Giyera Patani

N alalapit na naman ang sagupaan ng dalawang

hukbong magtatagisan ng kanilang lakas, galing at istratehiya.

(Sundan sa p.6)

Alinsunod sa Memorandum Order No.32 ng Commission on Higher Education (CHED) na nilagdaan ni Chair Patricia Licuanan noong ika-30 ng Setyembre 2010, simula sa taong pang-akademya 2012-2013 ay lilimitahan na ang mga kolehiyo at unibersidad sa pag-o-offer ng mga kursong tulad ng Nursing, Teacher Education, Information Technology, Business Administration at Hotel and Restaurant Management. Sakop ng moratorium na ito ang mga State Universities and Colleges (SUCs), Local Universities and Colleges (LUCs) at private Higher Education Institutions (HEIs).

Ayon kay CHED Executive Director Julito Vitriolo, dumarami ang kolehiyo at unibersidad na nag-o-offer ng mga nasabing kurso ngunit kumakaunti ang mga nagsisipagtapos ng may katangiang kailangan at natatanggap sa trabaho.

Ang kakayahan ng mga nagsipagtapos

Isa sa mga qualifications ng mga graduates ang board examinations. Ayon sa Professional Regulatory Commission (PRC), makikita ang mababang performance ng mga graduates sa resulta ng Licensure Examinations for Teachers (LET) at nursing board exam. Batay sa talaan ng PRC ngayong taon, 78,513 nursing graduates ang kumuha ng board examination at 37,513 examinees ang pawang nakapasa.

Katulad ng sa nursing board, mababa rin ang kabuuang porsyento ng mga graduates na pumasa sa LET. Mayroong 33,023 examinees sa Elementary Education subalit 5,221 lamang ang nakapasa. 29,267 examinees naman sa Secondary Education at 7,690 ang bilang ng mga pasado na kung susumahin ay nasa 26.80% lamang.

Dahil sa ebalwasyong ito, minabuti ng CHED na maglabas

ng memorandum na maglilimita sa mga eskwelahang magbubukas pa lamang ng 5-year courses. Naglalayon din itong patibayin ang mga nasabing kurso upang mas paramihin pa ang mga qualified graduates.

Masasabing hindi naman apektado ang ating kolehiyo sa ini-labas na moratorium. Sa katunayan, tumaas pa nga ang passing rate ng CoEd-BulSU sa nagdaang LET noong Setyembre 2011. Nakamit natin ang kabuuang passing rate na 28.25% sa Elementary Education at 36.73% naman sa Secondary Education.

“Hindi naman tayo apektado ng moratorium. Ang apektado lang nito ay ‘yung mga schools na magbubukas pa lang ng ganoong courses at saka may mga LET passers tayo,” patunay ni Dr. Luzviminda F. Tantoco, Dean ng kolehiyo.

Ang kurso at ang bilang ng pangangailangan

Ayon sa Department of Education (DepEd), mula taong 2011-2012 ay mangangailangan ng 101,612 na guro sa bansa ngunit dahil sa kaunting bilang ng mga kumukuha ng LET at sa kabuuang bilang lamang ng passers sa bansa na 22.68% sa Elementary Education at 31.45% sa Secondary Education, kaunti lang ang pumupuno sa mga bakanteng slots ng mga guro sa pampubliko at pribadong paaralan. Ito ang dahilan kung bakit naghahanap na lamang ng ibang mapapasukang trabaho ang mga graduates at nagkakaroon ng job mismatch.

Kasali sa issue ang sinasabing job mismatch dahil sa pagdami ng mga mag-aaral na kumukuha ng mga kursong kakaunti naman ang employment opportunities. Kaya naman ayon sa Department of Labor and Employment (DOLE), ang

gobyerno ay dapat na magpokus sa mga kurso na siguradong may mapapasukang trabaho.

Maraming graduates ang nakararanas ngayon ng job mismatch, maaaring dahil sa kakulangan ng kwalipikasyon sa kursong kanilang natapos at sa papasukan nilang trabaho kaya naman napupunta sila sa mga trabahong lihis sa kanilang field of expertise.

Isa rin sa nasabing dahilan ng job mismatch ay ang umusbong na mga call center companies. Napakaraming propesyonal, nakapagtapos man o hindi ang naaakit na maging call center agents, dahil sa kompensasyong in-o-offer ng mga Business Processing Outsourcing (BPO) companies. Hindi rin naman kasi kailangan na nakapagtapos ng kolehiyo para matanggap sa trabahong ito. Ang importante ay mahusay sa pagsasalita ng wikang Ingles. Kung kaya naman ilan din sa mga graduates ang nahuhumaling na pumasok sa ganitong trabaho.

Sources: *Philippine Daily Inquirer 11/12/2010 *Manila Bulletin 05/27/2011

Jonico S. Sarcia

Volume 15 No.1

Hinirang na bagong Assistant Dean ng Kolehiyo ng Edukasyon si Prof. Belarmino S. Cruz sa bisa ng Office Order No. 44, Series of 2011 noong ika- 19 ng Disyembre, 2011. Ito ay kaugnay ng pagreretiro ni Dr. Marlene D. Castillo, dating katuwang na dekana.

“We felt that he is qualified because he performs right, laging very satisfactory ang kanyang performance rating at consistent. And he is performing well today,” ani Dr. Mariano C. de Jesus, pangulo ng Bulacan State University (BulSU).

Ang aplikasyon para sa bagong Assistant Dean ay binuksan para sa buong unibersidad at hindi lang sa mga guro ng Kolehiyo ng Edukasyon. At sa pagkakataong ito, si Cruz lang ang nagpasa ng letter of intent. Dagdag pa ng pangulo... (sundan sa p.2)

Photo from The Office of the Chairman of Student Teaching

Bagong Assistant Dean itinalaga

CSE gears for Election 2012

As the Student Government (SG) election approaches, the Commission on Student Election (CSE) prepares.

CSE gets ready for the upcoming election on February 23, 2012, 8am-4pm. The preparatory measures cover the filing of Certificate of Candidacy (CoC) of students aspiring for position which was from January 26 until February 6. After the last day of filing, campaign period automatically started on February 8 and ended on February 17. Also, CSE organized allcandidate meet on February 7 in the Activity Center for both parties to present their candidates and platforms. The newly revised Election code of the Bulacan State University Student Government was explained for the candidates to abide by.

There will also be a meeting de avance on February 21 at 3pm at the Heroes Park.

“We’re here on the planning stage, to calendar everything, to organize the dates and to revise the constitution

Mayel Anne S. Araneta

because last year’s election used 2008’s election code and it was only given two years to be revised.

It aims to modify or update the present election, marami kasing scenarios na ‘di naa-anticipate. Second is outsourcing. Well, budget is given by the SG but election materials like ballots still have to be produced to supplement the existing ones. For rooms [where voting will be held], we have already chosen where. And for tally sheets, we have to reprint new ones because we have new set of candidates,” said Mr. Joseph Roy Celestino, adviser of CSE, regarding the preparation.

CSE consists of studentcommissioners from each College capable of the position recommended by the dean. The recommended commissioners should not have failing marks and any political affiliations. CSE commissioners’ task is to check the background of the students who filed their candidacy to avoid nuisance candidate.

They are also in-charge of organizing and securing election paraphernalia to ensure a clean election.

Senador Kim, nagbitiw sa SG

Sa isang bukas na liham isinaad ni Kim Cathleen Mercado-Santos ang kaniyang pagbibitiw bilang senador ng Supreme Student Council (SSC) ng Student Government (SG) noong Enero 9, 2012. Matatandaang nanguna siya sa halalan bilang senador noong 2011 sa ilalim ng Partido Pagkakaisa ng Demokratikong Mag-aaral (PDM).

“Paulit-ulit kong binanggit noong panahon ng kampanya na ako ay magbibitiw sa tungkulin sa pagkakataong hindi ko magagampanan ang mga platapormang aking ipinangako,” ani MercadoSantos sa unang bahagi ng kaniyang liham. Ang kabiguan ng kaniyang mga ipinangako ay dahil na rin umano sa hindi pagsuporta ng ilang tao sa SG na siya namang patuloy na pinabubulaanan ni Brian Kristoffer Carpio, pangulo ng SSC. Nakasaad din sa kaniyang liham ang kaniyang pagpapakasal bilang isa pang dahilan ng kaniyang pagbibitiw.

“Hindi naman na shocking sa amin,” ani Carpio, pangulo ng SG. “Actually, expected [na] namin kasi nga yung rumors mula noong, I think October pa - I’m not sure with the date - October or November, marami nang nagsasabi sa amin

E*Circle Extends a Hand Arriane M. De Villa and Alexis Julie V. Nirza

E*Circle, the Society of English Majoring Students, commenced an outreach program on January 21, 2012 at Brgy. Sto. Niño, Hagonoy, Bulacan.

The main goal of the organization is to show that they are not just into academics but also, they are concern to the less fortunate citizens outside the school. “Sinuggest ng YEABulacan (Youth Empowerment and Advancement of Bulacan) Hagonoy Chapter, kasi super affected daw ‘yun ng Bagyong Pedring,” added E*Circle Vice President Vinnie Erica Tapang when asked why the organization chose the said barangay for the project.

Prior to the activity, the officers of the organization chose 60 families who will be the main beneficiaries of the E*Circle Helping Hand project. The program started by telling a story to children ages two and above. At the same time, the parents participated in the game Pinoy Henyo, in which winners received grocery items as prizes. Then, the children were provided with snacks and drinks.

More games followed, like paper dance joined by the children and the members

of the organization, and cheese ring relays. They were given school supplies as their reward. A raffle draw for the bags of rice completed the program.

The chosen barangay was happy for being the beneficiary of the program. “S’yempre masaya kami, dahil isa kami sa binigyan… ng kaligayahan…,” stated Mrs. Ana G. Nietes, a mother-leader of the barangay. There were some problems faced during the program though.

“Nainip ‘yung mga tao,” Nietes shared. In addition to this, Tapang

admitted that there was a miscommunication in the division of labors among the officers. “Nakipag-participate lahat (English major sections) except sa isang section,” E*Circle Vice President added.

Overall, both E*Circle and the residents of the barangay were satisfied with the result of the project. “The mother-leaders who were there were so glad. They are encouraging us to do the same activity next year,” said Dr. Liwayway G. Galingan, E*Circle Adviser.

Photo by E*Circle

Wilfredo R. Quiambao

na si Kim [Mercado-Santos] daw ay nag-resign na from SG. Na in-announce daw niya sa classroom niya na siya ay nag-resign [na].

Ibinahagi rin ni Carpio ang magiging hakbang ng SG sa pagbibitiw na ito. Aniya hindi na magkakaroon ng kapalit sa pwesto si Mercado-Santos dahil matatapos na ang termino nito at nakasaad ito sa konstitusyon ng SG. Taliwas sa kaniyang pahayag, nakasaad sa Article X, Sec. 1, Par. 3 ng SG Constitution, “The vacancies in the Senatorial position shall be replaced through a special election where the CSE code shall govern.”

Ayon naman kay G. Joseph Roy Celestino, tagapayo ng Commission on Student Elections (CSE), nakasaad sa Article IV, Sec. 1 ng Revised Election Code of the Bulacan State University Student Government (BulSU-SG) na naaprubahan nito lamang Enero 12, 2012 na hindi na magkakaroon pa ng isang special election sa loob ng anim na buwan bago ang petsa ng susunod na eleksyon. Nangangahulugan na ang pagbibitiw ni Mercado-Santos ay hindi saklaw ng pagkakaroon ng isang special election.

Matatandaan na noong 2009 nagbitiw si Niño Carlo Bautista bilang pangalawang pangulo ng SG matapos ang halos limang buwang panunungkulan. Pinalitan siya ni Troy Bel Cabrera na isang senador at siyang Majority Floor Leader ng Supreme Student Council (SSC). Dahil dito, nabakante ang isang pwesto ng senador at walang nangyaring anumang aksyon upang punan ito.

Bagong Assistant... (mula p.1)

...subok na ang kakayahan ni Cruz dahil sa tagal niya sa serbisyo.

Nagsimula siya bilang guro sa Laboratory High School (LHS), naging professorial lecturer sa Graduate School, humawak ng mga professional subjects at naging Student Teaching Supervisor ng kolehiyo.

Bilang katuwang ng dekana sa ating kolehiyo, malaking gampanin ang kanyang kahaharapin. “Alam naman na niya ‘yung kanyang mga duties, obligations and functions, siyempre kasama na ‘yun sa office order na binibigay; katulad sa ‘min, ‘yun ang sinusunod namin,” paliwanag ni Dean Luzviminda F. Tantoco.

Dahil si Cruz ay opisyal nang katuwang na dekano, si Dr. Renato DL. Godoy ang pumalit sa kanya bilang chairman ng Bachelor of Secondary Education. Si Cruz ay nag-oopisina sa kwarto sa tapat ng tanggapan ng dekana dahil na rin sa sarili niyang kagustuhan. Habang si Dr. Castillo naman ay patuloy na nagtuturo ng 18 units bilang part-time faculty ng kolehiyo.

Everything was almost perfect until that hot pandesal hung in mid air one post Christmas morning of 2003.

It was an ordinary day because Christmas has just left the atmosphere. And although it was Christmas the last night, my mother and I had the usual pandesal-dairy cream tandem for breakfast. We did not have any leftover of last night’s event because we were not used to preparing food for Christmas Eve. And so we quietly ate until my mother dropped a bomb. Yes, you’ve read that correctly. She dropped a bomb that subtly started with a question.

“Anak, pa’no kung malaman mong may ibang pamilya si papa?” I just shrugged. As a 9-year old who doesn’t know how complicated that was, I answered that maybe I would accept the family and not hold grudge against my father. Not long after I answered, she said that it’s true. That my father has another family or we are the ‘other’ family, rather. I was about to continue eating my pandesal when that registered to me. And that’s it, the story of why the hot pandesal hung in mid air.

After that big bang, everything has changed. I was elementary then and was consistent on being the top one in class but that year, I became the 2nd honor. My mother said that maybe I took the revelation seriously. I became very secretive of what I feel. There were times when I don’t really mean to cry but my tears betrayed me. I guess those tears expressed my sentiments about my father not knowing the things I like, him not seeing me grow, him not being with us every day. I tried to ignore the truth whenever he comes home to visit us. I acted normal but deep in me, I know something has changed in the way I treat him. To add insult to injury, I’ve learned that I have an elder sister aside from the elder brothers.

I had the chance to have a glimpse of her and I saw how different our lives were.

She has what I don’t have—a complete family. Without wanting to, I felt second best.

The following years were years of proving myself. I did everything that I know would make him proud. I studied hard to give back his effort of sending me to school. Years of hardship paid off, graduation day came and I was awarded as the class valedictorian. I thought I made him proud for he congratulated me for my achievements but he commented that my valedictory speech was not that good although some of my classmates’ parents said that they were touched in the way I delivered it. Yes, he was there. He managed to attend my graduation and stayed

for not more than an hour. But once again, I felt second best.

Many birthdays, Christmases, and new years have passed and I began to stop wishing for moments I can no longer have. I trained myself to get used to my father’s absence. He used to spoil me. He used to give me everything I want but when I learned the truth, I withdrawn myself from being a spoiled brat. I became less demanding. I felt like I don’t deserve all the things that he’s giving me. That I don’t have the right to ask for more than what he can give. In those simple ways, I know he wants to make me feel complete somehow, that’s his only way to show his divided love. Gradually, I became contented of the kind of set-up we have.

I have endured ten long years of keeping the truth. There are still times of questioning the kind of situation I have but then again, no one can undo the past.

And so I have learned to laugh on the irony of everything. It’s the easiest way to be brave and been the best resort. I got used to the pain. I got used to the tiring situation of having a father now and not having one tomorrow. I have endured ten years. I could endure more.

Some more months and my elder sister, who still doesn’t know my existence, will finally step on stage to receive the diploma she worked hard for 4 years. As much as I wanted to be part of her success, I know I can’t be. While she approaches her college finish line, here I am, still struggling to run as fast as I can to finish my course. Second best again? Hm, maybe.

Perhaps the best lesson that I have learned in all of these experiences is that I am no second best, really. No one is.

We all have our own battles to endure. We may trip, tumble, or fall a lot of times, but in the end we will still emerge as the winner, the only best. As for my father, well, things are still uncertain. But one thing I know I am sure of, time will come that I will be his second best—no more.

Patapos na naman ang isang termino. Nalalapit na muli ang bagong simula—simulang maaaring magdulot ng mas mainam na pagbabago. Eleksyon na naman. Panahon ng panliligaw ng mga partidong nais makamit ang matamis na oo ng bawat estudyante. Ang mga botong magsisilbing hatol kung nakapasa ba o hindi ang mga kandidato sa pagsubok ng kampanya na kaakibat ng panliligaw o pan-liligaw.

Habang lumalaon, tila hindi na pumapatok ang ginagawang panliligaw ng magkabilang partido. Isang malinaw na patunay nito ang voter’s turn out. Sa eleksyon, ang kandidatong may pinakamaraming boto ang s’yang mauupo sa pwesto. Ngunit sa BulSU, kadalasan ang pinakamaraming boto ay hindi tunay na kumakatawan sa mga estudyante. Noong nakaraang eleksyon, sa 24,415 na estudyante ng unibersidad ay 9,059 o 37.10% lamang ang bumoto. Hindi maaaring ipagmalaki ng mga opisyal ang kanilang mga pagkapanalo. Ni hindi nila maaaring angkinin na iniluklok sila ng masang estudyante kung wala pa sa 40% ng mga botante ang bumoto sa kanila. Hindi biro ang ganitong sitwasyon lalo na sa isang State University tulad ng BulSU. Ngunit ito ay nagpapatuloy, kung hindi man ay lumalala.

Patuloy pa rin ngang may tumutugon sa hamon ng eleksyon. Patuloy na may mga kandidatong inilalabas ang magkabilang partido upang humarap at ligawan ang mga botante. Iba’t ibang mukha ngunit pare-pareho at lumang problema ang nais solusyunan gamit ang paulit-ulit ding pangako, pangakong madalas ay hindi nagkakaroon ng katuparan. Dala ang kanilang gasgas nang plataporma ay nag-iikot ang nga kandidato upang ligawan ang bawat klase ng estudyante ng unibersidad. Ngunit tila yata wala nang karisma ang mga mabubulaklak na salitang binibitiwan nila. Dahilan upang ang mga estudyante ay mawalan ng interes bumoto.

Hindi nga masasabing matagumpay ang isang eleksyon kung wala ang mga botanteng nililigawan, mga botanteng kung minsan ay may pakialam ngunit kadalasan ay wala. Kapansin-pansin ang tatlong klase ng mga estudyante sa panahon ng eleksyon sa BulSU. Una ay ang mga estudyante na umaasa pa rin sa mga panagakong pagabago ng mga kandidato, ikalawa ay ang mga tila napagod na sa pakikinig sa mga paulit-ulit na pangako kaya’t wala nang pakialam, at ang huli’y mga estudyanteng pihikan, mahirap ligawan, wala umanong mapili sa mga kandidato kaya’t hindi bumoboto.

Bakit hindi na lang kaya sila ang tumakbo? Baka nasa kanila pala ang katangian ng lider na nais nilang mahalal. Maraming reklamo ang maaari sanang matugunan kung gagamitin lamang nila ang karapatang bumoto. Tatlong klase ng botante ngunit pare-parehong gustong makaranas ng pagbabago.

Hindi naman mapasusubalian ang paghahandang ginagawa ng mga namamahala sa eleksyon. Patunay ang istriktong deadline na ibinigay nila sa mga nais kumandidato sa kanilang pagsusumite ng Certificate of Candidacy (CoC) at ang paghahanda sa mga parapernalya at mga silid na gagamitin sa eleksyon. Ngunit hindi roon nagtatapos ang kanilang tungkulin. Higit sa mga konkretong paghahandang ito ay pangangilangan ng tamang promosyon upang maging malawakan ang eleksyong magaganap. Kung magkakaroon lamang sana ng sapat na edukasyon patungkol sa eleksyon at bibigyan ito ng prayoridad, tiyak na tataas ang voter’s turn out.

Imbis na pagpapaalam kung kailan at saan magaganap ang botohan, mas dapat pagtuunan ng pansin ang pagpapaintindi sa mga estudyante ng kahalagahan ng pagboto at ng pagiging responsableng botante. Huwag sanang isabay ang eleksyon sa iba pang aktibidad upang hindi mahati ang atensyon ng mga estudyante sa pagboto. Nararapat lamang na magtalaga ng percentage ng voter’s turn out na dapat abutin upang mas maisulong ang pangkalahatang pagboto at maging puspusan ang pangangampanya ng bawat kandidato upang masiguro na ang mauupo sa pwesto ay ang siyang tunay na iniluklok ng masang estudyante. Ang hindi pag-abot sa percentage na ito ay maaaring deklarasyon ng failure of election.

Dahil muli, hindi biro ang ganitong pangyayari. Ang isang boto ay may dalang pagbabago—pagbabagong hindi magaganap kung ito ay nakakulong sa sistemang hindi nagtataguyod sa responsableng pagboto. Higit saan pa man, sa paaralan dapat matutuhan ang kahalagahan ng isang boto upang sa paglabas ng mga estudyante sa unibersidad ay magamit nila ang kaalamang ito. Hindi na sila basta-basta sasagot ng oo sa mga panliligaw o panli-ligaw ng mga kandidato at magiging responsableng mamamayan na may pakialam.

The Mentors’ Journal A.Y. 2011-2012 Jonard M. Calma - Editor-in-Chief Mercy C. Morales - Associate Editor Kim Cathleen Mercado-Santos - Managing Editor for Administration and Finance Wilfredo R. Quiambao - News Editor Mark Jayson V. Bautista - Features Editor Aurelio Q. Moquiring, Jr. - Graphics Editor Staff Writers

Lorenzo C. Aguilar, Mayel Anne S. Araneta,

Dyan Grace O. Crespo, Paul Christian L. Cruz,

Arriane M. de Villa, Loreta A. dela Cruz

Danica April M. Isla, Mary Emanuelle E. Miranda,

Alexis Julie V. Nirza, Rachelle D.L. Ricio,

Jonico S. Sarcia, Quenny T. Valerio Layout Artists

Jonard M. Calma, Jayvie S. Aboyme,

Jervie P. Anicete, Diana Rose R. Cabigao Graphic Arstists Photojournalist

Margie L. Estrella Ma. Elena G. Coronel

Aileen A. Mendoza Adviser: Dr. Avelina M. Aquino Like us on Facebook, The Mentors’ Journal.

Even teachers have their own stories to tell. This space is open to all who wish to express thoughts, feelings and views about issues may they be related or not to their respective profession.

Prof. Angel S. Recto, PhB, ThB, EdM, PhD

Malalim na ang gabi. Gising ka pa. Nasa dimensiyon ka na naman ng ilusyon. Ilusyong mahalin at magmahal ng isang indibidwal na hindi tiyak ang pinanggalingan, mithiin at patutunguhan… sa dulo ay panghihinayang, kabiguan, ang luha.

Masarap ang pakiramdam ng isang indibidwal na nagmamahal at minamahal maging ito man ay panandalian lamang dahil bihira ang reel-asyong nagtatagal.

Ang reel-asyong Pinoy commitment at compatibility ng ay merong tatlong antas (ma- isang reel-asyon, bagkus simbuyo pabata o mapa-matanda): at silakbo ng emosyon ang nangiatraksyong sekswal o pagka- ngibabaw sa isa’t isa. Para bang libog, pagka-gusto/pagka-awa hindi ka mapakali kapag hindi mo at pagmamahal. siya makita kahit isang beses sa

Atraksyong sekswal isang araw man lamang. Kahit ‘text o pagkalibog (sexual attrac- message,’ pwede na. Mga katation) ang una at karaniwang ngiang pisikal na ‘malakas ang datantas na nadarama ng isang ing’ ang karaniwang nakakatawagindibidwal kapag natawag ang pansin para magkaroon ng agarang pansin para sa isang pakikipag atraksyong-sekswal ang isang lareel-asyon. Walang sapat na laki sa babae o bise bersa tulad ng katibayan at batayan ang kasa- malaking boobs, flawless na kutis, bihang “love at first sight,” sa manipis na labi, makapal na mukha, halip “libog at first sight.” Ang macho, tsinito o kaya’y may dimple pagkabighani ng isang indibid- (sa puwet). wal sa opposite o same sex ay Ito ang nagsisilbing turnudyok ng atraksyong sekswal o ing point o “ikutan” (rotunda) libog na nararamdaman. Labis para sa isang maselang desisyon ang pagnanais ng guy, girl o gay kung ipagpapatuloy ng dalawa na malaman ang pangalan (sa ang reel-asyon (tanggap man ng anumang paraan), numero ng lipunan o hindi) na kanilang sinimutelepono at address, matunton lan. Namamayani ang atraksyongang inuuwian at tinatambayan. sekswal sa pagitan ng magka reelIto ang antas ng pakikiramda- asyon sa mga unang araw, linggo man ng isa’t isa kung kailan at o buwan ng relasyon kaya wala pa paano maho-hook ang pros- ito sa “ikutan” ng pagpapasya. Ang pect upang “makontrol” ang tanging umiiral sa damdamin ng umuusbong na kalayaan sa pa- bawat isa ay pagsaluhan ang kalikikipagkaibigan at relasyon sa gayahan saan mang dako at ano iba. Nabubuo sa antas na ito mang paraan. Subalit, ang libog ay ang pagka-egoistic ng isang in- lumilipas na siyang naghahatid ng dibidwal na walang ibang iniisip pagbabago sa damdamin at isipan kundi ang kanyang pansariling ng isang indibidwal. Paano kung kaligayahan at kasiyahan. ma-“untog” at magising sa tunay

Karaniwan, hindi pinag- na buhay at mga pagpapahalaga uusapan sa sitwasyong ito ang ang ka-reel-asyon mo at magbago?

Tatlong taon na ko sa kolehiyo. At sa loob ng anim na sem na ‘yon samu’t saring mga guro na ang nakilala at nakasalamuha ko. Bata man o may edad, baguhan man o beterano na, seksi o mataba, instructor man o professor, lahat sila kinapupulutan ko ng mga aral. Sa mga aral, ‘di ko lang tinutukoy ang mga concept at theories ng pagtuturo at ng major kong English language. Binibigyan ko rin ng pansin ang mga lesson na magagamit ko sa tunay na buhay sa sandaling ma’am na ang tawag sa akin ng mga high school student, sabi nga authentic situations.

Pangkaraniwan lang sa buhay BulSUan ang mga sumusunod na senaryo. At malamang hindi lang ako ang meron ng ganitong karanasan.

1. Sa pagtuturo, hindi mawawa- sa grade na nakuha mo bukas netbook la ang feedback. Kailangang ap- n’yang ipapaliwanag kung bakit. Ipapapropriate ang mga comment na kita pa n’ya ang computation sa excel binibigay sa mga estudyante worksheet. Kaya sa huli, masasabi mo para maprotektahan ang ego na lang “Ah, gano’n po ba…” nila. Kaya naman tuwang-tuwa LESSON LEARNED: Keep a clear record ako sa naging teacher ko na of the class. Be ready to show it and exbongga magbigay ng feed- plain when needed. back. Talagang ginaganahan ako mag-perform sa klase n’ya. 3. Marami nang seasoned teachers Ikaw ba naman ang sabihan sa CoEd. ‘Yon bang ilang beses nang ng “Perfect! A+.” Tapos ‘pag nakatanggap ng Loyalty Award ‘pag ‘di maganda, talagang sinasabi Foundation Week ng BulSU. At minsan n’ya. Nahihimok ang lahat na na kong nagkaro’n ng teacher na kabigawin ang best nila. Pero no’ng lang sa kanila. Kabisado na n’ya halos kuhanan na ng class card, laglag ‘yong tinuturo n’ya at ‘di na matitinag. ang pa-nga at luha namin. Kasi At s’yempre ‘di na maiwasan ang pagnaman kasing layo ng SM San kakalimot. May pagkakataon na nauulit Fernando sa BulSU ang maga- ‘yong galit n’ya; nalilimutan na pinagaliganda n’yang comment sa tan na n’ya kami nakaraan sa pareho grades na binigay n’ya. Umasa ring dahilan. Madalas nagtatanong pa lang kami, as in. s’ya kung saan na kami natapos.

LESSON LEARNED: Feedback LESSON LEARNED: Make a calendar of given to students should reflect activities done every class session. on their grades.

4. Parte na ng classroom management 2. Meron akong naging klase ang pagdidisiplina sa mga estudyante. na halos puro intellectual dis- ‘Yong teacher ko na-master na yata cussions lang. Kailangang mag- ‘yon. Talaga namang behave na behave participate at mag-recite. Napi- ako sa oras n’ya. Mahigpit s’ya at istrikto piga talaga utak ko sa tuwing na parang s’ya ang tatay ko. Ramdam may meeting do’n. Tapos ‘yong ko na para sa ikabubuti ko ‘yong ginaexam, midterms at finals, puro gawa n’ya. At higit sa lahat, sinusunod situational. Critical thinking. n’ya ang mga batas s’ya man o hindi Mataas ang standards ng teach- ang gumawa. er kong ‘yon. Hirap abutin. Sa LESSON LEARNED: Rules are made to madaling sabi, effort makaku- be obeyed by everyone. ha ng mataas na marka. Ang maganda do’n, ‘pag duda ka 5. Dapat maiugnay ng guro a mga lek-

Matanggap mo kaya ang kanyang magiging desisyon?

Marami ang nagiging biktima ng kabiguan, kalungkutan, pagdurusa at kamatayan sa antas na ito ng pagpapasya. Iba’t ibang ilusyon ang nadarama at nakikita.

Kaya, unti-unting nabubuo sa sitwasyong ito ang kompromiso dahil sa awa na humahantong sa untiunting pagkagusto sa ka-relasyon.

Kung walang “sabit” ang isa’t isa at nagpasyang ipagpatuloy ang sinimulan habang buhay, isang magandang simula para sa inaasam na pagsasama. Subalit kung parehong may “sabit” at responsibilidad ang magkarelasyon at nagpasyang ituloy ang sinimulang ugnayan, tiyakin lamang na mapaninindigan ng bawat isa ang ano mang kahihinatnan ng naturang reel-asyon at desisyon nang walang maaagrabyado at masasaktang panig.

Ang pagmamahal ay makikita lamang sa panahon ng matinding pagsubok ng buhay.

Ang sabihing I love you ay napakadali subalit hindi sapat na batayan ang ipadinig lamang ang mga kataga, bagkus kailangan ng pagsa-

sakatuparan ng salita. Ang totoong pagmamahal ay marunong maghintay ng tamang panahon (hindi pagkakataon), hindi ikinukulong ang kalayaan ng minamahal na makihalubilo sa iba, may kakayahang umunawa sa mga pagkakataon at sitwasyong mahirap tanggapin at unawain, marunong rumespeto sa desisyon ng ka-reel-asyon, naglaan ng espasyo sa isa’t isa sa lahat ng pagkakataon, at handang magparaya sa panig ng katwiran.

Kaya mahalagang sanayin ng sinumang indibidwal ang sarili na maging mapagparaya sa mga bagay at tao na kinatatakutang mawala. Sa huli, maiisip mo rin na ikaw ay nakikipag-ulayaw sa ilusyon ng espasyo at panahon hic et nunc.

syon sa tunay na buhay para makita ng mga estudyante ang kahalagahan ng mga ito. Kaya naman hindi pumapalya ‘yong isa kong guro sa paggawa no’n.

Kaso sa sobrang real ng situation, nararamdaman ko na ang mga angst n’ya sa buhay. Na pati mga problema n’ya sa bahay, sa asawa n’ya at sa trabaho at sa mga co-teacher n’ya ay naikwento na n’ya sa klase. Negative vibes!

LESSON LEARNED: Draw a demarcation line between personal and professional life.

ko s’ya pa ang galit. Defense mechanism siguro. Minsan, inabutan kami ni teacher na pauwi na. Nakuha pa n’yang sabihin na ang bilis daw namin magdesisyong umalis samantalang dalawang oras na namin s’yang hinihintay. ‘Pag sinuswerte, ‘di talaga s’ya darating.

Tapos no’ng kuhanan ng card, buong araw namin s’yang hinintay para lang malaman na bukas na namin makukuha ‘yong class cards namin. Oh punctuality!

LESSON LEARNED: Value time, especially others’.

6. Baw ako sa isa kong teacher. Marami na s’yang napa-publish na mga research. Meron pa ngang pang-international. Nakapagtataka nga at ‘di s’ya gumagawa ng libro. Hindi rin n’ya kami nire-require bumili ng kahit anong aklat.

‘Yong tipong mapipilitan kaming bumili kasi do’n nakasalalay kung papasa kami o hindi. Hindi. Nagpe-prescribe lang s’ya ng ilang references para makasabay kami sa kanya. Minsan, nagbibigay s’ya ng handouts for free! Kahit gano’n, magaan n’yang naituturo ang major subject namin. Marami akong natutuhan sa kan’ya at gusto ko pang matuto.

LESSON LEARNED: Book is not the only means to teaching and learning. Be resourceful.

8. Kapag guro ka, dapat mahaba ang pasensya. Hindi dapat idamay ang mga estudyante sa init ng ulo. Sabi nga, iwanan sa labas ng pinto ng classroom ang lahat ng problema mo. Hindi ko talaga malilimutan ‘yong teacher kong mahaba ang pisi. Kahit riot na kami sa klase, hihinga lang s’ya ng malalim saka mahinahong magsasalita para palalmahin kami. Hindi ko s’ya nakitang sumigaw o nagalit para lang disiplinahin kami.

LESSON LEARNED: Always hold your temper.

7. May 15-minute rule sa BulSU. ‘Pag hindi dumating ang teacher sa tamang oras nang walang pasabi, pwede nang umalis after 15 minutes. Pero sa mga naranasan ko, madalas nagiging 30 minute-rule ‘yon hanggang mahigit isang oras. Tapos pagdating ng teacher

Sir Angel is a faculty of the College of Social Sciences and Philosophy. He teaches Philosophy, Psychology and Humanities. He is also a member of National Book Development Board. Sir Recto can be seen frequently in the CoEd or Graduate School Library.

Hindi sapat ang espasyo sa papel para isa-isahin ko ang lahat ng mga aral na natututuhan ko sa mga guro ko, naging at magiging. At hanggang sa huling araw ng pananatili ko sa BulSU, may matutuhan ako sa kanila. Tulad ko, hindi perpekto ang mga guro. Kaya pinupulot ko ang tama at mapapakinabangan at dinededma ang hindi. At least, dahil sa kanila ay lumilinaw ang ideya ko sa kung anong klase ng guro ang gusto kong maging.

Lumaki akong hindi malapit ang loob sa daddy ko. Naaalala ko pa rin hanggang sa ngayon ang pananakit na ginawa niya sa akin noong bata pa ako na naging dahilan ng pagkawala ng tiwala ko sa sarili. Nakahiligan niya ang pag-inom, dala na rin ng pambubuyo sa kaniya ng kaniyang mga kaibigan. Halos araw-araw ay naging ganoon ang kaniyang ginagawa. Inom dito, inom doon. Hindi ko man lang makuha ang pag-aalala ng isang magulang dahil pagdating niya sa bahay ay pagtulog na lang ang kaniyang gagawin.

Hindi naman siya ga- tubo at linya ng kuryente. Pero hindi na noon noong nasa kinder ako. natupad ‘yun dahil sa isang pangyayari.

Hindi pa siya pala-inom at pala- Na-stroke siya. Makailang beses na rin gala kung saan-saan. Nagla- siyang na-mild stroke pero noong Dislaro pa kami at bumibiyahe sa yembre 2009, naparalisa ang kanang Bataan para magbakasyon sa bahagi ng kaniyang katawan. mga lolo at lola ko. Ngunit bigla Mahirap ang mga panahong nalang naging alak ang pampali- inaalagaan ko siya dahil ako at ang mapas oras niya. Marahil dahil sa tandang dalaga kong tita lang ang katupagiging dayo niya sa amin ay wang ko. Wala si mama sa amin, nasa sinubukan niyang makisama sa Hongkong siya at nagta-trabaho bilang mga tao. At naging madalas ang helper. pakikisama niyang ‘yun.

Malaki rin ang naging paghihi Malungkot. Naiinggit ako noon rap ko sa kaniya. Ako ang nagpapakain, sa ibang bata na may ama na malapit nagpapaligo, nagpapalit ng damit at ang loob sa kanila. Gusto ko rin sanang nagpapainom ng gamot niya. Parang maranasan na tinuturuan niya akong ako ang nagsilbing kalahati ng kaniyang manligaw, maglaro ng basketball, mag- katawan, na hindi ko nagustuhan dahil karpintero, magkumpuni ng sirang pakiramdam ko ay nagiging pabigat

Ika-24 ng Abril 2009, isang normal na umaga. Nagising ako sa ingay na galing sa bolang walang sawang pinatatalbog ng kapatid ko. Agadagad akong bumangon, hindi na ako nag-abala pang mag-toothbrush o gawin pa ang kung anu-anong seremonya na dapat gawin matapos gumising.

Binalak kong sulitin ang bako na kailangan ko lang ipahinga ang wat araw ng bakasyon sa pamamagimga mata ko at bumawi ng tulog para tan ng paggawa ng lahat ng bagay na maging normal na ang lahat. Gumising matagal ko nang gustong gawin tulad ako ng maaga kinabukasan, umaasa ng pagpapalipad ng saranggola, makana maayos na ang lahat. Isang oras na sakay sa isang motorsiklo, maglaro ulit mula ng gumising ako pero hindi pa rin ng basketball at magpalaki ng kataako makatayo sa kama dahil sa takot at wan. Nagpunta kami ng kapatid ko kaba na nararamdaman ko. Ang lahat sa court para maglaro ng basketball. ng bagay sa paligid ko ay naging doble, Paborito kong kalaban ang kapatid ko malabo at gumagalaw. Tinawag ko si dahil bukod sa mas matangkad ako sa mama at pinaliwanag kung ano ang kanya, mas matanda ako kaya wala sinangyayari sa akin. Sabi niya ay baka yang magagawa kundi ang magpatalo nasira na ang mata ko dahil lagi akong sa akin. Nag-umpisa na ang laro, innakaharap sa computer pero wala raw umpisahan ko na ring pairalin ang paakong dapat ikabahala. Maniniwala na giging kuya ko sa pamamagitan ng padapat ako sa mama ko pero naudlot nanakot sa kapatid ko. Sinasabi ko na iyon nang pinigilan niya akong humarap masasaktan siya kung hindi niya bibitasa salamin. Parang ayaw niyang makita wan ang bola, kusa niyang iniabot ang ko ang aking kalagayan. Agad-agad bola saken. Natuwa ako dahil lumaking kaming pumunta sa isang optalmolomasunurin na bata ang kapatid ko. Hagist para magpatingin sa mata at magwak ko na ang bola at handa ko nang pagawa na rin ng salamin. Sabi ng dokgawin ang paborito kong jump shot. tor ay bibigyan niya ako ng multi coated Tumalon ako, dahan dahan kong binitilens para i-correct ang pagkaduling ng wan ang bola, napakaganda ng ikot mga mata ko. Nang marinig ko galing ng bola dahil sa follow through na nasa doktor na naduduling ako ay kinabatutunan ko sa aking kaibigan. Maayos han ako ng sobra. Tumakbo na sa isip na sana ang lahat nang biglang naging ko ang mga negatibong bagay na pwedalawa ang ring na dapat pasukan ng deng mangyari sa akin. Ginamit ko ang bola. salamin na binigay ng doktor sa takot

Tiningnan ko ang paligid, na habambuhay akong maging duling. normal naman, medyo malabo lang Akala ko ay magiging maayos na sa sanyung mga bagay na nasa malayo. Pero daling maisuot ko ang salaming iyon. hindi ko masyadong pinansin ang Walang nagbago. Nagsimula na akong mga nakita ko, inakala ko na iyon ay mainis sa mga pangyayari. Nang araw dala lamang ng kulang na tulog. Inisip ding iyon ay nakaramdam ako ng pang-

siya sa aking pag-aaral at sa akin na rin mismo.

Hindi ko inisip kung mabuti o masama ba akong anak, ang alam ko lang hindi siya naging mabuting daddy sa akin.

Mahal ang mga gamot na kinailangan niya sa araw-araw. Sa loob ng isang buwan nakaka-apat na libo kami para lang doon. Minsan, hindi ako nakakapasok sa eskwelahan dahil kapos ang pera. Minsan may mga kailangang project na hindi ko nagagawa dahil hindi ako makapagrent ng computer sa labas at makapagpa-print ng mga written reports. Sinisi ko siya dahil dito. Sana hindi na lang ako nagkaroon ng daddy na magiging ganoon ang kalagayan.

Hulyo 2010 nang lumala ang kaniyang kondisyon dahil sa pagkadulas niya sa banyo. Kung dati ay nagagawa niyang bumangon para kumain, noon ay hindi na. Iniineksyunan na siya noon ng gamot dahil hindi na siya makalunok ng maayos gaya ng dati. Subalit ganoon pa rin ako, wala pa rin sa loob ko ang pag-aalala sa kalagayan niya. Napipilitan pa rin akong gampanan ang pag-aalaga sa kaniya.

Sabado ng gabi, ginagawa ko ang aking project sa Art. Ed. nang mapansin naming naghihingalo na siya.

Pinuntahan na ni tita ang aming kapitbahay upang tumawag ng magseserbisyo sa burol niya. Nagsimula na ring dumating ang ilan naming kapitbahay.

Pawang umiiyak at nagpapaalam kay daddy. Subalit naroon lang ako. Patuloy sa paggawa ng project. Parang wala lang.

7:15 ng gabi nang bawian siya ng buhay. Wala pa rin sa akin ang kalungkutan. Parang ordinaryong gabi lang na dumaan. Wala lang.

Hindi ko naman masisi ang sarili ko dahil nga sa hinanakit ko sa mga ginawa niya sa akin noon. Oo, masakit iyon at hindi ko siya kayang patawarin nang basta-basta sa mga nagawa niya.

Bakit ang ibang ama ni hindi nila ka-yang

matapik ang kanilang mga anak? Samantalang ako, bugbog pa ang inabot ko sa kanya. Ang mga kamaong dapat na magbibigay proteksyon sa akin ang siyang nagbigay sa akin ng sakit hindi lang sa pisikal, maging sa emosyonal na aspeto ng pagkatao ko.

Araw ng kaniyang libing.

Marami ang nakipaglibing ngunit ilan lang dito ang kaniyang mga kaibigan na kasama niya sa mga inuman sessions niya noon. Ganoon pala. Para lang linta na kung may masisipsip sa isang tao ay doon sila lalapit. Natawa lang ako sa sarili ko. Sa ginawa nila sa daddy ko, ako ang naapektuhan ng lubos dahil inilayo nila siya sa akin. Pero wala na akong magagawa pa.

Nangyari na ang lahat.

Nasa sementeryo na kami, kasama ko si mama. Ipinapasok na ang kabaong ni daddy sa nitso. May sakit akong naramdaman. Alam kong para sa kaniya ito pero sabi ko ayoko. Hindi ako pwedeng umiyak. Hindi siya karapat-dapat sa luha ko. Daddy ko lang siya. Daddy ko lang siya. Malinaw sa isip ko na daddy ko lang siya. Daddy…ko siya.

Hindi ko na siya makikita pang muli. Iyon na ang huli.

Ang dami kong pagsisisi. Sana mas naging mabuti ako sa kanya noong mga huling sandali ng buhay niya. Sana nakita man lang niya akong nagtapos ng pag-aaral.

Nabigyan ko man lang sana siya ng magandang buhay. Nakita niya sana ang pamilyang itataguyod ko. Sana man lang naiparamdam ko sa kaniyang mahal ko siya at ipinagmamalaki ko siya bilang ama.

Pero wala na. Ang alam ko lang nagkamali ako. Sobrang mali.

mamanhid sa aking mga palad. Lumipas pa ang ilang araw at dahan dahan ding lumala ang aking mga nararamdaman.

Ika-2 ng Mayo ng naramdaman kong nagiging manhid na din ang aking mga paa, dahil doon ay nahirapan akong maglakad. Humiga na lang ako sa sofa at nanood ng boxing. Naririnig ko si mama na may kausap sa telepono, kausap niya si Dr. Dionisio, ang family doctor namin. Nakita ko sa mga mata niya na kinakabahan siya, sinabi ko sa sarili ko na hindi pa naman siguro ako mamamatay.

Matapos makipag-usap ay nilapitan ako ni mama at sinabing dadalhin niya na ako sa ospital para i-confine. Hindi ko nagustuhan ang mga pangyayari dahil bukod sa ayaw na ayaw kong dinadala sa ospital ay hindi ko naabutan ang Round 3 kung saan mapapabagsak ni Manny Pacquiao si Ricky Hatton. Pagdating sa ospital ay sinaksakan na ako ng kung anu-anong gamot, sumailalim din ako sa iba’t ibang uri ng test. Pakiramdam ko tuloy ay napaka kritikal ng kondisyon ko. Lumabas sa resulta ng mga tests na hindi lang simpleng pagkaduling ang nararamdaman ko.

“Miller Fisher Syndrome (MIS) is a rare, acquired nerve disease that is considered to be a variant of Guillain-Barré syndrome. It is characterized by abnormal muscle coordination, paralysis of the eye muscles, and absence of the tendon reflexes.”

Ang pagkaduling at panghihinang nararamdaman ko sa mga kamay at paa ay dulot ng abnormalidad ng aking mga ugat. Pinanghinaan ako matapos malaman ang karamdaman ko pero hindi nagkulang ang magulang at mga kaibigan ko na palakasin ang loob ko. Isang linggo akong namalagi sa ospital, sumailalim sa mga therapy, at uminom ng iba’t bang klase ng gamot.

Ten weeks daw ang recovery period para saken at magiging maayos na rin ang lahat. Nang narinig ko iyon ay natuwa ako dahil makakakita na ulit ako ng maayos.

Pero ang tunay na hamon ng sakit na ito ay naranasan ko sa labas ng ospital.

Hindi naging madali ang recov-

ery stage para sa akin lalo na at inabot nito ang unang tatlong linggo ng college life ko. No’ng mga oras na iyon ay duling pa rin ang paningin ko. Napakahirap magaral sa loob ng klase na dalawa ang gurong nakikita mo. Naroon pa ang mata ng mga taong nakatingin sa iyo na parang pinandidirihan ka dahil sa kapansanan mo, mga tao na dapat ay tinutulungan kang bumangon sa mga sandaling natutumba ka. Lalong pinadama ng mga taong ito na may sakit ako. Hindi rin naging ligtas ang tulad ko sa mabangis na lansangan nang maka-ilang beses din akong muntikang masagasaan ng mga sasakyan. Napakahirap, kung hindi ko lang kilala ang Diyos marahil ay sumuko na ako. Pero dahil sa alam kong may gusto Siyang ituro sa akin ay hinarap ko nang buong tapang ang hamon na ito. Lumipas ang sampung linggo at untiunti nang bumabalik sa normal ang paningin ko. Naging maayos na din ang paraan ng paglalakad ko.

Hindi ko man nagawa ang lahat ng binalak kong gawin nung bakasyon ay hindi ako nagalit dahil walang dapat sisihin sa mga nangyari. In the end ay may natutunan akong isang napakahalagang bagay. Hindi lahat ng problema na dumarating ay gusto lang tayong pahirapan, may mga leksyon itong dala na dapat nating matutuhan. Ang kapansanang iyon na naging dahilan para lumabo ang paligid ko ay siya ring naging dahilan kung bakit mas nakikita ko ngayon ang kagandahan ng mundo.

Julius Dado (Presidente) 1. Sa pag-usad ng kaso, lumalamang na ang depensa sapagkat ang prosekyusyon ay hindi

naging handa sa paggamit ng kanilang ebidensya. Ngunit ayon sa nakikita ng sambayanan, mas pumapabor sila sa prosekyusyon dahil sila ay dumedepende sa mga ebidensya na nagpapakita ng katiwalian sa korte suprema. Sa pangunguna ni Chief Justice Corona, napapansin ko rin na may kabagalan ang kaso at hindi na masyadong nabibigyang pansin ang iba pang proyekto.

2. Ayaw ko pong bigyan ng limitasyon ang aking pagiging isang student-leader. Dahil may mga bagay po na ay akala ko ay hindi ko kaya pero KAYA KO PALA. Hindi ako titigil sa pagdiscover ng aking kakayahan lalo na kung sa ikabubuti ng ating kapwa estudyante.

Isang patunay dito ang pagkakahanay ko sa Ayala Young Leaders Congress (AYLC) among the 800+ applicants hanggang sa naging 81 na lang at ako ay napasama sa listahan ng pinakamagagaling na student-leaders ng Pilipinas.

3. May tatlong bagay akong gagamitin. Ito ang pagtitiwala sa sarili upang mas maigi ko pang magawa ang mga bagay na nais isulong para sa estudyante. [Ikalawa ay] Open-mindedness dahil hindi ako dapat magdesisyon mag-isa lamang kundi dapat handa akong makinig sa mga suhestiyon at opinyon ng kapwa ko estudyante. Tulad ng natutuhan ko sa AYLC, listening is the best instrument for leadership. At sa huli, ang [gabay ng] ating Poong Maykapal dahil at the end of the day, bago ako matulog, Siya ang aking kausap, nagpapasalamat sa mga magagandang nangyari, paumanhin sa pagkakamali at paghingi muli ng gabay to look forward for another day.

Michael Santos (Senador) Isang bagay lamang ang nagbigay sa akin

ng dahilan upang kumandidato muli sa Student Government at ito ay ang tawag ng bawat BulSuans. Nais na nila na magkaroon ng pinunong madaling lapitan, tunay na maaasahan at hindi kayang bumigo ng tiwala. Ito na ang magiging simula ng bagong pamunuan ng Student Government na hindi lamang tutuon sa salita kundi didiretso agad-agad sa paggawa.

Louisse Crisostomo Dana Cudia (Senador) Ang isang bagay na nag-udyok sa aking pag(Senador) Sa aking murang edad, buong takbo ay ang pagnanais na buksan ang channels tapang akong tumakbo sa posisyong ito dahil dama ko ang bawat hinaing ng kapwa ko BulSuans. At ako’y naniniwala na mayroon akong sapat na kakayahan upang tumulong na matamo ang tunay na progreso.

Isa pa, hinding-hindi ko hahayaang mapasakamay ng mga “hindi karapat-dapat” ang ating minamahal na unibersidad.

of communication mula sa taas paibaba, mula baba paitaas. Nais kong tulungan ang kapwa ko estudyante na maipahatid ang ating mga hinaing nang hindi gumagamit ng marahas na paraan o di kaya’y maging robot na sunud-sunuran lamang. Pwede po nating maipaglaban ang ating karapatan na hindi nakatapak ng karapatan ng ating kapwa estudyante.

Pau Capule(Senador) Highschool pa lamang ako ay sa BulSu

na ako nag-aaral. May mga pagbabago at development, oo. Ngunit hindi lubusan. Sa palagay ko tapos na ang oras para makuntento tayo sa mabahong CR at sirang silya. Oras na para kumilos akong tumulong at gumawa ng aksyon.

Natauhan ako sa bulong na rin ng mga taong may tiwala sa aking kakayahan na magdulot ng progreso at aksyon.

Natauhan ako na kaya ko at kaya natin basta’t tulung-tulong.

Jeric Dela Cruz (BSEd Board Member) Iyong kakulangan sa facilities.

Nararanasan namin ‘yung hirap ng walang matinong laboratory, kakulangan sa upuan, sa electric fan at alam ko na nararanasan din ito ng iba pang estudyante ng KoEd. Kaya ang tangi kong magagawa ay iulat kung saan nga ba napupunta ang budget na inilaan para sa mga mag-aaral ng KoEd. Sa pamamagitan nito, magiging bukas ang ating mga mata sa sitwasyon na nararanasan ng bawat mag-aaral na nagbabayad din naman ng tuition fee.

Aleana Camat CamilleAnneCastro John Joshua Cudia (BEEd Board (BTTE Board (Bise Gobernador) Member) Ang pagiging positibo, matiyaga Member) Ang partikular na problema Para sa akin gusto ko po i- at aktibo sa mga proyekto nana nais kong matugunan ay ang problema ng mga estudyante tungkol sa mga pinagmi-meeting-an ng mga nakatataas. Para sa akin problema ito dahil ang mga estudyante ay walang kaalaman sa mga bagay na dapat nilang malaman. Gusto ko itong ipaalam sa kanila kahit maliit man itong bagay. May mga bagay na dapat kasama ang ating kapwa estudyante sa pagdedesisyon.

pabukas ang lahat ng CR sa CoEd, dahil ang mga estudyante ay nahihirapang umakyat sa 3rd floor. Nais kong isunod ang blue pants sa mga estudyante ng CoEd, agaw pansin sa mata ang black pants. Sa mga lalaki, pangit ang mahahabang buhok at may kulay, kailangan malinis tayong nakikita para maging modelo ng paaralan.

ming ihahain at handa sa mga posibleng problema naming kakaharapin. Pagkakaroon ng sense of unity ang magiging sandata ng aming grupo upang kakitaan kami ng bawat estudyante ng KoEd upang kami ay iboto.

MGA KATA

SSC Para sa Presidente: 1. Ano ang masasabi mo sa pag-u nato Corona? Ano sa tingin mo a pagtitiwala ng masa sa mga lider ito mapasusubalian?

2. Ano ang magiging limitasyon sa masang estudyante?

3. Anong sandata ang iyong ih upang makumbinsi ang masan iyong puwersa?

Para sa Bise-Presidente at mga S 1. Anong bagay o pangyayari a mawa ng aksyon na naging dahi

LSC Para sa Gobernardor at mga Boa 1. Anong partikular na problema nais mong tugunan? Bakit at paa

Para sa Gobernador at Bise Gob 2. Anong personalidad o ugali an ‘di matinag sa pagnanais na man

Gelo Enriquez (Gobernador) 1. Mahirap tumukoy ng isa, sapagkat

mag-kakaugnay ang bawat isa. Ngunit ang lahat ng ito ay may solusyon kung gagawin ang mga dapat! Dapat makialam ang mga estudyante!

Dapat pahusayin ang mga estudyante! Dapat iniuulat ang gastusin!

Dapat lahat nakikialam! Ang lahat ng problema kapag tulung-tulong nating bigyan at gawan ng solusyon, ay magkakaroon ng positibong pagbabago sa ating kolehiyo.

2.Ang pagiging positibong mag-isip, bukas at malawak na pagtanaw sa mga bagay-bagay o pangyayari at higit sa lahat ang pagiging marunong tumanggap ng kamalian na handang itama. ‘Yan ang sa tingin ko ang mga ugali na meron ako upang maipanalo ang laban.

Naniniwala ako na dapat ang isang lider-estudyante ay positibong magisip nang sa gayon ay hindi siya mapagod at mapanghinaan ng loob na gawin ang mga dapat na gawin sa loob ng kanyang panunungkulan.

Dapat may malawak na pagtingin sa mga bagay o pangyayari upang makaisip at makagawa ng mga alternatibong solusyon para sa mga kinakaharap na suliranin ng kolehiyo. Dapat marunong tumanggap ng pagkakamali at handang itama ito, [dahil ] naniniwala ako na hindi sa lahat ng pagkakataon tama ang iniisip o ginagawa ng isang tao, kaya naman dapat ... at maging bukas sa suhestiyon ng marami.

Nalalapit na naman ang sagupaan ng dalawang hukbong magtatagisan ng kanilang lakas, galing at istratehiya. Muli, kanilang paglalabanan ang panig ng masang estudyante upang madagit ang posisyong nais. Armado ng kani-kanilang plataporma, handa nang sumugod ang magkabilang partido. Aling kampo ang magwawagi sa giyerang matira ang matibay? Aling kampo ang unang pupuntos at unang mauubusan ng bala? Alamin kung gaano kahusay at katibay ang binuong pulutong ng magkabilang base. Husgahan kung alin nga bang kampo ang may mas nakalalamang na istratehiya at mas matibay ang gagamiting sandata’t kalasag.

Sa paghusga ay kailangang mamili ng papanigang kampo.

Tandaang ang gumigitna ang unang nasasagasaan kaya’t piliin ang panig na pagkakatiwalaan upang ang suporta’y hindi masayang at pagkapanalo’y may kasiguraduhan. Subukin ang kanilang husay at tatag. Simulan na ang laban. Fire in the hole!

Robin Del Pilar (Presidente) 1. Ito’y patunay na ang mga personalidad ng ating pamahalaan ay hindi

ANUNGAN

usad ng kaso ni Chief Justice Reang magiging implikasyon nito sa r at lingkod ng bayan? Paano mo ng iyong gagawing paglilingkod

hahanda at gagamitin sa laban ng estudyante na malakas ang

Senador: ang nag-udyok sa iyo upang guilan ng iyong pagtakbo?

ard Member: a ng mga estudyante sa KoEd ang ano?

bernador: ng iyong magiging kalasag upang nalo sa laban? Bakit?

nagkakaisa tungo sa mapayapa at maunlad na bansa. Magiging implikasyon nito na mawawalan na ng tiwala ang ating mga mamamayan sa ating mga lider ng pamahalaan. Para sa akin, hahayaan ko na lang na umusad ang kaso sa tamang proseso. Kung siya man ay nagkamali ay bigyan ng kaukulang parusa.

2. Dahil sa tuluy-tuloy ang aking pagbibigay ng tunay na serbisyo para sa estudyante, ang limitasyon ng aking paglilingkod ay kapag ako’y hindi na estudyante ng aking pamantasan. Ito’y patunay lamang na buong oras at panahon ko dito sa unibersidad ay iginugugol ko sa paglilingkod sa masang estudyante para sa tunay na pagbabago.

3. Sandata ng pagmumulat sa mga BulSUans, nang sa gayon mamulat ang lahat sa problema at kalagayan ng ating pamantasan. Dahil kapag tayong lahat ay mulat … magkakaroon ng pagkakaisa sa layunin tungo sa isang maunlad, matatag at maayos na pamantasan.

Armando Joaquin Jr. Krissia De Jesus (Senador) (Bise Presidente) Ang masang estudyante na alam naman naAng pagiging mulat sa mga ting hindi pahuhuli pagdating sa kahit na anong larangan o talento. Nais ko kasing linangin pa o hasain ang kanilang kaalaman o galing sa pamamagitan ng iba’t ibang aktibidad na isinusulong ng aming partido upang maipakita sa lahat na basta BulSUan magaling at aktibo sa lahat ng larangan.

bagay na nagaganap sa ating unibersidad ang dahilan ng aking pagtakbo. Kailangan natin ang tuluy-tuloy na pagbabago.

Nasimulan na ng PDM, ipagpapatuloy namin. Nasa iisang bangka lamang tayo kaya sama-sama tayong sumagwan tungo sa progreso.

Chad Samaniego (Senador) Pagbabago. Maaaring sabihin din ng iba na gusto nila ng pagbabago. Gasgas na, oo. Pero naniniwala ako sa sarili ko na may maitutulong ako para baguhin ang paraan ng pagbabago na gustong ipatupad ng may prinsipyong tulad ko.

JM Cristobal Patrick Carpio (Senador) (Senador) Dahil sa pagkamulat ko sa issue hinggil Sa malawakang budget cut at komersalisasyon, pribatisasyon ng ating edukasyon. Layunin ng aming partido na ito ay labanan dahil a ng PDM ay naniniwalang ang edukasyon ay karapatan at ito ay para sa mamamayan.

sa patuloy na pagbabawas ng pondo para sa mga State Universities at Colleges na kinabibilangan din ng ating pamantasan. Dahil sa budget cut na ito, hindi na nagiging abot kaya para sa nakararami ang edukasyon na dapat sana ay karapatan ng bawat isa sa atin. At dahil ito ay karapatan, dapat pantaypantay itong tinatamasa ng mas nakararami.

Gillianne Mangali (Gobernador) 1. No to mandatory books and ticket,

hindi naman lahat ng estudyante sa CoEd ay mayayaman o may kaya.

Kasama ang buong miyembro ng PDM, ipaglalaban namin ang karapatang ito.

2. Puso, ngayong ako’y mulat na sa mga nangyayari sa ating kolehiyo, manalo man o matalo dedicated akong mag-serve at gawin ang part ko sa kapwa estudyante.

Ron Elli Santos (Senador) Dahil sa nangyaring pagbabawas ng

pondo ng gobyerno sa edukasyon, nagkaroon ako ng lakas ng loob na magmulat pa ng ibang estudyante sa totoong nais ng gobyerno natin na unti-unting gawing pribado ang mga State Universities. Nais kong malaman din ng iba at makatulong akong makapagmulat sa pamamagitan ng pagtakbo ko.

Hannah Sandoval (BEEd Board Member) Problema sa mga sa comfort Melvin Barraza CarlaBalamiento (BSEd Board (BLIS BoardMember) Member) Ang problema ukol sa kakuMga desisyong hindi batid ng mga estudyante, halimbawa na lang ay ang mga ticket na mairerelease na kailangang bayaran at ito ay sinasabing required.

JohnChristopherdelaCruz (Bise Gobernador) Ang patuloy na pagiging may tiwala at may paninindigan na kaya kong gawin lahat ng mga bagay at lahat ng problema ay kaya kong labanan. At dahil may tiwala ako sa aking sariling kakayahan, hindi ako mawawalan ng pag-asa na manalo sa labang ito. Dahil ang tanging nais ko ay maglingkod sa mga kapwa ko estudyante sa aking kinabibilangang kolehiyo, ang Kolehiyo ng Edukasyon.

langan sa mga facilities tulad ng mga upuan dahil sa aking nakikita ay kulang na kulang sa facilities ang CoEd dahil sa malaking populasyon nito. Pipilitin kong matugunan ito katulong ang iba kong kasama sa pamamagitan ng pag-iipon ng fund o plastic bottles upang mapagawang upuan.

rooms tungkol sa kaayusan at kakulangan. Isusulong [ko] rin ang leadership training na huhubog sa ating kakayahan bilang mga future teachers. Matutugunan ito sa pamamagitan ng pagbibigay ng sapat na pondo mula sa SG fee para ipaayos ang CR at hilingin sa ating dekana na buksan ang comfort room sa 1st floor at 2nd floor. Ang training naman ay matutugunan o maisasagawa sa pamamagitan din ng paglalaan ng pondo at higit sa lahat, ang pagkakaisa at partipasyon ng lahat ng estudyante.

Internet has indeed become one of the most immediate source of information today and considerably one of the greatest product of technology. It has first started as an idea of allowing sharing of information through computers back in the 1960’s. From its simple goal from the past, the internet is undoubtedly walking on as close as what it is envisioned to be. From news, music, academic-related items, entertainment, business, communication and even gaming, the internet has totally revolutionized the way mankind has walked this planet. It is no surprise why some of us have depended so much on the internet and on what it can do. It is the same reason why people from different colour, language, and eye shape now enjoy sitting at home than going out for a walk and doing outdoor activities.

As students, the internet has been the first option in looking up for reference to be used in research assignments. Even some professors use the internet as a means of instruction as well as a medium which their students use in complying with their subjects. The days when one needs to travel to the large libraries in other universities just to research has ended because of internet. Research can also be done inside the comfort of our home. Thank you, internet!

SOPA for the Soul?

Last January 19, Wikipedia, the most popular online encyclopedia containing wide range and variety of articles which anyone can browse for free, shut down its site for a whole day as a protest to Stop Online Piracy Act or SOPA. SOPA is a bill that has been debated in the US which aims to authorize US law enforcement to fight online trafficking in copyrighted intellectual property and counterfeit goods.

Although the bill sounded righteous, many claim that the bill is not well thought of and it will bear more harmful effect. With this bill, US law will have the power to block sites, mainly outside the US, that use items with copyright. The bill will also command search engines such as Yahoo and Google to remove such sites from the search results. PayPal and other internet advertising services will also be ordered to cut off support to these sites that will be proven using copyrighted materials. As students outside the United States, we will lose access to most of internet source like videos, downloading and uploading to US sites will be supervised cautiously, hence, limiting our access. No more free music, no more free movies, no more free eBooks and articles. Several major companies like Nintendo, WWE, Sony and Nike have proclaimed support to this bill.

SOPA has caused uproar among internet users; some sites have even put up an anti-SOPA banner in their websites as protest. Aside from Wikipedia, Google, Reddit, and other small-time sites that had expressed protest against SOPA, Facebook owner Mark Zuckerberg has also released an official statement opposing the SOPA bill. Pres. Barrack

Sinabihan na kami ni Prof na malamang hindi namin mahanap sa library ‘yong sagot sa assignment namin sa Stylistics pero sinubukan ko pa rin. Mahaba ang bakanteng oras ko at matagal-tagal na rin nang huli akong pumasok do’n.

Sinurender ko kay Ateng S.A ‘yong library card ko at sinulat sa log ang name, course, year, section at ang major ko. Napansin ko na halos lahat ng nagsulat sa log ay nakalimutan o hindi isinulat ‘yong major nila. Siguro nagmamadali o kaya, masyado lang talagang maliit yung space kaya hindi na nagkasya. Time in: 10:36 am.

Maraming estudyante sa loob. May gumagawa ng assignment, may nagre-review, may nagbabasa ng dyaryo at tumitingin ng mga thesis. Naghahanap siguro ng related literature sa research nila.

Halos mapuno na ang may kaliitang library. Ito kasi ang main library ng BulSU kaya lahat ng estudyante kahit ano pa man ang course, welcome dito. Matunog nga noon na magpapatayo ng centralized library kung saan naka-house lahat ng university libraries pero wala na ‘kong balita kung matutuloy ‘yon. Nalaman ko sa kasama ko na nirerekomenda pala ng mga accreditors ‘yong gano’ng klase ng library kasi mas matipid sa cost, expenses at manpower. Nakausap kasi n’ya ang University Librarian, si Ma’am Cielito Santos. Si Ma’am

Obama has also expressed his dislike for the bill. For now, the bill has been pulled out by its legislator and US representative of Texas, Lamar Smith. Smith insisted that the bill is not dead yet but is on hold and requires revision. In addition, the possible shift of administration after the upcoming US presidential elections may stir up the situation and favour the bill. But we can breathe for now. Hooray for Wikipedia.

diaFire, RapidShare, and 4shared deleted some of their site’s content that contain copyrighted items. BTJunkie closed in their will to avoid bigger infringement law suit. Even Google and Youtube updated their terms and conditions because of this incident.

The Future of the Internet.

SOPA legislators state that because of online piracy, US is losing millions of dollars a year but some says that SOPA is just a ploy for the US to gain control of other countries by limiting their access to the internet. Others believe that the US is once again deciding on a bill that would affect the rest of the world and will violate many human rights and the freedom of expression. Some say that it is another plan to protect the large media-producing companies. SOPA legislators do not state that they have given up, and some much tamer version of the bill named Protect IP Act named PIPA and Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA), a similar bill that had started to gain both support and protest in Europe. This new bill purpose is to monitor everyone’s internet history.

It is true that internet has expanded greatly and had connected even more people around the world but with the current events and movements in the internet today, it is now harder to think what might happen to the internet. Although changes aren’t always bad considering the laws that should be implemented and the crime that shouldn’t be left unattended, sometimes it is the interest of the wider audience that should be considered. Yes, too much freedom is bad and it makes people reckless but law doesn’t exist for the sake of its existence or just to say that there are laws, but it exist for the sake of the people. If more people would suffer from laws than gain something from it then maybe it is the time to think about if these laws should exist.

Megaupload and the ANONs

Different from what most think, it is not SOPA which is behind the shutting down of one of the biggest file sharing-site, Megaupload. Kim Schmitz, also known as Kim Dotcom and the owner of Megaupload, and three other employees were arrested for multimillion lawsuits of copyright infringement and are sentenced 50 years behind bars. A long existing law, Prioritizing Resources and Organization for Intellectual Property Act of 2008 or PRO-IP is behind it. Although we can say that it is the euphoria SOPA has brought the action on Megaupload.

This event had created a great commotion in the internet and a group of hackers famous for its iconic mask from the movie V for Vendetta, the Anonymous Group or the ANON’s claimed the act as “the largest single internet attack in its history.” They took over the site of the Department of Justice for 70 minutes and slowed down the site in the following days which lead to the shutting down of other sites belonging to the Justice Department: the FBI, Universal Music Group, the Recording Industry Association Sources: of America (RIAA). Some other file sharing sites wait http://en.wikipedia.org/wiki/Stop_Online_Piracy_Act in line to be assessed by the FBI. Other sites like Me- http://computer.howstuffworks.com/sopa.htm

Cielo ang nagma-manage at nagsu-supervise sa library.

S’ya rin ang gumawa ng schedule, nagde-designate at nagmo-monitor sa mga student library assistant.

Kapapalit lang ng mga airconditioning unit kaya malamig sa loob. Isa na rin ‘to sa mga umaakit sa mga estudyante para magpuntang library—hindi ka pagpapawisan habang nagsusunog ng kilay. Malamang parte ‘to ng paghahanda ng CoEd sa Level IV Accreditation. Ito na kasi ang pagkakataon nilang mag-procure ng gamit at makapagdagdag ng library materials tulad ng mga aklat at audio-visuals. Iba talaga ang mabilisang pagbabagong naidudulot ng akreditasyon.

Lumapit ako sa book shelves at nagsimulang maghanap ng aklat na related sa assignment ko. Muntik ko nang baligtarin ang mga istante sa paghahanap pa lang ng English book section. Wala na kasi ‘yong naka-post kung saan makikita ang mga code para sa bawat klase ng aklat. Dati may card catalog sa library pero sa sobrang luma, nawalan ‘ko ng interes na gamitin ‘yon. Pero sabi ng kasama ko, hinihintay na lang nila Ma’am Cielo makuha ‘yong KOHA software. Nang i-search ko sa internet, nalaman ko na web-based Integrated Library System pala ang KOHA. ‘Pag meron na no’n, hindi na kakailanganin ang old school na card catalog kasi computerized na paghahanap ng aklat.

Pero habang naghihintay sa pagdating ng araw na ‘yon, inisa-isa ko muna ‘yong mga aklat. May makapal, may manipis, hard bound, soft bound, maliit, malaki. Isa lang ang common denominator ng mga aklat do’n sa istante: luma.

Mula ng tumuntong ako sa kolehiyo, napansin kong may mga dumarating naman na mga bagong li-

bro sa library pero hanggang ngayon hindi ko pa rin nakikita ang mga iyon sa book shelves. Madalas kong makita ang mga bagong libro na nakapatong sa mesa. Halos tumulo nga ang laway ko kasi sa cover pa lang at klase ng papel, alam ko nang magagandang klase ‘yon ng libro. Gustonggusto ko ‘yong lapitan, hawakan, at buklatin pero pinipigilan ako ng “hands off” sign na kapatong sa mga iyon. Pag nakatalog na at meron nang call number saka pa lang magagamit yung mga bagong libro, ayon kay Ma’am Cielo. Pinakatalog na n’ya ‘yon dati sa mga BLIS students kaso nung i-check n’ya may mga sablay kaya kinailangang ulitin. Kung tutuusin, hindi ‘yon sakop ng trabaho nila. Dapat talaga may cataloger, indexer at acquisition librarian sa library. Pero dahil wala, sinasalo nila ang trabaho. Napapabagal tuloy ang pagpoproseso sa mga libro. Hindi rin basta-basta ang pagbili ng mga libro. Isasama ‘yon sa annual procurement plan, meron pang purchase request tapos purchase order pero kailangan pang dumaan sa Bidding and Awards Committee sa Admin. Sabi pa ni Ma’am Cielo, hindi naman lahat ng klase ng libro kailangan laging bago lalo na yung mga libro ng kasaysayan. Pero ang mga science and technology book kailangan talagang laging updated.

Tulad ng inaasahan, wala akong nakitang aklat na related sa Stylistics kaya nagpasya na ‘kong lumabas. Nang mapalingon ako, nakita kong sampu na pala ang mga desktop computer sa library. Dati kulang pa sa lima ang mga computer at hindi pa nagagamit. Ngayon, pwede nang gamitin nang libre sa pag-e-encode. Malaking katipiran ‘yon para sa mga estudyante. Inaayos na rin ang paglalagay ng internet connection. Priority nga lang ang mga CoEd stude. Magpa-log in lang kina Kuya at Ateng S.A. Nag-out na ko. Binigay na ni Ateng S.A yung library card ko. Mamaya, mag-o-online ako pag-uwi sa bahay. Mai-download na lang sa internet yung assignment ko sa Stylistics.

Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Koha_(software)

Shoes are essential to everyone; they become part of our daily activities. One demands a pair of shoes whether one is a student or a worker, busybody or not. Even Cinderella needs her pair of shoes to attend her prince’s party, doesn’t she?

As students, we are required to wear black shoes to complete our uniform. And since it is required, we ought to buy a pair of it. However, shoes are expensive especially for those students who are financially challenged, who still wants to be fashionable but can’t afford branded shoes. Actually, even ordinary shoes cost Php200 and beyond; that’s considered to be the cheapest until jelly shoes spread out in the market. They are made out of Polyvinyl Chloride (PVC) material; hence, the price is lower than the leather shoes. Unlike leather shoes, these can be worn during the rainy season because they can repel water and dry easily.

It is evident that Education students who are wearing jelly shoes in place of leather shoes are increasing nowadays. So, for us to know their preference, we asked the opinions 10 of our fellow Education students, five who wear jelly shoes and five who wear leather shoes.

Jelly shoes released new different design and colors. Some are glittery, floral-sculptured, and leather shoe look-alike. Since these are made out of PVC, these are elastic and can’t be spoiled by rain or water. The outer material doesn’t peel-off easily. Meanwhile, leather shoes are made out of animal skin, making it durable. And because of its decent appearance, they are usually worn in any formal setting.

To know the fashion and durability of leather and jelly shoes, we asked our fellow CoEd students.

Keith Legaspi of BEEd 2E who is wearing jelly shoes said that when her leather shoes got spoiled she had no choice but to get another pair of shoes which was jelly shoes and the design is just nice for her. And when asked how long she has been using her shoes, she answered one month.

Sarina Cabral of BSEd 3D who is wearing her jelly shoes said that she doesn’t have any choice but to use her jelly shoes even though it does not look good. She said that she’s been using it for a year since the heel of her leather shoes got broken. She assured that it is durable because it was made out of plastic and only fire can destroy her shoes. Seated in line with her, Yale Alfonso of BEEd 2A who is also wearing jelly shoes stated that she doesn’t like it either because of its faded color though she’s been using it for only three months. It is durable too because it is plastic.

We also asked the side of some students who are wearing their leather shoes. One of them is Ruby Gumatay of BEEd 2E. “Oo, gusto ko kasi ako yung pumili nito eh. Isang buong sem ko nang ginagamit,” she answered when asked how long has she been using those shoes. She added that the durability of her shoes depends on how she uses it.

In buying shoes, we are looking for one which is affordable yet comfortable to wear. Jelly shoes are comfortable to wear because they are made out of elastic compound.

Leather shoes can also be comfortable to wear, mostly those lower parts of it which has a soft material.

Therese Noelette Reyes of BEEd 2E who is wearing her black leather shoes, said that her pair of shoes is comfortable to wear; she also said that her shoes costed her Php800 but she loves it. Jasmine Abongania from BSEd 2C said that her pair of jelly shoes cost only Php80 and it feels like she’s wearing nothing because it is soft and comfortable.

Given the condition of Bulacan State University where it is often affected by flood, many students consider jelly shoes as a replacement of leather shoes. They may possibly sacrifice the comfort of leather shoes for the affordability of jelly shoes.

To sum it up, 6 out of 10 Education students prefer to wear leather shoes while the rest choose to wear jelly shoes. This proves that they still prefer leather shoes without considering its price.

Both shoes have their pros and cons. Some may prefer jelly shoes because they are mare affordable and durable especially in rainy seasons. Most may choose leather shoes because of their tested comfort and capacity to match up with any occasions when worn.

How about you? What shoes are you wearing now?

“Sana umulan,” bulong nya. Tumingala ako. Hindi malabo, naisip ko. Madilim ang langit. Mukha ngang may paparating na bagyo. Matagal ko s’yang tinitigan. Hindi naman ito ang unang beses na makita ko s’ya. Matagal ko na s’yang nakakasabay sa waiting shed na ‘to. Pero sa mga araw na iyon, hanggang titig lang ang nagagawa ko sa kanya. Yssa. ‘Yun ang pangalan nya. Hindi ko tinanong, nabasa ko lang sa name plate na naka-pin sa puting puting uniform n’ya. Hindi ko alam kung hanggang saan ang buhok n’ya, parati kasing nakapaikot at nakatali paitaas. Hinuha ko’y nursing student din s’ya tulad ko pero sa ibang pamantasan. Matangkad ako sa kanya ng marahil ay limang pulgada. Maganda si Yssa. Higit na maganda kapag kumukunot ang noo dahil parating puno ang mga nagdaraang jeep. Mabango rin si Yssa. Kahit malayo ako nang kaunti sa kanya ay naaamoy ko ang pabango n’ya. Hindi matapang, ‘di tulad nang sa mga kaklase kong babae. May dumating na jeep. Sumakay na si Yssa. Sayang. Hindi ko na naman s’ya nagawang kausapin para makipagkilala.

Uwian. Bumuhos na ang malakas na ulan. Naalala ko si Yssa. Siguro ay may payong naman s’ya dahil malakas ang loob n’yang hilingin na sana ay umulan. Punuan sa jeep na nasakyan ko. Nakaupo na ang huling pasahero kaya naman lumarga na ang driver. Iniisip ko pa rin si Yssa. Napangiti ako.

Malala na yata ang tama ko. Hindi naman n’ya ko kilala pero nag-aalala ako sa kanya. Naisip ko na lang na siguro talagang crush ko si Yssa. Siguro sa susunod na makasabay ko s’ya ay lalakasan ko na ang loob ko na kausapin s’ya. Kinilig akong isipin ang pwedeng mangyari. At nangiti na naman ako. Loko ka talaga Jen, kantyaw ko sa sarili ko. Naputol lang ako sa pag-iisip nang makita ko na ang kanto namin. Pumara na ‘ko at sumugod sa malakas na ulan.

Sumilong ako sa waiting shed. Magpapatila muna ko ng ulan. Dalawa lang kami sa shed. Lalaki ang kasama ko at may dalang malaking payong. Marahil ay hinihintay ang asawa. May katandaan na kasi s’ya, siguro’y nasa late 20’s. Mukhang istrikto pero bakas sa mukha ang pag-aalala. May humintong jeep.

Hindi na masyadong malakas ang ulan. Kaya ko na sigurong takbuhin hanggang sa amin. Tatakbo na sana ako ngunit natigilan ako nang makita ko ang babaeng bumaba sa jeep. Si Yssa. Natuwa ako. Pero nawala agad ‘yon nang makita kong lumapit s’ya sa lalaking kasama ko sa waiting shed.

“Hindi ka na naman kasi nagdala ng payong. Gustung-gusto mo talaga ang nauulanan ka. Alam mo namang hindi kita parating masusundo,” mahinahong sermon ng lalaki kay Yssa. Ngumiti lang si Yssa. Nagsimula na silang umalis sa shed. Tinitigan ko sila habang naglalakad. Nakaakbay ang lalaki kay Yssa. Hindi ko alam ang nararamdaman ko. Mabuti na lang mag-isa ako sa shed. Naririnig ko ang mahinang pagpatak ng ulan. Hindi ko na nagawang umalis. Mukha silang masaya. Nakita kong tumawa si Yssa sa sinabi nang kasama n’ya. Ngayon alam ko na kung bakit n’ya hiniling ang pagbagsak ng ulan. Hindi ko inalis ang tingin ko sa kanila. Napansin kong nakalugay s’ya.

At hanggang bewang ang buhok n’ya.

It was in 2003, when the truth slapped my happy face.

It was our family in this world. But why the hell graduation! Finally, I would could other parents still send their chilbe ascended to the step of dren to college? Others may have more my ambition. I could still children than my parents, we are only remember my mother’s four and among us I was the only one words before I rned, fourth who insisted to have a degree. All my year high school, “Kapag siblings surrendered their ambition. My nagka-medal ka ngayong eldest brother and sister chose to setfourth year, igagapang ka tle down at their early age. I still didn’t namin sa pag-aaral mo sa speak up; I was crying silently, my tears college.” I was teary upon fell down on the toga that I was ironhearing that; “tears of ing. I was suppose to be happy on my joy” as they call it! So I did graduation day like my classmates. My my best to be on top one. mind was blown away by the wind. I And because of my eagereven planned not to attend the mass; ness, hard work, and faith I was totally messed up. That sad moin God, I got what I wanted. On the ment was captured in a picture and unfirst grading, I became the most til now I could see my swollen eyes in diligent student in our class. I was our graduation picture. Truly, cameras on top one. I was so happy and so don’t lie. They will reveal memories were my parents. In fact, they dethat people can’t do. I thought of rebated on who will receive my medal bellion, ran away from them and never on the recognition day. It happened come back. But I couldn’t just throw and for me it was an achievement every good thing that my parents have for I never worked this hard before. done to me. They raised me to become I actually spent three years in high a better person. They never let me be school yet I never thought of focuslike little beggars outside asking for ing on my studies until my mother alms or food to every people passing said those words. As days passed, I by. They still feed us, dressed us up and strived harder. I refused to join any work hard to give us, if not a prosperother activities that would divide my ous life, a decent life. We’re still lucky time. I needed to focus on my studthat despite of our hardships in life, I’m ies because I know I was not natustill living in a decent house and they rally intelligent I needed to exert could still manage to keep our family much effort just to get high grades. whole. I realized that there are still so When my friends told me, “Tara many reasons why I should not turn my mag-cheering squad tayo.” I wanted back on them. They serve as my inspito be a cheer leader and dreaming ration and I will continue fighting for to be one. And being a person with them. a goal, I said no to cheering squad.

Years passed, I made myself Second grading, third grading until busy with work; Instead of rebelling, fourth grading period passed, I reI’ve shown them that I could save up mained on top. I couldn’t believe I for my study. I’ve gone through a lot was earning all these! It did not sink of jobs. I spent three years working into my mind yet that I maintained in different kinds of job; I worked in a to be the most diligent student. I grocery store, Jollibee and spa. I even was in ecstasy! My future is now flyew to other country just to work and clearer; I would go to college as help them. I believe I could move heavwhat my mother promised. en and earth to reach my ambition.

It was the night before

Two years after, I returned in my graduation day. I was excitedly this country with a little sum of money pressing my toga because at dawn for my tuition; I was aware that my we would go to church for our gradmoney wouldn’t cover my four years in uation mass. My mother and father college but it didn’t stop me from trystood beside me while I was ironing. I applied for a scholarship grant and ing. I looked at them and noticed luckily I’m still enjoying the privileges they were wearing sad faces; my faof being a scholar. In addition, my sisther was almost crying. My mother ter witnessed how I’d like to finish this broke the silence by saying, “Anak course so she offered financial support. pasensya ka na, ‘di ka namin kaya Now I’m on my 24th year of existence pag-aralin ng tatay mo.” I was static, in this world, and in my third year in coltrying hard not to burst out. My mind lege taking up Bachelor in Secondary refused to believe what I heard. I Education. I’m sure that this time when thought it was just a nightmare until I press my toga for our graduation day, my father said, “Anak ganon talaga I will no longer cry for the same reason eh. Mahirap lang tayo.” I came to but cry for I have succeeded! think that we’re not the only poor

A review of the film Manila Kingpin: The Asiong Salonga Story

No woman to fight over. No missing family members to be saved. No wealth to inherit. No rich and poor kids. Just pure gun fights to own a territory.

As you read this review, set aside your funny reactions while watching Filipino action movies starring FPJ, Lito Lapid and Jeric Raval. Focus your mind to Manila Kingpin: The Asiong Salong Story, the only pure action movie in the last year’s Metro Manila Film Festival (MMFF). A film that took all the risk just to awaken action films. Maybe some of you do not know who gave life to Asiong in the film. He is Gov. Emilio Ramon “ER” Estregan Jr. of Laguna.

One action movie icon you should have known.

When the trailer of the movie aired on the television, I was extremely excited to watch it for I felt that this will change the Philippine action movie scene, and I wasn’t wrong. Manila Kingpin as locally known to the Filipinos is primarily about the untold story of the legendary gang leader in Tondo, Manila named Nicasio “Asiong” R. Salonga. This 4th remake was very different to the other remakes because of its cinematography and flow of story. The movie brought back the concept of film noir since it used black and white theme all throughout the movie. It was used to relive 1923-1951, the time when the story happened. The theme made the film unique and more cinematic.

You will applaud its lighting because it excellently displayed every part of the movie despite the color. Night scenes in eskinita were clearly shown because of the perfect lighting. I genuinely felt the dramatic scenes of Fidela (Asiong’s wife, portrayed by Carla Abellana) speak for yourself, because the lighting always focused on her eyes making it sparkle. The use of cigarettes by the actors made the projection thicker because of the smoke.

Kingpin (which means a very important person in a particular organization) did not follow the conventional Filipino action movie in which two men are fighting over a very beautiful girl.

Though the film’s conflict is still man vs man, here two gangs headed by Asiong and the other by Totoy Golem (John Regala) are battling to reign in Tondo and own the land. These gangs have the same means of living – smuggling (which still exists today). Unlike the greedy Totoy Golem, Asiong used smuggling to help the deprived people of Tondo for he always wants the best for his townsmen. What’s ironic is Asiong has a brother, Domeng (Philip Salvador), a police officer who resisted the project of arresting him.

I loved every scene in the movie, but there is only one scene that will never be erased in my mind. It was when Asiong killed Pepeng Hapon (Joko Diaz) in a gun fight under the rain for the sake of the Liberal party.

Just imagine Asiong holding two guns, wet in the rain, kneeling and shooting his opponent reeled in a slow motion, for it was his only way to be freed from jail. The scene revealed how strong political parties were in Tondo. The scene was just so remarkable. It also showcased great musical scoring because the gunshot was incredibly adjacent to the model of the gun. Aside from the mentioned actors, the other casts were a mixture of young and veteran actors.

The following actors were Asiong’s allies; Yul Servo, Ketchup Eusebio, Dennis Padilla, Amay Bisaya and Baron Geisler who was his right hand. While in jail, Asiong met and made friend with the Mayor played by Jay Manalo who I think is too young to portray the said role. As a womanizer, Asiong had two mistresses who were Valerie Concepcion and Jaycee Parker. Aside from Totoy Golem, another villain in the film was Boy Zapanta portrayed by veteran actor Ronnie Lazaro with whom Asiong had a last-man-standing fight.

No wonder why this movie bagged 11 major awards in the MMFF. These were: Best Picture (1st), Best Director (Tikoy Aguiluz), Best Supporting Actor (John Regala), Best Screenplay, Best Production Design, Best Editing, Best Musical Score, Best Sound Recording, Best Original Theme Song (La Paloma by Ely Buendia), Best Cinematography, and Gatpuno Antonio Villegas Cultural Award.

Crimes, politics, and poverty were the most dominant issues shown in the movie. Manila Kingpin is really an extraordinary action film as it successfully gave justice to Asiong’s existence and presented Tondo’s condition at the same time. Probably, after you have watched the film, you will confess that Philippine action movie is now back in the mainstream, just like what I did as I stood in the cinema’s chair and clapped gaily.

Isang Suring Aklat sa Walong Diwata ng Pagkahulog ni Edgar Calabia Samar

“Nang matiyak niyang nahuhulog siya, saka nakaramdam ng panghihinayang si Daniel. Kumbakit ngayon pa siya mamamatay kung kailan mayroon na siyang totoong kuwento….Nandoon s’ya, sa itaas, sa dilim, katabi ang tyanak na nagtulak sa akin, nakahawak ang kamay sa balikat ng tyanak na nagligaw sa akin dito. Sabi ko na. Sabi ko na.”

Ano nga ba ang pakiramdam habang nahuhulog sa bangin? Magagawa mo pa bang manalangin habang nakikita ang sarili mong nahuhulog at nagkakalasug-lasog ang katawang tumatama sa mga nakausling bato? Magagawa mo pa bang isipin ang maaaring kinahitnan ng iyong buhay kung hindi ka nangahas pumunta sa isang bangin?

Mabibigyang kasagutan ba ang mga katanungang ito? Ang nobelang ito ni Edgar Calabia Samar ay nag-umpisa sa kung paano namatay ang pangunahing tauhan, ngunit hindi doon nagtapos ang kuwento.

Ito ay kuwento ng isang nobelistang nagkukuwento ng paggawa niya ng nobela. Ang pangunahing tauhan, si Daniel, ay tinalakay ang iba’t ibang paksa: pilosopiya, pakikipag- relasyon, pakikipag-kaibigan, pamilya, pag-iisa at ilan sa mga elemento ng kalikasan, gaya ng diwata, duwende at tiyanak, habang pilit na binubuo ang nais n’yang nobela.

Ipinakita rito ang mga katotohanan tungkol sa buhay at lipunang ginagalawan ng tauhan. Inilahad sa bawat pahina ang mga sentimyento ukol sa pakikipagkaibigan at kalungkutan ng pag-iisa. Ito rin ay pagtuklas hindi lamang sa sarili kundi pagtakas sa reyalidad ng buhay. Nakadagdag sa malakas na epekto ng nobela ang mga bagay na mahirap kalimutan gaya ng mga unang karanasan, seks at relasyon, mga lihim, pagbubunyag at mga tanong na hindi mabigyan ng kasagutan.

Gaya nga ng tinuran ni Daniel “Mas madalas na walang dahilan.

O kaya, wala tayong kakayahan para maunawaan ang mga dahilan.” Ipinakikita rito na si Daniel, gaya rin natin ay may sariling paghihirap at katanungang nais mabigyang kasagutan.

Habang sinisulat ang sarili niyang nobela, binuo ni Daniel si Arcangel, ang pangunahing tauhan dito. Unti-unti, natutuklasan ni Daniel ang ilang pag-

kakatulad nila ng kanyang nilikha at napagtanto niyang mahirap bumuo ng daigdig para rito at kung paano niya ito bubuhayin sa mundong lilikhain niya. Ngunit, hindi ito magiging dahilan upang itigil niya ang pagsulat at pagtuklas. Sa pagbasa sa nobelang ito, mapupuna ang pagkakahalintulad nito sa iba pang naunang nobela at iisiping hindi ito orihinal na ideya. Ngunit, ipinakita ni Samar na walang sinuman ang may orihinal na ideya. Ang ilang mga nabanggit na manunulat na binabasa ni Daniel, gaya na lamang nila Kundera, Salinger, Garcia Marquez at Murakami, ay ilan sa mga naging kanyang inspirasyon sa pagsulat at malaki ang naging bahagi sa pag-usad ng nobela.

Habang binabasa ang Walong Diwata ng Pagkahulog, maaaring hanapin mo ang katauhan ni Samar o Sir Egay kay Daniel. Palibhasa’y ginamit n’ya ang mga totoong lugar na pinanggalingan at ginalawan niya, gaya na lamang ng paninirahan ni Daniel sa Marikina. Hindi rin maiiwasang humanga sa lalim at talinhaga ng mga salitang binitawan ng manunulat. Kapansinpansin ang pagiging makata ni Sir Egay dahil dito. Makukulay rin ang naging paglalarawan sa bawat kabanata. Hindi pangkaraniwan ang ginawang paglalahad sa kuwentong ito. Masasabi kong sampal ito sa tradisyunal na naratibong nakasanayan na. Ang bawat kuwento ay pinagtagni-tagni, pabalik-balik si Daniel sa kanyang mga kuwento. Sa kalagitnaan ng isa n’yang kuwento, maaring may sumagi sa kanyang alala at ilahad ito, dahilan upang tuluyan nang hindi matapos ang nauna. Iba ang oras at panahon dito, maaaring nasa nakaraan o kasalukuyan. Darating din sa puntong hindi malalaman ng mambabasa kung sino at kaninong kuwento ang inilalahad. May pagkakataong iisipin mong ayan na ang sukdulan ngunit hindi pala, upang maguluhan at manabik lamang nang dahil dito, kaya’t kung wala kang tyaga ay tiyak na mayayamot ka lamang.

“May kung anung gayuma nga ang bangin…” Oo, tama si Daniel, tamang may gayuma ang mga bangin.

Gaya ng gayumang naging dahilan upang mahumaling ako sa pagkahulog sa bawat pahina ng nobelang ito.

Hindi sapat ang mga alam kong panguri upang ilahad ang pagkamangha sa akdang ito ni Sir Egay. Hindi madaling basahin ang ganitong nobela. Hindi ito gaya ng mga akda nina Ong at Atalia na may layuning kilitiin ang ating imahinasyon; kailangan nito ng kritikal na pag-iisip. Kinailangan ko ring buksan ang isipan ko sa mga bagay na mahirap paniwalaan, mahirap bigyang kasagu-

I’m sure many would agree if Anne Curtis would bag an award for being an epitome of beauty. With a face of an angel paired with charm that is sure to lure even the saints, a body of a goddess and a voice of, well, never mind the voice. But this award-winning actress, despite all her achievements, doesn’t seem contented. Whenever there is an open opportunity, even if some of it means making fun of her, she is always ready to unleash her singing prowess. Being a sport and having the confidence as high as the heavens matched with the eager confession that she is more of a singer than an actress, she has finally earned herself an album, a concert and a world tour that stunned and surprised many.

Annebisyosa, an aptly title for her and her album, being an ambitious singer that she is, has eight tracks with one original tagalog song entitled Tinamaan Ako, six revivals from late 80’s and 90’s songs – you got it right, Alone and Total Eclipse of the Heart are two of those, and a bonus track of a jingle of one of her endorsements.

Whoever picked out and arranged her song titles really took their job seriously, with a voice as pitchy as Anne’s, they sure did found its perfect match and produced – surprisingly, really good music. Hearing her everyday version of Bonnie Tyler’s Total Eclipse of the Heart and Celine Dion’s popularized version of Alone, her album version shows a huge I-meanbusiness-attitude difference. Aside from the fact that album versions are well polished products, her effort in singing it is well noted. She might not wow her listeners with her voice’s power, texture or impact but she is

A review of the album Annebisyosa

by Anne Curtis

sure to let her listeners feel her heart the moment she start singing. And every time I am reminded of these songs, it is her voice that is ringing in my ears rather than the originals or the other few who first revived it.

But here is the real treat. Her singing voice will remind you of those singers in the late 80’s and 90’s. Her voice is similar to Ashley Tisdale but a pitch higher than Merril Bainbridge. So her cover of Too Many Walls and Mouth would fool those who are familiar with the originals, making those two my personal favourites.

Whereas in Tinamaan Ako, her sole tagalog and original song fitted and showcased her jologs side that the “madlang people” loved about her.

Annebisyosa showed everyone that it’s not always about talent, sometimes a handful of charm and tons of confidence is the formula needed to entertain people and soon nail a platinum award.

tan. Hindi sapat na basahin lamang ito, kailangan itong pag-isipan upang mayakap ang bawat ideyang inilalahad ni Sir Egay.

Ngayon, kung hindi ka handang mahulog o malunod sa bawat pahina ng nobelang ito, iba na lang ang basahin mo. Ngunit kung handa kang harapin at lagpasan ang lagimlim, hinahamon kita. Ayan na, magkukuwento na si Daniel, ikaw na lang ang hinihintay niya.

*lagimlim- tawag ng mga sinauna sa matinding takot sa matataas na pook, sa mga bundok, sa nagtatayugang gusali; sa pagkalula.

Oo. Uso pa ang pages-celebrate ng Valentine’s Day. Hindi man katulad dati na nagbibigayan pa ng mga regalo, chocolates, cakes at flowers, sa ngayon kasi ‘di na uso ang pagbibigay ng material na bagay. Kahit simpleng greetings mo na lang sa text, maipapadama mo na ang kahalagahan ng araw na ‘to. Sa tulong ng social networking sites, mas mapapadali mo pa ang pag-gi-greet thru posting sa wall ng friends mo, thru sending virtual gifts, like sending post cards. +639056444***

ako pa ang niloloko ninyo?

Guhit niAuAw, kulay ni Keeno

Para sa akin uso pa rin ang valentine’s day, dahil hindi lang para sa magkasintahan ang araw na ito kundi para sa pamilya, yung simpleng pagsasabi ng I love you sa magulang, kapatid, kamag-anak at mga kaibigan masasabi mo pa ring naipagdiriwang mo pa rin ang araw ng mga puso. :-) +639077894*** .uso pa valen.day.lalo pa ngaun cnag0t n q ng gusto qng gurl…pagdi2wang nmen 2,papasyal kame s starcity..at ang imp0rtante magkasma kmi. +639061560*** oo, dhil hndi nman porke my bf/g fang isng tao dpt ng mgdiwang ng valentines day. it could be your friends and family bsta msya mas mabuting maenjoy ung araw n un. :) +639056458*** Hindi ang aking sagot dahil sa panah0n ngaun npakadami ko ng iniisip at gnagawa. B0nus nlang lovelife, saka kahit din man valentines pwde ngyo paring i-celebrate ang pagmamamahal nto sa isa’t isa kya bkt mu kailangang intayin ang valentines kung araw araw naman e napapakita nyo ang iny0ng pagmamahal +639061613*** . dna uso valentine’s day ! hahah . karaniwan nman Lhat ee mgsecelebrate hawak ang baLLpen at papeL ksama ang prof . ung iba naman nkikipgtitigan sa monitor hbang kaholding hands ing mouse . dna uso un ! hahah . prang bday Lng yan . mgbabatian ng happy vaLentine’s day tas bukas aLa na ! :D +639268352*** /’) /’) (ö ‘_’ ö) (“) _ (“) * hnd nah uxo ang valentines.. .mas madaeng ibAng pRiority kexa mgcelebrate nun.. .hahah.. . +639077897*** .ndi na eh kc walang nagmamahal sken eh.ikaw ba? +639278060***

Guhit niAuAw, kulay ni Wil