ANEKORAMA #19
#GREECE #CRETE #TRAVEL_GUIDE #ADDRESS_BOOK #HOLIDAYS
50 ΕΚ∆ΟΣΗ EDITION
2017
ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΕΚ
C E LE B R ATI N G 50 YEARS
BEST
∆ΩΡΕΑΝ ΤΕΥΧΟΣ / YOUR FREE COPY
CHANIA TIPS
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ - SUMMER 2017
13-vouno_21x28_GR_CS4.pdf
1
13/10/14
10:29
DoExploreSummer17-21x28-EN-ok.pdf
C
C
M
M
Y
Y
CM
CM
MY
MY
CY
CY
CMY
CMY
K
K
1
16/5/17
10:47
M
Y
Y
Y
Rethymno Μια μοναδική επιλογή για όλο τον χρόνο Α Unique destination all year round Δήμος Ρεθύμνης / Municipality of Rethymno Λ. Κουντουριώτη 84 / L. Kountourioti Ave. 84 Τ: 28313 41301
www.rethymno.gr
ΑΝ ΕΊΧΕ ΓΕΎΣΗ θα ήταν γλυκό και αν ήταν έρωτας θα ήταν με την πρώτη ματιά και αξεπέραστος. Ευτυχώς, δεν υπάρχει λόγος να περιμένει κανείς για να τον ζήσει. Η ατμοσφαιρική μικρή πόλη στην καρδιά της Κρήτης σε υποδέχεται πάντα ζεστά, γοητεύει με τον βενετσιάνικο ρομαντισμό και συγχρονίζεται με τις ανάγκες του μοντέρνου επισκέπτη. Το Ρέθυμνο μοιάζει με πρόσκληση για απόδραση στην υπέροχη Ελλάδα μιας άλλης εποχής. Στην παραμυθένια Παλιά Πόλη ξετυλίγεται ένας από τους πιο καλοδιατηρημένους αναγεννησιακούς οικισμούς της Ευρώπης, όμως η
μαγεία δεν περιορίζεται στα τείχη του Κάστρου. Προστατευμένο στην αγκαλιά των Λευκών Όρεων και του Ψηλορείτη, το Ρέθυμνο καταλήγει σε ονειρεμένες παραλίες χαρίζοντας αξέχαστες εικόνες και αισθήσεις. Κοντινά αυθεντικά χωριουδάκια, δημοφιλείς αρχαιολογικοί χώροι και ιστορικά μνημεία σε βάζουν βαθιά στο πνεύμα της Κρήτης, ενώ η φύση αποκαλύπτει έναν σχεδόν ακατέργαστο πλούτο με βαθιά φαράγγια, ατέλειωτες αμμουδιές έως και καταφύγια της χελώνας Caretta – Caretta. Το Φεστιβάλ Κρητικής Διατροφής τον Ιούλιο, το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ τον Σεπτέμβριο και το
Καρναβάλι του Ρεθύμνου, είναι μερικές ακόμα αφορμές για να απολαύσετε μια ολοκληρωμένη ανανεωτική εμπειρία στο φιλόξενο ενετικό σκηνικό του Ρεθύμνου κάθε εποχή του χρόνου. THIS SMALL TOWN in the heart of Crete always welcomes its guests warmly; it charms them with its Venetian romanticism and satisfies the needs of its modern visitors. Rethymno introduces its guests to a magnificent Greece of another era. In the fairytale Old Town exists one of the best preserved Renaissance settlements in Eu-
rope whose magic surpasses the boundaries of the Citadel’s walls. Nested in the bosom of the White Mountains and Mount Psiloritis, Rethymno boasts of beautiful beaches, genuine little villages, plus historic archaeological sites and monuments, while its nature reveals an almost crude wealth with deep ravines, endless sandy shores, even Caretta-Caretta turtle shelters. The Cretan Diet Festival in July, the Renaissance Festival in September, and Rethymno Carnival offer a few more reasons for visitors to enjoy the hospitable Venetian setting of Rethymno.
NICE TO MEAT YOU!
Αν. Γογονή 77-81 Τηλ.: 28210 70017 site: www.thraka.com
Χατζ. Γιάνναρη 34 Τηλ.: 28210 51100
Χατζ. Γιάνναρη 36 Τηλ.: 28210 51102 e-mail: info@thraka.com
EDITORIAL
Α
γαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, Η ANEK LINES σας καλωσορίζει για ακόμη ένα καλοκαίρι στον στόλο της, σε μια χρονιά με εμβληματική σημασία για την οικογένεια της ΑΝΕΚ, αλλά και για όλους εσάς που μας περιβάλλετε σταθερά με την εμπιστοσύνη σας. Πριν από 50 χρόνια το αίτημα των κατοίκων της Κρήτης για την ακτοπλοϊκή σύνδεση του νησιού τους με τον Πειραιά, η ευχή τους για σύγχρονα και ασφαλή πλοία, έβρισκε επιτέλους απάντηση. Με πρωτεργάτες τους Κωνσταντίνο Αρχοντάκη και Ιωάννη Τζαμαριουδάκη και με την καθοριστική συμπαράσταση του τότε Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου, Ειρηναίου Γαλανάκη, κάποιοι οραματιστές Κρητικοί ανέλαβαν δράση ενώνοντας τις δυνάμεις τους, για να υλοποιήσουν μια τολμηρή ιδέα χωρίς προηγούμενο: τη δημιουργία της πρώτης παγκοσμίως ναυτιλιακής εταιρείας λαϊκής βάσης. Η συμμετοχή στον κοινό αγώνα υπήρξε συγκινητική και, στις 10 Απριλίου του 1967, το καταστατικό της ΑΝΕΚ δημοσιευόταν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σε διάστημα μικρότερο των τεσσάρων μηνών, η εταιρεία που ονειρεύτηκαν οι εμπνευστές της –και μαζί τους όλοι οι Κρητικοί– έγινε πραγματικότητα και επρόκειτο να αλλάξει για πάντα τον ακτοπλοϊκό χάρτη της χώρας. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η ΑΝΕΚ αναδείχθηκε ηγετική δύναμη στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, ανοίγοντας νέους δρόμους στις θαλάσσιες μεταφορές, εντός και εκτός Ελλάδας, και εισάγοντας κάθε τεχνολογική καινοτομία. Το πρώτο πλοίο, το θρυλικό ΚΥΔΩΝ, με σαλόνι για τους επιβάτες της τρίτης θέσης και γκαράζ για αυτοκίνητα, τα πρώτα εκ κατασκευής οχηματαγωγά ΚΑΝΤΙΑ και ΡΕΘΥΜΝΟ, και οι πρώτες κυλιόμενες σκάλες στο ΚΡΗΤΗ ήταν μόνον η αρχή σε μια μακρά πορεία γεμάτη διακρίσεις. Σήμερα η εταιρεία, που ξεκίνησε με ένα πλοίο και λίγους εργαζομένους, διαθέτει 9 σύγχρονα ιδιόκτητα πλοία ελληνικού νηολογίου, εξυπηρετεί 23 προορισμούς και απασχολεί 900 εργαζομένους. Με τόλμη, δημιουργικότητα και με στήριγμα την αγάπη και το πάθος των Κρητικών για την πατρίδα τους, με αδιάλειπτη παρουσία πέντε δεκαετιών, επιμένει να κρατά άσβεστο το όραμα των πρωτεργατών της για συλλογικότητα, ανάπτυξη και συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών της. Διότι, πάνω απ' όλα, η ΑΝΕΚ εκφράζει την «κρητική ψυχή» που αγωνίζεται και συνεχίζει το ταξίδι της... Με πλώρη το μέλλον!
Η ατμοσφαιρική συνοικία Tαμπακαριά στα Χανιά. / The picturesque Tabakaria neighborhood at Chania.
Γεώργιος Κατσανεβάκης ΠΡΌΕΔΡΟΣ
D
ear friends, ANEK LINES welcomes you to its fleet for one more summer, in a symbolic year for ANEK’s family, as well as all of you who constantly trust us. Fifty years ago, the Cretans’ request for a shipping connection of their island to Piraeus by modern and safe ships, was finally answered. Pioneers Konstantinos Archontakis and Ioannis Tzamarioudakis with the decisive support of Irineos Galanakis, Reverend Bishop of Kissamos and Selino, and some other Cretan visionaries, joined forces and realized an unprecedented, plan: the creation of the first multi-shareholder shipping company worldwide. On the 10th of April 1967, ANEK’s Articles of Association were published in the Government’s Official Gazette. In less than four months the company was operational and it was going to change Greece’s shipping map forever. In the following decades, ANEK became a leader of the passenger shipping sector and opened new marine transport ways inside and outside Greece by the introduction of many technological innovations: Its first ship, the legendary KYDON, with a lounge for Third Class passengers and a car park, the first purpose built ferry boats CANDIA and RETHYMNO, the first escalators on KRITI, were only the beginning of a long and eminent route. Today, the company that started with one ship and a few employees owns 9 modern ships registered in the Hellenic Register of Shipping, travels to 23 destinations, employs 900 employees, and follows the vision of its pioneers, because ANEK mostly reflects the fighting “Cretan soul” that continues its journey... Heading towards the future!
Georgios Katsanevakis PRESIDENT
12 | ANEKORAMA 2017
ΦΩΤΟΓΡΆΦΗΣΗ: Γιώργος Καλφαμανώλης (www.kalfamanolis.com) ΜΟΝΤΈΛΟ: Simona (Ace Models) STYLING: Λίλα Κουτσιουμάρη ΜAKE UP: Μαιρηλού Τζιβελέκη Φόρεμα και σκουλαρίκια PASSION ALLEY-VASIA TZOTZOPOULOU (Ξάνθου 5, Κολωνάκι, +30 2107254765) PHOTO: George Kalfamanolis (www.kalfamanolis.com) MODEL: Simona (Ace Models) STYLING: Lila Koutsioumari ΜAKE UP: Marylou Tziveleki Dress and earings PASSION ALLEY-VASIA TZOTZOPOULOU (5 Xanthou St., Kolonaki, +30 2107254765)
TABLE OF CONTENTS HIGHLIGHTS 20 HISTORY Στο σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου / Eleftherios Venizelos’ Museum 24 EVENTS Αναγεννησιακό Φεστιβάλ Ρεθύµνου / Renaissance Festival of Rethymno 28 EXPLORE Στον Θαλασσόκοσµο / The Cephalopoda at Thalassocosmos 3 0 CRUISES Σε µέρη αληθινά κι ονειρεµένα / Picturesque and dreamy places 32 CULTURE Γνωριµία µε τον Ν. Καζαντζάκη / Meet N. Kazantzakis 3 4 SPOTS Το µυστικό Κουφονήσι / The unknown Koufonisi 3 6 FUN Θεµατικά πάρκα / Theme parks 3 8 ΒΙΒΛΙΑ Αυτά που θα γεµίσουν άµµο
MADE IN CRETE 14 2 MINOERA Κόσµηµα µε έµπνευση τον Μίνωα / Jewelry inspired by the Minoan era 14 4 KURELU Η µοντέρνα υφαντική τέχνη / The modern art of weaving 146 CRETAN DELIGHTS Η νοστιµότερη συµµαχία / The best alliance 14 8 ΓΥΠΑΡΑΚΗ / GYPARAKI Παραδοσιακές γεύσεις / Traditional Cretan delicacies 15 0 SYN.KA SUPER MARKETS Σταθερές αξίες / Evolution based on permanent values 15 2 THE BRONZE Τα νέα-αρχαία µπρούντζινα / Modern-ancient bronze objects
Το περιοδικό της ANEK LINES ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε. Κεντρικά γραφεία: Λεωφόρος Καραµανλή 148, 73100 Χανιά, Κρήτη τηλ.: 28210 24000 fax: 28210 36200 www.anek.gr e-mail: marketing@anek.gr, isi@anek.gr ∆ιευθύντρια Marketing ANEK LINES & Υπεύθυνη Έκδοσης περιοδικού ANEKORAMA: Ειρήνα Σίµου Παραγωγή – Έκδοση: The Media Workshop ΜΕΠΕ Λεωφ. Κηφισίας 294 & Ναυαρίνου 27, 15232 Χαλάνδρι, τηλ.: 216 1005190 email: info.tmworkshop@gmail.com
162
Σχεδιασµός – ∆ηµιουργικό: Sinc Design E.E. τηλ.: 213 0419006, www.sinc.gr
78
∆ιευθύντρια Έκδοσης: Σοφία Κιντή Εµπορικός ∆ιευθυντής: Νίκος Παπαβασιλείου Υπεύθυνη ∆ιαφήµισης: Ευγενία Χατζοπούλου Αρχισυντάκτρια: Έρση Μηλιαράκη Art Director: Σοφία Κανελλοπούλου Συντακτική Oµάδα: Έλσα Ζωγράφου, Κάλλια Καστάνη, Χάιντι Νικολάου
ΘΕΜΑΤΑ 4 4
BACKSTAGE Στα γυρίσµατα του επετειακού σποτ της ΑΝΕΚ / ANEK’s anniversary advertising spot 5 4 50 BEST CHANIA TIPS Τα Χανιά που θα αγαπήσετε σε 50 στάσεις 128 LEGENDS Η απαγωγή του Στρατηγού Kreipe / General Kreipe’s kidnapping 15 4 GASTRONOMY Κοπιάστε στο κρητικό τραπέζι / Discover the famous Cretan cuisine 16 2 ΤΑ ΟΡΟΣΗΜΑ Οι µεγαλύτεροι σταθµοί στα 50 χρόνια της ΑΝΕΚ / ANEK’s 50-year landmarks
128
INTERVIEW 78
FABIEN COUSTEAU
ADDRESS BOOK 8 9
20 14 | ANEKORAMA 2017
154
∆ΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ που απογειώνουν τις διακοπές / Τhe best of Crete
FASHION 4 2 SHOP on board / Aγορές εν πλω
ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΑΝΕΚ 179 Your favorite company’s news
Still Life Editor: Έλλη Γρατσία ∆ιόρθωση Κειµένων: Σοφία Κροκίδη Υπεύθυνος Μεταφράσεων: Αργύρης Αργυρόγλου Φωτογράφοι: Γιώργος Καλφαµανώλης, Σπύρος Ζαχαράκης, Γιάννης Σεφέρος, Θωµάς Τσάτσας Φωτογραφικά Πρακτορεία: SHUTTERSTOCK PHOTOS ∆ιαχωρισµοί / Επεξεργασία Εικόνας: ∆άφνη Παπαδάκη, Ηλιάνα Μποβόλη Εκτύπωση: Pressious-Αρβανιτίδης ΑΒΕΕ ANEK LINES’ ΜAGAZINE 148 K. Κaramanli Ave., 73100 Chania, Crete tel.: +30 28210 24000 fax: +30 28210 36200, www.anek.gr e-mail: marketing@anek.gr, isi@anek.gr Marketing Director ANEK LINES & Content Strategist-Managing Editor of ANEKORAMA magazine: Irina Simos Α Π Α ΓΟ Ρ Ε ΥΟ Ν ΤΑ Ι Η Α Ν Α ∆ Η Μ Ο Σ Ι Ε Υ Σ Η , Η Α Ν Α Π Α Ρ Α ΓΩ Γ Η Ή Η Μ Ε ΤΑ ∆ Ο Σ Η Ο Λ Ο Υ Ή Μ Ε Ρ Ο Υ Σ Τ Ο Υ Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι ΚΟ Υ Χ Ω Ρ Ι Σ Τ Η Ν Ε Γ Γ Ρ Α Φ Η Α ∆ Ε Ι Α Τ Ο Υ Ε Κ ∆ Ο Τ Η . Η A N E K L I N E S ∆ Ε Ν Φ Ε Ρ Ε Ι Ε ΥΘ Υ Ν Η Γ Ι Α Τ Ι Σ Α Π Ο Ψ Ε Ι Σ Τ Ω Ν Σ Υ Ν ΤΑ Κ Τ Ω Ν Τ Ο Υ Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι ΚΟ Υ Ο Π Ω Σ ΑΥ Τ Ε Σ ∆ Ι ΑΤ Υ Π Ω Ν Ο Ν ΤΑ Ι Σ ΤΑ Θ Ε Μ ΑΤΑ .
Τ Ο Τ Ε Υ Χ Ο Σ ∆ Ι Α Τ Ι Θ Ε ΤΑ Ι ∆ Ω Ρ Ε Α Ν / Y O U R F R E E C O P Y
54
VI-70128-TRAVELGUM-5/2017
ΗIGH LIGHTS CRUISES | ΒΙΒΛΙΟ | EXPLORE | LOCAL | ΤΕΧΝΗ | EVENTS | DESIGN
10 YEARS ANEKORAMA W E T R AV E L T O G E T H E R
10 ΧΡΌΝΙΑ ANEKORAMA ΤΑΞΙΔΕΎΟΥΜΕ ΜΑΖΊ
2017 ANEKORAMA | 19
DOC HOME
ΖΩΝΤΑΝΉ ΙΣΤΟΡΊΑ
2
Στην Οικία - Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου χτυπά η καρδιά της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας. / Contemporary Greek history comes alive in Eleftherios Venizelos’ Museum-Residence.
Ε
να μαγευτικό ταξίδι στον χρόνο προσφέρει η Οικία-Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου, το πρόσφατα ανακαινισμένο κτίριο του 1880, όπου ο μεγάλος πολιτικός έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Αρχοντικό του 19ου αι. με δυτικές επιρροές, κατατάσσεται στην κατηγορία των αυθεντικών (documentary) κατοικιών, καθώς εξιστορεί τη ζωή μιας κορυφαίας ιστορικής προσωπικότητας, με τους περισσότερους χώρους να διατηρούν τη μορφή που ο ίδιος είχε δώσει σε αυτούς. Αυθεντικά έπιπλα, αντικείμενα και έργα τέχνης βρίσκονται στη θέση που ο Ελευθέριος Βενιζέλος τα είχε τοποθετήσει, ενώ ιστορικά τεκμήρια, που συνδέονται με τη δράση και την εποχή του, διηγούνται μοναδικά την πολυκύμαντη ζωή του. Το ισόγειο και ένα τμήμα του ορόφου διατηρούν σε μεγάλο βαθμό τη μορφή που είχαν όταν ζούσε σε αυτά ο ίδιος (πολιτικό γραφείο,
20 | ANEKORAMA 2017
History
1
σαλόνι, τραπεζαρία, υπνοδωμάτια). Στον όροφο και στη σοφίτα παρουσιάζονται ο επαναστάτης, ο πολιτικός, ο διπλωμάτης και ο άνθρωπος Ελευθέριος Βενιζέλος, καθώς και ο «μύθος». Ξεχωριστά σημεία της μουσειακής διαδρομής αποτελούν οι δύο δολοφονικές απόπειρες εναντίον του, το 1920 και το 1933. Στο αυθεντικό αυτοκίνητο (Packard, 1929) στο οποίο επέβαιναν ο Βενιζέλος και η σύζυγός του, Έλενα, κατά την εναντίον του δολοφονική απόπειρα το 1933 στην Αθήνα, διαφαίνονται τα σημάδια που άφησαν οι 66 σφαίρες! Στη σοφίτα, παιχνίδι και γνώση συνδυάζονται με παραδοσιακά και πρωτότυπα διαδραστικά παιχνίδια τεχνολογίας (δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος»). Η οικία της Χαλέπας κτίστηκε το 1880 από τον πατέρα του Βενιζέλου, Κυριάκο, και υπήρξε το αγαπημένο σπίτι του μεγάλου πολιτικού. Χαρακτηρίστηκε δικαιω-
ματικά «η στέγη της ζωής του», καθώς εδώ πέρασε τα περισσότερα χρόνια του, ενώ συνδέεται με ορισμένες από τις σημαντικότερες στιγμές της προσωπικής ζωής και της επαναστατικής και πολιτικής του διαδρομής. Σε αυτό το κτίριο ο Ελευθέριος Βενιζέλος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των νεανικών του χρόνων, έζησε ευτυχισμένος με την πρώτη του σύζυγο, Μαρία, είδε να γεννιούνται και να μεγαλώνουν
ΦΌΡΟΣ ΤΙΜΉΣ Το Εθνικό Ίδρυμα «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» συστάθηκε το 2000 με πρωτοβουλία του μητροπολίτη Ειρηναίου Γαλανάκη, για να καλύψει το κενό στη μελέτη της εποχής και του έργου του Κρητικού πολιτικού.
TRIBUTE
The National Research Foundation “Eleftherios K. Venizelos” was founded in 2000 by Bishop Irineos Galanakis to assist the study of the great Cretan politician’s work and his era.
3
ELEFTHERIOS Venizelos’ Muse-
um-Residence is accommodated in a recently renovated edifice of 1880, where the great politician lived most of his life, a 19th century mansion with western design influence that belongs to the category of documentary houses; it describes the life of an eminent historic personality and most of its areas maintain the look that he had given them. Genuine furniture, objects
1 Χειρόγραφη μετάφραση της «Ιστορίας»
του Θουκυδίδη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. / Handwritten translation of Thucydides’ History by Venizelos. 2 Μικροί επισκέπτες περιεργάζονται τα εκθέματα. / Young visitors observe the exhibits. 3 Θρυλική μορφή. / A legendary figure. 4 Το αυτοκίνητο στο οποίο δέχτηκε δολοφονική επίθεση ο Βενιζέλος με τη σύζυγό του έχει σημάδια από 66 σφαίρες. / The car in which Venizelos was attacked bears the marks of 66 bullets.
4
2017 ANEKORAMA | 21
History
2
1
τα παιδιά του και βίωσε την τραγική απώλεια της αγαπημένης του γυναίκας. Από την οικία της Χαλέπας ξεκίνησε ως επαναστάτης για το Ακρωτήρι (1897), το Θέρισο (1905) και τη Θεσσαλονίκη (1916). Από εδώ αναχώρησε για την Αθήνα, για να αναλάβει πρωθυπουργός της Ελλάδας (1910), και για τη Γαλλία μετά το αποτυχημένο κίνημα του 1935. Ο μεγάλος πολιτικός έχει βάλει την προσωπική του σφραγίδα στην οικία, που απέκτησε τη σημερινή της μορφή μετά την ανακαίνιση του 1927, την οποία είχε επιβλέψει ο ίδιος και η οποία πραγματοποιήθηκε με δαπάνες της δεύτερης συζύγου του, Έλενας. Σήμερα, το ιστορικό αυτό αρχοντικό είναι η έδρα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και λειτουργεί ως σύγχρονο μουσείο. Στόχος του, να παρασυρθεί ο επισκέπτης από την έντονη ατμόσφαιρα και την ισχυρή δύναμη του χώρου όπου έζησαν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η οικογένειά του.
22 | ANEKORAMA 2017
1 Τα ματωμένα ρούχα της απόπειρας του 1920 στο Παρίσι. / His bloody clothes after the attempt against his life in Paris, in 1920. 2 4 Το προσωπικό γραφείο και το υπνοδωμάτιο. / His office and his bedroom. 3 Μια αυθεντική Packard αναπαριστά το αυτοκίνητο του Βενιζέλου πριν την απόπειρα του 1933. / A genuine Packard represents Venizelos’ car before the attempt of 1933.
3
and art works still stand where Venizelos had placed them, whereas various historic symbols connected to his life and times, ideally describe his adventurous life. The ground floor and part of the first floor contain his office, living room, dining room and bedrooms; especially the first floor and the attic remind of Venizelos the revolutionary, politician, diplomat, and “myth”. Special spots refer to the two attempts against his life, in 1920 and 1933. In the attic, entertainment and knowledge are combined with original interactive technology games (donated by Stavros Niarchos Foundation). The house was built by his father, Kyriakos, and Venizelos spent here most of the important moments of his life, especially his youth. Here he lived happily with Maria, his first wife, he saw his children being born and grow, and he experienced the tragic loss of his beloved Maria.
4
INFO Πλ. Έλενας Βενιζέλου, Χαλέπα. / Elena Venizelou Sq., Chalepa +30 28210 56008 www.venizelosfoundation.gr Είσοδος με ξενάγηση: 4€, 2€ (μειωμένο) / Entrance ticket with guided tour: 4€, 2€ (reduced). discount for B o n u s
P r o g r a m
έκπτωση στα μέλη er Silv
Gold
u s B o n
m g r a P r o B o n u s
a m P r o g r
As a revolutionary he started out from the Chalepa house to go to Akrotiri (1897), Therissos (1905), and Thessaloniki (1916). Also, he left this house in 1910 to go to Athens and become Greece’s Prime Minister, and in 1935 to go to France after a failed coup. Today, the historic mansion constitutes the headquarters of the Research Foundation “Eleftherios K. Venizelos” and a modern museum, aiming to attract visitors by the intense ambience and power of the venue where Venizelos and his family lived.
Events 1-15 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΌ ΦΕΣΤΙΒΆΛ Ο Γ. Κουμεντάκης συντονίζει μια μεγάλη γιορτή πολιτισμού για το Ρέθυμνο. / G. Koumentakis coordinates a great cultural feast in Rethymno.
Μ
ε τίτλο και κεντρικό θέμα την «Προσωπογραφία», το 28ο Αναγεννησιακό Φεστιβάλ Ρεθύμνου (1-15 Οκτωβρίου) έχει εκκίνηση το ανθρώπινο πρόσωπο, αυτό που υπήρξε πάντα πηγή έμπνευσης και δημιουργίας διαχρονικά, και έρχεται να τοποθετήσει τον Άνθρωπο μέσα στο κάδρο και στις διαστάσεις που του αρμόζουν. Όλα αυτά, ενορχηστρωμένα από τον Ρεθυμνιώτη διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιώργο Κουμεντάκη, ο οποίος περιστοιχίζεται από μια ομάδα εξαιρετικών επαγγελματιών των τεχνών και του πνευ-
24 | ANEKORAMA 2017
ματικού κόσμου του Ρεθύμνου. «Το ΑΦΡ είναι μια διοργάνωση που μεγάλωσε σχεδόν μαζί με την πόλη και αποτελεί ευτυχή σύμπτωση το γεγονός ότι όλο αυτό συμβαίνει στην ίδια την πόλη όπου μεγάλωσα και άρχισα να απολαμβάνω τα πρώτα μου ακούσματα. Μοναδικό στο είδος του, έρχεται να ανατρέψει το παραδοσιακά οικείο και να αναδείξει τη δυναμική μιας άλλης παράδοσης, αυτής που αντλεί από το αναγεννησιακό παρελθόν και τροφοδοτεί το σήμερα» μας λέει ο συντονιστής του καλλιτεχνικού προγράμματος του ΑΦΡ, Γιώργος Κουμεντάκης. «Η παρουσία μου σε αυτή
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΌ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΡΕΘΎΜΝΟΥ / RENAISSANCE FESTIVAL OF RETHYMNO Οι εκδηλώσεις θα διαρκέσουν 1-15 Οκτωβρίου. Δείτε το πρόγραμμα στην επίσημη ιστοσελίδα του ΑΦΡ. / October 1-15: Check the program of events at the Festival’s official site. www.rfr.gr
“PORTRAIT” is the main theme of the 28th Renaissance Festival of Rethymno (October 1-15), which focuses on the human face that always has been a source of inspiration and creation. The events are coordinated by Giorgos Koumentakis, Director of the National Opera House, assisted by a team of distinguished art professionals. “The Festival”, he says, “highlights the dynamics of the renaissance tradition that reflect on today’s activities”.
S E G A M I E C S A E L R P I E R H H T I W – Life. Spend it well. – Feel beach confident in our range of innovative tummy slimming technology one-pieces.
FACEBOOK.COM/MARKSANDSPENCER
STOCK IS SUBJECT TO AVAILABILITY
ματικός και λόγιος της Αναγέννησης, έζησε στον Άγιο Κωνσταντίνο Ρεθύμνου, όπου βρίσκονται απομεινάρια της οικίας του. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες μορφές της εποχής του. Ραντεβού, λοιπόν, στην ατμοσφαιρική Παλιά Πόλη του φθινοπωρινού Ρεθύμνου. Μια εποχή απρόσμενα φιλόξενη, για πολιτιστικό –και όχι μόνο– τουρισμό, σε έναν τόπο ιδανικό για μαγικές αποδράσεις όλο τον χρόνο: στη βενετσιάνικη πόλη και στα κοντινά χωριά γυρνάς στην Αναγέννηση, με ή χωρίς πολιτιστικά δρώμενα.
ΦΡΑΝΤΣΈΣΚΟ ΜΠΑΡΌΤΣΙ Βενετοκρητικός ευγενής με ταραχώδη βίο –κατηγορήθηκε έως και για μαγεία– και ογκώδες, σημαντικό πνευματικό έργο. Έργα του φυλάσσονται και στη Βιβλιοθήκη της Οξφόρδης.
FRANCESCO BAROZZI
A Venetian-Cretan nobleman with an eventful life – he was even accused of being a sorcerer – and great intellectual work, some of which exists at the Oxford University Library.
“Greek regional cultural activities, like the RFR, can truly contribute to the structure of our country’s contemporary cultural landscape”, he continues, “and I greatly believe in those artistic centers. The municipality has worked very hard so that Rethymno and its visitors can enjoy good music and qualitative cultural spectacles equivalent to those organized in the greatest cities of Greece and Europe”. Musical, theatrical and pictorial art events are all dedicated to a past or present person, in a wealth of spectacles for art lovers of any age, even for small children.The central figure of the Festival is Francesco Barozzi, a Venetian-Cretan nobleman, mathematician and scholar, one of the Renaissance’s most important persons, who lived in Agios Konstantinos of Rethymno, where remnants of his house still exist. Let’s meet in Rethymno’s Old Town this autumn, a good time for cultural tourism in a place ideal for magical getaways during the entire year: visitors of the Venetian town and the nearby villages return to the Renaissance era with or without cultural events.
Events
τη διοργάνωση σημαίνει για μένα πολλά, για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι ότι η ελληνική περιφέρεια μπορεί πραγματικά να συμβάλει στη διαμόρφωση του σύγχρονου πολιτιστικού τοπίου της χώρας, και το ΑΦΡ είναι η ζωντανή απόδειξη. Πιστεύω πολύ σε αυτές τις εστίες πολιτισμού. Ο άλλος λόγος είναι ότι ο δήμος έχει δουλέψει πολύ σκληρά για να μπορούν το Ρέθυμνο και οι επισκέπτες του να απολαμβάνουν μουσική και υψηλό καλλιτεχνικό θέαμα, που δεν υπολείπεται σε τίποτε όσων διοργανώνονται σε μεγαλύτερες πόλεις στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη». Μουσικές, θεατρικές και εικαστικές εκδηλώσεις συνθέτουν μια πανδαισία θεαμάτων για τους εραστές της τέχνης κάθε ηλικίας – υπάρχουν εκδηλώσεις σχεδιασμένες ακόμη και για τα μικρά παιδιά. Κεντρική μορφή του ΑΦΡ, ο Φραντσέσκο Μπαρότσι. Βενετοκρητικός ευγενής, μαθη-
26 | ANEKORAMA 2017
Explore
ΒΟΥΤΙΆ ΣΤΗ ΜΕΣΌΓΕΙΟ Περισσότερα από 2.500 ψάρια και ασπόνδυλα –ανάμεσά τους μεγάλοι θηρευτές καρχαρίες, μικροσκοπικοί ιππόκαμποι ή φαντασμαγορικές μέδουσες– φιλοξενούνται σε δεξαμενές που αναπαριστούν φυσικούς βιότοπους και τον κρητικό βυθό. Απολαύστε το υποθαλάσσιο υπερθέαμα στο Ενυδρείο Κρήτης, μέρος του ΘΑΛΑΣΣΟΚΟΣΜΟΥ, ενός από τα μεγαλύτερα κτιριακά συγκροτήματα θαλάσσιας έρευνας, τεχνολογίας και αναψυχής της Μεσογείου, που ανήκει στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
SWIMMING IN THE MEDITERRANEAN
C R E TA Q U A R I U M -T H A L A S S O KO S M O S
ΥΠΈΡΟΧΑ ΠΛΆΣΜΑΤΑ Τα μυστικά των κεφαλόποδων στη διεθνή έκθεση του Ενυδρείου Κρήτης. / Find out the Cephalopoda’s secrets at the international exhibition of Crete’s Aquarium.
Ε ΘΑΛΑΣΣΟΚΟΣΜΟΣ / CRETAQUARIUM Πρώην Αμερικανική Βάση Γουρνών, Ηράκλειο Κρήτης / Old American Base at Gournes, Heraklio, Crete +30 2810 337788 www.cretaquarium.gr
28 | ANEKORAMA 2017
ργα 46 καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο αποκαλύπτουν τη βαθιά πολιτιστική μας συγγένεια με τα κεφαλόποδα, τους θαλάσσιους οργανισμούς που όλοι γνωρίζουμε, αλλά σπάνια θα αντικρίσουμε ζωντανά. Επί αιώνες, χταπόδια, καλαμάρια και σουπιές έχουν συναρπάσει καλλιτέχνες παράκτιων πολιτισμών, που τα αναπαρέστησαν σε τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, κοσμήματα, γλυπτά κ.α. Ενδεικτικό της γοητείας που ασκούν μέχρι σήμερα είναι ότι μια απλή ηλεκτρονική αναζήτηση εικόνων για «χταπόδι» μόνο στα αγγλικά υπερβαίνει τις 55 εκατ. επι-
σκέψεις, ξεπερνώντας κατά πολύ μια αναζήτηση π.χ. για τον «Andy Warhol»! Μια συναρπαστική έκθεση, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2017. WORKS BY 46 international artists
display the class of Cephalopoda, the well-known marine organisms. For many centuries, octopuses, squids and cuttlefish have inspired artists who depicted them in murals, mosaics, jewels, sculptures etc. Even today, an electronic search for the word “octopus”, in English only, exceeds 55 million visits! You can enjoy this exciting exhibition till September 30, 2017.
More than 2,500 fish and marine invertebrates, swim in tanks that represent natural habitats and the seabed. Enjoy this fascinating underwater spectacle at Cretaquarium, part of THALASSOCOSMOS, one of the biggest sites of marine research, technology and recreation in the Mediterranean.
220
TRIPS ON A BLUE BACKGROUND
ΕΚΔΡΟΜΈΣ ΣΕ ΓΑΛΆΖΙΟ ΦΌΝΤΟ Ανακαλύψτε μέρη μαγικά, αλλά εντελώς αληθινά και εύκολα προσβάσιμα. / Discover picturesque, easily accessible places.
30 | ANEKORAMA 2017
είναι ένας ύμνος στο ελληνικό καλοκαίρι. Μεγάλα πλοία, ευγενικό πλήρωμα, νόστιμη κουζίνα, παιδότοποι και ψυχαγωγικό πρόγραμμα απασχόλησης των παιδιών ολοκληρώνουν ιδανικά μια αξέχαστη εμπειρία διακοπών. PASSENGERS of the Cretan Daily
Cruises visit enchanting destinations in an entertaining, relaxing, perfectly safe ambience. Friends, couples, and families can join in. The destinations include Gramvoussa, Balos Lagoon, Chrissi and Koufonisi, all protected natural habitats and exotic heavens of great natural beauty. Join the pirate cruises, dine and dance at sunset in Souda Bay, appreciate the big ships, the polite crew, the tasty dishes, the children’s playground and children’s program, which offer a unique holiday experience.
INFO CRETAN DAILY CRUISES
Ηρώων Πολυτεχνείου – Πύργος Κισσάμου, Xανιά. / Iroon Polytechniou – Pyrgos Kissamou, Chania +30 28220 22888 / 83311. Ενημερωθείτε για τους προορισμούς, τα δρομολόγια και πολλά ακόμη: / Find out the destinations, the routes and more in: www. cretandailycruises.com
Cruises
Η
Cretan Daily Cruises δημιουργεί υπέροχες αναμνήσεις από τις καλοκαιρινές διακοπές. Οι ημερήσιες κρουαζιέρες της σε μέρη απίθανης ομορφιάς συνδυάζουν ενδιαφέρον, διασκέδαση, χαλάρωση και απόλυτη ασφάλεια για τον επιβάτη. Το καλύτερο; Μπορούν να τις απολαύσουν από παρέες και ζευγάρια έως οικογένειες με παιδιά και οποιοσδήποτε έχει ανάγκη από ένα «διάλειμμα». Οι προορισμοί σε προκαλούν όλοι. Η μαγική Γραμβούσα, η λιμνοθάλασσα του Μπάλου, η γαλήνια Χρυσή και το ερημικό Κουφονήσι προστατεύονται ως βιότοποι και περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, και μοιάζουν με εξωτικούς παραδείσους επί της γης. Οι πειρατικές κρουαζιέρες παίζουν με τη φαντασία, ενώ η βραδινή στον κόλπο της Σούδας, με δείπνο και χορό στο ηλιοβασίλεμα,
Culture
HERAKLION
ΣΤΑ ΧΝΆΡΙΑ ΤΟΥ ΝΊΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΆΚΗ Γνωριμία με τον μεγάλο λογοτέχνη μέσα από τη μόνιμη έκθεση στην Πύλη του Ιησού, στο Ηράκλειο Κρήτης. / Meet the great writer through a permanent exhibition in Heraklion.
«ΜΙΑ ΟΔΎΣΣΕΙΑ» / “AN ODYSSEY” Η μόνιμη έκθεση λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, 8 π.μ. έως 3 μ.μ. / The exhibition is open from 8 a.m. to 3 p.m., from Monday till Friday.
32 | ANEKORAMA 2017
Κ
ομμάτι του κρητικού πολιτισμού, ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας της σύγχρονης λογοτεχνίας, με ένα πολύπλευρο έργο που έχει διαβαστεί σε περισσότερες από 50 γλώσσες. Στη σπουδαία μόνιμη έκθεση «Μια Οδύσσεια», η οποία φιλοξενείται στην Πύλη του Ιησού, στη γενέτειρά του, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία για μια πρώτη
γνωριμία με τον παγκόσμιο Έλληνα και την πολυσχιδή προσωπικότητά του. Ο χώρος, μυστηριακός όσο και ο κόσμος του Νίκου Καζαντζάκη, είναι μία από τις κυρίως βενετσιάνικες πύλες που διέθεταν τα οχυρωματικά τείχη τα οποία προστάτευαν την πόλη από τους εισβολείς. Εκτός από το πολύτιμο φωτογραφικό – αρχειακό υλικό, μια ειδικά διαμορφωμένη παράπλευρη πύλη οδηγεί στον προμαχώνα Μαρτινέγκο, όπου αναπαύεται ο μεγάλος στοχαστής (άφησε την τελευταία του πνοή το 1957 στη Γερμανία) και, από το 2004, η δεύτερη σύζυγός του, Ελένη. Η επαφή με τον συγγραφέα ολοκληρώνεται ιδανικά με μια επίσκεψη στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στη Μυρτιά και στην ομώνυμη αίθουσα στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, στο Ηράκλειο.
NIKOS KAZANTZAKIS is the most
translated contemporary Greek writer in more than 50 languages. Visitors of the important permanent exhibition “An Odyssey” which is accommodated in Jesus’ gate, in his native town, one of the main Venetian gates of the fortification walls that protected the city from the invaders, will have the opportunity to know and understand the great man and his diverse personality. Except for the precious photographs and archives, there is an adjacent gate that leads to Martinengo Bastion where the great scholar rests (he died in 1957 in Germany), whereas his second wife, Eleni, was buried beside him in 2004. Don’t forget to visit Nikos Kazantzakis Museum in Myrtia, and Kazantzakis’ room in the Historical Museum of Crete, in Heraklion.
Spots KOUFONISI
ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΌ ΚΟΥΦΟΝΉΣΙ Μια κουκκίδα στον χάρτη του Λιβυκού πελάγους θα γίνει η αγαπημένη σας απόδραση. / This tiny dot in the Libyan Sea will become your favorite holiday spot.
Χ
ρειάζεται μόνο μία ώρα από την Ιεράπετρα για να ανακαλύψεις τον ερημικό παράδεισο Κουφονήσι (Λευκή), αλλά θα τον θυμάσαι χρόνια. Το ακατοίκητο νησάκι στα NA της Κρήτης περικλείεται από 36 εξωτικές παραλίες με άμμο σαν χρυσή πούδρα και γαλαζοπράσινα νερά. Θαλάσσιες σπηλιές, γεωλογικοί σχηματισμοί και απάτητες εκτάσεις δημιουργούν το ιδανικό Καταφύγιο Άγριας Ζωής, που προστατεύεται ως τοπίο φυσικού κάλλους (NATURA), ενώ ευρήματα όπως το νοτιότερο αρχαίο θέατρο της Ευρώπης, Ρωμαϊκά λουτρά κ.ά. δηλώνουν τον ιστορικό πλούτο. Η πρόσβαση με το πειρατικό πλοίο «Ευδοκία» ταιριάζει γάντι σε αυτή την απίθανη εξερεύνηση.
34 | ANEKORAMA 2017
KOUFONISI (Lefki), an isolated heaven, is only one hour away from Ierapetra. It’s an uninhabited little island, southeast of Crete, boasting of 36 exotic beaches with sand like golden powder, and blue green waters. Sea caves, geological formations and untrodden expanses create an ideal Wildlife Shelter protected as an “Area of Natural Beauty” (NATURA), with historic wealth including Europe’s southernmost ancient theater, Roman baths etc. Access is achieved by the pirate ship Evdokia.
ΠΛΟΊΟ «ΕΥΔΟΚΊΑ» / “EVDOKIA” SHIP Λιμάνι Μακρύ Γιαλού, Ιεράπετρα / Makris Gialos Port, Ierapetra +30 28430 51825 info.koufonisi@gmail.com
Fun Ψ T H E M E PA R K S IN HERSONISOS
Η ΓΗ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΏΝ Ανακαλύψτε τον προορισμό της Κρήτης με τα περισσότερα θεματικά πάρκα στην Ελλάδα. / Discover most theme parks of Greece in Crete.
36 | ANEKORAMA 2017
υχαγωγούν, εκπαιδεύουν, μας ταξιδεύουν σε κόσμους ανέμελους και απευθύνονται σε μεγάλους και παιδιά. Έντεκα συναρπαστικά θεματικά πάρκα μεταμορφώνουν τη Χερσόνησο σε έναν απέραντο μικρόκοσμο χαράς και γνώσης, προσφέροντας καινούργιες, ανανεωτικές εμπειρίες. Μινωικοί λαβύρινθοι, το Σύμπαν, αληθινοί καρχαρίες και δεινόσαυροι, αλλά και αξέχαστα παιχνίδια με το νερό, είναι μερικές από τις επιλογές σε αυτή τη γωνιά της Κρήτης που συγκεντρώνει τα περισσότερα θεματικά πάρκα στην Ελλάδα. Καλή διασκέδαση!
THEME PARKS Homo Sapiens Museum www.homo-sapiensmuseum.gr
Aquaworld Aquarium and Reptile Rescue Centre www.aquaworld-crete.com
CretAquarium www.cretaquarium.gr
Anopolis Handicraft Park Opening hours: 9:00am – 17:00pm
Dinosauria Thematic Park www.dinosauriapark.com Watercity Water Park www.watercity.gr Starbeach Water Park www.starbeach.gr Acqua plus Water Park www.acquaplus.gr
Planet Crete Planetarium www.planetcrete.gr Labyrinth Theme Park www.labyrinthpark.gr Open Air Cinema Contact: Creta Maris beach resort, T: +30 28970 27000
THEY appeal to grownups and chil-
dren alike, they entertain, educate, and make them travel to far, carefree worlds. 11 exciting theme parks transform Hersonissos into a vast miniature world of joy and learning, including many new stimulating experiences. Minoan labyrinths, the universe, real sharks, dinosaurs, and unforgettable water games are only few of the options of this Cretan theme park which surpasses most theme parks in Greece.
www.johnp.gr e-shop www.johnp-shop.com
ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΙΣ ΣΚΙΈΣ Χουάν Χοσέ Μιγιάς
ΠΊΣΩ ΑΠΌ ΤΑ ΜΆΤΙΑ ΤΗΣ Σάρα Πίνμπορο
Ο
Δ
ΕΚΔ. ΨΥΧΟΓΙΌΣ
ΕΚΔ. ΨΥΧΟΓΙΌΣ
Δαμιάν παγιδεύεται και εγκαθίσταται στην ντουλάπα ενός ζευγαριού, της Λουθία και του Φέντε. Από την κρυψώνα του αρχίζει να παρατηρεί την οικογένεια. Σιγά σιγά θα προσεγγίσει την καρδιά της Λουθία, τους φόβους και τα όνειρά της, και παράλληλα θα αποκτήσει αυτοσεβασμό και θα νιώσει τι σημαίνει να είσαι ζωντανός. Μια ευφυέστατη, απλή ιστορία με μεγάλη συμβολική αξία, από έναν πολυβραβευμένο συγγραφέα.
ύο μπορούν να κρατήσουν ένα μυστικό, εφόσον ο ένας είναι νεκρός. Ο Ντέιβιντ και η Αντέλ φαντάζουν ως το ιδανικό ζευγάρι. Εκείνος επιτυχημένος ψυχίατρος, εκείνη η όμορφη σύζυγος που τον λατρεύει. Γιατί όμως την ελέγχει τόσο; Και γιατί εκείνη κρύβει τόσο πολλά; Το μόνο απολύτως ξεκάθαρο για τη Λουίζ, τη γραμματέα του Ντέιβιντ, είναι ότι κάτι δεν πάει καλά σε αυτό τον γάμο.
ΓΛΥΚΌ ΤΡΑΓΟΎΔΙ Λεϊλά Σλιμανί ΕΚΔ. ΨΥΧΟΓΙΌΣ
Ο
ΤΟ ΣΗΜΆΔΙ ΤΟΥ ΚΆΙΝ Ελένη Κεκροπούλου ΕΚΔ. ΩΚΕΑΝΌΣ
Η
Θεσσαλία με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης επιστρέφει το 1881 στους κόλπους της Ελλάδας. Ανάμεσα σε δύο αδέλφια
σιγοκαίουν ο ανταγωνισμός και το μίσος, ο ένας ένθερμος οπαδός του Δηλιγιάννη και ο άλλος Τρικουπικός. Το μόνο που τους ενώνει είναι ο τυφλός έρωτας για την ίδια γυναίκα. Με το ξέσπασμα του Ελληνοτουρκικού Πολέμου το 1897, τα δύο αδέλφια θα δουν τις ζωές τους να ανατρέπονται.
Τα βιβλία που θα επιστρέψουν στη βιβλιοθήκη σας γεμάτα άμμο.
Βιβλίο 38 | ANEKORAMA 2017
ταν η Μιριάμ, μητέρα δύο μικρών παιδιών, αποφασίζει να ξαναεργαστεί, ψάχνει μαζί με τον άντρα της για νταντά. Μετά από αυστηρή επιλογή, προσλαμβάνουν τη Λουί, που κερδίζει την αγάπη των παιδιών και κατακτά σταδιακά μια θέση στην οικογένεια. Σιγά σιγά στήνεται μια παγίδα αλληλεξάρτησης μεταξύ των μελών, που θα οδηγήσει στην τραγωδία. Θρίλερ και ψυχογράφημα, τιμήθηκε με το βραβείο Goncourt.
ΕΥΣΕΒΊΑ, Η ΘΛΙΜΜΈΝΗ ΑΥΤΟΚΡΆΤΕΙΡΑ Γιώργος Λεονάρδος ΕΚΔ. ΩΚΕΑΝΌΣ
Ο
4ος αιώνας μ.Χ. υπήρξε για τον ελληνισμό ένα κρίσιμο και συνάμα τραγικό σταυροδρόμι. Είναι το τέλος της κλασικής αρχαιότητας και το ξεκίνημα μιας εποχής που κυριαρχείται από δυναστικές και θρησκευτικές έριδες, πλαισιωμένες από διχασμούς, αιρέσεις, συρράξεις, μαγεία. Και βέβαια, θυελλώδεις απαγορευμένους έρωτες, με ξαφνικές ανατροπές και ανυπολόγιστες συνέπειες, με φόντο το Βυζάντιο.
Ξεκουράσου. Ταξίδεψε. Διάβασε.
1η έκδοση 15.000 αντίτυπα
13η χιλιάδα
1η έκδοση 80.000 αντίτυπα
1η έκδοση 40.000 αντίτυπα
Τα αΠολυΤα best sellers Του καλοκαιριου
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
Κυκλοφορεί σε 22 χώρες.
Μεταφράστηκε σε 29 γλώσσες.
Κυκλοφορεί σε 33 χώρες.
Μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες.
αΞεχασΤεσ ισΤοριεσ αγαΠήσ
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
9η χιλιάδα
1η έκδοση 12.000 αντίτυπα
1η έκδοση 15.000 αντίτυπα
ισΤορικα μυθισΤορήμαΤα & συλλογή ΔιήγήμαΤών
20
ΧΡΟΝΙΑ
έκα Tο καλύτερο βιβλίο του Μπ r t.g lar fracta
w w w . p s i c h o g i o s . g r
550.000 Α Ν Α ΓΝ Ω Σ ΤΕ Σ 18 ΒΙΒΛΙΑ
Προτάσεις βιβλίων ξένης λογοτεχνίας, crime και γενικών γνώσεων Κυκλοφορεί σε 31 χώρες.
Κυκλοφορεί σε 19 χώρες.
Κυκλοφορεί σε 16 χώρες.
Πολυβραβευμένος συγγραφέας
ΒραΒευμενα ΒιΒλια & συγγραφεισ
βραχΕΙα λΙΣΤα 6 βραβΕΙοΥ BOOKER 201
ΥποψΗφΙο γΙα Το βραβΕΙο BOOKER 2016
βραβΕΙο GONcOURT 2016
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
Κυκλοφορεί σε 31 χώρες.
Μεταφράστηκε σε 44 γλώσσες.
Μεταφράστηκε σε 22 γλώσσες.
Κυκλοφορεί σε 39 χώρες.
Crime για καΤα συρροή αναγνώσΤεσ
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
ΔΙΕΘΝΕΣ BEST SELLER
22η χιλιάδα
Κυκλοφορεί σε 17 χώρες.
ΠολιΤική – φιλοσοφια – ισΤορια
Μια ενδελεχής εισαγωγή κόμικς στη φιλοσοφία σε μορφή
Καθηλωτικό
RNAL
THE WALL STREET JOU
Αναζητήστε τα βιβλία στα καταστήματα των πλοίων και στο www.psichogios.gr
STYLE ΑΓΟΡΕΣ EN ΠΛΩ
SHOP ON BOARD
Αγορές με στυλ και καλοκαιρινή διάθεση στα καταστήματα της ANEK. / Shop in style and get into summer mood at ANEK'S shops. ΕΛΛΗ ΓΡΑΤΣΙΑ / ΕLLI GRATSIA
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΦΑΜΑΝΩΛΗΣ / GEORGE KALFAMANOLIS
1
1 Ριγέ βαμβακερή πετσέτα, Aria Inspiration. / Cotton towel in stripes, Aria Inspiration. 2 Μακρυμάνικο βαμβακερό πουκάμισο, Navy&Green. / Long sleeve cotton shirt, Navy&Green. 3 Mπλουζάκι polo, Navy&Green. / Men’s cotton blouse, Navy&Green. 4 Aνδρικό άρωμα Legend, Mont Blanc Eau de Toilette 100 ml. / Men’s perfume Legend, Mont Blanc Eau de Toilette 100 ml. 5 8 Ρολόι, Guess. / Guess watch. 6 Γυαλιά ηλίου, Gianni Venturi. / Gianni Venturi sunglasses. 7 Βαμβακερό μπλουζάκι, Navy&Green. / Cotton T-shirt, Navy&Green. 9 «H Δίψα», Jo Nesbo, εκδ. Μεταίχμιο. / Book by Jo Nesbo, Metaixmio Editions. !0 Aνδρικό άρωμα Man in Black Bulgari, Eau de Parfum 100ml. / Men’s perfume Man in Black by Bulgari, Eau de Parfum 100ml. !1 Aνδρικό άρωμα Dark Blue Hugo Boss, Eau de Toilette 75ml. / Men’s perfume Dark Blue Hugo Boss, Eau de Toilette 75ml. !2 Γυαλιά ηλίου, Polaroid. / Polaroid sunglasses.
6
4
5
2 3
7 8 9
!0
!2
!1 !3
!5 !4
42 | ANEKORAMA 2017
STYLE
!7
!6
!8 !9
@0
@1
@4 @3 @2
@5
!3 «Οτέλ Κωνσταντίνιγε», Ζουλφί Λιβανελί, εκδ. Πατάκη. / Book by Zulfu Livaneli, Patakis Editions. !4 Ανδρικές σαγιονάρες, Migato. / Μen’s sandals, Migato. !5 Σακίδιο, Escape by Axel Concept. / Backbag by Axel Concept. !6 Tσάντα τύπου ψάθα, Kem. / Straw bag, Kem. !7 Mini Toblerone σετ των 34 τμχ. / Μini Toblerone kit of 34 pieces. !8 Γυαλιά ηλίου, Gianni Venturi / Gianni Venturi sunglasses. !9 Θήκη make up, Pupa. / Make up kit, Pupa. @0 Ελβετική σοκολάτα Lindt. / Swiss premium chocolate Lindt. @1 Σοκολάτα Toblerone. / Toblerone chocolate. @2 Γυναικείο άρωμα Poison Girl Dior, Eau de Parfum 60ml. / Women’s perfume Poison Girl Dior, Eau de Parfum 60ml. @3 Μακρυμάνικη μπλούζα με κέντημα, Laraethnics. / Longsleeve blouse with embroidery, Laraethnics. @4 Κολιέ και δαχτυλίδι, Antica Murrina Venezia. / Pendant and ring, Antica Murrina Venezia. @5 Τζιν σορτσάκι, Mexx. / Jeans shorts, Mexx.
2017 ANEKORAMA | 43
B A C K S TA G E
50 YEARS OF ANEK IN ONE VIDEO
TO Ε Π Ε Τ Ε Ι Α ΚΌ Δ Ι ΑΦ Η Μ Ι Σ Τ Ι ΚΌ Σ Π ΟΤ ΤΗΣ ANEK
Η ΑΝΕΚ LINES συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια παρουσίας στις ελληνικές και διεθνείς θάλασσες, και τα γυρίσματα του νέου της διαφημιστικού σποτ θύμιζαν γιορτή. / This year marks ANEK LINES’ 50th anniversary in Greek and international waters, and the shooting of its new advertizing spot was a party.
ΈΛΣΑ ΖΩΓΡΆΦΟΥ / ELSA ZOGRAFOU
44 | ANEKORAMA 2017
THIS YEAR has a special symbolic and sentimen-
tal meaning for the people and the passengers of ANEK LINES because it marks the 50th anniversary since the Company’s founding in April 1967. Feelings are deep, old memories come alive, while our past and present principles yield as many benefits as possible to the Company’s passengers and to our great family. All the above are depicted in the best possible way in ANEK LINES’ advertizing spot, which was created according to strict specifications and high aesthetics, and was directed by award-winning director Thodoris Papadoulakis. ‣
P H OTO : Θ Ω Μ Ά Σ Τ Σ ΆΤ Σ Α Σ
Η
ΑΝΕΚ LINES διανύει μια χρονιά ιδιαίτερης συμβολικής αξίας, αφού φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ίδρυσή της. Τα συναισθήματα είναι έντονα, οι αναμνήσεις ζωντανές και η επαφή με τις αρχές τού τότε αλλά και τού σήμερα όσο πιο αποδοτική –για τον επιβάτη και τη μεγάλη οικογένεια που την αποτελεί– μπορεί να γίνει. Όλα αυτά αποτυπώνονται με τον καλύτερο τρόπο στο υψηλών προδιαγραφών και αισθητικής διαφημιστικό σποτ της ANEK LINES, που δημιουργήθηκε με την υπογραφή του βραβευμένου σκηνοθέτη Θοδωρή Παπαδουλάκη.
B A C K S TA G E
1 Ο ύπαρχος Μιχάλης
Βάλβης συμμετέχει στα γυρίσματα από τη γέφυρα του πλοίου. / Staff captain Michalis Valvis on the ship’s bridge. 2 3 4 Το F/B Έλυρος ήταν ιδανικό σκηνικό για το επετειακό σποτ. / F/B Elyros was the ideal setting for the advertizing spot. 5 Δεν κοιμούνται, ακολουθούν τις οδηγίες του σκηνοθέτη. / They are not asleep; they follow the director’s orders. 6 Προετοιμασία της παραγωγής για την επόμενη σκηνή. / Preparation for the shooting of the next scene. 7 Και η ομάδα του ΤΑΛΩΣ ANEK LINES συμμετείχε στα γυρίσματα. / TALOS ANEK LINES team participated in the shooting too.
2
5
1
3
4
46 | ANEKORAMA 2017
P H OTO S : Σ Π Ύ Ρ Ο Σ Ζ Α Χ Α ΡΆ Κ Η Σ ( Ε Ξ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Η Π ΛΟ Ι ΟΥ , 3 , 4 , 6 , 7 ) – Θ Ω Μ Ά Σ Τ Σ ΆΤ Σ Α Σ ( 1 , 2 , 5 )
7
6
The advertizing spot for ANEK’s 50-year anniversary was created according to strict specifications and high aesthetics.
ΤΟ ΥΨΗΛΏΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΏΝ ΣΠΟΤ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΏΝ 50 ΧΡΟΝΏΝ ΤΗΣ ANEK. 2017 ANEKORAMA | 47
B A C K S TA G E 1 Το drone απογειώνεται από το ελικοδρόμιο του F/B Έλυρος. / The drone takes off from F/B Elyros’ heliport. 2 Το ζεύγος Παπαδογιαννάκη ήταν από τις ωραιότερες παρουσίες. / Mr. and Mrs. Papadogiannakis. 3 Ο πρωταγωνιστής του διαφημιστικού, Μύρωνας Καλογεράκης. / The spot’s leading man, Myronas Kalogerakis.
1
2
4
Φώτα, κάμερες, πάμε
Το ANEKORAMA παρακολούθησε από κοντά όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων, θέλοντας να σας βάλει στο δημιουργικό και εορταστικό κλίμα που επικράτησε εκείνο το αξέχαστο τριήμερο. Στο λιμάνι των Χανίων, το F/B Έλυρος υποδέχτηκε την 20μελή ομάδα παραγωγής της Indigo View Production, ηθοποιούς, μοντέλα αλλά και 250 «εθελοντές» κομπάρσους, που έσπευσαν ενθουσιασμένοι να συμμετάσχουν στο επετειακό σποτ της ΑΝΕΚ LINES. Κάμερες και συντελεστές «σάρωσαν» τους χώρους του πλοίου –από τη ρεσεψιόν, τα σαλόνια και τις καμπίνες έως το γκαράζ και τα καταστρώματα–, μεταφέρθηκαν σε εξωτερικά γυρίσματα στα Χανιά και απόλαυσαν μια κρουαζιέρα στον κόλπο της Σούδας, ενώ ένα drone κατέγραφε υπέροχα πλάνα από ψηλά.
Ίσως τη στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, το επετειακό σποτ της ANEK LINES να βρίσκεται ήδη στον αέρα. 48 | ANEKORAMA 2017
3
Lights, camera, action
ANEKORAMA magazine watched the entire shooting of the advertizing spot, aiming to accurately describe to its readers the creative and festive ambience of those unforgettable three days. In Chania port, F/B Elyros welcomed the 20-member production team of Indigo View Production, actors, models, and 250 “volunteers” extras who enthusiastically participated in the shooting of ANEK LINES’ anniversary spot. Cameras, cast and crew “scanned” the entire ship – from the reception area, the lounges and the cabins, till the car park and the decks; also they were transported to Chania for location shooting, and they enjoyed a cruise in Souda Bay while a drone above them shot beautiful overhead scenes.
P H OTO S : Σ Π Ύ Ρ Ο Σ Ζ Α Χ Α ΡΆ Κ Η Σ ( 3 , 6 ) – Θ Ω Μ Ά Σ Τ Σ ΆΤ Σ Α Σ ( 1 , 2 , 4 , 5 , 7 )
ANEK LINES’ ANNIVERSARY SPOT IS PROBABLY ONAIR WHILE YOU ARE READING THIS ARTICLE.
4 Η μικρή ηθοποιός είχε διαβάσει καλά τον ρόλο της. / The young actress acted like a professional. 5 Ηθοποιοί και σκηνοθέτες σε άψογη συνεργασία. / Actors and directors cooperated very well. 6 Η Γωγώ Μαρακάκη, από τη Δ/νση Marketing της ΑΝΕΚ, με τον Νίκο Τριανταφύλλου, δ/ντή Παραγωγής της Indigo View. / Gogo Marakaki (ANEK’s Marketing Department) and Nikos Triantafyllou (Indigo View Production Manager). 7 Το πλήρωμα της ΑΝΕΚ δεν θα μπορούσε να λείπει από το επετειακό σποτ. / ANEK’s crew participated in the anniversary spot.
5
6
7
2017 ANEKORAMA | 49
B A C K S TA G E 1
INDIGO VIEW PRODUCTION Έχοντας συνεργαστεί σε διεθνείς παραγωγές, τηλεοπτικές σειρές και ταινίες μεγάλου μήκους, και έχοντας αποσπάσει πολλά διεθνή βραβεία, η εταιρεία παραγωγής Indigo View, με έδρα τα Χανιά, ανταποκρίθηκε πλήρως στα υψηλά στάνταρ της ΑΝΕΚ. International award winning production company Indigo View, based in Chania, which has participated in various international productions, TV series, and feature films, fully met ANEK’s high standards.
2
4
5
3
Με πλώρη πάντα το μέλλον
Όπως σε όλα τα ανταμώματα της εταιρείας, πλουσιοπάροχοι μπουφέδες με περιποιημένα εδέσματα, σνακ, αναψυκτικά και ροφήματα θύμιζαν ένα επιτυχημένο πάρτι, από το οποίο όλοι οι καλεσμένοι έφυγαν με αναμνηστικά δώρα. Όσο για την υπόθεση, υπομονή. Αν και ίσως τη στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, το επετειακό σποτ της ANEK LINES να βρίσκεται ήδη στον αέρα.
50 | ANEKORAMA 2017
Στέλιος Πίσσας και ο μετρ του είδους, σκηνοθέτης Θοδωρής Παπαδουλάκης. / Cinematographer Stelios Pissas and expert director Thodoris Papadoulakis. 2 250 κομπάρσοι συμμετείχαν στο διαφημιστικό. / 250 extras participated in the advertizing spot. 3 Εν δράσει σε εξωτερικό γύρισμα. / Action in a location shooting. 4 Σημαντική η συμβολή του αρχιθαλαμηπόλου Νεκτάριου Πάνου. / Chief steward Nektarios Panos’ contribution was very important. 5 Tαξίδι στον φιλόξενο κόσμο της ΑΝΕΚ LINES. / A trip in ANEK LINES’ hospitable world.
Always heading towards the future
Like all the gatherings of ANEK LINES, the lavish buffets with the delicious dishes, snacks, soft drinks, and beverages reminded of a very successful party, and all the guests were given souvenirs before they left. As for the plot, please be patient, although ANEK LINES’ anniversary spot is probably on-air while you are reading this article.
P H OTO S : Σ Π Ύ Ρ Ο Σ Ζ Α Χ Α ΡΆ Κ Η Σ ( 3 ) – Θ Ω Μ Ά Σ Τ Σ ΆΤ Σ Α Σ ( 1 , 2 , 4 , 5 )
1 Ο δ/ντής φωτογραφίας
Hospitality comes from the heart!
Πλατεία Σοφ. Βενιζέλου & Στρ. Τζανακάκη 2, Χανιά, Κρήτη Sof. Venizelou Sq & 2. Str. Tzanakaki, Chania, Crete Tel.: +30 28210 52280, Fax: +30 28210 51790, email: info@kydonhotel.com, www.kydonhotel.com
e-ktel.com email:info@e-ktel.gr Κυδωνίας & Παρθ. Κελαϊδή, Χανιά / Kidonias & Parth. Kelaidi, Chania |Πληρ./info : 2821 093052 Κεφαλογιάννηδων, Ρέθυμνο/ Kefalogiannidon, Rethymno |Πληρ./info :2831 022212
Ενδεικτικές τιμές από Χανιά - Indicative prices from Chania Ρέθυμνο Rethymno
6,80 €
Ηράκλειο Heraklion
15,10 €
Aεροδρ. Χανίων Chania Airport
2,50 €
Παλαιόχωρα Paleochora
8,30 €
Ελαφονήσι Elafonisi
11,00 €
Σούγια Sougia
7,80 €
Λιμάνι Κισσάμου Kissamos port
6,80 €
Aγία Μαρίνα Αgia Marina
1,80 €
Χώρα Σφακίων Chora Sfakion
8,30 €
Φαράγγι Σαμαριάς Samaria gorge ( Round trip ) 15,70 € Ιωάννινα Ioannina
45,00 €
Πάτρα Patra
21,50 €
Θεσσαλονίκη Thessaloniki
42,00 €
Το ΚΤΕΛ Χανίων-Ρεθύμνου προσφέρει στους επιβάτες του την υπηρεσία θυρίδων αποθήκευσης αποσκευών! Οι θυρίδες είναι φυλασσόμενες όλο το 24ωρο. KTEL Chania-Rethimnon offers to its passengers the baggage lockers service! The lockers are guarded 24 hours a day.
Scan the QR code to book online your ticket !
50
50 BEST
BEST CHANIA TIPS
T
α Χανιά λατρεύουν τις αντιθέσεις. Το παλιό και το μοντέρνο, το άγριο και το γαλήνιο, το κοσμικό και το εναλλακτικό, το λιτό και το πολυτελές συνυπάρχουν αρμονικά σε ένα μοναδικό ψηφιδωτό που αξίζει να σκύψεις πάνω από κάθε του κομμάτι. Με μία από τις ομορφότερες Παλιές Πόλεις της Ελλάδας, θρυλικά βουνά και μερικές από τις διασημότερες παραλίες του κόσμου, δεν γίνεται να κάνεις λάθος επιλέγοντας τα Χανιά για διακοπές.
CHANIA is full of contrasts: the old and the modern,
Ο ελεύθερος χρόνος είναι πολύτιμος όμως (όπως και τα χρήματά σου) και ο νομός μεγάλος. Γι’ αυτό στις σελίδες που ακολουθούν συγκεντρώσαμε όλα όσα αξίζουν. Από τις συγκλονιστικές θάλασσες, τις ορεινές ομορφιές, τα ιστορικά μνημεία, τα παραδοσιακά χωριουδάκια ή τα σοκάκια που πρέπει να ανακαλύψεις μέχρι το a-list κοκτέιλ και την καντίνα στη μέση του πουθενά, αυτά είναι τα Χανιά που θα αγαπήσεις.
Free time is precious (your money too), and the prefecture is vast, so we gathered in the next pages what is worth seeing during your visit: sensational beaches, beautiful mountain spots, historic monuments, small traditional villages, alleys that you must discover, till the cocktail a-list and a canteen in the middle of nowhere. Follow our suggestions and, undoubtedly, you will fall in love with Chania.
Το ταξίδι αρχίζει
54 | ANEKORAMA 2017
the wild and the serene, the socialite and the unconventional, the plain and the luxurious, all coexist harmoniously in a unique mosaic whose pieces should be carefully studied. You can’t be wrong if you choose Chania for your vacations, since you will find here one of the most beautiful Old Towns in Greece, legendary mountains, and some of the most famous beaches in the world.
And the trip begins
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
Οι καλύτερες προτάσεις για να δείτε, να ζήσετε και να γευτείτε ό,τι ωραιότερο έχει να προσφέρει η δυτικότερη πλευρά της Κρήτης. / Fifty top suggestions in order to see, experience, and savor the best in the westernmost side of Crete.
50 BEST
1
Η ΚΑΛΎΤΕΡΗ ΕΙΣΑΓΩΓΉ THE BEST INTRODUCTION
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
Το πρωινό στο Παλιό Λιμάνι, μόλις φτάσεις με το πλοίο της ΑΝΕΚ στην πρώτη φέξη, σε βάζει κατευθείαν στο κλίμα. Πιο δημοφιλής η πιάτσα γύρω από το Σαντριβάνι (πλ. Ελ. Βενιζέλου) με το café «Άρωμα» στο πιο στρατηγικό σημείο δίπλα στο Γιαλί Τζαμισί. Πιο ρομαντική η άλλη πλευρά του λιμανιού (Ναυτικό Μουσείο) με πανοραμική θέα στο Φάρο και την ανατολή να βάφει ουρανό και θάλασσα. Πότε θα ξαναβρεθείς ξύπνιος τέτοια ώρα εξάλλου;. When you arrive at the Old Port on ANEK’s ship, at daybreak, go for breakfast. The Fountain Square (El. Venizelos Square) is very popular, with café “Aroma” strategically situated near Yali Tzamisi mosque. The port’s other side (Maritime Museum) is more romantic with a panoramic view to the Lighthouse and the sunrise.
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
2017 ANEKORAMA | 55
50 BEST
3
Η ΚΑΡΔΙΆ ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ THE HEART OF THE CITY
2
ΝΌΤΟΣ ΓΙΑ ΠΆΝΤΑ ONLY IN THE SOUTH Αγαπημένος προορισμός των χίπις στα ’70s, αποπνέει μια –εντελώς δική του– νωχελική αύρα που δεν θα συναντήσεις πουθενά αλλού. Η Σούγια είναι τόσο απέραντη που τους χωράει όλους, ακόμη και τον Δεκαπενταύγουστο, και τόσο χαλαρή που θα χρειαστείς μόνο το μαγιό και τα παρεό σου. Λίγο πιο δυτικά, η Παλαιόχωρα προσφέρει περισσότερες ανέσεις και την καλύτερη νυχτερινή ζωή του νότου – θα βρεις από jazz bar μέχρι και κλαμπ. This favorite destination of the hippies in the ’70s has its very own nonchalant aura that you will not find anywhere else. Sougia beach is so vast that it can accommodate all its visitors even during very crowded days, and so relaxed that only swimsuits and paréos are needed. A little farther, westwards, is Paleochora which offers more amenities and the best night life in the south, including night clubs.
56 | ANEKORAMA 2017
Με περισσότερα από 70 καταστήματα, η Δημοτική Αγορά είναι ο καλύτερος και ο πιο σύντομος τρόπος να γνωρίσεις την κρητική παραγωγή. Επιπλέον, στεγάζεται σε ένα εμβληματικό διατηρητέο του 1911, σε σχήμα σταυρού, και θεωρείται μία από τις ωραιότερες δημοτικές αγορές των Βαλκανίων. The Town Market, housed in a symbolic cross-shaped building of 1911, is the best way to know the Cretan produce.
4
ΜΠΟΥΓΆΤΣΑ, Η ΑΥΘΕΝΤΙΚΉ THE GENUINE BOUGATSA Πολλοί θα σου πλασάρουν «παραδοσιακή», οι ενημερωμένοι όμως θα συναντηθούν σε δύο στέκια για την 100% αυθεντική, κρεμένια, τραγανιστή, χειροποίητη χανιώτικη μπουγάτσα. Ο «Ιορδάνης» και η «Μπουγάτσα Χανίων» γράφουν δεκαετίες τώρα ιστορία, πασπαλισμένη με μπόλικη ζάχαρη. Many people try to sell “traditional” bougatsa, but there are only two spots which offer the 100% genuine, creamy, crispy, handmade local bougatsa: “Iordanis” and “Bougatsa Chanion” sell the best bougatsa since many years.
5
Η ΠΙΟ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΉ ΓΕΙΤΟΝΙΆ THE MOST STYLISH NEIGHBORHOOD Βγαλμένη από μυθιστόρημα εποχής, η «ευρωπαϊκή» γειτονιά της Χαλέπας, με τα πολυτελή νεοκλασικά, αποτέλεσε θέρετρο του «καλού κόσμου» και κέντρο μεγάλων πολιτικών εξελίξεων στα τέλη του 19ου αι. Προξενεία, εύποροι έμποροι και επιφανείς προσωπικότητες στεγάστηκαν στα καλοδιατηρημένα έως σήμερα μέγαρα, που παρακαλάς να μπορούσαν να μιλήσουν. Η Οικία-Μουσείο του Ελευθερίου Βενιζέλου το καταφέρνει. Reminding of a period novel, Chalepa with its sumptuous neoclassic buildings was the resort of the “high society” and a center of important political developments in the end of the 19th century. Consulates, well-off merchants and eminent persons lived there. Eleftherios Venizelos’ MuseumResidence tells a lot about that period.
7
50 BEST
ΈΝΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΌ ΣΚΗΝΙΚΌ A MOVIE SETTING
Γλυκά Νερά / Glyka Nera
6
Εκεί όπου η Χαλέπα σβήνει στη θάλασσα, η γειτονιά των Ταμπακαριών (βυρσοδεψεία) έσφιζε από ζωή στα μέσα του 19ου αι., για να ερημώσει τόσο που σήμερα αποτελεί αρχιτεκτονικό μνημείο της βιομηχανικής εποχής. Ζωντανεύοντας τα βουβά ερείπια, το «Θαλασσινό Αγέρι» σερβίρει χρόνια φρεσκότατο ψάρι πλάι στο κύμα, με το Παλιό Λιμάνι στο βάθος σαν καρτ ποστάλ και το ηλιοβασίλεμα να κάνει τεχνικολόρ στις πλέον κινηματογραφικές σου στιγμές στην πόλη.
In the middle of the 19th century, Tabakaria (tanneries) neighborhood, at the end of Chalepa quarter, was full of life. Today, it’s just an architectural monument of the industrial era. Next to the silent ruins, by the sea, “Thalassino Ageri” restaurant serves fresh fish, with the Old Port in the background reminding of a beautiful postcard, while the sunset adds Technicolor hues to those wonderful moments.
Ταμπακαριά / Tabakaria
ΟΙ ΒΟΥΤΙΈΣ ΣΤΟ ΛΙΒΥΚΟ
Γ Ι Ω Ρ ΓΟ Σ Κ Α Λ Φ Α Μ Α Ν Ω Λ Η Σ
SWIMMING IN THE LIBYAN SEA Το Λιβυκό έχει σμιλέψει τις ωραιότερες παραλίες στον χανιώτικο νότο. Βουνά και φαράγγια κάνουν την οδική πρόσβαση σε πολλές από αυτές άπιαστο όνειρο, αλλά τα καραβάκια έχουν συχνά δρομολόγια. Στα Γλυκά Νερά, περιστοιχισμένα από κάθετους βράχους που φτάνουν τα 500 μ., θα βρεις αρμυρίκια για σκιά και μια καντίνα μέσα στη θάλασσα. Στα Μάρμαρα –κατάληξη του φαραγγιού της Αράδαινας– τα κατάλευκα λεία βράχια δημιουργούν φυσικές ξαπλώστρες και οι πολύχρωμες θαλάσσιες σπηλιές προσφέρονται για εξερεύνηση. Στον Άγιο Παύλο –κατάληξη του φαραγγιού της Ελυγιάς– το ομώνυμο εκκλησάκι αντιστέκεται από τον 11ο αι. στον μανιασμένο νοτιά, θυμίζοντας ότι ο απόστολος Παύλος ναυάγησε κάποτε εδώ. The South of Chania has some stunning beaches, but mountains and gorges seriously hinder the access to many of them by land, so you must go by boat. At Glyka Nera, surrounded by vertical cliffs up to 500 m high, sit in the shade of the tamarisks and purchase food and water from the canteen. At Marmara beach – Aradena Gorge’s end – the white, smooth rocks create natural sunloungers. In Agios Pavlos – Elygia Gorge’s end – the little church reminds of Apostle Paul’s shipwreck here.
2017 ANEKORAMA | 57
8
50 BEST
ΡΑΝΤΕΒΟΎ ΓΙΑ ΟΎΖΟ LET’S HAVE SOME OUZO
Στην ιστορική πλατεία της Σπλάντζιας (Πλατεία 1821), στον άλλοτε μεγαλύτερο τούρκικο μαχαλά της Παλιάς Πόλης, που τα τελευταία χρόνια ξαναβρήκε τον κεντρικό της ρόλο στην κοινωνική ζωή των Χανίων. Ο τεράστιος πλάτανος και ο εντυπωσιακός μιναρές του Χιουγκάρ Τζαμισί με τους δύο εξώστες, που σώζεται ακόμη στην πρόσοψη του Αγίου Νικολάου, δημιουργούν το ιδανικό σκηνικό για τσουγκρίσματα και χάζι με παραδοσιακά μεζεδάκια στα τραπέζια του καφενείου «Μπούρμπος». Απέναντι από την πλατεία, επί της Δασκαλογιάννη, το ψαρομαγειρείο «Το Μαριδάκι» βγάζει τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο και 17 πιάτα καθημερινά από την ανοιχτή κουζίνα του. In the historic Splantzia Square (today: 1821 Square) in the old Turkish quarter of the Old Town, the huge plane tree and the impressive minaret of Hugar Tzamisi mosque on the façade of the church of Agios Nikolaos, create the ideal setting for relaxation, savoring of traditional tidbits, and drinking, at “Bourbos” café. On Daskalogianni St., “To Maridaki” fish cook shop serves many appetizing dishes every day.
58 | ANEKORAMA 2017
9
ΚΆΤΙ ΑΠΌ ΤΟΣΚΆΝΗ PICTURES OF TUSCANY Κυματιστά χαλιά σε όλες τις αποχρώσεις του πράσινου, αέρας ποτισμένος από αμπελώνες και ελαιόδεντρα, βενετσιάνικα κάστρα, φαράγγια, σπήλαια, λίμνες, παραλίες και 75 χωριά από τα παραμύθια. Ο Αποκόρωνας φτιάχνει μνήμες που απαλαίνουν την ψυχή. A smooth land in all the shades of green, scents of vineyards and olive trees in the air, Venetian castles, gorges, caves, lakes, beaches and 75 fairytale villages. Apokoronas’ sights soothe the human soul.
10
11
50 BEST
«ΦΈΤΟΣ ΘΑ ΚΆΝΩ ΤΟ ΦΑΡΆΓΓΙ» “THIS YEAR I’LL CROSS THE GORGE” Ευσεβής πόθος και ανεκπλήρωτο όνειρο μαζί, το Φαράγγι της Σαμαριάς στοιχειώνει repeaters και newcomers των Χανίων. Μέχρι να τολμήσεις την κανονική διαδρομή (4-8 ώρες), υπάρχει η «τεμπέλικη» (1 ώρα), που ξεκινά από την Αγία Ρούμελη και καταλήγει στις Πόρτες, το πιο γνωστό και στενό σημείο του.
Wishful thinking and an unfulfilled dream of many people, Samaria Gorge haunts repeaters and newcomers in Chania. Till you decide to go by the regular route (48 hours), try the “lazy” one (1 hour) that begins from Agia Roumeli till Portes, the well-known, narrowest part of the gorge.
Αποκόρωνας / Apokoronas
ΤΟ ΒΑΣΊΛΕΙΟ ΤΩΝ ΚΡΙ-ΚΡΊ THE KINGDOM OF KRI-KRI Τα (και όχι το) Θοδωρού είναι δύο νησάκια στον κόλπο του Πλατανιά, αλλά το μεγαλύτερο ονομάτισε και το μικρότερο (Γλαράκι). Όλα αυτά ουδόλως ενδιαφέρουν, βέβαια, τα περίπου 80 υπό εξαφάνιση κρικρί, που μεταφέρθηκαν εκεί από τα βουνά της Κρήτης για να ζήσουν αμέριμνα και ασφαλή. Σημείωσε ότι τα Θοδωρού είναι προστατευμένη περιοχή, όπου απαγορεύεται η ανθρώπινη παρουσία, πέραν του ενός ειδικού φύλακα – ναι, ακόμη και να φτάσεις εκεί κολυμπώντας από την Αγία Μαρίνα. “Ta Thodorou” is the name of two islets in Platanias Bay (the smaller is also called “Glaraki”). About 80 kri-kri wild goats, threatened with extinction, were transferred there from the Cretan mountains to live safely. Humans, except for one guard, are banned from Ta Thodorou, which is a protected National Park.
12
ΔΙΑΜΟΝΗ ΟΠΩΣ ΠΑΛΙΑ A RESIDENCE FROM THE PAST Στην καταπράσινη Μηλιά Κισσάμου, κάποιοι «κουζουλοί» κατάφεραν να μεταμορφώσουν ένα μεσαιωνικό χωριό-φάντασμα σε πρότυπο αγροτουριστικό οικισμό με 13 πέτρινα σπίτια και τρισευτυχισμένους κατοίκους από όλο τον κόσμο, όλο τον χρόνο. In tree-covered Milia of Kissamos, some “crazy” visionaries managed to convert a medieval ghost village to a model agrotourist settlement containing 13 stone-built houses and their very happy dwellers who come here from all over the world, all year round.
2017 ANEKORAMA | 59
50 BEST
13
ΧΩΡΙΆ- ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ VILLAGES - EXPERIENCES Στον Αποκόρωνα, το χαρακτηρισμένο ως παραδοσιακός οικισμός Γαβαλοχώρι είναι το ρουστίκ που ερωτεύεσαι ακαριαία, ενώ στους Αρμένους, με τα τρεχούμενα νερά, το φαγητό στον «Τζίτζικα» σκέτη λύτρωση. You will fall in love at first sight with Gavalochori in the region of Apokoronas, which has been characterized a traditional settlement; also enjoy the delicious dishes of “Tzitzikas” tavern in Armeni village.
14
ΤΟ ΧΑΝΙΏΤΙΚΟ ΦΙΟΡΔ A FIORD IN CHANIA
Η περιοχή ονομάζεται Σεϊτάν Λιμάνια (Καταραμένα Λιμάνια δηλαδή στα τούρκικα), εξαιτίας των επικίνδυνων κυμάτων, αλλά αυτή η προστατευμένη λωρίδα θάλασσας με τα καταγάλανα νερά ανάμεσα στους μαρμάρινους βράχους μοιάζει με ευλογία όταν φτάνεις. Προσεγγίζεται με σκάφος ή με 10 λεπτά κατάβαση από το σημείο που αφήνεις το αυτοκίνητο (2 χλμ. ανατολικά του χωριού Χωρδάκι στο Ανατολικό Ακρωτήρι). The region is called Satan’s Ports due to the dangerous waves, but this protected sea strip among the marble rocks is a miracle. You can go by boat or by a 10-minute descent from where you left your car.
60 | ANEKORAMA 2017
15 ΧΑΝΙΏΤΙΚΑ BRANDS BRANDS OF CHANIA Μίλια μακριά από τις προκάτ αστικές γεύσεις, υπάρχουν χανιώτικα brands που επιβάλλεται να ανακαλύψεις: τα αναψυκτικά Γεράνι και Τεμένια, το νερό Samaria, η Cretan Beer και οι χυμοί της ΒΙΟΧΥΜ πρωταγωνιστούν τα τοπικά καφέ, μπαρ, εστιατόρια και σουπερμάρκετ, επιβεβαιώνοντας ότι ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις έναν τόπο, εκτός από το να τον περπατήσεις, είναι να γευτείς τα προϊόντα του. Forget any preconceived urban flavors and discover the local brands of Chania: Gerani and Temenia soft drinks, Samaria table water, Cretan Beer, BIOXYM’s juices, all are the stars of the local cafés, bars, restaurants, and supermarkets, confirming that the best way to know a place is to walk through it and taste its products.
Σεϊτάν Λιμάνια / Seitan Ports
16 SUSHI & ΓΟΗΤΕΙΑ SUSHI & MORE
Η τέχνη της υψηλής γαστρονομίας, σε έναν χώρο που ντύνει με χαλαρή επισημότητα κάθε περίσταση. Το «Παλλάς» στεγάζεται σε ένα κτίριοζωντανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης (χτισμένο το 1830, υπήρξε σπίτι του Αλή Πασά, τελωνείο κ.ά.), σε ένα από τα ωραιότερα σημεία της, στην Ακτή Τομπάζη. Στην κουζίνα του φιλοξενεί δύο κορυφαία ονόματα: τον Χρόνη Δαμαλά, με το «χρυσό» βιογραφικό στην ιαπωνική κουζίνα, και τον chef patissier chocolatier Δημήτρη Χρονόπουλο. Savor high gastronomy in a beautiful place; “Pallas” is housed in a historic building of 1830, which was Ali Pasha’s home, a custom house etc., in a beautiful spot of Akti Tobazi, with two eminent names in its kitchen: Chronis Damalas, “gold medal” in the Japanese cuisine, and chef patissier chocolatier, Dimitris Chronopoulos.
20
50 BEST
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑΘΕΣΜΟΙ RESTAURANTSINSTITUTIONS
17
ΑΣΤΙΚΟΊ ΜΎΘΟΙ Λίμνη Κουρνά / Lake Kournas
URBAN MYTHS Για να φτάσεις στη Μονή Χρυσοσκαλίτισσας, κοντά στο Ελαφονήσι, πρέπει να ανέβεις 98 σκαλοπάτια. Σύμφωνα με τον θρύλο, το ένα ήταν χρυσό, κι αν είσαι αληθινά πιστός, σου εμφανίζεται και σήμερα – εκτός κι αν όντως ο Πατριάρχης το πούλησε για να σωθεί η μονή από τα χρέη στον Σουλτάνο. Στο Φραγκοκάστελο, τα 600 παλικάρια του Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη που έπεσαν ηρωικά στη μάχη με τους Τούρκους, το 1828, έμειναν άταφα, ώσπου η άμμος τα σκέπασε. Τα φαντάσματά τους, οι Δροσουλίτες, κάθε χρόνο τέλη Μάη με αρχές Ιουνίου, εμφανίζονται με την πρωινή δροσιά σαν σκιές στην ακτή και ύστερα χάνονται στη θάλασσα. Για τη λίμνη Κουρνά με τα σκοτεινά νερά –η μόνη με γλυκό νερό στο νησί– πίστευαν πως δεν έχει πυθμένα. Έχει όμως νεράιδα, που τα βράδια με φεγγάρι κάθεται σε έναν βράχο στη μέση της λίμνης και χτενίζει τα ολόχρυσα μαλλιά της. To reach Chrysoskalitissa Monastery, near Elafonisi, one must climb 98 steps; according to the legend, one was gold, and if you are a true believer, you can see it today. In Frangokastello, 600 brave men killed by the Turks in battle in 1828 were not buried; their ghosts, Drosoulites, appear every year at the end of May, or early June, like shadows on the shore and vanish in the sea. Lake Kournas is the only fresh water lake in Crete; due to its dark waters, people believed that it was bottomless and a fairy comes on moonlit nights and combs her golden hair on a rock in the middle of the lake.
62 | ANEKORAMA 2017
18
Η ΠΙΟ LOCAL ΕΚΔΡΟΜΉ A LOCAL EXCURSION Στο ιστορικό Θέρισσο, 14 χλμ. από την πόλη, όπου ο Βενιζέλος κήρυξε την επανάσταση το 1905. Κλασική βόλτα για φαγητό με υπέροχη διαδρομή που περνάει μέσα από το ομώνυμο φαράγγι. Αν πέσεις σε πολλά γκρουπ, συνέχισε έως τη Ζούρβα, στην περίφημη ταβέρνα της Αιμιλίας. To historic Therissos, where Venizelos declared the revolution in 1905. The route through the gorge with the same name is wonderful. You can continue till Zourva and eat at the famous Emilia’s tavern.
19
ΠΡΟΣΚΎΝΗΜΑ ΣΤΗ ΦΎΣΗ PILGRIMAGE IN NATURE Δύο σπηλαιοεκκλησάκια δίνουν άλλη διάσταση στον θρησκευτικό τουρισμό. Θα τα ανακαλύψεις στο τεράστιο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας, στα Τοπόλια, και στο σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη, στη Μαραθοκεφάλα, όπου έζησε ο άγιος που ξεκίνησε την πλούσια ασκητική κρητική παράδοση. Two churches in caves add another dimension to religious tourism: one is in the huge cave of Agia Sophia in Topolia, the other in the cave of St. John the Hermit, in Marathokefala, where the saint lived.
Δεν έχεις φάει στα Χανιά, αν δεν καθίσεις στον «Μύλο του Κερατά», στον Πλατανιά, ένα από τα καλύτερα εστιατόρια του νησιού. Απίθανη σπιτική κουζίνα στον νεραϊδόκηπο, έξω από το χάνι, και στον βενετσιάνικο νερόμυλο με το πιπεράτο ιστορικό που ονομάτισε αυτή τη γωνιά του παραδείσου. Και βέβαια, στη θρυλική «Νυχτερίδα», σημείο αναφοράς στην περιοχή του Ακρωτηρίου (Κορακιές) από το 1933, με διεθνή φήμη: ανάρπαστες νοστιμιές μέσα στα δέντρα, γύρω από την πίστα όπου κάποτε ο ιδιοκτήτης, Γιάννης Μαστορίδης, έμαθε στον Άντονι Κουίν να χορεύει το συρτάκι του «Ζορμπά». If you are in Chania, you must go to Mylos tou Kerata restaurant in Platanias, one of the oldest and best restaurants of the island; homey food, a beautiful garden and a Venetian watermill that gave this beautiful place its name. Also, go to legendary Nychterida, famous in the region of Akrotiri (Korakies) since 1933, internationally known, since its owner, Giannis Mastoridis taught actor Anthony Quinn to dance the syrtaki dance of “Zorba the Greek”.
50 BEST
21 ΟΙΝΟΤΟΥΡΙΣΜΌΣ WINE TOURISM
Η Μονή Αγίας Τριάδας στο Ακρωτήρι, χτισμένη το 1632 από τους αδελφούς Ιερεμία και Λαυρέντιο Τζαγκαρόλους, προσελκύει επισκέπτες τόσο για την αρχιτεκτονική της όσο και για το κρασί και το ελαιόλαδο που παράγει, με έμφαση στις βιολογικές καλλιέργειες. Δημοφιλής σταθμός των κρητικών δρόμων του κρασιού και το «Οινοποιείο Πνευματικάκη», στην Κίσσαμο, όπου η επίσκεψη περιλαμβάνει περιήγηση στους χώρους και οινογευσία, συνοδεία παραδοσιακών εδεσμάτων. The Monastery of Agia Triada in Akrotiri, built in 1632 by brothers Jeremiah and Laurentius Tzangaroli, attracts visitors due to its architecture, plus the wine and olive oil that it produces, with emphasis on organic produce. Cretan wine lovers also visit “Pnevmatikakis Winery”, in Kissamos, where they tour the facilities and enjoy a wine tasting session, accompanied by traditional tidbits.
2017 ANEKORAMA | 63
50 BEST
22 ΤΟ ΟΜΟΡΦΌΤΕΡΟ ΣΤΕΝΌ THE MOST BEAUTIFUL ALLEY
Στην αριστοκρατική συνοικία του Τοπανά, στην Παλιά Πόλη, υπάρχουν σοκάκια όπου νιώθεις σαν να περπατάς μέσα σε πίνακα ζωγραφικής. Όπως το λιθόστρωτο της οδού Αγγέλου, με τα βενετσιάνικα κτίσματα να υψώνονται πάνω από το «Fagotto Jazz Bar», ένα από τα πρώτα και πιο αγαπημένα του είδους στην Ελλάδα. Some alleys in the classy quarter of Topanas in the Old Town make you feel you are in a painting, like cobbled Angelou St. with the Venetian edifices rising above “Fagotto Jazz Bar”, one of the oldest of the kind in Greece.
64 | ANEKORAMA 2017
25
ΤΟP ΚΡΗΤΙΚΉ ΚΟΥΖΊΝΑ TOP CRETAN CUISINE
23
ΣΑΝ ΠΑΙΔΙΚΉ ΕΥΧΉ A CHILD’S DREAM Παιδότοπος και πισίνα για ξεγνοιασιά, φάρμα με ζώα που μπορείς να ταΐσεις, ποδήλατα για βόλτες, δωμάτια με θέματα και ένα ψυγείο που ανανεώνεται καθημερινά με αυγά από το κοτέτσι, φρούτα και λαχανικά από το μποστάνι και πολλά σνακ. Το πολύχρωμο «Paradisio Baby & Kinder Hotel», στο Ακρωτήρι, είναι το πρώτο ξενοδοχείο που κάνει τα παιδιά να περνούν καλά και τους γονείς ακόμη καλύτερα. Children’s playground, swimming pool, a farm with animals to feed, bicycles theme rooms, local produce, and many snacks; multicolored “Paradisio Baby & Kinder Hotel” in Akrotiri, is the first hotel that gives children a good time, and a better one to their parents.
24
Η ΩΡΑΙΌΤΕΡΗ ΔΙΑΔΡΟΜΉ THE BEST ROUTE Χανιά-Σφακιά: Η κατάβαση στο Λιβυκό, με τις φιδογυριστές στροφές να «σβήνουν» στην κατάξερη πλαγιά και τον απέραντο ορίζοντα στο βάθος να σου ψιθυρίζει «Αφρική», είναι από τις πιο πολυφωτογραφημένες εικόνες της Κρήτης. Προηγουμένως, ο δρόμος διασχίζει τον Αποκόρωνα –κλασική στάση εδώ οι καταπράσινες Βρύσες με τα τρεχούμενα νερά, για γιαούρτι με μέλι κάτω από τα πλατάνια– και σου επιφυλάσσει μία ακόμη μαγική εικόνα με το, σαν ζωγραφιστό, οροπέδιο Ασκύφου. Στάση και εδώ για φαγητό ή στην Ίμπρο, λίγο μετά, για σφακιανές πίτες. Chania-Sfakia: the descent towards the Libyan Sea on the winding road with the immense horizon ahead reminding of Africa, is one of Crete’s most frequent snapshots. The road runs through Apokoronas – first, a classic stop at tree-covered Vrisses with the running water, to savor yoghurt with honey under the plane trees – and leads to picturesque Askifou plateau. Stop here for lunch, or at Imbros village for pies. Σταμναγκάθι / Stamnagathi
Δύο εστιατόρια με συνεχείς βραβεύσεις και φήμη που ξεπερνά τα όρια του νομού επιμένουν σε διάσημες και λιγότερο γνωστές συνταγές, που ξεκίνησαν αιώνες πριν από τις κουζίνες των κρητικών χωριών. Ο «Λεβέντης» (Άνω Σταλός) αναδεικνύει το μεγαλείο των καθαρών, αυθεντικών γεύσεων σε μία μερίδα κρεμμυδοκαλίτσουνα ή κατσίκι με σταμναγκάθι. Ο «Χρυσόστομος» (Χανιά και Μάρμαρα) βασίζεται στη σφακιανή κουζίνα και σε έναν ξυλόφουρνο που βγάζει το καλύτερο ζυμωτό ψωμί και ένα οφτό λουκούμι. Two award-winning restaurants whose fame exceeds the prefecture’s boundaries, insist on renowned and less known recipes that were conceived some centuries ago in Cretan village kitchens. “Leventis” (Ano Stalos) offers clear, genuine flavors in a plate of kremmydokalitsouna (fried onion pies), or goat with stamnagathi (spiny chicory). “Chrysostomos” (Chania and Marmara) uses Sfakia cuisine recipes and an oven heated by wood to prepare the best homemade bread and roasted lamp.
50 BEST
26
27
LIMNOUPOLIS WATER PARK
FIT & FUN
Μια έκταση 65.000 τ.μ., διαμορφωμένη για ατέλειωτα ασφαλή παιχνίδια με το νερό, με κάθε πιθανό τρόπο. Εστιατόρια, καταστήματα και εξασφαλισμένη διασκέδαση για μικρούς και μεγάλους, σε ένα από τα μεγαλύτερα water parks που θα συναντήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στο Βαρύπετρο, 8 χλμ. έξω από τα Χανιά.
Στα δυτικά όρια της πόλης, οι δίδυμοι κόλποι των Αγίων Αποστόλων είναι μια όαση δροσιάς, γεμάτη δασάκια και πάρκα με αθλητικές εγκαταστάσεις. Βάλε παπούτσια για τρέξιμο και ακολούθησε τους Χανιώτες στην αγαπημένη τους συνήθεια. The twin bays of Agii Apostoli are a cool oasis with forests and parks; so wear you running shoes and run!
ΕΔΩ ΛΙΜΝΟΥΠΟΛΗ
28
ΔΟΚΙΜΑΣΕ ΤΑ MUST-TRY Θεϊκή γαλλική ζαχαροπλαστική από τον Κωνσταντίνο και την Ειρήνη, με σπιτική λεμονάδα στο, σαν παλιά παριζιάνικη patisserie, «Σκέτη Γλύκα» (Εισοδίων 18). Το νοστιμότερο χειροποίητο παγωτό της πόλης στο «Delizia Gelato Italiano», που φέτος έγινε διπλό (νέο κατάστημα πλ. Μητροπόλεως). Και φυσικά, τους λουκουμάδες του ιστορικού «Κρόνου», στα σκαλάκια πίσω από την Αγορά, με την ίδια συνταγή από το 1951. Try divine French pastries and homemade lemonade at “Sketi Glyka” (18 Eisodion St.), delicious homemade ice-cream at “Delizia Gelato Italiano” and its new shop in Mitropoleos Square, plus loukoumades (honey puffs) of historic “Kronos” at the steps behind the Market, prepared with the same recipe since 1951.
Η ΠΙΟ FITNESS ΒΌΛΤΑ
An expanse of 65,000 sq.m, laid out for innumerable, safe games in the water, restaurants, stores, and guaranteed fun for young and old, in one of the biggest water parks in Greece, awaits its guests in Varypetro, 8 km out of Chania.
29 ΤΑ ΩΡΑΙΌΤΕΡΑ ΝΕΡΆ THE BEST BEACH
Στα Φαλάσαρνα. Η πλαζ δεν είναι τόσο εντυπωσιακή όσο ο Μπάλος, ούτε τόσο εξωτική όσο το Ελαφονήσι, αλλά τα νερά της της χαρίζουν μια θέση στις κορυφαίες ελληνικές παραλίες. Στην 3 χλμ. μήκους λευκή αμμουδιά θα απλώσεις άνετα πετσέτα, θα βρεις ομπρέλες, ξαπλώστρες, καντίνες και θαλάσσια σπορ, και κυρίως θα δεις ένα από τα πιο φημισμένα ηλιοβασιλέματα της Κρήτης. To «Orange Blue Bar», ανοιχτό από το πρωί, έχει τις καλύτερες μουσικές και κοκτέιλ γι’ αυτή την ώρα, κι αν έχεις κέφι να το πας έως αργά, μην το κουνήσεις.
66 | ANEKORAMA 2017
At Falasarna the beach is neither as impressive as Balos, nor as exotic as Elafonisi, but its clean blue waters constantly place it among the top Greek beaches. You can lie down on the 3 km long white sandy beach where also you will find umbrellas, sun-loungers, canteens, and sea sports. Finally, you will be able to admire there one of the most famous sunsets in Crete. The Orange Blue Bar is open since the morning, and it boasts of very good music and cocktails, so if you wish to stay late, don’t move from that spot.
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν μια ισορροπημένη διατροφή.
32
50 BEST
30
ΤΡΑΠΈΖΙ ΣΤΟ ΚΎΜΑ BY THE SEA
ALL-TIME SOUVENIRS Πίσω από τη Δημοτική Αγορά, στο σημείο που η Σκρυδλώφ συναντιέται με τη Χάληδων, θα βρεις τα Στιβανάδικα, με τις παραδοσιακές ψηλές και αλύγιστες κρητικές μπότες και πολλά άλλα δερμάτινα είδη και αναμνηστικά. Στην Καραολή Δημητρίου 8, στο ολοκαίνουργιο εκθετήριο της Σκαλιδάκης Cretan Knives, εκτός από τα παραδοσιακά κρητικά μαχαίρια-έργα τέχνης, θα ανακαλύψεις μια εκπληκτική γκάμα επαγγελματικού kitchenware και knifeware για εργασίες στον κήπο κ.ά. Behind the Municipal Market you will find the Stivanadika where traditional Cretan boots and other leather goods are sold. On 8 Karaoli Dimitriou St., at the showroom of “Skalidakis Cretan Knives”, except for traditional Cretan knivesworks of art, there is a fantastic range of professional kitchenware and knifeware for agricultural work in the garden etc.
31 ΤΟ ΠΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΌ ΚΑΦΕΝΕΊΟ THE MOST HISTORIC COFFEE SHOP Το καφέ «Κήπος» στον Δημοτικό Κήπο, που στέκει εκεί από το 1870. Ο Βενιζέλος, ο Καζαντζάκης και άλλα μεγάλα ονόματα απολάμβαναν εδώ λίγη ηρεμία ή συμμετείχαν σε έντονους διαξιφισμούς. Το 2012 πιστοποιήθηκε ως το μοναδικό ιστορικό καφενείο στην Ελλάδα, ενώ η μόνιμη έκθεση με στιγμιότυπα από τη διαδρομή του «ζωντανεύει» ένα εντυπωσιακό playback. Venizelos, Kazantzakis, and other important persons frequented Café “Kipos”, the unique historic café in Greece, which exists in Chania Municipal Garden since 1870. The café’s permanent exhibition of photographs “revives” an impressive playback.
Στην παραλία Νωπήγεια, η «Πορφύρα» πραγματοποιεί τα όνειρα που έκανες στα κρύα του κουραστικού χειμώνα: μικρούλι και ήσυχο, με μια αυλή μες στη θάλασσα, κι εσύ να μεθάς με τη θέα στο ηλιοβασίλεμα και τις μυρωδιές από τα ολόφρεσκα θαλασσινά. In Nopigia beach, “Porfira” satisfies the dreams of guests who come here from cold, monotonous places. It’s a small, quiet tavern with a courtyard by the sea, a view to the beautiful sunset, and appetizing smells of fresh seafood.
33
ΜΕΤΆ ΜΟΥΣΙΚΉΣ ENJOY THE MUSIC Η αίγλη της κρητικής λουλουδιασμένης αυλής μπλέκεται γλυκά με μελωδίες από έγχορδα, που παίζει για σένα ο ιδιοκτήτης και δεν θυμίζουν τίποτε απολύτως από τα «τουριστικά» live που θα ακούσεις αλλού. Το φαγητό, υπέροχα κρητικό κι αυτό. Αναζήτησε το «Αδέσποτο» στα Μαχαιράδικα, την αναδυόμενη νέα πιάτσα δίπλα στην Ποτιέ. In a courtyard full of flowers, the owner of this musical tavern plays music for its clientele who savor delicious Cretan dishes. Visit “Adespoto” tavern in Macheradika, the new emerging recreation area next to Potie St.
34
ΤΟ ΘΡΥΛΙΚΌ ΟΡΟΠΈΔΙΟ THE LEGENDARY PLATEAU Κυκλωμένος από τα Λευκά Όρη, ο Ομαλός υπήρξε καταφύγιο και ορμητήριο για τους επαναστάτες κατά των Τούρκων. Εδώ και το Ξυλόσκαλο, από όπου αρχίζει το Φαράγγι της Σαμαριάς. Αν δεν νιώθεις έτοιμος, δοκίμασε έστω την ανάβαση στον Γκίγκιλο με μια εύκολη πεζοπορική διαδρομή (2,5 ώρες). Omalos Plateau is surrounded by the White Mountains (Lefka Ori). Xyloskalo, Samaria Gorge’s starting point, is here, but if you don’t feel ready for the crossing, climb up Gigilos, an easy hiking route (2.5 hours).
W W W. E H I C A . E U
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΆ ΣΟΥΒΕΝΊΡ
35
50 BEST
H ΠΑΡΑΛΊΑ-ΥΠΕΡΘΈΑΜΑ A SPECTACULAR BEACH
Ο διάσημος Μπάλος, που κάθε χρόνο φιγουράρει στις λίστες με τις ωραιότερες παραλίες της Μεσογείου και του κόσμου. Έρχεσαι εύκολα με καραβάκι από την Κίσσαμο, αλλά αξίζει, έστω μία φορά, να ακολουθήσεις τον βατό χωματόδρομο 7-8 χλμ. από την Καλυβιανή (κλασική η στάση στις ταβέρνες της επιστρέφοντας), ο οποίος καταλήγει σε ένα parking πάνω από την παραλία, και να κατέβεις από τα σκαλοπάτια: η πανοραμική θέα από ψηλά δεν συγκρίνεται με τίποτε απ’ ό,τι έχεις δει έως τώρα. Balos is constantly included in the list with the most beautiful beaches in the Mediterranean and worldwide. It’s accessible by boat from Kissamos, but you can take the dirt road from Kalyviani (7-8 km), which ends in a parking lot above the beach and go down by the steps; the panoramic view from above is exquisite.
2017 ANEKORAMA | 69
50 BEST
36
NON STOP BEACH FUN
Κοσμική, απέραντη, γεμάτη ξενοδοχεία και beach bars, η Αγία Μαρίνα είναι η πιο ζωντανή παραλία, δίπλα στην πόλη. To «Άμμος & Ήλιος», με δυνατά beats, βρεγμένα κορμιά και ποτάμια αλκοόλ, είναι διαχρονικό hot spot. Εκεί δίπλα και το «Almyra» beach bar-restaurant, για φαγητό και ατμόσφαιρα πάρτι κάθε μέρα, αλλά και το πιο... οικογενειακό «Rodakino» beach bar.
High class, vast, full of hotels and beach bars, Agia Marina is the liveliest beach near the town. Ammos & Helios is an all-time hot spot with loud beats, wet bodies, and lots of alcohol being served. Nearby is Almyra Beach Bar-Restaurant where you can have lunch or dinner in a party ambience every day, as well as the more “family oriented” Rodakino Beach Bar.
Boheme
38
ΔΡΆΣΗ ΣΤΗ ΦΎΣΗ NATURE ACTIVITIES Αν η ξαπλώστρα σε κουράζει όσο και η καρέκλα, οι εναλλακτικές συναγωνίζονται σε ενδιαφέρον: Παραπέντε στα Φαλάσαρνα, με τους δυνατούς ανέμους που λατρεύουν οι windsurfers να σε σηκώνουν ακόμη πιο ψηλά πάνω από την αρχαία πόλη. Ή bunzee jumping στο φαράγγι της Αράδαινας από τη δεύτερη υψηλότερη για τέτοια άλματα γέφυρα στην Ευρώπη (138 μ.). Οι έμπειροι δύτες θα εκστασιαστούν κολυμπώντας ανάμεσα σε απολιθώματα ελεφάντων και σταλακτίτες, στο σπήλαιο Ελεφάντων στο Δρέπανο Ακρωτηρίου. Και οι τολμηροί ορειβάτες θα επιχειρήσουν ανέβουν
70 | ANEKORAMA 2017
τον απότομο και τραχύ Γκίγκιλο (2.080 μ.), την πιο εντυπωσιακή ορθοπλαγιά της Κρήτης και δεύτερη μεγαλύτερη στην Ελλάδα μετά τη Συκιά της Γκιώνας. If you are tired of sitting idle, see these alternatives: paragliding at Falasarna, above the ancient city, bungee jumping at Aradena Gorge from the second highest bridge in Europe (138 m). Experienced divers can swim among fossilized elephants and stalactites at the Elephant Cave in Drepano Akrotiriou, and bold climbers can climb the steep and rough Gigilos (2,080 m), Crete’s most impressive cliff.
37
HIGH-END COCKTAILS Βραβευμένα διεθνώς κοκτέιλ από bartertenders, που παίρνουν απολύτως σοβαρά την υπόθεση «tender and serve». Στον υπέροχο κόσμο του «Boheme» με τη μαγική αυλή, στη συμβολή της Χάληδων με τη Ζαμπελίου, θα αναγνωρίσεις σε κάθε γουλιά την αγάπη τους για το καλό αλκοόλ και, ανάμεσα στα Mango King, Tears of joy, La vie en rose κ.ά., θα βρεις σίγουρα το δικό σου «καλύτερο» κοκτέιλ. International awardwinning cocktails are served by bartenders who take seriously the “tender and serve” motto. In Boheme’s wonderful world, in its enchanting courtyard, their love of good alcohol is very obvious and, among the Mango King, Tears of Joy, La vie en Rose etc., certainly you will find your own “favorite” cocktail.
White dry wine
39 50 BEST
ΝΎΧΤΕΣ ΜΕ ΦΕΓΓΆΡΙ MOONLIGHT NIGHTS
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
Μια μεγάλη συνάντηση πολιτισμού και επιστημών στην Κίσσαμο, οι Γιορτές Ρόκκας διοργανώνονται από τους ίδιους τους κατοίκους και προσελκύουν όλο και περισσότερους επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Φέτος, το ραντεβού δόθηκε για τις 24/7-7/8, ακολουθώντας τον κύκλο της Νέας Σελήνης έως την αυγουστιάτικη Πανσέληνο. Συγκλονιστικά τα live στην εξέδρα, που μοιάζει να κρέμεται στο κενό πάνω από το φαράγγι. (www.giortesrokkas.gr). In Rokka village, in Kissamos, a great meeting of culture and science is organized by the inhabitants and attracts many visitors from Greece and abroad. This year’s meeting is from July 24 till August 7. The live performances on the stand that hovers above the gorge are fantastic (www.giortesrokkas.gr).
72 | ANEKORAMA 2017
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
50 BEST
43
40
ΚΡΗΤΙΚΟ STREET-FOOD
ΘΈΑ ΣΤΟ ΆΠΕΙΡΟ
THE CRETAN STREET-FOOD
VIEW TO INFINITY
Χειροποίητα καλιτσούνια, φουρνιστά ή τηγανητά με κάθε είδους γέμιση, και μαραθόπιτες στην πλάκα αντί τυρόπιτας ή τοστ. Από τα «Καλιτσούνια Γιανναράκη» στη στοά του Δημαρχείου. Μην περιμένεις την ημέρα της αναχώρησης για να τα πάρεις ως αναμνηστικά στο σπίτι. Απόλαυσέ τα στο χέρι με τις βόλτες σου. It consists of homemade kalitsounia, baked or fried, with various fillings, and fennel pies cooked on a hot plate, instead of cheese pies or toasts, from “Kalitsounia Giannaraki” at the Town Hall arcade. Don’t wait till your departure to try these delicacies; go, buy some and enjoy.
Από τον λόφο του Προφήτη Ηλία, στο Ακρωτήρι. Η επίσκεψη στους Τάφους των Βενιζέλων (Ελευθερίου και Σοφοκλή), με το άγαλμα του Κρητικού επαναστάτη Σπύρου Καγιαλέ, που συμβολίζει τους αγώνες του νησιού για την ελευθερία, θεωρείται επιβεβλημένη και σου επιφυλάσσει την πιο πανοραμική θέα στα Χανιά και στα Λευκά Όρη. Μια εξίσου εντυπωσιακή παραλλαγή της θα απολαύσεις και από τη βεράντα της «Κουκουβάγιας» με τα περίφημα γλυκά (ξεκίνησε με τη διάσημη σοκολατόπιτα που η συνταγή της έχει γίνει talk of the town).
42 ΕΜΠΕΙΡΊΑ ΖΩΉΣ LIFE EXPERIENCE
41
BARHOPPING Στη Χατζημιχάλη Νταλιάνη, χωρίς περιστροφές, και στα δίπλα στενάκια, Σαρπάκη και Επισκόπου Χρυσάνθου. Η πιο ζωντανή νυχτερινή γωνιά της Παλιάς Πόλης, όπου είναι αδύνατον να σου ξεφύγει το εμβληματικό κτίριο του «Kibar», με την ατμοσφαιρική αυλή και την ιστορική του αύρα. Για καλά ποτά με ωραίες μουσικές έως αργά, τσέκαρε τη «Μινιατούρα». Εδώ και το «Μεσογειακό», στο κουκλίστικο στενό με την μπουκαμβίλια, αν θέλεις η βραδιά σου να έχει και το καλύτερο φαγητό. The most lively night spots of the Old Town are at Chatzimichali Daliani St., and nearby alleys Sarpaki and Episkopou Chrysanthou. Don’t miss “Kibar”, with the courtyard with the nice ambience. For good drinks and nice music, check out “Miniatoura”, whereas for good food, go to “Mesogiako” in the picturesque alley.
Μια κουκκίδα στον χάρτη κλείνει μέσα της αφρικανικά τοπία με αμμοθίνες και κεδροδάση, λούζεται από κρυστάλλινα νερά και έχει μια σχεδόν απάτητη ενδοχώρα. Στη Γαύδο θα έρθεις με καραβάκι από Παλαιόχωρα ή Σφακιά και λίγες απαιτήσεις, αλλά σε ανταμείβει πάντα με περισσότερα. Ο θρόνος της Τρυπητής σηματοδοτεί το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης. Gavdos is a dot on the map which contains African landscapes with sand dunes and cedar tree forests; it has crystal clear waters, and an almost virgin inland. People come to Gavdos from Paleochora or Sfakia by the sea. Note that the throne of Trypiti marks Europe’s southernmost point.
A visit to the graves of Eleftherios and Sophocles Venizelos on the hill of Prophitis Elias in Akrotiri, and the statue of Cretan revolutionary Spyros Kagiales which symbolizes the island’s struggle for freedom, is essential; at the same time you will enjoy the most panoramic view of Chania and the White Mountains. You will have an equally impressive view from the verandah of “Koukouvagia” which serves delicious pastries; start with the famous chocolate pie which is the talk of the town.
2017 ANEKORAMA | 73
50 BEST
44
Η ΠΑΡΑΛΊΑ ΤΩΝ ΣΙΝΕΦΊΛ
FOR THE MOVIE LOVERS Ο Σταυρός, όπου γυρίστηκε η σκηνή με το περίφημο συρτάκι του Άντονι Κουίν για τη διεθνή επιτυχία «Ζορμπάς, ο Έλληνας», βασισμένη στο μυθιστόρημα του Ν. Καζαντζάκη. Για μπάνιο, ψάξε την παραλία με την καντίνα της Μαλίκας, λίγο πιο πέρα –προσοχή, έχει βράχια και δεν προσφέρεται για παιδιά–, και μείνε μέχρι αργά για να απολαύσεις το ηλιοβασίλεμα.
The scene with Anthony Quinn’s famous syrtaki dance in the internationally successful movie “Zorba the Greek” was shot in Stavros beach. Those who want to swim must go a little farther to the beach with Malika’s canteen – but the beach is rocky and it’s unsuitable for children – and they must stay late if they want to enjoy the sunset.
Κωμόλιθοι / Komolithi
45
46
THE CRETAN CAPPADOCIA
ANTIQUITIES WITH A VIEW
Στην Ποταμίδα, οι λόφοι από μαλακό άργιλο, που θυμίζουν πυραμίδες, μετράνε 7,2 εκατ. χρόνια πάνω στη Γη. Ονομάζονται Κωμόλιθοι – το συνταρακτικό είναι ότι πιθανότατα αποτελούν τα απομεινάρια ενός αρχαίου βυθού. In Potamida, the hills of soft clay that look like pyramids have been 7.2 million years on earth. They are called Komolithi and, more importantly, they probably are remains of an ancient seabed.
Σε απόσταση 15 χλμ. από τα Χανιά, ανάμεσα σε ρωμαϊκά λουτρά, οχυρωματικά έργα και γαλήνια ερείπια, δεν ξέρεις ποιον να πρωτοευγνωμονήσεις, καθώς το βλέμμα σου χάνεται στον κόλπο της Σούδας. Κυρίες και κύριοι, η αρχαία Απτέρα, μία από τις σπουδαιότερες πόλεις-κράτη της Μινωικής Κρήτης. Ancient Aptera, one of the most important cities-states of Minoan Crete, is situated 15 km far from Chania, in Souda Bay, among Roman baths and others serene ruins.
Η ΆΛΛΗ ΚΑΠΠΑΔΟΚΊΑ
74 | ANEKORAMA 2017
ΑΡΧΑΊΑ ΜΕ ΘΈΑ
Απτέρα / Aptera
47 50 BEST
ΤΟ ΠΙΟ ΓΡΑΦΙΚΌ ΨΑΡΟΧΏΡΙ THE MOST PICTURESQUE FISHERMEN’S VILLAGE
Κανένας δρόμος και κανένα αυτοκίνητο στο Λουτρό, μόνο γαλαζοπράσινα νερά και μια σειρά κατάλευκα σπιτάκια πλάι στο κύμα. Σε ένα φυσικό απάνεμο λιμανάκι, το ωραιότερο ψαροχώρι της Κρήτης και το πιο κοσμικό του χανιώτικου νότου θυμίζει κάτι από Κυκλάδες, χωρίς την αφόρητη βαβούρα κάποιων νησιών τους. Θα έρθεις με καραβάκι από Σφακιά ή Αγία Ρούμελη. There are no cars in Loutro, only blue-green waters and some white houses by the sea. In a small, protected from the wind harbor, Crete’s most picturesque fishermen’s village reminds of the Cyclades Islands. You can come here by boat from Sfakia or Agia Roumeli.
76 | ANEKORAMA 2017
49
ΕΝΑΣ ΕΞΩΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ AN EXOTIC HEAVEN
BONUS Αν δεν έχετε αυτοκίνητο μαζί, τα ΚΤΕΛ Χανίων και Ρεθύμνου είναι ο καλύτερος τρόπος να μετακινηθείτε: φτάνουν στους πιο δυσπρόσιτους προορισμούς, με συχνά, άνετα και ασφαλή δρομολόγια. / You can use the Public Bus Service to even the most inaccessible destinations, frequently, safely, and comfortably. (www.e-ktel.com)
48
ΓΑΛΆΖΙΕΣ ΠΌΡΤΕΣ PORTES’ NEW PLACE
Αν ανήκεις στους οπαδούς της κουζίνας της Σουζάνα Κουτουλάκη, που αποθεώνει και το Lonely Planet, μην απογοητευτείς που δεν θα βρεις τις «Πόρτες» της στην Παλιά Πόλη. Σε χωρίζουν 10 μόνο λεπτά περπάτημα από τον νέο, πιο άνετο χώρο, σε μία από τις ωραιότερες γωνιές της Νέας Χώρας (Ακτή Παπανικολή 1). Περισσότερα τραπέζια φέτος, αλλά το μενού παραμένει τέτοιο που καλύτερα να κλείσεις τραπέζι από πριν. If you belong to Suzanna Koutoulaki’s fans, you only have to walk 10 minutes to reach her new, spacious place in a beautiful spot of Nea Chora (Akti Papanikoli 1). Even though she has more tables this year, you better book in advance because the menu is excellent.
Κεδρόδασος / Kedrodasos
Ακόμη και με τις ορδές που το κατακλύζουν το καλοκαίρι, δεν είναι δίκαιο να το χάσεις. Στο νοτιοδυτικότερο άκρο της Κρήτης, το Ελαφονήσι δεν είναι αποτέλεσμα photoshop, αλλά μια χερσόνησος κι ένα νησί που χωρίζονται από μια λιμνοθάλασσα σαν όνειρο, με λευκή-ροζ ψιλή αμμουδιά από τα θρυμματισμένα κοχύλια και τιρκουάζ ζεστά νερά. Περπατάς μες στο νερό με ό,τι έχεις μαζί σου –το μεγαλύτερο βάθος δεν ξεπερνά το 1μ.–, για να φτάσεις στο νησί, που έχει πιο ήσυχες γωνιές από την οργανωμένη παραλία ή, ακόμα καλύτερα, ξεκινάς για τη
50
διπλανή, πιο ερημική αμμουδιά Κεδρόδασος (1χλμ. οδικώς). Even though it’s very crowded in the summer, don’t miss it. In Crete’s southwest tip, Elafonisi is not an imaginary picture, but a peninsula and an island separated by a dreamy lagoon, with white-pink, thin sand from shattered shells and turquoise hot waters. Walk in the water – the maximum depth is 1 m – until you reach the island, which is quieter than the organized beach or, even better, go to the adjacent, more deserted sandy beach, Kedrodasos (1 km).
ΦΥΣΙΚΆ ΜΝΗΜΕΊΑ NATURAL MONUMENTS
Υπάρχουν δύο ξακουστά αξιοθέατα ριζωμένα στη χανιώτικη γη. Στο χωριό Βλάτος, ο υπερχιλιετής πλάτανος, με τον τεράστιο κορμό και την κεκλιμένη όψη, είναι χαρακτηρισμένος από το 1978 ως «μνημειακό δέντρο». Αλλά στις Άνω Βούβες θα βρεθείς μπροστά στο αρχαιότερο καταγεγραμμένο ελαιόδεντρο στον κόσμο, με τον θεόρατο κορμό περιμέτρου 12,5 μ. Διατηρητέο μνημείο της φύσης από το 1997, καρποφορεί ακόμη, παρά την 3.0005.000 χρόνων ηλικία του. There are two famous sights of nature in Chania: In Vlatos village, the more than one thousand years old plane tree with the huge trunk and inclined look, is characterized since 1978 as a “monumental tree”. In Ano Vouves you will see the most ancient olive tree worldwide with an enormous trunk, 12.5 m in perimeter. A preserved natural monument since 1997, it still produces fruits even though it is 3,000 – 5,000 years old.
2017 ANEKORAMA | 77
I N T E RV I E W
FABIEN
COUSTEAU THE OCEAN IS OUR FUTURE Η ANEK LINES φιλοξένησε πρόσφατα στο Συνεδριακό Κέντρο της τον διάσημο ωκεανογράφο, ο οποίος μίλησε για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. H Ελλάδα πρωταγωνιστεί στα συναρπαστικά μελλοντικά σχέδιά του. / ANEK LINES recently welcomed in its Conference Center the famous oceanographerresearcher who talked about the protection of the marine ecosystem. Greece plays a leading role in his exciting future plans. ΕΡΣΗ ΜΗΛΙΑΡΑΚΗ / ERSI MILIARAKI
Ε
γγονός του πρωτοπόρου Jacque Yves Cousteau, ο Fabien Cousteau ίδρυσε το 2016 τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό «Κέντρο Μάθησης Ωκεανών του Fabien Cousteau» (Fabien Cousteau Ocean Learning Center – OLC, www.fabiencousteauolc.org), με στόχο την προστασία των παγκόσμιων θαλασσών. «Ένας από τους σκοπούς του OLC είναι να εμπνεύσει τους ανθρώπους τού σήμερα να αναλάβουν δράση, να διορθώσουν τα λάθη του παρελθόντος και να σώσουν το μέλλον των παιδιών» ανέφερε στην επιτυχημένη εκδήλωση της ΑΝΕΚ, στα Χανιά, που κατακλύστηκε από εκατοντάδες μαθητές και πλήθος κόσμου. Ένα με τη θάλασσα, ο Fabien Cousteau μεγάλωσε πλάι στον παππού του στα θρυλικά ωκεανογραφικά
78 | ANEKORAMA 2017
GRANDSON of pioneer Jacques-Yves Cousteau, Fabien
Cousteau founded in 2016 the Non Profit Organization “Fabien Cousteau Ocean Learning Center-OLC” (www.fabiencousteauolc.org), aiming to protect the sea, worldwide. “One of OLC’s goals is to inspire people to take action, correct past mistakes, and save the children’s future”, he said during ANEK’s successful event in Chania, which was attended by hundreds of students and many people. A creature of the sea, Fabien Cousteau grew up close to his grandfather in the legendary oceanographic ships “Calypso” and “Alcyone” and dived, for the first time, at the age of 4. Later on he dedicated to Jacques-Yves his Mission 31, during which he stayed on the seabed for 31 days, moving inside
I N T E RV I E W
2017 ANEKORAMA | 79
I N T E RV I E W
Απολαμβάνοντας τη «μεγαλύτερη αυλή του κόσμου». / Enjoying “the world’s greatest courtyard”.
MISSION 31 Το 2014 ο Fabien Cousteau παρέμεινε με το 5μελές πλήρωμά του 31 ημέρες σε βάθος 19 μ., ανοιχτά της Φλόριντα. Εξερευνούσαν 10 ώρες καθημερινά και μετά επέστρεφαν στο «Aquarius», το πρώτο υποβρύχιο εργαστήριο στον κόσμο. In 2014, Fabien and a 5-member crew stayed at a depth of 19 m for 31 days, in Florida, exploring the sea every day for 10 hours, before they returned to “Aquarius”, the first underwater laboratory worldwide.
80 | ANEKORAMA 2017
«Καλυψώ» και «Αλκυόνη», και καταδύθηκε πρώτη φορά σε ηλικία 4 χρονών. Αργότερα, αφιέρωσε στον Jacque Yves το εγχείρημα της αποστολής «Mission 31», παραμένοντας στον βυθό επί 31 ημέρες μέσα κι έξω από το υποβρύχιο εργαστήριό του, ενώ μεταμφιέστηκε σε λευκό καρχαρία, προκειμένου να μελετήσει το είδος από κοντά, στο πλαίσιο της αποστολής «Mind of a Demon». Γυρίζει ντοκιμαντέρ που σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό, ταξιδεύει 260 ημέρες τον χρόνο και φροντίζει να είναι πολυάσχολος με κάθε τρόπο. Κίνητρό του το εξής ένα: να αφυπνίσει το ενδιαφέρον του κόσμου για το θαλάσσιο οικοσύστημα. Ποιες θεωρείτε μεγαλύτερες απειλές για τις ελληνικές θάλασσες; Ο άνθρωπος είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη τη Μεσόγειο και τον πλανήτη. Πρέπει να μπει ένα τέλος στην κατάχρηση των φυσικών πόρων, και το θετικό είναι ότι υπάρχει μια ισχυρή τάση στον κόσμο γενικά για την αποκατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Γίνονται συζητήσεις για μια προσπάθεια ανάδειξης σε θαλάσσιο πάρκο μιας ευρύτερης περιοχής ανάμεσα στη
and outside his submarine laboratory. He was disguised as a white shark to study sharks closely for the TV documentary “Mind of a Demon”. He makes fantastic documentaries, he travels 260 days each year, and he keeps himself busy all the time. He has only one incentive: to awaken the people’s interest in the marine ecosystem. Which are the greatest threats for the Greek seas? Man! Not only for Greece, but for the Mediterranean and for the entire planet. An end must be put to the abuse of the natural resources. Fortunately, there is a strong tendency worldwide to restore the marine environment. Which stage has been reached by the discussions concerning the effort to create a sea park in the wider area between northern Crete and the central Aegean Sea? I hope that they will bear fruit soon. Our cooperation with Greece and Crete is excellent; we have a relation of mutual respect with the Greeks and Crete has wonderful, warm people who care for their homeland. Your country is intimately connected to the sea, which affects
I N T E RV I E W βόρεια Κρήτη και στο κεντρικό Αιγαίο. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται; Ελπίζω ότι θα καρποφορήσουν σύντομα. Έχουμε μια θαυμάσια συνεργασία αμοιβαίου σεβασμού με την Ελλάδα και η Κρήτη έχει υπέροχους, ζεστούς ανθρώπους που νοιάζονται για τον τόπο τους. Η χώρα σας έχει στενότατους δεσμούς με τη θάλασσα, το υγρό στοιχείο είναι συνδεδεμένο με την κουλτούρα, τον τρόπο ζωής. Τώρα μας δίνεται η ευκαιρία να δημιουργήσουμε προστατευόμενες περιοχές και η Ελλάδα μπορεί να παίξει μεγάλο ρόλο σε αυτό το πλάνο, λόγω γεωγραφικής θέσης. Με όλα τα σχέδια που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, είναι πολύ πιθανό να ζηλέψει η υπόλοιπη Ευρώπη! Ποιο είναι το σκεπτικό σας; Θέλω να δημιουργήσω θαλάσσια πάρκα, τα οποία θα προσφέρουν πληθώρα δραστηριοτήτων για τους επισκέπτες, αλλά θα αποφέρουν και κέρδη στην τοπική οικονομία, προστατεύοντας το θαλάσσιο περιβάλλον. Σε άλλα μέρη του κόσμου όπου έχουν δημιουργηθεί, όσοι εναντιώθηκαν σ’ αυτό το σκεπτικό έγιναν οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του στην πορεία. Είναι μια επένδυση για το μέλλον των παιδιών μας. Πώς ήταν ο πρώτος χρόνος λειτουργίας του OLC; Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι με το πόσο πολλά καταφέραμε σε τόσο λίγο χρόνο και με όσα πρόκειται να ακολουθήσουν – κι εδώ στην Ελλάδα. Μπορούμε να δείξουμε σε όλο τον κόσμο τι μπορεί να συμβεί όταν οι άνθρωποι συνεργάζονται για έναν καλό σκοπό. Ποια ανακάλυψη του υποθαλάσσιου κόσμου σάς έχει εντυπωσιάσει περισσότερο; Κάθε φορά ανακαλύπτω κάτι καινούργιο, διαφορετικό, αξιοθαύμαστο. Την εποχή που συνεργαζόμουν με μια εταιρεία ιατρικής βιοχημείας, εντοπίσαμε στη χημική σύσταση των θαλάσσιων σφουγγαριών στοιχεία που συμβάλλουν στη θεραπεία της ελονοσίας. Δεν είναι μόνο τα θαλάσσια πλάσματα και η ομορφιά, αλλά τα μυστικά που υπάρχουν σε αυτά τα βάθη. Έχουμε εξερευνήσει μόνο ένα 5% των ωκεανών μας, εξάλλου. Στην καθημερινή ζωή, τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερο μυστήριο; Τα ανθρώπινα όντα. Το μυαλό μας, το πώς λειτουργεί. Είναι εντυπωσιακό το πώς με τόσες ικανότητες, γνώσεις και δυνατότητες στα χέρια μας κάνουμε λάθος επιλογές. Αλλά είναι επίσης εντυπωσιακό το πώς τα ίδια αυτά όντα μπορούν να κάνουν θαύματα αν βρεθούν σε κατάσταση κινδύνου. Ως «εθισμένος στην περιπέτεια», ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος
82 | ANEKORAMA 2017
«Γιατί να θέλουμε να εγκαταλείψουμε τον πλανήτη μας; Είναι ένα πανέμορφο μέρος». “Why should we leave our planet? It’s a beautiful place”.
Το υποβρύχιο «Troy» λειτούργησε σαν Δούρειος Ίππος για τον εξερευνητή, ο οποίος μεταμφιέστηκε σε λευκό καρχαρία για να μελετήσει το είδος. / Shark-shaped submarine “Troy” allowed Cousteau to study the white sharks.
your culture, your way of life, and all your activities. Now we have the opportu-nity to create protected areas and Greece can play an important role in this plan, due to its geographic position. Probably the rest of the Europeans will be jealous when all our current plans are revealed. What do you have in mind? I want to create marine parks, which will offer many activities to their visitors, and bring profits to the local economy, protecting the marine environment. In other parts of the world where marine parks have been created, those who opposed this idea, subsequently became its greater supporters. It’s an investment for our kids’ future. How was the first year of OLC’s operation? We are very excited with what we achieved in such a short time, and for all that is going to follow – here in Greece too. We can show to the world what can happen when people cooperate for a good cause. Which discovery in the underwater world has impressed you more? Every time I discover something new, different, and admirable. For example, when I was cooperating with a Biochemical Medicine Company, we detected in the chemical composition of sea sponges certain elements that assist the cure of malaria. The seabed isn’t only beautiful, with fantastic sea creatures, but also it has many secrets, and we have only explored 5% of our oceans. What is for you the greatest mystery in everyday life? Human beings! The way our mind works,
Όποιο είδος γραφής κι αν προτιμάτε εμπιστευθείτε τον ΩΚΕΑΝΟ.
Στο μοναστήρι της Νέας Μονής Χίου, μια αποφράδα ημέρα του Απρίλη του 1822, μια Χιώτισσα μυθικής ομορφιάς γεννά ένα παιδί που θα σωθεί σαν από θαύμα από την τρομερή σφαγή. Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα εποχής. Διεθνές best seller.
Μέσα από την αφήγηση δύο γυναικών, αναδύεται η Κωνσταντινούπολη των Ρωμιών, μια πόλη μαγική κι ανεπανάληπτη, χαραγμένη ανεξίτηλα στις μνήμες όσων την έζησαν… Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα από τον συγγραφέα του best seller Τραπεζούντα, το Διαμάντι της Ανατολής.
Με φόντο τα σαγηνευτικά τοπία της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Ιρλανδίας, μια κλασική ιστορία δύο γυναικών που βίωσαν την αδικία και σχεδιάζουν την εκδίκησή τους. ΔΙΕΘΝΕΣ best seller.
People Best book 2016 New York Times Best seller
H Μιράντα, όμορφη, μποέμ και σύζυγος του Βρετανού πρέσβη, ζει σε μια μισογυνική κοινωνία. Χωρίς να το αντιληφθεί, Ένα δυνατό μυθιστόρημα για γίνεται στόχος και πέφτει θύμα τους οικογενειακούς δεσμούς απαγωγής. Συναρπαστικό, προκλητικό, με έντονο σασπένς. και την παρηγορητική αξία της φιλίας που έγινε ένα από τα Το βιβλίο στο οποίο βασίζεται μεγαλύτερα λογοτεχνικά η σειρά με πρωταγωνίστρια best seller σε ΗΠΑ και Καναδά. την Αν Χάθαγουεϊ.
Οκτώβριος 1940. Ο Βασίλης Το γαϊτανάκι του ολέθρου Η ζωή και η επιχείρησή του και της καταστροφής ξεκινά Ανδρέα στnν Κωνσταντινούπολη Δημακόπουλος,νεαρός λοχαγός, για τρεις γυναίκες που μέσα θα καταστραφούν με το πογκρόμ θα λάβει την εντολή να μεταβεί από τα συντρίμμια ενός του 1955. Ο ερχομός του στην στην Ιταλία. Μια ατέλειωτη αεροπλάνου μαθαίνουν για τα Ελλάδα, περιπετειώδης. περιπλάνηση θα τον φέρει δικά τους συντρίμμια μιας ζωής Το ίδιο και ο γάμος του... μπροστά στη μοίρα του… βουτηγμένης στο ψέμα. Ένα βιβλίο γεμάτο αφοσίωση, Από τη συγγραφέα του απελπισία, αγώνα για επιβίωση Ένα best seller έρωτα, πολέμου, και αμείωτης περιπέτειας best seller που θα σας συγκινήσει Έτσι το έγραψαν οι μοίρες. και θα σας μείνει αξέχαστο! που θα σας συναρπάσει!
Γίνετε μέλος στην ιστοσελίδα μας:
www.oceanosbooks.gr
Σόλωνος 136, Αθήνα 106 77 Τηλ.: 210 3829339 - 210 3803925 | Φαξ: 210 3829659
Λόγος για διάβασμα
I N T E RV I E W 1 2 Μαθητές των Χανίων συμμετείχαν με
ερωτήσεις στην ομιλία του F. Cousteau στα κεντρικά γραφεία της ΑΝΕΚ. / Chania students asked questions after the oceanographerresearcher’s lecture. 3 Το OLC έχει σώσει 750.000 αυγά θαλάσσιας χελώνας από το παράνομο εμπόριο. / The OLC has saved 750,000 sea turtle eggs from illegal trafficking. 4 Ο F. Cousteau αγκαλιά με τους μαθητές. / F. Cousteau together with young students. 1
2
3
Ο ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟΣ ΠΛΟΎΤΟΣ «Η συνάντησή μας μου έδωσε την ευκαιρία να βρεθώ στην όμορφη Ελλάδα, τις θάλασσες της οποίας ήθελα πάντα να ανακαλύψω. Είναι χαρά μου να βρίσκομαι ανάμεσα σε εκατοντάδες μικρούς και μεγάλους φίλους, με τους οποίους μοιραζόμαστε την ίδια αγάπη για τον πραγματικό πλούτο του ανθρώπου, τη φύση» δήλωσε ο F. Cousteau.
THE GREATEST WEALTH
που έχετε αντιμετωπίσει στον βυθό; Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να μην έχεις προετοιμαστεί κατάλληλα για να προστατέψεις τον εαυτό σου σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις. Αυτό είναι το δυσκολότερο – κάθε φορά πρέπει να προβλέψεις τι μπορεί να συμβεί, να περιμένεις το αναπάντεχο. Αλλά έτσι είναι, δεν με τρομάζει. Ετοιμάζετε κάποια νέα αποστολή που θα συζητηθεί όσο οι προηγούμενες; Πάντα μου λένε ότι είμαι τρελός, αλλά ο παππούς μου έλεγε πως «μόνο οι αποστολές που μοιάζουν ακατόρθωτες πετυχαίνουν». Πατήσαμε στο φεγγάρι, θα κατοικήσουμε στον Άρη, φανταζόμαστε υποθαλάσσιες πολιτείες – πράγματα που θεωρούμε αδύνατα μπορούν να πραγματοποιηθούν. Προς το παρόν, έχω πολλά σχέδια και ελπίζω κάποια από αυτά να υλοποιηθούν στην Ελλάδα. Ας αφήσουμε να πλανάται ένα μυστήριο. Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι, ενώ έχει εξερευνηθεί μόλις το 5% των ωκεανών στη Γη, προετοιμάζεται η κατοίκηση στον Άρη; Είναι πιο «φιλικό» ή ελκυστικό για τον επιστήμονα το διάστημα; Είναι περίεργο αυτό, πάντα με μπερδεύει και δεν ξέρω ποια είναι η απάντηση. Μου αρέσει η εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά διαρκώς ξεχνάμε ότι ο ωκεανός είναι τα τελευταία σύνορα του πλανήτη μας. Και πρέπει να τον εξερευνήσουμε, γιατί –σε τελική ανάλυση– πρόκειται για τη ζωή μας, το μέλλον μας. Αν νομίζουμε ότι μπορού-
84 | ANEKORAMA 2017
“Our meeting gave me the opportunity to come to beautiful Greece, whose seas I always wanted to explore. It’s a pleasure to be among so many young and older friends with whom I share the same love for nature, man’s real wealth”, Fabien Cousteau stated.
4
με να δραπετέψουμε από τα προβλήματα που εμείς δημιουργήσαμε, κάνουμε ένα πολύ μεγάλο λάθος. Δεν είναι αυτή η λύση. Ακόμα κι αν σήμερα αρχίσουμε να κατοικούμε στον Άρη, πόσος κόσμος μπορεί να μεταφερθεί εκεί; Εκατό; Χίλιοι; Δέκα χιλιάδες; Δεν είναι αρκετό. Και γιατί να θέλουμε να εγκαταλείψουμε τον πλανήτη μας; Είναι ένα πανέμορφο μέρος. Οι προβλέψεις όμως λένε πως θα καταστραφεί. Και θα αντιδράσουμε όπως οι ακρίδες, θα πάμε να καταστρέψουμε ακόμα ένα μέρος ή θα διορθώσουμε τα προβλήματά μας εδώ; Είναι τόσο απλό για μένα. Είναι κάτι που μπορούμε να καταφέρουμε. Η ιστορία της Ελλάδας είναι το τέλειο παράδειγμα, το πώς με λίγες δυνάμεις κατάφερε να αντιμετωπίσει τις απειλές.
or doesn’t work. It’s impressive how we make wrong choices in spite of our abilities and knowledge, but it’s also impressive how the same human beings can achieve miracles when they are in danger. Do you plan a new mission as popular as the previous ones? I have many plans and I hope some of them will be realized in Greece, but I can’t say exactly when. How do you explain the fact that while only 5% of the oceans on Earth have been explored, the inhabiting of Mars is underway? Is it more “friendly”, or attractive to scientists? I don’t know. I like the space exploration, but let’s not forget that the ocean is the last frontier on our planet, and we must explore it because it’s our life, our future. We can’t escape from the problems that we created. Even if we start to inhabit Mars today, how many people can be transported there? 100? 1,000? 10,000? Too few. And why should we leave our planet? It’s a beautiful place.
BOHEME Χάληδων 28 / 28 Chalidon St. +30 28210 95955 www.boheme-chania.gr
Στον μαγευτικό χώρο του «Boheme», στην Παλιά Πόλη, η εμπειρία του «tender and serve» απογειώνεται. Το κινηματογραφικό σκηνικό, με τη μαγική αυλή, συμπληρώνουν με τον καλύτερο τρόπο τα κοκτέιλ του «Boheme», σημείο αναφοράς για γνώστες και μη, εντός και εκτός συνόρων, με βραβευμένες συνταγές που εκπροσωπούν τη χώρα σε παγκόσμιους διαγωνισμούς! Παράλληλα, εξαιρετικές προτάσεις προσφέρουν γαστριμαργικές απολαύσεις στο πρωινό, στον καφέ, στο brunch ή στο δείπνο σας. Στο ενετικό οίκημα –τμήμα του μοναστηριού του Αγίου Φραγκίσκου– στεγάστηκαν η πρώτη γκαζοζοποιία των Χανίων «Νέκταρ» και θρυλικά μαγαζιά. Η οροφή κατασκευάστηκε από ράγες γερμανικών σιδηροδρόμων του Μεσοπολέμου, διακοσμημένες με πρωτότυπα έργα του μεγάλου εικαστικού Γιάννη Κύρου, ενώ ο πλάτανος είναι περίπου 400 ετών. Οι σημερινοί ιδιοκτήτες έβαλαν τη δική τους πινελιά, σεβόμενοι την ιστορία του μοναδικού χώρου. Και δημιούργησαν το ιδανικό περιβάλλον για βραβευμένα κοκτέιλ και εξαιρετικά εδέσματα που συνδυάζουν ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η κρητική γη, με έμφαση στις μοναδικές γεύσεις των τοπικών βοτάνων και στα αγνά βιολογικά προϊόντα.
90 | ANEKORAMA 2017
Come to charming “Boheme” in the Old Town and enjoy delicious food and fantastic drinks. The beautiful courtyard reminds of a movie setting which introduces its guests to the well-known “Boheme” cocktails, based on award-winning recipes that participate in international competitions! Also it offers excellent gourmet suggestions to accompany your coffee, breakfast, brunch, or dinner. In the Venetian edifice – part of St. Francis’ monastery – the production of “Nectar”, the first fizzy drink of Chania, was housed, together with various legendary shops. The ceiling consists of German train rails before World War II, decorated with original works of the great pictorial artist Giannis Kyros, and the plane tree is about 400 years old. Boheme’s current owners contributed to the décor, respecting the history of this unique place, and created an ideal environment for award-winning cocktails, and delicious dishes prepared with the best produce of the Cretan land, such as local herbs and pure organic products.
2017 ANEKORAMA | 91
SKALIDAKIS CRETAN KNIVES Έκθεση & εργαστήριο / Showroom and workshop Γ. Καραϊσκάκη 13-15 / 13-15 G. Karaiskaki St. +30 28210 98827 Έκθεση / Showroom Καραολή Δημητρίου 8 / 8 Karaoli Dimitriou St. +30 28210 45333 www.cretanknives.gr
O Ηρακλής και ο Γιώργος Σκαλιδάκης αποτελούν την τρίτη γενιά που ασχολείται με την κατασκευή κρητικών μαχαιριών, μια οικογενειακή παράδοση που ξεκίνησε το 1938. Φέτος μετέφεραν την έδρα τους σε έναν σαφώς αναβαθμισμένο χώρο, σε κεντρικό δρόμο της αγοράς των Χανίων. Μεγάλο κατάστημα, βιομηχανικής αισθητικής, με δομή και μίνιμαλ στοιχεία στη διακόσμηση, τα οποία αποκωδικοποιούν
τις κατηγορίες προϊόντων που προσφέρει η επιχείρηση. «Ναυαρχίδα» τα χειροποίητα κρητικά μαχαίρια, μεγάλη η έκθεση με τα επαγγελματικά είδη –η «Σκαλιδάκης Cretan Knives» αντιπροσωπεύει τα μεγαλύτερα διεθνή brand names στον χώρο του επαγγελματικού kitchenware–, επίσης μαχαίρια και knifeware για γεωργικές εργασίες και τον κήπο και, βέβαια, το σύγχρονο εργαστήρι στο βάθος, εκεί όπου συνεχίζει να γράφεται η ιστορία της τέχνης των μαχαιράδων της Κρήτης.
92 | ANEKORAMA 2017
Hercules and Giorgos Skalidakis belong to the third generation of a family which traditionally produces Cretan knives since1938. This year, they transferred their headquarters to a clearly upgraded space situated on a central street of the market of Chania; it’s a big, industrial aesthe-
tics store with minimal structure elements and décor, which clearly characterize all the categories of the products offered by the Company. The top exhibits in the big showroom of professional items are the beautiful handmade Cretan knives, but also “Skalidakis Cretan Knives” represents
the biggest international brand names in the domain of professional kitchenware, knives and knife ware suitable for agricultural work in the garden, whereas, in the back of the shop, there is a modern workshop where the history of the art of Cretan cutlers constantly evolves.
2017 ANEKORAMA | 93
DELIZIA GELATO ITALIANO Xάληδων 13, Χανιά / 13 Chalidon St., Chania Πλ. Μητροπόλεως, Χανιά / Mitropoleos Sq., Chania +30 28210 54377
Το ραντεβού για το νοστιμότερο χειροποίητο παγωτό της πόλης φέτος γίνεται διπλά απολαυστικό. Εκτός από το πασίγνωστο σημείο στη Χάληδων, το «Delizia Gelato Italiano» θα ξαναβρεθεί στον δρόμο σας λίγο πιο πάνω, στην Πλατεία Μητροπόλεως, σε ένα γνώριμο στέκι παγωτού, που πλέον κατακλύζεται από τις απίθανες γεύσεις του «Delizia» και μόνο: πανακότα με μύρτιλα, cheesecake, φρούτα του δάσους, τιραμισού, σορμπέ μπίρας, καρπούζι και πολλές άλλες γεύσεις, ανάλογα με τις εποχιακές πρώτες ύλες. Εκεί και οι γρανίτες, επίσης ολόφρεσκιες και χειροποίητες. Φρέσκο γάλα, φυσική σαντιγί, δικά τους σιρόπια, ντόπια φρούτα αλλά και πρώτες ύλες από μακριά, για να είναι οι καλύτερες (βανίλια Ταϊτής, σοκολάτες Ελβετίας κ.ά.), είναι μερικά από τα υπέροχα μυστικά τους. Θυμηθείτε και τις βάφλες με ή χωρίς παγωτό, το αγνό παγωτό μηχανής σε γεύσεις που εναλλάσσονται ανά εβδομάδα και το παγωτό με εσπρέσο Affogato – ο καλύτερος δυνατός τρόπος να γευτείτε καφέ!
94 | ANEKORAMA 2017
This year, you have a double date with the tastiest handmade ice-cream in town. Except for the well-known spot on Chalidon St., “Delizia Gelato Italiano” will meet you in Mitropoleos Square, in an ice-cream haunt filled with Delizia’s savory flavors: panna cotta with blueberries, cheesecake, fruits of the forest, tiramisu, beer sorbet, watermelon, and many others, depending on the season’s raw materials. Also very fresh, handmade water-ice is served. Their premium ingredients include fresh milk, natural whipped cream, their own syrups, local fruits, and the best imported raw materials (Tahiti vanilla, Swiss chocolates etc.). Remember to savor waffles, straight or with icecream, pure soft ice-cream in flavors that alternate on a weekly basis, and Affogato ice-cream with espresso, the best way to enjoy coffee!
2017 ANEKORAMA | 95
ΣΚΈΤΗ ΓΛΎΚΑ / SKETI GLYKA Εισοδίων 18, Παλιό Λιμάνι / 18 Eisodion St., Old Port +30 28213 02801
Δεν υπάρχει τίποτα «σκέτο» σε αυτό τον χώρο. Σε γοητεύει με τη φιλόξενη αύρα του, σε κερδίζει με γλυκά που αγαλλιάζουν και ταυτόχρονα ξεσηκώνουν τις αισθήσεις. Σε ένα πολύχρωμο σκηνικό που θυμίζει παριζιάνικη patisserie εποχής, ο Κωνσταντίνος και η μικρή του αδερφή Ειρήνη παρασκευάζουν καθημερινά μικρά αριστουργήματα της γαλλικής ζαχαροπλαστικής και αποκτούν θαμώνες από όλο τον κόσμο. Βλέπεις το λεπτό γούστο στα vintage σερβίτσια και στη διακόσμηση, απολαμβάνεις αγνές, φρέσκιες και φίνες πρώτες ύλες (σοκολάτα Valrhona κ.ά.) σε κάθε κουταλιά από τα γλυκά καλλιτεχνήματα, συνοδεύεις με υπέροχο αρωματικό καφέ, νιώθεις ότι σε φρόντισαν προσωπικά. Όλα αυτά, σε ένα από τα ομορφότερα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, στο λιμάνι, ιδανικό σημείο για μια στάση που θα δώσει άλλο νόημα στη βόλτα σου. Situated in the Old City, it charms its guests with its hospitable aura and its delicious pastries in a multicolored setting that reminds of a Parisian patisserie. Konstantinos and his sister, Irene, daily prepare small masterpieces of the French pastry making art. Their guests enjoy the fine vintage tableware sets and the décor, and savor pastries prepared with pure, fresh ingredients (Valrhona chocolate etc.), accompanied by rich, fragrant coffee, totally satisfied by the excellent service.
96 | ANEKORAMA 2017
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΌ / MESOGIAKO Χατζημιχάλη Νταλιάνη 36, Παλιά Πόλη / 36 Chatzimichali Daliani St., Old Town +30 28210 57992 www.mesogiako.com
Στο πιο γραφικό στενό της Παλιάς Πόλης, το «Μεσογειακό» ήταν πριν δέκα χρόνια από τα πρώτα στέκια που έδωσαν ζωή στη δημοφιλή σήμερα Σπλάντζια. Ο Μανώλης σερβίρει μεσογειακή κουζίνα, με έμφαση στα πιάτα ημέρας, στην υπέροχη αυλή με τη βουκαμβίλια. Δοκιμάστε ριζότο με θαλασσινά ή με μανιτάρια, κόντρα μοσχαρίσια, σκαλοπίνια με σος μαύρης τρούφας, «ρακοσυλλέκτες» (πικάντικο κρέας με σουσάμι), καγιανά με απάκι, «καλόγερο» της Νάξου (μοσχάρι με μελιτζάνες και πιπεριές στον φούρνο) και τα πεντανόστιμα θαλασσινά.
Ten years ago, “Mesogiako” was one of the first haunts that livened up Splantzia, today’s trendy quarter of Chania. In its beautiful courtyard with the flourished bougainvillea, Mediterranean dishes are served: risotto with seafood or mushrooms, sirloin steak, scaloppini with black truffle sauce, spicy meat with sesame, kagianas (eggs and tomatoes) with apaki (smoked pork meat), beef stew with eggplant and peppers, and delicious seafood.
ΠΟΡΦΎΡΑ / PORFYRA Νωπήγεια Κισσάμου / Nopigia, Kissamos +30 28220 31078, 6993 069527
Στην ανατολική πλευρά του κόλπου της Κισσάμου, η παραλία Νωπήγεια συγκεντρώνει κάθε καλοκαίρι πλήθος κόσμου για την αμμουδιά και τα ρηχά, ήρεμα νερά της. Και η «Πορφύρα» πάνω στο κύμα, με θέα το εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα, είναι το πραγματικό ελληνικό καλοκαίρι. Φρέσκα ψάρια, ντόπια προϊόντα, κρητικά παραδοσιακά πιάτα, ψητά της ώρας και η σπεσιαλιτέ –καλαμαράκια και ψητές σαρδέλες στα κάρβουνα–, με ούζο και κρασί της παραγωγής τους, σε μια απόλαυση για όλη την παρέα μετά τις βουτιές. Nopigia beach on the east side of Kissamos Bay is very popular every summer due to its golden sand and its shallow, clear, calm waters. Very close to the sea stands "Porfyra", with a view to the picturesque sunset, showing its guests which are the genuine Greek summer delights. After your swim, savor its fresh fish, local produce, Cretan traditional dishes, grilled meat cooked to order, and its specialties: squid and sardines grilled on the charcoal grill, accompanied by ouzo and wine of their own production.
98 | ANEKORAMA 2017
X. ΝΤΑΛΙΑΝΗ 22, ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ, ΧΑΝΙΑ
το μονασthρi του καρολου
ΤΖΊΤΖΙΚΑΣ / TZITZIKAS Αρμένοι Αποκορώνου / Armenoi Apokoronou +30 28250 41144 www.tzitzikas.com
Mόλις 20 λεπτά από τα Χανιά, κάτω από θεόρατα πλατάνια και δίπλα στα τρεχούμενα νερά, βρίσκουμε στους Αρμένους Αποκορώνου αυτό το κουκλόσπιτο. Σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, ο «Τζίτζικας» αντιστέκεται στη λογική της μαζικής παραγωγής και του φούρνου μικροκυμάτων, προτείνοντας έναν διαφορετικό τρόπο διατροφής: δίνει έμφαση στα βιολογικά και στα fair trade ποιοτικά προϊόντα, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά παρθένο ελαιόλαδο. Στην καταπράσινη, δροσερή αυλή του θα απολαύσετε, υπό τους ήχους έθνικ μουσικής, ελληνικό καφέ στη χόβολη, τοπικά βότανα και σπιτικά γλυκά, ενώ θα γευτείτε πιάτα μέσα από μια δημιουργική κρητική ματιά. Δοκιμάστε τα φρέσκα πράσινα ραβιόλια, το χοιρινό αλά Τζίτζικα και, οπωσδήποτε, τον κορμό από χαρούπι (το κακάο της Κρήτης), σε μια αγχολυτική απόδραση στη φύση από το πρωί έως το βράδυ, καλοκαίρι και χειμώνα.
100 | ANEKORAMA 2017
This dollhouse in Armeni Apokoronou, only 20 minutes far from Chania, stands under huge plane trees, by the water, in total harmony with the natural environment. Contrary to the notion of mass cooking of food and to the microwave oven techniques, “Tzitzikas” suggests a different kind of diet, exclusively based on virgin olive oil, plus organic and fair
trade qualitative ingredients. Listening to jazz and ethnic music in the tree covered cool courtyard, savor Greek coffee brewed on hot ashes, local herbs, homey pastries, and dishes of a creative Cretan cuisine. Try the fresh green ravioli, the pork à la Tzitzikas and enjoy the mild summer and winter in soothing natural surroundings.
simple-city.gr
φέρτε το καλοκαίρι στο σπίτι σας...
Κόμβος Μουρνιών, Χανιά | Τηλ.: 28210 99411-99421 | info@simple-city.gr Καθημερινά: 9.00-21.00 | Σάββατο: 9.00-15.00
ΜΠΟΥΓΆΤΣΑ ΧΑΝΊΩΝ / BOUGATSA CHANION Αποκορώνου 37, Χανιά / 37 Apokoronou St., Chania +30 28210 43978
Κοντά στην Κεντρική Αγορά, σήμα κατατεθέν της πόλης των Χανίων, η οικογένεια Tωμαδάκη, πιστή στην παράδοση, συνεχίζει –ήδη κατά δεύτερη γενιά– με μεράκι την παραγωγή της εκλεκτής χανιώτικης μπουγάτσας. Το προϊόν, 100% χειροποίητο, παράγεται και καταναλώνεται αυθημερόν. Παρασκευάζεται από άριστης ποιότητας κρητικά προϊόντα: μυζήθρα (πηχτόγαλο Χανίων ΠΟΠ), αλεύρι και ελαιόλαδο, σύμφωνα με τις επιταγές της αυθεντικής –από την περίοδο της Τουρκοκρατίας– συνταγής, τηρώντας την ίδια ακριβώς τεχνική που η αυθεντία των τριών αιώνων επιβάλλει. Στο κατάστημα, που λειτουργεί από το 1987, συμπληρώνοντας τρεις δεκαετίες αδιάλειπτης παρουσίας, σεμνής ως προς τη φιλοξενία και δυναμικής ως προς την ποιότητα και την αυθεντικότητά της, οι υπεύθυνοι σας περιμένουν καθημερινά από τις 5.30 το πρωί, για να δοκιμάσετε και, σίγουρα, να απολαύσετε το σπουδαίο αυτό προϊόν, όπως ακριβώς έκανε και ο Anthony Bourdain στο τελευταίο του ταξίδι στην Κρήτη. Near the Main Market, trademark of the city of Chania, the second generation of Tomadakis family continues to produce the tasty Chania bougatsa, skillfully and loyal to tradition. The 100% handmade made pastry is produced by fine Cretan ingredients: mizithra cheese (piktogalo of Chania, a Protected Designation of Origin cheese), flour and olive oil, according to the genuine recipe –that dates since the period of Greece’s Turkish occupation– using exactly the same three century-old technique and, naturally, it is all consumed on the same day. This shop opened in 1987 and for three decades its polite, hospitable and dynamic staff awaits its habitués since 5.30 a.m. every morning, to enjoy this delicious product, like Anthony Bourdain did during his last visit to Crete.
102 | ANEKORAMA 2017
K.AND. JEWELLERY WORKSHOP Κ. Σαρπάκη 4, Χανιά / 4 K. Sarpaki St., Chania 6932 168702, 6974 895972, www.kand.gr
Είναι οι λεπτομέρειες που χαρίζουν το αληθινό στυλ, και η greek jewelry designer Κατερίνα Ανδριγιαννάκη σε κάνει να τις λατρεύεις. Αξιοποιώντας τη μακρόχρονη εμπειρία στο χειροποίητο κόσμημα και το πάθος για δημιουργία φίνων μικρών θησαυρών, συνδυάζει ασήμι 925 και χρυσό 18 καρατίων με πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες, δίνοντας μορφή σε εμπνεύσεις που έκαναν αμέσως το brand K.AND. αναγνωρίσιμο. Η δυναμική συλλογή δαχτυλιδιών Rough & Roll παίζει με την απλότητα, την κίνηση, το παλιό και το καινούργιο. Θα τα βρεις στο open space εργαστήριο-βάση της K.AND. στα Χανιά και σε επιλεγμένα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Greek jewelry designer Katerina Andrigiannaki has genuine style and great experience in handmade jewelry; she produces little treasures, combining 925 silver and 18-carat gold with precious and semi-precious stones to create inspired items that make the K.AND. brand renowned. Her collection of Rough & Roll rings is based on old and new designs and it is found in K.AND.’s open space workshopbase in Chania and in select stores in the rest of Greece.
ΠΌΡΤΕΣ / PORTES Ακτή Παπανικολή 1, Χανιά / 1 Akti Papanikoli, Chania +30 28210 76261
Οι «Πόρτες» σάς υποδέχονται στο γραφικό λιμάνι της Νέας Χώρας (10 λεπτά περπάτημα από την Παλιά Πόλη, που αξίζουν με το παραπάνω). Εμπνευσμένη από την ποιότητα, την ποικιλία και τη φρεσκάδα των τοπικών προϊόντων, η σεφ και ιδιοκτήτρια Σουζάνα Κουτουλάκη δημιουργεί νοστιμότατα και μοναδικά πιάτα. Μη χάσετε το χταπόδι καρπάτσιο, την κινόα ριζότο, τις χανιώτικες μαραθόπιτες, το κοτόπουλο με σύκα, το τηγανητό χαλούμι με μαρμελάδα τσίλι, τους κεφτέδες με καρότο και βερίκοκο, συν μια μεγάλη ποικιλία από πιάτα της ημέρας. Απολαύστε ένα υπέροχο δείπνο συνοδεία εξαιρετικών ντόπιων κρασιών, με θέα το απίθανο ηλιοβασίλεμα πάνω από το κουκλίστικο λιμάνι. “Portes” welcomes you to Nea Hora's picturesque harbour, (a worthwhile 10 minute walk from the old town). Inspired by the quality, variety and freshness of local produce, the chef/owner Susanna Kutulaki creates delicious and unique dishes for you to enjoy. Don't miss the octopus carpaccio, quinoa risotto, local fennel pies, chicken with figs, fried haloumi with chili jam, carrot/ apricot fritters, plus a whole array of daily specials. Enjoy a delightful meal, accompanied by excellent local wines and spectacular sunsets overlooking the quaint harbour.
2017 ANEKORAMA | 103
ΠΑΛΛΆΣ / PALLAS Ακτή Τομπάζη 15-17, Χανιά / 15-17 Akti Tobazi, Chania +30 28210 45688 www.pallaschania.gr
καίνουργιο sushi restaurant στον πρώτο όροφο, ενώ ο Δημήτρης Χρονόπουλος αφοπλίζει τις αισθήσεις με την πιο αναπάντεχη ζαχαροπλαστική. Το «Παλλάς» ξεχώριζε πάντα προσφέροντας εμπειρίες «καλής ζωής», αλλά φέτος ανεβάζει τον πήχη στην κορυφή.
Στο γνωστό εμβληματικό κτίριο-κόσμημα στο Ενετικό λιμάνι, το «Παλλάς» το αγαπούν για πολλούς λόγους, όπως η ονειρική θέα από το roof garden «Θεάλασσα», τα καταπληκτικά πρωινά, το απολαυστικό μενού σύγχρονης μεσογειακής κουζίνας, η εκλεκτή winelist με πάνω από 100 ετικέτες ή τα ευφάνταστα κοκτέιλ στο μπαράκι του ισογείου. Σε όλα αυτά προσθέστε και δύο κορυφαίους, αναγνωρισμένους διεθνώς Έλληνες σεφ, που είναι από μόνοι τους αφορμή για να κλείσει κανείς τραπέζι: Ο Χρόνης Δαμαλάς αποθεώνει την ασιατική κουζίνα στο ολο-
Accommodated in a beautiful building on the Venetian port, “Pallas” boasts of a dreamy view from its roof garden, “Thealassa”, savory breakfasts, modern Mediterranean cuisine dishes, a select wine list of more than 100 labels, inspired cocktails at the ground floor bar, and two internationally eminent chefs: Chronis Damalas, an Asian cuisine expert, in the brand new sushi restaurant in the first floor, and Dimitris Chronopoulos who fascinates his guests with the most unexpected, delicious pastry making.
ΤΑΒΈΡΝΑ ΜΆΛΕΜΕ / MALEME TAVERN Παραλία Μάλεμε / Maleme Beach +30 28210 62049
Από το 1994, σε μια παραλία με άμμο και ψιλό βότσαλο δεσπόζει η ταβέρνα που μεριμνά ακόμη και για την ψυχαγωγία των παιδιών σας. Αφήστε τα να παίξουν στον παιδότοπό της κι εσείς χαλαρώστε στις ομπρέλες και στις αναπαυτικές ξαπλώστρες. Το πρωί απολαύστε καφέ και χυμούς, και συνεχίστε το μεσημέρι με ουζομεζέδες, θαλασσινά και φρέσκα ψάρια, που βγάζει το καΐκι του μαγαζιού, στάκα με αυγά, κρεατόπιτα και άλλα ντόπια μαγειρέματα, από τα χεράκια της κυρα-Λένης. Κλείστε το βράδυ σας με σπιτική τσικουδιά και παραδοσιακούς λουκουμάδες. Όλα θα τα βρείτε στην οικογενειακή επιχείρηση, 2.500 τ.μ., του Λευτέρη Παρασκάκη. On a sandy beach with small pebbles, Lefteris Paraskakis’ family tavern provides everything you need since 1994. Relax on comfortable sun-loungers and enjoy coffee and fruit juices, while your children play in the playground; at lunch savor tidbits, seafood and fresh fish caught by the tavern’s fishing boat, “staka” with eggs, meat pie and other local dishes. In the evening, try the homemade “tsikoudia”.
104 | ANEKORAMA 2017
Ο ΜΎΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΆ / O MYLOS TOU KERATA Πλατανιάς / Platanias +30 28210 68578 www.mylos-tou-kerata.gr
Kάθε επίσκεψη στα Χανιά περιλαμβάνει ένα «προσκύνημα» σε αυτό το πρώην χάνι στον κεντρικό δρόμο του Πλατανιά, με ντόπιους και ξένους να απολαμβάνουν αυθεντική κρητική κουζίνα, φτιαγμένη από έμπειρα χέρια, στα όμορφα τραπέζια του, κάτω από μουριές, λεμονιές και την αιωνόβια δάφνη. Σε ένα πλούσιο μενού θα βρείτε κλασικές κρητικές γεύσεις –καλιτσούνια, γαμοπίλαφο, xoχλιούς–, αλλά και πλήθος άλλων ορεκτικών, μαγειρευτών και πιάτων της ώρας, όλα φτιαγμένα με φρέσκιες, ντόπιες πρώτες ύλες και κρητικό ελαιόλαδο. Μαζί, 120 επιλεγμένα κρασιά του ελληνικού αμπελώνα. Καθημερινά, από τις 6 μ.μ., σε έναν ολόδροσο κήπο με αρωματικά φυτά και αιωνόβια δέντρα, όπου «το κυρίως θέμα είναι το φαγητό». Can you think of anything better than to sit at a table under mulberry and lemon trees and an age-old laurel and enjoy authentic Cretan cuisine? That’s what anyone who visits Chania does at least once as Mylos has a reputation all over Greece. In this cool –full of aromatic plants and age-old trees– garden food is the main issue and all dishes are prepared with fresh local produce and the renowned Cretan olive oil. Daily from 6 m.m.
ΜΙΝΙΑΤΟΥΡΑ / ΜΙΝIΑTOURA Χατζημιχάλη Νταλιάνη 4, Χανιά / 4 Chatzimichali Daliani St., Chania +30 6979 526 340
Είναι απίστευτο πόσα μπορεί να φιλοξενήσει ένα μικρό θολάκι: μουσικές ποικιλίες, μεζεδάκια on the house και κοκτέιλ για όλες τις ώρες και διαθέσεις, μα πάνω από όλα μια super δυνατή διάθεση, που μετατρέπεται σε απρόβλεπτα πάρτι. Όπως λέει και το όνομά του, το μπαράκι της Χατζημιχάλη Νταλιάνη είναι πολύ μικρό, αλλά εδώ καταφέρνει και χωρά όλο το εναλλακτικό κοινό της πόλης. Το μεγαλύτερο ατού του, ωστόσο, παραμένει η πάντα χαμογελαστή ιδιοκτήτριά του, Χρύσα. Με τζαζ και ροκ, η «Μινιατούρα», με τη φιλική της ατμόσφαιρα, μας μεταφέρει στα «Εξάρχεια των Χανίων» και μας κρατά συντροφιά μέχρι το ξημέρωμα. It’s unbelievable how much music and cocktails for every mood and every hour – but above all, how much fun – can fit in this little place. As its name implies, this bar on Chatzimichali Daliani St. is very small, but it can accommodate the entire alternative crowd of the town. Enjoy good jazz & rock music, tidbits on the house, delicious cocktails and super fun mood in this “miniature” bar, whose biggest asset is its permanently smiling owner, Chryssa. Spontanious parties and fun till dawn!
106 | ANEKORAMA 2017
FORTINO BOUTIQUE HOTEL Ραδαμάνθους 10, Χανιά / 10 Radamanthous St., Chania +30 28210 52455 www.hotel-fortino.gr
Στο Παλιό Λιμάνι των Χανίων, στο κέντρο της Παλιάς Πόλης, θα βρείτε το Boutique Hotel «Fortino». Σε ένα ιστορικό κτίριο 450 ετών, που ανακαινίστηκε πρόσφατα με σεβασμό στον χαρακτήρα και στην αρχιτεκτονική του, με ξεχωριστό και ατμοσφαιρικό σχεδιασμό, κομψή και ζεστή διακόσμηση, ενετικές καμάρες και έργα τέχνης, σας ταξιδεύει στη γοητεία τού χθες και σας προσφέρει τις ανέσεις τού σήμερα. Σε ιδανική τοποθεσία, ανάμεσα στην ηρεμία μιας γειτονιάς και στο πολύβουο Παλιό Λιμάνι, μόλις 5 λεπτά με τα πόδια από την Κεντρική Αγορά των Χανίων, με γρήγορη πρόσβαση σε όλα τα σημαντικά αξιοθέατα. Το Boutique Hotel «Fortino» είναι ένα ξενοδοχείο για απαιτητικούς ταξιδιώτες, που αναζητούν έναν ξεχωριστό τόπο να φιλοξενηθούν, ένα μέρος που θα νιώσουν σαν στο σπίτι τους και θα τους βοηθήσει να επαναπροσδιορίσουν τον όρο της άνεσης και της απόλυτης ικανοποίησης.
Boutique Hotel “Fortino” is situated at the Old Port of Chania in the center of the Old Town, in a 450-years-old historic building, recently renovated with great respect to its architecture and style, a unique design, a nice ambience, a warm and elegant décor, Venetian arches and works of art. The hotel reminds its visitors of the charms of the past, but offers to them all the modern amenities. Situated in an ideal site, between a quiet neighborhood and the noisy Old Port, only 5 minutes far from Chania Central Market on foot, it has quick access to all the important sights. Boutique Hotel “Fortino” is a hotel for hard-to-please visitors who are looking for a unique place to stay, a place that feels like home, comfortable and totally satisfactory.
2017 ANEKORAMA | 107
Ο ΛΕΒΈΝΤΗΣ / Ο LEVENTIS Άνω Σταλός, Εθνική Οδός ΧανίωνΚισσάμου, Έξοδος Κόμβος Γαλατά / Ano Stalos, Chania-Kissamos National Road, Galata exit +30 28210 68155 www.leventis-tavern.com
FAGOTTO JAZZ BAR Αγγέλου 18, Παλιά Πόλη, Χανιά / 18 Aggelou st., Old Town, Chania +30 28210 71877, 6936 827894
Σαν να υπήρχε πάντα στο βενετσιάνικο κτίριο του 15ου αι., στο Φρούριο του Φιρκά, με μουσικές που νομίζεις ότι γράφτηκαν ειδικά για το νοσταλγικό σκηνικό της Παλιάς Πόλης. Το «Fagotto Jazz Bar» –ένα από τα πρώτα αυθεντικά jazz bar της Ελλάδας– άνοιξε τις πόρτες του το 1978 και έγινε σημείο συνάντησης διάσημων και μη θαμώνων από όλο τον κόσμο. Ζεστός χώρος, καθαρά ποτά, πετυχημένα κοκτέιλ, υπέροχο βινύλιο και αξέχαστα live κάνουν αυτό το ατμοσφαιρικό μπαράκι σημείο-σταθμό στα νυχτερινά Χανιά, αν και τα περιποιημένα σπιτικά πρωινά για τους φιλοξενούμενους των διαμερισμάτων του Simply Chania, αλλά και τους εξωτερικούς επισκέπτες, σε οδηγούν εκεί μόλις ξυπνήσεις. The music of this small bar which is accommodated in a Venetian building of the 15th century, in Firkas Fortress, blends with the Old Town’s nostalgic setting. Fagotto Jazz Bar, one of the first genuine jazz bars in Greece, started to operate in 1978 and became a meeting spot of international celebrities. Friendly, with good drinks, fine music and unforgettable live performances, this small bar is a mandatory stop in the night life of Chania. Also it serves delicious breakfasts to the guests of Simply Chania apartments, and to any other visitor.
108 | ANEKORAMA 2017
ΓΛΩΣΣΊΤΣΕΣ / GLOSSITSES Ακτή Ενώσεως 4, Παλιό Λιμάνι / 4 Akti Enoseos St., Old Port +30 28210 59074 glossitses.wordpress.com
Εναλλακτικός (και συναρπαστικός) τρόπος εστίασης από το μοναδικό εστιατόριο των Χανίων, με πιστοποίηση από την Bio Hellas και σε συνεργασία με τo Fair Trade. Οι καλύτερες πρώτες ύλες από όλη την Ελλάδα, όπως η εξαιρετική κοπανιστή από την Τήνο και το βραβευμένο (αληθινό) σύγκλινο από τη Μάνη, προσγειώνονται στο τραπέζι σας σε πιάτα που ξεχειλίζουν από νοστιμιά. Δοκιμάστε «μαύρη θάλασσα» (πιλάφι σουπιάς με το μελάνι της), αλιάδα (πατατοσαλάτα σκορδάτη με μπακαλιάρο), μύδια αχνιστά, ανοιξιάτικη σαλάτα της θάλασσας (με φύκια) και σαρδέλα φιλέτο σε αμπελόφυλλο ή χοιρινό με ασκολίμπρους. Εξαιρετική και η σχέση ποιότητας-τιμής. Μετά το γεύμα, συνοδεία bebop ή και νοσταλγικής μουσικής, επισκεφθείτε τις εικαστικές εκθέσεις στον επάνω χώρο και ξεφυλλίστε το όμορφο vintage freepress του μαγαζιού. The only restaurant in Chania certified by Bio Hellas and associated with Fair Trade, it uses Greece’s best raw materials, like the kopanisti cheese from Tinos and awarded siglino from Mani (smoked pork meat) to prepare delicious dishes. Try the Black Sea dish (cuttlefish pilaf in cuttlefish ink), aliada (potato salad with garlic and codfish), steamed mussels, spring sea salad (with seaweeds), sardine fillet on vine leaves, or pork meat with Cretan greens askolymbros, all in an excellent quality-price relation. Enjoy the art exhibition on the upper floor, the Bebop soundtrack and their vintage Freepress.
Aυθεντική κρητική κουζίνα υψηλών προδιαγραφών, με συνεχείς διακρίσεις σε Χρυσούς Σκούφους, Βραβεία Gourmet και αφιερώματα στο BBC 2. Ερευνώντας ακούραστα την παράδοση και επιμένοντας σε πρώτες ύλες επιπέδου, όπως το αγουρέλαιο και το απάκι παραγωγής της, η οικογένεια Χατζημανωλάκη, με πρώτη την Ευτυχία Χατζημανωλάκη και στη συνέχεια τους γιους της, Γιώργο και Παναγιώτη, δημιούργησε μία από τις κορυφαίες ταβέρνες στην Ελλάδα, συστήνοντας στο κοινό άγνωστα φαγητά των κρητικών χωριών. Τα κρεμμυδοκαλίτσουνα, η μαραθόπιτα, το τσιγαριαστό, η κρεατότουρτα, το κατσίκι με σταμναγκάθι, η βραβευμένη φασολάδα με μακαρόνια και το χταπόδι με αβρονιές είναι μόνο μερικά από τα θαυμαστά πιάτα τους. High-level Cretan cuisine, winner of numerous distinctions such as the Greek Toques D’Or. Following the Cretan tradition and using only high-quality ingredients like green olive oil and apaki, Eftychia Hatzimanolaki and her sons, Giorgos and Panayotis, have created one of Greece’s top taverns and serve unknown Cretan village dishes. Kalitsounia with onions, marathopita (fennel pie), tsigariasto (lamb or goat meat cooked with a little oil in a casserole), meat pie, goat with stamnagathi (spiny chicory), bean soup with spaghetti, and octopus with avronies (wild asparagus) are only few of the delicious dishes.
SIMPLY CHANIA Ψαρομηλίγκων 1, Αγγέλου 16-18, Αγγέλου 12, Παλιά Πόλη, Χανιά / 1 Psaromiligon St., 1618 Aggelou St., 12 Aggelou St, Old Town, Chania +30 28211 81779, +30 28213 03633, 6936 827894 www.simplychania.gr
Situated at vantage points of the Old Town, “Simply Chania” hotels offer warm Cretan hospitality, various accommodation options, period ambience, and modern amenities at reasonable prices. “Anatolia Charming Hotel”, “Antica Casa” Studios, “Fagotto Rooms”, and a new boutique hotel are housed in genuine Venetian edifices converted by Artec Homes Construction Company (Mata Mavridi, Giorgos Skouloudis). Γλυκιά βενετσιάνικη αύρα, ζεστή κρητική φιλοξενία και διάθεση να σας προσφέρουν τις ωραιότερες στιγμές των διακοπών σας θα ανακαλύψετε στα charming hotels της «Simply Chania». Σε προνομιακά σημεία της Παλιάς Πόλης, υπέροχες εικόνες και αισθήσεις εναλλάσσονται μέσα από επιλογές διαμονής με ατμόσφαιρα εποχής και σύγχρονες ανέσεις. Το «Anatolia Charming Hotel», η κατοικία «Antica Casa», τα «Fagotto Rooms» και ένα νέο boutique hotel «γεννήθηκαν» σε αυθεντικά ενετικά κτίσματα με την υπογραφή της κατασκευαστικής Artec Homes (Μάτα Μαυρίδη, Γιώργος Σκολούδης). Σαν όνειρο, και μάλιστα οικονομικά προσιτό.
ΥΔΡΟΨΥΧΑΓΩΓΙΚΌ ΠΆΡΚΟ ΛΙΜΝΟΎΠΟΛΗ / LIMNOUPOLIS WATERPARK Βαρύπετρο / Varipetro +30 28210 33246 www.limnoupolis.gr
Ένα μοναδικό πάρκο, που συνιστά τον δεύτερο μεγαλύτερο τουριστικό προορισμό της δυτικής Κρήτης, από άποψη προσέλευσης κόσμου, μετά το Φαράγγι της Σαμαριάς. Μια υδάτινη πολιτεία 65 στρεμμάτων, απλωμένη στην καταπράσινη πλαγιά των παρυφών της οροσειράς των Λευκών Ορέων, στην οποία θα φτάσετε προσεγγίζοντας το 6ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Χανίων – Ομαλού. Αν έχετε παιδιά, γνωρίστε τους τον παράδεισο, που έχει τη μορφή της καινούριας παιδικής πισίνας, με τις κάθε λογής δραστηριότητες. This unique park is the second most visited tourist destination in Western Crete after Samaria Gorge, a water city spread on 65,000 sq.m. on the bright green slope of the White Mountains range. It can be reached at the 6th km of Chania-Omalos National Highway. If you have children, let them enjoy the numerous activities of the brand new children’s pool, a true heaven for kids.
110 | ANEKORAMA 2017
ΘΑΛΑΣΣΙΝΌ ΑΓΈΡΙ / THALASSINO AGERI
BAOTAO Κισσάμου 20, Χανιά / 20 Kissamou St., Chania +30 2821 093334 FB: BaoTao Chania
Το new entry στον γαστριμαργικό χάρτη της πόλης ξεχώρισε αμέσως με την πιο δελεαστική εκδοχή της ασιατικής fusion κουζίνας. Η δεμένη ομάδα του «BaoTao» αξιοποίησε την εμπειρία της στις εξωτικές δημιουργίες και φέτος, με ολόφρεσκια φιλοσοφία και διάθεση, παρουσιάζει στον νέο της χώρο μια μοντέρνα εκδοχή της ασιατικής κουζίνας, έτσι όπως δεν την έχετε γευτεί μέχρι τώρα. Υλικά και τεχνοτροπίες από τόπους μακρινούς παντρεύονται υπέροχα σε πολύχρωμα πιάτα που σας ταξιδεύουν, ενώ για τους βιαστικούς τα φαγητά διατίθενται ήδη σε πακέτο και σύντομα θα υπάρξει και delivery. The new entry in Chania’s gourmet list stood out immediately due to its delicious Asian fusion cuisine. “BaoTao” ’s skilled team used its experience to create, in its new premises, new exotic dishes based on brand-new ideas, modern versions of the Asian cuisine that had not been presented before. Using ingredients and techniques from faraway places, it serves tasty multicolored dishes, whereas for those who are in a hurry, takeaway service is already provided, and delivery will be available soon.
Βιβιλάκη 35, Ταμπακαριά, Χαλέπα / 35 Vivilaki St., Tabakaria, Halepa +30 28210 51136, 6947 939146 www.thalasino-ageri.gr
ΞΕΝΟΔΟΧΕΊΟ ΑΚΆΛΙ / HOTEL AKALI Κισσάμου 55, Χανιά / 55 Kissamou St., Chania +30 28210 92872-5 www.akali-hotel.gr
Το «Ακάλι», το εξαιρετικό ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων, γνωστό για τον συνδυασμό υψηλών υπηρεσιών και τοπικής φιλοξενίας που προσφέρει, ανακαίνισε πρόσφατα τα δωμάτια του 4ου ορόφου, συνδυάζοντας υψηλή αισθητική και προηγμένη τεχνολογία. Διαθέτει πλήρες συνεδριακό κέντρο, που το καθιστά ιδιαίτερα δημοφιλές σε επιχειρηματίες, ενώ φέτος εγκαινίασε και ένα πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο με υπερσύγχρονα όργανα, με θέα στον κήπο και στην πισίνα του. “Akali”, a fine four-star hotel, well-known for its high quality services and hospitality, recently renovated its 4th floor rooms, combining high aesthetics with advanced technology. It has a well furnished congress center, very popular among businessmen whereas, this year, it inaugurated a gym, fully equipped with ultramodern equipment and a view to the garden and to the swimming pool.
112 | ANEKORAMA 2017
Στη γειτονιά των Ταμπακαριών, στην παλιά αρχοντική συνοικία της Χαλέπας, που δίκαια συγκαταλέγεται στα τοπ αξιοθέατα των Χανίων, το «Θαλασσινό Αγέρι» απλώνει τα τραπέζια του μια ανάσα από τον παφλασμό των κυμάτων. Μαγικό ηλιοβασίλεμα σε ένα ονειρικό σκηνικό, φρέσκα ψάρια, μοναδική αχινοσαλάτα και μεγάλη ποικιλία θαλασσινών πιάτων, όπως αστακοί, κωλοχτυπομακαρονάδες, χταπόδι και σουπιές στη σχάρα, καθώς και νόστιμη κακαβιά, σε ένα εστιατόριο όπου η απόλαυση γίνεται εμπειρία. Για παραγγελίες ειδικών πιάτων, καλέστε στο κινητό. “Thalassino Ageri” sets its tables by the sea at Tabakaria, the old aristocratic district of Ηalepa, one of Chania’s top sights. Enjoy the picturesque sunset in a dreamy movie set and savor delicious fresh fish, unique urchin salad, and other seafood dishes like lobster, Mediterranean slipper lobster spaghetti, grilled octopus and cuttlefish, and tasty fish soup in a restaurant that will offer you unforgettable memories. Call the cellphone number to order special dishes.
ΤΑ ΧΆΛΚΙΝΑ / TA CHALKINA Ακτή Τομπάζη 29-30, Χανιά / Akti Tobazi 29-30, Chania +30 28210 41570 www.chalkina.com
Πασίγνωστο, αγαπημένο στέκι καλοφαγάδων και γλεντζέδων από το 2008. Ένα παλιό αρχοντικό στο Ενετικό λιμάνι μεταμορφώθηκε στο πιο φιλόξενο ρακάδικο της πόλης – και το αναγνωρίζεις αμέσως από τα γεμάτα τραπεζάκια, τα γέλια και τις μουσικές που ζωντανεύουν το λιθόστρωτο. Σπιτικοί πεντανόστιμοι μεζέδες (κατσικάκι με σταμναγκάθι, αρνί οφτό, σφακιανές πίτες κ.ά.) γίνονται ανάρπαστοι και συνοδεύονται από άφθονη εκλεκτή τσικουδιά, χανιώτικη ρετσίνα ή τοπικό κρασί. Η ζωντανή μουσική μεταμορφώνει κάθε βραδιά σε μια αυτοσχέδια γιορτή, ένα γνήσιο κρητικό γλέντι, στο οποίο συμμετέχουν ντόπιοι και επισκέπτες της πόλης με καλή παρεΐστικη διάθεση. Αυτό ήθελαν από την αρχή και οι άνθρωποί του άλλωστε, να τιμήσουν τον τόπο και τις παραδόσεις, να περιποιηθούν τον φιλοξενούμενο της Κρήτης.
This is a well-known hangout of good food lovers since 2008. An old mansion in the Venetian port has become the town’s best “rakadiko” (traditional venue where people drink raki and other alcoholic beverages). Enjoy the tasty, homey Cretan tidbits (baby goat with stamnagathi (spiny chicory), roasted “ofto” lamb, pies etc.), and drink locally produced tsikoudia, retsina, or wine. The live music turns every night into a genuine Cretan feast, where locals and visitors cheerfully participate.
2017 ANEKORAMA | 113
ΘΡΆΚΑ / THRAKA Aναγνώστου Γογονή 77 / 77 Anagnostou Gogoni St., +30 28210 70017 Χατζημιχάλη Γιάνναρη 34 / 34 Chatzimihali Giannari St. + 30 28210 51100 Χατζημιχάλη Γιάνναρη 36 / 36 Chatzimihali Giannari St. + 30 28210 51102 www.thraka.com
Εδώ και 15 χρόνια η «Θράκα», στην Αναγνώστου Γογονή, προσφέρει μοναδικές γευστικές εμπειρίες με απόλυτη προσήλωση στην ποιότητα και μόνο. Από τις φρέσκιες σαλάτες, που προετοιμάζονται τη στιγμή της παραγγελίας, μέχρι τον γύρο που στήνεται καθημερινά στα δικά τους παρασκευαστήρια, το ταξίδι των απολαύσεων ξεκινά από την Ιταλία με αυθεντικές συνταγές που ψήνονται στον ξυλόφουρνο, ριζότο και ζυμαρικά, και συνεχίζεται με ζουμερά κρεατικά, κεμπάπ, μπριζόλες, ξυλάκια, αλλά και το ποιοτικότερο μοσχαρίσιο κρέας παγκοσμίως, το μπιφτέκι black angus. Τα πιο street food «Επί ποδός by Θράκα» και «Παραδοσιακόν by Θράκα», στη Χατζημιχάλη Γιάνναρη, στην καρδιά
114 | ANEKORAMA 2017
της πόλης, προσφέρουν τα ωραιότερα παραδοσιακά σουβλάκια στα κάρβουνα 24 ώρες το 24ωρο. Θα τα αναγνωρίσετε από τις ουρές των Χανιωτών που σχηματίζονται απέξω.
For the last 15 years, “Thraka” on Anagnostou Gogoni St. serves unique, tasty, high quality dishes: fresh salads prepared to order, gyros processed in their own installations, Italian delicacies cooked in an oven heated by wood according to authentic recipes, risotti and pasta, juicy meat, kebab, steaks, souvlaki, and the most qualitative meat worldwide, Black Angus burger. Their street food units, “Epi Podos by Thraka” and “Paradosiakon by Thraka” in Ch. Giannari St., downtown, offer the most mouth-watering traditional souvlaki grilled on charcoal during the entire day and night; the two shops can be spotted by the long queues of people waiting outside for their order.
KΎΔΩΝ - ΤHE HEART CITY HOTEL / KYDON - ΤHE HEART CITY HOTEL
ΑΡΩΜΑ / AROMA
Πλατεία Σοφ. Βενιζέλου & Στρ. Τζανακάκη 2 / Sofoklis Venizelos Sq. & 2 Str. Tzanakaki St. +30 28210 52280 www.kydonhotel.com
Ακτή Τομπάζη 4, Χανιά / 4 Akti Tobazi, Chania +30 28210 41472
Με μότο «We love to serve you!», παραμένει από το 1996 ένα από τα δημοφιλέστερα restaurant-café των Χανίων, με πλεονεκτική θέση στο Παλιό Λιμάνι, από όπου αφουγκράζεσαι τον αέρα της Παλιάς Πόλης. Σε ένα κομψό κτίριο του 15ου αι., με μοντέρνες πινελιές και εντυπωσιακό θολωτό πέτρινο ταβάνι, με χαλαρή ατμόσφαιρα και ανοιχτή κουζίνα και μπαρ, απολαμβάνεις από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ ποικιλία πρωινών, μπουγάτσα, αρωματικούς καφέδες, σνακ και μεσογειακή κουζίνα με πολλές χορτοφαγικές επιλογές. Επίσης, ξεχωριστά ροφήματα, γλυκά, premium κοκτέιλ και τη χανιώτικη μπίρα Χάρμα. Aνοιχτά όλο τον χρόνο, φιλοξενεί εκδηλώσεις πολιτιστικές, οινογευσίας, γευσιγνωσίας, βραδιές «multi cuisine», με πεντανόστιμες κουζίνες από όλο τον κόσμο. This elegant 15th century building with an impressive arched stone ceiling, relaxed ambience, and open kitchen and bar is situated in the Old Port. All day long its guests enjoy delicious breakfasts, bougatsa pastries, aromatic coffee, snacks, Mediterranean dishes with various vegetarian options, unique beverages, pastries, premium cocktails, and Charma Beer, brewed in Chania. It hosts cultural events, wine and food tasting sessions, and “multi cuisine” nights with appetizing international dishes.
116 | ANEKORAMA 2017
MARKS & SPENCER Δικαιοσύνης 19, Ηράκλειο / 19 Dikaiosinis St., Heraklion +30 2810 343882-3 Κ. Χιωτάκη 22, Χανιά / 22 K. Chiotaki St., Chania +30 28210 55552
Τα Marks & Spencer ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους πριν από 133 χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο και δραστηριοποιούνται διεθνώς σε περισσότερες από 50 αγορές σε όλη την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία. Για το καλοκαίρι του 2017, τα Marks & Spencer έχουν ετοιμάσει μια ολοκληρωμένη συλλογή beachwear που ξεχωρίζει χάρη στον καινοτόμο σχεδιασμό, στη διαχρονικότητα των σχεδίων και στην υψηλή ποιότητα, με έμφαση στη λεπτομέρεια. Τη νέα συλλογή μαγιό συνθέτουν εντυπωσιακά γεωμετρικά και φλοράλ μοτίβα, αλλά και διαχρονικά σχέδια για όλα τα γούστα και κάθε σωματότυπο, που εγγυώνται απόλυτη άνεση και τέλεια εφαρμογή. Τα Marks & Spencer διαθέτουν 26 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα, από τα οποία τα 14 βρίσκονται στην Αθήνα και δύο στην Κρήτη (Ηράκλειο και Χανιά). Marks & Spencer started their activity 133 years ago in UK and internationally are active in more than 50 markets across Europe, the Middle East and Asia. For Summer 2017 Marks & Spencer unveils its new beachwear collection, that stands out for its innovative, high quality, timeless designs with high attention to detail. The new swimwear collection features something for everyone, with impressive geometric and floral patterns, as well as classic designs for all body shapes and guaranteed perfect fit, support, confidence and comfort. Marks & Spencer are present all over Greece, with 26 stores, 14 of which are in Athens and two in Crete (Heraklion and Chania).
Στην καρδιά της πόλης, το «Kύδων» υποδέχεται τους επισκέπτες με τη φιλοξενία που μόνο οι Κρητικοί γνωρίζουν. Με θέα στην Παλιά Πόλη και στην αγορά, τα δωμάτια και οι σουίτες του δίνουν το στίγμα μιας αξέχαστης διαμονής. Η αγάπη για την κρητική κουζίνα φαίνεται στο παραδοσιακό κρητικό πρωινό – πιστοποιημένο από το «Ελληνικό Πρωινό». Στο «Square» à la carte εστιατόριο μπορείτε για μεσημεριανό και βραδινό να ταξιδέψετε σε γεύσεις της Μεσογείου. Η διασκέδαση συνεχίζεται στο «Agora Bar-Restaurant», σημείο συνάντησης της πόλης όχι μόνο για την αξεπέραστη θέα του, αλλά και για τα περίφημα κοκτέιλ, κρασιά, εδέσματα και γλυκά του. In the center of Chania, “Kydon, The Heart City Hotel” welcomes its guests with the characteristic Cretan hospitality spirit. With a view to the Old City and the market, the hotel’s rooms and suites set the scene for an unforgettable stay, whereas its love for the Cretan cuisine is obvious both in the (certified) Cretan breakfast, as well as in the à la carte lunch and dinner menus of the “Square” restaurant, with their delicious Mediterranean flavors. The fun continues in the “Agora Bar-Restaurant”, the city’s meeting point, famous not only for its unrivalled view, but also for its famous cocktails, wines, delicacies and pastries.
PANDORA Μουσούρων 57 & Χατζ. Γιάνναρη / 57 Moussouron St. & Chatz. Giannari St. +30 28210 08716 Online αγορές: www.pandorashop.gr www.pandora.net www.fb.com/PandoraGreece
Η μαγεία του καλοκαιριού αποτυπώνεται στη νέα συλλογή της PANDORA «Colours of Paradise»! Εντυπωσιακά κοσμήματα με τροπικές αναφορές και σχέδια που θυμίζουν ηλιόλουστες ακρογιαλιές, μαγευτικούς ωκεανούς και ανεμελιά συνθέτουν μοναδικές δημιουργίες από μασίφ ασήμι 925ο, χρυσό 14K, λαμπερές πέτρες σε παραδεισένιες αποχρώσεις και χειροποίητες λεπτομέρειες. Επισκεφθείτε το κατάστημα των Χανίων, για να ανακαλύψετε από κοντά τη νέα συλλογή και να δημιουργήσετε τους δικούς σας, μοναδικούς συνδυασμούς με τα εντυπωσιακά σύμβολα, βραχιόλια, δαχτυλίδια, σκουλαρίκια και κολιέ των συλλογών της PANDORA! The new PANDORA “Colours of Paradise” collection captures the summer magic! Impressive jewels inspired by tropical patterns, sunny shores, magical oceans, and carefree mood, forming unique creations made of sterling silver 925ο, 14Κ gold, and bright stones in wonderful colours, with handmade details. Visit our shop in Chania, discover our new collection, and create your own unique combinations with PANDORA’s dazzling charms, bracelets, rings, earrings and necklaces!
ΆΜΜΟΣ & ΉΛΙΟΣ / AMMOS & ILIOS Αγία Μαρίνα / Agia Marina +30 28210 60045 www.ammos-ilios.gr
It’s one of the island’s favorite spots, a well-known beach bar restaurant on a beach with fine sand and crystal clear waters. Since early in the morning, the beach bar provides coffee or snacks, whereas at noon, the spacious restaurant offers special dishes, prepared with fresh local ingredients. Sports courts, a multipurpose entertainment venue, surprise events and parties amuse the guests, whereas, at night, they enjoy strong music beats and delicious cocktails. Όλοι βρίσκουν έναν λόγο να το προτιμούν. Ένα από τα πιο γνωστά beach bar-restaurants των Χανίων, σε μια παραλία με λεπτή άμμο και καθαρά νερά. Από νωρίς το πρωί, με την παρέα σου ή την οικογένειά σου, μπορείς να απολαύσεις, ανάμεσα στις βουτιές, τον καφέ σου ή ένα σνακ, από το beach bar, και το μεσημέρι να γευτείς, στο άνετο εστιατόριο, ένα από τα πιάτα ημέρας, φτιαγμένα με φρέσκα κρητικά προϊόντα. Με γήπεδα και χώρους άθλησης, αλλά και πολυχώρος διασκέδασης, καθώς οι εκπλήξεις με events και πάρτι είναι συχνά στην ημερήσια διάταξη, ενώ τα δυνατά beats και τα κοκτέιλ κρατούν τις παρέες μέχρι αργά.
118 | ANEKORAMA 2017
ΤΟ ΑΔΈΣΠΟΤΟ / TO ADESPOTO Σήφακα & Μελχισεδέκ, Μαχαιράδικα / Sifaka St. & Melhisedek St., Maheradika +30 28210 51582, 6937 151394 www.adespotochania.gr
Ένα παλιό αρχοντικό, που γκρεµίστηκε από βόµβα στον B' ΠΠ, «ζωντάνεψε» χάρη σε έναν Χανιώτη τεχνίτη της πέτρας και έγινε παραµυθένια ταβέρνα. Πέτρινοι τοίχοι γεµάτοι λουλούδια, ατµόσφαιρα νοσταλγίας και κρητική κουζίνα, µε έµφαση στις αυθεντικές χανιώτικες γεύσεις. Kαθημερινά µαγειρεύονται διαφορετικά πιάτα ηµέρας από πρώτες ύλες της εκάστοτε εποχής. Ο ιδιοκτήτης, ως µουσικός, παίζει καθηµερινά µουσική από όλη την ελληνική δισκογραφία, µε άλλους µουσικούς που εναλλάσσονται, ολοκληρώνοντας τη διασκέδασή σας. To 2012 το «Αδέσποτο» έγινε σκηνικό της ταινίας «The Two Faces of January», µε την Κίρστεν Ντανστ και τον Βίγκο Μόρτενσεν.
An old mansion destroyed by a bomb during WWII has been transformed by a master stone builder into a fabulous tavern; it features stone-built walls full of flowers, a nostalgic ambience and exclusively Cretan cuisine with genuine Chania recipes. Every day a range of daily specials is prepared using seasonal ingredients. The owner, a musician, plays a repertoire of Greek music with other musicians every day. In 2012, “Adespoto” became a film set for “The Two Faces of January” starring Kirsten Dunst and Viggo Mortensen.
MEDICOSMETICS DI BELLEZZA Τζανακάκη 21, Χανιά / 21 Tzanakaki St., Chania +30 28210 52431, 6937 120885
Στο στούντιο Κλασικής-Κοσμητολογικής και Ολιστικής Αισθητικής «mediCosmetics di Bellezza», πιστεύεται ότι η ομορφιά πηγάζει από μέσα μας και αξίζει να του εμπιστευτείτε τη δική σας. Η πτυχιούχος Αισθητικός Κοσμητολόγος -ΑΤΕΙ Θεσ/κης, Αντιγόνη Καλάτσεβα, προτείνει συνεδρίες και θεραπείες για την καλή υγεία του οργανισμού εσωτερικά και εξωτερικά, εξασφαλίζοντας ένα λαμπερό, υγιές πρόσωπο αλλά κι ένα δυναμικό, απαλλαγμένο από τοξίνες και λεμφικά μπλοκαρίσματα σώμα. Αντιγηραντική προστασία, μικροδερμοαπόξεση με αληθινά διαμάντια, αισθητικός βελονισμός, είναι μερικές μόνο από τις πρωτοπόρες κοσμητολογικές θεραπείες για τις οποίες πρόσωπο και σώμα, θα σας ευγνωμονούν. A firm belief of the Classic Cosmetology and Holistic Aesthetics studio “Medi Cosmetics di Belezza” is that beauty emanates from inside us and it’s worthwhile to trust it to their expert services. Graduate Beautician-Cosmetologist of the Technological Educational Institute of Thessaloniki, Antigoni Kalatseva, propos-
es various sessions and therapies which will ensure the good health of our body, internally and externally, and they will offer us a dynamic body free from toxins and lymphatic obstruction, plus a bright, healthy face. Try anti-aging protection, micro-dermabrasion with real diamonds or aesthetic acupuncture.
2017 ANEKORAMA | 119
PARADISIO BABY & KINDER HOTEL Σταυρός, Ακρωτήρι, Χανιά / Stavros, Akrotiri, Chania +30 28210 39737, 6982 862565, 6945 455577 paradisio-baby-kinder-hotel.gr
Το «πρώτο ξενοδοχείο για παιδιά στην Ελλάδα» είναι ο ιδανικός προορισμός για ανέμελες οικογενειακές διακοπές. Με 7 πολυτελή διαμερίσματα (στρώματα CocoMat κ.ά.), το πρόσφατα ανακαινισμένο συγκρότημα απλώνεται σε 14.000 τ.μ. παραδεισένιας γης, όπου τα μικρά διασκεδάζουν κάθε στιγμή και οι μεγάλοι ξεχνούν όλα τα άγχη. Στον παιδότοπο περιμένουν τα πιο συναρπαστικά παιχνίδια, οι πισίνες χαρίζουν δροσερές βουτιές, ενώ στο pool bar στήνονται απολαυστικά bbq πάρτι. Κάθε πρωί το ψυγείο σας ανανεώνεται με τις πιο φρέσκιες λιχουδιές για το πρωινό και τα σνακ σας, αλλά, αν το θελήσετε, μπορείτε να μαζέψετε τα δικά σας αυγά, φρούτα και λαχανικά, και να ταΐσετε τα ζώα της φάρμας με τα παιδιά σας. Βιαστείτε μόνο, γιατί το «Paradisio» είναι το πρώτο σε προτίμηση οικογενειακό ξενοδοχείο στην Κρήτη.
120 | ANEKORAMA 2017
The “first hotel for kids in Greece” is the ideal destination for carefree family holidays. The recently renovated resort contains 7 luxurious apartments (equipped with COCO-MAT mattresses and other amenities), and lies on 14,000 sq.m of a beautiful landscape where children have fun and grownups get rid of their stress. Very exciting games await the kids in the playground, swimming pools offer a lot of cool fun, and delicious BBQ parties take place at the pool bar. Every morning, fresh delicacies and snacks renew the contents of your refrigerator, so that you can prepare a tasty breakfast, whereas you can collect eggs, fruits and vegetables from the farm, and feed the farm animals with your children. Finally, you better hurry because “Paradisio” is the most popular family hotel in Crete.
ΑLMIRA BEACH BAR RESTAURANT
Αγία Μαρίνα, Χανιά / Agia Marina, Chania Tel.: +30 28210 84960 Email: almirabbr@otenet.gr www.almirachania.gr Almira Agia marina
Free Parking for our customers
TO ΜΑΡΙΔΑΚΙ / TO MARIDAKI Δασκαλογιάννη 33, Χανιά / 33 Daskalogianni St., Chania +30 28210 08880
PORTO KALAMAKI HOTEL Κάτω Γαλατάς / Kato Galatas +30 28210 32990 www.porto-kalamaki.gr sales@porto-kalamaki.gr
To «Porto Kalamaki Hotel» σάς υποδέχεται στο Καλαμάκι, 4 χλμ. δυτικά της πόλης των Χανίων και 100 μέτρα από την παραλία. Επισκεφθείτε το και απολαύστε παραδοσιακή κρητική φιλοξενία, δίπλα στα καταγάλανα νερά και σε κοντινή απόσταση από την Αγία Μαρίνα και τον Πλατανιά. Στο ξενοδοχείο αυτό θα βρείτε 24 δωμάτια που μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι 3 άτομα και 24 διαμερίσματα που φιλοξενούν μέχρι 4 άτομα. “Porto Kalamaki Hotel” stands about 100 m from the beach, 4 km west of Chania, very close to Agia Marina and Platanias. Enjoy the traditional Cretan hospitality by the blue sea, in this hotel, which has 24 rooms for up to 3 persons each, and 24 apartments that can accommodate up to 4 persons each.
ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ / OINOPOIEIO Χατζημιχάλη Νταλιάνη 46 / 46 Hatzimichali Daliani St. +30 28210 59204
Στον χώρο της φημισμένης πρώην ποτοποιίας Αποστολάκη, σε ένα ιστορικό κτίριο 500 ετών, λίγα μέτρα από το κέντρο της Παλιάς Αγοράς, το εκλεκτό αυτό εστιατόριο είναι η προσωποποίηση της κρητικής γεύσης και φιλοξενίας. Στα τραπεζάκια πάνω στον πεζόδρομο, η παρέα απολαμβάνει όλες τις κρητικές παραδοσιακές λιχουδιές (χοχλιούς, αρνάκι με σταμναγκάθι, κρεατότουρτα κ.ά.), συνοδευόμενες με αρωματική ρακή και φίνο κρητικό κρασί – εμφιαλωμένο, αλλά και εξαιρετικό χύμα. Η κουζίνα χρησιμοποιεί μόνο τοπικά υλικά και αγνό παρθένο ελαιόλαδο. Αξίζει να παρατηρήσετε τα παλιά αντικείμενα της ποτοποιίας και να ρωτήσετε για την ιστορία και τη χρήση τους. In the very old premises of the historic Apostolakis distillery, this restaurant constitutes the essence of Cretan flavors and hospitality. On the tables set on the pedestrian street, it serves Cretan traditional delicacies (chochlii (snails), lamb with stamnagathi (spiny chicory), meat pie etc.), aromatic raki, and delicious wine – bottled and draught. It uses local pure ingredients, and virgin olive oil. See the distillery’s old objects and ask about their history and use.
122 | ANEKORAMA 2017
Ψαρομαγειρείο στη Σπλάντζια, που σερβίρει φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, με όσπρια και λαχανικά της εποχής, αλλά και λίγα κρεατικά. Το μενού αλλάζει καθημερινά, ανάλογα με τα θαλασσινά που βρίσκουν φρέσκα κάθε πρωί στην αγορά. Για παράδειγμα, αν υπάρχουν σουπιές, θα μαγειρέψουν σουπιές στα κάρβουνα με κριθαράκι ή με μάραθο και ελιές ή με πιλάφι κ.λπ. Aνάλογα, σερβίρουν μπακαλιάρο, μύδια, γαρίδες, καλαμάρια και χταπόδι. Εν πάση περιπτώσει, πλησιάζετε τη βιτρίνα, διαλέγετε το φρέσκο ψάρι σας και τον τρόπο που θέλετε να μαγειρευτεί. Τέλειο; This cute eatery’s main objective is to combine the freshest fish and seafood with with legumes and vegetables in season at reasonable prices. The daily menu depends on whatever fresh fish and seafood is available at the market that day, e.g. if fresh cuttlefish is found in the market, the menu will be offering cuttlefish grilled/fried/ with pasta/accompanied by fennel and olives/soup. If fresh cod is available, it will be grilled or fried and accompanied by soup, braised with potatoes or cauliflower. Either way, there is a glass cabinet filled with fresh fish. Choose the one you like and the way you want it cooked. Perfect?
ΜΠΑΛΑΝΤΊΝΟΣ / BALANTINOS Σκαλίδη 25 / 25 Skalidi St. +30 28210 72467, 95517 www.balantinos.gr sales@balantinos.gr Εργοστάσιο: Βαρύπετρο Κυδωνίας/ Factory: Varipetro Kydonia +30 28210 33030, 32222
Από το 1928 φιλεύει ντόπιους και περαστικούς τα αγνότερα και νοστιμότερα γαλακτοκομικά προϊόντα της χώρας. Η μεγάλη γκάμα από παραδοσιακά κρητικά προϊόντα που παράγουν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες –γραβιέρα «Μπαλαντίνος», πηχτόγαλο ΠΟΠ Χανίων, στάκα, στακοβούτυρο, φέτα κ.ά.– έχει χαρίσει 10 πανελλήνια βραβεία γεύσης και 1 παγκόσμιο βραβείο τα τελευταία χρόνια στην εταιρεία, η οποία είναι πιστοποιημένη με ISO 22000 – HACCP και με σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO14001. It produces Greece’s purest and tastiest dairy products since 1928.Its wide range of traditional Cretan products – gruyere, PDO (Protected Designation of Origin) pichtogalo cheese of Chania, staka (butterfat), stakovoutyro (butter from milk of sheep and goat), feta cheese etc. – has won 10 Pan-Hellenic taste prizes and one international prize. The Company is certified by ISO 22000 – HACCP, and ISO 14001 for its environmental management system.
ΜΠΟΥΓΆΤΣΑ IOΡΔΆΝΗΣ / BOUGATSA IORDANIS Αποκορώνου 24, Χανιά / 24 Apokoronou St., Chania +30 28210 88855 www.iordanis.gr
Εδώ και δεκαετίες η µπουγάτσα του Ιορδάνη παραµένει ξακουστή. Το εργαστήρι, το οποίο η οικογένεια παρέλαβε το 1924 από έναν Τουρκοκρητικό µάστορα, αποτελεί την πρώτη στάση του ταξιδιώτη µόλις κατέβει από το πλοίο στα Χανιά. Ιδανική για πρωινό, μεσημεριανό και... βραδινό, έχει το πιο φανατικό κοινό, ανεξαρτήτως ηλικίας. Με απόλυτη προσήλωση στην παράδοση, φτιάχνεται µε ντόπια υλικά, από το πηχτόγαλο µέχρι το ελαιόλαδο, αποτελώντας σήµα κατατεθέν για τα Χανιά. Ανοιχτά κάθε μέρα, Κυριακές και αργίες, από τις 5.30 το πρωί μέχρι τις 14.30.
Iordanis’ bougatsa is renowned since several decades. It is produced in a workshop acquired by the family in 1924 from a Turkish Cretan craftsman and it’s the first delicacy that passengers look for when they disembark from a ship in Chania port. It’s ideal for breakfast, lunch and… dinner and its fans savor it whenever they come to Crete. Pure local ingredients are used to make the bougatsatrademark of Chania. The shop is open all year round, every day, Sundays and holidays, from 5.30 a.m. till 2.30 m.m.
2017 ANEKORAMA | 123
ΤΑΒΈΡΝΑ ΠΟΛΥΦΗΜΟΣ / POLIFIMOS TAVERN Σούγια, Χανιά / Sougia, Chania +30 28230 51343 www.polifimos.gr, polifimos@gmx.net
Στον πανέμορφο κήπο, με τα πολύχρωμα λουλούδια και το εντυπωσιακό αλμυρίκι, θα απολαύσετε παραδοσιακή ελληνική και κρητική κουζίνα. Ο «Πολύφημος» φημίζεται για το φαγητό στα κάρβουνα και, κυρίως, για το κοντοσούβλι. Στον κατάλογο θα βρείτε επίσης μεγάλη ποικιλία ορεκτικών –όλα σπιτικά μαγειρεμένα– καθώς και ψαρικά. Ο ιδιοκτήτης Γιάννης Μαρνελάκης ενδιαφέρεται, πάνω από όλα, για την ποιότητα του φαγητού και τη σωστή εξυπηρέτηση των πελατών. Γι' αυτό και επιλέγει πάντα με ιδιαίτερη προσοχή όλα τα προϊόντα που θα χρησιμοποιηθούν στην κουζίνα και θα φτάσουν στο τραπέζι σας. Savor traditional Greek and Cretan dishes in the wonderful garden, full of multicolored flowers and tamarisks. “Polifimos” is famous for dishes cooked on the charcoal grill, especially its kontosouvli. Also, the menu contains a large variety of appetizers, and fish. The owner, Giannis Marnelakis, believes in the high quality of the food and in good customer service, so he carefully selects the ingredients used in his kitchen.
HOTEL SANTA IRENE Σούγια, Χανιά / Sougia, Chania +30 28230 51342 www.santa-irene.gr
Στα νότια παράλια του νομού Χανίων, στη Σούγια, πάνω στη μαγευτική παραλία με τα μοναδικά χρωματιστά βότσαλα, βρίσκεται το ξενοδοχείο «Santa Irene». Με θέα στο Λιβυκό πέλαγος –και πολύ κοντά στα φαράγγια της Σαμαριάς και της Αγίας Ειρήνης–, αποτελείται από 16 άνετα μονόχωρα και δίχωρα διαμερίσματα, τα οποία διαθέτουν κουζινάκι με τα απαραίτητα σκεύη, ψυγείο, δορυφορική τηλεόραση, κλιματισμό, safebox, στεγνωτήρα μαλλιών, ιδιαίτερο λουτρό και ελεύθερη πρόσβαση Wi-Fi παντού. Στους χώρους του ξενοδοχείου λειτουργεί παραθαλάσσιο café-snack bar, ενώ σε κοντινή απόσταση υπάρχουν εστιατόρια, ψαροταβέρνες, μίνι μάρκετ και μπαρ. Hotel “Santa Irene” stands on the enchanting Sougia beach of Chania Prefecture, with a view to the Libyan Sea, close to Samaria and Santa Irene gorges. It has 16 spacious studios and two-room apartments, with a small kitchen, refrigerator, satellite TV, air-conditioning, safe box, hair dryer, bathroom, and free Wi-Fi. There is a café-snack bar on the beach, and various restaurants, fish taverns, a mini market and bars nearby.
124 | ANEKORAMA 2017
Μια αξέχαστη εμπειρία κρητικής κουζίνας με καλό κρασί... 2009-2013
Πανελλήνιο Ειδικό Βραβείο Ελληνικής Γεύσης
Καλύτερη Ταβέρνα της Κρήτης
*Με σήμα ποιότητας Ελληνικής Κουζίνας από τον ΕΟΤ
GREEK CUISINE AWARD
Μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, μόλις 9 χιλιόμετρα από τα Χανιά, με θέα το Κρητικό Πέλαγος και τα Λευκά Όρη, στην ταβέρνα Ο Λεβέντης μπορείτε να απολαύσετε κρητικές παραδοσιακές συνταγές, όπως κρεμμυδένια καλιτσούνια, χταπόδι με αβρονιές, αντικριστό, χοχλιούς μπουμπουριστούς, σύγλινα, απάκι, με αποκλειστική χρήση ελαιόλαδου. Άνω Σταλός, Χανιά, τηλ.: 28210-68155, www.leventis-tavern.com Διεύθυνση: Οικογένεια Χατζημανωλάκη
ΚΤHΜΑ ΠAΝΑΚΡΟΝ / PANAKRON ESTATE Σχολή Ασωμάτων, Αμάρι, Ρέθυμνο / School Asomaton, Amari, Rethymno +30 28330 22120 panakron.com
Στην καταπράσινη κοιλάδα του Αμαρίου, εκεί όπου σμίγουν τα άκρα των δύο «ιερών» βουνών της Κρήτης, του Ψηλορείτη και του Κέντρου, η αγροτουριστική μονάδα-ξενώνας-ταβέρνα Κτήμα Πάνακρον σας περιμένει να το ανακαλύψετε. Μια έκταση 53 στρεμμάτων που προσφέρεται για πραγματική απόδραση στη φύση και τις τέσσερις εποχές του χρόνου. Εδώ θα βρείτε γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ, παιδική χαρά, πισίνα, ζωολογικό πάρκο (με δυνατότητα ιππασίας), μουσείο φυσικής ιστορίας, εργαστήρι κεραμικής και υφαντουργίας. Ακόμη, στην ταβέρνα του Πάνακρον μπορείτε να γευτείτε παραδοσιακά εδέσματα της κρητικής κουζίνας, μαγειρεμένα αποκλειστικά με ελαιόλαδο, αλλά και να απολαύσετε τη διαμονή σας σε κάποια από τις πέντε ανεξάρτητες κατοικίες του συγκροτήματος.
126 | ANEKORAMA 2017
In the bright green valley of Amari, where Crete’s two holy mountains, Psiloritis and Kedros, meet, the agrotourist unit-guesthouse-tavern Panakron Estate awaits its guests in a 53,000 sq.m expanse, ready to offer an authentic escape in beautiful natural surroundings, during the whole year. The estate contains a basketball court, a volleyball court, a children’s playground, a swimming pool, a zoo park (where guests can ride horses too), a natural history museum, a ceramic workshop and a weaving workshop. In Panakron’s tavern the guests can savor traditional dishes of the Cretan cuisine, exclusively cooked with olive oil; finally, they can enjoy their stay in one of the five independent houses of the unit.
LEGENDS
1
3
4
2
1 Στην κορυφή του Ψηλορείτη. / On the summit of Mount Psiloritis. 2 William Stanley Moss,
Στρατηγός Kreipe, Patrick Leigh Fermor. / William Stanley Moss, General Kreipe, Patrick Leigh Fermor. 3 Patrick Leigh Fermor, Mπουρτζάλης, William Stanley Moss. / Patrick Leigh Fermor, Bourtzalis, William Stanley Moss. 4 Γιώργος / Giorgos. 5 Wlliam Stanley Moss, Patrick Leigh Fermor.
128 | ANEKORAMA 2017
Σχέδια και συζητήσεις με τον Μπουρτζάλη. / Planning and talking to Bourtzalis.
Η ΑΠΑΓΩΓΉ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΎ ΚREIPE GENERAL KREIPE THE KIDNAPPING OF
Tο στόρι της απαγωγής του Στρατηγού Κreipe, στην κατεχόμενη Κρήτη, είναι ηρωικό, περίπου κινηματογραφικό: η ιστορία λίγων, παράτολμων, γενναίων στρατιωτών, που τα ’βαλαν μ’ έναν ολόκληρο στρατό. Και νίκησαν. Ο Δαβίδ κόντρα στον Γολιάθ. / General Kreipe’s kidnapping in occupied Crete was a heroic act of few reckless soldiers who defied a whole army and won.
Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ο Ύ Μ Ε Τ Ι Σ Ε Κ Δ Ό Σ Ε Ι Σ Μ Ε ΤΑ Ί Χ Μ Ι Ο Γ Ι Α Τ Η Ν Π Α Ρ Α Χ Ώ Ρ Η Σ Η Τ Ο Υ Φ Ω Τ Ο Γ Ρ Α Φ Ι ΚΟ Ύ ΥΛ Ι ΚΟ Ύ. / W E T H A N K “ M E TA I C H M I O ” P U B L I C AT I O N S W H I CH G R A N T E D T H E P H OTO G R A P H S O F T H I S A R T I C L E
ΚΆΛΛΙΑ ΚΑΣΤΆΝΗ / KALLIA KASTANI
T
ην άνοιξη του ’44 η πλάστιγγα του Πολέμου έχει αρχίσει πια να γέρνει υπέρ των Συμμάχων. Η Κρήτη είναι ακόμα η σπουδαιότερη πολεμική βάση των Γερμανών στη Μεσόγειο – και λόγω της στρατηγικής της θέσης και ως σταθμός ανεφοδιασμού της στρατιάς του Rommel. Γι’ αυτό τον λόγο αποκαλείται «φρούριο». Παρά την τρομοκρατία και τα τρομερά αντίποινα στην Κρήτη, η αντίσταση είναι ακόμα ζωντανή. Από το 1943 και μετά, μέλη της SOE (Special Operations Εxecutive) του βρετανικού στρατού ζουν στο νησί και οργανώνουν ή συμμετέχουν σε «δράσεις παρενόχλησης» σε βάρος των στρατευμάτων κατοχής, μαζί με τους αντάρτες. Και την άνοιξη του ’44,
IN THE SPRING of 1944, the Allies were winning, but
Crete still was the most important German military base in the Mediterranean, due to its strategic position and because it provided supplies to Rommel’s forces. In spite of the German terrorization and the terrible retaliations, resistance in Crete was still active. Since 1943, members of the SOE (Special Operations Executive), an organization of the British army, lived in the island and organized or participated in “harassment activities” against the Occupation forces together with the Cretan resistance fighters. In the spring of 1944, they needed an impressive sabotage to boost the Cretans’ morale and deal a serious blow to Wehrmacht’s prestige. In Cairo, Major Patrick Leigh Fermor and Captain William Stanley Moss had an idea: to kidnap the military governor of the island, Friedrich-Wilhelm Müller, the hated “Butcher of Crete”.
5
2017 ANEKORAMA | 129
LEGENDS
1 Ο Στρατηγός στον ήλιο. / The
General sits in the sun. 2 Ξεκινώντας στους πρόποδες
του Ψηλορείτη. / Starting out at the foot of Mount Psiloritis. 3 Η κρυψώνα στον Ψηλορείτη. / The hideout on Psiloritis. 4 Η ομάδα της απαγωγής. / The kidnappers’ team.
1
3
130 | ANEKORAMA 2017
2
όλοι τους έχουν ανάγκη από ένα εντυπωσιακό σαμποτάζ που θα βοηθήσει στην ανύψωση του ηθικού των Κρητικών και θα πλήξει καίρια το γόητρο της Βέρμαχτ. Στο Κάιρο, ο ταγματάρχης Patrick Leigh Fermor και ο λοχαγός William Stanley Moss έχουν μια ιδέα: να απαγάγουν τον διοικητή της φρουράς του νησιού, τον μισητό «Χασάπη της Κρήτης», Friedrich-Wilhelm Müller. Σύμφωνα με το σχέδιο, το δίδυμο Fermor-Moss θα έπεφτε στο νησί με αλεξίπτωτα και με τη βοήθεια δύο Κρητικών, μελών της SOE (του Γιώργου Τυράκη και του Μανώλη Πατεράκη), και ντόπιων ανταρτών θα απήγαν τον Στρατηγό Müller και θα τον μετέφεραν στην Αίγυπτο. Ήταν τόσο απλό –και συνάμα τόσο ασύλληπτα δύσκολο–, που είχε πιθανότητες να πετύχει. Τότε, όμως, συνέβη κάτι που παραλίγο να τα τινάξει όλα στον αέρα: δύο μήνες πριν από την απαγωγή του, ο Müller αντικαταστάθηκε και έφυγε για τα Χανιά. Οι Fermor και Moss αποφάσισαν να αλλάξουν στόχο: στη θέση του Wilhelm Müller θα απήγαν τον αντικαταστάτη του στο Ηράκλειο. Τον στρατηγό Κarl Heinrich Kreipe. Γιος ιερέα, ο 48χρονος Kreipe, διοικητής των χερσαίων δυνάμεων του φρουρίου Κρήτης, ήταν ένας επίλεκτος Γερμανός στρατιωτικός. Την άνοιξη του ’44 περίμενε το διάταγμα της προαγωγής του σε αντιστράτηγο – φορούσε ήδη τα νέα του διακριτικά. Η προαγωγή, πράγματι, έφτασε στο γραφείο του στις 27 Απριλίου του ’44, όχι όμως και στα χέρια του. Το προηγούμενο βράδυ, 26 Απριλίου 1944, στις 9.30 ακριβώς, ο Στρατηγός Heinrich Kreipe είχε φύγει από το στρατηγείο του στις Άνω Αρχάνες με προορισμό τη βίλα «Αριάδνη», στην Κνωσό, όπου διέμενε. Δεν θα έφτανε ποτέ…
Η απαγωγή
Η ομάδα της απαγωγής αποτελούνταν από 13 άτομα. Επικεφαλής ήταν ο Βρετανός ταγματάρχης (και αργότερα περιηγητής, λόγιος και θερμός φιλέλληνας) Patrick Leigh Fermor, γνωστός στους Κρητικούς ως «Μιχάλης» ή «Φιλεντέμ». Ο Fermor είχε πολεμήσει στη Μάχη της Κρήτης και, στη συνέχεια, είχε παραμείνει στο νησί, για να στήσει ένα δίκτυο επαφών με τους αντάρτες. Υπαρχηγός ήταν ο Moss. Σε συνεργασία με τους αντιστασιακούς Μανώλη Πατεράκη, Γιώργο Τυράκη, Στρατή Σαβιολάκη, Μιχάλη Ακουμιανάκη, Ηλία Αθανασάκη, Αντώνη Ζωιδάκη, Μήτσο Τζατζά, Γρηγόρη Χναράκη, Νίκο Κόμη, Αντώνη Παπαλεωνίδα και Παύλο Ζωγραφιστό, οι Fermor και Μοss προχώρησαν στην εκτέλεση του σχεδίου τους – ενός σχεδίου
Την άνοιξη του ’44 υπήρχε ανάγκη για ένα εντυπωσιακό σαμποτάζ που θα έπληττε το γόητρο της Βέρμαχτ.
4
According to the plan, Fermor and Moss would drop on the island by parachute and, assisted by two local SOE agents (Giorgos Tyrakis and Manolis Paterakis) and other Cretan resistance fighters they would kidnap General Müller and transport him to Egypt. It was so simple – and so unbelievably difficult – that it might succeed. Then, two months before his kidnapping, Müller was replaced and sent to Chania. Fermor and Moss changed their objective and decided to kidnap Müller’s successor in Heraklion, General Heinrich Kreipe, Commander of the German land forces in Crete, 48 years old, a soldier with a great career. On April 26, 1944, at 9.30 p.m. Kreipe left his headquarters in Ano Archanes heading towards Villa Ariadne, his residence, but he never arrived there…
The kidnapping
The kidnapping team consisted of 13 persons, headed by Major Patrick Leigh Fermor (who, later on, became well-known as a traveler, scholar, and an earnest philhellene), whom the Cretans called “Michalis”, or “Filedem”. Fermor had fought in the battle of Crete and remained on the island to set up contacts with the local resistance. Moss was second in command and both of them, cooperating with resistance fighters Manolis Paterakis, Giorgos Tyrakis, Stratis Saviolakis, Michalis Akoumianakis, Elias Athanassakis, Antonis Zoidakis, Mitsos Tzatzas, Grigoris Chnarakis, Nikos Komis, Antonis Papaleonidas, and Pavlos Zografistos, carried out their daring plan. On the night of February 4, 1944, Fermor dropped by parachute on Katharos Plateau in Lasithi. The bad weather delayed the arrival of Moss, Paterakis and Tyrakis who, finally, arrived two months later, on April 4, by sea. Michalis – “Mikis” – Akoumianakis was their source of information since his house was across the street from Villa Ariadne, Kreipe’s residence. Initially, Fermor and Moss wanted to kidnap the General inside his home, but the German security measures made the attempt very difficult, so finally, they decided to kidnap him on his way to the villa. The best ambush point was a sharp curve, close to the German Headquarters, where his car had to reduce its speed. On the night of April 26, 1944, after several days
2017 ANEKORAMA | 131
1 Ο Patrick συζητά
με ένα από τα πιο ηλικιωμένα μέλη της ομάδας. / Patrick talks to an older member of the team. 2 Φροντίζοντας το πόδι του στρατηγού στον Ψηλορείτη. / Treating the General’s leg at the hideout on Psiloritis. 3 Γιώργος, «Γουάλας Μπίρι», Μανώλης. / Giorgos, “Wallace Beery”, Manolis.
1
2
In the spring of 1944 an impressive sabotage was needed to deal a serious blow to Wehrmacht’s prestige. 132 | ANEKORAMA 2017
3
Βασίλι, William Stanley Moss, Ιβάν. / Vassili, William Stanley Moss, Ivan.
LEGENDS
2017 ANEKORAMA | 133
LEGENDS
1
2
3
HEROES ULTRA Σε ανάμνηση της ιστορίας, τα τελευταία δύο χρόνια διεξάγεται το Heroes Ultra: ένας υπερμαραθώνιος δρόμου μεικτού τερέν που διασχίζει εγκάρσια την Κρήτη, από τον Μυλοπόταμο έως την παραλία Περιστερέ, μέσα από δύσβατα ορεινά μονοπάτια του νησιού. 156,9 χιλιόμετρα χώματος, πέτρας και ιδρώτα, σχεδόν 5.500 μέτρα συνολικής ανάβασης στον Ψηλορείτη, στα χνάρια της διαδρομής των «ωραίων τρελών», οι οποίοι απήγαγαν έναν Γερμανό Στρατηγό.
134 | ANEKORAMA 2017
1 Ο Πετρακογιώργης. / Petrakogiorgis. 2 Ο Στρατηγός δυσφορεί μπροστά
στον φακό. / The General doesn’t like to be photographed.
τόσο παράτολμου, που τους ενθουσίαζε και τους τρόμαζε την ίδια στιγμή. Τη νύχτα της 4ης Φεβρουαρίου 1944 ο Fermor έπεσε με αλεξίπτωτο στο οροπέδιο του Καθαρού στο Λασίθι. Οι δύσκολες καιρικές συνθήκες καθυστέρησαν την άφιξη των Μοss, Πατεράκη και Τυράκη, οι οποίοι έφτασαν τελικά δύο μήνες αργότερα, στις 4 Απριλίου διά θαλάσσης. Πηγή των πληροφοριών τους ήταν ο Μιχάλης –ή Μίκης– Ακουμιανάκης, ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών του συμμαχικού Στρατηγείου στο Ηράκλειο. Ο τελευταίος έμενε κοντά στη βίλα «Αριάδνη», την κατοικία του Κreipe. Η πρώτη σκέψη των Fermor και Moss ήταν να απαγάγουν τον Στρατηγό μέσα από το σπίτι του, αλλά τα μέτρα ασφαλείας καθιστούσαν το εγχείρημα εξαιρετικά περίπλοκο. Τελικά, αποφασίστηκε η απαγωγή
4
3 Ο Στρατηγός
5
Kreipe, το πρωί μετά την απαγωγή. / General Kreipe, the morning after his kidnapping. 4 Η ομάδα με τον Μπουρτζάλη και τους αντάρτες την παραμονή της επιχείρησης. / The team with Bourtzalis and the resistance fighters on the day before the operation. 5 Μανώλης. / Manolis.
να γίνει στον δρόμο, την ώρα που ο Kreipe θα βρισκόταν καθ’ οδόν προς τη βίλα. Κατάλληλο σημείο για ενέδρα θεωρήθηκε μια απότομη στροφή λίγα μέτρα μετά το γερμανικό Στρατηγείο, όπου το αυτοκίνητο ήταν αναγκασμένο να κόψει ταχύτητα. Τη νύχτα της 26ης Απριλίου 1944, μετά από ημέρες αναμονής, η ομάδα βρισκόταν στην επιλεγμένη θέση ενέδρας έξω από τις Αρχάνες. Μεταμφιεσμένοι σε Γερμανούς στρατονόμους, οι Fermor και Moss σταματούν το όχημα του έκπληκτου Στρατηγού Κreipe, ο οποίος, υπό την απειλή όπλου, στοιβάζεται –χωρίς να φέρει αντίσταση– στο πίσω κάθισμα. Ο οδηγός του εξουδετερώνεται. Ο Μoss κάθεται στη θέση του οδηγού και ο Fermor, φορώντας το καπέλο του Kreipe, σε αυτή του συνοδηγού. Η επιχείρηση ξεκινά... Κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, το αμάξι κινείται προς το Ηράκλειο. Με μοναδικό θράσος, οι απαγωγείς διασχίζουν την πλατεία της πόλης –Σάββατο βράδυ, την ώρα
2017 ANEKORAMA | 135
LEGENDS
1
1 Κάιρο, ο Στρατηγός Kreipe
σε επίσημο χαιρετισμό. / Cairo, General Kreipe’s official salute. 2 Αποχαιρετισμός στον Στρατηγό. / The General’s farewell.
ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΧΘΗΚΕ Ο KREIPE / WHY WAS KREIPE CHOSEN Ο Στρατηγός ήταν επίλεκτος Γερμανός στρατιωτικός. Στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, είχε παρασημοφορηθεί για τη δράση του στο Βερντέν. Είχε επίσης τιμηθεί με τον «Σιδηρούν Σταυρό των Ιπποτών» (σ.σ. την ανώτατη διάκριση της ναζιστικής Γερμανίας) για τη νικηφόρα επέλαση των ανδρών του στο ρωσικό μέτωπο. In World War I, the General fought in Verdun and was decorated. Also he was awarded the “Knights’ Iron Cross” for his victorious attacks on the Russian front.
2
που οι δρόμοι ήταν γεμάτοι με Γερμανούς στρατιώτες– και οδηγούν το αυτοκίνητο μέσα από 22 μπλόκα, φωνάζοντας στους οπλισμένους φρουρούς να αδειάσουν τον δρόμο για να περάσει ο Στρατηγός! Τα καταφέρνουν. Με την ελπίδα να παραπλανήσουν τους διώκτες τους και να τους κάνουν να πιστέψουν πως διέφυγαν διά θαλάσσης, εγκαταλείπουν το αυτοκίνητο στη μέση της οδού Ηρακλείου-Ρεθύμνου. Μέσα έχουν αφήσει ένα σημείωμα που κάνει γνωστό ότι υπεύθυνοι για την απαγωγή είναι Άγγλοι αξιωματικοί – ελπίζουν να μην υπάρξουν αντίποινα στους ντόπιους. Στη συνέχεια, κατευθύνονται προς την ορεινή ενδοχώρα, όπου συναντούν τους υπόλοιπους της ομάδας. (Μικρή ειρωνική υποσημείωση, στο περιθώριο της Ιστορίας: ένας άγνωστος παράγοντας επιτυχίας της απαγωγής ήταν ο… ίδιος ο Στρατηγός. Aν και επίλεκτος
136 | ANEKORAMA 2017
στρατιωτικός, με διακρίσεις, ο Kreipe ήταν αντιπαθής στους στρατιώτες του, εξαιτίας της παροιμιώδους αγένειάς του, ακόμα και απέναντι σε αξιωματικούς. Ο ίδιος το έβρισκε ανάρμοστο να ελέγχεται το αυτοκίνητό του και συχνά, όταν τον σταματούσαν, γινόταν εριστικός. Οι στρατιώτες το ήξεραν και έκαναν τα «στραβά μάτια» όποτε περνούσε.) Για τις επόμενες σχεδόν 20 ημέρες, ένα ριψοκίνδυνο κρυφτούλι «γάτας και ποντικού» θα εκτυλίσσεται πάνω στον Ψηλορείτη. Μέσα από δάση, χαράδρες, μονοπάτια κακοτράχαλα και χιονισμένα, οι απαγωγείς –βοηθούμενοι από τους αντάρτες και τους ντόπιους– κινούνται νύχτα από χωριό σε χωριό. Εν τω μεταξύ, έχοντας ξεπεράσει το πρώτο σοκ, οι Γερμανοί έχουν αναδιοργανωθεί, έχουν αποκλείσει την πρόσβαση στις νότιες παραλίες του νησιού και «χτενίζουν» βουνά και πεδιάδες. Μια τρομαχτική δύναμη πυρός, 30.000 στρατιώτες, βρίσκεται στο κατόπι των απαγωγέων του Kreipe – την ίδια ώρα, η Διοίκηση προειδοποιεί με προκηρύξεις τον πληθυσμό με σκληρά αντίποινα. Μάταια. Κανένας Κρητικός δεν θα προδώσει. Στις 14 Μαΐου 1944 έρχεται η λύτρωση: μετά από ατέλειωτα χιλιόμετρα περιπλάνησης στα βουνά, η ομάδα επιβεβαιώνει ραντεβού –με σκάφος του βρετανικού ναυτικού– στην παραλία Περιστερέ, στο Ροδάκινο. Από κει θα διαφύγουν στη Μέση Ανατολή. Η Οδύσσειά τους έχει τελειώσει….
of waiting, the team stood at the selected ambush spot out of Archanes. Disguised as German military policemen, Fermor and Moss stopped General Kreipe’s car and, forcibly, put him in the back seat, at gunpoint. The General did not resist, but his driver was eliminated by the kidnappers. Moss sat in the driver’s seat and Fermor sat beside him, wearing Kreipe’s hat. The daring operation had started… Against all odds, the car moved towards Heraklion. The kidnappers crossed the town’s square with unbelievably audacity – it was Saturday night and, at this hour, the streets were full of German soldiers – and drove through 22 road blocks, shouting to the armed guards to let the General pass through! They achieved their goal and, in order to make their pursuers believe that they had escaped by sea, they left the car in the middle of the road Heraklion-Rethymno with a note saying that the kidnapping had been executed by English officers who hoped that no reprisals should be taken against the local population. Then, they moved towards the mountainous interior of the island where they met the rest of their team. For the next 20 days, a dangerous game of hide-and-seek was played on Mount Psiloritis. The kidnappers – assisted by resistance fighters and the locals – moved from village to village at night, while the Germans, after their first shock, reorganized themselves, blocked every access
LOGIN
ACT IN BEACH
With one click using your Facebook or Google account
Upload photos and broadcast events that take place on the beach, in realtime
FIND YOUR BEACH
SHARE
Use the map and find a beach around you or somewhere else
Share your actions on social networks, get points and lead the scoreboard
ACCESS
REWARDS
Exlore the beaches that are suitable to your needs and navigate there
Exchange your points, enjoy special offers and win summer gifts
keeanô aims to give a brand new perspective on the “sea and sun” tourism concept
keeanô is the 1st search engine for coastlines and beaches around the globe, providing personalized results to the user. It is a crowdsourced application that helps travellers to find the most suitable beaches based on their own preferences and needs
LEGENDS 1
HEROES ULTRA
2
to the south shores of the island and “combed” mountains and plains with 30,000 soldiers, while their Command warned the population that hard reprisals would follow. In vain; nobody betrayed the kidnappers. On May 14, 1944, salvation finally came. After covering thousands of kilometers on the mountains, a rendezvous with a British Navy motor launch was confirmed and the SOE team with the General were picked up from Peristeres beach, near Rodakino, and taken to the Middle East. Their Odyssey was finally over…
Επίλογος
H απαγωγή του Γερμανού Στρατηγού Kreipe έχει χαρακτηριστεί ως το «τολμηρότερο εγχείρημα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου». Στον ταγματάρχη Patrick Leigh Fermor και στον λοχαγό William Stanley Moss απονεμήθηκαν το ανώτερο αγγλικό παράσημο διακεκριμένων υπηρεσιών. Ο ίδιος ο Churchill τους έγραψε για να τους συγχαρεί. Ο Κreipe οδηγήθηκε στο Λονδίνο και, στη συνέχεια, σε ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων, στον Καναδά. Εκεί κρατήθηκε έως το τέλος του πολέμου. Στην Κρήτη, οι ντόπιοι υπέφεραν σκληρά αντίποινα – τον Αύγουστο του ’44 δεκάδες χωριά κατακάηκαν και ισοπεδώθηκαν από γερμανικές εφόδους, μετά από διαταγή του στρατηγού Müller, που είχε επιστρέψει στη θέση του διοικητή κατοχής στην Κρήτη. Έγιναν μαζικές εκτελέσεις. Μετά τον πόλεμο, τόσο ο Fermor όσο και ο Moss έγραψαν το χρονικό της απαγωγής. (Η «Απαγωγή του Στρατηγού Kreipe» και το «Κακό φεγγαραντάμωμα» κυκλοφορούν και τα δύο στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο – το δεύτερο έγινε best seller στη Βρετανία, αλλά και ταινία με τον Dirk Bogarde στον ρόλο του Fermor.) Η ωραιότερη εκδοχή της ιστορίας είναι, ωστόσο, η μη καταγεγραμμένη. Αυτή που έγινε θρύλος, μνήμη και τραγούδι στα στόματα των Κρητικών κι απλώθηκε σ’ όλο το νησί, απ’ άκρη σ’ άκρη, έτσι ώστε να μην υπάρχει πια ντόπιος που να μην έλαβε μέρος στην απαγωγή του Kreipe, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Έτσι που όποιον και να ρωτήσεις από τους παλιούς, να σου πει περήφανα: «… ήμουν κι εγώ εκεί…».
138 | ANEKORAMA 2017
“Heroes Ultra”, is an ultra-marathon in Crete on rough mountain trails, 156.9 km long, at 5,500 m cumulative elevation on Psiloritis, following the route taken by General Kreipe’s kidnappers.
Epilogue
3
1 Τζον Χάουσμαν και Τζον Λιούις. / John
Houseman & John Lewis. 2 Οι αφηγήσεις των William Stanley Moss
και Patrick Leigh Fermor έγιναν βιβλίο – στην Ελλάδα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. / The stories of William Stanley Moss and Patrick Leigh Fermor were published; in Greece they were published by Metaichmio Publications. 3 Η απαγωγή του Στρατηγού Κreipe ήταν το στόρι της ταινίας «Νight Ambush». / General Kreipe’s kidnapping was the story of the movie “Night Ambush”.
General Kreipe’s kidnapping has been described as the “most daring venture of World War II”. Major Patrick Leigh Fermor was awarded the Distinguished Service Order, and Captain William Stanley Moss the Military Cross. Winston Churchill sent them a congratulations letter. Kreipe was taken to London and from there to a prisoners’ camp in Canada where he remained until the end of the war. In Crete, the German reprisals were very hard – in August 1944, many villages where burned down and totally destroyed on General Müller’s orders, after his return as Occupation Commander of Crete. Mass executions were also carried out. After the war, both Fermor and Moss wrote their account of this adventure (“Abducting a General” and “Ill Met by Moonlight”). The latter became a bestseller in Britain, and a movie starring Dirk Bogarde as Fermor. However, the most interesting version of the story is not documented; the kidnapping became a legend, a memory, a song for the Cretans, and every inhabitant of the island felt that he had participated in Kreipe’s kidnapping in one way or another. So if any old person is asked now, he will reply proudly: “I was there too…”
made in crete T H E C R E TA N I D E N T I T Y
ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ Το ΑΝΕΚΟΡΑΜΑ συνεχίζει το αφιέρωμα στα προϊόντα, στις πρωτοβουλίες και στις καλλιτεχνικές δημιουργίες που προάγουν την Κρήτη, την παράδοσή της και τον πολιτιστικό και –κυρίως– ανθρώπινο πλούτο της. / ANEKORAMA magazine continues its tribute to the products, initiatives, and artistic creations that promote Crete’s tradition, its cultural, and –above all– its human wealth. CONCEPT AND IDEA BY IRINA SIMOS
2017 ANEKORAMA | 141
MIΝΟΕRA
ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΌ ΚΌΣΜΗΜΑ Παραδοσιακές δημιουργίες από ασήμι και επιχρυσωμένο μπρούντζο. / Traditional creations made of silver and gold-plated bronze.
Τ
142 | ANEKORAMA 2017
Ο Παναγιώτης Παπάζογλου εμπνέεται από τον κρητικό πολιτιστικό πλούτο. / Panagiotis Papazoglou is inspired by the Cretan cultural wealth.
JEWELRY is an emblem of
INFO MINOERA
+30 210 8077720 6948 070220 FB: Κρητικό Παραδοσιακό Κόσμημα Minoera www.minoera.com
cultural heritage and identity and Panagiotis Papazoglou contributes to the preservation and promotion of the Cretan cultural heritage. Inspired by the Cretan tradition, MINOERA collections of handmade jewelry are modern works of art, made of silver and gold-plated bronze. During the last ten years, MINOERA jewelry enriches traditional costumes, casual dresses, or evening gowns. Panagiotis Papazoglou, who has studied architectural drawing, declares: “Jewelry making is close to architecture. Personal inspiration, planning, rules, and structure are required. I search my themes in museums, private collections, and old photos”. Except for their impact on the online shopping, MINOERA jewels accompany the creations of wellknown fashion designers, like Lila Nova, as well as those of traditional costume makers.
BUSY BEE STUDIO
ο κόσμημα, πέρα από διακοσμητικό στοιχείο, είναι φορέας πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητας. Γοητευμένος από αυτό τον ισχυρό συμβολισμό, ο Παναγιώτης Παπάζογλου συμβάλλει με τον δικό του τρόπο στη διατήρηση και στην προώθηση της κρητικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι συλλογές χειροποίητων κοσμημάτων MINOERA (MINO από Μίνωας, ERA= εποχή) είναι εμπνευσμένες από τη μακραίωνη κρητική παράδοση και εντυπωσιάζουν με σύγχρονα έργα τέχνης από ασήμι και επιχρυσωμένο μπρούντζο. Στα 10 χρόνια παρουσίας στον χώρο, το κόσμημα ΜINOERA αγκαλιάζεται όχι μόνο από όσους θα εμπλουτίσουν μια παραδοσιακή φορεσιά, αλλά και από γυναίκες που θα το φορέσουν με ένα Τ-shirt ή μια βραδινή τουαλέτα. Με μακρινή καταγωγή από το νησί και λατρεία στην κρητική μουσική και τους χορούς, ο Παναγιώτης Παπάζογλου σπούδασε αρχιτεκτονικό σχέδιο, αλλά αξιοποίησε τις γνώσεις του αλλού: «Δεν απέχει και πολύ η κατασκευή κοσμημάτων από την αρχιτεκτονική. Υπάρχει προσωπική έμπνευση, σχεδιασμός, κανόνες, σύνθεση. Μουσεία, ιδιωτικές συλλογές και παλιές φωτογραφίες είναι για μένα οι πηγές έρευνας». Eκτός από τη μεγάλη απήχηση στην αγορά οn-line, τα ΜΙΝΟΕRΑ συνόδεψαν δημιουργίες γνωστών ατελιέ μόδας, όπως της Lila Nova, και εξαίρετων κατασκευαστών παραδοσιακής ενδυμασίας, όπως της Σταματίνας Μπογέα (βλ. φωτο). «Πιστεύω ότι το κόσμημα με παραδοσιακές αναφορές θα συνεχίσει να κατακτά Έλληνες και ξένους, ιδιαίτερα εκείνους που ταξιδεύουν για να γνωρίσουν από κοντά την Κρήτη».
2017 ANEKORAMA | 143
KURELU
Η ΜΟΝΤΈΡΝΑ ΥΦΑΝΤΙΚΉ ΤΈΧΝΗ Η Kurelu διοργανώνει σεμινάρια για πολλές τέχνες: υφαντική, μικροϋφαντική, κόσμημα, γλυπτική μαλλιού, πλέξιμο κ.ά. / Kurelu organizes seminars for various crafts: weaving, microweaving, jewelry, wool sculpture, knitting etc.
διάδρομο, αφού οι διαστάσεις φτάνουν έως τα 1.80 μ., με μήκος κατά βούληση. Ανάλαφρες τσάντες δίνουν μια έθνικ νότα στην εμφάνιση, ενώ απίθανες κουρτίνες με μεταξωτά νήματα από την Ινδία χαρίζουν χρώμα και φως στον χώρο. Οι πολύχρωμες κουρελούδες, που ξυπνούν μνήμες από εποχές ανεμελιάς, επανέρχονται δυναμικά, ανανεωμένες και υπέροχες με τις καινοτομίες της Kurelu. ANGELIKI Genitsaridou grew
Η Αγγελική Γενιτσαρίδου μάς ξανασυστήνει την παλιά αγαπημένη κουρελού. / Angeliki Genitsaridou brings back the dear old rag-carpet.
Μ
εγαλώνοντας σε ένα παραδοσιακό κρητικό σπίτι, με τη μαμά και τη γιαγιά της να υφαίνουν καθημερινά αριστουργήματα, η Αγγελική Γενιτσαρίδου έμαθε από παιδί την αξία του χειροποίητου. Έφυγε, σπούδασε διακόσμηση, εργάστηκε και έπειτα επέστρεψε στις ρίζες της. Σήμερα, είναι εκείνη που κάθεται στον αργαλειό και μεταμορφώνει την ταπεινή κουρελού σε ένα μοντέρνο διακοσμητικό και χρηστικό αντικείμενο, το οποίο
144 | ANEKORAMA 2017
δίνει χαρακτήρα στο σπίτι. Στο εργαστήρι της στον Πύργο Μονοφατσίου, στο Ηράκλειο, η Αγγελική εμπνέεται από τα χρώματα της φύσης, αξιοποιεί αναβαθμισμένα υλικά και, επιστρατεύοντας το ταλέντο της και τις γνώσεις που «κληρονόμησε», καταφέρνει οι δημιουργίες της να ταξιδεύουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στο www.kurelu.gr μπορεί κάποιος να παραγγείλει ένα μοναδικό υφαντό χαλί σε χρώματα και μέγεθος που προτιμάει, ξεχνώντας τον κλασικό
INFO KURELU
Αγγελική Γενιτσαρίδου / Angeliki Genitsaridou Πύργος Μονοφατσίου, Ηράκλειο Κρήτης / Pirgos Monofatsiou Heraklion, Crete +30 28930 23094, 6979 732924 www.kurelu.gr FB: kurelu.gr
up in a traditional Cretan home where her mother and grandmother weaved masterpieces every day. She studied decorative arts, worked as a decorator and, finally, she returned to her home. Today she sits at the loom and transforms humble rag-carpets into modern decorative objects. In her workshop, Angeliki, inspired by nature’s colors, summons up her talent and her “inherited” background knowledge and creates beautiful products that travel in Greece and abroad. Orders can be placed at www.kurelu.gr for unique woven carpets at the preferred length and colors (maximum width 1.80 m), light woven bags with an ethnic look, or beautiful curtains woven with silk rags from India which offer extra color and light to the room.
LOCAL PRODUCTS
DELIGHTS OF CRETE Τέσσερις ιστορικές εταιρείες της Κρήτης, σε μια συμμαχία που προωθεί τα τοπικά προϊόντα και εκτός συνόρων. / Four historic Cretan companies formed an alliance to promote local products abroad.
Τ
α κρητικά βασικά αγαθά –αλεύρι, ελαιόλαδο, χυμοί και γαλακτοκομικά– προωθούνται πέρα από τα όρια του νησιού και της χώρας, μέσα από την προσπάθεια τεσσάρων ιστορικών εταιρειών της Κρήτης, που ενώνουν τις δυνάμεις τους υπό την ομπρέλα της συμμαχίας Delights of Crete. Με όραμα να μεταλαμπαδεύσουν τις αξίες της κρητικής διατροφής και να γίνουν συνώνυμα των ποιοτικών κρητικών προϊόντων, έχουν ως αρχή τον σεβασμό στην παράδοση και στον άνθρωπο. Οι «ΜΥΛΟΙ ΚΡΗΤΗΣ» ξεκίνησαν την παραγωγή αλεύρων στη Σούδα το 1928 και βρίσκονται ανάμεσα στις μεγαλύτερες εταιρείες του κλά-
146 | ANEKORAMA 2017
δου στην Ελλάδα. Η ΑΒΕΑ ιδρύθηκε το 1889 στα Χανιά και είναι η αρχαιότερη ελληνική ελαιουργική βιομηχανία. Δραστηριοποιείται στην τυποποίηση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, στην παραγωγή και εμπορία σαπουνιών από λάδι ελιάς κ.α. Η ΒΙΟΧΥΜ, η πρώτη βιομηχανία εκχύμωσης στην Ελλάδα, ιδρύθηκε το 1956 στα Χανιά και είναι μία από τις ελάχιστες στη χώρα που μεταποιεί εσπεριδοειδή και παράλληλα τυποποιεί χυμούς. Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΚΡΗΤΗΣ παράγει και διαθέτει στην ελληνική αγορά τα υψηλής ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα «Βέρο Κρητικό». Το Delights of Crete στηρί-
INFO Η ΚΡΗΤΙΚΉ ΔΙΑΤΡΟΦΉ / THE CRETAN DIET Aναγνωρισμένη παγκοσμίως για τα πολλαπλά οφέλη υγείας, η κρητική διατροφή, πέρα από υγιεινή, αντιπροσωπεύει τον τρόπο ζωής του Κρητικού, συνυφασμένο με τον τόπο του, τα αγαθά του, την κουλτούρα και τις αξίες του. Recognized worldwide for its multiple health benefits, the Cretan diet, except for its hygienic advantages, is linked to the Cretan’s way of life, their homeland, their produce, their culture and their values.
ζει την πρωτογενή παραγωγή και συμβάλλει στην εξωστρέφεια των τοπικών επιχειρήσεων, προσφέροντας στον καταναλωτή τα κορυφαία προϊόντα του νησιού. UNDER the “Delights of Crete”
umbrella, four historic Cretan companies promote local basic products – flour, olive oil, juices, dairy products – abroad. Respecting the local traditions and their fellowmen, they intend to make known the Cretan Diet culture and the Cretan products’ high quality. “MILLS OF CRETE”, one of Greece’s biggest companies in this sector, began its operations in 1928. ABEA, founded in 1889 in Chania, is the oldest Greek olive oil industrial company, producing extra virgin olive oil, olive oil soaps etc. BIOXYM, the first juice producer in Greece, founded in 1956 in Chania, is one of the few Greek companies that processes citrus fruits and produces juices too. DAIRIES OF CRETE produces and distributes high quality dairy products under the “Vero Cretan” brand name.
C R E TA N F L AV O R S
βάση το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Κρήτης, μέλι Κρήτης και φυσικό χυμό πορτοκάλι. Ποιότητα, πίστη στην παράδοση και αγάπη για το αυθεντικό εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τα προϊόντα ΓΥΠΑΡΑΚΗ σε όλη τη διάρκεια της πορείας τους.
ΟΙ ΓΕΎΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΉΤΗΣ
Αυθεντικά αρτοσκευάσματα και τυροκομικά προϊόντα Γυπαράκη. / Genuine bakery products and cheese products Gyparaki.
Α
πό το 1985, στην Ασή Γωνιά Χανίων, στην Κρήτη, ξεκίνησε η παρασκευή των τυροκομικών προϊόντων ΓΥΠΑΣ. Ένα όραμα χρόνων, με πάθος και μεράκι, άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Τα ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΓΥΠΑΣ παρασκευάζονται αποκλειστικά με ντόπιο γάλα, πρόβειο και γίδινο, από ζώα που βόσκουν ελεύθερα. Η ξακουστή Γραβιέρα Κρήτης ΠΟΠ, το δροσερό ανθότυρο, η σουρωτή μυζήθρα κουρούπας, η ξινή μυζή-
148 | ANEKORAMA 2017
θρα και το ιδιαίτερο καυτερό μιτατοτύρι έχουν κατακτήσει με τη γεύση τους και τους πιο απαιτητικούς. Σαν φυσική συνέχεια, ήρθε το 1999 η δημιουργία των ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΑΡΤΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΓΥΠΑΡΑΚΗ, βασισμένων σε συνταγές του χθες και ζυμωμένων με αρωματικά βότανα Κρήτης. Ξεχωρίζουν για τη φρεσκάδα τους, τον αποκλειστικά παραδοσιακό τρόπο παρασκευής τους σε σύγχρονες εγκαταστάσεις και, κυρίως, για τις αγνές πρώτες ύλες τους, έχοντας ως
IN 1985 began the production
INFO ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΈΣ ΚΡΗΤΙΚΈΣ ΓΕΎΣΕΙΣ ΓΥΠΑΡΆΚΗ / TRADITIONAL CRETAN DELICACIES GYPARAKI Ασή Γωνιά, Χανιά / Asi Gonia, Chania +30 28310 82213 www.gyparaki.gr info@gyparaki.gr
of GYPAS cheese products, exclusively produced from local milk of sheep and goats grazing freely on the Cretan mountains. The famous PDO Cretan gruyere, cool anthotyro, souroti mizithra Kouroupas, xini mizithra, and spicy mitatotyri, are favored by the most demanding cheese lovers. In 1999, the creation of GYPARAKIS TRADITIONAL CRETAN BAKERY PRODUCTS followed, based on traditional recipes, and kneaded with aromatic Cretan herbs and other pure ingredients: extra virgin Cretan olive oil, Cretan honey, and natural orange juice.
SYN.KA SUPER MARKETS
ΣΤΑΘΕΡΈΣ ΑΞΊΕΣ
Η εξέλιξη του κρητικού συνεταιρισμού SYN.KA super markets, που έμεινε πιστός στις αρχές του από την ίδρυσή του έως σήμερα. / The evolution of the Cretan supermarket cooperative which always remained faithful to its principles. Η συνεχής ανάπτυξη του Συνεταιρισμού τον οδήγησε, το 2014, στην εξαγορά της αλυσίδας super market Βιδάλης και σε μια σημαντική επένδυση, που τον έβγαλε για πρώτη φορά εκτός Κρήτης. Έτσι, εδώ και 3 χρόνια λειτουργεί μέσω του νέου δικτύου Super Markets και Cash & Carry και σε 14 νέα σημεία, στην Τήνο, στην Πάρο, στη Νάξο, στην Κάλυμνο, στη Χίο, στη Σαντορίνη, στη Σύρο και στη Μήλο. IN 1979 the Cretan Consum-
Τ
ο 1979 ιδρύεται στα Χανιά ο Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Καταναλωτών Κρήτης, αποτελούμενος από 482 ιδρυτικά μέλη. Με σκοπό να αλλάξει την κατάσταση προς όφελος των καταναλωτών, προχώρησε στη δημιουργία ενός πρότυπου super market που θα λειτουργούσε με βάση τις αρχές του για την προστασία των καταναλωτών. Οι αρχές και οι αξίες που αποτέλεσαν τη βασική φιλοσοφία για τη μετέπειτα εξέλιξή του αποτυπώνονται σε τρία σημεία: Συνεταιρισμός: «Πιστεύουμε στη συλλογικότητα». Τοπικά προϊόντα: «Εκτιμάμε τα πολύτιμα δώρα του τόπου μας». Κοινωνική ευθύνη: «Στηρί-
150 | ANEKORAMA 2017
ζουμε τον συνάνθρωπό μας». Με αυτές ως βασικό όχημα, λειτούργησε το 1979 στην οδό Ν. Επισκόπου και Μίνωος, στην πόλη των Χανίων, το πρώτο κατάστημα Super Markets ΣΥΝ.ΚΑ, με επιφάνεια 150 τ.μ. και 6 εργαζομένους. Από τότε ακολούθησε μια συνεχής ανάπτυξη του Συνεταιρισμού, που επιτεύχθηκε κυρίως επειδή έμεινε πιστός στις βασικές αρχές και αξίες του, που μέσα στον χρόνο έγιναν όλο και πιο ισχυρές. Παράλληλα, συνδυάστηκαν με τις σύγχρονες αντιλήψεις της διοίκησης, που κατάφερε να δώσει ένα μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων αλυσίδων super markets, με αποτέλεσμα να κυριαρχήσει πρωτίστως στην αγορά των Χανίων και μετέπειτα όλης της Κρήτης.
INFO SYN.KA SUPER MARKETS
Τηλέφωνo χωρίς χρέωση / Free call phone 0800 1111 811 F: 28210-78688 www.synka-sm.gr info@synka-sm.gr
er Cooperative Store Ltd. was founded by 482 founding members. Aiming to bene-fit the consumers, it created a model supermarket dedicated to their protection. Its basic philosophy consisted of the following three principles: Cooperative: “We believe in the collective responsibility”. Local produce: “We appreciate our land’s valuable gifts”. Social Responsibility: “We support our fellow human beings”. Based on those principles, it opened the first SYN.KA. Supermarket store in Chania, in a 150 sq. m shop, with 6 employees, in 1979. Since then the Cooperative constantly evolved, always true to its basic principles and values. Its management applied modern ideas that provided a great competitive advantage compared to other supermarket chains so, finally, it dominated the Cretan market. In 2014, the Cooperation bought Vidalis supermarket chain, and for the first time it expanded to other islands.
Explore the island of treasures... Explore the island of hospitality...
Κισσάµου 55, 731 31 Χανιά, Κρήτη / Kissamou St., 731 31 Chania, Crete tel: +30 28210 92872-5 Fax: +30 28210 92876, 93023 email:reservations@akali-hotel.gr, www.akali-hotel.gr
THE BRONZE
ΣΎΓΧΡΟΝΑ – ΑΡΧΑΊΑ ΜΠΡΟΎΝΤΖΙΝΑ
INFO THE BRONZE
Κοκκίνη Χάνι, Ανώπολη, Ηράκλειο / Kokkini Hani, Anopoli, Heraklion +30 697 7 543383 www.thebronze.gr FB: The Bronze – Kelesis Yannis
Ο Γιάννης Κελεσής φτιάχνει μπρούντζινες μινιατούρες και κοσμήματα με τη θαυμαστή τεχνική των αρχαίων Ελλήνων. / Yannis Kelesis creates bronze miniatures and jewels using ancient Greek techniques.
Ξ
εκίνησε το 1964 με λιγοστά εργαλεία και πολλή αγάπη για το μέταλλο. Σήμερα, στο εργαστήριο του Γιάννη Κελεσή κατασκευάζονται χειροποίητα μπρούντζινα αγαλματίδια και έργα τέχνης με τη μέθοδο της χύτευσης. Όπως έφτιαχναν τα καλλιτεχνήματά τους οι αρχαίοι Έλληνες δηλαδή, τα οποία θαυμάζουμε στα μουσεία όλου του κόσμου. Η παράδοση που δημιούργησε συνεχίζεται και εξελίσσεται από τη δεύτερη γενιά με το ίδιο μεράκι, προσαρμοσμένη στο σήμερα. «Είναι μαγεία,
152 | ANEKORAMA 2017
ένα άψυχο κομμάτι μετάλλου να παίρνει μορφή, να αποκτά ψυχή και υπόσταση, να μεταλλάσσεται σε κάτι αξιοθαύμαστο» λέει ο Γιάννης Κελεσής. Θα συμφωνήσετε κι εσείς χαζεύοντας τη συλλογή μοντέρνας και αρχαιοελληνικής τέχνης, μινωικού πολιτισμού και κοσμημάτων της The Bronze, με μια επίσκεψη στο e-shop ή, καλύτερα, στο εργαστήριο, όπου θα σας προσφέρουν μια ρακή και θα σας ξεναγήσουν σε πανάρχαια μυστικά. Θυμηθείτε το όνομα για μοναδικά σουβενίρ σε τιμές εργαστηρίου και ειδικές παραγγελίες.
HE STARTED in 1964 and, to-
day, Yannis Kelesis produces handmade bronze works of art by casting, just like the ancient Greeks. His future successors evolve his craft with the same enthusiasm. “When you see an inanimate metal take shape and substance, and change into something admirable, it’s a miracle”, says Yannis. You will agree with him as you admire The Bronze’s collection of modern and ancient Greek art, Minoan era objects, and jewels at his e-shop, or, better, at his workshop where you will be introduced to ancient secrets, and you will be able to buy unique souvenirs at workshop prices, or place special orders.
Βιοτεχνία Παραδοσιακών Κρητικών Αρτοσκευασμάτων, ΓΥΠΑΡΑΚΗ
Τυροκομικά Προϊόντα Γύπας, ΑΦΟΙ ΓΥΠΑΡΗ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΓΥΠΑΡΑΚΗ / ΤRADITIONAL CRETAN DELICACIES GYPARAKI Ασή Γωνιά Χανίων Κρήτης / Asi Gonia, Chania, Crete/ +30 28310 82360 / www.gyparaki.gr
Παραδοσιακές Κρητικές Γεύσεις
GASTRONOMY
ΚΟΠΙΆΣΤΕ! Α Π ΟΛ ΑΥ Σ Τ Ι Κ Ή Κ Ρ Η Τ Ι Κ Ή ΚΟΥ Ζ Ί Ν Α
DELICIOUS CRETAN CUISINE Κορυφαία κρητικά προϊόντα, κέφι και έμπνευση μπαίνουν σοφά στο πιάτο και κλείνουν μέσα τους μυστικά μακροζωίας. Ανακαλύψτε τη διάσημη τοπική κουζίνα εν πλω ή σε αθηναϊκά εστιατόρια που μοσχοβολούν Κρήτη. / The superior Cretan ingredients contain the secret of longevity. Discover the famous local cuisine at sea, or in Athenian restaurants that serve delicious Cretan dishes. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΦΑΜΑΝΩΛΗΣ / GEORGE KALFAMANOLIS, ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΦΕΡΟΣ / GIANNIS SEFEROS
Η
κουζίνα της Κρήτης είναι ένας πανάρχαιος πολιτισμός που καθρεφτίζει τη φιλοσοφία των ανθρώπων της. Λιτή και πεντανόστιμη, βασίζεται στα αγαθά της φύσης και στην ανθρώπινη ευρηματικότητα, που μεταμορφώνει τα πιο απλά υλικά σε γαστρονομικές απολαύσεις. Από τη μινωική εποχή και τις επιρροές που δέχτηκε από τους κατά καιρούς εισβολείς μέχρι σήμερα, η κρητική κουζίνα προσάρμοσε στα μέτρα της κάποιες νέες συνήθειες, αλλά διατήρησε αναλλοίωτο τον χαρακτήρα που την έκανε παγκοσμίως γνωστή για τα οφέλη της. Είτε πιστά παραδοσιακοί είτε διακριτικά δημιουργικοί, οι Κρητικοί μαγειρεύουν ακόμη με φαντασία και μεράκι, γεμίζοντας το τραπέζι τους με πολλή αγάπη. Πάρτε μια γεύση μέσα από το νέο μενού των εστιατορίων à la carte στα πλοία της ΑNEK και σε αθηναϊκά εστιατόρια, που φέρνουν τη Μεγαλόνησο στο πιάτο.
154 | ANEKORAMA 2017
THE CRETAN CUISINE comes from a very ancient cul-
ture and reflects the philosophy of the island’s inhabitants. Simple but very tasty, it is based on natural ingredients and human creativity which convert the simplest ingredients into gourmet delights. Since the Minoan era and benefitting from the influence exerted to it by various invaders from time to time, Cretan cuisine perfectly adapted various new habits to its techniques but, at the same time, it did not change its character that made it famous worldwide for its great benefits to the human health. Regardless of whether they are fully traditional, or discreetly creative in their cooking, Cretans cook with imagination, skill and love. Taste the dishes included in the new menus of the à la carte restaurants on ANEK LINES ships, or in the Athenian restaurants that serve Cretan cuisine dishes.
INFO ΣΤΑΜΝΑΓΚΆΘΙ / Το πιο εκλεκτό άγριο χόρτο της Κρήτης, που το συναντάμε από τις κορυφές του Ψηλορείτη ως τις ακρογιαλιές. Οι ντόπιοι το προτιμούν ωμό με λαδολέμονο, αλλά και βραστό ή μαγειρεμένο με κρέας ή ψάρι. STAMNAGATHI (SPINY CHICORY) / Tasty Cretan wild herb that the locals serve uncooked with olive oil and lemon dressing, boiled, or cooked with meat or fish.
ΛΑΒΡΆΚΙ ΜΕ ΤΡΑΧΑΝΆ ΚΑΙ ΣΤΑΜΝΑΓΚΆΘΙ / SEA BASS WITH TRAHANAS AND STAMNAGATHI Οι Κρητικοί τιμούν τα αγαθά της θάλασσας με πολλούς τρόπους στην κουζίνα τους. Στο μενού της ΑΝΕΚ, το φιλέτο λαβράκι σιγομαγειρεύεται και σερβίρεται με σπυρωτό τραχανά. Ξεχωριστή θέση στο πιάτο κατέχει το περίφημο κρητικό σταμναγκάθι, ενώ μυρωδικά του αγρού αρωματίζουν μοναδικά κάθε μπουκιά. Cretans love sea food and they cook it in many ways. ANEK’s menu contains a sea bass fillet, slow cooked and served with fluffy trahanas (frumenty), Cretan stamnagathi, and wild herbs which add a unique aroma to this dish.
2017 ANEKORAMA | 155
GASTRONOMY
INFO ΣΚΙΟΥΦΙΧΤΆ / «Σκιουφιχτό» θα πει στριφτό. Όπως τα περισσότερα ζυμαρικά της Κρήτης, τα σκιουφιχτά δεν περιέχουν αυγό και χρειάζονται περισσότερο βράσιμο από άλλα φρέσκα ζυμαρικά. SKIOUFICHTA/ “Skioufichto” means twisted. It does not contain eggs like most Cretan pasta, and it must be boiled more than other fresh pasta.
ΣΚΙΟΥΦΙΧΤΆ ΜΕ ΚΙΜΆ ΚΑΙ ΜΟΣΧΟΚΆΡΥΔΟ / SKIOUFICHTA WITH MINCEMEAT AND NUTMEG Τα παραδοσιακά «στριφτά» ζυμαρικά με καβουρδισμένο κιμά «δένουν» ιδανικά με τη φρέσκια κρέμα γάλακτος και τα αρώματα του μοσχοκάρυδου, σε μια πιο εναλλακτική εκδοχή. Στην αυθεντική κρητική κουζίνα, αφού βράσουν, τα «λούζουν» με στακοβούτυρο και τα πασπαλίζουν με ξηρό ανθότυρο ή κρητικό κεφαλοτύρι. Skioufichta with seared mincemeat ideally blend with fresh whipping cream and the nutmeg aroma. In the Cretan cuisine, stakovoutyro (butter from milk of sheep and goat) is added to boiled skioufichta, which are then sprinkled with dried anthotyro (cream cheese) or kefalotiri (salty cheese).
156 | ANEKORAMA 2017
Κρήσσα Γη ΚΌΤΣΙ ΜΕ ΜΈΛΙ ΚΑΙ ΚΡΑΣΊ / HOCK COOKED WITH HONEY AND WINE
Κτήμα Seméli
Το χοιρινό αποτελεί αφορμή για μεγάλα κρητικά γλέντια τον χειμώνα (χοιροσφάγια), αλλά οι καλοφαγάδες το αναζητούν όλο τον χρόνο. Ο Δημήτρης Σκορδύλης ψήνει το κότσι σε χαμηλή φωτιά στον φούρνο για 6-7 ώρες, μέχρι να βγει λαχταριστά μελωμένο, με όψη, γεύση και αρώματα που χαρίζουν το μέλι, ο μαρουβάς, το σκόρδο και το δενδρολίβανο. In Crete, pork is served all year round. The hock is roasted in the oven at low temperature for 6-7 hours, smeared with honey and served tasty and fragrant due to the added honey, wine, garlic and rosemary.
KRISSA GI Αγ. Κωνσταντίνου 21, Μαρούσι / 21 Ag. Konstantinou St., Maroussi +30 210 8056666 www.krissagi.com
Για κάθε πιάτο υπάρχει ένα μπουκάλι του Κτήματος Seméli που θα ανεβάσει σε άλλα επίπεδα τη γαστριμαργική εμπειρία. Αetheria, Ορεινός Ήλιος Λευκός, Thea Μantinia, Nemea Grande Reserve, Sauvignon Blanc είναι μερικές μόνο από τις ετικέτες της κορυφαίας ελληνικής οινοποιητικής μονάδας που διαπρέπει από το 1979 και, με το σύγχρονο οινοποιείο της στον ποιοτικότερο αμπελώνα της Νεμέας, μαγεύει τους λάτρεις του καλού κρασιού σε Ελλάδα και εξωτερικό. Τα κρασιά Seméli βραβεύονται συστηματικά σε σημαντικούς διεθνείς διαγωνισμούς και αποσπούν επαίνους από καταξιωμένους κριτικούς. Φέτος, κατέγραψε ρεκόρ με 40 διακρίσεις σε 7 διεθνείς διαγωνισμούς για 9 ετικέτες. Aetheria, Oreinos Helios White, Thea Mantinia, Nemea Grande Reserve, Sauvignon Blanc are labels of Seméli Estate, the leading Greek winery. Its modern factory, situated in the qualitative vineyard of Nemea, fascinates Greek and international lovers of good wine. Seméli wines constantly win awards in major international competitions and collect lavish reviews by prestigious critics. This year, it has won 40 awards for 9 of its labels in 7 international competitions.
SEMELI ESTATE Πελοπόννησος: Κούτσι, Νεμέα / Peloponnisos: Koutsi, Nemea +30 27460 20360, 20361 Αθήνα: Μητροπόλεως 3 / Athens: 3 Mitropoleos St. +30 210 3256850 www.semeliwines.gr
INFO ΜΑΡΟΥΒΆΣ / MAROUVAS
Παραδοσιακό χανιώτικο κρασί με έντονη γεύση σημαίνει «παλαιωμένο» και ότι έχει παραμείνει στο βαρέλι τουλάχιστον 3 χρόνια. Παλιά, συνήθιζαν να θάβουν τα βαρέλια στο χώμα, για να τα ανοίξουν σε μια ειδική περίσταση, χρόνια μετά.
Traditional wine of Chania with intense flavor; it means “aged” and it has remained in a barrel at least 3 years. In the old days, they used to bury it in the ground and saving it for very special occasions many years after.
2017 ANEKORAMA | 157
GASTRONOMY
ΚΟΤΟΛΈΤΕΣ ΑΡΝΙΟΎ ΜΕ ΜΈΛΙ ΚΑΙ ΞΙΝΌΓΑΛΟ/ LAMB CHOPS WITH HONEY AND SOUR MILK Το αρνί και το κατσίκι της Κρήτης έχουν ξεχωριστή ποιότητα. Στο μενού της ΑΝΕΚ, το τρυφερό αρνάκι αρωματίζεται με φασκόμηλο, συνδυάζεται με λαχανικά της Μεσογείου και γαρνίρεται με παραδοσιακό ξινόγαλο, σε έναν εμπνευσμένο συνδυασμό με ντόπιο θυμαρίσιο μέλι. Συνοδεύεται με κυδωνάτες ψητές πατάτες. Cretan lamb and goat meat is delicious. In ANEK’s menu, sage is added to the tender lamb meat for its aroma; the dish is garnished with traditional sour milk and local thyme honey, and accompanied by potato wedges and vegetables.
158 | ANEKORAMA 2017
Κατσούρμπος ΜΑΓΓΊΡΙ ΜΕ ΚΌΚΟΡΑ / MAGGIRI WITH ROOSTER INFO
ΜΈΛΙ / Διάσημο από την αρχαιότητα, το κρητικό μέλι έχει ως κύριο συστατικό το τοπικό θυμάρι. Ξεχωρίζει για το άρωμα, τη γεύση και την παχύρρευστη υφή του, ενώ σε σχέση με άλλα αργεί πολύ να κρυσταλλώσει. HONEY / Cretan honey, famous since the antiquity, is a thyme honey. It stands out due to its aroma, flavor, and thickness, and it doesn’t crystallize as quickly as other types of honey.
Ζυμαρικό από την «cucina povera» της Κρήτης, το μαγγίρι φτιάχνεται με αλεύρι και νερό. Η Δέσποινα Λαμπράκη εξακολουθεί να βράζει τα μισά ζυμαρικά σε ζωμό κρέατος και να τηγανίζει τα υπόλοιπα σε κρητικό λάδι, συνδυάζοντας τραγανά και ζουμερά ζυμαρικά στο ίδιο πιάτο. Απίθανα με κοκκινιστό κόκορα, πασπαλισμένα με ξηρό ανθότυρο Ανωγείων. Maggiri is handmade pasta. Despina Lambraki boils half of it in meat broth, fries the rest in virgin Cretan olive oil, and serves crispy and juicy pasta with rooster cooked in tomato sauce, sprinkled with dried anthotyro.
INFO ΑΝΘΌΤΥΡΟΣ / ANTHOTYRO
KATSOURBOS Αμύντα 2, Παγκράτι / 2 Amynta St., Pagrati +30 210 7222167-8 www.katsourbos.gr
Φρέσκος και μαλακός ή ξηρός και ώριμος, ο ανθότυρος της Κρήτης θεωρείται ο καλύτερος της Ελλάδας. Παρασκευάζεται από τυρόγαλα με προσθήκη πρόβειου ή/και κατσικίσιου γάλακτος.
Fresh and soft, or dried and ripe, Cretan anthotyro made from tyrogala (whey) with the addition of sheep’s and/ or goat’s milk, is the best in Greece.
2017 ANEKORAMA | 159
Το Μικιό - Π. Φάληρο INFO
ΠΙΚΆΝΤΙΚΟ ΑΠΆΚΙ ΣΕ ΠΊΤΑ / SPICY APAKI IN PITA Το απάκι τσιγαρίζεται με κρεμμύδια και πιπεριές, «σβήνετα» με κρασί και ακολουθεί η φρεσκοτριμμένη ντομάτα. Σερβίρεται με γιαούρτι πάνω σε πίτα καλαμποκιού και συνοδεύει άριστα την τσικουδιά, που προσφέρουν στο φιλόξενο εστιατόριό τους ο Πέτρος και η Ελισάβετ. Αυθεντική συνταγή της συνονόματης Χανιώτισσας γιαγιάς Ελισάβετ. Apaki, a type of cured pork meat, is roasted with onions and peppers, wine and freshly grated tomato is added, and it is served with yoghurt on corn pita, alone with “tsikoudia” (grape-based spirit).
TO MIKIO – P. FALIRO Αγ. Αλεξάνδρου 58, Π. Φάληρο / 58 Ag. Alexandrou St., P. Faliro +30 215 550 9203, 694 6995740 FB: Το Μικιό Π. Φάληρο
ΛΕΜΟΝΌΦΥΛΛΑ/ Πλένουμε και στεγνώνουμε καλά, και τα σκορπίζουμε ανάμεσα στο έτοιμο καυτό κρέας, που το αφήνουμε σκεπασμένο, μέχρι να κρυώσει και να αρωματιστεί. Με λεμονόφυλλα αρωματίζουν και τα γλυκά καλιτσούνια. LEMON TREE LEAVES / Wash, dry and scatter the leaves on the hot cooked meat. Cover it until it gets cold; it will acquire a wonderful aroma. The same technique is used to scent sweet “kalitsounia”.
Τα Αχλάδια ΚΡΗΤΙΚΌ ΓΑΜΟΠΊΛΑΦΟ / GAMOPILAFO
INFO ΑΠΆΚΙ / APAKI
160 | ANEKORAMA 2017
Παραδοσιακό κρητικό κρέας από τρυφερό ψαρονέφρι, οπότε δεν έχει λίπος. Το απάκι μαρινάρεται 2 μέρες σε ξίδι ποιότητας και στη συνέχεια καπνίζεται σε κυπαρισσόξυλα. Μπαχαρικά και ντόπια βότανα ενισχύουν γεύση και αρώματα.
Apaki is pork tenderloin marinated for 2 days in premium quality vinegar and smoked on cypress tree wood. Spices and local herbs are added to enhance its taste and flavor.
Χαρακτηριστικό πιάτο της κρητικής κουζίνας, προσφέρεται σε γάμους –το ρύζι συμβολίζει τον πλούτο και την ευγονία– και σε μεγάλες γιορτές. Μεγάλης ηλικίας ζώα (ζυγούρι, γίδα) δίνουν τον νοστιμότερο ζωμό, ενώ το στακοβούτυρο στο τέλος απογειώνει τη γεύση. Το «σωστό» γαμοπίλαφο είναι κρεμώδες (βλ. ενετικό ριζότο), αλλά το ρύζι «κρατάει». Έχει όσο λεμόνι χρειάζεται, αλλά και βούτυρο, ώστε να μη γίνει πολύ λιπαρό ή νερόβραστο. This is a characteristic Cretan dish served in weddings – the rice symbolizes wealth and fertility – and in important feasts. The tastiest broth is obtained from older animals (hogget or goat) and the addition of stakovoutyro in the end makes the dish delicious. The right gamopilafo is creamy (like the Venetian risotto), with the correct quantity of lemon and butter so that it’s neither too greasy, nor tasteless.
Πασιφάη ΚΑΠΡΙΚΌ ΣΕ ΛΕΜΟΝΌΦΥΛΛΑ / KAPRIKO ON LEMON TREE LEAVES Το «καπρικό» (από τον «κάπρο», το αρσενικό γουρούνι) το σέρβιραν προπολεμικά στα καφενεία. Το μυστικό της «Πασιφάης» είναι το καλό κρέας, το οποίο τεμαχίζεται σε μεγάλα κομμάτια. Μέσα από μια απλή αλλά αριστοτεχνική τεχνική ψησίματος με αρκετά στάδια, καταλήγει ζουμερό, τραγανό και ροδοκκόκινο, με δροσερό λεμονάτο άρωμα. “Kapriko” (it derives from “kapros”, the boar) was served in coffee shops even before World War II. Pasifai uses excellent meat for this dish, cut in big chunks, skillfully roasted, and served as juicy, crispy, rosy meat with fresh lemon aroma.
PASIFAI Λαζαράκη 63, Γλυφάδα / 63 Lazaraki St., Glyfada +30 210 9944024 www.pasifai.gr
INFO
ΤΑ ACHLADIA Κωνσταντινουπόλεως 25, Αιγάλεω / 25 Konstantinoupoleos St., Egaleo +30 210 5986568 taaxladia.gr
ΣΤΑΚΟΒΟΎΤΥΡΟ / Μοναδική νοστιμιά, κάνει γκουρμέ ό,τι αγγίξει. Θεωρείται αναντικατάστατο στο γαμοπίλαφο. Το φτιάχουν συνήθως οι βοσκοί, με βασικό υλικό την τσίπα αιγοπρόβειου γάλακτος. STAKOVOUTYRO / A unique delicacy if you want to create gourmet dishes. It’s an irreplaceable ingredient of gamopilafo. Shepherds prepare it, basically using the crust of goat or sheep milk.
2017 ANEKORAMA | 161
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
162 | ANEKORAMA 2017
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α ANEK LINES
ΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΩΝ 50 ΧΡΌΝΩΝ 50-YEAR LANDMARKS
Τα μεγαλύτερα γεγονότα-σταθμοί στο θαυμαστό success story της πρώτης εταιρείας λαϊκής βάσης στην Ελλάδα. / See below the most important events-landmarks of the admirable success story of the first multi-shareholder company in Greece.
Από την ιστορική στιγμή που το πρώτο πλοίο της εταιρείας, το ΚΥΔΩΝ, κατέπλευσε στη Σούδα, το 1970, έως τον εντυπωσιακό στόλο που την απαρτίζει σήμερα και τις μεγάλες κατακτήσεις, η πορεία της ANEK LINES διαγράφηκε με τόλμη, μόχθο και επιμονή, αποτυπώνοντας την κρητική ψυχή. Η Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Κρήτης Α.Ε. ιδρύθηκε στις 10 Απριλίου του 1967 από μετόχους απλούς ανθρώπους της Μεγαλονήσου, που επιθυμούσαν καλύτερες υπηρεσίες στην ακτοπλοϊκή σύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Η ιδέα για τη δημιουργία μιας ναυτιλιακής εταιρείας λαϊκής συμμετοχής γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1966 –λίγες μέρες μετά το τραγικό ναυάγιο του «Ηράκλειον»– στο μυαλό του Κώστα Αρχοντάκη, επιθεωρητή συνεταιρισμών της Αγροτικής Τράπεζας τότε.
2017 ANEKORAMA | 163
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Το όραμα μιλούσε για μια εταιρεία στην οποία θα μπορούσε να συμμετάσχει όποιος το επιθυμούσε, η οποία θα επιδίωκε την αγορά και τη δρομολόγηση ενός καινούργιου επιβατηγού-οχηματαγωγού στη γραμμή Χανιά-Πειραιάς. Κάτι τέτοιο θα εξασφάλιζε μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων με καλύτερες συνθήκες, ενώ τα έσοδα από την εκμετάλλευση του πλοίου θα έμεναν στο νησί. Ο Ιωάννης Τζαμαριουδάκης, διάδοχος του Κ. Αρχοντάκη στην προεδρία του Συνδέσμου Διπλωματούχων Οικονομικών Επιστημών Χανίων και ο πρώτος με τον οποίο μοιράστηκε τις σκέψεις του, ανέλαβε να ενημερώσει και να κινητοποιήσει τα μέλη του ΣΔΟΕ, αλλά και την προβολή της ιδέας-πρότασης. «Η προσέλευση στην ιστορική εκείνη έκτακτη Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, την 19/12/66, ήταν καθολική και η συνεδρίαση συγκινητική. Η θέληση και η αποφασιστικότητα ΟΛΩΝ να αγωνισθούν και να προσφέρουν για την επιτυχία του οράματος αυτού θύμιζαν ατμόσφαιρα συγκέντρωσης επαναστατικής επιτροπής. Ο ιδεαλισμός στο αποκορύφωμά του» γράφει ο Ιωάννης Τζαμαριουδάκης στο «Ιστορικό της σύστασης της ΑΝΕΚ Α.Ε. και καθιέρωσης του θεσμού των εταιρειών ευρείας λαϊκής συμμετοχής». Η «Προσωρινή Επιτροπή Ιδρύσεως Ναυτικής Εταιρείας Κρήτης», που εξελέγη στις 21/12/66, όρισε πρόεδρο τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη, η συμβολή του οποίου ήταν καταλυτική. Με το ηθικό ανάστημα, την πλούσια και πρωτοποριακή κοινωνική δράση, τη φήμη και το κύρος που είχαν ξεπεράσει τα ευρωπαϊκά σύνορα, ήταν η «εγγύηση» που χρειαζόταν ο απλός κόσμος για να επενδύσει τις πενιχρές οικονομίες του και άνοιγε τις σημαντικότερες πόρτες. Όλοι συζητούσαν για «το καράβι που θα έβγαζε ο Δεσπότης με τους οικονομολόγους».
164 | ANEKORAMA 2017
From the historic moment when ANEK’s first ship, F/B KYDON, sailed in the port of Souda in 1970, to the Company’s current impressive fleet and its major achievements, ANEK LINES’ course was traced with boldness, hard work, and perseverance, just like the Cretan soul. The Shipping Company of Crete S.A. was founded on April 10, 1967; its shareholders mostly were plain Cretan people who craved for improved services in the shipping connection of Crete to the Greek mainland. The idea of the creation of a multi-shareholder shipping company was conceived in December 1966 – a few days after the tragic shipwreck of SS “Heraklion” – by Kostas Archontakis, Inspector of the Agricultural Cooperatives of the Agricultural Bank of Greece, then. His vision involved a company in which participation would be open to all the people. This company would purchase a newly constructed ferry boat, which would travel in the route ChaniaPiraeus, ensuring the safe transport of passengers and merchandise under better conditions than before, while the proceeds of the ship’s operation would remain in Crete. Archontakis shared his idea with Ioannis Tzamarioudakis who had succeeded him as Chairman of the Association of Financial Sciences Graduates (SDOE) in Chania. Tzamarioudakis assumed the responsibility to inform and motivate SDOE’s members regarding Archontakis’ plan. “There was universal attendance in this historic special General Assembly of the Association on December 19, 1966, and the meeting was dramatic. ALL participants were ready to struggle for the success of the plan, reminding of a revolutionary committee meeting. It was idealism at its best”, writes Tzamarioudakis in “The story of the founding of ANEK S.A. and the establishment of the institution of multi-shareholder companies with broad public participation”. The “Interim Committee for the Founding of the Shipping Company of Crete” which was elected
Τίτλος μετοχών της ΑΝΕΚ (1968). / ANEK share (1968).
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α «Η αίγλη που ασκούσε στον κόσμο, προπαντός της υπαίθρου και της μικρής οικονομικής επιφάνειας, ήταν κάτι το απερίγραπτο. Γριούλες και γέροντες ανέβαιναν τα σκαλοπάτια του μικρού, φτωχικού, γεμάτου βιβλία και παγωμένου –από την έλλειψη άλλης πηγής θέρμανσης, πέραν μιας μικροσκοπικής ηλεκτρικής σόμπας– γραφείου του ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΤΟΥΣ, για να του πουν πως δεν είχαν χρήματα, αλλά πούλησαν μια πατανία (κουβέρτα) ή μια κατσίκα για να αγοράσουν μια μετοχή». Οι πρώτες εγγραφές στο μετοχικό κεφάλαιο της υπό ίδρυση εταιρείας έγιναν στις 30/12/66. Στον πρώτο μήνα οι εγγραφές έφτασαν τις 18.000 μετοχές περίπου, δηλαδή το 36% του αρχικού στόχου για το ύψος του μετοχικού κεφαλαίου. Έως τις 31/3/1967, που έληξε η προθεσμία, οι εγγραφές απέφεραν το μυθικό για εκείνη την εποχή ποσό των 89.200.000 δραχμών, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία. Αξιοσημείωτο είναι ότι η Επιτροπή είχε προβλέψει όρο στις «δηλώσεις καταθέσεων» που διασφάλιζε την επιστροφή των χρημάτων στους καταθέτες, μαζί με τους τόκους, εάν μέσα σε 6 μήνες δεν είχε συσταθεί νομίμως η εταιρεία, ενώ –σε μια πρωτοφανή συμφωνία στα τραπεζικά χρονικά– πέτυχε οι τράπεζες να δέχονται τις καταθέσεις εγγραφής χωρίς την καταβολή οποιασδήποτε προμηθείας και, επιπλέον, να απολαμβάνουν τόκο καταθέσεων Ταμιευτηρίου.
«Η επιτυχία του θεσμού που καθιερωνόταν, οι “εταιρείες ευρείας λαϊκής συμμετοχής ή εταιρείες λαϊκής βάσεως”, θα αποδείκνυε ότι ο λαός μπορεί να πάρει τις τύχες της οικονομίας του τόπου του στα χέρια του. Η ηθική ευθύνη, τεράστια. Αν η προσπάθεια αποτύγχανε, ο κόσμος θα απογοητευόταν, για άλλη μία φορά, και δύσκολα θα αποτολμούσε κανένας στο μέλλον να επιχειρήσει κάτι παρόμοιο» καταγράφει ο Ιωάννης Τζαμαριουδάκης. Σήμερα, τα πενήντα επιτυχημένα χρόνια της ΑΝΕΚ LINES επιβεβαιώνουν ότι, με τη συλλογική προσπάθεια και τη συνεργασία, μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και αυτό που μοιάζει ακατόρθωτο. Ακολουθώντας τις επιταγές των καιρών, η ΑΝΕΚ LINES εξακολουθεί να πρωτοπορεί και να εκφράζει την κρητική ψυχή, με πλώρη πάντα το μέλλον.
166 | ANEKORAMA 2017
on December 21, 1966, appointed as Chairman the Reverend Irineos Galanakis, Bishop of Kissamos and Selino, whose contribution was decisive. His moral stature, his rich and avantgarde social activities, his fame and prestige had surpassed the European borders, and constituted the “guarantee” required by the people who wanted to invest their meager savings whereas, thanks to him, the Founding Committee had immediate access to decision making Μια μεγάλη συναυλία για τη σπουδαία επέτειο της ΑΝΕΚ LINES. / A big gig centers and could carry will celebrate ANEK’s anniversary. through its activities faster and more effectively. All the people in Crete talked about “the ship that the Bishop and the economists would bring”. “The Bishop’s prestige mobilized mostly the people in the countryside, who had less economic capacity. Old men and women used to visit the small, humble, full of books, but cold – due to the lack of central heating – office of THEIR BISHOP to inform him that they sold a blanket or a goat to buy one share”. The first subscriptions for the new company’s capital began on December 30, 1966, and lasted three months. In the first month, subscriptions reached 18,000 shares, 36% of the initial target of the share capital. When the process was completed, on March 31, 1967, the subscriptions to the new company’s share capital had reached the legendary for that time sum of 89.2 million drachmas, exceeding all expectations. It is worth mentioning that the Committee had included a special term in the “Bank Deposit Statements” that ensured the return of the money invested to the depositors plus the corresponding interest, if the company would not be legally founded within six months. Also, it had concluded an unprecedented agreement with the Banks: the Banks accepted the subscription deposits without collection of commissions and, furthermore, the deposits were entitled to a savings bank interest. “The success of the new institution of “multishareholder company” would prove that the people could take the fate of their economy in their hands. The moral responsibility was huge. If the effort would fail, people would be disappointed and it would be difficult to try something similar in the near future”, writes Ioannis Tzamarioudakis. Today, ANEK LINES’ 50 successful years confirm that even impossible acts can be achieved by collective effort and cooperation. Following the needs of the present times, ANEK continues to innovate and express the Cretan soul, always sailing towards the future.
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Το 1970 το ΚΥΔΩΝ μετέφερε 1.500 επιβάτες και ήταν το οχήματα. Μέχρι τότε τα πλοία φόρτωναν τα Ι.Χ. στο κατάστρωμα
1973
H ΑΝΕΚ επεκτείνεται και στη γραμμή Ηράκλειο-Πειραιάς με τα Ε/Γ-Ο/Γ ΚΑΝΤIΑ και ΡΕΘΥΜΝΟ. Πρόκειται για τα πρώτα πλοία της ελληνικής ναυτιλίας που ήταν από κατασκευή ferry boats, με 2 μηχανές, 2 προπέλες και 2 τιμόνια. Δεν ήταν δηλαδή γκαζάδικα ή αντιτορπιλικά, όπως τα παλαιότερα. ANEK covered the HeraklionPiraeus route with F/B’s CANDIA and RETHYMNO, the first vessels in Greece specifically constructed as ferry boats with 2 engines, 2 propellers, and 2 rudders; these ships were not converted destroyers or tankers, i.e. much older ships.
1970
9 Σεπτεμβρίου 1970: Το Ε/Γ-Ο/Γ ΚΥΔΩΝ καταπλέει στο λιμάνι της Σούδας και η ΑΝΕΚ κερδίζει την εμπιστοσύνη όλων. Διαθέτοντας τα πιο εξελιγμένα συστήματα πυρόσβεσης και σωστικών, καθώς και μηχανή 5.500 ίππων, ταξίδευε με 14 μίλια την ώρα. Το ταξίδι από τον Πειραιά στα Χανιά διαρκούσε τότε 12 ώρες. September 9, 1970: F/B KYDON arrived in Souda port. Ιt had superior firefighting and safety equipment, a 5,500 HP engine, and traveled at a speed of 14 miles/hour. The trip Piraeus-Chania lasted 12 hours.
168 | ANEKORAMA 2017
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
μοναδικό πλοίο που διέθετε υπόγειο γκαράζ για 140 ιδιωτικά με βίτσι, και δεν χωρούσαν πάνω από 10-15 αυτοκίνητα.
1978
Η Εταιρεία αποκτά το Ε/Γ-Ο/Γ ΚΡΗΤΗ. Τα καθημερινά δρομολόγια της ΑΝΕΚ είναι γεγονός, συνδέοντας και τα δύο βασικά λιμάνια της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Το ΚΡΗΤΗ είναι το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα πλοίο της χώρας. The company acquires F/B KRITI. By now ANEK’s daily routes are established and they connect Crete’s two basic ports to the Greek mainland. Also F/B KRITI is the country’s biggest vessel.
2017 ANEKORAMA | 169
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
1987
Ο στόλος ενισχύεται με ό,τι πιο σύγχρονο, το Ε/Γ-Ο/Γ ΑΠΤΕΡΑ, στη γραμμή Χανιά-Πειραιάς, το πρώτο ελληνικό πλοίο με κυλιόμενη σκάλα και χωρητικότητα 70 φορτηγά και 150 Ι.Χ. Παράλληλα, εξελίχθηκε και ο κλάδος των μεταφορών. ANEK acquired the most contemporary vessel of that time, the F/B APTERA, the first Greek ship with an escalator and a capacity of 70 trucks and 150 cars, which traveled on the ChaniaPiraeus route. As the company expanded, the transports sector grew too.
Με τον στόλο της η ΑΝΕΚ στήριξε τους παραγωγούς, συνέβαλε στην προώθηση των προϊόντων τους και τους έδωσε τη δυνατότητα να τα εξάγουν στην Ευρώπη.
1989 Ξεκινούν τα δρομολόγια Πάτρα-Ιταλία. Τα πλοία Ε/Γ-Ο/Γ ΛΙΣΣΟΣ και ΛΑΤΩ εισέρχονται δυναμικά στους θαλάσσιους δρόμους της Αδριατικής, δημιουργώντας νέες προοπτικές στη γραμμή Πάτρα-Ανκόνα. Με τα πλοία αυτά δόθηκαν «φτερά» στις κρητικές εξαγωγές.
170 | ANEKORAMA 2017
ANEK LINES’ routes from Patra to Italy begin. F/Bs LISSOS and LATO dynamically start to sail in the Adriatic Sea corridor, creating new perspectives for the route PatraAncona. Those two ships greatly assisted the Cretan producers and enhanced the Cretan exports.
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Το ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, η ναυαρχίδα της ΑΝΕΚ, είναι ένα από τα της Μεσογείου. Διαθέτει 4 κύριες μηχανές, 12 καταστρώματα
1992
Δρομολογείται στη γραμμή Βορείου Ιταλίας το Ε/Γ-Ο/Γ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, η ναυαρχίδα της ΑΝΕΚ, το μεγαλύτερο και πολυτελέστερο πλοίο της Μεσογείου. Ακολουθείται στα ίδια δρομολόγια από το Ε/Γ-Ο/Γ TAΛΩΣ.
F/B EL. VENIZELOS, ANEK’s flagship, the biggest and most sumptuous ship in the Mediterranean Sea, sails on the route to North Italy and F/B TALOS follows the same route.
172 | ANEKORAMA 2017
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
μεγαλύτερα και πολυτελέστερα επιβατηγά οχηματαγωγά πλοία και τα πιο σύγχρονα μέσα πλοήγησης.
1997
Δρομολογούνται τα ΚΡΗΤΗ Ι και ΚΡΗΤΗ ΙΙ στη γραμμή ΠάτραΑνκόνα. Οι καμπίνες διαθέτουν ιδιωτικό μπάνιο, τηλέφωνο και έγχρωμη τηλεόραση, και είναι αλεξίηχες. Μεταξύ άλλων, τα πλοία διαθέτουν και πισίνα.
KRITI I and KRITI II start to travel on the Patra-Ancona route. Their soundproof cabins contain private bathrooms, telephones, and color TV. The ships have swimming pools too.
1998
Η ΑΝΕΚ χαράσσει μια νέα πορεία, με αγορές νέων πλοίων και την εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Δρομολογείται το ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ στη γραμμή Βορείου Ιταλίας. ANEK dynamically enters a new era through the purchase of new ships and its listing on the Athens Stock Exchange. At the same time F/B SOPHOCLES VENIZELOS starts to travel on the route to North Italy.
2017 ANEKORAMA | 173
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
1999
Στον στόλο της ΑΝΕΚ εντάσσονται τα Ε/Γ-Ο/Γ ΠΡΕΒΕΛΗΣ και ΑΡΚΑΔΙ, από συγχώνευση της Ρεθυμνιακής. Το όνομα του πρώτου προέρχεται από την ιστορική Ι.Μ. Πρέβελη, στον νομό Ρεθύμνης.
F/Bs PREVELIS and ARKADI are integrated in ANEK’s fleet after ANEK’s merger with Rethymniaki Shipping Co. Prevelis was named after the historic Preveli monastery.
Το H/S/F OLYMPIC CHAMPION, όταν εντάχθηκε το 2000 στη εκτός από υπερσύγχρονο και πολυτελές, κατέκτησε και τον τίτλο
2000 Δρομολογούνται το Ε/Γ-Ο/Γ ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ, στη γραμμή Βορείου Ιταλίας, και το νεότευκτο H/S/F OLYMPIC CHAMPION στη γραμμή Πάτρα-Ανκόνα. Το τελευταίο, εκτός από υπερσύγχρονο και πολυτελές, κατέκτησε τον τίτλο του γρηγορότερου πλοίου στην Αδριατική.
F/B LEFKA ORI travels on the route to North Italy, and the newly constructed H/S/F OLYMPIC CHAMPION on the route Patra-Ancona. The latter was modern, sumptuous, and the fastest ship in the Adriatic Sea.
174 | ANEKORAMA 2017
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
2001
Δρομολογείται το δεύτερο νεότευκτο H/S/F HELLENIC SPIRIT στη γραμμή Βορείου Ιταλίας. Το «αδελφό» πλοίο του, OLYMPIC CHAMPION, είναι ένα θαύμα της σύγχρονης τεχνολογίας, από πλευράς αυτοματισμού, άνεσης και ταχύτητας.
2005
Newly constructed H/S/F HELLENIC SPIRIT also travels to North Italy. The automatic systems, the comfort and speed of its “fraternal” ship, OLYMPIC CHAMPION, are superb.
Η γραμμή της Βορείου Ιταλίας εξελίσσεται με τη νέα γραμμή Πάτρα-Βενετία. Η ανέγερση του κτιρίου της ΑΝΕΚ και η μεταφορά των διοικητικών υπηρεσιών της σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στα Χανιά αναβαθμίζουν το κύρος και τις παρεχόμενες υπηρεσίες της. The connection to North Italy evolves with the new route PatraVenice. The construction of ANEK LINES’ privately owned main offices is completed and its administration is moved to its private facilities in Chania, upgrading its prestige and the services rendered by ANEK LINES.
γραμμή Πάτρα-Ανκόνα, άλλαξε τα δεδομένα, αφού, του γρηγορότερου πλοίου που διέσχιζε την Αδριατική.
anekor ama
#16
ΚαλοΚα ΙρΙ sum mer
gre k sume mer
dr traevaeml discov er
ΚαλοΚα ΙρΙ
Your free copy
δωρεαν
τευχος / your free
copy
ΔιαΔρο μυςτικ μες, γευςεις α, high lights,
2015
2007
Εγκαινιάζεται το υπερσύγχρονο κτίριο της ΑΝΕΚ στον Πειραιά, όπου στεγάζονται οι διευθύνσεις εμπορικής εκμετάλλευσης και τεχνικών υπηρεσιών και το κεντρικό πρακτορείο Πειραιά. Κυκλοφορεί το εταιρικό περιοδικό ANEKORAMA.
- summer 2015
ANEK’s modern, privately owned building n Piraeus where the commercial department, the technical department and the central agency of Piraeus are accommodated, is inaugurated. The corporate magazine ANEKORAMA is published.
2017 ANEKORAMA | 175
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Τον Δεκέμβριο του 2008 η ΑΝΕΚ βραβεύτηκε ως «Η Καλύτερη στο πλαίσιο της απονομής των 5th Greek Shipping Awards,
2008
Δρομολογούνται το Ε/Γ-Ο/Γ ΠΡΕΒΕΛΗΣ στη γραμμή ΠειραιάςΠάρος-Νάξος-Ίος-Σαντορίνη, το Ε/Γ-Ο/Γ ΛΙΣΣΟΣ στη γραμμή Πειραιάς-Χίος-Μυτιλήνη και η κορωνίδα του στόλου της ΑΝΕΚ, το Ε/Γ-Ο/Γ ΕΛΥΡΟΣ, στη γραμμή Πειραιάς-Χανιά, αναβαθμίζοντας την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. F/B PREVELIS travels on the route Piraeus-Paros-Naxos-Ios-Santorini, F/B LISSOS on the route PiraeusChios-Mytilini, and F/B ELYROS, the best vessel of ANEK’s fleet, sails on the route Piraeus-Chania, greatly upgrading the connection of Crete with mainland Greece.
2010
Η ΑΝΕΚ αναδεικνύεται «Κορυφαία Ακτοπλοϊκή Εταιρεία Εσωτερικού-Εξωτερικού 2009» στα Βραβεία Κοινού, που διοργάνωσε το διεθνώς αναγνωρισμένο ταξιδιωτικό περιοδικό «Condé Nast Traveler». Ιδρύεται η θυγατρική ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ Α.Ε.
176 | ANEKORAMA 2017
ANEK was awarded for its services by the internationally famous travel magazine Condé Nast Traveler as “Top Passenger Line Domestic – International of 2009” and ANEK’s subsidiary, AIGAION PELAGOS S.A., is founded.
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Εταιρεία της Χρονιάς για την Επιβατηγό Ναυτιλία», που διοργάνωσε η διεθνούς κύρους εφημερίδα «Lloyd’s List».
2009
Η ΑΝΕΚ κατακτά το «Βραβείο Καλύτερης Μετασκευής» για το Ε/ΓΟ/Γ ΕΛΥΡΟΣ. Την ίδια χρονιά το «Βραβείο Ναυτικός της Χρονιάς» απονέμεται σε δύο καπετάνιους της ΑΝΕΚ από τα Greek Shipping Awards της «Lloyd’s List». ANEK wins the “Best Ship Conversion Award” for F/B ELYROS. In the same year, two ANEK LINES captains are voted “Seafarer of the Year” at the Greek Shipping Awards, hosted by “Lloyd’s List”.
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
2011
Ξεκινά η κοινοπραξία ANEK και ATTICA Συμμετοχών Α.Ε., με την εκτέλεση δρομολογίων στην Αδριατική και στη γραμμή ΠειραιάςΗράκλειο. Απονέμεται στην ΑΝΕΚ το «Βραβείο Φιλίας Κίνας-Ελλάδας» για τη μεταφορά 13.000 Κινέζων από την εμπόλεμη Λιβύη.
C R E D I T F O R P H O T O S A N D I L L U S T R AT I O N S
ANEK’s joint service agreement with ATTICA GROUP begins with routes in the Adriatic Sea and the route Piraeus-Heraklion. ANEK receives the Chinese-Greek Friendship Award for the evacuation of more than 13,000 Chinese citizens from the Libyan war zone.
2017 ANEKORAMA | 177
ΤΑ Ο Ρ Ό Σ Η Μ Α
Η ANEK κατέκτησε το «3ο Βραβείο Ανάκαμψης Αποτελεσμάτων» στα Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα» το 2017. Ήταν η μόνη ακτοπλοϊκή εταιρεία που διακρίθηκε.
2015
Δρομολογείται το πλήρως ανακαινισμένο Ε/Γ-Ο/Γ ΚΥΔΩΝ στις γραμμές Κρήτης. Πλήρως αυτοματοποιημένο, διαθέτει 2 κύριες μηχανές και τα πιο σύγχρονα μέσα ασφαλούς πλοήγησης, ενώ είναι το μοναδικό πλοίο της γραμμής ΒενετίαΗγουμενίτσα-Κέρκυρα-Πάτρα που βραβεύτηκε από τη Γερμανική Λέσχη Αυτοκινητιστών ADAC.
The renovated F/B KYDON, the unique ship on the route VeniceIgoumenitsa-Corfu-Patra awarded by the German Automobile Club, ADAC, fully automated, with 2 main engines and contemporary equipment of safe navigation sails on the routes to Crete.
2012
Δημιουργείται το ANEK Smart Bonus Program, ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα επιβράβευσης επιβατών, που προσφέρει στα μέλη του εκπτώσεις, δωρεάν εισιτήρια και αποκλειστικά προνόμια. The company offers to its passengers the ANEK Smart Bonus Program, an innovative loyalty program that rewards its members with discounts, free tickets and other exclusive privileges.
2016
Μία ακόμη σημαντική διάκριση της ΑΝΕΚ LINES, που επιλέγεται ως «Εθνικός Πρωταθλητής» στα European Business Awards 2016/2017 ανάμεσα σε 33.000 επιχειρήσεις από 34 ευρωπαϊκές χώρες.
178 | ANEKORAMA 2017
Another important distinction for ANEK LINES, which has been named “National Champion” at the European Business Awards 2016/17, among 33,000 companies operating in 34 European countries.
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
ANEKORAMA #19
#GREECE #CRETE #TRAVEL_GUIDE #ADDRESS_BOOK #HOLIDAYS
50 ΕΚΔΟΣΗ EDITION
2017
ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΕΚ
C E LE B R ATI N G 50 YEARS
BEST
ΔΩΡΕΑΝ ΤΕΥΧΟΣ / YOUR FREE COPY
CHANIA TIPS
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ - SUMMER 2017