Fachowy Elektryk 5/2013

Page 1

czytaj więcej na www.fachowyelektryk.pl

5/2013 BEZPŁATNY DWUMIESIĘCZNIK październik 2013 ,661

352'8.7< ǩ 325$'< ǩ 352-(.72:$1,(

NOWOŚĆ - poznaj serię Asfora

więcej o nowej serii na str. 45


Właściwe gniazdo do każdego systemu Gira Gniazdka telekomunikacyjne www.gira.com/datacommunication

Ponad 70 odmian Nowa paleta gniazd telekomunikacyjnych Gira zawiera złącza do wszystkich standardowych zastosowań z zakresu multimediów i sieci komputerowych, pasujące do wszystkich programów stylistycznych. Asortyment obejmuje złącza HDMI, BVGA, RCA audio, USB, RJ-45, TV, głośnikowe i wiele innych. Wybrane złącza są oferowane w trzech wersjach o różnych sposobach przyłączania: do lutowania, gender changer lub rozgałęźnikiem

kablowym. Ponadto jest specjalny uchwyt U do mocowania notebooków. Rys. od lewej do prawej: gniazdo WBT – 0710 Cu nextgen™, gniazdo 4 × modular jack RJ 45 Cat. 6A, gniazdo DVI, gniazdo 2 × HDMI™ HIGH SPEED do Ethernetu, gniazdo USB 3.0 typ A + cinch audio, program stylistyczny Gira E2, biały z połyskiem

Pasujące do programów stylistycznych Wszystkie gniazda są oferowane w ramach programów stylistycznych Gira. To oznacza nie tylko jednolitość wyglądu całej instalacji elektrycznej, ale także wielką dowolność przy wyborze kolorystyki i stylistyki. Rys.: gniazdo wtyczkowe z ochroną dzieci, gniazdo DVI w podwójnej ramce, Gira E2, biały z połyskiem

Łatwy montaż Samo złącze montuje się w puszce podtynkowej, ustawia ramkę, a następnie zakłada ramkę montażową i gotowe. Dzięki nowemu systemowi montażu można wszystkie gniazda szybko, łatwo i solidnie zamontować. Ramki montażowe mogą być wyposażone w klapki różnych kolorów i z różnych materiałów. Rys: Sposób montażu gniazd telekomunikacyjnych Gira

TEMA 2 SP. z.o.o., ul. Boryny 7, PL – 02 - 257 Warszawa Tel. +48 - 22 87 80 347 Faks +48 - 22 84 64 745 – www.gira.pl biuro@tema.pl



Drodzy czytelnicy! Energetab, największe targi elektroenergetyczne w Europie Środkowej – za nami. Impreza ta to doskonały barometr kondycji ryn-

www.fachowyelektryk.pl

ku elektrycznego w Polsce. Rekordowa ilość wystawców i tłumy Wydawca: Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.

zwiedzających świadczą tylko o jednym – mimo kryzysu branża się rozwija. Dowód na to mogą stanowić 54 wyroby zgłoszone

Gromiec, ul Nadwiślańska 30 32-590 Libiąż

do targowego konkursu na innowacyjny, wyróżniający się produkt.

Biuro w Warszawie:

Nowości rynkowe to również nowe możliwości dla elektroinstala-

ul. Hajoty 53/2, 01-821 Warszawa tel./faks +48 22 635 41 08, tel./faks +48 22 635 05 82

torów. Choć niektórym trudno jest się przestawić na wdrażanie nowych technologii – w myśl zasady „zawsze tak robiłem, więc tak jest dobrze”, to i tak już wkrótce coraz większa świadomość inwe-

Redaktor Naczelna:

storów wymusi zmianę myślenia i konieczność bliższego poznania

Małgorzata Dobień tel. kom. 502 255 773 malgorzata.dobien@targetpress.pl

nowych rozwiązań. Warto więc zacząć od Fachowego Elektryka i artykułów opisujących nowe produkty na rynku. Małgorzata Dobień

Dyrektor Marketingu i Reklamy: Robert Madejak tel. kom. 512 043 800 robert.madejak@targetpress.pl

redaktor naczelna

SPIS TREŚCI

Dział Promocji i Reklamy: Diana Zygiert-Krukowska tel. kom. 502 604 237 diana.zygiert@targetpress.pl Marcin Sikora tel. kom. 515 251 052 marcin.sikora@targetpress.pl Ryszard Staniszewski tel. kom. 503 110 913 ryszard.staniszewski@targetpress.pl

6. . . . . . . .Mistrzowska rozgrywka 8. . . . . . . .Aktualności 14. . . . . . . .Nowości 22. . . . . . . .Kable w nowoczesnych instalacjach 26. . . . . . . .Systemy przeciwoblodzeniowe 30. . . . . . . .Ograniczniki przepięć

Dyrektor Zarządzający: Robert Karwowski tel. kom. 502 255 774 robert.karwowski@targetpress.pl

34. . . . . . . .Ograniczniki przepięć CITEL – bezpieczeństwo z 10-letnią gwarancją 36. . . . . . . .Ograniczniki przepięć Sicher Electric 36 38. . . . . . . .Wyłączniki różnicowoprądowe typu U firmy Eaton do stosowania z przemiennikami częstotliwości

Adres Działu Promocji i Reklamy: ul. Hajoty 53/2, 01-821 Warszawa tel./faks +48 22 635 41 08

40. . . . . . . .Szybciej i wygodniej – osprzęt elektroinstalacyjny 45. . . . . . . .Asfora uczyni Twoje życie łatwiejszym 45 46. . . . . . . .Okrągła i funkcjonalna Generacja R.

Prenumerata: prenumerata@fachowyelektryk.pl

Skład: K2DESIGN Krzysztof Frankowski k2design.frankowski@gmail.com

48. . . . . . . .Okken – systemy rozdzielnic kasetowych do 6300 A – więcej niż niezawodne! 50. . . . . . . .Przegląd obudów rozdzielnic 56. . . . . . . .Nowe trendy w okablowaniu światłowodowym 58. . . . . . . .Zdalny dostęp do obiektu mieszkalnego 62. . . . . . . .Fluke VT04 – opinie użytkowników 64. . . . . . . .Detektory CO i LPG do sterowania wentylacją w garażach

Druk: ARTDRUK

66. . . . . . . .Liniowe świetlówki tradycyjne vs. LED 72. . . . . . . .Jak zastąpić tradycyjną świetlówkę źródłem T8 LED w oprawach oświetleniowych? 74. . . . . . . .Bezstresowe zagniatanie – czyli przegląd bezmatrycowych narzędzi zagniatających

Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych, zastrzega sobie prawo ich redagowania oraz skracania. Nie odpowiadamy za treść zamieszczonych reklam.

ISSN 1643-7209

z Energotytanu 76. . . . . . . .Warsztat FE 78. . . . . . . .Co zrobić po wypadku? 80. . . . . . . .Rekordowa liczba wystawców na targach ENERGETAB 2013 82. . . . . . . .Pozytywne wibracje



$NWXDOQRฤณFL

Mistrzowska rozgrywka Cรณลผ to byล y za emocje! Ponad setka ambitnych i ลผฤ dnych zwyciฤ stwa fachowcรณw stanฤ ล a do rywalizacji o tytuล Mistrza Polski Elektrykรณw.

Fot.: arch.

-Xฤช SR UD] GUXJL PLHOLฤ P\ RND]Mฤ SRG]LZLDรผ VSUDZQRฤ รผ SURIHVMRQDOL]P L V]\ENRฤ รผ G]LDรกDQLD HOHNWU\NyZ NWyU]\ SU]\MHFKDOL GR %LHOVND %LDรกHM QLH W\ONR SR W\WXรก DOH UyZQLHฤช SR WR E\ VSUDZG]Lรผ VZRMH XPLHMฤ WQRฤ FL QD WOH NRQNXUHQFML -Xฤช RG VD PHJR SRF]ฤ WNX HOLPLQDFML IDZRU\WHP E\รก :DOGHPDU -DFNRZVNL : ]HV]รก\P URNX XNRฤ F]\รก RQ ]DZRG\ QD GUXJLHM SR]\FML 7\P UD]HP SU]\MHFKDรก QD WDUJL (QHUJHWDE ] PRFQ\P SRVWDQRZLHQLHP SRSUDZ\ VZRMHJR SRSU]HGQLHJR Z\QLNX L ]G\VWDQVR ZDQLD NRQNXUHQFML 8GDรกR VLฤ = F]DVHP ยถ ยด Z\ZDOF]\รก VRELH W\WXรก 0LVWU]D RUD] W\VLฤ F\ ]รกRW\FK 3R]RVWDรกD MHGHQDVWND ยฟQDOLVWyZ WHฤช QLH Z\MHFKDรกD ] %LHOVND ] SXVW\PL Uฤ NDPL :\JUDQH QDU]ฤ G]LD ยฑ 1HR L *UDSKLWH ยฑ ] SHZQRฤ FLฤ Eฤ Gฤ LP SU]\SRPLQDรก\ SRGF]DV FRG]LHQQHM SUDF\ ฤชH ZDUWR SRGHMPRZDรผ QRZH Z\]ZDQLD L VWDZDรผ GR U\ZDOL]DFML ] ]DZRGRZฤ NRQNXUHQFMฤ :V]\VWNLP VWDUWXMฤ F\P NLELFRZDOL OLF]QL ]ZLHG]DMฤ F\ WDUJL DOH QDMPRFQLHM WU]\PD OL NFLXNL 3DUWQHU]\ 03( ยฑ SU]HGVWDZLFLHOH ยฟUP &KLQW 3RODQG *LUD 3RUVFKH ,QWHU $XWR RUD] *UXS\ 7RSH[ .ROHMQH 0LVWU]RVWZD 3ROVNL (OHNWU\NyZ ]D URN -Xฤช G]Lฤ ]DUH]HUZXMFLH F]DV E\ XGRZRGQLรผ VRELH L LQQ\P ฤชH NDฤชG\ PRฤชH E\รผ 0LVWU]HP

Fot. 1. Najlepsi z najlepszych! Trzech ล cisล ych ๏ฌ nalistรณw w otoczeniu Partnerรณw i Organizatorรณw.

6

Fachowy Elektryk


Fot.: arch.

Fot. 4. Każdy ruch zawodnika był bacznie śledzony przez sędziego.

Fot. 6. Po włączeniu światła w instalacji konkursowej Waldemar Jackowski już wiedział, że w tym roku był niepokonany.

Fot.: arch.

Fot. 3. Podczas rozgrywek liczyła się szybkość i dokładność wykonania instalacji. Fot.: arch.

Fot.: arch.

Fot. 2. Losowanie grup i stanowisk konkursowych było przystawką do dania głównego, jakim były rozgrywki finałowe MPE.

Fot. 5. W momencie startu rozgrywki finałowej kibice wstrzymali oddech by po chwili dać upust emocjom w entuzjastycznym kibicowaniu. Fot.: arch.

Fot.: arch.

$NWXDOQRijFL

Fot. 7. Zwycięski tytuł to nie jedyne trofeum. Na finalistów czekały nagrody w postaci narzędzi marek Graphite i Neo oraz czeki na łączną kwotę 30 tys. zł.

Fachowy Elektryk

7


$NWXDOQRฤณFL

Zล oty Medal Targรณw Energetab 2013 MEGACENNIK โ ETIM MAPPER

dla Acti 9 )LUPD 6FKQHLGHU (OHFWULF RWU]\PDรกD =รกRW\ 0HGDO 0Lฤ G]\QDURGRZ\FK (QHUJHW\F] Q\FK 7DUJyZ %LHOVNLFK (1(5*(7$% ]D SURGXNW $SDUDWXUD 0RGXรกRZD $FWL $FWL WR NRPSOHWQ\ V\VWHP DSDUDWXU\ PR GXรกRZHM RIHUXMฤ F\ LQQRZDF\MQH IXQNFMH PRQLWRURZDQLD L VWHURZDQLD RUD] SURVWRWฤ L EH]SLHF]Hฤ VWZR SRGF]DV LQVWDODFML L NRQ VHUZDFML $SDUDWXUD XPRฤชOLZLD รกDWZH SRGรกฤ F]HQLH GR GRZROQHJR V\VWHPX ]DU]ฤ G]DQLD RELHN WHP VWDMฤ F VLฤ W\P VDP\P QLH]Eฤ GQ\P HOHPHQWHP UR]ZLฤ ]Dฤ ]ZLฤ NV]DMฤ F\FK HIHN W\ZQRฤ รผ HQHUJHW\F]Qฤ

Uporzฤ dkuj swojฤ bazฤ danych!

3U]HGVWDZLFLHOH .RQVRUFMXP +XUWRZQL (OHNWU\F]Q\FK (/0(*$ ]DSUH]HQWRZDOL SRGF]DV WDUJyZ (1(5*(7$% Z %LHO VNR %LDรกHM DSOLNDFMฤ (7,0 0$33(5 NWy UD VNXWHF]QLH XVSUDZQL ]DU]ฤ G]DQLH ED]ฤ GDQ\FK SURGXNWyZ HOHNWURWHFKQLF]Q\FK $SOLNDFMD SRZVWDรกD SU]\ ZVSyรกSUDF\ .+( (/0(*$ DGPLQLVWUDWRUD L ZรกDฤ FLFLH OD QDMZLฤ NV]HM ED]\ GDQ\FK RUD] ยฟUP\ 0(',$/$% ยฑ DXWRUD (7,0 0$33(5 : ]ZLฤ ]NX ] SRZ\ฤชV]\P SURGXFHQFL Eฤ Gฤ PRJOL XSRU]ฤ GNRZDรผ VZRMฤ ED]ฤ GDQ\FK ZJ ฤงUyGรกR 6FKQHLGHU (OHFWULF NODV\ยฟNDFML (7,0 1DU]ฤ G]LH WR XPRฤชOLZL NRU]\VWDQLH ] GDQ\FK MXฤช ]JURPDG]RQ\FK Z 0HJDFHQQLNX L LFK HNVSRUWRZDQLH GR IRU PDWyZ FVY [PO %0(FDW :DUWR UyZQLHฤช SRGNUHฤ OLรผ ฤชH SRGF]DV WDU JyZ (1(5*(7$% .RQVRUFMXP +XUWRZQL (OHNWU\F]Q\FK (/0(*$ 6S ] R R RWU]\ PDรกR Z\UyฤชQLHQLH KRQRURZH ]D SURGXNW VWDZLFLHOH ฤ URGRZLVND QDXNRZHJR MDN 0(*$&(11,. L SUDNW\F\ 2G VWURQ\ WHRUHW\F]QHM ZLHG]ฤ 2EHFQRฤ รผ .+( (/0(*$ QD ELHOVNLFK WDU SU]\EOLฤช\OL $QGU]HM 6WDFKQR ] 3ROLWHFKQLNL JDFK E\รกD WHฤช ฤ ZLHWQฤ RND]Mฤ GR RJรกRV]HQLD :URFรกDZVNLHM RUD] GU LQฤช 0DUHN 6XSUR Z\QLNyZ ,,, HG\FML NRQNXUVX QD 1DMOHSV]H QLXN ] :RMVNRZHM $NDGHPLL 7HFKQLF]QHM JR 'RVWDZFฤ L 1DMOHSV]HJR 3U]HGVWDZLFLHOD -HGQDN QDMZLฤ NV]H ]DLQWHUHVRZDQLH Z]EX +DQGORZHJR : SLHUZV]HM NDWHJRULL ]Z\ G]LรกD SUH]HQWDFMD .U]\V]WRID =Dฤ NL NWyU\ FLฤ ฤช\รกD ยฟUPD +$*(5 32/2 D QDMOHSV]\P SRVLDGD ZLHOROHWQLH GRฤ ZLDGF]HQLH MDNR SU]HGVWDZLFLHOHP RND]Dรก VLฤ $GDP 6]DIDU LQWHJUDWRU L Z\NRQDZFD LQWHOLJHQWQ\FK LQ F]\N ] ยฟUP\ 3KLOLSV /LJKWLQJ VWDODFML %R NWyฤช OHSLHM ]QD UHDOLD L SRWU]HE\ ฤงUyGรกR .+( (/0(*$ U\QNX QLฤช RVRED PDMฤ FD EH]SRฤ UHGQL NRQ WDNW ] LQZHVWRUHP" &]รกRQNyZ VWRZDU]\ V]HQLD .1; 3ROVND UHSUH]HQWRZDรก 3DZHรก 0DUXV]\ฤ VNL :SURZDG]Lรก RQ VรกXFKDF]\ Z LGHฤ V\VWHPX .1; L SU]\EOLฤช\รก MHJR PRฤชOLZRฤ FL 3UH]HV 6WRZDU]\V]HQLD -DQ :URELHF ZLWDMฤ F JRฤ FL SRGNUHฤ OLรก ฤชH QLH PD GREUHM LQVWDODFML EH] SU]HP\ฤ ODQHJR SURMHNWX :V]\VF\ ]DLQWHUHVRZDQL UR]ZLQLฤ FLHP L SRJรกฤ ELHQLHP LQIRUPDFML ]GRE\W\FK SRG F]DV NRQIHUHQFML PRJOL WR ]URELรผ QD VWRLVNX WDUJRZ\P .1; &Kฤ WQ\FK GR SR]QDQLD WDMQLNyZ SURMHNWRZDQLD Z W\P VWDQGDUG]LH QLH EUDNRZDรกR

Konferencja โ Automatyka Budynkowa w Standardzie KNXโ $XWRPDW\ND EXG\QNRZD WR MXฤช QLH SU]\V]รกRฤ รผ L IDQDEHULD Xฤช\WNRZQLNyZ 7R FRUD] SRSXODUQLHMV]H UR]ZLฤ ]DQLD L UH DOQH RV]F]ฤ GQRฤ FL HQHUJLL 3U]HNRQDOLฤ P\ VLฤ R W\P SRGF]DV NRQIHUHQFML ]RUJDQL]R ZDQHM SU]H] 6WRZDU]\V]HQLH .1; 3ROVND Z WUDNFLH WUZDQLD WDUJyZ (1(5*(7$% $UJXPHQW\ SU]HPDZLDMฤ FH ]D VWRVRZD QLHP UR]ZLฤ ]Dฤ LQWHOLJHQWQHJR EXG\QNX Z PLฤ G]\QDURGRZ\P RWZDUW\P VWDQGDU G]LH .1; SU]HGVWDZLOL ]DUyZQR SU]HG

ฤงUyGรกR UHGDNFMD

8

Fachowy Elektryk

Nowฤ aplikacjฤ ETIM-MAPPER zaprezentowaล a Alina Rychlik-Paradowska, prezes Zarzฤ du KHE ELMEGA



$NWXDOQRฤณFL

Podsumowanie Ogรณlnopolskich Dni Zintegrowanych Systemรณw Bezpieczeล stwa Poลผarowego โ Schrack Seconet i Partnerzy : GQLDFK SDฤจG]LHUQLND Z +RWHOX :LQGVRU Z -DFKUDQFH RGE\รกD VLฤ GUXJD HG\FMD 2JyOQRSROVNLFK 'QL =LQWHJURZDQ\FK 6\ VWHPyZ %H]SLHF]Hฤ VWZD 3RฤชDURZHJR ยฑ 6FKUDFN 6HFRQHW L 3DUWQH U]\ Eฤ Gฤ FD NRQW\QXDFMฤ SRQDGGZXG]LHVWROHWQLFK 2JyOQRSROVNLFK 6]NROHฤ 3URMHNWRZ\FK 6FKUDFN 6HFRQHW =JRGQLH ] ZF]Hฤ QLHMV]\PL ]DSRZLHG]LDPL VSRWNDQLH PLDรกR FKDUDN WHU Z\รกฤ F]QLH V]NROHQLRZ\ : FLฤ JX GZyFK GQL VSHFMDOLVW\F]Q\FK PHU\WRU\F]Q\FK Z\NรกDGyZ SRรกฤ F]RQ\FK ] SUDNW\F]Q\PL ZDUV]WDWD PL VZRMฤ ZLHG]ฤ QD WHPDW ]DDZDQVRZDQ\FK V\VWHPyZ EH]SLHF]Hฤ VWZD SRV]HU]\รกR SRQDG XF]HVWQLNyZ 3RGF]DV GZyFK GQL PHU\WRU\F]Q\FK VSRWNDฤ ] QDMOHSV]\PL HNVSHU WDPL Z EUDQฤช\ VรกXFKDF]H PLHOL RND]Mฤ ]DSR]QDรผ VLฤ ] QDMQRZV]\PL Z\W\F]Q\PL GRW\F]ฤ F\PL SURMHNWRZDQLD WDNLFK V\VWHPyZ MDN 663 '62 %06 606 &&79 6.' 68* VWHURZDQLD RGG\PLDQLHP L Z\G]LHOHQLDPL SRฤชDURZ\PL D WDNฤชH VLHFL VWUXNWXUDOQ\FK 1DMZDฤช QLHMV]\P SXQNWHP LPSUH]\ E\รกD SUH]HQWDFMD ร QD ฤช\ZRยด SURFHGXU\ ]DG]LDรกDQLD ZV]\VWNLFK ]LQWHJURZDQ\FK V\VWHPyZ EH]SLHF]Hฤ VWZD SRGF]DV SRฤชDUX NWyUHM VFHQDULXV] ]RVWDรก Z VWRVXQNX GR URNX XELH JรกHJR UR]V]HU]RQ\ R NLOND PRGXรกyZ

8F]HVWQLF\ V]NROHQLD PLHOL PRฤชOLZRฤ รผ QLH W\ONR Z Jรกฤ EV]\ L SHรก QLHMV]\ VSRVyE ]DSR]QDรผ VLฤ ]H VSHF\ยฟNฤ V\VWHPyZ EH]SLHF]Hฤ VWZD Z NRQWHNฤ FLH RFKURQ\ SU]HFLZSRฤชDURZHM DOH WDNฤชH PRJOL Z VSRVyE SUDNW\F]Q\ SU]HNRQDรผ VLฤ MDN IXQNFMRQXMฤ V\VWHP\ ]DEHSLHF]Hฤ EX G\QNyZ ZH Z]DMHPQHM LQWHUDNFML ฤงUyGรกR 6FKUDFN 6HFRQHW

Podrฤ cznik eksperta wsparciem dla nowej normy IEC 61439

: SLHUZV]\P WRPLH ELEOLRWHNL WHFKQLF]QHM ร %XGRZD UR]G]LHOQLF L VWHURZQLF ]JRGQLH ] QRUPฤ ยด 5LWWDO GRVWDUF]D ZVSDUFLD NRQVWUXN WRURP XU]ฤ G]Hฤ Z VSHรกQLDQLX QRZHM QRUP\ ,(& /LF]ฤ F\ VWURQ SRGUฤ F]QLN ]DZLHUD JUXQWRZQฤ ZLHG]ฤ R QRZHM QRUPLH DN WXDOQ\FK PRฤชOLZRฤ FLDFK UR]ZLฤ ]Dฤ RUD] ]DVWRVRZDQLDFK ]JRGQ\FK ] Z\PDJDQLDPL SURGXNWyZ V\VWHPRZ\FK : Z\GDZQLFWZLH ]DZDU WR UyZQLHฤช SUDNW\F]QH ZVND]yZNL GRW\F]ฤ FH VSRU]ฤ G]DQLD GRNX PHQWDFML ZHU\ยฟNDFML NRQVWUXNFML RUD] UXW\QRZ\FK NRQWUROL

10

Fachowy Elektryk

6WDUD QRUPD PRฤชH E\รผ VWRVRZDQD MHV]F]H GR OLVWRSDGD $OH SURMHNWRZDQLH RUD] GRNXPHQWDFMD ZV]\VWNLFK XU]ฤ G]Hฤ XUXFKDPLD Q\FK SR W\P WHUPLQLH PXV]ฤ SU]HELHJDรผ ]JRGQLH ] QRZฤ .RQVWUXN WRU]\ XU]ฤ G]Hฤ RWU]\PXMฤ RG ยฟUP\ 5LWWDO ZVSDUFLH Z SRVWDFL QRZH JR SRGUฤ F]QLND ร %XGRZD UR]G]LHOQLF L VWHURZQLF ]JRGQLH ] QRUPฤ ยฑ =DVWRVRZDQLH ,(& ยด 3XEOLNDFMD Z\MDฤ QLD VNRPSOLNRZDQ\ ฤ ZLDW QRUP\ L RGSRZLDGD QD ZDฤชQH S\WDQLD MDN QS FR ]PLHQLรกR VLฤ Z QRZHM QRUPLH RUD] FR SU]\QLHVLH GOD NRQVWUXNWRUyZ XU]ฤ G]Hฤ " -DN Z\JOฤ GDMฤ FDรกRฤ FLR ZH UR]ZLฤ ]DQLD V\VWHPRZH" &R QDOHฤช\ ZLHG]LHรผ R Z\WU]\PDรกRฤ FL PDWHULDรกyZ VWRSQLDFK RFKURQ\ REXGyZ GRNXPHQWDFML IXQNFML SU]H ZRGX RFKURQQHJR ZรกDฤ FLZRฤ FL GLHOHNWU\F]Q\FK NDONXODFML JUDQLF] Q\FK SU]\URVWyZ WHPSHUDWXU\ RUD] R VSUDZG]RQHM WHFKQLFH V]\Q ]ELRUF]\FK" : Z\GDZQLFWZLH XZDJฤ VNXSLRQR UyZQLHฤช QD VSRU]ฤ G]DQLX GRNX PHQWDFML ZHU\ยฟNDFML NRQVWUXNFML RUD] UXW\QRZ\FK NRQWUROL =DSUH ]HQWRZDQR QS GRSXV]F]DOQH PHWRG\ VSUDZG]DQLD SU]\ VSRU]ฤ G]D QLX SRV]F]HJyOQ\FK ฤ ZLDGHFWZ RUD] Z]RU\ GRNXPHQWyZ &]\WHOQLF\ X]\VNDMฤ UyZQLHฤช SUDNW\F]Qฤ ZLHG]ฤ GRW\F]ฤ Fฤ ZHU\ยฟNDFML JUDQLF] Q\FK SU]\URVWyZ WHPSHUDWXU\ PHWRGฤ NDONXODFML Z\WU]\PDรกRฤ FL ]ZDUFLRZHM RUD] LQG\ZLGXDOQHM DSDUDWXU\ UR]G]LHOF]HM L VWHUXMฤ FHM 3RGUฤ F]QLN MHVW GRVWฤ SQ\ GR SREUDQLD QD VWURQLH www.rittal.pl MDN UyZQLHฤช Z ZHUVML GUXNRZDQHM X SU]HGVWDZLFLHOL KDQGORZ\FK ยฟUP\ ฤงUyGรกR 5LWWDO



$NWXDOQRijFL

Nowatorskie spojrzenie na elektrykę &]\P GOD XF]QLyZ V]Nyá ]DZRGRZ\FK MHVW QRZDWRUVND HOHNWU\ND SU]HNRQDOLĞP\ VLĊ SDĨG]LHUQLND Z àRG]L 3RGF]DV UR]VWU]\JQLĊ FLD NRQNXUVX Ä1RZDWRUVND HOHNWU\ND´ ]RUJDQL]RZDQHJR SU]H] )XQ GDFMĊ Ä$NDGHPLD &KLQW´ L =HVSyá 6]Nyá 3RQDGJLPQD]MDOQ\FK QU Z àRG]L PLHOLĞP\ RND]MĊ SR]QDü ]GROQ\FK L DPELWQ\FK SU]\V]á\FK LQĪ\QLHUyZ 0áRG]L WHFKQLF\ SU]\JRWRZDOL SURMHNW\ NWyUH ]DVNRF]\ á\ QDZHW SU]HGVWDZLFLHOL MXU\ 1DMOHSV]\ SURMHNW NRQNXUVRZ\ SU]\JRWRZDOL XF]QLRZLH =HVSRáX 6]Nyá 0HFKDQLF]Q\FK LP $UNL %RĪND Z 5DFLERU]X ,FK SRP\Vá Ä2G]\VNLZDQLH HQHUJLL WUDFRQHM SU]\ RWZLHUDQLX L ]DP\NDQLX GU]ZL´ XPRĪOLZLD P LQ SRGĞZLHWODQLH ]QDNyZ HZDNXDF\MQ\FK QXPH UX GRPX D WDNĪH ]DVLODQLH QLHZLHONLFK UHÀHNWRUyZ =D SRP\VáR ZRĞü L RU\JLQDOQRĞü SRP\VáX RWU]\PDOL F]HN R ZDUWRĞFL W\V ]á 'UXJLH PLHMVFH ]DMĊOL XF]QLRZLH =HVSRáX 6]Nyá (OHNWU\F]QR (OHN WURQLF]Q\FK Z 6]F]HFLQLH ]D Ä6\VWHP VWHURZDQLD RĞZLHWOHQLHP GOD ,QWHOLJHQWQHJR GRPX´ 7U]HFL E\OL XF]QLRZLH ] =HVSRáX 6]Nyá QU Z 3DELDQLFDFK NWyU]\ RSUDFRZDOL Ä8NáDG VWHURZDQLD ZMD]GHP Z\ MD]GHP QD SDUNLQJ´ -HVWHĞP\ GXPQL ĪH MDNR SDWURQ PHGLDOQ\ EĊG]LHP\ PRJOL SU]HGVWD ZLü ]Z\FLĊVNLH SUDFH QD áDPDFK )DFKRZHJR (OHNWU\ND ħUyGáR UHGDNFMD

VI Lubelskie Targi Energetyczne ENERGETICS już w listopadzie!

=DSUDV]DP\ GR XG]LDáX Z 9, /XEHOVNLFK 7DUJDFK (QHU JHW\F]Q\FK (1(5*(7,&6 NWyUH RGEĊGą VLĊ Z GQLDFK ± OLVWRSDGD U 7DUJL (1(5*(7,&6 Vą MHGQ\P ] QDMZDĪQLHMV]\FK L QDMZLĊNV]\FK VSRWNDĔ EUDQĪ\ HQHUJHW\F]QHM Z 3ROVFH 6WDQRZLą SODWIRUPĊ G\V NXVML QD WHPDW\ ZDĪQH L DNWXDOQH GOD EUDQĪ\ RUD] UR]ZRMX WHFKQLNL L WHFKQRORJLL Z HQHUJHW\FH 7HPDW\ND WHJRURF]Q\FK WDUJyZ REHMPLH ]DJDGQLHQLD Z\WZDU]DQLD SU]HV\áX L G\VWU\EXFML HQHUJLL HOHN WU\F]QHM PDV]\Q\ L XU]ąG]HQLD HOHNWU\F]QH NDEOH SU]HZRG\ L áąF]QLNL VWHURZDQLH L NRQWUROĊ DNFHVRULD XNáDGyZ DXWRPDW\NL XU]ąG]HQLD ]DEH]SLHF]DMąFH L LQVWDODFMH RGJURPRZH EXGRZQLFWZR HQHUJHW\F]QH L RĞZLHWOHQLH HQHUJHW\NĊ DOWHUQDW\ZQą L RGQDZLDOQą HQHUJLĊ MąGURZą RGQDZLDOQH ĨUyGáD HQHUJLL :\GDU]HQLH ]JURPDG]L OLGHUyZ VHNWRUD HQHUJHW\F]QHJR NWyU]\ ]D SUH]HQWXMą VZRMH RVLąJQLĊFLD L QRZRĞFL ĝFLVáD ZVSyáSUDFD ] L]EDPL L VWRZDU]\V]HQLDPL ]ZLą]DQ\PL ] EUDQĪą HOHNWURHQHUJHW\F]Qą ]D SHZQL Z\VRNL SR]LRP PHU\WRU\F]Q\ VSRWNDQLD 7DUJL (1(5*(7,&6 WR QLH W\ONR Z\VWDZD DOH UyZ QLHĪ OLF]QH NRQIHUHQFMH L SUH]HQWDFMH QD NWyU\FK SRUXV]DQH Vą WHPDW\ DNWXDOQH GOD EUDQĪ\ QDMQRZV]H UHJXODFMH SUDZQH NLH UXQNL UR]ZRMX EUDQĪ\ HQHUJHW\F]QHM RUD] ZGUDĪDQH LQQRZDF\MQH UR]ZLą]DQLD : W\P URNX XF]HVWQLF\ WDUJyZ EĊGą PRJOL ]DSR]QDü VLĊ UyZQLHĪ ] QDMQRZV]\PL UR]ZLą]DQLDPL Z ]DNUHVLH Z\NRU]\ VWDQLD HQHUJLL RGQDZLDOQHM RUD] LQQRZDF\MQ\PL XU]ąG]HQLDPL L WHFKQRORJLDPL GR SR]\VNLZDQLD HQHUJLL ] RGQDZLDOQ\FK ĨUyGHá 9, /XEHOVNLH 7DUJL (QHUJHW\F]QH (1(5*(7,&6 F]\QQH Vą GOD ]ZLHG]DMąF\FK ± Z GQLDFK L OLVWRSDGD Z JRG]LQDFK ± ± Z GQLX OLVWRSDGD Z JRG]LQDFK ± 3R ]DUHMHVWURZDQLX ZVWĊS QD WDUJL MHVW EH]SáDWQ\ 5HMHVWUDFML PRĪQD GRNRQDü ± RQOLQH QD LQWHUQHWRZHM VWURQLH Z\GDU]HQLD ± Z SXQNFLH UHMHVWUDF\MQ\P SU]HG ZHMĞFLHP GR KDOL =DSUDV]DP\ UyZQLHĪ GR RGZLHG]DQLD VWURQ\ LQWHUQHWRZHM ZZZ HQHUJHWLFV WDUJL OXEOLQ SO JG]LH QD ELHĪąFR Vą ]DPLHV]F]DQH LQIRUPDFMH R WDUJDFK (1(5*(7,&6 RUD] SURJUDP WDUJyZ ħUyGáR /XEHOVNLH 7DUJL (QHUJHW\F]QH (1(5*(7,&6

12

Fachowy Elektryk


Akcja promocyjna 2013 Dynamometryczny śrubokręt z wymiennymi klingami VarioTQ 1000 V HAUPA 1000V dynamometryczny śrubokręt system-VarioTQ przekonuje swoją precyzją i funkcjonalnością. Ergonomiczne uchwyty moşna indywidualnie nastawiać. • 1,0 - 6,0 Nm • • • •

Art. nr. 2102700 12-elem., 1,0 - 6,0 Nm netto ZĹ‚

357,70 Video 102700

Moment obrotowy nastawny poprzez osobny klucz Dobry odczyt wartości na skali Wyraźny ślad i słyszalny sygnał przy osiągnięciu nastawionego momentu obrotu Dokładność momentu obrotowego według EN ISO 6789:2003

Zawartość: • 2K-wymienny uchwyt (1000V) 1,0 - 6,0 Nm • 9 kling wymiennych (1000V) • 1 Klucz czworokątny do precyzyjnego ustawienia momentu obrotowego • Tx 8, 9, 10, 15, 20, 25, 30 • PZ/FL 1 • PZ/FL 2

1,0-6,0 Nm

Dynamometryczny śrubokręt z wymiennymi klingami VarioTQ HAUPA dynamometryczny śrubokręt system-VarioTQ przekonuje swoją precyzją i funkcjonalnością. Ergonomiczne uchwyty moşna indywidualnie nastawiać. • 1,0 - 6,0 Nm • Moment obrotowy nastawny poprzez osobny klucz • Dobry odczyt wartości na skali • Wyraźny ślad i słyszalny sygnał przy osiągnięciu nastawionego momentu obrotu • Dokładność momentu obrotowego według EN ISO 6789:2003

Art. nr. 103000 12-elem., 1,0 - 6,0 Nm netto ZĹ‚

290,20

Video 103000

Zawartość: • 2K-wymienny uchwyt • 10 kling wymiennych (20 profile) • 1 Klucz czworokątny do precyzyjnego ustawienia momentu obrotowego • 2x płaski 3/4 – 5,5/6,5 • 1x PH0/PH1 • 1x PZ0/PZ1 • 1x PH2/PZ2 • 2x Tx 10/15 – 20/25 • 2x Hex 2/3 – 4/5 • 1x PZ/FL1 • 1x PZ/FL2

System śrubokrętów z wymiennymi klingami „Vario Plus� 1000 V Zawartość: • Płaska: 0,4 x 2,5 x 100, 0,5 x 3,0 x 100, 0,6 x 3,5 x 100, 0,8 x 4,0 x 100, 1,0 x 5,5 x 100, 1,2 x 6,5 x 100 • Phillips: 0 x 100, 1 x 100, 2 x 100 • Pozidriv: 0 x 100, 1 x 100, 2 x 100 • Tx: 8 x 100, 9 x 100, 10 x 100, 15 x 100, 20 x 100, 25 x 100, 30 x 100 • Czterokątny: 8 x 47 • Okrągły: 5,3 x 47 • Ruchoma nasadka, moşliwość nałoşenia nasadki do zastosowań elektronicznych • 2-k uchwyt wymienny: 120 mm • Zestaw szczypiec VDE: 211200, 211204, 211208, 211210 • Wskaźnik napięcia VDE/GS: 100700, 125 - 250 V

1,0-6,0 Nm

Art. nr. 102050 28-elem. netto ZĹ‚

360,Video 102050

Grupa HAUPA www.haupa.pl HAUPA demo

... TQ\YKå\CPKC MV�TG RT\GMQPWLå HAUPA POLSKA Sp.z.o.o., ul. Norwida 11, PL 55-100 Trzebnica, Tel.: +48 713874813, Fax: +48 713874814, E-Mail: haupa@haupa.pl Zastrzega się moşliwość zmian technicznych i błędów w druku.


1RZRฤณFL

Ekonomiczny minimalizm 1RZRF]HVQH SURMHN W\ EXG\QNyZ ZLHOR PLHV]NDQLRZ\FK SR ZLHU]FKQL ELXURZ\FK XU]ฤ GyZ RUD] GRPyZ Z\PDJDMฤ VWRVRZDQLD EDUG]R NRU]\VWQ\FK GOD LQZHVWRUD UR]ZLฤ ]Dฤ HNRQRPLF]Q\FK -DNRฤ รผ PDWHULDรกyZ RUD] VSRVyE LFK Z\NR QDQLD PXV]ฤ VSHรกQLDรผ VWDZLDQH LP Z\PRJL WHFKQLF]QH MHGQRF]Hฤ QLH ]DSHZQLDMฤ F Z\ VRNL VWDQGDUG HVWHW\F]Q\ RUD] IXQNFMRQDOQ\ 1RZD VHULD RVSU]ฤ WX HOHNWURLQVWDODF\MQHJR OXPLQD VWDQRZL RGSRZLHGฤจ ยฟUP\ +DJHU QD SRWU]HE\ ZVSyรกF]HVQHJR U\QNX Z\PDJDMฤ FHJR RSW\PDOQ\FK UR] ZLฤ ]Dฤ HNRQRPLF]Q\FK JG]LH DWUDNF\MQRฤ รผ FHQRZD VWDMH VLฤ LVWRW Q\P F]\QQLNLHP GHF\GXMฤ F\P R ]DNXSLH *QLD]GD L รกฤ F]QLNL OXPLQD Z\NRQDQH Vฤ ] Z\VRNLHM MDNRฤ FL WZR U]\ZD ]DSHZQLDMฤ FHJR RGSRUQRฤ รผ QD ]DU\VRZDQLD ZZZ KDJHU SO REKLAMA

14

Fachowy Elektryk

Pierwszy produkt w nowej serii โ slimโ rozdzielnic Pawbol โ rozdzielnica R-BOX SLIM-6S 1RZD UR]G]LHOQLFD 5 %2; 6/,0 6 NWyUD QLHGรกXJR WUD ยฟ GR RIHUW\ 3DZERO 6S ] R R VWDQRZL FHQQH X]XSHรกQLHQLH GRW\FKF]DVRZHJR DVRUW\PHQ WX RIHURZDQHJR Z WHM JUXSLH SURGXNWyZ -HVW WR SLHUZV]\ SURGXNW VHULL 6/,0 D NROHM QH PRGHOH WUDยฟฤ GR VSU]HGDฤช\ Z SU]\V]รก\P URNX 3URMHNWRZDQLX WHM UR]G]LHOQL F\ SU]\ฤ ZLHFDรก FHO VWZRU]HQLD SURGXNWX IXQNFMRQDOQHJR D MHG QRF]Hฤ QLH RGSRUQHJR L HVWHW\F] QHJR 2G VWURQ\ IXQNFMRQDOQHM UR]G]LHOQLD SRVLDGD PLHMVFH QD ]DEH]SLHF]Hฤ W\SX 6 RVรกRQLฤ W\FK SU]HฤจURF]\VWฤ V]\ENฤ RUD] GXฤชฤ SRZLHU]FKQLฤ SU]H]QDF]RQฤ QD PRQWDฤช JQLD]G L RVSU]ฤ WX ,ORฤ รผ PLHMVFD SU]H]QDF]RQHJR QD PRQWDฤช RVSU]ฤ WX ]RVWDรก RSW\ PDOQLH GREUDQ\ SRG Nฤ WHP PDN V\PDOL]DFML LORฤ FL PRฤชOLZ\FK NRQยฟJXUDFML UR]G]LHOQLF\ SU]\ MHGQRF]HVQ\P RJUDQLF]HQLX V]H URNRฤ FL FR SR]ZDOD QD Z\JRGQฤ ]DEXGRZฤ UR]G]LHOQL ] LQQ\PL XU]ฤ G]HQLDPL 6DPD UR]G]LHOQLFD Z\NRQDQD MHVW ] PDWHULDรกyZ Z\VRNLHM MD NRฤ FL RGSRUQ\FK QD XV]NRG]H QLD V]F]HJyOQLH Z]PRFQLRQD ]RVWDรกD V]\END NWyUD RVรกDQLD ]DPRQWRZDQH ]DEH]SLHF]HQLD OLF]QLNL LWS 3RQDGWR FDรกRฤ รผ REXGRZ\ SRVLDGD V]F]HOQRฤ รผ QD SR]LRPLH ,3 D Z SU]\ V]รกRฤ FL SODQRZDQH MHVW ZSURZD G]HQLH ZHUVML R MHV]F]H Z\ฤชV]HM V]F]HOQRฤ FL FR SR]ZROL ]DVWR VRZDรผ Mฤ Z EDUG]R WUXGQ\FK ZDUXQNDFK

5R]G]LHOQLFD Z\NRQ\ZDQD MHVW Z NDฤชGHM PRฤชOLZHM NRQยฟJXUD FML GRSDVRZDQHM GR NRQNUHW Q\FK SRWU]HE NOLHQWD Z\NR QDQH Vฤ ZV]\VWNLH SRรกฤ F]HQLD ZHZQฤ WU] UR]G]LHOQL 0RฤชOLZH MHVW WHฤช ]DPyZLHQLH UR]G]LHOQL ] IDEU\F]QLH ]DPRQWRZDQ\PL ]DEH]SLHF]HQLDPL Z WHM ZHUVML WU]HED MHG\QLH SRGรกฤ F]\รผ ]DVLOD QLH L PRฤชQD UR]SRF]ฤ รผ Xฤช\WNR ZDQLH UR]G]LHOQLF\ ZZZ SDZERO SO



1RZRฤณFL

Bezprzewodowa alternatywa

3Rรกฤ F]HQLH NRPXQLNDFML GRPRIRQRZHM ] WHOHIRQDPL EH]SU]HZRGRZ\PL RJUDQL F]DรกR VLฤ GRW\FKF]DV GR F]\VWHM IXQNFML DX GLR L RWZLHUDQLD GU]ZL 6FRSH ยฟUP\ 6LHGOH XPRฤชOLZLD WUDQVPLVMฤ REUD]X ZLGHR VSU]HG GU]ZL ZHMฤ FLRZ\FK QD WHOHIRQ '(&7ย 6FRSH PRฤชH ]DVWฤ SLรผ ]DUyZQR ZLGHRGR PRIRQ MDN L WHOHIRQ VWDFMRQDUQ\ D WDNฤชH GRVNRQDOH X]XSHรกQLรผ RE\GZD WH XU]ฤ G]H QLD 6LHGOH 6FRSH RSLHUD VLฤ QD V\VWHPLH ,Q +RPH %XV L GODWHJR PRฤชQD JR SRรกฤ F]\รผ ] NDฤชG\P V\VWHPHP PDJLVWUDORZ\P ยฟUP\ 6LHGOH -HGQRF]Hฤ QLH RGSRZLDGD RQ VWDQ GDUGRZL '(&7ย L Z WHQ VSRVyE PRฤชH E\รผ UR]EXGRZ\ZDQ\ SU]\ Xฤช\FLX SU]HQRฤ Q\FK DSDUDWyZ NRPSDW\ELOQ\FK ] *$3 SRFKR G]ฤ F\FK RG LQQ\FK SURGXFHQWyZ 3R WU]HFLH 6FRSH EXGXMH SRPRVW PLฤ G]\ W\PL GZRPD ฤ ZLDWDPL L QD ฤช\F]HQLH SU]HND]XMH UR]PR Zฤ ] GU]ZL ZHMฤ FLRZ\FK QD LQQH WHOHIRQ\ WDNฤชH VLHFL NRPyUNRZ\FK 7R XQLZHUVDOQH XU]ฤ G]HQLH NRPXQLNDF\MQH SU]HMPXMH Z WHQ VSRVyE ]DGDQLD ZLGHRGRPRIRQX WHOHIRQX VWDFMRQDUQHJR L LQWHUIHMVX GR WHOHNRPXQL NDFML 6LHGOH 'RRU&RP : GRGDWNX MHVW VWDFMฤ JรกRฤ QRPyZLฤ Fฤ R GRVNRQDรกHM MDNRฤ FL GฤจZLฤ NX L PRฤชH E\รผ Z\NRU]\VWDQ\ ]H VZRMฤ รกDGRZDUNฤ ] GRGDWNRZ\PL NRPIRUWRZ\PL SU]\FLVNDPL REVรกXJL UyZQLHฤช MDNR XU]ฤ G]H QLH QD ELXUNR 6FRSH FHFKXMฤ QDVWฤ SXMฤ FH IXQNFMฤ NVLฤ ฤชND WHOHIRQLF]QD OLVW\ G]ZRQLฤ F\FK OXE SRND ]\ZDQLH QXPHUyZ WU\E (&2 RJUDQLF]DMฤ F\ PRF QDGDZF]ฤ L SURPLHQLRZDQLH RUD] WU\E JรกRฤ QRPyZLฤ F\ .RORURZ\ PRQLWRU FP R UR]G]LHOF]Rฤ FL รฎ SLNVHOL ]DSHZQLD RVWU\ L GREU]H ZLGRF]Q\ REUD] ZH ZV]\ VNLFK WU\EDFK SUDF\ ZZZ VLHGOH SO

16

Fachowy Elektryk

Dom pod okiem TaHomyยฎ 7D+RPDยฎ WR GRPRZD FHQWUDOD VWHUXMฤ FD ,QWHUQHWRZ\ ER[ Z\NU\ZD ZV]\VWNLH QD Sฤ G\ RUD] V\VWHP\ VWHURZDฤ Z WHFKQRORJLL LR KRPHFRQWUROยฎ NWyUH ]RVWDรก\ ]DVWRVRZDQH Z EXG\QNX 8U]ฤ G]HQLD WDNLH MDN RVรกRQ\ RNLHQQH F]\ RJU]HZDQLH WZRU]ฤ NRPSDW\ ELOQฤ VLHรผ NWyUฤ PRฤชQD ]DU]ฤ G]Dรผ ]D SR ฤ UHGQLFWZHP SU]HJOฤ GDUNL LQWHUQHWRZHM WDE OHWX F]\ VPDUWIRQD 2VLฤ JDQ\ Z WHQ VSRVyE NRPIRUW WR MHGQR 3URGXFHQW 7D+RP\ยฎ ยฟUPD 6RPI\ ]DGEDรกD UyZQLHฤช R EH]SLHF]Hฤ VWZR GRPX .DPHU\ ZHZQฤ WU]QD RUD] ]HZQฤ WU]QD F]XMQLNL UXFKX G\PX RUD] VW\NRZ\ NRQ WUROD ZHMฤ รผ L RNLHQ G\VNUHWQLH L VNXWHF]QLH FKURQLฤ GRP SU]HG LQWUX]DPL L ]GDU]HQLDPL ORVRZ\PL 6ฤ RQH FDรกNRZLFLH NRPSDW\ ELOQH ] V\VWHPHP 7D+RPDยฎ FR R]QDF]D ฤชH V\VWHP MH DXWRPDW\F]QLH Z\NU\ZD L V\Q FKURQL]XMH ] VLHFLฤ GRPRZ\FK XU]ฤ G]Hฤ 3RQDGWR VSHFMDOQ\ PRGXรก 57' XPRฤชOLZLD UR]EXGRZฤ V\VWHPX DODUPRZHJR R NR OHMQH ยฑ QLH ZVSyรกSUDFXMฤ FH EH]SRฤ UHGQLR

] 7D+RPฤ ยฎ ยฑ F]XMQLNL EH] NRQLHF]QRฤ FL LQ VWDORZDQLD RGG]LHOQHM FHQWUDONL )XQNFMD SURJUDPRZDQLD VFHQDULXV]\ SR ]ZDOD QD ]DSURMHNWRZDQLH RNUHฤ ORQ\FK VHN ZHQFML Z\GDU]Hฤ Z RGSRZLHG]L QD V\JQDรก GDQHJR F]XMQLND ZZZ VRPI\ SO

Kolekcja Karo - poล ฤ czenie nowoczesnoล ci i klasyki .ROHNFMD .DUR PDUNL 2VSHO QDZLฤ ]XMH VZR LP Z]RUQLFWZHP GR QDMQRZV]\FK WUHQGyZ VWDQRZLฤ F NZLQWHVHQFMฤ QRZRF]HVQRฤ FL L NODV\NL Z MHGQ\P (OHPHQW\ ZFKRG]ฤ FH Z VNรกDG QDMQRZV]HM NROHNFML .DUR PDUNL 2VSHO G]Lฤ NL VZRMHM HOHJDQFNLHM D SU]\ W\P GRฤ รผ RU\JLQDOQHM OLQLL SHรกQLรผ Eฤ Gฤ Z\Mฤ W

NRZ\ DNFHQW GHNRUDF\MQ\ )RUPD RVSU]ฤ WX WR SRรกฤ F]HQLH SURVW\FK JHRPHWU\F]Q\FK NV]WDรกWyZ UDPHN ] OHNNR Z\SXNรก\P ZQฤ WU]HP R ]DRNUฤ JORQ\FK URJDFK 'DMH WR FLH NDZ\ HIHNW ZL]XDOQ\ L ZSLVXMH VLฤ Z NDQRQ\ ZLHOX VW\OyZ DUDQฤชDF\MQ\FK ZZZ RVSHO SO



1RZRฤณFL

Nowe moduล owe zasilacze UPS โ wydajnoล ฤ energetyczna i skalowalnoล ฤ systemรณw

(DWRQ OLGHU Z ]DNUHVLH V\VWHPyZ ]DU]ฤ G]D QLD ]DVLODQLHP ZSURZDG]Lรก QD U\QHN NLOND QRZ\FK WUyMID]RZ\FK PRGXรกRZ\FK 836 yZ IXQNFMRQXMฤ F\FK Z WU\ELH SRGZyMQHM NRQ ZHUVML 1RZH XU]ฤ G]HQLD ] VHULL 30 GRVWฤ SQH Z ]DNUHVLH PRF\ ]QDPLRQRZHM RG GR N: รกฤ F]ฤ ZLRGฤ Fฤ QD U\QNX Z\GDMQRฤ รผ HQHUJHW\F]Qฤ ]H VNDORZDOQRฤ FLฤ RUD] SLRQRZฤ L SR]LRPฤ QDGPLDURZRฤ FLฤ 1RZH PRGHOH ]DVLODF]\ 836 30 ]DZG]Lฤ F]DMฤ VZRMฤ HODVW\F]QRฤ รผ NRQVWUXNFML PR GXรกRZHM 3R]ZDOD RQD Z SU]\SDGNX ]PLDQ SR]LRPX REFLฤ ฤชHQLD QD SURVWH L HIHNW\ZQH

NRV]WRZR VNDORZDQLH DUFKLWHNWXU\ EH] NR QLHF]QRฤ FL UR]EXGRZ\ V\VWHPX FR SR]ZDOD Xฤช\WNRZQLNRP QD UHGXNFMฤ NRV]WyZ LQZH VW\F\MQ\FK RUD] VWRVRZDQLH PRGHOX EL]QH VRZHJR pay-as-you-grow :\NRU]\VWDQLH RSDWHQWRZDQHM EH]SU]HZRGRZHM WHFKQRORJLL SUDF\ UyZQROHJรกHM +RW6\QF R]QDF]D UyZ QLHฤช ฤชH V\VWHP PRฤชH E\รผ ]DSURMHNWRZDQ\ OXE PRฤชQD JR VNDORZDรผ GR PRF\ ]QDPLRQR ZHM N: PDNV\PDOL]XMฤ F Z WHQ VSRVyE GRVWฤ SQRฤ รผ V\VWHPX EH] RJUDQLF]DQLD MHJR HODVW\F]QRฤ FL L QLH]DZRGQRฤ FL =DVLODF]H Vฤ VWDQGDUGRZR Z\SRVDฤชR QH Z QRZH ZV]HFKVWURQQH DOH รกDWZH Z Xฤช\FLX RSURJUDPRZDQLH ,QWHOOLJHQW 3RZHU 0DQDJHU ,30 NWyUH MHVW Z SHรกQL NRPSDW\ ELOQH ] ZV]\VWNLPL QDMZDฤชQLHMV]\PL V\VWH PDPL RSHUDF\MQ\PL L SODWIRUPDPL ZLUWXDOL ]DF\MQ\PL Zรกฤ F]DMฤ F Z WR 90ZDUH Y&HQWHU 0LFURVRIW 6\VWHPV &HQWHU RUD] &LWUL[ ;(1&HQWHU ZZZ HDWRQ HX SRZHUTXDOLW\

Najnowszy produkt ๏ฌ rmy Newave w ofercie FAST Group )$67 *URXS 6S ] R R ZSURZDG]D QD U\ QHN QDMQRZV]\ SURGXNW V]ZDMFDUVNLHM ยฟUP\ 1HZDYH ยฑ PRGXรกRZ\ V\VWHP 836 (FR3RZHU '3$ 3/86 1RZ\ V\VWHP VNรกDGD VLฤ ] PRGXรกyZ N: NWyUH Vฤ PRQWRZD QH Z V]DIDFK PLHV]F]ฤ F\FK GR PRGXรกyZ 836 6\VWHP PRฤชH E\รผ VNDORZDOQ\ RG N: GR 0: รกฤ F]QLH GR V]DI N: 7R FDรกNRZLFLH UHZROXF\MQH UR]ZLฤ ]DQLH Z V\ VWHPDFK PRGXรกRZ\FK 6\VWHP\ (FR3RZHU ]DSHZQLDMฤ HODVW\F]QRฤ รผ Z EXGRZLH V\ VWHPX ]DVLODQLD QLVNLH NRV]W\ HNVSORDWDFML QDMZ\ฤชV]\ ZVSyรกF]\QQLN G\VSR]\F\MQRฤ FL ]DVLODQLD 6\VWHP MHVW QDSUDZLDQ\ QD ]DVD

18

Fachowy Elektryk

G]LH +27 6:$3 Z\PLDQ\ PRGXรกX ร QD JR Uฤ FRยด EH] SU]HU\ZDQLD JZDUDQWRZDQHJR IDORZQLNRZHJR ]DVLODQLD RGELRUQLNyZ &Dรก NRZLFLH SURGXNRZDQ\ V\VWHP Z 6]ZDMFDULL ]DSHZQLD QDMOHSV]\ ฤ ZLDWRZ\ SR]LRP WHFK QRORJLF]Q\ L OHJHQGDUQฤ V]ZDMFDUVNฤ QLH]D ZRGQRฤ รผ L MDNRฤ รผ 6\VWHP MHVW GHG\NRZDQ\ GR ZLฤ NV]\FK VHUZHURZQL RELHNWyZ L OLQLL WHFKQRORJLF]Q\FK 836 MHVW NRQVWUXNFML 9), L NODV\ 66 ZJ 31 (1 :\ PDJD GRVWฤ SX VHUZLVRZHJR W\ONR RG SU]R GX L G]Lฤ NL EDUG]R Z\VRNLHM VSUDZQRฤ FL QLH HPLWXMH GXฤชR FLHSรกD ZZZ )$67 *URXS FRP SO

Fluke 1730 pomoลผe zminimalizowaฤ straty energii

)OXNH &RUSRUDWLRQ SU]HGVWDZLD WUyMID]RZ\ UHMHVWUDWRU HQHUJLL )OXNH 7R Z\JRGQH Z REVรกXG]H XU]ฤ G]HQLH SR]ZDOD QD SURIH VMRQDOQH ]ELHUDQLH GDQ\FK R ]Xฤช\FLX SUฤ GX 'Rรกฤ F]RQH RSURJUDPRZDQLH )OXNH (QHUJ\ $QDO\]H SHรกQL UROฤ ]DUyZQR QDU]ฤ G]LD UD SRUWXMฤ FHJR GOD NLHURZQLNyZ ]DNรกDGyZ MDN L V\VWHPX DQDOLW\F]QHJR GOD LQฤช\QLHUyZ HOHNWU\NyZ )OXNH SR]ZDOD SU]HSURZDG]Dรผ SRPLD U\ QDSLฤ FLD SUฤ GX SR]LRPX L ZVSyรกF]\QQLND PRF\ DE\ ]QDOHฤจรผ ฤจUyGรกR SUREOHPX :V]\VW NLH PLHU]RQH ZDUWRฤ FL Vฤ DXWRPDW\F]QLH UH MHVWURZDQH L PRJฤ E\รผ VSUDZG]DQH SRGF]DV WHM RSHUDFML 7\SRZH Eรกฤ G\ NRQยฟJXUDFML PRฤชQD SRSUDZLDรผ G]Lฤ NL SU]HSURMHNWRZDQH PX XNรกDGRZL SU]HZRGyZ VSUDZG]DQLX F\ IURZHPX RUD] PHFKDQL]PRZL DXWRPDW\F] QHM NRUHNW\ XVWDZLHฤ 3RPRFQ\ MHVW UyZQLHฤช NUHDWRU NRQยฟJXUDFML LQWHUZDรกyZ 8U]ฤ G]HQLH RSDWU]RQR QDMZ\ฤชV]ฤ NODVฤ EH]SLHF]Hฤ VWZD Z EUDQฤช\ 9 &$7 ,9 9 &$7 ,,, 0RฤชQD MH ]DVLODรผ EH]SRฤ UHGQLR ] DQDOL]R ZDQHJR REZRGX EH] SRWU]HE\ NRU]\VWDQLD ] JQLD]GND HOHNWU\F]QHJR 5HMHVWUDWRU SRVLD GD GZD SRUW\ 86% NWyUH SR]ZDODMฤ V]\ENR L Z\JRGQLH SU]HQRVLรผ GDQH QD NRPSXWHU\ 3& RUD] SDPLฤ รผ )ODVK =DUHMHVWURZDQH SRPLDU\ PRฤชQD SU]HQLHฤ รผ GR SURJUDPX )OXNH (QHUJ\ $QDO\]H FR SR ]ZDOD QD LFK GDOV]ฤ DQDOL]ฤ L DUFKLZL]DFMฤ 2SURJUDPRZDQLH SR]ZDOD DQDOL]RZDรผ SURยฟOH REFLฤ ฤชHฤ ] XZ]JOฤ GQLHQLHP V]F]H JyรกyZ SU]\EOLฤชDQLH L RGGDODQLH GRGDZDรผ NRPHQWDU]H JUDยฟNฤ OXE ]GMฤ FLD RUD] SR]R VWDรกH LQIRUPDFMH ZZZ ร XNH SO



1RZRฤณFL

Primos LED5 - pierwszy pod wzglฤ dem mocy ล wiatล a

2ฤ ZLHWOHQLH DZDU\MQH RELHNWyZ SU]HP\VรกRZ\FK WDNLFK MDN PD JD]\Q\ F]\ KDOH SURGXNF\MQH WR ]DGDQLH Z\PDJDMฤ FH VWRVRZDQLD GXฤช\FK PRF\ L VRF]HZHN UR]SUDV]DMฤ F\FK ฤ ZLDWรกR QDZHW ] Z\VR NRฤ FL P 2GSRZLDGDMฤ F QD WDNLH ]DSRWU]HERZDQLH ยฟUPD +\EU\G

Nowa jakoล ฤ oล wietlenia

ZSURZDG]LรกD GR VZRMHM RIHUW\ RSUDZฤ 3ULPRV /(' 3URVWD Z PRQ WDฤชX NRQVWUXNFMD RUD] ,3 SR]ZDODMฤ VWRVRZDรผ Wฤ RSUDZฤ Z QLHPDO NDฤชG\FK ZDUXQNDFK ']Lฤ NL WHUPRVWDW\]RZDQ\P EDWHULRP L JU]Dรก FH QDZHW 3ULPRV ]DVLODQ\ LQG\ZLGXDOQLH MHVW Z VWDQLH SUDFRZDรผ Z WHPSHUDWXU]H GR ย & FR VSUDZG]D VLฤ Z JDUDฤชDFK SRG]LHPQ\FK L QD GZRUFDFK NRPXQLNDF\MQ\FK 3ULPRV /(' QDGDMH VLฤ QLH W\O NR GR VWRVRZDQLD Z RELHNWDFK SU]HP\VรกRZ\FK G]Lฤ NL RSFML PRQ WDฤชX SRGVXยฟWRZHJR SUH]HQWXMH VLฤ HVWHW\F]QLH WDNฤชH Z EXG\QNDFK R FKDUDNWHU]H NRPHUF\MQ\P QS NLQDFK F]\ ELXURZFDFK 6WRVRZD QD QD NRU\WDU]DFK RSUDZD Z ZDULDQFLH 52$' ] Z\VRNRฤ FL P Rฤ ZLHWOD GR P GURJL HZDNXDF\MQHM ZZZ K\EU\G FRP SO

%HOYLVLR WR OLQLD RSUDZ VWRMฤ F\FK QDVXยฟWRZ\FK L ZSXV]F]DQ\FK =DVWRVRZDQH ZH ZV]\VWNLFK PRGHODFK UDP\ ]DSHZQLDMฤ UyZQRPLHUQH L KDUPRQLMQH Rฤ ZLHWOHQLH ']Lฤ NL RSFML รกฤ F]HQLD SRMHG\QF]\FK RSUDZ Z VW\ORZH ]HVWDZ\ LFK PRฤชOLZRฤ FL DUDQ ฤชDF\MQH ]ZLฤ NV]DMฤ VLฤ 0RGHOH ' & RUD] & WR RSUDZ\ SU]\VWRVRZDQH GR PRQWDฤชX QD VXยฟWDFK RUD] VXยฟWDFK SRGZLHV]DQ\FK ZHZQฤ WU] EXG\QNyZ .DฤชG\ ] QLFK Z\SRVDฤชRQ\ ]RVWDรก Z ]ZLฤ NV]D Mฤ F\ LFK HIHNW\ZQRฤ รผ VSHFMDOQ\ V\VWHP PLNURSU\]PDW\F]Q\ R UyZQRPLHUQHM VWUXNWX U]H Eฤ Gฤ F\ JZDUDQWHP KDUPRQLMQHJR Rฤ ZLHWOHQLD :V]\VWNLH RSUDZ\ SU]\VWRVRZD QH GR PRQWDฤชX QD VXยฟWDFK FKDUDNWHU\]XMฤ SRGREQH SDUDPHWU\ WHFKQLF]QH 6WUXPLHฤ ฤ ZLHWOQ\ RSUDZ WR ยฑ OXPHQyZ ]Dฤ LFK Z\GDMQRฤ รผ WR RG GR OP : %DUZD ฤ ZLDWรกD ELDรกD QHXWUDOQD SU]\ WHPSHUDWXU]H EDUZRZHM . 'RGDWNRZR PR GHO /(' %HOYLVR ' HPLWXMH ฤ ZLDWรกR R ]PQLHMV]RQHM OXPLQDQFML / ย FG Pรฐ GOD Nฤ WD HPLVML SRZ\ฤชHM ย Z NDฤชG\P NLHUXQNX L GRVWฤ SQ\ MHVW UyZQLHฤช Z ZHUVML SU]\ VWRVRZDQHM GR ฤ ZLHWOyZHN 2SUDZ\ Z\SRVDฤชRQH ]RVWDรก\ UyZQLHฤช Z WUDQVIRUPDWRU HOHNWURQLF]Q\ RUD] IXQNFMฤ ฤ FLHPQLDQLD F\IURZHJR '$/, 2SUDZ\ /(' %HOYLVR QDMOHSLHM VSUDZG]ฤ VLฤ Z RELHNWDFK Xฤช\WHF]QRฤ FL SXEOLF]QHM ZZZ WULOX[ FRP SO

Rozdziaล mocy od S do XXL. 20

ENCLOSURES

Fachowy Elektryk

POWER DISTRIBUTION

CLIMATE CONTROL


1RZRฤณFL

Nowe rastry Actis

Owa ATOM

- wล oskie wzornictwo, polska myล l techniczna

โ inwestycja w oล wietlenie dobrej jakoล ci

2ฤ ZLHWOHQLH DZDU\MQH RELHNWyZ ZLHONRNXED WXURZ\FK ]ZรกDV]F]D W\FK ]DZLHUDMฤ F\FK SR PLHV]F]HQLD R GรกXJLFK L V]HURNLFK VFKRGDFK QS GZRUFH NROHMRZH KDOH VSRUWRZH F]\ VDOH Z\NรกDGRZH WR ]DGDQLH Z\PDJDMฤ FH VWRVRZDQLD GXฤช\FK PRF\ L VRF]HZHN GREU]H UR]SUDV]DMฤ F\FK ฤ ZLDWรกR &]DVHP MHGQDN L WH UR]ZLฤ ]DQLD QLH Z\ VWDUF]DMฤ 2ฤ ZLHWOHQLH VWRSQLF VFKRGyZ ] GXฤชHM Z\VRNRฤ FL PRฤชH E\รผ QLHZ\ VWDUF]DMฤ FH 2GSRZLDGDMฤ F QD WDNLH ]DSRWU]HERZDQLH ยฟUPD +\EU\G ZSUR ZDG]LรกD GR VZRMHM RIHUW\ RSUDZฤ 2:$ $720 1LHZLHONLH JDEDU\W\ RSUDZ\ ERN OXE ฤ UHGQLFD FP RUD] ,3 SR]ZDODMฤ VWRVRZDรผ Mฤ Z QLHPDO NDฤชG\FK ZDUXQNDFK =DVLODQLH PRฤชH E\รผ VWRVRZDQH LQG\ZLGXDOQLH GOD NDฤชGHM RSUDZ\ DOER ]ELRUF]R QDZHW GOD V]W FR ]QDF]QLH XรกDWZLD PRQWDฤช L REQLฤชD NRV] W\ HNVSORDWDFML 2SUDZD QDGDMH VLฤ QLH W\ONR GR VWRVRZDQLD Z SRGVWRSQLFDFK VFKRGyZ DOH L GR W\SRZHJR PRQWDฤชX SRGVXยฟWRZHJR 7R GUXJLH UR]ZLฤ ]DQLH MHVW VWRVRZDQH ]ZรกDV]F]D Z RELHNWDFK ELXURZ\FK JG]LH HVWHW\ND RSUDZ\ L MHM QLHGRVWU]HJDOQRฤ รผ PDMฤ LVWRWQH ]QDF]HQLH 2SUDZD Z W\P ZDULDQFLH ] Z\VRNRฤ FL P Rฤ ZLHWOD Z WU\ELH DZDU\MQ\P GR P NRU\WDU]D ZZZ K\EU\G FRP SO

0DMฤ F QD XZDG]H SRWU]HE\ NOLHQWyZ GRW\F]ฤ FH Rฤ ZLHW OHQLD Z\VRNLHM MDNRฤ FL PDUND $FWLV SRV]HU]\รกD VZRMฤ RIHUWฤ SURGXNWRZฤ R ZHZQฤ WU]QH RSUDZ\ ฤ ZLHWOyZNR ZH 2IHURZDQH UDVWU\ ]QDMGXMฤ ]DVWRVRZDQLH JรกyZQLH Z SRPLHV]F]HQLDFK ELXURZ\FK KDQGORZ\FK Xฤช\WHF] QRฤ FL SXEOLF]QHM RUD] SRZLHU]FKQLDFK SU]HP\VรกRZ\FK D ZLฤ F WDNLFK NWyUH Vฤ PLHMVFHP ZLHORJRG]LQQHM SUDF\ 2SUDZ\ WH SRVLDGDMฤ PRฤชOLZRฤ รผ SURVWHJR PRQWDฤชX QDW\Q NRZHJR RUD] SRGW\QNRZHJR Z VXยฟWDFK ] NDUWRQ JLSVX G]Lฤ NL XFKZ\WRP 80 6ZRLP XQLZHUVDOQ\P Z\ JOฤ GHP SDVXMฤ GR NDฤชGHJR VW\OX DUFKLWHNWXU\ L DUDQฤชDFML SU]HVWU]HQL 3URGXFHQW ]DSHZQLD QDMZ\ฤชV]ฤ MDNRฤ รผ Z\UREX ZZZ DFWLRQ SO REKLAMA

IT INFRASTRUCTURE

SOFTWARE & SERVICES

Fachowy Elektryk www.rittal.pl

21


PORADY

Kable w nowoczesnych instalacjach

22

Fachowy Elektryk

1RZRฤ FLฤ Z G]LHG]LQLH RNDEORZDQLD PLHG]LD QHJR Vฤ V\VWHPX XPRฤชOLZLDMฤ FH V]\ENฤ LGHQ W\ยฟNDFMฤ ]DNRฤ F]Hฤ OLQLL QD REX MHM NRฤ FDFK 7HJR W\SX UR]ZLฤ ]DQLD RSLHUDMฤ VLฤ QD PRGX รกDFK 5- ]H ]LQWHJURZDQ\PL GLRGDPL /(' NWyUH SR SRGรกฤ F]HQLX PRGXรกX VWHUXMฤ FHJR HPL WXMฤ V\JQDรก ฤ ZLHWOQ\ R]QDF]DMฤ F\ GDQฤ OLQLฤ -HGHQ ] SURGXFHQWyZ ZSURZDG]Lรก QLH GDZQR UyZQLHฤช UR]ZLฤ ]DQLH XPRฤชOLZLDMฤ FH LGHQW\ ยฟNDFMฤ SU]HZRGX Z ]DOHฤชQRฤ FL RG SU]HNUR MX รฎ PP L รฎ PP 0QLHMV]H SU]HNURMH ]D]QDF]RQR SDVNLHP Z NRORU]H QLHELHVNLP ZLฤ NV]H Z ]LHORQ\P FR SR]ZD OD QD รกDWZH UR]UyฤชQLHQLH NDEOL Z SU]\SDGNX SUDF QD EXGRZLH Z FLHPQ\P SRPLHV]F]HQLX OXE SUDF VHUZLVRZ\FK

Fot. 1. Przykล ad systemu pozwalajฤ cego na ล wietlnฤ identy๏ฌ kacjฤ zakoล czeล linii.

Bez halogenu 3RZROL ]ZLฤ NV]D VLฤ XG]LDรก NDEOL EH]KDORJH QRZ\FK ]D SRPRFฤ NWyU\FK PRฤชQD Z\NR QDรผ UyZQLHฤช FDรกฤ LQVWDODFMฤ Z EXGRZQLFWZLH

Fot.: nkt cables

7HFKQRORJLD ฤ ZLDWรกRZRGRZD UR]ZLMD VLฤ Z Eรก\VNDZLF]Q\P WHPSLH 3R]ZDOD WR QDP VSRG]LHZDรผ VLฤ MHM SRZV]HFKQHJR ZGUR ฤชHQLD Z FLฤ JX NLONX NROHMQ\FK ODW &RUD] EDUG]LHM SRSXODUQH Vฤ SR]D W\P V\VWHP\ IRWRZROWDLF]QH 5yZQLHฤช ร NRQZHQFMRQDO QHยด LQVWDODFMH SU]Hฤช\ZDMฤ REHFQLH UHZROX FMฤ ยฑ SU]HZRG\ PLHG]LDQH VNXWHF]QLH Z\ SLHUDMฤ DOXPLQLRZH :LHOH Z\GDU]\รกR VLฤ WHฤช Z WHPDW\FH EH]SLHF]Hฤ VWZD LQVWDODFML ยฑ SURGXFHQFL RIHUXMฤ QDP GRVNRQDOV]H PD WHULDรก\ EH]KDORJHQRZH SU]HFLZG]LDรกDMฤ FH UR]SU]HVWU]HQLDQLX VLฤ RJQLD : LQVWDODFMDFK GRPRZ\FK VWRVXMH VLฤ REHF QLH SU]HZRG\ PLHG]LDQH RUD] ฤช\รกRZH $OXPLQLXP Z\V]รกR ] Xฤช\FLD FKRรผ NDEOH ] WHJR PDWHULDรกX PRฤชHP\ MHV]F]H VSRWNDรผ Z V\VWHPDFK VWDUHJR W\SX :\PLHQLDMฤ F SU]HZRG\ DOXPLQLRZH QD PLHG]LDQH QLH ]D SRPLQDMP\ ฤชH NDEHO PLHG]LDQ\ R SRUyZ Q\ZDOQHM REFLฤ ฤชDOQRฤ FL MHVW R MHGHQ SU]H NUyM FLHฤ V]\ QLฤช DOXPLQLRZ\ 6\VWHP\ PLHG]LDQH RNDEORZDQLD VWUXN WXUDOQHJR RSDUWH Vฤ QD VNUฤ WNRZ\FK NDEODFK F]WHURSDURZ\FK QLHHNUDQRZD Q\FK OXE HNUDQRZDQ\FK =DSHZQLDMฤ RQH GREUH SDUDPHWU\ SUDF\ RUD] SU]HV\ รกX GDQ\FK SRQDGWR XPRฤชOLZLDMฤ V]\ENLH XNรกDGDQLH OLQLL ] PRฤชOLZRฤ FLฤ Z\JRGQHJR SU]Hรกฤ F]DQLD Xฤช\WNRZQLNyZ 1D MHV]F]H V]\EV]ฤ WUDQVPLVMฤ GDQ\FK ZSรก\ZDMฤ HOH PHQW\ HOLPLQXMฤ FH REFH SU]HVรกXFK\ RUD] SR]ZDODMฤ FH QD X]\VNDQLH REVรกXJL WU]HFK DSOLNDFML PHGLyZ Z MHGQ\P NDEOX ยฑ WHOH IRQX WHOHZL]ML L LQWHUQHWX :\NRU]\VWXMH VLฤ GR WHJR SU]HZRG\ PLHG]LDQH NDWHJRULL L $ NODV\ ) L )$

Fot.: Schrack

Instalacje ล wiatล owodowe, fotowoltaiczne, na dodatek pozbawione halogenรณw โ duลผo dzieje siฤ na rynku kabli do nowoczesnych instalacji rรณลผnego typu.

Fot. 2. System umoลผliwiajฤ cy identy๏ฌ kacjฤ przewodu w zaleลผnoล ci od przekroju.


PLHV]NDOQ\P ]DVLODQLH VLHFL NRPSXWHUR ZH /$1 LQWHOLJHQWQH VWHURZDQLH QS W\SX .1; VLHFL PRQLWRULQJX LWG FKRß ]QDF]QLH F]ĊĞFLHM VWRVXMH VLĊ MH Z EXG\QNDFK ]H VNX SLVNDPL OXG]L OXE Z PLHMVFDFK Z NWyU\FK QDOHĪ\ FKURQLß GREUD PDWHULDOQH 3RZåRNL L]RODF\MQH RUD] SåDV]F] ]HZQĊWU]Q\ WHJR W\SX NDEOL QLH ]DZLHUDMą JUXS\ KDORJHQyZ F]\OL FKORUX ÀXRUX EURPX L MRGX NWyUH Z\ VWĊSXMą SRZV]HFKQLH FKRFLDĪE\ Z SRSXODU Q\P 39& 3U]HZRG\ EH]KDORJHRQRZH FKD UDNWHU\]XMą VLĊ RGSRUQRĞFLą QD FKHPLNDOLD QLH SRZRGXMą UR]SU]HVWU]HQLDQLD VLĊ RJQLD D HPLVMD G\PyZ L JD]yZ VSDOLQRZ\FK SRG F]DV LFK VSDODQLD MHVW EDUG]R QLHZLHOND

Fot. 3. Przewody bezhalogenowe zapewniają bezpieczeństwo instalacji.

Fot.: LAPP Kabel

Fot. 4. Kable bezhalogenowe nie zawierają chloru, uoru, bromu i jodu, które podczas spalania emitują duşą ilość dymu.

Fot.: HELUKABEL Polska

Własna energia – instalacja fotowoltaiczna 3RSXODUQRĞß LQZHVW\FML Z WHFKQRORJLH SR ]ZDODMąFH QD Z\NRU]\VW\ZDQLH HQHUJLL RGQDZLDOQHM RUD] ]PLHQLDMąFD VLĊ ĞZLDGR PRĞß HNRORJLF]QD VSUDZLD ĪH ]DVWRVRZDQLH WHFKQLNL IRWRZROWDLF]QHM UR]ZDĪDMą QDZHW ZåDĞFLFLHOH GRPyZ SU\ZDWQ\FK :V]\VWNLH NRPSRQHQW\ RIHURZDQH Z LQVWDODFMDFK IR WRZROWDLF]Q\FK SRZLQQ\ E\ß Z\WZDU]DQH

Fot.: nkt cables

PORADY

Fot. 5. W technologii bezhalogenowej zrealizowane sÄ… rĂłwnieĹź przewody solarne

Fachowy Elektryk

23


Fot.: TOP Cable

Fot.: Top Cable

PORADY

Fot. 6. Rosnฤ ca ล wiadomoล ฤ inwestorรณw i popularnoล ฤ instalacji pozwalajฤ cych na wykorzystywanie odnawialnych ลบrรณdeล energii podpowiada, ลผe popyt na systemy solarne i fotowoltaiczne bฤ dzie coraz wiฤ kszy.

]JRGQLH ] QRUPDPL HXURSHMVNLPL L SRVLD GDรผ FHUW\ยฟNDW &( .DEOH VRODUQH WR SU]HGH ZV]\VWNLP SU]HZRG\ EH]KDORJHQRZH SR VLDGDMฤ FH SRZรกRNฤ RGSRUQฤ QD R]RQ SUR PLHQLRZDQLH 89 RUD] Z\VRNLH WHPSHUDWXU\ Z\WU]\PDรกH QD GXฤชH REFLฤ ฤชHQLD L MHGQRF]Hฤ QLH Z\UyฤชQLDMฤ FH VLฤ GXฤชฤ HODVW\F]QRฤ FLฤ MHGQR L ZLHORฤช\รกRZH ,GHDOQH ZรกDฤ FLZRฤ FL L]ROXMฤ FH GOD UyฤชQRURGQ\FK ZDUXQNyZ SR JRGRZ\FK VSUDZLD ฤชH NDEOH IRWRZROWDLF]QH Z\UyฤชQLDMฤ VLฤ GรกXJฤ ฤช\ZRWQRฤ FLฤ ZHGรกXJ QRUP\ ,(& ยฑ NURWQLH GรกXฤชV]ฤ QLฤช JXPD L NURWQLH GรกXฤชV]ฤ QLฤช 39& ยฑ QLH]DOHฤชQLH RG ฤ UHGQLF SU]HZRGyZ 3U]HZRG\ VRODUQH FKDUDNWHU\]XMฤ VLฤ SRQDGWR V]HURNLP ]DNUH VHP SUDF\ ยฑ RG ย & GR ย & ']Lฤ NL WHPX QLH PD Z QLFK ร ]LPQHJR SU]HSรก\ ZXยด FROG ร RZ NWyU\ PRฤชH GRSURZDG]Lรผ GR QLHUyZQRPLHUQHJR XรกRฤชHQLD SU]HZRG QLNyZ RUD] LFK ]ZDUFLD 3R]D W\P L]RODFMH NDEOL Vฤ EDUG]R RGSRUQH QD V]HUHJ UyฤชQ\FK F]\QQLNyZ ยฑ P LQ G]LDรกDQLH Sรก\QyZ ฤชUฤ F\FK MDN SDOLZR ORWQLF]H NHWRQ ROHM Sรก\Q K\GUDXOLF]Q\ DONRKRO LWG ,QVWDODFMD QLH MHVW QLHEH]SLHF]QD QDZHW Z SU]\SDGNX SR ฤชDUX ยฑ QLH Z\VWฤ SXMฤ JD]\ NRUR]\MQH WRN V\F]QH HPLVMD G\PX XWU]\PXMH VLฤ QD QL VNLP SR]LRPLH ล wiatล owody โ instalacja przyszล oล ci 1LNW QLH RGZDฤช\ VLฤ ]DSU]HF]\รผ ฤชH MHG Q\P ] ยฟODUyZ G]LVLHMV]HM JRVSRGDUNL MHVW VSUDZQ\ L V]\ENL SU]HSรก\Z ZLHG]\ RUD] LQIRUPDFML =DSRWU]HERZDQLH QD SDVPR

24

Fachowy Elektryk

SU]HV\รกRZH V\VWHPDW\F]QLH Z]UDVWD ยฑ ZUD] ] FRUD] ZLฤ NV]ฤ LORฤ FLฤ WUDQVSRUWRZDQ\FK GDQ\FK : ]ZLฤ ]NX RJUDQLF]HQLDPL SURFH VX WUDQVPLVML GDQ\FK SU]H] NDEOH PLHG]LD QH V\VWHP WHQ FRUD] EDUG]LHM SRZV]HFKQLH ]RVWDQLH ]DVWฤ SRZDQ\ WHFKQLNฤ ฤ ZLDWรกRZR GRZฤ .DEOH ฤ ZLDWรกRZRGRZH F]\OL WDNLH Z NWyU\FK ]DPLDVW ฤช\รก PLHG]LDQ\FK PHGLXP VWDQRZLฤ ZรกyNQD ฤ ZLDWรกRZRGRZH PDMฤ RJURPQ\ SRWHQFMDรก UR]ZRMX FKRรผ REHFQLH ]DMPXMฤ MHG\QLH NLONDQDฤ FLH SURFHQW Z ]H VWDZLHQLDFK SURGXNWRZ\FK GOD SU]HFLฤ WQHJR V\VWHPX RNDEORZDQLD VWUXNWXUDOQHJR 7UDQV PLVMD GDQ\FK RGE\ZD VLฤ Z LFK SU]\SDGNX ] Z\NRU]\VWDQLHP IDO HOHNWURPDJQHW\F] Q\FK ] ]DNUHVX SRGF]HUZLHQL OXE LQDF]HM ยฑ SU]HV\OH PRGyZ ฤ ZLHWOQ\FK ,FK RGSRUQRฤ รผ QD ]DNรกyFHQLD HOHNWURPDJQHW\F]QH SR]ZDOD QD VNXWHF]QH L EDUG]R V]\ENLH SU]HV\รกDQLH GDQ\FK 7R REHFQLH MHG\QD WHFKQRORJLD PR Jฤ FD ]DSHZQLรผ Z\VRNฤ SU]HSXVWRZRฤ รผ U]ฤ GX SRQDG JLJDEDMWyZ QD VHNXQGฤ .DEOH ฤ ZLDWรกRZRGRZH SU]\G]LHODP\ GR SR V]F]HJyOQ\FK NDWHJRULL ]H Z]JOฤ GX QD LFK NRQVWUXNFMฤ L ]DVWRVRZDQLH ยฑ Z\UyฤชQLD P\ NDEOH ZHZQฤ WU]QH WDNฤชH VDPRQRฤ QH L VSHFMDOQHJR ]DVWRVRZDQLD XNรกDGDQH ZH ZQฤ WU] EXG\QNyZ ]HZQฤ WU]QH GR LQVWDOR ZDQLD QD ZROQ\P SRZLHWU]X Z ]LHPL LWS RUD] NDEOH XQLZHUVDOQH :HGรกXJ QRUP\ (1 RNDEORZDQLH ฤ ZLDWรกRZRGRZH ]RVWDรกR SRG]LHORQH QD SRV]F]HJyOQH NOD V\ 2) 2) 2) 2) 2) L 2) QDWRPLDVW ZรกyNQD ฤ ZLDWรกRZRGRZH QD NDWHJRULH 20 20

Fot. 7. Przewody solarne charakteryzujฤ siฤ szerokim zakresem pracy, ลผywotnoล ciฤ oraz odpornoล ciฤ na szereg czynnikรณw.

20 20 26 26 .DEOH ฤ ZLDWรกRZRGR ZH VNรกDGDMฤ VLฤ P LQ ] FHQWUDOQHJR HOHPHQWX QRฤ QHJR ZรกyNQD RSW\F]QHJR RFKUDQLDMฤ Fฤ MH WXEฤ HOHPHQW\ XV]F]HOQLDMฤ FH Z]PDF QLDMฤ FH RUD] ]HZQฤ WU]Qฤ SRZรกRNฤ :รกyNQD G]LHOLP\ QD MHGQRPRGRZH L PXOWLPRGRZH ZLHORPRGRZH ยฑ NU\WHULXP SRG]LDรกX VWDQR ZL WX OLF]ED WUDQVPLWRZDQ\FK PRGyZ ฤ ZLDW รกD :รกyNQD MHGQRPRGRZH FKDUDNWHU\]XMฤ VLฤ ฤ UHGQLFฤ UG]HQLD ศ P D PXOWLPRGRZH ยฑ RG GR ศ P


PORADY Fot.: Schrack

Jednoi wielomodowe :รกyNQD MHGQRPRGRZH SU]HQRV]ฤ RVLRZR Z VZRLP UG]HQLX W\ONR MHG Qฤ IDOฤ ฤ ZLHWOQฤ Vฤ Xฤช\ZDQH QDMF]ฤ ฤ FLHM Z GUXJLP L WU]HFLP RNQLH WUDQVPLV\MQ\P :รกyNQD WHJR URG]DMX Z\NRU]\VW\ZDQH Vฤ GR WUDQV PLVML GรกXJRG\VWDQVRZHM Z ]ZLฤ ]NX ] QLVNฤ G\VSHUVMฤ L WรกXPLHQQRฤ FLฤ VSDGNLHP V\JQDรกX ยฑ VWRVXMH VLฤ MH Z VLHFLDFK WHOHWUDQVPLV\MQ\FK Z NWyU\P Z\PDJDQLD GRW\F]ฤ FH RGOHJรกRฤ FL L SU]HSXVWRZRฤ FL SU]HNUD F]DMฤ PRฤชOLZRฤ FL ฤ ZLDWรกRZRGyZ PXOWLPRGRZ\FK :รกyNQD MHGQRPR GRZH SR]ZDODMฤ QD WUDQVPLVMฤ Z WHFKQRORJLL [:'0 NWyUD XPRฤชOLZLD SU]HSรก\ZRZRฤ รผ GDQ\FK QD SR]LRPLH 7E V 1DWRPLDVW QDMQRZV]ฤ DSOL NDFMฤ Z NWyUHM GRPLQXMฤ ฤ ZLDWรกRZRG\ MHGQRPRGRZH Vฤ UR]ZLฤ ]DQLD W\SX ฤ ZLDWรกRZyG GR PLHV]NDQLD )77+ Fibre To The Home = NROHL ZรกyNQD PXOWLPRGRZH Z\NRU]\VWXMH VLฤ Z NDEODFK ZHZQฤ WU] Q\FK L GR WUDQVPLVML NUyWNRG\VWDQVRZHM ZVNXWHN Z\ฤชV]HM QLฤช Z MHGQR PRGRZ\FK G\VSHUVML : NDEOX ZLHORPRGRZ\P ฤ ZLDWรกR UR]SU]HVWU]H QLD VLฤ VLQXVRLGDOQLH SRPLฤ G]\ UG]HQLHP D SรกDV]F]HP 7HJR URG]DMX ZรกyNQD SURGXNRZDQH Vฤ Z NLONX ฤ UHGQLFDFK UG]HQLD ยฑ SU]HGH ZV]\VW NLP ศ P L ศ P : WHFKQRORJLL ฤ ZLDWรกRZRGRZHM Z\NRU]\VWXMH VLฤ V]NรกR 6L2 F]\OL VWRSLRQฤ NU]HPLRQNL OXE V]NรกR NZDUFRZH -HJR MDNRฤ รผ VWDQRZL EDU G]R LVWRWQฤ NZHVWLฤ P LQ ]H Z]JOฤ GX QD U\]\NR ]DQLHF]\V]F]Hฤ SU]H] ]DEUXG]HQLH 3U]\ SURGXNFML ZรกyNLHQ SUREOHP VWDQRZLรผ PRฤชH UyZ QLHฤช ]DZDUWRฤ รผ ZRG\ ยฑ E\ ]DSRELHF ZSรก\ZRZL ZLOJRWQRฤ FL SRZLHWU]D QD ZรกyNQD ฤ ZLDWรกRZRGRZH QLH]ZรกRF]QLH SR LFK Z\WZRU]HQLX QDNรกDGD VLฤ QD QLH SLHUZRWQฤ SRZรกRNฤ :DUWR ]ZUyFLรผ XZDJฤ QD GZD VSRVRE\ Z\NRQ\ZDQLD ]รกฤ F]\ ฤ ZLDWรกR ZRGRZ\FK :รกyNQD PRฤชQD รกฤ F]\รผ PHWRGฤ 3& F]\OL Physical Contact ยฑ ZWHG\ Z\SROHURZDQH SRG NDWHP SURVW\P SRZLHU]FKQLH XPLHV]F]DQH Vฤ QDSU]HFLZNR VLHELH FR SR]ZDOD QD ]PLQLPDOL]RZDQLH WรกXPLHQQRฤ FL ]รกฤ F]D 0HWRGD $3& F]\OL Angeled Physical Contact SROHJD QD SROH URZDQLX F]RรกD ฤ ZLDWรกRZRGX SRG Nฤ WHP ย ยฑ G]Lฤ NL WHPX WรกXPLHQQRฤ รผ RGELFLRZD WDNLHJR SRรกฤ F]HQLD MHVW PQLHMV]D QLฤช GOD ]รกฤ F] W\SX 3& :UyรผP\ MHGQDN GR WHPDWX NDWHJRULL ZรกyNLHQ ฤ ZLDWรกRZRGRZ\FK 1DM QRZV]H L FRUD] SRZV]HFKQLHM Z\NRU]\VW\ZDQH ZรกyNQR NODV\ 20 WR ร SRSUDZLRQHยด ZรกyNQR 20 :รกyNQR 20 ]DSHZQLD EDUG]R GXฤชH SDVPR 0+]รฎNP G]Lฤ NL F]HPX PRฤชOLZD MHVW WUDQVPLVMD V\J QDรกX Z\VรกDQHJR ] QDGDMQLND ODVHURZHJR Z\NRQDQHJR Z WHFKQRORJLL 9&6(/ :รกyNQR 20 ]DSHZQLD MHV]F]H ZLฤ NV]H SDVPR SU]HQRV]H QLD GR 0+]รฎNP FR XPRฤชOLZLD WUDQVSRUW GDQ\FK QD MHV]F]H ZLฤ NV]H RGOHJรกRฤ FL .ROHMQ\P XVSUDZQLHQLHP MHVW ]DVWRVRZDQLH UR] ZLฤ ]DQLD 3OXJ 3OD\ GR ]DWHUPLQRZDQLD ZรกyNLHQ

REKLAMA

Fot. 8. Koniecznoล ฤ transportowania danych udowadnia, ลผe w ciฤ gu paru nastฤ pnych lat dojdzie do szybkiego rozwoju instalacji ล wiatล owodowych.

,ZRQD %RUWQLF]XN 1D SRGVWDZLH PDWHULDรกyZ 6FKUDFN 7HFKQLN /$33 .DEHO QNW FDEOHV 0ROH[ 3UHPLVH 1HWZRUNV 7(/( )21,.$ .DEOH :VSyรกSUDFD PHU\WRU\F]QD 6FKUDFN 7HFKQLN ZZZ VFKUDFN SO

Fachowy Elektryk

25


PORADY

Systemy przeciwoblodzeniowe Odpowiednie zabezpieczenie nawierzchni uลผywanych podczas ruchu koล owego i pieszego pozwala na ochronฤ przed oblodzeniem i zaleganiem ล niegu. Zalegajฤ cy lรณd i ล nieg moลผe byฤ przyczynฤ wypadkรณw i uszkodzeล nawierzchni.

JHQHUXMH NRV]WyZ HNVSORDWDF\MQ\FK =ZUDFD VLฤ XZDJฤ ฤชH PHFKDQLF]QH XVXZDQLH ฤ QLHJX PRฤชH SRZRGRZDรผ XV]NRG]HQLD SRNU\FLD GD FKX D NRV]W Z\WRSLHQLD ฤ QLHJX ] U\QLHQ L UXU VSXVWRZ\FK RUD] SRรกDFL GDFKyZ PRฤชH E\รผ R RNRรกR UD]\ QLฤชV]\ RG PHFKDQLF]QH JR XVXZDQLD L Z\ZLH]LHQLD ฤ QLHJX 6\VWHP\ SU]HFLZREORG]HQLRZH VWRVRZDQH QD VFKRGDFK PRQWXMH VLฤ SRG SRZLHU]FKQLฤ VFKRGyZ SR WR DE\ SRGF]DV ]LP\ VNXWHF]

Fot.: Luxbud

6\VWHP\ SU]HFLZREORG]HQLRZH PRฤชQD SR G]LHOLรผ QD DSOLNDFMH JUXQWRZH VWRVRZDQH QD VFKRGDFK JUXQWRZH LQVWDORZDQH QD SRG MD]GDFK L FKRGQLNDFK RUD] GDFKRZH =DOHW Z\QLNDMฤ F\FK ]H VWRVRZDQLD V\VWHPyZ WHJR W\SX MHVW ZLHOH 3U]HGH ZV]\VWNLP SRV]F]H JyOQH HOHPHQW\ V\VWHPX ]Dรกฤ F]DMฤ VLฤ DXWR PDW\F]QLH L W\ONR SRGF]DV RSDGyZ ฤ QLHJX D Z\รกฤ F]DMฤ QDW\FKPLDVW SR LFK XVWDQLX -H ฤชHOL ]LPD MHVW EH]ฤ QLHฤชQD WR XU]ฤ G]HQLH QLH

Fot. 1. Systemy przeciwoblodzeniowe zapewniajฤ przede wszystkim bezpieczeล stwo uลผytkowania obiektรณw budowlanych.

26

Fachowy Elektryk

QLH HOLPLQRZDรผ REORG]HQLH : DSOLNDFMDFK WHJR W\SX ]DOHFD VLฤ VWRVRZDQLH NDEOL MHG QRVWURQQLH ]DVLODQ\FK .DEOH XNรกDGDQH Vฤ Z IRUPLH Sฤ WOL NWyUH UR]FLฤ JDQH Vฤ SUR VWRSDGOH GR VWRSQL SU]\ ]DFKRZDQLX VWDรกHJR RGVWฤ SX SRPLฤ G]\ Vฤ VLDGXMฤ F\PL RGFLQND PL 2EOLF]DMฤ F RGSRZLHGQLฤ GรกXJRฤ รผ NDEOD QDOHฤช\ Z]Lฤ รผ SRG XZDJฤ Z\VRNRฤ รผ ZV]\VW NLFK VWRSQL SR NWyU\FK Eฤ G]LH SU]HELHJDรก NDEHO JU]HMQ\ 3LRQRZH ฤ FLDQNL VWRSQL QLH Vฤ RJU]HZDQH D VNUDMQH RGFLQNL NDEOD QDOH ฤช\ XรกRฤช\รผ PRฤชOLZLH EOLVNR NUDZฤ G]L VWRSQL 7\P VSRVREHP ]\VNXMH VLฤ UyZQRPLHUQH RJU]HZDQLH FDรกHM SRZLHU]FKQL VFKRGyZ .DEOH Vฤ XNรกDGDQH EH]SRฤ UHGQLR QD SR ZLHU]FKQL VFKRGyZ D QDVWฤ SQLH ]DOHZDQH ZDUVWZฤ EHWRQX R JUXERฤ FL ยฑ FP :\ELHUDMฤ F V\VWHP SU]HFLZREORG]HQLRZ\ NWyU\ VWRVXMH VLฤ Z JUXQFLH QDOHฤช\ Z]Lฤ รผ SRG XZDJฤ NLOND F]\QQLNyZ 1DOHฤช\ RNUH ฤ OLรผ F]\ MHVW WR EXG\QHN PLHV]NDQLRZ\ F]\ WHฤช Xฤช\WHF]QRฤ FL SXEOLF]QHM RUD] ]GHยฟ QLRZDรผ Z\PDJDQLD GRW\F]ฤ FH Z\GDMQRฤ FL NRV]WyZ HNVSORDWDFML L GRVWฤ SQRฤ FL ]DVL ODQLD :DฤชQH MHVW SU]\ W\P PLHMVFH JG]LH V\VWHP PD E\รผ ]DLQVWDORZDQ\ SRG Nฤ WHP ZDUXQNyZ NOLPDW\F]Q\FK L ORNDOL]DFML 'Xฤช\P X]QDQLHP FLHV]ฤ VLฤ GDFKRZH V\ VWHP\ REORG]HQLRZH 6\VWHP\ WHJR W\SX SR]ZDODMฤ QD XVXQLฤ FLH ฤ QLHJX L ORGX ] NDฤช GHM NRQVWUXNFML GDFKX U\QLHQ RUD] UXU VSX VWRZ\FK L GUHQDฤชRZ\FK :DฤชQH MHVW SU]\ W\P OLNZLGRZDQLH QDJURPDG]HQLD ฤ QLHJX L ORGX SU]\ ]DSHZQLHQLX GURฤชQRฤ FL V\VWH PyZ U\QQRZ\FK ,VWRWQฤ NRU]\ฤ FLฤ Z\QL NDMฤ Fฤ ]H VWRVRZDQLD DSOLNDFML WHJR W\SX MHVW ]DSRELHJDQLH XV]NRG]HQLRP NRQVWUXN FML GDFKX L HOHZDFML EXG\QNyZ NWyUH EDU G]R F]ฤ VWR SRZRGRZDQH Vฤ REORG]HQLDPL L Sรก\Qฤ Fฤ ZRGฤ


Fot. 2. Przewody grzejne o specjalnej konstrukcji montowane sฤ miฤ dzy innymi w rynnach i rurach spustowych.

Fot.: Zamel Cet

Sterowniki 1DMSURVWV]H VWHURZQLNL VWRVRZDQH Z V\VWH PDFK SU]HFLZREORG]HQLRZ\FK WR MHGQRVWUH IRZH UHJXODWRU\ GHWHNWRU\ ORGX SU]H]QD F]RQH GR VWHURZDQLD L NRQWUROL HOHNWU\F]Q\FK HOHPHQWyZ JU]HMQ\FK =DVWRVRZDQLH XU]ฤ G]Hฤ WHJR W\SX REHMPXMH VWHURZDQLH UR]PQD ฤชDQLHP U\QLHQ SRGMD]GyZ UDPS LWS : WDNLHM DSOLNDFML ]DVWRVRZDQLH ]QDMGXMH F]XMQLN WHP SHUDWXU\ OXE ZLOJRWQRฤ FL :\ฤ ZLHWODF] /&' LQIRUPXMH Xฤช\WNRZQLND R SDUDPHWUDFK SUDF\ V\VWHPX RUD] LORฤ FL JRG]LQ SUDF\ V\VWHPX 1LHFR EDUG]LHM ]DDZDQVRZDQH XU]ฤ G]HQLD WR VWHURZQLNL GZXVWUHIRZH 8U]ฤ G]HQLH PRฤชH VWHURZDรผ WHPSHUDWXUฤ Z GZyFK VWUHIDFK RJU]HZDQ\FK GZRPD ฤจUyGรกDPL FLHSรกD 1LHMHGQRNURWQLH ]DVWRVRZDQLH ]QDMGXMฤ GZX VWDQRZH UHJXODWRU\ HOHNWURQLF]QH =D]Z\F]DM SU]HZLGXMH VLฤ Z QLFK ZEXGRZDQ\ SRORZ\ Z\รกฤ F]QLN VLHFLRZ\ RUD] SU]HNDฤจQLN XPRฤชOL ZLDMฤ F\ EH]SRฤ UHGQLH VWHURZDQLH ID]RZ\ PL REZRGDPL JU]HMQ\PL 'Xฤช\P X]QDQLHP FLHV]ฤ VLฤ HOHNWURQLF]QH UHJXODWRU\ GZXVWDQR ZH 1LHNWyUH PRGHOH Z\SRVDฤชD VLฤ Z F]XMQLNL SU]\VWRVRZDQH GR EH]SRฤ UHGQLHJR PRQWDฤชX Z QDZLHU]FKQL 6SHFMDOQH WXOHMH ]DSHZQLDMฤ V]\ENฤ Z\PLDQฤ HOHPHQWyZ SRPLDURZ\FK SRGF]DV HNVSORDWDFML V\VWHPX 5HJXODWRU\ Vฤ Z VWDQLH NRQWURORZDรผ L UHJXORZDรผ WHP SHUDWXUฤ SRSU]H] F]XMQLN ZHZQฤ WU]Q\ ]H ZQฤ WU]Q\ SRGรกRJRZ\ RUD] ZHZQฤ WU]Q\ ] F]XMQLNLHP ]HZQฤ WU]Q\P RJUDQLF]DMฤ F\P WHPSHUDWXUฤ 3U]\GDWQฤ IXQNFMRQDOQRฤ รผ VWD

Fot.: Pentair

PORADY

Fot. 3. Stopnie chronione przed oblodzeniem z prawidล owo zamontowanym przewodem.

QRZL PRฤชOLZRฤ รผ SUDF\ Z WU\ELH HNRQRPLF] Q\P OXE NRPIRUWRZ\P ,VWRWQฤ UROฤ RGJU\ZD ]DEH]SLHF]HQLH SU]HG ]E\W Z\VRNฤ WHPSHUD WXUฤ RUD] IXQNFMD SU]HFLZ]DPURฤชHQLRZD Przewody lub maty (OHPHQW\ JU]HMQH Z V\VWHPLH SU]HFLZRE ORG]HQLRZ\P PRJฤ SU]\EUDรผ SRVWDรผ NDEOL JU]HMQ\FK OXE PDW JU]HMQ\FK F]\OL JRWR Z\FK GR XรกRฤชHQLD NDEOL JU]HMQ\FK PRFRZD Q\FK ]D SRPRFฤ VSHFMDOQ\FK WDฤ P -HฤชHOL V\ VWHP JU]HMQ\ PRQWRZDQ\ MHVW QD SRGMHฤจG]LH WR QDOHฤช\ SDPLฤ WDรผ R NRQLHF]QRฤ FL RJU]HZDQLD NRU\WND RGSรก\ZRZHJR NWyUH ]DSHZQL RG Sรก\Z UR]PUDฤชDMฤ FHM VLฤ ZRG\ =DOHFD VLฤ DE\ GR NRU\WHN RGSรก\ZRZ\FK VWRVRZDรผ SU]HZRG\ VDPRUHJXOXMฤ FH -HGQRVWURQQLH ]DVLODQH SU]H ZRG\ XNรกDGD VLฤ OXฤจQR QD FDรกHM GรกXJRฤ FL NRU\W ND RUD] Z RWZRU]H RGSรก\ZRZ\P 3Rรกฤ F]HQLH ] SU]HZRGHP ]DVLODMฤ F\P ]D]Z\F]DM Z\NRQX MH VLฤ SRSU]H] ]HVWDZ WHUPRNXUF]OLZ\

Fachowy Elektryk

27


Fot.: Zamel Cet

PORADY

Fot.: Pentair

Fot. 4. Układ przewodów w rynnie i spuście rynnowym.

Fot. 5. Przydatne rozwiązanie stanowi system przeciwzamarzaniowy instalowany w instalacjach wodnych.

28

Fachowy Elektryk

Akcesoria :\ELHUDMąF SRV]F]HJyOQH HOHPHQW\ V\VWHPX QDOHĪ\ SDPLĊWDü R V]HUHJX DNFHVRULyZ 6WąG WHĪ SU]\GDü VLĊ PRĪH VLDWND ]JU]HZDQD -HVW RQD SU]H]QDF]RQD GR PRQWDĪX NDEOL JU]HM Q\FK L ]DEH]SLHF]DQLD SU]HG ZJQLHFHQLHP Z L]RODFMĊ 2SUyF] WHJR ]\VNXMH VLĊ XVWDOHQLH RGVWĊSyZ SRPLĊG]\ NDEODPL = NROHL WDĞPD PRQWDĪRZD XĪ\ZDQD MHVW GR LQVWDORZDQLD NDEOL QD VFKRGDFK ]HZQĊWU]Q\FK L SRGMD] GDFK 7DĞP\ PRQWDĪRZH PDMą ]D ]DGDQLH ]DSRELHJDQLH SU]HVXZDQLX VLĊ NDEOL SRGF]DV SUDF ]ZLą]DQ\FK ] Z\NDĔF]DQLHP QDZLHU]FK QL ]MD]GX OXE VFKRGyZ 1LH PQLHM ZDĪQH MHVW SU]\ W\P XVWDOHQLH MHGQDNRZ\FK RGVWĊSyZ SRPLĊG]\ NDEODPL JU]HMQ\PL :DUWR UyZQLHĪ ZVSRPQLHü R RSDVNDFK Q\ORQRZ\FK SU]H ]QDF]RQ\FK GR PRFRZDQLD NDEOL JU]HMQ\FK GR VLDWNL PRQWDĪRZHM OXE ]EURMHQLD 2SDVNL Q\ORQRZH ]DSRELHJDMą SU]HVXZDQLX VLĊ NDEOD JU]HMQHJR SRGF]DV ]DOHZDQLD V]OLFKW\ :DUWR ]DGEDü R RGSRZLHGQLH SXV]NL áąF]H QLRZH R VWRSQLX ,3 3XV]NL WHJR W\SX PRJą PLHü SRVWDü SU]\áąF]HQLRZR UR]JDáĊĨQą MHG QR OXE GZXREZRGRZą ] GáDZQLFDPL L ]DFL VNDPL RUD] MHGQR OXE WUyMID]RZą 1LHNWyUH PRGHOH SXV]HN FHFKXMH RGSRUQRĞü QD G]LD áDQLH SURPLHQL 89 6SHFMDOQH SXV]NL RIHUXMH VLĊ ] P\ĞOą R SRGáąF]DQLX F]XMQLNyZ 3RG F]DV SUDF PRQWDĪRZ\FK SU]\GDü VLĊ PRJą NRPSOHW\ WHUPRNXUF]OLZH RUD] SU]\áąF]H QLRZR ]DNRĔF]HQLRZH XĪ\ZDQH GR SRáąF]H QLD NDEOD JU]HMQHJR ] ]DVLODMąF\FK .RPSOHW SR]ZDOD QD SRáąF]HQLH SU]HZRGX JU]HMQHJR ] SU]HZRGHP ]DVLODMąF\P SU]HZRGX JU]HMQH JR ] SU]HZRGHP JU]HMQ\P RUD] QD Z\NRQD QLH ]DNRĔF]HQLD Systemy przeciwzamarzaniowe =D RVREQą JUXSĊ QDOHĪ\ X]QDü V\VWHP\ SU]HFLZ]DPDU]DQLRZH .RU]\Ğü Z ]DNUHVLH ]DSRELHJDQLD ]DPDU]DQLX UXU L U\QLHQ MHVW RF]\ZLVWD -HGQDN ZDUWR UyZQLHĪ SRGNUHĞOLü PRĪOLZRĞü XWU]\P\ZDQLD Z UXUDFK FLHSáHM ZRG\ D FR ]D W\P LG]LH ]DSRELHJDQLH UR]ZR MRZL EDNWHULL /HJLRQHOOD 1DOHĪ\ ZVSRPQLHü R NRU]\ĞFLDFK R FKDUDNWHU]H ¿QDQVRZ\P PLPR WHJR ĪH MHVW ]XĪ\ZDQD HQHUJLD HOHN WU\F]QD -HGQDN FLHSáD ZRGD PD ZáDĞFLZą WHP SHUDWXUĊ Z NDĪG\P PLHMVFX MHM SRERUX 3UDFĊ V\VWHPX PRĪQD XVWDZLü Z RNUHĞORQ\P SU]H G]LDOH F]DVRZ\P 1D SU]\NáDG QLH PD SRWU]H E\ SRGJU]HZDQLD ZRG\ SRGF]DV QLHREHFQRĞFL GRPRZQLNyZ ,QVWDODFMH PRJą E\ü PRQWRZD QH SRG W\SRZ\PL SRZLHU]FKQLDPL


Fot. 6. Uล oลผenie przewodu na rurach wodociฤ gowych.

RG EU]HJX =ZUyรผP\ XZDJฤ QD XPLHV]F]H QLH F]XMQLNyZ SRPLฤ G]\ RGFLQNDPL NDEOD JU]HMQHJR SU]\ ]DFKRZDQLX PLQLPDOQHM RG OHJรกRฤ FL F]XMQLND RG NDEOD Z\QRV]ฤ FHM FP 3RGรกฤ F]HQLD QDMOHSLHM Z\NRQDรผ ]D SRPRFฤ LQVWDODF\MQHM SXV]NL รกฤ F]HQLRZHM 5]HF] MDVQD PXVLP\ SDPLฤ WDรผ WDNฤชH R EH]SLH F]Hฤ VWZLH 6Wฤ G WHฤช NOXF]RZฤ UROฤ RGJU\ZD ]DEH]SLHF]HQLH REZRGX JU]HZF]HJR ]D SR PRFฤ Z\รกฤ F]QLND QDGPLDURZRSUฤ GRZHJR

Fot.: Luxbud

,QVWDOXMฤ F V\VWHP SU]HFLZREORG]HQLRZ\ QLH OHNFHZDฤชP\ ZรกDฤ FLZHJR GRERUX L ORNDOL]D FML F]XMQLNyZ 2IHUWD U\QNRZD Z ]DNUHVLH SURGXNWyZ WHJR W\SX MHVW EDUG]R REV]HUQD 2EHMPXMH RQD ERZLHP F]XMQLNL ORG\ L ฤ QLH JX SU]H]QDF]RQH GR SU]HVWU]HQL RWZDUW\FK RUD] F]XMQLNL ORGX ฤ QLHJX Eฤ Gฤ FH HOHPHQ WHP V\VWHPyZ SU]HFLZ]DPDU]DQLRZ\FK U\QLHQ GDFKRZ\FK 2IHURZDQH Vฤ UyZQLHฤช F]XMQLNL WHPSHUDWXU\ L ZLOJRWQRฤ FL D WDNฤชH F]XMQLNL WHPSHUDWXU\ SRZLHU]FKQL L SRZLH WU]D 6SHFMDOQH F]XMQLNL RIHURZDQH Vฤ ] P\ ฤ Oฤ R PRQWDฤชX Z QDZLHU]FKQLDFK ]QDF]QLH REFLฤ ฤชRQ\FK : W\SRZ\P V\VWHPLH PRQWXMH VLฤ GZD F]XM QLNL ยฑ W]Z ]LPQ\ L FLHSรก\ &]XMQLNL FLHSรกH QDMF]ฤ ฤ FLHM SU]H] SURGXFHQWyZ R]QDF]RQH F]HUZRQฤ HW\NLHWฤ PRQWXMH VLฤ Z PLHM VFX VWUHI\ JU]HZF]HM NWyUH QDMEDUG]LHM QDUDฤชRQH MHVW QD JURPDG]HQLH VLฤ ZLOJR FL 0LHMVF WHJR W\SX ORNDOL]DFML MHVW ZLHOH 0RฤชH WR E\รผ QD SU]\NรกDG ฤ URGNRZD F]ฤ ฤ รผ VWUHI\ JU]HZF]HM RGGDORQHM RG ]DEXGRZDฤ 3DPLฤ WDMP\ DE\ SXQNW WHQ E\รก QDMEDUG]LHM QDUDฤชRQ\ QD RSDG\ ฤ QLHJX &]XMQLNL ]LPQH R]QDF]DQH Vฤ QDMF]ฤ ฤ FLHM QLHELHVNฤ HW\NLHWฤ ,FK QDMOHSV]D ORNDOL]DFMD WR PLHMVFD NWyUH QDUDฤชRQH Vฤ QD Z\VWฤ SRZDQLH ZRG\ JUR PDG]ฤ FHM VLฤ Z HIHNFLH WRSQLHQLD ฤ QLHJX 6ฤ WR QD SU]\NรกDG ]DJรกฤ ELHQLD WHUHQX :DฤชQH MHVW DE\ F]XMQLNL E\รก\ XPLHV]F]RQH Z RE Uฤ ELH VWUHI\ JU]HZF]HM PDNV\PDOQLH P

Fot.: Zamel Cet

PORADY

Fot. 7. Systemy przeciwoblodzeniowe sฤ w stanie zapewniฤ komfort uลผytkowania podjazdรณw.

RUD] UyฤชQLFRZRSUฤ GRZHJR , MHV]F]H MHGQD FHQQD XZDJD -HฤชHOL QDV] FKRGQLN F]\ WHฤช SRGMD]G Eฤ G]LH ] DVIDOWX PXVLP\ RFKURQLรผ F]XMQLN SU]HG G]LDรกDQLHP Z\VRNLHM WHPSH UDWXU\ 3UREOHP SRZLQQD UR]ZLฤ ]Dฤ RVรกRQD ] GUHZQD Podsumowanie 3U]\ Z\ERU]H LQVWDODFML SU]\GDWQD PRฤชH RND]Dรผ VLฤ SHZQD ZVND]yZND $E\ REOL F]\รผ PRF MHGQRVWNRZฤ LQVWDODFML JU]HZ F]HM : P NRQLHF]QH MHVW RNUHฤ OHQLH VWUHI\ NOLPDW\F]QHM Z MDNLHM ]QDMGXMH VLฤ RELHNW D WDNฤชH SU]HDQDOL]RZDQLH XV\WXR ZDQLD Z]JOฤ GHP RELHNWyZ Vฤ VLDGXMฤ F\FK L XZ]JOฤ GQLHQLH LQQ\FK Z\PDJDฤ WHFKQLF] Q\FK VWDZLDQ\FK SU]H NRQNUHWQฤ LQVWDODFMฤ 0RF V\VWHPX SRZLQQD PLHฤ FLรผ VLฤ Z ]D NUHVLH RG GR : P 6]F]HJyรกRZH LQIRUPDFMH ]QDMG]LHP\ Z GRNXPHQWDFML WHFKQLF]QHM NRQNUHWQHM LQVWDODFML 3U]HZRG\ VDPRUHJXOXMฤ FH PRฤชQD FLฤ รผ QD RGFLQNL R GR ZROQHM GรกXJRฤ FL 'R PLHMVFD JG]LH Eฤ G]LH ]DEXGRZDQD SXV] ND WHUPRVWDWX OXE SXV]ND SU]\รกฤ F]HQLRZD QDOHฤช\ ] WDEOLF\ HOHNWU\F]QHM GRSURZDG]Lรผ SU]HZyG ]DVLODMฤ F\ :DฤชQH MHVW DE\ E\รก RQ ]DEH]SLHF]RQ\ QLH]DOHฤชQ\P ]DEH]SLHF]H QLHP UyฤชQLFRZR SUฤ GRZ\P P$ RUD] Z\รกฤ F]QLNLHP QDGPLDURZR SUฤ GRZ\P R SUฤ G]LH Z\รกฤ F]HQLH GREUDQ\P GR PRF\ LQVWDORZDQHJR XU]ฤ G]HQLD JU]HZF]HJR 'DPLDQ ฤฉDELFNL

Fachowy Elektryk

29


PORADY

Ograniczniki przepiฤ ฤ

Fot. 1. Ogranicznik przepiฤ ฤ DS-HF typu 3 (D) z ๏ฌ ltrem wysokich czฤ stotliwoล ci do 30 MHz

30

Fachowy Elektryk

Rodzaje ogranicznikรณw przepiฤ ฤ 'R ]DEH]SLHF]DQLD XU]ฤ G]Hฤ NRPSXWHUR Z\FK L VSU]ฤ WX DXGLRZL]XDOQHJR VWRVXMH VLฤ RJUDQLF]QLNL W\SX GDZQHM NODV\ ' NWyUH FKURQLฤ F]XรกH RGELRUQLNL SU]HG SU]HSLฤ FLD PL ]UHGXNRZDQ\PL SU]H] Z\ฤชV]\ VWRSLHฤ RFKURQ\ 8U]ฤ G]HQLD WH Vฤ UyZQLHฤช VWRVR ZDQH Z SU]\SDGNX QLHXVWDORQHM RGSRUQRฤ FL XGDURZHM DSDUDWXU\ RUD] NLONXG]LHVLฤ FLRPH WURZHM RGOHJรกRฤ FL PLฤ G]\ F]Xรก\P XU]ฤ G]H QLHP D RVWDWQLP VWRSQLHP RFKURQ\ +\EU\GRZH RJUDQLF]QLNL W\SX ร ยด GDZ QHM NODV\ % & ]DSHZQLDMฤ RFKURQฤ SU]HG SU]HSLฤ FLDPL DWPRVIHU\F]Q\PL VSRZR GRZDQ\PL XGHU]HQLHP SLRUXQD Z RELHNW\ ]QDMGXMฤ FH VLฤ Z Vฤ VLHG]WZLH OLQLL QDSR ZLHWU]Q\FK OXE EH]SRฤ UHGQLR Z OLQLฤ QQ Z GXฤชHM RGOHJรกRฤ FL RG PLHMVFD ]DLQVWDOR ZDQLD RJUDQLF]QLNyZ 3RQDGWR WHJR W\SX RJUDQLF]QLNL VWDQRZLฤ ]DEH]SLHF]DQLH SU]HG SU]HSLฤ FLDPL รกฤ F]HQLRZ\PL 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX RUD] W\SX ร ยด LQVWDOXMH VLฤ SU]HG OLF]QLNLHP FKURQLฤ F W\P VDP\P XNรกDG SRPLDURZ\ 2JUDQLF]QLNL W\SX GDZQHM NODV\ & FKUR QLฤ LQVWDODFMฤ HOHNWU\F]Qฤ SU]HG VNXWNDPL SU]HSLฤ รผ SRZVWDรก\FK Z Z\QLNX SRฤ UHGQLFK Z\รกDGRZDฤ DWPRVIHU\F]Q\FK OXE SURFHVyZ รกฤ F]HQLRZ\FK Z VLHFL HOHNWU\F]QHM &KRG]L SU]HGH ZV]\VWNLP R ]Dรกฤ F]DQLH XU]ฤ G]Hฤ HOHNWU\F]Q\FK WDNLFK MDN VLOQLNL WUDQVIRU PDWRU\ F]\ WHฤช VSDZDUNL 2JUDQLF]QLNL WH UHGXNXMฤ UyZQLHฤช SU]HSLฤ FLD NWyUH Z\VWฤ SXMฤ Z Z\QLNX ]DG]LDรกDQLD ]DEH]SLHF]Hฤ LQVWDODFML 2JUDQLF]QLNL W\SX GDZQHM NODV\ % ]D SHZQLDMฤ RFKURQฤ LQVWDODFML HOHNWU\F]QHM RUD] RGELRUQLNyZ NWyUH Vฤ GR QLHM SRGรกฤ F]R QH Z SU]\SDGNX EH]SRฤ UHGQLHJR XGHU]HQLD SLRUXQD Z OLQLฤ ]DVLODMฤ Fฤ OXE Z LQVWDODFMฤ RGJURPRZฤ EXG\QNX -HฤชHOL ]DVWRVRZDQR RJUDQLF]QLN LVNLHUQLNRZ\ WR SUฤ G PRฤชH

Fot. 2. Ogranicznik przepiฤ ฤ klasy B+C czteropolowy z iskiernikiem FOTTON OBV26 B+C/NPE.

SU]HSรก\ZDรผ ZLHORNURWQLH QLH SRZRGXMฤ F MHJR ]QLV]F]HQLD ,VWRWQH MHVW DE\ SRรกฤ F]H QLD E\รก\ Z\NRQDQH SU]HZRGDPL R PLQLPDO Q\P SU]HNURMX QLH PQLHMV]\P QLฤช PP 2JUDQLF]QLN WHJR W\SX QDMF]ฤ ฤ FLHM PRQWXMH VLฤ QD SRF]ฤ WNX LQVWDODFML NWyUD ]DVLODQD MHVW Fot.: Relpol

Mรผlle Fot.: Jean Mรผller

1LH PD Zฤ WSOLZRฤ FL FR GR WHJR ฤชH QD EH] SLHF]Hฤ VWZR XU]ฤ G]Hฤ HOHNWU\F]Q\FK VNรกD GD VLฤ V\VWHP RFKURQ\ SU]HG SU]HSLฤ FLDPL 1LHMHGQRNURWQLH Vฤ RQH ERZLHP SU]\F]\Qฤ ]QLV]F]Hฤ XU]ฤ G]Hฤ HOHNWU\F]Q\FK L DXWRPD W\NL Z LQVWDODFMDFK SU]HP\VรกRZ\FK 3U]\ F]\Q SRZVWDQLD SU]HSLฤ รผ MHVW ZLHOH :\ VWฤ SLรผ PRJฤ RQH QD SU]\NรกDG SRGF]DV ]Dรกฤ F]DQLD OXE Z\รกฤ F]DQLD QLHREFLฤ ฤชRQHM OLQLL QDSRZLHWU]QHM 3U]HSLฤ FLH PRฤชH E\รผ UyZQLHฤช NRQVHNZHQFMฤ XGHU]HQLD SLRUXQD Z OLQLฤ QDSRZLHWU]Qฤ 6NXWNL SU]HSLฤ รผ PRJฤ E\รผ Z\Mฤ WNRZR GRWNOL ZH QD RELHNWDFK SU]HP\VรกRZ\FK 3U]HVWRMH OLQLL SURGXNF\MQ\FK XV]NRG]HQLD XU]ฤ G]Hฤ VWHUXMฤ F\FK XWUDWD VXURZFyZ QD SU]\NรกDG Z SU]HP\ฤ OH VSRฤช\ZF]\P WR W\ONR QLHNWyUH ] QLFK 6Wฤ G WHฤช SROH GR SRSLVX GOD RJUDQLF] QLNyZ SU]HSLฤ รผ VWDQRZLฤ F\FK XU]ฤ G]HQLD PDMฤ FH QD FHOX ]DSHZQLHQLH RFKURQ\ DSDUD WXU\ HOHNWU\F]QHM SU]HG SU]HMฤ FLRZ\PL SU]H SLฤ FLDPL L RJUDQLF]DQLH F]DVX WUZDQLD RUD] F]ฤ VWRWOLZRฤ FL SUฤ GX QDVWฤ SF]HJR

Fot.: Fotton

Ograniczniki przepiฤ ฤ stanowiฤ urzฤ dzenia zaprojektowane do ochrony aparatury elektrycznej przed przejล ciowymi przepiฤ ciami, ograniczajฤ ce czas trwania oraz czฤ stotliwoล ฤ prฤ du nastฤ pczego.

Fot. 3. RPBC-50/280/4 - czteropolowy ogranicznik warystorowy typu 1+2+3, prฤ d szczytowy 12,5 kA (10/350 ยตs)/biegun.


Fot. 4. RPBC-12.5/280/1 - jednopolowy ogranicznik warystorowy typu 1+2+3, prฤ d szczytowy 12,5 kA (10/350 ยตs).

] VLHFL QDSRZLHWU]QHM OXE ] OLQLL NDEORZHM 0LHMVFHP W\P PRฤชH E\รผ ]รกฤ F]H NDEORZH OXE UR]G]LHOQLFD JรกyZQD QQ 2JUDQLF]QLNL WH PDMฤ UyZQLHฤช ]D ]DGDQLH RGSURZDG]HQLH GR X]LRPX SUฤ GX SLRUXQRZHJR SRZVWDรกHJR SR EH]SRฤ UHGQLP XGHU]HQLX SLRUXQD Z VLHรผ ]DVLODMฤ Fฤ 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX ]QDMGXMฤ ]DVWRVRZDQLH Z SU]\SDGNDFK JG\ EXG\QHN Z\SRVDฤชRQR Z LQVWDODFMฤ SLRUX QRFKURQQฤ OXE JG\ EXG\QHN PD SU]\รกฤ F]H ] ]HZQฤ WU]Qฤ OLQLฤ QDSRZLHWU]Qฤ L LQVWDODFMฤ SLRUXQRFKURQQฤ 2SUyF] WHJR RJUDQLF]QL NL WHJR W\SX VWRVXMH VLฤ Z SU]\SDGNX JG\ GR EXG\QNX MHVW GRSURZDG]RQD ]HZQฤ WU]QD OLQLD QDSRZLHWU]QD L EUDN LQVWDODFML SLRUX QRFKURQQHM OXE EXG\QHN MHVW ]DVLODQ\ OLQLฤ NDEORZฤ D RGOHJรกRฤ รผ PLฤ G]\ EXG\QNLHP L VWDFMฤ WUDIR MHVW QLHZLHOND Charakterystyki dziaล ania ogranicznikรณw 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ VWDQRZLฤ QLHRG]RZ Q\ HOHPHQW V\VWHPyZ RFKURQ\ NOXF]RZ\FK HOHPHQWyZ VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM Z W\P WUDQVIRUPDWRUyZ L JHQHUDWRUyZ =H Z]JOฤ GX QD FKDUDNWHU\VW\NL G]LDรกDQLD GRVWฤ SQH Vฤ RJUDQLF]QLNL RGFLQDMฤ FH RJUDQLF]DMฤ FH L NRPELQRZDQH 2JUDQLF]QLNL QD]ZDQH RG FLQDMฤ F\PL PDMฤ ]D ]DGDQLH ]DSHZQLHQLH JZDรกWRZQHJR VSDGNX RSRUX ZHZQฤ WU]QH JR D QDVWฤ SQLH V]\ENLH SU]HMฤ FLH ]H VWDQX QLH SU]HZRG]HQLD GR VWDQX SU]HZRG]HQLD 5]HF] MDVQD GR ]MDZLVND WDNLHJR GRFKRG]L Z PRPHQFLH SU]HNURF]HQLD SHZQHM ZDU WRฤ FL QDSLฤ FLD 3DPLฤ WDรผ QDOHฤช\ ฤชH ZDฤชQฤ ]DOHWฤ WDNLHJR UR]ZLฤ ]DQLD MHVW SURVWD EX GRZD ERZLHP NRQVWUXNFMD RJUDQLF]QLNyZ

Fot.: Jean Mรผller

RGFLQDMฤ F\FK ED]XMH QD LVNLHUQLNX =\VNX MH VLฤ ZLฤ F ]GROQRฤ รผ SU]HZRG]HQLD GXฤช\FK SUฤ GyZ XGDURZ\FK EUDN SU]HSรก\ZX SUฤ GX SRGF]DV QRUPDOQHM SUDF\ RUD] QLH]DZRG QRฤ รผ V\VWHPX 0yZL VLฤ ฤชH WDNLH UR]ZLฤ ]DQLH PD UyZQLHฤช VZRMH ZDG\ :\PLHQLD VLฤ ZLฤ F Z W\P ]DNUHVLH VLOQ\ ZSรก\Z F]\Q QLNyZ ฤ URGRZLVNRZ\FK D WDNฤชH GXฤชฤ ZDU WRฤ รผ QDSLฤ FLD ]DG]LDรกDQLD 'R ZDG ]DOLF]D VLฤ WDNฤชH PRฤชOLZRฤ รผ Z\VWฤ SLHQLD W]Z SUฤ GX QDVWฤ SF]HJR %XGRZD RJUDQLF]QLNyZ RJUDQLF]DMฤ F\FK ED]XMH QD HOHPHQFLH QLHOLQLRZ\P NWy U\ EDUG]R F]ฤ VWR Z\NRQDQ\ MHVW Z SRVWDFL ZDU\VWRUD WOHQNRZHJR =Q2 -DNR ]DOHW\ WDNLHJR UR]ZLฤ ]DQLD Z\PLHQLD VLฤ SU]HGH ZV]\VWNLP EUDN SUฤ GX QDVWฤ SF]HJR D WDNฤชH PRฤชOLZRฤ รผ SUHF\]\MQHJR QDVWDZLHQLD QDSLฤ FLD ]DSรกRQX W]Z ]DG]LDรกDQLD RFKURQQLND =DOHWฤ QLHZฤ WSOLZLH MHVW UyZQLHฤช VWRVXQNR ZD QLHGXฤชD ZDUWRฤ รผ QDSLฤ FLD ]DSรกRQX D WDN ฤชH EUDN RSyฤจQLHQLD ]DSรกRQX RFKURQQLND

Fot. 6. DS44VG 4-polowy ogranicznik przepiฤ ฤ typu 2+3 (C+D)

5R]ZLฤ ]DQLH WR QLH MHVW MHGQDN EH] ZDG 0QLHMV]D Z SRUyZQDQLX ] LVNLHUQLNLHP ]GROQRฤ รผ RGSURZDG]DQLD SUฤ GX SLRUXQR ZHJR SU]HSรก\Z SUฤ GX SRGF]DV QRUPDOQHM SUDF\ D WDNฤชH ]QDF]QD SRMHPQRฤ รผ ZH

Fot.: Weidmรผller

Fot.: Relpol

PORADY

Fot. 5. Ogranicznik przepiฤ ฤ VPU Varitector PU.

Fachowy Elektryk

31


Fot. 7. RP-DC ogranicznik przepięć dla linii zasilających DC, Maks. napięcie trwałej pracy 15 V DC, Maks. prąd wyładowczy 20kA, zawiera czujnik termiczny, iskiernik gazowy oraz diodę lawinową TVS

Z myślą o wymianie danych 2 SHZQ\FK ]DVDGDFK QDOHĪ\ SDPLĊWDü SRG F]DV GRERUX RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLĊü SU]H ]QDF]RQ\FK GR SRUWyZ V\JQDáRZ\FK 6WąG WHĪ Z SLHUZV]HM NROHMQRĞFL WU]HED Z]Ląü SRG XZDJĊ ]QDPLRQRZH L PDNV\PDOQH ZDUXQNL

Fot.: Jean Müller

ZQĊWU]QD WR SRGVWDZRZH ZDG\ RJUDQLF] QLNyZ RJUDQLF]DMąF\FK 3URGXFHQFL RIHUXMą UyZQLHĪ RJUDQLF]QLNL NRPELQRZDQH àąF]ą RQH Z VRELH Z\PLH

QLRQH ZF]HĞQLHM UR]ZLą]DQLD 3RáąF]HQLH PRĪH PLHü IRUPĊ V]HUHJRZHJR SRáąF]HQLD XU]ąG]HĔ W]Z RJUDQLF]QLNL ]DZRURZH OXE SRáąF]HQLD NDVNDGRZHJR : SU]\SDGNX V]HUHJRZHJR SRáąF]HQLD RJUDQLF]QLNyZ QLH GRFKRG]L GR Z\VWĊSRZDQLD SU]HSá\ZX SUą GX SRGF]DV QRUPDOQHM SUDF\ 2SUyF] WHJR SUąG QDVWĊSF]\ MHVW ]QDF]QLH RJUDQLF]RQ\ 3RGNUHĞOD VLĊ MHGQDN ĪH GR ZDG WDNLHJR UR] ZLą]DQLD ]DOLF]\ü QDOHĪ\ SUREOHP\ ] ]DSáR QHP LVNLHUQLND 1DMF]ĊĞFLHM XZ]JOĊGQLD VLĊ NLOND VWRSQL RFKURQ\ W\P VDP\P EXGXMąF XNáDG\ NROHMQR áąF]RQ\FK RJUDQLF]QLNyZ ] XZ]JOĊGQLHQLHP FRUD] QLĪV]\FK QDSLĊü 3DPLĊWDü QDOHĪ\ DE\ SRPLĊG]\ NROHMQ\PL VWRSQLDPL RFKURQ\ E\áD ]DFKRZDQD SHZQD RGOHJáRĞü

Fot. 8. Czteropolowy ogranicznik przepięć DUT250VG typu 1+2+3 do 100 kA prądu udarowego 10/350 µs. Jest to jeden z najmniejszych/najwęższych ograniczników na taki prąd na świecie

32

Fachowy Elektryk

Fot.: Fotton

Fot.: Relpol

PORADY

Fot. 9. Ogranicznik przepięć klasy B+C trójpolowy do systemów fotowoltaicznych FOTTON OBV26 PV.

SUDF\ XU]ąG]HQLD 1LH PQLHM ZDĪQ\ MHVW SU]\ W\P PDNV\PDOQ\ SUąG Z OLQLDFK SU]HV\áX F]ĊVWRWOLZRĞü JUDQLF]QD D WDNĪH URG]DM HOH PHQWX OXE XNáDGX RFKURQQHJR NWyU\ ]DVWR VRZDQR EH]SRĞUHGQLR Z XU]ąG]HQLX 3RG F]DV Z\ERUX RJUDQLF]QLND QDOHĪ\ Z]Ląü SRG XZDJĊ VWRSLHĔ ]DJURĪHQLD XGDURZHJR XU]ą G]HĔ RG VWURQ\ ZHMĞü V\JQDáRZ\FK &KRG]L SU]HGH ZV]\VWNLP R SU]HDQDOL]RZDQLH ]D JURĪHQLD VWZDU]DQHJR SU]H] SU]HSá\Z F]ĊĞFL SLRUXQRZHJR RUD] ]DJURĪHQLD SRFKRG]ąFH RG ZV]HONLHJR URG]DMX SU]HSLĊü 3U]\ Z\ER U]H ]ZUDFD VLĊ XZDJĊ QD RGSRUQRĞü SRUWyZ V\JQDáRZ\FK QD XGDU\ SU]HSLĊFLRZR SUąGR ZH QLHSRZWDU]DOQH WáXPLHQLD SU]HELHJyZ VLQXVRLGDOQ\FK RUD] SRZWDU]DOQH V]\ENLH HOHNWU\F]QH ]DNáyFHQLD LPSXOVRZH .OXF]R Zą UROĊ RGJU\ZD SU]\ W\P XNáDG SU]HV\áX V\JQDáyZ :DĪQ\ MHVW ZLĊF VSRVyE SU]HV\áX V\JQDáyZ XNáDG\ V\PHWU\F]QH OXE QLHV\ PHWU\F]QH LPSHGDQFMD IDORZD OLQLL RUD] GRSXV]F]DOQH WáXPLHQLH OLQLL SU]HV\áRZ\FK 2SUyF] WHJR DQDOL]XMąF XNáDG SU]HV\áX V\J QDáyZ ELHU]H VLĊ SRG XZDJĊ GRSXV]F]DO Qą LPSHGDQFMĊ MDNą PRĪQD ZVWDZLü Z WRU V\JQDáRZ\ RUD] URG]DM ]áąF] VWRVRZDQ\FK Z V\VWHPLH 1D SRGVWDZLH X]\VNDQ\FK Z WHQ VSRVyE GDQ\FK RNUHĞOD VLĊ Z\PDJDQH ZáDĞ FLZRĞFL RFKURQQH RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLĊü Przy montażu ,QVWDOXMąF RJUDQLF]QLNL SU]HSLĊü QDOHĪ\ ]ZUy FLü XZDJĊ SU]HGH ZV]\VWNLP QD GRNáDGQ\ PRQWDĪ SU]HZRGyZ -HVW WR V]F]HJyOQLH LVWRW QH Z DVSHNFLH GXĪ\FK SUąGyZ MDNLH PRJą Sá\Qąü SRGF]DV Z\áDGRZDĔ DWPRVIHU\F] Q\FK :DĪQH MHVW SU]\ W\P DE\ XZ]JOĊGQLü PRĪOLZLH QDMNUyWV]H SU]HZRG\ áąF]HQLRZH


Fot. 10. RPC-160/280/3N - wielobiegunowy ogranicznik warystorowo-iskiernikowy, Imax = 40 kA (8/20 ยตs)/biegun, zawiera trzy ograniczniki RPC-40/280/1 i ogranicznik iskiernikowy RPC-N-PE.

REKLAMA

Fot.: Relpol

PORADY

-

.RQLHF]QRฤ รผ WD Z\QLND ] LQGXNF\MQRฤ FL SU]HZRGyZ QD NWyUHM SRG F]DV RGSURZDG]DQLD LPSXOVyZ GR ]LHPL RGNรกDGDMฤ VLฤ GRGDWNRZH QDSLฤ FLD ']Lฤ NL PRฤชOLZLH QDMNUyWV]\P SU]HZRGRP ]PQLHMV]RQH MHVW U\]\NR Z\VWฤ SLHQLD Z\VRNLFK QDSLฤ รผ GRGDWNRZ\FK 3DPLฤ WDรผ QDOHฤช\ ฤชH Z RGQLHVLHQLX GR SR]RVWDรกHM DSDUDWXU\ ]DEH] SLHF]DMฤ FHM RJUDQLF]QLNL NODV\ % % & RUD] & QDOHฤช\ LQVWDORZDรผ SU]HG Z\รกฤ F]QLNDPL UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\PL RG VWURQ\ ]DVLODQLD RUD] ]D JรกyZQ\PL ]DEH]SLHF]HQLDPL QDGPLDURZR SUฤ GRZ\PL 7\P VSRVREHP ]\VNXMH VLฤ Z\HOLPLQRZDQLH Z\]ZDODQLD SUDZLGรกRZR G]LDรกDMฤ FHJR Z\รกฤ F]QLND UyฤชQLFRZRSUฤ GRZHJR SU]\ ]DG]LDรกDQLX RJUDQLF]QLND 2SUyF] WHJR Z\รกฤ F]QLNL UyฤชQLFRZRSUฤ GRZH PDMฤ ]DSHZQLRQฤ RFKURQฤ SU]HG XGDUHP SUฤ GRZ\P Z PRPHQFLH SR ZVWDQLD SU]HSLฤ FLD 2GSRUQRฤ รผ XGDURZD W\SRZ\FK Z\รกฤ F]QLNyZ UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\FK MHVW PQLHMV]D RG RGSRUQRฤ FL RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLฤ รผ L Z\QRVL $ : UDPDFK SRGVXPRZDQLD ZDUWR SU]\SRPQLHรผ ฤชH RJUDQLF]QLNL SU]H SLฤ รผ W\SX NODV\ % PDMฤ ]D ]DGDQLH ]DSHZQLHQLH RFKURQ\ SU]HG EH]SRฤ UHGQLP L EOLVNLP XGHU]HQLHP SLRUXQD = NROHL RJUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX NODV\ & ]DEH]SLHF]DMฤ ZLฤ NV]Rฤ รผ RGELRUQLNyZ HOHNWU\F]Q\FK SU]HG SU]HSLฤ FLDPL NRPXWDF\MQ\PL L SU]HSLฤ FLDPL ]UHGXNRZDQ\PL SU]H] RJUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX NODV\ ' GRGDWNRZR ]DEH]SLHF]DMฤ V]F]HJyOQLH F]XรกH L NRV]WRZQH XU]ฤ G]HQLD HOHNWU\F]QH L HOHNWURQLF]QH =HVWDZ\ RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLฤ รผ W\SX NODV\ % & PRQWRZDQH Z MHG QHM UR]G]LHOQLF\ RIHURZDQH Vฤ Z GZX ZHUVMDFK GR GRPyZ MHGQR URG]LQQ\FK L RELHNWyZ SU]HP\VรกRZ\FK 'DPLDQ ฤฉDELFNL ย ย ย ย ย ย ย ย ย

Bibliogra๏ฌ a 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ 'HKQ 3ROVND 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ /HJUDQG 3ROVND 0DWHULDรก\ +DJHU 3ROR 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ 5HOSRO 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ 6LPHW 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ $%% 0DWHULDรก\ ยฟUP\ &(175232/ ZรกDฤ FLFLHOD PDUNL )27721 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ (DWRQ (OHFWULF 0DWHULDรก\ LQIRUPDF\MQH ยฟUP\ (QGUHVV +DXVHU 3ROVND

Fachowy Elektryk

33


PRODUKTY

Ograniczniki przepiฤ ฤ CITEL โ bezpieczeล stwo z 10-letniฤ gwarancjฤ Ograniczniki przepiฤ ฤ stosowane sฤ coraz powszechniej, ale ciฤ gle wielu projektantรณw i wykonawcรณw ma o nich i ich zastosowaniu jedynie szczฤ tkowฤ wiedzฤ . Dlatego w tym krรณtkim artykule na przykล adzie ogranicznikรณw francuskiej ๏ฌ rmy CITEL, oferowanych przez Jean Mueller Polska, zostanฤ w bardzo prosty sposรณb przedstawione podstawowe zagadnienia z tym zwiฤ zane. : ]ZLฤ ]NX ] FRUD] SRZV]HFKQLHM Xฤช\ZDQ\ PL XU]ฤ G]HQLDPL HOHNWURQLF]Q\PL ] NDฤชG\P URNLHP URฤ QLH ]DSRWU]HERZDQLH QD RFKURQฤ SU]HG SU]HSLฤ FLDPL Z\VWฤ SXMฤ F\PL Z VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM 1DMF]ฤ VWV]\PL ฤจUyG รกDPL SU]HSLฤ รผ Vฤ EH]SRฤ UHGQLH XGHU]HQLD SLRUXQD Z QDSRZLHWU]QH OLQLH HQHUJHW\F]QH SU]HSLฤ FLD LQGXNRZDQH Z VLHFL QD VNXWHN SREOLVNLHJR XGHU]HQLD SLRUXQD RUD] SU]H SLฤ FLD รกฤ F]HQLRZH SU]HUZDQLH NDEOD ]D G]LDรกDQLH EH]SLHF]QLND OXE Z\รกฤ F]QLND ]D รกฤ F]DQLH VLOQLND ]Dรกฤ F]DQLH WUDQVIRUPDWRUD ]DSรกRQQLNL ODPS QHRQRZ\FK LWG 2FKURQD SU]HG W\PL SU]HSLฤ FLDPL MHVW UHDOL]RZD QD SU]HGH ZV]\VWNLP SU]H] ]DVWRVRZDQLH UyฤชQHJR W\SX RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLฤ รผ 2JUDQLF]QLNL WH PDMฤ Z VXPLH GRฤ รผ SURVWฤ EXGRZฤ L LFK ]DGDQLHP MHVW RGSURZDG]HQLH GR ]LHPL SRMDZLDMฤ FHJR VLฤ Z VLHFL V]NRG OLZHJR SUฤ GX RUD] Z\UyZQDQLH SRWHQFMD รกyZ 1DMSRSXODUQLHMV]\P UR]ZLฤ ]DQLHP MHVW ]DLQVWDORZDQLH RJUDQLF]QLND PLฤ G]\ SU]HZRG\ ID]RZH D QS V]\Qฤ X]LHPLDMฤ Fฤ *G\ Z VLHFL MHVW QRUPDOQH QDSLฤ FLH WR RJUD QLF]QLN ]DFKRZXMH VLฤ MDN L]RODWRU JG\ QD SLฤ FLH JZDรกWRZQLH Z]UDVWD WR ZyZF]DV VWDMH VLฤ EDUG]R GREU\P SU]HZRGQLNLHP L RGSURZDG]D SUฤ G GR ]LHPL ]DSRELHJD Mฤ F Z\VWฤ SLHQLX SU]HSLฤ FLD Z FKURQLRQ\FK XU]ฤ G]HQLDFK 3R RGSURZDG]HQLX SU]HSLฤ FLD GR ]LHPL RJUDQLF]QLN ZUDFD GR VWDQX SLHUZRWQHJR Z UDPDFK WHVWRZDQLD SU]H SURZDG]D VLฤ P LQ WHVW NURWQHJR ]DG]LD

34

Fachowy Elektryk

รกDQLD RJUDQLF]QLND Z VHULDFK SR UyฤชQ\FK SU]HSLฤ รผ 1DMSRSXODUQLHMV]H RJUDQLF]QLNL Vฤ ]EXGRZDQH QD ED]LH LVNLHUQLNyZ JD]R Z\FK ZDU\VWRUyZ OXE V]HUHJRZR SRรกฤ F]R Q\FK REX W\FK HOHPHQWyZ 3U]\ EXGRZLH ZDU\VWRURZHM QDOHฤช\ SDPLฤ WDรผ R NRQWUR ORZDQLX FR SHZLHQ F]DV WHJR HOHPHQWX JG\ฤช QD VNXWHN SURFHVyZ VWDU]HQLD SRG ZSรก\ZHP WHPSHUDWXU\ ZLOJRFL L LORฤ FL ]D G]LDรกDฤ ZDU\VWRU SRZROL WUDFL VZRMH ZรกDฤ FLZRฤ FL L SR NLONX ODWDFK PRฤชH E\รผ SRWU]HED Z\PLDQ\ PRGXรกX OXE FDรกHJR RJUDQLF]QLND )LUPD &,7(/ MDNR MHG\QD QD U\QNX RIHUX MH RJUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ Z WHFKQRORJLL 9* ] OHWQLฤ JZDUDQFMฤ OLF]RQฤ RG GDW\ SUR GXNFML V]HUHJRZR SRรกฤ F]RQ\ ] ZDU\VWRUHP LVNLHUQLN ]DSRELHJD SRMDZLDQLX VLฤ W]Z SUฤ GX XSรก\ZX NWyU\ MHVW RGSRZLHG]LDOQ\ ]D VWDU]HQLH VLฤ ZDU\VWRUD Ochrona odgromowa : 3ROVFH Z\VWฤ SXMH ฤ UHGQLR Z URNX RN GQL EXU]RZ\FK L XGHU]HQLD SLRUXQD QD NP : PRPHQFLH Z\รกDGR ZDQLD Sรก\QLH SUฤ G LPSXOVRZ\ R ZDUWRฤ FL V]F]\WRZHM GR N$ ]Z\NOH MHGQDN MHVW WR ZDUWRฤ รผ N$ : SU]\SDGNX XGHU]HQLD Z OLQLฤ QDSRZLHWU]Qฤ GRSURZD G]DMฤ Fฤ ]DVLODQLH GR EXG\QNX PRJฤ SRMD ZLรผ VLฤ SUฤ G\ XGDURZH R ZDUWRฤ FL PDNV\ PDOQHM GR N$ ]DNรกDGD VLฤ ฤชH GR HQHUJLL SLRUXQD ]Z\NOH Vฤ WR MHGQDN QLHFR PQLHMV]H ZDUWRฤ FL 'ODWHJR GR RFKURQ\

UR]G]LHOQLF SU]\ GRSURZDG]RQHM OLQLL QD SRZLHWU]QHM ]DOHFDP\ RJUDQLF]QLNL ELH JXQRZH '6 9* OXE '87 9* W\SX GDZQLHM % & ' R Z\WU]\PDรกRฤ FL QD SUฤ G XGDURZ\ N$ QD ELHJXQ L N$ NV]WDรกW IDOL ศ V QD FDรก\ RJUDQLF]QLN -HฤชHOL ]H Z]JOฤ GyZ ยฟQDQVRZ\FK JRG]LP\ VLฤ QD RFKURQฤ W\ONR SU]HG RN XGHU]Hฤ SLRUXQyZ WR PRฤชHP\ ]DVWRVRZDรผ RJUD QLF]QLNL R Z\WU]\PDรกRฤ FL XGDURZHM N$ QD ELHJXQ L N$ QD SRORZ\ RJUDQLF] QLN QS '6 9* W\SX % & ' =DVWRVRZDQLH RJUDQLF]QLNyZ QD PQLHMV]H SUฤ G\ XGDURZH QS '6 56 QD N$ ELHJXQ PXVL E\รผ SRSU]HG]RQH GRNรกDGQ\PL Z\OLF]HQLDPL ']Lฤ NL Z\Mฤ WNRZHM RSDWHQ WRZDQHM SU]HG NLONXQDVWX ODW\ WHFKQRORJLL RJUDQLF]QLNL WH G]LDรกDMฤ Z F]DVLH QV ZLฤ NV]Rฤ รผ RJUDQLF]QLNyZ QD U\QNX G]LDรกD Z F]DVLH R JRUV]\P WM QV D Vฤ QD ZHW WDNLH JG]LH SURGXFHQFL SRGDMฤ F]DV QV ยฑ ZLDGRPR ฤชH LP V]\EFLHM ]DF]QLH G]LDรกDรผ RJUDQLF]QLN W\P OHSLHM GOD FKUR QLRQ\FK XU]ฤ G]Hฤ :\PLHQLRQH SRZ\ฤชHM RJUDQLF]QLNL ]DSHZQLDMฤ Z\Mฤ WNRZR GREU\ SR]LRP RFKURQ\ WM N9 SU]\ ]QDPLR QRZ\P SUฤ G]LH XGDURZ\P QLH PD SUฤ GX XSรก\ZX L SUฤ GX QDVWฤ SF]HJR PDMฤ ODW JZDUDQFML :\NRQDQLD RJUDQLF]QLNyZ W\SX % & ' Vฤ VWRVXQNRZR U]DGNR VSRW\NDQH QD U\QNX JG\ฤช QLHZLHOH ยฟUP RSDQRZDรกR WHFKQRORJLฤ XPRฤชOLZLDMฤ Fฤ LFK SURGXNFMฤ


*G\ QD EXG\QNX ]DLQVWDORZDQD MHVW LQVWDODFMD RGJURPRZD SLR UXQRFKURQ WR ] MHGQHM VWURQ\ FKURQL WR SU]HG ]QLV]F]HQLDPL L SR ฤชDUDPL VSRZRGRZDQ\PL XGHU]HQLHP SLRUXQD ] GUXJLHM VWURQ\ SRZRGXMH ]H SRZVWDMฤ GXฤชH SU]HSLฤ FLD LQGXNRZDQH RUD] F]ฤ ฤ รผ SUฤ GX XGDURZHJR ZQLND ] SRZURWHP GR EXG\QNX SU]H] X]LH PLHQLH PHWDORZH UXU\ JD]RZH ZRGQH LWS 1RUPD GRW\F]ฤ FD LQVWDORZDQLD RJUDQLF]QLNyZ VXJHUXMH ฤชH GR HQHUJLL RGSUR ZDG]RQHM SU]H] LQVWDODFMฤ RGJURPRZฤ GR ]LHPL SRZUDFD GR EX G\QNX D MHฤชHOL UR]NรกDGD VLฤ WR QS QD LQVWDODFMฤ HOHNWU\F]Qฤ SRG ]LHPQฤ PHWDORZH UXU\ JD]RZH L ZRGQH GURJL GR ZyZF]DV Z LQVWDODFML SRMDZLรผ VLฤ PRฤชH PDNV\PDOQ\ SUฤ G SU]HSLฤ FLRZ\ N$ D ZLฤ F Z\VWDUF]\ RJUDQLF]QLN '6 9* 1RUPD GR SXV]F]D UyZQLHฤช UH]\JQDFMฤ ] ]DVWRVRZDQLD RJUDQLF]QLNyZ W\SX % JG\ QD EXG\QNX QLH PD LQVWDODFML RGJURPRZHM L ]DVLODQLH QD GรกXJLP RGFLQNX MHVW GRSURZDG]RQH SRG ]LHPLฤ ยฑ ZWHG\ Z\VWDU F]ฤ RJUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ W\SX & QS '6 F]\ '6 OXE W\SX & ' QS '6 9*6

REKLAMA

PRODUKTY

Ochrona przed przepiฤ ciami indukowanym i ล ฤ czeniowymi : Z\QLNX SRฤ UHGQLHJR RGG]LDรก\ZDQLD SLRUXQyZ V]NRGOLZH GOD XU]ฤ G]Hฤ RGG]LDรก\ZDQLD PRJฤ Z\VWฤ SLรผ QDZHW GR NLONXVHW PH WUyZ RG PLHMVFD XGHU]HQLD SLRUXQD Z SU]HZRGDFK Z]EXG]D VLฤ SU]HSLฤ FLH R QDSLฤ FLX ZLHOX N9 'ODWHJR MHฤชHOL QDZHW PDP\ ]D EH]SLHF]RQฤ RJUDQLF]QLNDPL W\SX UR]G]LHOQLFฤ JรกyZQฤ WR JG\ GรกXJRฤ รผ SU]HZRGyZ SU]HNUDF]D P ZWHG\ QLH]Eฤ GQH MHVW GRGDWNRZH ]DEH]SLHF]HQLH XU]ฤ G]Hฤ NRฤ FRZ\FK RJUDQLF]QL NDPL W\SX ' D Z V]F]HJyOQ\FK SU]\SDGNDFK W\SX & ' QS '6 9* : X]DVDGQLRQ\FK SU]\SDGNDFK PRฤชQD ]DVWRVRZDรผ VSHFMDOQH RJUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ '6 +) ] ยฟOWUHP Z\VRNLFK F]ฤ VWR WOLZRฤ FL GR 0+] FR EDUG]R SRSUDZLD MDNRฤ รผ HQHUJLL Z VLHFL 7U]HED SDPLฤ WDรผ ฤชH ZV]\VWNLH SU]HZRG\ Z\FKRG]ฤ FH SR]D EX G\QHN Z V]F]HJyOQRฤ FL QDSRZLHWU]QH QS SU]HZRG\ RG DODUPX PRQLWRULQJX G]ZRQND X EUDP\ NDEOH DQWHQ WHOHZL]\MQ\FK L VD WHOLWDUQ\FK V\VWHP\ IRWRZROWDLF]QH QD GDFKX OLQLH WHOHIRQLF]QH L HQHUJHW\F]QH รกฤ F]ฤ FH Vฤ VLHGQLH EXG\QNL WU]HED ]DEH]SLHF]\รผ RJUDQLF]QLNDPL ยฑ QDMOHSLHM W\SX & &]ฤ VW\P Eรกฤ GHP MHVW ]DEH]SLHF]DQLH VLHFL W\ONR QD ZHMฤ FLX ยฑ SU]\NรกDGRZR VHUZHU\ ]DEH]SLHF]D VLฤ F]ฤ VWR W\ONR RG VWURQ\ OLQLL HQHUJHW\F]QHM L OLQLL LQWHUQHWRZHM D ]DSRPLQD VLฤ ฤชH SU]H SLฤ FLH Z]EXG]RQH SU]H] LQGXNFMฤ Z VLHFL NRPSXWHURZHM L ]D VLODMฤ FHM PRฤชH ]QLV]F]\รผ ]DUyZQR NRPSXWHU\ MDN L VHUZHU MHฤ OL QLH PD WDP VSHFMDOQ\FK RJUDQLF]QLNyZ : RIHUFLH ยฟUP\ &,7(/ ]QDMGXMH VLH EDUG]R GXฤชR UyฤชQ\FK Z\NRQDฤ RJUDQLF]QLNyZ GOD WH OHNRPXQLNDFML ,6'1 $'6/ *60 8076 7(75$ VLHFL NRP SXWHURZ\FK L SU]HV\รกX GDQ\FK 3URยฟ%XV (WKHUQHW %DVH7 &$7 56 LWG ]DUyZQR GOD SRMHG\QF]\FK XU]ฤ G]Hฤ MDN L FDรก\FK V\VWHPyZ QS V]DI ยด 7H VSHFMDOQH RJUDQLF]QLNL GRVWRVRZDQH Vฤ GR QLVNLFK QDSLฤ รผ '& L G]LDรกDMฤ EDUG]R V]\ENR WM QV : RIHUFLH &,7(/ MHVW SRQDG W\SyZ RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLฤ รผ L NLONDVHW W\SyZ LVNLHUQLNyZ JD]RZ\FK Z WHM G]LHG]LQLH &,7(/ MHVW QD ฤ ZLHFLH SURGXFHQWHP L SU]H] ODW G]LDรกDOQRฤ FL Z\SURGXNRZDรก SRQDG PLOLDUGD LVNLHUQLNyZ =ELJQLHZ %รกDฤชHMHZVNL -HDQ 0XHOOHU 3ROVND

Fachowy Elektryk

35


PRODUKTY

Ograniczniki przepięć Sicher Electric Fot.: Chint

Wychodząc naprzeciw potrzebom klienta firma Chint Poland rozpoczęła dystrybucję ograniczników przepięć marki Sicher Electric. Ograniczniki te są produkowane w Europie, przez co spełniają wysokie wymagania jakościowe. Obok aparatury Chint będą stanowiły mocny punkt w naszej ofercie.

Fot. 1. Ogranicznik przepięć OCH C 275/40 3P.

36

Fachowy Elektryk


Fot.: Chint

Fot.: Chint

PRODUKTY

Fot. 2. Ogranicznik przepiฤ ฤ OCH C 275/40 4P.

1D RIHUWฤ ILUP\ &KLQW 3RODQG VNรกDGD Mฤ VLฤ RFKURQQLNL SU]HSLฤ รผ JUXS\ % & RUD] % & : FHOX VSHรกQLHQLD VZRMHJR ]DGDQLD Z SR VWDFL RFKURQ\ LQVWDODFML QLVNLHJR QDSLฤ FLD MDNR SLHUZV]\ VWRSLHฤ RFKURQ\ QDOHฤช\ ]ZUyFLรผ XZDJฤ DE\ LFK PRQWDฤช RGE\ZDรก VLฤ Z UR]G]LHOQLFDFK JรกyZQ\FK EXG\QNX 2FKURQQLNL SU]HSLฤ รผ VSHรกQLDMฤ VZRMH Z\ PDJDQLD ]JRGQLH ] QRUPฤ ,(&

2FKURQQLNL PDUNL 6LFKHU (OHFWULF ยฟUP\ &KLQW 3RODQG SRVLDGDMฤ PRGXรกRZฤ REX GRZฤ GRVWRVRZDQฤ GR PRQWDฤชX QD V]\QLH 7+ PP RUD] PRฤชOLZRฤ รผ SRGรกฤ F]HQLD SU]HZRGyZ GR PP 6NรกDGDMฤ VLฤ ] SRG VWDZ\ DSDUDWX RUD] ZNรกDGNL Z\PLHQQHM 2FKURQQLNL 2&+ ]DSHZQLDMฤ Z\VRNL VWR SLHฤ RFKURQ\ QDSLฤ FLRZHM L SUฤ GRZHM :D U\VWRU\ =Q2 RUD] V\VWHP 7KHUPR '\QDPLF &RQWURO ]DSHZQLDMฤ LFK Z\VRNฤ MDNRฤ รผ RUD] SHZQRฤ รผ ]DG]LDรกDQLD $SDUDW\ WH UyZQLHฤช SRVLDGDMฤ RNQR UHZL ]\MQH NWyUH ]PLHQLD VLฤ ] NRORUX ]LHORQHJR QD F]HUZRQ\ Z SU]\SDGNX ]DG]LDรกDQLD DSD UDWX L NRQLHF]QRฤ FL Z\PLDQ\ MHJR ZNรกDGNL ย

Fot. 3. Ogranicznik przepiฤ ฤ OCH B C 275/60 1P.

Fot.: Chint

-HGQ\P ] VHULL W\FK SURGXNWyZ Vฤ RJUDQLF] QLNL SU]HSLฤ รผ $SDUDW\ Vฤ GRVWฤ SQH Z ZHU VMDFK MHGQRELHJXQRZ\FK RUD] ZLHORELHJX QRZ\FK Z W\SDFK % & L & 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ Z ZHUVML MHGQRELHJX QRZHM ]QDMGXMฤ VZRMH ]DVWRVRZDQLH SU]HGH ZV]\VWNLP Z MHGQRID]RZ\FK V\VWHPDFK VLHFLRZ\FK MDN L UyZQLHฤช Z V\VWHPDFK WUyMID]RZ\FK 7R GUXJLH UR]ZLฤ ]DQLH ZLฤ ฤชH VLฤ ] NRQLHF]QRฤ FLฤ RNDEORZDQLD ZV]\VW NLFK HOHPHQWyZ QDWRPLDVW MHJR NRU]\ฤ FLฤ MHVW ]DSHZQLHQLH ORJLVW\F]QHM HODVW\F]QRฤ FL L XWU]\P\ZDQLD VWDQyZ PDJD]\QRZ\FK W\O NR MHGQHJR URG]DMX SURGXNWX 2JUDQLF]QLNL SU]HSLฤ รผ Z ZHUVML ZLHOR ELHJXQRZHM ]QDMGXMฤ VZRMH ]DVWRVRZDQLH Z V\VWHPDFK MHGQRID]RZ\FK PRGXรกR ZH RUD] WUyMID]RZ\FK L PRGXรกRZH

Tab. 1. Ochronnik

Typ ochrony

B+C

ochrona instalacji niskiego napiฤ cia przed skutkami czฤ ล ciowych, bezpoล rednich i poล rednich wyล adowaล atmosferycznych

C

ochrona instalacji niskiego napiฤ cia przed skutkami poล rednich wyล adowaล atmosferycznych oraz ล ฤ czeniowymi przepiฤ ciami w sieci

Fot. 4. Ogranicznik przepiฤ ฤ OCH B C 275/40 1P.

Fachowy Elektryk

37


PRODUKTY

Wyล ฤ czniki rรณลผnicowoprฤ dowe

typu U ๏ฌ rmy Eaton do stosowania z przemiennikami czฤ stotliwoล ci Wyล ฤ czniki rรณลผnicowoprฤ dowe typu U ๏ฌ rmy Eaton swoimi wล aล ciwoล ciami dostosowane sฤ do specy๏ฌ ki pracy przemiennikรณw czฤ stotliwoล ci.

.RQLHF]QRฤ รผ RJUDQLF]HQLD ]DEXU]Hฤ HOHNWUR PDJQHW\F]Q\FK HPLWRZDQ\FK GR RWRF]HQLD SU]H] XNรกDG QDSฤ GRZ\ Z\PDJD ]DVLODQLD VLO QLNyZ HOHNWU\F]Q\FK SU]H] NDEHO VLOQLNRZ\ HNUDQRZDQ\ NWyU\ FKDUDNWHU\]XMH VLฤ SRMHP QRฤ FLฤ SDVRฤช\WQLF]ฤ PLฤ G]\ ฤช\รกฤ D HNUDQHP U\V 8]LHPLRQ\ HNUDQ NDEOD VLOQLNRZHJR SRZRGXMH SRZVWDQLH Z\VRNRF]ฤ VWRWOLZRฤ FLRZ\FK SUฤ GyZ GR]LHPQ\FK 'RGDWNRZ\P ฤจUyGรกHP W\FK SUฤ GyZ Vฤ ZHMฤ FLRZH ยฟOWU\ VWRVRZDQH Z FHOX RJUDQLF]HQLD QHJDW\ZQHJR ZSรก\ZX SU]HPLHQQLND F]ฤ VWRWOLZRฤ FL QD VLHรผ ]DVLODMฤ Fฤ

Fot.: Eaton

'RELHUDMฤ F Z\รกฤ F]QLNL UyฤชQLFRZRSUฤ GRZH QDOHฤช\ XZ]JOฤ GQLรผ EXGRZฤ RGELRUQLNyZ NWyUH Eฤ Gฤ SRGรกฤ F]RQH GR VLHFL HOHNWU\F]QHM :\Mฤ WNRZR ]รกRฤชRQ\P ]DJDGQLHQLHP MHVW RFKURQD LQVWDODFML HOHNWU\F]QHM ]DVLODMฤ FHM XNรกDG QDSฤ GRZ\ VWHURZDQ\ SRSU]H] SU]H PLHQQLN F]ฤ VWRWOLZRฤ FL 3U]HPLHQQLN F]ฤ VWRWOLZRฤ FL MHVW RGELRUQLNLHP QLHOLQLRZ\P Z NWyU\P QDVWฤ SXMH SU]Hรกฤ F]D QLH QDSLฤ FLD ] F]ฤ VWRWOLZRฤ FLฤ U]ฤ GX N+] :\VRND F]ฤ VWRWOLZRฤ รผ SU]Hรกฤ F]DQLD SURZDG]L GR SRZVWDZDQLD SRMHPQRฤ FLRZ\FK SUฤ GyZ PLฤ G]\SU]HZRGRZ\FK RUD] GR]LHPQ\FK

Rys.: Eaton

3U]HPLHQQLNL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL ]QDMGXMฤ FRUD] V]HUV]H ]DVWRVRZDQLH WDN Z RELHNWDFK SU]H P\VรกRZ\FK MDN L RELHNWDFK Xฤช\WHF]QRฤ FL SXEOLF]QHM QDSฤ G\ GฤจZLJyZ ZHQW\ODWR UyZ SRPS F]\ WDฤ P SU]HQRฤ QLNyZ WR W\ONR QLHNWyUH ] SU]\NรกDGyZ LFK ]DVWRVRZDฤ =D SHZQLHQLH RFKURQ\ SU]HFLZSRUDฤชHQLRZHM Z REZRGDFK ]DVLODMฤ F\FK SU]HPLHQQLNL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL Z\PDJD GRGDWNRZHM XZDJL L DQDOL]\ FKRFLDฤชE\ ]H Z]JOฤ GX QD SUฤ G XSรก\ZRZ\ Z SU]HZRG]LH RFKURQQ\P NWy U\ PRฤชH PLHรผ Z VWDQLH XVWDORQ\P ]QDF]QH ZDUWRฤ FL RUD] VLOQLH RGNV]WDรกFRQ\ SU]HELHJ 5HDOL]DFMD RFKURQ\ SU]HFLZSRUDฤชHQLRZHM MHVW MHV]F]H EDUG]LHM ]รกRฤชRQ\P ]DGDQLHP Z SU]\SDGNX JG\ GR MHM ]DSHZQLHQLD NR QLHF]QH MHVW ]DVWRVRZDQLH Z\รกฤ F]QLNyZ UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\FK

Rys. 1. Schematy zasilania napฤ dรณw elektrycznych z przeksztaล tnikami.

38

Fachowy Elektryk

Fot. 1. Wyล ฤ cznik rรณลผnicowoprฤ dowy FI, typ U do zastosowaล z przetwornicami czฤ stotliwoล ci.


Rys. 2. Charakterystyka czuล oล ci wyล ฤ cznika rรณลผnicowoprฤ dowego typu U dla prฤ du rรณลผnicowego IDn = 100 i 300 mA.

2SLVDQH ]MDZLVND VSUDZLDMฤ ฤชH SU]\ QRUPDO Q\FK ZDUXQNDFK SUDF\ SU]HPLHQQLND SRZVWD Mฤ Z\VRNRF]ฤ VWRWOLZRฤ FLRZH SUฤ G\ GR]LHPQH R GXฤช\FK ZDUWRฤ FLDFK = XZDJL QD GXฤชฤ ZDUWRฤ รผ XVWDORQHJR SUฤ GX XSรก\ZX Z\WZDU]DQHJR SU]H] SU]HPLHQ QLNL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL ] UHJXรก\ GR REZRGyZ ] SU]HPLHQQLNDPL VWRVRZDQH Vฤ Z\รกฤ F]QLNL UyฤชQLFRZRSUฤ GRZH R ]QDPLRQRZ\P SUฤ G]LH UyฤชQLFRZ\P QLH PQLHMV]\P QLฤช P$ 6WRVRZDQLH Z\รกฤ F]QLNyZ Z\VRNRF]Xรก\FK R SUฤ G]LH UyฤชQLFRZ\P ย P$ RJUDQLF]R QH MHVW GR SU]HPLHQQLNyZ R QDMPQLHMV]\FK PRFDFK R WDN PDรกHM ZDUWRฤ FL XVWDORQHJR SUฤ GX XSรก\ZX NWyU\ QLH SRZRGXMH ]DG]LDรกDQLD Z\VRNRF]XรกHJR Z\รกฤ F]QLND )LUPD (DWRQ RIHUXMH Z\รกฤ F]QLNL W\SX 8 IRW SU]H]QDF]RQH GR VWRVRZDQLD ZรกDฤ QLH Z REZRGDFK ] SU]HPLHQQLNDPL F]ฤ VWRWOLZR ฤ FL :\UyฤชQLDMฤ VLฤ RQH FHFKDPL V]F]HJyOQLH LVWRWQ\PL Z SU]\SDGNX SUDF\ Z WHJR URG]DMX REZRGDFK :\รกฤ F]QLNL W\SX 8 ]DSHZQLDMฤ ZรกDฤ FLZฤ SUDFฤ SU]\ F]ฤ VWRWOLZRฤ FL SUฤ GX XSรก\ZX Uyฤช QHM RG +] 5HDJXMฤ QD SUฤ G\ UyฤชQLFRZH VLQXVRLGDOQH L SXOVDF\MQH :\]ZDODQLH Z\ รกฤ F]QLND QDVWฤ SXMH QLH]DOHฤชQLH RG QDSLฤ FLD VLHFL D HQHUJLD SRWU]HEQD GR ]DG]LDรกDQLD SU]HNรกDGQLND SRELHUDQD MHVW ] SUฤ GX UyฤชQL FRZHJR 1DOHฤช\ SRGNUHฤ OLรผ ฤชH Z REZRGDFK ] SU]HPLHQQLNDPL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL ]DVWRVRZD QLH Z\รกฤ F]QLNyZ W\SX $& QLH SRZLQQR PLHรผ PLHMVFD ] XZDJL QD SRZVWDZDQLH SUฤ GX XSรก\ ZX R FKDUDNWHU]H RGNV]WDรกFRQ\P 5\VXQHN SU]HGVWDZLD FKDUDNWHU\VW\Nฤ F]XรกRฤ FL Z\รกฤ F]QLND UyฤชQLFRZRSUฤ GRZH JR W\SX 8 GOD SUฤ GX UyฤชQLFRZHJR ,DQ L P$ 'OD F]ฤ VWRWOLZRฤ FL RN +] Z\รกฤ F]QLN UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\ Z\]ZDOD ]JRGQLH ] Z\PDJDQLDPL F]\OL Z ]DNUHVLH

]QDPLRQRZHJR SUฤ GX UyฤชQLFRZH JR ,DQ : ]DNUHVNRZDQ\P SROX PLฤ G]\ D +] QDVWฤ SXMH F]ฤ VWR Eรกฤ GQH Z\]ZDOD QLH Z\รกฤ F]QLND Z SU]\SDGNX ]DVWRVRZDQLD Z REZRG]LH SU]HPLHQQLNyZ F]ฤ VWRWOLZRฤ FL :\รกฤ F]QLN UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\ W\SX 8 MHVW RGSRZLHGQLR PQLHM F]Xรก\ Z W\P ]DNUHVLH QLฤช SU]\ F]ฤ VWRWOLZRฤ FL +] FR RJUDQLF]D LORฤ รผ QLHSRฤชฤ GDQ\FK ]DG]LDรกDฤ 2GUฤ EQฤ NZHVWLฤ SU]\ RFKURQLH LQVWDODFML HOHNWU\F]Q\FK ]DVLODMฤ F\FK SU]HPLHQQLNL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL MHVW PRฤชOLZRฤ รผ SRMDZLHQLD VLฤ GXฤช\FK SUฤ GyZ XGDURZ\FK RG VWURQ\ OL QLL ]DVLODMฤ FHM 'R LFK SRZVWDQLD PRฤชH GRMฤ รผ QS Z Z\QLNX QLHV\PHWULL QDSLฤ FLD ]DVLODQLD F]\ ZVSyOQHM SUDF\ XU]ฤ G]Hฤ W\U\VWRURZ\FK L SU]HPLHQQLNyZ F]ฤ VWRWOLZRฤ FL 3Uฤ G WDNL PRฤชH SRZRGRZDรผ XV]NRG]HQLH RUD] ]Eฤ GQH ]DG]LDรกDQLH Z\รกฤ F]QLNyZ UyฤชQLFRZRSUฤ GR Z\FK 3U]\F]\Qฤ QLHSRฤชฤ GDQ\FK ]DG]LDรกDฤ Z\รกฤ F]QLNyZ PRฤชH E\รผ WDNฤชH SUฤ G XGDUR Z\ WRZDU]\V]ฤ F\ SRZVWDZDQLX SU]HSLฤ รผ NWyU\FK ฤจUyGรกHP Vฤ Z\รกDGRZDQLD DWPRVIH U\F]QH RUD] RSHUDFMH SU]Hรกฤ F]Hฤ :\รกฤ F]QL NL W\SX 8 ยฟUP\ (DWRQ Vฤ WHVWRZDQH QD SUฤ G\ XGDURZH R NV]WDรกFLH mV R ZDUWRฤ FL V]F]\WRZHM N$ N$ GOD Z\รกฤ F]QLNyZ R ,DQ ยฑ P$ JZDUDQWXMฤ F RGSRUQRฤ รผ QD WHJR W\SX ]MDZLVND 1D ]ZLฤ NV]HQLH FLฤ JรกRฤ FL ]DVLODQLD ]DEH]SLH F]DQ\FK REZRGyZ ] SU]HPLHQQLNDPL F]ฤ VWR

WOLZRฤ FL ZSรก\ZD UyZQLHฤช ]ZรกRND ]DG]LDรกDQLD Z\รกฤ F]QLNyZ W\SX 8 ']Lฤ NL RSyฤจQLHQLX ]D G]LDรกDQLD SU]HMฤ FLRZH SUฤ G\ XSรก\ZX R NUyW NLP F]DVLH WUZDQLD QLH SRZRGXMฤ ]Eฤ GQHJR ]DG]LDรกDQLD DSDUDWyZ 2SyฤจQLHQLH Z\]ZROH QLD Z\รกฤ F]QLNyZ Z\QRVL FR QDMPQLHM PV GOD DSDUDWyZ R SUฤ GDFK UyฤชQLFRZ\FK P$ L P$ RUD] PV GOD Z\รกฤ F]QLNyZ Z\ VRNRF]Xรก\FK R ,DQ P$ :\รกฤ F]QLNL W\SX 8 R ,DQ P$ GRVWฤ SQH Vฤ Z UDPDFK VHULL F\IURZ\FK Z\รกฤ F]QLNyZ UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\FK G5&0 IRW ยฟUP\ (DWRQ :\รกฤ F]QLNL W\SX 8 GRVWฤ SQH Vฤ Z ]DNUHVLH SUฤ GyZ ]QDPLRQRZ\FK RG GR $ QDWRPLDVW ZHUVMD SU]HNDฤจQLNyZ UyฤชQLFRZR SUฤ GRZ\FK ] ]HZQฤ WU]Q\PL SU]HNรกDGQLNDPL UyฤชQLFRZRSUฤ GRZ\PL 3)5 W\SX 8 GRVWฤ SQD MHVW GOD SUฤ GyZ GR $ :REHF RNUHฤ ORQHM VSHF\ยฟNL SUDF\ SU]HPLHQ QLNyZ F]ฤ VWRWOLZRฤ FL RGSRZLHGQLH Z\PRJL PXV]ฤ UyZQLHฤช VSHรกQLDรผ XU]ฤ G]HQLD ]DEH]SLH F]DMฤ FH ']Lฤ NL RGSRZLHGQLR XNV]WDรกWRZDQHM F]ฤ VWRWOLZRฤ FLRZHM FKDUDNWHU\VW\FH F]XรกRฤ FL Z\WU]\PDรกRฤ FL QD GXฤชH XGDU\ SUฤ GRZH RUD] RSyฤจQLHQLX ]DG]LDรกDQLD Z\รกฤ F]QLNL UyฤชQLFR ZRSUฤ GRZH W\SX 8 Vฤ SU]\VWRVRZDQH GR SUD F\ Z LQVWDODFMDFK ]DVLODMฤ F\FK XNรกDG\ QDSฤ GRZH ] SU]HPLHQQLNDPL F]ฤ VWRWOLZRฤ FL *U]HJRU] &XSULDN (DWRQ (OHFWULF

Fot.: Eaton

Rys.: Eaton

PRODUKTY

Fot. 2. Wyล ฤ czniki rรณลผnicowoprฤ dowe typu U dostฤ pne sฤ rรณwnieลผ w ramach serii cyfrowych wyล ฤ cznikรณw rรณลผnicowoprฤ dowych dRCM. Cechฤ charakterystycznฤ tej serii wyล ฤ cznikรณw jest optyczny wskaลบnik wartoล ci prฤ du upล ywu umieszczony na czole aparatu.

Fachowy Elektryk

39


PORADY

Szybciej i wygodniej – osprzęt elektroinstalacyjny

Fot.: Ospel

Producenci osprzętu elektroinstalacyjnego proponują nowe rozwiązania umożliwiające przyspieszenie prac montażowych oraz poprawiające funkcjonalność produktów.

40

Fachowy Elektryk


:Lฤ NV]Rฤ รผ RVSU]ฤ WX HOHNWURLQVWDODF\MQHJR SRVLDGD HOHPHQW\ SR]ZDODMฤ FH QD Z\EUD Q\ QDMZ\JRGQLHMV]\ Z GDQ\P SU]\SDGNX VSRVyE PRFRZDQLD ยฑ QD NRรกNL UR]SUฤ ฤชQH รกDSNL UR]SUฤ ฤชQH OXE ZNUฤ W\ 3RQDGWR Z รกฤ F] QLNDFK ZLฤ NV]Rฤ FL SURGXFHQWyZ ] W\รกX QD U\VRZDQ\ MHVW SODQ SRรกฤ F]Hฤ XNรกDG VW\NyZ L ]DFLVNyZ 1D W\OQHM F]ฤ ฤ FL SRGVWDZ\ รกฤ F] QLND PRฤชH E\รผ XPLHV]F]RQ\ SU]\PLDU XรกD WZLDMฤ F\ XVWDOHQLH GรกXJRฤ FL RGL]RORZDQLD SU]HZRGX FR ZSรก\ZD QD EH]SLHF]Hฤ VWZR

Fot.: Ospel

=DQLP UR]SRF]QLHP\ SUDFH PRQWDฤชRZH SR ZLQQLฤ P\ GRNรกDGQLH SU]HDQDOL]RZDรผ VFKH PDW LQVWDODFML HOHNWU\F]QHM 1DVWฤ SQLH QDOH ฤช\ SU]HP\ฤ OHรผ Z NWyU\FK PLHMVFDFK PRQWDฤช Zรกฤ F]QLNyZ L JQLD]GHN Eฤ G]LH QLH]Eฤ GQ\ 8VSUDZQLHQLD NRQVWUXNF\MQH ZSURZDG]DQH SU]H] SURGXFHQWyZ SR]ZROฤ QD ]DRV]F]ฤ G]HQLH ]QDF]QHM LORฤ FL F]DVX SRGF]DV SURFH VX LQVWDODFML D QD GDOV]\P HWDSLH ยฑ XรกDWZLฤ NRU]\VWDQLH ] RVSU]ฤ WX ]ZLฤ NV]DMฤ F MHJR IXQNFMRQDOQRฤ รผ

Fot.: Jung

PORADY

Fot. 2. Eleganckie ramki z barwionego szkล a lub duroplastu uzupeล nione dopasowanymi kolorystycznie klawiszami.

Fot.: Berker

3RQDGWR ]DFLVNL Z JQLD]GDFK XPLHV]F]DQH Vฤ Z MHGQHM OLQLL G]Lฤ NL F]HPX ZV]\VWNLH SU]HZRG\ PRฤชQD SU]\FLฤ รผ QD Z\PDJDQฤ GรกXJRฤ รผ ]D MHGQ\P UD]HP 0RQWDฤช PRGXรกX รกฤ F]QLND Z SXV]FH LQVWDOD F\MQHM XรกDWZLDMฤ UyZQLHฤช VDPRSRZURWQH SD ]XUNL Z\SRVDฤชRQH Z QLHUG]HZQH HOHPHQW\ VSUฤ ฤช\QXMฤ FH 'RGDWNRZR ERF]QH Z\SUR ZDG]HQLH SU]HZRGyZ SR]ZDOD QD NRQWUR Oฤ MDNRฤ FL LFK SU]\รกฤ F]HQLD GR ]DFLVNX MXฤช SR ]DLQVWDORZDQLX

Fot. 1. Producenci ujednolicajฤ rรณลผne rodzaje osprzฤ tu pod wzglฤ dem estetycznym. Elektroniczny czujnik ruchu moลผe dziฤ ki temu โ udawaฤ โ standardowy wล ฤ cznik.

ล atwiejszy montaลผ 'R LVWRWQ\FK XVSUDZQLHฤ PRQWDฤชRZ\FK QDOHฤชฤ ] SHZQRฤ FLฤ SRรกฤ F]HQLD ]DFLVNRZH Z PHFKDQL]PDFK ']Lฤ NL QLP ZHGรกXJ Z\ OLF]Hฤ SURGXFHQWyZ PRฤชHP\ ]DRV]F]ฤ G]Lรผ RG GR QDZHW F]DVX 3R]D W\P GR EyU ]DFLVNX RGSRZLHGQLHJR GR SU]HNURMX SRSU]HF]QHJR SU]HZRGX PD ]DJZDUDQWR ZDรผ VWDรกฤ VLรกฤ GRFLVNX HOHPHQWyZ SU]HZR G]ฤ F\FK =DSHZQL WR VWDELOQRฤ รผ LQVWDODFML QS Z ฤ URGRZLVNX Z NWyU\P GRFKRG]L GR GUJDฤ

L PLQLPDOL]XMH U\]\NR SRSHรกQLHQLD Eรกฤ GX 2GL]RORZDQH SU]HZRG\ XPLHV]F]DP\ Z RW ZDUW\FK ]DFLVNDFK NRQVWUXNFMD RWZDUW\FK ]DFLVNyZ VSUDZLD ฤชH QLH WUDFLP\ F]DVX QD RGNUฤ FDQLH ฤ UXEHN MDN Z PHFKDQL]PDFK VWDUV]HJR W\SX =DFLVN SU]HZRGX ID]RZH JR FKDUDNWHU\]XMH SU]\FLVN Z F]HUZRQ\P NRORU]H :HMฤ FLD NDEORZH Z\SURยฟORZDQH Vฤ Z VSRVyE NWyU\ ]GHF\GRZDQLH XรกDWZLD XPLHV]F]HQLH SU]HZRGX Z ]DFLVNX RUD] WDN E\ MHJR RGVรกRQLฤ WD F]ฤ ฤ รผ ]QDOD]รกD VLฤ SRG ZDUVWZฤ L]RODF\MQฤ FR ]DSRELHJD VSLฤ FLRP

Fot. 3. Seria Berker R.Classic. na nowo, acz zgodnie z duchem czasu, interpretuje klasycznie okrฤ gล e formy znane z poprzednich serii. Powierzchnie ล ฤ cznikรณw dostฤ pne sฤ w wersji z tworzywa oraz szkล a, aluminium i stali szlachetnej.

Fachowy Elektryk

41


Fot.: Jung

PORADY G]HĔ SRGW\QNRZ\FK D QD NRĔFRZ\P HWD SLH UDPHN ']LĊNL WHPX GHF\]MĊ R VW\OLVW\FH L NRORU\VW\FH RVSU]ĊWX PRĪQD SRGMąü QD GDO V]\P HWDSLH EXGRZ\ F]\ UHPRQWX 1LHNWyU]\ SURGXFHQFL XPRĪOLZLDMą UyZQLHĪ Z\PLDQĊ HOHPHQWX SRGĞZLHWOHQLD ± RF]\ZLĞFLH MXĪ SR ]DLQVWDORZDQLX RVSU]ĊWX ± FR SR]ZDOD QD GRVWRVRZ\ZDQLH MHJR Z\JOąGX GR ]PLH QLDMąFHM VLĊ DUDQĪDFML ZQĊWU]D

Fot. 4. Nowoczesny osprzęt może funkcjonować również jako stacja dokująca dla iPoda czy smartfona.

Fot.: Ospel

àDSNL UR]SRURZH Vą WDN XNV]WDáWRZDQH DE\ QLH GRFKRG]LáR GR XV]NRG]HĔ L]RODFML NDEOL Ä6SU\WQ\P´ XVSUDZQLHQLHP NRQVWUXNF\M Q\P XáDWZLDMąF\P PRQWDĪ Vą SU]HGáXĪD F]H SD]XUNyZ GR XU]ąG]HĔ SRGW\QNRZ\FK NWyUH QDVDG]D VLĊ QD LVWQLHMąFH UR]SyUNL JG\ JQLD]GR PRQWRZDQH MHVW Z VWDUHM Z\

Fot. 5. Zestaw w ramce potrójnej szklanej.

42

Fachowy Elektryk

URELRQHM SXV]F]H EH] PRĪOLZRĞFL PRQWDĪX QD ZNUĊW\ 3URVW\ L V]\ENL PRQWDĪ MHVW PRĪOLZ\ WDNĪH G]LĊNL W]Z PRGXáRZ\P V\VWHPRP PRQWD ĪRZ\P UHDOL]RZDQ\P SRSU]H] ]D]ĊELHQLD QD UDPNDFK PRQWDĪRZ\FK 3R]ZDODMą RQH QD ]DLQVWDORZDQLH QDMSLHUZ VDP\FK XU]ą

Gniazdko razy kilka &RUD] FKĊWQLHM Z\NRU]\VW\ZDQD MHVW PRĪOL ZRĞü NRPSRQRZDQLD SURGXNWyZ Z XNáDGDFK UDPHN ZLHORNURWQ\FK 7R Z ]DVDG]LH QDWXUDO Q\ NLHUXQHN ÄHZROXFML´ RVSU]ĊWX ± Z JRVSR GDUVWZDFK GRPRZ\FK SU]\E\ZD VSU]ĊWyZ HOHNWURQLF]Q\FK ] NWyU\FK QLHPDO NDĪG\ Z\PDJD RGG]LHOQHJR SRGáąF]HQLD GR ]DVL ODQLD 1D U\QNX GRVWĊSQH Vą UDPNL XNáDGyZ GZX F]\ V]HĞFLRNURWQ\FK 6FKQHLGHU OXE WHRUHW\F]QLH GRZROQLH GáXJLH 2VSU]ĊW ¿UP\ .DUOLN PRĪQD Z UD]LH SRWU]HE\ UR]V]HU]\ü R NROHMQH HOHPHQW\ EH] SRWU]HE\ NXSRZD QLD VSHFMDOQ\FK GHG\NRZDQ\FK WHM IXQNFML UDPHN 3RMHG\QF]H HOHPHQW\ ]DZLHUDMą MXĪ UDPNĊ SR]ZDODMąFą QD WZRU]HQLH GáXJLFK XNáDGyZ ZLHORNURWQ\FK SR]LRP\FK OXE SLR QRZ\FK SR SU]HNUĊFHQLX MHM R WZRU]ąF PRGXá\ R SRĪąGDQHM GáXJRĞFL 1DWRPLDVW Z SURGXNWDFK 2VSHO ED]XMąFH HOHPHQW\ G\VWDQVRZH Vą XPLHV]F]DQH Z RVSU]ĊFLH QD PRVWNDFK FR ]DSHZQLD LGHDOQ\ UR]VWDZ L Z]DMHPQH SRáRĪHQLH PRGXáyZ Z SXV]NDFK ZLHORNURWQ\FK 8áDWZLHQLD GRW\F]ą UyZQLHĪ NROHMQHJR HWD SX D PLDQRZLFLH PDORZDQLD ĞFLDQ Z SR


Fot.: Karlik

PORADY

Fot. 6. Gniazda i ล ฤ czniki serii FLEXI to innowacyjny system ล ฤ czenia poszczegรณlnych ramek pojedynczych ze sobฤ w dowolne ukล ady wieloramkowe bez koniecznoล ci kupowania dodatkowych ramek.

Fot. 7. Specjalny symbol informuje nas, ลผe osprzฤ t jest bezpieczny dla dziecka.

Podล wietlenia ,VWRWQ\P XVSUDZQLHQLHP IXQNFMRQDOQ\P Vฤ SRGฤ ZLHWOHQLD /(' D WDNฤชH QHRQRZH L ฤชDURZH VรกXฤชฤ FH SU]HGH ZV]\VWNLP RULHQ WDFML Z FLHPQ\P SRPLHV]F]HQLX *QLD]GD ZW\F]NRZH *LUD SRVLDGDMฤ ZSXV]F]RQฤ Z NUDZฤ Gฤจ ฤ ZLHFฤ Fฤ QD ELDรกR OLVWZฤ 6NLH URZDQH Z Gyรก ฤ ZLDWรกR MHVW QD W\OH GHOLNDWQH ฤชH QLH GRFKRG]L GR Rฤ OHSLHQLD Xฤช\WNRZQLND &]XMND ]PLHU]FKRZD ]Dรกฤ F]D SRGฤ ZLHWOHQLH SR ]DSDGQLฤ FLX ]PURNX GRVWRVRZXMฤ F VLฤ GR ZDUXQNyZ ฤ ZLHWOQ\FK Z SRPLHV]F]HQLX L JDฤ QLH JG\ Rฤ ZLHWOHQLH MHVW Z\VWDUF]DMฤ FH

(OHPHQW SRGฤ ZLHWODMฤ F\ ]QDMGXMH VLฤ Z RVรกR QLH JQLD]GD D Z WUDNFLH PRQWDฤชX EH]SRฤ UHG QLR VW\ND VLฤ ] FRNRรกHP JQLD]GD FR Z UD]LH SRWU]HE\ SR]ZDOD QD V]\ENฤ PRGHUQL]DFMฤ ZF]Hฤ QLHM ]DLQVWDORZDQ\FK JQLD]G 2ฤ ZLHWOHQLH RULHQWDF\MQH GRVWฤ SQH MHVW UyZ QLHฤช Z ZHUVML GR Xฤช\WNRZDQLD QD ]HZQฤ WU] QS SU]\ HOHPHQWDFK NRPXQLNDF\MQ\FK MDN GRPRIRQ OXE VDPRG]LHOQLH 3RVLDGDMฤ EU\] JRV]F]HOQฤ ZNรกDGNฤ R ,3 ] VDW\QRZฤ V]\ENฤ RFKURQQฤ Vฤ SRQDGWR Z\SRVDฤชRQH Z ]DEH]SLHF]HQLD SU]HG NUDG]LHฤชฤ Inteligentne wล ฤ czniki 2VSU]ฤ W LQVWDODFML ]DU]ฤ G]DQLD W]Z GRPHP LQWHOLJHQWQ\P WR WHPDW QD ]XSHรกQLH LQQ\ DU W\NXรก :DUWR MHGQDN ZVSRPQLHรผ R XVSUDZ QLHQLDFK NWyUH PRฤชQD Z\NRU]\VWDรผ UyZQLHฤช Z VWDQGDUGRZ\FK V\VWHPDFK QS Z SU]\ SDGNX VWHURZDQLD UyฤชQ\PL VFHQDPL ฤ ZLHW OQ\PL 1D XZDJฤ ]DVรกXJXMH V]F]HJyOQLH PRฤชOLZRฤ รผ Z\NRQ\ZDQLD VSHUVRQDOL]RZD Q\FK RSLVyZ SRV]F]HJyOQ\FK SU]\FLVNyZ GRVWฤ SQH QS SR EH]SรกDWQ\P ]DUHMHVWURZD QLX QD VWURQLH LQWHUQHWRZHM *LUD -81* 'R Z\ERUX Vฤ P LQ V]\OG\ ] RSLVHP GR NOD ZLV]\ ] RVรกRQฤ ] WZRU]\ZD V]WXF]QHJR RUD] SU]\FLVNL ]H VWDOL V]ODFKHWQHM OXE DOXPLQLXP ] QDSLVDPL Z\NRQ\ZDQ\PL ODVHURZR Dla gadลผeciarzy 3URGXFHQFL RVSU]ฤ WX Z\FKRG]ฤ QDSU]H FLZ RF]HNLZDQLRP PLรกRฤ QLNyZ JDGฤชHWyZ :รกฤ F]QLNL L JQLD]GND PRJฤ ]RVWDรผ Z\SR VDฤชRQH Z PRFQLHMV]H SRGฤ ZLHWOHQLH NWyUH ]DVWฤ SL QDP ODPSNฤ GR F]\WDQLD 6SHFMDOQH PRGHOH QRZRF]HVQHJR RVSU]ฤ WX ยฟUP -81*

F]\ *LUD SRVรกXฤชฤ QDP UyZQLHฤช MDNR VWDFMD GRNXMฤ FD QS GR XU]ฤ G]Hฤ $SSOH Vฤ PRQ WRZDQH SR SURVWX Z VWDQGDUGRZ\FK SXV] NDFK LQVWDODF\MQ\FK 7HJR W\SX รกDGRZDUNฤ PRฤชQD PRQWRZDรผ ZUD] ] PRGXรกHP JรกRฤ QL NRZ\P OXE ]DLQVWDORZDรผ PRGXรก RGG]LHOQLH 3RQDGWR VWDFMD SRVLDGD Z\Mฤ FLD GR SRGรกฤ F]H QLD DSDUDWXU\ +L)L V\VWHPyZ W\SX ร PXOWLUR RPยด RUD] ZHMฤ FLH GOD ]HZQฤ WU]Q\FK ฤจUyGHรก GฤจZLฤ NX 1RZRฤ FLฤ QLH Vฤ MXฤช WDNฤชH VWDFMH SRJRGRZH SRGW\QNRZH UDGLR Zรกฤ F]DMฤ FH VLฤ ZUD] ] ]Dรกฤ F]HQLHP ฤ ZLDWรกD Z รกD]LHQFH F]\ WHฤช PRฤชOLZRฤ รผ VWHURZDQLD L3KRQHP WDE OHWHP VPDUWSKRQHP Materiaล y :\ELHUDMฤ F RVSU]ฤ W HOHNWURLQVWDODF\MQ\ QD OHฤช\ ]ZUyFLรผ XZDJฤ P LQ QD MDNRฤ รผ PDWH ULDรกyZ ] NWyU\FK MHVW Z\NRQDQ\ 1D U\QNX GRVWฤ SQH Vฤ SU]HGH ZV]\VWNLP EH]KDORJHQR Fot.: Ospel

Fot.: Gira

PLHV]F]HQLX FR SU]HSURZDG]D VLฤ SR ]DNRฤ F]HQLX SUDF HOHNWURLQVWDODF\MQ\FK =DPLDVW ]DNOHMDรผ PHFKDQL]P\ SDSLHURZ\PL WDฤ PD PL PRฤชQD ]DVWRVRZDรผ QDNรกDGNL RFKUDQLDMฤ FH RVSU]ฤ W NWyUH V]F]HOQLH ]DEH]SLHF]DMฤ SU]HG W\QNRZDQLHP L PDORZDQLHP MHGQRF]Hฤ QLH XPRฤชOLZLDMฤ F NRU]\VWDQLH ] ZV]\VWNLFK Zรกฤ F]QLNyZ L JQLD]GHN

Fot. 8. Osprzฤ t elektroniczny odpowiada za zupeล nie nowe funkcje. Na zdjฤ ciu ล ciemniacz elektroniczny sterowany pilotem lub dotykiem.

Fachowy Elektryk

43


PORADY

Fot.: Gira

ZH PDWHULDĂĄ\ WHUPRSODVW\F]QH IRUPRZDQH SU]H] ZWU\VN L Z\WĂĄDF]DQH QD JRUÄ…FR :ÄžUyG QLFK Z\UyÄŞQLD VLÄŠ V]F]HJyOQLH $%6 WZR U]\ZR R EDUG]R GXÄŞHM WZDUGRÄžFL L RGSRUQR ÄžFL QD ]DU\VRZDQLD 1LH EH] ]QDF]HQLD MHVW

Fot. 9. Jednym z popularnych zabezpieczeń mechanicznych jest zamykana na klucz klapka.

Zastosowania specjalne &RUD] V]HUV]\ Z\EyU GRW\F]\ WDNÄŞH VHULL RVSU]ÄŠWX GR Ă„]DVWRVRZDÄ” VSHFMDOQ\FK´ 3R ]LRP RFKURQ\ ,3 RUD] GXÄŞD Z\WU]\PDĂĄRĞß PHFKDQLF]QD ,. SR]ZDODMÄ… QD Z\NRU]\ VWDQLH RVSU]ÄŠWX Z SU]HP\ÄžOH VSRÄŞ\ZF]\P U\EQ\P PLÄŠVQ\P EUDQÄŞ\ SLHNDUQLF]HM OXE FKĂĄRGQLDFK D QDZHW RELHNWDFK QLH]DGDV]R Q\FK QD EDVHQDFK F]\ Z P\MQLDFK VDPR FKRGRZ\FK F]\OL PLHMVFDFK Z NWyU\FK JQLD]GND L ZĂĄÄ…F]QLNL QDUDÄŞRQH VÄ… QD NRQWDNW ] S\ĂĄHP OXE VWUXPLHQLDPL ZRG\ 1LHNWyU]\ SURGXFHQFL MDN -81* PDMÄ… Z VZRMHM RIHU FLH WDNÄŞH RVSU]ÄŠW DQW\EDNWHU\MQ\ ] GRPLHV]

NÄ… MRQyZ VUHEUD SU]H]QDF]RQ\ GR NOLQLN L V]SLWDOL 0RÄŞQD F]\ÄžFLĂź MH FKHPLF]QLH RUD] QDÄžZLHWODĂź ODPSDPL EDNWHULREyMF]\PL Design 3DPLÄŠWDMP\ ÄŞH UyZQLH ZDÄŞQH FR IXQNFMR QDOQRĞß RVSU]ÄŠWX VÄ… NZHVWLH DUDQÄŞDF\MQH 5DPNL Z GZyFK NRORUDFK Âą ]D]Z\F]DM ELDĂĄ\P L EUÄ…]RZ\P Âą WR MXÄŞ RGOHJĂĄD SU]H V]ĂĄRĞß &RUD] V]HUV]D JDPD NRORU\VW\F]QD RVSU]ÄŠWX F]\ Z\PLHQQH UDPNL SR]ZDODMÄ…FH QD WZRU]HQLH GRZROQ\FK ]HVWDZLHÄ” EDUZ WR MHG\QLH XĂĄDPHN Ă„UHZROXFML´ Z G]LHG]LQLH GHVLJQX RVSU]ÄŠWX 'UHZQR VNyUD FHUDPLND V]NĂĄR PDWHULDĂĄ NDPLHÄ” ZĂĄÄ…F]QLNL RNUÄ…JĂĄH WUyMNÄ…WQH VĂĄXÄŞÄ…FH MDNR OXVWHUNR OXE UDPND QD ]GMÄŠFLH Âą RVSU]ÄŠW VWDĂĄ VLÄŠ LVWRWQ\P HOH PHQWHP SU]HP\ÄžODQHM DUDQÄŞDFML ZQÄŠWU]D ,ZRQD %RUWQLF]XN 1D SRGVWDZLH PDWHULDĂĄyZ ÂżUP *LUD 6FKQHLGHU 2VSHO -81* .DUOLN

Bezpieczeństwo najmłodszych to podstawa

Fachowego Elektryka

EKSPERT

UyZQLHÄŞ RGSRUQRĞß WHUPLF]QD Z ]DNUHVLH RG GR ƒ& RUD] ]DFKRZDQLH VZRLFK ZĂĄDÄžFLZRÄžFL PLPR NRQWDNWX ] UR]FLHÄ”F]R Q\PL NZDVDPL ROHMDPL F]\ WĂĄXV]F]DPL 3ROLZÄŠJODQ ] NROHL FKDUDNWHU\]XMH VLÄŠ Z\ VRNÄ… RGSRUQRÄžFLÄ… QD SURPLHQLRZDQLH VĂĄR QHF]QH 89 3RZV]HFKQLH Z\NRU]\VWXMH VLÄŠ UyZQLHÄŞ WHUPRSODVW\ 3&

Gniazda wtyczkowe Gira posiadają tzw. zabezpieczenie dla dzieci polegające na tym, şe dostęp do elementów przewodzących jest zasłonięty izolacyjną przegrodą. Przesłona ta otwiera się samoczynnie w trakcie wsuwania wtyczki, a włoşenie gwoździa do jednej z dziurek jest zupełnie niemoşliwe. Drugim sposobem zabezpieczenia mechanicznego jest wykorzystanie gniazd z klapkami zamykanymi na klucz. Gdy gniazdo nie jest uşywane, klapka jest po prostu zaryglowana - dziecięce rączki nie poradzą sobie z taką przeszkodą.

Andrzej Dubrawski TEMA przedstawicielstwo Gira w Polsce

Natomiast wyłączniki Gira są urządzeniami całkowicie bezpiecznymi w uşyciu, takşe przez małe dzieci. Jedynym rozwiązaniem, które mogłoby jeszcze bardziej podnieść bezpieczeństwo jest podniesienie stopnia ochrony wyłączników względem gniazd do poziomu IP 44. W tym celu Gira oferuje specjalne zestawy uszczelnień, zapewniające bezpieczeństwo nawet w przypadku, gdy ktoś chluśnie we włącznik wodą.

Innym sposobem jest zabezpieczenie elektryczne. Polega ono na wstawieniu do instalacji rÄ™cznych lub automatycznych Ĺ‚Ä…cznikĂłw. Najprostszym rozwiÄ…zaniem jest manualne wyĹ‚Ä…czenie zasilania w okresie, gdy dziecko przebywa w pobliĹźu gniazd wtyczkowych (wĹ‚aĹ›ciwie, na zaĹ‚Ä…czanie tylko wtedy, gdy jest to konieczne). Drugim jest zastosowanie wyĹ‚Ä…cznikĂłw róşnicowoprÄ…dowych. Zadaniem tych urzÄ…dzeĹ„ jest bĹ‚yskawiczne odĹ‚Ä…czanie zasilania, gdy tylko rozpoznajÄ…, Ĺźe instalacja ulegĹ‚a uszkodzeniu lub, Ĺźe ktoĹ› dotknÄ…Ĺ‚ części przewodzÄ…cych prÄ…d. Zanim wpĹ‚yw prÄ…du pĹ‚ynÄ…cego przez ciaĹ‚o dziecka stanie siÄ™ niebezpieczny dla jego zdrowia lub Ĺźycia, zasilanie zostanie wyĹ‚Ä…czone. Gira oferuje tego rodzaju wyĹ‚Ä…czniki róşnicowoprÄ…dowe montowane podtynkowo. Taka budowa pozwala na ich montaĹź w istniejÄ…cych instalacjach jako podstawowe lub dodatkowe zabezpieczenie przed poraĹźeniem. NajwĹ‚aĹ›ciwszym rozwiÄ…zaniem jest rĂłwnoczesne zastosowanie wszystkich wspomnianych metod. DziÄ™ki zabezpieczeniom mechanicznym dzieci sÄ… chronione przed dotkniÄ™ciem potencjalnie niebezpiecznych fragmentĂłw urzÄ…dzeĹ„. Jednak w przypadku, gdy wyĹ‚Ä…czniki, gniazda lub przewody zostanÄ… uszkodzone, zabezpieczenia mechaniczne na niewiele siÄ™ zdadzÄ…. Wtedy zaczyna siÄ™ rola zabezpieczeĹ„ elektrycznych. Najpierw wyĹ‚Ä…cznika róşnicowoprÄ…dowego, ktĂłry powinien rozpoznać, Ĺźe pewna część prÄ…du (30 mA) „gdzieĹ› uciekaâ€? i natychmiast wyĹ‚Ä…czyć. Pomocny jest rĂłwnieĹź zwykĹ‚y wyĹ‚Ä…cznik, ktĂłrym wyĹ‚Ä…cza siÄ™ wszystkie gniazda w ogrodzie lub innym miejscu zabawy dziecka. Manualne wyĹ‚Ä…czanie fragmentĂłw instalacji czyni bezpiecznym gniazda i Ĺ‚Ä…czniki, nawet w przypadku, gdyby dziecko sforsowaĹ‚o zabezpieczenia.

44

Fachowy Elektryk


PRODUKTY

Asfora

uczyni Twoje ลผycie ล atwiejszym Asfora โ nowoล ฤ w asortymencie ๏ฌ rmy Schneider Electric โ to peล na gama wysokiej jakoล ci ล ฤ cznikรณw i gniazd o piฤ knym, eleganckim ksztaล cie oraz szerokiej funkcjonalnoล ci. Prosta forma, rozbudowany asortyment oraz szybka i ล atwa instalacja to wyznaczniki rodziny Asfory. Seria dostฤ pna jest w klasycznych odcieniach bieli i kremu. Szeroki zakres funkcji 2IHUWD RVSU]ฤ WX $VIRUD G]Lฤ NL VZRMHM V]H URNLHM IXQNFMRQDOQRฤ FL RGSRZLDGD QDZHW QD QDMEDUG]LHM Z\V]XNDQH Z\PDJDQLD Xฤช\WNRZQLNyZ 3R]D SRGVWDZRZ\PL รกฤ F] QLNDPL L JQLD]GDPL ]DSHZQLD V]HURNL DVRU W\PHQW IXQNFML RG รกฤ F]QLNyZ ] GRGDWNR Z\P SRGฤ ZLHWOHQLHP SU]H] ฤ FLHPQLDF]H SR รกฤ F]QLNL KRWHORZH *QLD]GD ]DSHZQLDMฤ FH GRVWฤ S GR PHGLyZ QS JรกRฤ QLNRZH SRPDJDMฤ Z G\VNUHWQ\ VSR VyE UR]PLHฤ FLรผ QDJรกRฤ QLHQLH 'RGDWNRZR JQLD]GD WHOHIRQLF]QH NRPSXWHURZH L DER QHQFNLH JZDUDQWXMฤ Z\VRNฤ MDNRฤ รผ SRรกฤ F]H QLD L RGELyU V\JQDรกX Szybka i ล atwa instalacja ,QQRZDF\MQH UR]ZLฤ ]DQLD PRQWDฤชRZH ]DVWR VRZDQH Z VHULL $VIRUD SR]ZDODMฤ QD V]\ENฤ L รกDWZฤ LQVWDODFMฤ 0HFKDQL]P\ SURGXNWyZ SRVLDGDMฤ SU]HMU]\VWH R]QDF]HQLD L VFKHPD W\ SRรกฤ F]Hฤ FR ]QDF]QLH XรกDWZLD PRQWDฤช L ]PQLHMV]D U\]\NR Eรกฤ GQHJR SRรกฤ F]HQLD 'ฤจZLJQLH ]DFLVNyZ EH]JZLQWRZ\FK XรกD WZLDMฤ PRQWDฤช RUD] GHPRQWDฤช GRGDWNRZR ]DFLVNL Z JQLD]GDFK XPLHV]F]RQH Vฤ Z MHG

QHM OLQLL G]Lฤ NL F]HPX ZV]\VWNLH SU]HZRG\ PRฤชQD SU]\FLฤ รผ ]D MHGQ\P UD]HP QD Wฤ VDPฤ GรกXJRฤ รผ 3URGXNW ]RVWDรก ]DSURMHNWRZDQ\ Z WDNL VSRVyE DE\ MHJR LQVWDODFMD E\รกD QLH W\ONR รกDWZD LQWXLF\MQD L V]\END DOH UyZQLHฤช EH]SLHF]QD :HMฤ FLD NDEORZH Z\SURยฟOR ZDQH ]RVWDรก\ Z WDNL VSRVyE DE\ XรกDWZLรผ XPLHV]F]HQLH SU]HZRGX Z ]DFLVNX RUD] DE\ MHJR RGVรกRQLฤ WD F]ฤ ฤ รผ ]QDOD]รกD VLฤ SRG ZDU VWZฤ L]RODF\MQฤ

:V]\VWNLH SURGXNW\ ] VHULL $VIRUD Z\SUR GXNRZDQH ]RVWDรก\ Z ]JRG]LH ] RERZLฤ ]X Mฤ F\PL VWDQGDUGDPL RUD] QRUPDPL D ]DVWR VRZDQH PDWHULDรก\ FKDUDNWHU\]XMฤ VLฤ GXฤชฤ WUZDรกRฤ FLฤ :Lฤ FHM LQIRUPDFML QD ZZZ VFKQHLGHU HOHFWULF FRP

Fachowy Elektryk

45


PRODUKTY

Okrฤ gล a i funkcjonalna

Generacja R. Berker by Hager prezentuje trzy nowe serie ล ฤ cznikรณw. +LVWRULD ]DWDF]D NRรกR UR]ZyM RNUฤ Jรก\FK รกฤ F]QLNyZ WR QLHRGรกฤ F]QD WUDG\FMD PDUNL %HUNHU ']LVLDM %HUNHU E\ +DJHU SU]HGVWD ZLD QRZH SURJUDP\ 5 5 L 5 FODVVLF NWyUH WZRU]ฤ QRZH SRNROHQLH รกฤ F]QLNyZ 3URMHNW\ VHULL ]QDQH Vฤ MDNR *HQHUDFMD 5 L FKDUDNWHU\]XMฤ VLฤ UyฤชQRURGQRฤ FLฤ IXQNFML L LQQRZDF\MQ\PL PDWHULDรกDPL

%HUNHU 5 WR VHULD R รกDJRGQ\FK NV]WDรกWDFK UDPNL ]HZQฤ WU]QHM L RNUฤ Jรก\P HOHPHQFLH FHQ WUDOQ\P 1DWRPLDVW %HUNHU 5 รกฤ F]\ RNUฤ Jรก\ HOHPHQW FHQWUDOQ\ ] NZDGUDWRZฤ UDPNฤ 2ELH VHULH GRVWฤ SQH Vฤ MDNR SHรกQRZDUWRฤ FLRZ\ SUR JUDP R ERJDW\P DVRUW\PHQFLH L Z\JRGQHM UyฤชQRURGQRฤ FL PDWHULDรกyZ L IXQNFML (OHJDQ FNLH SรกDVNLH SRZLHU]FKQLH GRVWฤ SQH NRQVH

NZHQWQLH ZH ZV]\VWNLFK ZDULDQWDFK SRF]ฤ Z V]\ RG JQLD]GD D VNRฤ F]\ZV]\ QD HOHPHQWDFK GR REVรกXJL LQWHOLJHQWQHJR V\VWHPX .1; : SRรกฤ F]HQLX ] NRPSOHWHP XV]F]HOHN Z\ EUDQH DUW\NXรก\ PRJฤ E\รผ Z\NRU]\VWDQH GR SRGW\QNRZHM EU\]JRV]F]HOQHM LQVWDODFML ,3 /LF]QH ZDULDQW\ IXQNFMRQDOQRฤ FL GR VWฤ SQRฤ รผ Z UDPNDFK RG GR NURWQ\FK RUD] SRQDGF]DVRZ\ NODV\F]Q\ Z\JOฤ G F]\QLฤ WHQ SURJUDP LGHDOQ\P GOD ZV]\VWNLFK SURMHNWyZ PLHV]NDQLRZ\FK KRWHORZ\FK F]\ ELXURZ\FK 3URVWRNฤ WQD IRUPD VHULL %HUNHU 5 XรกDWZLD LQVWDODFMฤ Z NDQDรกDFK HOHNWURLQVWDODF\MQ\FK G]Lฤ NL WHPX SURJUDP WHQ MHVW LGHDOQ\ UyZQLHฤช GR VWRVRZDQLD Z EXG\QNDFK NRPHUF\MQ\FK JG]LH Z\PDJDQH MHVW ]DVWRVRZDQLH V\VWHPX NDQDรกRZHJR 2NRรกR VWR ODW SR W\P MDN ยฟUPD %HUNHU ZSUR ZDG]LรกD QD U\QHN SLHUZV]H รกฤ F]QLNL REURWRZH %HUNHU 6HULH 5 FODVVLF WZRU]\ GDOV]ฤ KLVWRULฤ RNUฤ Jรก\FK รกฤ F]QLNyZ Z VSRVyE ]JRGQ\ ] GX FKHP F]DVyZ : RNR ZSDGD SURVWH SRNUฤ WรกR &KDUDNWHU\VW\F]QH Vฤ SU]HMU]\VWH NRQWXU\ SR]EDZLRQH FDรกNRZLFLH UDPHN Z\ZRรกXMฤ FH HQWX]MD]P Z EXG\QNDFK Eฤ Gฤ F\FK DUFKLWHNWR QLF]Q\P Z\]ZDQLHP Wiฤ cej moลผliwoล ci : ZHUVML SRGVWDZRZHM ZV]\VWNLH HOHPHQW\ VHULL Z\NRQDQH Vฤ ] F]DUQHJR OXE ELDรกHJR WZRU]\ZD 'OD SRGQLHVLHQLD LQG\ZLGXDOQHJR FKDUDNWHUX SRPLHV]F]HQLD GRVWฤ SQH Vฤ UyZ QLHฤช UDPNL Z\NRQDQH ]H V]NรกD DOXPLQLXP OXE VWDOL QLHUG]HZQHM R JUXERฤ FL PP ']Lฤ NL WHPX RWU]\PDP\ UyฤชQH NRPELQDFMH NWyUH WZRU]ฤ ]XSHรกQLH QRZH SURMHNW\ L SRV]HU]D Mฤ Z\EyU PRฤชOLZRฤ FL :HUVMD SRGVWDZRZD Z\NRQDQD ] WZRU]\ZD FKDUDNWHU\]XMH VLฤ DWUDNF\MQฤ UHODFMฤ FHQ\ GR MDNRฤ FL 'DMH UyZ QLHฤช LQZHVWRURP PRฤชOLZRฤ รผ QD ]DVWฤ SLHQLH Z SU]\V]รกRฤ FL SRV]F]HJyOQ\FK OXE ZV]\VW NLFK รกฤ F]QLNyZ QD Z\NRQDQH ] EDUG]LHM V]OD FKHWQHJR PDWHULDรกX

46

Fachowy Elektryk


Fot. 2. Berker R.1.

R.1/R.3 โ sensory przyciskowe i dotykowe KNX 'R V\VWHPyZ รกฤ F]QLNyZ %HUNHU 5 L 5 GRVNRQDOH SDVXMฤ QRZH VHQVRU\ SU]\FL VNRZH .1; SRMHG\QF]H L SRGZyMQH RUD] V]NODQH VHQVRU\ GRW\NRZH %HUNHU .1; RG SRMHG\QF]HJR GR SRF]ZyUQHJR R รกDJRGQ\FK OXE NDQFLDVW\FK NRQWXUDFK XWU]\PDQH Z WRQDFML F]DUQHM OXE ELDรกHM 2EVรกXJD VHQVRUD MHVW EDUG]R SURVWD /HN NL GRW\N Z\VWDUF]\ E\ Z\ZRรกDรผ IXQNFMH Zรกฤ F]DQLD SU]\FLHPQLDQLD UHJXODFML ฤชD OX]ML F]\ WHฤช MHGQฤ ] Rฤ PLX ]DSLVDQ\FK VFHQ ฤ ZLHWOQ\FK =LQWHJURZDQ\ SRUW PD JLVWUDOQ\ V\VWHPX .1; XรกDWZLD LQVWDODFMฤ QRZ\FK XU]ฤ G]Hฤ RUD] PRQWDฤช Z LVWQLHMฤ F\FK MXฤช V\VWHPDFK

Fot. 3. Berker R.3.

Nowa platforma elektroniki dla instalacji podtynkowych 6HULH 5 L 5 ]DSRF]ฤ WNRZDรก\ QRZ\ V\VWHP HOHNWURQLNL %HUNHU E\ +DJHU SU]H]QDF]RQ\ GR LQVWDODFML SRGW\QNRZHM 3ODWIRUPD RIHUX MH ZLHOH GRGDWNRZ\FK UR]ZLฤ ]Dฤ WDNLFK MDN EH]REVรกXJRZH SU]\FLVNL ] EDWHULฤ VรกRQHF]Qฤ รกDWZH Z NRQยฟJXUDFML ]HJDU\ VWHUXMฤ FH ฤชD OX]MDPL RUD] IXQNFMDPL ]Dรกฤ F]DQLD 3U]HGH ZV]\VWNLP MHGQDN SLHUZV]H DXWRDGDSWDF\M QH ฤ FLHPQLDF]H XQLZHUVDOQH Z ZHUVML L NURWQHM NWyUH DXWRPDW\F]QLH UR]SR]QDMฤ W\S SRGรกฤ F]RQHJR Rฤ ZLHWOHQLD RUD] QRZH ฤ FLHPQLDF]H XQLZHUVDOQH SR]ZDODMฤ FH VWH URZDรผ QLHPDO NDฤชG\P W\SHP REFLฤ ฤชHQLD Z W\P ODPSDPL /(' L ODPSDPL HQHUJRR V]F]ฤ GQ\PL :V]\VWNLH NRPSRQHQW\ Vฤ รกD WZH Z PRQWDฤชX L SRGรกฤ F]HQLX RUD] Z UD]LH

Fot.: Berker by Hager

Fot.: Berker by Hager

Fot.: Berker by Hager

PRODUKTY

Fot. 4. Elegancka, szlachetna, nowoczesna. Seria Berker R.classic.

SRWU]HE\ SRVLDGDMฤ PRฤชOLZRฤ รผ UR]V]HU]HQLD IXQNFMRQDOQRฤ FL Z GRZROQ\P PRPHQFLH -HVW WR PRฤชOLZH G]Lฤ NL ]DVWRVRZDQLX GZXNLH UXQNRZHM WHFKQRORJLL UDGLRZHM .1; ยฑ 0DWHULDรก MHVW GOD QDV LQWHJUDOQฤ F]ฤ ฤ FLฤ NRQFHSWX *HQHUDFML 5 ยฑ Z\MDฤ QLD 5DOSK %HU WHOW :LFHSUH]HV %XVLQHVV *URXS %XLOGLQJ $XWRPDWLRQ +DJHU *URXS ยฑ :UD] ] QDV]ฤ QRZฤ SODWIRUPฤ HOHNWURQLNL SR]ZDOD QD ]DVWRVRZDQLH UyฤชQRURGQ\FK IXQNFML QD ZV]\VWNLFK SR]LRPDFK LQVWDODF\MQ\FK VSHรกQLDMฤ F W\P VDP\P QLHPDO NDฤชGH ฤช\F]HQLH NOLHQWyZ Z UDPDFK RJyOQLH SU]\Mฤ WHJR Z]RUQLFWZD *HQHUDFMD 5 VWDQRZL GRVNRQDรก\ SURJUDP GR SURMHNWRZDQLD L LQVWDODFML G]Lฤ NL QDG]Z\F]DMQHPX SRรกฤ F]HQLX IXQNFMRQDOQRฤ FL PDWHULDรกyZ L SU]\V]รกRฤ FLRZ\FK WHFKQRORJLL ย

Fachowy Elektryk

47


PRODUKTY Firma Schneider Electric prezentuje

Okken – systemy rozdzielnic kasetowych do 6300 A

- więcej niż niezawodne! Rys.: Schneider Electric

W przemyśle istnieje wiele branż wymagających od układów zasilania najwyższej niezawodności. Aby sprostać tym wymaganiom producenci prześcigają się w tworzeniu systemów zapewniających zasilanie w każdej sytuacji niezależnie od warunków pracy czy nieprzewidzianych awarii.

Fot. 1. Okken 70-M

48

Fachowy Elektryk


SRUQRฤ รผ .RQVWUXNFMD V]Xร DG RUD] SU]HJUyG PD QLHGRSXฤ FLรผ GR UR]SU]HVWU]HQLDQLD VLฤ รกXNX QD ]HZQฤ WU] UR]G]LHOQLF\ RUD] QD ]HZQฤ WU] NDฤชGHM V]Xร DG\ FKURQLฤ F MHGQRF]Hฤ QLH SRรกฤ F]HQLD V]\QRZH 3RWZLHUG]RQH WR ]RVWDรกR ED GDQLDPL ]JRGQLH ] ,(& RUD] $6 5R]G]LHOQLFH 2NNHQ SR]ZDODMฤ UyZQLHฤช QD RSW\PDOL]DFMฤ XNรกDGX SU]H] XSDNRZD QLH MHGQRVWHN IXQNFMRQDOQ\FK QD UHODW\ZQLH PDรกHM SU]HVWU]HQL SU]\ VSHรกQLHQLX ]DรกRฤชHฤ Z\QLNDMฤ F\FK ] QRUP\ ,(& RUD] GH ยฟQLRZDQ\FK SU]H] QLฤ EDGDฤ W\SX 3R]LRP XSDNRZDQLD XPRฤชOLZLD PRQWDฤช ย GR Z\รกฤ F]QLNyZ SRZLHWU]Q\FK 0DVWHUSDFW Z MHGQHM NROXPQLH ย GR Z\รกฤ F]QLNyZ &RPSDFW 16; Z NROXPQLH ย GR V]Xร DG ] Z\รกฤ F]QLNDPL $ Z NROXPQLH ย GR V]Xร DG ] Z\รกฤ F]QLNDPL $ Z NROXPQLH

Rys.: Schneider Electric

5yZQLHฤช 6FKQHLGHU (OHFWULF MDNR MHGHQ ] SUHNXUVRUyZ Z G]LHG]LQLH UR]G]LDรกX HQHU JLL L VWDUD VLฤ ]DSHZQLรผ UR]ZLฤ ]DQLD R QDM Z\ฤชV]HM MDNRฤ FL L QLH]DZRGQRฤ FL -HGQ\P ] W\FK UR]ZLฤ ]Dฤ Vฤ V\VWHP\ UR]G]LDรกX PRF\ RSDUWH QD UR]G]LHOQLFDFK W\SX 2NNHQ 2NNHQ ]RVWDรก JรกRZQLH VWZRU]RQ\ ] P\ฤ Oฤ R SUDF\ Z NRSDOQLDFK SHWURFKHPLDFK HOHN WURZQLDFK ]DNรกDGDFK SU]HWZyUVWZD : W\FK PLHMVFDFK UR]G]LHOQLFH SURMHNWX Mฤ VLฤ JรกyZQLH MDNR Z\VXZQH V]Xร DGRZH XPRฤชOLZLDMฤ FH Z NUyWNLHM FKZLOL GHPRQWDฤช MHGQRVWHN IXQNFMRQDOQ\FK ยฑ RGSRZLHG]LDO Q\FK ]D F]ฤ ฤ รผ LQVWDODFML ยฑ EH] NRQLHF]QRฤ FL Z\รกฤ F]DQLD FDรกHJR XNรกDGX 5R]G]LHOQLFH WHJR W\SX VNรกDGDMฤ VLฤ ] V]H UHJX SRG]HVSRรกyZ ZVSyรกWZRU]ฤ F\FK QLH]D ZRGQฤ FDรกRฤ รผ -HGQ\P ] SDWHQWyZ Vฤ VW\NL SRฤ UHGQLF]ฤ FH รกฤ F]ฤ FH V]\Q\ ] F]ฤ ฤ FLฤ UXFKRPฤ NDVHW\ =DSHZQLD WR EH]DZDU\MQH L SHZQH รกฤ F]HQLH

Fot.: Schneider Electric

PRODUKTY

Rys. 1. Zล ฤ cze polyfast.

QH SRรกฤ F]HQLD ] V\VWHPX V]\QRSU]HZRGyZ &DQDOLV NWyU\ Z\NRU]\VWXMH SRVUHEU]DQH VW\NL FHOHP SRSUDZLHQLD MDNRฤ FL SRรกฤ F]Hฤ 1DVWฤ SQ\P UR]ZLฤ ]DQLHP XPRฤชOLZLDMฤ F\P ]RSW\PDOL]RZDQLH UR]ZLฤ ]DQLD MHVW V\VWHP EDFN WR EDFN ยฑ UR]G]LHOQLFH XVWDZLRQH SOH FDPL G]LHOฤ MHGHQ V\VWHP V]\Q JรกyZQ\FK :V]\VWNLH NRQยฟJXUDFMH 2NNHQ ]RVWDรก\ SU]H EDGDQH ]JRGQLH ] QRUPDPL ,(& %D GDQLD W\SX ,(& RGSRUQRฤ รผ Z ฤ UR GRZLVNDFK NRUR]\MQ\FK ,(& ,(& RGSRUQRฤ รผ QD ZVWU]ฤ V\ VHMVPLF]QH * L * ,(& RUD] $6 รกXJR RGSRUQRฤ รผ $UWXU 7RELDV] 6]HI 3URGXNWX Z ยฟUPLH 6FKQHLGHU (OHFWULF

Fot. 2. Szu๏ฌ ada polyfast.

WRUyZ SUฤ GRZ\FK NDVHW\ ] V]\QDPL JรกyZQ\ PL UR]G]LHOQLF\ %DGDQLD Z\ND]Dรก ฤชH SU]\ ]DVWRVRZDQLX VW\NyZ SRฤ UHGQLF]ฤ F\FK RUD] ZรกDฤ FLZ\P PRQWDฤชX V]\Q XNรกDG V]\Q QLH Z\PDJD NRQVHUZDFML SU]H] RNRรกR ODW 3R]D QLH]DZRGQRฤ FLฤ G]LDรกDQLD UR]G]LHOQLFH WHJR W\SX PXV]ฤ ]DSHZQLรผ EH]SLHF]Hฤ VWZR GOD REVรกXJL 8]\VNXMฤ VLฤ WR SU]H] ]DVWRVRZDQLH UR]ZLฤ ]Dฤ XQLHPRฤชOLZLHQLH Z\VXQLฤ FLD V]Xร DG\ SU]HG UR]รกฤ F]HQLHP Z\รกฤ F]QLND EORNDGฤ SRรกRฤชHQLD Z SR]\FML WHVW L Z\VXQLฤ W\ 2NNHQ SR]ZDOD ]DEXGRZDรผ UR]G]LHOQLFฤ ZH ZV]\VWNLFK PRฤช OLZ\FK IRUPDFK Z\JURG]HQLD D E D E D E .ROHMQ\P DVSHNWHP ZSรก\ZDMฤ F\P QD SRGQLHVLHQLH EH]SLHF]Hฤ VWZD MHVW รกXNRRG

:Lฤ NV]\ SR]LRP XSDNRZDQLD XPRฤชOLZLD ]D VWRVRZDQLH G]LHORQ\FK V]Xร DG ยฑ MHGQRVWNL IXQNF\MQH Z MHGQ\P U]ฤ G]LH &HOHP ]RSW\PDOL]RZDQLD ZLHONRฤ FL RUD] NRV]WyZ UR]G]LHOQLF\ Z XELHJรก\P URNX Z UR]G]LHOQLFDFK 2..(1 ZSURZDG]R QH ]RVWDรก\ QRZH UR]ZLฤ ]DQLD 0DMฤ RQH QD FHOX REQLฤชHQLH NRV]WyZ VDPHM NRQVWUXN FML ]ZLฤ NV]HQLH VWRSQLD XSDNRZDQLD SU]\ MHGQRF]HVQ\P ]DFKRZDQLX Z\PDJDฤ QRU PDW\ZQ\FK 0RG\ยฟNDFMH WH RGQRV]ฤ VLฤ JรกyZQLH GR SyO 0&& ยฑ VWHURZDQLH L ]DEH] SLHF]DQLH RGELRUyZ VLOQLNRZ\FK WR QRZD NRQVWUXNFMD 2SW\PDOL]XMH RQD UR]PLDU NROXPQ\ RUD] SRGรกฤ F]HQLH V]Xร DG GR V]\Q ]DVLODMฤ F\FK =DVWRVRZDQR WX VSUDZG]R

Rys.: Schneider Electric

ZZZ VFKQHLGHU HOHFWULF FRP

Rys. 2. Podล ฤ czenia do szyn gล รณwnych.

Fachowy Elektryk

49


PRZEGLĄD

Przegląd obudów rozdzielnic Producent

Eaton Electric

Eaton Electric

Model

BF

Profi +

Montaż

natynkowy/podtynkowy

natynkowy/podtynkowy

Stopień ochrony IP

30

30/54

Stopień odporności mechanicznej IK

07

07

450 - 1070 × 543 - 588 × 136 - 140

460 - 2060 × 435 - 1235 × 187 - 400

Ilość rzędów

2-6

2 - 11

Maksymalna ilość modułów w rzędzie

24

13 - 57

Dostępne kolory obudowy

biały RAL 9016

szary RAL 7035 lub biały RAL 9016

Białe metalowe pełne lub transparentne

Białe / szare metalowe pełne lub transparentne

Montaż drzwi lewy/prawy

lewy/prawy

lewy/prawy

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaż aparatów

Płyta montażowa, wyjmowany stelaż pod aparaturę modułową

Płyta montażowa, wyjmowany stelaż pod aparaturę modułową, dedykowane zestawy montażowe

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaż i eksploatację obudowy

Maskownice, dedykowane zestawy montażowe, wyjmowany stelaż pod aparaturę modułową

Maskownice, dedykowane zestawy montażowe, wyjmowany stelaż pod aparaturę modułową

Wymiary (wys. x szer. x głęb.) [mm]

Dostępne kolory i wykończenie drzwiczek

50

Fachowy Elektryk


PRZEGLĄD Przegląd obudów rozdzielnic ELEKTRO-PLAST NASIELSK

ELEKTRO-PLAST NASIELSK

ELEKTRO-PLAST NASIELSK

(&2120,& %2; PRG

*$/$17 3/86 PRG

3ø$6 /,1,$ PRG

natynkowy

natynkowy

podtynkowy

40

65

30

05

08

08

560 × 354 × 107

464 × 432 × 160

589 × 359 × 91

3

2

3

12

18 +1

14

biały RAL 9016

szary RAL 7035

biały RAL 9016

Transparentny dymny, biały RAL 9016

Transparentny dymny i szary RAL 7035

biały RAL 9016

lewy

lewy

lewy/prawy

Szyna TH 35, listwy N+PE na wyposażeniu

Szyna TH 35, listwy N+PE na wyposażeniu

Szyna TH 35, listwy N+PE na wyposażeniu, możliwość montażu w ścianach karton/ gips przy użyciu zestawu montażowego

Opcjonalnie zamek w drzwiach

Opcjonalnie zamek w drzwiach

Opcjonalnie zamek w drzwiach

Fachowy Elektryk

51


PRZEGLĄD Przegląd obudów rozdzielnic Producent

ETI Polam

ETI Polam

Model

;3

;1

Montaż

podtynkowy

natynkowy

Stopień ochrony IP

42/44

41/42/44

Stopień odporności mechanicznej IK

10

10

1160 × 860 × 160

1100 × 800 × 160

Ilość rzędów

7

7

Maksymalna ilość modułów w rzędzie

36

36

Dostępne kolory obudowy

RAL 7035

RAL 7035

Dostępne kolory i wykończenie drzwiczek

RAL 7035

RAL 7035

Montaż drzwi lewy/prawy

lewy/prawy

lewy/prawy

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaż aparatów

Wkład montażowy, ramka z drzwiami, osłony i płyty montażowe dedykowane do aparatów ETI

Wkład montażowy, odkręcane plecy, osłony i płyty montażowe dedykowane do aparatów ETI

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaż i eksploatację obudowy

Zdejmowana ramka z drzwiami

Montaż na uchwytach lub bezpośredni

Wymiary (wys. x szer. x głęb.) [mm]

52

Fachowy Elektryk


PRZEGLĄD Przegląd obudów rozdzielnic HAGER

HAGER

Orion+

8QLYHUV 1 +&

natynkowy

stojące, do zabudowy szeregowej

65

40,41,54

10

10

Od 300 × 250 × 160 do 1250 × 800 × 300

Od 1900 × 300 × 400 do 1900 × 1350 × 600

8

12

37

60

szary (RAL 7035)

RAL 7035

Kolory na zamówienie, w standardzie drzwi pełne lub przezroczyste

Na zamówienie kolory i drzwi przezroczyste

w standardzie

w standardzie

System zabudowy wewnętrznej +S (tylko szyny DIN), +C (szyny DIN, płyty montażowe)

Zabudowa wewnętrzna typu Univers N, bloki funkcjonalne dla wszelkiego typu aparatury z zakresu rozdziału energii, w standardzie plombowalne pokrywy

Możliwości zabudowy szyn DIN oraz płyt montażowych (zabudowa mieszana), certyfikacja Ex

Systemy szyn zbiorczych/rozdzielczych Cu, możliwości łączenia poszczególnych bloków funkcjonalnych aparatowych i rozdzielczych

Fachowy Elektryk

53


PRZEGLÄ„D PrzeglÄ…d obudĂłw rozdzielnic Producent

PAWBOL Sp. z o.o.

PAWBOL Sp. z o.o.

Model

5R]G]LHOQLFD XQLZHUVDOQD GZXU]ÙGRZD 52 &

6]DIND UR]G]LHOF]D KHUPHW\F]QD ] SDNLHWHP PRFXMÇF\P & & 30

Dostępne równieş modele C.1512 (RO-1), C.1536 (RO-3), C.1548 (RO-4)

Dostępne równieş modele C.1600, C.1601, C.1602, C.1603

MontaĹź

podtynkowy

natynkowy

Stopień ochrony IP

40

65

Stopień odporności mechanicznej IK

10

10

443 Ă— 368 Ă— 93

711 Ă— 511 Ă— 253,5

Ilość rzędów

2

5

Maksymalna ilość modułów w rzędzie

12+2

20

Dostępne kolory obudowy

biały

szary

Biały, drzwiczki stalowe, lakierowane

Szary i przeźroczysty, dostępna wersja drzwi odporna na UV, drzwi z tworzywa, gładkie

MontaĹź drzwi lewy/prawy

Lewy i prawy, moşliwość dowolnej zmiany w zamontowanej obudowie rozdzielnicy

Prawy montaĹź drzwi lewy moĹźliwy do uzyskania poprzez odwrĂłcenie szafki

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaş aparatów

Szyna TH-35, wyjmowana osłona modułów, szyna N+PE

Szyna TH-35, wyjmowane osłony modułów, duşo miejsca wewnątrz obudowy po otwarciu drzwi – łatwy dostęp do aparatów

Rozwiązania konstrukcyjne ułatwiające montaş i eksploatację obudowy

Modułowa konstrukcja, systemy montaşowe do montaşu podtynkowego i w płytach kartonowo gipsowych, opcjonalna moşliwość zastosowania zamka metalowego na klucz, moşliwość plombowania, wygodne do wycięcia przepusty kablowe

Wymiary (wys. x szer. x głęb.) [mm]

Dostępne kolory i wykończenie drzwiczek

54

Fachowy Elektryk

Wygodny montaş – specjalne regulowane „łapy� do montaşu natynkowego, szeroki kąt rozwarcia drzwiczek, moşliwość zastosowania dedykowanych zamków z tworzywa lub metalowych


PRZEGLĄD Przegląd obudów rozdzielnic RITTAL Sp. z o.o.

Schneider Electric

Schneider Electric

ISV-TS8

Prisma G

Prisma P

rozdzielnice stojące, natynkowe

natynkowy/podtynkowy

natynkowy

54

30, 31, 43, 55

30, 31, 55

10

08, 10

08, 10

od 600 × 1800 × 400 do 1100 × 2000 × 600

1800 × 300, 600, 800 × 250

2000 × 300, 400, 650, 800 × 400, 600, 800

Maks. 12 rzędów w jednej obudowie

11

12

Maks. 48 w jednym rzędzie

24

24

RAL 7035

RAL 9001

RAL 9001

RAL 7035

182 kolory na życzenie

182 kolory na życzenie

lewy/prawy

tak

tak

Uniwersalny system mocowań pasujący pod aparaturę każdego producenta na rynku

tak

tak

Stelaż montażowy możliwy do zabudowy poza szafą lub w szafie, łatwa wymiana poszczególnych elementów, możliwość plombowania osłon, możliwość zastosowania obudów ze stali nierdzewnej, możliwość rozbudowy systemu o kolejne pola.

tak

tak

Fachowy Elektryk

55


PRODUKTY

Nowe trendy w okablowaniu ล wiatล owodowym Wprowadzenie 2NDEORZDQLH ฤ ZLDWรกRZRGRZH LQVWDORZD QH ZHZQฤ WU] EXG\QNyZ MDN L SRPLฤ G]\ EXG\QNDPL Z IRUPLH RNDEORZDQLD NDP SXVRZHJR PHWURSROLWDOQHJR Eฤ Gฤจ WHฤช UR]OHJรก\FK VLHFL NRPSXWHURZ\FK :$1 SU]Hฤช\ZD JZDรกWRZQ\ UR]ZyM Z RNUH VLH RVWDWQLFK NLONXQDVWX ODW -HVW WR W\P EDUG]LHM FLHNDZH ฤชH Z ]HVWDZLHQLX SUR GXNWRZ\P GOD SU]HFLฤ WQHJR V\VWHPX RNDEORZDQLD VWUXNWXUDOQHJR SURGXNW\ ฤ ZLDWรกRZRGRZH ]DMPXMฤ QLH ZLฤ FHM QLฤช NLONDQDฤ FLH SURFHQW :\GDMH VLฤ ฤชH yZ JZDรกWRZQ\ UR]ZyM WHFKQRORJLL ฤ ZLDWรกR ZRGRZ\FK MHVW VW\PXORZDQ\ SRZV]HFK Qฤ SRWU]HEฤ ZLHONLHM SU]HSXVWRZRฤ FL U]ฤ GX JLJDELWyZ QD VHNXQGฤ L ZLฤ FHM

* * D W\ONR WUDQVPLVMD ฤ ZLDWรกR ZRGRZD MHVW Z VWDQLH WDNฤ ]DSHZQLรผ 3RQLฤชHM Z NLONX SXQNWDFK SU]HGVWDZLRQR QRZRฤ FL Z WHFKQRORJLL ฤ ZLDWรกRZRGRZHM VWRVRZDQHM Z V\VWHPDFK RNDEORZDQLD VWUXNWXUDOQHJR Wล รณkno klasy OM4 :รกyNQR NODV\ 20 WR WDN QDSUDZGฤ SRSUD ZLRQH ร VWXQLQJRZDQHยด ZรกyNQR NODV\ 20 'OD SU]\SRPQLHQLD ZรกyNQR 20 ]RVWDรกR ]DSURMHNWRZDQH Z WHQ VSRVyE ฤชH Z SLHUZ V]\P RNQLH WUDQVPLV\MQ\FK ]DSHZQLD EDU G]R GXฤชH SDVPR 0+] รฎ NP G]Lฤ NL F]HPX SR]ZDOD QD WUDQVPLVMฤ V\JQDรกX Z\ V\รกDQHJR ] QDGDMQLND ODVHURZHJR Z\NRQD QHJR Z WHFKQRORJLL 9&6(/ Vertical-Cavity

6XUIDFH (PLWWLQJ /DVHU 3R]ZDOD WR QD SR F]\QLHQLH ]QDF]Q\FK RV]F]ฤ GQRฤ FL SU]\ SUR GXNFML VSU]ฤ WX VLHFLRZHJR DOWHUQDW\Zฤ MHVW Z\NRU]\VWDQLH EDUG]R GURJLFK QDGDMQLNyZ ODVHURZ\FK :รกyNQR 20 WR Z U]HF]\ZLVWRฤ FL ZรกyN QR 20 NWyUH WDN ]DSURMHNWRZDQR DE\ Z SLHUZV]\P RNQLH WUDQVPLV\MQ\P ]DSHZ QLDรกR MHV]F]H ZLฤ NV]H SDVPR SU]HQRV]HQLD ยฑ Dฤช 0+] รฎ NP ']Lฤ NL WHPX PRฤชOLZD MHVW WUDQVPLVMD QD RGFLQNDFK GรกXฤชV]\FK QLฤช GOD 20 : WDEHOFH QU SRUyZQDQR SDUDPHWU\ REX NODV 20 L 20 .RORUHP ]LHORQ\P ]D]QD F]RQR ZDUWRฤ FL SRSUDZLRQH Z NODVLH 20 :รกyNQR 20 G]Lฤ NL SRSUDZLRQ\P SDUDPH WURP WHFKQLF]Q\P XPRฤชOLZLD

Fot. 1. Widok kasety oraz kabla poล ฤ czeniowego MODLINKโ ข pozwalajฤ cych na wykonywanie szybkich poล ฤ czeล typu punkt-punkt.

56

Fachowy Elektryk


PRODUKTY ย ย

EXGRZฤ WRUyZ ฤ ZLDWรกRZRGRZ\FK R ZLฤ NV]\P SDฤ PLH SU]HQRV]HQLD WUDQVPLVMฤ SURWRNRรกyZ WUDQVPLV\MQ\FK QD GรกXฤชV]\FK G\VWDQVDFK 'OD SURWRNRรกX * ZรกyNQR 20 ]DSHZQLD G\VWDQV P GOD * Z SLHUZV]\P RNQLH P D GOD SURWRNRรกX * * P EXGRZฤ WRUyZ WUDQVPLV\MQ\FK ] ZLฤ N V]\P EXGฤชHWHP VWUDW D ]DWHP SR]ZDOD Mฤ F\FK QD ]DVWRVRZDQLH ZLฤ NV]HM OLF]E\ ]รกฤ F] &HFK WD PRฤชH E\รผ Z\NRU]\VWDQD Z LQVWDODFMDFK Z\PDJDMฤ F\FK UR]EXGR ZDQHM WRSRORJLL QS Z RELHNWDFK 'DWD &HQWHU ZVSDUFLH WHFKQRORJLL 3'0 Physical 0HGLXP 'HSHQGHQW SROHJDMฤ FHM QD UyZQROHJรกHM WUDQVPLVML RSW\F]QHM

Rozwiฤ zania typu โ Plug&Playโ dla Centrรณw Przetwarzania Danych system MODLINKโ ข )DEU\F]QLH ]DNRฤ F]RQH NDEOH ฤ ZLDWรกRZRGR ZH W]Z UR]ZLฤ ]DQLD 3OXJ 3OD\ ]\VNXMฤ FRUD] EDUG]LHM QD SRSXODUQRฤ FL ]DUyZQR ]D VSUDZฤ EDUG]R V]\ENLHM L Z\JRGQHM LQVWDOD FML RNDEORZDQLD MDN L EDUG]R GREU\FK SDUD PHWUyZ WUDQVPLV\MQ\FK 7DNฤชH DGPLQLVWURZDQLH WHJR W\SX RNDEORZD QLHP MHVW GXฤชR รกDWZLHMV]H L Z\JRGQLHMV]H FR QDELHUD V]F]HJyOQHJR ]QDF]HQLD Z FHQWUDFK SU]HWZDU]DQLD GDQ\FK RUD] UR]OHJรก\FK V\VWH PDFK RNDEORZDQLD VWUXNWXUDOQHJR : RIHU FLH ยฟUP\ 0ROH[ 3UHPLVH 1HWZRUNV ]QDMGXMH VLฤ NRPSOHWQH UR]ZLฤ ]DQLH ฤ ZLDWรกRZRGRZH 0RG/LQN ร 3OXJ 3OD\ยด VNรกDGDMฤ FH VLฤ ] ฤ ZLDWรกRZRGRZ\FK SDQHOL NURVRZ\FK Z\ SRVDฤชRQ\FK Z NDVHW\ RUD] NDEOL SRรกฤ F]HQLR Z\FK XPRฤชOLZLDMฤ F\FK Eรก\VNDZLF]QH VWZR U]HQLH SRรกฤ F]Hฤ SXQNW SXQNW 5R]ZLฤ ]DQLH RSDUWH MHVW QD ]รกฤ F]X 073 ] IHUXOฤ Sรก\ZDMฤ

Fot. 2. Porรณwnanie sposobu zaterminowania 96 wล รณkien metodฤ tradycyjnฤ (spawy ล wiatล owodowe) oraz przy uลผyciu systemu โ Plug&Playโ .

Tab. 1 Porรณwnanie parametrรณw technicznych wล รณkien klasy OM3 i OM4 Parametr

OM3

OM4

ล rednica rdzenia

50 ยตm

50 ยตm

ล rednica pล aszcza

125 ยตm

125 ยตm

Pasmo przenoszenia w pierwszym oknie 850 nm

1500 MHz ร km

3500 MHz ร km

Pasmo przenoszenia w pierwszym oknie 1300 nm

500 MHz ร km

500 MHz ร km

EMB - Effective Modal Bandwidth

2000 MHz ร km

4700 MHz ร km

1000Base-SX Ethernet (850 nm)

1000 m

1100 m

1000Base-LX Ethernet (1300 nm)

550 m

550 m

10G-Base -SR Ethernet (850 nm)

300 m

550 m

10G-Base -SR Ethernet (1300 nm)

300 m

300 m

40GBase-SR4 / 100GBase-SR10 (850 nm)

100 m

150 m

Fฤ GRVWฤ SQH ] ZรกyNQDPL 20 20 20 RUD] 26 1D ฤช\F]HQLH GRVWฤ SQH UyZQLHฤช Z ZHUVML 20 L 26 Systemy 40G/100G 2JURPQH ]DSRWU]HERZDQLH QD SU]HSXVWR ZRฤ รผ VW\PXOXMH UR]ZyM WHFKQRORJLL ฤ ZLDW รกRZRGRZHM R Z\GDMQRฤ FL *ELW V D QD ZHW *ELW V 6\VWHP\ WH Vฤ MXฤช PRFQR ]DDZDQVRZDQH L QDOHฤช\ VSRG]LHZDรผ VLฤ LFK DNW\ZQHJR ZGURฤชHQLD Z SU]HFLฤ JX ODW Fot. 3. Widok moduล u dopasowujฤ cego kon๏ฌ guracjฤ wล รณkien ล wiatล owodowych 3x8MPT na 2x12MPT do transmisji 40G.

.U]\V]WRI 2MGDQD 0HQHGฤชHU GV 3URGXNWX 0ROH[ 3UHPLVH 1HWZRUNV

Fachowy Elektryk

57


INTELIGENTNY BUDYNEK

Zdalny dostÄ™p do obiektu mieszkalnego Automatyzacja funkcji sterowania jest coraz chÄ™tniej stosowana przez inwestorĂłw i przyszĹ‚ych uĹźytkownikĂłw, poniewaĹź niesie ze sobÄ… wiele zalet. Na przykĹ‚ad dziÄ™ki wymuszeniu odpowiedniego rozmieszczenia okablowania elektrycznego, gwarantuje przejrzystość instalacji elektrycznej w budynku. UmoĹźliwia Ĺ‚atwÄ… modyďŹ kacjÄ™ sposobu dziaĹ‚ania poszczegĂłlnych funkcji nie tylko na etapie wykonywania instalacji, ale rĂłwnieĹź podczas jej eksploatacji. NajwaĹźniejszÄ… zaletÄ… jest jednak moĹźliwość poĹ‚Ä…czenia wszystkich urzÄ…dzeĹ„ elektrycznych w jeden spĂłjny system sterowania.

ZQÄŠWU]QHJR ORNDOQHJR GRVWÄŠSX GR ]DVREyZ V\VWHPX VWHURZDQLD QLH]EÄŠGQH MHVW XGRVWÄŠS QLHQLH MHJR F]ÄŠÄžFL GOD SRWU]HE ]GDOQHM NRPX QLNDFML : WDNLP SU]\SDGNX NRQLHF]QH MHVW XZ]JOÄŠGQLHQLH WU]HFK DVSHNWyZ SUDNW\F]

Q\FK ]GDOQHJR GRVWÄŠSX GR V\VWHPX 3URJUD PRZDQLH L OXE PRG\ÂżNDFMD ZHZQÄŠWU]Q\FK SDUDPHWUyZ ZL]XDOL]DFMD G]LDĂĄDQLD V\VWHPX RUD] DUFKLZL]DFMD L SU]HWZDU]DQLH GDQ\FK SRPLDURZ\FK Fot.: i-Stock

Dostęp do systemów w budynku =DU]ąG]DQLH IXQNFMDPL DXWRPDW\NL EXG\Q NX QD SR]LRPLH ZHZQĊWU]QHM PRG\¿NDFML SDUDPHWUyZ V\VWHPX MHVW FRUD] F]ĊĞFLHM QLHZ\VWDUF]DMąF\P HOHPHQWHP 2SUyF] ZH

58

Fachowy Elektryk


INTELIGENTNY BUDYNEK 'R ]GDOQHJR GRVW─КSX GR V\VWHPX VWHURZD QLD GOD SRWU]HE Z\PLHQLRZ\FK SRZ\─кHM IXQNFMRQDOQR─ЮFL QDMF]─К─ЮFLHM Z\NRU]\VW\ ZDQD MHVW VLH├╝ LQWHUQHWRZD 6SHFMDOLVW\F]QH RSURJUDPRZDQLH NRQ┬┐JXUDF\MQH SURJUDP\ ZL]XDOL]DF\MQH LQVWDORZDQH QD VPDUWIRQDFK F]\ ED]\ GDQ\FK Z\NRU]\VWXM─ЕFH Uy─кQH PH GLD NRPXQLNDF\MQH VNU─КWND :L)L SR├б─ЕF]H QLH ─ЮZLDW├бRZRGRZH SR]ZDOD SR├б─ЕF]\├╝ VL─К ] EUDP─Е F]\OL XU]─ЕG]HQLHP ]DSHZQLDM─ЕF\P GRVW─КS GR V\VWHPX VWHURZDQLD

Zdalna wizualizacja 'UXJLP EDUG]R ZD─кQ\P ]DGDQLHP NWyUH PX V├бX─к\ ]GDOQ\ GRVW─КS MHVW ZL]XDOL]DFMD

V\VWHPX VWHURZDQLD 8PR─кOLZLD RQD ]GDOQ\ SRGJO─ЕG ZV]\VWNLFK SRWU]HEQ\FK ]PLHQQ\FK V\VWHPRZ\FK 5HDOL]RZDQD MHVW QDMF]─К─ЮFLHM Z IRUPLH JUD┬┐F]QHM Z FHOX ├бDWZHM ZL]XDO QHM LQWHUSUHWDFML GDQ\FK SRPLDURZ\FK RUD] VWDQyZ HOHPHQWyZ Z\NRQDZF]\FK U\V 5HDOL]DFML ZL]XDOL]DFML FHQWUDOQLH VWHURZD QHJR V\WHPX DXWRPDW\NL MHVW ├бDWZLHMV]\P ]DGDQLHP ] XZDJL QD EH]SR─ЮUHGQL GRVW─КS GR ZV]\VWNLFK GDQ\FK 2SURJUDPRZDQLH GR WZRU]HQLD L HG\FML JUD┬┐F]QHM MHVW ]D]Z\ F]DM ZEXGRZDQH Z QDU]─КG]LH NRQ┬┐JXUDF\M QH VDPHJR VWHURZQLND 2JUDQLF]HQLHP MHVW QDMF]─К─ЮFLHM SDPL─К├╝ MDND SU]H]QDF]RQD MHVW QD JUD┬┐N─К ]ZL─Е]DQ─Е ] REUD]RZDQLHP DOJR U\WPX VWHURZDQLD 'ODWHJR GRVW─КSQH V─Е UyZ QLH─к QLH]DOH─кQH SURJUDP\ ZL]XDOL]DF\MQH W\SX 6&$'$ GHG\NRZDQH GR NRPXQLNDFML ]H VWHURZQLNLHP L Z\SRVD─кRQH Z RGSRZLHG Rys.: oprac. w┼Вasne

Fot.: WAGO

Zdalna modyямБkacja systemu sterowania : SU]\SDGNX V\VWHPX VFHQWUDOL]RZDQHJR FD├б\ SURFHV VWHURZDQLD ]DZDUW\ MHVW Z MHG Q\P XU]─ЕG]HQLX -HJR PRG\┬┐NDFMD Z\PD JD ]DWHP GRVW─КSX W\ONR GR WHJR XU]─ЕG]HQLD 'ODWHJR WH─к ZL─КNV]R─Ю├╝ WDNLFK VWHURZQLNyZ

NRPXQLNDF\MQHM GDQHJR V\VWHPX 8U]─ЕG]H QLH WR PXVL MHV]F]H SRVLDGD├╝ PR─кOLZR─Ю├╝ ]GDOQHM LGHQW\┬┐NDFML QS SRSU]H] DQDORJLF] QLH MDN Z V\VWHPLH VFHQWUDOL]RZDQ\P SU]\ SLVDQLH MHGQR]QDF]QHJR DGUHVX ,3 U\V :D─кQH MHVW UyZQLH─к DE\ LQIRUPDFMH UHWUDQV PLWRZDQH SU]H] WHJR W\SX SXQNW GRVW─КSRZ\ PRJ├б\ E\├╝ ZLGRF]QH ZH ZV]\VWNLFK IUDJ PHQWDFK ]├бR─кRQHM VWUXNWXU\ PDJLVWUDOQHM 1S Z SU]\SDGNX UR]EXGRZDQHJR V\VWHPX .1; WHOHJUDP\ UHNRQ┬┐JXUXM─ЕFH SRV]F]H JyOQH XU]─ЕG]HQLD PXV]─Е PLH├╝ PR─кOLZR─Ю├╝ UHWUDQVPLVML SU]H] VSU]─КJ├бD V\VWHPRZH UR] G]LHODM─ЕFH JDOZDQLF]QLH SRV]F]HJyOQH IUDJ PHQW\ LQVWDODFML

SRVLDGD ZEXGRZDQ\ SRUW NRPXQLNDF\M Q\ XPR─кOLZLDM─ЕF\ QDMF]─К─ЮFLHM SR├б─ЕF]HQLH ] XU]─ЕG]HQLHP ]D SRPRF─Е VLHFL LQWHUQHWR ZHM 3RVLDGD RQR PR─кOLZR─Ю├╝ SU]\SLVDQLD DGUHVX ,3 L RGZR├б\ZDQLD VL─К GR MHJR ]DVR EyZ SDPL─КFLRZ\FK ]D SRPRF─Е WHJR DGUHVX U\V D E ']L─КNL WHPX Z ├бDWZ\ VSRVyE PR─кHP\ NR PXQLNRZD├╝ VL─К ] V\VWHPHP VWHURZDQLD ] GR ZROQHJR PLHMVFD L Z ND─кGHM FKZLOL ZS├б\ZD├╝ QD VSRVyE ]DU]─ЕG]DQLD EXG\QNLHP SRSU]H] PRG\┬┐NDFM─К DOJRU\WPyZ VWHURZDQLD 'OD V\VWHPX UR]SURV]RQHJR NRQLHF]Q\ MHVW SXQNW GRVW─КSRZ\ NWyUHJR ]DGDQLHP MHVW ]D PLDQD VWDQGDUGRZHJR SURWRNR├бX NRPXQLND F\MQHJR Z\NRU]\VW\ZDQHJR Z VLHFLDFK ,3 QD SURWRNy├б Z\NRU]\VW\ZDQ\ Z PDJLVWUDOL

Rys.: oprac. w┼Вasne

Rys. 1. a) sterownik wyposa┼╝ony w interfejs komunikacyjny IP, b) okno konямБguracji dost─Щpu do sterownika WAGO PLC.

Fot. 2. Okno konямБguracji interfejsu komunikacyjnego dla systemu KNX.

Fachowy Elektryk

59


INTELIGENTNY BUDYNEK Fot.: Re-Designs

]XMąFH QD SRPLDUDFK Z\NRQ\ZDQ\FK SU]H] V\VWHPRZH F]XMQLNL WHPSHUDWXU\

Fot. 3. Przykładowy widok ekranu wizualizacyjnego zdalnej wizualizacji Re-Designs.

LQVWDORZDQHJR QD NRPSXWHU]H ] RGSRZLHG QLP V\VWHPHP RSHUDF\MQ\P U\V 7HJR W\SX UR]ZLą]DQLD ]DUyZQR VSU]ĊWRZH MDN L SURJUDPRZH Vą SU]H] SURGXFHQWyZ Z\SRVDĪDQH Z GXĪą LORĞü HOHPHQWyZ JUD ¿F]Q\FK GHG\NRZDQ\FK GOD DXWRPDW\NL EX G\QNRZHM 0RĪQD Z QLFK UyZQLHĪ UHDOL]R ZDü DOJRU\WP\ VWHURZDQLD NWyUH PRJą E\ü X]XSHáQLHQLHP VWDQGDUGRZ\FK XU]ąG]HĔ 1S Z VHUZHU]H ZL]XDOL]DF\MQ\P PRJą E\ü ]UHDOL]RZDQH UHJXODWRU\ WHPSHUDWXU\ ED

Rys.: oprac. własne

QLH ELEOLRWHNL JUD¿F]QH SU]H]QDF]RQH GR ZL ]XDOL]DFML SURFHVyZ EXG\QNRZ\FK :L]XDOL]DFMD Z V\VWHPDFK UR]SURV]RQ\FK ]H Z]JOĊGX QD LFK VSHF\¿NĊ NRPXQLND F\MQą Z\PDJD VWRVRZDQLD GRGDWNRZ\FK XU]ąG]HĔ Z SRVWDFL VHUZHUyZ ZL]XDOL]DF\M Q\FK 0RJą RQH E\ü ]UHDOL]RZDQH Z SRVWDFL VSU]ĊWRZHM ± JRWRZH XU]ąG]HQLH ] RSURJUD PRZDQLHP JUD¿F]Q\P L LQWHUIHMVHP NRPX QLNDF\MQ\P OXE RSURJUDPRZDQLD GHG\NR ZDQHJR GR ZL]XDOL]DFML GDQHJR V\VWHPX

Fot. 4. Okno konfiguracyjne programu wizualizacyjnego systemu KNX – JUNG Facility Pilot.

60

Fachowy Elektryk

Zdalne obrazowanie i archiwizacja danych pomiarowych 6\VWHP\ DXWRPDW\NL EXG\QNRZHM XPRĪ OLZLDMą PRQLWRULQJ L DUFKLZL]DFMĊ ZV]\VW NLFK SDUDPHWUyZ EXG\QNX 6ą WR ]DUyZQR LQIRUPDFMH ] VHQVRUyZ ĞURGRZLVNRZ\FK WDNLFK MDN F]XMQLNL MDVQRĞFL WHPSHUDWXU\ F]\ ZLDWUX U\V MDN UyZQLHĪ LQIRUPD FMH R ]XĪ\FLX PHGLyZ 1S SRPLDU\ ]XĪ\ FLD JD]X ZRG\ SUąGX PRJą E\ü QLH W\ONR QD ELHĪąFR PRQLWRURZDQH PRJą E\ü UyZ QLHĪ DUFKLZL]RZDQH L XZ]JOĊGQLDQH SU]\ REOLF]DQLX NRV]WyZ HNVSORDWDFML EXG\QNX F]\ WHĪ MHJR F]ĊĞFL 8PRĪOLZLD WR QS DXWRPDW\F]QH UR]OLF]DQLH QDMHPFyZ ]H ]XĪ\W\FK PHGLyZ Z GDQ\P RNUHVLH UR]OLF]HQLRZ\P 0RĪOLZH MHVW UyZ QLHĪ RSW\PDOL]RZDQLH G]LDáDQLD XNáDGyZ VWHURZQLD SRG NąWHP NRV]WyZ MDNLH JHQHUX MH XWU]\PDQLH EXG\QNX 'RVWĊS GR DUFKLZDOQ\FK GDQ\FK SRPLDUR Z\FK XPRĪOLZLD UyZQLHĪ EDGDQLH WUHQGyZ DQDOL]RZDQHJR SDUDPHWUX ']LĊNL WHPX SU]\ SRPRF\ PHWRG SURJQRVW\F]Q\FK RSURJUDPRZDQLH SRLQIRUPXMH QDV RGSR ZLHGQLR ZF]HĞQLHM R PRĪOLZRĞFL SU]H NURF]HQLD NU\W\F]QHJR SURJX PLHU]RQHM ZDUWRĞFL QS VWĊĪHQLD GZXWOHQNX ZĊJOD Z SRPLHV]F]HQLX U\V Bezpieczeństwo zdalnej komunikacji =GDOQ\ GRVWĊS GR V\VWHPyZ VWHURZQLD MHVW RF]\ZLĞFLH ]DEH]SLHF]RQ\ ]D SRPRFą RGSR ZLHGQLHJR KDVáD L V]\IURZDQHJR SURWRNRáX NRPXQLNDF\MQHJR 6ą WR VWDQGDUGRZH PH WRG\ MDNLH Z\NRU]\VW\ZDQH Vą QS SRGF]DV NRPXQLNDFML ] NRQWDPL EDQNRZ\PL ]D SR PRFą VWURQ ::: =DVWRVRZDQLH WHJR W\SX ]DEH]SLHF]HĔ Z SUDNW\FH XQLHPRĪOLZLD QLH SRZRáDQ\ GRVWĊS GR V\VWHPX 6\VWHP\ UR]SURV]RQH PDMą WX MHGQDN QLH ZLHONą SU]HZDJĊ 8]\VNDQLH ]GDOQHJR GR VWĊSX GR LQWHUIHMVX NRPXQLNDF\MQHJR QLH MHVW MHV]F]H GRVWĊSHP GR SRV]F]HJyOQ\FK XU]ąG]HĔ 0RJą RQH E\ü ]DEH]SLHF]RQH QLH ]DOHĪQ\PL KDVáDPL OXE FDáNRZLW\P ]DND]HP UHNRQ¿JXUDFML =GDOQ\ GRVWĊS GR XNáDGX VWHURZDQLD EXG\Q NLHP WZRU]\ QRZH PRĪOLZRĞFL Z\NRU]\VWD QLD LQIRUPDFML ]DZDUWHM Z DOJRU\WPDFK VWH URZDQLD 8PRĪOLZLD SR]\VNDQLH DNWXDOQHM LQIRUPDFML R VWDQLH RELHNWX RSW\PDOL]DFMĊ


INTELIGENTNY

REKLAMA

Rys.: oprac. własne

BUDYNEK

Rys.: oprac. własne

Rys. 5. Okno wizualizacji danych pomiarowych w serwerze wizualizacyjnym systemu KNX.

Rys. 6. Efekt zaawansowanego sposobu prognozowania danych pomiarowych stęşenia dwutlenku węgla w pomieszczeniu.

NRV]WyZ HNVSORDWDF\MQ\FK SU]HZLG\ZDQLH WUHQGyZ PLHU]RQ\FK ZDUWRÄžFL ELHÄŞÄ…FÄ… UHDNFMÄŠ QD V\WXDFMH ]DLVWQLDĂĄH SRGF]DV VWHUR ZDQLD : SU]\SDGNX VNRPSOLNRZDQ\FK V\VWHPyZ VWHURZDQLD VÄ… WR QLHRG]RZQH DUJXPHQW\ SU]HPDZLDMÄ…FH ]D Z\NRU]\VWDQLHP WHM GRGDWNRZHM L QLH ]DZV]H NRV]WRZQHM PRÄŞOLZRÄžFL $QGU]HM 6WDFKQR &HUW\ÂżNRZDQH &HQWUXP 6]NROHQLRZH .1; ,QVW\WXW ,QIRUPDW\NL $XWRPDW\NL L 5RERW\NL 3ROLWHFKQLND :URFĂĄDZVND

Terminy szkoleń KNX: 6]NROHQLH 3RGVWDZRZH .1; 14 - 17 listopada 2013, Warszawa 21 - 24 listopada 2013, Wrocław 5 - 8 grudnia 2013, Warszawa Szczegóły na ZZZ NQ[SROVND RUJ

Fachowy Elektryk

61


POMIARY

Fluke VT04 โ opinie uลผytkownikรณw Sebastian Kozล owski โ kierownik zakล adu ย

Na czym polega Pana praca?

0RMD ยฟUPD MHVW WHFKQRORJLF]Q\P OLGHUHP Z EUDQฤช\ SU]Hรกฤ F]QLNyZ ]EOLฤชHQLRZ\FK L V\VWHPyZ GOD SU]HP\VรกX ORWQLF]HJR -DNR NLHURZQLN ]DNรกDGX ]DU]ฤ G]DP NRQVHUZDFMฤ ZV]\VWNLFK XU]ฤ G]Hฤ L V\VWHPyZ Z FDรก\P ]DNรกDG]LH ยฑ RG PRQWDฤชX SURGXNF\MQHJR L ODERUDWRULyZ WHVWRZ\FK Dฤช SR XU]ฤ G]H QLD +9$& : MHGQ\P REV]DU]H SURGXNFML NRQVHUZXMHP\ UyฤชQHJR URG]DMX XU]ฤ G]Hฤ WDNLFK MDN JU]HMQLNL VLOQLNL ZHQW\OD WRU\ Z\FLฤ JyZ PDV]\Q\ OXWRZQLF]H L VWRรก\ ZLEUDF\MQH

Jakich przyrzฤ dรณw uลผywa Pan do prac konserwacyjnych?

Fot.: Fluke

'R WHM SRU\ NRU]\VWDรกHP ] SLURPHWUX SXQN WRZHJR RUD] JG\ W\ONR E\รกR WR PRฤชOLZH ] NDPHU\ WHUPRZL]\MQHM -HGQDN SLURPHWU\ SXQNWRZH PDMฤ GXฤชH RJUDQLF]HQLD D NDPHUD MHVW SU]\U]ฤ GHP ] NWyUHJR NRU]\VWD ZLHOX QD V]\FK SUDFRZQLNyZ L WU]HED Mฤ VRELH UH]HUZR ZDรผ 1LH ]DZV]H E\รกD RQD GRVWฤ SQD SRGF]DV PRLFK ]JรกRV]Hฤ DZDU\MQ\FK 2SW\PDOQLH MHVW ZLฤ F SRVLDGDรผ SLURPHWU JUDยฟF]Q\ XPRฤชOLZLD Mฤ F\ ZVWฤ SQฤ GLDJQRVW\Nฤ SUREOHPX a)

Jakie byล y Pana pierwsze wraลผenia dotyczฤ ce pirometru gra๏ฌ cznego VT04?

7R QRZH ฤจUyGรกR GDQ\FK 7HUD] ZLG]ฤ WHPSH UDWXU\ QD PDSLH WHUPLF]QHM %\รกHP SRG ZUD ฤชHQLHP QDNรกDGDQLD REUD]yZ WHUPLF]Q\FK 97 WR SU]\U]ฤ G NWyU\ SRPDJD PL RNUH ฤ OLรผ SUDZLGรกRZ\ VWDQ XU]ฤ G]Hฤ 3RGRED PL VLฤ WDNฤชH ฤชH MHVW WDN PDรก\ L NRPSDNWRZ\ -HVW ]QDF]QLH PQLHMV]\ L OฤชHMV]\ QLฤช NDPHUD WHUPRZL]\MQD 3R]D W\P MHVW EDUG]R SURVW\ L LQWXLF\MQ\ Z REVรกXG]H .DฤชG\ NWR JR WHVWR ZDรก SR SURVWX Z\MPRZDรก ] SXGHรกND Zรกฤ F]Dรก L UR]SRF]\QDรก SUDFฤ EH] SRWU]HE\ F]\WDQLD MDNLFKNROZLHN LQVWUXNFML ย

Jakie zalety ma dla Pana ten pirometr?

3R]ZDOD ]DRV]F]ฤ G]Lรผ F]DV D RV]F]ฤ GQRฤ รผ F]DVX MHVW GOD QDV QDMZDฤชQLHMV]D 3UDFRZQL NyZ MHVW QLHZLHOX GODWHJR WHฤช MHGQD RVRED PXVL UR]ZLฤ ]\ZDรผ SUREOHP\ ] XU]ฤ G]HQLD PL +9$& D WDNฤชH SUREOHP\ HOHNWU\F]QH L K\GUDXOLF]QH 3LURPHWU JUDยฟF]Q\ )OXNH 97 PRJฤ SR SURVWX VNLHURZDรผ Z SRGHM U]DQH PLHMVFH DE\ MHGQRF]Hฤ QLH ]REDF]\รผ REUD] F\IURZ\ L WHUPLF]Q\ RUD] WHPSHUDWX Uฤ ']Lฤ NL WHPX PRJฤ Eรก\VNDZLF]QLH UR] b)

ZLฤ ]\ZDรผ SUREOHP\ &HQD MHVW QD W\OH UR] Vฤ GQD ฤชH Eฤ G]LHP\ PRJOL ]DNXSLรผ ZLฤ FHM QLฤช MHGQฤ V]WXNฤ :WHG\ Eฤ Gฤ PLDรก MHGHQ ] QLFK GR Z\รกฤ F]QHM G\VSR]\FML ]DZV]H JG\ Eฤ Gฤ JR SRWU]HERZDรก ย

Jakie sฤ gล รณwne zastosowania tego przyrzฤ du?

%DUG]R ZDฤชQH MHVW GOD QDV VNDQRZDQLH VLOQL NyZ 1DMZ\ฤชV]\ SULRU\WHW PD WDNฤชH NRQWUROD MDNRฤ FL SRZLHWU]D Z SRPLHV]F]HQLDFK 3UD FXMHP\ Z RWRF]HQLX VSDOLQ GODWHJR PXVLP\ PLHรผ SHZQRฤ รผ ฤชH W\P SRZLHWU]HP PRฤชQD EH]SLHF]QLH RGG\FKDรผ D ZHQW\ODWRU\ Z\FLฤ JyZ Vฤ VSUDZQH 2F]\ZLฤ FLH PRQLWRUXMHP\ WDNฤชH ฤ URGRZLVNR SUDF\ SRG Nฤ WHP LQVWDOD FML +9$& 5 1DV] ]DNรกDG VNรกDGD VLฤ ] VWUHI ZV]\VWNLH Vฤ PRQLWRURZDQH SU]H] RSURJUDPRZDQLH GR ]DU]ฤ G]DQLD EXG\Q NLHP 0LPR ฤชH RSURJUDPRZDQLH DODUPXMH R SUREOHPLH Z GDQHM VWUHยฟH XVWHUND PRฤชH GRW\F]\รผ MHGQHM ] NLONXQDVWX V]DI 9$9 )OXNH 97 SRPDJD PL QDW\FKPLDVW ]QD OHฤจรผ QD SU]\NรกDG ]DWDUW\ VLOQLN 0RฤชHP\ WDNฤชH VNDQRZDรผ L Z\V]XNLZDรผ SUREOHP\ GRW\F]ฤ FH QDV]\FK L VWRSQLRZ\FK VSUฤ c)

Fot. 1. Nakล adanie obrazu widzialnego i podczerwonego โ tryby mieszane: a) mapa cieplna โ naล oลผenie 25%, b) mapa cieplna โ naล oลผenie 50%, c) mapa cieplna โ naล oลผenie 75%.

62

Fachowy Elektryk


ฤชDUHN ]DVLODMฤ F\FK V\VWHP\ NOLPDW\]DF\MQH Z EXG\QNDFK 3LURPHWU\ JUDยฟF]QH Vฤ WDNฤชH EDUG]R SU]\GDWQH SRGF]DV RJyOQHM NRQVHU ZDFML SURJQRVW\F]QHM 730 JG]LH VNXSLD P\ VLฤ QD SDQHODFK HOHNWU\F]Q\FK SRPSDFK L VLOQLNDFK 3RPLDU\ L REUD]\ ] 97 PR ฤชHP\ Z\NRU]\VWDรผ GR RSUDFRZDQLD ZDUWRฤ FL RGQLHVLHQLD GOD WHPSHUDWXU SUDZLGรกRZ\FK RUD] Z]RUFyZ FLHSOQ\FK SUDFXMฤ F\FK XU]ฤ G]Hฤ :DUWRฤ FL WH VWDQRZLฤ GOD QDV SRGVWDZฤ GR SRUyZQDฤ SRGF]DV UR]ZLฤ ]\ZDQLD SURE OHPyZ 3R Zรกฤ F]HQLX Z SLURPHWU]H 97 IXQNFML DODUPX Z\VWDUF]\ SR SURVWX VND QRZDรผ XU]ฤ G]HQLD SRQLHZDฤช Z PRPHQFLH JG\ WHPSHUDWXUD SU]HNURF]\ SUDZLGรกRZH ]DNUHV\ SUDF\ ]DF]QLH PLJDรผ RGSRZLHGQL ZVNDฤจQLN ย

Z tego, co sล yszaล em, pirometr Fluke VT04 jest wyposaลผony w profesjonalne oprogramowanie SmartViewยฎ do raportowania i edycji danych. Czy wpล ywa to na Pana pracฤ ?

6SRGREDรกR PL VLฤ ฤชH Z RSURJUDPRZDQLX PRJฤ GRNรกDGQLH UHJXORZDรผ SR]LRP QDรกR

Fot.: Fluke

POMIARY

Fot. 2. Fluke VT04 oferuje czterokrotnie ostrzejszy obraz i o 40% szersze pole widzenia niลผ jego poprzednik - model VT02.

ฤชHQLD REUD]yZ WHUPLF]Q\FK Z VSRVyE RS W\PDOQ\ GOD X]\VNDQHJR REUD]X 3R]ZDOD PL WR PDQLSXORZDรผ REUD]HP WDN DE\ XND ]\ZDรก WR FR FKFฤ ]REDF]\รผ D QDVWฤ SQLH GRGDMฤ ZรกDVQH QRWDWNL 2SUDFRZDQLH SOLNX

L GRรกฤ F]HQLH JR GR GRNXPHQWDFML GOD NRQ NUHWQHJR HOHPHQWX XU]ฤ G]HQLD MHVW EDUG]R SU]\GDWQH SRGF]DV GDOV]HM NRQVHUZDFML 3ROHFDP ZV]\VWNLP ย REKLAMA

Fachowy Elektryk

63


POMIARY

Detektory CO i LPG do sterowania wentylacjฤ w garaลผach

Rozporzฤ dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (ze zmianami z dnia 12 marca 2009 r.) w sprawie warunkรณw technicznych, jakim powinny odpowiadaฤ budynki i ich usytuowanie okreล la zasady sterowania wentylacjฤ mechanicznฤ w garaลผach samochodรณw osobowych z wykorzystaniem czujek niedopuszczalnego stฤ ลผenia tlenku wฤ gla i propan-butanu.

Fot.: Gazex

1DMF]ฤ ฤ FLHM VWRVRZDQ\PL GHWHNWRUDPL F]XMNDPL &2 L /3* Z JDUDฤชDFK Vฤ GHWHN WRU\ W\SX :* ยฟUP\ *$=(; 3URGXNRZD QH Vฤ RG NLONXQDVWX ODW : URNX ยฟUPD ZSURZDG]LรกD GR RIHUW\ QRZH XU]ฤ G]HQLH F\IURZ\ GHWHNWRU :* (* ,QQRZDF\MQRฤ รผ QRZHJR UR]ZLฤ ]DQLD WHFKQLF]QHJR ]RVWDรกD GRFHQLRQD ยฑ GHWHNWRU ]GRE\รก VWDWXHWNฤ =รกR WHJR ,QVWDODWRUD 6\VWHP\ VWHURZDQLD ZHQW\ODFMฤ PHFKDQLF] Qฤ ]EXGRZDQH ] W\FK GHWHNWRUyZ Vฤ QLH ]Z\NOH SURVWH Z PRQWDฤชX L HNVSORDWDFML 'HWHNWRU\ QLH Z\PDJDMฤ VWRVRZDQLD FHQWUDO

Fot. 1. Autonomiczny detektor typu WG.EG.

64

Fachowy Elektryk

DODUPRZ\FK ยฑ D V\VWHP ELHฤชฤ FHM REVรกXJL MHVW FDรกNRZLFLH DXWRPDW\F]Q\ 1DOHฤช\ W\ONR SU]HSURZDG]Dรผ RNUHVRZH WHVW\ G]LDรกDQLD V\ VWHPX RUD] GRNRQ\ZDรผ NRUHNW ZVND]Dฤ ND OLEUDFML GHWHNWRUyZ 3RMDZLHQLH VLฤ NWyUHJRฤ ] Z\PLHQLRQ\FK ZF]Hฤ QLHM JD]yZ Z VWฤ ฤชHQLX SRZ\ฤชHM XVWD ORQHJR SURJX SRZRGXMH Zรกฤ F]HQLH ZHQW\OD FML PHFKDQLF]QHM 'RGDWNRZR V\VWHP PRฤชH Zรกฤ F]\รผ V\JQDOL]DWRU\ DODUPX 6WDQGDUGRZR Vฤ WR WDEOLFH Z\ฤ ZLHWODMฤ FH NUyWNL WHNVW RNUH ฤ ODMฤ F\ URG]DM DODUPX OXE QDND]XMฤ F\ VSR VyE SRVWฤ SRZDQLD

: JDUDฤชDFK QLH MHVW ZVND]DQH VWRVRZDQLH V\JQDOL]DWRUyZ DNXVW\F]Q\FK SRQLHZDฤช LFK GฤจZLฤ N ]Z\NOH NRMDU]RQ\ MHVW ] VDPR FKRGRZ\PL DODUPDPL SU]HFLZZรกDPDQLR Z\PL L QLH Z\ZRรกXMH ZรกDฤ FLZHM UHDNFML RVyE SU]HE\ZDMฤ F\FK Z RELHNFLH 2SFMR QDOQLH PRฤชQD ]DVWRVRZDรผ V\JQDOL]DWRU\ JรกRVRZH NWyUH Z\JรกDV]DMฤ NRPXQLNDW\ R URG]DMX ]DJURฤชHQLD L ZVND]XMฤ VSRVyE SRVWฤ SRZDQLD RVyE Z VWUHยฟH ]DJURฤชHQLD -HฤชHOL Z RELHNFLH V\VWHP ZHQW\ODFML SR G]LHORQ\ MHVW QD VWUHI\ GHWHNWRU\ PRฤชQD SRรกฤ F]\รผ WDN DE\ VWHURZDรก\ Z\EUDQ\PL VWUHIDPL 7DNLH UR]ZLฤ ]DQLD SRZV]HFK QLH VWRVRZDQH Vฤ Z UR]OHJรก\FK RELHNWDFK ยฑ SRMDZLHQLH VLฤ JD]X Z MHGQ\P PLHMVFX QLH SRZRGXMH Zรกฤ F]HQLD ZHQW\ODFML FDรกHJR JDUDฤชX D W\ONR ]DJURฤชRQHM VWUHI\ FR GDMH ]QDF]QH RV]F]ฤ GQRฤ FL HQHUJLL 'HWHNWRU\ ]DZLHUDMฤ HOHPHQW\ HOHNWURQLF] QH UHDJXMฤ FH QD JD] ยฑ VHQVRU\ 6HQVRU\ ]PLHQLDMฤ VZRMH SDUDPHWU\ SRPLDURZH ] XSรก\ZHP F]DVX L GODWHJR Z\PDJDMฤ RNUH VRZHM NDOLEUDFML 3ROHJD RQD QD SRGGDQLX VHQVRUD G]LDรกDQLX RGSRZLHGQLHM PLHV]DQL Q\ NDOLEUDF\MQHM JD] SRZLHWU]H Z ZD UXQNDFK RNUHฤ ORQ\FK SU]H] SURGXFHQWD : GHWHNWRUDFK ]DVWRVRZDQR VHQVR U\ SyรกSU]HZRGQLNRZH FR Z\GรกXฤชD RNUHV PLฤ G]\NDOLEUDF\MQ\ GR WU]HFK ODW 'R Z\NU\ZDQLD &2 PRฤชQD VWRVRZDรผ VHQ VRU\ HOHNWURFKHPLF]QH DOH Vฤ RQH GURฤช V]H D RNUHV PLฤ G]\NDOLEUDF\MQ\ Z\QRVL PLHVLฤ F\ FR ]QDF]QLH ]ZLฤ NV]D NRV]W\ HNVSORDWDFML


Fot.: Gazex

POMIARY

Fot. 2. Zacisk typu samokleszczującego.

'OD XáDWZLHQLD NDOLEUDFML GHWHNWRU\ Z\SRVDĪRQH Vą Z Z\PLHQQH PR GXá\ VHQVRUyZ 7DNL PRGXá ]DZLHUD VHQVRU JD]X L SRG]HVSRá\ HOHN WURQLF]QH QLH]EĊGQH GR XVWDZLDQLD SDUDPHWUyZ MHJR SUDF\ : SU]\ SDGNX NRQLHF]QRĞFL NDOLEUDFML Z\VWDUF]\ Z\PLHQLü PRGXá VHQVRUD QD LQQ\ ZF]HĞQLHM VNDOLEURZDQ\ 7DNą RSHUDFMĊ SU]HSURZDG]D VLĊ EH] NRQLHF]QRĞFL GHPRQWDĪX GHWHNWRUD ] LQVWDODFML L FR UyZQLH ZDĪ QH RSHUDFMD Z\PLDQ\ MHVW WDĔV]D QLĪ NDOLEUDFMD D SRQDGWR XĪ\WNRZ QLN PRĪH SU]HSURZDG]Lü Mą ZH ZáDVQ\P ]DNUHVLH 2F]\ZLĞFLH XĪ\WNRZQLN V\VWHPX PRĪH ]OHFLü NDOLEUDFMĊ Z\ VSHFMDOL]RZDQHM ¿UPLH 'HWHNWRU\ ]RVWDá\ WDN VNRQVWUXRZDQH ĪH NDOLEUDFMĊ PRĪQD SU]HSURZDG]Lü Z F]DVLH SUDF\ V\VWHPX EH] NRQLHF]QRĞFL RWZLHUDQLD XU]ąG]HĔ DOH Z\PDJD WR RGSRZLHGQLH JR Z\SRVDĪHQLD .RPXQLNDFMD ] PRGXáHP VHQVRUD Z GHWHNWRU]H RGE\ZD VLĊ ] XĪ\FLHP SRUWyZ QD SRGF]HUZLHĔ D WU\E WHVWX PRĪQD XUXFKRPLü PDJQHVHP 2GSRZLHGQLH Z\NRU]\VWDQLH W\FK SRUWyZ VNUDFD F]DV RNUHVRZ\FK VSUDZG]LDQyZ SUDZLGáRZRĞFL G]LDáD QLD GHWHNWRUyZ NLONDNURWQLH 0D WR QLHEDJDWHOQH ]QDF]HQLH SU]\ V\VWHPDFK ]EXGRZDQ\FK ] NLONXG]LHVLĊFLX F]\ NLONXVHW GHWHNWR UyZ = PRGXáX VHQVRUD PRĪQD RGF]\WDü ]DSDPLĊWDQH LQIRUPDFMH GRW\F]ąFH SUDF\ GHWHNWRUD LORĞü DODUPyZ F]DV SUDF\ Z VWDQDFK DODUPRZ\FK WHUPLQ\ NDOLEUDFML $QDOL]D W\FK GDQ\FK SR]ZDOD GRSUHF\]RZDü XVWDZLHQLD SDUDPHWUyZ SUDF\ V\VWHPX ZHQW\ODFML 'HWHNWRU\ Vą WU]\SURJRZH ± V\JQDOL]XMą SU]HNURF]HQLH WU]HFK UyĪ Q\FK VWĊĪHĔ JD]X 'OD XáDWZLHQLD SUDF\ LQVWDODWRURP ]DVWRVRZDQR Z GHWHNWRUDFK XQLZHUVDOQH ]áąF]D GRVWRVRZDQH GR UyĪQHJR URG]DMX SU]HZRGyZ UyĪQH SU]HNURMH OLQND GUXW 'HWHNWRU\ /3* LQVWDORZDQH QLVNR QDG SRGáRJą ZDUWR ]DEH]SLH F]Dü RVáRQDPL SU]HG XV]NRG]HQLDPL PHFKDQLF]Q\PL *D]H[ SUR SRQXMH HVWHW\F]QH L IXQNFMRQDOQH RVáRQ\ UXURZH $5 Z\NRQDQH ]H VWDOL QLHUG]HZQHM -HĪHOL PRQLWRURZDQ\ JDUDĪ MHVW ]ORNDOL]RZD Q\ Z RELHNFLH W\SX ,QWHOLJHQWQ\ %XG\QHN LQIRUPDFMĊ R ZáąF]HQLX ZHQW\ODFML PRĪQD SU]HVáDü GR FHQWUDOL %06 %XLOGLQJ 0DQDJH PHQW 6\VWHP Z\NRU]\VWXMąF MHM ZHMĞFLD GZXVWDQRZH : SU]\SDGNX NRQLHF]QRĞFL SUHF\]\MQHM ORNDOL]DFML REV]DUyZ ]D JURĪRQ\FK PRĪQD ]DVWRVRZDü DGUHVRZDOQH GHWHNWRU\ VHULL ''* UyZQLHĪ ] Z\PLHQQ\P PRGXáHP VHQVRUD DOH ] F\IURZą WUDQVPL VMą GDQ\FK Z VWDQGDUG]LH 56 : W\P UR]ZLą]DQLX PRĪOLZD MHVW ZL]XDOL]DFMD PLHMVFD L VWDQX SRV]F]HJyOQ\FK GHWHNWRUyZ 'OD ]DFKRZDQLD EH]SLHF]HĔVWZD L ZáDĞFLZHM MDNRĞFL SRZLHWU]D Z JD UDĪX QHZUDOJLF]QH MHVW RGSRZLHGQLH XVWDZLHQLH Z\GDMQRĞFL SUDF\

ZHQW\ODWRUyZ &]ĊVW\P EáĊGHP MHVW SRZLą]DQLH SUĊGNRĞFL SUDF\ ZHQW\ODWRUyZ ] SURJDPL GHWHNWRUyZ SUyJ ± ELHJ SUyJ ± ELHJ 3U]\ SU]HNURF]HQLX VWĊĪHQLD SLHUZV]HJR SURJX QDOHĪ\ Záą F]\ü ZHQW\ODFMĊ ] Z\GDMQRĞFLą Z\VWDUF]DMąFą GR VNXWHF]QHJR V]\ENLHJR SU]HZLHWU]HQLD JDUDĪX 3U]\ ZáDĞFLZLH GREUDQHM Z\GDM QRĞFL SU]HNURF]HQLH Z\ĪV]\FK SURJyZ QLH Z\VWĊSXMH HZHQWXDOQLH ]GDU]D VLĊ VSRUDG\F]QLH 1LH]Z\NOH LVWRWQą F]\QQRĞFLą HNVSOR DWDF\MQą MHVW NDOLEUDFMD %DUG]R ZDĪQH MHVW DE\ URELá\ WR RVRE\ NRPSHWHQWQH 1LHĞZLDGRPRĞü IDNWX ĪH GR SUDZLGáRZHM NDOLEUDFML Z\PDJDQD MHVW ZLHG]D GRĞZLDGF]HQLH L RGSRZLHGQL VSU]ĊW SRZR GXMH ĪH F]ĊVWR WD WDN ZDĪQD F]\QQRĞü HNVSORDWDF\MQD ]OHFDQD MHVW ¿UPRP OXE RVRERP ]XSHáQLH GR WHJR QLHSU]\JRWRZDQ\P 1LHU]DGNR R Z\ERU]H ]OHFHQLRELRUFyZ GHF\GXMH FHQD XVáXJL D QLH LFK SU]\JRWRZDQLH PHU\WRU\F]QH L WHFKQLF]QH :\NRU]\VWXMą WR ¿UP\ QLHU]HWHOQH 3RGHMPXMą VLĊ ]OHFHĔ ]H ĞZLDGRPRĞFLą ĪH QLH Vą Z VWDQLH LFK QDOHĪ\FLH Z\NRQDü $OH SU]HNRQDQLH ĪH ]OHFDMąF\ QLH PD PRĪOLZRĞFL ZHU\¿NDFML LFK SUDF\ SRS\FKD MH GR WHJR =OH FDMąF\ SRZLQLHQ ]DZV]H VSUDZG]Dü F]\ ]OHFHQLRELRUFD PD XSUDZ QLHQLD ZLHG]Ċ L PRĪOLZRĞFL WHFKQLF]QH GR SU]HSURZDG]HQLD RNUH ĞORQ\FK F]\QQRĞFL HNVSORDWDF\MQ\FK ,QVWUXNFMH REVáXJL ] UHJXá\ ]DZLHUDMą LQIRUPDFMH SRPDJDMąFH ]ZHU\¿NRZDü SRWHQFMDOQ\FK ]OHFHQLRELRUFyZ : SU]\SDGNX ZąWSOLZRĞFL EDUG]R SRPRFQ\ MHVW LQWHUQHW àDWZR PRĪQD RGQDOHĨü SURGXFHQWD OXE G\VWU\EXWRUD XU]ą G]HĔ L X]\VNDü SRPRF REKLAMA

GHWHNWRU\ &2 L /3* GR JDUDő\ i stacji diagnostycznych GHWHNWRU\ L V\VWHP\ Z\NU\ZDQLD gazów toksychnych i wybuchowych SU]HQRijQH L VWDFMRQDUQH PLHUQLNL VW÷őHġ JD]ÐZ Z\NU\ZDF]H QLHV]F]HOQRijFL PLHUQLNL VW÷őHġ &22 L ZLOJRWQRijFL SRZLHWU]D kontrolery wentylacji XU]ãG]HQLD V\JQDOL]DF\MQR RGFLQDMãFH

Fachowy Elektryk

65


OŚWIETLENIE

LEDy stają się poważną konkurencją dla tradycyjnych świetlówek liniowych. Zanim zdecydujemy się na modernizację instalacji oświetleniowej poznajmy walory oraz mankamenty obu systemów.

66

Fachowy Elektryk

Fot.: Osram

Liniowe świetlówki tradycyjne vs. LED


Fot.: Kanlux

Oล WIETLENIE

= NROHL MHGQ\P ] QDMZLฤ NV]\FK PDQNDPHQ WyZ ฤ ZLHWOyZHN WUDG\F\MQ\FK MHVW LFK ZSรก\Z QD ฤ URGRZLVNR =DZLHUDMฤ V]NRGOLZH VXE VWDQFMH Z V]F]HJyOQRฤ FL UWฤ รผ &KRรผ LFK LORฤ รผ ]PLQLPDOL]RZDQR QLH GD VLฤ Z\HOLPLQRZDรผ LFK FDรกNRZLFLH 3RQDGWR VNXWHF]QRฤ รผ ฤ ZLHW OQD ฤ ZLHWOyZHN OLQLRZ\FK X]DOHฤชQLRQD MHVW RG WHPSHUDWXU\ RWRF]HQLD W]Q ]QDF]QLH VSD GD ZUD] ]H VSDGNLHP WHPSHUDWXU\ 'ODWHJR WHฤช WHQ URG]DM Rฤ ZLHWOHQLD QLH MHVW SROHFDQ\ GR Z\NRU]\VW\ZDQLD QD ]HZQฤ WU] QS Z RW ZDUW\FK PDJD]\QDFK F]\ QD SDUNLQJDFK

6]DFXMH VLฤ ฤชH Z NUDMDFK 8QLL (XURSHMVNLHM Rฤ ZLHWOHQLH ]Xฤช\ZD RN RJyรกX HQHUJLL HOHNWU\F]QHM NRQVXPRZDQHM Z RELHNWDFK ELXURZ\FK 2]QDF]D WR ฤชH PRGHUQL]DFMD LQVWDODFML Rฤ ZLHWOHQLRZHM PRฤชH SU]\QLHฤ รผ ยฟUPLH F]\ LQVW\WXFML ]QDF]QH RV]F]ฤ GQRฤ FL 0RฤชH DOH QLH PXVL 7UDG\F\MQH OLQLRZH ฤจUyGรกD ฤ ZLDWรกD Vฤ FRUD] FKฤ WQLHM ]DVWฤ SRZD QH QRZRF]HVQ\P Rฤ ZLHWOHQLHP /('RZ\P QDOHฤช\ MHGQDN SDPLฤ WDรผ R ZLฤ NV]\FK QDNรกD GDFK LQZHVW\F\MQ\FK ]ZLฤ ]DQ\FK QLHMHG QRNURWQLH ] NRQLHF]QRฤ FLฤ Z\PLDQ\ RSUDZ RUD] Z\ฤชV]ฤ FHQฤ ฤ ZLHWOyZHN /(' :DUWR UyZQLHฤช UR]UyฤชQLรผ SU]\SDGHN PRGHUQL]DFML Rฤ ZLHWOHQLD SRSU]H] Z\SRVDฤชHQLH RSUDZ Z UHWURยฟW\ /(' F]\OL OLQLRZH ]DPLHQQL NL ฤ ZLHWOyZHN Z\NRQDQH Z WHFKQRORJLL /(' RUD] Z\PLDQ\ RSUDZ QD GHG\NRZDQH GR ฤจUyGHรก /('

ฤ ZLHWOyZNL OLQLRZH Vฤ SRZV]HFKQLH Z\ NRU]\VW\ZDQH Z Rฤ ZLHWOHQLX ELXURZ\P SU]HP\VรกRZ\P SODFyZNDFK KDQGORZ\FK L XVรกXJRZ\FK V]NRรกDFK SODFyZNDFK VรกXฤช E\ ]GURZLD XU]ฤ GDFK L LQQ\FK LQVW\WXFMDFK =DVWRVRZDQLH QRZRF]HVQ\FK RSUDZ Rฤ ZLHW OHQLRZ\FK VSUDZLรกR ฤชH Z\EyU SRPLฤ G]\ ฤ ZLHWOyZNฤ WUDG\F\MQฤ D /(' VWDรก VLฤ SR ZDฤชQ\P G\OHPDWHP 8VSUDZQLHQLD SR]ZR OLรก\ QD Z\HOLPLQRZDQLH ]MDZLVND Wฤ WQLHQLD ฤ ZLDWรกD QLHNRPIRUWRZHJR PLJRWDQLD SRG F]DV Zรกฤ F]DQLD RUD] EXF]HQLD 3RQDGWR F]DV UR]ฤ ZLHFDQLD RUD] X]\VNDQLH SHรกQHJR VWUX PLHQLD ฤ ZLHWOQHJR XOHJรก VNUyFHQLX D RSUDZ\ QLH Z\PDJDMฤ NRPSHQVDFML ฤ ZLHWOyZNL Z\ G]LHODMฤ QLHZLHONฤ LORฤ รผ FLHSรกD Z\UyฤชQLDMฤ VLฤ GXฤชฤ WUZDรกRฤ FLฤ RG NLONX GR NLONXG]LH VLฤ FLX W\VLฤ F\ JRG]LQ Z\VWฤ SXMฤ SRQDGWR Z UyฤชQ\FK WHPSHUDWXUDFK EDUZRZ\FK

Tradycyjne ล wietlรณwki liniowe 7UDG\F\MQH ฤ ZLHWOyZNL OLQLRZH Vฤ IXQN FMRQDOQ\P L HIHNW\ZQ\P ฤจUyGรกHP ฤ ZLDWรกD ]ZรกDV]F]D Z ]ZLฤ ]NX ] ZSURZDG]RQ\PL QD SU]HVWU]HQL RVWDWQLFK NLONX ODW XVSUDZ QLHQLDPL L XQRZRF]Hฤ QLHQLHP WHFKQRORJLL V]F]HJyOQLH Z G]LHG]LQLH RSUDZ Rฤ ZLHWOH QLRZ\FK : WHRULL ฤ ZLHWOyZNL OLQLRZH WR QLF LQQHJR MDN ODPS\ ร XRUHVFHQF\MQH ] JUXS\ ODPS Z\รกDGRZF]\FK ยฑ SURPLHQLRZDQLH QDGยฟROHWRZH SRZVWDMH G]Lฤ NL Z\รกDGRZDQLX HOHNWU\F]QHPX Z SDUDFK UWฤ FL R QLVNLP FLฤ QLHQLX QDVWฤ SQLH ]DPLHQLDQH MHVW Z ฤ ZLDWรกR ZLG]LDOQH ]D SRPRFฤ OXPLQRIRUX

Fot.: Es-System

Fot. 2. Producenci oferujฤ liniowe LEDy o coraz wiฤ kszej trwaล oล ci.

Fot. 1. Nowoczesne biuro wymaga przygotowania dedykowanego, indywidualnego projektu oล wietlenia, ktรณry uwzglฤ dni m.in. warunki miejsca oraz specy๏ฌ kฤ pracy.

Nowoczesne LEDy 7UZDรกRฤ รผ /(' Z\QRVL ฤ UHGQLR RN W\V JRG]LQ 3URGXFHQFL ZFLฤ ฤช SUDFXMฤ QDG SR SUDZฤ WHJR SDUDPHWUX QD U\QNX SRMDZLรก\ VLฤ WDNฤชH ฤ ZLHWOyZNL SUDFXMฤ FH QDZHW W\V JRG]LQ :DUWR MHGQDN VSUDZG]Lรผ GOD MDNLFK SDUDPHWUyZ SRGDMH VLฤ GHNODURZDQฤ WUZD รกRฤ รผ ยฑ MDNL MHVW VSDGHN HPLWRZDQHJR VWUX PLHQLD ฤ ZLHWOQHJR F]\ ]DNรกDGDQ\ SURFHQW XV]NRG]Hฤ 0RฤชH ERZLHP RND]Dรผ VLฤ ฤชH GH NODURZDQH ฤช\ZRWQRฤ FL Vฤ QLHSRUyZQ\ZDOQH Z SU]\SDGNX SURGXNWyZ SRV]F]HJyOQ\FK SURGXFHQWyZ 1D WUZDรกRฤ รผ PDMฤ ZSรก\Z SU]HGH ZV]\VWNLP XNรกDG ]DVLODMฤ F\ RUD] V\VWHP RGSURZDG]DQLD FLHSรกD 2ฤ ZLHWOHQLH /(' Z\SRVDฤชRQH MHVW Z ZHZQฤ WU]QH XNรกDG\ HOHNWURQLF]QH NWyUH XPRฤชOLZLDMฤ ]DVLODQLH EH]SRฤ UHGQLR ] VLHFL SUฤ GX SU]HPLHQQHJR EH] ]HZQฤ WU]Q\FK XNรกD GyZ ]DVLODQLD =EXGRZDQH Vฤ QD GLRGDFK /(' QDMF]ฤ ฤ FLHM Z WHFKQRORJLL ',3 OXE QRZ

Fot. 3. Zintegrowany moduล LED z ukล adem zasilania wraz z obudowฤ z tworzywa sztucznego.

Fachowy Elektryk

67


Fot.: Kanlux

Fot.: Osram

Oล WIETLENIE

Fot. 4. Na trwaล oล ฤ lamp LED majฤ wpล yw przede wszystkim ukล ad zasilajฤ cy oraz system odprowadzania ciepล a.

NLFK SURGXFHQWyZ &]ฤ VW\P Z\NRU]\VW\ ZDQ\P XVSUDZQLHQLHP MHVW ] SHZQRฤ FLฤ WU]RQHN REURWRZ\ XPRฤชOLZLDMฤ F\ XNLHUXQ NRZDQLH ฤ ZLDWรกD Z RNUHฤ ORQH PLHMVFH 3R QDGWR QLHNWyU]\ SURGXFHQFL ]GHF\GRZDOL VLฤ QD XPLHV]F]HQLH XNรกDGX ]DVLODMฤ FHJR QD ]HZQฤ WU] ]PQLHMV]DMฤ F Z WHQ VSRVyE MHJR ]DZRGQRฤ รผ L REFLฤ ฤชHQLD FLHSOQH GOD V\VWH PX : FHOX RGSURZDG]HQLD ] XNรกDGX QDG PLHUQHJR FLHSรกD VWRVXMH VLฤ UyZQLHฤช UDGLDWRU 1RZRF]HVQH ODPS\ HPLWXMฤ ฤ ZLDWรกR R Nฤ FLH UR]V\รกX GR ร 3RQDGWR G]Lฤ NL SU]HVรกRQLH

UR]SUDV]DMฤ FHM ฤ ZLDWรกR ODPSD HPLWXMH ฤ ZLDWรกR EH] ZLGRF]Q\FK SXQNWyZ ฤ ZLHWOQ\FK %DUG]R ZDฤชQH MHVW WDNฤชH ]PQLHMV]HQLH HIHNWX ROฤ QLH QLD NWyU\ Z\ZRรกXMH ]QDF]Q\ G\VNRPIRUW Z SU]\SDGNX SUDF\ Z ELXU]H SU]\ NRPSXWH U]H SRZRGXMฤ F X SUDFRZQLNyZ SU]\NUH ZUD ฤชHQLD Z]URNRZH RUD] VSDGHN NRQFHQWUDFML LEDy do zadaล specjalnych 7HFKQRORJLD /(' XOHJD FLฤ Jรก\P XQRZR F]Hฤ QLHQLRP SR]ZDODMฤ F\P QD X]\VNDQLH FRUD] GRVNRQDOV]\FK SDUDPHWUyZ 1RZR

Fot.: Osram

V]HM EDUG]LHM WUZDรกHM L Z\GDMQHM ยฑ 60' DQJ 6XUIDFH 0RXQW 'HYLFH PRQWDฤชX SRZLHU]FK QLRZHJR HOHPHQWyZ HOHNWURQLF]Q\FK 3U]\ NรกDGRZR ฤ ZLHWOyZNL RSDUWH QD GLRGDFK /(' 60' SR]ZDODMฤ QD X]\VNDQLH VWUX PLHQLD ฤ ZLHWOQHJR RN OP QD GLRGฤ SU]\ ]DVLODQLX SUฤ GHP P$ SU]\ GLRGDFK /(' 60' ยฑ GR OP QD GLRGฤ SU]\ P$ =H Z]JOฤ GX QD NRQLHF]QRฤ รผ RGSURZDG]DQLD FLHSรกD XPLHV]F]HQLD XNรกDGX ]DVLODMฤ FHJR L RJUDQLF]RQH Z\PLDU\ ODPS\ /('RZHM MHM EXGRZD MHVW QLHPDO WDND VDPD X ZV]\VW

Fot. 5. Nowoczesne oล wietlenie LED zbudowane jest najczฤ ล ciej w technologii SMD - montaลผu powierzchniowego elementรณw elektronicznych.

Fot. 6. LEDy znajdujฤ zastosowanie w pomieszczeniach, w ktรณrych pracujฤ lub przebywajฤ ludzie, szczegรณlnie w miejscach, gdzie wymagane sฤ idealne warunki widocznoล ci.

68

Fachowy Elektryk


Fot.: Osram

Fot.: Es-System

Oล WIETLENIE

F]HVQH ODPS\ VSHรกQLDMฤ QDMZ\ฤชV]H Z\PDJD QLD SRG Z]JOฤ GHP RGGDZDQLD EDUZ 5D SRGF]DV JG\ ZHGรกXJ QRUP\ 31ยฑ(1 Z SRPLHV]F]HQLDFK Z NWyU\FK SUDFXMฤ OXE SU]HE\ZDMฤ OXG]LH QDOHฤช\ VWRVRZDรผ ฤจUyGรกD ฤ ZLDWรกD R 5D Z\ฤชV]\P QLฤช Rฤ ZLHWOHQLH /(' R Z\VRNLP 5D ]QDMGXMH ]DVWRVRZDQLH ]ZรกDV]F]D Z GUXNDUQLDFK ]DNรกDGDFK JUD ยฟF]Q\FK PX]HDFK JDOHULDFK L JDELQHWDFK ]DELHJRZ\FK QS SR]ZDODMฤ F QD LGHDOQH GRSDVRZDQLH Z\SHรกQLHQLD GHQW\VW\F]QH JR GR QDWXUDOQHM EDUZ\ ]ฤ ED SRVLDGDMฤ Z]PRFQLRQฤ SRZรกRNฤ RFKUDQLDMฤ Fฤ XU]ฤ G]HQLH SU]HG VWรกXF]HQLHP OXE QDZHW HPLWXMฤ ฤ ZLDWรกR NWyUHJR EDUZD ZVSRPDJD UR]ZyM URฤ OLQ G]Lฤ NL F]HPX QLH SRWU]HEXMฤ RQH ฤ ZLDWรกD G]LHQQHJR /('\ ร ]Z\FLฤ ฤชDMฤ ยด ] WUDG\F\MQ\PL ฤ ZLHW OyZNDPL Z MHV]F]H MHGQHM NDWHJRULL D PLD QRZLFLH ยฑ SUDF\ Z XMHPQ\FK WHPSHUDWXUDFK EH] ZLGRF]QHM XWUDW\ VWUXPLHQLD ฤ ZLDW รกD 6SUDZLD WR ฤชH RSUyF] ]DVWRVRZDQLD Z RELHNWDFK Xฤช\WHF]QRฤ FL SXEOLF]QHM SR ZV]HFKQLH Z\NRU]\VWXMH VLฤ MH QD ]HZQฤ WU] Z RWZDUW\FK PDJD]\QDFK RUD] FKรกRGQLDFK Energooszczฤ dnoล ฤ 2EOLF]RQR ฤชH JG\E\ QD ฤ ZLHFLH Xฤช\ZDQR W\ONR L Z\รกฤ F]QLH ฤชDUyZHN WUDG\F\MQ\FK QDOHฤชDรกRE\ SRQDG SLฤ FLRNURWQLH ]ZLฤ NV]\รผ Z\GDMQRฤ รผ ZV]\VWNLFK HOHNWURZQL = NROHL ODPS\ Z\รกDGRZF]H SR]ZDODMฤ QD ]Xฤช\ FLH MHG\QLH HQHUJLL 1D QDMZLฤ NV]H RV]F]ฤ GQRฤ FL PRฤชHP\ MHGQDN OLF]\รผ SR ]D

Fot. 8. Nowoczesne lampy emitujฤ ล wiatล o o kฤ cie rozsyล u do 160ห .

Fot.: Osram

Fot. 7. Oprawa do ล wietlรณwki wykonana z transparentnego poliwฤ glanu pozwala na uzyskanie efektu rozล wietlenia su๏ฌ tu.

Fot. 9. Lampy LED pozwalajฤ na zminimalizowanie zjawiska olล nienia, ktรณre powoduje dyskomfort, przede wszystkim w przypadku pracy biurowej, przy komputerze.

Fachowy Elektryk

69


Fot.: Es-System

OĹšWIETLENIE

Fot. 10. Lampa LED w interesujÄ…cej formie. Obudowa z proďŹ lu aluminiowego, zamkniÄ™ta dyfuzorem mikropryzmatycznym.

Wykorzystanie retroďŹ tĂłw liniowych LED w modernizacjach instalacji oĹ›wietleniowej

Fachowego Elektryka

EKSPERT

LQVWDORZDQLX RÄžZLHWOHQLD /(' =DVWRVRZD QLH OLQLRZ\FK /('yZ SR]ZDOD QD ]DRV]F]ÄŠ G]HQLH GR Z\NRU]\VW\ZDQHM GR WHM SRU\ HQHUJLL QLHNWyU]\ SURGXFHQFL ZVSRPLQDMÄ… QDZHW R FKRĂź SRGDZDQLH WHJR W\ONR SDUDPHWUX EH] ZVSRPQLHQLD QS R ÄžUHGQLP QDWÄŠÄŞHQLX RÄžZLHWOHQLD F]\ UyZQRPLHUQRÄžFL RÄžZLHWOHQLD PRÄŞH E\Ăź P\OÄ…FH = GUXJLHM VWURQ\ SU]HG SODQRZDQLHP PRGHU QL]DFML RÄžZLHWOHQLD QDOHÄŞ\ Z]LÄ…Ăź SRG XZD JÄŠ UyZQLHÄŞ R ZLHOH Z\ÄŞV]H NRV]W\ ]DNXSX /DPSD /(' 7 : NRV]WXMH RNRĂĄR ]ĂĄ SRGF]DV JG\ MHM WUDG\F\MQ\ RGSRZLHGQLN Âą UD]\ PQLHM ,QZHVW\FMD PRÄŞH ZLÄŠF ]ZUy FLĂź VLÄŠ SR PLQLPXP URNX WR MHGQDN ]DOHÄŞ\ UyZQLHÄŞ RG VWRSQLD HNVSORDWDFML RÄžZLHWOHQLD Z RELHNFLH

Motywowani potrzebÄ… oszczÄ™dzania energii, a tym samym i pieniÄ™dzy, przeznaczamy czasami znaczne Ĺ›rodki na modernizacjÄ™ istniejÄ…cego systemu oĹ›wietlenia, na drodze jedynie wymiany ĹşrĂłdeĹ‚ Ĺ›wiatĹ‚a na inne, jak obiecujÄ… foldery reklamowe, bardziej energooszczÄ™dne. Zdarza siÄ™, Ĺźe potem jesteĹ›my zawiedzeni takÄ… inwestycjÄ…. Bogdan Skorupka Manager ds. EfektywnoĹ›ci Energetycznej OĹ›wietlenia w ďŹ rmie ES-SYSTEM

Popularne na rynku liniowe retroďŹ ty LED, czyli zamienniki Ĺ›wietlĂłwek liniowych wykonane w technologii LED, sÄ… obecnie chÄ™tnie proponowane jako moĹźliwy sposĂłb modernizacji istniejÄ…cej instalacji oĹ›wietleniowej. UwaĹźna analiza zalet i wad takiego rozwiÄ…zania prowadzi do konkluzji, Ĺźe wiÄ™kszość przypadkĂłw tego rodzaju modernizacji, jest moĹźliwa jedynie z powodu niewystarczajÄ…cej u inwestorĂłw, Ĺ›wiadomoĹ›ci problematyki oĹ›wietleniowej.

Przed przystÄ…pieniem do zadania modernizacji oĹ›wietlenia na drodze zastosowania liniowych retroďŹ tĂłw LED inwestor powinien mieć Ĺ›wiadomość okreĹ›lonych konsekwencji takiego dziaĹ‚ania. Przede wszystkim fakt, iĹź stosujÄ…c liniowe retroďŹ ty LED w oprawach oĹ›wietlenia profesjonalnego, uĹźytkownik bierze na siebie peĹ‚nÄ… odpowiedzialność za dalsze funkcjonowanie tak zmodyďŹ kowanych opraw. Producent opraw jest zwolniony z dalszej odpowiedzialnoĹ›ci za taki produkt – czy to w zakresie gwarancji, czy teĹź za skutki wywoĹ‚ane nieprawidĹ‚owÄ… pracÄ… opraw – poniewaĹź oprawa nie pracuje juĹź w jej warunkach znamionowych dla ktĂłrych producent wystawiĹ‚ deklaracjÄ™ CE. PomijajÄ…c fakt, Ĺźe mamy do czynienia z pracÄ… oprawy ze ĹşrĂłdĹ‚ami innego typu, niĹź zadeklarowane w deklaracji CE, to w przypadku stosowania liniowych retroďŹ tĂłw LED zawsze mamy do czynienia z ingerencjÄ… w obwĂłd elektryczny oprawy. W najlepszym wypadku jest to zastÄ…pienie startera przez bezpiecznik, a w najgorszym poprzez przekablowanie poĹ‚Ä…czeĹ„ w oprawie, odĹ‚Ä…czenie bÄ…dĹş usuniÄ™cie pierwotnego ukĹ‚adu zasilajÄ…cego. PowyĹźsze zastrzeĹźenie jest o tyle zasadne, Ĺźe zastosowanie liniowych retroďŹ tĂłw LED w sposĂłb rzeczywisty zmienia parametry elektryczne i fotometryczne oprawy. Tak zmodyďŹ kowane oprawy zwykle cechujÄ… siÄ™ zacznie niĹźszym współczynnikiem mocy na poziomie 0,3, ktĂłry dla skompensowanej, lub zasilanej elektronicznie, oprawy Ĺ›wietlĂłwkowej wynosi okoĹ‚o 0,9. W przypadku niskiej jakoĹ›ci zamiennikĂłw liniowych LED, mamy do czynienia dodatkowo z ponad normatywnym wzrostem poziomu harmonicznych i napiÄ™cia zaburzeĹ„ na zaciskach zasilania sieciowego. W rezultacie czym wiÄ™ksza jest modernizowana w ten sposĂłb instalacja oĹ›wietleniowa, tym bardziej prawdopodobne sÄ… problemy ze sprzedawcÄ… energii, ktĂłry moĹźe oczekiwać pĹ‚atnoĹ›ci z tytuĹ‚u pobranej mocy biernej lub kar za negatywny wpĹ‚yw na jakość zasilania w sieci energetycznej. Wreszcie, w porĂłwnaniu do tradycyjnej Ĺ›wietlĂłwki, zamienniki LED majÄ… zwykle odmienny sposĂłb dystrybucji Ĺ›wiatĹ‚a, Ĺ›wiecÄ…c jedynie w dolnÄ… półprzestrzeĹ„, zwykle w kÄ…cie zbliĹźonym do 120°, co zawsze zaburza pierwotny rozsyĹ‚ Ĺ›wiatĹ‚oĹ›ci oprawy i moĹźe negatywnie wpĹ‚ynąć na realizacjÄ™ zaprojektowanych, wymaganych normatywnie, parametrĂłw oĹ›wietleniowych. Ostatecznie naleĹźy mieć na uwadze, Ĺźe peĹ‚ne wykorzystanie moĹźliwoĹ›ci technologii LED w zakresie poprawy efektywnoĹ›ci energetycznej instalacji oĹ›wietleniowych, jest moĹźliwe jedynie przy wykorzystaniu dedykowanych i projektowanych od podstaw konstrukcji opraw LED, bÄ™dÄ…cych częściÄ… profesjonalnie zaprojektowanej instalacji oĹ›wietleniowej.

70

Fachowy Elektryk


Fot.: Kanlux

Oล WIETLENIE

Fot. 11. Lampy LED mogฤ pracowaฤ rรณwnieลผ w ujemnych temperaturach - bez widocznej utraty strumienia ล wietlnego.

SRPLHV]F]HQLD 3DPLฤ WDMP\ ฤชH Rฤ ZLHWOH QLH PXVL VSHรกQLรผ Z\PDJDQLD QRUPDW\ZQH UHDOL]RZDรผ RGSRZLHGQL NRPIRUW ZLG]H QLD Z ]DOHฤชQRฤ FL RG ]DGDฤ Z]URNRZ\FK D GRSLHUR QD GDOV]\P HWDSLH JHQHURZDรผ RV]F]ฤ GQRฤ FL 6FHSW\F\ ]ZUDFDMฤ XZDJฤ

LQZHVWRUyZ UyZQLHฤช QD DZDU\MQRฤ รผ XNรกD GyZ ]DVLODMฤ F\FK ,ZRQD %RUWQLF]XN 1D SRGVWDZLH PDWHULDรกyZ OSRAM, Philips, ES-SYSTEM

Fot.: Osram

3DPLฤ WDMP\ UyZQLHฤช ฤชH Z\PLDQD ฤ ZLHWOy ZHN ZLฤ ฤชH VLฤ QDMF]ฤ ฤ FLHM ]H ]PLDQฤ RSUDZ QD GHG\NRZDQH GR Rฤ ZLHWOHQLD /('RZHJR FR EH]SRฤ UHGQLR ZSรก\ZD QD NRV]W\ LQZHVW\ FML 6]DFXMH VLฤ MHGQDN ฤชH F]DV MHM ]ZURWX Z\QRVL ODW 1LHNWyU]\ SURGXFHQFL RIH UXMฤ ]Dฤ OLQLRZH ODPS\ /(' MDNR JRWRZH GR SRGรกฤ F]HQLD Z VWDUHM RSUDZLH SR SU]H UyENDFK XNรกDGX HOHNWURQLF]QHJR ยฑ ZVSyรก SUDFXMฤ RQH ] NRQZHQFMRQDOQ\PL XNรกDGDPL ]DVLODMฤ F\PL OXE MHVW WR PRฤชOLZH SR RGรกฤ F]H QLX VWDWHF]QLNyZ RUD] NRQGHQVDWRUD NWyU\ NRPSUHVXMH PRF ELHUQฤ RUD] ]DLQVWDORZDQLX Z PLHMVFH VWDQGDUGRZHJR VWDUWHUD XU]ฤ G]H QLD GR ODPS /(' MHGQDN RSLQLH QD WHPDW WHJR UR]ZLฤ ]DQLD Vฤ SRG]LHORQH ยฑ PRฤชH WR URG]Lรผ P LQ SUREOHP\ ] GHNODUDFMฤ &( 6WDWHF]QLNL L NRQGHQVDWRU PRฤชQD Z\รกฤ F]\รผ ] REZRGX OXE XVXQฤ รผ FDรกNRZLFLH 3R RGรกฤ F]HQLX ]DVLODQLD SU]HNUฤ FDP\ ฤ ZLHWOyZNฤ R ร Z\MPXMHP\ Mฤ ] JQLD]GD GHPRQWX MHP\ NRQZHQFMRQDOQ\ VWDUWHU ZNรกDGDP\ L REUDFDP\ Z JQLHฤจG]LH VWDUWHU GHG\NRZDQ\ GR ODPS /(' EORNXMHP\ ODPSฤ D QD NRQLHF VSUDZG]DP\ NLHUXQHN HPLVML ฤ ZLDWรกD : V\ VWHPDFK ] HOHNWURQLF]Q\P XNรกDGHP ]DVLOD Mฤ F\P ]DVWฤ SLHQLH Rฤ ZLHWOHQLD WUDG\F\MQHJR QD /('RZH Z\PDJD LQJHUHQFML Z RNDEOR ZDQLH RSUDZ\ FR ] NROHL PRฤชH VSRZRGRZDรผ XWUDWฤ JZDUDQFML 0LPR IXQNFMRQDOQRฤ FL L XQLZHUVDOQRฤ FL Rฤ ZLHWOHQLD /('RZHJR QLH MHVW RQR SR]ED ZLRQH ZDG 3U]HFLZQLF\ ODPS /('RZ\FK SRGNUHฤ ODMฤ SU]HGH ZV]\VWNLP Z\UDฤจ Q\ VSDGHN QDWฤ ฤชHQLD Rฤ ZLHWOHQLD Z SHZ QHM RGOHJรกRฤ FL RG RVL RSUDZ\ Z VWRVXQNX GR NRQZHQFMRQDOQHM ฤ ZLHWOyZNL ยฑ RND]XMH VLฤ ฤชH WDND Z\PLDQD ฤจUyGHรก ฤ ZLDWรกD PRฤชH QLH VSHรกQLรผ ]DรกRฤชHฤ SURMHNWRZ\FK PLPR Z\JHQHURZDQLD RV]F]ฤ GQRฤ FL HQHUJLL QD GHNODURZDQ\P SR]LRPLH :\PLHQLDMฤ F ฤ ZLHWOyZNL WUDG\F\MQH QD ODPS\ /('RZH PXVLP\ ZLฤ F XSHZQLรผ VLฤ ฤชH QLH SU]\QLHVLH WR XV]F]HUENX QD NRPIRUFLH Xฤช\WNRZDQLD

Fot. 12. Bezawaryjna praca oล wietlenia LED nawet w ujemnych temperaturach pozwala na jego wszechstronne zastosowanie - takลผe na nieocieplanych parkingach.

Fachowy Elektryk

71


Oล WIETLENIE

Jak zastฤ piฤ tradycyjnฤ ล wietlรณwkฤ

ลบrรณdล em T8 LED

w oprawach oล wietleniowych? Na fali produktรณw wykorzystujฤ cych diody emitujฤ ce ล wiatล o (LED), zrodziล a siฤ potrzeba dostosowania opraw oล wietleniowych do specy๏ฌ ki tych ลบrรณdeล . Inwestorzy, wykonawcy, osoby odpowiedzialne za konserwacje oล wietlenia otrzymujฤ setki informacji z rรณลผnych ลบrรณdeล , jak prosto mogฤ zamieniฤ swoje energochล onne instalacje na cuda nowoczesnej techniki oล wietleniowej. W praktyce okazuje siฤ , ลผe proste i skuteczne jest to tylko wtedy, gdy osoba opracowujฤ ca ofertฤ ma do tego profesjonalne przygotowanie i doล wiadczenie praktyczne.

PL : WDN MDN WR QDMF]ฤ ฤ FLHM MHVW Z RSUD ZDFK รฎ : L รฎ : ฤจUyGรกD /(' RZH PRJฤ ]DFKRZ\ZDรผ VLฤ QLHVWDELOQLH OXE G]LDรกDรผ QLH RVLฤ JDMฤ F PDNV\PDOQHJR GHNOD URZDQHJR VWUXPLHQLD ฤ ZLHWOQHJR 1DMF]ฤ ฤ FLHM VSRW\NDQ\P XSURV]F]HQLHP SU]\ WZRU]HQLX RIHUW\ PRGHUQL]DFML MHVW ]D รกRฤชHQLH ฤชH WDND VDPD LORฤ รผ ฤ ZLHWOyZHN L ฤจUy GHรก /(' GD MHGQDNRZH QDWฤ ฤชHQLH ฤ ZLDWรกD QD SRZLHU]FKQL URERF]HM : SUDNW\FH VSUR ZDG]D VLฤ WR GR RIHUW\ Z\PLDQ\ ฤ ZLHWOy ZHN QD ฤจUyGรกD /(' Z VWRVXQNX 1LH VWHW\ WDNLH G]LDรกDQLD Z ZLHOX SU]\SDGNDFK VNXWNXMฤ REQLฤชHQLHP QDWฤ ฤชHQLD Rฤ ZLHWOHQLD Z SRPLHV]F]HQLDFK = NROHL Z RSUDZDFK ] NORV]HP VSUDZQRฤ รผ XNรกDGX ] ODPSDPL 7 /(' MHVW GXฤชR Z\ฤชV]D QLฤช SU]\ VWRVRZD QLX ฤ ZLHWOyZNL NWyUHM ฤ ZLDWรกR HPLWRZDQH MHVW GRRNyOQLH L Z GXฤชHM F]ฤ ฤ FL EORNRZDQH Z RSUDZLH ฤงUyGรกD 7 /(' PDMฤ NLHUXQNR Zฤ FKDUDNWHU\VW\Nฤ ฤ ZLHFHQLD L FDรก\ HPL

Fot.: Kanlux

Kilka sล รณw o modernizacji -HGQฤ ] GHF\]ML MDNLH QDOHฤช\ SRGMฤ รผ QD VD P\P SRF]ฤ WNX MHVW Z\EyU SRPLฤ G]\ ฤจUyG รกDPL /(' ]DVLODQ\PL ] GZyFK NRฤ FyZ D W\PL Z NWyU\FK ID]ฤ L SU]HZyG QHXWUDOQ\ SRGรกฤ F]DP\ ] MHGQHJR NRฤ FD : W\P GUXJLP SU]\SDGNX ] SHZQRฤ FLฤ NRQLHF]QD Eฤ G]LH ]PLDQD SRGรกฤ F]HQLD SU]HZRGyZ Z RSUDZLH -HฤชHOL QDZHW PDP\ ฤจUyGรกR ]DVLODQH ] GZyFK NRฤ FyZ L LQVWUXNFMฤ PyZLฤ Fฤ ฤชH Z\VWDUF]\ ]DPLHQLรผ ฤจUyGรกR D ]DPLDVW VWDUWHUD ZรกRฤช\รผ W]Z ร EH]SLHF]QLNยด WR L WDN QLH XQLNQLHP\ SU]HSรก\ZX SUฤ GX SU]H] VWDWHF]QLN D W\P VD P\P SHZQ\FK VWUDW HQHUJLL 7HJR W\SX Z\PLDQ\ Vฤ VWRVXQNRZR EH] SLHF]QH Z XNรกDGDFK JG]LH MHGHQ VWD WHF]QLN RGSRZLDGD ]D SUDFฤ MHGQHM ฤ ZLHWOyZNL 3U]\ XNรกDGDFK SRGZyMQ\FK QS Z SU]\SDGNX JG\ MHGHQ VWDWHF]QLN : ZVSyรกSUDFXMH ] GZRPD ฤ ZLHWOyZND

Fot.: Kanlux

Fot. 1. ลนrรณdล o ล wiatล a T8 LED MCOB 8W.

Fot. 2-. ลนrรณdล o ล wiatล a T8 LED MCOB 12W / 16W/ 18W.

72

Fachowy Elektryk

WRZDQ\ VWUXPLHฤ ฤ ZLHWOQ\ MHVW NLHURZDQ\ QD Rฤ ZLHWODQฤ SRZLHU]FKQLฤ Gotowe rozwiฤ zania -DN ZLGDรผ PRGHUQL]DFMD VWDU\FK RSUDZ PRฤชH SU]\VSRU]\รผ V]HUHJ SUREOHPyZ 'ODWHJR QDMOHSLHM VNRU]\VWDรผ ] JRWRZ\FK UR]ZLฤ ]Dฤ SU]\JRWRZDQ\FK SU]H] ยฟUPฤ .DQOX[ 'R G\VSR]\FML PDP\ ย RSUDZ\ ] URG]LQ\ 0(%$ ] NORV]HP ] SU]HฤจURF]\VWHJR 300$ SU]\VWR VRZDQH GR EH]SRฤ UHGQLHJR ]DVLODQLD ยฑ 9a ฤจUyGHรก 7 /(' R GรกXJRฤ FL PP 0(%$ /(' RUD] PP 0(%$ /(' WDE ย GUXJฤ SRSXODUQฤ OLQLฤ Z]RUQLF]ฤ Vฤ RSUDZ\ 2)5$ /(' UyZQLHฤช GRVWฤ S QH Z GZyFK GรกXJRฤ FLDFK GR ฤจUyGHรก /(' PP L PP : WHM JUXSLH PRฤชHP\ Z\EUDรผ RSUDZ\ ] NORV]HP OXE ] UDVWUHP Z NRORUDFK ELDรก\P OXE VUHEUQ\P WDE 2SUDZ\ 2)5$ L 0(%$ /(' IDEU\F]QLH SU]\JRWRZDQH GR ZVSyรกSUDF\ ]H ฤจUyGรกDPL 7 /(' PDMฤ RGSRZLHGQLH EDGDQLD 'H NODUDFMH =JRGQRฤ FL L JZDUDQFMH SURGXFHQWD 'RGDWNRZ\P LFK DWXWHP MHVW FHQD QLฤชV]D RG RSUDZ GR ฤ ZLHWOyZHN FR GRGDWNRZR


Fot.: Kanlux

Fot.: Kanlux

Oล WIETLENIE

Oprawa MEBA 210/4LED/.

Fot.: Kanlux

Fot.4.

Oprawa MEBA 220/4LED/.

Fot.: Kanlux

Fot.5.

Fot. 3. ลนrรณdล o ล wiatล a T8 LED MCOB z bliska.

Z QRZH RSUDZ\ L OLQLRZH ฤจUyGรกD 7 /(' 0&2% PDUNL .DQOX[ 6]F]HJyรกRZ\FK LQIRUPDFML XG]LHOฤ 5HJLRQDO QL .LHURZQLF\ GV ,QZHVW\FML RUD] 5HJLRQDOQL 0HQDGฤชHURZLH 6SU]HGDฤช\ ยฟUP\ .DQOX[ .DQOX[

Fot. 6. Oprawa OFRA A-SR /4LED/. Fot.: Kanlux

VNUDFD F]DV ]ZURWX QDNรกDGyZ SRQLHVLRQ\FK QD LQZHVW\FMH 3RGVXPRZXMฤ F PRฤชQD ฤ PLDรกR SRZLHG]LHรผ ฤชH ]DPLDVW UHDQLPRZDรผ VWDUH RSUDZ\ ] SU]H JU]DQ\PL F]ฤ VWR SU]HZRGDPL L RSUDZND PL OHSLHM SROLF]\รผ F]DV ]ZURWX LQZHVW\FML Tab. 1.

Moc

ลนrodล o ล wiatล a

MEBA 210 /4LED/

2 ร max 10 W

T8 LED MCOB 8W T8 LED MCOB 12W

MEBA 220 /4LED/

2 ร max 20 W

T8 LED MCOB 16W T8 LED MCOB 18W

Fot. 7. Oprawa OFRA A-W /4LED/. Fot.: Kanlux

Nazwa

Tab. 2. Moc

Element optyczny klosz

OFRA 210A-SR /4LED/ OFRA 210A-W /4LED/ 2 ร max 10 W

OFRA 210B-SR /4LED/ OFRA 210B-SR /4LED/ ย

OFRA 220A-SR /4LED/ OFRA 220A-W /4LED/ 2 ร max 20 W OFRA 220B-SR /4LED/ OFRA 220B-SR /4LED/

raster

Kolor obudowy srebrny

ย ย ย

ย ย

ย ย ย

ลนrodล o ล wiatล a

biaล y

Fot. 8. Oprawa OFRA B-SR /4LED/. T8 LED MCOB 8W

ย ย ย

Fot.: Kanlux

Nazwa

T8 LED MCOB 12W T8 LED MCOB 16W T8 LED MCOB 18W Fot. 9. Oprawa OFRA B-W /4LED/.

Fachowy Elektryk

73


WARSZTAT

Bezstresowe zagniatanie – czyli przegląd bezmatrycowych narzędzi zagniatających z Energotytanu

Fot. 2.

74

Fot. 1.

Fot.: Energotytan

Fot.: Energotytan

6HUFHP ZV]\VWNLFK XU]Ä…G]HÄ” EH]PDWU\FR Z\FK MHVW LFK VSHFMDOQD REURWRZD JĂĄRZLFD IRW ]DP\NDQD OXE RWZDUWD W\SX Ă„&´ Z NWy UHM ]DPRQWRZDQH VÄ… F]WHU\ SRUXV]DMÄ…FH VLÄŠ SDUDPL EROFH MHGQD ] SDU SRUXV]D VLÄŠ Z SLR QLH D GUXJD SR]LRPR WZRU]Ä…F QD ]DFLÄžQLÄŠWHM NRÄ”FyZFH OXE WXOHMFH F]WHURVWURQQH V]F]HOQH ]DJQLHFHQLH 7HFKQRORJLD WD SR]ZDOD QD SHZ QH L EĂĄ\VNDZLF]QH ]DFLVNDQLH Z MHGQ\P XU]Ä… G]HQLX GRZROQ\FK NRÄ”FyZHN UXURZ\FK L WX OHMHN &X L $O WDNÄŞH ',1 GR PDNV\PDOQHJR SU]HNURMX PP EH] U\]\ND SRZVWDZDQLD QLHZ\JRGQ\FK Z\SĂĄ\ZHN &R QDMZDÄŞQLHM V]H MDNRĞß L WUZDĂĄRĞß ]DJQLHFHÄ” Ă„EH]PDWU\ FRZ\FK´ QLH XVWÄŠSXMH WHM RWU]\P\ZDQHM SU]\

Fot.: Energotytan

KaĹźdy, kto stanÄ…Ĺ‚ przed koniecznoĹ›ciÄ… doboru matryc do zagniatania koĹ„cĂłwek rurowych róşnych typĂłw i standardĂłw, wie Ĺźe proces ten jest dosyć skomplikowany i przed zakupem odpowiedniego zestawu, nieodzowna jest specjalistyczna konsultacja, a czasami nawet przeprowadzenie dodatkowych prĂłb. UĹźycie nieodpowiednich dla danego typu koĹ„cĂłwek matryc jest zagroĹźeniem zarĂłwno dla narzÄ™dzia (moĹźliwość uszkodzenia gĹ‚owicy), jak i zachowania wĹ‚aĹ›ciwych parametrĂłw instalacji (np. uszkodzenia izolacji poĹ‚Ä…czeĹ„ spowodowane „wypĹ‚ywkamiâ€?). Nowy „bezmatrycowyâ€? segment narzÄ™dzi zagniatajÄ…cych, ktĂłry ďŹ rma Energotytan wprowadziĹ‚a wĹ‚aĹ›nie do swojej oferty, eliminuje powyĹźszy problem, pozwalajÄ…c skupić siÄ™ na samej pracy, z pominiÄ™ciem rozwiÄ…zywania zĹ‚oĹźonych zagadnieĹ„ technicznych. PoniĹźej przedstawiamy krĂłtki przeglÄ…d urzÄ…dzeĹ„ z nowej serii.

Fot. 3.

Fachowy Elektryk


Fot.: Energotytan

Fot.: Energotytan

WARSZTAT

Xฤช\FLX WUDG\F\MQ\FK PDWU\F :V]\VWNLH RIHUR ZDQH SU]H] QDV JรกRZLFH ]DFLVNDMฤ ] VLรกฤ N1 WRQ\ 3RGVWDZRZ\PL PRGHODPL QRZHM VHULL (QHU JRW\WDQ Vฤ GZLH EH]PDWU\FRZH Uฤ F]QH SUD VNL ]DJQLDWDMฤ FH 3+% RUD] 3+% = IRW Z\SRVDฤชRQH Z Z\JRGQ\ GZXELH JRZ\ QDSฤ G K\GUDXOLF]Q\ L DXWRPDW\F]Q\ ]ZURWQ\ ]DZyU FLฤ QLHQLD 3R]ZDODMฤ RQH QD ]DJQLDWDQLH NRฤ Fy ZHN ] VLรกฤ N1 D LFK REURWRZH JรกRZL FH ย W\SX ร &ยด 3+% L RWZLHUDQD 3+% = QD GRWDUFLH L SUDFฤ Z WUXGQRGR VWฤ SQ\FK PLHMVFDFK 'RGDWNRZ\PL DWXWDPL REX XU]ฤ G]Hฤ MHVW Z\WU]\PDรกD NRPSDNWRZD NRQVWUXNFMD L QLVND ZDJD NJ : SU]\SDGNX NRQLHF]QRฤ FL Z\NRQDQLD ZLฤ NV]HM LORฤ FL SRรกฤ F]Hฤ LGHDOQ\P UR] ZLฤ ]DQLHP MHVW ]DVWRVRZDQLH GZXELHJR Z\FK EH]PDWU\FRZ\FK SUDVHN R QDSฤ G]LH HOHNWURK\GUDXOLF]Q\P (.% ] JรกR ZLFฤ RWZDUWฤ W\SX ร &ยด IRW OXE LGHQ W\F]QHM Z EXGRZLH (.% = ] RWZLH UDQฤ JรกRZLFฤ ]DVLODQ\FK DNXPXODWRUDPL 9 1L 0+ OXE 9 RSFMRQDOQLH RELH SUDVNL GRVWฤ SQH Vฤ WDNฤชH ] DNXPXODWRUDPL /L RQ ZHUVMD ร (/(&ยด :DJD XU]ฤ G]Hฤ ] DNXPXODWRUHP WR NJ 2ELH SUDVNL Z\ SRVDฤชRQH Vฤ Z DXWRPDW\F]Q\ ]DZyU ]ZURW Q\ PRฤชOLZRฤ รผ Uฤ F]QHJR SU]HUZDQLD RSHUDFML QD NDฤชG\P HWDSLH RUD] GLRGRZฤ V\JQDOL]D FMฤ SRGVWDZRZ\FK SDUDPHWUyZ SUDF\ = P\ฤ Oฤ R LQVWDODWRUDFK SRVLDGDMฤ F\FK QD Z\SRVDฤชHQLX GRZROQฤ SRPSฤ K\GUDX OLF]Qฤ EDU SU]HZLG]LHOLฤ P\ ]DVWRVR ZDQLH GZyFK OHNNLFK NJ EH]PDWU\FR

Z\FK JรกRZLF ]DJQLDWDMฤ F\FK GRVWฤ SQ\FK Z ZHUVML RWZDUWHM ร &ยด ยฑ *+% IRW RUD] ]DP\NDQHM *+% = IRW

3RZ\ฤชV]\ SU]HJOฤ G PD MHG\QLH FKDUDN WHU SRJOฤ GRZ\ 7UDG\F\MQLH ]DSUDV]DP\ GR NRQWDNWX ] QDV]\P ']LDรกHP +DQGORZ\P NWyU\ RSUyF] SU]HGVWDZLHQLD DNWXDOQHM RIHUW\ GRUDG]L 3Dฤ VWZX QDMOHSV]H UR]ZLฤ ]DQLD WHFKQLF]QH biuro@energotytan.pl OXE SRG QU WHO .RU]\VWDMฤ F ] RND]ML FKFLHOLฤ P\ SRG]Lฤ NRZDรผ ZV]\VWNLP NWyU]\ RGZLHG]LOL QDV]H VWRLVNR SRGF]DV WHJRURF]QHM HG\FML WDUJyZ (QHUJHWDE $GULDQ =DMฤ F ZZZ HQHUJRW\WDQ SO

Fot.: Energotytan

Fot. 5.

Fot. 4.

Fot. 6.

Fachowy Elektryk

75


WARSZTAT Najmniejszy pochล aniacz pyล u marki Kรคrcher

Rozwiฤ zania BHP od NEO : RIHUFLH PDUNL 1(2 SRMDZLรก\ VLฤ NROHMQH QRZRฤ FL ยฑ SURGXNW\ ] OLQLL 1(2 %+3 FKUR QLฤ FH GรกRQLH L NRODQD

3RGF]DV ZLHUFHQLD SRZVWDMH PQyVWZR S\รกX NWyU\ VSDGD QD SRGรกRJฤ RVLDGD QD PHEODFK L SU]\ QDMPQLHMV]\P SRGPXFKX XQRVL VLฤ Z SRZLHWU]H :V]\VWNR WR VSUDZLD ฤชH XVXQLฤ FLH JR MHVW WUXGQH L SRFKรกDQLD ]QDF]QLH ZLฤ FHM F]DVX QLฤช VDPR ZLHUFHQLH $E\ XรกDWZLรผ ฤช\FLH GRPRZ\P PDMVWHUNRZLF]RP .lUFKHU VWZRU]\รก SRFKรกDQLDF] S\รกX ''& 0RฤชQD VWRVR ZDรผ JR ] NDฤชG\P W\SHP ZLHUWDUNL PDNV ZLHONRฤ รผ ZLHUWรกD PP ']Lฤ NL SUyฤชQLRZHPX XFKZ\WRZL SU]\V\VD VLฤ GR ฤ FLDQ\ L SR]RVWDZLD ZLHUFฤ FHPX RELH Uฤ FH ZROQH 3RMHPQRฤ รผ ]ELRUQLF]ND Z\VWDUF]D GR Z\ZLHUFHQLD RWZRUyZ R ฤ UHGQLF\ PP 8U]ฤ G]HQLH MHVW ]DVL ODQH EDWHU\MQLH L GRVWDUF]DQH ZUD] ] GZRPD DNXPXODWRUDPL 9 ฤงUyGรกR .lUFKHU

Pilarka szablowa GRAPHITE 2IHUWD HOHNWURQDU]ฤ G]L PDUNL *5$3+,7( Z]ERJDFLรกD VLฤ R NROHMQ\ SURGXNW 1RZD SLODUND V]DEORZD *5$3+,7( * WR OHNNLH L SRUฤ F]QH QDU]ฤ G]LH XPRฤชOLZLD Mฤ FH VNXWHF]QH FLฤ FLH QDZHW Z WUXGQR GR VWฤ SQ\FK PLHMVFDFK =D QDSฤ G QRZHM SLODUNL *5$3+,7( RGSRZLDGD Z\GDMQ\ VLOQLN HOHNWU\F]Q\ R PRF\ : NWyU\ SR]ZDOD QD X]\VNLZDQLH SUฤ GNRฤ FL URERF]HM F\NOL QD PLQXWฤ SU]\ VNRN EU]HV]F]RWX Z\QRV]ฤ F\P PP ']Lฤ NL WHPX HOHNWURQDU]ฤ G]LH VNXWHF]QLH SU]HWQLH GUHZQR GR PP VWDO GR PP RUD] WZRU]\ZR QLH SR]RVWDZLDMฤ F Z PDWHULDOH Z\V]F]HUELHฤ L XE\WNyZ :DฤชQ\P DWXWHP QRZHM SLODUNL MHVW MHM QLVND PDVD RUD] PDรกH Z\PLDU\ =DOHGZLH NJ VSUDZLD ฤชH SLODUNฤ PRฤช QD VZRERGQLH RSHURZDรผ MHGQฤ Uฤ Nฤ QDZHW Z WUXGQR GRVWฤ SQ\FK PLHMVFDFK 'RGDWNRZR EH]QDU]ฤ G]LRZ\ V\VWHP PRFRZDQLD EU]HV]F]RWX SR]ZDOD QD VSUDZQฤ Z\PLDQฤ RVSU]ฤ WX 2SDUW\ QD JUXERฤ FLHQQ\FK HOHPHQWDFK Z SHรกQL XรกRฤช\VNRZDQ\ PHFKDQL]P SRVXZLVWR ]ZURWQ\ WR JZDUDQFMD SRGZ\ฤชV]RQHM Z\WU]\PDรกRฤ FL 8ฤช\WNRZQLF\ GRFHQLฤ UyZQLHฤช SU]HJXERZR ]DPRFRZDQฤ VWRSฤ RSRURZฤ XPRฤชOLZLDMฤ Fฤ GRNรกDGQH XVWDZLHQLH Nฤ WD FLฤ FLD = P\ฤ Oฤ R EH]SLHF]Hฤ VWZLH L Z\JRG]LH QD Uฤ NRMHฤ FL SLODUNL RUD] Zรกฤ F]QLNX JรกyZQ\P ]DVWRVRZDQR QDNรกDGNL DQW\SRฤ OL]JRZH 3Uฤ GNRฤ รผ RVF\ODFML EU]HV]F]RWX UHJXORZDQD MHVW VWRSQLHP QDFLVNX QD SU]\FLVN Zรกฤ F]QLND D ]QDMGXMฤ FD VLฤ Z ]DVLฤ JX SDOFD EORNDGD XPRฤช OLZLD UyZQLHฤช XVWDZLHQLH WU\EX SUDF\ FLฤ JรกHM (OHNWURQDU]ฤ G]LH GRVWDUF]DQH MHVW Z ZDOL]FH XรกDWZLDMฤ FHM WUDQVSRUW L SU]HFKRZ\ZDQLH ฤงUyGรกR 7RSH[

76

Fachowy Elektryk

5ฤ NDZLFH 1(2 Z\NRQDQH Vฤ ] Z\JRGQHJR L WUZDรกHJR PDWHULDรกX 2GSRZLHGQLD PLH V]DQND ZรกyNLHQ EDZHรกQD SR OLHVWHU ]DSHZQLD GรกRQLRP NRPIRUW L ZHQ W\ODFMฤ *XPRZDQD FKURSRZDWD SRZรกRND VWURQ\ ZHZQฤ WU]QHM Uฤ NDZLF ]ZLฤ NV]D SHZ QRฤ รผ FKZ\WX L SUDNW\F]QLH XQLHPRฤชOLZLD Z\ฤ OL]JQLฤ FLH VLฤ QDU]ฤ G]L 3RPLPR VROLG QHM EXGRZ\ Uฤ NDZLFH ]DFKRZXMฤ HODVW\F] QRฤ รผ L Vฤ Z\Mฤ WNRZR RGSRUQH QD ฤ FLHUDQLH UR]GDUFLD L LQQH XV]NRG]HQLD PHFKDQLF]QH

(UJRQRPLF]QH ZNรกDGNL QD NRODQD Z\NR QDQH ] SLDQNL (9$ 1(2 Z\ND]X Mฤ GRVNRQDรกH ZรกDฤ FLZRฤ FL DPRUW\]XMฤ FH RFKURQQH L L]ROXMฤ FH .V]WDรกW ZNรกDGHN SR ZRGXMH ฤชH ] รกDWZRฤ FLฤ GRSDVRZXMฤ VLฤ RQH GR NRODQD ']Lฤ NL WHPX QDZHW GรกXJD SUDFD SU]\ PRQWDฤชX QLH RGELMH VLฤ QHJDW\ZQLH QD NRPIRUFLH SUDF\ ฤงUyGรกR *UXSD 7RSH[


WARSZTAT Peล na kontrola bez ryzyka odrzutu podczas wiercenia

XR DeWALT wysoka wydajnoล ฤ i bardzo dobre parametry techniczne

: WURVFH R EH]SLHF]Hฤ VWZR SURIHVMRQDOQ\FK Xฤช\WNRZQLNyZ HOHNWURQDU]ฤ G]L ยฟUPD %RVFK VWZRU]\รกD V\VWHP (5& ]PQLHMV]DMฤ F\ U\]\NR Z\VWฤ SLHQLD RGU]XWX L ZSรก\ZDMฤ F\ QD ]ZLฤ N V]HQLH NRPIRUWX SUDF\ -HVW RQ GRVWฤ SQ\ Z V]Hฤ FLX Z\GDMQ\FK DNXPXODWRURZ\FK ZLHUWDUNR ZNUฤ WDUNDFK L ZLHUWDUNR ZNUฤ WDUNDFK XGDURZ\FK 2SUDFRZDQ\ SU]H] ยฟUPฤ %RVFK V\VWHP (5& DQJ (OHFWURQLF 5RWDWLRQ &RQWURO Z SU]\SDGNX Z\NU\FLD SU]H] ZEXGRZDQ\ F]XMQLN ]DEORNRZDQLD RVSU]ฤ WX QS Z Z\QLNX VNU]\ZLHQLD ZLHUWรกD Z PHWDOX OXE QDWUDยฟHQLD QD WZDU G\ HOHPHQW Z GUHZQLH OXE PXU]H QDW\FKPLDVW Z\รกฤ F]D VLOQLN FR ]PQLHMV]D U\]\NR Z\VWฤ SLHQLD RGU]XWX 5R]ZLฤ ]DQLH ]DSHZQLD HOHNWU\NRP L LQVWDODWRURP Z\ฤชV]\ SR]LRP NRQWUROL WDNฤชH SU]\ QDMEDUG]LHM ]DDZDQVRZDQ\FK SUDFDFK ]ZLฤ ]DQ\FK ] ZLHUFHQLHP 3U]\F]\QLD VLฤ GR WHJR WDNฤชH LQQRZDF\MQD NRQFHSFMD PRQWDฤชX Uฤ NRMHฤ FL GRGDWNRZHM )DOLVW\ SURยฟO QD XU]ฤ G]HQLX L HOHPHQW ZSXV]F]DQ\ Uฤ NRMHฤ FL Vฤ SRรกฤ F]RQH VLรกRZR *ZDUDQWXMH WR EH]SLHF]QH ]DPRFRZDQLH Uฤ NRMHฤ FL GRGDWNRZHM WDNฤชH Z SU]\SDGNX Z\VWฤ SLHQLD EDUG]R GXฤช\FK VLรก SRZVWDMฤ F\FK SRGF]DV ZLHUFHQLD 1RZ\ PHFKDQL]P U\JORZDQLD XPRฤชOLZLD V]\ENL PRQWDฤช L GHPRQWDฤช Uฤ NRMHฤ FL GRGDWNRZHM D WDNฤชH ]DEORNRZDQLH MHM Z MHGQHM ] SR]\FML ']Lฤ NL WHM IXQNFML QDU]ฤ G]LD DNXPXODWRURZH VWDMฤ VLฤ MHV]F]H EDUG]LHM NRPIRUWRZH L รกDWZLHMV]H Z REVรกXG]H

)LUPD 6WDQOH\ MDNR SLHUZV]D QD ฤ ZLHFLH RSUDFRZDรกD NRQVWUXNFMฤ QRฤช\ VNรกDGDQ\FK 7HUD] MDNR SLHUZV]D QD ฤ ZLHFLH ZSURZD G]D Qyฤช EH]SLHF]Q\ ] WU]HPD IXQNFMDPL )DW0D[ยฎ FKDUDNWHU\]XMH VLฤ DXWR PDW\F]Qฤ Z\PLDQฤ RVWU]D VDPRSRZURWQ\P EH]SLHF]Q\P RVWU]HP RUD] UR]G]LHODF]HP IROLL 1yฤช MHVW SRUฤ F]Q\ L SURVW\ Z REVรกXG]H PRฤชQD JR RWZRU]\รผ VDP\P NFLXNLHP D HU JRQRPLF]QD REXGRZD ] JXPRZ\PL ZNรกDG NDPL ]DSRELHJD SU]HG Z\VXQLฤ FLHP VLฤ QD U]ฤ G]LD ] GรกRQL %H]SLHF]QH VDPRSRZURWQH RVWU]H FKURQL Xฤช\WNRZQLND SU]HG SU]\SDG NRZ\P VNDOHF]HQLHP L ]DSHZQLD Z\JRGฤ SRGF]DV SUDF\ 1RZDWRUVNLP UR]ZLฤ ]DQLHP MHVW V\VWHP V]\ENLHM Z\PLDQ\ ]Xฤช\W\FK RVWU]\ QD QRZH NWyU\FK PDJD]\QHN XNU\WR Z Uฤ NRMHฤ FL 1yฤช Z\SRVDฤชRQR Z EH]SLHF]Q\ REFLQDN GR IROLL L NDUWRQyZ ] Z\PLHQQ\P RVWU]HP XNU\W\P Z V]F]HOLQLH

3URGXNW\ PDUNL 'H:$/7 R]QDF]RQH ]QD NLHP ;5 FHFKXMฤ Z\VRND Z\GDMQRฤ รผ RUD] EDUG]R GREUH SDUDPHWU\ WHFKQLF]QH ']Lฤ NL QLP Wฤ VDPฤ SUDFฤ PRฤชQD Z\NRQDรผ Z NUyW V]\P F]DVLH RUD] Z QDMZ\ฤชV]\P VWDQGDU G]LH &KDUDNWHU\VW\F]Qฤ FHFKฤ JDP\ ;5 MHVW PRฤชOLZRฤ รผ VWRVRZDQLD GR ZV]\VWNLFK QDU]ฤ G]L R WDNLP VDP\P QDSLฤ FLX MHGQHJR XQL ZHUVDOQHJR DNXPXODWRUD 2ERN GRVWฤ SQHJR GRW\FKF]DV DNXPXODWRUD $K 'H:$/7 ZSURZDG]Lรก QRZ\ ยฑ /, ,21 ;5 $K 3RVLDGD RQ WDNL VDP UR]PLDU RUD] ZDJฤ MDN DNXPXODWRU $K DOH ]D WR GรกXฤชV]\ Dฤช R F]DV SUDF\ ] MHGQHJR QDรกDGRZDQLD ']Lฤ NL WHPX /, ,21 ;5 $K MHVW ZUฤ F] LGHDOQ\ GR FLฤ ฤชNLFK GรกXJRWUZDรก\FK REFLฤ ฤชHฤ Z WUXGQ\FK ZDUXQNDFK SUDF\ -HGQ\P ] QRZ\FK ]DDZDQVRZDQ\FK XU]ฤ G]Hฤ SUDFXMฤ F\FK ] LQQRZDF\MQ\P DNX PXODWRUHP MHVW YROWRZD PรกRWRZLHUWDUND DNXPXODWRURZD ;5 :\NRU]\VWXMH RQD V\ VWHP ] JUXS\ 3HUIRUP 3URWHFW Z\GรกXฤชDMฤ F\ F]DV SUDF\ FLฤ JรกHM EH] ]PQLHMV]HQLD Z\ GDMQRฤ FL ']Lฤ NL 3HUIRUP 3URWHFW SR]LRP ZLEUDFML SU]HQRV]RQ\FK QD Xฤช\WNRZQLND '&+ 0 MHVW QDMQLฤชV]\ Z WHM NODVLH QD U]ฤ G]L L Z\QRVL GR P V .RPSDNWRZD L GREU]H Z\ZDฤชRQD REXGRZD PรกRWRZLHUWDU NL ]DSHZQLD Xฤช\WNRZQLNRP Z\VRNL NRP IRUW SUDF\ '&+ 0 JZDUDQWXMH V]\ENLH ZLHUFHQLH QDZHW Z WZDUG\P EHWRQLH RUD] ZLฤ NV]ฤ SUฤ GNRฤ รผ L HQHUJLฤ XGHU]Hฤ HQHU JLD XGDUX ยฑ =D NRPIRUW SUDF\ Wฤ PรกRWR ZLHUWDUNฤ RGSRZLDGD QLHZLHOND ZDJD XU]ฤ G]HQLD ยฑ NJ V]\ENRZ\PLHQQ\ XFKZ\W UHGXNXMฤ F\ ZLEUDFMH RUD] PRฤชOLZRฤ รผ XVWD ZLHQLD MHGQHJR ] WU]HFK WU\EyZ SUDF\

ฤงUyGรกR 6WDQOH\ %ODFN 'HFNHU

ฤงUyGรกR 6WDQOH\ %ODFN 'HFNHU

ฤงUyGรกR %RVFK

Nรณลผ bezpieczny z trzema funkcjami

Fachowy Elektryk

77


SAMOCHÓD

Co zrobić po wypadku? Wypadek samochodowy to dla każdego z nas traumatyczne przeżycie. Wielu z nas nie wie niestety, jak w takiej sytuacji się zachować. Zwykle spowodowane jest to wielkim stresem lub nawet szokiem, w skutek czego albo dajemy się zmanipulować, albo podejmujemy złe decyzje.

78

Fachowy Elektryk


SAMOCHÓD

&R G]LHĔ QD QDV]\FK GURJDFK GRFKRG]L GR W\VLĊF\ NROL]ML L Z\SDGNyZ GURJRZ\FK 0LPR WR ZFLąĪ QLH ZV]\VF\ ZLHG]ą MDN Z WDNLHM V\WXDFML QDOHĪ\ VLĊ ]DFKRZDü 2Z V]HP ZLHP\ ĪH JG\ GRV]áR GR SRZDĪQHJR Z\SDGNX QDOHĪ\ SRZLDGRPLü SROLFMĊ HZ VWUDĪ SRĪDUQą L XG]LHOLü SRPRF\ SRV]NRGR ZDQ\P &R MHGQDN MHĞOL QLH PD UDQQ\FK L QLH WU]HED Z]\ZDü ĪDGQ\FK VáXĪE" -DNLH GRNXPHQW\ PXVLP\ Z\SHáQLü L R MDNLH LQ IRUPDFMH ]DGEDü"

Fot.: i-Stock

Wypadek czy kolizja? =DF]QLMP\ RG SRGVWDZRZHJR UR]UyĪQLHQLD ± F]\P MHVW NROL]MD D F]\P Z\SDGHN GURJR Z\ -HĪHOL Z ]GDU]HQLX GURJRZ\P XFLHUSLDá\ MHG\QLH SRMD]G\ W]Q SRGPLRW\ QLHRĪ\ZLR QH PDP\ GR F]\QLHQLD ] NROL]Mą : SU]\

SDGNX NROL]ML QLH PD RERZLą]NX Z]\ZDQLD SROLFML -HĪHOL QDWRPLDVW SRV]NRGRZDQL ]RVWDOL OXG]LH XF]HVWQLF]\P\ Z Z\SDGNX ZWHG\ PDP\ RERZLą]HN ZH]ZDQLD SROLFML D QDZHW LQQ\FK VáXĪE 2 W\P FR SRZLQQD ]URELü RVRED XF]HVWQLF]ąFD Z Z\SDGNX GUR JRZ\P LQIRUPXMH QDV DUW\NXá 8VWDZ\ ] GQLD F]HUZFD U 3UDZR R UXFKX GURJRZ\P '] 8 1U SR] ] SyĨ QLHMV]\PL ]PLDQDPL Postępowanie w przypadku kolizji -HĪHOL GRV]áR GR NROL]ML L QLH PD RVyE SR V]NRGRZDQ\FK D ]RVWDá\ MHG\QLH XV]NRG]R QH SRMD]G\ NLHURZFD Z SLHUZV]HM NROHMQR ĞFL SRZLQLHQ ]DWU]\PDü SRMD]G QLH SRZRGXMąF SU]\ W\P ]DJURĪHQLD EH]SLHF]HĔVWZD UXFKX GURJRZHJR SU]HGVLĊZ]Ląü RGSRZLHGQLH ĞURGNL Z FHOX ]DSHZQLHQLD EH]SLHF]HĔVWZD UX FKX Z PLHMVFX Z\SDGNX QLH]ZáRF]QLH XVXQąü SRMD]G ] PLHMVFD Z\SDGNX DE\ QLH SRZRGRZDá ]DJUR ĪHQLD OXE WDPRZDQLD UXFKX MHĪHOL QLH PD ]DELWHJR OXE UDQQHJR SRGDü VZRMH GDQH SHUVRQDOQH GDQH SHUVRQDOQH ZáDĞFLFLHOD OXE SRVLDGDF]D SRMD]GX RUD] GDQH GRW\F]ąFH ]DNáD GX XEH]SLHF]HĔ ] NWyU\P ]DZDUWD MHVW XPRZD RERZLą]NRZHJR XEH]SLHF]HQLD RGSRZLHG]LDOQRĞFL F\ZLOQHM QD ĪąGDQLH RVRE\ XF]HVWQLF]ąFHM Z Z\SDGNX Postępowanie w przypadku wypadku -HĪHOL Z Z\QLNX Z\SDGNX Vą RVRE\ UDQQH NLHURZFD MHVW ]RERZLą]DQ\ SRQDGWR XG]LHOLü QLH]EĊGQHM SRPRF\ R¿DURP Z\SDGNX RUD] ZH]ZDü SRJRWRZLH UD WXQNRZH L 3ROLFMĊ QLH SRGHMPRZDü F]\QQRĞFL NWyUH PR Já\E\ XWUXGQLü XVWDOHQLH SU]HELHJX Z\ SDGNX SR]RVWDü QD PLHMVFX Z\SDGNX D MHĪHOL ZH]ZDQLH SRJRWRZLD OXE 3ROLFML Z\PD JD RGGDOHQLD VLĊ ± QLH]ZáRF]QLH SRZUy FLü QD WR PLHMVFH 3RQDGWR EH] Z]JOĊGX QD WR F]\ PDP\ GR F]\QLHQLD ] NROL]Mą F]\ Z\SDGNLHP SR ZLQQLĞP\ ]DEH]SLHF]\ü PLHMVFH ]GDU]HQLD WUyMNąWDPL RVWU]HJDZF]\PL XVWDZLRQ\PL Z RGOHJáRĞFL ]JRGQHM ] ]DOHFHQLDPL NRGHNVX GURJRZHJR D WDNĪH SU]\VWąSLü GR SURFHGX U\ Z\MDĞQLDQLD ]GDU]HQLD Prawa i obowiązku poszkodowanego -HĪHOL Z Z\SDGNX MHVWHĞ RVREą SRV]NRGRZD Qą PDV] SUDZR XVWDOLü ZV]HONLH GDQH RVR ERZH VSUDZF\ Z\SDGNX PDV] ]DWHP SUD ZR ĪąGDü ZJOąGX GRZRGX UHMHVWUDF\MQHJR SUDZD MD]G\ L GRZRGX RVRELVWHJR =DOHFD

VLĊ WDNĪH VSUDZG]HQLH GDQ\FK ¿UP\ XEH] SLHF]DMąFHM VDPRFKyG VSUDZF\ =JáRV]HQLH V]NRG\ SRZLQQR QDVWąSLü Z 7RZDU]\VWZLH 8EH]SLHF]HQLRZ\P VSUDZF\ -HĪHOL VSUDZ FD Z\SDGNX QLH PD Z\NXSLRQHJR 2& QDOH Ī\ ]JáRVLü VLĊ GR 8EH]SLHF]HQLRZHJR )XQ GXV]X *ZDUDQF\MQHJR Oświadczenie -HĪHOL V\WXDFMD MHVW MDVQD VSUDZFD SU]\]QDMH VLĊ GR ZLQ\ SR]RVWDMH MXĪ W\ONR VSLVDü RGSR ZLHGQLH RĞZLDGF]HQLH 1DOHĪ\ MH VSRU]ąG]Lü Z WDNL VSRVyE E\ RELH VWURQ\ ]JDG]Dá\ VLĊ FR GR MHJR WUHĞFL D Z NRQVHNZHQFML ]áRĪ\á\ SRG QLP VZRMH SRGSLV\ :]RU\ RĞZLDGF]H QLD VSUDZF\ GRVWĊSQH Vą QD VWDFMDFK EHQ]\ QRZ\FK GREU]H MHVW MHGQDN ZR]Lü WDNL GUX F]HN ]H VREą 2VWDWHF]QLH Z\VWDUF]\ F]\VWD NDUWND SDSLHUX PXVLP\ MHGQDN SDPLĊWDü E\ ZSLVDü LPLĊ L QD]ZLVNR RE\ NLHURZFyZ VSUDZ F\ RUD] SRV]NRGRZDQHJR DGUHV ]DPHOGRZDQLD REX NLHURZFyZ QXPHU\ RUD] RUJDQ\ Z\GDMąFH SUDZD MD]G\ REX NLHURZFyZ QXPHU\ UHMHVWUDF\MQH REX SRMD]GyZ QXPHU\ GRZRGyZ RVRELVW\FK REX NLH URZFyZ QXPHU SROLV\ XEH]SLHF]HQLD 2& VSUDZ F\ RUD] QD]ZD 7RZDU]\VWZD 8EH]SLH F]HQLRZHJR V]NLF L RSLV ]GDU]HQLD ] NWyUHJR Z\QLND NWR MHVW VSUDZFĊ RĞZLDGF]HQLH R W\P NWR MHVW VSUDZFą ]GDU]HQLD SRGSLV\ RE\ NLHURZFyZ -HĪHOL GRMG]LH GR V\WXDFML ĪH VSUDZFD QLH SRGSLV]H VSRU]ąG]RQHJR GRNXPHQWX EąGĨ WHĪ Z\SLHUD VLĊ ZLQ\ QDOHĪ\ ZH]ZDü SROL FMĊ L ZWHG\ WR QD QLHM VSRF]\ZD RERZLą]HN VSRU]ąG]HQLD GRNXPHQWX 3ROLFMĊ SRZLQQL ĞP\ ZH]ZDü WDNĪH ZWHG\ NLHG\ GRNXPHQW\ VSUDZF\ QLH Z\JOąGDMą ZLDU\JRGQLH F]XMH P\ RG QLHJR DONRKRO EąGĨ LQQH ĞURGNL RGX U]DMąFH EąGĨ JG\ LVWQLHMH SUREOHP Z XVWDOH QLX SU]HELHJX ]GDU]HQLD 2VWDWQLą U]HF]ą MDNą PXVLP\ Z\NRQDü MHVW SR LQIRUPRZDQLH 7RZDU]\VWZD 8EH]SLHF]HQLR ZHJR VSUDZF\ R NROL]ML 0RĪQD WR Z\NRQDü DOER GURJą WHOHIRQLF]Qą LQIRUPXMąF R SU]HELH JX ]GDU]HQLD L SRGDMąF GDQH VSUDZF\ DOER SR MDZLü VLĊ Z 78 RVRELĞFLH =DNáDG XEH]SLHF]HĔ Z\ĞOH QDVWĊSQLH VZRMHJR U]HF]R]QDZFĊ NWyU\ Z\NRQD ]GMĊFLD VDPRFKRGX RVRE\ SRV]NRGR ZDQHM L GRNRQD Z\FHQ\ NRQLHF]Q\FK QDSUDZ -HĪHOL QLH QDSRWNDP\ SR GURG]H QD ZLĊNV]H SUREOHP\ SR NLONXQDVWX GQLDFK XEH]SLHF]\ FLHO SRZLQLHQ SU]HODü QDP ĞURGNL QD QDV]H NRQWR NWyUH QDVWĊSQLH EĊG]LHP\ PRJOL SU]H ]QDF]\ü QD QDSUDZĊ DXWD

Fachowy Elektryk

79


TARGI

Rekordowa liczba wystawcรณw na targach ENERGETAB 2013 Na zakoล czonych 19 wrzeล nia 2013 r. miฤ dzynarodowych targach energetycznych ENERGETAB 2013 swoje najnowsze produkty zaprezentowaล o 740 wystawcรณw z 18 krajรณw Europy i Azji. 1D W\FK QDMZLฤ NV]\FK Z WHM EUDQฤช\ Z (X URSLH ฤ URGNRZHM WDUJDFK Z\VWDZF\ VWDUDOL VLฤ SRND]Dรผ VZRMH QDMQRZRF]Hฤ QLHMV]H PD V]\Q\ XU]ฤ G]HQLD DSDUDW\ F]\ WHFKQRORJLH VรกXฤชฤ FH ]ZLฤ NV]HQLX QLH]DZRGQRฤ FL SU]HV\ รกDQLD HQHUJLL HOHNWU\F]QHM RUD] SRGQLHVLHQLX HIHNW\ZQRฤ FL MHM Z\WZDU]DQLD L Xฤช\WNRZD QLD = W\PL QDMQRZV]\PL UR]ZLฤ ]DQLDPL SRVWDQRZLรกR Z W\P URNX ]DSR]QDรผ VLฤ RNRรกR W\VLฤ F\ ]ZLHG]DMฤ F\FK ] NUDMX L ]DJUDQL F\ 6]F]HJyOQLH E\รกR WR ZLGRF]QH GUXJLHJR GQLD JG\ QDG 6]\QG]LHOQLฤ SRMDZLรกR VLฤ VรกRฤ FH D WรกXP\ ]ZLHG]DMฤ F\FK SRMDZLรก\ VLฤ Z DOHMNDFK SRฤ UyG VHWHN VWRLVN SOHQHURZ\FK *DPD SUH]HQWRZDQ\FK XU]ฤ G]Hฤ L DSDUDWyZ E\รกD EDUG]R V]HURND VWDFMH WUDQVIRUPDWRUR ZH UR]G]LHOQLFH Z\รกฤ F]QLNL SU]HNรกDGQLNL DJUHJDW\ SUฤ GRWZyUF]H L QDSฤ G\ RGQDZLDO QH ฤจUyGรกD HQHUJLL PDV]W\ Rฤ ZLHWOHQLRZH L RSUDZ\ DSDUDW\ L V\VWHP\ SRPLDURZH DX WRPDW\NL SU]HV\รกDQLD L REUyENL LQIRUPDFML NDEOH L SU]HZRG\ XU]ฤ G]HQLD 836 SRMD]G\ VSHFMDOLVW\F]QH GOD HQHUJHW\NL RUD] ZLHOH LQ Q\FK Z\UREyZ F]\ RIHURZDQ\FK XVรกXJ 3UDNW\F]QLH SUDZLH QD NDฤชG\P VWRLVNX PRฤช QD E\รกR GRVWU]HF FLHNDZH LQQRZDF\MQH UR] ZLฤ ]DQLD ยฑ QLHNWyUH ]UR]XPLDรกH E\รผ PRฤชH W\ONR GOD Zฤ VNLHM JUXS\ VSHFMDOLVWyZ $OH L PQLHM ]DDZDQVRZDQ\FK Z WHFKQLFH PRJรก\ ]DFLHNDZLรผ SUH]HQWRZDQH DSDUDW\ QDU]ฤ G]LD QRZRF]HVQH ฤจUyGรกD ฤ ZLDWรกD FDรกD JDPD VSHFMDOLVW\F]Q\FK SRMD]GyZ F]\ SRGQRฤ QLNyZ RJQLZD IRWRZROWDLF]QH NROHNWRU\ VรกRQHF]QH D QDZHW EHWRQRZH VWDFMH WUDQV IRUPDWRURZH NRORURZR L SU]\MDฤจQLH GOD RND ZNRPSRQRZDQH Z RWRF]HQLH 7DUJRP WRZDU]\V]\รก\ NRQIHUHQFMH L VHPL QDULD RUD] ZLHOH PQLHM IRUPDOQ\FK VSRWNDฤ Z\VWDZFyZ ] LFK NRQWUDKHQWDPL Z W\P ] OLF]QLH UHSUH]HQWRZDQ\PL SU]HGVWDZLFLH ODPL QDMZLฤ NV]\FK LQZHVWRUyZ L Z\NRQDZ FyZ EXGyZ HQHUJHW\F]Q\FK

80

Fachowy Elektryk

-DN ]Z\NOH Z SRSRรกXGQLRZHM SRU]H SLHUZ V]HJR GQLD SU]HZRGQLF]ฤ F\ .RPLVML .RQ NXUVRZHM ยฑ S 7RPDV] .RรกDNRZVNL ]DSR]QDรก OLF]QLH ]JURPDG]RQ\FK Z VDOL NRQIHUHQF\M QHM KRWHOX 'ฤ ERZLHF ] ZHUG\NWHP .RPLVML : W\P URNX SXFKDU 0LQLVWUD *RVSRGDUNL SU]\]QDQR $%% 6S ] R R ]D ร (QHUJRR V]F]ฤ GQH WUDQVIRUPDWRU\ UR]G]LHOF]H Z\ NRQDQH ] ]DVWRVRZDQLHP UG]HQLD DPRUยฟF] QHJRยด 1DWRPLDVW VWDWXHWNฤ ร /ZDยด )XQGDFML LP .D]LPLHU]D 6]SRWDฤ VNLHJR ]D ร 6\VWHP DXWRPDW\]DFML QDG]RUX QDG VLHFLฤ 61 ยฑ VPDUW JULG ] Z\NRU]\VWDQLHP XU]ฤ G]Hฤ =38( 6$ยด RGHEUDรก ]DรกRฤช\FLHO L JรกyZQ\ DNFMRQDULXV] =38( 6$ ยฑ S %RJXVรกDZ :\ S\FKHZLF] 3HรกQD OLVWD LQQRZDF\MQ\FK SUR GXNWyZ Z\UyฤชQLRQ\FK Z NRQNXUVLH WDUJyZ (1(5*(7$% GRVWฤ SQD MHVW QD VWUR QLH ZZZ HQHUJHWDE SO 7DUJL (1(5*(7$% GR GRVNRQDรกH ฤจUyG รกR LQIRUPDFML SUDNW\F]Q\FK GOD VWXGHQWyZ L PรกRG]LHฤช\ V]Nyรก ]DZRGRZ\FK VWฤ G WHฤช F]ฤ VWR PRฤชQD E\รกR VSRWNDรผ QD WDUJDFK PรกR

G\FK OXG]L ] FLHNDZRฤ FLฤ SU]\VรกXFKXMฤ F\FK VLฤ SUH]HQWDFMRP QD VWRLVNDFK F]\ FKRZD Mฤ F\FK GR SOHFDNyZ LQIRUPDWRU\ NDWDORJL F]\ GRVWฤ SQH Z ZLHOX PLHMVFDFK SHULRG\NL EUDQฤชRZH 7DUJL (1(5*(7$% Vฤ WDNฤชH ]QDQH ] RUJDQL ]RZDQ\FK SU]H] Z\VWDZFyZ QLHIRUPDOQ\FK ZLHF]RUQ\FK VSRWNDฤ L EDQNLHWyZ Z KRWHODFK L UHVWDXUDFMDFK Z %LHOVNX %LDรกHM 6]F]\U NX :Lฤ OH F]\ 8VWURQLX , W\P UD]HP E\รก\ NX WHPX RND]MH JG\ฤช QLHNWyU]\ Z\VWDZF\ RUJDQL]RZDOL XURF]\VWH VSRWNDQLD ] RND]ML REFKRG]RQ\FK MXELOHXV]\ 7UDG\F\MQLH MXฤช GUXJLHJR GQLD WDUJyZ Z JRG]LQDFK SRSRรกX GQLRZ\FK RGE\รกR VLฤ LQWHJUDF\MQH VSRWNDQLH 6(3 RZFyZ ]RUJDQL]RZDQH SU]H] %LHOVNR %LDOVNL 2GG]LDรก 6(3 Z NWyU\P XG]LDรก Z]Lฤ OL HOHNWU\F\ ] LQQ\FK 2GG]LDรกyZ Z W\P ]H 6]F]HFLQD %LDรกHJRVWRNX :DUV]DZ\ .ROHMQH WDUJL (1(5*(7$% RGEฤ Gฤ VLฤ Z GQLDFK RG ZU]Hฤ QLD 50



Pozytywne wibracje Syn dresiarza przychodzi do domu ze szkoły. Ojciec mówi: -Siema młody, jak tam w budzie?? -Dostałem pięć jedynek – mówi syn -Uuu, no to będzie łomot! -Wiem, mam wszystkie adresy... z z z

Zmartwiony Jasio wrócił do domu z podwórka. Mama pyta go: – Co się, synku, stało? – Niechcący wybiłem piłką szybę w domu sąsiadów. – I co Ci sąsiad powiedział? – Czy brzydkie słowa też powtórzyć? – Nie. – To nic nie mówił. z z z

Żona informatyka wyprawia imieniny. Mówi do męża: -Może byś mi w czymś pomógł? -Co mam zrobić? -Napisz na torcie: Wszystkiego najlepszego! -Nie ma sprawy! Mąż poszedł do swojego pokoju. Męczy się 20 minut. Wreszcie żona mówi: -Jak idzie? Skończyłeś? -Zaraz, poczekaj. Nie włazi mi do drukarki... z z z

Pani pyta Jasia: – Dlaczego nie uczysz się polskiego? – Uczę się, proszę pani. – To skąd u ciebie tyle błędów ortograficznych? – Bo ja się uczę na błędach! z z z

Juhas widzi bacę prowadzącego duże stado owiec. – Dokąd je prowadzicie? – A do domu. Hodować je będę. – Przecie nie macie obory, ani zagrody! Gdzie będziecie je trzymać? – A w mojej izbie. – Toć to straszny smród! – No trudno, będą się musiały przyzwyczaić. z z z

Na korytarzu pewnej firmy stoi pracownik przy niszczarce do dokumentów. Podchodzi do niego dyrektor z dokumentem w ręku. Na tym dokumencie pełno pieczątek i kilka podpisów. Dyrektor mówi do pracownika: – Wie pan, wstyd się przyznać, ale ja nie bardzo wiem, jak się to obsługuje. Czy mógłby mi pan pokazać, jak to działa? – Ależ oczywiście, panie dyrektorze! Pracownik wziął dokument z ręki dyrektora, włożył do niszczarki, bzzziiiit i po wszystkim. A dyrektor: - To ja jeszcze jedną kopię poproszę!

82

Fachowy Elektryk



49404p


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.