The Optimist editie 200

#200: EXTRA DIKKE JUBILEUMEDITIE!

Toon van Driel tekent ‘Kind Heroes’ • Channeling via Roy Martina MVO met: Havas Lemz, YouBeDo, Re-story en Club Groeneveld Street Art Frankey • Holistisch gezond • Nationaal Sustainability Congres

THEOPTIMIST.NL

BP

Interview: Li An Phoa • Gedachten van Michael Pilarczyk • Positieve intelligentie • Bruggen bouwen in Soestdijk

€ 9,95 – SEPTEMBER/OKTOBER 2021 / NR. 200

VOOR ALLE CRYPTO-BEGINNERS! P. 110

EVE POSITI LEN V ER H A IS LEZEN D GEZON

Do good eat dirty Op zoek naar de lekkerste recepten?

Scan deze QR code!

VIETONNANM HAT TAN S

% 100a veg bn ba y!

Het nieuwste ijsje van Professor Grunschnabel... onze verrukkelijke ChoCocolate nu ook op een stokje met een knapperige coating van vegan witte chocolade. Probeer nu bij ca.

200 winkels van Albert Heijn en vele specialzaken.

RT

NAL AIRPO

INTERNATIO

VOORWOORD

Overeind Aan het begin van de weg is het soms moeilijk te voorspellen welke mijlpalen je gaat tegenkomen. Toen ik het eerste nummer van The Optimist, toen in 1995 nog Ode, in handen kreeg, wist ik gelijk dat het een bijzonder magazine was. Anders dan andere bladen. Nu, zesentwintig jaar later, ben ik als uitgever verguld met de tweehonderdste editie. Ondanks de woelige baren van het mediagetij hebben we de stormen doorstaan. Geloof me, het is geen sinecure om – te midden van lockdowns, ontlezing en digitalisering – een tijdschrift fier overeind te houden. Ook wij moeten onszelf met regelmaat opnieuw uitvinden om aantrekkelijk te blijven voor onze lezers. Net zoals de kapper je af en toe van een nieuwe coupe voorziet, terwijl vergrijzing of haaruitval toeslaat. Of beide.

Het verschil met andere magazines is dat wij in alle bescheidenheid de intentie hebben een houvast te zijn voor veel mensen.

Niet alleen door het optimisme dat we willen uitstralen. Het is de verbondenheid met anderen, die blijk geven van een positieve instelling, van ideeën die de wereld beter kunnen maken.

Uiteindelijk is optimisme een leefstijl, die gelukkig door steeds meer mensen omarmd wordt. De pandemie heeft daarin voor versnelling gezorgd; velen kwamen tot het besef dat het goed is om aandacht te schenken aan datgene wat wél goed gaat, aan voorbeelden die de burger moed geven en aan inspiratie die hoop biedt. Het ligt zo voor de hand: als lezen voeding voor de geest is, kun je jezelf liever iets aangenaams voorschotelen dan een portie ellende en rampspoed.

Deze editie heeft als thema: de lezer aan het woord. De Schrijfchallenge, die wij enkele maanden geleden uitschreven, heeft bijna tachtig inzendingen opgeleverd. Hiervan staan zestien verhalen vanaf pagina 23 in deze editie. Voorzien van een korte waardering door een van de leden van de Raad van Waarde: Yolanda Eijgenstein, Cathelijne Esser, Gijs de Swarte en Jan Terlouw. Er zijn nog plannen om een aantal andere inzendingen online te publiceren via onze website en de ontvangen gedichten krijgen een plek in een e-book dat wij later dit jaar uitbrengen.

Deze jubileumeditie is extra dik, zodat je er nog langer van kunt genieten. En om een tipje van de toekomstsluier op te lichten: vanaf editie 201 gaan wij onszelf een nieuwe coupe aanmeten.

Een nieuwe uitstraling, een nieuw elan. Alleen de optimistische hersenpan onder de coupe, die blijft ongewijzigd. Als het aan mij ligt: nog minstens tweehonderd edities lang.

Gastredacteurs Nienke Stoop Het was in Ode, meer dan twintig jaar geleden, dat Nienke Stoop voor het eerst las over het HeartMath Institute en Hartcoherentie. Over PsychoNeuroImmunologie, de Helende Reis van Brandon Bays en het werk van Roy Martina. Deze informatie droeg bij aan de ontwikkeling die zij als arts en persoon in de afgelopen twee decennia heeft doorgemaakt en het ontstaan van haar praktijk voor integrale gezondheid in Zutphen.

Nienke is getrouwd en moeder van drie zoons. Als co-founder van Stichting de Geboortenis zet zij zich in voor een zachte landing en warm welkom voor ongeboren en pasgeboren kinderen in de eerste duizend dagen van hun leven.

Daphne Laan Altijd bruisend van de energie gaat Daphne Laan graag uitdagingen aan als changemaker voor een betere wereld. Ze is onder meer mede-oprichter van The Board Whisperers en medeiniatiefnemer van Building Bridges (zie pagina 96). Een optimist in hart en nieren die dit tijdschrift een warm hart toedraagt. Haar kijk op leiderschap is verfrissend en typisch… Daphne.

Roland Pluut, uitgever rp@theoptimist.nl PS: Er staan een paar mooie evenementen op stapel waar The Optimist mediapartner van is. Kijk op pagina 76 en 96 van deze jubileumeditie voor meer informatie.

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 5

22 Positieve verhalen

Als je mensen vraagt om een positief verhaal te schrijven, kun je rekenen op aangename verrassingen. Het bewijs: zestien korte verhalen, voorzien van commentaar door Yolanda Eijgenstein, Cathelijne Esser, Gijs de Swarte en Jan Terlouw.

16 De nieuwe Stamgasten: plantaardig

20 Roy Martina zoekt talenten

82 Drinkbare rivieren

6 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

INHOUD

September/oktober 2021

88 Michael Pilarczyk is terug

96 Bruggen bouwen, werelden verbinden

VERHALEN VOEDING

16 De ‘Kind Heroes’ redden zichzelf

Striptekenaar Toon van Driel introduceert een dierenleger voor plantaardig eten.

GEZONDHEID

18 De holistische aanpak

Dokter Judith Kocken schreef Je bent je eigen medicijn.

PERSOONLIJKE ONTWIKKELING

20 Ontdek je eigen waarheid

Roy Martina geeft een masterclass Channeling en zoekt talenten.

THEMA: POSITIEVE VERHALEN

23 Introductie

Zestien inzendingen voor de Beste TOM Schrijfchallenge, in willekeurige volgorde:

24 De verlossing - Oscar Peeze Binkhorst 26 Charlie - Cecile Koops 29 Zwaarwegend - Nienke Stoop 30 Vijf minuten - Lia Molendijk 32 Jakob en Jacob - Reineke Schermer 33 Optimisme is een kunst(je) - Jenny van Luijk

34 Een palet aan kleuren - Jurrit Szarafinski

35 Thuis - Monique Glorie 36 Vergeven en vergeten - Ingrid van de Craats

38 Kom maar bij mij - Wies van Konijnenburg 41 Heb vertrouwen - Tom Copier 42 Teek away - Irene Oerlemans

44 Firma Hergebruik - Margreet Feenstra 45 Gentleman - Clé van Katwijk 46 Die jeugd van tegenwoordig!

- Marjan de Kort

48 Hufters in het verkeer? - Gijsbert Los BEELDVERHAAL

50 Street art Frankey

Kunst en humor liggen dankzij Frank de Ruwe letterlijk op straat.

ZAKELIJK SEGMENT

60 Willem van der Schoot over de Havas Lemz-filosofie 64 YouBeDo’s Michael van Loenen is niet zomaar een boekverkoper 66 De nieuwe transitieverhalen van Re-story 70 Club Groeneveld als bron voor menselijk leiderschap

EVENEMENT

96 Bruggen bouwen, werelden verbinden

Op 21 september daalt vrede neer op Soestdijk en je kunt erbij zijn.

ECONOMIE

110 Cryptocurrency

Een vloek of een zegen, vraagt Roy van der Steen zich af.

ONDERSTROOM, MET ONDER MEER:

12 Ode aan het huisdier 13 Een testament van liefde 14 Games als selectiemiddel KEUZE

106 Aantrekkelijke fietsroutes 108 Exposities die je niet mag missen RUBRIEKEN

72 Shirzad Chamine beschrijft positieve intelligentie

8 Dialoog

76 Het 20ste Nationaal Sustainability Congres komt eraan

57 Column: Govert Derix

BOEKENTIPS

78 Acht boeken voor inzicht en persoonlijke ontwikkeling INTERVIEW

82 Li An Phoa over het belang van drinkbare rivieren.

BOEKFRAGMENT

15 Column: Annette Nobuntu Mul 81 Column: Harry Starren 94 Crisis maakt ons veerkrachtiger 99 Uitgesproken: Brian de Mello 100 Herinnering aan Peter R. de Vries 103 Wereldverbeteraars 105 Gastcolumn: Nienke Stoop 114 Lezer in beeld: Agnes Heethaar en Harrie Kiekebosch

88 De kracht van je gedachten

Michael Pilarczyk’s Je bent zoals je denkt wordt een bestseller - denken wij.

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 7

Colofon

Dialoog

De Nederlandstalige The Optimist wordt gemaakt door:

Uitgever: Roland Pluut Hoofdredactie: Brian de Mello Redactie: Laura Boeters, Arie Dekker, Mathilde de Jeu, Jessie Eickhoff Vormgeving: Irma Theunisse

Met medewerking van:

Tom Copier, Ingrid van de Craats, Geert Degrande, Govert Derix, Mariska van Doorn, Yolanda Eijgenstein, Cathelijne Esser, Margreet Feenstra, Monique Glorie, Clé van Katwijk, Max Koedijk, Wies van Konijnenburg, Cecile Koops, Marjan de Kort, Daphne Laan, Gijsbert Los, Jenny van Luijk, Lia Molendijk, Annette Nobuntu Mul, Irene Oerlemans, Oscar Peeze Binkhorst, Reineke Schermer, Harry Starren, Roy van der Steen, Nienke Stoop, Gijs de Swarte, Jurrit Szarafinski, Jan Terlouw, Marcel Tjepkema en Mischa Verheijden.

En met dank aan:

Rob Adank, Shirzad Chamine, Toon van Driel, Bas van de Haterd, Agnes Heethaar, Harrie Kiekebosch, Judith Kocken, Elke Leyman, Michael van Loenen, Roy Martina, Folkert van der Molen, Edward Ollem, Li An Phoa, Michael Pilarczyk, Frank de Ruwe, Maarten van der Schaaf, Willem van der Schoot, Britt Vries en eeuwige dank aan Peter R. de Vries.

En natuurlijk met dank aan iedereen die de afgelopen 200 edities heeft meegewerkt.

Wel optimist, maar nog geen abonnee?

De jaarprijs voor een abonnement is € 84,00.

Kijk voor de verschillende abonnementsvormen en de voorwaarden op onze website, www.theoptimist.nl/word-abonnee Voor meer informatie: bel 070 - 205 9231 of mail naar abonnementen@theoptimist.nl.

Je kunt je ook aanmelden per post: Postbusnummer 226, 2690 AE ’s-Gravenzande

Advertenties

Tom van Tol: advertenties@theoptimist.nl T: 070 - 205 9232 (kantooruren)

Bestellingen

Het nieuwste nummer is, naast bij 1.200 verkooppunten in het land, ook online verkrijgbaar. Ook oude nummers zijn na te bestellen (€ 9,95 per exemplaar, excl. € 3,50 verzendkosten binnen Nederland) via www.theoptimist.nl/shop. © 2021 Uitgeverij The Optimist B.V. of de individuele auteurs

8 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Financiële onafhankelijkheid In het artikel Zelfredzame vrouwen werken parttime beargu-

menteren Jitske Lochtenberg en Linda Graanoogst dat parttime werken en financieel onafhankelijk zijn als vrouw mogelijk is.

Wel vraagt het van ons om het oude denken los te laten. Twee lezers reageerden.

Helemaal mee eens. In mijn praktijk probeer ik als midlife happiness expert vrouwen ook altijd mee te geven dat zij allereerst moeten zorgen financieel onafhankelijk te zijn. Het liefst parttime. Het gebeurt nog te vaak, dat vrouwen na een scheiding in een armoedeval belanden. Ben jij financieel onafhankelijk en werk je parttime, dan houd je zelf de regie als vrouw.

AAFKE

Zolang veel relaties stuklopen blijft het belangrijk dat vrouwen in staat zijn in het eigen levensonderhoud te voorzien. Hoeveel uur je daarvoor moet werken is afhankelijk en zal We zijn benieuwd per persoon verschillen.

ANITA Meelezen? www.theoptimist.nl/zelfredzamevrouwen

naar jouw mening over deze editie.

Schrijf ons! redactie@ theoptimist.nl

DIALOOG

Zwerfafval

probleem. Zo liggen koffiebekers,

daarnaast elke keer dat je wandelt minstens één ding op.

ingedeukte blikjes en mondkapjes

TRYNTSJE

Zwerfafval is in Nederland een bekend

overal op straat. In de Daily Maak Nederland wat schoner wordt de Landelijke Opschoondag in beeld gebracht waar mensen de kans krijgen om hier iets aan te doen. De organisaties Nederland Schoon en Plastic Soup Foundation vormen de motor achter dit initiatief. Tryntsje attendeerde ons op nog meer opruimdagen en Hans zette een vraagteken bij alle goede intenties.

Naast dit goede initiatief bestaat er ook de World Cleanup Day die elk jaar op de derde zaterdag in september plaatsvindt. Dit jaar zal het plaatsvinden op zaterdag 18 september, maar op woensdag 15 september kunnen scholen al meedoen en les krijgen over de uitdagingen van plasticvervuiling. Doe mee aan beide initiatieven en raap

Het schone beeld van de straat heeft ervoor gezorgd dat de gemeente geen straatveger meer inzet. De goede bedoelingen van mensen met een knijpertje die de straat van zwerfvuil ontdoen, zorgen ervoor dat de straatveger nagenoeg verdwenen is. Zo verdwijnen er steeds meer banen voor ongeschoolde medewerkers die afhankelijk zijn van handenarbeid.

Meld je aan voor onze online nieuwsbrief

HANS Als kritische optimisten vragen wij ons af: is het niet andersom?

Wat is de Daily?

Omdat gemeenten bezuinigen op straatvegers, gaan mensen zelf zwerfvuil opruimen.

Meelezen? www.theoptimist.nl/daily/maaknederland-wat-schoner

Iedere werkdag optimistisch nieuws Elke vrijdag in je mailbox Gratis

Meld je nu aan via: www.theoptimist.nl/daily

Volg ons op sociale media @TheOptimistNL @TheOptimistNL TheOptimist_NL SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 9

DIALOOG

Bouwmaterialen

Gezondheidszorg begint bij de kern

veel problemen, maar de

pleit in het online artikel Echte

Keniaanse Nzambi Matee heeft

gezondheidszorg begint bij de

dit omgeturnd tot een ingenieuze

kern voor een gezondheidszorg

uitvinding. Ze richtte de sociale

waarin de mens, gezondheid en

onderneming Gjenge Makers op die

het samenleven centraal staan.

plasticafval omvormt tot duurzame

Echte gezondheidszorg vraagt

Daar moet het naartoe. We hebben nog steeds niet geleerd dat saamhorigheid het geheim is voor een goede toekomst. Ik ben inmiddels achtentachtig jaar en hoop hier zeker nog iets van mee te maken.

bouwmaterialen. Hiermee heeft ze

om een focus op het creëren van

MARIJAN

een product weten te maken dat vijf

een gezonde en sociale basis

tot zeven keer sterker is dan beton.

waarbij we voor zowel onszelf als

Meelezen?

Inmiddels heeft Matee zelfs haar

elkaar zorgen.

www.theoptimist.nl/

Plasticafval veroorzaakt doorgaans

Wetenschapper Chantal Walg

eigen fabriek. Op deze Daily werd

echtegezondheidszorg

enthousiast gereageerd.

Geweldig wat Nzambi Matee uitgevonden heeft. Hopelijk wordt haar idee in heel de wereld gedeeld. Leven zonder plastic is lastig, maar geweldig als daar een tweede leven aan gekoppeld kan worden.

natieven voor milieuvervuilende airco

TONNY

noemt The Optimist twee duurzame

Alternatief voor vervuilende airco

sen en het gebruiken van koelpapier

pomp uit te breiden met een koelunit. Deze kost 2.000 à 2.500 euro. Dit verbruikt super weinig elektrische stroom.

Wanneer het buiten 31 graden Celcius is, blijft het in ons woonhuis met kantoor 24,5 graden.

als dakbedekking. Deze lezer geeft

PETER

Airconditioners redden mensen van

oververhitting, maar zijn tegelijkertijd slecht voor het milieu. In de Daily Alter-

alternatieven voor de airco: een ener-

Fantastisch, dit zouden meer mensen moeten weten! Bekijk de documentaire van Teun van de Keuken, De Vuilnisman. Dan zie je wat er nog verbeteren kan aan het hergebruik van plastic.

MARGOT

Prachtig initiatief! Petje af voor deze vrouw.

TOOS Meelezen? www.theoptimist.nl/gjengemakers

‘Een heerlijk positief magazine!’

RONALD VAN GEMEREN

10 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

giezuinige airco zonder broeikasgas-

een derde alternatief: Meelezen?

Een enorm bruikbare koeling ontstaat ook door een (in elk geval de ‘klassieke’) warmte-

www.theoptimist.nl/ airco-alternatieven

DIALOOG

Spiritueel in actie In aflevering 28 van Onderstroom, de podcast van The Optimist, vertelt Andras Laszlo hoe wij kijken naar de wereld van politiek, economie en wetenschap voor oplossingen, en vindt hij het tijd om naar binnen te ‘kantelen’.

Om zo ons innerlijke kompas te volgen. Luisteraar Sam reageerde op deze aflevering.

Na jaren ongelukkig zijn besloot ik dat ik alles in de wind ging gooien en mijn eigen pad ging kiezen. Niet met hulp van anderen maar echt zelf. Dat is misschien zwaarder, maar het leidt wel tot echte verlichting.

SAM Wil je ook meepraten over dit

We zijn benieuwd naar je reactie.

Onderstroom is te vinden op

onderwerp en andere geluiden uit

Mail naar redactie@theoptimist.nl

Spotify, Apple Podcasts of waar je

de onderstroom? Luister dan naar

en wie weet wordt jouw opmerking

dan ook graag podcasts luistert.

Onderstroom, waarin een stem wordt

of verhaal besproken in het

Ook kun je onze podcast beluisteren

gegeven aan creatieve geesten die

luisteraarssegment ‘Luisteraar

via www.theoptimist.nl/podcast.

het geluid van de vooruitgang vormen.

in beeld.’

Gemeente Den Haag gaat met sociaal ondernemers, de Social Club Den Haag en andere partners samenwerken om de ARBEIDSPARTICIPATIE in de stad te verhogen.

Het doel is om meer banen te creëren voor Haagse inwoners en om het sociaal ondernemerschap verder te laten groeien en professionaliseren. • Een urban forest neemt het Schotse Glasgow over. De gemeenteraad van de stad laat 18 miljoen bomen in en rond de stad planten in de komende tien jaar. • Het Nederlandse bedrijf Dutch Climate Systems heeft een baanbrekende airco ontworpen. In plaats van schadelijke koelvloeistoffen wordt water gebruikt, waardoor het stroomverbruik tot 80 procent afneemt. Daarnaast is de installatie makkelijker doordat installateurs geen certificaten nodig voor het werken met koudemiddelen en een lekkage geen impact heeft op het milieu. • Landen over de hele wereld willen samenwerken om de productie van laptops en smartphones duurzamer, eerlijker en circulair te maken. Nederland is initiatiefnemer van dit ICT-pact. De ondertekenaars gebruiken hun gezamenlijke inkoopmacht om in gesprek te gaan met producenten en hen te stimuleren om circulaire ICT-producten te ontwikkelen. • Tijdens de coronapandemie veranderde het straatbeeld binnen notime in een blauwe zee van wegwerpmondkapjes. Marianne de Groot-Pons ontwierp daarom biologisch afbreekbare mondkapjes die worden gemaakt van rijstpapier en zijn voorzien van weidemix. • In de haven van Amsterdam bouwt GIDARA Energy haar eerste biobrandstoffabriek: Advanced Methanol Amsterdam (AMA). Hier wordt niet-recyclebaar afval omzetten in geavanceerde methanol. Dit is een duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen dat jaarlijks een aanzienlijke CO2-reductie oplevert. • Britse onderzoekers hebben een plantaardig, duurzaam materiaal ontwikkeld dat wegwerpplastic zou kunnen vervangen. Ze bootsen de structuur van spinnendraad na met eiwitten uit soja. De zijdedraad van een spin is één van de sterkste natuurlijke materialen. Het eindresultaat is hierdoor even sterk als de meeste plastics.

MEER GOED NIEUWS OP PAGINA 13 >

Goed nieuws

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 11

ODE AAN...

DE VOGEL VAN VORMGEVER IRMA VINDT HET THUISWERKEN WEL GEZELLIG

Ode aan het huisdier Hartzeer, ziekte en lijden. We hebben de afgelopen tijd flink wat voor onze kiezen gekregen. In alle tegenspoed is er voor velen een steun en toeverlaat die ons onvoorwaardelijk en met onstilbare passie bijstaat: ons huisdier. Of het nou de hond is, wiens eindeloze enthousiasme de dag opvrolijkt, de kat, die meer zijn eigen ding doet maar wel een diepe band met je aangaat, de parkiet die opgewekt blijft fluiten, of welk ander dier dan ook. Waar sommigen hun familieleden intussen een beetje zat zijn, voelt een huisdier nooit als een onwelkome gast.

Bovendien zijn dieren er ook al voor (en hopelijk spoedig na) de pandemie altijd voor ons geweest. Werkstress en economische problemen doen hun niks. Zolang jij er bent zijn zij het gelukkigst. En misschien kunnen wij als mens daar iets van leren. | ARIE DEKKER

BOEKEN

De ziel samengevat Het leven kent vele mysteries en wij worden van alle kanten belaagd met antwoorden.

Menno van der Molen wilde niet de zoveelste zelfhulpgids schrijven. Na een lang en tevreden leven schrijft hij de inzichten neer die hij heeft opgedaan. Echter, niet alleen in dit leven.

Hij is ervan overtuigd dat de ziel meer is dan alleen een eenzijdig tandwiel dat het lichaam aandraait. Hij vertelt hoe deze reïncarnaties doorgaan en hoe wij deel zijn van een zogenaamd multidimensionaal web, maar ook dat wij samen een ervaringsveld vormen dat in harmonie is.

Waar zijn boek onderscheidend in is, is dat Van der Molen niemand wil overtuigen. Hij maakt gebruik van anekdotes, bijna fabelachtig dromen en verlichtende ideeën om duidelijk te maken waar hij in gelooft. Dit doet hij niet ingewikkeld, verwarrend of verbazend, maar in heldere, makkelijk te begrijpen taal.

Hij vertelt over de bijzondere mensen die hij heeft ontmoet, de inzichten die hij heeft opgedaan en het contact dat hij heeft met zijn eigen verleden.

De auteur neemt degene mee die zich wil verdiepen in onze ziel, of die juist de weg is kwijtgeraakt in deze zoektocht. Zelfs voor de scepticus valt er genoeg te ontdekken. De lezer krijgt een interessante kijk in wat hij als een waarheid beschouwt en hoe de spirituele wereld waar hij zich in begeeft eruitziet. Worden de dromen die hij in zijn boek beschrijft misschien door sommigen als overdreven of zelfs onwaar ervaren; het is moeilijk te ontkennen dat het Van der Molen heeft geholpen om zijn eigen leven betekenis te geven.

Daarnaast pleit hij ervoor dat wij het antwoord in onszelf gaan vinden. Ondanks dat er voor bijna elke vorm van spiritualiteit een betaalde cursus of seminar bestaat, wil hij juist dat je samen met je naasten en vrienden het antwoord zoekt. Zoals hij zelf schrijft: ‘[…] en zonder oordeel of vooroordeel, onbevangen, gesteund door verbeeldingskracht heb ik in een flow van onderzoeksdrift en nieuwsgierigheid alle informatie en ervaringen op me af laten komen om het totaaltheater dat leven heet, te leren kennen.’ | ARIE DEKKER

Een testament van liefde Menno van der Molen Uitgeverij Elikser ISBN: 9789463653473 115 pagina’s € 16,50 Verkrijgbaar via theoptimist.nl/shop

Steeds meer gemeentebesturen willen de stad VERGROENEN, maar vaak ontbreekt het hiervoor aan geschikte plekken op gemeentegrond. Als oplossing kunnen inwoners van verschillende steden zich aanmelden voor een gratis boom. Den Haag, Utrecht, Amersfoort en Groningen geven bomen weg. • In 2033 worden voor het eerst wereldwijd meer elektrische auto’s verkocht dan brandstofauto’s, concludeert consultancykantoor EY. Dit is ruim vijf jaar eerder dan werd verwacht en komt mede door de plannen van Joe Biden. De Verenigde Staten beginnen een grootschalige batterijproductie, gaan belastingvoordelen verstrekken voor het aanschaffen van elektrische auto’s en zullen voor 2030 een half miljoen laadstations bouwen. • Festival finance bedrijf Moneycomb stopt als eerste in de evenementenbranche met het aanbieden van plastic muntjes als betaalmiddel. Vanwege efficiëntie, duurzaamheid en hygiëne gaan ze over op digitale betaaloplossingen. • Indonesië wil massaal pongamia-bomen in landelijke gebieden planten. Deze boom groeit in een groot deel van Azië en kan mogelijk gebruikt worden voor landschapsherstel, de toekomst van bio-energie en als voedsel. • Wetenschappers hebben een techniek ontwikkeld waarbij gemanipuleerde bacteriën gedegradeerde plastic flessen omzetten in vanilline. Dit is het belangrijkste chemische bestanddeel van vanillebonen, maar doet ook dienst als ingrediënt in herbiciden, cosmetica en schoonmaakproducten. • Milieudefensie Westerveld spande een zaak aan tegen telers die zonder vergunning een stuk land voor lelieteelt hebben ingericht. De rechter oordeelde dat telers in de omgeving van Natura 2000-gebieden geen bestrijdingsmiddelen mogen gebruiken, tenzij ze daarvoor een vergunning hebben. • Yi Zheng, professor mechanische en industriële techniek aan Northeastern University, creëerde een duurzaam materiaal dat wordt gebruikt om gebouwen of andere objecten koel te houden. Met waterafstotende koelpapier worden daken van gebouwen bedekt. Het materiaal weerkaatst hete zonnestralen, absorbeert de warmte uit het interieur en voert deze af buiten het gebouw.

Goed nieuws

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 13

ONDERSTROOM

INNOVATIE

Games als selectiemiddel Bij videospellen denk je al snel aan digitaal tijdverdrijf en ontspanning. Maar games spelen een steeds belangrijkere rol bij werving en selectie van personeel. Recruitmentverbeteraar Bas van de Haterd vertelt over de professionele mogelijkheden van gaming.

Door games te gebruiken, kunnen de kwaliteiten van sollicitanten goed worden benut en getest. Het helpt te bepalen wie het meest geschikt is voor de baan en hoe mensen het beste kunnen floreren in hun werk.

Bas van de Haterd licht toe: ‘Als je naar een cv kijkt, zie je wat iemand heeft gedaan, maar niet hoe goed iemand dit heeft gedaan. Dat je al twintig jaar in hetzelfde vak zit, betekent niet noodzakelijk dat je er goed in bent. Een game verzamelt daarentegen in korte tijd relevante, objectieve data over iemands natuurlijke gedrag.’

‘Tientallen mensen kregen na jarenlange werkloosheid een baan.’

Vooroordelen buitenspel

Volgens Van de Haterd blijkt uit een proef van gemeente Rotterdam dat games vooroordelen buitenspel zetten. ‘In hun onderzoek stond een vacature voor een recruiter open.

De ene selectiecommissie selecteerde aan de hand van de cv’s en de andere gebruikte de resultaten 14 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

BAS VAN DE HATERD

van een assessment-game. Tijdens de gespreksronde viel de kandidaat met het beste cv, maar met de laagste gamingscore, door de mand. De kandidaat met een score van maar liefst honderd procent is uiteindelijk aangenomen. Ondanks Samirs goede opleiding had hij nooit de kans gekregen om een goed cv op te bouwen. Nu is hij één van de beste recruiters.’

Als een kandidaat weinig of geen kansen heeft gekregen, gaan anderen er snel vanuit dat deze persoon niet de moeite waard is. Hierdoor maken mensen met langdurige werkloosheid minder kans op een baan. ‘Een callcenter in Venlo dacht hier anders over en belde het UWV om zoveel mogelijk mensen via een automatisch systeem te laten testen op hun vaardigheden. Tientallen mensen kregen na jarenlange werkloosheid een baan waarin zij hun kwaliteiten goed konden benutten.’

Games met gevolgen

‘Te vaak wordt verwacht dat een persoon alles maar moet kunnen, terwijl het in sommige gevallen beter

is om juist de goede kwaliteiten van mensen te omarmen. Zo hebben mensen die hoog scoren op het autismespectrum een “spiky profile”. Dit houdt in dat zij uitzonderlijk goed zijn in sommige dingen, maar ook heel slecht in andere dingen.’ De werkgever kan via deze testen bepalen hoe hij zijn personeel het beste kan inzetten.

Deze nieuwe manier van selectie kan ook tot een afwijking leiden van iemands carrièrepad. ‘Stel je voor dat mensen eerder worden getest op kwaliteiten. Dan kunnen ze zich laten opleiden voor een functie die bij hun kwaliteiten past, wordt er meer economische waarde gecreëerd en hoeven ze minder op hun tenen te lopen.’ Uit de voorbeelden die hij geeft, blijkt dat het beeld dat hij schetst geen toekomstmuziek is.

‘Dit soort games wordt al ingezet bij middelbare scholieren die hun vakkenpakket moeten kiezen, bij de selectie van de luchtverkeersleiding en bij de jeugdopleiding van voetbal.’ | JESSIE EICKHOFF

Meer informatie: www.vandehaterd.nl

COLUMN

Column Annette Nobuntu Mul Founder Ubuntu Society, voorzitter Stichting Ubuntu Nederland. www.ubuntusociety.nl

Voorstellen

‘Onwennig, de eerste handdruk sinds circa anderhalf jaar.’

Zo zijn rituelen onuitgesproken culturele codes. Boeiend, want nu kunnen we ze weer met elkaar herijken. En hoe mooi is het als we dat doen door elkaar te ontmoeten op een laag van betekenis? Zoals veel mensen met een niet-westerse achtergrond in onze samenleving bijvoorbeeld andere waarden hechten aan juist niet handen schudden en elkaar niet in de ogen kijken, als tekenen van respect.

Het ritueel van voorstellen fascineert me eigenlijk al mijn hele leven.

Ooit was ik zes jaar oud, het was 1966. Mijn vader werkte bij Shell en zou een gigantische carrièrestap maken. De ‘hoogste’ Shellbaas, de oudere lezer weet het nog wel, was de statige heer Wagner. Meneer Wagner zou bij ons thuis komen en ons gezin was opgewonden. Mijn broer en ik werden verzocht om het dure Wedgwood servies bij de buren te gaan lenen (jawel...), mijn moeder en ik hadden een nieuwe jurk aan. Het koude en warme buffet stond klaar en de telefoon ging. Het was meneer Wagner. Ongetwijfeld heeft mijn vader iets gemompeld van: ‘Verdorie, de k.....’.

Meneer Wagner kwam niet, hij zou een week later komen.

Wederom nieuwe jurk, warm en koud buffet en het Wedgwood servies geleend bij de buren.

‘Stel jezelf eens netjes voor en geef meneer Wagner een handje’, kreeg ik te horen. Ik gaf de grote meneer een handje en zei: ‘Mijn papa vindt u een klootzak.’ Ik begreep niet wat ik zei, maar ik voel nog de pijnlijke stilte die volgde en dacht: waar is het valluik? Kunt u zich dat voorstellen?

Hoewel de ontmoeting met veel humor is bezegeld geef ik sindsdien de absolute voorkeur aan het voorstellen op Afrikaanse wijze. Sawubona, hetgeen betekent ‘ik zie jou’.

En het existentiële antwoord is dan Sikhona: ‘hier ben ik.’

Aan jezelf ‘netjes voorstellen en handen schudden’ heb ik historisch gezien een zeer dubieuze herinnering... • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 15

POST-CORONATIJDPERK

Ik vind het best weer een gedoe, het je voorstellen aan elkaar. Wat zijn de psychosociale contracten die we hebben ‘afgesproken’ in het eerste contact? Wat vertel je, wat vraag je? Wat, welke eigenschappen, bezigheden of sociale vaardigheden laten we op de voorgrond treden en wat houden we liever op de achtergrond? En is dat een bewuste afweging of een niet toegestaan deel van onszelf?

Hoogstwaarschijnlijk vertellen we bijvoorbeeld gemakkelijker dat we arts, buurvrouw, gemeenteambtenaar of docent zijn, dan dat we meteen onze levensbeschouwing of seksuele geaardheid op tafel leggen. Lieve help, wat een gedoe hè? En dan hebben we ook nog onze rituelen.

In de westerse wereld geven we een hand (van origine als teken van ongewapend welkom heten), kijken de ander in de ogen en stellen ons voor met onze naam, een kleine afwachtende houding en belangstellende blik om te luisteren hoe de ander zich voorstelt. De hand vasthouden kan daarbij helpen om aandachtig op te letten en de naam, als teken van persoonlijk respect, te onthouden.

Maar in het verse post-coronatijdperk voel ik me plots opnieuw een beetje onthand. Eergister gaf ik een nieuwe kennis aan de voordeur een hand. Onwennig, de eerste handdruk sinds circa anderhalf jaar. Ze trok haar hand even terug en in een kort moment voelde ik een afstand, een lichte afwijzing misschien? De vrouw verontschuldigde zich: ‘Ik ben het niet meer gewend’. En we hadden het erover. Ineens is handen schudden geen gewoonte meer van gastvrijheid, maar door covid verworden tot een verwerpelijk ziekmakend ritueel.

ONDERSTROOM

‘De Kind Heroes zijn Stamgasten 2.0’ Al bijna vijftig jaar tekent Toon van Driel de strip FC Knudde. Zijn andere beroemde creatie, Stamgasten, gaat inmiddels zo’n veertig jaar mee.

Onbewust was het tijd voor iets nieuws, waarmee hij ook nog eens bijdraagt aan een betere wereld: de ‘Kind Heroes’.

VOEDING

DOOR:

BRIAN DE MELLO

De afgelopen jaren was striptekenaar Van Driel steeds minder vlees gaan eten. Hij werd gestimuleerd door zijn vrouw en overtuigd door de vele documentaires op Netflix, waarbij Seaspiracy de spreekwoordelijke druppel was die de emmer deed overlopen. Kort na het zien hiervan, had hij de namen bedacht van nieuwe karakters die hij wilde tekenen, als een soort Stamgasten 2.0.

‘De grote lappen vlees kwamen al niet meer bij ons op tafel’, vertelt Van Driel. ‘Het stukje lamsvlees dat je in een restaurant geserveerd krijgt, kan er erg aantrekkelijk uitzien. Maar als ik dan bij het

uitlaten van de honden de lammetjes in de wei zag, dacht ik: het is toch behoorlijk rot voor zo’n beestje als ‘ie binnenkort op iemands bord ligt. Mijn besef van wat er gebeurt is gegroeid.’ Daar komt nog bij dat zijn vrouw hem al een paar keer voor de gek had gehouden, door hem iets plantaardigs voor te schotelen terwijl

‘Ik voel me aangetrokken tot losers.’

hij dacht dat het vlees was. ‘En ik vond het hartstikke lekker!’

Plofkip

Bij toeval kwam hij in contact met LIVEKINDLY Collective, ’s werelds snelst groeiende initiatief voor plantaardige voeding. ‘Tijdens de gesprekken met LIVEKINDLY kwam ik erachter dat veel dieren maar een kort leven is beschoren.

Een plofkip wordt maar 42 dagen oud. Zie je het voor je, dat een plofkip na 21 dagen naar de waarzegster gaat? Wat gaat ze dan tegen die plofkip zeggen? “Ben je toevallig al in de overgang?”. Die waarzegster sluit direct haar deuren, die trekt het niet om telkens slecht nieuws te brengen aan zo’n plofkip.’

Van Driel denkt constant in korte verhaaltjes en grappige scenes. ‘In mijn beleving zag ik hoe allerlei diertjes bij elkaar kwamen om te bespreken hoe ze het slachthuis konden ontlopen. De eerste die in actie kwam was Ernie, een varkentje uit New York. Hij trok twee strepen op zijn rug en zei: “Zo, nu ben ik een spaarvarken van steen, mij eten ze niet meer op.” En zo zijn er meer dieren. Het zijn een soort nieuwe Stamgasten die iets aan hun eigen probleem willen doen.’

Dierenleger

Hij vertelt over het lammetje Florence dat net nieuwe tovergympen heeft gekregen. Daarmee kan ze 16 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Bijdragen

Op zijn eigen wijze is Van Driel ook een strijder geworden. ‘Ik ben in de huid van mijn beestjes gekropen en geloof me, ik was in het verleden best vaak “lam”, maar nu neem ik het op voor de lammetjes. Voor de underdogs. Simpelweg doordat ik mezelf de gewetensvraag stelde: heb ik ooit iets betekend voor de wereld? Ik voel me aangetrokken tot losers, ik ben er zelf ook een, maar ik heb iets goeds bedacht en succes gekregen. Als ik nu iets kan bijdragen aan het bewustzijn van “eat me not”, dan ben ik een extra blij mens.’

VOEDING

Ross, de slager in zijn zwarte truck, voorblijven, terwijl haar vader haar aanmoedigt à la Forrest Gump: ‘Run, Florence, run!’. De dolfijn Dolphy Surround heeft een ingebouwde sonar om bedreigende vissers te detecteren. Rambi het supersterke hert helpt de dieren in nood met spectaculaire reddingsacties. Walvis Mobile Dick belt steeds en let niet op waardoor hij vastloopt op het strand of tegen een walvisvaarder aanbotst.

Davy Seal de zeehond gaat gewapend door het water en snijdt gevaarlijke vissersnetten door. De tonijn Tina Tuna kan fantastisch zingen en treedt samen met Rockchick op terwijl ze stiekem dieren bevrijden. ‘Er ontstaat een soort bevrijdingsfront, een dierenleger dat groeit. En er komen steeds nieuwe Kind Heroes bij.’

De Kind Heroes spelen de hoofdrol in filmpjes van 25 seconden die als limerick zijn opgebouwd. ‘Dus in vijf regels moet ik het verhaal vertellen.

Dat is best lastig.’ Het is Van Driels droom dat er ooit een speelfilm van de Kind Heroes wordt gemaakt, zodat de boodschap nog meer mensen bereikt. ‘Zij kunnen voor jong en oud de ambassadeurs van een soort bezinning zijn. Ligt er een lekker stukje vlees op je bord of een lijkje? Mensen moeten zelf een keuze maken, ik wil niemand bevoogden.

Maar er zijn zoveel plantaardige alternatieven die ook lekker zijn en geen dierenleed veroorzaken. Als de prijzen dan ook nog op een betaalbaar niveau komen en het integer wordt geproduceerd, dan gaan

TOON VAN DRIEL

steeds meer mensen hiervoor kiezen.

Daarom schrijf ik deze sprookjes, om de dieren lang en gelukkig te laten leven.’ • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 17

ONDERSTROOM

Een holistisch doktersrecept In haar boek Je bent je eigen medicijn vertelt dokter Judith Kocken hoe je jezelf kunt helen.

Wij gingen met haar in gesprek om erachter te komen hoe je naar je lichaam luistert, jezelf leert kennen en hiermee je gezondheid, op alle vlakken, verbetert.

DOOR:

JESSIE EICKHOFF

FOTO: BEN DE HAAS

GEZONDHEID

Hoe heeft jouw holistische zienswijze zich ontwikkeld?

‘Toen ik aan mijn studie begon heb ik me als een zonnebloem op een grasveld gevoeld. Ik vroeg me weleens af of ik in de goede collegezaal zat. Ik heb veel geleerd tijdens de opleiding tot arts en heb met name veel wetenschappelijk onderzoek kunnen doen, maar het holistische gedeelte kreeg geen aandacht. Het lichaam stond centraal, maar de psyche werd daar buiten gelaten.’

‘Het kan best eenzaam zijn als alleenstaande zonnebloem. Ik probeerde gras te worden, maar voelde me er niet beter door. In plaats

JUDITH KOCKEN

18 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

daarvan werd ik student van het leven. Zo ben ik yoga en meditatie gaan doen, waarvan ik zelf het effect mocht ervaren. Vervolgens heb ik hier onderzoek naar gedaan. In de spreekkamer heb ik mijn holistische visie ook altijd toegepast. Ik merkte dat er iets ontstond wanneer ik aandacht gaf aan de hele mens, in plaats van alleen aan de ziekte of het symptoom.’

‘Doordat ik mijn eigen proces heb doorgemaakt, heb ik dit boek kunnen schrijven. Jarenlang probeerde ik, net als anderen, mijn pijn te onderdrukken. Nu weet ik dat pijn een normaal onderdeel van het leven is.

Ik ben trouw gebleven aan de zonnebloem en heb geaccepteerd wat mijn rol is. Dit heeft bijgedragen aan het planten van zaadjes voor holistische gezondheidszorg.’

Wat kan er volgens jou beter in de reguliere gezondheidszorg?

‘Maar liefst één op de vier kinderen heeft een chronische aandoening. De meeste klachten zijn psychomatisch.

Ze bevatten beide aspecten van het mens-zijn en geven vaak uiting aan een onderliggende kwaal. Deze klachten hebben te maken met de

wereld waarin wij leven: een wereld van druk, drukte en chronische stress. Doordat wij niet leren hoe we hiermee om moeten gaan, overbelasten we onszelf.’

‘Desondanks zit er in de gezondheidszorg een scheiding tussen medisch en mentaal. Chronische klachten worden door artsen in de reguliere gezondheidszorg meestal alleen behandeld met medicijnen of blijven onbeantwoord. Ondertussen loopt de ggz over. Waar de reguliere gezondheidszorg geen duurzame oplossing biedt voor lichamelijke, mentale en emotionele problemen, doet holistische gezondheidszorg dat wel.’

Hoe zien jouw sessies eruit?

‘Vanuit gelijkwaardigheid verbind ik mij met de ander. Ik probeer helder te krijgen wat de persoon vraagt en nodig heeft. Ieder mens is als het ware een bron van energie.

Bij een bron van licht, hoort schaduw. Het is belangrijk dat bij ieder mens zowel het licht als de schaduw er mag zijn. Als pijn er mag zijn, wat is er dan nodig? Waar vraagt het lichaam via deze klachten aandacht voor?’

‘Bij de één brengt deze aanpak meteen rust, ontspanning of zachtheid.

Iemand met chronische klachten heeft vaak lang gevochten. Dat vechten niet meer nodig is, is zó’n opluchting. In plaats van kwalen als vijand te behandelen, mogen ze er zijn. Er komt ruimte voor gene-

Je bent je eigen medicijn Judith Kocken Uitgeverij: Hajefa ISBN: 9789463310307 240 pagina’s € 19,95 Verkrijgbaar via theoptimist.nl/shop

Hoe helpt jouw boek de lezer?

‘Het doel van mijn boek is om mensen handvatten te geven om zelf met hun gezondheid aan de slag te gaan.

Het bevat praktische oefeningen om je bewust te worden van jezelf en je gedrag te veranderen. Ik beschrijf thema’s uit mijn praktijk die jaar in jaar uit terugkomen, zoals rust, relaties en betekenis.’

‘Je krijgt inzicht in jezelf en je eigen overlevingsmechanisme. Leer jezelf kennen: zowel je kwaliteiten als hetgeen wat lastig voor je is. Door je eigen gewoontes onder de loep te nemen, word je weer leider van je eigen leven. Stop met die suffe baan, ga uit die vriendengroep waar je geen energie van krijgt en omring jezelf met mensen die je vertrouwt.

Het maakt de weg vrij naar een begripvolle, compassievolle en gezonde relatie met jezelf.’

Hoe kunnen mensen jouw zienswijze tijdens de coronapandemie gebruiken?

‘De coronacrisis heeft iets wezenlijks met mensen gedaan. Er was tijd voor reflectie en de realisatie dat het anders kan. Zo zag ik aan het begin van corona twee groepen ontstaan. De ene groep kwam tot rust. Deze mensen willen het altijd goed doen en proberen daarom mee te gaan in alles wat wordt gevraagd.

Door de coronacrisis viel deze druk weg. De chronische klachten verdwenen als sneeuw voor de zon.

De vraag is dan: ga je je leven vanaf nu inrichten alsof het iedere dag lockdown is?’

‘De tweede groep werd juist geconfronteerd met stress, verdriet en machteloosheid. Dit leidde bijvoorbeeld tot relatieproblemen, eetstoornissen of suïcidale klachten.

Het begin van de pandemie kan voor sommigen de druppel zijn die de

‘Bij een bron van licht, hoort schaduw.’ emmer doet overlopen. Je lichaam vraagt hiermee aandacht voor iets wat al speelde. Want waarom is de emmer overgelopen? Als we weten wat onze triggers zijn, kunnen we de harmonie in onszelf vinden. Op de chaos en onrust in de wereld hebben we geen invloed, maar op innerlijke vrede wel.’ • Judith Kocken heeft meer dan dertig jaar ervaring in de geneeskunde. Ze werkt als kinderarts, gespecialiseerd in maagdarmleverproblemen. In haar praktijk Kinderbuik&co worden cliënten met langdurige chronische klachten behandeld vanuit een holistische gezondheidsvisie.

Meer informatie: www.kinderbuikenco.nl SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 19

GEZONDHEID

zing en contact met het lichaam.

De ander wordt geconfronteerd met zijn of haar eigen overlevingsmechanisme. Zij gaan bijvoorbeeld pleasen, ontkennen of angst voelen.

Ik probeer een liefdevolle spiegel te zijn, bijvoorbeeld door te vragen wat er bij deze persoon gebeurt en of hij contact wil maken met zijn lichaam.’

ONDERSTROOM

‘Op zoek naar twaalf talenten’ Als geen ander weet drs. Roy Martina ons op gezette tijden te verrassen. Als het niet is met zijn holistische visie op gezondheid, dan is het wel met een opmerkelijke cursus. Nu is hij op zoek naar deelnemers die willen leren ‘channelen’ in honderd dagen.

ZINGEVING

DOOR:

DE REDACTIE

Al langere tijd liep Roy Martina rond met het idee om mensen te leren channelen. Hij legt uit wat hij hieronder verstaat: ‘Ik zie het als een manier om je eigen waarheid te vinden en je intuïtieve gaven verder te ontwikkelen. Een soort radar die je vertelt wat voor jou wel en niet klopt.’ Betekent dit dat er meerdere

‘Intuïtie is de kleuterklas van buitenzintuigelijke waarneming.’ waarheden bestaan? ‘Ja, natuurlijk bestaan verschillende waarheden naast elkaar. Onze waarheid kan transformeren naarmate we openstaan om bepaalde paradigma’s los te laten. Ik hoorde laatst iemand vertellen over drie waarheden met betrekking tot het ontstaan van de mens. De eerste waarheid is: god heeft ons gecreëerd. De tweede is: er zijn buitenaardse wezens hiernaartoe gekomen en die hebben het DNA van primaten gemanipuleerd. En de derde waarheid: Darwins evolutietheorie. Ik zeg: alle drie zijn ze waar.

20 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

De vraag is alleen, hoe filter je de informatie die je krijgt en kan jij je eigen informatie uit het universum halen? Kortom, hoe vind je jouw eigen waarheid?’

Antwoorden

Hij kwam op het spoor van channeling via zijn vrouw Joy. ‘Zij heeft via hypnose haar channelcapaciteit vergroot. Als ik vragen heb, dan kan zij mij antwoorden geven via channeling. Zij schakelt zichzelf dan een paar minuten uit en wordt het kanaal voor andere intelligentie om te spreken. Zo kan ik contact hebben met iedereen in het universum. In de afgelopen tien jaar heb ik op deze manier zaken geleerd die niet in boeken staan.’

Dit klinkt voor de nuchtere toehoorder als iets niet alledaags.

Sterker nog, is het hallucinatie? Is het fantasie? Martina heeft daar een

simpele lakmoesproef voor. ‘Je kunt het toetsen door praktische vragen te stellen. Een vriend van mij in Zwitserland worstelde met een bepaald stuk technologie, en via channeling kon ik hem vertellen waar de bug zat in zijn uitvinding. Het kan dus heel praktisch zijn. Nog een voorbeeld: in ons huis was een lek dat de loodgieter aanvankelijk niet kon vinden. Pas nadat ik via channeling een aanwijzing kreeg en aan hem doorgaf, kwam het lek letterlijk boven water.’

Martina benadrukt dat channeling niet iets spiritueels is. ‘Iedereen kan het leren, met de juiste begeleiding.

Het is niet iets dat te maken heeft met “een goed mens zijn” of zo. Het is buitenzintuigelijke waarneming.

Dat is een soort hardware die in onszelf ingebouwd is. Vaak weten we niet hoe die te gebruiken of we gebruiken het minimaal. Mensen denken hierbij aan intuïtie. Nou, intuïtie is de kleuterklas van buitenzintuigelijk waarnemen, het laagste niveau. Er zijn immers meerdere niveaus, zoals helderwetendheid, dan heb je toegang tot de kennis van het universum. Of helderziendheid, dan kun je dingen zien die je met je ogen niet kunt waarnemen. Helder-

ONDERSTROOM

Masterclass Channeling Als je ‘wonderen’ wilt ervaren, je intuïtie wilt aanscherpen en begeleid wilt worden door je gidsen, dan kun je deelnemen

ROY MARTINA

aan de online 100-daagse Quantum ESP Channeling Masterclass.

horendheid, automatisch schrijven, spreken in tongen, enzovoorts. Je kunt erin getraind worden en iedereen heeft zijn voorkeurskanalen.’

Gidsen

Opwarming

De cursus van honderd dagen dient nog een hoger doel. Martina is namelijk tussen de vele cursisten op zoek naar een dozijn mensen met

In deze masterclass leer je de door Joy en Roy Martina ontwikkelde nieuwe methode waarmee ‘normale’ mensen waardevolle en bruikbare informatie kunnen ontvangen uit het Quantum Veld = leren Channelen.

Na de Q-ESP Masterclass is je pijnappelklier (6e chakra) getraind in buitenzintuiglijke waarneming. Geïnteresseerd?

Je kunt op elk moment starten.

Scan de QR-code voor meer info of surf naar: https://tinyurl.com/ 5fx2nujz

een makkelijke manier uit de lucht halen. Dat is nu nog te duur omdat er veel energie voor nodig is. Als die energie goedkoop wordt, kan dit wel. En ook het drinkbaar maken van zeewater wordt dan een stuk betaalbaarder.’ Volgens onze cursusleider moeten we van een groene naar een blauwe economie gaan. ‘Een groene economie kost geld, maar een blauwe levert juist geld op. Stel je bijvoorbeeld voor wat er gebeurt als alle vliegtuigen elektrisch zijn en dat elektriciteit bijna niets kost?

Wat gebeurt er dan met de prijs van voedsel en transport?’

Is dit allemaal echt mogelijk? Martina: ‘Ik heb gezien dat het mogelijk is in het kwantumveld.’ • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 21

ZINGEVING

Het gaat dus om het vinden van je persoonlijke gidsen, de intelligenties die jou op je pad gaan begeleiden?

‘Ja, waardoor je meer moeiteloosheid creëert, meer geluk en gezondheid ervaart, je langer kunt leven, een grotere impact kunt maken, meer uit je potentieel kunt halen. Het stelt je in staat om betere beslissingen te nemen, ook al liggen die niet voor de hand. Je leert te vertrouwen op de bronnen die het goede met je voorhebben en af te stemmen op hun frequentie, zodat jij de beste versie wordt van jezelf.’

Die gidsende intelligentie bevindt zich volgens Martina in het veld. ‘Ik noem het kwantumveld, anderen spreken over het morfogenetisch veld of het collectief bewustzijn.

Hier is alle informatie van alle tijden aanwezig, alles wat mogelijk kan zijn, is er. Tijdens onze masterclass maken we mensen wegwijs in het kwantumveld, want je komt er van alles tegen. Je leert te “googelen” in het kwantumveld, maar je moet wel weten aan wie je het vraagt.’

een bepaalde aanleg om informatie uit de toekomst te halen die we in het nu kunnen gebruiken. Dat klinkt als een Back to the future-film. Hij lacht: ‘Daar lijkt het wel op, maar we willen die twaalf mensen vinden met een talent waarmee ze – hou je vast – de wereld kunnen redden van global warming, de opwarming van de aarde. Want met de huidige plannen en technologie gaan we het niet redden. Die zijn allemaal te laat en te weinig. We zien de gevolgen nu al in de vorm van extreme hittegolven en overstromingen, tot in Nederland aan toe.’ Een onverwacht grote ambitie, of toch niet? ‘Ik ben niet iemand die van nature somber is,’ vertelt hij, ‘maar deze strijd gaan we met de huidige kennis en traagheid niet winnen, ook al zou iedereen nu overstappen op een elektrische auto.

Dus we moeten andere bronnen van kennis aanboren, en die zijn er. In het kwantumveld.’ Martina gooit er nog een schepje mysterie bovenop.

‘Die kennis is soms afkomstig van andere kennisbronnen dan die hier op aarde…’

Wat gaan die twaalf mensen met hun ‘gechannelde informatie’ doen?

‘Die geven ze door aan geïnteresseerde ingenieurs. Die gebruiken het om prototypes te ontwikkelen van nieuwe technologie om onze energiewinning drastisch te veranderen. Zodanig, dat elektriciteit op een schone en bijna gratis manier kan worden gewonnen voor iedereen. Zo kunnen we CO2 straks op

BESTE TOM...

Positieve verhalen DOOR:

DE REDACTIE

In totaal ontvingen wij bijna tachtig inzendingen voor onze ‘Beste TOM Schrijfchallenge’. Kennelijk maakten we hiermee een behoefte zichtbaar, want veel verhalen zijn geschreven vanuit een persoonlijke wens om een positief verhaal te delen en anderen te inspireren.

Sommigen schreven een frustratie van zich af, anderen kwamen met anekdotes die je een glimlach geven. Tussen alle regels door lazen we hier en daar ook een traan, maar wel een traan met hoop.

Wij kozen zestien verhalen uit, die je op de volgende pagina’s kunt lezen. Elk verhaal is voorzien van een kort commentaar van onze Raad van Waarde, bestaande uit Yolanda Eijgenstein, Cathelijne Esser, Gijs de Swarte en Jan Terlouw (hieronder v.l.n.r.).

Als aanmoediging om vaker te schrijven of gewoon, als goedbedoeld commentaar van een professionele schrijver en lezer.

De oude Romeinen wisten het al: wie schrijft, die blijft.

Wij vullen het een beetje aan. Wie positief schrijft, die positief blijft. •

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 23

SCHRIJFCHALLENGE

TOM staat voor The Optimist Movement. Een beweging om jezelf en anderen vooruit te helpen. Initiatieven die de wereld een tintje mooier maken krijgen een plek onder de paraplu van TOM. Een Schrijfchallenge lijkt hier prima bij te passen.

BESTE TOM...

De verlossing Vanaf dat de twee streepjes op de test zichtbaar waren, had jij je vooral zorgen gemaakt. Je vriend hielp niet mee door steeds grappen te maken over baby’s op sterk water. Zowel buiten als binnenshuis was het ook nog veel te warm. De acht weken echo had je nodig.

Yolanda Eijgenstein Wat een mooi gelaagde titel. En wat bijzonder dat de vriend en toekomstig vader dit verhaal van een afstand beschrijft. Bijzonder observerend, met lichte humor, een zachte glimlach. Een liefdevolle blik.

Bijna als een kort komediefilmpje.

Zelfs ik voel letterlijk de opwinding, verbazing en onervarenheid van de jonge ouders. Zelfs het vrolijke ongemak van de vriend hoor ik door je woorden heen als hij terug-gejahoehoed wordt.

Mooi staaltje schrijfwerk.

Verlossend.

24 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

De verloskundigenpraktijk was in het dorp. Fijn, dacht je eerst, dichtbij, lekker stukje lopen.

Maar je had nog niemand verteld dat je zwanger was, en je woont in een dorp waar geheimen net scheten waren; als de bewoners ze in moesten houden, kregen ze buikpijn. Vroeg er daarna iemand of er iets was, of ze pijn hadden, want ze keken zo raar, dan lieten ze alle lucht recht in het gezicht ontsnappen, het liefst in geuren en kleuren.

Gelukkig lag de praktijk niet centraal, maar aan de rand van het dorp – tegenover die plek in het bos waar jij ooit zo slim was om over een mierennest te plassen, en de mieren je broek in waren gekropen (je vriend noemt je nog weleens de ‘Mierenmeester’). Om veilig bij de praktijk te komen, moesten jullie een slimme route bedenken. Jullie wandelden immers nooit zonder honden. Met een rugtas langs de PLUS om die daar te vullen met twee broden, moest genoeg verdenkingen afstoten. Jullie wandelden rustig, maar het tuinpad van de praktijk legden jullie joggend en lacherig af.

Bij de voordeur begon de verbazing.

Niet om wat er binnen ging gebeuren, maar om de pop die ze op de stoel naast de brievenbus hadden gezet. Het was geen baby, eerder een kleuter in een klein maatpakje met

een klein stropdasje. Hij had een lief gezicht, iets wat bij jou vrolijke toekomstbeelden opriep.

Na de begroetingen en de vragenlijst, mocht je op dat tafelding gaan liggen, je trui omhoog. De vrouw kneep zoveel gelei op je buik leeg dat je vriend vroeg of ze er aandelen in had. Hij verschoof op zijn stoel toen niemand lachte.

Samen zaten jullie te kijken naar hoe de grijze vormen over het zwarte scherm veranderden. Je zag niets, dacht dat er iets mis was, had misschien te veel gefantaseerd dat er een heel lichaampje zichtbaar zou zijn. Dan wijst de verloskundige op een kleine flikkering: het hartje dat klopte. Ze klikte op een knop, en rondom het hartje verschenen rode en blauwe vlekken, als een babynoorderlicht; het bloed dat door het hartje stroomde. Ging je moeder worden? Ja, je ging moeder worden.

Ook je vriend leek te tranen. Je had hem gevraagd om alsjeblieft geen grapjes te maken, maar door zijn gesnik heen vroeg hij aan de verloskundige: als een ruimte hol is heeft het een echo, maar als er een baby in zit moet er toch juist géén echo klinken als je bijvoorbeeld iets naar binnen roept?

Je gaf hem een por, maar de verloskundig glimlachte naar je vriend. Ze vroeg aan jou of je je onderkleding uit wilde trekken. Je was zo blij dat je geen vragen stelde.

Met opgetrokken knieën lag je daar weer. Als de ventilator langsdraaide, stroomde er een kietelende wind over Venus.

‘Probeer maar’, zei de verloskundige tegen je vriend. Hij fronste. Lachend schoof de vrouw op haar stoel tussen jouw benen, boog voorover en riep ‘jahoeoeoe’. Twee seconden

BESTE TOM...

later klonk daar beneden ineens, wat gedempt: ‘hoeoe-hoe-oe’. Het was als een roep in een kathedraal, een kathedraal waar geen andere mensen waren en het terugkaatsende geluid helder bleef. De lippen van de verloskundige hadden bij de echo niet bewogen, dat wist je zeker. Je was je spraak verloren.

Je vriend was niet kwaad; zijn ogen waren opengevlogen en hij keek weer eens op en neer over de vloer als een archeoloog die een bijzonder skelet had ontdekt. Er was iets nieuws in hem geboren.

Thuis verdween hij naar boven. Een week later bezorgde Amazon de buikspreekboeken.

Je hele zwangerschap bleef je vriend oefenen. Eens per week, op vrijdagavond na het eten, moest je op de bank gaan zitten. Dan zette hij een stoel voor de tv neer. Tien minuten lang een show samen met zijn versleten teddybeer die nooit weg mocht op zijn linkerknie.

En jij moest lachen. Lachen tijdens de show, in de dagen daarna, en in de dagen voor hij weer met iets nieuws zou komen. Niet omdat hij grappig was. Niet omdat je lief voor hem wilde zijn en hem niet wilde krenken. Hij was gewoon ongelofelijk slecht. De helft van zijn mond ging op en neer; er ontstond geen leven in de beer op zijn knie; de grappen waren onduidelijk of ‘ongrappig’. Maar hem vertellen dat hij eens voor de spiegel moest oefenen deed je niet.

Zo kwam je de maanden door, lachend en met veel warme knuffels voor je vriend, en op een zachte, roze lachwolk voor de kleine. Er was nauwelijks ruimte over om je nog zorgen te maken. | OSCAR PEEZE BINKHORST

SCHRIJFCHALLENGE

De vrouw reed haar stoel opzij. Ook je vriend was verbaasd, hij nam plaats tussen jouw benen. De verloskundige legde snel een hand op die van jou, kneep er in, en knipoogde.

Wat dat betekende wist je niet, maar ergens in je ging iets liggen, als een hond die al een tijd rondjes draaide in haar mand en eindelijk de juiste plek had gevonden. Nog voor je vriend zich voorover kon buigen klonk er ‘papa’, ook daar, onder de haartjes.

Je vriend sprong achteruit, liet zijn stoel omvallen. ‘Dit kan niet,’ zei hij, ‘je… hoe doe je dit?’

De verloskundige schudde haar hoofd. ‘Prenatale vocalatie’, zei ze.

Dat soms de ontwikkeling niet synchroon loopt en bepaalde lichaamsdelen eerder volgroeid zijn dan anderen, in dit geval de stembanden.

Je kleedde je weer aan. De rest van het gesprek was je vriend een brave, stille puppy. Samen zaten jullie aan het bureau, terwijl de verloskundige meer over de toekomst vertelde. Je vroeg haar wat je kon doen tegen alle zorgen die steeds over je heen spoelden.

Die waren volkomen normaal. Soms

worden ze erger, soms ebben ze weg.

Het was belangrijk om niet in je hoofd te gaan zitten. Schrijf je zorgen op, deel ze met je vriend. Afleiding was een ook goeie. Of je hobby’s had.

Ja, je wandelde graag, in de bossen om het dorp, en in huis schreef je makkelijk hele puzzelboekjes vol als je die had. Die moest je dan maar gaan kopen.

Je voelde je helemaal ontspannen bij haar. Je vroeg of zij ook hobby’s had.

Ze knikte en keek even geduldig naar je vriend. Toen pakte ze een pop van een volgroeide baby die ze op het bureau zette en waggelend naar je vriend liet lopen. Hij en de pop keken elkaar aan. In dezelfde toon als eerst klonk er ‘papa’.

Je vriend liet zijn schouders zakken en draaide met zijn ogen. ‘Dat ik daar ingetrapt ben…’

‘Dat u waar ingetrapt bent?’

Je vriend keek weer verward; de mond van de verloskundige had niet bewogen.

‘U denkt toch niet dat die vrouw die mij vasthoudt dit doet?’ Het geluid kwam van de pop.

Je vriend schudde verward met zijn hoofd.

De verloskundige grinnikte. ‘Mijn hobby, al vijftien jaar, heeft te maken met de pop die buiten bij de voordeur op die stoel zit. Ik ben buikspreker.’

Je pruttelde eerst, als een fluitketel die net warm begon te worden. De eerste pieplachjes groeiden snel tot een gebulder waarbij je je buik moest vasthouden.

BESTE TOM...

Charlie

26 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

BESTE TOM...

Een week later worstelt Charlie zich, met een verveeld kind dat hier over-

duidelijk nog minder zin in heeft dan hij, door de lesboeken heen. Het joch dat niet uitblinkt in de Franse taal heeft waarschijnlijk van zijn vriendjes de antwoorden op alle testen in het boek gekregen en vult tot zijn verbijstering alle multiplechoicevragen van het eerste proefwerk correct in. Zo kan hij nooit vaststellen wat de jongen wel of niet weet.

Niet voor één gat te vangen, bedenkt hij een plan van aanpak. ‘Morgen maken we de test op pagina zestig.

Bereid je goed voor.’

De volgende dag legt hij vol voorpret een A4’tje met alle vragen, in een andere volgorde dan die in het boek, voor de neus van het kind.

‘Ga je gang.’

Vol leedvermaak ziet hij hoe de jongen stiekem een klein papiertje in de mouw van zijn trui raadpleegt. De a, b, of c’s worden per vraag snel ingevuld.

‘Klaar? Laten we eens kijken hoeveel je er dit keer goed hebt.’ Zijn rode pen zet kras na kras in het werkstuk.

‘Drie vragen goed en zevenentwintig fout. Hoe is dat nu mogelijk?’

De drie goede zijn de vragen die hij expres in de juiste volgorde heeft laten staan.

Met een vuurrood hoofd zit het kind voor hem.

‘Ik denk dat ik duidelijk heb gemaakt dat je werkelijk moet leren en dat je er met spieken niet komt.’ Charlie geeft hem een knipoog en grijnst.

Na een maand is het kind volledig bij en kan het met gemak de lessen in de klas volgen. Charlies baan wordt overbodig.

Wat nu te doen? Charlie peinst.

Diep in zijn hart wil hij cowboy worden. In zijn dorp zijn weliswaar paarden en koeien aanwezig, maar die staan in omheinde weilanden en er is geen noodzaak ze bijeen te drijven. Vertwijfeld rolt hij met zijn ogen. Zal hij? De lasso waarmee hij in de tuin oefende, verdwijnt in zijn tas. Stilstaande tuinstoelen kan hij inmiddels probleemloos vangen.

Hij wandelt naar de weilanden en loert schichtig om zich heen. In de volstrekte leegte van het land, met een rij verdoezelde iepen aan de horizon, is geen mens te bekennen.

Voorzichtig opent hij het hek en wappert net zolang met zijn armen tot de beesten naar buiten komen en in verschillende richtingen van het platteland verdwijnen.

Opgewonden loopt hij terug naar de manege om zijn daar gestalde paard op te halen. Zadel erop, de tas met lasso dwars over zijn rug en hij is gereed. Het geklepper van hoefijzers verbreekt de stilte op de dorpse klinkerweg. In de verte bij de spoorbaan flitsen dromende reizigers langs. Zijn dorp heeft geen halte en is niet voor de moderne wereld ontsloten.

SCHRIJFCHALLENGE

Drie maanden geleden zei Charlie de schoolbanken vaarwel. In tegenstelling tot zijn vrienden heeft hij geen enkel idee welk werk hij ambieert en een studiehoofd heeft hij niet.

Zijn lenige dromen geven hem geen enkele aanwijzing. Het liefst leest hij boeken, zoals nu, met zijn rug tegen de oude eik in de diepe tuin van zijn ouders. Zijn benen opgetrokken, zijn net iets te lange donkere krullen wapperend in de wind.

‘Je moet echt wat oppakken, Charles.’ Zijn vader komt thuis uit zijn werk en kijkt hem ernstig aan. ‘Waarom loop je geen stage hier in het dorp om te zien of iets je bevalt?’

Geërgerd valt het boek uit zijn handen. Hij hijst zijn slanke lijf overeind terwijl een oceaan aan desinteresse hem dreigt op te slokken. ‘Okay, okay.’ Met grote slungelige passen loopt hij het huis door de keuken binnen. De kruidige geuren van het eten dat zijn moeder klaarmaakt, bereiken zijn neus als voorbode van een memorabele maaltijd. In zijn slaapkamer boven op zolder checkt hij op de site van de regionale krant wat er in de omgeving zoal voor hem te doen is. Een advertentie om bijles Frans te geven, lijkt hem op dit moment de beste optie, niet voor altijd natuurlijk, louter om zijn pa tevreden te stellen. Met een Franse moeder, waarmee hij thuis Frans spreekt, is zijn kennis van die taal niet slecht.

Grammaticaal weet hij het niet allemaal. Allez, hij frist zijn kennis wel met een boek op. Voor hij zich kan bedenken toetst hij het nummer in dat bij de advertentie staat vermeld.

» SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 27

BESTE TOM...

Zodra Charlie buiten de bebouwde kom aankomt, gilt hij luidkeels een langgerekt ‘hiiijaa’ zoals hij zijn helden in de film vele malen zag doen. Het majestueuze landschap van onafzienbare velden pampagras met hoge bergen op de achtergrond denkt hij er wel bij. Zijn fantasie slaat op hol.

Zodra hij een paar koeien spot, galoppeert hij erheen met het paard.

Als een gokverslaafde die in de verte de deuren van het casino ziet sluiten, laat hij de lasso rondjes draaien boven zijn hoofd. Een motregen spiraalt een muffe geur van de bemodderde paden omhoog. Het deert hem niet, in het jachtveld van zijn dorp voelt hij zich domweg gelukkig. Zijn lasso valt over de hoorns van de koe en sluit rond de kop van het bonkige beest. Dat is één. Direct ziet hij in waar zijn plan misgaat. Op de smalle weggetjes is het onmogelijk rond de beesten te komen om ze samen te drijven, dus moet hij ze stuk voor stuk in het weiland zien te krijgen.

Hij sleurt de hevig loeiende koe mee naar het hek.

Inmiddels is de boer daar eveneens gearriveerd. Zelfs van een afstand valt het op dat hij zweet. Charlie legt hem uit dat hij probeert de beesten terug in de wei te krijgen.

‘Dank je mien jong, je bent een goeie vent. Vandaag zal hun melkproductie niet veel zijn, maar het is belangrijker dat de beesten terug bînne.’

Opeens voelt Charlie zich klein worden. Aan de gevolgen van zijn actie had hij niet eerder gedacht. Snel draaft hij ervandoor om de volgende koe op te halen.

Een uur later staan alle koeien wederom in het weiland.

28 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Jan Terlouw Charlie heeft zijn schooltijd beëindigd. Wat nu? Hoe vindt hij een baan?

Hij slaagt erin op een ongebruikelijke manier, die bij zijn nieuwe werkgever zowel zorg als bewondering zal hebben afgedwongen. Maar uiteindelijk laat Cecile Koops haar avonturier weer verlangen naar een maaltijd van zijn Franse moeder.

De wijde wereld en het vertrouwde thuis.

‘Nogmaals bedankt, jong. Ik zal thuus es kieken naar de beelden van de camcorder in de boom hier.’ De boer wijst omhoog naar waar, in het lover van een iep, een camera hangt.

‘Ik begrijp niet waarom het hek zomaar openstond.’

Charlies vreugde smelt weg. Zijn dorst negerend likt hij aan zijn lippen. Een ogenblik wenst hij dat de aarde opensplijt en hem met paard en al zal verzwelgen.

Hij slikt en kijkt de boer in de ogen.

‘Ik deed het.’ Zijn stem klinkt schor en hij is op zijn hoede.

‘Jij?’ De boer kijkt hem woedend aan.

‘Waarom in vredesnaam?’ Nadenkend tikt hij tegen zijn kin.

Even valt er een ongemakkelijke korte stilte. Charlie proeft de teleurstelling in zijn woorden. De meest vreselijke straffen spoelen door zijn hoofd en hij maakt zich op voor een godvergeten treurig lot. ‘Ik wil graag cowboy worden, het was om te oefenen.’ Hij staat er als een zoutzak bij, met zijn blik op de grond gericht. Een zweem van angst hangt over zijn gezicht.

Een paar seconden later klinkt de hikkende lach van de boer. Zijn adem blaast wolkjes damp in de kille buitenlucht.

De spanning in Charlies lichaam verdwijnt, hij werpt een vragende blik omhoog.

De boer wist de tranen uit zijn ogen. ‘Als je dat echt wilt, kun je op de boerderij werken.

Flik me echter nooit meer zo’n streek als deze!’

Het zware gewicht dat zijn schedel in elkaar drukt, is opeens verdwenen. Naar adem happend kijkt Charlie met een gevoel van opluchting naar de boer. ‘Dat beloof ik, dank u wel.’

Eindelijk iets wat zomaar zijn roeping kan worden. De klok van de kerktoren in het dorp slaat zeven keer. Met de belofte morgen terug te komen, wendt hij zijn paard.

Na een laatste zwaai, galoppeert hij er, verlangend naar een Franse maaltijd van zijn moeder, vandoor. | CECILE KOOPS

Zwaarwegend Mijn eerste moederdagcadeau was een weegschaal.

Terwijl vriendlief zich nog even tevreden omdraaide en verder sliep, zat ik wat beduusd met de grote doos op schoot in bed.

Mijn tweede moederdagcadeau kwam twee uur later – alsof ik nog niet genoeg verrast was – in de vorm van een verlovingsring. De grap compleet.

En zo werd vriendlief manlief. Kwam na kind één, ook nog kind twee en drie.

Drie heerlijke scharrelkinderen met een verdwaasde hypermama.

Niet gemaakt voor het huishouden, noch voor eindeloze knutselprojectjes, maar met een dijk van een koekjesneurose. Dus als ik het niet meer wist, dan bakten we koekjes. Of taart.

De weegschaal stopte ermee. De trouwring begon stoffig te worden. De rugzak vond vermolmd zijn weg naar het grofvuil.

Maar deze hypermama geeft niet op en blijft haar dromen voeren.

‘Eens, op een dag, trek ik alsnog over de Himalaya’s’, vertelt zij haar zoons. ‘En jullie neem ik gewoon mee.’

Wie worden we als we onze dromen niet langer voeren?

Een nachtmerrie, vermoed ik.

Daarom laat ik mijn kinderen zoveel mogelijk scharrelen, moedigde ik mijn man aan een boot te kopen en schreef ik zelf een boek. En broed ik op een vervolg…

Het moment waarop de droom alsnog vervuld wordt.

Die tocht door de Himalaya’s komt er, net zo goed als dat de eigen praktijk er kwam en dat boek.

Het één hoeft het ander niet uit te sluiten. Soms kiest het leven echter een andere route dan we van tevoren hadden bedacht.

En misschien is dat maar goed ook.

Want hoe had ik anders geweten dat ware liefde zichzelf keer op keer opnieuw uitvindt, dat verstofte ringen meerdere malen opgepoetst kunnen worden en zo langer meegaan?

Dat vrijheid in ons hart zit – niet in het aantal Air Miles op een plastic kaartje.

En dat niets opweegt tegen de schoonheid van het moederschap. | NIENKE STOOP

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 29

SCHRIJFCHALLENGE

Moederdag. Nooit gedacht dat ik dat nu al zou vieren, maar met een kleine van twaalf weken oud in de buik was het moederschap dichterbij dan ooit tevoren.

Ik, de ‘vrouw van de wereld’ die nu toch door Afrika zou trekken, de Himalaya’s over ging reizen op zoek naar heilige bergen en ‘Shangrila’, zat om zeven uur ’s ochtends op moederdag met een weegschaal op schoot in bed. Zwanger.

De verkoper had mijn vriend nog even scheef aangekeken en voorzichtig gevraagd: ‘Weet u het zeker?’ Ja, hij wist het zeker.

‘Nu kun je elke kilogram die je aankomt meten!’ had hij stralend gezegd.

Yolanda Eijgenstein Fris, kort, spannend, kloppend, mooie zelfspot op een niet spottende wijze. En zo lekker herkenbaar. Als vrouw van de wereld opeens thuis ‘moeder’ worden en een weegschaal krijgen… pfff… burgerlijk, schiet het door je hoofd. Past mij dat wel? Wat staat me te wachten? Kinderwagens en luiers? Komt mijn ontwikkeling niet ernstig tot stilstand?

Ik geloof dat de grootste vrijheid die we hebben is hoe we reageren op dingen.

Nienke, jij hangt zelf de slingers op.

Zelfs in je schrijfstijl. Dan blijft het leven een feest. Voor jezelf, je partner én je kids… het mooiste wat je jezelf en de ander kunt geven.

BESTE TOM...

Vijf minuten Het is een van de eerste lentedagen, waarop je je jas thuis kunt laten. De lucht is nog niet zwaar van de hitte en de natuur heeft de geur van een pasgeboren kindje. Het zonlicht roept je om naar buiten te gaan.

Ik reis die dag met de trein naar mijn werk. Aangezien ik in een klein dorp aan de IJssel woon, is het een klein station, met twee perrons.

Er lopen verschillende mensen wat heen en weer, wachtend op de trein, en een aantal mensen staat stil en wacht in een roerloze houding.

Op het perron staan een paar bankjes. Op een van die bankjes zit een jongen, ik schat dat hij ongeveer twintig jaar is. In het dorp is een locatie waar jongeren met een beperking wonen en een aantal van hen kom ik af en toe tegen omdat ze van mijn woonplaats naar Zutphen reizen, waar ze bij een bakker werken.

Ik loop het perron op, en groet iedereen. Het maakt me eigenlijk niet uit of ik mensen wel of niet ken, het is fijn een ander even te begroeten en bijna iedereen maakt ook kort oogcontact en wenst mij ook een goedemorgen.

Die jongen zittend op het bankje groet ik ook. Ik zie dat hij twee grote plastic tassen naast zich op het zwarte bankje heeft staan. Volgens mij is het de grootste maat plastic tas die te krijgen is en zo te zien zijn beide tassen vol.

Hij kijkt me aan nadat ik hem heb gegroet. Ik wil al doorlopen, en dan roept hij me.

‘Wil je wel een spelletje met me doen, ik heb wel vier Yahtzee-spellen bij me.’

Heel veel gedachtes gaan in sneltreinvaart door mijn hoofd. De trein komt over ongeveer vijf minuten, hoe kan ik nu zomaar op het perron een spelletje gaan doen? En we kunnen dat spelletje nooit afmaken, er is toch te weinig tijd. Ik ben even stil, blijf staan, kijk hem aan en wijs op de klok. ‘De trein komt over ongeveer vijf minuten’, zeg ik.

Met een grote glimlach kijkt hij mij aan en zegt: ‘Maar dan hebben we toch vijf minuten.’

Ik besluit dan maar te zeggen dat het goed is, op basis van mijn gevoel, terwijl mijn denkhoofd er toch andere dingen van vindt.

Hij pakt een doos uit een van zijn tassen, en zegt: ‘Ik heet John’, ik geef hem een hand en zeg: ‘Ik ben Lia.’ Hij schrijft onze namen op het scoreblokje. ‘Jij mag beginnen’, zegt hij.

We spelen een paar minuten en hij is al aan de winnende hand. Dan hoor ik dat de trein eraan komt. ‘Kom, we moeten opruimen, de trein komt.’

Hij doet de dobbelstenen en het boekje om de scores in bij te houden, in de doos en ik draag een tas voor hem. We stappen de trein in.

Hij loopt voorop, scant als het ware de ruimte en ziet dan dat aan de raamkant weliswaar iemand zit, maar dat daar wel een tafeltje is, waar we verder kunnen spelen.

Hij gaat iets rechterop staan en kijkt de persoon, die bij het raam zit aan, en zegt: ‘wij doen een spelletje en dan moeten we bij een tafeltje zitten’.

Eigenlijk verwacht ik niet dat degene die daar zit zal reageren, en tot mijn verwondering kijkt hij

BESTE TOM...

Cathelijne Esser Is het glas half vol, of half leeg? Heb je ‘maar’ vijf minuten tot je beschikking, of ‘nog’ vijf minuten? Twee verschillende overtuigingen die aanzetten tot twee verschillende keuzes die leiden naar totaal verschillende situaties. Lia laat zien wat de concrete consequenties kunnen zijn. Zou ze ‘maar’ vijf minuten hebben dan zou ze de kans hebben laten schieten iemand te ontmoeten, en daarmee half geleefd hebben. Maar ze koos ervoor vijf minuten haar oprechte aandacht te schenken aan een vreemde, en kreeg er een warm hart en een goed verhaal voor terug.

Kortom, er is altijd tijd. Al is het maar vijf minuten.

Een bijzondere ontmoeting, die me altijd is bijgebleven. Een herinnering, die helpt als ik denk dat ik geen tijd heb.

Hoe vaak denken we dat we te druk zijn om even tijd voor een ander te maken, wachten we liever dan dat we aandacht geven?

We hebben niet maar vijf minuten, maar we hadden echt vijf minuten.

Ik heb de hele dag een glimlach op mijn gezicht en in mijn hart gevoeld. De ontmoeting had me geraakt, en als dingen je raken dan heb je soms ook de behoefte dit te delen met een ander mens.

Aangekomen op de locatie, vertelde ik over mijn ontmoeting. Ik was verwonderd over hoeveel mensen verbijsterd waren over het feit dat ik met een jongen, die ik niet kende, op een perron een spelletje had gespeeld en ik kreeg de vraag of er niet veel mensen dat maar raar hadden gevonden.

Eerlijk gezegd was die gedachte helemaal niet bij me opgekomen.

Op momenten dat ik het voor mijn gevoel druk heb, of misschien heb ik het ook feitelijk druk, dat maakt niet uit. Je kunt altijd vijf minuten tijd geven aan jezelf of aan de ander.

Ik ben de jongen niet meer tegengekomen, maar ben nog steeds dankbaar voor de les, die hij me leerde. | LIA MOLENDIJK

SCHRIJFCHALLENGE

John aan en ziet mij daarachter staan. Hij staat op en zegt: ‘Ga hier maar zitten.’

We hebben iets meer dan vijf minuten om verder te spelen.

Aangezien ik in Deventer over moet stappen, deel ik hem dat voor de zekerheid maar mee, zodat hij wel weet dat ik niet verder ga dan Deventer.

Als er omgeroepen wordt dat we bijna in Deventer zijn, geef ik aan dat ik moet overstappen. Ik geloof wel, dat als er geen groep mensen op me zou zitten wachten op een locatie in Apeldoorn, ik waarschijnlijk gewoon meegereisd was naar Zutphen.

Ik zeg hem gedag en hij vraagt: ‘Als we elkaar weer tegenkomen, zullen we het spelletje dan afmaken?’

‘Dat is goed’, zeg ik… en ik verlaat de trein.

BESTE TOM...

Jakob en Jacob Ik ken twee mensen die Jacob heten.

Jakob met een K is een 61-jarige man met een vrolijke blik en een grote snor. Als je hem niet kent zou je hem voor een optimist kunnen aanzien.

En misschien is hij dat ook eigenlijk wel. Dan is het zijn optimistische karakter geweest dat hem heeft gered. Jakob komt uit een, zoals hij zelf omschrijft; ‘asociaal arbeidersgezin’.

Hij werd in dat gezin slachtoffer van kindermishandeling en misbruik.

Veertig jaar lang zweeg hij erover.

Maar sinds kort vertelt hij zijn verhaal. Begeleidt hij gespreksgroepen en spoort hij anderen aan om erover te praten. Praten heelt. Heeft hem geheeld en zal anderen helen.

Jakob, moedige Jakob, laat zijn gezicht zien en zijn stem horen door mee te doen aan het project ‘Wij doorbreken de cirkel van geweld’.

Een multimediaal project dat door het land reist.

‘Iedereen moet het horen,’ zegt hij, ‘zodat het geweld stopt!’

De andere Jacob, met een C, is een dertienjarige jongen die vijf jaar geleden met zijn moeder Tina vanuit Syrië naar Nederland vluchtte vanwege de daar slepende burgeroorlog.

Omdat zijn familie drie of vier generaties geleden uit Armenië naar Syrië vertrok (of vluchtte?) besloot de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) enige tijd geleden dat Jacob misschien dan wel niet terug kon

naar Syrië, maar wel naar Armenië.

Een land waar Jacob en zijn moeder nog nooit geweest zijn, geen familie hebben en bovendien: de Armeense taal spreken ze geen van beiden.

In de talkshow ‘De Vooravond’ zag ik Jacob, een vrolijk ogende, perfect Nederlands sprekende jongen die zich vooral ook heel Nederlands voelde. Hij wilde niet weg.

In de studio een van zijn beste vrienden en diens moeder die een actie waren begonnen tegen zijn uitzetting. Als expert in de studio aan tafel de film- en programmamaker Sinan Can, die eerder een film maakte over teruggestuurde asielzoekerskinderen. Hartverscheurend tot op het bot en zo ontzettend oneerlijk. Wat kun je er aan doen waar je wordt geboren?

De presentatrice en presentator geloven het verhaal gewoon bijna niet, het is zo onlogisch. In de studio is het een paar keer ongemakkelijk stil als Jacob huilt en niemand weet wat te zeggen tegen de jongen. Wat kun je zeggen om hem zich beter te laten voelen?

Het lijkt een uitgemaakte zaak: Jacob moet weg. Weg uit Nederland. Dus wat zeg je dan tegen een dertienjarige? Een dertienjarige die gewoon alleen maar heel graag hier wil blijven omdat hij zich hier thuis voelt.

‘Nederland is het enige land dat ik ken, ik wil niet weg.’

De presentatrice is duidelijk razend om zoveel onrecht in haar studio, in haar land. Met moeite houdt ze haar mening voor zich door te zeggen dat ze die mening als journalist niet te veel mag geven.

En ik zit huilend op mijn comfortabele bank, in mijn warme appartement in Amsterdam. Natuurlijk teken ik de petitie van DeGoedeZaak. ‘Jacob moet blijven’ deel ik op Instagram. Heeft het zin?

Een paar dagen later ontvang ik via DeGoedeZaak een bericht waar ik weer van moet huilen, maar dit keer van blijdschap: Jacob mag blijven!

Na een juridische strijd heeft de IND de zaak verloren. Onder druk van de 170 duizend handtekeningen heeft de staatssecretaris ingezien dat het onredelijk zou zijn om Jacob en zijn moeder uit te zetten naar Armenië.

Ze heeft de IND overruled.

Gelukkig, gelukkig, gelukkig gebeurt er af en toe iets positiefs!

En wat ben ik blij dat ik daar misschien een heel klein – ieniemini – zandkorreltje aan heb kunnen bijdragen. Welkom Jacob! Welkom Tina! Wees van harte welkom!

| REINEKE SCHERMER

Yolanda Eijgenstein Reineke, mijn hart huilt vaak voor, in mijn ogen, het vele onrecht en leed in de wereld. In het groot en in het klein. Blijkbaar kunnen we, als meest bewuste en ontwikkelde diersoort op deze planeet, nog steeds moeilijk begrijpen dat we de scheefgegroeide systemen met elkaar zo scheef hebben laten groeien en dat we dit dus ook met elkaar weer kunnen helen. Gelukkig, gelukkig, gelukkig geloof ik dat er juist veel meer positiefs in de wereld gebeurt dan negatiefs. Alleen wordt daar vaak minder aandacht aan besteed. Daarom is The Optimist zo belangrijk. Net als jij. Je doet ertoe!

32 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

BESTE TOM...

Cathelijne Esser Negatief denken is ingebakken instinctmatig gedrag dat ons helpt te overleven, om snel potentieel gevaarlijke omstandigheden in te kunnen schatten. Maar gevaarlijke situaties zijn er aanzienlijk minder dan het aantal negatieve gedachten dat we hebben. Voor een optimistische leefhouding is dus moeite nodig, betoogt Jenny. We moeten de zonzijdes van situaties gaan zien, ook als het regent – een goede reminder.

Vorig jaar las ik in een berichtje van het KNMI dat het in Nederland 7 procent van de tijd regent.

Ik was behoorlijk verbaasd, geloofde het zelfs niet, had verwacht dat het veel meer zou zijn.

En ik was de enige niet. Een rondvraagje onder vrienden en bekenden maakte duidelijk dat men verwachtte dat het tussen de 15 tot 30 procent van de tijd regende. De hondenbezitters waren degenen die de laagste schatting van 15 procent maakten; zij moeten vier of vijf keer per dag de deur uit, zeggen ze, en weten het meestal droog te houden. De anderen dachten dus dat het wel 20, 25 of 30 procent van de tijd nat zou zijn in dit land. En daar kunnen zij niets aan doen.

De oorzaak van deze missers moeten we zoeken in het menselijk brein. Wij zijn uitgerust met hersenen die ons moeten waarschuwen voor gevaar, ongelukken, onheil. Ze hebben de taak onze overlevingskansen zo groot mogelijk te maken, niet om ons blij te maken. De focus van de hersenen ligt dus op wat er allemaal fout gaat en kan gaan: een regenbui kan gladheid veroorzaken, we kunnen uitglijden, we regenen nat, waardoor we een verkoudheid of erger kunnen oplopen. Op zijn minst ruïneert het ons kapsel, waardoor we ‘er niet meer uitzien’. Hierdoor registreren de hersenen de regenbuien en is de

kans dat we de regenervaringen paraat hebben in ons geheugen ook groter.

Wat ons blij maakt, zijn de zonnige dagen, de warme dagen, maar helaas weten we beter wanneer die er niet waren.

We moeten ons best doen ons de mooie dagen te herinneren, de mooie momenten, de complimentjes die we krijgen. Het vraagt een bewuste zoektocht door ons geheugen. De kritiek die we hebben geïncasseerd, de tegenslagen en ongelukjes hoeven we niet te zoeken in onze herinnering, die worden ons ongevraagd aangeleverd.

Als je fietsband klapt, schieten je toch meteen allerlei vorige klapbanden te binnen? Als je zonder klapband thuiskomt, denk je dan aan alle andere dagen dat dit gelukt is? Ik bedoel maar.

Optimisme is dus een kunstje: de kunst om de zonnige kant te zien en te registreren. Dit moet dwars tegen onze natuurlijke neigingen in, dus het vraagt bewuste inspanning. Je kunt er een gewoonte van maken aan het eind van de dag de pluspunten op een rijtje te zetten; je kunt bij alles wat je als negatief ervaart, bekijken of er ook een positieve kant aan zit. En weet dat die er altijd zal zijn, want de welbekende medaille heeft nu eenmaal twee kanten. Spreekwoordelijk gaat de zon voor niets op en neem de moeite hem te zien schijnen. | JENNY VAN LUIJK SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 33

SCHRIJFCHALLENGE

Optimisme is een kunst(je)

BESTE TOM...

Een palet aan kleuren Suffig staar ik naar buiten terwijl ik een slok koffie neem. Aan het einde van de online meeting van zojuist werd het buiten grijs. Het oprukkende wolkendek verdrijft de laatste zonnestralen. Ik kijk in het kopje en laat het zwarte goedje langs de rand walsen. De laatste zinnen van de vergadering lossen op in mijn gedachten. Alleen de contouren van de bespreking blijven over. Vragen die open bleven staan, keuzes die nog gemaakt moeten worden en nieuwe overleggen die nog niet gepland zijn.

Ik zet het kopje op de keukentafel en loop naar het raam. Het puntje van mijn neus raakt het koude glas.

Een flauwe schaduw werpt zichzelf over mijn omgeving. Er was een tijd dat deze gedaanteverwisseling van de wereld mij somber had gestemd, maar ik heb geleerd dat je zelf kleur moet toevoegen aan het leven. Het is makkelijk om je mee te laten slepen door de harde werkelijkheid. Om te moeten toekijken hoe dingen je overkomen zonder dat je daar invloed op uit kunt oefenen. Het kost

me nog steeds moeite. Toch lukt het me steeds beter om de wereld zelf in te kleuren door hoop en aandacht de boventoon te laten voeren. Niet alleen omdat ik het wil, maar omdat mijn hele wezen ervan doordrongen is. Liever koester ik valse hoop en word ik teleurgesteld dan dat ik treur om wat er allemaal mist. En liever ben ik blij voor een ander dan dat ik vruchteloos mijn eigen geluk nastreef.

De eerste druppels op het raam smelten samen en lopen in stroompjes omlaag. Het begint harder te regenen. Geboeid kijk ik toe hoe de natuur zich roert. Ik ga erin op en vergeet voor even mijn werk. Weg zijn de vergaderingen, rapportages en verslagen. Ik zet het keukenraam open om de koele, vochtige buitenlucht binnen te laten. Een doffe dreun haalt me uit mijn trance.

Voorovergebogen tegen de regen komt mijn dochter de tuin in. Een tweede dreun volgt als de schuurdeur wordt dichtgeslagen nadat ze

haar fiets heeft weggezet. Op een drafje komt ze aansnellen, haar armen over haar hoofd gevouwen.

Druipend stapt ze de keuken in.

‘Hallo lieverd, had je geen regenpak bij?’

‘Natuurlijk wel. Doe niet zo stom!

Omdat ik van jou die stomme brief nog moest posten ben ik nu helemaal natgeregend.’

‘Maar die had je toch ook vanochtend kunnen posten toen je naar school ging?’

‘Toen had ik geen tijd omdat ik te laat was. Het zit ook nooit eens mee!’

Voordat ik iets kan zeggen verdwijnt ze de hal in. Ze stampt de trap op.

Beduusd staar ik een paar seconden voor me uit. Je kunt nog zo’n ontzettende optimist zijn, toch raken de boze woorden van je kind je in je hart. Uiteindelijk is niemand van steen. Emoties kunnen je willekeurig optillen en ergens anders neerzetten waar je niet wilt zijn. Ik probeer terug te denken aan mijn eigen tienertijd. Het lijkt zo lang geleden.

De herinneringen komen slechts langzaam binnendruppelen. Ik was geen boze tiener zover ik mij kan heugen. Eerder wat gemoedelijk en gesloten. Kleine tegenslagen hadden weinig vat op mij. Pas later, na mijn studie, begon ik me terug te trekken en werd ik somber. Toch zijn die pikzwarte dalen mij even dierbaar als de helderwitte pieken. Ze hebben mij op dit punt gebracht en gevormd tot wie ik nu ben. Alleen als je alle schakeringen van het kleurenpalet hebt gezien kun je jezelf helemaal inleven in een ander. En ik heb slechts een fractie mogen aanschouwen.

BESTE TOM...

Cathelijne Esser Ogenschijnlijk kleine gebeurtenissen zoals de woorden van een humeurige puber, kunnen emotioneel flink raken. Zelfs een optimist ontkomt daar niet aan.

Maar de ware optimist is niet degene die voortdurend nadruk legt op positieve gebeurtenissen of omstandigheden. Het is degene die evenveel waardering kan opbrengen voor toppen en dalen, voor regen en zonneschijn. Alleen zo zal het hele spectrum van het leven ten volle ervaren worden.

Ook vergroot het de kans empathie te kunnen voelen voor je worstelende medemens, en aan empathie hebben we allemaal behoefte. Twee boodschappen die we niet vaak genoeg kunnen horen.

Wat is thuis? Wat betekent thuis? Voor iedereen wat anders of misschien toch hetzelfde?

Ik had eens een lekke band van mijn, toen zeer geliefde, kleine doch stoere, Toyota Yaris. Omdat ik graag zelf de klussen doe die ik aankan, verwisselde ik het wiel voor het reservewiel. Ik woonde in de Achterhoek in die tijd. Ik bevond mij, op het moment van deze ‘lekkage’, in het hoge noorden, Groningen of misschien was het al net Drenthe. Het leek mij niet zo handig om al die kilometers op het ‘thuisbrengertje’ te vertrouwen. Temeer omdat je daar niet harder mee mag rijden dan 80 km per uur en de auto, voor het oog, enigszins uit balans leek. Toen ik echter de wegenwacht belde kwam er niemand omdat ik zelf de klus al geklaard had. Er zat dus niets anders op dan langzaam huiswaarts tuffen.

Auto’s hebben mij altijd een gevoel van vrijheid en tegelijkertijd een thuisgevoel gegeven. Mijn eigen plekje, afgeschermd van de wereld, op wielen waarin ik veilig overal naartoe en ook weer weg kan. Ik kan mij zeer verheugen op het idee dat we er in de toekomst ook nog eens mee kunnen vliegen. Thuis, betekent voor mij, een plek waar ik veilig en comfortabel mijzelf kan zijn.

Op dit moment woon ik in het tiende huis van mijn leven, maar ben ik nog steeds op zoek naar thuis. Dit komt, waarschijnlijk, omdat ik nog niet helemaal thuis ben gekomen bij mezelf. Ik ben er bijna, maar nog niet helemaal. Ik denk erover om mijn ‘thuisbrengertje’ maar eens in te zetten en tuffend naar huis te gaan. | MONIQUE GLORIE

Gijs de Swarte Sterke, herkenbare analogie en spontane kijk op wat de schrijfster beroert. Er spreekt een duidelijke melancholie in de woorden van Monique Glorie. Ik hoop van harte dat ze haar thuis gaat vinden. Misschien is het wel dichterbij dan ze denkt, om te beginnen dichtbij zichzelf.

SCHRIJFCHALLENGE

Zachtjes klop ik op de slaapkamerdeur. Als verzoenend gebaar heb ik een beker warme chocolademelk en een wafel meegenomen.

‘Ja, wat is er?’ Er klinkt irritatie door in mijn dochters stem, maar ook iets van berusting.

‘Ik heb wat te eten en te drinken voor je meegenomen. Je hebt nog niets gehad sinds je thuis bent gekomen.’ De deur wordt van het slot gedraaid en gaat voorzichtig open.

‘O, dankjewel.’ Ze pakt de spullen aan en haar gezicht licht op. ‘Ik heb droge kleren aangetrokken. Ik baalde er echt heel erg van.’ Ze kijkt even bedenkelijk als ze ziet dat ik haar opmerking afweeg.

‘Ik heb het gemerkt lieverd. Ik kan me voorstellen dat je er de pest over in had. Je weet dat ik van je hou toch?’ Haar gezicht gaat van bedenkelijk naar verbaasd. Dan schenkt ze me een brede glimlach.

‘Natuurlijk weet ik dat. Ik hou ook van jou.’ | JURRIT SZARAFINSKI

Thuis

BESTE TOM...

‘Wil je ‘t horen?’

‘Van 1 april?’

‘O ja, die legendarische grappen van jou… kom maar op.’

‘Maar het is geen reclame voor mij hoor’, waarschuwde ik.

‘Hmmm...’

We haalden ze op uit school op donderdag 1 april, onze kleindochters van zes en negen jaar. Ze mochten blijven eten. Al fietsend naar huis hoorden we de geijkte 1 april grappen die ze op school hadden uitgehaald: van losse schoenveters tot zout in de koffie bij de juf. We genoten ervan.

Thuis bij opa en oma mochten Mare en Donnée in de kelder gaan spelen; een geliefde ruimte onder de huiskamer waar je naar hartelust kunt ravotten en bouwen zonder dat je het hoeft op te ruimen.

Vergeven en

vergeten 36 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Macaroni aten we. Iets wat ze lusten als er maar niets doorheen zit. Aan het eind van de smulpartij zei ik: ‘Zal ik jullie eens een geheim vertellen?’

Ogen vol vraagtekens.

‘Mama heeft voor jullie een verrassing!

Eigenlijk mag ik het niet verklappen, maar ik doe het toch!’

Hun ogen werden al groter.

Zal ik? dacht ik nog… maar ik kon niet meer terug.

‘Thuis staat een zwembad klaar waar jullie straks in mogen. In de achterkamer.

Mama heeft ‘m eindelijk binnen gekregen van Intertoys en ik denk dat ze het bad heeft opgeblazen en gevuld met water’, dikte ik aan.

Nu is de eerste etage waar ze wonen nogal gehorig vanwege de houten vloeren en van water in de kamer kan geen sprake zijn. Laat staan van een zwembad.

Ik dacht eigenlijk dat de kinderen dat snel door zouden hebben.

Maar nee.

‘Joepie, een zwembad!’ juichten ze. ‘Kom mee, we willen naar huis oma!!’

‘Ho ho’, krabbelde ik terug, ‘eerst mama bellen, want misschien is ze nog niet thuis.’ Geen gehoor. Wachten. Zouden ze het al door krijgen?

Nee hoor. In de verste verten niet. Mara en Donnée waren niet te houden. Een zwembad! Het leukste wat er is! (Dat wist ik.)

Jassen aan, schoenen aan. Nog nooit stonden ze zo snel klaar. ‘Wacht’, zei ik.

‘We proberen toch mama te bellen.’

En ja, opeengepakt aan de telefoon vertelden we mama dat we snel thuis zouden komen ‘vanwege de verrassing’...

‘O nou, wij zijn thuis hoor’, sprak mijn verbaasde dochter. Je hoorde haar haar schouders ophalen.

Nog nooit had ik twee zo ontredderde meisjes gezien.

De teleurstelling: zo groot. Alsof ze een klap in hun gezicht hadden gehad.

En nog wel van oma!

Schaamte overspoelde me.

Geen lachje kon er meer af. Ook niet bij de ouders die ik haperend ‘de mop’ uitlegde. Daar zaten ze. In de keuken met twee gedesillusioneerde kinderen.

Troosten lukte niet.

‘Dan maak je dat ook eens mee, oma.

Het is een levensles. Zo leren ze om niet alles te geloven wat er gezegd wordt’, zei mijn schoonzoon. (Ook niet door oma, die je in alles vertrouwt, voegde ik er in gedachten aan toe.)

Snikkend had Mara zich achter een stapel wasgoed verstopt. Toen ik haar probeer-

Hoe maak ik dit weer goed, tobde ik ‘s nachts en de dag erna. Kunnen ze me dit ooit vergeven? Cadeautjes en beloftes zouden niet helpen, wist ik. Hoe kon ik toch zo’n misplaatste grap uithalen, bleef ik maar malen…

‘Ach mam,’ zei mijn dochter later, ‘je was gewoon enthousiast.’

Tja, dat is inderdaad een sterke en een zwakke kant van mij.

Maar langzamerhand begon zich in m’n hoofd een plan te vormen: een écht zwembad moest er komen. Ons opblaasbad naar de kelder … vullen met de tuinslang … leegpompen met de reservepomp … grondzeil voor de nattigheid … Met technische hulp van opa begon het plan vaste vormen aan te nemen.

Kleedhokje gefabriceerd, badkleding geïmproviseerd, handdoeken op een stapeltje, tribune voor de poppen en toegangspoort met: Welkom in Zwembad de Paashaas. Toegang: 1 paaseitje.

Twee dagen zijn we in de weer geweest.

Toen ploften we moe maar voldoen neer op de bank. Wij zijn geen veertig meer.

Op tweede paasdag zou het hele gezin om 11 uur komen lunchen. Al vier dagen hadden we niets van ze gehoord. Dat was na deze miskleun wel erg lang voor mij.

Vijf voor elf uur: schoonzoon aan de telefoon.

‘Sorry oma, het gaat niet lukken om te komen. Vannacht was je dochter aan het overgeven en nu begint Mara ook al te spugen.’

‘Hè? Had je niet wat eerder kunnen bellen? Alles staat hier al helemaal klaar!’

Jan Terlouw Een geinig verhaaltje van Ingrid van de Craats, waarbij je van de ene in de andere teleurstelling en verrassing wordt gestort. Ingrid van de Craats heeft zelf vast veel plezier gehad tijdens het schrijven. We worden er weer goed aan herinnerd dat vergeven en vergeten zeer verschillende dingen zijn.

Ik voelde de grond onder m’n voeten wegzakken.

‘Nee oma, sorry, sorry. We wilden het eerst nog proberen, maar nu gaat het echt helemaal mis hier.’

Ik keek opa aan terwijl ik de telefoon neerlegde. ‘Pomp dat zwembad maar leeg. En eten hoeft ook niet meer. Ze zijn ziek’, zei ik ontgoocheld.

Maar opa hield de moed erin. ‘Laten we je zus bellen om de boel op te komen eten’, opperde hij. Dat was een idee. Terwijl ik aan het bellen was, werd opeens de deur opengegooid: ‘Vijf april’, gilden ze en alle vier buitelden ze de kamer in.

‘Zijn jullie niet ziek?’ vroeg ik volkomen overrompeld, met de hoorn in m’n hand.

De verwarring kon niet groter zijn. Wat hadden ze mij beetgenomen!

Koffie! Het enige om weer bij te komen van al die consternatie. Alle aandacht ging al gauw naar de verstopte eieren, maar ik wist nauwelijks meer waar ze lagen…

Na de paaslunch liepen de kinderen nietsvermoedend de trap af naar de speelkelder. Bij elke trede lager liep bij mij de spanning hoger op. Zouden ze…?

Toen steeg een oorverdovend gejuich op: ‘Kom kijken, papa, mama, kom kijken, er is een zwembad, een écht zwembad!!’

Het was een ongekend succes.

Hilarisch, noemde mijn schoonzoon het toen zijn dochters druipend naar boven kwamen gelopen.

Vergeven? Vast wel. Maar vergeten doen we het niet. | INGRID VAN DE CRAATS SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 37

SCHRIJFCHALLENGE

‘Zijn jullie weleens boos geweest op oma?’, vroeg ik terwijl we op de fiets naar huis raceten. ‘Boos? Nee hoor oma, op jou worden we nooit boos!’

‘Maar misschien worden jullie straks wel boos op mij’, probeerde ik hun enthousiasme te temperen.

Het hielp niks. Ze maakten zelfs nog een 1 aprilgrap op de hoek van hun straat.

Bij het portiek aangekomen renden ze de trap op en begonnen op de deur te bonzen. Het duurde even voor mama opendeed. Dan stormden ze naar binnen naar de achterkamer, nagekeken door hun moeder. ‘’Hè?! Waar?? ... Hè!!’

‘1 april’, stamelde ik zachtjes.

de te troosten, schreeuwde ze: ‘Ga weg, ga weg!’ Woedend was ze. Donnée keek me boos (inderdaad) en verdrietig aan.

Die ogen!

Ik kon niks anders doen dan weggaan, als een hond met z’n staart tussen z’n poten.

‘Dag’, fluisterde ik tegen de ouders die nu met de gebakken peren zaten…

BESTE TOM...

38 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Kom maar bij mij

BESTE TOM...

Het plan om een planten- en stekjesruilkast te maken sluimerde al maanden in mijn achterhoofd.

Ik was dol op planten. Al had ik er net zoveel verstand van als een konijn van het maken van lasagne.

Ik deed maar wat. Ik zette van alles in het water of in de aarde en zag wel wat het opleverde. Bonen, groenterestjes, pitjes van fruit, takjes

van kamerplanten. Met wisselend resultaat.

Mijn vriend was alle plastic bakjes en doorweekte eierdozen in de vensterbank beu. Net als het zand dat iedere keer weer als confetti door onze woonkamer lag. Daarom had ik onze logeerkamer geconfisqueerd en als plantenkamer ingericht. Naast het raam stond een enorme boekenkast uit de kringloopwinkel. Er stonden geen boeken in. Wel een heleboel jampotjes. Ik had nog nooit zoveel jam gegeten als de laatste weken. Sinds ik besloten had mijn idee uit te voeren, was ik gefixeerd op bruikbare verpakkingen.

Eigenlijk probeerde ik zo min mogelijk verpakte levensmiddelen te kopen. Maar nu nam ik zonder bezwaard geweten plastic bakjes met champignons en alfalfa mee uit de supermarkt en voelde me de koning te rijk. Joepie, weer een plantenbakje!

De ruilkast was klaar. Het bord zou de slagroom op de taart worden.

Volgende week moest alles droog en klaar zijn en zou ik samen met Harry het kastje aan de gevel van ons huis hangen.

Tevreden bekeek ik de bruine letters.

Ik had zomaar een eigen lettertype uitgevonden. Monotype Mieperia.

Het liefst was ik direct verdergegaan met de blaadjes. Maar zoals mijn

moeder altijd zei: ‘Geduld is een schone zaak.’ Dus zette ik de kwast in de beker met water en hinkstapte ik naar de keuken. Een kop thee met een koek had ik wel verdiend. Goed bezig geweest, zei ik tegen mezelf.

Ik had net bedacht dat de drie minuten die op het theelabeltje stond wel erg lang waren en mijn zakje uit mijn mok gehesen, toen de bel ging.

Ik had geen idee wie er op dit moment aan de deur zou kunnen komen. Vrienden en kennissen spraken altijd van tevoren af. Familie woonde ver weg. Er hing een bordje op de voordeur dat verkopers geen succes zouden hebben. Misschien een collectant?

Ik wierp een schuine blik op de keukenklok. Drie uur. Meestal kwamen collectanten rond etenstijd. Ik zette de muziek zachter. Nieuwsgierig liep ik naar de deur. Door het matglas zag ik een kleine gestalte. Een kind dus. Ik trok aan het haakje en zwaaide de deur open in een poging een gastvrije indruk te maken.

Op de stoep stond een meisje van een jaar of acht. Haar gezicht kwam me vaag bekend voor. Een bolle toet, lang sluik donker haar.

Fors gebouwd. Een aftandse rode jas en daaronder een spijkerbroek die een klein stukje van haar enkels vrij liet. Knalgele sneakers met blauwe veters.

SCHRIJFCHALLENGE

‘Ontdek je stekje’ vond ik een leuke, maar ook beetje melige naam voor een plantenruilkast, dus schreef ik met zwierige letters Mieps Plantenbieb op het houten bord. Ik had de dikke kwast in bruine verf gedoopt.

De letters moesten de suggestie geven van een kronkelende tak, waaraan ik later groene blaadjes zou schilderen.

Ik had een cd opgezet en galmde mee met Marco Borsato. Ik probeerde net zo’n volle ronde klank achter uit mijn keel te krijgen als hij. Wat heerlijk dat er niemand thuis was.

Het volume stond op tien en de ramen zaten dicht. De kamer was een heerlijke bende. Kranten lagen op de vloer verspreid, potten verf stonden her en der. Bij elke stap moest ik goed opletten dat ik niets omstootte of ergens op trapte. Er zaten al witte verfvlekken op de onderkant van mijn sokken. Niet belangrijk. Ik had toch mijn kluskleren aan.

Ik twijfelde nog over de kleur van de bloemen. Geel of rood was sprekend. Roze, paars en wit waren mijn lievelingskleuren. Ik besloot de laatste drie te gebruiken. Ik zou het bord opfleuren met bloemetjes met een wit hartje en paarse blaadjes met roze accenten. Een echte bloemenwei zou me niet vrolijker kunnen maken.

»

BESTE TOM...

‘Hoi’, begroette ik haar. Ze keek me afwachtend aan. Ze had donkere ogen die waterig keken. Had ze net gehuild? Haar mollige vingers friemelden aan het koordje van haar jas.

‘Kan ik wat voor je doen?’ Ik zag dat ze een tas naast zich had staan. Een big shopper. Er zat iets onderin, ik kon niet zien wat.

Verlegen was een understatement.

Toen ze begon te praten kon ik haar nauwelijks verstaan, zo zacht sprak ze. Ze keek me niet aan. Haar gezicht kleurde rood alsof ze in brand stond. ‘Wat zei je?’ Ik deed een stapje naar voren en zakte door mijn knieën.

‘Hebt u misschien lege petflessen?’

Ik had nooit lege flessen. Ik dronk geen frisdrank, alleen koffie en thee.

Heel soms jus d’orange. Dus schudde ik mijn hoofd. Ik dacht niet dat het kon maar ze werd nog roder dan ze al was. ‘Oh, sorry dan. Sorry, dat ik u gestoord heb.’ Ze wilde zich al omdraaien maar ik besloot haar niet zo snel te laten gaan.

‘Waarvoor heb je de flessen nodig?’ vroeg ik. Ze keek naar de grond.

‘Voor de dieren.’

‘Voor de dieren?’

Ze was te bleu om tegen te spreken toen ik haar binnen vroeg, dus zat ze niet veel later tussen alle rommel op mijn tweezitsbank, een glas zo stevig vastgeklemd in haar beide handjes dat het leek alsof ze bang was dat hij zou ontsnappen. Ik had geen limonade in huis, water was ook goed.

Een koek had ik naast haar op de leuning neergelegd.

Op het puntje van de bank en met horten en stoten vertelde ze me het doel van haar flessenactie. Op internet had ze een filmpje gezien 40 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

van verwaarloosde straathonden in Spanje. Er was een mevrouw die de honden opving en gastgezinnen zocht in Nederland. Maar er was niet genoeg geld om het asiel draaiende te houden. Dus ging ze lege flessen ophalen om die in te leveren en zo geld bij elkaar te verdienen.

Ze leek zelf wel een verwaarloosde hond, zoals ze daar bij mij zat, met haar versleten kleding en schuwe houding. Ik besloot haar te helpen.

Zoveel goede bedoelingen in zo’n klein en bescheiden persoon kon ik niet negeren.

‘Ik heb geen petflessen, maar misschien wil je op een andere manier iets verdienen’, stelde ik voor. ‘Ik ga een plantenbieb beginnen, zo’n kastje waarin mensen planten en stekjes kunnen ruilen. Daar kan ik wel wat hulp bij gebruiken. Wat vind je leuk om te doen? Hou jij van plantjes?’

Haar gezicht klaarde op. Ze keek me zowaar langer dan een seconde aan. Ik zag haar denken. Ze beet met haar boventanden op haar onderlip, zette het glas voorzichtig naast zich neer en pakte het koekje. Even was het stil.

Toen zei ze: ‘Ik kan folders voor u maken. Dan schrijf ik papiertjes dat hier bij u een plantenbieb komt en dan maak ik daar mooie tekenin-

gen bij en dan gooi ik die bij andere mensen door de brievenbus. Zodat iedereen weet dat ze hier naartoe kunnen komen.’

Dat was een fantastisch idee. Folderen was nog niet bij me opgekomen. Ik haastte me naar de logeer-/ planten-/rommelkamer en haalde een stapel printpapier en een doos potloden uit de kast.

En zo kwam het dat ik niet veel later op mijn knieën blaadjes aan het schilderen was, terwijl Esmeralda aan tafel driftig zat te schrijven en te tekenen.

Nu moest mijn plantenbieb wel helemaal een succes worden. Het was geen win-win situatie maar een win-win-win-winsituatie.

Ik had een nieuwe hobby, de buurt had er straks een ruilkast bij, het Spaanse asiel zou binnenkort een donatie ontvangen en mijn buurmeisje was nog blijer dan ik, de buren en het Spaanse asiel bij elkaar.

Wat kon het leven toch mooi zijn.

‘Vind jij Marco Borsato leuk?’ vroeg ik. ‘Dat is mijn lievelingszanger! Ik ken hem van de Voice!’, reageerde ze spontaan. Samen zongen we uit volle borst mee. ‘Kom maar bij mij!’

Met een volle ronde uithaal. | WIES VAN KONIJNENBURG

Jan Terlouw In ‘Kom maar bij mij’ laat Wies van Konijnenburg ons meegenieten van de kleine, schijnbaar onbeduidende dingetjes van het leven. Plantjes en stekjes en kleuren en een klein verlegen meisje dat wil opkomen voor verwaarloosde honden. Geluk kan schuilen in een klein hoekje en we kunnen er deelgenoot van worden door een klein verhaaltje.

Gijs de Swarte Een sympathiek verhaal in de vorm van een warme, herkenbare belevenis. Je voelt de liefde en het vertrouwen onder de Franse zon, en de oprechte gastvrijheid van een oudere dame.

Maakte iedereen maar net als Tom Copier een keer zoiets mee, dan zou de wereld er een stuk mooier uitzien.

Heb vertrouwen Ik liep door de zomers zonnige straten van een boerendorp ergens in Midden-Frankrijk, op wandeltocht. Mijn benen droegen naast de zestien kilo op mijn rug ook vermoeidheid en frisse tegenzin mee als bagage. Ik was al even van huis en had de nodige fysieke uitdagingen. Ik voelde me van tijd tot tijd best eenzaam. Het was Maria Hemelvaart en ik had er als nuchtere Nederlander niet zo bij stilgestaan hoezeer dat in Frankrijk leefde. Alles was dicht en de slaapplaats die ik zocht voor de nacht was maar moeilijk te vinden. Met mijn ziel onder de arm banjerde ik verder door het dorpje.

Ik moet er wat moedeloos uitgezien hebben want een automobiliste die me opmerkte terwijl ze me tegemoet reed maakte direct rechtsomkeert om mij aan te spreken.

Zo veranderde mijn vermoeiende en teleurstellende dag dankzij één fantastische vrouw in een dag om nooit te vergeten en leerde ik die dag een wijze les voor het leven: 'Met een gezonde portie vertrouwen in de mensen om je heen, zijn de wonderen de wereld gelukkig nog niet uit.’

| TOM COPIER

SCHRIJFCHALLENGE

Uit de auto stapte een vrouw van in de zeventig.

Ze was reuze geïnteresseerd in mijn verhaal. Toen ze hoorde dat ik nog op zoek was naar een slaapplek vroeg ze me om in te stappen. Zo gezegd zo gedaan en voor ik het wist zat ik in de auto bij een wildvreemde mevrouw die me langs alle plaatsen en mensen reed met een sleutel tot het gemeentelijke onderdak. Overal waar we kwamen was er niemand te vinden die ons verder kon helpen. Na lang zoeken vonden we dan toch iemand met een sleutel, een onverwachte en des te meer gewaardeerde verrassing. Nog voordat ik de sleutel in ontvangst had kunnen nemen bedacht mijn onverwachte redder in nood zich. ‘Het is toch eigenlijk veel leuker als je bij mij blijft? Ik heb ruimte zat en zou het erg gezellig vinden!’ Ik wilde haar vooral niet tot last zijn, maar dit super hartelijke aanbod maakte mij wel heel erg blij, wat een warmte.

Ik stapte in de auto en nadat we op de boerderij van de vrouw waren aangekomen werd ik vanaf minuut één verwend. Direct werden er borden met warm eten voor me klaargezet en pakte de vrouw het zelfgebrouwen bier van haar zoon uit de koelkast. Ik genoot in één avond meer luxe dan in de hele maand daarvoor. We praatten een eind weg over van alles en nog wat, en pas toen de zon al lang en breed achter de horizon geschoven was, zocht ik het heerlijke bed op dat voor me klaarstond. Nadat ik 's ochtends ook nog met een heerlijk ontbijt verwend was vroeg ik haar of ik op enige manier iets terug kon doen voor haar grenzeloze hartelijkheid en warmte. ‘Nee,’ zei ze, ‘je hebt me een onvergetelijke dag bezorgd met je aanwezigheid en daar ben ik jou minstens net zo dankbaar voor.’

Teek away Ook zo dol op teken? Je weet wel, die ieniemini zwarte beestjes met acht pootjes die vanuit het hoge gras op je loeren, klaar om je te bespringen. In het Spaans heten ze garapattas, letterlijk vertaald ‘potenvastpakker’. Ik mag ze wel, die kleine bloedzuigertjes. Daar ging wel wat aan vooraf.

Op de televisie zag ik een uitzending van Floortje blijft thuis. Floortje was te gast bij Jurjen Annen, de oprichter van de Bosbeweging. In de uitzending kon je zien hoe het ook in Nederland mogelijk is om het gehele jaar op blote voeten te lopen en hoe je in het bos kunt verdwijnen. En ik hoorde dit: ‘Mijn pensioen is een boomgaard met fruitbomen.’

Dat raakte me. Ik wil ook zo’n boomgaard om van te leven als ik oud ben, dacht ik meteen. Na de uitzending zocht ik de Bosbeweging-site op en schreef me direct in voor de jaaropleiding ‘Leven met de natuur’. In de toekomst ben je niet meer te gast, maar maak je deel uit van het bos. Die zin, daar sloeg ik op aan. Wie wil er nou niet één zijn met het bos en haar dieren. Bovendien had ik een diep gekoesterde wens: alleen in het bos slapen zonder bang te zijn. Zou deze jaaropleiding me daarbij kunnen helpen?

In de hittegolfweek van zomer 2020 ging midden op de Veluwe de training van start. Tien dagen de tijd om de basisvaardigheden onder de knie te krijgen. Om een indruk te krijgen van de activiteiten: we leerden wol vilten, water zuiveren, touw twijnen, ganzen en vissen slachten, vuur maken, een onderkomen bouwen van bladeren, onzicht-

42 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

baar bewegen door de nacht, bot bewerken, pijlen maken, geruisloos sluipen als een vos en huiden looien. Super enthousiast begon ik aan de PO I en PO II (Primitief Overleven I en II) training. Dat het 38 graden was en de hele week bleef, mocht de pret niet drukken. Horloges, aanstekers en telefoons werden door zo’n twintig mensen vrijwillig opgeborgen, sokken en schoenen gingen uit. Dat voelde even onwennig maar dat was in feite juist bevrijdend. En zo begon ik langzaam te wennen aan het leven in een stam. De band tussen mensen is sterk. Stammen wij eigenlijk niet van de apen af? Op onze handen en voeten kropen we door het bos. Onze lippen reikten tussen het groen naar de blauwe bosbessen. Lachend en spelend als beren duikelden we over elkaar heen en rolden we door het zachte mos van de helling. Het kind in mij werd herboren. Het was heerlijk om de hele dag in de natuur te zijn. Het was fantastisch om de vaardigheden van onze voorouders te leren. ‘s Avonds zaten we doodmoe en blij bij het kampvuur oerliederen te zingen. Ik voelde me intens gelukkig, dat gevoel kon niets of niemand me ontnemen. Toch…?

Bij de allereerste zonnestralen op dag twee hoorde ik: ‘Ieieieie! Kan iemand me even helpen ik heb een teek.’ Bezorgd speurde ik direct langs mijn armen en benen en even later stond ik half naakt op mijn blote voeten in het natte gras. Mijn bosbuddy deed een check bij mij en visa versa.

Totaal vijf teken, dat scheen nog mee te vallen.

Links en rechts om me heen werden er veel meer

BESTE TOM...

Gijs de Swarte Irene Oerlemens neemt je mee in het bos en je kunt het gras bijna tussen je tenen voelen. Ze hanteert een vloeiend taalgebruik en combineert dat met grappige vondsten. Er zit een sterke spanningsboog in het verhaal en een heerlijke uitsmijter op de koop toe.

Je krijgt tijdens het lezen vanzelf een beetje jeuk, of je nou wilt of niet. Mooi geschreven!

Dat veroorzaakte even een moment van kortsluiting in ons hoofd. Waren die er dan? We pijnigden onze hersens, en yes, ik vond er één. Opgewonden stak ik mijn hand op: ‘Mag ik beginnen?’ De teek zorgt ervoor dat er minder mensen in het bos komen, dat is gunstig voor de natuur. Lang leve de teek! Ja, daar werden we allemaal blij van. Jurjen benoemde dat wanneer de teek verschijnt, het ook lekker warm weer is. Chapeau voor de teek.

Yvon voegde eraan toe dat de teek voor verbinding zorgt. We zaten elkaar immers elke dag uitgebreid te vlooien en dat schept een band. Hiep hiep hoera voor de teek.

Blij keken we elkaar aan. Het hielp, de positieve eigenschappen van de teek werkten stress reducerend op ons zenuwstelsel. Opgetogen gingen we die avond richting onze boshut. Eindelijk rustig slapen, wel eerst even vlooien natuurlijk.

Al was het maar voor het saamhorigheidsgevoel. | IRENE OERLEMANS

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 43

SCHRIJFCHALLENGE

gevonden. Bij een oudere dame met slechte ogen, ze dacht daarom dat ze teken-vrij was, vond ik het viervoudige. Daar schrok ik van. Twintig teken op één dag! Dat wierp een behoorlijke schaduw over de op komst zijnde bosactiviteiten. Veel minder onbezorgd kroop ik die dag door de bladeren. Op elk mogelijk moment scande ik over mijn huid naar de onheilspellende beestjes. De ziekte van Lyme is tenslotte niet niks. De tekencheck werd een obsessie. Mijn buddy en ik, beiden uitgerust met een onwijs scherpe blik en goed pincet, werden als favoriet geboekt om teken te verwijderen.

Door ons fanatisme en de zorgvuldigheid waarmee we werkten, gaan we nu door het leven met de eretitel de ‘teek aways’. Daar zijn we natuurlijk best trots op.

Maar goed, de teken waren een behoorlijke domper op de feestvreugde. Op dag vijf stonden mijn buddy en ik zowat in tranen een soort van emotioneel beklag te doen bij Jurjen. We konden niet goed met de tekenstress overweg. Het maakte ook dat we ‘s nachts, in onze hut van bladeren, geen oog dicht deden. Wat konden we doen? Jurjen stelde voor om ieder een positieve eigenschap van de teek te benoemen. Een positieve eigenschap?

BESTE TOM...

Firma Hergebruik Wij zijn van de Firma Hergebruik. Overal weten mijn man en ik wel een nieuwe bestemming voor te vinden. Wat er allemaal wordt weggegooid aan mooie materialen in containers en langs de kant van de weg! Wat je op Marktplaats allemaal aan gratis spullen kunt vinden! Het is een goudmijn.

Wij slepen wat af.

Bij de milieustraat vindt de Firma Hergebruik een hangend toilet, een wastafel, een rechthoekige en een ronde spiegel. Zo goed als nieuw. We plaatsen alles in de wc voor de gasten van onze theetuin.

Dat is nog eens goed voor het milieu. Het keramische hangtoilet mist wel een wc bril. Onderweg naar de bouwmarkt om er eentje te kopen rijden we langs een container. Verdomd. Daar ligt er een in. En nog wel eentje met softclose, luxer dan we van plan waren aan te schaffen. Pik in, ‘t is winter.

En vooral niet bij nadenken tijdens het oppakken.

Bij de garage waar we onze auto in onderhoud hebben, vindt de Firma Hergebruik een paar oude houten fruitkistjes. Mogen wij die meenemen? Dat mag. Mijn man schroeft er drie tegen de gepotdekselde gevel van onze grote schuur. De middelste voorzien we van een wollig kleedje. Vanaf dat moment liggen broer en zus felis catus daar uren aaneen als één klont te soezen.

Voor de theetuin zoek ik twee oude fietsen. Ze hoeven niet per se goed te rijden. Op Marktplaats vind ik er een in Culemborg, aan de overkant van de Lek. Mijn man zet me af bij de pont, ik loop een half uurtje naar het afgesproken adres en fiets op mijn nieuwe buit terug naar huis. Vanwege de slagen in het wiel en een losgeschroefd stuur nog best een uitdaging. Thuis maak ik een bordje van

gevonden triplex. Dat beschilder ik met informatie over de theetuin. De borden bevestig ik aan het frame van de fiets. Een tweede reclamefiets krijgen we cadeau van familie.

Bij de kringloopwinkel koop ik koffiekopjes, donkerbruin met beige. Ik boor een gaatje in de bodem van de kop en schotels, steek hier een elektriciteitssnoer door, monteer een ledlampje, een stekker en een aan-/uitschakelaar. Et voilà: vijf zelfgemaakte retro design hanglampjes voor in het theehuis.

De lijst met bijeengescharrelde voorwerpen is lang: onze eettafel, een vergadertafel, een antieke dekenkist, een trio aan kamerplanten, een door een vader zelfgemaakt kippenhok op wegrottende pootjes, een dertien-in-een-dozijn kip, een kant-en-klare metrotegelwand waar mijn mans rug twee weken aan bleef denken, een bureaustoel, twee Nespresso koffieapparaten, een beige tweezitter, twee witte fauteuils, een compacte slaapbank, een aanhangwagen met een identiteitscrisis (gebruikt als carnavalswagen): allemaal gratis via Marktplaats. Een stapel beukenhouten krukjes, damesfietsen zonder versnelling, timmerhout, houten pallets voor in de kachel: uit de container.

“Het geld ligt op straat”, zei mijn moeder vroeger.

En zo is het. En de milieumaatregelen? Die ook.

| MARGREET FEENSTRA

Cathelijne Esser Denken in tekort, het narratief dat we altijd op onze hoede moeten zijn om niets tekort te komen, is aan de orde van de dag. Niet alleen in tijden van crisis. Margreet laat met een optimistische tone of voice zien én voelen dat overvloed letterlijk op straat ligt. Als je er maar oog voor hebt. Hoe je er oog voor kunt krijgen lees je ook. Het wordt uiteindelijk een manier van leven.

Dit verhaal inspireert om zelf in beweging te komen en opmerkzaam te worden voor wat er simpelweg voor je voeten ligt. Om overal overvloed te gaan zien.

44 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Gentleman

Na twee weken waren mijn wonden genezen, ik belde aan je voordeur Een bejaarde mevrouw deed open en keek met vragende ogen naar mijn lentebloemen die ik voor jou, reddende engel, had meegenomen Het verhaal over mijn val zei haar niets, je had niets verteld Hij is dement zei ze, alsof ze benoemde dat je blauwe ogen hebt Ze riep je en ook jij keek mij heel verbaasd aan dat bleef je doen ook toen ik je vertelde waarom ik je de bloemen wilde geven Je bedankte me heel blij en vrolijk hoewel ik zag dat je je niets herinnerde Je kwieke grijze vrouw zei voor ik afscheid nam dat het haar niet verbaasde ‘Hij is altijd al een gentleman geweest.’ | CLÉ VAN KATWIJK

SCHRIJFCHALLENGE

Jan Terlouw Zou het Clé van Katwijk echt zijn overkomen, denk je als je haar mijmering leest over een bejaarde, dementerende man, die zijn ware aard heeft behouden en een gentleman blijft ook als de krachten zijn afgenomen en hij er aan gewend is geraakt dat er voor hém wordt gezorgd.

Het zijn de pareltjes in een vaak zo harde wereld. Mooi als ze worden getoond.

Dag kleine kromme oude man ik wil je nogmaals bedanken voor je helpende hand Je bukte om mijn boodschappen op te rapen die over de stoep rolden toen ik viel, vlak voor je huis Je stond je tuintje te schoffelen dat had ik gezien voor ik viel Terwijl ik, vrouw van vijfenzeventig, mijn gezicht betastte vloeide er bloed uit diepe schaafwonden maar ik voelde opgelucht dat mijn oude voortanden heel gebleven waren en probeerde op te krabbelen wat niet lukte, ik ben te stram Je kwam naar me toe en bood me je arm aan om mij op te laten staan Geen corona-anderhalve meter tussen ons, daar dacht je niet aan.

Je ging je huis in, plotseling was je verdwenen ik belde mijn man met mijn mobiel wilde opgehaald worden en stond trillend te wachten tot ons autootje voor zou rijden, ik stapte huilend in

BESTE TOM...

Ken je ‘die jeugd van tegenwoordig’?

Nee, niet de Amsterdamse rapformatie van het nummer Watskeburt?!, maar de uitroep van menig wanhopige volwassene over het onbezonnen gedrag van onze kinderen en kleinkinderen. Wat moet er van ze terechtkomen? verzuchten we vaak over hun stomme, rebelse, onverantwoordelijke of ronduit gevaarlijke woorden en daden. We maken ons zorgen of erger, we hebben er bar weinig vertrouwen in dat ze ooit verstandige en verantwoordelijke volwassenen worden, zoals wij…

Die jeugd van tegenwoordig!

46 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Waarom? Nou hierom!

Ze slapen een gat in de dag, laten overal hun spullen slingeren, zijn altijd alles kwijt, gooien hun vieze kleren niet in de was maar over een stoel, net zolang tot de schone sokken en het ondergoed op zijn en ze dus die vuile exemplaren nog maar een dagje extra aanhouden. Verder eten ze het liefst wanneer het hen uitkomt, en dat is per definitie niet sociaal wenselijk gezellig aan tafel met de rest van het gezin in een smalltalk over wat ieder heeft beleefd vandaag. Nee, ze zitten hele dagen te gamen of te appen op hun smartphones, melige filmpjes te maken of te bekijken op TikTok en reels van rappers te spotten op Instagram en YouTube. In het beste geval! Want laten we vooral de stiekeme feestjes met geestverruimende pillen en drankjes in alle kleuren en smaken niet vergeten of wat te denken van de online gokgames, waarbij je kan wedden op welke rolmodel-voetballer als eerste een gele kaart scoort in plaats van een doelpunt of bij wie als eerste zijn sokken afzakken, of iets anders onzinnigs maar kansrijks.... En de poet, die investeren ze al net zo digitaal in het grenzeloos magische cryptogoud!

Conclusie, die jeugd van tegenwoordig is niet alleen ‘van God los’, ze zijn zeker weten reddeloos verloren! Althans, zo klagen wij vaders en moeders, opa’s en oma’s, ooms en tantes, hoeders en opvoeders steen en been. Alsof we onze eigen meestal minstens zo extreme, domme en riskante jeugdexperimenten zijn vergeten.

Zijn wij nou heus dit ‘alles voor de kick’gedrag uit onze eigen jeugd vergeten?

Zo ja, dan vertonen onze wel volgroeide hersendraadjes hier en daar toch echt wat uitval, vrees ik. Selectieve uitval, wel te verstaan. Veel waarschijnlijker is het namelijk en op zijn minst veel eerlijker, dat we onze primitieve prikkels en impulsen simpelweg verdringen, uit schaamte. Vermoedelijk om koste wat kost ons gezag overeind te houden, maar ondertussen wel keihard onze geloofwaardigheid te verliezen.

Volgens mij komt het heus wel goed met die jeugd van tegenwoordig, net zoals het met de meesten van ons ook best goedgekomen is.

Waarom? Nou hierom!

Online les vanwege corona, doen ze gewoon. Veilig beeldbellen met hun eenzame opa’s en oma’s, doen ze gewoon. Boodschappen halen voor kwetsbare mensen of met ze koken als vrijwilliger ‘want we hebben toch vrije tijd over’, doen ze gewoon. Het gelockdownde horecabaantje vervangen door callcenterwerk bij de GGD of assisteren bij uitvaarten, doen ze gewoon. Crowdfunding voor een schreeuwend duur medicijn voor een zieke vriend of zelfs een vreemde, doen ze gewoon. Een petitie starten tegen oneerlijke uitzetting van een in Nederland geboren klasgenoot met Syrisch-Armeense ouders, doen ze gewoon. Plasticopruimacties in hun stad, dorp, strand of bos, doen ze gewoon. Demonstreren voor het klimaat en tegen racisme en discriminatie, doen ze gewoon. Kleding hergebruiken, auto delen, vegan eten, gendervrijheid, doen ze gewoon. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Slechts één hoopvol stemmende kwestie wil ik tot slot nog met je delen. Mijn neef van eenentwintig jaar stond gisteren voor de kassa bij ‘s lands grootste kruidenier. Twee keer per week haalt hij daar de boodschappen voor zijn overbuurman Jan, die veroordeeld is tot de rolstoel en in het verzorgingstehuis bij hem tegenover woont. Met dank aan corona zit het altijd gezellige praatje bij

Jan op de kamer er voor nu even niet in, dus doen ze dat noodgedwongen aan het raam waar doorheen mijn neef hem veilig de boodschappentas aanreikt. Maar dat terzijde.

Terug naar de kassa in de supermarkt.

Wanneer mijn neef de boodschappen voor buurman Jan heeft afgerekend, doet hij ze met de nodige voorzichtigheid in de boodschappentas; de twee blikjes bier moeten wel heel overkomen.

Ondertussen heeft de caissière – juist ja, een jeugdige werkstudente – de boodschappen van de volgende klant aangeslagen en vertelt ze wat die moet afrekenen.

‘Dat is dan 22 euro alstublieft.’

De vrouw schrikt. ‘Oh jee, ik heb maar 20 euro bij me!’

Na wat wikken en wegen besluit ze uiteindelijk om de eieren achter te laten, met een ‘dan maar geen pannenkoeken’.

Mijn neef, die de teleurstelling van de vrouw luid en duidelijk heeft meegekregen, breekt zonder aarzelen in en vraagt de vrouw of hij kan helpen. Verrast kijkt die hem aan en voor zij ook maar antwoord kan geven, heeft hij al een muntstuk uit zijn broekzak getoverd en legt twee euro bij de kassa neer. Met een ‘Fijne dag en geniet van de pannenkoeken!’ stapt hij zichtbaar blij de supermarkt uit, op weg naar buurman Jan. | MARJAN DE KORT

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 47

SCHRIJFCHALLENGE

Want geef toe, in ónze jonge jaren waren die neurologische hersendraadjes tussen oorzaak en gevolg ook bij lange na nog niet voltooid. Ook wij deden oliedomme dingen. Met zijn achten in een ‘Lelijke Eend’ veel te hard én door rood scheuren, puur voor de lol na een uitgelaten kroegentocht in de nachtelijke stad. Of met negentig kilometer per uur door de polder op zwaar opgevoerde brommers naar de rockcafés en discoparty’s waar we steevast te veel rookten en dronken.

Om nog maar te zwijgen van het ritje naar Antwerpen in de onverzekerde auto van een vriend die wel alvast de auto maar nog niet zijn rijbewijs had!

Yolanda Eijgenstein De jeugd van tegenwoordig doet het heerlijk, op z’n eigen wijze, passend bij wat er vandaag op hun pad komt. Ze zijn net zo liefdevol, begripvol, respectvol, krachtig en vernieuwend als onze generatie. Precies evenveel. En ook net zo lekker lui, ongeduldig, onhandig, stom, gevaarlijk en onberekenbaar als wij.

Hoe fijn dat de tekst van Marjan mij weer inspireert om nog vaker, alle vooral nieuwe vormen van communicatie, sociale interactie en ontwikkeling van mijn kinderen en hun vrienden te omarmen, lief te hebben en elke dag weer van ze te leren.

Wat een rijkdom.

Marjan, jij doet het gewoon. Je schrijft het precies zo dat het niet betuttelend, belerend of opvoedend bij mij binnenkomt, dankjewel.

PS: Leuke neef heb je!

BESTE TOM...

Hufters in het verkeer?

Ja, dat woord lees je vaak in de krant: onbehoorlijk, hufterig verkeersgedrag, aso's op de weg.

Wie weleens op de snelweg rijdt, kan er over meepraten.

En daar niet alleen, ook in de binnenstad word je soms geconfronteerd met de vreemdste verkeerscapriolen.

Maar hoe ervaar ik dat op mijn driewielfiets?

Het is mooi weer.

Ik rijd mijn driewieler naar buiten en besluit naar de Broekpolder te fietsen, een prachtig rustig stukje natuur. Genieten maar!

Om er te komen moet ik verschillende kruispunten passeren.

En, beducht voor de een of andere veel te hard rijdende verkeershufter, stop ik bijtijds voor de (bijna versleten) haaientanden.

Kijk, daar komt weer zo'n onbesuisde man of vrouw aan in een snelle auto.

Goed dat ik stop en oplet, want gezien de snelheid...

Maar nee hoor, geen probleem.

De auto remt af en stopt zelfs!

En de inzittende wenkt met de hand dat ik rustig kan oversteken.

Ik knik vriendelijk naar de chauffeur, steek nog even mijn hand op ter begroeting, en wat zie ik?

Het is een dame!

Ja, een dame.

Dat kun je van een vrouwelijke chauffeur verwachten.

Bij het volgende kruispunt kijk ik weer goed uit en stop voor de haaientanden.

Maar ook nu stopt er weer een auto, en weer wenkt een hand dat ik door kan fietsen.

Ook nu steek ik mijn hand op als dank.

En wat zie ik?

Er zit een man achter het stuur!

Gijs de Swarte Het moet voor Gijsbert Los iedere keer weer een avontuur zijn om op zijn driewieler te stappen en de woeste wijde wereld in te trekken. Wat hij beschrijft is echt iets wat je als mens kunt beleven. Gelet op de titel verwacht je hufters en word je verrast door aardige mensen. Dat zijn zowel mannen als vrouwen die het geduld kunnen opbrengen om respect te tonen voor Gijsbert en zijn driewieler. Dat maakt de wereld mooier en leuker!

Beste mensen, dit is niet één keer het geval, bijna altijd krijg ik op mijn driewieler voorrang op het snelle verkeer bij een kruispunt.

Ik word daar heel blij van, en denk: wat zijn er in deze boze wereld toch nog veel vriendelijke, aardige mensen.

(Alleen in Vlaardingen, Maassluis of Schiedam?)

Alleen die vrachtwagen!

Maar ja, dat kan ik me dan ook wel voorstellen.

Met een vracht van 20 à 30 ton stoppen voor een oude man op een driewieler?

| GIJSBERT LOS, VLAARDINGEN

Begin Een woord kan het begin zijn van een verhaal Een verhaal kan het begin zijn van een herinnering Een herinnering kan het begin zijn van een glimlach Een glimlach kan het begin zijn van vertrouwen Vertrouwen kan het begin zijn van hoop Hoop kan het begin zijn van optimisme En weet je Optimisme kan dat mooie eerste woord zijn

Edward Ollem

BEELDVERHAAL

Frankey en de

kunst van humor

STREET ART

Een half uur later dan gepland schuift street art kunstenaar Frank de Ruwe, ook wel bekend als Frankey, bij ons aan. De reden? ‘Op de fiets zag ik op een muur een nietszeggend landschapje en dacht: dit zou wel een werk van Bob Ross kunnen zijn. Ik ben er vanochtend aan begonnen en kon er mijn handen even niet meer van aftrekken.’ Naast hem staat al een mini Bob Ross, letterlijk, in de steigers.

‘Als je lang genoeg kijkt ga je dingen anders zien.’

De Ruwe vertelt over de kracht van humor en hoe een omweg tot mogelijkheden leidt. ‘Lachen is heel gezond, dus als mensen een glimlach krijgen vind ik dat mooi. Dat kunst emoties oproept bij mensen en gevoelens naar boven haalt is supergaaf. Een grap is dan misschien een vluchtig ding, maar aan de andere kant zijn een paar van mijn favoriete werken grappen van kunstenaars die ik al vele jaren goed vind. Ik hoop dat ik daaraan kan bijdragen.’ De Ruwe gebruikt zijn unieke blik op de

50 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

wereld om het straatbeeld kleur te geven. Waar de meeste mensen bijvoorbeeld twee beveiligingscamera’s zien, ziet hij de ogen van Betty Boop en waar de meeste mensen zich ergeren aan een betonblok denkt hij aan de geldkluis van Dagobert Duck.

‘Iedereen kan het. Als je maar lang genoeg om je heen kijkt kan je een andere associatie krijgen, dan ga je dingen anders zien.’

In tegenstelling tot andere industrieën hoeft het ontwikkelen van een object bij street art niet jaren te duren; het gaat volgens De Ruwe snel en effectief. ‘Je kunt gewoon vrij snel dingen maken, reacties ervan zien en ervan leren. Daar wordt het volgende werk dan weer beter van.

Ik denk dat het goed is dat, als je heel veel dingen wilt maken, je echt dingen realiseert.’ Daar blijft het niet bij. Ook vecht hij het beeld van street art als leefruimtevervuiling aan. ‘Ik probeer mijn werk zo te maken dat het heel makkelijk weg te halen is.

Ik vind magneten te gek, gebruik veel stoepkrijt en heb alle soorten 3M-tape’, vertelt hij lachend. ‘Tot nu toe heb ik nog nooit met iemand een probleem gehad of iets neergezet waarvan ik dacht had ik dat maar niet gedaan.’

Altijd blijven leren

De Ruwe vertelt trots dat hij aan de TU Delft industrieel ontwerp heeft gestudeerd. Deze studie staat bekend om zijn functionaliteit, maar hij leerde al snel dat juist een omweg meer biedt. ‘Wat als je ervoor kiest om iets net wat moeilijker te

doen? Je lost het probleem op, maar op een manier waarvan mensen denken dat had wel wat makkelijker gekund.’ Dit is een belangrijk deel van de kunst die hij maakt, mensen laten lachen om omslachtigheid. ‘Ik kwam laatst een kapotte regenpijp tegen. De makkelijkste oplossing is natuurlijk wat ducttape ertussen plakken. Maar wat nou als je er een strandspeeltje van maakt met raderen en zo. Wat ik in het begin heel vaak deed, was gewoon iets in het straatbeeld repareren.’

Hoewel street art hem op het lijf geschreven lijkt, maakte hij pas laat in zijn leven de keuze voor deze kunstvorm. ‘Je moet jezelf dingen blijven leren. Als ik terugdenk had ik ook wel de kunstacademie willen doen. Maar aan de andere kant heb ik door mijn studie wel de kennis hoe bijvoorbeeld een motor in elkaar zit. Niet dat ik het dagelijks gebruik in mijn werk, maar er zijn momenten dat ik er super veel aan heb.’

Volgens De Ruwe is het nooit te laat om iets toe te voegen aan je kunnen.

‘Je moet jezelf gewoon blijven triggeren. Maak het tot een soort spel, hou er lol in voor jezelf. Als je de verkeerde studiekeuze hebt gemaakt, dan weet je in ieder geval wat je niet leuk vindt. Je kunt dan doorpakken op het stukje dat je wel leuk vindt, want dat is er altijd. Je bent vanaf je geboorte aan het leren, dat eindigt niet na je studie.’ | ARIE DEKKER Meer informatie: www.frankey.com

BEELDVERHAAL

Street art als kunstvorm

Voor sommigen heeft street art een negatieve reputatie. De Ruwe denkt echter dat het zichzelf steeds meer weet te plaatsen als erkende kunstvorm. ‘Het mag niet. Het is officieel het vervuilen van de openbare ruimte.

Maar het bijzondere is dat, door onder andere Banksy, street art een soort nieuwe kunstvorm is waar waarde aan wordt gegeven.’

Zo heeft een aantal jaar geleden Femke van der Laan een Amsterdamse street art-commissie in het leven geroepen die werk beoordeelt. ‘Dus als een gemeentewerker iets ziet, moet hij nu inschatten of het van waarde is. Als hij denkt: hier heeft iemand iets meer aandacht aan besteed, maakt hij een fotootje en stuurt het door naar de commissie. Deze bepaalt of het street art-waardig is. Als het eenmaal op hun lijst komt te staan wordt het onderhouden door de commissie. Ik denk dat street art een jong domein is waar de regels nog van worden geschreven.’

BEELDVERHAAL

Onbedoeld bekend

Met een rode muts op en gestoken in een blauw pak, geïnspireerd door Bill Murray’s kostuum in The Life Aquatic with Steve Zissou vertrouwt De Ruwe ons toe dat veel Amsterdammers Frankey inmiddels herkennen. Fietsend met een ladder door de binnenstad of ‘schaatsend’ over de Zomerse gracht is hij een deel geworden van het Amsterdamse straatbeeld.

Zijn bekendheid kwam in 2021 onbedoeld op gang toen Frankey als grap een mannequin plaatste boven een uitlaatpijp van de Noord/Zuidlijn. Door de rookwolken uit de pijp leek het alsof er een man van de sauna aan het genieten was.

Dit leidde tot een klopjacht op de identiteit van de toen nog onbekende De Ruwe. Toen hij uiteindelijk gevonden werd, leverde dit voor de kunstenaar een onverwachte, internationale, schijnwerper op. Frankey was geboren. ‘Ik denk niet dat ik veel kwaad aanricht, dus ik vind het niet zo erg dat mensen het weten. Het goeie is zelfs dat, omdat mensen weten wie ik ben, opdrachtgevers mij beter weten te vinden. Niks commercieels, maar meer in opdracht van gemeentes, bijvoorbeeld in Heerlen en Amersfoort. Dezelfde humor als waarmee ik bekend werd, waar ik nu ook nog wat aan kan verdienen.’ •

Blijf een Optimist.

We doen de voorzichtige aanname dat je net als wij een hoopvolle optimist blijft.

Ook als we na nummer 200 gewoon doorgaan met het maken van dit blad. Want optimisten leven langer, gezonder en gelukkiger.

Maar net als met alle waardevolle dingen is enig onderhoud wel nodig.

Een abonnement op The Optimist is jouw bewijs van verbondenheid, jouw steun in onze rug en vice versa. Blijf jij lezen, dan blijven wij schrijven.

‘Blijf jij lezen, dan blijven wij schrijven.’

FOTO: ARMANDO ELLO

TEAM THE OPTIMIST

Waar wacht je op? Tot we bij nummer 300 zijn? Word nu abonnee!

En als je het al bent, maak dan iemand anders blij met The Optimist.

Ga naar: www.theoptimist.nl/nu

COLUMN

Column Govert Derix Govert Derix is filosoof, schrijver en adviseur. Diverse van zijn boeken zijn verkrijgbaar via de webshop van The Optimist.

Geen grotere jubel dan de avonden waarop mijn moeder ons voorlas uit een sprookjesboek. De gashaard stond hoog, we kwamen net uit bad, onze nagels waren geknipt, op de bank in de woonkamer waren we vol verwachting. Het waren spannende en soms duistere verhalen die ze voorlas, maar ze hadden altijd een gelukkige afloop. Alsof we toen al, ik was nog geen tien, met de paplepel kregen ingegoten dat de wegen naar het licht om de een of andere duistere reden altijd door het donker gaan.

Waarom dat zo moet zijn? Ik kan daar vele antwoorden op geven. Vanuit de biologie, de filosofie, de theologie, of de fysica die stelt dat de natuur neigt naar chaos en dat leven daarop een gelukkige uitzondering is. Tussen de momenten waarop we ontstaan uit stof en ertoe wederkeren, zijn de prachtigste complexe constructies en vergezichten mogelijk – zodanig dat we ze kunnen doorgeven aan nieuwe generaties en zodanig dat de terreinwinst die we als leven en cultuur winnen op de chaos steeds groter wordt. Dat proces van ‘orde uit chaos’ is niet uniek voor mensen. Maar mensen kunnen er, sinds ze eenmaal op het toneel verschenen, wel een bijzondere rol in spelen.

Wat mij betreft is die bijzondere rol in een paar woorden te vatten: kiezen voor het goede. De mens is het dier dat in opstand kan komen tegen zijn beestachtige kanten en

‘In mijn optiek is het goede een werkwoord.’

er op elk moment voor kan kiezen het goede te doen. Ik ben echter geen essentialist die gelooft dat het goede en het kwade vastomlijnde dingen zijn. In mijn optiek is het goede een werkwoord. Het blijkt door het te doen. Dat is soms trial and error, en altijd een kwestie van luisteren naar je hart – hoewel je ook ‘luisteren naar je hart’ niet als een vastomlijnde kwaliteit kunt pakken. Net als het leven en de tijd is het goede een raadsel dat we niet voor eens en altijd kunnen oplossen, maar dat we van situatie tot situatie tot uitdrukking moeten brengen.

Waarom? Over die vraag en de vele voorlopige antwoorden zijn vele verhalen te vertellen. Als planeten draaien ze rondom de zon van het goede. Goede verhalen sterken het vertrouwen in morgenrood en dageraad.

Daarmee kom ik op dit jubelnummer van The Optimist.

Tweehonderd edities voeden de centrale Positieve Ster die met elk inspirerend verhaal en elke tot goedheid aansporende bijdrage sterker straalt. Nogmaals: we kunnen niet weten wat het goede is, en moeten het ook niet eenduidig wíllen weten (bijvoorbeeld omdat daardoor het risico ontstaat dat het als dood zand tussen onze vingers glipt). Maar we kunnen het wel laten blijken, bespreken, ontdekken, vertellen, bezingen, delen en daardoor liefdevol vermenigvuldigen. De vele manieren waarop goede dingen onder je handen ontstaan, tot leven komen en terrein winnen op de chaos, zijn verschijningsvormen van het goede. Dit zien en doorleven is wijsheid. Voor een goed verhaal is het nooit te laat, en het laatste verhaal daarover ligt altijd in de toekomst. Optimisme is niet zozeer een sprookje, maar een keuze voor de broodnodige terugkeer van tover in een onttoverde wereld. • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 57

GOED VERHAAL

FOTO: JEAN-PIERRE GEUSENS

Jubelnummer

• Biologisch • GRASGEVOERD • Antibioticavrij IN RAUWE MELK ZIT POWER.

rauw power

OM DIE POWER TE BEHOUDEN VERWERKEN WIJ MELK ZONDER DEZE TE VERHITTEN. Wij FERMENTEREN MELK DIRECT VAN DE KOE, VEILIG EN LANG. IN RAUWPOWER ZUIVEL ZITTEN LEVENDE BACTERIËN EN GISTEN. BIOACTIEVE EN FUNCTIONELE VOEDINGSSTOFFEN ZOALS VITAMINEN, ENZYMEN EN EIWITTEN BLIJVEN ZO INTACT.

Levende zuivel zuivel voor het leven

www.rawmilKcompany.nl

BUSINESS

GOED ZAKELIJK VOORBEELD DOOR:

DE REDACTIE

Zullen deze scheurtjes leiden tot versnelde transformatie, een circulaire economie en meer ‘conscious capitalism’? Degenen die voorop lopen in de duurzaamheidswedstrijd zijn overtuigd van de aanstaande verandering. Met het klimaatzwaard van Damocles hangend boven onze opgewarmde hoofden, wordt de druk alsmaar opgevoerd. Dat we niet door kunnen gaan op de oude voet is de meeste mensen inmiddels duidelijk geworden, zeker de mensen die nog een lang leven voor de boeg hebben. En degenen die van hun kinderen houden.

Terwijl we bivakkeren in deze tussentijd, de transformatieperiode tussen twee werelden van verschil, kijken we in dit zakelijke katern van 19 pagina’s naar de organisaties en initiatieven die het voortouw nemen in de reis naar een nieuwe maatschappij, naar een economie van ‘genoeg’ in plaats van tomeloze groei. We hoeven heus niet allemaal koplopers en kartrekkers te zijn. Als we maar wel zo snel mogelijk het juiste spoor en het goede zakelijke voorbeeld volgen. •

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 59

INTRODUCTIE

Onze economie komt met horten en stoten in beweging na alle lockdowns. Voor veel bedrijven betekende de coronacrisis een aanslag op hun levensvatbaarheid, terwijl sommige sectoren floreerden als nooit tevoren. De duurzame doorstart, waarop gaandeweg door steeds meer mensen werd gehoopt, heeft niet plaatsgevonden. Nog niet, althans. Want er zijn wel haarscheurtjes ontstaan in het geloof in aandeelhouderswaarde, neo-liberalisme en productie ten koste van alles.

BUSINESS

COMMUNICATIE

‘LET LOVE RULE YOUR BUSINESS’

G

Wereldwijd stomen de bedrijven op die iets positiefs (zeggen te willen) doen voor de planeet. Havas Lemz loopt hierin als Nederlands creatief bureau al jaren voorop. Waarom schiet de beweging nu zo door? Aan het woord CEO Willem van der Schoot, man van het eerste uur.

DOOR:

GIJS DE SWARTE

Groen, groener, groenst lijkt het credo van het bedrijfsleven dezer dagen. Om van ‘inclusief’, ‘transparant’ en in het algemeen ‘sociaal’ nog maar te zwijgen. Wat steekt daarachter?

Willem van der Schoot: ’Je kunt overal lezen dat het vertrouwen in grote instituten als de overheid, de media, goede doelen en bedrijven onder druk staat. Internationaal onderzoek van de Havas Group, waar wij onderdeel van uitmaken, laat zien dat bijna tachtig procent van de merken zo zou kunnen verdwijnen, zonder dat er iemand een traan om laat. We hebben er geen binding mee.

Die loyaliteit, die sympathie van de consument

verliezen kan bovendien razendsnel gaan. Je ziet bijvoorbeeld dat de reputatie van Albert Heijn sinds de uitbraak van het coronavirus opeens is gedaald.

Exploderende winsten worden in de ogen van de klanten als arrogant ervaren. Bedrijven en merken die vooral voor de winst lijken te gaan zijn kwetsbaar. We willen met z’n allen dat bedrijven meer doen dan geld verdienen. Vandaar.’

Havas Lemz helpt grote bedrijven als Ikea, Pearle, GreenChoice en Timberland daarmee om te gaan. Op welke manier?

‘Wij mogen onszelf sinds enige tijd B-Corp noemen. Daarvoor doorloop je een zwaar traject waarna je, als je slaagt, met enkele duizenden bedrijven in de wereld voldoet aan de hoogste sociale normen. Gecertificeerde B-Corporations zijn bedrijven die aantoonbaar aan een meer inclusieve en duurzame economie bouwen, waarbij People, Planet en Profit in balans zijn. Dus met de kennis die we daarmee zelf hebben opgedaan, kunnen we onze klanten ook richting B-Corpstatus helpen.’

Wat denk je dat er bij bedrijven nodig is om die stap te zetten?

‘Dat heeft me de afgelopen tijd wel beziggehouden. Samen met Rob Coolen, destijds in het Bestuur van KVK, kwamen we tot een mooi inzicht.

Rob heeft een aantal jaren geleden een boek over werkgeluk geschreven. Hij wilde daar een vervolg op maken, maar dan meer vanuit de gedachte dat 60 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

WILLEM VAN DER SCHOOT

Dat is nogal wat.

‘Het is iets waar ik volledig in geloof. Waarom zou je in het bedrijfsleven anders met elkaar omgaan dan je met familie en vrienden doet? Waarom niet dezelfde waarden hanteren? We gaan aan het eind van de dag allemaal naar huis en waarom zouden we daar pas echt onszelf zijn? Paul Polman, de voormalige CEO van Unilever benoemde dat mooi toen hij zei dat hij “geen acteurs op het werk” wilde. Daar komen problemen van. Kleine, maar uiteindelijk ook grote.’

Grote problemen, zoals...?

‘We hebben het over empathie, over het belang van menselijkheid, dat zijn we in veel gevallen uit het oog verloren. Dit heeft zich historisch

ruimschoots bewezen als de verkeerde weg. En het heeft ons gebracht waar we nu zijn. Een moment waarop we, als we de wetenschappelijke consensus volgen, grote stappen moeten zetten. Bedrijven en merken hebben de wereld voor een groot deel vormgegeven en een enorme welvaart gegenereerd, waar vaak maar een klein deel van de mensheid van heeft geprofiteerd. Dat moet anders nu, beter. En daarbij moeten we de menselijke maat als leidraad nemen. Dat lijkt me volkomen logisch. Stel die vraag: wat hebben wij er met z’n allen aan?’

Maar daar staat het allesbepalende winstprincipe nogal bij in de weg.

‘Dat dat niet waar blijkt te zijn is nu juist de katalysator van de beweging die op gang is gekomen.

Nog los van je betrokkenheid bij een betere wereld, blijken er sterke bedrijfseconomische argumenten te zijn om het People, Planet, Profit-principe in de juiste volgorde als uitgangspunt te hanteren.

»

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 61

COMMUNICATIE

het niet alleen gaat om het geluk van werknemers, maar veel meer om de relatie tussen werknemer en werkgever en tussen medewerkers onderling.

We kwamen toen op “Let Love Rule Your Business”.

Dat slaat wat mij betreft de spijker op z’n kop. We moeten met wat meer liefde met elkaar omgaan.

Dan is die transitie naar business as a force for good veel makkelijker.’

‘Exploderende winsten worden in de ogen van de klanten als arrogant ervaren.’

BUSINESS

Bedrijven als Patagonia, Tony’s Chocolonely, ASN Bank maar ook bijvoorbeeld Unilever laten zakelijk succes zien, juist daar waar hun producten en merken zich aantoonbaar inzetten voor een betere wereld. Let Love Rule Your Business gaat perfect samen met resultaatgerichtheid. Het creëert een coherente, winnende cultuur. Zeker als je dat koppelt aan een groot maatschappelijk doel, een “man op de maan”.’

Toch is omzetgroei genereren iets waar de klant een reclamebureau op afrekent.

COMMUNICATIE

‘Dat klopt. En dat heeft er in veel gevallen toe geleid dat reclame de mensen op grote schaal heeft voorgehouden dat ze van allerlei producten en diensten gelukkiger worden. Dat heeft welvaart opgeleverd maar ook ongelijkheid, massaconsumptie en een enorme afvalberg. En dus ook groeiend cynisme en wantrouwen.’

Dus wat te doen met dat fundamentele dilemma?

‘Daarvoor moeten we terug naar onze roots.

We zijn in 2000 gestart met twee uitgangspunten.

Ten eerste: bedrijven, merken moeten goed doen, in plaats van alleen vertellen hoe goed ze zijn. Ten tweede, kun je met een idee de wereld veranderen. We kwamen er proefondervindelijk achter dat het het beste werkt als je daarbij een maatschappelijk of persoonlijk probleem aanpakt. Voor Douwe Egberts konden we buren dichter bij elkaar brengen, voor OMO konden we kinderen laten buitenspelen. Voor LongFonds hebben we een app ontwikkeld die de luchtkwaliteit meet, precies op de plek waar je op dat moment bent. Met KVK helpen we midden- en kleinbedrijven in Nederland met hun digitaliseringsslag. En met JustDiggit hebben we een beweging gestart om 350 miljoen Afrikaanse boeren hun eigen grond te laten vergroenen. De lijst is lang.’

Met de ietwat verrassende strijd tegen Webcam Child Sex Tourism als een van de hoogtepunten.

‘Ja, Sweetie – een ijkpunt voor ons bureau. We zijn met een digitaal tienjarig Filipijns meisje online gegaan. Daar kwamen tienduizenden mannen uit de hele wereld op af en van een flink aantal heb62 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

ben we de identiteit kunnen achterhalen; die zijn ook vervolgd. Dat haalde de wereldpers en heeft de strijd tegen webcamseks met kinderen een grote boost gegeven.’

Maar als we de genoemde ‘wetenschappelijke consensus volgen’, is het dan allemaal voldoende?

‘Nee. Let Love Rule Your Business gaat natuurlijk ook over hoe je je eigen bedrijf voor je ziet. Dat moet in de kleine dingen zitten, gewoon hoe je met elkaar omgaat. Het gaat om de cultuur. We hebben bijvoorbeeld toen het een tijd geleden wat minder ging ook eerlijk tegen iedereen hier gezegd: willen we verder, dan moet dat voorlopig met minder mensen. Hoe gaan we dat samen oplossen? Een aantal mensen realiseerde zich dat ze eigenlijk wel wat anders wilden doen. Sommigen hadden daar al stappen in genomen. Die hebben we natuurlijk geholpen. En daarmee werd een doorgaans ellendig proces juist iets wat harmonie en betrokkenheid opleverde. We zijn ook bezig met

‘Stel die vraag: wat hebben wij er met z’n allen aan?’

BUSINESS

een ingenieuze methode die vooroordeelvrij solliciteren mogelijk maakt, waarbij je wel tot op zekere hoogte de emotie van face-to-facecontact hebt maar waarbij iemands afkomst, geslacht en leeftijd toch verborgen blijven. Let Love Rule Your Business is geen strategie, maar een leidend principe, een dagelijkse toetssteen vooral.’

Dan blijft de vraag denk ik toch staan: is het allemaal voldoende?

niet uit van de bezwaren maar van wat er kan. Met veel creativiteit, echte doorbraakoplossingen en een optimistische toon komen we samen heel ver.

We bekijken het positief – en ja, dat geef ik toe, dat is ons vak eigen.’ • * ESG: environmental, social, and governance: de mate waarin bedrijven rekening houden met mens, maatschappij en milieu.

COMMUNICATIE

‘Je ziet grote bewegingen op het moment. De Business Roundtable, waarin CEO’s van de Amerikaanse bedrijven zitten, heeft zich aan ESG-beleid* gecommitteerd. Black Rock, met een belegd vermogen van bijna 900 miljard dollar de grootste investeringsmaatschappij ter wereld, is bezig zich volledig op duurzame ondernemingen te richten.

Omdat ze, zo zeggen ze zelf, tot het inzicht zijn gekomen dat maatregelen tegen klimaatverandering op de lange termijn de wereldeconomie niet afremmen maar juist een boost zullen geven. De VS hebben het klimaatakkoord van Parijs weer onderschreven. Op elke hoek van de straat zijn er initiatieven. Je kunt er cynisch over doen, maar wij gaan

BUSINESS

SOCIAAL ONDERNEMEN

WELZIJN IN PLAATS VAN WINST

N

Shoppend de wereld verbeteren? Het kan écht, beweert Michael van Loenen, mede-oprichter van YouBeDo. Deze online boekenwinkel doneert twaalf procent van elk aankoopbedrag aan een door de klant gekozen goed doel. Desalniettemin zijn de boeken geen cent duurder dan elders.

DOOR:

JESSIE EICKHOFF

Na zijn carrière in de topsport rolde Michael van Loenen vrij snel in het ondernemerschap. Al tijdens zijn studententijd begon hij een bedrijf. Maar iets voelde er niet goed en hij belandde op zijn vierentwintigste in een persoonlijke identiteitscrisis. Reden voor hem om bij een coach aan te kloppen. ‘Deze coach wist via de juiste vragen een innerlijk proces bij mij in werking te zetten. Zo begon ik na te denken over welke rol ik in de wereld wilde spelen.’

STREVEN

Van Loenen kwam tot het besef dat er iets misgaat in de wereld. ‘Het streven naar winstmaximalisatie en oneindige groei is niet goed voor ons.

Toch wordt de welvaart constant boven het welzijn gezet.’ Van Loenen streeft naar een reconnectie met mens en milieu. ‘Door middel van ons handelen hebben we een grote impact.’ Sinds hij vader is, voelt hij nog meer verantwoordelijkheid om de wereld een stukje mooier achter te laten.

Zelf startte hij samen met Bert van Ingen, zijn exwerkgever, de online boekenwinkel YouBeDo. ‘Al tijdens mijn studententijd had ik aan Bert een goede sparringpartner. Net als ik, wilde hij iets bijdragen aan de wereld.’ Van Ingen begon al eerder de stichting Lifejoy. Deze stichting streefde naar meer bewustzijn over de impact van ons handelen op de samenleving. ‘Hij vond het fascinerend dat mensen bij goede doelen aanboden om te helpen. In het bedrijfsleven werkt het vaak net iets anders: daar gaat het om geld en structuren.’

SAAMHORIGHEID

Van Loenen merkte precies hetzelfde toen ze met YouBeDo begonnen. ‘Waar mijn eerste be64 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

drijf vooral energie kostte, gaat alles bij YouBeDo vanzelf.’ Het gevoel van saamhorigheid doet in zijn beleving wonderen. ‘Mensen zijn enthousiast, willen helpen en hebben een intrinsieke motivatie om problemen op te lossen. Bij mijn oude bedrijf zou nooit iemand spontaan aangeklopt hebben om hulp aan te bieden.’

Maar hoe pak je zoiets grondig aan? Voordat Van Loenen en Van Ingen YouBeDo oprichtten, stelden ze zichzelf de vraag hoe geldstromen op een goede manier kunnen dienen. ‘We maakten slim gebruik van de consumptiemaatschappij, maar wilden daarbij wel kiezen voor een goed product.’ Zo kwamen ze op de boekenmarkt uit: een mooi product dat bijdraagt aan het bewustzijn en de ontwikkeling. Als kers op de taart zijn, door de wetgeving in Nederland, alle boeken overal hetzelfde geprijsd.

‘Wat met de winst gebeurt, wordt besloten door onze collectieve wijsheid.’

BUSINESS

‘Het enige verschil is dat wij van dit bedrag twaalf procent naar een goed doel van eigen keuze storten.’ De klanten mogen zelf een project uitkiezen. Zo hebben ze inmiddels 530 duizend euro gedoneerd. ‘Eén van onze eerste projecten was Drive Against Malaria. Voor één boek konden we al één medicatie aanschaffen voor een kind dat besmet was met malaria.’ Dat de twee ondernemers zelfs met kleine projecten al zoveel impact konden maken, gaf ze een extra stimulans.

EDUCATIE

van kreeg iedereen in de keten een stoel aan tafel.

Dat voelde als die nieuwe vorm waarnaar we op zoek waren.’

Zo gezegd, zo gedaan. De mannen brachten de aandelen van YouBeDo onder in een coöperatie. ‘Onze klanten, medewerkers en zelfs de aarde hebben stemrecht gekregen.’ Zo wordt de aarde vertegenwoordigd door twee mensen. ‘Wat er met de winst gebeurt, wordt besloten door onze collectieve wijsheid.’ Voor twintig euro per jaar kun je lid worden. Als je wilt meebesturen, kun je zelfs solliciteren voor één van de acht plekken voor klanten in de ledenraad.

DEUREN GAAN OPEN

YouBeDo laat zien dat het anders kan, maar Van Loenen benadrukt ook dat het anders moet.

‘We moeten veel dingen ontleren en op een andere manier faciliteren. Op dit moment is ons hele systeem nog volledig ingericht op maximalisatie.

Zelfs de overheid heeft het nog steeds over de groei van het bruto nationaal product.’ Zowel de politiek, de consumenten als de bedrijven kunnen wat doen. Zo pleit hij ervoor dat we op een andere manier gaan kijken naar bedrijven en de functies die zij vervullen.

Dat gebeurt steeds meer. ‘Waar ik vijf jaar geleden op deuren moest bonken, zie ik dat die deuren nu veel meer opengaan. Sinds ongeveer een jaar merk ik dat bedrijven eerst kijken waar ze sociaal verantwoord kunnen inkopen en dan pas verder zoeken.’ Inmiddels kopen al vele bedrijven, zoals verschillende banken, ziekenhuizen en consultancy bureaus, hun boeken in bij YouBeDo. Maar om de wereld écht te veranderen, heeft de consument, volgens van Loenen, de meeste macht. ‘De consument bepaalt tenslotte waar en wat ze koopt.’ Ook op andere manier kan zij, volgens Van Loenen, veel bewerkstelligen. ‘Denk maar aan de public shaming van Booking.com, de activistische aandeelhouders van Shell en Urgenda die de overheid aanspreekt op haar gedrag.’ • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 65

SOCIAAL ONDERNEMEN

YouBeDo maakt nu een switch van een breed segment aan goede doelen naar het domein educatie. ‘Als je toegang hebt tot educatie, heeft dat een enorm rimpeleffect op de verdere toekomst: om uit de poverty circle te komen.’ Doordat zij zich ook aan de kant van educatie bevinden, vonden ze dit een mooie brug. Enkele voorbeelden zijn het financieren van lesgeld, boekengeld en lesmaterialen voor mensen die het anders niet kunnen betalen.

‘Ook hopen we andere organisaties te inspireren en te motiveren om op een andere manier naar hun eigen bedrijfsvoering te kijken.’ Zo hebben zij zelf een bijzondere bedrijfsstructuur waar ze best een beetje trots op zijn. ‘Wij begonnen als bv, zodat we onszelf goed konden onderhouden. Toen we groter werden, wilden we een andere structuur.’

Ze vonden inspiratie bij Koos Bakker van biologische estafette-winkels Odin. ‘Bij hem waren geen ketens van boven naar beneden. In plaats daar-

MICHAEL VAN LOENEN

BUSINESS

PLATFORM

RE-STORY: NIEUW NARRATIEF VOOR TRANSITIE

R

In Gent, de Vlaamse stad die ook in Nederland bekend staat om de jaarlijkse Gentse feesten, richtten Geert Degrande, een tweetalige Belgische journalist en Mischa Verheijden, een Nederlands-Belgische journalist, auteur en copywriter, twee jaar geleden Re-story.be op.

DOOR:

GEERT DEGRANDE EN MISCHA VERHEIJDEN

Re-story.be is een platform voor impactjournalistiek dat denkers, doeners en kunstenaars aan het woord laat die nieuwe wegen openen in economie, onderwijs en samenleving. Maar het is ook een multistakeholdercoöperatie en een community die mensen bij elkaar brengt. Onder leiding van Elke Leyman, de derde partner van Re-story, organiseert

men events om impact te creëren. ‘Alleen als we de toekomst als een gezamenlijke onderneming zien kunnen we het tij keren en stappen zetten naar een transitie die een mooie toekomst moet garanderen voor de volgende generaties. Met Re-story vertellen we nieuwe verhalen en “remasteren” we oudere verhalen, die om één of andere reden de laatste

BUSINESS

EEN GOED VERHAAL TELT decennia te weinig zijn gehoord en onvoldoende weerklank hebben gevonden. Denk daarbij aan het vijftig jaar oude verhaal van de Club van Rome over grenzen aan de groei. Op die manier doen we aan re-storyation, een belangrijke tool om een nieuw en optimistisch narratief van actieve hoop te creëren. Omdat we niet stilletjes kunnen afwachten en hopen dat er vanzelf verandering komt in de manier waarop we de laatste decennia hebben gedacht en gehandeld en die de mens en de planeet zoveel schade toebrengt.’

Re-storyation, is volgens Kees Klomp en Shinta Oosterwaal ‘eerst en vooral nodig’. Gevolgen bestrijden heeft geen zin, en al helemaal niet als je werkt aan fundamentele verandering. Je moet de oorzaak aanpakken, en die ligt in onszelf. Wij handelen op basis van diepgewortelde verhalen, vol emoties en overtuigingen. Veel verhalen hebben onbewust een plek in je brein gevonden, bijvoorbeeld al in je vroege jeugd.

Voor jou zijn ze zo alledaags als ademhalen. Op grond van al die soorten verhalen maak je keuzes en gaat je leven een bepaalde kant op. Door nieuwe impulsen laten die verhalen zich veranderen of vervangen. Dit is heel krachtig voor individu, groep en hele samenleving en maakt re-storyation zo buitengewoon essentieel.

Bron: Real Stories Real Impact

Waarom zijn van alle zoogdieren uitgerekend de mensen erin geslaagd om de wereld te domine-

‘We kunnen niet stilletjes afwachten en hopen dat er vanzelf verandering komt.’

ren? Het is één van de filosofische vragen die aan bod komen in de wereldwijde bestseller Sapiens van Yuval Noah Harari.

Het antwoord ligt volgens hem niet in onze individuele of intellectuele capaciteiten, maar wel in het feit dat mensen sociale wezens zijn die in staat zijn om samen te werken. Mensen zijn niet de enige wezens met een groepsgevoel en behoefte aan sociale contacten: ook andere zoogdieren, insecten en vogels werken vaak samen. Wat ons verschillend maakt van die wezens is onze verbeeldingskracht.

Harari schrijft treffend dat wij als mensen de enige wezens zijn, die verhalen en concepten kunnen bedenken die los staan van de fysieke en biologische realiteit en hier ook in kunnen geloven.

Concepten als geld, godsdienst, ondernemingen en mensenrechten zijn eigenlijk niets anders dan bedenksels van een groep van mensen die besloten heeft om van die bedenksels ook een realiteit te maken. Harari stelt dat we als mensen eigenlijk in een duale realiteit leven: de objectieve realiteit van rivieren, bomen, bergen en dieren tegenover de fictieve realiteit van goden, naties, grenzen en groepen. Het is tijd om nieuwe concepten te ontwikkelen waarin we een betere versie van de wereld verbeelden.

PLATFORM

ALLES IS EEN VERHAAL

»

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 67

BUSINESS

‘Het besef over de noodzaak van een nieuw narratief groeit.’

PLATFORM

MENSEN HEBBEN VERHALEN NODIG

‘Die verhalen en die verbeelding bestaan voor een stuk al’, legt Geert Degrande uit. ‘Ondanks een systeem dat ze hardnekkig probeert tegen te houden, groeien ze als grassprietjes door het beton. Op Re-story brengen we ze samen en maken we ze duidelijk, zodat we daar een voorloper kunnen zijn. Zo brachten we het verhaal van Jean Guo, een Chinees-Amerikaanse onderneemster die er vanuit Parijs over waakt dat vluchtelingen en asielzoekers niet worden achtergelaten bij de digitalisering. We vertelden het verhaal van Sarah Vanhee, een Belgische kunstenares die met Lecture for Everyone een steen in de vijver gooit op vergaderingen van heren in blauwe pakken en dames in goed gesneden tailleurs. Het zijn maar twee van de ondertussen 75 verhalen die op onze website te lezen zijn. Twee Re-storyation-verhalen.

Meer dan twintig jaar geleden zei de Deense futuroloog Rolf Jensen in zijn boek The Dream Society al dat krachtige verhalen de hefboom zijn om vaste denkkaders te doorbreken. We zijn ervan overtuigd dat de nieuwe verhalen die we met Re-story brengen uiteindelijk zullen aanslaan.

Want de behoefte aan verhalen is – kijk naar het succes van Netflix – nooit zo groot geweest als vandaag. En zelfs het wereldwijde succes van OnlyFans bewijst dat. Want ook al gaat het daar om verhaaltjes met letterlijk heel weinig om het lijf, een grote groep mensen blijkt wel bereid er heel hard in te geloven.’

RE-STORYATION

Nieuwe verhalen en oudere verhalen in een nieuw jasje, zoals het Bijbelse ‘wie goed doet, 68 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

goed ontmoet’, dat door Laurent Marbacher en Isaac Getz is vertaald in hun boek en beweging L’entreprise altruïste, zijn volgens Verheijden en Degrande één van de cruciale middelen om aan de 17 duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties niet alleen lippendienst te bewijzen, maar ze ook daadwerkelijk waar te maken. Bedrijven zoals Shell, die langzaam in het oog van de storm komen door wat ze aanrichten, zouden er heel veel van kunnen leren.

‘Re-storyation, bedacht door Charles Nabhan, is één van de 21 SDE’s (Social Development Enablers) die in Nederland zijn ontwikkeld door Kees Klomp en Shinta Oosterwaal’, legt Mischa Verheijden uit. ‘Dat het huidige economische systeem in stand blijft, komt door een ijzersterk geloof in de verhalen die het systeem veroorzaken. Ons economisch systeem is niets anders dan een geloof.

We geloven dat de economie zo hoort te zijn zoals ze nu is. Dat bleek bijvoorbeeld onlangs weer uit een dossier van The Economist, dat ons twee jaar geleden met een dossier met de titel “The next capitalist revolution” de impuls gaf om met Re-story te beginnen. Het recente dossier droeg de titel “The new geopolitics of big business”, en baseerde zich alleen op de meetinstrumenten van het klassieke economische denken. In dat denken is er maar één balans, namelijk die van het BBP en de winst. Terwijl er in een nieuw verhaal ook plaats moet zijn voor drie andere balansen: de planeet, de mens en de zingeving, of in het Engels planet, people and purpose. In het artikel gaat het over de afbrokkelende macht van Europa, ten opzichte van China en de Verenigde Staten. Maar juist die terugval van het oude continent volgens de klassieke graadmeters, zoals het aantal bedrijven met een waarde vanaf honderd miljard dollar, zou volgens ons net een

BUSINESS

Geert Degrande is veertig jaar actief als perfect tweetalige journalist, copywriter en storyteller.

Hij werkte voornamelijk in Finance, HR, Retail en marketing en schreef een veertigtal boeken als ghostwriter. Hij is een natuurtalent op het vlak van verbinden van mensen en bouwde een groot netwerk uit.

kans kunnen betekenen. Een kans om via re-storyation eindelijk ook eens die andere drie balansen naar voren te schuiven en zo opnieuw een leidende rol te laten pakken.’

REDENEN TOT HOOP EN OPTIMISME

Elke Leyman is vanaf het begin achter de schermen betrokken bij de website en de crowdfunding. Ze treedt nu ook op de voorgrond in de community en zorgt voor een goede dagelijkse werking en het zetten van de strategische stappen. Daarnaast zorgt ze voor productie en montage van filmpjes, podcasts en socials.

zoals MaatschapWij, The Optimist, Young Impact, TV De nieuwe wereld, NRC-FutureAffairs, Codam Coding College, Sustainocratie, SamenWerkt.nu, StayFine.nl, BeroepsEer.nl, Mentale Vooruitgang, Follow the Money en De Correspondent. En in België proberen wij met Re-story een soort katalysator te zijn om ook de inspanningen van onder meer De Sociale Innovatiefabriek, Pulse Transitienetwerk, Rethinking Economics, Emagine Life, OP/TIL, NTGent, Humanistisch Verbond, Eco-preneurs Belgium, Belgunique en De Verklaring van 30 november 2019 onder de aandacht te brengen en te versterken.

Gaandeweg hopen we zo een heel groot grens- en taalgrensoverschrijdend platform te worden dat met re-storyation hoop geeft op een nieuwe en betere wereld. Met ons ‘Re-story your purpose’aanbod kunnen we er verder voor zorgen dat ook de verhalen van bedrijven een positieve impact kunnen creëren.’ • Meer informatie: www.re-story.be SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 69

PLATFORM

De initiatiefnemers van Re-story zijn er heilig van overtuigd dat ondernemers de sleutel in handen hebben om die nieuwe verhalen aan kracht te doen winnen. ‘Met name familiebedrijven, maar ook veel jonge starters doen al heel veel om die andere economie die we nodig hebben, gestalte te geven’, legt Verheijden uit. ‘Voor hen claimen we de term zebrabedrijven. Met Re-story zijn we ook de Ghent Chapter van zebrasunite.coop, een initiatief dat wereldwijd ondernemers en ondernemingen wil verenigen die het nieuwe narratief duidelijk willen maken. Zebra’s zijn kuddedieren, sociale dieren die niemand achterlaten. Hun zwarte en witte strepen staan symbool voor zowel de financiële winst als de maatschappelijke return die ze nastreven om tot een ‘positive sum game’ en tot bewustzijnskapitalisme te komen. Ook mycoloog Paul Stamets vertelt het nieuwe verhaal in deze geweldige podcast It’s No Longer Survival of the Fittest, But an Extension of Generosity to Others – Real Leaders. Hierin maakt hij duidelijk dat de afgescheidenheid en het individualisme waarvan we nog altijd onterecht denken dat ze bepalend zijn in de natuur, eigenlijk niet meer zijn dan een verzonnen verhaal.’ Degrande voegt er nog aan toe dat ook daaraan duidelijk te zien is dat het besef van de noodzaak voor een nieuw narratief groeit. ‘We mogen optimistisch zijn’, zo besluit hij. ‘Want we zien echt veel grassprietjes door het beton groeien die aantonen dat we als “human beings” toch niet vergeten zijn wat “being human” betekent. In Nederland zien we initiatieven

Mischa Verheijden ziet bezielde communicatie als de kern van zijn werk: als journativist, in webcopy en online marketing voor bedrijven en organisaties.

Zijn missie is de weg voorbereiden naar een nieuwe samenleving. Samen met Elke Leyman is hij auteur van Disrupt Jezelf. Momenteel werkt hij met transitieprofessor Jan Rotmans aan een nieuw boek.

BUSINESS

VOEL JE WELKOM BIJ CLUB GROENEVELD

W

LEIDERSCHAP

Het mysterie van het mens-zijn is het onderzoeken waard. Dat vinden ze bij Club Groeneveld, een bron voor menselijk leiderschap voor leiders van vandaag én leiders van morgen. Het team beschrijft zijn visie en zal in de komende edities van The Optimist meerdere verhalen en inzichten van Club Groeneveld delen.

DOOR:

MARCEL TJEPKEMA

Wat is Club Groeneveld? Dat is een vraag die we vaker krijgen. Club Groeneveld is vooral het topje van een ijsberg die zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld heeft met steeds weer nieuwe antwoorden, inzichten en verlangens met betrekking tot de menselijke maat.

Het is een feit dat we nu in een uiterst turbulente tijd leven. Vele diepliggende onvolkomenheden in onze samenleving komen aan de oppervlakte en maken duidelijk dat we als mens met een aantal crises te maken hebben. Mogelijk zijn deze crises een afgeleide van de werkelijke crisis waarin wij ons bevinden: een crisis van het mens-zijn.

STILSTAAN BIJ WIE WE DENKEN TE ZIJN

We zijn ontegenzeggelijk met een overgang bezig. De geschiedenis leert ons dat we daarin te maken hebben met universele vragen, dilemma’s en twijfels en worden teruggeworpen op wie we zijn; ons mens-zijn. Vroeg of laat wordt voor iedereen duidelijk dat we moeten stilstaan bij onze menselijke natuur. Daarin is het belangrijk onszelf de vraag te stellen wie we denken te zijn en ook wie we zullen moeten worden om een duurzame toekomst te scheppen voor onszelf en voor het overige leven op aarde.

Je kunt zeggen dat het belangrijk is om een nieuwe taal te ontwikkelen om de mens van nu te beschrijven. Dat doen we het beste samen. Het gaat erom dat we weer een taal leren die dicht bij huis is; die over ons gaat. Anders komen we nooit uit de spanningen, uit de polarisatie, uit de radicalisering.

70 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

HEEL EN GEÏNSPIREERD BLIJVEN

Wij geloven er sterk in dat voor de overgang plekken nodig zijn. Plekken die helpen om samen met deze taal aan de slag te gaan.

Plekken die je als mens geruststellen, je leren om heel en geïnspireerd te blijven en plekken die spreken tot die bijzondere impulsen, die maken dat we ons verdiepen in het mysterie van ons mens-zijn.

Door middel van kennis, ervaringen, samenkomst en praktische tools helpen we om iets van menselijkheid terug te brengen in de wereld.

Club Groeneveld is in 2017 opgericht als initiatief van Stichting Buitenfonds. Onder andere in samenwerking met ons team. We zijn nog elke dag dankbaar voor deze kans. Het begon met het idee om een directeurennetwerk op te richten en zo beslissers dichter bij de natuur te brengen. Dit idee is nu nog steeds belangrijk. Al is er door de jaren heen veel veranderd. Onder andere dat wij met ons team Club Groeneveld als onafhankelijke organisatie door hebben mogen zetten. Wat startte als netwerk over natuur en leiderschap voor een selecte groep leiders, is inmiddels een plek geworden waar jaarlijks honderden mensen samenkomen, deelnemen en oefenen.

De meeste mensen ontdekken Club Groeneveld op aanbeveling, via bevriende leermeesters of via de podcasts en longreads die we maken. Het leert ons dat we iets raken dat er in deze tijd toe doet. Dat het belangrijk is om te bezinnen op vragen die we wellicht al veel te lang genegeerd hebben.

BRON VOOR MENSELIJK LEIDERSCHAP

Vandaag de dag zouden we Club Groeneveld beschrijven als bron voor menselijkheid; menselijk leiderschap. We zijn een leeromgeving, een school, een oefenplek die je helpt om geïnspireerd te blijven leven en werken in een tijd die steeds meer van je vraagt. Om de grote vraagstukken van deze tijd aan te kunnen. Om je hart weer aan te leren spreken, je intuïtie te volgen en een gevoel van inde-wereld-zijn te ervaren.

Onze programma’s ‘Leven en werken in het ritme van de seizoenen’ samen met Jaap Voigt en ‘Wie denken we wel niet dat we zijn’ met Matthijs Schouten zijn hier expressies van. Sinds deze programma’s zijn we als team en als gemeenschap in een ontwikkeling terechtgekomen die als niet meer te stoppen voelt. Het is niet alleen dat we hard aan het werk zijn, maar er is ook iets aan het werk dat als vanzelf lijkt te gaan.

WEZENLIJKE INSPIRATIE OPROEPEN

Groter worden, uitbreiden, de toekomst; het gaat voor ons over continue verdieping van de inhoud. Het belangrijkste is dat we er naar streven om voeding voor de ziel te brengen. In deze voeding komen menselijke vragen aan de orde en vragen omtrent samen leven en samen werken die al zo oud zijn als de mensheid zelf. Deze vragen moeten nu voorzien worden van een jas van deze tijd.

Veel weten we niet en zullen we gezamenlijk moeten onderzoeken. Er zijn nu geen standaard antwoorden meer voor de problemen waar wij als mens, als leider en als samenleving voor staan.

De vormen waarin wij de inhoud presenteren zijn talrijk: • We maken podcasts en longreads om wijsheid en ideeën over wijs denken, spreken, handelen en leven een geluid te geven.

• We ontwikkelen verdiepende lezingen en opleidingsprogramma’s om te leren en te oefenen.

‘Veel weten we niet en zullen we gezamenlijk moeten onderzoeken.’

We organiseren inspiratiereizen om zelf te onderzoeken en de ervaring aan te leren gaan.

• We faciliteren retraites om stil te worden.

• We maken gebruik van boeken, theater, poëzie, games, het opzetten van briefwisselingen over onderwerpen en intervisiegroepen om de moeilijkheden in de dagelijkse praktijk te bespreken.

Onze intentie is om inspiratie, hoop, schoonheid, rust, herkenning en moed te bieden en op te roepen. Voor een uur misschien, een dag, een week, een leven. Misschien zelfs voor over meerdere generaties.

•

GA MEE OP REIS

Er zijn veel manieren om mee te doen en op de hoogte te blijven van Club Groeneveld. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Volg ons via LinkedIn of Instagram. Neem deel aan onze programma’s of ontdek hoe je je als lid kunt aansluiten. Wij vinden het fijn als je soms even of voor langere tijd mee op reis wilt zijn. • Meer informatie: www.clubgroeneveld.nl

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 71

BUSINESS

VERBETERING

HET BREIN ALS VRIEND EN VIJAND

O

Succes en falen, het zit allemaal tussen je oren. Wie kent niet die vergeefse pogingen om beter te willen presteren, om jezelf naar een hoger plan te tillen? Alle trainingen en cursussen ten spijt, wil het soms niet lukken verbeteringen door te voeren, zowel op het werk als privé. Volgens Shirzad Chamine, voorzitter van CTI, de grootste coach-trainingsorganisatie ter wereld, is daar een simpele verklaring voor.

DOOR:

ROLAND PLUUT

Onze goedbedoelde intenties om prestaties te verbeteren lopen op niets uit, omdat we worden gesaboteerd. Door wie? Door ons brein. Het goede nieuws is dat we er iets aan kunnen doen, als we ons hoofd er maar bij houden.

SABOTEURS

Nieuw aangeleerde (management)technieken beklijven niet, we schakelen terug naar oude gewoontes, het geluksgevoel van succes verdwijnt als sneeuw voor de zon en knagende angsten en onzekerheden steken moeiteloos de kop weer op.

Allemaal doordat ons geweldige brein niet alleen onze beste vriend, maar ook onze grootste vijand is.

Tussen onze oren bivakkeren verborgen saboteurs

die verantwoordelijk zijn voor allerlei tegenslagen en hardnekkige patronen. Het is niet de vraag óf je ze hebt, maar welke en hoe krachtig ze zijn. Shirzad Chamine zet ze in zijn boek Positieve intelligentie naadloos op een rij: de rechter, de perfectionist, de pleaser, de streber, het slachtoffer, de hyperrationele, de waakzame, de rusteloze, de controlefreak, de vermijder, de wijze. Ze zijn universeel en komen bij ieder mens voor – een troostrijke gedachte. Maar het is nog prettiger om te weten dat je de boosdoeners kunt uitschakelen. De ondertitel van het boek is niet voor niets: Reken af met je saboteurs en benut je ware kracht. Met zo’n hoopvolle oproep is het geen wonder dat deze bundeling van 240 pagina’s wijsheid een New York Times-bestseller werd.

‘Tussen onze oren bivakkeren verborgen saboteurs.’

METHODE

RESULTAAT

Het boek combineert het beste van neurowetenschappen, positieve psychologie, organisatiekunde en coaching. Je verkrijgt zo munitie om je saboteur(s) te verzwakken en je motivator(s) te versterken. Of om met de woorden van Chamine te spreken: ‘Dit boek gaat veel betekenen voor je persoonlijke ontwikkeling, neem dat maar van mij aan. Alle verhalen, hoe kort en bondig ook, zijn

VERBETERING

De verborgen innerlijke vijand ligt zoals gezegd op de loer, maar er zijn methoden om hem te herkennen en te ontmantelen. Hoe? Door middel van positieve intelligentie. Chamine somt niet alleen hulpmiddelen en technieken in zijn boek op om je ware mentale kracht te benutten, maar hij maakt het ook meetbaar. Zo onthult hij hoe je niet alleen je eigen PQ – je positieve-intelligentiescore – kunt meten, maar ook die van je collega’s. Het klinkt bijna als het recept voor een geslaagde teambuilding of een onvergetelijke ga-met-de-billen-bloot-heidag.

Je PQ wordt uitgedrukt in een percentage van 0 tot 100. Het is het percentage van de tijd dat je brein als je vriend fungeert in plaats van als je vijand; of, met andere woorden, het percentage van de tijd dat je brein je helpt in plaats van saboteert. Een PQ van 75 betekent bijvoorbeeld dat je brein ongeveer driekwart van de tijd behulpzaam is en jou de rest van de tijd saboteert.

gebaseerd op echte ervaringen van mijn cliënten.

Als we ervan uitgaan dat die ervaringen indicatief zijn voor de levensveranderende doorbraak die jij, je team of je organisatie met dit boek kan bereiken, zou ik zeggen: ga ervoor!’

Het mooie is dat de methode die hij beschrijft zo ontwikkeld en getoetst is, dat het prima in te passen is in ons drukke dagelijkse bestaan. Al na 21 dagen presteer je beter en haal je meer voldoening uit je werk. En voor wie sceptisch is of haast heeft, of beide: met sommige oefeningen ervaar je na tien seconden al resultaat.

»

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 73

BUSINESS

Kort fragment uit Positieve intelligentie:

VERBETERING

DE OORSPRONG VAN POSITIEVE INTELLIGENTIE EN PQ

Nood maakt vindingrijk, zeggen ze wel. Dat gold zeker voor de manier waarop ik het concept positieve intelligentie heb uitgevonden. Ik heb het concept oorspronkelijk ontwikkeld omdat ik zelf graag zowel meer succes als meer gemoedsrust en geluk wilde bereiken. Alle tools en technieken van positieve intelligentie heb ik eerst op mezelf uitgeprobeerd, lang voordat ik besefte dat anderen er ook baat bij zouden kunnen hebben.

Ik heb geen gemakkelijke jeugd gehad. Ik ben opgegroeid in armoede – als een gevoelig kind in een gewelddadige omgeving. Kort na mijn geboorte ging mijn vaders pas geopende kruidenierswinkel op de fles en moest mijn vader onderduiken om zijn graaiende schuldeisers te ontlopen, die ons elke dag het leven zuur maakten. Mijn ouders waren heel bijgelovig: ze dachten dat ik onheil over mijn vaders zaak had afgeroepen. Omdat het te laat was om nog van me af te komen, besloten

SHIRZAD CHAMINE

74 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

ze in ieder geval mijn naam te veranderen. Mijn familie heeft me daarna nooit meer bij mijn echte naam genoemd: Shirzad. Deze gebeurtenis bleek een voorbode van hoe de rest van mijn jeugd eruit zou komen te zien. Omdat veel van mijn fysieke en emotionele behoeftes werden genegeerd, bouwde ik een beschermende muur van depressiviteit om me heen. Bittere wrok en woede, gericht tegen mezelf en de hele wereld, hebben mij tot ver in mijn volwassen leven achtervolgd.

Grote ambities had ik wel. Toen ik ouder werd, besefte ik dat ik moest ophouden met me de hele tijd zo ellendig, boos en angstig te voelen als ik iets van mijn leven wilde maken. In eerste instantie bracht mijn zoektocht me bij een studie naar de innerlijke werking van de geest. Maar een summa cum laude in de psychologie en een jaar promotieonderzoek in de neurobiologie leverden me teleurstellend weinig inzichten op. Ik stapte af van mijn zoektocht naar diepzinnige antwoorden en besloot mijn geluk te zoeken in werkgerelateerde prestaties, net als iedereen om me heen.

In de vier jaar daarna haalde ik een master elektrotechniek aan een Ivy League-universiteit en vond ik een baan als systeemingenieur bij een groot onderzoekslab voor telecommunicatie. Ik studeerde en werkte hard en kreeg uitstekende beoordelingen – ik was ervan overtuigd dat ik daar gelukkig van zou worden. Toen dat niet het geval bleek, besloot ik dat een MBA me verder zou helpen.

Het levensveranderende keerpunt waardoor ik uiteindelijk de theorie van positieve intelligentie ben gaan ontwikkelen, diende zich aan tijdens een MBA-cursus Interpersoonlijke dynamiek. Tijdens een groepssessie kregen we alle twaalf de opdracht om volledig authentiek te zijn en alles uit te spreken wat

BUSINESS

‘Ik besefte dat ik moest ophouden met me de hele tijd zo ellendig, boos en angstig voelen.’

Oefeningen die gericht zijn op één of beide dynamieken kunnen je PQ in relatief korte tijd drastisch verbeteren. Het resultaat: je prestaties en je geluksgevoel schieten omhoog, zowel op je werk als in je privéleven. • Positieve intelligentie Shirzad Chamine Uitgeverij Thema ISBN 978 946 272 2927 240 pagina’s € 24,95 Verkrijgbaar via theoptimist.nl/shop SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 75

VERBETERING

we op dat moment voelden en dachten. Op een gegeven moment richtte een van mijn medecursisten zich aarzelend tot mij. Hij had het gevoel dat ik altijd een oordeel over hem had, en daar had hij last van. Ik luisterde en bedankte hem beleefd voor zijn nuttige feedback. Maar intussen dacht ik: Hèhè, natuurlijk heb ik een oordeel over je, idioot! Je bent de grootste loser van de hele groep. Hoe kan ik géén oordeel over je hebben?

De aandacht van de groep was bijna van mij afgeleid, toen een andere deelnemer iets vergelijkbaars tegen me zei. Opnieuw knikte ik en bedankte ook haar beleefd, maar stiekem dacht ik: jij bent de op een na grootste loser van de groep. Daarna kreeg ik echter hetzelfde van een derde en een vierde medecursist te horen. Ik begon me behoorlijk ongemakkelijk te voelen, en ook een beetje boos.

Maar ik bleef alle feedback naast me neerleggen.

Die was immers afkomstig van een stelletje losers!

Op een gegeven moment stond de persoon links van me, voor wie ik enorm veel bewondering had, vol walging op en liep naar de overkant van de kring. Hij bleek door te hebben dat ik me de feedback niet echt aantrok. Dat ik niet openstond voor de feedback op mijn oordelende gedrag, vond hij zo frustrerend dat hij niet meer naast me kon zitten. Hij had zich eveneens door mij beoordeeld gevoeld, ook al was het in zijn geval positief.

Hij vond het vervelend dat ik hem op een voetstuk plaatste, en dat ik hem niet zag voor wie hij werkelijk was.

Met die hartgrondige, oprechte uitbarsting brak hij uiteindelijk door het beschermende pantser van mijn innerlijke ‘rechter’ heen. In een flits besefte ik dat ik al mijn hele leven alles door de bril van deze rechter bekeek, dat ik alles in het hokje ‘goed’ of ‘fout’ plaatste. Ik realiseerde me meteen dat dit

een beschermingsmechanisme was dat ik in mijn jeugd had ontwikkeld om mijn leven voorspelbaarder en beheersbaarder te maken. Die dag, daar in die kring met elf medecursisten, ontdekte ik het enorm destructieve effect van deze rechter-saboteur die zich in mijn hoofd schuilhield – en van wiens bestaan ik nooit op de hoogte was geweest.

Die ontdekking heeft alles veranderd. Zij heeft mijn zoektocht naar de mechanismen in onze geest die bepalend zijn voor geluk of ongeluk, succes of falen, nieuw leven ingeblazen. Vanaf dat moment ben ik me op de volgende twee aan elkaar verwante dynamieken gaan concentreren: 1. Ons brein is onze grootste vijand; het herbergt elementen die actief ons geluk en ons succes saboteren. Deze saboteurs zijn gemakkelijk te herkennen en te verzwakken.

2. De ‘spieren’ van ons brein, die ons toegang geven tot onze grootste wijsheid en inzichten, zijn zwak omdat ze jaren niet getraind zijn. Maar ze zijn heel gemakkelijk op te bouwen. Sterkere mentale spieren geven je toegang tot diepere wijsheid en ongebruikte krachten.

BUSINESS

SAMENKOMST VOOR DUURZAAMHEID

EVENEMENT

D

Het oudste duurzaamheidscongres ter wereld beleeft – na een jaar coronavertraging – op 11 november 2021 zijn 20ste editie.

De drijvende kracht hierachter is Folkert van der Molen, aanjager van duurzaamheid en gewaardeerd partner van The Optimist met zijn website www.duurzaam-ondernemen.nl.

DOOR:

DE REDACTIE

‘De aandacht voor duurzaamheid is in een stroomversnelling gekomen’, bevestigt Folkert van der Molen. Al 21 jaar is hij de motor achter een aantal digitale platformen, waarvan www.duurzaamondernemen.nl de meest bekende is. Hij merkt dat die groeiende aandacht meerdere oorzaken heeft. ‘Uit noodzaak, maar er gebeurt ook meer dan vroeger. Ik ben op mijn 21ste als milieukundige begonnen bij ingenieursbureau DHV. Daar werkte ik vooral aan milieuprojecten voor de overheid.

Nederland liep in die tijd internationaal gezien voorop met het nationaal milieubeleidsplan. Ik kwam, bij mijn uitstapje naar PwC, in contact met Allerd Stikker, de voormalig topman van AKZO en RSV. Stikker had na zijn werkzame periode de Ecological Management Foundation opgericht en hij bracht allerlei gedachtegoed over duurzaam ondernemen vanuit de VS naar Nederland. Samen met hem heb ik veel gedaan op het gebied van milieuprestatie-indicatoren.’

DE START VAN HET NSC

In 1998 bestond de Rabobank honderd jaar en in dat kader organiseerde de bank een seminar dat beschouwd mag worden als het eerste duurzaamheidscongres. Een van de sprekers was John Elkington, die een paar jaar eerder het begrip ‘TBL’, de Triple Bottom Line, had geïntroduceerd: People, Planet, Profit. Zijn pleidooi om behalve naar financieel resultaat ook te kijken naar de impact op de maatschappij en het milieu, maakte grote indruk op Van der Molen. Maar er waren meer bijzondere momenten. ‘Ray Anderson, de oprichter van Interface, kwam eind vorige eeuw naar Nederland. Zijn bedrijf had Heuga, van de bekende tapijttegels, overge76 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

nomen. Samen met Amory Lovins, de uitvinder van de brandstofcel en voorzitter van het Rocky Mountains Institute, hield hij ’s middags een persbijeenkomst waarbij slechts vier mensen aanwezig waren, waaronder ik.’ Dat het amper werd opgemerkt in de media, mocht voor Van der Molen de pret niet drukken. Inmiddels was hij ook betrokken geraakt bij GRI, het Global Reporting Initiative, dat zich bezighoudt met de standaard van duurzaamheidsverslaggeving. Al deze ontwikkelingen leidden ertoe dat hij, samen met zijn toenmalige collega Rob van Tilburg, besloot dat er iets moest gebeuren. In 1999 richtten ze binnen DHV de adviesgroep ‘Duurzaam Ondernemen’ op. Hier rolde het Nationaal Sustainability Congres (NSC) uit de marketingkoker van Van der Molen. Bijna tegelijk zag de website duurzaam-ondernemen.nl het levenslicht. Daar is later de ‘MVO-manager van het jaar’-verkiezing bij gekomen. Ray Anderson zelf sprak in 2004 op het congres, zijn enige grote optreden in Nederland.

VERBREDING

De eerste editie van het NSC vond plaats in 2000. Zeven jaar later werd het evenement verbreed nadat de film van Al Gore was uitgebracht.

‘Duurzaamheid werd vanaf dat moment breder benaderd. Ook overheden en andere spelers op het gebied van energie en klimaat, duurzame mobiliteit en duurzaam bouwen kregen een rol van betekenis.’ Het congres trekt jaarlijks 500 tot 750 bezoekers.

Toen hij bij DHV vertrok nam hij het congres mee naar Sustainalize, onder wiens vlag het de afgelopen vier jaar werd georganiseerd. De komende editie organiseert hij ook nog in samenwerking met Sustainalize en vanaf volgend jaar doet Van der

BUSINESS

PROGRAMMA

20ste NSC: Hilversum, 11-11-’21 Molen het zelfstandig, samen met mede-eigenaar congresbureau CKC Seminars .

BEYOND ZERO IN PREMIÈRE

LOCATIE EN TOEGANG Gooiland – Hilversum, Emmastraat 2, 1211 NG Hilversum

TOEGANG De deelnameprijs bedraagt € 395,- excl. BTW per persoon.

Bij inschrijving voor 1 september 2021 ontvang je € 100,vroegboekkorting. Je betaalt dan slechts € 295,- excl. BTW per persoon. Voltijd-studenten: € 75,- excl. BTW. Abonnees van The Optimist kunnen na 1 september via redactie@theoptimist.nl een kortingscode aanvragen.

dankzij een slimme online tool’, aldus Extercatte. De Nederlandse filmpremière vindt ’s avonds plaats op het Nationaal Sustainability Congres. • Meer informatie: www.sustainability-congres.nl SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 77

EVENEMENT

Het dagprogramma van 11 november ziet er indrukwekkend uit met sprekers van formaat. Het thema is ‘de Sustainable Development Goals als kompas voor de Green Recovery’. Een van de onderwerpen waar aansluitend aandacht aan wordt geschonken is het ‘100 months to change’-initiatief.

Dit telt vanaf 1 september 2021 de honderd maanden af tot 2030. Van der Molen werkt hierin samen met Charlotte Extercatte en drie andere pioniers, om op grotere schaal aandacht te vragen voor klimaatbestendig ondernemen. ‘Om de klimaatdoelen van dat jaar te halen, zullen we nu snel meer en de juiste beslissingen moeten nemen. Dat vraagt wat van het vermogen van leiders en professionals in organisaties. En: als je dan toch wat aan klimaatverandering doet, kan het maar beter leuk zijn. Dus lets play a game: laten we zien hoe ver we met elkaar kunnen komen in dit decennium.’

Met een wereldwijde campagne wordt aandacht gevraagd voor het vermogen van organisaties om om te gaan met klimaatverandering.

‘Dat doen we door het verhaal van een pionier in première te brengen - Beyond Zero, het verhaal van het maakbedrijf Interface dat vorig jaar met de UN Climate Action Award werd beloond vanwege hun ongelooflijke transformatiereis en resultaten. Met een goed gesprek over de lessen uit deze film en een grootschalige call for action bij alle leiders in het bedrijfsleven, overheid en onderwijs, zullen we versnellen naar klimaatbestendige organisaties.

Uniek is dat we de voortgang ervan kunnen volgen

08.30 Ontvangst en registratie bezoekers op de

Sustainability Fair 09.30 Opening door dagvoorzitter Inge Diepman en

Ruud Koornstra 09.45 Keynote door Paul Polman, Voormalig CEO Unilever,

Co-Founder van IMAGINE 10.15 Keynote door Wiebe Draijer,

Chairman of the Executive Board, Rabobank Nederland 10.40 Keynote en paneldiscussie: De Global Goals als kompas

voor de Green Recovery

We starten met een keynote van de huidige SER voorzitter Mariëtte Hamer. Vervolgens een paneldiscussie

o.l.v. Inge Diepman met onder meer Michel Scholte,

Minister van de Nieuwe Economie en Marjolein Demmers,

directeur Natuur & Milieu. Hoe kunnen bedrijven vol bij dragen in het behalen van de SDG’s in 2030?

11.30 Pauze op de Sustainability Fair 12.00 Parallel programma ronde A met diverse sessies 12.45 Lunchpauze op de Sustainability Fair 14.00 Parallel programma ronde B met diverse sessies 14.45 Wisselen van zaal 14.50 Parallel programma ronde C met diverse sessies 15.35 Pauze op de Sustainability Fair 16.05 Verkiezing MVO Manager van het Jaar 2020/21

(zie www.mvomanagervanhetjaar.nl) 16.30 Lancering manifest ‘Nieuw Leiderschap voor 2100’;

Hajar Yagkoubi (Youth Inclusion Consultancy),

Werner Schouten (voorzitter Jonge Klimaatbeweging) en

Michel Scholte (minister van de Nieuwe Economie) zullen

als NextGen vertegenwoordigers het manifest aanbieden

aan Ingrid Thijssen. Ingrid zal daarop in een key-note

speech reflecteren en haar visie geven op dit onderwerp.

17.10 Afsluiting door dagvoorzitter Inge Diepman 17.15 Feestelijke jubileumreceptie op de Sustainability Fair

WEBSHOP

Boekentips uit de webshop van The Optimist

BOEKEN

DOOR:

DE REDACTIE

Plato & Cola

Hooptimisme

of het geheim

100 sleutels voor

van jouw brein

een hoopvol leven

Veerle Visser-Vandewalle

Leo Bormans

Uitgever: Manteau

Uitgever: Lannoo

ISBN: 9789022337554

ISBN: 9789401478298

176 pagina’s

112 pagina’s

€ 19,99

€ 12,50

Met meer dan twintig jaar ervaring is Veerle Visser-Vandewalle een van de belangrijkste experts op het gebied van Deep Brain Stimulation. Dit leidde tot interessante inzichten over het brein. Zij schreef er een zeer toegankelijk en geestig boek over. Hierin vertelt ze over de beperkingen van ons denken, en vooral hoe daaruit te komen. Over de evolutie van onze hersenen, die worden vergeleken met een flesje cola. Maar ook: over kleuren, god, Griekse filosofen, creativiteit en positief denken.

Geluksdeskundige Leo Bormans, auteur van onder andere The World Book of Happiness, steekt ons met zijn nieuwste boek Hooptimisme opnieuw een hart onder de riem. Eerder deed hij uitgebreid onderzoek naar het begrip ‘hoop’, onder andere voor zijn boek The World Book of Hope. Daarin bracht hij de belangrijkste inzichten samen van honderd professoren uit vijftig landen, die het mechanisme van hoop bestuderen. In Hooptimisme vertaalt hij die kennis en wetenschap in honderd concrete adviezen om een hoopvol leven te leiden. Zijn devies: ‘Hoop is de motor, optimisme de richting.’

Sterker staan met je eigen verhaal

Het ministerie van spirituele zaken

Arjen Barel

Janneke Leber

Uitgever: Ten Have

Uitgever: S2uitgevers

ISBN: 9789025909307

ISBN: 9789492528742

176 pagina’s

288 pagina’s

€ 20,99

€ 19,90

De vraag die Arjen Barel centraal stelt, luidt: hoe geven we betekenis aan ons leven? Deze vraag is vooral in tijden van tegenslag van wezenlijk belang. Bijvoorbeeld bij een burn-out, scheiding of werkloosheid. Om antwoorden hierop te vinden, ontwikkelde hij een eenvoudige methode van storytelling die toepasbaar is in iedere situatie en in ieder land. Zelf past hij de methode al jarenlang toe om verschillende groepen mensen te helpen meer grip te krijgen op hun leven, onder wie leden van minderheidsgroepen.

Met dit boek bereikt Barels doorleefde en oprechte aanpak een nog groter publiek.

78 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Voor wie nieuwsgierig is naar wat er na dit leven is en graag de eigen innerlijke waarheid onderzoekt, schreef Janneke Leber het boek Het ministerie van spirituele zaken. De auteur werkt als medium en houdt zich dagelijks bezig met de spirituele wereld. Zij onderzoekt en leert iedere dag met als doel: mensen dichter bij hun ‘eigen wijsheid’ brengen.

Dat is ook wat dit boek beoogt. Het bevat 105 columns over de spirituele wereld, waarin de schrijfster amuseert, inspireert en vooral uitnodigt om de verhalen goed tegen het licht te houden. Jouw eigen licht. En van daaruit te onderzoeken wat jouw spirituele waarheid is.

WEBSHOP

Deze boeken (en meer) zijn te bestellen via www.theoptimist.nl/shop

DRIVE:

Master your mindset

Train je stoïcijnse mindset

Michael Pilarczyk

Mark Tuitert

Uitgever:

Uitgever: Maven Publishing

Invictus Publishing

ISBN: 9789493213166

ISBN: 9789079679669

144 pagina’s

320 pagina’s

€ 20,00

€ 21,95

Na het lezen van deze klassieker komen we dichterbij het antwoord op de vraag ‘hoe leef je je mooiste leven?’.

Michael Pilarczyk schreef zijn een persoonlijk over inzicht, bewustzijn en de kracht van gedachten. Al vele lezers kregen hierdoor inspiratie om hun belemmerende gedachten overboord te kieperen en een nieuwe start te maken, om datgene te doen wat ze diep in hun hart echt willen. In Master Your Mindset wordt uitgelegd hoe je hardnekkige gedachtepatronen kunt doorbreken door je mindset opnieuw te programmeren. Het is de basishandleiding voor iedereen die op zoek is naar persoonlijke en spirituele groei, maar ook naar zakelijk succes; een prettige combinatie.

Socrates op sneakers

De meeste mensen deugen

Elke Wiss

Rutger Bregman

Uitgever: Ambo|Anthos

Uitgever: de Correspondent

ISBN: 9789026346897

ISBN: 9789082942187

256 pagina’s

528 pagina’s

€ 20,99

€ 25,00

In deze ‘filosofische gids voor het stellen van goede vragen’ behandelt praktisch filosoof Elke Wiss de kunst van een goed gesprek. In een tijd waarin iedereen door elkaar praat of schreeuwt en meningen al snel als feiten worden beschouwd, is verbinding vaak ver te zoeken. We proberen de ander eerder te overtuigen van ons gelijk dan dat we samen op zoek gaan naar wezenlijke antwoorden. Om te voorkomen dat gesprekken steeds vaker gaan lijken op een debat, is het nodig om de juiste vragen te leren stellen. Vragen die de start vormen van een goed gesprek.

Dit boek is een must voor iedereen die een dosis optimisme kan gebruiken. Het laat namelijk zien wat de titel verklapt: we zijn als mensheid zo slecht nog niet. In De meeste mensen deugen, dat over de hele wereld het nodige stof deed opwaaien, brengt auteur Rutger Bregman de jongste inzichten uit de psychologie, de economie, de biologie en de archeologie samen. Hij komt met nieuwe antwoorden op oude vragen. Zoals: Waarom werd de mens de dominante soort op deze planeet? Waarom doen goede mensen slechte dingen? En hoe gaan we het beste om met haat, racisme en vooroordelen?

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 79

BOEKEN

De filosofen uit de klassieke oudheid zouden verheugd reageren op het feit dat Mark Tuitert hun gedachtegoed doorgeeft aan de mens van nu. Want zijn overwinning op de 1.500 meter schaatsen tijdens de Olympische Spelen van 2010 was geen toeval. Het was te danken aan mensen als Epictetus en Seneca wiens wijsheid Tuitert al tal van jaren gebruikt om beter om te gaan met de enorme druk van topsport.

In DRIVE beschrijft hij tien praktische, wijze lessen om jezelf richting te geven, adequaat actie te ondernemen en gebeurtenissen te accepteren waar je geen invloed op hebt. Zo kun je scherp en toch ontspannen op je doel afgaan.

Medisch Centrum Balans Acupunctuurbehandelingen ● Traditionele Chinese geneeskunde ● Huisartsen

Traditionele Chinese geneeskunde in combinatie met westerse medische deskundigheid

Behandeling van: Vermoeidheid ● Zwakke spijsvertering ● Hooikoorts ● Overgewicht ● Pijnklachten ● Onvervulde kinderwens ● Depressie ● Schildklierproblemen ● Acné ● Menopauzeklachten ● Slapeloosheid ● Chronische (pijn)klachten

W. Lin arts, acupuncturist

S. Ho praktijkondersteuner

W. Wang tcm-specialist

Bel voor een afspraak: 070 3888 111 Stationsweg 23, 2515 BG Den Haag ● www.mcbalans.nl ● info@mcbalans.nl

COLUMN

Column Harry Starren Spreker, dagvoorzitter en publicist rond thema’s als strategie, leiderschap en ondernemerschap. www.harrystarren.com

Maandelijks presenteer ik een radio-uitzending die gelivestreamd wordt vanuit het Media Park in Hilversum en daarna als podcast verschijnt: CafeForum. Glenn van der Burg en ik praten met twee bijzondere gasten als zaten we in het café. Een goed kroeggesprek, waarin we een onderwerp verkennen. Ik steek er veel van op.

Laatst ging het over kiezen, over keuzes maken en beslissen. Hoe we dat doen. Het korte antwoord is: dat weten we eigenlijk niet. Daarom konden we er zo uitgebreid over spreken. Onze opvattingen over rationele besluitvorming zijn vrijwel zeker onjuist. We doen waarschijnlijk ‘net alsof’. We leggen argumenten op tafel, maar doen dat achteraf. De meeste beslissingen en keuzes gaan aan de afweging vooraf. Eerst kiezen we, daarna wegen we af.

Als ik Nietzsche goed begrijp, geldt dat ook voor onze opvattingen over oorzaak en gevolg. We kennen het gevolg en zoeken daar een oorzaak of een keten van oorzaken bij. Als dat een overtuigend verhaal oplevert, brengt ons dat tot rust.

Het doet denken aan de fameuze uitspraak van Kierkegaard. Het leven wordt voorwaarts geleefd, maar achterwaarts begrepen.

Daardoor blijft de vraag ‘hoe kiezen wij?’ overeind.

Het wordt er almaar mysterieuzer door. We weten niet goed wat we doen. Hoe we het doen. En al helemaal niet waarom we het doen. Wel maken we verhalen achteraf.

Waardoor we vrede vinden in onszelf. We stellen onszelf gerust.

Dat gebeurde ook in dat cafégesprek. ‘Je moet de hersenen’, zei een van de gasten – een psycholoog – in navolging van Malcolm Gladwell, ‘als een universum zien vol met kolommen die ja en nee op elkaar afvuren.

‘Ons brein is een merkwaardig orgaan.’

Als een flipperkast. Met een razende rekensnelheid. En daar komt dan een uitspraak uit, een keuze. Die is de vrucht van onze computer bovenin. Daarna verklaren we de keuze. Dat staat daar los van. Sommige computers werken beter dan andere. Meer rekencapaciteit, meer snelheid. Waarschijnlijk omdat die computers bovenin ons hoofd meer inspraak toelaten, meer verbindingen aangaan. En dus meer afwegingen maken in ultrakorte tijd.’ Ik vond het wel een mooie verklaring die natuurlijk deed wat hij zojuist beschreef: een verhaal achteraf geven.

Ons brein is een merkwaardig orgaan. Het zit succes gemakkelijk in de weg. Zo leerde ik in een cursus die The inner game of tennis heette, naar het succesvolle boek van de trainer Timothy Gallway, dat het brein een tweede stem heeft die ons bestraffend toespreekt als we falen.

Het is een stem die ons een sukkel noemt of erger.

Daarom leren we niet van falen, stelde Gallway. Dat lukt niet als je jezelf steeds op je donder geeft.

Hij illustreerde dat met een simpel spelletje. Hij plaatste een mandje op een meter of tien afstand. Wij kregen de opdracht daar achtereenvolgens tien ballen in te gooien.

Dat ging in een derde van de gevallen goed. Als het fout ging stampten sommigen van ons woest met hun voeten en voegden daar voor de zekerheid een verwensing bij.

Kijk, dát bedoelde Gallway.

Nu liet hij ons denkbeeldige velden van een klok aanbrengen rond het mandje. En als we ernaast gooiden moesten we noteren – in de geest – waar in de imaginaire klok de bal terechtkwam. Ons falen begon te slagen want het werd informatief.

Het aardige was dat daarna twee derde van de ballen in het mandje kwam. Want de veroordelende verwensingen verdwenen. De tweede stem in ons hoofd deed constructief mee. Ons falen was een vorm van slagen geworden.

Je kunt je brein beïnvloeden als je je hoofd gebruikt.

Denk niet te lang over deze zin na. Neem dat gewoon eens van mij aan. • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 81

BREIN

FOTO: MURIEL JANSSEN

Gebruik je hoofd

Drinkbare

rivieren MILIEU

als spiegel van ons handelen

ACHTERGROND

In 2005 voer Li An Phoa met een kano de toen nog drinkbare Canadese rivier de Rupert af. Drie jaar later is de Rupert vergiftigd. Sindsdien maakt Phoa zich sterk voor drinkbare rivieren over de hele wereld. Tijdens wandeltochten langs de oevers maakt zij bewoners en bestuurders in stroomgebieden bewust van hun relatie met het water. Op 22 juni verscheen het boek Drinkbare Rivieren dat zij schreef met haar partner Maarten van der Schaaf. Onlangs rondde zij een tweehonderd kilometer lange tocht langs de IJssel af.

DOOR:

MARISKA VAN DOORN

Serieuze inslag

In Drinkbare Rivieren beschrijft Phoa dat ze als kind serieus is en wat zorgelijk kan kijken. Dat zij kritische vragen stelt en zich het lot van de wereld aantrekt, betekent niet dat zij daaronder gebukt gaat – integendeel. Ze werkt hard, sport graag en heeft belangstelling voor tal van onderwerpen. Die interesse schrijft Phoa ten dele toe aan haar opvoeding. Haar vader filosofeert regelmatig ’s avonds thuis met een clubje mensen. Als zij als kind niet goed kan slapen, filosofeert hij ook met haar naar

aanleiding van een woord dat hij op een schoolbordje schrijft. Haar eerste spreekbeurt gaat over de nadelen van de emotie schaamte; geen algemeen gekozen onderwerp.

Haar interesse gaat uit naar Moeder Teresa, Martin Luther King en Nelson Mandela en in haar slaapkamer hangen posters van inheemse wijzen. Phoa leert om niet blindelings de groep te volgen, maar zelf beslissingen te nemen. En dat doet zij. Als zij na haar eindexamen naar Parijs gaat om te onderzoeken of zij daar filosofie kan gaan studeren, komt zij terug met de beslissing om bedrijfskunde te gaan doen in Rotterdam. Omdat ze zoals zij omschrijft beseft ‘dat ons denken sterk beïnvloed wordt door geld’ en zich afvraagt: Waarom is dat economisch denken in zo’n korte tijd dominant geworden en zo wijdverspreid? Hoe heeft dit zo succesvol kunnen worden terwijl het ook leidt tot enorme ongelijkheid en vervuiling? […] En hoe zouden we de economie kunnen veranderen zodat deze juist bijdraagt aan een » rechtvaardige maatschappij en een gezonder milieu?

‘Phoa leert om niet blindelings de groep te volgen, maar zelf beslissingen te nemen.’

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 83

MILIEU

‘We zijn in elf dagen van Westervoort naar Kampereiland gelopen en hebben de wandeling feestelijk afgesloten met de opening van de IJsselbiënnale. Daarbij hebben Maarten en ik ons boek overhandigd aan Jan Terlouw’, vertelt Phoa. ‘Allerlei mensen hebben meegelopen, gepland en spontaan!’ Het ging om bestuurders, vertegenwoordigers van organisaties, schoolkinderen en ook om een moeder met een baby die ter plekke besloot mee te wandelen. Phoa, oprichter van Drinkable Rivers en Spring College, docent aan de Nyenrode Business Universiteit en professioneel wandelaar, is met hulp van Wim van Vilsteren van het Waterschap Vallei en Veluwe een jaar bezig geweest met de voorbereidingen. De volle agenda en de ruime aandacht die de tocht in de pers kreeg, zijn het resultaat van die zorgvuldige planning en van een passie die sinds haar adolescentie steeds vastere vormen aannam. Inmiddels noemt zij haar zorg voor drinkbare rivieren haar levenswerk.

ACHTERGROND

‘Met aandacht creëer je mooiere dingen dan met haast.’

De Cree bedreigd

Als Phoa, eenmaal bezig, merkt dat bedrijfskunde haar vragen onvoldoende beantwoordt, begint ze daarnaast met filosofie. Ondertussen richt zij zich op praktische acties om verspilling tegen te gaan en de universiteit te vergroenen. Zo leert ze professor Gail Whiteman kennen. Deze docent Sustainability zal haar een aantal jaren later vragen of zij geïnteresseerd is in de kanotocht over de Rupert, een protestactie tegen de bouw van een waterkrachtcentrale daar. Een vraag die Phoa impulsief beantwoordt met ‘ja’.

LI AN PHOA EN MAARTEN VAN DER SCHAAF

In 2005 reist zij af naar Nemaska, een kleine nederzetting in het noorden van Canada, waar de Cree wonen.

Het leefgebied van dit inheemse volk wordt bedreigd door de bouw van waterkrachtcentrales. Om elektriciteit op te wekken zijn tijdens het James Bay Project dammen gebouwd met daarachter waterreservoirs, die een stuk land ter grootte van een kwart van Nederland onder water hebben gezet. Voor de Cree betekende dit niet alleen het verlies van woon- en jachtgebied. Het kwik dat eerder werd gebruikt voor zilvermijnbouw kwam in het water terecht waardoor het waterleven vergiftigd raakte en vissen ziek werden of en masse stierven. De regering heeft als antwoord hierop de Cree aangeraden minder vis te eten.

Nemaska staat eenzelfde lot te wachten; een deel van het gebied is al geëvacueerd. Phoa verblijft een paar dagen in het dorp voor zij aan de kanotocht begint.

Zij voelt mee met de inwoners die vroeger stoer, slank en sterk waren maar nu voor een deel getekend lijken door gelatenheid, stille weerstand en overgewicht.

Wat de ontwikkelingen nog schrijnender maakt, is het scherpe contrast tussen de brute vernietiging van de rivier en het stroomgebied en de leefwijze van de Cree, die niet geloven in landeigenaarschap. Het volk had oorspronkelijk zelfs geen naam. Phoa schrijft: ‘De Cree noemden zichzelf eeyou. Dat betekent zoiets als “levend”. Land noemden zij eeyou istchee, “het land van de levenden”. Ook nu nog beschouwen zij zichzelf als natuurlijk onderdeel hiervan en hebben respect voor alles wat leeft.’

FOTO: FJODOR BUIS

Spiegel

84 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Met een groep van in totaal tien mensen kanoot Phoa de Rupert af van de bron tot aan de monding in zee, een tocht die een maand zal duren. Na de eerste etappe geeft de man met wie zij een kano deelt te kennen dat ze haar waterfilter weg kan bergen en het water uit de rivier gewoon kan drinken. Zij neemt een slok en ziet in de avondzon het water in haar handen liggen. Deze ervaring raakt haar diep. Ook merkt zij dat zij tijdens de tocht niet alleen sterkere spieren krijgt, maar dat zij ook beter gaat zien en dat haar haar dikker wordt. Zij schrijft hierover:

ACHTERGROND

[…] de levenskwaliteit van de rivier is onmiskenbaar. Ik begin te beseffen dat al het leven in het stroomgebied van de Rupert in balans moet zijn om ervoor te zorgen dat het water van de rivier drinkbaar is en blijft. Alleen dan kan deze kwaliteit ontstaan.

Dit besef vormt het begin van haar levenswerk. Zij neemt de lessen van de Rupert mee naar huis, maar ook vragen over de dynamiek tussen de oever, de bomen, de bodem en de kwaliteit van het rivierwater. Om daarop antwoorden te vinden vult zij haar studies aan met een masteropleiding Holistic Science Systeemecologie in Engeland. Daar leert zij nog duidelijker het verband te leggen tussen het gedrag van mensen en de verstoringen die daardoor kunnen ontstaan in de balans die in de natuur heerst. De opleiding benadrukt dat we, als we het leven op aarde willen bestuderen, niet kunnen volstaan met het onderzoeken van de

delen, maar moeten kijken naar het geheel dat continu in ontwikkeling is. En naar onze rol daarin. In een TEDx-conferentie in Venlo in november 2017 legt zij onomwonden uit waar onze focus op economische groei toe leidt: de afname van biodiversiteit, droogte, het uitsterven van diersoorten en onderlinge strijd. Ze schetst onze afhankelijkheid van water en vertelt: ‘We zíjn het. Als wij voor ons water zorgen, zorgt het water voor ons!’ Dan legt ze uit hoe we door simpelweg de kwaliteit van water te meten de rivier kunnen gebruiken als graadmeter voor een gezonde leefwijze die onszelf én onze leefomgeving ten goede komt. De kwaliteit van het rivierwater vormt als het ware een spiegel van ons dagelijks handelen. Ze sluit de TEDx Talk af met de belofte een wandeltocht langs de Maas te maken en eindigt met de gevleugelde woorden: ‘Dank het water, voordat je het gebruikt!’

»

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 85

ACHTERGROND

‘Zoek het midden door jezelf de vraag te stellen: hoe komt het dat dit gebeurt?’

MILIEU

Maaswandeling

Phoa stelt zichzelf regelmatig drie vragen om haar weg uit te stippelen: waar houd ik zielsveel van, wat zijn mijn gaven en talenten en welke betekenis wil ik hebben in de wereld? Het zijn vragen die ze ook anderen voorhoudt. Zij wandelt graag, houdt van gesprekken met mensen, wil ons laten beseffen dat we allen deel zijn van een grote rivierfamilie en dat het water onze levenslijn is. In 2018 komt ze haar belofte na en loopt tijdens een duizend kilometer lange wandeling de Maas af, van de bron in Frankrijk tot aan de monding in de Noordzee. Ook deze reis is zorgvuldig voorbereid.

Van tevoren heeft Phoa burgermeesters aangeschreven en op de hoogte gebracht van haar komst. Zij heeft ontmoetingen geregeld met bedrijven, burgers en boeren in het stroomgebied en meet met schoolklassen de kwaliteit van het water. In de documentaire Drinkbare Maas, die in drie delen is uitgezonden op NPO 2, valt op dat zij in contact, ook met vertegenwoordigers van sterk vervuilende bedrijven nooit een beschuldigende vinger heft. Zij gaat open het gesprek aan en krijgt oprechte antwoorden van mensen die eigenlijk graag zouden willen bijdragen aan de verbetering van de waterkwaliteit. Phoa vertelt daarover: ‘Vaak weten mensen niet wat ze aanrichten. Mijn werkwijze is misschien niet de snelste, maar als ik zou aanvallen, ben ik snel uitgeput en gaan mijn gesprekspartners in de verdediging. Als ik voor verbinding kies, verhoog ik het bewustzijn en bied ik handelingsperspectief. Met aandacht creëer je mooiere dingen dan met haast. Pas als we ons echt met elkaar verbinden, kan creativiteit en samenwerking ontstaan.’ En dat bewerkstelligt ze.

Waar Phoa langswandelt, komen mensen in beweging.

Inmiddels hebben 35 burgemeesters zich aangesloten bij een netwerk voor een drinkbare Maas en zetten mensen in verschillende landen zich in om de waterkwaliteit van hun rivieren te meten.

86 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Frustratie

Waar haalt Phoa die ontembare energie vandaan? Aan het eind van haar boek haalt zij Rachel Carson’s toekomstbeeld aan, waarin de lente stil zal zijn omdat vogelgezang ontbreekt. Zij stelt dat een zesde massaextinctie op de loer ligt. Wordt ze wel eens moe? Phoa: ‘Jazeker, dan slaap ik een weekend bij, speel en knuffel met mijn neefjes en geef m’n stem – die schor geworden is van het vele praten – rust. Maar ik doe waar ik van houd. Dat is buiten zijn en lopen. Ik voel zoveel liefde voor het leven zelf. Voor de wetmatigheden en logica, maar ook voor het mysterie en de schoonheid. Het is moeilijk dat allemaal te omvatten, maar door bij te dragen aan drinkbare rivieren slaag ik daar beter in. Deze weg biedt me de mogelijkheid om me in te zetten voor de rivier, voor toekomstige generaties en voor mezelf. Ik kan mijn liefde hierin delen.’

Natuurlijk is ze ook wel boos en gefrustreerd als ze tegen een muur aanloopt. Wanneer dat gebeurt probeert ze niet direct te oordelen, maar te begrijpen wat mensen drijft. Recentelijk is Phoa begonnen met een danscursus waarbij zij lijfelijk ervaart dat het negatieve bestaat dankzij het positieve en andersom. Ze legt uit:

MILIEU

Drinkbare rivieren

‘De extremen zijn niet los van elkaar te zien en zijn vertegenwoordigd in ieder van ons. Aan ons de taak samen te werken naar meer rechtvaardigheid. Maar ik heb ontdekt dat het belangrijk is niet overal op te reageren; choose your battles, want wat aandacht krijgt groeit. En zoek het midden door jezelf de vraag te stellen: hoe komt het dat dit gebeurt? Dan ben je meer in je kracht en kom je sneller tot elkaar dan wanneer je de extremen opzoekt.’

IJssel

Bij de voorbereidingen voor de tocht langs de IJssel is Phoa ondersteund door twintig medewerkers van organisaties in het stroomgebied, die ook een manifest hebben opgesteld en ondertekend. Daarmee nemen zij verantwoordelijkheid en tonen zij hun bereidheid zich in te zetten voor een drinkbare Maas in 2051.

Ook wij kunnen het manifest ondertekenen. Met dit doel geeft Phoa opnieuw gestalte aan de spreuk van Antoine de Saint Exupéry: wanneer je een schip wilt bouwen, moet je mensen laten verlangen naar de geur van de zee.

Voor de toekomst staan de Theems en ook de Rijn op

een reis, een droom, een levenswerk Li An Phoa en Maarten van der Schaaf Uitgever: Atlas Contact ISBN: 9789045044316 264 pagina’s € 22,99 Meer informatie: www.drinkbarerivieren.nl

het programma. Broodnodig, lettend op de actualiteit rond de problemen bij het zuiveren van het Nederlandse drinkwater. Voorlopig zijn Phoa en Van der Schaaf druk met het promoten van Drinkbare Rivieren. Het is een ontroerend, beeldend en inspirerend boek dat ons aanspoort volwassen te worden en allen ons menselijke leven in lijn te brengen met wat belangrijk is voor de aarde als geheel en dus voor onszelf. • Het manifest ondertekenen kan op: www.drinkablerivers.org/ what-we-do/river-walks/ijssel-riverwalk-2021/

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 87

BOEKFRAGMENT

De kracht van je

MINDSET

gedachten

88 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

BOEKFRAGMENT

Ken de kracht van je gedachten, luidt de boodschap van Michael Pilarczyk. We delen een fragment uit zijn nieuwste boek Je bent zoals je denkt, maar eerst krijgen we vanaf een Spaans eiland een toelichting op zijn drijfveren voor het schrijven ervan.

DOOR:

BRIAN DE MELLO EN ROY VAN DER STEEN

we dat automatisch sturen. In die zin is er overlap in het onderwerp, maar inhoudelijk is het een totaal ander boek.’

Word slim

Eerder vertaalde hij al de klassieker Think and Grow Rich van Napoleon Hill. Voor wie Pilarczyks oeuvre niet kent en op zoek is naar persoonlijke ontwikkeling, adviseert hij om eerst Master Your Mindset te lezen. ‘Als je begint met het lezen van mijn nieuwe boek, kun je heel snel in een weerstand schieten omdat er kans is dat je nog steeds gelooft in belemmerende gedachten, in je eigen waarheid.’

Het probleem van veel mensen is volgens de auteur dat ze denken dat ze slim zijn terwijl het tegenovergestelde het geval is. ‘Ze schieten in die weerstand terwijl ze niet weten waarover ze praten.

Het is moeilijk om te erkennen dat je veel dommer bent dan je dacht. Zodra je dit inzicht krijgt en ervoor durft open te staan om te leren, word je slim.’

De twee boeken van Allen en Wattles die de basis vormen van Je bent zoals je denkt zijn ruim honderd jaar oud. ‘Ik vind het boeiend dat mensen toen zo schreven over de denkende geest, en dat wij nu nog steeds zo met dat gedachtegoed aan het werk zijn. Het gaat niet verloren en ik geef het nu door.’

Zijn motto’s bij alles wat hij doet: samen voor een mooiere wereld en leef je mooiste leven. ‘Ik hoor vaak dat mensen de wereld willen redden, maar die kunnen zichzelf niet eens redden. Als jij een drenkeling uit het water wilt halen, zul je toch eerst zelf moeten kunnen zwemmen – anders verdrinken er twee.’ Dit is geen oproep voor egocentrisme, integendeel. Pilarczyk gelooft in de kracht van het ‘samen’ en ziet een » belangrijke rol voor het collectief.

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 89

MINDSET

Aanvankelijk wilde Michael Pilarczyk twee boeken uit het begin van de vorige eeuw vertalen en uitgeven: As a Man Thinketh van James Allen en The Science of Getting Rich van Wallace D. Wattles. Gaandeweg merkte hij dat de vertalingen vroegen om aanvulling en actualisering. Uiteindelijk ontstond, Je bent zoals je denkt, een nieuw boek gebaseerd op de essentie van beide titels, maar grotendeels herschreven en aangevuld met de inzichten die Pilarczyk de afgelopen decennia heeft opgedaan.

De overeenkomst met zijn vorige bestseller, Master Your Mindset - leef je mooiste leven (2016), is dat ook zijn nieuwste boek over de kracht van gedachten gaat. ‘Master Your Mindset is een praktisch boek dat je stap voor stap meeneemt richting meer inzicht. En het is vooral mijn eigen verhaal’, vertelt Pilarczyk.

Zijn nieuwe schrijfsel gaat dieper in op de psychologie van het eigen denken en hoe het denken van ons als individu een groot effect heeft op het collectief bewustzijn, én hoe

Leer zelf zwemmen

BOEKFRAGMENT

Michael Pilarczyk Michael Pilarczyk (1969) is auteur, spreker en mindset en mindfulness coach. Hij schrijft FOTO: WILLIAM RUTTEN

en spreekt over zelfontwikkeling, spirituele groei en zakelijk en persoonlijk succes. Van dj bij Radio 538 ontwikkelde hij zich tot leraar in levenskunst.

‘Mijn vrouw en ik hebben het goed hoor’, glimlacht hij. ‘Het enige wat ik graag meer zou willen, is tijd om bijvoorbeeld in de tuin bezig te zijn en tijd om te niksen. Niks doen heb je nodig om meer inzicht te krijgen.

En met dat inzicht en alles wat ik doe hoop ik uiteindelijk positieve impact te maken op het leven van veel mensen.’

Hij is mede-eigenaar van Mastermind Academy, Invictus Publishing en de populaire Meditation Moments app. Pilarczyk

Hier volgt een passage uit Je bent zoals je denkt.

werd geboren in Polen, groeide op in Zoetermeer en is tegenwoordig

MINDSET

woonachtig op Ibiza.

‘Als je begint met een klein clubje, met je gezin, je familie, de straat, de buurt en iedereen zorgt voor elkaar en past op elkaar, dan gaat het goed met iedereen. Een betere wereld zullen we samen moeten maken.’

Tijd en inzicht

Wat beoogt hij met Je bent zoals je denkt te bereiken? ‘Ik hoop dat

‘Als je leeft vanuit je hart, dan straal je dat uit.’

Boekfragment het boek mensen inzicht geeft in hoe ze denken. Wanneer je dat begrijpt, snap je beter waarom iemand anders denkt dan jij. Dit heb ik me pas laat gerealiseerd. Als je leeft vanuit je hart, dan straal je dat uit. Zie het alsof iedereen een lichtje uitstraalt, dan verlichten we samen letterlijk de wereld. Maar als je bang in een hoekje gaat zitten met z’n allen, of boos en geïrriteerd, dan ontstaat er een enorme vibratie van angst die voelbaar is voor iedereen.’

Ondanks dat het Michael Pilarczyk voor de wind gaat, heeft hij persoonlijk nog wel iets te wensen.

De Nieuwe Tijd

We leven in een interessante tijd, maar als je terugkijkt is elke tijd interessant. Het decor is door de jaren heen wellicht veranderd, het spel van het menselijke gedrag, het gevolg van het denken, lijkt zichzelf al eeuwen te herhalen. Er bestaan patronen in denkwijze en gedrag dat daaruit volgt. Wanneer je die door de eeuwen heen bestudeert, ontdek je dat die patronen zich blijven herhalen. Volgens die zienswijze is de toekomst voorspellen dan ook niets meer dan het verleden goed begrijpen. In dat verleden was dit ook al duidelijk. Alles wat is

BOEKFRAGMENT

bewustzijn. Hoe hoger je komt, hoe meer je zult zien. En wanneer je helemaal boven op het dak staat, heb je overzicht over alles. Je kan alles van bovenaf overzien, waardoor je het grote geheel kunt begrijpen. Zo werkt bewustzijn.

Het heeft niets te maken met beter zijn dan een ander, het is geen wedstrijd. Het is een leerproces dat ontstaat door ervaring en inzicht.

Bewustzijn kun je verruimen door oefening, door meditatie. Wanneer je minder gaat oordelen, minder zult leven vanuit je geconditioneerde geest (je beperkende overtuigingen), en meer gaat leven vanuit je zuivere aanwezigheid, is de kans aanwezig dat je vanuit een ander bewustzijnsniveau kunt gaan waarnemen.

Het is tijd. De nieuwe wereld zal ontstaan als voldoende mensen op deze planeet het inzicht krijgen dat daarvoor nodig is. Iedereen draagt de verantwoordelijkheid om een betere wereld te creëren. Dat begint bij jezelf. Bovenal begint het bij mindset. Zie de wereld voor je waarin jij wilt leven. Ontwerp je eigen toekomst.

En om met de woorden van Wallace D. Wattles te spreken: ‘Het beste wat

je kunt doen voor de wereld, is het beste maken van jezelf.’

Je bent zoals je denkt

Als ik je zou vragen hoe je denkwijze is, wat zou je dan zeggen? Vaak hoor ik van mensen dat ze positief denken, maar wat betekent dat? En is dat ook echt zo, of zeg je dat alleen maar?

‘Het zijn menselijke gedachten die de werkelijkheid creëren.’

Je denkwijze regisseert de film van je leven. Het zegt veel over hoe je je voelt en of je gelukkig bent of juist niet. Wat leeft in je hart stuurt in de richting van je dromen, maar kan je ook blokkeren. Sommige mensen zien problemen en worden lamgelegd door angst. Anderen zien kansen en behalen grote successen. Vaak zijn er tussen die mensen weinig verschillen, behalve de manier waarop ze denken.

»

MINDSET

en wat ooit zal zijn komt voort uit onze gedachten. Het zijn menselijke gedachten die de werkelijkheid creëren. Het collectief bewustzijn bepaalt de realiteit.

Om al de bovenstaande redenen vermoed ik dat de periode waarin wij ons nu bevinden, bijzonder is. Er vinden grote veranderingen plaats, die grote gevolgen zullen hebben voor het bestaan op deze planeet. Alle patronen en systemen, zoals die de afgelopen eeuwen en vooral de laatste eeuw zijn geconstrueerd, naderen het einde van hun bestaansrecht. Je zou kunnen stellen dat de periode waarin wij leven een fase van overgang is naar andere systemen. Om de overgang te kunnen maken naar die nieuwe periode, zal eerst het oude moeten verdwijnen. Zoals een bos wordt afgebrand om nieuwe vruchtbare grond te laten ontstaan, zal het oude conservatieve denken plaats moeten maken voor een nieuwe denkwijze. En daarvoor zal het bewustzijn van mensen zich moeten verruimen.

Er zijn meerdere niveaus van bewustzijn. Je zou die kunnen vergelijken met een flatgebouw. Als je in de kelder leeft, in het donker, zonder zicht naar buiten, leef je in een laag

MINDSET

BOEKFRAGMENT

Het is bijzonder dat we op school niets leerden over de kracht van gedachten, over hoe je denkende geest vormgeeft aan jezelf en de wereld om je heen. Er is geen instrument zo krachtig als de mind. Geen les is zo waardevol als het leren omgaan met wat er zich afspeelt in je hoofd.

Je gedachten bepalen hoe je omgaat met het leven en met de mensen om je heen. Ook bepaalt het wat voor kansen je aantrekt, wat je creëert en uiteindelijk wat je wordt.

Je bent zoals je denkt. Je karakter wordt gevormd uit de puzzelstukjes van al je gedachten. Geen open deur, wel een belangrijke bewustwording.

Gedachten zijn zaadjes. Zoals een plant opbloeit uit zaadjes, zo bloeien levensomstandigheden

op uit je gedachten. Want zoals je denkt, zo handel je ook. Het geldt voor de dingen die je spontaan en zomaar doet, misschien wel onbewust. Maar het geldt ook voor de handelingen waar je heel goed over hebt nagedacht.

Acties komen voort uit je gedachten. Ze hebben fijne, of minder fijne gevolgen voor jezelf en je omgeving.

Sommige gedachten brengen je geluk en voorspoed. Andere leiden tot ellende. Het begint bij de gedachte.

Als mens pluk je de zoete en bittere vruchten van je eigen denkwijze.

Besef dat jouw gedachten je hebben gemaakt tot wie je bent. Negatieve gedachten in je denkende geest zijn je tot last geworden, zoals het juk op de rug van een os. Mogelijk zeul je al jaren zware gedachten met je mee. Positieve gedachten hebben je vreugde en geluk gebracht. Het geluk van die gedachten is je blijven achtervolgen als je eigen schaduw.

Je bent niet zomaar geworden wie je nu bent. In de natuur hebben bepaalde oorzaken altijd bepaalde gevolgen. Het een leidt tot het ander. Denk aan je eetpatroon en je leefstijl. Gezonde voeding en krachttraining maken je sterk, net zo zeker als stilzitten en ongezonde voeding je verzwakken.

Begrijp dat deze wet ook opgaat in de onzichtbare wereld van gedachten. Ook hier hebben bepaalde oorzaken bepaalde gevolgen. Een evenwichtig en sterk karakter komt je niet aanwaaien. Het overkomt je niet zomaar. Het is het resultaat van geduldig oefenen in liefdevol denken: de vrucht van leven met goede gedachten. Maar weet dat hetzelfde proces ook andersom werkt. Het is de wet van de omgekeerde evenredigheid. Een storend karakter ontstaat niet zomaar, maar komt voort uit boze en negatieve gedachten.

Je hebt het zelf in de hand. Je wordt gecreëerd en verwoest door niemand anders dan jezelf. In het vuur van gedachten smeed je de wapens waarmee jij jezelf vernietigt. Maar je creëert er ook werktuigen om prachtige paleizen mee te bouwen van vreugde, kracht en vrede. De geest is een schitterend instrument. We kunnen er symfonieën mee creëren wanneer de dirigent bekwaam genoeg is om de harmonie in het orkest te bewaren.

Maar de geest kan ook een afschuwelijk wapen zijn waarmee landen en mensen worden verwoest. Tussen deze twee uitersten bevinden zich alle karaktereigenschappen.

BOEKFRAGMENT

verbonden is met je uiterlijke leefomgeving. Mindset is alles. Je denkwijze is allesbepalend. Gebruik het inzicht en je energie wijs en leidt je gedachtestromen naar vruchtbare gronden. Als je de wet van gedachten binnen in jezelf ontdekt, word je rustiger en krachtiger. Als je ontdekt hoe de zaadjes van gedachten zorgen voor fijne of minder fijne dingen, zul je inzien dat je dit zelf in de hand hebt. De ontdekking is een kwestie van zelfstudie en ervaring. Je moet het toepassen in je eigen leven om het te zien en ontdekken.

Goud en diamanten worden enkel gevonden door te zoeken en te graven. Je kan alle waarheden over jezelf vinden als je bereid bent om diep te graven in de mijn van je eigen ziel. Als je dat doet zal je ontdekken dat je de maker bent van je eigen karakter en de vormgever van je eigen leven. De schepper van je eigen lot.

Ik daag je uit dit voor jezelf te bewijzen. Bestudeer, beheers en verander je gedachten. Onderzoek de gevolgen die dat heeft op jezelf, op de mensen om je heen en op je leefomgeving.

Onderzoek geduldig hoe oorzaak en gevolg een-opeen met elkaar verbonden zijn en hoe alles wat je ervaart voortkomt vanuit je gedachtewereld.

‘Als je de wet van gedachten binnen in jezelf ontdekt, word je rustiger en krachtiger.’

Bekijk alles wat je meemaakt in dit licht, zelfs de kleinste en meest alledaagse ervaringen. Gebruik de ervaring om tot de ontdekking te komen dat jij de kennis bent, de wijsheid en de creatieve kracht.

De toegangspoort tot de tempel van wijsheid kan enkel betreden worden door geduldige oefening, vastberadenheid en onophoudelijke inzet. • Je bent zoals je denkt in verbinding met de bron Michael Pilarczyk Uitgever: Invictus Publishing ISBN: 9789079679638 176 pagina’s € 17,95 Verkrijgbaar in de webshop: www.theoptimist.nl/shop

MINDSET

En wij zijn daar maker van en meester over.

We leven in een tijd waarin het ontwakend bewustzijn toeneemt.

In de afgelopen eeuwen zijn er veel inzichten over de ziel opgedaan.

Geen daarvan is zo bevrijdend als het besef dat de mens meester is van zijn eigen gedachten en de maker van zijn leefwereld.

Je denkwijze vormt de sleutel tot elke situatie. En alleen jij hebt die sleutel in handen. Vanbinnen bezit je de transformerende en verfrissende eigenschap om jezelf te maken tot wie je wilt zijn.

Zelfs als je zwak, eenzaam en verlaten bent, heb je zelf de leiding over je leven. In je meest hopelijke toestand ben je de dwaze bewindvoerder van een teloorgaand huishouden. Je leven is dan een puinhoop, je gedachten gaan met je aan de haal. Je wijst naar van alles in de buitenwereld en geeft dat de schuld. Maar wanneer je reflecteert op je eigen situatie en zorgvuldig onderzoek doet naar de onderliggende wet van je bestaan, krijg je een nieuw inzicht. Je beseft dat je levenskwaliteit niet wordt bepaald door wat er op je pad komt, maar door hoe je ermee omgaat. Dat je innerlijke gedachtewereld intiem

ACHTERGROND

Crisis

maakt ons

veerkrachtiger Wie herinnert het zich nog: kwamen we sterker of verzwakt uit de financiële crisis? En welk antwoord geven we over tien jaar, als de vraag wordt gesteld hoe we uit de coronacrisis zijn gekomen? Hebben we sociale veerkracht getoond als maatschappij? Uit onderzoek blijkt dat optimisme een belangrijke rol kan spelen om samen sterker en gezonder de pandemie te doorstaan.

OPTIMISME

DOOR:

ROLAND PLUUT

De afgelopen anderhalf jaar zijn meerdere enquêtes gehouden tegen de achtergrond van de dreiging die covid heet. In lijn met eerdere onderzoeken, zoals tijdens de financiële crisis van 2008, wordt duidelijk dat optimisme en empathie van belang zijn om verspreiding van in dit geval het virus tegen te gaan en om het instorten van economie en maatschappij te voorkomen. We zien echter ook dat relationele factoren, zoals vervreemding en vertrouwen, invloed hebben op het optimisme van mensen om met gezondheidsbedreigingen om te gaan. Zo is vertrouwen in de directe omgeving en in de overheden van wezenlijk belang.

Tijdelijk

Voordat we iets te enthousiast worden: een teveel aan optimisme is niet verstandig. Mensen die te rooskleurig naar een probleem kijken, kunnen al gauw denken dat iets als het virus alleen anderen zal treffen, niet henzelf.

Dit kan risicogedrag in de hand werken. Echter, optimisten zijn ook bovengemiddeld empathisch, waardoor het beschermend gedrag naar anderen toe weer bijdraagt aan het handelen ten bate van de groep.

Al met al zien optimisten de effecten van de pandemie vooral als een tijdelijke verstoring van het normaal. Maar waarom en wanneer zijn we optimisten? Optimisme is het resultaat van de evolutionaire logica om de ‘negativiteitsbias’ bij gewone dagelijkse voorvallen tegen te gaan.

94 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Hoe meer ervaring we met een voorval hebben, hoe zekerder we met de negativiteitsbias om kunnen gaan.

Bij een onbekend risico zoals covid zijn mensen minder gauw geneigd tot optimisme; men heeft er immers minder ervaring mee.

Minder stress

Hoe optimistischer we met bekende en onbekende voorvallen om kunnen gaan, hoe veerkrachtiger we in het leven staan. Onderzoek onder mensen, van wie het inkomen terugviel tijdens de financiële crisis, toont aan dat de optimistischere mensen beter in staat waren de emotionele gevolgen van deze aantasting van de bestaanszekerheid te overwinnen. Ditzelfde geldt ook in het geval van de coronacrisis.

Keer op keer laat onderzoek zien dat optimisten een hogere tevredenheid en minder stress hebben. Optimisten slapen beter, en roken minder. Wanneer ze ernstig ziek worden, dan verdiepen optimisten zich eerder in alternatieven voor de behandeling.

En wat het zo verrassend prettig maakt: optimisme kan worden aangeleerd. Optimistische verhalen die de teneur van doemdenken en negatief nieuws overwinnen zijn daarbij van belang. We kunnen elkaar immers de put in, maar ook de put uit praten. Goede informatie, om onrealistisch optimisme tegen te gaan is daarbij wel van belang. Ook tijdens de pandemie.

ACHTERGROND

OPTIMISME

‘We kunnen elkaar de put in, maar ook de put uit praten.’

Overleg

Onderzoek uit de Verenigde Staten wijst erop dat slechts net iets meer dan de helft van de ondervraagden eind 2020 zei vertrouwen te hebben in de buren en in overheden. Dat is te weinig om samen een pandemie tegen te gaan. Daarvoor is een grote meerderheid nodig.

Kernpunt in de democratie is het redelijk overleg. Juist dat overleg ontbreekt regelmatig. Het is aan overheden en samenleving samen om het onderling vertrouwen te versterken, om zo gezamenlijk op te kunnen treden tijdens een pandemie. Positieve verhalen, die informatief zijn, die antwoord geven op gestelde vragen en op zorgen van mensen, zijn daarbij belangrijk. Dit stimuleert de mogelijkheden van mensen om beter om te gaan met de negativiteitsbias of overmoed die tijdens de pandemie op kan treden.

Morele plicht

De conclusie luidt dat we als samenleving niet verdeeld hoeven te raken, maar zelfs in staat zijn om juist sterker

uit de crisis te komen. Dat we daarbij openstaan voor andere meningen, en dat de overheid vragen van mensen serieus beantwoordt is daarbij van groot belang. Indien wordt nagelaten in te gaan op de vragen van mensen, leidt dit tot vervreemding van de groep, weerstand, en ondergraaft het de in potentie grote sociale veerkracht die we als maatschappij hebben. We kunnen (lees: moeten) niet alleen de overheid hierop aanspreken, maar ook zelf leren optimistisch(er) de crisis tegemoet te treden.

Dat helpt ons beter om te gaan met stress ten gevolge van de virusdreiging. Bovendien draagt het bij aan hogere tevredenheid en het kunnen genieten van een betere gezondheid. Optimisme is een morele plicht naar elkaar en naar onszelf. • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 95

Bruggen bouwen, werelden

verbinden In 2020 ontstond bij Nienke van Bezoojien, Asha Lalai, Daphne Laan en Scilla Elworthy het idee van een Peace Summit. Er kwam een mooi programma. Door corona ging het niet door, met op de website de boodschap ‘tot nader order uitgesteld’. Dit jaar uit het niets kocht iemand uit Amerika opeens een kaartje. Scilla, drie keer genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede, gaf aan ‘als het dit jaar gaat gebeuren, ben ik erbij.’ De initiatiefnemers kwamen opnieuw bij elkaar en zeiden: ‘We gaan samen aan de bak, we gaan ervoor!’

EVENEMENT

Op 21 september, Internationale Dag van de Vrede, brengt het evenement Building Bridges, Connecting Worlds de dromers en de doeners van en voor een betere wereld samen op Paleis Soestdijk.

DOOR:

DAPHNE LAAN

wat er is, en om er samen met onze menselijkheden – waarden, behoeften, deugden, kwaliteiten, vaardigheden, kennis en kunde – iets van te maken. Deze kwaliteiten zijn bouwstenen waarmee we samen een brug kunnen bouwen. Omdat The Optimist met de 200ste editie iets te vieren heeft, hangen we graag symbolisch wat vlaggetjes op met dit evenement.

‘We hebben elkaar nodig om impact te maken.’

Vrede en verbinding

Vrede is multidimensionaal: het gaat om vrede of connectie met jezelf, de ander en de wereld om je heen.

Verbinding is volgens schrijfster Brené Brown de energie die bestaat tussen mensen wanneer zij zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. Het gaat om kunnen geven en ontvangen zonder oordeel en om het ontlenen van steun en kracht aan de relatie. Volgens vredesopbouwer en initiatiefnemer van Building Bridges Scilla Elworthy maakt innerlijk werk ons externe werk effectiever. ‘Wij streven ernaar om een ​​groep van toekomstige leiders te creëren, die een krachtig voorbeeld geeft van hoe goed leiderschap leidt tot duurzame wereldvrede en welvaart. Dat is de business case voor vrede’, luidt de drijfveer van Elworthy.

Ook Martin van der Meulen, oprichter van Ai-opener, werkt vanuit deze basis: ‘Mijn ervaring is dat zelfverbinding de basis is voor elke verbinding.’

Mede-iniatietiefnemer Nienke van Bezooijen geeft aan dat bruggen bouwen begint met luisteren, op die manier krijgt verbinding een echte basis. Vrede staat echter vaak ver van ons bed.

Een voorbeeld hiervan zien we in Be a Nelson van Ilco van der Linde. In zijn boek tekende hij verhalen op van moedige mensen. Dit zijn changemakers vanuit de hele wereld: niet alleen bekende artiesten die zich inzetten voor vrede, maar ook onbekende krachten achter de schermen, zoals vrijwilliger Roland die al 27 jaar het bouwwerk doet voor Bevrijdingspop, de hiv-positieve Anne die langs scholen toert voor Dance4Life en de jon-

DAG VAN DE VREDE

Zoals Nelson Mandela stelde: ‘De tijd is gekomen om in ons hart en onze geest te accepteren dat vrijheid ook verantwoordelijkheid met zich meebrengt.’ Vanuit verschillende werelden waarin ieder van ons leeft – business, educatie, peacebuilding, technologie, gezondheid, kunst en muziek – zoeken en bouwen we samen in de ruimte tussen deze werelden vanuit connectie en creativiteit.

Het ligt niet in onze persoonlijke macht om een oorlog ​​ te beëindigen, maar we kunnen allemaal een verschil maken. Onze ‘why’ is om de toekomst van onze kinderen en hun kinderen en die van hen te beschermen. Maar om impact te maken hebben we elkaar nodig en is het van belang dat we samen bruggen bouwen.

Tijdens de lockdown hebben we ervaren dat we met elkaar verbonden zijn. Wat gebeurt er als je de kracht van verbinding inzet voor iets goeds? Alleen ga je snel, maar samen kom je verder. Waar werelden en mensen met elkaar verbinden, gebeurt er iets: je voelt de energie, ervaart vreugde en durft de moed te verzamelen om patronen los te laten. Nieuwe mogelijkheden ontstaan ​​ wanneer je voortbouwt op elkaars ervaring. De schrijver en epidemioloog Kucharski schreef het boek Viraal over besmettelijkheid in het algemeen. In een interview in Vrij Nederland zegt hij: ‘Het is wonderlijk om te zien hoe anders mijn boek nu wordt gebruikt. Veel van de dingen waar we om geven, hebben te maken met iets dat zich van de ene persoon naar de andere, of bijvoorbeeld het ene bedrijf naar het andere verspreidt.’ Dat geldt niet alleen voor schadelijke dingen zoals ziekten, desinformatie en computervirussen, maar ook voor innovaties en waardevolle culturele gebruiken. Ook die hebben, net als het coronavirus, een reproductiegetal waardoor iemand een bepaald aantal anderen ‘besmet’. Vanuit de wetenschap wordt wat eerder onzichtbaar leek ook inzichtelijk gemaakt en benoemd, bijvoorbeeld door Otto Scharmer: ‘De huidige crisis van ons mondiale systeem wordt gezien als een mogelijkheid om samen een generatief sociaal veld te creëren. Voor deze transformatie is een verschuiving nodig naar de innerlijke plek van waaruit een systeem opereert, met open geest, open hart en open wil.’

Het experiment dat wordt aangegaan met Building Bridges is om het negatieve om te draaien naar het positieve.

Dit doen we door te accepteren en gebruik te maken van

»

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 97

EVENEMENT

‘Vrede maakt ons veerkrachtig.’ ge Nepalees Santosh die met MasterPeace de slachtoffers van de aardbeving ondersteunt. Dit geeft hoop, zicht op verandering en inspiratie om de mouwen op te stropen: idealisme werkt. Mandela kennen we allemaal. Maar ooit was hij een onbekende Nelson. Een jongen die ook onverschillig had kunnen zijn, weg had kunnen kijken, niets had kunnen doen aan het onrecht dat hij om zich heen zag. Maar dat weigerde hij. De boodschap die hij meegaf is: ‘Soms valt het een generatie toe om geweldig te zijn, jullie kunnen deze generatie zijn.’

DAG VAN DE VREDE

Creativiteit en de kunst van het dromen Creativiteit zit in ons allemaal. We kunnen er een brug mee bouwen door verwondering, dromen en scheppende kracht toe te laten in ons dagelijks leven. Daarbij werkt dit ook verbindend. Het laat ons onbevangen naar de wereld kijken: de scheppende activiteit van een kunstenaar of artiest roept een gevoel op, een verbeelding.

Onbevangen naar de wereld kijken. De scheppende activiteit van een kunstenaar of artiest roept een gevoel op, een verbeelding. Creativiteit is het omzetten van nieuwe ideeën vanuit verbeelding naar realiteit, en wordt gekenmerkt door het vermogen om de wereld op nieuwe manieren waar te nemen, verborgen patronen te vinden, verbanden te leggen tussen schijnbaar niet-gerelateerde fenomenen en oplossingen te genereren. Creativiteit omvat het luisteren naar je intuïtie en hiernaar te handelen door iets te creëren. Clifton Mahangoe: ‘Ik creëer niet vanuit ego, het ontstaat, net als in de natuur.’ Over zijn werk zegt de conceptueel kunstenaar: ‘De zich herhalende patronen in het water brengen me in een meditatieve staat – een staat van leegte en stilte. Ik probeer dit effect te beantwoorden. Ik gebruik het als medium om mensen opnieuw verbinding te laten maken en het wonder van de natuur en de levensenergie te laten ervaren die door alles heen stroomt.’

Met zijn prachtige muziek en een aanstekelijke kwetsbaarheid en enthousiasme daagt Andre Heuvelman zijn toehoorders uit om op hun eigen podium te durven staan.

‘En daar gaat het mij om. Het gaat over de impact van muziek op mensen, op verbinding, op de samenleving.’

Vanuit de muziek is resonantie een basisgegeven. Resoneren betekent ‘terugklinken, weerklinken, ook meetrillen’. Wat klinkt terug, wat weerklinkt, wat trilt mee? We kennen het van de piano: slaan we een toon aan, dan worden alle snaren die met de aangeslagen toon resoneren eveneens tot trilling gebracht. Alle snaren die de aangeslagen toon voelen en daarmee in harmonie zijn, zullen meetrillen. De noten kunnen hoger of lager zijn; zolang ze in resonantie zijn, trillen zij mee. Ook mensen kunnen in resonantie zijn. Vanuit co-creatie kunnen wij samen iets magisch tot stand brengen. Pieter Hemels zegt hierover: ‘Het gaat over optimisme, volharding en de kunst van het dromen. We zijn hier om de wereld toekomstbestendig te maken. In een tijd van enorme verandering is het onze missie om een ander ​​ perspectief te creëren en te realiseren.’

De bedding en de tussenruimte

‘Als kunstenaar zoek ik vaak andere werkvelden op en merk ik dat kruisbestuiving van elkaars kennis, kunde en ideeën tot bijzondere resultaten kan leiden.’ – Rogier Arents, kunstenaar

98 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Met Building Bridges wordt een ruimte gecreëerd waar nieuwe dingen kunnen ontstaan. Niet gehinderd door hoe we het altijd doen, maar vanuit co-creatie en wat er – net als in de natuur – spontaan wil ontstaan. Zoals spelende kinderen, die samen een hutje of huisje maken door een kleed op de grond te leggen als bedding en een handdoek met enkele touwen vastmaken aan een boom als dak ter bescherming. ‘De ruimte (de inter-esse) die in het hutje of het huisje (het kader) ontstaat gebruiken ze om te spelen, samen plezier te maken, te genieten, ieder

Deze bouwstenen zijn als een slinger van plezier met elkaar verbonden. Dat is net als met spelen: als we geen innerlijk plezier of een gezamenlijk plezier met elkaar ervaren, dan stoppen we ermee. Plezier is het cement. Als we geen plezier hebben in de uitdagingen waar we voor staan, gaan we die ook niet oplossen. Bij het bouwen is het tweeledig, je hebt én een goede fundering én een dak ter bescherming nodig. Eén van de verrassende bevindingen van een studie over vreugde, was dat vreugde en veerkracht twee kanten van dezelfde medaille zijn. De meest blije mensen zijn veerkrachtig en de meest veerkrachtige mensen zijn blij. De basis van deze ontdekking komt voort uit een onderzoek van Barbara Fredrickson aan de Universiteit van Michigan. Ze ontdekte dat positieve emoties onze denkwijze verbreden, waardoor onze vaardigheden worden opgebouwd. Vreugde is een innerlijke positiviteit die verbonden is met hoop. Het is het gevoel dat alles goedkomt. Met vreugde hoef je geen blij gezicht op te zetten. Je kunt blij zijn te midden van de moeilijkste situaties. Vreugde maakt ons veerkrachtig.

Volgens Stuart Brown, oprichter National Institute for Play, is spel meer dan plezier; het is essentieel. Wat ons als mens eigen is, is dat we gemaakt zijn om gedurende ons leven te blijven spelen. De vraag die ik als mede-initatiefnemer samen met Bas Jurres, President van de Club van Rome NL, met datzelfde plezier en de verbeelding meegeef is: gebruik je je eigen complete systeem, wat

Daphne Laan (1976) is changemaker in hoofd en hart. Daphne is co-founder van The Board Whisperers en mede-iniatiefnemer van Building Bridges, samen met Nienke van Bezooijen, Carlijn Odijk, Asha Lalai en Femke Ouëndag. Ze wil de manier waarop we leiderschap ‘zien en doen’ veranderen.

Na jarenlang gewerkt te hebben in de tech-wereld is zij als lead voor Women@Google het experiment aangegaan: wat gebeurt er als je in een zakelijke context je hart volgt en alleen de dingen doet die je leuk vindt? Een van haar drijfveren is om vrijheid in denken en doen te bevorderen.

is echt, echt belangrijk? Wat zou er gebeuren als je van daaruit je ecosysteem opzet? Voor een wereld zoals die zou kunnen zijn. Doe en speel je mee? • Building Bridges vindt plaats op 21 september 2021 op Paleis Soestdijk. Jij kunt er live of online bij geselecteerde sprekers zijn. De aanloop naar het evenement start op 1 september met Online Peace Week. Wekelijks worden er interviews gehouden met bruggenbouwers die laten zien hoe zij het in de praktijk doen. Meld je aan via de website van The Optimist en houd onze nieuwsbrief, de Daily, in de gaten.

Meer informatie: www.theoptimist.nl/buildingbridges

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 99

DAG VAN DE VREDE

Plezier en spelen

Over Daphne Laan

FOTO: LYAN VAN FURTH

elkaar de ruimte te (leren) geven om samen iets nieuws te scheppen. Dat is wat wij ook doen’, zegt mede-initiatiefnemer Carlijn Odijk.

Henk Oosterling schrijft hierover: ‘Niet langer het hyperindividualisme dat in de consumptiemaatschappij als product deel uitmaakt van de markt, maar het besef van betrokkenheid waarbij we bereid zijn een zekere terughoudendheid aan de dag te leggen opdat ook anderen zich kunnen ontwikkelen. We zijn op een kruispunt in de geschiedenis aangekomen waarop we moeten erkennen dat alles met alles samenhangt: glocaal. Door de snelheid en de complexiteit van onze communicatieprocessen komen relationele aspecten voor het voetlicht die vroeger onderbelicht bleven. We leven in het “tussen”: vandaar inter-esse.’ Inter-esse betekent vanuit het Latijn letterlijk ‘(er) tussen zijn’. Het gaat dus om ergens tussen zijn, temidden van iets zijn, ergens aan deelnemen. Er is zowel een kleed voor de bedding (het vrouwelijke; de aarde) als een kleed voor het dak (het mannelijke, de hemel) voor de bescherming nodig. Een bedding wordt ook ondersteund door waarden; feminiene waarden samen met masculiene, het is niet of-of, het is en-en.

ONVERGETELIJK

Een tijdje geleden mailde ik Peter R. de Vries. ‘Ha Peter. Ik heb een oplossing bedacht om info los te krijgen bij getuigen in cold casezaken. Kan ik je daarover spreken?’

‘Interessant, kom maar naar mijn kantoor.’

Dat Peter de tijd voor me nam, vond ik bijzonder. Je zou denken dat ‘ie daar veel te druk voor is.

Toch? Ik nam me voor er niet over te beginnen.

Het gesprek bij Peter op kantoor verliep wat stroef. Ik vond het spannend. Peter deed op zijn beurt niet veel moeite om enthousiast over te komen. Maar het was ook mooi. Na een uurtje zei hij: ‘Houd me maar op de hoogte van je plan. Ik ga zelf ook weer iets nieuws doen voor de zaak van

HELD

Tanja Groen.’ ‘Wat goed dat je je keer op keer inzet’, zei ik. ‘Ik móét wel, wie doet het anders?’ Het raakte me.

Toen ik opstond zag ik de Emmy Award in zijn kast staan. Ietwat aarzelend draaide ik me om en vroeg: ‘Wat maakte dat je vandaag tijd voor me vrijmaakte?’, waarop hij antwoordde: ‘Als je je afsluit voor nieuwe ideeën en geluiden uit onverwachte hoek, dan leer je zelden iets nieuws in het leven.’

Aan het gesprek en in het bijzonder die laatste uitspraak heb ik sindsdien veel teruggedacht. In hoeveel gevallen is dat wel niet van toepassing? Toewijding, principes en opstaan waar anderen willen dat je je plaats kent: het lijkt me mooi om ooit in een positie te komen dat mensen iets van jou meenemen in hun leven. Ook wanneer dat van jezelf ophoudt.

Ik denk dat Peter daar voor velen goed in geslaagd is. Voor mij in ieder geval. | MAX KOEDIJK 100 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

‘On bended knee is no way to be free’

FOTO: DWDD, CC BY 3.0 HTTPS://COMMONS.WIKIMEDIA.ORG/W/INDEX.PHP?CURID=64929453

Leer iets nieuws

UITGESPROKEN

Zielig DOOR:

BRIAN DE MELLO

‘Gelukkig leven we in een beschaafd land, moet Sywert hebben gedacht.’

77 jaar werken om dat bedrag bij elkaar te harken. En natuurlijk zijn de omstandigheden van Veuger allesbehalve modaal. Alle begrip voor het feit dat hij zijn tuinman en andere vaste lasten moet kunnen blijven betalen, dat hij enorme emotionele schade heeft geleden vanwege gezichtsverlies op de Rotaryclub en dat het tweede huis in het buitenland nog niet volledig is afbetaald. En dan is er nog het gederfde toekomstige inkomen: hij had de bank natuurlijk nog vele jaren een riant salaris willen ontfutselen. In dat licht gezien is die 2,8 miljoen als ontslagvergoeding een schappelijk bedrag.

Toch vermoed ik dat meneer Veuger niet lang duimen hoeft te draaien. In zijn old boys network is vast wel iemand die hem een aantrekkelijk baantje, een commissariaatje-voor-erbij of een voorzitterschap van een charitatieve mondkapjesstichting aanbiedt. Daar heeft Pieter geen LinkedIn voor nodig.

Je zult maar klant zijn bij SNS, ASN Bank of RegioBank, onderdelen van de Volksbank. Dan ben je dolblij dat jouw internetbankieren gewoon doorgaat, dat je pinpas ongestoord blijft werken, dat je spaarcentjes – weliswaar met nul procent rente – veilig geparkeerd staan. Allemaal business as usual, ondanks unusual business, zeg maar gedonder, in de top van de bank. En graaiende ex-werknemers die op weg naar de uitgang nog een gelegitimeerde greep in de kas willen doen. Je zou er bijna medelijden mee krijgen, 2,8 miljoen keer medelijden om precies te zijn.

Dat blijft natuurlijk klein bier vergeleken met de 9 miljoen keer medelijden met zielige Sywert, maar laten we het optimistisch bekijken. Dat bijna iedereen aanvoelt dat in zulke gevallen iets niet klopt, bewijst dat er met het moreel kompas van de meeste mensen niks mis is.

En wat kapot is, kan gefikst worden. Als daar een hartig woordje voor nodig is, dan moet dat maar. Immers, na berouw en boetedoening volgt vergeving. Dat hoort ook bij optimisme. En geloof me, ik kan niet wachten om ze te vergeven. • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 101

KRITISCHE NOOT

Bij het ter perse gaan van dit blad had Sywert van Lienden nog geen euro van zijn per ongeluk verdiende miljoenen teruggestort op de rekening van het Rijk. Het Rijk, dat dankzij de niet zo weldoenende inspanningen van de Bende van Sywert een stuk Armer was geworden.

Ik wacht net als de meeste landgenoten op een uitzending van Opgelicht waarin het illustere drietal wordt getoond, compleet met het woord ‘gezocht’ onder hun beeltenis. Tevergeefs.

Je zou denken dat Sywert en zijn maten niet meer zonder pruik, zonnebril en mondkapje over straat durven, maar dat blijkt een misvatting. In Nederland kun je lachend wegkomen met roofgedrag omdat we zo lekker neoliberaal zijn. Was dit een dictatuur geweest met aan het hoofd een mild martelende roerganger, dan was Sywert bij zijn enkels opgehangen op het Binnenhof, zijn bankrekening geconfisqueerd, zijn huis afgebrand en zijn gezin verkocht aan een Oost-Europese mensenhandelaar.

Gelukkig leven we in een beschaafd land, moet Sywert hebben gedacht, terwijl hij nog een duik nam in zijn omheinde zwembad, tot aan de rand gevuld met muntstukken van één euro.

Maar genoeg over Dagobert van Lienden. Er zijn andere, hardwerkende mensen, die het ook zwaar hebben.

Want stel nou dat je amper zes maanden nadat je in een nieuwe baan bent gestart, op straat komt te staan.

Wat doe je dan? De meeste mensen zullen het als een inschattingsfout – van twee kanten – beschouwen, hun wonden likken en vol goede moed een functie elders zoeken. ‘Functie elders’ is inmiddels een gevoelige term, maar van gevoeligheid heeft iemand als Pieter Veuger weinig last. Hij eiste via de rechter een ontslagvergoeding van 2,8 miljoen euro nadat hij het bij De Volksbank een halfjaar had volgehouden. Iemand met veertig dienstjaren en een vergulde pen vraagt zich af: wat heb ik verkeerd gedaan? Een modaal verdiener moet bijna

Help acupunctuur de plaats te geven in de zorg die het verdient!

Meld u vandaag aan via www.npva.nl Zonder uw steun is acupunctuur onbereikbaar voor veel mensen die het nodig hebben. De Nederlandse Patiëntenvereniging voor Acupunctuur draagt bij aan betere therapieën, dekking via de zorgverzekering en belangenbehartiging voor leden.

Profiteer van ledenvoordeel Versterk de acupunctuur in Nederland en profiteer van de ledenvoordelen. Vanaf € 20,00 per jaar bent u al lid.* Als welkomstgeschenk ontvangt u het boek Met het oog op de naald,, u betaalt slechts de verzendkosten.

U ontvangt ook het verenigingsmagazine Acupunctueel!

Ga naar www.npva.nl om u aan te melden. Bent u al lid?

Geef dan aan iemand die de acupunctuur een warm hart toedraagt het NPVA-lidmaatschap cadeau! * Veel zorgverzekeraars vergoeden het lidmaatschap geheel of gedeeltelijk.

gratis

WERELDVERBETERAARS

Zo start je zelf een buurthuis 2.0

Wat kun je doen bij de Stookkamer?

‘Van knutselmiddagen voor kinderen tot moestuinen en jamsessies.

De buurtbewoners hebben zelf de verantwoordelijkheid om activiteiten vorm te geven. Wij helpen om van een idee een echt project te maken.

Dit doen we bijvoorbeeld door andere enthousiaste buurtbewoners te vinden of door met de financiën aan de slag te gaan.’

Hoe kwamen jullie op dit idee?

‘De communicatie tussen de gemeente en de buurtbewoners moest anders. Toen de gemeente aankondigde te gaan bouwen, nam de rust in de buurt af. Wij mochten helpen en hebben onderzoek

Tien jaar om de planeet te herstellen Het besef groeit dat er op grote schaal actie nodig is om het verval van ecosystemen over de hele wereld te voorkomen, te stoppen en te keren. De Verenigde Naties hebben het startsein gegeven voor het VN-decennium voor herstel van ecosystemen. Dit is een wereldwijde strijdkreet om de aarde beter te maken.

Op 4 en 5 juni 2021 vond het ‘Virtual Launch Gala’ plaats, als officieel begin van het VN-decennium voor ecosysteemherstel. Online deelden wereldleiders, activisten en beroemdheden inspirerende berichten en waren er muziekuitvoeringen te zien en te horen.

Gastland Pakistan presenteerde

zijn bijdrage aan het programma.

Zo zijn er inmiddels één miljard bomen geplant in het kader van het ‘Ten Billion Tree Tsunami Programme’. Niet alleen in Azië, maar op alle continenten wordt vaart gemaakt met herstel van ecosystemen.

Volgens de VN is er nog nooit zo’n dringende noodzaak geweest om beschadigde ecosystemen nieuw leven in te blazen als nu. Ecosystemen ondersteunen al het leven op aarde. Hoe gezonder onze ecosystemen, hoe gezonder de planeet en haar bewoners. Het VN-decennium voor herstel van ecosystemen heeft als doel de degradatie van ecosystemen op elk continent en

Als anderen dit ook zouden willen, hoe moeten ze dit dan aanpakken?

‘Wij werken met geworven fondsen, een projectontwikkelaar stelt ruimte beschikbaar en de gemeente maakt geld vrij om enkele rollen te kunnen bekostigen. De gemeente heeft ons ook geholpen een versnelde vergunning te verkrijgen.

Het belangrijkste is om met de buurtbewoners in gesprek te gaan.

Misschien is er wel helemaal geen culturele ontmoetingsplek nodig, maar is er juist behoefte aan een voetbalveld.’ •

in elke oceaan te voorkomen, te stoppen en tegen te gaan. Het kan helpen armoede te verminderen, klimaatverandering te keren en massale uitsterving te voorkomen.

Dit lukt alleen als iedereen en ieder land tot actie overgaat. •

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 103

POSITIEF

De Stookkamer is de jongste culturele en creatieve broedplaats in Haarlem Zuid-West. ‘Iedereen is vrij om aan te schuiven of zelf iets te organiseren’, vertelt sociaal ontwerper Lotte de Haan die het buurthuis samen met Hesje Andersson en Maaike Postma heeft opgezet.

gedaan naar thema’s die belangrijk zijn in de wijk. Zo ontdekten wij dat er behoefte was aan een culturele ontmoetingsplek.’

Jezelf beter voelen?

Op zoek naar persoonlijke ontwikkeling?

Nieuwe vaardigheden leren?

Kijk dan eens naar het aanbod van The Optimist Academy!

www.theoptimist.nl/academy

NIEUW IN HAARLEM

LEKKER ETEN EN HELEMAAL PLANTAARDIG Mama Gaia is een restaurant met een missie. Wij willen jou laten proeven hoe lekker het is om plant-based te eten.

Daarnaast is het ook nog eens gezond en goed voor Moeder Aarde (wat Mama Gaia betekent).

Het restaurant is gevestigd in de duurzame hub Oceans. De plek om te werken en geïnspireerd te raken door events.

Benieuwd? Kom eens langs.

RESERVEER NU

www.mamagaiahaarlem.nl

GASTCOLUMN

Gastcolumn Nienke Stoop Arts, acupuncturist, hartcoherentie trainer, ‘being in balance’-coach en fertiliteit-expert. Zij schreef het boek Levenskracht. www.lotuscoach.nl

In tweehonderd edities Ode/The Optimist heb ik veel voorbij zien komen over positieve gezondheid en de wijze waarop we actief invloed kunnen uitoefenen op vitaliteit en levensgeluk.

Je bent als lezer bevoorrecht dat je een blad in handen hebt dat zoveel aandacht besteedt aan de nieuwste, meest integrale inzichten over gezondheid en welzijn.

We staan echter met z’n allen voor een grote uitdaging.

Deze kennis mag namelijk nog veel verder verspreid worden, nog veel meer mensen raken.

De tijd is er rijp voor. Steeds dieper dringt het tot eenieder door dat we op een keerpunt staan. Dat de keuzes die we nu maken ver-reikend zijn. Er is genoeg informatie over een positieve gezondheid en een gezonde leefstijl beschikbaar, maar kunnen we hier ook voor kiezen?

Of staan we collectief eerst nog voor een andere vraag?

Kiezen we voor ‘overleven’ of voor liefde?

Overleven is de norm geworden, maar het ís niet normaal. Jouw biologie wil eigenlijk iets anders. Zij wil tot bloei komen en vrucht dragen. Balans ervaren tussen rust en groeien.

Als de stem van het ‘overlevingsmechanisme’ spreekt, dan kies je niet voor duurzaam. Dan sta je continu ‘aan’.

Dan kies je voor de korte termijn en verlies je de moed om groots te durven dromen en doen.

Dan kun je de connectie met je ware natuur minder duidelijk voelen, terwijl deze oneindig wijs, tijdloos en groots is. De essentie vormt van je gezondheid. Jouw natuurlijke vermogen tot gelukzaligheid, compassie en liefde.

Langzaam maar zeker verlies je de verbindingen die de biologie van liefde voeden. Stomp je af en verkort de

‘Human goodness has to be viral, zei Darwin.’

stress van het ‘overleven’ je algehele levensverwachting.

Je kunt ook kiezen voor het leven en de liefde.

Darwin toonde evident aan dat de meest compassie- en liefdevolle samenlevingen het beste bestand waren tegen de grootste uitdagingen. Hij concludeerde dat de mensheid compassie en liefde nodig heeft om te kunnen evolueren, dat vreugdevolle samenlevingen tot bloei komen en meer gezonde baby’s voortbrengen. ‘Human goodness has to be viral’, zei hij.

Plezier is een minder geautomatiseerde keuze geworden die bewustzijn en aandacht van je vraagt, omdat wij als samenleving haar basis lange tijd hebben verwaarloosd.

Zij vraagt van je dat je je hart opent voor je onvolkomenheden, prikkelbare dagen en irrationele reactiepatronen.

Om je vermogen om lief te hebben aan jezelf te tonen én te delen met de wereld.

Zo versterk je niet alleen je immuunsysteem en mentale veerkracht, maar vergroot je tevens je levensverwachting.

Het lijkt zo’n logische keuze. Toch lukt het niet altijd om deze te maken.

Positieve gezondheid gaat niet alleen over wat we voor onszelf doen, maar ook over de keuzes die we maken voor onze (toekomstige) kinderen en kleinkinderen.

Het fundament voor ons vermogen om te kunnen kiezen voor plezier en geluk ligt in de aanleg van de biologie van liefde die plaatsvindt vanaf het prilste begin, nog voordat het kind geboren is, in de eerste duizend dagen van het leven.

Hier liggen ook de sleutels tot het herstel van de ‘bedrading voor liefde’ in ieder van ons. Op het moment dat we hier met nieuwe ogen naar leren kijken en overweldigende ervaringen uit deze periode gaan helen, wordt kiezen voor liefde eenvoudig.

Positieve gezondheid en moedig optimisme vormen dan natuurlijkerwijs het nieuwe normaal.

Ik nodig je uit om te kiezen voor liefde, want jouw plezier doet ertoe! • SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 105

POSITIEF

FOTO: PETRA VAN VLIET

Keuzes maken

KEUZE

Fietsroutes DOOR:

ARIE DEKKER

De bijzondere Biesbosch

61 km

VRIJE TIJD

Utrechtse historie

Een piramide middenin het Utrechtse heuvellandschap? Velen zullen verbaasd zijn de Pyramide van Austerlitz tegen het lijf te fietsen. Deze rechthoekige berg is een interessant souvenir uit de Europese geschiedenis en werd gebouwd door Generaal Auguste de Marmont om zijn vriend Napoleon Bonaparte te eren. Het bouwwerk is vernoemd naar een belangrijke overwinning die Bonaparte behaalde in Tsjechië. In het heden vormt het een kijkje in de Franse overheersing van Nederland in de 19e eeuw.

Naast de piramide biedt deze route meer dan genoeg andere hoogtepunten. Zo kom je langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die Nederland beschermde tegen zijn vijanden in de jaren 1815 tot 1940. Ook passeren allerlei prachtige kastelen de revue zoals Rhijnauwen, Sterkenburg en Beverweerd. | START-

Wist je dat het Nationaal Park de Biesbosch het grootste zoetwatergetijdengebied is van Europa? Dit leidt tot een zeldzame vorm van eb en vloed, waarbij de waterhoogte in het gebied met wel tachtig centimeter kan variëren. Dit komt doordat opkomend zeewater de zoetwaterafvoer van vele rivieren rondom de Biesbosch opstuwt. Het resultaat is een uniek natuurgebied, met beeldschone flora en fauna. Op de tocht passeer je onder andere wilgenvloedbossen, polders en akkers die je de adem zullen benemen.

Via een netwerk van ponten reis je door dit pittoreske landschap. Een hoogtepunt in het gebied is het zogenaamde MuseumEiland, waar exposities worden gehouden over de ontwikkeling van de streek. Daarnaast vind je er ook het gratis toegankelijke buitenmuseum De Pannenkoek, waar je het leven van griendwerkers kunt ervaren. | STARTLOCATIE: SPIERINGSLUIS 6, 4251 MR WERKENDAM, NEDERLAND

Knooppuntroute: 8-2-4-27-11-10-29-15-18-17-19-20-8

23 km

LOCATIE: BAAN VAN FECTIO 1, 3981 AJ BUNNIK, NEDERLAND

Knooppuntroute: 42-43-97-81-82-85-86-88-87-44-4140-39-98-35-36-1-99-2-62-60-76-59-5-4-16-3-2-1-80-7978-42

51 km

NOORD-HOLLANDSE MOLENS

Als er iets is waar Nederland om bekend staat, zijn het wel de molens. Die van de Zaanse Schans zijn wereldberoemd, maar je verkent via deze route ook molens die minder fameus zijn. Neem bijvoorbeeld de Tweede Broekermolen.

Deze is in 1631 gebouwd en bemaalde samen met een viertal ander molens de Uitgeester- en Heemskerkerbroekpolder. Of de molen de Corneliszoon, een houtzaagmolen, herkenbaar aan zijn houten schuur met daarop een kleine windmolen. Deze drijft allerlei houtbewerkingsapparaten aan, zoals een lintzaag en cirkelzaag. Vanzelfsprekend komen de molens van de Zaanse Schans ook aan bod. Dit gebied heeft als doel het bewaren van het historisch erfgoed van de Zaanstreek. Daarom worden al sinds 1961 oude gebouwen uit de omgeving naar de Schans gebracht. Een heus openluchtmuseum dus. | STARTLOCATIE: MELDIJK 10, 1911 BB UITGEEST, NEDERLAND

Knooppuntroute: 24-84-85-86-90-91-92-71-72-73-94-45-44-59-58-57-56-55-5419-1-2-24

106 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

KEUZE

52 km

TROTSEER DE WITTE WIEVEN

Ken jij het verhaal van de Witte Wieven? Boerendochter Johanna wordt verliefd op boerenzoon Herbert, maar haar vader wil dat ze met de rijke Albert trouwt. Om dit probleem te beslechten daagt vader de heren uit om de rust van de natuurbeschermende Witte Wieven te verstoren. Waar Herbert dapper de kuil van de Wieven inloopt, zakt bij Albert de moed in de schoenen. Herbert mag de kuil van de Wieven niet alleen verlaten, ook vindt hij op de terugweg een gouden boord, waardoor hij als rijk man met zijn geliefde trouwt. Deze route neemt je mee op reis door het bijzondere gebied waar dit verhaal zich afspeelt. Let wel op dat je niet de begane paden verlaat; voor je het weet fiets je zo de kuil van de Wieven in. | STARTLOCATIE: STATIONSWEG, 7241 CV LOCHEM, NEDERLAND

Knooppuntroute: 12-11-54-55-58-61-66-68-69-74-73-72-67-64-6356-85-82-50-14-13-12

Verken oude steden

62 km

VRIJE TIJD

Deze route voert je langs de prachtige historische steden en dorpen waar West-Friesland om bekendstaat.

Een van de hoogtepunten op de route is de oudste stad van West-Friesland: Medemblik. Al in 1289 ontving deze welvarende handelsstad stadsrechten van graaf Floris V van Holland. Haar verleden is goed af te lezen aan de historische panden en pakhuizen in het centrum van de stad. Bovendien mag je de voormalige dwangburcht van Floris V, die nu bekendstaat als Kasteel Radboud, niet missen. Verder neemt de route je mee langs het dorpje Opperdoes, waar niet alleen het aardappelras Opperdoezer Ronde zijn oorsprong vindt, maar dat men ook wel Klein Giethoorn noemt.

Het plaatsje dankt deze naam aan de vele bruggetjes waarmee de historische woonhuizen en boerderijen toegankelijk zijn. | STARTLOCATIE: OVERTOOM, 1671 CW MEDEMBLIK, NEDERLAND

45 km

Duik in de (pre)historie

Een van de hoogtepunten van het Drentse landschap zijn de bekende Hunebedden. Deze route leidt je langs maar liefst zeven stuks. Hunebedden zijn de oudste grafmonumenten van Nederland. Ze werden in de nieuwe steentijd gebouwd door het Trechterbekervolk met ijstijdse zwerfkeien. In deze grafkamers begroef men overledenen met spullen die hun status en leven weergaven. Denk hierbij aan sieraden, wapens en aardewerk. Een van de hoofdattracties op de route is het stadje Borger, de hunebeddenhoofdstad van Drenthe. Hier staat het grootste hunebed van Nederland (D27) van maar liefst 23 meter lang. Daarnaast bevindt zich hier het Unesco Global Geopark De Hondsrug, waar je allerlei prehistorische Artefacten, zoals karrensporen en speerpunten kunt vinden. | STARTLOCATIE: TRAMSTRAAT 73, 7848 BJ SCHOONOORD, NEDERLAND

Knooppuntroute: 59-5-57-74-51-87-83-86-61-2-42-4341-40-22-28-23-26-24-6-38-36-76-59

VOOR NOG VEEL MEER FIETSROUTES: WWW.FIETSEN123.NL

Knooppuntroute: 90-63-98-86-64-65-61-85-69-62-7069-73-54-55-56-57-74-90

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 107

KEUZE

Exposities DOOR:

BRIAN DE MELLO

De Fabeltjeskrant

Het Praathuis en het Enge Bos zijn dichterbij dan je denkt, namelijk in het Gelderse dorp Terschuur. Daar is in het Oude Ambachten en Speelgoed Museum de Fabeltjeskrantexpositie te zien. Compleet met Meneer de Uil, Juffrouw Ooievaar, Bor de Wolf en vele andere bewoners van het Grote Dierenbos.

Voor jong en oud een leuk dagje uit, te meer omdat er naast de expositie ook van alles te doen is. Zo kunnen de kinderen meedoen aan een knutselworkshop, Meneer de Uil ontmoeten en natuurlijk ontbreekt de poppenkast niet. Snaveltjes toe en genieten van wat jeugdsentiment.

Wanneer: Tot en met 31 december 2021 Meer informatie: www.ambachtenmuseum.nl/ expositie-de-fabeltjeskrant

Beaufort 21 MUSEA

Langs de Belgische kustlijn, van De Panne tot Knokke-Heist, vindt Beaufort 21 plaats. Dit is een kustbreed kunstproject, met gevarieerde programmaonderdelen. Veel draait om de verhouding van de mens tot de natuur. Curator Heidi Ballet licht toe: ‘Het thema van Beaufort 21 ligt in het verlengde van haar voorganger in 2018. Een terugkerend onderwerp in de kunstwerken van deze editie is hoe de mens onderhevig is aan de wil van de natuur. Als de hoogbouw aan de kust af en toe de vraag oproept “Hoe heeft de mens de kust veranderd?”, dan wordt de vraag nu omgedraaid: “Hoe heeft deze kust de mens veranderd?”. Dit perspectief lijkt meer gepast na een jaar van pandemie.’

Wanneer: Tot en met 7 november 2021 Meer informatie: www.beaufort21.be

FOTO: MO SCHALKX

WHO IS SHE?

108 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

In locatie Hal van het Frans Hals Museum in Haarlem is de tentoonstelling Who is she? Portretten vertellen te zien. Het monumentale werk Guess Who’s Coming to Dinner Too? van kunstenaar en cultureel activist Patricia Kaersenhout vormt het middelpunt. Met deze installatie, die bestaat uit grote, rijk gedekte eettafels vol glaswerk en geborduurde lopers, geeft zij vrouwen van kleur wiens levens en daden in de geschiedenisboeken onderbelicht bleven letterlijk een plaats aan tafel. De installatie wordt omringd door bijzondere portretten van en door vrouwen uit de periode 1820 tot nu uit de collectie van het museum. Allemaal bedoeld om vanuit een nieuw perspectief te bekijken.

Wanneer: Tot en met 2 januari 2022 Meer informatie: www.franshalsmuseum.nl/nl/event/who-is-she

KEUZE

FOTO: RONALD SMITS

MAKERSGEHEIMEN

In Tilburg vind je het TextielMuseum. Daar is de tentoonstelling Makersgeheimen | Kunstenaars en ontwerpers in het TextielLab te bewonderen. Voor het eerst toont het museum in een groepsexpositie hoe kunstenaars, vormgevers en modeontwerpers samenwerken met de technische experts, productontwikkelaars en garenspecialisten van het TextielLab, de specialistische werkplaats van het TextielMuseum. De expositie geeft bezoekers een inkijkje in het werkproces van creatieve makers als Otobong Nkanga, Koen Taselaar en Tess van Zalinge. Voor een kijkje in de textielkeuken moet je in het zuiden des lands zijn.

Wanneer: Tot en met 8 mei 2022 Meer informatie: www.textielmuseum.nl/tentoonstellingen/ makersgeheimen-kunstenaars-en-ontwerpers-in-het-textiellab

The show must go on

MUSEA

In The Show Must Go On zijn oude en nieuwe kunstwerken speels gecombineerd. Modeportretten door fotograaf Inez van Lamsweerde vind je onverwacht naast barokke portretten van de achttiende-eeuwse Groninger familie Sichterman. Druksels van de Groningse H.N. Werkman bij grafiek van de Amerikaanse popartkunstenaar Andy Warhol. Spraakmakende werken van hedendaagse kunstenaars als Jeff Koons, Andres Serrano en Erwin Olaf naast een zeventiendeeeuws romantisch landschap van Barend Cornelis Koekkoek. Kortom, een ‘mix & match’ uit de Groninger Museum-collectie, zoals die nog niet eerder gezien is.

Wanneer: Tot en met 3 oktober 2021 Meer informatie: www.groningermuseum.nl/kunst/ tentoonstellingen/the-show-must-go-on

OLIEVERFSCHILDERIJ VAN MILAN KUNC (1982)

Dalí – en niets anders

‘Ontdek de onderbelichte kant van Dalí’, luidt de boodschap van Het Noordbrabants Museum.

Salvador Dalí was een van de meest geniale kunstenaars van de vorige eeuw. Zijn fantasie kende geen grenzen; zijn leven was één groot, vaak provocerend optreden. Tijdens de tentoonstelling kom je erachter hoe Dalí zich al op zeer jonge leeftijd ontwikkelde tot kunstenaar en hoe hij er alles aan deed om de aandacht op zichzelf te vestigen. En met succes; zijn sprankelende humor, vergaande passie, bewuste provocatie, opmerkelijke uitspraken en natuurlijk zijn markante snor vielen op.

Wanneer: Tot en met 21 november 2021 Meer informatie: www.hetnoordbrabantsmuseum.nl/ bezoek/tentoonstellingen-activiteiten/ tentoonstellingen/dali-en-niets-anders

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 109

ACHTERGROND

Cryptocurrency, een vloek

of een zegen?

Met grote regelmaat is de Bitcoin in het nieuws.

Maar wat is het precies en wat kun je ermee? En gaan cryptomunten blijvend een belangrijke plaats innemen in onze economie of waait het straks over?

BITCOIN

DOOR:

ROY VAN DER STEEN

Bitcoin, Ripple, Ethereum; een rijtje verschillende digitale valuta dat wekelijks wordt aangevuld met nieuwe varianten van dit digitale betaalmiddel. Afgelopen juli kwam de Dogecoin veelvuldig in de media nadat Elon Musk een onbekend bedrag investeerde in deze nog relatief onbekende munt. De prijzen schoten door het dak, om vervolgens na een tweet van dezelfde Elon Musk over de bitcoin in te storten.

Cryptocurrency is volgens velen het nieuwe goud. Door de flinke fluctuatie van cryptokoersen worden er in zeer korte tijd woekerwinsten behaald. Maar waar de één wint, verliest de ander.

De cryptomarkt is een grijs gebied waar banken en overheden, op China na, geen grip op hebben. Met de komst van de eerste cryptomunt, de Bitcoin, werd vol lof gesproken over deze nieuwe vorm van betalen zonder papieren valuta. De eerste Bitcoin werd geproduceerd (‘gemined’) in 2008 door een tot op de dag van vandaag anoniem persoon – of personen – die schuilgaat achter het pseudoniem Satoshi Nakamoto.

Via het vrijgeven van een stuk software, kon door middel van het oplossen van complexe wiskundige berekeningen een Bitcoin verdiend worden. Hiermee zou je vervolgens betalingen kunnen doen voor producten of diensten, zonder tussenkomst van een bank of andere financiële instelling. Betalingen gaan direct van gebruiker naar gebruiker in een zogenaamde wallet.

110 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Darkweb

Waar eerst heel onschuldig een pizza of auto werd betaald met deze Bitcoin, is de digitale munt in de afgelopen jaren uitgegroeid tot het reguliere betaalmiddel op het zogenaamde dark web, de ‘onderwereld’ van het internet. Hackers laten zich op deze manier betalen, nadat zij met zogenaamde ransomware computersystemen in gijzeling hebben genomen. Dit komt voornamelijk vanwege de complete anonimiteit die cryptotransacties met zich meebrengen.

In het korte bestaan van Silkroad, een marktplaats van wapens en drugs, is er voor meer dan 214 miljoen dollar aan Bitcoins gebruikt om te betalen. Een enkele Bitcoin had toen een gemiddelde waarde van zes dollar. Met een huidige dagkoers (peildatum 30-7-2021) van rond de 32 duizend euro zou dit bedrag nu in de miljarden zijn gelopen.

Door het toenemende gebruik van Bitcoins is de vraag – en daarmee de prijs – flink gestegen. Waar een Bitcoin de eerste jaren voor twee tot zeven dollar verkocht werd, zijn sinds 2019 records gebroken met prijzen tot boven de vijftigduizend dollar. Een goede belegging zou je denken.

En beleggen is wat er de laatste jaren voornamelijk gebeurt. Door de opkomst van de Bitcoin zijn er tientallen, zo niet honderden, nieuwe digitale munten op de markt gekomen waar beleggers en particulieren zich op storten.

Verhalen van tienduizenden euro’s winst zijn niet onbe-

ACHTERGROND

kend. Iedereen wordt bestookt met marketingberichten over hoe je snel veel geld kunt verdienen.

Nadat John de Mol lucht kreeg van het gebruik van zijn beeltenis bij valse cryptoreclames, was hij de eerste bekende Nederlander die hier een zaak van maakte. Maar wie klaag je aan?

Schimmige bedrijven

Naast professionele beleggingsplatforms die zijn ontwikkeld om de handel in deze cryptovaluta te vereenvoudigen, is er een rits aan schimmige bedrijven die jou graag ‘op weg’ helpen en je euro’s inruilen voor cryptomunten.

Het gevaar zit hem hierbij in dat je bij het aanmaken van een account je volledige financiële gegevens doorgeeft aan volstrekt onbekende – vaak in het buitenland gevestigde – bedrijven.

Met al deze data in handen ligt fraude op de loer, en

Monitoren

Sinds mei 2020 vallen cryptomunten onder de antiwitwasrichtlijnen van de Europese Unie. Dit houdt in dat alle transacties door bedrijven moeten worden gemonitord op witwassen of het financieren van terrorisme.

Verder dan dit gaat deze wet niet.

De roep om Europese centrale regelgeving voor het handelen in cryptomunten is groot. Nederland, Frankrijk, Spanje en Duitsland hebben hun zorgen eind vorig jaar geuit over de financiële en monetaire stabiliteit. Zij stellen dat alleen de Europese Centrale Bank geld mag uitgeven en dat digitale valuta dit nu ondermijnt.

Inmiddels weren banken ook steeds meer zogenaamde cryptobeleggers. Een recent voorbeeld is de ING die een klant de deur wees nadat twee jonge Amerikanen voor ruim zes miljoen dollar aan cash geld lieten storten op de rekening voor de aanschaf van cryptomunten. Het bedrijf dat de transactie verzorgde spande een kort geding aan, maar verloor omdat er onvoldoende bewijzen werden overlegd waaruit bleek dat het geld uit legitieme bronnen is vergaard.

Zonder duidelijke wetgeving zal de cryptomarkt ook de minder brave kant van de samenleving aantrekken met alle gevolgen van dien en zullen dergelijke gevallen nog » vaker het nieuws halen.

SEPTEMBER/OKTOBER 2021 | THEOPTIMIST.NL | 111

BITCOIN

‘De roep om Europese centrale regelgeving voor het handelen in cryptomunten is groot.’

worden klantgegevens buitgemaakt door hackers bij legitieme handelsplatformen. De waarde van de drie grootste cryptomunten is op dit moment 1,3 biljoen dollar en is daarmee maar al te aantrekkelijk voor louche praktijken.

Eind juni kwam een nieuwsbericht naar buiten van het Zuid-Afrikaanse trading platform Africrypt, dat was opgedoekt en de eigenaren zouden zijn vertrokken. Met een simpel berichtje in april gaven zij aan dat alle systemen waren gehackt en de beleggingen van hun klanten – een slordige 3,6 miljard dollar – waren verdwenen. De wallets en munten zijn als het ware gemixt met andere portefeuilles op andere platformen en zo compleet ontraceerbaar. De eigenaren van Africrypt zijn ondergedoken in het Verenigd Koninkrijk en beweren bij hoog en laag niets te maken te hebben met deze verduistering en diefstal.

ACHTERGROND

‘Ook in Nederland is een verschuiving naar digitaal gaande.’

Verschuiving naar digitaal

BITCOIN

Regulering

De roep om regulering wordt steeds groter, zoals ook die van de voorzitter van De Nederlandse Bank (DNB).

Inmiddels weert zij in Nederland handelsplatformen die weigeren de persoonsgegevens van hun klanten prijs te geven. Hierdoor kan de identiteit van de begunstigde namelijk niet gecontroleerd of geverifieerd worden.

Op dit moment is DNB de enige in heel Europa die dit soort maatregelen neemt. Maar wellicht zullen andere instanties een voorbeeld nemen aan China.

In China is door nieuwe maatregelen een complete ‘mining’-industrie aan banden gelegd door het misbruik van elektriciteit strafbaar te stellen. Met behulp van speciaal ontwikkelde computers met veel rekenkracht zijn zogenaamde mining farms opgezet die 24/7 bezig zijn met het minen van digitale munten. Dit vergt gigantische hoeveelheden energie die worden onttrokken aan het Chinese elektriciteitsnet.

China was verantwoordelijk voor ruim vijftig procent van alle gedolven cryptomunten in de wereld. Nadat het verbod van kracht werd, is niet alleen de koers van cryptomunten gedaald, maar kwam ook de benodigde apparatuur voor een fractie van de oorspronkelijke prijs te koop. Anderen verscheepten hun apparatuur naar landen zoals Kazachstan om daar verder te gaan met het minen van crypto.

Is de Chinese overheid dan blind voor de waarde van digitale valuta? Nee zeker niet, want naast het verbod op het produceren van cryptomunten is er één wel toegestaan: die van de overheid zelf.

112 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

Meer overheden experimenteren met digitale valuta.

Ook in Europa wordt onderzocht of het mogelijk is om een persoonlijke digitale wallet te maken voor elke EU-burger.

Digitale valuta is niet meer weg te denken uit de huidige samenleving en zal – wellicht in andere hoedanigheden – een bestaansrecht hebben. Ook in Nederland is een verschuiving naar digitaal gaande, waarbij cashgeld wordt geweerd en steeds minder toegankelijk is door het verwijderen van pinautomaten en het verdwijnen van bankkantoren.

Door zoveel mogelijk naar online te verplaatsen is de overstap naar crypto gemakkelijk en kun je er in elk land mee betalen. Met speciale creditcards betaal je in de winkel in de valuta van het land, maar wordt dit verrekend met jouw eigen cryptomunten. En dat was ook het idee achter cryptovaluta: het verrichten van betalingen zonder hoge kosten maar met meer keuzevrijheid.

Wellicht had Satoshi Nakamoto een vooruitziende blik van wat er van zijn geesteskind terecht zou komen. Al in 2010 heeft hij alles overgedragen aan Gavin Andresen, een Amerikaanse softwareontwikkelaar die reeds hielp met de ontwikkeling van de Bitcoin.

Sinds 2010 is Satoshi Nakamoto onvindbaar en lijkt hij van de aardbodem verdwenen. Maar zijn naam zal de geschiedenis ingaan als de uitvinder van de cryptovaluta. Of dit een negatief of positief iets is, zal de toekomst uitwijzen. • BEGRIPPENLIJST: Bitcoin: Eén van de velen, maar veruit de bekendste digitale munt.

Blockchain: Een chronologische keten van blokken met daarin alle informatie omtrent transacties.

Cryptomunt: Een digitale geldeenheid die gebruikmaakt van cryptografie.

Mining: Het oplossen van ingewikkelde rekensommen om data toe te voegen aan de blockchain.

Miningfarm: Een soort datacenter met speciale computers bedoeld om zoveel mogelijk cryptomunten te produceren.

Wallet: De digitale portemonnee waar de aangekochte munten in worden opgeslagen. Dit kan online, op een computer maar ook op een USB-stick.

Het écht duurzame alternatief voor plastic.

Solinatra oogt als plastic, heeft de eigenschappen van plastic, TM

maar niet de nadelen, niet de vervuiling. Solinatra is gemaakt van TM

plantaardige materialen afkomstig van bijproducten van de landbouw en composteert onder natuurlijke omstandigheden tot goede kwaliteit humus.

Solinatra is geschikt voor de productie van koffiecapsules, bekers en deksels, TM

bestek, rietjes en tal van andere producten voor eenmalig gebruik.

Solinatra , het alternatief voor plastic, voor een gezonde planeet.

TM

Meer informatie: www.solinatra.com

LEZER IN BEELD

Agnes Heethaar en Harrie Kiekebosch, Raalte, abonnees sinds 1995

Ze waren abonnees van het eerste uur en jarenlang geïnspireerd door Ode en later The Optimist.

Onlangs hervonden ze de weg naar dit blad. ‘Nu is het tijd om wat inspiratie terug te geven’, vertellen Agnes Heethaar en Harrie Kiekebosch.

Samen startten zij ‘t Natuurlijk Huus in het Overijsselse Raalte. Dit is, zoals ze het zelf noemen, een broedplaats voor natuurlijk bouwen, inrichten, wonen en werken, inclusief bed and breakfast. Met als doel te laten zien dat een natuurlijke manier van leven heel goed haalbaar is, zonder dat je daar iets aan gemak voor hoeft in te leveren.

Gevraagd naar hun motivatie, noemt Agnes twee momenten van besef. ‘Ik maakte me zorgen over onze onnatuurlijke manier van leven. Kinderen weten tegenwoordig niet meer waar de melk of de aardappelen vandaan komen. Toen onze kinderen op de basisschool zaten viel het me op dat de leerkrachten weinig geïnspireerd waren om natuuronderwijs over te brengen. Iets over de natuur leren uit een boekje, in plaats van er midden in te staan, voelt als een verarming.’ Daarnaast deed een trekking door Nepal hen beseffen dat ze gelukkig konden zijn zonder de luxe die ze thuis gewend waren. ‘We voelden ons daar zo supergelukkig en één met de natuur.

Dat deed ons anders tegen het leven in Nederland aankijken.’

Na het zien van Al Gore’s An inconvenient truth besloten ze om niet somber of verwijtend te worden, maar iets te doen om natuurlijker te gaan leven. In 2007 kregen ze de kans om ruim twee hectare 114 | THEOPTIMIST.NL | SEPTEMBER/OKTOBER 2021

FOTO: REFIK KOSE

NATUURLIJK

‘We laten zien dat het anders kan’

grond te kopen. Twee jaar later was ’t Natuurlijk Huus een feit. ‘Hiermee laten we zien dat het anders kan.

Duurzaam leven hoeft niet duur en onplezierig te zijn. Wij ervaren juist het tegenovergestelde! Het is goedkoper én een genot om omringd door natuur en overeenkomstig de natuur te leven.’

Het begrip ‘natuurlijk’ is voor hen een samenvoeging van duurzaam en ecologisch, haalbaar en logisch.

Zij zoeken partnerschappen om deze boodschap breed te verkondigen. Met scholen, instellingen, bezoekers en bedrijven. ‘Net als de natuur delen wij onze “zaden” om sneller te kunnen vermenigvuldigen. Het gaat erom dat mensen zich bewust worden dat ze andere

AGNES HEETHAAR EN HARRIE KIEKEBOSCH

keuzes kunnen maken, nieuwe leefregels voor zichzelf gaan hanteren. En dat integreren in hun dagelijkse leven.’

Binnenkort verschijnt hun boek, waarin ze niet alleen hun levensverhaal beschrijven met daarbij de keuzes om gelukkiger te worden.

Er komen ook praktische tips in te staan voor een duurzamer leven.

Eén tip alvast: ‘Stel jezelf bij alles de vraag: Hoe is het als het natuurlijk is? Door hier antwoord op te geven, ga je dingen zien vanuit jouw natuurlijke behoefte.’ | OPGETEKEND DOOR BRIAN DE MELLO Meer informatie: www.hetnatuurlijkhuus.nl

Wil jij ook in beeld?

Laat het ons weten! redactie@ theoptimist.nl

De vernieuwde The Optimist ligt op 23 oktober in de winkel

Thema:

Gulle gevers

‘Wie goed doet, goed ontmoet’ is vast bedacht door een weldoener.

Zijn we daarom soms gulle gevers? Hoe werkt altruïsme eigenlijk?

Waarom zouden we weggeven wat we hebben? En belangrijker: waarom niet?

Ben jij een gulle goede gever?

Bewijs het maar. Stuur ons je ruimhartige verhaal, of je geld, voor 20 september 2021. Dat mag naar redactie@theoptimist.nl – of IBAN NL35INGB0006927906.

• Rico Verhoeven helpt zijn medemens • Waarom zou je iets doneren?

• Effective altruism als filosofie • De gulle gever aan het woord • En nog veel meer

Auping Evolve

ligt eindeloos lekker

Dit is Auping Evolve, het eerste volledig circulaire matras ter wereld. Keer op keer te recyclen tot een nieuw fris matras. Gemaakt met liefde en aandacht voor jou. Voor jouw lichaam. Daarom is Auping Evolve beschikbaar in drie varianten, met elk een andere zonering.

Op basis van jouw lichaam, kies je de Auping Evolve met de ondersteuning die bij jou past.

Zo kom je helemaal tot rust en herstelt je lijf zich het beste tijdens het slapen. Auping Evolve ligt eindeloos lekker. Een verademing voor jou én voor de wereld.

Auping Evolve I Zijn je schouders, taille en heupen ongeveer even breed? Dan is Auping Evolve I het meest geschikt. Deze variant heeft namelijk een gelijkmatige verdeling van de zones.

Auping Evolve Y Zijn je schouders breder in verhouding tot de taille en heupen? Dan is Auping Evolve Y perfect. Bij dit matras ligt de schouderzone iets dieper in het matras dan de heupen.

Auping Evolve X Zijn je schouders en heupen breder dan de taille? Dan is Auping Evolve X het best geschikt, want zowel de schouder- als de heupzone in dit type matras zijn wat zachter. De taillezone, die zich tussen de heupen schouderzone bevindt, is iets steviger waardoor de taille goed wordt ondersteund.

Vanaf € 1.095,- (90 x 200 cm), lees meer op auping.nl/evolve