དཀར་ཆག སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ། གསར་འགོད་པ།
གསར་འགདོ ་པ།
སྐལ་བཟང་མཁས་གྲུབ།
ངག་དབང་ཐག ོ ས་མེད།
བསོད་ནམས་མཚོ་མོ།
གསར་འགདོ ་པ།
ཡེ ་ཤེས་ཀུན་གྲགས།
འགྲེམས་སྤལེ ་བ།
བསྟན་འཛིན་རབ་དགའ།
གསར་འགདོ ་པ།
མདུན་ཤོག་བྱུས་འགདོ །
ཀཾ་པུཊར་རྒྱག་མཁན།
བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས། ར་ྡོ ར་ྗེ ཚེ ་རིང་། ཕུར་བུ་སྒལ ྲོ ་མ།
བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྣར་ཐང་ པར་ཁང་དུ་པར་སྐྲུན་གྱིས་འགམ ྲེ ས་སྤལེ ་ཞུས། Published by: Secretary, DIIR, Typeset and Printed at: Narthang Press, CTA, Dharamsala email:shejaeditor@tibet.net Tel:+91-1892-222457/222510 Circulation email: circulation@tibet.net Website :- www.bod.asia
དུས་དེབ་འད་ི ན་ི བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་
<<ཤེས་བྱ་>>
འཛུ ག ས་ཕྱི ་ ད ྲིལ ་ལས་ཁུ ང ས་ནས་ཟླ་རེ འི ་ གསར་
འགྱུར་འགྲེམས་སྤལ ེ ་ཞུ ས་དང་ཞུ ་བཞིན་པའི་གཞུ ང་ འབྲེལ་དུས་དེབ་ཅིག་ཡིན། དུས་དེབ་འདའི ་ི ནང་ བཀའ་ཤག་གིས་ལམ་སྟོན་གནང་བ་ལྟར།
༸གང ོ ་ས་
༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་
འཕྲིན་ཁག་རྒྱས་གླངེ ་དང༌། བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིི་ སྲིད་བྱུས་རྣམས་རྒྱས་བཤད། བདོ ་ནང་གི་གནས་ཚུལ་
ཁག་དང།
རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱ་ནག་གི་འགྱུར་བ་གལ་ཆེ་
བོད་དང་བོད་མི།
སྤྱི ་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་ཧིན་ བཙན་བྱོལ་བོད་མི འ་ི ཡར་ཐོན་ཚོ ང་པའི་ཚོ ང་ལས་རམ་ དུའི ་ ཆོ ས ་ཕ ྱོག ས་ཀྱི ་ འདུ་ འཛོ མ ས་ཆེ ན ་མོ ་ ཀུ མ ་བྷ་ མེ ་ འདེགས་ཚན་པས་འཆར་འགདོ ་ལྡན་པའི་ཚོ ང་པ་བཞི ་ལ་
ལར་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་པ།...................................... 3
སདྲི ་སྐྱོང་གི་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་བྱ་དགའ་གནང་བ།.23
སྤྱི ་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ས་ རྒྱ་ནག་གཞུ ང་གི ས་བོད་སྐར ོ ་སྤལ ེ ་བའི་ཡིག་ཆ་དཀར་
ཧནི ་དུའ་ི ཆོས་ཕག ྱོ ས་ཀྱི་འདུ་འཛོམས་ཆེན་མོ་ཀུམ་བྷ་མེ་ པའོ ་ི ཐག ོ ་གསར་འགདོ ་གསལ་བསྒྲགས་སྤལེ ་བ།........ 25 ལར་ལྷན་ཞུགས་མཛད་པ།............................................4
སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་བོད་མི ་མང་སྤྱི་འཐུ ས་ལྷན་ཚོ གས་ཀྱི་
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་ཨེ ་ གྲོས་ཚོ གས་ཚོ གས་དུས་བཅུ་པ་གཟབ་རྒྱས་ངང་བསྐངོ ་ ཤི ་ཡའི་དད་ལྡན་ཆོ ས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་འབྲེལ་རྒྱ་ཆེ ་ ཚོགས་གནང་བ།......................................................... 27 སྩལ་བ།.........................................................................6
རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱིས་ཤུ གས་ལྡན་གྱི་གནད་དོན་བཙན་
སྤྱི ་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ས་ བྱོལ་བོད་མི འི་སྤྱི་ཚོ གས་ཁ་བྲལ་གཏོང་རྒྱུར་བེད་སྤྱོད་
ཨེ ་ཤི་ཡའ་ི དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ཉནི ་མཐའ་མའ་ི བཏང་བ།..................................................................... 29 ཆོས་འབལ ྲེ ་དང་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་བ།............................9
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་མུ ་མཐུ ད་བོད་ལ་མཁགྲེ ས་འཛིན་གྱི་
སྤྱི ་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ས་ སདྲི ་བྱུས་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་པ།........................................ 34
ི ་ཀྱིས་ བོད་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་མང་གཙོ་གསོལ་རས་སྩལ་ཏེ་ ཨ་གྲགས་ལགས་དང་བླ་ོ བཟང་ལགས་རྣམ་གཉས ལོ་ང་ོ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་ཆེན་བཞུགས་སྒར་དུ་སྲུང་ ཞི་རལ ྒོ ་སྐད་འབདོ ་གནང་འདུག................................. 37
བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་པ།..............................................11
དགེ་འདུན་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ ་ལགས་ཀྱིས་གཞུང་
ཤག་གི་གསུང་བཤད།................................................. 13
བཀྲ་ཤི ས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་སྟེ་
བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོའ་ི དུས་ཆེན་ཐེངས་ ༥༥ ཐག ོ ་བཀའ་ ལམ་སྟེང་སྐད་འབདོ ་གནང་བ།................................... 38
ཁག་ཞི བ་རྒྱས་འགདོ ་སྤལ ེ ་ཞུ་རྒྱུར་རྩ་འཛིན་ཐག ོ ་རྩོམ་
བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོ་དབུ་བརྙས ེ ་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༥ འདས་གངྲོ ས་སུ་གྱུར་བ།............................................ 39
པ་པོ་རྣམས་ནས་ལེ གས་སྤལ ེ ་ཉེས་འགོག་གི་དགོངས་
འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད།........................... 15
སྒྲི ག་དང་འདནོ ་སྤལ ེ ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པས་རྒྱ་ཆེ འི་ཀླགོ ་
འཆར་དང་གཞག ོ ས་འདེགས་ཡོང་བ་ཞུ།།
༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་གི ས ་མཛད་
འཕནྲི ་བསྐྱངས་སྐབས་བསྒནྲོ ་པའི་སྐུ་པར་རྣམས་དགའ་
ྲི ་པར་པས་གནང་སོན་ ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་དང་ཕྱི་དལ བྱུང་བར་ཐུ གས་རྗེ་ཆེ།
འཁོར ་བའི་ དུས ་དྲན་མཛད་སྒའོ ི་ཐོག་བོད ་མི ་མང་སྤྱི ་ འདི་ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོ ན་གཟེངས་རྟཌ་བསྟན་འཛིན་
བཙན་བྱོལ ་བོད ་མི འི་ ཡར་ཐོན ་ཚོ ང ་པའི་ ཚོ ག ས་འདུ་ ཚོགས་པ།.................................................................... 19
བཙན་བ ལ ྱོ ་བོད ་མི འི་ ཡར་ཐོན ་ཚོ ང ་པའི་ ལྷན ་ཚོ ག ས་ ཐག ོ ་སདྲི ་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་བ།... 22
དགྲ་འདུལ་ལགས་ལ་གནང་བ།.................................. 39
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
3
བོད་དང་བོད་མི།
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ྱོ ས་ཀྱི་འད་ུ འཛོམས་ ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་ཧནི ་དའུ ་ི ཆོས་ཕག ཆེན་མོ་ཀུམ་བྷ་མེ་ལར་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་པ།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༢༩ ཉནི ་སྤྱི་
ནར ོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་བཞུགས་ སྒར་རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་ལྡ་ི ལི ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་
ན་སི ག་ཏུ ་ཧིན་དུའ་ི ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་འཛོ མས་ཆེན་མོ་
ཀུམ་བྷ་མེ ་ལ་ཞེས་པར་ཆིབས་སྒྱུར་སྐབས་དད་ལྡན་མི ་
མང་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བས་ལག་ཏུ ་དཀར་གཙང་མཇལ་ དར་དང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོ གས་ཐོགས་ཏེ་ཕེབས་སྐྱེལ་གཟབ་
རྒྱས་ཞུས་ཡོད།
དེ་ཡང་ཀུམ་བྷ་མེ་ལ་ཟེར་བའ་ི ཧནི ་
དུའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འདུ་འཛོ མས་ཆེ ན་མོ ་དེ་ནི་རྒྱ་གར་ གྱི་གངྲོ ་ཁྱེར་ཨི་ལ་ཱ བཱཌ་དང་། Allahabad ཨུཇ་འཇེན།
Ujjain དེ་བཞིན་ཧཱ་རི་ཌ་ཝར། Haridwar ནཱ་སིག Nasik བཅས་སུ་ལོ་གསུམ་རེའ་ི མཚམས་གངྲོ ་ཁྱེར་དེ་
བཞི འ་ི ནང་ཐེངས་རེ་འཚོ གས་བཞི ན་པའི་ཧིན་དུའ་ི ཆོས་
དེ་བཞི ན་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩ་རླུང་ཉམས་ལེན་སྤྱི་དང་ལྷག་
དང་ལྷག་པར་འཚེ ་མེ ད་ཞི ་བའི་ལྟ་གྲུབ་མི་ཉམས་རྒྱུན་
ི ་མཉམ་དུ་འདུས་ ཆུ་མོ་གངྒ་དང་ཡ་མུ་ན་གཙང་པ་ོ གཉས
བསྡར ུ ་དང་བག་ྲོ གླངེ ་། དེ་ཞིང་ལོ་ང་ོ སྟོང་ཕྲག་མང་པའོ ་ི
ཧིན ་དུའི་ བླ་ ཆེ ན ་རྣམ་པའི་ ལྷན ་དུ་ འཛམ་གླིང ་ཞེ་ བདེ་
ལུགས་ཀྱི་དུས་ཆེན་ཀུམ་བྷ་མེ་ལ་ Kumbh Mela ཞེས་
པའ་ི སངྒམ་གཙང་ཆུ་དང་། ས་ར་སི་ཝ་ཏ།ི སྒ་ོ དྷ་ཝ་
རི། ཤིཔ་ར་བཅས་ཀྱི་གཙང་པ་ོ རྒྱུག་ཡུལ་གྱི་གངྲོ ་ཁྱེར་
ཆེ་ཁག་བཞིའ་ི ནང་ཚུགས་སལ ྲོ ་ཡོད།
ཐེང ས་འདིའི ་ འདུ་ འཛོ མ ས་དེ་ ནི་ སྒ་ོ དྷ་ ཝ་
རིའི་གཙང་པོ་རྒྱུག་ཡུལ་ན་སི ཀ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཚུ གས་
བཞི ན ་པའི ་ ཀུ མ ་བྷ་ མེ ་ ལཱ ་ དེའི ་ ཐ ོག ་མི ་གྲངས་འབུ མ ་
བརྒྱ་བརྒལ་བ་འདུ་འཛོམས་བྱ་རྒྱུའི་ ཚོ ད ་དཔག་བྱེད ་ བཞིན་འདུག
ཀུམ་བྷ་མེ་ལ་ག་ོ སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས་
ཇི་ལྟར་གསོལ་འདེབས་ཞུས་དོན་ལྟར་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་ ༧སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་གོང ་ཚེ ས ་ཉ ིན ་ཆི བ ས་
བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཡོད། ༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་ པ་ོ མཆོག་གི ས་ཧིན་དུའི་ཆོས་ཕྱོགས་འདུ་འཛོ མས་ཆེན་
མོ ་འདིའི་སྐབས་གཙོ་བ་ོ ཧིན་དུའི་བླ་ཆེ ན་སོ་མི ་ཀར་ཤི ་ ན་ི Swami Karshni Guruasharanandaji Maharaj མཆོག་དང་མཁས་དབང་ཁག་མཇལ་འཕྲད་དང་
པར་དུ་གཏུ མ་མོ འི་ཉམས་ལེ ན་སོ གས་ཀྱི ་ཐད་བཀའ་
རི ང་རྒྱ་གར་ནང་དར་བའི་རི ན་ཐང་ཅན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་སྤྱི་
འཛི ན་དགོས་སྐརོ ་གྱི་བཀའ་སླབོ ་སོགས་སྩལ་བ་མ་ཟད་ ཡོང་བའ་ི ཐུགས་སྨནོ ་མཛད་ཡོད་འདུག
བོད་དང་བོད་མི །
4
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ྱོ ས་ཀྱི་འད་ུ ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་ཧནི ་དའུ ་ི ཆོས་ཕག འཛོམས་ཆེན་མོ་ཀུམ་བྷ་མེ་ལར་ལྷན་ཞུགས་མཛད་པ།
ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་དགས ོ ་པར་སོང་། འགྲོ་བ་ མི ་གཅི ག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ ན་
པ་ོ ཆགས་ཡོད་སྐརོ ་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་དནོ །
མི ་འགའ་
ཤས་ཀྱི ་བསམ་བླའོ ི་ནང་ང་དང་ཁོ་ཞེས་པའི་བསམ་བླ་ོ
གཏོང་མཁན་རི གས་ཡོ ད་པ་དེ་དག་ནི་བསམ་རྒྱ་ཆུང་ དྲགས་པས་ལན་པ་ཡིན།
ཕག ྱོ ས་ཡོ ངས་ཀྱི་གནས་
སྟངས་ཐོག་བསམ་བླ་ོ གཏོང་ཤེ ས་པའི་མི ་ཞི ག་གི ས་དེ་ ལས་ལྡགོ ་ཏེ་འགྲོ་བ་མི ་རི གས་ཚང་མ་གཅིག་གྱུར་ཡིན་ པའ་ི བསམ་བླའོ ་ི འདུ་ཤེས་འཛིན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོ ད། དང་།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཕྱི་ཚེ ས་ ༣༠ ཉནི ་སྤྱི་
ནར ོ ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་མ་ཧཱ་ར་
ཤི་ཌར་ Maharashtra མངའ་སྡའེ ་ི ན་སིག་གནམ་ཐང་ དུ་༸ཞབས་སོར་འཁོད་སྐབས་ཧིན་དུའི་བླ་ཆེན་སོ་ཝ་མི ་
གི་ཡ་ཨ་ནན་ཌ་ Swami Giananand མཆོག་དང་སོ་
ཝ་མི་མེ་ས་ནན་ཌ་ Swami Maisanand མཆོག་རྣམ་ ི ་ཀྱིས་མགནོ ་པ་ོ གང་ཉདི ་མཆོག་ལ་མེ་ཏགོ ་གི་ཕངྲེ ་ གཉས
བ་ཕུལ་ཏེ་ཕེབས་བསུ་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་འདུག
དེ་རྗེས་༸གོང་ས་མཆོག་ཁུལ་དེར་གདན་ཞུ་
གནང་མཁན་སོ་ཝ་མི་གུ་ར་ུ ཤར་ཨ་ནན་ཌ་ཇི་མ་ཧཱ་རཱཇ་ Swami Guru Sharanand-ji Maharaj མཆོག་ གི ་གཟིམ་ཁང་དུ་༸ཞབས་སོར་འཁོད་སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི་
སལ ྲོ ་རྒྱུན་ལམ་ནས་དུང་ཆེ ན་འབུད་ནས་ཕེབས་བསུའི་ སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་འདུག
སྐབས་དེར་མགནོ ་པ་ོ
གང་ཉདི ་མཆོ ག་གི ས་སོ་ཝ་མི ་གུ ་རུ་ཤར་ཨ་ནན་ཌ་ཇི ་
མ་ཧཱ་རཱཇ་མཆོག་གི ས་མི ་དཀྱུས་མའི་མི ་ཚེ ་སྐྱེལ་བཞི ན་ པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བའོ ་ི རིག་གཞུང་ཐག ོ ་ག་ོ རྟོགས་གཏིང་ཟབ་ཡོད་པ་དེར་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་ ཡོད།
དེ་རས ྗེ ་ཉནི ་གུང་ལྗགས་སྨནི ་སྐབས་སོ་ཝ་མི་གི་
ཡ་ཨ་ནན་ཌ་མཆོག་དང་བཀའ་བླནོ ་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་
རིན་པ་ོ ཆེ་མཆོག་ཀྱང་བཅར་ཡོད་འདུག
སྐབས་དེར་
ཁོང་རྣམ་པས་ལྟ་གྲུབ་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྐརོ ་ གླངེ ་མོལ་མཛད་འདུག
ལྗགས་སྨནི ་གྲུབ་རས ྗེ ་༸གང ོ ་
ས་མཆོ ག་དང་སོ ་ཝ་མི ་གུ ་རུ་ཤར་ཨ་ནན་ཌ་ཇི ་མ་ཧཱ་ རཱཇ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལྗནོ ་ཤི ང་གཉིས་ འདེབས་འཛུགས་མཛད།
དེ་ ནས་གསར་འགོ ད ་འདུ་ འཛོ མ ས་ཐོག ་
ི ་འདིའི་སྟེང་ང་ཚོ ་ཕན་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི ས་འཛམ་གླང
ཅེས་
དེ་རས ྗེ ་༸གང ོ ་ས་མཆོག་གིས་མུ་མཐུ ད་བཀའ་
སླབོ ་སྩལ་དནོ ། སོ་ཝ་མི་མཆོག་གིས་ངོས་རང་གོ་དཱ་ཝ་
རི ་རྒྱུག་ཆུ འི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཆགས་པའི་མ་ཧཱ་ཀུ མ་བྷ་རུ་ མགྲོན་འབོད་གནང་བ་བཞི ན་འདི་གར་བཅར་རྒྱུ་བྱུང་
བར་ཧ་ཅང་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཞི ག་ལ་བརྩི་བཞི ན་ཡོ ད། ངས ོ ་ལ་ཁ་ཆེ་དང་། ཡི་ཤུ། ཇུ་དེ་སིམ། དེ་བཞིན་རྒྱ་
གར་ནང་ཡོ ད་པའི་ཆོས་ལུགས་ཁག་བཅས་ཆོས་ལུགས་
འདྲ་མི ན་ནས་ཡི ན་པའི་གྲོགས་པོ་བཟང་པ་ོ མང་པ་ོ ཡོད།
ི ་ ནང་པའི་ཆོ ས་ལུགས་དང་ཧིན་དུའི་ཆོས་ལུགས་གཉས ལ་མཚོན་ན།
ཉམས་ལེན་གཅིག་མཚུངས་སུ་འགྱུར་
ྲི ས་དང་། བའ་ི ཚུལ་ཁམ
ི ་ངེ་འཛིན། ཏང
བཅས་ལ་ཉམས་ལེན་གནང་གི་ཡོད།
བོད་དང་བོད་མི།
5
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ཤེས་རབ་
སྦངེ ་ལོ ར་དུ་ངོས་ཀྱི་སོ་ཝ་མི ་མཆོ ག་མཇལ་
འཕྲད་སྐབས།
ཁང ུ ་དང་བླངས་ཀྱི་ཐག ོ ་གིས་མ་སྐལ ོ ་
ནས་ཀར་ན་ཊ་ཀའི་མངའ་སྡའེ ་ི ནང་ཕྲུ་གུ་སྟོང་ཕྲག་མང་
པར ྱོ ་གནང་བ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ ོ ་ཞལ་ལག་གི་མཐུན་སྦར ཞབས་ཞུ་གནང་གི་འདུག
ཅེས་སྐབས་དེ་དུས་ངས ོ ་ཀྱི་
ཁང ོ ་ལ་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན། ཉམས་ལེན་འད་ི རིགས་
ནི་ ང་ཚོ ་ ཆོ ས ་ལུ ག ས་ཚང་མ་གཅི ག ་གྱུ ར ་ཡི ན་ནའང་ ། མི་འདྲ་བའ་ི ཆ་ཡོད་པ་ན་ི བདག་ཡོད་པ་འདདོ ་པ་དང་
།
ི ་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་དེ་ན་ི བདག་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་གཉས
ང་ཚོ་ཆོས་ལུགས་སོ་སོའ་ི གནད་དནོ ་ཞིག་ཡིན།
སོ་ཝ་མི་མཆོག་གིས་གསུང་ ངང་གནས་ཐུབ་ཡོད། དེ་ལྟར་སྲ་བརྟན་གནས་ཐུབ་ ངས་དངས ོ ་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཐག ོ ་ལྟ་གྲུབ་དེ་ པའ་ི རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་གར་ནང་ཆོས་
བཀའ་སླབོ ་སྩལ་སྐབས། དནོ །
ཞེས་
གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེ ད་པའི་སྐར ོ ་ཕྲན་བུ་ཞུ ས་ཆོ ག་པ་ ལུགས་སྣ་མང་ལྷན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་ལུགས་རི ས་མེད་ གནང་རོགས། ངས་ནང་པའ་ི ཆོས་ནས་བཤད་པའ་ི སྟོང་ ཀྱི་བཞེངས་ཕག དེ་ བཞི ན ་འཚེ ་ མེ ད ་ ྱོ ས་དང་།
མུ ་མཐུ ད་ལྟ་གྲུབ་སྐརོ ་དགོངས་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་བཀའ་ བསྡར ུ ་མཛད་འདུག སྐབས་དེར་བཀའ་བླནོ ་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་
གདངོ ་རིན་པ་ོ ཆེ་མཆོག་དང་།
མཁན་པ་ོ བྱང་ཆུབ་ཆོས་ལྡན་མཆོག
དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེའ་ི ཡང་སྟེང་རི ན་པོ་
པ་ཉིད་ཀྱི་སྐར ོ ་བྷར་མན་གྱི་ལྟ་ཚུ ལ་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ ཞི ་བའི་ལམ་སྲོལ་ཡོ ད་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་གར་ ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་སོ་ཝ་མི་མཆོག་གི་ཞལ་སླབོ ་ཁག་ དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་འདུག དེ་བཞི ན་ད་བར་སྲ་བརྟན་དུ་གནས་ཐུ བ་པ་བྱུང་ཡོ ད། གཅིག་བཅས་ལྷན་བཅར་ཞུས་འདུག བཀའ་བསྡར ུ ་ དེ་ རྗེས ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པ ་ོ རྒྱ་གར་ནང་རི གས་རུས་ཀྱི ་དབྱེ་འབྱེད་སྐར ོ ་རྩོད་རྙག ོ ་ མཛད་སྐབས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པ་ོ མཆོག་
མཆོག་གི ས་མང་ཚོ གས་ཀྱིས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པའི་འདྲི་ ཡོ ད་པ་ནི་ལུགས་སྲོལ་ཞི ག་ལས་རྩོད་རྙག ོ ་དེ་ཡུན་རི ང་ གི ས་བོད་ཀྱི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་ཧནི ་དུའི་ བ་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་སྩལ་དནོ ། ཆོས་ལུགས་ཚང་ བེད་སྤདྱོ ་རྩ་བ་ནས་མེད། རིགས་རས ུ ་ཀྱི་རྩོད་རྙགོ ་དེ་ ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་སྐརོ ་དགོངས་ཚུལ་བར་ྗེ ལེན་འད་ི མའ་ི ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་དགས བྱམས་བརའྩེ ་ི སེམས་ ཉདི ་གཙང་སེལ་བཟ་ོ དགས ོ ་པ་ན།ི ོ ་པ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་སོགས་ བཞི ན་ཆོས་ལུགས་མཐུ ན་སྒྲིལ་ཐད་མུ ་མཐུ ད་གོ་རྟོགས་
གང ོ ་མཐར ོ ་གཏངོ ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། བྱམས་བརའྩེ ་ི རིན་ཐང་ ཀྱི་བཀའ་སླབོ ་ལམ་སྟོན་སྩལ་འདུག ཕྱི་དརྲོ ་༸གང ོ ་ས་ བསྐྲུན་རྒྱུར་ཞབས་འདེགས་ཆེན་པ་ོ ཞིག་བསྒྲུབས་ཐུབ་པ་ རྟོགས་པར་བྱ་རྒྱུ་ན་ི གལ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན། གང་ལྟར་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སོ་ཝ་མི ་མཆོག་དང་ལྷན་ བྱུང་སོང་། ཞེས་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་འདུག ། འཇི ག ་རྟེན་བཀོད ་པ་པོ་ འདོད ་མཁན་གྱི ་ ཆོ ས ་ལུ ག ས་ ཚོ ས ་འཇི ག ་རྟེན་འདི་ དཀོན ་མཆོ ག ་གི ས ་བཀོད ་པར་ ཡིད་ཆེས་བདྱེ ་བཞིན་ཡོད། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་དང་
གཅེར་བུ་བས་རྒྱུ་འབྲས་རྣམ་གཞག་འདདོ ། ལྟ་གྲུབ་མི་ འདྲ་བ་ཡོ ད་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་དེ་དག་ཚང་མའི་མཐར་ ཐུག་གི་དམི གས་ཡུལ་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེ ན་གནང་
རྒྱུ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་ལངས་ཕག ྱོ ས་ན་ི ཕུགས་རྒྱང་རི ང་པོར་གཞི གས་ཏེ་ཆོས་ལུགས་རི ས་མེད་
གནང་བ་དེ་ཡིན།
པ་ཀི་སི་ཐན་དང་།
རྒྱ་གར་གྱི་ཁྱིམ་མཚེ ས་རྒྱལ་ཁབ་
འབར་མ།
བྷང་ལ་དེཤ་སོགས་
དང་བསྡུར་ན་རྒྱ་གར་དེ་བཞི ན་འགྱུར་མེ ད་བརྟན་པོའི་
བོད་དང་བོད་མི །
6
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་ཨེ ་ཤི་ཡའ་ི དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་ རྣམས་ལ་ཆོས་འབལ ྲེ ་རྒྱ་ཆེ་སྩལ་བ།
ི ་པོ་གསུང་འདོན་ ཝི ་ཏི་ནམ་གྱི ་སྐད་ཐོག་ཤེ ས་རབ་སྙང
གནང་། དེ་ནས་སྨྲ་བསམ་བརདྗོ ་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ ཕྱིན་ཞེས་སོགས་བོད་སྐད་ཐོག་ཤེས་རབ་སྙངི ་པ་ོ གསུང་
འདོན་གནང་གྲུབ་མཚམས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ས་ཐོག་མར་ནང་ཆོས་ང་ོ སྤདྲོ ་
དང་འབལ ྲེ ་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་དནོ །
དེ་རི ང་འདིར་ཡུལ་
གྲུ ་ ཁག་ཁ་ཤས་ནས་ཕེབ ས་པའི ་ སངས་རྒྱས་བཅོམ ་
ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་པ་དང་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོ ས་ གགྲོ ས་ཁྱེད་རང་ཚོ་ཚང་མར་ཞུ་རྒྱུར། ཁྱེད་རང་ཚོ ས་
ི ་ཕེབས་པ་རེད། ཚང་ དནོ ་གཉེར་ཆེན་པ་ོ བྱས་ཏེ་འདར
མར་དགའ་བསུ་ཞུ་གི་ཡོད།
ནམ་རྒྱུན་ཡི ན་ན་ཀོ་རི ་ ཡ་དང་། ཝེ་ད་ི ནམ། ལྷ་ོ ཤར་ཨེ ་ཤི་ཡ་སོགས་ཡུལ་གྲུ་
།སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ
ི ་གསུམ་ དང་གནད་ཡོ ད་མི ་སྣ་སོགས་ཀྱིས་སྤསོ ་སྣེས་སྔནོ ་བསུས་ ཁག་ནས་ཕེབས་མཁན་ཚོ ར་ཉིན་གྲངས་གཉས
སིངྒ་པུར། ཐའེ་ལན་ཌི། ཝི་ད་ི ནམ་བཅས་ཨེ ་ཤ་ཡའ་ི
རི ན་པོ་ཆེར་༸ཞབས་སོར་འཁོད་རྗེས་འབྲེལ་ཡོ ད་ཆོས་ འདིར་ཁུངས་སོ་སོར་ཉིན་གཉིས་གསུམ་ཆོས་འབྲེལ་བྱ་
༄༅།
མཆོག་ལ་ཨིན་ཌ་ོ ནེ་ཤི་ཡ་དང་། ཀ་ོ རི་ཡ། མ་ལེ་ཤི་ཡ།
ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ ་བ་ཁག་གི ས་ཇི ་ལྟར་
ྲེ ་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་ཐེངས་ ཏེ་ཐེག་ཆེ ན་ཆོ ས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི ་བཞུ གས་ཁྲི་ ཙམ་སོ་སོར་ཆོས་འབལ ཞུ ་བའི་དབུ་བླ་དང་གནད་ཡོ ད་མི ་སྣ་རྣམས་ལ་མཇལ་ མི ་དགོས་པར་ཁྱེད་རང་ཚོ ར་སྟབས་བདེ་བྱུང་ན་ཚང་
ྲེ ་བདྱེ ་རྒྱུའ་ི དེ་རས ྗེ ་པ་ལིའ་ི ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ནང་པའ་ི དགེ་ མ་དཀྱུས་གཅིག་ལ་ཉིན་བཞི ་ཙམ་ཆོས་འབལ སླངོ ་བཞི་སྡ་ེ ཡིས་བཀྲ་ཤིས་པའ་ི མད་ོ གསུང་འདནོ ་གནང་ རེ་འདུན་ཞུས་པ་ལྟར། ཁྱེད་རང་ཚོས་འགྲིག་གི་འདུག་
གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༧
ཁ་སྩལ།
ཆོ ས ་གླིང་གཙུ ག་ལག་ཁང་དུ་ཉིན ་གྲངས་བཞི འི་ རི ང་
བ་དང་།
ནས་ ༡༠ བར་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལའ་ི ཐེག་ཆེན་
ཨེ ་ཤི་ཡའི་དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ ་བ་གཙོ ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱི ་
ནང་གི ་དད་ལྡན་མི ་མང་རྣམས་ལ་སླབོ ་དཔོན་ཞི ་བ་ལྷས་
མཛད་པའི་ བྱང་ཆུ བ ་སེ མ ས་དཔའིི་ སྤྱོད ་པ་ལ་འཇུ ག ་
པའ་ི ལེའུ་ ༡༠ པ་དང་། སླབོ ་དཔནོ ་ཀ་མ་ལ་ཤི ཱ་ལས་ མཛད་པའ་ི སྒམོ ་རིམ་བར་པ། དཔལ་མགནོ ་འཕགས་པ་
ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་དབུ་མ་རི ན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ལེའུ་ དང་པ་ོ དང་། རྒྱལ་སྲས་ཐག ོ ས་མེད་བཟང་པསོ ་མཛད་
པའི ་ རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེ ན ་སོ ་ བདུན ་མ་བཅས་ཀྱི ་ ཆོ ས ་ འབལ ྲེ ་དབུ་འཛུགས་མཛད་ཡོད།
དེ་ཡང་གང ོ ་ཚེ ས་ཉནི ་གྱི་སྔ་དའྲོ ་ི ཆུ་ཚོད་ ༨
ཐག ོ ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་ཕོ་བྲང་
གཟིམ་སྒ་ོ ནས་དད་ལྡན་ཨེ ་ཤི་ཡའི་ཆོ ས་ཞུ་བའི་དབུ་བླ་
དེ་ནས་ཝེ་ད་ི ནམ་གྱི་དགེ་སླངོ ་བཞི་སྡ་ེ ཡིས་
ཅེས ་གསུ ང ས་པར་བརྟེན་དེ་རི ང ་གི ་ ཆོ ས ་འབྲེལ ་འདི་
བོད་དང་བོད་མི།
7
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། བདྱེ ་རྒྱུ་བྱུང་བ་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོས་མོས་མཐུན་གནང་
བ་དེར་ངས ོ ་ཀྱིས་ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྟོན་པ་བཅམ ོ ་
ལྡ ན ་འདས་རང་ཉ ིད ་དགུ ང ་ལོ ་ བརྒྱད་ཅུ ་ གྱ་གྲངས་ བཞུགས་པ་རེད།
ངས ོ ་རང་ལོ་བརྒྱད་ཅུར་ལོན་ཡོད།
ཧ་ཅང་བྲེལ་བ་འཚུབ་འཚུབ་བྱས་པ་ཡི ན་ན་དཀའ་ངལ་
ཅུང་ཙམ་འཕྲད་ཡོང་གི་འདུག
དེར་བརྟེན་ངས ོ ་ཀྱིས་
ཕྲན་བུ་ལྷདོ ་ཙམ་བདྱེ ་ན་མ་གཏགོ ས་ཧ་ཅང་བལ ྲེ ་བ་ཚ་པ་ོ བྱས་ན་ཕྲན་བུ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་འདུག
ཐེང ས་འདིར ་ངོས ་ཀྱི ས ་ཉ ིན ་རེ ར ་ཆུ ་ ཚོ ད ་
༨ ནས་ ༡༡།༣༠ བར་ཆུ་ཚོད་གསུམ་དང་ཕདྱེ ་ཀ་
ཙམ་འགལ ྲེ ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ད་ྲོ དནོ ་གཉེར་ཡོད་
མཁན་དང་དུས་ཚོད་ཡོད་མཁན་ཚོ ར་ས་ཆ་ཆ་བགོས་
བྱས་ཏེ་ནང་སྦང ྱོ ་འཛིན་གྲྭ་ལྟ་བུ་འཚོ གས་ཏེ་བླ་མ་དགེ་
པར་ཐས ོ ་པ་བརྩམ་དགས ོ ་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་དེ་རིང་
བཤེ ས་ཁ་ཤས་གྲ་སྒྲི ག་ཡོ ད་པ་དེ་དག་དང་མཉམ་བགྲོ་
ང་ཚོ ་འདིར་རུག་རུག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་སླབོ ་སྦྱོང་ཡི ན་བསམ་
པ་དེ་དག་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་ཏེ་འགྲོ་མ་དགོས་པར་ཁྱེད་
ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན་བསམ་པའི་སྐད་ཆ་དེ་མ་ཡི ན་པར་སླབོ ་སྦྱོང་
གླངེ ་བདྱེ ་ཐུབ་ན་ཡག་པ་ོ ཡོད།
ངས ོ ་ཀྱིས་སྔ་ད ྲོ་བཤད་
རང་ཚོ ས་གསལ་བཤད་དགོས་རི གས་རྣམས་དྲི་བ་དྲིས་
ཕྱི་ད ྲོ་འཛིན་གྲྭ་
པ་ོ འདནོ ་རྒྱུ་དང་། དེ་ནས་མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ འ་ི དགེ་
བདྱེ ་དུ་ཡོང་བ་ཡིན་བསམས་དགས ོ །
ཉནི ་གྲངས་བཞི་རིང་ཆོས་འབལ ྲེ ་བདྱེ ་རྒྱུ་རེད།
སངས་རྒྱས་པའ་ི ཆོས་ཞེས་པ་ན་ི བསམ་བླ་ོ གཏངོ ་རྒྱུ་རེད་ མ་གཏགོ ས། བྱིན་རླབས་ཞུ་རྒྱུའ་ི སྐད་ཆ་མ་རེད། བྱིན་
རླབས་ཞུ་རྒྱུ་ཟེར་བ་དེ་ཡོད་ཀྱང་གཙོ་བ་ོ བྱིན་རླབས་ནང་
སེམས་ནས་ཡོ ང་དགོས་ཀྱི་རེད་མ་གཏོགས་བྱིན་རླབས་ ཕྱི་ནས་ཡོང་རྒྱུ་མེད། དེར་བརྟེན་སྔནོ ་དུ་སོ་སོ་རང་ཉདི ་
ཀྱིས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་དེ་ཤེ ས་པར་
བྱས་ཏེ་དེར་སྦང ྱོ ་བརྡར་བྱས་ནས་བླ་ོ མ་དུལ་བ་རྣམས་ དུལ་བ་དང་མ་ཞི་བ་ཞི་བར་བདྱེ ་དགས ོ །
ཆོས་རབ་ཏུ ་
རྣམ་འབདྱེ ་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་། དེ་བཞིན་བྱམས་བརའྩེ ་ི
ི ་པོ་གོང་ནས་གོང་དུ་ བླ་ོ བཟང་པའོ ི་ཡོ ན་ཏན་དེ་གཉས
སྤལ ེ ་བའི་ཐག ོ ་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོ ད་པའི་རང་ཕོངས་ པར་བྱེད ་མཁན་གྱི ་ བླའོ ི ་ རྐྱེན ་དེ་ དག་རི མ ་གྱི ས ་སེ ལ ་
བར་བྱས་ཏེ་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ག་ོ འཕང་ཐབོ ་པ་ བདྱེ ་རྒྱུ་ཞིག་དགས ོ ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའ་ི ཉམས་ལེན་བདྱེ ་
པར་བདྱེ ་སྟངས་དེ་ཤེས་དགས ོ ་ཀྱི་ཡོད།
དེ་ལྟར་ཤེས་
གནད་འགག་གཅི ག ་ནི་ ལེ འུ ་ དང་པོའི ་ ནང་དུ་ མངོན ་
མཐོ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་དང་ངེས་ལེ གས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་
འཚོ གས་ཏེ་གང་ལྟར་སླབོ ་གྲྭའི་འཛི ན་གྲྭ་ཚོ གས་པ་ལྟ་བུ་
སྤྱིར་
དེའ་ི
ི ་བྱིན་རླབས་ པའ་ི འདུ་ཤེས་འཇག ོ ་དགས ོ ། དེ་རིང་འདར
ཏེ་གསལ་པ་ོ བཟ་ོ རྒྱུ་དང་དག ོ ས་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དག་ ི ་ གི་ཐག ོ ་བག་ྲོ གླངེ ་སོགས་བདྱེ ་རྒྱུ་དང་། གང་ལྟར་འདར
དེའ་ི ལེའུ་ཆ་ཚང་མ་ཡིན་པར་ལེའུ་དང་པོ་ཡི ན།
གནང་ཤོག་ཨང་།
གསུངས་ཡོད།
དེར་བརྟེན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལེའུ་དང་
ཕྲུག་སླབོ ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤི ་ལ་བོད་ལ་ཕེབས་ནས་ཆོས་
རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡ་ེ བཙན་གྱིས་སྐལ ུ ་བ་ལྟར་ཁོང་གི ས་མཛད་
དེ་རི ང་ཆོས་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུའི་སླབོ ་དེབ་ལྟ་བུ་ནི་ པའི་སྒམ ོ ་རི མ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་སྒམ ོ ་
མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་དབུ་མ་རི གས་ཚོ གས་ རིམ་བར་བ་དེ་འདུས་ཆེན་པ་ོ འདུག
དེར་སངས་རྒྱས་
དྲུག་གི་ནང་ཚན་སྟོང་ཉདི ་ཀྱི་ལྟ་བ་སྟོན་གྱི་ཡོད་ལ་ལུགས་ པའ་ི ཆོས་ན་ི བྱིན་རླབས་ཞུས་ཏེ་མིན་པར་སོ་སོ་རང་ཉིད་ ཀྱི་བསླབ་བྱའང་ཡི ན་པའི་དབུ་མ་རི ན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ཡི ན། ད་ལྟ་རྒྱུད་མ་བཏུ ལ་བར་ཡོ ད་པའི་ཐ་མལ་བའི་སེམས་
བོད་དང་བོད་མི །
8
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། གྱིས་ཆོས་ཞུ་བ་ཡོངས་ཀྱིས་མང་ཇ་བཞེས།
དེ་ ནས་མུ ་ མཐུ ད་ཆོ ས ་འབྲེལ ་སྩལ་དོན །
སྲོག་ཆགས་ཚང་མ་སྡུག་བསྔལ་མི ་འདདོ ་པ་དང་བདེ་ བར་འདདོ ་པ་ཤ་སྟག་རེད། བཅམ ུ ་ ོ ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡག
བསྔལ་གྱི་སྡག ུ ་བསྔལ་གསུང་སྐབས། སྐྱེ་བའི་སྡག ུ ་བསྔལ།
ན་བའ་ི སྡག ུ ་བསྔལ། རྒ་བའ་ི སྡག ུ ་བསྔལ། འཆི ་བའི་སྡག ུ ་
བསྔལ་ཞེས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི འི་སྡུག་བསྔལ་གསུངས་ཡོད། ང་ཚོ ་སྤ་ོ པོ་དང་རྨོ་མོ་ཚོ ས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡག ུ ་བསྔལ་དེ་
དཔེ་ཆ་ནས་ཚུར་ང་ོ སྤདྲོ ་བདྱེ ་མི་དགས ོ ་པར་ཉམས་མངྱོ ་ གིས་ཐག ོ ་ནས་ང་ོ སྤདྲོ ་ཡོང་བཞིན་ཡོད།
སྲོག་ཆགས་
རིགས་འདྲ་མིན་ཁ་ྲི ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་ཡོ ད་པ་ཚང་མ་སྡག ུ ་ བསྔལ་མི ་འདོད་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་གཅིག་མཚུངས་
ཅན་གཅིག་ག་ལེ ར་རྒྱུད་བཏུ ལ་བ་བྱས་ཏེ་རི མ་གྱིས་བླ་ོ
གྱི་གནས་ཚུལ།
ལམ་སྒམོ ་ནས་ས་ལམ་ཇི་ལྟར་བགདྲོ ་
ཡི ་ཡོ ན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་སྐབས་ལ་ལམ་
པའ་ི སྐརོ ་དང་། དེ་ནས་མཐར་འབྲས་བུ་མངནོ ་དུ་བདྱེ ་
གསུངས་ཀྱི་ཡོད།
སྒམ ོ ་པའི ་ རི མ ་པ་ཟེར ་བ་རེ ད ་ལ་ཞི ་ གནས་དང་ལྷག ་
ལྔ་དང་ས་བཅུ་སོགས་རི མ་པར་གྲོལ་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་
དང་པོ་ གཞི འི་ གནས་ཚུ ལ ་ཤེ ས ་དགོས ་ཀྱི ་
ཡོད། དེ་ནས་གཞིའ་ི གནས་ཚུལ་གྱི་ཐག ོ ་ནས་ང་ཚོ་ཚང་
མས་སྡུག་བསྔལ་མི་འདདོ ་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པ་རྒྱུ་
མཚན་བཀོད་མི ་དགོས་པར་རང་གི ་ངང་གི ས་ངའོ་སྙམ་ པའ་ི བླ་ོ ཞིག་ཡོད་པ་དང་།
བླ་ོ དེ་དང་འབལ ྲེ ་བའ་ི ཐག ོ ་
ནས་བདེ་སྡག ུ ་གི་ཚོར་བ་ཞིག་ཉམས་སུ་མངྱོ ་བ་ཡོད་ཚུན་ ཆད་ལ་སྡག ུ ་བསྔལ་མི་འདདོ ་པ་དང་། བདེ་བ་འདདོ ་པ་
རང་གི་ངང་གིས་ཡོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྡག ུ ་བསྔལ་
དེ་རྒྱུ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་བཞིན་པ་དང་། བདེ་སྐྱིད་
རྒྱུ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་བཞིན་པ། དེ་བཞིན་རྐནྱེ ་ གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོ ང་བཞི ན་པ་སོགས་གཞི འི་གནས་
ཚུ ལ ་ཤེ ས ་པ་བྱས་ཏེ་ དངོས ་ཡོ ད ་གནས་ཚུ ལ ་དེ་ དང་ མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་གཏོང་དགོས་པ་
ཡོང་གི་ཡོད། འགྱུར་བ་གཏངོ ་བའ་ི ཐབས་ཤེས་བྱས་པ་ ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཅི ་ལྟ་བུ་ཞི ག་ཐོབ་ཐུ བ་ཀྱི་ཡོ ད་པ་རེད་
ཅེས་གཞི ་རྩའི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ཞེས་ནང་པའི་གཞུང་
ནང་ཐནོ ་ཡོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྒམོ ་རིམ་བར་བའ་ི
ནང་དུ་གཞི འི་གནས་ཚུལ་རོབ་ཙམ་དང་དེ་བཞི ན་ལམ་
པ་སོགས་འདུས་ཆེན་པ་ོ ཞིག་འདུག
མཚན་ལའང་
མཐངོ ་སྒམོ ་སྟངས་དེ་རྩལ་འདནོ ་བྱས་ཏེ་གསུང་གི་འདུག དེ་ཡང་གཞུང་གཞན་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་བང་བསྒྲིགས་ནས་
གསུང་པ་མང་པ་ོ མེད་པ་ཞིག་རེད།
དེར་བརྟེན་སྒམོ ་
ཆགས་ཡོད། འནོ ་ཀྱང་མིའ་ི ཀླད་པ་ལྟར་བསམ་བླ་ོ གཏོང་
རྒྱུའ་ི ཀླད་པ་དེ་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་མེད། སྲོག་ཆགས་ གཞན་ཚོ ས ་གནས་སྐབ ས་ཀྱི ་ སྡུག ་བསྔལ ་ལས་གཡོ ལ ་ ཐབས་དང་།
གནས་སྐབས་སྡག ུ ་བསྔལ་མེད་པར་ལྷདོ ་
ལྷདོ ་ངང་སྡདོ ་རྒྱུ་ཙམ་མ་གཏགོ ས་བདྱེ ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། ང་ཚོ་མིར་བསམ་བླ་ོ གཏངོ ་རྒྱུའ་ི ཀླད་པ་ཡོད་པའ་ི ཆ་ནས་
སེམས་ཅན་གཞན་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོ ད། ང་ཚོ ར་མི ་
འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་གང་འདྲ་ཡི ན་མི ན་དང་། ནམ་རྒྱུན་ངས ོ ་ དེའ་ི རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡི ན་མི ན་གྱི་བསམ་བླ་ོ གཏོང་རྒྱུའི་ནསུ ་ ཀྱིས་འདནོ ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་སོགས་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་ པ་ཡོད་པར་བརྟེན། ང་རང་ཚོས་དྷརྨའམ་ཆོས། ཆོས་ རས ྗེ ། ཝི་ད་ི ནམ་གྱི་སྐད་ཐག ོ ་ཇ་མཆོད་གསུང་འདནོ ་ དད་ཟེར་ནའང་འདྲ། དེ་ལྟ་བུ་མིའ་ི སྤྱི་ཚོ གས་ནང་མ་
རིམ་བར་བ་འད་ི ཡག་པ་ོ ཞིག་འདུག
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
གཏགོ ས། ང་རང་ཚོས་མཐངོ ་ཆོས་སུ་ཡོད་པའ་ི སེམས་ ཅན་གཞན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་གཞན་ནང་མེད། ཅེས་དང་།
དེ་ ནས་མུ ་ མཐུ ད ་ཆོ ས ་ལུ ག ས་ཁག་གི ་ ལྟ ་
གྲུབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ཆོས་ཀྱི་གོ་དོན་སོགས་བཀའ་སླབོ ་ སྩལ་བ་དང་།
།
ཆོས་དངས ོ ་ན་ི བྱམས་བར་ྩེ ཡིན་པ་དང་
ི ་སྤྱི་ཚོགས་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཐག འཛམ་གླང ོ ་ནས་བྱམས་
བརྩེ ་ ཅན་དུ་ བསྐྲུ ན་དགོ ས ་ཞེ ས ་སོ ག ས་གསུ ང ་ཆོ ས ་
བོད་དང་བོད་མི།
9
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་ཨེ ་ ཤི་ཡའ་ི དད་ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ཉནི ་མཐའ་མའ་ི ཆོས་ འབལ ྲེ ་དང་བཀའ་སླབོ ་སྩལ་བ།
སྔནོ ་འགའྲོ ི་བཀའ་སླབོ ་གྲུབ་མཚམས་ཆོ ས་ཞུ་བ་རྣམས་ ཀྱིས་མ་ཎི་ཡིག་དྲུག་དབྱངས་ལ་གར ྱེ ་བ་དང་། དེ་རས ྗེ ་
༸གོང ་ས་མཆོ ག ་གི ས ་ཆོ ས ་ཞུ ་ བའི་ ཁ དྲོ ་ནས་ད་ྲི བ་ཁ་
ཤས་འབུལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་སྩལ་བར་བཀའ་ལན་ཕེབས་
གྲུབ་མཚམས་ནང་ཆོས་སྤྱིའ་ི ང་ོ སྤདྲོ ་དང་། དེ་ནས་དབུ་ མ་རིན་ཆེ ན་ཕྲེང་བའི་གསུང་ཆོ ས་དབུ་འཛུ གས་མཛད་
དེ་སྔ་ད ྲོའ་ི ཆུ་ཚོད་ ༡༡།༣༠ ལ་ཉནི ་དང་པའོ ་ི གསུང་ཆོས་
ལེགས་པར་གྲུབ། ཉནི ་རྒྱབ་ལྷ་ོ ཤར་ཨེ ་ཤི་ཡའ་ི ཆོས་ཞུ་
བ་རྣམས་ལ་དགེ་བཤེ ས་ཁག་གཅི ག་གི ས་གསུང་ཆོ ས་ བསྐྱར་བཤད་དང་བག་ྲོ གླངེ ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ཐེང ས་འདི ར ་ཆོ ས ་ཞུ ་ བ་འཛམ་གླི ང ་ས་
ཕག ྱོ ས་གང་ས་ནས་ཡུལ་གྲུ་མི་འདྲ་བ་ ༦༨ ནས་ཆོས་ ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༡༠ ཉནི ་ ཞུ་བ་བཅར་ཡོད་པ་ན།ི ཕྱི་རྒྱལ་བ་གྲངས་ ༡༠༧༤ དང་ སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ས་
བར་དགའ་པ་ོ བྱུང་ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ་ཟེར་རྒྱུ་ཡི ན།
ད་ཆ་ཉི་
ི ་གཙུག་ ། གྲྭ་བཙུན་གྲངས། ༡༢༦༨ མི་དམངས་གྲངས། ༡༧༧༠ བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལའི་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླང རྒྱ་གར་བ་གྲངས། ༣༨༠ ཀ་ོ རི་ཡ་གྲངས། ༨༠༠ རྒྱ་ ལག་ཁང་དུ་ ཉིན ་གྲངས་བཞི འི་ རི ང ་ཨི ན་ཌོ་ ནེ་ ཤི ་ ཡ་
ི ་ཕྲན་བུ་ཐང་ཆད་རྒྱུ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག འདས
དེར་
ོ ་གྱུར་བའ་ི ཕྱི་ནང་གི་དད་ལྡན་མི་ ཁང ོ ས་ནས་ད་རེས་ཀུ་ཝེ་ཊི་ Kuwait དང་། Bo- ལྡན་ཆོས་ཞུ་བ་གཙོ་བར tswana བྷ་ོ སི་ཝ་ོ ན་ཡུལ་ནས་ཆོས་ཞུ་བ་བཅར་ཐེངས་ མང་སྟོང་ཕྲག ༥༠༠༠ བརྒལ་བ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་
ལྷདོ ་བྱས། གལ་ཆེ་ཤོས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ནག་ནས་གྲངས། ༡༠ བཅས་ཆོས་ཞུ་བ་ཁྱོན་བསྡམོ ས་ དང་། ཀ་ོ རི་ཡ། མ་ལེ་ཤི་ཡ། སིངྒ་པུར། ཐའེ་ལན་ གྲངས། ༥༣༧༠ བཅར་འདུག ཆོས་ཞུ་བ་དེ་དག་གི་ ཌི། ཝེ་ད་ི ནམ་བཅས་ཨེ ་ཤི་ཡའ་ི ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་དད་
མ་ནས་ཉི་ མ་འདི་ ལྟར ་མུ ་ མཐུ ད ་ཆོ ས ་འབ ལ ྲེ ་བ དྱེ ་རྒྱུ ་
བརྟེན་རྒད་པོ་ང་ཚེ ་རི ང་པོ་ཡོ ང་རྒྱུར་ངལ་གསོ་དགོས་
རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པ་ོ ཆགས་ཡོད། ཁྱེད་རང་གཞོན་སྐྱེས་ ཚོས་དཀའ་ངལ་མང་ཙམ་བརྒྱབ། རྒད་པོ་ཚོ ས་ལྷདོ ་ ཀྱིས་འད་ི གསུངས་འདུག
བདག་ཉདི ་བདག་གི་མགོན་
ཐེངས་འདའི ་ི ཆོས་འབལ ྲེ ་རྣམས་ སེམས་དཔའ་ིི སྤདྱོ ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྒམོ ་རིམ་བར་ ཡིན། ཞེས་སོ་སོའ་ི མགནོ ་སྐྱབས་དེ་སོ་སོ་རང་ཉིད་རེད། སྐད་ཡིག་ཁག་བརྒྱད་ཐག ོ ་ཐད་ཀར་གསུང་བསྒྱུར་གནང་ པ། དབུ་མ་རིན་ཆེན་ཕངྲེ ་བ། རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་སོ་ སོ་སོའ་ི སེམས་དུལ། ནང་སེམས་བཟང་པོ་ཞིག་སྐྱེས། ཡོ ད་འདུག་ལ་དྲ་རྒྱའི་ལམ་ནས་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་ བདུན ་མ་བཅས་ཀྱི ་ཉིན ་མཐའ་མའི་ཆོ ས ་འབྲེལ ་གྲུ བ ་ འད་ི འདྲ་བྱས་པ་ཡིན་ན། སོ་སོ་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའང་ དང་པ་ོ ཡིན་འདུག
ྲེ ་བཀའ་དནྲི ་ གང་ས་ནས་གསུང་ཆོས་ཞུ ་ཐུབ་པའི་མཐུ ན་རྐྱེན་ཡང་ བསྟུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཆོས་འབལ ྗེ ་བཀའ་སླབོ ་ཕེབས་དནོ ། ད་རེས་ཀ་ོ རི་ཡ་ བསྐྲུན་ཡོད། ཐད་ཀར་གསུང་བསྒྱུར་ཞུ་བཞིན་པའ་ི སྐད་ ཆེ་བ་སྩལ་རས ཡིག་དེ་དག་ན།ི ཨིན་སྐད་དང་། རྒྱ་སྐད། ཝི་ཏ་ི ནམ། དང་ཝི ་ནི་ནམ་སོགས་ཁྱེད་རང་ཚོ ་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ ཀ་ོ རི་ཡ། དབྱིན་སྐད། ཉ་ི ཧངོ ་། ཐའེ་ལན་ཌི། སི་པན། དེ་སྔ་བཞི ན་ཆོས་འབྲེལ་རེ་རེ་བཞི ན་བྱེད་མི ་དགོས་པར་ དཀྱུས་གཅི ག་ལ་བྱེད་རྒྱུར་ངོས་ནས་རེ་འདུན་བྱས་པ་ བཅས་ཡིན་འདུག །
རེད་ལ་ཁྱེད་རང་ཚོ ས་ཀྱང་དེར་མོ ས་མཐུ ན་བྱས་བྱུང་
འད་ི འདྲ་བྱས་ཏེ་ཡོང་བཞིན་ཡོད། རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་
མ་དུལ་བར་བསྡད་དེ་ཁ་ནས་བླ་མ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའ།ོ སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའ།ོ
མཆིའ།ོ
ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་
ཞེས་བརདྗོ ་པས་དེ་ཙམ་ཕན་པ་ཡོ ང་རྒྱུ་མེད།
གང་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་
ི ་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ། ཅེས་གཞན་ལ་ པའ་ི ཆོས་འདར
བོད་དང་བོད་མི །
10
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
ོ ་ནས་མི་ཚེ ་སྐྱེལ་དགས ོ ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་སོ་ གནདོ ་པ་མ་བདྱེ ། ཕན་པ་བསྒྲུབ་ཅེས་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྙངི ་ རྒྱུའ་ི ཐག པ་ོ ཡིན། དེའ་ི རྒྱབ་རྟེན་ལ་ཆགས་སྡང་གི་ཉནོ ་མོངས་དེ་ སོའ་ི ཆེད་ལས་གང་ཡི ན་ཡང་གཞན་པ་ཕན་ཐོགས་བྱེད་
ོ ། གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱས་ དག་གི ་མཚང་བརྟོལ་རྒྱུར་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བར་བསམ་བླ་ོ རྒྱུའ་ི ཆེད་དུ་གཙོ་བ་ོ བདྱེ ་དགས ོ ་ལ་བསྒྲུབ་ཡོང་གི་རེད། ཤེས་སོང་ངམ། གཏངོ ་གི་ཡོད། དེ་ལམ་སེང་ཡོང་རྒྱུ་མེད། དཀའ་ངལ་ ན་རང་དནོ ་ཞར ཕྲན་བུ་རྒྱག་དགས ོ ་པ་ཡིན། ལམ་སེང་ཉ་ི མ་དེ་རིང་ནས་ ཁྱེད་རང་ཚོ ་རྒྱུ་ཕྲན་བུ་ཡོ ད་མཁན་ཚོ ས་ག་
བཟུང་ག་རེ་བདྱེ ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་དམ་ཞེས་ན། མི་དང་སགྲོ ་ ཚད་ཐུ བ ་ཐུ བ ་ཀྱི ་ སྐྱོ་པོ་ ཚོ ར ་རོ ག ས་བྱེད ་ཐུ བ ་ན་ཡག་
ཆགས་སུ་ལ་ཡིན་ནའང་གནདོ ་པ་མ་བྱས། ཕན་ཐག ོ ས་ པ་ོ ཡོད།
དེ་ནས་ཁྱེད་རང་ཚོ་སོ་སོའ་ི ས་གནས་སུ་མི་
བདྱེ ་ཐུབ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡོ ད་ན་ཕན་ཐོགས་བྱེད་པ་དང་ ང་ོ ཤེས་མང་པ་ོ ཡོང་གི་རེད།
། གལ་ཏེ་ཕན་ཐག ོ ས་བདྱེ ་མ་ཐུབ་ཀྱང་གནདོ ་པ་མི་བདྱེ ་
ང་ོ ཤེས་དེ་དག་ལ་ང་ཚོ་
འདིར་སྐད་ཆ་གང་བྱུང་བ་དང་རང་ཉིད་ལ་གོ་རྟོགས་
གང་བྱུང་བ་རྣམས་ཉམས་མྱོང་སྤལ ེ ་རེ ས་བྱེད་དགོས། འདིར་ད་རེས་དངོས་སུ་འདུས་པ་ཁྱེད་རང་ཚོ་སྟོང་ཕྲག་ གཅི ག་གཉིས་ཤི ག་ཡོ ད་པ་དེ་དག་གི ས་རང་རང་གི་ང་ོ
ཤེ ས ་པ་རེ ་རེ ་བྱས་ཏེ་རང་གི ་ཉམས་མྱོང ་བགོ་ བཤའ་ བརྒྱབ་སྟེ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་མི་གཅིག་གིས་བཅུ། བཅུ་ཡི ས་
བརྒྱ། བརྒྱ་ཡིས་སྟོང་། སྟོང་གིས་ཁ་ྲི དེ་འདྲ་བྱས་ཏེ་ང་
ཚོའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགྱུར་བ་འག་ྲོ ཐུབ་རྒྱུ་དང་།
དེ་
བཞི ན་ཁྱི མ་ཚང་སོ་སོའི་ནང་འགྱུར་བ་འགྲོ་རྒྱུ་བཅས་
འད་ི འདྲ་བྱས་ཏེ་དགང ོ ས་པ་བཞེས་དགོས་པ་ཡི ན། ད་
ཆོས་འབལ ྲེ ་གྲུབ་པ་ཡིན།
དེ་རས ྗེ ་པར་རྒྱག་རྒྱུ་ཡི ན།
ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ། ཞེས་བཀའ་སླབོ ་བཀའ་སླབོ ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་
བ་སྩལ་གྲུབ་བསྟུན་ཝི ་ཏི་ནམ་ཆོ ས་ཞུ་བའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་ མངར་ཟས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་པ་དང་ཀོ་རི ་ཡའི་ཆོས་ ཞུ་བའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་སྐུ་ཐང་འབུལ་ལམ་ཞུས་ཏེ་༸གོང་
ས་མཆོག་གི ་སྐའ ུ ་ི གྱ་སྟོན་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་
ཏེ་ འདི་ ལོ འི ་ ཆོ ས ་འབྲེལ ་ཡོ ང ས་སུ ་ ལེ ག ས་པར་གྲུ བ ་
སྟེ་ཆོ ་ཞུ ་བའི་སྐུ་ཚབ་དང་གནད་ཡོ ད་མི་སྣས་སྤས ོ ་སྣེས་
སྔནོ ་བསུས་ཏེ་༸གོང་ས་མཆོ ག་ཕོ་བྲང་ལ་གདན་འདནྲེ ་ ཞུས།།
བོད་དང་བོད་མི།
11
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
ི ་ལ་མང་ སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་བདོ ་གཞུང་མང་གཉས ུ ་ཆེན་བཞུགས་སྒར་ད་ུ སྲུང་བརྩི་ གཙོ་གསོལ་རས་སྩལ་ཏེ་ལོ་ང་ོ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དས གཟབ་རྒྱས་ཞུས་པ།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ ཉནི ་ས་སྟེང་
ི ་ རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་རག ྫོ ས་ཀྱི་མངའ་བདག འཛམ་གླང ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་
ཞི་བདེའ་ི དེད་དཔནོ ་ཆེན་པ།ོ
རྒྱལ་པ།ོ བདོ ་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའ་ི དབུ་ཁདྲི ་སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་
ས་༸སྐྱབས་མགོན ་༸རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་མཆོག་སྐ་ུ ཕྲེང་བཅུ་བཞི ་པ་
ཆེན་པོ་མཆོག་གི ས་བོད་འབངས་ཡོ ངས་ལ་མང་གཙོ འི་ ལམ་བཟང་གསོལ་སྩལ་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་ཏེ་ལོ ་ངོ་
༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་ཆེན་མཛད་སྒ་ོ བཞུགས་སྒར་ཐེག་
ི ་གཙུག་ལག་ཁང་གི ་གསུང་ཆོ ས་ར་བར་ ཆེ ན་ཆོས་གླང
བོད་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་འབུལ་བཞི ན་པར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ ་
ཅི ག་སླབོ ་ཕྲུག་དང་མི ་མང་ལ་མངར་ཟས་བག་ོ འགམ ྲེ ས་
པའི་ཐག ོ ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསུང་རའི་དབུ་གཡབ་
འཛུ གས་ཀྱི ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོ ག་གི ས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ ན་
ཆེ ་བ་བཀའ་བརྒྱུད་དོན་གྲུབ་མཆོ ག་གི ས་དབུས་ཁྲིམས་
།
སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད།
དེ་ཡང་གང ོ ་ཚེ ས་ཉནི ་གྱི་སྔ་ད ྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠
ཏུ ་བདོ ་མིའི་སྒྲིག་འཛུ གས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་ཁྲིམས་ཞི བ་པ་
ི ་མཆོག་དང་། དཔལ་ལྡན་སདྲི ་ ཞིབ་པ་གཞན་རྣམ་གཉས
སྐྱོང་བླ་ོ བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་བཀའ་བླནོ ་གཞན་རྣམ་ པ། བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྦལ ྲེ ་པསོ ་གཙོས་
སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ།
སྐ་ུ མགནྲོ ་གཙོ་བ་ོ རྒྱ་གར་
གས ྲོ ་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྐ་ུ ཞབས་ཤན་ཏ་ཀུ་མཱར་ Shri
Shanta Kumar མཆོག དམིགས་བསལ་སྐ་ུ མགནྲོ ་རྒྱ་
གར་དབུས་གཞུང་གི་བླནོ ་ཆེན་མེ་ན་ི ཀ་གཱན་དྷ་ི Maneka Gandhi མཆོག རང་དབང་ཅན་གྱི་སྡ་ེ ཚན་ཁག་ གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་
རྣམ་པ། ས་ྲི ཞུ་བ་ཆེ་ཕྲ་རྣམ་པ། རྡ་ས་ས་གནས་འག་ོ
འཛིན། གཞུང་འབལ ྲེ ་མ་ཡིན་པའ་ི ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐ་ུ
ཚབ།
མི་དམངས་དང་སླབོ ་ཕྲུག་སོགས་ཁྱོན་སེར་སྐྱ་
མི ་དམངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བ་ལྷན་འཛོ མས་ཐོག་བོད་ ཀྱི ་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་རྔ་རོལ་དང་བཅས་འཕགས་
བོ་མཆོ ག་གི ས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་དར་དང་བོད་མི འི་སྒྲིག་
པོའི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་སྒྲེང་འཛུ གས་གནང་
དེ་ནས་བདོ ་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་མང་གཙོའ་ི
གསར་བཞད་བཏང་རས ྗེ ་རིམ་བཞིན་སྐ་ུ མགནྲོ ་རྣམ་པར་
རྟེན་འབྱུང་གསོ ལ་ཇ་འབྲས་སི ལ་ཕུལ་བ་དང་ཆབས་
གནང་།
དེ་རས ྗེ ་སྐ་ུ མགནྲོ ་གཙོ་བ་ོ རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོ གས་
ཀྱི་འཐུས་མི་སྐ་ུ ཞབས་ཤན་ཏ་ཀུ་མཱར་མཆོག་གི ས་གཏན་
ཉནི ་སླབོ ་གྲྭ་ཁག་གི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་འཛིན་རིམ་བཅུ་ ི ་ཀྱི་སྡ་ེ ཚན་ཁག་གསུམ་ནས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ནང་ཨང་ གཉས
རིམ་དང་པ་ོ སོན་མཁན་སླབོ ་མ་ ༣ ལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་
བོད་དང་བོད་མི །
12
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། དབང་འདུས་༽
ཞེས་པའི་
ཞབས་གཞས་འཁྲབ་སྟོན་གནང་
ར ྗེ ས ་སྲི ད ་སྐྱོང་མཆོ ག་གི ས་
བཀའ་ཤག་གི ་ གསུ ང་བཤད་
ི ་བྱིས་ གནང་། དེ་ནས་ནོར་གླང
གསོ་ཁང་ནས་༼ཆུང་ཆུང་བྱིས་
པའ་ི གཟུགས་པོ་ལྔ་༽
ཞེས་
པ་འཁྲབ་སྟོན་གནང་རྗེས ་བོད ་
མི ་མང་སྤྱི ་ འཐུ ས ་ཚོ ག ས་གཙོ ་ སྤནེ ་པ་ཚེ ་རི ང་མཆོག་གིས་བདོ ་
མི ་མང་སྤྱི ་ འཐུ ས ་ལྷན ་ཚོ ག ས་
ཀྱི ་ གསུ ང་བཤད་གནང་གྲུ བ ་
བྲང་སླབོ ་ཕྲུག་གཟེངས་རྟགས་གནང་། དེ་ནས་དམིགས་
ི ་ལ་གཟེངས་ རམས་པ་ Ph.D. སླབོ ་ཐནོ ་སླབོ ་མ་གཉས
བསལ་སྐུ་མགནྲོ ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུ ང་གི ་བླནོ ་ཆེ ན་མེ ་
བསྟོད་བྱ་དགའ་གནང་། དེ་ནས་མེག་གྷན་བདོ ་ཁྱིམ་ཉནི ་
གར་རྒྱལ་ཡོ ང ས་འཛི ན་རི མ ་བཅུ ་ གཉ ིས ་ཀྱི ་ སྡ་ེ ཚན་
སྟོན་གནང་།
སོན་མཁན་སླབོ ་མ་ ༣ ལ་དགའ་ལྡན་ཕ་ོ བྲང་སླབོ ་ཕྲུག་
དབུས་གཞུ ང་གི ་བླནོ ་ཆེ ན་མེ ་ནི་ཀ་གཱན་དྷ་ི མཆོ ག་གི ས་
ནི་ཀ་གཱན་དྷ་ི མཆོག་གིས་གཏན་ཉིན་སླབོ ་གྲྭ་ཁག་གི ་རྒྱ་ སླབོ ་ནས་༼འབྲོག་ལས་༽ཞེས་པའི་ཞབས་གཞས་འཁྲབ་ ཁག་གསུམ་ནས་རྒྱུགས་སྤདྲོ ་ནང་ཨང་རི མ་གཉིས་པ་
གཟེངས་རྟགས་གནང་།
དེ་ རྗེས ་དམི ག ས་བསལ་སྐུ་ མགྲོན ་རྒྱ་གར་
གཏན་ཉིན་སླབོ ་གྲྭ་ཁག་གི ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོ ངས་འཛི ན་
དེ་ ནས་དཔལ་ལྡན ་བ དོ ་མི ་མང་སྤྱི ་ འཐུ ས ་
ི ་ཀྱི་རྒྱུགས་སྤདྲོ ་ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཡན་ རིམ་བཅུ་གཉས
གྲྭ་ཁག་གི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོ ངས་འཛི ན་རི མ་བཅུ་གཉིས་
གཟེངས་རྟགས་གནང་། དེ་ནས་བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་
ཚོགས་གཙོ ་སྤནེ ་པ་ཚེ ་རི ང་མཆོ ག་གི ས་གཏན་ཉིན་སླབོ ་ ཀྱི་སྡ་ེ ཚན་ཁག་གསུམ་ནས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ནང་ཨང་རི མ་ གསུམ་པ་སོན་མཁན་སླབོ ་མ་ ༣ ལ་དགའ་ལྡན་ཕ་ོ བྲང་ སླབོ ་ཕྲུག་གཟེངས་རྟགས་གནང་གྲུབ་བསྟུན།
བདོ ་ཀྱི་
ཟློས་གར་ཚོ གས་པས་༼ནང་སྟོད་ཞབས་བྲོ་༽ཞེས་པའི་ ཞབས་བ་ྲོ འཁྲབ་སྟོན་གནང་།
དེ་རས ྗེ ་དཔལ་ལྡན་སདྲི ་
སྐྱོང་མཆོག་གིས་དཔལ་འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོང་ལས་
ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ཚན་པའི་ལས་གཞི འི་འོག་ཁྱད་ ལས་ཚོ ང་པ་གསར་པར་༼ཁྱད་མཁས་ཚོ ང་པ་གསར་
པའ་ི མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གཟེངས་རྟགས་༽
གནང་
རས ྗེ ་རྡ་སྟེང་བདོ ་ཁྱི མ་སླབོ ་གྲྭ་ནས་༼ཁྱུང་པོ་སྟེང་ཆེ ན་ ྲི ས་ཞིབ་པ་ཆེ་ གྱི་རལ་པ་༽འཁྲབ་སྟོན་གྲུབ་བསྟུན། ཁམ
བ་བཀའ་བརྒྱུ ད་དོན ་གྲུ བ ་མཆོ ག ་གི ས ་འདི་ ལོ ་ འབུ མ ་
སོན་པའི་སླབོ ་མ་གཅི ག་བྱུང་བ་དེར་སྲིད་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོ ན་ ཀྱི་ལས་བདྱེ ་ནས་༼གཞིས་ཀ་ར་ྩེ པ་དང་། ཁམས་གསུམ་
མཚམས་ཐང་སྟོང་གླུ ་གར་
ཚོ གས་པས་༼ནང་མ་སྟོད་གཞས་༽འཁྲབ་སྟོན་གནང་
།
དེ་རས ྗེ ་དམིགས་བསལ་སྐ་ུ མགྲོན་རྒྱ་གར་དབུས་
གཞུང་གི ་བླནོ ་ཆེ ན་མེ ་ནི་ཀ་གཱན་དྷ་ི མཆོག་གིས་གསུང་ བཤད་གནང་རྗེས་ཡོ ངས་གླིང་སྔནོ ་འགྲོའི་སླབོ ་གྲྭ་ནས་
སྟོད་གཞས་༼སོ་ཡ་ལ་སོ་༽ ཞེས་པ་འཁྲབ་སྟོན་གནང་།
དེ་ནས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ ་བོ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་
མི ་སྐུ་ཞབས་ཤན་ཏ་ཀུ ་མཱར་མཆོ ག་གིས་གསུང་བཤད་
གནང་གྲུ བ ་རྗེས ་གོ ་ པལ་པུ ར ་བོད ་ཁྱི མ ་ནས་༼རི ་ དེ་ གསེར་རི་གཡུ་རི་༽ ཞེས་པ་འཁྲབ་སྟོན་གནང་སྟེ་མཛད་ སྒ་ོ རྒྱལ་ཁའ་ི ངང་གལ ྲོ ་ཡོད། །
བོད་དང་བོད་མི།
13
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
ུ ་ཆེན་ཐེངས་ ༥༥ ཐག བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོའ་ི དས ོ ་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་བཤད། ༄༅།
།དེ་རིང་བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོ་དབུ་
བརྙས ེ ་ནས་མི་ལོ་ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་ཆེན་སྲུང་རྩི་
ཞུ ་བའི་སྐབས་འདིར་འཇིག་རྟེན་ཞི ་བདེའི་དེད་དཔོན་
ཆེན་པ།ོ ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པ།ོ ས་སྟེང་རྒྱལ་
བསྟན་ཡོངས་རག ྫོ ས་ཀྱི་མངའ་བདག
བདོ ་མི་ཡོངས་
ཀྱི ་ མགོ ན ་སྐྱབས་དང་བླ་ ན་མེ ད ་པའི ་ དབུ ་ འཁྲི ད ་སྤྱི ་ ནར ོ ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐུའི་ཕྲེང་བ་བཅུ་བཞི ་པ་ ཆེ ན་པ་ོ མཆོ ག་ལ་ངོས་ནས་བཀའ་ཤག་གི ་ཚབ་ཞུས་ཏེ་
བཀའ་དནྲི ་རྗེས་དྲན་གྱི་གུ ས་ཕྱག་སྔནོ ་དུ་བཏང་བའི་སྒ་ོ ནས་གཞིས་བས ྱེ ་བདོ ་མི་ཡོངས་དང་འཛམ་གླིང་གང་ སར་གནས་པའི་བདོ ་ཀྱི ་གག ྲོ ས་པོ་རྣམས་ལ་འཚམས་
འད་ྲི ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
པའོ ་ི རིང་འཚེ ་མེད་ཞི་བའ་ི ལྟ་གྲུབ་དང་།
མཆོག་གི་ཡང་དག་པའི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་ལ་བརྟེན་
ཡོང་ཐབས། ཁར ོ ་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ། མང་གཙོའ་ི ལྟ་གྲུབ་
གཙིགས་ཆེར་འཛིན་ཏེ་འཇག ོ ་གནང་མཛད།
མེད་ཀྱིས་གཟེངས་སུ་ཐནོ ་པའ་ི མཛད་རས ྗེ ་འཇག ོ ་གནང་
བཅའ་ཁྲི མ ས་གཏན་འབེབ ས་ཀྱི ས ་འཐུ ས ་མི ་གྲངས་
དེ་ཡང་། མི་ལོ་ ༥༥ སྔནོ ་དེ་རིང་གི་ཉནི ་
བཀའ་བླནོ ་འོས་དམི གས་མི ང་འདོན་མཛད་པ་ལ་གས ྲོ ་
སྤྱི ་ ནོར ་༧གོང ་ས་༧སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པ ་ོ
ནས་བོད ་མི འི ་ མང་གཙོ འི ་ ལམ་ལུ ག ས་ས ྲོལ ་གཏ དོ ་
མཛད་ནས་རི མ་བཞི ན་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་བྱུང་ཞི ང་ །
ད་ལྟའ་ི ཆར་བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི འཛིན་སྐྱོང་ཞུ་སྒ་ོ
མཐའ་དག་མང་གཙོ འི་ལམ་སྲོལ་དང་ཡོ ངས་སུ་མཐུ ན་
ཐབོ ་ཐང།
འག་ྲོ བ་མིའ་ི
ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་མཐུན་འབལ ྲེ ་
བཅས་པ་དར་སྤལ ེ ་ཡོ ང་ཐབས་སུ་ཆོ ད་སེ མས་འགྱུར་
མཛད་ཡོད། ཅེས་བསྔགས་བརདྗོ ་གནང་ཡོད།
པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལེན་བསྟར་མུས་ཡི ན་པ་རང་ཅག་ཁ་
མོ ་ གནས་མཆོ ག ་རྡོ་ རྗེ་ གདན་དུ་ བོད ་མི ་ སེ ར ་སྐྱ་མང་
སུ་གྱུར་ཡོད།
ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་ལ་བླང་དོར་ཞུ་བྱའི་གནའ་གན་མཐུ ་མོ ་
བ་གངས་ཅན་པ་ཀུན་གྱི་དགའ་སྤབོ ས་འོས་པའི་གནས་ དེང་སྐྱེ་བ་ོ ཀུན་གྱིས་ཚད་མཐའོ ་ི ངས ོ ་
འཛིན་བདྱེ ་ཡུལ་བདོ ་མིའི་མང་གཙོ འི་ལམ་སྲོལ་འདི་ ནི་མི ་མང་གིས་འཐབ་རྩོད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞི ག་
མ་ཡི ན་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་
གིས་བདོ ་མི འི་འཕྲལ་ཕུགས་ཀྱིས་བདེ་དོན་ལ་དགོངས་ ཏེ་གསོལ་སྩལ་གནང་བ་ཞི ག་ཡི ན་པས་རང་ཅག་རྣམས་
ནས་རྒྱུན་དུ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་དགོས་པའི་མཛད་ འཕནྲི ་རླབས་པ་ོ ཆེ་ཞིག་ཡིན། ཉེ་ཆར་ཨ་རིའ་ི གས ྲོ ་
ཚོགས་གང ོ ་མས་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༧ ཚེ ས་ ༨
ཉནི ་གཏན་ལ་ཕབ་པའ་ི གས ྲོ ་ཆོད་ཨང་ ༢༠༠ པའ་ི ནང་ ༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ས་སྐ་ུ ཚེ ་ཧྲིལ་
བསྒྲགས་བསྐྱངས་གནང་མཛད་པ་དེའི ་ ནང་མགོ ན ་
པོ་གང་ཉིད་ཀྱི ་སྐུ་དབང་ཕྱི ར་བསྡུ་གནང་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་
དེ་
༡༩༩༡
ལོར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི འ་ི
ཚད་མང་དུ་བཏང་བ་དང།
མགནོ ་པོ་གང་ཉིད་ཀྱིས་
མཚུངས་ཕྱི་ལོ་
ཚོ གས་ནས་འོས་འདེམས་བྱེད་རྒྱུའི་ལམ་སལ ྲོ ་གསར་དུ་
ཚོ ག ས་འདུ་ འཛོ མ ས་ཀྱི ས ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་
གཏདོ ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་ཆེས་མཐོའ་ི ཁྲིམས་ཞིབ་
ཆེ ་ཕུལ་ནས་རི ང་པོར་མ་ཐོགས་པར་མང་ཚོ གས་ཀྱིས་
ལག་ཡོངས་སུ་རག ྫོ ས་པར་མཛད། གཞན་ཡང་བཅའ་
ཁང་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་མང་གཙོའ་ི ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ཆ་
འོས་འདེམས་འཐུ ས་མི ་རྣམས་བསྐ་ོ གཞག་གནང་རྗེས། ཁྲིམས་ལེ འུ་བདུན་པའི་དགོངས་དོན་ལྟར་བཙན་བྱོལ་ འཐུས་མི་དེ་དག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ བོད་མི འི་གཞི ས་སྒར་ཁག་གི ་ས་གནས་འག་ོ འཛིན་དང་
ཉིན་གསར་མཇལ་དམ་འབུལ་གནང་བའི་ཉིན་མོ ་དེ་ང་ ས་གནས་འཐུ ས་མི འ་ི ཚོ གས་འདུའ་ི ཚོ གས་མི ་རྣམས་མི ་
ཚོས་ལོ་ལྟར་མང་གཙོའ་ི དུས་ཆེན་གྱི་ཉནི ་མོར་སྲུང་བརྩི་ མང་གིས་འས ོ ་འདེམས་ཞུ་མུས་ཡིན། ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་བུད་མེད་ཀྱི་
དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་བཅའ་ཁྲིམས་
འཐུས་མི་དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༧ ལོར་བནོ ་གྱི་ཆོས་འཐུས་ བསྐྱར་བཅོས ་ཀྱི ་ ལམ་ནས་བཀའ་བླནོ ་ཁྲི ་ པ་མི ་མང་
རྣམ་པ་ཐག ོ ་མར་འདེམས་འག་ོ ཚུགས།
གི ས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱེད་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་གསར་
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་ གཏདོ ་གནང་བ་དང་།
དེ་ནས་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གི་
མགོན ་ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་གི ས ་བོད ་ཀྱི ་ རྩ་་ཁྲིམ ས་གསལ་ རྗེས་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པ་ོ མཆོག་ནས་ཆབ་
བོད་དང་བོད་མི །
14
སྲི ད ་ཀྱི ་ སྐུ་ དབང་རྩི ས ་སྤྲོད ་གནང་རྒྱུ འི ་ ལོ ་ རྒྱུ ས་རང་
བཞིན་ཅན་གྱི་བཀའ་ལྕ་ི ཟློག་མེད་ཕེབས་པ་མ་ཟད། ཕྱི་
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
བོད་མི ་ཀུན་གྱི་འོས་བསྡའ ུ ི་ལས་རི མ་ནང་མཉམ་ཞུགས་ དག་ལ་ཨ་རིའ་ི སདྲི ་གཞུང་གིས་ངས ོ ་འཛི ན་དང་། རྒྱལ་
གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་མ་ཟད། བདོ ་ཀྱི་ཆབ་སདྲི ་ཀྱི་ སྤྱི འི་ཐོག་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་དོ་ཁུར་སླབེ ས་ཐབས་ཀྱི ་ ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༨ ཉནི ་མི་མང་གིས་འས ོ ་ གནས་སྟངས་གཉན་འཕྲང་ཆེ་བ་དང་། བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་ འབད་བརྩོན་བྱ་དགས ོ ། ཞེས་གསལ་ཡོ ད།
འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་དམ་སྲིད་སྐྱོང་ལ་ཆབ་སྲིད་ མིའ་ི གནས་བབ། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཇི་ཡིན་
དེ་རི ང་ནི་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་
ཀྱི་སྐ་ུ དབང་རྩིས་སྤདྲོ ་གནང་སྐབས། བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོ་
སོ གས་ཕྱོགས་ཡོ ངས་ཀྱི ་གནས་སྟངས་ལ་བསམ་ཞི བ་ ལས་ཡུན་རི ང་གི ་མང་གཙོ འི་དུས་ཆེ ན་ཐེངས་ལྔ་པ་དེ་
བརྣག་པའ་ི འདདོ ་དནོ ་གྲུབ་ཐུབ་པ་བྱུང་སོང་ཞེས་སོགས་
ི ་ གཙོ འི་ཉམས་མྱོང་དང་གོ་རྟོགས་བཟང་དུ་ཕྱིན་ཡོ ད་པ་ ཁདྲི ་འས ོ ་བསྡ་ུ བྱ་རྒྱུའ་ི ཐབོ ་ཐང་དང་འགན་འཁུར་གཉས
ི ་དུ་ ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་རི ང་ནས་སྙང
བཀའ་གསལ་ཕེབས་ཡོད།
དེ་སྔའ་ི ལམ་སལ ྲོ ་ལས་
ཡོ ངས་སུ་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞི ན་ཅན་གྱི་སྒྱུར་ བཅས ོ ་འད་ི དག་བསམ་བླའོ ་ི ནང་ཤོང་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན་
པ་མ་ཟད།
ཐག ོ ་མའ་ི ཆར་རང་གཞན་རོགས་གསུམ་
དུས་ཡུན་ལོ་བཞིའ་ི རིང་མང་ཚོ གས་ཁྲོད་མང་
ཡང་སདྲི ་སྐྱོང་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ དང་།
དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་ཀྱི་བགྲོ་གླངེ ་གི་ནང་དོན་
ཀ་མི་མང་ལ་ཡོད།
འོས་མི ར་བཞུགས་མཁན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ དང་ཁ་ཕག ྱོ ས་ཀྱང་བཟང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། མ་འོངས་པར་ ཀུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཐུ ན་མོང་མ་ཡི ན་པའི་ཡ་རབས་བཟང་ ཡང་དེ་མཚུ ངས་མུ ་མཐུ ད་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འག་ྲོ
༧གང ོ ་
སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་རྣམ་མ་དོར་བའི་སྒ་ོ ནས་གཏམ་བཤད་དང་ རྒྱུ་ཡི ན་པ་ང་ཚོ ས་གདེང་ཚོ ད་ལྡན་པའི་སྒ་ོ ནས་བརདྗོ ་ བསྒྲགས་གཏམ་སོགས་གནང་དགོས་ཞེས་གལ་ཆེ ་ནན་ ཐུབ། མང་གཙོའ་ི རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་
རྒྱ་ཆེའ་ི མི་མང་གིས་མང་གཙོའ་ི
པོའི་སྒ་ོ ནས་མང་གཙོ འི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་ བདོ ་མིའ་ི འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་གནས་རྒྱུ་ཡི ན། རྒྱ་ནག་
ུ ་། ཚང་མར་བླ་ོ དྭགོ ས་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་ཡོད་རང
ས་༧སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པོའི ་ གཟིག ས་རྒྱང་རི ང ་པ འོ ི ་ དགང ོ ས་གཞི་དང་།
ཀྱིས་བདོ ་མིའ་ི མངནོ ་འདདོ ་བསྒྲུབ་པར་བདྱེ ་མཁན་འག་ོ ཡིན།
ཏན་གྱི་འབདོ ་བསྐལ ུ ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ང་ཚོས་སྤ་ྲོ སྣང་ཆེན་ ནས་ཇི ་སྲིད་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་གྱི ་བར་
ལམ་ལུགས་ལ་ཡི ད་ཆེས་བླ་ོ གཏད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ བཞིན་པ་འདས ི ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའ་ི གཞུང་གིས་བདོ ་རང་སྐྱོང་ལྗངོ ས་ཟེར་བ་དབུ་བརྙས ེ ་ནས་ ི ་འཇགས་པོའི་ངང་ སྤྱི་ཚོ གས་ལ་བོད་མི ་རི གས་ཀྱི་རང་དབང་མང་གཙོ འི་ མི་ལོ་ ༥༠ འཁར བ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་བར་ལྷང ོ ་བའ་ི དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་བྱ་རྒྱུ་དང་ འག་ྲོ བཞིན་ཡོད། བཙན་བལ ྱོ ་ནང་ང་ཚོས་མང་གཙོའ་ི མངོན་འདོད་མཚོ ན་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞི ག་སྤྲད་ པེ་ཅི ང་ནས་ཆེ ས་མཐོའི་འགོ་འཁྲིད་ཚང་འཛོ མས་བྱ་ ལམ་ལུགས་ཡང་དག་པ་ཞི ག་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞི ན་པ་ ཐུབ་པ་ཡོང་རྒྱུ་མ་ཟད།
ུ ་། གཞིས་བཞུགས་བདོ ་རིགས་ འཆར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཐནོ ་འདུག་རང
བོད་ནང་གི་
ི ་ནང་ཆོ ས་དང་མང་གཙོ འི་ལྟ་གྲུབ་གཉིས་མཉམ་ སྤུན་ཟླ་རྣམས་ལའང་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་། དངོས་ཡོ ད་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ན་དེ་ལྟར་སྲུང་བརྩི་ འདས གནས་ཐུབ་པ་གསལ་བཏནོ ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ནང་པའ་ི སྙངི ་སྟོབས་འཕེལ་གཞིར་ཡང་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན། བྱ་དགས ོ ་པའ་ི རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་མེད། རྒྱལ་ཁབ་བྷར་མའ་ི ནང་འད་ི ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེ ས་ ༨
དགའ་འོས་པ་ཞི ག་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོ གས་
ང་ཚོ འི་ འཐབ་རྩོད ་ཀྱི ་ དམི ག ས་ཡུ ལ ་གལ་
དང་ཐའེ་ལྦན་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༡ ཚེ ས་ ༡༦ ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི འི་མང་གཙོ འི་ལས་རི མ་ལ་དོ་ གནད་ཆེ་ཤོས་ན།ི བཙན་གནནོ ་འགོ ་མནར་གཅོད་མྱོང་ ཉ ིན ་བཅས་སོ ་ སོ ར ་རྒྱལ་ཡོ ང ས་འ ས ོ ་བསྡུ་ བྱ་འཆར་ སྣང་བདྱེ ་བཞིན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའ་ི སདྲི ་སྐྱོང་ བཞི ན་པའི་གཞི ས་བཞུ གས་བོད་མི འི་དཀའ་སྡུག་སེ ལ་
ཡོ ད་པ་དེ་ནི་མང་གཙོ འི་ལམ་ལུགས་ལ་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་ གི་འས ོ ་བསྡའུ ་ི སྐབས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནང་ ཐབས་བདྱེ ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། སྤྲུལ་སྐ་ུ བསྟན་འཛི ན་བདེ་ལེགས་ ྲི ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། དགའ་མོས་ཡོད་པ་རྟོགས་ཐུབ། དེས་ན་མང་གཙོའ་ི ཁེ་ དལ ཕྱི་ལོ་ རི ན ་པོ་ ཆེ ་ མཆོ ག ་རྒྱ་ནག་གི ་ བཙོ ན ་ཁང་ནང་འདས་ དབང་ན་ི རི ག་གནས་དང་དཔལ་འབྱོར་དབུལ་ཕྱུག་གི ་ ༢༠༡༢ ལོར་བཞག་པའ་ི ཨ་རིའ་ི གས ྲོ ་ཚོགས་གང ོ ་མའ་ི གངྲོ ས་ཕྱིན་པའ་ི གནད་དནོ ་དེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་
དབ་ྱེ བ་མེད་པར་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན།
གས ྲོ ་ཆོད་ཨང་ ༣༥༦ གིས་མཚོན་པའ་ི སདྲི ་གཞུང་གི་ ནང་མུ ་མཐུ ད་མཁྲེགས་འཛི ན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་
རིང་མིན་མང་ཚོགས་ཀྱི ས་བོད་མི འི་སྒྲི ག་ བསྒྲགས་གཏམ་ཁག་གཅི ག་གི ་ནང་དུའང་འོས་བསྡུའི་ བདྱེ ་བཞིན་པ་སླར་ཡང་གསལ་བཏནོ ་བྱས་ཡོ ད། ཉེ་སྔནོ ་
འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི ་ སྐརོ ་འཁདོ ་ཡོད། མང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འས ོ ་བསྡ་ུ གནང་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་།
ུ ་རྒྱས་ཨ་གྲགས་དང་ཆབ་སདྲི ་བཙོན་པ་ཁ་ཤས་གླདོ ་ དེ་མཚུངས་འབྱུང་ཉེའ་ི འས ོ ་བསྡའུ ་ི རང
ུ ་། ད་དུང་ཡང་བོད་མི ་དཔའ་བོ་ སྔནོ ་ ཐད། ཨ་རིའ་ི གས ྲོ ་ཚོགས་འགོ ་མས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ འགལ ྲོ ་བཏང་ཡོད་རང
འགའྲོ ་ི འས ོ ་བསྡ་ུ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༡༠ ཚེ ས་ ༡༨ ༧ ཚེ ས་ ༨ ཉནི ་གས ྲོ ་ཆོད་ཨང་ ༣༣༧ གཏན་འབེབས་ དང་དཔའ་མོ་མང་པོ་རྒྱ་ནག་གི ་བཙོ ན་ཁང་ནང་མནར་ ཉནི ་དང་། དངས ོ ་གཞིའ་ི འས ོ ་བསྡ་ུ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ གནང་ཡོད་པ་དེའ་ི ནང་ རིང་མིན་འག་ོ འཛུགས་བྱ་རྒྱུའ་ི གཅདོ ་མངྱོ ་བཞིན་ཡོད།
རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་
༣ ཚེ ས་ ༢༠ ཉནི ་བཅས་སོ་སོར་གནང་གཏན་འཁེལ་ འ ས ོ ་བསྡུ་ ཆེ ན ་མོ འི་ སྐབ ས་བཙན་བྱོལ ་བོད ་མི ་ རྣམས་ མཁན་བདོ ་མི་ ༡༤༢ བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འཆི ་ཁའི་རེ་ ཡོ ད ་སྟབས་བཙན་བྱོལ ་བོད ་མི འི ་ བཅའ་ཁྲིམ ས་དང་ ཀྱིས་བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་སྲིད་སྐྱོང་འོས་ འདུན་དང་། གཞིས་བཞུགས་བདོ ་མིའ་ི མངོན་འདོད་ད་
འས ོ ་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་ནང་གསལ་འོས་ཆོ ས་ཚང་བའི་ འདེམས་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། འས ོ ་བསྡའུ ་ི ལས་རིམ་དེ་ ལྟ་ཡང་འགྲུབ་རྒྱུ་ཡིན།
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
བ དོ ་མི འི ་ མང ོན ་འད དོ ་བསྒྲུ བ་ཐབས་སུ ་ ཟླ་ ༦ ཚེ ས་ ༢༩ ཉནི ་ཡུ་རོབ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་
བོད་དང་བོད་མི།
15
དེ་ རི ང ་གི ་ གོ ་ སྐབ ས་འདི་ དང་བསྟུན་ནས་
བཀའ་ཤག་གི ས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ གཙོ ་ སྐུ་ ཞབས་ཌོ་ ནལ་ཊས་ཀྱི ས ་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུ ང ་ འཛམ་གླང ི ་གང་སར་གནས་པའི་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ ི ་གིས་དབུ་འཁདྲི ་ ལ་༧གོང་ས་མཆོ ག་གི ་སྐུ་ཚབ་མཉམ་འབྲེལ་མོ ལ་ཡང་ བདྱེ ་དང་བདྱེ ་མུས་ཡིན། ཞི་ཅིན་ཕང
གནང་མཁན་གྱི ་ སྲིད ་གཞུ ང ་དང་བོད ་དོན ་རྒྱབ་སྐྱོར་
དནོ ་དཀའ་རྙ ག ོ ་སེ ལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཐབས་ལམ་ སྦར་སི ལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི ་སྲིད་བླནོ ་ལི ་ཁེ་ཅང་མཉམ་དུ་
ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་དནོ ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་
པའི ་ རྒྱ་ནག་གཞུ ང ་གི ས ་གྲོས ་མོ ལ ་གྱི ་ ལམ་ནས་བ དོ ་ བསྐྱར་འག་ོ འཛུགས་བྱ་རྒྱུའ་ི རེ་སྐལ ུ ་ཞུས་འདུག དེ་ཡང་ བཟང་ཤོས་ཡིན་པ་ག་ོ རྟོགས་རྙདེ ་པའ་ི རེ་བ་ཡོད། དབུ་ གསར་འགདོ ་ལྷན་ཚོགས་གནང་སྐབས་ཁང ོ ་ནས། བདོ ་ མའི་ལམ་གྱི ་སྲིད་བྱུས་དེས་རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་མ་ པ་དང་ཡུ་གུ ར་བ་གཙོ ས་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོ ད་པའི་གྲངས་
ཚོགས་པ།
མི་སྒརེ ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་བཅས་ཀུན་ལ་
གཉིས་ལ་དམི གས་བསལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ ་རྒྱུ་
ཡིན། མཐའ་དནོ ། སྤྱི་ནརོ ་༧གང ོ ་ས་༧སྐྱབས་མགོན་
ཡི ན་པར་ཕ ྱོག ས་གཉ ིས ་ཀའི ་ ཁེ ་ ཕན་ལ་བརྩི ་ བཀུ ར ་ ཉུ ང་མི ་རི གས་རྣམས་ཀྱི་སྨྲ་བརྗོད་དང་འདུ་འཛོ མས་ཀྱི་
ཆེན་པོ་མཆོག་གི ་སྐ་ུ ཚེ ་༧ཞབས་པད་ཡུན་དུ་བརྟན་ཅིང་།
སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཐབོ ་ཡོད། ཉེ་སྔནོ ་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའ་ི ནང་ འགལ ྲེ ་བཤད་ཞུས་པ་ཡིན།
དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨནོ ་འདུན་ཤུ གས་
བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས།
རྒྱལ་སྤྱིའ་ི ཁྱོན་ཡོངས་ནས་རྒྱབ་ རང་དབང་ཐད་ང་ཚོ འི་སེམས་ནང་གང་ཡོ ད་པ་རྣམས་ གནད་དནོ ་འད་ི ལ་འབལ ྲེ ་
པེ་ཅིང་དུ་ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུ ན་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ་སྐ་ུ ཚབ་
ཆེས་མཐའོ ་ི སྐ་ུ ཚབ་ཀྱིས།
ཐུགས་དགང ོ ས་མ་ལུས་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་
དྲགས་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། བཀའ་ཤག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་
ི ་ལྡན་པའི་འབྲེལ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ ཉནི ་སྤལེ །། །། ༧གང ོ ་ས་༧སྐྱབས་མགནོ ་ མཉམ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་དོན་སྙང
ཆེན་པོའ་ི སྐ་ུ ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དབར་གྲོས་མོལ་བྱ་ མོ ལ ་ཡང་བསྐྱར་འགོ་ འཛུ ག ས་བྱ་དགོས ་པའི་ འབོད ་ དགས ུ ་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ཡོད། ོ ་པའ་ི རེ་འདནོ ་བཏནོ ་འདུག ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ སྐལ
ུ ་དྲན་མཛད་ བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི མང་གཙོ་དབུ་བརྙས ེ ་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དས སྒའོ ་ི ཐག ོ ་བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད། འཕགས་མཆོག་ཕྱག་ན་པདྨོ་མི ་ཡི ་རྣམ་པར་
ཀྱི་ཐུ གས་འགན་བདག་གི ར་བཞེས་ཏེ་ཡུན་རི ང་མ་སོང་
དབུ་བརྙས ེ ་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༥ འཁར ོ ་བ་དང། འཇིག་རྟེན་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅི ང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ས་
སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི ་རང་དབང་མང་གཙོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི ་
༄༅། །དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ པའ་ི ཚེ ས་ ༢
ཉནི ་མོ་འད་ི ན་ི བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོ་ རོལ་པ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་༸རྒྱལ་དབང་
བར་རྒྱ་ནག་དང་།
རྒྱ་གར་བཅས་སུ་ཆི བས་བསྒྱུར་
ཞི་བདེའ་ི དེད་དཔནོ །
ས་སྟེང་༸རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་ བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་ལྗངོ ས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ཐུ གས་ཡི ད་ཕྲོགས་ཏེ་བདོ ་ལྗངོ ས་འད་ི
གྱི་མགནོ ་སྐྱབས་དང།
དབུ་འཁདྲི ་བླ་ན་མ་མཆིས་པ་
རག ྫོ ས་ཀྱི་མངའ་བདག བདོ ་མི་ཡོངས་ཀྱི་འད་ི ཕྱི་གཏན་
སྤྱི ་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་འདི་ ལོ་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ལ་ཕེབས་པར་བདོ ་གཞིས་བས ྱེ ་
ི ་ཀྱིས་གཙོ ས་པའི་འཛམ་གླང ི ་གང་སར་གང་ཉིད་ གཉས
ཀྱི ་འཁྲུངས་སྐར་ལ་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ ་བའི་ལོ ་
ཚི གས་ཁྱད་པར་ཅན་འདིར་ངས་བོད་མི ་མང་སྤྱི་འཐུ ས་
ལྷན་ཚོ གས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་
མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་ལ་སྒ་ོ གསུམ་གུས་ཕྱག་སྔནོ ་དུ་ཕུལ་ ཏེ་གཞི ས་བས ྱེ ་བདོ ་མི་ཡོངས་ལ་དགའ་སེམས་འཁོལ་
བའི་ངང་འཚམས་འདའྲི ི་བཀྲ་ཤི ས་བདེ་ལེ གས་ཞུ ་རྒྱུ་ ཡིན།
བོད་དང་བོད་མི །
16
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
ཡང་དེང་རབས་རང་དབང་མང་གཙོ འི་འགྲོ་ལུགས་ཀྱི་ མི ་མང་གི ས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་
ལམ་བཟང་དང་མཐུན་པའི་སྤྱི ་ཚོ གས་ཤི ག་ཏུ ་ལེ གས་ གསོལ་བསྩལ་ལམ་རྩིས་སྤདྲོ ་མཛད་ཡོད། བརྒྱུད་རིམ་ བཅས ོ ་མཛད་འག་ོ བརྩམས་གནང་མཛད་ནའང། སྐབས་ དེ་དག་གི ་ཐུ གས་ཀྱི་དགོངས་པ་རི ང་མོ ་ཞི ག་ནས་ཡོ ད་ དེར་རྒྱ་ནག་དམར་པའོ ་ི བཙན་གནནོ ་སུན་གཙེར་ཤུགས་ མུས་དང། དགས ི ས་ ོ ་པ་དང་དགེ་མཚན་དུ་མར་གཟག
ཆེ འི་འོག་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དགོངས་ལྟར་མཛད་ཐབས་ ཏེ་མི་ལོ་ ༤༠༠ མ་ཟནི ་ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའ་ི ༸རྒྱལ་
ཀྱི་ཐུགས་ར་ྗེ བྱིན་རླབས་དང། རང་རེ་འགོ་མང་ཡོ ངས་ ཀྱི་འབད་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གནས་
སྟངས་གང་ཅི་གང་ལེགས་སུ་ཡོད་པ་དང། ད་དུང་གོང་ ནས་གང ོ ་འཕེལ་དང།
སྲ་བརྟན་རྒྱུན་གནས་ཐུ བ་པར་ ཕྱོགས་ཚང་མས་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་གནང་དགས ོ ་
མ་གྱུར། འནོ ་ཀྱང་བཙན་བལ ྱོ ་དུ་ཕེབས་མ་ཉདི ་དུ་བདོ ་ མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ནས་བཟུང་༸སྐ་ུ ཕྲེང་རི མ་བྱོན་གྱིས་ པ་ཡིན། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ཡོ ངས་སུ་མཚོ ན་པའི་བོད་མི ་ བསྐྱངས་པའ་ི གཞུང་ས་དགའ་ལྡན་ཕ་ོ བྲང་གི་སདྲི ་དབང་
དེང ་སྐ བ ས་བ ོད ་མི འི ་ མང་གཙོ འི ་ སྒྲི ག ་
མང་སྤྱི་འཐུ ས་འོས་བསྡས ུ ་གཙོ ས་སྒྲིག་འཛུ གས་མ་ལག་ སྟེ་༸གོ ང ་ས་ཏཱ ་ལའི ་ བླ་ མ་མཆོ ག ་གི ་ ཆབ་སྲི ད ་ཀྱི ་ སྐུ་
འཛུ གས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་ཕུད་པའི་སྒྲིག་
བྱེད ་པའི ་ ཐབས་བྱུ ས ་རྒྱ་ཆེ ་ སྐྱོང་གནང་མཛད་པ་མ་ མང་གི ས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འགོ་འཁྲིད་
ཀྱི ་ཆབ་སྲིད་དང་འཛི ན་སྐྱོང་གི ་དབུ་འཁྲིད་སྲིད་སྐྱོང་
གསར་འཛུ གས་ཀྱིས་བདོ ་མིའི་བདེན་དོན་གསལ་བར་ དབང་ཡོ ངས་རྫོགས་ཐུ གས་དགྱེས་བརྩེའི་ངང་ནས་མི ་ ི ་ཐག ཟད། འཛམ་གླང ོ ་གི་སྔནོ ་ཐནོ ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལྟར་ རྣམས་ལ་རྩི ས་སྤྲོད་མཛད་པའི་ཐོག་ནས་འབྱུང་འགྱུར་
ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ འི་ལམ་ལུགས་ཐོག་རི མ་བཞི ན་ བ དོ ་ཀྱི ་ བདེན ་མཐའ་མ་གསལ་བར་བོད ་མི འི ་ འཐབ་
འཁདྲི ་གནང་མཛད།
དེ་ཡང་མང་གཙོའ་ི རིང་ལུགས་ན།ི
རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྒྱུན་བསྲིངས་གནས་ཐུ བ་པའི་བཙན་བྱོལ་
མི་ གྱི ་སྒྲི ག་འཛུ གས་སྲ་བརྟན་འཐུ ས་ཚང་དུ་མཛད་ཡོ ད་
འཛུ གས་གལ་ཆེ་ཤོས་གཉིས་ཏེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ྲི ས་བཟ་ོ ལྷན་ཚོགས་སམ། བོད་མི ་མང་སྤྱི་ དང། ཁམ
འཐུས་སྐབས་ ༡༦ པའ་ི སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱི་འོས་བསྡ་ུ ཆེ ན་མོ ་གཉིས་སླབེ ས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་སྤྱི་ཚོ གས་
ནང་བག་ྲོ གླངེ ་དང།
ད་ོ སྣང་ཆེན་པ་ོ བྱེད་བཞིན་པ་གང་
རི གས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་བྱུང་རབས་ནང་བཙན་པོ་དང་གཉོམ་ པ་བཅས་ནི་བོད་མི འི་མང་གཙོ འི་བྱུང་རི མ་ནང་རླབས་ ལེགས་དང། སདྲི ་སྐྱོང་དང། འཐུས་མི ་འོས་འདེམས་ཀྱི་ ཆུང། དབུལ་པ་ོ དང་ཕྱུག་པ།ོ ཕ་ོ དང་མོ། རིགས་རྒྱུད་ ཆེན་དང་དནོ ་སྙངི ་ལྡན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
སོགས་མིའ་ི སྤྱི་ཚོགས་སུ་མཆོག་དམན་གྱི་དབ་ྱེ བ་འབདྱེ ་
ག་ོ སྐབས་འད་ི ལྟ་བུ་ན་ི ལོ་ལྔ་རེའ་ི མཚམས་སུ་མ་གཏོགས་
གངས་ཅན་མགོན་པོ་མཆོ ག་གི ས་ཆབ་སྲིད་ ཡོང་རྒྱུ་མེད་ཅིང།
མང་གཙོའ་ི རི ང་ལུགས་ཅན་གྱི་
པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་ཀུན་ལ་འདྲ་མཉམ་དུ་ལྟ་བའི་སྤྱི་ དང་འཛི ན་སྐྱོང་གི ་ སྐུ་ དབང་ཡོ ང ས་རྫོག ས་རྩི ས ་སྤྲོད ་ སྒྲིག་འཛུགས་ནང་འས ོ ་བསྡའུ ་ི ལས་རིམ་འད་ི བཞིན་མང་
ཚོགས་ཤིག་སྟེ། དེང་ཆབ་སདྲི ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཡག་ཤོས་ མཛད་ཟནི ་ནའང། གལ་ཆེའ་ི བཀའ་སླབོ ་ཟབ་མོ་བཀའ་ ཚོ གས་ཀྱི ་ལས་འགན་གལ་གནད་ཅན་ཞི ག་ཡི ན་པས་
ཤིག་ལ་ངས ོ ་འཛིན་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད། བདོ ་མི་རྣམས་ན་ི དེ་ལྟ་ དནྲི ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ།
“ངས ོ ་རང་བདོ ་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཞིག་ འས ོ ་བསྡའུ ་ི དེབ་སྐྱེལ་དང་།
དངས ོ ་སུ་འོས་འཕེན་ཁག་
བུའི་མང་གཙོའི་ལུགས་བཟང་ཐོག་བསྐྱོད་རྒྱུར་འཛམ་
ཡིན་པ་དང། བདོ ་མི་རིགས་དང་༸རྒྱལ་དབང་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ བཅས་པར་མཉམ་ཞུགས་ངེས་པར་གནང་དགོས་ཤིན་
ལྟར ་འོས ་ལངས་འཐབ་རྩོད ་སོ ག ས་ཀྱི ་ མཇུ ག ་འབྲས་
ཚོ གས་ཚང་མའི་ཡི ད་ཆེ ས་བླ་ོ གཏད་ཡོ ད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ དང།
༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་གི ས ་མང་ཚོ ག ས་ལ་
ཅིང། བདོ ་ཀྱི་རྩ་དནོ ་སྒྲུབ་ཐབས་དང། ཆོས་ཕག ྱོ ས་ཀྱི་ སྤྱི་འཐུ ས་ཚད་ལྡན་འོས་འདེམས་ཐུ བ་པའི་བདོ ་ཀྱི་ཡུལ་
གླིང ་ཡུ ལ ་གྲུ ་ གཞན་མང་དག་གི ་ ལོ ་ རྒྱུ ས་བརྒྱུ ད་རི མ ་ དབར་ལས་སྨནོ ་གྱི་འབྲེལ་བའི་དབང་གི ས་རྒྱ་ཆེའི་མང་ ཏུ ་གལ་ཆེ་ཡིན་ཞིང།
ྲི ས་མི་དགས གང་ཡང་འགམ ོ ་པར།
གསོལ་རས་སྩལ་གནང་མཛད་ཅིང།
༡༩༩༡
སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་ ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་
ལོར་བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་འད་ི
བཞི ན་ཁྲིམས་བཟ་ོ ལྷན་ཚོགས་ཀྱི ་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཏེ་རྒྱ་
དེ་ཡང་གཞན་གྱི་བརྒྱུད་སྐལ ུ ་
ཟེར་རས ྗེ ་ཙམ་གྱི་རས ྗེ ་སུ་མི་འབྲང་པར་སོ་སོའ་ི
ངོས་ནས་བསྟན་སྲིད་སྤྱི ་དོན་ཡལ་བར་འདོར་མི ་སྲིད་ རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རང་དབང་གི ས་སདྲི ་སྐྱོང་དང།
བྱེད་སྒ་ོ མཐའ་དག་རྒྱུན་འཁྱོངས་ངེས་པར་བྱེད་རྒྱུར་ མིའ་ི ལས་འགན་ངེས་པར་འཁུར་དགས ོ །
ཚང་མས་བླ་ོ གཡེ ང་མི་དགས ོ ་”
ཞེས་བྱམས་བརའྩེ ་ི
དེ་བཞི ན་བོད་མི ་མི ་ཉུ ང་བ་ཞི ག་ཕྱི འི་རྒྱལ་
བཀའ་སླབོ ་ཟབ་མོ ་སྩལ་དང་སྩོ ལ་བཞི ན་པས་བོད་མི ་ ཁབ་ཀྱི ་ ཡུ ལ ་གྲུ ་ གང་སར་རི མ ་བསྐྱོད་བྱས་དང་བ དྱེ ་
ྲི ས་ ཆེའ་ི མང་ཚོགས་ཀྱི་སྐ་ུ ཚབ་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁམ
ཡོངས་ལ་དབུགས་དབྱུང་གི་བཀའ་བཟང་ཐབོ ་ཡོད།
འཛུ ག ས་ཁྱོན་ཡོ ང ས་ཁྲིམ ས་ལུ ག ས་ལྟར ་སྐྱོང་བཞི ན ་
འདིའི་འགན་འཁུར་རྣམས་མང་ཚོ གས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་ བསྡུའི་ལས་དོན་ལ་མཐོང་ཆེ ན་ངང་མཉམ་ཞུགས་ཐུབ་
དང་སྒྲིག་གཞི ་ཁག་རི མ་པར་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་སྒྲིག་ ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་བཀའ་བླནོ ་ཁ་ྲི པ་མི་མང་
གིས་ཐད་ཀར་འས ོ ་འདེམས་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་ ཆབ་སདྲི ་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་དབང་ཡོངས་རག ྫོ ས་
བཞི ན ་པ་རྣམས་མང་ཆེ ་ བ་ས་གནས་ཁ་འཐ ོར ་གྱི ས ་
ད་ཆ་བོད ་མི འི ་ མང་གཙོ འི ་ སྒྲི ག ་འཛུ ག ས་ གནས་སྡདོ ་ཡོ ད ་པ་ཚང་མས་ཀྱང་གོ ང ་བཞི ན ་འ ོས ་
འས ོ ་འདེམས་བྱས་པའ་ི འག་ོ འཁདྲི ་རྣམས་དང། ས་ྲི ཞུ་ པའི་ཐུ གས་སྣང་འགན་འཁུར་ཆེ ར་བསྐྱེད་དགོས་པ་དེ་
བ། བདོ ་རྒྱ་ཆེའ་ི མང་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་ཕྲག་པར་བབས་ རི ང་གི ་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་འབོད་སྐུལ་ནན་ཙམ་
ཡོད་པ་བཞིན།
ད་ཕན་ལོ་ཤས་རིང་སྤྱི་ནརོ ་༸གང ོ ་ས་ ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ བཙན་བྱོལ ་བོད ་མི འི ་ འོས ་བསྡུའི ་ བྱ་རི མ ་
བོད་དང་བོད་མི།
17
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
འདིར་འཛམ་གླིང་ས་ཕག ྱོ ས་གང་ས་ནས་ཐུ གས་སྣང་ འཕྲལ་དུ་སགྲོ ་ཐག ོ ་བཏང་བ་དང་།
བའ་ི དུས་དྲན་ཞིག་དང་། བདོ ་ནང་རི ག་གནས་གསར་
དང་འབྲེལ་བའི་ལས་ཀྱི ་སྣེ་མོར་གཏོགས་པ་ཀུ ན་གྱི ས་ ཚེ ་བཙོ ན་གྱི་ངོ་བོར་བཙོ ན་འཇུག་གི ས་སྡག ུ ་སྦྱོང་མནར་
གཏོང ་བའི ་ ལས་འགུ ལ ་ཟམ་མ་ཆད་པ་སྤལ ེ ་ནས་མི ་
སྤྲུལ་སྐ་ུ བསྟན་ ི ས་བཞིན་ཡོད་པས་འས ཆེན་པས ོ ་གཟག ོ ་བསྡའུ ་ི ལས་དནོ ་ འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པ་ོ ཆེ་དམ་པ་མི་ལོ་ ༡༣ རིང་
བརྗེ་ཟེར་བ་སོགས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རི ག་གཞུང་རྩ་མེད་
ཀྱང་འས ོ ་བསྡུའི་ལས་དནོ ་གང་ཡང་ཁྲིམས་སྒྲི ག་དང་ གཅོ ད ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི ་ འོག ་རྒྱུ ་རྐྱེན ་གང་ཡི ན་
ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་དྲན་ཞིག ༸ཀུན་གཟིགས་
རྙག ོ ་གམ་གླངེ ་ལྷག་རི གས་མི ་འབྱུང་བའི་ཐུ གས་འགན་ མ་ཟིན་པ་འདིས་རྒྱ་གཞུ ང་གི ས་བོད་ནང་བོད་མི ་ཉེས་
བྲལ་བྱམས་པ་འཕྲིན ་ལས་རི ན ་པོ་ ཆེ ་ སོ ག ས་བ དོ ་ཀྱི ་
མཐུ ན་ཞི ང་དྲང་བདེན་ངང་གནང་སྟེ་ཕྱིས་འབྱུང་རྩོད་ གསལ་ཁ་མེ ད་པའི་ཐོག་ནས་བཙོ ན་ཁང་ནང་དུ་སྐུ་ཚེ ་ གཟབ་ནན་གནང་གལ་ཆེ ་ཞེས་དེ་རི ང་གོ་སྐབས་འདི་ མེ ད་སུ་ལ་ཡང་རང་སྣང་གང་འདོད་ལྟར་སྙད་འདོགས་
པཎ་ཆེ ན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གིས་དབུས་བྱ་ རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ ་རྣམས་ལ་མ་ཉེས་ཁག་
བརྒྱུད་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདྲ་མིན་གྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང་། ཉེས་ དེ་རི ང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི ་རྣམས་ཀྱིས་རང་ རངྡུ ་སོགས་མནར་གཅདོ ་དྲག་པ་ོ གཏངོ ་བ། ཐ་ན་སགྲོ ་
གཡོ གས་ཀྱི་ཉེས་འཛུ གས་བྱེད་མཁན་ཁ་ཞེ་མི་མཚུངས་
དུས་ཚོད་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ནའང། གཞིས་ལུས་ རབས་ཉེར ་གཅི ག་པར་སླབེ ས་ཀྱང་འགྲོ་བ་མི འི་སྤྱོད ་
བསལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་གཞིས་ལུས་
དབང་མང་གཙོའི་ དུས ་དྲན་ཉ ནི ་མོ ་ སྲུ ང ་བརྩི ་ ཞུ ་ བའི་ ཐག ོ ་གཏངོ ་བ་བཅས་བདྱེ ་ཆོག་ཆོག་བདྱེ ་པ།
དུས་
པའི་རང་སྐྱོང་མི ན་པ་གཞན་སྐྱོང་ཞི ག་བཙུགས་ཏེ་མི་ ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་དྲན་ཞིག བོད་ནང་དམི གས་
རྒྱ་ཆེའ་ི སྤུན་ཟླ་མི ་མང་རྣམས་རྒྱ་གཞུང་གི ་བཙན་དབང་ ཚུལ་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་ཤིང་། ལྷག་པར་འཛམ་གླང ི ་ བདོ ་མི་རྣམས་ལ་སྨྲ་བརདྗོ ་ཀྱི་རང་དབང་དང་།
འགྲོ་
འགོ ་མང་གཙོ་དང། རང་དབང། དྲང་བདེན་བཅས་ མཉམ་འབལ ྲེ ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའ་ི འག་ྲོ བ་མིའ་ི འངོ ་གི་རང་དབང་། ཆོས་དད་ཀྱི་རང་དབང་། རང་
མེད་ཁར།
ཉེས་མེད་བདོ ་མི་མང་པ་ོ བཙོན་འཇུག་ ཐབོ ་ཐང་ལྷན་ཚོགས།
རྒྱལ་སྤྱིའ་ི ཉེས་ཡང་ཚོགས་པ། ལུས་ལ་རང་དབང་སོགས་འག་ྲོ བ་མིའ་ི ཐོབ་ཐང་ཡེ ་ནས་
སོ ག ས་མནར་གཅོད ་ཀྱི ་ སྡུག ་བསྔལ ་མ ྱོང ་བཞི ན ་ཡོ ད ་ གཞུང་དང། གས ྲོ ་ཚོགས། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་འཁདྲི ་ བྲལ་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་དྲན་ཞིག བོད་
པ་དང།
རྒྱ་ནག་རྒྱ་ཆེའ་ི མང་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱ་ མི་སྣ།
ཡོངས་སུ་གྲགས་ཆེ་བའ་ི གཞུང་འབལ ྲེ ་མ་ཡིན་ ནང་གདུག་རྩུབ་ཇེ་ཆེ ་ཇེ་སྡུག་ཏུ ་གཏོང་ཆེ ད་ལོ ་ལྔ་ཚན་
ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གི ་འགོ་འཁྲིད་ཚོ འི་གཅི ག་ པའི་ཚོ གས་སྒར ེ ་ཇི ་སྙདེ ་བཅས་ཀྱི ས་འབོད་སྐུལ་དང་། གྱི་དྲག་གནོན་གྱི་ཁྲིམས་ངན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འོག་བོད་མི ་ ི ་ཡུལ་གྲུ་གཞན་ལྟར་ རེ་འདུན་ཇི་ཙམ་གནང་ཡང་རྩི ས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་ གྲངས་ལས་འདས་པ་བཙོན་འཇུག་དང་གཅར་རངྡུ ་སུན་ སྡདུ ་ཀྱི་དབང་བྱུས་འོག་འཛམ་གླང
གང་ཅི འི་རང་དབང་མེ ད་པའི་གནས་སྟངས་ཀུན་གྱིས་ རྐྱང་བྱས་དང་བདྱེ ་བཞིན་པ་འད་ི ན།ི བདེན་པ་ཡོད་ཀྱང་ གཙེར་བཅས་བྱས་ཏེ་དུས་མིན་རྐནྱེ ་འདས་དང་། གར་ མཁྱེན་གསལ་ལྟར།
དེང་སང་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ་ སྐྱོབ་མི་ཐུབ་པ་དང་། ངན་པ་བྱས་རྒྱལ་དུ་བཏང་དགས ོ ་ ཡོད་ཆ་མེད་དུ་བཏང་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་
སོགས་ཀྱི ་ནང་དུ་རང་དབང་མང་གཙོ འི་ལམ་ལུགས་ གྱུར་པའི་འཛམ་གླིང་སའི་གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་གི ་གནས་ དྲན་ཞིག གུང་ཁྲན་སདྲི ་དབང་སྒརེ ་སྤྱོད་རི ང་ལུགས་ ལ་དོ་སྣང་དང་འགྱུར་བ་ཤུ གས་ཆེ ་འགྲོ་བཞི ན་པ་ལྟར། ཚུལ་ཐབས་སྐྱོ་ཤོས་ཤིག་ལ་ངས པས་བོད་ནང་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་འགྲོ་ལམ་མེད་པ་ ོ ་འཛིན་བདྱེ ་ཆོག
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ཀྱང་རི མ་པས་
ནས་གནནོ ་ཤུ གས་ནན་ཏན་སྤྲོད་དགོས་པ་དུས་ཚོ ད་ཀྱི་
བའི་དུས་དྲན་ཡི ན་ཟེར་བ་དང་འབྲེལ་བོད་ནང་ཡར་
རང་དབང་མང་གཙོ ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་སླད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ དགས ོ ་མཁ་ོ ཤིན་ཏུ ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཏུ ་མཐངོ །
དེང ་སྐབ ས་རང་རེ འི་ ཕ་ཡུ ལ ་བ དོ ་ནང་གི ་
སྤྲུལ་སྐ་ུ བསྟན་འཛིན་བདེ་ ལེགས་རིན་པ་ོ ཆེ་དམ་པ་དེ་ཉདི ་དང་། ཁང ོ ་གི་སླབོ ་མ་ གནས་ཚུལ་ལ་མཚོན་ན།
བླ་ོ བཟང་དནོ ་འགྲུབ་ལགས་འདས་པོ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ ལ་དངོས་བདེན་རྩ་བ་ནས་ཡོ ང་མི ་སྲིད་པའི་གནས་ཚུལ་
ཞིག་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༤ ཚེ ས་ ༣ ཉནི ་སི་
༢༠༡༥ ལོའ་ི ཟླ་ ༩ པའ་ི ༡ ཉནི ། བདོ ་ བཟོས་ཏེ་གཞི ས་ལུས་བོད་མི ་རྣམས་ཆེ ས་མུན་ནག་གི་
རང་སྐྱོང་ལྗངོ ས་ཟེར་བ་བཙུགས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་ ཁདྲོ ་དུ་གནས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་བའི་ཡ་ང་བའི་དུས་
དྲན་ཞི ག་ཏུ ་ངོས་འཛི ན་གྱིས་ང་ཚོ ས་ཀྱང་དྲན་གསོ་བྱེད་
རྒྱས་བཏང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུ གས་ཆེ་བྱས་ཡོད་ དགས ོ ་པ་ཞིག་ཡིན།
ཀྱང་དནོ ་དངས ོ ་སུ་མི་ལོ་
༥༠
དེའ་ི རིང་གུང་ཁྲན་
སྤྱི ར་རྒྱ་གཞུ ང་གི ས་བོད་ཡུལ་འདི་གཡུལ་
སྲིད་གཞུང་གི ་བཀའ་བཀོད་འོག་ཁྲིམས་སྲོལ་འདྲ་མི ན་ ས་མདུན ་མར་བརྩི ས ་ཏེ་ བོད ་ནང་བ དོ ་མི ་རྣམས་ལ་ མང་དག་བཟོས་ཏེ་གཞི ས་ལུས་བོད་མི ་རྣམས་རྒྱའི་བྲན་ དྲག་གནོན ་གྱི ས ་བཟོད ་པར་དཀའ་བའི ་ གདུག ་རྩུ བ ་
གཡོག་ཏུ ་བཀལ ོ ་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ ཐམ་པ་ཕྱིན་ཟནི ་པའ་ི ཅན་གྱི་སདྲི ་བྱུས་མཚམས་འཇག ོ ་བྱས་མེད་ལ། ཕྱི་ལོ་
དུས་ཚིགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་ལ།
བདོ ་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༥ པའ་ི ཚེ ས་ ༧ ཉནི ་ཚ་བ་མཛོ ་སྒང་བླ་ོ
གྱི་ས་ཁྱོན་རྣམས་ད་ལྟ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗངོ ས་ཟེར་བ་འདི་ བཟང་ཡེ ་ཤེས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་མོ ་རྔུལ་ཆུའི་ཉེ་འགྲམ་
ཁྲོན་ཞི ང་ཆེ ན་གྱི་ལྟ་ེ གནས་གངྲོ ་ཁྱེར་ཁྲེང་ཏུ འི་ཐན་ཕུ་
དང་། མཚོ་སྔནོ ་ཞིང་ཆེན། སི་ཁནྲོ ་ཞིང་ཆེན། ཡུ་ནན་ ནས་རྒྱ་གཞུ ང་གི ས་གཏེར་ཁ་སྔགོ ་འདནོ ་བྱས་པར་ང་ོ
མ་ཉེས་ཁག་གཡོ གས་ཀྱིས་བླ་ོ བཟང་དོན་འགྲུབ་ལགས་
བུར་བཏང་སྟེ་ཁ་བྲལ་བཟས ོ ་ནས་མི་ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་ བཏང་སྟེ་ཉེ་སྔནོ ་ཟླ་ ༧ ཚེ ས་ ༡༩ ཉིན་འདས་གྲོངས་
ཐང་ཆེ ན་དུ་འབར་རྫས་གས་འཐོར་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་
ཞིང་ཆེན། ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཟེར་བ་བཅས་ནང་དུམ་ རལ ྒོ ་གནང་བས་ཁང ོ ་འཛིན་བཟུང་གིས་རངྡུ ་རགྡེ ་དྲག་པ་ོ
བོད་དང་བོད་མི །
18
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་།
འད་ི ལོ་༸སྐའུ ་ི གྱ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་ མི་ ༣༠ ཙམ་ལ་རྨས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་བྱུང་སྟེ་སྨན་ཁང་ འདི་ལོ ་སྤྱི ་ནོར ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ ཞུ་བའི་དུས་སྐབས་ཡི ན་པར་བརྟེན་རྒྱ་གཞུང་གི ས་བོད་ དུ་སྐྱེལ་དགས ོ ་པའ་ི གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། ད་དུང་ཤེས་ ཆེན་པ་ོ མཆོག་ཕྱི་ལུགས་ལྟར་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ཐམ་ ནང་དྲག་དམག་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ཏེ་དམ་དྲག་བྱེད་ རྟོགས་བྱུ ང ་དང་འབྱུང ་མི ན ་སྣ་ཚོ ག ས་ཀྱི ས ་བོད ་ནང་ པར་ཕེབས་པར་བདོ ་ནང་དང་། བས ྱེ ་སུ་བོད་མི འ་ི སྒྲིག་ སྐབས། ཟླ་ ༧ ཚེ ས་ ༦ ༸གང ོ ་ས་མཆོག་གི་༸སྐའུ ་ི བོད་མི ར་ཉེས་མེ ད་ཉེས་འཛུ གས་འདྲ་མི ན་བྱས་ནས་ འཛུགས་དང་། ཚོགས་པ་ཁག ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་སོགས་
འཁྲུངས་སྐར་ཉནི ་ཁམས་དཀར་མཛེ ས་ནས་ཡི ན་པའི་ དནོ ་མེད་བཙོན་འཇུག་དང་། དམ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་ ཀྱི ས་ཧ་ཅང་གཟབ་རྒྱས་ངང་༸སྐུའི་གྱ་སྟོན་སྲུང་བརྩི ་ བདོ ་མི་པ་སངས་དབང་ཕྱུ ག་ལགས་སླར་ཡང་འཛི ན་ བྱས་སྟབས་ས་གནས་བོད་རི གས་མང་ཚོ གས་རྣམས་ལ་ དང་འབྲེལ ་བའི ་ བརྟན་བཞུ ག ས་བསྟར་འབུ ལ ་དང་།
བཟུང་བྱས་ཡོད།
ཁང ོ ་ན་ི སྔ་ལོ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་གྱི་རང་དབང་མེ ད་པར་བཟང་ བཀའ་དནྲི ་རས ི ་རྒྱལ་ ྗེ ་དྲན་ཞུས་ཡོད་ཅིང་། འཛམ་གླང
གླ དོ ་བཀྲོལ་བཏང་ཡོ ད ་ཀྱང་ད་རེ ས ་སླར ་ཡང་འཛི ན་ བཙོ ན་ལྟ་བུར་གནས་ཡོ ད་པ་ནི་འགྲོ་བ་མི འི་ཐོབ་ཐང་ ཁབ་གང་སར་ཡང་བརྟན་བཞུ གས་བསྟར་འབུལ་དང་
བཟུ ང ་བྱས་ཏེ་ ཟླ་བ་གཅི ག ་ལྷག ་བཙན་བཀག་བཙོ ན ་ ཡོངས་སུ་བྲལ་བའ་ི ཆེས་མུན་ནག་དང་། བཟདོ ་ཐབས་ ། འདུ་འཛོམས་ཀྱི་མཛད་སྒ།ོ གས ྲོ ་ཚོ གས་ཁག་ནང་ འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་འད་ི ལོའ་ི ཟླ་བ་ ༨ མེད་པའ་ི གནས་སུ་ཡོད་པར་བརྟེན་ནས།
ད་ཕན་བདོ ་ གས ྲོ ་ཆོད་འཇག ོ ་པ། སྒྲིག་འཛུགས་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་
ཚེ ས་ ༡༥ ཉནི ། ཨ་མད་ོ རྔ་བ་རངྫོ ་ར་ྨེ ར་ུ མ་ཡུལ་ཚོའ་ི ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་བོད་མི ་སེར་ དབུ་འཁདྲི ་མི་སྣས་འཚམས་འད་ྲི ཞུ་བ། སྤྱི་ནོར་༸གོང་
སྲང་ལམ་དུ་བུད་མེ ད་འདོ ་དཀར་ལགས་ཀྱི ས་༸གོང་ སྐྱ་ཕ་ོ མོ་གྲངས་ ༡༤༢ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལོ་འད་ི ཁ་ོ ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ་མཛད་བཟང་ལ་ ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་བོད་ནང་ཕེབས་རྒྱུའི་ ནར་མི་གྲངས་ ༧ བྱུང་ཡོད་པ་འདས ི ་གསལ་པརོ ་ ཆེ ་ བསྟོད་ཞུ ་ ཕྱི ར ་མགོན ་པོ་ མཆོ ག ་གི ་ སྐུ་ པར་མཐོང ་
རང་དབང་དགོས་སོགས་སྐད་འབོད་གནང་བར་བརྟེན། མཚོན་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་མཉམ་འབལ ྲེ ་རྒྱལ་ཚོགས་ གྲོལ་རི ན་པོ་ཆེ ་འཁོད་པའི་གཞུང་འབྲེལ་སྦྲགས་རྟགས་ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁ་ོ མོ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད།
དང་། རྒྱལ་སྤྱིའ་ི འག་ྲོ བ་མིའ་ི ཐབོ ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ གསར་པ་འདོན་སྤལ ེ ་སོགས་རྣམ་པ་འདྲ་མི ན་སྣ་ཚོ གས་
གཞན་ཡང་རྒྱ་གཞུ ང ་གི ་ དམག་མི འི་ དུས ་ གཙོས་མང་གཙོ་དང་། རང་དབང་། དྲང་བདེན་བཅས་ ཀྱི་ལམ་ནས་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་དང་ཞུ་བཞི ན་པ་
ཆེན་ཟེར་བ་འད་ི ལོའ་ི ཟླ་བ་ ༨ ཚེ ས་ ༡ ཉནི ་བདྱེ ་ གཙི གས་ཆེར་འཛི ན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་རྒྱ་དམར་ ལྟར། དེ་དག་སྐབས་གྲགས་ཅན་མི་སྣ་ཁག་གིས་གསུང་ དགས ོ ་པ་བཞི་དང་།
མི་ཆོག་པ་བཞི་ཞེས་བཙན་ཤེད་ གྱི ་ བྱ་སྤ ྱོད ་ངན་པ་འདི་ རི ག ས་འཕྲལ་མར་མཚམས་ ཚིག་འགའ་ཞིག་དེ་རིང་འདར ི ་ཞུས་ན། བོད་ཀྱི་ཏཱ་ལའི་
ཀྱི ས ་བོད ་ཀྱི ་ ཁམས་འབྲི་ རུ ར ་གཅན་གཟན་པགས་ འཇོག་དགོས་པའི་གནོན་ཤུ གས་ནན་ཏན་སྤྲོད་གནང་ བླ་ མ་མཆོ ག ་ལ་ང་ཚོ འི ་ འབུ ལ ་བའམ་ཕྱག་རྟགས་ཆེ ་
རི གས་ག ྱོན ་ནས་འཁྲབ་སྟོན་བ ྱེད ་དུ་ བཅུ ག ་པ་དང་ ཡོང་བའ་ི འབདོ ་སྐལ ུ ་ཞུ་རྒྱུ།
། དེར་པར་བརྒྱབ་སྟེ་ཁྱབ་སྤལེ ་བྱས་ཡོད་པ་ན།ི ྋགང ོ ་
ཤོས་ན།ི ང་ཚོ་ཆབ་སདྲི ་མི་སྣ་དང་མི་སྒརེ ་སོ་སོ་བཅས་
ད་དུང་ཀྲུང་དབྱང་གི ་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐརོ ་ ཀྱིས་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ ་མཐུ ད་ཞུ་དགོས་པ་དེ་
ས་མཆོག་གིས་དུས་འཁར ོ ་དབང་ཆེན་ཐེངས་ ༣༡ པ་ གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༦ པ་ཟེར་བ་ཉེ་ ཡིན་གསུངས་པ་དང་།
དེ་བཞིན་བདོ ་མི འ་ི དཀའ་སྡག ུ ་
བསྩལ་སྐབས་པགས་རིགས་ཀྱི ་གོས་རྒྱན་མི ་རུང་བའི་ སྔནོ ་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༢༤ དང་ ༢༥ ཉནི ་གཉས ི ་རིང་ ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཡོད་པ། ༸གོང་ས་མཆོག་ བཀའ་སླབོ ་ཕེབས་པ་བཞིན་འབྲི་རུའི་མི ་མང་དང་བོད་ རྒྱ་ནག་གི ་རྒྱལ་ས་པེ་ཅི ང་དུ་ཚོ གས་ཡོ ད་པར་བརྒྱུ ད་ གི ་བྱམས་བརྩེའི་ལམ་སྟོན་གྱི ས་འཛམ་གླིང་ཡོ ངས་ལ་ ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་མེར་ ལམ་ཁག་གིས་ངས ོ ་འཛིན་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཕན་རླབས་ཧ་ཅང་ཆེན་པ་ོ བྱུང་བ།
༸གོང་ས་མཆོག་
བསག ྲེ ས་བཏང་ཡོ ད་པར་རྒྱ་གཞུང་འདོད་བབ་མ་བྱུང་ བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཚོ གས་འདུ་དེས་བོད་མི ར་ཕན་རླབས་ རྒྱལ་སྤྱིའ་ི སྟེང་གི ་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་
བའི་འཁོན་ལན་ལྟ་བུར་ད་རེས་མི ་མང་ལ་བཙན་དབང་ ཅན་གྱི ་སྲིད་བྱུས་ལེ གས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་དམི གས་ཚད་ ཞིག་ཡིན་པ། ཆོས་ལུགས་ཡོངས་ལ་ཕན་ཚུན་དག་སྣང་ གི ས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོ ད་པ་དང་ བཟུང་མེད་པ་མ་ཟད།
ད་དུང་བདོ ་མིར་སུན་གཙེར་ མཐུན་ལམ་དང་།
། དེ་བཞིན་ཁམས་ནང་ཆེན་དུ་འད་ི ལོའ་ི ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ དང། དམ་དྲག གུ་དགོ ་ཅན་དུ་བཟ་ོ བ་བཅས་ཀྱི་སདྲི ་ བར་ྩེ དང་།
ཆོས་དད་ཡོད་མེད་ཀུན་ལ་བྱམས་
འཚེ ་མེད་ཞི་བའ་ི སྤདྱོ ་བཟང་གི་ལམ་སྟོན་
༡ ནས་ ༣ བར་ནང་ཆེན་རངྫོ ་གི་ཁྱབ་ཁང ོ ས་ཀ་གཞུང་ བྱུས་མུ ་མཐུ ད་རྒྱུན་འཛི ན་བྱ་ངེས་ཡི ན་པ་གསལ་འདུག་ མཛད་པས་སེ མ ས་འགུ ལ ་ཧ་ཅང་ཐེབ ས་བཞི ན ་ཡོ ད ་ ཡུལ་ཚོར་དུས་སྟོན་འཚོག་སྐབས་བོད་མི ་རྣམས་ཀྱི ས་ པ་འདི་ ནི་ རྒྱ་ནག་གཞུ ང ་གི ་ གྲངས་ཉུ ང་མི ་ རི ག ས་ལ་ པ། ཚན་རིག་སོགས་ལ་ཐུགས་དགོངས་ཡངས་པོས་
གཅན་གཟན་པགས་རིགས་ཀྱི ་གྱོན་གོས་གྱོན་མེ ད་པ་
འཛི ན་པའི་སྲིད་བྱུས་དོན་དངོས་ཐོག་ལག་བསྟར་མེ ད་
དང་། རྒྱན་ཆ་ཡང་བཏགས་མེད་པ་དེར་སྙནོ ་འཛུགས་ པར་བདོ ་རིགས་རྣམས་བླ་ོ ཕམ་གཞི་དང།
རྒྱལ་སྤྱིའ་ི
བྱས་ཏེ་ཚེ ས་ ༣ དགང ོ ་མོ་ཉེན་རྟོག་པ་ཡོང་ནས་བདོ ་ སྤྱི་ཚོ གས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡི ད་ཆེ ས་བརླག་གཞི ་
མི ་ རྣམས་ལ་ཉེས ་རྡུང ་དྲག་པོ་ བཏང་བར་བརྟེན་བ དོ ་ བཅས་མངནོ ་འགྱུར་བྱུང་ཡོད།
ི ས་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ། གཞནོ ་སྐྱེས་ཚོ ར་འཛམ་ གཟག
ི ་གི ་མདུན་ལམ་བཟང་དུ་གཏོང་གནང་མཛད་མཁན་ གླང
གྱི་ལམ་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན་པ། རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ི གཞུང་
གི ས་ད་ལྟའང་བོད་མི ར་དྲག་གནོན་བདྱེ ་བཞིན་པ་དང།
བོད་དང་བོད་མི།
19
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
ི ་སྐྱེ་འགྲོ་ སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་བོད་མི འི་མང་གཙོ་དབུ་བརྙས བདོ ་ཀྱི་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་ལ་གཞི་མེད་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ས་འཛམ་གླང ེ ་ཏེ་ སྐྱོན་འཛུགས་ཀྱི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་ལོ ག་ ཡོ ང ས་ལ་ཕན་རླ བ ས་ལྡན ་པའི ་ འཚེ ་ མེ ད ་ཞི ་ བ་དང་། མི་ལོ་ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའ་ི མཛད་སྒ་ོ
བཤད་ཧ་ཅང་ཤུ ག ས་ཆེ ་ བྱེད ་མུ ས ་ཀྱི ་ རྒྱ་ནག་གཞུ ང ་ བྱམས་བརའྩེ ་ི དབུ་འཁདྲི ་དང་ལམ་སྟོན་གྱི་མཛད་འཕནྲི ་ འདའི ་ི ཐག ོ ་ཏུ འང་། བདོ ་དནོ ་དང་། བོད་མི ར་རྒྱབ་སྐྱོར་
གི ་བྱ་སྤྱོད་ལ་ངེས་པར་དུ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་དགོས་ཞེས་ རྒྱ་ཆེ་ལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པར་ གནང་མཁན་རྒྱ་གར་གྱི་གས ྲོ ་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ སོགས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ གུས་བཀུར་གཟེངས་བསྟོད་ཅི་ཆེ་ཞུ་བ་ལྟར། རང་ཅག་ མཉམ་ཞུགས་དང་འབྲེལ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུ གས་
གི་མཛད་བཟང་གང་ཅིར་མངནོ ་པར་བསྟོད་ཅིང།
རྒྱ་ བདོ ་མི་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བས་ཀྱང་མགནོ ་པ་ོ གང་གི་ཐུགས་ ཆེ་གནང་བར་བཀའ་དནྲི ་ཤིན་ཏུ ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་བཅས།
ི ་དབུ ས ་སུ ་ བཅངས་ཏེ་ ནག་གཞུ ང་གི་ནར ོ ་འཁྲུལ་ཅན་གྱི ་བྱ་སྤྱོད་ཐེར་འདོན་ ར ་ྗེ བཀའ་ད ནྲི ་དུས ་རྟག་ཏུ ་སྙང
མཐའ་དོན ་འགྲོ་ བ་ཡོ ངས་ཀྱི ་ མ་འད ྲིས ་
སོགས་བོད་དོན་ལ་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ བླང་དོར་གྱི་འཇུག་སྒ་ོ མ་འཛོ ལ་བར་བཀའ་བཞི ན་སྒྲུབ་ པའ་ི མཛའ་བཤེས་ཆེན་པ།ོ འཛམ་གླང ི ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ ཡོད་པས་དེ་དག་ཚང་མར་ངས་དེ་རིང་གི་ག་ོ སྐབས་འད་ི པའི་མཆོད་པས་མཉེས་པར་བྱ་དགོས་པ་ནི་ཤི ན་ཏུ ་གལ་ གཞི ས་བྱེས་བོད་མི ་ཡོ ངས་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་བླ་ན་མེ ད་པ་
བརྒྱུད་ནས་གཞིས་བས ྱེ ་བདོ ་མི་ཡོ ངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ གནད་ཆེན་པ་ོ ཡིན། སྤྱི ་ ནོར ་༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པ ་ོ མཆོ ག ་སྐུ་ ཐུགས་ར་ྗེ བཀའ་དནྲི ་ཤིན་ཏུ ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་གར་གཞུ ང ་མང་གཉིས ་ཀྱི ས ་བོད ་མི ་ ཚེ ་༸ཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་པ་དང་། བོད་
ི ་ས་ཕྱོགས་གང་སའི་མང་ཚོ གས་ རྣམས་ལ་བསམ་བརྗོད ་ལས་འདས་པའི ་ བཀའ་དྲིན ་ དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨནོ ་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ འཛམ་གླང
དང་། ལྷག་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་འཁདྲི ་དང་། སྙན་ བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞི ན ་པ་རྣམས་ནམ་ཡང་བརྗེད ་ བཅས།
གྲགས་ཅན་གྱི ་ མི ་སྣ་ཇི ་ སྙདེ ་ཀྱི ས ་སྤྱི ་ ན ར ོ ་༸གོ ང ་ས་ ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།
བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོ གས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་
དེ་རིང་བཞུགས་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ ལ།། །།
བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི ཡར་ཐནོ ་ཚོང་པའ་ི ཚོགས་འད་ུ ཚོགས་པ།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༣༡ ཉནི ་ ཚོ ང་ལས་གཉེར་བཞི ན་པའི་ས་གནས་ཆེ་ཁག་ནས་ཚོ ང་
གཉིས ་རི ང་ཡར་ཐོན ་ཚོ ང ་ལས་གནང་ཕྱོག ས་དང་
ཚོ གས་ཁང་དུ་དཔལ་འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོ ང་ལས་
སྒ་ོ ཚོགས་སོང་།
སྒྲིག་འོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མི འ་ི སྤྱི་ཚོ གས་ཁྲོད་ཡར་ཐོན་
སྒྲུག་སོགས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག ཐེངས་འདིའ་ི ཚོ གས་ འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒའོ ་ི ཐོག་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་
ཚེ ས་ ༣༡ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༡ བར་ཉནི ་གྲངས་ བླ་ོ བཟང་སེངྒེ་མཆོ ག་གི ས་དབུས་པའི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི ་
གྱི་སྔ་ད ྲོ་ཆུ ཚོད་ ༩།༣༠ ཐག ྲེ ་བའ་ི ཐག ོ ་གངས་སྐྱིད་གཉའ་ཁ་ྲི པ་བརྒྱ་སྐརོ ་ཞིག་མཉམ་འཛོམས་ཐག ོ ་དབུ་འབདྱེ ་མཛད་ འབལ ོ ་གཏམ་བཤད་དང་བགྲོ་གླངེ ་། འདེམས་
ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ལས་གཞི་ཚན་པས་ TED ག་ོ
དེ་ཡང་ཚོགས་འདུ་འད་ི བཞིན་ཕྱི་ཟླ་
༨
བོད་དང་བོད་མི །
20
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། ུ ་། མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་། ངོ་བོ་ཉམས་ཉེས་ རང
སུ་མ་ཕྱི ན་པའི་ཁར་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུ བ་པའི་གནས་སྟངས་ ཤིག་ཀྱང་འགྱུར་ཡོད་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད།
དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་གཞི ་རྩ་ན་ི དཔལ་འབར ྱོ ་
དང་ཤེ ས ་ཡོ ན ་གཉིས ་ཀྱི ་ ཐོག ་ལ་སྐུ་ ལས་བསྐྱོན་པའི ་
འབྲས་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་
ཀྱི ་ གནས་སྟངས་འགྲོ་ རྒྱུ ་དེ་ ཡང་མི ་རི ག ས་ཀྱི ་ དཔལ་ འབྱོར་གནས་སྟངས་ཉམས་རྒུད་དུ་མ་འགྲོ་བ་ཞི ག་དང་།
ཡང་ན་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཡང་དཔལ་
འབར ྱོ ་ཡོད་མཁན་གྱི་ཇིའུ་མི་རིགས་གང་ཡོ ད་པ་དེ་དག་
གི ས་ཇིའུ་མི ་རི གས་གཞན་ཉམ་ཐག་པའི་རི གས་དེ་ཚོ ར་
གནས་སྐབས་དང་འཕྲལ་སེལ་གྱི་རོགས་པ་བྱེད་པ་ཙམ་ དུ་མ་ཟད། ཁང ོ ་རང་ཚོ་ཡིན་ནའང་ཚོ ང་པའི་སྤྱི་ཚོ གས་
བཀའ་བླནོ ་རྣམ་པ་དང་། དཔལ་འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ གྱི ་གནས་བབ་ཡག་པོ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བར་ཁྱད་
དྲུང་ཆེ་གཙོས་པའ་ི ལས་བདྱེ ་རྣམ་པ། ཚོགས་བཅར་བ།
གསར་འགོད་པ་བཅས་ཁྱོན་མི་ གྲངས་བརྒྱ་ལྷག ་འདུ་
འཛོམས་གནང་འདུག མཛད་སྒའོ ་ི ཐག ོ ་མར་སདྲི ་སྐྱོང་ མཆོག་གིས་སྣང་གསལ་ཞལ་ཕྱེ་གྲུབ་བསྟུན་རྟེན་འབྱུང་
གསོལ་ཇ་འབྲས་སིལ་ཕུལ་བ་དང་།
དེ་ནས་དཔལ་
འབ ྱོར ་བཀའ་བླནོ ་མཆོ ག ་གི ས ་ཐེང ས་འདིའི ་ ཚོ ག ས་ འདུའ་ི ང་ོ སྤདྲོ ་གསུང་བཤད་གནང་དནོ །
ཚང་མས་
ུ ་རྒྱལ་ མཁྱེན་གསལ་ལྟར། རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་ཡིན་རང
ཁབ་དེ་དང་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི ་དཔལ་འབྱོར་གནས་ སྟངས་སྲ་བརྟན་དང་། ཡར་རྒྱས་གང ོ ་འཕེལ་ཡོང་ཐུབ་
ཐབས་བདྱེ ་རྒྱུ་ནི་ལས་དོན་གལ་ཆེ ་ཤོས་ཤི ག་ལ་བརྩི ས་
ཀྱི་ཡོད།
ང་རང་ཚོ ས་འདས་པའིི་ལོ་རབས་བཅུ་དགུ་
ི ས་པ་ཡིན་ན། དང་ཉ་ི ཤུའ་ི གནས་སྟངས་ལ་གཟག
ཨེ ་
ི ་ཕྲན་ཁག་གི་ནང་ཆགས་པའ་ི རྒྱལ་ཁབ་མང་ ཤི་ཡའ་ི གླང
པ་ོ ཞིག་གི་དཔལ་འབར ྱོ ་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་ཕྱི ན་ པའ་ི གནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་བྱུང་ཡོད། དཔེར་ན། ལྷ་ོ ཀ་ོ རི་ ཡ་དང་། སིངྒ་པུར། སྔནོ ་གྱི་ཆགས་རབས་དང་ད་ལྟའ་ི ི ་ཀྱི ་དབར་ཁྱད་པར་ཆེ ན་པོ་ཕྱི ན་ ཆགས་རབས་གཉས ཡོད།
ཁྱད་པར་ཆེན་པ་ོ བྱུང་བ་དེ་དག་དཔལ་འབར ྱོ ་
ཤི ག ་ནང་འཛུ ལ ་ནས་ཚོ ང ་པ་ཞི ག ་ལ་འགྱུ ར ་རྒྱུ ར་མི ་
རིགས་ཚང་མས་ཤུགས་བསྐྱོན་ཡོད། དཔེར་ན་ཇིའུ་མི ་ བྱུང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དཔལ་འབར ྱོ ་གྱི་གནས་བབ་ རིགས་ནང་ཚོང་པ་གྲགས་ཅན་མང་པ་ོ ཡོ ད། དེ་འདྲའི་ དེ་ཡང་ཡར་ཐོན་རི ག་གསར་ཅན་གྱི་ཚོ ང་ལས་པ་མང་ ཆ་ནས་མི ་རི གས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རི གས་གཞུང་མ་བརླག་ པ་ོ ཐནོ ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། དེ་བཞིན་བཟ་ོ བསྐྲུན་པ་དང་ པར་ཉར་བསྲུང་ཐུབ་པའ་ི གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོ ད། ། མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བའ་ི གནས་སྟངས་དང་འབལ ྲེ ་ ༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པོ་ མཆོ ག ་ བ་ཆགས་པའི་ཐོན་སྐྱེད་བཟོ་བསྐྲུན་པ་བཅས་སྐྱེད་སྲིང་ གི ས་ཇི འུ་ཡི ་ཚོ ང་པ་ཞི ག་དང་མཇལ་འཕྲད་མཛད་པ་ མང་པ་ོ ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་ང་རང་ཚོའ་ི གནས་ དང་སྦྲགས་ཇི འུ ་ ཚོ ང ་པ་དེར ་བཀའ་འདྲི་ མཛད་དོན ། བབ་དང་འདྲ་བའི ་ ཇི འུ ་ མི ་རི ག ས་ཀྱི ་ གནས་བབ་ལ་ ཁྱེད་རང་ཚོ ་ལོ ་ཉི་སྟོང་རི ང་བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་ཀྱང་ ི ་ལྷག་ང་རང་ཚོ་ བལྟས་པ་ཡིན་ན། ལོ་ང་ོ སྟོང་ཕྲག་གཉས མི ་རི ག ས་ཀྱི ་ ངོ་ བོ་ དང་རི ག ་གཞུ ང ་རྣམས་ཉམས་པ་ དང་འདྲ་བར་བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་དགོས་པ་བྱུང་ཡོ ད་
21
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། མེ ད་པ་གནས་ཐུ བ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡི ན་བཀའ་རྩད་
བོད་དང་བོད་མི།
ཕེབས་སྐབས། བཙན་བལ ྱོ ་བའ་ི མི་རིགས་ཤིག་ལ་རྒྱལ་ ཁབ་རང་བཙན་ཡོ ད་པ་བཞི ན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུ ན་
རྐནྱེ ་ཡོང་ཐབས་དཀའ་ནའང་རྒྱལ་ཁབ་གང་དུ་སྐྱབས་
བཅལ ོ ་དུ་གནས་ཡོ ད་ནའང་ཤེས་ཡོ ན་ཐོག་ཤུ གས་སྣོན་
བརྒྱབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་རེད། བྱུང་སྟངས་དེ་ ཡང་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་བཞི ན་ཇི འུ་མི ་རི གས་ཕལ་ཆེ ་ བས་ཚོ ང་ལས་ཐག ོ ་ཤུ གས་བརྒྱབ་ཆེ ད་མི ་རི གས་ནང་
ཁུལ་ལ་རོགས་པ་བྱས་ནས་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་ཆེ ན་ པ་ོ བྱུང་བའ་ི གནས་བབ་དེ་བྱུང་ཡོད།
ཚོང་ལས་ལ་མ་
ི ་ བརྟེན་པའ་ི མི་རིགས་ལྷག་ཡོད་ནའང་། རིམ་པ་གཉས
པ་ཤེ ས ་ཡོ ན ་ཐོག ་ཤུ ག ས་བརྒྱབ་ར ས ྗེ ་དེ་ རི ང ་ཁ་སང་
རྒྱལ་ཁབ་གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་། ཇིའུ་མི་རིགས་དེ་དག་ཚན་
རིག་པ་ཆགས་པ་དང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཐག ོ ་ལ་མཁས་པ་ མང་པ་ོ ཐནོ ་པ། གྲགས་ཅན་སྨན་པ་མང་པ་ོ ཐནོ ་པ། དེ་
ི ་ནང་ད་ འདྲའི་ཆ་ནས་ཇིའུ་མི ་རི གས་དེ་དག་འཛམ་གླང
ལྟའ་ི ཆར་གཟེངས་སུ་ཐནོ ་པའ་ི གནས་སྟངས་དེ་འདྲ་བྱུང་ གལ་ཆེན་པ་ོ ཆགས་ཡོད། མདརོ ་དནོ ་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ ི ི བ་རེད་ཅེས་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་ལ་ གང་ཡན་ཞུས་ན། ང་རང་ཚོའ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསམ་
སྙན་སྒནྲོ ་ཞུས་འདུག
མཁྱེན་གསལ་རེད།
སྤྱིར་ཚང་མས་གནས་ཚུལ་འད་ི བླའོ ་ི རང་དབང་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་དབང་གཉིས་ སྲུང་སྐྱོབ་བདྱེ ་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། མ་འངོ ས་པར་ང་ཚོ་
བྲག་ཡོ ང་འབབ་མེ ད་རི གས་རྣམས་སྒ་ོ བརྒྱབ་དགོས་པ་
བྱུང་ཡོད། ད་ལྟའ་ི ཆར་སྒརེ ་བདག་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ ཡར་རྒྱས་ཀྱི ་གནས་སྟངས་འོག་འཚོ ་གནས་ཐུ བ་ཡོ ད།
དེ་རི ང་ཡར་ཐོན་ཚོ ང་པའི་ཚོ གས་འདུའི་དམིགས་ཡུལ་
ང་ཚོ ་ བོད ་པའི ་ གནས་བབ་ཡི ན་ནའང་ཕྱི ་ བདོ ་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དནོ ་འཐབ་རྩོད་དང་། མི་རིགས་ གཙོ ་བོ་ནི་བཙན་བྱོལ་ནང་ཡར་ཐོན་ཚོང་པ་ཡོད་པ་དེ་ ུ ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་གར་དུ་འབར ྱོ ་བ་ནས་བཟུང་མང་ ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་བར་དོ་ཕོག་ཉམས་ཉེས་ས་འགྲོ་རྒྱུ་ཡི ན་པ་ དག་མ་འོངས་པར་དེང་དུས་ཀྱི ་རི ག་རྩལ་དང་མཐུ ན་ ུ ུ ་པ་ལྡན་པ་ཞི ག་ཡོ ང་ཐབས་སྐར ོ ་ཚོགས་འདུ་ ཚོགས་ཀྱི ་དཔལ་འབར ྱོ ་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་ཡོ ང་ གསལ་པ་ོ རེད། དེར་བརྟེན་ལོ་བཅ་ཕྲག་སྔནོ ་ལ་བཙན་ ཞི ང་ནས
ཆེ ད་ས་ཞིང་འདེབས་ལས་ཀྱི ་ལས་དོན་འགོ་འཛུ གས་ བྱོལ་བོད་མི འི་སྒྲི ག་འཛུ གས་ངོས་ནས་མང་ཚོ གས་ཀྱི ་ ཚོ གས་པ་ཞི ག་ཡི ན་ཞེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ ྗེ ་སདྲི ་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་ གནང་བ་དང་། མཐུན་རྐནྱེ ་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་ཆེད་དུ་ ཁ དྲོ ་ཚོ ང ་ལས་ཀྱི ་ ལས་དོན ་སྐྱོང་ཐུ བ ་པའི་ ཆེ ད ་མ་རྩ་ ། དེ་རས དེ་ནས་དཔལ་འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ བཟ་ོ གྲྭ་ཁག་མང་པ་ོ ཞིག་སྒ་ོ ཕ་ྱེ ཡོད། ༸སྐྱབས་མགནོ ་ ཆེ ད ་འཛུ ག ས་ཀྱི ་ འགོ ་ ཁྲི ད ་ཀྱི ་ ལས་དོན ་གནང་ཡོ ད ། བ་དང་། ོ ས་བྱུང་ཡོད་ལ། མང་ཚོགས་ ཆེ ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ ་ལགས་ཀྱི ས་ཐུ གས་རྗེ་ཆེ ་ཞུ འི་ རི ན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི ་དགོངས་གཞི ་ལམ་སྟོན་འོག་མཉམ་ མང་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐག ུ ུ འབ ལ ྲེ ་གྱི ་ ལས་དོན ་ཐོག ་ནས་མང་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ དཔལ་ ཁོངས་ས་ ཚོ ང་པ་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱ་ཕྱི ར ་ནས ་པ་ གསུང་བཤད་གནང་སྟེ་ཉིན་དང་པོའི་དབུ་འབདྱེ ་མཛད་ ི སྒ་ོ ལེགས་པར་གལ ྲོ ། ། འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འག་ྲོ ཆེ ད་ལས་དོན་མང་པོ་ཞི ག་སྤལ ེ ་ ཐནོ ་པ་ཞག་ཏན་ཏན་བྱུང་ཐུབ་ཡོད།
ཡི ན་ནའང་ལོ་ཤས་སྔནོ ་འཕྲལ་ཕུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ ལས་དནོ ་དེ་དག་སྤལེ ་ཐག ོ ་ད་ལྟའ་ི ཆར་མང་ ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་འབར ྱོ ་མི་དམན་ཙམ་ཡོད། ཡིན་ཡང་ མཚན་མང་པོ་ཞི ག་གི ་ཐོག་ནས་བོད་མི འ་ི སྒྲིག་འཛུ གས་ ང་ཚོ ་ བོད ་པའི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ནང་ད་ལྟའི ་ ཆར་ཡར་ཐ ོན ་ ངོས་ནས་ཐད་ཀར་མ་རྩ་བཙུགས་ནས་ཚོ ང་ལས་བྱེད་ ཡོད།
ཚོང་པ་ཐནོ ་པ་དམིགས་བསལ་བྱུང་མེད།
དེར་བརྟེན་
དེ་འདྲའ་ི ཐག ོ ་ནས་ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་མང་ཚོགས་ཀྱི་
རྒྱུ་དེ་མཚམས་འཇག ོ ་གནང་ཡོད། མཚམས་འཇག ོ ་ གནང་ར ྗེས ་ཐུ ན ་རྐྱེ ན ་དང་ཡོ ང ་འབབ་ཡག་པོ་ ཡོ ད ་
དཔལ་འབར ྱོ ་གནས་སྟངས་སྲ་བརྟན་ཐུབ་པ་ཞིག་བཟ་ོ རྒྱུ་ མཁན་ཚོ་སྒརེ ་བདག་ཅན་དུ་བསྒྱུར་གནང་བ་དང་། བ་ྱེ
༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་ཁག་དང། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ། སོགས་དྲ་རྒྱའི་ཁ་བྱང་ www.bod.asia ཐོག་ གཟིགས་པར་འཚལ།
བོད་དང་བོད་མི །
22
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི ཡར་ཐནོ ་ཚོང་པའ་ི ལྷན་ཚོགས་ཐག ོ ་སདྲི ་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་ བཤད་གནང་བ།
ཟླ་ ༢ ཚེ ས་ ༢༨ ཉནི ་ཁལ་ལི་ཕོར་ནི་ཡར་ཆི བས་
སྒྱུར་བསྐྱངས་པའ་ི སྐབས་སུ། ང་རང་ཚོ འ་ི སྤྱི་ཚོ གས་ ནང་ Millioner དེ་འདྲ་དགས ོ ་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན་ སླབོ ་གྲྭ་དང་སྨན་ཁང་སོགས་ཀྱི ་ནང་སྤྱི་ཚོ གས་ལ་ཕན་
པའི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་དེ་འདྲ་ཡོ ད་པ་དེ་དག་ལ་
འཚམས་འདའྲི ་ི བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོ ད། ཐུ གས་རྗེ་
ཆེ། མ་འངོ ས་པར་དེའ་ི རིགས་དགས ོ ་ཀྱི་འདུག ཅེས་
བཀའ་སླབོ ་སྩལ་ཡོད། ༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་ པ་ོ མཆོག་གིས་བཀའ་དགང ོ ས་ལྟར། སྐབས་ ༡༤ པའི་
བཀའ་ཤག་གིས་ལྟ་གྲུབ་གསུམ་སྟེ། ཆིག་སྒྲིལ། གསར་
གཏདོ །
རང་ཁ་རང་གསོ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཆི ག་
སྒྲི ལ་ནི་༸གོང་ས་མཆོ ག་གི ་ཐུ གས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་དང་
། མི་མང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར། གཞིས་བྱེས་བོད་མི ་ཡོ ངས་
ཀྱི ས་རྡོག་རྩ་གཅི ག་སྒྲི ལ་དང་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ གནང་བར་བརྟེན། ཕལ་ཆེར་ཉེ་བའ་ི ལོ་རྒྱུས་ནང་ཆི ག་
ྲི ་གི་ སྒྲིལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཚད་མཐོ་ཤོས་རེད་ཞུས་ན་འགག
ཡོད་རེད་བསམ་གྱི་འདུག བདོ ་ནང་གི་བོད་མི ་ཚོ ་རང་ གི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལར་ཞེན་དང་། སྙངི ་སྟོབས།
མི་རི གས་ཀྱི་ཤ་ཞེན།
རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་དོན་དུ་སྐ་ུ ངལ་
སྐྱོན་སྟངས་སོགས་ལ་གཟིགས་པ་ཡི ན་ན་ཆི ག་སྒྲིལ་ཚད་ ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༣༡ ཉནི ་གངས་
མཐ་ོ ཤོས་ཡིན་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པ་ོ རེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན།
སྐྱིད་གཉའ་ཁྲི་ཚོ གས་ཁང་དུ་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་
ཏེ་ཚང་མར་སྙངི ་ཐག་པ་ནས་འཚམས་འདྲིའི་བཀྲ་ཤི ས་ གསར་གཏོད ་ཀྱི ་ ཐོག ་ནས་སྐ བ ས་འདི འི ་ བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཀའ་ཤག་ནས་འབད་བརྩོན་རིམ་པ་གནང་ཡོ ད། ཕལ་
འག ོ ་ཚོ ང ་པ་ཁག་གཅི ག ་འདུ་ འཛོ མ ས་ཀྱི ས ་ཉིན ་དང་
གི ས་ཚོ གས་འདུའི་དམི གས་ཡུལ་གཙོ ་བོ་སྐརོ ་གསུངས་
ཀྱི་ཚོང་ལས་རམ་འདེགས་ལས་གཞི ་ཚན་པས་གོ་སྒྲིག་
པོའ་ི དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒའོ ་ི ཐོག་སྐ་ུ མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ ལྡན ་སྲིད ་སྐྱོང་མཆོ ག ་གི ས ་གསུ ང ་བཤད་གནང་ད ནོ །
ཕྱག་རོགས་བཀའ་བླནོ ་རྣམ་པ་དང་།
སྤྱི་ཟུར་རྣམ་པ།
དེ་བཞི ན་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེས་གཙོ ས་
པའ་ི ས་ྲི ཞུ་བ་རྣམ་པ། ཡར་ཐནོ ་ཅན་གྱི་ཚོང་པ་རྣམ་པ་ བཅས་ལ་སྐབས་ ༡༤ པའ་ི བཀའ་ཤག་གིས་ཚབ་ཞུས་
རྩ་བའི ་ དཔལ་འབྱོར ་བཀའ་བླ ནོ ་མཆོ ག ་
ཆེར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའ་ི ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་གྲོས་ཚོ གས་
གྲུབ་སོང་ནའང་།
ཤག་ནས་གསར་གཏོད་རི མ་པ་གནང་བའི་ལས་གཞི ་
ངས་རྣམ་པ་ཚོར་ཞུ་རྒྱུར་ང་རང་
ཚོ འི་སྤྱི་ཚོ གས་ནང་ཡར་ཐོན་ཅན་གྱི་ཚོ ང་པ་མི ་ཉུ ང་བ་
ཞིག་ཡོད་ཀྱང་།
ད་དུང་གང་མང་ཡོང་ཐུབ་ན་བསམ་
པ་དེ་ང་ཚོའ་ི དམིགས་ཡུལ་རེད།
སྔནོ ་རྩིས་སྐབས་སུ་གྲོས་ཚོ གས་ནས་སྐབས་འདིའ་ི བཀའ་
ཁག་ ༡༢༣ འདུག་ཅེས་གས ྲོ ་ཚོགས་རང་ནས་ངོས་ལེན་
གནང་སྟེ་སྔནོ ་རྩི ས་ཡི ན་ནའང་གཏན་འབེབས་གནང་བ་
ཡར་ཐནོ ་ཅན་གྱི་ བང་ཡོད། ལས་གཞི་ ༡༢༣ ནང་ནས་གཅིག་ནི། ཡར་ ྱུ ཚོང་པ་ཡོང་དགས སྤྱི་ནརོ ་ ཐནོ ་ཅན་གྱི་ཚོང་པའ་ི ལས་གཞི་འད་ི ཆགས་ཡོ ད། ོ ་དནོ ་གཙོ་བ་ོ གཅིག་ན།ི ༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤
དམིགས་ཡུལ་གསུམ་པ་ན་ི རང་ཁ་རང་གསོ་
ཡིན།
བོད་དང་བོད་མི།
23
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། སོ་སོའ་ི རྐང་པའ་ི ཐག ོ ་ལངས་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན། ཡོད།
འད་ི ན་ི ཆབ་སདྲི ་དང་སྒྲིག་འཛུགས། སྤྱི་ཚོགས། ཆོས་
ཁོང་རང་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་སུ་ཕྱག་
དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ཀྱི་ཐག ོ ་ནས་ལངས་ ལས་གནང་བཞིན་ཡོད། ཁ་ོ རང་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ དགས ོ ་པ་མ་ཟད།
དེ་རིང་གི་ཚོགས་འདུ་དང་འབལ ྲེ ་ པའ་ི ནང་དུ།
ང་ཚོའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚོང་པའ་ི རིགས་
སླབོ ་གྲྭར་ཕྱིན་རས ྗེ ་ཚོང་བརྒྱབ་པ་རེད་འདུག ཅེས་སྙན་ ཐོ་ཞི ག་གི ་ནང་འདི་ལྟར་འཁོད་འདུག་ཅེས་སོགས་ཀྱི ་ གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་། མཐར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་
གིས་གསུང་དནོ ། མཐའ་དནོ ་༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགོན་
བའི་དཔལ་འབར ྱོ ་གྱི་ཐག ོ ་ནས་ཀྱང་རང་ཁ་རང་གསོ་
ཡོད་པའ་ི ནང་ནས་བརྒྱ་ཆ་
འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་དང་འཆར་འགོད་ལས་ཁུངས་ནས་
པར་ཚོ ང་བརྒྱབ་པ་མ་གཏོགས་ཟབ་སྦྱོང་ཐོབ་པའི་ཐོག་ པུ་མི ན་པར་ལུང་བསྟན་བསྒྲུབ་ཐུ བ་པ་ཞིག་རྣམ་པ་ཚོས་
དགས ོ ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པ་ོ རེད། དེར་བརྟེན་དཔལ་
འགན་འཁུར་གནང་སྟེ།
སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཞིབ་འཇུག་མི་
ཉུ ང་བ་ཅིག་གནང་ཡོད། ཉེ་ཆར་རང་ངས་སྙན་ཐ་ོ ཞིག་
མཐངོ ་བྱུང་།
ཕལ་ཆེར་ལོ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་འག་ྲོ གི་
ཉདི ་ནས་ཐབོ ་མི་འདུག
༨༥
ལ་ཟབ་སྦངྱོ ་རྩ་བ་ ཆེན་པ་ོ མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༢ ཚེ ས་ ༢༨
ཟབ་སྦངྱོ ་རྩ་བ་ཉདི ་ནས་མེད་ ལ་བཀའ་སླབོ ་ཕེབས་པ་འདི་བཀའ་སླབོ ་ལམ་སྟོན་གཅི ག་
ནས་ཚོང་རྒྱག་མཁན་བརྒྱ་ཆ་ ༡༥ ལས་མེད་པ་རེད། གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་འབད་བརྩོན་གནང་རོགས་གནང་། ང་
ང་ཚོ འི་སྤྱི་ཚོ གས་ནང་ཚོ ང་རྒྱག་མཁན་ནང་ནས་མཐོ་ ཚོ འ་ི ངོས་ནས་གང་ཐུ བ་ཅི ་ཐུ བ་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སླབོ ་ཐནོ ་པ་བརྒྱ་ཆ་ ༡༤ ལས་མི་འདུག བརྒྱ་ཆ་ ༦༥ ཞེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། །
བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི ཡར་ཐནོ ་ཚོང་པའ་ི ཚོང་ལས་རམ་འདེགས་ཚན་པས་འཆར་འགདོ ་ ལྡན་པའ་ི ཚོང་པ་བཞི་ལ་སདྲི ་སྐྱོང་གི་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་བྱ་དགའ་གནང་བ། ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ ཉནི ་སྤྱི་
ཚོ ང ་པ་ཁག་གཅི ག ་ཚོ ག ས་འདུ་ བསྐངོ ་ཚོ ག ས་གནང་
འབངས་ཡོངས་ལ་མང་གཙོ འི་ལམ་བཟང་གསོལ་སྩལ་
སྒ་ོ ནས་ཚོ ང་ལས་གཉེར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་དང་།
མཛད་སྒའོ ་ི ཐག ོ དབུས་བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་
ི ་ས་རབ་ལགས། ལོན་ཌོན་བོད་ཀྱི་སྐ་ུ ཚབ་ སྤདྲོ ་ཐུབ་པ། འཆར་གཞི་ལྡན་པའ་ི ཚོང་པ་ཁག་གཅིག་ ཞབས་སུ་བཌ
ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི ས་བོད་
བཀའ་དནྲི ་བསྐྱངས་ཏེ་ལོ་ང་ོ ༥༥ འཁར ོ ་བའ་ི དུས་དྲན་
འབྱོར ་ལས་ཁུ ང ས་ཀྱི ་ བོད ་མི འི་ ཚོ ང ་ལས་ཡར་རྒྱས་
རམ་འདེགས་ལས་གཞི་ཚན་པས་ག་ོ སྒྲིག་འགོ ་ཚོང་ལས་ འཆར་འགོད་ལེ གས་ཤོ ས་ཁོངས་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་པའི་
ཚོ ང་པ་བཞི ་ལ་སྲིད་སྐྱོང་གི ་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་གྱི་བྱ་
དགའ་གནང་ཡོད།
དེ་ཡང་དཔལ་འབར ྱོ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ཚོ ང་
ལས་ཡར་རྒྱས་རམ་འདེགས་ལས་གཞི ་ཚན་པས་ཡར་
ཐོན་ཚོ ང་པ་རྣམས་ཚོང་ལས་གཉེར་ཕྱོགས་ཀྱི ་འཆར་
གཞི་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པ་ོ ཡོད་ཀྱང་།
དནོ ་དངས ོ ་སུ་སྤྱི་
ཚོགས་ནང་ངས ོ ་འཛིན་མེ ད་པ་དང་གོ་རྟོགས་མེ ད་པ་ སོགས་ལུས་ཡོད་པར་བརྟེན། ཚོང་ལས་པ་དེ་དག་རང་
རེ འི་སྤྱི ་ཚོ གས་ནང་དངས ོ ་སུ་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་ཡར་ ཐནོ ་ཚོང་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་དང་།
དེ་བཞིན་རང་རེའ་ི སྤྱི་
ཚོགས་ནང་ཡར་ཐོན་གྱི་ལམ་ནས་ཚོ ང་ལས་རྒྱུན་སྲིང་
བྱ་ཕྱིར་ཉིན་གཉིས་རི ང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི འི་ཡར་ཐོན་
བ་དང་སྦྲགས།
སྐབས་དེར་འགྲན་བསྡར ུ ་གྱི་རྣམ་པའ་ི
ི ་མིན་ འགྲོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆེད་ལས་པ་ཀོ་ལོ་ཎལ་ཇི་ཏེན་དར
ཧས་ Colonel Jitender Minhas ལགས་དང་། ཇེ་ཨེ ་ ས་ཨེ ་ས་སེ་ཌིབ་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ Chief Ex-
འཆར་གཞི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤུགས་རྐནྱེ ་ ecutive-JSS-STEP, Noida,Mr.Subit Saurav སྐ་ུ ལ་དངུལ་གྱི་ཆེ་བསྟོད་རོགས་སྐྱོར་བྱ་དགའ་གནང་རྒྱུའི་ དནོ ་གཅདོ ་ཟུར་པ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་གྲུབ་ལགས།
སྐ་ུ
འཆར་གཞི་ལྟར་དངས ུ ་ནང་ཁམ ྲོ ་རའ་ི ཞབས་ཅན་ཌ་ར་ཀཎྜ་ Mr. Chandra Kant ལགས། ོ ་གཞི་འགྲན་བསྡར
བོད་དང་བོད་མི །
24
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། འབྲེལ་ཐོག་ལ་དྭགས་དང་རྒྱ་གར་གྱི་གནས་ཆེ ན་ཁག་
ཏུ ་གནས་མཇལ་ཞུ་རྒྱུའི་དགོས་མཁོ་བསྐྲུན་སླད་འགྲིམ་ འགྲུལ་ལས་ཁང་དེ་ཉདི ་བཙུགས་པ་ཞིག་ཡི ན་འདུག
ཚེ ་བརྟན་སྒལ ྲོ ་དཀར་ལགས་ནི། རྡ་རམ་ས་
ལར་གནས་སྡདོ ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོ་མོ་ ན་ི Diploma in Web designing and Web
development ཐག ོ ་སླབོ ་སྦངྱོ ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། ཕྱི་
ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་ཁ་ོ མོའ་ི འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་
དངོས་སུ་ལས་འགོ་བཙུ གས་པ་དང་སྦྲགས་ཚོགས་པ་
འདྲ་མི ན་ནང་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་ལས་ཀ་གནང་མང ྱོ ་ཡོད།
ཁང ོ ་མོའ་ི བདོ ་ཀྱི་འཕྲུལ་ལས་དེ་བཞིན་དྲ་ལམ་ཚོ ང་ལས་
ཞིག་ཏུ ་གྱུར་བ་ནས་བཟུང་དེང་སྐབས་དྲ་ལམ་གྱི་ངོས་སུ་
ཐད་ཀར་ཁྲོམ་རའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཅ་དངོས་ཉོ་རྒྱུའི་སྡངི ས་ ཆ་ཞིག་ཏུ ་གྱུར་ཡོད་འདུག
བོད་མི ་མང་སྤྱི་འཐུ ས་ཟུར་པ་རྡོ་རྗེ་དབང་འདུས་ལགས་
རྟེན་འབྲེལ་འགྲིམ་འགྲུལ་ལས་ཁང་གི ་རྒྱལ་
ཚོགས་འདུ་ཉནི ་མཐའ་མར་འཆར་འགོད་
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོར་རྒྱལ་པ་ོ བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ལ་
ལས་རོགས་ཚོ ས་མཉེན་ཆས་བཟོ་བསྐྲུན་གྱི ་ལས་གཞི་
ཕྱོགས་སོ གས་ཀྱི ་འགྲིམ་འགྲུལ་ལས་དོན་བཀོད་སྒྲི ག་
བེད་སྤྱོད་ཆེ ་བའི་མཉེན་ཆས་ཤི ག་བཟོས་ཡོ ད་པ་དེ་ནི་
བཅས་ཀྱིས་ཟུར་དཔང་གནང་འདུག
པ་ོ བཀྲ་ཤིས་ལགས་ན།ི
ལ་དྭགས་ནས་ཡིན་པ་དང་།
KA ཞེས་པའ་ི བཀྲ་ཤིས་ཚེ ་རི ང་ལགས་དང་
ཞིག་གཉེར་ཡོད་འདུག མཉེན་ཆས་དེས་ཁྱིམ་ཚང་ནང་
ལྡན ་པའི་ ཚོ ང ་པ་བཞི ་ བདམས་ཐ ོན ་གྱི ས ་གྲུ བ ་འབྲས་
དྭགས་བདོ ་མིའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ནང་རིག་གཞུང་དང་། ཆོས་
མིའི་མང་གཙོ ་དབུ་བརྙས ེ ་པའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་དངོས་
དང་ལམ་སྟོན་གྱི་འཆར་འགོད་ཞི ག་སྤལ ེ ་ཐུ བ་པ་བྱུང་བ་
ཕྲུ་གུ འི་རྩེད་ཆས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་བཟོ་བསྐྲུན་བྱས་ཡོ ད་
ལས་ཁང་དེ་བཞི ན་དངོས་སུ་ལ་དྭགས་པ་དང་མཉམ་
སྐད་ཡི ག་དེ་བཞི ན་རྩེད་ཆས་དང་འགུ ལ་གཟུགས་ཅན་
གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་
སུ་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་ཨང་རི མ་རྩེར་སོན་བདམས་
ཐནོ ་ཚོང་པ་བཞི་པར ོ ་སདྲི ་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དངུལ་གྱི་ཆེ་
བསྟོད་རོགས་སྐྱོར་བྱ་དགའ་གནང་ཡོད།
ཡར་ཐོན ་ཚོ ང ་ལས་ཐ ག ོ ་འཆར་གཞི ་ ལྡན ་
པའི་ཚོང་པ་ཨང་དང་པོ་དེར་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིམ་འགྲུལ་
ལས་ཁང་གི་རྒྱལ་པ་ོ བཀྲ་ཤིས་ལགས་སུ་ཐོབ་ཡོ ད་པ་
དང་ཁང ོ ་ལ་བྱ་དགའ་ཧིན་སྒརོ ་སྒརོ ་འབུམ་བཞི ་གནང་
ི ་པ་ Tibetan i tech བདོ ་ ཡོད་པ་དང་། ཨང་གཉས
ཀྱི་འཕྲུལ་ལས་པ་ཚེ ་བརྟན་སྒལ ྲོ ་དཀར་ལགས་སུ་ཧིན་ སྒརོ ་འབུམ་གསུམ། ཨང་གསུམ་པ་ KA ཀ། ལག་
ཐོག་ཁ་པར་ནང་མཉེན་ཆས་བཟོ་བསྐྲུན་པ་བཀྲ་ཤི ས་ཚེ ་
རི ང་ལགས་དང་ཁོང་གི ་ལས་རོགས་བཅས་ལ་ཧིན་སྒརོ ་
འབུམ་གསུམ་དང་། ཨང་བཞི་པར་ Physiotheraphy Clinic ཕྱི་བཅས ོ ་གསོ་ཐབས་ཀྱི་སྨན་དཔྱད་ཁང་
གི ་བསྟན་འཛི ན་འཇིགས་མེད་ལགས་སུ་ཧིན་སྒརོ ་འབུམ་ གཅིག་བཅས་གནང་ཡོད།
ྲི ་འགྲུལ་ དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་རྟེན་འབལ ྲེ ་འགམ
པ་དང་། རདྩེ ་ཆས་དེས་ཕྲུ་གུ་སོགས་ཚང་མས་བོད་ཀྱི་
གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་སླབོ ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་
བོད་དང་བོད་མི།
25
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག
Tenzin Jigme,Physiotheraphy Clinic
ཕྱི་བཅས ོ ་གསོ་ཐབས་ཀྱི་སྨན་དཔྱད་ཁང་ན།ི
བསྟན་
འཛིན་འཇིགས་མེ ད་ལགས་ཀྱིས་བཙུགས་པ་ཞི ག་ཡི ན་ འདུག ཁང ོ ་ན་ི Musculoskeletal Disorder and
Sport Rehab (MPT) ཞེས་པ་ནས་བསླབ་པ་མཐར་ སོན་པ་དང་། ཁང ོ ་གི་ལས་རོགས་ BPT ནས་བསླབ་
པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་པཎ་ཆེན་བཟང་པོ་ལགས་ཡི ན་འདུག
སྨན་དཔྱད་ཁང་འདའི ་ི ནང་ད་ལྟའ་ི ཆར་ཟླ་བ་གཅིག་ནང་
བརྟག་དཔྱད་བདྱེ ་པར་ཡོང་མི་གྲངས་ ༢༥༠ ཙམ་ཡོད་ འདུག །
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བདོ ་སྐརོ ་སྤལེ ་བའ་ི ཡིག་ཆ་དཀར་པའོ ་ི ཐག ོ ་གསར་འགདོ ་ གསལ་བསྒྲགས་སྤལེ ་བ། ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༡ ཉནི ་བདོ ་མིའ་ི བསྒྲགས་སྤལེ ་ཡོད་པའ་ི ནང་འཁདོ ་དནོ །
ྲི ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལྷག་པ་ཚེ ་རིང་དྲན་ སྒྲིག་འཛུགས་ཕྱི་དལ
པོའི་ལན་འདེབས་ནང་བོད་ཀྱི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐ་ུ ཕྲེང་བཅུ་ བཞི ་པ་ཁྲིམས་མཐུ ན་ངོས་འཛི ན་ནི་པེ་ཅི ང་གི ས་ངོས་
ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མི ན། འོན་ འཛི ན་དང་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་ཡོད་ ལྗངོ ས་ཟེར་བ་དེ་དབུ་བརྙས ེ ་ནས་ལོ་ང་ོ ༥༠ འཁར ོ ་བའ་ི ཀྱང་དབུ ་ མའི ་ ལམ་ནི ་ བ ད ོ ་རྒྱའི ་ གནད་ད ནོ ་ ཅེས་བཤད་པ་དེའ་ི ཐགོ ་ནས། མ་འངོ ས་པར་རྒྱ་དམར་ གཞུ ང ་གི ས ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེ ན ་པ འོ ི་ སྐུའི་ དུས་སྟོན་དེ་རིང་ནས་བཟུང་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ གསལ་བའི་ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོས་དེ་རེད། རྟེན་ཚོ གས་ཁང་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་བོད་རང་སྐྱོང་
སྟབས་བསྟུན།
བར་ལམ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བདོ ་ཐག ོ ་
སྤལ ེ ་བའི་ཡི ག་ཆ་དཀར་པོའི་ཐོག་ལན་འདེབས་གསར་
འགདོ ་གསལ་བསྒྲགས་སྤལེ ་གནང་སོང་།
དེ་ ཡང་གོ ང ་ཚེ ས་ཉི ན ་གྱི ་ སྔ ་ དྲོ་ ཆུ ་ ཚོ ད་
༩།༣༠ ཡོལ་ཙམ་ཐག ོ ་བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སདྲི ་ སྐྱོང་བླ་ོ བཟང་སེངྒེ་མཆོག་དང་།
བདོ ་ཀྱི་སདྲི ་བྱུས་
ཉམས་ཞི བ ་ཁང་གི ་ འགན་འཛི ན་ཐུ བ ་བསྟན་བསམ་
འཕེལ་ལགས།
ཕྱི་འབལ ྲེ ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པ་ོ བསོད་
ྲི ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་བཀྲ་ཤིས་ ནམས་ནརོ ་བུ་ལགས། དལ
ཕུན་ཚོགས་ལགས་བཅས་ཆེ ད་ཕེབས་གནང་སྟེ་ཕྱི་ནང་ གི་གསར་འགདོ ་པ་ ༣༠ བརྒལ་བ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་
ྲི ་བསྒྲགས་དྲུང་ཆེ་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ ཐག ོ ་མར། དལ ལགས་ཀྱི ས ་ངོ་ སྤྲོད ་གསུ ང ་བཤད་གནང་གྲུ བ ་བསྟུན་
དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོ ག་གི ས་གསར་འགོད་གསལ་
སྙངི ་བསྡས ུ །
ཡང་སྲིད་ངོས་འཛི ན་བསྐ་ོ གཞག་བྱེད་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ ཡོད་པ་གསལ་པ་ོ རེད།
དེས་མ་ཚད་ཁོ་ཚོ ས་བོད་ཀྱི་
རྒྱ་དམར་གཞུང་གི ས་བོད་སྐརོ ་སྤལ ེ ་བའི་ཡི ག་ཆ་དཀར་ ས་ཁམས་དང་བོད་མི འི་བསམ་བླའོ ི་བདག་དབང་དང་
བོད་དང་བོད་མི །
26
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། མཚེ ས ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས ་དབར་ཕན་ཚུ ན ་འཐབ་ བྱུས་ཐག ོ ་ཡིད་ཆེས་བསྐྱར་གསོ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཕྱོགས་ ི ་ཀྱི་ས་མཚམས་སྒ་ོ དབ་ྱེ དང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ གཉས
དམག་དཔུང་ཕན་ཚུན་དབར་གདངོ ་ཐུ ག་གི ་གནས་ཚུལ་
མི་ཡོང་བའ་ི ཁེ་ཕན་ཡོད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ ས་ཁུལ་གྱི ་དཔལ་འབྱོར་དང་རི ག་གཞུ ང་གོང་འཕེལ་
ི ་ཆེན་ཡོ ངས་ སྐལ ུ ་འདེད་ཡོང་རྒྱུ་མ་ཟད། ཨེ ་ཤི་ཡའི་གླང སུ་ཞི་བདེ་ཡུན་གནས་བསྐྲུན་ཐུབ།
དེ་ལྟ་བུའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི ་ཁོར་ཡུག་ནང་བ དོ ་
དེ་སྔར་བཞི ན་སླར་ཡང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་གྱི་ནང་པ་ རྣམས་ཀྱི ་ནང་ཆོ ས་སླབོ ་གཉེར་བྱེད་ཡུལ་གྱི ་ལྟ་ེ གནས་
ཤིག་ཏུ ་འགྱུར་རྒྱུ་དང་།
དེས་ཧ་ི མ་ལ་ཡའི་ས་ཁུལ་གྱི་
མི ་རྣམས་ཀྱི ་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོ ན་ཆེ ས་གོང་མཐོར་
གཏངོ ་བ་དང་། ཕན་ཚུན་དབར་དཔལ་འབྱོར་དང་རི ག་ གཞུ ང་བརྗེ་ལེ ན་བཅས་གང་ཅི ར་ཕན་ཐག ོ ས་ཡོང་རྒྱུ་
བཅས་པ་རྒྱ་གཞུ ང་ལ་ཡོད་ལུགས་ཀྱང་གསལ་བཤད་ བྱས་ཡོད།
དེ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཧམ་རྩོད་དེ་དག་ལ་
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ཚོ ར་སྣང་ལན་ཆ་དྲག་པོ་ཡོ ང་ངེས་ ཡིན། དེ་ཡང་བདོ ་མི་ཙམ་མ་ཡིན་པར་གནའ་དུས་ནས་
བཟུ ང ་བདོ ་ཀྱི ་ ནང་ཆོས ་དང་རི ག ་གཞུ ང ་མཉམ་སྤྱོད ་ བདྱེ ་མཁན་གྱི་ནང་པ་ས་ཡ་མང་པ་ོ དང་། དེ་བཞིན་དེང་
སྐབས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི ་ དྲུང་ནས་གསུང་ཆོས་ཞུས་ཏེ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་བའི་གང་
ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་དབུ་མའ་ི ལམ་གྱི་སདྲི ་
རེད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་རྩ་ཁྲིམས་གཞི ར་བཟུང་
བྱུས་ཁས་ལེན་བྱས་མེད། འནོ ་ཀྱང་བདོ ་རང་བཙན་ བདོ ་ཀྱི་གནད་དནོ ་གསལ་ཐབས་བྱས་པ་ཡི ན་ན། ཧོང་ མི ་རྩོད་པར་འཛི ན་སྐྱོང་གཅི ག་གི ་འོག་ཏུ ་བོད་རི གས་ ཀོང་མི ་མང་ཚོ འི་སེམས་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་ཁོང་ ཡོ ངས་ལ་མི ང་དོན་མཚུ ངས་པའི་རང་སྐྱོང་རྩོད་པའི་ ཚོ ར་ཡང་བརྩི ་འཇོག་བྱེད་རྒྱུ་རེ ད་སྙམ་པའི་ཚོར་སྣང་ བོད་མི འི་བསམ་འཆར་འདི་ལ་བླ་ོ གྲོས་ལྡན་པའི་རྒྱ་མི ་ བཟང་པ་ོ ཞིག་ཡོང་ངེས་ཡིན། བདོ ་མི ་རྣམས་ལ་མི ང་ རིགས་ཚོས་དཔྱད་ཞིབ་ཡག་པ་ོ བྱས་ཚེ ། དེའ་ི ནང་བདོ ་ དནོ ་མཚུངས་པའ་ི རང་སྐྱོང་ཞིག་ཐབོ ་ཚེ ། ཧོང་ཀོང་
མི་ མི ་མང་ཁྲོད་རྒྱ་ནག་གཞུ ང་ལ་ཡི ད་ཆེ ས་ཀྱི ་བསམ་བླ་ོ དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་ རིགས་ཀྱི་ང་ོ བརོ ་བརྩི་འཇག ོ ་དང་། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ བསྐྱར་གསོ་ཐུབ་པ་མ་ཚད། སྤྱི་མཐུ ན་རྒྱལ་ཁབ་ལའང་མངའ་ཁོངས་གོང་བུ་གཅི ག་ འཛི ན་ཞི འི་ཅི ན་ཕིང་གི ་ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་ཞེས་པ་ ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའ་ི ཆོས་དང་རིག་གཞུང་།
གང་སར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེ ན་པོ་མཆོ ག་གི ་
ོ ་ར་སྤདྲོ ་ཐུ བ། རྒྱ་ནག་ གྱུར་གྱི ་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི ་ཐབས་ལམ་བསྟན་ཡོ ད་པ་ ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཡིན་པ་དངས ི ་ཆེན་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ མཐངོ ་ཐུབ། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཙོན་འཇུག་འགོ ་ གཞུང་གིས་བདོ ་འད་ི ཨེ ་ཤི་ཡའ་ི གླང ཡོ ད་པའི་ནོ་བེལ་ཞི ་བདེའ་ི གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མཁན་ ཁོར་ཡུག་དང་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཐད་གལ་གནད་ཧ་
ནང་པའ་ི གྲངས་འབརོ ་ཇེ་ཆེར་འཕར་བཞིན་ཡོད།
དེ་
སྔར་ལས་མང་བ་ཞི ག་གི ས་ཞི ་བའི་གྲོས་གཞི ་དེར་རྒྱབ་
ནག་རྒྱ་མཚོ འི་ཐོག་བདག་དབང་ཧམ་རྩོད་བྱེད་པ་དང་
གནད་དནོ ་ཐག་གཅདོ ་བདྱེ ་པར་བསམ་འཆར་དནོ ་ཚན་
ཉིད་ཀྱི་སླབོ ་མ་ཆེ ས་མང་པ་ོ འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་
ི ་གི་ཕག སར་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་དང་འཛམ་གླང ྱོ ས་ དྲུང་ནས་གསུང་ཆོ ས་ཞུ་བར་ཡོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་རི གས་
ལྟའ་ི རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དཔུང་ཤེད་ཀྱི་སདྲི ་བྱུས་དེས་ལྷ་ོ རྒྱ་ འདྲ་བར་རྒྱལ་སྤྱིའ་ི ཐག ོ ་ཁང ོ ་ཁ་ྲོ སླངོ ་ངེས་ཡིན།
ལན་འདེབ ས་འདིའི་ ནང་སླར ་ཡང་གནད་
དོན་འདི་གསལ་བའི་ཐབས་ལམ་ཞི ག་ཡོ ད་པའང་བསྟན་
ལི འུ་ཞའོ་བྷ་ོ གཙོ ས་པའི་ཕྱི་ནང་གི ་རྒྱ་རི གས་མཁས་པ་
ཅང་ཆེན་པ་ོ ཞིག་ཡིན་པ་ལས། བཤུ་གཞོག་གཏོང་ཡུལ་
སྐྱོར་བྱས་ཡོད། ཁང ོ ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་”བདོ ་ཀྱི་
ཧོང་ཀོང་མི ་མང་གི ས་མ་འོངས་པར་ཁོང་ཚོ འི་གནས་
ི ་” བཅུ་གཉས
ཞེས་པའ་ི རྒྱབ་སྐྱོར་ཡིག་ཆ་ཞིག་སྤལེ ་
ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དབུ་མའ་ི ལམ་གཞིར་བཟུང་
ནས་བོད་མི འི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་ཐབས་བྱས་ཚེ ་ཁྱི མ་
ཞི ག་མི ན་པར་ངོས་འཛི ན་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པ་ཡི ན་ན། སྟངས་བོད་དང་གཅི ག་མཚུ ངས་ཆགས་རྒྱུའི་ཞེད་སྣང་ བདྱེ ་པ་དེའང་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་རེད།
དེ་བཞི ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་བོད་མི འི་དྲང་
བདེན ་གྱི ་ མངོན ་འདོད ་རྣམས་ཁས་ལེ ན ་བྱས་པ་ཡིན་
བོད་དང་བོད་མི།
27
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐག ོ ་རྒྱ་ནག་གི་ཆེ ་མཐོང་ཆེ ་རུ་འགྲོ་ངེས་
ནས་གསུང་ཆོ ས་ཞུ ས་ཏེ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་བའི་སླབོ ་མ་
འགྲོ་སོང་བཏང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་ཤུ གས་རྐྱེན་ཆེ ་རུ་གཏོང་
ཆབས་ཅི ག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བག་ཆགས་བཟང་པོ་ཞི ག་ འདུན་ལྟར་རྒྱལ་སྤྱིའ་ི ཐག ོ ་བརྩི་འཇག ོ ་ཐོབ་རྒྱུ་རེད། ཆ་
ཁང་འཛུགས་མ་དགས ོ ་པའ་ི ཁེ་ཕན་ཡོད། དེས་ཀྱང་མ་
བའ་ི ཆ་རྐནྱེ ་བསྐྲུན་ཐུབ་རྒྱུ་རེད། དེས་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་
ངོམས་པ་ལས་བོད་ཀྱི ་གནད་དོན་དྲང་བདེན་གྱི ་ལམ་
རེད། ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་སྒརོ ་ས་ཡ་མང་པ་ོ ས་ཡ་མང་པོས་བོད་དུ་སླབོ ་གཉེར་ཆེད་དུ་ཡོ ང་རྒྱུ་དང་། ནས་སེལ་ཐབས་བྱས་ན།
ཆེ ད་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོ ངས་སུ ་ ཁུ ང་ཙི འི་ སླབོ ་གཉེར ་ དང་། ཚད། ༸གང ོ ་ས་༸སྐྱབས་མགནོ ་ཆེན་པ་ོ མཆོག་གི་དྲུང་
རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱི་དགོས་
ི ་ནང་དུ་སྣེ་ཁྲིད་རྒྱལ་ རྒྱལ་སྤྱིའ་ི ཐག ོ ་ཆེ་མཐངོ ་དང་མིང་གྲགས་ཡོང་ རྐྱེན་འདིའི་འོག་རྒྱ་ནག་འཛམ་གླང ཁབ་ཀྱི་ང་ོ བའོ ་ི ཐག ོ ་ནས་རྒྱང་སྐྱོད་ཀྱི་གོམ་སྟབས་གསར་
གི ས ་དྲག་ཤུ ག ས་དང་དཔལ་འབྱོར ་གྱི ་ སྟོབས་ཤུ ག ས་ པ་ཞིག་སྤ་ོ ཐུབ་རྒྱུ་རེད། །
ུ ་བཅུ་པ་ སྐབས་བཅ་ོ ལྔ་པའ་ི བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གས ྲོ ་ཚོགས་ཚོགས་དས གཟབ་རྒྱས་ངང་བསྐངོ ་ཚོགས་གནང་བ།
༄༅།
།བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གས ྲོ ་
ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་
ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་རྣམ་པ། ཟུར་ཉན་པ་རྣམ་པ། གསར་
འགདོ ་པ་གྲངས་ ༣༠ བརྒལ་བ་དང་། ཟུར་ཉན་གཞན་
༡༥ ནས ༢༥ བར་ཉནི ་གྲངས་བཅུ་གཅིག་རིང་བདོ ་
རྣམ་པ་བཅས་ཚང་འཛོ མས་ཐོག་གྲོས་ཚོ གས་ཚོ གས་
གཤོ ངས་ཀྱི་གས ྲོ ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ཆེ ན་མོ འི་ནང་
གསོལ་ཇ་དང་།
མི འི ་ སྒྲི ག ་འཛུ གས་ཀྱི ་ བསྟི་གནས་གངས་ཅན་སྐྱི ད ་ དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་།
དེ་ ཡང་གོ ང ་ཚེ ས་ཉི ན ་གྱི ་ སྔ ་ དྲོ་ ཆུ ་ ཚོ ད་
༩།༣༠ ཐག ོ ་བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤནེ ་པ་
ཚེ ་རིང་མཆོག་དང་།
ཚོགས་གཞནོ ་མཁན་པ་ོ བསོད་
ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་
ཆབ་སྲིད་དབུ་ཁྲིད་སྲིད་སྐྱོང་བླ་ོ བཟང་སེངྒེ་མཆོ ག་གི ས་ དབུས་བཀའ་བླནོ ་རྣམ་པ། ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་
བཅས་པའ་ི བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ།
ལྷན་ཁང་
ཚོགས་གཙོའ་ི ངས ོ ་ནས་ཞུ་རྒྱུར།
ཐེངས་འདིར་སྤྱི་
འཐུས་རེ་ཟུང་ཞིག་སྐ་ུ གཟུགས་བདེ་མིན་ལ་བརྟེན་བཅར་
ཐུབ་མེད།
དེ་མིན་གཞན་རྣམས་སྐ་ུ གཟུགས་བདེ་ཐང་
དུས ་བཅུ ་ པ་དབུ ་ འཛུ ག ས་ཀྱི ས ་ཐོག ་མར་རྟེན་འབྲེལ ་ ཐོག་ནས་གྲོས་ཚོ གས་སུ་བཅར་བ་དེ་ལ་འཚམས་འདྲིའ་ི འབྲས་སིལ་ཕུལ་གྲུབ་རས ྗེ ་ཚང་མ་སྐ་ུ བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་རི ང་གི་གྲོས་ཚོ གས་
བཞེངས་ཀྱི ས་བོད ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ ན ་པོའི་རྒྱལ་གླུ་བཏང་ ཚོགས་དུས་བཅུ་པ་འད་ི ཕྱི་ཟླ་
སྟེ།
༩
པའི་གྲོས་ཚོ གས་
བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤནེ ་པ་ཚེ ་རིང་ རེད། དེའ་ི ནང་གས ྲོ ་གཞི་གཙོ་བ་ོ ཁག་ནི། བོད་མི འ་ི
མཆོ ག་གི ས་གྲོས་ཚོ གས་དབུ་འཛུ གས་ཀྱི་གསུང་བཤད་ སྒྲི ག ་འཛུ ག ས་བཀའ་ཤག་གི ས ་འདས་པའི་ ལོ ་ གཅི ག ་ གནང་དནོ །
སྐབས་བཅ་ོ ལྔ་པའ་ི བདོ ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ ནང་ཕྱག་ལས་གནང་བའི ་ ལས་བསྡམ ོ ས་རྣམས་སྙན ་
ལྷན་ཚོ གས་ཀྱི ་གྲོས་ཚོ གས་ཚོ གས་དུས་བཅུ ་པའི་ཐོག་ སྒནྲོ ་ཞུ་རྒྱུ་དང་།
དེའ་ི ཐག ོ ་བག་ྲོ གླངེ ་གནང་རྒྱུར་དུས་
དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི ས་དབུས་པའི་བཀའ་བླནོ ་ ཚོད་མང་བ་གཏངོ ་དགས ོ ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ལྟ་ཡི ན་
རྣམ་པ་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་གཞནོ ་པ་མཆོག་ ནའང་བོད་ནང་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་
གི ས་དབུས་པའི་བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུ ས་རྣམ་པ་ཚང་མར་ ཡོ ད་པ་དེའི་སྐརོ ་ཞི བ་ཕྲ་ཞུ་མི ་དགོས་པར་ཉེ་ལམ་ཕྱི་ཟླ་
བོད་དང་བོད་མི །
28
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ། གནང་རྒྱུ། མཇུག་སྐྱོང་གནང་བའ་ི ཐོག་ལ་སྤྱི་འཐུ ས་ རྒྱུ ན་ལས་ཀྱི ས ་ཞི བ ་ཕྲ་གཟིག ས་ཞི བ ་གནང་པའི་ སྙན ་
ཐོ་དེའང་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོ གས་ནང་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་ པ་མ་ཟད།
ཐེངས་འདའི ་ི གས ྲོ ་ཚོགས་ནང་འཛི ན་སྐྱོང་
བཀའ་ཤག་གི ས ་ཡི ག་ཐོག ་ནས་གསལ་བཤད་ཅི ག ་
ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཕག ྱོ ས་མཚུངས་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་ བཅས ོ ་ཁག་གཅིག་ཕེབས་རྒྱུ་རེད།
དེ་དག་ཚང་མ་ལ་
སྤྱི་འཐུ ས་རྣམ་པ་ཚོ ་ཡི ག་ཆ་སྔནོ ་ལ་བཀྲམ་ཟིན་པ་ལྟར།
ཐུ གས་ཞི བ་ཡག་པོ་གནང་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་བག་ྲོ གླངེ ་གནང་བའི་སྐབས་སུ་ཐུ གས་འགན་ཆེ ་བཞེས་ཐོག་ ནས་གནང་རོགས་ཞེས་འབདོ ་སྐལ ུ ་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན།
ད་ཆ་འོས་བསྡུའི་ལས་རི མ་འག་ྲོ བཞིན་པར་
།
རྣམ་དཔདྱོ ་སྟོན་སྟངས་དེ་ཚོའ་ི ཐོག་ལ་ཕྲན་བུ་ཁྱད་
བརྟེན་གྲོས་ཚོ གས་ནང་བཀའ་མོ ལ་གསུང་སྟངས་དང་
པར་འག་ྲོ མི་སདྲི ་པ་མ་རེད། འནོ ་ཀྱང་ཚང་མས་ཐུ གས་ གཟབ་གནང་སྟེ་སྤྱི་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས།
རྩ་དོན་ལ་
བསམས་ནས་གྲོས་ཚོ གས་ནང་སོ་སོས་ཆ་ཤས་བཞེས་ པའི་སྐབས་སུ་དགོངས་པར་རྩ་ཆེ་ཤོས་བཞེས་དགོས་རྒྱུ་
ཆགས་ཡོད། ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
༩ ཚེ ས་ ༢ ཉནི ་ཏེ་མང་གཙོའ་ི དུས་དྲན་སྐབས་བདོ ་ ཆབ་སདྲི ་ལ་ཤུགས་རྐནྱེ ་ཇི་འདྲ་ཐེབས་སདྲི ་པ་རེད། དེ་
ཚང་འཁདོ ་ཡོད། དེ་རིང་གས ྲོ ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ནང་ འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད། ད་རེས་ཀྱི་གས ྲོ ་ཚོགས་འདའི ་ི
ཐག ོ ་ལ་ཡག་ཐག་ཆོད་བྱུང་ཡོད།
མི ་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་ནང་ཆ་ ཚོ ་ལ་ང་ཚོ ས་ཞི བ་ཚགས་པོས་བལྟ་དགོས་རྒྱུ་དེ་གནད་ ནས་ལས་རིམ་དང་པ་ོ ན།ི
དེ་མི ན་མཚམས་རེ་བར་ཆད་འདྲ་འཕྲད་ཀྱི་
ཡོད། ད་བར་གས ྲོ ་ཚོགས་ཀྱི་འག་ྲོ སྟངས་དང་གང་ཅིའ་ི ཐེངས་འདིའ་ི གྲོས་
ཚོ གས་འདིའི་ནང་དུའང་དེ་སྔ་མཐུ ན་འགྱུར་གནང་བ་
བདོ ་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་
ནང་ཚོ ག ས་ཆུ ང ་ཁག་གཅི ག ་གི ས ་སྙན ་ཐོ་ ཕེབ ས་རྒྱུ ་
བར་བདོ ་ནང་རང་ལུས་མེ ར་སྲེག་བཏང་གནང་མཁན་
ཏེ་ལོ ་གཅི ག་ནང་དུས་ཚོ ད་མང་པོ་བཏང་སྟེ་སྙན་ཐོ་དེ་
བཀུར་འས ོ ་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོ་ཡིན་ནའང་རེད། རྒྱ་ཆེ་
གས ྲོ ་འཆར་ཡོང་རྒྱུ་རེད། དེ་བཞིན་བདོ ་ནང་གི་ཛ་དྲག་
མཐ ོའི ་ སྨན ་པའི ་ ལྷན ་ཚོ ག ས་དང་འབྲེལ ་བ་ཡོ ད ་པའི ་
མཐུན་འགྱུར་གནང་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན།
བར་གདུང་སེ མས་སྐྱེའི་གས ྲོ ་ཆོ ད་གྲོས་འཆར་འཁྱེར་
ཕྱོགས་བཞུ གས་སྤྱི ་འཐུ ས་རྣམ་པ་ཚོ ་ཕྱག་ལས་གནང་
སྟངས་ག་འདྲ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༣ ནས་ ༩ གྱི ་ གནས་སྟངས་ལ་མྱ་ངན་གུ ས ་འདུད ་ཀྱི ་ ར ྗེས ་དྲན་
གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའ་ི ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་ད་ ཡོང་གི་ཡོད།
ཐེངས་འདའི ་ི གས ྲོ ་ཚོགས་ནང་གདུང་
སེམས་མཉམ་སྐྱེའ་ི གས ྲོ ་ཆོད་གས ྲོ ་འཆར་ཞིག་ཡོད།
དེང ་སྐབ ས་རྒྱ་ནག་ནང་འགྱུ ར ་བ་ཤུ ག ས་
ཆེན་པ་ོ འག་ྲོ བཞིན་ཡོད།
ལྷག་པར་དཔལ་འབར ྱོ ་གྱི་
གནས་སྟངས་ཐག ོ ་ནས་འགྱུར་བ་ཤུ གས་ཆེ ན་པོ་འགྲོ་ བཞིན་ཡོད་པ་དང་།
དེས་རྐནྱེ ་པས་སྤྱི་ཚོགས་དང་།
རེད།
ལྷག་པར་ཤེས་ཡོན་ཐག ོ ་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་
རིང་ཉནི ་མ་དང་པ་ོ ནང་ཕེབས་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ཆེས་
ལྟར་འཛི ན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་ཡི ན་ནའང་རེད།
སར་དགང ྲོ ་ཚོགས་ལ་བར་ཆད་མི་ཡོང་བའ་ི ོ ས་ནས་གས ད་རེས་
གྲོས་ཚོ གས་ཀྱི་ཚོ གས་ཆུང་གི ས་སྙན་ཐོ་ཕེབས་རྒྱུ་རེད།
གྲོས ་ཚོ ག ས་འདིའི་ ནང་དུ་ རྩ་བའི་ སྐུ་ གཟུ ག ས་བདེ་ པ ་ོ
ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་སྒྲིག་གཞི ་འཆར་ཟིན་
འཁུར་ཏེ་ཕེབས་མཁན་ཡང་ཡོད་རེད། སྤྱི་འཐུ ས་རྣམ་
མེད་ནའང་ཆེད་བསྔགས་གྲོས་ཚོ གས་འདའི ི་ནང་འགན་
བསྐྱར་ཀླགོ ་ཟིན་པ་དེ་བསྐྱར་དུ་གྲོས་ཚོ གས་འདིའི་ནང་
པ་གཉིས ་ཐེང ས་འདིའི་ གྲོས ་ཚོ ག ས་ཚ་ཆང་དགོང ས་
ཕྱོགས་བསྐྱོད་ལ་ཕེབས་ཡོ ད་པ་མ་གཏོགས་དེ་མི ན་སྤྱི་
ཕེབས་རྒྱུ་ཆགས་ཡོད།
དེ་བཞི ན་མང་ཚོ གས་རྩི ས་ཁྲ་ཚོ གས་ཆུ ང་
པ་ཞུས་པ་རེད།
སྤྱི་འཐུས་གཅིག་ད་ཆ་གཞུང་འབྲེལ་
སྐབས་ ༦ པའ་ི སྙན་ཐ་ོ གས ྲོ ་ཚོགས་ནང་སྙན་སྒནྲོ ་ཟནི ་ འཐུས་ཚང་མ་ཕེབས་འདུག ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན།
པ་དེའི་རྗེས་སུ་འཛི ན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི ས་མཇུག་སྐྱོང་
གང ུ ་ཞུས་པ་བཞིན། ོ ་དུ་འབདོ ་སྐལ
གྲོས་
ཚོགས་ཚགས་ཚུད་པ་ོ དང་།
བོད་དང་བོད་མི།
29
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ལས་དནོ ་ཡག་པ་ོ བསྒྲུབ་
ཆེ ད་ཚང་མས་མཐུན་འགྱུར་གནང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན། ཞེས་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་ཆབས་
ཐུགས་ར་ྗེ ཆེ།
ཅིག་ཚོགས་གཙོའ་ི ལས་ཚབ་དང་།
ལས་རིམ་ཚོགས་
ཆུང་གི་ཚོགས་མི་བསྐ་ོ གཞག་གནང་། དེ་ནས་སྤྱི་འཐུས་
རྒྱ་རིགས་ཐར་ལགས་དང་། སྤྱི་འཐུས་འཇམ་དབྱངས་ བཟདོ ་པ་ལགས།
སྤྱི་འཐུས་བླ་ོ བཟང་ཡེ ་ཤེས་ལགས།
སྤྱི ་ འཐུ ས ་ཨ་ཅཱ་རྱ་ཡེ ་ ཤེ ས ་ཕུ ན ་ཚོ ག ས་ལགས་བཅས་
ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་
འཆར་རི མ ་བཞི ན ་སྒྲོག ས་སྦྱང་གནང་གྲུ བ ་མཚམས་
ཚང་མ་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་མྱ་ངན་གུས་འདུད་མཚོ ན་ཆེད་ ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་ཞུས་ཡོད།
དེ་ནས་གཞུང་
འབལ ྲེ ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེའི་གྲོས་འཆར་སྤྱི་འཐུ ས་
དགེ་བཤེ ས་སྨནོ ་ལམ་མཐར་ཕྱི ན་ལགས་ཀྱི ས་སྒྲོགས་
སྦྱང་གནང་སྟེ་བོད ་ནང་གི ་ ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐ ག ོ ་ བག་ྲོ གླངེ ་གནང་འག་ོ ཚུགས་ཡོད་པ་བཅས། །
རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱིས་ཤུགས་ལྡན་གྱི་གནད་དནོ ་བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ཁ་བྲལ་ གཏངོ ་རྒྱུར་བེད་སྤདྱོ ་བཏང་བ།
—— ཤུགས་ལྡན་གནད་དནོ ་ལ་བདག་གི་བལྟ་སྟངས། རྩོམ་པ་པོ། ལི ་ཅང་ལི ན།
དྲུང་འཕར་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་ཕབ་བསྒྱུར་གནང་།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལོ་ནས་བཟུང་ “ཤུགས་
ཡུ་རོ བ་སོ གས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་བཀའ་ཆོ ས་གནང་
ཚོ གས་ནང་གི ་རྩོད་གཞི ་ཆེ་བའི་གནད་དོན་ཞི ག་ཏུ ་གྱུར་
ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་(དེའི་ནང་ནབུ ་ཕྱོགས་པ་ཁ་ ལ་རྭ་བ་ཆུ ང་ཆུ ང་ཞི ག་བསྐར ོ ་ནས་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་
མ་མཆོག་ནས་ “ཤུགས་ལྡན་” བསྟེན་གསོལ་བདྱེ ་
མཆོག་ལ་དམའ་འབེབ་ཀྱི་སྐད་འབདོ ་བདྱེ ་པ་དང་། ཉེ་ པ་ཚོས་འཕདྲེ ་དར་ཞིག་དཔྱང་ཞིང་།
ལྡན་”
གྱི་གནད་དནོ ་དེ་བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི སྤྱི་
ཡོད། ལོ་རབས་ ༧༠ པའ་ི ནང་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་ ུ ་བའི་བསླབ་བྱ་གནང་བ་དེ་ཤུ གས་ལྡན་ལ་དད་པ་ མི ་རང
བྱེད་མཁན་ཁག་གཅིག་གི ་སྣང་བར་མ་ཕྱིན་པར་ཏཱ་ལའི་
བླ་མས་ཁོང་ཚོ འི་ཆོས་དད་རང་དབང་འཕྲོག་སོང་ཞེས་
སྐབས་དང་། མང་ཚོགས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་ གནས་ཉེན་རྟོག་པས་ཚོ གས་ཁང་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ཟུར་ཅིག་
ཤས་ཚུ ད་ཡོ ད།)གྱིས་ཚོ གས་ཁང་གི ་ཕྱི་རུ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ མཁན་ཁ་ཤས་ལ་ཟུར་བཅད་ས་ཆ་ཞིག་སྤྲད་འདུག ཁོ་
མི ་དར་མ་ཞིག་
བའི་ལོ ་ཤས་ནང་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུ ལ་དེ་ གི་སྣེ་འཁདྲི ་འགོ ་སྐད་འབདོ ་བདྱེ ་ཀྱི་འདུག
ཉེ་བའི་ལོ་
སྔནོ ་མ་ལས་ཤུ གས་ཆེ ་རུ་བཏང་ཡོ ད་པ་ངས་ཐེངས་ཁ་ ཤས་ནང་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་ནས་མང་ཚོགས་ ཤས་དངས ོ ་སུ་མཐངོ ་བ་མ་ཟད།
ང་ོ རལ ྒོ ་གྱི་རྣམ་པར་
ཡང་འགྱུར་བ་སོང་ཡོད་པའ་ི མཐངོ ་ཚུལ་བྱུང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ བཟུང་ང་ོ རལ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའ་ི ཟླ་བ་ ༩ པར་ང་ ྒོ ་གྱི་ལས་འགུལ་རྒྱ་ཆེ་ར་ུ བཤད་ནས་གཞི ་རྒྱ་ཆུང་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱེད་འགོ་བཙུགས།
མཆོག་གི་གསུང་ཆོས་ལ་བཅར་བ་ཡིན། སྐབས་དེར་ས་
བཏང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའ་ི རང་ཨ་རི འི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོ ག་གི ་མན་ཧ་ཀྲིན་ཁུལ་ རས ྗེ ་ནས་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་གིས་ཨ་རི་དང་། དུ་ཡོ ད་པའི་ཚོ གས་ཁང་ཞི ག་ཏུ ་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་
ལ་བཀའ་སླབོ ་དང་།
གསུང་ཆོས་ག་དུས་གནང་ཡང་
ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབདོ ་བདྱེ ་
ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། མི་ཚོས་ཀྱང་ཡང་ཁོང་ཚོ ་རེད་བསམ་ ནས་ཡ་མཚན་བདྱེ ་ཀྱི་མེད།
དེ་ཉནི ་མི ་གྲངས་སྟོང་ཚོ ་
ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཚོ གས་ཁང་གི ་ཕྱི་ལ་རུ་བསྟར་སྒྲིག་བཞི ན་
བོད་དང་བོད་མི །
30
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
ཚོགས་ཁང་ནང་འཛུ ལ་རྒྱུ་སྒུག་ནས་བསྡད་ཡོ ད་པ་དང་ སྒག ྲོ ་པ་དེས་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་མདགོ ་ཁ་པ་ོ མཐངོ ་གི་ཡོད།
། དར་མ་དེས་ “ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་་་་ ” ཞེས་སྐད་འབདོ ་ བདྱེ ་སྐབས། ར་ུ བསྟར་ནང་ཡོད་པའ་ི མི་གྲངས་བརྒྱ་ ཤུགས་ལྡན་གྱི་སྔནོ ་མ་དང་ད་ལྟ། ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དེ་མ་ཐག་ “ཁ་ྲི ལོར་བརྟན་པ་ཤོག”
ི ། ཅེས་སྐད་རྒྱག་གི་འདུག་པ་འདས
ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་
མཁན་ཚོ འི་ང་ོ རྒོལ་དེ་བསྟན་བཤི ག་ཚ་པོ་ཞི ག་ཆགས་
སོང་།
ཤུགས་ལྡན་ནམ་དལ ོ ་རྒྱལ།
བླ་ཆེ ན་མང་པོས་མངོན་གསལ་གྱི ་སྒ་ོ ནས་ཤུ གས་ལྡན་ བཀག་སྡམོ ་མཛད་པའང་གསལ་པ་ོ ཡིན།
ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ ར་ྡོ ར་ྗེ ཤུགས་ ཀྱང་། ” ངས ོ ་ནས་དེ་སྔ་ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་པ་ཡི ན།
ལྡན ་སོ ག ས་འབོད ་སྟངས་མི ་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་ཡོ ད ་པ་ རང་ཉདི ་ཀྱི་ཉམས་མངྱོ ་དངས ོ ་དང་།
ལྟར ་རྒྱ་ཡི ག་ནང་དུའ ང་འབྲི་ སྟངས་སྣ་ཚོ ག ས་ཤི ག་ བྱུང་རབས། དེའ་ི ང་ོ བ་ོ བཅས་ལ་ཡུན་རི ང་བརྟག་དཔྱད་ འདུག ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་དང་མི་བསྟེན་ན་ི བདོ ་བརྒྱུད་ ཞི བ་འཇུག་གཟབ་ནན་བྱས་རྗེས་ཤུ གས་ལྡན་ནི་སྲུང་མ་
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོའ་ི ཟླ་བ་ ༨ ཟླ་མཇུག་ལ་ ནང་བསྟན་དགེ་ལུགས་པ་ནང་ཁུལ་གྱི་མི ་ལོ་བཞི ་བརྒྱར་ མིན་པར།
ང་རང་ཇར་མན་གྱི་གངྲོ ་ཁྱེར་ཧན་སྦག་ཏུ །
གི་གཞི་རྟེན་འཚོལ་བ།
ཚོགས་འདུར་བཅར་ཞིང་།
ཤུགས་ལྡན་གྱི་
དལ ོ ་ཞེས་པའ་ི ས་གནས་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཞིག་
ཐུན་མོང་ ཉེ་བའི་རྩོད་གཞི ་ཅན་གྱི ་གནད་དོན་ཞི ག་ཡི ན་པ་དང་ ཡིན་པར་ངེས་པ་བརྙདེ ་གནང་པའ་ི སྐརོ ་དང་།
ཞེས་པའ་ི རྒྱལ་སྤྱིའ་ི རྒྱ་བདོ ་ སྐབས་དེ་དུས་ཡང་༧གང ོ ་
ཤུགས་
། ཆོས་ལུགས་རིག་པའ་ི ཐད་ནས་བཤད་ན། དེ་ན་ི དགེ་ ལྡན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་མ་འཆམ་པ་བཟོ་
ལུགས་པའ་ི ཁདྲོ ་ཀྱི་ཆོས་ལོག་(Cult)
བདྱེ ་མཁན་གྱི་ གི་ཡོད་པ། ” སོགས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཐེངས་མང་
ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་བཀའ་སླབོ ་ཉན་པར་བཅར་ རས ྗེ ་འབྲངས་པ་རེད་ཅེས་བརདྗོ ་ཆོག ཤུགས་ལྡན་ན་ི འགལ ྲེ ་བརདྗོ ་མཛད་ཡོད། དེར་བརྟེན་༧གོང་ས་མཆོག་ རྒྱུའ་ི ག་ོ སྐབས་བྱུང་། ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་ཚོས་ ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ལྔ་པའ་ི སྐབས་ནས་བྱུང་ཞིང་། བདོ ་ ནས་ཤུ ག ས་ལྡན ་བསྟེན་ན་ཕན་ལས་གན དོ ་ཆེ ་ བ་དང་ ཚོ གས་ཁང་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ལམ་སྟེང་དུ་བོད་ཀྱི་༧སྐྱབས་ ཡིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆར་གཞིགས་ན། ཤུགས་ལྡན་ན་ི ། བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་ མགོན ་ཏཱ ་ལའི ་ བླ་ མ་མཆོ ག ་ལ་ང ོ་ རྒོལ ་བ ྱེད ་ཀྱི ་ འདུག ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ལྔ་པ་དང་མི་མཐུན་ཞིང་། དྭགོ ས་ མཐུ ན་སྒྲི ལ་དམ་ཚི ག་གོང་བུ་གཅི ག་གྱུར་ལ་གནདོ ་པ་
འནོ ་ཀྱང་དེའ་ི སྐབས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་དེ་སྔ་དང་བསྡར ུ ་ གཞི ་སྣ་ཚོ གས་འོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་ལོ ་རྒྱུས་ མ་ཟད། བདོ ་མི་རིགས་ནང་ཁུལ་གྱི་མཐུ ན་སྒྲིལ་ལའང་ ན་ཏགོ ་
ཙམ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་འདུག་པ་ན།ི
མི་སྣ་ཞིག་གི་ཡང་སྤྲུལ་ཡིན་པ་དང་།
ཤུགས་ལྡན་གྱི་ གནདོ ་ཀྱི་ཡོད་པའ་ི ངས ོ ་འཛིན་གནང་ཡོ ད།
དེ་ལས་
ང་ོ རལ ྒོ ་བདྱེ ་མཁན་ འབྱུང་ཁུངས་གང་འདྲ་ཡི ན་མི ན་བོད་ཡི ག་གི ་ཡི ག་ཆ་ ཉེན་ཚབས་ཆེ་བ་ནི་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་ན་བདོ ་ཀྱི་ཆོས་དེ་ མི་གྲངས་བརྒྱ་སྐརོ ་ཞི ག་འཛོ མས་ཡོ ད་པའི་ཁོངས་གཙོ ་ ཁ་ཤས་ནང་གསལ་ཡོད་ལ། དམངས་ཁདྲོ ་དུ་ཤོད་སལ ྲོ ་ ལྷ་གསོལ་ཀླུ་གསོལ་དུ་གྱུར་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པར་ངས ོ ་ བ་ོ ཕྱི་རྒྱལ་མི་རིགས་ཡིན་ཞིང་། གྲྭ་ཆས་གནྱོ ་འདུག
ཁ་ཤས་ཀྱིས་ད་དུང་ ཡང་འདྲ་མིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་འདུག
དེའ་ི ཐག ོ ་ནས་ འཛིན་གནང་ཡོད།
ཁང ོ ་ཚོས་འཕདྲེ ་དར་འཐེན་པ་ ཤུ གས་ལྡན་གྱི ་རྩོད་གཞི ་ནི་དེང་སང་ཐོན་པའི་གནས་
དང་། ཚོས་གཞི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱར་ཡིག་འཁྱེར་བ། སྒྲ་ ཚུལ་གསར་པ་ཞིག་མིན་པར།
ནང་ཆོས་ཀྱི་ཐག ོ ་ནས་བཤད་ན།
ཤུགས་
ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ལྔ་ ལྡན་བསྟེན་གསོལ་བྱས་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་དང་ བསྐྱེད་རྒྱང་བསྒྲགས་ཁ་ཤས་འཁྱེར་ནས་སྐད ་འབ དོ ་ པའི་ སྐབ ས་ནས་དགེ་ལུགས་པ་ནང་ཁུལ་དུ་བྱུ ང ་བའི་ འགལ་གྱི་ཡོད། ནང་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ ི ་པ་ཞི ག་ད་བར་ལྷག་བསྡད་པ་ཅི ག་ཡི ན་ ཡུལ་ན་ི སངས་རྒྱས་དཀནོ ་མཆོག་དང་། ཀྱི ་སྒྲ་ཤུ གས་ཆེ ད་མངགས་ཆེ ན་པོ་བཟོ་ཐབས་བྱེད་པ་ གནས་ཚུལ་རྙང
ཆོས་དཀོན་
དང་། དེའ་ི ཁདྲོ ་ནས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སྐད་འབདོ ་ཀྱི་སྒྲ་དང་ པ་མཐངོ ་ཐུབ། ཤུགས་ལྡན་དང་། ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་ མཆོག དགེ་འདུན་དཀནོ ་མཆོག་ཡིན་པ་ལས། ལྷ་དང་
བསྟུན་ནས་རྐང་འཁྲབ་ལག་འཁྲབ་བ ྱེད ་ཀྱི ་ འདུག ་པ་ གསོ ལ ་གྱི ་ བྱུ ང ་རབས་ལོ ་ རྒྱུ ས་སྐར ོ ་མཁས་པའི ་ ཞི བ ་ འད་ྲེ ལ་སྐྱབས་སུ་འག་ྲོ གི་མེད།
བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ཀྱི་
དེས། ཁ་ོ པ་ཚོ་ན་ི དྲན་པ་བཟ་ི བ་ནང་བཞིན་ཆགས་ཡོད་ འཇུག་རྩོམ་ཡིག་མི་ཉུ ང་བ་ཞིག་བདོ ་ཡིག་དང་། དབྱིན་ དོན་སྙངི ་ལ་ཆ་རྒྱུས་ཡོ ད་མཁན་ཅིག་གི ་ངོས་ནས་བཤད་
པ་གསལ་པ་ོ འདུག ལོ་དེའ་ི ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པར་ངས་ནའི ུ་ ཡིག་ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་ལ། ཁག་གཅིག་རྒྱ་ཡིག་ ན་གནས་ལུགས་དེ་རྟོགས་དཀའ་བ་ཞིག་མ་རེད། ཡོཀ་གངྲོ ་ཁྱེར་གྱི་མན་ཧ་ཀྲིན་ཁུལ་དུ་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་ གི་ནང་དུ་ཡང་ཡོད།
རྒྱུ་ ཡིག་ཆ་དེ་ཚོའ་ི ཐག ོ ་ནས་ཤུགས་ མཚན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོ ག་
བླ་མ་མཆོག་ནས་རྒྱ་རིགས་དད་ལྡན་ཁེར་གཙང་ལ་ཆོས་ ལྡན་བསྟེན་མཁན་བྱུང་ནས་བཟུང་ཤུ གས་ལྡན་ནི་དགེ་ གིས་དགང ི ་ཟབ་བཞེས་པ་དང་། བརྟག་ཞིབ་ ོ ས་པ་གཏང
འབལ ྲེ ་གནང་སར་བཅར་བ་ཡིན། དེའ་ི སྐབས་༧གང ོ ་ས་ ལུགས་པ་ཡོ ངས་ཀྱིས་བསྟེན་གསོལ་བྱེད་པའི་ལྷ་སྲུང་དུ་ ནན་མོ་གནང་རས ྗེ ་ཤུགས་ལྡན་དམ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུའ་ི
མཆོག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་ གྱུར་མེད་པར། ད་བར་རྩོད་གཞི་ཅན་དུ་གནས་ཡོད་པ་ ཐག་གཅདོ ་གནང་བ་མ་ཟད། ཡོངས་བསྒྲགས་ཀྱི་ཐོག་ དེ་ཚོ་སྔར་བས་སྐད་ཅར མི་གྲངས་མང་ གསལ་པ་ོ ཡིན་ལ། ལོ་རྒྱུས་ཐག ོ ་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ལྔ་ ནས་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་ན་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ་བའི་གནས་ ོ ་ཆེ་བ་དང་། ཉུ ང་ཐད་གསུང་ཆོས་ལ་བཅར་མཁན་གྱི་མི ་གྲངས་དང་ པ་དང་། བརྒྱད་པ། བཅུ་གསུམ་པ། དེ་བཞིན་ས་སྐྱ་ ལུགས་གསལ་དཀྲོལ་གྱི་ཁ་ཏ་བསླབ་བྱ་གནང་གི་ཡོ ད།
བསྡར ུ ་ཐབས་གཏན་ནས་མེད་ཀྱང་།
ི ་མ་བཅས་ཀྱི་ སྐད་སྒྲ་ཆེན་པ་ོ དང་། དགེ་ལུགས། བཀའ་བརྒྱུད། རྙང
ཆོས་ཕག ྱོ ས་ཀྱི་ཐག ོ ་ནས་བཤད་ན། ཤུགས་
བོད་དང་བོད་མི།
31
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
ལྡན་གྱི་རྩོད་གཞི་ནི་དགེ་ལུགས་ནང་ཁུལ་དུ་རྗེ་རི ན་པོ་ ན། རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་ཚོགས་པའ་ི ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་ ཟིང་འཁྲུག་ཞོད་འཇགས་ཟེར་བའི་དམག་འཁྲུག་འགོ་ ཆེའ་ི བསྟན་པ་ཁོ་ན་ལས་མ་འདོད་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་དང་ བདྱེ ་མངྱོ ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན།
རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱི་
འཛུ ག ས་སྐབ ས་རྒྱ་ནག་གུ ང ་བྲན་གྱི ས ་དཀར་མཛེ ས ་
། བཅུ་གསུམ་པ། བཅུ་བཞི་པས་ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་ ནང་དུ་འཛུལ་བ་དང་། དགྲ་བསོ ་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་བ་
དམག་དཔུང་དེ་དམག་སའི་མདུན་དུ་བཏང་ནས་བོད་
འདདོ ་ཚུལ་བཟུང་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཤུགས་ལྡན་ པ་བཟ་ོ ཐབས་བདྱེ ་པ་དེ་ལ་ཁ་འཕྲལ་ཟེར་ཞིང་།
ལྗངོ ས་ཀྱི ་ དམར་ཤོ ག ་ཚོ ག ས་པའི ་ དྲུ ང ་ཆེ ་ ཀྲང་ཤང་
། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་འདདོ ་མཁན་གྱི་ཕག ྱོ ས་དབར་ ངན་བྱུས་ཡོ ད་རྒུ ་བཏོན་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་པའི་ཐབས་ ཁུ ལ ་དུ་ བོད ་དམག་གི ས ་གཙོ ་ བོ་ བྱས་པའི ་ བོད ་པའི ་ གྱི་རྩོད་པ་ཞིག་རེད། ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ལྔ་པ་དང་ དང་ཁྱད་ཆོས་མི་ཤེས་མཁན་ཧ་ལམ་མེད། དགྲ་བ་ོ ཐོན་ཞེས་པའི་དམག་དཔུང་རྒྱ་བསྐྱེད་བཏང་བ་མ་ཟད། གུ་ཡངས་པ་ོ དང་། ཕན་ཚུན་སླབོ ་སྦངྱོ ་བདྱེ ་དགས ོ ་པའ་ི བེད་སྤྱད་ནས་འགལ་བ་ཆེ ་རུ་བཏང་སྟེ་ཆི ག་སྒྲི ལ་མེ ད་ དེ་
བསྟེན་མཁན་གྱིས་དགེ་ལུགས་པས་ཆོ ས་བརྒྱུད་གཞན་ ནས་རི མ་བཞི ན ་གནས་ཚུ ལ་ཆེ ན ་པོ་བཟོ་ཐབས་བྱེད ་ དང་།
ི ་མའ་ི ཆོས་ཉམས་ལེན་དང་། པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྙང
དེང་སང་གི ་ཤུ གས་ལྡན་རྙགོ ་གྲའི་ངོ་བོ་དང་ ཆི ག་སྒྲིལ་མི ་ཡོ ང་བའི་འབད་བརྩོན་བྱེད་པ་དེ་ལ་འཐོར་
མི ང་གི ས་ནང་ཁུལ་དུ་གྲངས་ཚད་ཉུ ང་ཉུ ང་ཞི ག་དཔར་
ཕན་ཚུན་འཐབ་རྩོད་འཁོན་འཛི ན་བཟོ་ཐབས་བྱས་ནས་
སྐྲུན་བྱས་པའ་ི འདས་དནོ ་དྲན་གསོའ་ི དེབ་ཀྱི་ནང་། རྒྱ་ ནག་གུ ང་བྲན་གྱི ས་བལ་བོད་ས་མཚམས་འགྲམ་ཁུལ་
ལོ་རྒྱུས་ཐག ོ ་གི་ཤུགས་ལྡན་རྙགོ ་གྲའ་ི ང་ོ བའོ ་ི དབར་ ཞིག་ཟེར་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁ་བྲལ་དང་འཐར ོ ་ཞིག་
། བདོ ་རིགས་གསང་ལས་པ་གླ་ོ སྨནོ ་ཐང་དུ་བཏང་ནས་
སླབོ ་སྦངྱོ ་བདྱེ ་རྒྱུར་ང་ོ རལ ྒོ ་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད།
།
གནས་ཚུལ་གྱི་ང་ོ བ་ོ བསྒྱུར་ནས་ནང་ཁུལ་
མི་ནང་ཁུལ་དམག་རྒྱག་བཅུག་པ་རེད། བོད་རང་སྐྱོང་
ཁྱད་པར་ཡོད།
གལ་སདྲི ་ལོ་རྒྱུས་ཐག ོ ་གི་ཤུགས་ལྡན་ གཏོང་རྒྱུ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གུ ང་བྲན་གྱི ས་དགྲ་བོར་འཐབ་
གྱི ་ རྙ ག ོ ་གྲ་དེ་ ཆོས ་ལུག ས་ཀྱི ་ གནད་དོན ་ཡི ན་ཟེར ་གྱི ་ རྩོད་བདྱེ ་སྐབས་ཀྱི་རྩ་བའ་ི ཐབས་ཤེས་ཤིག་རེད།
ལོ་
དུ་གསང་ལས་ཚན་པའི་སྡ་ེ ཚན་བཙུགས་པའི་སྐརོ ་དང་
དེར་ཡོ ད་བོད་དམག་གི ་འགོ་པ་དང་འབྲེལ་བ་བཙུགས་ ནས་གསང་བའ་ི གནས་ཚུལ་མཁ་ོ སྒྲུབ་དང་།
དེ་རྗེས་
ཡོད་ན། དེང་སང་གི་ཤུགས་ལྡན་གྱི་རྙགོ ་གྲ་དང་། ལྷག་ རྒྱུས་ཐག ོ ་གི་ག་ོ མིན་ཏང་ལོག་སྤདྱོ ་ཤོག་ཁག་ཡིན་ནའང་ པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་བཟུང་གི་ཤུགས་ལྡན་གྱི་རྩོད་ འདྲ། ཡང་ན་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུའ་ི སྐབས་ཀྱི་རྒྱ་རིགས་
བདོ ་དམག་ནང་ཁུལ་ཁ་འཐར ོ ་བཏང་ནས་མཐར་གླ་ོ སྨནོ ་
སང་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་སྐབས་ བསྟར་བྱས་པའ་ི བཅས ོ ་སྒྱུར་ཡིན་ནའང་འདྲ།
རྙགོ ་དེ་ཡོངས་སུ་ཆབ་སདྲི ་ཀྱི་ང་ོ བརོ ་གྱུར་ཡོད།
དེང་ མ་ཡི ན་པའི་མི ་རི གས་ས་ཁུལ་དུ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ལག་ ཡང་
ཀྱི་དམི གས་འབེན་གཙོ ་བོ་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐ་ུ སྒརེ ་ མི ན་ན་དེང་སྐབས་ཀྱི ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོ གས་ཡི ན་ནའང་
ཐང་གི ་བོད་དམག་ཐོར་ཞི ག་བཏང་བའི་སྔ་ཕྱིའི་བརྒྱུད་ རིམ་ཆ་ཚང་ཞིབ་བཀདོ ་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
འདས་དོན་དྲན་གསོའ་ི དེབ་དེའ་ི ནང་ད་དུང་
། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོར་ཀྲང་ཤང་མིང་གིས་སྐབས་དེའ་ི
ུ ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ ང་ོ རལ ྒོ ་བདྱེ ་ཐབས་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ན་ འདྲ་ཐབས་དང་བྱུས་དེ་ག་དུས་ཡི ན་རང ཡང་། མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཆེ་ས་དང་། གསར་ ཀྱི་ཡོད། དུས་སྐབས་མི་འདྲ་བ་དང་། ཁ་གཏད་མི་འདྲ་
གཞནོ ་པ་བང་ཁྲུང་དང་།
མཆོག་ལ་དམའ་འབེབས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ནས་ཁོ་རང་ཚོ འ་ི རེ ་ འཐབ་ཕ ྱོག ས་གཅི ག ་གྱུ ར ་གྱི ་ གཡོ ་ བྱུ ས ་ཐོག ་ནས་
དོན་སྙན་སེང་ཞུ་སྐབས་བང་ཁྲུང་གི ས་ཀྲང་ཤང་མིང་ལ།
ཡིན་པ་དང་།
འགོད་པ་མང་པ་ོ འཛོམས་སར་ཕྱིན་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ བའི་སྐབས་ལ་གོང་གི ་ཐབས་དང་བྱུས་དེ་ཡང་སྐབས་
ཤུགས་རྐནྱེ ་ཆེ་ར་ུ གཏངོ ་ཐབས་བདྱེ ་པ་དང་། ཕྱི་ཕག ྱོ ས་ “འཇམ་པ།ོ ” དང་། སྐབས་རེ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གཡོ་
ལ་བདོ ་མི་དང་།
ནང་པས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་ལ་ང་ོ བྱུས་ཐག ོ ་ནས་ “རྩུབ་པ།ོ ” ཡང་སྐབས་རེ་ “འཇམ་ རྒོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོ ད་པའི་བག་ཆགས་ཤི ག་སྐྲུན་ཐབས་བྱེད་ རྩུབ་གཉས ི ་ལྡན་” དང་། སླུ་ཁདྲི ་དང་འཇིགས་སྐལ ུ ་ ི ་ཀྱི་བདོ ་ ཟུང་སྦལ ཀྱི་ཡོད། བདྱེ ་སྟངས་དེ་ལ་བདོ ་ཕྱི་ནང་གཉས ྲེ ་གྱིས་བེད་སྤདྱོ ་གཏངོ ་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་
མི ་ཚོ ་རང་བཞི ན་གྱིས་མི ་དགའ་བ་ཡོ ང་གི ་ཡོ ད་པ་དང་།
གི ་མཐའ་མའི་དམི གས་ཡུལ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི ་ཁ་གཏད་
དང་། རྙགོ ་གྲ་སྣ་ཚོགས་བཟ་ོ གི་ཡོད།
གཏད་ཀྱི་ཆི ག་སྒྲིལ་གཏོར་བཤི ག་བཏང་ནས་ཁ་གཏད་
དམ། མེད་ན། འཛུགས་ཐབས་བདྱེ །” ཅེས་ལམ་སྟོན་ བྱས་ཡོད་པའ་ི སྐརོ ་འཁདོ ་ཡོད་པ་རེད། དོན་དངོས་ཐོག་
༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་བཙན་བལ ྱོ ་དུ་ཕེབས་ནས་
མངནོ ་མེད་ཀྱི་ཐག ོ ་ནས་གཏར ོ ་བཤིག་གཏོང་རྒྱུའི་འབད་
ངའ་ི ལེན་བདྱེ ་དགས ོ ་བྱུང་སྐབས་དམག་བརྒྱབ་པ་ཕུད། གང ོ ་
སེམས་ནང་ཡ་མཚན་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་། གང་ཡིན་ཟེར་
“བདོ ་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གཙོ་བ་ོ ན་ི ཏཱ་ལའི་རེད། ཏཱ་ལའི་ ཉེ་འཁོར་མཐོ་རི མ་མི ་སྣའི་ནང་ཁྱེད་རང་ཚོའི་མི་ཡོད་
རྒྱ་ནག་གུ ང ་བྲན་གྱི ས ་བོད ་བཙན་བཟུ ང་
མཁན་ཁག་གཅིག་གི་རྒྱབ་ལ་རྒྱ་ནག་དམར་པའོ ་ི ཐེ་བྱུས་ བྱས་རྗེས་བོད་མི འི་ཤུ གས་ཆེ འི་འགོག་རྒོལ་ལ་གདོང་
དང་ཤུགས་རྐནྱེ ་ཡོད་ཚུལ་ག་ོ ཐས ོ ་བྱུང་ཡང་།
ཁང་གི ་བླནོ ་ཆེ ན་ཡང་ཅི ན་རན་གཉིས་ལ་བདོ ་ཀྱི་ལས་
བཙན་བྱོལ་བོད་མི འི་སྤྱི་ཚོ གས་གསར་བཙུགས་གནང་
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་གུས་མོ་ཐེངས་དང་ ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཞན་དུ་གཏངོ ་རྒྱུ་དེ་རེད།
པོར ་རྡ་རམ་ས་ལར་བསྐྱོད་སྐབ ས་ཤུ ག ས་ལྡན ་བསྟེན་
འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་
ཁ་
དེ་འདྲའི་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོ གས་ནང་ཟང་ཟིང་ ནང་ཁུལ་ཁ་བྲལ་དང་ཐར ོ ་ཞིག་གཏངོ ་རྒྱུ་དང་།
རྒྱལ་ཡོ ངས་མི ་དམངས་འཐུ ས་ཚོ གས་ཀྱི ་གཙོ་འཛིན་
གི་ཐབས་དང་བྱུས་བེད་སྤདྱོ ་བཏང་ཡོད།
ང་ོ ལོག་
ནས་དུས་ད་ལྟ་བར་རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱིས་ “ཏཱ་ལའི་ར་ུ ཚོགས་” ནང་ཁུལ་དུ་འཛུལ་ནས་མངོན་གསལ་དང་ བརྩོན་མཚམས་འཇག ོ ་གཏན་ནས་བདྱེ ་མྱོང་མེད།
རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱིས་ “རང་འགུལ་གྱིས་
ལས་ཀ་བདྱེ ་པ།” ཞེས་པའ་ི ཐབས་ཤེས་སྤྱད་ཀྱི་ཡོ ད།
བོད་དང་བོད་མི །
32
དེ་ འདྲའི་ རྒྱུ ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་
གུང་བྲན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི འ་ི སྤྱི་ཚོ གས་ཀྱི་ཤུ གས་
ལྡན་གྱི ་རྙ ག ོ ་གྲ་དེ་བེད་སྤདྱོ ་མ་བཏང་བར་གཏན་ནས་ བཞག་གི་མ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོའ་ི ཟླ་བ་བཞི་པར་
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི ས་བོད་རང་སྐྱོང་ ལྗངོ ས་དམར་ཤོག་ཚོ གས་པའི་ཡི ག་ཆ་ཞི ག་གི ་ནང་དོན་
ཕྱི་བསྒྲགས་བྱས་འདུག ཡིག་ཆ་དེའ་ི མིང་ལ་རྒྱལ་ཆེན་ ཤུ གས་ལྡན་གྱི ་གནད་དནོ ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་པ་བྱ་
རྒྱུའི་སྐར ོ ་གྱི་བསམ་འཆར་འགའ་ཞི ག་ཟེར་གྱི ་ཡོ ད་པ་ དང་། ཡིག་ཆ་བཏནོ ་སྐབས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ན་ི ༢༠༡༤ ཟླ་ བ་ ༢ ཚེ ས་ ༢༠ རེད་འདུག
ཡི ག་ཆ་དེ་འགོ་བཙུགས་མ་ཐག་འཁོད་དོན།
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
ཡོད་པ་གསལ་པ་ོ མཚོན་གྱི་ཡོད།
ཟེར་གྱི་ཡོད། བྱས་ན་སྲུང་དགས ོ ་པའི་བསྟན་པ་འདི་ག་
༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ཅུར་
ཙོ ང་ཁ་པའི་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་སྲུང་གི ་ཡོ ད་ཟེར་
གཉ ིས ་གོང ་ཨ་རི འི ་ གྲོང ་ཁྱེར་སྦ་ོ སི ་ ཀྲོན་དུ་ ཡོ ད ་པའི ་
མཁན་ཡིན་པ་དང་། དགེ་ལུགས་པས་ཉམས་ལེན་བྱེད་
ལོ་འདའི ་ི ཟླ་བ་ ༦ ཚེ ས་ ༢༣ ཉནི ་ཏེ།
ཕེབས་པའི་སྐའ ུ ་ི འཁྲུངས་སྐར་མ་ཟིན་སྔནོ ་གྱི་བདུན་ཕྲན་
གཞུང་འབྲེལ་མི ན་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ལེ ་ཚན་ཞི ག་གི ས།
དེ་སྔ་ཤུ གས་ལྡན་ཚོ གས་པའི་འགོ་བྱེད་གྲས་ཡི ན་པ་ཚེ ་
བཀྲ་བླ་མས་བཤད་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཞི ག་རྒྱང་བསྲིངས་
རེ་ཡིན་ནམ། ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་ཁོང་ཚོ ས་
གྱི་ཡོད།
ར་ྗེ ཙོང་ཁ་པ་ན་ི དགེ་ལུགས་པ་སྲོལ་གཏོད་
པའ་ི ཆོས་ན་ི ནང་ཆོས་ལོས་ཡིན། བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་
གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པ་ོ བཞིས་ཉམས་བཞེས་གནང་བཞིན་
པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྟོན་གནང་མཛད་པའི་སངས་
རིང་ཐུང་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་ཡོད་པའ་ི རྒྱས་པའ་ི ཆོས་ཡིན་པ་སྨསོ ་མ་དགས ོ ་པ་རེད།
བྱས་ཡོད།
ཆོས་
ལི་ཐང་ནས་ཡིན་ བརྒྱུད་དེ་དག་དབར་ཉམས་ལེ ན་གནང་སྲོལ་ཕྲན་བུ་མི ་ པའི་ཚེ ་བཀྲ་བླ་མས་ཤུ གས་ལྡན་ཚོ གས་པའི་གཙོ ་བོའི་ འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཕན་ཚུན་ཁ་གཏད་གཏན་ནས་མ་ བརྙན་འཕནྲི ་ལེ་ཚན་འདའི ་ི ནང་།
འག་ོ འབདྱེ ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ལོ་རབས་ ༩༠ པའ་ི ལོ་དཀྱིལ་ རེད།
རྒྱལ་ཆེ ན་ཤུ གས་ལྡན་གྱི་གནད་དོན་ནི་ང་ཚོ ས་ཏཱ་ལའི་
བསྟན་སྲུང་ཞིག་གིས་རྩ་མེད་བཟོ་དགོས་པ་ནི་ ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་དང་མཉམ་ལས་བྱས་ནས་ བསྟན་དགྲ་རེད། ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་
ཕག ྱོ ས་གལ་ཆེན་པ་ོ ཞིག་ཡིན་པ་དང་།
ཡིག་ཆ་འད་ི
བོད་མི འི་སྤྱི ་ཚོ གས་ནང་དོན་རྐྱེན་བཟོས་ནས་བོད་མི ་ ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དང་དགནོ ་སྡ་ེ རྩ་མེད་དང་། དཔེ་ཆ་
གནད་དནོ ་ཐག་གཅདོ ་བདྱེ ་རྒྱུའ་ི རྩ་དནོ ་དང་། བྱ་ཐབས་
སོགས་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞི ག་བཤད་འདུག་པ་མ་ཟད། བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་། བདོ ་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའ་ི ཤུ གས་ལྡན་ཚོ གས་པའི་འགོ་བྱེད་ཀྱིས་ཟམ་གདོང་རི ན་ དབུ་ཁདྲི ་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་བཙན་བྱོལ་དུ་མ་
སྐྱེ་ཕངྲེ ་ ༡༤ པའ་ི ར་ུ ཚོགས་དང་འཐབ་རྩོད་བདྱེ ་པའ་ི འདནོ ་སྤལ ེ ་བྱེད་དགོས་དོན་ནི་རྒྱལ་ཆེ ན་ཤུ གས་ལྡན་གྱི་ ཁོང ་དུ་ ཆུ ད ་པ་བྱས་ཏེ་ ལངས་ཕ ྱོག ས་བརྟན་པ ་ོ དང་
། དར་ཆ་གསལ་སྟོན། ཐབས་བྱུས་མཁས་པ།ོ རང་ འགུལ་ཐུབ་པ། འཚབ་འཚུབ་མེད་པར་ཁ་གཏད་གཅག ོ ་
གུང་བྲན་གྱི་དངུལ་ལེན་པ་དང་། བཀའ་བཀདོ ་ཉན་པ། གུང་བྲན་གྱིས་དེང་དུས་ཀྱི་ག་ོ མཚོན་དང་། དྲག་ཤུགས་ ནང་ཁུལ་གྱི་མཐུ ན་སྒྲིལ་གཏོར་བཤི ག་གཏོང་གི ་ཡོ ད་པ་ བསགྲེ ས་པ་དང་། གྲྭ་བཙུན་བསད་པའི་དབང་གིས་བོད་
པོ་ཆེ ་ཐེ་བའི་མཐོ་རི མ་མི ་སྣ་ཁག་གཅི ག་དཀྲོངས་རྒྱུའི་ ཕེབས་ཀ་མེད་བྱུང་པ་དང་། དུས་དེང་སང་ཡང་རྒྱ་ནག་
ངན་བྱུས་བཤམས་པ་དང་། ཐ་ན་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་ གུང་བྲན་གྱིས་བདོ ་མིའ་ི ཐག ོ ་གཉའ་གནནོ ་དྲག་པ་ོ གཏངོ ་ མཆོ ག་ལྐགོ ་བསད་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི ་ཡོ ད་པའང་ བཞི ན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་སེ ར་སྐྱ་མི ་གྲངས་
ྲི ་འདུག་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ རྒྱུའ་ི ཆེད་དུ་ཡིན། ཅེས་བས ཆེ ན་ཤུ གས་ལྡན་གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་པ་
བཤད་འདུག
དང་འཐབ་རྩོད་བདྱེ ་པའི་ཕག ྱོ ས་གལ་ཆེ ན་པོ་ཞི ག་ལ་
དང་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་ཤུ གས་ལྡན་ཚོ གས་པའི་བྱ་སྤྱོད་
བདྱེ ་རྒྱུ་དེ་ནི་ཏཱ་ལའི་སྐྱེ་ཕངྲེ ་བཅུ ་ བཞི ་ པའི་ རུ་ ཚོ ག ས་ བརྩིས་ཏེ་ངས ོ ་འཛིན་གཅིག་གྱུར་དང་། རིག་པ་དྭངས་
གསལ་དང་བླ་ོ རྩ་བརྟན་པ།ོ
ཡིད་སེམས་རྣལ་དུ་ཕབ་
སྟེ་ལྟ་ཞིབ་བདྱེ ་པ། རང་འགུལ་གྱིས་ཁ་གཏད་གཅག ོ ་པ་ ྲི ་འདུག བཅས་བདྱེ ་དགས ོ ་ཞེས་བས
དེར་བརྟེན་ཡིག་
ཆ་འདིས་གནས་ཚུལ་གཅི ག་གསལ་བཏོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོ ད་ པ་ན།ི རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱིས་ཤུགས་ལྡན་གྱི་གནད་དནོ ་
ལ་དོ་སྣང་ཧ་ཅང་ཆེ ན་པ་ོ བདྱེ ་ཀྱི་ཡོ ད་པ་དེ་ཡི ན་ཞི ང་།
“རང་འགུལ་བདྱེ ་པ་” ཞེས་པའ་ི ཡིག་འབྲུ་བཞི་པ་ོ དེ་ ན་ི ག་ོ དནོ ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ཡིག་ཆ་འད་ི ནས་
རྒྱ་ནག་གུ ང་བྲན་ལ་ཡོངས་བསྒྲགས་མི ན་པའི་འཆར་
གཞིའ་ི ཐག ོ ་ནས་ “རང་འགུལ་བདྱེ ་རྒྱུའ་ི ” བསམ་བླ་ོ
༡༤༠ ལྷག་གིས་རང་ལུས་རང་གིས་སྲེག་པའི་ལམ་ནས་
ཚེ ་བཀྲ་བླ་མས་བཤད་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཚོ ་ གཉའ་གནནོ ་ལ་ང་ོ རལ ྒོ ་བདྱེ ་དགས ོ ་བྱུང་ཡོ ད།
རྒྱ་ནག་གུ ང ་བྲན་གྱི ས ་བོད ་ནང་ནང་ཆོ ས ་
ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་གཉིས་ཕན་ཚུ ན་བསྡུར་ནས་དབྱེ་ཞི བ་ རྒྱུ ན་ལྡ ན ་གོ ང ་སྤ ལ ེ ་གཏོང ་རྒྱུ ར་སྟངས་འཛི ན་དམ་ བྱས་ན། ངས་ཚེ ་བཀྲ་བླ་མའ་ི བཤད་དནོ ་ལ་ཡིད་ཆེས་ བསྒྲགས་ནན་པ་ོ བདྱེ ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་དགནོ ་སྡ་ེ གྲྭ་ཚང་
ཆོ ག་པའི་རང་བཞི ན་ཆེ ན་པོ་ཡོ ད་པར་ངོས་འཛི ན་བྱེད་ ཁག་ནང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོ ས་ཕྱོགས་བྱེད་སྒ་ོ སྤལ ེ ་མི ་ཐུ བ་ ཀྱི་ཡོད། པར། དགནོ ་པ་རྣམས་དད་ལྡན་མང་ཚོ གས་དང་། ཡུལ་
ཡང་ཕ ྱོ ག ས་གཞན་ཞི ག་ནས་བལྟ ས ་ན། སྐརོ ་སྤྲོ་འཆམ་པའི་ལག་ནས་དཔལ་འབར ྱོ ་བསྡུ་གསོག་
ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱི ས་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ བདྱེ ་པའ་ི སྤ་ྲོ འཆམ་བདྱེ ་ཡུལ་དང་།
མཆོ ག ་ལ་ང ོ་ རྒོལ ་གྱི ་ དམི གས་འབེན ་དུ་ བཞག་པའི ་ གཅིག་གྱུར་གྱི་ལག་ཆར་གྱུར་ཡོད།
འཐབ་ཕྱོགས་
རྩོད་པ་མེད་པའི་
བྱེད་སྟངས་དེ་ཁོ་ན་དྭགོ ས་པ་ཟ་དགོས་པའི་གནད་ཞི ག་ དངོས་དོན་དེ་དག་གི ་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་བྱུང་བ་
ཡིན་པ་དང་།
ཞིག་ཡིན།
ཁུངས་ལུང་རྒྱུ་མཚན་དང་མི་མཐུན་པ་ ན།ི
དེང་སང་གི་བསྟན་དགྲ་ན་ི བདོ ་ནང་ནང་ཆོས་མེད་
ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱི་ཤོད་སྟངས་ལ་ པ་བཟ་ོ མཁན་རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་ཡིན་ཀྱང་། ཤུགས་ལྡན་
གཞིགས་ན། ཁ་ོ པ་ཚོས་ཤུགས་ལྡན་ན་ི བསྟན་སྲུང་ཡིན་ བསྟེན་མཁན་གྱི ས་རྒྱ་ནག་གུ ང་བྲན་དང་མཉམ་དུ་ངོ་
བོད་དང་བོད་མི།
33
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
ལྐགོ ་གཉིས་ནས་མཐུན་ལམ་བྱས་ཏེ་བོད་མི ་མང་དང་ ཐག ུ ་མ་གནང་རྒྱུ་དེ་རེད། ོ ་འག་ྲོ དགས ོ ་པའ་ི སྐལ
གྲུབ་ བཅངས་ཏེ་འདའི ་ི དབང་གིས་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་ལ་ལོག་ ། བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རིས་མེད་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ མཐའ་རི ས་མེ ད་དར་སྤལ ེ ་གནང་བ་དེ་ནི་བོད་བརྒྱུད་ ལྟ་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད། དེ་འདྲའ་ི གུ་དགོ ་གི་བསམ་བླ་ོ བཟུང་ ཚང་མས་གཅིག་གྱུར་ངས ོ ་ལེ ན་ཡོ ད་པའི་ཆོ ས་ཕྱོགས་ ནང་བསྟན་གྱི་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ནང་རི ག་གཞུང་བསྐྱར་ མཁན་ཉུ ང་ཤས་དེ་ཚོ ས་དེང་སྐབས་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་ ཀྱི ་དབུ་ཁྲིད་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོ ག་ལ་ཆེ ད་དུ་
དར་གྱི ་ ལས་འགུ ལ ་གལ་ཆེ ་ ཤོ ས ་ཤི ག་ཡི ན་པ་དང་། གསོལ་ལ་མདུད་པ་ཐེབས་ནས་བསྡད་ཡོ ད།
དམིགས་ནས་ང་ོ རལ ྒོ ་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རེད།
བོད་མི ་རི གས་དེང་རབས་ཅན་གྱི ་འགྲོ་ལམ་དུ་བསྐྱོད་
འག ་ྲོ ཞེས ་པའི་ གནད་དནོ ་དེ་ ནི་ བོད ་མི འི་ མདུན ་ལམ་
ཆིག་སྒྲིལ་ཡོང་དང་།
ཡང་ན་ཁ་ཐར ོ ་དུ་ པའ་ི གམ ོ ་སྟབས་གལ་ཆེན་པ་ོ ཞིག་རེད།
དང་འབལ ྲེ ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ཚང་མས་མཁྱེན་ གསལ་ལྟར།
ལོ་རྒྱུས་འཕེལ་རིམ་ཁདྲོ ་ཀྱི་རྒྱུ་རྐནྱེ ་སྣང་
ཚོ གས་དབང་གི ས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་ཆོས་བརྒྱུད་ ཁ་ཤས་ལ་དབ་ྱེ བ་ཕ་ྱེ གི་ཡོད་ཅིང་། སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་
ཆོས་བརྒྱུད་བཞི་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་དང་།
ཆོས་བརྒྱུད་དེ་
དག་ཚང་མས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བརྩི་འཇག ོ ་ཉམས་
བཞེས་གནང་གི་ཡོད། འབལ ྲེ ་བ་ཡོད་ལ།
ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་དབར་
འདྲ་ས་དང་མ་འདྲ་ས་ཡང་མང་
མ་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་རྗེས་བདོ ་ཀྱིས་ཆོས་
གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེ ད་དར་སྤལ ེ ་གནང་བའི་ བརྒྱུད་ཁག་གི ་བླ་ཆེ ན་མང་ཆེ ་བ་ཕལ་ཆེ ར་བཙན་བལ ྱོ ་ ལས་འགུ ལ་འདི་ལ་ཆོ ས་བརྒྱུད་ཁག་གི ་དབུ་ཁྲིད་ཚོ ས་ དུ་ཕེབས་ཡོད་ཅིང་། བདོ ་མི་རིགས་ཁྱོན་ཡོ ངས་འཚོ ་ མོས་མཐུན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད།
ངས་༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ གནས་ཐུ བ ་རྒྱུ ར་ཉེན ་ཁ་འཕྲད་པའི ་ རྐྱེན ་གྱི ས ་ཆོ ས ་
ལའ་ི བླ་མ་སྐ་ུ ཕངྲེ ་ ༡༤ པའ་ི དྲུང་ནས་གསུང་ཆོས་ཞུ་ བརྒྱུ ད་ཚང་མས་ནང་ཁུ ལ ་ཐུ ག ས་མཐུ ན ་དམ་གཙང་ བའ་ི སྐབས། ༧གང ོ ་ས་མཆོག་ནས་དེ་རིང་བཤད་རྒྱུའ་ི དང་། བདོ ་མི་རིགས་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་པའི་གལ་ཆེའ་ི ི ་མའི་རི ན་པོ་ཆེ་ག་གེ་མོ་དང་ རང་བཞིན་ངས ཆོས་དེ་ངས་ཐོག་མར་རྙང ོ ་འཛིན་ཐུབ་སྟེ།
མ་མཐུ ན་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་མྱོང་ཡོ ད་པ་འདིས་བོད་
ནས་ཁང ོ ་བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དབུ་ཁདྲི ་ཡིན་པའ་ི ཆ་ མིའ་ི སྤྱི་ཚོགས་འད་ི གང ོ ་བུ་ཆིག་སྒྲིལ་བྱུང་ན།
པ་འདིས་ཆོ ས་བརྒྱུད་ཁག་འཆམ་མཐུ ན་འདྲེས་མཐུ ད་ དང་། ཕན་ཚུན་སླབོ ་སྦངྱོ ་བདྱེ ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
༧གོ ང ་ས་ཏཱ ་ལའི ་ བླ ་ མ་མཆོ ག ་ནས་དུས ་
ུ ་པ་ཞན་དུ་གཏོང་གི ་ཡོ ད་པ་ རབས་ཕ ྱེད ་ལྷག ་ཙམ་རི ང ་འཛམ་གླིང ་ཐོག ་གི ་ ཆོ ས ་ བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི ་ནས དང་། བདོ ་མི་རིགས་ནང་ཁུལ་དུ་ལུང་ཚན་དང་། རིག་ ལུགས་ཁག་འཆམ་མཐུན་དང་། འག་ྲོ བ་མིའ་ི རིགས་ཀྱི་ གཞུང་གི་འབལ ྲེ ་བར་སྐྱོན་རྒྱག་རྒྱུ་དང་།
ཕན་ཚུན་གུ་ དཔལ་ཡོ ན་གོང་སྤལ ེ ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་ཚུ ན་འབྲེལ་ལམ་
དགོ ་པ་ོ དང་། ཁ་བྲལ་འག་ྲོ རྒྱུའ་ི ཉེན་ཁ་ཆེ་ར་ུ གཏངོ ་གི་ ག་ོ བསྡར ུ ་བདྱེ ་དགས ོ ་པ་དང་། མིའ་ི རིགས་ཐུན་མོང་ ཡོད། བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དབུ་ཁདྲི ་ཁ་ཤས་ནས་ གི་རིན་ཐང་དང་། ཐུན་མོང་གི་བསམ་བླ་ོ ཞིག་བཙལ་ སྐྱོན་གནད་འད་ི གཟིགས་ཏེ་དུས་རབས་བཅུ་དགུ ་ཙམ་ དགོས་པའི་དགོངས་བཞེད་གསར་གཏོད་གནང་བ་དེ་ལ་ ནས་བདོ ་ཀྱི ་ས་ཁུལ་དུ་གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེ ད ་ཀྱི ་ གལ་ འཛམ་གླང ི ་སྐྱེ་རྒུ་ཀུན་གྱིས་གོང་བཀུར་བསྔགས་བརྗོད་ ཆེ འི ་ རང་བཞི ན ་དར་སྤལ ེ ་གནང་འགོ་ བཙུ ག ས་ཡོ ད ། ཐབོ ་ཡོད།
༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་གི་དགང ོ ས་
ཐོག་མའི་སྐབས་སུ་གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེད་ལ་ཤུ གས་སྣོན་ བཞེད་འདི་ནི་བོད་ཀྱི ་གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེ ད་ཀྱི ་བསམ་ ི ་མ་དང་། རྒྱག་མཁན་རྙང
།
ས་སྐྱའ་ི བླ་ཆེན་ཡིན་པ་དང་ བླའོ ི་ཤུ གས་རྐྱེན་དབང་གི ས་བྱུང་བ་ཞི ག་ཡི ན་པར་ངས་
གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་དར་སྤལེ ་གནང་བའ་ི དགང ོ ས་ ཡིད་ཆེས་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད།
པ་གཙོ་བ་ོ ན།ི
གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེད་
ཡང་ན་ས་སྐྱའ་ི བླ་མ་ག་གེ་མོའ་ི ས་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ གནང་རྒྱུ་དེ་རྩོད་པ་མེད་པའི་ཐུ ན་མོང་གི་རྩ་དནོ ་ཆགས་ ཅེས་གསུང་པ་ཐས ཉེན་ཁའ་ི ཁདྲོ ་དུ་གནས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་ ོ ་མངྱོ ་། ༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་ ཡོད། །
པ་ོ ཡོད། ལོ་རྒྱུས་ལ་བལྟས་ན། ཆོས་ལུགས་དང་ཡུལ་ ནས་སླབོ ་སྦྱོང་གནང་བའི་བརྒྱུད་རི མ་ནང་ཆོ ས་བརྒྱུད་ ལུང་དབར་རྣོ་ངར་ཆེ ་བའི་འགལ་ཟླ་དང་རྙག ོ ་གྲ་ཡང་ གཞན་གྱི་དབང་ལུང་མང་པོ་གསན་བཞེས་གནང་ཡོ ད་
བྱུང་མངྱོ ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་མི་བསད་ཁྲག་སྦར ྱོ ་གྱི་ གནས་ཚུལ་ཡང་བྱུང་མངྱོ ་ཡོད། ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་
ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་ཡོད་
འོན་ཀྱང་བླ་ོ སྦུག་དོག་པའི་ནང་པ་ཉུ ང་ཤས་
པ་མེད་པ་བཟ་ོ བ་དང་། གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའ་ི བཞེད་ཚུལ་ ཀྱིས་གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེད་དར་སྤལེ ་གཏོང་རྒྱུར་ངོ་རྒོལ་ ལ་ཉེ་རིང་བདྱེ ་རྒྱུ་མེད་པ། ཚང་མས་སྟོན་པ་བཅམ ོ ་ལྡན་ བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སོ་སོ་རང་ཉདི ་ཀྱི་སལ ྲོ ་རྒྱུན་གྲུབ་
འདས་ཀྱིས་གསུང་པའི་དམ་པའི་ཆོ ས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ མཐའ་གཅི ག་པུ་དམ་སྲུང་བྱེད་པའི་གུ་དོག་གི ་བསམ་བླ་ོ
གཞི་
ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡངི ས་ཆའི་ཐོག་འཚོ ་གནས་ཐུ བ་རྒྱུ་དང་ །
ཆིག་སྒྲིལ་མ་བྱུང་ན་བཙན་བལ ྱོ ་བོད་མི ་རྣམས་དང་
། བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རྩ་མེད་ཀྱི་ལམ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད།
ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་དབར་འགལ་བ་དང་ ། འཁནོ ་འཛིན་ཡོད་པ་རྣམས་བཙན་བྱོལ་ནང་མེད་པ་ ཆགས་ཟནི ་པ་དང་།
བཙན་བལ ྱོ ་བོད་མི འ་ི སྤྱི་ཚོ གས་
ཁྲོད ་ཀྱི ་ རི ས ་སུ ་ མ་ཆད་པའི ་ ཆོ ས ་སྡ་ེ ཁག་ཚང་མས་
༧གང ོ ་ས་ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་ན་ི ཆེས་མཐའོ ་ི དབུ་ཁདྲི ་ལ་
མགནྲི ་གཅིག་ཏུ ་བཀུར་བའ་ི ཐག ོ ཁང ོ ་གི་དབུ་ཁྲིད་འོག་ ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱིས་གཞན་ཕན་གྱི་ལས་ལ་འབད་ བརྩོན་གནང་བཞིན་ཡོད།
ངས་ས་གནས་ས་ཐོག་ལ་
བསྐྱོད་ནས་ཉམས་ཞིབ་བདྱེ ་སྐབས་ཆོས་བརྒྱུད་འདྲ་མིན་ གྱི་དགོན་སྡ་ེ གྲྭ་ཚང་ཁག་ལ་བཅར་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ ། དེ་དག་ཚང་མའ་ི འདུ་ཁང་དང་། ཡི ག་ཚང་གི་གནས་
གལ་ཆེ ་ས་ཚང་མར་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོ ག་གི ་
སྐར ུ ་པར་བཀལ་འདུག བཙན་བལ ྱོ ་སྤྱི་ཚོ གས་ནང་ནང་ ཆོས་དར་ཁྱབ་ཕྱིན་པ་དང་།
ནབུ ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཚོ གས་སུ་
ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐནྱེ ་ཐེབས་པ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་
ི ས་ཆའི་སྟེང་དུ་མ་ཡལ་བར་གནས་ འདི་རྒྱལ་སྤྱི འི་སྡང
ཐུབ་པ། བཙན་བལ ྱོ ་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་གནས་ཐུ བ་པ་དང་
བོད་དང་བོད་མི ། །
34
བཙན་བལ ྱོ ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་འངོ ས་པའ་ི གནས་བབ་
བཅས་ལ་བལྟ་དུས་གྲུབ་མཐའ་རི ས་མེ ད་ཀྱི ་དགོངས་
བཞེད་དར་སྤལེ ་དང་། མཐུན་དམ་གཙང་།
ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་ཐུགས་
བདོ ་མིའ་ི སྤྱི་ཚོགས་གྱི་གང ོ ་བུའ་ི
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
གི ས་ངོས་ནས་ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་ན་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ ་ ཡིན། བ་ཡོད་སྟབས།
ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་
ཤུགས་ལྡན་མ་བསྟེན་ན་ལེགས་པའ་ི མི འི་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཆི ག ་སྒྲི ལ ་ལ་གནོད ་འཚེ ་ གཏ ངོ ་གི ་
གནས་ལུགས་འགལ ྲེ ་བརདྗོ ་གནང་གི་ཡོད། མཐའ་མའ་ི ཡོད་པ་ན་ི དངས ོ ་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཆགས་ཡོ ད།
ཐག་གཅོད་སོ་སོས་བྱེད་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ཡང་ཡང་བཀའ་
༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་
ནསུ ་པ་བཅས་ཀྱིས་ཕན་ནསུ ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོ ད་པ་
གནང་ཡོད།
ངས ོ ་ནས་བཤད་ན། གང ོ ་བུ་ཆིག་སྒྲིལ་མེད་ན། འཚོ་
མཐུ ན་གྱི་ལས་བརྩམས་པར་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཀག་ རིགས་ཀྱི་མ་འངོ ས་པ་དང་འབལ ྲེ ་བ་ཡོ ད་ལ།
རེད་ཅེས་བཤད་ཆོག དེར་བརྟེན་བཙན་བལ ྱོ ་བདོ ་མིའ་ི
འོག་བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་མི ་རྣམས་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་
ཕྱི་རྒྱལ་ལུང་པར་སྐྱེ་བོ་སུ་ཞི ག་གི ས་ཁྲིམས་ གོང་བུ་གཅི ག་གྱུར་དུ་གནས་ཐུ བ་པ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བོད་མི ་
དེ་ནི་
ཞིང་གནས་རྒྱུ་ཁག་པ་ོ རེད་ཅེས་བརདྗོ ་ཆོག
སྡམ ོ ་བྱེད་པའི་སྐུ་དབང་མེ ད་པ་ནི་དངོས་ཡོ ད་ཀྱི་གནས་ བདོ ་མི་རིགས་ཆིག་སྒྲིལ་ཡོང་དང་ཁ་འཐོར་འགྲོ། འཚོ ་
ལྡན་གྱི ་རྩོད་གཞི་དེ་སླར་ཡང་མངོན་གསལ་དོད་པོས་
དགེ་ ལུ ག ས་པའི ་ གྲྭ་ ཚང་གཉིས ་ཀྱི ་ གྲྭ་ པ་ཁག་གཅི ག ་ ཐུག་ཡོད་པས། གནད་འགག་འད་ི བདོ ་མི ་ཚོ ས་ཤེས་པ་
དེ་ ལྟ་ བུ འི ་ འགག་རྩའི ་ དུས ་འདིར ་ཤུ ག ས་
སྟངས་རེད། དཔེར་ན། རྒྱ་གར་ལྷ་ོ ཕག ྱོ ས་སུ་ཡོད་པའ་ི གནས་ཐུ བ ་དང་རྩ་མེ ད ་དུ་འགྲོ་བའི་ གནད་འགག་ལ་
ཕྱི ར ་མངོན ་པ་དེར ་དྭ ག ོ ས་ཟོན ་མི ་བ ྱེད ་ཀ་མེ ད ་རེ ད ། ཟུར་དུ་ཐནོ ་ནས་གྲྭ་ཚང་ལོགས་སུ་བཙུགས་ཏེ་མུ་མཐུད་ བདྱེ ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པ་ོ ཆགས་ཡོད། ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་བཏོན་པའི་དགོས་འདུན་ ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་གྱི ་ཡོ ད་པ་འདི་ནི་ཁོ་པ་ཚོ ར་དེ་འདྲ་
རྩོམ་ཡིག་འད་ི ཐག ོ ་མར་བཀོད་ས་ནི་ Dong
རྒྱུ་མཚན་ལ་རྒྱ་ནག་གུང་བྲན་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ཁྱད་ བདྱེ ་པའ་ི རང་དབང་ཡོད་པའ་ི རྟགས་རེད། བཙན་བལ ྱོ ་ Xiang ཞེས་པའ་ི ཧངོ ་ཀང ོ ་ནས་ཐནོ ་པའི་རྒྱ་ཡི ག་གི་ཟླ་ ཆོས་ལྡན་ཡོད་པ་སྟེ། སྔནོ ་ལ་ཕར་ཕག ྱོ ས་ལ་འཁྱོག་ སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྔར་བཞིན་ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་ཡོད་ རེའ་ི དུས་དེབ་ ༢༠༡༥ ལོའ་ི ཟླ་བ་༨ པའི་འདོན་ཐེངས་
བཤད་དང་། ཚིག་དུམ་ལོག་སྤྱད་ཀྱིས་ཕར་ཕག ྱོ ས་ཁང ྱོ ས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ ཐག ོ ་ ལ། ཏཱ་ལའ་ི བླ་མ་མཆོག་གི་བཞེངས་ཕག ོ ་རེད་འདུག ཁ་ྲོ བསླངས་རས ྗེ ། ཉམས་ཆུང་ཡིན་མདགོ ་གིས་སོ་སོའ་ི གསལ་པ་ོ རེད། ༧གང ོ ་ས་མཆོག་ནས་ཤུགས་ལྡན་དམ་
དགོས་འདུན་བཏོན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོ གས་ཀྱི་གདུང་ བསྒྲགས་གནང་དགས ོ ་པའ་ི རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བ་ོ ན།ི ཤུགས་ རྒྱ་ཡིག་གི་མ་རྩོམ་དྲྭ་བྱང་འད་ི རེད། སེམས་མཉམ་སྐྱེ་ཐབོ ་ཐབས་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད།
ི ་མའི་ ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱིས་མངོན་གསལ་དོད་པོས་རྙང
ཤུ གས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་གྱི ས་༧གོང་ས་ཏཱ་ ཆོ ས་བྱས་ན་འགྲིག་གི ་མེ ད་ལུགས་ཤོད་པ་སོགས་ཆོ ས་ http://www.chinesepen.org/blog/archives/33434
ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་འཕྲོག་གི ་ བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་འཐེན་འཁྱེར་དང་། ཆགས་སྡང་ཕག ྱོ ས་ http://bloodundersnow.blogspot.in/2015/08/ འདུག་ཅེས་སྐྱོན་བརདྗོ ་བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད། ༧གང ོ ་ས་མཆོག་ རི ས་བྱེད་ཀྱི་ཡོ ད་པ་དེ་བཀག་འགོག་གནང་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ blog-post.html
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བདོ ་ལ་མཁགྲེ ས་འཛིན་གྱི་སདྲི ་བྱུས་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་པ། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐརོ ་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོ གས་འད་ུ ཐེངས་དྲུག་པ་ཟེར་བ་བསྐངོ ་ཚོ གས་བྱས་པའི་ནང་དོན་སྐརོ ་མདོ་ཙམ་གླངེ ་བ།
བུ་རངྫོ ་ལྷ་མོ་ཚང་ཚེ ་རི ང་དབང་ཕྱུག ༄༅།
།རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བདོ ་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་
ཚོ གས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་ཟེར་བ་ཞི ག་བསྐངོ ་ཚོ གས་བྱ་
ི ་བསྒྲགས་བྱེད་ འཆར་ཡོ ད་པ་ཕྱི ་ནང་གང་ས་ནས་སྦར
མུ ར ་ཚོ ག ས་འདུ་ ནམ་ཞི ག ་ལ་བསྐངོ ་ཚོ ག ས་བྱ་རྒྱུ ་དེ་
ཉིན་གཉིས་རི ང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ས་པེ་ཅི ང་དུ་བསྐངོ ་ཚོ གས་ བྱས་སྐརོ །
རྒྱལ་གཅི ག་གྱུར་སྲུང་སྐྱོང་དང་མི ་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་
ཚོགས་འདུ་གལ ྲོ ་བའ་ི ཉནི ་མོ་དེའ་ི དགང ོ ་ ལ་ཤུ གས་སྣོན་རྒྱག་པའི་སྤྱི་ཚོ གས་དུས་བབ་རྒྱུན་མཐུ ད་
ད་ྲོ པེ་ཅིང་གི་ཆུ་ཚོད་ ༧ པར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ བརྟན་ལྷངི ་དང་། ཡུན་རིང་བརྟན་ལྷངི ་། ཁྱོན་ཡོ ངས་
རྒྱལ་ཡོ ངས་གསར་འགྱུར་མཉམ་བསྒྲགས་ཐོག་གནས་ ནས་བརྟན་ལྷངི ་བཅས་མངོན་གྱུར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ལྡགོ ་མེད་ཀྱི་
ཆེ ས་གསང་བ་དམ་པ་ོ བྱས་ཏེ་དངོས་གཞི འི་དུས་ཚོ ད་
ཚུལ་སྤལེ ་བར་གཞིགས་ན། ཚོགས་འདུའ་ི སྙངི ་དནོ ་གཙོ་
ལས་འགན་ཞི ག་ལ་བརྩིས་ནས་ཕྱོགས་ཁག་གི་ལས་དནོ ་
པའ་ི སྐབས་དེར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༢༤།༢༥
དནོ ་དམིགས་ས་དང་ཤུགས་རྒྱག་ས་དེ་ངེས་པར་དུ་མེས་
བཏོན་ཏེ་ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རང་
གཏན་ཁེལ་བ་ཞི ག་སུས་ཀྱང་ཚོ ད་དཔག་བྱེད་ཐུ བ་མེ ད་
ི ་གིས་གཏམ་བཤད་ནང་། བདོ ་ཀྱི་ལས་ བ།ོ ཞི་ཅིན་ཕང
སྤྱི་འདམ ུ ་ནསུ ་ཤུགས་ ྱོ ས་བསྡས ོ ས་འཆར་འགདོ ་དང་ཕག
འགུལ་དབང་ཆ་སྟངས་འཛིན་ནན་པ་ོ བདྱེ ་དགས ོ ། ཞེས་
བོད་དང་བོད་མི།
35
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ནའང་།
གཞུང་འབལ ྲེ ་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཐག ོ
འཐབ་ ན།
བདོ ་ན་ི དམིགས་བསལ་ས་མཚམས་ཀྱི་མི ་རི གས་
བཤད་ཡོ ད ་པ་དེ་ ལས་ད་རེ ས ་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་འདུ་ དེར ་མི ་
ཕྱོགས་གཅི ག་གྱུར་ནས་སྐལ་བཟང་ཟེར་བའི་སྒརེ ་མི ང་ ས་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་།
མེ ད་པར་དེ་ལས་ལྡགོ ་ཏེ་མཁག ྲེ ས་འཛི ན་གྱི་སྲིད་བྱུས་
ཁ་དང་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱི ་ཚུ ལ་དུ་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཅན་ སའ་ི གནད་དགག་ཅིག་ཡིན། བདོ ་ཀྱི་ལས་དོན་དེ་ཏང་
རྣམས་ཀྱིས་རེ་བ་བྱས་པའ་ི ནང་དནོ ་གསར་པ་གང་ཡང་
མུ་མཐུད་དེ་ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ ཡོད།
ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུར་རྒྱ་ནག་དབུས་
གཞུང་གིས་གལ་ཆེ་དནོ ་ཆེ་བརྩིས་ཡོད་པ་ན།ི ཆབ་སདྲི ་
ཅུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་མི་གྲངས་བདུན་གྱིས་གཙོས། རྒྱ་ནག་
དབུས་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ ་དང་།
གལ་ཆེ་ཤོས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་
བེད་སྤྱད་དེ་ཐེངས་འདིའ་ི ཚོ གས་འདུའ་ི ནང་དོན་གསལ་ བདེ་ འཇགས་དང་སྐྱེ་དངོས ་བདེ་ འཇགས་ཀྱི ་ འགོག ་
གྱི་ཕག ྱོ ས་བསྡམོ ས་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་ཕྱི་ཚེ ས་ ༢༥ ཉནི ་ དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྱོན་ཡོ ངས་ཀྱི་ལས་ཀ་དང་འབྲེལ་བ་
གྱི་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོ ད་བརྒྱད་པ་ཡོ ལ་ཙམ་ལ་སྤལ ེ ་འདུག་ ཡོད། བདོ ་ཀྱི་ལས་དནོ ་ཡག་པ་ོ བདྱེ ་དགོས་པ་དེ། བོད་
པ་དེའ་ི ནང་།
ི ་ དང་ཟ་ི ཁནྲོ ། ཡུན་ནན། ཀན་སུའུ། མཚོ ་སྔནོ ་སོགས་ ད་ལྟ་མཐངོ ་རྒྱུ་ཡོད་པའ་ི ཞིས་ཅིན་ཕང
གི ་གཏམ་བཤད་ནང་མ་གསལ་བའི་ནང་དོན་དཔེར་ན། ཞི ང་ཆེ ན་བཞི འི་ནང་འཁོད་པའི་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་ ཉེ་བའ་ི ལོ་ཤས་ནང་།
ཏཱ་ལའ་ི བླ་མས་གང་ས་གང་དུ་ ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ལས་དནོ ་ཞིག་དང་། ཡང་ན་ བདོ ་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་མེད། དབུ་མའ་ི ལམ་དུ་འག་ྲོ རྒྱུ་ ཁྱབ་ཁོངས་ཤི ག་གི ་ཚན་པའི་རང་བཞི ན་གྱི ་ལས་དོན་
(ཀྲུང་དབྱང་ཧྲུའུ་ཅི་ཁྲུའུ་ཡི་ཧྲུའུ་ཅི་) རྒྱལ་དནོ ་ཨུ་ཨོན།
ཡི ན་ཟེར་ནས་ཧ་ལམ་ཁ་ཚུ ར་འཁོར་ཚུ ལ་བསྟན་ཡོ ད། ཞིག་མ་ཡིན་པར། ཏང་གི་བདོ ་སྐྱོང་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་ཁྱོན་
ཆེ ན ་མོ ་ སོ ག ས་ཏང་སྲི ད ་དམག་གསུ མ ་གྱི ་ མཐ ོ་ རི མ ་
རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་ཁས་མ་ལེན་པར་།
ཆེ ས་མཐའ ོ ི་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་གི ་ཁྲིམས་དཔོན་ དཔནོ ་རིགས་ཁག་དང་།
གཞན་ཡང་བདོ ་རང་སྐྱོང་
ལྗངོ ས་ཀྱི་ཏང་སདྲི ་འགན་ཁུར། ས་ཁུལ་དང་གངྲོ ་ཁྱེར་
ཁག་གི་འབལ ྲེ ་ཡོད་སྡ་ེ ཚན་གྱི་འགན་ཁུར། དེ་བཞིན་སི་ ཁནྲོ ་དང་། ཡུན་ནན། ཀན་སུའུ། མཚོ་སྔནོ ་བཅས་ཞིང་
དོན་དངོས་ཐོག་ཁོང་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི ས་བོད་དེ་ ཡོངས་ཀྱི་ལས་དནོ ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན། ཏང་
ཕྱི་ ཡོངས་ཀྱིས་ལག་པ་འགུལ་ནས་རྒྱལ་ཡོ ངས་ཕྱོགས་གང་
ལོ་ ༡༩༥༩ གང ོ ་གི་བདོ ་དེ་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ ས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་དགོས་ཞེས་གསལ་བ་ལས་མཚོན་
ྲི ས་གཏན་ལ་ ཐུབ། ཅིག་ཡིན་པ་བརདྗོ ་དེ། རང་རྒྱལ་གྱི་རྩ་ཁམ
ཕབ་པའ་ི རྩ་དནོ ་ལ་ང་ོ རལ ྒོ ་བྱས་ཏེ། བདོ ་ནང་སྤྱི་ཚོགས་
དེ་ལྟར་ན།
རི ང ་ལུ ག ས་ཀྱི ་ ལམ་ལུ ག ས་དང་མི ་ རི ག ས་ས་ཁོང ས་ བྱས་ཏེ་གཉེར་དགས ོ ་ཞེ་ན།
བདོ ་ཀྱི་ལས་དོན་དེ་གང་འདྲ་ ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གཏམ་
ཆེན་གྱི་ཏང་སདྲི ་འག་ོ ཁདྲི ་གཙོ་བ་ོ ཁག བདོ ་རིགས་རང་
རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ཁས་མི ་ལེ ན་ བཤད་ནང་རྒྱ་ཡིག་གི་སལ ྲོ ་ལྟར་ཡིག་འབྲུ་ ༢༠ ནང་
ཞིང་ཆེན་དང་རང་སྐྱོང་ལྗངོ ས་གངྲོ ་ཁྱེར་
རང་རྒྱལ་གྱི་སདྲི ་འཛིན་ས་བགས ོ ་ ཕྱུག་བདོ ་དར། ཡུན་རིང་བདོ ་སྐྲུན། མི ་སེམས་གཅིག་ ྲི ། རྨང་གཞི་གཏན་གཏངོ ་བཅས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཏང་གི་ བདྱེ ་སྟངས་དང་ལེན་མ་བྱས་པར། བདོ ་དང་། ཟ་ི ཁནྲོ ། འགལ
སྐྱོང་ས་ཁུལ་ཟེར་བའ་ི འབལ ྲེ ་ཡོད་སྡ་ེ ཚན་གྱི་འགན་ཁུར་ གཙོ་བ་ོ ཁག
གཞན་དག་གི་འགན་ཁུར། རྒྱ་ནག་དབུས་ལས་ཁུངས་
པར།
ྲི ས་ལྟར་བདོ ་སྐྱོང་དང་། དམངས་ འག་ོ ནས་བདྱེ ་སྟངས་གསར་པ་ཞིག་བྱ་དགས ུ ་ཡོད་པ་སྟེ། ཁམ ོ ་ བསྡས
ཚུལ་བཤད་ཅིང་།
ཁག་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་འབྲེལ་ཡོ ད་སྡ་ེ ཚན་དང་ ཡུན་ནན། ཀན་སུའུ་། མཚོ་སྔནོ ་བཅས་ནང་ཡོད་པའ་ི ཚོ གས་ཆེ ན ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་རྗེས ་སུ ་ ཏང་ཀྲུ ང ་དབྱང་
འབྲེལ་ཡོ ད་དབུས་གཞུང་ཁེ་ལས་ཀྱི་འགན་ཁུར་མི ་སྣ། བོད་རི གས་ས་ཁུལ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅི ག་ཏུ ་བསྒྲིལ་ནས་ གི ས་བཏོན་པའི་བོད་ཀྱི ་ལས་ཀའི་རྩ་དནོ ་གལ་ཆེ ་ཞིག་
ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བཅའ་སྡདོ ་རྒྱ་ནག་གི ་གཞུང་ཚབ་ཆེ ་མོ ་ཁག་ གཅི ག་གྱུར་གྱི་སྲིད་འཛི ན་ས་ཁུལ་ཞི ག་གསར་འཛུ གས་ རེད་ཅེས་ནན་བཤད་བྱས་འདུག དང་ཁེ་སྐྱོང་ལས་ཤག་གི ་འབྲེལ་ཡོ ད་འགན་ཁུར་མི ་སྣ།
བྱ་དགས ོ ་པ་བཤད་ཡོད།
དེས་རང་རྒྱལ་གྱི་སྐམ་སའ་ི བདོ ་སྐྱོང་ཞེས་པ་ན།ི
དེ་ཡང་ཁྲིམས་ལྟར་
ྲི ས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ རྩ་ཁམ
མི ་དམངས་བཅིངས་འགལ ྲོ ་དམག་དང་དྲག་ཆས་ཉེན་ རྒྱ་ཁྱོན་བཞི་ཆ་གཅིག་ཟནི ་གྱི་ཡོད། དབུ་མའ་ི ལམ་ཟེར་ དབང་གྲགས་སྲུ ང ་སྐྱོབ་བྱས་ནས་མི ་རི ག ས་སུ ་ འདྲ་ རྟོགས་དཔུང་སྡའེ ི་འབལ ྲེ ་ཡོད་མི ་སྣ་སོ གས་གལ་ཆེ འི་ བ་དེ་དོན་དངོས་སུ་ཁ་བྲལ་རི ང་ལུགས་པའི་ཆབ་སྲིད་ ཞིག་དང་། ཆོས་ལུགས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་དད་མོས་
མི ་སྣ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་ཡོ ད་སྐད་དང་ ཀྱི་རེ་བ་ཞིག་ཡིན། དབུས་གཞུང་ནས་འདས་པར་ཁས་ བདྱེ ་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བཅའ་ཁམ ྲི ས་མདུན་དུ་མི ་ཚང་མ་ །
ཚོགས་འདུར་ཏང་སདྲི ་དམག་གསུམ་གྱི་འག་ོ ཁདྲི ་ ལེན་བདྱེ ་མངྱོ ་མེད་ལ། ད་ལྟ་ཡང་བདྱེ ་ཀྱི་མེད། མ་ འདྲ་མཉམ་ཡི ན་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགས ོ ་པ་དང་།
ི ་། སདྲི ་བླནོ ་ལི་ཁེ་ཆང་། ཆབ་གས གཙོ་བ་ོ ཞིས་ཅིན་ཕང ྲོ ་ འངོ ས་པར་ཡང་ནམ་ཡང་ཁས་ལེན་བྱ་མི་སདྲི །
ཅེས་ དམངས་ཕྱུག་བདོ ་དར་ཞེས་པ་ན་ི མི་རི གས་ཁག་གི ་མང་ གཙོ ་འཛི ན་ཡུས་ཀྲེང་ཧྲེང་སོགས་ནས་གལ་ཆེའི་གཏམ་ སོ གས་རྒྱ་ནག་གཞུ ང་གི ས་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་ ཚོ གས་ཀྱི བདེ་རྩ་འཕེལ་རྒྱུ་དེ་བོད་དར་གྱི ་རྩ་བའི་འགོ་
བཤད་སྤལེ ་ཡོད་འདུག
བྱས་འདུག
འཛུ གས་ས་དང་དོན་བབས་སར་བྱས་ནས་མི་རིགས་
གསར་འགྱུ ར་བརྒྱུ ད་ལམ་ཐོ ག ་དཔོན ་ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བདོ ་ཀྱི་ལས་དནོ ་ལ་གལ་ མཐུ ན་སྒྲི ལ་དང་དམངས་གཙོ ་ལེ གས་གཏངོ ་ལ་དམ་ ི ་དོན་བཀོད་པ་ལས། ཆེ ་དོན་ཆེ ་བརྩི ་དགོས་པའི་གནད་དགག་ཐུ ག་ས་གཙོ ་ པོར་དམི གས་ནས་དཔལ་འབྱོར་ཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་དེད་ རིགས་ཚོའི་གཏམ་བཤད་ཀྱི ་སྙང
ཚོ གས་འདུའི་ནང་ད ནོ ་ཆ་ཚང་འགོད ་སྤལ ེ ་བྱས་མེ ད ་ བ་ོ གང་ཡིན་སྐརོ ། རྩོམ་ཡིག་ནང་འཁདོ ་པར་གཞིགས་ གཏོང་བ་དང་སྤྱི་ཚོ གས་ཁྱོན་ཡོ ངས་ནས་ཡར་ཐོན་ལ་
བོད་དང་བོད་མི །
སྐུལ་མ་བཏང་ནས་མི ་རི གས་ཁག་གི ་མང་ཚོ གས་ཀྱིས་
36
གནས་དང་རྗེས ་ལུ ས ་ཀྱི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཐོན ་སྐྱེད་བར་གྱི ་ ལ་བབས་ས་དེ་ཁོང་དུ་བརྟན་པོ་ཆུད་པ་བྱས་ནས་བོད་
བསྒྱུར་བཅོས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི ་གྲུབ་འབྲས་དེ་བས་ ལེགས་པའ་ི སྒ་ོ ནས་མཉམ་སྤདྱོ ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་
འགལ་ཟླ་གཙོ་བ་ོ དང་།
པོའི ་ ངང་འཕེལ ་རྒྱས་གཏོང ་བའི ་ བ ྱེད ་ཕ ྱོག ས་མཐའ་
མུ་མཐུད་གནས་ཏེ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་མེད།
། ཡུན་རིང་བདོ ་སྐྲུན་ཞེས་པ་ན་ི གཟབ་ནན་དང་བརྟན་
འཁྱོངས་ཀྱིས་ལས་དོན་མཐའ་དག་ཕུགས་ལ་དམི གས་
པ་དང་བྱེད་ཐབས་མཐའ་དག་རྒྱུན་མཐུ ད་རང་བཞི ན་
ཁ་བྲལ་སྟོབས་ཤུ གས་བར་གྱི་དམི གས་བསལ་འགལ་ཟླ་ ཤུགས་ཆེ་གཏངོ ་དགས ོ །
གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་
འགལ་ཟླ་དེ་ སྐལ ུ ་འདེད་ཤུ གས་ཆེ་བཏང་ནས་གནད་སྨནི ་དབུལ་སྐྱོར་
ི ་ཐག་གཅདོ ་ཡག་པ་ོ བདྱེ ་ཐུབ་ན། ཏང་དང་རྒྱལ་ དང་གནད་སྨནི ་དབུལ་སྒྲོལ་མངོན་གསལ་དདོ ་པ་ོ བྱས་ གཉས
ཁབ་ཀྱི་ཁྱོན་ཡོ ངས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཤུ གས་རྐྱེན་མི ་འདྲ་ ནས་དབུལ་པོར་གྱུར་བའི་དགག་རྩའི་གནད་དོན་ཐག་
བ་ཡོད།
འབལ ྲེ ་བྱས་ནས་མི་སེ མས་དང་སྟོབས་ཤུ གས་དེ་ཀྲུང་
ཚེ །
ཧྭ་མི ་རི གས་རླབས་ཆེན་བསྐྱར་དར་གྱི་ཀྲུང་གོའ་ི ཕུགས་
“མི་རིགས་ཁག་གི་མི་མང་ ལྗངོ ས་དང་ཞི ང ་ཆེ ན ་བཞི འི ་ བོད ་རི གས་ས་ཁུ ལ ་གྱི ་
”ཞེས་པ་དང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོ གས་ཀྱིས་གཙོ ་བོ་བྱས་པའི་ དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོ གས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་
ྲི ་ཞེས་པ་ན་ི དངས ལྡན་དགས ོ ། མི་སེམས་གཅིག་འགལ ོ ་
པོའི་སྟོབས་ཤུ གས་དང་བསམ་པའི་སྟོབས་ཤུ གས་ཟུང་
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
གལ་ཏེ་བདོ ་དུ་ཁ་བྲལ་ལ་ང་ོ རལ ྒོ ་གྱི་འཐབ་ གཅོད ་ཏན་ཏིག ་བྱེད ་པ་དང་དམི གས་བསལ་དཀའ་
རྩོད ་དང་མི ་ རི ག ས་མཐུ ན ་སྒྲི ལ ་ཐོག ་གནད་དོན ་ལྷག ་ ངལ་ཡོ ད་པའི་མི ་ཚོ གས་ཀྱི ་འཚོ ་བའི་གནས་བབ་གང་ རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བསྒྱུར་བཅས ོ ་གང ོ ་འཕེལ་ མགྱོགས་ལེ གས་སུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བཤད་འདུག་པ་
ི ་ལ་ཤུགས་རྐནྱེ ་ཆེན་པ་ོ ཕགོ ས་ཏེ། ཏང་ ལས་བོད ་དང་ཞི ང ་ཆེ ན ་བཞི འི་ནང་ཡོ ད ་པའི་ བོད ་མི ་ དང་བརྟན་རླང
མདུན ་མངོན ་གྱུ ར ་བྱེད ་པའི་ ཐ ོག ་གཅི ག ་འགྲིལ ་བ ྱེད ་
དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྱོན་ཡོ ངས་ཀྱི་དམག་ཐབས་གོ་སྐབས་ ཞི ང་འབྲོག་གི ས་གཙོ ་བོ་བྱས་པའི་ཉམ་ཐག་ཁག་གཅི ག་
ལག་མཉམ་བཅོས་དང་རྩ་བཅོས་གལ་ཆེར་བརྩི ས་ནས་
དེ་གསལ་པ་ོ མཐངོ ་ན།
དགས ོ ་པ་དེ་དང་། རྨང་གཞི་གཏན་གཏངོ ་ཞེས་པ་ན་ི རྩ་
ལ་གནདོ ་སྐྱོན་དང་ད་ོ ཕགོ ས་གཏངོ ་སདྲི ། གནད་དགག་ གི ་འཚོ ་བའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱ་ཚུལ་བསྟན་ཡོ ད་ གཞི་ནས་བདོ ་ཀྱི་ལས་དནོ ་དེ་ འདུག
རྨང་གཞི ་ འདིང ་བ་དང་ཕུ ག ས་ལ་ཕན་པའི་ ལས་དོན ་ དངོས་ཡོ ད་ཀྱི་གནད་འཁེལ་སར་ཟིན་ཐུ བ་པ་རེད་ཅེས་
མདརོ ་ན།
ད་རེས་ཀྱི་ཚོ གས་འདུ་ཐེངས་
མང་ཙམ་བསྒྲུབས་ཏེ་གཞི ་རི མ་རྩ་འཛུ གས་སྟོབས་ཆེར་ བཤད་པ་དེས། ད་རེས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་དྲུག་པ་ དྲུག་པ་དེའི་སྐརོ ་སྲིད་བྱུས་མཁྲེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ི ་སྒྲུབ་དགས གཏངོ ་བ་དང་རྨང་གཞིའ་ི ལས་དནོ ་ཏན་ཏག ི ་གི་གཏམ་བཤད་ནང་། གུང་ཕྲན་ རྒྱ་རི གས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱ་ ོ ་ དེའ་ི ཐག ོ ་ཞི་ཅིན་ཕང པ་བཅས་རེད།
ཏང་གི་འག་ོ ཁདྲི ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བདྱེ ་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ འཆར་ཡོ ད་པ་སོགས་ཀྱི་མཐོང་ཚུ ལ་འགའ་ཤས་ཤི ག་
གང ོ ་གསལ་བདོ ་ཀྱི་ལས་ཀའ་ི རྩ་དནོ ་གལ་ཆེ་ རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས། མི་རིགས་ས་ བྱུང་བ་དཔེར་ན། དེ་བསྒྲུབས་དགོས་པའི་དམི གས་ས་དང་ཤུ གས་རྒྱག་ས་ ཁང ༡) བདོ ་མི་རིགས་འད་ི བཞིན་རྒྱ་རི གས་ཅན་ ོ ས་རང་སྐྱོང་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཏཱ་ལའ་ི ར་ུ
ི ་གི་གཏམ་བཤད་ ཚོ གས་དང་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པའི་བྱེད་ཐབས་སྲིད་བྱུས་ ཏུ ་(Assimilation)བསྒྱུར་རྒྱུའ་ི སདྲི ་བྱུས་ལྡངི ་བཞིན་ཡོད་ དེ་ག་རེ་ཡིན་པའ་ི ཐད། ཞིས་ཅིན་ཕང ནང་།
བདོ ་ཀྱི་ལས་དནོ ་དམིགས་ས་དང་ཤུགས་རྒྱག་ འདི་རྒྱ་ནག་གཞུ ང་གི ས་བོད་ལ་འཛི ན་པའི་བྱུས་གཞི ་ པ་སྟེ། ཞིས་ཅིན་ཕང ི ་གི་གཏམ་བཤད་ནང་། བླ་ོ བརྟན་
ས་དེ་ངེས་པར་དུ་མེ ས་རྒྱལ་གཅི ག་གྱུར་སྲུང་སྐྱོང་དང་ ཧྲིལ་པོ་གཅི ག་ཡི ན་པའི་གསལ་དཀྲོལ་བྱས་ཡོ ད་པ་དེ་
འགྱུ ར་མེ ད་ཀྱི ་སྒ་ོ ནས་མི ་རི གས་ཁག་འག ་ྲོ འ ང ོ ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ ནས་ཁ་བྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བོད་ཀྱི་བརྟན་རླིང་གི ་ལས་ སྤལེ ་རེས། མཉམ་འདསྲེ ་བཅས་ལ་སྐལ ུ ་འདེད་གཏོང་ དུས་བབ་རྒྱུན་མཐུད་བརྟན་ལྷངི ་དང་། ཡུན་རིང་བརྟན་ དོན་དེ་ཨང་དང་པོའ་ི དང་པོར་འཇོག་རྒྱུ་ཡི ན་པ་གསལ་ བ། ཞེས་གསལ་བའ་ི ག་ོ དནོ ་ན།ི མཐུན་སྒྲིལ་མི ་རི གས་ ལྷངི ་།
ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བརྟན་ལྷངི ་བཅས་མངནོ ་གྱུར་ པ་ོ བསྟན་འདུག
ཞེས་རྒྱ་མི ་རི གས་ཀྱི་གཙོ ས་མི ་རི གས་གཞན་དང་བོད་
བྱ་རྒྱུ ་དེ་ལྡགོ ་མེ ད་ཀྱི ་ལས་འགན་ཞི ག ་ལ་བརྩི ས ་ནས་ དེ་དང་ཆབས་ཅི ག་བོད་རི གས་ས་ཁུལ་ལ་ མི ་གཉེན་སྒྲི ག་བྱ་རྒྱུའི་ལས་གཞི ་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏང་ ཕག ྱོ ས་ཁག་གི ་ལས་དོན་སྤྱི་འདོམས་འཆར་འགོད་དང་ དཔལ་འབྱོར ་ཐད་ཕྲན་བུ འི་ རོ ག ས་ཕན་བྱ་རྒྱུ འི་ རྣམ་ ནས་རི མ་པས་རྒྱ་མི ་རི གས་ཀྱི ས ་གཙོ ས ་མི ་རི གས་
ུ ་ཤུ གས་བཏནོ ་ཏེ་ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་ པ་བསྟན་ཡོད་པ་སྟེ། ཕྱོགས་བསྡུས་ནས བྱེད ་པའི་ འཐབ་རྩོད ་ཀྱི ་ རང་འགུ ལ ་དབང་ཆ་སྟངས་ ནང་།
ི ་གིས་གཏམ་བཤད་ གཞན་མང་པོ་ཞི ག་དང་བོད་མི ་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་བོད་ ཞི་ཅིན་ཕང
རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་དང་འདྲ་བར་ ནང་བོད་མི འ་ི མི ་འབོར་ཇེ་ཉུ ང་དང་མི ་རིགས་འདསྲེ ་མ་
འཛིན་ནན་པ་ོ བདྱེ ་དགས ོ ། ཞེས་བཤད་འདུག གང ོ ་གི་ བོད་དང་ཞི ང་ཆེ ན་བཞི འི་བོད་རི གས་ས་ཁུལ་གྱི་དཔལ་ བཟོས་རྗེས་ཀྲུང་ཧྭ་མི ་རི གས་ཞེས་ལོ ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ལས་
གཏམ་བཤད་དེ་ནས་གནད་དོན་ག་རེ་གསལ་སྟོན་བྱེད་ འབྱོར་དེ་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོ གས་སྒ་ོ ཀུན་ནས་སྐྲུན་ཐུ བ་ མ་སོན་པའི་མི ་རི གས་གསར་བཟོ་བྱས་དབང་དུ་བཏང་ ཀྱི་ཡོད་དམ་ཞེ་ན།
པ་བྱེད་པའི་ཐག་གཅོད་རང་བཞི ན་གྱི ་དུས་མཚམས་ ཡང་དོན ་དམ་རྒྱ་མི ་ རི ག ས་ཆེ ན ་མོ འི་ རི ག ་གཞུ ང ་ལ་
བདོ ་ནང་མི་རིགས་ཁག་གི ་མི ་མང་ལ་ཉིན་ སུ་བསླབེ ས་ཡོ ད་པས་དམངས་གཙོ ་ལེ གས་གཏོང་དང་ བརྟེན་ནས་ལོ་ང་ོ སྟོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་བོད་མི ་རི གས་
རེ་བཞི ན་གོང་འཕེལ་འག་ྲོ བཞིན་པའི་དངོས་པོའི་རི ག་ མི ་སེ མས་གཅི ག་འགྲིལ་གྱི ་འགོ་འཛུ གས་ས་དང་དོན་ ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའ་ི རིག་གཞུང་དང་།
ངོ་བོ།
བོད་དང་བོད་མི།
37
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ། ུ ་མེད་བཟོས་ཏེ་མཐར་བོད་མི ་ གོམས་གཤི ས་སོགས་ནས
རི ག ས་ས་ཁོང ས་ཀྱི ་ ལམ་ལུ ག ས་ལག་ལེ ན ་བྱེད ་ཚུ ལ ་ མགོ ་ སྐར ོ ་བསླུ་ ཁྲི ད ་བྱས་སྟེ་མི ་སེ མ ས་འགུ ག ་ཐབས་
རིགས་དེ་མན་འཇུ་དང་ནང་སོག་ལྟ་བུ་རྒྱ་མི་རིགས་ནང་
བཤད་ཀྱང་དོན་དུ་བོད་ཀྱི ་རི ག་གཞུ ང་དང་སྐད་ཡི ག་ ཆེད་ཡིན་པ་སྟེ།
བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་པ་ོ མངནོ ། ༢) སྐད་ཡིག་ཐད་ཞིས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་
དང ོས ་ཀྱི ་ ཟུ ར ་ཟ་ཆེ ན ་པོ་ ཞི ག ་བྱས་པ་དང་གཉིས ་སུ ་
མཉམ་བསྲེས་ཟླ་བསྒྲིལ་གཏོང་རྒྱུའི་ངན་བྱུས་ཤི ག་ལག་ ཉམ་ཞན་བཏང་དང་གཏོང ་བཞི ན ་ཡོ ད ་པ་དེས ་དོན ་
ནང་།
སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་ེ བའ་ི རིན་ཐང་ལྟ་
མེད།
བའི་སླབོ ་གསོ་དེ་རི མ་ཁག་དང་རི གས་ཁག་གི ་སླབོ ་གྲྭའི་ ནང་།
༣) ཆོས་ཕག ྱོ ས་ཐད་ཞིས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་ བདོ ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་
སླབོ ་ཚན་མཉམ་བསས ྲེ ་བདྱེ ་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་ གཅེས་ཆོ ས་གཅེས་སྲོལ་རྒྱུན་དར་སྤལ ེ ་གཏོང་བ་དང་
མོང་དུ་སྤདྱོ ་པའི་སྐད་ཡི ག་ཁྱབ་གདལ་བཏང་ནས་ཏང་ དགོན་སྡ་ེ དོ་དམ་གྱི་ཕུགས་ཕན་ལམ་སྲོལ་འཛུ གས་སྐྱོང་
གཅེས་རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོ གས་རི ང་ལུགས་བྱ་གཞག་ ལ་སྐུལ ་འདེད ་བཏང་ནས་བོད ་བརྒྱུ ད་ནང་བསྟན་སྤྱི ་
གི ་འཛུ གས་སྐྲུན་པ་དང་ཤུ ལ་འཛི ན་པ་གསོ ་སྐྱོང་ཧུ ར་ ཚོ གས་རི ང་ལུགས་སྤྱི ་ཚོ གས་དང་འཆམ་མཐུ ན་ཡོ ང་ ཐག་བདྱེ ་དགས ོ ་ཞེས་བཤད་ཡོད།
ི ་བཀདོ ་པའ་ི བ། འདར
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུ ན་མོ ང་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐད་ཡི ག་ཟེར་བ་དེ།
༢༠༠༠།༡༢།༣༡ ཉནི ་གཏན་འབེབས་བྱས་པའ་ི ཀྲུང་ཧྭ་
ཞིས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་ནང་།
པར་དུ་ བོད ་ཀྱི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ འགལ་ཟླ་གཙོ ་ བོ་ དང་
དམི གས་བསལ་འགལ་ཟླ་ཁོང་དུ་བརྟན་པོ་ཆུད་པ་བྱས་
ཏེ་དམངས་འཚོ ་ལེ གས་གཏོང་དང་མི་སེ མས་གཅིག་
ྲི ་བྱ་རྒྱུ་དེ་དཔལ་འབར འགལ ྱོ ་དང་སྤྱི་ཚོ གས་འཕེལ་རྒྱས་ ཀྱི ་འགོ་འཛུ གས་དང་དོན་ལ་བབས་སར་བྱས་ནས་ཏཱ་
ལའི་ར་ུ ཚོ གས་ལ་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པའི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་
བྱུས་ལ་གཡོ ་འགུ ལ་མི ་གཏོང་བ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་ དགས ཞེས་གསལ་བ་ལས་བོད་ཀྱི་མི ་དམངས་ ོ ་པ། རྣམས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི ་འགོ་ཁྲིད་འོག་ཤར་བསྐྱོད་བྱས་
ལྷདོ ་གཡེ ང་སྤུ་ཙམ་མེད་པའ་ི ངང་མར་ཁེ་སི་རིང་ ན་འག་ྲོ ལམ་དང་བདེ་སྐྱིད་ཡོད་ཚུལ་དང་།
ལུགས་ཀྱི་མེས་རྒྱལ་ལྟ་བ་དང་། མི་རིགས་ལྟ་བ། ཆོས་
ལུགས་ལྟ་བ།
ངེས་
གལ་ཏེ་དེ་
ལས་ལྡགོ ་ན་འགྲོ་ལམ་དང་ཕམ་ཉེས་འག་ྲོ རྒྱུ་ཡིན་པར་
ྲི ་བསྒྲགས་ སྡག རིག་གནས་ལྟ་བ་སོགས་དལ ི ་སྐུལ་གཏོང་བཞི ན་ཡོ ད་པ་དེ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུ ང་
མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་དུ་སྤདྱོ ་པའ་ི
སླབོ ་གསོའི་བྱེད་སྒ་ོ སྤལ ེ ་ནས་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོ ས་ཀྱི་སྤྱི་ གི ས་བོད་ལ་འཛི ན་པའི་སྲིད་བྱུས་མུ ་མཐུ ད་མཁྲེགས་
སྤྱི་སྐད་ (普通話) དང་། ད་ལྟ་སྤདྱོ ་བཞིན་པའ་ི རྒྱ་
ྲི ་བདྱེ ་དགས མཐུན་གཅིག་འགལ ོ ། སོགས་བཤད་འདུག་
ྲི ས་སལ སྐད་ཡིག་ཁམ ྲོ ་གཏན་འབེབས་ནང་། རྒྱ་ནག་གི་
ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་གསར་པ་ (簡體字) ལ་ག་ོ
དགས ོ ། དེས་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ནང་རང་མི་རིགས་ཀྱི་
ཚོ ག ས་རི ང་ལུགས་ཀྱི ་བསམ་བླའོ ི་ངོས ་འཛི ན་གཅི ག་
འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད།
པ་དེ་ནས་བོད་ནང་ཡོ ད་པའི་དགོན་སྡ་ེ ཁག་གི ་གྲྭ་བཙུན་
ཀྲུ ང ་ཧྭ ་ མི ་རི ག ས་ཀྱི ་ བསྐྱར་དར་གྱི ་ ཀྲུ ང ་གོའི ་ ཕུ ག ས་ མདུན་མངོན་འགྱུར་བྱ་རྒྱུ་བཤད་པ་དེའི་དམི གས་ཡུལ་
རྣམས་དང་ཆོས་དད་པ་ཚོས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་ཁ་ལ་ཉན་
ུ ་མེ ད་བཟོ་བཞི ན་ སྐད་ཡི ག་ལ་ཆེ ་མཐང ོ ་མ་སྤྲད་པ་ནས
པའ་ི ཆོས་པ་ཞིག་བྱ་དགས ོ ་པ་ལས་རང་དབང་གིས་རང་
བདོ ་རང་སྐྱོང་ལྗངོ ་ཟེར་བ་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁར ོ ་
བདྱེ ་མི་ཆོག་པ་བསྟན་ཡོད།
ཡོད་པ་དེས།
ད་རེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡང་བསྐྱར་
བའི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོའི་དེབ་<<མི ་
གི ་དད་མོ ས་ཡོ ད་པའི་ཆོ ས་འཆད་ཉན་གྱི་ཆོ ས་པ་ཞི ག་
༤༽
རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བདོ ་ལྗངོ ས་སུ་ལག་བསྟར་ གང ོ ་འཕེལ་དང་།
བདོ ་ས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབར ྱོ ་
བྱས་པ་>>ཟེར ་བ་འགྲེམ ས་སྤལ ེ ་བྱས་ཏེ་ བ དོ ་ནང་མི ་ གཏངོ ་རྒྱུ་བརདྗོ ་ཀྱང་།
མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཡར་རྒྱས་
“ལོ་བརྒྱ་གཉིས་ཀྱི་
”འབད་ཐབས་དམིགས་ཚད་མངནོ ་འགྱུར་བྱེད་པ་དང་
གཙོ ་བོ་ཡང་བོད་མི ་རི གས་འདི་རི མ་པས་རྒྱ་རི གས་སུ་
བསྒྱུར་བ་དང་བདོ ་ཡུལ་དེ་ཡང་རྒྱ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཐབས་ བདྱེ ་བཞིན་ཡོད་པ་གདནོ ་མི་ཟ་བའ།ོ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༨ ལ་རྡ་ས་ནས།། །།
དནོ ་དམ་དུ་དཔལ་འབར ྱོ ་གྱི་
ི ་ཀྱིས་ཞི་རལ ཨ་གྲགས་ལགས་དང་བླ་ོ བཟང་ལགས་རྣམ་གཉས ྒོ ་སྐད་འབདོ ་གནང་འདགུ
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༡༠ ཉནི ་གྱི་ གཏངོ ་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁདྲི ་བྱས་འདུག ཁང ོ ་
སྔ་ད་ྲོ རྔ་པ་ཀིིིརྟི་དགནོ ་གྱི་དགེ་འདུན་པ་ཨ་གྲགས་ལགས། གི ས་ཞི ་རྒོལ་དེར་མཐུ ད་ནས་ཉེ་འཁོར་གྱི་བོད་མི ་མང་
རང་ལོ་ ༢༠ ཙམ་ཡིན་པ་ཁང ོ ་གིས་བདོ ་ལ་རང་དབང་ པོས་སྐད་འབོད་སྣ་ཚོ གས་བྱེད་སྐབས་ཉེན་རྟོག་པས་མི ་
དགས ོ ། ཤོག
དགེ་འདུན་པ་ཨ་གྲགས་ལགས་ནི་རྔ་པ་རྫོང་
ཆོ ས་རྗེ་མ་ཡུལ་ཚོ འི་སོ་རུ་མ་སྡ་ེ བའི་ཕ་འཛམ་པ་དང་།
མ་རི ག་ཁོ་གཉིས་ལ་བུ་བུ་མོ་དགུ་ཡོ ད་པའི་ནང་གི་ཆུང་
༸རྒྱལ་བ་རིན་པ་ོ ཆེ་སྐ་ུ ཚེ ་ཁ་ྲི ལོར་བརྟན་པར་ མང་རྣམས་ལ་གང་བྱུང་གཅར་རྡུང་གཏོང་བཞི ན་མང་ ཤོས་ཡིན་ལ། ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་ ཅེས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རལ ྒོ ་སྐད་འབདོ ་བདྱེ ་བཞིན་ པོ་ཞི ག་འཛི ན་བཟུང་བྱས་ཡོ ད་ནའང་ད་བར་མི ་དེ་དག་ པར་ཆོ ས་ཞུ གས་བྱས་ཏེ་དེང་སྐབས་བླ་ོ རི ག་འཛི ན་གྲྭ་
རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི་གཞུང་ལམ་དུ་ཞི ་བའི་གོམ་བགྲོད་ གི ་མི ང་དང་ས་གནས་སོགས་ཞི བ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་ ཡིན་འདུག་ཅིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ཁོང་གི་ཚ་བོ་
བྱས་འདུག ་པར་དེ་ མ་ཐག་ཉེན ་རྟོག་པས་ཉེས ་ར ྡུང ་ རྟོགས་མ་ཐུབ།
དགེ་འདུན་པ་བླ་ོ བཟང་ཚུ ལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་རང་ལུས་
བོད་དང་བོད་མི །
38
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའི་ཤེས་བྱ།
ཞི ་བའི་གོམ་བགྲོད་བྱས་འདུག་པས་དེ་མ་ཐག་ཉེན་རྟོག་
པས་འཛི ན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་རྗེས་ཀྱི་གནས་ཚུ ལ་
ཤེས་རྟོགས་མ་ཐུབ།
དགེ་འདུན་པ་བླ་ོ བཟང་ལགས་ནི་རྔ་པ་རྫོང་
ཕྱུ ག ས་ལས་འགབ་མའི ་ ཕ་སྒ་ ཚེ ་ དང་མ་གནས་སྐྱི ད ་ གཉིས་ལ་བུ་བུ་མོ ་ལྔ་ལྷག་ཡོ ད་པའི་ནང་གི ་བཞི ་པ་ཡི ན་ ཞིང་། ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགནོ ་པར་ཆོས་
ཞུགས་བྱས་ཏེ་དེང་སྐབས་བླ་ོ རི ག་འཛི ན་གྲྭར་སླབོ ་སྦྱོང་ གནང་བཞིན་ཡིན་འདུག
གཞན་ཡང་གནས་ཚུ ལ ་ཡོ ང ་ཁུ ང ས་ནས་
བརྗོད་པར་མི ་སྐྱ་སྐར ོ ་ཞི ག་གི ས་ཀྱང་ཁ་སང་བོད་ནང་
མེར་སྲེག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོ ད་པའི་ཉེས་འཛུ གས་བྱས་ཏེ་ གི ་ ཉིན ་གུ ང་ཙམ་ལ་རྔ་པ་རྫོང ་མཁར་གྱི ་ཁྲོམ ་གཞུ ང ་
ྲི ས་ཐག་བཅད་ནས་དེང་ དུ་ ང ་ོ རྒོལ ་སྐད ་འབོད ་བྱེད ་བཞི ན ་ཞི ་ བའི་ གོམ ་བགྲོད ་ ལོ་ ༡༡ གི་བཙོན་འཇུག་ཁམ སྐབས་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་མུས་ཡིན་འདུག་པ་བཅས་དང་ བྱས་ཡོ ད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག་ཀྱང་ཞི བ་ཕྲ་ཤེས་
། དེ་བཞིན་གང ོ ་ཚེ ས་ཉནི ་བདོ ་ནང་གི་ཕྱི་དའྲོ ་ི ཆུ་ཚོད་ ༦ རྟོགས་མ་བྱུང་བ་དང་། དེ་མིན་བདུན་ཕྲག་འདའི ་ི ནང་ བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞི ན་པའི་དྲ་ལམ་ཡོ ངས་རྫོགས་བཅད་ ྒོ ་སྐད་འབདོ ་གནང་མཁན་བཞི་བྱུང་ ཅིང་། ཁམ ྲོ ་གཞུང་དང་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཁག་ལ་ཉེན་ པ་ཙམ་ལ་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་བླ་ོ བཟང་ ལ་བསྟུད་མར་ང་ོ རལ ལགས། རང་ལོ་ ༢༢ ཡིན་པ་ཁང ོ ་གིས་སྔར་བཞིན་ ཡོ ད་པ་ཚང་མ་འཛི ན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་རྗེས་གང་ རྟོག་པའི་སྤྱི་སྤྱོད་རླངས་འཁོར་དང་རླངས་འཁོར་ཆུང་ བདོ ་ལ་རང་དབང་དགས ོ ། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པ་ོ ཆེ་སྐ་ུ ཚེ ་ དུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོ ད་མེད་དང་གནས་སྟངས་ཅི ་ཡི ན་ བ་མང་རུ་བཏང་ནས་ཉེན་རྟོག་པ་ཁ་སྣོན་བྱས་ཡོ ད་པ་
ཁ་ྲི ལོར་བརྟན་པར་ཤོག”ཅེས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ང་ོ རལ ྒོ ་སྐད་ སོགས་ཟུར་ཙམ་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ཡོ ད་པ་དང་ སོ གས་དམ་བསྒྲགས་བྱེད་ཤུ གས་ཇེ་ཆེ ར་བཏང་ཡོ ད་ འབདོ ་བདྱེ ་བཞིན་རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི ་གཞུ ང་ལམ་དུ་ ། ཁ་སང་བདོ ་ནང་གི་ཉནི ་གུང་ཙམ་ནས་མི་སྒརེ ་གྱིས་ འདུག་པ་བཅས། །
དགེ་འདནུ ་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་གཞུང་ལམ་སྟེང་སྐད་འབདོ ་གནང་བ།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༩ ཉནི ་བདོ ་ནང་ པར་ཆོ ས ་ཞུ ག ས་གནང་སྟེ་དེང ་སྐབ ས་བླ་ོ རི ག ་འཛི ན་
གི་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ ཙམ་ལ་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགནོ ་པའ་ི དགེ་འདུན་ པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་རང་ལོ་ ༢༡ ཡིན་པ་
ཁང ོ ་གིས་༸གང ོ ་ས་མཆོག་གི་སྐ་ུ པར་ཆེན་པ་ོ ཞིག་མཐནོ ་
པརོ ་བསྒངྲེ ས་ནས།
བདོ ་ལ་རང་དབང་དགས ོ ་པའ་ི ང་ོ
རལ ྒོ ་སྐད་འབདོ ་གནང་བཞིན་རྔ་པ་རངྫོ ་མཁར་གྱི་གཞུང་
ལམ་དུ་གམ ོ ་བགདྲོ ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་ཐག ོ ་དེར་ ཉེན་རྟོག་པ་ཡོང་ནས་ཁོང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོ ད་པས།
དེའ་ི རས ྗེ ་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་གང་ཡང་ཐུབ་མེད།
ཁོང ་ནི་ རྔ་པ་རྫོང ་ར འ ྨེ ུ ་ རུ་ མ་ཡུ ལ ་ཚོ འི་ རུ་
ི ་ ཆེན་གསུམ་པའ་ི ཕ་སུར་ཡ་དང་། མ་ཏཱ་རེ་སྐྱིད་གཉས ི ་དང་བུ་མོ་གཅིག་ཡོད་པའ་ི ནང་གི་ཆུང་ཤོས་ ལ་བུ་གཉས དེ་ཡིན་ཞིང་།
ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགནོ ་
གྲྭར་སླབོ ་སྦངྱོ ་གནང་བཞིན་ཡོད་འདུག །
བོད་དང་བོད་མི།
39
༢༠༡༥ ཕྱི་ཟླ་དགུ་པའ་ི ཤེས་བྱ།
བཀྲ་ཤིས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་སགྲེ ་བཏང་སྟེ་འདས་གངྲོ ས་སུ་གྱུར་བ།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེ ས་ ༢༧ ཉནི ་
རྒྱ་མཚོ ་བཅས་དང་བུ་མོ ་གཅི ག་ཡོ ད་པ་
ཁོག་དངུལ་རྭ་སྡ་ེ པའི་ཕྲུ་གུ ་ལྔའི་ཨ་མ་བཀྲ་ཤི ས་སྐྱི ད་
འདུག དེ་བཞིན་དགུང་ལོ་ ༨༠ སོན་
གྱི་དགོང་མོ་ཀན་ལྷ་ོ ཁུལ་བླ་བྲང་བསང་ཆུ་རྫོང་བསང་
ཞུ ་ བ་ཞི ག ་གི ས ་བསང་ཁོག ་ཡུ ལ ་ཚོ འི ་ འགྲམ་དུ་ ཡོ ད ་
དེའི་མི ང་ལ་ཀུ ན་བཟང་སྐྱི ད་ཞུ ་ཡི ་ཡོ ད་
པའི་ཕ་རྒན་མི ང་ལ་བླ་མའམ་རི ས་བླ་ཞུ་
པའི་ཁང་དམར་ཞེས་པའི་བསང་ཁོག་མང་ཚོ གས་སྡདོ ་
བ་ཞི ག་ལས་ཨ་མ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་
ནག་གཞུང་ལ་ཞི་རལ ྒོ ་བྱས་ཡོད། ཕྱི་ཚེ ས་ ༢༨ ཉནི ་གྱི་
ཟླ་ ༡ ཟླ་མཇུག་ལ་རྒྱ་གར་དུ་གནས་
གནས་ཤི ག་ཡོ ད་པ་དེར ་རང་ལུས ་མེ ར ་སྲེག ་གི ས ་རྒྱ་
ཐ་ོ རངས་ཚུ་ཚོད་ ༣ པ་ཙམ་ལ་ཁ་ོ མོ་འདས་གངྲོ ས་སུ་ ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཞག ོ ས་པ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་ པ་དང་དམག་མི་ཡོང་ནས་སྐུ་ཕུང་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ ཡོད་འདུག
ཁ་ོ མོ་རང་ལོ་
༥༥
ཟླའ་ི མིང་ལ་སངས་རྒྱས་དང༌།
ཡིན་པ་དང་བཟའ་
ི ་ལ་ཤུལ་ ཁང ོ ་གཉས
ལུས་བུ་བཞི་ཡོད་པ་ན།ི བུ་བཙོན་འགྲུས་རྒྱ་མཚོ་དང༌།
ཚར་ཡོད་འདུག ཁ་ོ མོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ སྐར ོ ་དང་གཉེན་འཕྲད་དུ་ཕེབས་ཡོ ད་པ་
དང་། དེ་རས ྗེ ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་རྒྱ་
གར་དུ་དཔལ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེ ན་ཞུ་
བར་ཕེབས་རྗེས་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོ ག་གནང་
འདུག ཁང ོ ་ན་ི རྒྱུན་ལྡན་གཤིས་རྒྱུད་དྲང་
པའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་སངས་རྒྱས་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་
ཞིང་ཀུན་ལ་སེམས་པ་བཟང་བ། ལྷག་པར་དགེ་སྒྲུབ་ལ་ རང་ལུས་མེ ར་སྲེག་བཏང་རྗེས་འདས་གངྲོ ས་སུ་གར་ ྱུ བརྩོན་པ་ཆེ་བ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་འདུག བསང་ཆུ་ ཡོད་པའ་ི ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ་ཐནོ ་ཡོད།།
སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ། སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། ཡོན་ཏན་
རངྫོ ་ནང་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་རང་ལོ་ ༡༨ སོན་
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༩ ཚེ ས་ ༢ ཉནི ་མང་
མགནྲོ ་རྒྱ་གར་གྱི་བླནོ ་ཆེན་མེ་ན་ི ཀ་གཱན་ དྷ་ི མཆོག་གིས་
ུ ་ལགས་ལ་གནང་བ། འདི་ལོའ་ི སདྲི ་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོན་གཟེངས་རྟཌ་བསྟན་འཛིན་དགྲ་འདལ
གཙོའ་ི དུས་ཆེན་ཉནི ་མོ་སྲུང་བརྩིའ་ི མཛད་སྒ་ོ དང་སྟབས་
གནང་ཡོད།
ནས་བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཁྱབ་ཁང ོ ས་
ན།ི
བསྟུན།
བདོ ་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་
སླབོ ་གྲྭ་ཁག་
ནས་འཛི ན་རི མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོ ངས་ཡི ག་རྒྱུགས་ ཀྱི་ཕག ྱོ ས་ བསྡམོ ས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཡན་ལོན་པ་
རྣམས་ལ་སྲིད་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོ ན་ཞེས་ལོ ་ལྟར་གནང་
རྒྱུ་འག་ོ འཛུགས་ཞུས་ ཡོད་པ་དང་། འད་ི ལོའ་ི ི ་པ་འདི་ བཞི ན ་ཕྱི ་ གཟེངས་རྟགས་ཐེངས་གཉས
ལོ་
༢༠༡༥
ལོའ་ི རྒྱ་གར་དབུས་འབངྲི ་རིམ་
ཤེ ས་ཡོན་ལྷན་ཚོ གས་ཀྱི་འཛི ན་རི མ་བཅུ་གཉིས་
པ་དེ་ཆགས་ཡོད། ཁང ོ ་སུ་ཇ་བདོ ་ཁྱིམ་སླབོ ་གྲྭ་ནས་ཡི ན་
བ སྟ ན ་ འ ཛི ན ་ ད གྲ ་ འ དུ ལ ་ ལ ག ས ་ ཞིང༌། འཛིན་རིམ་ ༡༢ ཀྱི་རྒྱལ་ཡོ ངས་རྒྱུགས་སྤྲོད་
ད་ལྟ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡ་ི ལིའ་ི ཧནི ་དུ་
College)
དང་། ཁང ོ ་ན་ི སདྲི ་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོན་བཞེས་མཁན་གཉིས་
(Hindu ནང་ཕག ྱོ ས་བསྡམོ ས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཡན་ལོན་མཁན་
མཐ་ོ སླབོ ་ཏུ ་སླབོ ་སྦངྱོ ་བདྱེ ་བཞིན་ཡོད་པ་ རྣམས་ལ་སྲིད ་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོ ན ་གྱི ་ གཟེང ས་རྟགས་སླབོ ་ ཡོན་འད་ི གནང་གི་ཡོད་པ་བཞིན།
ཧནི ་སྒརོ ་འབུམ་གཅིག་གནང་གི་ཡོད།
སླབོ ་ཡོ ན་ཆེད་ ཁོང་གིས་
འད་ི ལོའ་ི འཛིན་རིམ་ ༡༢ ཡིག་རྒྱུགས་ནང་བརྒྱ་ཆ་
༩༥།༨ ལོན་འདུག སདྲི ་སྐྱོང་སླབོ ་ཡོ ན་གྱི་དམི གས་ ཡུལ་གཙོ་བོ་སླབོ ་ཕྲུག་ཚོ ས་སླབོ ་སྦྱོང་ལ་བརྩོན་འགྲུས་
ཀྱི་རྒྱལ་ཡོ ངས་ཡི ག་རྒྱུགས་ཆེན་མོའ་ི གྲུབ་འབྲས་
བྱ་རྒྱུ་དེ་གང ོ ་སྤལེ ་ཡོང་ཐབས་དང༌། རྒྱལ་ཡོ ངས་ རྒྱུགས་སྤྲོད་སྐབས་སླབོ ་མ་ཚོ ར་རྒྱུགས་འབྲས་ཡག་
སླབོ ་བུ་བསྟན་འཛི ན་དགྲ་འདུལ་ལགས་ལ་བརྒྱ་ཆ་
ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྱི་ལོ་
གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྐབས་སྒྱུ་རྩལ་སྡ་ེ ཚན་གྱི་ ༩༥།༨
ཐབོ ་ཡོད་པར་བརྟེན་དམིགས་བསལ་སྐ་ུ
པ་ོ ཡོང་བའ་ི ཆེད་དུ་ཡིན་འདུག སླབོ ་ཡོ ན་འདི་བཞིན་ གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད།།
༢༠༡༢
ལོར་