АРЬС ШИР, НООС, НООЛУУРЫН ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН САЛБАРЫН ҮНЭ ЦЭНИЙН ГИНЖИН ХЭЛХЭЭГ ХӨГЖҮҮЛЭХ АСУУДАЛД
АҮЯ-НЫ АХЛАХ МЭРГЭЖИЛТЭН Д.АМАРЖАРГАЛ
2016.04.12
Мал аж ахуй Монгол Улс Ази тивд уугуул малын үүлдэр угсаагаа хадгалж, өсгөж үржүүлж, таван төрлийн малаа 50 сая толгойд хүргэж ашиг шимийг нь хүртсээр байгаа билээ.
АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН НИЙТ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН САЛБАРЫН БҮТЭЦ, хувиар Аж үйлдвэрийн нийт үйлдвэрлэлийн 2014 оны салбарын бүтэц
Аж үйлдвэрийн нийт үйлдвэрлэлийн 2013 оны салбарын бүтэц
Ус хангамж; бохир ус зайлуулах систем, хог, хаягдлын менежмент болон цэвэрлэх үйл ажиллагаа 1%
Цахилгаан, хий, уур, агааржуула лт 8%
Уул уурхай, олборлолт Боловсруу лах үйлдвэрлэл
58.7%
34.4% Цахилгаан, дулааны үйлдвэрлэл , усан хангамж
Боловсруул ах үйлдвэрлэл 26% Уул уурхай, олборлолт 65%
6.9%
5/26/2016
3
ЭКСПОРТ, ИМПОРТ ЭКСПОРТЫН БҮТЭЦ, 2014 ОНЫ БАЙДЛААР, ХУВИАР
ЭКСПОРТЫН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ТЕХНОЛОГИЙН АГУУЛАМЖ
1%
100%
1% 1% 0% 1%
90%
7%
80%
6%
хувиар
70% 60% 50% 40% 83% 30% 20% Эрдэс бүтээгдэхүүн Машин, механик төхөөрөмж, цахилгаан хэрэгсэл, эд анги сэлбэг Авто, агаарын замын тээврийн хэрэгсэл, тэдгээрийн эд анги Нэхмэл болон нэхмэл бүтээгдэхүүн Түүхий болон боловсруулсан арьс, шир, ангийн үс, эдлэл Үнэт ба хагас үнэт чулуу, үнэт металл, гоёлын зүйлс, зоос Үндсэн төмөрлөг, түүгээр хийсэн бүтээгдэхүүн Бусад
10% 0% Өндөр технологит бүтээгдэхүүн Дундаж өндөр технологит бүтээгдэхүүн Дундаж нам технологит бүтээгдэхүүн Нам технологит бүтээгдэхүүн Технологийн багтаамжгүй бүтээгдэхүүн
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014*
0.14
0.04
0.02
0.12
0.02
0.04
0.06
2.69
1.27
0.8
0.48
0.56
1.57
1.63
1
0.97
0.81
0.56
0.49
0.57
0.86
34.54
28.61
15.12
8.64
9.11
15.16
13.80
61.63
69.1
83.22
90.18
89.82
82.66
83.64
Эх үүсвэр: ҮСХ 4
ТӨСЛИЙН ЗОРИЛГО БОДЛОГОД НИЙЦЭХ НЬ Малчин өрх өөрөө мал, сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, мах, арьс, шир, ноос, ноолуураа худалдан хангалттай орлого олдог ч нийтийн оролцоог хангаж, эдийн засаг, нийгэм, байгаль орчны хувьд таатай, өртөг нэмэгдүүлсэн сүлжээг хөгжүүлж, зохист хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжиж, сайн чанартай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж хэрэглэгчдийн таашаалд нийцүүлэх нь Ногоон хөгжлийн бодлого, Төрөөс хөдөө аж ахуйн талаар баримтлах бодлого нийцэж
Төрөөс аж үйлдвэрийн талаар баримтлах бодлогод байна .
Ноос, ноолуурын үйлдвэрлэлийн салбар
Ноолуурын салбарын өнөөгийн байдал Дэлхийн ноолууран түүхий эд нийлүүлэгч орнууд /тн/
Үзүүлэлт Ямааны тоо Бэлтгэдэг ноолуур Эзлэх хувь
БНХАУ
МОНГОЛ УЛС
143 сая
22 сая
13 000 тн
6 500 тн
2 000 тн
60 %
30 %
10 %
Монгол ямааны үүлдэр, хэсэг, омог 1. Монгол vvлдрийн ямаа 2. Өнжvvл vvлдрийн хэсэг 3. Залаа жинстийн цагаан 4. Эрчим 5. Баяндэлгэрийн улаан 6. Буурал 7. Өлгийн улаан 8. Говь гурван сайхан 9. Уулын бор 10. “Алтайн улаан vvлдрийн хэсэг” гэсэн vvлдэр, vvлдрийн хэсэг, омгийн ямааг vржvvлж байна.
Ширхэгтийн урт
Афганистан бусад улс
Ширхэгтийн микрон
Ширхэгтийн өнгө
Монгол
БНХАУ
Монгол
БНХАУ
Монгол
БНХАУ
34-45 мм
33-38 13-16,5 мм мкм
13-16 мкм
5
2
Монгол ноолуурын байгалийн өнгө
Хонины ноосны бэлтгэлийн өнөөгийн байдал Дэлхийн хонины ноосны түүхий эдийн бэлтгэл /тн/ Үзүүлэлт Дэлхийн хонины тоо толгой
Хонины ноос 1,14 тэрбум
Дэлхийд бэлтгэдэг /тн/
2,1 сая
Монгол улсад бэлтгэдэг /тн/
28 000
МУ-ын Эзлэх хувь
1,3 хувь
Ноолуурын салбарын өнөөгийн байдал
НИЙТ 130 ОРЧИМ ҮЙЛДВЭР
- Цогцолбор үйлдвэр-15
НИЙТ 8000 ОРЧИМ ХҮН АЖИЛЛАЖ БАЙНА.
- Анхан шатны -25 - Жижиг цех тасаг-200 гаруй
НООЛУУРЫН ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН ҮЕ ШАТ, ДАМЖЛАГА
Малчин
Түүхий эд
Угаах
Самнах
Ээрэх
Нэхэх Сүлжих
Оёх
Бэлэн бүтээгдээхүүн
Хэрэглэгч
- Сүлжмэлийн -50 гаруй
Сарлагийн хөөвөр, тэмээний ноосны үйлдвэрлэлт борлуулалтын өнөөгийн байдал Бэлтгэсэн түүхий эдийн ашиглалт
Угаагаад экспортод 70%
Дотооддоо боловсруул -сан 30%
Хүчин чадал, түүний ашиглалт 25000 20000
Хэрэгцээ
15000
Ноолуурын экспортын бүтэц Сам-насан ноолуур 12%
Бэлэн бүт.3%
Угаасан ноолуур 85%
Экспорт, улсаар
Asia 39%
USA, Canada 1%
Europe 60%
10000
Суурьлагдсан хүчин чадал
5000
Хүчин чадлын ашиглалт
0 Угаах /тн/
Самнах /тн/
Ээрэх /тн/
Үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний тоо ширхэг, үйлдвэрлэлийн хэмжээ /2014 он/ - Ээрмэл-1400 тн - Сүлжмэл бүтээгдэхүүн- 1.7 сая.ш - Нэхмэл -450,0 мян.м - Нийт Үйлдвэрлэл хэмжээ 728 тэрбум төг