DZONE_138_tessavalk by Tessa Valk

Vakblad voor designers | www.dzone.nl | 17e jaargang | Nummer 138 â&#x20AC;˘ 2011

Muziek.

Altijd. Overal. NIEUW SoundLink Wireless Mobile speaker ®

Staat je favoriete muziek op je mobiele telefoon? Dan is er nu een manier waarop je deze muziek met anderen kunt delen, waar en wanneer je maar wilt. De Bose SoundLink is een draadloos luidsprekersysteem voor je smartphone, tablet of ander Bluetooth -apparaat. Geniet nu altijd en overal van je muziek met helder en gedetailleerd geluid, mogelijk gemaakt door unieke Bose-technologieën. Probeer de SoundLink -speaker zelf en ontdek een volledig nieuwe manier om de muziek op je telefoon tot leven te brengen. ®

bose.nl/SoundLink m.bose.eu/slm_nl

inhoud

colofon

#138

Uitgeverij Three Publishers Binnenkadijk 329 1018 AX Amsterdam T +31 (0)20 625 67 82 E info@threepublishers.com Uitgevers Hans Voorn voorn@threepublishers.com Hoofdredactie Hans Frederiks, hans@dzone.nl Eindredactie Jan Verberne, janverbe@xs4all.nl Cover Moker Ontwerp Papier en druk Het papier van het omslag is Hello Hot Silk 250 g/m2, het papier van het binnenwerk is ON Offset 120 g/m2 en werd geleverd door Proost en Brandt, DIEMEN. Drukwerk werd verzorgd door Habo DaCosta, Vianen ART DIRECTION / Vormgeving Frankie Tjoeng tessa valk DDK (ddk.nl) iPad-editie Frankie Tjoeng tessa valk DDK (ddk.nl) Redactiemedewerkers Peter van Ammelrooy, Erwin Blom, Leo Diker, Antoni Dol Bert Hagendoorn, Joost van der Hoeven, Sander Kessels, Albert Kiefer, Linda Lee, Michiel van Lith, Peter Luit, Aad Metz, Lodewijk Schutte, Herbert van Staveren, Peter Villevoye Illustraties Han Hoogerbrugge, Linda Lee, LUIS MENDO, Sauerkids, Tiquestar Illuminat Rex Advertenties SalesQ Sales Manager Dennis Wilman T +31 (0)23 71132 00 F +31 (0)23 532 7122 E dennis@dzone.nl

07 Redactioneel: Radeloos 08 Herinneringen aan Steve Jobs 15 STRIP: HAN HOOGERBRUGGE 16 Apple-dingetjes: iPod, muizen, iMac, Mac met diskdrives, iPhone, iPad 18 Versch Werk 22 Interview: ENChilada ontwerpt visuele identiteit Scheepvaartmuseum 28 Portfolio: Moker Ontwerp 30 De studio van… Grrr 33 Column Peter van Ammelrooy: De Klant is Kluns 35 Column Erwin Blom: Handig 36 De inspiratie van… Tiquestar 38 Interview: Nick Bogaty: ‘Opmaak past zich aan schermformaat aan’ 42 Workshop: Adobe Digital Publishing Suite 44 Koele apps: De timing van Cut the Rope 45 Wedstrijd: Tablet Ad Contest 46 Reportage: Adobe MAX 2011: In de wolken in Los Angeles 49 Interview: John Nack over Photoshop voor tablets 54 Leesplank: Meer mans op de Mac, Van kiekjes naar kunst, Manual in je moerstaal, Pret met Pieter & Pieter, De dikke PHP

56 Dingetjes: Android-telefoons, iPhone 4S, nieuwe Kindles, Panasonic… & Olympus Pen

58 User Groups 59 Volgend nummer

Tariefkaart www2.dzone.nl/tariefkaartDZONE Abonnementenservice FBW Abonneeservice Postbus 612 3440 AP WOERDEN T +31 (0)348 431393 E abonnementen@dzone.nl W www2.dzone.nl/ABODZONE

DZONE MAGAZINE VERSCHIJNT 6 KEER PER JAAR IN NEDERLAND EN BELGIË. ABONNEMENTEN KUNT U SCHRIFTELIJK AANVRAGEN BIJ THREE PUBLISHERS OF DOOR HET FORMULIER IN TE VULLEN OP DE DZONE-WEBSITE WWW.DZONE. NL. ABONNEMENTEN DIENEN TWEE MAANDEN VOOR DE EINDDATUM TE WORDEN OPGEZEGD. ANDERS WORDEN ZIJ AUTOMATISCH VERLENGD VOOR EEN JAAR. Alle merk- en productnamen zijn handelsmerken, of gedeponeerde handelsmerken, van hun respectievelijke houders en kunnen zijn gedeponeerd in bepaalde rechtsgebieden. Dzone is een geregistreerd handelsmerk van Three Publishers. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, gebruikt, gepubliceerd of worden opgeslagen in een gegevensbestand, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Cover Artwork Artist: Moker Ontwerp Web: www.mokerontwerp.nl vakblad voor designers 17e jaargang www.dzone.nl Dzone kun je ook op je iPad lezen. Scan deze QR Code en je gaat vanzelf naar de Apple Store!

inhoud

In herinnering

Gadgets

Interview: Nick Bogaty

Versch Werk

Interview

Portfolio: Moker Ontwerp

PRINT IS DEAD

bevlogen drukkers

longlIvePrInT.nl

ZWAAn.nl

redactioneel

Het verhaal gaat door Tekst

Hans Frederiks

ILLUSTRATIE

Linda Lee

Of ik dat verhaal over die meneer en Apple nog eens wilde vertellen, vroeg mijn zoon van tien eind jaren negentig regelmatig, net toen Jobs was teruggekeerd bij Apple en de Bondi-blauwe iMac als een trein begon te verkopen. Het wás ook een mooi verhaal: iemand die een bedrijf begint, dat succes heeft, en die iemand anders aantrekt om het bedrijf nog succesvoller te maken, vervolgens door die persoon het bedrijf uit wordt gewerkt en als dat bedrijf op sterven na dood is, weer wordt binnengehaald als de redder en verdomd! hij maakt het bedrijf gezond en tot het grootste bedrijf ter wereld. Dat laatste duurde nog even, de iPod, iPhone en iPad moesten nog komen, maar de iMac gaf al aan waar Jobs naartoe wilde: de consument. In de meeste artikelen na zijn overlijden ligt de nadruk op die tijd na zijn terugkomst – terugkomst klinkt hier wel heel erg alsof Jezus teruggekeerd is bij Apple – maar tijdens zijn eerste periode bij Apple was hij – op dat eruit gewerkt worden na – ook succesvol en een visionair. Hij creëerde samen met een fantastisch team de Macintosh en op die Macintosh begon de desktop-publishingrevolutie. Op een Macintosh 512 met een externe diskdrive en een bètaversie van PageMaker maakte ik eind 1985 voor Apple

Computer Nederland de handleiding op van de Macintosh Plus, die in januari 1986 op de markt zou komen. Mede dankzij Jobs ontstond die DTP-revolutie. Hij zorgde ervoor dat er een laserprinter op de markt kwam, die aangestuurd werd door PostScript, de printertaal van Adobe, met fonts van Adobe. De printer kreeg een mooie marketingnaam: de LaserWriter. Prijzige spullen, die Mac Plus en die LaserWriter: ze kostten respectievelijk 10.000 en 25.000 gulden. Geen consumentenprijzen, maar als ontwerper had ik het er graag voor over: zo konden we met die printer het ‘zetsel’ maken, dat onder de reprocamera werd verkleind tot aanvaardbare pagina’s voor de drukker. En PageMaker kon natuurlijk alleen maar draaien op een computer met een grafisch besturingssysteem. Toen ik op die 512 de Plus-handleiding in elkaar zette, was Jobs door John Sculley al weggejaagd bij Apple en eigenlijk was het dus Sculley die wegliep met het succes van de Macintosh. Jobs geloofde in die tijd heilig in PostScript. Bij NEXT – het bedrijf dat hij na zijn ontslag bij Apple begon – gebruikte hij in het besturingssysteem Display PostScript om het beeldscherm aan te sturen. In de loop van de tijd heb ik flink wat keynotes van Jobs gezien, sommige in de zaal, andere

doorgestraald naar Apple in Bunnik en later gestreamd op mijn Mac. En bijna altijd werkte bij mij het reality distortion field van Jobs. Als je hem hoorde praten, hem zijn producten hoorde aanprijzen, dan wilde je die kopen, of je dat product nu nodig had of niet. Toen ik hem in de zaal tijdens een keynote bij de Seybold-conferentie zijn NEXT-computer hoorde aanprijzen, wilde ik er ook een. Godzijdank was dat ding veel te duur en ben ik eraan ontsnapt. En nu is het distortion field gedoofd. Tim Cook, zijn opvolger, geeft die werkelijkheidsvervorming niet, maar voorlopig zal Apple nog genoeg in de pijplijn hebben om ons te verrassen. In dat Shakespeariaanse verhaal over Apple en Jobs dat ik aan mijn zoon vertelde, was een van de opvolgers van Sculley – Michael Spindler, bijgenaamd De Diesel – een van de grote mislukkingen. Het ging steeds slechter met Apple en telkens als De Diesel de beurskoers van Apple hoorde, die weer dramatisch gezakt was, kroop hij uit angst onder zijn bureau. Steve Jobs is dood, maar het verhaal van Apple gaat door. Laten we hopen dat Cook niet onder zijn bureau hoeft te gaan zitten...

in herinnering

Zo ongeveer moet mijn oude MacPlus zich gevoeld hebben na het overlijdensbericht van Steve Jobs... (Ton Frederiks.)

Sad Mac Herinneringen aan Steve Jobs lopen vanzelf over in herinneringen aan Apple, aan de Macintoshes die je had, aan je favoriete Mac â&#x20AC;&#x201C; wat mij betreft de IIci â&#x20AC;&#x201C;, aan mijn eerste iPod die me tijdens het opnemen van een interview nog eens lelijk in de steek liet en onmerkbaar ineens ook aan mijn HTC Desire Z, een Android-mobiel, inderdaad ja. Jobs, die met zijn 1984-commercial bij de introductie van de Macintosh aangaf dat je vrij was met je Mac, en het later met de veelgeprezen Think Different-commercial opnam voor dwarse denkers, voor vrijheid eigenlijk. En nu, 27 jaar na de 1984-commercial, zitten we gevangen in de omheining die Apple voor ons heeft opgericht, in de Cloud van Apple, en moeten we boodschappen gaan doen met Messages, terwijl we al WhatsApp hebben, mogen de medewerkers van Apple geen stukje schrijven ter herdenking aan Jobs en worden onze iPads in naargeestige Chinese fabrieken gefabriceerd. Over de doden niets dan goeds, en dat lees je ook in deze herinneringen van medewerkers van Dzone, van de generatie die DTP groot hielp maken, van de nieuwe generatie Apple-fans zoals de mensen van Onemorething, de iPadclub, allemaal meningen van mensen die het universum dat Jobs heeft geschapen liefhebben. Wat was ik blij met mijn eerste Mac512, toen ik niet meer op een lichtbak tijdschriften in elkaar hoefde te plakken, en dat ben ik nu nog steeds als ik Lightroom start op mijn 27-inch iMac. Jobs heeft op mijn werk, de manier waarop ik van muziek geniet, enorme invloed gehad. Ik klik nog maar eens een liedje aan in mijn iTunes-muziekbibliotheek en start Genius. Thanks, Steve... Hans Frederiks

in herinnering

Foto: Peter Villevoye

Gemis Geen betere plek voor een laatste groet dan op de matzwarte schuttingen van de in aanbouw zijnde Apple Store aan het Leidseplein in Amsterdam.

Indrukwekkend Ik werd voor het eerst met een Apple Macintosh geconfronteerd toen ik bij ‘The Frame’ in Amsterdam samen met wijlen Jan Hein Koningveld (directeur Neroc) kennismaakte met Jan Willem Doornbos. Toen deed ik er nog wat lacherig over. Maar dat veranderde toen ik niet veel later de Macintosh II zag bij TextLitho in Lunteren. Met de toen nog zeer beperkte mogelijkheden op het gebied van fullcolour beeldverwerking, werd mij wel duidelijk dat het einde van Hell, Scitex, Crosfield en Dainippon Screen werd ingeluid. In 1989 startte ik binnen prepressbedrijf Neroc het bedrijfje Impacon, we gingen Apple’s verkopen aan de klanten van de toen nog vele prepressbedrijven binnen de groep. In die tijd bezocht ik vooral de bekende Seybold-congressen in San Francisco, waar Jonathan Seybold het DTP-

tijdperk inluidde door naast Steve Jobs ook de kopstukken van Adobe (John Warnock), Quark (Tim Gill), Aldus (Paul Brainerd) en Microsoft (Bill Gates) samen op het toneel te zetten. Indrukwekkende momenten. Seybold bestaat niet meer, maar was vele jaren voor mij een baken in de ontwikkelingen op het gebied van publishing, eerst print, maar later ook audiovisueel en natuurlijk het web. Steve was meerdere keren keynotespreker, natuurlijk ook op de WWDC’s (World Wide Developers Conference) die ik bezocht. En keer op keer indrukwekkend. Lees de boeken iCon en Odyssee om het hele verhaal van Jobs en Apple te ervaren en begrijp hoe bijzonder hij was voor de gehele publishing-wereld. Dus niet alleen de iPod, iPhone en iPad. Peter Luit, www.luit.nl

Nadat ik die kille donderdagochtend op mijn iPad las dat Jobs was overleden, heb ik de rest van de dag aan me voorbij laten trekken. Ik besloot die dag zelfs geen Appleapparaten meer aan te raken. Het viel me toen meteen op hoe vaak je een iPhone of iPad mist. Ik graaide telkens mis in mijn broekzak en dacht ook meermalen: dat ga ik even op mijn iPad nakijken of uitpluizen. Zo merk je hoe sterk die apparaten al in je werk én privéwereld zijn binnengedrongen. Obama beschreef het uiterst treffend en schrijnend: ‘Much of the world learned of his passing on devices he invented.’ Ik dacht ook aan zijn vele indirecte invloeden. Hoe zou de wereld zijn zonder Windows, zonder DTP, zonder HTTP, zonder apps? Zijn gezin, familie, vrienden, goede kennissen en directe collega’s zullen hem als persoon missen. Maar bij de meesten van ons rest de vraag: is Apple in staat om ook zonder Jobs zinderende nieuwe producten te maken? Ik denk van wel. Vertrok hij in ‘85 met ruzie, ditmaal heeft hij zijn vertrek en opvolging enkele jaren voorbereid – zoals we van hem gewend zijn, dus dat belooft wat... Peter Villevoye, www.studea.nl

in herinnering

Koning Midas Ik ben niet het type dat snotterend bloemen legt bij de pilaar van een Parijs viaduct waartegen een prinses zich te pletter heeft gereden. Ik laat geen traan om de rock ster die zijn nirvana vindt door een kogel door zijn hoofd te jagen. De dood van een smartlappenkoning hoeft voor mij niet massaal te worden beweend in de Amsterdam Arena, laat staan live op de tv. Als ik verdrietig ben om de dood van Steve Jobs, is het omdat deze koning Midas nog zoveel rommel in goud had kunnen veranderen. Zoals de decoder van KPN Glasvezel. De harddiskrecorder.

De kaartjesmachine op het station. De kookplaat. De belastingen. De verzekeringspolis. De pensioenregeling. De politiek. De wereldvrede. Het klimaat. De relativiteitstheorie. De aarde. Het universum. Het leven. De dood. Het cellofaan om de doosjes Earl Grey van Pickwick. We hebben één troost. Nu Steve Jobs daarboven zit, wordt de hemel stukken aantrekkelijker. Op een cartoon van Hajo de Reijger zien we God aan de hemelpoort komen, waar Steve Jobs staat te wachten. ‘Je bent laat.’ Peter van Ammelrooy, journalist van de Volkskrant

Levensbepalend

reclamebureaus. Het tekenen ging mij gemakkelijk af. Ik had destijds namelijk al gewerkt met Illustrator 88. Eén ding was extreem moeilijk voor iemand die alleen met Macs had gewerkt. Destijds draaiden de pc’s waarop ik bij dat bedrijf mijn werk moest doen, op MS-DOS. Het kwam dus regelmatig voor dat ik langer bezig was om mijn bestanden van harde schijf naar een floppy te kopiëren, dan dat ik nodig had om mijn ontwerpen en presentaties te maken. Ik heb toen ook besloten dat ik voor mijn eigen werk een Mac-systeem zou aanschaffen. Steve Jobs’ visie, dat een grafische gebruikersinterface iedereen in staat kon stellen om productiever te zijn, heeft mijn hele carrière bepaald. Zonder Steve had mijn leven er beslist anders uitgezien. Albert Kiefer, visual designer, www.albertkiefer.nl

Elf Steves Ik kende Steve persoonlijk. 27 jaar geleden. 1985. Mac Classic geloof ik. Het was geweldig. In 1990 mocht ik even voor hem werken. Zeist. Stage. In 1992 had ik zonder hem mijn studie niet gehaald. Powerbook met kleurenprinter. En in 1999 mocht ik weer voor hem werken. En op dit moment leven er elf Steves bij mij thuis. Als je de iPods meetelt. Ik heb er één altijd in mijn linker broekzak. iPhone. Heel persoonlijk. Eigenlijk staat mijn hele persoonlijkheid op de iPhone van Steve. Bijna 4S. Steve leeft in zijn producten. En gaat bij mij nooit meer het huis uit. Bedankt Steve. Hans Voorn, ex-salesmanager Apple

Tragische held Een van de frustraties van techneuten is dat techniek tegenwoordig anoniem is geworden. Uitvinders als Da Vinci en de gebroeders Wright kennen we bij naam, moderne uitvinders zijn deel van een team of hun patenten staan op naam van een bedrijf. Steve Jobs was hierop de uitzondering. Wie Apple zegt, zegt Steve Jobs, wie de Apple-techniek prijst, prijst Steve Jobs.

In 1988 kwam ik net van de kunstacademie in Maastricht. Ik had bij een plaatselijke copyshop in Heerlen net wat zitten spelen met een Mac Plus-computer. Dat was zo’n ‘draagbaar’ gevalletje met een 9-inch zwartwit schermpje. Veel kon er niet mee, maar toch… Ik had er mooi de uitnodigingen voor de eindexamenexpositie mee gemaakt en die op een laserprinter messcherp uitgeprint, zodat onze ouders allemaal een puike uitnodiging kregen voor de afsluiting van onze studie. Op basis van mijn opgedane ervaring met dat kleine Macje kon ik nog geen week na mijn diploma-uitreiking al aan de slag bij een businessgraphicsbedrijf in Heerlen. Daar was het diapresentaties maken voor de provinciebesturen, DSM en grote

Die Apple-techniek heeft jarenlang een marginaal bestaan geleid. De prachtigste computers werden wereldwijd door een paar mensen gebruikt, in nichemarkten zoals de grafische industrie. Eigenlijk is dat nog steeds zo. De computerwereld is Microsoft, het is niet anders. Apple en Steve Jobs hebben hun naam gevestigd met de iPod, iPhone en tegenwoordig de iPad, ongetwijfeld prachtige producten, maar toch frivoliteiten voor de

moderne mens op zoek naar afleiding en vertier. Doet me denken aan de schrijver Nabokov, die een volstrekt uniek oeuvre bij elkaar heeft geschreven, maar altijd de auteur zal zijn wiens naam op de cover van een boek staat naast een verleidelijk gekleed Lolita- meisje. Ik geloof dat de grafische industrie inmiddels is overgeschakeld op Microsoft. En zo’n coltrui zit ook veel te ongemakkelijk. Jan Verberne, eindredacteur Dzone

in herinnering

Steve Jobs, Bob Dylan en de Beatles

Meer dan dingen Er zijn maar een paar objecten die ik zou redden als mijn huis in brand zou staan: mijn aquarellendoos, mijn portemonnee en zonder twijfel mijn iPad, mijn MacBook Air en mijn iPhone. De rest van de spullen die mij interesseren zijn of te omvangrijk (mijn stripboekenverzameling) of te groot om in de haast even snel te pakken (de mooie toonbank dat we gebruiken als keukenkast). Alle dingen kunnen mij gestolen worden, omdat ze louter dat zijn:

dingen. Maar mijn Apple-apparaten hebben zoveel van wat in mijn hoofd speelt: mijn geheugen staat verdeeld tussen mijn iCal en mijn Evernote; mijn foto’s staan allemaal op de iPhone en Flickr; mijn muziek op de iPhone onder een orange knop, en mijn tekenschriften bewaar ik in mijn studio. Dank Steve, mijn leven is toch best overzichtelijk geworden. Luis Mendo, www.goodinc.nl

Gewoon Steve

Ruimteschip Het laatste publieke optreden van Steve Jobs was niet voor Apple-fans en de pers, maar voor de gemeenteraad van Cupertino. Eén dag nadat ik hem tijdens de keynote van de WWDC 2011 voor het laatst in levenden lijve had gezien, stond hij daar het spectaculaire ontwerp van de nieuwe Apple-campus toe te lichten aan de bestuurders van de stad. Het wordt een enorme glazen donut met een omtrek groter dan het Pentagon en met plek voor 12.000 werknemers. Het gebouw met de bijnaam

Steve Jobs is dood, het is een einde van een tijdperk. Wat kun je nog opschrijven wat niet al door zo velen is gemeld? Soms bijna heilig verklaringen waarin Jobs als grote inspirator voor verschillende zaken wordt geroemd, terwijl anderen het juist als een moment zien om kritiek te uiten op Apple dat ‘steeds meer eigenschappen van oervijand IBM lijkt te hebben overgenomen’. Of op Jobs want ‘hij was heus niet altijd zo aardig als ie met zijn verkeerde been uit bed was gestapt en je bij hem in de lift stond’. Jobs zelf vond zijn inspiratie deels in de muziek van Bob Dylan en de Beatles. ‘Ik denk vaak in songteksten’, zei hij ooit en ‘Apple is net als de Beatles. Zij vulden elkaar aan. Want je moet met de beste mensen samenwerken, zodat de som groter is dan de afzonderlijke delen.’ De geschiedenis die hij deelde met Bill Gates omschreef hij met een regel uit het Beatles-lied ‘Two of us’ en bij de introductie van de Macintosh in 1984 citeerde hij Bob Dylans ‘The times they are a-changin’’. Jobs persoonlijke boodschap, die hij nadat hij de eerste keer ziek was geworden een aantal keren formuleerde, was vooral dat je jezelf moet zijn. Zoals Bob Dylan zong in ‘Subterranean Homesick Blues’: ‘Don’t follow leaders... watch the parkin’ meters.’ Herbert van Staveren, www.vanstaveren.org

ruimteschip is ontworpen door de wereldberoemde architect Lord Norman Foster. Wanneer de nieuwe campus in 2015 wordt opgeleverd, zal Steve er zelf niet meer van kunnen genieten, maar ik beschouw dit architectonisch wonder toch echt als Jobs’ absolute meesterwerk. Een meesterwerk met een beduidend langere levensduur dan een Mac, iPod, iPhone of iPad. Een gebouw waardoor ik me hem nog lang kan blijven herinneren. Jan David Hanrath, onemorething.nl

In juni 2008 vlogen we naar de WWDC om Steve Jobs voor het eerst in levenden lijve te zien. Hij zou daar de iPhone 3G aankondigen. Wat me is bijgebleven is dat hij – gek genoeg – zo gewoon overkwam. Bijna als een huisvriend, die al honderden keren op je beeldscherm is voorbijgekomen. Terwijl je bij andere bekende mensen nog wel eens denkt: is dat ‘m nou, was er bij Steve geen twijfel mogelijk. Het beeld van de man was in mijn netvlies gegrift en alles klopte. Je kon na de keynote gewoon naar hem toelopen en hem aanraken. Maar dat deed je niet, omdat iedereen wel besefte wat voor een uitzonderlijke man het was. Gonny van der Zwaag, www.iPhoneclub.nl en www.iPadclub.nl

in herinnering

‘Was Steve Jobs de perfecte CEO? Nee? Noem dan eens een ander.’ Steve Levy, journalist o.a. voor Time

‘De sector heeft zijn grootste visionair verloren. Mensen zeggen dat van Mark Zuckerberg, maar die doet alleen software. Steve Jobs deed hardware, hij deed software, hij deed alles.’ Jay Yarow, redacteur Business Insider ‘Hij vond de pc uit, verbeterde die, bracht een bedrijf aan de rand van de afgrond en maakte het daarna de meest waardevolle ter wereld en veranderde de wereld van muziek en telefonie voor altijd.’ Michael Gartenberg, analist bij Gartner, in een tweet

‘Over honderd jaar zal Bill Gates worden herinnerd vanwege zijn filantropie, niet vanwege zijn technologie zoals mensen aan Andrew Carnegie zullen denken vanwege zijn schenkingen aan het onderwijs, niet vanwege het fortuin dat hij maakte in de staal industrie. Maar over Steve Jobs zullen ze zeggen dat hij een revolutie leidde.’ Paul Saffo, technologie-analist

‘Ik jank om een man die ik nooit heb ontmoet. Dát is invloed.’ Ryan O’Donnell, Amerikaans regisseur in een tweet

‘Van Steve Jobs was er maar één. Hij zag wat anderen niet zagen. Hij geloofde bovenal in de menselijke vindingrijkheid – om middelen te scheppen die mensen konden gebruiken, niet alleen om ons leven te verbeteren maar om – letterlijk – de wereld te veranderen.’ Woordvoerder van de Verenigde Naties in New York

‘Voor iedereen die het geluk heeft gehad om met hem te mogen samenwerken is dat een waanzinnig grote eer geweest. Ik zal Steve enorm missen.’ Bill Gates, Microsoft

‘We begonnen Panic met twee dingen: 500 dollar en een liefde voor de Mac. We hadden geen idee wat we aan het doen waren. Gelukkig had iemand anders dat wel.’ Oprichters softwarebedrijfje Panic

‘Zo heel af en toe komt er iemand die niet gewoon de lat hoger legt, maar die een heel nieuwe meetlat maakt.’ Dick Costolo, CEO Twitter

‘Als de Mac er niet was geweest, had ik vermoedelijk nooit een computer aangeraakt.’ Tom Muller, designer in Londen

‘We hebben iets verloren dat we niet terug zullen krijgen.’ Steve Wozniak, medeoprichter Apple

‘Zonder Steve Jobs visie en ongelooflijke bereidheid risico’s te nemen zou Adobe niet zijn wat het nu is.’ John Warnock, medeoprichter Adobe

‘Steve Jobs was een genie die net zo in onze herinnering zal blijven als Edison en Einstein. Zijn ideeën zullen de wereld nog generaties lang vormen.’ Mike Bloomberg, burgemeester New York

‘Er is waarschijnlijk geen groter eerbetoon aan het succes van Steve Jobs dan het feit dat velen van zijn overlijden hoorden op een apparaat dat hij heeft uitgevonden.’ Barack Obama, president van de VS

in herinnering

De goede kant op Vanaf 1985 werk ik vrijwel dagelijks met een Apple. Het begon met één MacPlus en op dit moment zijn er drie iPods, twee iPhones, drie iPads, drie MacBooks en één iMac in huis. En 3TB en 1TB TimeCapsules en een AppleTV natuurlijk en ik mis vast nog het een en ander. Alles is gesynchroniseerd, gebackupt en beveiligd, laatstelijk in de iCloud. Ik weet het niet zeker, maar gezien de zelfverzekerdheid waarmee Steve Jobs in 1984 de

Mac en in 1999 de iMac introduceerde leek het alsof hij deze woninginrichting had voorzien. Hij zag een punt op de horizon en ging daar stoïcijns op af. Natuurlijk ging dat niet altijd in een rechte lijn, maar hij meanderde onmiskenbaar en onverdroten de goede kant op. En als je op de bestemming aankomt vergeet iedereen de bochten en omwegen. Maar Steve Jobs besefte denk ik dat je pas in retrospectief zeker weet of je meer goede dan verkeerde afslagen hebt genomen en welke goed en

fout waren. Iedereen die de opkomst van de personal computer heeft meegemaakt, van de ZX81 tot de Commodore 64, van de Atari tot de ZX Spectrum, van de Acorn BBC tot de Tulip en van OS2/Warp tot Windows, van Basic tot Pascal en van Unix tot Linux weet dat het allemaal anders had kunnen lopen, maar zo liep het niet, we zijn de pc bijna voorbij. Ik ben benieuwd naar het punt op de horizon. Gert Jan Oelderik oud-hoofdredacteur MacWorld en voormalig Landenmanager Retail Apple

Positieve emotie

Oscar Kneppers (was hoofdredacteur en later uitgever van MacWorld) en zijn eerste Mac 512K uit 1986. Hij was twintig toen hij zijn eerste Mac kocht. Deze foto is van vorig jaar.

De geniale Jobs Ergens begin 2003, het begin van de vijf jaar als hoofdredacteur bij Dzone, werd ik nog samen met andere pers uitgenodigd voor een reis naar Parijs voor de keynote van Steve Jobs, die we daar met een live verbinding op een scherm te zien kregen, haha. Het was meteen het laatste Apple-persreisje dat ik heb meegemaakt, want het merk ging zich vanaf dat moment minder op creatieve professionals en hun vakbladen richten, en meer op de consument. Waar ik ze dankbaar voor ben, want mijn digitale leven is er de laatste jaren enorm op vooruitgegaan. Jobs wist het met Apple te presteren design en gebruiksvriendelijkheid in software en hardware bij de gebruikers te brengen. Ik ben niet per

In ‘93 kreeg ik een Mac Color Classic te leen. Ik had nooit zoveel met computers, vond het in het algemeen een hoop gedoe. Wat games betrof gaf ik de voorkeur aan Atari, cartridge erin en spelen. Gehannes met cassettebandjes en commando’s zoals bij de Commodore 64 was niets voor mij. Maar jaren later bij deze Mac voelde dit direct anders. Ik vond dat ding mooi, de interface was prettig en hij lachte bij het opstarten! Toen ik in deze periode stage liep bij IDG, waar ik mijn eerste werk maakte dat werd gepubliceerd (een cover voor MacWorld, onder de bezielende leiding van Oscar Kneppers), hoorde ik voor het eerst van Steve Jobs. Wat een verschil met Bill Gates, zeg. De nerd die vanuit de computer denkt versus de technohippie die vanuit de gebruiker en vormgeving denkt. Het was zoveel malen prettiger om achter een Mac te zitten dan achter een pc. De typografie, het design, de fijne interface. Daar werd ik zowaar blij van. Jobs bracht daarmee voor mij positieve emotie in de digitale wereld. Overigens, de laatste film waarbij ik een traantje heb weggepinkt was Toy Story 3. Ik vind het een leuke gedachte dat Steve Jobs daar medeverantwoordelijk voor was. Eric Huysen, vormgever, illustrator en mede-eigenaar Moker Ontwerp, www.mokerontwerp.nl

definitie een Apple-lover, maar ben behoorlijk grafisch ingesteld en gevoelig voor dingen die er mooi uitzien. Voeg daar de ease-of-use aan toe en ik was overtuigd. Tegelijk was ik eindelijk af van de errors, ingewikkelde workarounds en blauwe schermen van Windows, en later ook van het complexe gedoe met mijn mobiele telefoons. En dan hebben we het nog niet gehad over de geniale iPad. Maar dat is de geniale Jobs: iemand die het voor elkaar kreeg producten te bedenken die precies inspelen op dat waar de mens behoefte aan heeft. We zullen hem missen, maar hij heeft ons een geweldig voorbeeld gegeven van een onderneming die deze essentie begrijpt. Bert Hagendoorn, Adobe User Group, ex-hoofdredacteur van Dzone, www.berthagendoorn.nl

advertentie

Nieuwe design producten van Daff nu verkrijgbaar in Nederland

www.daff.co/nl

strip Han Hoogerbrugge

Han Hoogerbrugge (1963)

beeldend kunstenaar. Tekent dagelijks voor prostress.com, wekelijks voor de Volkskrant, maandelijks voor Tijdschrift voor Marketing en tweeÂ maandelijks voor Bright en Ketens. Âť www.prostress.com / www.Shop-Around.nl

gadgets

Apple-dingetjes

En wat heeft Steve Jobs ons gebracht? Prachtige Apple-dingetjes! Een greep uit ‘zijn’ productie.

Bondi-blauw Apple vond na de eerste Macintosh de alles-in-één computer opnieuw uit: de Bondi-blauwe iMac. Wat een prachtig ding. En Wat voor de iPod geldt, geldt ook voor de iMac: geen enkele fabrikant kon ze echt imiteren, laat staan verbeteren. Toen de beeldbuisschermen werden vervangen door LCD-schermen werden ze alleen maar mooier en functioneler.

Siri Wat moet je verder nog schrijven over de iPhone, de snelst verkopende smartphone ooit? Misschien dat de fabrikanten van Androidmobielen erg hun best doen gelijke tred te houden en Apple proberen in te halen. Probeer Siri maar eens in te halen, sukkels...

Muziek! Weg met die onhandige, lelijke, onwerkzame MP3-spelers als de RIOone. Hier was de MP3-speler die de standaard ging zetten: de iPod. Een hard schijfje van vijf gig, een slimme interface en verbinding met iTunes om je songs te managen. Nooit door een andere fabrikant verbeterd. Alleen door Apple zelf.

gadgets

Zingende diskdrives

Rustgevende tabletjes

De Macintosh 128K was de eerste, maar degene waar je naast MacPaint en MacWrite echt wat mee kon doen, was de Macintosh 512K. Om er prettig mee te werken had je een tweede diskdrive nodig, waardoor je dus in totaal twee 3½inch diskettes van 400K kwijt kon. Systeemdiskette in de ene, programmadiskette – PageMaker – in de andere. Die eerste diskdrives maakten een zangerig, muzikaal geluid als er van de schijfjes gelezen en naar de schijfjes geschreven werd. Voor de rest was die Mac stil. Een monumentaal apparaat.

Er werd bij de introductie schamper over de iPad geschreven: een grote iPhone of iPod, meer niet. Motorola, Samsung en al die andere fabrikanten proberen uit alle macht een iPad-achtig apparaat te maken. Maar wat wil de koper? Een iPad.

Muizenissen Ik weet dat het vloeken in de kerk is, maar met muizen hoeft Apple bij mij niet aan te komen. Van de hockey-puck-muis kreeg je bij eerste aanblik al RSI, de geheel ovale muis met knopjes aan de zijkanten met het tepeltje bovenop die je als geheel moest indrukken om mee te klikken: een monster. En dan natuurlijk de eerste muis met ‘touch’ die bij foute aanraking van alles doet wat je niet wilt. Ik houd het nog steeds bij mijn oude afgeragde tweeknops Logitech-muis met scrollwheel. Lelijk, maar functioneel, in plaats van mooi maar slecht werkend.