Georgian Airways in-flight magazine #1-2019 by teaskhiereli

saborto Jurnali In-flight Magazine #1(68) 2019 gazafxuli/SPRING

Florence, Italy

Your personal copy

ძვირფასო მგზავრებო! კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება „ჯორჯიან ეარვეისის“ ბორტზე! 2019 წელი ჩვენი კომპანიისათვის სრულყოფისკენ სწრაფვისა და ინოვაციის წელიწადია. 2018 წელს „ჯორჯიან ეარვეისმა“ 25-წლიანი წარმატებული საავიაციო ისტორიის იუბილე აღნიშნა, ავიაპარკი ოთხი ახალი თვითმფრინავით განაახლა და ერთი კვირის განმავლობაში ფრენის განრიგს 10 ახალი მიმართულება დაამატა. ტურისტული ინდუსტრიის მზარდი მოთხოვნების, ჩვენი კლიენტებისა და პარტნიორების სურვილების გათვალისწინებით, წლების განმავლობაში წარმატებით ვსაქმიანობთ და ფრენის არეალს ვაფართოებთ. თავისი 25-წლიანი ისტორიის მანძილზე ავიაკომპანიამ უამრავი დაბრკოლება გადალახა და სტაბილური წინსვლა და განვითარება შეძლო. მე საკუთარი კარიერა პილოტის პროფესიით დავიწყე და ზუსტად ვიცი, რა სჭირდება ჩვენს თვითმფრინავებსა და ეკიპაჟს. სწორედ ამიტომ დღემდე ჩართული ვარ კადრების შერჩევისა და სწავლების პროცესში ყველა საფეხურზე. უსაფრთხოება, სანდოობა და კომფორტი მუდამ ჩვენი უპირველესი პრიორიტეტი იქნება, გავაგრძელებთ ინვესტიციის ჩადებას თანამშრომლების მომზადებასა და ავიაპარკის განახლებაში. IATA და IOSA ჩვენი პარტნიორები არიან, მათთან ერთად უზრუნველვყოფთ ხარისხის

კონტროლისა და სტანდარტების ყველა საერთაშორისო რეგულაციასთან და სამოქალაქო ავიაციის კანონებთან შესა ბამისობას. საქართველო უცხოელი ტურისტებისათვის მიმზიდველი ტურისტული და ბიზნესმიმართულება გახდა. აქ მოგზაურები მთელი მსოფლიოდან ჩამოდიან და 2018 წელს თბილისის აეროპორტში ჩამოფრენილი 1 800 000 მგზავრიდან, სულ მცირე, 500 000-მა ჩვენი თვითმფრინავებით იფრინა. „ჯორჯიან ეარვეისი“ რეგიონში ერთერთი ყველაზე სტაბილური ბიზნესია და მას ყოველწლიურად 1-2-პროცენტიანი ზრდა აქვს. უფრო მეტი მარშრუტისა და ბორტზე მეტი ტექნოლოგიის დამატებას მიმდინარე წელსაც ვგეგმავთ. მგზავრები შეძლებენ, სულ რამდენიმე საათში პირდაპირი რეისით გაფრინდნენ სასურ ველ ადგილას, ბორტზე კი ადგილობრივი სამზარეულოს დელიკატესები, ქართული ღვინო, ლიმონათი და ჭაჭა დააგემოვნონ. ჩვენი მიზანია, „ჯორჯიან ეარვეისი“ თქვენი რჩეული ავიაკომპანია გახდეს და გთავაზობთ ფრენებს სასურვე ლი მიმართულებებით. ჩვენი კომპანიის 450 პროფესიონალი თანამშრომელი ყოველდღიურად ზრუნავს სერვისების გაუმჯობესებასა და სრულყოფაზე. „ჯორჯიან ეარვეისის“ თქვენს რჩეულ ავიაკომპანიად ქცევა და ერთგული მომხმარებლის შეძენა ჩვენი მთავარი მოტივაციაა!

DEAR PASSENGERS! Welcome on Board! This year is all about „improvement“ and „innovation.” In 2018 Georgian Airways has completed 25 years of successful aviation history, has extended its fleet to four new aircrafts and opened 10 new destinations within 1 week. Seeing the demand of growing tourism industry and following the wishes of our clients and partners we have managed to operate all those years successfully and to expand our network. The airline has overcome many obstacles and difficult times but with its core family and belief the growth and expansion was still on our way. Having started my career as a pilot, I know exactly what our aircrafts and crew need, and this is why I am still involved in all selection and training processes. Safety, reliability and comfort will always remain our top priorities and we will keep investing into our staff and aircrafts. IATA and IOSA have been not only our partners in this industry but together with them we are making sure that our quality checks and standards are fulfilled under all international regulations and civil aviation law.

Tamaz gaiaSvili direqtorTa sabWos Tavmjdomare

TAMAZ GAIASHVILI

Chairman of the board of directors

თვალყური ადევნეთ „ჯორჯიან ეარვე ისის“ ფასდაკლებებს, სპეციალურ შეთა ვაზებებს, გამოგვყევით სოციალური მე დიის ყველა პლატფორმასა და კომპანიის ვებგვერდზე! ახლა კი შეიკარით ღვედები და ისიამოვნეთ ფრენით!

იფრინეთ ჩვენთან ერთად!

Georgia has become an attractive tourism and business destination for many other countries. People come here from all over the world, and in 2018 of around 1,800,00. Tbilisi airport arrivals we carried at least 500,000 of those passengers. The airline has been one of the most stable businesses in the region and can account on its annual growth rate of 1 to 2% per year. This year we are planning to introduce more routes and more technologies on board. Passengers will be able to fly directly just within a few hours to their desired destination while enjoying local delicacies and Georgian Wine, Lemonade or Chacha on board. Our goal is to make Georgian Airways your airline of choice, offering the flights you demand and to the destinations you wish. Over 450 professionals are working daily and striving for more improvements and enhancements of our services. It is our motivation to make Georgian Airways your airline and to keep you as a loyal customer! Watch out for our sales promos and announcements, and follow us on all social media channels as well as on our website! Now, fasten your seat belts and enjoy your flight!

FLY WITH US! 1

ლუქს კლასის პროფესიონალური პროდუქცია სპა ცენტრებისა და სხეულის მოვლის კაბინეტებისათვის LUX CLASS PROFESSIONAL PRODUCTS FOR SPA CENTERS AND BODY CARE CABINETS ოფიციალური წარმომადგენლი შპს „სქინქეა-ჯეო“ Official Representative “SkinCare-Geo” Ltd ი. აბაშიძის 22 / 22' I. Abashidze Str. ((+995) 577 47 14 15; +995 32 238 60 68; +995 32 238 60 58 Email: skincaregeo@gmail.com Facebook: Norel Cosmetics Georgia

l Advertorial

( (+995) 577 47 14 15; (+995 32) 2 38 60 68; (+995 32) 2 38 60 58

CONTENT sarCevi In-flight Magazine GEORGIAN AIRWAYS N1(68) 2019 gazafxuli / Spring ISSN 1512-3758

საქართველო ‒ რუსთაველის ქვეყანა GEORGIA – THE COUNTRY OF RUSTAVELI

ქართული ხალიჩა THE GEORGIAN CARPETS

ქართული ჭიდაობა GEORGIAN WRESTLING

გერმანელები საქართველოში GERMANS IN GEORGIA

saredaqcio jgufi mTavari redaqtori // Tea sxiereli dizaineri // nino yavelaSvili stili, koreqtura // nino lursmanaSvili Targmani //lika barabaZe, ciuka yifSiZe nomerze muSaobdnen // marita TevzaZe,

გურული სამზარეულოს ექსკლუზიური შტრიხები EXCLUSIVE DETAILS OF THE GURIAN CUISINE

marina yifSiZe, maka anTiZe

EDITORIAL BOARD Editor-in-chief // Thea Skhiereli Designer // Nino Kavelashvili Proof reader //Nino Lursmanashvili Translators//lika Barabadze, Ciuka Kipshidze Journalists // Marita Tevzadze, Marina Kipshidze, Maka Antidze

1(68) 2019

როგორ განისაზღვრება აეროპორტების კოდები HOW AIRPORTS GET THEIR CODES

GEORGIA

Shota Rustaveli Fresco in the Monastery of the Cross, Jerusalem

საქართველო ‒ რუსთაველის ქვეყანა GEORGIA – THE COUNTRY OF RUSTAVELI ლევან ბერძენიშვილი GE ადამიანი ორმაგი არსებაა, იგი მიწისა და ზეცის შვილია, მას ხორცი და სული აქვს, მასში ერთდროულად ცხოველიცაა და ღმერთიც. დიდმა ბერძენმა ფილოსოფოსმა არისტოტელემ თქვა, რომ ადამიანი „პოლიტიკური ცხოველია“. ეს, უპირველეს ყოვლისა, იმას ნიშნავს, რომ ადამიანი ერთდროულად ეკუთვნის ორ სამყაროს: მატერიალურსა და იდეალურს, ბუნებასა და კულტურას.

ბუნება მასში ძალიან ძლიერია: მას შია, სცივა, სწყურია, გამრავლება სურს, ეძინება, ეღვიძება — ისევე, როგორც ნებისმიერ ცხოველს; ბოლოს და ბოლოს, იგი იბრძვის გადარჩენისთვის, იღლება, თავის ნაშიერს მთელი ძალით იცავს, ცოცხლობს და კვდება, როგორც ნებისმიერი ცხოველი. მაგრამ, ამავე დროს, ადამიანი კულტურის შვილია — იგი ფიქრობს, გეგმავს, აშენებს, სხვას ეხმარება და იდეისთვის, სიყვარულისთვის თავს წირავს, როგორც ღმერთი. ეს მხოლოდ ჩვენ, „ვინ“ ჯგუფის არსებებს, ადამიანებსა და ღმერთებს შეგვიძლია, ეს არ შეუძლია არცერთ ცხოველს. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანი ინდივიდია და მის „მეს“ უზარაზარი მნიშვნელობა აქვს, ეს „მე“ ადამიანში ყველაზე მთავარი არ არის. საკუთარი თავი ყველას ძალიან უყვარს, მაგრამ საკუთარი თავის სიყვარულს სპეციალური განათლება, დიდი განსწავლა და გაუთავებელი ვარჯიში არ სჭირდება; გაცილებით რთულია, გიყვარდეს სხვა, რადგან ეს თანდაყოლილი არ არის, ეს უკვე კულტურაა, ამას სერიოზული სწავლა და გამუდმებული ვარჯიში სჭირდება. 6/

1(68) 2019

LEVAN BERDZENISHVILI

EN Man is a dual creature. He is a child of the earth and the heaven, he has flesh and soul, he unites simultaneously animal and God. Great Greek philosopher Aristotle said that man is “a political animal”. This, above all means that man simultaneously belongs to two worlds: material and ideal, nature and culture.

Nature in him is very powerful: he feels hunger, cold, thirst, wants reproduction, feels sleepy, wakes up – similar to any animal; eventually, he struggles for self-preservation, is tired, does everything in his power to defend his offspring, lives and dies, as any animal. But, at the same time, man is a child of culture – he thinks, plans, builds, helps others and sacrifices himself for an idea, for love – as God. Only we, beings of the “who”-class, men and gods can do this, no animal is able to do this. Although man is an individual and his “self” is of tremendous importance, this “self” in man is not the most important. He loves himself most of all, this is natural and if this is not so, it is considered as an abnormal phenomenon. But love for oneself requires no special education, learning and endless training, as this, as was noted, is natural, inherent. By nature a human being prefers himself to everyone, i.e. natural” man is an egoist. It is far more difficult to love another person, as this is not an inherent feature, this is already culture, this requires serious learning and constant training. To express it figuratively, this requires Vepkhistqaosani (“The Man in the Panther’s Skin”): the reader of Vepkhistqaosani is aware of love for others, he is an altruist, i.e. “cultural”.

DESIGN AVENUE MULTI-BRAND SHOWROOM

years

FURNITURE • LIGHTING • KITCHEN • CERAMIC TILES • SANITARY WARE • PARQUET • DOOR • CURTAINS • CARPETS • WALLCOVERING GEORGIA, TBILISI, S.KANDELAKI ST.№15 TEL: 0322 68 08 08 | WWW.DESIGNAVENUE.GE | INFO@DESIGNAVENUE.GE

GEORGIA

ფიგურალურად რომ ვთქვათ, ამას „ვეფხისტყაოსანი“ სჭირ დება: „ვეფხისტყაოსნის“ მკითხველი ადამიანი სხვების სიყვა ულის მცოდნეა, ალტრუისტია ანუ „კულტურულია“. ქართველ ხალხს რომ ჰკითხო, თუ ვინ იყო ყველაზე დიდი ქართველი, ის ან დავით აღმაშენებელს დაასახელებს, ან ილია ჭავჭავაძეს და დიდადაც არ შეცდება: პირველმა, როგორც მეფემ, დაშლილი სახელმწიფო ჩაიბარა, ბევრი იომა, თბილისი დაიბრუნა და საკუთარ ხალხსა და ისტორიას აწყობილი იმპერია ჩააბარა. ამ იმპერიას თავისი საშინაო და საგარეო დაზვერვა ჰქონდა, აგებული იყო უმტკიცესი და უმკაცრესი სახელმწიფო ვერტიკალი, რომლის სათავეშიც იდგა უზენაესი ხელისუფალი, აბსოლუტური მონარქი, მეფე; მეორემ სულიერი სიკვდილის პირას მისული ქართველი ერი ჩაიბარა და დამოუკიდებლობისთვის მზადმყოფი და თავისუფლებისთვის მებრძოლი ერი ჩამოაყალიბა. დავით აღმაშენებელმა და ილია ჭავჭავაძემ სხვადასხვა დროს იზრუნეს იმაზე, რომ შავი ზღვის პირას რუკაზე ტერიტორია მოინიშნა, რომელსაც საქართველო ჰქვია. ქართველმა ხალხმა ნამდვილად იცის პასუხი კითხვაზე, თუ ვინ იყვნენ მის ისტორიაში ყველაზე მნიშვნელოვანი ფიგურები.

გურიელი _ რუსთაველის ქვეყნიდან ჩაის ქართული ბრენდის „გურიელის“ ცხრა სახეობის ჩაის საკოლექციო გამოშვება „გურიელი _ რუსთაველის ქვეყნიდან“ უკვდავი პოემის, „ვეფხისტყაოსნის“ ავტორის _ შოთა რუსთაველის დაბადებიდან 850 წლისთავს ეძღვნება. პირველი საკოლექციო გამოშვება 2018 წლის დასაწყისში ქართულ და ინგლისურ ენებზე განხორციელდა. საკოლექციო გამოშვების გერმანული ვერსია სპეციალურად მიეძღვნა ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობას. პოეტის წოდების „რუსთაველი“ თითოეულ ასოს შეესაბამება თითო სახეობის ჩაი _ ტრადიციული შავი, ტრადიციული მწვანე, ერლ გრეი, აყვავებული ჟასმინი, ველური პიტნა, ალპური კენკრა, მინდვრის გვირილა, თოვლის ვარდი, მესხური ჭინჭრით. თითოეული ასოს შესაბამისად შერჩეული აფორიზმი განთავსებულია ჩაის კოლოფზე. პროექტი განახორციელდა საქართველოს თეატრის, მუსიკის, კინოს და ქორეოგრაფიის სახელმწიფო მუზეუმთან _ ხელოვნების სასახლესთან, თბილისის ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტთან და კორნელი კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრთან თანამშრომლობით.

1(68) 2019

If you ask the Georgian people who was the greatest Georgian person, they will name either David the Builder, or Ilia Chavchavadze, and this will not be a mistake: the former, as the King, inherited the disintegrated state, had to fight much, recaptured Tbilisi and left behind to his people and history a well-organized empire. This empire had its internal and foreign intelligence service; a highly powerful and strict state vertical was functioning, headed by the top authority, the absolute monarch _ the King. Ilia Chavchavadze took over the Georgian nation, which was on the verge of spiritual death, and formed the nation, ready for independence and struggling for freedom. David the Builder and Ilia Chavchavadze at difºferent times spared no effort in order to mark on the map of the Black Sea littoral the territory called Georgia. Thus, the Georgian people in fact know the answer to the question as to who were the most significant figures in their history. But if we ask the question in a different way, e.g. in this way: Who created Georgianness, i.e. who imparted the Georgian meaning to the map which was marked by David the Builder and re-painted by Ilia Chavchavadze, in other words, who breathed the soul into the flesh, created by the crowned and the uncrowned kings of Georgia, the answer will be totally different.

GURIELI FROM THE COUNTRY OF RUSTAVELI Georgian tea brand Gurieli’s collection edition of nine types of tea “Gurieli from the Country of Rustaveli” dedicated to the 850th anniversary of birth of the outstanding Georgian poet, author of the immortal poem Vepkhistqaosani – Shota Rustaveli. The first collection edition was implemented at the beginning of 2018 in the Georgian and the English languages. The German version of the collection edition was dedicated specially to Frankfurt Book Fair. To correspond to each letter of the poet’s title “RUSTAVELI”, one tea type is chosen – Traditional Black, Traditional Green, Earl Grey, Jasmine Blossom, Wild Mint, Alpine Berry, Field Camomile, Snow Rose and Meskhetian Nettle. The aphorisms from the poem Vepkhistqaosani, GURIELI selected in accordance with each letter, are imprinted on the tea packages. AUS DEM LAND VON RUSTAWELI /

/ FROM THE COUNTRY OF RUSTAVELI

The project was implemented in cooperation with the Georgian State Museum of Theatre, Music, Cinema and Choreography – the Art Palace, Ivane Javakhishvili Tbilisi State University and Korneli Kekelidze Georgian National Centre of Manuscripts.

GEORGIA

მაგრამ კითხვა რომ სხვაგვარად დავსვათ, მაგალითად, ასე: ვინ შექმნა ქართველობა, ანუ ის რუკა, რომელიც დავით აღმაშენებელმა მონიშნა და ილია ჭავჭავაძემ ხელახლა დახატა, ქართული შინაარსით ვინ შეავსო, ანუ გვირგვინიანი თუ უგვირგვინო მეფეების მიერ შექმნილ ხორცს სული ვინ შთაბერა, მაშინ პასუხი სრულიად სხვა იქნება. ქართულ სულს ორი ძალა ქმნიდა, რელიგია და პოეზია. წიგნიერება და დამწერლობა ჩვენ ქრისტიანობამ მოგვიტანა, ხოლო დამწერლობა იმისთვის დაგვჭირდა, რომ ჯერ სხვისი დაწერილი მთავარი წიგნი წაგვეკითხა და შემდეგ საკუთარი წიგნები, მათ შორის, მთავარი ეროვნული წიგნი დაგვეწერა. თანამედროვე ქართველის სული სწორედ ამ ორმა წიგნმა შექმნა: სახარებამ და „ვეფხისტყაოსანმა“. დღევანდელი ქართველი შეიძლება ნებისმიერი აღმსარებლობისა იყოს, ან საერთოდ არ იყოს მორწმუნე და არც „ვეფხისტყაოსანი“ მოსწონდეს, ან არც ჰქონდეს ეს ძეგლი ხეირიანად წაკითხული, შეიძლება იყოს განათლებულიც და გაუნათლებელიც, იდეებით სავსეც და იდეებისგან სრულიად თავისუფალიც, მაგრამ მისი სულიერი ორიენტირები, მისი იდეალები ისტორიულად მაინც სახარებითა და „ვეფხისტყაოსნით“ იქნება განპირობებული. ორგანიზებული გამოგონილი სამყარო ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი დასაყრდენია ცხოვრებაში. ადამიანი აუცილებლად აღმოჩნდება განსაცდელში და სასტიკი სტიქიის, სამყაროს წინაშე მარტო დარჩება. ამ მომენტში იგი მთლიანად საკუთარ თავზე იქნება დამოკიდებული და მხოლოდ ის გაუძლებს განსაცდელს, ვისაც შინაგანი რეზერვები აღმოაჩნდება. ლიტერატურის მოყვარულ კაცს განსაცდელში გამოგონილი სამყარო ამოუდგება გვერდში და რაც უფრო ახლოა ეს გამოგონილი სამყარო მის ბუნებასთან, მით უფრო ქმედითი, ეფექტიანია მისი დახმარება. მართლა შეუძლია „ვეფხისტყაოსანს“ გადაარჩინოს განსაც დელში ჩავარდნილი ადამიანი? მართლა ასე აუცილებელია ამ „ვეფხისტყაოსნის“ წაკითხვა და გაგება? ეს ხომ ზღაპრული ამბებია, თანაც ძალიან დიდი ხნის წინ მომხდარი და ასევე ძალიან დიდი ხნის წინ აღწერილი?! „ვეფხისტყაოსანში“ ასახული სიყვარული, მეგობრობა, თავდადება, შეცდომა, დანაშაული, მონანიება, ცოდვების გამოსყიდვა, ტყვეობა, განწირულობა, მეგობრების შეკრება და მათი საერთო ბრძოლა გვასწავლის რეალურ ცხოვრებას? დიახ, რა თქმა უნდა, ნამდვილად ასეა. გადაიკითხეთ „ვეფხისტყაოსანი“. თუმცა ნათქვამში პირველად დასარწმუნებლად მთელი „ვეფხისტყაოსნის“ ხელახლა გა დაკითხვაც არ გჭირდებათ, ამისთვის ერთი მცირე თავის შესწავლაც საკმარისია ‒ „ანდერძი ავთანდილისა როსტევან მეფის წინაშე“ ან, უფრო მოკლედ, „ავთანდილის ანდერძი“.

The Georgian soul was formed by two powers – religion and poetry. Literacy and writing were brought down to us by Christianity, whereas writing became necessary in order first to read the main book written by others and then to write our own books, including the main national book. To express it very simply, exactly these two books formed the soul of the contemporary Georgian man: the Gospel and Vepkhistqaosani (“The Man in the Panther’s Skin”). A contemporary Georgian can be of any religion, or may not be a believer at all, he may not like Vepkhistqaosani or may have not read this poem properly, he may be educated or uneducated, full of ideas or quite free of ideas, but his spiritual landmarks, his ideals are nevertheless determined by the Gospel and Vepkhistqaosani. A well-organized, invented world is one of our main supports in life. Man will inevitably find himself in trouble and alone, face to face with the ruthless elements _ the universe. In this moment he will be dependent entirely on himself and only that person will overcome the trouble who will find in himself the inner reserves. Man loving literature will find his support in the invented world and the closer this invented world to his nature, the more effective, efficient its assistance. Can Vepkhistqaosani indeed save a person in trouble? Is it so necessary to read and understand this Vepkhistqaosani? Are these not fairy-tale stories, having taken place a very long time ago and described also a very long time ago?! Can the love, friendship, devotion, mistake, crime, repentance, redemption of sins, captivity, doom, gathering of friends and their common struggle, reflected in Vepkhistqaosani, teach us real life? Yes, this is really so.Read Vepkhistqaosani once again. However, to be convinced of the truth of the above-mentioned statement, it is not even necessary to re-read entire Vepkhistqaosani, it is sufficient to study only a small chapter – The Testament of Avtandil to King Rostevan When He Stole Away, or for short _ The Testament of Avtandil. It contains only twenty stanzas. And as in one drop of water the enormous world ocean is reflected, so in these twenty stanzas the entire universe is reflected _ with man standing at its centre. The Testament goes like this: Avtandil informs his patron that he is going away to rescue his friend, as “A wise man cannot abandon his beloved friend” , and reminds him of the Classical knowledge: “Falsehood, and two-facedness injure the body and then the soul.” As this wisdom exists, as the source of all misfortunes is lying, he will not lie to his brother and will not abandon him. If he does not act so, then his knowledge will be of no avail, we have knowledge to use it, we are taught in order to be in harmony with the universe, “that we may be united with the choir of the heavenly hosts”.

10 /

1(68) 2019

45a Kostava Str, Tbilisi, 0179, Georgia T: (+995) 322 19 11 11 E: info@hotelcoste.ge | W: www.hotelcoste.ge hotel costé hotelcoste

The main advantage of our hotel is its location- in the most prestigious district of the city, the heart of Tbilisi Vera- the center of business and cultural life in Tbilisi. The hotel offers easy access to the sightseeing and shopping spots of the city. The newly renovated Costé Hotel embraces all advantages of a modern 4 star city hotel: central location, contemporary interior design, excellent service and 60 comfortable rooms. The library and wine corner is located on the first floor of the Hotel Costé. It is a perfect place for receiving guests or having small meetings. Free wireless, books for any ages and newspapers are available. Our Wine Corner for wine lovers and not only is the ideal venue where to enjoy a leisurely glass of wine with light appetizers. Hotel Costé has a high level restaurant which offers a menu for all tastes and serves the best of European cuisine. Conference hall equipped with all the technologies needed for successful presentations, translations, and productive business meetings. All events are accompanied by the prestigious welcome and perfect service of our hotel. Grand Hall for 120 PAX for business meetings and 3 meeting rooms each for 15-25 person. The mission of our hotel is to constantly improve quality of service and overall satisfaction of guests. That’s why we have “yes-we-can” staff, who are highly professional and well motivated for daily care about Costé`s guests and we always create a personal and luxurious atmosphere for visitors.

Основным достоинством отеля является его месторасположение – это сердце исторического центра Тбилиси – район Вера - самый центр деловой и культурной жизни города. Месторасположение отеля привлекательно не только для проживания местных жителей, иностранных туристов и бизнесменов, но и с точки зрения исторических, культурных, торговых и деловых мест, удобных для коммуникации. Отель охватывает все преимущества современного 4 х-звездочного городского отеля: 60 комфортабельных номеров. Lobby-bar - утонченный и оригинальный интерьер, с винным уголком для любителей вина и не только, библиотека с выбором книг для любых возрастов - это идеальное место для приема гостей. Ресторан с неповторимым интерьером и качественным обслуживанием. Конференц-зал - оснащен современным оборудованием, с учетом последних требований и стандартов. На территории отеля можно воспользоваться бесплатным Wi-Fi и бесплатной собственной парковкой. К услугам гостей также доступно круглосуточная стойка регистрации, обслуживание в номерах и прачечная. В отеле работает система централизованного кондиционирования и пожарной безопасности. Обслуживающий персонал отеля-Costé всегда готов к вашим услугам – здесь все предусмотрено для удобства гостей. Целью нашего отеля является постоянное повышение качества обслуживания и полное удовлетворение желаний наших гостей.

GEORGIA

სულ ოციოდე სტროფია. და როგორც წყლის ერთ წვეთში ასახულია უზარმაზარი მსოფლიო ოკეანე, ისე ამ ოციოდე სტროფში ასახულია მთელი სამყარო, რომლის ცენტრშიც დგას ადამიანი. აი, რას ამბობს „ანდერძი“: ავთანდილი ატყობინებს თავის პატრონს, რომ მიდის მეგობრის გადასარჩენად, რადგან „კაცი ბრძენი ვერ გასწირავს მოყვარესა მოყვარულსა“ და შეახსენებს ანტიკურ ცოდნას ‒ „სიცრუე და ორპირობა ავნებს ხორცსა, მერმე სულსა“. რაკი ეს სიბრძე არსებობს, რადგან ყველა უბედურების სათავე სიცრუეა, იგი არ მოატყუებს და არ გაწირავს ძმას. თუ ასე არ მოიქცევა, მაშინ მისი ცოდნა აზრს დაკარგავს, ცოდნა იმისთვის გაქვს, რომ მოიხმარო, იმისთვის გისწავლია, რომ სამყაროს ჰარმონიაში ჩაეწერო, „ზესთ მწყობრთა წყობას“ შეერთო. ავთანდილი მეფეს შეახსენებს, რომ უზენაესი მოძღვრების მიხედვით, „სიყვარული აგვამაღლებს“ და ამტკიცებს, რომ სწორედ ეს მისია დააკისრა მას უკვდავმა ღმერთმა. არაფერი არ მოხდება უფლის ნების გარეშე, ამიტომ ავთანდილის წასვლაც მეგობრის დასახმარებლად არის უფლის ნება და ამიტომ არავინ უნდა დამწუხრდეს ამის გამო, ცრემლი არ უნდა დაიღვაროს. ადამიანი ვალდებულია მოთმინების ხელოვნებას დაეუფლოს და ახსოვდეს, რომ განგებას ვერავინ გაექცევა, რაც ღმერთს დაუდგენია, ის აუცილებლად გადაგხდება. თუკი ადამიანს შეუძლია მოყვარე მიატოვოს, უღალატოს მას, დაუგვიანოს დახმარება, შედრკეს, სიკვდილს შეუშინდეს, ის ადამიანიც არ არის. მუდამ უნდა გახსოვდეს, რომ სიცოცხლე დიდი ღირებულებაა, მაგრამ იგი არ არის ერთადერთი ღირებულება, სამარცხვინო სიცოცხლეს სიკვდილი გერჩივნოს ‒ „სჯობს სიცოცხლესა ნაზრახსა სიკვდილი სახელოვანი!“ სიკვდილს ვერავინ გაექცევა; ყველა ცდება, ვინც მას მოულოდნელად მიიჩნევს, იგი ყოველ წამს მოსალოდნელია. და ამიტომ არსებობს ანდერძის სხვა, მატერიალური ნაწილიც: ავთანდილის სიკვდილის შემთხვევაში („თუ საწუთრომან დამამხოს, ყოველთა დამამხობელმან“) მისი ქონების ნაწილი სამეფო სალაროში უნდა დაიდოს, უპატრონოთა თავშესაფრებსა და ხიდების აგებას უნდა მოხმარდეს, ობლებსა და უპოვრებს უნდა დაურიგდეს, ხოლო ავთანდილის მონები უნდა გათავისუფლდნენ. ესაა რუსთაველის დანაბარები, ესაა ადამიანის იდეალი, ეს გახლავს მისი მთავარი დანიშნულება, სწორედ ეს უნდა იცოდე, უპირველეს ყოვლისა: სხვა ადამიანი შენი ძმაა. შენ მოვალე ხარ, სხვა გიყვარდეს. სხვა ადამიანი, შენი ძმა, განსაცდელში არ უნდა მიატოვო. თუ ადამიანს გასაჭირში მიატოვებ და არ დაეხმარები ან თუნდაც დაუგვიანებ დახმარებას, მაშინ შენს განათლებას, შენს ცოდნას, შენს სიბრძნეს, საერთოდ, შენს არსებობას აზრი არ გააჩნია და სამყაროს წესრიგში შენი ადგილი არ არის, რადგან ყველა მოქმედებას ან უმოქმედობას ვერ გაამართლებ სიცოცხლის ღირებულებით, უღირს სიცოცხლეს სიკვდილი სჯობს. ამ სამყაროში მარტო არ ხარ და იდეალებისადმი შენს ერთგულებას უზენაესი ძალა აკონტროლებს. აი, ამ კაცის ქვეყანაა საქართველო.

Avtandil reminds the king that according to the Supreme teaching, “love exalteth us” and states that exactly this mission is entrusted to him by Immortal God. Nothing will happen without the will of God, therefore, Avtandil’s departure in order to help his friend is also the will of God and no one should be saddened, no one should shed flow of tears. Man should train himself to suffer woes patiently and remember that no one “hath power to thwart Providence”. Whatever God has predestined to come to pass will be fulfilled. If a man is able to abandon his friend, to be treacherous, hesitant and “tardy-going” in assisting him, “affrighted and thinking of death”, he is not a man at all. You should always remember that life is a great value, but it is not the only value, you should prefer death to shameful life – “Better a glorious death than shameful life!” No one can avoid death; everybody is mistaken who does not expect death momentarily, it is possible every minute. Therefore, there is another, material part of the testament: in case of Avtandil’s death (“If Fate, the destroyer of all, destroy me”), part of his possessions shall be kept in the King’s treasury, part shall be given to build orphan homes and bridges, part of the treasure shall be given to the poor and orphans without means, and Avtandil’s slaves shall be freed. To express it very simply, exactly these two books formed the soul of the contemporary Georgian man: the Gospel and Vepkhistqaosani (“The Man in the Panther’s Skin”). A contemporary Georgian can be of any religion, or may not be a believer at all, he may not like Vepkhistqaosani or may have not read this poem properly, he may be educated or uneducated, full of ideas or quite free of ideas, but his spiritual landmarks, his ideals are nevertheless determined by the Gospel and Vepkhistqaosani. And the country of this man is Georgia.

სტატია იბეჭდება კომპანია გეოპლანტის ნებართვით © GURIELI FROM THE COUNTRY OF RUSTAVELI

12 /

1(68) 2019

M AD E I N G E O R G I A

ქართული ხალიჩა / THE GEORGIAN CARPETS მარიტა თევზაძე

GE მომთაბარეების ცხოვრება ყოველდღიურ გამოწვევებზე პასუ ხებისგან შედგება. ერთ-ერთი ასეთი პასუხია ხალიჩა _ პასუხი სიცივეზე. სადაც იყო ცხვარი და სიცივე, სწორედ იქ გაჩნდა მეხალიჩეობის პირველი კერები. ამ მომენტიდან იწყება ხალიჩის მოგზაურობა მთელ მსოფლიოსა და ზოგჯერ ჩვენი სახლებისკენაც. „დეკორატიულ გამოყენებით ხელოვნებას ახასიათებს, რომ ის ჯერ ყოველდღიური მოხმარების საგანია და შემდეგ გადადის ესთეტიკის კატეგორიაში. ასე მოხდა ხალიჩაზეც, აქემენიდურ ირანში ხალიჩა უკვე ფუფუნების საგნად იქცა“, _ გვიყვება ირინა კოშორიძე, საქართველოს ხალხური და გამოყენებითი ხელოვნების მუზეუმის დირექტორი. ეს მუზეუმი საქართველოში დღეს ერთადერთი ადგილია, სადაც ხალიჩების ექსპოზიციის ნახვაა შესაძლებელი.

საქართველოს ტერიტორიაზე ქსოვის უწყვეტი ტრადიციის არსებობაზე ენეოლითური და ნეოლითური ეპოქების არქეოლო გიური ძეგლები მიუთითებს. ნაპოვნია ვერტიკალური დაზგის, საბეჭურის, სელის ქსოვილის, თექისა და ფარდაგის ფრაგმენ ტები. II-I ათასწლეულების ნამოსახლარებზე აღმოჩენილი მასალები კი იმაზე მეტყველებს, რომ ამ პერიოდის ყოფაში მნიშვნელოვანი წილი მეცხვარეობას ეჭირა და შალის წარ მოებაც გავრცელებული იყო. მოგვიანებით კი, ქართული ლი ტერატურის დასაწყისში _ V საუკუნის „შუშანიკის წამებაში“ ნახსენებია სპეციალური სალოცავი ხალიჩები. 14 /

1(68) 2019

MARITA TEVZADZE

EN Nomadic life implies finding solutions for everyday challenges. Carpet is one of such solutions – it protects from cold. The first sites of carpet-making emerged in cold areas with availability of sheep. The journey of rugs around the world springs from this moments and sometimes it leads them to our homes.

“The decorative applied arts first begin as everyday objects and only later move into the field of aesthetics. The same happened in case of carpets: in Achaemenid Iran, rugs were already considered items of luxury” – claims Irina Kosheridze, director of Georgian Folk Art Museum. This museum is the only place in Georgia where one can view a carpet exhibition. There was a continuous tradition of carpet weaving on territory of Georgia, as indicated by early Bronze Age and Neolithic archeological findings. Remnants of vertical loom, a shawl, huckabee, felt and drape had been found. Materials found on sites of former settlements, dating back to 2nd1st millennia BC indicate that sheep-breeding was an important part of life in that period and production of wool was very common. In later period, in the beginning of Georgian literature, the 5th century “Martyrdom of the Holy Queen Shushanik” mentions prayer rugs.

თუშეთი ქართული მეხალიჩეობის ყველაზე თვითმყოფადი ნაწილი თუშური ფარდაგია. თუშეთში მეცხვარეობა საუკუნეების განმავლობაში მურნეობის ძირითადი დარგი იყო, რამაც ხელი შეუწყო მეხალიჩეობის ტრადიციის ჩამოყალიბებას. თუშური ფარდაგის დღემდე შემორჩენილი ძველი ნიმუშები XIX საუკუნის 50-60-იანი წლებით თარიღდება. მათში მხოლოდ მცენარეული საღებავებია გამოყენებული: კოწახური, დეკა, ენდრო და ინდიგო. XIX საუკუნის 70-იან წლებში სინთეტიკური ანილინის საღებავებიც ჩნდება და თითქმის მთლიანად გამოდევნის ბუნებრივ საღებავებს. ადრეული თუშური ფარდაგების თვითმყოფადი სტილისტიკური ნიშანი გრაფიკულ-ხაზობრივი გამომსახველობაა, რომელსაც თეთრი კონტურული ხაზი განსაზღვრავს. ტრადიციულად, ფარდაგი შავ-თეთრზეა აგებული; ფორმები, სტრუქტურა და ორნამენტული დეკორი კი მრავალფეროვანია. ფარდაგების შიდა არე შავი ფერისაა, რომელზეც თეთრი, ლურჯი, ენდროსფერი, მწვანე ან ყვითელი ჯვრები, კაუჭა და რქანახარა მედალიონებია გამოსახული. ქართლი გრაფიკულ გამომსახველობას ვეღარ ვხვდებით XIX-XX სსის მიჯნის საქართველოს ცენტრალური რეგიონის, ქართლის ფარდაგებში, სადაც უფრო ადვილად შემოდის ცალკეული მოტივები სხვა რეგიონებიდან. განსაკუთრებით პოპულარული ხდება ე. წ. შირვანის ტიპის ფარდაგები, რომელთათვისაც დამახასიათებელია ჰორიზონტალურ ზოლებად დაყოფილი კომპოზიციები შიგ ჩახაზული კილიმის, ნაფოტა თვალის მთავარი მოტივებით. ხშირად არც შეგვიძლია დანამდვილებით ვთქვათ, რომელ ქვეყანაშია მოქსოვილი ეს ფარდაგები, იმდენად ჰგავს ერთმანეთს. საქართველოში მოქსოვილ „შირვანის ტიპის“ ფარდაგებს ახასიათებს ნაკლები სიმჭიდროვე და თავისებური ფერთა შეხამება: თეთრი ქსელი + შავი, მუქი მწვანე და ენდროსფერი. TUSHETI The Tushetian group of pardagi is one of the most distinctive examples of the Georgia carpet-weaving. Sheep breeding had been an essential part of Tusheti economy which led to creation of carpet weaving tradition. The oldest existing Tushetian rugs date back to 1850’s-60. They employ only natural dyes like: barberry, Caucasian evergreen azalea, dyer’s madder and bot indigo. 1870’s witnesses the emergence of synthetic aniline dye which almost completely replaces the natural dyes. The distinctive style of early Tushetian rugs is set up around a graphical-linear visuals, defined by white contour line. The traditional rugs are set in black and white palette; the shape, structure and ornamental decorations are very diverse. In those rugs white, blue, dyer’s madder colored, green or yellow crosses, and hooked and the so-called “Memling motive” medallions are set against a black background. KARTLI There are no graphical visuals on carpets created at the end of 19th – beginning of 20th centuries- in Kartli, central region of Georgia. Motives from different regions easily find their way into local carpets. The most popular are the so-called Shirvan carpets which are distinguished by compositions divided in horizontal strips with visual motives of kilims and kilimgule medallions. These types of kilims are so alike that often it’s hard to tell the country where each of them originated. The “Shirvan variety” kilims woven in Georgia are less dense and have distinctive combination of colors – white weft + black, dark green and dyer’s madder color. 15

M AD E I N G E O R G I A

კახური ფარდაგი აღმოსავლეთის, კერძოდ, ირანის გავლენას ყველაზე მეტად კახური ფარდაგი განიცდის. ის არქაული სტილისტიკა, რომელიც თუშეთმა XX ს-ის 20-იან წლებამდე შემოინახა, კახეთში უფრო ადრე გაქრა, თუმცა ნიმუშებში მაინც შეიმჩნევა ადგილობრივი ხელწერა. ფარდაგის კოლორიტი შავისა და ენდროსფრის კონტრასტზეა აგებული. კახეთში ფართოდ გავრცელებული სამღებრო მცენარე ენდრო ტრადიციული საღებავია, რომელიც საექსპორტოდაც კი გაჰქონდათ. საინტერესოა XIX საუკუნის ბოლოდან კახეთში მოქსოვილი სიუჟეტიანი ფარდაგები, რომელთა უმეტესობაც ფიროსმანის შემოქმედებით, ასევე, ფოლკლორითა და ლე გენდარული ისტორული პერსონაჟებით არის შთაგონებული. აჭარა აჭარული ფარდაგები დახვეწილობით გამოირჩევა. საქართვე ლოს ეს რეგიონი გვიან შუასაუკუნეებში თურქეთის პოლიტიკუ რი გავლენის ქვეშ იმყოფებოდა. ისლამის გავრცელებამ დი დი გავლენა იქონია ადგილობრივი მოსახლეობის ყოფასა და ხელოვნებაზე. ამ ფარდაგებისათვის დამახასიათებელია მაღალი ქსოვის ტექნიკა, რაც ოსტატებს კლაკნილხაზიანი ნახატის შექმნის საშუალებას აძლევდა. ახალციხე-ახალქალაქი ამ რეგიონში ქსოვა-რთვის ტრადიციებზე ჯერ კიდევ არქეო ლოგიური ძეგლებით შეგვიძლია ვიმსჯელოთ. ნეოლითურ ძეგ ლებზე მრავლად არის აღმოჩენილი თითისტარები, კვირის თავები და სხვა საქსოვი იარაღები. 1828-29 წწ. რუსეთ-თურქეთის ომის შემდეგ სამცხე-ჯავახეთში ასახლებენ ვანის ტბისა და ყარსის რეგიონში მცხოვრებ 300 ათასამდე ეთნიკურად სომეხ მოსახლეობას. ისინი კომპაქტურად ცხოვრობდნენ ჯავახეთსა და, ნაწილობრივ, ახალციხე-ადიგენში და თან მოიტანეს ქსოვის მდიდარი ტრადიციები. მათ ნაწარმში შეიძლება შევიცნოთ ვანის ტბისა და ყარსის მიმდებარე რეგიონების თურქული ხალიჩების ცალკეული ელემენტები. ბორჩალო ბორჩალოს სახელი ეწოდა კავკასიური ხალიჩების მთელ ჯგუფს, რომელსაც გარკვეული სტილისტიკური ნიშნები, ქსოვის ტექნიკა და ორნამენტული დეკორი ახასიათებს. დღეს მსოფლიოში აღიარებულია ქვემო ქართლის მოსახლეობის მიერ მოქსოვილი ხალიჩები. ბორჩალო ქვემო ქართლის რაიონული ცენტრის, მარნეულის ადრინდელი დასახელებაა. ეს სახელი იმ მომთაბარე თურქმენული ტომის სახელწოდებიდან მოდის, რომელიც თავდაპირველად ირანის აზერბაიჯანის რეგიონში ცხოვრობდა და საქართველოში გადმოასახლეს. ისინი ბრინჯის, ბამბის და აბრეშუმის დამუშავებას მისდევდნენ. ადგილები, საიდანაც ეს ტომები გადმოსახლდნენ, მეხალიჩეობის ჩასახვის მძლავრ ცენტრებად ითვლება. საუკუნეების მანძილზე ქართველებთან თანაცხოვრებამ ურთი ერთგავლენები განაპირობა და ამ რეგიონში ხალიჩების გამორჩეული კომპოზიციები შეიქმნა. ეს ხალიჩები ხასიათდება უბრალოებითა და ლაკონურობით, ორიგინალური კომპო ზიციური სქემებით _ ბორჯღალის, სიცოცხლის ხის, ჯვრის ფართო გამოყენებით. წამყვანი ფერები იყო წითელ-მწვანე, წითელ-ყვითელსა და წითელ-ყავისფერზე აგებული ძირითადი კოლორიტი, რაც ასევე საკმაოდ უჩვეულოა კავკასიის სხვა რეგიონებისათვის. 16 /

1(68) 2019

KAKHETI Kakhetian kilims is the group with the most Eastern, namely Iranian influence. The archaic style that was retained in Tusheti as late as 1920’s, had disappeared in Kakheti long before that, though some of them have elements of local style. These rugs are recognizable for the contrast of black and dyer’s madder color. The dyer’s madder was very common in Kakheti, so much that it was even an export item. An interesting variety are thematic kilims created in Kakheti since the end of the 19th century. Most of their stories are based on works of Pirosmani, with share of those inspired by folk tales and legendary historic figures.

საქართველოს ხალხური და გამოყენებითი ხელოვნების მუზეუმი მუზეუმში დაცულია XIX-XX საუკუნეების ნიმუშები საქარ თველოდან და კავკასიის ცალკეული ქვეყნებიდან: კავ კასიური ფარდაგები და ხალიჩები, აბრეშუმი, ტყავი, სამოსი, თექის ნაწარმი და ა. შ. მუზეუმში გამოფენილია ლატვიელი მხატვრის, იულიუს სტრაუმეს ქართული და კავკასიური ტრადიციული ორნამენტის ჩანახატები. შალვა დადიანის ქუჩა 28 მუზეუმი ღიაა ყოველდღე, ორშაბათის გარდა, 10-იდან 17 საათამდე.

ADJARA The Adjarian kilims are very refined. This region of Georgia was under Turkish political influence in the late medieval period. The spread of Islam had a distinctive impact on everyday life and art of the locals. The local rugs are known for a high mastery of weaving technics, which gave the weavers ability to create winding decorations. AKHALTSIKHE _ AKHALKALAKI We can judge the weaving traditions in this region by the archeological artefacts. Numerous spindles, spindle weights and other weaving tools were found in Neolithic sites. In 1828-29, following the Turkish – Russian war, thousands of ethnic Armenians were resettled to Samtskhe _ Javakheti region from Vani Lake and Kars areas. They were mainly concentrated in the Javakheti and partially in Akhaltsikhe – Adigeni areas and had brought with them rich weaving traditions. In their works one can find visual elements of Turkish rugs from Vani Lake and Kars areas. BORCHALO Borchalo and Karachop is a name given to a groups of Caucasian rugs which have similar stylistic traits, weaving technics and ornamental decorations. Today the carpets created in South Kartli region (Marneuli, Bolnisi, Gardabani) and Kakheti-village Karachop (nowadays Iormuganlo) are known around the world. Borchalo is an old name of Marneuli administrative center of South Kartli region. The name is derived from a Turkmen nomadic tribe which originally lived in the Azerbaijani region of Iran and was later resettled to Georgia. They mainly worked on rice, cotton and silk. The regions these tribes originally came from are considered major centers of carpet making. Centuries of living side by side with Georgians inspired mutual influence which led to creation of distinctive carpet compositions in this region. These carpets are distinguished by their simplicity, succinct nature and renowned compositional plan with frequent use of wheel piles, tree of life, horns and a cross. Red-green, red-yellow and red-brown preferred color palettes which is very unusual for other Caucasus regions.

GEORGIAN STATE MUSEUM OF FOLK AND APPLIED ARTS Georgian State Museum of Folk and Applied Arts houses works date back to 19th – 20th centuries, they come from all around Georgia and several Caucasus countries: Caucasian rugs and carpets, silk, leather, garments, felt works and etc. The museum also includes sketches of Georgian and Caucasian traditional ornaments drawn by Latvian painter Julijs Straume. Shalva Dadiani str. # 28 The museum is open every day except Mondays from 10 am to 6 pm.

TRADITION

ჭიდაობის სცენა. ალავერდის ფრესკა

ქართული ჭიდაობა / GEORGIAN WRESTLING კაცობრიობის უნიკალური მემკვიდრეობა / A Unique Heritage of Humanity ნინო ლურსმანაშვილი

ქართული ჭიდაობა, სპორტის ამ უძველესი ეროვნული სახეობის ექსკლუზიურობის გამო, იუნესკომ მსოფლიოს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლად აღიარა. გადაწყვეტილება 2018 წლის 29 ნოემბერს ერთხმად მიიღეს მავრიკის ქალაქ პორტ-ლუისში, იუნესკოს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის მთავრობათაშორისი კომიტეტის სხდომაზე. ძველი ბერძნები ჭიდაობას სპორტის ერთ-ერთ ყველაზე ინტელექტუალურ სახეობად მიიჩნევდნენ, რადგან, მათი აზრით, გარდა ფიზიკური ძალისა და მომზადებისა, ჭკუა და მოხერხებულობაც იყო საჭირო მოწინააღმდეგისთვის ფანდის ჩასატარებლად და გასამარჯვებლად. ქართული ჭიდაობის ფესვები შორეულ წარსულში მიდის. სულხან-საბა ორბელიანის მიერ შედგენილ ლექსიკონში (მე17 ს.) სიტყვა „ჭიდება“ („ჭიდაობა“) ასეა განმარტებული: „მხეცი და კაცი რა შეიჭიდნენ, გინა მხეცი და მხეცი ანუ პირუტყვი და პირუტყვი; ხოლო კაცი კაცსა რა ეჭიდებოდეს, რკენა ეწოდების“ 18 /

1(68) 2019

NINO LURSMANASHVILI

ჭიდაობა სპორტის უძველესი სახეობაა, რომელიც ფართოდ იყო გავრცელებული საქართველოში. მისი, როგორც სპორტის ეროვნული სახეობის, სიძველეზე მეტყველებს „ალავერდის“ კედელზე შესრულებული ჭიდაობის სცენაც. მასზე აღბეჭდილი პერსონაჟთა სახეები, სამოსი და მოძრაობის პლასტიკა ქართულ ტრადიციულ საჭიდაო ხელოვნებაზე მიანიშნებს.

(„ლექსიკონი ქართული“); „ჭიდაობა“ იმ გაგებით, როგორც დღეს ვიყენებთ, უფრო გვიანდელი ტერმინია. „შერკინება“ დღესაც აქტიურად იხმარება ქართულ ენაში დაპირისპირების, შეჭიდების მნიშვნელობით. ქართული ჭიდაობის შესახებ ისტორიული ცნობების თვალ საზრისით განსაკუთრებით აღსანიშნავია ალავერდის ტაძარზე (მთავარი შესასვლელის ზედა ნაწილში) შემორჩენილი, მე-11 საუკუნით დათარიღებული ფრესკა, რომელზეც ჭიდაობის სცენაა გამოსახული. პერსონაჟების სახეები, მათი ტანსაცმელი და მოძრაობის პლასტიკა ერთმნიშვნელოვნად მიანიშნებს ქართულ ტრადიციულ საჭიდაო ხელოვნებაზე. ცნობები ქართული ჭიდაობის შესახებ მე-17 და მე-18 საუკუნეების წყაროებში უკვე მრავლად გვხვდება. ამ მხრივ განსაკუთრებით საინტერესოა არჩილ მეფის (მე-17 ს.) მიერ ფიზიკური აღზრდის მაშინდელი ქართული სისტემის და ჭიდაობის ფანდების აღწერა. იგი თავის ნაწარმოებში „არჩილიანი“ ერთგან წერს: „ხტომა ქვის გდება, რკინობა მოგვერდი ფანდიც რამ არი“. ჭიდაობა ხალხური ყოფის განუყოფელი ნაწილი იყო, მის გარეშე არცერთი სახალხო დღესასწაული არ ჩაივლიდა. დიდგვაროვანთა შვილების ფიზიკური მომზადების აუცილებელ შემადგენელ ნაწილს ჭიდაობის ილეთების სწავლაც შეადგენდა. მე-19 საუკუნიდან უკვე შემორჩნენ ისტორიას ქართული ჭიდაობის სახელგანთქმული ფალავნები, რომლებიც ხალხს ლამის ეროვნული გმირის რანგში აჰყავდა. 1888 წელს გაზეთი „ივერია“ ასე ახასიათებდა დათა ხიზამბარელს: „საქართველოში ბევრი გამოჩენილი ფალავანი ყოფილა, მაგრამ ხიზამბარელივით კი სახელი არავის გაუთქვამს. თითქმის სახალხო გმირად გადაიქცა. ტანზე, სადაც არ უნდა მოგევლო ხელი, იტყოდი თუ ხე არისო, ანუ ქვა და არა ხორცი. ზეზე კისრული იცოდა და რაღა-კი წამოიღებდა, იტყოდა ხოლმე, „ახლა თუ გინდათ ხარ-კამეჩიც მოუბით, ვეღარ შეიმაგრებთ, გადავიტანო“. ამ სპორტის დიდი ქომაგი იყო ილია ჭავჭავაძე. სწორედ მისი ინიციატივით მოეწყო თბილისში ჭიდაობა კულა გლდანელსა და ნესტორ ესებუას შორის. საერთოდ, ილია გაზეთ „ივერიაში“ დიდი ადგილს უთმობდა ჭიდაობასა და სპორტის სხვა სახეობებს. ზოგადად, მე-19 საუკუნის ქართულ პრესაში ხშირად ვხვდებით ცნობებს ქართულ ჭიდაობაზე. ქართული ჭიდაობა იმ ფორმით, რომელიც მას დღეს აქვს შერჩენილი, ფართოდ იყო გავრცელებული აღმოსავლეთ საქართველოში, ხოლო მე-19 საუკუნის პირველი ნახევრიდან დასავლეთშიც მოიკიდა ფეხი. წლების განმავლობაში იხვეწებოდა და ყალიბდებოდა ამ ეროვნული სპორტის უნიკალური სისტემა და დღეისათვის ის უკვე ორასამდე ილეთს აერთიანებს, რომლებიც ორ ჯგუფად იყოფა: შეტევითი და თავდაცვითი. ძირითადი შეტევითი ფანდებია: ცერული, სარმა, თეძო, მოგვერდი, კაური და კისრული. ჭიდაობას ახლავს მუსიკალური აკომპანიმენტი, საჭიდაო კომპოზიცია ზურნით და დოლით სრულდება. ქართულ სპორტში დიდ საერთაშორისო გამარჯვებებს, ტრა დიციულად, მოჭიდავეები აღწევენ, რაც სავსებით გასაგებია: ქართველებს სპორტის ამ სახეობის „ფილოსოფია“ გენეტიკურად აქვთ შესისხლხორცებული საუკუნეების განმავლობაში. მსოფლიოში სახელგანთქმული ბევრი ქართველი მოჭიდავის წარმატებების საფუძველი სწორედ ტრადიციული ქართული ჭიდაობა გახდა. ქართული ჭიდაობიდან მოვიდნენ ჭიდაობის საერთაშორისო სახეობებში და მსოფლიო სახელი მოიპოვეს საერთაშორისო შეჯიბრებების არაერთგზის გამარჯვებულმა ცნობილმა ფალავნებმა: არსენ მეკოკიშვილმა, დავით ციმაკურიძემ, ვახტანგ ბალავაძემ, ლევან თედიაშვილმა, შოთა ჩოჩიშვილმა და მრავალმა სხვამ.

Wrestling is the ancient type of sport, which is widespread in Georgia. The wrestling scene on the Alaverdi wall represents it as one of the oldest types of sports practiced in Georgia. The faces of the characters of the scene, their clothes and manners of their movement indicate the traditional Georgian wrestling art. UNESCO has recognized Georgian wrestling as the world’s intangible cultural heritage due to the exclusivity of this oldest national sport. The decision was unanimously made on November 29, 2018 at PortLouis, Mauritius, at the UNESCO Intergovernmental Committee meeting on the subject of Intangible Cultural Heritage. The ancient Greeks regarded wrestling as one of the most intellectual sports, as they believed, that besides physical strength and training, intelligence and quirkiness were needed to make moves and achieve victory. The roots of the Georgian wrestling go to the distant past. The word „Chideba“ („wrestling“) in Sulkhan-Saba Orbeliani’s dictionary (17th century) is explained as: „The wild beast and the man fight, or the beast and the beast fight, or the cattle and the cattle fight; But when man and a man fight – it’s called wrestling“ („Georgian Dictionary“); „Wrestling“ in the sense that we use today is a later term. The word „Sherkineba“ is still actively used in the Georgian language in the sense of confrontation and fighting. The fresco dating back to the 11th century, depicting the wrestling scene is located on the top of the main entrance of the Alaverdi Cathedral and is especially noteworthy in terms of historical source about Georgian wrestling. Types of characters, their clothes and motion indicate the traditional art of Georgian wrestling The historical evidence about Georgian wrestling is found on many occasions in the sources from the 17th and 18th centuries. In this respect, description of Georgian physical education system and wrestling moves of those times by King Archil (17th century) is particularly interesting. He writes in his work „Archiliani“: „Jumping and throwing the stone, wrestling and thigh throw is a move to do“. Wrestling was an inseparable part of nation’s life, there was no public holiday held without wrestling competitions. The essential component of the physical training of elite children was to study wrestling moves. The Georgian wrestling in the form that it has today was widespread in eastern Georgia, and from the first half of the 19th century became popular in the western part of the country too. Over the years, a unique system of this national sport was developing and refining and nowadays it combines over two hundred moves that are divided into two groups: offensive and defensive. The main offensive moves are: tip-toe, sarma, hip, thigh throw, pinning with foot, lock, rotation and kisruli. Wrestling is accompanied by music in the background; wrestling composition is performed with a shawm and a drum. Traditionally, in Georgian sport wrestlers achieve great international victories, which are quite understandable: Georgians have had this genetically absorbed „philosophy“ for centuries. The foundation for many world widely renowned Georgian wrestlers was traditional Georgian wrestling. From the Georgian wrestling they came to international wrestling; these are the winners of many international competitions _ Arsen Mekokishvili, Davit Tsimakuridze, Vakhtang Balavadze, Levan Tediashvili, Shota Chochishvili and others. 19

TRADITION

ქართული ჭიდაობა საქართველოს მეოთხე ეროვნული არამატერიალური კულტურის ძეგლია, რომელიც მსოფლიომ აღიარა, როგორც კაცობრიობის უნიკალური მემკვიდრეობა. უფრო ადრე იუნესკოს მსოფლიო არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის წარმომადგენლობით ნუსხაში შევიდა ქართული მრავალხმიანობა (2008 წ.), ქვევრის ღვინის დაყენების უძველესი ქართული ტრადიციული მეთოდი (2013 წ.) და ქართული ანბანის სამი სახეობის ცოცხალი კულტურა (2016 წ.).

Georgian Wrestling is Georgia’s fourth national intangible cultural monument that the world recognized as a unique heritage of humanity. Earlier, UNESCO World Cultural Heritage list was expanded by Georgian polyphony (2008), ancient Georgian traditional method of making wine in kvevri (2013) and three types of Georgian alphabet (2016).

ქართული ჭიდაობა 200-მდე ილეთსა და კონტრილეთს ითვლის; კლასიფიცირებულია ექვსი ძირითადი ფანდი: ცერული, სარმა, თეძო, მოგვერდი, კაური და კისრული.

Chidaoba uses an important number of special wrestling holds: there are an estimated 200 such holds and counter-holds, the combination of which speaks to the wrestlers’ creativity. 20 /

1(68) 2019

STORY

კავკასიელი გერმანელები საქართველოში THE CAUCASUS GERMANS IN GEORGIA

მარიტა თევზაძე

GE 1882 წელს მოსკოვის გამოფენაზე საქართველოდან წარადგინეს შვეიცარიული ყველი, რომელიც იმდენად მაღალი ხარისხის იყო, რომ სიცრუის ბრალდებით მოიხსნა. ექსპერტები მიიჩნევდნენ, რომ მსგავსი პროდუქციის „ასეთ ველურ ქვეყანაში“ დამზადება შეუძლებელი იყო. სინამდვილეში საქართველოში შვეიცარიული ყველის წარმოებას უკვე ოცწლიანი ისტორია ჰქონდა. ყველაფერი კი 1863 წლიდან დაიწყო, როცა ცნობილი გერმანელი მეწარმის, ვერნერ ფონ სიმენსის რჩევით საქართველოში ჩამოსულმა შვეიცარიის მოქალაქემ, ბარონმა ალექსანდერ ფონ კუჩენბახმა მოიწვია ყველის დამზადების ოსტატები და თბილისისა და დმანისის სიახლოვეს რძის პროდუქტების გადამამუშავებელი ქარხნები დააარსა. ეს ბიზნესი იმდენად წარმატებული გამოდგა, რომ 1913 წელს ბორჩალოს მაზრაში შვეიცარიული ყველის 37 საწარმო მუშაობდა.

MARITA TEVZADZE

EN The 1882 Moscow exhibition featured a Swiss cheese from Georgia of such high quality that it was removed from exhibition, accused of deceit. The experts deemed it impossible to create such a product in a “wild country” like Georgia. Nevertheless, production of Swiss cheese in Georgia had counted twenty years by that time. t all began in 1863, when Alexander von Kuchenbach, a citizen of Switzerland residing in Georgia, followed an advice from his friend, famous German industrialist Werner von Siemens: he brought cheese specialists from Switzerland and established dairy factories near Tbilisi and Dmanisi.

The business turned out to be so successful that soon the visiting Swiss specialists, as well as the locals began producing cheese on their own. According to the official statistics in 1913 in Borchalo district (presently Tetritskaro, Dmanisi, Tsalka and Marneuli municipalities), there were 37 cheese productions.

2017 წელს საქართველოში პირველი გერმანული დასახლებების დაფუძნებიდან 200 წელი შესრულდა. საქართველოში 23 გერმანული დასახლება შემოგვრჩა, რომელთა უმეტესობა ქვემო ქართლის რეგიონში მდებარეობს, სამი კი აფხაზეთშია, სოხუმთან ახლოს.

2017 marked 200 years since the first German settlement was established in Georgia. We have 23 remaining German settlements in Georgia, most of them in Kvemo Kartli regions and three of them in Abkhazia, near Sokhumi.

პირველი დასახლება

THE FIRST SETTLEMENT

საქართველოში გერმანელთა ჩამოსვლა 1817 წლიდან იწყება. რუსეთის იმპერია ევროპელებს პრივილეგიებს, მიწებსა და რელიგიის თავისუფლებას ჰპირდებოდა. ჩამოსახლებულები ვჲურთემბერგელი შვაბები იყვნენ. ომებისგან განადგურებული ევროპა, გაზრდილი გადასახადები, მოუსავლიანობა და შიმ შილი _ ამ ყველაფერმა სამხრეთ გერმანელები აიძულა აღმოსავლეთისკენ დაძრულიყო. მნიშვნელოვანი იყო რელი გიური მოტივიც: მძიმე ცხოვრება რელიგიური პროტესტის გაძლიერებასა და ევანგელურ-ლუთერულ ეკლესიაში სხვა დასხვა მიმართულების ჯგუფების გაჩენას უწყობდა ხელს, ხელისუფლება კი განსხვავებული შეხედულების გამო ხალხს სჯიდა და დევნიდა. ვჲურთემბერგელ ლუთერანთა ერთ ჯგუფს სჯეროდა, რომ ახლოვდებოდა ქრისტეს მეორედ მოსვლა და ეს კავკასიაში, შავ და კასპიის ზღვებს შორის არსებულ მიწაზე, არარატის მთის სიახლოვეს უნდა მომხდარიყო.

The migration of Germans to Georgia begins in 1817 with the support of the Russian Empire. The empire offered Europeans privileges, lands and freedom of religion. Most of the ones who arrived were Wurttemberg Schwabs. Europe being ravaged by the war, increased taxes, turbulence and hunger _ all these factors drove some dwellers of the South Germany to find their way to the east. The religious motive was also of great importance: the hardships increased religious protest and stimulated creation of different divisions in Evangelical-Lutheran church, while the government was prosecuting the ones with a different opinion.

24 /

1(68) 2019

Additionally, one group of the Wurttemberg Lutherans believed that the Second Coming of Jesus was near and that it would happen in the Caucasus on the land located between the Black ad Caspian seas, in the vicinity of the Mt. Ararat.

1817 წლის 21 სექტემბერს პირველი გერმანელი კოლონისტების 31 ოჯახი ჩამოვიდა თბილისში. ახალჩამოსულებს მიწები სოფელ სართიჭალასთან გადაეცათ და გაჩნდა დასახლება, რომელსაც მარიენფელდი ეწოდა. ეს იყო პირველი გერმანული დასახლება სამხრეთ კავკასიაში, სადაც შვაბები დასახლდნენ. On the 21st September of 1817 the first 31 families of German colonists came to Tbilisi. The newlyarrived received lands near the Sartichala village and a new settlement – Marienfeld, emerged. It was the first German outpost in South Caucasus, settled by Schwabs.

თანაცხოვრების 124 წელი 1818 წელს 500 გერმანული ოჯახი ჩამოვიდა და მარიენფელდის გარდა 1820 წელს საქართველოს ტერიტორიაზე უკვე 5 გერმანული დასახლება იყო: ნოი-ტიფლისი (დავით აღმა შენებლის გამზირი და მისი მიმდებარე ქუჩები), ელიზაბეტთალი (სოფელი ასურეთი), ალექსანდერსდორფი (თბილისი, დიდუბე), პეტერსდორფი (სოფელი სართიჭალა) და კატარინენფელდი (ქ. ბოლნისი). ეს უკანასკნელი ყველაზე დიდი და განვითარებული დასახლება იყო, რომლის შემოსავლის ძირითად წყაროს ღვინის ექსპორტი შეადგენდა. გერმანელებმა საგრძნობი წვლილი შეიტანეს არაერთი სფე როს განვითარებაში, იქნებოდა ეს სოფლის მეურნეობა, მშენებლობა, განათლება თუ სხვა. ყველა დასახლებას ჰქონდა ხორბლის სათადარიგო ბეღელი, აგრეთვე, საერთო სალარო _ „საზოგადოებრივი კაპიტალი“, რომლის საშუალებით იძენდნენ საჭირო ნივთებს და აფინანსებდნენ ინფრასტრუქტურულ სამუშაოებს. ისინი ქმნიდნენ პროფესიულ გაერთიანებებსაც _ თბილისური ამქრების მსგავს ჯგუფებს, როგორიც იყო გერმანელ მეფუნთუშეთა ამქარი, მეჩექმეთა ამქარი და სხვა. კატარინენფელდში (ახლანდელი ქალაქი ბოლნისი) არსებობდა ველოსიპედისტთა კლუბი, თეატრალური დასი, მუსიკალური გაერთიანება, მომღერალთა გუნდები და სიმებიანი ორკესტრი, ფეხბურთის ჯგუფები, მონადირეთა კავშირი და ა. შ.

124 YEARS OF COHABITATION 500 German families arrived in 1818 and by 1820 there were 5 more German settlements apart from Marienfeld on the territory of Georgia: Neu-Tiflis (David Agmashenebeli Avenue and the adjacent streets), Elizabethtal (Asureti village), Alexandersdorf (Tbilisi, Didube), Petersdorf (Sartichala village) and Katharinenfeld (Bolnisi). The latter one was the largest and the most developed settlement, with wine export being its main source of income. The Germans made a great contribution to developmet of several areas including farming, construction, education and etc. The settlements were governed by special governance system, created exclusively for the occasion. The self-governance functioned based on strictly defined rules. All settlements had reserve grain silo to avoid hunger in the lean years. They also had a communal cash reserve, “the public capital” that was used to purchase necessary items and finance infrastructural works. They created professional unions – groups similar to Tbilisi Amqaris including the bakers’ Amqari, shoemaker Amqari, etc. In addition, there was a cyclist club, a theatric troupe, musical union and choirs and string orchestra, soccer teams, a hunters’ union and other in Katharinenfeld (currently Bolnisi). Georgians frequently came to work there and lived nearby. The German and Georgian relationships of that period can be considered as the best example of cohabitation. Using Georgian words in Schwab speech was a common thing. For example we encounter the word “Machari” very often in the ads in “ Kaukasische Post”. This newspaper was established in 1906,, with writer Arthur Leist as its editor and contains unique details about the life in that period. In 1907 when almost a century had passed since the arrival of Germans in Georgia, “Kaukasische Post” printed a poem by Arthur Leist which was dedicated to the anniversary: “Has the right to demand much more of us, The country that gave us refuge at its bosom”. With the growth of German population came their new settlements – Freudental, Alexandershilf, Gnaderberg, Neudorf, Lindau, Blumental, Traubenberg, Georgstal, Waldheim, Marnaul, Wiesendorf, Steinfeld, Gruntal, Hoffnungstal, Traubental, and Rosental. According to 1930 government documents, there were 11 413 and 829 Germans in Tbilisi and Kutaisi regions respectively.

გერმანელებისა და ქართველების იმდროინდელი ურთიერ თობა თანაცხოვრების საუკეთესო მაგალითად შეიძლება ჩა ითვალოს. შვაბების საუბარში ქართული სიტყვების გამოყენე ბა ჩვეულებრივი ამბავი იყო. მაგალითად, სიტყვა „მაჭარი“ ხშირად გვხვდება გაზეთ „კაუკაზიშე პოსტის“ სარეკლამო განცხადებებში. ეს გაზეთი 1906 წელს დაარსდა მწერალ არტურ ლაისტის რედაქტორობით და უნიკალურ ცნობებს ინახავს იმდროინდელი ცხოვრების შესახებ. გერმანული მოსახლეობის მატებასთან ერთად გაჩნდა მათი ახალი დასახლებები: ფროიდენტალი, ალექსანდერსჰილფი, გნადენბერგი, ნოიდორფი, ლინდაუ, ბლუმეტალი, ტრაუბენ ბერგი, გეორგსტალი, ვალდჰაიმი, მარნაული, ვიზენდორფი, შტაინფელდი, გრუნტალი, ჰოფნუნგსტალი, ტრაუბენტალი და როზენტალი. 1930 წლის სამთავრობო დოკუმენტის თანახ მად, თბილისის ოლქში 11 413, ხოლო ქუთაისის ოლქში 829 გერმანელი ცხოვრობდა. 25

STORY

DEPORTATION Germans suffered along with Georgians during the 1930s Stalin repressions, though much harder times lie ahead when Soviet Union joined the WWII against Germany. According to the decree issued by People’s Commissariat for State Security of Soviet Union in 1941, 23 580 Germans were to be deported to Kazakhstan. Only the families where a German woman was married to a non-German man survived the deportation. After they were legally rehabilitated, the Germans that used to live in Azerbaijan came to Georgia, as they were not allowed to return to their homes, and in 1956 established the Neu-Botanika village near Gardabani. ARCHITECTURAL HERITAGE Most of the Germans who arrived to Georgia were peasants; their national culture and traditions are best revealed in their village houses – the folk architecture. The planning of German colonies in Georgia is characterized by rectilinear structure. Most of the settlements had cobbled and greened streets, sidewalks, a center with a chapel and a park for recreation.

გადასახლება 1930-იანი წლების სტალინურ რეპრესიებს, ქართველებთან ერთად, გერმანელებიც შეეწირნენ, თუმცა მათ ბევრად მძიმე პერიოდი მაშინ დაუდგათ, როდესაც საბჭოთა კავშირი მეორე მსოფლიო ომში გერმანელების წინააღმდეგ ჩაერთო. საბჭოთა კავშირის სახელმწიფო თავდაცვის კომიტეტის 1941 წლის დადგენილებით, საქართველოდან 23 580 გერმანელი უნდა გადაესახლებინათ ყაზახეთში. დეპორტაციას გადაურჩნენ მხოლოდ ის ოჯახები, რომლებშიც გერმანელი ქალი არაგერმანელზე იყო დაქორწინებული. რეაბილიტაციის შემდეგ, რადგან საკუთარ სახლებში დაბრუნების ნება არ ჰქონდათ, ადრე აზერბაიჯანში მცხოვრები გერმანელების ნაწილი საქართველოში ჩამოვიდა და 1956 წელს სოფელი ნოი-ბოტანიკა დააარსა გარდაბნის სიახლოვეს. არქიტექტურული მემკვიდრეობა საქართველოში ჩამოსულ გერმანელთა დიდი ნაწილი გლეხები იყვნენ, რომელთა ეროვნული კულტურა და ტრადიციები საუკეთესოდ გამოვლინდა მათ სოფლის სახლებში _ ხალხურ არქიტექტურაში. საქართველოს გერმანული კოლონიების გეგმარება სწორხაზოვანი სტრუქტურით ხასიათდება. თითქმის ყველა დასახლებაში იყო გამწვანებული და მოკირწყლული ქუჩები, ტროტუარები, ცენტრი სამლოცველოთი და დასას ვენებელი პარკი. შვაბებმა საკუთარ სამშობლოში მიღებული გამოცდილებიდან უცვლელად გადმოიტანეს საცხოვრებელ სახლში ღრმა სარდაფის მოწყობის ტრადიცია, მაღალი სხვენი, ფანჯრების დარაბები, ქვის მასიური სვეტებით გაფორმებული ღობეები და ფახვერკი; მოგვიანებით ადგილობრივი ხუროთმოძღვრების ტრადიციების გათვალისწინებაც დაიწყეს და ეს საინტერესო ხუროთმოძღვრული მოვლენა _ ქართულ-შვაბური არქიტექტ ურის სინთეზი _ ძირითადად, საცხოვრებელი სახლების აივ ნებში გამოიხატა. 26 /

1(68) 2019

The Schwabs brought with them and introduced with no significant changes such architectural elements as a tradition to plan a residential building with a deep cellar, a high attic, windows with shutters, fences adorned with massive rock columns and timber framing. Later they began to adopt local architectural traditions and an interesting Georgian-Schwab architectural style emerged, reflected mainly in the balconies of residential buildings. Severing more than 120 years of co-living was painful for Georgians as well. People still call the first part of Rustaveli avenue Zemel, after the German Zemel who had a pharmacy in that area, Kote Marjanishvili street, where there used to be a German church is called Kirochnaia (after Kirche). We have more than 1 200 German buildings remaining almost intact in different parts of Georgia, including _ residential buildings with furniture, everyday items and farming equipment from that period, manufacturing and industrial buildings, infrastructure constructions, large part of them strongly damaged and requiring immediate rescue. In Didube, in former Alexandersdorf (currently Agladze, Tskaltubo and Samtredia streets) still are 21 German residential houses in that area. The story of diversity of multicultural Tbilisi is enriched by the fact that there used to be a European settlement, a German village Alexandersdorf established in 1818, saving and preserving it is an urgent task today.

STORY

გერმანელებზე ქართველი ხალხის მეხსიერებამ ბევრი რამ შემოგვინახა. შოთა რუსთაველის გამზირის დასაწყისს, იქ, სადაც ადრე გერმანელი ზემელის აფთიაქი იყო, ხალხი ახლაც ზემელს ეძახის, კოტე მარჯანიშვილის ქუჩას კი, სადაც გერმანელთა ეკლესია იდგა _ „კიროჩნაიას“ (სიტყვიდან „კირხე“). თითქმის უცვლელად შემოგვრჩა, აგრეთვე, 1200-ზე მეტი გერმანული შენობა-ნაგებობა საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში _ საცხოვრებელი სახლები თანადროული ავეჯით, ყოფითი ნივთებითა და სასოფლო-სამეურნეო ინვენტარით, სამეწარმეო და ინდუსტრიული შენობები თუ ინფრასტრუქტურული ნაგებობები. დიდუბეში, ყოფილ გერმანულ სოფელ ალექსანდერსდორფში (დღევანდელი აგლაძის, წყალტუბოსა და სამტრედიის ქუჩები) ჯერ კიდევ არსებობს 21 გერმანული საცხოვრებელი სახლი. მულტიკულტურული თბილისის მრავალფეროვნების წარმოჩენას კიდევ უფრო ამდიდრებს ის ფაქტი, რომ აქ იყო ევროპული დასახლება, 1818 წელს დაარსებული გერმანული სოფელი ალექსანდერსდორფი, რომლის დაცვა და გადარჩენა დღეს ძალზე საშური და გადაუდებელი საქმეა.

პირველად საქართველოში 7 სიახლე გერმანელებისგან:

FOR THE FIRST TIME IN GEORGIA – 7 INNOVATIONS THAT THE GERMANS HAD INTRODUCED:

1829 წელს ფარმაცევტმა ფლორ შონბერგმა პირველი აფთიაქი გახსნა თბილისში. 1843 წელს თბილისის კოლონიასთან ფრანც შულცმა სანთლის და საპნის საამქრო აამუშავა. 1850 წელს თბილისში გერმანელმა ოტო მადერმა პირველი ლუდსახარში მოაწყო. 1854 წელს პრუსიელმა კალაინმა ლიქიორისა და სხვა სპირტიანი სასმელების წარმოება დაიწყო. 1858 წელს ძმები სიმენსების ცნობილი კომპანია „სიმენსი და ჰალსკე“ ინდოევროპული სატელეგრაფო ხაზის გაყვანის სამუშაოებს იწყებს. 1877 წელს ჰენრიხ მადერმა გახსნა თბილისის პირველი ასოთჩამომსხმელი ქარხანა, რომელიც ხელს უწყობდა ქართული ანბანის ასოების ჩამოსხმას და ბეჭდვითი საქმის აღორძინებას. 1881 წელს ფარმაცევტმა ევგენი ზემელმა მინერალური წყლების საწარმო დააარსა დახელოვნური ყინულის წარ მოება დაიწყო. გარდა ამისა, გერმანელები იყვნენ პირველი მესაათეები, ევროპული სტილის ფეხსაცმლის მკერავები, თუ თეთრი პურფუნთუშეულის მცხობელები თბილისში.

In 1829 pharmacist Flor Schonberg opened a first pharmacy in Tbilisi. In 1843 Franz Schultz established a candle and soap factory near Tbilisi colony. In 1850 the German Otto Mader launched the first brewery in Tbilisi In 1854 a Prussian Kalaine began production of liquors and other spirits. In 1858 the famous „Siemens and Halske“ company of the Siemens brothers began building the Indo-European telegraph line. In 1877 Heinrich Mader established the first type caster factory which aided in type-cutting of Georgian letters and revival of Georgian publishing. In 1881 pharmacist Eugen Zemel established a mineral water factory and began production of artificial ice. Germans were the first watchmakers, shoemakers offering European style shoes, and white bread and pastry makers as well. The materials used in this article are based on the book: N. Tatarashvili. German settlements and Architectural Heritage in Georgia. Tbilisi, 2018 (In Georgian, German and English languages).

სტატიაში გამოყენებულია მასალები სამხრეთ კავკასიაში გერმანული კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის კავშირის ერთ-ერთი დამფუძნებლის, ნესტან თათარაშვილის წიგნიდან: „გერმანული დასახლებები და არქიტექტურული მემკვიდრეობა საქართველოში“.

28 /

1(68) 2019

OUR STORY OUR STORY OUR STORY

Noxtton is the ﬁrst Georgian multi-dimensional tech and consulting company, whose primary

oxtton is the is ﬁrst Georgian multi-dimensional tech and consulting company, whoseprimary primary Noxtton theinternational ﬁrst Georgian multi-dimensional tech and consulting company, whose market is an domain. The focus of Noxtton generalises on the business corporamarketmarket is an international domain. The focus of Noxtton generalises on the business corporais an international domain. The focus ofsectors Noxtton generalises the business corpora- in tions, governmental and non-governmental and start-ups.on Noxtton was established ons, governmental and non-governmental sectors and start-ups. Noxtton was established tions, and stages, non-governmental sectors and start-ups. established inin June, governmental 2016.At the initial Noxtton service area covered the Noxtton Westernwas European countries une, 2016.At the initial stages, Noxtton service area covered Western European countries June, 2016.At the initial Noxtton area coveredthe the Western European and was focused cyberstages, security and ITservice consulting services. Later in 2016, Noxtton countries expanded and and was focused cyber security IT consulting services. Laterinin2016, 2016, Noxtton Noxtton expanded and nd was focused security andand IT consulting Later expanded has offeredcyber it services to organisations in Eastservices. European, Asian and US markets. Currently,and Noxthas offered it services to organisations in East European, Asianand andUS US markets. markets. Currently, Noxtas offered it services to organisations in East European, Asian Currently, Noxtton operates in the following countries: Georgia, Great Britain, Ukraine, Germany, United States, ton operates the following countries: Georgia, Great Britain,Ukraine, Ukraine, Germany, Germany, United on operates theinfollowing countries: Great Britain, UnitedStates, States, China, in France, Russia, Estonia, ItalyGeorgia, and Armenia. China, France, Russia, Estonia, Italy and Armenia. hina, France, Russia, Estonia, Italy and Armenia.

STRATEGYAND ANDMISSION MISSION STRATEGY

STRATEGY AND MISSION Noxttonspecialises specialises crafting smart, trendy and intelligent organisational digital strateNoxtton inincrafting a asmart, trendy and intelligent organisational andand digital strategies in in order orderto todeliver deliverexceptional exceptionaluser user experiences, sales conversions and strong digital gies experiences, sales conversions and strong digital

oxtton specialises in crafting a smart, trendy and intelligent organisational and digital stratepresence team invests a substantial amount of time underpresencefor forall allstakeholders. stakeholders.Noxtton’s Noxtton’s team invests a substantial amount of time underies in standing order to deliver exceptional user experiences, sales conversions and strong digital key unique-selling propositions, KPI’s andand crafts standingclients’ clients’benchmarks benchmarksofofsuccess, success, key unique-selling propositions, KPI’s crafts resence for all stakeholders. Noxtton’s team invests a substantial amount of time undersmart market share in in thethe digital universe. smart digital digitalstrategies strategiestotogain gainparamount paramount market share digital universe. anding clients’ benchmarks of success, key unique-selling propositions, KPI’s and crafts mart digital strategies to gain paramount market share in the digital universe.

SERVICE SERVICE SCOPE SCOPE

Noxtton provides a wide assortment of services Noxtton provides a wide assortment of services SERVICE SCOPE including; Cyber Security, Website Design and Devel-

including; Cyber Security, Website Design and Development, UI/UX Services, Digital Branding, E-comopment, UI/UX Services, Digital Branding, oxtton provides a wide assortment of servicesE-commerce Development, App Development, ERP & CRM merce Development, App Development, ERP & CRM ncluding; Cyber Security, Website Design and DevelSystem Development and Integrations, AI Research, System Development and Branding, Integrations, AI Research, pment, UI/UX Services, Digital E-comSmart BOT Development, Blockchain Consulting Smart BOT Development, Blockchain Consulting merce Digital Development, App Development, ERP & CRM Marketing services. Digital Marketing services.

ystem Development and Integrations, AI Research, mart BOT Development, Blockchain Consulting igital Marketing services.

GUIDE

Tbilisi Guide

LANDMARKS

The capital of Georgia is the politicaleconomic and cultural centre of the country. The city was founded in the 5th century and became the capital in the 6th century. Thanks to its geographical location, ethnic diversity and historic adventures the city carries various cultural influences and is considered a place for meeting the East and West. Orthodox and Catholic churches, a synagogue and a mosque, where Sunni and Shiites pray together, are located next to each other. The special interest of tourists is directed towards to the medieval historical district. Location: East Georgia Height above sea level: 380-770 m Area: 720 sq/km Average temperature: January _ 0,9°C; July _ 24,4°C; The river: Mtkvari Population: about 1.2 million Telephone code: +995 32 Transport: Metro, bus, minibus, ropeway, taxi Founded in 479

აბანოთუბანი

ნარიყალა

ვისაც ძველი ქალაქის უძველესი ნაწილის ნახვა სურს

ქალაქის თავზე 3 წუთში

ირანული არქიტექტურის გავლენით ნაგებ XVII-XVIII საუ კუნეების აბანოებში, რომლებიც ოდესღაც თავშეყრისა და დიდი თუ მცირე საქმეების გადაწყვეტის ადგილი იყო, ახლაც შეიძლება ხელმისაწვდომ ფასად მოზაიკურ აუზში ჩაწოლა და დაღლილი სხეულის განტვირთვა.

ერთ-ერთი უძველესი ციხესიმაგრე საქართველოში. დღემდე მოღწეული გამაგრებები XVI-XVII საუკუნეების დროინდელია, ციხის შენება კი IV საუკუნიდან დაიწყო. აქ თბილისის ცენტრიდან საბაგიროთი რამდენიმე წუთში აღმოჩნდებით და სულ ახლახან ფეხით დავლილ ვიწრო ქუჩებს ზედხედითაც გადაუღებთ ფოტოს. საბაგირო მუშაობს დილის 9-იდან საღამოს 9 საათამდე.

ღიაა: 12:00-იდან 24:00 საათამდე. აბანოს ქუჩა

ABANOTUBANI

NARIKALA

For those who want to see the oldest part of the old city

It is situated at the top of the city and may be reached in 3 minutes

It is still possible, at an affordable price, to have a bath in the mosaic pool and relax tired muscles in the bathrooms of the XVII-XVIII centuries constructed under the influence of Iranian architecture, which was once a place of gathering and solving great and small cases.

Narikala is one of the oldest fortresses in Georgia. The fortresses that have survived to present day are dated back to the XVI-XVII centuries, while the construction of the castle began in the IV century. You can get there by ropeway in a few minutes from the centre of Tbilisi and from the top you can also take photos of those narrow streets, you have just walked. The ropeway runs from 9 am to 9 pm.

Open from 12 am to 12 pm. Abano Street, Tbilisi

30 /

1(68) 2019

მეტეხის ტაძარი ღამით მოსანახულებელი ისტორიული ადგილი მეტეხის ეკლესიის პირველი ნაგებობა, ისტორიული წყაროების მიხედვით, VI საუკუნეში აშენდა. მას მერე, სხვადასხვა დროს ის თბილისის ამირას რეზიდენცია იყო, ქართველ მეფეთა პალატების ფუნქციას ასრულებდა; აქ იდგა თურქთა, შემდეგ სპარსთა გარნიზონიც. ნაგებობა მეხის დაცემით დაზიანდა. ეკლესიის ამჟამინდელი სახე 1289 წლით თარიღდება. მტკვრის პირას, კლდეზე მდგარი ეს ტაძარი თბილისის სტუმრებს განსაკუთრებით მოსწონთ, რადგან აქედან კარგად ჩანს ქალაქის ისტორიული და თანამედროვე ნაწილები.

METEKHI CHURCH The historic place to visit at night The first building of the Metekhi Church was built in the VI century, according to historical sources. At different times, it was a residence of Tbilisi Amir and host to the chambers of the Georgian kings, as well as the place where Turkish and then the Persian soldiers were garrisoned. The church was damaged by thunderstorm. The current shape of the church dates back to 1289. The guests of Tbilisi especially like the Metekhi Church, situating at the edge of the river Mtkvari.

მეტეხის აღმართის 1 / 1 Metekhi Ascent

მარიონეტების თეატრი ქაღალდი, მავთული, თიხა, ხის ტოტები _ გაბრიაძის ალქიმია

რეზო გაბრიაძის ჯადოსნური თეატრი ის უნიკალური ადგილია, რომელიც აუცილებლად სანახავი ღირსშესანიშნაობების სხვადასხვა სიაში უცვლელად ხვდება: ერთმანეთზე უფრო შთამბეჭდავია თეატრის შენობა გაბრიაძისავე შექმნილი საათიანი კოშკით, ნებისმიერი სპექტაკლი, რომელსაც მოთხოვნის შემთხვევაში ინგლისური სუბტიტრებით ნახავთ და თეატრის ცნობილი კაფე „არ იდარდო“. ინტერიერი მთლიანად რეზო გაბრიაძის შექმნილია მოხატული მაგიდების ჩათვლით, რომელთა შორისაც გულის ფორმის მაგიდასაც ნახავთ განსაკუთრებული ურთიერთობებისათვის. მენიუ მრავალფეროვანი და გემრიელია. ამბობენ, რომ აქ ქალაქში საუკეთესო ხაჭაპური და ლიმონათი მზადდება. ღიაა 10:00-იდან 24:00 საათამდე.

THE MARIONETTE THEATRE Paper, wires, clay, wooden branches – Gabriadze’s alchemy

სიონი მრავალჯერ დარბეული ღვთისმშობლის მიძინების საპატრიარქო ტაძარი ისტორიული მნიშვნელობის ეს ეკლესია თბილისის საკათედრო ტაძარია V საუკუნიდან დღემდე, ხოლო 1920 წლიდან ის საპატრიარქო ტაძარიცაა. ისტორიული წყაროების თანახმად, ნაგებობას საფუძვლად გეთსიმანიის ბაღში აღმართული ტაძრის გეგმა დაედო. სიონის ტაძარი სხვადასხვა დროს დაარბიეს და გაძარცვეს ჯალალ ედ-დინმა, თემურ ლენგმა, შაჰ ისმაილმა, შაჰ აბასმა, აღა-მაჰმად-ხანმა. აქ ასვენია საქართველოში ქრისტიანობის შემომტანის, წმინდა ნინოს ჯვარი.

The Rezo Gabriadze’s magic theatre is a unique place that is definitely one of the most inspiring places to visit in Tbilisi: there is the theatre building with a clock tower, one of the most impressive sightseeing here, which is designed by Gabriadze himself, as well as any performance you can watch with the English subtitles, if requested and the famous café “Do not worry!”. The interior is completely designed by Rezo Gabriadze, including painted tables, among which you can see a heart-shaped table for special relationships. The menu is varied and delicious. They say that the best khachapuri and lemonade in the city are made here. Open: 10:00 am – 12:00 pm.

შავთელის 13 / 13 Shavteli Str.

SIONI Patriarchal Cathedral of the Dormition of the Virgin Mary destroyed many times A historical Sioni Cathedral is the Cathedral of Tbilisi from the 5th century to the present day, and since 1920 it is a Patriarchal Cathedral as well. According to historical sources, the building was originally built based on the plan of the church erected in the Garden of Gethsemane. The church was destroyed and robbed by Jalal Eddin, Timur Lang, ShahIsmail, Shah Abbaz, Agha Mohammad Khan. Sioni Cathedral houses the cross of St. Nino, the woman who converted the Georgian people to Christianity.

სიონის ქუჩა 4 / 4 Sioni Str.

GUIDE

ART & DESIGN

ქართული ხელოვნების ოსტატები საქართველოს ეროვნული მუზეუმის დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნულ გალერეაში წარმოდგენილია გამოფენა „ქართული ხელოვნების ოსტატები“. ექსპოზიციაზე დამთვალიერებელი იხილავს XX საუკუნის ათიანი წლებიდან მოღვაწე ქართველ პროფესიონალ მხატვართა შემოქმედებას, სადაც ნათლად ჩანს თანამედროვე ხელოვნების პრობლემების გადაწყვეტისკენ სწრაფვა. გამოფენაზე წარმოდგენილი მხატვრების, კირილე ზდანევიჩის, შალვა ქიქოძის, ქეთევან მაღალაშვილისა და ელენე ახვლე დიანის შემოქმედების ექსპოზიცია, ლადო გუდიაშვილისა და დავით კაკაბაძის ნამუშევრებთან ერთად, მთლიანობაში გვიჩვენებს ქართული სამხატვრო სკოლის მრავალფეროვნებას და ესთეტიკას. ეროვნული გალერეის მეორე სართულზე წარმოდგენილი ნამუშევრები წარმოაჩენს გამორჩეულ ქართველ მხატვართა ინდივიდუალიზმს, იმ პერიოდის ქართული მხატვრობის საერთო სახეს და მის ეროვნულ თავისებურებას, ასევე, ქართული მხატვრობის თანადროულ ხასიათს საერთოევროპულ მხატვ რულ პროცესებთან მიმართებაში.

MASTERS OF GEORGIAN ART Georgian National Museum at Dimitri Shevardnadze National Gallery presents the exhibition «Masters of Georgian Art». The visitors will get acquainted with the artworks of professional painters from the beginning of 20th century that clearly shows the desire of solving problems of modern art.

Shalva Kikodze: Paris, roundabout

Displayed paintings of Kirill Zdanevich, Shalva Kikodze, Ketevan Magalashvili and Elene Akhvlediani together with Lado Gudiashvili›s and David Kakabadze's artworks, shows a comprehensive picture of diversity and aesthetics of Georgian Art. The exhibition on the second floor of the National Gallery highlights the individualism of distinctive Georgian Artists, the overall look and its national peculiarities regarding common European artistic processes. შ. რუსთაველის გამზირი 11 / D. Shevardnadze National Gallery, 11, Sh. Rustaveli Ave. Tbilisi, Georgia

გახდა. პრეზენტაციის პარალელურად, თიბისი გალერეაში გაიხსნა გამოფენა _ „თბილისი მაგნუმის „წიგნებში“. ექსპოზიცია 71 წლის განმავლობაში Magnum Photos-ს წევრი ისეთი ფოტოგრაფების მიერ თბილისში გადაღებულ 35-მდე ფოტოს აერთიანებს, როგორებიც არიან: რობერტ კაპა, ანრი კარტიებრესონი, კარლ დე კეიზერი, ინგ მორატი, გიორგი პინხასოვი, იონას ბენდიკსენი, პაოლო პელეგრინი, თომას დვორჟაკი და მარტინ პარი. ექსპოზიცია იწყება ფოტოებით, რომელიც რობერტ კაპამ 1947 წელს ჯონ სტეინბეკთან ერთად თბილისში მოგზაურობისას გადაღო. სწორედ ამ წელს დაარსდა სააგენტო Magnum Photos. გამოფენას მარტინ პარის მიერ 2018 წელს შექმნილი ნამუშევრები ასრულებს.

თბილისი „მაგნუმის“ წიგნებში თიბისი გალერეაში ცნობილი ბრიტანელი ფოტოგრაფის, მარტინ პარის წიგნის _ „Martin Parr Tbilisi“ პრეზენტაცია გაიმართა. 1980-იანი წლების ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ფოტოგრაფი და პრესტიჟული სააგენტოს Magnum Photos წევრი მარტინ პარი, საქართველოს თბილისის მერიის მოწვევით, 2018 წლის ივნისში მესამედ ესტუმრა. წიგნი ფოტოგრაფის მიერ თბილისში გადაღებული ფოტოების მიხედვით შეიქმნა და ცნობილ გერმანულ გამომცემლობასთან _ „Prestel Publishing“-თან თანამშრომლობით, მიუნხენში გამოიცა. წიგნში ასევე შევიდა პარის მიერ 2009 წელს თბლისში გადაღებული რამდენიმე ფოტო. წიგნის ტექსტი აკა მორჩილაძეს ეკუთვნის. მარტინ პარიმ ინოვაციური სახეებისა და სოციალური ფო ტოგრაფიის მიმართ განსხვავებული მიდგომის, ასევე, დიდ ბრიტანეთში და მის საზღვრებს გარეთ ფოტოგრაფიის კულ ტურაში შეტანილი წვლილისთვის საერთაშორისო აღია რება მოიპოვა. ნამუშევრებში დაკვირვების სიზუსტისა და განსხვავებული ფერების გამო პარი 1980-იანი წლებიდან ყველაზე წარმატებული და პოპულარული ფოტოგრაფების სიაში მოხვდა და სააგენტო Magnum Photos-ს ერთ-ერთი მთავარი წევრი 32 /

1(68) 2019

პროექტი თბილისის მერიამ, თიბისის მხარდაჭერით განახორციელა. პროექტის დირექტორია Magnum Photos-ს წარმომადგენელი საქართველოში _ ეკა ენუქიძე.

GUIDE

GIFTS & SHOPS

გუდიაშვილის მოდის ესკიზები 100 წლის შემდეგ 1919 წელს მხატვარმა ლადო გუდიაშ ვილმა შექმნა ესკიზები ქართული მოდის ჟურნალისთვის, რომელიც საქართველოს პირველი რესპუბლიკის გარ შემო შექმნილი მძიმე საერთაშორისო თუ შიდა ეკონომიკური მდგომარეობის გამო ვეღარ გამოიცა. საგამომცემლო სახლმა „სეზანმა“ და ხელოვნების სასახლემ ერთობლივად იმუშავეს პროექტზე _ „ლადო გუდიაშ ვილის მოდის ესკიზები 100 წლის შემდეგ“ და მხატვრის მიერ შექმნილი ესკიზების მიხედვით გამოიცა სამეული: 2019 წლის 12-ფურცლიანი კედლის კალენდარი, 3 სახის ღია ბარათი კონვერტებით და ბლოკნოტი, რომლის გარეკანიც შექმნილია ერთ-ერთი კაბის ორნამენტის მიხედვით.

„გუდიაშვილის მოდის ესკიზები 100 წლის შემდეგ“ ‒ კალენდრები, ბლოკნოტები და ღია ბარათები შეგიძლიათ შეიძინოთ თბილისში შემდეგ მისამართებზე: ხელოვნების სასახლე, კარგარეთელის 6. სასტუმრო „სტამბაში“ არსებული წიგნის მაღაზია. მერაბ კოსტავას 14. წიგნის სახლი ბახტრიონზე. ბახტრიონის 11. „სეზანი“, დიდუბე, წერეთლის 140. ყოფილი მაუდის ქარხნის ტერიტორია.

WOYOYO LADO GUDIASHVILI FASHION COSTUMES 100-YEAR ANNIVERSARY SPECIAL EDITION SET Presented in this set are Lado Gudiashvili’s sketches of costumes for a fashion magazine that was to publish a century ago, in 1919, in Tbilisi. However, due to international challenges and domestic economic hardship surrounding the first democratic republic, the magazine never saw the light of day. So, the sketches became part of the Art Palace museum collection. This 100-year anniversary special edition set is a joint undertaking of Cezanne Printing House and Art Palace of Georgia. The set consists of a 14-page wall calendar, a postcard set composed of 3 different types of sketches and envelope patterns, a total of 6 postcards and 6 envelopes packaged in a box and a daily planner/organizer, with a pattern from one of the dresses decorating the cover. You can buy this Gudiashvili set _ a calendar, a post-card set and a planner _ at following locations in Tbilisi: Art Palace of Georgia. 6 Kargareteli street; Stamba Books _ Hotel Stamba book store; 14 Merab Kostava Avenue; Bakhtrioni Book Store. 11 Bakhtrioni street; Cezanne Printing House. Didube, 140 Tsereteli Ave.

„ტიფლისში“ თუ თქვენთვის, ოჯახის წევრების ან მე გობრებისთვის განსხვავებულ საჩუქარს ეძებთ მისაღებ ფასად, ეწვიეთ ახალ მაღაზიას „ტიფლისში“, რომელიც სო ლოლაკში მდებარეობს. „ტიფლისში“ წარმოდგენილია სუვენირების, სამკა ულების, აქსესუარების, სათამაშოებისა და დეკორატიული ნივთების ფართო არჩევანი. რაც მთავარია, აქ ყველა ნივთი ხელნაკეთია _ დამზადებული ადგილობრივი ოსტატების მიერ, ან წარმოებული საქართველოში. ლადო ასათიანის 34-ში (ყოფილი ენგელსის ქუჩა)

WOYOYO ქართული ქსოვის კულტურა სა და დიზაინს თანამედროვე ესთე ტიკაში აერთიანებს. თითოეული აქსე სუარი ხელითა არის შექმნლი და ამიტომაც თავისებურად გამორჩეული და აუთენტურია. WOYOYO-ქსოვის ხმა, კონცეფტუალური ლირიზმი, რომელიც დიზაინერისა და ქსოვის ოსტატის ‒ ლეკო მელაშვილის შემოქმედებას მო იცავს. WOYOYO-ს ხელჩანთები და აქსესურები არტისტიზმისა და დიდი გატაცების ნაზავია. ხელით შექმნილი ნივთების გასაკეთებლად ნაქსოვი და კაკლის ხისგული გამოიყენება. პროდუქცია კი ექსკლუზიურად საქართველოსა და იპონიაში იყიდება.

IN TIFLIS Take a five-minute walk from Freedom Square to In Tiflis, a boutique gift shop at 34 Lado Asatiani Street. In Tiflis offers a wide selection of memorable gifts, distinctive souvenirs, crafts, jewelry, accessories, toys, home décor items, and more – all inspired by the local culture. Everything offered is produced or handmade in Georgia, with reasonable pricing. 34 Lado Asatiani Street

WOYOYO Sound of knitting, a conceptual lyricism that encapsulates the story about designer and the knitting master Leko Melashvili. WOYOYO combines Georgian knitting culture and design into modern aesthetic. Each accessory is made by hand, thus distinctive and authentic in its own right. WOYOYO handbags and accessories entail a story of artistry and passion. Yarns and Georgian walnut heartwood are used to make these beautiful items, which are sold exclusively in shops in Georgia and Japan. 7 Rustaveli Ave, Tbilisi, Georgia FLABOUR CONCEPT STORE Memed Abashidze str. 21 Batumi, Georgia.

GUIDE

FOOD & DRINK

მარლეტა „მარლეტა“ გთავაზობთ ადგილობრივი ფერმერების მიერ დამზადებული ყველის ფართო ასორტიმენტს, ქართული ღვინის დიდ არჩევანს და სხვა მრავალ უგემრიელეს პროდუქტს. თბილისის ცენტრში მდებარე ეს მყუდ რო მაღაზია ყველა გურმანისთვის აუცი ლებლად მოსანახულებელი ადგილია.

LADURÉE თბილისში ლეგენდარული Ladurée გაიხსნა _ პარიზული საკონდიტრო, ჩაის სალონი და რესტორანი. ნამდვილი პარიზული მაკარონების მოყვარულთა ოცნება ახდა. ესტუმრეთ და დააგემოვნეთ მრგვალი და რბილი მაკარონები, საკონდიტრო ნაწარმი და ასევე ფრანგული სამზარეულო.

Legendary Parisian tea salon and restaurant finally has opened its doors in Tbilisi. A dream come true for all macaron lovers. Enjoy delicious round and soft macarons, pastries, viennoiseries as well as our French menu. ირაკლი აბაშიძის ქ. 21 ა / 21a Irakli Abashidze st. Tel.: + 995 577 38 00 00; +995 32 2 22 83 83 www.laduree.fr

შავი ლომი „შავი ლომი“ დიდი ეზოს მქონე ძველ სახლში გიმასპინძლებთ გემრიელი, ნაცნობი და, ამავდროულად, განსხვა ვებული კერძებით – ხაჭაპურიტო, მჭადუკები, მწვანე ღომის ელარჯი, მჭადის სენდვიჩი, გობი და ისპა ნახის ბლინები. კარგი ადგილია საქმიანი, სამეგობრო თუ საოჯახო შეკრე ბებისთვის. თბილ ამინდში შეგიძლიათ ულამაზეს ეზოში დასხდეთ.

SHAVI LOMI

ქეთო და კოტე რესტორანი „ქეთო და კოტე“ თბილისის ძველ სახლში არსებული რესტორანია, რომელიც ლამაზი ინტერიერით და გემრიელი კერძებით გამოირჩევა. თუ მას თბილ ამინდში ესტუმრებით, შესაძ ლებლობა გექნებათ გემრიელი კერძები ლამაზ ეზოში მიირთვათ.

The Black Lion located in the old house with large yard, will offer you delicious, familiar and at the same time excellent dishes _ khachapurito, mtchadukis, green millet elarji, mtchadi sandwiches, gobi and spinach pancakes.

MARLETA Marleta’s Cheese Store offers its customers an assortment of locally produced artisanal cheeses, a boutique selection of Georgian wines and a variety of other gourmet products. This quaint farm-to-table shop, nestled comfortably in the center of the Tbilisi, is a must-visit destination for all food lovers. ფალიაშვილის ქუჩა 2ა / 2A Z. Paliashvili Street. Tel.: +995 577722771 Facebook: Marleta / მარლეტა

თონე „თონე“ ფაბრიკაში არსებული პატარა რესტორანია, სადაც ძალიან გემრიელი თონის პური ცხვება. აქვთ ყველის დიდი არჩევანი და გემრიელი ღვინო. გირჩევთ გასინჯოთ საფირმო სენდვიჩი, რომელიც თონის პურით, სულგუნით, პესტოთი და სახლში დამზადებული, მზეზე გამომშრალი პომიდვრით მზადდება. მსურველებს შეუძ ლიათ პურის გამოცხობა თავად სცადონ.

It’s a good place for business meetings, friends or family gatherings. In warm weather you can sit in the beautiful yard. Open every day from 12:00 to 02:00 ქვლივიძის 30 / Kvlividze 30

KETO AND KOTE

TONE

Restaurant Keto and Kote is a restaurant located in the old house in Tbilisi, distinguished by beautiful interior and tasty dishes. If you visit the restaurant in warm weather, you will get the opportunity to taste delicious dishes in the beautiful yard.

Tone is a small restaurant in Fabrika, where very delicious bread is baked. They have a great choice of cheese and a delicious wine. I recommend you to try an exclusive sandwich that is made with tone bread, sulguni, pesto and homemade sun dried tomatoes. Those willing can try to bake bread themselves.

Open every day from 11:00 to 01:00 ვერა, თორაძის 3 / Vera, Toradze 3

Open every day from 12:00 to 00:00 ნინოშვილის 8, ფაბრიკა / Ninoshvili 8, Factory

34 /

1(68) 2019

პრემიუმ კლასის საცხოვრებელი აპარტამენტები თბილისის ცენტრში

Skyline Residence - "m² უძრავი ქონების" პრემიუმ ხაზის პირველი პროექტია. საცხოვრებელი სახლის ყველა ბინიდან იშლება თავბრუდამხვევი ხედი 1,500-წლიანი ისტორიის მქონე ქალაქზე. Skyline Residence-ს მაცხოვრებლების განკარგულებაშია ტერასა, ღია აუზი და სპორტული დარბაზი. მაქსიმალურ კომფორტს და ჰარმონიულ ცხოვრებას უზრუნველყოფს: კონსიერჟის მომსახურება, 24 საათიანი დაცვა, დასუფთავება, გამწვანების მოვლა.

Luxury Apartments

FOR RENT in Tbilisi city center

Skyline Residence - ﬁrst premium line project by m² Real Estate. Breathtaking views over the city with a history of 1,500 years opens from each ﬂat. Amenities of the Skyline Residence include swimming pool, health club and terrace – Skylounge. Maximum comfort and harmonious life is provided by concierge service, 24-hour security, cleaning of common areas and gardening. მ. მაყაშვილის ქუჩის ჩიხი # 3

3 M. Makashvili dead end

577 190 954

577 190 953

www.skyline.ge www.m2rent.ge

КОМПЛЕКС ДЛЯ ОТДЫХА «КВАРЕЛИ ИДЕН» представляет отель международных стандартов с высококлассными номерами, ресторанами, барами, конференц-залами, боулингом, бильярдом и теннисным кортом. Комплекс окружен дубовым лесом, виноградниками и фруктовыми садами, что дает посетителям уникальную возможность избавиться от шума и отдохнуть в уютной атмосфере. Грузинские и европейские блюда, предлагаемые шеф-поваром сделают ваш отдых незабываемым. Самой высокой точкой отеля «Кварели Иден» является место охотника, откуда вы можете наслаждаться лучшими видами лесопарка и всего ландшафта Кварели, принадлежащего комплексу «Кварели Иден». «Кварели Иден» предлагает любителям охоты и рыбалки сезонные туры, а

также поможет вам выбрать индивидуальный или групповой тур в регион Кахетии в удобное время. «Кварели Иден» отличается от других отелей винным спа-центром – райской винотерапией, который является уникальным как в Грузии, так и на всем Кавказе. UNNICO SPA, как часть Sasoibide Holding Group (Grupo Sasoibide), специализируется на спа-строительстве и управлении. Проект вина и спа-процедур с маслом был создан по дизайну Unnico Spa и наши гости обслуживаются только своими, тренированными специалистами массажа с использованием высококачественных косметических продуктов, заполненных с экстрактом виноградных косточек и многими другими натуральными продуктами. Компания Maddi Ayarza Cosmetics начала производство в мае 2010 года. Косметическая

продукция, обрабатываемые этой компанией предназначены для всех типов кожи и различных процедур. Одновременно в спа-комплексе «Кварели Иден» была добавлена испанская косметическая марка DuanerLaboratorios, чья продукция изготавливается из растительных масел, экстрактов винограда и других фруктов. Компания производит косметическую линию с использованием новых технологии и для всех типов кожи. Водяная зона спа-процедур состоит из динамического бассейна в 90 кубических метров под светодиодной подсветкой, с красивой сценой звездного неба. Место для спа-обслуживания с уникальным дизайном предлагает своим посетителям возможность насладиться отдыхом с разнообразными процедурами: вода и воздух, гейзер, плотины, душ Шарко, гидромассажный кровать, стул отдыха и джакузи. Наслаждайтесь этими достопримечательностями, а также захватывающим видом на пейзаж через большие витражные окна и почувствуйте себя в гармонии с окружающей средой. В этом же районе гости могут посетить турецкую баню, получить удовольствие от тропического душа и хромотерапии, контрастного душа и источника льда и в конце от финской сауны. Сухая зона разделена на 4 номера (2 индивидуальных и 2 дсухспальный). Самым выдающим номером является «Винный зал». Стальная ванна для двух персон расположена в его центре. Гости могут получить самые лучшие винные ванны. Отель предлагает своим гостям трансфертную услугу для комфортного прибытия.

Kvareli Eden-Hotel&Wine Spa, 87a, Aghmashenebeli Str., 4800 Kvareli, Tel.:+995322970165:+995577600303 http://www. kvarelieden. Ge e- mail: info@kvarelieden.ge HOLIDAY COMPLEX “KVARELI EDEN” presents the hotel of international standards with high class rooms, restaurants, bar, conference hall, bowling, billiard and tennis court. The complex is surrounded by oak forest, vineyards and fruit gardens, which gives visitors a unique opportunity to get rid of the noise and rest in a cozy atmosphere.

pany are envisaged forall skin types and various treatments. Simultaneously, “Kvareli Eden” spa complex was added with the Spanish cosmetic brand DuanerLaboratorios, whose products are made from vegetable oils, grapes and other fruit extracts.

Georgian and European dishes offered by Chef will make your stay unforgettable.

The company produces the cosmetic lineby new technologies and for all skin types Spa water zone consists of 90 cubic meters of dynamic poolunder the LED light with beauty star sky scene.

The highest point of “Kvareli Eden” hotel is a hunter’s spot, from where you can enjoy the best views of the complex owned forest-park and the entire Kvareli landscape. “Kvareli Eden” offers hunting and fishing fans seasonal toursand will also help you to choose the individual or group tour to Kakheti region at your convenience.

The spa area with a unique design offers visitors an opportunity to enjoy the relaxation with a variety of procedures: water and air, geyser, dam, Sharko shower, water massage bed, resting chair and a Jacuzzi.

“Kvareli Eden” differs from other hotels by wine spa center - wine therapy paradise, which is unique both in Georgia and in the entire Caucasus. UNNICO SPA, as a part of Sasoibide Holding Group (Grupo Sasoibide), specializes on a spa design, construction and management. The wine and oil spa project has been created by Unnico Spa design and our guests are served only by its trained massage specialists using high quality cosmeticproducts filled with grape seed extract and many other natural products. Maddi Ayarza Cosmeticsstarted production in May 2010. Cosmetic products processed by this com-

Enjoy these attractions as well as a spectacular view to the landscape through the large stainedglass windows and feel in harmony with the environment. In the same area guests can enjoy the Turkish bath, tropical shower and chromo therapy, contrast showers and ice sourceand the Finnish sauna in the end. Dry zone is divided into 4 rooms (2 individual and 2 duos). The most distinguished room is the “wine room”. A steel bath is located at its center for two persons. Guests can get the best wine bath. The hotel offers guests a transfer service for comfortable arrival.

ნინო კვაჭანტირაძის ფოტო

CUISINE

გურული სამზარეულოს ექსკლუზიური შტრიხები

EXCLUSIVE DETAILS OF THE GURIAN CUISINE მარინა ყიფშიძე

თუ ბედმა გაგიღიმათ და ძველ გურულ ხის ოდა-სახლში სტუმრად აღმოჩნდით, შესაძლებლობა ხელიდან არ გაუშვათ და ყველაფერი მიირთვით, რასაც მასპინძლები მოგართმევენ. უმადოდ რომც იყოთ, ეზოში ცალკე მდგარი სამზადიდან თქვენამდე ისეთი სურნელება მოაღწევს, თავბრუ დაგეხვევათ. გურიაში ყოფნა განსაკუთრებული კულინარიული დღესასწაულია. მართალია, აქაური სამზარეულო დასავლეთ საქართველოს ზოგად გასტრონომიულ ტენდენციებს მოიცავს, მაგრამ ის მაინც განუმეორებელი და თვითმყოფადია. გურული კერძები ჰგავს იმერულსაც, მეგრულსაც და, გარკვეულწილად, აჭარულსაც, თუმცა ქმნის საკუთარ, მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელ „ბრენდებს“. გურული მასპინძელი სუფრასთან აუცილებლად ენაკვიმატურად გაგეხუმრებათ, მაგრამ ტკბილი სიტყვით დიდად თან არ გადაგყვებათ, როგორც იმერეთსა და სამეგრელოში, ამიტომ თავპატიჟს ნუ დაიდებთ და კერძი პირველივე შეთავაზებაზე მიირთვით.

ცომეული სიმინდსა და მჭადის ფქვილს, გურული სამზარეულოს ერთ- ერთ მთავარ პროდუქტს, ამ მხარეში სრულიად განსხვავებული გემო და სუნი აქვს. სიმინდმა აქ ტრადიციული ენდემური მცენარე – ღომი დიდწილად განდევნა (მისი სახელი კერძს შემორჩა). როგორც ჩანს, აქ მოყვანილ სიმინდზე ზღვის 38 /

1(68) 2019

MARINA KIPSHIDZE

If you are lucky to get hosted at an old Gurian wooden house, the Oda, don’t miss an opportunity to try everything that your hosts offer you. Even if you are not hungry, you will still be enticed by the aromas coming from a special outhouse kitchen. Visiting Guria is a distinct culinary festivity. It is true that the local cuisine abides to the general gastronomical traits of the western Georgia, though it still is unique and indigenous. The Gurian dishes may remind you of the ones from Imereti, Samegrelo or even Adjara, but it also creates its own characteristic “brands”. The Gurian host will be sure to wittingly and kindly tease you, but will not overdo with the warm-hearted invites as they would do in Imereti or Samegrelo. So make sure to try the dishes on the first offering.

PASTRY One of the main ingredients of the Gurian cuisine, corn or mchadi flour has a totally different aroma and taste in this side of Georgia. Corn has almost completely eradicated the local endemic plant – ghomi (which gave the name to the dish). It seems that the close vicinity of the sea and the humid climate affect locally grown corn. Baking of the local bread-roll mchadi brings out such aromas that the senses intensify on their own. Mchadi is especially tasty when prepared on coals in a stove or open hearth. Unlike Imereti, in

სიახლოვე და ნესტიანი ჰავა ზემოქმედებს. როცა უნიკალური კვერი – მჭადი ცხვება, ისეთი არომატი დგება, სენსორული შეგრძნებები თავისდაუნებურად მძაფრდება. გამორჩეულად გემრიელია ბუხარში ან შუაცეცხლზე, ნაკვერჩხალში შემწვარი მჭადი. იმერეთისგან განსხვავებით, გურიაში მჭადს არა თიხის, არამედ ქვის კეცზე (ტაფაზე) წვავენ. კეცზე წიფლის, წაბლის ან კაკლის ფოთლებს აფენენ, შემდეგ მკვრივად მოზელილ გუნდას ათავსებენ და სქლად აბრტყელებენ, ზემოდან ისევ ალაგებენ ფოთლებს; კეცს ხურავენ რკინის თავსახურით, რომელზეც ისევ ნაკვერჩხლებს აყრიან. ასე გამომცხვარი მჭადი უგემრიელეს ხრაშუნა, დაბრაწულ ზედაპირს იკეთებს. გურულები მჭადს თითქმის ყველა კერძს ატანენ. ის განსაკუთრებით უხდება ჭყინტ თუ ცხიმიან დავარგებულ ყველს, ნიგვზიან და მსუყე საჭმელს. მჭადისაგან მზადდება კიდევ ერთი შესანიშნავი გურული საუზმე, ცხელ რძეში უმ კვერცხს ჩაახლიან, ცოტა ხანს ადუღებენ, მერე კი მჭადის ნატეხებს ჩაფშვნიან და მარილს უმატებენ. ისევე, როგორც მთელ დასავლეთ საქართველოში, გურიაშიც უგემრიელეს ღომს ამზადებენ მსხვილად დაღერღილი სიმინდისა და სიმინდისავე ფქვილისაგან. კარგად მოხარშულ ფაფაში ბრტყლად დაჭრილ ყველის ნაჭრებს ჩააწყობენ და ისე მოგართმევენ. როცა ყველი ნახევრად დადნება და ფაფას კარგად გაუჯდება, ნაღების გემოს შეიგრძნობთ. ღომი დამოუკიდებელ კერძადაც შეგიძლიათ მიირთვათ და ნებისმიერი კერძის გარნირადაც. გურული ხაჭაპური ანუ ყველიანი კვერი, ქვის კეცზე გამომ ცხვარი, გაცილებით სქელია, ვიდრე იმერული. მას ზოგად ქართული წესით, რძეში ან წყალში მოზელილი ხორბლის ფქვილის საფუვრიანი ცომისაგან ამზადებენ, ზედაპირზე ქათმის ფრთით კვერცხის გულს უსვამენ და ლამაზად ბრაწავენ. თუმცა, გურიაში ხაჭაპურის უნიკალური ვერსიებიც არსებობს, რომლებიც ექსკლუზიურად ამ კუთხის კულინარიული მიღწევაა. ეს გახლავთ გურული ღვეზელი (ღვეძელი) და ბრინჯულა. გურული ღვეზელის ისტორია სარიტუალო-საკულტო სუფრას უკავშირდება. მას საკალანდო (საშობაო) ტაბლისათვის აცხობ დნენ. ამ უგემრიელეს კვერს, ტრადიციული ხაჭაპურისაგან განსხვავებით, ნახევარმთვარის ფორმა აქვს და მასში ყველის გარდა მოხარშულ, დაჭრილ კვერცხის ნაჭრებს აწყობენ.

Guria mchadi is made in a stone Kelsi (special pan) rather than in a clay one. First Kelsi is laid with beech or walnut leaves, then a kneaded ball is placed on top and flattened, with another layer of leaves placed on top of it. Kelsi is covered with an iron lid topped with live coals. Mchadi made in that manner gets a tasty crunchy outer layer. Gurians have mchadi with almost every dish. It goes especially well with fresh or creamy aged cheese, rich foods and dishes with walnuts. In Guria, as in all of western Georgia, they make wonderful a ghomi, from coarsely grinded corn and corn flour. Before serving it to you they add pieces of cheese to the well-cooked porridge. When the cheese melts well and mixes with the porridge, you will feel a creamy taste. You can have ghomi as a standalone dish or as a side dish to any other meal. Gurian khachapuri or a cheese bread roll, made on a stone ketsi is considerably thicker than the ones from Imereti. As a general Georgian rule, it is made of fermented wheat dough kneaded with milk or water, with egg yolk smeared with chicken feather on top of it and fried to perfection. But Guria also has its unique varieties of khachapuri which are exclusively local culinary achievements. These are the Gurian pie (Ghvedzeli) and Brinjula. The story of the Gurian pie is associated with a ritualistic and religious feast. It was prepared for the Sakalando (the Easter) feast. Unlike khachapuri, the Gurian pie is crescent-shaped and apart from cheese has pieces of cooked egg in it. In the pre-Christian period the crescent shape and the round pieces of egg symbolized the cult of the moon, in the Christian period they became a tribute to St. Basil. Today the Gurian pie is an element of festive or everyday meal. When prepared on ketsi, it becomes a true gastronomical masterpiece. The second variety of Khachapuri – Brinjula has nothing to do with rice (brinji is rice in Georgian), though the researchers suppose that it was used to be made of rice flour. Brinjula is like a combination of khachapuri and omelet, it will remind you of a thick crepe that is topped with egg whipped with cheese and made in an oven.

The Gurian dishes may remind you of the ones from Imereti, Samegrelo or even Adjara, but it also creates its own characteristic “brands”.

CUISINE

ქრისტიანობამდე რკალისებური ფორმა თუ კვერცხის მრგვალი ნაჭრები მთვარის კულტს განასახიერებდა, ხოლო ქრისტიანულ ეპოქაში წმ. ბასილის შესაწირავად მოიაზრებოდა. დღეს გურული ღვეზელი სადღესასწაულო თუ ყოველდღიური სუფრის ნაწილია. კეცზე და ნაკვერჩხლებზე გამომცხვარი კი ჭეშმარიტი გასტრონომიული შედევრია. ხაჭაპურის მეორე ნაირსახეობას, ე. წ. ბრინჯულას ბრინჯთან საერთო არაფერი აქვს, თუმცა სპეციალისტები ვარაუდობენ, რომ ოდესღაც მისი თხელი ცომი ბრინჯის ფქვილისაგან მზადდებოდა. ბრინჯულა თითქოს ხაჭაპურიც არის და ომლეტიც, მაგრამ უფრო მეტად სქელ ბლინს მოგაგონებთ, რომელსაც ზემოდან ყველში ათქვეფილ კვერცხს მოასხამენ და ღუმელში აცხობენ. გურული სამზარეულოს უმთავრესი მახასიათებელი ნიგვზისა და ცოცხალი თუ ხმელი სანელებლების მრავალფეროვნებაა – ქინძი, წითელი წიწაკა და ნიორი ყველაზე ხშირად გამოიყენება. კერძებს ასევე კმაზავენ ოხრახუშით, კამით, ქონდრით, ზაფრანით, უცხო სუნელით და ა. შ. საერთოდ, გურული ნიგოზი საქართველოს სხვა კუთხეებში გავრცელებულისაგან გემოთიც განსხვავდება და ფორმითაც. მას უფრო ნაზი, პიკანტური გემო აქვს და დანაყილი ლებნებისაგან ზეთის გამოდენა დიასახლისებს უადვილდებათ. ულამაზესი ყვითელი ფერის სურნელოვანი ზეთი მრავალ კერძზე მოსასხმელად გამოიყენება და ნამდვილი დელიკატესია.

ხორციანი კერძები, თევზის საცივი გურულ კულინარიაში ფრინველის ხორცი (ქათამი, იხვი, ნანადირევი) დომინირებს. მათ უფრო ხშირად ხრაკავენ ან სანელებლებით შეკმაზულს წვავენ. ქართული სუფრის მშვენებას – საცივს (ინდაური ნიგვზიანი წვენით) – გურულები საახალწლოდ და სადღესასწაულოდ ამზადებენ, მაგრამ უფრო მეტად გავრცელებულია ფრინველის ხორცის ე. წ. საცივიჩახრაკული, რომელსაც ნიგვზის გარდა, ტომატის პასტას ან პომიდორს უმატებენ. ეს უგემრიელესი ნახევრადწვნიანი კერძი ჭეშმარიტი გურმანების საყვარელი საჭმელია. განსაკუთრებით დატვირთული გემოთი გამოირჩევა იხვის ჩახრაკული. ასევე ძალიან გემრიელია ნიგვზიანი კერძი – შემწვარი ვარია ურწყულით. არომატული საკმაზებით შესუნელებული და მერე შემწვარი ვარიის ნაჭრებს აწყობენ ნიგვზიან სქელ სოუსში, რომელსაც გამორჩეულ გემოს აძლევს ნიორი, ძმარი (ან

40 /

1(68) 2019

The main trait of Gurian cuisine is diversity of walnuts and fresh or dried spices – coriander, red pepper and garlic being the most common. Dishes are also seasoned with parsley, dill, savory, fenugreek, etc. The Gurian walnut differs from walnuts from other regions by its shape and taste. It has a softer, more piquant taste and it’s easier for the hostesses to squeeze oil from the pounded nuts. The beautiful yellow aromatic oil is used to season many dishes and is a true delicacy.

MEAT DISHES, FISH SATSIVI The Gurian cuisine is dominated by poultry (chicken, duck and quarry). They are the ones most often baked or grilled with seasoning. Gurians prepare the highlight of Georgian cuisine – Satsivi (with turkey walnut sauce) on New Year’s and other holiday, but more common is the so-called poultry Satsivi-chakhrauli, which has fresh tomatoes or tomato paste besides walnuts among its ingredients. This tasty halfstew is a favorite dish of the true gourmands. Duck chakhrakuli has the most intense taste. Another delicious walnut dish is the fried pullet with walnut oil. Pieces of pullet, well-seasoned and fried are added to a thick walnut sauce, which has a distinct taste of garlic, vinegar (or lemon juice), fresh herbs, especially dill topped with pomegranate seeds. The true masterpiece of Gurian cuisine is fish satsivi. The true gourmands will surely be interested in how it is made: Gurian take any fish, clean it, half boil and then fry it. For the sauce they pound the walnuts with garlic and marigold; Then they press oil out of pounded walnuts and place it in a separate jar; Separately they pound coriander seeds, pepper, savory, fresh parsley, coarse salt, mix it with pounded walnuts and with fish stock; Then they add chopped onion to the mixture and bring it to boil. After removing the sauce from the heat, they add in a whipped egg yolk. The hot sauce is poured over fried fish which is placed on a tray and served when it’s cooled down, with drops of walnut oil. This beautiful and tasty delicacy would look good on a menu of any high-class restaurant. Not only the poultry but also the pork meat is used to make excellent delicacies in Guria. The roasted pig marinated in spices is an integral attribute of the holiday menu. The holiday kalanda feast always features a boiled pig head, placed on the honorable place at the table. It is gradually sliced and enjoyed. During the winter months, Gurians

ლიმონის წვენი), ცოცხალი მწვანილები, განსაკუთრებით, კამა, და ზემოდან მოყრილი ბროწეულის მარცვლები. გურული კულინარიის ნამდვილი შედევრია თევზის საცივი, რომლის მომზადების წესიც ისეთი უნიკალურია, გურმანებს აუცილებლად დააინტერესებთ: გურულები გასუფთავებულ- გარეცხილ ნებისმიერი ჯიშის თევზს ნახევრად ხარშავენ, მერე კი წვავენ. სოუსისათვის ნიგოზს წმინდად ნაყავენ, ნიორსა და ყვითელ ყვავილთან (ზაფრანასთან) ერთად; შემდეგ დანაყილი ნიგვზისაგან ზეთს გამოადენენ და მას მცირე ჭურჭელში ათავსებენ; ცალკე ნაყავენ ქინძის თესლს, წიწაკას, ქონდარს, ნედლ ოხრახუშს, ხვრიშ მარილს და ამ მასას დანაყილ ნიგოზში ურევენ, რომელსაც ძმარსა და თევზის ბულიონიდან მოხდილ ცხიმიან წვენს ასხამენ; ამ ნარევს წვრილად დაჭრილ ხახვს ურევენ და ადუღებამდე მიჰყავთ. ცეცხლიდან გადმოდგმულ სოუსს ათქვეფილ კვერცხის გულს უმატებენ. ლანგარზე მოთავსებულ შემწვარ თევზს ზემოდან ასხამენ ცხელ საცივს და შეგრილების შემდეგ, სუფრაზე მიტანის წინ ნიგვზის ზეთს მოაპკურებენ. გურიაში არა მხოლოდ ფრინველის, არამედ ღორის ხორ ცისგანაც შესანიშნავ დელიკატესებს ამზადებენ. სუნელებში დამარინადებული, ნაკვერჩხალზე შემწვარი გოჭი სადღე სასწაულო მენიუს განუყოფელი ატრიბუტია. ასევე საკალანდო სუფრაზე საპატიო ადგილას დევს მოხარშული ღორის თავი. მას მირთმევისას თხელ ნაჭრებს ათლიან. ზამთრის თვეებში გურულები შემოგთავაზებენ უგემრიელეს ლორს, რომელიც ჯერ მარილწყალშია გამოყვანილი, ხოლო შემდეგ შუაცეცხლზე შებოლილი. შებოლილ კერძებს შორის გამორჩეულია ასევე გურული კუპატი – ძეხვის განსაკუთრებული სახეობა, რომლის შიგთავსიც ღორის მოხარშული გულ-ღვიძლის, თირკმლის, ფქვილსა და მარილში ამოგანგლული დაკუწული ნაწლავების, ნივრის, ხმელი თესლიანი ქინძის, პილპილისა და ქონდრის ნაზავია. მას გურულები ხანგრძლივი შებოლვის შემდეგ, შემწვარს მიირთმევენ. საქონლის ხორცის კერძებს შორის დღეისათვის გავრცელებუ ლია ე. წ. „გურული ცხარე“ – ძნელი დასადგენია, ეს კერძი რამდენად ძველია, მაგრამ სურნელოვან გურულ საკმაზებსა და პომიდორთან ერთად ჩაშუშული ნახევრადწვნიანი კერძი, რომელშიც დიდი რაოდენობით შაშკვლავი გამოიყენება, ხორ ცის მოყვარულთათვის გემოების ნამდვილი ფეიერვერკია.

მხალეული გურულ მხალეულში ნიგოზი და ბროწეული ჭარბად გამო იყენება, რაც მას უფრო მეტად მომჟავო გემოს ანიჭებს. მხალი (ფხალი) – მოხარშულ-დასრესილი ბოსტნეულის, ნიგვზისა და საკმაზების ერთობლიობა, ამჟამად სხვადასხვა ბოსტ ნეულისაგან მზადდება, მაგრამ გურიისთვის ტრადიციულია ჭარხლის ფოთლისა და კეჟერა მხალი; ბოსტნეულის ნიგვზიან კერძებს შორის ერთ-ერთი გამორჩეულია კვირკვალი ლობიო – დანაყილი ნიგვზით, ნივრით, ძმრით, მწვანილითა და ხმელი სანელებლებით შეკმაზული მოხარშული ლობის მარცვლები.

ტკბილეული

offer a delicious ham, firstly salted and then smoked over fire. Gurian kupati stands out among the smoked dishes – a special type of sausage, made of a mixture of boiled kidneys, innards dipped in flour and salt, garlic, coriander with seeds, peeper and savory. Gurians smoke it and then roast it. Among the beef dishes the most common is the so called “Gurian hot dish” – it is hard to say how old is this dish, but this is a stew with seared meat, with tomatoes and aromatic Gurian seasonings, great degree of bot sweet basil and is a true firework of taste for the meat lovers.

MKHALEULI (EDIBLE GREENS) Walnuts and pomegranate are used to add an extra flavor to the Gurian mkhaleuli. Mkhali (pkhali) is mix of boiled and pounded vegetables, walnuts and spices; now mkhali is made from different vegetables, but it is traditionally it was cooked with beats or kale. Lobio (beans) is one of the special vegetable dishes too. It is made with boiled beans seasoned with pounded garlic, herbs, and dry spices.

DESSERTS გურული ჩაროზების მეფე-დედოფალია ფელამუში და ჯანჯუხა (იგივე ჩურჩხელა); გურულები ადგილობრივი ყურძნის წვენისა და სიმინდის ფქვილისაგან ფელამუშის ფაფისებრ მასას ადუღებენ (გაცივებულს მიირთმევენ), მასში ამოვლებული, ძაფზე აცმული თხილისაგან კი უგემრიელესი ჯანჯუხა მზადდება. უძველესი გურული ტკბილეულია იაფოფხა – ოდესღაც გურიაში სოია ძალიან კარგად ხარობდა. ეს ჩაროზიც ამ მცენარის ფქვილის, თაფლის, ნიგვზისა და კვერცხისაგან გამომცხვარი კექსია, იშვიათი არომატითა და გემოთი.

Pelamushi and janjukha (churchkhela) are the Gurian dessert royalty. Gurians boil grape juice and corn flour pelamushi and enjoy it cold or dip hazelnuts strung on a string in it, to make a delicious janjukha. Iapopkha is one of the most forgotten and the oldest Gurian desserts – soy used to flourish in Guria once. This is a cake made with soy flour, honey, nuts and eggs; it has a wonderful flavor and taste. 41

VOYAGE

ფლორენცია

FLORENCE

ქალაქი, რომლის შესაცნობად ერთი ცხოვრება საკმარისი არ არის

ONE LIFETIME WOULDN’T BE ENOUGH TO KNOW THIS CITY ფლორენცია, სადაც აუწერელი რაოდენობის შედევრი და ვანებულა, ერთ-ერთი ყველაზე დიდებული ქალაქია დედა მიწაზე. სრულიად შეუძლებელია, დასათვალიერებლად აირჩიო მხოლოდ რამდენიმე კულტურული ძეგლი, ტაძარი, სასახლე თუ მუზეუმი, რადგან აქ ყოველი კუთხე-კუნჭული აღორძინების ხელოვნების ნაწილია და ამ ორგანიზმის ერ თიანი გულისცემა დღესაც გრძელდება.

The Florence, where countless masterpieces have found their home, is one of the most magnificent cities on earth.

მიუხედავად ამისა, აუცილებლად უნდა შემოგთავაზოთ ფლორენციული მოგზაურობისთვის ის პუნქტები, რომელთა გამოტოვებაც დანაშაული იქნებოდა, თუმცა ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ამ ქალაქის შესაცნობად ერთი ცხოვრებაც არ იქნება საკმარისი.

Nevertheless, we should definitely recommend the Florentine travel destinations that would be such a crime not to see, but do not forget – one life cycle is not enough to fully understand this city.

42 /

1(68) 2019

It is impossible to visit only a few cultural monuments, cathedrals, palaces or museums, because each corner of the city is a part of the Renaissance art and the heartbeat of this whole organism is uninterrupted to this day.

„ჯორჯიან ეარვეისის“ პირდაპირი რეისით იტალიაში, ქალაქ ბოლონიაში კვირაში სამჯერ, ორშაბათს, ოთხშაბათს და პარასკევს შეგიძლიათ გაემგზავროთ, შემდეგ კი იტალიის ყველა ქალაქისაკენ გზა მატარებლით განაგრძოთ. Aeroporto di Bologna/Guglielmo Marconi Airport ‒ ქალაქის ცენტრიდან 6, ხოლო მილანის ცენტრიდან 200 კილომეტრში მდებარეობს. ის მილანის და რომის აეროპორტებთან შედარებით ნაკლებად დატვირთულია. ბოლონიის რკინიგზის სადგურიდან აეროპორტამდე მგზავრობა 7-8 წუთი გრძელდება და ბი ლეთი 1-3€ ღირს. ბოლონიის რკინიგზის ცენტრალური სადგურიდან ფლორენციის ცენტრალური სადგურისკენ მგზავრობა 37 წუთს გრძელდება. ყოველდღიურად ბოლონიასა და ფლორენციას შორის 32 მატარებელი დადის დილის 05.22-იდან 22.17 საათამდე, მგზავრობის ფასი 5€-იდან იწყება. იტალიაში რკინიგზით მოგზაურობა კარგად განვითა რებული ინფრასტრუქტურის და კომფორტული მატა რებლების გამო ქვეყნის შიგნით გადაადგილების ყველაზე მოსახერხებელი საშუალებაა. იტალიის ყვე ლა ქალაქი მაღალსიჩქარიანი რკინიგზითაა ერთმანეთთან დაკავშირებული, ექსპრეს მატარებლები მგზავრობის ყველაზე სწრაფი საშუალებაა. ბოლონი იდან ადვილად მოხვდებით არა მხოლოდ იტალიის ყველა ქალაქში, არამედ ხმელთაშუა ზღვის და ევ როპის სხვა ქალაქებშიც. YOU CAN VISIT BOLOGNA THROUGH DIRECT FLIGHTS PROVIDED BY GEORGIAN AIRWAYS, THRICE A WEEK, THEN CONTINUE YOUR ROUTE TO ANY ITALIAN CITY BY TRAIN. Aeroporto di Bologna/Guglielmo Marconi Airport is located 6 km from city center and 80 km from center of Florence. It’s less crowded than airports in Milan or Rome and Bologna railway station is biggest in Italy. Trip from Bologna railway station to the airport takes 7-8 minutes, ticket is 1€ ‒ 3€. From the central station of Bologna railway to the central station of Florence railway, travel takes 37 m. 56 trains travel between Bologna and Florence every day from 05:22, tickets from €5. Travelling by railway in Italy is the most convenient way of transportation inside the country, thanks to its welldeveloped infrastructure and comfortable trains. Every city in Italy is interconnected by high-speed railway, fastest way of travel is by express train. You can travel from Bologna easily to not only every city in Italy, but to Mediterranean and Europe’s other cities.

VOYAGE

Piazza Santa Croce 16 Ticket €8,00 Monday _ Saturday: 9:30am _ 5:30pm Sundays and holidays: 2pm _ 5:30pm სანტა მარია დელ ფიორე (დუომო)

სანტა კროჩეს ბაზილიკა

ტაძრის მოედანი ქალაქის შუაგულში მდებარეობს და ამიტომ უმნიშვნელოვანეს ნაგებობებსაც სწორედ აქ იხილავთ. არქიტექტურულ შედევრთა შორის უპირობოდ პირველ ადგილზეა ტაძარი სანტა მარია დელ ფიორე (დუომო), რომელსაც გვირგვინად ფლორენციის სიმბოლო, ბრუნელესკის ქმნილება _ სახელგანთქმული გუმბათი ადგას. გვერდით კი ბაპტისტერიუმია, რომელსაც ბრინჯაოს „სამოთხის კარიბჭე“ და ჯოტოს სამრეკლო ამშვენებს. სამრეკლო სხვადასხვა ფერის მარმარილოთია მოპირკეთებული და ამ ადგილიდან ქალაქის შესანიშნავი ხედი გადაგეშლებათ თვალწინ.

სანტა კროჩეს ბაზილიკა, რომლის აგებაც 1294 წელს დაიწყეს არნოლფო დი კამბიოს პროექტის მიხედვით, ფრანცისკელთა ორდენის ყველაზე დიდი ტაძარია მსოფლიოში. შთამბეჭდავი გოთიკური არქიტექტურა, არაჩვეულებრივი ფრესკები და ხატები სამლოცველოებში, თვალისმომჭრელი ვიტრაჟები და უთვალავი ქანდაკება ამ ტაძარს ფლორენციული ხელოვნების უმნიშვნელოვანეს ნიმუშად აქცევს. ტაძარში შეგიძლიათ დატკბეთ ჩიმაბუეს, ჯოტოს, ჯოვანი და მილანოს, ბრუნელესკის, დონატელოს, დომენიკო ვენეციანოს, ბრონძინოს, ვაზარის, კანოვასა და სხვა ოსტატების ნამუშევრების ცქერით. ბაზილიკას კიდევ ერთი სახელწოდება აქვს: „იტალიური დიდების პანთეონი“. აქ განისვენებენ ისეთი სახელგანთქმული ადამიანები, როგორებიც არიან: დანტე, მაკიაველი, მიქელანჯელო, გალილეი, როსინი. THE BASILICA OF SANTA CROCE There is an immense artistic wealth in Santa Croce; frescoes (1380) by Gaddi in the Cappella Maggiore tell the story of the holy cross, "santa croce", and beautiful frescoes by Giotto in the Bardi and Peruzzi Chapels show scenes from the life of St. Francis and St. John the Evangelist.

SANTA MARIA DEL FIORE Florence's cathedral stands tall over the city with its magnificent Renaissance dome designed by Filippo Brunelleschi, with the baptistery right across. The cathedral named in honor of Santa Maria del Fiore is a vast Gothic structure built on the site of the 7th century church of Santa Reparata, the remains of which can be seen in the crypt.The exterior is covered in a decorative mix of pink, white and green marble. The interior, by contrast, is pretty stark and plain but quite enjoyable on warm summer days since the temperature inside tends to be cooler. The mosaic pavements are certainly its main attraction within. Please note the clock above the entrance on the inside of the church. It was designed in 1443 by Paolo Uccello in accordance with the ora italica, where the 24th hour of the day ended at sunset... and it still works! The biggest artwork within the cathedral is Giorgio Vasari's frescoes of the Last Judgment (1572-9): they were designed by Vasari but painted mostly by his less-talented student Frederico Zuccari by 1579.

Piazza Duomo. Free entrance. Generally open from 10am _ 5pm 44 /

1(68) 2019

Santa Croce, rebuilt for the Franciscan order in 1294 by Arnolfo di Cambio, is the burial place for the great and good in Florence. Michelangelo is buried in Santa Croce, as are Rossini, Machiavelli, and the Pisan-born Galileo Galilei, who was tried by the Inquisition and was not allowed a Christian burial until 1737, 95 years after his death. There is also a memorial to Dante.

სენიორიის მოედანი ჯერ კიდევ შუასაუკუნეებიდან ეს მოედანი ფლორენციის პოლიტიკური ცენტრი იყო. აქ იხილავთ ისეთ ცნობილ შენობებს, როგორიცაა, მაგალითად, პალაცო ვეკიო _ ქალაქის ხელისუფლების სამუშაო ადგილი. აქვე დაათვალიერებთ უფიცის გალერეასაც, რომელშიც უდიდესი შედევრებია თავმოყრილი.

Bandinelli's Hercules and Cacus (1534) to the right of the David was appropriated by the Medici to show their physical power after their return from exile. The Nettuno (1575) by Ammannati celebrates the Medici's maritime ambitions and Giambologna's equestrian statue of Duke Cosimo I(1595) is an elegant portrait of the man who brought all of Tuscany under Medici military rule.

თუ გინდათ, იხილოთ ჭეშმარიტი შედევრების მუზეუმი ღია ცის ქვეშ, მაშინ პალაცო ვეკიოს ფასადის მარჯვნივ მდებარე ლანცის ლოჯია მოინახულეთ. პალაცო ვეკიოს შესასვლელთან კი სტუმრებს მიქელანჯელოს „დავითის“ ასლი ეგებება. PIAZZA DELLA SIGNORIA The Piazza della Signoria has been the center of political life in Florence since the 14th century with the prominent Palazzo Vecchio overlooking the square. It was the scene of great triumphs, such as the return of the Medici in 1530 as well as the Bonfire of the Vanities instigated by Savonarola, who was then himself burned at the stake here in 1498 after he was denounced by the Inquisition as a heretic. The sculptures in Piazza della Signoria bristle with political connotations, many of which are fiercely contradictory. The David (the original is in the Galleria dell'Accademia) by Michelangelo was placed outside the Palazzo Vecchio as a symbol of the Republic's defiance of the tyrannical Medici. სანტა მარია ნოველა სანტა მარია ნოველას ბაზილიკა 1246 წელს დომინიკელების ორდენისთვის აშენდა. ეს ფლორენციის ერთ-ერთი უმთავრესი და ულამაზესი ტაძარია, რომელიც ამავე სახელწოდების მოედანს ამშვენებს. მარმარილოს გოთიკური ფასადი ლეონ ბატისტა ალბერტის მიერაა დაპროექტებული, შიგნით კი შედევრების მთელი კასკადია: მაზაჩოს „სამება“, გირლანდაიოს მიერ მოხატული ტორნაბუონის კაპელა და ორი ჯვარცმა, რომლებიც ჯოტოსა და ბრუნელესკის ეკუთვნით.

პალაცო პიტი და ბობოლის ბაღები პალაცო პიტი ტოსკანელი ჰერცოგების რეზიდენცია იყო. როცა მისი მშენებლობა დასრულდა, პალაცო პიტი ყველაზე გრანდიოზულ და მდიდრულ ნაგებობას წარმოადგენდა ფლორენციულ სასახლეებს შორის. SANTA MARIA NOVELLA The Church of Santa Maria Novella might not be at the top of your list of places to visit in Florence but we highly recommend you place it on there. Architecturally, it is one of the most important Gothic churches in Tuscany. The exterior is the work of Fra Jacopo Talenti and Leon Battista Alberti. The interior holds extraordinary works of art including Masaccio's Trinità, Ghirlandaio's fresco cycle in the Tornabuoni Chapel and Giotto's Crucifix, among others. Piazza di Santa Maria Novella. Ticketl €5,00. Open everyday, including religious and national holidays 45

VOYAGE

სასახლეში სხვადასხვა კოლექცია ანუ მუზეუმების მთელი კომპლექსია. პალატინის გალერეაში შეგიძლიათ იხილოთ რაფაელის, ტიციანისა და სხვა დიდი ოსტატების შედევრები. აქვეა კოსტიუმების გალერეა, სადაც უძველეს ტანისამოსს შეავლებთ თვალს. ასევე, ფაიფურის მუზეუმი, ეტლების მუზეუმი და მრავალი სხვა სანახაობა თქვენზე დაუვიწყარ შთაბეჭდილებას მოახდენს. პალაცო პიტის შენობის უკან ბობოლის მონუმენტური ბაღებია გადაჭიმული. ეს ერთ-ერთი ყველაზე ელეგანტური და ფართო პარკი, რომელიც მედიჩების ბრძანებით აშენდა, იტალიურ სტილშია შესრულებული და კიდევ ერთი განუმეორებელი მუზეუმია ღია ცის ქვეშ: სტუმრებს ბაღში ანტიკური ეპოქიდან XVII საუკუნემდე შექმნილი ქანდაკებების დათვალიერება შეუძლიათ. უფიცის გალერეა უფიცის გალერეა მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი მუზეუმია. შენობის ავტორი ჯორჯო ვაზარია. უფიცის კოლექ ციაში დაცულია შედევრები _ ფერწერული ტილოები და ქან დაკებები. გამოფენილი ნამუშევრების მთავარი ბირთვი, რასაკვირველია, აღორძინების ხანის იტალიელი ავტორების ტილოებისა და ქანდაკებებისაგან შედგება, თუმცა აქ ნახავთ გერმანული, ფლამანდიური, ჰოლანდიური და ფრანგული ფერწერის განყოფილებებსაც. უფიციში წარმოდგენილ მხატვრებს შორის ყველაზე სახელ განთქმულთა ჩამოთვლაც კი გრძელ სიას ქმნის: ჩიმაბუე, ჯოტო, დუჩო დი ბუონინსენია, ბოტიჩელი, პერუჯინო, ლეო ნარდო და ვინჩი, ბელინი, ჯორჯონე, კორეჯო და ა. შ.

THE PALAZZO PITTI AND THE BOBOLI GARDENS

საინტერესოა, რომ ვაზარიმ თავის გენიალურ არქიტექტურულ პროექტში გაითვალისწინა სპეციალური დერეფანი, რომლითაც უფიცი პალაცო ვეკიოს, პალაცო პიტისა და ბობოლის ბაღს უკავშირდება. დერეფანი პონტე ვეკიოს ხიდზე გადის, ამ გზით შესაძლებელია მდინარე არნოს გადაკვეთა ისე, რომ ქუჩაში გასვლაც კი არ დაგჭირდებათ.

The original palazzo was built for the Pitti family in 1457, designed by Filippo Brunelleschi and built by his pupil Luca Fancelli. In 1549, the property was sold to the Medicis and became the primary residence of the grand ducal family. Today, the Pitti Palace houses some of the most important museums in Florence: on the first floor is the Palatine Gallery, containing a broad collection 16th and 17th century paintings (including works by Raphael), and the Royal Apartments, containing furnishings from a remodeling done in the 19th century. On the ground floor and mezzanine is the Treasury of the Grand Dukes (formerly known as the the Silver Museum ) displaying a vast collection of Medici household treasures, from table silverware to precious stone vases, rock crystals and precious jewelry. The Gallery of Modern Art is on the top floor, holding a collection of mostly Tuscan 19th and 20th century paintings.In the separate Palazzina del Cavaliere on the upper slopes of the Boboli Gardens is the Porcelain Museum, while the Palazzina of the Meridiana contains the Museum of Costume and Fashion, a showcase of the fashions of the past 300 years.

The Pitti Palace museums have finally created a single ticket and made opening times the same for all museums to simplify the life and itineraries of all visitors! :) Entrance to the Boboli Gardens, the Porcelain Museum and Bardini Gardens remains as a separate ticket. 46 /

1(68) 2019

ABSOLUTE MUST SEE'S AT THE UFFIZI

Botticelli's Primavera and Birth of Venus (hall 10-14) Filippo Lippi's Madonna and Child with Two Angels (hall 8) Titian's Venus of Urbino (hall 83)

UFFIZI GALLERIES The Uffizi Galleries in Florence is one of the most important and best-known museums in the world. Located in a palace built by Giorgio Vasari in 1560 on the orders of Cosimo I de’ Medici, the museum is home not only to masterpieces of the Italian Renaissance, but also works by German, Flemish, Dutch and French masters. Among the most recognized artists, we find works by Cimabue, Giotto and Duccio di Buoninsegna. But the true symbol of the Uffizi is the artist Sandro Botticelli, whose most emblematic works are on high display: The Birth of Venus, Primavera, the Madonna of the Magnificat and the Madonna of the Pomegranate.

Leonardo da Vinci's masterpieces are equally glorious, such as The Baptism of Christ, which he executed alongside his master Verrocchio, the Adoration of the Magi and the Annunciation, made early in the artist’s career.

აკადემიის გალერეა დამთვალიერებელთა რაოდენობა მოწმობს, რომ აკადემიის გალერეა ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული იტალიური მუზეუმია მთელ მსოფლიოში. აქ იხილავთ მიქელანჯელოს ისეთ შედევრებს, როგორიცაა: „მონები“, „მათე მახარებელი“ და, რა თქმა უნდა, „დავითი“, რომელიც მუზეუმში 1873 წელს გადმოიტანეს. MUST SEE'S: • Michelangelo's David and Prisoners • Giambologna's Rape of the Sabines • Botticelli's Madonna and Child and Madonna of the Sea THE ACCADEMIA GALLERY The Accademia houses Michelangelo's David, easily the most famous sculpture in the world. The most famous section of the Galleria is surely the Hall of the Prisoners, displaying Michelangelo’s unfinished “Slaves”. Today the arrangements of the Prisoners along the corridor is a growing crescendo of emotions to the feet of David, exposed under a circular skylight.

Pontormo, Giorgione, Tintoretto and Correggio are just some of the other grand masters on display in the Uffizi. Plus there are the countless European masters, such as El Greco, Velasquez and Goya, in addition to Rembrandt, Hans Memling, Rubens and Dürer.The most famous paintings include the double Portrait of the Dukes of Urbino by Piero della Francesca, the fragile Madonna del Cardellino by Raphael, masterpieces by Caravaggio, like Bacchus and the petrifying Medusa. We mustn't forget Michelangelo's extraordinary Tondo Doni, Titian's Venus of Urbino and Judith Slaying Holofernes by Artemisia Gentileschi.

Via Ricasoli, 58/60 Full € 8,00 + € 4 prebooking fee Open from 8:15 a.m. to 6:50 p.m. Tuesdays through Sunday, entrance every 15 min. Closed on Mondays 47

VOYAGE

სად და რა მივირთვათ ფლორენციული სამზარეულო მრავალ საუკუნოვან ტრადიციას ეფუძნება, პირველ რიგში, გლეხურს, რამაც ის იტალიაში საუკეთესოდ აქცია. მთავარ საფირმო კერძებს აქ უბრალო, მაგრამ გემრიელი პროდუქტებისგან ამზადებენ; მაგალითად, პურისგან (ფლორენციაში ის ბრტყელია, ნაკლებად მარილიანი, კარგად გამომცხვარი, ხრაშუნა გა რეკანითა და რბილი გულით), ზეი თუნის ზეთისგან, ხორცისგან (გრილზე შემწვარი ძროხის ხორცის სტეიკი ფლორენციულად; ღუმელში ან ნაკ ვერჩხალზე შეპიწკინებული ტახის, კურ დღლის ან ირმის ხორცი ღვინის სოუსით). ადგილობრივი კერძების უმეტე სობას ძალიან უხდება ღვინო კიანტი. ფლორენციაში საფირმო საუზმეა კროსტინის ორცხობილა კურდღლის ღვიძ ლით; „ფეტუნტა“ (დამარილებული პურის ნაჭერი ზეითუნის ზეთით, რო მელიც ბრუსკეტას მოგვაგონებს); ასევე, ტოსკანური სალიამი ადგილობრივი უმარილო პურით. აუცილებლად უნდა ვახსენოთ ტოსკა ნური ცხვრის ყველი პეკორინოც: მას მიირთმევენ, როგორც ცალკე პროდუქტს, ასევე, გახეხილსაც სხვა კერძებთან ერთად (იმის გათვალისწინებით, თუ რო გორი დაძველებისაა ყველი). გახეხილ პეკორინოს ამატებენ წვნიანებში, პას ტასა და მეორე კერძებში, რომლებიც ხორცისგან მზადდება. თხლად დაჭრილი პეკორინო, თუკი საკმაო დაძველებისაა, არაჩვეულებრივად ეხამება თაფლს, ჯემს, სეზონურ ხილსა და ბოსტნეულს. პირველი კერძებიდან უმნიშვნელოვანესია „პაპა კოლ პომიდორო“. მას ნივ რისგან, ზეითუნის ზეთისგან, ცხარე წიწაკა ჩილისგან, პომიდვრის რბილობისა და გამხმარი პურისგან ამზადებენ. ასევე, „რიბოლიტა“ _ ბოსტნეულის ღა-

რიბული წვნიანი, რომლის მთავარი ინგრედიენტიც ტოსკანური შავი კომ ბოსტოა; და, რა თქმა უნდა, გამხმარი პური, რომელსაც ხარშავენ და მეორე დღეს აცხელებენ. ყველაზე დახვეწილ კერძებში კი ახალმოკრეფილ თეთრ ტრიუფელს ამატებენ. ის ტრიუფელებს შორის საუკეთესოდ მიიჩნევა. ყველაზე ცნობილი მეორე კერძი არის სტეიკი ფლორენციულად, რომელიც კიანის ჯიშის ძროხის ხორცისგან მზადდება, ხორცის ნაჭრების სისქე კი 5-6 სანტიმეტრს აღწევს. საფირმო ფლორენციული დესერტებია ნამცხვარი „კასტანიაჩო“, რომელსაც წაბლის ფქვილისგან ამზადებენ და „სკი აჩატა“ ფლორენციულად, რომელსაც

ხშირად ამატებენ ათქვეფილ ნაღებს ან მოხარშულ კრემს. ადგილობრივ სამზარეულოზე საუკე თესო წარმოდგენას ფლორენციული ტრატორიები შეგიქმნით, რამდენიმე მათგანს გირჩევთ, სადაც ადგილობრივი გურმანები დადიან. გაითვალისწინეთ, რომ სადაც გამორჩეულად გემრიელად შეიძლება მიირთვათ, ყოველთვის ბევრი სტუმარია, ამიტომ წინასწარ აუცილებლად დაჯავშნეთ; იტალიური ტრატორიის მენიუ კლასი კური რესტორნისაგან განსხვავებით ნაკ ლებად მრავალფეროვანია, მხოლოდ რამდენიმე კერძს ამზადებენ, აქ უფრო ნაკლებად ფორმალური ატმოსფეროა, ოჯახში სტუმრად გეგონება თავი.

BUCA MARIO Piazza degli Ottaviani, 16r, 50123 TRATTORIA L'ORIUOLO Via dell' Oriuolo, 58r, 50122 TRATTORIA OMERO Via del Pian dei Giullari, 47 TRATTORIA BORDINO Via Stracciatella, 9/r, 50125 FIASCHETTERIA NUVOLI Piazza dell'Olio, 15/r, 50123 48 /

1(68) 2019

22 Kote Apkhazi St. (Former Leselidze) Tbilisi, Georgia +(995)322 99 95 30

Gallerea Tbilisi 2/4 Shota Rustaveli Ave. Tbilisi, Georgia +(995)322 00 82 05

Hilton Hotel 40 Rustaveli St. Batumi, Georgia +(995)555 93 08 30

www.dotstbilisi.com hello@dotstbilisi.com @dotstbilisi

VOYAGE

როგორ განისაზღვრება აეროპორტების კოდები HOW AIRPORTS GET THEIR CODES EN თვითმფრინავის ბილეთზე ან ონლაინ რეჟიმში ფრენის დაჯავშნისას, გამგზავრებისა და ჩამოსვლის ქალაქის დასახელების გვერდით სამი ასოსგან შემდგარი აკრონიმის ხილვა მოგზაურობის განუყოფელი ნაწილია. ზოგიერთი ადამიანი აეროპორტებს სწორედ ამ აკრონიმებით მოიხ სენიებს, მაგალითად, JFK-ს ნიუ-იორკში ან LAX-ს ლოსანჯელესში. მსოფლიოს ყველა ოფიციალურ აეროპორტს, დაწყებული ყველაზე დიდი, ატლანტის ჰარტსფილდ-ჯექსონის საერთაშორისო აეროპორტით (ATL), დამთავრებული ყველაზე პატარა, იუვანო ი. ირაუსკინის აეროპორტით კარიბის ზღვის კუნძულ საბაზე (SAB), მინიჭებული აქვს სამი ასოსაგან შემდგარი კოდი. თბილისის საერთაშორისო აეროპორტი ასევე აღინიშნება სამი ასოს კომბინაციით შედგენილი კოდით ‒ TBS, კოპიტნარის აეროპორტი ქუთაისში ‒ როგორც KUT და ბათუმის საერთაშორისო აეროპორტის კოდი BUS-ია.

რას აღნიშნავს ეს კოდები და როგორ განისაზღვრება ისინი? თითოეულ აეროპორტს მხოლოდ მისთვის შემუშავებულ კოდს ორი ოფიციალური ორგანიზაცია ანიჭებს. საერთაშორისო 50 /

1(68) 2019

EN Seeing a three-letter acronym on a plane ticket or next to departure and arrival city while booking the flight online is a common phenomenon. Some even refer to an airport as a three-letter code, like JFK in New York, or LAX in Los Angeles. Every official airport in the world—from the largest, Hartsfield–Jackson Atlanta International Airport (ATL), to the smallest, Juancho E. Yrausquin Airport on the Caribbean island of Saba (SAB)—is assigned a three-letter code. Tbilisi International Airport also has a three-letter code – TBS, Kopitnari Airport in Kutaisi is assigned KUT and Batumi International Airport’s code is BUS.

So what does that code mean, and how are they assigned? Two official organizations assign different codes to each airport. International Air Transport Association (IATA), an airline trade association, assigns the airport codes you’re most familiar with. For example Fort Lauderdale-Hollywood International Airport, appears as “FLL,” and Amsterdam Schiphol Airport is “AMS”, Berlin-Schönefeld is “SXF“, Vienna International Airport is “VIE“ and Ben Gurion International in Tel Aviv is “TLV“.

საჰაერო ტრანსპორტის ასოციაცია (IATA) ავიაკომპანიების სავაჭრო ასოციაციაა და აეროპორტებისთვის განსაზღვრავს სწორედ იმ სამი ასოს კომბინაციით შედგენილ კოდებს, რომლებიც ასე ნაცნობია ჩვენთვის. მაგალითად, ამსტერდამის სხიპჰოლის აეროპორტი ‒ AMS, ბერლინ-შონფილდის კოდია SXF, ვენის საერთაშორისო აეროპორტისა კი ‒ VIE, ბენ გურიონის საერთაშორისო აეროპორტს თელ ავივში მინიჭებული აქვს კოდი TLV. საერთაშორისო სამოქალაქო საავიაციო ორგანიზაცია (ICAO) გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის დაქვემდებარებაშია, ის სხვადასხვა ქვეყანაში და კონტინენტზე საავიაციო წესებს უზრუნველყოფს. ICAO აეროპორტებს საჰაერო მოძრაობის კონტროლისა და ავიაკომპანიების მიერ შემუშავებულ კოდებს ანიჭებს. ეს კოდები ოთხი ასოსგან შედგება ‒ პირველი ასო ქვეყანას აღწერს, ხოლო დანარჩენი სამი ‒ აეროპორტს აღნიშნავს. ზოგჯერ IATA-ს კოდი იგივეა, რაც ICAO-ს კოდის ბოლო სამი ასო, თუმცა არა ყოველთვის. IATA-ს კოდები სამგზავრო ინდუსტრიის მნიშვნელოვანი ნაწილია და ავიაკომპანიების, მათი მიმართულებებისა და სატრანსპორტო დოკუმენტების იდენტიფიცირებას ემსახურება. მათი არსებობა ასევე აუცილებელია ასობით ელექტრონული აპლიკაციის გამართულად მუშაობისთვის, რომლებიც მგზავ რებისა და სატვირთო გადაზიდვებისთვის, ამ კოდების სისტემის გარშემო შეიქმნა.

IATA codes are essential part of the travel industry, and serves as identification of an airline, its destinations, and its traffic documents. They are also fundamental to the smooth running of hundreds of electronic applications which have been built around these coding systems for passenger and cargo traffic purposes.

თბილისის საერთაშორისო აეროპორტი ასევე აღინიშნება სამი ასოს კომბინაციით შედგენილი კოდით ‒ TBS, კოპიტნარის აეროპორტი ქუთაისში ‒ როგორც KUT და ბათუმის საერთაშორისო აეროპორტის კოდი BUS-ია.

The International Civil Aviation Organization (ICAO), an arm of the United Nations ensures aviation regulations across different countries and continents. It assigns codes used by air traffic control and by airlines. Those codes are actually four letters long _ The first letter describes the country, and the remaining three letters mark the specific airport. For instance, Florida’s Fort Lauderdale-Hollywood International Airport is KFLL; the “K” is for U.S. and “FLL” is the specific airport code. Sometimes the IATA code is the same as the last three letters that the ICAO assigns, but not always.

Tbilisi International Airport also has a three-letter code – TBS, Kopitnari Airport in Kutaisi is assigned KUT and Batumi International Airport’s code is BUS.

VOYAGE

კოდი შეიძლება შემუშავდეს ქალაქის და აეროპორტის დასახელებების მიხედვით ან სხვა მნიშვნელოვან საი დენტიფიკაციო მახასიათებელზე დაყრდნობით, თუ ქალაქისა და აეროპორტის აღმნიშვნელი ასოები უკვე გამოყენებულია. არცერთ აეროპორტს არ აქვს IATA-ს ერთი და იგივე კოდი, თუმცა ოფიციალური პირები ამბობენ, რომ შესაძლებელია კოდების მინიჭების პროცესი გადაიხედოს იმ შემთხვევაში, თუ აეროპორტების რაოდენობა სამი ასოს შესაძლო კომბინაციების რიცხვს გადააჭარბებს. ზოგიერთი აეროპორტის კოდის გაშიფვრა ადვილია: მაიამის საერთაშორისო აეროპორტის (Miami International Airport) ასოების კომბინაცია MIA-ა, ათენის საერთაშორისო აეროპორტისა (Athens International Airport) კი ‒ ATH. სხვა აეროპორტების კოდები გაცილებით რთულია. მაგალითად, ახალი ორლეანის ლუი არმსტრონგის სახელობის საერთაშორისო აეროპორტის კოდია MSY, რომელიც მას ავიატორ ჯონ მოისანტის პატივსაცემად მიენიჭა. მოისანტი პირველი პილოტი იყო, რომელმაც ლა-მანშის სრუტეს მგზავრთან ერთად გადაუფრინა. მასნ შემდგომი ცხოვრება ლუიზიანაში გაატარა და 1910 წელს გარდაიცვალა. აეროპორტების კოდირების პროცესი 1930-იან წლებში დაიწყო და ავიაკომპანიები საკუთარ, ორი ასოს კომბინაციით შედგენილ კოდებს თავად ირჩევდნენ. 1940-იანი წლების და სასრულისთვის მეტისმეტად ბევრი აეროპორტი გაიხსნა და სისტემა სამი ასოსგან შედგენილ კოდებზე გადავიდა. მაგალითად, ლოს-ანჯელესის საერთაშორისო აეროპორტი LA იყო, მაგრამ 1947 წელს LAX გახდა. IATA 1960-იან წლებში გამოჩნდა, როდესაც ავიაკომპანიების გადაწყვეტილებით, გაუგებრობების თავიდან ასაცილებლად, სტანდარტიზებული პროცედურის შექმნა გახდა საჭირო. 52 /

1(68) 2019

The three-letter code is determined by first ensuring that it’s unique and not in use by any other entity. The code might be assigned based on the name of the city, the name of the airport, or some other meaningful and relevant identifier if those letters are already taken. No two airports share the same IATA code, though officials say it’s possible we’ll have to rethink the process if more crop up than there are three-letter combinations to assign. Some airport codes are easy to identify: Miami International Airport is MIA; Athens International Airport is ATH. Other airport codes are harder to decipher. For instance, Louis Armstrong New Orleans International Airport’s code is MSY, named after aviator John Moisant, the first to fly across the English Channel with a passenger, and who lived in Louisiana until his death in 1910. Airport coding process first began in the 1930s, and airlines chose their own two-letter codes. By the late 1940s, there were too many airports, and the system shifted to the three-letter code we are familiar with today. Los Angeles International Airport, for instance, was originally just “LA”, but became LAX in 1947. The IATA stepped in during the 1960s when the airlines decided they needed a standardized process to avoid confusion.

Arttime Ltd was founded in 1999 in Tbilisi - Georgia. The company was the first who managed -to troduce the the famous Swiss watch brands on Georgian market in a proper way. way. TodayToday Arttime Ltd isLtd theis introduce famous Swiss watch brands on Georgian market in a proper Arttime lethe adinleading g playeplayer r in theincthe ouncountry’s try’s watcwatch h sectosector r and and worworks ks not not onlonly y as as disdistributor tributor bubut t as as retretailer ailer asaswwell. ell. Arttime ArttimeLtd Ltdhas hasthe therights rightsofofexclusive exclusivedistribution distributionininthe theterritory territoryofofGeorgia Georgiaofofthe themost mostfamous famouswatch watch and andjewelry jewelrybrands: brands:

Arttime 8 8 modern design stores and online shop. You can easily find us in all big trading ArttimeLtd Ltdowns owns centers and also in the central shopping of Tbilisi and Batumi. Our range is constantly expanding; the central shopping streets of Tbilisi andstreets Batumi. Our range is constantly expanding; we strive to satwethe strive satisfy thetaste mostand discerning and desiretoofthe ournew. customers to the new. Thearecompany’s isfy mosttodiscerning desire oftaste our customers The company’s shops the real shops are the real treasure-houses of masterpieces of fine art of watchmaking and jewelry, where you newest stylishfind items. will always the newest stylish items. Useful foreigners visiting Arttime stores: as far the Georgian laws laws there there are noare im-no Usefultiptipforfor foreigners visiting Arttime stores: as as faraccording as according the Georgian port duties on watches, we are keep the same retail retail price as in Switzerland. At the At same import duties on watches, weable are to able to keep the same price as in Switzerland. thetime sameVAT time VAT in Georgia is 18% (compared to 8 % in Switzerland), so while using Tax Free service your final www.arttime.ge www.arttime.ge pricewatches on Swissbought watches bought inisGeorgia than in Switzerland. Swiss in Georgia less thanisinless Switzerland. 53

VOYAGE

8 დიდი ევროპული სახელოვნებო თარიღი 2019 წელს

8 GREAT EUROPEAN ART ANNIVERSARIES IN 2019 ნინო ლურსმანაშვილი

ბაუჰაუსის 100-წლიანი იუბილე გერმანია

გერმანია ბაუჰაუსის, 1919 წელს ვალტერ გროპიუსის მიერ დაარსებული რევოლუციური სახელოვნებო სკოლის, ერთსაუკუნოვან ისტორიას ზეიმობს. პროექტი Grand Tour of Modernism გერმანიის 100 სხვადასხვა წერტილში მდებარე ბაუჰაუსისა და მოდერნისტული არქიტექტურის ძეგლებს აერთიანებს. ბაუჰაუსის სამი ახალი მუზეუმი ვაიმარში (იხსნება აპრილში), დესაუსა და ბერლინში (იხსნება სექტემბერში) დიდ საიუბილეო გამოფენებს სთავაზობს სტუმრებს. BAUHAUS 100 TH GERMANY

Germany is celebrating the centenary of Bauhaus, the revolutionary art school founded by Walter Gropius in 1919. the Grand Tour of Modernism connects landmark Bauhaus and modernist architecture in 100 locations across Germany. Three new Bauhaus museums, in Weimar (opens April), Dessau and Berlin (open in Sept), will each hold a major anniversary exhibition. bauhaus100.com 54 /

1(68) 2019

NINO LURSMANASHVILI

LEONARDO 500 th ITALY, FRANCE, UK

Museums and galleries across Europe are competing to commemorate the 500th anniversary of Leonardo da Vinci’s death. Exhibitions are taking place at the Ambrosiana in Milan until 17 March; the Museo Galileo in Florence from April; and the Museo Leonardiano in Vinci from April to June. The UK plans simultaneous exhibitions in 12 cities (1 Feb-6 May), each with a selection of 550 of Leonardo’s drawings, a single exhibition of all the works at the Queen’s Gallery in London this summer and another at the Queen’s Gallery in Edinburgh over the winter. Another exhibition is in autumn at the Louvre in Paris. ლეონარდო და ვინჩი, 500 წლისთავი იტალია, საფრანგეთი, დიდი ბრიტანეთი

ევროპული მუზეუმები და გალერეები ლეონარდო და ვინჩის გარდაცვალებიდან 500 წლისთავზე მისი ხსოვნისადმი მიძღვნილი გამოფენების მარათონში ჩაერთვნენ. მილანში, Ambrosiana-ში გამოფენები 17 მარტამდე გრძელდება; ფლო რენციაში, Museo Galileo-ში აპრილიდან იწყება, ხოლო Museo Leonardiano-ში, მის მშობლიურ ქალაქ ვინჩიში კი აპრილიდან ივნისამდე გასტანს. დიდ ბრიტანეთში პირველი თებერვლიდან 6 მაისამდე 12 ქალაქში ერთდროულად ჩატარდება გამოფენა, რომელთაგან თითოეულზე ლეონარდო და ვინჩის 550 ნამუ შევარი გამოიფინება, ხოლო ყველა ნამუშევრის ერთჯერადი ექსპოზიციები მოეწყობა ლონდონის Queen's Gallery-ში ზაფხულში, ედინბურგის Queen's Gallery-ში კი _ ზამთარში. მხატვრის იუბილესადმი მიძღვნილ კიდევ ერთ გამოფენას პარიზის ლუვრში შემოდგომაზე იხილავთ.

მთვარეზე დაჯდომის 50 წლის იუბილე

MOON LANDING 50TH

დიდი ბრიტანეთი

20 ივლისს 50 წელი შესრულდება, რაც პირველი ადამიანი მთვარეზე დაჯდა. მუზეუმები და სამეცნიერო ცენტრები მსოფლიოს გარშემო მოაწყობენ კოსმოსისა და მთვარის თემატიკით შთაგონებულ გამოფენებსა და აქტივობებს. დიდ ბრიტანეთში ლესტერის სახელმწიფო კოსმოსური ცენტრი თავის გალერეაში Space Oddities ახალ „აპოლოს“ გამოფენს (სექტემბრამდე). მთავარი მოვლენა კი ლონდონში გამართული მთვარის ფესტივალია, მათ შორის, მარგარეტ ეტვუდის ლექცია ჯადოსნობისა და მთვარის შესახებ, მთვარის თემატიკის ანდერგრაუნდ ჯაზ-კონცერტი და შუაღამის კაბარე. (19-26 ივლისი, moonfestival.co.uk)

On 20 July, it will be 50 years since the first humans landed on the moon. Museums and science centres across the globe will be staging space- and lunar-themed exhibitions and activities. In the UK, the National Space Centre in Leicester has a new Apollo exhibition in its Space Oddities gallery (until September). But the main event is a Moon Festival in London, including a lecture by Margaret Atwood on magic and the moon, a moon-themed underground jazz gig and a late-night cabaret. 19-26 July, moonfestival.co.uk

VOYAGE

რემბრანდტი, 350 წლისთავი ნიდერლანდები

რემბრანდტ ვან რეინის გარდაცვალებიდან 350 წელი გავიდა. მხატვრისადმი მიძღვნილი გამოფენები, რომლებიც რემბრანდტსა და ჰოლანდიურ ოქროს ხანაზეა ფოკუსირებული, ჰოლანდიის ცხრა ქალაქში ტარდება. ამსტერდამში, Rijksmuseum-ში (15 თებერვალი -10 ივნისი) მისი 22 ფერწერული ტილო, 60 გრაფიკული ნამუშევარი და 300 გრავიურა იქნება თავმოყრილი ‒ რემბრანდტის ყველაზე დიდი კოლექცია, რომელიც ოდესმე ერთ ექსპოზიციაში გამოუფენიათ; ასევე, რემბრანდტისა და ველასკესის გამოფენა (11 ოქტომბერი-19 იანვარი), Rembrandt House Museum-ში სამი გამოფენა იგეგმება, ხოლო City Archives მის პერსონალურ ისტორიას მოგიყვებათ (7 აპრილამდე). ჰააგაში Mauritshuis გამოფენს 18 ფერწერულ ტილოს, რომელსაც რემბრანდტს მიაკუთვნებენ (15 სექტემბრამდე); მხატვრის ადრეულ ნამუშევრებს Museum De Lakenhal-ში იხილავთ (3 ნოემბერი9 თებერვალი, 2020). Fries Museum 7 მარტამდე რემბრანდტის ცოლისადმი, სასკიასადმი მიძღვნილ ინფორმაციით დატვირთულ ექსპოზიციას შემოგთავაზებთ. პრადოს 200-წლიანი იუბილე ესპანეთი

Museo del Prado 1819 წლის 19 ნოემბერს მადრიდში გაიხსნა; მუზეუმი თავის ორასი წლის იუბილეს საკუთარი ისტორიის გადახედვით ‒ ელ გრეკოს, მურილიოსა და სხვათა საგანძურების გამოფენით აღნიშნავს (10 მარტამდე), ასევე, ბართოლომე ბერმეხოს, ველასკესის, ჯიაკომეტისა და სხვა არტისტების პერსონალურ გამოფენებს მართავს. პროექტმა On Tour Through Spain პროვინციულ ესპანურ გალერეებს პრადოს კოლექცია დროებით მიაქირავა: ჟორჟ დე ლა ტურის „ბრმა ქნარზე დამკვრელი“ გრან კანარიას Atlantic Centre of Modern Art-სა (4-30 ივნისი) და Museum of Menorca-ში გამოიფინება (8 ივნისი-4 აგვისტო). PRADO 200 TH SPAIN

The Museo del Prado opened in Madrid on 19 November 1819, and is marking its bicentenary with a review of its history with treasures by El Greco, Murillo and more (to 10 March), individual exhibitions on Bartolomé Bermejo, Velazquez, Giacometti and other artists. The On Tour Through Spain loaned to provincial Spanish galleries Prado’s collection: A Blind Hurdy-Gurdy Player by Georges de La Tour is at the Atlantic Centre of Modern Art in Gran Canaria (4-30 June) and the Museum of Menorca (8 July-4 Aug). museodelprado.es

REMBRANDT 350 th The Netherlands

It is 350 years since the death of Rembrandt van Rijn. Events are held in nine Dutch cities, focusing on Rembrandt and the Dutch golden age. In Amsterdam, the Rijksmuseum (15 Feb-10 June) will display all of its 22 paintings, 60 drawings and 300 engravings – the biggest Rembrandt collection ever seen in a single exhibition, a Rembrandt and Velazquez show (11 Oct-19 Jan), the Rembrandt House Museum has three exhibitions and the City Archives tell his personal story (until 7 April). In the Hague, the Mauritshuis (until 15 Sept) is showing 18 paintings attributed to Rembrandt; there’s a display of the painter’s early work at Museum De Lakenhal (3 Nov-9 Feb 2020); and the Fries Museum (to 7 March) has an intimate show devoted to his wife, Saskia.

56 /

1(68) 2019

ბრეიგელი, 450 წლისთავი ბელგია

2019 წლის 9 სექტემბერს ფლამანდიელი ოსტატის, პეტერ ბრეიგელ უფროსის გარდაცვალებიდან 450 წელი შესრულდება. ბრიუსელში, კარლოს ლოთარინგიელის სასახლეში ბელგიის სამეფო ბიბლიოთეკის კუთვნილი ბრეიგელის პრინტების სრული კოლექცია გამოიფინება (15 ოქტომბერი-16 თებერვალი, 2020); ვირტუალური რეალობის დახმარებით მეთექვსმეტე საუკუნეში მოგზაურობას Hallepoort-ში შეძლებთ (22 ივნისი 201921 ივნისი 2020); ასევე შემოგთავაზებენ ტურებს ბრეიგელის თემატიკაზე. Museum Mayer van den Bergh-ის დამთვალიერებლები ბრეიგელის ახლად რესტავრირებულ „შეშლილ გრეტას“ იხილავენ. გენკში, ღია ცის ქვეშ მდებარე, ბრეიგელით შთაგონებული მუზეუმი Bokrijk დღეში ორჯერ გამართავს წარმოდგენას ‒ „ბრავო, მისტერ ბრეიგელ!“ (11 ივლისი-1 სექტემბერი). BRUEGEL 450 TH BELGIUM

On 9 September 2019, it will be 450 years since the death of the Flemish master, Pieter Bruegel the Elder. In Brussels, the Royal Library of Belgium’s complete collection of Bruegel prints is on display at the Palace of Charles of Lorraine (15 Oct-16 Feb 2020); there

is a virtual-reality journey back to the 16th century at Hallepoort (22 June 2019-21 June 2020); and Breugel-themed guided tours. Visitors to the Museum Mayer van den Bergh can see Breugel’s newly restored Dulle Griet. Bokrijk, an open-air museum in Genk inspired by Bruegel, has twice-daily performances of a show, Bravo Mr Bruegel (11 July-1 Sept). visitflanders.com

რენუარი, 100 წლისთავი საფრანგეთი

ოგიუსტ რენუარი 100 წლის წინ გარდაიცვალა. ასოციაციამ Eau et Lumière 2019 წელი რენუარის წლად გამოაცხადა. ასოციაციამ იმპრესიონიზმის 12 „მარშრუტი“ შექმნა, რომელიც 12 ევროპელი იმპრესიონისტი მხატვრის შთაგონების ადგილებს აერთიანებს; ის კიდევ უფრო მეტი ხელოვნების მოყვარულის მოზიდვას ელის რენუარის მარშრუტზეც ‒ პარიზის სტუმრებს შეუძლიათ ესტუმრონ Museum of Montmartre-ს და Renoir Gardens-ს, სადაც მხატვარი ოდესღაც ცხოვრობდა, ან ახლოს, Croissy-sur-Seine-ში, სადაც ის მდინარის ხედებს ხატავდა, მდებარე Musée de la Grenouillère-ს.

RENOIR 100 TH France

August Renoir died 100 years ago. The Eau et Lumière Association, which has created 12 “Impressionisms Routes” linking sites that inspired 12 European impressionist painters, has declared 2019 to be Renoir Year. It hopes to attract more art lovers to attractions on the Renoir Route – visitors to Paris could try the Museum of Montmartre and Renoir Gardens, where he once lived, or the Musée de la Grenouillère in nearby Croissy-sur-Seine, where he painted river scenes. 57

VOYAGE

NIKO PIROSMANI – WANDERER BETWEEN WORLDS / VINCENT VAN GOGH – SPEED & APLOMB The exhibition Niko Pirosmani – Wanderer between Worlds brings together almost thirty paintings by the Georgian artist (1862– 1918) presenting a real and fantastical panorama, suffused with great calm, of an epoch in the midst of transition.

Niko Pirosmani, Woman with a Mug of Beer

Vincent van Gogh, L’Arlésienne (Madame Ginoux)

ნიკო ფიროსმანი _ სამყაროთა შორის მოხეტიალე ვინსენტ ვან გოგი _ სისწრაფე & რიხი საფრანგეთის ქალაქ არლში მდებარე ვან გოგის მუზეუმში ნიკო ფიროსმანის ნახატების გამოფენა 2 მარტს გაიხსნება. არლის ვან გოგის მუზეუმში ნიკო ფიროსმანის ნამუშევრები ვან გოგის ნახატებთან ერთად გამოიფინება. ნიკო ფიროსმანაშვილის გამოფენა მხატვრის გარდაცვალების 100 წლისთავს ეძღვნება. ექსპოზიციაზე წარმოდგენილი იქნება მხატვრის 29 ნამუშევარი საქართველოს ეროვნული მუზეუმის შალვა ამირანაშვილის სახელობის ხელოვნების მუ ზეუმის კოლექციიდან; ასევე, ილია ზდა ნევიჩის ხელნაკეთი წიგნი სახელწოდებით „ფიროსმანაშვილი 1914“ პარიზის ზდანე ვიჩის ფონდიდან. 1972 წელს არლის ექსპოზიციაზე წარმოდგენილი პიკასოს ლითოგრაფია – ნიკო ფიროსმანის პორტრეტი – ქართველი მხატვრის იმ გავ ლენაზე მეტყველებს, რომელიც მისმა ნამუშევრებმა ფრანგულ მოდერნისტულ

ავანგარდულ წრეებზე მოახდინა. ფიროსმანის გავლენა მისივე თანამედროვე ხელოვანების ნამუშევრებსა და ხედვაზე სრულიად აშკარაა. ფიროსმანის ტილოები იმ ეპოქაში მოღვაწე სხვადასხვა რუსი და პარიზელი ავან გარდისტი მხატვრებისათვის ბიძგის მიმცემი აღმოჩნდა. ფიროსმანი იმ მხატვ რების ყურადღების ცენტრში მოექცა, რომელთა ავთენტიკური ნამუშევრები აკადემიურ კონფორმიზმს უარყოფდა. რუსულმა ავანგარდმა 1913 წელს მოსკოვში ჩატარებულ გამოფენაზე „სამიზნე“ ფიროსმანის ტილოებს დიდი სივრცე დაუთმო. ფიროსმანის ექსპოზიცია, სახელწოდე ბით „ნიკო ფიროსმანი _ სამყაროთა შორის მოხეტიალე“, გასულ წელს ვე ნაში, ალბერტინას მუზეუმში პიკასოს, კლოდ მონესა და ედვარდ მუნკის შემოქ მედებასთან ერთად იყო წარმოდგენილი. From 2 March to 21 April 2019: Open from Tuesday to Sunday from 11am to 6pm. Last admission at 5.15pm. From 22 April to 29 September 2019: Open every day from 11am to 7pm. Last admission at 6.15pm. 35 ter, rue du Docteur-Fanton – 13200 ARLES www.fondation-vincentvangogh-arles.org

Pablo Picasso, Portrait of Niko Pirosmani

58 /

1(68) 2019

Niko Pirosmani, Kakhetian Train

Self-taught, a wanderer, meandering between town and country, Pirosmani embodies the popular modern vision of the clearsighted artist on the margin of society. Far from the symbolic intermediate spaces of galleries, artists’ groups and museums, Pirosmani forged an œuvre imbued with modesty in the taverns and stables of Tbilisi and its surroundings, painting to order or offering his art in exchange for food. He distanced himself from the image of the naive painter immured in his solitude and – like Van Gogh – built up a body of work that seems to belong to everyone. Uniting works by these two artists for the first time in the same place, Niko Pirosmani – Wanderer between Worldsis thus no ordinary exhibition. The Georgian painter is namely presented at the Fondation alongside six canvases by Vincent van Gogh, grouped under the title Vincent van Gogh: Speed & Aplomb. Produced between 1884 (the Dutch period) and 1889 (the Provençal period), Van Gogh’s paintings, too, convey a sense of speed and attest to a humble look at the people and the things surrounding the Dutch artist. Pirosmani’s influence on the art and vision of his contemporaries is clear. His œuvre was caught up in the ferment of emulation propelling the various Russian and Parisian avant-gardes of the era. Alert to artists whose work – seen as “authentic” – signalled a rejection of academic conformism, the Russian avant-garde awarded generous space to Pirosmani at the exhibition The Target held in 1913 in Moscow. Pablo Picasso’s 1972 drypoint etching Portrait of Niko Pirosmani, presented in the Arles exhibition, speaks of the impact of the Georgian’s work on French modernist avant-garde circles.

ქართული ლუდის კომპანია GEORGIAN BEER COMPANY ლუდსახარში „ზედაზენის“ საწარმო საგურამოში მდებარეობს. 2011 წელს რეკორდულად მცირე დროში, 7 თვეში დაიგეგმა და აშენდა უპრეცედენტო მასშტაბის საწარმო. 2012 წლის 4 აპრილს კომპანიამ ბაზარს წარუდგინა ლუდისა და ლიმონათის ახალი ქართული ბრენდი „ზედაზენი“, რო მელმაც პირველივე წელს მოიპოვა ლიდერის პოზიცია. გახსნიდან ერთ თვეში „ზედაზენმა“ მიიღო ხარისხის მართვის სერტიფიკატი ISO 9000, რომელსაც მოჰყვა სურსათის უვნებლობის მართვის სერტიფიკატის, ISO 22000-ის მიღება. დღეს „ქართული ლუდის კომპანია“ ერთადერთი ქართული კომპანიაა, რომელიც FSSC 22000 v.4.1. სერტიფიკატს ფლობს. მცირე დროში მოპოვებულმა მნიშვნელოვანმა მიღწევებმა განაპირობა საექსპორტო ბაზრის საგრძნობლად გაფართოება, „ქართული ლუდის კომპანიის“ პროდუქცია ხელმისაწვ დომია 20-ზე მეტ ქვეყანაში. 2013 წელს კომპანიამ ბაზარზე წარადგინა მთის ტრადიციული ტექნოლოგიით დამზადებული ლუდი „ხევსურული“, პირ ველი ქართული ენერგეტიკული სასმელი Wilder და დიეტური ლიმონათის სხვადასხვა სახეობა. ძალიან მოკლე ხანში კომპანიამ მოიპოვა მსოფლიოში ცნო ბილი საერთაშორისო ლუდის ბრენდების – Bavaria-სა და Holsten-ის, ასევე, ამერიკული ბრენდის, Royal Grwn Cola-ს ლიცენზიები და დაიწყო მათი წარმოება. მაღალხარისხიანი პროდუქციის წარმოების მიზნით კომპანია თანამშრომლობს მსოფლიოს წამყვან კომპანიებთან, რო გორიცაა: KHS, Kroness, Dohler, Esurom wild, Bell flavors და სხვა. 2017 წელს ბაზარზე ასეპტიკური ტექნოლოგიით დამუშავებული პირველი ქართული ნატურალური წვენი „ჩერო“ გამოჩნდა. პროექტი, რომლის საერთო საინვესტიციო ღირებულება დაახ ლოებით 25 მილიონი ლარია, „აწარმოე საქართველოს“ ფარგ ლებში სს „ქართული ლუდის კომპანიამ“ განახორციელა. ასეპტიკური ხაზები უპრეცედენტოა რეგიონისათვის. ნატურა ლური წვენის ინოვაციური წარმოება ულტრათანამედროვე ტექნოლოგიებითაა აღჭურვილი, რაც უმაღლესი ხარისხის კონკურენტუნარიანი ქართული პროდუქციის წარმოების საშუ ალებას იძლევა. პროექტის ფარგლებში „ზედაზენში“ დამატე ბით 100-მდე სამუშაო ადგილი და ეკონომიკური აქტივობის კერა შეიქმნა.

On the April of 2012, the company introduced new type of Georgian beer and lemonade brand “Zedazeni” for Georgian market, which, by the first year, appeared in a leader position. After the bringing business into the open, in one-month Zedazeni got the ISO 9000, the certificate of quality management system. After that follows “food safety management system” Certificate, ISO 22000. Currently “Georgian beer company” is the only one, which owns FSSC 22000 v.4.1 certificate. The important success, which was got in a short period of time, ensured the expansion of export market. Nowadays, the products of “Georgian beer company” is available in more than 20 countries. In 2013, the company introduced beer “Khevsuruli” which was made by traditional mountain technology, also first Georgian energetic beverage “Wilder” and various types of dietetic lemonades. In a very short period, company got the licenses of one of the most famous international beer brands, such as the “Bavaria” and the “Holsten”, so the license of American brand “Royal Crown Cola” and started their production. For the purpose to produce high quality products, the company cooperate with the leading enterprises, such as: KHS, Krones, Dohler, Esurom Wild, Bell Flavor etc. In 2017, on the market appeared first aseptically processed natural juice “Chero”. Project investment value is approximately 25 million dollar and within “Produce Georgia” implemented by “Georgian beer company”. For region, aseptic lines are unprecedented. The production of innovative natural juice is equipped with ultramodern technologies that gives the possibility to produce high quality and competitive Georgian product. Within the project, “Zedazeni” created approximately 100 working places additionally and the basis of economic activity. Nowadays, JSC “Georgian Beer Company” owns one-third of Georgian beer and non-alcoholic beverage market.

Advertorial

დღეისათვის სს „ქართული ლუდის კომპანია“ საქართველოს ლუდისა და უალკოჰოლო სასმელების ბაზრის მესამედის მფლობელია.

Brewery “Zedazeni” is located in Georgia, village Saguramo. Unprecedented scaled enterprise was planned and built in a highly less time in 2011.

60 /

1(68) 2019

GEORGIAN AIRWAYS

პირდაპირი ფრენა ვენის, ამსტერდამის, ლონდონის, თელ-ავივის, პარიზის, ბრიუსელის, ბარსელონის, ბერლინის, კიოლნის, ბოლონიის, ვილნიუსის, პრაღის, ბრატისლავის, კიევის, მოსკოვის, სანკტ-პეტერბურგის, ერევნის, უფას და ყაზანის მიმართულებით.

Siatte Ottawa Boston Detroit

New York Washington

Las Vegas Dallas

Los Angeles

Miami Mexico city

Bogota

partniori kompaniebi

PARTNERS

kompaniis erT-erTi ZiriTadi prioritetia msoflios wamyvan aviakompaniebTan partnioruli urTierTobebis damyareba. `jorjian earveiss~ interlain xelSekrulebebi 18 msxvil aviakompaniasTan aqvs dade buli. aseTi partniorebis arseboba aviakompaniis momxmareblebs uadvilebs mgzavrobas da exmareba maT msoflios nebismier wertilSi droulad da usafrTxod Cafrindnen.

One of the priorities of the company is the establishment of partnership relations with the major air companies throughout the world.

saaviacio bazarze `jorjian earveisis~ partniorebi arian: AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

62 /

1(68) 2019

“Georgian Airways” has concluded Interline Agreement with 18 major airlines. This kind of partnership makes traveling easier for passengers and helps them reach any destination worldwide. The partners of “Georgian Airways” are the world leaders in the air market _ AEGEAN

AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

Brasilia

Buenos Aires

St.Petersburg Moscow

Vilnius Amsterdam London Berlin Brussels Cologne Prague

Kazan Ufa Kiev

Astana

Kharkiv

Vienna

Paris

Bratislava Bologna Batumi

Barcelona

Tbilisi Beijing

Erevan

Tel Aviv

REGULAR FLIGHTS þ TBILISI - VIENNA

þ TBILISI - PRAGUE

þ TBILISI - AMSTERDAM

þ TBILISI - BRATISLAVA

þ TBILISI - LONDONº

þ TBILISI - KIEV

þ TBILISI - TEL AVIV þ TBILISI - PARIS þ TBILISI - BRUSSELS þ TBILISI - BARCELONA þ TBILISI - BERLIN

þ TBILISI - MOSCOW þ TBILISI - SAINT-PETERSBURG þ TBILISI - YEREVAN þ TBILISI - KAZAN

þ TBILISI - COLOGNE

þ TBILISI - UFA

þ TBILISI - BOLOGNA

þ TBILISI - BATUMI

þ TBILISI - VILNIUS

þ BATUMI - TEL AVIV

saqarTvelo, Tbilisi 0108, rusTavelis gamz. #12. tel.: 2 999 130, 2 999 180, 2 505 005; faqsi: 2 999 660 salaro: Tbilisi, aRmaSeneblis gamz. #127 tel.: 2 485599, 2 485560

www.georgian-airways.com 63

GEORGIAN AIRWAYS

Q dazRveva `jorjian earveisis~ aviaparki dazRveulia `loidiSi~ (q. lon doni), sadazRvevo kompania UNISON-is mier. sadazRvevo programa Sedgenilia saerTaSoriso standartebisa da evrokavSiris moTxovnebis Sesabamisad.

Q servisi aviakompania mgzavrebs sTavazobs biznes da ekonom klasebiT momsaxurebas; moqmedebs bavSvebis, axalgazrduli da studenturi tarifebi. biznesklasis mgzavrebs SeuZliaT ufasod gadaitanon 32 kg, xolo ekonomklasis mgzavrebs _ 23 kg bargi. biznesklasis mgzavrebisTvis daSvebulia TviTmfrinavis bortze 12 kg-mde, xolo ekonomklasis mgzavrebisTvis _ 8 kg wonis erTi erTeuli xelbargis atana.

Q istoria

aviakompania `jorjian earveisi~ frenas 1993 wlis seq tembridan axorcielebs (2004 wlis pirvel oqtombramde man `airzena _ saqarTvelos aviaxazebis~ saxeliT iarseba). aviakompaniam 26 wlis winaT moRvaweoba Carte ruli reisebiT daiwyo. dRes regularul reisebs asrulebs venis, moskovis, amsterdamis, Tel-avivis, parizis, briuselis, barse lonis, berlinis, kiolnis, boloniis, bratislavis, sankt-peterburgis, erevnis, kievis, londonis, praRis, yazanis, baTumis mimarTulebiT.

Q aviaparki 2000 wlidan `jorjian earveisma~ sabWouri TviTmfrinavebiT dakompleqtebuli aviaparkis ganaxleba daiw yo da dRes mis reisebs BOEING-is, EMBRAER-isa da CRJ-is tipis avialainerebi asruleben. isini aRWurvilia Tanamedrove sanavigacio sistemebiT da komfortuli salonebiT, rac mgzavrTa usafrTxo, Seuferxebel da komfortul transportirebas uzrunvelyofs. sami BOEING 737-700 savarZlebis saerTo raodenobiT 132, maT Soris, 12 biznesklasis da 120 ekonomklasis; ori CRJ 200 savarZlebis saerTo raodenobiT maT Soris, 6 biznesklasis da 44 ekonomklasis;

50,

sami EMBRAER 190 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 97, maT Soris, 9 biznesklasis da 88 ekonomklasis. erTi EMBRAER 195 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 118.

Q partniori kompaniebi kompaniis erT-erTi ZiriTadi prioritetia msoflios wamyvan aviakompaniebTan partnioruli urTierTobebis damyareba. `jorjian earveiss~ interlain xelSekrulebebi 18 msxvil aviakompaniasTan aqvs dadebuli. aseTi partniorebis arseboba aviakompaniis momxmareblebs mgzavrobas uadvilebs da exmareba maT, msoflios nebismier wertilSi droulad da usafrTxod Cafrindnen. saaviacio bazarze misi partniorebi arian: AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

64 /

1(68) 2019

Q personali `jorjian earveisis~ xomaldebs didi gamocdilebis mqone maRalkvalificiuri mfrinavebi marTaven. ekipaJis yvela wevrs gavlili aqvs Teoriuli da praqtikuli swavleba, aseve, eqvs TveSi erTxel gadian ganmeorebiT treningebs Boeing-is da CRJ-is TviTmfrinavebis mode lebze Semdeg saswavlo centrebSi: Pan American _ safrenosno akademia (maiami, florida), ICARE _ saswavlo centri (safrangeTi), UAB Cam & Cons (vilniusi, litva), Malev _ saswavlo centri (ungreTi). `jorjian earveisis~ pilotebs miniWebuli aqvT me-2 da me-3 kategoriis xarisxi, rac maT arasasurveli amindis pirobebSi operirebis uflebas aZlevs.

Q usafrTxoeba 2010 wels `jorjian earveisi~ IATA-s (saerTaSoriso sahaero transportis asociaciis) wevri gaxda (www.iata.org). IATA-Si gawevrianebamde aviakompaniaSi IATA-s saeqsp luatacio usafrTxoebis auditi (IOSA) Catarda. IATA-s wevri yvela aviakompania eqvemdebareba Semowmebas frenis usafr Txoebis standartebis dacvis mimarTulebiT. IOSA-s programa saerTaSorisod aRiarebuli da miRebuli Sefasebis sistemaa, romlis mizania aviakompaniis operatiuli marTvisa da kontrolis sistemebis Sefaseba. IOSA-s programis mixedviT, aviakompania Semowmebas eqvemdebareba Semdeg sferoebSi: korporaciuli organizeba da marTva; safrenosno usafrTxoeba; ope ratiuli kontroli/fre nebis ganlageba; TviTmfrinavis sainJinro da teqnikuri momsaxurebis uzrunvel yofa; salonis usafrTxoeba; TviTmfrinavis miwiszeda momsaxureba; tvirTis gadazidva; operatiuli saaviacio uSiSroeba. aviakompaniis saqmianoba usaf r Txoebis mimarTulebiT kompaniis umaRles prioritetad rCeba. IOSA-s standartebTan da saxelmZRvanelo miTiTebebTan Sesabamisoba aviakompaniis yvela ZiriTadi sferos usafrTxod da ufro maRali efeqtianobiT funqcionirebis garantiaa. 2008 wlidan aviakompaniam warmatebiT gaiara IOSA-s eqvsi auditi. bolo sertificireba moxda 2018 wels oqtomberSi da ZalaSia 2021 wlis 13 martamde.

COMPANY HISTORY

The airline was founded under the name “Airzena“ in September 1993 as a Charter Airline operating by TU-154 to UAE, China, Egypt and other destinations, gradually developing into scheduled airline. In 1999 Airzena became the flag carrier of the Georgian aviation. In the beginning of 2000 Airzena leased first two BOEING 737500 aircrafts from “Hapag-Lloyd”, and became the first Georgian carrier to introduce Western aircraft in its fleet. In October 2004 the Airline changed its name to “Georgian Airways LTD“, however, it continued to use its former name for brand awareness reasons. Georgian Airways is always renewing its fleet park. It introduced E-Tickets and launched sales via company’s website www.georgian-airways.com the same year. “Georgian Airways” successfully completed IATA Operational Safety Audit (IOSA) in 2009 and became a member of IATA in 2010. The airline is now performing regular flights to Vienna, Moscow, Amsterdam, Tel aviv, Paris, Brussels, Barcelona, Berlin, Cologne, Bologna, Bratislava, Saint petersburg, Yerevan, Kiev, London, Prague, Kazan, Batumi. Q

THE FLEET

Our current fleet consists of: Three BOEING 737-700 NG, with the seating capacity of 12 business class and 120 economy class seats, total 132. Two CRJ 200, with the seating capacity of 6 business class and 44 economy class seats, total 50. Three EMBRAER 190, with the seating capacity of 9 business class and 88 economy class seats, total 97. One EMBRAER 195, with the seating capacity of 118 seats. Q

SERVICE

“Georgian Airways” offers the passengers business and economy class services, as well as special rates for children and students. Business class _ check-in baggage 1 piece, not more than 32 kg (158 cm by the sum of 3 dimensions) Economy class _ check-in baggage 1 piece, not more than 23 kg (158 cm by the sum of 3 dimensions) and 25 kg (only for Moscow, St. Petersburg, Kiev) Hand baggage may not exceed 115 cm by sum of three dimen sions and the weight of 8 kg.

PARTNERS

One of the priorities of the company is the establishment of partnership relations with the major air companies throughout the world. “Georgian Airways” has concluded Interline Agreement with 18 major airlines. This kind of partnership makes traveling easier for our passengers and helps them reach any destination worldwide. The partners of “Georgian Airways” are the world leaders in the air market _ AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA,

KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

INSURANCE

“Georgian Airways” fleet is insured at Lloyds of London, by the insurance company UNISON. The insurance program is established in accordance with the international standards and EU requirements. Q

STAFF

The air company has a highly qualified staff, with long experience in aviation industry. All “Georgian Airways” aircraft are operated by the highly skilled pilots with extensive flight experience. All crews take initial theoretical and practical training as well as six months recurrent simulator training at Boeing and CRJ facilities in the following training centres: Pan American Flight Academy (Miami, Florida), ICARE Training Centre (France), UAB Cam&Cons (Vilnius, Lithuania), Malev Training Centre (Hungary). “Georgian Airways” pilots are certified to II and III categories, which qualifies them for operation in the adverse weather conditions. “Georgian Airways” is the member of IATA CLEARING HOUSE and MITA. Q

SAFETY

In 2010 ‘’Georgian Airways’’ became IATA member (International Air Transport Association http://www.iata.org). Before acceding to IATA, our company underwent IATA Operational Safety Audit (IOSA), as all IATA Member Airlines are committed to being audited, to meet IOSA standards. The IOSA Program is an internationally recognized and accepted evaluation system designed to assess the operational management and control systems of an airline. The following areas of the airline are audited under the IOSA Program: Corporate Organization and Management; Flight Operations; Operational Control / Flight Dispatch; Aircraft Engineering and Maintenance; Cabin operations; Aircraft Ground Handling; Cargo Operations; Operational Security. Safety of airline operations remains the highest industry priority – compliance with IOSA standards and recommended practices helps us to deliver operational safety in all key areas, as well as provides higher efficiency. Starting from 2008, ‘’Georgian Airways’’ has successfully passed six IOSA audits and the last certification was effectuated in October 2018, and is valid till 13 March 2021. 65

GEORGIAN AIRWAYS

„jorjian earveisis“ aviaparki sami BOEING 737-700 savarZlebis saerTo raodenobiT 132, maT Soris, 12 biznesklasis da 120 ekonomklasis; ori CRJ 200 savarZlebis saerTo raodenobiT 50, maT Soris, 6 biznesklasis da 44 ekonomklasis; sami EMBRAER 190 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 97, maT Soris, 9 biznesklasis da 88 ekonomklasis. erTi EMBRAER 195 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 118.

AIRCRAFT FLEET Three BOEING 737-700 NG, with the seating capacity of 12 business class and 120 economy class seats, total 132. Two CRJ 200, with the seating capacity of 6 business class and 44 economy class seats, total 50. Three EMBRAER 190, with the seating capacity of 9 business class and 88 economy class seats, total 97. One EMBRAER 195, with the seating capacity of 118 seats.

66 /

1(68) 2019

ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისმა“ ევროპის საავიაციო უსაფრთხოების სააგენტოს (EASA) ავტორიზაცია წარმატებით გაიარა • ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნების ავიაკომპანიების ავტორიზაციის პროცესის ფარგლებში (EU safety authorization for foreign air operators – PART-TCO), ევროპის საავიაციო უსაფრთხოების სააგენტომ (EASA) ქართულ ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისს“ საჰაერო უსაფრთხოების ერთიანი ნებართვა მისცა. • „ჯორჯიან ეარვეისს“ უფლება ენიჭება, ერთი ცენტრალიზებული ნებართვით იფრინოს EASA-ს წევრ 32 სახელმწიფოში (ევროკავშირის 28 და ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის ასოციაციის (EFTA) 4 ქვეყანაში: ისლანდია, შვეიცარია, ლიხტენშტეინი, ნორვეგია). • ევროკომისიის გადაწყვეტილებით, 2016 წლიდან EASA-ს ავტო რიზებული ნებართვა სავალდებულო ხდება ნებისმიერი მესამე ქვეყნის ოპერატორისთვის, რომელსაც სურვილი აქვს, იფრინოს ევრო კავშირის ტერიტორიაზე (არა აქვს მნიშვნელობა, ადრე ოპერირებდა თუ არა იგი EU-ს ტერიტორიაზე). ნებართვა ადასტურებს საჰაერო ხომალდის ექსპლუატანტის სრულ შესაბამისობას საავიაციო უსაფ რთხოების ICAO-ს სტანდარტებთან, ამასთანავე, მოწმობს ქვეყნის მიერ ფრენების უსაფრთხოების ნორმების დაცვის და ზედამხედველობის მაღალ ხარისხს (სხვა ელემენტებთან ერთად ავტორიზაციის პროცესში ყურადღება ექცევა ICAO-ს აუდიტის დროს გამოვლენილ შედეგებს). ნებართვა ძალაშია, სანამ ოპერატორი ევროკავ შირის არაწევრი ქვეყნების ავიაკომპანიების ავტორიზაციასთან დაკავშირებულ ევროპული რეგულაციის სტანდარტებს აკმაყოფილებს. • EASA-ს საჰაერო უსაფრთხოების ერთიანი ნებართვის ქონა გააად ვილებს „ჯორჯიან ეარვეისის“ ოპერირებას ევროპულ საავიაციო ბაზარზე და ხელს შეუწყობს ავიაკომპანიის შემდგომ განვითარებას.

The European Aviation Safety Agency (EASA) has announced that national flag-carrier Georgian Airways has met all of the body’s safety requirements and will be allowed to carry out flights to Europe •

According to the declaration, Georgian Airways can perform flights to 32 EASA member countries – 28 EU members and four EFTA countries: Iceland, Switzerland, Norway and Lichtenstein.

•

The European Commission recently decided that all airlines from non-EU countries should obtain EASA permission before being allowed to operate in Europe’s airspace. The commission claimed that this document would confirm their compliance with international aviation safety standards.

•

Tbilisi’s Ministry of Economy and Sustainable Development stated that the decision fully reiterates that Georgian Airways has met all international standards to operate in world’s largest air traffic region.

სერტიფიცირებულია

Reserve Eternal Reserve

www.marani.co Photograph by Paul Salopek

MARANI

ალკოჰოლის დიდი ოდენობით მიღება ვნებს ჯანმრთელობას

GEORGIAN AIRWAYS

03:10

04:10

07:40

10:45

11:45

15:05

Tel Aviv

17:20

18:10

21:40

Kazan

22:30

23:05

Tbilisi

09:40

10:40

17:15

Amsterdam

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10(+1)

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

19:00

21:15

22:15

02:30(+1)

St. Petersburg

10 Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

18:30

20:30

21.30

03:15(+1)

Bologna

11 Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

12 Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

13 Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

14 Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

19:00

21:20

22:40

06:40(+1)

gafrena Departure from Tbilisi LT*

Camofrena Arrival to Tbilisi LT

2019 gamofrena Departure from LT

SPRING

Cafrena Arrival to LT

FLIGHTS FROM TBILISI*

MONDAY

orSabaTi

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

01:30

Tbilisi _ baTumi

08:00

08:40

baTumi _ Tel-avivi _baTumi

09:25

baTumi _ yazani _ baTumi

15:55

baTumi _ Tbilisi

Tbilisi _ amsterdami _ Tbilisi

06:30

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:00 19:00

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

Batumi

frenis ganrigi

Tel Aviv Moscow (Vnukovo)

Kiev (Boryspil) Berlin London (Gatwick) TUESDAY

samSabaTi

68 /

Kazan

Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

09:00

10:40

11:55

17:40

Prague

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

08:00

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:30

17:50

18:50

00:10 (+1)

Vienna

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

Tbilisi _ parizi _ Tbilisi

17:25

20:10

21:20

03:50(+1)

Paris

Tbilisi _ vilniusi _ Tbilisi

19:00

21:00

22:00

02:00(+1)

Vilnius

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

Kiev (Boryspil)

07:00 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10(+1)

Tel Aviv

10 Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

WEDNESDAY

oTxSabaTi 1

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

02:00

03:40

04:40

08:10

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:00 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10(+1)

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

Berlin

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:40

10:55

17:30

Barcelona

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

19:00

21:15

22:15

02:30(+1)

St. Petersburg

Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

18:30

20:30

21.30

03:15(+1)

Bologna

Tbilisi _ ufa _ Tbilisi

20:25

23:55

01:00

02:30(+1)

Ufa

19:25

21:50

22:50

06:35(+1)

London (Gatwick)

10 Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

1(68) 2019

Kazan Tel Aviv

07:00 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10(+1)

Tel Aviv

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:30

17:50

18:50

00:10 (+1)

Vienna

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

Kiev (Boryspil)

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

08:00

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

Tbilisi _ vilniusi _ Tbilisi

19:00

21:00

22:00

02:00(+1)

Vilnius

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan FRIDAY

paraskevi 1

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

01:30

03:10

04:10

07:40

Kazan

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

Tbilisi _ baTumi

08:10

0850

baTumi _ Tel-avivi _ baTumi

09:40

11:00

12:30

15:50

Tel Aviv

baTumi _ yazani _ baTumi

16:35

18:00

18:50

22:20

Kazan

baTumi _ Tbilisi

23:10

23:45

Tbilisi

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:00

08:40

09:40

13:15

Tel Aviv

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:55

11:00

17:35

Barcelona

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

10 Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

Berlin

11 Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

09:00

10:40

11:55

17:40

Prague

12 Tbilisi _ parizi _ Tbilisi

17:25

20:10

21:20

03:50(+1)

Paris

13 Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

18:30

20:30

21.30

03:15(+1)

Bologna

14 Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

Kiev (Boryspil)

15 Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

19:00

21:15

22:15

02:30(+1)

St. Petersburg

Batumi

DIRECT FLIGHTS

THURSDAY

xuTSabaTi

SATURDAY

SabaTi 1

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

Tbilisi _ amsterdami _ Tbilisi

06:30

09:40

10:40

17:15

Amsterdam

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

08:00

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

11:35

13:10

14:10

17:45

Tel Aviv

Tbilisi _ vilniusi _ Tbilisi

19:00

21:00

22:00

02:00(+1)

Vilnius

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

Kiev (Boryspil)

Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

19:25

21:55

22:55

06:35(+1)

London (Gatwick)

Tbilisi _ ufa _ Tbilisi

20:25

23:55

01:00

02:30(+1)

Ufa

kvira Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:00 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10(+1)

Tel Aviv

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:55

10:55

17:30

Barcelona

Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

07:00

08:40

09:40

15:25

Prague

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:30 12:00 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

19:00

21:15

22:15

02:30(+1)

St. Petersburg

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:30

17:50

18:50

00:10 (+1)

Vienna

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00(+1)

Kiev (Boryspil)

SUNDAY

* ganrigi SesaZlebelia Seicvalos, konkretuli TariRi da gafrenis dro gadaamowmeT.

GEORGIAN AIRWAYS

ბავშვები / INFANTS AND CHILDREN 2 wlamde asakis bavSvisaTvis, Tu is ufrosTan erTad mgzavrobs, SegiZliaT bileTi 90%-iani fasdaklebiT SeiZinoT. am SemTxvevaSi bavSvisaTvis calke savarZeli gaTvaliswinebuli ar aris. 2-11 wlis bavSvebs SeuZliaT imgzavron 33%-iani fasdaklebiT. 5 wlamde asakis bavSvma mxolod ufrosTan erTad SeiZleba imgzavros, 5 welze meti asakis bavSvebs ki SeuZliaT marto mgzavroba aviakompaniis warmomadgenelTa meTvalyureobis qveS rogorc bortze, ise aeroportSi. axalgazrduli tarifiT mgzavroba SeuZliaT 12-14 wlamde asakis mgzavrebs, studenturi fasdaklebiT ki mxolod 18-25 wlis axalgazrdebi isargebleben. Infants under 2 years Infant can in principle travel at a 90% discount of the applicable fare, provided they are accompanied by an adult person in the same flight class. However, they are not entitled to an own seat. Children between 2-11 years Can in principle travel at a discount of 33% of the applicable fare. Children under 5 years must be accompanied by an adult person(preferably relatives). Children over 5 years can travel unaccompanied, They will get the special attention of “Georgian Airways” staff involved on ground and on board. Youth and student fares There are discount on many routes for youth from 12-24 years and students from18-25 years. Please ask for details.

ორსული მგზავრებისთვის / FOR EXPECTANT MOTHERS fexmZime qalebs SeuZliaT ifrinon Georgian Airways-is reisiT mxolod im SemTxvevaSi, Tu maTi orsulobis vada ar aRemateba 36 kviras. aucileblad warmoadgineT eqimis mowmoba frenis dros SesaZlo garTulebebis safrTxis ararsebobis Sesaxeb. "Georgian Airways" accepts expectant mothers in normal health, up to 36 weeks of the pregnancy (i.e. until 4 weeks before expected delivery); We recommend to contact your doctor, and obtain medical certificate before making reservation.

ცხოველების გადაყვანა / TRASPORTATION OF LIVE ANIMALS cxovelebis gadayvana daSvebulia mxolod im SemTxve vaSi, Tu maT moaTavsebT sahaero xomaldis satvirTo sabargulSi arsebul specialur konteinerebSi, rom lebsac aqvs gamZle fskeri da saventilacio Rio bebi. mgzavrTa salonSi nebadarTulia mxolod 6 kg-mde wonis ZaRlebisa da katebis gadayvana specialuri kon teineriT. cxovelis gadayvanis Sesaxeb aviakompanias bileTis dajavSnis dros unda acnoboT. Live animals can be transported in the passenger cabin (up to 6kg including the weight of kennel) and in the aircraft hold. Georgian Airways will accept only dogs and cats for transportation. Pregnant animals are not accepted for the transportation. Animals should be booked in advance. Trasportation of animals is not included in free baggage allowance. Domestic animals of unusual size and wild animals must be transported as cargo. Container requirements: rigid plastic kennel, clean, leak-proof, adequately ventilated on three sides. Passenger must provide all necessary documents. Georgian Airways declines all responsibility for any deterioration in animal’s health, which may occur before, during or after flight.

სპეციალური რეგულაციები / SPECIAL REGULATION akrZalulia TviTmfrinavSi civi iaraRis, maT Soris, jibis danis atana. akrZalulia bargSi asanTisa da sanTebelis Senaxva. gansakuTrebul wesebs eqvemdebareba iseTi saxifaTo tvirTis gadazidva, rogoricaa: feTqebadsaSiSi nivTierebebi, sabrZolo aRWurviloba, butani da masze msubuqi sawvavi nivTierebebi, qlori, peroqsidebi, akumulatorebi, mJavebi, Sxamqimikatebi da damagnitebuli nivTierebebi. Special regulation apply to the transportation of animals, weapons, knives and dangerous goods (explosives, ammunition, fireworks, lighter fuel, butane lighter fuel refills, butane gas, bleach, peroxides, batteries, mercury, acids and other corrosive liquids, poison or other dangerous goods such as magnetized material etc.) Matches and lighters must not be transported in baggage. Please keep these items in your pocket while in flight. Knives are not allowed in your hand luggage on board _ they must be checked-in with your luggage.

თამბაქოს მოწევა / NON-SMOKING FLIGHTS Tambaqos moweva kategoriulad akrZalulia aviakompaniis yvela reisze. All “Georgian Airways” flights are non-smoking. In case of non-compliance “Georgian Airways” reserves the right to impose sanction and to claim compensation for consequential damages.

პასპორტი და ვიზა / PASSPORT & VISAS ელექტრონივთები / ELECTRONIC DEVICES TviTmfrinavis bortze aucileblad unda gamorToT mobiluri telefoni. bortze akrZalulia gadamcemi saSualebebis, distanciuri marTvis pultis mqone saTamaSoebis, agreTve, im portatuli kompiuteris xmareba, romelsac aqvs umavTulo mausi da printeri. SegiZliaT isargebloT videokameriT, yursasmeniani portatuli magnitofoniTa da portatuli kompiuteriT im SemTxvevaSi, Tu tablo `SeikariT usafrTxoebis Rvedebi~ gamorTulia. Can interfere with the safe operation of the aircraft. This applies in particular to transmitting andreceiving equipment, remote-controled toys, and laptops with printer or cordless mouse, so that their utilization is prohibited on board. In addition mobile telephones must be in the OFF mode throughout the entire stay on board.You may use other equipment, such as video cameras, walkman, computer games and laptops without the accessories mentioned while the Fasten Seat Belts sign above your seat is switched off. Please follow the cabin crew`s instructors at all times.

70 /

1(68) 2019

aviakompania pasuxismgebeli ar aris aviabileTis mflobelis winaSe im SemTxvevaSi, Tu mgzavrs, misive mizeziT, problemebi Seeqmneba sabaJo kontrolis gavlisas an sapasporto Semowmebisas. Incomplete document or non-compliance with entry and exit regulation may have unpleasant consequences for you (exclusion from a flight, refusal of entry, fines). The carrier doesn’t carry any responsibility if the passenger faces certain problems during customs or passport control procedures.

ბარგის დაგვიანება/დაკარგვის შემთხვევაში / DELAYED/LOSS LUGGAGE ბარგის დაგვიანების ან დაკარგვის შემთხვევაში დაუკავშირდით „ჯორჯიან ეარვეისის“ Lost & Found-ის განყოფილებას: +995 322 48 55 57. თქვენ შეგივსებენ მოხსენებით ანკეტას ბარგის დაგვიანების/დაკარგვის შესახებ. Delayed/Loss Luggage: If your luggage has been delayed or lost, contact the Lost and Found Office of “Georgian Airways”: +995 322 48 55 57. You need to fill out a form on the delayed or lost luggage.

БАТУМИ, ГРУЗИЯ BATUMI, GEORGIA

FIABCI Prix d’Excellence WORLD GOLD WINNER

АПАРТАМЕНТЫ У МОРЯ ПРИНОСЯЩИЕ ДОХОД

INCOME GENERATING APARTMENTS BY THE SEA

АПАРТАМЕНТЫ ПРЕМИУМ-КЛАССА ПО ОЧЕНЬ ДОСТУПНОЙ И ВЫГОДНОЙ ЦЕНЕ

PREMIUM APARTMENTS AT LUCRATIVE AFFORDABLE PRICES

Мы предлагаем вам в собственность апартаменты на

We offer property for sale on the first line, 100 meters

первой линии, в 100 м от моря, в самом центре Батуми —

from the sea, in the very center of the tourist Batumi in

в гостиничном комплексе 5 TWIN TOWER, с мебелью, тех-

a 5-star hotel complex TWIN TOWER. Apartments come

никой и сказочными видами на море, всего от 115 000

with furniture, appliances and fabulous views of the

Первоначальный взнос — от 11 500₾, ежемесячный

sea, all from 115 000 . Down payment from 11 500₾,

платеж 1 900₾. Апартаменты сдаются полностью под

monthly payment about 1 900₾. Apartments are fully

ключ и будут соответствовать уровню гостиницы 5 . Это

done and meets the standards of a 5-star hotel. This

и современный дизайн интерьера, и итальянская мебель,

means a modern interior design, Italian furniture and

и техника известных брендов, и только качественные

appliances from famous brands, and only the highest

материалы лучших европейских производителей.

quality materials from the best European manufacturers.

+995 555 31 00 00

www.orbi.ge

GEORGIAN AIRWAYS

ხელბარგი ხელბარგის ზომები არ უნდა აღემატებოდეს 55x40x20 სმ-ს. mgzavris kategoria

biznesklasi

ekonomklasi

ზრდასრული მგზავრები და ბავშვები 2 წლის ზემოთ

1 ადგილი _ 12 კგ

1 ადგილი _ 8 კგ

2 წლამდე ბავშვები

1 საბავშვო კალათა ან 1 მანქანის სავარძელი ბავშვისთვის ან 1 დასაკეცი საბავშვო ეტლი (მაქს. 10 კგ)

1 საბავშვო კალათა ან 1 მანქანის სავარძელი ბავშ ვისთვის ან 1 დასაკეცი საბავშვო ეტლი (მაქს. 10 კგ)

უფასო ბარგი უფასო ბარგის დასაშვები წონა დამოკიდებულია სამგზავრო კლასზე, მიმართულებაზე და აღნიშნულია თქვენს ბილეთში. უსაფრთხოების ნორმებიდან გამომდინარე, სამგზავრო ბარგი (ხელბარგის ჩათვლით) აუცილებლად უნდა შემოწმდეს რეგისტრაციის დახლთან. საჰაერო ხომალდის ბორტზე, ხელბარგის სახით, რეკომენდებულია შემდეგი ნივთების ატანა: ფული, ძვირფასეულობა, პირადობის დამადასტურებელი და საქმიანი დოკუმენტები, ფასიანი ქაღალდები, პასპორტები, ლეპტოპები, კამერები და ა. შ. უფასო ბარგის ოდენობა განისაზღვრება წონით.

მგზავრებს შეუძლიათ უფასოდ გადაიტანონ შემდეგი ნივთები: ქოლგა ან ხელჯოხი, ქალის ან მამაკაცის ჩანთა, ყვავილების თაიგული, წიგნი ან ჟურნალი, ნოუთბუქი, ფოტოაპარატი, ვიდეოკამერა; საკვები ჩვილი ბავშვისთვის, მობილური ტელეფონი, ყავარჯნები, Duty Free-ში ნაყიდი საქონელი (1 სავაჭრო ტომარა).

ზენორმატიული რეგისტრირებული ბარგის საფასური ბარგის ზენორმატიული წონა 23-32 კგ

დამატებითი ბარგის საფასური

ევროპა

50 EUR

75 EUR / 65 USD

რუსეთი

35 EUR

50 EUR

უკრაინა

35 EUR / 40 USD

50 EUR / 55 USD

ისრაელი

35 EUR / 40 USD

65 EUR / 65 USD

ერევანი

25 EUR

30 EUR

ბათუმი

25 EUR

30 EUR

რეგისტრირებული ბარგი რეგისტრირებული ბარგის თითო ერთეულის საერთო მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს 158 სმ3-ს (სიგრძე x სიგანე x სიმაღლე). მოცულობის შეზღუდვა ვრცელდება როგორც ეკონომკლასზე, ისე ბიზნესკლასზე. 2 წლამდე ბავშვების ბარგის საერთო მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს 115 სმ3-ს. mgzavris kategoria

biznesklasi

ekonomklasi

ზრდასრული მგზავ რები და ბავშვები 2 წლის ზემოთ

1 ადგილი _ 32 კგ

1 ადგილი _ 23 კგ

2 წლამდე ბავშვები

1 ადგილი _ 10 კგ

მოსკოვის, სანკტ-პეტერბურგისა და კიევის მიმართულებით ეკონომკლასის დასაშვები რეგისტრირებული ბარგის წონა არ უნდა აღემატებოდეს 25 კგ-ს.

სპორტული აღჭურვილობა სათხილამურო აღჭურვილობის გადატანა მოსკოვის, სანკტპეტერბურგის, კიევისა და ვენის მიმართულებით (სნოუბორდი ან სათხილამურო ჯოხები, ფეხსაცმელი, ჩაფხუტი, სათვალეები, სპეც. ტანსაცმელი) უფასოა, არა ნაკლებ 23 კგ თითო მგზავრზე, ნორმით გათვალისწინებული წონის უფასო ბარგის გადატანის გარდა. სათხილამურო აღჭურვილობის გადატანა ყველა მიმართულება ზე, გარდა მოსკოვის, სანკტპეტერბურგის, კიევისა და ვენისა, ფასიანია _ 80 EUR / 80 USD; ველოსიპედის ან ტანდემის გადატანა სათანადო შეფუთვაში ან ყუთში, მთლიანი მასის არაუმეტეს 23 კგ _ ერთ მგზავრზე _ 100 EUR / 100 USD.

72 /

1(68) 2019

ნივთები, რომელთა შეზღუდული რაოდენობით ტრანსპორტირება დაშვებულია რეგისტრირებულ ბარგში:

თმის ლაქი, სუნამო, ოდეკოლო ნი და ალკოჰოლის შემცველი მედიკამენტები; ასანთი; აეროზოლი; ალკოჰოლური სასმელები არა უმეტეს 70%-იანი ალკოჰოლის შემცველობით; ზვავის დროს გამოსაყენებელი სამაშველო ზურგჩანთა; ელემენტები ტექნიკისთვის; კარვის ღუმელი და საწვავის კონტეინერი; სანთე ბელა; ნათურები დაივინგისთვის; ნახშირწყალბადის გაზის შემც ველი თმის სახვევი ხელსაწყო უსაფრთხოების საფარით; სამაშველო ჟილეტი; ლითიუმის იონის ელემენტები, მაქსიმუმ 8გ ლითიუმის შემცველობით; სამედიცინო ჟანგბადი; სამკურნალო ან ჰიგიენური

მიმართულება

ზენორმატიული ბარგის ადგილების რაოდენობა და წონა ჯამდება. მაგალითად, დამატებით 1 ადგილსა და 30 კგ წონის ბარგზე მოსკოვის მიმართულებით საფასური იქნება 85 = 50+35 EUR.

ნივთები; ვერცხლისწყლის თერმომეტრი ან საზომი დამცავ კონტეინერში; არააალებადი, არატოქსიკური გაზის ბალონები; სამედიცინო დანიშნულების ჟანგბადის ან ჰაერის ბალონები; პატარა მოცულობის სამედიცინო ელექტრონული მოწყობილობები. ხელბარში აკრძალულია შემდეგი სახის ნივთების განთავსება: ჩემოდნები, რომლებშიც დამონ ტაჟებულია გარკვეული სახის მოწყობილობები; ლითიუმის ელემენტები და პიროტექნიკული მასალა; ასაფეთქებელი ნივთიერებები, საბრძოლო მასალა, ფეიერვერკი და რაკეტები; გაზი (აალებადი, არააალებადი, გაყინუ ლი და შხამიანი, როგორიცაა კარავში გამოსაყენებელი გაზი და

აეროზოლი); აალებადი სითხეები, მაგალითად, სანთებელა, საღებავები და გასაზავებელი სითხეები; აალებადი საგნები, რომლებსაც ადვილად ეკიდება ცეცხლი. აალებადი ნივთები და ნივთიერე ბები, რომლებიც წყალთან კონტაქტისას აალებად აირს გამოყოფენ; ჟანგვადი ნივთიერებები, როგორიცაა მათეთრებელი ფხვნილები და პეროქსიდები; მომწამვლელი (ტოქსიკური) ნივთიერებები; რადიაციული მასალა; მწვავე ნივთიერებები (მაგ.: ვერცხლისწყალი), მჟავები, ტუტე და სველი ელემენტები; ისეთი დამხმარე მოწყობილობები, როგორიცაა: გურზი, წიწაკის აეროზოლი და ა. შ. გამაღიზიანებელი ან შრომის უნარის დაკარგვის გამომწვევი ნივთიერებები; მაგნიტის შემცველი ნივთები.

GEORGIAN AIRWAYS

FREE BAGGAGE ALLOWANCE

HAND BAGGAGE

Free baggage allowance depends on the class of service, routing and is stated on your ticket. All your baggage, including hand baggage has to be shown to our check-in staff. This is safety requirement. The following items are recommended to carry in your hand baggage: money, jewellery, securities, business documents, passports and other identification documents, computers (e.g. laptops, PCs), cameras. Please do not put these items in your checked baggage.

Hand baggage may not exceed the dimensions 55x40x20 cm and the weight of 8 kg. You can check this using the hand baggage gauge at the airport. Any items above these limits will have to be checked-in. Please bear this in mind when packing to ensure that your checked baggage does not exceed the free baggage allowance.

Your free baggage allowance is based on the weight concept.

PASSENGER CATEGORY

CHECKED BAGGAGE

Adults & Children aged

The overall dimensions of each piece of checked baggage for all classes of service must not exceed 158 cm (length + width + height). For children under the age of 2years: 115 cm. Please mark each piece of baggage with the label indicating your name, address and phone number. Please take care of your baggage receipts which you will need in case of delay or baggage loss. PASSENGER CATEGORY

BUSINESS CLASS

ECONOMY CLASS

Adults & Children aged 2 years and older

1 piece, not more than 32 kg

1 piece, not more than 23 kg

Children up 2 years (infants without seat )

1 piece, not more than 10 kg

2 years and older

Children up 2 years (infants without seat )

not exceed the dimensions 55x40x20 cm and the weight of 8 kg

ECONOMY CLASS

1 piece, not more than 23 kg

FREE CARRY ON ITEMS Passengers may carry, free of charge, the following items: an umbrella; walking stick; a bouqet of flowers; a lady’s or man’s handbag; a reasonable amount of reading material; a laptop; a photo camera, a video camera; food for your infant during the flight; a cell phone; crutches; Duty Free purchases (1 shopping bag). If checked-in, these items become part of the checked baggage and do not qualify for free carriage if they cause excess weight of the checked baggage. TRANSPORTATION OF SKI EQUIPMENT Free transportation for ski/snowboard equipment (per person incl. one pair of snowboard or a pair of skiing with ski poles, boots, helmets, glasses) is applicable for: from/ to Moscow, St.Petersburg, Kiev, Vienna and Prague. Any additional equipment such as another pair, avalanche luggage, etc would be chargeable according to the general luggage quota.

74 /

1(68) 2019

BUSINESS CLASS

1 piece, not more than 32 kg

Transportation of ski equipment in all directions except Moscow, St. Petersburg, Kiev, Vienna and Prague _ 80 EUR / 80 USD. Transportation of a bicycle or a tandem bicycle prepared for transportation (foldable) in suitable packaging or in a box in case of total mass of not more than 23 kg per passenger – 100 EUR / 100 USD . Transportation of golf equipment, fishing equipment, surf equipment _ EUR 100 / 100 USD. HAND BAGGAGE RESTRICTIONS Liquids may only be carried on board in a clear plastic bag. Please make sure you observe the following rules, otherwise your liquids may be confiscated at the security checkpoint. Liquids, gels and sprays must be held in individual containers not exceeding 100 ml. Only one plastic bag is permitted per passenger. Please present the plastic bag for separate screening at the security checkpoint.

ECONOMY CLASS

1 piece up to 12kg

1 piece up to 8kg

1 baby basket or

1 child car seat or

1 fully collapsible stroller

(max. 10 kg)

If your baggage exceeds baggage allowance norms, you will be charged for excess baggage: EXCESS BAGGAGE CHARGES (ONE WAY) PASSENGER CATEGORY

HAND BAGGAGE

BUSINESS CLASS

EXCESS OF WEIGHT UP TO 32KG

EACH ADDITIONAL PIECE OF BAGGAGE

Europe

50 EUR

75 EUR / 65 USD

Russia

35 EUR

50 EUR

Ukraine

35 EUR / 40 USD

50 EUR / 55 USD

Israel

35 EUR / 40 USD

65 EUR / 65 USD

Yerevan

25 EUR

30 EUR

Batumi

25 EUR

30 EUR

Luggage compartment not more than 32 kg _ 120 EUR / 120 USD

DANGEROUS GOODS & PROHIBITED ITEMS Dangerous goods (DG) are articles and substances, which may be hazardous to passengers, crew, aircraft or the environment. Special regulations are applicable for the transport of these goods. Do not carry the following dangerous articles in your baggage or on your person: briefcases and security type attached cases with installed alarm devices; incorporative lithium batteries and/or pyrotechnic material; explosives, munitions, fireworks and flares; gases (flammable, non-flammable, deeply refrigerated and poisonous), such as camping gas and aerosols; flammable liquids, such as lighter fuels, paints and thinner; flammable solids, such as matches and articles that are easily ignited, substances liable to spontaneous combustion, substances that on contact with water emit flammable gases; oxidizing substances, such as bleaching powder and peroxides; poisonous (toxic) and infectious substances; radioactive materials; corrosives (such as mercury which

may be contained in thermometers), acids, alkalis and wet-cell batteries; disabling devices such as mace, pepper spray, etc. containing an irritant or incapacitating substance; magnetized materials. Articles that can be carried in the checked baggage in limited quantities Hair sprays, perfumes, colognes and medicines containing alcohol; matches; aerosols; alcoholic beverages not exceeding 70% alcohol by volume; avalanche rescue backpack; battery powered wheelchairs/mobility devices; camping stoves and fuel containers; cardiac pacemaker; cigarette lighters; diving lamps; hair curlers; containing hydrocarbon gas provided the safety cover is securely fitted over the heating element.life jacket; lithium ion batteries, an aggregate equivalent lithium content of less than 8 g.; medical oxygen; medicinal or toilet articles; mercury thermometer or barometer in its protective case, non-flammable, non toxic gas cylinders; oxygen or air cylinders for medical use; portable medical electronic devices.

GEORGIAN AIRWAYS

Representatives of GEORGIA

ISRAEL

CZECH REPUBLIC

TBILISI Headquarter 12, Rustaveli Ave., 0108 Tbilisi Tel: +995 322 485577 (24h), +995 322 157 519 Call Center: +995 322 485 511 e-mail: info@georgian-airways.com, business@georgian-airways.com

TEL AVIV Aleko Baidoshvili Tengiz Simon 124, Ben Yehuda St., 6340137 Tel Aviv Tel: +97235291348 Fax: +97235291349 e-mail: tel-aviv@georgian-airways.com, georgian@zahav.net.il

PRAGUE Blue Sky Travel: Opletalova 57, 110 00, Praha 1, Tel +420 224 232 603 e-mail: prague@georgian-airways.com

BATUMI Keti Jincharadze Mob: +995 599 376 600 e-mail: batumi@georgian-airways.com

RUSSIA MOSCOW 12, Khamovnichesky Val St.,119270 Tel: +7 495 136 56 05, e-mail: moscow@georgian-airways.com ST.PETERSBURG Zurab Samsonia Tel: +7 921 999 77 97 Mob: +995 591 99 05 35 E-mail: st.petersburg@georgian-airways.com

UKRAINE

FRANCE PARIS Merab Khorguani 114 Bis, Rue Michel Ange, 75016 PARIS Tel:+33(0) 622606324 E-mail:khorguani@georgian-airways.com

GERMANY FRANKFURT Teona Shalikashvili Tel: +49 61 44 40 24 08; Fax : +49 61 44 40 29 958 Mob: +49 17 67 08 51 660 e-mail: georgian-airways@t-online.de

NETHERLANDS

AUSTRIA

ARMENIA

VIENNA Elena Gaiashvili Parkring 12A, 1010 Tel: 43 1 214 78 77 / Fax: 43 1 218 30 80 e-mail: vienna@georgian-airways.com

YEREVAN Ruben Bagdasarov Tel: +37 491 41 86 44 Fax: +37 410 53 87 96 e-mail: ruben_bag@mail.ru



KIEV Tamaz Metreveli Tel / fax: +380 44 287 23 56 Mob: +380 50 410 37 30 e-mail: metreveli@georgian-airways.com

AMSTERDAM Lia Kevkhishvili Tel: +31 20 34 11 129 Fax: +31 20 45 37 707;+31 20 31 64 241 Mob: 31 62 14 35 601 e-mail: amsterdam@georgian-airways.com

76 /

1(68) 2019

Airport Ticket Office: Czech Airlines Handling, a.s. Aviatická 1017/2, 160 08 Praha 6 Tel: +420 220 118 463, +420 239 007 952

SLOVAKIA BRATISLAVA Blue Sky Travel: Postova 1, 811 06, Bratislava Tel : +421 252 622 375, e-mail: bratislava@georgian-airways.com

UNITED KINGDOM LONDON APG UK: Highbridge House 581, Bath Road, West Drayton, Middlesex, UB7 0EW Tel: +44 844 482 1670 fax +44 844 482 1668 mob +44 7930 326 190, e-mail: london@georgia-airways.com

ITALY ROME Mr. Guido Farneti General Representative in Italy Tel: +39 0543 488 194 e-mail: g.farneti@georgian-airways.com



Aircompany