια στάση στην παιδική χαρά, φαγητό σε

φίλους. Κάποιες φορές, αυτήν την ώρα τη χρησιμοποιώ για μίνι ξεκούραση – ύπνο, ταινία, social media. 16:00 - Αν είναι από τις μέρες που έχω απογευματινό μάθημα, δουλεύω ακόμα και στο λεωφορείο, το Α2 που κάνει τη διαδρομή Βούλα-Αθήνα! Άλλωστε εδώ θα περάσω μια ολόκληρη ώρα. 17:30 - Πίσω στο σπίτι, τα κορίτσια ετοιμάζονται για τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες, ευτυχώς το μοιράζομαι με τον Σάκη και φίλους που και τα δικά τους παιδιά παρακολουθούν τα ίδια μαθήματα (ενόργανη γυμναστική, kidητήρα, μουσική και αγγλικά). 21:30 - Επιστροφή στο σπίτι από δουλειά. Πολύ πιθανό τα κορίτσια να είναι ξύπνια –παλιά ήμασταν ιδιαιτέρως αυστηροί στο να πέφτουν νωρίς για ύπνο– 20:30 ήταν στα κρεβάτια. Τους τελευταίους μήνες είμαστε πιο χαλαροί γιατί παρατηρήσαμε ότι δημιουργεί πια εκνευρισμό σε όλους μας το τόσο όριο. Αχ, ανάμεσά τους υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός, ζήλια κι άλλα δύσκολα συναισθήματα. Πέφτουν επάνω μου μόλις επιστρέφω σπίτι, μιλάνε ταυτόχρονα, μου κάνουν δώρο ζωγραφιές, κατασκευές. Μου μιλάνε για τη ζωή τους, τις φιλίες, το σχολείο, τις επιθυμίες τους, τα προβλήματά τους. Μου θυμώνουν, μου φωνάζουν, κλαίνε, βρίζουν... όλα όμως γυρνάνε στη συζήτηση. Έχουμε πολύ καλή σχέση. Κι εγώ τους μιλάω για τα αντίστοιχα δικά μου θέματα. Φροντίζω να τις ακούω πολύ και να βρίσκω λίγο χρόνο για την κάθε μία ξεχωριστά. Ίσως όμως και να μην είμαι σπίτι μιας και μια-δύο φορές την εβδομάδα επιλέγω να δω φίλους πριν ή μετά τη δουλειά. Επίσης, μερικά βράδια μετά τα μαθήματα πηγαίνω θέατρο για να ενημερώνομαι – φέτος έχω δει σαράντα παραστάσεις! Η δουλειά μου και η οικογένειά μου Ο σύζυγος είναι cloud engineer και δουλεύει από το σπίτι κυρίως (ευτυχώς δεν είμαι μόνο εγώ που πετάω στα σύννεφα…) Το ότι εγώ είμαι καλλιτέχνις είναι κάτι πολύ δύσκολο για όλους μας μιας και δεν ακολουθώ καμία κανονικότητα ή ρουτίνα και ως ένα σημείο αυτό είναι και το ζητούμενο, αλλά ο άντρας μου τα καλλιτεχνικά τα έχει μόνο ως χόμπι οπότε, όσο κι αν προσπαθεί, είναι δύσκολο να μπει στα παπούτσια μου. Από τότε που γίναμε γονείς και μπήκε το θέμα «φύλαξης» το παραπάνω ζήτημα έγινε ακόμα πιο δύσκολο. Φέτος καταφέρνω

να είμαι με τα παιδιά μου τουλάχιστον 4 ώρες την ημέρα, μέχρι πέρυσι υπήρχαν 2 με 3 μέρες ολόκληρες που δεν τα έβλεπα καθόλου. Το πιο δύσκολο στοιχείο στη δουλειά μου είναι ότι είμαι σε ανεύρεση εργασίας συνέχεια, το ότι δεν πληρώνομαι τόσο ώστε να είμαι οικονομικά ανεξάρτητη, το ότι το κράτος δεν είναι φιλικό προς τις καλλιτεχνικές επιχειρήσεις, και –αυτό είναι και ωραίο όμως– το ότι όταν δουλεύεις με παιδιά και ενήλικες ή όταν είσαι πάνω στη σκηνή, πρέπει να είσαι απόλυτα εκεί! Κάθε μάθημα έχει να σε πάει κάπου. Συνολικά, η δουλειά μου μού προκαλεί ενθουσιασμό, χαρά, περιέργεια, ξάφνιασμα, έρωτα αλλά και μοναξιά, απογοήτευση, ψυχικό πόνο... Είναι πολύ πιεστική, πάντα θα κάνεις κάτι καινούργιο και αυτό σε κάνει να νιώθεις «αδιάβαστη» ή αρχάρια. Όσον αφορά τους νέους γονείς που συναντώ, οι παρατηρήσεις μου είναι οι εξής: είμαστε η πρώτη γενιά στην ιστορία που έχουμε επενδύσει τόσο πολύ συναισθηματικά στα παιδιά μας. Πολλές φορές έρχεται σε προτεραιότητα το δικό τους πρόγραμμα, οι δικές τους ανάγκες. Τόσο που τείνουμε να ξεχνάμε τις δικές μας. Και κουβαλάμε πολλή αγωνία για το αν είμαστε αποτελεσματικοί γονείς. Θέλουμε να τα εξοπλίσουμε όσο γίνεται καλύτερα για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες της ζωής, αλλά αποφεύγουμε να τους μιλήσουμε γι’ αυτές. Πιστεύω ότι είμαστε μεταβατική γενιά – γκρεμίσαμε τους κλασικούς ρόλους και τους ανασυνθέτουμε, αν και τα παίρνουμε όλα πολύ προσωπικά, δεν παραδεχόμαστε εύκολα τα λάθη μας, θέλουμε να δείχνουμε βράχοι. Η κρίση

έχει επηρεάσει την οικογένειά μου πολύ – κατ’ αρχάς ανοίξαμε το στούντιο του «Kινητήρα» στη γέννηση της κρίσης, το 2008. Το αρχικό πλάνο, που στηριζόταν πολύ σε ιδιωτικές και κρατικές επιχειρήσεις, βγήκε εκτός, με αποτέλεσμα να αλλάξει ο ερευνητικός χαρακτήρας της δουλειάς μας, να αυξήσουμε τα σταθερά μαθήματα που στο πλάνο μας αποτελούσαν το 20% και το κομμάτι του residency το κρατήσαμε και το κρατάμε με δική μας οικονομική υποστήριξη, θέλω να πω ότι δεν βγάζει τα έξοδά του, αλλά το θεωρούμε πολύ σημαντικό τόσο για την ταυτότητά μας όσο και για την προώθηση και ανταλλαγή της τέχνης σε πολιτισμικό επίπεδο. Και στο σπίτι έγιναν πολλές αλλαγές, κόψαμε νταντά και οικιακή βοηθό, δεύτερο αυτοκίνητο, αλλάξαμε σπίτι... κάναμε πολλές περικοπές για να μπορέσουμε να κρατήσουμε τα ουσιαστικά, δραστηριότητες των παιδιών, διακοπές, δώρα, διασκέδαση. Άλλωστε, πόση σιγουριά αισθάνεται ένας υπάλληλος σήμερα; Μας ψήνει ένας φίλος, Αμερικανός, να φύγουμε. Αν δυσκολέψουν κι άλλο τα πράγματα εδώ και βρούμε κάτι αξιόλογο όλα μπορούν να συμβούν. Το θετικό της κρίσης είναι ότι μπορείς να ανακαλύψεις εκ νέου τις βόλτες στη θάλασσα με καφέ από το σπίτι, να φτιάξεις χειροποίητα δώρα, να σταματήσεις να συσσωρεύεις αντικείμενα και κυρίως να αναρωτηθείς το γιατί φτάσαμε έως εδώ! Να μιλήσεις στα παιδιά σου για τη νέα θεώρηση των πραγμάτων, να ξαναδιαβάσεις ιστορία, φιλοσοφία, να βγεις λίγο έξω από αυτό που ζεις και να κοιτάξεις από απόσταση τη ζωή.

14 Ερευνωντασ

13.05.2015

Της Μαριανίνας Πάτσα

κούγεται σχεδόν απίθανο, όμως τα παιδιά που γεννιούνται στα φτωχότερα μέρη του Ηνωμένου Βασιλείου σήμερα έχουν λιγότερες προοπτικές για μια μακρά και υγιή ζωή από ό,τι εκείνα που γεννιούνται στη Ρουάντα, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Τα φτωχά παιδιά της Βρετανίας ζουν λιγότερο από τα παιδιά της Ρουάντα Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αποκαλύπτει ότι η πραγματικότητα κάποιων παιδιών του δυτικού κόσμου ίσως να μην απέχει πολύ από την πραγματικότητα των παιδιών μιας τριτοκοσμικής χώρας

Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους αφού ο μέσος όρος ζωής ενός αγοριού που γεννιέται στη Ρουάντα σήμερα είναι τα 55 έτη, σχεδόν τρία χρόνια περισσότερα από ό,τι στις πιο φτωχές περιοχές της Αγγλίας. Η εκτίμηση προσδόκιμου ζωής των αγοριών στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Αγγλίας είναι στο ίδιο επίπεδο με εκείνες για τα αγόρια της Μποτσουάνα, της Γκάμπια και του Τζιμπουτί. Το προσδόκιμο ζωής τους είναι μόλις δύο χρόνια περισσότερο από ό,τι για εκείνα τα αγόρια που γεννιούνται σήμερα στην Μπουρκίνα Φάσο, μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Αν όμως δεν «μιλά» αρκετά δυνατά το χάσμα μεταξύ των φτωχότερων βρετανόπουλων και των παιδιών που ζουν στη Ρουάντα, υπάρχει και συνέχεια. Οι εκτιμήσεις του Εθνικού Γραφείου Στατιστικής της Βρετανίας δείχνουν ότι τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα στη Βρετανία έχουν και μεταξύ τους πάνω από 18 χρόνια χάσμα στο προσδόκιμο ζωής, ανάλογα με το αν γεννιούνται στα πλουσιότερα ή τα φτωχότερα τμήματα της χώρας. Έτσι εκτιμάται ότι ένα μικρό αγόρι που ζει σε μια από τις πιο στερημένες γειτονιές, όπως για παράδειγμα το Jaywick ή το Clacton-on-Sea, του Essex –στην πιο υποβαθμισμένη συνοικία της Ουαλίας– είναι πιθανό να ζήσει 74,1 χρόνια, αλλά μόνο τα 52,2 από αυτά με καλή υγεία. Αντίθετα, ένα αγόρι που γεννήθηκε την ίδια μέρα σε μία από τις λιγότερο στερημένες περιοχές, θα ζήσει κατά μέσο όρο 83,1 χρόνια, τα 74 από αυτά με καλή υγεία. Τα κορίτσια που γεννήθηκαν στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Αγγλίας αναμένεται να ζήσουν 52,4 χρόνια με καλή υγεία, σε σύγκριση με τα 71,3 χρόνια για εκείνα που γεννήθηκαν στις πλου-

σιότερες περιοχές. «Η υγεία και η φτώχεια είναι αλληλένδετα στοιχεία. Όταν κάποιος παγιδεύεται στη φτώχεια, ο κύκλος του άγχους διαιωνίζεται και επιδεινώνει την υγεία περαιτέρω. Παρά τη γενική αύξηση του βιοτικού επιπέδου που έχουμε δει στο Ηνωμένο Βασίλειο με την πάροδο του χρόνου, εξακολουθεί να υπάρχει μια ξεκάθαρη συσχέτιση που λέει το εξής: όσο περισσότερα χρήματα έχεις τόσο καλύτερη υγεία και περισσότερα χρόνια ζωής θα έχεις» τονίζει σε σχετικές δηλώσεις του στον βρετανικό Guardian ο Chris Goulden, επικεφαλής του ανεξάρτητου φιλανθρωπικού ιδρύματος Joseph Rowntree Foundation, υπογραμμίζοντας ακόμα περισσότερο το γεγονός πως τα πιο φτωχά παιδιά της χώρας του μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα υγείας ακόμα και 15 ολόκληρα χρόνια προτού φτάσουν την ηλικία σύνταξης. Ο δυτικός κόσμος δεν περιορίζεται γεωγραφικά και οι τριτοκοσμικές συνθήκες των φτωχών παιδιών της Βρετανίας το επιβεβαιώνουν, ενώ η κυβέρνηση της χώρας έχει θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα να βρει αποτελεσματικές στρατηγικές κατά της παιδικής φτώχειας. Για να συγκεντρώσουν τα στοιχεία, οι μελετητές διαίρεσαν την Αγγλία και την Ουαλία σε περισσότερες από 30.000 μικρές περιοχές. Ακολούθως οι περιοχές αυτές αξιολογήθηκαν σχετικά με το επίπεδο της στέρησης, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως το μέσο εισόδημα, την εγκληματικότητα και την εκπαίδευση. Στη συνέχεια τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό του τοπικού προσδόκιμου ζωής. Μέσα στη σκοτεινή πραγματικότητα της Βρετανίας, η μελέτη του ΠΟΥ αποκαλύπτει τουλάχιστον καλά νέα για τα ελληνόπουλα. Αν και τα τελευταία χρόνια της κρίσης πολλά νοικοκυριά της χώρας μας αδυνατούν να καλύψουν ακόμα και βασικές ανάγκες, όπως τα γεύματα των παιδιών, το προσδόκιμο ζωής των παιδιών στη χώρα μας όχι μόνο δεν έχει πέσει, αλλά κινείται στο ίδιο πλαίσιο με αυτά της ισχυρής Φινλανδίας, με μέσο όρο τα 78 χρόνια.

16 Συζητωντασ

13.05.2015

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ένα ευρωπαϊκό σχολείο στο κέντρο του Πειραιά

Με

μάτια στραμμένα στην Ευρώπη, το INTERNATIONAL SCHOOL OF PIRAEUS προσφέρει ένα καινοτόμο ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που «ταξιδεύει» τους μικρούς μαθητές και τους μετατρέπει σε πολίτες του κόσμου. Συγκεκριμένα, είναι ένα από τα τέσσερα σχολεία στην Ελλάδα, και το πρώτο στον Πειραιά και στα νότια προάστια, που προσφέρει το IB Primary Years Programme, για ηλικίες 3 έως 12 ετών. Το Τaλκ κουβεντιάζει με τον Ιωάννη Δημητρέλλο, τη Μαρίκα και την Κωνσταντίνα Βαλσαμίδου, τους ιδιοκτήτες και διευθυντές του σχολείου. Ως εκπαιδευτικοί, αλλά και ως γονείς, μας μιλούν για το όραμά τους να φανερώσουν την κοινωνική διάσταση του ιδιωτικού σχολείου, αποδεικνύοντας ότι η σύγχρονη εκπαίδευση πρέπει εκτός από υψηλού επιπέδου να είναι προσιτή στη μέση οικογένεια. Μας εξηγούν πώς δημιούργησαν ένα σχολείο ΙΒ προσιτό, που δεν απευθύνεται μόνο σε προνομιούχους μαθητές αλλά σε όλους όσοι το επιλέγουν.

Τι ακριβώς είναι το ΙΒ; Ο οργανισμός ΙΒ (www.ibo.org) ιδρύθηκε στη Γενεύη το 1968 και είναι αναγνωρισμένος ηγέτης στον χώρο της διεθνούς εκπαίδευσης. Σήμερα, συνεργάζεται με περισσότερα από 4.000 ΙΒ World Schools σε 148 χώρες και προσφέρει τα τρία προγράμματά του σε περισσότερους από 1,2 εκατ. μαθητές 3 - 18 ετών. Ο οργανισμός ΙΒ παρέχει στα πιστοποιημένα σχολεία του διεθνή ακαδημαϊκά προγράμματα, συστήματα αξιολόγησης, σεμινάρια εκπαίδευσης προσωπικού, ένα ηλεκτρονικό δίκτυο συνεχούς επικοινωνίας, εποπτικό και εκπαιδευτικό υλικό. Από τον Δεκέμβριο 2009 έως τον Δεκέμβριο 2014, ο αριθμός των προγραμμάτων ΙΒ που προσφέρεται παγκοσμίως αυξήθηκε κατά 46%. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού προγράμματος στο International School of Piraeus; Στο ISP το ΙΒ Primary Years Programme εφαρμόζεται στην ελληνική και αγγλική γλώσσα και βασίζεται στο αναλυτικό πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και στο πρόγραμμα

σπουδών του International Baccalaureate. Μέσα από συνεχή διαδικασία έρευνας και μελέτης οι μαθητές κατανοούν σημαντικές έννοιες, κατακτούν τη γνώση, αναπτύσσουν δεξιότητες και στάσεις ζωής, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και δράσεις προσεγγίζοντας έξι μεγάλες διαθεματικές ενότητες παγκόσμιας σημασίας μέσα από έξι γνωστικά πεδία. Δηλαδή Γλώσσα, Μαθηματικά, Επιστήμες και Τεχνολογία, Κοινωνικές Επιστήμες, Τέχνες, Φυσική και Κοινωνική Αγωγή. Τι διαφορά έχει ένα ΙΒ World School από τα άλλα σχολεία; Το ΙΒ δεν είναι ένα απλό εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά μια φιλοσοφία και μια στάση ζωής που στοχεύει στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη νέων ανθρώπων που ερευνούν, αποκτούν κριτική σκέψη, γνωρίζουν και νοιάζονται να πετύχουν σε προσωπικό επίπεδο και να δημιουργήσουν έναν καλύτερο και ειρηνικότερο κόσμο, ακολουθώντας μια διαφορετική εκπαιδευτική διαδικασία. Με απλά λόγια, τα ΙΒ σχολεία δεν σε προετοιμάζουν μόνο για την εισαγωγή σου στο πανεπιστήμιο, αλλά για την ίδια τη ζωή.

17 Συζητωντασ

13.05.2015

Ποιες καινοτομίες εφαρμόζονται στο σχολείο σας; Μια από τις καινοτομίες είναι ότι η εκπαιδευτική διαδικασία πραγματοποιείται μέσα από δύο γλώσσες, την ελληνική και την αγγλική, οι οποίες στο σχολείο μας χρησιμοποιούνται παράλληλα. Επίσης, συνεργαζόμαστε με την Apple, αξιοποιώντας όλες τις εκπαιδευτικές εφαρμογές, εκτός από τις ταμπλέτες. Σε τι διαφέρει ένας ΙΒ εκπαιδευτικός; Ο ρόλος του ΙΒ εκπαιδευτικού είναι πολύ διαφορετικός. Αυτό που κάνει είναι ότι «οργανώνει» με πολλή προσοχή το εκπαιδευτικό περιβάλλον, έτσι ώστε να παροτρύνει την έρευνα του μαθητή. Στην τάξη έχει ρόλο συντονιστή, εμψυχωτή και συνεργάτη. Δεν στέκεται απέναντι από τον μαθητή κάνοντας διάλεξη με σκοπό ο μαθητής να αναπαράγει αυτά που του μεταφέρει ο δάσκαλος. Τα κριτήρια επιλογής του εκπαιδευτικού προσωπικού μας δεν είναι μόνο οι γνώσεις. Επιθυμούμε ανθρώπους επικοινωνιακούς, ερευνητές, ανοιχτόμυαλους και ισορροπημένους. Πώς ωφελείται ένα παιδί που φοιτά στο ISP; Το παιδί ενθαρρύνεται να αυτενεργεί, να διερευνά θέματα παγκόσμιου και εθνικού ενδιαφέροντος, χρησιμοποιώντας διαφορετικά βιβλία ως πηγές, και η βιβλιοθήκη σε ένα ΙΒ σχολείο βρίσκεται στο κέντρο της μαθησιακής διαδικασίας, σχηματίζοντας τις δικές του ερωτήσεις, μαθαίνει να αναζητεί τα καταλληλότερα μέσα για να τις απαντήσει. Μαθαίνει για την εθνική και πολιτιστική του ταυτότητα ενώ ταυτόχρονα καταλαβαίνει ότι είναι μέρος ενός μεγάλου συνδεόμενου κόσμου. Συνεργάζεται, συνυπάρχει, αποδέχεται το διαφορετικό, εξελίσσεται. Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον; Ήδη σχεδιάζουμε τα επόμενα χρόνια να προσφέρουμε τη συνέχεια του προγράμματος του δημοτικού. Τα προγράμματα του ΙΒ Middle Years Programme για μαθητές 12 - 16 ετών και το ΙΒ Diploma Programme, που αντιστοιχεί στις δύο τελευταίες τάξεις του λυκείου. Σκοπεύουμε να ολοκληρώσουμε το έργο που ξεκινήσαμε, δημιουργώντας το πρώτο ΙΒ δίγλωσσο σχολείο στα νότια προάστια και στον Πειραιά. Πώς μπορεί κάποιος να γνωρίσει το ISP από κοντά; Την Κυριακή, 24 Μαΐου, οργανώνεται το Openday του ISP. Μια ημέρα όπου στο σχολείο θα πραγματοποιούνται οργανωμένες δραστηριότητες, παρουσιάσεις αλλά και workshops Γλώσσας, Μαθηματικών, Κοινωνικών και Φυσικών Επιστημών. Είναι ημέρα ανοιχτή σε όποιον επιθυμεί να έρθει και να γνωρίσει το σχολείο μας. Για τα workshops θα πρέπει να έχει κλείσει θέση τηλεφωνικώς τέσσερις ημέρες πριν. Επίσης τηλεφωνικώς κλείνονται προσωπικά ραντεβού καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας πρωινές ή απογευματινές ώρες. Επίσης διοργανώνεται, σε συνεργασία με την istorm, στο Riverwest διήμερο workshop με θέμα «Τι μπορείς να κάνεις με ένα ipad σε 2 λεπτά». Οι μαθητές της Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ του ISP μοιράζονται μικρά δημιουργικά τεχνολογικά μυστικά την Παρασκευή 8/5 18.00 – 21.00 και το Σάββατο 9/5

PUBLI Taλκ

18 ΒΟΛΤΑ

13.05.2015

της Πελιώς Παπαδιά

ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΣΤΗ ΒΑΡΗ

ολύ κοντά στην Αθήνα υπάρχει ένα μέρος σχεδόν μαγικό! Το Περιβόλι στη Βάρη είναι ένα project της Άννας Μορδεχάι, που προσφέρει στον κάτοικο της πόλης μια μοναδική ευκαιρία επαφής με τη φύση. Όταν η Άννα απέκτησε παιδιά άρχισε να αναζητεί τρόπους να βελτιώσει τη ζωή της οικογένειάς της και –ξεκινώντας να καλλιεργήσει τη δική τους τροφή– ανακάλυψε την περμακουλτούρα. Εξηγεί στο Τaλκ πώς ένα περιβολι άλλαξε τη ζωή της και με ποιον τρόπο μπορεί να αλλάξει τη δική μας. Τι είναι το Περιβόλι στη Βάρη; Το Περιβόλι στη Βάρη είναι, φυσικά, ένα περιβόλι που καλλιεργείται εδώ και πέντε χρόνια με τις αρχές της αειφόρου καλλιέργειας, ή αλλιώς περμακουλτούρας. Φιλοδοξία μας από την πρώτη στιγμή ήταν να προσφέρουμε την ευκαιρία στους κατοίκους της πόλης να έχουν καθημερινή επαφή με τη φύση. Δεν προσπαθούμε να δείξουμε «πώς γίνονταν τα πράγματα τον παλιό καιρό» ή «πώς ζουν οι άνθρωποι στο χωριό»· ίσα ίσα, ελπίζουμε να εμπνεύσουμε τους πολίτες του μέλλοντος ώστε να εντάξουν μια πιο φυσική ζωή στην καθημερινότητά τους, στον τρόπο που χαλαρώνουν, που μαθαίνουν, που τρώνε, που παίζουν. Το περιβόλι είναι ανοιχτό στον καθέναν για βόλτα ή πρέπει να συμμετέχει σε κάποιο πρόγραμμα; Για το κοινό ανοίξαμε μόλις φέτος, Το Περιβόλι είναι ανοικτό κάθε απόγευμα τις καθημερινές και όλη μέρα τα Σαββατοκύριακα και η είσοδος είναι ελεύθερη για βόλτα και ελεύθερο φυσικό παιχνίδι. Η συμμετοχή στα προγράμματα είναι προαιρετική. Μπορεί κάποιος απλώς να μας επισκεφθεί, να χαλαρώσει και να απολαύσει ένα ρόφημα ή μια λιχουδιά από την κουζίνα μας. Ποια προγράμματα «τρέχουν» τώρα στο Περιβόλι και τι έχετε σχεδιάσει για το άμεσο μέλλον;

Τα πρωινά των καθημερινών τρέχουν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για σχολεία. Τα απογεύματα των καθημερινών έχουμε τους Μικρούς Κηπουρούς, ένα χαλαρό πρόγραμμα σχεδιασμένο για παιδιά, με σκοπό να γνωρίσουν όλα τα στάδια της καλλιέργειας ενός λαχανόκηπου. Φιλοδοξούμε, λοιπόν, να φέρουμε τα παιδιά σε επαφή με την καλλιέργεια της τροφής και, μέσα από αυτήν, με τις αξίες της υπομονής, της προσήλωσης, του σεβασμού για τη φύση και τις φυσικές διεργασίες. Εξάλλου, ένας λόγος που αγαπάμε είναι γιατί η φροντίδα που απαιτεί δεν οδηγεί σε άμεσο αποτέλεσμα, άρα τα παιδιά εκτίθενται δημιουργικά στην έννοια της «υπομονής». Επίσης παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον στα παιδιά για να αποτύχουν. Ορισμένες φορές τα κάνουμε όλα σωστά, όμως το φυτό δεν αποδίδει όπως θα θέλαμε. Αυτό δεν ισοδυναμεί με καταστροφή, αλλά προσφέρει ευκαιρίες για πειραματισμό και προσήλωση. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να πάρουν τα παιδιά μαζί τους, σε μία εποχή που ίσως νιώθουν το βάρος των προσδοκιών των ενηλίκων. Ακολουθούν σύντομα οι Μικροί Μάγειρες, όπου θα μάθουμε να συγκομίζουμε αποδοτικά, να επιλέγουμε σωστά τα υλικά μας και να ετοιμάζουμε πιάτα για όλα τα γεύματα. Τέλος, εργαζόμαστε πάνω στους Μικρούς Εξερευνητές, ένα εργαστήρι φυσικού παιχνιδιού, και σχεδιάζουμε μελλοντικά σεμινάρια για ενήλικες που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στην ποιότητα της τροφής που καταναλώνουν, είτε μέσω της καλλιέργειας ή της μεταποίησής της, είτε μέσω της επιλογής και διαχείρισής της. Τι ακριβώς είναι η περμακουλτούρα και πώς μπορεί να βελτιώσει τη ζωή μας; Πρόκειται για ένα σύστημα σχεδιασμού, κατ’ αρχάς για την καλλιέργεια της Γης (permanent+agriculture) και κατ’ επέκταση για την καλλιέργεια του ίδιου μας

του εαυτού και της ζωής μας (permanent+culture). Ονομάστηκε έτσι στη δεκαετία του ’70 από τους Bill Mollison και David Holmgren στην Αυστραλία και κατακτά συνεχώς έδαφος ως ο πιο βιώσιμος τρόπος συνύπαρξης με το φυσικό περιβάλλον. Ουσιαστικά, αναθέτει στον άνθρωπο τη μελέτη των διαφορετικών φυσικών στοιχείων και τη σύνθεσή τους, ώστε να δημιουργηθεί ένα κλειστό σύστημα που, μιμούμενο το φυσικό περιβάλλον, λειτουργεί ανεξάρτητα από τον ίδιο, άλλα ταυτόχρονα του προσφέρει τα απαραίτητα για την ευημερία του. Η περμακουλτούρα προσφέρει μία διαφορετική θεώρηση του κόσμου, μας κάνει να τον βλέπουμε με άλλα μάτια, μας μαθαίνει πώς να αναγνωρίζουμε τις σχέσεις μεταξύ των στοιχείων του περιβάλλοντός μας και να τις διαμορφώνουμε έτσι ώστε μικρές αλλαγές στον τρόπο που κάνουμε ή αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα να μπορούν να επιφέρουν αρμονία, αφθονία και ευεξία σε εμάς, στις οικογένειές μας, στις κοινότητές μας και στον πλανήτη μας. Ποια είναι η σημασία του φυσικού παιχνιδιού που έχει σχεδόν εκλείψει στις μεγάλες πόλεις; Ανοίγοντας το Περιβόλι στο κοινό και παρατηρώντας τις αντιδράσεις των δικών μας παιδιών, επιβεβαιώσαμε πόσο έχουν στερηθεί τα παιδιά στην πόλη την ελεύθερη επαφή με τη φύση και πόσο ανάγκη την έχουν. Έτσι, τους την προσφέρουμε απλόχερα, με τη δυνατότητα εξερεύνησης των 4 στρεμμάτων μας και με τη διαμόρφωση χώρων φυσικού παιχνιδιού, βασισμένων στις κατευθυντήριες γραμμές διεθνών οργανισμών, στις επιθυμίες των παιδιών και στο φυσικό περιβάλλον. Επιπλέον, το φυσικό παιχνίδι περιλαμβάνει τη φύτευση λαχανικών, φρούτων και λουλουδιών, την υπαίθρια μαγειρική, το παιχνίδι με τα στοιχεία της φύσης ή την κατασκευή σκηνών και φωλιών με φυσικά υλικά. Τα οφέλη του είναι ποικίλα: βοηθάει στη συγκέντρωση και στην ανάπτυξη διαπροσωπικών

σχέσεων και συνεργασίας, προσφέρει φυσική άσκηση και σωματική εμπέδωση της γνώσης, οδηγεί στην πολύπλευρη, ολοκληρωμένη ανάπτυξη της λεπτής και της αδρής κινητικότητας, ενισχύει την αυτοπεποίθηση, τη δημιουργικότητα και τη φαντασία και, καθώς ενέχει την πιθανότητα ρίσκου, δίνει την ελευθερία στα παιδιά να δοκιμάσουν τις ικανότητές τους σε ένα φυσικό, μη αποστειρωμένο περιβάλλον. Τι αντιδράσεις εισπράττετε από τα πιτσιρίκια που σας επισκέπτονται; Το χαίρονται τόσο πολύ, που δεν θέλουν να φύγουν. Τρέχουν, φτιάχνουν, ψάχνουν. Κάθε φορά μας βάζουν τα γυαλιά με αυτά που φαντάζονται και υλοποιούν. Έχουν πολλά να ανακαλύψουν και πληθώρα ερεθισμάτων για να νιώσουν ένα με τη φύση: κότες, σκουλήκια, έντομα κάθε λογής, βιοποικιλότητα με δεκάδες είδη, μανιτάρια που μεγαλώνουν σε τοίχους. Ενθουσιάζονται, παρατηρούν τη διαφορά στο φύτεμά μας, προσπαθούν να δουν έστω και για μια στιγμή ένα βατραχάκι να τρώει ένα έντομο και είναι πάντα έτοιμα να βάλουν τα χεράκια τους στο χώμα, με μία οικειότητα, λες και είναι έτοιμοι αγρότες. INFO: Το Περιβόλι στη Βάρη βρίσκεται στο Χέρωμα Βάρης, δύο λεπτά με τα πόδια από τη λεωφόρο Βάρης-Κορωπίου, στο ύψος της Σχολής Ευελπίδων. Από το κέντρο της Αθήνας απέχει μόλις 20 χλμ. www.perivolivari.gr Email: info@perivolivari.gr Τηλ.: 210 89 63 000, Κιν: 698 112 7805

19 Γαλλικο ινστιτουτο

13.05.2015

Το Γαλλικό Ινστιτούτο αγαπάει το περιβάλλον Το Γαλλικό Ινστιτούτο κρατάει καλοκαιρινή συντροφιά σε παιδιά και εφήβους με εργαστήρια στα γαλλικά που φέτος έχουν θέμα το περιβάλλον

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ... ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ!

1η εβδομάδα:

Καλοκαιρινή κατασκήνωση με μαθήματα και ψυχαγωγικές δραστηριότητες στα γαλλικά!

έτος το καλοκαίρι, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος συνεργάζεται µε το «Green Camp» για την οργάνωση της καλοκαιρινής κατασκήνωσης «Ελληνικό καλοκαίρι... στα Γαλλικά». Το «Green Camp», που βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, στα Λεχαινά, σε απόσταση 270 χιλιοµέτρων από την Αθήνα και 60 χιλιοµέτρων από την Πάτρα, είναι το ιδανικό µέρος για να φιλοξενήσει τα παιδιά σας. Τα παιδιά από 8 έως 15 ετών θα συνδυάσουν µαθήµατα γαλλικών µε ψυχαγωγικές και αθλητικές δραστηριότητες, κατά τη διάρκεια µιας εβδοµάδας, από την Κυριακή 12/07/2015 έως την Κυριακή 19/07/2015. Αναχώρηση µε λεωφορείο από το Γαλλικό Ινστιτούτο την Κυριακή 12/07 στις 11:00 Άφιξη στα Λεχαινά στις 14:00. Υποδοχή των παιδιών | Τεστ επιπέδου γλώσσας | Δηµιουργία οµάδων ανάλογα µε το επίπεδο | Δραστηριότητες ΜΑΘΑΙΝOYΜΕ ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΟΝΤΑΣ Τα παιδιά θα εξασκηθούν εντατικά στη γαλλική γλώσσα, υπό την εποπτεία µιας οµάδας γαλλόφωνων καθηγητών του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, σαν να βρίσκονται σε µια γαλλόφωνη χώρα. ΔΙΑΣΚΕΔΑZOYΜΕ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ Αθλητικές δραστηριότητες, παιχνίδια στη θάλασσα, βραδιές κινηµατογράφου και παιχνίδια στα γαλλικά, καλλιτεχνικά εργαστήρια, επίσκεψη του Περιβαλλοντικού Μουσείου και του αρχαιολογικού χώρου της Ολυµπίας. Αθλητικές δραστηριότητες Μπάσκετ, βόλεϊ, ποδόσφαιρο, χάντµπολ, τένις, beach volley, αερόµπικ, ιππασία, κανό, αερόµπικ στο νερό, µίνι γκολφ, ποδηλασία , τραµπολίνο, πόλο, συγχρονισµένη κολύµβηση, πινγκ πονγκ, zumba, τοξοβολία. Πολιτιστικές δραστηριότητες Επιτραπέζια παιχνίδια, θεµατικές βραδιές ντοκιµαντέρ, κινούµενα σχέδια, προετοιµασία µιας θεατρικής παράστασης που θα παρουσιαστεί στο τέλος της εβδοµάδας.

από Δευτέρα 29 Ιουνίου έως Παρασκευή 3 Ιουλίου

2η εβδομάδα:

από Δευτέρα 6 Ιουλίου έως Παρασκευή 10 Ιουλίου Ώρες: 9:00-14:00 Κάθε γκρουπ έχει 2 διαφορετικές δραστηριότητες ανά εβδομάδα.

Εργαστήρια στο Γαλλικό Ινστιτούτο 4-7 ετών: • Παραμύθια και πλαστικές τέχνες • Μουσική και παιχνίδια 8-11 ετών: • Blog και φωτογραφία στα γαλλικά • Blog και ραδιόφωνο στα γαλλικά • Θέατρο και πλαστικές τέχνες στα γαλλικά • Θέατρο και μουσική στα γαλλικά 12-15 ετών: • Blog και φωτογραφία στα γαλλικά • Blog και ραδιόφωνο στα γαλλικά • Θέατρο και πλαστικές τέχνες στα γαλλικά • Θέατρο και μουσική στα γαλλικά

* Την Τρίτη: Επίσκεψη του Περιβαλλοντικού Μουσείου. ** Την Τετάρτη: Επίσκεψη του αρχαιολογικού χώρου της Ολυµπίας. Τιµή: 390€ • Έκπτωση: 10% στα αδέρφια και στους εγγεγραµµένους στα θερινά εργαστήρια του Γαλλικού Ινστιτούτου • Προθεσµία εγγραφών έως 25/05/2015 Η τιµή περιλαµβάνει: • Διαµονή • Όλα τα γεύµατα • Μαθήµατα γαλλικών • Εργαστήρια γαλλικών • Πολιτιστικές γαλλικές βραδιές • Μεταφορά Αθήνα-Λεχαινά-Αθήνα • Δύο εκδροµές (Περιβαλλοντικό Μουσείο και Αρχαία Ολυµπία) • Ασφάλεια • Παρουσία γιατρού 24 ώρες το 24ωρο • Παρουσία καθηγητών και εποπτών 24 ώρες το 24ωρο

Μπορείτε να γραφτείτε στη μία ή την άλλη εβδομάδα ή και στις δύο.

Κόστος: 120€ για 1 εβδομάδα 220€ για 2 εβδομάδες

PUBLI Taλκ

Πληροφορίες: Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος | Υπηρεσία Μαθημάτων cours@ifa.gr | Τηλέφωνα: 210 33 98 693 / 687 / 643 | www.ifa.gr

20 Συζητωντασ

13.05.2015

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

ΑΛΚΗ ΖΕΗ Λ

ίγες μέρες πριν από το Πάσχα, στην Αλεξάνδρας, με καρδιά που πεταρίζει σαν μικρού παιδιού. Στο μυαλό επανέρχονται μεσημέρια ραστώνης μπροστά από μια μεγάλη καμπυλόσχημη τηλεόραση για το «Καπλάνι της Βιτρίνας» με το «ΕΥ-ΠΟ; -ΛΗ-ΠΟ;» (σ.σ.: το συνθηματικό για την ερώτηση «ευτυχισμένη ή «λυπημένη» ανάμεσα στη Ζέη και την πολυαγαπημένη της αδερφή Λένα) να καρφώνεται στο μυαλό για χρόνια. Και είκοσι χρόνια μετά ξανά από το χέρι για νέα συναρπαστική βόλτα στην Ιστορία μέσα από μια βιωματική αφήγηση της Κατοχής γεμάτη γοητευτικές λεπτομέρειες για μεγάλες προσωπικότητες της Ελλάδας (από τον Χατζιδάκι στον Γκάτσο κι από τον Κουν στον Πλωρίτη και τη Διδώ Σωτηρίου) μέσα από το περσινό «Με Μολύβι Φάμπερ Νο.2» (εκδ. Μεταίχμιο), μια διθυραμβική, το δίχως άλλο, επιστροφή της συγγραφέως στα βιβλία που αφορούν ταυτόχρονα μικρούς και μεγάλους. Με την είσοδό μου στο φροντισμένο ρετιρέ της κλασικής αθηναϊκής πολυκατοικίας την αντικρίζω καθιστή και γαλήνια στην πιο φωτεινή γωνιά του σπιτιού. Οι δεκάδες φωτογραφίες σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού με τραβάνε απ’ το μανίκι. Πολλές με την ίδια και τον λατρεμένο της σύντροφο, τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου (πέθανε το 1991), άλλες με τα παιδιά και τα εγγόνια, πολλές της Μελίνας – «ήμασταν καλές φίλες» θα μου πει. Για μια καλοδιατηρημένη, ασπρόμαυρη φωτογραφία με εκείνη νέα μαζί με τα παιδιά της, μου εξηγεί «τη βγάλαμε σε φωτογραφείο της Μόσχας το 1964 για το διαβατήριο –μια φυλλάδα τόση!– για να έρθουμε από τη Ρωσία στην Ελλάδα. Ο άντρας μου δεν μας ακολούθησε, δεν του έδωσαν άδεια. Εγώ και τα παιδιά είχαμε έρθει για δύο μήνες. Τελικά δεν γύρισα πίσω – όλοι με συμβούλευσαν να μείνω στην Ελλάδα και να περιμένω τον άντρα μου. Έλειπα από την πατρίδα ήδη από το 1952. Ο γιος μου εδώ είναι τεσσάρων χρόνων και η κόρη μου εννέα». «Κι όμως», σκέφτομαι καθώς ακούω την ιστορία, «μέσα σε αυτήν την τόσο δύσκολη κατάσταση η Ζέη χαμογελάει με αισιοδοξία και υπερηφάνεια».

παιδιά της ή για το αν αυτά θα καταφέρουν να δουλέψουν είναι σημαντικές για τη σημερινή εποχή. Ο φόβος να μην κάνεις αυτό που αγαπάς είναι επίσης σοβαρός, άλλο που εκείνη την εποχή αυτά ήταν μικροπράγματα όταν ήξερες ότι περπατούσες στον δρόμο και κινδυνεύεις.

Η ηρωίδα των παιδικών μας χρόνων

Στο δωμάτιό της, όπου θα πάμε για να τη βοηθήσω με ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει με το Μac της («πήρα τον γιο μου και μου είπε να πατήσω Shift και μηλαράκι, αλλά δεν θα τα κατάφερα»!), θα δω και το πιο γλυκό ενσταντανέ απ’ όλα – εκείνη με την αγαπημένη της φίλη Ζωρζ Σαρρή με vintage λευκά μπικίνι της εποχής. Επιστρέφουμε στο ηλιόλουστο σημείο του σαλονιού κι αρχίζουμε να ξετυλίγουμε το νήμα της ζωής μιας ακούραστης δημιουργού που γι’ αυτήν την άνοιξη μας επιφύλαξε τη μεταφραστική ματιά της πάνω στον «Μικρό Πρίγκιπα» του Εξιπερί σε πρωτότυπη εικονογράφηση Αλέξη Κυριτσόπουλου (το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στις 18/5 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο). Στον δρόμο για εδώ και αντικρίζοντας το ολάνθιστο αθηναϊκό σκηνικό αναρωτιόμουν πώς να ήταν η ελληνική άνοιξη εν μέσω Κατοχής; Φαίνονταν περισσότερο τα χάλια της πόλης, η βρομιά, ο κόσμος που έψαχνε στα σκουπίδια, οι πεθαμένοι στον δρόμο, το θέαμα ήταν πολύ λυπηρό. Ακόμα κι έτσι όμως εμείς φλερτάραμε, χορεύαμε, κάναμε την Αντίστασή μας. Είχαμε όραμα, κατάλαβες; Ο έρωτας πώς ήταν εκείνα τα χρόνια; Το παραπάνω όραμα που λέμε λειτουργούσε σαν… ισχυρό ναρκωτικό; Ήταν απόλυτα φιλτραρισμένος με τα ιδανικά της ελευθερίας. Δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι θα έχω έναν σύντροφο που δεν ήταν στην Αντίσταση ή που, ακόμα χειρότερα, θα ήταν με την άλλη πλευρά. Πρόσφατα ένα αγοράκι 12 χρόνων που είχε διαβάσει το «Με Μολύβι Φάμπερ Νο.2» με ρώτησε «γιατί πήρατε άδεια από το κόμμα για να παντρευτείτε;» Του λέω «εκείνη την εποχή ό,τι θέλαμε να κάνουμε έπρεπε να ρωτήσουμε το κόμμα, όχι τον μπαμπά μας». «Δηλαδή, δικτατορία», μου λέει ο πιτσιρικάς. Άντε να του απαντήσω… Τι παρατηρείτε σήμερα στις σχέσεις των νέων παιδιών; Ότι οι έφηβοι μπορούν να τα κάνουν όλα με μεγάλη ευκολία. Να κοιμηθούν, για παράδειγμα, με κάποιον χωρίς πολλές απαγορεύσεις. Ύστερα, έχουν τα κινητά, εμείς δεν είχαμε καν

τηλέφωνο, πώς δίναμε ραντεβού και βρισκόμασταν ούτε που το ξέρω. Όλες αυτές οι παροχές δεν τους επιτρέπουν να δουν τον έρωτα πιο βαθιά, η σημασία του υποβιβάζεται. Η απουσία του άλλου και οι δυσκολίες φούντωναν τα δικά μας συναισθήματα, όπως και η παραδοχή ότι ο σύντροφός μας είναι αυτός ο ένας, δεν μπορείς σε λίγους μήνες απλώς να τον αλλάξεις. Από την άλλη, δεν είμαι αντίθετη με τη σημερινή ελευθερία που απολαμβάνουν τα παιδιά – πώς θα μπορούσα να είμαι όταν στην εποχή μου ένα σωρό γάμοι οδήγησαν σε πλήρη δυστυχία; Το ότι ο μπαμπάς μου ήταν πολύ αυστηρός έκοψε πολλά πράγματα σε εμένα και την αδερφή μου και μας ανάγκαζε να του λέμε ψέματα διαρκώς. Στο βιβλίο σας «Μια Κυριακή του Απρίλη» ο μικρός ήρωας μένει σε ένα σπίτι μαζί με τους γονείς, τον παππού και τη γιαγιά, ο βίος είναι λιτός ενώ κάθε έξοδο συζητιέται ενδελεχώς στο οικογενειακό τραπέζι. Το βιβλίο γράφτηκε το 1981, αλλά θυμίζει πολύ το σήμερα. Να σου πω τι μου είχε κάνει εντύπωση ήδη από τότε: τα παιδιά είχαν πολλές απαιτήσεις και οι γονείς έκαναν όλες τις χάρες στα «θέλω εκείνα τα παπούτσια» ή «αυτό το παιχνίδι». Όμως πρέπει γονείς και σχολείο να αρχίσουν να επιμένουν ξανά στο να φτιάχνουν τα παιδιά πράγματα με τα χέρια τους και να σκέφτονται περισσότερο. Το κυριότερο είναι να τα κάνουμε μετόχους της κατάστασης στην οποία ζούμε. Να τους εξηγήσουμε ότι υπάρχει κρίση και ότι πρέπει να βοηθήσουν με το να μην είναι πολύ απαιτητικά, στο να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες όλοι μαζί. Δεν πρέπει να κρύβουμε τα προβλήματα. Έχετε πει πολλές φορές ότι είναι λάθος να συγκρίνουμε τα σημερινά χρόνια με αυτά που ζήσατε εσείς. Ναι, γιατί τότε υπήρχαν νεκροί στον δρόμο και αληθινή πείνα, μη λέμε ότι σήμερα «πεθαίνουμε της πείνας». Βέβαια δικαιολογώ τον φόβο των συμπολιτών μου, διότι δεν έχουν περάσει άλλο μεγάλο βάσανο. Οι δυσκολίες που μπορεί να έχει σήμερα μια οικογένεια για το αν θα σπουδάσει τα

Πώς βλέπετε λοιπόν ως άνθρωπος που αγωνίστηκε με οδηγό ένα κομμουνιστικό κόμμα αυτό το «πρώτη φορά Αριστερά» στην Ελλάδα; Ότι δεν ξέρουμε πώς είναι η Αριστερά σήμερα έτσι όπως έχει διαμορφωθεί. Δεν βλέπω κανέναν να με εμπνέει, ούτε να με πείθει. Η αδελφή μου είναι πιο μεγάλη από εμένα κι έχουμε και μια ξαδέλφη ακόμα μεγαλύτερη. Την επισκεφθήκαμε λοιπόν πρόσφατα στο σπίτι της στη Γλυφάδα μια Κυριακή. Κάποια στιγμή μάς έπιασαν τα γέλια όταν θυμηθήκαμε ότι κλαίγαμε όταν είχε αποστατήσει από το κόμμα ο Τσιριμώκος, ο οποίος μας άρεσε όπως μιλούσε, ήταν στην ΕΔΑ, ερχόταν σπίτι μας συχνά. Όταν πήγε στο Κέντρο, κλαίγαμε. Θα ήθελα να είχα και τώρα κάποιον για τον οποίο να μπορούσα να κλάψω… Ο Τσίπρας είναι ο μόνος που μου αρέσει και φαίνεται να εμπνέει τις νέες γενιές, αλλά δεν τον αφήνουν να προκόψει μέσα στο κόμμα του. Για να επιστρέψουμε λίγο στα βιβλία. Την εγχώρια παραγωγή την παρακολουθείτε; Πού να την παρακολουθήσω, βγαίνουν χιλιάδες τίτλοι… Τα παιδιά συχνά διαβάζουν ό,τι να ’ναι και οι γονείς πολλές φορές προτιμούν ένα βιβλιαράκι με δύο ευρώ. Η παραγωγή είναι υπερδιογκωμένη και κάθε ανιστόρητος νομίζει ότι μπορεί να γράψει ένα παιδικό βιβλίο. Εικονογράφους έχουμε εξαιρετικούς – πολλές φορές η εικονογράφηση είναι καλύτερη από το κείμενο. Υπάρχουν όμως πάντα και καλοί τίτλοι, όπως το «Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει» (εκδ. Παπαδόπουλος), που το προλόγισα κιόλας, της Αλεξάνδρας Μητσιάλη. Πρόσφατα πήρε επαξίως το «Κρατικό Βραβείο Εφηβικού Μυθιστορήματος 2015». Από ποια ηλικία θα έπρεπε να εισάγουμε τα παιδιά μας στον κόσμο του βιβλίου; Όπως είπε και ο Ρόαλντ Νταλ σε μια μαμά με ένα νεογέννητο μωράκι, απαντώντας της στην ίδια ερώτηση, «αργήσατε εννέα μήνες!» Να σας πω τι έκανα εγώ με τα παιδιά και τα εγγόνια μου – τους διάβαζα ένα βιβλίο κι άρχιζαν να τσιμπάνε. Προτού τελειώσει τους έλεγα: Τη συνέχεια θα σας την πω αύριο! Το στοιχείο της έκπληξης είναι σημαντικό αν σκεφτεί κανείς τι έχουν διαθέσιμα τα παιδιά στα χέρια τους και πόσο δύσκολο είναι να τα αιχ-

13.05.2015

μαλωτίσεις. Τα παιδιά μου δεν ήθελαν να τους διαβάζω παραμύθια, ήθελαν να τους αφηγούμαι ιστορίες με πρωταγωνίστριες εμένα και την αδερφή μου. Στα εγγόνια μου, πάλι, έλεγα τι έκανε η μαμά τους κι ο μπαμπάς τους όταν ήταν μικροί. Πρέπει να βρίσκεις τον τρόπο. Ένας από τους εγγονούς μου διάβασε κι εγώ δεν ξέρω πόσες χιλιάδες σελίδες Χάρι Πότερ. Χάρις σε αυτήν τη σειρά εκατομμύρια παιδιά σε όλον τον κόσμο έπιασαν στο χέρι βιβλίο – αυτό μόνο ως καλό μπορώ να το δω. Λένε ότι χάρις σε αυτά τα πολλά ερεθίσματα και εργαλεία που διαθέτουν τα σημερινά παιδιά είναι και πιο γρήγορα στις αντιδράσεις τους, πιο έξυπνα απ’ ό,τι παλιά Ναι, πολύ! Βλέπω τα σημερινά παιδιά 12 χρόνων και σκέφτομαι ότι το δικό μου 12 τότε είναι το σημερινό 5 χρόνων στο μυαλό και στις αντιλήψεις. Από την άλλη, ο κάκιστος τρόπος που μαθαίνουν την Ιστορία μας σε συνδυασμό με την πολλή τεχνολογία τούς αφήνει κενά. Τις προάλλες ένας πιτσιρικάς σε ένα σχολείο μού είπε ότι στο δικό του τέλος στο βιβλίο μου «Ο Μεγάλος περίπατος του Πέτρου», ο Σωτήρης –ένας ήρωας της ιστορίας– δεν θα πέθαινε γιατί την ώρα που θα πήγαινε να τον σκοτώσει ο Γερμανός θα χτυπούσε το κινητό του. «Το 1944 κινητό;» ρωτάω. Φαντάσου τι αχταρμάς γίνεται στο μυαλό του… Δεν φταίνε όμως οι δάσκαλοι και ειδικά αυτοί των δημόσιων σχολείων, κι έχω γνωρίσει πάρα πολλούς όλα αυτά τα χρόνια, οι οποίοι δουλεύουν με πολύ κόπο και αυταπάρνηση μέσα σε ένα χάλια εκπαιδευτικό σύστημα. Η μεγαλύτερη ενοχή σας ως μαμά ποια ήταν; Α, δεν έχω καμία απολύτως – και το πιστεύεις ότι δεν έχω τσακωθεί ούτε μια φορά με τα παιδιά ή με τα εγγόνια μου; Πώς έγινε αυτό κι εγώ απορώ. Αν γινόταν κάτι, το γύριζα στο αστείο. Καλά, τα μεγάλα θέματα που αφορούσαν τα παιδιά τα φόρτωνα στον άντρα μου… Με τι τρόπο γράφετε; Προτού γράψω ένα βιβλίο το έχω σκεφτεί πολύ – περπατώντας, ταξιδεύοντας… Και μόνο άμα το έχω συλλάβει καλά μπορώ να προχωρήσω. Φυσικά έχω αποφασίσει από την αρχή και το τέλος της ιστορίας. Η φίλη σας, η άλλη λατρεμένη συγγραφέας των παιδιών, η Ζωρζ Σαρρή έγραφε με διαφορετικό τρόπο; Ναι. Εγώ δεν λέω τίποτα για ένα βιβλίο μου πριν εκδοθεί – η Ζωρζ έκανε ακριβώς το αντίθετο. Τα έλεγε, τα συζητούσε και τα έδειχνε στους πάντες,

πριν καν ακόμα τα γράψει. Ξεκινήσαμε να γράφουμε ταυτόχρονα για τον πόλεμο και την αντίσταση χωρίς να το έχουμε συζητήσει όταν εγώ ήμουν στο Παρίσι και η Ζωρζ στην Ελλάδα. Μου έκανε από τότε εντύπωση που παιδιά φίλων μου, συναγωνιστών μου, ο οποίοι είχαν περάσει πολλά, δεν είχαν πει την ιστορία τους στα παιδιά τους από τον γενικότερο φόβο που επικρατούσε τότε αλλά και για να τα προφυλάξουν – να μην περάσουν κι εκείνα τα ίδια. Ήθελα λοιπόν να γράψω λογοτεχνία, αλλά ήθελα να αφηγηθώ και την αλήθεια. Η Ζωρζ ήθελε πολύ να βγάλει από μέσα της αυτά που ζήσαμε. Κάποια στιγμή μου πρότεινε να γράψουμε μαζί κι ένα βιβλίο, το «Ε.Π.», αλλά της το αρνήθηκα και στενοχωρήθηκε πολύ. Όμως δεν μπορώ να γράφω μαζί με κάποιον άλλον, κι έπειτα έχουμε τόσο διαφορετικό στιλ. Ο μόνος που έδειχνα τα γραπτά μου ήταν ο άντρας μου κι εκείνος, σαν να ήμουν κακή μαθήτρια, με διόρθωνε συνεχώς, ειδικά στο πρώτο μου βιβλίο το «Καπλάνι της Βιτρίνας» με είχε ταράξει, όλο «γράψ’ το από την αρχή» μου έλεγε. Με τσάτιζε, αλλά μετά παραδεχόμουν ότι είχε δίκιο. Η αδερφή σας η Λένα πρέπει να είναι ένα εξίσου πολυαγαπημένο σας πρόσωπο. Μικρές δερνόμασταν, αλλά δεν έκανε η μία χωρίς την άλλη. Και δεν μαρτυρούσαμε ποτέ. Ήμασταν πολύ κοντά και για εμένα ήταν πάντα σύμμαχος μέσα σε ένα σπίτι με πολύ αυστηρό μπαμπά, γιατί, εντάξει, η μαμά μας είχε τον τρόπο της. Άλλωστε χάρις στην ισχυρή μνήμη της Λένας χρωστάω το «Με Μολύβι Φάμπερ Νο. 2». Η αποστολή να μεταφράσετε τον «Μικρό Πρίγκιπα» πώς σας φάνηκε; Δεν με δυσκόλεψε καθόλου – τη χαιρόμουν και γι’ αυτό έψαχνα συνεχώς κάτι νέο για να την κάνω όλο και πιο ζωντανή. Την πρώτη φορά που διάβασα το βιβλίο ήταν, στη Γαλλία, στα παιδιά μου. Ήταν ήδη πολύ διαδεδομένο και όχι άδικα αφού πρόκειται για ένα μικρό θαύμα – μέσα στη μέση του πολέμου μια ιστορία να μιλάει για τα άστρα, για τους πλανήτες, την ομορφιά και τη φιλία, την αγάπη και την ανάγκη για φροντίδα στον άλλον, αλλά και για τη σημασία να βάζεις αγάπη και πάθος ακόμα και στο πιο μικρό που κάνεις, για δυνατά, διαχρονικά συναισθήματα δηλαδή, τόσο απαραίτητα σήμερα. Το βιβλίο πέρασε πολλά μηνύματα χωρίς να είναι διδακτικό. Τι ακολουθεί; Έχω υπολογίσει ότι με παίρνει να γράψω ένα ακόμα καινούργιο βιβλίο. Άμα μετρήσεις τα χρόνια μου κι αυτό πολύ είναι!

22 Συζητωντασ

13.05.2015

Της Ηλέκτρας Σαμοϊλη

ι α σ ί ε α ι Πο , ς υ ο λ έ τ επι ιγκ; Π α π Πέ Γ

εννιόμαστε άραγε –εμείς τα κορίτσια– με την προδιάθεση να αγαπάμε το ροζ, τα μακριά μαλλιά και τη μόνιμη δέσμευση; Μας εμφυτεύεται ή είναι εγγενής η τάση να προσφέρουμε αδιάκοπα; Και τα αγόρια αγαπάνε εκ γενετής την μπάλα και τον πόλεμο σε φόντο μπλε; Μην τρομάζετε, δεν ακολουθεί ενδελεχής ψυχαναλυτική ανάλυση. Μία επιφανειακή ματιά μόνο σχετικά με το πόσο νωρίς ξεκινάμε να «χτίζουμε» τα πιο πάνω στερεότυπα, που τελικά μπορεί να μην αφορούν καθόλου τη γενιά των παιδιών μας, αλλά, ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν ως δείκτες αναφοράς. Στο σπίτι μας περνάμε κάμποσες ώρες την εβδομάδα χαζεύοντας τις περιπέτειες της γουρουνίτσας Πέπα. Για να μην είμαι τελείως αχάριστη, το στρογγυλό ροζ αυτό πλάσμα, μαζί με την οικογένεια και τους φίλους της, μας έχει χαρίσει αρκετές στιγμές ηρεμίας. Και εκτός αυτού, η Νικίτα έχει μάθει διάφορες λέξεις κι έχει αποκτήσει μία κάποια ευχέρεια στο χοροπηδητό. Πρόσφατα σκέφτηκα τους χαρακτήρες της σειράς: ο μπαμπάς Γουρουνάκης,

αγαθός και πρόθυμος, αγαπάει το φαγητό, δεν τα πολυκαταφέρνει με τους χάρτες, ούτε με τις επισκευές μέσα στο σπίτι. Η μαμά Γουρουνίτσα, ικανή, ικανότατη, δεν υψώνει ποτέ τη φωνή της, δουλεύει από το σπίτι κάνοντας κάτι αδιευκρίνιστο και συχνά πυκνά φτιάχνει μπισκότα σοκολάτας. Στην εταιρεία που δουλεύει ο μπαμπάς, η μαμά Γάτα είναι η γραμματέας, και στο σχολείο δασκάλα είναι η μαντάμ Γαζέλα που μάλλον ενσαρκώνει το αιώνιο πρότυπο της «Δεσποινίδας ετών 39» με μια άγρια ροκ νιότη να υπονοείται. Ανάμεσα στους γυναικείους χαρακτήρες, αντάρτης η δεσποινίς Κουνέλα, που ναι μεν οδηγεί ελικόπτερο, χειρίζεται τον γερανό για την ανακύκλωση και κάνει ένα σωρό άλλες δουλειές (μέχρι και η βασίλισσα τη βράβευσε για την αξιοσύνη και την πολυπραγμοσύνη της), δεν έχει όμως οικογένεια και παιδιά. Κατά τα άλλα, σε αυτήν τη φάρμα των ζώων τα κορίτσια κυκλοφορούν αγκαλιά με τις κούκλες και τα αρκουδάκια τους, τα αγόρια με τους δεινόσαυρους και τους δράκους τους και κάπως έτσι κυλούν οι μέρες. Σε μία στιγμή αναλαμπής, λοιπόν, αναρωτήθηκα τι αποκομίζει το παιδί μου από την έκθεσή του σε αυτό το σουρεαλιστικό σύμπαν, που παρ’ όλη την ελαφράδα του ξεχωρίζει με σχετική ακρίβεια ποιοι είναι οι ρόλοι του ενός και ποιοι οι ρόλοι του άλλου φύλου. Τα δικά μου πρώτα στερεότυπα χτίστηκαν με Κάντι Κάντι, Στρουμφάκια και –ευτυχώς– μεγάλες δόσεις Μικρού Νικόλα. Η Κάντι Κάντι, αυτή η γιαπωνέζικης τεχνοτροπίας

μικρούλα, ήταν χτυπημένη από τη μοίρα από όλες τις μεριές: εγκαταλελειμμένη από τους γονείς της, υιοθετημένη στη συνέχεια και βασανισμένη από θετούς γονείς, αδελφές, αδελφούς, αιωνίως ερωτευμένη με τον πρίγκιπα Άντονι, που πεθαίνει πάντα νέος. Και παρά τις μύριες όσες ατυχίες της, η Κάντι Κάντι, τσαχπίνα, αισιόδοξη και στωική, υπέφερε το ριζικό της αγόγγυστα, σχεδόν χαριτωμένα. Μη με ρωτήσετε τώρα αν αυτό το δράμα έληξε με μια κάποια κάθαρση – οι σαπουνόπερες άλλωστε δεν τελειώνουν ποτέ, συνήθως απλά βαριούνται όσοι τις γράφουν και όσοι τις βλέπουν. Η ουσία είναι πως εγώ, κι άλλα τόσα κορίτσια της γενιάς μου, γαλουχηθήκαμε με την ιδέα πως είναι ύψιστη αρετή για τη γυναίκα να υποφέρει αξιοπρεπώς, να θυσιάζεται για τους άλλους, να δακρύζει αλλά να μην κλαίει, να είναι ευάλωτη αλλά δυνατή και, προπαντός, πάντα μα πάντα όμορφη. Αλλά ακόμα κι αν κοιτάξω πέρα από την τραγική εξτραβαγκάντζα της Κάντι Κάντι, κι αυτός ο ίδιος ο δαιμόνιος Μικρός Νικόλας τι παραπάνω μου αποκάλυψε για τον ρόλο των δύο φύλων στην κοινωνία; Τώρα θα μου πείτε δικαίως ότι ο Μικρός Νικόλας μεγαλώνει σε μια κάποια επαρχιακή πόλη της Γαλλίας τη δεκαετία του ’50. Αλλά τι έχει αλλάξει στην πραγματικότητα από τότε μέχρι σήμερα, όταν οι συγγραφείς και οι σκιτσογράφοι απεικονίζουν την πραγματικότητα για τα παιδιά; Μη με παρεξηγήσετε, δεν έχω καμία πρόθεση να συγκρίνω τους ιδιοφυείς Σαμπέ και Γκοσινί με

13.05.2015

τη στρατιά ανώνυμων συγγραφέων που υπογράφουν τα κείμενα της Πέπα της Γουρουνίτσας. Υπάρχουν όμως ομοιότητες: η μαμά, κατά βάση στο σπίτι, διοικεί και αποφασίζει ενώ ο μπαμπάς, κατ’ επίφαση κολόνα του σπιτιού, δουλεύει στο γραφείο και η δασκάλα είναι πάντα γυναίκα. Και τα παιδιά, τόσο στη Γαλλία του ’50 όσο και στη σύγχρονη φάρμα της Πέπα, προπονούνται για να πάρουν τη σκυτάλη από τους μεγάλους. Ο κόσμος άλλαξε, οι παραδόσεις αλώθηκαν τόσο που δεν έχει πια μεγάλη σημασία να σκέφτεται κανείς πώς είναι π.χ. τα πράγματα στην Ελλάδα και πώς στην Αμερική ή στην Αγγλία. Τα κορίτσια και τα αγόρια μεγαλώνουν με τις ίδιες εικόνες παντού – τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο. Ωστόσο η πραγματικότητα επαλήθευσε με τραγικό τρόπο πρόσφατα ότι στην Ελλάδα άντρας νοείται εκείνος που είναι «ζόρικος», ενίοτε και νταής. Και στην Αμερική, όπου η πλειοψηφία των δημοκρατικών φλερτάρει με την ιδέα να δώσει το χρίσμα για την προεδρία στη Χίλαρι Κλίντον, μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού εξακολουθεί να μετράει ως σημαντικότερο σημείο του βιογραφικού της τη θητεία της ως Πρώτη Κυρία. Κυρία του κυρίου δηλαδή… Κι αν θέλουμε να εξετάσουμε το θέμα καθαρά ποσοτικά, οι αριθμοί θα μας δείξουν ότι γυναίκες και άντρες συνήθως δεν αμείβονται το ίδιο για την ίδια δουλειά. Ακόμα,

οι γυναίκες που για όποιον δικό τους λόγο δεν προσεγγίζουν την απόλυτη ευτυχία και την ολοκλήρωση μέσω της οικογένειας και της τεκνοποιίας, παραμένουν πολλές φορές ταμπού για τους συγγενείς, ακόμα και για τους φίλους τους. Και ο άντρας ο «σωστός» δεν είναι συναισθηματικός, πώς να το κάνουμε, τελεία και παύλα. Θα μου πείτε, φταίει η Πέπα η γουρουνίτσα για όλα αυτά; Τόσες και τόσες ηρωίδες του Ντίσνεϊ κάθε χρόνο ψάχνουν για τον απόλυτο έρωτα και εν τω μεταξύ η μέση τους χρόνο με τον χρόνο γίνεται όλο και πιο ανυπόφορα λεπτή. Τουλάχιστον, η Πέπα κλείνει το μάτι σε εναλλακτικά πρότυπα ομορφιάς: η γουρουνίτσα, η προβατίνα, οι δίδυμες ζέβρες, τα πόνι και τα σκυλιά, όλοι έχουν τη γοητεία τους. Ηθικό δίδαγμα δεν έχει αυτή η ιστορία, πέραν ίσως του ότι την απάντηση στην ερώτηση «τι είναι άντρας και τι είναι γυναίκα» την εγγράφουμε στα παιδιά μας υποσυνείδητα από πάρα πολύ μικρή ηλικία. Δυστυχώς πρόκειται για απάντηση πιο δεδομένη απ’ όσο φανταζόμαστε ή απ’ όσο θα θέλαμε. Εικάζω πως το «κλειδί» βρίσκεται στην κοπιαστική διαδικασία τού να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας να μη φυλακίζονται σε έναν μόνο ρόλο. Να μάθουν να είναι μαζί και κορίτσια και αγόρια, και δυναμικά και υπομονετικά, και γιν και γιαν. Βήμα-βήμα. Για αρχή, Go Hilary!

24 Συζητωντασ

13.05.2015

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Με δύο μαμάδες Με δύο μπαμπάδες

εκινάω να βρω τη ΣτέλλαΜπελιά –πρόεδρο της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο», νηπιαγωγό στο επάγγελμα, μητέρα δύο μικρών αγοριών και συγγραφέα του παιδικού βιβλίου (με θέμα όλους τους τύπους των διαφορετικών οικογενειών) «Τα δύο μικρά αυγά» – με ανάμεικτα συναισθήματα: με αληθινή περιέργεια αλλά και φόβο μήπως πέσω πάνω σε έναν άνθρωπο «ταμπουρωμένο». Ποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο κόσμος είναι έτοιμος να συνυπάρξει χαλαρά και ισότιμα με αυτές τις οικογένειες και κατά πόσο τελικά μπορούμε να κατηγορήσουμε αυτόν τον κόσμο που μεγάλωσε με ένα συγκεκριμένο μοντέλο εκπαίδευσης; Την ίδια στιγμή τα στρέιτ ζευγάρια, και ειδικότερα οι νέοι άνθρωποι, αρχίζουν να εκπαιδεύονται στην ιδέα – πρόσφατα μάθαμε ότι ο Φώτης Σεργουλόπουλος έγινε πατέρας, ενώ ο Αύγουστος Κορτώ, με το πλήθος των πιστών στο facebook, δηλώνει τακτικά την επιθυμία του να γίνει γονέας μαζί με τον σύντροφό του. Στέλλα, θέλεις να μας πεις δύο λόγια για τις «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο»; Η οργάνωσή μας, που με επίσημη μορφή λειτουργεί εδώ κι ένα χρόνο, αποτελείται από γονείς που αυτοχαρακτηρίζονται lgbt. Σε μια προσπάθεια καταγραφής που έγινε ήρθαν σε επαφή μαζί μας 147 οικογένειες, 100 εκ των οποίων διαμένουν στην Αθήνα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλοι αυτοί οι γονείς είναι ακτιβιστές και μιλούν ανοιχτά για τον χαρακτήρα των οικογενειών τους. Υπάρχουν άνθρωποι που αυτήν τη στιγμή διεκδικούν τα παιδιά τους που προέρχονται από προηγούμενους, ετεροκανονικούς γάμους. Παράδειγμα: έχω παντρευτεί εγώ, μια λεσβία, με έναν κύριο κι έχουμε κάνει ένα παιδάκι και κάποια στιγμή το να μην είμαι ο εαυτός μου δεν αντέχεται άλλο και χωρίζω. Αποκαλύπτω τον σεξουαλικό προσανατολισμό μου και βρίσκομαι να μεγαλώνω το παιδί μου, με τη σύντροφό μου αυτήν τη φορά. Σε πολλές τέτοιες περιπτώσεις η συγκεκριμένη γυναίκα κινδυνεύει σοβαρά να χάσει από τα ελληνικά δικαστήρια την επιμέλεια του παιδιού της επειδή η ομοφυλοφιλία δεν είναι αποδεκτή από όλους τους δικαστές. Υπάρχει περίπτωση κάποια γυναίκα να έχει χρησιμοποιήσει τον παραπάνω κύριο για να κυοφορήσει; Στη σεξιστική κοινωνία όπου ζούμε μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Άλλωστε η ομοφοβία και η κοινωνική πίεση για κανονικότητα είναι ακόμα τόσο ισχυρές που πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να τις ακολουθήσουν. Επίσης παιδιά σύμφωνα με τον νόμο μπορεί να κάνει οποιαδήποτε γυναίκα μόνη της με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δεν χρειάζεται να κάνεις έναν γάμο που δεν θες καθόλου. Περιπτώσεις λευκών, φιλικών γάμων υπάρχουν. Στα ομόφυλα ζευγάρια απαγορεύονται γενικώς τα πάντα, μια γυναίκα θα μπορούσε να πάρει ένα παιδί ως ανάδοχη μητέρα, αλλά όχι ένα ζευγάρι γυναικών. Εσύ, για παράδειγμα, ήθελες να κάνεις ένα παιδί και το έκανες, εγώ οφείλω να το διεκδικήσω. Άρα το κράτος σάς θεωρεί παράνομους; Δεν έχουμε κλέψει το παιδί μας για να μας θεωρεί παράνομους, μας θεωρεί μονογονεϊκές οικογένειες – αναγνωρίζει δηλαδή ως γονέα μόνο τη βιολογική μητέρα ή πατέρα. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες μας δεν βρίσκονται στην καθημερινότητα, αλλά στο γεγονός ότι στις οικογένειές μας αν πάθει κάτι ο βιολογικός γονιός τα παιδιά μετά μένουν μετέωρα και ο/η σύντροφός του/της δεν έχει το δικαίωμα να τα μεγαλώσει και θα καταλήξουν ή σε κάποιον άσχετο συγγενή ή σε ίδρυμα. Από την άλλη, ακριβώς επειδή η κοινωνία θεωρεί ότι η γυναίκα είναι πλασμένη για να γίνει μητέρα, τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια των γυναικών γίνονται πιο εύκολα ανεκτά από τα ζευγάρια αντρών-γονέων. Η ταμπέλα «μαμά» μοιάζει να αναιρεί την ταμπέλα «λεσβία». Εγώ είδα φίλη μου που έγινε μάνα και είπα «θα το κάνω κι εγώ!» Κι έγινα μαμά με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Με τη σειρά μου έδωσα παράδειγμα σε άλλες. Όσον αφορά το κόστος τού να αποκτήσει παιδί ένα ζευγάρι αντρών είναι δυσβάσταχτο. Μια γυναίκα πληρώνοντας τα φάρμακά της και δίνοντας 250 ευρώ στην τράπεζα σπέρματος μπορεί να μπει σε διαδικασία εγκυμοσύνης, χωρίς αυτό να θεωρείται παράνομο σε κανένα σημείο. Ένα ζευγάρι αντρών όμως πρέπει να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα, κάτι που στην Ελλάδα απαγορεύεται· άρα θα πρέπει να ταξιδέψει στο εξωτερικό, σε χώρες όπου επιτρέπεται. Όλο αυτό το πακέτο κοστίζει μίνιμουμ 120.000 ευρώ, εάν βέβαια θέλει να πάει σε μια χώρα που είναι βέβαιο ότι δεν θα ισχύει καθεστώς εκμετάλλευσης για την παρένθετη μητέρα-γυναίκα, αλλιώς υπάρχουν χώρες με θολό αυτό το σημείο, όπως η Ινδία ή το Νεπάλ π.χ. Τελικά, έχουμε προοδεύσει καθόλου ως κοινωνία τα τελευταία χρόνια στη θεώρησή μας απέναντι στις οικογένειες «Ουράνιο Τόξο»; Το 2012, που ξεκινήσαμε να οργανωνόμαστε, δεν υπήρχαμε καν ως θέμα. Με τρία χρόνια πραγματικής δουλειάς, εκτιμώ ότι πια υπάρχουμε ως θέμα γιατί απλώς κάποιοι φοβόμαστε λίγο λιγότερο από τους άλλους και διεκδικούμε. Κάνοντας βέβαια συγκρίσεις με το εξωτερικό, θα έλεγα ότι η ελληνική κοινωνία δεν είναι ούτε σήμερα προετοιμασμένη να μας αποδεχτεί, απλώς ο κόσμος δεν πιστεύει ότι αποτελούμε σοβαρό κίνδυνο για την ώρα. Στην Ιταλία, όπου οι οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών είναι περισσότερο

13.05.2015

ορατές, η επίθεση που δέχονται από το συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας είναι μεγάλη. Πόσο κατηγορείς τους διπλανούς σου για τις αμφιβολίες τους απέναντι στις οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών; Η ομοφοβία είναι ύπουλη και δεν εξαλείφεται εύκολα. Το σχολείο ως θεσμός δεν έχει κάνει καμία προσπάθεια να μιλήσει λίγο διαφορετικά για τον σεξισμό. Έχουμε επίσης μια έντονη σχέση εκκλησίας-κράτους, η οποία εμποδίζει κάθε προσπάθεια μιας νέας αφήγησης και, τέλος, έχουμε και άτολμους πολιτικούς. Όμως στην ουσία οι νόμοι εκπαιδεύουν τους πολίτες. Αν τα δικαιώματά μας προστατεύονταν, ο κόσμος θα μας αποδεχόταν καλύτερα. Όλα είναι ένας φαύλος κύκλος – αισθανόμαστε φόβο γιατί δεν υπάρχει νομική κάλυψη, άρα κρυβόμαστε, άρα παγώνει το θέμα των δικαιωμάτων μας. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κερδηθεί πολλά δικαιώματα για τις «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο». Την ίδια στιγμή η Ελλάδα και η Λιθουανία είναι οι μοναδικές χώρες εντός Ευρώπης που ενώ έχουν σύμφωνο συμβίωσης αυτό δεν περιλαμβάνει τα ομόφυλα ζευγάρια. Οι επικριτές αυτών των οικογενειών μιλούν για την έλλειψη του απαραίτητου προτύπου του ενός εκ των δύο φύλων. Δεν έχει καμία σημασία το είδος της οικογένειας στην οποία μεγαλώνει ένα παιδί, αλλά το κατά πόσο οι γονείς είναι πλήρως δεσμευμένοι στον γονεϊκό τους ρόλο. Όσον αφορά το πρότυπο που υποτίθεται ότι λείπει, τα παιδιά μπορούν να το βρουν μέσα στο ευρύτερο περιβάλλον. Το θεωρώ απαράδεκτο να φορτώνουμε τα παιδιά μας με την ταμπέλα «ξεχωριστά επειδή είναι παιδιά ομόφυλων ζευγαριών». Τα παιδιά μας έχουν τις ίδιες πιθανότητες με τα άλλα να είναι μια χαρά ή όχι, να τραβάνε τα ζόρια τους ή όχι. Δεν χρειάζεται να δείξουμε ότι είναι κατατρεγμένα από τη στιγμή που δεν είναι, ούτε και λέω ότι πρέπει οι δικές μας οικογένειες να είναι στο απυρόβλητο. Όλοι οι γονείς θα έπρεπε να έχουν πρώτο τους μέλημα να μεγαλώνουν ευτυχισμένα παιδιά. Όμως, θεωρώ και υποχρέωση απέναντι στα παιδιά μου

να υπερασπιστώ την επιλογή μου. Τα παιδιά σου δέχονται ρατσιστικά σχόλια; Για να μη συμβεί αυτό εμείς οι γονείς επιλέγουμε τι θα πούμε στο σχολείο και στην ευρύτερη κοινωνία. Όταν βλέπεις για παράδειγμα ότι η δασκάλα είναι πολύ συντηρητική, δεν θα της πεις κάτι, αλλά ευτυχώς μέσα στο δημόσιο σχολείο υπάρχουν κι άλλοι εκπαιδευτικοί και προσωπικά έχω συνεργαστεί καλά με πολλούς. Κινούνται συντηρητικά οι οικογένειές μας γι’ αυτό και δεν τις βλέπεις. Τα παιδιά σας κάνουν τις ερωτήσεις που ο έξω κόσμος φαντάζεται ότι σας κάνουν; Με έχουν ρωτήσει γιατί δεν έχουν μπαμπά κι έχω πει την αλήθεια. Αν με ρωτήσουν «γιατί έχω δύο μαμάδες;» θα το απαντήσω κι αυτό. Στην εφηβεία ενδεχομένως αναπτύξουν κάποιο πρόβλημα με αυτό, έχω δει έφηβους στις εκδηλώσεις μας που είναι άνετοι κι άλλους που νιώθουν αμηχανία. Αυτό έχει να κάνει με το πόσο καλά είναι το παιδί με τον εαυτό του και πόσο καλά έχει δουλευτεί το ζήτημα μέσα στην οικογένεια. Σε κανένα παιδί δεν αρέσει να διαφέρει. Θεωρώ πάντως πολύ πιο πιθανό να κάνουν μπούλινγκ σε ένα παιδί επειδή είναι χοντρό, φοράει γυαλιά, ή ακουστικό βαρηκοΐας, ή δεν ανταποκρίνεται στα κανονιστικά σεξιστικά στερεότυπα παρά σε ένα παιδί με δύο μαμάδες – είτε γιατί οι συμμαθητές δεν το ξέρουν είτε γιατί δεν θα ασχοληθούν με αυτό. Δεν τους ενδιαφέρει τι γίνεται στο σπίτι του παιδιού, αλλά το παιδί ως μονάδα. Επιππλέον, βρίσκω υποκριτικό το ενδιαφέρον για το πώς μεγαλώνουν τα παιδιά μας, δεδομένου ότι δεν ασχολούμαστε σοβαρά με ένα σωρό άλλα σημαντικά ζητήματα που αφορούν τα παιδιά, όπως π.χ. να τα αποδεχτούμε όπως ακριβώς είναι, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους ή την ταυτότητα φύλου τους. Είστε αισιόδοξοι ότι μπορεί να αλλάξει κάτι νομικά στο άμεσο μέλλον; Σήμερα είδα ένα ΦΕΚ για μια νομοπαρασκευαστική επιτροπή η οποία θα κάνει την πρότασή της για το σύμφωνο συμβίωσης στη Βουλή μέχρι τις 15 Ιουνίου. Ελπίζουμε.

Λίγο πριν την αποχαιρετήσω, η Στέλλα με κάλεσε στην ελληνική «Γιορτή των Οικογενειών» (παγκόσμια ημέρα για την ισότητα των οικογενειών International Family Equality Day) στην Ακαδημία Πλάτωνος. Στην ανακοίνωση για την εκδήλωση διαβάζω: Η γιορτή των οικογενειών είναι μια μέρα ορατότητας. Ο φόβος για τον «άλλον» που είναι διαφορετικός τελειώνει όταν γνωρίζεις αυτόν τον «άλλον» και βλέπεις ότι δεν πρόκειται για ένα σαρκοφάγο μυθικό τέρας με τρία κεφάλια, μακριά ουρά και άλλα τρομακτικά χαρακτηριστικά. Είμαστε γονείς, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο, αγαπάμε τα παιδιά μας και θέλουμε να είναι ευτυχισμένα, αυτό είναι φανερό από την πρώτη στιγμή που θα βρεθεί κάποιος κοντά στις οικογένειές μας.

26 Συζητωντασ

13.05.2015

Του Κώστα Περεζού

Η παιδοφιλία της καθημερινής ζωής

ερικούς μήνες πριν λέγαμε αστεία για τον Σαμαρά που πλησίαζε τον μικρό Νικόλα σαν τον παιδόφιλο της γειτονιάς, ή για τον Καμμένο στον οποίο δεν θα εμπιστευόμασταν το παιδί μας. Η εικόνα του γλοιώδους και παράξενου τύπου που προσπαθεί να ξελογιάσει αγοράκια και κοριτσάκια με καραμελίτσες και γλυκά, όμως, ανήκει σε άλλη εποχή (όπως ίσως και τα εν λόγω προεκλογικά σποτάκια). Ο σημερινός παιδόφιλος, εκτός από τον αντικοινωνικό άγνωστο και τον πορνόγερο, είναι και ο άντρας με τον οποίο το παιδί έχει αναπτύξει οικειότητα. Ο τελευταίος διαθέτει μια ορθολογικότητα και μεθοδικότητα που δεν έχει ο βιαστής, ο οποίος παρασύρεται από το πάθος του. Δεν είναι άγριο θηρίο, αλλά ένας υπερβολικά και απροσδόκητα ζεστός, φιλικός και διαθέσιμος συγγενής, οικογενειακός φίλος, δάσκαλος. Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ότι δεν απέχει και πολύ από το πρότυπο του καλού γονιού. Παρασύρει τα παιδιά με τα γλυκά του λόγια, τα προτρέπει να του εξομολογούνται τα μυστικά τους, κερδίζει βήμα-βήμα την εμπιστοσύνη τους, προοδευτικά, μεθοδικά και στοχευμένα, συχνά μάλιστα κερδίζει τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη και των γονέων. Προσεγγίζει ευάλωτα, ευαίσθητα, μελαγχολικά παιδιά που έχουν ανάγκη συναισθηματικής υποστήριξης και επιδιώκει να απασχολείται σε επαγγέλματα που τον φέρνουν κοντά τους. Τα τέρατα εξάλλου αν δεν ήταν ανθρωπόμορφα δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν τον σκοπό τους, θα τρόμαζαν τα υποψήφια θύματα… Οι καλοσυνάτοι κύριοι μπορούν. Διαβάζουμε συνεχώς ιστορίες για οικογενειακούς φίλους που αποδείχθηκαν διεστραμμένοι ή για άτομα εμπιστοσύνης που κακοποίησαν σεξουαλικά παιδιά που βρίσκονταν υπό την επίβλεψη ή προστασία τους. Oι παιδόφιλοι και οι διακινητές παιδικής πορνογραφίας παρουσιάζονται ως άνθρωποι «υπεράνω πάσης υποψίας», της «διπλανής πόρτας». Υπάρχει μια διάχυτη καχυποψία απέναντι σε όλους τους ενηλίκους που έρχονται σε επαφή με το παιδί, όλοι αντιμετωπίζονται ως δυνητικοί ανώμαλοι – όλοι εκτός από τα μέλη του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος (του στατιστικά πιθανότερου δηλαδή να διαπράξει το έγκλημα). Μπορεί να είναι ο δάσκαλος, ο γυμναστής, ο παιδίατρος. Όσοι δουλεύουν με παιδιά είναι ύποπτοι. Γιατί εξάλλου επέ-

λεξαν το συγκεκριμένο επάγγελμα; Μήπως ήθελαν απλώς να βρίσκονται κοντά σε παιδιά για να ικανοποιούν το πάθος τους; Κανείς δεν το φανταζόταν, έδειχναν τόσο «φυσιολογικοί». Μιλούσαν σαν κι εμάς, ζούσαν σαν κι εμάς, είχαν οικογένειες σαν κι εμάς. Μήπως είμαστε εμείς; Απορούμε και αγανακτούμε που κάποιοι επιθυμούν ερωτικά τα παιδιά. Όχι εμείς, ασφαλώς, όχι η υγιής κοινωνία∙ οι διεστραμμένοι, οι ψυχανώμαλοι, οι άλλοι. Όμως πού ξέρουν οι άλλοι ότι εμείς ανήκουμε σε εμάς; Πού ξέρει η μαμά στην παιδική χαρά, όταν κάνουμε χαρούλες στο παιδάκι της, ότι δεν έχουμε πονηρές σκέψεις στο μυαλό μας; Ποιος «ενημερωμένος πολίτης», μετά την υπερπροβολή όλων αυτών των περιστατικών παιδοφιλίας, τολμάει πλέον να κάτσει μόνος του σε ένα παγκάκι και να χαζεύει απλώς τα παιδάκια να παίζουν; Πρέπει ανά πάσα στιγμή να καθιστούμε σαφές ότι αυτό δεν αποτελεί το μοναδικό κίνητρο της παρουσίας μας. Πρέπει να δείχνουμε ότι περιμένουμε κάποιον, ότι περιμένουμε να περάσει λίγο η ώρα πριν από το σημαντικό μας ραντεβού, ότι κάτσαμε να καπνίσουμε ένα τσιγάρο, ότι μιλάμε στο κινητό. Τα παιδιά έγιναν σαν τον ήλιο, δεν πρέπει να τα κοιτάμε απευθείας πολλή ώρα γιατί κινδυνεύουμε. Το παράδοξο είναι ότι το παιδοφιλικό βλέμμα δεν μπορεί παρά να υιοθετείται και από αυτούς που επιδιώκουν να το αποφύγουν ή να το καταπολεμήσουν. Σε μια πραγματικά αρρωστημένη αντιστροφή ρόλων και προοπτικών αναγκαζόμαστε και μεις με τη σειρά μας, για το καλό και την προστασία των παιδιών, να υποδυόμαστε τον παιδόφιλο, να αντιμετωπίζουμε τα παιδιά ως δυνητικά σεξουαλικά αντικείμενα των διεστραμμένων άλλων. Ας πάρουμε ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα, όπως είναι οι εικόνες/φωτογραφίες γυμνών, ημίγυμνων, ακόμα και ντυμένων παιδιών. Από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν «ανώμαλοι» πρέπει να εξετάζουμε/ ανακρίνουμε τις εικόνες αυτές υπό το πρίσμα των επιπτώσεων στο ενήλικο βλέμμα, να υιοθετούμε δηλαδή την προοπτική του παιδόφιλου. Κατόπιν καταγγελίας υπαλλήλου σε φωτογραφείο, ζευγάρι συνελήφθη στη Βρετανία, επειδή μεταξύ των φωτογραφιών που ήθελε να εμφανίσει υπήρχαν και γυμνές φωτογραφίες της επτάχρονης κόρης τους. Το παιδικό γυμνό εξισώνεται με παιδική πορνογραφία ακριβώς εξαιτίας του παιδοφιλικού οφθαλμού. Όταν, όμως, αναρωτιόμαστε αν η προβολή του παιδικού σώματος αποτελεί προσβολή, κίνδυνο ή

13.05.2015

πρόκληση για το παιδοφιλικό βλέμμα δεν έχουμε ήδη αποδεχτεί τους όρους συζήτησης του παιδόφιλου; Ο ίδιος ο αναστοχασμός δεν αφαιρεί αναπόφευκτα την αθωότητα που υποτίθεται ότι ξεκινά να υπερασπιστεί/προστατέψει; Μήπως στην αγωνία μας να προστατέψουμε τα παιδιά μας γινόμαστε πιο παιδόφιλοι κι από τον παιδόφιλο; Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις που στο όνομα της καταπολέμησης της παιδοφιλίας παράγεται ένας απερίφραστα διαστροφικός, ακόμα και πορνογραφικός, παιδοφιλικός λόγος, ο οποίος εντούτοις γίνεται αποδεκτός στο όνομα των αγαθών προθέσεων. Στην Αμερική προβαλλόταν μια εξαιρετικά δημοφιλής τηλεοπτική σειρά ριάλιτι (To Catch A Predator), όπου μια ομάδα ανθρώπων που αυτοαποκαλούνταν «Διεστραμμένη Δικαιοσύνη» (Perverted Justice – πρωτοφανής έκλαμψη αυτοσυνειδησίας), δημιουργούσε ψεύτικα διαδικτυακά προφίλ υποδυόμενη ανήλικα αγόρια και κορίτσια, κανόνιζε ραντεβού με επίδοξους παιδόφιλους και όταν αυτοί εμφανίζονταν ανυποψίαστοι αντίκριζαν κάμερες, εξευτελισμό και χειροπέδες. Μεγάλο μέρος της εκπομπής αφιερωνόταν στην παρουσίαση των πραγματικών διαλόγων των υποψήφιων παιδεραστών με τα φαντασιακά ανήλικα, μη παραλείποντας καμιά πικάντικη ή αισχρή λεπτομέρεια. Ο παιδοφιλικός λόγος αναπαραγόταν δηλαδή αυτούσιος από τις καταγραμμένες διαδικτυακές συνομιλίες, προς τέρψιν του εμβρόντητου και φιλοθεάμονος κοινού. Και αν πιστεύετε ότι αυτά συμβαίνουν μόνο στο Αμέρικα, αναλογιστείτε το ακόλουθο δημοσίευμα στο Βήμα, το οποίο μετά την απαραίτητη διακήρυξη απέχθειας παρουσιάζει για ενημερωτικούς πάντα λόγους ένα ακραίο παιδοφιλικό παραλήρημα ιδίας μάλιστα έμπνευσης: «Με το κείμενο που ακολουθεί πιθανώς να εµέσσετε. Συνεχίζετε µε δική σας ευθύνη. Λέει ένας άνδρας: “Θέλω να της ανοίξω τα πόδια και να τη φιλήσω εκεί χαμηλά, πολύ τρυφερά, χωρίς να την πονέσω”. Ακολουθεί το ανακάτεμα στομάχου: “Θα της αρέσει κι ας είναι έξι ετών”. Λέει άλλος άνδρας: “Θα του βάλω ένα μολύβι από πίσω”. Ακολουθεί ο εμετός: “Σαν δυσκοιλιότητα θα είναι, δεν θα το θυμάται, είναι έξι μηνών”. Χιλιάδες τέτοιοι ανώμαλοι κυκλοφορούν εκεί έξω» (Κέζα Λώρη, BHmagazino, 08/03/2015). Όντως, ανωμαλάρες… Για τη σεξουαλικοποίηση των παιδιών, όμως, δεν ευθύνονται οι παιδόφιλοι. Το παιδί ως ερωτικό ιδεώδες ή αντικείμενο σεξουαλικού πόθου κατασκευάζεται καθημερινά

από τη διαφήμιση, τη βιομηχανία του θεάματος (συμπεριλαμβανομένης της πορνογραφίας), τα ΜΜΕ, μερικές φορές, όπως είδαμε, ακόμα και από τον ίδιο το λόγο που καταγγέλλει την παιδοφιλία. Τα παραδείγματα είναι άπειρα, από τα αμερικανικά παιδικά καλλιστεία ή ριάλιτι τύπου Toddlers and Tiaras, όπου παιδάκια ντύνονται, βάφονται και συμπεριφέρονται σαν μεσήλικες κοκέτες (στην καλύτερη περίπτωση), μέχρι τις εγχώριες αποκριάτικες φορεσιές που προσκαλούν τα κοριτσάκια να ντυθούν σέξι πειρατίνες, γατούλες, μπατσίνες ή χορεύτριες τσάρλεστον, με αμφιέσεις που παραπέμπουν σε τσόντα. Για να μην αναφερθούμε στη στολή της μαθήτριας που δικαιωματικά πλέον εμφανίζεται σε κάθε ανδρική φαντασίωση και βιτρίνα sex shop ή στη δίψα της πορνοβιομηχανίας για άγουρη σάρκα, βιολογικά, τεχνολογικά ή μυθοπλαστικά κατασκευασμένη. Από τις selfies που ανεβάζουν οι κόρες και οι ανιψιές μας στο facebook, μέχρι τις προκλητικές φωτογραφήσεις παιδιών σε mainstream περιοδικά μεγάλης κυκλοφορίας (π.χ. της Thylane Blondeau στη Vogue) και τη διάδοση του πορνό look, ώστε κάθε τι σεμνότερο να μοιάζει συντηρητικό και γεροντοκορέ, το μήνυμα είναι σαφές: ναι, είναι σέξι τα παιδιά. Μήπως δεν είναι ποθητή η Britney Spears όταν χορεύει με τη μαθητική φουστίτσα της στις σχολικές εγκαταστάσεις ή η Alizée όταν λικνίζεται αισθησιακά ως Λολίτα στο ομώνυμο τραγούδι; Ακόμα και τα παραδείγματα αυτά φαντάζουν σεμνότυφα, αν τα συγκρίνουμε με το twerk (προκλητικός χορός μετά διαρκούς και επίμονου τραμπαλισμού των οπισθίων) που χόρεψαν πρόσφατα μαθήτριες στη Ρωσία με την απαραίτητη γονική συναίνεση («Winnie the Pooh and the Bees»). Αυτή η παιδοφιλία της καθημερινής ζωής, ωστόσο, δεν φαίνεται ικανή να συγκεντρώσει το μίσος της κοινωνίας. Δεν δείχνουμε να ενοχλούμαστε, επίσης, από το φαινόμενο της «εμπορικής παιδοφιλίας», της κερδοσκοπικής παρουσίασης σεξουαλικοποιημένων παιδιών από καθωσπρέπει επιχειρήσεις και τα διαφημιστικά επιτελεία τους. Η εμπορική λογική έχει αποθρασυνθεί σε τέτοιο βαθμό που πλέον χρησιμοποιεί και την ίδια την κατηγορία της παιδοφιλίας ως διαφημιστικό τρικ. Αγγλική διαφήμιση ψωμιού τοστ (Kingsmill) ξεσήκωσε δήθεν θύελλα αντιδράσεων επειδή δείχνει μια μαθήτρια να φοράει μια φούστα κατά τι κοντύτερη, ενώ ιδιοκτήτης παμπ στη Βαρσοβία θέλησε να την ονομάσει Fritzl’s εις ανάμνησιν του διαβόητου παιδόφιλου, αναγκάστηκε

όμως τελικά να υποχωρήσει, επιτυγχάνοντας παρ’ όλα αυτά τον αρχικό στόχο προβολής της επιχείρησης. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα η κατηγορία της παιδοφιλίας κατασκευάζεται προκαταβολικά από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές, όπως στο βιντεοκλίπ της Sia Elastic Heart, όπου ένας ενήλικος χορευτής και ένα κοριτσάκι εκτελούν μια χορογραφία δίχως ίχνος σεξουαλικού υπονοούμενου∙ κατά «ομολογία» της αοιδού, όμως, η κατηγορία της «παιδοφιλίας» ήταν τάχαμου αναμενόμενη. Οι κοινωνίες μας, επομένως, εκπέμπουν αντιφατικά μηνύματα. Ενώ η παιδοφιλία καταδικάζεται και κατακεραυνώνεται, δεν έχουμε πρόβλημα με την (κερδοσκοπική ή μη) παραγωγή και διακίνηση εικόνων και αναφορών που προωθούν τη σεξουαλικοποίηση των παιδιών. Γιατί δεν επεκτείνουμε την καταγγελία της παιδοφιλίας, η οποία συχνά επικαλείται την αγνότητα και αθωότητα των παιδιών, στην εμπορική τους εκμετάλλευση, όπου ενίοτε παρουσιάζονται με λίαν ανάρμοστους τρόπους; Γιατί δεν αντιδρούμε όταν ακόμα και η ίδια η παιδική αφέλεια χρησιμοποιείται ως διεγερτικό σε σλόγκαν του στιλ «η αθωότητα είναι σέξι» ή σε κοριτσίστικα μπλουζάκια που αναγράφουν/προειδοποιούν «απαγορευμένος καρπός» (μετάφραση του «θα μας πάνε μέσα» της αντροπαρέας); Γιατί επιλέγουμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι αυτή η σεξουαλικοποιημένη αντίληψη της αθωότητας αποτελεί κοινό παρονομαστή τόσο της εμπορικής εκμετάλλευσης των παιδιών όσο και της παιδοφιλίας (για να μην πούμε της αντρικής επιθυμίας εν γένει); Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν η δημοσίευση ή αναμετάδοση κάποιας είδησης σεξουαλικής κακοποίησης συνοδευόταν συχνά από εικόνες υπερσεξουαλικής λολίτας ή/και από αισθησιακές μουσικές. Η έμφαση, λοιπόν, στην αθωότητα και αγνότητα των παιδιών έχει, ασφαλώς, να αντιπαλέψει μια μακρά παράδοση που θέλει τα θύματα σεξουαλικής βίας συνυπαίτια (προκάλεσαν, τα ήθελαν και τα έπαθαν, κ.ο.κ.). Είναι τουλάχιστον υποκριτικό, ωστόσο, να αγανακτούμε με την εκ μέρους των παιδόφιλων εκμετάλλευση της παιδικής αθωότητας, ενώ σφυράμε αδιάφορα στην καθημερινή εμπορική παραγωγή εικόνων σεξουαλικοποιημένων παιδιών. Ίσως τελικά τον χρειαζόμαστε τον παιδόφιλο, ρίχνουμε σε αυτόν το ανάθεμα και συνεχίζουμε απερίσπαστοι να κοιτάμε σέξι παιδάκια χωρίς ενοχές. Ο παιδόφιλος, ο άνθρωπος που αγαπάμε να μισούμε, είναι η αλήθεια μας.

28 Συζητωντασ

13.05.2015

Της Λίας Παπαδοπούλου

Χωρίς κόπο, με πράσινο Μ τρόπο

Μικροί πράσινοι βιβλιοφάγοι Δώστε πληροφορίες στα παιδιά για να δουν τα ζώα και τα φυτά με green ματιά. Τα σχετικά βιβλία εξηγούν πως τα δέντρα δεν είναι μόνο ένας κορμός που φυτρώνει στο πεζοδρόμιο, αλλά φωλιά για τα πουλιά και πηγή οξυγόνου, πως οι σφήκες θέλουν προσοχή, αλλά δεν έχουν προηγούμενα μαζί μας κι είναι πολύτιμες στην εξισορρόπηση των ειδών στη φύση, ότι οι μέλισσες δεν είναι απειλή για μας αλλά –με τα τοξικά φυτοφάρμακα στα χωράφια– γίναμε εμείς κίνδυνος για εκείνες.

Off και έξω! Εσείς πώς σκοπεύετε να τιμήσετε την Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος; Πάντως όχι κλεισμένοι μέσα, μικροί-μεγάλοι κολλημένοι στην τηλεόραση/τάμπλετ/κινητό. Αν δεν είστε σε ιδιαίτερα «πράσινη» διάθεση, σκεφτείτε τουλάχιστον τη φόρμα σας και τον κίνδυνο παχυσαρκίας των παιδιών. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, όταν βλέπουμε τηλεόραση καίμε λιγότερες θερμίδες και επιβραδύνεται ο μεταβολισμός μας περισσότερο κι από όταν καθόμαστε ήσυχα στον καναπέ μας χωρίς να κάνουμε απολύτως τίποτα ή απλώς να κοιτάμε έξω από το παράθυρο! Επειδή, επιπλέον, η «απραξία» της TV συνοδεύεται με ασύστολο και ανθυγιεινό τσιμπολόγημα, οι ειδικοί κατατείνουν πως είναι προτιμότερο το κουμπί στο off κι ένα χαλαρό απόγευμα με χάζεμα, ονειροπόλημα ή έναν γρήγορο υπνάκο. Ή, ακόμα, καλύτερα βγείτε έξω: ελάτε σε άμεση επαφή με τη φύση ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να πιαστείτε με τα παιδιά και να αγκαλιάσετε με τα χέρια τον κορμό του γεροφοίνικα της πλατείας, ή να σκαρφαλώσετε και να συμφιλιωθείτε με το πεύκο που σας κρατά αιχμάλωτη την μπάλα του ποδοσφαίρου –ύστερα από ένα θεαματικό σουτ– στα πιο ψηλά κλαδιά του.

Επιτρέπεται η στάθμευση Τώρα που σιγά σιγά καλοκαιριάζει, δεν έχετε καμιά δικαιολογία να κάνετε με το αυτοκίνητο ακόμα και τις μικρές αποστάσεις, για λίγα ψώνια ή για τις κοντινές δραστηριότητες των παιδιών. Σταθμεύστε, λοιπόν, το Ι.Χ. και κάντε έναν ωραίο περίπατο ως το μπάσκετ του Μιχαλάκη ή βάλτε καλαθάκι στο ποδήλατο, πίσω κάθισμα για το μωρό και μετατρέψτε μια εξόρμηση στο σουπερμάρκετ σε οικογενειακή μίνι ποδηλατάδα. Η μητέρα φύση θα σας ευγνωμονεί για το λιγότερο καυσαέριο, το βενζινάδικο θα σας βλέπει αραιότερα, οπότε καλύτερα για το πορτοφόλι σας, χώρια που ένα γρήγορο βάδην ή πετάλι θα κάνει θαύματα για μηρούς και γλουτούς, χωρίς συνδρομή σε γυμναστήρια, ενόψει καλοκαιριού. Τα πέντε λεπτά παραπάνω διαδρομής σάς δίνουν την ευκαιρία να κάνετε μια χαλαρή κουβεντούλα με τα παιδιά ή να τους δώσετε έμπρακτα μαθήματα όχι μόνο οικολογικής αλλά και οδικής συμπεριφοράς, πώς κινούμαστε τους δρόμους της γειτονιάς με τα πόδια ή με το ποδήλατο.

Παιδικό δωμάτιο σε Επικίνδυνες Αποστολές Θυμάστε εκείνο το πλάνο, στην ταινία Mission Impossible, που ο Τομ Κρουζ προσπαθεί να διασχίσει ένα δωμάτιο παγιδευμένο με αόρατο συναγερμό φορώντας ειδικά γυαλιά για να βλέπει τις ακτίνες Χ; Αν είχατε κι εσείς ειδικά γυαλιά για να δείτε τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εκπέμπουν τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, υπολογιστές σε ένα παιδικό δωμάτιο, θα κάνατε αμέσως αυτό που προτρέπουν οι ειδικοί: έξωση των ηλεκτρικών συσκευών από τους χώρους που κοιμούνται τα μικρά παιδιά, ιδίως τα μωρά. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε τεχνητές ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες ενοχοποιείται για διαταραχές στον ύπνο, ανοσοποιητική δυσλειτουργία, προβλήματα μάθησης, συγκέντρωσης και συμπεριφοράς.

ε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, εμπρός για «πράσινη» δράση με τα παιδιά, απλοί τρόποι για green living στην καθημερινότητα. Μην περιμένετε από τον ΟΗΕ και τις οικολογικές οργανώσεις να κάνουν τα πάντα για την προστασία της φύσης. Όπως είπε ο Γκάντι «γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις να δεις να έρχεται», ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να υιοθετήσετε το παραμελημένο παρτέρι της γειτονιάς ή να ξεκινήσετε δέκα λεπτά νωρίτερα και να περπατήσετε αντί να πάτε με το Ι.Χ. στη δραστηριότητα του μικρού σας ποδοσφαιριστή.

13.05.2015 Υιοθετήστε το παραμελημένο παρτέρι μπροστά στο σπίτι, ξεχορταριάστε το αλσάκι της γειτονιάς ή ποτίστε έναν ξένο παρατημένο κήπο. Φυτέψτε και δείτε να μεγαλώνουν καρότα, κρεμμυδάκια, βασιλικός. Η τάση του guerilla gardening μπορεί να βρει εφαρμογή δυο βήματα από την πόρτα σας ενώ δεν χρειάζεται μεγαλόπνοα σχέδια. Αρκεί μονάχα ένα φτυάρι και γάντια κηπουρικής.

Αποσυμφόρηση τώρα! Ξεκαθαρίστε επιτέλους τα μπεμπέ ρούχα, βιβλία και τουβλάκια που στοιβάζονται ακόμα σε ντουλάπια και ξεχειλισμένα συρτάρια στο δωμάτιο, ενώ τα παιδιά σας κοντεύουν να τελειώσουν το δημοτικό. Ξεφορτωθείτε παλιά καρότσια, παιδικά καθίσματα και μπανιερά που αραχνιάζουν στην αποθήκη σας. Απαλλαγείτε από τη «σαβούρα» στο δωμάτιο των παιδιών, με το σκεπτικό ότι εκείνο που είναι για σας πια περιττό, μπορεί να φανεί σε κάποιον άλλον πολύ χρήσιμο. Συμβουλευτείτε τα παιδιά στο ξεκαθάρισμα, ποια παιχνίδια, επιτραπέζια, παζλ, βιβλία νομίζουν πως χρειάζονται ακόμα και ποια μπορούν να χαρίσουν στο μικρότερο ξαδερφάκι ή να δωρίσουν στο παλιό νηπιαγωγείο/παιδικό σταθμό/στη βιβλιοθήκη στο χωριό του παππού.

Αντί για play date, οργανώστε στο σπίτι ένα μίνι ανταλλακτικό μπαζάρ. Ένα Σάββατο απόγευμα καλέστε τις μαμάδες –στο ίδιο green μήκος κύματος με το δικό σας– μερικών φίλων των παιδιών και ζητήστε τους να φέρουν ρούχα, παιχνίδια κ.λπ. που δεν κάνουν/αρέσουν πια στα παιδιά τους. Απλώστε τα κατάχαμα στο σαλόνι ανακατεμένα κι αφήστε τα φιλαράκια να ανακυκλώσουν τα second hand κομμάτια που θα λάμψουν στα μάτια τους σαν καινούργια! Επίσης, μπορούν να ανταλλάξουν μεταξύ τους διαβασμένα παιδικά βιβλία, λευκώματα, κόμικς, μουσικά cd και DVD.

Κάντε το τεστ του cockpit Περιμένετε να βραδιάσει και μαζευτείτε όλη η οικογένεια στο καθιστικό. Κλείστε φώτα και παντζούρια, γενική συσκότιση. Αφήστε λίγο τα μάτια σας να συνηθίσουν και κοιτάξτε ολόγυρα. Μήπως, μέσα στο σκοτάδι, ξεχωρίζουν μικρά κόκκινα φωτάκια που κάνουν το σαλόνι σας να μοιάζει με πιλοτήριο αεροπλάνου έτοιμο για απογείωση; Βάλτε τα παιδιά να μετρήσουν τους αναμμένους stand by διακόπτες των ηλεκτρικών συσκευών γύρω σας (τηλεόραση, στερεοφωνικό, DVD, ενισχυτής, κλιματιστικό, υπολογιστής…) και θα εκπλαγείτε με τον τελικό αριθμό. Τα μικρά αυτά αλλά ενεργοβόρα φώτα δουλεύουν νυχθημερόν για τη ΔΕΗ, φουσκώνοντας με βατ τον λογαριασμό σας όταν είναι σε κατάσταση αναμονής. Επιπλέον, όπως έδειξαν μετρήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ορισμένες συσκευές, όπως τα κομπιούτερ και τα DVD/video, αποδεικνύονται ακόμα πιο… ύπουλες καθώς συνεχίζουν να καταναλώνουν ρεύμα ακόμα και όταν είναι κλειστές, δηλαδή στο off mode. Ο καλύτερος τρόπος για να τις αδρανοποιήσετε, όταν δεν τις χρειάζεστε, είναι να κλείνετε τον διακόπτη του πολύπριζου.

Καπάκια-θησαυρός Μαζέψτε με τα παιδιά και ανακυκλώστε πλαστικά καπάκια για φιλανθρωπικό σκοπό. Είναι τόσο απλό: αντί να πετάξετε το καπάκι από το μπουκάλι νερό, χυμό, γάλα ή από τον ξεθυμασμένο μαρκαδόρο, κρατήστε το στην άκρη, συγκεντρώστε όσο περισσότερα καπάκια μπορείτε και δώστε τα στο σχολείο, στον πολιτιστικό ή αθλητικό σύλλογο της γειτονιάς σας που ασχολείται με την περισυλλογή τους. Εκείνοι θα τα διοχετεύσουν σε εταιρεία ανακύκλωσης που ανταλλάσσει έναν τόνο πλαστικά καπάκια με ένα αναπηρικό αμαξίδιο. Το οικολογικό και ανθρωπιστικό μήνυμα που περνά στα παιδιά είναι άμεσο και ξεκάθαρο: 540.000 πλαστικά καπάκια, αντί να καταλήξουν στα σκουπίδια επιβαρύνοντας για τους επόμενους δύο αιώνες το περιβάλλον, θα βοηθήσουν έναν συνάνθρωπο με κινητικά προβλήματα κάπου στην Ελλάδα.

Trash art Θα εκπλαγείτε με τις χειροτεχνίες και τα παιχνίδια που μπορείτε να φτιάξετε με τα παιδιά χρησιμοποιώντας αντικείμενα της καθημερινότητας που διαφορετικά θα κατέληγαν στον κάδο των απορριμμάτων. Με τα αλουμινένια τενεκεδάκια των αναψυκτικών υψώνεται ολόκληρος ουρανοξύστης, άριστη άσκηση αίσθησης ισορροπίας και λεπτής κίνησης των χεριών, ο οποίος καταρρέει θεαματικά με ηχηρό πατατράκ. Τα ρολά χαρτιού υγείας ή κουζίνας δίνουν πρώτης τάξεως υλικό για μυριάδες κατασκευές που θα ξεσηκώσετε από το Ίντερνετ ενώ θα γίνουν λατρεμένο παιχνίδι για τη γάτα σας αντί για τα πλαστικά ποντίκια. Οι χάρτινες αυγοθήκες, τα πήλινα ή πλαστικά κεσεδάκια από γιαούρτι είναι ό,τι πρέπει για να φυτέψετε σπόρους και να φυτρώσουν φουντωτές τουφίτσες γκαζόν, φακές ή αναρριχητικά φασόλια.

30 Συζητωντασ

13.05.2015

Της Παναγιώτας Καρλατήρα

Ώρα για ύπνο! Ύπνος και μωρό δεν έχουν συνήθως αρμονική σχέση –και σίγουρα όχι σταθερή και σε συγκεκριμένο πλαίσιο– τουλάχιστον με τον τρόπο που το αντιλαμβανόμαστε οι ενήλικες

ύπνος είναι αναγκαίος σε όλους μας, πολύ δε περισσότερο στους λιλιπούτειους. Κατά τη διάρκειά του πολλαπλασιάζονται οι νευρικές συνάψεις στον εγκέφαλο ενώ εκκρίνεται η αυξητική ορμόνη που θα επιτρέψει στο μωρό να αναπτυχθεί και να μεγαλώσει. Το νεογέννητο δεν καταλαβαίνει τη διαφορά ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα, παρά μόνο τη διαφορά ανάμεσα στην… πείνα και τον κορεσμό. Κατά τους πρώτους τρεις μήνες της ζωής του ένα βρέφος συνήθως κοιμάται κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της ημέρας και ξυπνάει γιατί χρειάζεται να φάει. Σιγά-σιγά, αρχίζει να κοιμάται περισσότερο κατά τη διάρκεια της νύχτας και λιγότερο την ημέρα. Τα περισσότερα μωρά στον 7ο μήνα παγιώνουν τη συνήθεια του νυχτερινού ύπνου και κοιμούνται χωρίς διακοπή για 6-8 ώρες. Αν το μωρό δεν αρχίσει να κοιμάται τη νύχτα χωρίς διακοπή γύρω στην ηλικία των 3 μηνών, οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς να εμπλουτίζουν τα ερεθίσματα του μωρού κατά τη διάρκεια της ημέρας, π.χ. να βάζουν μουσική, να παίζουν μαζί του, να του μιλούν, να ανοίγουν τις κουρτίνες για να μπαίνει φως, να αφήνουν τους ήχους του σπιτιού σε κανονική ένταση. Τα ακριβώς αντίθετα προτείνουν για τη νύχτα, π.χ. να χαμηλώνουν οι τόνοι, η ένταση, η φωνή, το φως κ.ο.κ. ώστε να παγιώνονται οι διαφορές μέραςνύχτας και με άλλον τρόπο, πλην του… φαγητού. Στην ίδια ηλικία, το μωρό πιθανόν να κοιμάται για περίπου δύο ώρες και το πρωί, τρεις με τέσσερις ώρες μετά το δικό του πρωινό εγερτήριο. Αν π.χ. ξυπνάει στις 6, θα παίρνει τον υπνάκο του, γύρω στις 10 με 11. Το ίδιο μπορεί να γίνεται και μετά το μεσημέρι. Κάποια μωρά χρειάζονται και απογευματινό ύπνο. Πάντως, κάθε μωρό έχει τον δικό του ρυθμό, και μερικά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αποκτήσουν σταθερές συνήθειες. Σε γενικές γραμμές, οι ειδικοί λένε ότι όσο πιο πολλά ερεθίσματα δέχεται το μωρό κατά τη διάρκεια της ημέρας τόσο περισσότερη ανάγκη έχει από τον βραδινό ύπνο. Η ρουτίνα του ύπνου Ωστόσο, ο οκτάωρος ύπνος του παιδιού σπάνια συμπίπτει με τον ύπνο των γονιών ή και των άλλων μικρών μελών της οικογένειας. Το «όλη νύχτα» του μωρού συνήθως είναι 10 μ.μ.-4 π.μ. ή 9 μ.μ.-5 π.μ. ή 11 μ.μ.-7 μ.μ. Η τήρηση ενός ωραρίου, μιας

ρουτίνας ύπνου βοηθάει πρωτίστως το παιδί όσο και τους γονείς, ωστόσο δεν είναι κάτι που γίνεται εύκολα ούτε από τη μια στιγμή στην άλλη. Το βέβαιον είναι ότι αυτή η ρουτίνα ύπνου διαμορφώνεται με βάση τις δραστηριότητες και των άλλων μελών της οικογένειας αλλά και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού. Οι ειδικοί συστήνουν τη δημιουργία μιας «ρουτίνας ύπνου», η οποία να περιλαμβάνει ένα μπάνιο ή ένα μασάζ, λίγο λίκνισμα, απαλή μουσική, ένα παραμύθι αν το παιδάκι είναι πάνω από ενός έτους, γενικά μια σειρά από δραστηριότητες και ενέργειες σε συγκεκριμένη ώρα κάθε ημέρα που θα βοηθήσουν το παιδί να χαλαρώσει και να αποκοιμηθεί. Κι αυτό διότι, όπως εξηγούν, συνήθως το μωρό λατρεύει τη ρουτίνα και τη σταθερότητα στον μικρόκοσμό του, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά σε ό,τι αφορά τον ύπνο. Επαναλαμβάνοντας τις πράξεις αυτές κάθε μέρα την ίδια ώρα, γίνεται πιο εύκολη η μετάβαση από τις συνήθειες της ημέρας στις συνήθειες της νύχτας. Ακόμη και οι γονείς που απολαμβάνουν μαζί με το μωρό τους τον κανόνα του 8ωρου συνεχόμενου ύπνου μπορεί να βιώσουν σε κάποια φάση της ανάπτυξης του παιδιού τις νυχτερινές αφυπνίσεις, το να ξυπνάει δηλαδή το μωρό και πάλι μέσα στη νύχτα, ενώ φαινόταν ότι είχε παγιώσει το ωράριό του. Αυτές οι αφυπνίσεις είναι προσωρινές και καταγράφονται σε διάφορες χρονικές φάσεις της ζωής ενός παιδιού, όπως π.χ. όταν διανύει περίοδο αυξητικού άλματος στον οργανισμό του και συνεπώς έχει μεγαλύτερες διατροφικές ανάγκες, ή όταν βγάζει δόντια, ή όταν βιώνει το άγχος του αποχωρισμού κ.ο.κ. Από την αγκαλιά στην κούνια Όλοι, μικροί και μεγάλοι, επηρεαζόμαστε από το περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούμαστε να κοιμηθούμε. Από τη διαρρύθμιση του χώρου και τους θορύβους, μέχρι τον έντονο ή τον χαμηλό φωτισμό, το κρεβάτι, ακόμη και το αν υπάρχει άλλος μέσα στο δωμάτιο, όλα μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου. Τους πρώτους 2-3 μήνες, ακόμη κι αν το μωρό έχει δικό του δωμάτιο, είναι πιο πρακτικό και καθησυχαστικό να βρίσκεται η κούνια στο δωμάτιο των γονιών έτσι ώστε να μπορεί η μητέρα ή ο πατέρας να το ταΐσουν με τον ελάχιστο δυνατό κόπο. Το να κοιμάται ένα μωρό στην αγκαλιά της μαμάς ή του μπαμπά του είναι τρυφερό, αγαπησιάρικο, ικανοποιεί τους γονείς,

13.05.2015

αλλά σίγουρα δεν είναι πρακτικό και λειτουργικό μακροπρόθεσμα για τη ζωή όλων. Το μωρό μπορεί να μάθει να κοιμάται μόνο του στο καλαθάκι του αρχικά και στην κούνια του αργότερα, αν αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται ύστερα από κάθε τάισμα. Πιθανόν να γκρινιάξει ή να κλάψει μόλις βρεθεί από την αγκαλιά στην κούνια, αλλά εάν η πρώτη κίνηση του γονιού είναι να το ξαναπάρει στην αγκαλιά του, τότε η ρουτίνα ύπνου «σπάει». Η ενδεδειγμένη αντίδραση είναι ο γονιός να μείνει κοντά του, να το χαϊδέψει, να το νανουρίσει για να αποκοιμηθεί. Στην ηλικία των 3-4 μηνών, όταν το πρόγραμμα του ύπνου του μωρού θα έχει γίνει πιο σταθερό και (πιθανόν) να κοιμάται περισσότερες συνεχόμενες ώρες κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να μετακινηθεί στον δικό του προσωπικό χώρο. Κάποια μωρά λειτουργούν καλύτερα εάν έχουν μαζί τους σε αυτήν την ηλικία, που μπορούν να πιάνουν αντικείμενα, ένα κουκλάκι ή μια μαλακή κουβερτούλα, καθώς αυτά ενισχύουν το αίσθημα της ασφάλειας και χωρίς την παρουσία των γονιών δίπλα του. Ύπνε, που παίρνεις τα παιδιά με… ασφάλεια Η διαδικασία του ύπνου περιλαμβάνει και κανόνες που θα διασφαλίσουν ότι το μωρό θα κοιμηθεί ήρεμα και χωρίς να ελλοχεύουν κίνδυνοι για την υγεία του. Η θερμοκρασία του δωματίου θα πρέπει να κυμαίνεται από 18 έως 21 βαθμούς Κελσίου. Η κούνια του μωρού πρέπει να είναι καθαρή και τακτοποιημένη, άδεια από παιχνίδια και κουκλάκια, μαξιλάρια και γενικώς αντικείμενα που μπορεί να το ενοχλήσουν ή και τραυματίσουν. Το στρώμα της κούνιας θα πρέπει να είναι καινούργιο, και όχι δανεικό ένα παλιό στρώμα μπορεί να έχει μικρόβια ή να είναι φθαρμένο. Το σωστό στρώμα πρέπει να προσφέρει άνεση, δηλαδή να προσαρμόζεται και να ακολουθεί τις «καμπύλες» του σώματος του μωρού, χωρίς να το πιέζει, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να στηρίζει τη σπονδυλική στήλη του. Τα βρέφη κοιμούνται ανάσκελα ή στο πλάι, και όχι μπρούμυτα, με τα ποδαράκια τους κοντά στα κάγκελα της κούνιας ή στο κάτω μέρος του καλαθιού του, ώστε να μην κινδυνεύουν να γλιστρήσουν και καλυφθεί το πρόσωπό τους από τα σκεπάσματα. Η θερμοκρασία, ο σωστός χαμηλός φωτισμός, η ησυχία, η ίδια η κούνια και το κρεβάτι αργότερα, αποτελούν βασικές παραμέτρους από τις οποίες θα εξαρτηθεί ο ύπνος του. Σε μεγαλύτερη ηλικία αυτό που

θα πρέπει να απομακρυνθεί από το παιδικό δωμάτιο είναι η τηλεόραση, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το ραδιόφωνο – αντικείμενα που αποσπούν την προσοχή και την ηρεμία που απαιτεί ο ύπνος. Δεν κοιμάται, δεν κοιμάται… Το θέμα του ύπνου είναι κάτι που αργά ή γρήγορα θα απασχολήσει τον κάθε γονιό – είναι κανόνας! Και όπως σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την ανατροφή του παιδιού, χρειάζονται όρια, ψυχραιμία και επιμονή ώστε να υπάρξουν καλά και μόνιμα αποτελέσματα. Είναι εύκολο για το παιδί να σκαρφίζεται λόγους για να κρατάει τη μαμά ή τον μπαμπά στο δωμάτιό του λίγο ακόμη. Στην περίπτωση αυτήν ο ύπνος, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, καλό είναι να οργανώνεται από τον «σκληρό» γονιό. Σίγουρα αμφότεροι θα χρειαστούν υπομονή, πολλή υπομονή για να δείξουν στο παιδί πως η θέση του είναι στην κούνια ή στο κρεβάτι του και όχι στο κρεβάτι τους! Στην περίπτωση που το παιδί επισκέπτεται το δωμάτιο των γονιών, η ενδεδειγμένη λύση είναι να το συνοδεύσει κάποιος από τους δύο στο δικό του δωμάτιο και πάλι, χωρίς πολλά λόγια, εξηγώντας του ότι «ακόμα είναι νύχτα και πρέπει να συνεχίσεις τον ύπνο σου» και διαβεβαιώνοντάς το ότι «το πρωί θα είμαστε μαζί, θα παίξουμε και θα κάνουμε αγκαλιές». Όταν το παιδί είναι στην ηλικία των 2 - 3 χρόνων και πάνω, ακόμα και αν δεν θέλει να κοιμηθεί, είναι σημαντικό να ακούει με σταθερότητα ότι θα πρέπει να μείνει στο κρεβάτι του έστω και ξύπνιο. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, καλό είναι να έχει γίνει «συμφωνία» από πριν πόση ώρα θα βρίσκεται κάποιος κοντά του προτού κοιμηθεί. Π.χ. μπορείτε να του λέτε «θα διαβάσουμε δύο παραμύθια και η μαμά θα πάει και εκείνη να κοιμηθεί γιατί είναι κουρασμένη». Ο ύπνος στη γλώσσα των αριθμών - Οι ώρες του ύπνου καταλαμβάνουν το 1/3 της ζωής μας - Τα νεογέννητα κοιμούνται κατά μέσο όρο 16-18 ώρες ημερησίως, τα βρέφη 14 ώρες, τα νήπια γύρω στις 12 ώρες, τα παιδιά 10 ώρες και οι έφηβοι περίπου 8-9 ώρες.

Καλοκαίρι σημαίνει γέλιο! Καλοκαίρι σημαίνει υγεία! Καλοκαίρι σημαίνει γαλάζιο! Καλοκαίρι σημαίνει κύμα! Καλοκαίρι σημαίνει ζωή! Καλοκαίρι σημαίνει φως! Καλοκαίρι σημαίνει χάδι! Καλοκαίρι σημαίνει καράβι! Καλοκαίρι σημαίνει αγάπη! Καλοκαίρι σημαίνει χρώματα! Καλοκαίρι σημαίνει θάλασσα! Καλοκαίρι σημαίνει ξεγνοιασιά! Καλοκαίρι σημαίνει φροντίδα! Καλοκαίρι σημαίνει καρπούζι! Καλοκαίρι σημαίνει παιχνίδι! Καλοκαίρι σημαίνει άμμος! Καλοκαίρι σημαίνει φαντασία! Καλοκαίρι σημαίνει ομορφιά! Καλοκαίρι σημαίνει ποδήλατο!

Καλοκαίρι σημαίνει ήλιος! •

Χαρίστε στο παιδί σας την πιο αποτελεσματική προστασία novalou και το πιο ζεστό χάδι του ήλιου!

novalou family sun care milk SPF 50+ Αντηλιακό γαλάκτωμα προσώπου και σώματος πολύ υψηλής προστασίας με δείκτη SPF 50+, κατάλληλο για όλη την οικογένεια. Εγγυημένη προστασία έναντι UVA-UVB περιέχει: • φωτοσταθερά φίλτρα νέας τεχνολογίας • φυτικά εκχυλίσματα καλέντουλας και curcuma longa • βιταμίνη Ε

novalou baby sun care cream SPF 30 Αντηλιακή κρέμα προσώπου και σώματος υψηλής προστασίας με δείκτη SPF 30, για βρέφη και παιδιά. Εγγυημένη προστασία έναντι UVA-UVB περιέχει: • φυσικά αντηλιακά φίλτρα • βιοσακχαρίτη • βιταμίνη Ε • D-panthenol

Υποαλλεργικά και δερματολογικά ελεγμένα

μόνο στα φαρμακεία * Μην εκτίθεστε πολλή ώρα στον ήλιο, ακόμα και αν χρησιμοποιείτε αντηλιακό. * Βρέφη κάτω των 6 μηνών και μικρά παιδιά δεν πρέπει να εκτίθενται στο άμεσο ηλιακό φως.

Õðåýè. Êõêë.: RONTIS HELLAS A.E.B.E. Óùñïý 38, 151 25 Ìáñïýóé, ÁèÞíá // Ôçë: +30 210 6109090 email: infohellas@rontis.com // www.novalou.gr www.facebook.com/NovalouCare

32 Συζητωντασ

13.05.2015

Της Παναγιώτας Καρλατήρα

Αλλεργίες «Μαμά, ήρθε η άνοιξη» μου… ανακοίνωσαν πριν από λίγες ημέρες τα παιδιά μου, επιστρέφοντας από το σχολείο. Ναι, ήταν προφανές: είχαν «φουντώσει» σε πρόσωπο, χέρια, αυχένα και κάθε άλλο εμφανές σημείο του δέρματός τους με εξάνθημα, όπως κάθε χρόνο τέτοιες μέρες. Ένα εξάνθημα κόκκινο και με πολλή φαγούρα, απόδειξη της ευαισθησίας στη γύρη που αποτελεί το… οικογενειακό μας αλλεργιογόνο

ναπνευστικές ή δερματικές, οι αλλεργίες έχουν την τιμητική τους αυτήν την εποχή και «επισκέπτονται» πολλά παιδιά – και όχι μόνο τα δικά μου. Διεθνείς μελέτες δείχνουν σημαντική αύξηση των αλλεργικών νοσημάτων την τελευταία 30ετία, με την ατοπική δερματίτιδα, την αλλεργική ρινίτιδα, το αλλεργικό άσθμα να κρατούν τα πρωτεία στις εποχικές αλλεργικές παθήσεις. Στην Ελλάδα τα διαθέσιμα στοιχεία αφορούν τη συχνότητα της αλλεργικής ρινίτιδας, η οποία υπερτριπλασιάστηκε από το 1990 μέχρι σήμερα. Με ή χωρίς στοιχεία, πάντως, οι αλλεργίες μοιάζουν να πυροδοτούνται από τα… πάντα γύρω μας και τα σημερινά παιδιά να βρίσκονται στο… έλεος των αλλεργιογόνων. Οι ειδικοί συνδέουν την έξαρση των αλλεργιών με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, που τον χαρακτηρίζει η απομάκρυνση από τη φύση, τις αγροτικές εργασίες και την επαφή με ζώα που πριν από μερικές δεκαετίες ήταν τρόπος ζωής για τους περισσότερους, αλλά και τη μόλυνση της ατμόσφαιρας και του περιβάλλοντος. Το αποτέλεσμα είναι να αποδυναμώνεται συνεχώς το αμυντικό σύστημα του οργανισμού των παιδιών και να ευαισθητοποιείται σε νέες ουσίες, όπως η γύρη, τα ακάρεα κ.ά., κάτι που δεν συνέβαινε παλαιότερα. Εκτός από τις δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, για τις αλλεργίες ευθύνεται και η κληρονομικότητα. Οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον πως παιδιά με γονείς αλλεργικούς έχουν 75% πιθανότητα για ανάπτυξη αλλεργιών ενώ με έναν γονιό αλλεργικό έχουν πιθανότητα 50% να εμφανίσουν αλλεργίες. Για τα παιδιά χωρίς οικογενειακό ιστορικό αλλεργίας υπάρχει πιθανότητα 20% να αναπτύξουν κάποια αλλεργία. Οι δύο κυριότερες εκφράσεις της αλλεργίας στο αναπνευστικό σύστημα είναι η αλλεργική ρινίτιδα και το αλλεργικό άσθμα. Οφείλονται σε ένα ή περισσότερα αλλεργιογόνα που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα. Αυτά μπορεί να είναι ενδοοικιακά ή εξωοικιακά, να συμβαίνουν όλον τον χρόνο ή σε συγκεκριμένες εποχές του έτους, να προκαλούν συμπτώματα ποικίλα είτε από τη μύτη και τα μάτια (καταρροή, φτερνίσματα, μπούκωμα, δακρύρροια) ή/και από τους πνεύμονες (βήχας, συριγμός). Οι δερματικές αλλεργίες είναι τα αλλεργικά συμπτώματα από το δέρμα, το οποίο αποτελεί μάλλον το πιο συχνό όργανο εμφάνισης αλλεργίας. Πρακτικά, οποιαδήποτε αλλεργία (με εξαίρεση ίσως την αναπνευστική) μπορεί να εκδηλωθεί είτε αποκλειστικά ως δερματική αλλεργία είτε με συνδυασμό συμπτωμάτων από το δέρμα και από άλλα όργανα. Η πιο συνήθης

13.05.2015

εαρινή δερματική αλλεργία είναι η κνίδωση και η αλλεργική ή ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα. Όπου κι αν βρίσκονται τα αλλεργιογόνα την ίδια επίπτωση έχουν καθώς προκαλούν συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα πολλών παιδιών. Για παράδειγμα, ένα παιδί με έκζεμα θα έχει χρόνιο κνησμό και ξηροδερμία, ένα παιδί με άσθμα ίσως να μην μπορεί να τρέξει και να παίξει με τους φίλους του, ενώ όποιο υποφέρει από ρινίτιδα έχει κακή ποιότητα ύπνου. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα η αλλεργική πάθηση. Αλλεργική ρινίτιδα: διεκδικεί τον τίτλο της συχνότερης χρόνιας πάθησης σε παιδιά κάτω των 18 ετών, ενώ στην παιδική ηλικία εμφανίζεται κυρίως στα αγόρια. Τα πιο συχνά αλλεργιογόνα είναι η γύρη δέντρων (π.χ. ελιά) και φυτών (π.χ. περδικάκι, γρασίδι), τα ακάρεα της σκόνης, οι μύκητες που βρίσκονται στην υγρασία και τα επιθήλια ζώων (κυρίως της γάτας και του σκύλου). Οι γύρεις συνδέονται με την εποχική αλλεργική ρινίτιδα, στις άλλες περιπτώσεις πρόκειται για την ολοετή ρινίτιδα. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του παιδιού με αλλεργική ρινίτιδα είναι η καταρροή (μύτη που τρέχει), η συμφόρηση (μπούκωμα), τα φταρνίσματα και η φαγούρα στη μύτη ή/και μέσα στον λαιμό ή/και στα αυτιά. Αρκετά συχνά η αλλεργική ρινίτιδα συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα (κόκκινα μάτια με φαγούρα που δακρύζουν) ή και αλλεργικό άσθμα, καθώς επίσης με χρόνια παραρρινοκολπίτιδα (π.χ. ιγμορίτιδα) και ωτίτιδα. Αλλεργικό άσθμα. Το αλλεργικό άσθμα κατά κανόνα συνυπάρχει με αλλεργική ρινίτιδα και εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά που έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό αλλεργίας και έχουν ήδη παρουσιάσει και κάποια άλλη αλλεργία, όπως ατοπική δερματίτιδα ή/και τροφική αλλεργία. Την εμφάνισή του πυροδοτούν αεροαλλεργιογόνα, δηλαδή αλλεργιογόνα που βρίσκονται στον αέρα τόσο μέσα στο σπίτι όσο και σε εξωτερικούς χώρους, με τα κυριότερα εξ αυτών τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, τα επιθήλια ζώων (κυρίως γάτας και σκύλου), οι γύρεις φυτών και κάποιοι μύκητες. Κρίση άσθματος μπορεί να προκαλέσουν και τροφικά αλλεργιογόνα, όμως συνήθως αυτό συμβαίνει μαζί με συμπτώματα από το δέρμα ή και το γαστρεντερικό σύστημα στο πλαίσιο μιας σοβαρής συστηματικής αντίδρασης (αναφυλαξία). Η διάγνωση του άσθματος στα παιδιά γίνεται με βάση το ιστορικό (θεωρείται κλειδί για τη διάγνωση), την κλινική εξέταση καθώς και κάποιες πιο ειδικές εξετάσεις, όπως ο έλεγχος της αναπνευστικής λειτουργίας και ο αλλεργιολογικός έλεγχος. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά με «ύποπτα» συμπτώματα να αξιο-

λογούνται από τον εξειδικευμένο ιατρό, ώστε να καθοριστεί η αιτιολογία και η βαρύτητά τους και να ξεκινήσει έγκαιρα η κατάλληλη θεραπεία. Αλλεργική (ατοπική) δερματίτιδα. Χαρακτηριστικό της ατοπικής δερματίτιδας είναι η φαγούρα, η ξηροδερμία και η δημιουργία φυσαλίδων στο δέρμα. Το πρόβλημα που απεύχονται και προσπαθούν να προλάβουν οι ειδικοί στην ατοπική δερματίτιδα είναι να «ανοίγουν» οι φυσαλίδες από τον κνησμό και να βγαίνει υγρό από αυτές (ορορροή). Είναι σήμα κινδύνου για επιπλοκές, όπως επιμόλυνση από βακτήρια ή ιούς (π.χ. έρπητα). Γενικά, το δέρμα του παιδιού με ατοπική δερματίτιδα αποτελεί πύλη εισόδου αλλεργιογόνων. Π.χ. η γύρη ενός φυτού που κυκλοφορεί με τον αέρα ερχόμενη σε επαφή με το δέρμα του παιδιού με ατοπική δερματίτιδα μπαίνει στις κατώτερες στιβάδες της επιδερμίδας, προκαλώντας αλλεργική ρινίτιδα ή/και επιπεφυκίτιδα ή/και άσθμα. Όσο πιο επιμελής και σχολαστική είναι η περιποίηση του δέρματος του παιδιού με ατοπική δερματίτιδα με ενυδατικά προϊόντα σε καθημερινή βάση και με αντιφλεγμονώδη θεραπεία, όποτε υπάρχει έξαρση, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να αναπτυχθεί στο μέλλον τροφική ή αναπνευστική αλλεργία. Δηλαδή το «αλλεργικό μέλλον» του παιδιού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την περιποίηση του δέρματος σε βρεφική και παιδική ηλικία. Πώς διακρίνονται οι αλλεργίες από τις λοιμώξεις - Οι αλλεργίες δεν συνοδεύονται από πυρετό - Οι εκκρίσεις της μύτης είναι κατά κανόνα διαυγείς σαν νερό - Η ίδια αλλεργία εμφανίζεται στο ίδιο παιδί με τον ίδιο τρόπο κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με το ίδιο αλλεργιογόνο - Η αλλεργία εμφανίζεται πάντα την περίοδο της άνοιξης - Υποχωρεί με αντιισταμινικά και αντιαλλεργικά φάρμακα και όχι με αντιβιώσεις Οι κανόνες προστασίας του αλλεργικού παιδιού - Ενημέρωση. Οι γονείς πρωτίστως αλλά και το παιδί, ανάλογα με την ηλικία του, πρέπει να είναι ενημερωμένοι και εκπαιδευμένοι για τις διάφορες παραμέτρους της ασθένειας και της θεραπευτικής προσέγγισής της - Πρόληψη. Αποφεύγεται όσο περισσότερο γίνεται η επαφή με τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα και με τους εν γένει ερεθιστικούς παράγοντες - Θεραπεία. Χορηγείται ειδική ανοσοθεραπεία ή η ενδεδειγμένη για την αλλεργία φαρμακευτική (συνήθως αντιισταμινική) αγωγή. Με τη συνεργασία των ειδικών της Μονάδας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας του νοσοκομείου Παίδων «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού»

Προσοχή στα δόντια των παιδιών μας

κόμα και από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού υπάρχουν προβλήματα που αν λυθούν έγκαιρα, μας γλιτώνουν από πολλούς ορθοδοντικούς «μπελάδες». Με άλλα λόγια, μία απλή ανώδυνη και γρήγορη προληπτική ορθοδοντική αγωγή, απαλείφει ή ελαττώνει την ανάγκη για μια μετέπειτα ορθοδοντική θεραπεία. Μερικά από τα S.O.S σημάδια (ανεξάρτητα από την ηλικία): • Πρόωρη ή καθυστερημένη απόπτωση των παιδικών δοντιών • Δυσκολία στη μάσηση • Όταν η αναπνοή γίνεται συνέχεια ή μόνο από το στόμα • Ο παρατεταμένος θηλασμός του δακτύλου-μπιμπερό σε μεγάλη ηλικία • Όταν η άνω ή η κάτω γνάθος προεξέχει πολύ ή το αντίθετο (είναι πολύ πίσω) • Πάνω και κάτω δόντια που δεν κλείνουν σωστά Πλεονεκτήματα της έγκαιρης επίσκεψης στον ορθοδοντικό • Διατήρηση χώρου στο στόμα σε περιπτώσεις συνωστισμού • Μείωση του κινδύνου να τραυματιστεί ένα δόντι που πετάει • Μείωση ή αποφυγή εξαγωγής δοντιών στο μέλλον • Η βελτίωση της ανάπτυξης των γνάθων σε μικρή ηλικία, βοηθάει τα μόνιμα δόντια να ανατείλουν στη σωστή θέση, μειώνοντας ή εξαλείφοντας την ανάγκη για σιδεράκια. Κάποια προβλήματα που χρήζουν άμεσης ορθοδοντικής επίσκεψης • Όταν τα κάτω δόντια «κουκουλώνουν» τα πάνω αντί το ανάποδο • Όταν πετάνε πολύ τα δόντια (με κίνδυνο να σπάσουν σε κάποιο ατύχημα) • Όταν η μέση γραμμή των πάνω δοντιών δεν συμπίπτει με την κάτω

ΝΙΚΟΣ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΗΣ DMD-MMSc - ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ Μαραθώνος 8, Χαλάνδρι 152 33, τηλ.: 210 6899111 www.smilesociety.gr info@vouyouklis.com

PUBLI Taλκ

34 ΕΝΝΕΑ μηνες

13.05.2015

της Πελιώς Παπαδιά

Παχυσαρκία από... τη μήτρα Η

παιδική παχυσαρκία παρουσιάζει στις μέρες μας αλματώδη ανάπτυξη σε παγκόσμια κλίμακα. Όσον αφορά τη χώρα μας, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με το πρόγραμμα ΕΥ ΖΗΝ, το 1 στα 3 ελληνόπουλα είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Αντίστοιχα, στις ΗΠΑ, στις ηλικίες από 6 έως 11 ετών, η παχυσαρκία μέσα στα τελευταία 30 χρόνια σκαρφάλωσε από το 7 στο 18%. Τα αίτια, ωστόσο, του φαινομένου καθώς και η σχέση τους με την εμφάνιση της παχυσαρκίας από πρώιμη ηλικία δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρως κατανοητά. Πάντως, οι ιθύνοντες του προγράμματος ΕΥ ΖΗΝ μάς ενημερώνουν ότι ιατρικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια εστιάζουν στην ύπαρξη συγκεκριμένων παραγόντων, που φαίνεται να είναι συνυπαίτιοι στην εμφάνιση της παχυσαρκίας στα παιδιά και σχετίζονται με τη μητέρα και την κύηση. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, μια πρόσφατη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μελέτη (Modifiable early-life risk factors for childhood adiposity and overweight: an analysis of their combined impact and potential for prevention) που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition τον περασμένο Δεκέμβριο. Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότερα από 900 παιδιά και οι μητέρες τους, που εξετάστηκαν προοπτικά σε σχέση με την ύπαρξη ορισμένων παραγόντων κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, οι οποίοι έχουν κατηγορηθεί για την εμφάνιση παχυσαρκίας στη μετέπειτα ζωή του παιδιού. Συγκεκριμένα, αξιολογήθηκαν 5 παράγοντες και η συσχέτισή τους με το σωματικό βάρος και τη σύσταση σώματος των παιδιών, όταν αυτά ήταν 4 και 6 ετών. Οι παράγοντες που εξετάστηκαν αρχικά στις μητέρες ήταν: • Η μικρή διάρκεια θηλασμού (< από 1 μήνα) • Η παχυσαρκία προ εγκυμοσύνης (Δείκτης Μάζας Σώματος> 30) • Η υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης • Το κάπνισμα κατά την περίοδο εγκυμοσύνης και • Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Αρχικά και με βάση τις μετρήσεις στις μητέρες, ανάμεσα στα 900 συμμετέχοντα παιδιά, το 15% δεν εμφάνιζε κανέναν παράγοντα κινδύνου, το 33% έναν, το 30% δύο, το 16% τρεις και το 6% τέσσερις

ή και πέντε. Όταν έφτασαν 4 ετών, τα παιδιά που συγκέντρωναν τέσσερις ή και πέντε από τους προαναφερθέντες παράγοντες παρουσίαζαν τετραπλάσιο κίνδυνο να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, σε σύγκριση με τα παιδιά που δεν είχαν κανέναν. Επιπρόσθετα, αποδείχτηκε ότι είχαν και κατά 19% αυξημένα ποσοστά λίπους. Δύο χρόνια αργότερα, σε ηλικία δηλαδή 6 ετών, για τα παιδιά αυτά που συγκέντρωναν τους περισσότερους παράγοντες κινδύνου, ο κίνδυνος να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα ήταν ακόμα πιο μεγάλος, περισσότερο από 4,5 φορές, ενώ η λιπώδης μάζα τους βρέθηκε να είναι κατά 47% υψηλότερη, σε σύγκριση πάλι με τα παιδιά που δεν είχαν κανέναν παράγοντα κινδύνου. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι αυτές οι διαφορές ήταν ανεξάρτητες από την ποιότητα της δίαιτάς τους, αλλά και από τα επίπεδα της σωματικής τους δραστηριότητας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον επικεφαλής της μελέτης, τα πρώτα στάδια της ζωής ενός ατόμου, ακόμα και ως εμβρύου, είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για τη μελλοντική αύξηση του σωματικού βάρους του. Φυσικά, εξίσου σημαντικά είναι και τα 2-3 πρώτα έτη της ζωής μετά τη γέννησή του, κατά τα οποία «ρυθμίζεται» το αίσθημα της όρεξης, καθώς και η διατήρηση της ενεργειακής ισορροπίας. Και οι δύο μηχανισμοί είναι θεμέλιοι για την εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Αντιθέτως, στις περιπτώσεις διαταραχών τους, οι συνέπειες μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες και σοβαρές για την υγεία, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την εμφάνιση παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου ΙΙ. Παρόλο που η σημασία της έγκαιρης πρόληψης είναι πλέον αποδεδειγμένη, οι περισσότερες έρευνες για την παχυσαρκία μέχρι σήμερα εστιάζουν στα παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείο και στον τρόπο ζωής τους. Από τα δεδομένα της παρούσας μελέτης, ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι οι παρεμβάσεις για την πρόληψη του φαινομένου πρέπει να ξεκινούν από πολύ νωρίτερα, ακόμα και πριν από τη σύλληψη και πάντως σίγουρα κατά την περίοδο της κύησης. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους προ και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αποφυγή του καπνίσματος για τις μέλλουσες μητέρες, ο έλεγχος των επιπέδων της βιταμίνης D και ο θηλασμός ίσως και να είναι τα σημεία-κλειδιά. Με άλλα λόγια, σταδιακά αναδεικνύεται ο καίριος ρόλος της διατροφής της εγκυμονούσας μητέρας και του τρόπου ζωής της εν γένει στην ανάπτυξη αλλά και στη διαμόρφωση της σύστασης του σώματος που θα έχει το παιδί της στο μέλλον. Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου πιθανώς ακόμα και πριν από την τεκνοποίηση, μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εφόδιο για τον σχεδιασμό πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισης της παιδικής παχυσαρκίας.

Όσο περισσότερο κολλαγόνο διαθέτουμε τόσο περισσότερο βάρος και λίπος χάνουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου!

ύπνος διαιρείται σε φάσεις και επίπεδα και είναι πολύ σημαντικός, διότι βάσει της ποιότητάς του καθορίζεται η νεότητα και η ηλικία. Η επαναδόμηση των ιστών γίνεται κατά τη διάρκεια του επιπέδου 3 της φάσης REM. Κατά τη διάρκεια αυτής, το σώμα μετατρέπει το διαθέσιμο κολλαγόνο και τα άλλα θρεπτικά συστατικά σε νέους ιστούς. Η σύνθεση του νέου κολλαγόνου από τους ινοβλάστες του δέρματος συνήθως πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του βραδινού ύπνου, περίπου από τη 1:00 π.μ. μέχρι τις 4:00 π.μ. Εν συνεχεία, το νέο κολλαγόνο χρησιμοποιείται σε διάφορες λειτουργίες του σώματος. Για τη μετατροπή που υφίσταται το κολλαγόνο το σώμα χρειάζεται ενέργεια και, εν τη απουσία σακχάρων και υδατανθράκων, την ενέργεια αυτήν την παίρνει από το σωματικό λίπος. Αυτό απαιτεί μια εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα ενέργειας. Επομένως, όσο μεγαλύτερη ποσότητα

κολλαγόνου διαθέτει ο οργανισμός τόσο μεγαλύτερη ενέργεια καταναλώνει στη μετατροπή του και άρα τόσο περισσότερες θερμίδες καίει. Ο αριθμός των θερμίδων που καίμε είναι ανάλογος της αποτελεσματικότητας του μηχανισμού του μεταβολισμού. Αντίθετα, όσο πιο μικρή είναι η αποτελεσματικότητα του μηχανισμού τόσο πιο μικρός είναι και ο αριθμός των θερμίδων που καίμε στην παραπάνω διαδικασία. Έτσι, κατά τη διάρκεια του ύπνου, όλοι κάνουμε καύσεις και χάνουμε βάρος ανάλογα πάντα και με το κολλαγόνο που διαθέτουμε. Το σώμα παράγει κολλαγόνο κάθε μέρα, αλλά η παραγωγή του μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου και η διαθέσιμη ποσότητά του γρήγορα γίνεται ανεπαρκής. Η ανάγκη για την ενίσχυση του οργανισμού είναι επιτακτική. Τη λύση μπορεί να μας δώσει το υδρολυμένο κολλαγόνο Collagen Pro-Active.

PUBLI Taλκ

36 πιτσιλες

13.05.2015

Βαμβακερός κάδος αποθήκευσης, Fluf

Ολόσωμο μαγιό με φτερά, SUNUVA

www.aliceonboard.gr ΔΩΡΕΑΝ αποστολή για αγορές άνω των 30€. Χρησιμοποιήστε το κουπόνι ΤΑΛΚ.

Ασύμμετρο μαγιό διπλής όψεως, Little Creative Factory

Φούστα με neon pink αστέρια, Νoe and Zoe Berlin

Ολόσωμο reversible μαγιό, SUNUVA

Mαγιό με ενσωματωμένους πλωτήρες, SUNUVA

3 Φωτιστικό βαρκάκι, Goodnight Light

8 Καφτάνι παραλίας, SUNUVA

38 LIKE

13.05.2015

Οικογενειακή υπόθεση! Τραπεζάκια έξω, βόλτες με ποδήλατα, οι πρώτες θαρραλέες βουτιές. Η παρέα με τον ήλιο γίνεται καθημερινότητα και εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να την απολαύσουμε και να προστατευτούμε. Διαλέγουμε Bepanthol γιατί κάνει τη σχέση μας με τον ήλιο πιο απλή και πιο... οικονομική! Το αντιηλιακό γαλάκτωμα προσώπου-σώματος Bepanthol προστατεύει αποτελεσματικά μικρούς και μεγάλους και εξοικονομεί χρήμα και χώρο στην τσάντα μας... Συνεχίζουμε με την Bepanthol κρέμα για τις ειδικές ανάγκες της επιδερμίδας μετά την έκθεση στον ήλιο, γιατί αναπλάθει και δροσίζει το δέρμα. Την εμπιστευόμαστε πάνω από 75 χρόνια! Χαιρόμαστε τον ήλιο και αφήνουμε την Bepanthol να κάνει όλα τα υπόλοιπα!

Website:www.Bepanthol.gr

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΊΝΩ

05*2015

Εκδηλώσεις Origami στην Πλάκα

Μουσείο

Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου

40 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.05.2015

Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου γιορτάζει Το

Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, που είναι το τιμώμενο για το 2015 από το ελληνικό τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), γιορτάζει τη Διεθνή Μέρα Μουσείων μαζί με μικρούς και μεγάλους. Από τις 15 έως τις 24 Μαΐου 2015, η Τεχνόπολη θα είναι γεμάτη μουσική, δράση και εκθέσεις. Οι μικροί μας φίλοι θα βρουν ενδιαφέρον στα ακόλουθα:

Little Athenaeum

Με

αφορμή την επέτειο των σαράντα χρόνων από την ίδρυση του Διεθνούς Καλλιτεχνικού Κέντρου και Ωδείου Athenaeum εγκαινιάζεται μία νέα δραστηριότητα, το Little Athenaeum, που απευθύνεται σε παιδιά και προσκαλεί μικρούς και μεγάλους σε μια ξεχωριστή γιορτή της μουσικής, την Κυριακή 7 Ιουνίου από τις 11 π.μ. μέχρι τις 8 μ.μ. Στόχος της γιορτής είναι να γνωρίσουν τα παιδιά τη μουσική και μικροί και μεγάλοι να υποστηρίξουν το σπουδαίο έργο της Κιβωτού του Κόσμου. Την ημέρα εκείνη η οδός Αδριανού και το Ωδείο Athenaeum θα ξεχειλίσουν από μουσικές και παιδικές δραστηριότητες: Τον χώρο της γιορτής θα οροθετεί μία έκθεση ζωγραφικής παιδιών 2-4 χρόνων με θέμα «Αλήθεια… Πώς ζωγραφίζεται η μουσική;» Οι μικροί καλλιτέχνες από διάφορους παιδικούς σταθμούς αλλά και από την Κιβωτό του Κόσμου εκπλήσσουν με τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Και στη συνέχεια η μουσική έχει τα πρωτεία και οι μικροί φίλοι της μουσικής μαζί με τη μαμά ή τον μπαμπά τους μπορούν να απολαύσουν: • Δωρεάν μαθήματα για παιδιά προσχολικής ηλικίας 2 - 4 ετών • Δωρεάν μαθήματα μουσικής προπαιδείας για παιδιά 4 - 6 ετών * • Να γνωρίσουν μουσικά όργανα και τους δασκάλους τους • Να χορέψουν στους ρυθμούς του Little Swinging Jazz Athenaeum • Να παρακολουθήσουν ρεσιτάλ… από παιδιά για παιδιά • Να απολαύσουν μουσικές από το κουαρτέτο σαξοφώνων του Athenaeum • Να καμαρώσουν την Παιδική Χορωδία της Κιβωτού του Κόσμου και όλα αυτά μαζί με κεράσματα, παγωτά, μπαλόνια, αυτοκόλλητα και πολλές άλλες εκπλήξεις που θα συνοδεύουν τη μεγάλη αυτήν μουσική γιορτή. * Για τη συμμετοχή στα δωρεάν μαθήματα της Κυριακής 7 Ιουνίου 2015, από τις 11 π.μ. έως τις 8 μ.μ., για την παρουσίαση του Little Athenaeum, είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων μέχρι την Τετάρτη 27/5/2015 στο τηλ. 210 32 11 987 Το Little Athenaeum από τη νέα σχολική χρονιά εγκαινιάζει τα παρακάτω τμήματα: • Η Παρέα του Δάσους (προσχολική ηλικία 2-3 ετών με παρουσία γονέα) • Η Παρέα του Νερού (προσχολική ηλικία 3-4 ετών με παρουσία γονέα) • Τμήματα Μουσικής Προπαιδείας (ηλικία 4-6 ετών) • Παιδικό τμήμα Jazz (ηλικία 5-11 ετών) • Παιδικό Τμήμα Παραδοσιακής Μουσικής (ηλικία 5-11 ετών) • Τμήμα Μουσικοθεραπείας • Παιδική Χορωδία Όσοι ενδιαφέρονται να εγγράψουν τα παιδιά τους στα παραπάνω τμήματα, κατά τη διάρκεια της γιορτής της μουσικής την Κυριακή 7 Ιουνίου 2015, θα τύχουν σημαντικής έκπτωσης και παράλληλα θα γνωρίσουν και θα συμβάλουν στο φιλανθρωπικό έργο της Κιβωτού του Κόσμου, αφού μέρος των εγγραφών θα διατεθεί σε αυτήν.

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ & ΩΔΕΙΟ ATHENAEUM Αδριανού 3, 105 55, Αθήνα, 210 3211987 email contact@athenaeum.com.gr www.athenaeum.com.gr

Δευτέρα 18-Κυριακή 24 Μαΐου 2015, 10:00-20:00 (Παλαιοί Φούρνοι) • Έκθεση παιδικής ζωγραφικής «Τα παιδιά ζωγραφίζουν το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου της πόλης τους», με 30 έργα παιδιών από 6-10 ετών. Μια συνεργασία του Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου με το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης. • Έκθεση «Σωλήνες, πόδια και χρώματα στο Μουσείο» με κολάζ φωτογραφιών μαθητών που επισκέφθηκαν το ΒΜΦ. Την έκθεση επιμελούνται οι εθελοντές του Μουσείου. «Το Θέατρο στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου» Σάββατο 23-Κυριακή 24 Μαΐου 2015, 12:00-14:30 (Παλαιοί Φούρνοι) Δραματοποίηση των έξι παραμυθιών που διακρίθηκαν στον διαγωνισμό «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν το φωταέριο…» με θέμα το παλαιό εργοστάσιο φωταερίου, για παιδιά 5-12 ετών.

Τιμή ημερήσιου εισιτηρίου/παιδί: 3 ευρώ. Προπώληση στο πωλητήριο του Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου από 8 Μαΐου. «Γκάζι: ένα Βιομηχανικό Μουσείο, μια εικαστική προσέγγιση» Κυριακή 24 Μαΐου 2015, 10:00-12:00 (πίσω αυλή) Υπαίθρια εργαστήρια ζωγραφικής για οικογένειες με παιδιά 5-13 ετών, με την Κατερίνα Κιπενή-Θαλασσινού (εικαστικός, απόφοιτη των εικαστικών εργαστηρίων του Μουσείου και φοιτήτρια της ΑΣΚΤ). Σε συνεργασία με το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης.

42 ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ

13.05.2015

Origami στην Πλάκα

Το

Έχουμε παράσταση

CHILD’SPACE ATHENS οργανώνει ένα δρώμενο ειδικά για βρέφη που βασίζεται στην κίνηση και έχει σχεδιαστεί με κεντρικό άξονα την ανάπτυξη των βρεφών ηλικίας από 6 έως 18 μηνών. Συνοδευόμενα από τους γονείς τους, 12 βρέφη θα συναντηθούν με δύο επαγγελματίες μουσικούς και δύο χορευτές για να παρακολουθήσουν ως πραγματικά ενεργοί θεατές/ ακροατές ένα ξεχωριστό και αναπάντεχο δρώμενο. Με τους ήχους ζωντανής μουσικής, τα πρόσωπα, τις κινήσεις των χεριών, το τραγούδι και την κίνηση το ιδιαίτερο αυτό κοινό προσκαλείται να αυτοσχεδιάσει δημιουργώντας μία «παράσταση» όπου η συμμετοχή όλων είναι το βασικό συστατικό. Πρόκειται για ένα δρώμενο με καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, εμπνευσμένο από τη μέθοδο Child’Space, με στόχο την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ του γονέα και του βρέφους μέσα από τον αυθορμητισμό της κίνησης.

Σχεδιασμός δρώμενου: Μάρθα Κλουκίνα, ιδρύτρια του Child’Space Athens-χορογράφοςδασκάλα κίνησης και σύμβουλος κινητικής ανάπτυξης βρεφών και νηπίων (Τhe Child’SpaceMethod) Πότε: Σάββατο 16/5 και Κυριακή 17/5 Ώρα έναρξης: 11:00 π.μ. και 12:30 μ.μ. Διάρκεια: 25 λεπτά Τιμή εισιτηρίου: 15 ευρώ (βρέφος και 1 συνοδός)/επιπλέον άτομο: 8 ευρώ Πού: Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν, Δικαιάρχου και Χρυσάφης 17, Βύρωνας

νας μαγικός χάρτινος κόσμος ξετυλίγεται στην Πλάκα. Η Μυρτώ Δημητρίου (κοινωνική ανθρωπολόγος-Instructor Origami - κάτοχος 2 Ρεκόρ Γκίνες) θα παρουσιάσει έκθεση της ιαπωνικής εικαστικής τέχνης από τις 13-24 Μαΐου 2015 στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, Πλάκα). Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν πίνακες και τρισδιάστατα έργα φτιαγμένα από χαρτί και να ξεδιπλώσουν τα μυστικά του Origami μέσα από τα εργαστήρια που θα πραγματοποιηθούν. Ως κοινωνική ανθρωπολόγος και συνδυάζοντας τον ελληνικό με τον ιαπωνικό πολιτισμό, η καλλιτέχνις έχει δημιουργήσει πίνακες εμπνευσμένους από κεντήματα (της συλλογής της Αμαλίας Μεγαπάνου που βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη), ψηφιδωτά αλλά και θέματα της ελληνικής μυθολογίας! Παράλληλα θα πραγματοποιηθούν: • εκπαιδευτικά προγράμματα-εργαστήρια για σχολεία κατόπιν συνεννόησης, με κόστος συμμετοχής 5€/παιδί • εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, 18:00-20:00, κάθε Σάββατο και Κυριακή 11:00-13:00, κόστος συμμετοχής 10€/άτομο, συμπεριλαμβανομένων των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν

Ώρες λειτουργίας της έκθεσης: καθημερινά 10:00-13:00 & 17:00-21:00, Σαββατοκύριακο: 10:00-21:00 είσοδος ελεύθερη Εγκαίνια: Τετάρτη 13 Μαϊου στις 20:00 μ.μ.

Elamazi στο Άλσος Κηφισιάς Το

elamazi.gr προσκαλεί μικρούς και μεγάλους την Κυριακή 14 Ιουνίου 2015, από τις 10 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ, για να γιορτάσουν μαζί την «έναρξη του καλοκαιριού των παιδιών» μέσα στην πράσινη «όαση» του Άλσους Κηφισιάς. Σε συνεργασία με τα μεγαλύτερα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης και επιλεγμένους θεατρικούς συνεργάτες, το elamazi.gr έχει ετοιμάσει πλήθος δρώμενων για όλη την οικογένεια. Μέσα σε ένα όμορφο φυσικό περιβάλλον, που θα εντυπωσιάσει τα παιδιά, θα πραγματοποιηθούν θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, αφηγήσεις παραμυθιών, παραστάσεις καραγκιόζη, εργαστήρια εικαστικών, μουσικοκινητικής, παραδοσιακής μουσικής και οργάνων, χορού, kids yoga, παιχνίδια μικρών και μεγάλων και αθλοπαιδιές. Επιπλέον, εκεί θα βρεθούν ταχυδακτυλουργοί, ζογκλέρ και θα υπάρχουν πολλές ακόμα εκπλήξεις που θα χαρίσουν μια αξέχαστη εμπειρία σε παιδιά, γονείς, παππούδες, γιαγιάδες, νονούς και νονές! Όλα τα παραπάνω θα λάβουν χώρα μέσα στο ειδυλλιακό περιβάλλον του Άλσους της Κηφισιάς, όπου πραγματοποιείται κάθε χρόνο η μεγαλύτερη ανθοκομική έκθεση, και έτσι, με την ευκαιρία του φεστιβάλ, θα μπορέσετε να περιηγηθείτε στις μεγάλες και πολύ όμορφες εκτάσεις του, παίρνοντας μια βαθιά ανάσα από την καθημερινότητά σας.

Το πλήρες πρόγραμμα στο www.elamazi.gr και www.facebook.com/elamazi.gr

H Ωραία Κοιμωμένη στο θέατρο Badminton

Το

θέατρο Badminton φιλοξενεί στις 22, 23 και 24 Μαΐου, την «Ωραία Κοιμωμένη», ένα από τα διασημότερα μπαλέτα παγκοσμίως, που γράφτηκε το 1889, και είναι το δεύτερο από τα τρία έργα για μπαλέτο που συνέθεσε ο Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι. Το μπαλέτο της «Ωραίας Κοιμωμένης» μάς μεταφέρει σε άλλη εποχή και τόπο, σε μια χώρα όπου κατοικούν νεράιδες και πρίγκιπες και οι ιστορίες έχουν πάντα καλό τέλος. Η ιστορία της πανέμορφης πριγκίπισσας Αυγής εκτυλίσσεται και ζωντανεύει μέσα από τη μουσική του Τσαϊκόφσκι και τον χορό των χορευτών του ROYAL MOSCOW BALLET, που πλαισιώνονται από χορευτές των διασημότερων μπαλέτων της Μόσχας, όπως τα Μπολσόι και Στανισλάφσκι. Ο βασιλιάς και η βασίλισσα καλούν όλες τις νεράιδες και τις μάγισσες να γίνουν νονές στα βαφτίσια της πρωτότοκης κόρης τους, της πριγκίπισσας Αυγής. Ξεχνούν όμως να καλέσουν τη μάγισσα Καραμπός. Την ώρα της βάφτισης κι ενώ οι νεράιδες προσφέρουν η καθεμιά και από μία αρετή στο μωρό, καταφθάνει η Καραμπός πολύ θυμωμένη και ρίχνει μία φοβερή κατάρα στην Αυγή. Στα 16α γενέθλιά της, θα τρυπήσει το δάχτυλό της μ’ ένα αδράχτι κι αυτό θα την οδηγήσει στον θάνατο! Όμως επεμβαίνει η καλή νεράιδα Πασχαλιά, που δεν έχει δώσει ακόμη τη δική της ευχή, και αλλάζει την κατάρα της Καραμπός: η Αυγή δεν θα πεθάνει, αλλά θα πέσει σε βαθύ ύπνο. Μαζί της και όλο το παλάτι. Ύστερα από εκατό χρόνια θα την ξυπνήσει ένας πρίγκιπας με το φιλί του και θα την παντρευτεί.

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ (3 ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ): ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪΟΥ ΣΤΙΣ 20:30 ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΜΑΪΟΥ ΣΤΙΣ 20:30 ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΜΑΪΟΥ ΣΤΙΣ 17:30 ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ*: Δ ΖΩΝΗ: 16 ΕΥΡΩ (ΠΑΙΔΙΚΟ-ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ 8 ΕΥΡΩ) Γ ΖΩΝΗ: 24 ΕΥΡΩ (ΠΑΙΔΙΚΟ-ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ 12 ΕΥΡΩ) Β ΖΩΝΗ: 32 ΕΥΡΩ (ΠΑΙΔΙΚΟ-ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ 16 ΕΥΡΩ) Α ΖΩΝΗ: 40 ΕΥΡΩ (ΠΑΙΔΙΚΟ-ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ 20 ΕΥΡΩ) *Ισχύουν ειδικές τιμές για ομαδικά εισιτήρια Θέατρο Badminton: Άλσος Στρατού, Γουδή, τηλ:. 210 8840600

13.05.2015

Καλοκαίρι στο Play Gym

Ξαναζωγραφίζοντας τον κόσμο τους

Με

αφορμή το κεντρικό θέμα «Μουσεία για μια κοινωνία με προοπτικές», το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης συνεργάζεται δημιουργικά με το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, εμπνέεται από αυτό το σπουδαίο μνημείο της βιομηχανικής κληρονομιάς της χώρας μας και δημιουργεί μια μοναδική έκθεση και εικαστικά εργαστήρια. Οι παλαιοί απόφοιτοι των εικαστικών εργαστηρίων του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης μεταδίδουν τις γνώσεις τους στη νέα γενιά μικρών καλλιτεχνών, δημιουργώντας μια «ζωγραφική αλυσίδα» που συνεχίζεται διαχρονικά εδώ και είκοσι χρόνια. Κυριακή 17 Μαΐου, 10:30-12:00 & 12:30-14:00 Εργαστήρια ζωγραφικής για παιδιά 3-6 ετών στο Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης «Δύο γενιές αφήνουν τα αποτυπώματά τους» Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Είμαι ένας καλλιτέχνης» από τις εκδόσεις Key Books, και τον μικρό πρωταγωνιστή του που αγαπάει τα χρώματα, τα σχήματα, τις υφές και εμπνέεται από τα… πάντα, οι απόφοιτοι των εικαστικών εργαστηρίων του Μουσείου Αγγελική Ανδριανοπούλου και Κατερίνα Παλαμά… ξεκλειδώνουν τα «μυστικά» τους στους μικρούς «καλλιτέχνες» και ζωγραφίζουν μαζί.Διάρκεια παρουσίασης & εργαστηρίου: 90΄, 10:30-12:00 με επανάληψη 12:30-14:00. Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση θέσης, λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετοχών, στη γραμματεία του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης. Τ. 210 3312 621, 210 3312 750. Ώρες λειτουργίας γραμματείας Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης: Τρ. & Τετ. / Παρ. & Σάβ.: 10:00 - 14:00 Οι γονείς παραμένουν μαζί με τα παιδιά τους, έχουν την επίβλεψή τους και ζωγραφίζουν μαζί τους.Δυνατότητα συμμετοχής 35 ατόμων σε κάθε εργαστήριο. Κόστος συμμετοχής: δωρεάν Δευτέρα 18 Μαΐου, 19:00 Εγκαίνια έκθεσης στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου «Τα παιδιά ζωγραφίζουν το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου της πόλης τους» Έκθεση έργων ζωγραφικής παιδιών 6-10 ετών, που συμμετέχουν στα 8μηνης διάρκειας εικαστικά εργαστήρια του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, με έμπνευση αυτό το μοναδικό μνημείο της βιομηχανικής κληρονομιάς της χώρας μας. Διάρκεια έκθεσης έως Κυριακή 24 Μαΐου: καθημερινά 10:00-20:00 Είσοδος δωρεάν Κυριακή 24 Μαΐου, 10:00-12:00 Υπαίθρια 20΄ εργαστήρια ζωγραφικής στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου για οικογένειες με παιδιά από 5-13 ετών «Γκάζι, ένα Βιομηχανικό Μουσείο, μια εικαστική προσέγγιση», με υπεύθυνη την απόφοιτη των εικαστικών εργαστηρίων του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, φοιτήτρια της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, Κατερίνα Κιπενή-Θαλασσινού. Διάρκεια εργαστηρίων: 20΄ Για παιδιά 5-8 ετών μαζί με τους γονείς τους: 10:00-10:20 / 11:00-11:20 Για παιδιά 9-13 ετών μαζί με τους γονείς τους: 10:30-10:50 / 11:30-11:50 Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση θέσης, λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετοχών, στη γραμματεία του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης. Τ. 210 3312 621, 210 3312 750. Ώρες λειτουργίας γραμματείας Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης: Τρ. & Τετ. / Παρ. & Σάβ.: 10:00 - 14:00 Οι γονείς παραμένουν μαζί με τα παιδιά τους, έχουν την επίβλεψή τους και ζωγραφίζουν μαζί τους.

Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, Κόδρου 9, προέκταση οδού Βουλής, Πλάκα Τ. 210 3312 621, 210 3312 750 Μέρες & ώρες λειτουργίας: Τρίτη - Σάββατο: 10:00 – 14:00 / Κυριακή: 11:00 - 14:00

αι αυτό το καλοκαίρι, το Play Gym διοργανώνει ένα μοναδικό κινητικό πρόγραμμα δημιουργικής απασχόλησης για παιδιά 3 έως 8 ετών, στο οποίο οι λιλιπούτειοι συμμετέχοντες θα παίξουν, θα τραγουδήσουν, θα γυμναστούν, θα δημιουργήσουν και θα μάθουν! Θα κάνουν τραμπολίνο, θα σκαρφαλώσουν, θα αιωρηθούν στις κούνιες και στις αιώρες, θα εξασκηθούν στις αθλοπαιδιές, θα κάνουν γιόγκα, θα παίξουν με μπάλες, ρακέτες και άλλα… Θα τραγουδήσουν, θα χορέψουν, θα αυτοσχεδιάσουν με τους ήχους… Θα παίξουν με τα γράμματα, τους αριθμούς και τα σχήματα… Θα κατασκευάσουν, θα παίξουν επιτραπέζια, θα ζωγραφίσουν… Θα πουν παραμύθια, πολλές ιστορίες και άλλα… Όλα αυτά σε ένα μοναδικό καλοκαιρινό πρόγραμμα κίνησης, μάθησης και απασχόλησης!

Έναρξη: 15 Ιουνίου Ημέρες λειτουργίας: Δευτέρα με Παρασκευή Ώρες λειτουργίας: 8:30 - 14:30 Κόστος: 80 € η εβδομάδα PlayGym Γαρυττού 166Β - Αγία Παρασκευή (100 μέτρα από τον σταθμό μετρό Δουκ. Πλακεντίας) 21 300 500 89

44 ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ

13.05.2015 Της Αννίκας Λυμπεροπούλου

Διαβάζοντας νότες, ακούγοντας εικόνες στη Στέγη Η

έκθεσης Adhocracy, η οποία φιλοξενείται στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών από την Τετάρτη 29 Απριλίου 2015. Απευθύνεται σε: Εφήβους 12 έως και 16 ετών Πότε: Δευτέρα 22 Ιουνίου έως και Παρασκευή 3 Ιουλίου (καθημερινές 10:00-14:00, εκτός Σαββάτου και Κυριακής) Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί από τις εικαστικούς Μαρία Βαρελά και Αφροδίτη Ψαρρά. Κόστος συμμετοχής: 90€ και για τις δέκα συναντήσεις του κύκλου. Για συμμετοχή σε δεύτερο καλοκαιρινό εργαστήριο έκπτωση 20%. Για συμμετοχή αδερφιών, 20% έκπτωση στο δεύτερο παιδί. Προϋποθέσεις: Υποχρεωτική συμμετοχή και στις 10 συναντήσεις του κύκλου. Το κάθε παιδί μπορεί να πάρει μέρος σε παραπάνω από έναν κύκλο των καλοκαιρινών μας εργαστήριων. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας sgt.gr/education μέσα Μαΐου για περισσότερες πληροφορίες.

Σχεδιασμός αφηγηματικών πρωτοτύπων - Design Fiction Prototypes Ηλεκτρονικά, hacking και μαστορέματα Καλοκαιρινό εργαστήριο για εφήβους Το εργαστήριο Σχεδιασμός αφηγηματικών πρωτοτύπων - Design Fiction Prototypes αφορά τη δημιουργία αφηγηματικών πρωτοτύπων - αντικειμένων ή εφαρμογών - τα οποία περιγράφουν είτε το μέλλον, είτε φανταστικούς παράλληλους κόσμους, και εστιάζουν στη συμμετοχικότητα και τη δημιουργία ομαδικών πρότζεκτ που έχουν σκοπό να ενεργοποιήσουν τη φαντασία μέσα από τη χρήση της χειροτεχνίας και της τεχνολογίας. Οι έφηβοι δημιουργούν το δικό τους φαντασιακό περιβάλλον και σχεδιάζουν τις πιθανές αφηγηματικές εφευρέσεις τους, που λειτουργούν περιγράφοντας αυτό. Οι έφηβοι θα πειραματιστούν με ηλεκτρονικά κυκλώματα, τεχνολογίες έξυπνων υλικών καθώς και με μεθοδολογίες «Κάν’ το μόνος σου» (DIY) και «Κάν’ το μαζί με άλλους» (DIWO). Το εργαστήριο αποτελεί μέρος της

Διαβάζοντας το πεντάγραμμο του 20ού αιώνα Μπορεί μια «ασυνήθιστη» μουσική να καθηλώσει τις αισθήσεις μας; Σε αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα-συναυλία τα παιδιά μαθαίνουν να ακούνε σύγχρονη μουσική! Το ειδικευμένο στη μουσική του 20ού και 21ου αιώνα σύνολο ARTéfacts Εnsemble και η Σοφία Καμαγιάννη παρουσιάζουν στα παιδιά τα «εργαλεία» ακρόασης και κατανόησης, εισάγοντάς τα στο ρεπερτόριο και τα μουσικά ρεύματα της σύγχρονης μουσικής γλώσσας. Οι μαθητές βιώνουν ζωντανά την εμπειρία ακρόασης ενός συνόλου σύγχρονης μουσικής, συμμετέχοντας μάλιστα ενεργά οι ίδιοι στη συναυλία! Με πόσους τρόπους μπορούμε να προσεγγίσουμε την έννοια του ρυθμού; Τι αλλαγές επέφερε στη μουσική γλώσσα η έκρηξη των ηχοχρωμάτων στα κρουστά; Πώς επεκτάθηκαν οι δυνατότητες της συναυλίας, με την εισαγωγή της τεχνολογίας, της εικόνας και της περφόρμανς; Πόσο διαφορετικά ακούγεται μια σύνθεση του Στραβίνσκι ή του Ξενάκη, αν γνωρίζουμε τον τρόπο σκέψης του συνθέτη και αν παίξουμε και εμείς με τα βασικά «υλικά» του; Οι μαθητές ρωτούν και οι μουσι-

σχολική χρονιά φτάνει στο τέλος της. Όμως η αστείρευτη ενέργεια των παιδιών και η αγάπη τους για μάθηση δεν τελειώνει ποτέ. Και αυτό το καλοκαίρι, η Στέγη μετατρέπει τέχνες και αισθήσεις σε συγκοινωνούντα δοχεία, απελευθερώνοντας τη δημιουργικότητα και τα φαντασία.

13.05.2015

κοί απαντούν! Σε ένα περιβάλλον διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων, παρέχονται πληροφορίες για τα ρεύματα και τα όργανα, ενώ η ακρόαση σημαντικών παραδειγμάτων δίνει αφορμή συζήτησης για θέματα όπως η ενορχήστρωση, το ηχόχρωμα, ο ρόλος κάθε οργάνου, η συνοδεία κ.ά. Και το ζητούμενο ποιο είναι; Να κατανοήσουν τα παιδιά τη μουσική του 20ού αιώνα και, γιατί όχι, να την αγαπήσουν! Η εισαγωγή των μαθητών στον κόσμο της σύγχρονης μουσικής ξεκινά πριν από τη συναυλία –με εργαστήριο προετοιμασίας μέσα στην τάξη– και συνεχίζεται μετά από αυτήν, με πολλαπλές δραστηριότητες σχεδιασμένες για το σχολείο! Πότε: Παρασκευή 15 & Τρίτη 19 Μαΐου 2015, 11:00-12:30 Απευθύνεται σε: Μαθητές από Δ΄ Δημοτικού μέχρι και Β' Γυμνασίου Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί από: Σοφία Καμαγιάννη: συνθέτρια, μουσικός, εκπαιδευτικός Λουίζος Ασλανίδης: σκηνοθετική επιμέλεια – βίντεο Μουσικοί: Θοδωρής Βαζάκας: κρουστά Κώστας Σερεμέτης: κρουστά Guido De Flaviis: σαξόφωνο Σπύρος Τζέκος: κλαρινέτο Ai Motohashi-Σιδέρη: πιάνο Μαριαλένα Καραγιάννη: βιολί Ηλίας Σδούκος: βιόλα Κόστος συμμετοχής: 5 € ανά μαθητή Παράξενες Πόλεις: Αθήνα Πρόγραμμα για σχολεία με αφορμή την έκθεση για την Αθήνα Ένα κουτί με ένα ποίημα. Μία συνταγή. Ένα βιβλίο. Ένας ήχος. Μια μουσική σύνθεση... Διεθνείς εικαστικοί καλλιτέχνες δημιουργούν έργα για την Αθήνα, χωρίς να την έχουν επισκεφθεί, σε μια ξεχωριστή έκθεση για την πόλη μας. Πώς φαντάζονται την Αθήνα που ποτέ δεν έχουν δει; Πώς είναι να ταξιδεύεις σε μια πόλη με τη φαντασία σου; Εμπνευσμένοι από ποικίλες πηγές, όπως η ποίηση και η λογοτε-

χνία, η μουσική και η γαστρονομία, δημιουργούν έργα για την πόλη, χρησιμοποιώντας διαφορετικά μέσα και υλικά και αποδεικνύοντας πως η τέχνη δεν έχει όρια. Η έκθεση συνοδεύεται από εκπαιδευτικό πρόγραμμα για σχολεία, όπου οι μαθητές περιηγούνται στην έκθεση και συζητούν για την Αθήνα. Αφού δουν τα έργα, δίνουν τη δική τους εκδοχή για την πόλη τους, μέσα από μια ιστορία, ένα ποίημα, μια ζωγραφιά, έναν ήχο ή μια σύντομη, site-specific χορογραφία. Με ποιον τρόπο θα επέλεγαν να εκφράσουν τη δική τους ιστορία για την Αθήνα; Ανάλογα με την ηλικία και τις ανάγκες των μαθητών, οι σχολικές ομάδες θα εμπλακούν σε διαφορετικές κάθε φορά δραστηριότητες με θέμα την πόλη. Συζητούν για άλλες αγαπημένες πόλεις που ποτέ δεν έχουν επισκεφθεί και, με αφορμή οπτικό υλικό και άλλα αντικείμενα, τους δίνουν μορφή και ταξιδεύουν νοερά σε αυτές… Πότε: Απρίλιος - Ιούνιος 2015, 10:00-12:00 Πού: Διπλάρειος Σχολή, Πλατεία Θεάτρου 3, Ψυρρή Απευθύνεται σε: Μαθητές από Γ’ Δημοτικού μέχρι και Γ’ Γυμνασίου. Για μαθητές Λυκείου, μόνο ξενάγηση. Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί από την ιστορικό τέχνης Έλλη Παξινού και τη χορεύτρια Κάντυ Καρρά. Κόστος συμμετοχής: 3 € ανά μαθητή ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ Tηλ: 213 017 8002 Email: education@sgt.gr

Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Λεωφόρος Συγγρού 107 Για πληροφορίες / κρατήσεις μπορείτε να επικοινωνείτε στο 213 017 8002 και με email στο education@sgt.gr

46 διαβαζοντασ

13.05.2015

της Πελιώς Παπαδιά

πό τις Εκδόσεις Ίκαρος μόλις κυκλοφόρησε «Ο γάμος των δυο σκιάχτρων», των Julia Donaldson και Axel Scheffler, σε απόδοση Φίλιππου Μανδηλαρά, μια υπέροχη ιστορία αγάπης γραμμένη και εικονογραφημένη με τρυφερότητα, χιούμορ, πρωτοτυπία και με αίσιο τέλος. Από τους δημιουργούς του «Γκρούφαλο» και τον εικονογράφο των «Τικ και Τέλα», αυτό το παραμύθι για παιδιά από 3 ετών σηματοδοτεί μια καινούργια συνεργασία για τη μοναδική παιδική σειρά του Ίκαρου. Τα δύο σκιάχτρα, η Χάρη Κριθάρη και ο Πάρης Σιτάρης, ετοιμάζουν τον γάμο τους. Αλλά ο Τσουγκράνας έχει βαλθεί να τους χαλάσει τα σχέδια. Θα τα καταφέρουν τα δύο αγαπημένα σκιάχτρα να παντρευτούν όπως ονειρεύονται; Είναι άραγε τόσο άσχημο να είσαι «Πρώτος απ’ το τέλος»; Τα παιδιά θα το μάθουν μέσα από το ομώνυμο βιβλίο των William Bee και Kate Hindlen, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κόκκινο. Ο μικρός Άλμπερτ φέρνει τον Σίντνεϊ, το κατοικίδιο τέρας του, να λάβει μέρος στον διαγωνισμό καλύτερου κατοικίδιου τέρατος στον κόσμο. Νικητής θα ανακηρυχθεί όποιος έχει τα περισσότερα παράσιτα, μυρίζει χειρότερα, πετάει ψηλότερα, έχει τα περισσότερα σπυράκια και την πιο καυτή ανάσα. Τι λέτε, θα τα καταφέρει ο Σίντνεϊ; Το μόνο σίγουρο είναι ότι λατρεύει τα αφρόλουτρα! Οπότε μάλλον οι πιθανότητές του είναι λίγες... Στο νέο βιβλίο του, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος, ο Αντώνης Παπαθεοδούλου αναρωτιέται «Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια;» Η πολύχρωμη και παιχνιδιάρικη εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου και το πρωτότυπο και διασκεδαστικό κείμενο του εξαιρετικού συγγραφέα βοηθούν τα παιδιά να αποκτήσουν κριτική σκέψη. Επομένως, προσοχή! Μη βιαστείτε να απαντήσετε, γιατί μάλλον η ερώτηση είναι παγίδα και το σωστό δεν είναι το προφανές... Από τις Εκδόσεις Φίλιππος Νάκας κυκλοφορεί «Ο μαχητής της Τηθυγαίας», της Ντόρας Καλλιγά. Τι συνέβη στην παραμυθένια Τηθυγαία όταν οι άνθρωποι άρχισαν να σπαταλούν το νερό, να χτίζουν εργοστάσια, να χρησιμοποιούν παράξενες μηχανές και να γεμίζουν τον υπέροχο αυτόν τόπο με σκουπίδια; Ο μαχητής της Τηθυγαίας είναι ένα αστείο μουσικό παραμύθι που στόχο έχει να αφυπνίσει τις συνειδήσεις μας για τη σωτηρία του πλανήτη. Η έκδοση περιλαμβάνει και CD με πρωτότυπα τραγούδια. Στο πλαίσιο της αγαπημένης σειράς βιβλίων «Μικρές Καληνύχτες» (Εκδόσεις Μεταίχμιο) εντάσσεται η ιστορία της Αλεξάνδρας Τσόλκα «Καληνύχτα, Νεράιδα Νονά», σε εικονογράφηση Κατερίνας Βερούτσου. Για παιδιά μικρά με μεγάλη φαντασία και για νέους γονείς με πολλή όρεξη, άλλη μια όμορφη ιστορία που διαβάζεται μέσα σε 10 λεπτά. Μια καλόκαρδη νεράιδα νονά με αδυναμία στα γλυκά! Μια τούρτα γενεθλίων λαχταριστή, όλο χρώματα και καραμελωμένα στολίδια! Ένα κοριτσάκι που έχει μόνο τη νονά να τη φιλάει και

έναν σκυλάκο, τον Πρίγκιπα, για να αγκαλιάζει! Ένα πάρτι! Και ένα μεγάλο μυστήριο: ποιος έφαγε την τούρτα και πώς θα γιορταστούν τα πιο ωραία γενέθλια; Ένα ευαίσθητο βιβλίο που μιλάει για τα πράγματα που έχουν ιδιαίτερη αξία για τα παιδιά, δηλαδή για την παρουσία ενός προσώπου που τα νοιάζεται και τα αγαπάει και όχι για τα δώρα και τα υλικά αγαθά. Στο νέο βιβλίο της με τίτλο «Ένα πουλί... στην πρίζα» (Εκδόσεις Παπαδόπουλος) η υποψήφια εικονογράφος για το βραβείο Άντερσεν 2016 Λήδα Βαρβαρούση γράφει και εικονογραφεί την ιστορία ενός παράξενου πουλιού που ζει φυλακισμένο μέσα σε ένα κλουβί, που έχει ουσιαστικά δημιουργήσει το ίδιο. Λάτρης της τεχνολογίας και περίεργο για τις ζωές των άλλων, το πουλί με τα μεγάλα μάτια ζει απομονωμένο, μέχρι που βρίσκει τον δάσκαλό του, ένα περιστέρι, που αποφασίζει να το σώσει! Μέσα από την αστεία και ανατρεπτική ιστορία τίθεται ένα πρόβλημα της σύγχρονης εποχής: η υπερβολική ενασχόληση των παιδιών με την τηλεόραση και τον υπολογιστή. Ο έμμετρος λόγος, που είναι κατάλληλος για μικρά παιδιά, σε συνδυασμό με τη ζωντανή εικονογράφηση των βιβλίων, έχουν κάνει τις Τρελοδαγκωνίτσες, στις οποίες ανήκει το βιβλίο, μία από τις πιο αγαπημένες σειρές παιδικών βιβλίων! Από τις Εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορεί το βιβλίο της Έρης Ρίτσου «Η Μαύρη Πεταλούδα», σε εικονογράφηση Ναταλίας Καπατσούλια, για παιδιά από 4 ετών. Όταν στον τόπο της πέφτει ξηρασία, η μικρή μαύρη πεταλούδα μεταναστεύει σ’ ένα λιβάδι γεμάτο πολύχρωμες πεταλούδες. Μακριά από τους δικούς της, σε νέο περιβάλλον, η μαύρη πεταλούδα προσπαθεί να επιβιώσει. Κάποιοι θα την αντιμετωπίσουν με καχυποψία, ενώ κάποιοι άλλοι θα την αγκαλιάσουν με αγάπη. Κι όταν η ξηρασία χτυπήσει και αυτό το λιβάδι, ίσως η μικρή μαύρη πεταλούδα να είναι η μόνη που μπορεί να βοηθήσει τις άλλες πεταλούδες να αντιμετωπίσουν τη συμφορά. Νέο, εξαιρετικό, βιβλίο στη σειρά «Μικροί αναγνώστες-Μεγάλοι συγγραφείς» των εκδόσεων Πάπυρος. Πρόκειται για την «Ωδή σε ένα αστέρι», που δημοσίευσε ο μεγάλος Χιλιανός ποιητής Πάμπλο Νερούδα στο «Τρίτο βιβλίο των Ωδών» (1957), ένα βιβλίο για παιδιά, αλλά και για όσους μπορούν ακόμα να δουν τη μαγική διάσταση του κόσμου. Ένα βιβλίο που εξοικειώνει με τον πιο αβίαστο τρόπο τον μικρό αναγνώστη με τον λόγο ενός μεγάλου ποιητή και αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου που ανεβαίνει στην ταράτσα ενός ψηλού κτηρίου, κλέβει ένα αστέρι από τον ουρανό της νύχτας και το κρύβει στο σπίτι του. Αυτό τον βάζει σε περιπέτειες. Δεν είναι εύκολο να κρατάς στο σπίτι σου ένα αστέρι… Πώς να αιχμαλωτίσεις το φως; Ο άνθρωπος αυτός κλέβει το αστέρι σπρωγμένος από την ακατανίκητη αγάπη του γι’ αυτό· στο τέλος όμως καταλαβαίνει ότι μερικές φορές, την αγάπη μας σε κάτι λατρευτό, πολύτιμο, τη δείχνουμε όταν του δίνουμε την ελευθερία του… Η ποίηση του

13.05.2015

Νερούδα είναι μαγική: με μετρημένες λέξεις φτιάχνει έναν ολόκληρο κόσμο συναισθημάτων και εικόνων. Και αυτή η μαγεία αποτυπώνεται σε τούτο το παιδικό –τυπικά τουλάχιστον– βιβλίο, με τα χρώματα και τα σχέδια της εικονογράφου Elena Odriozola, που προσεγγίζει το ποίημα με την ίδια αυτοσυγκράτηση, με απαλά παστέλ χρώματα, με σχέδια λιτά, ενεργοποιώντας τη φαντασία του μικρού αναγνώστη. Τη σειρά best sellers των Valerie Thomas και Korky Paul με πρωταγωνίστρια τη Γουίνι τη Μάγισσα, που ενθουσιάζουν εδώ και χρόνια μικρούς και μεγάλους, γνωρίζουν στο ελληνικό κοινό οι Εκδόσεις Διόπτρα. Η Γουίνι, που ζει με τον αξιαγάπητο γάτο της τον Γουίλμπορ και λατρεύει τα ταξίδια με την ιπτάμενη σκούπα της, έχει γίνει μια από τις πιο αγαπημένες ηρωίδες βιβλίων στα σπίτια και τα σχολεία όλου του κόσμου και μπορούμε να τη μάθουμε κι εμείς μέσα από τρεις περιπέτειές της. «Winnie Η μάγισσα», «Winnie Η ιπτάμενη σκούπα» και «Winnie Το άτακτο ρομπότ». Από τις Εκδόσεις Κέδρος μόλις κυκλοφόρησε «Το σταχτί πέπλο», το νέο βιβλίο του Χρίστου Καλουντζόγλου σε εικονογράφηση Λίζας Ηλιού, για παιδιά νηπιαγωγείου και πρώτων τάξεων του δημοτικού, μια πρωτότυπη ιστορία για το περιβάλλον, τα οικοσυστήματα και την οικολογική συνείδηση. Πώς ξεκίνησε η φωτιά και ποιες θα είναι οι συνέπειές της; Τι είναι αυτό το σταχτί πέπλο που έχει καλύψει τα πάντα; Στη δεύτερη από τις ιστορίες του Φρι, έχει ξεσπάσει πυρκαγιά στο γειτονικό βουνό. Ο Φρι, το πουλάκι πρωταγωνιστής, η Έρη και η κούκλα της, η Νεγκρίτα, πρέπει να βοηθήσουν τα πλάσματα της ρεματιάς να προστατέψουν τον χώρο τους και να συμπαρασταθούν στα ζώα και στα πουλιά του βουνού που έχασαν το σπίτι τους. Επανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μίνωας, εμπλουτισμένο με σπαρταριστά επεισόδια και νέα απολαυστική εικονογράφηση, το δημοφιλές παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά «Ο Άρης ο Τσαγκάρης», που ανήκει στη σειρά «Τα παραμύθια με τους αριθμούς». Πόσες παντόφλες φοράει ένας νυσταγμένος ιπποπόταμος; Ποιος χρειάζεται πιο πολλά παπούτσια, δύο δίδυμοι κόκορες ή ένα χταπόδι; Και γιατί τα ροζ κοράκια θέλουν πράσινα γοβάκια; Ενώ ο Άρης ο τσαγκάρης προσπαθεί να βρει την απάντηση σε όλα αυτά, εμείς μαθαίνουμε πρόσθεση, αφαίρεση και άλλα πολλά. Η έκδοση συνοδεύεται από δραστηριότητες και αυτοκόλλητα. Από την Παιδική Νομική Βιβλιοθήκη κυκλοφορεί το βιβλίο «Ζητείται δικηγόρος με μουστάκια και ουρά!» της Ελένης Σβορώνου. Ο Μπαρμπαρόσα, ένας σκύλος που τον εγκατέλειψε το αφεντικό του, θα συναντήσει τον σοφό Μπαρμπούνη, που τον ψάρεψαν μπαμπέσικα με δυναμίτη. Οι δυο τους θα ενωθούν με όλα τα κατατρεγμένα ζώα που υποφέρουν άδικα, μια λεοπάρδαλη από γουναράδικο, ένα δελφίνι από δελφινάριο, έναν παπαγάλο από pet shop και πολλά άλλα. Όλοι μαζί αποφασίζουν να πάνε στο σχολείο για να μάθουν τη γλώσσα των ανθρώπων και τους νόμους τους. Έτσι, με τον Μπαρμπαρόσα δικηγόρο τους, θα μπορέσουν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Οι μικροί αναγνώστες καλούνται στο τέλος του βιβλίου να βοηθήσουν τα ζώα μαθαίνοντας μέσα από ευχάριστες και εκπαιδευτικές δραστηριότητες τους νόμους που τα αφορούν. «Ο Τρύφωνας από τη Δρακολανδία» (Εκδόσεις Πατάκη) είναι ένας δράκος με όλα τα εξωτερικά

48 διαβαζοντασ χαρακτηριστικά ενός κανονικού δράκου. Είναι πολύ ψηλός, έχει φολίδες σκληρές σαν ατσάλι, έχει φτερά και πετάει. Αλλά σε αντίθεση µε τους άλλους δράκους της ∆ρακολανδίας, ο Τρύφωνας είναι καθωσπρέπει. ∆εν τριγυρίζει από δω κι από κει για να καίει καστροπολιτείες και να µασαµπουκώνει ανθρώπους, ζει ήρεµα και µοναχικά στη σπηλιά του, ασχολείται µε τον κήπο του και διαβάζει πολλά βιβλία. Όµως θα έρθει αντιµέτωπος µε ένα πρόβληµα δρακολογικής φύσεως και θα ζητήσει τη βοήθεια ενός µάγου… Τότε κάποιοι θα τον δουν και θα τροµάξουν. Κι άντε ο Τρύφωνας να τους πείσει ότι δεν έχει καµία πρόθεση να τους µασαµπουκώσει. Το πρώτο βιβλίο του Σπύρου Γιαννακόπουλου είναι γραμμένο με κέφι, μια δροσερή περιπέτεια που τη χαρακτηρίζει η φαντασία και το χιούμορ και που θα λατρέψουν τα παιδιά. Ο ταλαντούχος κομίστας Πέτρος Χριστούλιας, με τα ξεχωριστά σχέδιά του, συμβάλλει με τον δικό του τρόπο σ’ ένα τέλειο αισθητικά αποτέλεσμα. Στο νέο βιβλίο της Βούλας Μάστορη «Η ξαδέλφη μου, η πριγκίπισσα Αϊρίνη», που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, ο επτάχρονος Περικλής μιλάει για τη μικρούλα ξαδέλφη του, την πριγκίπισσα Αϊρίνη, που μεγαλώνει στην Ιαπωνία και είναι μισή Για-

πωνέζα, μισή Ελληνίδα κι ένα κομματάκι Αγγλίδα. Και μας λέει όλα όσα μαθαίνει γι’ αυτήν από τη γιαγιά τους, που πηγαίνει κάθε τόσο εκεί, όπως ότι κοιμάται στο πάτωμα, ότι περπατάει ξυπόλυτη μέσα στο σπίτι, ότι δεν κόβει ποτέ τα μαύρα μαλλιά της, ότι τρώει ρύζι με ξυλάκια, ότι το στόμα της είναι σαν καρδιά... Όχι, δεν τη ζηλεύει την πριγκίπισσα ξαδέρφη του, διότι είναι κι αυτός πρίγκιπας. Έτσι, λέει, τουλάχιστον η γιαγιά τους, κι αυτός την πιστεύει – πάντα. Μια κλασική και πολυαγαπημένη ιστορία της παιδικής λογοτεχνίας επανακυκλοφορούν οι Εκδόσεις Ψυχογιός, με υπέροχη εικονογράφηση. Μιλάμε για τον «Πίτερ Παν», του Τζέιμς Μάθιου Μπάρι, ο οποίος εμπνεύστηκε τον διάσημο ήρωά του από τους φίλους του, τα αγόρια της οικογένειας Λουέλιν Ντέιβις. Ένα βράδυ, ο Πίτερ Παν εισβάλλει ξαφνικά στην ήσυχη ζωή της Γουέντι και των δύο αδελφών της. Δεν είχαν φανταστεί ποτέ ότι μια μέρα θα πετούσαν ψηλά στον ουρανό, αλλά να που τώρα ακολουθούν τον Πίτερ Παν, το αγόρι που αρνείται να μεγαλώσει, και τη νεράιδα Τίνκερμπελ, σε απίστευτες περιπέτειες στη Χώρα του Ποτέ… Ευχάριστα τα νέα για τους φίλους του ήρωα της Ελένης Σβορώνου, του ντετέκτιβ Βεντουζίνι, καθώς κυκλοφόρησε η νέα περιπέτειά του, «Το μυστικό της φώκιας», από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Το διεθνές πια

13.05.2015

49 διαβαζοντασ

13.05.2015

γραφείο αστυνομικών υποθέσεων των δύο διάσημων χταποδιών, του Βεντουζίνι και του Λιχουδίνι, η Ιντερβεντουζπόλ, εξαπλώνει τη δράση του σε όλους τους ωκεανούς, μιας και η παράνομη δράση δεν γνωρίζει σύνορα και αναλαμβάνει μια δύσκολη υπόθεση. Η κολλητή του Λιχουδίνι, η φώκια η Οβιδιάνα, έχει εξαφανιστεί. Ένα σημείωμα και ένα κουτί με τα προσωπικά αντικείμενά της είναι μια αρχή. Αλλά οι έρευνες πρέπει να φτάσουν έως την Καραϊβική. Καθώς ο χρόνος περνά, κάθε στιγμή είναι πολύτιμη για τη φώκια, τη θάλασσα, τον άνθρωπο, τον πλανήτη. Γιατί όλα συνδέονται… Ευχάριστα τα νέα και για τους φίλους του ντετέκτιβ Κλουζ, του ήρωα του Γίργκεν Μπανσέρους, καθώς από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφόρησαν άλλες δύο περιπέτειές του, σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου. Στα «Βρόμικα κόλπα και βρεγμένα πόδια», ο Κλουζ αναζητεί ποιος γρατσούνισε το αμάξι της Όλ-

γας, της παλιάς φίλης του, ενώ στα «Τέρατα, φεγγάρια και ναφθαλίνες», αναλαμβάνει να βρει το γιατί στις πρόβες για το θεατρικό του σχολείου τρεις ταλαντούχοι πρωταγωνιστές εγκαταλείπουν μυστηριωδώς τους ρόλους τους. Ένα διαστημόπλοιο με εξωγήινους καταφθάνει στη Γη και, μεταξύ άλλων, απαγάγει τη μητέρα της εντεκάχρονης Ουτοπίας Τούτσι. Όµως, η Ουτοπία δεν είναι ένα συνηθισμένο κορίτσι. Παρέα µε τη γάτα της, το Γουρούνι, ξεκινάει οδικώς για τη Φλόριντα, όπου οι εξωγήινοι έχουν συγκεντρώσει το ανθρώπινο δυναμικό, µε την ελπίδα να βρει τη µαµά της. Στην αρχή του ταξιδιού της, η Ουτοπία γνωρίζει έναν καλοσυνάτο, αφελή και γκαφατζή εξωγήινο, τον Τζέι Λο, και αποφασίζει να τον πάρει μαζί της ώστε να ξεγελάσει τις περιπόλους που έχουν στήσει οι εξωγήινοι στις εθνικές αρτηρίες. Ουτοπία, Γουρούνι και Τζέι Λο ενώνουν τις

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος Ο γάμος των δύο σκιάχτρων Julia Donaldson, Axel Scheffler (απόδοση: Φίλιππος Μανδηλαράς) Τα δύο σκιάχτρα, η Χάρη Κριθάρη και ο Πάρης Σιτάρης ετοιμάζουν τον αξέχαστο, μοναδικό, υπέροχο γάμο τους. Αλλά ο Τσουγκράνας έχει βαλθεί να τους χαλάσει τα σχέδια. Θα τα καταφέρουν τα δύο αγαπημένα σκιάχτρα να παντρευτούν όπως ονειρεύονται; Μια υπέροχη ιστορία αγάπης από τους βραβευμένους Julia Donaldson και Axel Scheffler, γραμμένη και εικονογραφημένη με τρυφερότητα, χιούμορ, και πρωτοτυπία. Βουλής 4, Σύνταγμα • T 210 3225152 • F 210 3235262 info@ikarosbooks.gr • kids.ikarosbooks.gr

ΒΡΑΒΕΙΑ

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ IBBY

www.facebook.com/ikaroskids

Παιδικών & Νεανικών Βιβλίων 2015

ΕΠΑΙΝΟΣ ΕΒΓΕ

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ IBBY

• ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ IBBY • ΑΝΑΓΡΑΦΗ ΣΤΟΝ ΤΙΜΗΤΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΤΗΣ IBBY

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ IBBY

50 διαβαζοντασ δυνάµεις τους για να βρουν τη µαµά και να σώσουν τον κόσµο σ’ ένα ταξίδι κατά μήκος της Αμερικής γεµάτο απρόοπτα και ξεκαρδιστικούς διαλόγους. Το «Επιτέλους φτάσαμε σπίτι» του Adam Rex είναι μια πρωτότυπη, εξωφρενική και σπαρταριστή ιστορία επιστημονικής φαντασίας που απευθύνεται και σε παιδιά των μεσαίων τάξεων του δημοτικού που δεν βρίσκουν εύκολα βιβλία επιστημονικής φαντασίας για να διαβάσουν. Είναι μάλιστα το βιβλίο που ενέπνευσε την ομώνυμη ταινία της DREAMWORKS Animation, που παίζεται αυτήν την περίοδο στους κινηματογράφους. Οι Εκδόσεις Ψυχογιός φέρνουν ξανά σε επαφή τα παιδιά με το έργο ενός από τους σπουδαιότερους παραμυθάδες παγκοσμίως, του Ρόαλντ Νταλ, καθώς μόλις επανεξέδωσαν τις απίθανες και συναρπαστικές ιστορίες του «Το θαυματουργό φάρμακο» (προσοχή, μην επιχειρήσετε να το φτιάξετε στο σπίτι, γιατί είναι πολύ επικίνδυνο), «Οι βλακέντιοι», με ιδιαίτερα επίκαιρο θέμα, τους... μουσάτους άντρες, και «Το μαγικό δάχτυλο», στο οποίο πρωταγωνιστεί ένα κορίτσι με πολλά νεύρα και... ένα πολύ παράξενο χαρακτηριστικό! «Είναι πιο δύσκολο να γράφεις για παιδιά», έλεγε ο Νταλ, «γιατί πιο δύσκολα κρατάς την προσοχή τους. Όταν όμως το καταφέρεις, η χαρά είναι μεγάλη». Ο ίδιος σίγουρα τα κατάφερε, γιατί τα βιβλία του –γεμάτα χιούμορ και φαντασία– έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες κι έχουν κατακτήσει εκατομμύρια παιδιά. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφόρησε το

13.05.2015

βιβλίο των Malala Yousafzai και Patricia McCormick «Με λένε Μαλάλα», για παιδιά και για νέους. Αυτή η έκδοση της αυτοβιογραφίας της Μαλάλα, στην οποία παραλείπονται οι λεπτομέρειες της απόπειρας δολοφονίας της και είναι απλοποιημένη στο πολιτικό κομμάτι της, περιλαμβάνει αποκλειστικό φωτογραφικό και άλλο υλικό. Μαθαίνουμε, λοιπόν, από πρώτο χέρι την απίστευτη ιστορία ενός κοριτσιού που ήξερε από μικρή ηλικία ότι ήθελε ν’ αλλάξει τον κόσμο – και τον άλλαξε. Η Μαλάλα Γιουσαφζάι ήταν μόλις δέκα ετών όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν τον τόπο της. Μεγαλωμένη σε μιαν άλλοτε ειρηνική περιοχή του Πακιστάν που άλλαξε όψη, η Μαλάλα έμαθε απ’ τους γονείς της να αγωνίζεται για τα πιστεύω της και πολέμησε για το δικαίωμα στη μόρφωση. Στις 9 Οκτωβρίου 2012 κόντεψε να πληρώσει τον αγώνα της με την ίδια της τη ζωή: την πυροβόλησαν σχεδόν εξ επαφής στο σχολικό λεωφορείο καθώς επέστρεφε στο σπίτι. Κανείς δεν περίμενε ότι θα επιβίωνε. Κι όμως... Τώρα, η Μαλάλα είναι πλέον διεθνές σύμβολο ειρηνικής διαμαρτυρίας και το νεότερο άτομο που έχει βραβευτεί με το Νομπέλ Ειρήνης. Η συγκλονιστική ιστορία της θα βοηθήσει τους νέους να δουν έναν άλλον κόσμο και θα τους κάνει να πιστέψουν στην ελπίδα, στην αλήθεια, στα θαύματα και στη δυνατότητα ενός και μόνο ατόμου –και μάλιστα νέου– να φέρει την αλλαγή στην κοινωνία του και όχι μόνο. Σε έφηβους αναγνώστες απευθύνεται το νέο βιβλίο της υποψήφιας συγγραφέως για το Βραβείο

Πόσο νομίζεις ότι διαφέρει το όνειρο από την αλήθεια, η φαντασία από την πραγματικότητα, η ζωή από τον θάνατο; Θέλεις να το ρισκάρεις; Ζήσε την περιπέτεια! Το νέο website των εκδόσεων Μεταίχμιο αποκλειστικά για εφήβους και νέους www.metaixmio-young.gr

ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ www.metaixmio.gr

Άντερσεν 2016 Ελένης Δικαίου. «Ο άνεμος στα μαλλιά της» (Εκδόσεις Πατάκη) είναι μια σύγχρονη ιστορία ενηλικίωσης με φόντο έναν νεανικό έρωτα και την απομυθοποίηση μιας εποχής. Ένα αγόρι, ο Γιώργος, κι ένα κορίτσι µε το ασυνήθιστο όνοµα Γιασεµή. Εκείνος έχει αποτύχει στις εξετάσεις για την αρχιτεκτονική. Εκείνη ετοιµάζεται να δώσει Πανελλήνιες για πρώτη φορά. Μια τυχαία συνάντηση. Ένας έρωτας γεννιέται. Θα µπορούσε να είναι η συνηθισµένη ιστορία δύο νέων παιδιών που αγαπήθηκαν ανταλλάσσοντας φιλιά πλάι στη θάλασσα, αλµυρισµένα µε την αλισάχνη. Όµως οι καιροί έχουν άλλη γνώµη Μια δασκάλα μοιράζεται τις αναμνήσεις της από τις σχολικές αίθουσες στο νέο βιβλίο των Εκδόσεων Διάπλαση «Θυμάσαι;». Η Ελευθερία Βαρελά-Νερατζοπούλου προσπαθεί να χωρέσει σε ένα βιβλίο όσα δεν χωράνε δεκάδες βιβλία να καταγράψουν, δηλαδή τη ζωή της στις σχολικές αίθουσες. Οι σκέψεις που γεννήθηκαν εκεί, οι φράσεις που ειπώθηκαν, οι φιλίες και οι αγάπες που δημιουργήθηκαν και χάθηκαν, είναι ένα κομμάτι της ζωής καλά κρυμμένο. Η ίδια το αποκαλεί «ψήγματα χρυσού» και μας αποκαλύπτει ένα μικρό μέρος του για να γευτούμε αλήθειες και ομορφιές... Όλοι γνωρίζουμε τη δυναμική Νία Βαρντάλος ως σεναριογράφο και πρωταγωνίστρια της επιτυχημένης ταινίας «Γάμος… αλά ελληνικά». Τώρα, ήρθε η ώρα να τη γνωρίσουμε και ως συγγραφέα. Διαβάστε το ξεκαρδιστικό και ταυτόχρονα συγκινητικό χρονικό

της προσπάθειάς της να γίνει μητέρα, στο βιβλίο της «Και ξαφνικά μαμά», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Η Βαρντάλος, αν και προσπάθησε επί μια δεκαετία, δεν κατάφερε να μείνει έγκυος και έτσι πήρε μια απόφαση που σόκαρε τους πάντες, ακόμα και την ίδια: υιοθέτησε ένα νήπιο και, ξαφνικά, έγινε μαμά ενός τρίχρονου κοριτσιού. Με το γνωστό χιούμορ και την ευθύτητα που τη χαρακτηρίζει, γράφει για τον δύσκολο, ψυχολογικά και σωματικά, δρόμο που διένυσε μαζί με τον σύζυγό της, ώσπου να γίνουν γονείς, για τις αμέτρητες εξωσωματικές, για το πώς βρήκαν την κόρη τους και για όλα όσα ακολούθησαν. Ακόμα, περιγράφει τις προκλήσεις που αντιμετώπισε υιοθετώντας ένα παιδί ήδη τριών ετών και τις αντιδράσεις της οικογένειας και των φίλων της. Τέλος, προτείνει τολμηρές λύσεις για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όλες οι νέες μαμάδες και, το σημαντικότερο ίσως, μας δείχνει ότι η μητρότητα μπορεί να επιτευχθεί με πολλούς τρόπους ακόμα και ξαφνικά!

υχίας τ υ ε της

ι κό λα ! τ ύ ο σ χ υ υ τ μ υ το Ε ε τ ν ψ η ύ τ αι κ Ανακαλ ο ι χ ύ τ υ μαζί με τον Ε

Διαβά Z ουμε μαζί!

52 ΣΧΟΛΕΙΟ

13.05.2015

Της Μαριανίνας Πάτσα

Tο «σχολείο» που θα θέλαμε να έχουμε

Στην καρδιά των Πετραλώνων, ένας πρωτότυπος, οικολογικός παιδότοπος

οιος είναι ο καλύτερος τρόπος να απασχολούνται δημιουργικά τα παιδιά τις ελεύθερες ώρες τους; Ιδανικά, ένα μέρος όπου το παιχνίδι έχει ουσία και η εκμάθηση γίνεται διασκέδαση. Ένα μέρος όπου η γεωγραφία δεν είναι μάθημα αλλά νοητό ταξίδι μέσω του παιχνιδιού. Ένα μέρος όπου η μηχανική δεν είναι επιστήμη αλλά μια βόλτα με ποδήλατο, που τροφοδοτεί παράλληλα έναν μεγάλο, καλοκάγαθο δράκο να κουνήσει τα φτερά του, να ανυψωθεί πάνω από τα κεφάλια μας και να μας ακολουθήσει σε μια φανταστική διαδρομή. Κάτι τέτοιο είναι το Κάδο Παραντίσο, ο πρωτότυπος, εναλλακτικός παιδότοπος που άνοιξε στα Πετράλωνα πριν από λίγους μήνες. Ένας χώρος εκμάθησης, παιχνιδιού και δημιουργικότητας, βασισμένος στην οικολογική συνταγή του upcycling, σε μια προσέγγιση που βάζει το παιδί στο επίκεντρο, προκαλώντας τη φαντασία του και παράλληλα μαθαίνοντάς το ότι πολλά από τα αντικείμενα που θεωρούμε μίας χρήσης, μπορεί να γίνουν κάτι νέο που θα μας φέρει χαρά. Το upcycling είναι μια ανώτερη μορφή ανακύκλωσης που ουσιαστικά χρησιμοποιεί φαινομενικά άχρηστα αντικείμενα, επαναπροσδιορίζοντας τη χρήση τους τόσο προς όφελος της οικολογίας και της οικονομίας όσο και προς όφελος της δημιουργικότητας. Στην πιο απλή μορφή του, όλοι κάνουμε upcycling όταν φυτεύουμε τα μυρωδικά μας σε τενεκεδάκια κονσέρβας. Το Κάδο Παραντίσο «απογείωσε» την έννοια της μεταποίησης και επαναχρησιμοποίησης, φτιάχνοντας έναν χώρο αποτελούμενο κατά 90% από upcyc led υλικά, περιλαμβάνοντας, ανάμεσα σε άλλα, από έναν ολόκληρο κλειστό βοτανικό κήπο που αυτοποτίζεται μέσω του παιχνιδιού, μέχρι παιχνίδια αναρρίχησης κατασκευασμένα από λάστιχα αυτοκινήτων, ευφάνταστα φωτιστικά από πλαστικά μπουκάλια, ακόμα και αυτόνομο σύστημα οικολογικής θέρμανσης που περνά κάτω από το πάτωμα –το οποίο είναι επίσης φτιαγμένο από ανακυκλωμένες ξύλινες παλέτες–

ώστε τα πιτσιρίκια να μένουν ζεστά τις μέρες που η θερμοκρασία πέφτει. «Οραματιστήκαμε έναν πολύχρωμο χώρο, γεμάτο παιχνίδια και κατασκευές που βασίζονται στο upcycling, φτιαγμένα με προσοχή και φαντασία από την ομάδα μας», λέει η ομάδα FatCat που βρίσκεται πίσω από το θαυμάσιο εγχείρημα. Οι δημιουργοί του χώρου πήραν έμπνευση από τον Ισπανό Φρανσίσκο Φερέρ και το μοντέρνο σχολείο του που προωθούσε την ελεύθερη σκέψη. Ένα σχολείο χωρίς τιμωρίες και βαθμούς, με μια διαφορετική, πιο ισότιμη προσέγγιση της σχέσης δασκάλου-μαθητή, που άνοιγε τους διαύλους της επικοινωνίας και της συμμετοχικής δημιουργικότητας. Το πρώτο σποράκι της ιδέας όμως φυτεύτηκε από μια πιο προσωπική εμπειρία. Από τον Σωτήρη Διαμαντή, μέλος της ομάδας FatCat, ο οποίος δούλευε επί χρόνια ως ναυτικός και όταν γεννήθηκε η κόρη του, πριν από πέντε χρόνια, εφηύρε έναν πρωτότυπο τρόπο για να βρίσκεται περισσότερο μαζί της ακόμα και τις ώρες που ταξίδευε. «Με τη γέννησή της ήρθα σε επαφή με τον κόσμο των παιχνιδιών. Και τα παιχνίδια της αγοράς δεν μου άρεσαν καθόλου. Ήταν πολύ πλαστικά, τα περισσότερα χωρίς ιδιαίτερη εκπαιδευτική ουσία. Έτσι, άρχισα να φτιάχνω μόνος μου τα παιχνίδια της. Αυτός ήταν παράλληλα και ο τρόπος να βρίσκομαι κοντά της όσο ταξίδευα. Μέσω των παιχνιδιών που της είχα αφήσει». Στην πορεία ανακάλυψε πως όσο ενθουσιασμένη ήταν η κόρη του με τις χειροποίητες κούκλες της, άλλο τόσο ενθουσιασμένοι ήταν και οι φίλοι της. Και εκεί γεννήθηκε η ιδέα της μεταμόρφωσης των υλικών και της χαράς που μπορούν να προσφέρουν, τόσο μέσω του αποτελέσματος της μεταμόρφωσής τους, όσο και μέσω της δημιουργικής διαδικασίας μέχρι να μεταποιηθούν. Κάπως έτσι τα 250 τ.μ. μιας παλιάς αποθήκης μετατράπηκαν σε έναν χώρο τόσο πρωτότυπο και δελεαστικό, όπου ακόμα και όσοι δεν έχουν παιδιά, «δανείζονται» τα ανίψια τους για να πάνε. «Αυτός ο χώρος διαμορφώθηκε με πολλή και προσωπική δουλειά. Όλες οι πρώτες ύλες συγκεντρώθηκαν μία

διδάσκει τα παιδιά μέσω του παιχνιδιού

προς μία από παλιές αποθήκες μέχρι και τον δρόμο. Εργαστήκαμε ως ομάδα και έτσι εξακολουθούμε να δουλεύουμε. Πιστεύουμε όχι στη φιλοσοφία του “φτιάξ’ το μόνος σου” αλλά στη φιλοσοφία του “φτιάξ’ το με παρέα”» τονίζουν οι δημιουργοί του. Τα αντικείμενα πέρασαν από πολλές φάσεις μέχρι να βρουν τη νέα χρηστική ταυτότητά τους. Απολυμάνθηκαν, τρίφτηκαν, σμιλεύτηκαν, χρωματίστηκαν, ενσωματώθηκαν μέσα σε ευφάνταστες κατασκευές που τους έδωσαν νέα ζωή. Λάστιχα, τενεκέδες, καπάκια, ξύλινες παλέτες, παλιά παντζούρια, όλα βρήκαν έναν νέο ρόλο εδώ, επιμηκύνοντας τη βιωσιμότητά τους. Τα παιχνίδια που προέκυψαν από τη μεταποίηση είναι απολύτως ασφαλή και πολλά από αυτά μπορούν να λυθούν και να ξαναφτιαχτούν με πολλούς νέους τρόπους. Τα παιδιά μπορούν επίσης να φέρουν εδώ ό,τι υλικά θέλουν να μεταποιήσουν αλλά και τις δικές τους ιδέες, ώστε να βιώσουν εξαρχής τη συναρπαστική δημιουργία μέσω του upcycling. «Είναι γνωστό ότι τα παιδιά δεν συμπαθούν τη μελέτη. Θα προτιμούσαν να παίζουν και εάν έχετε τα ενδιαφέροντά τους στο επίκεντρο, τότε θα τους επιτρέψετε να μαθαίνουν ενώ παίζουν», έλεγε ο κορυφαίος Γερμανός μουσικός και μουσικοπαιδαγωγός. Carl Orff. Και στο Κάδο Παραντίσο τα παιχνίδια είναι διδακτικά, χωρίς το παιδί να τα βιώνει ως «σχολείο». Πολλά από αυτά έχουν να κάνουν με Κάδο Παραντί σο,

τη Φυσική, με τη Μουσική ή τη Μηχανική και είναι δοσμένα με τρόπο που ερμηνεύεται καθαρά ως παιχνίδι και οι γνώσεις γλιστρούν με ευκολία μέσα στα παιδικά μυαλουδάκια. Έτσι ανεβαίνοντας το παιδί σε μία κούνια, ένα ποδήλατο ή ένα flying fox, το οποίο είναι προσαρμοσμένο σε κάτι άλλο, θα δημιουργεί μέσα από την κίνηση ηλεκτρική ή μηχανική ενέργεια. Στη συνέχεια, χάρη σε αυτήν την ενέργεια, θα ενεργοποιείται ένας ολόκληρος επιτοίχιος μηχανισμός που παράγει μουσική – ή θα πετά ένας καλός δράκος πάνω από τα κεφάλια μας. Παράλληλα, μέσω αυτής της ενέργειας, ο χώρος θα εκπληρώνει και ένα μέρος των αναγκών του, π.χ. κάνοντας ποδήλατο θα ενεργοποιείται με την κίνηση του τροχού ένας ολόκληρος μηχανισμός που θα ποτίζει μπροστά στα μάτια του παιδιού τον μικρό βοτανικό κήπο που φυτρώνει μέσα σε τενεκεδάκια και μπουκάλια τα οποία «σώθηκαν» από τη μοίρα της χωματερής. Το πρόγραμμα του Κάδο Παραντίσο εξελίσσεται διαρκώς και ενημερώνει τους φίλους του μέσω αναρτήσεων τόσο στον χώρο του όσο και στην ιστοσελίδα Cado Pa radiso Upcycled Playground στο facebook. Μέχρι στιγμής λειτουργεί καθημερινά από τις 5 το απόγευμα, τα Σάββατα από τις 12 το μεσημέρι ενώ τις Κυριακές υποδέχεται με χαρά τα παιδικά πάρτι και άλλα συλλογικά δρώμενα, γεμάτα μουσική, χορό, οικολογία, δημιουργία και χαρά.

Εριγόνης 3, Κ άτω Πετράλωνα , τηλ.:

6937 527320

54 ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑς

13.05.2015

της ΗΛΕΚΤΡΑΣ ΣΑΜΟΪΛΗ

α μουσεία είναι φανταστικά· δεν αντιλέγω. Και οι ατέλειωτοι περίπατοι σε άγνωστους δρόμους, και οι γαστρονομικές αναζητήσεις νέων γεύσεων. Όλες αυτές οι ειλικρινείς προσπάθειες να γνωρίσει κανείς την κουλτούρα της κάθε χώρας που επισκέπτεται έχουν την αξία τους γιατί, τα έχουμε πει, άλλο ο ταξιδιώτης κι άλλο ο τουρίστας. Αλλά, ας μην κοροϊδευόμαστε, υπάρχει λόγος να αντιστέκεται κανείς στην απόλυτη, εγγυημένη διασκέδαση των πάρκων αναψυχής; Αν τυχόν σχεδιάζετε ταξίδια στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι, ιδού τα καλύτερα θεματικά πάρκα. Για παιδιά κάθε ηλικίας!

και φυσικά καταστήματα.

Ξεκινάμε με το πιο δημοφιλές Το πάρκο της Disney έξω από το Παρίσι, ή αλλιώς Eurodisney, μετράει πάνω από 12 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Ο Μίκι, ο Ντόναλντ και οι υπόλοιποι της παρέας κατοικοεδρεύουν σε δύο θεματικά πάρκα που, εκτός από πάμπολλα παιχνίδια, διαθέτουν ένα γήπεδο του γκολφ, ξενοδοχεία, εστιατόρια

Συνεχίζουμε με το αρχαιότερο Το Efteling στην Ολλανδία δεν είναι μόνο το παλαιότερο πάρκο αναψυχής στην Ευρώπη αλλά και ένα από τα παλιότερα σε ολόκληρο τον κόσμο μιας και άνοιξε τις πόρτες του τρία ολόκληρα χρόνια πριν από το πρώτο πάρκο της Disney στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Καθ’ όλη την περίοδο της λειτουργίας του έχει

Στα συν η αναγνωρισιμότητα των ηρώων! Αν ζεις σε αυτόν τον πλανήτη πιθανότατα κάποιος από τους περιφερόμενους κυρίους ή κυρίες είναι ή έχει υπάρξει παιδικός σου ήρωας… Στα μείον οι ατέλειωτες ουρές. Μέχρι να φτάσει η σειρά σου έχεις ξεχάσει για ποιο παιχνίδι πήγαινες. Ενδείκνυται για παιδιά από 2 μέχρι 102! Υπάρχουν χώροι όπου όλες οι ηλικίες επιτρέπεται να αφηνιάσουν ελεύθερα. Βεβαίως τα περισσότερα παιχνίδια θα τα εκτιμήσουν παιδιά από 5 ετών και πάνω.

καλωσορίσει περισσότερους από 100 εκατομμύρια επισκέπτες. Είναι χωρισμένο σε θεματικές υποενότητες που βασίζονται σε τοπικές παραδόσεις, μύθους και παραμύθια. Στα συν το πόσο καλά είναι συντηρημένο το δάσος που περιβάλλει το πάρκο. Και φυσικά ότι το Άμστερνταμ βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής για όποιον θέλει να συνδυάσει τις βόλτες στα τρενάκια με μία επίσκεψη στην ολλανδική πρωτεύουσα. Στα μείον το γεγονός ότι ο πανδαμάτωρ χρόνος όλους τους αγγίζει. Μπορεί να μη βρείτε σημάδια εγκατάλειψης ή… γήρανσης στις εγκαταστάσεις, τα μοτίβα όμως του πάρκου ίσως σας φανούν κάπως ξεπερασμένα. Ενδείκνυται για παιδιά από 7-8 ετών και πάνω, ιδίως για όσους αγαπούν τους περιπάτους στο δάσος. Το τερπνόν μετά του ωφελίμου! Θέλετε τα παιδιά σας να περάσουν καλά και παράλληλα να εμπλου-

τίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τη γηραιά ήπειρό μας; Η καλύτερη επιλογή σας είναι το πάρκο Εuropa, στη Γερμανία. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πάρκο αναψυχής της χώρας. Χωρίζεται σε θεματικές υποενότητες, εμπνευσμένες από μία διαφορετική ευρωπαϊκή χώρα η καθεμία. Στα συν η ενδιαφέρουσα εμπειρία να γνωρίζεις τη μυθολογία της κάθε χώρας μέσα από παιχνίδια και εντυπωσιακά σκηνικά. Στα μείον αφενός ότι τα παιδιά μπορεί να το βρουν λιγότερο συναρπαστικό από άλλα πάρκα, ενώ για να φτάσετε εκεί θα πρέπει αρχικά να πάρετε τρένο μέχρι το Φράιμπουργκ και μετά να συνεχίσετε με άλλο τοπικό τρένο μέχρι το Ρινγκσάιμ όπου βρίσκεται το πάρκο. Ενδείκνυται για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας που αγαπούν τη γεωγραφία! Για υψηλότερες δόσεις αδρεναλίνης επιλέξτε το πάρκο Alton Towers

55 ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑς

13.05.2015

στη Μεγάλη Βρετανία. Διαθέτει 14 τρενάκια στην κυριολεξία τρόμου, που θα σας ξεναγήσουν στο αγγλικό τοπίο… ανάποδα: θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε τη βρετανική ύπαιθρο κοιτάζοντας προς τον ουρανό. Κάποια από αυτά τα τρενάκια, λέει, έχουν την ίδια ώθηση που έχουν οι πύραυλοι που εκτοξεύονται στο Διάστημα. Και ταιριαστά ονόματα όπως, π.χ. το τρένο Νέμεσις. Δεν περιγράφω άλλο. Στα συν η απίστευτη, μοναδική συγκίνηση να κρέμεσαι με το κεφάλι κάτω και τα πόδια πάνω, θέλει και ρώτημα; Ευκαιρία να ανακαλύψετε αν τα παιδιά σας θα μπορούσαν να ακολουθήσουν καριέρα αστροναύτη. Στα μείον ότι τα τρενάκια είναι 14 (!) και ενδέχεται κάποια παιδιά να θέλουν να τα δοκιμάσουν όλα και το ότι θα υποχρεωθείτε σε αναγκαστική δίαιτα τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την επίσκεψή σας (δεν ρισκάρουν τέτοιες περιπέτειες με γεμάτο στομάχι). Ενδείκνυται για παιδιά από 10-

11ετών και πάνω, εξαιρετικά θαρραλέα και ανθεκτικά στις αναταράξεις. Αν έχουν και οι γονείς τα ίδια χαρακτηριστικά, ακόμα καλύτερα! Το πάρκο αλά ιταλικά! Η Gardaland δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο θεματικό πάρκο αναψυχής της Ιταλίας αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Γκάρντα, στον Βορρά της χώρας. Πρόκειται για έναν κόσμο που μπερδεύονται θεματικές ενότητες βασισμένες στο Διάστημα, στην ιστορία, τη γεωγραφία αλλά και σε άλλα θέματα απολύτως φανταστικά. Διαθέτει ακόμα και ένα εντυπωσιακότατο ενυδρείο. Στα συν η μοναδική τοποθεσία του πάρκου και το ότι βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τη Βερόνα, σε περίπτωση που θέλετε να δείτε από κοντά το μπαλκόνι του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Στα μείον η πρόσβαση. Πιθανότατα θα χρειαστεί να νοικιάσετε αυτοκίνητο καθώς ακόμα και τα κοντινότερα αεροδρόμια απέχουν σημαντικά

από το πάρκο. Ενδείκνυται πραγματικά για όλες τις ηλικίες καθώς μικροί, μικρότεροι και μεγάλοι θα βρουν κάποιο παιχνίδι της αρεσκείας τους. Αν τώρα οι παραπάνω προτάσεις σάς αφήνουν ακόμα διψασμένους για βόλτες με τρενάκια και εντυπωσιακά σκηνικά, εναλλακτικά υπάρχει το πάρκο Τίβολι στην καρδιά της Κοπεγχάγης στη Δανία, όπου εκεί βρίσκεται το Rutsjebanen, το παλαιότερο τρενάκι τρόμου στον κόσμο. Επίσης, στη Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται το πάρκο Legoland όπου ολόκληροι κόσμοι έχουν κατασκευαστεί από 53 εκατομμύρια τουβλάκια λέγκο. Τέλος, μπορεί η Eurodisney να έχει την τιμητική της στη Γαλλία, αλλά λίγο έξω από το Παρίσι υπάρχει ένα μικρό χωριό που συνεχίζει ακόμα να αντιστέκεται στον κατακτητή! Ο λόγος φυσικά για το πάρκο Αστερίξ, βασισμένο στο ομώνυμο κόμικ των Γκοσινί και Ουντερζό. Καλή διασκέδαση!

Ο Μίκι, ο Ντόναλντ και οι υπόλοιποι της παρέας κατοικοεδρεύουν σε δύο θεματικά πάρκα που, εκτός από πάμπολλα παιχνίδια, διαθέτουν ένα γήπεδο του γκολφ, ξενοδοχεία, εστιατόρια και φυσικά καταστήματα.

56 ιστοριεσ απο...

13.05.2015

της Μαρίας Γυπαράκη

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΗΠΟΥΡΟΣ ΤΟΥ

André Le Nôtre, ο καλλιτέχνης που έδωσε ζωή στους κήπους

που μεταβάλλεται σιγά σιγά σε έργο τέχνης. Αυτό το κατάλαβε γρήγορα ο άνθρωπος και φυσικά έβαλε το χέρι του για να γίνουν τα πράγματα ακόμη καλύτερα. Ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες κήπων είναι ο Γάλλος André le Nôtre (16131700), για τον οποίο, άνοιξη γαρ, θα μιλήσουμε σήμερα. Το πιο γνωστό έργο του είναι Οι κήποι του βασιλιά Ήλιου στις Βερσαλλίες.

«Έφτασ’ η ώρια άνοιξη –το λέν’ τα χελιδόνια– κι ο σκυθρωπός χειμώνας εκίνησε να φύγει...» λέει ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης στον ύμνο του για τη γλυκύτερη ίσως εποχή του χρόνου. Η άνοιξη σηματοδοτεί από τα μυθολογικά χρόνια την αναγέννηση της φύσης και κατά συνέπεια εκείνη του ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο που το Πάσχα γιορτάζεται την άνοιξη και εναρμονίζεται έτσι η ηθική και με τη φυσική αναγέννηση. Τόσο στην Αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη η εποχή αυτή είχε ιδιαίτερη σημασία. Η ευφορία των καρπών που συνδεόταν με το πρόσωπο της Περσεφόνης, την επιστροφή της από τον Άδη, ή με εκείνο της Ρωμαίας Πομόνας που βλέπουμε στις απεικονίσεις με τη μεγάλη πιατέλα της γεμάτη φρούτα και ένα κέρας αφθονίας, δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά την «αποθέωση» μιας πολλά υποσχόμενης για την καλύτερη διαβίωση του ανθρώπου εποχής. Πέρα όμως από τις πρακτικές πλευρές υπάρχουν και οι αισθητικές, που είναι σαφώς πιο εντυπωσιακές. Πρόκειται για τη φύση, την ίδια,

Κηπουρός από την κούνια Από τα αρχεία της παρισινής εκκλησίας του Saint-Roch μαθαίνουμε πως ο André le Nôtre βαφτίστηκε εκεί στις 12 Μαρτίου 1613. Παππούς του ήταν ο Pierre le Nôtre κηπουρός αλλά και περιβολάρης του βασιλιά στον Κεραμικό* και πατέρας του ο Jean le Nôtre, που διαδέχτηκε τον δικό του πατέρα στην περίοπτη θέση του κηπουρού την εποχή που βασίλισσα της Γαλλίας ήταν η Μαρία των Μεδίκων. Όλα έμοιαζαν προδιαγεγραμμένα καθώς όχι μόνον και ο εκ μητρός παππούς του ήταν κηπουρός αλλά ακόμη και ο νονός του! Πολύ νωρίς ο νεαρός Le Nôtre αφήνει να διαφανούν τα καλλιτεχνικά ταλέντα του και κυρίως τα ζωγραφικά. Έτσι καταλήγει μαθητευόμενος στο εργαστήρι ενός από τους σπουδαιότερους ζωγράφους της εποχής, του Simon Vouet. Παράλληλα μελετά τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική με εξίσου σπουδαίους καλλιτέχνες της εποχής, αλλά τίποτα απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να τον απομακρύνει από τη φύση· το ατελιέ δεν είναι το ζητούμενο του ταλαντούχου νεαρού. Έτσι αποφασίζει να κάνει με τη φύση αυτό ακριβώς που ο ζωγράφος κάνει με την παλέτα του: να την αναμορφώσει σε υπέροχους αληθινούς πίνακες. Η προσωπική συλλογή, άλλωστε, του κηπουρού είναι εξαιρετικά χαρακτηριστική γιατί αφήνει να διαφανεί το πάθος του με το «καλλιτεχνημένο» τοπίο. Στη συλλογή του (τα περισσότερα έργα της οποίας βρίσκονται σήμερα στο Λούβρο) ανήκε και ο πίνακας του Francesco Albani Σαλμακίς και Ερμαφρόδιτος (βλ. φωτογραφία) με τους θαυμαστούς

κήπους. Το πάθος του για την «τοπιογράφηση» της φύσης αρχίζει να αναγνωρίζεται απ’ όλους και, στα είκοσι δύο μόλις χρόνια του, ο André le Nôtre γίνεται προσωπικός κηπουρός του Γκαστόν της Ορλεάνης, τρίτου γιου του βασιλιά Ερρίκου Δ΄ και θείου του Λουδοβίκου ΙΔ΄. Στην υπηρεσία του βασιλιά Ήλιου Το 1662, ο ώριμος (είναι σαράντα τριών ετών) έχει εμπνευστεί και «φιλοτεχνήσει» ουκ ολίγους κήπους α λα γαλλικά (jardins à la française). Πρόκειται για κήπους αρχιτεκτονημένους, τεράστιες θεατρικές, θα μπορούσε να πει κανείς, σκηνές κλασικής έκφρασης, όπου η αναζήτηση της τελειότητας μοιάζει να έχει τον πρώτο λόγο. Το αισθητικό γλωσσάρι του δημιουργού, σε ό,τι αφορά τη βλάστησή τους, αλλά και τα γλυπτά που εντάσσονται οργανικά στη μελετημένη σκηνογραφία του, είναι εμπνευσμένα από τους κήπους της Βόρειας Ιταλίας. Ο κήπος των Βερσαλλιών απλώνεται σε τρία επίπεδα πίσω από το παλάτι και είναι η συνέχιση της αρχιτεκτονικής του, η αρκαδική, με άλλα λόγια, έκφραση της απόλυτης μοναρχίας. Η αυστηρή γεωμετρία των παρτεριών, η συμμετρία των δέντρων και των θάμνων, οι μελετημένοι λαβύρινθοι και οι άξονες που δημιουργούν τις προοπτικές, καταλήγουν σε μια πειθαρχημένη φύση που είναι, εν τέλει, η έκφραση της εξουσίας, την οποία ο Le Nôtre υπηρέτησε πιστά. Όταν ο βασιλιάς Ήλιος τού αναθέτει τους κήπους των λαμπρών ανακτόρων του, ο κηπουρός έχει ήδη πίσω του ένα τεράστιο έργο: τους κήπους του Chantilly (μουσείο σήμερα) και μια πολύ ακλόνητη «φιλοσοφική» πεποίθηση για το αρχιτεκτονημένο τοπίο. Η Αναμόρφωση Πάνω στον προϋπάρχοντα κήπο του Λουδοβίκου ΙΓ΄ ο Le Nôtre χαράζει δύο μεγάλα παρτέρια, ένα στο βόρειο και ένα στο νότιο μέρος, ενώ αναπλάθει

13.05.2015

τον μεγάλο άξονα που ενώνει νοητά την Ανατολή με τη Δύση προεκτείνοντάς τον μέσα σε μια προοπτική δίχως τέλος, σε έναν κόσμο μαγικό όπου το όνειρο δεν τελειώνει. «Ο πλανήτης ολόκληρος είναι για τον Le Nôtre ένα μαγικό νησί, που κυβερνάται όμως από τον ορθό λόγο, ένα νέο θαύμα της κλασικής Ελλάδας. Ο αρχιτέκτονας-κηπουρός θέλει αμέτρητες προοπτικές, γωνίες, λίμνες, πίδακες, σημεία διαφυγής. Τα πολυποίκιλα άνθη του τα προβλέπει ως μουσικές αρμονίες: τουλίπες, ανεμώνες, ασφόδελοι, νάρκισσοι, ίριδες και παιώνιες συνυπάρχουν αρμονικά με θάμνους, αγιοκλήματα, δενδρολίβανα, πασχαλιές, τριανταφυλλιές, γαριφαλιές… Στις Βερσαλλίες το όνειρο δεν έχει τέλος, ο κηπουρός πρέπει να το κρατήσει ολοζώντανο. Αλλά και ο βασιλιάς θέλει κι εκείνος να έχει λόγο ίσαμε την τελευταία λεπτομέρεια· ζητεί κάποιες αλλαγές, θέλει τις εικόνες πιο έντονες, απαιτεί ενίοτε μια «παιδικότητα» μέσα στη φύση, εγκρίνει και ξοδεύει αδιαμαρτύρητα. Το μάτι χορταίνει περιδιαβαίνοντας: μεγάλοι άξονες, ολάνθιστες ταράτσες, κανάλια, δεξαμενές, μηχανισμοί, πίδακες, παρτέρια και δενδροστοιχίες. Ο ίδιος ο Le Nôtre, σε μια από τις σπάνιες κουβέντες του, είπε πως οι κήποι των Βερσαλλιών είναι συνώνυμοι με τους πλέον «υψιπετείς στοχασμούς του». Με τα παραπάνω λόγια ο Γάλλος συγγραφέας Philippe Sollers περιγράφει τη μεγάλη αλήθεια του θαύματος των ανακτορικών κήπων. Όπως οι ζωγράφοι της μπαρόκ περιόδου έτσι και ο Le Nôtre «παίζει» με το φως και τη σκιά και περνώντας μέσα από σκοτεινές συστάδες βγαίνει σε φωτεινά παρτέρια. Δρόμοι παραδεισένιοι, περάσματα διακριτικά, κήποι μέσα σε κήπους διάσπαρτοι με αγάλματα χάρης κλασικής περιτριγυρισμένα από κλαδεμένους στα πιο απίστευτα σχέδια ίταμους, πράγμα που κάνει τον κήπο των Βερσαλλιών το κατ’ εξοχήν «μουσείο» της τοπιακής τέχνης (Art topiaire στα γαλλικά, από την ελληνική λέξη τόπος). Επίλογος Στις 2 Αυγούστου 1679 ο υπουργός Οικονομικών του Λουδοβίκου ΙΔ΄ γράφει στον διακριτικό κηπουρό του άνακτα: «Έχετε δίκιο όταν λέτε πως την ιδιοφυία και το καλό γούστο τα δίνει ο Θεός και πως είναι δύσκολο άνθρωπος να τα δώσει στους ανθρώπους». Ίσως η ύψιστη αναγνώριση για τον καλλιτέχνη μαζί με τον θαυμασμό μας την ώρα που περιδιαβαίνουμε το έργο του. *Ο κήπος του Κεραμικού (Tuileries) μαζί με εκείνον του Καρουζέλ σχηματίζουν, σήμερα, ένα απέραντο πράσινο χαλί δίπλα στο Μουσείο του Λούβρου.

58 ΑΣΤΕΡΙΑ

13.05.2015

Φίλοι 12 αστέρων

ΚριοΣ

Ο μικρός Κριός είναι ιδιαίτερα ανεξάρτητο και τολμηρό παιδί. Το πιθανότερο είναι πως δεν θα χρειαστεί καμία απολύτως βοήθεια ώστε να δημιουργήσει παρέες και καινούργιους φίλους. Συνδέεται με τα φιλαράκια του μέσα από έντονες δραστηριότητες, περιπέτειες και παιχνίδια. Η φιλία για το Κριάρι είναι ένα πεδίο στο οποίο ίσως αναπτύξει τον ανταγωνισμό του αλλά και τις αρχηγικές τάσεις του! Είναι παρορμητικό αλλά και ιδιαίτερα νευρικό ώρες ώρες και αυτά τα χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να το φέρνουν συχνά σε ρήξεις και τσακωμούς με τις παρέες του. Το θετικό όμως ενός φλογερού παιδιού σαν κι αυτό είναι πως θα προτιμήσει να παίξει και να ξεχάσει τα κακώς κείμενα από το να κρατήσει αρνητικά συναισθήματα.

Οι φιλίες που χτίζονται στα πρώτα παιδικά και σχολικά μας χρόνια έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μας. Τα παιδιά είναι φτιαγμένα για να προσφέρουν αγάπη και φιλία σε κάθε πλάσμα αν και προσεγγίζουν τις κοινωνικές σχέσεις τους πολύ διαφορετικά - άλλοτε με συστολή, άλλοτε με απερίγραπτη τόλμη. Το μόνο που χρειάζεται ένα παιδί για να κάνει ένα νέο φίλο είναι λίγος χρόνος, ένα ωραίο παιχνίδι και λίγη από εκείνη τη μαγική αστερόσκονη που κάνει τους ανθρώπους να δένουν μεταξύ τους και να μη χωρίζουν ποτέ.

Δίδυμοι

Για το Διδυμάκι η έννοια της φιλίας ίσως αρχικά μπερδεύεται με αυτήν της γνωριμίας ή της παρέας! Η χάρη και η διάθεσή του για ποικιλία και πνευματική επικοινωνία καθιστούν αυτό το μικρό ένα αεικίνητο πλάσμα που πάντα θα έχει κάτι να πει ή να κάνει με όλους. Η βάση για τις φιλίες του, αυτές που θα κρατήσουν το ενδιαφέρον του και θα τις αναζητήσει ενεργά και κατ’ εξακολούθηση είναι το χιούμορ, η φαντασία αλλά και η ενέργεια και η δυναμική της εναλλαγής. Το παιδί Δίδυμος με την κατάλληλη παρέα στο διπλανό θρανίο θα είναι πάντα στο στόχαστρο του δασκάλου για ψιθυρίσματα εν ώρα μαθήματος. Αλλά τι να κάνουμε που ο δάσκαλος κάνει βαρετό μάθημα;

* Να θυμάστε πάντα πως οι αστρολογικές επιρροές δεν προκύπτουν αποκλειστικά από τη θέση του Ήλιου, το ζώδιο, αλλά από το σύνολο του αστρολογικού χάρτη του.

ΛΕΩΝ

ΤαύροΣ

Το Λιοντάρι φέρεται στα φιλαράκια του βασιλικά και με μεγάλη γενναιοδωρία και έτσι θέλει να φέρονται και σε αυτό! Θα διαλέξει τους φίλους του επειδή θα βρει κάτι σε αυτούς να εκτιμάει και να θαυμάζει ή επειδή θα νιώσει πως κάποιος χρειάζεται την προστασία και την καθοδήγησή του. Όπως και με καθετί στη ζωή του, αυτό το μικρό θέλει να νιώθει περήφανο και να καμαρώνει! Το λιοντάρι αγαπάει με την καρδιά του και θα δώσει ό,τι έχει και δεν έχει για να περάσει καλά η διαλεχτή του παρέα και συχνά θα παραμελεί άλλα πράγματα για τους φίλους και τις περιπέτειές τους. Το αδύναμο σημείο αυτού του παιδιού είναι το μεγάλο του Εγώ αλλά και η αδυναμία που έχει στην αναγνώριση και την αποδοχή που μπορεί να οδηγεί σε πληγωμένο εγωισμό αλλά και απογοητεύσεις πού και πού.

Το Ταυράκι αγαπάει πολύ τη φιλία και, όπως με όλες του τις σχέσεις, την αντιλαμβάνεται σαν κάτι μακροχρόνιο και σταθερό. Έχει μεγάλα αποθέματα υπομονής με τους αγαπημένους φίλους του και ενώ μπορεί να ενοχλείται από τη συμπεριφορά τους ενδέχεται να του πάρει πολύ χρόνο για να εκφράσει αυτήν τη δυσαρέσκεια. Είναι αρκετά κτητικό με τους φίλους του, όπως και με καθετί που αγαπάει – γι’ αυτό και ίσως στενοχωριέται όταν ο καλός φίλος του προτιμήσει την παρέα κάποιου άλλου. Είναι σημαντικό μέσα από τη φιλία να έχει την ευκαιρία να εξοικειωθεί με την ελευθερία που πρέπει να αφήνουμε στους ανθρώπους που αγαπάμε χωρίς αυτό να μας πληγώνει.

ΠαρθένοΣ

Καρκίνοσ

Ο Καρκίνος τείνει να βλέπει τους φίλους του σαν μια δεύτερη οικογένεια και έτσι η όποια απιστία ή τσακωμός παίρνει μεγάλες διαστάσεις στην καρδιά του. Η βάση της φιλίας για τον μικρό Καρκίνο είναι η διαισθητική του σύνδεση και η επιθυμία του να φροντίσει και να προστατέψει τους φίλους του και έτσι ενδέχεται να δημιουργήσει φιλίες με παιδιά που φαινομενικά δεν ταιριάζουν στα ενδιαφέροντα και στην προσωπικότητα. Αν αυτό το μικρό όμως μπορεί να νιώσει ασφάλεια, βαθιά αγάπη και όφελος από τη φιλία του με κάποιον δεν θα τον εγκαταλείψει ποτέ. Ο Καρκίνος είναι κτητικός με τους φίλους του, αλλά αυτή η τάση του εξανεμίζεται με τον καιρό καθώς χτίζει την αυτοπεποίθησή του.

Ο μικρός Παρθένος είναι πολύ κοινωνικό αν και συχνά ντροπαλό παιδί. Τα ενδιαφέροντά του αλλά και η ευστροφία του συχνά το κάνουν έναν περιζήτητο φίλο με πολλές ιδιαιτερότητες αλλά και πολλά χαρίσματα. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του φίλου Παρθένου είναι η ειλικρινής διάθεσή του να βοηθήσει και να στηρίξει τους αγαπημένους του. Η βάση της φιλίας για έναν μικρό Παρθένο βρίσκεται στο κατά πόσο θα είναι σε θέση να νιώθει χρήσιμος και βοηθητικός στους άλλους αλλά και στο πώς θα μπορεί να μοιραστεί τα ενδιαφέροντά του με έναν επιμορφωτικό και πρακτικό τρόπο. Το Παρθενάκι είναι πλάσμα της επανάληψης, της πρακτικότητας και της συνήθειας, έτσι είναι πολύ πιθανό να κάνει καλούς φίλους μέσα από μια καθημερινή δραστηριότητα ή συνύπαρξη στο θρανίο, τη γειτονιά ή να δυσκολευτεί να κρατήσει μια φιλία όταν αυτή η καθημερινότητα θα αλλάξει.

59 αστερια

13.05.2015

Βρείτε ιδιαίτερα αστρολογικά δώρα και πληροφορίες για τα δεκαήμερα των παιδικών ζωδίων στο www.actavestababy.com

Ζυγοσ

Ο Ζυγός είναι ένα παιδί που σπάνια μένει μόνο του καθώς αναπνέει και λειτουργεί πάντοτε συντροφικά. Η φιλία είναι φυσικό πράγμα για αυτό το μικρό καθώς η καλοσυνάτη προσέγγισή του στα πρόσωπα και τα πράγματα είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά του. Συνήθως αυτό το παιδί έχει περισσότερους φίλους από όσους μπορεί να βάλει στο πρόγραμμά του και έτσι μπορεί να περνάει τον χρόνο του συνέχεια μαζί με κάποιο φιλαράκι είτε στο τηλέφωνο, είτε παίζοντας και κουβεντιάζοντας. Του αρέσουν οι συγκεντρώσεις και τις απολαμβάνει το ίδιο όσο και τις τετ α τετ συναντήσεις. Βρίσκει σε κάθε συναναστροφή αξία και δίνει το 100% του όταν συναναστρέφεται ανθρώπους που αγαπάει.

Τοξότησ

Ο μικρός Τοξότης είναι συχνά η αιτία που τα φιλαράκια του την πληρώνουν με τιμωρίες και επιπλήξεις! Παρασύρει τους πάντες σε αταξίες και περιπέτειες καθώς η διαολιά του ανθεί όταν βρίσκεται ανάμεσα σε αγαπημένους φίλους. Είναι πρώτος στις πλάκες και κάνει τους πάντες να γελάνε. Η κωμική του διάθεση και η αισιόδοξη ιδιοσυγκρασία του είναι μαγνήτης για κάθε είδους παρέες οπότε και αυτό το μικρό δεν ξεμένει ποτέ από φίλους και δραστηριότητες. Η βάση της φιλίας για έναν μικρό Τοξότη είναι η ελευθερία που θα του επιτρέπει να είναι ο εαυτός του. Η ειλικρίνεια του μικρού Τοξότη και η ευκολία με την οποία ξεστομίζει τις σκέψεις του μπορεί να αγγίξει τα όρια της αγένειας, όμως αυτό το στοιχείο είναι που κάνει τον μικρό Τοξότη τόσο ακαταμάχητο στους φίλους του!

Σκορπιοσ

Ο μικρός Σκορπιός είναι ιδιαίτερα σταθερό και έμπιστο πλάσμα. Αγαπάει τους φίλους του πάρα πολύ και συχνά υπερβαίνει τον εαυτό του προκειμένου να είναι σωστός και τίμιος απέναντί τους. Για να προστατεύσει τα αγαπημένα του φιλαράκια είναι διατεθειμένος να κάνει πολλά πράγματα και οι φιλίες του εμβαθύνουν μέσα από τον χρόνο και τις κοινές εμπειρίες. Είναι σημαντικό για τον μικρό Σκορπιό να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στο τι δίνει και τι παίρνει από τους αγαπημένους φίλους του, όπως είναι σημαντική και η πίστη που αντιλαμβάνεται από αυτούς. Είναι πολύ εύκολο για αυτό το μικρό να εκλάβει κάποια μικρή παρεξήγηση σαν μεγάλο λάθος και έτσι να οδηγηθεί στο να χαλάσει τη σχέση του με έναν αγαπημένο φίλο.

Υδροχόοσ

Ο μικρός Υδροχόος είναι πολύ καλός φίλος με τη φιλία! Συχνά για αυτό το ιδανικό, ακόμα και από πολύ μικρή ηλικία, θα κάνει θυσίες και θα βγει από τη βολή του και τον δρόμο του για να ενισχύσει τους δεσμούς του με τα φιλαράκια του. Η τάση αυτού του μικρού είναι να σέβεται την ελευθερία των αγαπημένων του, οπότε και γι’ αυτό δεν θα πιέσει ποτέ κανέναν για το οτιδήποτε και αντίστοιχα δεν θέλει να του συμβαίνει το ίδιο. Η βάση της φιλίας είναι η δυνατότητά του να μπορεί να μοιράζεται τα όνειρα και τους στόχους του, να εκφράζει τη διαφορετικότητά του και να νιώθει αποδοχή και στήριξη. Η διάθεσή του να προσφέρει στην παρέα μπορεί να παρασύρει αυτό το μικρό μακριά από τις υποχρεώσεις του και τη λογική πολλές φορές. Όμως δεν υπάρχει τίποτα που να κάνει το οποίο δεν στηρίζεται σε κάποια λογική – για όλα έχει απαντήσεις!

ΙχθύΕσ

Το τρυφερό αυτό πλάσμα γίνεται ο πιο αισθαντικός φίλος όταν χρειάζεται. Είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τις δονήσεις των διαθέσεων των φίλων του και να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα ώστε να τους βοηθήσει ή να τους καταλάβει καλύτερα. Αυτό το μαγικό σύννεφο στο οποίο βρίσκεται, πολλές φορές δεν του επιτρέπει να είναι συνεπής ή σταθερός στη διάθεσή του και έτσι μπορεί να φαίνεται στα φιλαράκια του πως έχει πολλά πρόσωπα λόγω διακυμάνσεων. Η φιλία μπορεί να προσφέρει στο μικρό Ψαράκι ένα σημείο απόλυτης ταύτισης για κάποιο διάστημα, μέχρι να ξεγλιστρήσει και να ταυτιστεί με κάτι άλλο. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται και ψάχνει την ταυτότητά του και έτσι ίσως στην πορεία αλλάξει αρκετά κολλητάκια.

ΑιγόκερωΣ

Το μικρό Αιγοκεράκι είναι κεράκι αναμμένο για τους φίλους του. Το χαμηλό προφίλ του και η σοβαρότητά του είναι τα στοιχεία εκείνα που το κάνουν να γίνεται ένας αξιόπιστος και σταθερός φίλος. Όταν αυτό το μικρό υποσχεθεί κάτι με τα λόγια ή με τα συναισθήματά του είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει. Σίγουρα η καλά κρυμμένη ευαισθησία του μπορεί να σταθεί αφορμή για να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις και στενοχώριες. Όμως κύριο χαρακτηριστικό του είναι η ψυχραιμία και η λογική με την οποία αντιμετωπίζει κάθε κατάσταση. Η φιλία για τον μικρό Αιγόκερω είναι ίσως ο πιο εύκολος τρόπος για να μάθει να χαίρεται τη ζωή, να νιώθει ανέμελος και να αλητεύει – και η αλήθεια είναι πως αυτά τα χρειάζεται πολύ στην καθημερινότητά του.

60 KOMIK

13.05.2015

του Λαυρέντη Χωραΐτη

61 ΔΕλτια τυπου

13.05.2015

APIVITA

INGLESINA

Η Inglesina δημιουργεί μία σειρά βρεφικών προϊόντων που προσφέρουν ό,τι καλύτερο στο μωρό σας, δίνοντας παράλληλα στιλ στις εξόδους σας. Το φορητό καρεκλάκι φαγητού FAST της Inglesina είναι ελαφρύ, αναδιπλούμενο και εύκολο στη μεταφορά σε ενσωματωμένη πρακτική τσάντα. Διαθέτει κοινού τύπου άγκιστρα που επιτρέπουν να προσαρμόζεται στους περισσότερους τύπους τραπεζιών. Με το Fast το παιδί κάθεται στο τραπέζι όπως ένας μεγάλος σε οποιαδήποτε περίπτωση. Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε στο σπίτι, στο ταξίδι, στις διακοπές, στο εστιατόριο, ή όπου αλλού εσείς επιθυμείτε!

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 9 Μαΐου 2015 η εκδήλωση «Mε το μωρό μου… αλλιώς!» στο The Apivita Experience Store, Σόλωνος 6, Κολωνάκι Δεκάδες μέλλουσες και νέες μητέρες βρέθηκαν στον 2ο όροφο, στο Hippocrates Lecture Hall του The APIVITA Experience Store, από το πρωί του Σαββάτου 9 Μαΐου. Το πρόγραμμα των ομιλιών και των workshops που παρακολούθησαν, από έμπειρους και εξειδικευμένους επιστήμονες και ομιλητές, έδωσε έμπνευση, διαφορετικές ιδέες αλλά και εμπεριστατωμένες πληροφορίες σε θέματα που απασχολούν και προβληματίζουν τους νέους γονείς που ψάχνουν έναν διαφορετικό δρόμο να μεγαλώσουν το μωρό τους. Η APIVITA και η Σοφία Κουτσιανά, Life Coach & NLP Coach, έδωσε χρήσιμες συμβουλές στις μητέρες για το πώς να διαχειριστούν το άγχος και τις ανησυχίες τους, συναισθήματα που συχνά συνοδεύουν την έλευση ενός νέου μέλους στην οικογένεια. Επίσης, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης κληρώθηκαν δώρα με τη βιολογική σειρά βρεφικών προϊόντων Eco Bio Baby & Kids της ΑPIVITA.

BABY SECOND HAND

BEPANTHOL Υποδεχτείτε το καλοκαίρι με μία μοναδική ευκαιρία: Αποκτήστε την αντηλιακή Κρέμα Προσώπου Bepanthol® με SPF 30 για αποτελεσματική προστασία του προσώπου τόσο από τη UVA όσο και από τη UVB ακτινοβολία, παίρνοντας δώρο το Bepanthol® Αφρόλουτρο 200ml για την καθημερινή υγιεινή και προστασία της επιδερμίδας του σώματός σας. Η αντηλιακή Κρέμα Προσώπου Bepanthol® με δείκτη προστασίας 30 για υψηλή προστασία από τον ήλιο περιέχει προβιταμίνη Β5 και άλλα ενυδατικά συστατικά που βοηθούν την ενυδάτωση του δέρματος και το προστατεύουν από την αφυδάτωση. Επίσης περιέχει βιταμίνη Ε, η οποία προστατεύει το δέρμα από τις ελεύθερες ρίζες, μία από τις γνωστές αιτίες πρόωρης γήρανσης. H αντηλιακή κρέμα προσώπου Bepanthol® είναι δερματολογικά ελεγμένη, υποαλλεργική και αδιάβροχη. Δεν περιέχει άρωμα και parabens και δεν προκαλεί ακμή. Tο αφρόλουτρο Bepanthol® βοηθά στην προστασία του δέρματος. Δεν περιέχει αλκάλια και ενδείκνυται για την καθημερινή υγιεινή και την απαλή φροντίδα της ξηρής επιδερμίδας. Έχει δερματολογικά ελεγμένη και αποδεδειγμένη ανεκτικότητα. Είναι υποαλλεργικό. Δεν περιέχει συντηρητικά, χρωστικές και αλκάλια. Έχει σύνθεση με ισορροπημένο pH. Ένα πακέτο προϊόντων προστασίας και φροντίδας της επιδερμίδας για όλο το καλοκαίρι. Μοναδικό πακέτο προσφοράς: Bepanthol Αντηλιακή Κρέμα Προσώπου SPF 30 Με Δώρο το Bepanthol Αφρόλουτρο 200ml Το πακέτο προσφοράς ισχύει μέχρις εξαντλήσεως των αποθεμάτων.

Το Back to Baby δημιουργήθηκε πριν από δύο μήνες, με στόχο να ξεκινήσει μία καλή και όμορφη ανακύκλωση «αγγελικών» πραγμάτων απ’ την οποία να βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Οι μεν γονείς να μπορούν να δίνουν τα μωρουδιακά τους σε άλλα μωράκια έχοντας παράλληλα κάποιο κέρδος, αλλά και οι δε να μπορούν ν’ αγοράζουν καθόλου ή ελάχιστα χρησιμοποιημένα επώνυμα μωρουδιακά σε υπερβολικά χαμηλές τιμές! www.backtobaby.gr Back to Baby e-shop με φυσική έδρα και έκθεση των προϊόντων Ομήρου 28, Νέα Σμύρνη Τηλ.: 216 700 2045 & 6951 944 007 info.backtobaby@gmail.com

FLEXA Γνωρίστε τα νέα μας φιλαράκια. Αυτή την άνοιξη η FLEXA καλωσορίζει δυο νέα μέλη της σειράς Play, που σχεδιάστηκαν σε συνεργασία με τη Δανή σχεδιάστρια Charlotte Høncke- ένα ασφαλές και μοντέρνο προστατευτικό για το μονό κρεβάτι Play και ένα χαριτωμένο κομοδίνο- και τα δυο διαθέσιμα και στα τέσσερα μοντέρνα χρώματα της σειράς Play- ροζ, λευκό, μέντα και κίτρινο. Το καινούριο προστατευτικό προσαρμόζεται εύκολα στο κρεβάτι χωρίς εργαλεία. Τοποθετήστε το όπου σας βολεύει και προσθέστε μια επιπλέον "τσαχπινιά" στο κρεβάτι Play. Αναμείξτε τα αγαπημένα σας χρώματα και δώστε μια πιο παιχνιδιάρικη όψη στο παιδικό δωμάτιο. Το καινούριο κομοδίνο είναι ιδανικό για χρήση είτε δίπλα από το κρεβάτι ή ακόμη και ως ένα μοντέρνο παιδικό σκαμπό και σε άλλους χώρους του σπιτιού.

Διατίθεται στα εξής χρώματα: Marina, Red, Cream, Orange, Lime, Fuxia www.inglesina.gr

ΓΙΟΡΤΗ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ ΒΑΡΚΙΖΑ Η καθιερωμένη, πλέον, «Γιορτή Λουλουδιών της Βάρκιζας» άνοιξε και φέτος τις πύλες της από τις 30/4 έως και τις 17/5, στο Yabanaki (παραλία Βάρκιζας), και μας περιμένει να γνωρίσουμε και να θαυμάσουμε χιλιάδες ανοιξιάτικα λουλούδια και φυτά από Έλληνες παραγωγούς και σε πολύ χαμηλές τιμές. Μαγιάτικα στεφάνια, αρωματικά λουλούδια και πανέμορφα εποχικά φυτά περιμένουν όλους εμάς στην 29η Γιορτή Λουλουδιών της Βάρκιζας, από τις 10 το πρωί έως τις 9 το βράδυ και με συμβολικό εισιτήριο 1 ευρώ. Η συγκεκριμένη έκθεση συνδιοργανώνεται από τον Συνεταιρισμό Φυτωριούχων Αττικής και τον Δήμο Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης.

UNI-PHARMA Πρωτοποριακό Σύστημα Εξόντωσης και Απώθησης ψειρών με άοσμα δραστικά συστατικά φυσικής προέλευσης. Το Repel Anti-lice Prevent είναι μια ενυδατική λοσιόν που προστατεύει τα μαλλιά από τoν αποικισμό των ψειρών χωρίς να διαταράσσει το μικρο-περιβάλλον του τριχωτού της κεφαλής, χωρίς να ξηραίνει ή να λαδώνει τα μαλλιά. Η ειδικά σχεδιασμένη σύνθεσή του περιέχει Υαλουρονικό Οξύ και IR3535, δύο συστατικά-κλειδιά για ασφαλή και υγιεινή προστασία. Η σύνθεσή του αυτή επίσης εξασφαλίζει ότι η απώθηση των ψειρών διατηρείται για τουλάχιστον 48 ώρες από την εφαρμογή. Αυτό δίνει το πλεονέκτημα να τοποθετείται κάθε 2 μέρες και όχι κάθε μέρα, όπως σχεδόν όλα τα άλλα αντίστοιχα προϊόντα. Το Repel® Anti-lice Prevent, όπως όλα τα προϊόντα της σειράς Repel®, δεν περιέχει χημικά βιοκτόνα, χρώματα, αρώματα, parabens. Το Repel® Anti-lice Restore αποτελείται από Lotion/Shampoo και ειδικά σχεδιασμένο χτενάκι, και απαλλάσσει αποτελεσματικά το τριχωτό της κεφαλής από τις ψείρες και τις κόνιδες. Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που ήδη υπάρχει διαπιστωμένη προσβολή από ψείρες. Έχει τριπλή δράση: 1. Σκοτώνει ψείρες και κόνιδες μέσα σε 15 λεπτά 2. Εξαλείφει και τα υπολείμματα από τις κόνιδες χάρη στο ειδικά σχεδιασμένο χτενάκι που περιέχει. 3. Αφήνει τα μαλλιά καθαρά μετά από απλό ξέβγαλμα.

62 ΒΡΕΣ ΤΟ

13.05.2015

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΒΑLLOONS:ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49,ΜΟΣΧΑΤΟY Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 45, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 - 64, ΠΕΙΡΑΙΑ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙOY ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, CAROUSEL: AΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, HΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΘΡΕΣ: ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΦΑΤΣΟΥΛΙΝΙΑ: ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 35 ΓΛΥΦΑΔΑ, COCOLIGO: ΧΙΟΥ 16, XAIΔΑΡΙ, KIDS PLANET: ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87, ΑΛΙΜΟΣ LOCA FUN PARK: LOCA FUN PARK ΑΛΙΜΟΥ, ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 18, ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ: ΑΘΗΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 11 , ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 15 , ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 27, ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΚΑΛΛΙΓΑ 31, ΩΔΕΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ: ΑΘΗΝΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ Λ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2 & ΣΕΡΙΦΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 - 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ: ΚΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 ΓΚΑΖΙ, ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΙΑΝΟΣ: ΣΤΑΔΙΟΥ 24, «GOLDEN HALL», ΜΥ PLAYCE: ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΕΚΑΛΗΣ 37 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ART & HOBBY: ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, ΠEΡΙΣΤΕΡΙΟΥ BAΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65, FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43, ΒΡΕΦΙΚΑ ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΛΗΤΩ: ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΣΟΥ 90 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ, ΑΛΙΜΟΥ ΑΛΙΜΟΥ 89, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 17ο ΧΛΜ. Ε. Ο ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 38, ΜΟΣΧΑΤΟ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ Λ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 459 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, CAKE: ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 11, ΕΡΜΟΥ ΦΩΚΙΩΝΟΣ 2 - 4, ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 22 2ης MΑΙΟΥ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΚΑΡΑΙΣΚΟΥ 98 & ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 15, BABY BEAUTY: ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24 – 26, ΚΗΦΙΣΙΑ VOLTA FUN TOWN: Π.ΦΑΛΗΡΟΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ATHENS METRO MALL Λ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276, LAPIN MAGICLAND: 17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ NEA ΚΗΦΙΣΙΑ, ΛΕΩΦ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97 ΓΛΥΦΑΔΑ, ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 17 & Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΑ, LAPIN HOUSE: ΣΩΤΗΡΟΣ & ΚΑΡΑϊΣΚΟΥ 125 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΠΛΑΤΩΝΟΣ 1 ΧΑΛΑΝΔΡΙ, Ο ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟΣ: ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 55, ΓΛΥΦΑΔΑ, D.P.A.M. (ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΣΩΡΟΥΧΩΝ) FACTORY OUTLET ΠΕΙΡΑΙΩΣ 76, Ν. ΦΑΛΗΡΟΥ, MC ARTHUR GLEN DESIGN OUTLET ΑΤΗΕΝΣ ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, THE MALL ATHENS ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, GOLDEN HALL ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ 59, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΥΡΙΑΖΗ 13 , ΓΛΥΦΑΔΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 23, ΑΛΙΜΟΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 41, ΑΘΗΝΑ ΕΡΜΟΥ 23-25, ΑΙΓΑΛΕΩ Λ.

ΚΗΦΙΣΟΥ 96-98, ATHENS METRO MALL ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276 ΑΓ.ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: ΤΟ ΕΑΤ AND COFEE KAΛYMNOY 51, ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ(ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ 2 & ΚΥΠΡΟΥ 2 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΓΑΡΥΤΤΟΥ 166Β, PLAYGROUP ΚΥΠΡΟΥ 37Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53 ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΑΓΔΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΧΕΛΜΟΥ 34 ΑΙΓΑΛΕΩ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ «RIVER WESΤ» ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96 AΛΙΜΟΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΩ ΚΑΛΑΜΑΚΙ-ΑΛΙΜΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ: ΘΕΑΤΡΟ ΜΙΚΡΗ ΠΟΡΤΑ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 59, ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11 ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑΤΟΥ (ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, CAFÉ NUEVO ΠΑΝΟΡΝΟΥ 70-72 , ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ 58 ΑΝΘΟΥΣΑ: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ & ΝΗΠΗΓΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΝΘΟΥΣΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ & ΞΑΝΘΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - ΕΛΛΗΝΙΚΟ: ΔΙΚΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ & ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14 ΒΑΡΗ: To περιβόλι στη Βάρη Κυργίων 15, Βάρη ΒΟΥΛΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΑΣΙΔΗΜΟΥ ΛΕΩΦ. ΒΑΡΗΣ 8 ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ – ΑΛΙΜΟΣ - ΒΑΡΚΙΖΑ: BALUX CAFÉ (ΑΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ) ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 58, ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPER CLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, PLAYLAND ΠΑΝΔΩΡΑΣ 13-15 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 4, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 106, ΩΔΕΙΟ CLEMENT HAIRIS, ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 36 ΒΥΡΩΝΑΣ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΒΥΡΩΝΑ, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΚΕΝΤΡΟ ΝΤΑΝΚΑΝ ΔΙΚΑΙΑΡΧΟΥ & ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΓΕΡΑΚΑΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 176 ΓΛΥΦΑΔΑ: FLEXA SHOP ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 2, MAX PERRY ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 88, PRENATAL Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 20, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ, ΑΤΤΙΚΗΣ 94-ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6 ΓΟΥΔΙ: ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΥΑ CAFÉ-RESTAURANT AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΑΦΝΗ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡ-

ΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146 ΖΩΓΡΑΦΟΥ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ANAΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ) ΟΥΛΩΦ ΠΑΛΜΕ 33, LINGUALAND - Χ. ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΓΑΛΗΝΗΣ 34 ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ: ΤΟ ΦΑΣΟΛΑΚΙ ΣΟΦΟΚΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΙΚΑ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ & ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ 1, EYΛΟΓΟΝ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 116 ΙΛΙΟΝ: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43 ΙΛΙΣΙΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑΒΑΛΣΑΜΗ, ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΚΟ ΑΪ ΓΙΑΝΝΗ, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ KAΛΛΙΘΕΑ: ΣΟΥΖΑΝΑ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ 54, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ, ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10, ΚΕΝΤΡΟ: PRESIDENT HOTEL ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 64, ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 50, EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 39, NOMIΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΟΘΗΚΗ ΣΑΡΡΗ 40, ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30 ΠΛΑΚΑ, ΘΕΑΤΡΟ EN ΑΘΗΝΑΙΣ ΙΑΚΧΟΥ 19, ΘΕΑΤΡΟ ΒΑΦΕΙΟ ΑΓ.ΟΡΟΥΣ 16 & ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 116-ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ, ΘΕΑΤΡΟ ΕΛΙΑΡΤ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 127, IFA ΣΙΝΑ 31, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 64, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 37 & ΚΟΡΑΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, ΦΛΟΡΑΛ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ 80, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΠΡΟΠΥΛΑΙΩΝ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 84, MIKΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΦΑΕΙΝΟ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ & ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ, Β. ΟΛΓΑΣ 1, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ, AMAΛΕΙΑΣ 2-4, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ, ΛΕΠΕΝΙΩΤΟΥ 8, ΜΑÏΡΑ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ) ΒΑΛΤΙΝΩΝ 30 – 34, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΚΑΦΕ ΚΟΡΝΑΡΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ & ΕΡΜΟΥ, ΑΤΤENΙUM AΔΡΙΑNOY 3, EVEREST ΛΕΩΦ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141 , ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ), ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, ATTENIUM ΩΔΕΙΟ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 3 ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ, KINHTHRAS STUDIO ΚΟΥΚΑΚΙ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΛΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 87, ΘΕΑΤΡΟ 104 ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΙΡΙΝΑ ΜΠΟΪΚΟ ΑΓΙΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ 6 ΘΗΣΕΙΟ, Μουσείο Ηρακλειδών Ηρακλειδών 12, Θησείο ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51 ΚΗΦΙΣΙΑ - Ν.ΕΡΥΘΡΑΙΑ: ΓΡΑΦΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΠΑΡΚΟ ΝΕΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ (ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΦΕ), ΑΛΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΚΑΦΕ DUE ΙΛΙΣΙΩΝ & ΧΑΡΑΣ 2, ALUETTE ΣΠΑΡΤΗΣ 36, PLAYMOBIL FUN PARK, MATΣΑ 9, ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΔΡΙΤΣΑ ΧΕΛΙΔΟΝΟΥΣ

27, DANCING SCISSORS TATOIOY 102, GYMBOREE PLAY & SING TATOIOY 102, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, ΠΟΛΚΑ ΦΡΟΕΛΕΝ ΤΑΤΟΙΟΥ 101 & ΕΛΠΙΔΟΣ 4, SUPER MARKET ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΛΑΙΩΝ 38 ΚΟΛΩΝΑΚΙ: JACK IN THE BOX XAΡΗΤΟΣ 13, WRAP ΧΑΡΗΤΟΣ 36, EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ - ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 6, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ (ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4 ΚΟΡΙΝΘΟΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΑΤΣΟΓΛΟΥ ΓΑΛΟΤΑ ΙΣΘΟΥ ΛΑΥΡΙΟ: ART CAFÉ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ» ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11 MAΡΟΥΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN HALL», ΒΕ TWINS CAFÉ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», MAIK ARTISTIC TEAM ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΑVENUE», STARKIDS OAKA (ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 37, ΕΡΑ ΜΟΥΛΑΚΗ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΟΣΧΑ 31, EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ ΜΕΛΙΣΣΙΑ: PARACHUTE ΛΕΩΦ. ΠΗΓΗΣ 31 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 64, PARADISE PARK ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 100 ΜΟΣΧΑΤΟ: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84 Ν. ΒΟΥΤΖΑΣ: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΩΦ. ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΩΔΕΙΟ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ ΝΟΥ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ 29, MAGENTA ARTY WORKSHOP AΓ. ΤΡΙΑΔΟΣ 8 , ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΜΑΝΕΣΗ ΠΑΡΑΣΙΝΟΥ ΛΟΦΟΥ 49 N.IΩΝΙΑ: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ 39, MARIA EVITA ΑΓΚΥΡΑΣ 11-13 Ν. ΚΟΣΜΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ «ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΗΣΙΣ» ΡΟΥΜΠΕΣΗ 36 Ν. ΣΜΥΡΝΗ: MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ - ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣ/ΝΟΥ 26, ΠΑΙΖΩ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΩ ΟΜΗΡΟΥ 30, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΛΕΝΑ ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 86, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3,ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1 Ν.ΨΥΧΙΚΟ: Ιορδάνης Παπαδόπουλος, παιδίατρος, Ρήγα Φεραίου 32 Π. ΦΑΛΗΡΟ: ΑΟΠ ΦΑΛΗΡΟΥ ΚΟΛΗΜΒΗΤΗΡΙΟ Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENS MILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΙΜΟΘΕΟΥ 1, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, FACCE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΣΧΟΛΗ ΡΥΘΜΙΚΗΣ & ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΣΓΟΥΡΩ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΟΥΣ 2-6 ΠΑΙΑΝΙΑ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΑΝΙΑΣ ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ 3 ΠΑΛΛΗΝΗ: ΤΗΕ WALL ( SPORT CLIMBING CENTER ) AΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 12, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΩΣΤΕΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΠΑΛΛΗΝΗ ΠΑΠΑΓΟΥ: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙ-

ΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, Ι SCREAM ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 168, GENIUS TOYS & BOOKS, ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 121-123, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORTS CLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, ΗΑPPY HIPPIE MEΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16 ΠΕΝΤΕΛΗ: ΑΡΤΕΜΙΣ & ΙΑΣΩΝ (ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ) ΙΑΣΟΝΟΣ 92& ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ: MIND THE CUP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29 ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ: ΒΑΒΥ FEAT AΛΚΜΗΝΗΣ 16 ΠΕΥΚΗ: CAFÉ SALTO MORTALE ΠΙΝΔΟΥ 7, WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3 ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ: ΔΩΔΩΝΗ ΛΕΩΦ. ΑΥΛΑΚΙΟΥ 54, CHILL BOX ΓΡΕΓΟΥ 47, FOUR MAMMIES FOR KIDS ΛΕΩΦ. ΓΡΕΓΟΥ & ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ ΣΑΛΑΜΙΝΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΡΣΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑ ΛΕΩΦ. ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 214, ΚΑΜΙΝΑΚΙΑ ΣΠΑΤΑ: 4ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7, EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMART PARK» Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ ΤΑΥΡΟΣ: 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ, ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ & ΚΟΡΥΖΗ, ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝS HEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΦΙΛΟΘΕΗ: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ, ΕVITA AΓ.ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ Ν.ΦΙΛΟΘΕΗ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 14 ΑΓ.ΦΙΛΟΘΕΗ XAÏΔΑΡΙ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΑÏΔΑΡΙΟΥ, Proskalo ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31 ΧΑΛΑΝΔΡΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥΛΙΕΡΗ 4, TO ΣΠΙΤΙ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, Ι LOVE DYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ.ΦΛΥΑΣ ΧΟΛΑΡΓΟΣ: LA FEE-HOBBY AND CRAFTS «HOLARGOS CENTER» ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 55, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΟΛΑΡΓΟΥ , ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15 ΨΥΧΙΚΟ: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ALEA DELICIOUS TASTE ΚΗΦΙΣΙΑΣ 258, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ- ΠΑΙΔΟΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 180 – 182, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13 Α

Γίνετε συνδρομητές στο Taλκ. Πληροφορίες στο www.talcmag.gr ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ Π.Σ. ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ