10o Ιατρικό Περιοδικό Θεσσαλών Υγεία

ΙΑΤΡΙΚΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 • ΤΕΥΧΟΣ 10

8

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ:

Γεώργιος Κύργιας

Ογκολόγος Ακτινοθεραπευτής Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

6 ΜαιευτικήΓυναικολογική Κλινική Κωνσταντινόπουλου

56 Γενική Κλινική «Η Ελπίς» Δ. Παπαϊωάννου

∆ιανέµεται δωρεάν σε όλη την Θεσσαλία

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

1

ΚΟΥΤΑΝΙΤΗΣ Μ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ - ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ-ΒΙΟΧΗΜΙΚΟ-ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟ-ΟΡΜΟΝΙΚΟ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ & ΑΝΤΙΒΙΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΑΙΜΟΛΗΨΙΕΣ ΝΕΟΓΝΩΝ

24ΩΡΗ

ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ & ΑΡΓΙΕΣ 6988 386 745

ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΚΕΝΔΕΡΑΝΗ 66 (ΓΑΛΛΙΑΣ ΜΕ ΣΠΥΡΙΔΗ)

ΤΗΛ. : 24210 27003 KIN. : 6977 977 628

edi to rial

Κ

αλοκαίρι μια εποχή που όλοι αγαπάμε! Μέρες με πολύ ήλιο, θάλασσα και ελεύθερο χρόνο. Μέρες ξέγνοιαστες που όμως δεν παύουν να «κρύβουν» κινδύνους για την υγεία μας (διαβάστε ειδικότερα στη σελ. 47 για τις δερματικές παθήσεις). Στο συγκεκριμένο τεύχος του Θεσσαλών Υγεία θα δείτε τη συνέντευξη του κυρίου Γ. Κύργια Ογκολόγου - Ακτινοθεραπευτή, αναπληρωτή καθηγητή Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που σχετίζεται με τον καρκίνο και τον σύγχρονο τρόπο ζωής.

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΟΜΜΑΤΑ

Μην ξεχνάμε ότι η πρόληψη μας αφορά όλο το χρόνο όπως και το «Θεσσαλών Υγεία» αφού έχοντας συναίσθηση της ευαισθησίας του χώρου στον οποίο αναφέρεται και εξελίσσεται, προσπαθεί διαρκώς με συνέπεια, επιμονή και τη δική σας στήριξη να επιτυγχάνει την άριστη ενημέρωση και ποιότητα στην επικοινωνία του ιατρού με τον πολίτη. Οι ιατροί μας αποτελούν τη δυναμική ομάδα του περιοδικού μας καθώς είναι πρόθυμοι να ενημερώσουν το κοινό μας και να λύσουν οποιαδήποτε απορία μας πάνω στο αντικείμενό τους. Εμείς με τη σειρά μας τους δίνουμε τη δυνατότητα να συνυπάρξουν σε ένα περιοδικό το οποίο σέβεται και εκτιμά τόσο τους ίδιους όσο και το κοινό του προασπίζοντας και αναλύοντας εξαιρετικά ενδιαφέροντα θέματα γύρω από την υγεία.

ΕΚ∆ΟΤΗΣ Βαγγέλης Κωνσταντάκος ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΑ ∆ΗΜΗΤΡΑ Ο Ιατρικόσ οδηγόσ διανέµεται δωρεάν µε την εφηµερίδα «Θεσσαλική PRESS» 28ησ Οκτωβρίου 85, ΒΟΛΟΣ, Τηλ.: 24210 36610, ΦΑΧ: 24210 34320 www.thessalikipress.gr - info@thessalikipress.gr 4

Θεσσαλική press ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ιφιγένεια Γιαννοπούλου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Κώστας Παναγιωτόπουλος ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α

Θεοδώρα Τζανή, ∆ήµητρα Κοµµατά, Αντώνης Παπαϊωάννου, Χριστίνα Ράπτη

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΓΙΑΣ

τής Ογκολόγος Ακτινοθεραπευ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής

ρκίνου «Ο μεγαλύτερος σύμμαχος του κα είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής» ΑΤΑ

Aπό τη ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΜΜ

ε καθηΩς ογκολόγος έρχεστ ανθρώ μερινά σε επαφή με στο τελιπους που βρίσκονται Ποια ειας. ασθέν της κό στάδιο α που ήταν τα προσωπικά κίνητρ ηθείτε σας έσπρωξαν να ασχολ «αδύά) (ιατρικ με περιπτώσεις νατες» ασθενών; σαν Και οι δύο γονείς μου ασθένη του προστάαπό καρκίνο, ο πατέρας μου ορθού: τη και η μητέρα μου με καρκίνο πλήρως με και οι δύο θεραπεύθηκαν που σήμερα τις σύγχρονες θεραπείες συνέβη όταν διαθέτουμε. Αυτό όμως Ακτινοθεραμένος ειδικευ ήδη ήμουν έπαιξε ρόλο πευτής Ογκολόγος και δεν ειδικόστην επιλογή της συγκεκριμένης ικότερα τητας. Αντίθετα, τα δύο σημαντ μου με μία λησή κίνητρα για την ενασχό η όλο ν υπήρξα ογκολογική ειδικότητα μενη εμφάνικαι περισσότερο αυξανό των η ταχύτηση καρκίνων και προπάν ν στη διάγνωτα εξέλιξης των ερευνώ της σύγχρονης ση και τη θεραπεία αυτής νοσολογικής οντότητας. θεωρείτε Πόσο προετοιμασμένοι την αντιότι είναι σήμερα για ου τόσο μετώπιση του καρκίν όσο και ιατροί οντες οι θεράπ η οικοο ίδιος ο ασθενής και γένειά του; ύνται με Οι ειδικότητες που ασχολο γοί, οι Ακτιτον καρκίνο είναι οι Χειρουρ και οι Παθολόνοθεραπευτές Ογκολόγοι ειδικότητες γοι Ογκολόγοι. Και στις τρεις υν εξαιρετική οι Έλληνες γιατροί διαθέτο και τυγχάνουν επιστημονική κατάρτιση μέσα από τις παγκόσμιας αναγνώρισης τα διεθνή επιστημονικές δημοσιεύσεις, ερευνητισυνέδρια και τα συνεργατικά απόλυτα κά πρωτόκολλα. Είναι λοιπόν προεονικά επιστημ και εξειδικευμένοι

8 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΓΙΑΣ

ώπιση του τοιμασμένοι για την αντιμετ στους ασθεκαρκίνου. Σε ό,τι αφορά όμως, τα νείς και τους συγγενείς τους, ετικά: μόλις διαφορ λίγο είναι τα πράγμα οι μεν και οι δε διαγνωσθεί καρκίνος και τευσης, απογοή στάδιο περνούν από ένα άρνησης να θλίψης ή και κατάθλιψης και Σε δεύτεαποδεχθούν το γεγονός αυτό. παρααυτά ρο χρόνο, τα συναισθήματα τους στη διάχωρούν συνήθως τη θέση νικήσουν το θεση να παλέψουν για να των θεραπό«κακό» με τη συνδρομή ντων ιατρών. ς φθάΣυχνά όμως, ο ίδιος ο ασθενή γνωρίζει ή νει στον γιατρό χωρίς να το είδος της αρνούμενος να γνωρίζει άλλες περικάποιες Σε του. ιάς ασθένε είς αρνούνται πτώσεις ακόμα, οι συγγεν προβάλλοντας να του το ανακοινώσουν αρνητικός στο το επιχείρημα ότι «είναι καρκίνο», ότι ενδεχόμενο να πάσχει από

άσχημα», ότι «θα το αντιμετωπίσει πολύ συνεργασία «αν το μάθει θα έχει κακή ς», ότι «αν με τους θεράποντες γιατρού και πολλά ονήσει» το μάθει θα αυτοκτ νομική υποείναι άλλα. Στο εξωτερικό των ογκοχρέωση των ιατρών όλων ενημερώσουν λογικών ειδικοτήτων να το είδος της πλήρως τον ασθενή για οποίες θα πάθησης, τις θεραπείες στις παρενέργειπρέπει να υποβληθεί και τις για την εξέλιες των θεραπειών αυτών, της ασθέξη και τις πιθανότητες ίασης ωμένος νειάς του. Εκεί λοιπόν, ο ενημερ να επιλέογκολογικός ασθενής μπορεί ία ανάμεθεραπε μία ψει ξει ή να απορρί ς επιλογέ υτικές θεραπε ες σα στις διάφορ συχνά είναι που του προτείνονται και που συνεργάζεπερισσότερες από μία. Έτσι, με του, ία ται πολύ καλύτερα στη θεραπε αντιμετώπιπερισσότερη υπομονή στην προσωρινών ση των – ούτως ή άλλως

6 -7 Π αρουσίαση ΜαιευτικήςΓυναικολογικής Κλινικής Κωνσταντινόπουλου 8

Περιεχόμενα

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

10-11 Αναστάσιος Κωνσταντινόπουλος Γυναικολόγος 12-13 Αχιλλέας Νικολάου Αγγειοχειρουργός 14-15 Ιωάννης Μαζαράκης Αγγειοχειρουργός – Κλινική «Ελπίς» 16-17 Ηλίας Καρναβάς Γυναικολόγος 18-19 Αλεξάνδρα Θεοδωροπούλου Ενδοκρινολόγος 20-21 Κωνσταντίνος Πισσαρίδης Καρδιολόγος 22-23 Γεώργιος Ράπτης Μικροβιολόγος 24-25 Στέργιος Μπρίζας Νευροχειρουργός 26-27 Γεώργιος Βαβέτσης Ορθοπεδικός

Ογκολόγος Ακτινοθεραπευτής Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

«Ο μεγαλύτερος σύμμαχος του καρκίνου είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής»

28-29 Κ ένταυρος Κέντρο Φυσικής Αποκατάστασης 30-31 Γ εώργιος Γάτος Ορθοπεδικός 32 Κωνσταντίνος Ευσταθίου Ουρολόγος 33 Θεοδώρα Καροτσάκη Καρδιολόγος 34-35 Ε λένη Παπακρίβου Χειρουργός Παίδων 36-37 Κ ωνσταντίνος Μαραβέγιας Γενικός Χειρουργός 38-39 Π αρουσίαση κλινικής «Υγεία» 40-41 Ν ταλιός Δημήτρης Ακοολόγος 43 Νικόλαος Καραγιάννης Διαιτολόγος 45 Β ασίλειος Σκορδάς Παθολογοανατόμος 47 Οφθαλμολογικό Κέντρο «IRIS» 49 Κ λινική «Αγίου Γεωργίου» 54-55 Κ λινική «Υγεία» ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

5

ΤΑ ΤΜHΜΑΤA • ΜΑΙΕΥΤΙΚΟ • ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ • ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ • ΥΠΕΡΗΧΟΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ

Αγίου Νικολάου 35 Βόλος Τ| 24210 94410-20-30 Ε| klinikikonstantinopoulou@gmail.com 6

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

60

χρόνια παρουσίας... Πάντα με ασφάλεια και συνέπεια δίπλα στη γυναίκα

ρα έ τ η μ η τ Δίπλα σ ης τ ό ρ ω μ και το Η ΚΛΙΝΙΚΉ ΕΊΝΑΙ ΣΥΜΒΕΒΛΗΜΈΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΟΠΥΥ

Είναι η μόνη νόμιμα αδειοδοτημένη απο το Υπουργείο Υγείας κλινική στο Νομό Μαγνησίας για την διενέργεια γυναικολογικών χειρουργείων

ΕΧΕΙ ΠΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗ ISO 9001:2008 ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ SWISS APPROVAL ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΉ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΥΓΕΊΑΣ ΠΡΩΤΟΒΆΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΆΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ-ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

7

HPV- Ιός Ανθρωπίνων θηλωμάτων Σε συνεργασία με τον Μαιευτήρα Χειρουργό Γυναικολόγο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ Επιστημονικό Διευθυντή της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ Ο κ. Κωνσταντινόπουλος έχει εξειδικευτεί στην ενδοσκοπική και λαπαροσκοπική γυναικολογική χειρουργική και στην κολποσκόπηση στο «WOMEN’S HEALTH AINTREE UNIVERSITY HOSPITAL OF LIVERPOOL» της Αγγλίας. Διατηρεί εξωτερικό ιατρείο στην Κλινική Κωνσταντινόπουλου tkonstantinopoulos@gmail.com

Ο

ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων ή HPV είναι το πλέον κοινό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα το οποίο προσβάλλει μεγάλο ποσοστό γυναικών αλλά και ανδρών παγκοσμίως. Υπάρχουν περισσότεροι από 200 διαφορετικοί τύποι HPV (ορότυποι) και διακρίνονται σε υψηλού ή χαμηλού κινδύνου ανάλογα με την δυνατότητά τους να προκαλέσουν ανάπτυξη καρκινικών ή άλλων βλαβών. Οι υψηλού κινδύνου τύποι 16 και 18, είναι αυτοί που συναντάμε συχνότερα κι είναι υπαίτιοι σε ποσοστό 80% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας καθώς και για τη δημιουργία προκαρκινικών βλαβών στο ίδιο

σημείο. Αντίστοιχα, οι τύποι 6 και 11 είναι οι πιο συχνοί από τους καλοήθεις τύπους κι ενοχοποιούνται για το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων. Ο ιός HPV, σε αρκετές περιπτώσεις δεν γίνεται αντιληπτός από την ασθενή παρά μόνο εάν κι εφόσον αναπτυχθούν κονδυλώματα στα εξωτερικά γεννητικά όργανα. Τα οξυτενή κονδυλώματα έχουν την εικόνα μικρών ψηλαφητών μορφωμάτων, είναι στο χρώμα του δέρματος κι εντοπίζονται συνήθως στον κόλπο, στο περίνεο, στα χείλη του αιδοίου και στον πρωκτό. Δεν προκαλούν κνησμό, πόνο ή αίσθημα καύσου. Πολλές φορές, όταν το μέγεθος των κονδυλωμάτων είναι πολύ μικρό,

δεν φαίνονται με γυμνό μάτι και ονομάζονται ‘υποκλινικά’. Στις περιπτώσεις αυτές οι πάσχοντες μπορεί να μην γνωρίζουν καν ότι φέρουν τον HPV. Οι τύποι του ιού που προκαλούν κονδυλώματα δεν σχετίζονται με τον καρκίνο και είναι ουσιαστικά αβλαβείς. Η παρουσία τους απλά υποδηλώνει την λοίμωξη από τον ιό. Σε πολλές περιπτώσεις, ο HPV μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Η διάγνωση της προσβολής απο τον ιό και των αλλοιώσεων του ιού στον τράχηλο, μπορεί εν προκειμένω να γίνει μέσω του τεστ Παπανικολάου ή του πιο σύγχρονου κι ακριβέστερου στα αποτελεσματα thin prep. Τι πρέπει να κάνω εάν διαπιστώσω ότι έχω προσβληθεί από τον ιό HPV: Το επόμενο στάδιο μετα τη διάγνωση της προσβολής απο τον ιό, άφορά στην τυποποίηση του μέσω ειδικών γονιδιακών εξετάσεων ανίχνευσης του ιού , οι οποίες στηρίζονται στην ανάλυση του γονιδιώματος

8

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

DNA του ιού με μοριακές τεχνικές. Οι εξετάσεις αυτές μπορούν να ανακαλύψουν τον ιό και τον τύπο του ακόμη και στα αρχικά στάδια της λοίμωξης. Η ασθενής αφού γίνει και η τυποποίηση του ιού, επιβάλλεται να υποβληθεί στην εξέταση της κολποσκόπησης ώστε να γίνει ακριβής καθορισμός κι εντοπισμός των δυσπλαστικών ή όχι αλλοιώσεων στο έξω τραχηλικό στόμιο. Η κολποσκόπηση θα πρέπει να διενεργείται, από μαιευτήρα γυναικολόγο με εξειδίκευση στην συγκεκριμένη εξέταση και σε ιατρείο ή κλινική που διαθέτει τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Οι προσβεβλημένες περιοχές από τον HPV είναι κατά την εξέταση εμφανείς και συνήθως λαμβάνονται βιοψίες την ίδια στιγμή ώστε να διαγνωστεί η βαρύτητα του προβλήματος. Θα πρέπει να τονιστεί ότι οποιαδήποτε θεραπεία στον τράχηλο της μήτρας απαγορεύεται εάν δεν προηγηθεί κολποσκόπηση κι αν χρειαστεί και βιοψία από την περιοχή της βλάβης προς επιβεβαίωση των κολποσκοπικών ευρυμάτων. Ανάλογα με τον τύπο του ιού, τον βαθμό προσβολής (CIN I, CIN II, CIN III ή LG-SIL, HG-SIL) και την κλινική εικόνα, θα αποφασιστεί από τον θεράποντα ιατρό η κατάλληλη αντιμετώπιση με επεμβατική ή συντηρητική θεραπεία.

Aυτό που καθε ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει είναι οτι υπάρχουν πολλοί τύποι των HPV που μπορούν να προκαλέσουν δυσπλασία. Οι περισσότεροι από αυτούς τους τύπους θεωρούνται ‘υψηλού κινδύνου’ τύποι, το οποίο σημαίνει ότι έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του τραχήλου. Όμως επειδή μια γυναίκα έχει δυσπλασία, δεν σημαίνει ότι θα προσβληθεί από καρκίνο.

μετώπισης των συμπτωμάτων του. Ο στόχος οποιασδήποτε θεραπείας είναι να αφαιρεθούν τα κονδυλώματα για να απαλλαγεί η ασθενής από τα ενοχλητικά συμπτώματα. Κάποιες απο τις θεραπείες που γίνονται στο ιατρείο ή σε γυναικολογική κλινικη είναι οι κάτωθι: • Podophyllin (μια χημική ένωση που πρέπει να εφαρμοστεί από γιατρό). Αυτή είναι μια παλαιότερη θεραπεία και δεν χρησιμοποιείται συχνά σήμερα.

• Καυτηριασμός των κονδυλωμάτων με διαθερμία • Θεραπεία λέιζερ με την οποία καταστρεφονται τα κονδυλώματα. Αυτού του είδους η θεραπεία χρησιμοποιείται για μεγαλύτερα ή εκτενή κονδυλώματα. Πώς μπορώ να προστατευτώ από τον ιό; Άτομα τα οποία έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή και δεν είναι απολύτως μονογαμικά, ή δεν χρησιμοποιούν ανελλιπώς προφυλακτικό κατά τις ερωτικές τους επαφές, κινδυνεύουν να νοσή-

σουν από τον HPV. Πάραν όμως των «συμβατικών» τρόπων προστασίας, στις γυναίκες (αλλά και στους άνδρες) συνιστάται ο εμβολιασμός για την προστασία από κάποιους εκ των «επικίνδυνων» τύπων του ιού. Στα νεαρά κορίτσια, ο εμβολιασμός θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητάς τους. Όμως και μια ενεργά σεξουαλική γυναίκα ή ένας άνδρας που δεν έχει μολυνθεί από τον ιό καθόλου, είτε έχει μολυνθεί από άλλους τύπους του ιού, είτε έχει μολυνθεί από 1 από τους 2 πλέον επικίνδυνους τύπους (16 ή 18), μπορεί κάνοντας το εμβόλιο να προστατευθεί από τους υπόλοιπους υψηλού κινδύνου τύπους. Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι εάν διαπιστωθεί η μόλυνση από HPV είναι επιβεβλημένος ο τακτικός έλεγχος των γυναικών αυτών προς αξιολόγηση της βαρύτητας των αλλοιώσεων κι αν χρειαστεί της άμεσης επεμβατικής αντιμετώπισης τους.

ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ: Στην περίπτωση της εμφανούς προσβολής από τον ιό, δηλαδή στα οξυτενή κονδυλώματα, η επιλογή επεμβατικής ή φαρμακευτικής θεραπείας καθορίζεται από τον θεράποντα ανάλογα με τον βαθμό της βλάβης.

Mέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία ιατρική θεραπεία για την εκρίζωση του HPV,αλλα υπάρχουν επιλογές αντιΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΓΙΑΣ Ογκολόγος Ακτινοθεραπευτής Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

«Ο μεγαλύτερος σύμμαχος του καρκίνου είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής» Aπό τη ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΜΜΑΤΑ Ως ογκολόγος έρχεστε καθημερινά σε επαφή με ανθρώπους που βρίσκονται στο τελικό στάδιο της ασθένειας. Ποια ήταν τα προσωπικά κίνητρα που σας έσπρωξαν να ασχοληθείτε με περιπτώσεις (ιατρικά) «αδύνατες» ασθενών; Και οι δύο γονείς μου ασθένησαν από καρκίνο, ο πατέρας μου του προστάτη και η μητέρα μου με καρκίνο ορθού: και οι δύο θεραπεύθηκαν πλήρως με τις σύγχρονες θεραπείες που σήμερα διαθέτουμε. Αυτό όμως συνέβη όταν ήμουν ήδη ειδικευμένος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος και δεν έπαιξε ρόλο στην επιλογή της συγκεκριμένης ειδικότητας. Αντίθετα, τα δύο σημαντικότερα κίνητρα για την ενασχόλησή μου με μία ογκολογική ειδικότητα υπήρξαν η όλο και περισσότερο αυξανόμενη εμφάνιση καρκίνων και προπάντων η ταχύτητα εξέλιξης των ερευνών στη διάγνωση και τη θεραπεία αυτής της σύγχρονης νοσολογικής οντότητας. Πόσο προετοιμασμένοι θεωρείτε ότι είναι σήμερα για την αντιμετώπιση του καρκίνου τόσο οι θεράποντες ιατροί όσο και ο ίδιος ο ασθενής και η οικογένειά του; Οι ειδικότητες που ασχολούνται με τον καρκίνο είναι οι Χειρουργοί, οι Ακτινοθεραπευτές Ογκολόγοι και οι Παθολόγοι Ογκολόγοι. Και στις τρεις ειδικότητες οι Έλληνες γιατροί διαθέτουν εξαιρετική επιστημονική κατάρτιση και τυγχάνουν παγκόσμιας αναγνώρισης μέσα από τις επιστημονικές δημοσιεύσεις, τα διεθνή συνέδρια και τα συνεργατικά ερευνητικά πρωτόκολλα. Είναι λοιπόν απόλυτα εξειδικευμένοι και επιστημονικά προε-

10

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

τοιμασμένοι για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Σε ό,τι αφορά στους ασθενείς και τους συγγενείς τους, όμως, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά: μόλις διαγνωσθεί καρκίνος και οι μεν και οι δε περνούν από ένα στάδιο απογοήτευσης, θλίψης ή και κατάθλιψης και άρνησης να αποδεχθούν το γεγονός αυτό. Σε δεύτερο χρόνο, τα συναισθήματα αυτά παραχωρούν συνήθως τη θέση τους στη διάθεση να παλέψουν για να νικήσουν το «κακό» με τη συνδρομή των θεραπόντων ιατρών. Συχνά όμως, ο ίδιος ο ασθενής φθάνει στον γιατρό χωρίς να γνωρίζει ή αρνούμενος να γνωρίζει το είδος της ασθένειάς του. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις ακόμα, οι συγγενείς αρνούνται να του το ανακοινώσουν προβάλλοντας το επιχείρημα ότι «είναι αρνητικός στο ενδεχόμενο να πάσχει από καρκίνο», ότι

«θα το αντιμετωπίσει πολύ άσχημα», ότι «αν το μάθει θα έχει κακή συνεργασία με τους θεράποντες γιατρούς», ότι «αν το μάθει θα αυτοκτονήσει» και πολλά άλλα. Στο εξωτερικό είναι νομική υποχρέωση των ιατρών όλων των ογκολογικών ειδικοτήτων να ενημερώσουν πλήρως τον ασθενή για το είδος της πάθησης, τις θεραπείες στις οποίες θα πρέπει να υποβληθεί και τις παρενέργειες των θεραπειών αυτών, για την εξέλιξη και τις πιθανότητες ίασης της ασθένειάς του. Εκεί λοιπόν, ο ενημερωμένος ογκολογικός ασθενής μπορεί να επιλέξει ή να απορρίψει μία θεραπεία ανάμεσα στις διάφορες θεραπευτικές επιλογές που του προτείνονται και που συχνά είναι περισσότερες από μία. Έτσι, συνεργάζεται πολύ καλύτερα στη θεραπεία του, με περισσότερη υπομονή στην αντιμετώπιση των – ούτως ή άλλως προσωρινών -

παρενεργειών, με περισσότερη εγκαρτέρηση και θέληση να ιαθεί και τελικά με καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα! Αυτό, σιγά-σιγά εφαρμόζεται όλο και περισσότερο και στην Ελλάδα, αφού όλο και περισσότεροι είναι οι ασθενείς που «απαιτούν» να γνωρίζουν από τι πάσχουν και πώς μπορούν να θεραπευθούν. Στο κάτω-κάτω, ποιος άλλος από τον ίδιο τον ασθενή μπορεί να είναι εξουσιοδοτημένος να αποφασίσει και να δώσει τη συγκατάθεσή του στο ποιά θεραπεία θα εφαρμοσθεί και πότε; Τελικά ο καρκίνος είναι μια ασθένεια που μπορούμε να νικήσουμε; Σήμερα, με την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου, είναι σημαντικά μεγάλος ο αριθμός των ασθενών που κερδίζουν τη μάχη με την ασθένεια: σε ασθενείς με καρκίνο μαστού, προστάτη, ορθού, λάρυγγα, δέρματος και πολλών άλλων τύπων καρκίνου είναι πλέον εφικτή η έγκαιρη διάγνωση και η πλήρης ίαση. Επιπλέον, μεγάλος είναι και ο αριθμός των καρκίνων που εξελίσσονται σε χρόνια νόσο που δεν απειλεί άμεσα τη ζωή του ασθενή και παραμένει σε αναμονή νέων θεραπευτικών εξελίξεων για την πλήρη και τελική ίαση. Αυτό είναι και το μεγάλο αισιόδοξο μήνυμα της ογκολογίας σήμερα. Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι σύμμαχοι του καρκίνου; Ο μεγαλύτερος σύμμαχος του καρκίνου είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής: χαρακτηριστικά λέω ότι, πίνουμε «πλαστικά», τρώμε «πλαστικά», αναπνέουμε «πλαστικά», έχουμε «πλαστική» καθημερινότητα, κάνουμε «πλαστική» ζωή. Αυτό μεταφορικά σημαίνει ότι το σύνολο του τρόπου που ζούμε, διατροφή, περιβάλλον, κάπνισμα, άγχος, συνήθειες και έξεις του ανθρώπου της κοινωνίας του 21ου αιώνα συμβάλλουν στην ανάπτυξη καρκίνου του ενός ή του άλλου τύπου, εκτός βέβαια από την γενετική ή κληρονομική προδιάθεση που και αυτή παίζει το δικό της ρόλο. Έτσι, μαζί με τις όλο και πιο σύγχρονες θεραπείες για τον καρκίνο, που είναι αποτέλεσμα της διαρκούς έρευνας, θα πρέπει συνολικά να αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας προκειμένου να μειώσουμε σημαντικά τις πιθανότητες να προσβληθούμε από καρκίνο. Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το

Τμήμα Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας του Πανεπιστημιακού Λάρισας; Όταν ήλθα στο Τμήμα Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ή Τμήμα Ακτινοθεραπείας κατά συντομία) του ΠΓΝΛ, βρήκα πεπαλαιωμένο εξοπλισμό, ένα μόνο μόνιμο γιατρό και τρεις τεχνολόγους. Σε συνεργασία με το Τμήμα Ιατρικής Φυσικής (Δντής ο Καθ. κ. Κάππας Κωνσταντίνος) αρχίσαμε μια τεράστια προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό και τη στελέχωσή του. Πράγματι, αποκτήσαμε καινούργιο Εξομοιωτή θεραπείας, καινούργιο Σύστημα Σχεδιασμού Ακτινοθεραπείας, νέο Σύστημα Απεικόνισης του ασθενούς σε θέση θεραπείας, νέα Συστήματα Ακινητοποίησης και επιπλέον Ακτινοβολητή Αίματος. Η προσπάθειά μας για την αντικατάσταση των δύο παλαιών Γραμμικών Επιταχυντών που αποτελούν τα κύρια μηχάνηματα ακτινοθεραπείας, δυστυχώς δεν βρήκε ανταπόκριση από την πολιτεία αλλά πρόσφατα από δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» αποκτήσαμε ένα υπερσύγχρονο Γραμμικό Επιταχυντή. Ωστόσο είναι απαραίτητος άλλος ένας γραμμικός επιταχυντής προκειμένου να εξυπηρετηθεί πραγματικά μεγάλος αριθμός ασθενών της περιφέρειάς μας. Σε ότι αφορά το προσωπικό, τέλος, στο Τμήμα μας υπηρετούν πλέον πέντε γιατροί (τρεις του ΕΣΥ και δύο Πανεπιστημιακοί), έξι τεχνολόγοι και τρεις νοσηλευτές. Συνοψίζοντας θα έλεγα ότι το προσωπικό και ο υπερσύγχρονος εξοπλισμός υπάρχουν αλλά μπορούν να εξυπηρετήσουν μόνον το 1/3 των ογκολογικών ασθενών της Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς. Χρειάζεται ένας ακόμη σύγχρονος γραμμικός επιταχυντής και ενίσχυση του προσωπικού με 2 γιατρούς, τρεις τεχνολόγους και γραμματειακή υποστήριξη. Σχετικά με τα είδη των Καρκίνων που εντοπίζονται στην περιοχή της Κεντρικής Ελλάδας, τα μεγαλύτερα ποσοστά τι καρκίνους αφορούν; Δεν υπάρχει ακόμη ενημερωμένο και έγκυρο αρχείο νεοπλασιών στη χώρα μας. Κάθε Νοσοκομείο ή Ογκολογική Κλινική έχει ενδεχομένως τη δυνατότητα, ανατρέχοντας στα αρχεία των ασθενών της να δώσει κάποιους επιδημιολογικούς αριθμούς για τα είδη των καρκίνων που εμφανίζονται στη δική τους περιορισμένη περιοχή ευθύνης και φροντίδας. Ωστόσο, αυτά τα μεμονω-

μένα στοιχεία δεν μπορούν να δώσουν την πραγματική εικόνα εμφάνισης καρκίνων σε μία μείζονα περιοχή, όπως για παράδειγμα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς. Έτσι και εγώ δεν μπορώ να δώσω σημαντικά ακριβή στοιχεία παρά μόνο μια γενική εντύπωση: στην Κεντρική Ελλάδα, συχνότεροι καρκίνοι φαίνεται να είναι του μαστού, του προστάτη, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου. Αρκετά πρόσφατα εγκαινιάστηκε και στην πράξη το πρόγραμμα «’Ολη η πόλη φιλοξενεί» το οποίο υλοποιεί το παράρτημα Λάρισας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, είναι ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην ανακούφιση των καρκινοπαθών που βρίσκονται σε θεραπεία (χημειοθεραπείες, ακτινοθεραπείες) στα νοσοκομεία της Λάρισας και αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, θέλω αρχικά να μας πείτε για την αντίδραση και τη στήριξη του κόσμου στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει τη δωρεάν φιλοξενία σε συμβεβλημένα ξενοδοχεία των ετεροδημοτών ασθενών που είναι άποροι ή/και ανασφάλιστοι και έρχονται στη Λάρισα για να υποβληθούν σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία χωρίς να έχουν τη οικονομική δυνατότητα να πηγαινοέρχονται στο τόπο κατοικίας τους ή να πληρώσουν κατάλυμα στη Λάρισα. Για τη δημιουργία του προγράμματος χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια και πολλή δουλειά από το Παράρτημα Λάρισας της Αντικαρκινικής Εταιρείας Ελλάδας (Πρόεδρος η κυρία Ράνια Σουλτούκη), συνεργασία και σύμπνοια με το Σύλλογο Καρκινοπαθών Λάρισας (Πρόεδρος η κυρία Ιωάννα Καραβάνα) και ουσιαστική ανταπόκριση από φορείς της πόλης και από επώνυμους και ανώνυμους Λαρισαίους και Θεσσαλούς γενικότερα. Το πρόγραμμα δεν λύνει οριστικά το πρόβλημα των ετεροδημοτών ογκολογικών ασθενών αλλά ανακουφίζει σε μεγάλο βαθμό κάποιους από αυτούς που είναι πολύ αδύναμοι οικονομικά. Χρειάζεται ακόμα περισσότερη δουλειά, στενότερη συνεργασία φορέων και αυξημένη κοινωνική αλληλεγγύη για τη δημιουργία στη Λάρισα ενός «Οίκου του Καρκινοπαθή» που αποτελεί και τον απώτερο στόχο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και του Προέδρου της κ. Ευάγγελου Φιλόπουλου.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

11

Αγγειακές παθήσεις Σε συνεργασία με τον Αγγειοχειρουργό ΑΧΙΛΛΕΑ Γ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ Master of Endovascular Techniques | nikolaouax@gmail. com • artiriafleva. gr ΑΝΕΎΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΉΣ ΑΟΡΤΉΣ Τι είναι το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής;

Ανεύρυσμα είναι η μόνιμη εντοπισμένη διάταση μιας αρτηρίας, μεγαλύτερης τουλάχιστον κατά 50% της διαμέτρου της υπόλοιπης φυσιολογικής αρτηρίας του ίδιου ατόμου. Η φυσιολογική διάμετρος της κοιλιακής αορτής είναι περίπου 2 εκατοστά. Το ανεύρυσμα μπορεί να έχει διάμετρο αρκετές φορές τη διάμετρο της φυσιολογικής κοιλιακής αορτής. Αν αυτή η κατάσταση παραμείνει χωρίς θεραπεία, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι η ρήξη της αορτής και η εσωτερική αιμορραγία. Ο κίνδυνος της ρήξης εξαρτάται από την αύξηση του ανευρύσματος και από την υψηλή αρτηριακή πίεση (Υπέρταση) και συνοδεύεται από μεγάλη θνητότητα, οδηγεί σε ποσοστό τουλάχιστον 50% στο θάνατο. Όταν η θεραπεία είναι απαραίτητη, ποια θα πρέπει να είναι η επιλογή; Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση Η ανοιχτή χειρουργική επέμβ α σ η ε ίν α ι η κλασσική μέθοδος αντιμετώπισης του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής. Στην ανοιχτή επέμβαση διενεργείται τομή στην 12

ΜΑΡΤΙΟΣ 2017 # 09

κοιλιακή χώρα, παρασκευάζεται κοιλιακή αορτή και το ανεύρυσμα. Αφαιρείται το ανεύρυσμα και η αποκατάσταση της κοιλιακής αορτής γίνεται με συρραφή συνθετικού μοσχεύματος. Η κλασσική αυτή μέθοδος γίνεται υπό γενική αναισθησία και χρειάζεται χρόνος από 2 – 4 ώρες. Ενδαγγειακή θεραπεία Κατά τη μέθοδο αυτή υπάρχει σαφώς λιγότερη επιβάρυνση του ασθενή από την κλασσική μέθοδο. Συμπεριλαμβάνει την αντιμετώπιση του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής, με την τοποθέτηση ενδοαυλικά ενός μοσχεύματος, το οποίο στηρίζεται σε μεταλλικό σκελετό (stent-graft). Η ενδαγγειακή επέμβαση μπορεί να διενεργηθεί με γενική, περιοχική ή τοπική αναισθησία και συνήθως για να ολοκληρωθεί απαιτούνται 2 – 3 ώρες. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για λίγες μέρες και μπορεί να επιστρέψει σε μικρό χρονικό διάστημα στη φυσιολογική του δραστηριότητα.

ται συνήθως με γενική αναισθησία, με μικρή τομή στον τράχηλο. Παρασκευάζεται η καρωτίδα, διανοίγεται, αφαιρείται η αθηρωματική πλάκα και στη συνέχεια συγκλείεται είτε άμεσα είτε με χρησιμοποίηση ενός εμβαλώματος (patch).

ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΗ ΝΟΣΟΣ

Τι είναι η καρωτιδική στένωση;

Είναι η νόσος που χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στον καρωτιδικό διχασμό που έχει σαν συνέπεια τη στένωση των αγγείων. Σπάνια η στένωση μπορεί να μην οφείλεται σε αθηρωματική βλάβη αλλά σε άλλα αίτια (πχ ινομυϊκή δυσπλασία). Ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας Πρόκειται για επέμβαση που γίνε-

Η διάρκεια της είναι συνήθως 1–2ώρες και η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών (εγκεφαλικό, έμφραγμα μυοκαρδίου) είναι μικρότερη από 3%. Λιγότερο σοβαρή και συνήθως παροδική επιπλοκή είναι η βλάβη νεύρων της περιοχής. Αγγειοπλαστική καρωτίδας

Πρόκειται για επέμβαση που γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία, με

παρακέντηση της μηριαίας ή με πολύ μικρή τομή στη βάση του τραχήλου. Η αθηρωματική πλάκα ανακατανέμεται στο αγγειακό τοίχωμα συνήθως με τη χρησιμοποίηση ενός stent και μιας συσκευής εγκεφαλικής παρουσίας. Η διάρκειά της είναι συνήθως 1ώρα και η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών (εγκεφαλικό, έμφραγμα μυοκαρδίου) είναι από 3% έως 5%.

στική με μπαλόνι είναι η διαπλάτυνση ενός στενωμένου αγγείου με ειδικό καθετήρα που στην άκρη του έχει ένα μικρό μπαλόνι και που εισάγεται μέσα στον αυλό του αγγείου διαμέσου του δέρματος χωρίς να γίνει χειρουργική τομή. Η επέμβαση γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία.

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ – ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΠΑΘΕΙΑ Τι είναι το διαβητικό πόδι; Με τον όρο «διαβητικό πόδι» χαρακτηρίζονται όλες οι βλάβες των ποδιών διαβητικών ατόμων κάτω από τους αστραγάλους. Ως υψηλού κινδύνου χαρακτηρίζονται τα άτομα με νευροπάθεια (βλάβες στα αισθητικά νεύρα εξαιτίας του διαβήτη, με συνέπεια το άτομο να μην αντιλαμβάνεται τον πόνο) & περιφερική αγγειοπάθεια (που δημιουργείται λόγω της σοβαρής αρτηριοσκλήρυνσης). Δυστυχώς η κατάληξη δεν είναι πάντα καλή και ο ακρωτηριασμός δεν μπορεί πάντα να αποφευχθεί. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η πρόληψη καθώς και η σωστή εκπαίδευση του διαβητικού ασθενή πάνω στη καθημερινή φροντίδα των ποδιών του. Ποιες οι διάφορες θεραπείες της χρόνιας διαβητικής αποφρακτικής αρτηριοπάθειας; Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση της περιφερικής αρτηριοπάθειας μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: • Γενικά μέτρα για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της εξελικτικής πορείας της αρτηριοπάθειας • Καταπολέμηση των παραγόντων κινδύνου • Ειδικά συντηρητικά μέτρα για την βελτίωση της παράπλευρης κυκλοφορίας • Φαρμακευτική αγωγή • Διαδερμική αγγειοδιαστολή (αγγειοπλαστική) με καθετήρα – μπαλόνι – ενδονάρθηκα (stent) • Χειρουργική θεραπεία - παρακαμπτήριες επεμβάσεις (bypass). Τι είναι η αγγειοπλαστική με μπαλόνι και η τοποθέτηση stent; Διαδερμική διαυλική αγγειοπλα-

Κατόπιν γίνεται η αγγειοπλαστική με μπαλόνι, δηλαδή ο ιατρός φουσκώνει με αέρα το μπαλόνι μέσα στο στενωμένο αγγείο. Αυτό βοηθά να διευρυνθεί το αγγείο και να αυξηθεί η ροή του αίματος που περνάει μέσα απ’ αυτό. Χειρουργική αντιμετώπιση: Η παρακαμπτήριος επέμβαση ονομάζεται από το όνομα των αρτηριών που θα συνδεθούν, π.χ. αορτο-μηριαία, μασχαλο-μηριαία, μηρο-ιγνυακή, μηρο-περιφερική. Ως φλεβικό μόσχευμα συνήθως προτιμάται η μείζων σαφηνής φλέβα σας, δηλαδή η φλέβα που βρίσκεται κάτω από το δέρμα από το πόδι χαμηλά μέχρι τη βουβωνική περιοχή. Τα συνθετικά μοσχεύματα είναι από πολύ ισχυρό υλικό είτε Dacron (πολυεστέρας) είτε PTFE στο μέγεθος των φυσιολογικών αρτηριών.

ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ-ΚΙΡΣΟΙ

Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια; Η φλεβική ανεπάρκεια είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των γυναικών σε ποσοστό 45-50% και των ανδρών σε ποσοστό 20-25%. Όταν τα τοιχώματα των φλεβών χαλαρώνουν, τότε αυτές διογκώνονται, αποκτούν ελικώσεις, και ονομάζονται κιρσοί. Το φαινόμενο των κιρσών εμφανίζεται περισσότερο στα κάτω άκρα, γι’ αυτό και χρειάζεται θεραπεία. Θεραπευτική αντιμετώπιση:

Α. Επεμβατική θεραπεία με ενδοφλέβιο laser (διοδικό laser 1470 nmELVeS) Με τη χρήση εξελιγμένων οπτικών ινών και με διαδερμική είσοδο στη φλέβα, εφαρμόζεται θερμική ακτινοβολία που κλείνει την ανεπαρκούσα φλέβα, συρρικνώνει το φλεβικό τοίχωμα και σταματάει την παλινδρόμηση του αίματος. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη υπερηχογραφικού μηχανήματος (triplex) για την εφαρμογή της τεχνικής. Γίνεται και με τοπική αναισθησία, ενώ η συνολική ιατρική πράξη διαρκεί 50-60 λεπτά. Επίσης: • Δεν πραγματοποιούνται τομές • Η τεχνική έχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα • Ο ασθενής δεν χρειάζεται παυσίπονα • Επιστρέφει στην εργασία του σε 3-4 μέρες • Η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί λίγες ώρες Β. Χειρουργική θεραπεία ‹stripping par invagination› Η χειρουργική αφαίρεση της παθολογικής σαφηνούς φλέβας με την τεχνική stripping, γίνεται με την πραγματοποίηση δύο μικρών τομών. Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται υπό τοπική, περιοχική ή γενική αναισθησία και συνδυάζεται συνήθως με την εκρίζωση των υπολοίπων εμφανών κιρσών. Το “stripping par invagination” συνίσταται στο να αποσύρει τη σαφηνή φλέβα με τη βοήθεια ενός ειδικού καθετήρα (stripper) αναστρέφοντάς την στο δικό της στόμιο και αυλό. Αυτή η τεχνική δίνει άριστα αποτελέσματα καθώς ο εγκολεασμός προκαλεί ελάχιστα τραύματα στους γειτονικούς ιστούς. Έτσι υπάρχουν λίγες μετεγχειρητικές εκχυμώσεις και καθόλου ερεθισμός στο σαφηνές νεύρο που είναι δίπλα στη φλέβα.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2017 # 09

13

Νέα αποτελεσματική θεραπεία στην αντιμετώπιση της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας Σε συνεργασία με τον Στρατιωτικό Ιατρό Αγγειοχειρουργό MD, MSc. ΙΩΑΝΝΗ Λ. ΜΑΖΑΡΑΚΗ ioannis.mazarakis@gmail.com

Ο

ι φλεβικές παθήσεις αποτελούν ένα έντονο πρόβλημα, τόσο λειτουργικό όσο και αισθητικό, που απασχολεί ένα σημαντικό ποσοστό του γενικού πληθυσμού. Ασθενείς που πάσχουν από ευρυαγγείες ποδιών και προσώπου, κιρσούς και άλλες φλεβικές διαταραχές, αναζητούν μια απλή, αποτελεσματική και οικονομικά προσιτή λύση στο πρόβλημά τους. Πρόσφατες κλινικές μελέτες απέδειξαν ότι η θεραπεία βασισμένη στις αρχές της θερμοπηξίας, είναι η αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη τεχνική στην αντιμετώπιση των φλεβικών διαταραχών. Η τεχνική της θερμοπηξίας στηρίζεται στην παραγωγή σημάτων υψηλής ραδιοσυχνότηταςτα οποία μεταδίδονται μέσω λεπτής μεταλλικής βελόνας ή καθετήρα στο τοίχωμα των φλεβών. Τα σήματα αυτά προκαλούν δονήσεις και αύξηση της θερμοκρασίας του αγγείου, με τελικό αποτέλεσμα την καταστροφή και οριστική εξαφάνισή του. Πρόκειται για μια σύγχρονη μέθοδο, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία σε όλα τα στάδια των φλεβικών παθήσεων, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου η «κλασική» χειρουργική τεχνική αντενδείκνυται (π.χ. άτονα φλεβικά έλκη). Ασθενείς με αισθητικά ενοχλητικές ευρυαγγείες, αντιμετωπίζονται με χρήση ειδικά σχεδιασμένης βελόνας θερμοπηξίας. Λόγω της ιδιαίτερα λεπτής κατασκευή της, δρα στοχευμένα ακό14

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

μα και σε φλέβες πολύ μικρής διαμέτρου (μικρότερες από 3 χιλιοστά). Ταυτόχρονα, περιορίζει την επαφή με το δέρμα, ώστε να αποφεύγεται η πρόκληση εγκαυμάτων, νεκρώσεων και ουλών. Η θεραπεία είναι ανώδυνη, εφαρμόζεται οπουδήποτε στο σώμα, σε όλες τις περιόδους του έτους (ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες που η σκληροθεραπεία αντενδείκνυται) και έχει άμεσα αποτελέσματα. Ασθενείς με λετουργικά ενοχλήματα στα πόδια λόγω κιρσών (πρήξιμο, πόνο, εύκολη κόπωση), θεραπεύονται με τη χρήση ειδικού, εύκαμπτου καθετήρα ραδιοσυχνοτήτων. Ο καθετήρας εισέρχεται στη φλέβα δια του δέρματος και στη συνέχεια αποσύρεται σταδιακά, προκαλώντας καταστροφή του φλεβικού τοιχώματος. Πρόκειται για μια σύγχρονη ενδαγγειακή μέθοδο, η

οποία περιορίζει δυσάρεστες μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως αιμάτωμα, επιπολής θρομβοφλεβίτιδα και εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Ταυτόχρονα, ο ελάχιστα επεμβατικός της χαρακτήρας μειώνει σημαντικά το χειρουργικό stress και δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες σε μία ημέρα. Η θερμοπηξία με ραδιοσυχνότητες αποτελεί μια σύγχρονη μέθοδο αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας. Τα πλεονεκτήματά της (αναίμακτη, ασφαλής, άμεσα αποτελεσματική), την καθιστούν ένα ισχυρό όπλο στην θεραπευτική προσέγγιση κάθε είδους φλεβικής πάθησης.

Γαζή Άνθιμου 118, 38221 Βόλος T| 2421094000 • F| 2421025242 E| info@elpishospital.gr

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

15

Ερωτήσεις και απαντήσεις για την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση Σε συνεργασία με τον Μαιευτήρα-Χειρουργό Γυναικολόγο ΚΑΡΝΑΒΑ ΗΛΙΑ Διευθυντής Γυναικολογικού Τμήματος 404 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Λάρισας ikarnav@gmail.com • Τ| 697 497 7427

Τι είναι η εμμηνόπαυση; Ως εμμηνόπαυση ορίζεται το χρονικό σημείο της ζωής της γυναίκας στο οποίο δεν υπάρχει εμμηνορρυσία για 12 συνεχόμενους μήνες. Η μέση ηλικία της εμμηνόπαυσης είναι τα 51 έτη, χρόνος, όμως, που μπορεί να ποικίλλει κατά πολύ από γυναίκα σε γυναίκα (45-55). Από την άλλη πλευρά, ως πρόωρη εμμηνόπαυση ή πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια ορίζεται όταν η εμμηνόπαυση συμβαίνει πριν τα 40 έτη και απαιτεί διαφορετικό τρόπο προσέγγισης. Τι προκαλεί την εμμηνόπαυση; Η εμμηνόπαυση προκύπτει μετά από μια σύνθετη σειρά ορμονικών αλλαγών. Με την εμμηνόπαυση άμεσα σχετίζεται και η σταδιακή μείωση του αριθμού των ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Κατά τη γέννησή τους οι περισσότερες γυναίκες έχουν στις ωοθήκες περίπου 1-3 εκατομμύρια ωοθυλάκια. Ως την εφηβεία έχουν απομείνει περίπου 400.000 ενώ μετά την εμμηνόπαυση ανευρίσκονται λιγότερα από 5-10.000. Απ’ όλα αυτά τα ωοθυλάκια, περίπου 400 είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στην ωορρηξία κατά τη διάρκεια της ζωής. Τα υπόλοιπα καταστρέφονται σταδιακά μέσω μιας διαδικασίας γνωστής ως «ατρησία». Πόσο διαρκεί η εμμηνόπαυση; Η εμμηνόπαυση ορίζεται ως το χρονικό σημείο στο οποίο μια γυναίκα δεν έχει περίοδο για 12 συνεχόμε16

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

νους μήνες. Έτσι , γυναίκες που έχουν ξεπεράσει αυτό το σημείο χαρακτηρίζονται ως μετεμμηνοπαυσιακές, ενώ αν όχι, ως προεμμηνοπαυσιακές. Η μεταβατική περίοδος σταδιακής έκπτωσης της ορμονικής λειτουργίας πριν την εμμηνόπαυση είναι γνωστή ως «κλιμακτήριος», και μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια (έως και 10 χρόνια) που διαφέρει όμως από γυναίκα σε γυναίκα. Σημεία και συμπτώματα της εμμηνόπαυσης 1. Εξάψεις: είναι το πιο συχνό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης (ως και το 75% των γυναικών). Πρόκειται για μια αίσθηση θερμού «κύματος» που ξεκινά από το πρόσωπο και τον θώρακα και επεκτείνεται στο υπόλοιπο σώμα. Συνήθως, διαρκεί 30-60 δευτερόλεπτα και μπορεί να συνοδεύεται από ερυθρότητα του δέρματος, αίσθημα παλμών και εφίδρωση. Αν συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της νύχτας προκαλούν διαταραχές του ύπνου που με τη σειρά τους επηρεάζουν και τη φυσιολογική λειτουργία της γυναίκας στη διάρκεια της ημέρας. Οι εξάψεις τυπικά διαρκούν 2-3 χρόνια ή και περισσότερο.

2. Ακράτεια ούρων και αίσθημα καύσου κατά την ούρηση 3. Ατροφία γεννητικού συστήματος: εξαιτίας της έλλειψης οιστρογόνων παρατηρείται ατροφία του κόλπου και του αιδοίου, καθώς και ελάττωση των κολπικών εκκρίσεων. Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια τον πόνο κατά

την επαφή (δυσπαρεύνια) καθώς και το συνεχές αίσθημα ξηρότητας.

4. Αλλαγές στο σχήμα και την υφή των μαστών 5. Λέπτυνση και ξηρότητα του δέρματος 6. Οστεοπενία και οστεοπόρωση 7. Αλλαγή στο λιπιδαιμικό προφίλ (αύξηση της LDL χοληστερόλης) .

8. Αύξηση κινδύνου καρδιαγγειακών επεισοδίων 9. Αύξηση βάρους σώματος 10. Αλλαγές στη διάθεση, ευερεθιστότητα, άγχος 11. Ελαττωμένη libido 12. Δυσχέρεια στην συγκέντρωση και ελαττωμένη μνήμη Πώς γίνεται η διάγνωση της εμμηνόπαυσης; Σε γυναίκες μεγαλύτερες των 45 ετών στην ουσία δεν χρειάζεται να γίνει καμία αιματολογική εξέταση,

αφού το ιστορικό και η συμπτωματολογία αρκούν για τη διάγνωση του κλιμακτηρίου και της εμμηνόπαυσης. Σε γυναίκες μεταξύ 40-45 ετών με διαταραχές στη διάρκεια του κύκλου και κλιμακτηριακά συμπτώματα μπορεί να γίνει ορμονικός έλεγχος (μέτρηση της fsh ). Γυναίκες κάτω των 40 ετών με κλιμακτηριακά συμπτώματα στις οποίες υποψιαζόμαστε πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, υπόκεινται σε εκτενέστερο έλεγχο, αφενός για να επιβεβαιωθεί ή όχι η ανεπάρκεια και αφετέρου για να αποκλειστούν σοβαρές καταστάσεις που μπορεί να εμπλέκονται με πρόωρη έκπτωση της ωοθηκικής λειτουργίας. Τι εξετάσεις πρέπει να γίνονται μετά την «διάγνωση» της εμμηνόπαυσης; Ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος και το τεστ Παπανικολάου είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας των γυναικών. Επίσης, μετά τα 40 έτη συστήνεται ετήσιος μαστογραφικός έλεγχος. Στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες λόγω της απουσίας της προστατευτικής δράσης των οιστρογόνων στα οστά πρέπει να γίνεται μέτρηση οστικής πυκνότητας για την πρόληψη της οστεοπενίας και της οστεοπόρωσης. Τέλος, η αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακών συμβάντων εξαιτίας της αλλαγής του λιπιδαιμικού προφίλ επιβάλει την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου μέσω των αντίστοιχων εξετάσεων (αιματολογικός και καρδιολογικός έλεγχος). Υπάρχει θεραπεία για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης; Η εμμηνόπαυση δεν είναι μια ασθένεια στην οποία αντιστοιχεί μια συγκεκριμένη θεραπεία. Στην πραγματικότητα υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση των διαφόρων συμπτωμάτων όπως των εξάψεων που μπορεί να γίνουν ενοχλητικά στην διάρκεια της ημέρας. Άλλα φάρμακα χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της οστεοπόρωσης ή τη ρύθμιση του επιπέδου των λιπιδίων κτλ. Βέβαια δεν χρειάζονται όλες οι γυναίκες τις διάφορες θεραπείες κατά

τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Ποιές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να μετριάσουν τα συμπτώματα; • Εξάψεις και εφιδρώσεις m Φορέστε ελαφρά ρούχα m Κρατήστε τη θερμοκρασία του δωματίου χαμηλή m Ένα κρύο ντους μπορεί να βοηθήσει m Αποφύγετε τροφές που επιδεινώνουν την κατάσταση, όπως τα πικάντικα, η καφεϊνη, το αλκοόλ και το κάπνισμα m Προσπαθήστε να κρατήσετε χαμηλά τα επίπεδα του στρες m Η τακτική άσκηση και η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσουν • Αλλαγές της διάθεσης m Ξεκουραστείτε αρκετά m Τακτική άσκηση m Εισάγετε στη ζωή σας χαλαρωτικές δραστηριότητες • Κολπική ξηρότητα και πόνος στην επαφή m Τοπικές κρέμες οιστρογόνων m Διάφορα ενυδατικά και λιπαντικά του κόλπου • Καρδιαγγειακός κίνδυνος m Η ισορροπημένη διατροφή, χαμηλή σε λιπαρά, σε συνδυασμό με την άσκηση, είναι ο καλύτερος σύμμαχος στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων • Οστεοπενία – οστεοπόρωση m Τακτική άσκηση που συμπεριλαμβάνει και ασκήσεις με ήπια βάρη m Ισορροπημένη διατροφή με τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως γάλα χαμηλών λιπαρών και γιαούρτι m Η έκθεση στον ήλιο προάγει τη σύνθεση βιταμίνης D m Σταματήστε το κάπνισμα και ελαττώστε το αλκοόλ

Συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D, εάν οι διατροφικές συνήθειες δεν καλύπτουν τις ανάγκες του οργανισμού m

Ποιες φαρμακευτικές θεραπείες είναι διαθέσιμες; Η κύρια φαρμακευτική θεραπεία των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης είναι η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης. Πρόκειται για σκευάσματα που περιλαμβάνουν οιστρογόνο και προγεσταγόνο ή οιστρογόνο μόνο. Η θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται με σκοπό τη χρήση της μικρότερης ποσότητας για το μικρότερο χρονικό διάστημα. Η τιμπολόνη είναι μια άλλη σχετικά νέα ουσία που χρησιμοποιείται στα πλαίσια της ορμονικής υποκατάστασης με αρκετά λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες σε σχέση με τα παραδοσιακά ορμονικά σκευάσματα. Άλλες διαθέσιμες θεραπείες εστιάζουν στοχευμένα σε κάποια μόνο από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως στις εξάψεις, την πρόληψη της οστεοπόρωσης , τις αλλαγές της διάθεσης κτλ. Εναλλακτικές θεραπείες με φυτοοιστρογόνα δεν έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικές, ενώ άλλες θεραπείες με βότανα δεν χαρακτηρίζονται ασφαλείς λόγω των ασαφειών στην δοσολογία, την προέλευση, τις ανεπιθύμητες ενέργειες και πιθανές αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα. Από την άλλη, μη φαρμακευτικές τεχνικές, όπως ο βελονισμός, ο διαλογισμός κτλ μπορεί να έχουν καλά αποτελέσματα σε κάποια από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

17

«Μεταβολικό σύνδρομο» Σε συνεργασία με την Ενδοκρινολόγο ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ale. theodoropoulou@yahoo. gr

Μ

ε τον όρο μεταβολικό σύνδρομο περιγράφεται η παρουσία μεταβολικών και μη διαταραχών που εμφανίζονται από κοινού, με συχνότητα μεγαλύτερη από την τυχαία συνύπαρξη, και που αυξάνουν τον κίνδυνο για τις καρδιολογικές παθήσεις, τον σακχαρώδη διαβήτη και άλλες χρόνιες παθήσεις. Το 1988 ο G.REAVEN, καθηγητής στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Στανφορντ, ήταν ο πρώτος που περιέγραψε το μεταβολικό σύνδρομο και το ονόμασε σύνδρομο Χ. στην ιστορική του διάλεξη ο G.REAVEN, ανέπτυξε ότι η κεντρικού τύπου παχυσαρκία δηλαδή η συσσώρευση του λίπους κυρίως στην κοιλιά, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και η διαταραχή των λιπιδίων (χοληστερίνη και τριγλυκερίδια) έχουν ως αίτιο την αντίσταση στην ινσουλίνη.

18

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

Το 2005 η διεθνής ομοσπονδία για το διαβήτη εξέδωσε έναν ορισμό του μεταβολικού συνδρόμου (www. idf.org) που περιλαμβάνει : - Οπωσδήποτε την κεντρική παχυσαρκία που ορίζεται ως η παράμετρος μέσης ≥94 εκ. για τους άνδρες και ≥80 εκ. για τις γυναίκες, και δυο ή περισσότερα από τα παρακάτω κριτήρια : - Τριγλυκερίδια ≥150 mg/dl ή ειδική αγωγή για υπερτριγλυκεριδαιμία - HDL Χοληστερόλη <40 mg/dl για τους άνδρες και <50 mg/dl για τις γυναίκες ή ειδική αγωγή για χαμηλή HDL χοληστερόλη - Αρτηριακή πίεση ≥130/85 mmHgΗ ή αντιυπερτασική αγωγή - Γλυκόζη νηστείας ≥100 mg/dl ή προηγούμενη διάγνωση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 Η συχνότητα εμφάνισης του μεταβολικού συνδρόμου, με βάση τον παρα-

πάνω ορισμό εκτιμάται στα 20-25% του ενήλικου πληθυσμού, 25,2% στους άνδρες και 14,6% στις γυναίκες. Τα άτομα αυτά έχουν τρεις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αποκτήσουν

καρδιακά νοσήματα και εγκεφαλικά επεισόδια σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς σύνδρομο καθώς και πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Όσο περισσότεροι παράγοντες του μεταβολικού συνδρόμου είναι εμφανείς σε ένα άτομο τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος καρδιαγγειακού θανάτου. Τα βαθύτερα αίτια που προκαλούν το μεταβολικό σύνδρομο αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τους επιστήμονες. Από διάφορες μελέτες φαίνεται πως το μεταβολικό σύνδρομο επηρεάζεται από μια πλειάδα γονιδιακών διαταραχών που έχουν σαν αποτέλεσμα την ύπαρξη σημαντικού βαθμού κληρονομικότητας. Επίσης, σημαντικοί παράγοντες του μεταβολικού συνδρόμου θεωρούνται η αντίσταση στην ινσουλίνη και η κεντρική παχυσαρκία. Η αντίσταση στην ινσουλίνη εμφανίζεται όταν τα κύτταρα του σώματος (ήπαρ, σκελετικοί μύες, λιπώδης ιστός) γίνονται λιγότερο ευαίσθητα και κατά συνέπεια ανθεκτικά στην ινσουλίνη (την ορμόνη που παράγεται από τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος και διευκολύνει την απορρόφηση της γλυκόζης). Η γλυκόζη δεν μπορεί να απορροφηθεί, παραμένει στο αίμα και αυξά-

νεται (υπερινσουλινισμός), φθείροντας έτσι το βήτα κύτταρο που δεν μπορεί να παράξει άλλη ινσουλίνη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την υπεργλυκαιμία και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Ο καθορισμός της αντίστασης δεν είναι αναγκαίος αφού η μέτρησή της είναι δύσκολη στη κλινική πράξη. Η κεντρική παχυσαρκία συνδέεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Επίσης, συμβάλλει στην αρτηριακή υπέρταση, στα αυξημένα επίπεδα ολικής χοληστερόλης, στα χαμηλά επίπεδα της HDL-χοληστερόλης και στην υπέρτριγλυκεριδαιμία, αυξάνοντας έτσι τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Την κεντρική παχυσαρκία μπορούμε εύκολα να την αξιολογήσουμε χρησιμοποιώντας μια μεζούρα και μετρώντας την περίμετρο της μέσης. Η διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου γίνεται εύκολα αξιολογώντας τις προαναφερθέντες παραμέτρους. Είναι σημαντικό όμως να διευκρινιστεί πώς μόλις γίνει η διάγνωση του συνδρόμου η αντιμετώπισή του πρέπει να είναι έγκαιρη και επιθετική με στόχο να μειώσει τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών παθήσεων και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η διεθνής ομοσπονδία για το διαβήτη συνιστά ένα υγιεινό τρόπο ζωής

που περιλαμβάνει τον μέτριο περιορισμό των θερμίδων, μειώνοντας την πρόσληψη του λίπους (στοχεύοντας την μείωση του σωματικού βάρους σε ποσοστό 5-10% για τον πρώτο χρόνο), καθώς και την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας. Αποτελέσματα μελετών που αφορούν την πρόληψη του μεταβολικού συνδρόμου έχουν δείξει πως μια μικρή μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να καθυστερήσει για αρκετά χρόνια την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Σε ασθενείς που η αλλαγή τρόπου ζωής δεν ήταν αποτελεσματική ή σε ασθενείς που θεωρούνται υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου είναι απαραίτητη η φαρμακευτική αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου. Η θεραπευτική αγωγή που χρησιμοποιείται στις μέρες μας είναι για την κάθε ασθένεια που περιλαμβάνει το σύνδρομο χωριστά (σακχαρώδης διαβήτης, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση) αφού προς το παρόν δεν υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα που θα μπορούν να ρυθμίσουν τους παθογενετικούς μηχανισμούς του συνδρόμου και να μειώσουν τους κινδύνους του, ευελπιστώντας στο μέλλον η έρευνα στην ιατρική να μπορέσει να μας δώσει ένα τέτοιο φάρμακο. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

19

Η υγιεινή διατροφή Του Καρδιολόγου ΚΩΣΤΑ ΠΙΣΣΑΡΙΔΗ Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τ

α γονίδια που πήραμε από τους προγόνους μας, δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τη ζωή που κάνουμε, με λιγότερο και ποιοτικότερο φαγητό, με πολύ περπάτημα και βεβαίως να μην καπνίζουμε (το κάπνισμα δεν είναι μαγκιά). Η υγιεινή διατροφή, η άσκηση, η κοινωνικότητα, η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή του παθητικού καπνίσματος, είναι τα μεγαλύτερα δώρα που μπορεί να προσφέρει ο άνθρωπος στον εαυτό του. Αυτά είναι τα καλύτερα όπλα για την πρόληψη και την καταπολέμηση των καρδιοαγγειακών παθήσεων (έμφραγμα, ισχαιμικό εγκεφαλικό, ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, στένωση έσω καρωτίδων, αποφρακτική αρτηριοπάθεια κάτω άκρων) και γενικότερα για την καλύτερη υγεία του σώματος. Βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η αισιοδοξία, το γέλιο, το τραγούδι, ο χορός και γενικά ότι προσφέρει χαρά στη ψυχή, για ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση της υγείας του ανθρώπου. Στόχος των υγιεινής διατροφής και ζωής είναι έχουμε φυσιολογικό βάρος, χαμηλή χοληστερίνη, χαμηλή πίεση και επίσης να προσφέρουμε στο σώμα μας ότι του χρειάζεται. Όσον αφορά στην υγιεινή διατροφή, πρέπει να αποφεύγουμε τα βλαβερά τρόφιμα και να αυξήσουμε την πρόσληψη των ωφέλιμων τροφών, που βοηθούν το σώμα στην καλή λειτουργία του.

Η ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Αυξάνουμε την κατανάλωση ΦΡΟΥΤΩΝ και ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ. Τρώμε περισσότερα φρούτα και 20

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

λαχανικά με πολλές φυτικές ίνες και χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Τα φρούτα που προτιμούνται είναι κυρίως τα μήλα, τα αχλάδια, τα πορτοκάλια, οι φράουλες, τα βερίκοκα, τα δαμάσκηνα, τα μούρα και όλα τα υπόλοιπα. Συστήνονται όλα τα λαχανικά, αλλά κυρίως τα μη αμυλώδη, όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το λάχανο και άλλα. Υπ’ όψιν ότι τα λαχανικά και φρούτα μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, την επίπτωση Σ. διαβήτη και την πιθανότητα καρκίνου του παχέως εντέρου. Οπωσδήποτε όμως και τα αμυλώδη λαχανικά (π.χ. πατάτες, αρακάς, αραβόσιτος) χρειάζονται στην διατροφή μας λόγω του καλίου και των βιταμινών που περιέχουν, ακόμη και αν δεν συμβάλλουν στο χάσιμο κιλών. Πρέπει να αυξηθεί η πρόσληψη φυτικών ινών κυρίως από: όσπρια, μπιζέλια, αρακά, κρεμμύδια, ξηρούς καρπούς (άψητους και ανάλατους), δαμάσκηνα, πορτοκάλια, μήλα, αχλάδια και άλλα. Επίσης συστήνεται η λήψη ΦΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΟΛΩΝ, 2 γραμμαρίων/ ημέρα. Αυτές υπάρχουν στους ξηρούς καρπούς, στο σουσάμι, στις ελιές, στον ηλιόσπορο στον κολοκυθόσπορο κ.λ.π.. Αυξάνουμε την κατανάλωση προϊόντων από ΣΠΟΡΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΦΛΟΙΩΣΗ του περιβλήματος τους, όπως τα ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ (π.χ. σιτάρι, κριθάρι, βρόμη) και το καστανό ΡΥΖΙ. Αυξάνουμε την κατανάλωση ΟΣΠΡΙΩΝ. Καταναλώνουμε άψητους και ανάλατους ΞΗΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ (σε μικρή ποσότητα γιατί παχαίνουν) Αυξάνουμε την κατανάλωση

ΘΑΛΑΣΣΙΝΩΝ. Πρέπει να τρώμε ψάρια οπωσδήποτε, τουλάχιστον 2 φορές την βδομάδα, αλλά σπανίως τηγανιτά! Προτιμούνται τα ΛΙΠΑΡΑ ΨΑΡΙΑ όπως οι σαρδέλες, ο σολομός, η πέστροφα, το σκουμπρί και άλλα. Τα ψάρια περιέχουν τα Ω-3 λιπαρά οξέα που, μαζί με άλλες ουσίες που υπάρχουν σ’ αυτά, μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο μέσω μείωσης της φλεγμονής, μείωσης των τριγλυκεριδίων, μείωσης των θρομβώσεων, μείωσης της αρτηριακής πίεσης και μείωσης των αρρυθμιών και του ξαφνικού θανάτου. Επίσης πιθανόν να ωφελούν σε καρδιακή ανεπάρκεια. Ο κίνδυνος από τα βαρέα μέταλλα που μπορεί να περιέχουν τα ψάρια είναι πολύ μικρότερος από το όφελος που αυτά προσφέρουν. Πάντως οι έγκυοι, οι μητέρες που θηλάζουν και τα μικρά παιδιά δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 300 γραμμάρια φρέσκου ψαριού, από τα είδη που πιθανόν να περιέχουν υδράργυρο ή τα 150 γραμμάρια κονσέρβας τόνου την εβδομάδα. Γενικά πρέπει να αποφεύγουν τα ψάρια που πιθανόν έχουν υδράργυρο, όπως τα καρχαριοειδή, ο ξιφίας, το σκουμπρί- king mackerel και άλλα.

Το όφελος που προσφέρουν τα συμπληρώματα ιχθυελαίου είναι μικρότερα συγκριτικά με την κατανάλωση ψαριών. Συστήνεται η κατανάλωση ΠΟΥΛΕΡΙΚΩΝ χωρίς το δέρμα. Συστήνεται η κατανάλωση ΓΙΑΟΥΡΤΙΟΥ ΚΑΙ ΓΑΛΑΚΤΟΣ με 0 ή 1% λιπαρά. Συστήνεται η κατανάλωση ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ σε μικρή όμως ποσότητα για να μην αυξηθεί το σωματικό βάρος. Χωρίς να επιβάλλεται με το ζόρι συστήνεται και ΜΙΚΡΗ κατανάλωση ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ, μόνο για ενήλικες (π.χ. μέχρι 3 ποτηράκια κρασί για τον άντρα και μέχρι 2 για την γυναίκα). Αυτά επιτρέπονται μόνο σε τόση ποσότητα ώστε η καθαρή αιθυλική αλκοόλη από το κάθε είδος ποτού, να μην ξεπερνά τα 20 γραμμάρια/ ημέρα για τους άντρες και τα10 γραμμάρια/ημέρα για τις γυναίκες και εφ’ όσον δεν είναι αυξημένα τα Τριγλυκερίδια. Επιτρέπεται ΜΙΚΡΗ μόνο κατανάλωση ΤΥΡΙΩΝ (και ιδίως αυτών με τα λίγα λιπαρά). Επιτρέπεται ΑΡΑΙΗ μόνο κατανάλωση ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΚΡΕΑΤΟΣ. ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ τα TRANS ΛΙΠΑΡΑ (υδρογονωμένα μερικώς ή ολικώς λάδια). Επιτρέπεται ΑΡΑΙΗ μόνο κατανάλωση ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΚΡΕΑΤΟΣ (ΜΟΣΧΑΡΙ, ΧΟΙΡΙΝΟ, ΑΡΝΙ, ΚΑΤΣΙΚΙ). Αν κάποιος επιλέξει να φάει από αυτά, τουλάχιστον ας διαλέξει τα πιο άπαχα μέρη, όπως το νουά στο μοσχάρι, το μπούτι στο κατσίκι και το αρνί (με αφαίρεση του ορατού λίπους), το ψαρονέφρι στο χοιρινό. Συνιστάται η ΑΠΟΦΥΓΗ φαγητών και ποτών με προσθήκη ΖΑΧΑΡΗΣ. Άλλες γλυκαντικές ουσίες όπως η Στέβια, η Σακχαρίνη, η Ασπαρτάμη επιτρέπονται ελεύθερα πλέον. Συνιστάται ΑΡΑΙΗ μόνο κατανάλωση ΤΗΓΑΝΙΤΩΝ φαγητών (πάντως

αν τηγανιστεί κάτι προτιμάται το ελαιόλαδο). Το ΝΑΤΡΙΟ επιτρέπεται μόνο μέχρι 1.5 γραμμάριο την ημέρα. Το αλάτι αποτελείται περίπου κατά 40% (σε βάρος) από Νάτριο – Na (ακόμη και τα διάφορα εξωτικά αλάτια όπως των Ιμαλαϊων και ο ανθός αλατιού), συνεπώς επιτρέπονται μόνο 4 περίπου γραμμάρια αλατιού την μέρα. Πρέπει όμως να διαβάζουμε και τις ετικέτες των έτοιμων τροφίμων για αναγραφή Νατρίου. Σχεδόν το 70% του Νατρίου που καταναλώνουμε βρίσκεται σε έτοιμα τρόφιμα (ψωμί, τυρί, κονσέρβες, κύβοι για νοστιμιά, ελιές και άλλα). Το Νάτριο επίσης υπάρχει σε φαγητά ή ποτά υπό μορφή διττανθρακικού νατρίου (σόδας).

ΤΟ ΣΩΜΑΤΙΚΟ ΒΑΡΟΣ

Το σωματικό μας βάρος δεν πρέπει να ξεπερνά το γινόμενο του Ύψους στο τετράγωνο, σε μέτρα, επί 25. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει ύψος 1.75 μέτρα, πολλαπλασιάζουμε 1.75 επί 1.75, επί 25, για να βρούμε το ανώτερο επιτρεπόμενο βάρος του (77 κιλά) ώστε να μην θεωρείται υπέρβαρος. Κατά μέσο όρο οι θερμίδες που χρειάζονται ημερησίως όσοι Άντρες δεν ασκούνται πολύ, είναι περίπου

Περισσότερα Καρδιολογικά Άρθρα μπορεί να δει κάποιος στην ιστοσελίδα μου:

www.ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣΠΙΣΣΑΡΙΔΗΣΚ.gr

2300 αν είναι 30 ως 50 ετών και 2100 αν είναι πάνω από 50 ετών. Οι αντίστοιχες θερμίδες για τις Γυναίκες είναι περίπου 1800 και 1600. Αν καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που σπαταλούμε με την άσκηση, αυτές μετατρέπονται- αποθηκεύονται σε λίπος στα σπλάχνα και κάτω από το δέρμα, έτσι αυξάνεται το σωματικό μας βάρος. Για να χάσει βάρος ο υπέρβαρος, πρέπει οι ολικές θερμίδες που προσλαμβάνει με τα φαγητά και τα ποτά να είναι ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ από αυτές που σπαταλά με την άσκηση και τις καθημερινές ασχολίες του, ώστε να εξαναγκασθεί το σώμα να πάρει τις θερμίδες που του λείπουν, από το λίπος του.

Η ΑΣΚΗΣΗ

Συνιστάται οπωσδήποτε φυσική δραστηριότητα, με αερόβια κυρίως άσκηση, ιδίως το βάδισμα 180 λεπτά ανά εβδομάδα (ή τουλάχιστον 15 χιλιομέτρων την εβδομάδα), με ταχύτητα περίπου 5 χιλιόμετρα/ώρα, μοιρασμένη σε 3 με 5 μέρες. Κατά την άσκηση, αν δεν υπάρχει ιατρική παρακολούθηση, οι παλμοί δεν πρέπει να ξεπερνούν το 75% από τον αριθμό που θα βρεθεί όταν αφαιρεθεί η ηλικία από τον αριθμό 220. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Δεν καπνίζουμε, τρώμε λιγότερο, ποιοτικότερα, βαδίζουμε περισσότερο και είμαστε πιο αισιόδοξοι. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

21

O ρόλος της μοριακής βιολογίας στην εργαστηριακή διάγνωση Σε συνεργασία με τον Μικροβιολόγο – Βιοπαθολόγο, ΡΆΠΤΗ ΓΕΏΡΓΙΟ MD,PhD raptislab@gmail.com • www.raptislab.gr

Η

μοριακή βιολογία είναι ο κλάδος της βιολογίας που ασχολείται με την ανάλυση του γενετικού υλικού σε μοριακό επίπεδο. Η ραγδαία εξέλιξη της μοριακής βιολογίας τις τελευταίες δεκαετίες και η πληθώρα των εφαρμογών της στην ιατρική έρευνα και διάγνωση έχει οδηγήσει στην επάνδρωση πολλών εργαστηρίων, δημόσιων ή ιδιωτικών με μοριακές τεχνικές. Η βασική διαγνωστική τεχνική ενός εργαστηρίου μοριακής βιολογίας είναι η Αλυσιδωτή Αντίδραση Πολυμεράσης (PCR – Polymerase Chain Reaction), η ανακάλυψη της οποίας, το 1983, έφερε επανάστα-

ση στη μοριακή βιολογία και πλέον υπάρχει σε πολλές τροποποιημένες και εξελιγμένες μορφές. Πρόκειται για μια απλή, γρήγορη τεχνική πολλαπλασιασμού οποιουδήποτε γενετικού υλικού σε μια πληθώρα βιολογικών υλικών με μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα, ώστε να είναι εφικτή η περαιτέρω μελέτη του με διάφορες εφαρμογές.

Μοριακή διάγνωση γενετικών νοσημάτων

Η μοριακή βιολογία μπορεί να δώσει απαντήσεις που αφορούν τα γενετικά αίτια διαφόρων νοσημάτων, αλλά και να αποκαλύψει προδιαθεσι-

κούς παράγοντες αυτών. Με την PCR πολλαπλασιάζονται επιλεκτικά, στο αίμα ενός ατόμου, γονίδια που σχετίζονται με νοσήματα και ανιχνεύονται μεταλλάξεις ή πολυμορφισμοί με σκοπό τον εντοπισμό ατόμων-φορέων ή τη διάγνωση γενετικών ανωμαλιών στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η διάγνωση αιμοσφαιρινοπαθειών, θρομβοφιλίας, προδιάθεσης καρδιαγγειακών παθήσεων και κυστικής ίνωσης. Στην περίπτωση της κυστικής ίνωσης, είναι δυνατή η ανίχνευση των συχνότερων μεταλλάξεων στον ελληνικό πληθυσμό (ποσοστό 75-85%) ή η πλήρης ανάλυση του υπεύθυνου γονιδίου.

Μοριακή διάγνωση και νεοπλασία

Οι μοριακές τεχνικές εφαρμόζονται στην ανίχνευση ιών που σχετίζονται με κακοήθεις όγκους ή τον καθορισμό γονιδίων που σχετίζονται με την ανάπτυξη του καρκίνου, όπως: Ανίχνευση και τυποποίηση του 22

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος ευθύνεται αποκλειστικά για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες και την εμφάνιση κονδυλωμάτων και στα δύο φύλα. Ανίχνευση ανθρώπινου Τ-λεμφοτρόπος ιου (HTLV) ο οποίος εμπλέκεται στην ανάπτυξη λευχαιμίας Τ-λεμφοκυττάρων σε ενήλικες. Ανίχνευση μεταλλάξεων σε ογκοκατασταλτικά γονίδια ή ογκογονίδια, όπως p53, κ-ras, BRCA-1 και BRCA-2 και άλλα.

Μοριακή διάγνωση λοιμωδών νοσημάτων

Η εισαγωγή των μοριακών τεχνικών έφερε ριζική αλλαγή στις συμβατικές εργαστηριακές μεθόδους διάγνωσης των λοιμώξεων και έγινε με κύριο σκοπό να επιλυθούν οι αδυναμίες των κλασικών μεθόδων μικροβιολογίας. Δίνει τη δυνατότητα ταυτοποίησης του αιτιολογικού παράγοντα της λοίμωξης γρήγορα και αξιόπιστα, σε περιπτώσεις που η καλλιέργεια του μικροοργανισμού είναι αδύνατη ή απαιτεί πολύ χρόνο. Οι μοριακές τεχνικές μπορούν να εφαρμοστούν ακόμη και αν ο ασθενής βρίσκεται υπό αντιβιοτική αγωγή. Με τη χρήση διαφόρων μεθόδων μοριακής βιολογίας είναι δυνατή: Η ανίχνευση και ποσοτικοποίηση ιών όπως ο ιός της ηπατίτιδας Β, ο ιός της ηπατίτιδας C, ο ιός του AIDS (HIV), o Epstein-Bar (EBV), ο ιός του απλού έρπητος (HSV) και άλλοι την εφαρμογή μοριακών τεχνικών απευθείας στο κλινικό δείγμα παρέχεται η δυνατότητα άμεσης αιτιολογικής διάγνωσης της λοίμωξης, με μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα ακόμη και στην περίπτωση απαιτητικών μικροβίων. Η διάγνωση της φυματίωσης (Mycobacterium tuberculosis), όπου οι κλασικές μέθοδοι αδυνατούν να ανιχνεύσουν το μικροοργανισμό σε μικρή ποσότητα. Η ταυτόχρονη ανίχνευση βακτηρίων και ιών σε μια αντίδραση (Multiplex PCR) στην περίπτωση αναπνευ-

στικής λοίμωξης, γαστρεντερίτιδας, ενδοκαρδίτιδας ή σηψαιμίας. Γίνεται σαφές ότι η προσφορά της μοριακής βιολογίας είναι σημα-

ντική και πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας του σύγχρονου διαγνωστικού εργαστηρίου. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

23

ΜΗΝΙΓΓΙΩΜΑ – ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΟΓΚΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

Σύγχρονη αντιμετώπιση και θεραπεία Σε συνεργασία με τον MD Νευροχειρουργό ΣΤΕΡΓΙΟ ΜΠΡΙΖΑ Υπεύθυνος Νευροχειρουργικού Τμήματος ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Ο

ι χωροκατακτητικές εξεργασίες (όγκοι) του εγκεφάλου, με ολοένα και αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης τους στον ανθρώπινο πληθυσμό, αποτελούν μια νοσολογική οντότητα με πολύπλευρη αντιμετώπιση. Διακρίνονται σε 7 κατηγορίες αναλόγως του κυτταρικού πληθυσμού προέλευσης και σε καλοήθεις ή κακοήθεις (Grade I έως Grade IV) αναλόγως της βιολογικής συμπεριφοράς τους. Η πλειονότητα των καλοήθων όγκων του εγκεφάλου αποτελεί το μηνιγγίωμα και ταυτόχρονα μία πλήρως ιάσιμη πάθηση.

Μηνιγγίωμα

Τα μηνιγγιώματα αποτελούν το κύριο αντιπρόσωπο των καλοήθων όγκων του εγκεφάλου σε ποσοστό ~20% και η εμφάνιση τους είναι κυρίως παροοβελιαία αλλά και σε οποιοδήποτε σημείο του εγκεφάλου. Προέρχονται από κύτταρα της αραχνοειδής μήνιγγας του εγκεφλάλου και ως πιθανές αιτίες εμφάνισης τους αναφέρονται οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, οι ορμονικές διαταραχές κ.α. χωρίς να υπάρχει σαφής αιτιολογική συσχέτιση. Συνήθως λαμβάνουν μεγάλο μέγεθος, λόγω ότι αναπτύσονται αργά, μέχρι να εμφανίσουν συμπτώματα και να γίνει η διάγνωση. Η αναπτυξή τους γίνεται συνήθως προς το εγκεφαλικό παρέγχυμα, χωρίς όμως να το διηθούν αλλά μόνο το παρεκτοπίζουν. Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι οι επιληπτικές κρίσεις, η επίμονη κεφαλαλγία, και αναλόγως του σημείου εμφάνισης του μηνιγγιώματος, συμπτώματα από 24

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

την πίεση του εγκεφαλικού παρεγχύματος με τελικό αποτέλεσμα την αδυναμία στο άνω ή κάτω άκρο, την διαταραχή της ομιλίας, την διαταραχή της συμπεριφοράς ή της μνήμης.

Διάγνωση

Η διάγνωση της πάθησης γίνεται από την κλινική (νευρολογική) εξέταση και επιβαιβεώνεται με τον απεικονιστικό έλεγχο. Η διενέργεια αξονικής τομογραφίας με σκιαστικό θέτει την διάγνωση και στην συνέχεια με την μαγνητική τομογραφία διαπιστώνονται οι λεπτομέρειες που χρειάζονται για την χειρουργική αφαίρεση του μηνιγγιώματος. Ταξινομούνται σε τρεις βαθμούς αναλόγως την βιολογική τους συμπεριφοράς (ποσοστό επανεμφάνισης) σε τυπικό Grade I ή καλόηθες με ποσοστό επανεμφάνισης 9%, το άτυπο ή Grade II με ποσοστό επανεμφάνισης 29% και το αναπλαστικό Grade III με 50%. Το ποσοστό επανεμφάνισης εξαρτά-

ται από τον βαθμό grade I,II ή ΙΙΙ του μηνιγγιώματος και φυσικά αλλάζει αναλόγως του ποσοστού (πλήρης ή μερική) αφαίρεσης του μηνιγγιώματος (Simpson grading system I έως V). Όταν γίνει ολική αφαίρεση του μηνιγγιώματος κατά Simpson I τότε θεωρείται πλήρως ιάσιμη πάθηση. Η θεραπεία του μηνιγγιώματος ήταν και παραμένει κατεξοχήν χειρουργική που αποσκοπεί στην πλήρη αφαίρεση του (Simpson grade I) και ουσιαστικά στην πλήρη ίαση. Η ακτινοθεραπεία

Ευμεγέθης μηνιγγίωμα εγκεφάλου

Προεγχειρητική μαγνητική τομογραφία

εφαρμόζεται μόνο σε περιπτώσεις μη ολικής αφαίρεσης του μηνιγγιώματος και σε περιπτώσεις μηνιγγιώματος Grade III που αποσκοπεί στην επιβράδυνση της υποτροπής. Επίσης η ακτινοθεραπεία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου η εντόπιση του μηνιγγιώματος είναι σε εν τω βάθει δομές με αποτέλεσμα η χειρουργική αφαίρεση να μην είναι εφικτή (σπάνιες περιπτώσεις). Σε περίπτωση υποτροπής της εξεργασίας η αντιμετώπιση εξακολουθεί να είναι χειρουργική. Η χειρουργική αντιμετώπιση έχει διπλό σκοπό: α) την πλήρη αφαίρεση του μηνιγγιώματος και β) την προστασία του εγκεφαλικού παρεγχύματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εφικτή η πλήρη αφαίρεση του μηνιγγιώματος που σημαίνει και πλήρη ίαση. Στην κλινική μας (Νευροχειρουργικό τμήμα «ΙΑΣΩ Θεσσαλίας») είναι πλέον εφικτή η πλήρης αφαίρεση των όγκων χωρίς κανένα νευρολογικό έλλειμμα για τον ασθενή προσφέροντας μεγαλύτερη επιβίωση και καλύτερη ποιότητα ζωής. Με την χρησιμοποίηση της νευροπλοήγησης, της χαρτογράφησης του εγκεφάλου, τα σωματοαισθητικά και κινητικά προκλητά δυναμικά, το νευροχειρουργικό μικροσκόπιο, και την εμπειρία της νευροχειρουργικής ομάδας συνήθως ο ασθενής δεν χρειάζεται παραμονή σε μονάδα εντατικής νοσηλείας αφού επιστρέφει στον θάλαμό του την ίδια ημέρα της χειρουργικής επέμβασης. Η κινητοποίηση του ασθενούς γίνεται εντός 48ώρου και επιστρέφει στην οικία του περιπατητικός μετά από ολιγοήμερη νοσηλεία (συνήθως 4 ή 5 ημέρες). Η ηλικία δεν θεωρείται αντένδειξη καθώς η αφαίρεση του μηνιγγιώματος είναι πλέον μικρής επιβάρυνσης για τον ασθενή. Δεν χρειάζεται μετεγχειρητικά νοσηλεία σε κέντρο αποκατάστασης ούτε συμπληρωματικές θεραπείες. Η χειρουργική θεραπεία των όγκων του εγκεφάλου (καλόηθων) έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας, και έχει γίνει ασφαλής και ταυτόχρονα προσφέρει την πλήρη αφαίρεση (ίαση) της εξεργασίας.

Μετεγχειρητική μαγνητική τομογραφία

Πλήρης αφαίρεση του μηνιγγιώματος

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

25

ΚΑΚΩΣΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ:

Πού οφείλεται και πώς αντιμετωπίζεται Σε συνεργασία με τον Ορθοπεδικό ΓΙΩΡΓΟ ΒΑΒΕΤΣΗ vavetsis@gmail.com

Τί είναι και πως λειτουργούν οι μηνίσκοι; Σε κάθε γόνατο υπάρχουν δύο μηνίσκοι: ο έσω και ο έξω. Oι μηνίσκοι μοιάζουν με δύο μισοφέγγαρα αποτελούμενα από ινώδη ιστό (μηνισκοειδής = ημισεληνοειδής) τα οποία παρεμβάλλονται ανάμεσα στις επιφάνειες των δύο αρθρούμενων οστών, του μηρού και της κνήμης. Σε κάθετη διατομή έχουν τριγωνικό σχήμα. Μόνο 20-30% της περιφέρειας του έσω μηνίσκου και το 15-20% του έξω μηνίσκου αιματώνονται, αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην θεραπεία. Η πιο σημαντική λειτουργία των μηνίσκων είναι η απορρόφηση των κραδασμών τους οποίους δέχεται η άρθρωση τόσο με το γόνατο σε έκταση οσο και σε κάμψη. Σε περίπτωση ολικής αφαίρεσης του μηνίσκου τα δύο οστά βρίσκονται σε απ’ ευθείας επαφή το ένα με το άλλο, πράγμα που σύντομα οδηγεί σε εκφυλισμό της άρθρωσης.

26

ΜΑΡΤΙΟΣ 2017 # 09

Οξείες ρήξεις και χρόνιες – εκφυλιστικές ρήξεις Οι βλάβες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: τις οξείες ρήξεις και τις χρόνιες – εκφυλιστικές ρήξεις. Οι Οξείες ρήξεις συμβαίνουν από διαφόρου φύσεως ατυχήματα (αθλητικά, επαγγελματικά και τροχαία).Ένα ατύχημα μπορεί να ενοχοποιηθεί ως αιτία της κάκωσης του μηνίσκου, μόνο όταν η εξωτερική βία που προκάλεσε το ατύχημα ήταν ξαφνική, τα κλινικά

συμπτώματα από την αρχή ήταν τυπικά και ο ασθενής μετά από το ατύχημα ήταν αδύνατον να εργασθεί. Η συχνότητα των οξείων ρήξεων είναι 61/100.000 κατοίκους. Οι χρόνιες ρήξεις των μηνίσκων είναι συχνές σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Το 60% του πληθυσμού με εκφυλιστικές ρήξεις είναι πάνω από 65 χρονών. Οι εκφυλιστικού τύπου ρήξεις μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματικές ή να παρουσιάζουν ήπια ενοχλήματα. Επίσης βλάβες μπορεί να προέλθουν από μη φυσιολογικές υψηλές καταπονήσεις, λόγω της φύσης του επαγγέλματος (κυρίως εργασία σε θέση οκλαδόν ή γονυπετής) και

πρέπει να διαχωρίζονται από αυτές του γήρατος. Εκφυλιστική βλάβη του μηνίσκου αναγνωρίζεται στη Γερμανία ως συνέπεια υπερβολικής καταπόνησης, όταν η διάρκεια της καταπόνησης υπερβαίνει τουλάχιστο τα τρία έτη.

Κλινική εικόναΑπεικονιστικός έλεγχος

Ο ασθενής εμφανίζει ύδραρθρο (υγρό στην άρθρωση) ,άλγος στο μεσάθριο διάστημα, άλγος κατά το βαθύ κάθισμα και στο ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας, εμπλοκή (αδυναμία να είτε κάμψης είτε έκτασης του γόνατος) και αίσθημα αστάθειας του γόνατος. Η μαγνητική τομογραφία (MRI) είναι η εξέταση εκλογής για την απεικόνιση των συνδεσμικών κακώσεων και της παθολογίας των μηνίσκων και γίνετε μετά από την κλινική εξέταση του ασθενή. Με την μαγνητική τομογραφία καθορίζετε το είδος της βλάβης και το αν θα επιλέξουμε συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Ο κάθε μηνίσκος χωρίζεται σε τρεις ζώνες αναφορικά με τον βαθμό αιμάτωσης: • Η red-red zone (RR) βρίσκεται στην περιφέρεια του μηνίσκου στην περιοχή σύνδεσης με τον αρθρικό θύλακο και είναι πλούσια σε αιματική ροή.

• Η red–white zone βρίσκεται στη μέση και είναι πτωχότερη σε αιματική παροχή • Η white zone αντιστοιχεί στο ελεύθερο χείλος του μηνίσκου και είναι ανάγγεια. Η ζώνη στην οποία εντοπίζεται η ρήξη καθορίζει και την πιθανότητα επούλωσης καθώς ο βαθμός της αιμάτωσης είναι καθοριστικός παράγοντας. Ρήξεις στη red-red zone έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κολλήσουν. Θεραπεία για μια ρήξη μηνίσκου ο ορθοπεδικός θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν του τα εξής: • Το επίπεδο δραστηριότητας του ασθενή • Πόσο πρόσφατη είναι η ρήξη • Τα ενοχλήματα • Τη συνυπάρχουσα παθολογία • Την ηλικία • Τη θέση της βλάβης

Συντηρητική αγωγή

Οι μερικού πάχους ρήξεις και οι εκφυλιστικού τύπου ρήξεις θα πρέπει αρχικά να αντιμετωπίζονται συντηρητικά με παρακολούθηση και φυσικοθεραπεία για διάστημα 2-3 μηνών. Αν η θεραπεία δεν αποδώσει τότε γίνετε αρθροσκοπική αποκατάσταση της βλάβης.

Χειρουργική Θεραπεία

Αυτή ενδείκνυται όταν: • Έχουμε συμπτώματα περισσότερο από 2–3 μήνες.

• Σε ρήξη που μπλοκάρει το γόνατο.

• Συνυπάρχει ρήξη Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου ή άλλη δεύτερη συνδεσμική βλάβη. Σε αυτή την περίπτωση το γόνατο είναι ασταθές και η βλάβη του μηνίσκου δεν μπορεί να επουλωθεί.

• Σε αθλητές υψηλού επιπέδου. Η χειρουργική αποκατάσταση γίνεται πάντοτε αρθροσκοπικά. Δεν απαιτείται διανυκτέρευση στο Νοσοκομείο και ο ασθενής μετά από κάποιες ώρες επιστρέφει σπίτι του. Ανάλογα με το είδος της βλάβης μπορεί να γίνει συρραφή ή μερική μηνισκεκτομή. Σε μερικές πιο σπάνιες περιπτώσεις που έχει καταστραφεί ο μηνίσκος, μπορεί να γίνει αντικατάσταση με μόσχευμα. Σε κάθε χειρουργική αποκατάσταση, σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες, γίνετε έκχυση αυξητικών παραγόντων και μετεγχειρητικά ακολουθείται πρόγραμμα αποκατάστασης . Με τις σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές και τα πρωτόκολλα αποκατάστασης η επάνοδος στα σπορ γίνετε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

27

Κατάγματα ισχίου στους ηλικιωμένους Σε συνεργασία με τον Χειρουργό Ορθοπεδικό ΓΕΩΡΓΙΟ Α. ΓΑΤΟ

Τ

ο κάταγμα του ισχίου στους ηλικιωμένους είναι ένας πολύ σοβαρός τραυματισμός με επιπλοκές που μπορεί να αποβούν απειλητικές για την ζωή τους. Οι πτώσεις στο έδαφος αποτελούν την πρωταρχική αιτία για το κάταγμα . Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για κάταγμα στο ισχίου τους λόγω της οστεοπόρωσης. Η υπερβολική λήψη φαρμάκων, η κακή όραση και τα προβλήματα στην ισορροπία τους μπορεί να προκαλέσουν την πτώση τους στο έδαφος με αποτέλεσμα το κάταγμα στο ισχίο. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν : 1. Το φύλο. Οι γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο για κάταγμα στο ισχίο λόγω της οστεοπόρωσης 2. Χρόνιες παθήσεις όπως παθήσεις του θυρεοειδούς, σύνδρομα δυσσαπορόφησης της βιταμίνης D, ανισοσκελίες, αρθρίτιδα, προβλήματα με τα μάτια, νευρολογικά προβλήματα όπως η νόσος Parkinson και η νόσος Alzheimer, καρδιολογικά προβλήματα όπως οι αρρυθμίες, Εικ.3

30

3. Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων όπως η χρόνια λήψη κορτιζόνης που καθιστά τα οστά οστεοπορωτικά, τα διουρητικά που αναγκάζουν τους ηλικιωμένους να σηκώνονται το βράδυ για να πάνε στην τουαλέτα και σε συνδυασμό με ένα υπνωτικό να τους κάνουν πιο επιρρεπείς σε πτώσεις.

4. Οξεία νευρολογικά επεισόδια όπως ένα εγκεφαλικό ή κρίση επιληψίας.

5. Διαιτητικοί λόγοι όπως η ανεπαρκής λήψη ασβεστίου και βιταμίνης D, η λιγοστή πόση νερού.

6. Η έλλειψη άσκησης που καθιστά τα οστά πιο εύθραυστα και τους μύες ποιο χαλαρούς.

7. Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ και τσιγάρου Οι επιπλοκές μετά από ένα κάταγμα ισχίου μπορεί να είναι σοβαρές και απειλητικές για την ίδια την ζωή του ηλικιωμένου. Πολλοί δεν θα επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση όσων αφορά την κίνηση και την αυτοεξυπηρέτηση τους. Βέβαια όσο πιο ανεξάρτητος είναι ένας ηλικιωμένος πριν

την πτώση τόσο καλύτερα αποτελέσματα θα έχει μετά το χειρουργείο. Αν όμως ένα κάταγμα αναγκάσει το ηλικιωμένο σε μακροχρόνια κατάκλιση τότε οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν θρομβώσεις και αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, έλκη από την κατάκλιση, ουρολοιμώξεις, προβλήματα από το αναπνευστικό, επιδείνωση των κινητικών προβλημάτων και αυξημένο κίνδυνο για νέα πτώση και νέο κάταγμα ισχίου. Η αντιμετώπιση των καταγμάτων του ισχίου είναι κατά κανόνα χειρουργική. Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίΕικ.2

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

Εικ.3 Εικ.4

Εικ.6

ες καταγμάτων του ισχίου, τα υποκεφαλικά (εικ.1) και τα διατροχαντήρια κατάγματα του ισχίου (εικ.2) . Μια ακτινογραφία του ισχίου είναι σχεδόν πάντα ικανή για αποκαλύψει το κάταγμα και τον τύπο αυτού. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα χρειαστεί μια αξονική τομογραφία για να εξακριβωθούν οι υποψίες του ορθοπεδικού για την υπάρξη κατάγματος. Οι χειρούργοι ορθοπεδικοί διαθέτουν πλέον μεγάλη εμπειρία και μια πληθώρα συστημάτων και υλικών για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων καταγμάτων. Κάθε άνθρωπος και κάθε τύπος κατάγματος θα πρέπει να εκτιμάται στο σύνολο και να αποφασίζεται η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή και τεχνική. Για τα υποκεφαλικά κατάγματα συνήθως απαιτείται η αντικατάσταση της κεφαλής του ισχίου και η τοποθέτηση μεταλλικής κεφαλής μόνο -ημιολική αρθροπλαστική (εικ.3 ) ή και αντικατάσταση της κεφαλής και κοτύλης – ολική αρθροπλαστική (εικ.4) Για τα διατροχαντήρια κατάγματα επιλέγεται ένα από τα πολλά συστή-

Εικ.5

ματα οστεοσύνθεσης που υπάρχουν στην διάθεση του ορθοπεδικού χειρουργού όπως ο ολισθαίνον ήλος με πλάκα και βίδες (εικ.5) ή ενδομυελική ηλωση με ολισθαίνοντα ήλο (εικ.6) Και στους δύο τύπους καταγμάτων απαιτείται η επιλογή της κατάλληλης αγωγής, η σωστή χειρουργική τεχνική και η αποτελεσματική μέθοδος αποκατάστασης με φυσιοθερα-

πεία και κινητοποίηση. Το κέρδος θα είναι η άμεση κινητοποίηση και φόρτιση του μέλους από την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα. Κάθε παρέκκλιση από τους κανόνες αυτούς θα έχει ως αποτέλεσμα την καταδίκη του ασθενούς και την καθήλωση του στο κρεβάτι. Ένα 20% των ηλικιωμένων που υπέστησαν κάταγμα του ισχίου θα έχουν νέο κάταγμα μέσα σε δύο έτη. Για τον λόγω αυτό είναι αναγκαία η λήψη των κατάλληλων μέτρων για την πρόληψη των πτώσεων και την ενίσχυση της δομής των οστών. Αυτά περιλαμβάνουν την λήψη αντι-οστεοπορωτικής αγωγής, την άσκηση, την απομάκρυνση παγίδων μέσα στο περιβάλλον που κινούνται όπως χαλιά, έπιπλα και σκαλοπατάκια, την βελτίωση των παθολογικών καταστάσεων όπως προβλήματα με τα μάτια και την καρδιά, την τροποποίηση της αγωγής όπως τα υπνωτικά και διουρητικά, την χρήση βοηθημάτων για περπάτημα. Κάθε ηλικιωμένος ασθενής αξίζει την προσοχή που χρειάζεται. Ο ρόλος τους στην δομή μιας υγιούς οικογένειας είναι πολύ σοβαρός και επιβάλλεται ο χειρούργος ορθοπεδικός να δείξει την δέουσα προσοχή και φροντίδα στην ευπαθή αυτή ομάδα του πληθυσμού. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

31

Ανδρική υπογονιμότητα και ο ρόλος του Ουρολόγου Σε συνεργασία με τον Χειρουργό Ουρολόγο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ Ε. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ M.D., FEBU, PhD, Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Θεσσαλίας • kosefst@gmail.com

Ω

ς υπογονιμότητα ορίζεται η ανικανότητα ενός σεξουαλικά ενεργού ζεύγους να επιτύχει εγκυμοσύνη στη διάρκεια ενός έτους ελεύθερων σεξουαλικών επαφών (ορισμός της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας από το 1995). Σήμερα περίπου το 30% των ζευγαριών δεν επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη σε ένα έτος, εκ των οποίων 15% υποβάλλεται σε έλεγχο υπογονιμότητας και λιγότερο από 5% παραμένουν τελικά άτεκνα.

Προγνωστικοί παράγοντες

Οι κύριοι παράγοντες που κυρίως επηρεάζουν την πρόγνωση της υπογονιμότητας είναι: 1. Η διάρκεια 2. Τα αποτελέσματα της εξέτασης του σπέρματος γνωστό ως σπερμοδιάγραμμα 3. Ηλικία και γονιμότητα της γυναίκας (είναι προφανές ότι η πρόγνωση είναι διαφορετική όταν η γυναίκα είναι 40 ετών και διαφορετική αν είναι 25). Η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας πρέπει να εστιασθεί στη παρουσία κύριων διαταραχών. Ταυτόχρονα συνιστάται έλεγχος της συντρόφου, διότι τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας αποδεικνύουν ότι το ένα στα τέσσερα ζευγάρια με πρόβλημα υπογονιμότητας, ανευρίσκονται ανωμαλίες και στους δύο συντρόφους.

Κύριες αιτίες ανδρικής υπογονιμότητας

1. Κρυψορχία (ο άνδρας γεννιέται με έναν ή και τους δύο όρχεις σε υψηλότερη θέση από την κανονική, που μπορεί να είναι βουβωνική ή στο εσωτερικό της κοιλιάς).

2. Ορχίτιδα σε νεαρή κυρίως ηλικία (ιογενής, για παράδειγμα παρωτίτιδα ή «παραμαγούλες» όπως αναφέρεται συχνά) 3. Συστροφή του όρχι (ο όρχις στρέφεται γύρω από τον άξονά του με αποτέλεσμα να 32

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

μην αιματώνεται) 4. Χημειοθεραπεία κάποια στιγμή της ζωής του άνδρα για κακόηθες νόσημα , πχ λευχαιμία ή καρκίνος του όρχι.

5. Ακτινοθεραπεία 6. Γενετικοί παράγοντες (π.χ σ. Klinefelter, αποκοπή τμημάτων χρωμοσώματος Υ) 7. Φάρμακα, άγχος, περιβάλλον, νόσος 8. Κιρσοκήλη 9. Σεξουαλική δυσλειτουργία/ διαταραχές εκσπερμάτισης 10. Ιδιοπαθής (άγνωστης αιτιολογίας)

Ανάλυση σπέρματος

Η εξέταση σπέρματος αποτελεί τη βάση για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων για την κατάλληλη. Εάν οι τιμές είναι εντός των ορίων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, μία ανάλυση είναι επαρκής.

αζωοσπερμία ή ακραία ολιγοασθενοσπερμία με φυσιολογικό όγκο όρχεως και φυσιολογικά επίπεδα FSH. Η βιοψία βοηθάει στο διαχωρισμό μεταξύ ανεπάρκειας όρχεων και απόφραξης του γεννητικού συστήματος. Βιοψία όρχεος μπορεί επίσης να διενεργηθεί σε ασθενείς με κλινική απόδειξη μη αποφρακτικής αζωοσπερμίας που αποφασίζουν να υποβληθούν σε ICSI.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

(συχνότερες συστάσεις)

Συμβουλευτική αγωγή

Ορμονικός έλεγχος

Μερικές φορές συγκεκριμένες συνήθειες τρόπου ζωής μπορεί να είναι υπεύθυνες για τη φτωχή ποιότητα σπέρματος: π.χ κατάχρηση αλκοόλ, χρήση στεροειδών αναβολικών, επίπονα αγωνίσματα. Σημαντικός αριθμός φαρμάκων επίσης μπορεί να επηρεάσει τη σπερματογένεση.

Υπερηχοτομογράφημα οσχέου

Καμιά μελέτη δεν επιβεβαίωσε ότι ορμονικές θεραπείες βελτίωσαν τα ποσοστά εγκυμοσύνης σε άνδρες με ιδιοπαθή ολιγοασθενοσπερμία. Παρόλα αυτά κάποιες ορμονικές κυρίως διαταραχές μπορούν να θεραπευτούν φαρμακευτικά.

Η δυσλειτουργία των ενδοκρινών αδένων είναι πιο συχνή σε υπογόνιμους άνδρες από ότι στο γενικό πληθυσμό και περιλαμβάνει των προσδιορισμό κάποιων ορμονών ( της FSH, LH και τεστοστερόνης).

Το υπερηχοτομογράφημα με έγχρωμο Doppler υπερηχοτομογράφημα οσχέου μπορεί να αποκαλύψει κιρσοκήλη, όγκους όρχεων και αποτιτανώσεις, που ονομάζονται μια δυνητικά προκαρκινική κατάσταση. Διορθικό υπερηχοτομογράφημα ενδείκνυται σε άνδρες με χαμηλό όγκο σπέρματος (<1.5 ml), για τον αποκλεισμό απόφραξης του γεννητικού συστήματος προκαλούμενη από κύστη του προστάτη ή στένωση των εκσπερματικών πόρων.

Βιοψία όρχεως

Ενδείξεις βιοψίας όρχεως αποτελούν η

Ορμονική αγωγή

Χειρουργική θεραπεία Κιρσοκήλη

Η θεραπεία της κιρσοκήλης αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα στην ανδρολογία. Τα αποτελέσματα ενός σημαντικού αριθμού μη τυχαιοποιημένων μελετών υποστηρίζουν ότι η κιρσοκήλη μπορεί να αποτελεί αιτία υπογονιμότητας. Επιτυχής θεραπεία οδηγεί σε σημαντική βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος σε τουλάχιστον 40-50% των χειρουργηθέντων ανδρών.

Χοληστερίνη και καρδιά Σε συνεργασία με την Καρδιολόγο ΘΕΟΔΩΡΑ Α. ΚΑΡΟΤΣΑΚΗ Τι είναι χοληστερίνη και η δράση της Η χοληστερόλη ή χοληστερίνη ανήκει στην τάξη των χημικών ενώσεων, που είναι γνωστές ως λιπίδια ή λίπη. Είναι μια ουσία τόσο απαραίτητη για τον άνθρωπο, που ο οργανισμός μας φροντίζει να παράγει τα 2/3 και μόνο το 1/3 απορροφάται από τις τροφές που καταναλώνουμε. Έτσι λοιπόν η παθολογικά υψηλή στάθμη της χοληστερόλης προέρχεται από μη ελεγχόμενη παραγωγή από τον οργανισμό, που ενισχύεται όμως πολύ από την κακή διατροφή. Η χοληστερίνη είναι αδιάλυτη στο νερό. Για να κυκλοφορήσει και να φτάσει από το συκώτι που κυρίως παράγεται στον τόπο κατανάλωσης (κύτταρο) χρειάζεται ένα διαλυτό όχημα (την αποπρωτεΐνη β) που μαζί της ενωμένη γίνεται η LDL χοληστερίνη. Για να γυρίσει πίσω στο συκώτι για εξουδετέρωση ή απέκκριση με τη χολή, το ανάλογο σχήμα είναι η HDL χοληστερίνη. Αν η στάθμη της LDL είναι υψηλή, ή η στάθμη της HDL είναι χαμηλή, τότε αρχίζει να μαζεύεται στο τοίχωμα των αρτηριών σχηματίζοντας αθηρωματικές πλάκες. Αυτές οι πλάκες μεγεθυνόμενες σταδιακά, στενεύουν τις αρτηρίες και ακόμη χειρότερα αν υποστούν μικροτραυματισμούς δημιουργείται θρόμβος ο οποίος μπορεί να φράξει την αρτηρία. Όταν αυτά συμβούν στις αρτηρίες της καρδιάς και του εγκεφάλου μπορεί να προκαλέσουν στηθαγχικά ενοχλήματα, έμφραγμα το μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

Νεότερα δεδομένα Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι με κατάλληλη αγωγή, η πιθανότητα να προκληθεί καρδιακή προσβολή πέφτει κατά 20% - 30% για κάθε 10% πτώση της χοληστερίνης. Τελευταία δεδομένα όσον αφορά την επίπτωση της αυξημένης χοληστερίνης είναι ότι κάθε δεκαετία με αυξημένους δείκτες χοληστερίνης αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας κατά 4%. Η τελευταία μελέτη που ανακοινώθηκε σε έγκυρο ιατρικό περιοδικό, έδειξε ότι όσοι είχαν υψηλή χοληστερίνη επί 11-20 χρόνια είχαν κατά μέσο όρο 16,5% κίνδυνο καρδιοπάθειας, ενώ όσοι είχαν υψηλή χοληστερίνη επί 1-10 χρόνια είχαν μικρότερο (8,1%)

κίνδυνο. Όσοι δεν είχαν ποτέ υψηλή χοληστερίνη είχαν κίνδυνο 4,4%.

Τιμές - στόχος Στην πλειονότητα των περιπτώσεων το αντικείμενο της θεραπείας είναι η μείωση της «κακής» LDL χοληστερίνης. Η έκταση όμως της μείωσης δεν είναι ίδια για όλους, απλά εξαρτάται από το μέγεθος του καρδιακού κινδύνου. Αυτό προσδιορίζεται από την παρουσία στεφανιαίας νόσου, από την κληρονομικότητα και από την παρουσία άλλων προδιαθεσικών παραγόντων για στεφανιαία νόσο ( υπέρταση, κάπνισμα, σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία). Έτσι σήμερα αν υπάρχει ιστορικό στεφανιαίας νόσου, η επίτευξη τιμής LDL < 70 mg/dl είναι ιδανική για τη μέγιστη δυνατή προστασία. Αν όμως υπάρχουν μόνο προδιαθεσικοί παράγοντες χωρίς νόσο τότε η ανάγκη για θεραπεία είναι χαμηλότερη και η τιμή στόχος για την LDL είναι από 100-160 mg/dl αναλόγως των αριθμών των παραγόντων.

Θεραπεία Τα μέσα που έχουμε για τον έλεγχο της υπερχοληστεριναιμίας είναι φάρμακα και υιοθέτηση μη επιβαρυντικών διατροφικών συνηθειών. Ας ξεκινήσουμε με τις διατροφικές συνήθειες που είναι και λιγότερο δαπανηρές: • Μειωμένη κατανάλωση ζωικού λίπους (κόκκινα κρέατα, τυριά, ιδίως κίτρινα) • Αποφυγή πολυθερμιδικής δίαιτας και κεκορεσμένων λιπαρών (τηγανισμένο λάδι, μαργαρίνες) γιατί αυξάνουν την LDL. • Αποφυγή φυτικών πολυακόρεστων λαδιών γιατί μειώνουν την HDL. Το αγνό μονοακόρεστο ελαιόλαδο δεν την μειώνει.

• Μικρή κατανάλωση κρέατος και συχνή διατροφή με όσπρια, ψάρια, πουλερικά, φρούτα και λαχανικά.

• Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και διακοπή του καπνίσματος και μείωση σωματικού βάρους για αύξηση της HDL. Όσον αφορά τα φαρμακευτικά μέσα διαθέτουμε τις εξής κατηγορίες. Στατίνες: μειώνουν την παραγωγή LDL και είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για τη μείωση της LDL χοληστερόλης. Η δράση της φαίνεται να επιτυγχάνεται όχι μόνο από την υπολιπιδαιμική

ιδιότητα αλλά και από ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση πάνω στην αθηρωματική πλάκα που αποτρέπει τις ρήξεις της που οδηγούν στο έμφραγμα. Παρενέργειες είναι γαστρεντερικές ενοχλήσεις, επιβάρυνση ηπατικής λειτουργίας και μυοπάθειες –μυαλγίες. Όλες αναστρέψιμες με τη διακοπή τους. Εζετιμίμπη: Μειώνει την απορρόφηση χοληστερίνης από το έντερο και δίνεται μαζί με στατίνη όταν δεν μπορούμε να φτάσουμε στο στόχο της LDL. Νικοτινικό οξύ: Είναι αποτελεσματικό φάρμακο, που μειώνει συγχρόνως LDL και τριγλυκερίδια, ενώ αυξάνει την HDL. Δυστυχώς οι ενοχλητικές παρενέργειες (αίσθημα έξαψης και κνησμού) περιορίζουν τη χρήση του. Φιμπράτες: Ανήκουν στην παλαιότερη γενιά και σήμερα εκμεταλλευόμαστε τη δράση τους κυρίως στις σοβαρές υπερτριγλυκεριδαιμίες. Ρητίνες: εμποδίζουν να απορροφηθεί η διαιτητική χοληστερίνη μειώνοντας έτσι την LDL. Είναι φάρμακα λιγότερο αποτελεσματικά και με περισσότερες παρενέργειες.

Συμπερασματικά: Η χοληστερίνη είναι ένας σιωπηρός δολοφόνος, η αντιμετώπιση της υπερχοληστεριναιμίας μειώνει την πιθανότητα καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη πρέπει όμως να συνοδεύεται από τροποποίηση των διατροφικών μας συνηθειών, αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, απώλεια περιττού βάρους και διακοπή καπνίσματος.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

33

Υποσπαδίας Σε συνεργασία με την Eιδικό Χειρουργό Παίδων, MD,PhD Dr ΕΛEΝΗ Ε. ΠΑΠΑΚΡIΒΟΥ papacrivou@yahoo.gr • paidoxeirourgiko.gr

Είναι μία συγγενής ανωμαλία του πέους που συχνά συνδυάζει:

• Μία ανώμαλη απόληξη του στομίου της ουρήθρας στην κάτω επιφάνεια του πέους • Μία κάμψη προς τα κάτω άλλοτε άλλου βαθμού, του πέους όταν είναι σε στύση • Μία περίσσεια δέρματος στην ραχιαία επιφάνεια της πόσθης Η σοβαρότητα της ανωμαλίας ποικίλει:

34

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

• Στη βάση του πέους η ακόμη και στο περίνεο, πλησίον του πρωκτού.

• Ίσο πιο μακριά βρίσκεται το στόμιο από την φυσιολογική του θέση, τόσο πιο σοβαρή είναι η μορφή του υποσπαδία και δυσκολότερη η διόρθωση της.

• Η ουρήθρα μπορεί να έχει το στόμιο της στη βάλανο η στη βάση της βαλάνου • Στη μεσότητα του πέους

2. Συχνότητα Η συχνότητα είναι 1στις 300 γεννήσεις. Εάν υπάρχει ήδη ένα παιδί με υποσπαδία στην οικογένεια η συχνότητα αυξάνεται στο 1 στα 100. Τα αίτια είναι συνήθως

άγνωστα. Σύγχρονες μελέτες ενοχοποιούν γενετικούς ορμονικούς και αγγειακούς παράγοντες, επίσης παράγοντες που σχετίζονται με τον πλακούντα ή το περιβάλλον 3. Αρχές χειρουργικής αντιμετώπισης Η επέμβαση πραγματοποιείται ανάλογα με τη σοβαρότητα μεταξύ 6ου και 18ου μηνός της ζωής. Σκοπός της χειρουργικής επέμβασης είναι : • Ο ευθειασμός του πέους ώστε να μην έχει κάμψη κατά τη στύση.

• Κατασκευή νέο-ουρήθρας μέχρι την κορυφή της βαλάνου του πέους. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθεί είτε ιστός από το πέος, (δέρμα ή βλεννογόνος της πόσθης) ή σε πιο σοβαρές περιπτώσεις βλεννογόνος από τη στοματική κοιλότητα.

• Διόρθωση του δέρματος της πόσθης με κυκλική κατανομή γύρω από τη βάλανο. Το πέος θα έχει συνήθως τη μορφή της περιτομής. Η διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης είναι 1 έως 3 ½ ώρες ανάλογα με τη σοβαρότητα. Οι ήπιες μορφές του προβλήματος μπορούν να αντιμετωπιστούν με διάρκεια νοσηλείας μιας ημέρας. Στις σοβαρότερες μορφές η διάρκεια της νοσηλείας είναι συνήθως 4 έως 10 ημέρες. Στο τέλος της επέμβασης θα υπάρχει ένας καθετήρας, ένας επί-

δεσμος γύρω από το πέος και ένα σύστημα με δύο πάνες για να διατηρείται ο επίδεσμος και ο καθετήρας καθαρός.

χρειάζονται περισσότερες διορθωτικές επεμβάσεις. Αυτές οι συμπληρωματικές επεμβάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 6 μήνες μετά την αρχική επέμβαση. Πιθανές επιπλοκές: • Συρίγγιο: Πρόκειται για μία διαφυγή ούρων σε κάποιο σημείο της νέο-ουρήθρας που μπορεί να επουλωθεί αυτόματα η να χρειαστεί χειρουργική διόρθωση • Στένωση της νέο-ουρήθρας που συνήθως αντιμετωπίζεται με διαστολές αλλά μπορεί να χρειαστεί χειρουργική διόρθωση.

• Αισθητικό αποτέλεσμα μη ικανοποιητικό που βελτιώνεται με την χειρουργική παρεμβολή στη περίσσεια του δέρματος της πόσθης

4. Μετεγχειρητική πορεία – επιπλοκές Η χειρουργική του υποσπαδία είναι πολύ λεπτή και λεπτομερής και χρειάζεται ειδικά εξειδικευμένους χειρουργούς με ανάλογη μακροχρόνια εμπειρία. Η έκβαση της εξαρτάται επίσης από την επουλωτική ικανότητα του ασθενή. Η διόρθωση μπορεί να γίνει σε ένα η, στις σοβαρότερες μορφές (οσχεϊκός υποσπαδίας), σε δύο χρόνους. Στο 60-85% των περιπτώσεων μία επέμβαση είναι αρκετή για να διορθώσει το πρόβλημα. Σε μερικές περιπτώσεις η επούλωση δεν είναι ικανοποιητική και

5. Συμπέρασμα Ο υποσπαδίας είναι μία συγγενής ανωμαλία απόλυτα διορθώσιμη με μία η περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις. Το αισθητικό και κυρίως το λειτουργικό αποτέλεσμα αυτής της διόρθωσης είναι πολύ καλό, κυρίως όσον αφορά στη σεξουαλική δραστηριότητα του ασθενούς. Η ηλικία που πραγματοποιείται η διόρθωση καθώς και το τελικό αποτέλεσμα έχουν πιθανόν κάποια σημασία στις ψυχολογικές επιπτώσεις του προβλήματος και σπάνια μπορεί να χρειαστεί εξειδικευμένη ψυχολογική υποστήριξη του μικρού ασθενούς. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

35

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚH ΚΟΙΛΙΟΚHΛΗ ΚΑΙ ΟΜΦΑΛΟΚHΛΗ

Mύθοι και πραγματικότητες Σε συνεργασία με τον Χειρουργό ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΑΡ. ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ Επιστημονικό Διευθυντή Άνασσα Γενική Κλινική • maravegiaskostas@gmail.com

Η

κήλη είναι στην ουσία η μετατόπιση ενός σπλάγχνου σε σημείο διαφορετικό από τη φυσιολογική ανατομική του θέση. Σε ό,τι αφορά τις κήλες του κοιλιακού τοιχώματος (βουβωνοκήλες, μηροκήλες, ομφαλοκήλες κ.λπ.), αυτές προκύπτουν λόγω δημιουργίας χασμάτων στα αντίστοιχα σημεία του κοιλιακού τοιχώματος. Το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των χασμάτων είναι ότι δημιουργούνται σε σημεία αδύναμα εκ φύσεως. Τα αίτια δημιουργίας της ομφαλοκήλης - κοιλιοκήλης μπορεί να είναι

36

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

η γενετική προδιάθεση, η παχυσαρκία, η άρση βάρους και άλλες καταστάσεις που προκαλούν αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης ενώ το σημείο του ομφαλού είναι από τη φύση του αδύναμο λόγω του ότι κατά την εμβρυϊκή ζωή διέρχεται από εκεί ο ομφάλιος λώρος. Τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης – κοιλιοκήλης ξεκινάνε με διόγκωση στην περιοχή του ομφαλού και τοπικά ενοχλήματα (πόνος, αίσθημα βάρους) ενώ σε περίπτωση που η κήλη επιπλακεί με περίσφιξη, αυτή μπορεί να οδηγήσει σε εντερική νέκρωση και περιτονίτιδα.

Οι κήλες αυτού του τύπου μπορούν πλέον να διορθωθούν και λαπαροσκοπικά με δεδομένο το γεγονός ότι η λαπαροσκοπική επέμβαση υπερτερεί έναντι της ανοικτής διότι: • Η ανάρρωση είναι ταχύτερη καθώς και η επάνοδος στις καθημερινές φυσιολογικές δραστηριότητες (άρση βάρους, οδήγηση κ.λπ.)

• Το αισθητικό αποτέλεσμα συνήθως είναι καλύτερο. Εκτός όμως των δύο παραπάνω σαφών πλεονεκτημάτων που ενίοτε έχουν σχετική αξία η λαπαροσκοπική προσπέλαση πρέπει να προτείνεται από το χειρουργό σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ασθενών με συνοδά νοσήματα, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος εμφάνισης βραχυπρόσθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπλοκών. Αυτοί οι ασθενείς είναι: • Διαβητικοί και ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία, διότι πολύ συχνά παρουσιάζουν λοίμωξη του χειρουργικού τραύματος που αν προσβάλει και το πλέγμα, ο ασθενής οδηγείται σε δεύτερη χειρουργική επέμβαση που συνεπάγεται αφαίρεση του πλέγματος και ξαναδημιουργί-

ας της κήλης.

• Ασθενείς που παρουσιάζουν εξελκώσεις στο δέρμα που βρίσκεται πάνω από το σάκο της κήλης για τους ίδιους λόγους.

• Όταν συντρέχουν λόγοι διερεύνησης όλης της κοιλιακής χώρας, αυτό είναι πολύ πιο εύκολο με την επιλογή της λαπαροσκόπησης. Αντίθετα, υπάρχουν περιπτώσεις που η λαπαροσκόπηση δεν πρέπει να προτείνεται στον ασθενή διότι όχι μόνο δεν του προσδίδει κάποιο όφελος αλλά μπορεί να αποβεί και επιζήμια, όπως π.χ. στην περίπτωση

μεγάλων χασμάτων όπου η πιθανότητα να υποστεί το έντερο τρώση κατά τους λαπαροσκοπικούς χειρισμούς αυξάνεται επικίνδυνα, ενώ δεν είναι καν δυνατή η καλύτερη διόρθωση για τον ασθενή. Οι ενδείξεις αποκλεισμού από τη λαπαροσκόπηση είναι: • Προηγούμενες «καταστροφικές» επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα • Μεγάλη απώλεια ιστών του κοιλιακού τοιχώματος • Αναγκαιότητα αφαίρεσης προηγούμενου πλέγματος • Παρουσία λοίμωξης μέσα στην

κοιλιά • Παρουσία δερματικών μοσχευμάτων στο κοιλιακό τοίχωμα Για το λόγο αυτό η απόφαση του χειρουργού πρέπει να λαμβάνεται εξατομικευμένα πάνω στις ανάγκες και στα προβλήματα του κάθε ασθενή, μακριά από θέσφατα και προκαταλήψεις, μετά από ενδελεχή συζήτηση και λήψη του ιστορικού του κάθε ασθενή. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα υποτροπής και λοιπών επιπλοκών στα επίπεδα που αναφέρονται στην υπάρχουσα βιβλιογραφία. ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

37

Ηπείρου 78 & Ασκληπιού, 41222 Λάρισα

Τηλ. 2410 621 823 - 4 • Fax 2410 669 141 • E-mail info@ygeia-larisa. gr

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ & ΥΓΕΙΑ Η εγκυμοσύνη είναι μία ιδιαίτερη περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας και η Κλινική μας την προσεγγίζει με απόλυτο κατανόηση στα προβλήματα που ανακύπτουν. Σκοπός της Κλινικής ΥΓΕΙΑ είναι η απόλυτη ποιότητα στη παροχή υπηρεσιών υγείας. Το όραμα της Κλινικής είναι ανθρωποκεντρικό και στηρίζεται στους παρακάτω πυλώνες: Τοποθετεί την έγκυο γυναίκα και την γενικότερη ευεξία της πάνω από όλα. Προσφέρει το διαφορετικό στη ζωή των εγκύων γυναικών με το να τους εξασφαλίζει εξαιρετική μαιευτική φροντίδα και συναφείς υπηρεσίες.

Έχει δημιουργήσει ένα κλινικό περιβάλλον που είναι κατάλληλο να προσαρμόσει και να αφομοιώσει τις σύγχρονες επιστημονικές τάσεις και τις σύγχρονες τάσεις στη διοίκηση υπηρεσιών υγείας. Δρομολογεί συνεργασίες για παροχή εξειδικευμένων ποιοτικών υπηρεσιών υγείας στις γυναίκες της περιοχής μας. Οι αξίες που δρούν καταλυτικά στην αφοσίωσή μας στο όραμά μας για απόλυτη ποιότητα, είναι: προσφορά στον άνθρωπο, σεβασμός, εμπιστοσύνη, ομαδική δουλειά και ευελιξία, καθώς και ακεραιότητα σε κάθε βήμα της σχέσης μας με τη γυναίκα της περιοχής μας. Στα πλαίσια αυτής της λογικής η Κλινική μας προσφέρει δωρεάν σε όλες τις έγκυες γυναίκες της περιοχής μας (ανεξάρτητα με το ποιό μαιευτήριο ή νοσοκομείο έχουν επιλέξει για τον τοκετό τους) συμβουλευτικές υπηρεσίες που προσεγγίζουν ολιστικά τις ανησυχίες και τα ερωτήματά τους. Ομάδα ειδικών αποτελούμενη από Ψυχολόγο, Διατροφολόγο, Μαία και Αναισθησιολόγο θα αναλύουν θέματα που απασχολούν τις έγκυες γυναίκες και θα απαντούν σε ερωτήματά τους. Οι ενημερωτικές αυτές συνεδρίες θα πραγματοποιούνται σε χώρο της Κλινικής σε τακτά χρονικά διαστήματα και πληροφορίες θα παρέχονται από τη γραμματεία της Κλινικής. Η ομάδα εργάζεται με κέφι για την ανάπτυξη των παρουσιάσεων και σας περιμένουμε σύντομα σε μία από τις συνεδρίες μας.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ Η σωστή διατροφή πριν και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει σαφή επίδραση στην ομαλή πορεία της κύησης και στην ανάπτυξη του μωρού σας. Στην περίοδο της εγκυμοσύνης το έμβρυο χρησιμοποιεί (μέσω του πλακούντα) θρεπτικά συστατικά από την μητέρα για την ανάπτυξή του. Οι γυναίκες που ακολουθούν υγιεινή διατροφή κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν ένα παιδί που έχει αναπτυχθεί σωστά, και μπορούν εύκολα να ελέγξουν το σωματικό τους βάρος μετά τον τοκετό τους.

38

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

Τι προσφέρει το κέντρο μαστού ΥΓΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ • Ειδικό Ιατρείο Μαστού • Υπερηχογράφημα μαστών • Στερεοτακτική βιοψία μαστού δια βελόνης • Παρακέντηση FNA(Fine needle aspiration) υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση • Χειρουργική βιοψία • Εξατομικευμένο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου • Προεγχειρητική σήμανση μη ψηλαφητών βλαβών με τοποθέτηση μεταλλικού δείκτη • Πλαστική και επανορθωτική χειρουργική μαστού • Συνεργασία με τα πλέον σύγχρονα εργαστήρια-ψηφιακούς μαστογράφους ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ • Εκτύπωση Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο • Συνεχόμενη κάλυψη από ιατρικό προσωπικό με χειρουργό μαστολόγο, γυναικολόγους, ακτινοδιαγνώστες, κυτταρολόγους και παθολογοανατόμους • Προγραμματισμός και ωράριο λειτουργίας που διασφαλίζουν την άμεση και χωρίς χρονοτριβή εξυπηρέτηση των

ασθενών • Μοντέλο ανθρωποκεντρικής προσέγγισης με ολοκληρωμένη και υπεύθυνη αντιμετώπιση, διάγνωση και θεραπεία • Άμεση παράδοση αποτελεσμάτων και ηλεκτρονική αρχειοθέτηση εικόνων και ιατρικού φακέλου στο νοσοκομειακό πληροφοριακό σύστημα • Μετεγχειρητική παρακολούθηση σε συνεργασία με ογκολόγους, ψυχολόγους και φυσικοθεραπευτές ΣΤΟΧΟΣ • Να προσφέρουμε τις πιο σύγχρονες και πλήρεις ιατρικές υπηρεσίες στην προστασία και θεραπεία του συμβόλου της θηλυκότητας, του μαστού.

• Σε ένα περιβάλλον σύγχρονο, φιλόξενο και ασφαλές φιλοδοξούμε να αντιμετωπίσουμε κάθε γνωστό κλινικό πρόβλημα και να εντάξουμε κάθε γυναίκα σε πρόγραμμα συστηματικού προληπτικού ελέγχου κατά του καρκίνου του μαστού. Στο Κέντρο Μαστού του ΥΓΕΙΑ, στόχος μας είναι η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου του μαστού, σε ένα περιβάλλον όπου συνυπάρχουν και συνεργάζονται αρμονικά όλες οι απαραίτητες ιατρικές ειδικότητες, με τη γυναίκα στο απόλυτο επίκεντρο.

ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ Ένα σοβαρό ερώτημα των εγκύων είναι “Τι αναισθησία θα επιλέξω” και το “Πόσο θα πονέσω κατά τη διάρκεια του τοκετού ή της καισαρικής τομής”. Παρ’ όλο που είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαντηθεί αυτό το ερώτημα εκ των προτέρων σε κάθε γυναίκα ξεχωριστά, θα προσπαθήσουμε στη συνάντηση που θα έχουμε να λύσουμε με σαφήνεια το θέμα του πόνου στην διάρκεια του τοκετού. Κάθε άτομο αντιλαμβάνεται τον πόνο διαφορετικά και κάθε γυναίκα αποκομίζει διαφορετικές εμπειρίες από τον τοκετό της, Η ψυχολογική κατάσταση της εγκύ-

ου είναι μια κύρια παράμετρος που ρυθμίζει το πώς βιώνεται ο πόνος του τοκετού και κατά συνέπεια είναι ευθύνη του Μαιευτήρα και του Αναισθησιολόγου μετά από μια ολιστική προσέγγιση της κατάστασης της επιτόκου να παρέχουν την κατάλληλη κάθε φορά αναλγησία ή και αναισθησία. Φιλοδοξία μας είναι να βιώσει κάθε γυναίκα έναν πραγματικά ανώδυνο τοκετό. Στις συνεδρίες θα συζητηθούν οι τεχνικές της αναλγησίας που μπορεί να χρησιμοποιηθούν τόσο σε φυσιολογικό τοκετό όσο και σε τοκετό με καισαρική τομή.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

39

14 λόγοι για να φορέστε ακουστικά βαρηκοΐας Σε συνεργασία με τον Ακοολόγο ΔΗΜΗΤΡΗ ΝΤΑΛΙΟ Απόφοιτο Καναδά, George Brown College, H.I.D. , H.I.S.

E

χετε απώλεια ακοής αλλά δεν θέλετε να φορέσετε ακουστικά βαρηκοΐας; Τα σημερινά ακουστικά βαρηκοΐας έχουν πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από ότι απλά να φαίνονται πολύ πιο κομψά από τα προηγούμενα. Μπορείτε να ακούσετε ξανά Τα ακουστικά βαρηκοΐας είναι η πιο κοινή θεραπεία για την απώλεια ακοής. Ο/Η σύζυγός σας θα ανακουφιστεί Θα είναι ευγνώμονες διότι δεν θα χρειάζεται να είναι πλέον ο διερμηνέας σας. Τα εγγόνια σας θα σταματήσουν να σας κοιτάζουν παράξενα Εντάξει, δεν υπάρχουν εγγυήσεις γι 'αυτό. Αλλά τουλάχιστον θα σταματήσουν να αναρωτιούνται γιατί λέτε "τι;" όλη την ώρα, που

40

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

ποτέ δεν απαντάτε στις ερωτήσεις τους, ή απαντάτε εκτός θέματος. Μπορείτε να απολαύσετε ξανά τη μουσική Τα ακουστικά βαρηκοΐας της Audibel με τεχνολογία Muse είναι τα πρώτα ακουστικά βαρηκοΐας ειδικά σχεδιασμένα για να ενισχύουν την απόλαυση της μουσικής. Μπορείτε να παρακολουθήσετε τηλεόραση χωρίς πολύ ένταση Τα ασύρματα ακουστικά βαρηκοΐας μπορούν να μεταδώσουν ήχο απευθείας από την τηλεόρασή σας στα ακουστικά σας. Μπορείτε να ελέγχετε την ένταση. Κανένας άλλος δεν θα ακούσει αν δεν το θέλετε. Θα είστε ένα θετικό πρότυπο για τους φίλους και την οικογένεια Εσείς ενεργά κάνατε κάτι για την απώλεια της ακοής σας. Ποιος δεν θαυμάζει ένα άτομο που αναλαμβάνει υποχρεώσεις; Θα ενισχύσετε την αυτοπεποίθησή σας Όταν ακούτε καθαρά, θα έχετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στα εστιατόρια, στη δουλειά και σε κοινωνικά και δημόσια σκηνικά. Θα μπορούσατε να επηρεάσετε θετικά την δουλειά σας Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν την απώλεια ακοής τους απο-

δίδουν περισσότερο στη δουλειά από όσους δεν το κάνουν. Θα κουράζεστε λιγότερο Όσο πιο δύσκολο είναι να ακούσετε, τόσο περισσότερη ενέργεια χρησιμοποιεί ο εγκέφαλός σας για να ακούσει, τόσο πιο γρήγορα εξαντλείστε διανοητικά. Τα ακουστικά βαρηκοΐας συμβάλλουν στην άρνηση αυτού. Θα απολαύσετε ξανά να πηγαίνετε σε θορυβώδη μέρη όπως εστιατόρια Τα δυνατά περιβάλλοντα είναι τα πιο δύσκολα για τους πάσχοντες από απώλεια ακοής. Τα σημερινά καλύτερα ακουστικά βαρηκοΐας βοηθούν, χάρη στην τεχνολογία που ανιχνεύει και απομονώνει την ομιλία και μειώνει το θόρυβο του περιβάλλοντος. Ο εγκέφαλός σας θα σας ευχαριστήσει Ο εγκέφαλός σας είναι σαν ένας μυς και το να επεξεργάζεται τους ήχους είναι μια από τις αγαπημένες του ασκήσεις. Η ηχητική στέρηση μπορεί να επιταχύνει την ατροφία. Θα ελαχιστοποιήσετε δυνητικά ενοχλητικές στιγμές Η άσκοπη ακρόαση πληροφοριών ή η απρόσκοπτη απάντηση σε ερωτήσεις (ή καθόλου) θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιττά και λυπηρά λάθη. Θα μπορούσατε να βελτιώσετε την ασφάλειά σας και εκείνους που προσέχετε Υπάρχει λιγότερη πιθανότητα να χάσετε προειδοποιητικούς ήχους, σημαντικές οδηγίες ή να ζητήσετε βοήθεια. Είπαμε ήδη ότι ο/η σύζυγός σας θα ανακουφιστεί; Όχι μόνο εκείνοι, αλλά και οι φίλοι και η οικογένεια. Δεν θα χρειαστεί να επαναλάβουν τα πράγματα ή να φωνάξουν ή να ανεχθούν την τηλεόραση τόσο δυνατά. Ή να ανησυχούν τόσο πολύ για σας. Αν είστε ένα από τα εκατομμύρια των ενηλίκων που δεν έχουν ζητήσει βοήθεια για την απώλεια της ακοής σας, χάνετε πολλά. Επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα για να ανακαλύψετε ακόμα πιο σπουδαίους λόγους να φοράτε ακουστικά βαρηκοΐας.

ΛΆΡΙΣΑ

Μεγάλου Αλεξάνδρου 31• Τηλ 2410 256353

ΑΜΠΕΛΌΚΗΠΟΙ

Λεωφόρος Κηφησίας 10 • Τηλ 210 721 3052 ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

41

42

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

«Κοινωνία και διατροφικές συνήθειες: πώς ο περίγυρός μας επηρεάζει τη διατροφή μας» Σε συνεργασία με τον Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγο ΝΙΚOΛΑΟ ΚΑΡΑΓΙAΝΝΗ BSc, SRD, MPhil nikokaragiannis@yahoo.co.uk

Τ

ο φαγητό αποτελεί πρωταρχική ανάγκη για τον άνθρωπο, μα και μεγάλη απόλαυση στη καθημερινότητα μας. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το τι θα φάμε αλλά και το πόσο θα φάμε. Είναι γνωστό για παράδειγμα, εδώ και πολλά χρόνια,, ότι όσο μεγαλύτερη ποικιλία φαγητών υπάρχει στο τραπέζι, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η κατανάλωση φαγητού που θα επιτευχθεί. Επίσης, είναι γνωστό ότι σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού όταν βρίσκονται με παρέα, παρά όταν τρώνε μόνοι τους. Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι και η ποιότητα του φαγητού μπορεί να επηρεάσει την συνολική κατανάλωση φαγητού και πιο συγκεκριμένα όσο πιο υψηλή είναι η ποσότητα λίπους και θερμίδων ενός γεύματος, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η κατανάλωση: ένα φαινόμενο γνωστό ως παθητική υπερκατανάλωση. Μια πρόσφατη μελέτη όμως έδειξε ότι και τα άτομα με τα οποία συντρώγουμε μπορούν να επηρεάσουν το τι θα επιλέξουμε να φάμε. Πιο συγκεκριμένα, μια έρευνα που έγινε στο McMaster University στο Οντάριο του Καναδά και εκδόθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Appetite έδειξε ότι οι γυναίκες επιλέγουν να καταναλώσουν φαγητό χαμηλότερο σε θερμίδες όταν συντρώγουν με άνδρες, σε σχέση με τη θερμιδική αξία αυτών που επιλέγουν να φάνε όταν συντρώγουν με άλλες γυναίκες. Οι επιστήμονες λοιπόν, που ολοκλήρωσαν τη συγκεκριμένη έρευνα, είδαν ότι οι διατροφικές επιλογές είναι συνυφασμένες τόσο με τα άτομα της παρέας αλλά και με το γένος αυτών. Η έρευνα επικεντρώθηκε στο φυσικό περιβάλλον τριών μεγάλων καντινών του πανεπιστημίου, στις οποίες κανείς θα

μπορούσε να συναντήσει μεγάλη ποικιλία τόσο φαγητού, όσο και ατόμων με τα οποία κανείς θα μπορούσε να συνφάγει. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι γυναίκες επέλεγαν γεύματα τα οποία είχαν πολύ χαμηλότερη θερμιδική αξία όταν συνέτρωγαν με άνδρες, σε σχέση με τη θερμιδική αξία των γευμάτων τους όταν έτρωγαν με κάποια άλλη γυναίκα. Στη δεύτερη περίπτωση η θερμιδική αξία των γευμάτων ήταν πολύ υψηλότερη. Επίσης, όταν έτρωγαν σε παρέες όπου υπήρχαν άνδρες η θερμιδική αξία των γευμάτων ήταν χαμηλότερη και όσο περισσότεροι άνδρες ήταν στην παρέα, τόσο χαμηλότερη ήταν και η κατανάλωση θερμίδων. Όταν η παρέα αποτελείτο μόνο από γυναίκες, τότε η κατανάλωση θερμίδων ήταν πολύ υψηλότερη. Επιπρόσθετα, στις καντίνες του πανεπιστημίου, όπου έγινε η έρευνα, οι φοιτητές επέλεγαν το φαγητό τους προτού καθίσουν και χωρίς να ξέρουν ποιοι θα είναι αυτοί με τους οποίους θα συνφάγουνε. Οι ερευνητές παρόλα αυτά, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως οι κοινωνικές παρέες των ανθρώπων αυτής της έρευνας ήταν αναμενόμενες, κρίνοντας από το προφίλ των μελών που πήραν μέρος στην έρευνα. Πιο αναλυτικά, οι ερευνητές υποστηρίζουν πως, ως ένα βαθμό, τα αποτελέσματα που αφορούν στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων αυτής της έρευνας ήταν αναμενόμενα, διότι ακολουθούν τις γενικότερες τάσεις περί διατροφής και εξωτερικής εμφάνισης που επικρατούν στο δυτικό πολιτισμό. Εφόσον λοιπόν η βιομηχανία του θεάματος, της ομορφιάς, αλλά και η βιομηχανία προϊόντων αδυνατίσματος επιλέγει και προβάλει μοντέλα, τα οποία είναι υπερβολικά αδύνατα σε σχέση με τα μοντέλα κανονικού βάρους ή και τα υπέρβαρα μοντέ-

λα η εξωτερική μας εμφάνιση, σε περιπτώσεις κοινωνικής συναναστροφής με άλλους, θα έχει πάντα ως μέτρο σύγκρισής αυτά τα πρότυπα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι διατροφικές μας επιλογές να είναι βασισμένες όχι τόσο στο τι μας αρέσει να τρώμε, αλλά στο πως οι άλλοι τις αντιλαμβάνονται. Αν και η πίεση για συμμόρφωση με τα πρότυπα ομορφιάς, υγείας και σωστής διατροφικής συμπεριφοράς είναι η ίδια και για τα δύο φύλλα, παρόλα αυτά οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες ως προς αυτές. Συνεπώς, μικρότερες θερμιδικά και πιο υγιεινές διατροφικά επιλογές μπορεί να φαίνονται ως γυναικεία υπόθεση και οι γυναίκες που τρώνε λιγότερο μπορεί να πιστεύουν ότι είναι πιο αρεστές από τους άνδρες. Εδώ, συνεπώς, έχουμε να κάνουμε με μια διαστρεβλωμένη άποψη -που έχει διαμορφώσει στο γυναικείο πληθυσμό ο κόσμος της διαφήμισης και του θεάματος- ότι η χαμηλότερη κατανάλωση φαγητού είναι ένας από τους τρόπους έλξης για το αντίθετο φύλο. Σε ότι αφορά τους άνδρες, που έλαβαν μέρος στην έρευνα, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι διατροφικές τους επιλογές ήταν εντελώς ανεπηρέαστες από τον αριθμό ή το φύλο αυτών με τους οποίους συντρώγανε.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

43

44

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

Η ιστολογική εξέταση καθορίζει τη διάγνωση των παθήσεων και των νεοπλασμάτων του δέρματος Σε συνεργασία με τον Παθολογοανατόμο ΣΚΟΡΔΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ skor.vas63@yahoo.gr

Τ

ο δέρμα με την επιδερμίδα του, το χόριο, τον υποδόριο λιπώδη ιστό και τα εξαρτήματα (τριχοφόροι θύλακες, σμηγματογόνοι και εκκρινείς αδένες) αποτελεί ένα όργανο που προσβάλεται από μεγάλο αριθμό νόσων. Αυτές αφορούν ειτε αυτοάνοσα νοσήματα είτε φλεγμονώδεις παθήσεις με ενδεικτική αναφορά στις: ερυθυματώδης λύκος, σκληρόδερμα, ψωρίαση, σαρκοείδωση, πέμφυγες, λειχήνας, ιογενείς ή μικροβιακές λοιμώξεις. Στο δέρμα αναπτύσσονται ακόμη νεοπλάσματα συχνά καλοήθη όπως: θήλωμα, σμηγματορροϊκη κεράτωση, ινοεπιθηλιακός πολύπους, σπίλος, λίπωμα, κερατοακάνθωμα,αλλα και κακοήθη. Τα τελευταία θα μπορούσαμε να τα διαχωρίσουμε σε τρείς μεγάλες κατηγορίες ως προς τον βαθμό επικινδυνότητος: Πρώτον στα καρκινώματα βασικοκυτταρικού τύπου (αλλά και στα νεοπλάσματα των εξαρτημάτων όπως τριχοεπιθηλιώμα, ιδραδένωμα) που εμφανίζουν μια ήπια βιολογική συμπεριφορά με πιθανότητα τοπικής υποτροπής μόνο, ενώ η μετάσταση είναι εξαιρετικά απίθανη ( συνήθως σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς). Δεύτερον στα καρκινώματα ακανθοκυτταρικού τύπου που εμφανίζουν μια μέτριας επιθετικότητος βιολογική συμπεριφορά. Εδώ η πιθανότητα τοπικής υποτροπής είναι μεγαλύτερη,

υπάρχει δε έστω και μικρή η πιθανότητα μετάστασης κυρίως στους επιχώριους λεμφαδένες. Τρίτον στο μελάνωμα. Αυτό εμφανίζει συχνά μια επιθετική βιολογική συμπεριφορά δίνοντας μεταστάσεις τόσο στους επιχώριους λεμφαδένες όσο και σε όργανα. Ειδικά ως προς το μελάνωμα πρέπει να αναφερθεί ότι οι μισές περίπου περιπτώσεις εμφανίζονται σαν νέα περιστατικά (de novo) οι άλλες δε σαν εξαλλαγή σε έδαφος προυπάρχοντος σπίλο . Εδώ στοιχεία που πρέπει να παρατηρούμε είναι η αλλαγή χρώματος ή αύξηση του μεγέθους, τα ασύμμετρα ή ανώμαλα όρια και η αυτόματη αιμορραγία. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις τόσο η διάγνωση όσο και η πλήρης

θεραπευτική αντιμετώπιση καθορίζονται με την ιστολογική εξέταση που γίνεται στις βλάβες αφού αφαιρεθούν χειρουργικά. Η ιστολογική εξέταση που διενεργεί ο παθολογοανατόμος είναι η εξέταση που μπορεί να βάλει με ακρίβεια την πλήρη διαγνωση της βλάβης αλλά και να ελέγξει τα όρια εκτομής, στοιχεία απαραίτητα για την ολοκλήρωση της θεραπευτικής παρέμβασης.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

45

3ης Σεπτεμβρίου 59, 104 33, Αθήνα,

46

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

23

Iris Eye Center

Τ

Ερυθρού Σταυρού 9, (έναντι Κτελ Λάρρισας) Τηλ.: 2410-538800, Φαξ: 2410- 538900 pipis@otenet.gr, www.iris-eyecenter.gr

οοφθαλμολογικό κέντρο Iris αποτελεί το πρώτο και μέχρι σήμερα μοναδικό σύγχρονο διαθλαστικό κέντρο στην κεντρική Ελλάδα στο οποίο από το 1999 έως και σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί και πραγματοποιούνται συνεχώς χιλιάδες διαθλαστικές επεμβάσεις στον χώρο του. Παράλληλα η συνεχής ανανέωση του εξοπλισμού μας, ο εξοπλισμός του Iris με Laser τελευταίας γενιάς καθώς και η πολυετής πείρα και εξειδίκευση των οφθαλμοχειρουργών του εξασφαλίζουν την επιτυχία του αποτελέσματος.

Στο οφθαλμολογικό κέντρο Iris:

• Η επέμβαση του καταρράκτη πραγματοποιείται με την πλέον σύγχρονη μέθοδο φακοθρυψίας. Τις επεμβάσεις πραγματοποιούν οι υψηλά εξειδικευμένοι οφθαλμοχειρουργοί του Iris με συνολική εμπειρία άνω των 50.000 επεμβάσεων καταρράκτη σε άριστα οργανωμένο εξοπλισμένο χειρουργείο (χειρ. μηχανήματα Alcon Infiniti ®, Constellation ®, μικροσκόπιο Leica, βιομετρία Haag streit Lenstar ®, πιστοποίηση χώρου ISO 9001, 2008) σε συνεργασία με την κλινική «ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΑΣΛΗΠΙΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ».

• Διαθέτουμε εξειδικευμένο τμήμα αντιμετώπισης των παθήσεων του αμφιβληστροειδούς και της ωχράς κηλίδας με πλήρη και υπερσύγχρονο διαγνωστικό, θεραπευτικό και χειρουργικό εξοπλισμό (Διάγνωση με υψηλής ανάλυσης οπτική

τομογραφία συνοχής HD-SD-OCT,ψηφιακή φλουοροαγγειογραφία, εργαστήριο α και β υπερηχογραφίας, περιμετρία. Θεραπεία με Laser, εγχύσεις ενδουαλοειδικών παραγόντων, εμφυτεύματα κλπ). Το τμήμα λειτουργεί υπό την διεύθυνση εξειδικευμένων στον τομέα αυτό οφθαλμιάτρων με πολυετή πείρα και μετεκπαίδευση σε αντίστοιχα τμήματα μεγάλων πανεπιστημιακών κλινικών της Ευρώπης . Το οφθαλμολογικό κέντρο Iris αποτελεί επίσης ένα από τα λίγα κέντρα στην Ελλάδα όπου πραγματοποιούνται χειρουργικές επεμβάσεις υαλώδους /αμφιβληστροειδούς με τον τελειότερο για αυτόν τον σκοπό εξοπλισμό (Alcon constellation ®,Oculus BIOM ®) από υψηλά εξειδικευμένο οφθαλμοχειρουργό και προσωπικό, στους χώρους μας.

• Διαθέτουμε ειδικό τμήμα παιδοοφθαλμολογίας / ορθοπτικής το οποίο είναι οργανωμένο σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και διαθέτει τον πλέον σύγχρονο και κατάλληλο για αυτό τον σκοπό εξοπλισμό ώστε να μπορεί να προσφέρει πρόληψη, διάγνωση αλλά και θεραπεία του μεγαλύτερου φάσματος των παιδοοφθαλμολογικών παθήσεων.

• Διαθέτουμε πλήρη και τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό για την έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση των γλαυκωματικών ασθενών (οπτικά πε-

δία με blue and yellow perimetry, OCT οπτικού νεύρου, RNFL και δυνατότητα μέτρησης στιβάδας γαγγλιακών κυττάρων για έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση, non-contact παχυμετρία κερατοειδούς, μελέτη αιματικής ροής και ηλεκτροφυσιολογική μελέτη οπτικού νεύρου).

• Η αντιμετώπιση των γλαυκωματικών ασθενών γίνεται μόνο από έμπειρους οφθαλμιάτρους με κατάλληλη εκπαίδευση σε αντίστοιχα τμήματα πανεπιστημιακών κλινικών του εξωτερικού. Μαλιστα , είναι δυνατόν να γίνει θεραπεία του Γλαυκώματος και με χρήση Laser ενώ είναι εφικτή στο χώρο μας και η χειρουργική αντιμετώπιση του εφόσον αυτή καταστεί αναγκαία.

• Διαθέτουμε πλήρη εξοπλισμό και τεχνογνωσία για την διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων του οπτικού νεύρου και της οπτικής οδού. Δυνατότητα μέτρησης γαγγλιακών κυττάρων, ηλεκτροφυσιολογική εξέταση για παθήσεις της οπτικής οδού.

• Σε συνεργασία με το τμήμα πλαστικής χειρουργικής της κλινικής Ασκληπιείο Λάρισας πραγματοποιούνται πλαστικές και επανορθωτικές επεμβάσεις βλεφάρων (βλεφαροπλαστική άνω και κάτω βλεφάρου, διόρθωση εντρόπιου,

εκτρόπιου, βλεφαρόπτωσης, Botox).

ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

47

48

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

AΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

Ολιστική φροντίδα για άτοµα µε νόσο Alzheimer, σύνδροµα άνοιας και συναφείς ψυχικές διαταραχές. Επιστηµονικά υπεύθυνοσ: Κωνσταντίνοσ Γάτοσ

Τηλ.: 24210-78540, 78580, 78589, 78583 ∆ιεύθυνση: Γιάννη Φάτση 1, Αλυκές, Βόλος, Τ.Κ. 38500

Άνοια, να θυµηθώ να µη ξεχάσω!

•Πως ορίζεται η άνοια; Μαθαίνω τι είναι η άνοια! Υπάρχουν πολλά είδη! Οι άνοιες (νόσος Alzheimer, αγγειακή άνοια, άνοια ως επακόλουθο τραυµατισµού κτλ), αποτελούν µία σειρά από κλινικά σύνδροµα που χαρακτηρίζονται από πολλαπλές διαταραχές σε επίπεδο γνωσιακών λειτουργιών. Πάνω από 70 αίτια µπορούν να προκαλέσουν άνοια, ακόµη και σε ασθενείς ηλικίας µικρότερης τω 60 ετών. Η άνοια είναι συνήθως µία εκφυλιστική, προοδευτικά εξελισσόµενη και µη αναστρέψιµη βλάβη του ανθρώπινου εγκεφάλου.

•Ποια είναι τα συνηθέστερα συµπτώµατα; Αναγνωρίζω τα αρχικά συµπτώµατα! Τα συνηθέστερα συµπτώµατα της άνοιας είναι: η µείωση της γενικής νοητικής επάρκειας των ασθενών, η διαταραχή της ικανότητας µάθησης και µνήµης, η δυσχέρεια λόγου µε εµφανή δυσκολία εύρεσης των κατάλληλων λέξεων, πρόβληµα στην αίσθηση του προσανατολισµού, της αντίληψης, της συγκέντρωσης και της κρίσης, οι αλλαγές στη διάθεση, η απάθεια, η δυσκολία στην εκτέλεση καθηµερινών εργασιών, η σύγχυση, το να επαναλαµβάνεται ένα άτοµο, η διαταραχή της συµπεριφορικής προσαρµογής του στο περιβάλλον και στις αλλαγές αυτού, η µείωση της ικανότητας επίλυσης προβληµάτων και η αδυναµία εκπλήρωσης του κοινωνικού ρόλου του ατόµου.

•Γιατί είναι χρήσιµη η έγκαιρη διάγνωση; Φροντίζω να επισκεφθώ εξειδικευµένο ιατρό! Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει σηµασία γιατί η νόσος επηρεάζει όχι µόνο τον ασθενή, αλλά και το οικογενειακό του περιβάλλον. Συχνά δηµιουργεί στους φροντιστές συναισθήµατα θυµού, ντροπής, ενοχών και πένθους, φέρνοντάς τους στα ψυχικά και σωµατικά όριά τους. Θέτονται µια σειρά από ηθικά ζητήµατα, συµπεριλαµβανοµένου εκείνου της διατήρησης της αξιοπρέπειας του ασθενούς. Η πρώιµη διάγνωση δίνει τα χρονικά περιθώρια ενηµέρωσης, αποδοχής της κατάστασης, διατήρησης της ποιότητας ζωής και προγραµµατισµού για το µέλλον όλων αυτών των ατόµων. Η έγκαιρη διάγνωση σε πρώιµο στάδιο, αυξάνει τις πιθανότητες παράτασης της παραµονής του ασθενούς σε ικανοποιητικό νοητικό επίπεδο!

•Θεραπεύεται η άνοια; Αποδέχοµαι ότι δεν υπάρχει πραγµατική θεραπεία! ∆υστυχώς δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για τις περισσότερες από τις µορφές της άνοιας. Εξαίρεση αποτελεί η αγγειακή άνοια όπου µε την ρύθµιση των παραγόντων κινδύνου (υψηλής χοληστερόλης, υπέρτασης, διαβήτη κτλ) επιβραδύνεται ή σταµατά η εξέλιξη της. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, εφαρµόζονται προγράµµατα νοητικής ενδυνάµωσης, τα οποία στοχεύουν στην αξιοποίηση των γνωστικών λειτουργιών και του νοητικού αποθέµατος του ατόµου.

•Γιατί στη κλινική «Άγιος Γεώργιος; Επιλέγω τη καλύτερη διεπιστηµονική οµάδα! Η κλινική «Άγιος Γεώργιος», είναι µία εξειδικευµένη Νευρολογική νοσηλευτική µονάδα, επανδρωµένη µε κατάλληλα εκπαιδευµένο προσωπικό µε µακροχρόνια εµπειρία στα σύνδροµα της άνοιας. Συµµετέχει σε διεθνείς µελέτες και έχει εξελίξει το δικό της πρωτοποριακό και διεθνώς αναγνωρισµένο τεστ «Κλινική ∆οκιµασία Γάτος» (GCT-test), σύµφωνα µε το οποίο εξατοµικεύετε η φροντίδα των ασθενών. ∆ιαθέτει 2 πτέρυγες υπό την εποπτεία ειδικών ψυχιάτρων και νευρολόγων, καθώς και µονάδα αυξηµένης φροντίδας. Στη κλινική εδρεύουν ακτινολογικό, µικροβιολογικό και εξοπλισµένο νευροφυσιολογικό εργαστήριο για την διενέργεια ηλεκτροµυογραφηµάτων, τµήµα φυσικοθεραπείας, κινησιοθεραπείας και αποκατάστασης, τµήµα αντιµετώπισης ασθενών τελικού σταδίου, καθώς και παθολογικός τοµέας (συνεργασία µε ειδικό χειρουργό για την αντιµετώπιση επιπεπλεγµένων ελκών πιέσεως-κατακλίσεων). Λειτουργεί εξωτερικό νευρολογικό ιατρείο για έλεγχο, έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία νευρολογικών και ανοϊκών ασθενών, αλλά και µέριµνας για τους συγγενείς, συνοδούς και φροντιστές. Επιπλέον υπάρχει πρόνοια για φροντίδα στο σπίτι και κατ’ οίκον νοσηλεία. Η κλινική είναι πλήρως στελεχωµένη επί 24ώρου βάσεως!

* Η κλινική είναι συµβεβληµένη µε τον Εθνικό Ασφαλιστικό Φορέα ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10 49 Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Καλπάζει το γλαύκωμα! Πάνω από 11 εκατομμύρια θα έχει τυφλώσει έως το 2020

κώματος είναι τεράστιο και ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε παγκόσμια κλίμακα. Αθροιστικά το μέσο άμεσο και έμμεσο (επιβάρυνση οικογένειας, συστήματος υγείας, απώλεια εργατοωρών κ.λ.π.) ετήσιο κόστος για κάθε γλαυκωματικό ασθενή μπορεί να κυμαίνεται από 10.000 - 20.000 Ευρώ σύμφωνα με δημοσιευμένες μελέτες. Πηγή:www.iatrikostypos.com

Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε η πρώτη στην Ελλάδα αμιγώς ενδοσκοπική επέμβαση σε αυτί

Περισσότεροι από 11,2 εκατομμύρια άνθρωποι θα έχουν τυφλωθεί μέχρι το 2020 από γλαύκωμα! Την δυσοίωνη αυτή εκτίμηση κάνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Γλαυκώματος, σύμφωνα με στοιχεία του οποίου το γλαύκωμα «καλπάζει» τυφλώνοντας κάθε χρόνο πάνω από 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2013, 64,3 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν γλαύκωμα και ο αριθμός αυτός αναμένεται να εκτοξευτεί το 2020 στα 76 εκατομμύρια! Παρά την εξέλιξη της οφθαλμολογίας, το γλαύκωμα είναι η δεύτερη πιο κοινή αιτία τύφλωσης παγκοσμίως καθώς στα αρχικά στάδια δεν προκαλεί συμπτώματα και όταν διαγνωστεί η βλάβη είναι μη αναστρέψιμη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Γλαυκώματος, με την ευκαιρία της φετινής Παγκόσμιας Εβδομάδας Γλαυκώματος (12 με 18 Μαρτίου), αναφέρει ότι σύμφωνα με μελέτες για την επιδείνωση της κατάστασης ευθύνονται οι δημοσιονομικοί περιορισμοί στον τομέα της υγείας και η έλλειψη η κακή ενημέρωση κυρίως στους αγροτικούς πληθυσμούς. Η έλλειψη ενημέρωση στους αγροτικούς πληθυσμούς είναι υπεύθυνη για το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών φτάνουν στον γιατρό όταν η βλάβη είναι μη αναστρέψιμη. Από μελέτες που έχουν γίνει, το περπάτημα και η αερόβιος άσκηση δρουν ευεργετικά στην μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης, ενώ αντίθετα η συστηματική άρση βαρών μπορεί να οδηγήσει σε αύξησή της. Είναι σημαντικό για όλους η προληπτική οφθαλμολογική εξέταση και κρίνεται επιβεβλημένη σε όσους έχουν κληρονομικό ιστορικό γλαυκώματος. Το οικονομικό κόστος από τις επιπτώσεις του γλαυ50

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

Η πρωτοποριακή επέμβαση, που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο , παρουσιάστηκε στο παγκόσμιο συνέδριο Ενδοσκοπικής Ωτοχειρουργικής «2ndWORLDCONGRESS onENDOSCOPICEARSURGERY», το οποίο πραγματοποιήθηκε στη Μπολόνια της Ιταλίας μεταξύ 27 και 29 Απριλίου 2017. Η επέμβαση έγινε σε 69χρονη, λόγω χρόνιας υποτροπιάζουσας ωτίτιδας με διαλείπουσα ωτόρροια από 10ετίας και βαρηκοΐα αγωγής στα 50-60 DB, που τα τελευταία χρόνια επιβαρυνόταν πολύ γρήγορα . «Η επέμβαση αφορούσε τυμπανοτομή από χρόνια ωτίτιδα με ωτόρροια. Ολοκληρώθηκε με ελάχιστο πωματισμό και χωρίς ράμματα» ανέφερε ο Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος κ Μηνάς Ν. Αρτόπουλος, που πραγματοποίησε την επέμβαση. «Η ενδοσκοπική χειρουργική στο αυτί, σύμφωνα με τον κ. Αρτόπουλο, έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του χειρουργείου με μικροσκόπιο τόσο για τον ασθενή όσο και για τον χειρουργό και είναι διαδεδομένη στο εξωτερικό». Συγκεκριμένα πραγματοποιείται εδώ και πολλά χρόνια και είναι δημοφιλής σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Μεγάλη Βρετανία και η Ιταλία, που διαθέτουν εξειδικευμένες κλινικές για την εκπαίδευση των ωτοχειρουργών. Σύμφωνα με τον κ. Αρτόπουλο έχουν δημιουργηθεί πλέον και στην Ελλάδα οι προϋποθέσεις να πραγματοποιούνται ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές όπως είναι η ενδοσκοπική ωτοχειρουργική αξιοποιώντας την εμπειρία από τις αντίστοιχες επεμβάσεις της μύτης και των παραρρινίων που εδώ και δύο δεκαετίες είναι οι πλέον δημοφιλείς. Η επέμβαση καλύπτεται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία και τις ιδιωτικές ασφάλειες καθώς εξασφαλίζεται εξοικονόμηση χρημάτων λόγω της μη διανυκτέρευσης. Η ΠΡΩΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η επέμβαση στην 69χρονη γυναίκα έγινε με γενική αναισθησία και διακαναλικά (δια του έξω ακουστικού πόρου), χωρίς τομές και ράμματα που συναντάμε στην κλασική ωπισθοωτιαία τομή ή την ενδοωτιαία τομή, διήρκησε περίπου 60 λεπτά.

ΚΑΙ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

Λίγες ώρες μετά την επέμβαση η ασθενής πήρε εξιτήριο και επέστρεψε στο σπίτι της. Σε αντίθεση με την κλασική μέθοδο που απαιτεί συνήθως διανυκτέρευση στο νοσοκομείο. Την επόμενη μέρα η ασθενής επέστρεψε στις συνήθεις δραστηριότητες με ελάχιστους περιορισμούς! Πηγή:www.iatrikostypos.com

ματα εφαρμόζοντας κανόνες που έχει αποκομίσει από την εμπειρία του παρελθόντος. Αν και αυτός ο νοητικός αυτοματισμός έχει μεγάλη χρησιμότητα από άποψη ταχύτητας, συχνά λειτουργεί ως εμπόδιο, όταν τα νέα προβλήματα είναι διαφορετικής φύσης από οτιδήποτε άλλο έχει συναντήσει ο νους έως τότε.

Ο αυτισμός δεν αυξάνει Ηλεκτρικό «καπέλο» διεγείρει τον κίνδυνο για βίαιες τον εγκέφαλο και βελτιώνει συμπεριφορές τη δημιουργικότητα Η διάγνωση αυτισμού από μόνη της δεν αυξάνει τον

Επιστήμονες στη Βρετανία -μεταξύ των οποίων μία Ελληνίδα- βρήκαν τρόπο να βελτιώνουν τη δημιουργικότητα ενός ανθρώπου, μέσω ηλεκτρικής διέγερσης του εγκεφάλου με τη βοήθεια μιας ειδικής κάσκας με ηλεκτρόδια, την οποία φοράει κανείς στο κεφάλι του. Η τεχνική της στοχευμένης ηλεκτρικής διακρανιακής διέγερσης καταστέλλει προσωρινά την εγκεφαλική δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου, στον αριστερό ραχιαίο πλάγιο προμετωπιαίο φλοιό, που εμπλέκεται στη λογική σκέψη και στον προγραμματισμό. Με αυτό τον τρόπο, ο εγκέφαλος «απελευθερώνεται» για να σκεφτεί πιο δημιουργικά. Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Queen Mary και Goldsmiths του Λονδίνου, με επικεφαλής τη δρα Καρολάιν Ντι Μπερνάρντι Λουφτ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Scientific Reports”, δοκίμασαν τη νέα μέθοδο σε 60 εθελοντές 18 έως 34 ετών (οι 47 γυναίκες), που κλήθηκαν να λύσουν διάφορα μαθηματικά και άλλα προβλήματα με και χωρίς την κάσκα. Διαπιστώθηκε ότι χάρη στη νέα μη επεμβατική τεχνική, η οποία διαπερνά τον εγκέφαλο με πολύ ασθενή ηλεκτρικά ρεύματα, που δεν είναι επικίνδυνα ούτε ενοχλητικά, οι συμμετέχοντες είχαν αυξημένες πιθανότητες να βρουν λύσεις για τα πιο δύσκολα προβλήματα, σκεπτόμενοι με πρωτότυπο τρόπο, πέρα από τις συμβάσεις, τις συνήθειες και την πεπατημένη. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος λύνει συνήθως τα προβλή-

κίνδυνο βίαιων πράξεων, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη βρετανο-σουηδική επιστημονική έρευνα, τη μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα. Αν όμως στο ίδιο πρόσωπο, σύμφωνα με τη μελέτη, συνυπάρχει και Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), τότε αυξάνει ο κίνδυνος για βίαιες συμπεριφορές. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδικής και Εφηβικής Ψυχιατρικής (JAACAP), ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 296.000 άτομα, από τα οποία τα 5.739 είχαν διαγνωσθεί με αυτισμό. Η μελέτη κατέγραψε τυχόν καταδίκες για αδικήματα που περιλάμβαναν βία, τις οποίες είχαν οι παραπάνω άνθρωποι σε ηλικία 15 έως 27 ετών. Διαπιστώθηκε ότι εκ πρώτης όψεως η διάγνωση αυτισμού φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο βίαιου αδικήματος. Όμως ο αυξημένος κίνδυνος μειώνεται σημαντικά, όταν ληφθεί υπόψη η συνύπαρξη ΔΕΠΥ ή άλλης διαταραχής της συμπεριφοράς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τον κίνδυνο βίας δεν αυξάνει ο ίδιος ο αυτισμός, αλλά η συνύπαρξη άλλων ψυχιατρικών διαταραχών, καθώς επίσης κατάχρησης αλκοόλ και άλλων ουσιών. Πηγή: medlabgr.blogspot.com

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

51

ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

Η

λειτουργία της Ελληνικής Τράπεζας Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος (Ελ.Τ.Οπ.Α) ξεκίνησε την άνοιξη του 2003, στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) με σκοπό τη συλλογή, επεξεργασία και κρυοκατάψυξη μονάδων ομφαλοπλακουντιακού αίματος για αλλογενή χρήση. Η Ελ.Τ.Οπ.Α ακολουθεί αυστηρά πρότυπα οργάνωσης, ανάπτυξης όπως αυτά περιγράφονται από τον διεθνή οργανισμό ελέγχου Τραπεζών FACT-NETCORD. Η Ελ.Τ.Οπ.Α έχει άδεια λειτουργίας από το Υπουργείο Υγείας και είναι διαπιστευμένη από τον οργανισμό FACT-NETCORD για μη-συγγενική αλλογενή μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Η Ελ.Τ.Οπ.Α μέχρι σήμερα έχει χορηγήσει 15 μονάδες προς μεταμόσχευση για αιματολογικά νοσήματα στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο, και έχει καταχωρίσει 2400 μονάδες Οπ.Α στην Παγκόσμια Δεξαμενή Δοτών Μυε-

λού των Οστών (BMDW) έτοιμες προς μεταμόσχευση. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ελ.Τ.Οπ.Α διαθέτει διαπιστευμένο εργαστήριο Ιστοσυμβατότητας από το Διεθνή Οργανισμό European Federation of Immunogenetics, EFI. Παράλληλα, από το 2014 το εργαστήριο της Ιστοσυμβατότητας έχει εξοπλιστεί με Next Generation Sequencing για την τυποποίηση των μονάδων. Τα τελευταία χρόνια η Ελ.Τ.Οπ.Α αναπτύσσει ερευνητικό έργο στο τομέα των κυτταρικών θεραπειών και συγκεκριμένα στον τομέα της Αναγεννητικής Ιατρικής και της Ιστομηχανικής. Ιστοσελίδα: www.hcbb.gr Για πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με το τηλεφωνικό μας κέντρο: Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 9:00 - 15:00 στους παρακάτω αριθμούς Τηλ: 210 6597697, 210 6597258

ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

54

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

ΙΟΥΝΙΟΣ 2017 # 10

55

ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016