Georgian Airways in-flight magazine #2-2019

saborto Jurnali In-flight Magazine #2(69) 2019 gazafxuli/SPRING

Flower Carpet. Brussels, Belgium

Your personal copy

TISSOT heritage visodate.

INSPIRED BY THE TISSOT VISODATE COLLECTION FROM 1950.

#ThisIsYourTime T I S S OT WATC H E S . C O M TISSOT, INNOVATORS BY TRADITION

ძვირფასო მგზავრებო! კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება „ჯორჯიან ეარვეისის“ ბორტზე! 2019 წელი ჩვენი კომპანიისათვის სრულყოფისკენ სწრაფვისა და ინოვაციის წელიწადია.

2018 წელს „ჯორჯიან ეარვეისმა“ 25წლიანი წარმატებული საავიაციო ისტო­ რიის იუბილე აღნიშნა, ავიაპარკი ოთხი ახალი თვითმფრინავით განაახლა და ერთი კვირის განმავლობაში ფრენის განრიგს 10 ახალი მიმართულება დაამატა. ტურისტული ინდუსტრიის მზარდი მოთ­­ხოვ­ნების, ჩვენი კლიენტებისა და პარტ­ნიორების სურვილების გათვალის­წინე­ ბით, წლების განმავლობაში წარმატე­ბით ვსაქმიანობთ და ფრენის არეალს ვაფარ­თოებთ. თავისი 25-წლიანი ისტორიის მანძილზე ავიაკომპანიამ უამრავი დაბრკოლება გადალახა და სტაბილური წინსვლა და განვითარება შეძლო. მე საკუთარი კარიერა პილოტის პროფესიით დავიწყე და ზუსტად ვიცი, რა სჭირდება ჩვენს თვითმფრინავებსა და ეკიპაჟს. სწორედ ამიტომ დღემდე ჩართული ვარ კადრების შერჩევისა და სწავლების პროცესში ყველა საფეხურზე. უსაფრთხოება, სან­ დოობა და კომფორტი მუდამ ჩვენი უპირველესი პრიორიტეტი იქნება, გა­ ვაგრძელებთ ინვესტიციის ჩადებას თა­ნამ­შრომლების მომზადებასა და ავია­ პარკის განახლებაში. IATA და IOSA ჩვენი პარტნიორები არიან, მათთან ერ­თად უზრუნველვყოფთ ხარისხის კონტ­

როლისა და სტანდარტების ყველა სა­ ერთაშორისო რეგულაციასთან და სა­მო­­ქალაქო ავიაციის კანონებთან შე­სა­ ბამისობას. საქართველო უცხოელი ტურისტებისა­ თვის მიმზიდველი ტურისტული და ბიზ­ნესმიმართულება გახდა. აქ მოგზაურები მთელი მსოფლიოდან ჩამოდიან და 2018 წელს თბილისის აეროპორტში ჩამოფრენილი 1 800 000 მგზავრიდან, სულ მცირე, 600 000-მა ჩვენი თვითმფრინავებით იფრინა. „ჯორჯიან ეარვეისი“ რეგიონში ერთერთი ყველაზე სტაბილური ბიზნესია და მას ყოველწლიურად 1-2-პროცენტიანი ზრდა აქვს. უფრო მეტი მარშრუტისა და ბორტზე მეტი ტექნოლოგიის დამატებას მიმდინარე წელსაც ვგეგმავთ. მგზავრები შეძლებენ, სულ რამდენიმე საათში პირდაპირი რეისით გაფრინდნენ სა­სურველ ადგილას, ბორტზე კი ადგილობ­ რივი სამზარეულოს დელიკატესები, ქარ­­თული ღვინო, ლიმონათი და ჭაჭა და­ აგემოვნონ. ჩვენი მიზანია, „ჯორჯიან ეარვეისი“ თქვენი რჩეული ავიაკომპანია გახდეს და გთავაზობთ ფრენებს სასურ­ვე­ლი მიმართულებებით. ჩვენი კომპა­ნიის 450 პროფესიონალი თანამშრომელი ყოველ­დღიურად ზრუნავს სერვისების გაუმ­ ჯობესებასა და სრულყოფაზე. „ჯორჯიან ეარვეისის“ თქვენს რჩეულ ავიაკომ­პა­ნიად ქცევა და ერთგული მომ­ხმარებლის შეძენა ჩვენი მთავარი მო­ტივაციაა!

DEAR PASSENGERS! Welcome on Board! This year is all about "improvement" and "innovation." In 2018 Georgian Airways has completed 25 years of successful aviation history, has extended its fleet to four new aircrafts and opened 10 new destinations within 1 week.

Seeing the demand of growing tourism industry and following the wishes of our clients and partners we have managed to operate all those years successfully and to expand our network.

The airline has overcome many obstacles and difficult times but with its core family and belief the growth and expansion was still on our way. Having started my career as a pilot, I know exactly what our aircrafts and crew need, and this is why I am still involved in all selection and training processes. Safety, reliability and comfort will always remain our top priorities and we will keep investing into our staff and aircrafts. IATA and IOSA have been not only our partners in this industry but together with them we are making sure that our quality checks and standards are fulfilled under all international regulations and civil aviation law.

Ta­maz ga­i­aS­vi­li

di­req­tor­Ta sab­Wos Tav­mjdo­ma­re

TA­MAZ GA­IAS­HVI­LI

Cha­ir­man of the bo­ard of di­rec­tors

თვალყური ადევნეთ „ჯორჯიან ეარ­ ვეისის“ ფასდაკლებებს, სპეციალურ შე­ თავაზებებს, გამოგვყევით სოციალური მედიის ყველა პლატფორმასა და კომ­ პანიის ვებგვერდზე! ახლა კი შეიკარით ღვედები და ისიამოვნეთ ფრენით!

იფრინეთ ჩვენთან ერთად!

Georgia has become an attractive tourism and business destination for many other countries. People come here from all over the world, and in 2018 of around 1,800,00. Tbilisi airport arrivals we carried at least 600,000 of those passengers. The airline has been one of the most stable businesses in the region and can account on its annual growth rate of 1 to 2% per year. This year we are planning to introduce more routes and more technologies on board. Passengers will be able to fly directly just within a few hours to their desired destination while enjoying local delicacies and Georgian Wine, Lemonade or Chacha on board.

Our goal is to make Georgian Airways your airline of choice, offering the flights you demand and to the destinations you wish. Over 450 professionals are working daily and striving for more improvements and enhancements of our services. It is our motivation to make Georgian Airways your airline and to keep you as a loyal customer!

Watch out for our sales promos and announcements, and follow us on all social media channels as well as on our website! Now, fasten your seat belts and enjoy your flight!

FLY WITH US! 1

CONTENT sarCevi In-flight Magazine GEORGIAN AIRWAYS N2 (69) 2019 gazafxuli / Spring ISSN 1512-3758

100 წლის ქართული კინოს „ვერტიკალური და ბრუნვადი“ მარში 100 YEARS OF GEORGIAN CINEMA’S „VERTICAL AND CIRCULATING“ MARCH

6

კულტურული მარშრუტები საქართველოში CULTURAL ROUTES OF GEORGIA

14

გზამკვლევი ხევსურეთში სამოგზაუროდ GUIDEBOOK FOR JOURNEY TO KHEVSURETI

20

ხევსურული სამზარეულო – უძველესი, მარტივი, ორიგინალური KHEVSURIAN CUISINE – THE ANCIENT, SIMPLE, ORIGINAL

24

saredaqcio jgufi mTavari redaqtori // Tea sxiereli დიზაინერი // nino yavelaSvili stili, koreqtura // nino lursmanaSvili Targmani / nana gogia ciuka yifSiZe nomerze muSaobdnen // marita TevzaZe,

მოგზაურობა ბელგიაში TRAVELING TO BELGIUM

38

marina yifSiZe, maka anTiZe

EDITORIAL BOARD Editor-in-chief // Thea Skhiereli Designer // Nino Kavelashvili Proof reader //Nino Lursmanashvili Translators//Nana Gogia, Ciuka Kipshidze

ტურიზმის ისტორია

Journalists // Marita Tevzadze, Marina Kipshidze,

THE HISTORY OF TOURISM

Maka Antidze

4/

2(69) 2019

46

M AD E I N G E O R G I A

100 წლის ქართული კინოს „ვერტიკალური და ბრუნვადი“ მარში 100 YEARS OF GEORGIAN CINEMA’S "VERTICAL AND CIRCULATING" MARCH

მარინა ყიფშიძე l MARINA KIPSHIDZE

GE თუ კინომოყვარული ქართულ კინემატოგრაფს არ იცნობს და ეკრანზე თუნდაც რამდენიმეწამიან კადრს თვალს მიადევ­ ნებს, უმალ მიხვდება, რომ ეს არც ევროპის რომელიმე ქვეყ­ნის, არც ჰოლივუდური და არც აზიური ფილმი არ არის. ქართუ­ ლი კინო თავისი განსხვავებული პოეტურობის, თვითმყოფადი, ექსპრესიული გამომსახველობისა და მეტაფორულობის წყა­ ლობით მსოფლიო კინემატოგრაფში საკუთარ მუდმივ ნიშს ფლობს. მას არც საერთაშორისო კინოფესტივალების ჯილ­დო­ები დაჰკლებია და არც პუბლიკის სიყვარული, აღმავლობის პერიოდებიც განუცდია და კრიზისიც. თუმცა, „დიადი მუნჯიდან“ მოყოლებული, ციფრულ ტექნოლოგი­ებამდე, ქართულმა კი­ ნომ შექმნა ერთიანი უწყვეტი შემოქმედებითი ხაზი, რო­მელიც სათქმელის მხატვრული გადმოცემის გამორჩეულ, ეროვ­ნულ მახასიათებლებს – ქვეტექსტებით აზროვნებასა და წეს­ რიგისადმი შეფარულ ირონიას ემყარება.

საქართველოში სინემათი საყოველთაო აღფრთოვანება ლამის მაშინვე დაიწყო, როცა ეს ხელოვნება პარიზში „დაიბადა“. ქართული კინო კი, შეიძლება ითქვას, ასაკით მცირედ თუ „ჩამოუვარდება“ მსოფლიო კინემატოგრაფს. მას შემდეგ, რაც პარიზულ ეკრანზე 1896 წელს გამოჩენილმა მოძრავმა მატარებელმა მაყურებელს ერთდროულად შიშიც მოჰგვარა და აღტაცებაც, რამდენიმე თვეც არ გასულიყო, რომ 16 ნოემბერს „სინემატოგრაფის აპარატით“ ტფილისის სათავადაზნაურო თეატრში უჩვენეს „ცხოველი ფოტოგრაფიული სურათი ლი­ უმიერისა“. 1904 წლიდან თბილისში გამალებით იხსნებოდა და შენდებოდა ახალ-ახალი კინოთეატრები და მართალია, ქართველები მდიდრები არ იყვნენ, მაგრამ სინემას სანახავად ფულს ყოველთვის დაუზოგავად იმეტებდნენ.

6/

2(69) 2019

EN If a cinema lover is not familiar with Georgian movie and watches it just for few seconds on the screen, it will be easy to recognize that this is not a European, nor a hollywood or Asian film. Georgian cinema holds its own permanent niche in the world cinematography thanks to its different poetic ways, self-expression and metaphor.

Georgian cinema had it all: award prizes on international film festivals, love from public, periods of resurgence and crisis. However, from the silent film era to digital technologies, Georgian cinema has created a single continuous creative line that depicts the distinctive, national characteristic of the artistic storytelling – ability to think between lines and low-key irony for the order and discipline.

The general excitement in terms of the cinematography in Georgia began immediately after this art was born in Paris.

Georgian cinema can be said to be a little bit "younger" than the world cinematography. In 1896, a well-known moving train at the Parisian screen simultaneously gave the viewers a sense of fear and astonishment, only few months later, on November 16, "Cinematography Machine" was used at Tiflis’s Nobles Theater for screening of "moving photographic picture from Lumière".

Since 1904 in Tbilisi, the new cinemas began to pop up and, although, the Georgians were not wealthy, they were always willing to spend money in order to see movies. There’s a big dispute between film critics regarding the age of Georgian cinema, but the first known full-length documentary film, the real pillar of that time – Akaki’s Journey to Racha-Lechkhumi by Vasil Amashukeli was shot in 1912, the first feature film Christine by Alexander Tsutsunava and German Gogitidze (producer) was shot in 1916-18.

DESIGN AVENUE | MULTIBRAND SHOWROOM

DESIGN AVENUE | STUDIO INTERIOR DESIGN | ARCHITECTURE | CONTRACT

GEORGIA, TBILISI, S.KANDELAKI ST.15 TEL: 0322 68 08 08 | WWW.DESIGNAVENUE.GE | INFO@DESIGNAVENUE.GE

M AD E I N G E O R G I A

However, Amashukeli had been making films since 1908, these movies are lost; Georgian photographer Aleksandre Dighmelov and his son have been making film screenings in Georgia and throughout the Russian Empire even earlier - since 1900 with their own movie projector and were also filming. Their movies were purchased by famous firms (including Pate); But the birth year of Georgian feature film is 1919, when Christine was premiered.

Despite being the first feature movie, Christine’s cinematic qualities are not really naive – this is dramaturgically put together, theatrical and a spectacular movie with the themes of modern cinema: tragic, violent environment, rape, social inequality, public influence on personal downfall, feminist problems... Although true masterpieces were born a little later, Christine is a reference point for Georgian cinema, based on Egnate Ninoshvili’s story, the national film concept that runs through the interaction between the society and an individual was built on it unintentionally. Most of those Georgian films, which are of a general artistic value, are trying to explain the paradoxical nature of the clash between a person and the society.

ქართული კინემატოგრაფის ასაკზე კინომცოდნეები ბევრს დავობენ, მაგრამ ჩვენამდე მოღწეული პირველი სრულ­მეტ­რაჟიანი დოკუმენტური ფილმი, იმდროინდელი კინოს ნამდვი­ ლი ძეგლი – „აკაკის მოგზაურობა რაჭა-ლეჩხუმში“ ვასილ ამაშუკელმა 1912 წელს გადაიღო, ხოლო პირველი მხატვრული ფილმი „ქრისტინე“ ალექსანდრე წუწუნავამ და გერმანე გო­ გიტიძემ (პროდიუსერი) _ 1916-18 წლებში. თუმცა, ამაშუკელი 1908 წლიდან იღებდა ფილმებს, რომლებიც დაკარგულია; ქართველი ფოტოგრაფი ალექსანდრე დიღმელოვი და მისი ვაჟი კი უფრო ადრეც, 1900 წლიდან საკუთარი საპროექციო აპარატით საქართველოსა და მთელ რუსეთის იმპერიაში ჩვე­ ნებებს აწყობდნენ და თავადაც იღებდნენ კინოქრონიკებს, რომლებსაც ცნობილი ფირმები (მათ შორის „პატე“) ყიდუ­ ლობდნენ; მაგრამ ქართული მხატვრული კინოს დაბადების თარიღად მაინც „ქრისტინეს“ საპრემიერო წელი – 1919 მიიჩნევა. პირველი მხატვრული ფილმის კვალობაზე, „ქრისტინეს“ კინე­ მატოგრაფიული ღირსებები სულაც არ არის ნაივური – ის დრამატურგიულად შეკრული, თეატრალური პათეტიკით გაჯე­ რებული, სანახაობრივი ფილმია, თემატიკა კი თანამედროვე კინოსაც შეშურდება: ტრაგიკული, ძალადობრივი გარემო, გაუპატიურება, სოციალური უთანასწორობა, საზოგადოების გავლენა პიროვნების რღვევაზე, ფემინისტური პრობლემები... მართალია, ნამდვილი შედევრები ცოტა მოგვიანებით და­ იბადა, მაგრამ ეგნატე ნინოშვილის მოთხრობის მიხედვით გადაღებული „ქრისტინე“ ქართული კინოს ერთგვარი ათვლის წერტილია, საიდანაც შესაძლოა გაუცნობიერებლად აიგო ეროვ­ნული კინოკონცეფციის ერთგვარი მრუდი, რომელიც გარემოს (სოციუმის) და ადამიანის ურთიერთობაზე, მათ შო­რის არსებულ წინააღმდეგობებზე გადის. იმ ქართული ფილ­ მების უმეტესობაც, რომლებიც ზოგადმხატვრულ ფასეულობას წარმოადგენს, სწორედ პიროვნებისა და საზოგადოების და­ პირისპირების პარადოქსული ბუნების ახსნას ცდილობს.

100 წელზე მეტი ხნის ქართულ კინოთეკაში შენახული ფილ­მების რაოდენობა ათასს აჭარბებს. მათ შორის ბევრი ნამდ­ ვილი შედევრია, რომლებსაც მსოფლიოს დიდი რეჟისორები და დიდი დარბაზები აღუფრთოვანებია (ევროპელმა მა­ ყურებელმა ჯერ კიდევ 1924 წელს სამი ქართული ფილმი ლიონში გამართულ საერთაშორისო ჩვენებაზე იხილა, ხოლო 1929 წელს შტუტგარტის მსოფლიო კინოგამოფენაზე ნიკო­ლოზ შენგელაიას „ელისომ“ უდიდესი წარმატება მოიპოვა).

8/

2(69) 2019

The number of films saved in Georgian film library during more than 100 years into Georgian cinema exceeds one thousand. Many of them are great masterpieces that amazed the great filmmakers and big halls of the world (European viewers watched three Georgian movies during international film screenings in Lyon, 1924, and in 1929 Eldar Shengelaia’s Eliso was a great success at the World Film Festival of Stuttgart).

Among the early Georgian films, there are movies that are used to teach anthology of filmmaking in world cinema schools. The works of Kote Mikaberidze and Mikheil Kalatozishvili (Kalatozov) are among them. Kote Miqaberidze’s My Grandmother, a movie recognized as eccentric film masterpiece, with completely new cinematic findings, satiric and ironic of the devastating bureaucracy, was somehow prophetic. However, it was considered an anti-Soviet film and put on a shelf for 40 years. These films, together with an early film of Kalatozov - Jim Shvante, create such expressive tools that do not have analogy in the world.

Unfortunately, Mikaberidze was unable to produce feature film, and in 1956 he was arrested for charge of anti-Soviet activities. Mikheil Kalatozov continued his unique searches and created a completely unique visual-essential movie language, so-called universal angle (I - Cuba (1964), which uses a wide angle lens) and a dizzying camera

M AD E I N G E O R G I A

ადრეულ ქართულ კინოშედევრებს შორის არის ფილმები, რომლებსაც მსოფლიო კინოსკოლებში ქრესტომათიული კინო­­ხერხების ასახსნელად ასწავლიან. მათ შორისაა კოტე მი­ ქაბერიძისა და მიხეილ კალატოზიშვილის (კალატოზოვის) ნა­ წარმოებები. კოტე მიქაბერიძის „ჩემი ბებია“, ექსცენტრული კინოს შედევრად აღიარებული ფილმი, სრულიად ახლებური კინემატოგრაფიული მიგნებებით, პიროვნების გამანადგურებელი ბიუროკრატიისადმი სატირითა და თვითირონიით, ერთ­ გვარად წინასწარმეტყველური აღმოჩნდა. თუმცა, ის ანტისაბ­ჭოთა ფილმად მიიჩნიეს და 40 წელი თაროზე იდო. ეს კინო­ ნაწარმოები, კალატოზოვის ადრეულ ფილმ „ჯიმ შვანთესთან“ ერთად, ქმნის ისეთ გამომსახველობით საშუალებებს, რომ­ ლებსაც მსოფლიოში ანალოგი არ მოეძებნება.

shoots (Cranes Are Flying); Kalatozov’s cinematography is totally unreal, watching these movies feels like being in another dimension.

Kalatozov’s films won many international awards, including the Golden Palm prize at Cannes Film Festival.

The presence of the Soviet censorship forced the filmmakers to use the hidden allegories and metaphors to deliver an artistic message. This fact, in some sense, also determined the creative uniqueness of Georgian cinema. The approach to reality and its perception was mostly made in symbolic, poetic contexts. The

სამწუხაროდ, მიქაბერიძემ მხატვრული კინოს გადაღება ვეღარ შეძლო, ხოლო 1956 წელს ანტისაბჭოთა საქმიანობის ბრალდებით დააპატიმრეს. მიხეილ კალატოზოვმა კი თავისი უნიკალური ძიებები შემდგომშიც გააგრძელა და შექმნა სრუ­ ლიად განუმეორებელი ვიზუალურ-შინაარსობრივი კინოე­ ნა, ე. წ. უნივერსალური რაკურსი („მე – კუბა“; 1964 წ.), რო­ მელშიც გამოყენებულია ფართოკუთხიანი ობიექტივი) და თავბრუდამხვევი კინოკამერა („მიფრინავენ წაროები“); კა­ ლატოზოვის კინოსამყარო სრულიად არარეალურია, მისი ყურებისას გგონია, რომ სხვა განზომილებაში გადასახლდი. კალატოზოვის ფილმები მრავალი საერთაშორისო ჯილდოთი აღინიშნა, მათ შორის, ოქროს პალმის რტოთი კანის ფესტი­ ვალზე. საბჭოთა ცენზურის არსებობა აიძულებდა რეჟისორებს, მხატვ­ რული სათქმელის გადმოსაცემად შეფარული ალეგორიები და მეტაფორები გამოეყენებინათ. ამ ფაქტორმა, გარკვეულწი­ლად, განსაზღვრა ქართული კინოს შემოქმედებითი უნი­ კალურობაც. რეალობისადმი მიდგომა და მისი აღქმაჩვე­ნება უმეტესწილად პირობითად შექმნილ, პოეტურ კონ­ ტექსტებში განხორციელდა. თანამედროვე გარემოსა და სი­ ნამდვილისადმი, ცოტა არ იყოს, მითოსური დამოკიდებულება, ირაციონალური ხედვები, ტაბუდადებული თემების ფარული გააზრების მცდელობები და ამის მიხედვით შექმნილი სახეხატები ქართული კინოს მნიშვნელოვან მახასიათებლად იქცა. ეს ყველაფერი კი შეავსო ქარიზმატულმა ტიპაჟებმა, პერ­ სონაჟების ხატვისა და მათი გახსნის საშუალებებმა. ამგვარ კინემატოგრაფიულ ხერხებს, ჯერ შავ-თეთრ და შემდეგ ფერად კინოში ჩამოყალიბებულ პოეტურ პირობითობას, შე­სანიშნავად მოერგნენ ქართული კინემატოგრაფიის ვარსკვ­ ლავები, რომელთაგანაც თითოეული მკვეთრად გამოხატული ინდივიდუალობა გახლდათ და ნებისმიერი ქვეყნის კინოს და­ ამშვენებდა: დიდთვალება და ფაქიზი ნატო ვაჩნაძე, ძლიერი და გამოკვეთილნაკვთიანი ვერიკო ანჯაფარიძე, ინტელექ­ ტუა­ლური სინაზით გამსჭვალული ლია ელიავა, ანა მანიანის მსგავსი სოფიკო ჭიაურელი, ქარიზმატული პატრიარქი აკაკი ხორავა, ზღაპრის გმირივით დიდი და კეთილი სერგო ზაქარიაძე, განსხვავებული ხასიათების დიდოსტატი ვასო გოძიაშვილი, კომიკური იპოლიტე ხვიჩია, ირონიულ-დრამატული ეროსი მანჯგალაძე, თითქოს არქაული ეპოქიდან გადმოსული დოდო აბაშიძე და სხვანი. მართალია, ზოგადად, საბჭოთა კინოსთვის დამახასიათებელი ფუჭი ეგზოტიკა და ცრურომანტიკული პათოსი ქართულ კინოში 70 წლის განმავლობაში ჟონავდა, მაგრამ ასეთი ფილმები მთავარ ამინდს ვერასდროს ქმნიდნენ. „რკინის ფარდის“ მიღმა არსებული გაუსაძლისი შიშის პირობებში 1960-70-იან წლებში ქართულ კინოში „დიდი აფეთქება“ დაიწყო. ამ დროს მოსული რეჟისორების ფილმებში განსაკუთრებუ­ლი ალუზიებით განმეორდა კულტურულ წარსულში (სხვა სა­ხე­ ლოვნებო სფეროებში) დაგროვილი შემოქმედებითი ცოდნა და თვითმყოფადი ტემპერამენტი. საქართველოშიც, ისევე როგორც 10 /

2(69) 2019

mythical attitude, the irrational visions, the attempts to conceal the tabooed themes and the icons created has become an important feature of Georgian cinema. This feature was filled with charismatic characters, the ways of character expression and their opening artistic tools. Such cinematic methods, even in black and white and then in the colored films, with conditional poeticism was perfectly fitted by the Georgian film stars — each one with pronounced individuality and would be perfect for any country’s cinema: delicate Nato Vachnadze with big eyes, powerful and pronounced Veriko Anjaparidze, intellectual and soft Lia Eliava, Sophiko Chiaureli like Anna Magnani, charismatic patriarch Akaki Khorava, huge and kind Sergo Zaqariadze, Vaso Godziashvili — master of different characters, comic Ipolite Khvichia, ironic and dramatic Erosi Manjgaladze, Dodo Abashidze who seemed to be from the archaic era and others.

It is true that in the course of 70 years, the futile exotic and fake romantic pathos, so characteristic for Soviet cinema was sometimes also present in the Georgian cinema, but such films never made the main scene. In the 1960s and 1970s, "Big Blast" started in Georgian cinema under conditions of unbearable fear behind "Iron Curtain".

At the time the movie directors have repeatedly reconstructed cultural knowledge and original temperament from cultural past (from other artistic fields too). In Georgia, as well as in other countries, great movies were created by several talented directors. They were able to dare to deter everyday life, see through events from the distance and present new existential themes; in a word, to deny the clichés of Soviet stories and characters, to make them more human and enhance them.

45a Kostava Str, Tbilisi, 0179, Georgia T: (+995) 322 19 11 11 E: info@hotelcoste.ge | W: www.hotelcoste.ge hotel costé hotelcoste

The main advantage of our hotel is its location- in the most prestigious district of the city, the heart of Tbilisi Vera- the center of business and cultural ers easy access to the sightseeing and shopping spots of the city. The newly renovated Costé Hotel embraces all advantages of a modern 4 star city hotel: central location, contemporary interior design, excellent service and 60 comfortable rooms. The library and wine corner is guests or having small meetings.

Free wireless, books for any ages and newspapers are available. Our Wine Corner for wine lovers and not only is the ideal venue where to enjoy a leisurely glass of wine with light appetizers. Hotel Costé has a high level ers a menu for all tastes and serves the best of European cuisine. Conference hall equipped with all the technologies needed for successful presentations, translations, and productive business meetings. All events are accompanied by the prestigious welcome and perfect service of our hotel. Grand Hall for 120 PAX for business meetings and 3 meeting rooms each for 15-25 person. The mission of our hotel is to constantly improve quality of service and overall satisfaction of guests. , who are highly professional and well motivated for daily care about Costé`s guests and we always create a personal and luxurious atmosphere for visitors.

Основным достоинством отеля является его месторасположение – это сердце исторического центра Тбилиси – район Вера - самый центр деловой и культурной жизни города. Месторасположение отеля привлекательно не только для проживания местных жителей, иностранных туристов и бизнесменов, но и с точки зрения исторических, культурных, торговых и деловых мест, удобных для коммуникации. Отель охватывает все преимущества современного 4 х-звездочного городского отеля: 60 комфортабельных номеров. Lobby-bar - утонченный и оригинальный интерьер, с винным уголком для любителей вина и не только, библиотека с выбором книг для любых возрастов - это идеальное место для приема гостей. Ресторан с неповторимым интерьером и качественным обслуживанием. Конференц-зал - оснащен современным оборудованием, с учетом последних требований и стандартов. На территории отеля можно воспользоваться бесплатным Wi-Fi и бесплатной собственной парковкой. К услугам гостей также доступно круглосуточная стойка регистрации, обслуживание в номерах и прачечная. В отеле работает система централизованного кондиционирования и пожарной безопасности. Обслуживающий персонал отеля-Costé всегда готов к вашим услугам – здесь все предусмотрено для удобства гостей. Целью нашего отеля является постоянное повышение качества обслуживания и полное удовлетворение желаний наших гостей.

M AD E I N G E O R G I A

სხვა ქვეყნებში, დიდი კინო რამდენიმე ნიჭიერმა რეჟისორმა შექმნა. მათ შეძლეს და გაბედეს ყოველდღიურობისაგან განდგომა, მისი დისტანციური ჭვრეტა და ახლებური ეგ­ ზისტენციალური თემების წარმოჩენა; ერთი სიტყვით, კლი­ შედქცეული საბჭოთა ამბებისა და პერსონაჟების უარყოფა, მათი გაადამიანურება და გაღრმავება. სწორედ იმხანად გამოჩნდა განსხვავებული (ხშირად მეამბოხე) პერსონაჟების პროტესტით გაჯერებული ისეთი ფილმები, რომლებიც მრავალი საერთაშორისო ჯილდოთი აღინიშნა: რეზო ჩხეიძის „მაგდანას ლურჯა“ და „ჯარისკაცის მამა“, თენგიზ აბულაძის „სხვისი შვილები“, ლანა ღოღობერიძის „რამდენიმე ინტერვიუ პირად საკითხებზე“; ეროვნული კინოენის პატ­ რიარქების, მერაბ კოკოჩაშვილის („დიდი მწვანე ველი“) ელდარ შენგელაიასა („შერეკილები“, „არაჩვეულებრივი გა­მო­ფენა“, „ცისფერი მთები“) და ოთარ იოსელიანის („გიორ­გობისთვე“, „იყო შაშვი მგალობელი“, „პასტორალი“) შედევრები.

60-იან წლებში ქართულ კინოში მიხეილ კობახიძის სრუ­ ლიად ორიგინალური ფენომენი გამოჩნდა. რეჟისორი პოსტ­მოდერნისტულად მიუბრუნდა მუნჯ შავ-თეთრ კინოს და საბ­ ჭოთა კონტექსტიდან მკვეთრად ამოვარდნილი კინოსამყარო შექმნა. ამ მოკლე ფილმებში კობახიძემ ჩაატია ადამიანური ვნებებისა და მისწრაფებების მარადიულობის თემა, რომლის შესახებაც ახლებური, გამაოგნებელი ხერხებით მოგვითხრო. უამრავი საერთაშორისო ჯილდოს მიუხედავად, კობახიძის ფილმები საბჭოეთში დიდხანს თაროზე შემოდეს და მას მუშაობის საშუალება მოუსპეს. მერაბ კოკოჩაშვილმა თანამედროვე საქართველოში აღმო­ აჩინა ანაქრონისტული პერსონაჟი, რომელიც წარსულის ლაბირინთებსა და სასიყვარულო სამკუთხედში გაბმული, თავისი ვნებიანი პირველყოფილებით უმთავრესი კაცობრიული დანიშნულების შესახებ ახალ კითხვებს უჩენს მაყურებელს; ოთარ იოსელიანმა შექმნა ინტელექტუალური გმირები, რომ­ ლებიც სოციუმში გაბატონებულ ამაო ყოველდღიურობასა და მარგინალურობასთან დაპირისპირებას ცდილობენ; ელ­ დარ შენგელაიამ კი იგავურ-ირონიული ტრაგიკომედიების პერსონაჟები ლამის დონ-კიხოტური სულისკვეთებით გამს­ ჭვალა. „სიყვარული ვერტიკალურია და თანაც ბრუნვადი“, – ამბობს ელდარ შენგელაიას ფილმ „შერეკილების“ პერსონაჟი და, რა თქმა უნდა, ამ სიტყვების სისწორეში არც ერთ ქართველს ეჭვი არ ეპარება; განსაკუთრებით, მათ, ვისაც კინო ძალიან უყვარს. ამიტომაც ქართული კინემატოგრაფი აგრძელებს წრიულ აღმასვლას და ახალ-ახალ კინოფესტივალებზე ჯილ­ დოების მოპოვებას.

აფიშა მხატვრული ფილმისათვის „შერეკილები“ (1973). მხატვრები: ტ. ჩიგოგიძე, რ. კოზლოვსკი. რეჟისორი: ელდარ შენგელაია დაცულია საქართველოს ეროვნულ არქივში

At that time, the films that were filled with the protest of different (often rebellious) characters have won many international awards: Magdana’s Donkey and Father of the Soldier by Rezo Chkheidze, Other People’s Children by Tengiz Abuladze, Some Interviews on Personal Issues by Lana Ghoghoberidze; Merab Kokochashvili’s (Great Green Valley), Eldar Shengelaia’s (The Eccentrics, Extraordinary Exhibition, Blue Mountains), and Otar Ioseliani’s (Falling Leaves, Once Upon a Time There Was a Singing Blackbird, Pastorale) masterpieces.

Mikheil Kobakhidze’s original phenomenon appeared in Georgian cinema in the 60s. The director returned to black-and-white film in a postmodernist way and created a cinema universe not fitted for Soviet context. In these short films, Kobakhidze played the theme of the eternity of human passions and aspirations, about which we were told by new, stunning methods. Despite numerous international awards, Kobakhidze’s films have been on the shelf for a long time and the director was unable to work.

Merab Kokochashvili discovered an anachronistic character in modern Georgia, trapped in the labyrinths of the past and love triangle, with his passionate primacy, make the audience to ask new questions about the most important human purpose; Otar Ioseliani created intellectual heroes who try to confront everyday life and marginalization prevailed in society; Eldar Shengelaia created the characters of the ironic tragicomedies with a slight Don Quixote spirit.

აფიშა მხატვრული ფილმისთვის „ვერის უბნის მელოდიები“ (1973 წ.) მხატვარი: კოკა იგნატოვი; რეჟისორი: გიორგი შენგელაია დაცულია საქართველოს ეროვნულ არქივში

12 /

2(69) 2019

„Love is vertical and circulating“, says Eldar Shengelaia’s film The Eccentrics, and of course, none of the Georgians doubt the truthfulness of those words; especially those who love cinema.

That is why the Georgian cinematography continues to circulate upwards and earn prizes at the new film festivals.

დედაქალაქის ცენტრში რთულია იპოვნო ისეთი გარემო, სადაც ერთ სივრცეში მიიღებ როგორც სარელაქსაციო და გამაჯანსა­ღებელ, ისე სამედიცინო მომსახურებებს. თბილისის დაარსების ისტორია სწორედ ბალნეოლოგიურ კურორტს უკავშირდება. მას კულტურული ძეგლის სტატუსი აქვს მინიჭებული. კურორტის 80-წლიანმა გამოცდილებამ აჩვენა, რომ ჩვენთან უნი­ კალურია გოგირდის აბაზანები, რომელიც ამდიდრებს უჯრედების სტრუქტურასა და ძვალ-სახსართა სისტემის მდგომარეობას.კუ­რორტში შეგიძლიათ ჩაიტაროთ ვულკანური წარმოშობის სამ­ კურნალო ტალახისა და პარაფინის აპლიკაციები, მშრალი, ჰო­ რიზონტალური და წყალქვეშა დაჭიმვა, შარკოს და აღმავალი შხაპი, ფიზიოთერაპია; სხვადასხვა სახის მასაჟები: მანუალური, ტაილანდური, ოთხ ხელში, სამკურნალო, ანტიცეცულიტური მასა­ჟი, ცხელი ქვებისა და ტალახის მასაჟი.

It’s difficult to find in the center such a place, where in one area you can get both – relaxation, health restoring and medical services together. History of Tbilisi establishment as a city is related to the Balneological Resort.

It was awarded status of cultural monument.

მომხმარებელს ველნეს სპა მომსახურებასთან ერთად შეუძლია ისარგებლოს სამედიცინო-სარეაბილიტაციო სერვისებით, ეს იმ მომსახურებების მცირე ჩამონათვალია, რომლებსაც კურორტი გვთავაზობს.

80 years of resort experience showed uniqueness of sulfuric baths that enriches cell structure and condition of bone-joint system. Here you can take volcanic medicinal mud and paraffin applications, dry, horizontal and underwater stretching, Charcot’s and rising douche, physiotherapy, various kinds of massages like manual, Thai, four hands, medicinal, anticellulite, massage with hot stones and mud.

თბილისის ბალნეოლოგიურ სპა კურორტს ანალოგი არ მოეპო­ვება მსოფლიოში, სწორედ ამიტომ, საუკეთესო მომსახურებით, სერვისის ფართო არჩევანითა და განსხვავებული შეთავაზებებით ყოველთვის იქცევა მომხმარებლის ინტერესის ობიექტად.

A client can receive SPA- Wellness as well as medical – rehabilitation services in one area. That is only the small list of our services which resort offers.

Tbilisi Balneological resort has no analogue in the world, that’s why with the best and wide services and different offers it becomes always the object of interest for people.

თბილისი, ვ. გორგასლის ქ. N9 9, Gorgasali str. Tbilisi ( 995 (032) 2439090 info@balneo.ge www.balneo.ge Balneological Resort - Tbilisi spa / ბალნეოლოგიური კურორტი თბილისი - spa

CULTURE

კულტურული მარშრუტები საქართველოში CULTURAL ROUTES OF GEORGIA ციუკა ყიფშიძე

Mobile Application: Geo Routes www.culturalroutes.gov.ge

GE ევროპის საბჭოს კულტურული მარშრუტების პროგრამა 1987 წლიდან, სანტიაგო დე კომპოსტელას დეკლარაციის მიღების დღიდან არსებობს და ის ევროსაბჭოსთვის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტია. ეს სხვადასხვა ქვეყნის კულტურული მემკვიდრეობის პოპულარიზაციისათვის შექმნილი, შე­ მეცნებითი და ტურისტული პროექტია, ხოლო მარშრუტე­ბი საერთო ევროპული ღირებულებების კულტურულ კონცეფცი­აზე დაყრდნობით იქმნება და იგეგმება.

ამჟამად ევროპის საბჭოს პროგრამაში 34 საერთაშორისო მარშრუტი შედის; მათ შორისაა ვიკინგების, მოცარტის, ზე­თისხილის ხეების, ევროპული სასაფლაოების, არტ-ნო­ვოს, ცენტრალური ევროპის ციხე-ქალაქების, კერამიკის, ჰაბს­ბურგების გზის, ნაპოლეონის, ისტორიული თერმული ქა­ ლაქების, იმპრესიონიზმისა და სხვა. ევროპის საბჭოს კულტურული მარშრუტების გაფართოებულ წილობრივ შეთანხმებაში (Enlarged Partial Agreement) საქართ­ ველო ოფიციალურად 2016 წელს გაწევრიანდა და მას შემ­დეგ ის ევროპის საბჭოს კულტურული მარშრუტების პროგ­რამაშია ჩართული. საქართველოში ამჟამად ექვსი სერტი­ ფიცირებული კულტურული მარშრუტი არსებობს – ოთხი მათგანი უკვე არსებულ ევროპულ კულტურულ მარშრუტებში ოფიციალურად არის ჩართული, ხოლო დანარჩენი ორი ადგილობრივი სერტიფიცირებული მარშრუტებია:

ებრაული კულტურული მემკვიდრეობის მარშრუტი ეს მარშრუტი ევროპის 19 ქვეყანაში გადის, მათ შორის, გერმანიაში, ავსტრიაში, პოლონეთში, საფრანგეთში, იტალიასა და ესპანეთში. ებრაელები საქართველოში 26 საუკუნის განმავლობაში ცხოვრობენ, ქართულ ენას და კულტურას შეერწყნენ, თუმცა, ამასთანავე, ინარჩუნებენ საკუთარ ტრადიციებს, ენასა და რელიგიას. ჩვენი ებრაული კულტურული მემკვიდრეობის მარშრუტი ევ­ როპის საბჭოს მარშრუტის გაგრძელებაა და საქართველოში 21 ქალაქსა და 43 პუნქტს მოიცავს. ამ მარშრუტის კვალდაკვალ იხილავთ სინაგოგებს, მუზეუმებს, ებრაული კულტურული მემკ­ვიდრეობის სტატუსის მქონე ძეგლებს, საფლავებსა და არ­ ქეოლოგიურ ნიმუშებს.

14 /

2(69) 2019

l

CIUKA KIPSHIDZE

EN The Council of Europe Cultural Routes Program has existed since 1987, when Santiago de Compostela Declaration was adopted and is one of the main priorities for the Council of Europe. It is an insightful and touristic project designed to popularize cultural heritage of different countries, and routes are based on the cultural concept of shared European values. At present, there are 34 International Routes in the Council of Europe program; routes like Viking, European Mozart Ways, Olive Tree, European Cemeteries, Art Nouveau, Central Fortified towns of the Grande Region, Ceramics, Via Habsburg, Destination Napoleon, Historic Thermal Towns, Impressionisms and others among them.

Georgia officially became a member state of the Enlarged Partial Agreement in 2016 and has since been incorporated into the Council of Europe Cultural Routes Program. There are currently six certified cultural routes in Georgia - four of them are officially involved in existing European cultural routes and the other two are local certified routes:

THE EUROPEAN ROUTE OF JEWISH HERITAGE This route runs through 19 European countries, including Germany, Austria, Poland, France, Italy and Spain. Jews have lived in Georgia for 26 centuries, merged with Georgian language and culture, while still preserving their traditions, language and religion.

Our Jewish Heritage route is a continuation of the Council of Europe route and includes 21 cities and 43 Jewish heritage locations in Georgia. In the footsteps of this route you will find synagogues, museums, monuments of Jewish cultural heritage status, graves and archeological artifacts.

CULTURE

ღვინის ევროპული მარშრუტი ღვინის სამშობლოს, საქართ­ ველოს 2017 წლიდან ღვი­ნის ევროპულ მარშრუტში მნიშვ­ ნე­ლოვანი ადგილი უჭი­რავს. გლობალიზაციის ხანაში ქარ­თული ღვინის ბიო­მრავალფე­როვ­ნება, მისი თვითმყოფა­ დობა განსაკუთებით ფასეუ­ ლია. ქართული ღვინის ისტო­ რია კი Iter Vitis მარშრუტში შესანიშნავად არის ნაჩვენები. ის მოიცავს ვენახების, მეღ­ ვინეობებისა და ღვინის ქარ­ხ­ნების, ასევე ვაზსა და ღვი­ ნოსთან დაკავშირებული კულტურული მემკვიდრეობის (ეკ­ ლესია-მონასტრები, მუზეუმები თუ არქეოლოგიური ძეგ­­ლები) დათვალიერებას.

ისტორიული თერმული ქალაქების მარშრუტი ეს მარშრუტი 2010 წლიდან ფუნქციონირებს. მან ევროსაბჭოს სერტიფიცირების პროცესი გაიარა. ის მოიცავს სამკურნალო ბუნებრივი რესურსების მქონე ევროპულ ქალაქებს, რომ­ ლებსაც ისტორიული თერმული ინფრასტრუქტურა აქვთ. იმერე­თის რეგიონს ასოცირებული წევრის სტატუსი 2017 წლის 2-5 ოქტომბერს საბერძნეთის ქალაქ ლუტრაკი-პერაჩორა­ ში გამართულ „ევროპის ისტორიული თერმული ქალაქების“ ასოციაციის გენერალურ ასამბლეაზე მიენიჭა. მარშრუტი მო­ იცავს ბალნეოლოგიური და მინერალური წყლებით განთქ­ მულ წყალტუბოსა და საირმის სპა კურორტებს. შემდგომში ის შეიძლება გაფართოვდეს და დაემატოს ბორჯომი, ლიკანი და სხვა კურორტები.

პრეისტორიული კლდის ხელოვნების მარშრუტი

ITER VITIS ROUTE Since 2017, Georgia has gained a significant place in the European Wine Route or Iter Vitis. In the globalization era the biodiversity and identity of Georgian wine is especially valuable. The history of Georgian wine is remarkably shown through Iter Vitis route. It covers vineyards, winemakers and wine factories, as well as cultural heritage (churches, monasteries, museums and archaeological monuments) related to grape and wine.

EUROPEAN ROUTE OF HISTORICAL THERMAL TOWNS This route has been operating since 2010. It passed the certification process of the Council of Europe. It includes European cities with natural healing resources, which have historic thermal infrastructure.

Imereti Region was granted a status of The Associated Member on the General Assembly of the Association of European Historic Thermal Cities held in Loutraki-Perachora, Greece, on October 2-5 2017. The route includes Tskaltubo and Sairme spa resorts famous for balneal and mineral waters. Later it can be expanded and joined by Borjomi, Likani and other spa resorts.

2018 წელს საქართველო ევროსაბჭოს პრეისტორიული კლდის ხელოვნების მარშრუტში ჩაერთო – თავდაპირველად თრიალეთის (პატარა ხრამი) პეტროგლიფების კომპლექსით, რომელიც ქვემო ქართლში, დაბა წალკასთან მდებარეობს. კლდეზე გამოსახული პეტროგლიფები პატარ-პატარა პა­ნო­ების სახითაა წარმოდგენილი. მათზე აღბეჭდილია ადგი­ლორივი ფაუნა, რომელიც ამ რეგიონში ზედა პლეის­ტო­ცე­ნიდან შუა ჰოლოცენამდე იყო გაბატონებული, ასევე „ფანტასტიკური“ ცხოველები, გეომეტრიული სახეები. კომპლექსს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი უკვე მიენიჭა. ევროსაბჭოს „პრეისტორიული კლდის ხელოვნების“ მარშრუტში გაწევრიანება საქართველოში საერთაშორისო ტუ­ რისტული ნაკადების მნიშვნელოვან ზრდას შეუწყობს ხელს.

PREHISTORIC ROCK ART TRAILS In 2018 Georgia became a part of the Council of Europe’s Prehistoric Rock Art Trails route - initially with the Trialeti (Patara Khrami) Petroglyphs complex located in Kvemo Kartli, nearby Tsalka settlement. The petroglyphs on the rock massif are presented in a form of small panels. Local Fauna depicted on the petroglyphs has been dominating in the region from the upper Pleistocene to middle Holocene; also, there are images of the "fantastic" animals, and geometric faces. The complex has already been granted status of cultural heritage monument. Becoming a part of the Council of Europe’s Prehistoric Rock Art Trails Route will contribute significantly to international tourist flow in Georgia.

16 /

2(69) 2019

ადგილობრივი სერტიფიცირებული მარშრუტები LOCAL CERTIFIED ROUTES

გერმანული დასახლებები და არქიტექტურული მემკვიდრეობის მარშრუტი

GERMAN SETTLEMENTS AND ARCHITECTURAL HERITAGE ROUTE

ქართულ-გერმანული ურთიერთობები შუა საუკუნეებიდან იწ­ყება. ჩვენს უახლეს ისტორიაში გერმანელების წვლილი საქართველოს მეცნიერული კვლევის, პოპულარიზაციისა თუ განვითარების საქმეში განუზომელია. საქართველოში ურბანული და სასოფლო, ტრადიციული გერმანული დასახლებების არქიტექტურა ჩვენი კულტურული მემკვიდრეობაა. ლეოპოლდ ბილფელდი, იოჰან დიცმანი, ალბერტ ზალცმანი, ვიქტორ შრეტერი, ოტო იაკობ სიმონსონი და პაულ შტერნი თბილისის მრავალი ღირსშესანიშნავი ნაგებობის პროექტის ავტორები იყვნენ. კოლონიების საცხოვრებელ სახლებში შვაბური და ქართული ტრადიციები ერთმანეთს ერწყმის. ეს მარშრუტი გერმანულ დასახლებებსა და არქიტექტურულ მემკვიდრეობას მოიცავს. მისი მიზანია ამ დასახლებების პოპულარიზაციის, მათი შენარჩუნებისა და დაცვის ხელშეწყობა.

Georgian-German relations began in the Medieval Era. The contribution of Germans in Georgian scientific research, popularization and development is immeasurable in our recent history. The urban and rural traditional German settlements’ architecture in Georgia is our cultural heritage. Leopold Bielefeld, Johann Diezmann, Albert Salzmann, Victor Schröter, Otto Jacob Simmonson and Paul Stern were the authors of many landmark buildings in Tbilisi. In the German settlement houses, Swabian and Georgian traditions merge together. This route includes German settlements and architectural heritage. Its goal is to promote, preserve and protect these settlements.

ალექსანდრე დიუმას კვალდაკვალ ეს ადგილობრივი სერტიფიცირებული მარშრუტი აგებულია დიუმას წიგნის („კავკასია“) მიხედვით. ვინც დიუმას გზას გაჰყვება, საქართველოს მწერლის თვალით დაინახავს, ად­ გილობრივ ტრადიციებსა და კულტურულ მემკვიდრეობას გა­ეცნობა. მარშრუტი, ასევე, მეზობელ ქვეყნებთან თანამშ­ რომლობასაც გულისხმობს. სტუმრები მოგზაურობას აზერ­ ბაიჯანიდან დაიწყებენ, ძველ ბაქოს, შემახასა და ნუხს და­ათ­ვალიერებენ, შემდეგ კი საქართველოს ოთხ ისტორიულ რე­გიონს ეწვევიან. მოინახულებენ კულტურულ-ისტორიულ ძეგ­­­ლებს, ისიამოვნებენ ღვინისა და გასტრონომიული ტურებით. l

კულტურული ტურიზმის ხვედრითი წილი მსოფლიო ტურიზმის ინდუსტრიაში 40 პროცენტია. ამ მხრივ, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია საქართველოს პოტენციალის სწორად გა­ მოყენება, რადგან კულტურა არის ის სფერო, რომლითაც ქვეყანას შეუძლია იამაყოს.

FOLLOWING ALEXANDRE DUMAS This local certified route is based on Dumas book (Caucasus). Those who follow Dumas will see Georgia through writer’s eyes and get familiar with local traditions and cultural heritage. The route also includes cooperation with neighboring countries. The guests will start traveling from Azerbaijan, will visit ancient Baku, Shemakha and Nukhi and then visit four historic regions of Georgia, see cultural and historical monuments, enjoy wine and gastronomical tours. l The share of cultural tourism is 40 percent of the world tourism industry.

In this regard, it is essential to use the potential of Georgia, because culture is the area which the country can be proud of.

Ministry of Education, Science, Culture and Sport coordinates the development of new cultural routes in Georgia and involvement in potential transnational networks, as well as raising public awareness of this platform.

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო კოორდინაციას უწევს ახალი კულტუ­ რული მარშრუტების განვითარებას საქართველოში და პო­ ტენციური მარშრუტების ტრანსნაციონალურ ქსელში ჩართვას, ასევე, ამ პლატფორმის ირგვლივ საზოგადოების ცნობიე­რების ამაღლებას.

17

19

TRAVEL IN GEORGIA

ორიენტირები საქართველოში სამოგზაუროდ Tips on Traveling in Georgia გზამკვლევი ხევსურეთში სამოგზაუროდ / GUIDEBOOK FOR JOURNEY TO KHEVSURETI

მარინა ყიფშიძე l MARINA KIPSHIDZE GE ხევსურეთი, საქართველოს მაღალმთიანეთის პრეის­ტო­ რიული, ეკოლოგიური განძი, ბუნებისა და ეთნოკულტურის უნი­კალურ შერწყმას წარმოადგენს. აქ, კავკასიონის ჩრდილო და სამხრეთ კალთებზე, პროტოქართული ტომები ანტიკურამ­დელ ხანაში სახლობდნენ. ალექსანდრე მაკედონელის მიერ ქართლის დაპყრობის დროსაც ქვეყნის საზღვარი ამ მთებზე გადიოდა. არქეოლოგია კი ხევსურეთში ბრინჯაოს ხანის ცივილიზაციის არსებობასაც ადასტურებს. ხევსურები წარმართულ რელიგიას ადრეულ შუა საუკუნეებამდე ვერ შეელივნენ და აქაური ქრისტიანობა თავისებური არაკანონი­ კური ელემენტებითაა გაჯერებული. ზემოთ ჩამოთვლილმა ფაქტორებმა ამ ერთ-ერთ ყველაზე თვითმყოფად მხარეში ორიგინალური კულტურული ფენომენები შექმნა. მათ შო­ რის გამორჩეულია უმშვენიერეს ფერდობებს შეფენილი ციხესოფლები და კოშკები, რომლებიც თავდაცვისა და საცხოვ­ რებლის ფუნქციებს ითავსებდა.

უღელტეხილით ორ ნაწილად გაყოფილი, ზღვის დონიდან 1800-3000 მ-ის სიმაღლეზე მდებარე პირიქითა და პირაქეთა ხევსურეთი, ალპურ ლანდშაფტს ბუნებრივად შერწყმული განუმეორებელი არქიტექტურითა და სხვა კულტურული თავი­ სებურებებით, მოგზაურისთვის შეიძლება ნამდვილ აღმოჩენად იქცეს; მათთვისაც, ვისაც მთებში ფეხით ხეტიალი და მიუვალი ადგილების დალაშქვრა ხიბლავს. ხევსურეთში სტუმარი წმინდათაწმინდაა. სამოგზაურო სეზონი მაისის ბოლოს იწყება და ოქტომბრის პირველ ნახევრამდე გრძელდება. მთებისკენ მიმავალი გზების სირთულე იმად ღირს, რა საოცრების ნახვაც იქ გელოდებათ.

20 /

2(69) 2019

EN Khevsureti - the prehistoric, ecological treasure of the highlands of Georgia is a unique synthesis of nature and ethnoculture. Here, on the northern and southern slopes of the Caucasus, the proto-Kartvelian tribes lived before the antient period. Even during the times, Alexander of Macedon when he conquered Kartli, the border of the country was laid on this mountains. The archaeology, in turn, proves the existence of a civilization in Khevsureti in the Bronze Age. The ancient Georgian documents of the IV century mention Khevsureti together with Pshavi as Pkhovi.

We find that Khevsurians were free people living in communes, the guardians of the northern border, fighters and cattlemen. They were fighting against enemies and even rebelled often against Georgian kings (including Tamar); Khevsurians could not abandon the heathen religion until early middle centuries and the local Christianity is full of characteristic non-canonical elements. The above factors have created in this one of the most indigenous land the original and cultural phenomena. Among these, stands out the fortress-villages and towers hanging on the very beautiful hillsides serving for defence and livelihood purposes; Further, remarkable are the items of livelihood and the pearl of the Georgian national dress - the Khevsurian suit.

Divided in two by a mountain pass, located at 1800--3000 metres above the sea the “thither” (northern) and “hither” (southern) Khevsureti, naturally melt in the Alpine landscape with an unique architecture and other cultural specificities may become a true discovery for a traveller; even for those who like to hike in the mountains and climb coy areas. A guest is sacred in Khevsureti. The tourist season begins in May and continues until the first half of October. The difficulties on the way towards the mountains do worth the wonder awaiting for you there.

შატილი – ციხე-სოფელი SHATILI — A FORTRESS VILLAGE თბილისიდან 150 კმ-ით დაშორებული შატილი შუა საუკუნეე­ ბის ხევსურეთის არქიტექტურულ-ეთნოგრაფიულ განწყობას აცოცხლებს. მტრისგან თავდასაცავი (ამასთან, საცხოვრებე­ ლი) ტერასული სიმაგრე კლდეზე მიხატულ შედევრს ჰგავს. ქვის ფიქალებისგან აგებული ციხე-სახლების მწკრივი მიუ­ვალ ზღუდეს ქმნის; ნაგებობების უმეტესობა ბრტყელ­სა­ ხუ­რავიანი, მიჯრით მდგარი საცხოვრებლები და კოშკებია, რომელთა შორისაც მიდამოს ქვის ვიწრო კიბე და ფიცარნაგები მიუყვება. ეს ბილიკები მთელ სოფელს ქსელავს. გარემოს­ თან სოფელს მხოლოდ არღუნის ხეობისკენ გამავალი გზა აკავშირებს. ოდესღაც ეს ციხე ჩეჩნეთ-დაღესტანისა და თუ­ შეთისკენ მიმავალ ბილიკებს დარაჯობდა. მას ასევე საკულტო ფუნქციაც ჰქონდა. ძეგლი იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეო­ ბის საცდელ ნუსხაში შეიტანა. გირჩევთ, ნაგებობები შიგნი­ დანაც დაათვალიეროთ. აქ ავთენტიკურ ხის კიბეებსა და საყოფაცხოვრებო ნივთებსაც იხილავთ. შეგიძლიათ სოფელში უსაფრთხოდ იხეტიალოთ, სახურავებზეც ახვიდეთ და უმშვ­ ენიერესი ხედების ხილვით ისიამოვნოთ.

მუცო – ციხე-სოფელი MUTSO — A FORTRESS VILLAGE მთებით შემოსაზღვრულ ფერდობზე შეფენილი მუცო, რო­ მელსაც წინ ვიწრო მდინარე არდოტისწყალი ჩამოუდის, მარ­ თლაც უმშვენიერესი სანახავია. შატილიდან ჩრდილოეთით იქამდე 12-კილომეტრიანი ბილიკი მიემართება, დუშეთიდან კი 121 კმ-ითაა დაშორებული. მუცოელი მეომრები საქართვე­ლოს ჩრდილოეთის საზღვარს და მთავარანგელოზის ხატის განძეულს დარაჯობდნენ. ერთი ლეგენდის თანახმად, ეს ციხე-სოფელი XII საუკუნეში თამარ მეფეს აუგია, სხვა თქმუ­ ლება კი მუცოს მშენებლად დიდებულ მებრძოლს, თორღვაის მოიხსენიებს. XIX საუკუნეში მუცოს სიმაგრე გაუკაცრიელდა.

2014 წლის აღწერის თანახმად სოფელში სულ 15 ადამიანი ცხოვ­ რობდა. დღეისათვის მუცოს ძირითადი ნაწილი აღდგენილია – ოთხი საბრძოლო ციხე-კოშკი, რამდენიმე საცხოვრებელი, ლეგენდარული თორღვას ციხე და კოშკი. ეს ორიგინალური არქიტექტურულ-კულტურული ფენომენი უძველეს ეპოქაში გა­ მოგზაურებთ.

Bordered by the mountains and hanging on hillsides, Mutso in front of which little river Ardotistskali runs is really a nice place to see. From Shatili to Mutso 12 kilometre long path is laid. Moreover, the distance from Dusheti is 121 kilometres. The warriors of Mutso were guarding the northern border of Georgia and the treasure of the Archangel Icon. According to a legend, the fortress village was built in the 12th Century by King Tamar, and another legend says that Mutso was built by great warrior Torgva. In the 19th Century the fortress Mutso became deserted. According to the census of 2014, only 15 people were living in the village. At the time being the main part of Mutso is restored - four military fortress towers, several dwellings, and the legendary fortress and the tower of Torgva. This original architectural and cultural phenomenon will make you travel into the ancient age.

Located 150 kilometres from Tbilisi, Shatili revitalises the architectural and ethnographic mood of medieval Khevsureti. The fortified terraced dwelling against the northern enemy looks like a painted piece of art.

A row of fortified dwellings built in stone slates creates a coy fence; Most of the structures having terraced roofs represent stacked dwellings and towers among which the area is led by narrow stone stairs and decking. These paths net the whole village. Only the road leading to Arghuni valley connect the village with the rest of the world. Once upon a time the fortress was guarding the paths leading to Chechnya, Dagestan and Tusheti. The fortress once had also a cultic nature.

In 1813, the Russian military general Symonovich put the fortress to a fire. At the time being, the fortress village is almost completely restored. The monument was put by the UNESCO on the probation list of the world heritage. We advise you see the structures also from inside. You will also see here the authentic staircases and livelihood items. You may wander throughout the village safely, go up to the roofs and enjoy the most beautiful views.

21

TRAVEL IN GEORGIA

არდოტი და ხახაბო – ციხე-სოფლები ARDOTI AND KHAKHABO FORTRESS VILLAGES

აბუდელაურის ტბები THE LAKES OF ABUDELAURI

გირჩევთ, შატილიდან არდოტშიც (მუცოდან – 5-6 კმ) გასწიოთ, რომელიც პირიქითა ხევსურეთში, შატილის თემში, მდინარე ანდაქის ნაპირას მდებარეობს. ზღვის დონიდან 1820 მ-ზე არ­დოტი შუა საუკუნეებში აუგიათ. დიდთოვლობის გამო ხევ­ სურეთში უღელტეხილები ნახევარ წელიწადზე მეტხანს იკე­ ტებოდა, ამიტომ ამ ციხე-სოფლების არსებობა სასიცოცხლ-ოდ მნიშვნელოვანი იყო (არა მხოლოდ თავდაცვისთვის).

ეკოლოგიური სასწაული, კლდოვან მწვერვალებში სარკე­ებივით ჩაფლული სამი უმშვენიერესი მყინვარული ტბა – ლურჯი, მწვანე და თეთრი – ხევსურეთში ყოფნისას აუცი­ ლებლად უნდა ნახოთ, თუმცა ამისათვის ფიზიკური გამძლეობა დაგჭირდებათ; სოფელ როშკამდე ავტომანქანით მიხვალთ, იქიდან კი საფეხმავლო ბილიკი გასაოცარი სილამაზის ხეო­ბას მიუყვება.

კოშკებში ოჯახების სამი თაობა ცხოვრობდა; აქვე იყო საქონლის სადგომი და საკვები მარაგის სარდაფიც. არდოტში შემორჩენილია ზვიადაურების კოშკი და ღვთისმშობლის ჯვარი, XIX საუკუნის ეკლესია. თუ არდოტიდან 7-8 კმ-ის დაშორებით მდებარე უმშვენიერეს სოფელ ძველ ხახაბოს ეწვევით, იქაც კლდეზე შეფენილი უძველესი მასშტაბური ციხესიმაგრე დაგხ­ვდებათ – ნაწილობრივ დანგრეული, მაგრამ ძალიან შთამბეჭდავი.

ამავე გზაზე იხილავთ უმშვენიერეს მთა ჭაუხს, რომელიც ხევსა და ხევსურეთს ერთმანეთისგან ყოფს. აბუდელაურის გამდინარე ტბები ზღვის დონიდან 2812 მეტრზე, კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე მდებარეობს და თოვლის, მყინვარისა და წვიმის წყლით საზრდოობს. ამ ტბებს ბევრი ლეგენდა უკავშირდება. ერთ-ერთის თანახმად, ქართული მითოსის გმირმა, ღვთისშვილმა იახსარმა ბოლო ცოცხალი დევი აბუ­ დელაურის ტბაში ჩაახრჩო. უსუფთავესი ტბები მართლაც სხვადასხვა ფერისაა. ბუნების ეს სასწაული განსაკუთრებით ეკოტურიზმისა და ლაშქრობის მოყვარულებს იზიდავს.

When visiting Khevsureti, even simple journey from one monument towards the other, and enjoying the beauty of the environment will please you a lot. Therefore, we advise you to process from village Shatili towards Ardoti (5-6 km from Mutso), located in the thither Khevsureti, in the community of Shatili, on the bank of river Andaki.

Located at 1820 metres above the sea, Ardoti was built in the medieval period. Because of heavy snow the mountain passes in Khevsureti were closed for half a year, and thus the existence of these fortressvillages had a vital importance (not only for the defence purposes); Three generation of families were living in towers; Here was also cattle space and a cellar for food reserves. There is kept in Ardoti the tower of Zviadaurs and Cross of Mother of God, a church of XIX century. If you visit the old Khakhabo, a very beautiful village located in 7-8 km away from Ardoti, you will find there also a large old fortress hang on a rock which is partly ruined but still very impressive.

22 /

2(69) 2019

An ecological miracle, in the head of the rocks, three the most beautiful glacial lakes — blue, green and white - is a must to see when in Khevsureti, however you will need some physical resistance for this; You can drive with a car until village Roshka and from there a footpath leads through a gorge of outstanding beauty. On the same road, you will see mountain Chaukhi splitting Khevi and Khevsureti from each other. The circulating lakes of Abudelauri at 2812 metres above the sea are located on the southern slopes of the Caucasus and are fed with snow, ice-hill and rainwater. Many legends are related with these lakes. According to one of them, the Georgia mythic hero, the son of God, Iakhsari drowned the last living monster (devi) in the lake of Abudelauri. The cleanest lakes have really different colours. This wonder of the nature specifically attracts the fans of ecotourism and hiking.

3D DESIGN Giorgi Chkhaidze

DIGITAL BRANDING Mirian Jugheli

GRAPHIC DESIGN

COPYWRITING Giorgi Rukhadze

GOOGLE ANALYTICS

Tako Chabukiani

Lasha Mironidze

UI & UX DESIGN WEB DEVELOPMENT

Bacho Barnabishvili

Temo Pkhaladze

INTERIOR DESIGN Evgenia Gordinskaya

33 Ilia Chavchavadze Avenue Tbilisi, Georgia +995 591 91 04 02 info@digitaledu.ge www.digitaledu.ge

The Academy Of Digital Industries offers a unique and conventional learning platform that includes the largest range of training and master classes in the digital world.

Speakers of The Academy Of Digital Industries are recognized gurus in their field, they are distinguished by progressiveness, personal and team achievements and proffesional expertise. ციფრული ინდუსტრიის აკადემია გთავაზობთ უნიკალურ და კონვენციურ სასწავლო პლატფორმას, რომელიც მოიცავს ტრენინგებისა და მასტერკლასების ყველაზე ფართო სპექტრს ციფრულს სამყაროში. ციფრული ინდუსტრიის აკადემიის სპიკერები არიან თავიანთ სფეროში აღიარებული გურუები, რომლებიც გამოირჩევიან პროგრესულობით, პერსონალური თუ გუნდური მიღწევებითა და პროფესიული ექსპერტიზით.

COUSINE

ხევსურული სამზარეულო – უძველესი, მარტივი, ორიგინალური KHEVSURIAN CUISINE – THE ANCIENT, SIMPLE, ORIGINAL მარინა ყიფშიძე

GE ხევსურეთში, რაც უნდა მიირთვათ, ყველაფერი უზომოდ გემრიელია. კერძები მთის სუფთა ჰაერის, ნატურალური სურსათისა და კეთილგანწყობილი მასპინძლების წყა­ლო­ ბით, განუმეორებელ გემოსა და განწყობას იძენს. კული­ ნარიის თვითმყოფადობა ალპურმა ჰავამ, ნიადაგმა და ეთ­ ნოგრაფიულმა თავისებურებებმა განაპირობა. ხევსურეთ­ში გარკვეულწილად განსხვავებული გასტრონომია ჩამო­ყალიბ­და, რომელშიც პურეული, ხორცეული და რძის ნაწარმი ჭარბობს.

წარმოიდგინეთ რეტროსპექტული სურათი: მრავალსარ­თუ­ ლიანი ხევსურული კოშკის ან ციხე-სახლის მეორე სართულზე ხის დაბალ მაგიდებთან (ტაბლებთან) შინნაკეთ ლამაზ ტანსაცმელში გამოწყობილი ხევსური ქალები და კაცები ცალცალკე სხდებიან; დიასახლისს კი თითოეულ მათგანთან კერძი თავად მიაქვს – ასეთი იყო წესი. ისტორიულად, ხევსურები დღეში სამჯერ მიირთმევდნენ. აქ საუზმეს „სადილს“ უწოდებდნენ (ანუ დილის საჭმელს; ამ სიტყვამ მოგვიანებით შეიძინა დღევანდელი მნიშვნელობა), მერე სამხარს (მსუყე კერძს), დღის ბოლოს კი მსუბუქ ვახშამს შეექცეოდნენ. ხორბალი ხევსურეთში ნაკლებ გავრცელებული იყო ამიტომ პურს უმეტესად ქერისა და ჭვავის ფქვილისაგან ქვის ღუმლებში აცხობდნენ.

24 /

2(69) 2019

l

MARINA KIPSHIDZE EN Everything you eat in Khevsureti is very tasty. The dishes get a unique taste and mood thanks to the fresh air, the natural food and the favourable hosts. The originality of the culinary in this north-eastern region of Georgia is conditioned by alpine air, soil and ethnographic peculiarities. A somewhat different gastronomy was developed in Khevsureti where cereals, meat and dairy products prevail.

Let’s imagine a retrospective image: Khevsurian women and men dressed in beautiful home-made clothes sit separately around low wooden tables (tablas) on the second floor of the multi-storey Khevsurian tower or the castle-house. A housewife serves each of them with a dish - this was the rule. Historically, Khevsurians eat three times a day. Here the breakfast was called "dinner" (i.e. morning food; later this word acquired the present meaning), then they had "samkhari" (fat dishes), and at the end of the day - a slight supper.

Bread-stuff in Khevsureti was less common. So the bread from barley and ray flour was mostly cooked in a stone stove. During the festivals (religious holidays) and weddings there were made a special wheat bread - khmiadi, which was decorated with special marks. Each bread had images impressed with a wooden seal (sachvreta), and each family had its own seal.

საქართველოს მთაში ყველა მნიშვნელოვანი დღესასწაული თუ საკულტო რიტუალი ლუდთან იყო დაკავშირებული: მთიელები — ხევსურები, თუშები, ფშავები, გუდამაყრელები და მოხევეები ტრადიციულ დღესასწაულებს თავიანთი გამოხდილი ლუდით იხდიდნენ. ალკოჰოლური სასმლის თავდაპირველი საზრისი რელიგიური აქტია, რომელიც ეთნოგრაფიულ მეცნიერებაში გაზიარებულია, როგორც ღვთაებრივი, წმინდა სასმლით ღმერთებთან თანაზიარობის იდეა და ის ითვლებოდა ყველაზე წმინდა შესაწირად. პირველყოფილი ანიმისტი ადამიანი, რომლისათვისაც ბუნება გასულიერებულია, ალკოჰოლური სასმლით აღგზნებას მასში ღვთაების ჩასახვად მიიჩნევს, რაც უკიდურესად აძლიერებს მისი, როგორც საკულტო-საღვთო სასმლის, მნიშვნელობას.

All important festivities or cult rituals were connected with beer in Georgia. The people of mountains of Georgia – Khevsuris, Tushis, Pshavis, Gudamakharis and Mokheves held their traditional festivities with the beer brewed by them. The multitude of such festivals affected the beer quality and its development.

The initial concept of the alcoholic drink is to perform a religious act, which ethnographic science interprets as communion with Gods, through the sacred, divine drink, which was considered the most consecrated offering.

ლუდი და არაყი ხევსურული ლუდი და არაყი სრულიად ორიგინალური კულინარიული მონაპოვარია. მათი დაყენების ტექნოლოგია აქ, ხევსურეთის მთებში დაიბადა; ავთენტიკური ხევსურული არაყი ქერისგან ან შერეული ქერ-ჭვავისგან მზადდება. მას ასევე აყენებენ დიდგულასა და ანწლისაგან. ჭვავისა და ანწლის არაყი უფრო ძლიერი და გემრიელია. ლუდი კი ხევსურებისათვის საკრალური სასმელია. ისტორიულად, მას რელიგიური და ყოფითი დღესასწაულებისთვის ამზადებ­დნენ. ლუდის გამოხდის საკმაოდ რთული პროცესი მოიცავს ხარშვის, წურვის, დუღილის, სვიით შენელებისა თუ დამაჭ­რების ეტაპებს. ხევსურული ლუდი ბუნებრივად შუშხუნა, უგემრიელესი სასმელია და ადგილობრივ კერძებს, განსა­ კუთრებით ხინკალს, ძალიან უხდება.

BEER AND VODKA Khevsurian beer and vodka are absolutely original culinary achievements. Their technology was emerged here in the mountains of Khevsureti; Authentic Khevsurian vodka is made from barley or a mixture of barley and rye. It is also made from a bourtree and elderberry. Vodka from ray and elderberry is stronger and more delicious. Beer is a sacred drink for Khevsurians. Historically, it was produced for religious and everyday holidays. A rather difficult distillation process of beer involves stages of brewing, crushing, boiling, adding hops for boiling down, and pressing. The Khevsurian beer is naturally fizzy, delicious drink and is perfect with local dishes, especially with khinkali.

25

COUSINE

ხატობებსა (რელიგიური დღესასწაულები) და ქორწილებში მზადდებოდა ხორბალგარეული საგანგებო პური – ხმიადები, რომლებიც განსაკუთრებული ნიშნებით იყო მორთული. თი­თოეულ პურს გამოსახულებებს აბეჭდავდნენ ხისგან დამ­ ზადებული დამღით (საჭვრეთით), რომელიც ყოველ ოჯახს საკუთარი სიბოლოთი დამშვენებული ჰქონდა. ხევსურული სამზარეულოს ხასიათზე მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა რელიგიურმა შეხედულებებმა, რომლებიც საუკუნეების გან­ მავლობაში წარმართობისა და ქრისტიანობის შერწყმით ჩა­მოყალიბდა. ხევსურებს მიაჩნდათ, რომ გარკვეული პრო­ დუქტების ჭამას მათ ხატი უკრძალავდა, ამიტომ რძის ნაწარმ­საც და ხორცსაც თავისებურად მოიხმარდნენ. ეთნოგრაფები აღნიშნავენ, რომ აქაურები მიირთმევდნენ ერბოსა და ნაღებმოხდილ ყველს, აგრეთვე, კალტს (შრატის წამოდუღებით მიღებულ დამარილებულ ხაჭოს), რძეს, კა­ რაქსა და ნაღებს კი ნაკლებად სწყალობდნენ. აგრეთვე, გავრცელებული იყო ფქვილგარეული ერბო; ხორცეულიდან – მშრალად მოხარშული ძროხისა და ცხვრის ხორცი, წვნია­ნებს შორის კი – ყაურმა (გულ-ღვიძლისგან მომზადებული კერძი). ხევსურები რელიგიური აკრძალვების გამო არ ეკა­ რებოდნენ ღორისა და კურდღლის ხორცს, ზოგიერთ სოფელში კი – ქათამსაც. სამაგიეროდ, მთის მდინარეებში დაჭერილი უგემრიელესი თევზის ჭამა არ ეკრძალებოდათ. ასევე, XIX საუკუნიდან ხევსურულ სამზარეულოს შეერწყა კარტო­ ფილიც, რომელიც აქაურ ნიადაგზე კარგად ხარობდა. ნანადირევისგან (უფრო ჯიხვის ხორცისგან) მომზადებული კერძები ხევსურეთშიც საუკეთესოდ მიიჩნეოდა. აქაურ მთებ­ ში ჯიხვი მრავლად ბინადრობდა, ნადირობაში ხევსურები მო­ ზარდობის ასაკიდან იწაფებოდნენ. ჯიხვის ტყავისგან ქურ­ ქებსაც კერავდნენ, მას სხვა პროდუქტებშიც ცვლიდნენ. რად­გან მთებში ნადირობა ურთულესი საქმე იყო, ხორცს ხევსურები ამარილებდნენ და ინახავდნენ. დამარილებული ჯიხვის ხორცი ხევსურული სამზარეულოს დელიკატესია, მაგ­რამ დღეს ამ ცხოველზე ნადირობა აკრძალულია. პირაქეთა ხევსურეთში საუკეთესო ხილი და ბოსტნეულიც ხარობს. მხალეულიდან ამზადებენ თითმავალას, ნაცარქათა­ მას, ჭინჭარს და ა. შ. აქაურ ხილსა და კენკრას (ჟოლოს, მოცვს) განუმეორებელი გემო აქვს. პირიქითა ხევსურეთში კი, პროდუქტების სიმწირის გამო, სამზარეულო ნაკლებ მრავალფეროვანია. ხინკალი ხინკალი, საქართველოს მთის კერძების მეფე, ხევსურეთში ცხვრის ან ძროხის (ხარის) ხორცისაგან მზადდება. ხორბლის ან ჭვავის ფქვილისგან მოზელილი უფუარი ცომის პატარა ნაჭრებში შეზავებული მსუქანი ხორცის ფარში თავსდება და ცომს პირი ლამაზი ნაოჭებით მოეკვრება. სხვათა შორის, ხევსურები ხინკალს კალმახა სოკოს, ხაჭოს, კარტოფილის, ზოგჯერ ყველის შიგთავსითაც ამზადებენ, რაც უშუალოდ ამ მხარისთვის დამახასიათებელი კულინარიული მოვლენაა. ხორცს ხევსურები წვრილად კეპავენ ანდა ხორცსაკებ მანქა­ნაში მსხვილად ატარებენ, უმატებენ მარილს, წიწაკას, ხახვს, კვლიავს (ან ძირას) და, ზოგადქართული ხინკლისაგან განსხ­ ვავებით, ბეგქონდარას ან ქონდარს. ხევსური მზარეულები მიიჩნევენ, რომ ქონდარი ცხიმიანი ხორცის მონელებას აად­ ვილებს. ხინკალი მარილწყალში იხარშება და მას ცხელ-ცხელს მიირთმევენ. ხევსურეთში ყოფნისას ეს კერძი აუცილებლად უნდა მირთვათ. მისი გემო არასოდეს დაგავიწყდებათ. კეცეული და ქადა კეცეული, ღვეზელის ნაირსახეობა, საფუვრიანი ცომისაგან მზადდება. მას ღუმელში აცხობენ. ხორცის ფარშს ხახვს, კვერცხს, ზოგჯერ გახეხილ კარტოფილსა და ყველსაც ურევენ.

26 /

2(69) 2019

The religious beliefs having been formed from Paganism and Christianity for centuries had a significant influence on the Khevsurian cuisine. The Khevsurians believed that the icon prohibited them to eat certain products. Therefore, they used to consume dairy and meat products in their own way. Ethnographers point out that the local people consumed boiled butter and skimmed cheese, as well as kalti (a salted cottage cheese made by boiling up whey). Milk, butter and cream were less favoured. A flavoured butter was also spread there, as well as a boiled beef and lamb meat from meat products, and qaurma from soups (a dish prepared from pluck).

The Khevsurians did not consume pork and rabbit meat due to religious prohibitions, and in some villages the chicken meat was also prohibited. Instead, they could eat delicious fish caught in mountainous rivers. Also, since the XIX century, Khevsurian cuisine was enriched with potatoes, which were perfectly cultivated on local soil. Dishes prepared from game (mostly from meat of Caucasian tur) were considered to be the best in Khevsureti. There were a lot of turs in the mountains of Khevsureti, and Khevsurians were educated to hunting from adolescence. They also sewed a fur coat from the tur’s leather, and bartered it for other products. Because hunting in the mountains was a difficult task, the Khevsurians salted meat and stored it. The salted meat of tur is a delicacy of Khevsurian cuisine, but today hunting of this animal is prohibited in Georgia.

The southern Khevsureti is famous with its best fruit and vegetables. Salads were cooked from leaf vegetables such as amaranths, goosefoot, and nettles. Local fruit and berries (raspberries and bilberries) have a unique taste. The northern Khevsureti, due to the lack of products, the kitchen is less diverse.

KHINKALI Khinkali, king of the mountain dishes of Georgia, is stuffed with lamb or beef (bull) in Khevsureti. Khinkali is made from the small pieces of twisted knobs of dough which, in turn, is made from wheat or rye flour without yeast. By the way, the Khevsurians make Khinkali with different fillings, including mushrooms, cottage cheese, potatoes and sometimes cheese, which is a culinary phenomenon characterized to this region. The Khevsurians finely chop or mince meat, add salt, peppers, onions, ground caraway seeds (or cumin) and, thyme, unlike the common Georgian Khinkali. Khevsurian cooks believe that the thyme makes it easier to digest fat meat. Khinkali is boiled in salted water. Khinkali should be tried hot. One must taste this dish while visiting Khevsureti and never forgets its taste.

მრგვალ, ხინკლის მსგავსად პირმოკრულ კვერებს კვერცხის გულს უსვამენ. ასე გამომცხვარი კეცეული უგემრიელესია და თვალსაც იზიდავს. კეცეულს ასევე მხალეულის (მთის ბა­ ლახეულის) გულსართითაც ამზადებენ. ხევსურულ ცომეულ კერძებს შორის ქადას გამორჩეული ადგილი უჭირავს. რძითა და ერბოთი მოზელილი საფუვრიანი ცომის გულსართად ასევე რძის, ერბოსა და ფქვილის ერთად წამოდუღებულ, შეკრულ ნაზავს იყენებენ. მას ქვის ღუმელში, ერბოწასმულ ტაფაზე აცხობენ. მრგვალი ფორმის, მადისაღმძვრელად შეპიწკინებული ქადა ძალიან ნოყიერია და მთის ჰაერზე მოშიებულ ადამიანს შესანიშნავად ანაყრებს. ხავიწი ხევსურული ერბო და მისგან დამზადებული სხვადასხვაგვარი კერძები განსაკუთრებული გემოთი და მაწიერებით გამოირ­ ჩევა. ხავიწი ხევსურული სამზარეულოს უძველესი ნიმუშია. ამ მარტივი კერძის მომზადება საკმაოდ შრომატევადია. ერბოს, ცოტაოდენ წყალში გახსნილი მარილისა და ფქვილის ნაზავს ორი-სამი საათის განმავლობაში ენერგიული მო­ რევა სჭირდება. ტრადიციულად, ხევსური დიასახლისები ხავიწს დიდი რაოდენობით ამზადებდნენ. ნარევი თავიდან სქელია, ხოლო ხარშვისას თანდათან თხელდება, ყავისფერ შეფერილობას იღებს, რადგან ფქვილი კარამელიზდება. ხა­ ვიწს განუმეორებელი გემო აქვს და გურმანებისთვის ნამდ­ ვილი აღმოჩენაა. მასში პურის ნაჭერი უნდა ამოაწოთ და ისე მიირთვათ.

ritualuri puri, eTnografiuli Canaxati

KETSEULI AND KADA Ketseuli, a variety of pies, is made from dough with yeast. It is cooked in the oven. A filling includes meat mixed with onions, eggs, sometimes shredded potatoes and cheese. Round dumplings, twisted like khinkali, is covered by yolk.

Pies cooked in this way are delicious and attractive. The filling also includes leaf vegetables (mountain grasses). Kada is one of the best pastry products of the Khevsurian cuisine. It is made from fermented dough mixed with milk and boiled butter which is also filled with a mixture of milk, boiled butter and flour. It is cooked in a stone stove. The round kada is nutritious and ideal for a person who is hungry in the mountain air.

KHAVITSI The Khevsurian boiled butter and various dishes made from it are distinguished with special taste. Khavitsi is an ancient sample of Khevsurian cuisine. Preparation of this simple dish is quite laborious. Boiled butter, a mixture of salt and flour diluted with a little water, needs to be stirred energetically during two to three hours.

Traditionally, Khevsurian housewives produced a large quantity of khavitsi. The mixture is thick from the beginning, then it becomes thinner while boiling, and gets dark brown colour, because the flour is caramelized. Khavitsi has a unique taste and a real discovery for gourmets. You have to put a piece of bread in it and try it in this way.

saqorwilo puri, n. maCablis Canaxati

puris Sesanaxi varcli da kidobani

27

GUIDE

LANDMARKS

Tbilisi Guide

აბანოთუბანი ვისაც ძველი ქალაქის უძველესი ნაწილის ნახვა სურს ირანული არქიტექტურის გავლენით ნაგებ XVII-XVIII საუ­კუნეების აბანოებში, რომლებიც ოდესღაც თავ­შეყ­რისა და დიდი თუ მცირე საქმეების გადაწყვეტის ადგილი იყო, ახლაც შეიძ­ლე­ბა ხელმისაწვდომ ფასად მოზაიკურ აუზში ჩაწოლა და დაღლილი სხეულის განტ­ვირთვა. ღიაა: 12:00-იდან 24:00 საათამდე. აბანოს ქუჩა

ABANOTUBANI For those who want to see the oldest part of the old city

The capital of Georgia is the political-economic and cultural centre of the country. The city was founded in the 5th century and became the capital in the 6th century. Thanks to its geographical location, ethnic diversity and historic adventures the city carries various cultural influences and is considered a place for meeting the East and West. Orthodox and Catholic churches, a synagogue and a mosque, where Sunni and Shiites pray together, are located next to each other. The special interest of tourists is directed towards to the medieval historical district.

It is still possible, at an affordable price, to have a bath in the mosaic pool and relax tired muscles in the bathrooms of the XVII-XVIII centuries constructed under the influence of Iranian architecture, which was once a place of gathering and solving great and small cases. Open from 12 am to 12 pm. Abano Street, Tbilisi

ნარიყალა ქალაქის თავზე 3 წუთში

Area: 720 sq/km

ერთ-ერთი უძველესი ციხე­სიმაგრე საქართველოში. დღემდე მოღწეული გამაგრებები XVI-XVII სა­უ­კუნეების დროინდელია, ციხის შენება კი IV საუკუნიდან დაიწყო. აქ თბილისის ცენტრიდან საბაგიროთი რამ­დენიმე წუთში აღმოჩნ­დებით და სულ ახლახან ფეხით დავლილ ვიწრო ქუჩებს ზედხედითაც გადაუღებთ ფოტოს. საბაგირო მუშაობს დილის 9-იდან საღამოს 9 საათამდე.

Average temperature: January _ 0,9°C; July _ 24,4°C;

NARIKALA

Location: East Georgia Height above sea level: 380-770 m

The river: Mtkvari Population: about 1.2 million Telephone code: +995 32 Transport: Metro, bus, minibus, ropeway, taxi Founded in 479

28 /

2(69) 2019

It is situated at the top of the city and may be reached in 3 minutes Narikala is one of the oldest fortresses in Georgia. The fortresses that have survived to present day are dated back to the XVI-XVII centuries, while the construction of the castle began in the IV century. You can get there by ropeway in a few minutes from the centre of Tbilisi and from the top you can also take photos of those narrow streets, you have just walked.

The ropeway runs from 9 am to 9 pm.

მეტეხის ტაძარი ღამით მოსანახულებელი ისტორიული ადგილი მეტეხის ეკლესიის პირველი ნაგებობა, ისტორიული წყაროების მიხედვით, VI საუკუნეში აშენდა. მას მერე, სხვადასხვა დროს ის თბილისის ამირას რეზიდენცია იყო, ქართველ მეფეთა პალატების ფუნქციას ასრულებდა; აქ იდგა თურქთა, შემდეგ სპარსთა გარ­ნიზონიც. ნაგე­ბობა მეხის დაცემით დაზიანდა. ეკლესიის ამჟამინდელი სახე 1289 წლით თარიღდება. მტკვრის პირას, კლდეზე მდგარი ეს ტაძარი თბი­ლისის სტუმრებს განსაკუთრე­­ბით მოსწონთ, რადგან აქე­დან კარგად ჩანს ქალა­ქის ისტორიული და თანამედ­როვე ნაწილები.

METEKHI CHURCH The historic place to visit at night The first building of the Metekhi Church was built in the VI cen­tury, according to historical sources. At different times, it was a residence of Tbilisi Amir and host to the chambers of the Georgian kings, as well as the place where Turkish and then the Persian soldiers were garrisoned. The church was damaged by thunderstorm. The current shape of the church dates back to 1289.

The guests of Tbilisi especially like the Metekhi Church, situating at the edge of the river Mtkvari.

მეტეხის აღმართის 1 / 1 Metekhi Ascent

ფუნიკულიორი ვისთვისაც ხედი მნიშვნელოვანია

განახლებულ ტრამვაის სტუმრები მთის პლატოზე აჰყავს, საიდანაც თბილისის საუკეთესო პანორამული ხედები მოჩანს; აქ არის განთქმული რესტორანი და პატარებისთვის საყვარე­ ლი ატრაქციონების პარკი. ღიაა: 09:00-იდან 04:00 საათამდე.

FUNICULAR For whom a view means something

Tram goes up and down from 2012 and connects guests or local residents with the best panoramic views of Tbilisi, Attractions Park or famous restaurant at the Funicular. Open from 9 am to 4 pm.

სიონი მრავალჯერ დარბეული ღვთისმშობლის მიძინების საპატრიარქო ტაძარი ისტორიული მნიშვნელობის ეს ეკლესია თბილისის საკათედრო ტაძარია V საუკუნიდან დღემდე, ხოლო 1920 წლიდან ის საპატ­ რიარქო ტაძარიცაა. ისტორიული წყაროების თანახმად, ნაგებობას საფუძვლად გეთსიმანიის ბაღში აღმართული ტაძრის გეგმა და­ ედო. სიონის ტაძარი სხვადასხვა დროს დაარბიეს და გაძარცვეს ჯალალ ედ-დინმა, თემურ ლენგმა, შაჰ ისმაილმა, შაჰ აბასმა, აღამაჰმად-­ხანმა. აქ ასვენია საქართველოში ქრისტიანობის შე­ მომტანის, წმინდა ნინოს ჯვარი.

SIONI Patriarchal Cathedral of the Dormition of the Virgin Mary destroyed many times A historical Sioni Cathedral is the Cathedral of Tbilisi from the 5th century to the present day, and since 1920 it is a Patriarchal Cathedral as well. According to historical sources, the building was originally built based on the plan of the church erected in the Garden of Gethsemane.

The church was destroyed and robbed by Jalal Eddin, Timur Lang, ShahIsmail, Shah Abbaz, Agha Mohammad Khan. Sioni Cathedral houses the cross of St. Nino, the woman who converted the Georgian people to Christianity. სიონის ქუჩა 4 / 4 Sioni Str.

29

GUIDE ART

ეროვნული გალერეა / THE NATIONAL GALLERY დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის მეორე სართულზე ოთხი საგამოფენო დარბაზი ეთმობა XX საუკუნის ქართული სახვითი ხელოვნების უმნიშვნელო­ ვანესი ფიგურების, მხატვრების _ ნიკო ფიროსმანაშვილის, დავით კაკაბაძის, ლადო გუდიაშვილის და მოქანდაკე იაკობ ნიკოლაძის შემოქმედებას. დამთვალიერებელი გამოფენაზე იხილავს ნიკო ფიროს­ მანაშვილის 30 სურათს, რომელიც სრულად ასახავს გენიალური თვითნასწავლი მხატვრის ჟანრობრივად და თემატუ­რად მრავალ­ფეროვან შემოქმედებას. დავით კაკაბაძის შემოქმედება ექსპონირებულია რეტროს­ პექტივით, შემოქმედების საწყის ეტაპზე შესრულებული სუ­ რათებიდან _ 40-იანი წლების ჩათვლით. გამოფენა მოი­ცავს 1913 წელს შესრულებულ სურათს `ავტოპორტრეტი სარ­ კესთან“, ნამუშევრებს კოლაჟისა და აბსტრაქციის სერიიდან, სურათს `იმერეთი — დედაჩემი“ და სხვა. ლადო გუდიაშვილის შემოქმედებიდან კი გამოფენაზე წარმოდგენილია ადრეულ ეტაპზე და შემდეგ, პარიზში ყოფნი­ სას შესრულებული სურათები. ექსპოზიცია გაჯერებულია გუ­ დიაშვილის ცნობილი, ძველი თბილისის სცენების ამსახვე­ლი ნამუშევრებით: `კინტოების ქეიფი ქალთან“, `ქრისტინე“, `სად­­ღეგრძელო განთიადისას“ და სხვა.

The unique collection of artworks from the Shalva Amiranashvili Museum of Fine arts is located in four major exhibition halls, on the second floor of the Dimitri Shevardnadze National Gallery.

The exhibition showcases works by the distinguished Georgian artists of a XX century _ Niko Pirosmanashvili, David Kakabadze, Lado Gudiashvili and sculptor Iakob Nikoladze. Visitors will have a chance to see 30 artworks by Niko Pirosmanashvili demonstrating the diversity of the artist›s creative genre and theme. David Kakabadze's works are exhibited in within the retrospective showcasing author's art starting from the beginning of his career up to 40's of the last century. Lado Gudiashvili's art is presented starting from the early period of his creative life and continues up to the years spent in Paris. Famous paintings depicting life scenes of Tbilisi, including "Kintos with a woman", "Kristine", "Toast" and others are presented at the exposition.

ცენტრალური დარბაზი ეთმობა თანამედროვე ქართული ქან­ დაკების ფუძემდებელს, იაკობ ნიკოლაძეს. ექსპოზიციაზე წარ­მოდგენილია მისი 6 ნამუშევარი, მათ შორის, ქართული ქანდაკების საეტაპო ნამუშევრები: „ქარი“, „ქალიშვილი ჩრდი­ ლოეთიდან“, „ჩახრუხაძე“.

The central hall is occupied by the works of famous Georgian sculptor Iakob Nikoladze. The exposition showcases 6 sculptures including some of the most important works by the author _ "Wind", "Woman from the North", "Chakhrukhadze", also photo materials from his house-museum and information about his projects around the city.

დიდოსტატები ეროვნული მუზეუმის კოლექციებიდან

ლებმაც საფუძველი ჩაუყარეს XX საუკუნის ხელოვნებას საქართველოში.

გამოფენაზე დამთვალიერებელი იხილავს XIX საუკუნის II და XX საუკუნის I ნახევრის ქართული სახვითი ხელოვნების ნიმუშებს დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის, შალვა ამირანაშვილის სახელობის ხელოვნების მუზეუმისა და თბილისის ისტორიის მუზეუმის კოლექციებიდან. ექსპოზიციაზე წარმოდგენილია გიგო გაბაშვილის, მოსე თოიძის, ვალერიან სიდამონ-ერისთავის, ალექსანდრე ცი­ მაკურიძის, ალექსანდრე ბაჟბეუქ-მელიქოვის, დიმიტრი შე­ ვარდნაძის, სერგო ქობულაძის, ირინა შტენბერგის, მიხეილ ბილანიშვილისა, ფელიქს ვარლამიშვილისა და თამარ აბა­ კელიას ნამუშევრები _ იმ მხატვრების შემოქმედება, რომ­

XIX-XX საუკუნეების სახვითი ხელოვნების ფართო სპექტრით წარმოჩენა ცხადყოფს ქართული მხატვრული სკოლის მრა­ ვალფეროვნებას, ევროპულ თანადროულ მხატვრობასთან მის მიმართებას და, ამავე დროს, მკვეთრად გამოხატულ ეროვნულ თავისებურებას. აღნიშნული გამოფენა, ეროვნულ გალერეაში მიმდინარე სხვა გამოფენებთან („ეროვნული გა­ ლე­რეის მუდმივმოქმედი ექსპოზიცია“, „ქართული ხელოვნების ოსტატები“) ერთად, ქართული მხატვრობის განვითარების საერთო სურათის სრულად აღქმის საშუალებას გვაძლევს.

GRAND MASTERS FROM THE GEORGIAN NATIONAL MUSEUM COLLECTION XIX–XX CENTURY The exhibition showcases Georgian fine art of the 2nd half of 19th and the 1st half of 20th centuries. Artworks are preserved at Dimitri Shevardnadze National Gallery, Shalva Amiranashvili Museum of Fine Arts and Tbilisi History museums. During the exhibition, visitors will have a chance to get acquainted with the cultural heritage of artists who built the XX century's fine art basement in Georgia. Spectrum variety of XIX-XX fine arts makes obvious the diversity of Georgian artistic school, its correlation with European modern painting and at the same time strong national expression. Above mentioned exhibition with other current expositions ("Permanent Exhibition at the National Gallery", "Masters of Georgian Art") gives the general overview to perceive the development of Georgian painting.

Working Hours: Tuesday - Sunday, 10 am - 5:30 pm. Entrance Fees: Adults - 7 GEL; Students - 1 GEL.

დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეა / DIMITRI SHEVARDNADZE NATIONAL GALLERY შ. რუსთაველის გამზირი 11 / D. Shevardnadze National Gallery, 11, Sh. Rustaveli Ave. Tbilisi, Georgia

30 /

2(69) 2019

"BEAUTY BEGINS FROM WITHIN"

BELIEVE IN NATURAL BEAUTY `პრევია“ თმის მოვლის ბუნებრივი საშუალებების იტალური ბრენ­ დია, ყველა პროდუქტი ნატურალური ინგრედიენტებით, მავნე ქიმიკა­ ტების და ხელოვნური საღებავების გარეშე მზადდება. `პრევია“ თმის მოვლის მრავალფეროვან არჩევანს გვთავაზობს: ხვეული და სწორი თმის მოვლა; ბუნებრივი საღებავი, რომელიც სრულფასოვ­ ნად ღებავს და 100%-ით ზოგავს თმას; ბიოდინამიკური კერატინი; მამაკაცის თმის და წვერის მოვლის საშუალებები; პროდუქტების მრავალფეროვანი არჩევანი თმისა და თავის კანის სამკურნალო და გამაჯანსაღებელი პროცედურებისათვის.

Previa is an Italian brand for hair care with natural products; all of them are made with organic ingredients and without harmful chemicals or an artificial paint.

Previa offers a wide range of hair care: curly and straight hair care; Natural color that fully pigments and saves hair 100%; Biodynamic keratin; Men’s hair and beard care products; a wide selection of products for hair and scalp care and healing procedures.

`პრევიას“ თმის მოვლის საშუალებები მგრძნობიარე და დელიკატუ­რი თმისა და კანისათვისაც სრულიად უსაფრთხოა, მათ შემად­ გენლობაში მხოლოდ მცენარეული ინგრედიენტებია, რომლებიც 100%-ით ბიო­დეგრადირებადია. სასურველი შედეგი `პრევიას“ პრო­ დუქციის სულ რამდენჯერმე მოხმარების შემდეგაც შესამჩნევია.

Previa hair care products are safe for sensitive and delicate hair and skin, and they have only herbal ingredients that are 100% biodegradable. The desired result is noticeable even after using the product several times.

მცენარეული მიოლოგიური მოლეკულები, მცენარეული ღეროვანი უჯრედები და სერტიფიცირებული მცენარეული ბიოექსტრაქტები — სწორედ ამ ტექნოლოგიების გამოყენებით შექმნილ ინოვაციურ ეკოლოგიურ პროდუქტს სთავაზობს `პრევია“ მომხმარებელს. თმის მოვლის ყველა ხაზი ორგანული და ბიოდინამიკური ინგრე­ დიენტებისაგან შედგება და იტალიაში მზადდება.

Vegetable bioliquefied molecules, vegetable stem cells and bio certified vegetable extracts – Previa offers innovative ecological product created by these technologies. Each hair care line is made of organic and biodynamic ingredients and made in Italy.

`პრევიას“ პროდუქციის სრული ასორტიმენტის შეძენა თბილისში უკვე შეგიძლიათ.

You can purchase full assortment of Previa in Tbilisi.

( (+995 32) 2 38 60 68; (+995) 577 47 14 15; (+995) 597 99 55 22

E.mail: skincaregeo@gmail.com

GUIDE

GIFTS & SHOPS

WOYOYO

გუდიაშვილის მოდის ესკიზები 100 წლის შემდეგ 1919 წელს მხატვარმა ლადო გუდიაშვილმა შექმნა ესკიზები ქართული მო­დის ჟურნალისთვის, რომელიც საქარ­ თველოს პირველი რესპუბლიკის გარ­ შემო შექმნილი მძიმე საერთაშორისო თუ შიდა ეკონომიკური მდგომარეობის გამო ვეღარ გამოიცა. საგამომცემლო სახლმა „სეზანმა“ და ხელოვნების სა­სახლემ ერთობლივად იმუშავეს პროექ­ტზე _ „ლადო გუდიაშვილის მოდის ეს­ კიზები 100 წლის შემდეგ“ და მხატვრის მიერ შექმნილი ესკიზების მიხედვით გამოიცა სამეული: 2019 წლის 12-ფურც­ ლიანი კედლის კალენდარი, 3 სახის ღია ბარათი კონვერტებით და ბლოკ­ ნოტი, რომლის გარეკანიც შექმნილია ერთ-ერთი კაბის ორნამენტის მიხედვით.

„გუდიაშვილის მოდის ესკიზები 100 წლის შემდეგ“ ‒ კალენდრები, ბლოკნოტები და ღია ბარათები შეგიძლიათ შეიძინოთ თბილისში შემდეგ მისამართებზე: ხელოვნების სასახლე, კარგარეთელის 6. სასტუმრო „სტამბაში“ არსებული წიგნის მაღაზია. მერაბ კოსტავას 14. წიგნის სახლი ბახტრიონზე. ბახტრიონის 11. „სეზანი“, დიდუბე, წერეთლის 140. ყოფილი მაუდის ქარხნის ტერიტორია.

WOYOYO ქართული ქსოვის კულტურა­სა და დიზაინს თანამედროვე ესთეტი­ კაში აერთიანებს. თითოეული აქსესუარი ხელითა არის შექმნილი და ამიტომაც თავისებურად გამორჩეული და ავთენ­ ტიკურია. WOYOYO — ქსოვის ხმა, კონ­ ცეფტუალური ლირიზმი, რომელიც დი­ ზაინერისა და ქსოვის ოსტატის ‒ ლეკო მელაშვილის შემოქმედებას მოიცავს.

WOYOYO-ს ხელჩანთები და აქსესუარები არტისტიზმისა და დიდი გატაცების ნა­ ზავია. ხელით შექმნილი ნივთების გასა­კეთებლად ნაქსოვი და კაკლის ხის გუ­ლი გამოიყენება. პროდუქცია კი ექსკ­ლუზიურად საქართველოსა და იაპო­ ნიაში იყიდება.

LADO GUDIASHVILI FASHION COSTUMES 100-YEAR ANNIVERSARY SPECIAL EDITION SET Presented in this set are Lado Gudiashvili’s sketches of costumes for a fashion magazine that was to publish a century ago, in 1919, in Tbilisi. However, due to international challenges and domestic economic hardship surrounding the first democratic republic, the magazine never saw the light of day. So, the sketches became part of the Art Palace museum collection.

This 100-year anniversary special edition set is a joint undertaking of Cezanne Printing House and Art Palace of Georgia. The set consists of a 14-page wall calendar, a postcard set composed of 3 different types of sketches and envelope patterns, a total of 6 postcards and 6 envelopes packaged in a box and a daily planner/organizer, with a pattern from one of the dresses decorating the cover.

You can buy this Gudiashvili set _ a calen­ dar, a post-card set and a planner _ at following locations in Tbilisi: Art Palace of Georgia. 6 Karga­reteli street; Stamba Books _ Hotel Stamba book store; 14 Merab Kostava Avenue; Bakh­trioni Book Store. 11 Bakhtrioni street; Cezanne Printing House. Didube, 140 Tsereteli Ave.

„ტიფლისში“ თუ თქვენთვის, ოჯახის წევრების ან მეგობრებისთვის განსხვავებულ საჩუ­ ქარს ეძებთ მისაღებ ფასად, ეწვიეთ ახალ მაღაზიას „ტიფლისში“, რომელიც სოლოლაკში მდებარეობს. „ტიფლისში“ წარ­მოდგენილია სუვენირების, სამკაულე­ბის, აქსესუარების, სათამაშოებისა და დეკორატიული ნივთების ფართო არჩევანი. რაც მთავარია, აქ ყველა ნივთი ხელნაკეთია _ დამზადებული ად­გილობრივი ოსტატების მიერ ან წარ­ მოებული საქართველოში. ლადო ასათიანის 34-ში (ყოფილი ენგელსის ქუჩა)

32 /

2(69) 2019

IN TIFLIS Take a five-minute walk from Freedom Square to In Tiflis, a boutique gift shop at 34 Lado Asatiani Street. In Tiflis offers a wide selection of memorable gifts, distinctive souvenirs, crafts, jewelry, accessories, toys, home décor items, and more – all inspired by the local culture. Everything offered is produced or handmade in Georgia, with reasonable pricing.

34 Lado Asatiani Street

WOYOYO Sound of knitting, a conceptual lyricism that encapsulates the story about designer and the knitting master Leko Melashvili. WOYOYO combines Georgian knitting culture and design into modern aesthetic. Each accessory is made by hand, thus distinctive and authentic in its own right.

WOYOYO handbags and accessories entail a story of artistry and passion. Yarns and Georgian walnut heartwood are used to make these beautiful items, which are sold exclusively in shops in Georgia and Japan.

7 Rustaveli Ave, Tbilisi, Georgia FLABOUR CONCEPT STORE Memed Abashidze str. 21 Batumi, Georgia.

( (+995 32) 2 38 60 68; (+995) 577 47 14 15; (+995) 597 99 55 22

E.mail: skincaregeo@gmail.com

GUIDE

FOOD & DRINK

მარლეტა „მარლეტა“ გთავაზობთ ად­­გი­­ლობრივი ფერმერების მიერ დამზა­დებული ყველის ფართო ასორტიმენტს, ქართული ღვინის დიდ არჩევანს და სხვა მრავალ უგემრიელეს პროდუქტს. თბილისის ცენტრ­ში მდებარე ეს მყუდ­ რო მაღაზია ყვე­ლა გურმანისთვის აუცი­ ლებლად მოსანახულე­ბელი ადგილია.

MARLETA

არ იდარდო

DO NOT WORRY

ინტერიერი მთლიანად რეზო გაბ­რია­ძის შექმნილია მოხატული მაგიდების ჩათვ­ ლით, რომელთა შორისაც გულის ფორმის მაგიდასაც ნახავთ განსაკუთრებული ურთიერთობებისათვის. მენიუ მრავალ­ ფეროვანი და გემრიელია. ამბობენ, რომ აქ ქალაქში საუკეთესო ხაჭაპური და ლიმონათი მზადდება. ღიაა: 10:00-იდან 24:00 საათამდე.

The interior is completely designed by Rezo Gabriadze, including painted tables, among which you can see a heart-shaped table for special relationships. The menu is varied and delicious. They say that the best khachapuri and lemonade in the city are made here. Open: 10:00 am – 12:00 pm.

Marleta’s Cheese Store offers its customers an assortment of locally produced artisanal cheeses, a boutique selection of Georgian wines and a variety of other gourmet products. This quaint farm-to-table shop, nestled comfortably in the center of the Tbilisi, is a must-visit destination for all food lovers. ფალიაშვილის ქუჩა 2ა / 2A Z. Paliashvili Street.

Tel.: +995 577722771 Facebook: Marleta / მარლეტა

შავთელის 13 / 13 Shavteli Str.

შავი ლომი „შავი ლომი“ დიდი ეზოს მქონე ძველ სახლში გიმასპინძლებთ გემრიელი, ნაცნობი და, ამავდროულად, განსხვა­ ვებული კერძებით – ხაჭაპურიტო, მჭადუკები, მწვანე ღომის ელარჯი, მჭადის სენდ­ვიჩი, გობი და ისპა­ნახის ბლინები. კარგი ადგილია საქმიანი, სამეგობრო თუ საოჯახო შეკრებებისთვის. თბილ ამინდში შეგიძლიათ ულამაზეს ეზოში დასხდეთ.

SHAVI LOMI

ქეთო და კოტე რესტორანი „ქეთო და კოტე“ თბილისის ძველ სახლში არსებული რესტორანია, რომელიც ლამაზი ინტერიერით და გემრიელი კერძებით გამოირჩევა. თუ მას თბილ ამინდში ესტუმრებით, შესაძ­ ლებლობა გექნებათ გემრიელი კერძები ლამაზ ეზოში მიირთვათ.

The Black Lion located in the old house with large yard, will offer you delicious, familiar and at the same time excellent dishes _ khachapurito, mtchadukis, green millet elarji, mtchadi sandwiches, gobi and spinach pancakes.

თონე „თონე“ ფაბრიკაში არსებული პატარა რესტორანია, სადაც ძალიან გემრიელი თონის პური ცხვება. აქვთ ყველის დიდი არჩევანი და გემრიელი ღვინო. გირჩევთ გასინჯოთ საფირმო სენდვიჩი, რომელიც თონის პურით, სულგუნით, პესტოთი და სახლში დამზადებული, მზეზე გამომშრალი პომიდვრით მზადდება. მსურველებს შეუძ­ლიათ პურის გამოცხობა თავად სცადონ.

It’s a good place for business meetings, friends or family gatherings. In warm weather you can sit in the beautiful yard.

Open every day from 12:00 to 02:00 ქვლივიძის 30 / Kvlividze 30

KETO AND KOTE

TONE

Restaurant Keto and Kote is a restaurant located in the old house in Tbilisi, distinguished by beautiful interior and tasty dishes.

If you visit the restaurant in warm weather, you will get the opportunity to taste delicious dishes in the beautiful yard.

Tone is a small restaurant in Fabrika, where very delicious bread is baked. They have a great choice of cheese and a delicious wine. I recommend you to try an exclusive sandwich that is made with tone bread, sulguni, pesto and homemade sun dried tomatoes. Those willing can try to bake bread themselves.

Open every day from 11:00 to 01:00 ვერა, თორაძის 3 / Vera, Toradze 3

Open every day from 12:00 to 00:00 ნინოშვილის 8, ფაბრიკა / Ninoshvili 8, Factory

34 /

2(69) 2019

КОМПЛЕКС ДЛЯ ОТДЫХА «КВАРЕЛИ ИДЕН» представляет отель международных стандартов с высококлассными номерами, ресторанами, барами, конференц-залами, боулингом, бильярдом и теннисным кортом. Комплекс окружен дубовым лесом, виноградниками и фруктовыми садами, что дает посетителям уникальную возможность избавиться от шума и отдохнуть в уютной атмосфере. Грузинские и европейские блюда, предлагаемые шеф-поваром сделают ваш отдых незабываемым. Самой высокой точкой отеля «Кварели Иден» является место охотника, откуда вы можете наслаждаться лучшими видами лесопарка и всего ландшафта Кварели, принадлежащего комплексу «Кварели Иден». «Кварели Иден» предлагает любителям охоты и рыбалки сезонные туры, а

также поможет вам выбрать индивидуальный или групповой тур в регион Кахетии в удобное время. «Кварели Иден» отличается от других отелей винным спа-центром – райской винотерапией, который является уникальным как в Грузии, так и на всем Кавказе. UNNICO SPA, как часть Sasoibide Holding Group (Grupo Sasoibide), специализируется на спа-строительстве и управлении. Проект вина и спа-процедур с маслом был создан по дизайну Unnico Spa и наши гости обслуживаются только своими, тренированными специалистами массажа с использованием высококачественных косметических продуктов, заполненных с экстрактом виноградных косточек и многими другими натуральными продуктами. Компания Maddi Ayarza Cosmetics начала производство в мае 2010 года. Косметическая

продукция, обрабатываемые этой компанией предназначены для всех типов кожи и различных процедур. Одновременно в спа-комплексе «Кварели Иден» была добавлена испанская косметическая марка DuanerLaboratorios, чья продукция изготавливается из растительных масел, экстрактов винограда и других фруктов. Компания производит косметическую линию с использованием новых технологии и для всех типов кожи. Водяная зона спа-процедур состоит из динамического бассейна в 90 кубических метров под светодиодной подсветкой, с красивой сценой звездного неба. Место для спа-обслуживания с уникальным дизайном предлагает своим посетителям возможность насладиться отдыхом с разнообразными процедурами: вода и воздух, гейзер, плотины, душ Шарко, гидромассажный кровать, стул отдыха и джакузи. Наслаждайтесь этими достопримечательностями, а также захватывающим видом на пейзаж через большие витражные окна и почувствуйте себя в гармонии с окружающей средой. В этом же районе гости могут посетить турецкую баню, получить удовольствие от тропического душа и хромотерапии, контрастного душа и источника льда и в конце от финской сауны. Сухая зона разделена на 4 номера (2 индивидуальных и 2 дсухспальный). Самым выдающим номером является «Винный зал». Стальная ванна для двух персон расположена в его центре. Гости могут получить самые лучшие винные ванны. Отель предлагает своим гостям трансфертную услугу для комфортного прибытия.

Kvareli Eden-Hotel&Wine Spa, 87a, Aghmashenebeli Str., 4800 Kvareli, Tel.:+995322970165:+995577600303 http://www. kvarelieden. Ge e- mail: info@kvarelieden.ge HOLIDAY COMPLEX “KVARELI EDEN” presents the hotel of international standards with high class rooms, restaurants, bar, conference hall, bowling, billiard and tennis court. The complex is surrounded by oak forest, vineyards and fruit gardens, which gives visitors a unique opportunity to get rid of the noise and rest in a cozy atmosphere.

pany are envisaged forall skin types and various treatments. Simultaneously, “Kvareli Eden” spa complex was added with the Spanish cosmetic brand DuanerLaboratorios, whose products are made from vegetable oils, grapes and other fruit extracts.

Georgian and European dishes offered by Chef will make your stay unforgettable.

The company produces the cosmetic lineby new technologies and for all skin types Spa water zone consists of 90 cubic meters of dynamic poolunder the LED light with beauty star sky scene.

The highest point of “Kvareli Eden” hotel is a hunter’s spot, from where you can enjoy the best views of the complex owned forest-park and the entire Kvareli landscape. “Kvareli Eden” offers hunting and fishing fans seasonal toursand will also help you to choose the individual or group tour to Kakheti region at your convenience.

The spa area with a unique design offers visitors an opportunity to enjoy the relaxation with a variety of procedures: water and air, geyser, dam, Sharko shower, water massage bed, resting chair and a Jacuzzi.

“Kvareli Eden” differs from other hotels by wine spa center - wine therapy paradise, which is unique both in Georgia and in the entire Caucasus.

UNNICO SPA, as a part of Sasoibide Holding Group (Grupo Sasoibide), specializes on a spa design, construction and management.

The wine and oil spa project has been created by Unnico Spa design and our guests are served only by its trained massage specialists using high quality cosmeticproducts filled with grape seed extract and many other natural products.

Maddi Ayarza Cosmeticsstarted production in May 2010. Cosmetic products processed by this com-

Enjoy these attractions as well as a spectacular view to the landscape through the large stainedglass windows and feel in harmony with the environment. In the same area guests can enjoy the Turkish bath, tropical shower and chromo therapy, contrast showers and ice sourceand the Finnish sauna in the end.

Dry zone is divided into 4 rooms (2 individual and 2 duos). The most distinguished room is the “wine room”. A steel bath is located at its center for two persons. Guests can get the best wine bath.

The hotel offers guests a transfer service for comfortable arrival.

VOYAGE

მოგზაურობა ბელგიაში TRAVELING TO BELGIUM ავიაკომპანია Georgian Airways-ის პიდაპირი რეისით თბილისიდან ბრიუსელში კვირაში სამჯერ — სამშაბათს, ხუთშაბათს და კვირას გაემგზავრებით. ბილეთების შეძენა შეგიძლიათ ვებგვერდზე www.georgian-airways.com ან ავიაკომპანიის სალაროებში. ლონდონი, პარიზი, ამსტერდამი და ბერლინი ბრიუსელისგან საკმაოდ ახლოს მდებარეობს, ამიტომ თუ ხუთშაბათის და კვირის გარდა სხვა დღეს მოისურვებთ თბილისში დაბრუნებას, შეგიძლიათ მატარებლით ამსტერდამში, ლონდონში ან პარიზში გაემგზავროთ და იქიდან გამოფრინდეთ Georgian Airways-ის პირდაპირი რეისით.

Georgian Airways has direct flights from Tbilisi to Brussels three times a week - on Tuesday, Thursday and Sunday.

Booking can be done through the company website www.georgian-airways.com or at Georgia Airways’s sales offices.

London, Paris, Amsterdam and Berlin are quite close to Brussels. Therefore, if you want to go back to Tbilisi on other week days except Thursdays and Sundays, you can arrive in Amsterdam, London or Paris on train and travel by Georgian Airways’ direct flight.

38 /

2(69) 2019

GE თავად ბელგიაში მოგზაურობაც ძალიან მარტივია: ყველა ქალაქი ერთმანეთის გვერდიგვერდაა განლაგებული და ადვილად ჩახვალთ როგორც მატარებლით, ისე ავტომობილით და საზოგადოებრივი ტრანსპორტით.

თვითმფრინავით მგზავრობა ბრიუსელის აეროპორტი ბელგიის მთავარი საერთაშორისო აერო­პორტია. შეუჩერებლივ მოძრავი მატარებლები აერო­ პორტიდან ბრიუ­სელში 20 წუთში, ხოლო ანტვერპენში _ 35 წუთში ჩაგიყვანთ. მატარებლით მგზავრობა მატარებელი Eurostar ბრიუსელის სამხრეთ სადგურიდან ლონდონში 2 საათში ჩაგიყვანთ. მატარებელი Thalys ამავე სარკინიგზო სადგურს აკავშირებს პარიზთან (მგზავრობის დრო 1 სთ და 25 წუთია) და ამსტერდამთან (1 სთ და 52 წთ).

EN Traveling to Belgium itself is very simple: every city is located side by side and can easily be reached by train, car, and public transport.

TRAVEL BY PLANE Brussels Airport is the main international airport of Belgium. Constantly moving trains will get you from the airport to Brussels in 20 minutes, and to Antwerp - in 35 minutes.

TRAVEL BY TRAIN The train Eurostar will depart from Brussels South Station and get you to London in just 2 hours. The train Thalys connects the same railway station with Paris (travel time is 1 hour and 25 minutes) and Amsterdam (1 hour and 52 min).

Georgian Airways ბელგიაში სამოგზაუროდ გეპა­ტიჟე­ბათ და სპეციალურად თქვენთვის მომზადებულ გზამკვლევს გთავაზობთ. რით არის ბელგია სახელგანთქმულ მეზობლებზე – საფრანგეთზე, გერმანიაზე, დიდ ბრიტანეთსა და ნიდერლანდებზე უფრო მიმზიდველი?

Georgian Airways offers you a trip to Belgium and a guide, specially designed for you. What makes Belgium more attractive than its famed neighbors - France, Germany, Great Britain and the Netherlands?

•

ბელგია საპარლამენტო მონარქიაა, რომლის მეთაურია მეფე ფილიპი (2013 წლის ივლისიდან).

•

ბელგიაში 3 რეგიონია – ფლანდრია (ნიდერლანდული ენა), ვალონია (ფრანგული ენა) და ფლანდრიის ტერიტორიით გარშემორტყმული დედაქალაქ ბრიუსელის ორენოვანი რეგიონი.

•

ფლანდრია ბელგიის ჩრდილოეთ ნაწილში მდებარეობს, აქ ნიდერლანდულ ენაზე და მის დიალექტებზე საუბრობენ. ეს რეგიონი, თავის მხრივ, 5 პროვინციად იყოფა – დასავლეთი (დედაქალაქი ბრიუგე), აღმოსავლეთი (გენტი), ანტვერპენი (ანტვერპენი), ფლამანდიის ბრაბანტი (ლევენი) და ლიმბურგი (ჰასელტი).

ბრიუსელის ტურისტული მექა _ გრან პლასის მოედანი (რომელსაც გაცილებით უფრო უხდება ფლამანდური დასახელება „გროოტე მაარკტ“).

ტაქსის გაჩერებები სარკინიგზო სადგურებზე, სასტუმროებთან ახლოს და დიდი ქალაქების ცენტრალურ ქუჩებზეა. ტაქსით მგზავრობის საფასური, მომსახურების ღირებულების ჩათვლით, ყოველთვის აისახება მრიცხველზე. მინიმალური ანუ საწყისი ტარიფი ბრიუსელში: 2,40€ (დღის საათებში), 4,40€ (საღამოს საათებში). ერთი კილომეტრის (0,62 მილი) გავლის საშუალო საფასური ბრიუსელში: 1,80€ დედაქალაქის რეგიონის საზღვრებში; 2,70€ დედაქალაქის რეგიონის ფარგლებს გარეთ მგზავრობისთვის. ბრიუსელის აეროპორტიდან ქალაქის ცენტ­ რამდე მგზავრობის საშუალო ღირებულება 45 ევროა.

Taxi spots are at railway stations, near hotels and on central streets of big cities. Taxi fares, including service cost, are always reflected on the taximeter. Minimum or initial tariff in Brussels: 2,40 € (daytime), 4,40 € (in the evening hours). Average cost of one kilometer (0,62 miles) in Brussels: 1,80 € in the borders of the capital; 2,70 € when traveling outside the capital city. From Brussels Airport to the city center the average travel cost is 45 euros.

39

VOYAGE

ბრიუსელი

„ბიჭუნა, რომელიც ფსამს“ ბრიუსელის ყველაზე გავრცელებული სიმბოლოა.

ბრიუსელი ეკლექტიკური ქალაქია: ბოჰემური კვარტლები არ ნუვოს სტილის არქიტექტურით და შუშის და ბეტონის კომერციული შენობები, თანამედროვე ხელოვნება და ძველ მხატვართა ფერწერა, ფრანკოფონები და ფლამანდელები, აფრიკული დიასპორა და ემიგრანტები. ბელგიის მეფე დედაქალაქში ცხოვრობს.

`პენტაგონის“ დასავლეთ ნაწილში წმინდა ეკატერინეს სა­ ხელობის დიდი მოედანია. აქ მდებარეობს ყველაზე პო­ პულარული თევზის რესტორნები და მთელ ბრიუსელში ბაროკოს სტილის საუკეთესო ეკლესია (ყოფილ ბეგინაჟში). ცოტა მოშორებით კი, კუკელბერგის ბორცვზე საკრე კერის უჩვეულო ბაზილიკაა, რომელიც თითქმის მთელი ХХ საუ­კუნის განმავლობაში შენდებოდა.

ევროპულ კვარტალში (არაოფიციალური სახელწოდება) მდე­ბარეობს ევროკავშირის ოფისების ძირითადი ნაწილი: ევრო­პარლამენტი, ევროკომისია და ევროპის საბჭო.

ბრიუსელელთა 60% მშობლიურ ენად ფრანგულს მიიჩნევს, ყოველი მეათე კი _ ნიდერლანდულს. აქ ბევრი უცხოელია, რომელიც ევროკავშირის ოფისებში მუშაობს, აგრეთვე, ბევრი იმიგრანტია. ისტორიულ ბრიუსელს ბულვარების ხუთკუთხედი მოიცავს, რომელსაც „პენტაგონსაც“ უწოდებენ. ქალაქის გულშია იუნეს­ კოს ნუსხაში შეტანილი გრან პლასი დიდებული გოთიკური რატუშით, ბაროკოს სტილის მდიდრული სახლებით. მოედანი განსაკუთრებით მშვენიერია აგვისტოს შუა რიცხ­ ვებში, როდესაც მას სამი დღის განმავლობაში ბეგონიების თვალწარმტაცი ხალიჩა ფარავს. ეს მოვლენა ყოველ წყვილ წელიწადს ხდება.

40 /

2(69) 2019

არ ნუვოს სტილი ბრიუსელში ცნობილი არქიტექტორის, ვიქტორ ორტის წყალობით ჩაისახა.

ბელგიური ლუდი

ქალაქის მეორე ცენტრია ხელოვნების მთა სამეფო მოედნით, რომელზეც ნატიფ ხელოვნებათა სამეფო მუზეუმის ფასადები გამოდის. ძველი ხელოვნების მუზეუმში შეგიძლიათ ნახოთ ადრეული პერიოდის ფლამანდელი მხატვრების ნამუშევრები და პიტერ ბრეიგელ უფროსის 5 ტილო.

Fin-de-Siècle-ის მუზეუმს ბელგიური სიმბოლიზმის და მოდერ­ ნის უჩვეულო, დახვეწილ სამყაროში შევყავართ. მესამე მუზეუმი ბელგიის მთავარი სიურეალისტის, რენე მაგრიტის ხელოვნებას ეძღვნება და აუცილებლად უნდა მოინახულოთ. მოპირდაპირე მხარეს კი, არ ნუვოს ეპოქის სახლში მუსიკალური ინსტრუმენტების მუზეუმია, რომლის სახურავზე მდებარე კაფედან საუცხოო ხედი იშლება. ოდნავ მოშორებით ქალაქის მთავარი საგამოფენო კომპლექსი _ ბოზარი (Beaux-Arts) და ბელვიუს ისტორიული მუზეუმია.

ბელგია დახვეწილი, უნიკალური ხასიათის მქონე ლუდის სამშობლოა. აქ ლუდის წარმოების მრავალსაუკუნოვანი ტრადიციები ლუდის მწარმოებელთა თავდაუზოგავ სწრაფვას ერწყმის, შექმნან იდეალური გემო ინოვაციური ტექნოლოგიების დახმარებით. განუმეორებელი ბელგიური სახეობებია ტრაპისტების და აბატების ლუდი, ლამბიკი (გეზი _ gueuze, ფარო _ faro და კრიკი _ kriek), წითელ-ყავისფერი სახეობები, special belge-ის და bière brut-ის სახეობები, აგრეთვე, ხილის ლუდი, რომელსაც წინასწარი დუღილისთვის ხის კასრებში ათავსებენ. სწორედ ლუდის ეს სახეობები აღწევს სულ უფრო და უფრო ფართო აღიარებას ბელგიის ფარგლებს გარეთ. ბელგიური ლუდის თითოეულ სახეობას თავისი ჭიქა ან ბო­კალი შეესაბამება და ლუდის სასმისების ასეთი ნაირსახე­ ობას მსოფლიოში ვერსად შეხვდებით.

ბელგიური შოკოლადი ბელგიური შოკოლადის ისტორია ასობით წელს ითვლის. ფლანდრიის რეგიონს შოკოლადის დედაქალაქად მო­იხსენიებენ, რადგანაც სწორედ აქ მდებარეობს მსოფლიოში უდიდესი შოკოლადის ფაბრიკებიდან ორი _ Callebaut და Puratos.

დიზაინის მუზეუმი ADAM-ი, რომელიც გიგანტური ატომიუმის გვერდით მდებარეობს, პლასტიკის დიდ და საინტერესო კოლექციას _ „პლასტიკარიუმს“ ფლობს. ამ ქუჩაზე მდე­ბა­ რეობს კომიქსების ცნობილი ფლამანდელი ავტორის, მარკ სლენისადმი მიძღვნილი მუზეუმი.

მარტო შოკოლადის მაღალი ხარისხი სულაც არ არის ის, რითაც ამ ქვეყანამ გაითქვა სახელი, ბელგიური პრალინეც მსოფლიოში ერთ-ერთი საუკეთესოა. ფაქტობრივად, პირველი პრალინე ბრიუსელის პრესტიჟულ გალერეაში _ Galeries Royales Saint Hubert-ში შეიქმნა. შოკოლადის დამამზადებელთა ცოდნა და გამოცდილება თაობიდან თაობას გადაეცემა. საუკეთესო ბელგიელი შოკოლატიეები, როგორებიც არიან: ჰერმან ვან დრენდერი, პირე მარკოლინი და დომინიკ პერსონე _ შოკოლადის ინდუსტრიის უახლეს ინოვაციებს და ტექნოლოგიურ მიღწევებს იყენებენ. სა­ კონდიტრო ნაწარმის სამყაროს ეს ნამდვილი შემოქ­ მედები შოკოლადის მოყვარულებს გემოთა უჩვეულო შეხამებებით აოცებენ.

41

VOYAGE

მოდა

ანტვერპენი სიდიდით მეორე ქალაქი ფლანდრიაში და ერთ-ერთი უდი­ დესი პორტი _ ანტვერპენი მოდის, თანამედროვე დიზაი­ ნის და ალმასების დამუშავების უდიდესი ცენტრია. ქალაქ­ში ბაროკოს სტილის ეკლესიები და XIX საუკუნის დასასრუ­ლის პომპეზური სახლ-სასახლეები მოდურ გამჭვირვალე შენობებს ემეზობლებიან.

ანტვერპენის სამეფო სამხატვრო აკადემიამ მხატვართა და დიზაინერთა მთელი თაობები აღზარდა. ამ ქალაქის მოდის გული ფეთქავს ModeNatie-ის კომპლექსში, სადაც ანტვერპენელ დიზაინერთა ბუტიკები და მოდის მუზეუმი _ MoMu-ა განთავ­ სებული. ანტვერპენი მოდის ინდუსტრიის აღიარებული ცენტრია.

1980-იან წლებში, Haute couture-ისადმი რევოლუციური მიდ­ გომით, სახელი გაითქვა ანტვერპენელმა ექვსეულმა _ დიზაინერებმა: Dries van Noten, Dirk Bikkembergs, Walter Van Beirendonck, Ann Demeulemeester, Dirk Van Saene, Marina Yee. მაღალი მოდის შედევრების გვერდით ფლანდ­რიაში ხარისხიანი დემოკრატიული ბრენდების ნაწარმიც იყიდება, ასე რომ, შოპინგი დიდ სიამოვნებას მოგანიჭებთ. სავაჭრო ცენტრების უმეტესობა ღიაა ორ­ შაბათიდან შაბათის ჩათვლით, 10:00-იდან 18:00 საათამდე, მაღაზიების უმეტესობა კვი­ რას დაკეტილია, თუმცა არა _ St Hubert-ის გალერეა და ბრიუსელის გრან პლასის გვერდით მდებარე სუვენირების მაღაზია. ისეთ ქალაქებში, როგორიცაა: ანტვერპენი, გენტი და ბრიუგე _ ყოველთვიურად გამოყოფილია საკვირაო შო­პინგის დღეები, როდესაც მაღაზიები მთელი კვირის გან­ მავლობაში მუშაობენ.

ღვთისმშობლის გოთიკური ტაძრის 123-მეტრიანი კოშკი ქა­ ლაქის ნებისმიერი წერტილიდან ჩანს. ეს ტაძარი ბენილუქსში ყველაზე დიდია. დღეს აქ ფერწერის კოლექციაა თავმოყრილი. დიდებული შედევრი _ რუბენსის უზარმაზარი ტრიპტიქი „გარ­ დამოხსნა“ შესაძლოა მხატვრის საუკეთესო ქმნილებაა. მეზობელ მოედანზე რატუშის შთამბეჭდავი შენობაა (1561–1565) აღმართული. ანტვერპენის 4 ისტორიული ეკლესიიდან წმინდა პავლეს ტაძარს გამოვყოფთ, რომელშიც რუბენსის, ვან დეიკისა და იორდანსის ნამუშევრებია. ძველი ანტვერპენის ატმოს­ ფეროს ინახავენ მუზეუმებად ქცეული ისტორიული სახლები. მათ შორის მთავარია ყველაზე ცნობილი ანტვერპენელის _ რუბენსის სახლი, სადაც იგი ცხოვრობდა და მუშაობდა. ანტვერპენში ყველგან გრძნობთ, რომ ის უპირველეს ყოვლისა რუბენსის ქალაქია.

42 /

2(69) 2019

პატარა ბელგიური ქალაქი ბრიუგე დასავლეთ ფლანდრიის დედაქალაქია. ოდესღაც ჩრდილო-დასავლეთ ევროპის არაოფიციალური ეკონომიკური დედაქალაქი, ამჟამად კონტინენტის მნიშვნელოვანი ტურისტული ცენტრია. არხებით დასერილი შესანიშნავად შენახული შუასაუკუნეების დრო­ინდელი კვარტლები ბრიუგეს „ჩრდილოეთის ვენეციის“ სახელწოდების ერთ-ერთ რეალურ პრეტენდენტად აქცევს.

ბრიუგე

დიდი მოედანი დიდი მოედანი, იგივე გროტე მარკტი, ისტორიულ ცენტრში მდებარეობს. მი­­სი ფართობი დაახლოებით ერთი ჰექ­ ტარია. მოედანი საფეხმავლოა, მასთან მისვლაც კი მხოლოდ ტაქსებს და ტუ­ რისტულ ავტობუსებს შეუძლიათ.

ფლანდრიის შუასაუკუნეების ქალაქები და, უპირველეს ყოვლისა, ბრიუგე და გენტი ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი იყო ევროპაში და ვენეციას და ფლორენციას ეჯიბრებოდნენ.

ყოველ ოთხშაბათს მოედანზე ტრადიციული ბაზრობა იმარ­ თება, შობისთვის კი ყინულის მოედანს აწყობენ. პირველი საერთაშორისო ბაზრობა აქ 1200 წელს გამართულა. შუა­ საუუნეებში მოედანზე იყო თევზის მთავარი ბაზარი, ტარდებო­ და რაინდთა შეჯიბრებები, აგრეთვე, დამნაშავეთა მასობ­რივი დასჯა. მოგვიანებით თევზის ბაზარი სხვაგან გადავიდა, მოედანი კი ქალაქელთა დასვენების საუკეთესო ადგილად დარჩა.

ბეგინი ქალების მოძრაობის ბოლო კერები სწორედ ბელგიაში შენარჩუნდა. ამჟამად ბეგინაჟის ტერიტორიაზე ბენედიქტელ ქალთა მონასტერი მდებარეობს, თუმცა ტურისტებს შეუძლიათ დაათვალიერონ ეკლესია და ბეგინების 30 მოკრძალებული თეთრი პატარა სახლი. საერთო საცხოვრებელი XIII საუკუნეში დაარსდა, თუმცა შენობა უფრო გვიანდელია – XVI-XVIII სს. ბრიუგეს შუასაუკუნეობრივი დიდებულება დღესაც არ დაუ­ კარ­გავს, ქალაქმა თითქმის ხელუხლებლად შეინარჩუნა არ­­ქი­ტექტურული ანსამბლი. ბრიუგეს გულია მოედნები _ Markt და Burg. პირველზე _ ბაზ­ რობის მოედანზე 83-მეტრიანი ბელ­ფორტი აღმართულა, რომელიც XIII-XV საუკუნეებში ააგეს. 2012 წლის ნოემბერში აქ გაიხსნა Historium-ი, ინტერაქტიული, თითქმის საბავშვო მუზეუმი, სადაც შუასაუკუნეები 5S-ის _ ხუთი გრძნობის ფორ­ მატში ცოცხლდება. საფუძვლად აღებულია სიყვარულის ის­ ტორია, რომელიც იან ვან ეიკის ტილოს „კანონიკ ვან დერ პალეს მადონა“ გარშემო ვითარდება.

ღვთისმშობლის ეკლესია ღვთისმშობლის ეკლესიის პოვნა ადვილად შეგიძლიათ 115-მეტრიანი აგურის კოშკით, რომელიც ქალაქში ყველაზე მაღალი ნაგებობაა. ეკლესიის მშენებლობა 1230 წელს დაიწყო. აქ ინახება მიქელანჯელოს ნამუშევარი „ბრიუგეს მადონა“. ღვთისმშობელი ჩვილით ხელში სიენისთვის შეიქმნა, თუმცა ბრიუგემ გამოისყიდა ჯერ კიდევ ავტორის სიცოცხლეში.

ბრიუგეს ბეგინაჟი ღვთისმშობლის ეკლესიიდან სამხრეთით, 200 მეტრის დაშო­ რებით დღესაც არის შემონახული ბეგინაჟი ტენ-ვეინგარდე _ შენობათა კომპლექსი, სადაც XX საუკუნის 20-იან წლებში ბე­გინი ქალები ცხოვრობდნენ (ქვრივი ან გაუთხოვარი ღვთისმოსავი ქალები, რომლებიც ლოცვითა და ქველმოქმედებით იყვნენ დაკავებულნი. ისინი ნაცრისფერ სამოსს ატარებდნენ, თუმცა აღთქმას არ დებდნენ). გან­საკუთრებით პოპულარული იყო ბეგინაჟები შუასაუკუნეებში, შემდეგ აკრძალეს, როგორც ერე­ სის გამავრცელებლები.

იან ვან ეიკი (დაახლ. 1390-1441 წწ.) ბრი­უგეში მუშაობდა. მან შემოიღო ზეთის საღებავებით ხატვა. ხელოვანის 25-მდე ნამუ­შევარია შემორჩენილი. მას და მის მიმდევრებს ფლამანდელ „პრიმიტი­ვის­ტებს“ უწოდებენ.

43

VOYAGE

ამ რთულ პოლიპტიქზე 24 რელიგიური სიუჟეტია წარმოდგენილი. უზარმაზარი კომპო­ზიცია სიმაღლით 3,75 მეტრს აღ­ წევს, სიგანით _ 5,2 მ-ს (გახსნილი კა­­რე­დების შემთხვევაში); მასზე 258 პერ­ სონაჟია გამოსახული. დღეს საკურთხეველი რომ ნახოთ, გარ­კვეული საფასური უნდა გა­­დაი­ხა­დოთ. მიმდი­ნა­რეობს მისი რესტავრაცია, რო­ მელიც 2020 წლამდე გაგრძელ­დება. პანელები მორიგე­ობით გადააქვთ MSKში, სა­დაც შეგიძლიათ, აგრეთვე, ადევ­ ნოთ თვალი რესტავრა­ტორების მუ­შაობას. აღსანიშნავია, რომ გენტის სა­ კურთხევლის ფრაგმენტები 6-ჯერ მოი­ პარეს.

გენტი გენტის გული _ მდინარე ლეიეს მონაკ­ ვეთი 2 ხიდს შორის _ თავისი არსით, დიდი მოედანია, რომლის ნაპირებზე კაფეები და რესტორნებია, შუაგულში კი _ უამრავი ნავი. ალბათ ფლანდრიაში სხვაგან არსადაა მიწის და წყლის ასეთი საოცარი ერთობა, რომელიც ვრცელ და, ამავე დროს, მყუდრო ქა­ლაქურ სივრცეს ქმნის.

წმინდა ბავონის ტაძარში, გენტის საკურ­ თხევლის გარდა, კიდევ ერთი ცნობილი ნახატი ინახება _ რუბენსის „წმინდა ბავონი გენტის მონასტერში მიდის“.

ქალაქის მთა­ვარი ღირსშესანიშნაობაა გენტის საკურთხეველი, მსოფლიო ფერ­­წერის შედევრი, რომელიც უპირო­ბოდ შედის მსოფლიო ხელოვნების უმაღლეს მიღ­წევათა ათეულში. საკურ­თხეველი, მრა­ვალნაწილიანი კარედი ხატი, 1420 წელს დაიწყო ჰუბერტ ვან ეიკმა და, როგორც ითვლება, 12 წლის შემდეგ მისმა ძმამ, იან ვან ეიკმა დაამთავრა.

XV საუკუნეში ფლანდრიაში ფერწერის უნიკალური სკოლა შეიქმნა, რომელმაც ბევრ რამეში გაუსწრო იტალიურ აღორ­ ძინებას. ხელოვნების მეორე „აფეთქება“ რუბენსის გამოჩენას უკავშირდება XVII საუკუნეში.

გამორჩეულად პოპულარულია ნაც­რის­ ფერი კრევეტები (garnalen). ისინი იჭ­მება მოხარშული, აგრეთვე, პომი­დორთან ერთად _ ფარშირებული ან სალათის სა­ხით. კიდევ უფრო გემრიელია garnaal­kroketj _ კროკეტის სახით გამომ­ ცხვარი.

გასტრონომია ხშირად ხუმრობენ, რომ ფლამანდური სამზარეული _ ეს არის ფრანგული ხა­ რისხი გერმანული ულუფებით. ფლანდ­ რიაში არის მსოფლიოში საუკე­თესო კარ­ტოფილი ფრი, ლეგენდარული ვაფლი, დახვეწილი სამზარეულო და, რა თქმა უნდა, ლუდი... საჭმელი ფლანდ­ რიაში მოგზაურობისას ერთ-ერთი უმაღ­ლესი სიამოვნებაა. ფლა­მანდური სამზა­რეულოს ბევრი კერძი ჯერ კიდევ შუა­ საუკუნეებში იყო ცნო­ბილი და დღემდე პოპულარულია.

44 /

2(69) 2019

თანა­მედროვე შეფ-მზარეულები ხშირად ამზა­დებენ ძველებური კერძების ახლებურ ვარიანტებს, ამასთან, სრულად ინარ­ჩუნებენ მათ ინდივიდუალურობას. აქა­ური შეფები, რომლებიც ფრანგული სამზარეულოს დახვეწილი კერძების მომ­ზადების ოსტატობას ფლობენ, არა­სოდეს ივიწყებენ ადგილობრივ კული­ ნარიულ ტრადიციებს და უმაღლესი ხა­რის­ხის ფერ­მერულ პროდუქტებს იყე­ ნებენ. შედეგად ფლამანდელებს შეუძ­ ლიათ იტრაბახონ, რომ ამ რეგიონში ერთ სულ მოსახლეზე უფრო მეტი მიშლენის ვარსკვლავებიანი რესტორა­ნი მოდის, ვიდრე სადმე სხვაგან.

ზღვის კიდევ ერთი ნობათი მიდიებია (mosselen) და აქაც ფლამანდელებს ვე­ რავინ შეედრება. მოლუსკებს ტრადი­ ციულად ამზადებენ, თეთრი ღვინით ან ნაღებით, თუმცა სხვა ვერსიებიც არსე­ ბობს. მიდიებს ყველაზე ხშირად კარ­ ტოფილ ფრისთან ერთად მიირთ­მევენ.

Frieten ან friet _ საყოველთაო ბელგიუ­ რი სიამაყის საგანია, კარტოფილის შეწ­ვის ასეთი მეთოდი ხომ სწორედ აქ გამოიგონეს. როგორც დამოუკიდებელ კერძს, friet-ს მაიონეზთან ან ფლამან­ დური კარბონადასგან დამზადებულ სო­ უსთან ერთად მირთმევენ. ის ყველგან იყი­დება, თუმცა ქუჩის პატარა კიოსკების საუკეთესოა.

22 Kote Apkhazi St. (Former Leselidze) Tbilisi, Georgia +(995)322 99 95 30

Gallerea Tbilisi 2/4 Shota Rustaveli Ave. Tbilisi, Georgia +(995)322 00 82 05

Hilton Hotel 40 Rustaveli St. Batumi, Georgia +(995)555 93 08 30

www.dotstbilisi.com hello@dotstbilisi.com @dotstbilisi

STORY

Greek Civilization, 16th Century B.C. Fresco Depicting A Ship Procession.

From Akrotiri, Thera Island, Santorini, Greece.

ტურიზმის ისტორია THE HISTORY OF TOURISM ნინო ლურსმანაშვილი GE წელიწადში ასეულ მილიონობით ადამიანი მიემგზავრება უცხო ადგილებსა თუ ქვეყნებში სხვადასხვა მიზნით: ღირსშესანიშნაობების დასათვალიერებლად, სამკურნალოდ, სპორტულ ღონისძიებებსა თუ კონცერტებზე დასასწრებად, სიწმინდეების მოსალოცად... მსოფლიო ტურისტული ორ­ განიზაციის მონაცემებით, ტურიზმის მიზნით საზღვარგარეთ მოგზაურობების საერთო რაოდენობამ 2018 წელს 1,323 მილიარდი შეადგინა.

ტურიზმი, როგორც ადამიანის აქტივობის სპეციფიკური ფორმა, არც ისე დიდი ხნის წინათ წარმოიშვა, თუმცა მისი ფესვები შორეულ წარსულში მიდის. მოგზაურობის „პირველი ნაბიჯები“ კაცობრიობამ უხსოვარ დროში გადადგა _ ადამიანების მიგ­ რაციის თავდაპირველი მიზეზები სათანადო კლიმატური პირობების და გეოგრაფიული გარემოს მოძებნა და საკვების მოპოვება იყო...

46 /

2(69) 2019

l

NINO LURSMANASHVILI EN The "first steps" of traveling were made by mankind in ancient times - the initial reasons for migration of people were to find adequate climatic conditions and geographical environment, as well as to get food...

Our century is characterised with a big tourism revival - hundreds of millions of people annually visit different countries and places for a variety of purposes: for sightseeing, treatment, attending sporting events and concerts, as well as visiting holy places ...

According to the World Tourist Organization, the total number of travel abroad for tourism purposes made up 1,323 billion in 2018.

Tourism, as a specific form of human activity, has emerged not long ago, but its roots go back to the distant past. It is believed that the term "tourism" was invented by a French writer Henri Stendhal (1783-1843), at least he promoted it.

ტურიზმი — ეს არის ადამიანთა გამგზავრება სხვა ქვეყანაში, მუდმივი საცხოვრებელი ადგილიდან მოშორებით, ერთ წელზე ნაკლები დროით, ნე­ ბისმიერი ძირითადი მიზნით, შრომითი მოწყობის გარდა. ადამიანს, რომელიც მოგზაურობს, ტურისტს, მოგზაურს ან ვიზიტორს უწოდებენ.

Gerard Van Schagen - World Map, 1689

TOURISM or tourist trips mean the activity of visitors taking a trip to any other country or place outside their permanent residence, for less than a year, for any major purpose, other than to be employed in the place visited. A person who travels is a tourist, traveller or visitor.

ტურიზმის წინაისტორია

PRE-TOURISM HISTORY

უკვე ძველ დროში ხმელთაშუა ზღვისპირეთის ხალხებს ხელთ ჰქონდათ გეოგრაფიული აღწერილობები, რომლებიც ზოგად წარმოდგენას იძლეოდა მეზობელ ქვეყნებსა და ტერიტორი­ ებზე, მოგზაურობის ძირითადი მოტივები ვაჭრობა, ცოდნის შეძენა, მომლოცველობა და მკურნალობა იყო.

In ancient times, the people of the Mediterranean basin had geographical descriptions that gave a general view of neighbouring territories.

The main motives for traveling in the ancient world were trade, educational goals, pilgrimage and treatment. Phoenicians used to travel to the open sea by great and strongly constructed ships, crossing the Mediterranean basin and sailing along the shores of Europe and Africa.

დიდი ხომალდებით გადიოდნენ ღია ზღვაში ფინიკიელები, ხმელთაშუა ზღვის აუზს სცდებოდნენ და ევროპისა და აფრიკის სანაპიროების გასწვრივ დაცურავდნენ. მუდმივი მიგრაციული პროცესები ადამიანთა ინტელექტუა­ ლურ განვითარებას უწყობდა ხელს: გაჩნდა გეოგრაფიული ცოდნის ჩანასახები, განვითარდა ბოტანიკა, ზოოლოგია და ელემენტარული მექანიკა _ ხმელეთსა თუ წყალზე გადაად­ გილებისთვის, თევზჭერისთვის საჭირო იყო სპეციალური ინსტრუმენტები და სატრანსპორტო საშუალებები. უძველესი სახელმწიფოების აყვავება საერთაშორისო ვაჭრობის გან­ ვითარებას უკავშირდება. ძველი ეგვიპტის მმართველები რე­ გულარულად ამზადებდნენ ექსპედიციებს სავაჭრო მიზნებით. მაგ., ცნობილია ვინმე ჰანნუს მოგზაურობა ძვ. წ. 2750 წელს წითელი ზღვის სანაპირომდე, ძვირფასი ქვების და სპილოს ძვლის მოსაპოვებლად. ძვ. წ. XXVII საუკუნეში ეგვიპტურმა ხომალდებმა პირველად გადასერეს ხმელთაშუა ზღვა. ექსპედიციის მიზანი იყო ფინიკიის ქალაქ ბიბლოსში ჩასვლა, საიდანაც ფლოტილია კედრის ხის მასალით დატვირთული დაბრუნდა. საერთოდ, ვაჭრები ხში­რად იყვნენ პირველაღმომჩენები, მათ სამშობლოში ჩამოჰ­ ქონდათ არა მარტო იშვიათი საქონელი, არამედ ღირებული ცნობები უცხო ქვეყნებსა და ტერიტორიებზე.

Permanent migration processes promoted human intellectual development: germs of geographical knowledge was emerged, as well as botany, zoology and elemental mechanics were developed – there was a need for special tools and means of transport for fishing and moving on land and in water. Furthermore, in order to deliver the collected information, fine arts – wall paintings were originated in ancient times. International trade was the precondition for the prosperity of ancient states.

The World According To Herodotus, 450 B.C.

ძველი საბერძნეთი ძველ საბერძნეთში ტურიზმის აყვავების ხანად V-IV საუკუნე­ები მიიჩნევა; ამავე ეპოქაში იწყება ფილოსოფიის, ხელოვ­ ნების, მათემატიკის, ასტრონომიისა და სხვა მეცნიერებების აღმავლობაც. სამყაროს შეცნობის და ახალი ტერიტორიების შესწავლის მიზნით მიემგზავრებოდნენ შორს ძველბერძენი მეცნიერები (ჰეროდოტე, ძვ. წ. V ს.) და უცხო ქვეყნების მკვლევარები (პითეოსი, ძვ. წ. IV ს.). „ისტორიის მამამ“ _ ჰეროდოტემ იმოგზაურა ეგვიპტეში, სპარ­ სეთში, ბაბილონში, სკვითების ქვეყანაში და დაწვრი­ლებით აღწერა ამ მოგზაურობათა გეოგრაფია, გაცნობილი ხალხების ისტორია და კულტურა.

The Ptolemy World Map Is Based On The Description Contained In Ptolemy's Book Geography, Written C. 150.

STORY

ახალი წელთაღრიცხვის პირველი მოგზაური ბერძენი მწერა­ლი პავსანიუსი იყო, იგი რომში ცხოვრობდა და გზამკვლევის სახით აღწერდა ათენს, ატიკას, ეგეოსის ზღვის კუნძულებს, სპარტასა და ლაკონიის გზებსა და პროვინციებს. სხვადასხვა ქვეყნის შესახებ ჩვენი წელთაღრიცხვის დასაწ­­ყი­სისთვის დაგროვილი მონაცემები ყველაზე სრულად სტრა­ბონმა (ძვ. წ. 63 წ. _ ახ. წ. 20 წ.) და კლაუდიოს პტოლემეუსმა (90-168 წწ.) გადმოსცეს. პტოლემეუსს მოგზაურობის შესა­ხებ ენციკლო­პე­დიური ცოდნა ჰქონდა, მან ფუნდამენტურ ნაშრომში „გეოგრა­ფია“ თავი მოუყარა წინამორბედთა შრო­ მებს და აღმოჩენებს. ანტიკური ხანის მოგზაურთა დამსახუ­რებაა ახალი მიწების და ხალხების გაცნობა, მდიდარი გეოგრაფიული მასალის შეგროვება, რაც მომავალი აღმო­ ჩენებისა და მოგზაურობების საფუძველი გახდა.

Temple Of Olympian Zeus, Athens

The ancient Egyptian rulers regularly organised expeditions for trading purposes. For example, Hannu’s trip in 2750 B.C. is a wellknown fact, who reached the Red Sea coast to obtain precious stones, ivories and aromatic resins. Egyptian vessels first crossed the Mediterranean Sea in the XXVII century B.C. The purpose of the expedition was to reach the city of Phoenix – Byblos, from where the fleet came back loaded with cedar wooden material. In general, merchants often were the first explorers, and brought to their homeland not only rare goods but also valuable information on foreign countries and territories.

In order to study new territories, ancient Greek scholars (Herodotus,V c. B.C.) and foreign researchers (Pytheas, IV c. B.C.) went on long trips.

Strabo (B.C. 63 – A.D. 20) and Claudius Ptolemy (90-168) gave the fullest description of different countries based on the data collected by the beginning of our era. “Father of History” - Herodotus travelled to Egypt, Persia, Babylon, Scythia, etc. He described the geography of his journey as well as the history and culture of these peoples in detail. He was the person who thoroughly described an Egyptian trade inland steamer “Baris”, which was recently discovered in the sunken city port of Thonis-Heracleion at the Abu Qir Bay near the mouth of Nile. Religious trips began long before the beginning of the new era.

ANCIENT GREECE

Greek Athletes - Olympic Games

Recreational tourism originates from ancient Greece. Those who wanted to improve their health used to visit the temples of the God of healing – Asclepius. Such temples, as a rule, were located far from the towns, in distinct places. The temple’s priests studied medicine and healed visitors. The ancient Greeks already knew about the therapeutic properties of various thermal waters. Those springs were equipped with swimming pools where the wealthy citizens rested and were healed.

მოგზაურობის წყალობით ვითარდებოდა კარტოგრაფიაც, იქმნე­ბოდა პირველი ევროპული რუკები. მათ ავტორად თალესის მოწაფეს, ანაქსიმანდრეს მიიჩნევენ, რომელ­­მაც სა­ ბერძნეთში პირველმა დაამონტაჟა გნომონი _ უმარტივესი მზის საათი. ითვ­ლება, რომ ანაქსიმან­დრემ შექმნა დედამიწის პირველი გლობუსი. ელინისტურ ეპოქაში ალექსანდრე მაკედონელის ლაშქრო­ბები, პრაქტიკულად, ერთგვარი სამეცნიერო ექსპედიციებიც იყო. ლაშქრობებისას მას თან ახლდნენ ცნობილი ისტორი­ კოსები, ბოტანიკოსები, მეცნიერები, ფილოსოფოსები და შემოქმედები, რომლებიც მანამდე უცნობ ქვეყნებს, მათ ყოფას, კულტურას, ტრადიციებს ეცნობოდნენ და თავიანთ თხზულე­ ბებში დეტალურად აღწერდნენ. მაკედონელის მოგზაურობით იწყება სამეცნიერო მუზეუმების ისტორიაც: პირველ სამეცნიე­ რო მუზეუმს, უცნობი მცენარეების და უჩვეულო ცხოველების ფიტულებით, სწორედ მისი მასწავლებელი _ არისტოტელე აფუძნებს. ძველბერძნულმა კულტურამ გაამდიდრა ცოდნა გა­რესამყაროზე, მაგრამ მასობრივ მოვლენად მოგზაურობა მხოლოდ ძველ რომში იქცა.

48 /

2(69) 2019

ანტიკური ლიტერატურის დიდი ნაწილიც მოგზაურობას უკავშირ­ დება: „ოდისეა“ გვიამბობს ოდისევსის 10-წლიან მოგზაურობაზე სამშობლოში _ ითაკაში დასაბრუნებლად. აპოლონიოს როდოსელის „არგონავტიკაც“ ოქროს საწმისის მოსაპოვებლად კოლხეთში არგონავტების უძველეს მოგზაურობაზე მოგვითხრობს.

Temple Of Asclepius, Epidaurus, Greece

ძველ საბერძნეთში პირველად გაჩნდა გამაჯანსაღებელი ტუ­ რიზმი. ადამიანები მკურნალობის ღმერთის _ ასკლეპიოსის (ეს­კულაპე) ტაძრებში მიდიოდნენ, სადაც მათ ტაძრის ქურუმები მკურნალობდნენ. V-IV საუკუნეებში საბერძნეთში ასკლეპი­ ოსის 60-ზე მეტი ტაძარი იყო. ძველმა ბერძნებმა უკვე იცოდ­ ნენ, აგრეთვე, თერმული წყლების სამკურნალო თვისებების შესახებ. ამ წყაროებთან ეწყობოდა საბანაო ადგილები, სადაც შეძლებული მოქალაქეები ისვენებდნენ და მკურნალობდნენ. რომაელები ბერძნებზე უფრო მეტად აფასებდნენ მინე­რა­­ლურ წყაროებს. ყველაზე ცნობილი კურორტი ჩვენს ერამდე პირველ საუკუნეში უკვე იყო ბაიის (ლათ. Baiae) წყა­როები; აგრეთვე, დიდი პოპულარობით სარგებლობდა რომაელებში გოგირდის ორთქლის აბანოები, რომლებსაც პირდაპირ მღვიმეებში აწყობდნენ. ბაიის გარდა კურორ­ტები იყო ერ­ ტურიაში, გაბიაში — რომთან ახლოს. სპორტული ტურიზმის ფენომენიც საბერძნეთში გაჩნდა და­ ახლოებით ჩვენს ერამდე VIII საუკუნეში. 4 წელიწადში ერ­ თხელ ოლიმპიაში თავს იყრიდნენ ათლეტები და ათი­ ათასობით გულშემატკივარი სხვადასხვა ქვეყნიდან. ბერძენი ხელისუფალნი ყველაფერს აკეთებდნენ იმისთვის, რომ სტუმრებს მაქსიმალური სიამოვნება მიეღოთ. პარალელუ­რად იმართებოდა ბაზრობა, სადაც ვაჭრობის გარდა მომსვ­ ლე­ლებს შეეძლოთ ცნობილი ფილოსოფოსების, პოეტების თუ ორატორებისთვის მოესმინათ, მხატვრების მუშაობის­თვის ედევნებინათ თვალი. მრავალრიცხოვან სტუმართა და­ სა­ბინავებლად სპეციალურ დიდ სახლებსაც აგებდნენ, სა­დაც ათლეტებს და გულშემატკივრებს განთავსება და დას­ვენება შეეძლოთ, ოღონდ კვების გარეშე. საკვებზე სტუმრებს თავად უნდა ეზრუნათ. სასტუმროების ქსელი ფართო არ იყო, მაგრამ ეს პრობლემას არ წარმოადგენდა, რადგან მდიდართა სახლებში ყოველთვის მოიძებნებოდა ადგილი სტუმრებისთვის. ძველი ბერძნები გულთბილად იღებდნენ არა მარტო ნაცნობებს, არამედ უც­ ნობ მოგზაურებსაც. საბერძნეთის ქალაქებში იქმნებოდა „სტუ­მართმოყვარეობის კავშირები“. ამგვარი კავშირების თი­თო­ ეული წევრი _ ქსენი ოფიციალურად ხდებოდა სხვა პო­ლისების მცხოვრებთა ინტერესების დამცველი. მომლოცველობა ჯერ კიდევ ძველ საბერძნეთში იყო გავრ­­ცე­ლებული. განსაკუთრებით ხშირად სტუმრობდნენ აპოლო­ ნის ტაძარს დელფოსში, სადაც „ღვთის რჩეული“ პითია მათ მომავალს უწინასწარმეტყველებდათ.

The phenomenon of sports tourism was born in Greece in the 8th century B.C., thanks to the Olympic Games. Athletes and tens of thousands of fans from different countries gathered once in four years at the Olympics, and the Greek authorities, in turn, did their best to make the guests happy.

In parallel with it, a market was held there, where the visitors along with shopping could listen to famous philosophers, poets and orators, as well as see works of art. All this resulted in need of having infrastructure – building of specific big houses was initiated, where athletes and fans could stay and relax.

The network of hotels was not extensive, but it was not a problem, as there was always a place for the guests in the houses of the rich people. The ancient Greeks warmly received not only their friends but also unknown travellers.

“The relations of hospitality” were created in the cities of Greece.

Each member of such relations was officially defending the interests of population living in other policies. Over time, the Institute of Proxeni - a peculiar consulate was established in Hellas.

ANCIENT ROME

Roads In Ancient Rome

Ancient Romans often travelled. For the wealthy Romans, it was necessary to go to Greece to deepen knowledge, and during the prosperity of the Roman Empire, they used to visit that country for entertainment. The Romans especially loved to visit places with warm mineral waters.

49

STORY

ძველი რომი ძველი რომაელები ხშირად მოგზაურობდნენ. მდიდარი რო­ მაელისთვის საბერძნეთში ცოდნის გასაღრმავებლად წასვლა აუცილებელიც კი იყო, ხოლო რომის იმპერიის აყვავების პერიოდში უკვე გასართობადაც მიდიოდნენ. რომაელებს განსაკუთრებით უყვარდათ სტუმრობა თბილი მინერალური წყლებით განთქმულ ადგილებში. რომის იმპერიაში მოგზაურობას აიოლებდა ხარისხიანი გზების ქსელი, რომლის სიგრძე, სხვადასხვა შეფასებით, 80 000-იდან 300 000 კმ-მდე იყო. ისტორიკოსმა პროკოფიუსმა რომიდან კაპუაში მიმავალი, აპიუსის ცნობილი გზა მსოფლიოს სა­ ოცრებათა ნუსხაშიც კი შეიტანა. გზების გაყოლებაზე მდე­ ბარეობდა საფოსტო სადგურები. ძველ რომში სახელმწიფო სასტუმროების ქსელი შექმნილი იყო იმისთვის, რომ გზების მშენებლობა დაეფინანსებინათ. ეს სასტუმროები ერთმანე­თისგან 15 მი­ლის დაშორებით იგებოდა. არსებობდა მათი ორი ტიპი: პატრიციებისთვის განკუთვნილი სასტუმროები, რომლებსაც მანსიონები ერქვა და პლებეებისთვის გან­ კუთვნილი უფრო მდარე ხარისხის სასტუმროები, რომლებ­ საც სტაბულარიებს უწოდებდნენ. ამ დაწესებულებებში შე­ საძლებელი იყო კვება და დასვენება, ცხენების დაპურება, ოთხთვალის შეკეთება და სხვ. მანსიონებში დღევანდელი ტურისტული სერვისის ჩანასახები გაჩნდა: სამრეცხაოები, დასვენებისა და გართობის ოთახები, ტავერნები... დიდი მოთხოვნით სარგებლობდა საგზაო რუკები, რომ­ ლებ­­ზეც ღამის გასათევი სადგურები იყო აღნიშნული მათ შორის მანძილის მითითებით. ახალი ერის დასაწყისში რომაელთა განკარგულებაში იყო, აგრეთვე, გზამკვლევები ამა თუ იმ მარშრუტის დეტალური აღწერით და ახლომდება­რე ღირსშესანიშნაობების აღნიშვნით. ასეთი ცნობარები ერთ­ გვარ „ტურისტულ ბიუროებში“ იყიდებოდა, სადაც შესაძლე­ ბელი იყო მზისა და ქარისგან სახის დამცავი ნიღბების, პატა­რა საგზაო წიგნების და მოგზაურობისას გამოსადეგი სხვა ნივთების შეძენაც. ძველ რომში ტურიზმის ფილოსოფიაც კი გაჩნდა: ლუციუს ანეუს სენეკა „წერილებში ლუცილიასადმი“ ავითარებს იდეას, რომ მოგზაურობისათვის აუცილებელია „აირჩიო ჯანსაღი ად­ გილები არა მარტო სხეულის, არამედ ზნისათვისაც“, რადგა­ ნაც, მისი აზრით, „ეჭვგარეშეა, ადგილიც არ არის მოკლებუ­ლი გარყვნის უნარს“. ფილოსოფოსი ამტკიცებს იმასაც, რომ „ცა კი არ უნდა შეიცვა­ ლო, არამედ სული“, იმიტომ რომ „სადაც არ უნდა წახვიდე, შენი ნაკლოვანებები ყველგან მიგყვება“. სუფთა სულით უნდა იმოგზაურო, რომ მაქსიმალური სარგებელი და სიამოვნება მიიღო, _ მიაჩნდათ ანტიკური ხანის მეცნიერებს.

Ancient Roman Mansion

The length of the high quality roads in the era of prosperity of the Roman Empire was between 80,000 and 300,000 km, based on different estimates. The historian Procopius making his way to Capua from Rome, entered the most famous Appian Way on the list of the Wonders of the World. Along the roads, there were postal stations located 6-15 miles from each other – state-owned hotels, where one could change horses, dine in the tavern, stay at night, etc.

In reality, the great part of the Roman “hotels” was not comfortable: pillows filled with hay, lice, watery wine, as well as bad food ...

That led to the fact that only poor people stayed at roadside hotels, while the rich spent the night in their tents.

Great demand was on road maps where the hotels were marked.

At the beginning of the new era the Romans also had the guidelines with the detailed description of routes and indication of nearby sights of interest. Such reference books were sold in a kind of “tourist bureaus”, where it was possible to purchase sun protection and wind protection masks, small road books and other items that could be useful when traveling.

There is even a philosophy of tourism. Lucius Annaeus Seneca, in Moral Letters to Lucilius, supports the idea that it is necessary for tourism to "choose healthy places not only for the body, but also for morals". Because, Seneca thinks, that "even a place, no doubt, is not deprived of the ability to corrupt". He sees such well-known resorts like Canopus and Baiae as parlors of all sins. Though at the same time, the philosopher argues that "it is not the sky that needs to be changed, but the soul", because "your sins will follow you wherever you go". In support of this thesis, Seneca quotes Socrates: "Isn’t it strange that you have no benefit from traveling if you carry yourself around?" It is necessary to travel with a pure soul to get the maximum benefit and pleasure — considered ancient scholars.

Tabula Peutingeriana-On This Fourth-Century Map, All Roads Really Do Lead To Rome

50 /

2(69) 2019

51

GEORGIAN AIRWAYS

პარტნიორობის ახალი პერსპექტივები THE NEW PROSPECTS OF PARTNERSHIP GE თბილისი-პარიზის მიმართულებით პირდაპირი რეისების შეს­რულება ავიაკომპანია Georgian Airways-მა 2000 წელს და­იწყო, საფრანგეთის ნაციონალურმა ავიაკომპანია Air France-მა პირველი რეისი თბილისის მიმართულებით 2019 წლის 31 მარტს შეასრულა.

მერაბ ხორგუანი, Georgian Airways-ის წარმომადგენელი საფ­ რანგეთსა და ბელგიაში, ავიაკომპანიების – Air France-ისა და Georgian Airways-ის ოცწლიან პარტნიორობას წარმატებულს უწოდებს: „20 წლის წინ, როდესაც Georgian Airways-ი ფეხს იკიდებდა ევროპულ ბაზარზე და ადგილს იმკვიდრებდა მსოფლიო ავიაციის სფეროში, დიდი მხარდაჭერა იყო Air France-თან გაფორმებული ე. წ. Interline-ის ხელშეკრულება. პარტნიორობა 2000 წელს ერთმანეთის რეისებზე ბილეთების გამოწერის უფლებით დავიწყეთ; 2011 წელს თანამშრომლობა უფრო გაღრმავდა, როდესაც ავიაკომპანიებმა მიაღწიეს შეთანხმებას კოდების გაცვლის შესახებ (ე. წ. Codeshare Agre­ement). ამ პარტნიორულმა შეთანხმებამ საშუალება მოგვცა ჩვენი მგზავრებისთვის შეგვეთავაზებინა დამატებითი მიმარ­თულებები ევროპის და ამერიკის ბევრი ქალაქისკენ პა­ რიზის გავლით და, რაც მთავარია, წარმოგვედგინა ჩვენი კომპანია, როგორც მსოფლიო ლიდერი ავიაკომპანიის, Air France-ის ღირსეული პარტნიორი“. ავიაკომპანიებსა და საქართველოს მთავრობას შორის ხანგრ­ ძლივი მოლაპარაკებების შემდეგ AirFrance-ი ქართულ ბაზარზე შემოვიდა და 2019 წლის აპრილიდან პირდაპირი ფრენები დაიწყო. ამჟამად კოდების გაცვლის შეთანხმება, საერთო ჯამში, საფრანგეთის დედაქალაქის მიმართულებით 4 პირდაპირ რეისს მოიცავს. „დამატებითი რეისების გახსნა პირდაპირ აისახება მგზავრთა ნაკადის ზრდაზე. დღეისათვის არსებული 4 პირდაპირი მი­ მართულება, პრაქტიკულად, მთლიანად აკმაყოფილებს თბი­ ლისსა და პარიზს შორის ფრენაზე არსებულ მოთხოვნას. ავიაკომპანიების პარტნიორობის გაღრმავებით, პირველ რიგში, გაიზრდება იმ სატრანზიტო მიმართულებათა ნუსხა, რომლებ­ზეც თბილისიდან პირდაპირი რეისები არ არსებობს. უკვე დავიწყეთ AirFrance-თან ერთად თბილისიდან Georgian Airways-ის ახალი მიმართულებების გახსნის პერსპექტივების შესწავლა. ვამუშავებთ პროექტს, რომლის შესაბამისად ჩვენს საერთო მგზავრებს თბილისიდან დამატებით ახალ სატრანზი­ ტო მიმართულებებს შევთავაზებთ. „ეარ ფრანსს“ მთელი გულით ვუსურვებთ წარმა­ტებას და ვიმედოვნებთ, რომ ჩვენი თანამშრომლობა კიდევ უფრო გაღრმავდება“. ალექს ჰერვეტი, Air France-Klm-ის ალიანსის დირექტორი, რო­ მელიც „ჯორჯიან ეარვეისის“ სათავო ოფისს რამდენჯერმე ესტუმრა, საქართველოს ნაციონალურ გადამზიდავთან პარტ­ნიორობის მრავალწლიან ისტორიას გამორჩეულად აფა­სებს: „ვფიქრობ, ეს შესანიშნავი მაგალითია იმისა, თუ რა შედეგი შეიძლება მოჰყვეს, როდესაც ორი ავიაკომპანია საერ­თო ძალისხმევით ცდი­ლობს, ქვეყნები და ხალხები დააახ­52 /

2(69) 2019

EN Tbilisi-Paris direct flights were launched by Georgian Airways in 2000. But the first flight between the two cities that has been carried by Air France was on March 31, 2019.

Merab Khorguani, Georgian Airways's regional manager for France and Belgium, sums up long-standing partnership between Air France and Georgian Airways: "Signing interline agreement with Air France almost 20 years ago was a great support and an important milestone for Georgian Airways, when the company had been making its first steps in the process of expansion into the European market.

The cooperation has started in 2000 with the right to subscribe tickets to each other’s flights, and in 2011 it was deepened when the airlines reached an agreement on code share. This has enabled for both airlines to offer its passengers additional routes to Europe and the United States through Paris and Tbilisi and most importantly, we presented our company as the world's leading air company Air France’s worthy partner."

After long conversations between the air companies and Georgian authorities Air France has been convinced to enter the Georgian market and launch their own direct flights in April 2019. Now the Codeshare- cooperation offers in total 4 direct flights to France capital.

"Operating additional flights will be directly linked to growth in passenger traffic. Today the 4 direct flights are practically fully covering the demand between Tbilisi and Paris. In the first place the list of transit routes to the directions where there are no direct flights from Tbilisi will be increased by deepening our partnership.

Together with Air France we have already begun to study the prospects of opening new directions from Tbilisi for Georgian Airways. We are in a process of developing a project according to which our shared passengers will be offered additional transit directions from Tbilisi.

We sincerely wish luck to Air France and a successful imple­ mentation of the new service and hope that our cooperation will be further deepened".

Mr. Alex Hervet, Air France-KLM Alliances Director, who has visited Georgian Airways head office several times assesses the long history of partnership with Georgia's national flag carrier: "I think it is a very good example of what can happen in our industry when two airlines share the same passion to bring countries closer, to bring people closer, and to build bridges. We have built a great relationship over the years which allowed us to discover Georgia as a destination. Over the time, our relation has become stronger and today we can jointly offer improved services for our customers by increasing the number of weekly flights".

After Air France entering Georgia, what is the new outlook for two airlines’ collaboration?

The goal is to give to our customers more choice by extending our code share to make it reciprocal. We have already a code share since 2011 that enables Air France customers to fly on Georgian Airways

ლოოს, ხელი შეუწყოს მეგობრული ურთიერთობების გან­ ვითარებას. ჩვენ არაჩვეულებრივი ურთიერთობა ჩა­მო­გვი­ ყალიბდა, რამაც საშუალება მოგვცა, აღმოგვეჩინა საქართ­ ველო, როგორც სამოგზაურო მიმართულება. დღეს შეგვიძ­ლია ჩვენს კლიენტებს ერთობლივად შევთავაზოთ გაუმჯო­ბესებული მომსახურება, რაც ყოველკვირეული რეისების სიხ­შირის გაზრ­ დაში გამოიხატება. საქართველოში „ეარ ფრანსის“ შემოსვლა რა ახალ პერს­ პექტივას აჩენს ორი ავიაკომპანიის თანამშრომლობის განვი­ თა­რებისათვის?

2011 წლიდან უკვე ვსარგებლობთ კოდების გაცვლით, რაც Air France-ის მგზავრებს საშუალებას აძლევს Georgian Airwaysის რეისებით იფრინონ პარიზს, ამსტერდამსა და თბილისს შორის. ახლა, როდესაც Air France-ი იწყებს ფრენებს, ჩვენ გვექნება A9 საფრენი ნომერი. ეს ორივე ავიაკომპანიის მგზავრებს საშუალებას აძლევს, ორივე კომპანიის თვითმფრინავებით იმგზავრონ იმის მიუხედავად, სად შეიძენენ ავიაბილეთს. მაგალითად, თქვენ შეგიძლიათ კვირა შუადღეს Air France-ის რეისით გაფრინდეთ პარიზიდან თბილისის მიმართულებით, იმუშაოთ თბილისში ორშაბათს და სამშაბათს, პარიზში კი სამშაბათ საღამოს A9 რეისით დაბრუნდეთ. ასევე, ორივე მიმართულება და განრიგი ხელსაყრელი იქნება მათთვის, ვისაც შაბათ-კვირის გატარება პარიზში ან თბილისში სურს. ავიაკომპანიის პარტნიორობის შედეგად რა სერვისებს მიი­ ღებენ „ეარ ფრანსისა“ და „ჯორჯიან ეარვეისის“ მგზავრები? ვცდილობთ, ჩვენი სერვისები და პროდუქტი თანმიმდევრული იყოს, რათა მომხმარებელს რაც შეიძლება ჰარმონიული მომ­ სა­ხურება შევთავაზოთ. ამასთან, ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, ორივე ავიაკომპანიამ საკუთარი ავთენტიკურობა შეინარჩუ­ნოს. Georgian Airways-ის რეისზე ხაჭაპურით ისიამოვნებთ, ხოლო AirFrance-ის თვითმფრინავში – ბაგეტით. სამოგზაურო შთა­ბეჭდილებები სწორედ ასე იწყება! მომხმარებლისთვის ხელმისაწვდომი იქნება ფართო სა­ ერთაშორისო ქსელი, რომელიც პარიზისა და ამსტერდამის ფარგლებს სცდება. ჩვენ პარიზიდან 170 მიმართულებას ვემსახურებით – ნიუ-იორკიდან იოჰანესბურგამდე თუ კა­ საბლანკიდან ატლანტამდე.

Iako Khomeriki, Managing Partner / Eu Board Member Apg Network; Eter Gaiashvili, Head Of Business Development At Georgian Airways; Sebastien Guyot, Vice-President Air-France-Klm Corporate &Trade Sales; Alex Hervet, Air France-Klm Alliances Director; Pascal Meunier, Ambassador Of The French Republic To Georgia; Tamuna Tandashvili, Deputy Commercial Director At Georgian Airways.

between Paris, Amsterdam and Tbilisi. Now that Air France starts to operate its own flight, we are working to have an A9 flight number on the Air France operated flight. That will enable every Air France or Georgian Airways customer to fly on both companies regardless where you buy your ticket. For example, you can fly from Paris to Tbilisi on Sunday afternoon with AF, work in Tbilisi on Monday and Tuesday and return back to Paris with an A9 flight on Tuesday evening. Also, on both directions the schedules are convenient for those who wish to spend the weekend in Paris or Tbilisi.

What services are offered to Air France and Georgian Airways passengers within the airlines’ partnership?

We are trying to get our services and product closer in order to offer a harmonized service as much as possible for the customer. Of course while doing that we are attentive to keep each airline’s own DNA and specificities. You will enjoy khachapuri on Georgian Airways and baguette Air France flight. The travel experience starts there already!

რა ფასეულობებია ყველაზე მთავარი „ეარ ფრანსისთვის“ ჩვენს ეროვნულ ფლაგმანთან ხანგრძლივი თანამშ­რომ­ლო­ ბისას?

It gives as well access to our large worldwide network in connection beyond Paris or Amsterdam. From Paris, we serve 170 destinations from New York to Johannesburg, from Casablanca to Atlanta. So in fact we just created a new link between Georgia the country and Georgia the American state!

ძალიან ვაფასებთ სანდოობას და ურ­თი­ერთრწმენას, რომე­ ლიც დროთა განმავლობაში ჩამო­გ­ვიყალიბდა და რომელიც ჩვენი თანამშრომლობის ხანგრ­ძლივობისა და ხარისხის დამ­სახურებაა.

What does Air France value the most about their long-time cooperation with the National Flag carrier?

რა მსგავსებებს ხედავთ ორ ერს, ქართველებსა და ფრანგებს შორის? წარმოშობით საფრანგეთიდან, ბურგუნდიიდან ვარ, რომელიც ღვინის რეგიონია. აღმოვაჩინე, რომ საქართველო „ღვინის სხვა ქვეყანაა“ და თანაც, შესაძლოა, უძველესიც კი. ხალხის გახსნილობამაც ჩემზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა. შესაძლოა, ამას ემყარება ჩვენი მჭიდრო კავშირი!

As I said we value very much the reliability and mutual trust we gained over time and that comes from the length and quality of our relation.

To finish, which similarities do you find between our two nations?

I must admit I was very surprised when I first visited Georgia. I come from Burgundy in France, a region of wine, wine and wine. I discovered how Georgia is “the other country of wine” and even maybe the original one. I was touched by people’s openness as well. Maybe it is linked!

GEORGIAN AIRWAYS

წელს რეგულარული ფრენებით, სულ მცირე, 850 000 მგზავრს გადავიყვანთ THIS YEAR WE ARE EXPECTING TO CARRY AT LEAST 850 000 PASSENGERS ON REGULAR FLIGHTS GE

ინტერვიუ ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისის“ ბიზნესის განვითარების ხელმძღვანელთან, ეთერ გაიაშვილთან საქართველოს ტურისტული პოტენციალი ბოლო წლებში მუდ­ მივად იზრდება, შესაბამისად, მატულობს ავიამგზავრების რა­ ოდენობა. როგორ აისახება ეს პროცესი თქვენი ავიაკომპა­ნიის სტატისტიკაზე? რამდენ მგზავრს მოემსახურა გასულ, 2018 წელს ავიაკომპანია და რა გეგმები გაქვთ სამომავლოდ? ტურიზმი საქართველოში ყოველწლიურად იზრდება და ეს, რა თქმა უნდა, ასევე აისახება ჩვენი ავია­მგზავრების რა­ ოდენობაზეც; შესაბამისად, ჩნდება ავიაპარკისა და ფრენების გეოგრაფიის გაფართოების საჭიროება. 2017 წელს ოთხი ახალი პირდაპირი რეისი დავამატეთ, მომდევნო წელს კი — 10 ახალი მიმართულება, ძირითადად, ევროპაში. ვიზალიბერალიზაციისა და სხვა თავისუფალი, ლიბერალური სავიზო რეჟიმების შე­ დეგად, 2018 წელს 590 000-ზე მეტი მგზავრი გადავიყვანეთ. ეს ჩვენი კომპანიისთვის წინა წელთან შედარებით ორჯერ გაზრდილი ნაკადია. ჩვენი პროგნოზით, წელს რეგულარული ფრენებით, სულ მცირე, 850 000 მგზავრს გადავიყვანთ. ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისმა“ უკვე დააანონსა ახალი მიმართულების ფრენები 2019 წლის გაზაფხულიდან. როგორ ფართოვდება ფრენის გეოგრაფია? რა კრიტერიუმებით შეარ­ ჩიეთ ახალი მიმართულებები? ჩვენ ორი ახალი მიმართულება გავხსენით ახალი საზაფხუ­ ლო სეზონისთვის: უფა და ვორონეჟი. ეს რუსეთის მთავარი ქალაქებია და მგზავრების ნაკადის ზრდამ განაპირობა ჩვე­ნი გადაწყვეტილება, დაგვენიშნა ეს ორი მარშრუტი. საქარ­ თველო ძალიან პოპულარული ტურისტული მიმარ­თულებაა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისთვის და ხალხი აქ დასასვენებლად ჩამოდის. ამასთანავე, გვსურს, სხვადასხვა ქვეყანაში მცხოვ­რები ქარ­თული დიასპორებისთვის სამშობლოსთან დამაკავშირებელი პირდაპირი გზა გავხსნათ. ყოველთვის, როცა ახალ მი­მარ­ თულებას ვირჩევთ, სხვადასხვა ფაქტორს ვითვალისწინებთ: მგზავრების ნაკადი და ბიზნესურთიერთობა ორ ქვეყანას შორის, დიასპორები, პოტენციური სატრანზიტო მგზავრები, არსებული ქსელი, კონკურენტები, სტაბილურობა და ქვეყნის ეკონომიკური მდგომარეობა, მსყიდველობითი უნარი, პრო­ დუქტის დიფერენცირება და განთავსება, სატ­რანსპორტო კომ­ პანიებს შორის პარტნიორობის შესაძ­ლებლობები და ა. შ. ანალიზისთვის მონაცემებს ვაგროვებთ, ჩვენს პარტნიო­რებ­თან და ქვეყნის ტურისტულ თუ ეკონომიკურ ადმი­ნისტრა­ციებთან მჭიდროდ ვთანამშრობლობთ. ჩვენი ქსელის გა­ 54 /

2(69) 2019

EN INTERVIEW WITH ETER GAIASHVILI, HEAD OF BUSINESS DEVELOPMENT AT AIRLINE GEORGIAN AIRWAYS

Georgia’s tourism potential is constantly growing in the last few years, accordingly the passenger traffic increases, how does this process reflect on your airline's statistics? How many passengers were provided service by the airline last year and what plans do you have in the future?

Georgian Tourism has been luckily increasing year by year and of course this has been also affecting our passengers’ growth, further demanding the extension of our fleet and network. In 2017 we added 4 new flights and other 10 new destinations have been introduced the following year, mainly to Europe. Thanks to the visa liberalization to Georgians and other free liberal visa regimes we managed to carry over 590 000 passengers in 2018.

This meant the double amount of travelers from the previous year for us. There is nothing more important than building a bridge between two countries and in order to increase business and passenger traffic it is imperative for a country to have direct links.

This year we are expecting to carry at least 850 000 passengers on regular flights.

The airline Georgian Airways has already announced flights to new directions starting from spring of 2019. How does the flight geography expand? What are the criteria for choosing new directions?

Yes, we launched two new destinations for the new summer season: Ufa and Voronezh. These two cities are major cities in

საფართოებლად და მოქალაქეებისგან წამოსული მოთხოვ­ნის საპასუხოდ უმნიშვნელოვანესია ყველა დაინტერესე­ბული მხარის – რო­გორიცაა: აეროპორტი, მთავრობა და ქვეყნის უსაფრთხოება – მჭიდრო ურთიერთთანამშრომლობა.

ICAO და IATA ჩვენი მუდმივი პარტნიორები არიან, ჩვენ ერთად ვთავაზობთ კლი­ენტებს საავიაციო ინდუსტრიაში არსებულ უმაღლეს უსაფრ­თხოების სტანდარტებს. ტრადიციული მარშრუტებიდან რომელი მიმართულებების შე­ ნარჩუნებას და განვითარებას გეგმავს ავიაკომპანია?

23 წლის წინ ჩვენ მიერ გახსნილ პირველ მიმართულებებს შორის არის ვენა და ამსტერდამი. წელს ვენის მარშრუტს კიდევ ერთი ფრენა დავამატეთ, რაც, ჯამში, სამი ფრენაა. უკვე წლებია, ამსტერდამის მარშრუტი არსებობს და ჩვენ გვსურს, ფრენის სიხშირე გავზარდოთ, თუმცა ჰოლანდიის მთავრობა უარს ამბობს თავისი ქვეყნის გარემოს დაცვის ფაქტორის გამო. მიუხედავად ამისა, ჩვენს კოდების გაცვლის პარტნიორს, KLM-ს ასევე სურს, სულ მცირე, ერთი ფრენა დაემატოს. გარდა ამისა, გავაფართოვეთ ჩვენი ტრა­დიციული მარშრუტები, როგორიცაა: მოსკოვი, სანკტპე­ტერბურგი და თელ-ავივი. ამ მიმართულებებით ყოველ­ დღიურად დავფრინავთ, ზოგიერთი მიმართულებით კი, სულ მცირე, დღეში ორჯერ. მგზავრთა გაზრდილი ნაკადი, ფრენების ინტენსივობა, ცხადია, ითხოვს ახალი სატრანსპორტო საშუალებების შეძენას. რო­ გორია ამჟამად ავიაკომპანიის ავიაპარკი და თუ გეგმავთ ახალი ხომალდების შესყიდვას? „ჯორჯიან ეარვეისს“ ამჟამად 7 თვითმფრინავი ჰყავს: 3 Boeing 737-700 და 4 Embraer (3 x 190 და 1 x 195). Embraer ჩვენს ავიაპარკს 2017 წელს დაემატა და 98-ადგილიანია, ხოლო Boeing – 132-ადგილიანი. მგზავრების რაოდენობის ზრდის შესაბამისად, ტევადობაც უნდა გავზარდოთ. სწორედ ამიტომ წელს Boeing 737-800-ს მივიღებთ, რომელიც 200-ადგილიანია. ქსელისა და ავიაპარკის გაფართოებისას გამოწვევა არა მხოლოდ მართვა და ორგანიზებაა, არამედ ეკიპაჟის წევ­რების შერჩევა და მომზადებაც. მთელ მსოფლიოში პილოტების დიდი დეფიციტია, პილოტის განათლება კი დიდ დროს საჭიროებს და ძალიან შრომატევადია. რა თანამედროვე ტექნოლოგიები დაინერგა ავიაკომპანიაში, რა ტიპის ინოვაციურ პროექტებს ახორციელებთ? „ჯორჯიან ეარვეისი“ ამჟამად VR-ის (ვირტუალური რეალო­ ბის) ტექნოლოგიას ცდის ბორტზე და თუ ცდები წარმატებუ­ლად ჩაივლის, ის სულ მალე ჩვენი მგზავრებისთვის ხელ­ მისაწვდომი გახდება. გარდა ამისა, განახლდება ჩვენი ვებ­ გვერდი და ის კლიენტებს უფრო მეტ სერვისსა თუ პროდუქტს შესთავაზებს. რა სოციალურ პროექტებს აფინანსებს ავიაკომპანია, რა ტიპის შეღავათები გაქვთ და რომელი კატეგორიის მგზავ­ რებისათვის? სოციალურ პროექტებს ყოველთვის მხარს ვუჭერთ და სა­ ქართველოს წითელი ჯვრის საზოგადოებასთან, თბი­ლი­სის ზოოპარკთან, საქართველოს სამედიცინო უნი­ვერსი­ტეტ­თან, განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამი­ ნისტროსთან ვთანამშრომლობთ. ასევე ძალიან მჭიდრო კავშირი გვაქვს საქართველოს საავიაციო უნივერსიტეტთან.

Russia and the increasing traffic of passengers from this part of the world has led to our decision to launch those routes.

Georgia is still a very popular tourism destination among exsoviet countries and people like to come here for vacations, but in addition we want to offer our diasporas living in various parts of this region a direct connection to home. Whenever we choose a new destination, we consider many different factors: passenger and business traffic between both countries, diasporas, potential transit passengers, existing network, competitors, stability and economic situation of the country, buying power, product differentiation and placement, interline possibilities, and so on.

For our analysis we also acquire data and closely work together with our partners, tourism and economical authorities of the country. In order to develop our network and answer to demands of our citizens, it is crucial that all related parties such as airport, government and state security work closely together. ICAO and IATA have been our constant partners and followers, together we are making sure to offer our clients the highest safety and standards of the aviation industry.

What are the traditional routes which the airline plans to keep and develop?

Two of the first routes that we have opened 23 years ago are Vienna and Amsterdam. This year we extended the flights to Vienna with one more frequency, making it 3 in total. Relating to Amsterdam since years we wish to grow the frequency, however Dutch authorities decline to give us more slots due to environmental factors in Holland. Nevertheless our Codeshare partner KLM also would like us to add at least one more flight and we will not give up. So let’s see what the future will bring. In addition, we expanded also our traditional routes to such destinations as Moscow, St.Petersburg and Tel Aviv. To these destinations we fly daily and to some of them at least twice per day.

The increased passenger traffic and extension of network obviously demands the addition of new planes. With how many aircrafts does Georgian Airways operate and what are the future plans regarding this?

Georgian Airways currently operates with 7 aircrafts: 3 Boeing 737-700 and 4 Embraer (3 x 190 and 1 x 195). Embraer was added to our fleet park in 2017 and offers 98 seats whereas the Boeing has 132 seats. With the growth of the passenger numbers we also see the need to increase capacity. Therefore this year we are expecting to receive a Boeing 737-800, offering almost 200 seats.

The challenge in the extension of the network and fleet park is not only the operations and organization but also the demand of finding and preparing the cabin crew. There is a huge deficit in the whole world when it comes to pilots, and educating a pilot requires a lot of time and practice.

What modern technologies have been introduced in the airline, what type of innovative projects are you carrying out?

Georgian Airways is currently testing VR (Virtual Reality) technology on board and if all tests will go fine, then it will be available to our passengers very soon.

Also our website will be updated and offer our clients more services and products to acquire.

55

GEORGIAN AIRWAYS

რაც შეეხება ფასდაკლებებს: ისინი სხვადასხვანაირია და მა­თი უმეტესობა ჩვენს ვებგვერდზე (www.georgian-airways.com) ქვეყნდება ხოლმე: მგზავრებს შეუძლიათ ისარგებლონ სა­ ბავშვო, ახალგაზრდული და ჯგუფებისთვის განკუთვნილი ფასდაკლებებით. აგრეთვე, ვთანამშრომლობთ კორპო­რა­ცი­ულ, დიპლომატიურ და საერთაშორისო ორგანიზა­ცი­ებ­თან. ბიზნესკლასის მგზავრებს, რომლებიც ხშირად დაფ­რინავენ, შეუძლიათ ისარგებლონ ბიზნესკლასისათვის განკუთვნილი ფასდაკლებით. მომავალში, ხშირი ფრენის ფასდაკლების პროგრამა ყველა ტიპის მგზავრისთვის იქნება ხელმისაწვდომი. ამ პროექტზე ვმუშაობთ და ვიმედოვ­ ნებ, რომ წლის ბოლოს ან მომდევნო წელს პროგრამას ჩვენს კლიენტებს შევთავაზებთ. როგორ ვითარდება „ჯორჯიან ეარვეისის“ ურთიერთობა პარტნიორ ავიაკომპანიებთან? რა სერვისების მიღებას შეძ­ ლებენ თქვენი ავიაკომპანიის მგზავრები ამ პარტნიორობის შედეგად? ავიაკომპანიებისთვის ჩვეული პრაქტიკაა პარტნიორობის დამ­ყარება და სხვადასხვა ტიპის ხელშეკრულებების დადე­ბა: სატრანსპორტო, კოდების გაცვლის, SPA და ა. შ. ავიაკომპა­ ნიებს შორის ამგვარი თანამშრომლობა კლიენტისთვის ყო­ველ­თვის ხელსაყრელია, რადგან შეთავაზებული სერვი­სები უფ­რო მეტი და მრავალფეროვანია, რაც ქსელის გაფართო­ების, მეტი კავშირის დამყარების შესაძლებლობას იძლევა. „ჯორჯიან ეარვეისს“ ამჟამად 20 სატრანსპორტო პარტნიორი ჰყავს, მათგან ექვსთან კოდების გაცვლის ხელშეკრულება გვაქვს დადებული. ეს ნიშნავს შემდეგს: მიუხედავად იმისა, ჩვენ, როგორც ავიაკომპანია, დავფრინავთ თუ არა სამხრეთ ამერიკაში ან ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, ჩვენი კოდების გაცვლის პარტნიორების – Air France/KLM, Delta და Baltic Airways-ის წყალობით, შეგვიძლია თბილისიდან ერთი გა­ დაჯდომის შემდეგ ამ ქვეყნებსაც დავუკავშირდეთ. ჩვენ მუდმივად ვმუშაობთ ამ პარტნიორებთან ერთად საკუთარი ქსელისა და სერვისების გაუმჯობესებაზე.

What social projects are funded by the airline, what types of discounts do you have and for what category of passengers?

We always support social projects and work together with Georgian Red Cross, Tbilisi Zoo, Georgian Medical University, Ministry of Education, Science, Culture and Sport, and so on.

Of course we have also a very strong relationship to Georgian Aviation University and always train the students and offer children to visit our facilities.

Relating to discounts: there are various and most of them are published on our website (www.georgian-airways.com) and people can benefit from children, youth and group discounts.

We also work with corporate, diplomatic and international entities. Business class passengers can benefit from a frequent flyer discount for business class. However, in the future there will be also a frequent flyer program available for all kinds of passengers. The commercial team is working on this project and hopefully by end of this or next year it can be introduced to our clients.

How are Georgian Airways’ relations with partner airlines developing? What services will your passengers get through this partnership?

It is a common practice that airlines enter into partnerships and conclude various types of agreements: interline, codeshare, special prorate agreement, and so on. This relationship between airlines always benefits the clients because the offer of services becomes wider, meaning expansion of network, more opportunities of connections and offering different services. Georgian Airways currently has 20 Interline partners of which 6 are Codeshare agreements. This means that even though we as an airline do not fly e.g. to South America or to Baltic countries, thanks to our Codeshare partner Air France/KLM/Delta or Baltic Airways one will have the possibility to reach those countries with one stopover from Tbilisi as well. Together with those partners we constantly work on improving our network and services.

როგორია კომპანიის განვითარების სტრატეგია, როგორ კომ­ პანიად წარმოგიდგენიათ „ჯორჯიან ეარვეისი“ 3-5 წლის შემდეგ?

What is the company's development strategy, how do you see the company Georgian Airways in (3-5 years)?

ამჟამად ყოველდღიურად ვმუშაობთ არსებული ქსელის კი­ დევ უფრო გაფართოებასა და სერვისების დახვეწაზე. მჭიდ­ როდ ვთანამშრომლობთ აეროპორტისა და მთავრობის წარ­მომადგენლებთან. ჩვენი ავიაკომპანია კლიენტებს უსაფრ­თხოების უმაღლეს სტანდარტებსა და მეტ სერვისს სთავა­ზობს: მუდმივად ვანახლებთ ავიაპარკს, გადამზადებაზე ვგზავნით ჩვენს ტექნიკოსებსა და პილოტებს, ორგანიზაციის მართვისა და ხელმძღვანელობის სხვადასხვა საკითხის თა­ ობაზე მივმართავთ კონსულტანტებს და ა. შ.

Currently we are hardly working that existing network gets stronger and our services get optimized. We try to work closely together with the airport and government authorities since they decide and shape the future about our economy and growth. As an airline we do all to offer our clients the highest standards of safety and more services: we constantly update our fleet park, send our technicians and pilots on trainings, get consultants in various operational and managerial parts of the organization and so on.

შარშან ქვეყანაში შემოსულმა ტურისტულმა ნაკადმა წინა წლების ყველა რეკორდი მოხსნა (7 მილიონი ტურისტი 2017 წელს, 8.5 მილიონი ტურისტი 2018-ში) და ეს რიცხვი უფრო და უფრო იზრდება. ამიტომაც უმნიშვნელოვანესია, რომ ინფრასტრუქტურა, აეროპორტი, სერვისების მიწოდება და ტურისტული თუ სამთავრობო ორგანიზაციები ავითარებდნენ საკუთარ სფეროს, რათა ამ ტრენდებსა და მოთხოვნებს შეესაბამებოდნენ. კიდევ უფრო მეტია გასაკეთებელი, რათა შესაძლებელი გახდეს MICE ტურიზმის ზრდა. თუ ყველა მხარე ერთობლივად იმუშავებს, ეს მიზნები უფრო რეალის­ ტური და მიღწევადი გახდება.

The supply of incoming tourism has broken all the records of past years (7 Mil. tourists in 2017, 8.5 Mil. tourists in 2018) and this number is growing and growing. Therefore, it is vital that the infrastructure, airport, service deliveries and other tourism and governmental entities work all on their behalf and develop their fields in order to answer to those demands and trends of the country. There is a lot still to be done in order to fulfill our country’s dreams of bringing more MICE tourism and international events such as the Olympics and so on to Georgia.

If all related parties work together on one table- then these goals will become more real and closer.

56 /

2(69) 2019

Arttime Ltd was founded in 1999 in Tbilisi - Georgia. The company was the first who managed -to troduce the the famous Swiss watch brands on Georgian market in a proper way. way.

TodayToday Arttime Ltd isLtd theis introduce famous Swiss watch brands on Georgian market in a proper Arttime lethe adinleading g playeplayer r in theincthe ouncountry’s try’s watcwatch h sectosector r and and worworks ks not not onlonly y as as disdistributor tributor bubut t as as retretailer ailer asaswwell. ell.

Arttime ArttimeLtd Ltdhas hasthe therights rightsofofexclusive exclusivedistribution distributionininthe theterritory territoryofofGeorgia Georgiaofofthe themost mostfamous famouswatch watch and andjewelry jewelrybrands: brands:

Arttime 8 8 modern design stores and online shop. You can easily find us in all big trading ArttimeLtd Ltdowns owns centers and also in the central shopping of Tbilisi and Batumi.

Our range is constantly expanding; the central shopping streets of Tbilisi andstreets Batumi.

Our range is constantly expanding; we strive to satwethe strive satisfy thetaste mostand discerning and desiretoofthe ournew. customers to the new.

Thearecompany’s isfy mosttodiscerning desire oftaste our customers The company’s shops the real shops are the real treasure-houses of masterpieces of fine art of watchmaking and jewelry, where you newest stylishfind items. will always the newest stylish items.

Useful foreigners visiting Arttime stores: as far the Georgian laws laws there there are noare im-no Usefultiptipforfor foreigners visiting Arttime stores: as as faraccording as according the Georgian port duties on watches, we are keep the same retail retail price as in Switzerland.

At the At same import duties on watches, weable are to able to keep the same price as in Switzerland. thetime sameVAT time VAT in Georgia is 18% (compared to 8 % in Switzerland), so while using Tax Free service your final www.arttime.ge www.arttime.ge pricewatches on Swissbought watches bought inisGeorgia than in Switzerland.

Swiss in Georgia less thanisinless Switzerland.

57

NEWS

Georgian Airways and the Georgian National Tourism Administration of the Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia held press-tour in Georgia for representatives of Czech Republic editorial offices of National Geographic, Forbes, Vogue, Cosmopolitan, and journalists of other leading media. Journalists visited Tbilisi, Telavi, Tsinandali and Kvareli.

ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისის“ და ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის ორგანიზებით, „ნეშენალ ჯეოგრაფიკის“ (National Geographic), „ფორბსის“ (Forbes), „ვოგის“ (Vogue), „კოსმოპოლიტენის“ (Cosmopolitan) ჩეხური რედაქციების წარმომადგენლებისა და სხვა წამყვანი მედიასაშუალებების ჟურნალისტებისთვის საქართველოში პრესტური გაიმართა. მედიის წარმომადგენლები საქართველოს ტუ­რისტული მიმართულების, ქართული კულტურის, სამზა­რეულოს, ღვინის შესახებ სტატიებს მოამზადებენ.

Journalists will write articles about tourist destinations of Georgia, Georgian cuisine, wine and culture. Airline Georgian Airways makes direct flights from Tbilisi to Prague on Tuesdays, Fridays and Sundays. Georgian Airways works in several different ways to further make Georgia popular as a tourist destination. Inviting Czech journalists to Georgia has a purpose to raise awareness of country’s tourism potential and draw high segment European tourists to Georgia.

According to statistical data the number of international visits made from Czech Republic to Georgia during the 3 months of 2019 is increased by 66.8% compared to the same period in the previous year.

ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისი“ ჩეხეთის დედაქალაქ პრა­ ღაში თბილისიდან პირდაპირ ორმხრივ ავიარეისებს ყოველ სამშაბათს, პარასკევს და კვირას ასრულებს. „ჯორჯიან ეარვეისი“ არაერთ აქტივობას ახორციელებს საქართვე­ლოს, როგორც ტურისტული მიმართულების, პოპულა­რიზა­ ციისთვის. ჩეხი ჟურნალისტების საქართველოში მოწვევის მი­ზანიც ქვეყნის ტურისტული პოტენციალის პოპულარიზაცია და ევროპიდან მაღალი სეგმენტის ტურისტების მოზიდვაა.

2019 წლის 3 თვეში, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ჩეხეთიდან სა­ქართველოში 66.8%-ით მეტი საერთაშორისო ვიზიტი შედგა.

2019 წლის 16-17 აპრილს პრაღაში გაიმართა საერთა­ შორისო კონფე­რენცია „აღმო­ სავ­ლეთ პარტნიორობის 10 წე­ლი — ეკონომიკური დაახ­ ლოება და ვაჭრობის შესაძ­ ლებ­ლობები.“ სა­ქარ­თველოს დელეგაციის შემადგენლობაში იყო ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისის“ კომერციული დირექტორის მოადგილე თამუნა თანდაშვილი.

ველოს დე­ლეგაციის ორმხრივი შეხვედრა ჩეხეთის რესპუბ­ ლიკის მრეწ­ველობისა და ვაჭრობის მინისტრთან მარტა ნოვაკოვასთან, რომელზეც ორ ქვეყანას შორის ეკონომიკურ სფეროში თანამშრომლობის შესაძლებლობები განიხილეს.

On April 16-17, 2019 an international conference – „10 Years of Eastern Partnership: Economic Convergence and Business Opportunities“ was held in Prague. Tamuna Tandashvili, Georgian Airways Deputy Commercial Director was a member of Georgian delegation.

კონფერენციაზე განიხილეს „აღმოსავლეთ პარტნიორობის“ ფარგლებში თანამშრომლობის მნიშვნელობა, ევროკავშირსა და საქართველოს, მოლდოვასა და უკრაინას შორის თავისუ­ფალ ვაჭრობისა და ვიზა ლიბერალიზაციის სარგებელი. თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ ხელშეკრუ­ლების ხელმოწერის შემდეგ საგრძნობლად გაიზარდა ექს­­პორტი ევროკავშირის ქვეყნებში. კონფერენციის პარალე­ლურად შედგა საქართ­

The topics discussed at the conference were: importance of partnership within Eastern Partnership agreement, benefits of trade and visa liberation between EU and Georgia, Moldova and Ukraine. It was noted, that after signing the free trade agreement, export to EU countries has been significantly increased. Georgian delegates also met Minister of Industry and Trade of the Czech Republic, Mrs. Marta Nováková. Prospects of economic partnership between two countries were discussed during the meeting.

„საქართველოს ბიზნეს ტურიზმის ასოციაციას“ და ავიაკომპა­ ნია Georgian Airways-ს შორის თანამშრომლობის მემორან­ დუმი გაფორმდა. 10 აპრილს, GBTA-ს პრეზიდენტმა, ამირან ივა­ნიძემ და ავიაკომპანია Georgian Airways-ის კომერციული დი­რექტორის მოადგილემ, თამუნა თანდაშვილმა ხელი მოა­ წერეს ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმს. მემო­ რანდუმი მიზნად ისახავს სტრატეგიულად მნიშნელოვა­ ნი მარკეტინგული ღონისძიებების ჩატარებას და საქმიანი ტურიზმის განვითარების ხელშეწყობას კონკრეტულ სამიზ­ნე ბაზრებზე.

The Georgian Business Tourism Association and Georgian Airways signed a memorandum of partnership. On April 10, 2019, President of GBTA - Amiran Ivanidze and Georgian Airways Deputy Commercial Director - Tamuna Tandashvili signed a memorandum of partnership. The partnership aims at organizing strategically significant marketing events and promoting business tourism development in particular target markets. The goal is to raise awareness of the country on the European market, from where the influx of business travel is potentially high.

58 /

2(69) 2019

59

ქართული ლუდის კომპანია GEORGIAN BEER COMPANY ლუდსახარში „ზედაზენის“ საწარმო საგურამოში მდებარეობს.

2011 წელს რეკორდულად მცირე დროში, 7 თვეში დაიგეგმა და აშენდა უპრეცედენტო მასშტაბის საწარმო.

2012 წლის 4 აპრილს კომპანიამ ბაზარს წარუდგინა ლუდისა და ლიმონათის ახალი ქართული ბრენდი „ზედაზენი“, რო­ მელმაც პირველივე წელს მოიპოვა ლიდერის პოზიცია. გახსნიდან ერთ თვეში „ზედაზენმა“ მიიღო ხარისხის მართვის სერტიფიკატი ISO 9000, რომელსაც მოჰყვა სურსათის უვნებლობის მართვის სერტიფიკატის, ISO 22000-ის მიღება. დღეს „ქართული ლუდის კომპანია“ ერთადერთი ქართული კომპანიაა, რომელიც FSSC 22000 v.4.1. სერტიფიკატს ფლობს. მცირე დროში მოპოვებულმა მნიშვნელოვანმა მიღწევებმა განაპირობა საექსპორტო ბაზრის საგრძნობლად გაფართო­ება, „ქართული ლუდის კომპანიის“ პროდუქცია ხელმი­საწვ­ დომია 20-ზე მეტ ქვეყანაში.

2013 წელს კომპანიამ ბაზარზე წარადგინა მთის ტრადიციუ­ლი ტექნოლოგიით დამზადებული ლუდი „ხევსურული“, პირ­ ველი ქართული ენერგეტიკული სასმელი Wilder და დიეტუ­რი ლიმონათის სხვადასხვა სახეობა. ძალიან მოკლე ხანში კომპანიამ მოიპოვა მსოფლიოში ცნო­ ბილი საერთაშორისო ლუდის ბრენდების – Bavaria-სა და Holsten-ის, ასევე, ამერიკული ბრენდის, Royal Grwn Cola-ს ლიცენზიები და დაიწყო მათი წარმოება. მაღალხარისხიანი პროდუქციის წარმოების მიზნით კომპანია თანამშრომლობს მსოფლიოს წამყვან კომპანიებთან, რო­ გორიცაა: KHS, Kroness, Dohler, Esurom wild, Bell flavors და სხვა.

2017 წელს ბაზარზე ასეპტიკური ტექნოლოგიით დამუშავებული პირველი ქართული ნატურალური წვენი „ჩერო“ გამოჩნდა. პროექტი, რომლის საერთო საინვესტიციო ღირებულება დაახ­ ლოებით 25 მილიონი ლარია, „აწარმოე საქართველოს“ ფარგ­ ლებში სს „ქართული ლუდის კომპანიამ“ განახორციელა. ასეპტიკური ხაზები უპრეცედენტოა რეგიონისათვის. ნატურა­ ლური წვენის ინოვაციური წარმოება ულტრათანამედროვე ტექნოლოგიებითაა აღჭურვილი, რაც უმაღლესი ხარისხის კონ­კურენტუნარიანი ქართული პროდუქციის წარმოების საშუ­ ალებას იძლევა. პროექტის ფარგლებში „ზედაზენში“ დამატე­ ბით 100-მდე სამუშაო ადგილი და ეკონომიკური აქტივობის კერა შეიქმნა.

On the April of 2012, the company introduced new type of Georgian beer and lemonade brand “Zedazeni” for Georgian market, which, by the first year, appeared in a leader position.

After the bringing business into the open, in one-month Zedazeni got the ISO 9000, the certificate of quality management system. After that follows “food safety management system” Certificate, ISO 22000. Currently “Georgian beer company” is the only one, which owns FSSC 22000 v.4.1 certificate.

The important success, which was got in a short period of time, ensured the expansion of export market. Nowadays, the products of “Georgian beer company” is available in more than 20 countries.

In 2013, the company introduced beer “Khevsuruli” which was made by traditional mountain technology, also first Georgian energetic beverage “Wilder” and various types of dietetic lemonades.

In a very short period, company got the licenses of one of the most famous international beer brands, such as the “Bavaria” and the “Holsten”, so the license of American brand “Royal Crown Cola” and started their production.

For the purpose to produce high quality products, the company cooperate with the leading enterprises, such as: KHS, Krones, Dohler, Esurom Wild, Bell Flavor etc.

In 2017, on the market appeared first aseptically processed natural juice “Chero”. Project investment value is approximately 25 million dollar and within “Produce Georgia” implemented by “Georgian beer company”.

For region, aseptic lines are unprecedented. The production of innovative natural juice is equipped with ultramodern technologies that gives the possibility to produce high quality and competitive Georgian product.

Within the project, “Zedazeni” created approximately 100 working places additionally and the basis of economic activity.

Nowadays, JSC “Georgian Beer Company” owns one-third of Georgian beer and non-alcoholic beverage market.

Advertorial

დღეისათვის სს „ქართული ლუდის კომპანია“ საქართველოს ლუდისა და უალკოჰოლო სასმელების ბაზრის მესამედის მფლობელია.

Brewery “Zedazeni” is located in Georgia, village Saguramo. Unprecedented scaled enterprise was planned and built in a highly less time in 2011.

60 /

2(69) 2019

GEORGIAN AIRWAYS

პირდაპირი ფრენა ვენის, ამსტერდამის, ლონდონის, თელ-ავივის, პარიზის, ბრიუსელის, ბარსელონის, ბერლინის, ბოლონიის, პრაღის, კიევის, მოსკოვის, სანკტპეტერბურგის, ერევნის, ვორონეჟის, უფის და ყაზანის მიმართულებით.

Siatte Ottawa Boston Detroit

New York Washington

Las Vegas Dallas

Los Angeles

Miami Mexico city

Bogota

partniori kompaniebi

PARTNERS

kompaniis erT-erTi Ziri­Tadi prioritetia msof­­lios wamyvan aviakompani­ebTan partnio­ruli urTi­er­Tobebis damyareba. `jorjian earveiss~ interlain xelSekrulebebi 18 msxvil aviakompaniasTan aqvs dade­ buli. aseTi partniorebis arseboba avia­kompaniis momxmareblebs uadvilebs mgzavrobas da exmareba maT msoflios nebismier wertilSi droulad da usafrTxod Cafrindnen.

One of the priorities of the company is the establishment of partnership relations with the major air companies throughout the world.

saaviacio bazarze `jorjian earveisis~ partniorebi arian: AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

62 /

1(68) 2019

“Georgian Airways” has concluded Interline Agreement with 18 major airlines. This kind of partnership makes traveling easier for passengers and helps them reach any destination worldwide.

The partners of “Georgian Airways” are the world leaders in the air market _ AEGEAN

AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

Brasilia

Buenos Aires

St.Petersburg Moscow Kazan Amsterdam London Berlin Brussels Prague

Voronezh Kiev

Ufa Astana

Kharkiv

Vienna

Paris

Bologna Batumi

Barcelona

Tbilisi Beijing

Erevan

Tel Aviv

REGULAR FLIGHTS þ TBILISI - VIENNA

þ TBILISI - KIEV

þ TBILISI - AMSTERDAM

þ TBILISI - MOSCOW

þ TBILISI - LONDONº

þ TBILISI - SAINT-PETERSBURG

þ TBILISI - TEL AVIV þ TBILISI - PARIS þ TBILISI - BRUSSELS þ TBILISI - BARCELONA

þ TBILISI - YEREVAN þ TBILISI - KAZAN þ TBILISI - UFA

þ TBILISI - BERLIN

þ TBILISI - VORONEZH

þ TBILISI - BOLOGNA

þ TBILISI - BATUMI

þ TBILISI - PRAGUE

þ BATUMI - TEL AVIV

saqarTvelo, Tbilisi 0108, rusTavelis gamz. #12. tel.: 2 999 130, 2 999 180, 2 505 005; faqsi: 2 999 660 salaro: Tbilisi, aRmaSeneblis gamz. #127 tel.: 2 485599, 2 485560

www.georgian-airways.com 63

GEORGIAN AIRWAYS

Q dazRveva `jorjian earveisis~ aviaparki dazRveulia `loidiSi~ (q. lon­ doni), sadazRvevo kompania UNISON-is mier. sadazRvevo pro­g­rama Sedgenilia saerTaSoriso standartebisa da evrokavSiris moTxovnebis Sesabamisad.

Q servisi aviakompania mgzavrebs sTavazobs biznes da ekonom­ klasebiT momsaxurebas; moqmedebs bavSvebis, axalgazrduli da studenturi tarifebi. biznesklasis mgzavrebs SeuZliaT ufasod gadaitanon 32 kg, xolo ekonomklasis mgzavrebs _ 23 kg bargi. biznesklasis mgzavrebisTvis daSvebulia TviTmfrinavis bortze 12 kg-mde, xolo ekonomklasis mgzavrebisTvis _ 8 kg wonis erTi erTeuli xel­bargis atana.

Q istoria

aviakompania `jorjian earveisi~ frenas 1993 wlis seq­ tembridan axorcielebs (2004 wlis pirvel oqtombramde man `airzena _ saqarTvelos aviaxazebis~ saxeliT iarseba). aviakompaniam 26 wlis winaT moRvaweoba Carte­ ruli reisebiT daiwyo. dRes regularul reisebs asrulebs venis, moskovis, amsterdamis, Tel-avivis, parizis, briuselis, barse­ lonis, berlinis, kiolnis, boloniis, bratislavis, sankt-peterburgis, erevnis, kievis, londonis, praRis, yazanis, baTumis mimarTulebiT.

Q aviaparki 2000 wlidan `jorjian earveisma~ sabWouri TviTmfrinavebiT dakompleqtebuli aviaparkis ganaxleba daiw­ yo da dRes mis reisebs BOEING-is, EMBRAER-isa da CRJ-is tipis avialainerebi asruleben. isini aRWurvilia Tanamedrove sanavigacio sistemebiT da komfortuli salonebiT, rac mgzavrTa usafrTxo, Seuferxebel da komfortul transportirebas uzrunvelyofs. sami BOEING 737-700 savarZlebis saerTo raodenobiT 132, maT Soris, 12 biznesklasis da 120 ekonomklasis; ori CRJ 200 savarZlebis saerTo raodenobiT maT Soris, 6 biznesklasis da 44 ekonomklasis;

50,

sami EMBRAER 190 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 97, maT Soris, 9 biznesklasis da 88 ekonomklasis. erTi EMBRAER 195 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 118.

Q partniori kompaniebi kompaniis erT-erTi ZiriTadi prioritetia msoflios wamyvan aviakompaniebTan partnioruli urTierTobebis damyareba. `jorjian earveiss~ interlain xelSekrulebebi 18 msxvil aviakompaniasTan aqvs dadebuli. aseTi partniorebis arseboba aviakompaniis momxmareblebs mgzavrobas uadvilebs da exmareba maT, msoflios nebismier wertilSi droulad da usafrTxod Cafrindnen. saaviacio bazarze misi partniorebi arian: AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA, KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

64 /

1(68) 2019

Q personali `jorjian earveisis~ xomaldebs didi gamocdilebis mqone maRalkvalificiuri mfrinavebi marTaven. ekipaJis yvela wevrs gavlili aqvs Teoriuli da praqtikuli swavleba, aseve, eqvs TveSi erTxel gadian ganmeorebiT treningebs Boeing-is da CRJ-is TviTmfrinavebis mode­ lebze Semdeg saswavlo centrebSi: Pan American _ safrenosno akademia (maiami, florida), ICARE _ saswavlo centri (safrangeTi), UAB Cam & Cons (vilniusi, litva), Malev _ saswavlo centri (ungreTi). `jorjian earveisis~ pilotebs miniWebuli aqvT me-2 da me-3 kategoriis xarisxi, rac maT arasasurveli amindis pirobebSi operirebis uflebas aZlevs.

Q usafrTxoeba 2010 wels `jorjian earveisi~ IATA-s (saerTaSoriso sa­hae­ro transportis asociaciis) wevri gaxda (www.iata.org).

IATA-Si gawevrianebamde aviakompaniaSi IATA-s saeqsp­ luatacio usafrTxoebis auditi (IOSA) Catarda.

IATA-s wevri yvela aviakompania eqvemdebareba Semowmebas frenis usafr­ Txoebis standartebis dacvis mimarTulebiT. IOSA-s programa saerTaSorisod aRiarebuli da miRebuli Sefasebis sistemaa, romlis mizania aviakompaniis operatiuli marTvisa da kontrolis sistemebis Sefaseba. IOSA-s programis mixedviT, aviakompania Semowmebas eqvemdebareba Semdeg sferoebSi: korporaciuli organizeba da marTva; safrenosno usafrTxoeba; ope­ ratiuli kontroli/fre­ nebis ganlageba; TviTmfrinavis sainJinro da teqnikuri momsaxurebis uzrunvel­ yofa; salonis usafrTxoeba; TviTmfrinavis miwiszeda momsaxureba; tvirTis gadazidva; operatiuli saaviacio uSiSroeba. aviakompaniis saqmianoba usaf­ r­ Txoebis mimarTulebiT mis umaRles prioritetad rCeba. IOSA-s standartebTan da saxel­­mZRvanelo miTiTebebTan Sesaba­misoba aviakompaniis yvela ZiriTadi sferos usafrTxod da ufro maRali efeqtianobiT funqcionirebis garantiaa. 2008 wlidan aviakompaniam warmatebiT gaiara IOSA-s eqvsi auditi. bolo sertificireba moxda 2018 wels oqtom-berSi da ZalaSia 2021 wlis 13 martamde.

Q

COMPANY HISTORY

The airline was founded under the name “Airzena“ in September 1993 as a Charter Airline operating by TU-154 to UAE, China, Egypt and other destinations, gradually developing into scheduled airline.

In 1999 Airzena became the flag carrier of the Georgian aviation.

In the beginning of 2000 Airzena leased first two BOEING 737500 aircrafts from “Hapag-Lloyd”, and became the first Georgian carrier to introduce Western aircraft in its fleet. In October 2004 the Airline changed its name to “Georgian Airways LTD“, however, it continued to use its former name for brand awareness reasons.

Georgian Airways is always renewing its fleet park. It introduced E-Tickets and launched sales via company’s website www.georgian-airways.com the same year. “Georgian Airways” successfully completed IATA Operational Safety Audit (IOSA) in 2009 and became a member of IATA in 2010. The airline is now performing regular flights to Vienna, Moscow, Amsterdam, Tel aviv, Paris, Brussels, Barcelona, Berlin, Cologne, Bologna, Bratislava, Saint petersburg, Yerevan, Kiev, London, Prague, Kazan, Batumi.

Q

THE FLEET

Our current fleet consists of: Three BOEING 737-700 NG, with the seating capacity of 12 business class and 120 economy class seats, total 132.

Two CRJ 200, with the seating capacity of 6 business class and 44 economy class seats, total 50.

Three EMBRAER 190, with the seating capacity of 9 business class and 88 economy class seats, total 97.

One EMBRAER 195, with the seating capacity of 118 seats.

Q

SERVICE

“Georgian Airways” offers the passengers business and economy class services, as well as special rates for children and students.

Business class _ check-in baggage 1 piece, not more than 32 kg (158 cm by the sum of 3 dimensions) Economy class _ check-in baggage 1 piece, not more than 23 kg (158 cm by the sum of 3 dimensions) and 25 kg (only for Moscow, St. Petersburg, Kiev) Hand baggage may not exceed 115 cm by sum of three dimen­ sions and the weight of 8 kg.

Q

PARTNERS

One of the priorities of the company is the establishment of partnership relations with the major air companies throughout the world. “Georgian Airways” has concluded Interline Agreement with 18 major airlines. This kind of partnership makes traveling easier for our passengers and helps them reach any destination worldwide.

The partners of “Georgian Airways” are the world leaders in the air market _ AEGEAN AIRLINES, AIR ASTANA, AIR FRANCE, DELTA,

KLM, AUSTRIAN AIRLINES, ALITALIA, AEROFLOT, S7, TRANSAERO, UKRAINIAN AIRLINES, UTAIR, AZAL, IRAN AIR, OLYMPIC AIR, UIA, HAHN AIR.

Q

INSURANCE

“Georgian Airways” fleet is insured at Lloyds of London, by the insurance company UNISON. The insurance program is established in accordance with the international standards and EU requirements.

Q

STAFF

The air company has a highly qualified staff, with long experience in aviation industry. All “Georgian Airways” aircraft are operated by the highly skilled pilots with extensive flight experience.

All crews take initial theoretical and practical training as well as six months recurrent simulator training at Boeing and CRJ facilities in the following training centres: Pan American Flight Academy (Miami, Florida), ICARE Training Centre (France), UAB Cam&Cons (Vilnius, Lithuania), Malev Training Centre (Hungary).

“Georgian Airways” pilots are certified to II and III categories, which qualifies them for operation in the adverse weather conditions. “Georgian Airways” is the member of IATA CLEARING HOUSE and MITA. Q

SAFETY

In 2010 "Georgian Airways" became IATA member (International Air Transport Association http://www.iata.org).

Before acceding to IATA, our company underwent IATA Operational Safety Audit (IOSA), as all IATA Member Airlines are committed to being audited, to meet IOSA standards. The IOSA Program is an internationally recognized and accepted evaluation system designed to assess the operational management and control systems of an airline.

The following areas of the airline are audited under the IOSA Program: Corporate Organization and Management; Flight Operations; Operational Control / Flight Dispatch; Aircraft Engineering and Maintenance; Cabin operations; Aircraft Ground Handling; Cargo Operations; Operational Security.

Safety of airline operations remains the highest industry priority – compliance with IOSA standards and recommended practices helps us to deliver operational safety in all key areas, as well as provides higher efficiency.

Starting from 2008, ‘’Georgian Airways’’ has successfully passed six IOSA audits and the last certification was effectuated in October 2018, and is valid till 13 March 2021.

65

GEORGIAN AIRWAYS

„jorjian earveisis“ aviaparki sami BOEING 737-700 savarZlebis saerTo raodenobiT 132, maT Soris, 12 biznesklasis da 120 ekonomklasis; ori CRJ 200 savarZlebis saerTo raodenobiT 50, maT Soris, 6 biznesklasis da 44 ekonomklasis; sami EMBRAER 190 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 97, maT Soris, 9 biznesklasis da 88 ekonomklasis. erTi EMBRAER 195 _ savarZlebis saerTo raodenobiT 118.

AIRCRAFT FLEET Three BOEING 737-700 NG, with the seating capacity of 12 business class and 120 economy class seats, total 132.

Two CRJ 200, with the seating capacity of 6 business class and 44 economy class seats, total 50.

Three EMBRAER 190, with the seating capacity of 9 business class and 88 economy class seats, total 97.

One EMBRAER 195, with the seating capacity of 118 seats.

66 /

1(68) 2019

ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისმა“ ევროპის საავიაციო უსაფრთხოების სააგენტოს (EASA) ავტორიზაცია წარმატებით გაიარა • ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნების ავიაკომპანიების ავტორიზაციის პროცესის ფარგლებში (EU safety authorization for foreign air operators – PART-TCO), ევროპის საავიაციო უსაფრთხოების სააგენტომ (EASA) ქართულ ავიაკომპანია „ჯორჯიან ეარვეისს“ საჰაერო უსაფრთხოების ერთიანი ნებართვა მისცა.

• „ჯორჯიან ეარვეისს“ უფლება ენიჭება, ერთი ცენტრალიზებული ნებართვით იფრინოს EASA-ს წევრ 32 სახელმწიფოში (ევროკავშირის 28 და ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის ასოციაციის (EFTA) 4 ქვეყანაში: ისლანდია, შვეიცარია, ლიხტენშტეინი, ნორვეგია).

• ევროკომისიის გადაწყვეტილებით, 2016 წლიდან EASA-ს ავტო­ რიზებული ნებართვა სავალდებულო ხდება ნებისმიერი მესამე ქვეყ­ნის ოპე­რატორისთვის, რომელსაც სურვილი აქვს, იფრინოს ევრო­ კავშირის ტერიტორიაზე (არა აქვს მნიშვნელობა, ადრე ოპერირებდა თუ არა იგი EU-ს ტერიტორიაზე). ნებართვა ადასტურებს საჰაერო ხომალდის ექსპლუატანტის სრულ შესაბამისობას საავიაციო უსაფ­ რთხოების ICAO-ს სტანდარტებთან, ამასთანავე, მოწმობს ქვეყნის მიერ ფრენების უსაფრთხოების ნორმების დაცვის და ზედამხედვე­ლობის მაღალ ხარისხს (სხვა ელემენტებთან ერთად ავტორიზა­ციის პროცესში ყუ­რადღება ექცევა ICAO-ს აუდიტის დროს გამოვ­ლენილ შედეგებს). ნებართვა ძალაშია, სანამ ოპერატორი ევროკავ­ შირის არაწევრი ქვეყნების ავიაკომპანიების ავტორიზაციასთან და­­კავში­რებულ ევროპული რეგულაციის სტანდარტებს აკმაყოფილებს.

• EASA-ს საჰაერო უსაფრთხოების ერთიანი ნებართვის ქონა გააად­ ვი­ლებს „ჯორჯიან ეარვეისის“ ოპერირებას ევროპულ საავიაციო ბაზარზე და ხელს შეუწყობს ავიაკომპანიის შემდგომ განვითარებას.

The European Aviation Safety Agency (EASA) has announced that national flag-carrier Georgian Airways has met all of the body’s safety requirements and will be allowed to carry out flights to Europe •

According to the declaration, Georgian Airways can perform flights to 32 EASA member countries – 28 EU members and four EFTA countries: Iceland, Switzerland, Norway and Lichtenstein.

•

The European Commission recently decided that all airlines from non-EU countries should obtain EASA permission before being allowed to operate in Europe’s airspace. The commission claimed that this document would confirm their compliance with international aviation safety standards.

•

Tbilisi’s Ministry of Economy and Sustainable Development stated that the decision fully reiterates that Georgian Airways has met all international standards to operate in world’s largest air traffic region.

სერტიფიცირებულია

Reserve Eternal Reserve

www.marani.co Photograph by Paul Salopek

MARANI

ალკოჰოლის დიდი ოდენობით მიღება ვნებს ჯანმრთელობას

GEORGIAN AIRWAYS

03:10

04:10

07:40

11:45

15:05

Tel Aviv

15:50

16:30

Tbilisi

09:40

10:40

17:15

Amsterdam

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10

Tel Aviv

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

18:50

21:15

22:15

02:30

St. Petersburg

Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

gafrena Departure from Tbilisi LT*

Camofrena Arrival to Tbilisi LT

2019 gamofrena Departure from LT

SUMMER

Cafrena Arrival to LT

FLIGHTS FROM TBILISI*

MONDAY

orSabaTi

1

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

01:30

2

Tbilisi _ baTumi

07:55

08:40

3

baTumi _ Tel-avivi _ baTumi

09:25

10:45

4

baTumi _ Tbilisi

5

Tbilisi _ amsterdami _ Tbilisi

06:30

6

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:10 19:00

7

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

8 9

Batumi

18:30

20:30

21.30

03:15

Bologna

10 Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

11 Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:15

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

12 Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

Berlin

13 Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

19:25

21:50

22:45

06:35

London (Gatwick)

14 Tbilisi _ voroneJi _ Tbilisi

02:05

03:05

04:05

07:00

Voronezh (Voz) TUESDAY

samSabaTi Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

09:00

10:40

11:55

17:40

Prague

2

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

3

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

07:55

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

4

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:25

17:50

18:50

00:10

Vienna

5

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

6

Tbilisi _ parizi _ Tbilisi

17:25

20:10

21:20

03:50

Paris

7

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

8

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:10

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

9

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:00 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10

Tel Aviv

frenis ganrigi

1

68 /

Kazan

WEDNESDAY

oTxSabaTi 1

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

02:00

03:40

04:40

08:10

Kazan

2

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:10 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:15 01:10

Tel Aviv

3

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

4

Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

Berlin

5

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

6

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:45

10:55

17:30

Barcelona

7

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

18:50 07:40

21:15 10:00

22:15 11:00

02:30 15:15

St. Petersburg

8

Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

18:30

20:30

21.30

03:15

Bologna

9

Tbilisi _ ufa _ Tbilisi

20:15

23:55

01:00

02:50

Ufa

19:25

21:50

22:50

06:35

London (Gatwick)

10 Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

1(68) 2019

Tbilisi _ Tel-avivi _ baTumi

07:20

08:40

09:40

13:00

Tel Aviv

2

baTumi _ Tel-avivi _ Tbilisi

15:00

16:20

17:20

20:50

Tel Aviv

3

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

19:00

20:35

21:35

01:10

Tel Aviv

4

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

5

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:25

17:50

18:50

00:10

Vienna

6

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:15

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

7

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

8

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

07:55

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

9

Tbilisi _ Tel-avivi _ baTumi

07:20

08:40

09:40

13:00

Tel Aviv

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

10 Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

FRIDAY

paraskevi 1

Tbilisi _ yazani _ Tbilisi

01:30

03:10

04:10

07:40

Kazan

2

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

3

Tbilisi _ baTumi

08:10

08:50

4

baTumi _ Tel-avivi _ baTumi

09:40

11:00

12:30

15:50

Tel Aviv

5

baTumi _ moskovi (vnukovo) _ baTumi

16:35

18:10

19:00

22:30

Moscow (Vnukovo)

6

baTumi _ Tbilisi

23:10

23:45

Tbilisi

7

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:10

08:40

09:40

13:15

Tel Aviv

8

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:55

11:00

17:35

Barcelona

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

10 Tbilisi _ berlini _ Tbilisi

09:30

11:30

12:20

17:50

Berlin

11 Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

09:00

10:40

11:55

17:40

Prague

12 Tbilisi _ parizi _ Tbilisi

17:25

20:10

21:20

03:50

Paris

13 Tbilisi _ bolonia _ Tbilisi

18:30

20:30

21.30

03:15

Bologna

14 Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

15 Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

19:00

21:15

22:15

02:30

St. Petersburg

16 Tbilisi _ voroneJi _ Tbilisi

02:05

03:05

04:05

07:00

Voronezh (Voz)

9

DIRECT FLIGHTS

THURSDAY

xuTSabaTi 1

Batumi

SATURDAY

SabaTi 1

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

2

Tbilisi _ amsterdami _ Tbilisi

06:30

09:40

10:40

17:15

Amsterdam

3

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

4

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

07:55

10:15

11:15

15:30

St. Petersburg

5

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

11:35 19:35

13:10 21:10

14:10 22:10

17:45 01:45

Tel Aviv

6

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:00

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

7

Tbilisi _ londoni (geTviki) _ Tbilisi

19:25

21:55

22:55

06:35

London (Gatwick)

8

Tbilisi _ ufa _ Tbilisi

20:15

23:55

01:00

02:50

Ufa SUNDAY

kvira 1

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

05:30

06:00

06:30

07:00

Yerevan

2

Tbilisi _ erevani _ Tbilisi

04:40

05:15

05:45

06:15

Yerevan

3

Tbilisi _ Tel-avivi _ Tbilisi

07:20 19:00

08:40 20:35

09:40 21:35

13:00 01:10

Tel Aviv

1

Tbilisi _ Tel-avivi _ baTumi

07:20

08:40

09:40

13:00

Tel Aviv

1

baTumi _ Tel-avivi _ Tbilisi

15:40

17:00

18:00

21:30

Tel Aviv

4

Tbilisi _ barselona _ Tbilisi

07:00

09:55

10:55

17:30

Barcelona

5

Tbilisi _ praRa _ Tbilisi

07:15

08:40

09:40

15:25

Prague

6

Tbilisi _ briuseli _ Tbilisi

07:30

10:20

11:20

17:30

Brussels

7

Tbilisi _ moskovi (vnukovo) _ Tbilisi

08:25 11:55 17:40

10:00 13:30 19:10

11:00 14:30 20:10

14:30 18:00 23:40

Moscow (Vnukovo)

8

Tbilisi _ sankt-peterburgi _ Tbilisi

18:50

21:15

22:15

02:30

St. Petersburg

9

Tbilisi _ vena _ Tbilisi

16:25

17:50

18:50

00:10

Vienna

9

Tbilisi _ kievi (borispoli) _ Tbilisi

19:15

20:40

21:30

01:00

Kiev (Boryspil)

* ganrigi SesaZlebelia Seicvalos, konkretuli TariRi da gafrenis dro gadaamowmeT.

69

GEORGIAN AIRWAYS

ბავშვები / INFANTS AND CHILDREN 2 wlamde asakis bavSvisaTvis, Tu is ufrosTan erTad mgzavrobs, SegiZliaT bileTi 90%-iani fasdaklebiT SeiZinoT. am SemTxvevaSi bavSvisaTvis calke savarZeli gaTvaliswinebuli ar aris.

2-11 wlis bavSvebs SeuZliaT imgzavron 33%-iani fasdaklebiT. 5 wlamde asakis bavSvma mxolod ufrosTan erTad SeiZleba imgzavros, 5 welze meti asakis bavSvebs ki SeuZliaT marto mgzavroba aviakompaniis warmomadgenelTa meTvalyureobis qveS rogorc bortze, ise aeroportSi. axalgazrduli tarifiT mgzavroba SeuZliaT 12-14 wlamde asakis mgzavrebs, studenturi fasdaklebiT ki mxolod 18-25 wlis axalgazrdebi isargebleben.

Infants under 2 years Infant can in principle travel at a 90% discount of the applicable fare, provided they are accompanied by an adult person in the same flight class. However, they are not entitled to an own seat.

Children between 2-11 years Can in principle travel at a discount of 33% of the applicable fare. Children under 5 years must be accompanied by an adult person(preferably relatives). Children over 5 years can travel unaccompanied, They will get the special attention of “Georgian Airways” staff involved on ground and on board.

Youth and student fares There are discount on many routes for youth from 12-24 years and students from18-25 years. Please ask for details.

ორსული მგზავრებისთვის / FOR EXPECTANT MOTHERS fexmZime qalebs SeuZliaT ifrinon Georgian Airways-is reisiT mxolod im SemTxvevaSi, Tu maTi orsulobis vada ar aRemateba 36 kviras. aucileblad warmoadgineT eqimis mowmoba frenis dros SesaZlo garTulebebis safrTxis ararsebobis Sesaxeb.

"Georgian Airways" accepts expectant mothers in normal health, up to 36 weeks of the pregnancy (i.e. until 4 weeks before expected delivery); We recommend to contact your doctor, and obtain medical certificate before making reservation.

ცხოველების გადაყვანა / TRASPORTATION OF LIVE ANIMALS cxovelebis gadayvana daSvebulia mxolod im SemTxve­ vaSi, Tu maT moaTavsebT sahaero xomaldis satvirTo sabargulSi arsebul specialur konteinerebSi, rom­ lebsac aqvs gamZle fskeri da saventilacio Rio­ bebi. mgzavrTa salonSi nebadarTulia mxolod 6 kg-mde wonis ZaRlebisa da katebis gadayvana specialuri kon­ teineriT. cxovelis gadayvanis Sesaxeb aviakompanias bileTis dajavSnis dros unda acnoboT. Live animals can be transported in the passenger cabin (up to 6kg including the weight of kennel) and in the aircraft hold. Georgian Airways will accept only dogs and cats for transportation. Pregnant animals are not accepted for the transportation. Animals should be booked in advance.

Trasportation of animals is not included in free baggage allowance. Domestic animals of unusual size and wild animals must be transported as cargo. Container requirements: rigid plastic kennel, clean, leak-proof, adequately ventilated on three sides. Passenger must provide all necessary documents. Georgian Airways declines all responsibility for any deterioration in animal’s health, which may occur before, during or after flight.

სპეციალური რეგულაციები / SPECIAL REGULATION akrZalulia TviTmfrinavSi civi iaraRis, maT Soris, jibis danis atana. akrZalulia bargSi asanTisa da sanTebelis Senaxva. gansakuTrebul wesebs eqvemdebareba iseTi saxifaTo tvirTis gadazidva, rogoricaa: feTqebadsaSiSi nivTierebebi, sabrZolo aRWurviloba, butani da masze msubuqi sawvavi nivTierebebi, qlori, peroqsidebi, akumulatorebi, mJavebi, Sxamqimikatebi da damagnitebuli nivTierebebi.

Special regulation apply to the transportation of animals, weapons, knives and dangerous goods (explosives, ammunition, fireworks, lighter fuel, butane lighter fuel refills, butane gas, bleach, peroxides, batteries, mercury, acids and other corrosive liquids, poison or other dangerous goods such as magnetized material etc.) Matches and lighters must not be transported in baggage. Please keep these items in your pocket while in flight. Knives are not allowed in your hand luggage on board _ they must be checked-in with your luggage.

თამბაქოს მოწევა / NON-SMOKING FLIGHTS Tambaqos moweva kategoriulad akrZalulia aviakompaniis yvela reisze.

All “Georgian Airways” flights are non-smoking. In case of non-compliance “Georgian Airways” reserves the right to impose sanction and to claim compensation for consequential damages.

პასპორტი და ვიზა / PASSPORT & VISAS ელექტრონივთები / ELECTRONIC DEVICES TviTmfrinavis bortze aucileblad unda gamorToT mobiluri telefoni. bortze akrZalulia gadamcemi saSualebebis, distanciuri marTvis pultis mqone saTamaSoebis, agreTve, im portatuli kompiuteris xmareba, romelsac aqvs umavTulo mausi da printeri.

SegiZliaT isargebloT videokameriT, yursasmeniani portatuli magnitofoniTa da portatuli kompiuteriT im SemTxvevaSi, Tu tablo `SeikariT usafrTxoebis Rvedebi~ gamorTulia.

Can interfere with the safe operation of the aircraft. This applies in particular to transmitting andreceiving equipment, remote-controled toys, and laptops with printer or cordless mouse, so that their utilization is prohibited on board. In addition mobile telephones must be in the OFF mode throughout the entire stay on board.You may use other equipment, such as video cameras, walkman, computer games and laptops without the accessories mentioned while the Fasten Seat Belts sign above your seat is switched off. Please follow the cabin crew`s instructors at all times.

70 /

1(68) 2019

aviakompania pasuxismgebeli ar aris aviabileTis mflobelis winaSe im SemTxvevaSi, Tu mgzavrs, misive mizeziT, problemebi Seeqmneba sabaJo kontrolis gavlisas an sapasporto Semowmebisas.

Incomplete document or non-compliance with entry and exit regulation may have unpleasant consequences for you (exclusion from a flight, refusal of entry, fines). The carrier doesn’t carry any responsibility if the passenger faces certain problems during customs or passport control procedures.

ბარგის დაგვიანება/დაკარგვის შემთხვევაში / DELAYED/LOSS LUGGAGE ბარგის დაგვიანების ან დაკარგვის შემთხვევაში დაუკავშირდით „ჯორჯიან ეარვეისის“ Lost & Found-ის განყოფილებას: +995 322 48 55 57. თქვენ შეგივსებენ მოხსენებით ანკეტას ბარგის დაგვიანების/დაკარგვის შესახებ.

Delayed/Loss Luggage: If your luggage has been delayed or lost, contact the Lost and Found Office of “Georgian Airways”: +995 322 48 55 57. You need to fill out a form on the delayed or lost luggage.

БАТУМИ, ГРУЗИЯ BATUMI, GEORGIA

FIABCI Prix d’Excellence WORLD GOLD WINNER

АПАРТАМЕНТЫ У МОРЯ ПРИНОСЯЩИЕ ДОХОД

INCOME GENERATING APARTMENTS BY THE SEA

АПАРТАМЕНТЫ ПРЕМИУМ-КЛАССА ПО ОЧЕНЬ ДОСТУПНОЙ И ВЫГОДНОЙ ЦЕНЕ

PREMIUM APARTMENTS AT LUCRATIVE AFFORDABLE PRICES

Мы предлагаем вам в собственность апартаменты на

We offer property for sale on the first line, 100 meters

первой линии, в 100 м от моря, в самом центре Батуми —

from the sea, in the very center of the tourist Batumi in

в гостиничном комплексе 5 TWIN TOWER, с мебелью, тех-

a 5-star hotel complex TWIN TOWER. Apartments come

никой и сказочными видами на море, всего от 115 000

.

with furniture, appliances and fabulous views of the

Первоначальный взнос — от 11 500₾, ежемесячный

sea, all from 115 000 . Down payment from 11 500₾,

платеж 1 900₾. Апартаменты сдаются полностью под

monthly payment about 1 900₾. Apartments are fully

ключ и будут соответствовать уровню гостиницы 5 . Это

done and meets the standards of a 5-star hotel. This

и современный дизайн интерьера, и итальянская мебель,

means a modern interior design, Italian furniture and

и техника известных брендов, и только качественные

appliances from famous brands, and only the highest

материалы лучших европейских производителей.

quality materials from the best European manufacturers.

+995 555 31 00 00

www.orbi.ge

GEORGIAN AIRWAYS

ხელბარგი ხელბარგის ზომები არ უნდა აღემატებოდეს 55x40x20 სმ-ს. mgzavris kategoria

biznesklasi

ekonomklasi

ზრდასრული მგზავ­რები და ბავშვები 2 წლის ზემოთ

1 ადგილი _ 12 კგ

1 ადგილი _ 8 კგ

2 წლამდე ბავშვები

1 საბავშვო კალათა ან 1 მანქანის სავარ­ძე­ლი ბავშვისთვის ან 1 დასაკეცი საბავშვო ეტლი (მაქს. 10 კგ)

1 საბავშვო კალათა ან 1 მანქანის სა­ვარ­ძელი ბავშ­ ვისთ­ვის ან 1 დასა­კეცი საბავშვო ეტლი (მაქს. 10 კგ)

უფასო ბარგი უფასო ბარგის დასაშვები წონა დამოკიდებულია სამგზავრო კლას­ზე, მიმართულებაზე და აღნიშნულია თქვენს ბილეთში. უსაფრთ­ხოების ნორმებიდან გამომდინარე, სამგზავრო ბარგი (ხელ­ბარგის ჩათვლით) აუცილებლად უნდა შემოწმდეს რეგისტრაციის დახ­ლთან. საჰაერო ხომალდის ბორტზე, ხელბარგის სახით, რეკო­მენ­დებულია შემდეგი ნივთების ატანა: ფული, ძვირფასეუ­ლობა, პირადობის დამადასტურებელი და საქმიანი დოკუმენტები, ფასი­ანი ქაღალდები, პასპორტები, ლეპტოპები, კამერები და ა. შ. უფასო ბარგის ოდენობა განისაზღვრება წონით.

მგზავრებს შეუძლიათ უფასოდ გადაიტანონ შემდეგი ნივთები: ქოლგა ან ხელჯოხი, ქალის ან მამაკაცის ჩანთა, ყვავილების თაიგული, წიგნი ან ჟურნალი, ნოუთბუქი, ფოტოაპარატი, ვიდე­ოკამერა; საკვები ჩვილი ბავშვისთვის, მობილური ტელეფონი, ყავარჯნები, Duty Free-ში ნაყიდი საქონელი (1 სავაჭრო ტომარა).

ზენორმატიული რეგისტრირებული ბარგის საფასური ბარგის ზენორმატიული წონა 23-32 კგ

დამატებითი ბარგის საფასური

ევროპა

50 EUR

75 EUR / 65 USD

რუსეთი

35 EUR

50 EUR

უკრაინა

35 EUR / 40 USD

50 EUR / 55 USD

ისრაელი

35 EUR / 40 USD

65 EUR / 65 USD

ერევანი

25 EUR

30 EUR

ბათუმი

25 EUR

30 EUR

რეგისტრირებული ბარგი რეგისტრირებული ბარგის თითო ერთეულის საერთო მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს 158 სმ3-ს (სიგრძე x სიგანე x სიმაღლე). მოცულობის შეზღუდვა ვრცელდება როგორც ეკონომკლასზე, ისე ბიზნესკლასზე. 2 წლამდე ბავშვების ბარგის საერთო მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს 115 სმ3-ს. mgzavris kategoria

biznesklasi

ekonomklasi

ზრდასრული მგზავ­ რები და ბავშვები 2 წლის ზემოთ

1 ადგილი _ 32 კგ

1 ადგილი _ 23 კგ

2 წლამდე ბავშვები

1 ადგილი _ 10 კგ

1 ადგილი _ 10 კგ

მოსკოვის, სანკტ-პეტერბურგისა და კიევის მიმართულებით ეკონომკლასის დასაშვები რეგისტრირებული ბარგის წონა არ უნდა აღემატებოდეს 25 კგ-ს.

სპორტული აღჭურვილობა სათხილამურო აღჭურვილობის გადატანა მოსკოვის, სანკტპეტერბურგის, კიევისა და ვენის მიმართულებით (სნოუბორდი ან სათხილამურო ჯოხები, ფეხ­საცმელი, ჩაფხუტი, სათვალეები, სპეც. ტანსაცმელი) უფასოა, არა­ ნაკლებ 23 კგ თითო მგზავრზე, ნორმით გათვალისწინებული წონის უფასო ბარგის გადატანის გარდა. სათხილამურო აღჭურვილობის გადატანა ყველა მიმართუ­ლება­ ზე, გარდა მოსკოვის, სანკტპეტერბურგის, კიევისა და ვენისა, ფასიანია _ 80 EUR / 80 USD; ველოსიპედის ან ტანდემის გადატანა სათანადო შეფუთვაში ან ყუთში, მთლიანი მასის არაუმეტეს 23 კგ _ ერთ მგზავრზე _ 100 EUR / 100 USD.

72 /

1(68) 2019

ნივთები, რომელთა შეზღუდუ­ლი რაოდენობით ტრანსპორტირება დაშვებულია რეგისტრირებულ ბარგში:

თმის ლაქი, სუნამო, ოდეკო­ლო­ ნი და ალკოჰოლის შემცველი მედიკამენტები; ასანთი; აერო­ზოლი; ალკოჰოლური სასმელები არა უმეტეს 70%-იანი ალკო­ჰოლის შემცველობით; ზვავის დროს გამოსაყენებელი სამაშ­ველო ზურგჩანთა; ელემენტები ტექნიკისთვის; კარვის ღუმელი და საწვავის კონტეინერი; სანთე­ ბელა; ნათურები დაივინგისთვის; ნახშირწყალბადის გაზის შემც­ ველი თმის სახვევი ხელსაწყო უსაფრთხოების საფარით; სამაშველო ჟილეტი; ლი­თი­უმის იონის ელემენტები, მაქსიმუმ 8გ ლითი­უმის შემცველობით; სამედიცინო ჟანგბადი; სამკურნალო ან ჰიგიენური

მიმართულება

ზენორმატიული ბარგის ადგილების რაოდენობა და წონა ჯამდება. მაგალითად, დამატებით 1 ადგილსა და 30 კგ წონის ბარგზე მოსკოვის მიმართულებით საფასური იქნება 85 = 50+35 EUR.

ნივთები; ვერცხლისწყლის თერმომეტრი ან საზომი დამცავ კონტეინერში; არააალებადი, არატოქსიკური გაზის ბალონები; სამედიცინო და­ნიშნულების ჟანგბადის ან ჰაერის ბალონები; პატარა მოცულობის სამედიცინო ელექტრონული მოწყობილობები. ხელბარში აკრძალულია შემდეგი სახის ნივთების განთავსება: ჩემოდნები, რომლებშიც დამონ­ ტა­ჟებულია გარკვეული სახის მოწ­ყობილობები; ლითიუმის ელემენტები და პიროტექნიკული მასალა; ასაფეთქებელი ნივთი­ერებები, საბრძოლო მასალა, ფეიერ­ვერკი და რაკეტები; გაზი (აალებადი, არააალებადი, გაყინუ­ ლი და შხამიანი, როგორიცაა კარავში გამოსაყენებელი გაზი და

აეროზოლი); აალებადი სითხეები, მაგალითად, სანთებელა, საღე­ბავები და გასაზავებელი სითხეები; აალებადი საგნები, რომლებსაც ადვილად ეკიდება ცეცხლი. აალებადი ნივთები და ნივთიერე­ ბები, რომლებიც წყალთან კონ­ტაქ­ტისას აალებად აირს გამოყოფენ; ჟანგვადი ნივთიერებები, როგორიცაა მათეთრებელი ფხვნილები და პეროქსიდები; მომწამვ­ლელი (ტოქსი­კური) ნივთიერებები; რადიაციული მასალა; მწვავე ნივთიერებები (მაგ.: ვერცხლისწყალი), მჟავები, ტუტე და სველი ელემენტები; ისეთი დამხმარე მოწყობილობები, როგორიცაა: გურზი, წიწაკის აეროზოლი და ა. შ. გამაღიზიანებელი ან შრომის უნარის დაკარგვის გამომწვევი ნივთიერებები; მაგნიტის შემცველი ნივთები.

GEORGIAN AIRWAYS

FREE BAGGAGE ALLOWANCE

HAND BAGGAGE

Free baggage allowance depends on the class of service, routing and is stated on your ticket. All your baggage, including hand baggage has to be shown to our check-in staff. This is safety requirement. The following items are recommended to carry in your hand baggage: money, jewellery, securities, business documents, passports and other identification documents, computers (e.g. laptops, PCs), cameras. Please do not put these items in your checked baggage.

Hand baggage may not exceed the dimensions 55x40x20 cm and the weight of 8 kg. You can check this using the hand baggage gauge at the airport. Any items above these limits will have to be checked-in. Please bear this in mind when packing to ensure that your checked baggage does not exceed the free baggage allowance.

Your free baggage allowance is based on the weight concept.

PASSENGER CATEGORY

CHECKED BAGGAGE

Adults & Children aged

The overall dimensions of each piece of checked baggage for all classes of service must not exceed 158 cm (length + width + height). For children under the age of 2years: 115 cm. Please mark each piece of baggage with the label indicating your name, address and phone number. Please take care of your baggage receipts which you will need in case of delay or baggage loss.

PASSENGER CATEGORY

BUSINESS CLASS

ECONOMY CLASS

Adults & Children aged 2 years and older

1 piece, not more than 32 kg

1 piece, not more than 23 kg

Children up 2 years (infants without seat )

1 piece, not more than 10 kg

1 piece, not more than 10 kg

2 years and older

Children up 2 years (infants without seat )

not exceed the dimensions 55x40x20 cm and the weight of 8 kg

ECONOMY CLASS

1 piece, not more than 23 kg

FREE CARRY ON ITEMS Passengers may carry, free of charge, the following items: an umbrella; walking stick; a bouqet of flowers; a lady’s or man’s handbag; a reasonable amount of reading material; a laptop; a photo camera, a video camera; food for your infant during the flight; a cell phone; crutches; Duty Free purchases (1 shopping bag).

If checked-in, these items become part of the checked baggage and do not qualify for free carriage if they cause excess weight of the checked baggage.

TRANSPORTATION OF SKI EQUIPMENT Free transportation for ski/snowboard equipment (per person incl. one pair of snowboard or a pair of skiing with ski poles, boots, helmets, glasses) is applicable for: from/ to Moscow, St.Petersburg, Kiev, Vienna and Prague. Any additional equipment such as another pair, avalanche luggage, etc would be chargeable according to the general luggage quota.

74 /

1(68) 2019

BUSINESS CLASS

1 piece, not more than 32 kg

Transportation of ski equipment in all directions except Moscow, St. Petersburg, Kiev, Vienna and Prague _ 80 EUR / 80 USD. Transportation of a bicycle or a tandem bicycle prepared for transportation (foldable) in suitable packaging or in a box in case of total mass of not more than 23 kg per passenger – 100 EUR / 100 USD . Transportation of golf equipment, fishing equipment, surf equipment _ EUR 100 / 100 USD. HAND BAGGAGE RESTRICTIONS Liquids may only be carried on board in a clear plastic bag.

Please make sure you observe the following rules, otherwise your liquids may be confiscated at the security checkpoint. Liquids, gels and sprays must be held in individual containers not exceeding 100 ml.

Only one plastic bag is permitted per passenger. Please present the plastic bag for separate screening at the security checkpoint.

ECONOMY CLASS

1 piece up to 12kg

1 piece up to 8kg

1 baby basket or

1 baby basket or

1 child car seat or

1 child car seat or

1 fully collapsible stroller

1 fully collapsible stroller

(max. 10 kg)

(max. 10 kg)

If your baggage exceeds baggage allowance norms, you will be charged for excess baggage: EXCESS BAGGAGE CHARGES (ONE WAY) PASSENGER CATEGORY

HAND BAGGAGE

BUSINESS CLASS

EXCESS OF WEIGHT UP TO 32KG

EACH ADDITIONAL PIECE OF BAGGAGE

Europe

50 EUR

75 EUR / 65 USD

Russia

35 EUR

50 EUR

Ukraine

35 EUR / 40 USD

50 EUR / 55 USD

Israel

35 EUR / 40 USD

65 EUR / 65 USD

Yerevan

25 EUR

30 EUR

Batumi

25 EUR

30 EUR

Luggage compartment not more than 32 kg _ 120 EUR / 120 USD

DANGEROUS GOODS & PROHIBITED ITEMS Dangerous goods (DG) are articles and substances, which may be hazardous to passengers, crew, aircraft or the environment. Special regulations are applicable for the transport of these goods.

Do not carry the following dangerous articles in your baggage or on your person: briefcases and security type attached cases with installed alarm devices; incorporative lithium batteries and/or pyrotechnic material; explosives, munitions, fireworks and flares; gases (flammable, non-flammable, deeply refrigerated and poisonous), such as camping gas and aerosols; flammable liquids, such as lighter fuels, paints and thinner; flammable solids, such as matches and articles that are easily ignited, substances liable to spontaneous combustion, substances that on contact with water emit flammable gases; oxidizing substances, such as bleaching powder and peroxides; poisonous (toxic) and infectious substances; radioactive materials; corrosives (such as mercury which

may be contained in thermometers), acids, alkalis and wet-cell batteries; disabling devices such as mace, pepper spray, etc. containing an irritant or incapacitating substance; magnetized materials.

Articles that can be carried in the checked baggage in limited quantities Hair sprays, perfumes, colognes and medicines containing alcohol; matches; aerosols; alcoholic beverages not exceeding 70% alcohol by volume; avalanche rescue backpack; battery powered wheelchairs/mobility devices; camping stoves and fuel containers; cardiac pacemaker; cigarette lighters; diving lamps; hair curlers; containing hydrocarbon gas provided the safety cover is securely fitted over the heating element.life jacket; lithium ion batteries, an aggregate equivalent lithium content of less than 8 g.; medical oxygen; medicinal or toilet articles; mercury thermometer or barometer in its protective case, non-flammable, non toxic gas cylinders; oxygen or air cylinders for medical use; portable medical electronic devices.

GEORGIAN AIRWAYS

Representatives of GEORGIA

AUSTRIA

NETHERLANDS

TBILISI

VIENNA

AMSTERDAM

Headquarter

Elena Gaiashvili

Lia Kevkhishvili

12, Rustaveli Ave., 0108 Tbilisi

Parkring 12A, 1010

Tel: +31 20 34 11 129

Tel: +995 322 485577 (24h), +995 322 157 519

Tel: 43 1 214 78 77 / Fax: 43 1 218 30 80

Fax: +31 20 45 37 707;+31 20 31 64 241

Call Center: +995 322 485 511

e-mail: vienna@georgian-airways.com

Mob: 31 62 14 35 601



Aircompany

e-mail: amsterdam@georgian-airways.com

e-mail: info@georgian-airways.com, business@georgian-airways.com

ISRAEL TEL AVIV

ARMENIA

BATUMI

Aleko Baidoshvili

YEREVAN

Keti Jincharadze

Tengiz Simon

Mob: +995 599 376 600

124, Ben Yehuda St., 6340137 Tel Aviv

e-mail: batumi@georgian-airways.com

Tel: +97235291348

Ruben Bagdasarov Tel: +37 491 41 86 44 Fax: +37 410 53 87 96 e-mail: ruben_bag@mail.ru

Fax: +97235291349 e-mail: tel-aviv@georgian-airways.com,

RUSSIA

georgian@zahav.net.il

MOSCOW

CZECH REPUBLIC PRAGUE Blue Sky Travel:

12, Khamovnichesky Val St.,119270 Tel: +7 495 136 56 05,

FRANCE

e-mail: moscow@georgian-airways.com

PARIS Merab Khorguani

ST.PETERSBURG

114 Bis, Rue Michel Ange,

Zurab Samsonia

75016 PARIS

Tel: +7 921 999 77 97

Tel:+33(0) 622606324

Mob: +995 591 99 05 35

E-mail:khorguani@georgian-airways.com

E-mail: st.petersburg@georgian-airways.com

Opletalova 57, 110 00, Praha 1, Tel +420 224 232 603 e-mail: prague@georgian-airways.com

Airport Ticket Office: Czech Airlines Handling, a.s.

Aviatická 1017/2, 160 08 Praha 6 Tel: +420 220 118 463, +420 239 007 952

GERMANY FRANKFURT

KIEV

Teona Shalikashvili

ROME

Tamaz Metreveli

Tel: +49 61 44 40 24 08;

Mr. Guido Farneti

Tel / fax: +380 44 287 23 56

Fax : +49 61 44 40 29 958

General Representative in Italy

Mob: +380 50 410 37 30

Mob: +49 17 67 08 51 660

Tel: +39 0543 488 194

e-mail: metreveli@georgian-airways.com

e-mail: georgian-airways@t-online.de

e-mail: g.farneti@georgian-airways.com



UKRAINE

76 /

1(68) 2019

ITALY