4 minute read
10 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiedzieliście o Tatrach
rzeczy,
których prawdopodobnie nie wiedzieliście o Tatrach
Advertisement
1. Co to jest wełnianka?
W tradycyjnych góralskich domach budowanych z płazów, czyli grubych, drewnianych belek, nie używano żadnego rodzaju zaprawy. Z tego względu między jedną belką a drugą powstawały szczeliny, które należało zatkać, żeby w domu było ciepło. Początkowo używano do tego mchu, jednak od pewnego czasu do mszenia, czy uszczelniania domów, używa się tzw. wełnianki. Są to specjalne wióry z drewna świerkowego, które – zaplecione w warkocz – doskonale izolują drewniany dom.
2. Czy w Tatrach są prywatne lasy?
Choć Tatrzański Park Narodowy zajmuje ok. 95% polskich Tatr, to w najwyższych polskich górach są jeszcze prywatne lasy. To małe obszary, a wśród nich m.in. niegdysiejsze lasy Siedmiu Gromad, zakupione przez górali w XIX w. Pośrednik, który te lasy kupował za góralskie pieniądze, uznał je za swoje i nawet sprzedał. Jednak z czasem prawowici właściciele odzyskali swoją własność i korzystają z niej do dziś jako Wspólnota Leśna Uprawnionych Ośmiu Wsi w Witowie.
3. Kiedy rozpoczęto wydobywanie kruszców w Tatrach?
Pochodząca z 1255 r. pierwsza wzmianka o poszukiwaniu kruszców w Tatrach okazała się fałszywa. Dziś uważa się, że zainteresowanie pozyskiwaniem podziemnych surowców datuje się na XIV lub XV w. Już w 1417 r. istniały w pobliżu Nowego Targu kopalnie, o czym dowiadujemy się z krakowskich akt miejskich.
4. Który szczyt jest wyższy: Giewont czy Kasprowy Wierch?
Nie ma w polskich Tatrach dwóch bardziej znanych szczytów niż Giewont i Kasprowy. Oba można zdobyć i podziwiać z nich przepiękne widoki. Ale który z nich jest wyższy? Rywalizację wygrywa Kasprowy, który mierzy 1987 m n.p.m. Giewont jest niższy aż o 93 m, ale jego zwalista sylwetka górująca nad Zakopanem sprawia wrażenie znacznie wyższej.
5. Skąd się wzięła nazwa Gęsia Szyja?
Ten jeden z najznamienitszych punktów widokowych wziął swoją nazwę od wąskiego pasa traw położonego na wschodnim grzbiecie reglowego szczytu, który – zdaniem górali – wygląda właśnie jak gęsia szyja.
6. Jak nazywała się pierwsza zdobywczyni południowej ściany Zamarłej Turni?
Zanim została pokonana, południowa ściana Zamarłej Turni kosztowała życie kilku taterników. Przez długi czas była uznawana za najtrudniejszą ścianę wspinaczkową w Tatrach, a poddała się dopiero w 1910 r. Henrykowi Bednarskiemu, Józefowi Lesieckiemu, Leonowi Lorii i Stanisławowi Zdybowi. Pierwszą kobietą, która ją pokonała, była Ela Michalewska-Ziętkiewiczowa; towarzyszył jej Henryk Bednarski.
7. Dlaczego figura św. Jana Nepomucena w Chochołowie stoi tyłem do Czarnego Dunajca?
21 lutego 1846 r. górale chochołowscy zaatakowali najbliższe posterunki austriackie i węgierskie. Ich zryw miał być częścią ogólnonarodowego powstania, które jednak zostało odwołane, o czym wiadomość nie dotarła do mieszkańców Chochołowa. Po trzech dniach powstanie zostało stłumione przez siły austriackie. Na pamiątkę tego wydarzenia w Chochołowie stanęła figura św. Jana Nepomucena, odwrócona tyłem do Czarnego Dunajca. Była to symboliczna zemsta za to, że mieszkańcy tej sąsiadującej z Chochołowem wsi pomagali władzom w walce z powstańcami.
8. Gdzie znajduje się Siklawica?
Siklawica to wodospad w Dolinie Strążyskiej, który spada z dwóch ścianek: górnej, liczącej 8 m, i dolnej, liczącej 13 m. Ten malowniczy wodospad jest
AUTOR
Ewa Szul-Skjoeldkrona
Z Tatra Premum Magazine związana od początku. Gdy nie pisze, jeździ kolarką i czyta. Zakochana w Tatrach niskiego sezonu. często odwiedzany przez turystów, bo prowadzący do niego szlak jest łatwy do pokonania nawet przez rodziny z dziećmi.
9. Co to są gielety?
Gielety to drewniane naczynia wyrabiane ze smrekowych klepek, doi się do takich naczyń owce. Pojemność gieletów to od 5 do 30 litrów.
10. Do czego służy noga słonia?
Noga słonia służy do spania. Jest to bowiem krótki śpiwór, sięgający do pasa. Górna część ciała jest chroniona puchową kurtką, więc nie ma potrzeby stosowania śpiwora pełnej długości. Takie rozwiązanie pozwala zaoszczędzić miejsce w plecaku i redukuje wagę sprzętu biwakowego.
„Z górki na pazurki” to nowe, stylowe domki z zapierającym dech widokiem na Jezioro Czorsztyńskie i panoramę Gorców. Kto je odwiedzi, zakocha się bez pamięci.
Domki „Z górki na pazurki” prowadzi młode polsko-portugalskie małżeństwo z dwójką dzieci. Joanna, góralka z Nowego Targu, i Helder poznali się przy projektowaniu mostów i dróg, oboje chcieli jednak żyć nieco wolniej i spędzać więcej czasu z rodziną.
Od pierwszego wejrzenia
Gdy szukali działki pod budowę własnego domu, trafili na ulicę Błachuty w Falsztynie, skąd rozpościerał się wspaniały widok na Jezioro Czorsztyńskie i góry.
Tak zakochali się w tym miejscu, że plany domu dla siebie odłożyli na później, a w Falsztynie wybudowali sześć niezwykłych domków „Z górki na pazurki”. – Zostawiliśmy tu ogrom czasu i serca, by stworzyć miejsce, którym możemy dzielić się z każdym, kto ceni wspaniałe widoki, stylowe wnętrza i bliskość przyrody – opowiada Joanna.
Inspirowane naturą
– Natura otacza nas tutaj zewsząd i jest ważną częścią naszego życia, dlatego w naszych domkach postawiliśmy na materiały i stylistykę zgodne ze środowiskiem naturalnym – mówi Helder. Elewacje domów wykonane są z desek opalanych japońską techniką shou sugi ban, tarasy skonstruowano z modrzewia, a nowoczesny plac zabaw – z drzewa akacjowego. Komfortowe domki zostały zaprojektowane dla 5 osób, każdy posiada dwie sypialnie, salon z kominkiem i aneks kuchenny. Ich wnętrza pełne są dobrego designu, a eklektyczna i przytulna przestrzeń zachęca do relaksu i wyciszenia. Zachód słońca podziwiany z dostępnej tutaj sauny oraz balii na długo zapada w pamięć.
Latem – rower, zimą – narty
Otoczenie domków to fascynujący tygiel górskiej flory i fauny Podhala i Spiszu. Latem w jeziorze można łowić ryby, popływać na supie czy poopalać się na brzegu. Cyklistów z pewnością ucieszy, że domki leżą tuż przy jednej z najpiękniejszych ścieżek rowerowych w Polsce – Velo Czorsztyn, w bliskim otoczeniu rezerwatu Zielone Skałki, enklawy Pienińskiego Parku Narodowego. Domki są również doskonałą bazą wypadową do bliższych i dalszych wędrówek po Pieninach, Gorcach czy Tatrach. Także zimą, bo w okolicy nie brakuje ośrodków i wyciągów narciarskich czy tras biegowych do ski-touringu. W narciarsko-snowboardowym wydaniu odkrywać można m.in. śpiący wulkan, czyli górę Wdżar w Kluszkowcach, gdzie znajduje się kompleks narciarski Czorsztyn-Ski.
Domki Z górki na pazurki
www.zgorkinapazurki.com Falsztyn, ul. Błachuty 50 +48 662 251 098 kontakt@zgorkinapazurki.com