Taλκ 78

Page 1

20.05.2019

Aφιέρωμα στο παιδικό βιβλίο

78



03

20.05.2019

Εσείς τι γονείς είστε; ΤΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΔΗΜΟΥ

A

ν νομίζετε ότι είστε μόνο γονείς, γονείς-σκέτο, γονείς-απλά, γελιέστε. Γιατί η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα τείνει πλέον να μας κατατάσσει- όχι άστοχα θα έλεγα- σε κατηγορίες. Κάποιοι είμαστε γονείς-ελικόπτερα, άλλοι γονείς-εκχιονιστικά και άλλοι γονείς-νερόλακκοι. Μερικοί γινόμαστε και τα τρία, όσο τα χρόνια περνούν ή τα παιδιά μας διαδέχονται το ένα το άλλο. Δεν έχω βαλθεί να σας τρελάνω, θα εξηγηθώ αφού σας διηγηθώ χαρακτηριστικό παράδειγμα που είμαι σίγουρη πως κάτι θα σας θυμίσει. Άσκηση Ένα βράδυ Κυριακής, λίγο μετά τις 9, ο Γιωργάκης, μαθητής της Α’ Γυμνασίου, ύστερα από κάποια επιφοίτηση, θυμάται ότι πρέπει τη Δευτέρα το πρωί να παρουσιάσει εργασία τριμήνου που αφορά το πεπτικό σύστημα. Για την ακρίβεια, πρέπει να φτιάξει με διάφορα υλικά ένα τρισδιάστατο μοντέλο με συκώτια, έντερα και τα ρέστα και το θυμάται ακριβώς τη στιγμή που έχεις κοιμίσει τη μικρή του αδερφή, έχεις ετοιμάσει τσάντες σχολείου, έχεις κάνει μπάνιο, έχεις βάλει ένα ωραίο ποτηράκι κρασί και θρονιάζεσαι στον καναπέ για Netflix (ξέρετε, την ιερή αυτή στιγμή που θυμάσαι ότι εκτός από γονιός είσαι, ρε φίλε, και άνθρωπος). Λύση 1. Γονιός-ελικόπτερο Ξοδεύεις ένα περίπου δεκάλεπτο ρίχνοντας το απαραίτητο βρισίδι στο εκπαιδευτικό

(και πεπτικό) σύστημα, στην αδιαφορία του κανακάρη σου, στον εαυτό σου γιατί «βέβαια, δε φταίει κανείς, εγώ φταίω», στα θεία κ.λ.π, ενώ ταυτόχρονα σκέφτεσαι πόσα μέτρα είναι το παχύ έντερο και πώς μπορείς να απεικονίσεις πιο πειστικά τη χολή και το συκώτι. Ανοίγεις βιβλία, google κ.λ.π, βρίσκεις πλαστελίνες, κλωστές, μακαρόνια, αλουμινόχαρτα, λίγο απέχεις από το να βγάλεις το έντερό σου και να το κοτσάρεις στη μακέτα και τελικά ΦΤΙΑΧΝΕΙΣ ένα πραγματικά φανταστικό ομοίωμα. Καληνυχτίζεις, λες και ένα συγγνώμη για το βρισίδι που έριξες στον κανακάρη σου (τι, μη νομίζετε, έτσι ξεκινούν τα ψυχολογικά) και πας για ύπνο (κουτουλάς για Netflix, έχει πάει 12:30). Την επόμενη, λοιπόν, ξυπνάς έχοντας ξεχάσει το περιστατικό, φιλάς γλυκά τους μαθητές σου και τους ξεπροβοδίζεις. Πας να στρώσεις τα κρεβάτια και τσουπ-Η ΜΑΚΕΤΑ. Ξεχασμένη στο γραφείο του. Ξαναγαμωσταυρίζεις, αλλά παρ’ όλα αυτά παίρνεις παραμάσχαλα έντερα, συκώτια και οισοφάγους και τρέχεις στο σχολείο. Μπαίνεις στη γραμματεία, ζητάς χίλια συγγνώμη, λες ότι δεν συνηθίζεις να κάνεις τέτοια κ.λ.π κ.λπ. Και εκείνοι σου απαντούν: «Πώς κάνετε έτσι κυρία μου, κάθε μέρα έχουμε τέτοια, μέχρι και τις τσάντες τους ξεχνάνε να πάρουν». Λύση 2. Γονιός-εκχιονιστικό Το παραπάνω δε συμβαίνει σε γονιόεκχιονιστικό, φίλοι μου. Διότι ο ρόλος του γονέα αυτού είναι να παρακολουθεί και να προλαμβάνει. Είναι σε θέση να γνωρίζει ακριβώς εργασίες και προθεσμίες και είναι απόλυτα συνεπής, αυτός και όχι το παιδί

του. Οπότε και το κρασάκι του θα πιει και το netflix του θα δει και τα έντερα στην ώρα τους θα πάνε στο σχολείο, γιατί ο γονιόςεκχιονιστικό έχει πρόγραμμα. Λύση 3. Γονιός-νερόλακκος Ένας γονιός-νερόλακκος αφήνει το παιδί του να κάνει λάθη, να μαθαίνει μέσα από αυτά, να διαλέγει τη στάση του και τη συμπεριφορά του, να επιλύει μόνο του -ως ένα βαθμό πάντα- τα προβλήματά του. Αν μάλιστα αυτήν τη στάση την τηρεί από την αρχή, είναι σχεδόν απίθανο το παιδί να μη φέρνει εις πέρας τις υποχρεώσεις του. Ωστόσο, στην παραπάνω περίπτωση ο γονιός-νερόλακκος-Μαχάτμα Γκάντι, με το ποτήρι κρασί ανά χείρας, ξεκαθαρίζει στον Γιωργάκη ότι η εργασία αυτή είναι δική του αποκλειστικά, όπως και η απόφαση για το αν τελικά θα ξενυχτήσει για να την ετοιμάσει ή αν θα πάει στο σχολείο με μοναδικά έντερα αυτά που βρίσκονται εντός του. Επιστήμονες, ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι καταλήγουν ότι χρειαζόμαστε περισσότερους γονείς-νερόλακκους, ωστόσο εμείς είμαστε τίγκα στο ελικόπτερο. Δεν αφήνουμε τα παιδιά μας να διαλέξουν το φαγητό τους, τα ρούχα τους, τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες, τις σπουδές τους, τον γκόμενο, τους φίλους, τη ζωή που θέλουν. Αυτό που παίρνουμε στο τέλος είναι παιδιά γεμάτα στρες, γεμάτα μπλοκαρισμένα συναισθήματα, μπλεγμένα έντερα και σφιγμένα στομάχια, από αυτά που εμείς φτιάχναμε αντί για εκείνα στις μακέτες. Άντε και καλό καλοκαίρι!


04

20.05.2019

31

ΠΕΡΙ ΕΧΟΜΕΝΑ

03 | Σποτ 06 | Ρίζες και φτερά 08 | 24 ώρες μαμά 10 | Μικροί υπνοβάτες 12 | Στον γιατρό 13 | Εκλογές 16 | Κώστας Μπακογιάννης 18 | Παύλος Γερουλάνος 20 | Γιώργος Βουλγαράκης 22 | Like 24 | Αφιέρωμα βιβλίο 31 | Σχολεία 43 | Αφιέρωμα βιβλίο 28 | Μαθαίνοντας αλλιώς 59 | Διαβάζοντας 66 | Ταξιδεύοντας 68 | Βιβλία σε ρόδες 69 | Δελτία 70 | Βρές το

No 78 20.05.2019 Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr)

@talcmag

ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, 154 51, Ν. ΨΥΧΙΚΟ ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189 Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr

/talcmag

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

DESIGN: Nικόλας Κουκουράκης

www.facebook.com/talcmag

ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock TΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γεωργία Γιώτη (ggioti@talcmag.gr) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΝΟΜΗ: FREE SUNDAY

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Ελεάννα Γεωργίου, Ανθή Δοξιάδη, Γιώτα Αργυροπούλου, Κάρι Μπράτσο, Πελιώ Παπαδιά, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Σουζάνα Παπαφάγου, Ελένη Ψαθά

Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.

NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Γιάννης Καλλές



06

ΡΊΖΕΣ ΚΑΙ ΦΤΕΡΆ

Εξετάσεις ΤΗΣ ΑΝΘΗΣ ΔΟΞΙΑΔΗ

M

ε αυτόν τον τίτλο εύχομαι να μην προσπεράσουν τούτο το μικρό κείμενο οι γονείς των πολύ μικρών παιδιών. Αντίθετα, τους ενδιαφέρει, ίσως μάλιστα περισσότερο. Γιατί οι γονείς των πιο μεγάλων παιδιών, που δίνουν τώρα εξετάσεις, έχουν να κάνουν με πιο παγιωμένους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν τις εξετάσεις και την ένταση και το στρες επειδή κάνουν κάτι δύσκολο που θα κριθεί και θα καθορίσει την περαιτέρω πορεία τους. Ιδιαίτερα αν μιλάμε για τις εισαγωγικές εξετάσεις που είναι και οι πιο σημαντικές, αφού καθορίσουν το τι θα γίνει τα επόμενα μερικά χρόνια της ζωής των παιδιών.

Για αυτές τις εξετάσεις, για τις οποίες συχνά πανικοβάλλονται γονείς και παιδιά, θέλω να πω… Καταρχάς, θα αποδειχτεί χρήσιμο για τα παιδιά μας αν εμείς οι ίδιοι μπορέσουμε να βρούμε μία καλή ισορροπία ανάμεσα στην εμπλοκή και στη μη εμπλοκή με το όλο θέμα. Δηλαδή οι εξετάσεις είναι δικό τους θέμα. Εμείς έχουμε δώσει τις δικές μας και έχουμε τελειώσει. Αυτή την εποχή δε «δίνουμε» οι γονείς εξετάσεις· είναι τα παιδιά μας που «δίνουν». Καταλαβαίνετε τη διαφορά, που εκφράζεται και με λόγια και με πράξεις: Από τη μια, τους αφήνουμε όλη την ευθύνη που τους ανήκει. Και -έχοντάς τη- πρέπει να βάλουν τα δυνατά τους. Έτσι, θα πάρουν το μήνυμα ότι τους εμπιστευόμαστε να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Από την άλλη κάνουμε ό,τι πιο υποστηρικτικό και τρυφερό μπορούμε και ξέρουμε ότι

20.05.2019

τους αρέσει. Μαγειρεύουμε τα αγαπημένα τους φαγητά. Στύβουμε πολλές πορτοκαλάδες. Κάνουμε πιο πολλή ησυχία στο σπίτι. Κοιτάμε να απομακρύνουμε τα εκνευριστικά μικρά αδέλφια. Και είμαστε ΠΑΡΟΝΤΕΣ να ακούσουμε τις δυσκολίες, τη γκρίνια και τα παράπονα, με κατανόηση και υπομονή. Παρηγορούμε, δηλώνουμε την πεποίθηση ότι θα τα καταφέρουν. Κι αν όχι φέτος, υπάρχει και «του χρόνου». Και τονίζουμε πως, ό,τι κι αν γίνει, τα αγαπάμε σταθερά και αμετάκλητα γιατί δούλεψαν σκληρά και προσπάθησαν. Άλλωστε, πολλοί πολύ έξυπνοι και σημαντικοί άνθρωποι δεν πάνε καλά στις εξετάσεις. Είμαι σίγουρη, αν και δεν τους ξέρω ονομαστικά. Και ερχόμαστε στα προνήπια… Η δική τους ζωή κι αν είναι γεμάτη εξετάσεις με άγνωστα θέματα και προβλήματα που πρέπει να λύσουν και να κυριαρχήσουν… Εξετάσεις δε δίνουν τα προνήπια όταν πρέπει να αποχωριστούν την πολυαγαπημένη τους μαμά και να μείνουν όλη μέρα με μία άγνωστη κυρία; Εξετάσεις δε δίνουν τα πρωτάκια την πρώτη μέρα του μεγάλου σχολείου; Όταν βγάζουν τις βοηθητικές ρόδες από το ποδήλατο ή τα μπρατσάκια και πρέπει να πέσουν και να μη βουλιάξουν; Εξετάσεις δεν είναι όλα αυτά; Είναι και παραείναι, πιο δύσκολες μάλιστα και πρωτόγνωρες για ένα φρέσκο, άπειρο ανθρωπάκι. Και εδώ έχουμε την ευκαιρία της ζωής μας με γλύκα και ηρεμία να δώσουμε στο παιδί δύναμη, πεποίθηση στις ικανότητές του, σιγουριά για τον εαυτό του και αντοχή στις μικρές αποτυχίες του. «Δεν πειράζει, δεν έγινε τίποτα, όλοι πέφτουν τις πρώτες φορές χωρίς τις μικρές ρόδες». Και σιγά σιγά, με ήρεμη υποστήριξη και δουλειά και επανάληψη, το παιδί βλέπει όχι μόνο ότι τα καταφέρνει, αλλά και ότι μαθαίνει να τολμά. Και έχοντας αποκτήσει μία καλή εικόνα για τον εαυτό του, ότι δηλαδή μπορεί και τα καταφέρνει, φτάνει στις διάφορες εξετάσεις «σαν έτοιμος από καιρό σαν θαρραλέος» που λέει και ο ποιητής μας. Τι να πει ο αντιρρησίας μου; Κάλυψα όλες τις ηλικίες και έδωσα το μυστικό της επιτυχίας: Καλή εικόνα για τον εαυτό σου και σκληρή δουλειά. Πανέτοιμοι. Το δε βράδυ πριν τις εξετάσεις μια ευχάριστη ταινία και ύπνο νωρίς νωρίς!

Το παιχνίδι ξεκίνησε! Νέα χρονιά µε νέα συναρπαστικά αθλητικά προγράµµατα για α π ιδιά

1-8

ετών

ΚΑΛΕΣΤΕ

ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΕΝΑ

∆ΩΡΕΑΝ

∆ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΟ

Λ. Αναπαύσεως 18 | Βριλήσσια 152 35 | Τ 210 8 100 508 | www.playgym.gr


07

20.05.2019

Cybex: Βόλτες με ασφάλεια και στιλ

T

ο καλοκαίρι πλησιάζει. Οι βόλτες στην πόλη, οι πρώτες μας βουτιές σε κοντινές και μακρινές ακτές, οι εκδρομές και τα ταξίδια μάς αλλάζουν τη διάθεση οικογενειακώς. Ιδιαίτερα όταν όλα αυτά γίνονται με απόλυτη ασφάλεια και στιλ. Πώς; Επιλέγοντας τα πολυβραβευμένα και χιλιοδοκιμασμένα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου Cybex, που μας εγγυώνται τις πιο ξένοιαστες διαδρομές. Σχεδιασμός-Ασφάλεια-Λειτουργικότητα είναι το τρίπτυχο που βρίσκεται στην καρδιά της δημιουργίας της σειράς Z-Line, η οποία με τα προϊόντα της αγκαλιάζει τα παιδιά σας από τη γέννησή τους μέχρι την ηλικία των 12 ετών. Εκκίνηση με το Cybex Cloud Z i-Size, το οποίο ακολουθεί όλες τις προδιαγραφές ασφάλειας για τη μεταφορά ενός νεογέννητου. Η «έξυπνη» βάση Base Z ISOFIX επιτρέπει στο κάθισμα να περιστραφεί προς τον οδηγό για ασφαλή και ξεκούραστη τοποθέτηση του μωρού σε αυτό από τον γονιό. Κι αν το μωράκι νυστάξει; Τότε το κάθισμα μπορεί να έρθει σε εργονομική οριζόντια

θέση για όνειρα γλυκά! Ακολουθεί το Cybex Sirona Z i-size, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέχρι την ηλικία των 4 περίπου ετών. Σε συνδυασμό με την βάση base Z ISOFIX, μπορεί να περιστραφεί κατά 360 μοίρες, ώστε να αλλάξει προσανατολισμό όταν το μικρό σας μεγαλώσει. Τέλος, το Cybex Solution Z-fix συμπληρώνει τη σειρά και συντροφεύει το παιδί σας στις βόλτες του μέχρι τα 12 χρόνια του. Το κάθισμα μεγαλώνει μαζί με το παιδί σας, καθώς προσαρμόζεται στο ύψος του, ενώ ταυτόχρονα το προστατεύει από πλευρικές δονήσεις. Sensorsafe: Μοναδική καινοτομία! Πόσες φορές αναρωτιέστε αν κάνει πολλή ζέστη για το παιδί σας μέσα στο αυτοκίνητο, την ώρα που ταξιδεύετε ή όταν κάνετε μια στάση; Ή πόσες φορές το τετραπέρατο μικρό σας έχει καταφέρει να λύσει τη ζώνη του όσο εσείς οδηγείτε; Τι θα λέγατε αν υπήρχε ένας μαγικός τρόπος για να ενημερώνεστε αμέσως; Εφαρμόστε το Sensorsafe clip στους ιμάντες του καθίσματος, κατεβάστε την εφαρμογή και λάβετε ειδοποίηση κάθε φορά που η θερμοκρασία είναι πιο υψηλή ή πιο χαμηλή από όσο πρέπει, αλλά και κάθε φορά που το μωράκι σας κάνει την... επανάστασή του λύνοντας τη ζώνη του!

Στις 11 Απριλίου 2019, η CYBEX εγκαινίασε το δικό της κέντρο για crash test 800 τ.μ., που περιλαμβάνει συνεργείο επισκευής, δωμάτιο ελέγχου, αίθουσα εκπαίδευσης και έλκηθρο δοκιμών. Παράλληλα με την ανάπτυξη προϊόντων, η CYBEX σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την εγκατάσταση για να εκπαιδεύει σε τακτική βάση τους εμπόρους λιανικής πώλησης και τους συνεργάτες της σχετικά με την ασφάλεια των παιδιών.

/cybex-online.com /cybexGR cybex_global


08

24 ΏΡΕΣ ΜΑΜΑ

Η

Αγγελική Ασημάκη, καθηγήτρια καρδιακής μορφολογίας και αιφνίδιου θανάτου στο νοσοκομείο St. George’s του Λονδίνου, μιλάει στο Τaλκ για το εικοσιτετράωρό της ως εργαζόμενης μαμάς τού ενός έτους Μιχαλάκη. Εάν ο Μιχαλάκης «παρακοιμηθεί» και η μέρα μου ξεκινήσει στις 5.30, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό. Το 5.10 είναι βαρύ. Το δε 4.48 δεν περιγράφεται. Εφόσον το έχει το γονίδιο του φούρναρη, δεν έβαζε και κανένα καρβελάκι να ψήνεται; Μαζεύω τα «κομμάτια μου» και σηκώνομαι. Ο Μιχαλάκης, τσιρίζοντας από χαρά, τοποθετείται στο καρότσι και με ακολουθεί. Στην αρχή με κοιτάζει ενθουσιασμένος. Εάν καθυστερήσω πάνω από μισό λεπτό να ολοκληρώσω την ψυχρολουσία του προσώπου μου, αρχίζει μία ελαφριά γκρίνια. Του δίνω ό,τι βρω μπροστά μου, να απασχοληθεί, να προλάβω να βάλω τους φακούς μου, πριν η γκρίνια εξελιχθεί και ξυπνήσει τον Γιώργο. Ανάβουμε όλα τα φώτα. Ο Μιχαλάκης ελευθερώνεται από το καρότσι και ξαμολιέται μπουσουλώντας χαρούμενος στο σαλόνι. Πιάνει ένα παιχνίδι. Δείχνει να αφοσιώνεται. Ωραία! Ευκαιρία να φτιαξω καφέ! Γυρίζει. Με κοιτάζει. Αλλάζει γνώμη. Τελικά δε θέλει να παίξει μόνος του. Μπουσουλάει σφαίρα προς το μέρος μου. Κρατιέται από τα πόδια μου και σηκώνεται όρθιος. Με κοιτάζει χαμογελαστός με τα χεράκια σηκωμένα περιμένοντας να τον πάρω αγκαλίτσα. Μπορείς να πεις όχι; Φτιάχνω καφέ (με το ένα χέρι). Ζεσταίνω το γάλα του (με το ένα χέρι). Δοκιμάζω να τον ακουμπήσω κάτω, μήπως απασχοληθεί με κάτι και μπορέσω να πλύνω κανένα πιάτο. Συνήθως προλαβαίνω να πλύνω ένα πιρούνι. Μετά θέλει αγκαλίτσα. 9.00. Αναμαλλιασμένη, καταϊδρωμένη και ενίοτε λούτσα από τη βροχή (Λονδίνο γαρ) μπαίνω στο νοσοκομείο. Αλλαγή ταχύτητας. «Αφεντικό, μετά από τη χτεσινή μας κουβέντα έκανα 17 χρώσεις και έβγαλα 384 φωτογραφίες στο μικροσκόπιο. Θέλετε να σας τις δείξω;» (υπέρ το δέον ενθουσιώδης μεταδιδακτορικός. Μου θυμίζει τον εαυτό μου π.Μ.) «Ντοκ, έχουμε ένα περιστατικό να δείτε. 16 ετών, άρρεν. Πέθανε χτες το πρωί παίζοντας ποδόσφαιρο στο σχολείο. Η οικογένεια έχει ιστορικό υπερτροφι-

24 ώρες μαμά: Το εικοσιτετράωρο της Αγγελικής Ασημάκη κής μυοκαρδιοπάθειας, αλλά η καρδιά του δε δείχνει πάχυνση τοιχωμάτων ούτε ανώμαλη διάταξη κυττάρων. Σύντομα, αν γίνεται, γιατί πρέπει να επιστρέψουμε την καρδιά απόψε για την ταφή» (αντιπαθητικός ειδικευόμενος). «Μαντάμ, εμείς δεν μπορούμε να αποσυνδέσουμε την μπουκάλα του οξυγόνου. Πρέπει να την αποσυνδέσετε μόνη σας και εμείς θα την αντικαταστήσουμε με μία γεμάτη» (όχι-καιτόσο-βοηθητικό προσωπικό). Πού θα βρω εγώ τώρα μια τανάλια; Απότομη η αλλαγή ταχύτητας. Στο κεφάλι μου ακόμα ηχούν τα πρωινά ακούσματα άκρως επιστημονικά - κουκουβά, κου-

κουβά, κουκουβαβαβαβαβαααααα.... Π.Μ. έμπαινα στο νοσοκομείο στις 8 κι έβγαινα τα μεσάνυχτα με βαριά καρδιά. Μ.Μ. αρχίζω να κοιτάζω το ρολόι από τις 2. Και στις 3.30 «την κάνω» με ελαφρά πηδηματάκια. Εάν το λεωφορείο αργήσει πάνω από 3 λεπτά, νευριάζω. Μου στερεί λεπτά από τον Μιχαλάκη... Ξεκλειδώνω το σπίτι. Άμεσα ακούγεται ο ήχος από μικρές παλάμες και γονατάκια στο πάτωμα. Ενίοτε και καμιά τσιρίδα χαράς. Αλλαγή ταχύτητας. Καθόμαστε στον παιδότοπο που κάποτε ήταν το σαλόνι μας. Του κάνω γκριμάτσες και γελάει. Παίζουμε με

20.05.2019 12.10.2016

μπαλάκια, αρκουδάκια, κρικάκια. Κάποια στιγμή δείχνει ιδιαίτερα αφοσιωμένος σε ένα κυβάκι. Το περνάει από το ένα χέρι στο άλλο, το βάζει στο στόμα, του μιλάει, ξανά στο στόμα. Τον φωνάζω. Καμία αντίδραση. Ωραία. Θα προσπαθήσω να απομακρυνθώ σιγά σιγά μήπως μπορέσω να βάλω ένα πλυντήριο. Σιγά που δε θα με έπαιρνε χαμπάρι. Άντε, ας προσπαθήσουμε να το κάνουμε μαζί. «Μιχαλάκη, παιδί μου, μην μπαίνεις στον κάδο». 18.00. Ώρα για βραδινό φαγητό. Κάποια απογεύματα έχουμε τελειώσει μέσα σε δέκα λεπτά. Άλλα μάς παίρνει τρία τέταρτα να φάμε το μισό μπολάκι. Κάποια απογεύματα αρκεί απλά να του μιλάς ή να του τραγουδάς κι εκείνο ανοίγει το στοματάκι του σαν πουλάκι, πριν καν επιστρέψει το κουταλάκι στο μπολάκι. Άλλα χρειάζεται λίγη περισσότερη...φαντασία. «Κοίτα πουλάκι μου τον μπαμπά που κάνει το τσίρκο Μεντράνο. Έλα να φάμε μια μπουκίτσα. Πωπω, πόσο ψηλά την πέταξε την μπάλα! Μμμμμ, νόστιμο που είναι!» Τίποτα ο Μιχαλάκης. Ερμητικά κλειστό το στόμα. Λες και του έχουν σφυρίξει ότι το φαΐ έχει κώνειο... 20.00. Τα φώτα χαμηλώνουν, η μουσική κλείνει κι ο μπαμπάς πάει στο μπάνιο να γεμίσει την μπανιερίτσα με νερό και παπάκια. Σε λίγα λεπτά ο Μιχαλάκης τυλιγμένος σε μπουρνουζάκι με κεντημένα από τη γιαγιά του βατραχάκια μπαίνει στο δωμάτιό του. Του βάζω πυτζαμάκια. Πίνει το μισό του γάλα. Ξαπλώνω ανάσκελα κι αρχίζω να διαβάζω ένα παραμύθι. Στην αρχή το παίζει αδιάφορος. Μπουσουλάει πέρα δώθε στο δωμάτιο. Μετά με πλησιάζει δειλά. Ξαπλώνει. Χώνει το προσωπάκι του μέσα στη μασχάλη μου. Γυρίζει κι αυτός ανάσκελα. Δράκοι, μάγισσες, γάτες και ποντίκια παίρνουν μορφή μέσα στους τοίχους του παιδικού δωματίου. Γελάει κακαριστά, όταν ο κούνελος βρίσκει την κρυψώνα του αρκούδου. Ελαφριά γκρίνια. Δείγμα νύστας. Το φως κλείνει. Καθόμαστε αγκαλιά στην κουνιστή καρέκλα. Πίνει το άλλο μισό του γάλα. Τα βλέφαρα βαραίνουν, μισοκλείνουν. Όνειρα γλυκά, μωρό μου... Βγαίνω από το δωμάτιο σαν αερικό. Τρώμε βραδινό και ξαπλώνουμε στον καναπέ. Χώνομαι στην αγκαλιά του Γιώργου. Η πιο ήσυχη και τρυφερή στιγμή της ημέρας... «Θα δούμε καμιά ταινία;». «Αμέ!». Σε δέκα λεπτά νιώθω ένα ελαφρύ σκούντημα. «Κοιμάται κανείς;» Μισανοίγω τα μάτια. Ώρα να πάω στο κρεβάτι. Όνειρα γλυκά, καρδιά μου... Πριν ξαναδώσω το χέρι μου στον Μορφέα, σιγομουρμουράω κουκουβαβαβαβαβαααααα...


Volta στη Μαρίνα Φλοίσβου ΤΗΣ ΕΛΕΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

M

ε το που ανοίγει ο καιρός δεν κρατιέμαι! Παίρνω τέκνα και κατηφορίζουμε προς Νότια Προάστια! Βλέπετε, αν και παιδί του κέντρου, ανέκαθεν η θάλασσα μου ασκούσε μεγάλη έλξη και η βόλτα στο Φάληρο ήταν, είναι και θα είναι μια από τις πιο αγαπημένες μου καλοκαιρινές εξόδους. Όλο αυτό ξεκινά σαφώς από την παιδική μου ηλικία! Ή μάλλον, για να ακριβολογώ, από την παιδική ηλικία της μαμάς μου, που ήταν συνδεδεμένη με άρρηκτους τότε οικογενειακούς δεσμούς με το νεόδμητο Φάληρο (φανταστείτε πως κολυμπούσε στα πεντακάθαρα – ω, ναι– νερά του Μπάτη) και φρόντισε να δημιουργήσει και στην κόρη της αναμνήσεις από το «προάστιο» -τότε- στο οποίο πέρασε χιλιάδες ώρες της ζωής της! Για μένα, λοιπόν, το Φάληρο ήταν καταρχάς «εξωτικός» προορισμός, θαλασσινός, επίσκεψη σε αγαπημένους ανθρώπους, κυριακάτικη καλοκαιρινή εξόρμηση, με επίσκεψη στο λούνα παρκ του Ροντέο, παγωτό στο Έδεμ, παιχνίδι στο Τροκαντερό, χάζι στη Μαρίνα, ποδηλατάδα και τρέξιμο δίπλα στη θάλασσα. Κι έπειτα λίγο μεγαλύτερη, χωρίς γονείς πια, μετά το άραγμα στις αμμούδες, εφηβικές εξορμήσεις προς Γλυφάδα, μ’ όποιο λεωφορείο περνούσε, χάζι στα μαγαζιά και φαγητό στα WENDY’S (θυμάστε το Frosty; Γιατί έκλεισαν τα WENDY’S; Φέρτε τα πίσω!!!) Θέλω και τα παιδιά μου να έχουν να θυμούνται τέτοιες όμορφες βόλτες εντός λεκανοπεδίου. Ευτυχώς από τότε που έγινα μαμά, ο Φλοίσβος έχει αναβαθμιστεί και προσφέρεται ακόμα περισσότερο για οικογενειακές εξορμήσεις. Γιατί καλώς ή κακώς (μάλλον κακώς, αλλά ας μην το κάνουμε θέμα) και οι απαιτήσεις ημών των νέων γονέων είναι σαφώς μεγαλύτερες

από εκείνες των δικών μας γονιών και θέλουμε τα παιδιά μας να είναι ασφαλή και οι έξοδοί μας πιο οργανωμένες, από αυτές των έιτις και των νάιντις, που ούτε αντηλιακό μας φορούσαν, ούτε τσάντες με δεκάδες συμπράγκαλα κουβαλούσαν μαζί τους, ούτε φοβόντουσαν μη βαρεθούμε (και δεν βαριόμασταν, όντως…) Επομένως, έχω να προτείνω: Εάν δεν βιάζεστε, πάρτε το τραμ για να φτάσετε στην παραλιακή, η διαδρομή είναι υπέροχη! Κάντε καταρχάς μια στάση στο Μουσείο Παιχνιδιών Μπενάκη, που στεγάζεται εδώ και λίγο καιρό σε έναν παλιό φαληριώτικο πύργο! Αν είστε φαν του ποδηλάτου, φορτώστε το στο αυτοκίνητο, κάντε ποδηλατάδα ή roller skate, αν είστε πιο τολμηροί, στην παραλιακή, χαζέψτε το τεράστιο σκάκι και καταλήξτε στη Μαρίνα Φλοίσβου. Εκεί, επιβάλλεται μια επίσκεψη στο Θωρηκτό Αβέρωφ, πλέον πλωτό ναυτικό μουσείο, η οποία είναι εντυπωσιακή για μικρούς και μεγάλους! Η κατάληξη της βόλτας θα είναι το δίχως άλλο στο Volta Fun Town για παιχνίδι, και πίτσα και γρανίτα. Για όσους δεν το έχουν επισκεφτεί, το Volta Fun Town στη Μαρίνα Φλοίσβου είναι ένα υπαίθριο πάρκο που διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων για παιδιά από 1 έως 10 ετών. Εκεί θα βρείτε μια εντυπωσιακή παιχνιδοκατασκευή καράβι, που διατηρεί με τις διαδρομές της αμείωτο το ενδιαφέρον όλων των παιδιών. Επίσης, το πάρκο διαθέτει αθλητικό και baby τραμπολίνο για τρελά άλματα, πισίνα με baby boats για ατελείωτες βαρκάδες, αναρρίχηση στο spider για τους πιο τολμηρούς, baby kart, ψάρεμα και αμέτρητες παιχνιδομηχανές νέας τεχνολογίας. Όσο τα παιδιά σας θα ξεδίνουν και θα μαζεύουν εμπειρίες για να έχουν να λένε στο μέλλον στα δικά τους παιδιά, εσείς μπορείτε να ξεκουραστείτε στο self service café του πάρκου και να απολαύσετε τον καφέ, το σνακ ή

το γλυκό σας. Και πολλή ώρα μετά, να έρθουν και τα ιδρωμένα/εκστασιασμένα τέκνα σας να φάνε και να πιούνε για να αναπληρώσουν δυνάμεις και, αφού γκρινιάξουν ότι δε θέλουν να φύγουν, να σας πρήξουν με την ερώτηση «Μαμάααα, πότε θα ξανάρθουμεεεεε;;;;» Και καθώς θα ποδηλατείτε μέχρι το αυτοκίνητο, καθώς θα περιμένετε το τραμ, καθώς θα ξανακάνετε μια γρήγορη βόλτα στη Μαρίνα για να χαζέψετε τα σκάφη με φόντο το μαγικό ηλιοβασίλεμα, καθώς θα ετοιμάζεστε για κινούμενα σχέδια στο ατμοσφαιρικό Cine Φλοίσβος, καθώς θα τους κερνάτε ένα ακόμα παγωτό (πλιιιζζζζ, μαμάαααα) θα τους υπόσχεστε -και θα το εννοείτε- πως θα επιστρέψετε σύντομα! Πολύ σύντομα! Και εντωμεταξύ θα τους αφηγείστε τα δικά σας παιδικά χρόνια (μα καλά, μαμά, πώς ζούσατε χωρίς Volta fun town;;;;) γνωρίζοντας καλά ότι αυτή η βόλτα έχει πάρει την «αρμόζουσα» θέση και στη δική τους καρδιά!

Το Volta fun town αναλαμβάνει να διοργανώσει το ιδανικό event για κάθε περίσταση (γενέθλια, γιορτή κτλ.), διαμορφώνοντας το χώρο ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκδήλωσης. Τηλ. επικοινωνίας: 210 98 50 340 www.voltafuntown.gr


10

ΣTOΝ ΓΙΑΤΡΟ

20.05.2019

Mικροί υπνοβάτες

THΣ ΜΑΡΙΑΣ Θ. ΑΥΓΕΡΗ Τι είναι η υπνοβασία; Ένα παιδί υπνοβατεί όταν ξυπνάει μερικώς και περιφέρεται, ενώ στην ουσία ακόμα κοιμάται. Σχεδόν ένα τρίτο των παιδιών υπνοβατούν σε κάποια φάση της ζωής τους, κυρίως μεταξύ 4 και 8 ετών και αυτό σταματά κατά κανόνα μέχρι την εφηβεία. Η υπνοβασία παρουσιάζεται σε υγιή παιδιά και δε σχετίζεται συνήθως με σοβαρά συναισθηματικά ή ψυχολογικά προβλήματα. Εμφανίζεται πιο συχνά κατά τα πρώτα στάδια του ύπνου.

Πώς εκδηλώνεται η υπνοβασία; Τα παιδιά που υπνοβατούν σηκώνονται από το κρεβάτι και περπατούν στο δωμάτιό τους ή στο υπόλοιπο σπίτι. Τα νήπια μπορεί να περπατούν προς τους γονείς ή προς μια πηγή φωτός ή να περιφέρονται γύρω από την κούνια τους. Σε κάποιες περιπτώσεις τα παιδιά μπορεί να βγουν έξω από το σπίτι. Παρότι στην ουσία κοιμάται, ένα παιδί που υπνοβατεί μπορεί να κάνει απλές κινήσεις, όπως το να αλλάξει ρούχα. Επίσης υπάρχει πιθανότητα να ουρήσει εκτός τουαλέτας, δηλαδή στο πάτωμα ή σε ντουλάπια. Τα μάτια των υπνοβατών είναι ανοιχτά, αλλά έχουν συνήθως «παγωμένο» βλέμμα και δεν αναγνωρίζουν κανέναν. Μπορεί να συζητούν, χωρίς οργανωμένο όμως νόημα. Σπάνια τα παιδιά μπορεί να είναι ταραγμένα κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου υπνοβασίας. Σε κάθε περίπτωση, το πρωί δε θυμούνται ότι υπνοβάτησαν τη νύχτα.

Πώς προκαλείται η υπνοβασία; Ένα παιδί που υπνοβατεί «εγκλωβίζεται» στο ενδιάμεσο μεταξύ ύπνου και εγρήγορσης. Λίγη ώρα μετά την έναρξη του ύπνου, τα παιδιά περνούν από το βαθύ ύπνο σε ελαφρύ ύπνο και σε αυτό το στάδιο μπορεί να υπνοβατήσουν. Τα επεισόδια υπνοβασίας

μπορεί να χειροτερέψουν σε περιπτώσεις που τα παιδιά αρρωσταίνουν ή έχουν πυρετό ή αν τα ανησυχεί κάτι. Η υπερκόπωση επίσης αυξάνει την πιθανότητα υπνοβασίας. Σε αρκετές περιπτώσεις παιδιών που υπνοβατούν υπάρχει αντίστοιχο οικογενειακό ιστορικό.

Είναι η υπνοβασία επικίνδυνη; Η υπνοβασία από μόνη της δεν είναι βλαβερή, αλλά κρύβει κινδύνους διότι τα παιδιά όταν υπνοβατούν δε συνειδητοποιούν τι κάνουν. Μπορούν για παράδειγμα να κατέβουν σκάλες ή να ανοίξουν παράθυρα, οπότε σε τέτοια περίπτωση χρειάζεται προσοχή. Η υπνοβασία, όμως, δεν έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις. Τα περισσότερα παιδιά την ξεπερνούν όταν «ωριμάζει» ο κύκλος του ύπνου τους.

Τι πρέπει να προσέξουμε; Όταν ένα παιδί υπνοβατεί δεν το ακινητοποιούμε ούτε προσπαθούμε να το ξυπνήσουμε. Ήρεμα το βοηθάμε να ξαναγυρίσει στο κρεβάτι. Διατηρούμε τακτικό πρόγραμμα και ρουτίνα ύπνου ώστε να αποφύγουμε την υπερκόπωση του παιδιού. Κρατάμε το σπίτι ασφαλές, κλειδώνουμε παράθυρα και πόρτες και απομακρύνουμε από το υπνοδωμάτιο αντικείμενα, στα οποία θα μπορούσε να σκοντάψει το παιδί που υπνοβατεί. Επίσης, δεν το αφήνουμε να κοιμηθεί στο επάνω κρεβάτι κουκέτας. Δε δίνουμε έκταση στο θέμα της υπνοβασίας, γιατί το παιδί μας μπορεί να αναστατωθεί από την αντίδρασή μας και να νιώθει άγχος όταν πάει να κοιμηθεί. Εάν το παιδί μας πρόκειται να κοιμηθεί εκτός σπιτιού, σε κατασκήνωση ή σπίτι φίλου, ενημερώνουμε τους υπεύθυνους της κατασκήνωσης ή τους γονείς αντίστοιχα, για την υπνοβασία και πώς τη χειριζόμαστε.

Πότε ζητάμε ιατρική βοήθεια; Ιατρική συμβουλή μπορεί να χρειαστεί αν το παιδί μας νυστάζει υπερβολικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, αν υπνοβατεί πάνω από δύο φορές κάθε νύχτα, αν ροχαλίζει δυνατά, αν δυσκολεύεται να αναπνεύσει και αν ουρεί πάνω του κατά τη διάρκεια της υπνοβασίας. Για παιδιά που υπνοβατούν πολύ συχνά, ο γιατρός μπορεί να προτείνει «προγραμματισμένο ξύπνημα». Αυτό σημαίνει ότι ξυπνάμε ήπια το παιδί μας λίγο πριν από τη συνηθισμένη ώρα υπνοβασίας, κάτι που ίσως σταματήσει τελικά την υπνοβασία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν φάρμακα που βοηθούν στον ύπνο.

Συμπερασματικά… Η υπνοβασία είναι σχετικά συχνή στην παιδική ηλικία και τα περισσότερα παιδιά το ξεπερνούν μεγαλώνοντας. Είναι βασικό να διατηρούμε τους χώρους του σπιτιού ασφαλείς για τους μικρούς υπνοβάτες. Το παιδιά όταν υπνοβατούν δεν αναγνωρίζουν τους γονείς τους και δε θυμούνται τίποτα το επόμενο πρωί. Επιδιώκουμε να έχουν τα παιδιά σταθερές συνήθειες ύπνου και να κοιμούνται αρκετά.

Η Μαρία Θ. Αυγέρη είναι παιδίατρος. Μπορείτε να τη βρείτε στο maria.aygeri@gmail.com και στο 694579225



12

ΣTON ΓΙΑΤΡΟ

20.05.2019

Ο εμβολιασμός ενάντια στην μηνιγγίτιδα Β γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αν δεν έχετε ακόμα εμβολιάσει τα παιδιά σας, μπορείτε να το πράξετε τώρα, προκειμένου να διασφαλίσετε την υγεία τους. Μην αναβάλλετε τον εμβολιασμό για τη μηνιγγίτιδα Β, ούτε μία ημέρα, γιατί κανείς δεν ξέρει πού και πότε θα εμφανιστεί το νέο κρούσμα.

οικογένειας του μέσω καθημερινών συνηθειών όπως ένα απλό φιλί, η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού αποτελεί αναμφισβήτητα την μόνη αποτελεσματική λύση.

Μηνιγγίτιδα Β: Αναγκαία η πρόληψη μέσω εμβολιασμού και την άνοιξη ΤHΣ ΕΛΕΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Ο

ι γονείς δεν ησυχάζουμε ποτέ… Μπορεί τώρα την άνοιξη η γρίπη και τα κρυολογήματα να υποχωρούν σταδιακά, αλλά – δυστυχώς – η μηνιγγίτιδα διατηρεί υψηλή κινητικότητα και τους τρέχοντες μήνες. Για τον λόγο αυτόν, δεν είναι ποτέ πολύ αργά για να εμβολιάσετε τα παιδιά σας, κατά της θανατηφόρου νόσου. Όπως πιθανόν γνωρίζετε ήδη, ο επικρατέστερος τύπος της νόσου, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη χώρα μας, είναι ο μηνιγγιτιδόκοκκος Β, ο οποίος ευθύνεται για το 80% των κρουσμάτων εντός των συνόρων. Αυτό, δε, που επιβάλλεται να γνωρίζετε είναι τα δύο ιδιαίτερα γνωρίσματα της νόσου που την καθιστούν ιδιαίτερα ύπουλη και κατ’ επέκταση πολύ επικίνδυνη: Τα αρχικά συμπτώματα μοιάζουν με εκείνα των κοινών λοιμώξεων και μπερδεύουν τους γονείς και ακόμα και αν η νόσος διαγνωστεί έγκαιρα και ο μικρός ασθενής μεταφερθεί στο νοσοκομείο, δεν αποσοβείται ο κίνδυνος για τη ζωή του. Το πιο πρόσφατο κρούσμα της νόσου, το τρίτο φέτος την άνοιξη, ήταν ένα πεντάχρονο αγοράκι, το οποίο νοσηλεύτηκε στο Παίδων Πεντέλης. Το παιδί προσβλήθηκε από μηνιγγίτιδα Β και η υγεία του επιδεινώθηκε

ραγδαία, με αποτέλεσμα να εισαχθεί στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου σε κωματώδη κατάσταση. Σημειώνεται ότι το παιδί τηρούσε το πρόγραμμα εμβολιασμού, δεν είχε, ωστόσο εμβολιαστεί ενάντια της συγκεκριμένης νόσου. Είναι γνωστό ότι η νόσος είναι πιο επικίνδυνη για τις μικρές ηλικίες, δηλαδή για τα βρέφη και τα νήπια έως δύο χρονών (το πρώτο ανοιξιάτικο κρούσμα αφορούσε βρέφος 14 μηνών στην Ηλιούπολη), αλλά, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, και για τους έφηβους και τους νεαρούς ενήλικες, αφού κάποιες συνήθειές τους, ευνοούν τη μετάδοσή της. Επίσης, οι νεαροί ενήλικες είναι και αυτοί που σε μεγάλο ποσοστό είναι φορείς του μικροβίου, χωρίς να νοσήσουν, μεταδίδοντας το όμως στα μικρότερα μέλη της οικογένειας ή του κοινωνικού τους περίγυρου. Τρόποι μετάδοσης Πιο συγκεκριμένα, τον κίνδυνο αυξάνει το γεγονός πως η μηνιγγίτιδα Β μεταδίδεται μέσω του σάλιου και των αναπνευστικών εκκρίσεων και με τις πιο απλές καθημερινές συνήθειες όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Συνεπώς, όταν η παραμονή σε κλειστούς χώρους είναι πολύωρη, οι πιθανότητες μετάδοσης της νόσου είναι ιδιαίτερα αυξημένες. Λαμβάνοντας, μάλιστα, υπόψη ότι ένας στους δέκα ενηλίκους φέρει το βακτήριο της νόσου ασυμπτωματικά στον φάρυγγα του και κατ’ επέκταση μπορεί να το μεταφέρει στα νεαρά μέλη της

Τα συμπτώματα και οι κίνδυνοι Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα μοιάζουν, όπως προαναφέρθηκε, με εκείνα της απλής γρίπης και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, αυχενική δυσκαμψία, εμετό, φωτοφοβία και αιμορραγικό εξάνθημα. Στα βρέφη, εκτός των υπολοίπων, μπορεί να διαπιστωθεί άρνηση λήψης τροφής και έντονη υπνηλία, ασυνήθιστη ευερεθιστότητα και περίεργο, υψίσυχνο κλάμα και ωχρό ή μελανό δέρμα. Συχνά, όμως, τα συμπτώματα δημιουργούν την εσφαλμένη εντύπωση ότι πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα που «θα περάσει γρήγορα». Η νόσος ωστόσο διαφέρει δραματικά από το κρυολόγημα και τη γρίπη, καθώς χαρακτηρίζεται από αιφνίδια επιδείνωση της υγείας του ασθενούς και μπορεί μέσα σε μόλις 24 ώρες να οδηγήσει ένα παιδί ακόμα και στον θάνατο. Είναι, δε, τόσο απειλητική που ακόμα κι αν οι ασθενείς μεταφερθούν στο νοσοκομείο και τους χορηγηθεί ισχυρή αντιβίωση δεν γλυτώνουν τον κίνδυνο θανάτου ή – στην καλύτερη περίπτωση– σοβαρών και ισόβιων επιπλοκών, όπως ακρωτηριασμού άκρων, κώφωσης και εγκεφαλικής παράλυσης.

Εμβολιασμός Η έγκαιρη έναρξη από την ηλικία των 2 μηνών και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών για τη μηνιγγίτιδα Β θα πρέπει συνεπώς να αποτελεί προτεραιότητα του κάθε γονέα, ο οποίος οφείλει να επισκεφθεί και να συμβουλευτεί τον παιδίατρό του. Οι ειδικοί τονίζουν πως ο εμβολιασμός κατά των υπόλοιπων τύπων της μηνιγγίτιδας είναι εξίσου σημαντικός, ωστόσο δεν προστατεύει τα παιδιά από τη μηνιγγίτιδα Β, που αποτελεί και την συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών στην χώρα μας. Επιπλέον, μην ξεχνάτε ότι στο αμέσως προσεχές διάστημα, θα ζητηθούν στους γονείς ιατρικές βεβαιώσεις προκειμένου να εγγράψουν τα παιδιά τους σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία. Η εγγραφή προϋποθέτει την προσκόμιση στο σχολείο του βιβλιαρίου υγείας του μαθητή από το οποίο θα προκύπτει ότι έχει κάνει όλα τα προβλεπόμενα εμβόλια, καθώς και το Ατομικό Δελτίο Υγείας του μαθητή, το οποίο θα συμπληρώσει ο/η παιδίατρος μετά τον ιατρικό έλεγχο του παιδιού.


13

EΚΛΟΓΕΣ

20.05.2019

Άλλο ένα προεκλογικό μπαλάκι

ΤHΣ TINAΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΥ

Σ

τις προσεχείς πολλαπλές εκλογές θα ψηφίσουν για πρώτη φορά οι γεννηθέντες μέσα στο 2002. Οι έφηβοι μαθητές της Β’ και της Γ’ Λυκείου δηλαδή. Οι από 16 και μισό κι απάνω. Στον εγκέφαλο της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας προστέθηκε άλλη μια πληροφορία προς επεξεργασία. Και ενόσω τα κυκλώματα λήψης αποφάσεών τους εξακολουθούν να σχηματίζονται, δομικά και λειτουργικά, έχουν άλλη μια «μεγάλη απόφαση» να πάρουν, ανάμεσα στις άπειρες πληροφορίες που δέχονται και στις υπόλοιπες «μεγάλες αποφάσεις» που εκκρεμούν, όπως (χωρίς ΚΑΜΙΑ ειρωνεία ή απομείωση): -Τι να γίνω άραγε όταν μεγαλώσω; -Αν δεν μου στείλει ο Τάκης, τι να κάνω; -Αρχίζω διατροφή! Πώς φεύγει αυτό το σπυράκι; -Ποιος είμαι; Τι θέλω; -Τι να πω για να με αφήσουν να πάω στο πάρτι της Βικυλίζας; Από τη μια, οι κάλπες καλωσορίζουν τους νέους ψηφοφόρους και οι απανταχού υποψήφιοι διαθέτουν μια τεράστια χαρά για το φρέσκο αίμα που κυλά θερμό (και αναποφάσιστο). Από την άλλη οι 17αρηδες έχουν έναν ακόμα λόγο να αγχώνονται και να ζαρώνουν δήθεν αδιάφοροι με το κινητό σε μια γωνιά ακούγοντας τραγουδάκια. Μα γιατί να αγχώνονται; Γιατί, για ακόμα μια φορά, κανείς δεν τους εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει! Ή πώς ακριβώς γίνεται αυτό που πρέπει να κάνουν, το οποίο πλασάρεται και ως δικαίωμά τους! Αφήστε που δεν υπάρχει καν κάποιο ανάλογο φροντιστήριο να πάνε να γραφτούν για να το μάθουν! Ας ρωτήσουμε ένα μεγάλο μέρος αυτών των παιδιών: -Γιατί, πού, πότε και πώς ψηφίζουμε σε αυτές τις εκλογές; -Τι αρμοδιότητες έχει ένας Δήμαρχος ή τι είναι ο Περιφερειάρχης; -Τι είναι και τι ακριβώς κάνει το Ευρωκοινοβούλιο; -Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στους υποψήφιους; Θα μπορούσαμε βέβαια να θέσουμε διαφορετικά το ζήτημα: -Ξέρεις πού έχει βάλει η μαμά σου την ταυτότητά σου; Είναι απαραίτητη για την ψηφοφορία. Ααα, και στο παραβάν πας μόνος. Και ξέρετε... ένα τέτοιο «Μόνος» είναι ό,τι χειρότερο για έναν έφηβο.

Για μια φορά ακόμα εμφανίζεται η ύπαρξη ενός «αυτονόητου» κι ενός «δεδομένου», τα οποία στην πραγματικότητα είναι ανύπαρκτα. Από την ώρα που γεννιόμαστε μέχρι το τέλος χρειαζόμαστε όλοι, αδιάκοπα, παντού, μια βοήθεια και μια υποστήριξη για όλα τα καινούργια που εμφανίζονται μέσα, μπροστά, δίπλα και γύρω μας. Και τα οποία πρέπει να τα κατανοήσουμε, να τα μάθουμε και στη συνέχεια να τα εφαρμόσουμε. Εμείς. Μόνοι μας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση των εκλογών και των τόσο νεαρών νέων ψηφοφόρων, για μια φορά ακόμα παρατηρείται ένα μπαλάκι που πηγαινοέρχεται: Στα σχολεία συνήθως θεωρούν πως οι μαθητές είναι ενημερωμένοι για όσα τους αφορούν από τις οικογένειές τους, το διαδίκτυο ή από τα φροντιστήρια. Οι οικογένειες θεωρούν πως το σχολείο είναι κυρίως (έως και αποκλειστικά) υπεύθυνο για τέτοιου είδους ενημέρωση. Και κατόπιν το φροντιστήριο. Όσο για τα φροντιστήρια, αυτά φυσικά κι ενημερώνουν τους επί χρήμασι πελάτες τους για όσα αφορούν την προετοιμασία για τις εξετάσεις –μέχρι εκεί. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι έφηβοι, σπάνια είναι εγκαίρως και ουσιαστικά ενημερωμένοι για τις αλλαγές που τους αφορούν. Αφήστε που πολλές φορές –και για μια ακόμα φορά- δεν ρωτούν προκειμένου να μην τους κοροϊδέψουν για την άγνοιά τους. Αλλά δυστυχώς, όχι μόνο δεν ρωτούν, μα και συχνότατα δεν ψάχνουν οι ίδιοι μόνοι τους για κείνο που τους αφορά άμεσα. Είτε γιατί δεν έχουν κατανοήσει (με μια μικρή βοήθεια από το στενό και ευρύτερο περιβάλλον τους) πως είναι και «δικό τους» το κάθε... πρόβλημα, είτε διότι αισθάνονται (και σε ένα μεγάλο βαθμό είναι, αντικειμενικά) ανήμποροι και σου λένε «εγώ πάλι θα κάτσω να φάω την χλαπάτσα, ε, πέστε μου τι άλλο πρέπει να κάνω και παρατήστε με ήσυχο…» Οπότε το μπαλάκι πηγαινοέρχεται πέρα δώθε, ο ένας το πετά στον άλλον φθάνοντας κάποτε στο σημείο να δηλώνουμε άπαντες πως έχουμε χάσει εντελώς την μπάλα... Από την Ε’ Δημοτικού μέχρι και την Γ’ Λυκείου διδάσκεται –όπως διδάσκεται - στα σχολεία ένα μάθημα που λέγεται «Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή» και στη συνέχεια «Πολιτική Παιδεία». Νά, έτσι πρόχειρα, στο κεφάλαιο 5 της Πολιτικής Αγωγής της Α’ Λυκείου με τίτλο «Η Πολιτεία-Η πολιτική κοινότητα» (κάθε χρόνο SOS στις εξετάσεις) αναφέρεται η ύπαρξη και οι αρμοδιότητες των Δήμων, των Περιφερειών, του Κοινοβουλίου, του Ευρωκοινοβουλίου κ.λ.π. Ε, καθώς φαίνεται είναι απλά από αυτά που αποστηθίζουν οι μαθητές για να «γράψουν», γράφουν

και κατόπιν... τα γράφουν. Γιατί μια από τις βολικές παρανοήσεις που κυκλοφορούν στα σχολεία –και όχι μόνο εκεί- είναι το «έλα μωρέ, αυτά πού θα μας χρειαστούν;» Έλα μου ντε! Κι άντε να βρεθεί κάνας εθελοντής να δώσει σοβαρές εξηγήσεις. Ασταύρωτος θα πάει... Υ.Γ. Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία ένας 17χρονος βρίσκεται «στο κατώφλι της ωριμότητας». Δεν δύναται πριν από τα 18 του χρόνια να παντρευτεί, να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης ή να ασκήσει δικαιοπραξία (να ανοίξει μια εταιρεία, π.χ.), χωρίς την απαραίτητη γονική συναίνεση ή παρουσία, η οποία εξάλλου είναι απαραίτητη ακόμα και για να δει κάποια «ακατάλληλη» κινηματογραφική ταινία. Μέχρι τα 21-22 έτη θεωρούμαστε «νεαροί ενήλικες» και διαθέτουμε το ελαφρυντικό της «μετεφηβικής ηλικίας», διότι ως γνωστόν είναι (ολοένα και περισσότερο) επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο εφηβικός εγκέφαλος αναπτύσσεται δομικά και λειτουργικά μέχρι τότε. Το τι συμβαίνει μέσα (και) στον εφηβικό εγκέφαλο είναι άλλο ένα θαυμαστό μυστήριο, το οποίο όμως είναι ολοφάνερα καλυμμένο από μια άνιση ισορροπία ανάμεσα στο συναίσθημα και τη λογική, το παρορμητισμού και την ικανότητας μακροπρόθεσμων σχεδίων, και άλλα πολλά και εξατομικευμένα για τον καθένα. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο έφηβος για να ωριμάσει υγιώς χρειάζεται ασφάλεια, υποστήριξη, κατανόηση, δικαιώματα, υποχρεώσεις, όρια και αγάπη. Πολύ συχνά όμως πρέπει να φτάσουν όλα στο... αμήν, μέχρι να τα αντιμετωπίσουμε –αν ποτέ το κάνουμε. Για μια φορά ακόμα ανοργάνωτα, σποραδικά, άναρχα, πιεστικά, φοβικά, χωρίς ίχνος χαράς, ικανοποίησης, απόλαυσης και ενίοτε χωρίς σαφή στοχοθεσία. Δηλαδή τρέχοντας, χωρίς να ξέρουμε προς τα πού ακριβώς, αλλά και γιατί τρέχουμε, μερικές φορές. Ας τελειώσουμε με ένα προεκλογικό παράδειγμα: - Να βάλεις σταυρό στη μαμά της Χαρούλας που κατεβαίνει μ’ αυτόν το γελοίο τον Χατζηδημητροβασιλακοπουλίδη. Βλαμμένη είναι, αλλά κι οι άλλοι δεν πάνε πίσω... Να ‘χουμε τουλάχιστον κάνα κονέ στο Δήμο, δεν κατάλαβα δηλαδή, οι άλλοι καλύτεροι είναι; Και να δω πότε θα μαζέψεις το δωμάτιό σου!

Η Τίνα Κωνσταντάτου είναι εκπαιδευτικός-Life & Education Coach.


14

ΕΚΛΟΓΕΣ

20.05.2019

Αν ήμουν δήμαρχος… ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΠΕΛΙΩ ΠΑΠΑΔΙΑ

Σ

ε φουλ προεκλογικό κλίμα, ρωτήσαμε παιδιά δημοτικού, από 6 έως 12 ετών, τι θα έκαναν αν εκλέγον ταν τα ίδια δήμαρχοι. Οι απαν τήσεις τους; Άλ λες πρωτότυπες κι άλ λες αναμενόμενες. Το μόνο σίγουρο, πάν τως, είναι ότι ο νέος δήμαρχος και απαξάπαν τες οι δημοτικοί σύμβουλοι θα πρέπει να τις λάβουν σοβαρά υπόψη τους! Γιατί τα περισσότερα από όσα ζητούν είναι και εφικτά και απαραίτητα.

ελεύθερα μέσα και πιο πολ λές παιδικές χαρές και θα γινόταν έτσι ακόμα πιο ωραίος. Αλέξανδρος, 9 ετών.

Θα έφτιαχνα μια μεγάλη παιδική χαρά απέναν τι από το σπίτι μου, για να πηγαίνω κάθε απόγευμα να παίζω. Ελισσώ, 8 ετών.

Θα έβαφα όλες τις πολυκατοικίες κόκκινες, πράσινες, κίτρινες, ροζ, μπλε, μοβ, θαλασσιές. Φαν τάζεστε πόσο διαφορετική θα έδειχνε η Αθήνα; Κωνσταν τίνα 12 ετών.

Κάθε Κυριακή, πάμε βόλτα στον Εθνικό Κήπο και μου αρέσει πολύ. Θα τον καθάριζα, θα έβαζα περισσότερα ζωάκια

Θα απελευθέρωνα πάρα πολ λά πουλιά πολύχρωμα, να γεμίζουν τον ουρανό με τα χρώματά τους. Σαν κάτι παπαγαλάκια πράσινα, τροπικά, που είναι σε ένα πάρκο που πάμε να παίξουμε στο Γουδή. Λουκάς, 6 ετών. Θα φύτευα παν τού, παν τού, παν τού λουλούδια. Ελένη, 10 ετών.

Θα γέμιζα την πόλη με παιδικές χαρές, με όμορφα παιχναίδια, όχι σπασμένα,

για να παίζουν τα παιδιά χωρίς φόβο να χτυπήσουν. Άν τρη, 7 ετών. Θα έφτιαχνα γήπεδα. Ποδοσφαίρου, μπάσκετ, βόλεϊ, στίβου. Γιατί τώρα παίζουμε στην πλατεία και μας φωνάζουν οι ηλικιωμένοι. Κι έχουν και δίκιο, γιατί τρώνε καμιά ξώφαλτση! Δημήτρης, 12 ετών. Στη γειτονιά μας ζουν άστεγοι πολ λοί. Θα φρόν τιζα λοιπόν να τους βρω σπίτια και δουλειές. Γιάννης, 10 ετών. Έχω ένα αδελφάκι μωρό, κοριτσάκι. Κι όταν την πάμε βόλτα με τη μαμά ή τον μπαμπά και το καρότσι, είναι μια περιπέτεια. Οπότε θα έφτιαχνα τους δρόμους και τα πεζοδρόμια έτσι ώστε να μπορεί να πάει άνετα βόλτα και ένα μωρό με το καρότσι του. Σάββας, 8 ετών.


20.05.2019

Θα έφτιαχνα όλα τα σχολεία, θα τα γέμιζα με πράσινο, θα κρεμούσα καινούργιες κουρτίνες, θα έφτιαχνα όλες τις ζημιές, θα ζητούσα να ζωγραφίσουν τα παιδιά στους τοίχους. Θα έβαζα μπασκέτες στις αυλές. Θα ήθελα να περνάω τη μέρα μου σε πιο όμορφο περιβάλλον. Αντωνία, 11 ετών. Θα έφτιαχνα πολλές πισίνες για να πηγαίνουμε πιο συχνά για μπάνιο. Μαρία, 7 ετών Θα έδιωχνα τα αυτοκίνητα από τους δρόμους για να κατεβαίνουμε να παίζουμε, χωρίς να φοβάται η μαμά ότι θα μας χτυπήσει αμάξι. Σταυρούλα, 9 ετών. Θα έδινα υπηκοότητα στα παιδιά που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα αλλά από ξένους γονείς όπως εγώ. Στέφανος, 11 ετών. Θα έβαζα κάθε Σαββατοκύριακο, σε κάθε γειτονιά, συναυλίες! Μου αρέσει πολύ η μουσική, έχω πάει πολλές φορές με τους γονείς μου σε συναυλίες στον δρόμο και εκεί βλέπω πως οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι, χορεύουν, γελούν. Γιατί, λοιπόν, να μην το έχουμε αυτό παντού και πιο συχνά; Σοφία, 10 ετών. Θα έψαχνα να βρω όποιον είναι μόνος του και νιώθει μοναξιά και θα του έβρισκα παρέα! Όλγα, 8 ετών. Λατρεύω το παγωτό, γι’ αυτό θα μοίραζα σε όλα τα παιδιά δωρεάν παγωτά. Κάθε μέρα. Και τον χειμώνα. Ορέστης, 6 ετών. Θα έφτιαχνα μέρη με playstation, που θα ήταν υποχρεωτικό να πηγαίνεις, όπως στο σχολείο. Χρήστος, 9 ετών. Θα έδινα λεφτά στους ανθρώπους που δεν έχουν να φάνε. Θεοφάνης, 6 ετών. Θα έφτιαχνα όλα τα πεζοδρόμια για να μην σκοντάφτουμε! Στέλλα, 8 ετών. Θα έβαζα όλη την πόλη κάτω από μια τεράστια ντουζιέρα και θα της έκανα ένα μεγάλο μπάνιο. Να φύγει όλη η βρομιά και η σκόνη που έχει μαζευτεί, να φύγουν όλα τα σκουπίδια. Και θα έκανα και μάθημα στους ανθρώπους από δω και πέρα να την κρατούν καθαρή. Αγγελική, 10 ετών. Θα έκοβα εντελώς το μπούλινγκ στα σχολεία, γιατί δεν είναι ωραίο παιδιά να κοροϊδεύουν άλλα παιδιά. Διαμαντούλα, 7 ετών. Θα γέμιζα τις γειτονιές με κατοικίδια ζώα και θα ζητούσα από τους πολίτες να τα φροντίζουν. Το κάθε σπίτι ή η κάθε πολυκατοικία θα μπορούσε να υιοθετήσει ένα σκύλο ή μια γάτα ή και άλλα ζώα, μια πάπια ή μια κότα για παράδειγμα. Και αυτά θα ζούσαν στις αυλές μας, στις πυλωτές, στα πεζοδρόμια, θα ήταν ήρεμα

ΕΚΛΟΓΕΣ και θα περίμεναν τα παιδιά για να φάνε και για να παίξουν. Μανώλης, 8 ετών. Θα οργάνωνα ομάδες να καθαρίζουμε τις παραλίες από τα αποτσίγαρα και τα πλαστικά, γιατί είναι χάλια οι περισσότερες. Θεανώ, 10 ετών. Θα έφτιαχνα μέρη για να κάνουν τα παιδιά ποδήλατο και σκέιτ, χωρίς να κινδυνεύουν και χωρίς να ενοχλούν. Γιώργος, 11 ετών. Στο σχολείο μου, έχουμε πολλά παιδιά-πρόσφυγες. Και δεν είναι ευτυχισμένα. Δεν ξέρουν να μιλήσουν καλά, φορούν παλιά ρούχα και τρύπια παπούτσια, συχνά κάθονται μόνα τους ή με τα αδελφάκια τους και δεν συμμετέχουν στις παρέες. Θα έκανα, λοιπόν, κάτι για αυτά τα παιδιά. Θα τους έβρισκα ρούχα, πιο πολλούς δασκάλους για να μάθουν ελληνικά, θα έκανα σεμινάρια στα σχολεία, σε δασκάλους, γονείς και παιδιά, για να τα βοηθήσουν να ενταχθούν χωρίς ρατσισμό… Εύη, 11 ετών. Θα φώτιζα την πόλη με όμορφα φώτα, πάντα, όχι μόνο τα Χριστούγεννα. Ώστε το βράδυ να είναι τέλεια! Δανάη, 8 ετών. Στη γειτονιά μας έχουμε έναν «τοίχο της καλοσύνης». Εκεί, μπορείς να κρεμάσεις ρούχα και πράγματα που δεν χρειάζεσαι, καθώς και φαγητό και μπορεί να πάει να τα πάρει όποιος έχει ανάγκη. Θα έφτιαχνα, λοιπόν, πιο πολλούς τοίχους καλοσύνης και θα παρακινούσα τον κόσμο να προσφέρει έτσι ό,τι μπορεί σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Θοδωρής, 12 ετών. Θα έφτιαχνα μια πόλη πιο φιλική στα ΑμΕΑ. Έχω μια φίλη που ο αδελφός της κινείται με καροτσάκι και άλλη μια φίλη που ο μπαμπάς της είναι τυφλός. Δεν τους είναι καθόλου εύκολη η ζωή στην Αθήνα. Κατερίνα, 11 ετών. Αυτό το έχω ακούσει από τη μαμά μου και μου άρεσε και σας το λέω. Θα βοηθούσα όλους τους κατοίκους να πρασινίσουν τις ταράτσες τους. Να τις γεμίσουν με δέντρα, με λουλούδια, με φυτά! Και φυσικά, το ίδιο και με τα μπαλκόνια τους! Φανταστείτε πόσο διαφορετική θα ήταν η εικόνα της Αθήνας και πόσο πιο καθαρή θα ήταν η ατμόσφαιρά της! Μυρτώ, 9 ετών. Θα έβαζα στις πλατείες υπαίθριους δωρεάν κινηματογράφους με ταινίες για παιδιά, όπως γίνεται το καλοκαίρι στο χωριό μου. Νεφέλη, 7 ετών. Θα μάθαινα τον κόσμο να ανακυκλώνει. Να ανακυκλώνει σωστά, βασικά. Έχω απέναντι από το παράθυρό μου πράσινους και μπλε κάδους και βλέπω ότι ο καθένας ρίχνει τα σκουπίδια του όπου να ‘ναι. Και δεν μπορείτε να φανταστείτε και πόσα σκουπίδια αφήνουν πίσω τους, πάνω

15 στον δρόμο, οι ίδιοι οδοκαθαριστές… Μάλλον θέλουν κι αυτοί εκπαίδευση. Κάνουν δύσκολη δουλειά, αλλά πρέπει να την κάνουν καλά. Γρηγόρης, 10 ετών. Μ’ αρέσει το νερό! Γι’ αυτό θα γέμιζα την Αθήνα με σιντριβάνια και λιμνούλες! Με χρυσόψαρα και πάπιες και χελωνάκια να κολυμπάνε μέσα. Φίλιππος, 6 ετών. Θα έβαζα πιο πολλές διακοπές στα σχολεία! Πέγκυ, 8 ετών. Θα έφερνα πολλούς τουρίστες να δουν την Ακρόπολη, γιατί είναι σημαντικό μνημείο. Αλίκη, 9 ετών. Θα έφτιαχνα κι άλλα πάρκα. Και θα καθάριζα αυτά που ήδη υπάρχουν, αλλά δεν είναι καθαρά και είναι επικίνδυνα. Ράνια, 8 ετών. Μια φορά πηγαίναμε με τη μαμά μου βόλτα στο κέντρο και είδαμε ανθρώπους να παίρνουν ναρκωτικά μπροστά μας. Με ενέσεις. Μέρα μεσημέρι. Θα βοηθούσα, λοιπόν, αυτούς τους ανθρώπους. Βασίλης, 11 ετών. Μου αρέσουν πολύ τα βιβλία, αλλά δεν έχουμε λεφτά να αγοράζουμε πολλά. Η δανειστική βιβλιοθήκη είναι μακριά μας. Θα έφτιαχνα, λοιπόν, πολλές δανειστικές βιβλιοθήκες, παντού στη Αθήνα, για να μπορούν μικροί και μεγάλοι να πηγαίνουν να διαβάζουν εκεί ή να παίρνουν βιβλία για το σπίτι. Ζωή, 10 ετών. Θα έβαζα πιο πολλά λεωφορεία, γιατί πάντα αργεί να έρθει αυτό που περιμένουμε. Και θα έφτιαχνα και πιο πολλά μετρό, για να πηγαίνουμε παντού γρήγορα. Νικόλας, 8 ετών. Έχω δει σε γκρίζες ταινίες που παλιά οι μεγάλοι κάθονταν τα απογεύματα στις εξώπορτές τους και μιλούσαν και έπιναν καφέ ή έκαναν μαζί δουλειές και τα παιδιά έπαιζαν γύρω τους στο δρόμο. Θα έφτιαχνα, λοιπόν, σπίτια έτσι, να είναι οι μπαμπάδες και οι μαμάδες στις εισόδους των πολυκατοικιών και να μιλούν και τα μικρά να τρέχουν γύρω γύρω. Δάφνη, 9 ετών. Θα καθάριζα καλά καλά όλα τα πεζοδρόμια, μέχρι να γίνουν άσπρα όπως θα έπρεπε να είναι. Βασιλική, 6 ετών. Θα έφτιαχνα πιο πολλά νοσοκομεία για παιδιά και θα προσλάμβανα παιδίατρους και νοσοκόμες, γιατί μια φορά που είχαμε πάει στο Παίδων γιατί είχα γρίπη, είχε τόσο πολύ κόσμο και κάναμε πολλή ώρα και έλεγαν οι γιατροί στους γονείς που διαμαρτύρονταν «βλέπετε τι γίνεται. Αφού δεν έχουμε ούτε χώρο ούτε προσωπικό»… Παύλος, 7 ετών. Θα γκρέμιζα κάτι πολύ άσχημες πολυκατοικίες. Γιώργος, 6 ετών.


16

ΕΚΛΟΓΕΣ

20.05.2019

Κώστας Μπακογιάννης Αθήνα Ψηλά

O

Κώστας Μπακογιάννης επιστρέφει στην πόλη που μεγάλωσε, στην πόλη που ζουν και μεγαλώνουν τα παιδιά του. Και μας λέει ότι δεν θα ξανακοιμηθεί αν τα δικά του παιδιά και τα δικά μας δεν μπορέσουν να περπατούν σε μια πόλη γεμάτη ομορφιά. Όπως ήταν, όπως θα έπρεπε να

είναι. Να λοιπόν πως απάντησε σε ερωτήσεις που μας έστειλαν οι αναγνώστες μας. Ποια είναι η πιο γλυκιά ανάμνηση από την Αθήνα των παιδικών σας χρόνων; Η βόλτα που έκανα με τον παππού μου στα βιβλιοπωλεία της Σόλωνος. Που κάποια από αυτά δεν υπάρχουν πια. Και που μπαίναμε μέσα και οι ιδιοκτήτες τους -μιας κάποιας ηλικίας και τότε- μπορούσαν να περάσουν ώρες να κουβεντιάζουν με τον κάθε έναν από εμάς

τα εγγόνια για το τι μας αρέσει προκειμένου να μας βρουν το κατάλληλο βιβλίο. Μύριζαν χαρτί τότε αυτά τα βιβλιοπωλεία και λίγο σκόνη. Και τα φώτα δεν ήταν τόσο δυνατά. Και ο παππούς μου έβαζε κάτι γυαλιά πατομπούκαλα με τα οποία ήταν πολύ αστείος, σαν κουκουβάγια. Αυτό. Τι σχεδιάζετε για τα άλση και τα πάρκα της πόλης; Ζούμε στα Άνω Πετράλωνα και το άλσος μας είναι εντελώς εγκαταλειμμένο...


20.05.2019

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΜΑΣ ΠΡΟΒΛΈΠΕΙ ΝΑ ΦΩΤΊΣΟΥΜΕ ΌΛΕΣ ΤΙΣ ΣΚΟΤΕΙΝΈΣ ΓΩΝΊΕΣ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ. ΜΙΑ ΠΌΛΗ ΦΩΤΙΣΜΈΝΗ ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΠΌΛΗ ΠΙΟ ΑΣΦΑΛΉΣ. Έχω επισκεφτεί νομίζω τους τελευταίους μήνες όλους τους χώρους πρασίνου στην Αθήνα. Την εγκατάλειψη που είδα στο Άλσος Πετραλώνων νομίζω ότι δεν την έχω ξανασυναντήσει. Άρρωστα δέντρα και διαλυμένη βλάστηση, ένα οίκημα που ήταν καφετέρια και τώρα έχει εγκαταλειφθεί, με μια παιδική χαρά χωρίς όργανα και με τις τρύπες στις βάσεις των παιχνιδιών εκεί εκτεθειμένες με όλους τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί, χωρίς πόρτες, χωρίς φως και με γήπεδα σε πολύ κακή κατάσταση. Τα ξέρετε καλύτερα από μένα. Τα λέω όμως για να σας πω ότι αυτή η εικόνα της εγκατάλειψης είναι αυτή που δημιουργεί την απελπισία. Και ξέρετε κάτι; Το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει δικαιολογία για αυτό. Το Άλσος είναι 100% στη δικαιοδοσία του Δήμου. Το να δημοπρατηθεί ξανά η καφετέρια, το να συντηρηθεί το πράσινο, το να ξανανοίξει μια ασφαλής πιστοποιημένη παιδική χαρά και να συντηρηθούν τα γήπεδα είναι μόνο θέμα απόφασης! Ας μην κρυβόμαστε πια πίσω απ’ το δάχτυλό μας και ας κάνουμε επιτέλους τη δουλειά μας! Θα μπορέσει ποτέ το παιδί μου να παίξει ανέμελα στο Πεδίο του Άρεως; Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Το Πεδίο του Άρεως έχει τόσο σύνθετες και πολυδιάστατες δυνατότητες όσο σύνθετα και πολυδιάστατα είναι τα προβλήματά του. Η πρόκληση είναι να του δώσουμε την ευκαιρία να γίνει επιτέλους όλα αυτά που μπορεί να είναι. Και εκεί είναι το στοίχημα για όλους μας. Να πάψουμε να το βλέπουμε μονοδιάστατα εστιάζοντας ο καθένας στα θέλω του, αλλά συνθετικά για τα θέλω και τις ανάγκες των κατοίκων της γειτονιάς, των Αθηναίων όλων των ηλικιών αλλά και των επισκεπτών της πόλης. Οι δημόσιοι χώροι που παίζουν τα παιδιά, που ξεκουράζονται και χαλαρώνουν οι κάτοικοι, που πηγαίνουν βόλτα οι οικογένειες δεν είναι μόνο αυτό ή μόνο το άλλο. Μόνο χώρος πρασίνου ή μόνο χώρος πολιτισμού. Καθορίζονται από το σύνολο εμπειριών που προσφέρουν. Με αυτή τη λογική όλα όσα θα γίνουν για το Πεδίο του Άρεως πρέπει να απευθύνονται στη δημιουργία μιας συνολικής σχέσης των κατοίκων μαζί του. Δεν φτάνουν μόνο τα απαραίτητα και τα αυτονόητα όπως να είναι καθαρό, φωτισμένο, ασφαλές και φροντισμένο αλλά και ζωντανό. Χρειάζεται να γίνει προορισμός βόλτας, άθλησης και πολιτισμού με δράσεις που θα φιλοξενούνται όλο τον χρόνο. Είναι θέσει και φύσει ένα κομβικό σημείο αναφοράς στη ζωή της πόλης. Πρέπει να γίνει και επιλέξιμος προορισμός απόλαυσης της καθημερινότητας για να θέλουν και όχι μόνο για να μπορούν να παίζουν τα παιδιά μας ανέμελα. Πιστεύετε ότι η Αθήνα είναι μια ασφαλής πόλη; Στην οδό Πατησίων τα φροντιστήρια κλείνουν στις 8 γιατί κανείς δεν αισθάνεται ασφαλής. Ο γιός μου φοβάται να επιστρέψει μόνος του στο σπίτι. Θα καταφέρετε να το αλλάξετε αυτό; Σε πολλές γειτονιές της Αθήνας το άκουσα αυτό από γονιούς. Δεν τρελάθηκαν ξαφνικά οι άνθρωποι. Τους καταλαβαίνω απόλυτα. Κι εγώ κάποιες στιγμές κυκλοφορώντας με τον δωδεκάχρονο γιό μου σε σκοτεινά

ΕΚΛΟΓΕΣ σημεία της πόλης ασυναίσθητα ένιωσα την ανάγκη να τον φέρω πιο κοντά μου. Η ασφάλεια για τις Αθηναίες και τους Αθηναίους αλλά και για τους επισκέπτες της πόλης αποτελεί βασικό μας και αδιαπραγμάτευτο στόχο γιατί χωρίς ασφάλεια δεν υπάρχει δημοκρατία, δεν υπάρχει ελευθερία. Ο σχεδιασμός μας προβλέπει να φωτίσουμε όλες τις σκοτεινές γωνιές της Αθήνας. Μια πόλη φωτισμένη είναι μια πόλη πιο ασφαλής. Και ακόμα μιλάμε για καθαρές και τακτοποιημένες γειτονιές. Γειτονιές αφιλόξενες για την παραβατικότητα και φιλόξενες για τους γονείς, τους ηλικιωμένους, τους ανθρώπους της πόλης μας. Δεν μιλάμε όμως μόνο για πρόληψη αλλά και για καταστολή. Χωρίς φόβο και πάθος. Προτείνουμε να δημιουργηθεί ένα Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Ασφάλειας με τον Δήμο συντονιστή και μαζί την Ελληνική Αστυνομία και τους συναρμόδιους φορείς. Κοινές περιπολίες Δημοτικής Αστυνομίας με την ΕΛΑΣ. Ενίσχυση με τα απαραίτητα εργαλεία και εκσυγχρονισμός της Δημοτικής Αστυνομίας. Κι όπου χρειαστεί, συνεργασία με ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης. Σε πάρκα, σε πλατείες, σε παιδικές χαρές. Όπως έγινε ήδη στο Πεδίο του Άρεως. Δεν παίζουμε με την ασφάλεια των Αθηναίων. Η βόλτα μας με το καρότσι στο κέντρο μοιάζει περισσότερο με αγώνα στο Survivor. Πεζοδρόμια σε άθλια κατάσταση, σπασμένα φρεάτια, εμπόδια παντού. Θα μπορέσει ποτέ ο γονιός να κυκλοφορήσει στην πόλη με το μωρό του; Μπορώ να σας μιλάω για ώρες για τις προτάσεις μας για δημιουργία νέων πεζοδρομήσεων και διαπλάτυνση των υφιστάμενων, ώστε να αλλάξουμε τουλάχιστον 830.000 τ.μ. κοινόχρηστων χώρων. Με καινούργια οδική σήμανση για την ασφάλεια των πεζών και τη διαρκή παρακολούθηση των φθορών σε πεζοδρόμια και δρόμους. Με 16.000 νέα σημεία διαβάσεων ΑμεΑ σε πεζοδρόμια και νησίδες, ώστε να κυκλοφορούν ελεύθερα άνθρωποι με κινητικά προβλήματα και οι γονείς με τα παιδιά τους. Μπορώ να σας πω επίσης ότι όλα αυτά είναι πλήρως κοστολογημένα και νιώθω απόλυτα ασφαλής ότι θα γίνουν. Αλλά στην πραγματικότητα, το ζήτημα πέρα από πρακτικό είναι και θέμα νοοτροπίας. Η Αθήνα θέλουμε

17 ΤΟ ΠΕΔΊΟ ΤΟΥ ΆΡΕΩΣ ΈΧΕΙ ΤΌΣΟ ΣΎΝΘΕΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΙΆΣΤΑΤΕΣ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΕΣ ΌΣΟ ΣΎΝΘΕΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΙΆΣΤΑΤΑ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΆ ΤΟΥ. Η ΠΡΌΚΛΗΣΗ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΤΟΥ ΔΏΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΊΑ ΝΑ ΓΊΝΕΙ ΕΠΙΤΈΛΟΥΣ ΌΛΑ ΑΥΤΆ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΕΊΝΑΙ. να γίνει μια πόλη για να τη ζεις. Και για να τη ζεις πρέπει να θέλεις - και να μπορείς βεβαίως - να την περπατάς. Κι αυτό πάει πέρα από τη διαπλάτυνση του πεζοδρομίου. Έχει να κάνει με τη συνολική εικόνα της πόλης. Να βγεις με το καρότσι και να μπορείς να πας οπουδήποτε με ασφάλεια και άνεση. Να είναι ο δημόσιος χώρος δικός σου και να του φέρεσαι αντίστοιχα. Να σε καλωσορίζει και να σ’ αγκαλιάζει. Ποιο είναι το αγαπημένο σας σημείο/μέρος στην πόλη; Το Παγκράτι. Εκεί, δηλαδή, που πέρασα τα παιδικά μου χρόνια. Εκεί που μεγάλωσα. Ποιος είναι ο αγαπημένος σας παιδικός ήρωας; Ο Peter Pan. Επειδή μπορεί να πετάξει. Τι θα γίνει επιτέλους με την πιστοποίηση στις παιδικές χαρές της πόλης; Οι περισσότερες δεν πληρούν τις προδιαγραφές. Θα επισπεύσετε τη διαδικασία, είναι στις προτεραιότητές σας; Η κατάσταση σήμερα έχει ως εξής: ο Δήμος Αθηναίων έχει 74 παιδικές χαρές, εκ των οποίων 28 είναι πιστοποιημένες και μόνο μία έχει πρόσβαση για άτομα με ειδικές ανάγκες. Για εμάς το ζήτημα των πιστοποιημένων παιδικών χαρών δεν είναι απλώς προτεραιότητα. Είναι εγγενές κομμάτι αυτού που ονομάζουμε Πολιτισμό της Καθημερινότητας. Το πρόγραμμά μας προβλέπει την αναβάθμιση και των 74 υπαρχουσών παιδικών χαρών και τη δημιουργία 10 νέων με συνολικό κόστος 4.390.000 ευρώ, ενώ για τη φύλαξη και συντήρησή τους απαιτούνται 1.330.000 ευρώ. Αλλά ξέρετε κάτι; Το να φτιάξεις μια καινούργια παιδική χαρά, πιστοποιημένη, η οποία να πληροί και όλες τις προδιαγραφές, δεν είναι τόσο δύσκολο. Ούτε τόσο ακριβό είναι. Το μετά έχει σημασία. Γιατί σε αυτή τη χώρα είμαστε άσσοι στο να κατασκευάζουμε πράγματα -για πολλούς λόγους στους οποίους δεν θα ήθελα τώρα να επεκταθώκαι μετά να τα εγκαταλείπουμε στην τύχη τους. Γιατί εστιάζουμε στα εγκαίνια. Και μετά τέλος. Όταν εμείς λοιπόν μιλάμε για λάντζα, το μετά είναι που εννοούμε. Να τη φτιάξουμε την παιδική χαρά, αλλά μετά να τη συντηρούμε κιόλας. Και να τη φυλάμε. Και να τη φωτίζουμε. Κι ας έχει λιγότερη γκλαμουριά αυτό. Κι ας μην μπαίνει σε ωραίο δελτίο τύπου. Θέλω να πείτε στην οκτάχρονη κόρη μου, με λίγα λόγια, γιατί να σας ψηφίσω στις εκλογές. Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα. Και δεν μας πιστεύουν έτσι κι αλλιώς… Να της πείτε ότι έχει κι αυτός παιδιά και ανίψια στην ίδια ηλικία μ’ εκείνη που μεγαλώνουν σ’ αυτή την πόλη. Και ότι θέλει να περπατάνε και ό,τι βλέπουν και ό,τι μυρίζουν σ’ αυτή την πόλη να είναι ωραίο. Και ότι δεν θα ξανακοιμηθεί μέχρι να γίνει. Γιατί τίποτε δεν τον ενθουσιάζει να κάνει περισσότερο από αυτό.


18

ΕΚΛΟΓΕΣ

Παύλος Γερουλάνος Αθήνα είσαι εσύ

20.05.2019


20.05.2019

Ο

Παύλος Γερουλάνος απαντά στις ερωτήσεις σας και μας εξηγεί τους λόγους για τους οποίους διεκδικεί την ψήφο των κατοίκων της πόλης που επέλεξε να δουλέψει και να μεγαλώσει τις έφηβες πια κόρες του. Πιστεύει ότι οι λύσεις βρίσκονται ανάμεσά μας και μας καλεί να σχεδιάσουμε μαζί την Αθήνα που θέλουμε.

Ποια είναι η πιο γλυκιά ανάμνηση από την Αθήνα των παιδικών σας χρόνων; Οι βόλτες με τους γονείς και τις αδερφές μου στο Ζάππειο και στον Εθνικό Κήπο, και μετά φαγητό όλοι μαζί στο Ιντεάλ, στην Πανεπιστημίου. Τι σχεδιάζετε για τα άλση και τα πάρκα της πόλης; Ζούμε στα Άνω Πετράλωνα και το άλσος μας είναι εντελώς εγκαταλελειμμένο... Tο πρόγραμμά μας περιλαμβάνει Πράσινες Ομάδες Δράσης: μικτά συνεργεία από τους τομείς Καθαριότητας, Πρασίνου και Μικρών Τεχνικών Έργων. Οι ομάδες αυτές θα αναλαμβάνουν μια δουλειά σε συνεργασία με τα Συμβούλια Γειτονιάς (αιρετοί και κάτοικοι που ιεραρχούν τα προβλήματα και επιβλέπουν την παράδοση). Έτσι, οι υπηρεσίες θα λειτουργούν συντεταγμένα και συνολικά: όταν αναλαμβάνει ο δήμος να φροντίσει ένα πάρκο, να μην παρατηρούμε το φαινόμενο που η μία υπηρεσία κλαδεύει τα δέντρα, και τα κλαδιά μένουν για βδομάδες στιβαγμένα μέχρι να περάσει άλλη υπηρεσία να τα μαζέψει. Έχουμε δεσμευτεί για τη δημιουργία 100 πράσινων πυρήνων στις γειτονιές τους πρώτους 6 μήνες με τις υιοθεσίες χώρων πρασίνου από φορείς όπως σχολεία και λέσχες φιλίας. Θα μπορέσει ποτέ το παιδί μου να παίξει ανέμελα στο Πεδίο του Άρεως; Η συζήτηση δεν πρέπει να επικεντρώνεται στο να μοιράσουμε τις αρμοδιότητες. Πρόκειται για τον δεύτερο μεγαλύτερο πνεύμονα πρασίνου εντός των ορίων του Δήμου και μας αφορά όλους. Και όλοι μαζί πρέπει να δώσουμε τη λύση, ασχέτως αρμοδιότητας. Οι κάτοικοι βοήθησαν να στραφεί η προσοχή της κοινής γνώμης πάνω στο πάρκο, πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από παρεμβάσεις, τώρα σειρά μας είναι να κάτσουμε μαζί τους στο ίδιο τραπέζι και να θέσουμε βάσεις. Για να μπορεί να παίζει ανέμελο το παιδί σας μια μέρα εκεί, όσο είναι ακόμη παιδί, πριν φτάσει στο πανεπιστήμιο! Πιστεύετε ότι η Αθήνα είναι μια ασφαλής πόλη; Στην οδό Πατησίων τα φροντιστήρια κλείνουν στις 8 γιατί κανείς δεν αισθάνεται ασφαλής. Ο γιός μου φοβάται να επιστρέψει μόνος του στο σπίτι. Θα καταφέρετε να το αλλάξετε αυτό; Καλό είναι να κρατάμε μια ισορροπία. Έχω ακούσει συνυποψήφιό μου να αναφέρεται στην Αθήνα ως το νέο Κάιρο. Δεν είμαστε σε αυτό το σημείο. Αλλά δεν μπορούμε και να παραβλέπουμε την ανασφάλεια που νιώθουμε σαν Αθηναίοι. Και το λέω αυτό και από αυτά που ακούω σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας που γυρίζω καθημερινά, αλλά και εξαιτίας της αμηχανίας που αισθάνομαι καμιά φορά τώρα που οι κόρες μου μεγαλώνουν, όταν θέλουν να βγουν έξω το βράδυ. Για να γίνουν ασφαλείς οι γειτονιές της Αθήνας χρειάζονται μια σειρά από μέτρα. Φως παντού. Ασφαλείς γειτονιές

ΕΚΛΟΓΕΣ είναι οι ζωντανές γειτονιές. Δράσεις πολιτισμού στις συνοικίες, να λειτουργούν τα μαγαζιά. Γι’αυτό εμείς λέμε πνοή σε κάθε γειτονιά, και όχι μόνο στο κέντρο. Με πάρκα και παιδικές χαρές που φυλάσσονται σε μόνιμη βάση. Με κοινές περιπολίες δημοτικής και ελληνικής αστυνομίας, για να νιώθουν οι δημότες συνέχεια την πολιτεία και το δήμο στο πλευρό τους. Η βόλτα μας με το καρότσι στο κέντρο μοιάζει περισσότερο με αγώνα στο Survivor. Πεζοδρόμια σε άθλια κατάσταση, σπασμένα φρεάτια, απροσπέλαστες υπόγειες διαβάσεις, παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Θα μπορέσει ποτέ ο γονιός να κυκλοφορήσει στην πόλη με το μωρό του; Δε θα ξεχάσω ποτέ κάτι που μου είπε ο συνεργάτης, φίλος και υποψήφιος με τον συνδυασμό μας «ΑΘΗΝΑ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ», Παναγιώτης Πιτσίνιαγκας, ο οποίος κινείται με αναπηρικό αμαξίδιο: ότι η Αθήνα είναι σαν videogame. Πρέπει πάντα να προβλέπεις την επόμενη σου κίνηση, το επόμενο εμπόδιο που θα παρουσιαστεί στο δρόμο σου. Αν συνυπολογίσει κανείς τους γονείς με τα καρότσια, τους ανθρώπους σε αμαξίδιο, τους ηλικιωμένους με προβλήματα κίνησης, θα δει ότι μιλάμε για σχεδόν τον μισό πληθυσμό της πόλης μας, ο οποίος δυσκολεύεται να μετακινηθεί. Εμείς λέμε ότι τα πεζοδρόμια ανήκουν στους πεζούς. Ούτε στα παράνομα τραπεζοκαθίσματα, ούτε στα μηχανάκια, ούτε στα εμπόδια που βάζει η ίδια η πολιτεία - άχρηστες κολώνες και δυσλειτουργικές εγκαταστάσεις ΔΕΚΟ. Στο πρόγραμμά μας έχουμε τη δημιουργία 10.000 θέσεων στάθμευσης για μηχανάκια, για να κατεβούν από τα πεζοδρόμια. Υπάρχει πρόβλεψη για ράμπες σε όλα τα δημοτικά κτίρια: παιδικούς σταθμούς, σχολεία, παιδικές χαρές, λέσχες φιλίας. Σε ό,τι αφορά την ανάπλαση των πεζοδρομίων πρέπει να καταλάβουμε ότι χρειάζονται ειδικές, ξεχωριστές μελέτες, γιατί δεν έχει η κάθε συνοικία τις ίδιες ανάγκες. Δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος που οδήγησαν την κατάσταση εδώ που είναι σήμερα.

ΣΕ ΈΝΑ ΠΑΙΔΊ ΘΑ ΜΙΛΟΎΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΊΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΎ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΗΣ, ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΓΆΛΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΉ ΠΑΡΆΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ

Στους δρόμους της πόλης κυκλοφορεί μεγάλος αριθμός απροστάτευτων ασυνόδευτων προσφυγόπουλων. Μπορεί ο Δήμος να συμβάλει στην στέγαση και ένταξή τους; Ο Δήμος Αθηναίων έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην υποδοχή και ενσωμάτωση προσφύγων και μεταναστών στην πόλη, ανακουφίζοντας ανθρώπους που το έχουν ανάγκη, κρατώντας τις ισορροπίες της Αθήνας και καλύπτοντας κενά της κεντρικής διοίκησης. Ήδη λειτουργεί ως συντονιστής πολλών διαφορετικών δομών και

19 οργανώσεων, με ξεχωριστή αντιμετώπιση στις οικογένειες, στις γυναίκες, στους ασυνόδευτους ανήλικους αιτούντες άσυλο. Οι καλές πρακτικές πρέπει να συνεχιστούν και έχουμε δεσμευτεί σε αυτό. Κανένα παιδί δεν πρέπει να βρίσκεται στον δρόμο. Δεν χωράει συζήτηση. Παράλληλα, θα ενισχύσουμε τα προγράμματα ένταξης σε επίπεδο Δήμου, με έμφαση στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, η οποία πρέπει να οδηγεί σε κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας. Για την επόμενη δημοτική αρχή, η πρόσβαση των προφύγων σε κοινωνικές υπηρεσίες, σε στέγαση και εκπαίδευση και εν γένει η ενσωμάτωσή τους πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Ποιο είναι το αγαπημένο σας σημείο/μέρος στην πόλη; Όποιο σημείο δω πρώτο μετά από απουσία έστω και λίγων ημερών από την Αθήνα. Ποιος είναι ο αγαπημένος σας παιδικός ήρωας; Ο Μικρός Ήρωας, ή Γιώργος Θαλάσσης, που έβγαινε κάθε βδομάδα σε τευχάκια. Διάβαζα με μανία όταν ήμουν μικρός! Ποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα "ζηλέυετε"; Το παράδειγμα που έχω στο μυαλό μου ως οδηγό είναι η ανάπλαση του Εμπορικού Τριγώνου της Αθήνας. Η συνεργασία Δήμου, ιδιωτικού φορέα και κατοίκων οδήγησε σε αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση και άλλαξε τελείως πρόσωπο στην περιοχή. Το βασικότερο: οι κάτοικοι και οι καταστηματάρχες όχι μόνο έχουν εμπλακεί στη διαδικασία της ανάπλασης αλλά συγκροτήθηκαν σε μια μικρή κοινότητα που φροντίζει και προστατεύει τη γειτονιά της. Έχουν δημιουργήσει μια αλυσίδα πρακτικών, με υιοθεσίες δρόμων, με επίβλεψη, με πρωτοβουλίες. Αυτούς τους ευαισθητοποιημένους Αθηναίους ακριβώς έχω στο μυαλό μου όταν προτείνω τα συμβούλια γειτονιάς, όταν προτείνω τις υιοθεσίες δημοσίων χώρων από φορείς της περιοχής. Χωρίς τους πολίτες, δεν γίνεται τίποτα. Τι θα γίνει επιτέλους με την πιστοποίηση στις παιδικές χαρές της πόλης; Οι περισσότερες δεν πληρούν τις προδιαγραφές. Θα επισπεύσετε τη διαδικασία, είναι στις προτεραιότητές σας; Σήμερα, υπάρχουν γειτονιές όπως η περιοχή στο τέρμα Πατησίων που δεν έχουν παιδική χαρά: αυτό είναι ανεπίτρεπτο. Ναι, προτεραιότητα μας είναι να πιστοποιηθούν όλες οι παιδικές χαρές στο δήμο, και όταν λέμε να πιστοποιηθούν εννοούμε τα πάντα, από τα ασφαλή όργανα μέχρι τα φροντισμένα παρτέρια και παγκάκια και τη φύλαξη, και βεβαίως να δημιουργηθούν χώροι εκεί που δεν υπάρχουν. Θέλω να πείτε στην οκτάχρονη κόρη μου, με λίγα λόγια, γιατί να σας ψηφίσω στις εκλογές. Αυτό που θα συζητούσα μαζί της, εάν είχα τη δυνατότητα, θα ήταν για την αξία του σεβασμού και της αγάπης στο περιβάλλον και στην πόλη, για την αξία της ανακύκλωσης, για τη μεγάλη δημοκρατική ιστορία και παράδοση της Αθήνας. Πιστεύω ότι αν τα παιδιά ευαισθητοποιηθούν στα κρίσιμα ζητήματα στην κατάλληλη ηλικία, θα γίνουν συνειδητοποιημένοι ψηφοφόροι όταν έρθει η ώρα.


20

ΕΚΛΟΓΕΣ

20.05.2019

Γιώργος Βουλγαράκης Αθήνα και πάλι Αθήνα

Η

απόφασή του να θέσει υποψήφιότητα για τον Δήμο της Αθήνας εξέπληξε όλους όσοι δεν γνωρίζουν καλά τον Γιώργο Βουλγαράκη και το πόσο αγαπά την πόλη. Αν και γεννήθηκε στην Κρήτη, στην Αθήνα σπούδασε, στην Αθήνα ξεκίνησε το

ταξίδι του στην πολιτική, στην Αθήνα δημιούργησε μια πολυμελή οικογένεια. 4 παιδιά (και 2 σκυλιά που λατρεύει), δεν τα λες και λίγα. Τι οραματίζεται λοιπόν ο Γιώργος Βουλγαράκης για την πόλη των παιδιών μας; Ποια είναι η πιο γλυκιά ανάμνηση από την Αθήνα των παιδικών σας χρόνων; Βόλτα στο πάρκο της γειτονιάς, κρυφτό

και κυνηγητό στην παιδική χαρά παραδίπλα, παγωτό χωνάκι, θερινό σινεμά πιο πάνω και «μαλλί της γριάς». Ήρεμα χρόνια, αγνά, ανέφελα... Θα μπορέσουν λέτε τα παιδιά που μεγαλώνουμε σήμερα να ζήσουν τέτοιες στιγμές και να αποκτήσουν παρόμοιες αναμνήσεις; Το θέμα είναι ότι η Αθήνα δεν έχει πια γειτονιές, όπως τουλάχιστον τις


20.05.2019

ΕΚΛΟΓΕΣ

Γιατί οι Αθηναίοι, λοιπόν, να επιλέξουν εσάς για Δήμαρχο στις 26 Μαΐου; Κυρίως διότι οι συμπολίτες μου ξέρουν πως είμαι αποτελεσματικός. Ότι διαχρονικά έχω παράξει έργο ορατό και μετρήσιμο. Σε όποιες θέσεις ευθύνης υπήρξα πολιτικός προϊστάμενος, ολοκλήρωνα το έργο που αναλάμβανα, δεν φοβόμουν να τσαλακωθώ για να βρω λύση. Θυμηθείτε τους Ολυμπιακούς Αγώνες που είχα την ευθύνη της ασφάλειας, το Μουσείο της Ακρόπολης, της Σύγχρονης Τέχνης, την παραχώρηση της Cosco, την προστασία των ορεινών όγκων της Αττικής... Θα μπορούσα να σας μιλάω ώρες.

θυμόμαστε εμείς. Έχει γίνει μια απρόσωπη πόλη. Άνθρωποι που μένουν στην ίδια πολυκατοικία δε γνωρίζονται μεταξύ τους. Συνήθως δε λένε ούτε καλημέρα στον διάδρομο. Ποιος διανοείται σήμερα να αφήσει το παιδί του να παίξει στον δρόμο με τα γειτονόπουλα; Αυτός είναι και ο λόγος που με ακούτε να λέω ότι ο Αθηναίος πολίτης δεν είναι συνηθισμένος πολίτης. Τι εννοείτε δεν είναι συνηθισμένος πολίτης; Σε τι διαφέρει από τον πολίτη κάποιου άλλου Δήμου; Αυτό που εννοώ είναι ότι στον Αθηναίο δεν μπορείς να υπόσχεσαι φαραωνικά έργα για την πόλη αν δεν έχεις μιλήσει πιο πριν για τα βασικά. Ο Αθηναίος είναι ένας φοβισμένος και απογοητευμένος πολίτης. Απογοητευμένος διότι βλέπει στην πόλη μια γενικευμένη αταξία και φοβισμένος διότι υπάρχουν περιοχές που δεν μπορεί να βγει από το σπίτι του το βράδυ. Δεν μπορεί να χαρεί ούτε πάρκα, ούτε πλατείες ούτε παιδικές χαρές. Το ζήτημα της ασφάλειας, συνεπώς, είναι πρώτο στην ατζέντα σας; Ασφαλώς! Σαν Δήμαρχος, η πρώτη απόφαση που θα φέρω προς ψήφιση στο δημοτικό συμβούλιο θα μια γενική αρχή και όλες οι υπόλοιπες αποφάσεις που θα ακολουθήσουν, θα πρέπει να την λαμβάνουν υπόψη τους και να την υπηρετούν. Πείτε το αλληγορικά σαν «Δημοτική Συνταγματική Αρχή». Η αρχή αυτή θα αφορά την ασφάλεια της πόλης και των πολιτών. Και το λέω αυτό διότι ξέρω πολύ καλά, από την περίοδο που ως Υπουργός Δημόσιας Τάξης συντόνιζα την Ολυμπιακή Ασφάλεια, ότι δεν μπορεί να γίνει απολύτως τίποτα αν οι πολίτες δεν αισθάνονται ασφαλείς. Δεν μπορείς να αναπτύξεις περιοχές χωρίς ασφάλεια. Να μιλάς για υπεροπτικούς πόλους πρασίνου, για πάρκα και παιδικές χαρές, για καθαρή πόλη, για ενσωμάτωση μεταναστών χωρίς κανόνες ασφάλειας. Μα μπορεί ο Δήμαρχος από μόνος του να το κάνει αυτό; Δεν είναι δουλειά της κεντρικής κυβέρνησης; Δεν είπα ότι ο Δήμαρχος μπορεί να υποκαταστήσει τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης, όμως έχει ένα μεγάλο όπλο στα χέρια του. Έχει τους πολίτες. Η δύναμη των πολιτών είναι τεράστια. Δουλειά του Δημάρχου, εκτός από το να φωτίσει την πόλη και να φυλάξει αποτελεσματικά τα πάρκα και τις παιδικές χαρές, είναι να μπει μπροστά και μαζί με τους πολίτες να διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Γιατί μπορεί δηλαδή να το κάνει ο Δήμαρχος ενός

ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΈΣ ΜΟΥ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΔΊΚΤΥΟ ΛΌΦΩΝ ΠΟΥ ΝΑ ΣΥΝΔΈΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΎ ΤΟΥΣ ΜΕ ΑΛΛΗΛΟΣΥΜΠΛΗΡΟΎΜΕΝΕΣ ΔΡΆΣΕΙΣ ΚΑΘ’ ΌΛΗ ΤΗ ΔΙΆΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΌΝΟΥ.

21

επαρχιακού Δήμου και δεν μπορεί να το κάνει ο Δήμαρχος Αθηναίων; Ακούγεται λίγο σαν ακτιβισμός αυτό… Πείτε το και έτσι. Ο Δήμαρχος της Αθήνας δεν μπορεί να είναι καταγραφέας προβλημάτων, δεν είναι δημοσιογράφος για να κάνει ρεπορτάζ, ούτε κυανόκρανος του ΟΗΕ για να παρατηρεί τα τεκταινόμενα στην πόλη. Πρέπει να μπαίνει μπροστά, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να συμβάλλει στη λύση τους. Όλοι οι Αθηναίοι γνωρίζουμε τα προβλήματα, τις λύσεις αναζητούμε. Οι συνεργάτες μου και εγώ για αυτόν ακριβώς τον λόγο συμμετέχουμε στις εκλογές. Και τις λύσεις θα τις δώσουμε μαζί με τους πολίτες. Θέλουμε να σηκώσουμε τους Αθηναίους από τον καναπέ και να ξαναπάρουμε τη πόλη στα χέρια μας. Το ερώτημα βέβαια που ανακύπτει είναι πώς θα το κάνετε εσείς; Γιατί δηλαδή δεν μπορούν να το κάνουν οι άλλοι συνυποψήφιοι σας; Την Αθήνα δυστυχώς την κυνηγάει χρόνια τώρα μια τεράστια ατυχία. Ήταν αναγκασμένη είτε να χρησιμοποιείται ως εφαλτήριο ανέλιξης προσώπων στην κεντρική πολιτική σκηνή, είτε ως πρόβα εκλογών, επειδή ως πρώτος δήμος της χώρας έχει μια πανελλαδική αναφορά. Αυτός είναι και ο λόγος που τις τελευταίες δεκαετίας στο Δήμο Αθηναίων γίνεται απλή διαχείριση και η πόλη βαδίζει με βήμα σημειωτόν. To θέμα στην πόλη, όμως, δεν είναι αυτό. Η Αθήνα δικαιούται καλύτερης τύχης και πρέπει να λύσει βασικά θέματα που όσο θα φοβούνται οι δήμαρχοι να τα λύσουν για να μην τσαλακωθούν, παραμένουν προβλήματα. Προσωπικά, σας διαβεβαιώνω, δεν έχω κανένα τέτοιο θέμα. Στην πραγματικότητα κάνω ακριβώς την αντίθετη πορεία. Για μένα η Αθήνα είναι προορισμός, δεν είναι βήμα για κάτι παραπάνω. Αυτό το παραπάνω το έχω βιώσει και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό.

Θεωρείτε ότι υπάρχουν προβλήματα στην Αθήνα που αντιμετωπίζονται ως ταμπού και δεν συζητούνται ανοιχτά; Και αν ναι πως λύνονται; Άπειρες λέξεις για να τα περιγράψουμε, ελάχιστη ενέργεια για να τα κατανοήσουμε και ακόμη λιγότερη για να τα αντιμετωπίσουμε. Πολιτική για μένα δεν είναι η λεκτική ακροβασία για να δείχνεις υποκριτικό ενδιαφέρον και να μην κάνεις τίποτα. Ασφάλεια, καθαριότητα, στάθμευση, ελεύθεροι χώροι, μετανάστες,πρόσφυγες, προσβασιμότητα, πολιτισμός, επιχειρηματικότητα, ναρκωτικά, αναπλάσεις, τουρισμός, κοινωνικές δομές, παιδεία, καλαισθησία, όλα συζητούνται, δεν υπάρχουν ταμπού. Όλα έχουν λεχθεί, η βούληση λείπει και η απόφαση να τσαλακωθεί κανείς, να συγκρουστεί, να ρισκάρει, να αποδεχθεί ότι δεν κερδίζονται όλες οι μάχες αλλά και πως καμία δεν κερδίζεται αν δεν δοθεί.

ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΚΆΝΩ ΑΚΡΙΒΏΣ ΤΗΝ ΑΝΤΊΘΕΤΗ ΠΟΡΕΊΑ. ΓΙΑ ΜΈΝΑ Η ΑΘΉΝΑ ΕΊΝΑΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ, ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΒΉΜΑ ΓΙΑ ΚΆΤΙ ΠΑΡΑΠΆΝΩ. ΑΥΤΌ ΤΟ ΠΑΡΑΠΆΝΩ, ΤΟ ΈΧΩ ΒΙΏΣΕΙ ΚΑΙ ΜΆΛΙΣΤΑ ΣΕ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΌ ΒΑΘΜΌ.

Αν σας ρωτούσα να μου πείτε ένα έργο που θα προτάσσατε άμεσα, πέραν της ασφάλειας, ποιο θα ήταν; Την ανάδειξη των λόφων της πόλης μας και την ενσωμάτωση τους στην καθημερινότητα μας. Η Αθήνα έθαψε τα ποτάμια της τουλάχιστον ας αναδείξει τους λόφους της. Ο Λυκαβηττός, ο Αρδηττός, ο λόφος Στρέφη, ο Σκουζέ, ο Κολωνός πρέπει να γίνουν μέρος της ζωής των πολιτών σαν ενιαίο σύνολο με δράσεις πολιτισμού, άθλησης, αναψυχής και δραστηριοτήτων. Με χώρους ελεύθερης έκφρασης και δημιουργίας. Στις προτεραιότητές μου λοιπόν, είναι ένα Δίκτυο Λόφων που να συνδέονται μεταξύ τους με αλληλοσυμπληρούμενες δράσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.


22

LIKE

20.05.2019

Το βιβλίο του Φώτη Δούσου "Παβ, ο φάλτσος τζίτζικας και η περιπέτεια με τα τυφλά μυρμήγκια" (εκδόσεις Μικρή Σελήνη) μας αρέσει γιατί είναι μια σχεδόν σουρεαλιστική ιστορία για παιδιά, που ξεφεύγει από της πεπατημένες της σύγχρονης ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για τα απομνημονεύματα ενός μποεμ τζίτζικα με γενναία ψυχή κι έμφυτη αισιοδοξία που προσπάθησε να διορθώσει τη μόνη ατυχία της ζωής του: το γεγονός πως γεννήθηκε... φάλτσος! Ένα πανέξυπνο βιβλίο πολλαπλών αναγνώσεων με πηγαίο χιούμορ, λεπτή ειρωνεία, ζωηρή φαντασία, γρήγορη, θεατρική, πλοκή με ανατροπές στερεοτύπων, πλούσιο λεξιλόγιο και ένα ισχυρό μήνυμα για κάθε αναγνώστη και εν δυνάμει καλλιτέχνη, που αναζητά την ταυτότητά του. Η εξαιρετική, πρωτότυπη εικονογράφηση είναι της εικαστικού Αγγελικής Μπόζου.

mikriselini.wordpress.com facebook.com/mikriselini instagram.com/mikriselini


23

20.05.2019

Οι

προτείνουν 1

1

2

2 4 3

3

5

4 6 7

8

Ευτυχία Γιαννάκη- Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο Για παιδιά από 3 ετών Η βραβευμένη συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων «ξαφνιάζει» τους αναγνώστες της με τη νέα σειρά παιδικών βιβλίων «Τα πρώτα μου μυστήρια», εικονογραφημένη από τη Σοφία Τουλιάτου. Πρωταγωνιστούν οι Πιτσιμπουίνοι, τους οποίους η Ευτυχία Γιαννάκη εμπνεύστηκε από τους πραγματικούς μπλε πιγκουίνους - τους πιο μικρούς που υπάρχουν - που ζουν στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία. Στο πρώτο βιβλίο της σειράς ταξιδεύουμε στο Πίτσι Πίτσου, στο πιο ασφαλές, αλλά και στο πιο μυστήριο νησί στον κόσμο, όπου ζουν οι Πιτσιμπουίνοι. Στο σχολείο, το πρόγραμμα έχει κολύμπι στη Λίμνη Λαμπίκο. Όταν, όμως, τα Πιτσιμπουίνια φτάνουν εκεί, βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη. Η λίμνη δεν έχει σταγόνα νερό! Ο Μικρός Μπλε, ο μοναδικός ντετέκτιβ του νησιού, και η παρέα του θα πρέπει να βιαστούν, αν θέλουν να λύσουν το πρώτο τους μυστήριο. Benji Davies- O Νόι και η Γιαγιά Mετάφραση: Αντώνης Παπαθεοδούλου Για παιδιά από 3 ετών Το τρίτο βιβλίο του βραβευμένου δημιουργού από τον κόσμο του Νόι, σε συνέχεια των δύο προηγούμενων ιστοριών που αγαπήθηκαν από μικρούς και μεγάλους. Ένα παραμύθι που ξεχειλίζει ζεστασιά και αυθορμητισμό, συνδυασμένο με οικείες εικόνες που ενθουσιάζουν και εμπνέουν τα παιδιά. Ο Νόι, φιλοξενείται στο σπίτι της Γιαγιάς του, που είναι κάπως παράξενη: μαγειρεύει φύκια και ροχαλίζει όταν κοιμάται! Ένα πρωί, ο μικρός ξεμακραίνει από το σπίτι και βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα περιπέτεια που θα τον φέρει, τελικά, πιο κοντά στη Γιαγιά και θα μας θυμίσει τη σημασία της αγάπης και της φιλίας. Marie Voigt- Ένα φως για τη νύχτα Mετάφραση: Αντώνης Παπαθεοδούλου Για παιδιά από 3 ετών Οι σκιές δεν κρύβουν απαραίτητα κάτι τρομακτικό, και στην ομορφιά τους μπορούμε να βρούμε τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας. Η Μπέτυ λατρεύει τη νύχτα, γιατί φέρνει μαζί της τις πιο όμορφες ιστορίες. Αλλά ο Κόσμο, ο Αρκούδος από το παραμύθι της, φοβάται το σκοτάδι... Τα παιδιά τους ακολουθούν και ανακαλύπτουν παρέα ότι το σκοτάδι το χρειαζόμαστε για να βλέπουμε το φως και ότι το φως που κρύβουμε μέσα μας, μας δίνει θάρρος για να ξεπεράσουμε όλους μας τους φόβους. Μια μαγική ιστορία που μας γεμίζει θάρρος να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο το σκοτάδι, αλλά ό,τι μας φοβίζει. Linda Sarah- Του Τομ οι μαγικές μηχανές Mετάφραση: Αντώνης Παπαθεοδούλου Για παιδιά από 3 ετών O Τομ και ο Μπαμπάς του λάτρευαν να φτιάχνουν μαζί πράγματα, και πιο συγκεκριμένα, πράγματα που κινούνται! Σύντομα οι εφευρέσεις τους έγιναν πιο μεγάλες, πιο γρήγορες και πιο τρελές. Τώρα το σπίτι τους ήταν γεμάτο από δημιουργίες που ανεβοκατέβαιναν, στριφογύριζαν, πετούσαν. Κι ύστερα, ήρθε μια αλλαγή, γρήγορη σαν αστραπή. Ο Μπαμπάς έχασε τη δουλειά του και η θλίψη απλώθηκε στο σπίτι. Μέχρι που ο Τομ σκαρφίστηκε μια τρομερή ιδέα με αφορμή τις ιδιαίτερες εφευρέσεις οχημάτων τους, δημιουργώντας κάτι εκπληκτικό, κάτι που ο κόσμος δεν είχε αντικρίσει ποτέ πριν! Ένα συναισθηματικά φορτισμένο αλλά συνάμα βαθιά αισιόδοξο βιβλίο, εικονογραφημένο από τον Ben Mantle, που διερευνά με εύστοχο τρόπο θέματα όπως αυτό της αγάπης και της υποστήριξης μεταξύ παιδιών και γονέων.

5

6

7

8

Oliver Jeffers- Βρισκόμαστε εδώ. Σημειώσεις για τη ζωή στον πλανήτη Γη Mετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς Για παιδιά από 3 ετών Εγκαταλείποντας για λίγο τη μυθοπλασία, με αφορμή τον ερχομό του νεογέννητου γιου του, Χάρλαντ, ο δημοφιλής συγγραφέας και εικαστικός δημιουργεί έναν ιδιαίτερο και πανέξυπνο οδηγό-εισαγωγή στον κόσμο που μας περιβάλλει. Με απίστευτη τρυφερότητα και χιούμορ περιγράφει τη γη, τη θάλασσα, τον πλανήτη και την ανθρωπότητα. Η εικονογράφηση, μαζί με τον γνώριμο τρόπο γραφής και τον ρυθμό του κειμένου συνθέτουν ένα υπέροχο σκηνικό, μέσα από το οποίο ο Jeffers μιλά για την καλοσύνη, την ευγένεια και τις ανθρώπινες ανάγκες. Tom Percival- Η Θάλασσα είδε Mετάφραση: Φίλιππος Μανδηλαράς Για παιδιά από 3 ετών Η Σοφία έχασε στην παραλία το αρκουδάκι της. Κανείς δεν το είδε εκτός από τη Θάλασσα... Ξεφυλλίζοντας την τρυφερή αυτή ιστορία παρακολουθούμε τις περιπέτειες του μικρού αρκούδου μέσα στο νερό, μέσα στη θάλασσα που προσπαθεί με τον τρόπο της να ανακαλύψει τη Σοφία και να της επιστρέψει το αγαπημένο της παιχνίδι. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικονογράφηση: Μέσω μιας πρωτότυπης δράσης, το μουσείο Rijksmuseum στοΆμστερνταμ έδωσε πρόσβαση σε 125.000 εικόνες από τη συλλογή του για να χρησιμοποιηθούν και να επεξεργαστούν ελεύθερα από όλους. O Percival γοητεύτηκε από την ιδέα να σχεδιάσει κάτι καινούργιο συνδυάζοντας τη δική του εικονογράφηση με στοιχεία από κλασικούς πίνακες, κι έτσι εμπνεύστηκε τον κόσμο αυτού του βιβλίου. Θοδωρής Παπαϊωάννου- Αντάμα Για παιδιά από 3 ετών Μετά τα υπέροχα «Ανάποδα» και «Απέναντι», ο Θοδωρής Παπαϊωάννου μάς παρουσιάζει το τρίτο παραμύθι του με πρωταγωνιστές τον Μέλιο και τη Μελανή, εικονογραφημένο και αυτό από την Ίριδα Σαμαρτζή. Τα δύο αγαπημένα σκαθάρια βγαίνουν από τις φωλιές τους και εξερευνούν το δάσος, τον ξεχωριστό κόσμο που τους περιβάλλει. Ο ήχος του νερού, η γλύκα του χυμού, το χρώμα του ηλιοβασιλέματος, το άρωμα των λουλουδιών, ακόμα και το κρύο του χιονιού, όλα μοιάζουν ξεχωριστά, όταν τα μοιράζεσαι με κάποιον που αγαπάς, αντάμα. Ανέστης Ποϊράζης- Φεγγαροπαιχνιδίσματα Για παιδιά από 5 ετών Η ιστορία αυτή ξεκινά σε μια μικρή χώρα, της οποίας οι κάτοικοι είχαν μία παράξενη συνήθεια: ξυπνούσαν το σούρουπο και έπεφταν για ύπνο την αυγή. Ο Ντάνιελ βρίσκεται κάθε νύχτα στο δωμάτιό του φτιάχνοντας κολάζ με τα αγαπημένα του φεγγάρια. Ώσπου μια μέρα, ή πιο σωστά μια νύχτα, ακούει τον ήχο ενός βιολιού. Αυτός ο ήχος, αυτή η υπέροχη μελωδία, θα γίνει η αφορμή για να ανακαλύψει το ταλέντο που θα διαμορφώσει τα πιο απρόσμενα όνειρά του. Το βιβλίο, εικονογραφημένο πανέμορφα από τον Κώστα Καρασαββίδη, συνοδεύεται από cd με την αφήγηση του παραμυθιού από την Μαριάννα Ρούκαλη αλλά και πρωτότυπη μουσική του Daniel Georgiev.

www.ikarosbooks.gr


24

BIBΛΙΟ

20.05.2019

Ποιο είναι το παιδικό βιβλίο των εκδόσεών σας που αγαπάτε περισσότερο και γιατί; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΠΕΛΙΩ ΠΑΠΑΔΙΑ

Ο

λοι έχουμε ένα αγαπημένο παιδικό βιβλίο, έτσι δεν είναι; Προσωπικά, ξεχωρίζω Τα γενέθλια της Ζωρζ Σαρή, το οποίο με σημάδεψε από πολύ μικρή ηλικία. Το πρωτοδιάβασα στη δευτέρα δημοτικού (τότε ήμαστε πιο εξοικειωμένοι με το πολύ κείμενο από νωρίς, ελλείψει picture books

–εξαιρούνταν τα Κλασσικά Εικονογραφημένα). Έκτοτε το έπιασα ξανά και ξανά και ξανά, κατανοώντας το όλο και περισσότερο, όλο και καλύτερα και αφήνοντάς το να με διαμορφώσει. Φυσικά, συνεχίζω να διαβάζω Τα γενέθλια ακόμα και τώρα που μεγάλωσα, στην έκδοση εκείνη του 1987, που εν πολλοίς καθόρισε τη ζωή μου και τις μελλοντικές επιλογές μου. Κάνοντας τις προάλλες ένα μικρό γκάλοπ μεταξύ φίλων για το δικό τους αγαπημένο παιδικό βιβλίο,

σκέφτηκα τους εκδότες. Ανέκαθεν είχα την περιέργεια αν οι άνθρωποι που με την αισθητική και με τις επιλογές τους καθορίζουν τα διαβάσματά μας μπορούν να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο βιβλίο, ανάμεσα στα δεκάδες ή και εκατοντάδες που έχουν εκδώσει. Έτσι, αποφάσισα να τους ρωτήσω! Όλοι δυσκολεύτηκαν να απαντήσουν. Ένα; Μα μόνο ένα; Ναι, ένα μόνο. Χωρίς να το πολυσκεφτείτε. Με το χέρι στην καρδιά. Ας δούμε τι απάντησαν…

Ελένη Παπαγεωργίου (Εκδόσεις Μεταίχμιο) Ένα βιβλίο για τον Μάνγκο τον αρκούδο, της Μελίσα Κρόουτον

Μαριάννα Ψύχαλου (Εκδόσεις Μικρή Σελήνη) Παβ ο φάλτσος τζίτζικας και η περιπέτεια με τα τυφλά μυρμήγκια, του Φώτη Δούσου Ο αγαπημένος μου ήρωας είναι ο Παβ από το ομότιτλο βιβλίο του Φώτη Δούσου. Πρόκειται για έναν τζίτζικα που κυνηγάει το όνειρό του με θάρρος, δύναμη και αισιοδοξία. Περισσότερο όμως τον συμπαθώ γιατί απολαμβάνει τη ζωή χωρίς ενοχές, αποδέχεται τα λάθη του και επιστρατεύει τη δημιουργικότητά του για να λύσει όλα του τα προβλήματα. Είναι ένας ήρωας που δεν ακολουθεί στερεοτυπικά πρότυπα, είναι τρωτός, έχει χιούμορ και δεν είναι νάρκισσος. Ο Παβ θα μπορούσε να είναι ένα κομμάτι του εαυτού μου ή ο φίλος που θα ήθελα να βρεθεί στο δρόμο μου. Γι' αυτό και το βιβλίο που αγαπώ περισσότερο είναι αυτό στο οποίο πρωταγωνιστεί.

Χάρης Ψυχογιός (Εκδόσεις Ψυχογιός) Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος, της Τζόαν Ρόουλινγκ Το βιβλίο που αγαπώ περισσότερο είναι «Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος», γιατί από τις πρώτες σελίδες μού τράβηξε το ενδιαφέρον με το χιούμορ και τη φανταστική πλοκή του. Ήταν επίσης κάτι το διαφορετικό για εμένα όταν το διάβασα το 1998 γιατί συνδύαζε περιγραφές από την καθημερινή ζωή κοινών ανθρώπων με την «καθημεαρινή» ζωή μάγων οι οποίοι όμως ζούσαν ταυτόχρονα στην κοινωνία όπως όλοι οι άλλοι χωρίς να γίνονται αντιληπτά τα έργα τους από τους κοινούς θνητούς (Μαγκλ). Ήταν από τα βιβλία που διάβασα από την αρχή ως το τέλος με αμείωτο ενδιαφέρον. Τέλος, με ενθουσίασε το γεγονός ότι η ιστορία συνεχίστηκε σε επόμενα βιβλία - δεν ήταν απλά ένα αυτοτελές βιβλίο (παρόλο που μπορεί να διαβαστεί κι έτσι) αλλά η αρχή μιας σειράς βιβλίων.

Είναι πολύ δύσκολο να διαλέξω ένα μόνο από τόσα αγαπημένα βιβλία και δημιουργούς. Από τον Σεπτέμβριο, όμως, που γεννήθηκε η κόρη μου Στέλλα γνώρισα μια κατηγορία παιδικών βιβλίων που έως τότε προσπερνούσα, τα χαρτονένια βιβλία για πολύ μικρά παιδιά. Διαβάζουμε ολημερίς και παντού και, φυσικά, αγαπάμε κάποια βιβλία λίγο περισσότερο από άλλα. Το πλέον αγαπημένο μας, λοιπόν, είναι το «Ένα βιβλίο για τον Μάνγκο τον αρκούδο» της Μελίσα Κρόουτον, ένας πρωτότυπος συνδυασμός βιβλίου γνώσεων και ιστορίας από τον ανεξάρτητο βρετανικό εκδοτικό οίκο Nosy Crow (όπως και τα επίσης λατρεμένα στο σπίτι μας βιβλία της σειράς Διαβάζω και διασκεδάζω!) Η βόλτα του Μάνγκο στο αγρόκτημα γίνεται μια διαδραστική εμπειρία για τον μικρό αναγνώστη: ψάχνει πίσω από υφασμάτινα και χάρτινα παραθυράκια, χαϊδεύει ένα πρόβατο, δοκιμάζει τους ήχους των ζώων στον καθρέφτη, ενώ –σαν κλείσιμο του ματιού προς τον γονιό– σε κάθε σελίδα βρίσκεται κρυμμένο και ένα κίτρινο παπάκι!


BIBΛΙΟ

20.05.2019

Μαριλένα Πανουργιά (Εκδόσεις Ίκαρος) Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο, της Ευτυχίας Γιαννάκη Το να ξεχωρίσω ΕΝΑ βιβλίο είναι εξίσου δύσκολο με το να ξεχωρίσω τη μία μου κόρη από την άλλη. Κάθε παιδικό βιβλίο πριν από την τελική του μορφή- αυτή που φτάνει στα βιβλιοπωλεία, στα σπίτια, στα παιδιά- έχει διανύσει τη δική του διαδρομή μέσα στο γραφείο μου, και στο σπίτι μου. Η αρχική ιδέα, το πρώτο κείμενο, τα πρώτα σκίτσα κουβεντιάζονται άπειρες ώρες. Ύστερα αρχίζουν οι χαρακτήρες να παίρνουν μορφή, κουμπώνουν τα χρώματα με τις λέξεις, έρχεται το στήσιμο των σελίδων, η διόρθωση και οι πιο μικρές λεπτομέρειες: «Ας κουνήσουμε αυτό το φύλλο ένα τσικ πιο δω, για να χωρέσει καλύτερα το άρθρο», «ας αραιώσουμε ένα τακ το σίγμα από το ταυ εδώ που κολλάνε», τέτοια πράγματα λέγονται μπροστά από την οθόνη του ατελιέ. Επιλέγω λοιπόν, όχι αυτό που ξεχωρίζω, αλλά αυτό που φτιάξαμε τελευταίο, και παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στο κοινό: «Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο» στη νέα σειρά που λέγεται «Πιτσιμπουίνοι», της Ευτυχίας Γιαννάκη, με εικονογράφηση της Σοφίας Τουλιάτου. Η Ευτυχία άφησε για λίγο την Αθήνα και τον Χάρη Κόκκινο και μεταφέρθηκε στο νησί Πίτσι Πίτσου, το νησί των Πιτσιμπουίνων για να μας συστήσει έναν νέο ντετέκτιβ, τον Μικρό Μπλε. Συνεργός της σε αυτό η Σοφία Τουλιάτου δημιούργησε τον κόσμο του Πίτσι Πίτσου και απίστευτους χαρακτήρες, ξεκαρδιστικούς αλλά και μυστηριώδεις, που πλέκουν ένα μυστήριο που απευθύνεται σε μικρούς αναγνώστες. Η συνεργασία μας ήταν από τις καλύτερες που είχα ποτέ. Ο επαγγελματισμός και των δύο σε συνδυασμό με το χιούμορ και την αγάπη που έχουν η κάθε μία για αυτό που κάνει αλλά και το νοιάξιμο για τα παιδιά, έκανε τη διαδρομή αυτού του βιβλίου παραπάνω από απολαυστική! Ο Ίκαρος έχει πια πατήσει γερά τα πόδια του στο χώρο του παιδικού βιβλίου, και αυτό οφείλεται στους συνεργάτες του. Μακάρι όσο περνούν τα χρόνια να συνεχίσω να μην μπορώ να ξεχωρίσω το ένα βιβλίο από το άλλο!

25

Αλεξάνδρα Αυγερινού-Παπαδοπούλου (Εκδόσεις Διόπτρα) Το κουνελάκι άκουγε, της Cori Doerrfeld Αγαπώ όλη την παιδική Διόπτρα, κυρίως γιατί μπορώ να μοιράζομαι όλες τις νέες κυκλοφορίες με τα παιδιά μου. Το βιβλίο όμως που ξεχώρισα και δεν αποχωρίζομαι είναι το πολυβραβευμένο πλέον «Το κουνελάκι άκουγε». Εξαιρετικά σχεδιασμένο, με απλή, «καθαρή» εικονογράφηση και ένα κείμενο που είναι κατανοητό ακόμα και για παιδιά από 2,5 ετών. Μας προσφέρει αυτό που χρειαζόμαστε: τη φροντίδα κάποιου που απλώς θα μας ακούσει και θα μας πάρει μια αγκαλιά. Η έμπνευση της εικονογράφου-συγγραφέως Cori Doerrfeld ήρθε στα φοιτητικά της χρόνια. Το αγόρι της της εξηγούσε πώς βιώνει την απώλεια του αδελφού του. Της είπε πόσο σημαντικά ήταν τα κατοικίδια κουνελάκια του για να τον βοηθήσουν να ξεπεράσει τη θλίψη, γιατί ήταν ήσυχα και έμεναν ήρεμα δίπλα του. Λίγο αργότερα η συγγραφέας άρχισε να φτιάχνει παραμύθια με κουνελάκια. Τα επόμενα χρόνια, δύο φίλες της βίωσαν την απώλεια των παιδιών τους και ως μητέρα κι η ίδια δεν μπορούσε καν να διανοηθεί πώς είναι ο πόνος και τα συναισθήματά τους. Ένιωσε ανίσχυρη που δεν μπορούσε να βοηθήσει και συνειδητοποίησε ότι συχνά οι γονείς και οι δάσκαλοι ρίχνουν μικρό βάρος στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε σε τέτοιου είδους καταστάσεις και ακόμη και οι καλύτερες προθέσεις μπορούν να περιπλέξουν τα πράγματα. Πάνω στην αγωνία της να βοηθήσει, σκέφτηκε ξανά τα κουνελάκια και για πρώτη φορά συνειδητοποίησε την πραγματική δύναμη πίσω από την ιστορία τους. Όταν ο φίλος της προσπαθούσε να αντιμετωπίσει την απώλεια του αδελφού του, δεν χρειαζόταν κανέναν να του λέει τι να κάνει ή πώς να νιώσει. Αυτό που χρειαζόταν (και βρέθηκε στα κουνελάκια) ήταν μια ήρεμη, αξιόπιστη παρουσία που να είναι απλά πρόθυμη να ακούσει. Και έτσι γεννήθηκε αυτό το εξαιρετικό βιβλίο.

Χριστίνα Παπαδοπούλου (Εκδόσεις Παπαδόπουλος) Ένα σπίτι χωρίς καθρέφτες, του Marten Sandén (μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη) Είναι ένα βιβλίο παιδικής λογοτεχνίας που ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία 8-12 ετών, αλλά διαβάζεται άνετα και από ενηλίκους. Πιστεύω πως τα βιβλία που μας αγγίζουν κατά κάποιο τρόπο απευθύνονται "προσωπικά" στον καθένα μας. Κάποιο στοιχείο από την ιστορία "κουμπώνει" με κάτι από τον εαυτό μας. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, λοιπόν, καταρχάς με γοήτευσε η γραφή του. Πιστεύω ότι ο συγγραφέας γράφει με μεγάλη μαεστρία, καθώς η ιστορία του βιβλίου πραγματεύεται μερικές από τις πιο δύσκολες καταστάσεις στη ζωή: διαλυμένες οικογένειες και θάνατο παιδιού και παρόλα αυτά ο μυστηριώδης και με λίγη αγωνία τρόπος που γράφεται/εξελίσσεται η ιστορία δεν σε αφήνει να εστιάσεις εκεί. Ο συγγραφέας παρουσιάζει τους χαρακτήρες των ηρώων τόσο ζωντανά που σου είναι οικείοι σαν να τους γνώριζες από πάντα και ξετυλίγει το κουβάρι του μυστηρίου -που σιγά σιγά σε βάζει να υποψιάζεσαι- με αγωνία. Τα περισσότερα εύσημα όμως τα παίρνει το τέλος της ιστορίας... Η πλοκή που σκέφτηκε, ο τρόπος που το έγραψε... που τελικά μέσα από την τραγικότητα όσο κι αν φαίνεται σχεδόν απίστευτο ξεπηδάει η αισιοδοξία, η ελπίδα, η λύτρωση, ένα απρόσμενα καλό τέλος. Είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται σε όλους, μικρούς και μεγάλους. Δεν είναι "εύκολο" -λόγω θέματος- όμως η ιστορία δεν έχει ίχνος μελοδραματισμού, και συνεχίζει να "δουλεύει" μέσα σου σαν μια φωτεινή ελπίδα.

Έλενα Πατάκη (Εκδόσεις Πατάκη) Μαύρη Λίμνη, της Μελίνας Καρακώστα Η «Μαύρη λίμνη» κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου για πολλούς λόγους. Στο βιβλίο «βιώνεις πολύ αυθεντικά το ταξίδι της ενηλικίωσης... μια πολύ έντονη σχέση μάνας-γιου... σαν να μην μπορεί να την αγγίξει τίποτα». Η Μελίνα Καρακώστα έγραψε τη «Μαύρη λίμνη» στην καλύτερη στιγμή της ζωής της, όταν οι μεγάλες της αγάπες, οι λέξεις και η μουσική, της είχαν ξεκλειδώσει τα μυστικά τους και ζούσαν μαζί αρμονικά κι ευτυχισμένα. Κι ύστερα η Μελίνα έφυγε αιφνίδια και μας άφησε μόνους -όλους εμάς και τα «παιδιά» της, όπως αναφέρει στην αφιέρωση, τον γιο της Ανδρέα και τον φίλο του Χρήστο (δεκαεξάχρονοι κι οι δυο τότε όπως ο ήρωας του βιβλίου) με αυτό το βαθύ όσο και ανάλαφρο μυθιστόρημα μαγικού ρεαλισμού, που είχε πλέον βγει πέρα για πέρα αληθινό. Η Μελίνα Καρακώστα θα είναι για πάντα η δική μου «Πριγκίπισσα των λέξεων», που δε θέλησε να μεγαλώσει τόσο ώστε να πάρει τον θρόνο που κατείχε η βασίλισσα μητέρα της, η αγαπημένη μου Ζωρζ Σαρή. Υ.Γ. Αν και ακούγεται πολύ υποκειμενική η κρίση μου για το βιβλίο, δεν είναι. Η περιγραφή μέσα στα εισαγωγικά είναι λόγια της δεκαοχτάχρονης κόρης μου.


26

ΣYΖΗΤΩΝΤΑΣ

20.05.2019

Αναβλητικότητα: Ο Φραντζ Κλάφτα στο ντιβάνι ΤHΣ ΣΟΥΖΑΝΑΣ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ

Η Σουζάνα Παπαφάγου είναι κλινική ψυχολόγος, ομαδική- οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια.

Δ

ιάβασα δις το περιπετειώδες αυτοβιογραφικό έργο του Φραντζ Κλάφτα (Κατερίνα Κρις, εκδόσεις Πατάκη) ο οποίος μάταια παλεύει με τον αναβλητικό του εαυτό προκειμένου να συγκεντρωθεί και να καταφέρει να γράψει το πολυπόθητο πρώτο βιβλίο του, μάταια προσπαθεί να ξεπεράσει τα εμπόδια που του στερούν αυτό που επιθυμεί… Την πρώτη φορά που το

διάβασα γέλασα με την καρδιά μου, τη δεύτερη φορά, όμως, που βούτηξα πιο προσεκτικά μέσα του, συνέβη κάτι δυσάρεστο· ανασύρθηκε μια απωθημένη μου ανάμνηση. Ήταν το 1992, εγώ 12 χρονών, καθόμουν στο γραφείο μου με μια στοίβα βιβλία στα δεξιά, μια στοίβα βιβλία στα αριστερά και τη γραφομηχανή μπροστά μου. Τα χαρτιά ήταν στη θέση τους, εγώ στη θέση μου, τα βιβλία που με είχαν εμπνεύσει στη θέση τους. Μαντέψτε ποιος δεν ήταν στη θέση του… Το μυαλό μου. Ήμουν έτοιμη να γράψω το πρώτο μου βιβλίο, σίγουρη πως θα μεγαλουργούσα! Ο τίτλος; «Το

ημερολόγιο της Ιζαμπώ». Ήμουν επηρεασμένη από την Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ του Τερζάκη, σίγουρη πως θα έγραφα τη σύγχρονη ιστορία της ζωής της, βάζοντάς τη να ξυπνά σε μια πολυκατοικία το 2000… Τελικά ο μόνος που ξύπνησε σε μια πολυκατοικία το 2000 ήμουν εγώ, 20 πια χρονών, άβιβλη φοιτήτρια. Είχα –φυσικά- αναβάλει την συγγραφή βιβλίου και είχα καταπιαστεί με συγγράμματα, εγχειρίδια και εργασίες που δε σήκωναν… αναβολή.

Αναβλητικότητα Αναβλητικότητα, λοιπόν. Ο καθένας από εμάς


20.05.2019

έχει έρθει σε επαφή μαζί της, στο σχολείο, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, στη δουλειά του, κατά τη διεκπεραίωση καθημερινών υποχρεώσεων… Ο Φρόιντ, το 1901, στο έργο του «Η ψυχοπαθολογία της καθημερινής ζωής», αναφέρει ότι η εκκίνηση τελετουργικών πράξεων μπορεί ασυνείδητα να αποβλέπει στην αναβολή μιας δράσης που προκαλεί άγχος και, επομένως, στην τάση για αποφυγή. Μάλιστα χρησιμοποίησε τα ακόλουθα παραδείγματα, προκειμένου να περιγράψει την καθημερινή εκδήλωση της αναβλητικότητας: Το να ξεχνάμε συχνά, το να επαναλαμβάνουμε επίμονα κάτι, το να παραπετάμε/παραχώνουμε κάτι, το να σπάμε κάτι κατά λάθος κ.ά. Η αναβλητικότητα αποτελεί συχνό χαρακτηριστικό στον ευρύτερο πληθυσμό. Έρευνες καταδεικνύουν ότι το 80-95% των φοιτητών εκδηλώνει αναβλητικότητα στη συμπεριφορά του, το 75% θεωρεί τον εαυτό του αναβλητικό και σχεδόν το 50% αναβάλλει σε σταθερή βάση με αρνητικές επιδράσεις στην καθημερινότητά του. Η αναβλητικότητα καταλαμβάνει χώρο στη ζωή μας, σε διάφορες μορφές και εκφάνσεις, και αποτελεί ουσιαστικά ένα σύμπτωμα πίσω από το οποίο μπορεί να κρύβονται πολλά «κίνητρα». Μπορεί, καταρχάς, να υποδηλώνει απλά ότι κάτι δεν μας αρέσει και για το λόγο αυτό αναβάλλουμε διαρκώς την πραγματοποίησή του. Αλλά σε ένα σημαντικό ποσοστό περιπτώσεων, υποδεικνύει μια ιδιαίτερη δυσκολία, αποδυνάμωση και μπλοκάρισμα του ψυχισμού του ατόμου που το συνοδεύει για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως από την παιδική του ηλικία. Στις περιπτώσεις αυτές, η αναβλητικότητα αποτελεί μια άμυνα του ατόμου σε στοιχεία του περιβάλλοντος που το επηρεάζουν αρνητικά, την οποία το ίδιο «χτίζει» σταδιακά προκειμένου να τα αντιμετωπίσει.

Να ανησυχήσουμε; Το να αναβάλλει κανείς διαρκώς μπορεί να αποδειχθεί αρκετά επώδυνο και να επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας σκέψης και συναισθήματος στην καθημερινότητα του. Από την άλλη, υπάρχουν άνθρωποι που μέχρι να έρθουν αντιμέτωποι με τη δυσαρέσκεια των άλλων ή από άλλες επιπτώσεις της αναβολής, δεν συνειδητοποιούν την αναβλητικότητά τους. Εδώ βρίσκεται το σημείο που κάνει την αναβλητικότητα του Κλάφτα και γενικά των παιδιών και εφήβων που την εκδηλώνουν κατά κάποιο τρόπο υγιή. Ο Κλάφτα περιγράφει την προσπάθεια του να πραγματοποιήσει ένα όνειρο του, δεν έχουμε ιδέα πώς του σφηνώθηκε στο κεφάλι να γίνει συγγραφέας, έχει όμως έναν στόχο και παλεύει για αυτόν, έστω και αντιμέτωπος με την αναβλητικότητα του. Σε καμία περίπτωση η αναβλητικότητα δεν υποδηλώνει πάντα ένα υπόβαθρο ψυχοπαθολογίας· αντίθετα στους περισσότερους ανθρώπους η εκδήλωσή της μπορεί να αποτελεί απλά ένα προσωρινό στάδιο εξέλιξης, ιδιαίτερα στα παιδιά και στους εφήβους που ακόμη διαμορφώνονται. Μόνο αν η αναβλητικότητα είναι παρούσα σαν τακτική σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του παιδιού, μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην μετέπειτα ζωή του και να του στερήσει την υγιή του ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη.

Τι φταίει; Κάποιοι από τους λόγους που οδηγούν στην τάση για αναβλητικότητα, από πολύ μικρή ηλικία είναι: • Ένα αυταρχικό και ελεγκτικό περιβάλλον στο οποίο το παιδί «εναντιώνεται» με παθητική αντίσταση. Η αναβλητικότητα, σε αυτή την περίπτωση, βοηθά τον μικρό «επαναστάτη» να αντισταθεί στον έλεγχο και στην καθυπόταξη της προσωπικότητάς του.

ΣYΖΗΤΩΝΤΑΣ • Οι υψηλές προσδοκίες των γονέων από το παιδί, που νιώθει πως δεν μπορεί να τις ικανοποιήσει, με αποτέλεσμα να αναβάλλει διαρκώς διάφορους στόχους για να αποφύγει την απογοήτευση τους και κατ’ επέκταση την προσωπική του αποτυχία. Σε αυτή την περίπτωση το παιδί μπορεί να οδηγηθεί στην τάση επιδίωξης υψηλών στόχων με την κρυφή φαντασίωση «θα σας δείξω τι θα καταφέρω μία μέρα». Φοβούμενο όμως να ξεκινήσει ή να ολοκληρώσει κάτι, μην τυχόν και δεν είναι «τέλειο», θα αναβάλλει διαρκώς τα σχέδια του! • Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η αναβλητικότητα αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα μιας γενικότερης έλλειψης οργάνωσης του οικογενειακού περιβάλλοντος, το οποίο το παιδί βιώνει ως χαοτικό και δεν μπορεί να οργανώσει τη ζωή του σε αυτό το πλαίσιο. Έτσι αναβάλλει διαρκώς γιατί, απλά, δεν γνωρίζει από πού πρέπει να αρχίσει, τι πρέπει να κάνει, τι θέλει, προς ποια κατεύθυνση επιθυμεί να πορευτεί η ζωή του! Όταν έρχεται αντιμέτωπο με ενδοψυχικές συγκρούσεις που γεννούν άγχος, συσσώρευση συναισθήματος και αμφιθυμία «μαθαίνει» να καθυστερεί και να αναβάλλει προκειμένου να αποφύγει το άγχος που του προκαλούν οι συγκεκριμένες καταστάσεις. Στην συνέχεια, το άγχος αυτό μπορεί να αρχίσει να διοχετεύεται σε διάφορες καθημερινές δραστηριότητες, όπως ο ύπνος, το ντύσιμο, η έξοδος κ.λ.π. • Και το παράδοξο: Ένα παιδί (αλλά και ένας ενήλικας) μπορεί να αναβάλλει διαρκώς επειδή φοβάται την επιτυχία και όσα αυτή συνεπάγεται! Είναι γεγονός ότι η επιτυχής έκβαση ενός στόχου και η αναγνώριση αποφέρουν «ευθύνες» στο άτομο μια και του δίνουν μια αίσθηση εαυτού ανεξάρτητου και αυτόνομου. Έρχονται λοιπόν στο προσκήνιο οι υψηλές προσδοκίες από τους άλλους εκκινώντας το φαύλο κύκλο του φόβου αποτυχίας και αποφυγής.

27 αφετέρου συντηρούν μια προσδοκώμενη δυνατότητα σε ένα πάντα αναβλημένο μέλλον;» Όπως και να έχει, ο Φραντζ Κλάφτα έχει φιλότιμο, προσπαθεί και χρησιμοποιεί τη φαντασία του για να ξεφύγει από τα εμπόδια και τις τρικλοποδιές που του βάζει ο άλλος του εαυτός… Ένας εντεκάχρονος θεραπευόμενός μου, φαν του Φραντζ, μου είπε πρόσφατα πως έχει επηρεαστεί αρκετά από το βιβλίο αυτό και μοιάζει πολύ με τον Κλάφτα, κυρίως στην αναβλητικότητα. Η μαμά του, όπως τόνισε, του λέει πως δεν θα καταφέρει να τελειώσει τίποτα στην ζωή του αν συνεχίσει να κωλυσιεργεί έτσι. Όταν τον ρώτησα τι είναι αυτό που φαντάζεται πως η μαμά του σκέφτεται πως δεν θα τελειώσει εκείνος μου είπε: «είμαι σίγουρος πως μιλά για το σχολείο, δεν πειράζει όμως, ας το νομίζει, γιατί άκουσα να λέει σε μια φίλη της που έχει μεγάλο γιο πως όταν μεγαλώσω και φύγω από το σπίτι δεν θα ξέρει τι να κάνει. Εγώ και το σχολείο θα τελειώσω και συγγραφέας θα γίνω, όταν θα έρθει η στιγμή». Όπως σε κάθε μου άρθρο, θα ολοκληρώσω και εδώ με την έξης φράση: Πριν ανησυχήσετε ή θυμώσετε που το παιδί σας είναι αναβλητικό και δεν κάνει αυτά που πρέπει να κάνει, κοιτάξτε βαθιά μέσα σας, θυμηθείτε τις δικές σας δυσκολίες και τις δικές σας αναβολές. Και μην ξεχνάτε. Τις περισσότερες φορές, αν όχι πάντα, το παιδί φέρει το σύμπτωμα της οικογένειας.

ΠΡΙΝ ΑΝΗΣΥΧΉΣΕΤΕ 'Η ΘΥΜΏΣΕΤΕ ΠΟΥ ΤΟ ΠΑΙΔΊ ΣΑΣ ΕΊΝΑΙ ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΌ ΚΑΙ ΔΕΝ ΚΆΝΕΙ ΑΥΤΆ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΚΆΝΕΙ, ΚΟΙΤΆΞΤΕ ΒΑΘΙΆ ΜΈΣΑ ΣΑΣ, ΘΥΜΗΘΕΊΤΕ ΤΙΣ ΔΙΚΈΣ ΣΑΣ ΔΥΣΚΟΛΊΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΚΈΣ ΣΑΣ ΑΝΑΒΟΛΈΣ. Ο φόβος της επιτυχίας Τι θα συμβεί αν ο Φραντζ Κλάφτα γράψει ένα σημαντικό βιβλίο κι αυτό πουλήσει σαν τρελό και γράψει κι άλλο και μετά κι άλλο κι άλλο; Τι θα συμβεί αν ξεπεράσει τη μοίρα του πατέρα του και από κλόουν γίνει σημαντικός συγγραφέας; Τι θα συμβεί αν πετύχει τον στόχο του; Τι θα γίνει αν η επιθυμία του πραγματοποιηθεί; Ο άβιβλος συγγραφέας, λοιπόν, βρίσκει/ δημιουργεί παντού εμπόδια προκειμένου να αναβάλει την επιθυμία του. Όταν ένα παιδί ή ένας ενήλικος έρχονται στο γραφείο του θεραπευτή με το σύμπτωμα της αναβλητικότητας, ο θεραπευτής δεν έχει παρά να σκεφτεί πως τα συμπτώματα κατασκευάζονται πάντα από τον ασθενή ως εμπόδια. Πάντα αναρωτιέμαι με τι θα έμοιαζε μια ανεμπόδιστη ζωή στο φαντασιωσικό των ανθρώπων που ζητούν την βοήθεια μου. Σε αυτό το σημείο συναντώ την σκέψη του παιδοψυχολόγου Adam Phillips που αναρωτιέται «ποια είναι τα καταστροφικά ή καταστροφικώς ευχάριστα σενάρια από τα οποία τα αγαπημένα εμπόδια αφενός προστατεύουν τον ασθενή, και που

Το βιβλίο της Κατερίνας Κρις «Φραντζ Κλάφτα - Τα λόγια είναι περιττά» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη


28

ΒΙΒΛΙΟ

Βιβλία για όνειρα γλυκά

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Α

ν γινόταν μια φανταστική δημοσκόπηση στο σύνολο των γονέων με παιδιά κάτω των έξι ετών και η ερώτηση ήταν «Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζετε με την πατρότητα/μητρότητα» να είστε σίγουροι πως η πλειονότητά τους θα απαντούσε χωρίς δεύτερη σκέψη: «ο ύπνος». Υπάρχουν δεκάδες σχολές και θεωρίες για την εκπαίδευση (ή για τη μη εκπαίδευση) ύπνου. Έχουν ξοδευτεί τόνοι μελάνι σε χιλιάδες άρθρα για το πώς μπορούμε να κοιμίσουμε το νεογέννητό μας, το βρέφος μας, το μωρό μας, το νήπιό μας, το παιδί μας, γραμμένα από παιδιάτρους, από ψυχολόγους, από εμπειρότερους γονείς, από δημοσιογράφους, από συμβούλους ύπνου… Κάποιοι έχουμε βρει απαντήσεις σε αυτά, κάποιοι άλλοι όχι. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι υπάρχουν σωστές και λάθος μεθοδολογίες. Σημαίνει απλά ότι ορισμένες ταιριάζουν σε κάποια παιδιά (και στους γονείς τους), ενώ ότι ορισμένες άλλες δεν τους ταιριάζουν. Για παράδειγμα, τα δυο μου παιδιά ήταν εντελώς διαφορετικά στο θέμα του ύπνου. Ο ένας μας ταλαιπώρησε, η άλλη καθόλου. Ίσως έπαιξε ρόλο και η σειρά της γέννησής τους, ίσως και η ιδιοσυγκρασία τους, ίσως η εμπειρία μας, ίσως και διάφορα άλλα τα οποία δεν έχουμε καν φανταστεί. Πάντως, αυτό που «έπιανε» και στους δυο, και απ’ό,τι ακούω και διαβάζω, είναι δύσκολο να μη φέρει αποτέλεσμα, είναι η ρουτίνα της βραδινής ανάγνωσης. Υπάρχουν μάλιστα και μια σειρά από Goodnight Stories, ιστορίες για καληνύχτα ελληνιστί, που έχουν γραφτεί για να διαβάζονται στο κρεβάτι, από γονείς και παιδιά μαζί.

Ένας νέος τρόπος να κοιμίζετε το παιδί σας! Εδώ σας παρουσιάζουμε δυο λίγο… διαφορετικές ιστορίες με μια ξεχωριστή φιλοσοφία. Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία της δεύτερης, θυμήθηκα και την πρώτη, την οποία είχα «χρησιμοποιήσει» με τεράστια επιτυχία ως βραδινό ανάγνωσμα όταν είχε κυκλοφορήσει πριν από μερικά χρόνια. «Το κουνελάκι που ήθελε να κοιμηθεί» και «Η ελεφαντίτσα που ήθελε να κοιμηθεί» είναι δυο διεθνή best seller βιβλία του Σουηδού Καρλ Γιόχαν Φόρσεν Έρλιν (Carl-Johan Forssén Ehrlin), κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος και παρουσιάζουν έναν νέο, εντελώς πρωτοποριακό τρόπο για να κοιμίζετε το παιδί σας. Ο συγγραφέας έχει σπουδάσει ψυχολογία σε σουηδικά πανεπιστήμια και ειδικεύεται στον Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό (NLP Master Practitioner). Εργάζεται ως σύμβουλος, δημόσιος ομιλητής και παιδαγωγός, με αντικείμενο την προσωπική βελτίωση, την εξέλιξη νοητικών ικανοτήτων και την ηγεσία και έχει χρησιμοποιήσει τις επιστημονικές του γνώσεις για να δημιουργήσει αυτά τα δυο βιβλία-εργαλεία, που θα βοηθήσουν κάθε ξενυχτισμένο πατέρα και μάνα να πάρει μια βαθιά ανάσα. Μπορεί πράγματι ένα παραμύθι να αποκοιμίσει; Σας έτυχε ποτέ να δυσκολευτείτε τόσο πολύ να κοιμίσετε το παιδί σας, που ευχηθήκατε να είχατε ένα μαγικό φίλτρο; Εμένα ναι. Πολλάκις. Ας πούμε, λοιπόν, ότι αυτά τα βιβλία μπορεί να είναι το πολυπόθητο μαντζούνι που αναζητάτε. Πρόκειται για δυο παραμύθια που διαφέρουν από τις κλασικές εικονογραφημένες ιστορίες με τις οποίες είμαστε εξοικειωμένοι, καθώς επιστρατεύουν πρωτοποριακές και εξελιγμένες ψυχολογικές τεχνικές οι οποίες βοηθούν το παιδί να χαλαρώνει, να το παίρνει ο ύπνος πιο γρήγορα και να κοιμάται όλο και πιο ήρεμο κάθε βράδυ.

20.05.2019

Στο πρώτο βιβλίο, κεντρικός ήρωας είναι ο Λάκης, ένα κουνελάκι που δυσκολεύεται να κοιμηθεί. Ο Λάκης είναι κουρασμένος αλλά δεν τον παίρνει ο ύπνος, κι έτσι μαζί με τη Μαμά Κουνελίνα επισκέπτονται τον Θείο Νύστα, τον καλόκαρδο μάγο που μπορεί να αποκοιμίσει τον καθένα. Στον δρόμο τους συναντάνε τον Σαλίγκαρο Κοιμίση και τη σοφή Κουκουβάγια Υπναρού, που δίνουν στον Λάκη πολύτιμες συμβουλές για να τον πάρει πιο εύκολα ο ύπνος. Παρότι νυστάζει όλο και περισσότερο, ο Λάκης συνεχίζει τον δρόμο του προς τον Θείο Νύστα. Ο καλόκαρδος μάγος πασπαλίζει τον Λάκη με τη μαγική του ονειρόσκονη και τον κάνει να νυστάξει τόσο πολύ που με το ζόρι καταφέρνει να επιστρέψει στο σπίτι του. Εκεί, τον παίρνει ο ύπνος και κοιμάται γλυκά όλο το βράδυ… Στο δεύτερο βιβλίο, κεντρική ηρωίδα είναι η Λένα η Ελεφαντίτσα, την οποία το παιδί καλείται να ακολουθήσει στο κρεβάτι της, που βρίσκεται μέσα στο μαγικό δάσος. Παρέα της στο ταξίδι της προς τη χώρα των ονείρων η Λένα έχει τη Μαμά Ελεφαντίνα και τον Μπαμπά Ελέφαντα, αλλά και διάφορα ζωάκια, όπως τον Τυφλοπόντικα Κοιμίση, και φυσικά τον περίφημο Λάκη το κουνελάκι. Γραμμένα έτσι ώστε να δίνουν στο ασυνείδητο του παιδιού εναύσματα που το ωθούν προς τον ύπνο, με επαναλήψεις λέξεων όπως ύπνος, τώρα, κοιμηθείς, χαλάρωσε, ήρεμος, νύχτα, κουρασμένος, «Το κουνελάκι που ήθελε να κοιμηθεί» και «Η ελεφαντίτσα που ήθελε να κοιμηθεί» φέρνουν απτά αποτελέσματα τόσο για τον βραδινό όσο και για τον μεσημεριανό ύπνο. Ταιριάζουν σε όλους; Όπως λέει ο συγγραφέας, ο γονιός πρέπει καταρχάς να είναι ο ίδιος χαλαρός (φυσικά τα παιδιά αντιλαμβάνονται την «αγωνία» μας να τα κοιμίσουμε και αντιδρούν παραμένοντας με το μάτι γαρίδα), να παρατηρεί το παιδί και να τροποποιεί το «μαγικό» παραμύθι που του διαβάζει (παρέχονται οδηγίες προς ναυτιλλομένους, μη φοβάστε) ανάλογα τις ανάγκες του, δίνοντας έμφαση σε συγκεκριμένες φράσεις, χαμηλώνοντας τη φωνή του ή μιλώντας αργά σε διάφορα σημεία, ώστε το παιδί να «συγκεντρωθεί» σε αυτά και το πάρει ο ύπνος. Ο ίδιος πάντως έχει πάρει γράμματα για μωρά από οκτώ μηνών ως και ενήλικες με σοβαρά προβλήματα αϋπνίας που κατάφεραν να κοιμηθούν χάρη σε αυτά τα παραμύθια. Γι’αυτό, άλλωστε, δεν απευθύνονται σε κάποια συγκεκριμένη ηλικία και προσαρμόζονται. Σε κάθε περίπτωση, αν ο μπαμπάς ή η μαμά προετοιμάσουν το έδαφος για τον ύπνο, επιμείνουν, κάνουν συνήθεια την ανάγνωση και επικεντρωθούν στο χαλάρωμα του μικρού αρνητή του ύπνου, σίγουρα η μέρα τους θα κλείσει ήρεμα και θα έχουν όλοι τους όνειρα γλυκά. Κλείνοντας, θα σας πω το κρίμα μου. Με παιδιά μεγαλούτσικα πλέον και με πρόγραμμα «πιο γεμάτο πεθαίνεις», τα βράδια με βρίσκουν πάντοτε να προσπαθώ να μαζέψω τα κομμάτια μου. Τις προάλλες, ξαπλωμένη, είχα στα χέρια μου την Ελεφαντίτσα, προετοιμαζόμενη να γράψω αυτό το κείμενο. Η κόρη μου, λοιπόν, 8μιση ετών πλέον και με άριστο έλεγχο του ύπνου της, προσφέρθηκε να μου τη διαβάσει, ακολουθώντας της οδηγίες για να με «χαλαρώσει», γιατί «με λυπόταν». Την επόμενη μού είπε πως αποκοιμήθηκα στη σελίδα 18…

Τα βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.


29

MIΡΑΝΤΑ

20.05.2019

Baby Mιράντα Ξέρετε ότι και τα μωράκια έχουν τα Μιραντάκια τους; Η οικογένεια των αγαπημένων μπισκότων Μιράντα μεγαλώνει και καλωσορίζει το νέο μέλος της, το οποίο είναι ειδικά σχεδιασμένο για τα μωρά μας! Τα βρεφικά μπισκότα Baby Μιράντα είναι ο απολαυστικότερος τρόπος για να δοκιμάσουν τα πρώτα τους δημητριακά. Ο 6ος μήνας είναι ένας μήνας μεγάλων γευστικών ανακαλύψεων για το μωράκι. Μπορεί πλέον να μπει στον κόσμο των στέρεων τροφών! Γνωρίζει νέες γεύσεις και υφές ενώ παράλληλα ξεκινά να αναπτύσσει τους μυς της μάσησης και να τρέφεται μόνο του. Το Baby Μιράντα είναι ιδανικό γι’ αυτή την περίοδο. Έχει μοναδική γεύση, ταιριάζει απόλυτα στο βρεφικό χεράκι και προσφέρει ανακούφιση στα πονεμένα ούλα όσο βγάζει δοντάκια το μωρό. Το Baby Μιράντα έχει ως βασικό συστατικό τα δημητριακά και είναι εμπλουτισμένο με 5 βιταμίνες: Θειαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), νιασίνη (Β3), βιταμίνη Β6 και παντοθενικό οξύ (Β5). Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και σίδηρο. Έχει υπέροχη γεύση. Το μωράκι σας θα το λατρέψει. *Το παρόν κείμενο δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ιατρική συμβουλή. Για θέματα βρεφικής διατροφής είναι απαραίτητο να ζητείται πάντα η γνώμη του παιδιάτρου.

/www.biskotakimou.gr

/www.papadopoulou.gr

/MpiskotaPapadopoulou


30

ΒΙΒΛΙΟ

20.05.2019

Φίλοι πάνω κάτω ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

K

αθώς η μπάλα της πέφτει από μπαλκόνι σε μπαλκόνι, παρασύροντας στην πορεία της έναν σωρό ακόμα αντικείμενα, η μικρή Κατερίνα αρπάζει από το χέρι τον παππού της και μαζί τρέχουν για να την βρουν! Από όροφο σε όροφο οι κλειστές πόρτες ανοίγουν, αποκαλύπτοντας τον κάθε ένοικο και τον μαγικό μικρόκοσμό του. Όμως η Κατερίνα δεν είναι η μόνη που ψάχνει. Καθένας από τους ενοίκους έχει χάσει και κάτι. Κάπως έτσι, αναζητώντας όλοι μαζί τα πράγματά τους, αυτοί οι τόσο διαφορετικοί άνθρωποι καταλήγουν να γνωρίσουν ο ένας τον άλλο και να συνειδητοποιήσουν πόσο κρίμα ήταν που για τόσον καιρό ζούσαν τόσο κοντά, κι όμως τόσο μακριά… Μετά το εξαιρετικό «Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει», το δίδυμο Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη, συνεπικουρούμενο από τις φωτεινές ζωγραφιές και τα χρώματα της Σοφίας Τουλιάτου, που μοιάζουν με σκηνές από θεατρική παράσταση, επιστρέφει με ένα πανέξυπνο, κλιμακωτό αστικό παραμύθι και μας υπενθυμίζει πως κοντά μας, πολύ κοντά μας, από πάνω μας ή από κάτω μας, μπορεί να κρύβονται άνθρωποι εκ-πληκτικοί, που θα μας βγάλουν από την πλήξη και τη μουντάδα της μεγαλούπολης. Το «Φίλοι πάνω κάτω» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος και μια και βρίσκεται ήδη στα βιβλιοπωλεία και δεν αποτελεί "κοπερνικό" μυστικό, μπορώ επιτέλους να αποκαλύψω έναν φανταστικό (με όποια έννοια θέλετε, διαλέγετε και παίρνετε) διάλογο των δυο συγγραφέων, ο οποίος έφτασε στα αυτιά μου χάρη στην… Μάλλον αφήστε το πώς έφτασε στα αυτιά μου. Γνωρίζετε καλά ότι οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν πάντα να αποκαλύπτουν τις πηγές τους. Απλά διαβάστε αποκλειστικά στο Τaλκ: «Η Έμη Σίνη και ο Άγγελος Αγγέλου συνδιαλέγονται λίγο πριν ξεκινήσουν να γράφουν το τελευταίο τους βιβλίο»: Ε.Σ.: Μα που ήσουν τόση ώρα;

Α.Α.: Ξέχασα τελείως ότι μένεις στον 1ο και ανέβηκα με το ασανσέρ στον 5ο. Χτύπησα το κουδούνι και μου άνοιξε ένας θηριοδαμαστής. Φοβερός τύπος! Και το κροκοδειλάκι του γλυκύτατο! Ε.Σ.: Τι μου λες; Μένει θηριοδαμαστής στον 5ο; Α.Α.: Ναι, δεν το ‘ξερες; Ύστερα, σίγουρος πως μένεις στον 4ο, κατέβηκα με τις σκάλες και χτύπησα το κουδούνι. Ζήτησα συγγνώμη από τον ψαρά που μου άνοιξε, και αυτός, ευγενέστατος, με κέρασε ένα μεζεδάκι που μόλις είχε βγάλει από το τηγάνι Ε.Σ.: Υπάρχει ψαράς στον 4ο; Α.Α.: Μα ναι, δεν το ‘ξερες; Κατεβαίνοντας στον 3ο και πριν προλάβω να χτυπήσω το κουδούνι, με υποδέχτηκε ένας μαέστρος παίζοντας ακορντεόν και φαγκότο ταυτόχρονα! Ε.Σ.: Παίζονται στον 3ο ακορντεόν και φαγκότο ταυτόχρονα; Α.Α.: Αμέ, δεν το ‘ξερες; Το πιο ωραίο όμως με περίμενε στον 2ο όροφο. Μια τάρτα φράουλας αρωματισμένη με λέμον γκρας. Ε.Σ.: Μη μου πεις ότι στον 2ο μένει ο διάσημος… Α.Α.: Μια γιαγιά! Υπέροχη! Δεν το ‘ξερες; Ε, λοιπόν είσαι πολύ τυχερή που μένεις σε αυτή την πολυκατοικία, με όλους αυτούς τους τρομερούς γείτονες από πάνω σου, το ξέρεις; Ε.Σ.: Τώρα αν σου πω ότι το ξέρω… Θα ‘ναι ψέματα… Αλλά να σου πω κάτι; Σκοπεύω πολύ σύντομα να το μάθω! Αφού σας δώσαμε και την αποκλειστικότητα για το πώς κατέβηκε (ή μήπως ανέβηκε;) η ιδέα στο μυαλό του Άγγελου και της Έμης, σας αφήνουμε να αναζητήσετε και να απολαύσετε αυτή την τρυφερή ιστορία για τη φιλία, την αποξένωση των μεγαλουπόλεων, τον παιδικό αυθορμητισμό αλλά και τη διαφορετικότητα, που θα φέρει στη βιβλιοθήκη σας –τι άλλο; – τα πάνω κάτω! Προτείνεται για παιδιά από 4 ετών, αλλά και η κόρη μου που είναι 4χ2, και ο γιος μου που είναι 4χ3 και εγώ που είμαι 4 με ένα 0 δίπλα τη λατρέψαμε, τη διαβάσαμε και την ξαναδιαβάσαμε! Εντωμεταξύ, μια και η δική μας πολυκατοικία είναι μικρή και οικογενειακή, στο τσακ σταμάτησα τα παιδιά από το να πετάξουν επί τούτου μια πορτοκαλί μπάλα στη μεγάλη, την απέναντι, να δούνε, λέει, τι θα συμβεί…


ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΣΧΟΛΕΙΑ & SUMMER CAMPS

Τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της πόλης

Summer Camps


32

20.05.2019

Στo σχολείο

Αγαπητό μου ημερολόγιο... ΤΗΣ KAΡΙ ΜΠΡΑΤΣΟ

A

γαπητό μου ημερολόγιο, σαν χθες μου φαίνεται όταν πήγε στο πρώτο της σχολείο η μικρή Τζένγκις Χαν μου. Ήταν ένας μικρούλης και γλυκούλης παιδικός σταθμός στο Χαλάνδρι, χρωματιστός, χαρωπός και μυρωδάτος. Εκεί γνώρισε τους πρώτους της συμμαθητές και συμμαθήτριες, έκανε τις πρώτες της εργασίες, πήγε τις πρώτες της εκδρομές. Τα χρόνια πέρασαν (πού πήγαν κανείς δεν ξέρει, έχω ρωτήσει παντού...) και από την περασμένη Τετάρτη είναι, για λίγο ακόμα ανεπίσημα, «πρωτάκι». Μέρες πριν, μάζεψα τα δικαιολογητικά μου, έβαλα την ανοιξιάτικη ζακετούλα μου και κίνησα να πάω στο δημοτικό της γειτονιάς για να κάνω την εγγραφή. Με υποδέχτηκε η διευθύντρια του σχολείου και αφού τελειώσαμε με τα διαδικαστικά και τις γραφειοκρατίες, μου έδωσε ένα βιβλίο με οδηγίες προς «ναυτιλλομένους» γονείς. Κι αν αναρωτιέσαι, αγαπητό μου ημερολόγιο, γιατί λέω «ναυτιλλομένους», είναι διότι προμηνύεται

φουρτούνα και οι δραμαμίνες είναι από απαραίτητες έως αναγκαίες. Έφυγα από το δημοτικό και είχαν αρχίσει να με ζώνουν τα φίδια. «Τι είναι αυτό που μου έδωσαν;», «Γιατί χρειαζόμαστε κατάλογο οδηγιών;» και τέλος πάντων «Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από τότε που πηγαίναμε εμείς δημοτικό;;;» Πολύ. Πάρα πολύ. Έφτασα σπίτι, έφτιαξα ένα τσιγάρο μερακλίδικο, έφτιαξα και έναν καφέ γλυκύ βραστό και κάθισα στον καναπέ. Εγώ και δίπλα μου το θεριό με τις σελίδες. Εκτός από τις αναμενόμενες οδηγίες (ώρες προσέλευσης και αποχώρησης, οργάνωση, προγράμματα), ο οδηγός ανέφερε και τα μαθήματα. Προς φανερή και ευχάριστη έκπληξή μου, μέσα σε αυτά υπήρχε «θεατρική αγωγή» και εκμάθηση ηλεκτρονικών υπολογιστών! Και θα μου πεις τώρα, αγαπητό ημερολόγιο, «καλά πόσο πίσω είσαι;» και θα έχεις δίκιο! Θυμήθηκα τα δικά μου πρώτα σχολικά χρόνια (είμαι της γενιάς που έδωσα πανελλήνιες με δέσμες, λίγο σεβασμό παρακαλώ!) και πως βαστιόμουν με το ζόρι να μην αποκοιμηθώ πάνω στο θρανίο. Τα μαθήματα ήταν βαρετά και περισσότερο βαρετά. Η χαρά μας ήταν η γυμναστική και οι εκδρομές. Και τώρα; Θέατρο,

λέει. Υπολογιστές, λέει. Εμείς, η τιμημένη γενιά του dial-up με ό,τι αυτό συνεπάγεται, μάθαμε τα "ίντερνετς" στα early 20's μας και πάλι τυχεροί ήμασταν. Θυμήθηκα που όταν εδέησαν και δημιουργήθηκαν τα social media (myspace, msn), βρίσκαμε τους long-lost συμμαθητές μας και οι περισσότεροι είχαν αποκτήσει πιο διευρυμένη «κουτελική» περιοχή. Πού να καταλάβουν οι σημερινοί «σπόροι» την αγωνία τού να μην πάρει τηλέφωνο η θεία η Περμανθούλα από το χωριό και μας κόψει το download από τον Napster; Και τώρα από την πρώτη δημοτικού...ΤΠΕ, λέει. Μάθημα υπολογιστών, λέει. Και για να μου στρίψει κι άλλο το μαχαίρι στην πληγή, μαθαίνουν, λέει, και ένα μουσικό όργανο της επιλογής τους. Χώρια τις δραστηριότητες που κάνει το σχολείο τα Σαββατοκύριακα! Ζήλεψα, δε θα το κρύψω. Μπήκα στη διαδικασία να αναρωτηθώ πώς είναι να πηγαίνεις σε ένα τέτοιο σχολείο. Δεν ξέρω πώς θα είναι τα πράγματα στα υπόλοιπα επίπεδα, αλλά θέλω να γίνω και εγώ πρωτάκι. Ξανά και ξανά και ξανά.

210 6186050

www.doukassummercamp.com ΕΝΑΡΞΗ ΤΡΙΤΗ 18 Ιουνιου

ΛΗΞΗ Παρασκευη 12 Ιουλιου


33

20.10.2019

Στo σχολείο

Εκπαιδευτήρια Δούκα Στο δικό μου σχολείο, το κάθε παιδί είναι μοναδικό

Μ

ε μια εκπαιδευτική πορεία που ξεπερνά τα 100 χρόνια και με σύνθημα την ισορροπία ανάμεσα στην Παράδοση και την Πρόοδο, τα Εκπαιδευτήρια Δούκα σχεδιάζουν και υλοποιούν διαρκώς εκπαιδευτικές καινοτομίες διαμορφώνοντας ένα σχολείο δημιουργικό, ευχάριστο, χρήσιμο και αποτελεσματικό. Στόχος είναι να εκπαιδεύουν Παγκόσμιους Πολίτες με Ελληνική Ταυτότητα εφοδιάζοντάς τους με Ικανότητες 21ου αιώνα. Η εξατομικευμένη μάθηση αποτελεί μια μαθητοκεντρική και βιωματική διδασκαλία με έναυσμα τα ενδιαφέροντα των παιδιών που εστιάζει στην ανακάλυψη της γνώσης, τον πειραματισμό, την αξιολόγηση της πληροφορίας και την καλλιέργεια κριτικής σκέψης. Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο χτίζουν γνώσεις, δεξιότητες και αξίες και βοηθουν τα παιδιά να αναπτύξουν μια ισορροπημένη και ολοκληρωμένη προσωπικότητα.

Εκπαιδευτήρια Δούκα Οδός Μεσογείων 151 15126 Μαρούσι 210 6186000 www.doukas.gr Facebook: @DoukaSchool

Επιλέγουμε το Νηπιαγωγείο γιατί τα παιδιά μας: Αναπτύσσουν γλωσσικές και λογομαθηματικές ικανότητες μέσα από παιχνίδι σε ένα οικογενειακό περιβάλλον Αθλούνται με εξειδικευμένους καθηγητές φυσικής αγωγής και κολυμπούν στο κλειστό κολυμβητήριο Ελέγχονται φωνολογικά και γραφοκινητικά από Παιδοψυχολόγο-Λογοθεραπευτή

Έχουν στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά τους 10 διδακτικές ώρες Αγγλικών Τι μας αρέσει στο Δημοτικό: Ενισχυμένα Αγγλικά με καθημερινή διδασκαλία Αγγλικών ως ξένης γλώσσας σε διαφορετικά επίπεδα ικανοτήτων Διδασκαλία μαθημάτων στα Αγγλικά: Arts & Crafts, Digital Skills (Coding & Robotics), Literature, Music, Music & Theatrical Studies κλπ. Διδασκαλία δεύτερης ξένης γλώσσας από τη Γ’ Δημοτικού (Γαλλικά – Γερμανικά) Μεθοδολογία Μελέτης με χρήσιμες τεχνικές μελέτης για την αυτόνομη διαχείριση της σχολικής εργασίας στο σπίτι Project-Based Learning - δυναμική μεθοδολογία που δίνει έμφαση στην έρευνα μέσα από το σχεδιασμό και την υλοποίηση εργασιών. Presentation Skills – δεξιότητες παρουσίασης μέσα από «έξυπνα» εργαλεία και τεχνικές, ενισχύουν την ανάπτυξη του προφορικού λόγου και των διαφορετικών τρόπων παρουσιάσεων. «1:1 Computing» - «1 Υπολογιστής ανά μαθητή» - Με την αξιοποίηση του Μαθητικού Υπολογιστή ως επικουρικού εργαλείου από τη Δ’ Δημοτικού μέχρι το Λύκειο. Μέντορας, ο εκπαιδευτικός που ενισχύει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση του παιδιού, συμβουλεύοντας και καθοδηγώντας το να σχεδιάσει και να υλοποιήσει τους προσωπικούς του στόχους. Ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων μέσα από το πρόγραμμα «Στάση Ζωής» με έμφαση στα ανθρώπινα δι-

καιώματα, τον πολιτισμό, τον εθελοντισμό, το περιβάλλον και την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Ενισχυμένο πρόγραμμα φυσικής αγωγής με κολύμβηση και εκμάθηση ομαδικών αθλημάτων Πρόγραμμα υγείας, ευεξίας και άθλησης «Εν Σώματι» Έμφαση στα Εικαστικά, το Θέατρο και τη Μουσική Παιδεία Όμιλοι δραστηριοτήτων με ποικίλα αντικείμενα και ερεθίσματα για τον εντοπισμό ταλέντων και κλίσεων Υποστήριξη μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες Ενεργή συμμετοχή της Ψυχολόγου Δημοτικού σε δράσεις κοινωνικο-συναισθηματικού περιεχομένου Απογευματινή μελέτη σε μικρές ομάδες μαθητών για την προετοιμασία των μαθημάτων της επόμενης ημέρας Πλούσιο πρόγραμμα απογευματινών δραστηριοτήτων με αθλητισμό, σκάκι, coding & robotics, μουσική, εικαστικά κλπ. Τι ξεχωρίζουμε στο Γυμνάσιο και το Λύκειο: Πιστοποίηση σε Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά. Πιστοποιήσεις από διεθνώς αναγνωρισμένους φορείς όπως: Assessment & Qualifications Alliance, Student Leadership Accreditation, Academic Board of Royal School of Music κ.λ.π. Ενισχυμένο πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής Συμμετοχή σε διαγωνισμούς και δράσεις όπως Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Οικολογικής Μετακίνησης “Ecomobility”, Διαγωνισμός Debate “Model United Nations”, Διαγωνισμοί Νεανικής Επιχειρηματικότητας, Ρομποτικής, Ρητορικής, Ελληνικής και Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας, Εταιρείας Ελλήνων Φυσικών, Πληροφορικής, κλπ. Όμιλοι και Ομάδες όπως Math Club, Όμιλοι Δημοσιογραφίας, Εικαστικών, Digital Technology, Προγραμματισμού, Ρομποτικής, Θεάτρου κλπ. Ενισχυμένο πρόγραμμα στο Γενικό Λύκειο με περισσότερες ώρες στα μαθήματα κατεύθυνσης ήδη από την Α’ Λυκείου και στοχευμένη προετοιμασία PRE-IB - Προπαρασκευαστικό Τμήμα για το International Baccalaureate στην Α’ Λυκείου. International Baccalaureate σε ολιγομελή τμήματα, με ολοκληρωμένη καθοδήγηση από tutors. GCE για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της Μεγάλης Βρετανίας με ολοκληρωμένη προετοιμασία για τα A Levels από εξειδικευμένη ομάδα καθηγητών GCE. BTEC Foundation in Art & Design με στόχο την προετοιμασία για εισαγωγή σε βρετανικά Πανεπιστήμια στον τομέα του ART & Design (Architecture, Fashion, Graphics, Animation, Film, Photography κλπ.). University Placement Center με εξατομικευμένη καθοδήγηση και παρακολούθηση των αιτήσεων προς πανεπιστήμια Μ. Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, ΗΠΑ, Καναδά, Κύπρου κλπ.


34

20.05.2019

Στo σχολείο βάση το προσωπικό του ενδιαφέρον και έχει την ελευθερία να δουλέψει με το δικό του ρυθμό, ενδυναμώνοντας την αυτονομία του και την αυτοπεποίθησή του. 6. Το μοντεσσοριανό υλικό στηρίζει την αυτοεκπαίδευση. Δουλεύοντας με κάποιο υλικό, το παιδί εξελίσσει τη δουλειά του, αξιολογώντας τις ενέργειές του σε σχέση με το αποτέλεσμα. 7. Ενθαρρύνεται η συνεργασία και τα ομαδικά παιχνίδια, χωρίς τη συμμετοχή ενηλίκων. 8. Οι κύκλοι κοινωνικής αγωγής που γίνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας εισάγουν στα παιδιά με τη μορφή παρουσίασης κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε συνδεόμαστε ο ένας με τον άλλο με αξιοπρέπεια, ελευθερία και σεβασμό. 9. Μέσα από το μοντεσσοριανό υλικό, εισάγονται στο παιδί αφηρημένες έννοιες με απτό τρόπο, βοηθώντας το να κατανοήσει τον κόσμο που το περιβάλλει και να προσαρμοστεί.

H μοντεσσοριανή εκπαίδευση με μια ματιά

Η

μοντεσσοριανή εκπαίδευση προετοιμάζει το παιδί για τη ζωή. Σε αυτό αποδίδεται και η διαχρονικότητα της. Οτιδήποτε υπάρχει και συμβαίνει σε μια μοντεσσοριανή τάξη αναπτύσσει το παιδί σε σωματικό, νοητικό, ψυχικό και κοινωνικό επίπεδο. Όλα υπηρετούν αυτόν τον αναπτυξιακό στόχο. Όταν περιβάλλουμε το παιδί με σεβασμό, ενισχύουμε την ανεξαρτησία του στα παραπάνω επίπεδα και προσφέρουμε εμπειρίες μάθησης και όχι πληροφορίες, προβάλλουν μπροστά μας παιδιά: Χαρούμενα, με λαχτάρα να εξερευνήσουν και να μάθουν για τον κόσμο γιατί είναι τα ίδια οδηγοί της μάθησης τους. Δημιουργικά, με δυνατότητα να επιλύουν προβλήματα και να σκέφτονται αυτόνομα Ευέλικτα και προσαρμοστικά, χάρη στις εμπειρίες ζωής που τους προσφέρει το περιβάλλον τους. Με εσωτερική δύναμη, καθώς εισπράττουν αποδοχή και εκφράζονται ελεύθερα Κοινωνικά υπεύθυνα, με σεβασμό και μια βαθιά αγάπη για τους άλλους, η οποία πηγάζει μέσα από μια συνύπαρξη με ελεύθερη επιλογή αλλά και όρια. Το Montessori Community School είναι ένα σχολείο προσχολικής εκπαίδευσης για παιδιά από 12 μηνών έως 6 ετών, με δίγλωσσο πρόγραμμα σε ελληνικά και αγγλικά. Στόχος του

10. Η παιδαγωγός καθοδηγεί , παρουσιάζοντας το υλικό στο παιδί και βοηθώντας το παιδί να λειτουργήσει αυτόνομα. Δεν παρεμβαίνει στην δουλειά των παιδιών. Ο ρόλος της βασίζεται στην παρατήρηση.

δεν είναι να μεταδίδει στο παιδί την παθητική και τυποποιημένη γνώση, αλλά να το καθοδηγεί στο χτίσιμο της νόησής του μέσω των εμπειριών και της χρήσης εξειδικευμένου εκπαιδευτικού υλικού. Με την μοντεσσοριανή φιλοσοφία στον πυρήνα των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, προσκαλεί το παιδί σε ένα δημιουργικό ταξίδι εξερεύνησης και αυτο-εκμάθησης στα ελληνικά και αγγλικά σε 5 πανέμορφα, κατάφυτα στρέμματα γης στη Λυκόβρυση! 10 λόγοι για τους οποίους αγαπάμε τη Μοντεσσοριανή εκπαίδευση στο Montessori Community School 1. Το παιδί μαθαίνει ζώντας. Πρόκειται για μια αισθητηριακή εκπαίδευση, οπότε και η γνώση στηρίζεται στις εμπειρίες του. 2. Κάθε παιδί είναι σώμα, νους, ψυχή και οτιδήποτε το περιβάλλει σε μια μοντεσσοριανή τάξη υπηρετεί την τρίπτυχη αυτή ανάπτυξη. 3. Η συνύπαρξη μεικτών ηλικιών διαμορφώνει μια εμβρυακή μορφή κοινωνίας όπου μεγάλοι και μικροί ζουν με αποδοχή, σεβασμό και αγάπη και συμβάλουν ασυνείδητα ο ένας στην ανάπτυξη του άλλου. 4. Καλλιεργείται και ενθαρρύνεται η ανεξαρτησία και η αυτό-φροντίδα από την πρώτη κιόλας μέρα (π.χ. ντύσιμο, φαγητό, τουαλέτα). 5. To παιδί επιλέγει κάποια δραστηριότητά με

Montessori Community School Λεωφόρος Σοφοκλή Βενιζέλου 59 Λυκόβρυση 141 23 210 2801600 info@montessoricommunityschool.gr www.montessoricommunityschool.gr FΒ: Montessori Community School Greece


35

20.05.2019

Στo σχολείο CLIL στα εργαστήρια πειραμάτων της μελέτης περιβάλλοντος και της Φυσικής. Τα Γαλλικά και τα Γερμανικά εισάγονται ως δεύτερη ξένη γλώσσα από τη Δ΄ Δημοτικού. Οι μαθητές μας έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις εξετάσεις για τα πρώτα διπλώματα ξένων γλωσσών. STEM (Science-Technology-EngineeringMathematics) Οι μαθητές, ακολουθώντας την επιστημονική μεθοδολογία, παρατηρούν, διατυπώνουν υποθέσεις, πειραματίζονται και τελικά δέχονται ή απορρίπτουν τις αρχικές τους υποθέσεις. Τα μαθήματα STEM περιλαμβάνουν εργαστηριακές ασκήσεις (hands on activities) και δραστηριότητες ανακαλυπτικής μάθησης από τις επιστήμες της Φυσικής, της Χημείας, της Βιολογίας, της Ρομποτικής (Lego και Arduino) της Μηχανικής και των Μαθηματικών.

Σχολή Κανάση Το σχολείο είναι το δεύτερο σπίτι μας!

Η

Σχολή Κανάση ιδρύθηκε το 1960 και αρχικά στεγάστηκε σε κτίριο της οδού Παπαδιαμαντοπούλου. Σήμερα το σχολείο λειτουργεί με νέο πρόγραμμα σπουδών και ανακαινισμένες εγκαταστάσεις, υπό τη διεύθυνση της δεύτερης και τρίτης γενιάς των ιδρυτών του, Βασιλικής Κανάση και Στέλλας Φραγκούλη (ΜSc, PhD), οι οποίες είναι η κόρη και η εγγονή του Ηρακλή και της Στέλλας Κανάση, αποφοίτου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας και εκ των ιδρυτών του σχολείου. Η τοποθεσία του σχολείου κοντά στο κέντρο της Αθήνας εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση από όλες τις περιοχές. Η Σχολή Κανάση βρίσκεται απέναντι από το δάσος της Πανεπιστημιούπολης, στην οδό Ταξίλου, έναν δρόμο ασφαλή, με ήπια κυκλοφορία, που συνδυάζει την οικειότητα της γειτονιάς με την εύκολη προσβασιμότητα. Η εμπειρία 50 και πλέον ετών, η εξειδίκευση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και η διαρκής εισαγωγή καινοτομιών διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα σπουδών που λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες κλίσεις, τα πολλαπλά είδη νοημοσύνης κάθε μαθητή και αποσκοπεί στην κατάκτηση στόχων, όχι μόνο γνωστικών, αλλά επίσης συναισθηματικών και ψυχοκινητικών.

Σχολή Κανάση Ταξίλου 97, Ζωγράφου - 15772, 2107774835 www.kanasi.edu.gr FΒ: /kanasi.edu.gr

Πρόγραμμα σπουδών Το βασικό πρόγραμμα σπουδών αντανακλά τη φιλοσοφία του σχολείου, είναι εναρμονισμένο με το ΑΠΣ/ΔΕΠΠΣ του Υπουργείου Παιδείας και εμπλουτισμένο σε ώρες, μαθήματα, διδακτικά βοηθήματα, νέες τεχνολογίες και παιδαγωγικές καινοτομίες:

Ειδική μέθοδος εκμάθησης της Αρχαίας Ελληνικής Πληροφορική με τη μέθοδο technokids Μαθήματα Φυσικών Επιστημών με πειράματα στο εργαστήριο και Γεωγραφία με google earth και QGIS Βιωματική Γεωμετρία Επαναληπτικά μαθήματα γλώσσας και μαθηματικών αποκλειστικά μέσα από το παιχνίδι Φυσική Αγωγή (ποδόσφαιρο, βόλεϊ, μπάσκετ, τοξοβολία, ξιφασκία και τα παραολυμπιακά αθλήματα, boccia και golball) Χορός (παραδοσιακοί και ballroom) Mουσική (τραγούδι, φλογέρα, κρουστά, μουσικοκινητική και σύστημα Orff) Θεατρική αγωγή και παραστάσεις Βιβλιοτετράδια εκδόσεων της Σχολής Κανάση για τη Γλώσσα και τα Μαθηματικά όλων των τάξεων, τα Φυσικά Ε΄-Στ΄τάξεων και εισαγωγικών μαθημάτων για το Γυμνάσιο (μαθηματική σκέψη Στ΄ τάξης, συντακτικό και παραγωγή λόγου Ε΄ και Στ΄ τάξης) Διδασκαλία με διαδραστικούς πίνακες Σκάκι Δημιουργική γραφή Φιλαναγνωσία

Μάθημα έξω από την τάξη Στο καθημερινό πρόγραμμα έχει ενταχθεί και το “Μάθημα έξω από την τάξη”, με μεθοδολογία βασισμένη στο φινλανδικό μοντέλο εκπαίδευσης όπου, μέσα από τις ομάδες μετεωρολογίας, κηπουρικής, δημοσιογραφίας, αγωγής υγείας, τέχνης-πολιτισμού και ανακύκλωσης, οι μαθητές διδάσκονται θέματα και όχι μαθήματα. Η κάθε ομάδα αποτελείται από παιδιά όλων των τάξεων, τα οποία καλούνται να αλληλεπιδράσουν, να λύσουν προβλήματα και να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές δεξιότητές τους. Κοντά στους γονείς Το σχολείο βρίσκεται δίπλα στους εργαζόμενους γονείς με διευρυμένο ωράριο, σύνδεση με την e-γραμματεία από την οποία μπορείτε να “κατεβάζετε” καθημερινά τα μαθήματα όλων των τάξεων και φυσικά με καλοκαιρινό camp. Εγγραφές 2019-20 • H εγγραφή ενός νέου μαθητή είναι η αρχή μιας συνεργασίας χρόνων. Μέσω της υποδοχής και αξιολόγησης, το σχολείο γνωρίζει τους μαθητές και τους γονείς και οι ίδιοι γνωρίζουν τις αρχές και τη λειτουργία του. • Για μια συνάντηση γνωριμίας, επικοινωνήστε με τη γραμματεία του σχολείου: 210 7774835, info@kanasi.edu.gr

Σε συνέχεια του βασικού προγράμματος, το σχολείο προσφέρει μία σειρά απογευματινών μαθημάτων αθλητικής και μουσικής εκπαίδευσης σε συνεργασία με αναγνωρισμένους αθλητικούς συλλόγους και ωδείο. Ξένες Γλώσσες Οι ξένες γλώσσες κατέχουν σημαντική θέση στο βασικό πρόγραμμα σπουδών και πλαισιώνονται από εκδηλώσεις και δραστηριότητες. Τα Αγγλικά διδάσκονται από την Α΄ Δημοτικού, ενώ παράλληλα εφαρμόζεται η προσέγγιση

Σας περιμένουμε στο summer camp του σχολείου για 4 εβδομάδες με εξορμήσεις για παιχνίδι και φυσικά για καλοκαιρινές βουτιές!


36

20.05.2019

Στo σχολείο

Summer STEM Camp στο Μουσείο Πειραμάτων

T

ο καλοκαίρι στο Μουσείο Πειραμάτων ξεκινά... στις 18 Ιουνίου! Το 2019, οι καλοκαιρινές διακοπές μας γεμίζουν με STEM δραστηριότητες! Έτσι, όταν τα σχολεία είναι κλειστά, εμείς περνάμε δημιουργικά τον ελεύθερό μας χρόνο, στο ολοκαίνουργιο STEM SUMMER CAMP του Μουσείου Πειραμάτων. Σε έναν χώρο σύγχρονο, ασφαλή και πολύ οικείο για τα παιδιά, το Μουσείο Πειραμάτων διοργανώνει καλοκαιρινό ημερήσιο πρόγραμμα τις ώρες που οι γονείς βρίσκονται στη δουλειά. Σε περιμένουμε για να προγραμματίσουμε τα ρομπότ μας, να κάνουμε πειράματα φυσικής, χημείας και βιολογίας, να παίξουμε με τάγκραμ μαθηματικών, να κατασκευάσουμε μηχανισμούς και με πολλές ακόμα νέες δραστηριότητες STEΜ. Φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείπουν η εβδομαδιαία «Ημέρα Νερού» κατά την οποία οι μικροί μας επιστήμονες παίζουν και πειραματίζονται με το νερό, οι εξορμήσεις σε εξωτερικούς χώρους, καθώς και το μπάνιο σε οργανωμένη πλαζ ή κολυμβητήριο! Το πρόγραμμα ακολουθεί τη μεθοδολογία STEM και απευθύνεται σε μικρούς επιστήμονες 6-10 ετών. Το STEM SUMMER CAMP διεξάγεται στο Μουσείο Πειραμάτων Καισαριανής και στο Μουσείο Πειραμάτων Αγίου Δημητρίου. Στο πλαίσιο ενός ωρολογίου προγράμματος από τις 8:00 έως τις 16:00, το οποίο έχει διαφορετικό περιεχόμενο για κάθε ημέρα του camp, πειραματιζόμαστε, παίζουμε, μαθαίνουμε και ανακαλύπτουμε!

εκτονωθούμε και να χαλαρώσουμε! 11.00-11.30: Κολατσιό, για να πάρουμε δυνάμεις. 11.30-13.30: Science, Technology, Engineering ή Μathematics, ανάλογα με την ημέρα! 13.30-14.00: Μεσημεριανό φαγητό (από το σπίτι μας ή lunchbag του Μουσείου Πειραμάτων). 14.00-15.00: Art για να κάνουμε το STEM, STE-A-M! 15.00-16.00: Ομαδικά παιχνίδια και αποχώρηση. *Οι επιμέρους δραστηριότητες (πειράματα, παιχνίδια και κατασκευές) είναι διαφορετικές ανά ημέρα του camp. Αλλαγές στο πρόγραμμα ενδέχεται να πραγματοποιηθούν, ανάλογα με τη σύνθεση και τις προτιμήσεις των ομάδων. Πληροφορίες συμμετοχής Ημερομηνίες και ώρες: Aπό 18/6 (Δευτέρα - Παρασκευή) Ώρα προσέλευσης: Μουσείο Πειραμάτων Καισαριανής 8:00-8:30 Μουσείο Πειραμάτων Αγίου Δημητρίου 8.00 - 9.00 Ώρα αποχώρησης: Μουσείο Πειραμάτων Καισαριανής 15.45 - 16.00 Μουσείο Πειραμάτων Αγίου Δημητρίου 15:00-16:00. Ηλικίες συμμετεχόντων: 6-10 ετών Ώρες διεξαγωγής: 8.00 -16.00

Ωρολόγιο πρόγραμμα STEM SUMMER CAMP 2019* 8.00-9.00: Προσέλευση, πρωινό και οργάνωση της ημέρας μας. 9.00-11.00: Κινητικά παιχνίδια, για να

Η εβδομαδιαία συμμετοχή περιλαμβάνει: Πρωινό, κολατσιό, όλα τα υλικά για τα πειράματα και τις ατομικές κατασκευές, ατομικό φάκελο δραστηριοτήτων, καθημερινή δραστηριότητα εξωτερικού χώρου, εβδομαδιαία συμμετοχή σε

εξόρμηση για μπάνιο, εβδομαδιαία συμμετοχή στην «Ημέρα Νερού». Εβδομαδιαίο κόστος: 110€ (Για παραλαβή και επιστροφή των παιδιών με ίδια μέσα) Ημερήσιο κόστος: 25€ και 22€ για αδέλφια (Για παραλαβή και επιστροφή των παιδιών με ίδια μέσα) Χώροι διεξαγωγής: Μουσείο Πειραμάτων Καισαριανής: Συβρισσαρίου 6, Καισαριανή, 16121 (5 λεπτά από την έξοδο της Αττικής Οδού) Μουσείο Πειραμάτων Αγίου Δημητρίου: Θάλειας 3, 17343, Άγιος Δημήτριος – 350 μέτρα (5΄ περπάτημα) από τη στάση μετρό “Άγιος Δημήτριος – Αλέξανδρος Παναγούλης”, πλησίον του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Λεωφόρος Βουλιαγμένης 260), 120 μέτρα (2΄ περπάτημα) από τη στάση λεωφορείου “Παναγίτσα”. Επιπλέον παροχές: Εκτός του βασικού πακέτου υπάρχει δυνατότητα συμμετοχής στο lunchbag του Μουσείου Πειραμάτων. Ο χώρος ανοίγει για το κοινό κατά την ώρα έναρξης του προγράμματος, στις 8:00. Για συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι απαραίτητη η έγκαιρη τηλεφωνική κράτηση θέσης στα 210-7210105, 210-7610038, 210-9761030 (καθημερινές: 8:30-16:30).


37

20.05.2019

Στo σχολείο

Αξιολόγηση σχολικής ετοιμότητας Τι είναι η σχολική ετοιμότητα; Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε ένα σύνολο δεξιοτήτων που πρέπει να έχει αποκτήσει ένα παιδί σε αναπτυξιακό, κοινωνικοσυναισθηματικό και γνωστικό επίπεδο, ώστε να μεταβεί από το Νηπιαγωγείο στην Α΄ Δημοτικού. Στην ουσία, αναφέρεται στο κατά πόσο ένα παιδί είναι έτοιμο να διδαχτεί με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο τα γνωστικά αντικείμενα του δημοτικού σχολείου. Το επίπεδο της σχολικής ετοιμότητας εκτιμάται με την Αξιολόγηση της Σχολικής Ετοιμότητας. Ποιος ο σκοπός της Αξιολόγησης Σχολικής Ετοιμότητας; Οι παραπάνω τομείς που αναφέρθηκαν πολλές φορές δεν αναπτύσσονται σε πλήρη αρμονία και στον ίδιο βαθμό. Ορισμένα παιδιά, ενώ χρονολογικά βρίσκονται στη σωστή ηλικία για να ξεκινήσουν τη φοίτησή τους στο δημοτικό, αναπτυξιακά δεν είναι ακόμη ώριμα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του νέου εκπαιδευτικού πλαισίου.

Αν ως γονείς προβληματίζεστε για την εξέλιξη του παιδιού σας, καλό θα ήταν να μοιραστείτε αυτή την ανησυχία σας με τη νηπιαγωγό του σχολείου αρχικά και στη συνέχεια με κάποιον ειδικό. Η Αξιολόγηση Σχολικής Ετοιμότητας θα σας βοηθήσει να λάβετε σημαντικές αποφάσεις για το παιδί σας όπως: Επιλογή του κατάλληλου σχολικού πλαισίου Στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα (Προσομοίωση Σχολικής Τάξης, Παράλληλη Στήριξη) Έναρξη θεραπευτικού προγράμματος Ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών Ανίχνευση διάσπασης προσοχής Επαναφοιτηση του Νηπιαγωγείου Αν από το αποτέλεσμα της αξιολόγησης προκύψει ότι παρουσιάζει δυσκολία σε κάποιους τομείς, αυτό δε συνεπάγεται αυτόματα την επαναφοίτηση του Νηπιαγωγείου. Μια έγκαιρη εκπαιδευτική ή θεραπευτική παρέμβαση όμως μπορεί να βοηθήσει το παιδί να καλύψει τις βασικές δεξιότητες και να υποστηρίξει μια ομαλή φοίτηση στο Δημοτικό Σχολείο.

Πώς πραγματοποιείται η Aξιολόγηση Σχολικής Ετοιμότητας στο Psychomotor Athens; Στηρίζεται στη χρήση σταθμισμένων εργαλείων, αλλά και την κλινική παρατήρηση. Οι βασικοί τομείς που αξιολογούνται είναι οι εξής: Νοητική Ικανότητα Γνωστική Ετοιμότητα Γραφοφωνολογική Ενημερότητα Ψυχοκινητικότητα Κοινωνική και Συναισθηματική Ωριμότητα Συμπεριφορά του παιδιού κατά την εξέταση Καλέστε τώρα στο 210 8 100 508 για ραντεβού και αξιολόγηση σχολικής ετοιμότητας!


38

20.05.2019

Στo σχολείο

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΕ ΤΟ GOETHE-INSTITUT... γιατί το Goethe-Institut το καλοκαίρι πάει παραλία Summercamp

T

ο Goethe-Institut Athen, σε συνεργασία με το Green Camp, διοργανώνει θερινή κατασκήνωση στα Λεχαινά Ηλείας, σε έναν καταπράσινο χώρο που αγγίζει τη θάλασσα και αποτελεί το ιδανικό μέρος για να φιλοξενήσει τα παιδιά σας. Mια σύγχρονη παιδική κατασκήνωση έτοιμη να προσφέρει στους μικρούς της φίλους μοναδικές εμπειρίες και αξέχαστες διακοπές. Τα παιδιά από 9 έως 13 ετών θα συνδυάσουν μαθήματα Γερμανικών με ψυχαγωγικές και αθλητικές δραστηριότητες.

... γιατί διασκεδάζοντας μαθαίνουμε καλύτερα Κλείνουμε τα βιβλία και... φύγαμε για ένα συναρπαστικό καλοκαίρι. Παίζουμε θέατρο, ηχογραφούμε podcasts, γράφουμε σε blogs, σχεδιάζουμε αφίσες, ακούμε μουσική και κάνουμε νέους φίλους! Και όλα αυτά τα κάνουμε στα Γερμανικά. GOETHE-INSTITUT ATHEN Ομήρου 14-16 106 72 Αθήνα 210 3661000 www.goethe.de/athen www.facebook.com goetheinstitut.athen



40

20.05.2019

Στo σχολείο

«ΔΕΠΥράζει» 12+1 απαντήσεις για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας

THΣ ΕΛΕΑΝΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Μ

ε αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «ΔΕΠΥράζει» από τις εκδόσεις ΠΕΔΙΟ, το Τaλκ μίλησε με τον Φώτη Παπαναστασίου, ειδικό παιδαγωγό και συγγραφέα, για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας, που στις μέρες μας απασχολεί ολοένα και περισσότερους γονείς και εκπαιδευτικούς.

1.Τι ακριβώς είναι η ΔΕΠΥ; Είναι Μαθησιακή Δυσκολία; Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια από τις συχνότερα εμφανιζόμενες συμπεριφορικές διαταραχές και η συχνότερη νευροαναπτυξιακή διαταραχή της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Δεν πρόκειται για Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία, αν και επηρεάζει την ακαδημαϊκή επίδοση του μαθητή. Πρόκειται για μια διαταραχή που μπορεί να διαγνωστεί σε άτομα όλων των ηλικιών και είναι μια δια βίου

κατάσταση για το άτομο. 2.Πόσο συχνά εμφανίζεται; Η ΔΕΠΥ εκδηλώνεται στο 5-7% των παιδιών και απαντά σε όλες τις εθνότητες, φυλετικές ομάδες και κοινωνικές τάξεις. Δηλαδή, σε μία τάξη των 30 παιδιών τα 2 παιδιά τουλάχιστον θα έχουν ΔΕΠΥ. 3.Η ΔΕΠΥ σημαίνει και χαμηλή νοημοσύνη; Ως διαταραχή, η ΔΕΠΥ δε σχετίζεται με χα-


41

20.05.2019

Στo σχολείο μηλό νοητικό δυναμικό, εκτός των περιπτώσεων που συνυπάρχει με κάποιο σύνδρομο που συνοδεύεται από χαμηλή νοημοσύνη. Ωστόσο, χαρακτηριστικό είναι πως τα παιδιά με ΔΕΠΥ συνήθως δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν ή υστερούν στα τυπικά τεστ νοημοσύνης. Η επίδοσή τους είναι χαμηλότερη ίσως εξαιτίας των απαιτήσεων για συγκέντρωση και διατήρηση της προσοχής αυτών των δοκιμασιών ή των σχολικών ελλειμμάτων των παιδιών με ΔΕΠΥ. 4.Ποια τα αίτια εμφάνισης της; Μπορεί να την προκαλέσει η ελλιπής γονική φροντίδα; Για την εκδήλωση της ΔΕΠΥ υπάρχουν δεδομένα που εμπλέκουν κυρίως γενετικούς, νευροβιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ξεκαθαρίσει πλήρως σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο καθένας από τους παραπάνω παράγοντες συμβάλει στην εμφάνιση της ΔΕΠΥ. Δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί κάποιο μεμονωμένο γονίδιο ή μια και μόνο βιολογική αιτία εμφάνισης της ΔΕΠΥ. Ίσως η αιτία να είναι ένας συνδυασμός πολλών και διαφορετικών παραγόντων. Σε καμία περίπτωση δεν είναι αποτέλεσμα ελλιπούς γονικής φροντίδας, ανεπαρκούς διδασκαλίας ή έλλειψης πειθαρχίας. Ωστόσο, όλες αυτές οι συνθήκες επηρεάζουν σημαντικά τη συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων. 5. Ποια είναι τα συμπτώματα; Τα συμπτώματα διαφοροποιούνται αναλόγως τον τύπο της ΔΕΠΥ. Οι τύποι είναι τρεις, ο απρόσεκτος, ο υπερκινητικός – παρορμητικός και ο συνδυασμένος. Ορισμένα συμπτώματα του απρόσεκτου τύπου είναι τα εξής: αποτυγχάνει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις λεπτομέρειες, δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή του, συχνά φαίνεται ότι δεν ακούει όταν του απευθύνονται, αδυνατεί να ακολουθήσει οδηγίες, δυσκολεύεται να οργανώσει σχολικές εργασίες και δραστηριότητες, χάνει τα πράγματά που είναι απαραίτητα για εργασίες ή δραστηριότητες και διασπάται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα. Τα συμπτώματα του δεύτερου τύπου (υπερκινητικός – παρορμητικός) είναι τα εξής: κινεί νευρικά τα χέρια του ή τα πόδια του ή στριφογυρίζει, εγκαταλείπει τη θέση του σε περιπτώσεις που δεν επιτρέπεται, τρέχει ή σκαρφαλώνει σε καταστάσεις που δεν αρμόζει, φαίνεται να είναι κουρδισμένος, μιλά υπερβολικά και πολύ συχνά δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του. Ο τελευταίος τύπος, ο συνδυασμένος, παρουσιάζει συμπτώματα από τους δύο προηγούμενους. 6. Πώς γίνεται η διάγνωση; Οι ειδικοί συλλέγουν κι αξιοποιούν στοιχεία από το ιατρικό κι αναπτυξιακό ιστορικό του παιδιού, από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, καθώς κι από την κλινική εικόνα του παιδιού. Η διάγνωση της ΔΕΠΥ είναι κλινική και δεν υπάρχει κάποια ειδική εξέταση ή κάποιο εξειδικευμένο τεστ που διαγιγνώσκουν τη διαταραχή. 7. Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα; Τα αγόρια και τα κορίτσια τείνουν να εκδηλώνουν διαφορετικά συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Τα συμπτώματα των αγοριών (κλινική εικόνα) είναι πιο έντονα και άμεσα παρατηρήσιμα σε σχέση με αυτά των κοριτσιών και γι’ αυτόν το λόγο η διάγνωσή της στα κορίτσια είναι πιο περίπλοκη απ’ ό,τι στα αγόρια. Τα αγόρια με ΔΕΠΥ συμπεριφέρονται με τρόπο που είναι δύσκολο να τον αγνοήσουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί. Αυτό εξηγεί γιατί τα αγόρια έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με ΔΕΠΥ

απ’ ό,τι τα συνομήλικα κορίτσια. Ακόμη τα κορίτσια διαγιγνώσκονται με ΔΕΠΥ πέντε χρόνια αργότερα από τα αγόρια. Τα αγόρια κατά μέσο όρο στην ηλικία των 7, ενώ τα κορίτσια στην ηλικία των 12. Έρευνες δείχνουν επίσης πως το 75% των κοριτσιών με ΔΕΠΥ δεν έχουν πάρει διάγνωση ποτέ. 8. Με ποιες άλλες διαταραχές ή δυσκολίες μπορεί να συνυπάρχει η ΔΕΠΥ; Ένα μεγάλο ποσοστό (65% περίπου) των παιδιών με ΔΕΠΥ εμφανίζουν επίσης μια ή περισσότερες συνυπάρχουσες διαταραχές. Γίνεται κατανοητό πως η συνύπαρξη κάποιας άλλης διαταραχής με τη ΔΕΠΥ είναι σχεδόν ο κανόνας. Οι πιο συχνές από αυτές είναι οι εξής: εναντιωματική/προκλητική διαταραχή ή/και διαταραχή διαγωγής, Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος, γλωσσικές διαταραχές, συναισθηματικές διαταραχές, διαταραχές ύπνου, Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας, Διαταραχή Κατάχρησης Ουσιών και άλλες ψυχικές - συναισθηματικές διαταραχές. 9. Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει; Καμία έρευνα ως τώρα δεν έχει αποδείξει έναν τέτοιο ισχυρισμό. Η ειδική διατροφή μπορεί να βελτιώσει την υπερδραστηριότητα αλλά δεν υπάρχει κανένα αποδεδειγμένο επιστημονικό στοιχείο ότι βελτιώνει την συγκέντρωση της προσοχής ή την παρορμητικότητα. Σίγουρα τα παιδιά με ΔΕΠΥ θα πρέπει να ακολουθούν μια διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, με πολλές βιταμίνες και με όσο το δυνατόν λιγότερη ζάχαρη.

Τα βήματα για την επιτυχία είναι τρία: • Να αφήνουν χρόνο για παιχνίδι • Να δημιουργήσουν μία ρουτίνα • Να είναι θετικοί 13. Πείτε μας δυο λόγια για το νέο σας βιβλίο «ΔΕΠΥράζει» Το νέο μου βιβλίο «ΔΕΠΥράζει», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ, στοχεύει να βοηθήσει τους μαθητές με Διαταραχή Ελλειματική Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ) να κατακτήσουν δεξιότητες απαραίτητες για την ακαδημαϊκή τους πορεία, την κοινωνική τους ένταξη και τη διαχείριση της συμπεριφοράς τους. Αποσκοπεί επίσης να γίνει ένα εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών και των γονιών για την ανίχνευση της ΔΕΠΥ και τη δημιουργία ενός προγράμματος Παρέμβασης και Υποστήριξης. Όλες οι ασκήσεις του βιβλίου στην αρχή είναι απλές και σταδιακά παρουσιάζουν αυξημένο βαθμό δυσκολίας και πολυπλοκότητα. Στο παιδί δίνεται η δυνατότητα να αντιλαμβάνεται αμέσως την επιτυχία και την πρόοδο, με αποτέλεσμα να έχει άμεση ανατροφοδότηση και επιθυμία να συνεχίσει τη διαδικασία της παρέμβασης. Όλες οι ασκήσεις έχουν δοκιμαστεί για πολλά χρόνια σε παιδιά με ΔΕΠΥ, και τα αποτελέσματα ήταν θετικά και πολύ ενθαρρυντικά. Απευθύνονται σε μαθητές νηπιαγωγείου, δημοτικού και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου και μπορεί να δοθούν τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τους γονείς.

10. Η φαρμακευτική αγωγή είναι η καταλληλότερη επιλογή; Η φαρμακευτική αγωγή συστήνεται σε περιπτώσεις που εκδηλώνονται ακραίες συμπεριφορές που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού και των γύρω του. Σε καμία περίπτωση μια φαρμακευτική αγωγή από μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί με ΔΕΠΥ, αν ταυτόχρονα δεν υπάρχει μια σωστή και στοχευμένη εκπαίδευση/υποστήριξη στο σπίτι και στο σχολείο και μια συμπεριφορική προσέγγιση. 11. Η μεγάλη πειθαρχία αποτρέπει την εκδήλωση της ΔΕΠΥ; Ο τρόπος ανατροφής με μεγάλη πειθαρχία ή όχι δεν έχει σχέση με τη ΔΕΠΥ. Ωστόσο η ενεργή συμμετοχή των γονιών στη θεραπευτική μέθοδο είναι καθοριστικής σημασίας για την εξελικτική πορεία της ΔΕΠΥ στο παιδί. 12. Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Το παιδί με ΔΕΠΥ χρειάζεται ό,τι και όλα τα παιδιά: αγάπη, αποδοχή, προστασία και ελευθερία να μεγαλώσει και να μάθει. Απεριόριστη και αδιαπραγμάτευτη αποδοχή της διαφορετικότητας, πολλή υπομονή, σταθερότητα στη συμπεριφορά, κατάλληλη εκπαίδευση και σωστή υποστήριξη θα βοηθήσουν πραγματικά το παιδί με ΔΕΠΥ να ξεδιπλώσει τα ιδιαίτερα ταλέντα του και νιώσει ισότιμο στη μάθηση, όπως οι συνομήλικοι του. Για να μπορέσει να έχει τα βέλτιστα αποτελέσματα για τα παιδιά με ΔΕΠΥ οποιοδήποτε πρόγραμμα παρέμβασης και υποστήριξης, είναι απαραίτητο να λειτουργεί άψογα το θεραπευτικό τρίγωνο: παιδί-γονείς-ειδικοί. Είναι, λοιπόν, ζωτικής σημασίας η ενεργή συμμετοχή των γονέων. Θα πρέπει και οι δύο γονείς να εφαρμόζουν κοινές στρατηγικές υποστήριξης και προσέγγισης και συνεργάζονται στενά με όλους τους ειδικούς που εμπλέκονται με την παρέμβαση του παιδιού.

Ο Φώτης Παπαναστασίου είναι Ειδικός Παιδαγωγός – Συγγραφέας, Επιστημονικός Σύμβουλος του Τομέα Ειδικής Αγωγής του Μητροπολιτικού Κολλεγίου, Επιστημονικός Διευθυντής του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών "Παιδίων Πλεύση", eidikospaidagogos.gr


42

20.05.2019

Kid’s Summer Camp Ιούλιος & Αύγουστος στο Crystal Mountain Μαγική συνταγή για τις πιο ξέγνοιαστες οικογενειακές διακοπές

Γ

ια εσάς τα παιδιά: ανακαλύψτε τον παραμυθένιο τόπο του κρυστάλλινου βουνού με μπόλικο παιχνίδι, φαντασία, δημιουργικότητα και άθληση!

Για εσάς τους γονείς: ξεγνοιάστε με δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ποδηλασία, κολύμπι, αλλά ακόμα και παίζοντας με τα ίδια σας τα παιδιά! Μια καλοκαιρινή μέρα στο βουνό... Καθημερινά από τις 10:30 το πρωί μέχρι και τις 20:00 το απόγευμα, δύο παιδαγωγοί και μία γυμνάστρια παρέχουν εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές, αλλά και αθλητικές δραστηριότητες κατάλληλες για παιδιά ηλικίας από 4 έως 10 ετών. 8:30-10:30 Πρωινό (για όλη την οικογένεια) 10:30-13:00 Εκπαιδευτικές & δημιουργικές δραστηριότητες 13:00-14:30 Παιχνίδια στο νερό & άθληση 14:30-17:00 Γεύμα & κινηματογραφικό μεσημέρι 17:00-20:00 Σνακ ή φρούτο, ψυχαγωγικές & πολιτιστικές δραστηριότητες

Εκπαιδευτικές δραστηριότητες Εργαστήρι ζωγραφικής, πηλού & κατασκευών Πικ-νικ στο μαγεμένο δάσος Φυτολόγιο Εργαστήρι μαγειρικής/ζαχαροπλαστικής κ.ά.

Early booking μέχρι 08/06 Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στα τηλέφωνα 26340 41555 & 210 5231083 ή επισκεφτείτε το www.crystalmountain.gr

Crystal Mountain Hotel, Άνω Χωρα, Ορεινή Ναυπακτία. Ψυχαγωγικές δραστηριότητες Κυνήγι θησαυρού Παιδικό πάρτι Κινηματογράφος κ.ά.

Αθλητικές δραστηριότητες Μπάσκετ Παιχνίδια στο νερό Πίστα δράσης Ποδηλασία pump track κ.ά.

Crystal Mountain Hotel @crystalmountainhotel


Οι 20.05.2019

43

προτείνουν κλασικά βιβλία που κάποτε

διαβάσαμε εμείς και σήμερα διαβάζουν τα παιδιά μας. Μ’ αυτά μεγαλώσαμε.

1

2

3

4

5

Ευγένιος Τριβιζάς- Τα μαγικά μαξιλάρια Για παιδιά από 8 ετών Μια χώρα χωρίς ουρανό. Ένας άπληστος άρχοντας με ένα χρυσό τηλεσκόπιο και ένα μαύρο φτερό. Ένας καταχθόνιος μυστικοσύμβουλος. Ένα νόμος που καταργεί τις Αποκριές, τα πάρτι γενεθλίων και τις Κυριακές. Ένα ύπουλος αρχιμάγος. Μια παπαρούνα κατακόκκινη σαν φλόγα και χιλιάδες μαξιλάρια που έχουν κατασκευαστεί με σκοπό να στερήσουν τον κόσμο από τα όνειρά του. Αλλά τα όνειρα δε σβήνουν έτσι εύκολα. Απεναντίας, κάτι ονειράκια τοσαδά, που δε σου γεμίζουνε το μάτι, φουντώνουνε καμιά φορά, φουντώνουνε σαν τη φωτιά, γίνονται σίφουνας, λαίλαπα γίνονται, και κάνουνε τον κόσμο άνω κάτω. Κάποτε λοιπόν στην Ουρανούπολη…

χωριό του, ξεγελασμένος από υποσχέσεις μεγάλης ζωής, εύκολου πλουτισμού. Μια βυζαντινή εικόνα τού δίνει το εισιτήριο για την «πολιτισμένη» Ευρώπη. Τα εργοστάσια, τα χάιμ, η ζωή των γκασταρμπάιτερ - των εργατών που προέρχονται από το Νότο - οι αγωνίες τους, η κόλασή τους γλαφυρά ξεδιπλώνονται σ' αυτό το βιβλίο. Παρακολουθούμε κι εμείς με τα μάτια του έφηβου Βαγγέλη το παιχνίδι που παίχτηκε, το Παιχνίδι χωρίς Κανόνες.

6

Βούλα Μάστορη-Το αγόρι των μελισσών Για παιδιά από 8 ετών Ταξιδέψτε πάνω από τις μαργαρίτες, μπείτε μέσα στο λαβύρινθο μιας κυψέλης και γνωρίστε τον κόσμο των μελισσών μέσα από τις περιπέτειες του Κωνσταντίνου, ενός αγοριού που είχε την τιμή να μπει σε μια κυψέλη, να μαζέψει γύρη, να ταΐσει μελισσόπουλα και να ερωτευτεί μια μελλισσοπριγκίπισσα... Το μυθιστόρημα της Βούλας Μάστορη είναι μια υπέροχη ιστορία γραμμένη με φαντασία και τρυφερότητα και απευθύνεται σε όσους ταξίδεψαν με τη φαντασία τους σε κόσμους μαγικούς αλλά και αληθινούς, που μεταμορφώθηκαν για λίγο σε ήρωες, ζώα, έντομα και διαστημικά ανθρωπάκια, σε όσους αγαπούν τα βιβλία, τη φαντασία και... τις μέλισσες! Λότη Πέτροβιτς- Γιούσουρι στην τσέπη Για παιδιά από 9 ετών «Είναι στ’αλήθεια θαυματουργό το γιούσουρι; Και ποιο είναι το μυστικό του καπετάν Διοκλή; Τι ψάχνει στον βυθό της θάλασσας;» Αυτά απασχολούν τη δωδεκάχρονη Πηνελόπη ένα καλοκαίρι στη θάλασσα. Ώσπου εμφανίζεται ο δεκατετράχρονοςΆρης με την παράξενη συμπεριφορά, και η ζωή της αναστατώνεται. «Ακατάδεχτο» τον λέει, σύντομα όμως θα αλλάξει γνώμη. Κάτι άλλο του συμβαίνει, κάτι κρύβουν τα επικίνδυνα καμώματά του. Και γι' αυτό το «κάτι» θα καταστρώσουν μια μέρα ένα ριψοκίνδυνο σχέδιο με τον καπετάνιο. Το βιβλίο αυτό «νιώθει» τα προβλήματα των παιδιών που μπαίνουν στην εφηβεία. Είναι μια ιστορία που μιλάει για τη ζωή, τον έρωτα και τον θάνατο. Λίτσα Ψαραύτη- Το διπλό ταξίδι Για παιδιά από 9 ετών 17 Νοεμβρίου 1943, μεσημέρι. Ένας ανελέητος βομβαρδισμός από γερμανικά αεροπλάνα ξεθεμελιώνει το Βαθύ της Σάμου. Χιλιάδες κάτοικοι του νησιού, για να γλιτώσουν τη γερμανική κατοχή, αναγκάζονται να περάσουν στη γειτονική Τουρκία και να καταλήξουν σε διάφορα προσφυγικά στρατόπεδα της Μέσης Ανατολής. Ανάμεσα στους πρόσφυγες είναι και η οικογένεια της συγγραφέα, που βρήκε στέγη σ’ένα τσαντίρι στο στρατόπεδο της Γάζας, στην Παλαιστίνη. Η συγγραφέας, παιδάκι τότε, ζει τη σκληρή δοκιμασία της προσφυγιάς. Σαράντα χρόνια αργότερα, μεγάλη πια, βρίσκεται στα ίδια μέρη και ζει το δράμα της προσφυγιάς ενός άλλου λαού. Η συνάντησή της με έναν από τους πιλότους που βομβάρδισαν το Βαθύ το 1943 είναι συγκλονιστική. Οι μνήμες ξαναζωντανεύουν και το παρελθόν δένει με το παρόν σε τούτο το «Διπλό ταξίδι». Γαλάτεια Γρηγοριάδου-Σουρέλη - Παιχνίδι χωρίς Κανόνες Για παιδιά από 9 ετών Το 1960 έγινε συμφωνία της Ομοσπονδιακής Γερμανίας και της ελληνικής κυβέρνησης για «φιλοξενία» εργατών. Η μεγάλη μετανάστευση, το δουλεμπόριο του 20ού αιώνα, άρχιζε για τη χώρα μας. Ο Βαγγέλης φεύγει κρυφά απ' το

7

8

Παντελής Καλιότσος- Τα ξύλινα σπαθιά Για παιδιά από 9 ετών «Δεν νομίζω πως έχει μεγάλη διαφορά, αν εδώ πέρα τα σπαθιά είναι ξύλινα και τα πιστόλια νεροπίστολα. Η μανία του πολέμου αρχίζει με τα τυροβόλα και καταλήγει στα πυροβόλα! Εδώ τα παιδιά, όπως το συνηθίζουν κάποιες φορές, δίνουν ένα μάθημα στους μεγάλους για τον αφοπλισμό: κάνουν μποϊκοτάζ στα πολεμικά παιχνίδια! Για να μην τα πολυλογούμε, κύριοι πρόεδροι και πρωθυπουργοί των κρατών, τα παιδιά με τα ΞΥΛΙΝΑ ΣΠΑΘΙΑ τους σας λένε ότι, για να κάνουμε ΕΙΡΗΝΗ, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζετε. Μας χρειάζεται απλούστατα ένα Ε, ένα Ι, ένα Ρ, ένα Η, ένα Ν κι άλλο ένα Η! Ο πόλεμος δημιουργεί εχθρούς. Δεν το ρίχνετε καλύτερα στο παιχνίδι και στον αθλητισμό, που δημιουργεί απλούς αντιπάλους;» Ένα αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών είναι ο πόλεμος... Αλλά μήπως μέσα από αυτό το παιχνίδι μαθαίνουν να μην πιστεύουν στην ειρήνη; Κάτι τέτοιο πιστεύει ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος και αποφασίζει να δείξει στους μικρούς φίλους του πως κανένας πόλεμος δεν μπορεί να είναι καλός - ακόμα και αυτός που παίζεται με ξύλινα σπαθιά.

8

4

3 5

Μενέλαος Λουντέμης- Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα Για παιδιά από 10 ετών Πήχτωνε το βράδυ. Λιγόστεψε κι ο αχός απ’τα κυπαρίσσια. Ανάψανε οι λαµπάδες τ’ουρανού. Όλα ήταν γάλα... γάλα... λουλάκι... και σπίθες. Το ποτάµι µουρµούριζε µες στον ύπνο του κρυφά παραµιλητά. Το παιδί κείνο το βράδυ δεν κοιµήθηκε... ολόκληρο το βράδυ. Έγραψε το πιο πικρό, το πιο µεγάλο του παραµύθι... Την αυγή ξεκίνησε. Ήταν... παρηγορηµένο. Είχε καταφέρει όλη τη νύχτα να µετρήσει τ’άστρα... Να τα µετρήσει όλα... σιγά σιγά... ένα ένα... Όλα... Και τα βρήκε σωστά. Ο Μενέλαος Λουντέμης εξιστορεί με βιωματική γραφή και έντονα ηθογραφικά στοιχεία την ιστορία του Μέλιου, ενός φτωχού και ορφανού αγοριού με ακόρεστη δίψα για μάθηση και την αναμέτρησή του με τις ανισότητες και τις αντιξοότητες της κοινωνίας της εποχής του. Ζωρζ Σαρή- Ο θησαυρός της Βαγίας Για παιδιά από 10 ετών Το πρώτο βιβλίο της Ζωρζ Σαρή, το οποίο ξεκίνησε ένα καλοκαίρι στην Αίγινα σαν παιχνίδι με τα παιδιά της. Έτσι πρωταγωνιστές είναι τα παιδιά της και οι φίλοι τους, ενώ όλα τα μέρη που περιγράφει είναι απολύτως αληθινά! Μία παρέα παιδιών περνάει τις καλοκαιρινές της διακοπές στην Αίγινα. Εκεί τους επισκέπτεται μια οικογενειακή φίλη από τη Γαλλία, η οποία δουλεύει ως βοηθός ενός ψυχιάτρου στο Παρίσι. Αποστολή της να ανακαλύψει κάποια στοιχεία που επαναλαμβάνει ένας Γερμανός ασθενής, ο οποίος πάσχει από αμνησία μετά την έκρηξη μιας νάρκης που πάτησε στην Αίγινα κατά τη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου πολέμου. Λέξεις σκόρπιες που προσπαθούν τα παιδιά να ενώσουν για να βγάλουν νόημα. Ώσπου επισκέπτονται στη Βαγία την οικογένεια Χαλδαίου, στο σπίτι της οποίας έμενε ο Χανς στη διάρκεια του πολέμου. Εκεί μαθαίνουν πως ο Χανς έχει κλέψει από την οικογένεια χρυσές λίρες. Έτσι αρχίζει η αναζήτηση ενός χαμένου θησαυρού, που οδηγεί τα παιδιά σε περιπέτειες... www.patakis.gr

2

6

1

7


44

BIBΛΙΟ

20.05.2019

Κάνουμε «Φανταστικά ταξίδια» παρέα με τον Τεό και τη Λεονί ρουν τα πρώτα αεροπλάνα. Ο Τεό περνάει τον χρόνο του πετώντας συντροφιά με τον τολμηρό πατέρα του, χτίζοντας έτσι ανεκτίμητες αναμνήσεις. Έναν χρόνο αργότερα όμως καλούν τον πατέρα του να πετάξει ένα από τα πρώτα πολεμικά αεροπλάνα. Από εκείνη τη μέρα, ο Τεό δεν τον έχει ξαναδεί. Άκουσε ότι γερμανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν τις γαλλικές πόλεις και ότι η Ρενς χτυπήθηκε άσχημα. Παρ’ όλα αυτά, πείθει τον εαυτό του ότι ο πατέρας του είναι ζωντανός.

T

ολμάμε να πούμε ότι στις 30 Μαΐου η αγορά του παιδικού βιβλίου αλλάζει. Δύο αδέρφια φέρνουν την επανάσταση προσφέροντας μια διαδραστική, εκπαιδευτική, ψυχαγωγική και ολοκληρωμένη από κάθε άποψη εμπειρία στους μικρούς αναγνώστες. Μεγαλώνεις και βρίσκεις τον δρόμο σου Έπειτα από ένα παράξενο περιστατικό κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τεό και η Λεονί βρίσκονται ξαφνικά χαμένοι στην εποχή της Αναγέννησης. Ο συμπονετικός Λεονάρντο ντα Βίντσι τούς παίρνει υπό την προστασία του και κάνει το παν για να τους βοηθήσει να επιστρέψουν στους γονείς τους και στη δική τους εποχή 400 χρόνια αργότερα. Στην πορεία, τα δυο αδέλφια θα βρεθούν στο επίκεντρο σπουδαίων γεγονότων που καθόρισαν την πορεία του ανθρώπινου γένους. Χάρη στα παιδιά, ο ηλικιωμένος Λεονάρντο, που ως τότε πίστευε ότι έχει δει τα πάντα, μπαίνει στην πιο παραγωγική περίοδο της ζωής του. Οι περιπέτειες της ασυνήθιστης αυτής τριάδας μάς προσφέρουν μια αυθεντική ματιά της καθημερινής ζωής των ανθρώπων σε άλλους τόπους και εποχές, των τρόπων επικοινωνίας, του πώς μαγείρευαν ή έπαιζαν, των μεγαλύτερων εφευρέσεών τους.

Γνωρίστε τους χαρακτήρες

Τα βιβλία κυκλοφορούν απο τις εκδόσεις Μεταίχμιο

Τεό-9 χρονών: Γεννήθηκε το 1909. Ο πατέρας του είναι πιλότος και λείπει συχνά από το σπίτι, οπότε μεγαλώνει περικυκλωμένος από γυναίκες: τη μητέρα, τη γιαγιά και την αδελφή του. Σε κάθε ευκαιρία επισκέπτεται τον πατέρα του στη Ρενς, κι εκεί συναντάει τους ήρωες που μαστορεύουν και πιλοτά-

Λεονί-11 χρονών: Η εξυπνάδα και η ωριμότητά της την καθιστούν το καμάρι της οικογένειας. Μεγαλώνοντας έρχεται πολύ κοντά με τη μητέρα της, η οποία τη μυεί στον χώρο της Τέχνης. Μέσω της ζωγραφικής και της μουσικής, η Λεονί κλείνεται πολλές φορές σε έναν δικό της φανταστικό κόσμο. Η γέννηση του Τεό την αναγκάζει να αποδεχτεί τη δεύτερη θέση για κάποια χρόνια. Για αρκετό διάστημα, ο μικρός της αδελφός δεν είναι παρά ένα αναγκαίο κακό στα μάτια της, μέχρι που ένα βράδυ ο Τεό το σκάει μες στη νύχτα, καθώς ανησυχεί πολύ για την τύχη του πατέρα τους. Πιστεύοντας ότι τον έχασε για πάντα, η Λεονί δεν μπορεί να συγχωρέσει τον εαυτό της που ήταν τόσο απόμακρη, και περνάει τις νύχτες της προσευχόμενη να γυρίσει. Μετά την επιστροφή του αδελφού της στην έπαυλη, η Λεονί τον προσέχει τόσο στενά που κάποιες φορές τον πνίγει. Λεονάρντο-67 χρονών:Λογικός, συμπονετικός και σκανταλιάρης. Ο Λεονάρντο είναι διάνοια και οραματιστής. Παρ' ότι μετριόφρων από τη φύση του, γνωρίζει ότι είναι περισσότερο καλλιεργημένος και έξυπνος από τον μέσο άνθρωπο. Του αρέσει να συζητά περί τέχνης, επιστήμης και πολιτισμού, και οι γνώσεις του είναι εντυπωσιακές σε όλους τους τομείς, εκτός από όταν μιλάμε για την τέχνη της γαστρονομίας. Στον τομέα αυτό είναι εντυπωσιακά ανεπίδεκτος. Ως μέντορας των παιδιών, τα συνοδεύει στην αναζήτησή τους παραμένοντας σε εγρήγορση για τα σπουδαία μυστήρια που τον περιβάλλουν, πράγμα που κάποιες φορές τον αποσπά από τον πρωταρχικό στόχο τους. Όκι: Ο Όκι είναι ένα μικρό ζωάκι που μπαίνει στη συντροφιά στη δεύτερη περιπέτειά τους, στην Κρητιδική περίοδο. Αν έπρεπε να τον κατατάξουμε σε κάποιο από τα γνωστά είδη, θα λέγαμε ότι είναι ένας προϊστορικός λεμούριος ή ένας ιπτάμενος σκίουρος. Ωστόσο, το μικρό του λοφίο και η μυστικοπαθής συμπεριφορά του δίνουν έναν αέρα μυστηρίου στην προέλευσή του. Κορνήλιος: Ο Κορνήλιος είναι στρατιώτης

της προσωπικής φρουράς του Φραγκίσκου Α’ της Γαλλίας. Φημισμένος για τη δύναμη και το κουράγιο του, ακολουθεί τα παιδιά και τον Λεονάρντο στην περιπλάνησή τους στις διάφορες ιστορικές περιόδους.

Το μαγικό περιδέραιο-Πρώτο μέρος: ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Ενώ παίζουν τους εξερευνητές στη σοφίτα τους, ο Τεό και η Λεονί βρίσκουν ένα μαγικό περιδέραιο με απίθανες δυνάμεις, που τους επιτρέπει να ταξιδεύουν στον χρόνο! Στο πρώτο τους ταξίδι μεταφέρονται στη Γαλλία, στην καρδιά της Αναγέννησης, μέσα στο κάστρο του βασιλιά Φραγκίσκου Α'. Εκεί θα γνωρίσουν τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, θα οδηγήσουν έναν μηχανικό δράκο και θα σταματήσουν μια συνωμοσία, αψηφώντας τον ίδιο τον βασιλιά της Γαλλίας.

Η αυγή του χρόνου-Δεύτερο μέρος: ΚΡΗΤΙΔΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Στη δεύτερη περιπέτειά τους ο Τεό, η Λεονί και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι φτάνουν στην εποχή των δεινοσαύρων και ανακαλύπτουν τα ερείπια του αρχαιότερου πολιτισμού, χάρη σε έναν μικρό προϊστορικό λεμούριο που θα γίνει ο καλύτερός τους φίλος. Και καθώς μια βροχή μετεωριτών απειλεί να χτυπήσει τη Γη, καταφέρνουν να αποκρυπτογραφήσουν πολύτιμα στοιχεία που θα τους βάλουν στον δρόμο της ανακάλυψης των μυστικών του ταξιδιού στον χρόνο. Η σειρά βιβλίων των Pascal Conicella και Pascal Montjovent (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Μυρσίνη Γκανά) μας άρεσε διότι: Το εκπαιδευτικό υλικό στις τελευταίες σελίδες των βιβλίων, όπως και η εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας, λειτουργούν ως πηγή έμπνευσης, αυξάνοντας τη δίψα των παιδιών για μάθηση. Από βιβλίο σε βιβλίο, παρέα με τον Τεό και τη Λεονί, τα παιδιά ανακαλύπτουν πολιτισμούς και συναντούν πολλές σπουδαίες προσωπικότητες, μεγάλους εξερευνητές, διάσημους σοφούς και φημισμένους καλλιτέχνες. Στόχος είναι να καλλιεργηθεί στους μικρούς αναγνώστες η επιθυμία να διευρύνουν την αντίληψή τους για τον κόσμο. Καλωσορίσατε σε έναν κόσμο επαυξημένης πραγματικότητας πέρα από κάθε φαντασία! Το ταξίδι μύησης στην Ιστορία ξεκινά. Ανακαλύψτε παρέα με τον Τεό και τη Λεονί χαμένους αρχαίους πολιτισμούς. Δεινόσαυροι, Πειρατές, Αρχαία Αίγυπτος, Αναγέννηση· και πού δεν θα βρεθούν οι ήρωές μας! Ακολουθήστε τους! Μόνο προσοχή στους δεινόσαυρους και στους μεταλλικούς δράκους. Είναι ζωντανοί και τρισδιάστατοι!


45

20.05.2019

Οι εκδόσεις 1

2

3

4

5

Νίκολα Κίνεαρ - Μια στάλα θάρρος Για παιδιά από 3 ετών Μπορεί ένα κουνέλι που δεν τολμάει να βγει από το σπίτι του να δείξει µια στάλα θάρρος; Ο Λόγκαν ξεκινάει για την πρώτη του περιπέτεια και δεν είναι καθόλου ενθουσιασμένος γι’ αυτό. Έξω όμως τον περιμένει ένας εκπληκτικός κόσμος, αρκεί να βρει το κουράγιο να τον ανακαλύψει… Μια αστεία αλλά και ενθαρρυντική ιστορία, που δείχνει ότι όλοι είμαστε πολύ πιο γενναίοι απ’ όσο νομίζουμε. Ίνγκο Ζίγκνερ - Ο μικρός δράκος Καρύδας: Περιπέτεια στους Ινδιάνους Για παιδιά από 5 ετών Ο μπαμπάς του στέλνει τον μικρό φαγανόδρακο Όσκαρ στην Άγρια Δύση, για να του φέρει βουβαλίσιο κρέας. Μαζί του πηγαίνουν φυσικά ο μικρός δράκος Καρύδας και η σκαντζοχοιρίνα Ματίλντα. Στο κάτω κάτω, πάντα ονειρεύονταν να συναντήσουν πραγματικούς Ινδιάνους! Την πρώτη τους μέρα στις απέραντες πεδιάδες της Δύσης βρίσκουν έναν τεράστιο βούβαλο, που ξαφνικά αρχίζει να τρέχει ποδοπατώντας ό,τι βρεθεί μπροστά του. Ένα κόλπο σώζει τους τρεις φίλους την τελευταία στιγμή. Και τότε εμφανίζεται η μικρή Ινδιάνα Άγρια Μέλισσα… Aυτό είναι το 13ο βιβλίο της συναρπαστικής σειράς. Συμπληρώστε τη συλλογή σας με τα υπόλοιπα βιβλία. Μόλι Πότερ - Ας μιλήσουμε για μελισσούλες και λουλουδάκια Για παιδιά από 6 ετών Αναρωτηθήκατε ποτέ πώς να μιλήσετε στο παιδί σας για το σεξ, τα μωρά, το σώμα, την εφηβεία και άλλα καυτά θέματα που το ενδιαφέρουν; Παρόλο που είναι απολύτως φυσιολογικό για τα μικρά παιδιά να θέλουν να μάθουν πώς γίνονται τα μωρά, πολλές φορές ερχόμαστε σε δύσκολη θέση και νιώθουμε αμηχανία, μπροστά σε τέτοιου είδους συζητήσεις. Εδώ θα βρείτε τις απαντήσεις σε ένα σωρό «δύσκολες» ερωτήσεις που μπορεί να κάνουν τα παιδιά για πολλά θέματα: απαντήσεις ξεκάθαρες και ακριβείς, δοσμένες µε ειλικρίνεια και γλώσσα κατανοητή γι’ αυτές τις ηλικίες. Με ευχάριστη εικονογράφηση που βοηθά στην κατανόηση και οδηγό για τους ενήλικες. Όλντριτς Ρούζιτσκα, Σίλβιε Σάνζα - Ταξιδεύω στον χρόνο: Προϊστορία Για παιδιά από 6 ετών Ελάτε να ταξιδέψουμε στον χρόνο και να ανακαλύψουμε πώς εξελίχθηκε η ζωή στη Γη. Θα εξερευνήσουμε τις θάλασσες του Παλαιοζωικού αιώνα. Θα επισκεφτούμε φυτοφάγους και σαρκοφάγους δεινόσαυρους του Μεσοζωικού αιώνα. Θα συναντήσουμε το μεγαλύτερο θηλαστικό της ξηράς και τους προγόνους των ελεφάντων. Τέλος, θα γνωρίσουμε τον προ-προ-προ-παππού μας, τον πρόγονο των ανθρώπων. Παρακαλώ καθίστε και δέστε τη ζώνη σας. Το ταξίδι στην προϊστορία ξεκινά. Αν σας άρεσε το ταξίδι στον χρόνο μπορείτε να συνεχίσετε με τις Εφευρέσεις. Γίργκεν Μπανσέρους - Μια υπόθεση για τον ντετέκτιβ Κλουζ: Ύποπτο γάλα στο σούπερ μάρκετ Για παιδιά από 8 ετών Η καινούρια υπόθεση του Κλουζ, του εννιάχρονου

αγοριού που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τους ήρωες των κλασικών αστυνομικών μυθιστορημάτων, έρχεται και τον βρίσκει μέσα στο σπίτι του: για την ακρίβεια, το μυστήριο είναι κρυμμένο μέσα σ’ ένα μπουκάλι γάλα – και ξέρουμε όλοι πόσο σημαντικό κι απαραίτητο είναι το γάλα για τον μικρό ντετέκτιβ. Μόνο που αυτή τη φορά το αγαπημένο του ρόφημα έχει… κάπως περίεργη γεύση! Για να διαλευκάνει το μυστήριο, ο Κλουζ θ’ αναγκαστεί να πάει από το σούπερ μάρκετ της γειτονιάς του στην άλλη άκρη της πόλης. Και να ζητήσει τη βοήθεια της επιστήμης…

6

7

8

Ουλρίκε Ράιλανς - Τα μυστήρια της Πένι Πέπερ 7: Ανθρωποκυνηγητό στο Λονδίνο Για παιδιά από 9 ετών Η Πένι και η παρέα της πάνε Λονδίνο, χάρη στη γιαγιά, που κέρδισε ένα ταξίδι για πέντε άτομα. Όμως, δεν έχουν φτάσει καλά καλά και το χρυσό περιδέραιο της γιαγιάς εξαφανίζεται. Και το ’λεγε συνέχεια η Έµιλι, η ξεναγός, ότι πρέπει να προσέχουν πολύ τους pickpockets, τους πορτοφολάδες δηλαδή. Άσε που αυτή δεν είναι και η μοναδική κλοπή. Όλα δείχνουν ότι έχουν να κάνουν µε επαγγελματία. Ευτυχώς που οι ντετέκτιβ είναι όλες εδώ. Το κυνήγι του δράστη οδηγεί την Πένι και τις φιλενάδες της σε κάθε γωνιά της πόλης…

προτείνουν

8

4

3

Σαμ Χερν - Ακαδημία της οδού Μπέικερ 2: Ο Σέρλοκ Χολμς και η κατάρα της Οδού Μπέικερ Για παιδιά από 9 ετών Μετά τις διακοπές, ο Σέρλοκ, ο Τζον και η Μάρθα επιστρέφουν στην Ακαδημία της Οδού Μπέικερ, αλλά προς μεγάλη τους έκπληξη διαπιστώνουν ότι αλλόκοτα πράγµατα συμβαίνουν στο σχολείο τους. Θα καταφέρει ο Σέρλοκ να διαλευκάνει το μυστήριο γύρω από το Φάντασµα της Οδού Μπέικερ; Ή μήπως είναι όλοι τους… καταραμένοι; Ειπωμένη μέσα από το blog του Γουάτσον, τις σημειώσεις του, τις σχολικές του εργασίες, τα ρεπορτάζ των ΜΜΕ και τη ζωντανή εικονογράφηση σε στιλ κόμικς, αυτή η εισαγωγή στους κλασικούς χαρακτήρες του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ θα καθηλώσει κάθε νεαρό επίδοξο ντετέκτιβ! Αναζητήστε και το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο Ο Σέρλοκ Χολμς και το εξαφανισμένο διαμάντι. Άρης Δημοκίδης - Αόρατοι Ρεπόρτερ 5: Η κατάρα της χαμένης Ατλαντίδας Για παιδιά από 9 ετών Ένας διάσημος Έλληνας φωτογράφος ξυπνάει µε αμνησία στη Σαντορίνη, έχοντας τραβήξει φωτογραφίες μιας ολόχρυσης υποβρύχιας πόλης που μοιάζει µε τη χαμένη Ατλαντίδα… Η Νάσια, η φωτογράφος της δημοσιογραφικής ομάδας των ΑΟΡΑΤΩΝ ΡΕΠΟΡΤΕΡ, θα µπλεχτεί στην υπόθεση και θα ζήσει απίθανες περιπέτειες, με αρχαίους μύθους, κατάρες και άλλα πολλα. Η Νάσια θα ενωθεί µε τους υπόλοιπους ΑΟΡ για να σταματήσει την καταστροφή της Σαντορίνης και να αποκαλύψει την αλήθεια πίσω απ’ την κατάρα. Μια συναρπαστική περιπέτεια στην οποία τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, µε ήρωες τους πιο παράξενους και επιδέξιους ρεπόρτερ του κόσμου! Αναζητήστε και τις υπόλοιπες υποθέσεις των ΑΟΡ σε όλα τα βιβλιοπωλεία.

5

2

6

1

7


46

ΒΙΒΛΙΟ

20.05.2019

παρά μόνο η εξωτερική της εμφάνιση. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ωραία Κοιμωμένη, για την οποία ο πρίγκιπας περνάει κάμποσες δοκιμασίες μέχρι να τη φτάσει και τελικά να την ερωτευτεί από τον τρόπο που ήρεμα κοιμάται στο μοναχικό της κρεβάτι. 3. Ο κύρης του σπιτιού αποφασίζει Στην περίπτωση της Σταχτοπούτας, η φτωχή κοπέλα παρευρίσκεται στη γιορτή του παλατιού μόνο και μόνο για να γλεντήσει και να μη νιώθει αποκλεισμένη. Μοιάζει σαν μεταγενέστερο νυφοπάζαρο. Ποιος, όμως, τελικά αποφασίζει αν οι υποψήφιες θα παντρευτούν: οι πατεράδες, οι αδερφοί τους ή τα εύπορα πριγκιπόπουλα; Επίσης, η Ωραία Κοιμωμένη, που ήδη είδαμε, δεν φαίνεται να μπορεί να αποφασίσει, κοιμισμένη όπως βρίσκεται στο κρεβάτι, αφού δε θα μπορούσε να είχε προβλέψει ότι κάποιος θα ερχόταν να τη φιλήσει στο στόμα. Παρ' όλα αυτά, ακόμη κι αν γι’ αυτές αποφασίζουν οι μέλλοντες σύζυγοι ή οι γονείς τους, οι πρωταγωνίστριες των παραμυθιών φαίνεται να είναι δοσμένες στο ιδεώδες του έρωτα, που το συναντούν στο πρόσωπο του σωτήρα τους.

Ξόρκια για αντι-παραμύθια ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Μ

ια φορά κι έναν καιρό ζούσαν πρίγκιπες και πριγκίπισσες, βασιλιάδες με στρογγυλές κοιλιές και βασίλισσες με αστραφτερά στέμματα. Ζούσαν και ζώα με λαλιά και δράκοι με στόματα φωτιά, καθώς και πολλά δηλητηριώδη φυτά. Όπα! Για μια στιγμή... Μήπως όλα αυτά συνέβησαν παραπάνω από μια φορά και δεν ανήκαν σε καιρούς τόσο μακρινούς; Από τη μια πλευρά, ζούμε στην εποχή των τρισδιάστατων εικόνων, που σαν ολοζώντανοι οργανισμοί φαίνεται να μπορούν να βγάλουν πόδια και να πηδήξουν από την οθόνη στο σαλόνι μας. Από την άλλη, όμως, τα παιδιά ακόμη μαγεύονται από τις all-time-classic ιστορίες με γενναία πριγκιπόπουλα και αδικημένες πριγκίπισσες που περιμένουν να σωθούν. Στους ανθρώπους μάς αρέσει να χτίζουμε ιστορίες σε επίπεδο φαντασιακό. Πόσω μάλλον στα παιδιά που πολλές φορές κάνουν τη φαντασία τους πύραυλο και εκτοξεύονται σε παράλληλους κόσμους. Αν τώρα έμπαιναν στον τρισδιάστατο πύραυλο του 21ου αιώνα εύκολα θα τα βλέπαμε να προσγειώνονται στους μυθικούς κόσμους του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ή των περίφημων αδερφών Γκριμ, φτιαγμένους δύο ή τρεις αιώνες πριν. Το να ταξιδέψουν τα παιδιά παρέα με τον

πύραυλό τους δεν είναι καθόλου επικίνδυνο. Τα παραμύθια είναι σημαντικά γιατί τους δείχνουν πώς να προσπερνάνε εμπόδια. Με άλλα λόγια, πώς να αντεπεξέρχονται στις δοκιμασίες της αληθινής ζωής. Επικίνδυνο ίσως να είναι ότι συχνά τα παραμύθια παρουσιάζουν άντρες και γυναίκες με συγκεκριμένα γνωρίσματα λόγω του φύλου τους. Οι αντρικές φιγούρες συνήθως είναι σύμβολα δύναμης και γενναιότητας, ενώ οι γυναικείες είναι σύμβολα ομορφιάς και ευαισθησίας. Έτσι, σύμβολα που μπορεί να μεταφέρονται ως πρότυπα, εδώ είναι πιθανό να ενσωματωθούν στην καθημερινότητά τους. Αν κάνουμε μια διαδρομή στα κλασικά παραμύθια θα δούμε:

4. Next top model Η ομορφιά από μόνη της φαίνεται να αποτελεί κριτήριο για να θεωρηθεί η ζωή μιας ηρωίδας πετυχημένη. Η Ραπουνζέλ μέσα στη μοναχική της ζωή πάντα αντιλαμβανόταν ότι η ομορφιά της είναι σημαντική. Βέβαια, στην περίπτωση της Χιονάτης η ιδέα περί ομορφιάς παίρνει ακόμα πιο σημαντικές διαστάσεις, εφόσον η κοπέλα έχει πειστεί ότι εκείνη είναι η αιτία όλων των δεινών της. 5. Wake me up when September ends Μολονότι η εμφάνιση είναι αυταπόδεικτη, δε φαίνεται να είναι από μόνη της αρκετή. Οι ηρωίδες πρέπει να είναι συγχρόνως συνετές, υπομονετικές, πιστές, χωρίς προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους και, κατά κάποιο τρόπο, αδικημένες από τη ζωή. Για παράδειγμα, παρ’ ότι η Ωραία Κοιμωμένη κοιμάται τον ύπνο του δικαίου κι απλά περιμένει να γίνει κάτι, δεν έχει ακουστεί ποτέ να την αποκαλούν βαρετή. Φαίνεται, δηλαδή, φυσιολογικό μια γυναίκα απλά να περιμένει κάποιος άλλος να αναλάβει δράση.

1. Ζητείται πρίγκιπας-σωτήρας Ακόμα κι αν δεν είναι ο πρωταγωνιστής του παραμυθιού, πάντα αυτός καταλήγει να βρίσκει λύση στο πρόβλημα. Επίσης, ο πρίγκηπας είναι γενναίος και του αρέσει να μπλέκεται σε δύσκολες περιπέτειες. Άραγε αν δεν ήταν αυτός, η πριγκίπισσα δε θα ήταν από μόνη της ικανή να βρει λύση στο πρόβλημά της.

6. H κακιά της υπόθεσης Για να μπορέσει να φωτιστεί η αγαθή φιγούρα των ηρωίδων, σχεδόν πάντα υπάρχει μια κακιά μητριά ή μάγισσα που επιδιώκει να τις κατατροπώσει. Οι μάγισσες συμβολίζουν τη σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων και συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά διόλου αποδεκτά. Πολλές φορές είναι η κακιά μητριά, η εκδικητική βασίλισσα, η μάγισσα με τα ξόρκια ή ακόμα και το κακό αφεντικό, όπως στην περίπτωση της πιο σύγχρονής μας Cruela de Vil.

2. Έρωτας με την πρώτη ματιά Στη Χιονάτη ο πρίγκιπας ερωτεύεται τη μελαχρινή κοπέλα με την πρώτη ματιά. Δεν πρόλαβε να τη γνωρίσει, οπότε δεν τον ελκύει η εξυπνάδα της και η συμπεριφορά της,

7. O τέλειος άντρας, ο άντρας ο σωστός Είναι ζωντανά παραδείγματα στιβαρών αντρών, που η κορμοστασιά τους είναι ικανή να τα βάλει με δράκους και πολεμιστές. Συνήθως ο πρίγκιπας του παραμυθιού, αν βρίσκεται στην


20.05.2019

ΤΑ ΠΑΡΑΜΎΘΙΑ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΆ ΓΙΑΤΊ ΔΕΊΧΝΟΥΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ ΠΏΣ ΝΑ ΠΡΟΣΠΕΡΝΆΝΕ ΕΜΠΌΔΙΑ, ΜΕ ΆΛΛΑ ΛΌΓΙΑ, ΠΏΣ ΝΑ ΑΝΤΕΠΕΞΈΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΙΝΉΣ ΖΩΉΣ.

2. Υπέροχες Γυναίκες που Άλλαξαν τον Κόσμο, Kate Pankhurst, Μεταίχμιο, 2018

περίοδο της νιότης του, είναι έξυπνος, όμορφος, γενναίος, δυνατός, αξιότιμος. Eπίσης, αναλαμβάνει εξολοκλήρου το ρόλο του να συντηρεί οικονομικά τη σύζυγό του. Στην περίπτωση που είναι γηραιότερος, τότε είναι ή μάγος ή σοφός.

5. Το Βιβλίο Αυτό Πιστεύει ότι είσαι Επιστήμονας, Συλλογικό έργο, Καλειδοσκόπιο, 2018

8. Καριέρα: πριγκίπισσα ή οικιακή βοηθός Οι κλασικές ηρωίδες ποτέ δεν έχουν ένα επάγγελμα με πρεστίζ. Είναι είτε πριγκίπισσες, που η μοίρα τις έχει αδικήσει, είτε οικιακές βοηθοί, που επιβιώνουν στο περιθώριο της αστικής μπουρζουαζίας. Και στις δύο περιπτώσεις, το αγαπημένο τους χόμπι φαίνεται να είναι το σκούπισμα. Καταπιάνονται με τις δουλειές του σπιτιού, σαν η ίδια τους η ύπαρξη να νοηματοδοτείται μέσα από το ξεσκονόπανο και τη σκάφη. Σκοπός της ζωής τους φαίνεται να είναι να γίνουν άξιες νοικοκυρές.

Έμφυλα στερεότυπα Μέσα από αυτή τη διαδρομή διαπιστώνουμε ότι τα κλασικά παραμύθια είναι γεμάτα από έμφυλα στερεότυπα. Οι ήρωες στριμώχνονται σε πανοπλίες παντοδυναμίας και οι ηρωίδες ασφυκτιούν σε φορέματα με κορσέδες. Τα παιδιά του σήμερα, «ταξιδεύοντας» σε τέτοιους κόσμους, μπορεί να θεωρήσουν ότι η ομορφιά είναι το μέσο για την επίτευξη των στόχων ή, ακόμη, ότι η αυτοθυσία για χάρη των ανυπεράσπιστων γυναικών είναι ο σκοπός της ζωής τους. Φυσικά δε λέμε να καούν στην πυρά της λήθης αυτά τα παραμύθια, αλλά να είναι αντικείμενο συζήτησης με τα παιδιά του σήμερα. Για να ενδυναμώσουμε τα παιδιά της γενιάς 2.0, χρειάζεται ένα αντίδοτο προτάσεων. Τους προτείνουμε, λοιπόν, να πάρουν τον πύραυλό τους και να εκτοξευθούν σε κόσμους με πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες που βγαίνουν από τα κουτάκια του συμβατικού. Να γνωρίσουν αγόρια/άντρες που ξέρουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να αποδέχονται τα τρωτά τους σημεία. Να γνωρίσουν κορίτσια/γυναίκες που ξέρουν να παίρνουν πρωτοβουλίες και να σπάνε τα δεσμά του καθωσπρεπισμού. Δείτε μερικές από τις προτάσεις μας: 1. 'Αννα Πένσα, Sara Ogilvie, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, 2019

3. Tα Κορίτσια Μπορούν να Κάνουν τα Πάντα, Caryl Hart, Μεταίχμιο, 2018 4. Ιστορίες της Καληνύχτας για Επαναστάτριες 1&2, Elena Favilli & Francesca Cavallo, Ψυχογιός, 2018

6. Το Χρώμα της Καρδιάς Μου, Alice Haquet-Brière, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2018 7. Το ροζ τερατάκι, Olga de Dios, Εκδόσεις Μικρή Σελήνη, 2017 8. Ένα παιδί από βιβλία, Oliver Jeffers & Sam Winston, Εκδόσεις Ίκαρος, 2017 9. Η πριγκίπισσα με τη μαύρη μάσκα, Shannon Hale, Dean Hale, LeUyen Pham, Εκδόσεις Διόπτρα, 2017 10. Πριγκίπισσα Αθηνά: Ουπς, δεν είμαι πια όμορφη!, Στέλλα Κάσδαγλη, Εκδόσεις Πατάκη, 2017 11. Η μικρή Σάρλοτ σκηνοθέτις, Viva Frank, Eκδόσεις Μέλισσα, 2017 12. Έτσι Αισθάνομαι, Neal Christopher Silas, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2016 13. Μαλάλα. Ένα γενναίο Κορίτσι, Ικμπάλ. Ένα Γενναίο Αγόρι, Jeanette Winter, Eκδόσεις Παπαδόπουλος, 2015 14. Όταν Μεγαλώσω Μπορώ να Γίνω και..., Αντώνης Παπαθεοδούλου, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2014 15. O κύριος Ιππόκαμπος, Eric Carle, Eκδόσεις Καλειδοσκόπιο, 2008 Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τα παραμύθια και την ευαισθητοποίηση των παιδιών μέσα από δημιουργική γραφή, τα παιχνίδια ρόλων και τις εικαστικές τέχνες, δεν έχετε παρά να ψάξετε το Genderhood, που ασχολείται με την έκφραση των φύλων μας. Με κάποια Hocus Pocus και με ένα κούνημα του μαγικού του ραβδιού από την καινούργια σχολική χρονιά θα ψελίσει με παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού ξόρκια ισχυρά για παραμύθια που θα φτιάχνονται με πρότυπα σωστά.

Η Σοφία Κωνσταντοπούλου είναι επικοινωνιολόγος και συν-ιδρύτρια του Genderhood. www.genderhood.org. FB: Genderhood


48

ΒΙΒΛΙΟ

20.05.2019

Ο Συλλέκτης: Πέντε ιστορίες και ένα παραμύθι για έναν (ίσως όχι και τόσο) κακό λύκο ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Π

αιδιά και γονείς. Παιδιά και χωρισμένοι γονείς. Έρωτες που κατέρρευσαν. Σιωπές και φωνές. Δικαιολογίες κι αφορμές όταν, κάποια στιγμή, τον έναν σύντροφο έπαψε να τον αφορά ό, τι απασχολεί τον άλλον. Έπειτα διαζύγια, εντάσεις, αίθουσες δικαστηρίων, απαρχαιωμένοι νόμοι, χρονοβόρες δίκες, προκάτ αποφάσεις. Παράλογος πόλεμος χαρακωμάτων εκεί που κάποτε υπήρχε αγάπη. Κάπου ανάμεσα, στα ερείπια των ερώτων, παιδιά μπερδεμένα καλούνται να διαλέξουν στρατόπεδο. Άραγε, οι γονείς παίρνουν διαζύγιο και από τα παιδιά τους; Ποιος κερδίζει όταν το παιδί αποξενώνεται από τον έναν γονιό; Πόσο συνυπεύθυνη σε αυτή την αδικία είναι η Δικαιοσύνη; Πεταλούδες, γραμματόσημα,

δαχτυλήθρες, δόντια, ταξί. Σκιές και μαύρες τρύπες. Μια παρέα στο καφενείο, ένα καναρίνι και μια διάρρηξη, δυο φίλοι, η πόρτα μιας πολυκατοικίας, η Κοκκινοσκουφίτσα. Πέντε διηγήματα κι ένα παραμύθι για τον "κακό" λύκο. Ένα graphic novel για την οδυνηρή απόσταση που χωρίζει τον Διονύση από τη μικρή Φωτεινή. Ο Soloùp, δημιουργός του αφηγηματικού κόμικ «Ο Συλλέκτης» (εκδόσεις Ίκαρος) μιλάει στο Τaλκ. Πώς συλλάβατε την ιδέα για ένα κόμικ που αφορά το διαζύγιο; Πόσα αυτοβιογραφικά στοιχεία εμπεριέχει η ιστορία σας; Ο Διονύσης, ο ήρωας του βιβλίου, όταν ένας γείτονας τον ρωτάει επίμονα γι’ αυτό που του συμβαίνει, του απαντάει: «Γιατί ρωτάς, Αργύρη; Από περιέργεια ή από ενδιαφέρον;» Δεν νομίζω πως έχει να κερδίσει κάτι ο αναγνώστης με το να μάθει, για παράδειγμα, ότι ο συγγραφέας ενός τέτοιου βιβλίου έχει

να δει το παιδί του τρία χρόνια ή ό,τι έφτασε στα όρια της ψυχικής του αντοχής ή ότι ο Διονύσης είναι υπαρκτό πρόσωπο. Δεν κάνει το βιβλίο καλύτερο ή χειρότερο μια τέτοια πληροφορία. Το σημαντικό είναι πως πρόκειται πρώτα απ’ όλα για μια έντεχνη αφήγηση η οποία καταπιάνεται με ένα σύγχρονο πρόβλημα, την γονική αποξένωση. Δυστυχώς, αυτό το ζήτημα προκύπτει ολοένα και πιο συχνά γύρω μας, με περιπτώσεις πολύ πιο ακραίες από αυτές που βιώνει ο Διονύσης. Και σαν να μην έφτανε αυτό, έχει ως πολλαπλασιαστή έντασης το τεράστιο έλλειμμα στην απονομή της δικαιοσύνης η οποία σε τέτοιες περιπτώσεις όχι μόνο αδυνατεί να δώσει λύσεις, αλλά αντίθετα μετατρέπεται σε μέρος του προβλήματος. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που συναντήσατε κατά τη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου;


20.05.2019

Η αποστασιοποίηση. Γι’ αυτό επιλέχτηκε και ένας τρόπος σπονδυλωτής αφήγησης όπου ο κεντρικός χαρακτήρας και το πρόβλημά του προσεγγίζονται από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Ο Διονύσης και οι υπόλοιποι χαρακτήρες του βιβλίου δεν είναι μόνο καλοί ή μόνο κακοί. Όπως όλοι μας έχουν λαμπερές και σκοτεινές πλευρές. Εξαρτάται, λοιπόν, από το πώς θα τους πλησιάσεις, πώς θα τους φωτίσεις για να τους καταλάβεις. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Διονύσης, το παιδί του η Φωτεινούλα, η πρώην σύντροφος και γυναίκα του, οι συγγενείς, οι γνωστοί κ.λ.π. δεν προβάλλονται ως ξεκάθαροι, μονόπλευροι χαρακτήρες, αλλά με ερωτηματικά για τις συμπεριφορές τους που καλείται ο αναγνώστης ν’ απαντήσει. Μιλήστε μας λίγο για τη δομή του "Συλλέκτη" και για το πώς επιλέξατε τα έργα με τα οποία συνδιαλέγεται, όπως για παράδειγμα την Κοκκινοσκουφίτσα ή τον πλατωνικό μύθο του Σπηλαίου. Συχνά είναι πιο εύκολο να μιλήσουμε μέσα από άλλες αναφορές και σχήματα ή μέσω της αλληγορίας. Έτσι, λοιπόν, χρησιμοποιώντας το γνωστό παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας, όπως μας το παραθέτουν οι αδελφοί Γκριμ στην δεύτερη εκδοχή της συλλογής τους, μαθαίνουμε δια της αλληγορίας τι ακριβώς έχει συμβεί και έχει λειτουργήσει συναισθηματικά ανάμεσα στα μέλη της, χωρισμένης πλέον, οικογένειας. Το ίδιο συμβαίνει και με την αλληγορία της σπηλιάς στον πλατωνικό μύθο. Οι σκιές και τα είδωλα περιγράφουν, νομίζω, καλύτερα τι διαδραματίζεται στο ανθρώπινο μυαλό σε παρόμοια βιώματα. Η αποστασιοποίηση και η ανακάλυψη του «φωτός», της «αλήθειας», δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, ούτε χωρίς προβλήματα από μόνη της. Γιατί επιλέξατε την ασπρόμαυρη αφήγηση, την οποία σπάτε μόνο στη νέα εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας, στο πέμπτο, δηλαδή, κεφάλαιο του βιβλίου; Ο «Συλλέκτης» έτσι κι αλλιώς είναι μια γκρίζα ιστορία. Μια «χειμωνιάτικη» ιστορία μέσα κι έξω απ’ τον Διονύση, καθώς στέκεται και περιμένει κάθε μέρα το παιδί του κάτω από μια ομπρέλα. Αντίθετα στην ιστορία κλειδί της Κοκκινοσκουφίτσας υπάρχει χρώμα ή καλύτερα η ψευδαίσθηση χρωμάτων. Αν προσέξετε δεν πρόκειται για τετραχρωμία – όπως λένε στην τυπογραφία τους βασικούς τόνους που βλέπουμε μέσω της σύνθεσής τους τα χρώματα – αλλά για τη διαμάχη μόνο δύο χρωμάτων: του πράσινου και του κόκκινου. Είναι μια σημειολογική μάχη που προσπαθεί να προσδώσει στην ανάγνωση νέα νοήματα, καθώς τα χρωματιστά αυτά σκίτσα συνοδεύουν την ένταση της αφήγησης όπως εξελίσσεται από την παραλλαγή των αδελφών Γκριμ σε μια νέα εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας και στην τελική επικράτηση του κόκκινου. Πόσο έφταιξε, άραγε, ο Διονύσης και τα πράγματα πήραν αυτή την τροπή; Πόσο κακός είναι τελικά ο κακός λύκος; Το καλό και το κακό είναι σχετικά. Εξαρτάται, όπως σας είπα και πιο πριν, από την οπτική γωνία που κοιτάς κάποιον ή κάτι. Αν μπούμε στα ματιά της Φωτεινούλας, της κόρης του Διονύση, ο πατέρας της είναι πράγματι ένας πολύ κακός κι επικίνδυνος λύκος. Αν τον δούμε μέσα από τα μάτια τρίτων, αυτή η «κακία» μετριάζεται, αν μπούμε τέλος στο μυαλό του ίδιου του χαρακτήρα και κατανοήσουμε τις καταστάσεις με τις οποίες καλείται να αναμετρηθεί, η εικόνα του καλού και του κακού μεταβάλλεται εκ νέου. Η απάντηση ανήκει μάλλον στις σκέψεις και τα συναισθήματα

ΒΙΒΛΙΟ που γεννιούνται στον κάθε αναγνώστη ξεχωριστά. Κεντρικό θέμα σας η γονική αποξένωση. Γιατί πιστεύετε πως ο ένας εκ των δυο χωρισμένων γονέων (συνήθως οι μητέρες, ας μην κοροϊδευόμαστε) οδηγείται συχνά στο "έγκλημα" τού να απομακρύνει το παιδί από τον πρώην σύντροφό του; Οι μητέρες είναι αυτές που, συχνότατα στην Ελλάδα, οδηγούνται στο «έγκλημα», γιατί το νομικό και ηθικό πλαίσιο τους το επιτρέπει. Οι γυναίκες και οι μητέρες δεν διαφέρουν σε αδυναμίες από τους άντρες και τους πατεράδες. Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Όλοι, γυναίκες και άνδρες, είμαστε άνθρωποι με προτερήματα και αδυναμίες. Δεν είναι κάποιοι πιο αθώοι και κάποιοι πιο ένοχοι από θέση. Είναι όμως τέτοιο το νομικό πλαίσιο, ειδικά στη χώρα μας, που δίνει χωρίς ιδιαίτερη βάσανο την επιμέλεια- και την εξουσία της επιμέλειας- κατά 99% στις μητέρες. Πρακτικά έτσι, παραμερίζονται οι (πιθανόν) καλές προθέσεις πολ-

49 μητέρες -με κύρια ενασχόληση τα… οικοκυρικά- εθεωρούντο «αδύναμες» και οι πατεράδες «αδιάφοροι». Μια δικαιοσύνη που επιμένει μέσω αυτής της αδράνειας να νομιμοποιεί μια κατάφορη αδικία. Η ελληνική δικαιοσύνη οφείλει κάποτε να παρακολουθήσει τις εξελίξεις που συμβαίνουν σε όλον τον κόσμο και να εκσυγχρονίσει το νομικό της οπλοστάσιο. Στο πλαίσιο της έκθεσης του «Συλλέκτη» που κάναμε με τις εκδόσεις Ίκαρος στο μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, μια από τις πολλές παράλληλες δράσεις ήταν και η διοργάνωση της διεθνούς ημερίδας για τη γονική αποξένωση με τίτλο «Η προοπτική της κοινής ανατροφής παιδιών. Καταπολέμηση της γονικής αποξένωσης χάριν του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού». Όποιος θέλει να παρακολουθήσει τις ομιλίες των ειδικών επιστημόνων που συμμετείχαν (νομικοί, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, παιδοψυχίατροι και άλλοι) μπορεί να τις δει σε βίντεο από το ίδρυμα Μποδοσάκη στο site blod.gr που κατέγραψε τις ομιλίες. Συστήνεται ανεπιφύλακτα τόσο σε δικαστές, νομικούς και νομοθέτες του υπουργείου, όπως φυσικά και σε πατεράδες, μανάδες και παιδιά τέτοιων βουβών ενδοοικογενειακών πολέμων. Πώς φαντάζεστε τον ιδανικό αναγνώστη του βιβλίου σας; Δεν νομίζω πως υπάρχουν ιδανικοί αναγνώστες όσο αναγνώστες που με κάποιον τρόπο βρίσκουν στις σελίδες ενός βιβλίου, πολλές φορές τυχαία και απρόσμενα, κάτι που τους αφορά. Κάτι που τους συγκινεί και ίσως τους βάζει να σκεφτούν. Φυσιολογικά το συγκεκριμένο graphic novel θα έπρεπε να αφορά περισσότερο ανθρώπους ή συγγενείς ανθρώπων που έχουν στον στενό πυρήνα της ζωής τους ένα πρόβλημα χωρισμού ή γονικής αποξένωσης. Είναι όμως πάρα πολλοί αναγνώστες χωρίς τέτοια άμεσα προβλήματα που συντονίζονται έντονα με το τρίτο και το τέταρτο διήγημα, τα οποία αναφέρονται στις απώλειες σημαντικών προσώπων από τη ζωή μας, την ανεπίστρεπτη απώλεια φίλων από παρεξήγηση κ.λ.π. Δημιουργήσατε το βιβλίο αυτό με κάποιον σκοπό; Ένα βιβλίο για να είναι ουσιαστικό μάλλον πρέπει να καταγράφει κάτι που απασχολεί έντονα την σκέψη του συγγραφέα του. Δεν θα περιέγραφα, λοιπόν, ως «σκοπό» τη δημιουργία του βιβλίου, αλλά περισσότερο ως «ανάγκη». Ανάγκη να κατανοήσεις τη συνθήκη ενός προβλήματος. Το ίδιο μου είχε συμβεί και με το προηγούμενο graphic novel μου, το «Αϊβαλί».

λών πατεράδων να έχουν μια ουσιαστική σχέση με τα παιδιά τους. Με αυτόν τον τρόπο, οι μητέρες, που βρίσκονται σε πλεονεκτικότερη θέση, επιβάλλουν την δική τους οπτική χρησιμοποιώντας την ανισορροπία της επικοινωνίας, «βάζοντας λόγια» και αλλοιώνοντας την εικόνα του άλλου γονέα, του πατέρα, στα παιδιά. Η λειτουργία αυτή, συνειδητή ή ασυνείδητη, μετατρέπεται σταδιακά σε έναν παράλογο μηχανισμό εγωιστικής εκδίκησης που καταλήγει να έχει για θύμα όχι μόνο τον άλλο γονέα, αλλά και τον ίδιο τον επιτιθέμενο γονέα που κατέχει την επιμέλεια και πάνω απ’ όλα τα παιδιά. Και γιατί η ελληνική δικαιοσύνη αδικεί κατάφορα τους πατεράδες; Η δικαιοσύνη στην Ελλάδα έχει μάθει την ευκολία τού να κρύβει εδώ και δεκαετίες το πρόβλημα κάτω απ’ το χαλί. Και να εμμένει, αν θέλετε, εντελώς παράλογα, απάνθρωπα και άδικα, σε προκάτ αποφάσεις απαρχαιωμένων νόμων φτιαγμένων για τις κοινωνικές συνθήκες της δεκαετίας του ‘50. Τότε που οι

Ποιες είναι οι πιο έντονες αντιδράσεις που έχετε εισπράξει από τους αναγνώστες; Βαθύτατη συγκίνηση. Συγκίνηση και δάκρυα σε κάποια σημεία της ανάγνωσης, όπως μου το περιγράφουν. Έρχονται άνθρωποι στις παρουσιάσεις και με κοιτούν στα μάτια. Μιλούν για τις δικές τους απώλειες για το δικό τους προσωπικό πρόβλημα. Στα εγκαίνια της έκθεσης στο Μπενάκη ήρθαν για παράδειγμα τουλάχιστον τέσσερις πατεράδες και μου είπαν: «εγώ είμαι ο Διονύσης!» Στην ημερίδα, ένα ενήλικο πλέον κορίτσι μίλησε με ένταση ως παιδί χωρισμένων γονιών και διατύπωσε το ερώτημα προς τους νομικούς και τους επιστήμονες από πού να ζητήσει την ευθύνη γι’ αυτό που συνέβη στη ζωή της, γι’ αυτό που την πλήγωσε και την πληγώνει. Το ίδιο, δηλαδή, απεγνωσμένο ερώτημα που βασανίζει και τον Διονύση στο graphic novel όταν κάποια στιγμή μονολογεί κάτω από τη βροχή καθώς σκέφτεται το παιδί του: «από πού να ζητήσουμε πίσω τα χρόνια που μας κλέβουνε;»


50

ΒΙΒΛΙΟ

20.05.2019

Οι γάτες γράφουν τη δική τους ιστορία

ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Α

ν πιστεύετε ακόμα ότι πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια γυναίκα, πλανάσθε πλάνην οικτράν. Η Αργυρώ Πιπίνη έρχεται να μας αποδείξει ότι πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια… γάτα. Μια χαρισματική γάτα για την ακρίβεια. Από αρχαιοτάτων χρόνων. Ήρθε η ώρα να ανοίξει η συγγραφέας τα

βιβλία της, να αποκαλύψει τις πηγές της και να μας συστήσει τις σπάνιες αυτές προσωπικότητες, μέσα από τη σειρά των εκδόσεων Πατάκη «Μικρά Γατικά» και φυσικά μέσα από μια συζήτηση! Αργυρώ, όσοι σε ξέρουν γνωρίζουν την αγάπη σου για τις γάτες. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν τη συζήτησή μας με αυτήν. Πώς ξεκίνησε; Πώς και πότε έγινες cat person; Θυμάμαι την Νταίζη, τη γάτα που είχαμε στο σπίτι μας στο Αγρίνιο. Θυμάμαι τα

παιδικά μου χρόνια να μαζεύω και να περιθάλπω όσα γατάκια έβρισκα. Θυμάμαι το πρώτο μου λευκό γατάκι, τον Ντύλαν, που πέθανε από φυματίωση. Πάντα ζούσα με γάτες κι όταν άρχισα να συγκατοικώ με τον άντρα μου, πήραμε κοντά μας τον κατάλευκο Άριελ που έζησε 17 χρόνια περίπου. Το υπνωτιστικό τους βλέμμα, η επιφυλακτικότητά τους, η σιωπηλή τους ένταση, το γουργουρητό τους, αυτή η αύρα ηρεμίας και ελευθερίας που τις περιβάλλει, με μαγεύουν. Οι γάτες είναι ζώα ιερά, σύντροφοι ψυχής.


20.05.2019

Πάμε τώρα στα «Μικρά Γατικά», μια νέα σειρά βιβλίων από τις εκδόσεις Πατάκη. Βιβλίων (μυθ)ιστορικών στα οποία πρωταγωνιστούν… γάτες και παρουσιάζουν τα γεγονότα με τη δική τους οπτική. Πώς είχες αυτή την ιδέα; Πώς εξελίχθηκε; Έχω ξαναγράψει βιβλία για γάτες, το πρώτο μου βιβλίο ήταν Ο Μαξ, ο τυχερόγατος. Στα «Μικρά Γατικά» συνδύασα δυο πράγματα που αγαπώ: την ιστορία και τις γάτες. Η ιδέα βασίστηκε στην αποφθεγματική φράση «Πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια γυναίκα». Τα περισσότερα πρόσωπα και γεγονότα στα «Μικρά Γατικά» είναι πραγματικά, αλλά η λογοτεχνία βρίσκει τις ρωγμές που χρειάζεται και γλιστράει στις ιστορίες. Περικλής και Ασπασία το πρώτο βιβλίο. Πες μας λίγα λόγια γι’ αυτό. Γνωρίζουμε τον στρατηγό και ρήτορα Περικλή μέσα από τα μάτια της Ασπασίας, της αγαπημένης του γάτας. Περιηγούμαστε στον Χρυσό Αιώνα, συναντάμε πρόσωπα όπως ο Φειδίας, ο Αριστοφάνης, ο Αλκιβιάδης, και μαθαίνουμε τη σχέση τους με την Ασπασία. Τη γάτα Ασπασία κι όχι την Ασπασία τη… δεύτερη. Αντώνιος και Κλεοπάτρα το δεύτερο βιβλίο. Πες μας λίγα λόγια και γι’ αυτό. Σ’ αυτό το βιβλίο δεν υφίσταται η βαθιά έχθρα και κόντρα που συναντάμε στο πρώτο βιβλίο ανάμεσα στην Ασπασία την πρώτη και την Ασπασία τη δεύτερη. Η βασίλισσα Κλεοπάτρα δωρίζει τη νεαρή γάτα Κλεοπάτρα στον αγαπημένο της στρατηγό Αντώνιο μόλις εκείνος πατάει το πόδι του στη γη που τρέφει ο Νείλος ποταμός. Ποιους τίτλους ετοιμάζεις τώρα. Κάποια… spoilers; Το τρίτο βιβλίο της σειράς είναι το «Ναπολέων και Ιωσηφίνα». Λέγεται πως ο Ναπολέων μισούσε τις γάτες. Αλλά ο Ναπολέων ο Μικρός είναι ο αγαπημένος περσικός γάτος της Ιωσηφίνας. Στο επόμενο βιβλίο θα επιστρέψουμε στην Ελλάδα και μετά θα πάμε πολύ πιο μακριά. Οι γάτες είναι απρόβλεπτες και γυρίστρες. Πώς συν-εργάζεστε με την Ιφιγένεια Καμπέρη για να έχουμε αυτό το εξαιρετικό τελικό αποτέλεσμα; Ήταν απαραίτητη προϋπόθεση της επιτυχίας να είναι γατόφιλη και η εικονογράφος; Την Ιφιγένεια τη γνωρίζω πολλά χρόνια, αλλά η ιδέα της συνεργασίας μας οφείλεται στην Έλενα Πατάκη που σκέφτηκε ότι θα ήταν ενδιαφέρον οι εικόνες της Ιφιγένειας να ντύσουν μια δικιά μου ιστορία. Και είχε δίκιο. Η Ιφιγένεια έχει ζωγραφική φρεσκάδα, ένα είδος παιδικότητας και τρομερού χιούμορ που λατρεύω. Και είναι βέβαια λάτρης των γατών και των σκύλων - έχει πολλές γάτες και πολλούς σκύλους. Σκεφτήκαμε κάθε βιβλίο να έχει τη δική του χρωματική παλέτα. Και στη συνέχεια η Ιφιγένεια έδωσε στις εικόνες το ύφος της εποχής, με προσθήκες σύγχρονων ζωγραφικών στοιχείων. Στο τέλος των βιβλίων υπάρχει η ενότητα «Αυτό το ήξερες;». Γιατί θεώρησες απαραίτητο να προσθέσεις και μια πιο… επιστημονική νότα. Οι συγγραφείς και τα παιδιά έχουν μεγάλη φα-

ΒΙΒΛΙΟ ντασία. Διαβάζουν μια λέξη και σκαρώνουν ολόκληρες ιστορίες - δε σημαίνει πως λένε ψέματα. Σ’ όλα τα κεφάλαια των ιστοριών, αυτός που αφηγείται κλείνει το μάτι στον αναγνώστη. Πολλά απ’ όσα συμβαίνουν στα «Μικρά Γατικά» συμβαίνουν στις παρυφές της ιστορίας αλλά, όπως είπα και προηγουμένως, η λογοτεχνία βρίσκει τρόπο και γλιστράει ανάμεσα στα γεγονότα. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι μπορεί κάποιο παιδί να ήθελε να το ψάξει λίγο περισσότερο.

51 επειδή πρέπει να τα αλλάζουμε κάθε τόσο, αλλά γιατί το σχολείο και η εκπαίδευση είναι περιβάλλον ουσιαστικής γνώσης κι όχι συλλογής πληροφοριών. Το παιδικό βιβλίο έχει προχωρήσει, σε μεγάλο βαθμό, τα τελευταία χρόνια, επειδή αφουγκράζεται κειμενικά τον αχό της εποχής, κι επειδή αναβαθμίστηκε αισθητικά. Ας το αναγνωρίσουν λοιπόν οι υπεύθυνοι κι ας κάνουν τις σωστές αλλαγές.

Ποια η σχέση σου με την Ιστορία; Διάβασες πολύ για να γράψεις τα βιβλία αυτά; Ξαναδιάβασα ιστορία. Αγαπώ την ιστορία. Στο σχολείο υπήρχαν μαθήματα που λάτρευα· η ιστορία ήταν ένα απ’ αυτά. Μερικές ιστορικές περιόδους τις θυμόμουν αλλά είχα την ανάγκη να τις ξαναδώ. Ήθελα κάθε βιβλίο της σειράς να έχει τη μυρωδιά της εποχής του κι αυτό θα το έβρισκα διαβάζοντας και κείμενα που αναφέρονταν σ’ εκείνη την εποχή. Ελπίζω να τα κατάφερα. Αλλά και η Ιφιγένεια έκανε τη δική της έρευνα ώστε να δοθεί πειστικά η ατμόσφαιρα της εποχής πριν την υπονομεύσει εικαστικά. Έχεις εικόνα για τη σχέση των παιδιών σήμερα με το μάθημα της ιστορίας; Πιστεύεις ότι μια τέτοια, πειραγμένη και πρωτότυπη σειρά, θα τα κινητοποιήσει να τη δουν… αλλιώς; Δεν ξέρω ποια είναι η σχέση των παιδιών με την ιστορία· υποθέτω πως άλλα παιδιά την αγαπούν κι άλλα όχι. Ελπίζω ο τρόπος που γίνεται το μάθημα στα σχολεία να μην έχει σβήσει το ενδιαφέρον τους γι’ αυτή. Κι ευελπιστώ η σειρά να τους κινήσει το ενδιαφέρον ώστε να ψάξουν, να διαβάσουν, να κάνουν ερωτήσεις. Εκπαιδευτικοί και βιβλιοθηκονόμοι που έχουν δουλέψει το πρώτο βιβλίο, τον Περικλή και την Ασπασία, μου έχουν μεταφέρει πως ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική αυτή η ενασχόληση. Άλλωστε αυτό είναι η ιστορία- συνεχής έρευνα. Πρώτες αντιδράσεις από τους μικρούς (και από τους μεγάλους) αναγνώστες; Οι αντιδράσεις είναι θετικές, πολύ θετικές, έως ενθουσιώδεις. Η Ασπασία έχει ήδη το κοινό της, φανατικούς θαυμαστές τόσο ανάμεσα στους μικρούς όσο και ανάμεσα στους μεγάλους αναγνώστες. Η τολμηρή της προσωπικότητα, η ομορφιά της, το θάρρος της να τα βάζει με την Ασπασία τη δεύτερη, διεκδικώντας τη θέση της στην καρδιά του Περικλή, έχει κερδίσει τα παιδιά που τη λατρεύουν. Η Κλεοπάτρα έχει μαγνητισμό και μυστικισμό ως προσωπικότητα, Αιγυπτία γαρ, δεν είναι τόσο τρελό ζουζούνι όσο η Ασπασία. Αλλά δεν παύει, βέβαια, να είναι γάτα, μια γάτα που απαιτεί την προσοχή και τον θαυμασμό. Θα μου άρεσε πολύ να δω στα σχολικά εγχειρίδια τέτοια κείμενα σαν τα γατικά, φρέσκα, πρωτότυπα, χιουμοριστικά, μοντέρνα! Γιατί πιστεύεις ότι η λογοτεχνία στο σχολείο παραμένει τόσο συντηρητική; Και τι θα μπορούσαμε όλοι όσοι αγαπάμε το παιδικό βιβλίο να κάνουμε για να αλλάξει αυτό; Πιστεύω ότι αυτή την ανάγκη πρέπει να την επικοινωνήσουν οι εκπαιδευτικοί, οι καθηγητές, οι γονείς και τα παιδιά σε υπεύθυνους που είναι πρόθυμοι να ακούσουν και να προχωρήσουν σε αλλαγές. Τα πράγματα δεν πρέπει να αλλάξουν

Τα βιβλία της σειράς Μικρά Γατικά «Περικλής και Ασπασία» και «Αντώνιος και Κλεοπάτρα» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη.


52

20.05.2019

(Φωτογραφία: Δημήτρης Βλάικος)

ΒΙΒΛΙΟ

Πετάει, πετάει ο Γάιδαρος! Η Τασούλα Επτακοίλη μάς συστήνει τον «Γκάρη» ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

H

Τασούλα Επτακοίλη μού ήταν γνωστή σαν όνομα από τότε που ήμουν ακόμα μαθήτρια λυκείου. Από τις πολύ καλύτερες εποχές των media, από τότε που άκουγα ολημερίς κι ολονυχτίς Μελωδία και που περίμενα πώς και πώς να κυκλοφορήσει το καινούργιο τεύχος του περιοδικού Μετρό για να το «καταβροχθίσω». Έπειτα, φοιτήτρια πλέον, τη συνάντησα στις σελίδες της Καθημερινής. Κάποια χρόνια αργότερα τη βρήκα και στο διαδίκτυο, όπου συνεχίζω να τη διαβάζω. Κι ύστερα, τη γνώρισα κι από κοντά, χάρη στις φιλόξενες εκδόσεις Πατάκη, σε μια από τις συνάξεις τους

για συγγραφείς και δημοσιογράφους. Εκείνη δε, βρισκόταν εκεί με διπλή –πλέον- ιδιότητα. Τα λόγια της και τα κείμενά της πάντα με γοήτευαν. Και να που ήρθε η στιγμή να τη γνωρίσουν και τα παιδιά μου, μέσα από τα εικονογραφημένα βιβλία της «Ο Γουργούρης» και «Ο Γκάρης». Και να γοητευτούν κι αυτά με τη σειρά τους. Με αφορμή, λοιπόν, την κυκλοφορία του «Γκάρη» από τις εκδόσεις Πατάκη βρεθήκαμε για άλλη μια φορά με την Τασούλα και μιλήσαμε για παραμύθια και για παιδιά και για ζώα και για συναισθήματα και για λογοτεχνία… Ποιο είναι το πρώτο παραμύθι που θυμάστε; Το πρώτο παραμύθι που θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια είναι «Ο Ανδροκλής και

το λιοντάρι», του Αισώπου, το οποίο μου είχε διαβάσει η γιαγιά μου όταν ήμουν περίπου τριών ετών και που, μέχρι να μάθω ανάγνωση, μου το είχε διαβάσει αμέτρητες φορές. Ο παππούς μου προτιμούσε να αυτοσχεδιάζει. Μου αφηγούνταν το «Σταχτοπιτουρί» (!), μια δική του εκδοχή της «Σταχτοπούτας». Τι σας έκανε να αποφασίσετε να γράψετε για παιδιά; Δεν ξεκίνησα να γράφω έχοντας εξαρχής στο μυαλό μου ότι θα απευθυνθώ στα παιδιά. Έτσι γίνεται συνήθως: στο μυαλό μου γεννιούνται ιστορίες, τις γράφω και μετά σκέφτομαι ποιες ηλικίες αναγνωστών, ενδεχομένως, αφορούν περισσότερο. Μετά τον «Γουργούρη», «Ο Γκάρης». Το


53

20.05.2019

δεύτερο παιδικό βιβλίο σας έχει και αυτό ως ήρωα ένα ζώο. Τι επιδιώκετε βάζοντας μια γάτα, έναν γάιδαρο (αλλά και άλλα ζώα τριγύρω τους) στη θέση του πρωταγωνιστή σας; Τι κοινό έχουν οι δυο αυτές λογοτεχνικές σας -επιτρέψτε μου την αδόκιμη μάλλον έκφραση- περσόνες; Μου αρέσει ο κόσμος των ζώων, τον βρίσκω συναρπαστικό. Μέσα από τις περιπέτειές τους μιλώ στα παιδιά για καταστάσεις που θα συναντήσουν και στον κόσμο των ανθρώπων. Όσο για τα κοινά χαρακτηριστικά που έχουν αυτές οι δύο περσόνες, ο Γουργούρης και ο Γκάρης; Είναι η ευφυΐα αλλά και η υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη. Βιβλία με γάτες ναι, υπάρχουν αρκετά! Όμως βιβλία με πρωταγωνιστές... γαϊδάρους σπανίζουν. Πώς σας ήρθε η ιδέα; Γιατί δώσατε φωνή σε αυτό το ζώο; Τι ξέρετε για τους γαϊδάρους που δεν το ξέρουμε εμείς; Πριν από έναν χρόνο, σε ένα κατάστημα παιχνιδιών, το μάτι μου έπεσε σε ένα επιτραπέζιο. «Μην είσαι γάιδαρος!» ονομάζεται. Ο παίκτης που χάνει, υποτίθεται ότι μεταμορφώνεται σε γάιδαρο - αυτή είναι η τιμωρία του. Θύμωσα. Θυμήθηκα τη Ριρίκα, τη γαϊδουρίτσα του παππού μου του Νικόλα, στη Σάμο. Ήταν υπέροχο ζώο. Υπηρέτησε πιστά τον παππού και τη γιαγιά μου, μέχρι το θάνατό τους. Γιατί να είναι τιμωρία να είσαι γαϊδούρι; Λίγες μέρες μετά, αποφάσισα να γράψω τον «Γκάρη». Ξεκινώντας, όμως, συνειδητοποίησα πόσο λίγα πράγματα ήξερα για τα γαϊδούρια. Άρχισα, λοιπόν, να μελετώ. Εφοδιάστηκα με διάφορα βιβλία και άρχισα να κολυμπώ σε μια θάλασσα πληροφοριών. Έμαθα πολλά. Ότι τα γαϊδούρια έχουν πολύ δυνατή μνήμη και αυξημένη κρίση – εμείς αυτό το εκλαμβάνουμε ως πείσμα. Έμαθα ότι είναι ζώα που κανονικά, στη φύση, ζουν σε αγέλες. Δεν αντέχουν τη μοναξιά, αγαπούν πολύ τους συντρόφους τους. Γι' αυτό κι αν ένα από τα γαϊδούρια της αγέλης πεθάνει, τα υπόλοιπα το θρηνούν. Έμαθα επίσης τι τους αρέσει να τρώνε και τι πρέπει ή δεν πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή τους – όπως ότι ο σανός από βρώμη τούς πέφτει βαρύς το καλοκαίρι. Πείτε μας λίγα λόγια για τον πρωταγωνιστή σας! Είναι ένας γάιδαρος με μεγάλα αυτιά, αλλά όχι μόνο. Έχει και μια σούπερ δύναμη, που «παίζει» με ένα γνωστό παιδικό παιχνίδι, το «Πετάει, πετάει»... Ο Γκάρης είναι έξυπνος, όμορφος, εργατικός, ευγενικός με τους ανθρώπους και με τα άλλα ζώα. Και γκαρίζει τόσο δυνατά, που τα τζάμια των σπιτιών τρίζουν και οι κορμοί των δέντρων τρέμουν και άνθρωποι και ζώα κοντεύουν να πάθουν συγκοπή από την τρομάρα τους. Επίσης, μπορεί και πετάει! Αλλά μόνο για καλό σκοπό. Εκτός από την υπερδύναμή του, ο Γκάρης έχει και μια άλλη δύναμη, που μάλλον κι αυτή θέλει το «υπερ» μπροστά της μια και στις μέρες μας σπανίζει. Ο Γκάρης είναι ένας γάιδαρος με... ενσυναίσθηση, απαραίτητη μάλιστα για την ενεργοποίηση των φτερών του. Τι θέλατε να «εισπράξουν» τα παιδιά από τον χαρακτήρα του γαϊδαράκου; Θα ήθελα, ιδανικά, να σκεφτούν πόσο δυνατοί γινόμαστε όταν αποφασίζουμε να πολεμήσουμε την αδικία και πόση χαρά παίρνουμε βοηθώντας όσους έχουν την ανάγκη μας. Να τους πω επίσης ότι όλοι κρύβουμε έναν υπερήρωα μέσα μας. Γιατί επιλέξατε να δώσετε τον λόγο στον εγγονό του Γκάρη, τον παρεξηγημένο λόγω ονόματος Λού-

Έχω υπομονή και αντέχω τα βάρη (της ζωής) – σ' αυτό μοιάζουμε. Θα ήθελα να μπορώ κι εγώ να πετάω αλλά για να ταξιδεύω στο χρόνο. Για να έχω τη δυνατότητα να ξανασυναντήσω, έστω και για μία μόνο φορά ακόμα, τους αγαπημένους μου ανθρώπους που δεν είναι πια μαζί μου...

φα, και όχι στον ίδιο τον υπερήρωά σας; Επίσης, ο Λούφας πώς προέκυψε; Ίσως εκείνη τη βραδιά που αποχαιρέτησε ο Γκάρης τη Ριρίκα να της χάρισε καρπόν κοιλίας έναν εκ των γονέων του; Προφανώς ήταν το... αποχαιρετιστήριο δώρο του Γκάρη στη Ριρίκα. Εδώ και χρόνια σκεφτόμουν πως αν αποκτούσα ποτέ γάιδαρο, θα τον ονόμαζα Λούφα και δεν θα τον άφηνα να δουλέψει ποτέ! Ως ελάχιστο αντιστάθμισμα για όσα έχει υποστεί από τους ανθρώπους το γένος των γαϊδάρων. Πώς έδεσε με την ιστορία σας η εικονογράφηση της Στέλλας Στεργίου; Δουλέψατε παράλληλα, μιλήσατε, την κατευθύνατε; Έτσι είχατε εξ αρχής στο μυαλό σας τον Γκάρη; Η Στέλλα πήρε έτοιμο το κείμενο και άρχισε να φτιάχνει τα σκίτσα. Έκανε εξαιρετική δουλειά! Συνεισέφερα κι εγώ με κάποιες ιδέες: όπως την μπέρτα του Γκάρη, για να μοιάζει με τον Σούπερμαν! Θαυμασμός και ζήλια. Πού τελειώνει το ένα και πού αρχίζει το άλλο; Ή μήπως τέμνονται; Μπορούμε να απαιτήσουμε από τα παιδιά αλλά και από τους ενήλικους εαυτούς μας να μη ζηλεύουμε; Η ζήλια είναι πολύ κοντά στον θαυμασμό. Και δεν υπάρχει λόγος να την δαιμονοποιούμε, πιστεύω, μιλώντας στα παιδιά. Φτάνει να τους εξηγούμε την καλή πλευρά της: όταν δηλαδή γίνεται κίνητρο για να γίνουμε καλύτεροι. Οι χαρισματικοί άνθρωποι οφείλουν, κατά τη γνώμη σας, να βάλουν στην άκρη την προσωπική τους βολή; Είναι κατά μία έννοια υποχρεωμένοι να προσφέρουν στην ανθρωπότητα; Ναι, είναι κι αυτό ένα από τα μηνύματα του Γκάρη: όποιος έχει ένα χάρισμα οφείλει να μην σκέφτεται μόνο τον εαυτό του αλλά και πώς θα το αξιοποιήσει για να συμβάλει, έστω και με ένα λιθαράκι, στο κοινό καλό. Το «εγώ» πρέπει να μπορεί να γίνεται «εμείς», διαφορετικά είναι σαν φυλακή... Γράφοντας, σκέφτεστε τον ιδανικό αναγνώστη σας; Πώς φαντάζεστε το παιδί που διαβάζει την ιστορία σας; Δύσκολο να απαντήσω. Μάλλον φαντάζομαι ένα παιδί που τελειώνει την ανάγνωση, κλείνει το βιβλίο και τα μάτια του λάμπουν από χαρά και ικανοποίηση. Ένα παιδί που θα αγαπήσει την ιστορία του Γκάρη, θα την «κουβαλάει» μέσα του για καιρό και ίσως θα μιλάει για τον αγαπημένο του ήρωα και σε άλλα παιδιά. Η Τασούλα σε τι μοιάζει με τον Γκάρη και σε τι διαφέρει από αυτόν; Και ποια υπερδύναμη θα ήθελε να αποκτάει όταν λέει «Γκαρ-γκαρ-γκαράν, οχ αμάν αμάν»;

Έχετε εικόνα για τη σύγχρονη -ελληνική και παγκόσμια- παιδική λογοτεχνία; Μέσα στον κυκεώνα των αυξανόμενων με γεωμετρική πρόοδο νέων τίτλων, τι θα λέγατε σε έναν γονέα, ώστε να τον πείσετε να επιλέξει για το παιδί του τον Γκάρη; Έχω την εικόνα μιας υπερπροσφοράς - σε ποσότητα και όχι απαραιτήτως σε ποιότητα. Δεν θα επιχειρούσα να πείσω κανέναν γονέα να επιλέξει για το παιδί του ειδικά τον «Γκάρη». Θα προσπαθούσα, όμως, να τον πείσω να επιλέξει ένα καλό βιβλίο, οποιοδήποτε: γιατί μ' αυτό θα του ανοίξει παράθυρο σε ένα υπέροχο κόσμο. Το επόμενο παιδικό βιβλίο σας θα έχει και αυτό πρωταγωνιστή ζώο; Κι ας μην το έχετε σκεφτεί ακόμα, σε ποιον θα επιλέγατε να δώσετε φωνή και γιατί; Το επόμενο βιβλίο έχει ήδη γραφτεί και, αν όλα πάνε καλά, θα κυκλοφορήσει μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ήρωας αυτή τη φορά δεν είναι ένα ζώο αλλά ένα αντικείμενο. Ηρωίδα, για να είμαι ακριβής… Η Τασούλα Επτακοίλη γεννήθηκε το 1968 στη Σάμο και μεγάλωσε στον Πειραιά. Αποφοίτησε από το Τμήμα Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά από τη διδασκαλία (ευτυχώς ή δυστυχώς) προτίμησε τη δημοσιογραφία. Έχει εργαστεί στο ραδιόφωνο (επί δεκαπέντε χρόνια στον Μελωδία FM 99,2, μεταξύ άλλων), σε εφημερίδες και περιοδικά. Από το 2003 γράφει στην εφημερίδα «Η Καθημερινή». Αγαπά και σέβεται όλα τα ζώα. Λατρεύει τις γάτες: συγκάτοικοί της είναι η Ρίνα και ο Φούσκας, πρώην αδέσποτα και τα δύο. Ο «Γκάρης» (Εκδόσεις Πατάκη) είναι το τέταρτο βιβλίο της.


54

ΣYΝΕΝΤΕΥΞΗ

20.05.2019

χώρες και σε όλα τα αρχεία παραμυθιών, κι είναι πιθανό πολλοί να την έχουν ακούσει και στις μέρες μας από σύγχρονους αφηγητές, ή να έχουν παρακολουθήσει παραστάσεις βασισμένες σε αυτήν. Τώρα, αν σκεφτεί κανείς πως τα λαϊκά παραμύθια είναι οικουμενικά, πως έχουν ταξιδέψει κι εξακολουθούν να ταξιδεύουν μέσα στον χώρο και στον χρόνο χωρίς να γνωρίζουν σύνορα, καταλαβαίνει πως μιλούν για κάποια βαθύτερα ερωτήματα του ανθρώπου, οικουμενικά, υπαρξιακά.

Το στοίχημα της Σταχτοπούτας ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Σ

τα παλιά παραμύθια συμβαίνουν παράξενα πράγματα: Οι αδερφές της Σταχτοπούτας τρώνε τη μάνα τους. Για να ολοκληρωθεί ένας γάμος η ηρωίδα πρέπει να μοιραστεί με τον σύζυγό της το κανιβαλικό του γεύμα. Παιδιά γεννιούνται από ρεβίθια και με μισό σώμα, αλλά αντιμετωπίζουν με γενναιότητα δράκους και δράκισσες, κι ένα κορίτσι βλέπει μια περίεργη σκηνή ανθρωποφαγίας που πρέπει να την κρατήσει μυστική. Η δρ Εμμανουέλλα Κατρινάκη εδώ και εικοσιπέντε χρόνια μελετά τα λαϊκά παραμύθια και στο νέο της βιβλίο (Το στοίχημα της Σταχτοπούτας, εκδόσεις Εύμαρος) αναζητά, από τη σκοπιά της ψυχαναλυτικής ανθρωπολογίας, το νόημα όλων τούτων των αινιγματικών, ανθρωποφαγικών επεισοδίων, που σφραγίζουν τη μοίρα των ηρώων και των ηρωίδων, σε επτά παραμύθια της ελληνικής προφορικής παράδοσης. Συναντηθήκαμε, λοιπόν, μαζί της και είδαμε τα παραμύθια κάπως αλλιώς… Σήμερα θα μιλήσουμε για παραμύθια. Όχι

όμως για αυτά που συνηθίζουμε πλέον να αφηγούμαστε οι γονείς στα παιδιά μας, αλλά για κάποια άλλα πιο παλιά και πολύ πιο σκοτεινά. Ως (επίτρεψέ μου τον όρο) παραμυθολόγος, πες μας αρχικά πότε ξεκίνησε η αφήγηση των παραμυθιών και ποιες ψυχικές ανάγκες του ανθρώπου εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πότε ακριβώς άρχισαν οι άνθρωποι να λένε παραμύθια, έχουν όμως διασωθεί μερικές αρχαίες πηγές που αποκαλύπτουν πως παραμύθια της νεότερης προφορικής παράδοσης ήταν γνωστά πολλούς αιώνες προ Χριστού. Υπάρχει ένας αιγυπτιακός πάπυρος του 13ου αι. π.Χ., ο πάπυρος D’Orbiney, όπου περιλαμβάνεται η «ιστορία των δύο αδελφών». Αυτό θεωρείται το αρχαιότερο καταγεγραμμένο παραμύθι του κόσμου. Οι μελετητές των παραμυθιών λένε πως η ιστορία αυτή προϋπήρχε ως προφορική παράδοση, και πως είναι παλιότερη από το ιερογλυφικό κείμενο. Το εντυπωσιακό είναι πως παραλλαγές αυτού του παραμυθιού συναντάμε μέχρι σήμερα σε πολλές χώρες. Άλλο ένα παράδειγμα αρχαίου παραμυθιού, είναι η διήγηση του «Έρωτα και της Ψυχής», που τη βρίσκουμε στον Απουλήιο. Παρακλάδια αυτής της ιστορίας συναντά κανείς σε όλες τις

Σε γενικές γραμμές, επικρατεί η άποψη ότι τα παραμύθια είναι για παιδιά. Όμως, δεν είναι μόνο για παιδιά, σωστά; Τα περισσότερα λαϊκά παραμύθια δεν απευθύνονταν στα παιδιά, ήταν κυρίως ιστορίες για τους ενήλικους. Ήταν οι αφηγήσεις που μοιράζονταν μεταξύ τους οι ενήλικες την εποχή που δεν υπήρχε ούτε ραδιόφωνο, ούτε τηλεόραση. Στα νυχτέρια, στα καράβια, στα χωράφια, τις ώρες της δουλειάς, οι άνθρωποι αφηγούνταν ιστορίες, διάφορες ιστορίες, κι ανάμεσα σ’ αυτές έλεγαν κι αυτά που σήμερα ονομάζουμε παραμύθια. Τα παραδοσιακά παραμύθια είναι πολύπλοκες αφηγήσεις, δεν έχουν σχέση με τις παιδικές εκδοχές του Ντίσνεϊ. Η Σταχτοπούτα και η Χιονάτη της προφορικής παράδοσης απέχουν πολύ από αυτό που έχουμε γνωρίσει μέσω των εικονογραφημένων παιδικών εκδόσεων. Είναι πολύ πιο αινιγματικές. Η ελληνική Σταχτοπούτα, για παράδειγμα, βάζει ένα στοίχημα με τις αδερφές της και τη μητέρα τους: να σκοτώσουν και να φάνε όποια χάσει το στοίχημα, δηλαδή όποια της κοπεί η κλωστή την ώρα που γνέθουν. Άραγε οι μεγάλοι έλεγαν αυτές τις ιστορίες στα παιδιά; Και τις έλεγαν όπως τις έλεγαν και μεταξύ τους; Κάποιοι παραδοσιακοί παραμυθάδες λένε πως όχι, επειδή τα παιδιά δεν τις καταλαβαίνουν. Στα αρχεία των μέσων του 20ου αιώνα υπάρχουν ωστόσο παιδικά χειρόγραφα που περιέχουν τέτοια παραμύθια. Υπάρχουν πάντως και μερικά παραμύθια που απευθύνονταν ειδικά στα παιδιά, κι αυτά είναι τα κλιμακωτά και οι ιστορίες παιδιών που αντιμετωπίζουν δράκους και δράκισσες, όπως ο Κοντορεβιθούλης, ή ο Χάνσελ και η Γκρέτελ. Στη μελέτη σου επιλέγεις επτά ελληνικά παραμύθια στα οποία κοινό θέμα είναι ο κανιβαλισμός, τα ανθρωποφαγικά επεισόδια με άλλα λόγια. Κατ’ αρχάς ποια είναι αυτά τα παραμύθια. Τα περισσότερα από αυτά τα παραμύθια ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένα στην ελληνική προφορική παράδοση. Είναι η Σταχτοπούτα, η Στρίγκλα, ο Κανίβαλος Σύζυγος, ο Κανίβαλος Δάσκαλος, ο Αυγερινός κι η Πούλια, και δύο κατεξοχήν παιδικά, ο Μισοκωλάκης κι ο Δεκατρής, ο ελληνικός Κοντορεβιθούλης, δηλαδή. Σε κάποιες από αυτές τις αφηγήσεις πρωταγωνιστούν παιδιά είτε ως θύτες είτε ως θύματα. Γιατί; Για να απαντήσουμε σε αυτό πρέπει να


20.05.2019

μελετήσουμε την κάθε ιστορία ξεχωριστά. Να δούμε τις σχέσεις ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της, να σκεφτούμε πάνω στο πρόβλημα που θέτει. Σε γενικές γραμμές, νομίζω πως κάθε παραμύθι σκηνοθετεί σχέσεις, κυρίως οικογενειακές. Περιγράφει μια διαδρομή, ενός αγοριού ή ενός κοριτσιού. Τα περισσότερα παραμύθια (μιλάω για τα μαγικά παραμύθια) αφηγούνται το ταξίδι ενός ήρωα ή μιας ηρωίδας, που πρέπει να φύγουν από το πατρικό τους για να γνωρίσουν τον κόσμο, δηλαδή για να μεγαλώσουν. Πολλές φορές φεύγουν για να ξεφύγουν από κάποια τρομακτική απειλή. Στα παραμύθια που μελετάω στο βιβλίο η απειλή είναι ο κανιβαλισμός, η ανθρωποφαγία. Θύτες είναι οι ίδιοι οι γονείς, ή τα γονεϊκά, συμβολικά υποκατάστατά τους, οι δράκισσες κι οι δράκοι. Τα παιδιά πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτή την απειλή, αυτόν τον φόβο, που παραπέμπει –ψυχαναλυτικά- στα πολύ πρώιμα στάδια της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξής τους. Για να νικήσουν τους δράκους συμπεριφέρονται και τα ίδια «άγρια». Ο Κοντορεβιθούλης βάζει τον δράκο να φάει τις κόρες του. Ο Μισοκωλάκης πρέπει να εκδικηθεί τη δράκισσα. Όσο παράξενα και τρομερά κι αν ακούγονται όλα αυτά, κάτι σημαίνουν, κι οπωσδήποτε δεν μπορεί κανείς να τα ερμηνεύει ρεαλιστικά. Ο κανιβαλισμός σοκάρει. Ιδιαίτερα στα παραμύθια, πολλώ δε μάλλον αν εμπλέκονται παιδιά. Ίσως είναι αποδεκτός μόνο ως θέαμα σε χολιγουντιανές ταινίες. Όμως, αν και ταμπού, κάπως μας έλκει. Και πάλι θα σε ρωτήσω γιατί…

ΣYΝΕΝΤΕΥΞΗ Σοκάρει ακριβώς επειδή είναι απόλυτο ταμπού αλλά και μας έλκει επειδή νιώθουμε ότι σε συμβολικό επίπεδο μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα. Γιατί οι αδερφές της Σταχτοπούτας να τρώνε τη μητέρας τους; Γιατί μια γυναίκα να μαγειρεύει το στήθος της και να το σερβίρει στον άντρα της; Γιατί αυτός να το νοστιμεύεται τόσο που να προτείνει να φάνε τα παιδιά τους; Γιατί ένας σύζυγος να ζητά από τη μέλλουσα γυναίκα του να φάει ένα ανθρώπινο χέρι; Όλα αυτά μοιάζουν τελείως παράλογα, αλλά δεν είναι. Και το ξέρουμε υποσυνείδητα. Τα παιδικά παραμύθια πλέον είναι πολιτικώς ορθά. Μήπως περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε; Γιατί ένας ενήλικας σήμερα τρομάζει περισσότερο από ένα παιδί μπροστά σε ένα τρομακτικό παραμύθι; Μήπως θα έπρεπε να αφήσουμε τα παιδιά να σοκαριστούν ακούγοντας ή διαβάζοντας μια σκληρή ιστορία; Τα παιδιά γενικά δεν σοκάρονται όταν ακούνε για δράκους και δράκισσες. Εξαρτάται βέβαια και πώς αφηγείσαι την ιστορία. Εξαρτάται κι από το παιδί, κι από την ηλικία του. Όταν ο γιος μου ήταν 4-5 χρονών, του έλεγα τον Μισοκωλάκη, που ανέβαινε στη μηλιά, κι από κάτω τον περίμενε η δράκισσα, να τον βάλει στο σακί της, να τον ψήσει στο φούρνο και να τον φάει. Δεν φοβήθηκε ποτέ. Τα παραμύθια είναι στην πραγματικότητα λυτρωτικά, επειδή οι ήρωες πάντα νικούν τους φόβους τους κι όλους όσους τους απειλούν. Και τα παιδιά το αισθάνονται αυτό. Εμείς, οι μεγάλοι,

55 είμαστε μάλλον τόσο φοβισμένοι πια από τον πραγματικό κόσμο, που προσπαθούμε να προστατευτούμε και να υπερ-προστατεύσουμε τα παιδιά μας από οτιδήποτε μας φαίνεται τρομακτικό, ακόμα κι αν είναι παραμύθι. Στα κλασικά παραμύθια πάντα «ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα»; Ή υπάρχουν κι άλλα φινάλε που δεν είναι τόσο εύπεπτα. Ναι, σχεδόν πάντα το τέλος των παραμυθιών είναι αισιόδοξο. Οι πρωταγωνιστές τους έχουν περάσει από τόσες πολλές δοκιμασίες, έχουν αντιμετωπίσει τόσους κινδύνους κι έχουν συμπεριφερθεί τόσο γενναία, ακόμα κι αν φοβούνται (και φοβούνται, και χρειάζονται βοήθεια, και βρίσκουν βοήθεια αλλά μόνο αν φέρονται κι αυτοί όπως πρέπει, με συμπόνοια και καλοσύνη), που τους αξίζει πραγματικά το ευτυχισμένο τέλος. Δεν θα έλεγα πως το φινάλε τους είναι εύπεπτο, είναι παρηγορητικό. Είναι η ανταμοιβή των ηρώων και των ηρωίδων τους. Τέλος, ποιο είναι το δικό σου αγαπημένο παραμύθι και γιατί; Νομίζω πως δεν έχω ένα μόνο αγαπημένο παραμύθι. Όσες φορές κι αν διαβάσω ή αν ακούσω κάποιο από αυτά, πάντα με συναρπάζουν. Πάντα βρίσκω κάτι καινούριο μέσα τους, μέσα στην ποικιλία των σκηνών τους, στην ομορφιά και στην απλότητα, αλλά και στην αινιγματικότητα των μοτίβων τους. Τα παραμύθια είναι ονειρικά, μαγικά, και σε κρατούν καθηλωμένο για να δεις τι θα γίνει στη συνέχεια. Είναι γεμάτα σασπένς.


56

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

βιβλίο Θα ήμουν πολύ δυστυχισμένη αν δεν είχα μια εξαίρετη βιβλιοθήκη.

- Τζέιν Όστεν

ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Οι εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφόρησαν νέο τίτλο στην Ψάξε-Βρες σειρά προσχολικών βιβλίων «Παίζω κρυφτό». Αυτή τη φορά αναζητάμε την κυρία πάπια και το βιβλίο λέγεται, όπως πιθανόν μαντέψατε ήδη, «Πού είναι η κυρία πάπια;». Μέσα στις σελίδες του, οι μικροί μας φίλοι 1-3 ετών μαθαίνουν λέξεις, παίζουν με τις υφές και κυρίως καλούνται να ανακαλύψουν πού είναι κρυμμένα τα αγαπημένα τους ζώα ανασηκώνοντας τα υφασμάτινα, μαλακά μέρη. Η παιχνιδιάρικη εικονογράφηση της Ingela P. Arrhenius και ο καθρέφτης-έκπληξη στην τελευταία σελίδα θα τους δώσουν ακόμα μεγαλύτερη χαρά! Επίσης σε αναγνώστες από... κούνια απευθύνονται τα καρτονέ βιβλία της σειράς «Ανακαλύπτω Παίζοντας» των εκδόσεων Παπαδόπουλος, με τους τίτλους «Χαρούμενο Μωράκι», «Έξυπνο Μωράκι», «Γελαστό Μωράκι» και «Γεια σου Μωράκι», που βοηθούν τα πολύ μικρά παιδάκια να αναπτύξουν τις αισθήσεις τους. Ιδανικά για εύκολη μεταφορά, με κινούμενα μέρη, ύφασμα, γυαλιστερή υφή, μοτίβα χρωματικών αντιθέσεων, ανάγλυφα ίχνη και καθρεφτάκι, τα βιβλία έχουν εικόνες που αναπαριστούν μικρές λέξεις και μπορούν να εμπλουτίσουν το αρχικό λεξιλόγιο του παιδιού. Νέο βιβλίο στην αγαπημένη σειρά «Πίκο και Λόλα» της Λίνας Σωτηροπούλου (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Ναταλία Καπατσούλια), με πρωταγωνιστές δυο διαφορετικούς, αλλά αχώριστους φίλους, που με τις περιπέτειές τους βοηθούν τα παιδιά να αντιληφθούν έννοιες όπως η φιλία, η αποδοχή και η συνεργασία και να αναπτύξουν τη φαντασία τους. «Η εφεύρεση» είναι μια διασκεδαστική ιστορία γραμμένη σε απλά και λιτά στιχάκια, μέσα από τα οποία ξεδιπλώνεται ένας χρωματιστός, μαγικός κόσμος. Η Λόλα έχει πολλές ιδέες. Αποφασίζει, λοιπόν, να φτιάξει μια εφεύρεση για να δημιουργήσει τα δικά της σούπερ τέλεια και μοναδικά γλυκά. Άλλωστε, αν όλοι ακολουθούσαν τις συνταγές, δεν θα φτιαχνόταν ποτέ τίποτα καινούριο… Αναζητήστε επίσης το ολοκαίνουργιο «Παίζω με τον Πίκο και τη Λόλα», ένα διασκεδαστικό βιβλίο με παιχνίδια με τους αγαπημένους ήρωες (λαβύρινθοι, διαφορές, ζωγραφική, σπαζοκεφαλιές, παζλ και ένα επιτραπέζιο). Το γουρουνάκι ο Λουκάς, γνωστός και ως "Μασκοφόρος Εκδικητής", γυρίζει μες στην πόλη και τρομάζει νυχτιάτικα τον κόσμο, φωνάζοντας ‘’Μπου!’’. Μέχρι που πέφτει πάνω στον πιο κακό της γης, στον... μπαμπά του. Το "ΜΠΟΥ!" (εκδόσεις Παπαδόπουλος), με κείμενο και εικόνες του Colin McNaughton είναι μια απολαυστικά εικονογραφημένη ιστορία με αστείρευτο χιούμορ και ανατρεπτικό τέλος, ιδανική για αναγνώστες προσχολικής ηλικίας.

20.05.2019

Τα φοβερά «Ευρωκαροτάκια» της Cinders McLeod έρχονται στις εκδόσεις Διόπτρα. Χάρη σε αυτή την πρωτότυπη σειρά βιβλίων, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μαθαίνουν τις βασικές οικονομικές έννοιες μέσα από μια εντυπωσιακή εικονογράφηση και από ευρηματικό χιούμορ. Στο βιβλίο «Ξοδεύω», ο Σόνι θέλει να τα αγοράσει όλα, αλλά τελικά καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να το κάνει και ότι πρέπει να κάνει επιλογές! Στο βιβλίο «Κερδίζω», η Mπάνι θέλει να γίνει πλούσια και διάσημη, αλλά τελικά καταλαβαίνει πως κάτι τέτοιο δεν γίνεται σε μια νύχτα και πως πρέπει να το κερδίσει! Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Φουρφούρι «Το κορίτσι και η φάλαινα» των Rebecca Gugger και Simon Röthlisberger! Τι υπάρχει άραγε πέρα από τον ήλιο, το φεγγάρι και τ’ αστέρια; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα βασανίζουν το μυαλό της μικρούλας Λένας, μέχρι που ένα βράδυ μια ιπτάμενη φάλαινα θα την ξυπνήσει και θα την πάρει μαζί της σ ένα μαγικό ταξίδι… «Περίμενε λίγο και κοίτα ξανά» είπε η φάλαινα. «Υπάρχουν γύρω σου πιο πολλά πράγματα απ ό,τι έχεις σκεφτεί». «Ο δικός μου ο παππούς» είναι ξεχωριστός. Και είναι βέβαια ο καλύτερος! Το ξέρω κι εγώ, αλλά το ξέρουν και όλοι οι άλλοι. Μαζί του όλα είναι ωραία και συναρπαστικά! Αν διαβάσετε το ομώνυμο βιβλίο του Μάκη Τσίτα (εκδόσεις Πατάκη, εικονογράφηση Λίλα Καλογερή) θα καταλάβετε γιατί. Για παιδιά 2-5 ετών και φυσικά για τους αγαπημένους τους παππούδες. Ο Νόρμαν ήταν πάντα φυσιολογικός, απολύτως φυσιολογικός, Μέχρι που μια μέρα… έβγαλε φτερά. Η Ρούμπι ήταν πάντα ευτυχισμένη, απολύτως ευτυχισμένη… μέχρι που κάποια μέρα… ανακάλυψε μια Ανησυχία. «Τα φτερά του Νόρμαν» και «Η Ανησυχία της Ρούμπι» (εκδόσεις Ψυχογιός) είναι δυο υπέροχα εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά προσχολικής ηλικίας, από τον ταλαντούχο δημιουργό Τομ Πέρσιβαλ για την αυτοεκτίμηση και τη διαχείριση των συναισθημάτων αντίστοιχα. Τα απλά αλλά εύστοχα κείμενα και η εντυπωσιακή εικονογράφηση με την ιδιαίτερη χρήση των χρωμάτων σε ασπρόμαυρο φόντο τα καθιστούν μοναδικά στο είδος τους. Η συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Ευτυχία Γιαννάκη «ξαφνιάζει» τους αναγνώστες της με τη νέα πρωτότυπη σειρά παιδικών βιβλίων «Τα πρώτα μου μυστήρια» (εκδόσεις Ίκαρος). Πρωταγωνιστούν οι Πιτσιμπουίνοι και κεντρικός χαρακτήρας, σε ρόλο ντετέκτιβ, είναι ο Μικρός Μπλε. Τα παιδιά γνωρίζουν τον κόσμο των Πιτσιμπουίνων, εμπνευσμένων από τους πραγματικούς μπλε πιγκουίνους που ζουν στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία -οι πιο μικροί πιγκουίνοι που υπάρχουν- και καλούνται να λύσουν παρέα ανεπάντεχα μυστήρια. Το ιδιαίτερο κείμενο, που «παίζει» με την οξυδέρκεια των αναγνωστών, σε συνδυασμό με τις εικόνες της Σοφίας Τουλιάτου, δημιουργούν μια έξοχη πρόταση για τα πρώτα παιδικά αναγνώσματα. Στο πρώτο βιβλίο, με τίτλο «Μυστήριο στη Λίμνη Λαμπίκο», ταξιδεύουμε στο Πίτσι Πίτσου, στο νησί των Πιτσιμπουίνων, στο πιο ασφαλές, αλλά και στο πιο μυστήριο νησί στον κόσμο. Τα Πιτσιμπουίνια πάνε με το σχολείο τους για κολύμπι στη Λίμνη Λαμπίκο. Όταν, όμως, φτάνουν εκεί, βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη. Η λίμνη δεν έχει σταγόνα νερό! Ο Μικρός Μπλε, ο μοναδικός ντετέκτιβ του νησιού, και η παρέα του θα πρέπει να βιαστούν, αν θέλουν να λύσουν το πρώτο τους μυστήριο. Οι εκδόσεις Διόπτρα μάς σύστησαν πρόσφατα ένα χαρούμενο γουρουνάκι, τον Ναπολέοντα, που μαθαίνει στα μικρά παιδιά τον κύκλο των εποχών μέσα από τρυφερές και διασκεδαστικές περιπέτειες. Μόλις, λοιπόν, κυκλοφόρησαν άλλα δυο βιβλία των Gao Hongbo και Rong Li στα οποία πρωταγωνιστεί. Στο ανοιξιάτικο «Ο Ναπολέων και η πεταλούδα» μαθαίνουμε πως μερικές φορές ο ήρωάς μας σκέφτεται ότι δεν είναι και τόσο όμορφος. Ευτυχώς, όμως, ο ανοιξιάτικος ήλιος, τα τριαντάφυλλα στον κήπο και η φίλη του η πεταλούδα τού χαρίζουν ξανά την αυτοπεποίθηση και το χαμόγελό του.


20.05.2019

Στο καλοκαιρινό βιβλίο «Ο Ναπολέων είναι πρωταθλητής», μια τέλεια μέρα για κολύμπι, το γουρουνάκι μας και ο φίλος του, ο κανελής σκύλος, αποφασίζουν να οργανώσουν έναν αγώνα κολύμβησης του οποίου ο νικητής θα αναδειχθεί σε... πρωταθλητή! Όμως, ο περήφανος Ναπολέων λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο, χωρίς δηλαδή την εμφάνιση μιας χελώνας, που φέρνει τα πάνω κάτω και τον κάνει να συνειδητοποιήσει την αξία της φιλίας. Δυο νέα βιβλία προστέθηκαν στη σειρά «Η πρώτη μου λογοτεχνία» των εκδόσεων Μεταίχμιο, που παρουσιάζει σε παιδιά από 4 ετών αξέχαστα κλασικά έργα, διασκευασμένα από τους καλύτερους Έλληνες συγγραφείς για παιδιά, ανάγοντας έτσι την πρώτη επαφή τους με τη λογοτεχνία μια συναρπαστική εμπειρία. Η Τζέμη Τασάκου παρουσιάζει το βιβλίο «Ο πρώτος μου Παπαντωνίου: Τα ψηλά βουνά», σε εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια. Είκοσι πέντε παιδιά, όλα τους έντεκα δώδεκα χρονών, κινούν για τα… ψηλά βουνά. Θα βρεθούν σε δάση σκοτεινά! Θα παλέψουν με καταιγίδες και χείμαρρους! Θα αντικρίσουν κατάματα τα στοιχειά της φαντασίας τους! Θα ανταμώσουν δολερούς χωρικούς και πονηρές αλεπούδες… Μα εκεί, θα μάθουν να συνεργάζονται και θα στήσουν μια κοινότητα! Η ίδια συγγραφέας παρουσιάζει το βιβλίο «Ο πρώτος μου Χάουαρντ Πάιλ: Ρομπέν των Δασών» σε εικονογράφηση Βασίλη Γρίβα. Ο Ρομπέν των Δασών, ο θρυλικός ήρωας του Σέργουντ, ο υπερασπιστής των αδύναμων και των φτωχών, μοιράζεται με τα παιδιά κάποιες απ’ τις περιπέτειές του και τα καλεί να περιπλανηθούν μαζί του σε φτωχογειτονιές του Λονδίνου

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

57 μιας άλλης εποχής και να παραβρεθούν σε αγώνες τοξοβολίας στο βαθύσκιωτο δάσος… Η Βούλα, μια μικρή μαύρη κουκκίδα, έχει χαθεί στις σελίδες του Κόκκινου Βιβλίου. Πώς βρέθηκε εκεί; Και από ποια εικόνα του έχει φύγει; Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να το ανακαλύψει. Να ταξιδέψει στις σελίδες του! Στο ταξίδι της αυτό θα γνωρίσει τα πλάσματα του βιβλίου, πασχαλίτσες, τέρατα και χιονανθρώπους, θα ζήσει περιπέτειες, θα κάνει φίλους... Θα βρει όμως πού πραγματικά ανήκει; Η εξαιρετική Σταυρούλα Παγώνα γράφει το βιβλίο «Οι περιπέτειες της Βούλας στο κόκκινο βιβλίο» (Ελληνοεκδοτική, εικονογράφηση Zafouko Yamamoto), μια ιστορία που μας θυμίζει πως όσο διαφορετικοί και να είμαστε, όλοι έχουμε μια σημαντική θέση στον κόσμο αυτόν. Στις σελίδες του θα βρείτε και QR Code για να ακούσουν τα παιδιά δωρεάν την αφήγηση του παραμυθιού από tablet ή κινητό. Η σειρά «Ζεν για παιδιά» (εκδόσεις Διόπτρα), που περιλαμβάνει τρυφερές ιστορίες για να περάσουμε ήρεμες στιγμές με το παιδί μας και να μπορέσουμε να του μάθουμε και να του δείξουμε πώς να εκφράζει τα συναισθήματά του, εμπλουτίστηκε με δυο νέους τίτλους! «Ο Ρόλι σκέφτεται ασταμάτητα» είναι μια τρυφερή ιστορία για τη διάσπαση προσοχής. Ο Ρόλι στριφογυρίζει, χοροπηδά, σκέφτεται, χωρίς να σταματά ποτέ. Το μυαλό του μικρού κούνελου μοιάζει με έναν τεράστιο κήπο όπου από το πρωί μέχρι το βράδυ φυτρώνουν συνεχώς νέες σκέψεις. Κι όμως υπάρχουν τρόποι για να χαλαρώσει!


ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

20.05.2019

«Ο Μπλου χαίρεται την κάθε στιγμή» είναι μια ιστορία για την ενσυνειδητότητα. Πρωταγωνιστεί ένα χαριτωμένο πάντα που ξυπνάει σιγά σιγά, τεντώνει τα αφτιά του, μα δεν ακούει τίποτα παρά μόνο την ανάσα του. Αναπνέει αργά, όλα είναι γαλήνια και χαμογελάει, ζώντας τη στιγμή! Ο Μπλου έχει τα κλειδιά της ηρεμίας και καταφέρνει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του ακόμα κι αν κάτι τον αναστατώσει! Και τα δυο βιβλία είναι ιδανικά για να περάσουμε μαζί με τα παιδιά μας μία ήρεμη ώρα, λίγο πριν από τον βραδινό μας ύπνο, χάρη στο απλό, αλλά… θαυματουργό κείμενο της Louison Nielman και την υπέροχη εικονογράφηση του Thierry Manes. Είναι τα παπούτσια της Λίλας που μικραίνουν ή τα πόδια της που μεγαλώνουν; Όπως και να έχει, η Λίλα είναι απαρηγόρητη γιατί πρέπει να αποχωριστεί τα ωραιότερα παπούτσια του κόσμου! Μέχρι την ημέρα που θα συναντήσει τη Μύριαμ... «Τα ασημένια παπούτσια», το νέο βιβλίο της Έλλης Πεταλά, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη σε εικονογράφηση του Χρήστου Κούρτογλου, είναι μια τρυφερή ιστορία για παιδιά από 5 ετών, που ανήκει στη σειρά Ψαράκια. Από τις εκδόσεις Φώσφορος κυκλοφορεί το βιβλίο των Jon Lasser και Sage Foster - Lasser «Ο κήπος της ευτυχίας». Η Κίκο είναι κηπουρός. Της αρέσει να φροντίζει και να καλλιεργεί τον κήπο της. Φυτεύει σπόρους στο σωστό σημείο, ποτίζει και προστατεύει τα φυτά της. Ταυτόχρονα μας δείχνει πως όπως ακριβώς φροντίζει τον κήπο της, έτσι καλλιεργεί και την δική της ευτυχία! Ο Κήπος της Κίκο είναι όμορφος αλλά δεν είναι τέλειος. Χρειάζεται να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν και να βρίσκει λύσεις. Οι κήποι δεν μεγαλώνουν μόνοι τους αλλά απαιτούν προσπάθεια και φροντίδα. Ο Κήπος της Ευτυχίας παρομοιάζει την καλλιέργεια της ευτυχίας με την καλλιέργεια ενός κήπου. Όπως η Κίκο έχει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να φτιάξει έναν ανθηρό κήπο, έτσι και τα παιδιά έχουν, επίσης, τα εργαλεία για να καλλιεργήσουν τη δική τους ευτυχία. Βασισμένο σε δύο ψυχολογικές θεωρίες, σε αυτή της επιλογής και στη θετική ψυχολογία, το βιβλίο βοηθά τα παιδιά να εστιάσουν στο ότι τα ίδια παίζουν σημαντικό ρόλο στην καλλιέργεια της ευτυχίας τους, αξιοποιώντας τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους. Περιέχει ενημερωτικό σημείωμα για γονείς και εκπαιδευτικούς, με επιπλέον ασκήσεις που θα βοηθήσουν τα παιδιά να μάθουν πως να καλλιεργούν τον δικό τους Κήπο της Ευτυχίας. Ο κύριος Αλεπούδης είναι ένας αχόρταγος βιβλιοφάγος. Κι όταν λέμε βιβλιοφάγος, το εννοούμε! Του αρέσουν τόσο πολύ τα βιβλία, που, αφού τα διαβάσει πρώτα, τα αλατοπιπερώνει και τα καταβροχθίζει! Δεν αφήνει βιβλίο για βιβλίο. Ούτε καν τα βιβλία της βιβλιοθήκης... Ώσπου οι πράξεις του αποκαλύπτονται και καταλήγει στη φυλακή για... βιβλιοκλοπή! Η Φραντσίσκα Μπίρμαν αφηγείται με λόγο και εικόνα μια ιστορία αστεία και κωμική, μια ιστορία για την ακόρεστη και βασανιστική πείνα του βιβλιοφάγου, που κρύβει –φυσικά– ένα βαθύτερο νόημα. «Ο βιβλιοφάγος κύριος Αλεπούδης» (εκδόσεις Πατάκη) είναι ένα βιβλίο για βιβλιόφιλους κάθε ηλικίας. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην υποκύψετε! Ένα κουτί γεμάτο καλοκαιρινές αναμνήσεις δίνει την αφορμή στο δίδυμο Αργυρώς Πιπίνη και Αχιλλέα Ραζή να δημιουργήσει το νέο του βιβλίο «Καλοκαίρι στο κουτί», (Εκδόσεις Παπαδόπουλος). Ένας περίπατος στο βουνό και μια βόλτα στην παραλία μάς φέρνουν αναμνήσεις γεμάτες χρώματα, αρώματα, γεύσεις και μελωδίες. Το καλοκαίρι είναι γεμάτο από περιπέτειες, εξερευνήσεις, περίεργες ιστορίες και χαρούμενες στιγμές που τις ζούμε μαζί με τις παρέες μας. Καλοκαίρι σημαίνει ξεγνοιασιά, κοντά στη θάλασσα και το χωράφι, μακριά από το σχολείο. Καλοκαίρι σημαίνει τραγούδια, χορούς και ταξίδια με τον νου. Μπορούν άραγε όλα αυτά να χωρέσουν σε ένα κουτί και να μας κρατούν συντροφιά τους υπόλοιπους μήνες; Η συγγραφέας κρατάει ζωντανές με παραστατική περιγραφή τις αναμνήσεις ενός καλοκαιριού, κρυμμένες μέσα σε ένα μαγικό κουτί, που μας



20.05.2019

συντροφεύει τους μήνες που λησμονούμε τις ξέγνοιαστες στιγμές. Η καλοκαιρινή και άκρως ζωηρή εικονογράφηση του Αχιλλέα Ραζή μεταφέρει το καλοκαίρι με όλες τις στιγμές του μέσα από αυτό το πανέμορφο βιβλίο. «Η μύγα και η κανάτα», της Μαρίας Α. Ιωάννου (εκδόσεις Πατάκη, εικονογράφηση Φίλιππος Θεοδωρίδης) είναι μια τρυφερή ιστορία για την αγάπη, τη φιλία και τη συντροφικότητα, μα πάνω απ' όλα για τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας. Ένα βιβλίο που θυμίζει σε μικρούς και μεγάλους πόσο σημαντικό είναι να αξιοποιούμε κάθε στιγμή της ζωής, καλή, δύσκολη, απρόβλεπτη, μαγική. Ίσως ακόμα και το γαργαλητό, γιατί όχι; «"Να μάθεις την ώρα, για να προγραμματίζεις σωστά τον χρόνο σου, Κωστή", είπε ο μπαμπάς μου. Αλλά δεν είχα ιδέα πώς να... προγραμματίσω τον χρόνο! Δεν κατάλαβα καν τι σημαίνει αυτό! Είχε έρθει η ώρα να μάθω την ώρα!» Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία του Κωστή που άρχισε να ακολουθεί τους δείκτες του ρολογιού σε μια προσπάθεια να ανακαλύψει αν ο χρόνος μάς κυνηγάει ή τον... κυνηγάμε. Αν αφήνουμε τα πράγματα να κυλούν αργά, ή γρήγορα πρέπει να πάμε! Μέσα από το βιβλίο της Παναγιώτας ΣτρίκουΤομοπούλου «Στο τικ τακ του ρολογιού», τα παιδιά θα μάθουν για τη σχέση του ανθρώπου με τον χρόνο, για τις υποχρεώσεις και για την ανεμελιά. Για να είναι πολύχρωμες οι ώρες τους... Ο βραβευμένος εικονογράφος Φίλιππος Φωτιάδης επιστρέφει με μια δική του ιστορία για όλη την οικογένεια, γεμάτη χιούμορ και ανατροπές, αποδεικνύοντας πως έχει ταλέντο και στο storytelling. Από τις εκδόσεις Μάρτης μόλις κυκλοφόρησε το ξεκαρδιστικό βιβλίο του «Μπαμπά, μπορούμε να πάρουμε σκύλο αντί για μυρμήγκι;». Ο μικρός πρωταγωνιστής είχε ζητήσει για χριστουγεννιάτικο δώρο έναν σκύλο, έναν κανονικό σκύλο με ουρά και αυτιά, που να γαβγίζει αν χρειάζεται και όταν του πετάς πράγματα να σου τα φέρνει. Όμως ο μπαμπάς του -και ο Άγιος Βασίλης- είχαν άλλη γνώμη. Και στο σπίτι κατέφτασε ως κατοικίδιο ένα… εφτάψυχο μυρμήγκι, ο/η Μίλτος! Αυτό το ζώο, λοιπόν, θα πρέπει να αποδεχτεί ως παρέα. Ή μήπως όχι… «Δε θέλω να είμαι ούτε καλή ούτε τέλεια. Θέλω να είμαι η Βικτώρια. Όλοι λένε πως είμαι το καλύτερο παιδί. Δεν είμαι μία Βικτώρια. Είμαι πολλές. Βικτώρια η φρόνιμη. Βικτώρια η ευγενική. Βικτώρια η άριστη. Αν ζυγιστώ, θα είμαι πιο βαριά κι από τρεις μπαμπάδες. Αλλά εγώ δε θέλω να είμαι πολλά παιδιά μαζί. Θέλω να είμαι η Βικτώρια η αληθινή. Ευτυχώς βρήκα τη λύση, κι αν έχετε παρόμοια προβλήματα, προτείνω να την εφαρμόσετε κι εσείς». Η Λίνα Μουσιώνη συστήνει στα παιδιά από 7 ετών τη «Βικτώρια» (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Γιάννης Σκουλούδης), ένα μικρό κορίτσι που βρίσκει το θάρρος να αντιπαλέψει τα στερεότυπα της συμπεριφοράς που της επιβάλλει το περιβάλλον της και να χτίσει την προσωπικότητά της. Γνωρίστε τον Ντετέκτιβ Ρόνι, μέσα από τη νέα χιουμοριστική αστυνομική σειρά για παιδιά από 8 ετών, η οποία κυκλοφορεί ήδη σε 7 χώρες και ήρθε και στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ο Ρόνι Μπράναγκαν, ο ήρωας των Άντριου Κλόουβερ και Ραλφ Λαζάρ, είναι ένας αληθινός ντετέκτιβ της διπλανής πόρτας που θα αγαπηθεί από τους μικρούς λάτρεις της περιπέτειας. Κυκλοφορούν οι τίτλοι «Ο ντετέκτιβ Ρόνι τρώει τους κακούς λάχανο» και «Ο ντετέκτιβ Ρόνι βάζει τα γέλια μπροστά στον κίνδυνο». Σε ένα μέλλον όχι τόσο μακρινό, τα βιβλία είναι απαγορευμένα με νόμο! Τα παιδιά του μέλλοντος δεν έχουν βιβλία και χρησιμοποιούν υπερσύγχρονους υπολογιστές, με το όνομα Πανδώρα. Οι υπολογιστές αυτοί είναι τα κατοικίδιά τους! Είναι οι γιατροί που φροντίζουν την υγεία τους! Είναι οι κολλητοί που ξέρουν τα πάντα, ακόμα και όσα σκέφτονται και νιώθουν! Κι ενώ όλα μοιάζουν να πηγαίνουν ρολόι, αρχίζουν να χάνονται λίγο λίγο η φαντασία, τα όνειρα, αλλά και η ομιλία των παιδιών. Η ανατροπή θα έρθει όταν ανοίξει μια μυστική καταπακτή. Και από μέσα της θα ξεχυθούν δυνάμεις που κανένας δεν φαντάζεται. «Τα Παιδιά


20.05.2019

της Πανδώρας» της Κατερίνας Δημόκα (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Στάθης Πετρόπουλος) είναι ένα επαναστατικό βιβλίο, που αντιστέκεται σε μια ενδεχόμενη μελλοντική δυστοπία και υπενθυμίζει στα καλωδιωμένα παιδιά του 21ου αιώνα ότι τα βιβλία μπορούν να λειτουργήσουν ως «αντίδοτο» στη γκρίζα, ρομποτική πραγματικότητα, της οποίας η ολοκληρωτική επικράτηση, με κάθε κόστος, μπορεί τελικά να μην είναι και τόσο μακριά μας. Ένα νησί γεμίζει ξαφνικά με γάτες. Ποια είναι η τρομερή αλήθεια πίσω από το γεμάτο γάτες νησί; Και ποια είναι η σχέση τους με τα αυτιά των γαϊδάρων; Ένα ακόμα μυστήριο που περιμένει τη λύση του. «Το χαμόγελο της γάτας» είναι το δεύτερο βιβλίο της σειράς του Νικόλα Ρώσση «Μυστήρια Χαμόγελα» (εκδόσεις Πατάκη, εικονογράφηση Δημήτρης Φουσέκης). Γνωρίστε στα παιδιά σας αυτές τις ξεκαρδιστικές, πολυεπίπεδες ιστορίες με την ανεπαίσθητη πολιτικοποιημένη ματιά και ήρωες ένα αγόρι, έναν σκύλο, έναν δράκο και ένα τέρας που κρύβεται στην ντουλάπα. Μαζί λύνουν τα πιο απίθανα μυστήρια και συμμετέχουν στις πιο πρωτότυπες μυστικές αποστολές. Το τελευταίο βιβλίο του Ρόαλντ Νταλ «Ο Μπίλι και οι Μικροσκοπίνοι» εκδίδεται για πρώτη φορά στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός με εικονογράφηση του Κουέντιν Μπλέικ. Η μαμά του Μπίλι λέει ότι δεν πρέπει ποτέ να βγει έξω απ’ την πόρτα του κήπου και να εξερευνήσει το σκοτεινό δάσος. Έτσι, μια μέρα, ο Μπίλι κάνει αυτό ΑΚΡΙΒΩΣ! Εκεί ο Μπίλι συναντά τους Μικροσκοπίνους, τα μικροσκοπικά ανθρωπάκια που ζουν

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

61 σε σπίτια μέσα στους κορμούς των δέντρων. Οι Μικροσκοπίνοι όμως κινδυνεύουν. Ο απαίσιος Μουγκρόδοντας, ο φόβος και ο τρόμος του δάσους, τους εξαφανίζει κατά χιλιάδες. Θα μπορέσει ο Μπίλι να βρει έναν τρόπο να εξολοθρεύσει το πεινασμένο θηρίο μια και καλή, ή θα τον καταβροχθίσει κι εκείνον; Μια πλούσια περιπέτεια γεμάτη φαντασία, όπως άλλωστε όλα τα βιβλία του Νταλ, για παιδιά από 8 ετών και πάνω, που θα λατρέψει κάθε μικρός και μεγάλος αναγνώστης. O Λλάκης Μερμήγκης είναι ένα ασυνήθιστο αγόρι που βλέπει τον κόσμο από… κάπως ψηλά. Περιφέρεται άσκοπα παρέα με τη φίλη του Φρουφρού και τη γάτα της Παναγιώτα, μέχρι που ερωτεύεται μια διάσημη μπαλαρίνα. Τότε αποφασίζει να γίνει σπουδαίος για να την κατακτήσει. Πώς όμως θα μπορέσει να την εντυπωσιάσει; Αρχίζει λοιπόν να πειραματίζεται δοκιμάζοντας τις ικανότητές του. Στήνεται μπροστά σε κάμερες, ιδρώνει στη γυμναστική και πασαλείβεται με μπογιές. Δεν υποψιάζεται όμως ότι πίσω από κάθε του βήμα κρύβεται ένας εχθρός που προσπαθεί να τον σαμποτάρει. Θα μπορέσει ο Λλάκης να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια; Ποια είναι άραγε η σχέση του με το ραδιόφωνο και τους υπερήρωες; Θα βρει τον δρόμο που θα τον οδηγήσει στην καρδιά της αγαπημένης του μπαλαρίνας ή μήπως κάτι ενδιάμεσα θα ανατρέψει τα αρχικά του σχέδια; Θα ανακαλύψει τελικά το δυνατό του σημείο; Ποιοι θα ζήσουν καλά και ποιοι καλύτερα; O «Λλάκης Μερμήγκης - Αφ' υψηλού», της Άννας Τσιαπούρη (εκδόσεις Καστανιώτη, εικονογράφηση Απόστολος Ιωάνναου) είναι ένα βιβλίο για παιδιά από 8 ετών, που μιλά για το κυνήγι της ευτυχίας και για τα άγνωστα ταλέντα που μπορεί να κρύβονται μέσα μας και μας καλούν να τα ανακαλύψουμε. Αρκεί να το θέλουμε.


62 Η Μορτίνα, το πιο αστείο κορίτσι ζόμπι, επιστρέφει με μια νέα, ξεκαρδιστική αλλά και γεμάτη αγωνία περιπέτεια. Η «Μορτίνα και ο ξινός ξάδελφος» (Ελληνικά Γράμματα, μετάφραση Γιούλη Δελιοπούλου) είναι το τρίτο βιβλίο της σειράς βιβλίων της Barbara Cantini, που έγιναν παγκόσμια επιτυχία και μεταφράστηκαν σε είκοσι τρεις γλώσσες. Η Μορτίνα και ο καλύτερός της φίλος, ένα αλμπίνο λαγωνικό με το όνομα Μύθος, ζουν μαζί με τη θεία Εκλιπούσα και περνούν υπέροχα παίζοντας με τα φαντάσματα της Ξεπεσμένης Έπαυλης. Μια μέρα, όμως, κάποια παιδιά του χωριού, φίλοι της Μορτίνα, φτάνουν έχοντας λάβει μια μυστηριώδη πρόσκληση για ένα επίσημο δείπνο το ίδιο βράδυ στην έπαυλη, ενώ η θεία Εκλιπούσα έχει χαθεί από προσώπου γης. Έχει κάποια σχέση με την εξαφάνιση ο ξινός ξάδελφος Διλβέρτος που ήρθε για επίσκεψη εκείνο το πρωί; Και ποιος ο ρόλος της «Αφρόντιστης Περικοκλάδας» που έχει πνίξει το αγαπημένο αίθριο της θείας; Η Μορτίνα πρέπει να λύσει άμεσα το μυστήριο… Για τους νεαρούς φαν του ποδοσφαίρου, οι εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφόρησαν τους «Απόλυτους ήρωες του ποδοσφαίρου», μια σειρά από βιογραφίες αγαπημένων σύγχρονων ποδοσφαιριστών για παιδιά από 8 ετών και άνω. Γραμμένα από τους Βρετανούς αθλητικογράφους και βιογράφους αδελφούς Ματ και Τομ Όλντφιλντ, με πρόλογο και επιστημονική επιμέλεια του αγαπημένου αθλητικογράφου Μένιου Σακελλαρόπουλου και επικαιροποιημένα μέχρι και το Μουντιάλ 2018, τα τέσσερα πρώτα βιβλία θα συστήσουν σε όσους και σε όσες αγαπούν την μπάλα τους Μέσι, Νεϊμάρ, Ρονάλντο και Σάλαχ.

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

20.05.2019

Παραμένουμε σε ποδοσφαιρικό κλίμα. Στο βιβλίο του JeanMichel Billioud «Ποδόσφαιρο.40 θρυλικοί παίκτες» (εκδόσεις Μίνωας). Ανακαλύψτε τα κορυφαία αστέρια του ποδοσφαίρου όλων των εποχών και μάθετε απίθανες πληροφορίες για τις πιο εντυπωσιακές στιγμές του Ρονάλντο, για το αριστερό πόδι του Μέσι, για τον νεαρότερο παίκτη που πέτυχε γκολ σε παγκόσμιο κύπελλο. Γνωρίστε, επίσης, και τα κορίτσια που έχουν διακριθεί σε αυτό το άθλημα. Κάθε παίκτης είναι νικητής. Ποιο είναι το δικό σας ίνδαλμα; Στην ίδια φιλοσοφία, και βέβαια από τις ίδιες εκδόσεις, κινείται και το βιβλίο της Αν Μπλανσάρ «Επιστήμες. 40 επιστήμονες που άλλαξαν τον κόσμο». Στις σελίδες του θα ανακαλύψετε επιστήμονες και ερευνητές οι οποίοι άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα κατανοεί το σύμπαν, τον κόσμο και τη ζωή. Θα μάθετε αξιοπερίεργα γεγονότα και χιουμοριστικές στιγμές από τη ζωή τους και θα διαβάσετε για τα μεγάλα ερωτήματα που τους βασάνιζαν. Ποιος θα αποτελέσει έμπνευση για σας; Ξέρετε ότι «Ο Μικρός Νικόλας» των Γκοσινύ και Σενπέ εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε μορφή έγχρωμου κόμικ; Ορίστε λοιπόν οι πρώτες ανέκδοτες σελίδες με έγχρωμες βινιέτες του 1955 και με κείμενα του Ρενέ Γκοσιννύ και σκίτσα του Ζαν Ζακ Σενπέ. Χάρη σε αυτό το λεύκωμα, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη, μικροί και μεγάλοι θα ανακαλύψουμε για πρώτη φορά την αρχική εκδοχή του μικρού Νικόλα. Ένας κρυμμένος θησαυρός! Ένας άνθρωπος που λεγόταν Ρενέ Μαγκρίτ, πλέοντας στον


20.05.2019

κόσμο των ονείρων του, ικανοποίησε την επιθυμία του να γίνει ζωγράφος – των μήλων, των καπέλων και των μηλοκαπέλων. Στα έργα του φύλλα είναι χείλη, μπαγκέτες είναι μύτες, η σωστή πλευρά δεν είναι ποτέ πάνω, αλλά και η πάνω πλευρά δεν είναι ποτέ κάτω.
Εμπνευσμένο από το έργο του Ρενέ Μαγκρίτ, το γεμάτο φαντασία βιβλίο του Κλας Βεεπλάνκε «Το μήλο του Μαγκρίτ» (MoMA-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης, για την Ελλάδα εκδόσεις Μέλισσα), θα παρακινήσει αναγνώστες κάθε ηλικίας να δουν τον κόσμο γύρω τους με άλλη ματιά. Ο Βύρων είναι ένα πανέμορφο golden retriever που αγοράστηκε από ένα παράνομο εκτροφείο, έγινε δώρο σε ένα παιδί και του έμαθε την πιο πολύτιμη αγάπη από όλες, τη σίγουρη, αυτή που υπάρχει για πάντα. Στη συνέχεια, όμως, εγκαταλείφθηκε από τον πατέρα του παιδιού αδέσποτος στους δρόμους. Εκεί γνώρισε κι έκανε φίλους τον Σουβλάκη και άλλους εγκαταλειμμένους σκύλους, γνώρισε την πείνα, τη δίψα και το κρύο. Θα καταφέρει, λοιπόν, ο Βύρων να επιβιώσει και να βρει τον άνθρωπό του; Οι τρεις κοπέλες από τη Φιλοζωική Οργάνωση Save A Greek Stray θα γίνουν βοηθοί του και μαζί τους θα καλέσουν όλα τα παιδιά. Το σίγουρο είναι ότι ο Βύρων, όπως κάθε σκυλί, παρ’ όλα τα όσα πέρασε, δεν έχασε την πίστη του ποτέ στους ανθρώπους. Κάποιοι τον πέταξαν. Κάποιοι όμως θα τον βοηθήσουν. Το βιβλίο «Βύρων. Ένας αδέσποτος σκύλος χωρίς τον άνθρωπό του» (Χρύσα Ξουραφά, εκδόσεις Σοκόλη, εικονογράφηση Χαρά Γιασεμάκη, πρόλογος Εριέττα Κούρκουλου Λάτση) είναι μια προσπάθεια της Save a Greek Stray να κάνει σύμμαχό της τα παιδιά στον αγώνα για την προστασία των ζώων. ‘’Είμαι ο Ράουλι Τζέφερσον και αυτό είναι το βιβλίο μου. Έχω κι εγώ ημερολόγιο όπως ο φίλος μου ο Γκρεγκ. Ονόμασα το βιβλίο μου «Το ημερολόγιο ενός απίστευτα καλού παιδιού» γιατί έτσι με λέει συνέχεια ο μπαμπάς μου. Παρ’ όλο που αυτό το βιβλίο είναι για μένα, έχει και πολύ Γκρεγκ μέσα γιατί είναι ο καλύτερος μου φίλος. Μερικές φορές οι γονείς μου λένε διάφορα που με κάνουν να σκέφτομαι ότι μπορεί και να μη βλέπουν τον Γκρεγκ όπως εγώ. Τέλος πάντων, ελπίζω να σας αρέσει το βιβλίο μου γιατί το δούλεψα πολύ. Κι ελπίζω να αρέσει και στον φίλο μου τον Γκρεγκ!’’ . Το νέο αυτό ημερολόγιο (Τζεφ Κίνι, Εκδόσεις Ψυχογιός) είναι αυτό του κολλητού του -γνωστού τοις πάσι- Σπασίκλα, του Ράουλι, που έρχεται να συστήσει στα παιδιά μια άλλη πλευρά του πολυαγαπημένου και γνωστού κόσμου του Σπασίκλα. Χιούμορ, αστεία, σκίτσα αλλά και αιφνιδιαστικές εμφανίσεις του ίδιου του Γκρεγκ Χέφλι θα ξετρελάνουν όλα τα παιδιά. Ο Σπασίκλας, βέβαια, θεωρεί ότι ο φίλος του τον αντιγράφει, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Τα βιβλία της σειράς «Αόρατοι ρεπόρτερ» του Άρη Δημοκίδη (εκδόσεις Μεταίχμιο) παρουσιάζουν τις περιπέτειες μιας ιδιαίτερης ομάδας δημοσιογράφων. Αυτή αποτελείται από τους πιο παράξενους και επιδέξιους ρεπόρτερ του κόσμου, που ταξιδεύουν σε όλο τον πλανήτη λύνοντας μυστήρια και βοηθώντας όσους τους έχουν ανάγκη. Ο τελευταίος τίτλος που μόλις κυκλοφόρησε είναι «Η κατάρα της χαμένης Ατλαντίδας». Ένας διάσημος Έλληνας φωτογράφος ξυπνάει µε αμνησία στη Σαντορίνη, έχοντας τραβήξει φωτογραφίες μιας ολόχρυσης υποβρύχιας πόλης που μοιάζει µε τη χαμένη Ατλαντίδα… Η Νάσια, η φωτογράφος της ομάδας των ΑΟΡ, θα µπλεχτεί στην υπόθεση και θα ζήσει απίθανες περιπέτειες: Ένας αρχαίος μύθος, η τρομερή κατάρα, το ηφαίστειο που μοιάζει έτοιμο να εκραγεί, μια νεαρή σχεδιάστρια μόδας, δύο μοντέλα µε πολλά μυστικά, ο άνδρας µε τα 1.000 πρόσωπα, νυχτερινές παρακολουθήσεις, κυνηγητά που κόβουν την ανάσα και µια φωτογραφία που δείχνει τον ένοχο! Η Νάσια θα ενωθεί µε τους υπόλοιπους ΑΟΡ για να σταματήσει την καταστροφή της Σαντορίνης και να αποκαλύψει την αλήθεια πίσω απ’ την κατάρα. Μια συναρπαστική περιπέτεια στην οποία τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Επανακυκλοφορούν ακόμα οι «Επτά συναρπαστικές ημέρες», «Η τελευταία συναυλία», «Η στοιχειωμένη ταινία» και «Η κραυγή της Τζοκόντα». Το βιβλίο «Το τρομερό δίδυμο 4. Γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος» των Τζόρι Τζον και Μακ Μπάρνετ (εκδόσεις Ψυχογιός) είναι το τελευταίο βιβλίο του αγαπημένου τρομερού δίδυμου. Είναι η τελευταία χρονιά του Μάιλς και του Νάιλς στην Ακαδημία Γραμμάτων και Επιστημών της Κοιλάδας των Χασμουρητών, και το τρομερό δίδυμο βάζει έναν και μοναδικό στόχο: να κάνει μια επική φάρσα. Κάτι μεγάλο, κάτι ευφυές, κάτι που θα μείνει ως αιώνια κληρονομιά στο σχολείο τους∙ το οποίο βεβαίως θα είναι ευκολάκι για τους δυο ειδικούς, πόσο μάλλον τώρα που ο διευθυντής τους έχει καταλήξει από αντίπαλός τους μέγας προστάτης τους. Υπάρχει κάποιος που να μπορεί να ξεχάσει τους φίλους του σχολείου, εκείνης της μαγικής εποχής; Ποια είναι η Πέτρα που ενώνει δύο ανθρώπους μια ζωή; Πόσοι φίλοι χρειάζονται για να γυρίσουν όλο τον κόσμο και να σώσουν όλα τα μνημεία του; Πώς γίνεται να σε βλέπουν καλύτερα οι φίλοι σου, ενώ τα γυαλιά τα φοράς εσύ; Ποιοι είναι αυτοί που σου μαθαίνουν να φροντίζεις όσους έχεις στην ευθύνη σου, βρίσκοντας λύσεις με φαντασία; Ποιοι επιτρέπεται να τρώνε παγωτό στο διάλειμμα και ποιοι, και κυρίως γιατί, δεν μπορούν; Είναι ποτέ δυνατόν, όταν είσαι μικρός, να γίνει φίλος σου ένα αγρίμι; Και, τέλος, πόσο μακριά μπορεί να φτάσει για σένα ένας πραγματικά πιστός φίλος; «Οι καλύτερες ιστορίες με φίλες και φίλους» (εκδόσεις Παπαδόπουλος) είναι μια συλλογή διηγημάτων σε ανθολόγηση και επιμέλεια του Κυριάκου Αθανασιάδη. Επτά συγγραφείς, ο Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, η Ελένη Γκίκα, ο Άρης Δημοκίδης, η Αργυρώ Πιπίνη, η Μαρλένα Πολιτοπούλου, ο Γιώργος Στόγιας και η Κατερίνα Σχινά ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον συγγραφέα-επιμελητή και, συμμετέχοντας ο καθένας με ένα διήγημα, αφηγούνται τις πιο πρωτότυπες, τις πιο συναρπαστικές, τις πιο συγκινητικές, κάποιες φορές ακόμα και τις πιο ανατριχιαστικές ιστορίες που απαντούν σε μερικά σπουδαία και αληθινά ερωτήματα… H «Σεραφίνα και το στριφτό ραβδί» (Ελληνικά Γράμματα) είναι το δεύτερο βιβλίο της επιτυχημένης σειράς που υπογράφει ο Ρόμπερτ Μπίτι, τα βιβλία του οποίου έχουν γίνει παγκόσμιο

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ


64 μπεστ σέλερ. Η δωδεκάχρονη ηρωίδα είναι ένα γενναίο και ασυνήθιστο κορίτσι που προσπαθεί να ορίσει τη θέση της στον κόσμο. Πλέον, η Σεραφίνα βγαίνει από τις σκιές και τα σκοτάδια του υπογείου της Έπαυλης. Κάθε νύχτα συναντά τη μητέρα της στο δάσος και μαθαίνει να κυνηγάει, αλλά αισθάνεται διχασμένη ανάμεσα σε δύο κόσμους. Ώσπου μια σκοτεινή νύχτα, συναντά μια παράξενη, ανατριχιαστική φιγούρα στο δάσος και δέχεται επίθεση από μια αγέλη άγριων κυνηγόσκυλων. Η Σεραφίνα πιστεύει πως ο άγνωστος δεν είναι μόνος, αλλά έχει στείλει τον συνεργό του μεταμφιεσμένο στο Μπίλτμορ. Κάποιος ή κάτι προκαλεί χάος στην Έπαυλη· και όχι μόνο: όλα τα πλάσματα στην οροσειρά Μπλου Ριτζ διατρέχουν θανάσιμο κίνδυνο. Η Σεραφίνα ξέρει ότι πρέπει να νικήσει το κακό. Αλλά για να τα καταφέρει, πρέπει να ψάξει βαθιά μέσα της και να συναντήσει επιτέλους το πεπρωμένο της. Μπορεί ένα ταξίδι στο παρελθόν να σώσει το μέλλον; Ο παλιός καθρέφτης κρεμόταν στο σπίτι της θείας από τότε που ο Άλεξ θυμόταν τον εαυτό του, αλλά ποτέ δεν του είχε δώσει ιδιαίτερη σημασία. Ώσπου μια μέρα ο ίδιος και η αδερφή του πέφτουν μέσα του και ταξιδεύουν στο µακρινό 1912. Βρίσκονται στο ίδιο σπίτι, αλλά σ’ ένα πολύ διαφορετικό μέρος, και οι άνθρωποι που γνωρίζουν χρειάζονται τη βοήθειά τους. Πριν το καλοκαταλάβουν, τα παιδιά µπλέκονται σε τρελές καταδιώξεις και σ’ ένα κυνήγι θησαυρού αναζητώντας ένα χρυσό κύπελλο ανεκτίμητης αξίας. Θα τα καταφέρουν να επιστρέψουν ξανά στη δική τους εποχή; Η απάντηση στην εντυπωσιακή περιπέτεια «Κυνηγητό στον χρόνο» της Σάλι Νίκολς (εκδόσεις Μεταίχμιο, εικονογράφηση Μπρετ Χέλκουιστ, μετάφραση Ειρήνη Χριστοπούλου), στη συναρπαστική αρχή μιας σειράς βιβλίων που θα αγαπηθούν πολύ. «Τα παιδιά που έβλεπαν τα τρένα να περνούν - Η επιστροφή» (εκδόσεις Διόπτρα). Η Lou Kuenzler γράφει τη συνέχεια του κλασικού αριστουργήματος της Edith Nesbit. Με τις γερμανικές βόμβες να πέφτουν σαν βροχή στο Λονδίνο, τον χειμώνα του 1940, η δωδεκάχρονη Έντιθ αναγκάζεται να αποχωριστεί τη μητέρα της και να ζήσει για ένα διάστημα μαζί με τη θεία της στο εμβληματικό σπίτι της οικογένειας στο Γιορκσάιρ. Στο τρένο θα γνωριστεί με την Γκρέτα και τον αδερφό της Γκας, που κι αυτοί ακολουθούν τη μαζική εκκένωση του Λονδίνου. Η θεία Ρομπέρτα και ο θείος Πίτερ υποδέχονται με χαρά την ανιψιά τους και προθυμοποιούνται να φιλοξενήσουν και τα δύο αδέρφια. Τα τρία παιδιά σύντομα παρατηρούν κάποιες ύποπτες κινήσεις στην πόλη. Στήνουν το αρχηγείο τους σε μια παλιά άμαξα και γίνονται μικροί κατάσκοποι. Σκοπός τους να ξεσκεπάσουν τους ενόχους. Ταυτόχρονα, όμως, τα δύο αδέρφια κρύβουν ένα επικίνδυνο μυστικό... Ωστόσο, ένα μενταγιόν με ένα ασημένιο τρενάκι θα θυμίζει για πάντα στην Έντιθ ότι είναι ένα από τα παιδιά που έβλεπαν τα τρένα να περνούν… Από το κάθισμά του στο μικροσκοπικό αεροπλάνο, ο Φρεντ παρακολουθεί τα μυστήρια της ζούγκλας του Αμαζονίου. Το όνειρό του από παιδάκι ήταν να γίνει εξερευνητής, να γράψει ιστορία και να διαβάσει το όνομά του στις λίστες των μεγάλων ανακαλύψεων. Αν μόνο μπορούσε να προσγειωθεί και να ψάξει μόνος του… Καθώς το αεροπλάνο συντρίβεται μέσα στην πυκνή βλάστηση, ο Φρεντ δεν έχει άλλη επιλογή. Μπορεί να κατάφερε να επιζήσει, μαζί με τα άλλα τρία παιδιά, όμως ή ζούγκλα είναι ένας αχανής και άγριος τόπος. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για διάσωση, η πιθανότητα να γυρίσουν σπίτι σώοι και αβλαβείς είναι πλέον πάρα πολύ μικρή. Ωστόσο, φαίνεται ότι κάποιος άλλος ήταν εκεί πριν απ’ αυτούς… Το βιβλίο «Ο εξερευνητής» (εκδόσεις Ψυχογιός) είναι ένα μυθιστόρημα περιπέτειας και επιβίωσης από την πολυβραβευμένη συγγραφέα Κάθριν Ράντελ, για παιδιά από 10 ετών και πάνω. Η Θάλεια, μαθήτρια της Γ΄ Γυμνασίου, είναι ένα κορίτσι που περνά σχεδόν απαρατήρητο. Δεν έχει σπουδαίες επιδόσεις στο σχολείο, ούτε και πολλά ενδιαφέροντα. Είναι ένα ήσυχο, ντροπαλό, ίσως και δειλό παιδί χωρίς αυτοπεποίθηση και με ελάχιστους φίλους. Ώσπου μια παρεξήγηση θα τη φέρει στο προσκήνιο. Θα

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

20.05.2019

την κάνει στόχο πειραγμάτων και ειρωνείας των συμμαθητών της, κάποιοι από τους οποίους θα της φερθούν πολύ σκληρά, γεγονός που σιγά σιγά την οδηγεί στην απομόνωση και στο περιθώριο. Θα μπορέσει άραγε να νικήσει το φόβο και τη δειλία της και να αντιμετωπίσει όσους τη θεωρούν αδύναμη – και κυρίως τον ίδιο της τον εαυτό; Τι ρόλο θα παίξει η σχολική θεατρική παράσταση σ’ αυτό; «Το λουζεράκι» της Ελένης Τασοπούλου (εκδόσεις Καστανιώτη) είναι μια ιστορία ενηλικίωσης για παιδιά από 10 ετών· μια γλυκόπικρη και συνάμα τρυφερή ματιά στην εφηβεία και στη νέα πραγματικότητα που τη συνοδεύει, με διλήμματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και επιλογές που ίσως καθορίσουν όλη μας τη ζωή. Ένα γράμμα που δεν έπρεπε να διαβαστεί συνδέει κατά λάθος τον δεκαεφτάχρονο Έβαν με μια οικογένεια που πενθεί τον γιο της. Για τον Έβαν είναι η ευκαιρία της ζωής του. Μπορεί επιτέλους να ανήκει κάπου. Πρέπει απλώς να προσποιείται ότι ο διαβόητος για τον προβληματικό του χαρακτήρα Κόννορ Μέρφυ υπήρξε, κρυφά, ο κολλητός του. Ξαφνικά ο Έβαν παύει να είναι "αόρατος" - τον προσέχει μέχρι και το κορίτσι των ονείρων του. Οι γονείς του Κόννορ τού συμπεριφέρονται σαν να είναι μέλος της οικογένειας και του ζητούν απεγνωσμένα περισσότερες πληροφορίες για τον αινιγματικό γιο τους. Καθώς βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στον πόνο, στις ενοχές και στη σύγχυση της οικογένειας, ο Έβαν συνειδητοποιεί πως αυτό που κάνει δεν είναι σωστό. Όμως δεν είναι κακό πράγμα να βοηθάς τους άλλους, έτσι δεν είναι; Ο καινούριος αυτός Έβαν δεν κατακλύζεται από το άγχος, ούτε και αντικρίζει διαρκώς την απογοήτευση στα μάτια της μητέρας του. Έχει έναν σκοπό στη ζωή του. Επιπλέον έχει αυτοπεποίθηση. Η κάθε μέρα είναι υπέροχη. Όταν όμως το μυστικό του αρχίζει να βγαίνει στο φως, ο Έβαν θα έρθει αντιμέτωπος με το μεγαλύτερο εμπόδιο: τον ίδιο του τον εαυτό. Το «Αγαπητέ Έβαν Χάνσεν» (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Γιώργος Παναγιωτάκης-Καρολίνα Μιζάν), γραμμένο από τον Βαλ Έμικ, βασίζεται στο σούπερ επιτυχημένο μιούζικαλ των Στίβεν Λέβενσον, Μπεντζ Πάσεκ και Τζάστιν Πολ και είναι μια συγκλονιστική ιστορία για τις διαδρομές των ανθρώπων που συγκρούονται και συναντιούνται. Το βιβλίο της Angels Ponce Ribas «Τι έχει αυτό το παιδί» (εκδόσεις GEMA) είναι ένας οδηγός σε μια γλώσσα απλή, εύληπτη και κατά το δυνατόν ευχάριστη που επιτρέπει σε γονείς και δασκάλους να απαντήσουν στις απορίες των παιδιών για το τι είναι αναπηρία, από πού προέρχεται, σε τι οφείλεται, εάν γιατρεύεται, τι πρέπει να κάνουν. Οι εξηγήσεις που προτείνονται είναι απλές για να μπορέσουν τα παιδιά να τις καταλάβουν. Συνοδεύονται από ασκήσεις με παιχνίδια και πειράματα καθώς και από ένα συμπληρωματικό λεξιλόγιο που ερμηνεύει καταστάσεις και έννοιες λίγο πολύ άγνωστες στα παιδιά. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένας κατάλογος των ιδρυμάτων και σωματείων τα οποία μεριμνούν για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Το βιβλίο περιέχει επίσης πάρα πολλά παραδείγματα που απευθύνονται ιδιαίτερα σε παιδιά με ανάπηρα αδερφάκια. Αφορά καταστάσεις με τις οποίες μπορεί να ταυτιστούν αφού υπάρχει και ειδικό κεφάλαιο αφιερωμένο αποκλειστικά στα αδέρφια ανάπηρων παιδιών. Εννοείται ότι το βιβλίο θα φανεί επίσης πολύ χρήσιμο και στους γονείς ανάπηρων παιδιών. Δυο εξαιρετικά βιβλία γονεϊκότητας προτείνουν οι εκδόσεις Κλειδάριθμος. Οι «Γονείς σε συνεργασία», της συμβούλου γονέων Βίκυ Χόιφλε, βοηθάει τους γονείς να συμφωνήσουν σε έναν κοινό τρόπο ανατροφής χωρίς συγκρούσεις και να λειτουργήσουν ως ομάδα, αναπτύσσοντας ένα κοινό μοντέλο διαπαιδαγώγησης. Αυτό δεν είναι ούτε αυτονόητο ούτε εύκολο, διότι καθένας από εμάς ανατράφηκε με συγκεκριμένα πρότυπα που μπορεί να μη συμβαδίζουν με αυτά του συντρόφου του. Όμως, με υπομονή και συνεργασία, το ζευγάρι πρέπει να προσπαθήσει να απαλλαγεί από αυτά –ή να συνδυάσει τα καλύτερά τους στοιχεία– με στόχο τη δημιουργία ενός νέου μοντέλου διαπαιδαγώγησης που θα ταιριάζει στις προσωπικότητες των δύο γονέων. Το βιβλίο «Γονείς σε διαμάχη», της παιδοψυχολόγου Δρ Έιμι


20.05.2019

Μπέικερ, απευθύνεται σε χωρισμένους γονείς και παρουσιάζει τρόπους επικοινωνίας με το παιδί όταν η άλλη πλευρά το στρέφει εναντίον σας. Συχνά, μετά από ένα επώδυνο διαζύγιο, είναι πιθανό η σχέση του γονέα με τα παιδιά να δοκιμαστεί. Τα παιδιά μπορεί να βιώσουν σύγχυση, αντικρουόμενα συναισθήματα, θυμό, αγωνία, κατάθλιψη –κι εσείς να νιώσετε εντελώς ανίσχυροι. Με αυτόν τον πρακτικό οδηγό θα μάθετε ποιοι είναι οι καλύτεροι τρόποι για να προστατεύσετε τα παιδιά σας από επώδυνες συγκρούσεις, πώς να αποφύγετε το σύνδρομο της γονικής αποξένωσης και πώς να τους μιλήσετε εμπνέοντάς τους ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη. Είναι δύσκολο να μεγαλώνετε παιδιά με έναν τοξικό πρώην, αλλά με τα κατάλληλα εργαλεία μπορείτε να τα προστατέψετε και να δυναμώσετε τη μεταξύ σας σχέση. Γονείς σε απελπισία… Γονείς με απορίες… Γονείς στα πρόθυρα νευρικής κρίσης… Ποια πρέπει να είναι η αντίδρασή μου ως γονιού; Πώς να χειριστώ την κατάσταση με το παιδί μου; Όταν κανείς μεγαλώνει παιδιά, τα ερωτήματα που προκύπτουν για τα μικρά ή μεγαλύτερα ζητήματα είναι πολλά και διαρκή. Το βιβλίο της Κατερίνας Χατζηκαλλία-Κουνιάκη «Τι να κάνω - τι να μην κάνω για να μεγαλώσω σωστά τα παιδιά μου. Ένας εικονογραφημένος οδηγός διαπαιδαγώγησης για νέους γονείς» (εκδόσεις Πατάκη, εικονογράφηση Χλόη Φινν) δημιουργήθηκε από μια μαμά, ταυτόχρονα ειδική σε θέματα παιδιών και οικογένειας, ως ένας εύχρηστος εικονογραφημένος οδηγός επιβίωσης για γονείς παιδιών 0-18 ετών. Σκοπός του είναι

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

65 να δώσει πρακτικές συμβουλές για το τι είναι καλό να κάνουν αλλά και τι να αποφεύγουν να κάνουν γονείς, κηδεμόνες και εκπαιδευτικοί, όταν έρχονται αντιμέτωποι με τα πλέον συνήθη και βασικά θέματα-προβλήματα που εκδηλώνουν τα παιδιά. Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί το βιβλίο του ψυχιάτρου-παιδοψυχιάτρου και ψυχαναλυτή Αθανάσιου Αλεξανδρίδη «Χτίζοντας ταυτότητα», που δίνει μια άλλη οπτική στο ζήτημα της ουσιαστικής ενίσχυσης της ταυτότητας του παιδιού, έτσι ώστε αυτή να εναρμονίζεται με την κοινωνία και την οικογένεια. Ένα βιβλίο που προέκυψε, όπως και τα άλλα δύο βιβλία της σειράς «Σχολή ανήσυχων γονέων», στην οποία έρχεται να προστεθεί, από μαγνητοφωνημένες βραδινές συζητήσεις του συγγραφέα με μια ομάδα γονέων. Ανήσυχων για αυτά που συμβαίνουν στα παιδιά τους, στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινωνία. Ανήσυχων επειδή δεν επαναπαύονται αλλά ζητούν να μάθουν. Πρόκειται για ένα «ανοιχτό» βιβλίο, χωρίς ιδεολογικούς ή άλλους φραγμούς, που συζητά τα θέματα της παιδικής κατάστασης και της οικογενειακής λειτουργίας μέσα σε µια ρευστή κοινωνική πραγματικότητα. Παράλληλα, επιχειρεί να προσφέρει γνώσεις και δρόμους σκέψης για το πώς θα μπορούσε να υποστηριχτεί το χτίσιμο της ταυτότητας του παιδιού ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της οικογένειας και της κοινωνίας χωρίς να είναι κάποιος επιδερμικός ρόλος αλλά μια ταυτότητα ριζωμένη στον βαθύ και πραγματικό εαυτό του.


66

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ

20.05.2019

Ταξιδεύοντας με παιδιά στη Λισαβόνα ΤHΣ ΖΩΗΣ ΜΠΑΒΑΒΕΑ

H

Λόγοι για να πάτε: πρωτεύουσα της Πορτογαλίας είναι ταυτόχρονα γραφική και κοσμοπολίτικη, παντρεύοντας την ιστορία με το σύγχρονο, το παραδοσιακό με το μοντέρνο. Η «ταξιδιωτική μας πράκτορας» Ζωή Μπαβαβέα την επισκέφτηκε και μας παρουσιάζει ένα ταξίδι στη Λισαβόνα με παιδιά.

Φοβερό φαΐ, ο μπακαλιάρος σε όποια εκδοχή μπορείτε να φανταστείτε (ακόμα και με κρέμα). Θα μου πείτε «σιγά να μην φάει μπακαλιάρο το παιδί», δεν πειράζει θα φάτε εσείς κι αυτό θα φάει μία τύπου πορτογαλική πίτσα (Pao de Alho com Queijo που σημαίνει σκορδόψωμο με τυρί). Φοβερά γλυκά, με αξιότατο εκπρόσωπο τα Pastel de Nata. Μην τολμήσετε να τα συγκρίνετε με μπουγατσάκια, είναι σαφώς καλύτερα. Υπέροχος καιρός τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Συγκλονιστικό ενυδρείο, εκστασιάστηκα εγώ, μην σας πω τι έκανε ο 2χρονος που συνόδευα. Για shopping -αν έχετε λεφτά- είναι σούπερ, με ντόπια και ψαγμένα international προϊόντα (αλλά μάλλον αυτό ταιριάζει αν έγραφα σε περιοδικό μόδας). Γενικά δεν καπνίζουν πουθενά μέσα, οπότε παίρνετε τα παιδιά μαζί σας παντού!

Λόγοι για να μην πάτε: Βασικά ο εξής ένας: οι άπειρες ανηφόρες και κατηφόρες σχεδόν σε όλη την πόλη, που θέλεις και πρέπει να γυρίσεις με τα πόδια (εμ! 7 λόφοι είναι αυτοί που πήγαν και χτίσαν την πόλη πάνω). Οπότε, χρυσή συμβουλή ή θα πάτε με μωρό σε ηλικία μάρσιπου ή θα πάτε από μια ηλικία και ύστερα που δεν θα φοβάστε μη γίνει το παιδί σας μπάλα και το κυνηγάτε. Μην πάτε με καροτσάκι, εκτός αν τρέχετε μαραθωνίους (τους κανονικούς ντε, τα 10 χλμ δεν φτουράνε) κι αν τελικά αποφασίσετε να πάτε μην πείτε ότι δεν σας προειδοποίησα. Η τέταρτη φορά μου στη Λισαβόνα ήταν η πρώτη μου ως μαμά και, αν και παραμένει στο τοπ 5 προορισμών, επαναλαμβάνω εμφατικά: ή πριν από τα πρώτα τους γενέθλια ή μετά τα όγδοα. Επίσης, πιθανά ανασταλτική μπορεί να είναι και η διάρκεια του ταξιδιού, 4,5 ώρες στο αεροπλάνο, αλλά νομίζω ότι κι αυτό αντιμετωπίζεται με τις άνωθεν ηλικιακές επιλογές. Από την άλλη, βέβαια, κι επειδή δε χρειάζεται η επίσκεψη στο εξωτερικό να είναι συνώνυμη του «περπατώ έως να βγάλω κάλους», υπάρχουν εναλλακτικές για κάτι λιγότερο «βγαίνει η γλώσσα στο ανέβασμα»: εκτός από τις συγκοινωνίες της πόλης, δείτε όλα τα τουριστικά λεωφορεία, μπλε, κίτρινα και πορτοκαλί, που φτάνουν όπου θέλατε, ακόμα και στο Belem, που είναι στην άλλη άκρη. Επίσης και το Uber και βολεύει και φτηνό είναι!

Με τον γιο μου πήγαμε (ή προσπαθήσαμε να πάμε) και προτείνουμε: Το ενυδρείο (Oceanario de Lisboa), που είχε βγει το καλύτερο στον κόσμο για το 2018, επάξια θα έλεγα! Ο 2χρονος που συνόδευα, λοιπόν, έκανε ΟΥΑΑΑΑΑΑΑΑΟΥΥΥΥΥΥΥΥΥ (με όλη του τη δύναμη) σε κάθε ψάρι, από τεράστιο έως ελάχιστο, φώκια και πιγκουίνο, καβούρι και κοράλλι, που έβλεπε. Η κατάλληλη ηχώ στις σκοτεινές αίθουσες μας έκανε επίσης ανάρπαστους στους υπόλοιπους επισκέπτες! Τα πάρκα, με όμορφες και καλοσυντηρημένες παιδικές χαρές. Εμείς ψιλοκατασκηνώσαμε στον Κήπο του πρίγκιπα (Principe Real Garden) όπου κάθε Σάββατο έχει κι όμορφο μικρό flea market με ντόπιους χειροτέχνες και βιολογικούς παραγωγούς. Επίσης δίπλα είναι και ο Βοτανικός Κήπος της Λισαβόνας με ένα σχετικό εισιτηριάκι για να μπείτε (εμείς δεν προλάβαμε), με τεράστιο πάρκο κι ωραία πράγματα για τα παιδιά, κρίνοντας από τις φάτσες των μικρών (και των μεγάλων) στην έξοδο. Η παραποτάμια βόλτα σε ευθεία, η οποία έχει ένα κομμάτι άμμου όπου μπορούν τα παιδιά να παίξουν. Η περιοχή του Belem. Εκεί φτάνεις με απλό αστικό λεωφορείο, το οποίο πάει προς την αντίθετη κατεύθυνση από το Ενυδρείο (πληροφορία σημαντική, γιατί την πρώτη φορά χαθήκαμε και καταλήξαμε στο Belem αντί για το Ενυδρείο). Σε σταθερή ευθεία (σκαρφάλωμα free δηλαδή) η περιοχή με το κάστρο της, το γνωστό μοναστήρι του Ιερώνυμου, το πασίγνωστο άγαλμα των εξερευνητών που ατενίζουν τις θαλασσινές περιπέτειές τους και τις εξίσου πασίγνωστες Pastel de nata de Belem (τα γλυκάκια που προέλεγα) είναι πανέμορφη. Εκεί θα βρείτε ακόμα πολλά μνημεία και μουσεία, αν ενδιαφέρεστε οικογενειακά για την ιστορία των Πορτογαλικών εξερευνήσεων ανά τον κόσμο.


20.05.2019

ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ

67

Διαμονή: Εμείς μείναμε σε ένα παλαιότατο, αλλά ωραιότατο διαμέρισμα Airbnb στο Bairro Alto κοντά στην κεντρική Calcada do Combro, που αν και κεντρικό ήταν εξαιρετικά ήσυχο. Είχε το θεματάκι του κι αυτό με το σκαρφάλωμα (3ος όροφος χωρίς ασανσέρ, άλλος χρυσός κανόνας για παντού αν ταξιδεύετε με καροτσάκι: ρωτήστε ξεκάθαρα αν έχει ασανσέρ), αλλά το σημείο ήταν ό,τι έπρεπε με τα πάντα δίπλα Εν γένει, το κέντρο έχει πολλά ανακαινισμένα μεν, παλαιά δε διαμερίσματα και επειδή γίνεται χαμός από Airbnb, θα βρείτε σίγουρα κάτι που σας βολεύει. Θα πρότεινα περιοχές για διαμονή: Bairro Alto, Chiado, Principe Real και για πιο ιστορικά- ρομαντικά, Alfama, η παλαιότερη συνοικία της πόλης. Να γνωρίζετε πάντως ότι αν και η πόλη βρίθει από Airbnb, όπως προαναφέραμε, δεν είναι τόσο φθηνά στο κέντρο, ιδιαίτερα αφού πλέον σταματήσαν τη δημιουργία νέων διαμερισμάτων εκεί, και επομένως όσα υπάρχουν γίνονται ψιλοανάρπαστα.

Φαγητό: Το φαΐ είναι γενικά πολύ καλής ποιότητας. Μη διστάσετε να δοκιμάσετε και τις 227 (και βάλε) εκδοχές του μπακαλιάρου, τις σαρδέλες τους και τα παραδοσιακά πιάτα τους που συνδυάζουν κρέας με θαλασσινά. Οι τοπ επιλογές μας: Αν και τα Pastel de Νata de Belem είναι τα πιο γνωστά και φυσικά αξίζει να τα γευτείτε εκεί, στο ιστορικό ζαχαροπλαστείο, οι ντόπιοι μάλλον προτιμούν να τα προμηθεύονται από το Manteigaria (www.facebook.com/manteigaria.oficial). Ναι μεν αντιμετωπίζεις μια τεράστια ουρά για να τα πάρεις, αλλά αξίζουν 1000 %. Δίπλα στο Principe Real Garden, έχει κι ένα μαγαζάκι που κάνουν φοβερό καφέ και σούπερ σοκολάτα ρόφημα και σοκογλυκάκια (Bettina & Niccolo Corallo). Ντόπιο φαΐ ωραιότατο, με σούπερ τιμές αλλά με σχεδόν μηδέν επικοινωνία στα αγγλικά γιατί εξυπηρετεί βασικά Πορτογάλους, το Principe do Calhariz (περιοχή Bairro Alto). Εκεί κοντά (στο Bairro εννοώ) βρίσκεται και η Taberna da Rua das Flores με πιο ψαγμένους τοπικούς μεζέδες. Είναι πολύ μικρό το μαγαζί, οπότε περάστε να κλείσετε για την ημέρα που θέλετε να το δοκιμάσετε. Το καλύτερο φαγητό στην Alfama θα το βρείτε στο Baraccao de Alfama. Ακόμα θυμάμαι τη μους σοκολάτα που είχα φάει ως επιδόρπιο 15 χρόνια πριν. Για να πιείτε καφέ μαζί με τον μπρούτζινο Πεσόα, επισκεφτείτε το Cafe a Brasileira στο Μετρό του Chiado.

Κλείνοντας, τονίζω ότι η Λισαβόνα που γνώρισα κι αγάπησα για πρώτη φορά πριν από 15 χρόνια, γιατί ήταν σεμνή κι οικονομική, έχει πλέον γίνει μια (σχεδόν) κοσμοπολίτικη τουριστική πόλη, με τιμές τύπου Αθήνας στα εστιατόρια και ακριβότερη της Αθήνας στη διαμονή. Από τουρίστες είναι γεμάτη όλο τον χρόνο κι αυτό γιατί έχει πολλά μέρη που ελκύουν το ενδιαφέρον και σχεδόν πάντα σούπερ καιρό. Στα ντεσού της ανάπτυξης αυτής, η φοβερή αύξηση των ενοικίων για τους ντόπιους, όπως για τη φίλη μου την Κάτια, που αναγκάστηκε να μετακομίσει από το κέντρο της πόλης και να πάει στα περίχωρα, 20 λεπτά με το αμάξι, για να μην δουλεύει και να κοιμάται μόνο! Να ετοιμαζόμαστε και για τα δικά μας στην Αθηνούλα, λέτε;


68

ΒΙΒΛΙΟ

20.05.2019

Το 2012, το πρόγραμμα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ξεκίνησε με 8 σάκους και 3 θέματα. Τη φετινή σχολική χρονιά, 2018-2019, διακινούνται πλέον στα σχολεία 190 σάκοι με 19 θέματα και με 4.700 βιβλία, που ταξιδεύουν σε περίπου 950 σχολικές τάξεις/σχολεία και φτάνουν στα χέρια πάνω από 20.000 παιδιών, μια και στο πρόγραμμα πλέον συμμετέχουν 24 διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και σχολεία από Αττική, Αργολίδα, Εύβοια, Θεσπρωτία, Φθιώτιδα, Ευρυτανία, Ρέθυμνο, Σέρρες, Ροδόπη, Έβρο, Ξάνθη, Κυκλάδες, Κέρκυρα, Θεσσαλονίκη, Κόρινθος, Κιλκίς, Πέλλα, Σάμο, Φλώρινα, Χίο και μεμονωμένα σχολεία σε απομακρυσμένα χωριά και νησιά ανά την Ελλάδα. Η κάθε βαλίτσα μένει στην σχολική τάξη για ένα περίπου μήνα.

Βιβλία σε ρόδες ΤHΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ

Π

ριν από 6 χρόνια, όταν ο γιος μου φοιτούσε ακόμα στο νηπιαγωγείο, έφτασε μια μέρα στο σπίτι ενθουσιασμένος κρατώντας τον Έλμερ, τον παρδαλό ελέφαντα, του Ντέιβιντ ΜακΚί (εκδόσεις Πατάκη) και μου δήλωσε περιχαρής ότι τον διάλεξε μέσα από μια βαλίτσα με ροδάκια, που έφτασε στο σχολείο. Κι ότι έπρεπε να το διαβάσει μέσα σε λίγες ημέρες και έπειτα να το επιστρέψει για να το πάρει ένα άλλο παιδάκι, από ένα άλλο σχολείο. Μάλιστα, μέσα στο βιβλίο υπήρχε μια καρτελίτσα που έγραφε τα ονόματα και τα σχολεία των «μικρών συναδέλφων» του, από τα χέρια των οποίων είχε περάσει μέχρι εκείνη την ημέρα ο Έλμερ. Τον διαβάσαμε, λοιπόν, ξανά και ξανά, ο Δημήτρης συμπλήρωσε με τα αδέξια –τότε– γράμματά του το όνομά του και έπειτα από μια μέρα το επιστρέψαμε στο νηπιαγωγείο για συνεχίσει το πολύχρωμο ταξίδι τους στις αγκαλιές και άλλων μικρών παιδιών. Αυτή ήταν η πρώτη επαφή μας με τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® και ακολούθησαν και άλλες, και όταν φοίτησε η κόρη μου στο νηπιαγωγείο, αλλά και κατά τη διάρκεια των «σπουδών» και των δυο τους στο δημοτικό. Φέτος μόνο δεν μας ήρθαν· και τα δυο παιδιά, αν και μόνο στερημένα βιβλίων δεν τα λες, το σχολίασαν. Τους έλειψε αυτό το μοίρασμα εικόνων και λέξεων μέσα στην σχολική τους τάξη. Τι είναι τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® Τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® είναι ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που φέρνει μικρές, κινητές, θεματικές και δανειστικές βιβλιοθήκες μέσα στις τάξεις των

δημοσίων δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων, ενισχύοντας τη φιλαναγνωσία. Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε το 2012 από την αστική πολιτιστική εταιρεία Η ΠΥΡΝΑ με τη συνεργασία της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α’Αθήνας. Η εφαρμογή του ξεκίνησε από την Αθήνα, με τη συνεργασία της Κεντρικής Βιβλιοθήκης Δήμου Αθηναίων και επεκτάθηκε με μεγάλο δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Οι σκοποί του είναι να καλλιεργήσει στα παιδιά την αγάπη για την ανάγνωση, την αισθητική, την ερευνητική δεξιότητα και τη συνήθεια του δανεισμού, να τα ενθαρρύνει να εκφράζονται και να προσεγγίζουν κριτικά τα θέματα που τα απασχολούν και να τα φέρει σε επαφή με το έργο Ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® ενθαρρύνουν τους μικρούς μαθητές να ξεφυλλίσουν, να ακούσουν ή να διαβάσουν τα βιβλία στο σχολείο, να αναγνωρίσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα που τους προκαλούν και να τα μοιραστούν. Τους προσφέρουν, ακόμα, την επιλογή να δανειστούν βιβλία στο σπίτι και να χαράξουν έτσι την προσωπική τους αναζήτηση, καθώς το κάθε ένα ανάγνωσμα τούς δημιουργεί το ενδιαφέρον για να διαβάσουν και ένα άλλο. Κι έπειτα ένα ακόμα. Έτσι, σταδιακά αντιλαμβάνονται ότι για κάθε θέμα υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις και ότι ένα βιβλίο μπορεί να γίνει συνοδοιπόρος τους σε διαφορετικές αναγνωστικές διαδρομές. Κι έπειτα, τους δίνουν την ευκαιρία, καταρχάς να εκπλαγούν, όταν ανοίγουν τη βαλίτσα που φτάνει στην τάξη τους και εν συνεχεία να επιλέξουν ανάμεσα στους τίτλους που θα βρουν εκεί, ανάλογα με τα δικά τους αισθητικά κριτήρια. Οι θεματικές; Πολλές και διάφορες: παραμύθια, μυθολογία, ζώα, παιχνίδια, φίλοι, θάλασσα, δικαιώματα, επιστήμη, τέχνη, περιβάλλον κ.ά. Τέλος, καταλαβαίνουν το αίσθημα ευθύνης που έχουν δανειζόμενοι ένα αντικείμενο, ασχολούμενοι με ένα βιβλίο που δεν τους ανήκει και που οφείλουν να παραδώσουν σε άριστη κατάσταση στον επόμενο αναγνώστη του.

ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® για πολύ μικρούς αναγνώστες Και για τα παιδιά που δεν πάνε ακόμα στο νηπιαγωγείο δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, θα ρωτήσετε! Ναι, εδώ και λίγο καιρό υπάρχει το πρόγραμμα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® για πολύ μικρούς αναγνώστες, που συνδημιουργήθηκε από την ΠΥΡΝΑ και την Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων, με σκοπό να φθάσουν τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® και στους παιδικούς σταθμούς του Δήμου Αθηναίων (για αρχή). Είναι η πρώτη φορά που το πρόγραμμα απευθύνθηκε σε βρέφη και σε προνήπια, δίνοντάς τους την ευκαιρία να απολαύσουν την επαφή με τα βιβλία, να τα συνδέσουν με θετικά συναισθήματα και με αγαπημένα πρόσωπα, ώστε να δημιουργήσουν μια ισχυρή σχέση με αυτά, η οποία θα τα βοηθήσει να εξελιχθούν σε αναγνώστες για όλη τους τη ζωή. Οι παιδαγωγοί, με τη σειρά τους, μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν νέα βιβλία ως εργαλείο για την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των μικρών μαθητών τους, αλλά και για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την ομαλή πρόσβασή τους στην ομιλία και στον γραπτό λόγο. Ανάγνωση, νανούρισμα, ζωγραφική, κατασκευές, θεατρικό παιχνίδι, δημιουργία αυτοσχέδιων παραμυθιών, τραγούδι και μουσική είναι μερικές μόνο από τις δράσεις που αναδείχτηκαν και συνεχίζουν να αναδεικνύονται μέσα από τα βιβλία μέσα στο προσχολικό περιβάλλον. Τέλος, οι γονείς βρίσκουν την ευκαιρία να δανειστούν ένα παιδικό βιβλίο στο σπίτι και να καλλιεργήσουν την ευεργετική συνήθεια της καθημερινής ανάγνωσης στα παιδιά τους. Η οικογενειακή ανάγνωση εξελίσσεται εύκολα σε προφορική αφήγηση που ζωντανεύει τις ιστορίες και δημιουργεί καινούργιες, καλλιεργώντας έτσι τη φαντασία, την περιέργεια, τη μνήμη, την ικανότητα επικοινωνίας και ομιλίας και την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Τα βιβλία για τα βρέφη περιλαμβάνουν βιβλία αφής, ήχου, πάνινα, μουσικά, με σκληρές σελίδες από χαρτόνι, με απλές, καθαρές εικόνες που να προκαλούν το ενδιαφέρον των μωρών. Τα βιβλία για τα νήπια είναι στην πλειονότητά τους πρόσφατες, επιμελημένες εκδόσεις, από διάφορους εκδοτικούς οίκους, με καλαίσθητη εικονογράφηση και με θετικές κριτικές. Υπάρχουν και βιβλία σε αραβικά και φαρσί για να τα διαβάζουν οι γονείς-πρόσφυγες με τα παιδιά τους.

Τα ΒΙΒΛΙΑ ΣΕ ΡΟΔΕΣ® για πολύ μικρούς αναγνώστες έχουν μέχρι τώρα επισκεφθεί 68 παιδικούς σταθμούς του Δήμου Αθηναίων. Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί μέχρι και τον Ιούνιο, ενώ υπάρχει η διάθεση να δοθεί συνέχεια, καθώς η αποτίμηση ήταν πολύ θετική.

Όποιο σχολείο ή εκπαιδευτικός επιθυμεί να πάρει μέρος στο πρόγραμμα μπορεί να στείλει email στο info@vivliaserodes.gr και να δει αναλυτικές πληροφορίες στο www.vivliaserodes.gr


20.05.2019

ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ ΟΙ ΜΎΛΟΙ ΑΓΊΟΥ ΓΕΩΡΓΊΟΥ ΣΤΗ ΜΈΡΑ ΜΑΓΙΟΎ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΉΣ ΓΕΩΡΓΙΚΉΣ ΣΧΟΛΉΣ

Οι Μύλοι Αγίου Γεωργίου παραβρέθηκαν και με μεγάλη χαρά υποστήριξαν με τα προϊόντα τους την Αμερικανική Γεωργική Σχολή η οποία διοργάνωσε και φέτος τη "Μέρα Μαγιού", μια μοναδική γιορτή τηςΆνοιξης την Κυριακή 12 Μαΐου 2019, στις καταπράσινες εγκαταστάσεις της. Μικροί και μεγάλοι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τα εκπαιδευτικά προγράμματα της Σχολής και του Perrotis College και να παρακολουθήσουν δεκάδες ψυχαγωγικά και πολιτιστικά δρώμενα.

DOUKAS SUMMER CAMP 2019 ΤΟ ΚΑΛΎΤΕΡΟ SUMMER CAMP ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ!

ΠΑΙΔΙΚΆ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΆ BABĒ

Το ευαίσθητο βρεφικό και παιδικό δέρμα απαιτεί συνθέσεις ειδικά σχεδιασμένες για να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του. Η κορυφαία - στη βρεφική φροντίδα - Ισπανική εταιρεία Babē παρέχει μια ολοκληρωμένη σειρά δερμοκαλλυντικών προϊόντων υψηλής ασφάλειας, που σέβεται το βρεφικό και παιδικό δέρμα με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα. Όλα τα προϊόντα Babē είναι υποαλλεργικά, χωρίς οινόπνευμα, kathon CG, χρωστικές, παραφινέλαια, parabens και φθαλικές ενώσεις, ελεγμένα από δερματολόγους και παιδιάτρους. Χάρη στις εξειδικευμένες συνθέσεις της, η παιδιατρική σειρά της Babē δίνει λύση σε κάθε ανάγκη, ακόμη και για τη φροντίδα του πιο απαιτητικού βρεφικού δέρματος. O συνδυασμός υψηλής ποιότητας, ασφάλειας και design κάνει τα προϊόντα Babē μοναδικά! Ανακαλύψτε την ολοκληρωμένη σειρά βρεφικών και παιδικών προϊόντων καθημερινής χρήσης και την εξειδικευμένη σειρά για ατοπικά και ξηρά δέρματα.

Το Doukas Summer Camp των Εκπαιδευτηρίων Δούκα προσφέρει δημιουργική απασχόληση από τη λήξη του σχολικού έτους μέχρι τις οικογενειακές διακοπές. Σε ένα ασφαλές και ευχάριστο περιβάλλον, τα παιδιά ψυχαγωγούνται και έρχονται σε επαφή με τη ζωή στην ύπαιθρο, τη θάλασσα και την περιπέτεια. Αποκτούν νέες εμπειρίες, δημιουργούν φιλίες και συμμετέχουν σε ποικίλες αθλητικές δραστηριότητες. Στο Doukas Summer Camp γίνονται δεκτά παιδιά από το Προνήπιο έως το Λύκειο (3-17 ετών) με προγράμματα προσαρμοσμένα σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Όλα τα προγράμματα έχουν σχεδιαστεί από Καθηγητές Φυσικής Αγωγής, εξειδικευμένους Προπονητές και Εκπαιδευτικούς του Σχολείου, περιλαμβάνουν πλήρη διατροφή των παιδιών στις εγκαταστάσεις των Εκπαιδευτηρίων Δούκα, ασφάλιση ατυχημάτων, δυνατότητα φύλαξης των παιδιών (8:00-9:00), 2 εξορμήσεις την εβδομάδα στη θάλασσα και πολλές δραστηριότητες εντός και εκτός των εγκαταστάσεων των Εκπαιδευτηρίων Δούκα. Παρέχονται, επίσης, εκπτώσεις για αδέλφια. Έναρξη: 18 Ιουνίου – Λήξη: 12 Ιουλίου (δυνατότητα παρακολούθησης μεμονωμένων εβδομάδων). Ημέρες & Ώρες Λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή, 09:00-16:00 Εγγραφές – Πληροφορίες: 210 6186115, 210 6186050, www.doukassummercamp.com

SUMMER CAMP ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΌΠΟΛΗ

Το καλοκαίρι πλησιάζει και μαζί με αυτό έρχονται και αυτές οι φανταστικές μέρες χαράς, γέλιου, ξεγνοιασιάς αλλά και δημιουργικότητας, γνώσης… αλλιώτικης και, φυσικά, φαντασίας και φιλίας! Το Summer Camp καταφτάνει στην Τεχνόπολη, από τις 18 Ιουνίου μέχρι και τις 12 Ιουλίου, για να προσφέρει μια δροσερή και αξέχαστη καλοκαιρινή εμπειρία δημιουργικής απασχόλησης για τους μικρούς μας φίλους! Για 6η συνεχόμενη χρονιά, η Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων και το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, σε συνεργασία με το εργαστήριο παραστατικών τεχνών Artfygio, ετοιμάζουν ένα διασκεδαστικό –και, παράλληλα, εκπαιδευτικό– πρόγραμμα. Είστε έτοιμοι; Για παιδιά από 6 έως 11 ετών, από τις 8.00 το πρωί ως τις 16.00 το απόγευμα! **Extra tip: Το Summer Camp στην Τεχνόπολη παρέχει καθημερινά στους μικρούς του φίλους πεντανόστιμο και ισορροπημένο μαγειρευτό φαγητό! Το Summer Camp περιλαμβάνει τέσσερις περιόδους, με διαφορετικές θεματικές ανά εβδομάδα: • 1η εβδομάδα | Big Bang: η αρχή του Camp! | 18-21/06 • 2η εβδομάδα | Εικαστικά on stage | 24-28/06 • 3η εβδομάδα | Ρομπότ και Μηχανές: η γοητεία του STEAM! | 01-05/07 • 4η εβδομάδα | Let’s dance: Σώμα και διατροφή! | 08-12/07 Πληροφορίες Summer Camp στην Τεχνόπολη, 18 Ιουνίου έως 12 Ιουλίου 2019, Για παιδιά από 6 έως 11 ετών Κρατήσεις θέσεων: Από Δευτέρα 20 Μαΐου 2019, 11.00-17.00, 2130109325

ΈΧΕΙΣ ΠΑΛΙΆ ΣΚΕΎΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΉΣ; ΈΛΑ ΣΤΑ PRAKTIKER! ΑΝΑΚΎΚΛΩΣΕ ΤΏΡΑ ΣΤΑ PRAKTIKER ΚΑΙ ΚΈΡΔΙΣΕ 50% ΈΚΠΤΩΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΙΚΉ ΣΕΙΡΆ TEFAL OPTIMAL ΠΑΙΔΙΚΉ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΉ ΒΙΒΛΙΟΘΉΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΟΣ

Η Παιδική Βιβλιοθήκη αποτελεί μέρος του Δανειστικού Τμήματος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Ο χώρος και οι υπηρεσίες της είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Διαθέτει βιβλία γνώσεων, λογοτεχνικά, εικονογραφημένα παραμύθια, κόμικς, βρεφικά, βιβλία για γονείς και γωνιές που προσφέρονται για μαθησιακό παιχνίδι. Η χρήση των χώρων επιτρέπεται σε όλα τα παιδιά με τη συνοδεία πάντα των γονέων, κηδεμόνων ή δασκάλων τους. Τα παιδιά μπορούν να δανείζονται υλικό προς το παρόν με την Ταυτότητα Αναγνώστη του γονέα/κηδεμόνα. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 έως 17:00. Σαββατοκύριακα και επίσημες αργίες κλειστά. Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος: ΚΠΙΣΝ (ΕΔΡΑ), Λεωφ. Συγγρού 364, 17674, Καλλιθέα, Τ. 2130 999 700

Η Praktiker Hellas, σε συνεργασία με την Tefal, υλοποιεί μία μοναδική ενέργεια «ανακύκλωσης», που υπόσχεται να ανανεώσει την κουζίνα μας και να μας δώσει έμπνευση στις μαγειρικές μας δημιουργίες. Αποκλειστικά στα 16 καταστήματα Praktiker, έχετε την ευκαιρία να ανακυκλώσετε τα παλιά ή φθαρμένα σκεύη μαγειρικής σας και να κερδίσετε 50% έκπτωση στην αντικολλητική σειρά Tefal Optimal. Η σειρά αυτή διαθέτει σκεύη εξαιρετικής ποιότητας με ιδιαίτερο σχεδιασμό σε διάφορες διαστάσεις, που κάνουν το μαγείρεμα πιο εύκολο και πιο ελκυστικό από ποτέ. Συγκεκριμένα, μέσω της ενέργειας, μπορείτε να αποκτήσετε στη μισή τιμή τα παρακάτω αντικολλητικά σκεύη: › Τηγάνι 24cm, 28cm και 30cm › Wok 28cm › Σωτέζα με καπάκι 24cm › Κατσαρόλα με καπάκι 24cm Η ενέργεια ισχύει μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων, επομένως σπεύστε σήμερα στο πιο κοντινό κατάστημα Praktiker και αναβαθμίστε τον εξοπλισμό της κουζίνας σας εύκολα, γρήγορα, οικονομικά και οικολογικά!

PHILIPS AVENT ΛΟΎΤΡΙΝΑ ΖΩΆΚΙΑ: Ο ΠΡΏΤΟΣ ΦΊΛΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΟΎ ΣΑΣ! Τέλος στο κυνήγι και στην αναζήτηση πιπίλας! Με τα λούτρινα ζωάκια της Philips Avent, θα μπορείτε να βρίσκετε πάντα εύκολα την πιπίλα του μωρού σας. Είναι κατασκευασμένα από μαλακό ύφασμα και είναι πολύ ελαφριά, ώστε να αγκαλιάζουν την κοιλίτσα του μωρού σας και να διατηρούν την πιπίλα στη θέση της. Η πιπίλα μπορεί να αφαιρεθεί πολύ εύκολα, ενώ το λούτρινο ζωάκι πλένεται με ασφάλεια στο πλυντήριο. Τα λούτρινα ζωάκια είναι συμβατά με όλες τις πιπίλες της Philips Avent. Έτσι, μπορείτε να κάνετε τον αγαπημένο σας συνδυασμό και να δημιουργήσετε ένα προϊόν που θα λατρέψετε εσείς και το μωρό σας. Βρείτε και εσείς το αγαπημένο σας ή αποκτήστε και τα τέσσερα αξιολάτρευτα ζωάκια!

69


70

20.05.2019

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

ΒΑLLOONS: ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 – 64, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, BALLOONS– CAROUSEL ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, BALLOONS – CAROUSEL ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΚΑΛΑΜΑΚΙ ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87 ΩΔΕΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ: ΑΘΗΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 – 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ: ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 T.G.I FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43 ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ (ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ & ΚΥΠΡΟΥ 2 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΡΑΒΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΣΙΜΠΑ 37, VOLTA FUN TOWN Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ "ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΕΝΗ" Λ.ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 354, DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ (ΓΙΑΤΡΟΣ) ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53, BALLOONS ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΘΡΕΣ ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, MONTESSORY WAY OF LIFE ΚΩΝ. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ 9, STEM EDUCATION ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΑΡΟΥΛΗ 7, ΑΙΓΑΛΕΩ: ICE N’ SCATE ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑ 7 AΛΙΜΟΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΤΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ: ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ (ΓΡΑΦΕΙΟ) ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 59, ΚΑΠΑΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5 & ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ: ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14 ΒΑΡΗ-ΒΑΡΚΙΖΑ: ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPERCLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΒΑΡΗΣ ΚΥΡΓΙΩΝ 15,

ΒΟΥΛΑ: ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟ ΘΑΣΟΥ 1 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, PLAYGYM, ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 18 ΒΥΡΩΝΑΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΣΓΟΥΡΩΣ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΧΟΡΟΥ ΝΤΑΝΚΑΝ ΧΡΥΣΑΦΗΣ 34 ΓΑΛΑΤΣΙ: ΣΤΑΣΙΝΑΚΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ 139 & ΒΕΪΚΟΥ 1 ΓΕΡΑΚΑΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 176 ΓΛΥΦΑΔΑ: MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6, ART & HOBBY ΛΑΖΑΡΑΚΗ 10, BABY BEAUTY ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24-26, FRIDAYS ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43, ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟ (ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ) ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 55, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 94, BALUX CAFE (ΑΣΤΕΡΑΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ) ΑΣΤΕΡΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, LAPIN MAGIC LAND ΛΕΩΦ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97, OLIVER FAMILY HOUSE (ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ PLAZA) Λ.ΔΗΜ. ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 37 ΔΑΦΝΗ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146 ΕΛΛΗΝΙΚΟ: SPORTY'S INTERNATIONAL SCHOOL ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 16 ΖΩΓΡΑΦΟΥ: KENTΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ LINGUALAND ΓΑΛΗΝΗΣ 34 ΙΛΙΟΝ: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43 ΙΛΙΣΙΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑΒΑΛΣΑΜΗ ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ -ΚΡΕΚΑ Η. ΠΟΤΑΜΙΟΥ 2, ΔΑΜΑΛΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΛΕΩΦ. ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 86 ΚΑΤΩ ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ: "ΕΛΑ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ", ΚΥΡΙΑΔΩΝ 7 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΘΝ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ 1, 1ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ, 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ, ΚΑΛΛΙΘΕΑ: ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10, ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ (ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ) ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΥΣ & ΣΑΧΤΟΥΡΗ, SERPE COFFEE ΔΟΪΡΑΝΗΣ 190 ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΑ: EVEREST ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141, ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΜΑΛΕΙΑΣ 2-4, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ ΒΑΣ.ΟΛΓΑΣ 1, ΙΑΝΟΣ ΣΤΑΔΙΟΥ 24, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΚΙΝΗΤΗ-

ΡΑΣ ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 22, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ 16, ΑΤΤΕΝΙUM ΩΔΕΙΟ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 3, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΗΒΗΣ 23, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΛΙΒΑΝΗ ΣΟΛΩΝΟΣ 98, ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 59-61, ΘΕΑΤΡΟ 104 ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟaΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 65, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, ΚΑΦΕ ΚΟΡΝΑΡΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ & ΕΡΜΟΥ, ΘΗΣΕΙΟ ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΟΥ 7, ART & HOBBY ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 84, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΘΕΑΤΡΟ ΑΒΑΤΟΝ ΕΥΠΑΤΡΙΔΩΝ 3, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 10-12, ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΒΩΤΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 115, ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΠΠΑ ΚΥΨΕΛΗΣ 2, ΤΣΙΡΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΚΥΨΕΛΗΣ 80, FOKA NEGRA Cafe-Bistrot ΦΩΚΙΩΝΟΣ ΝΕΓΡΗ 32, ΚΟΥΚΛΟΣΠΙΤΟ ΠΡΑΣΣΕΙΝ ΑΛΟΓΑ ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ 60 ΚΟΛΩΝΑΚΙ: EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ – ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ(ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, IFA ΣΙΝΑ 31, CAKE ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, ΜΕΓΑΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ & ΚΟΚΚΑΛΗ, YOLENISΣΟΛΩΝΟΣ 9, ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΑΜΤΣΑ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΟΥΣ 11, JACK IN THE BOX, ΚΩΛΕΤΤΗ 4 ΚΟΥΚΑΚΙ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΓΓΕΛΗ, (ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ) ΔΡΑΚΟΥ 3-5, ΒΑΣΩ ΠΑΠΑΊΩΑΝΝΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) ΔΡΑΚΟΥ 3, ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ: ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΣΥΡΟΥ 48, ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 3 ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51 ΚΗΦΙΣΙΑ: PLAYMOBIL FUN PARK ΑΜΑΛΙΑΔΟΣ 4 & ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, LAPIN MAGIC LAND 17Ο ΧΛΜ ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ MAΡΟΥΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN

HALL», EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 17 (ΕΝΑΝΤΙ ΟΛΥΜΠ. ΣΤΑΔΙΟΥ), ΙΑΝΟΣ GOLDEN HALL ΜΑΡΟΥΣΙ, MAIK ARTISTIC TEAM(KOMMΩΤΗΡΙΟ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-47, VOLTA FUN TOWN Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 151,ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ "ΟΝ ΤΗΕ CANVAS" ΑΡΕΩΣ ΚΑΙ ΚΡΟΝΟΥ 1 ΜΕΛΙΣΣΙΑ: BABY BEAUTY, Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ(ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣΑΝΑΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ), Λ.ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 71 ΜΟΣΧΑΤΟ: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84 Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΜΑGENTA ARTY WORKSHOP ΑΓ.ΤΡΙΑΔΟΣ 8 Ν. ΚΟΣΜΟΣ: KENTΡO ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, LINA DANCE STUDIO ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΤΙΜΟΞΕΝΟΥΣ 17, Ν. ΣΜΥΡΝΗ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΕΥΡΩΓΝΩΣΗ, ΠΛ.ΗΡΩΩΝ ΚΥΠΡΟΥ & ΜΑΔΥΤΟΥ 32, MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3, ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1, ΓΥΑΛΙΝΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΛΕΩΦ. ΣΥΓΓΡΟΥ 143, CAKE 22 2(ΟΣ) ΜΑΪΟΥ, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ-ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΩΝ/ ΝΟΥ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ 26, ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ 86 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ: GYMBOREE PLAY & SING (ΔΗΜ.ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ) ΤΑΤΟΙΟΥ 102, DANCING SCISSORS (ΚΟΜΜΩΤΗΡΙΟ) ΤΑΤΟΙΟΥ 102 Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ: ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ "ΧΑΡΤΙΝΟ ΚΑΡΑΒΙ", ΠΙΝΔΟΥ 39 ΝΙΚΑΙΑ: ΡΙΖΑΚΗ ΣΟΦΙΑ (ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ) Κ. ΓΙΕΜΕΛΟΥ 323, ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ 7Ης ΜΑΡΤΙΟΥ 57, "ΕΛΑ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ", ΠΕΤΡΟΥ ΡΑΛΛΗ 232 ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ "ΓΑΤΟΣ ΜΑΟΥΡΙΤΣΙΟ" ΕΥΦΡΟΝΙΟΥ 10-12, ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENSMILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, FACE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΘΕΑΤΡΟ SCROW ΑΡΧΕΛΑΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, ΠΛΕΙΑΔΕΣΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 62 ΠΑΛΑΙΟ ΦΑΛΗΡΟ: ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ, ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ, ΑΟΠΦ ΦΑΛΗΡΟΥ (ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ) Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ, VOLTA FUN TOWN ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, BOOKTAILS ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 47 & ΑΓΙΟΥΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 58 ΠΑΠΑΓΟΥ: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ,

ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORT SCLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, ΗΑPPY HIPPIE MEΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ: MIND THE GAP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29, ΑRT & HOBBY ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65 ΠΕΥΚΗ: WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3 ΣΕΠΟΛΙΑ: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΡΟΔΟΥ 181, KΟΣΜΟΪΑΤΡΙΚΗ ΑΜΦΙΑΡΟΥ 165 ΣΠΑΤΑ: EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMARTPARK» ΕΜΠΟΡ. ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND ΕΜΠΟΡ. ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΥΛΑΚΗ ΤΑΥΡΟΣ: ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗKAKOYIANNIS FOUNDATION ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝSHEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180, VOLTA FUN TOWN ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 254, ΦΙΛΟΘΕΗ: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ XAÏΔΑΡΙ: PROSKALO ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31, BALLOONS-COCO LIGO ΧΙΟΥ 16 ΧΑΛΑΝΔΡΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥΛΙΕΡΗ 4, Ι LOVEDYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΚΑΦΕ ΜΠΑΡ «ΤΟ ΣΠΙΤΙ» ΑΝΔΡ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ.ΦΛΥΑΣ, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 54, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ ΟΛΥΜΠΟΥ 25,OPTOMETRIA ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ 44 & ΔΑΙΔΑΛΟΥ ΧΟΛΑΡΓΟΣ: ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15, 1ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΧΟΛΑΡΓΟΥ, 2οςΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΧΟΛΑΡΓΟΥ ΨΥΧΙΚΟ: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13Α, ART & HOBBY ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, MY PLACE ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44

Γίνετε συνδρομητές στο Taλκ. Πληροφορίες στο www.talcmag.gr




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.