Reis&Co september 2019 by Sybylle Kroon

September 2019 De reisbijlage van NDC mediagroep

De verleiding van

Cuba

Culinaire tuinreis

Engeland

Lekker leven

in de ArdĂ¨che

Het BraziliĂŤ van

Vespucci

Wereldwonderen in Twente

Heerlijk cruisen!

Ontdek Europa's mooiste rivieren...

Heeft u de nieuwe brochure voor 2020 al?

editie 2020

Feenstra

Riviercruises

e rivieren tijdens Ontdek Europa’s mooist uise van Feenstra! gde riviercr een volledig verzor

feenstrarijnlijn.nl 23-08-19 15:21

4788 - Reisgids

2020.indd 1

en boek een riviercruise van Feenstra!

Riviercruises 2020 Met Feenstra Rijn Lijn heeft u keuze uit vele prachtige cruises over de Rijn, Moezel, Saar, Neckar, Main en Donau. Verder bieden wij unieke reizen over de Nederlandse en Belgische wateren. Een riviercruise van Feenstra staat garant voor comfort, afwisseling, gezelligheid en uitstekende verzorging.

Tel. 026 445 28 05

Daarom kiest u voor Feenstra Zeer uitgebreid aanbod op de Rijn, Moezel, Saar, Neckar, Main en Donau en de Nederlandse & Belgische wateren Keuze uit 72 verschillende riviercruises en 8 comfortabele schepen Verzorging op basis van volpension Busvervoer van en naar Antwerpen mogelijk bij de meeste reizen Nederlandstalige reisleiding Interessante excursies Op alle cruises prijsgarantie

Onze bestemmingen • Nederland & België • Luxemburg & Duitsland • Zwitserland & Oostenrijk • Hongarije & Slowakije • Kroatië, Roemenië & Servië

Meer informatie • Ga naar uw ANVR reisbureau • Op www.feenstrarijnlijn.nl • Volg ons op Facebook! • Of bel 026 445 28 05

www.feenstrarijnlijn.nl

Pagina 3

Blij f n e k k e d t n o De tijd dat Vespucci en Columbus de wereldzeeën bedwongen op zoek naar nieuwe werelden, ligt ver achter ons. Maar ook nu onze aarde helemaal in kaart is gebracht, valt er nog genoeg te ontdekken. Reis&Co brengt je in deze editie naar oorden ver én dichtbij. Van Cuba tot Twente en van Brazilië tot Berlijn. Ga je mee?

Check onze website en sociale media voor meer verhalen, fotoreportages, video’s, het laatste reisnieuws en interessante Reis&Co-aanbiedingen.

Met alles over de Camper Caravan Wereld 13 | 14 | 15 september 2019 Expo Assen

www.facebook.com/ndcreisenco

Inhoud

reis.en.co

De verleiding van Cuba

Culinaire tuinreis Engeland

Kerstsfeer in Berlijn

www.reisenco.nl

11 Camper Caravan Wereld 19 Campinglife in Frankrijk 20 Het Brazilië van Vespucci 22 Lekker leven in de Ardèche 24 Vergeten slag om Overloon

Colofon Reis&Co: de reisbijlage van NDC mediagroep Redactie: Sybylle Kroon Eindredactie: Sanne Eva Dijkstra Coördinatie: Martin Messing, Productiehuis NDC Vormgeving: Henk Haan Sales&Support: Kaya Otten, kaya.otten@ndcmediagroep.nl, telefoon 06 13 21 41 31.

25 Wereldwonderen in Twente 26 Rock-‘n-Cruise

Pagina 4

De verleiding van Denk je aan Cuba, dan hoor je de muziek van de Buena Vista Social Club, zie je kleurrijke oldtimers, ruik je sigaren en proef je de sfeer van de Cariben. Cuba weet je zintuigen op allerlei manieren te verleiden. Tel daar de fraaie natuur en het aangename klimaat bij op en je hebt een nieuwe bestemming voor je bucketlist.

Nostalgisch en opzwepend Stilzitten is onmogelijk als je de klanken van Buena Vista Social Club hoort. Het is de muziek van Cuba, vernoemd naar een club die in de twintiger en dertiger jaren van de vorige eeuw furore maakte in de hoofdstad Havana. Nostalgisch, met dat typisch Caribische sfeertje. Ken je het niet? Zoek dan eens het nummer Chan Chan op, doe je ogen dicht en luister… Je bént op Cuba. Melancholische klanken worden op dit Caribische eiland afgewisseld met opzwepende ritmes als salsa en trova. Muziek is een belangrijk onderdeel van de Cubaanse cultuur. Je komt het dan ook overal tegen: op straat en in de vele (muziek)cafés en clubs.

wensen over. Maar dat brokkelige maakt de stad juist zo bijzonder en fotogeniek. Al die stokoude Amerikaanse auto’s passen perfect bij dit straatbeeld.

Afwisselend landschap

Havana

Beroemde sigaren Wat ook bij de Cubaanse cultuur hoort, zijn sigaren. Het eiland is vruchtbaar en kent een ideaal klimaat voor het telen van tabak. Niet zo gek dus dat je veel tabaksplantages ziet en talloze plekken waar je de rookwaar kunt kopen. Cubaanse sigaren worden door kenners gezien als de beste ter wereld. En het zijn vaak dure jongens. Het sigarenmerk Cohiba is een van meest legendarische. Vroeger werd de sigaar speciaal voor Fidel Castro en andere bobo’s van de communistische partij gemaakt. Sinds 1982 is de Cohiba ook voor gewone burgers te koop – als ze die tenminste kunnen betalen.

Steden met Spaanse invloeden Cuba heeft tal van steden waar de invloed van de Spaanse kolonisten nog te zien is. Trinidad aan de zuidkust, bijvoorbeeld. Het Cuba van vroeger vind je nog steeds in het Trinidad van nu. De monumentale stad Cienfuegos staat

De zonaanbidder en snorkelaar is aan de kust van Cuba aan het goede adres. Ook de natuurliefhebber kan zijn hart ophalen op het Caribische eiland. Er zijn verschillende natuurgebieden waar je van de tropische ﬂora en fauna kunt genieten. Tussen de wilde orchideeën en talloze varens ontdek je fraaie vlinders en misschien zelfs wel een kolibrie. Het eiland kent vlakke gedeelten, glooiende landschappen en bergen, met in het Sierra Maestra-gebergte de hoogste top: De Pico Turquino ligt 1974 meter boven zeeniveau. In de bergachtige gebieden vind je ook verkoelende watervallen, zoals bij El Nicho. Regenwouden, moerassen en mangrovebossen worden afgewisseld met tabaks-, suikerriet-, cacaoen bananenplantages.

De smaak van Cuba

Trinidad

bekend om de brede boulevards en koloniale panden. En er is natuurlijk de hoofdstad Havana. La Habana Vieja is het oudste deel van de stad. Het bestaat uit een kleurrijke en eclectische verzameling van gebouwen in rococo, neoclassicistische en barokke bouwstijl. Hoewel het werelderfgoed is, laat het onderhoud aan deze panden te

Tropische verrassingen als kokosnoot, ananas, banaan, mango en papaja zijn op dit eiland doodgewoon. Je krijgt vers sap, eieren en kofﬁe bij het ontbijt. Cubanen maken geen bammetjes voor de lunch, maar nuttigen net als bij het diner een warme maaltijd. Geen exquise keuken, maar gerechten met ingrediënten van wat het land te bieden heeft. Rijst, bonen, kip, vis, groente en salade. En als je geluk hebt: kreeft. Al je zintuigen worden aan het werk gezet als je op Cuba bent. Niet alleen wat je ziet, ruikt, hoort en voelt, ook wat je proeft maakt je Cuba-ervaring compleet.

agina 4

Pagina 5

Cuba Cubaanse sferen

Cuba Ligging: Caribisch gebied, ten zuiden van Florida Hoofdstad: Havana Aantal bewoners: 11 miljoen Oppervlakte: 110.000 km2 (Nederland 42.000 km2) Klimaat: tropisch savanneklimaat Taal: Spaans Valuta: Cubaanse peso Vliegduur: 10 uur

o Communistisch land auto’s Cuba staat vooral bekend als een authentieke reisbestemming. Een land waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan, als je naar het straatbeeld kijkt. Dat is het gevolg van het beleid van de a aan communistische regering die al sinds 1959 het land bestuurt. Fidel Castro was tussen 1959 t en 2008 de belangrijkste leider. Revolutionair a kunt Che Guevara bekleedde diverse posities in de regering van Castro. Cuba lag regelmatig in de brie. clinch met de Verenigde Staten, met een Amepen en rikaans embargo als gevolg. e top: de allen, ovecao-

Ook de weigering van Cuba om goederen te importeren – behalve uit Rusland, bondgenoot van Cuba – leidde er onder meer toe dat er nu nog veel auto’s uit de vijftiger en zestiger jaren rondrijden. Onder Obama verbeterde de relatie tussen Cuba en de VS en werd het handels- en reisverbod tussen Cuba en Amerika versoepeld. Daardoor zie je op sommige plekken nieuwe handel ontstaan, al zul je een McDonalds hier nog niet tegenkomen. Behalve op Guantánamo Bay, maar deze Amerikaanse marinebasis – inclusief beruchte gevangenis – is voor reizigers niet toegankelijk.

Bekende Cubaanse drankjes

Op Cuba wordt naast tabak ook suikerriet verbouwd. gt Bijproducten van suikerriet vormen de basis voor een van de n geen populairste drankjes: rum. Havana Club en Santiago di Cuba diner zijn de bekendste merken. Ook Bacardi is van oorsprong hten Cubaans. Met rum mix je lekkere cocktails. t, Dit zijn vier populaire varianten: kreeft. a Cuba Libre - cocktail met rum, cola en limoensap wat je Mojito - cocktail met rum, limoensap, rietsuiker en munt Saoco - cocktail met rum, kokoswater en limoen Daiquiri - cocktail met rum, limoen en suiker

Deze reis laat u alle gezichten van dit mooie eiland zien; van het rijke koloniale verleden naar de belangrijke plaatsen ten tijde van de revolutie. Van de mooie natuurlandschappen naar de parelwitte stranden… u zult het allemaal beleven. Viva Cuba!

13 dagen Cuba vanaf €2550,- p.p.

Boek deze reis in sept ember en ontvang €50,- kort ing!

Inclusief: • reis in airconditioned touringcar • vervoer opstapplaats – Schiphol en terug inclusief lunchpakket • vluchten Amsterdam – Havana – Amsterdam • luchthavenbelastingen • brandstof- en veiligheidstoeslagen • 12 kg handbagage en 23 kg ruimbagage • verzorging op basis van halfpension • kamer met bad/douche, toilet in hotels/hostels/ casa particulares • National Geographic reisgids per kamer • Nederlandssprekende reisleiding dag 1 t/m dag 12 • genoemde excursies en entreegelden t.w.v. € 221,-: ✓ kookworkshop ✓ ﬁetsexcursie ✓ rit met klassieke auto’s ✓ muziek- en dansavond in Tropicana ✓ entree sigarenfabriek ✓ tabaksboerderijen ✓ Museum 1961 ✓ bezoek Hacienda Iznaga Meer informatie over ✓ salsa-les deze reis naar Cuba? Neem dan contact op Aantal dagen: 13 met Dalstra Reizen, Vertrek: 26 februari 2020 en 28 oktober 2020 www.dalstra.nl of Prijs: v.a. € 2550,- p.p. bel 0512 - 369 030. INFORMATIEAVOND Op dinsdag 17 september 2019 organiseert Dalstra Reizen een informatieavond over deze reis. Collega en Cuba-kenner Richard Hut geeft dan informatie over de reis en kan uw vragen beantwoorden. Aanvang 19.30 uur. Aanmelden kan telefonisch of via www.dalstra.nl

Pagina 6

Culinaire tuinreis door eland

Eng

Brexit hangt als een soort zwaard van Damocles boven Groot-Brittannië, maar de Engelsen blijven er zo op het eerste gezicht stoïcijns onder. Ze praten onvermoeibaar over tuinen, voetbal, het weer en natuurlijk tea. Maar: don’t mention the B-word. Dat deed Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon dan ook slechts af en toe, tijdens haar culinaire tuinreis dwars door Engeland.

CHESHIRE

PEAK DISTRICT & DERBYSHIRE

1 2

HERTFORDSHIRE

Proef Engeland

= overnachten = eten

4 KENT

Sybylle volgde een Gourmet Garden Trail, een splinternieuw fenomeen in Engeland. Er is geen vastomlijnd traject; je stippelt de route langs tuinen, landschappen, culinaire hoogtepunten en hotels zelf uit op de in juni gelanceerde website. Die richt zich op de regio’s Kent, Essex, Hertfordshire, Cheshire en het Peak District & Derbyshire. Naast inspiratie vind je op de website informatie over lokale eetgelegenheden, accommodaties en evenementen: www.gourmetgardentrails.com

= tuin

ESSEX

CHESHIRE

PEAK DISTRICT & DERBYSHIRE

Tatton Park in Knutsford Tuinencomplex rondom het historische landhuis Tatton Hall. De Japanse tuin is het meest opzienbarende deel van dit park. In de Gardener’s Cottage bestel je een originele afternoon tea. Op Tatton Park kun je ook een ﬁeld to fork experience ondergaan.

The Forest Distillery in Macclesﬁeld Forest Midden in het heuvelachtige landschap van Peak District ligt de zeventiende-eeuwse schuur waar Karl Bond zijn unieke Forest Gin in keramieken ﬂes brouwt met ingrediënten uit de omgeving en water uit eigen bron. De gin is te herkennen aan het logo met een marter.

The Mere Hotels die in oude landhuizen zijn gehuisvest, hebben zelf ook fraaie tuinen en golfcourts. Bij The Mere is dat niet anders. In het restaurant van deze manor kun je heerlijk eten. Het heeft twee AA Rosettes, vergelijkbaar met Michelinsterren.

Bakewell Pudding Shop in Bakewell Bakewell pudding is een van de beroemde streekgerechten uit Derbyshire. Pudding is in Engeland een verzamelnaam voor allerlei zoetigheden en desserts. Bakewell pudding is een soort mierzoet taartje, dat aan gevulde koek doet denken. Tijdens de Pudding Experience bak je je eigen exemplaar.

= specialiteit

TYPISCH ENGELS: TEA Denken wij bij thee aan een kopje thee, in Engeland is tea een veel breder begrip. Het is een soort maaltijd. High tea, cream tea, afternoon tea: ze houden allemaal iets anders in. High tea, of alleen tea, is eigenlijk een avondmaaltijd. Afternoon tea is een lichte maaltijd tussen lunch en diner. De gerechten – uiteraard ontbreken de scones niet – worden vaak op een plateau van driehoog geserveerd, die je bottom-up eet: van beneden (hartig) naar boven (zoet). Cream tea is een tussendoortje met thee (kofﬁe mag ook) en een of twee scones.

Arley Hall & Gardens in Northwich De tuinen en het kasteel van Arley Hall zijn het hele jaar open voor publiek. Hoogtepunt is het jaarlijkse tuinfestival. Alsof je in een scène van Midsomer Murders bent beland, maar dan zonder moord. In de Gardener’s Kitchen eet je eenvoudig maar erg lekker. Alles komt er vers van het land.

Chatsworth House Het landhuis en de omliggende tuinen van Chatsworth zien eruit alsof ze zo uit een ﬁlm komen. Dat is dan ook zo: Pride & Prejudice werd er opgenomen. Locals komen hier graag om te picknicken. Devonshire Arms at Beeley Een bezoek aan Engeland kan niet zonder het eten van ﬁsh & chips. Dit gerecht staat op vrijwel elke menukaart, ook op die van Devonshire Arms. In de charmante, achttiende-eeuwse inn eet je de gebakken vis met patat in een authentieke omgeving.

Arley Gardens

Pagina 7

In de kas, Tatton Park

Chatsworth House

Bakewell Pudding Shop

Scotch egg

TYPISCH ENGELS: SCONES Scones (uitgesproken als ‘skoons’ of ‘skons’) zijn hoge, iets zoetige broodjes. Ze worden altijd geserveerd met clotted cream (dikke room) en jam. Niet alleen varieert de uitspraak van het woord, ook hoe je ze belegt verschilt. Volksstammen Engelsen zweren bij eerst cream en dan jam, anderen willen juist eerst jam en dan een dot cream. Maakt niet uit, je mag helemaal zelf weten hoe jij je scones eet. De allerlekkerste komen nét uit de oven en zijn belegd met jam van Tiptree.

Forest Distillery

The Egyptian House

Tiptree jam in (hotel)potjes

ENT

t ligt ke uit nen

TUINEN VAN ENGELAND Engeland staat bekend om zijn tuincultuur- en historie. Zo kent het land onder meer de Royal Horticultural Society (RHS). Deze ‘koninklijke’ tuinbouwmaatschappij werd in 1804 opgericht om tuinieren en tuinbouw in Engeland te promoten. Dat is aardig gelukt, getuige het grote aantal Engelsen dat enthousiast tuiniert, als vrijwilliger in een van de RHS-tuinen werkt of lid is van de RHS. De RHS heeft vijf grote tuincomplexen in Engeland. Daarnaast zijn veel tuinorganisaties aan de RHS gelieerd. www.rhs.org.uk McMullen’s Brewery

HERTFORDSHIRE

Lussmans restaurant in Hertford Lussmann zit in een opvallend pand in Hertford: The Egyptian House, gebouwd anno 1825. Op de kaart biologische, vegetarische en veganistische gerechten. Er wordt gewerkt volgens het principe zero waste: alles wordt gerecycled.

McMullen’s Brewery Inmiddels staat de zesde generatie McMullen aan het roer bij en uit deze 180 jaar oude brouwerij. De brouwerij heeft zo’n 130 oor pubs, restaurants en hotels in en rond Hertford in bezit. n soort Alleen daar kun je een originele Mac’s bestellen. ens Myddelton House Gardens in Enﬁeld Hier woonde ooit de beroemde botanist Edward Augustus Bowles tussen zijn eigen tuinen. Nu leidt tuinman Bryan ien Hewitt gasten rond en vertelt met zijn typisch Britse humor de & alles over de tuin. om

sh & p die wse

Penhurst Place

ESSEX

Tiptree Tearoom in Tiptree Het is dé jam van Engeland, die uit Tiptree. In 1885 maakten ze hier de eerste jam van aardbeien. Tegenwoordig exporteren ze meer dan honderd soorten jam en marmelade naar 65 landen. In de Tiptree Tearoom kun je de beroemde jam proeven, uiteraard op een scone en met clotted cream. RHS Hyde Hall in Chelmford Veel tuinen in Engeland zijn al oud en historisch, maar Hyde Hall juist niet. Dit is een moderne tuin, waar zelfs een bananen etende plant te vinden is. Het complex heeft onder meer een ‘droge tuin’, waar nooit water gegeven wordt, maar wel van alles groeit. Wivenhoe House in Colchester Ooit stond Wivenhoe House alleen in het omringende groen, nu maakt het oude landhuis deel uit van een universiteitscampus. Van buiten oogt het hotel historisch, van binnen is het een en al comfort. In de hippe brasserie van het hotel staan klassieke en moderne gerechten op de kaart.

KENT

Woolpack Inn in Warehorne Idyllischer kan haast niet. De zestiende-eeuwse Woolpack Inn zelf is een plaatje, de omgeving een lust voor het oog en het eten voortreffelijk. Het omrijden waard! Je kunt er ook overnachten in een van de drie bijzonder ingerichte kamers. Wijngaard Gusbourne Winery in Ashford Vroeger was het zee, nu een wijngaard met een terroir van kalk, vuursteen en zand. In de wijngaard groeien tientallen druivensoorten. Hier wordt vooral mousserende wijn geproduceerd. Proeven kan ook, in het supermoderne proeﬂokaal The Nest. Penshurst Place in Tonbridge Tonbridge kan zo als set van een romantische ﬁlm ingezet worden. En dan heeft het stadje nog een beauty van een landhuis ook. Tuinman Tony Wiseman begeleidt je door de eeuwenoude tuinen van Penshurst Place, waar onder meer duizenden rozen bloeien.

SYBYLLE’S GOURMET GARDEN TRAIL

Bryan Hewitt

✓ 1100 kilometer door Engeland ✓ Door de graafschappen Cheshire, Peak District & Derbyshire, Hertfordshire, Essex en Kent ✓ Tuinen, hotels, eetgelegenheden en specialiteiten

De volledige Gourmet Garden Trail route van Sybylle plus foto’s vind je op onze website: www.reisenco.nl

4 DAGEN

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 3x diner in Berlijn • Nederlandse gids op dag 2 en 3 • driegangendiner op de terugreis

KERSTSFEER

BERLIJN

Vertrek: 28 nov.................. 5 dec. ....................

€ 299 € 299 € 315 € 299

12 dec. .................... 19 dec. .................

€ 299,**** NH Hotel Potsdam Berlin Uitstekend hotel op 20 minuten rijden van Kurfürstendamm

Inclusief: 1e rang zitplaats Vertrek: 15 september / 6 en 20 oktober / 10 november / 1, 15 en 22 december ............................. 117 Middagvoorstelling inclusief: driegangendiner op de terugreis Vertrek: 18 en 25 september / 16 en 23 oktober / 20 november / 4 december ...............123

ANASTASIA SCHEVENINGEN

Inclusief: 1e rang zitplaats Vertrek: 29 sept. / 20 okt. / 10 en 24 nov. 1 en 22 dec. / 5 en 26 jan. .................

115

ZAANSE SCHANS VOLENDAM, MARKEN

5 DAGEN

Inclusief: • 4x overnachting met ontbijtbuffet • hotels op loopafstand centrum • 3x diner in Krakau • gids in Krakau • entree zoutmijn

KRAKAU EXT R ING A HOTE E MET KOCH L T VE 18 O RTREK KT

2 dagen

KERSTSFEER

2 dagen KERSTMARKTREIS

HAMBURG

ESSEN & DORTMUND

2 dagen

PRAAG 5 DAGEN

Vertrek: 18 en 27 oktober

27 oktober ***Hotel Campanile

MEYER WERFT PAPENBURG

Inclusief: • koffie met gebak • bezoek werf met rondleiding • bezoek aan Leer • Duits driegangendiner Vertrek: 17 september / 2 en 18 okt. / 3 en 15 dec. ....................

Extra bij te boeken: bus excursie met entree Auschwitz en Birkenau € 29,- p.p.

€ 459,18 oktober ***Vienna House Krakau

KERST IN

Incl.: • koffie+gebak • entree Zaanse Schans • boottocht Volendam-Marken • driegangendiner Vertrek: 18 sept. / 3 okt. ......................

BUS-BOOTTOCHT

2e MAASVLAKTE Inclusief: • 4x overnachting met ontbijtbuffet • 2x driegangendiner in het hotel • 1x welkomstdrankje bij het avondeten • 1x kerstdiner inclusief 1 drankje • 1x driegangendiner in Praags restaurant • gids voor een halve dag door Praag met Praagse Kerstkribben, inclusief Glühwein • gids voor een dag voor bezichtiging Praag en Karlstein • rondvaart met koffie en kerststol

Inclusief: • 7 uur durende cruise • koffie en gebak aan boord • warm/koud buffet aan boord • bezoekerscentrum Vertrek: 19 oktober..................................

€ 455,-

Vertrek: 23 dec. .............

ROTTERDAM Inclusief: • koffie en gebak • rondvaart havens • entree Euromast • bezoek Markthal • driegangendiner Vertrek: 25 september / 5 en 26 oktober / 21 november ....... BUS-BOOTTOCHT

KERSTREIS

3 dagen

2 dagen

DÜSSELDORF & KEULEN

VALKENBURG & MAASTRICHT

NOORD-HARZ

BIESBOSCH Inclusief: • koffie in de touringcar • 5 uur durende vaart • koffie en gebak aan boord • lunch met kroket aan boord • driegangendiner op de terugreis Vertrek: 18 september ..............................

BUS/BOOTTOCHT

Inclusief: • overnachting in 3*** hotel met ontbijtbuffet • plattegrond van Hamburg

Inclusief: • overnachting in 4**** Welcome hotel in het centrum van Essen met ontbijtbuffet • plattegrond

Inclusief: • overnachting met ontbijt in 4**** NH hotel in centrum • plattegrondjes van Düsseldorf en Keulen

Inclusief: overnachting met ontbijt in 3***hotel in centrum van Valkenburg

Inclusief: • 2x overnachting met ontbijtbuffet • 2x diner in het hotel • gids in Wernigerode • afscheidsdiner op de terugreis

Vertrek: 12 en 19 dec.. ......

Vertrek: 13 en 19 dec. ....

Vertrek: 12 en 19 dec. ......

Vertrek: 12 en 19 dec. ...............

Vertrek: 6 december........

4 dagen

€ 125,-

3 dagen

BERLIJN

ANTWERPEN, GENT, BRUGGE

€ 135,-

ANDRÉ RIEU IN ANTWERPEN

119,-

6 dagen

NIEUWJAARSCONCERT

MUSIKHERBST WILDE KAISER TIROL

€ 275,-

4 dagen

LONDEN

STAMPPOTTOCHT IJSSELCRUISE

Inclusief: IJsselcruise Zutphen-Wijhe • koffie met gebak • rondrit Holterberg en Sallandse heuvelrug • 2,5 uur durende vaart met thee en cake • Stamppotbuffet en coupe ijs Vertrek: 8 oktober ...................................

4 dagen

OPERA EN VAN GOGH IN BERLIJN

SUPERAA

NBIEDIN

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 3x diner in Berlijn • gids in Berlijn • Diner op de terugreis Vertrek: 17 en 24 okt / 14 nov. ..............

4 DAGEN

295,-

Inclusief: • 2x overnachting in Antwerpen met ontbijtbuffet • gids in Brugge en Gent • diner op de terugreis

Inclusief: • 2x overnachting met ontbijtbuffet • 1x driegangendiner in een Antwerps restaurant • entree/zitplaats 2e categorie • stadsgids Antwerpen • driegangendiner op de terugreis

Inclusief: • 5x overnachting met ontbijtbuffet • 5x diner • 4x entree avondvoorstellingen • kabelbaan • rondvaart Achensee • entree Frühshoppen • entree Bauernmarkt

Vertrek: 12 en 19 dec. ............

Vertrek: 11 januari ...................

Vertrek: 1 oktober...................

225,-

supe

DRESDEN-PRAAG 8 en 12 december

raan

399,-

634,-

6 dagen Wintersport

bied

ing!

€ 259 ,!

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijt • 1x driegangendiner in het hotel • 1x driegangendiner in traditioneel Praags restaurant • 1x warm buffet in het hotel • dagtocht met gids in Dresden • dagtocht met gids in Praag • lichttour in Praag U verblijft in hotel Ludmilla te Melnik, een uitstekend Tsjechisch 3*** hotel, gelegen tussen Praag en Dresden.

EISACKTAL ITALIË

ARS VOORJA TIE VAKAN

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 2x gids in Londen • retour veerboot Vertrek: 24 okt / 28 nov. ......... € 355,19 december.................................... € 380,-

4 dagen

THÜRINGEN

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 3x diner in het hotel Royalclass touringcar • 4 dagen volop genieten van wintersport

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • 3x dinerbuffet • gebruik hotelzwembad • bezoek Eisenach, Gotha en Osnabrück • gids in Weimar en Erfurt

Inclusief: • 3x overnachting met ontbijtbuffet • driegangendiner op de 1e avond • Concert Konzerthaus • entree Opera La Traviata, Van Gogh-Tentoonstelling, Pergamon Museum en Zauberflöte

Vertrek: 16 februari ................

Vertrek: 8 december..........

Vertrek: 30 november ...........

369,-

DRUK- EN ZETFOUTEN VOORBEHOUDEN

TOURINGCAR VERHUUR  Voordelig en vertrouwd  90+ jaar ervaring  Modern wagenpark  20+ touringcars

DE KLETTEN 2-4 9206 BA DRACHTEN

(0512) 51 41 74

www.paulusma.nl info@paulusma.nl

€ 289,-

595,-

Pagina 9

Lebkuchen & glühwein

SergeyKohl/Shutterstock

Voordat je het weet, is het zover. De eerste pepernoten zijn gesignaleerd © Jonas Ginter en in tuincentra duikt de kerstversiering al weer op. Niet alleen Nederlanders zijn dol op tradities die bij het einde van het jaar horen; in Duitsland weten ze als geen ander hoe ze kerst moeten vieren. Dat doen ze onder meer met lebkuchen, glühwein en heel veel lichtjes. Reis&Co proeft alvast de kerstsfeer in Berlijn.

Berlijn

SergeyKohl/Shutterstock

canadastock/Shutterstock

Hoofdstad van Duitsland Taal: Duits Valuta: euro Afstand Noord-Nederland - Berlijn: 650 kilometer Wetenswaardig: het is dit jaar dertig jaar geleden dat de muur die Oost- en West-Berlijn lange tijd van elkaar scheidde, is gevallen. Delen van De Muur zijn nog steeds zichtbaar, onder meer bij East Side Gallery. Hier is zo’n 1300 meter muur beschilderd door (grafﬁti-)kunstenaars. www.visitberlin.de

Lichtjesstad De Duitse hoofdstad is al vanaf eind november in kerstsfeer. Zodra de adventsperiode begint – vier zondagen voor kerstmis, in 2019 op 1 december – is de stad sfeervol aangekleed en verlicht. Honderdduizenden lampjes verlichten wijken, gebouwen, bomen en straten zoals de Kurfürstendamm en de Friedrichstrasse. Ook winkels pakken uit met sfeerverlichting. Het beroemdste warenhuis van Berlijn, Kaufhaus des Westens (KaDeWe), schittert letterlijk aan de ‘Ku-Damm’ en de etalages van Galeries Lafayette zijn plaatjes om te zien. Berlijn verandert tijdens de kerstperiode in een ware lichtjesstad. Overal staan kerstbomen, de een nog uitbundiger verlicht dan de ander. Het is een bijzondere tijd om bij de bezienswaardigheden van Berlijn langs te gaan, zoals de Brandenburger Tor, de televisietoren (Fernsehturm) op Alexanderplatz, de Gedächtniskirche en Checkpoint Charlie. Ook het nabijgelegen Potsdam met het romantische slot Sans Souci is in deze periode een sfeervolle trekpleister.

RomanBabakin/Shutterstock

Traditioneel en alternatief Berlijn grossiert in kerstmarkten. Ieder jaar zijn er zo’n tachtig in de stad te vinden, elk met een heel eigen sfeer. De meeste zijn vanaf eind november tot kerst geopend. Populair zijn de kerstmarkten op de Gendarmenmarkt, rondom Alexanderplatz, op Potsdamer Platz, bij de Kulturbrauerei in Prenzlauer Berg en bij slot Charlottenburg. De grootste kerstmarkt vind je in Spandau. Naast tientallen traditionele kerstmarkten zijn alternatieve kerstmarkten in de kunstzinnige en eigenzinnige metropool in opkomst. Op deze markten staan andere kramen dan op een traditionele kerstmarkt.

Zo kun je design shoppen tijdens de Holy Shit Shoppingmarkt, gaan zoetekauwen naar de snoep- en koekjesmarkt in de oude markthal in Kreuzberg en scharrel je je vegetarische of vegan kerstmaal bijeen op de Green Christmas Market. Let wel op: deze alternatieve markten zijn alleen op speciale dagen open.

Iconen Een bezoek aan een van de traditionele kerstmarkten in Berlijn staat garant voor veel eten en drinken. Naast kleding, kunst, speelgoed, ambachtelijk hand-werk en kerstversiering kom je bijna overal de iconen van de Duitse kerstmarkt tegen. Zoals rookmannetjes: houten ﬁguurtjes die ‘roken’ als je een speciaal stukje wierook aansteekt. Vroeger bedoeld om boze geesten te verdrijven, nu puur voor de gezelligheid. Of de houten notenkraker in de vorm van een manspersoon, ontstaan in de negentiende eeuw. Noten kraken doet hij niet meer; het is nu een geliefde kerstdecoratie. Andere iconen zijn glühwein, bratwurst, pretzels, gebrande amandelen en kastanjes. En, niet te vergeten, lebkuchen. Deze typisch Duitse lekkernij is een soort mix van onze taaitaai en het Engelse gingerbread. De met chocolade of suikergoed versierde koek is meestal in hartvorm te koop en voorzien van een groet, boodschap of wens. Een toepasselijk souvenir voor de thuisblijver, mocht je nog een origineel kerstcadeautje zoeken. Maar zelf opeten mag natuurlijk ook.

Pagina 10

Camper kopen of huren? Wij adviseren u graag om lk e w e t r a h U bent van list ia c e p s r e p m bij dĂŠ ca ! k e o h r e t h c Wilt u van de A

langskomen? Bel of Whatsapp voor een afspraak via 085 7731022

www.oortgiese-campers.nl

SPECIALIST IN ELEKTRISCHE VOUWFIETSEN MAAK KENNIS MET DE ELEKTRISCHE VOUWFIETS Ideaal voor op vakantie maar ook geschikt voor fietstochten of dagelijks gebruik. De elektrische vouwfiets is in opkomst en dat is niet zonder rede. Een kleine e-bike is namelijk makkelijk te vervoeren en op te bergen, heeft prima rij-eigenschappen en is geschikt voor groot en klein. Ebike20.nl is gespecialiseerd in elektrische vouwfietsen. We organiseren productie en verkoop in eigen beheer en hebben een hele simpele bedrijfsvoering. Hierdoor kunnen we goede fietsen aanbieden voor scherpe prijzen. Sinds kort werken we met speciale transportboxen waarmee we onze ebikes gemakkelijk en veilig door heel Nederland (en daarbuiten) kunnen vervoeren. Hierdoor is het ook mogelijk om onze ebikes thuis te testen en service op afstand is ook geen probleem.

ebike20.nl Dorpsstraat 107 (showroom) Bunschoten (bezoek op afspraak) Telefoon 06 52427007 E-mail info@ebike20.nl

B sta ezoe nd k o nu ns mm op er 43

Specialist in Compacte Buscampers

OPEN DAGEN

Bij Dutch Camper Experience kun je terecht voor zowel de verkoop als verhuur van compacte buscampers. Ben je op zoek naar een Mercedes-Benz Marco Polo of Volkswagen California? Of wil je eerst eens ervaren hoe het is om met een camper op pad te gaan? Bezoek ons dan op standnummer 43 en laat je verrassen!

Bezoek ons op de Camper Caravan Wereld

dutchcamperexperience.nl Heemhoeveweg 6 8166 HA Emst

+31 (0)6 43199407

info@dutchcamperexperience.nl

WJachtlustweg 49a | Wijckel / Balk T: 0514 602119 | www.swartcampers.nl

Pagina 11

13 | 14 | 15

september Expo Assen

Alles onder ĂŠĂŠn dak! Locatie Expo Assen De Haar 11 9405 TE Assen

Openingstijden vrijdag 13 september: 13.00 - 21.00 uur zaterdag 14 september: 11.00 - 17.00 uur zondag 15 september: 11.00 - 17.00 uur

campercaravanwereld.nl

NKC, de grootste camperclub van Europa Sinds 2010 is het aantal geregistreerde campers in Nederland gegroeid met ruim 81%, begin dit jaar stond de teller op 118.753 campers. De NKC is met ruim 54.000 leden de grootste campervereniging van Europa. De vereniging is er voor alle camperliefhebbers en maakt zich sterk voor de belangen van camperaars.

De NKC geeft o.a. het magazine Kampeerauto uit boordevol camper wetenswaardigheden, verkoopt verzekeringsproducten, ontwikkelt camperroutes, organiseert reizen en evenementen en verstrekt informatie en advies over alles wat met het gebruik van de camper te maken heeft. Leden ontvangen de NKC/CCIcombicard. Hiermee profiteren ze van extra voordelen zoals korting op overnachtingsplaatsen, overtochten, producten en diensten. Daarnaast maken NKCleden elk jaar gratis gebruik van de app Campercontact.

Lid worden kan al vanaf € 59,- per jaar

Meer informatie? www.nkc.nl

Pagina 13

Alles onder één dak! Op 13, 14 en 15 september is het eindelijk zover: Camper Caravan Wereld opent voor de tweede keer haar deuren! In een fris jasje én met een nieuwe naam, maar met minstens zoveel aanbod als de eerste editie.

RANDPROGRAMMA:

Camper Caravan Wereld is hét evenement in Noord-Nederland als het gaat om campers, caravans en alles wat met kamperen te maken heeft.

CCW mini-camping Thyencamp Voor de echte kampeer-die-hards is er een primeur: de CCW mini-camping Thyencamp. Camper Caravan Wereld biedt in samenwerking met Natuurkampeerterrein Thyencamp een kampeerarrangement aan voor het gehele weekend.

Als bezoeker kijk je je ogen uit bij het zien van ons enorme en diverse aanbod van nieuwe én gebruikte campers en caravans. Je hebt de kans om voor een messcherpe prijs een model van een topmerk aan te schaffen. Bovendien vind je bij ons de wereld aan kampeer accessoires.

VrouwRijdtCamper proeﬂes Camper Caravan Wereld biedt alle vrouwen de mogelijkheid om zich comfortabel te voelen achter het stuur van eigen camper. Tineke de Ruijter is rij-instructrice en geeft tijdens het evenement proeﬂessen aan vrouwelijke camperaars.

Alsof het nog niet genoeg is biedt Camper Caravan Wereld ook nog een heus randprogramma met de meest uiteenlopende kampeeractiviteiten!

TICKETINFORMATIE:

en verzekerd Wil je niet in de rij staan evenement? zijn van toegang tot het je online via Koop dan alvast je kaart reld.nl. www.campercaravanwe le €6,50 en geeft je één he Een regulier ticket kost er Caravan Wereld. dag toegang* tot Camp

bben gratis toegang *) Kinderen tot 12 jaar he tot het evenement.

BiosCamp De BiosCamp is toegankelijk voor iedereen en informeert geïnteresseerden door middel van korte video’s over campers, caravans en kamperen. De video’s zijn beschikbaar gesteld door NKC en Campingtrend.

Behendigheidsparcours TS opleidingen organiseert tijdens Caravan Camper Wereld een heus behendigheidsparcours. Bezoekers kunnen op speelse wijze met eigen camper een parcours rijden, waarbij er diverse hindernissen genomen moeten worden. Fietsparcours Om erachter te komen welk model e-bike het beste bij jou past, wordt er een echt ﬁetsparcours aangelegd op de beursvloer. Hier kun je elektrische (vouw)ﬁetsen van Ebike20, Lacros en Stella uitproberen en testen. Camper inbouwadvies Ben je benieuwd hoe je droomcamper vormgegeven kan worden? Kom dan op Camper Caravan Wereld langs bij de stand van VAN-Jorn camperinbouw voor inspiratie en vrijblijvend advies. >>>

NIEUWSGIERIG GEWORDEN? Wil je meer weten over de activiteiten of over onze exposanten? Bezoek ons alvast online via www.campercaravanwereld.nl en ontdek alles over het evenement!

Kortom, de kampeerbeleving is na een bezoek aan Camper Caravan Wereld compleet!

campercaravanwereld.nl

Pagina 14

Laat u inspireren door elegant design,

Wij bouwen uw droomcamper op maat!

doordachte techniek en prima uitbreidingsmogelijkheden. Vraag vrijblijvend de brochure aan van de MORELO Home, Loft, Palace en/of Empire

Haffkamp Campers Handelsstraat 37 6135 KK Sittard T | 085 - 4855441 E | maurice@haffkamp.eu Web | www.haffkamp.eu

De specialist in camper- en caravanverzekeringen!

Uitstekende voorwaarden Aantrekkelijke premie Persoonlijk contact

8,5 ove K l a nte n

r Aveco

Bezoek o de Avec stand*

Speciaal voor klanten van Aveco: 2e entreeticket gratis op vertoon van uw MijnAveco pas! 13 t/m 15 september, Expo Assen, standnummer 23, kijk voor meer informatie op www.avecoverzekeringen.nl

T (0523) 28 27 29 E info@avecoverzekeringen.nl I www.avecoverzekeringen.nl

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Hamamdoekengeluk Ekowax Cleaning Products Caravanclub Nederland VAN-Jorn Camperinbouw advies Aveco verzekeringen Campodoor Stam Caravans & Campers Elburg Hulst Integraal Campers Strating Caravans Zuidbroek Schaafsma Schade

Camperinbouw advies op maat!

Actie op de beursvloer! Test hier een e-bike op het speciale Fietsparcours.

29 30 31 32 34 35 36 37 38 40

Wild-Campers Noord Caravans Eurotrek Campers Recreama Caravans Groningen Stella Fietsen Ebike20 Lacros F.S.L. Camper Rent GmbH Swart Campers

41 42 43 44 46 48 49 50 51 52

Vouwwagencentrum Noordbergum P&M campers Dutch Camper Experience Haffkamp BearLock Oortgiese Campers Bosma Campers Benica Campers PPA Ron Hazenberg Campers

53 54 55 56 57 58 59

Van Erp auto’s en campers Van Tuyl Budget Campers & Caravans Aart Camperinbouw Kroon Campers & Caravans Rico recreatie ZingerCampers Beilen

EXPOSANTEN

Lever deze bonnen in bij één van de cateringpunten tijdens de Camper Caravan Wereld in Expo Assen. Deze actie is geldig voor maximaal 2 personen per bon, is niet geldig in combinatie met andere kortingen en is niet inwisselbaar tegen contanten.

22 Camperinbouw advies

€5,95

Meld je binnen aan voor het Behendigheidsparcours buiten de hal.

12A

€4,95

11 Pallhuber 12 Approved by Danielle / De Vuurmeester 12A GreenWays electrische scooters 13 NKC 14 Veilig Verkeer Nederland 15 Comi marktprodukten 16 Landvergnügen 17 Motorhome Depot 18 FOCWA

Van € 6,95 voor

VrouwRijdtCamper Slagerij Hofman TS opleidingen De Witte Lelie Cho-Co & Zo Rent-a-Tent CamperPassie CampersCaravans.nl X-Over Marano Wellness

Van € 5,40 voor

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

BiosCamp

Friet met pulled pork

KASSA

51/52

Plof neer in onze BiosCamp en laat je inspireren door de nieuwste caravan- en campermodellen

Warme drank met appelflap of saucijzenbroodje

Startpunt VrouwRijdtCamper meld je binnen aan voor een proeﬂes!

ENTREE

PLATTEGROND

KORTINGSACTIES Pagina 15

Pagina 16

Vertrouwd een nieuwe of gebruikte camper kopen of huren? Een onbezorgde camperreis of vakantie start bij goed onderhoud! Onderhoud Reparatie APK keuring

”

ZingerCampers biedt u altijd een royale keuze in nieuwe en gebruikte campers en camperverhuur. Ook bemiddelen wij in aan-/ verkoop of afhandeling van garantieclaims. Verder zijn wij er niet alleen voor service, onderhoud en reparatie, maar ook voor montage van vrijwel alle accessoires en schadeherstel van Wegens uw camper. Zinger heeft een professioneel team ruimtegebrek camperspecialisten voor u klaarstaan. Zinger campers mogen veel is officieel schadehersteller voor Avero verzekeringen, campers met Anwb/Unigarant, NKC enOmnia verzekeringen voor extra hoge caravan en camper. Kortom, wij willen niets liever dan kortingen weg! dat ú van een onbezorgde reis geniet, in een veilige, Bel vrijblijvend vertrouwde camper van ZingerCampers!

0593-380000 voor meer informatie.

Reparatie of onderhoud aan uw camper hoeft bij Zinger geen onderbreking te zijn, integendeel! Bij ZingerCampers betekent het een dagje uit in mooi Drenthe! U kunt zelfs daags ervoor vertrekken en gratis op ons terrein of op een aantal campings overnachten. Buiten het seizoen op de parkeerplaats van camping Meistershof of ons eigen terrein.

”

Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8.00 - 18.00 uur zaterdag van 9.00 - 17.00 uur, zondags gesloten.

Europa ontdekken in uw eigen camper. Dat is een droom die wij graag laten uitkomen.

Standnummer

Iedereen veilig over straat Dat is waar we het voor doen.

.. .. .

VVN Noord Drenthe/Assen voor o.a. Opfriscursus automobilisten 17-10-2019 Fietscontroles / E-Bike workshops Scootmobieltrainingen Voorlichting voor bedrijven/organisaties Praktisch Verkeersexamen

Hulst Campers is een familiebedrijf, gespecialiseerd in de in‐ en verkoop van jonge (half)integrale campers, meestal van het merk HYMER. Door deze specialisatie kunnen wij garanderen dat de mooiste HYMER occassions bij ons staan.

Op de beurs zijn wij aanwezig met een reactietester, alcoholbrillen/ parcours en veel foldermateriaal. Ook voor voorlichting en verkeersvragen kunt u bij ons terecht.

SENIORENMARKT Thema: ‘Mobiliteit en Veiligheid’ Dinsdag 1 oktober 2019 13.00 - 17.00 uur De Nieuwe Kolk, Weiersstraat 1, Assen

Kijk voor het complete aanbod op onze website

Ekowax Cleaning Products Schapendrift 1i Donkerbroek info@ekowax.nl / 06 82232347

EKOWAX

Voor een schoon, glanzend en duurzaam resultaat

Ekowax wassen zonder water Ekowax nano-Polish&Coat Ekowax (nano)glascoat Meppelerweg 153, Onna (Steenwijk‐Zuid) | 0527 ‐ 204056

www.integraalcampers.nl

an-boot-sanitair voor auto-motor-carav

www.ekowax.nl

Pagina 17

Waar slapen we vannacht? Een camper geeft een groot gevoel van vrijheid. Je kunt gaan en staan waar je maar wilt en blijven slapen waar het mooi is. Dat kan op een camping zijn, soms in het wild of op een van de vele speciale camperplaatsen. Wie met de camper onderweg is, heeft een keur aan mogelijkheden om te overnachten: op een camping, vóór of achter de slagboom, op een camperplaats, bij bedrijven en vaak ook gewoon op een parkeerplaats. Dat laatste mag in de meeste landen van Europa, behalve in Nederland. Hier is overnachten in een auto verboden, dus ook in een camper. Elders in Europa mag het meestal wel, zolang de plek niet op een camping gaat lijken. Dat betekent dat je er geen luifel mag uitzetten en evenmin de stoelen buiten mag laten staan voor de camper. Maar wie zich bescheiden opstelt en ‘s avonds de boel netjes opruimt, ondervindt meestal geen problemen. Tekst: Nico van der Maat.

CAMPING

Op een camping zijn veel voorzieningen voorhanden en is de veiligheid achter een slagboom enigszins gewaarborgd. De camperaar kan er terecht op een algemene kampeerplek, of op speciaal voor campers ontwikkelde plaatsen. Steeds meer campings bieden deze plekken met een verstevigde ondergrond en sanivoorzieningen dicht in de buurt. Daar kunnen camperaars gemakkelijk vuil water lozen, de toiletcassette legen en schoon water bijtanken. In het hoogseizoen is het reserveren van een plek een goed idee om teleurstellingen te voorkomen.

CAMPERPLAATS

Op reguliere camperplaatsen zijn lang niet altijd alle voorzieningen aanwezig. De overnachtingsprijs is er dan ook meestal aanmerkelijk lager dan op een camping. In de papieren en digitale gidsen, vaak in de vorm van een app, is meestal te lezen welke voorzieningen er zijn en wat ze kosten. Een betrekkelijk nieuw verschijnsel is dat een groeiend aantal campings vóór de slagboom plekken voor campers heeft tegen een lager tarief dan de plekken op de camping. Groot voordeel is dat je als camperaar ook kunt aankomen en je installeren als de receptie gesloten is. Ook bij steeds meer jachthavens zijn camperaars tegenwoordig welkom. Zij kunnen op de parkeerplaats overnachten en gebruikmaken van elektra en sanitaire voorzieningen voor de watersporters. Verder hebben diverse restaurants er geen bezwaar tegen als camperaars een nacht op hun parkeerplaats blijven staan, nadat ze daar de maaltijd hebben genuttigd. Door het groeiende aantal campers in Europa, kun je op steeds meer camperplaatsen een plek reserveren van te voren. Dit kan nuttig zijn omdat sommige camperplaatsen erg populair zijn. Onderzoeken van de NKC hebben uitgewezen dat iets meer dan de helft van de overnachtingen met campers plaatsvindt op een camping en net geen 40 procent op een camperplaats. Verder overnachten camperaars in het wild of bij vrienden voor de deur. Wie ergens langer wil verblijven, kiest eerder voor een camping. Een kwart van de camperaars reserveert weleens een camperplaats van te voren. Wie op doortocht is, kiest sneller voor een vrije camperplaats waar je op elk gewenst moment kunt aankomen en vertrekken. Een ander verschil is dat campings vaak wat verder van het centrum van een dorp of een stad liggen, terwijl veel camperplaatsen er juist dichtbij liggen. Dat maakt een bezoek per ﬁets of lopend makkelijker.

Dit artikel is aangeboden door de NKC, Europa’s grootste camperclub.

NKC.nl

campercaravanwereld.nl

Pagina 18

Uw importeur voor jong gebruikte en nieuwe campers Liever huren? Ook dat kan! : g n i d e i b n a eursa B

per m a c n e e n a v f a h c s bij aan

IS RA GRART IJ-CAME

ACHTERUIT

Alle campers zijn voorzien van radio, televisie met automatische satelliet, luifel en fietsendrager. U vindt bij ons al een complete camper van 1 jaar oud vanaf € 40.000. Wij zijn een Duitse organisatie onder Nederlandse leiding. U kunt nu uw camper direct importeren waardoor u profiteert van een groot prijsvoordeel!

Otto-Hahn Straße 41, Borken Telefoon: +492861 - 8040441

www.camperrent-borken.de

The sky is the limit Iedereen die een bus wil laten ombouwen tot camper kan niet om ons heen. Bij Aart Camperinbouw kunt u terecht met elke wens op het gebied van campers: wij maken er één die helemaal bij u past. Dat noemen we exclusief maatwerk, maar dan wel betaalbaar!

Hét adres voor bedrijfswagens en compacte campers Sinds 1968

Dankzij de vele opties kun je jouw camper helemaal naar eigen wens en smaak samenstellen. • Een klein of groot hefdak • Meerdere kleuren hout en interieur • Een extra breed bed • Zonnepanelen

Ontdek... Ervaar... Beleef! Autobedrijf Van Tuyl verkoopt en onderhoudt zowel nieuwe als gebruikte bestelwagens en kampeerauto’s. Maar ook voor uw personenauto kunt u bij ons terecht.

Zwolseweg 28 Heino | Telefoon 0572-853133

www.aartcamperinbouw.nl

Service en technische vakkundigheid staan bij ons centraal. Bij de vier familieleden en enthousiaste medewerkers draait alles om kwaliteit en dienstverlening.

Nieuwe steeg 48, Herwijnen Telefoon (0418) 58 12 16

www.van-tuyl.nl

Pagina 19

Een ontspannen

e i t n a k a v k r we

Toen ze drie jaar geleden de oproep voor een beheerdersechtpaar op een camping zagen staan, wisten ze meteen: dát is iets voor ons. Peter en Pia Heuveling uit IJlst zijn al hun hele leven echte kampeerders. Nu ze van hun pensioen genieten, hebben ze alle gelegenheid om een paar maanden ‘van huis’ te zijn om ergens in Europa een camping te beheren.

Gastheer en gastvrouw Zo kwamen ze in 2017 terecht op camping Château de Martragny aan de kust van Normandië. ,,We beheren geen hele camping hoor”, legt Peter Heuveling (72) uit. ,,Het gaat om het deel waar de tenten van Rent-a-Tent staan.” De oud-vertegenwoordiger en zijn vrouw Pia (70) brachten drie zomers door als gastheer en gastvrouw op de camping waar tien bungalowtenten van de tentverhuurder staan. Hun werkzaamheden? Tenten inrichten, schoonhouden, gasten ontvangen en wegwijs maken op de camping en in de omgeving en klaar staan als er vragen of problemen waren. ,,Een ontspannen werkvakantie”, stelt Heuveling. Want er is tussen de werkzaamheden door genoeg tijd om zelf ook een beetje vakantie te houden. ,,Het is een mooie combinatie van werken en vakantievieren.”

Ontmoetingen Het Friese stel verbleef drie maanden in hun eigen caravan op de Franse camping en had het er reuze naar hun zin. ,,Je bent op een prachtige plek in een mooie omgeving en ontmoet allerlei mensen uit verschillende landen. Erg gezellig”, licht Heuveling toe. Hoewel er veel Nederlanders naar de camping komen, ontvangen de beheerders ook klanten uit onder meer Engeland, Denemarken, België en Frankrijk. ,,Het is dus wel handig dat je als beheerder je talen een beetje spreekt”, vertelt Heuveling. ,,Ook moet je gastvrij, ﬂexibel en klantvriendelijk ingesteld zijn en een paar maanden van huis willen en kunnen gaan. En van kamperen houden, natuurlijk.”

Zin in volgend jaar Voor de werkzaamheden krijgen ze een vergoeding. Heuveling: ,,Het is een mooi zakcentje. Maar we doen het niet voor het geld, wel voor de mooie ervaring in een heerlijke omgeving.” Eind augustus hebben Peter en Pia Heuveling als beheerders afscheid genomen van camping Château de Martragny: ,,Volgend jaar gaan we naar een andere camping. Waar? Dat zien we nog wel. Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk… We wachten het af. Maar hebben er nu alweer zin in.”

Ook campingbeheerder worden in 2020? Zie www.rent-a-tent.nl/beheerder

Al 30 jaar de specialist in campingvakanties

Ingerichte tenten en luxe stacaravans info@rent-a-tent.nl

Tel.: 0547- 364080

www.rent-a-tent.nl

Pagina 20

In de voetsporen van

i c c u p s e V

Het is meer dan vijfhonderd jaar geleden dat de Italiaan Amerigo Vespucci voet aan wal zette aan de noordoostkust van Brazilië. De naamgever van het continent Amerika had toen niet kunnen bevroeden dat deze regio – Rio Grande do Norte – met zandstranden en natuurschoon een populaire bestemming zou worden om in de kille wintermaanden een ﬂinke dosis vitamine V(akantie) op te doen.

Brazilië Land in Zuid-Amerika Aantal inwoners: 207 miljoen Hoofdstad: Brasilia Oppervlakte: 8,5 miljoen km2* Valuta: Braziliaanse real Taal: Portugees Klimaat: tropisch en subtropisch Vliegduur: ruim tien uur Wetenswaardig: Natal, de hoofdstad van de Braziliaanse deelstaat Rio Grande do Norte, is tussen 1633 en 1654 in handen geweest van de Hollanders en heette toen Nieuw-Amsterdam. Daarna kwam de stad weer in handen van de Portugezen. De historische erfenis van de Hollandse en Portugese kolonisatie is nog steeds zichtbaar in Natal. *Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika en het vijfde grootste land ter wereld. Nederland past ruim tweehonderd keer in het Zuid-Amerikaanse land.

Veel Brazilië ligt grotendeels op en ten zuiden van de evenaar en dat betekent: het hele jaar lekkere temperaturen. Ook in ‘onze’ wintermaanden. Rio Grande do Norte in de noordoostelijke punt van het land kent naast de meeste zonuren van Brazilië nóg een voordeel. Door de ligging aan de Atlantische Oceaan en de evenaar waait er altijd een verkoelende (passaat)wind. Best lekker als het rond de dertig graden is.

In Brazilië komen Europese, Aziatische, Afrikaanse, Indiaanse en zelfs Japanse invloeden samen. Elke regio heeft zijn eigen eetgewoonten. Zo eten ze in het noorden van het land, rond de Amazone, graag alligator en schildpad. In het zuiden staat voornamelijk rundvlees op het menu. Aan de noordoostkust, waar Rio Grande do Norte toe behoort, zijn de Afrikaanse invloeden het sterkst. Hier krijg je veel vis, schaaldieren en tropisch fruit op je bord.

Tropisch

Swingende hotspots

Zonaanbidders kunnen hun hart dus ophalen in Rio Grande do Norte. Een eindeloos lang zandstrand? Check. Palmbomen? Check. Duinen? Check. Azuurblauwe zee? Check. Je hoeft zelf alleen nog maar een ligbedje, parasol, snorkel, zonnebrandcrème en een lekker koel drankje te regelen. Het klinkt als een ansichtkaart van een tropisch paradijs. En dan zijn we nog vergeten te melden dat dolﬁjnen dit tropische vakantieplaatje compleet maken.

Overdag is tranquilo en calma het credo in warm Brazilië. Lekker loom hangen in een strandstoel, snorkelen in de koele oceaan of ontspannen op een boot door een van de lagunes met mangrovebossen: allemaal prima vormen van tijdsbesteding. Tijdens de zwoele avonden komt iedereen los. Muziek, dansen en feesten zijn belangrijke elementen van de Braziliaanse cultuur. Wellicht spelen de Afrikaanse roots een rol? Slaperige surfdorpjes zoals Pipa veranderen ’s avonds in swingende hotspots. Het nachtleven bruist in de grotere steden, livemuziek klinkt uit de cafés en clubs of zomaar ergens op straat. Zin in een feestje? Ponta Negra, een badplaats annex buitenwijk van de hoofdstad Natal, is een populaire uitgaanslocatie. Hier kun je de hele nacht kilometers lang swingen langs bars, disco’s, restaurants en terrassen aan de boulevard. En dat allemaal dankzij een wereldreiziger die eeuwen geleden de oceaan overstak.

Smeltkroes van culturen Natuurlijk kun je een week bruinbakken op het goudgele strand van Pipa, Ponta Negra of Tibau do Sul, maar dan mis je wel iets essentieels. De Braziliaanse natuur en cultuur zijn namelijk ook de moeite waard. Om over het eten nog maar te zwijgen. De Braziliaanse keuken is een smeltkroes van lekkernijen van over de hele wereld: fusion ten top. Dat komt doordat de huidige bewoners wortels in andere culturen hebben.

www.corendon.nl

Pagina 21

Typisch Brazilië

Nederland staat bekend om klompen, molens en tulpen. Brazilië heeft ook zaken en gebruiken die typerend voor het land zijn: Samba – De dans én het muziekgenre van Brazilië, bekend van het carnaval in Rio de Janeiro en ontstaan uit Afrikaanse, Europese en Arabische dansculturen. In de regio Rio Grande do Norto is niet de samba maar de sensuele dans forró populair. Bossa nova – Sensuele muziekmix van samba en jazz die in de vijftiger jaren in Brazilië is ontstaan. Cachaça – Braziliaanse drank op basis van suikerriet. Vaak gedronken in cocktails zoals caipirinha. Koffie – Brazilië is de grootste producent van koffie ter wereld. Braziliaanse koffie heeft een zoete, nootachtige smaak. Brazilianen zijn dol op hun eigen cafèzinho, een klein kopje zwarte koffie. Carnaval – Wordt in heel Brazilië door iedereen uitbundig en vaak een week lang gevierd. Elke stad en ieder dorp geeft zijn eigen invulling aan dit volksfeest. Açaibes – Superfood in een donkerblauw jasje. De Indianen aten deze bessen al voor een beter uithoudingsvermogen. Amazone – Samen met de Nijl de langste rivier ter wereld: rond de 6500 kilometer, hoe lang precies wordt nog steeds onderzocht. De Amazone loopt grotendeels door Brazilië. De regenwouden van het Amazonegebied worden beschouwd als de longen der aarde. Havaianas – Overal ter wereld zie je mensen op slippers van dit Braziliaanse merk lopen.

Kom in de stemming

Het kan nog best lastig zijn om je in ons koude kikkerlandje voor te bereiden op een reis naar een warm land. Met deze tips kom je alvast in Brazilië-stemming: Muziek (>>te beluisteren op onze website www.reisenco.nl) • The girl from Ipenema - Astrud Gilberto • Mas que nada - Sérgio Mendes (en Black Eyed Peas) • Balada - Gusttavo Lima • Ai se eu te pego! (Nooossaa!) - Michel Teló Boeken • De gevleugelde - Arthur Japin Historische roman over de Braziliaanse luchtvaartpionier Alberto Santos-Dumont. • Brazilië, Brazilië - João Ubaldo Ribeiro. Familiekroniek die de geschiedenis en ziel van Brazilië en Brazilianen toont. • De Braziliaanse keuken - Thiago Castanho. Kookboek met recepten van Castanho, een van de meest geprezen koks van de nova cozinha brasileira. • Reisgids Brazilië - National Geographic. Informatie en foto’s over bezienswaardigheden, geschiedenis en cultuur van Brazilië.

De perfecte winterzonbestemming!

Marinas Resort ✪✪✪✪ Tibau do Sul - All Inclusive

Serhs Natal Grand Hotel ✪✪✪✪✪ Via Costeira – Logies & Ontbijt

Pousada Arriba ✪✪✪ Pipa – Logies & Ontbijt

In het Marinas Resort waan je je in een waar tropisch en typisch Braziliaans paradijs! Het kleinschalige viersterren hotel ligt namelijk direct aan de lagune en op slechts honderd meter van het strand van waar je elke avond kunt genieten van de mooie zonsondergang. Surfdorp Pipa is gemakkelijk per bus of taxi bereiken vanaf het hotel. Met 41 gerenoveerde bungalows, een weelderige tuin, twee à-la-carte restaurants, groot zwembad en gratis badhanddoekenservice is dit hotel bij uitstek geschikt voor een ontspannen vakantie.

Vanuit het vijfsterren Serhs Natal Grand Hotel heb je het ﬁjnste uizicht dat er is; de weidse turquoise zee én de beroemde hoge zandduin Morro do Careca. Het strand en gezellige centrum van Ponta Negra liggen op ongeveer twee kilometer en bereik je gemakkelijk per bus of taxi. Zowel stellen als families zullen ontzettend genieten in dit prachtige hotel met buffetrestaurant, negen à-la-carte restaurants, drie bars, een tropische tuin, twee zwembaden, een kinderbad met glijbaan, gratis ligbedden op het strand, spacenter en miniclub.

In het kleinschalige en sfeervolle Pousada Arriba beleef je het échte Brazilië. Met het centrum en waanzinnige zandstrand van surfdorp Pipa op loopafstand, diverse restaurants, winkels en bars in de directe omgeving en een verkoelend zwembad in de mooie groene tuin van de accommodatie, zijn alle benodigde faciliteiten voor een topvakantie onder de Braziliaanse zon aanwezig. Boek een rustgevende massage en geniet tijdens het hoogseizoen van gezellige live muziek om je vakantie compleet te maken.

9 dagen nu al vanaf € 799,- p.p.

9 dagen nu al vanaf € 599,- p.p.

Corendon vliegt vanaf november 2019 naar Natal, Brazilië.

Pagina 22

Als god in

k j i r k n a r F

De uitdrukking ‘leven als god in Frankrijk’ komt niet zomaar uit de lucht vallen. Een aangenaam klimaat, een groene omgeving, idyllische dorpjes, eeuwenoude steden, geurende velden en een verﬁjnde keuken dragen bij aan die typering. De Ardèche is zo’n aangename locatie. Reis&Coredacteur Sybylle Kroon tipt een aantal locaties in dit Franse departement waar het ook buiten het hoogseizoen – als het al of nog steeds heerlijk weer is én niet zo druk – goed toeven is.

Ardèche Departement in Frankrijk Ligging: zuidoosten Departementnummer: 07 Hoofdstad: Privas Aantal inwoners: 350.000 Oppervlakte: 5500 km2 Taal: Frans Afstand: 1200 kilometer Het dichtstbijzijnde TGV-treinstation vanwaar je de Ardèche kunt bereiken is in Valence. www.ardeche-guide.com

Pagina 23

‘On y va!’

Vogüé

Wijndomein Colombier

Grot l’Aven d’Orgnac

Zeg je Frankrijk, dan zeg je wijn. Ook in de Ardèche zie je veel wijngaarden. Bij wijnboer Ludovic Walbaum van Domaine du Colombier in Vallon Pont d’Arc kun je zo (zonder reservering) naar binnen lopen. Voor een klein bedrag maak je kennis met de roden, witten en rosés van dit wijndomein, dat al zeven generaties lang in de familie is en waar de wijn ook opgeslagen en gebotteld wordt. Vanaf volgend jaar kun je slapen in de wijngaard, want dan is het oude familiehuis van de Walbaums omgebouwd tot wijnhotel. www.domaineducolombier.fr

In de Ardèche zijn heel veel grotten. Die zijn in de afgelopen decennia ontdekt. Boven de grond heb je geen idee van de geheimzinnigheid onder je voeten. Het gat waardoor de grot van l’Aven d’Orgnac in 1935 ontdekt is, stelt niks voor. Maar daaronder zijn indrukwekkende druipsteengrotten te zien. Tijdens een rondleiding daal je 121 meter af naar beneden. Wie alle trappen niet wil of kan nemen, kan een VR-tour reserveren. Met een speciale bril ervaar je dan toch de schoonheid van de grot. Op het terrein is ook een museum over de prehistorie te bezoeken. www.orgnac.com

Fietsen over oude sporen Wie wel eens in de Ardèche gefietst heeft, kent het: je fietst langs de kant van B-wegen, waar ook auto’s en vrachtverkeer langs razen. Met een beetje mazzel ligt er een half metertje brokkelig asfalt voor je klaar. Behalve riskant is het ook nog eens behoorlijk pittig. Sinds de komst van zogeheten Voies Vertes (groene sporen) is fietsen een stuk aantrekkelijker in de Ardèche. Oude spoortrajecten zijn omgebouwd tot fietsen wandelpaden. Het grote voordeel is dat de trajecten zo goed als vlak zijn en langs fraaie locaties, door oude spoortunnels en over oude treinviaducten in de Ardèche voeren. Bovendien is het veilig, want alleen wandelaars en fietsers zijn welkom op een Voie Vert. www.voiesvertes.com

Wonen in de Ardèche Vele Nederlanders ruilden hun leven in Nederland in voor een bestaan in de Ardèche, een van de populairste streken van Frankrijk. Zo ook Eric van der Vliet uit Zandvoort. Zes dagen per week staat hij op een markt in een stadje in de Ardèche. Hij verkoopt er produits Ardèchois zoals crème de marron (kastanjecrème), wijn, jam en nougat. Tussen al die lekkernijen liggen ook stroopwafels en Hollandse kaasjes. Zelf ontwikkelde Van der Vliet een kastanjewafel: een stroopwafel met kastanjecrème in plaats van stroop. Van der Vliet is duidelijk niet de enige die van zijn vakantiebestemming zijn permanente woonplek maakte. Overal kom je Nederlanders tegen die een chambre d’hôte of camping zijn begonnen. Of gewoon lekker niks doen en van hun pensioen genieten.

Aubenas De zaterdagochtendmarkt van dit dorp is beroemd in de hele omgeving. Hier vind je ook de kraam van marktkoopman Eric van der Vliet (zie artikel hierboven). De markt slingert door het centrum van het dorp, onder meer langs de kerk waarvan de deur altijd open staat.

Labeaume Dit dorpje aan de rivier de Beaume en vlakbij de rivier Ardèche is vooral bekend om de grote hoeveelheid hunebedden (dolmens) in de omgeving. Ook de huidige bewoners weten wel raad met de stenen uit de rotsen om hen heen: bijna alle huizen en straten zijn ervan gemaakt. Natuursteen uit Labeaume is ook elders in Frankrijk populair. Op het Kerkplein, naast de kleine kerk, zit bistro Le Bec Figue van Pierre Rigaud. Zijn moeder is de chefkok. In de kelder van de bistro zit een kleine épicerie, waar je kruiden en andere lekkernijen uit de regio kunt kopen.

>> Sybylle maakte een video-impressie van Labeaume. Check onze website: www.reisenco.nl

Een klein dorpje pal aan de Ardèche. Het kasteel middenin het dorp en het viaduct over de rivier zijn de meest in het oog springende bezienswaardigheden. Wandel ook door de kleine straatjes achter de hoofdstraat of helemaal naar boven. Bij de oude chapelle heb je een panoramisch uitzicht over het dorp en de rivier. In het dorp zit een van de weinige nougatiers van de Ardèche – nougat is eigenlijk meer de specialiteit van de Drôme, de ‘buren’ van de Ardèche aan de andere kant van de Rhône. In Le Genêt d’Or maakt Cedric Deces de zoete lekkernij al meer dan twintig jaar. Op maandag, woensdag en vrijdag kun je een kijkje nemen in het nougatatelier waar de productie in volle gang is. Als het niet druk is, mag je zelfs even meehelpen. De winkel is de hele week open. www.ardeche-nougat.com

Grot Chauvet 2 Toen speleologen de grot bij Chauvet ontdekten, wisten ze niet wat ze zagen. Honderden tekeningen van onze voorouders, zo’n 35.000 jaar oud. Deze tekeningen zijn zo kwetsbaar, dat besloten werd de grot voor het publiek te sluiten en in z’n geheel na te bouwen. Die replica, Chauvet 2, in Vallon Pont d’Arc is gehuisvest in een opzienbarend pand. De grot is minutieus nagebouwd en alle tekeningen zijn tot de millimeter nauwkeurig gekopieerd. Zó knap nagemaakt, dat je het gevoel hebt in een echte grot rond te lopen. www.grottechauvet2ardeche.com

Alternatief voor kamperen De meeste Nederlanders gaan naar de Ardèche om te kamperen. Maar er zijn ook andere overnachtingsmogelijkheden. Reis&Co testte een paar alternatieven uit: *In een kuurhotel De Ardèche telt drie locaties met thermale bronnen, te herkennen aan plaatsen met ‘Les Bains’ in de naam. Zoals Vals Les Bains, waar maar liefst zes bronnen zijn. Hier komt ook het in de regio bekende bronwater Vals vandaan. Grand Hôtel de Lyon is een kuurhotel dat pal naast de thermen staat. www.grandhoteldelyon.fr *In een klooster In Vagnas, in de buurt van Vallon Pont d’Arc, hebben Jean-Marc en Laurence Duval een oud nonnenklooster tot fraai hotel verbouwd met behoud van de oude elementen. De lichte kamers van L’Hôtel du Couvent zijn voorzien van natuurlijke materialen als natuursteen en hout, gecombineerd met witte meubels. www.couventvagnas.com *In een maison d’hôtes In Vogüé, fraai gelegen aan rivier de Ardèche, runnen Christine en François Brun hun Franse B&B Les Carriers. Overal in het eigenhandig gebouwde pand hangt de geur van hout. Francois heeft onder meer met kastanjehout en cederhout gewerkt. Zelfs de wasbak is van (gefossiliseerd) hout. Le petit déjeuner bestaat steevast uit zelfgebakken lekkernijen. www.lescarriers.fr Toch liever kamperen? Keuze genoeg: in de Ardèche vind je zo’n tweehonderd campings.

Pagina 24

g a l s n e t e g r De ve In 1944 bevrijdden de geallieerden het zuiden van Nederland. Maar er zou nog een hongerwinter volgen voordat heel Nederland in mei 1945 bevrijd werd. In 2019 en 2020 wordt het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden, op verschillende manieren en op diverse locaties herdacht en gevierd. Zo staat Oorlogsmuseum Overloon stil bij ‘de vergeten slag’; de Slag om Overloon. Een brug te ver September 1944. Operatie Market Garden is in volle gang. Met het offensief wisten de geallieerden een groot deel van het zuiden van het land te bevrijden. De brug over de Rijn bij Arnhem bleek een brug te ver. Hier strandde de opmars van de bevrijders. Het noorden en het westen van het land werden pas in 1945 bevrijd.

Bloedbeek Veel minder bekend is de Slag om Overloon, ook wel de vergeten slag genoemd. Nadat alle bewoners waren geëvacueerd, vond in en rondom dit Oost-Brabantse dorp tussen 26 september en 14 oktober 1944 een veldslag plaats tussen de Amerikaanse en Britse bevrijders en de Duitse

75 jaar bevrijding Door het hele land worden in 2019 en 2020 activiteiten en evenementen in het kader van 75 jaar vrijheid georganiseerd. Oorlogsmuseum Overloon blikt 75 jaar terug met Museum in het donker, een speciaal avondprogramma over de Slag om Overloon. www.oorlogsmuseum.nl www.4en5mei.nl www.brabantremembers.com

bezetters. Er vielen aan beide kanten zoveel doden dat de Loobeek, het riviertje tussen Overloon en Venray, rood kleurde.

Van slagveld naar museum Na de Slag om Overloon bleef er letterlijk een slagveld over. Overal was oorlogstuig achtergebleven. Op initiatief van een dorpsbewoner werd voorgenomen om van het slagveld een museum te maken. En zo geschiedde. Ruim een jaar na de bevrijding werd het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum geopend. Tegenwoordig heet het museum Oorlogsmuseum Overloon en richt het zich op de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Het museum bezit een enorme collectie voertuigen uit de oorlog, waaronder de Panthertank die na de Slag om Overloon op het slagveld achterbleef.

Reis terug in de tijd en beleef het verhaal van de slag om Overloon Na sluitingstijd en na zonsondergang een bezoek brengen aan het Oorlogsmuseum Overloon? Dat is slechts een paar dagen per jaar mogelijk. KRAS heeft voor Reis&Co-lezers een aantal plaatsen voor deze unieke ervaring gereserveerd.

* 3 dagen vanaf €129,- p.p. Reis&Co aanbieding:

Aankomst op donderdag, vrĳdag en zaterdag van 7 november tot en met 23 november 2019. • 2 overnachtingen in Golden Tulip West Ende Helmond, inclusief ontbĳt • 1 x entree voor het Museum Overloon in het donker met voorafgaand een winters buffet • 1 x vĳfgangendiner in het hotel op de andere avond van het arrangement > Bij aankomst op donderdag en vrijdag: de eerste avond het vijfgangendiner in het hotel en de tweede avond het bezoek aan het museum met het winters buﬀet. > Bij aankomst op zaterdag: de eerste avond het bezoek aan het museum met het winters buﬀet en de tweede avond het vijfgangendiner in het hotel.

Programma Het bezoek aan het Oorlogsmuseum Overloon begint met een winters buffet. Daarna wordt de verlichting gedimd en staat de bezoeker een unieke ervaring te wachten. Drie bijzondere, waargebeurde verhalen worden verteld, begeleid met authentieke beelden. Je reist terug in de tijd en beleeft op indringende wijze het verhaal rondom de slag om Overloon. Na dit indrukwekkende bezoek ligt in Hotel Golden Tulip West Ende de sleutel klaar van een comfortabele kamer. Dit kleinschalige viersterrenhotel is gevestigd in een monumentale villa, in het hart van het Brabantse Helmond. De villa is in Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd. Na de oorlog is de villa herbouwd en in 1948 als hotel geopend. Tegenover het hotel ligt het stadskasteel met kasteeltuinen en op loopafstand zijn winkels en boetieks. Meer informatie en boeken www.kras.nl/LR83493 of bel 088-0885886 (lokaal tarief) o.v.v. reisnummer LR83493

Liever overdag naar Oorlogsmuseum Overloon? Kras biedt ook andere arrangementen rondom dit museum. Kijk op www.kras.nl en zoek op ‘liberation route’.

Pagina 25

s i e r s g n i k k e Ontd door Twente

Waarom eindeloos reizen als je dichtbij ook ‘wereldwonderen’ kunt zien? Op nog geen twee uur rijden ontdekte Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon een canyon in miniformaat, een kunstenaarskolonie en een uit de as herrezen nieuwe stad. Waar? In Twente! Twente

Canyon op miniformaat

Regio in het oosten van de provincie Overijssel Bijnaam bewoners: Tukkers Een goede uitvalsbasis om Twente te ontdekken is hotel De Wilmersberg in De Lutte. www.wilmersberg.nl

De Dinkel is op het eerste gezicht maar een onbeduidend stroompje. Toch heeft dit riviertje zich zo door de Twentse natuur heen geslepen dat er een heuse kloof is ontstaan. Geen Grand Canyon, maar een mini-uitvoering ervan. Om de Twentse canyon van dichtbij te bekijken, moet je in de buurt van het dorpje De Lutte zijn. Daar ligt natuurgebied Lutterzand. Zoals de naam al zegt, bestaat het Lutterzand voornamelijk uit zand. Wandelend door dit heuvelachtige gebied hebben we af en toe het gevoel in de duinen aan de Noordzeekust te zijn. Maar dit is toch echt het oosten van Nederland. We lopen door bos en over stuifzanden en ontdekken al snel de beroemde ‘ravijnen’ van de Dinkel. Niet uit keiharde rotsen gehouwen, maar uit zacht zand. Die waarschuwingsborden en hekken staan er dus niet voor niets. Toch blijven er genoeg plekken over waar we fraaie foto’s kunnen maken. Op andere plaatsen langs de rivier zijn kleine strandjes waar we in de Dinkel pootjebaden en nagenieten van dit on-Nederlandse stukje Nederland.

Kunstenaarskolonie Iets ten noorden van het Lutterzand rijden we het dorpje – excuus: stadje – Ootmarsum binnen. Bij de bakker worden we er door een van de 4500 bewoners ﬁjntjes op gewezen dat Ootmarsum al sinds 1300 stadsrechten heeft. Ook vertelt de vriendelijke Tukker dat zijn woonplaats vroeger een uienstad was, vandaar de bijnaam Siepelstad. Nadat we een dikke plak krentenwegge (mét roomboter) hebben weggewerkt, maken we een rondje om de kerk. Er zijn zoveel galeries en ateliers binnen de Oostwal en Westwal dat je kunt spreken van een kunstenaarskolonie. Soms kom je zo’n kunstenaar in het wild tegen, zittend voor zijn eigen atelier. De kunst ligt en staat in Ootmarsum ook letterlijk op straat. Zoals de Poaskerls, mascotte Sjalotje en de spelende kinderen bij stokerij Sculte. De beroemdste kunstenaar uit Ootmarsum, Ton Schulten, heeft zijn eigen museum. De museumwinkel alleen al is de moeite waard, met onder meer Zweedse glaskunst van Kosta Boda. Met statige panden, ouderwetse straatlantaarns en fraaie doorkijkjes is Ootmarsum zelf trouwens ook een plaatje. Meer informatie over Twente en Roombeek: www.visitoost.nl www.visittwente.nl www.rondleidingenroombeekenschede.nl

Roombeek: uit de as herrezen Mei 2000 werd de wijk Roombeek in Enschede door een enorme vuurwerkexplosie grotendeels verwoest. Anno 2019 is de wijk uit de as herrezen en een van de meest gewilde wijken van de stad. Gids Titia Boitelle noemt het zelfs de tweede stad van Enschede, omdat je er alle voorzieningen vindt die een stad ook heeft. Er zijn scholen, winkels, cafés, restaurants, musea, bedrijven en woonhuizen. In de meest bijzondere vormen en maten, vooral in het deel waar panden volgens het ‘wilde bouwen’ zijn gerealiseerd. We kijken onze ogen uit: Roombeek is een paradijs voor architectuurliefhebbers. Van menig beroemd architect is hier een ontwerp te vinden. ,,De wijk is met respect voor het verleden en met oog voor de toekomst herbouwd”, vertelt Boitelle. De Roombeek zelf is ook in ere hersteld en kabbelt nu – in aangepaste vorm – weer door de wijk. Na een rondleiding van een paar uur (en nóg hebben we niet alles gezien) komen we in een etablissement in een oude textielfabriek bij van alle ontdekkingen die we in Twente hebben gedaan. Met krentenwegge, dat spreekt voor zich.

Pagina 26

l a v i t s e Rockf OP ZEE

Cruisevakanties zijn wereldwijd populair. Nou ja, behalve in Nederland dan. Het zijn vooral de hardnekkige stereotypen die ervoor zorgen dat nuchtere Hollanders (nog) geen hut boeken. De komst van themacruises boort wellicht nieuwe doelgroepen aan. Rockfans, bijvoorbeeld. Reis&Co-redacteur Sybylle Kroon stapte eind augustus in Barcelona met tweeduizend fans van Jon Bon Jovi aan boord van de Norwegian Pearl voor een weekje rockfestival op zee.

Foto: Sybylle Kroon

Het pooldek als podium

Volumeknop open

Het kleurrijke schip van de Norwegian Cruise Line (NCL) is de ideale plek voor het rockfestival Runaway to Paradise, vindt Anthony Diaz. Hij is de baas van Sixthman, een Amerikaans bedrijf gespecialiseerd in muziekcruises. Ze hebben er inmiddels bijna honderdtwintig georganiseerd, waarvan het merendeel in de Verenigde Staten en de Cariben: muziekcruises met bands als Kiss, Kid Rock en Train. Maar ook voor worstelcruises en comedycruises draait Sixthman de hand niet om. In 2019 zijn ze voor het eerst in Europa, met Barcelona als thuishaven. Na een voorbereidingstijd van bijna drie jaar staat nu dan eindelijk hun droomact op het podium: Jon Bon Jovi. Diaz: ,,Het pooldeck van het schip transformeren we in een rockstage. Een perfect podium, want fans kunnen hun idool bijna aanraken. Zo’n intieme sfeer kun je nooit creëren in een stadion of arena. Dit schept een echte band tussen artiest en fans en tussen fans onderling.”

Niet alleen Jon Bon Jovi treedt op. Het schip is voor de gelegenheid omgetoverd tot een festivalterrein met verschillende podia waar bands en artiesten als Johnny Rzeznik (Goo Goo Dolls) optreden. Ook zijn er meezingconcerten, een winkel met merchandise, her en der vitrines met memorabilia en, na middernacht, een silent disco. Vier dagen lang alleen maar rockmuziek. Op zee, ver weg van de bewoonde wereld. De volumeknop kan helemaal open; klagende buren zijn er niet. Er kan gefeest en gedronken worden totdat je erbij neervalt. Je hut is immers toch dichtbij. De alcoholconsumptie ligt zeker wat hoger, vooral als het drankpakket van honderd dollar per persoon per dag al betaald is. Toch blijft het allemaal redelijk beschaafd, ook als om tien uur ’s ochtends de eerste gin-tonics besteld worden. De sfeer is gemoedelijk en uitbundig tegelijkertijd.

Pagina 27

Foto: Edwin Pijpe

Foto: Sybylle Kroon

>> De sfeer tijdens de muziekcruise werd door Sybylle vastgelegd op video. Bekijk de beelden op onze website: www.reisenco.nl

Moeder en dochter

Dichtbij je idool

De tweeduizend fans – waarvan tweederde vrouw – komen van over de hele wereld om hun idool te zien. Meer dan vijftig landen zijn vertegenwoordigd. Jon Bon Jovi zit ruim dertig jaar in het vak en zijn fans – ook weer voornamelijk vrouwelijk – zijn inmiddels generatieoverstijgend. Zoals moeder April (47) uit Brisbane (Australië), fan sinds haar vijftiende. Ze is hier met haar dochters Caithlyn en Kelly. Caithlyn (22) stond een half uur eerder nog met Jon op het podium It’s my life te zingen. Alle nummers kent ze uit haar hoofd. ,,Toen ik zeven maanden zwanger was van Caithlyn maakte ze haar eerste concert al mee”, vertelt April. Ze is dan ook apetrots dat haar dochter door haar jeugdidool uit het publiek werd gepikt om op het podium op te treden. Het was alsof ze nooit iets anders deed. ,,Je bent nooit te jong voor goede muziek”, aldus een stralende Caithlyn.

Jon Bon Jovi stapt in Palma (Mallorca) aan boord van de Norwegian Pearl, waarna het schip het ruime sop weer kiest. Hij treedt twee avonden op. De eerste avond akoestisch. Maureen, Sam, Susan en Jenn, collega’s uit Newcastle (Engeland) raken er niet over uitgepraat. De vier leraressen zaten front row en waren nooit eerder zo dicht bij hun idool. ,,We hebben het hele concert gehuild, zo emotioneel waren we”, vertellen de Geordies. En: ,,Nog nooit zo’n intiem concert meegemaakt.” Ook na het tweede concert op het grote podium aan dek zijn de dames het erover eens: dit rockfestival aan boord is the best thing ever. Dat ze er een jaar voor moesten sparen, hun grote idool niet meer helemaal bij stem is en best veel songs van anderen ten gehore bracht (als gevolg van auteursrechtelijk gedoe met zijn band Bon Jovi, die dus niet mee was met deze muziekcruise), maakt de dames niet veel uit. ,,Thuis vindt men ons soms maar een paar gekke vrouwen, hier zijn we samen met andere fans één grote familie. De sfeer is geweldig. Bij welk concert kun je zo dichtbij je idool zijn? Het is echt een once in a lifetime gebeurtenis.”

Vrienden voor het leven En dat is precies waarin deze cruise verschilt van een gewone cruise. Gasten delen een gemeenschappelijke passie. Dat zorgt voor een ongedwongen sfeer waar vriendschappen voor het leven ontstaan. ,,Ze komen in eerste instantie voor de act en vervolgens terug voor de vriendschap”, aldus Anthony Diaz. Hij kan het weten, want hij is inmiddels twintig jaar Sixthman en muziekfestivals op zee verder.

Themacruises Cruises zijn allang niet meer alleen voor gepensioneerden met tijd en een goed gevulde portemonnee. Cruisemaatschappijen bieden allerlei themacruises aan om nieuwe doelgroepen aan te boren. Vaak in samenwerking met organisaties als het Amerikaanse Sixthman of het Duitse Stars at Sea. Muziekcruises van klassiek tot heavy metal, worstelcruises, comedycruises, salsacruises, zombiecruises, Disneycruises… voor elke niche is wel een cruise te bedenken. Zolang er maar genoeg fans zijn die bereid zijn ﬁks te betalen voor een exclusieve ervaring. Een ticket voor de Runaway to Paradise-cruise met Jon Bon Jovi kostte minimaal tweeduizend euro. Voor duizend euro meer kocht je een Gold Card, die recht gaf op een fotomoment met JBJ en waarmee je vooraan in de rij kon staan voor de merchandiseshop. Of er nogmaals een rockcruise met Jon Bon Jovi komt, is nog niet bekend. De band, Sixthman en de Norwegian Cruise Line zijn in overleg.

Meer informatie over de (thema)cruises van Norwegian Cruise Line: www.ncl.eu/cruises Tot 30 september 2019 geldt een vroegboekkorting van twintig procent.

EEN EXTRA DOSIS VITAMINE ZEE Vergeet alles wat u over cruises denkt te weten. Freestyle Cruising van NCL is heel wat anders.

*Details ncl.com. Verkoop- en marketingcontact continentaal Europa: NCL (Bahamas) Ltd. I Kreuzberger Ring 68 I D-65205 Wiesbaden. © 2019 NCL Corporation Ltd. Scheepsregister: Bahama‘s en USA 7242_04.09.19

Eersteklas restaurants

CULINAIRE WERELDREIS Zoutgrot in de Mandara Spa®

Geniet van ongekend veelzijdige culinaire belevenissen op zee – altijd zonder vaste dineertijden. Zo smaakt vrijheid bij NCL!

VROEGBOEKKORTING GELDT TOT 30 SEPTEMBER. BOEK NU! MEER OP NCL.EU/CRUISES

Vaste afspraken en dineertijden – deze woorden komen aan boord van de vloot van Norwegian Cruise Line (NCL) niet voor. In plaats daarvan is er ruimte voor individualiteit en vrijheid. U bepaalt wanneer en waar u wilt eten. Er is geen dresscode, maar vaak is het gewoon leuk om je mooi aan te kleden – voor het internationale gezelschap en voor de ervaringen die de cruise voor u in petto heeft. U bepaalt elke dag weer hoe u uw tijd invult. De mogelijkheden die Freestyle Cruising biedt? Eindeloos! Bij NCL vindt u naast spa-momenten in de luxueuze Mandara Spa® een uitgebreid entertainment aanbod, van e-kartbaan tot Broadway-musicals en kookkunsten uit de hele wereld. Op de outdoor-promenade kunt u dineren met uitzicht op zee, waarna u geniet van een drankje aan de Sugarcane Mojito Bar, of coffee-to-go van Starbucks. Kan het nog relaxter? Zo zou u haast de prachtige plekken vergeten waar de 17 schepen van NCL u naartoe brengen wanneer ze naar 300 droombestemmingen over de hele wereld reizen. Een cruise-ervaring die wel speciaal voor u gemaakt lijkt.

E-kartbaan aan boord van de nieuwe Norwegian Encore

HET BIJZONDERE VAN NCL:

WERELDWIJDE BELEVENISSEN Hoe ziet de cruise van uw dromen er uit? Spannende bestemmingen over de hele wereld en de vrijheid om steeds te doen waar u zin in heeft? Dat is Freestyle Cruising!

Freestyle Cruising ++ Wereldwijde routes ++ Grote en veelzijdige vloot – 17 moderne schepen met unieke faciliteiten, bijv. Aqua parks, luxueuze spa’s en meer ++ Culinaire diversiteit zonder vaste dinertijden ++ Internationale sfeer ++ Bekroond BroadwayObservation Lounge

7242_FI_20YearsFreestyle_Camp_B2C_MagazineReis&Co_NDL.indd 1

entertainment.

26.08.19 15:35