ΤΕΥΧΟΣ 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019
Σελ. 6-8
Αρώνια: Η καλλιέργεια που εγγυάται διεθνής επιτυχία
Σελ. 20-21
Σελ. 16-17
Η FMC πρωτοπορεί και στα προϊόντα εξειδικευµένης θρέψης Σελ. 28-29
ΥΠΑΑΤ: Αυξηµένη επιτήρηση για την αποτροπή εµφάνισης Πανώλης
Βήµα-βήµα η διαδικασία της ενσίρωσης για ένα ποιοτικό προϊόν ON - LINE
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
edi to rial
Ο
επαγγελματικός κατάλογος που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί τον δωδέκατο στην σειρά του και θέλουμε να πιστεύουμε ότι έχει γίνει απαραίτητος σε όλους τους επαγγελματίες του κλάδου. Με το πρώτο τεύχος της νέας χρονιάς υποδεχόμαστε ένα σημαντικό γεγονός που λαμβάνει χώρα στην περιοχή μας που αφορά όλους τους επαγγελματίες του χώρου. Η αγροτική έκθεση “Agrothessaly” λαμβάνει χώρα για δεύτερη φορά στη Λάρισα από 28 Φεβρουαρίου έως 3 Μαρτίου και είναι ιδιαίτερη τιμή μας που είμαστε χορηγοί επικοινωνίας στο σημαντικό αυτό γεγονός. Μην ξεχάσετε να διαβάσετε όλα τα τελευταία αγροτικά και κτηνοτροφικά νέα που σας αφορούν. Οι καιροί που διανύουμε αποτελούν ιδανική ευκαιρία για ανάπτυξη νέων σχέσεων και νέων δεδομένων και μας τιμά η εμπιστοσύνη που μας δείχνετε με την συμμετοχή σας στον κατάλογο μας και θα φανούμε αντάξιοι. Η καλύτερη επιβεβαίωση σας είναι η διαφήμιση της επιχείρησης σας, έτσι σας γνωρίζει ο κόσμος και με αυτό τον τρόπο παρουσιάζεται μια δυναμική παρουσία στον κλάδο της γεωργίας και κτηνοτροφίας. Φιλοδοξούμε ο κατάλογος μας να γίνει απαραίτητο εργαλείο για τις επιχειρήσεις του χώρου και με την βοήθεια σας να γίνεται ολοένα και καλύτερος… γιατί το αξίζετε και γιατί θέλουμε να συνεργαζόμαστε. Σας ευχαριστώ Διευθύντρια Marketing Γιαννοπούλου Ιφιγένεια ΕΚ∆ΟΤΗΣ Βαγγέλης Κωνσταντάκος email: vagelis64@hotmail.com ON-LINE
Το περιοδικό διανέµεται δωρεάν µε την εφηµερίδα «ΘΕΣΣΑΛΙΚΗ PRESS» 28ης Οκτωβρίου 85, ΒΟΛΟΣ, Τηλ.: 24210 36610, FΑΧ: 24210 34320 www.thessalikipress.gr - info@thessalikipress.gr Αγρότης News Θεσσαλική press
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α Θεοδώρα Τζανή, Σωτήρης Μπέκας Αντώνης Παπαϊωάννου, Χριστίνα Ράπτη
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Περιεχόμενα 6
χώρο των γεωργικών μηχανημάτων
Αρώνια: Η καλλιέργεια που εγγυάται διεθνής επιτυχία
28
Βήμα – βήμα η διαδικασία της ενσίρωσης
30
10
Συνέντευξη του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Θεσσαλίας
Η Bayer προωθεί περαιτέρω την βιώσιμη γεωργία 12 Viopsec: 10 χρόνια κοντά στον παραγωγό
34
14
36
Η καλλιέργεια της αλόης
Τι αλλάζει στις αγροτικές επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ
Χοιροτροφική μονάδα Μάλλιας: Παράδοση από γενιά σε γενιά
16
Η FMC πρωτοπορεί στα προϊόντα εξειδικευμένης θρέψης
18
Η τρούφα και η καλλιέργεια της
38
Τα τρόφιμα μοχλός ανάπτυξης για την Θεσσαλική Οικονομία
40
Νέοι κανόνες για τη βιολογική γεωργία
20
ΥΠΑΑΤ: Αυξημένη επιτήρηση για την αποτροπή εμφάνισης πανώλης σε μικρά μηρυκαστικά της χώρας μας
44
22
46
Πώς να έχουμε έναν πετυχημένο λαχανόκηπο
Η μείωση των μελισσών απειλεί τη γεωργία
Ανεβαίνει σκαλιά η ελληνική επιτραπέζια ελιά
24
TERRA: Πρωτοπορεί στο 12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Αρώνια: Η καλλιέργεια που εγγυάται διεθνής επιτυχία
Η
αρώνια ανήκει στην οικογένεια των ροδοειδών και είναι ένα πολύτιμο φαρμακευτικό είδος, το οποίο απαντάται φυσικά στην Βορειοανατολική Αμερική και στον Νότιο Καναδά, σε ευρεία έκταση σε ξηρές έως υγρές περιοχές. Η καλλιέργεια της σε Ευρώπη και Ρωσία, άρχισε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αφού προηγουμένως αναγνωρίστηκε η πολύτιμη φαρμακευτική και υγιεινή αξία των καρπών της. Η αρώνια στην διεθνή κλίμακα των φαρμακευτικών φυτών κατέχει τις πρώτες θέσεις.
Εξάπλωσηοικονομική σημασία
Στην Ευρώπη, η αρώνια καλλιεργείται σε διάφορες χώρες (Ρωσία, Λιθουανία, Βουλγαρία, Σουηδία, Δημοκρατία της Τσεχίας), και σε ευρεία έκταση στην Πολωνία. Στην Λιθουανία, μία εταιρεία παρασκευάζει κρασί (από τους καρπούς της αρώνιας) που ονομάζεται «Aronijos» που συνιστάται για πρόληψη από καρδιοπάθειες. Η αρώνια εισάχθηκε από την Αμερική στην Ανατολική Ευρώπη, πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, και αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως καλλωπιστικό φυτό. Όμως, μετά τον πόλεμο, χρησιμοποιήθηκε σαν φαρμακευτικό φυτό από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.Ο σκοπός των φυτειών ήταν η παραγωγή χυμού και φαρμακευτικών σκευασμάτων, διότι οι καρποί της αρώνιας είναι πλούσιοι σε ουσίες (ανθοκυανίνες, φαινόλες, κατεχίνες, φλαβονόλες, κ.α.). Η οικονομική σημασία της καλλιέργειας της αρώνιας είναι μεγάλη, διότι το κόστος καλλιέργειας είναι χαμηλό και αποδίδει εισόδημα σε μικρό διά-
6
στημα (δύο έως τρία έτη μετά την φύτευση), η φυτεία διαρκεί μεγάλο διάστημα (έως 100 έτη), η καλλιέργεια θεωρείται βιολογική (δεν χρειάζονται λιπάνσεις, ραντίσματα, διότι δεν έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα ασθένειες). Σημαντικό οικονομικό όφελος μπορεί προκύψει με την μετατροπή των εκχυλισμάτων των καρπών αρώνιας σε φαρμακευτικές ουσίες για την καταπολέμηση πολλών ασθενειών.
Χρήσεις-Προϊόντα
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Ο καρπός της αρώνιας είναι βρώσιμος και εύγευστος και δύναται να χρησιμοποιηθεί ευρύτατα σε μαρμελάδες, διότι περιέχει μία πολύτιμη ουσία, την πηκτίνη. O καρπός μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην φαρμακοβιομηχανία, διότι περιέχει και βιταμίνη C σε υψηλά επίπεδα καθώς και πολλές άλλες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Επίσης, ο καρπός μας προστατεύει και από την ραδιενέργεια. Το κυριότερο προϊόν της αρώνιας για πώληση είναι οι καρποί (νωποί, κα-
ταψυγμένοι και αποξηραμένοι σε μορφή σταφίδας). Επιπλέον, οι καρποί επεξεργαζόμενοι παρέχουν μεταποιημένα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως μαρμελάδες, χυμούς, σιρόπι, λικέρ ή κρασί. Η αρώνια θεωρείται είδος πολύτιμο για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε ζωτικές πολυφαινόλες. Τα εκχυλίσματα των καρπών και φύλλων της αρώνιας έχουν χρήσιμες αντιοξειδωτικές ιδιότητες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις φαρμακοβιομηχανίες, διότι εμπεριέχουν ουσίες με χρήσιμες θεραπευτικές ιδιότητες. Στα φαρμακεία του εξωτερικού διατίθενται σκευάσματα της αρώνιας, σε κάψουλες, σταγόνες, κ.α.
Καλλιεργητικές τεχνικές
Γενικά, η αρώνια μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλους σχεδόν τους τύπους εδαφών, με την προϋπόθεση ότι τα εδάφη πρέπει να αποστραγγίζονται, διότι το φυτό είναι ευαίσθητο στην περίσσεια νερού. Δεν απαιτεί παρά ελάχιστο κλάδεμα. Πρέπει να κλαδεύονται τα ξερά κλα-
διά, ώστε το φυτό να αναπτύσσεται σε φωτεινότερες συνθήκες. Η αρώνια είναι μία βιολογική καλλιέργεια, καθώς δεν προσβάλλεται από ασθένειες και για τον λόγο αυτό δεν χρειάζεται ραντίσματα και λιπάνσεις (παρά μόνο με ζωικά ή φυτικά υπολείμματα, κοπριά).
Πολλαπλασιασμός
Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με εύκολο τρόπο, είτε από τους καρπούς, είτε από μοσχεύματα (από νεαρά κλαδιά). Ο ταχύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με σπόρους. Οι σπόροι των καρπών μπορούν να αποθηκευτούν σε υγρό και ψυχρό περιβάλλον (2 °C) για διάστημα τριών μηνών. Η σπορά γίνεται στη διάρκεια των χειμερινών μηνών και η βλάστηση αρχίζει σε διάστημα 1-3 μηνών μετά την σπορά, όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 15 °C (Απρίλιος). Ο πολλαπλασιασμός των φυτών μπορεί να γίνει και με μοσχεύματα, διότι επιτυγχάνεται εύκολα, είτε σε εξωτερικές συνθήκες (από νεαρά κλαδιά την θερινή περίοδο, Ιούλιος-Αύγουστος), είτε σε συνθήκες θερμοκηπίου με σταθερή θερμοκρασία και υγρασία/υδρο-
νέφωση (από νεαρά κλαδιά την χειμερινή περίοδο).
Απαιτήσεις σε κλίμα-έδαφος
Είναι είδος λιτοδίαιτο, και μπορεί να καλλιεργηθεί ευρύτατα σε διαφορετικά κλίματα (ξηρά ή υγρά) και εδάφη (αμμώδη έως πηλώδη, όξινα, ουδέτερα, αλκαλικά). Ευδοκιμεί και αναπτύσσεται ταχύτερα σε υγρά, ελαφρά και τυρφώδη εδάφη. Απαιτεί ηλιοφάνεια, αλλά δύναται να ευδοκιμήσει και σε ημίσκια περιβάλλοντα. Η αρώνια αντέχει σε παγετούς (-25 °C), όμως επηρεάζεται από υψηλές θερμοκρασίες (καύσωνες >42 °C). Τέλος, πρέπει να ποτίζεται το καλοκαίρι, ιδιαίτερα στα πρώτα τρία έτη μετά την φύτευση (κατά προτίμηση με στάγδην άρδευση).
Προετοιμασία του εδάφους-Αποστάσεις φύτευσης
Πριν την φύτευση γίνεται μια αναμόχλευση του εδάφους με φρέζα και στη συνέχεια διανοίγονται οπές βά-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
7
θους 50 εκ. (όταν τα φυτάρια είναι τριετή), ανάλογα με την απόσταση φύτευσης (φυτευτικός σύνδεσμος). Οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης, σε μέτρα, είναι 3 x 3, 3 x 2,5 ή 3 x 2 μ. Ακολουθούν 1-2 κατεργασίες με φρέζα και ισοπέδωση του εδάφους. Στην συνέχεια μπορούν να δημιουργηθούν αναχώματα με διαστάσεις που ποικίλουν ανάλογα με το αρδευτικό σύστημα που έχει εγκατασταθεί στην φυτεία, την κλίση του εδάφους κ.α.
Λίπανση
Δεν χρειάζονται χημικά λιπάσματα, διότι η καλλιέργεια της αρώνιας γίνεται κατά κανόνα βιολογικά. Όμως η παραγωγή αυξάνεται με την εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία (κοπριά), διότι βελτιώνεται η δομή και η σύσταση του εδάφους.
Άρδευση
Το φυτό είναι ευαίσθητο σε συνθήκες μακράς ξηρασίας και για τον λόγο αυτό χρειάζεται άρδευση (κατά προτίμηση σε στάγδην), ιδιαίτερα στα πρώτα έτη μετά τη φύτευση, διότι η άρδευση της φυτείας βελτιώνει κατά πολύ τις τελικές αποδόσεις
Ασθένειες-Εχθροί
Η φυτοπροστασία της αρώνιας δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα, διότι η σκληρή και παχιά επιδερμίδα των φύλλων, καθώς και η μεγάλη περιεκτικότητα των φύλλων και των καρπών σε πολυφαινόλες αποτελούν σημαντική φυσική άμυνα για το φυτό. Επίσης, στην διεθνή βιβλιογραφία δεν έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα ασθένειες από μύκητες ή έντομα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι τα
8
άγρια πουλιά, διότι προκαλούν ζημιές, όταν οι καρποί ωριμάσουν.
Συγκομιδή – επεξεργασία
Η συγκομιδή των καρπών της αρώνιας για την Ελλάδα γίνεται χειρωνακτικά από τον Αύγουστο έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Οι καρποί διατηρούνται νωποί σε ψυγεία (2 °C) για διάστημα τριών μηνών και πωλούνται ως νωποί ή διατηρούνται σε καταψύκτες για μεγάλα χρονικά διαστήματα και πωλούνται ως κατεψυγμένοι. Επιπλέον, οι καρποί αφού αποξηραθούν, μπορούν να πωληθούν σε μορφή σταφίδας. Επίσης, οι καρποί μπορούν να μεταποιηθούν σε εμπορεύσιμα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και οικονομικής σημασίας, όπως μαρμελάδες, χυμούς, σιρόπι ή κρασί.
Αποδόσεις
Σήμερα, σε διεθνές επίπεδο οι εκτάσεις που καλλιεργούνται με αρώνια δεν είναι μεγάλες, αν και η ζήτηση σε καρπούς και μεταποιημένα προϊόντα αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Τα φυτά, όταν φυτεύονται σε αποστάσεις 3 x 2 μ. είναι 160 ανά στρέμμα. Όταν στο αγρόκτημα τηρηθούν οι απαιτούμενες καλλιεργητικές φροντίδες (απομάκρυνση ανταγωνιστικής βλάστησης, πότισμα κατά την θερινή περίοδο, κλάδεμα των ξερών κλαδιών του φυτού και εμπλουτισμός με κοπριά), μετά από τρία έτη (όταν τα αρχικά φυτάρια που φυτεύτηκαν είναι ηλικίας τριών ετών), η παραγωγή είναι υψηλή. Η απόδοση σε καρπούς κατά μέσο όρο κυμαίνεται στα 10 κιλά/ φυτό, ήτοι 1.600 κιλά/στρέμμα. Οι τιμές πώλησης των καρπών της αρώνιας στην διεθνή αγορά (Ευρώπη, Αμε-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ρική, Ρωσία, κλπ) κυμαίνονται από 4-6 ευρώ/κιλό οι νωποί και 5-7 ευρώ/κιλό οι κατεψυγμένοι. Οι χυμοί από 7-8 ευρώ/ λίτρο, το λικέρ από 10-20 ευρώ/λίτρο και το κρασί από 15-30 ευρώ/λίτρο.
Προοπτικές
Η καλλιέργεια της αρώνιας ενδείκνυται για την χώρα μας, διότι οι κλιματικές και εδαφικές συνθήκες είναι ευνοϊκές και το κόστος της φυτείας και καλλιέργειας είναι χαμηλό. Επίσης, θα αποτελέσει μία νέα εναλλακτική καλλιέργεια για τους αγρότες και θα αυξήσει το εισόδημα, ιδιαίτερα σήμερα που η Ελλάδα μαστίζεται από την Διεθνή και Ευρωπαϊκή κρίση, και οι επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων σταδιακά ελαττώνονται.
Η πρώτη καλλιέργεια της αρώνιας στην Ελλάδα
Η πρώτη καλλιέργεια αρώνιας στην Ελλάδα έγινε το 2009 στην περιοχή των Σερρών (με ιδιοκτήτη τον κ. Κωνσταντίνο Χοκμενίδη. Η καλλιεργούμενη έκταση είναι 4 στρέμματα 160 φυτά/ στρέμμα, συνολικά 160 x 4=600 φυτά. Η καλλιέργεια είναι βιολογική, διότι δεν χρησιμοποιήθηκαν φυτοφάρμακα, χημικά λιπάσματα και δεν υπήρξαν ασθένειες. Στο αγρόκτημα έγινε εμπλουτισμός μόνο με φυσικό λίπασμα και τα φυτάρια αρδεύονται (με σύστημα στάγδην). Η παραγωγή σε καρπούς μετά από τρία έτη, όπως ανέφερε τότε σε συνέντευξη του ήταν από 8-13 κιλά ανά φυτάριο (μέσος όρος 10 κιλά/φυτό, ή 10 x 160=1.600κιλά/στρέμμα).
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Η Bayer προωθεί περαιτέρω τη βιώσιμη γεωργία, μέσα από την ενίσχυση διακεκριμένων συνεργασιών Στην έκθεση Fruit Logistica 2019, που έλαβε χώρα στο Βερολίνο στις 6-8 Φεβρουαρίου, η Bayer ανακοίνωσε σημαντικές συνεργασίες και παρουσίασε το νέο της χαρτοφυλάκιο κηπευτικών. Βερολίνο/Monheim, 12 Φεβρουαρίου, 2019 – Στη Fruit Logistica 2019 στο Βερολίνο, η Bayer ανακοίνωσε νέες συμφωνίες συνεργασίας με εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο γεωργικό τομέα, αλλά και με ερευνητικά ινστιτούτα και με το Αμερικανικό Ινστιτούτο για Συνεργασία στη Γεωργία (IICA), ένα διακυβερνητικό οργανισμό στην Αμερική. Το IICA, με 34 χώρες-μέλη, έχει υπογράψει μία γενική σύμβαση συνεργασίας για την προώθηση της ασφάλειας των τροφίμων και τη βιώσιμη ανάπτυξη στη γεωργία. Η στρατηγική συνεργασία με τη Bayer στοχεύει να καθοδηγήσει τη βιώσιμη γεωργία και να υποστηρίξει τις χώρες της Αμερικής να πετύχουν ασφάλεια για τα τρόφιμα διαμέσου κοινών πρωτοβουλιών σε τομείς όπως η βιοτεχνολογία, εισροές από πιο φιλικές στο περιβάλλον πρώτες ύλες (κόμποστ, βιολιπάσματα), η επικονίαση και η παραγωγή τροφής. «Το IICA, το οποίο διαθέτει ένα μεγάλο δίκτυο στην Αμερική, είναι πραγματικά πρωτοπόροι στην μετάδοση και δημιουργία βιωσιμότητας και καινοτομίας στη γεωργία μέσω συνεργασιών», δήλωσε ο Mathias Kremer, Επικεφαλής Τομέα Crop Science Άνδεων και Κεντρικής Αμερικής / Καραϊβικής. «Μαζί θα προωθήσουμε τις καλές γεωργικές πρακτικές, την ασφάλεια των τροφίμων και θα υποστηρίξουμε τους παραγωγούς στη βιώσιμη διαχείριση των καλλιεργειών τους». H Bayer και το IICA μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα, ιδιαίτερα σε σχέση με την καινοτομία, την επιστήμη και την τεχνολογία. Και οι δύο πλευρές προσδοκούν από τη συνεργασία τους μία ανανέωση της γεωργίας, που μεταφράζεται σε με-
10
γαλύτερα οφέλη για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
Καταπολεμώντας το επαναπρασίνισμα των εσπεριδοειδών (citrus greening)
H Bayer, κατά τη διάρκεια της έκθεσης, υπέγραψε επίσης συνεργασία με πέντε εταιρίες εσπεριδοειδών στην Αργεντινή προκειμένου να σχεδιάσει μία ολοκληρωμένη στρατηγική ενάντια σε ένα δυνατό εχθρό: την ασθένεια Citrus Greening, επίσης ονομαζόμενη Huanglongbing (HLB). Οι νέοι συνεργάτες της Bayer στην καταπολέμηση της ασθένειας είναι οι παραγωγοί San Miguel Agrícola, Argenti Lemon, Grupo Ledesma, Citromax και Citrusvil. Το έργο θα αναπτυχθεί σε τρία χρόνια στις πιο σημαντικές περιοχές της παραγωγής εσπεριδοειδών στην Βορειοδυτική Αργεντινή. Σύμφωνα με τη σύμβαση συνεργασίας, η Bayer θα παρέχει καινοτόμες λύσεις στην προστασία της καλλι-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
έργειας εσπεριδοειδών στην Αργεντινή, μιας από τις μεγαλύτερες παραγωγούς φρούτων, παγκοσμίως. Η Bayer θα προσφέρει επίσης τεχνογνωσία για τη διαχείριση εντόμων ώστε να διασφαλίσει σωστή και αποτελεσματική χρήση των προϊόντων της, με βιώσιμο τρόπο. Τα επιβλεπόμενα πειράματα θα διεξαχθούν από τις συμμετέχουσες εταιρίες εσπεριδοειδών, ξεκινώντας κατά πάσα πιθανότητα το 2020. Στόχος είναι η διαμόρφωση και εφαρμογή μίας στρατηγικής ενάντια στην Diaphorina citri, το έντομο φορέα που ευθύνεται για τη μετάδοση του ΗLB, που προκαλεί μία βακτηριακή μόλυνση των φυτών.
Η Bayer συνεργάζεται με τη Netafim και το Πανεπιστήμιο Ben-Gurion
Δουλεύοντας μαζί για τη βιώσιμη γεωργία είναι ότι ακριβώς αφορά το επιχειρηματικό μοντέλο της Βayer Food Chain Partnership. Στην έκθεση, ο συνεργάτης για πολλά χρόνια της Bayer– η
Ισραηλινή εταιρία Netafim – συμμετείχε στο περίπτερο της Bayer. Ως παγκόσμιος ηγέτης στην άρδευση ακριβείας, η Netafim έχει συμμετάσχει σε πολλές πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα το Bayer ForwardFarming, το DripByDrip, και το Better Life Farming alliance. «Εδώ και αρκετό καιρό, εργαζόμαστε μαζί προκειμένου να βελτιώσουμε περισσότερο στοχευμένες εφαρμογές των προϊόντων φυτοπροστασίας μέσω του συστήματος άρδευσης», δήλωσε ο Gal Yarden, SVP Εταιρικών Εμπορικών Λύσεων της Netafim. «Το να συνοδεύουμε τη Bayer στο περίπτερό της στη Fruit Logistica είναι μία τρανή απόδειξη της επιτυχημένης συνεργασίας μας όλα αυτά τα χρόνια». Επεκτείνοντας αυτή τη συνεργασία, η Bayer, η Netafim, και το Πανεπιστήμιο Ben-Gurion εισήλθαν σε μια τριετή συνεργασία έρευνας, εστιάζοντας στην ολοκλήρωση ψηφιακών εργαλείων για την βελτιστοποίηση την εφαρμογή ακριβείας του νηματοδοκτόνου της Velum™ της Bayer.
Η Bayer παρουσιάζει το νέο της χαρτοφυλάκιο σε σπόρους λαχανικών
Η Bayer παρουσίασε επίσης το νέο της χαρτοφυλάκιο σε σπόρους λαχανικών. Μετά την πρόσφατη εξαγορά της Monsanto, η Bayer έγινε ο ηγέτης της αγοράς στον τομέα αυτό, με μία παγκόσμια παρουσία και ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο με τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα στις πιο κατάλληλες ποικιλίες. Η οργάνωση της Bayer σε σπόρους λαχανικών λειτουργεί παγκοσμίως κάτω από δύο εμπορικά σήματα– αυτά του Seminis™ Seeds για καλλιέργειες υπαίθρου και του De Ruiter™ Seeds για καλλιέργειες υπό κάλυψη. H καινοτομία αποτελεί σημαντική παράμετρο προκειμένου να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των πελατών μας, αλλά και των καταναλωτών. Στην Fruit Logistica παρουσίαστηκαν οι πλέον πρόσφατες ποικιλίες τομάτας, μπρόκολου και κουνουπιδιού. Η Delisher είναι μία ποικιλία τομάτας που λανσαρίστηκε με το εμπορικό όνομα De Ruiter. Οι τομά-
τες Delisher είναι μία νόστιμη ποικιλία τοματίνι που υπερτερεί έναντι άλλων ποικιλιών χάρη στη γλυκιά της γεύση, την υφή και την εμφάνιση. Οι ισχυρά συνδεδεμένοι με το τσαμπί τους καρποί, είναι ένα επιπλέον σπουδαίο προϊοντικό πλεονέκτημα που διασφαλίζει ότι ο καρπός θα παραμείνει δεμένος ακόμη και μετά τη συγκομιδή. Μία ακόμη καλλιέργεια που αξίζει την προσοχή των παραγωγών είναι το μπρόκολο με την υψηλότερη συγκομιδή που προσφέρει υπέροχη γεύση. Κάποιοι καταναλωτές προτιμούν μία ήπια και πιο γλυκιά γεύση. Με την εμπορική ονομασία μπρόκολου Seminis Bellaverde™, η Bayer λάνσαρε ποικιλίες όπως την “Sibsey” – μία πιο γλυκιά, τραγανή ποικιλία μπρόκολου που διαθέτει ένα ελκυστικό ομοιογενές πράσινο χρώμα που το κάνει επίσης κατάλληλο για σνακ. Στην κατηγορία κουνουπίδι, η Bayer θα παρουσιάσει τη νέα της ποικιλία Whitex ανάμεσα στη γκάμα για κουνουπίδια Curdivex™ . Έχει ελκυστικό λευκό κεφάλι και την ικανότητα να δίνει στον παραγωγό ένα πιο ευέλικτο χρονικό παράθυρο για συγκομιδή. Η καλλιέργεια διαθέτει κεφάλι που εύκολα διακρίνεται και έτσι βοηθά να γίνει η σοδειά πιο αποδοτική. Διαθέτει επίσης μία εξαιρετική διάρκεια ζωής με το κεφάλι του κουνουπιδιού να παραμένει πιο λευκό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κάτι που είναι πολύ ελκυστικό για τους εμπόρους λιανικής και τους καταναλωτές.
Η Bayer στο Forum Εκθετών
Στη Fruit Logistica, η Bayer παρουσίασε για ακόμη μία φορά την προσέγγιση της για συνεργασίες, στο Forum των Εκθετών. Σε μία σειρά ομιλιών από εμπειρογνώμονες και εξωτερικούς συνεργάτες της Bayer όπως η ABRAFRUTAS, IICA, η ABRAS, και η PepsiCo Brazil, η εταιρία αναφέρθηκε στις προκλήσεις και ευκαιρίες στην παραγωγή φρούτων και λαχανικών στη Λατινική Αμερική, με επίκεντρο τη Βραζιλία.
Σχετικά με το πρόγραμμα της Bayer, Food Chain Partnership
To Food Chain Partnership της Bayer έχει γίνει ένας απαραίτητος σύνδεσμος μεταξύ παραγωγών, εμπόρων, μεταποιητών και εμπόρων λιανικής τα τελευταία 14 χρόνια. Στοχεύει να ηγηθεί της εφαρμογής βιώσιμων γεωργικών πρακτικών σε 44 χώρες με εστίαση σε 76 διαφορετικές καλλιέργειες. Η Bayer αναζητά
διαρκώς νέους συνεργάτες. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για το Food Chain Partnership στην ιστοσελίδα www.foodchainpartnership. cropscience.bayer.com.
Σχετικά με την Bayer
Η Bayer είναι ένας παγκόσμιος οργανισμός που δραστηριοποιείται στο χώρο των Βιοεπιστημών και συγκεκριμένα στους τομείς της Υγείας και της Γεωργίας. Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες της Bayer σχεδιάζονται με γνώμονα το όφελος των ανθρώπων και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους. Ταυτόχρονα, ο Όμιλος στοχεύει στη δημιουργία αξίας μέσω της καινοτομίας, της ανάπτυξης και της υψηλής απόδοσης. Η Bayer είναι προσηλωμένη στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και δρα ως ένας κοινωνικά και ηθικά υπεύθυνος εταιρικός πολίτης. Κατά το οικονομικό έτος 2017, ο Όμιλος απασχολούσε περίπου 99.800 άτομα και είχε πωλήσεις της τάξεως των 35 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι επενδύσεις ανήλθαν σε € 2,4 δις ενώ οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη σε € 4,5 δις. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε το www.bayer.com Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Bayer Ελλάς, επισκεφθείτε το www.bayer.gr. Επικοινωνία Σόνια Μουσαβερέ, Τηλ. +30 210 618 75 62 e-mail: sonia.mousavere@bayer.com
Δηλώσεις που αναφέρονται στο μέλλον
Το παρόν δελτίο τύπου περιέχει συγκεκριμένες δηλώσεις που αναφέρονται στο μέλλον και βασίζονται στις σημερινές εκτιμήσεις και προβλέψεις της Διεύθυνσης του Ομίλου Bayer και των τμημάτων της. Διάφοροι γνωστοί και άγνωστοι κίνδυνοι, αβεβαιότητες καθώς και άλλοι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές αποκλίσεις από την παρεχόμενη με το παρόν εκτίμηση, ως προς τα αποτελέσματα, την οικονομική κατάσταση, την ανάπτυξη ή την απόδοση της εταιρίας. Οι παράγοντες αυτοί, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν τις δημοσιευμένες εκθέσεις της Bayer, οι οποίες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο της εταιρείας www.bayer.com. Η Εταιρία δεν αναγνωρίζει καμία υποχρέωσή της για συνέχιση παροχής δηλώσεων που να αναφέρονται στο μέλλον ούτε για προσαρμογή αυτών σε μελλοντικά γεγονότα και εξελίξεις.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
11
12
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
13
Καλλιέργεια Aλόης: Μια επένδυση ζωής
Η
καλλιέργεια της αλόης είναι μεγάλη επαγγελματική ευκαιρία για τους Έλληνες, αφού το τζελ αλόης έχει τεράστια α ζήτηση, αλλά μικρή εγχώρια παραγωγή. Το κάθε φυτό μπορεί να δώσει τουλάχιστον 4 φύλλα από τρεις έως τέσσερις φορές το χρόνο. Μετά τον 4ο χρόνο το στρέμμα μπορεί να δώσει έως και 13,000 φύλλα. Το κάθε φύλλο έχει βέρος 400 με 800 γραμμάρια, που σημαίνει ότι το ένα στρέμμα αποδίδει 7, 000 κιλά φύλλων τα οποία περιέχουν περίπου 70 -80% τζελ. Η αλόη είναι ένα φυτό που ευδοκιμεί στις θερμές περιοχές (και όχι σε εκείνες που έχουν χιονοπτώσεις και παγετό). Λόγω του κλίματος της Ελλάδας, μπορεί να καλλιεργηθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας και ιδιαίτερα στις Κυκλάδες και την Κρήτη. Οι προοπτικές της καλλιέργειας είναι τεράστιες λόγω του ότι ο πολλαπλασιασμός της γίνεται πάρα πολύ γρήγορα. Στη Νάξο, με την καλλιέργεια της αλόης ασχολούνται περίπου 20 παραγωγοί σε σύνολο 40 στρεμμάτων (οι 6 διαθέτουν περίπου 20 στρέμματα). Η αλόη είναι ένα φυτό που δεν χρειάζεται ένα… καλό χωράφι. Οι παραγωγοί του νησιού την καλλιέργησαν στα ημιορεινά, γιατί το φυτό δεν χρειάζεται πολύ νερό τον χειμώνα και απαιτεί ένα κτήμα που να μην πιάνει πάγο. Οι προσπάθειες για την καλλιέργεια της αλόης ξεκίνησαν το 2012 και κατόπιν σκέψης και έρευνας κατέληξαν στην αλόη. Ο λόγος ήταν ότι είναι ένα φυτό το οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει στην περιοχή, δεν παρουσιάζει ασθένειες και δεν χρειάζεται ραντίσματα ή ζιζανιοκτόνα. Συγχρόνως, παρατήρησαν ότι σε παγκόσμια κλίμακα η παραγωγή δεν καλύπτει την ζήτηση. Η απορρόφηση του προϊόντος σε εξωτερικό αλλά και την Ελλάδα είναι μεγάλη, κάτι που φαίνεται και από τα εργοστάσια επεξεργασίας αλόης που άνοιξαν στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Η καλλιέργεια της αλόης δεν απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα και εργα-
14
τοώρες ενασχόλησης, όπως άλλες καλλιέργειες. (λόγω της ανθεκτικότητας του φυτού, πέραν της φύτευσης, χρειάζεται μόνο ξεχορτάριασμα και πότισμα).
Μέχρι και τρία κοψίματα τον χρόνο
Από το φυτό, οι καλλιεργητές μπορούν να κόψουν φύλλα μέχρι 3 φορές τον χρόνο, ανάλογα με τη δύναμη που έχει το καθένα απ’ αυτά, σε χρόνο που δεν περιορίζει τον παραγωγό. Δεν είναι σαν τα μήλα ή τα βερίκοκα, που αν δεν τα μαζέψεις σήμερα θα πέσουν και θα σαπίσουν. Δεν μπορείς όμως να τα αφήσεις και πάρα πολύ καιρό, γιατί τα κάτω φύλλα θα αρχίσουν να μαραίνονται. Είναι μια καλλιέργεια που πολλαπλα-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
σιάζεται από μόνη της και μπορεί να επεκταθεί χωρίς να φορτωθεί ο παραγωγός πολλά έξοδα από την αρχή. Το φυτό της αλόης για να γίνει παραγωγικό χρειάζεται μόνο 3 με 4 μήνες τον χρόνο, και ιδιαίτερα το καλοκαίρι, αλλά και βιολογικά λιπάσματα για να βοηθηθεί και να αναπτυχθεί, ενώ το νερό που απαιτεί είναι μόλις 1 λίτρο την εβδομάδα.
Βήματα καλλιέργειας
• Άρωση του χωραφιού (σε περίπτωση που υπήρχε καλλιέργεια τις προηγούμενες χρονιές, κρίνεται σκόπιμο να γινει βαθιά άρωση) • Φρεζάρισμα του χωραφιού • Περίφραξη αγροτεμαχίου (προαιρετικά) • Λαστίχωμα χωραφιού (προτείνουμε Φ40 για το κεντρικό λάστιχο και Φ20 ή
Φ16 με ενσωματωμένους σταλάκτες • Δημιουργία περίφραξης για την προστασία από τα σαλιγκάρια • Αγορά φυτών • Φύτευση, λίπανση, πότισμα (φυτεύουμε σε μικρούς λάκκους, προσθέτουυμε μια χούφτα βιολογικό πιστοποιημένο λίπασμα και ποτίζουμε αμέσως, περίπου 2 λίτρα) Η καλύτερη εποχή για το φύτεμα είναι από το Μάρτιο έως και τον Ιούλιο (δεν έχει πολύ ζέστη). Προτείνουμε όταν παραλάβει ο παραγωγός τα φυτά να τα κρατήσει περίπου 1-4 εβδομάδες στη συσκευασία που τα έχει αγοράσει, στο χώρο που θα τα φυτέψει, ώστε να εγκλιματιστούν καλύτερα όταν φυτευτούν. Είναι καλό να ανοίγουμε ένα λάκκο 15-20 πόντους και να βάζουμε με την χούφτα μας λίγη κοπριά (ιδανική είναι αυτή που προέρχεται από πρόβατα και κότες, ανακατεμένη, «σβησμένη» τουλάχιστον 5 ετών).
Καλλιεργητικές Τεχνικές
Φύτευση
Η φυτεία είναι δυνατόν να δώσει ικανοποιητική ποσότητα aloe vera από το πρώτο κιόλας έτος. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από το μέγεθος των φυτών που θα φυτευτούν. Ομως το να παράγει κανείς αλόη βέρα είναι μια κουραστική διαδικασία. Το μεγαλύτερο μέρος της σποράς, της συγκομιδής και
της επεξεργασίας γίνεται χειρωνακτικά. Κάθε φυτό αλόης βέρα ξεκινά σαν βλαστάρι που χωρίζεται από τη ρίζα ενός ώριμου φυτού και μεταφυτεύεται για να γίνει ένα νέο αυτόνομο φυτό.
Συγκομιδή
Έπειτα από 2 ολόκληρα χρόνια προσεκτικής καλλιέργειας τα εξωτερικά φύλλα του νέου φυτού είναι έτοιμα για συγκομιδή. Τότε τα ώριμα φύλλα κόβονται προσεκτικά με το χέρι. Οι εργάτες κάνουν μια μικρή τομή στη βάση τους και τα αφαιρούν προσεκτικά για να μην καταστρέψουν τα νεότερα φύλλα. Τα φυτά της αλόης βέρα παραμένουν παραγωγικά για 3 με 4 χρόνια αφού ωριμάσουν, παράγοντας το καθένα πάνω από 50 φύλλα στη διάρκεια της ζωής του. Μία καλλιέργεια αλόης βέρα αρχίζει να αποδίδει εμπορικά εκμεταλλεύσιμα φύλλα από το δεύτερο μέχρι και το πέμπτο έτος. Η συγκομιδή των φύλλων γίνεται 4 φορές τον χρόνο. Σε κάθε συγκομιδή κόβονται 3 φύλλα από κάθε φυτό. Άρα συνολικά το κάθε φυτό αποδίδει 12 φύλλα τον χρόνο.
Λίπανση
Η αλόη βέρα ανταποκρίνεται θετικά στη χρήση κοπριάς ή κομπόστ ως λι-
πάσματος. Περίπου 1 με 1,5 τόνος κοπριάς ή κομπόστ ανά στρέμμα μπορεί να προστεθεί κατά την αρχική φάση προετοιμασίας του εδάφους. Ωστόσο το φυτό αποδίδει και χωρίς τη χρήση κοπριάς ή κομπόστ. Επίσης, αν υπάρχει διαθέσιμη στάχτη από καθαρά ξύλα κατά τη φάση της φύτευσης, μπορείτε να την προσθέσετε στους λάκκους κατά τη διαδικασία της φύτευσης.
Άρδευση
Τα φυτά της αλόης βέρα αντέχουν μεγάλες περιόδους χωρίς πότισμα. Η άρδευση όμως στις κρίσιμες φάσεις ανάπτυξης του φυτού είναι ουσιαστικός παράγοντας επιτυχίας της καλλιέργειας. Η πρώτη άρδευση θα πρέπει να γίνει αμέσως μετά τη φύτευση. Θα πρέπει να ακολουθήσουν 2 με 3 αρδεύσεις μέχρι να βεβαιωθούμε ότι το φυτό έχει πιάσει. Στη συνέχεια, απαιτούνται μόνο 4 με 6 αρδεύσεις ανά έτος. Θα πρέπει να αφήνουμε το χώμα να ξεραθεί εντελώς πριν από το επόμενο πότισμα.
Απόδοση
Ένα ώριμο φυτό μπορεί να δώσει 10 με 12 κιλά τζελ τον χρόνο και να αποδώσει τουλάχιστον 100 ευρώ στον παραγωγό. Ο χυμός (ζελέ) από τα φύλλα της πωλείται από 10-15 ευρώ το κιλό.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
15
Η FMC πρωτοπορεί και στα προϊόντα εξειδικευμένης θρέψης
Μ
έσα στους κόλπους του αγροχημικούτμήματος της FMC Agricultural Solutions έχει αναπτυχθεί ένα ξεχωριστότμήμα με την επωνυμία «PlantHealth». Το τμήμα αυτό αναπτύσσει μια εντελώς νέα σειρά προϊόντων που ανήκουν σε τρεις κύριες κατηγορίες: 1/ προϊόντα επένδυσηςσπόρων 2/ Βιολογικά φυτοπροστετυτικά προϊόντα και 3/ προϊόντα εξειδικευμένης θρέψης καιβιοδιεγέρτες Όλα αποτελούν ‘καρπό’ της ενδογενούς και βαθιάς έρευνας της FMCεπί σειρά ετών και η είσοδος τους στην αγορά αναμένεται σταδιακά στα αμέσως προσεχή χρόνια.
Τα προϊόντα αυτά έχουνσχεδιαστεί με γνώμονα: - την ποιότητα των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τους - τη βαθιά γνώση της επίδρασηςτων θρεπτικών στοιχείων στη φυσιολογία των φυτών - την μελέτη των ιδιοτήτων κάθε θρεπτικού στοιχείου όσον αφορά την κίνηση και διαθεσιμότητά του επί και εντός του φυτού Παράλληλα, όσα από αυτά είναι σε
16
υγρή μορφή, διαθέτουν μια εξελιγμένη τυποποίηση που στηρίζεται στην τεχνολογία ADS (AdvancedDeliverySystem) η οποία αποτελεί και την μεγάληκαινοτομία που φέρνει η εταιρεία στο χώρο της θρέψης και στον Έλληνα παραγωγό. Η πρωτοποριακή τεχνολογία Advanced Delivery System (ADS) ενσωματώνεται εξειδικευμένα σε κάθεένα από τα υγρά προϊόντα θρέψης που διατίθενται. Ουσιαστικά όχι μόνο αποτελεί την επέκταση εφαρμογής της τεχνολογίας τυποποίησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στα προϊ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
όντα θρέψης, αλλά προχωράει και ένα βήμα παραπέρα:εξειδικεύεται για κάθε ένα διατροφικό προϊόν ξεχωριστά ανάλογα με τις επιμέρους ιδιότητες αυτών καθ’ αυτών των θρεπτικών στοιχείων που περιέχει. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της ενσωμάτωσης στο διατροφικό σκεύασμα των πιο κατάλληλα μελετημένων βοηθητικών ουσιών και οργανικών ενώσεων. Ιδιότητες όπως απορρόφηση από τα φύλλα, κάλυψη της φυλλικής επιφάνειας, διαβροχή, προστασία από την έκπλυση και μεταφορά μέσα στο φυτό βελτιώνονται σε μεγάλο βαθμό. Με αυτόν τον τρόπο μεγιστοποιείται η προσρόφηση από τα φύλα και κάθε θρεπτικό στοιχείο μεταφέρεται με ευκολία στον τελικό προορισμό του, με συνέπεια το φυτό να δαπανά τη λιγότερη δυνατή ενέργεια για την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων και την καλύτερη αξιοποίηση τους. Η νέα σειρά διατροφικών προϊόντων τεχνολογίας ADS αποτελεί ένα ακόμα βήμα προς την προσπάθεια που καταβάλει η εταιρεία για ανάπτυξη νεών, καινοτόμων λύσεων προς όφελος του Έλληνα παραγωγού. Στα πλαίσια αυτής της νέας προσπάθειας, η εταιρεία FMC Ελλάς εντάσσει από το 2019 στο χαρτοφυλάκιο της μια σειρά προϊόντων εξειδικευμένης θρέψης συνοδευμένων από επιλεγμένους βιοδιεγέρτες. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τους κατά τόπους επιθεωρητές πωλήσεων της εταιρείας μας.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
17
Η τρούφα και η καλλιέργειά της
Ο
ι τρούφες είναι μανιτάρια που αναπτύσσονται μέσα στο έδαφος σε βάθος 8 έως 15 περίπου εκατ. Έχουν σχήμα κονδύλου, το μέγεθος τους κυμαίνεται συνήθως από 2-7 εκατ. ενώ το χρώμα τους ποικίλει από γκριζόμαυρο έως ωχρόλευκο. Αποτελούν την κορωνίδα της γαστρονομίας, καθώς φημίζονται για το θεσπέσιο άρωμά τους, ενώ περιέχουν πρωτεΐνες, αμινοξέα, φυτικές ίνες, πολλά ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Τρούφες ονομάζονται οι υπόγειες καρποφορίες μιας ομάδας Ασκομυκήτων που συμβιώνουν με τις ρίζες ορισμένων ειδών φυτών, ιδιαίτερα δασικών δένδρων. Οι μύκητες που συμβιώνουν με ρίζες φυτών ονομάζονται μυκορριζικοί. Από τη συμβίωση φυτών και μυκήτων ωφελούνται και τα δύο είδη οργανισμών, φυτά και μύκητες. Οι μυκηλιακές υφές είναι ένα δίκτυο πολύ λεπτών, μικροσκοπικών σωλήνων που περιβάλλουν τα λεπτά ριζικά τριχίδια των φυτών. Οι μύκητες απομυζούν από τα φυτά κυρίως υδατάνθρακες αλλά ταυτόχρονα διασπώντας με τη βοήθεια των ενζύμων τους μεγαλομοριακές ενώσεις προμηθεύουν τα δένδρα που τους φιλοξενούν νερό, αζωτούχες ουσίες αλλά πλήθος ιχνοστοιχείων.
Είδη τρούφας
Ανάλογα με την εποχή ωρίμανσης οι τρούφες κατατάσσονται σε καλοκαιρινές, φθινοπωρινές ή χειμωνιάτικες. ενώ με βάση το εξωτερικό τους χρώμα χαρακτηρίζονται σαν άσπρες ή μαύρες. Τα κυριότερα είδη τρούφας είναι τα ακόλουθα: Tuber melanospotum (Μαύρη μελανόσπορη τρούφα), Tuber brumale var. brumale (Χειμερινή μαύρη τρούφα), Tuber aestivum (Θερινή μαύρη τρούφα), Tuber aestivum f. uncinatum
18
(Φθινοπωρινή μαύρη τρούφα), Tuber magnatum (Πολύτιμη λευκή τρούφα), Tuber borchii (Μπόρκειος τρούφα).
Καλλιέργεια τρούφας
Η καλλιέργεια τρούφας είναι ιδιόμορφη καθώς απαιτείται η φύτευση κατάλληλων ειδών δέντρων μολυσμένων με το κατάλληλο είδος μύκητα. Η εξασφάλιση ιδανικών εδαφικών συνθηκών είναι πρωταρχικής σημασίας προκειμένου να επιτευχθεί η συμβίωση δένδρου και μύκητα. Επισημαίνεται ότι δεν είναι δυνατός ο εμβολιασμός μυκήτων σε εγκατεστημένα δένδρα.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Προϋποθέσεις καλλιέργειας τρούφας
Η φυσική βλάστηση της περιοχής και το υψόμετρο όπου βρίσκεται ο αγρός και τα αποτελέσματα της εδαφολογικής ανάλυσης καθορίζουν το είδη των δένδρων και τα είδη της τρούφας που μπορεί να καλλιεργηθούν στο συγκεκριμένο αγρό. Πριν την εγκατάσταση μιας φυτείας τρούφας πρέπει να ελέγχεται αν τα αγροτεμάχια: •Βρίσκονται στην κατάλληλη οικολογική-υψομετρική ζώνη. Θεωρητικά, περιοχές με δρυοδάση είναι κατάλληλες για καλλιέργεια μαύρης τρούφας. Στην Β. Ελλάδα κατάλ-
ληλες περιοχές είναι αυτές με υψόμετρο 300-700 μ., στην Κεντρική Ελλάδα η ιδανική υψομετρική ζώνη είναι μεταξύ 400 και 800 μ. ενώ στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη ανεβαίνει στα 500 μ. περίπου. •Έχουν τα κατάλληλα εδαφολογικά χαρακτηριστικά. Ιδανικά εδάφη για την καλλιέργεια της τρούφας είναι τα ελαφρά επικλινή και ελαφρά αμμοαργιλλώδη με καλή στράγγιση. Η αξιολόγηση της καταλληλότητας των αγρών γίνεται με εδαφολογική ανάλυση δειγμάτων εδάφους.
Κατάλληλα είδη καλλιέργειας στην Ελλάδα
O Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός Δήμητρα συστήνει την καλλιέργεια μαύρης τρούφας που είναι λιγότερο απαιτητική, σχετικά σίγουρη και ανταγωνιστική με άλλους μυκορριζικούς μύκητες. Αντίθετα δεν ενθαρρύνεται η καλλιέργεια της λευκής τρούφας Tubermagnatum, η οποία είναι απαιτητική, ελάχιστα ανταγωνιστική, αβέβαιη αλλά και ιδιαίτερα ακριβή.
Εγκατάσταση φυτείας
Συνιστάται η φύτευση πιστοποιημένων δενδρυλλίων δύο ετών με ενδεικτικό φυτευτικό σύνδεσμο 4 X 5 μ.
δηλ. 50 φυτά/στρ. Ενδείκνυται η φύτευση σε μεγάλα αγροτεμάχια και η χρησιμοποίηση περισσότερων από ένα είδη δένδρων μολυσμένα με περισσότερα από ένα είδη τρούφας διαφορετικού παραγωγικού κύκλου. Η περίφραξη της φυτείας είναι αναγκαία για την προφύλαξη των δένδρων και των τρουφών από άγρια ή/και ήμερα ζώα.
Καλλιεργητικές τεχνικές
Η καλλιέργεια της τρούφας είναι σχετικά εύκολη και δεν απαιτεί ιδιαίτερες καλλιεργητικές τεχνικές. Για την καλύτερη ανάπτυξη των νεαρών δένδρων αλλά και την επίτευξη υψηλών αποδόσεων είναι απαραίτητη η άρδευση της φυτείας. Στις αρχές της Άνοιξης θα χρειαστεί ένα ελαφρύ και επιφανειακό σκάλισμα, γύρω από κάθε δέντρο. Το βοτάνισμα γύρω από δένδρα πρέπει να γίνεται προσεκτικά ενώ ανάμεσα στα δέντρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελαφρύ χορτοκοπτικό μηχάνημα. Η χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων δεν επιτρέπεται.
Συλλογή της τρούφας
Η συλλογή της τρούφας γίνεται κυρίως από ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά. Τα σκυλιά αυτά παρουσιάζουν με μεγάλες αντοχές, επειδή η αναζήτηση των τρουφών γίνεται και κατά τη δι-
άρκεια του χειμώνα και εκπαιδεύονται έτσι ώστε να μην καταστρέφουν με τα νύχια τους τις τρούφες που ανακαλύπτουν στο έδαφος.
Απόδοση της καλλιέργειας
Η έναρξη της παραγωγής επηρεάζεται από τις καλλιεργητικές φροντίδες που εφαρμόζονται και το είδος των δένδρων που χρησιμοποιούνται. Για παράδειγμα οι δρύες έχουν αργό ρυθμό αύξησης και κατά συνέπεια αρχίζουν να παράγουν τρούφες μετά το 8ο έτος από την εγκατάσταση τους ενώ η φουντουκιά και η φλαμουριά, με πιο ταχύ ρυθμό αύξησης, μετά το 5ο έτος. Η απόδοση μιας σωστά εγκατεστημένης και καλλιεργημένης φυτείας μπορεί να είναι εντυπωσιακή. Η μέση ετήσια στρεμματική απόδοση σύμφωνα στοιχεία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού Δήμητρα ανέρχεται σε 1.000 € ανά στρέμμα. Ελληνικές εταιρείες εμπορεύονται φρέσκιες τρούφες αλλά και πλήθος μεταποιημένων προϊόντων όπως σάλτσα τρούφας, αλάτι με τρούφα, μέλι με τρούφα, βούτυρο τρούφας, λάδι τρούφας, καρπάτσιο τρούφας. Διατίθενται επίσης συσκευασμένες ολόκληρες, τριμμένες και τρούφες σε φέτες.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
19
ΥΠΑΑΤ:
Αυξημένη επιτήρηση για την αποτροπή εμφάνισης Πανώλης σε Μικρά Μηρυκαστικά στη χώρα μας
Σ
ε συνέχεια των ενημερωτικών εγγράφων της, σχετικά με την εμφάνιση Πανώλους Μικρών Μηρυκαστικών στην Βουλγαρία, και προκειμένου να ενισχύσει τις πιθανότητες ανίχνευσης πιθανού κρούσματος στη Χώρα μας, η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής-Διεύθυνση Υγείας Ζώων-Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων ενημερώνει για τα ακόλουθα: Α. Έχουν εμφανιστεί τέσσερις (4) ακόμη εστίες του νοσήματος στη Βουλγαρία, στην περιφέρεια Γιάμπολ (Yambol) της Βουλγαρίας, εντός των ορίων των 3χλμ. και 10 χλμ. των οριοθετημένων ζωνών προστασίας και επιτήρησης γύρω από την πρώτη εστία που εμφανίστηκε στο χωριό Βόντεν, στην περιοχή Μπολγιάροβο της περιφέρειας Γιάμπολ (village Voden, Municipality Bolyarovo, Region Yambol). Σύμφωνα με τις σχετικές αναφορές στο σύστημα κοινοποίησης εστιών ADNS, όλες οι εστίες αφορούν σε εκτροφές αιγοπροβάτων, στις οποίες επιβεβαιώθηκαν θετικά δείγματα στο νόσημα, στο πλαίσιο της επιτήρησης που διενεργείται στην περιοχή. Β. Με βάση τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις αρμόδιες Αρχές της Βουλγαρίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κλινική εικόνα του νοσήματος, είναι ήπια, περιλαμβάνοντας συνήθη κλινικά συμπτώματα, όπως διάρροια, αιμορραγική ή μη, ρινικό έκκριμα και πυρεξία και χωρίς να χαρακτηρίζεται από αυξημένη νοσηρότητα, θνησιμότητα και θνητότητα. Επιπλέον, η διάγνωση του ιού έγινε με πραγματοποίηση μοριακών τεχνικών σε αίμα και ιστούς από νεκρά ζώα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις δύο
20
πρώτες εστίες όπου παρατηρήθηκαν κλινικά συμπτώματα προσβλήθηκαν μόνο πρόβατα και όχι αίγες. Η νοσηρότητα που διαπιστώθηκε ήταν χαμηλή. Γ. Με δεδομένη την κρισιμότητα της κατάστασης, λόγω της εμφάνισης του νοσήματος για πρώτη φορά σε έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρακαλούνται οι Κτηνιατρικές Αρχές της Χώρας: 1) Να εφαρμόσουν τα μέτρα και τις ενέργειες που επισημάνθηκαν στις τρεις (3) σχετικές εγκυκλίους του Υπ.Α.Α.Τ. και 2) Να προβούν σε ενέργειες για την ενίσχυση της παθητικής επιτήρησης για το νόσημα, με ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων φορέων και ενδελεχή κλινικό έλεγχο όλων των ευ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
αίσθητων ειδών στη νόσο ζώων, καθώς και λήψη δειγμάτων από όλα τα ζώα για τα οποία η κλινική εικόνα και τα επιδημιολογικά δεδομένα θέτουν υποψία παρουσίας του νοσήματος, σε όλες τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων στην περιοχή αρμοδιότητάς τους, στο πλαίσιο διενέργειας άλλων προγραμμάτων και ελέγχων. Δ. Επιπλέον, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες των Περιφερειών Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, όπου εφαρμόζεται το Πρόγραμμα Επιτήρησης των Τεσσάρων (4) Εξωτικών Νοσημάτων, μεταξύ των οποίων και η Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών, παρακαλούνται να προβούν πλέον των ανωτέρω, άμεσα στις πα-
ρακάτω ενέργειες: 1) Εφαρμογή των μέτρων και των ενεργειών που επισημάνθηκαν στις τρεις (3) σχετικές εγκυκλίους του Υπ.Α.Α.Τ. 2) Να λαμβάνονται δείγματα αίματος και εκκρίσεων, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παραρτήματος της παρούσας, σε ένα ποσοστό όχι μικρότερο του 10% επί του αριθμού των νοσούντων ζώων και πάντα σε συνεννόηση με το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων, από πρόβατα και αίγες που παρουσιάζουν έστω και ήπια πεπτικά ή/και αναπνευστικά συμπτώματα, τα οποία εντοπίζονται κατά την υλοποίηση του Προγράμματος των Τεσσάρων (4) Εξωτικών Νοσημάτων, άλλων προγραμμάτων και ελέγχων καθώς και από σχετικές αναφορές κτηνοτρόφων και λοιπών εμπλεκομένων (ιδιώτες κτηνίατροι, εργαζόμενοι στις εκμεταλλεύσεις, ζωέμποροι, κ.λπ.). Ασφαλώς, η αξιολόγηση των επιζωωοτιολογικών δεδομένων στην εκμετάλλευση (π.χ. ελλιπή μέτρα βιοασφάλειας που συνιστούν πιθανή είσοδο του νοσήματος στην εκτροφή, κ.λπ.) αποτελούν το βασικό κριτήριο για τον τρόπο αντιμετώπισης κάθε περίπτωσης. 3) Στο πλαίσιο υλοποίησης του Προγράμματος επιτήρησης των Τεσσάρων Εξωτικών Νοσημάτων, αύξηση του αριθμού των εκτροφών στις οποίες πραγματοποιούνται επισκέψεις για κλινική εξέταση των αιγοπροβάτων και λήψη δειγμάτων, ειδικά στις περιοχές πλησίον των συνόρων με την Βουλγαρία και την Τουρκία. Η έως τώρα επεξεργασία των αποτελεσμάτων της επιτήρησης καταδεικνύει ότι ήδη, σε πολλές περιπτώσεις, λόγω μη εξασφάλισης του απαραίτητου αριθμού ζώων για κλινική εξέταση ή/και δειγματοληψία στις εκτροφές που ορίζονται σε κάθε υποπεριοχή, οι συνάδελφοι επισκέπτονται και άλλες εκτροφές αιγοπροβάτων. 4) Στόχος πρέπει να είναι η πραγματοποίηση της επιτήρησης σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό εκτροφών και ζώων, προκειμένου να εντοπιστεί έγκαιρα ενδεχόμενη εμφάνιση του νοσήματος στη Χώρα μας. Ε. Σε περίπτωση υποψίας του νοσήματος, ενεργοποιείται το «Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση ασθενειών του Παραρτήματος Ι του Π.Δ. 138/1995 ΦΕΚ 88Α’(Οδηγία 92/119/ΕΟΚ)» (υπ’ αριθμ. 258933/05.08.2008, Υ.Α., ΦΕΚ 1662 Β’/18.08.2008). ΣΤ. Επισημαίνουμε την επιτακτική
ανάγκη εφαρμογής των κάτωθι μέτρων βιοασφάλειας στις εκτροφές αιγοπροβάτων: - Περίφραξη των εγκαταστάσεων για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων. - Ύπαρξη απολυμαντικής τάφρου στην είσοδο-έξοδο των εγκαταστάσεων, με τακτική ανανέωση του απολυμαντικού. - Καθαρισμός και απολύμανση των εγκαταστάσεων σε τακτική βάση. - Απεντόμωση-μυοκτονία των εγκαταστάσεων σε τακτική βάση. - Περιορισμός της εισόδου οχημάτων και άλλων μηχανημάτων στις εγκαταστάσεις και στους βοσκοτόπους, στις εντελώς απαραίτητες. Ιδιαίτερη προσοχή να δίδεται σε οχήματα που έρχονται σε επαφή και με άλλες εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων. - Καθαρισμός και απολύμανση των οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις. - Περιορισμός των ανθρώπων που εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις και έρχονται σε επαφή με τα ζώα και ιδιαίτερη προσοχή να δίδεται σε όσους έρχονται σε επαφή και με άλλες εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων. - Καθαρισμός και απολύμανση των υποδημάτων των ανθρώπων που ει-
σέρχονται και εξέρχονται από την εκμετάλλευση. - Έλεγχος της προέλευσης των ζωοτροφών. - Έλεγχος της προέλευσης των μηχανημάτων και των συσκευών που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις και στους βοσκότοπους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην επαφή τους με αίγες και πρόβατα. - Απομόνωση ζώων που νοσούν σε ξεχωριστό χώρο, καθώς και ζώων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην εκτροφή πριν την ανάμειξή τους με τα υπάρχοντα στην εκτροφή ζώα. - Προμήθεια ζώων με νόμιμες διαδικασίες: Ενημέρωση των Κτηνιατρικών Αρχών, ταυτοποίηση των ζώων με ενώτια ή ηλεκτρονικούς βώλους, επίσημα έγγραφα (υγειονομικά πιστοποιητικά). - Να μην χρησιμοποιούνται μεταχειρισμένα εργαλεία, εξοπλισμός και αντικείμενα προερχόμενα από άλλες εκμεταλλεύσεις. - Προμήθεια ζώων, προϊόντων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. - Καθημερινός έλεγχος των ζώων για τον εντοπισμό κλινικών συμπτωμάτων.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
21
Πως να έχουμε έναν επιτυχημένο λαχανόκηπο Φύτευση λαχανικών στον κήπο.
Η φύτευση λαχανικών στον κήπο είναι σίγουρα μια απαιτητική διαδικασία, διότι θα πρέπει να αφιερώσουμε χρόνο πριν από τη φύτευση ή σπορά των φυτών, όσο και κατά τη εξέλιξη της καλλιέργειας. Παρόλα αυτά είναι μια από τις πιο όμορφες, δημιουργικές κι ευχάριστες ενασχολήσεις διότι εκτός από το αίσθημα της δημιουργίας μας προσφέρει τροφές εύγευστες και υγιείς, απαλλαγμένες από βλαβερές χημικές ουσίες.
από τα μέσα της άνοιξης και όλο το καλοκαίρι. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία ειδών που μπορούμε να επιλέξουμε για το λαχανόκηπο μας. Τα συνηθέστερα λαχανικά είναι η τομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά και το αγγούρι διότι είναι σχετικά εύκολα στην καλλιέργεια τους και ιδιαίτερα αγαπητά. Επιπλέον, συχνά συναντούμε κολοκύθια, ραδίκια, βλίτα και σπανάκι ή διάφορα ψυχανθή όπως φασολάκι και μπιζέλι. Ιδιαίτερα δημοφιλή επίσης σε λαχανόκηπους είναι κι ο άνηθος, μαϊντανός, σέλινο, δυόσμος, ρίγανη και βασιλικός καθώς, πεπόνια και καρπούζια.
Επιλογή των λαχανικών Εργασίες πριν τη φύτευπου θέλουμε. Από τον Μάρτη και μετά ξεκινά- ση των λαχανικών. με τη σπορά ή τη φύτευση των λαχανικών που θα δώσουν καρπούς
22
Πριν από τη φύτευση των λαχανικών θα πρέπει να έχουμε οργώ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
σει το χώμα καλά και βαθιά. Ακόμη, ταυτόχρονα με το ανακάτεμα του εδάφους καλό είναι να ενσωματώσουμε κόμποστ ή χωνεμένη κοπριά, με σκοπό τον εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία. Μετά θα ακολουθήσει η σπορά του σπόρου ή η μεταφύτευση των φυταρίων στο έδαφος. Προσοχή! Όταν προσθέτουμε κοπριά λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της φύτευσης των λαχανικών σας, στο έδαφος, θα πρέπει να είναι καλά χωνεμένη. Η χρήση φρέσκιας (αχώνευτης) κοπριάς λίγο πριν τη φύτευση θα προκαλέσει εγκαύματα και καταστροφή των μικρών φυταρίων. Η αχώνευτη κοπριά θα πρέπει να ενσωματώνεται στο έδαφος κατά το φθινόπωρο και η σπορά να γίνεται την επόμενη άνοιξη.
Σπορά ή φύτευση σπορόφυτων στο λαχανόκηπο.
Μπορούμε να σπείρουμε τους σπόρους από τα λαχανικά που επιλέξαμε απ’ ευθείας στο έδαφος ή σε μικρά ατομικά ή ομαδικά γλαστράκια ή σε μικρά πλαστικά σακουλάκια. Εάν ακολουθηθεί ο δεύτερος τρόπος, προτιμότερο είναι τα γλαστράκια να τοποθετηθούν σε προστατευμένα σημεία από τους ανέμους και τις βροχές. Μετά από κάποια περίοδο και αφού τα σπορόφυτα έχουν ήδη 2-3 φύλλα, θα πρέπει να μεταφυτευτούν στην οριστική τους θέση μέσα στο λαχανόκηπο. Βέβαια, υπάρχουν και τα έτοιμα σπορόφυτα για μεταφύτευση που τα βρίσκουμε στα φυτώρια και είναι εξίσου καλά και ποιοτικά.. Έτοιμα σπορόφυτα ίσως να μην βρείτε για όλα τα λαχανικά είδη που θέλετε, άλλα τουλάχιστον για τα περισσότερο διαδεδομένα (τομάτες, μελιτζάνες, βασιλικό κ.α.)
Αυτόματο πότισμα και αφαίρεση ζιζανίων.
Μετά τη σπορά ή τη μεταφύτευση θα ακολουθήσουν τακτικά ποτίσματα, χωρίς υπερβολικές ποσότητες νερού διότι ίσως δημιουργηθούν συνθήκες για ανάπτυξη διάφορων ασθενειών. Τα νεαρά σπορόφυτα είναι ιδιαίτερα ευπαθή σε διάφορες ασθένειες που προκαλούν συνήθως σήψεις των ριζών και του στελέ-
χους και τελικά νέκρωση του φυταρίου. Η εγκατάσταση αυτόματου ποτίσματος είναι απαραίτητη διότι με αυτό τον τρόπο το πότισμα γίνεται σε σταθερά χρονικά διαστήματα αλλά και δεν βρέχονται τα στελέχη και τα φύλλα των φυτών. Πολύ γρήγορα μαζί με τα λαχανικά θα αρχίσουν να εμφανίζονται και διάφορα ζιζάνια. Έτσι, σε τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει να τα αφαιρούμε σκαλίζοντας ελαφρά και προσεκτικά το χώμα γύρω από τα λαχανικά με ένα σκαλιστήρι ή ακόμα και με το χέρι.
Καλλιέργεια διαφορετικών ειδών στο λαχανόκηπο.
Γνωρίζοντας ότι κάθε λαχανικό έχει τις δικές του απαιτήσεις καλό είναι να υπάρχουν κάποια κενά διαστήματα μεταξύ των λαχανικών διαφορετικών ειδών. Διατηρώντας αποστάσεις μεταξύ των φυταρίων του ίδιου είδους αλλά και διαφορετικών ειδών επιτυγχάνουμε καλύτερη διείσδυση της ηλιακής ακτινοβολίας, μείωση της υπερβολικής υγρασίας και προστασία των φυτών από διάφορες προσβολές.
Υποστήλωση των φυτών που χρειάζονται.
Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι όσο μεγαλώνουν τα φυτά τότε ίσως μερικά από αυτά, κυρίως οι τομάτες, τα αγγούρια, τα φασολάκια θα
χρειαστούν υποστήλωση. Υποστυλώνουμε όσα φυτά είναι πολύ λεπτά ή είναι φυτεμένα σε περιοχές με πολλούς ανέμους, ώστε να τα προστατέψουμε. Η υποστύλωση γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή για να μην σπάσουν οι τρυφεροί βλαστοί των φυτών.
Παρακολούθηση πληθυσμών εντόμων και έξαρση ασθενειών.
Υπάρχουν διάφοροι εχθροί και ασθένειες που προσβάλλουν τα φυτά σε ένα λαχανόκηπο. Όταν δούμε ότι κάποιο φυτό είναι ασθενικό και δεν αναπτύσσεται παρόμοια με τα γειτονικά του τότε καλό είναι να το αφαιρούμε για προληπτικούς λόγους. Εάν υπάρχουν πάνω στα φύλλα αφίδες ή άλλα έντομα χρησιμοποιούμε κάποιο βιολογικό σκεύασμα ή αφήνουμε τη φύση να δράσει από μόνη της καθώς υπάρχουν πάρα πολλοί φυσικοί εχθροί των βλαβερών αυτών εντόμων. Άλλωστε βασικός σκοπός μας δεν είναι να εξαλείψουμε τα έντομα και τους άλλους οργανισμούς, που προκαλούν ζημιές στο λαχανόκηπο μας, αλλά να μειώσουμε τους πληθυσμούς τους στο επίπεδο αυτό που δεν θα επηρεάζουν την ποιότητα και την ποσότητα των παραγόμενων καρπών και προϊόντων. Πηγή: gardenguide.gr
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
23
H TERRA A.E. είναι η μεγαλύτερη Εταιρία γεωργικών παρελκομένων στην Ελλάδα. Είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος και διανομέας στην Ελλάδα, μεγάλων Ευρωπαϊκών εργοστασίων και προωθεί στην Ελληνική αγορά, ως επίσημος εισαγωγέας τα παρακάτω μηχανήματα:
• Την πλήρη σειρά των μηχανημάτων KVERNELAND • Τους γεωργικούς φορτωτές και τα παρελκόμενα ΜΧ • Τα μηχανήματα χορτονομής και συγκομιδής ARCUSIN • Τα μηχανήματα κτηνοτροφίας FIMAKS •Τα σκαπτικά YANMAR
Κατασκευάζει επίσης ποιοτικά γεωργικά μηχανήματα, κυρίως φρέζες, καταστροφείς και ψεκαστικά. Έτσι είναι σε θέση να προσφέρει στους αγρότες την μεγαλύτερη σειρά γεωργικών παρελκομένων σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη Εταιρία στην Ελλάδα. Η TERRA ιδρύθηκε το 1971 με την επωνυμία «ΧΑΟΥΑΡΝΤ ΡΟΤΑΒΑΤΟΡ ΕΛΛΑΣ» και με αποκλειστική δραστηριότητα την κατασκευή φρεζών. Η Εταιρία γρήγορα αναπτύχθηκε και επέκτεινε την παραγωγή της και σε άλλα μηχανήματα όπως άροτρα, καλλιεργητές και ισοπεδωτές και το 1982 πήρε την σημερινή της ονομασία ως TERRA A.E. Την περίοδο 1999-2000 συμπλήρωσε τη σειρά παραγομένων προϊόντων της με ψεκαστικά και αρδευτικά μηχανήματα - με την εξαγορά κορυφαίων εταιριών σ’ αυτή τη κατηγορία μηχανημάτων - και παράλληλα ξεκίνησε νέες συνεργασίες με γνωστά Ευρωπαϊκά εργοστάσια. Σήμερα, η TERRA είναι εξ΄ολοκλήρου θυγατρική εταιρία της ΠΑΥΛΟΣ Ι. ΚΟΝΤΕΛΛΗΣ Α.Ε.Β.Ε, η οποία αντιπροσωπεύει τα γεωργικά μηχανήματα (NEW HOLLAND, CASE IH & STEYR), τους γεωργικούς ελκυστήρες YANMAR , τα επαγγελματικά οχήματα της IVECO, τα χωματουργικά μηχανήματα της CASE όπως και τα ανυψωτικά μηχανήματα UNICARRIERS (TCM-NISSAN-ATLET) , τα ειδικά μηχανήματα διάστρωσης σκυροδέματος GOMACO και τον εξοπλισμό κατεδαφίσεων NPK . Η Εταιρία εδρεύει στη Λάρισα όπου βρίσκονται και οι ιδιόκτητες εγκαταστάσεις που καλύπτουν 10.000 τ.μ., βασίζει την ανάπτυξη της στην άρτια οργάνωσή της
24
και από το έτος 2000 είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001. Η μεγάλη και συνεχώς διευρυνόμενη σειρά ποιοτικών μηχανημάτων, η άρτια οργάνωση, ο σύγχρονος τρόπος λειτουργίας, η τεχνική υποστήριξη μετά την πώληση και το πλήρες δίκτυο αντιπροσώπων της Εταιρίας, ενισχύουν την ηγετική θέση της στην αγορά των γεωργικών παρελκομένων στην Ελλάδα αλλά και ευρύτερα στο χώρο των Βαλκανίων.
ΙΙστορία της Kverneland
Όλα ξεκίνησαν το 1879, σε ένα μικρό σιδηρουργείο στην Kvernaland της Νορβηγίας. Ο Ole Gabriel Kvernaland έχτισε ένα σιδηρουργείο για να κατασκευάσει δρεπάνια, τα οποία αργότερα εξελίχθηκαν σε παραγωγή μικρών αρότρων για άλογα. Κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης, η δύναμη των αλόγων αντικαταστάθηκε από την ισχύ της μηχανής και η γκάμα εργαλείων αυξήθηκε με βάση καινοτόμες ιδέες και έμπνευση από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών μας. Σήμερα, 140 εντυπωσιακά χρόνια αργότερα, η Kverneland έχει εξελιχθεί σε κορυφαίο προμηθευτή καινοτόμων γεωργικών μηχανημάτων και υπηρεσιών. (LOGO 140)
δη και τη βιωσιμότητα. Kverneland Group Ιδρυτής του προτύπου ISOBUS - Plug and Play για να ξεκινήσετε Ο όμιλος Kverneland ως ιδρυτής του πρωτοκόλλου επικοινωνίας ISOBUS. Η εφαρμογή Plug & Play είναι αυτό που είναι για τον αγρότη. Στη βάση αυτή, επικεντρωνόμαστε με την ανάπτυξη μελλοντικών προτύπων, όπως οι τεχνολογίες ISOBUS HighSpeed και Wireless. Δεύτερον, τα πλεονεκτήματα μας είναι η διασφάλιση της συμβατότητας πάντα. Οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη βάση δεδομένων AEF για έναν εύκολο έλεγχο συμβατότητας που γίνεται με μερικά κλικ του ποντικιού. Κανένας τους δεν πρέπει να ανησυχεί εάν ο αγορασμένος ελκυστήρας ή το μηχάνημά τους μπορεί ή δεν μπορεί να επικοινωνήσει μαζί. Με το τερματικό ISOBUS που συνδέεται, ο χειρισμός του μηχανήματος μέσω του τερματικού στον ελκυστήρα πρέπει να είναι εύκολο ως προς την χρήση. Έχουμε δημιουργήσει μια μακρά εμπειρία στην ανάπτυξη των συστημάτων GEOSYSTEMS: Ευφυείς μηχανές που λειτουργούν με ακρίβεια χρησιμοποιώντας GPS (RTK), GPS & AutoSteer, έξυπνων βρόχων ελέγχου (π.χ. GEOSEED) αλλά και έξυπνων αισθητήρων.
Γεωργία ακριβείας
‘’Αλλαγή σελίδας στον τρόπο καλλιέργειας ποιοτικών προϊόντων με εφαρμογή Γεωργίας Ακριβείας’’.
Η Γεωργία Ακρίβειας πλησιάζει στο να γίνει ο κανόνας, με την σημασία και τον αντίκτυπό της να συνεχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον. Η τρέχουσα προσφορά από τους προμηθευτές δίνει στους αγρότες πολλές επιλογές και λύσεις για το πώς να παράγουν περισσότερα με λιγότερα. Να χρησιμοποιούν αποτελεσματικότερα τις εισροές και έτσι να αυξάνουν τα κέρ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Το αγρόκτημα του μέλλοντος θα διαχειρίζεται από το φορητό υπολογιστή του αγρότη. Θα μπορεί να παράγει δεδομένα απόδοσης, να παρακολουθεί τον τρόπο καλλιέργειας παρακολουθώντας και προσαρμόζοντας την απόδοση της μηχανής. Έξυπνο, αποτελεσματικό και εύκολο είναι οι λέξεις των συστημάτων γεωργίας ακριβείας.
Λιπασματοδιανομέας Kverneland Exacta TLX GEOSPREAD
Υψηλή ταχύτητα διασποράς υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Ο Kverneland Exacta TLX GEOSPREAD έχει σχεδόν ακριβώς
• Συμβατό με το ISOBUS 11783 για εύκολη σύνδεση και χρήση. • Δυνατότητα συνδυασμού με το σύστημα IsoMatch GEOCONTROL.
Σύστημα GEOSPREAD
τις ίδιες προδιαγραφές με το Exacta TL GEOSPREAD, αλλά διαθέτει ένα νέο σύστημα διανομής CenterFlow με 8 πτερύγια σε κάθε δίσκο για τέλεια επικάλυψη, ανεξάρτητα από το πόσο γρήγορα οδηγείτε. Με τμήματα 1 μέτρου, 4 κυψέλες φορτίου και έναν αισθητήρα αναφοράς, ο Kverneland Exacta TLX GEOSPREAD μπορεί να κινηθεί με μεγάλη ταχύτητα σε όλες τις περιπτώσεις. Ο διανομέας είναι συμβατός με πρωτόκολλο επικοινωνίας ISOBUS και πιστοποιημένος με AEF. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον διαστολέα σε συνδυασμό με το IsoMatch Tellus PRO, το IsoMatch Tellus GO ή οποιοδήποτε άλλο τερματικό συμβατό με το ISOBUS.
Τα πλεονεκτήματα
• Σύστημα διασποράς υψηλής ταχύτητας CentreFlow. • Πλήρως αυτόματο σύστημα ζύγισης με μοναδικό αισθητήρα αναφοράς. • Μοναδικό σύστημα GEOSPREAD με δύο ηλεκτρικούς ενεργοποιητές.
Όταν γίνεται χρήση του συστήματος IsoMatch GEOCONTROL εκτός από το σύστημα GEOSPREAD μπορείτε να ρυθμίσετε ακριβέστερα τους λιπασματοδιανομείς Exacta CL και TL GEOSPREAD. Το πλάτος εργασίας θα ρυθμίζεται αυτόματα ώστε να ταιριάζει με την επικάλυψη και την κάλυψη χρησιμοποιώντας ένα σύστημα εντοπισμού GPS. Για παράδειγμα, όταν οδηγείτε σε ακανόνιστο σχήμα χωραφιού, το GEOSPREAD θα αρχίσει να μειώνει το πλάτος εργασίας βήμα προς βήμα. Το GEOSPREAD χρησιμοποιεί τη λειτουργία ελέγχου τμημάτων του λογισμικού IsoMatch GEOCONTROL που βρίσκεται στο τερματικό IsoMatch Tellus PRO ή IsoMatch Tellus GO. Το πλάτος εργασίας του διανομέα χωρίζεται σε τμήματα τουλάχιστον 1 μέτρου (το πολύ 24 τμήματα στο TL GEOSPREAD και το μέγιστο 14 τμήματα στο CL GEOSPREAD). Ο ρυθμό εφαρμογής (kg / min) ρυθμίζεται επίσης αυτόματα ώστε να ταιριάζει με το αναθεωρημένο πλάτος διάδοσης. Αυτός ο μοναδικός συνδυασμός πλάτους εργασίας και προσαρμογής ρυθμού εφαρμογής καθιστά το σύστημα GEOSPREAD εξαιρετικά ακριβές, με ελάχιστη επίδραση στον συντελε-
στή διακύμανσης.
Τα πλεονεκτήματα
• Γρήγορη και ακριβής διασπορά, λόγω της άμεσης σύνδεσης των ενεργοποιητών στο σημείο διανομής. • Σταθερές στροφές του δίσκου σε συνδυασμό με τη ρύθμιση του σημείου διανομής ώστε να διατηρείται το μοτίβο διάδοσης (συντελεστής μεταβλητότητας). • Εύκολη λειτουργία. δεν χρειάζεται να βγείτε από τον ελκυστήρα για να ρυθμίσετε το πλάτος εργασίας. • 100% συμβατό με ISOBUS για εύκολη λειτουργία. • Είναι δυνατή η αυτόματη εκκίνηση / διακοπή με δυνατότητα GPS στο κεφαλάρι του χωραφιού.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
25
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Βήμα-βήμα η διαδικασία της ενσίρωσης και τα στάδια για ένα ποιοτικό προϊόν
O
ορθός σχεδιασμός και η διαχείριση της ενσίρωσης, πάντα με τη χρήση των σωστών εργαλείων και υλικών, αποτελεί μία επένδυση και απαραίτητο χαρακτηριστικό του σύγχρονου αγρότη. Η ποιότητα του ενσιρώματος διασφαλίζει την υγεία των ζώων, που με τη σειρά του διασφαλίζει την ποιότητα τόσο του γάλακτος όσο και του κρέατος. Το ποσοστό καλλιεργούμενων χορτονομών στα σιτηρέσια του γαλακτοκομικού τομέα αυξάνεται συνεχώς, καθώς πρόκειται για έναν τρόπο να παραμείνει κερδοφόρος ο παραγωγικός κύκλος. Την ίδια ώρα, η ποιότητα πρέπει να ελέγχεται τακτικά και αυστηρά, καθώς οι φρέσκες ζωοτροφές περιέχουν από 1 εκατομμύριο έως 1 δισεκατομμύριο (!) μικροοργανισμούς ανά γραμμάριο ξηράς ύλης, τόσο ευεργετικούς, όσο όμως και ζημιογόνους και επικίνδυνους. Η διαδικασία της ενσίρωσης, λοιπόν, αποτελεί μία σφοδρή μάχη μεταξύ αυτών των μικροσκοπικών στρατιωτών. Η έκβασή της, δε, είναι καταλυτική για την τελική ποιότητα του ενσιρώματος.
Τα 4 στάδια της ενσίρωσης
1: Αερόβιο στάδιο. Κρατάει μόνο λίγες ώρες, όσο το οξυγόνο αφαιρείται από τον χώρο μέσα στον
28
οποίο τοποθετούνται οι χορτονομές προς ενσίρωση (σιρός), μέσω του σφιγκτήρα ή/και με το πέρασμα του ελκυστήρα από πάνω. 2: Στάδιο ζύμωσης. Όταν ο σιρός δεν περιέχει πλέον αέρα ξεκινάει η ζύμωση, που μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες. Σε αυτό το στάδιο επέρχεται η οξίνιση των ενσιρωμάτων, με τα βακτήρια γαλακτικού οξέος που βρίσκονται στη χορτονομή να μετατρέπουν τα σάκχαρα σε γαλακτικό οξύ. Ο χρόνος οξίνισης είναι σημείο-κλειδί για την ποιότητα της ενσίρωσης. Πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
γρηγορότερα, ώστε η ανάπτυξη ανεπιθύμητων βακτηρίων να περιοριστεί. 3: Στάδιο αποθήκευσης. Σε αυτό το στάδιο, το ενσίρωμα παραμένει σε κενό αέρος, ο αριθμός των μικροοργανισμών μικραίνει καθώς το pH μειώνεται, κάποιοι συνεχίζουν να είναι ενεργοί ενώ κάποιοι μπαίνουν σε κατάσταση αδράνειας, ώστε να επιβιώσουν της διαδικασίας ως σπόρια. 4: Στάδιο τροφοδοσίας. Όταν ο σιρός ανοιχτεί, ο αέρας εισχωρεί και οι αερόβιοι μικροοργανισμοί ενεργοποιούνται ξανά.
Τι μπορεί να πάει στραβά;
Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν είναι συγκεκριμένα για κάθε στάδιο, και μπορούν να υποβαθμίσουν ποιοτικά το ενσίρωμα και να οδηγήσουν σε απώλεια ξηράς τροφής, όπως για παράδειγμα η εμφάνιση κλωστριδίων κατά το στάδιο της ζύμωσης.
Οι φρέσκες ζωοτροφές περιέχουν από 1 εκατομμύριο έως 1 δισεκατομμύριο (!) μικροοργανισμούς ανά γραμμάριο ξηράς ύλης, τόσο ευεργετικούς όσο και επικίνδυνους
Όταν η χορτονομή έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και ξηρά τροφή, η οξίνιση πραγματοποιείται πολύ αργά και δεν αρκεί ώστε να εμποδίσει την εμφάνιση κλωστριδίων, τα οποία υποβαθμίζουν το γαλακτικό οξύ σε βουτυρικό οξύ. Μέσα από αυτήν τη διεργασία παράγονται μεγάλες ποσότητες αμμωνίας και βουτυρικού οξέος μέσα στα ενσιρώματα, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο. Ακόμη, αν η ζύμωση είναι φτωχή, μπορεί με τη σειρά της να μειώσει την περιεκτικότητα των ενσιρωμάτων σε πρωτεΐνες. Μάλιστα, η ανάλυση των ακατέργαστων πρωτεϊνών δεν θα αποκαλύψει το εν λόγω πρόβλημα, καθώς βασίζεται σε συνολική περιεκτικότητα αζώτου. Άρα, είναι σημαντικό να ελέγχεται και η φύση των αζωτούχων χημικών ενώσεων, καθώς η πρωτεόλυση (διάσπαση πρωτεϊνών) οδηγεί στη δημιουργία ανεπιθύμητων ενώσεων, όπως η αμμωνία, που προαναφέραμε.
περισσότερους μικροοργανισμούς να κάνουν την εμφάνισή τους, υποβαθμίζοντας ακόμη περισσότερο το τελικό προϊόν. Το ενσίρωμα θερμαίνεται, ενώ τα ξηρά μέρη χάνουν τόσο σε ποιότητα όσο και σε γεύση.
Προτιμώντας την πρόληψη από τη θεραπεία
Οι ορθές πρακτικές ενσίρωσης σε όλα τα στάδια της παραγωγής, από τον αλωνισμό μέχρι την τροφοδοσία, είναι καταλυτικής σημασίας για τη διατήρηση της ποιότητας των ενσιρωμάτων. Για την ακρίβεια, η συμπύκνωση του ενσιρώματος και η στεγανοποίηση του σιρού είναι σημεία-κλειδιά για την αποφυγή αερόβιας αλλοίωσης. Η πυκνότητα ενσίρωσης με την απώλεια ξηράς τροφής είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Έρευνες έχουν καταδείξει πως η προτιμώμενη πυκνότητα συσκευασίας είναι περίπου 240kg/m3. Άρα, η βελτίωση των προαναφερθέντων πρακτικών πρέπει να περιλαμβάνει και τον υπολογισμό του βάρους του τρακτέρ και της ταχύτητας αλωνισμού. Ένα ακόμη σημαντικό μέτρο είναι η σφράγιση και το θάψιμο του σιρού γρήγορα και αποτελεσματικά. Ένας ανοιχτός σιρός θα «χάσει» πάνω από το 50% ξηράς τροφής στο πρώτο μέτρο χορτονομής. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 20% όταν γίνεται χρήση 125 micron (0,125 mm) πλαστικού καλύμματος, ενώ αν στο παιχνίδι μπει και ένας περιοριστής οξυγόνου, τότε η απώλεια ξηράς τροφής σε αυτό το πρώτο μέτρο χορτονομής μειώνεται ακόμα περισσότερο, στο 10%.
Πρόσθετα ενσίρωσης
Τα πρόσθετα ενσίρωσης μπορούν να βοηθήσουν σε όλη τη διαδικασία, όταν χρησιμοποιούνται επιπροσθέτως με τις ορθές πρακτικές. Μπορούν να επιταχύνουν την οξίνιση, ειδικά σε περιπτώσεις χορτονομών με χαμηλά σάκχαρα, ψυχανθών κ.λπ. Ακόμη, μπορούν να βελτιστοποιήσουν την αερόβια ισορροπία μέσα στον σιρό, αν συνδυαστούν με σωστή συμπύκνωση και σφράγιση της χορτονομής. Η χρήση ετεροζυμωτικών βακτηρίων που κυκλοφορούν στην αγορά από διάφορες εταιρείες, στις σωστές δόσεις –χρονικά και ποσοτικά–, μετατρέπουν τα σάκχαρα σε γαλακτικό οξύ και μετέπειτα μέρος του γαλακτικού σε άλλα οξέα, όπως το ακετικό και το προπιονικό οξύ, που έχουν αποδεδειγμένη δράση κατά της μούχλας.
Το μέγεθος δεν μετράει
Τέλος, σημαντική παράμετρος της ποιότητας του ενσιρώματος είναι το μέγεθος του σιρού. Αυτό πρέπει να είναι ανάλογο του κοπαδιού, ενώ προτιμώνται πολλοί μικροί σιροί, αντί ενός μεγάλου. Η διαδικασία απόσυρσης της ζωοτροφής παίζει τεράστιο ρόλο στη διατήρηση των χαρακτηριστικών του ενσιρώματος. Πρέπει η τροφή να μειώνεται τουλάχιστον κατά 30 εκατοστά ημερησίως, ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία μούχλας, και τα μουχλιασμένα ενσιρώματα πρέπει να αφαιρούνται άμεσα και να πετάγονται, καθώς μειώνουν την πρόσληψη τροφής των ζώων και μπορούν να απειλήσουν ακόμα και την υγεία τους, στην περίπτωση εμφάνισης μυκοτοξίνων. Πηγή: ypaithros.gr
Αερόβια ανισορροπία
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα που μπορεί να προκύψει είναι η υπεροξυγόνωση του ενσιρώματος, τόσο κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης, όσο και κατά το στάδιο τροφοδοσίας. Μύκητες και μούχλα αρχίζουν και σχηματίζονται, αλλοιώνοντας το ενσίρωμα. Οι μύκητες τρέφονται με γαλακτικό οξύ και επιτρέπουν στο pH να αυξηθεί εκ νέου, δίνοντας την ευκαιρία σε
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
29
Συνέντευξη στο AGROTIS. NEWS
Λαδόπουλος Γεώργιος
Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Θεσσαλίας
Ζούμε σε μία χώρα που παράγει μόνο φόρους και αδιαφορεί για τα προϊόντα και τους παραγωγούς 30
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Κ. Λαδόπουλε ασχολείστε χρόνια με τα κοινά. Πότε ξεκίνησε η πολιτική σας δράση και ποια ήταν η αφορμή;
Με τα κοινά ασχολούμαι από το 2000. Αφορμή στάθηκε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας ( εγχείρηση καρκίνου). Η αιτία όμως ήταν πως είδα από την επόμενη μέρα διαφορετικά την καθημερινότητα του πολίτη, την διαβίωση των ανθρώπων, την προστασία του περιβάλλοντος και φυσικά την ασφάλεια της δημόσιας υγείας. Με μια κουβέντα, κατάλαβα το νόημα της ζωής και την ουσία του πώς πρέπει να ζεις.
Σαν αγρότης γνωρίζετε καλά τα προβλήματα του κλάδου σας. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα πιο σημαντικά; Eίναι εύκολα αντιμετωπίσιμα;
Είμαι αποκλειστικά για όλα μου τα χρόνια επαγγελματίας αγρότης. Δεν ξέρω αν γνωρίζω καλά τα προβλήματα, γιατί κάθε μέρα μαθαίνω και φυσικά κάθε επόμενη μέρα μας προκύπτει ένα νέο πρόβλημα. Κατά την ταπεινή μου άποψη, τρία είναι τα ζητούμενα στον πρωτογενή τομέα. Σε μια χώρα σαν τη δική μας που έχει μικρό κλήρο και μάλιστα κατακερματισμένο.
«Το ύφος μου, το ήθος μου και ο χαρακτήρας μου, μου επιβάλλουν να είμαι υποψήφιος»
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
31
α) Η αύξηση της ποσότητας. Ευτυχώς, οι κλιματολογικές συνθήκες, οι εδαφολογικές προϋποθέσεις και το ανθρώπινο δυναμικό το καταφέρνουν με τον καλύτερο τρόπο. β) Η βελτίωση της ποιότητας. Αυτή η γη της επαγγελίας, ο ήλιος που λούζει τη χώρα μας για πολύ καιρό και ο λαός της που είναι από τους πιο έξυπνους στον πλανήτη το πετυχαίνουν με τον καλύτερο τρόπο. γ) Το κόστος παραγωγής. Αυτό θεωρώ πως κάθε μέρα χειροτερεύει για την ύπαιθρο και την περιφερει-
κτο, ακόμη και σήμερα, οι μισοί συνάδελφοί μου να ποτίζουν με ρεύμα. Και είναι οικονομική αυτοκτονία οι άλλοι μισοί συνάδελφοί μου να ποτίζουν με πετρέλαιο ( που είναι φορτωμένο με φόρους) και να έχουμε ανεκμετάλλευτη την ηλιακή ενέργεια με μηδενικό κόστος. Δε νοείται παραγωγή και να αναμένεις παραγωγικότητα, να προσδοκείς ανάπτυξη μ’αυτούς τους συντελεστές, τις ασφαλιστικές εισφορές και τα χαράτσια που πληρώνουν σήμερα οι συνάδελφοί μου. Ζούμε σε
«Πώς θα καλλιεργήσει αυτός ο άνθρωπος αν έχει 100% ζημιά; Πώς θα ξαναδημιουργήσει το κοπάδι του ο κτηνοτρόφος; Ξεχωριστά που θέλει να ζήσει, να αγοράσει τα απαραίτητα εφόδια και ζωοτροφές και να φυλάξει ο Θεός, να μην αρρωστήσει...»
ακή Ελλάδα. Αν θέλουμε να κάνουμε πράξη την ανταγωνιστικότητα, να δημιουργήσουμε ανάπτυξη μέσα από την παραγωγή, πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλους τους φυσικούς πόρους που μας δίνει απλόχερα η φύση και ο Θεός. Έργα υποδομής, κατεξοχήν άρδευσης, οδοποιίας, αναδασμών. Δεν μπορούν όμως αυτά να επιτευχθούν όταν αφήνουμε ανεκμετάλλευτο, τουλάχιστον για τέσσερα χρόνια, όπως σήμερα το ΠΑΑ 2014-2018. Αυτά τα εργαλεία είναι απαραίτητα. Ειδικά σε μια χώρα που βιώνΠώς θα καλλιεργήσει αυτός ο άνθρωπος αν έχει 100% ζημιά; Πώς θα ξαναδημιουργήσει το κοπάδι του ο κτηνοτρόφος; Ξεχωριστά που θέλει να ζήσει, να αγοράσει τα απαραίτητα εφόδια και ζωοτροφές και να φυλάξει ο Θεός, να μην αρρωστήσει. ει κρίση. Έργα ενεργειακά. Είναι απαράδε-
32
μία χώρα που παράγει μόνο φόρους και αδιαφορεί για τα προϊόντα και τους παραγωγούς. Την ονομάζουμε όμως προοδευτική, χωρίς ίχνος προόδου. Για μένα πρόοδος είναι ήδη - μια και αργήσαμε πολύ- να ξεκινήσουμε να ψάχνουμε και το φαινόμενο της γεωθερμίας. Άλλο στοιχείο που θα μας εκμηδενίσει το ενεργειακό κόστος.
Ποια από αυτά έχουν βρει λύση και πως συμβάλατε εσείς σε αυτό;
Σας ανέφερα πώς επιτυγχάνονται οι σκοποί, στοχεύοντας σωστά στους δύο βασικούς πυλώνες της οικονομίας σε σχέση με την παραγωγή. Το κόστος παραγωγής, κατά κανόνα, αφορά την εθνική οικονομία και την τοπική κοινωνία. Για την εθνική οικονομία, που είναι αποκλειστική ευθύνη των εκάστοτε κυβερνώ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ντων, μετά από πολλά χρόνια στο δρόμο διαμαρτυρόμενος αγρότης, τώρα με διαφορετική πίεση, ελέγχοντας, κρίνοντας και προτείνοντας, προσπαθούμε να διαμορφώσουμε ένα κλίμα και ένα περιβάλλον για το καλύτερο. Στην τοπική κοινωνία, ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι καθοριστικός. Για παράδειγμα, το ότι καταφέραμε και εντάξαμε όλους τους νέους αγρότες μετά από σκληρή μάχη, διαρκή αγώνα ( 480 επιλαχόντες ), το ότι μπορέσαμε τα περίπου 4.000.000 για αγροτική οδοποιία να τα κάνουμε 11.000.000, το ότι αυξήσαμε τα δύο τελευταία χρόνια στην Περιφερειακή ενότητα Λάρισας τις εξαγωγές κατά 600% με σωστό ποιοτικό έλεγχο, με αμέριστο ενδιαφέρον και φυσικά, πάνω απ’ όλα, με τη συνεργασία όλων, είναι θέματα που πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε μέσα από την καρδιά μας, με όλη μας την ψυχή, σε όλα τα επίπεδα κάθε στιγμή.
Με τις αποζημιώσεις των αγροτών τι γίνετε;
Από το 2010, με το νόμο που ψηφίστηκε και τον κανονισμό που λειτουργεί, αυτός ο ΕΛΓΑ έπαψε πια να είναι ανταποδοτικός για τους παραγωγούς, αγρότες και κτηνοτρόφους και είναι μόνο εισπρακτικός. Όπως άλλωστε όλο το οικοδόμημα της οικονομίας στη χώρα. Αλλαγή λοιπόν νόμου, αλλαγή κανονισμού, αλλαγή πλαισίου, αλλαγή διαχείρισης, αλλαγή νοοτροπίας. Γιατί με τις σημερινές προϋποθέσεις, ενώ ίσχυε αυτό που λέει ο λαός «από τη ζημία, μην περιμένεις κέρδος», τώρα, αν πάθεις ζημία, μπορεί και να μην καλλιεργήσεις ξανά. Για παράδειγμα, τα ψίχουλα αποζημιώσεων του 2017 ακόμη δεν έχουν εκκαθαριστεί , τελειώνοντας το 2018. Πώς θα καλλιεργήσει αυτός ο άνθρωπος αν έχει 100% ζημιά; Πώς θα ξαναδημιουργήσει το κοπάδι του ο κτηνοτρόφος; Ξεχωριστά που θέλει να ζήσει, να αγοράσει τα απαραίτητα εφόδια και ζωοτροφές και να φυλάξει ο Θεός, να μην αρρωστήσει.
Τι προβλέπετε για τη επόμενη τετραετία ενόψει εκλογών; Εσείς θα είστε υποψήφιος;
Νομίζω ότι το έργο της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η συμβολή του περιφερειάρχη μας, Κώστα Αγοραστού,
Βιογραφικό
είναι τεράστια και καθοριστική. Φυσικά, στην πολιτική, ποτέ μη λες ποτέ. Θα αγωνιστούμε μέχρι και την τελευταία μέρα που μας τίμησε ο λαός και μας έκανε περιφερειακή αρχή για αυτή την πενταετία, επιστρέφοντας ένα ποσοστό εκτίμησης σ’αυτό τον κόσμο που μας εμπιστεύτηκε τις τύχες του τόπου και τη διαχείριση των προβλημάτών τους. Και όπως όλα στη ζωή, έτσι και εμείς θα κριθούμε. Φυσικά και οι κρίνοντες κρίνονται. Η αντιπολίτευση, από την άλλη, για πέντε χρόνια, ήταν μονίμως απούσα, χωρίς μία πολιτική πρόταση, μία πολιτική παρέμβαση, με μηδενική κοινωνική πολιτική συμπεριφορά. Το ύφος μου, το ήθος μου και ο χαρακτήρας μου, μου επιβάλλουν να είμαι υποψήφιος, από τη στιγμή που ο περιφερειάρχης μου εμπιστεύθηκε τη θέση του θεματικού αντιπεριφερειάρχη αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής, κάνοντας μου τη μεγαλύτερη τιμή. Αυτό όμως που θεωρώ τεράστια υποχρέωση απέναντι στη νεολαία, ύψιστο καθήκον απέναντι στα παιδιά μας, είναι ότι η συνείδησή μας για να είναι καθαρή μέσα στα προβλήματα που τους αφήνουμε για να εξελιχθούν, να δημιουργήσουν και να παράγουν, μας υπαγορεύει πως δεν τελειώσαμε. Χρωστάμε κάθε μέρα να τους προσφέρουμε, συνέχεια να τους υπηρετούμε, αρκεί αυτό που κάνουμε να το αγαπούμε.
Ο Γεώργιος Λαδόπουλος είναι θεματικός αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας από το καλοκαίρι του 2017. Γεννήθηκε στο Ομορφοχώρι Λάρισας στις 13/2/1962 όπου και κατοικεί μέχρι σήμερα εργάζεται ως αγρότης. Εκλέχθηκε για 4 συνεχείς τετραετίες στο Δ.Σ του ΤΟΕΒ Πηνειού από το 2000 έως το 2016. Εξελέγη τις 3 τετραετίες και διετέλεσε πρόεδρος του ΤΟΕΒ Πηνειού από το 2004 έως το 2016. Έχει εκλεγεί πρώτος δημοτικός σύμβουλος της δημοτικής αρχής του Δήμου Πλατυκάμπου με δήμαρχο τον Αλέκο Χονδρονάσιο το χρονικό διάστημα 20072010. Έχει εκλεγεί πρώτος δημοτικός σύμβουλος στη Δ.Ε Πλατυκάμπου του Δήμου Κιλελέρ στη μείζονα αντιπολίτευση με τον Θανάση Κοκκινούλη το χρονικό διάστημα 2010-2014. Διετέλεσε διοικητικός σύμβουλος στο εποπτικό Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Λάρισας με πρόεδρο τον δήμαρχο Λαρισαίων Κώστα Τζανακούλη από το 2007 μέχρι το 2010. Αντιπρόεδρος στο Φορέα Διαχείρισης Κάρλας το χρονικό διάστημα 2009-2010 και σύμβουλος του φορέα από το 2014 μέχρι σήμερα. Έχει λάβει μέρος σε πολλά ευρωπαϊκά fora για θέματα αγροτικής οικονομίας, περιβάλλοντος και οικονομικής ανάπτυξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Έχει πολλές συμμετοχές σε επιτροπές του ευρωκοινοβουλίου για θέματα ύδρευσης και άρδευσης. Συμμετείχε σε πανελλήνια συνέδρια της ΚΕΔΚΕ. Συμμετέχει ως αντιπρόσωπος της Περιφέρειας Θεσσαλίας σε συνέδρια της ΕΝ.ΠΕ από το 2014 έως σήμερα. Έχει δύο κόρες. Η πρώτη, 26 ετών, εργάζεται ως ειδικευόμενη γιατρός και η δεύτερη, 22 ετών φοιτά στο 5ο έτος της ιατρικής σχολής στη Λάρισα.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
33
Τι αλλάζει στις αγροτικές επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ
Α
ρκετές τροποποιήσεις περιλαμβάνει η απόφαση για τις άμεσες ενισχύσεις που δημοσιεύτηκε στη Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 2223), υπογεγραμμένη από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Βαγγέλη Αποστόλου. Μεταξύ άλλων αφορά τους ενεργούς και νέους αγρότες, τους μόνιμους βοσκοτόπους, και τις ενστάσεις. Πιο συγκεκριμένα, σε ότι έχει να κάνει με τους ενεργούς αγρότες, σύμφωνα με την απόφαση «γεωργοί, οι οποίοι έλαβαν για το προηγούμενο οικονομικό έτος άμεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ θεωρούνται ενεργοί γεωργοί, εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των άμεσων ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, που αποκτήθηκαν από μη γεωργικές δραστηριότητες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος».
34
Για τους αγρότες νεαρής ηλικίας τονίζεται πως η ενίσχυση θα τους «χορηγείται ετησίως κατόπιν ενεργοποίησης των δικαιωμάτων ενίσχυσης από το γεωργό, για περίοδο πέντε ετών, αρχής γενομένης από την πρώτη υποβολή της αίτησης ενίσχυσης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω υποβολή πραγματοποιείται εντός πέντε ετών από τη σύσταση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 31 της παρούσας. Το εν λόγω χρονικό διάστημα των πέντε ετών εφαρμόζεται επίσης για τους γεωργούς που λαμβάνουν ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας όσον αφορά απαιτήσεις πριν από το έτος υποβολής αιτήσεων 2018». Επίσης, το ύψος της ενίσχυσης θα υπολογίζεται κάθε χρόνο «με τον πολλαπλασιασμό των ενεργοποιηθέντων δικαιωμάτων με συντελεστή που αντιστοιχεί σε ποσοστό μεταξύ 25% και 50% της μέσης αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
που κατέχει ή μισθώνει ο γεωργός. Αξίζει να σημειωθεί, πως σύμφωνα με την απόφαση, ο εν λόγω συντελεστής θα καθορίζεται ετησίως από τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αναφορικά με τα βοσκοτόπια, μεταξύ άλλων η απόφαση σημειώνει ότι «ως «μόνιμος βοσκότοπος» νοείται η γη που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη αγρωστωδών ή άλλων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών με φυσικό τρόπο (αυτοφυή) ή με καλλιέργεια (σπαρμένα) και δεν έχει περιληφθεί στην αμειψισπορά επί πέντε έτη ή περισσότερο καθώς και που δεν έχει οργωθεί επί πέντε έτη ή περισσότερο». Η απόφαση φέρνει αλλαγές στις ενστάσεις καθώς και στις δικαστικές αποφάσεις, που πλέον θα λαμβάνονται μετά την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης. Πιο συγκεκριμένα η τροποποίηση που περιλαμβάνεται στην απόφαση τονίζει «σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο γεωργός, μετά από υποβολή ένστασης, αίτησης θερα-
πείας, απλής ή ενδικοφανούς προσφυγής ή άσκησης ένδικου μέσου ή βοηθήματος, δικαιώθηκε με οριστική απόφαση αρμόδιας διοικητικής αρχής ή αρμόδιου δικαστηρίου για τα καθεστώτα των άμεσων ενισχύσεων, τότε οι μεταβολές αυτές λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης που έπεται της ημερομηνίας έκδοσης της οριστικής απόφασης». Μεταξύ άλλων αφορά τους ενεργούς και νέους αγρότες, τους μόνιμους βοσκοτόπους, και τις ενστάσεις. Πιο συγκεκριμένα, σε ότι
έχει να κάνει με τους ενεργούς αγρότες, σύμφωνα με την απόφαση «γεωργοί, οι οποίοι έλαβαν για το προηγούμενο οικονομικό έτος άμεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ θεωρούνται ενεργοί γεωργοί, εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των άμεσων ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, που αποκτήθηκαν από μη γεωργικές δραστηριότητες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος». Για τους αγρότες νεαρής ηλικίας τονίζεται πως η ενίσχυση θα τους «χορηγείται ετησίως κατόπιν ενεργοποίησης των δικαιωμάτων ενίσχυσης από το γεωργό, για περίοδο πέντε ετών, αρχής γενομένης από την πρώτη υποβολή της αίτησης ενίσχυσης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω υποβολή πραγματο-
ποιείται εντός πέντε ετών από τη σύσταση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 31 της παρούσας. Το εν λόγω χρονικό διάστημα των πέντε ετών εφαρμόζεται επίσης για τους γεωργούς που λαμβάνουν ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας όσον αφορά απαιτήσεις πριν από το έτος υποβολής αιτήσεων 2018». Επίσης, το ύψος της ενίσχυσης θα υπολογίζεται κάθε χρόνο «με τον πολλαπλασιασμό των ενεργοποιηθέντων δικαιωμάτων με συντελεστή που αντιστοιχεί σε ποσοστό μεταξύ 25% και 50% της μέσης αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης που κατέχει ή μισθώνει ο γεωργός. Αξίζει να σημειωθεί, πως σύμφωνα με την απόφαση, ο εν λόγω συντελεστής θα καθορίζεται ετησίως από τον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αναφορικά με τα βοσκοτόπια, μεταξύ άλλων η απόφαση σημειώνει ότι «ως «μόνιμος βοσκότοπος» νοείται η γη που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη αγρωστωδών ή άλ-
λων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών με φυσικό τρόπο (αυτοφυή) ή με καλλιέργεια (σπαρμένα) και δεν έχει περιληφθεί στην αμειψισπορά επί πέντε έτη ή περισσότερο καθώς και που δεν έχει οργωθεί επί πέντε έτη ή περισσότερο». Η απόφαση φέρνει αλλαγές στις ενστάσεις καθώς και στις δικαστικές αποφάσεις, που πλέον θα λαμβάνονται μετά την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης. Πιο συγκεκριμένα η τροποποίηση που περιλαμβάνεται στην απόφαση τονίζει «σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο γεωργός, μετά από υποβολή ένστασης, αίτησης θεραπείας, απλής ή ενδικοφανούς προσφυγής ή άσκησης ένδικου μέσου ή βοηθήματος, δικαιώθηκε με οριστική απόφαση αρμόδιας διοικητικής αρχής ή αρμόδιου δικαστηρίου για τα καθεστώτα των άμεσων ενισχύσεων, τότε οι μεταβολές αυτές λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης που έπεται της ημερομηνίας έκδοσης της οριστικής απόφασης». Πηγή: dikaiologitika.gr
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
35
Η Χοιροτροφική μονάδα Αφοί Μάλλιας, είναι
οικογενειακή υπόθεση
Τ
ην ξενάγηση στο χώρο μας έκαναν ο Κώστας και ο Νίκος Μάλλιας η τρίτη γενιά πλέον της οικογένειας Μάλλια. Η δημοφιλία του στο ελληνικό διαιτολόγιο (μεταξύ των κτηνοτροφικών προϊόντων) μπορεί να είναι εξαιρετικά υψηλή όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με την παραγωγή του. Ο λόγος για το ελληνικό χοίρειο κρέας, η αυτάρκεια του οποίου βαίνει μειούμενη τα τελευταία χρόνια και δεν ξεπερνά σήμερα το 30% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης. Σύμφωνα με όσα μας αναφέρουν εκπρόσωποι του χώρου, η χοιροτροφία στην Ελλάδα θεωρείται από τους σημαντικούς κλάδους της Αγροτικής Οικονομίας, με συμμετοχή στην Ακαθάριστη Αξία Ζωικής Παραγωγής 18 % περίπου. Ωστόσο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι πολλά εξαιτίας κυρίως του υψηλού κόστους παραγωγής, της έλλειψης ρευστότητας, της αδυναμίας των χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων να ανταπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις καθώς και των σημαντικών ελλείψεων σε θέματα ελέγχου στις εισαγωγές (ελληνοποιήσεις). Σε αυτό που συνηγορούν όμως όλοι είναι ότι παρά τα προβλήματα η χοιροτροφία μπορεί να ανθήσει ξανά εκμεταλλευόμενη τη σημαντική ζήτηση στο συγκεκριμένο είδος κρέατος, φτάνοντας ακόμα και τα επίπεδα της δεκαετίας του ‘30 με την οργάνωση και τον εκσυγχρονισμό των χοιροτροφικών µονάδων της χώρας.
Πότε ξεκίνησε η μονάδα σας και ποιο είναι το μέγεθός της τώρα;
Η μονάδα ξεκίνησε με τον παππού μου ,τον πατέρα μου και τον θείο μου. Η
36
πρώτη μας εγκατάσταση ήταν στο Διμήνι , μια μονάδας περίπου 200 χοίρο-μητέρων και μετά λόγω της αλλαγής της νομοθεσίας περί κατοικημένης περιοχής μεταφερθήκαμε εδώ που βρισκόμαστε και τώρα από το 1986 στις Μικροθήβες όπου και έχουμε διπλασιάσει την παραγωγή σε 400 χοιρο-μητέρες.
Πως μετριέται μια χοιροτροφική μονάδα;
Μετριέται με βάση των αριθμό χοιρο-μητέρων που έχει μια μονάδα. Μια χοιρο-μητέρα κάνει περίπου 2,45-2,5 γέννες το χρόνο και γεννάει κατά μέσο όρο 13 γουρουνάκια τη φορά. Οπότε εμείς εδώ αυτή τη στιγμή παράγουμε περίπου στις 12,000 γουρούνια το χρόνο.
Από τι οφείλεται η ποιότητα ενός γουρουνιού;
Είναι πολλά από το γενετικό υλικό, τις ράτσες που λέμε μέχρι τη διατροφή τους.
Ποια είναι η παραγωγικότητα στα γουρούνια;
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Μια χοιρο-μητέρα παράγει περίπου 30 γουρούνια ανά έτος . Κυοφορεί περίπου 115 μέρες , γαλουχεί 25 μέρες και χρειάζεται και άλλες 5 μέρες μέχρι να ξαναέρθει σε οίστρο και να μπορεί να αναπαράγει ξανά. Οι χοιρο-μητέρες απογαλακτίζουν 12,5- 13 γουρούνια ανά γέννα πολλαπλασιάζοντας αυτό τον αριθμό με τις 2,45 ενός πλήρη κύκλου μιας χοιρο-μητέρας βγαίνει ο αριθμός που απογαλακτισμού ανά έτος το οποίο είναι ένας από τους δείκτες που δείχνει πόσο καλή είναι μια μονάδα. Εμείς έχουμε από τους μεγαλύτερους δείκτες στην Ελλάδα σ’ αυτό το τομέα. Ένας ακόμα δείκτης μέτρησης της παραγωγικότητας είναι η μετατρεψιμότητα που έχει ένα ζώο , δηλαδή το πόσα κιλά τροφή πρέπει να καταναλώσει ώστε να φτάσει τα κιλά σφαγής. Στις 150 μέρες ένα γουρουνάκι σε φυσιολογικές συνθήκες μπορεί να φτάσει τα 110 κιλά περίπου.
Πώς τρέφονται τα γουρούνια;
Στη δική μας χοιρομονάδα παράγουμε μόνοι μας στις τροφές. Έχουμε δικό μας μύλο ο οποίος φτιάχνει τις τροφές για κάθε ηλικία ξεχωριστά. Είναι περίπου έξι διαφορετικά σιτηρέσια ανά ηλικία. Τρεις για χοιρο-μάνες , μια για τις χοιρο-μάνες που δεν έχουν γεννήσει ακόμα, 1 για τις χοιρο-μάνες την ξηρά περίοδο από τη στιγμή που θα απογαλακτιστούν μέχρι να γονιμοποιηθούν ξανά , άλλο φύραμα για τη περίοδο της γαλουχίας και άλλο φύραμα για τα μετά τον απογαλακτισμό. Το 70% αποτελείτε από δημητριακά και αυτό είναι που μας ξεχωρίζει από το ξένο χοιρινό κρέας. Επειδή έχω επισκεφτεί πολλές μονάδες στο εξωτερικό εκεί το 70 % αποτελείτε από υποπροϊόντα, δεν τα θεωρώ επικίνδυνα για την υγεία απλά έχουν ως αντίκτυπο την ποιότητα του κρέατος, είναι πιο φυσικά πιο φτηνά και γι’ αυτό και ο καταναλωτής προτιμάει τα ελληνικά. Εδώ τα υποπροϊόντα που χρησιμοποιεί η ελληνική αγορά είναι επίσης ανώτερα και είναι πολλές φορές προϊόντα που τα τρώμε και εμείς οι ίδιοι, όπως για παράδειγμα στη δική μας μονάδα που χρησιμοποιούμε τα μπισκότα Παπαδοπούλου . Τα οποία ίσα ισα προσδίδουν και γεύση στο κρέας ή χρησιμοποιούμε πολτό από φλούδες πορτοκαλιού.
Ποια είναι η διαδικασία της αναπαραγωγή στα γουρούνια;
Στην μονάδα μας εδώ και περίπου 1
χρόνο δεν έχουμε δικού μας κάπρους το σπέρμα το παίρνουμε έτοιμο από μια μονάδα σπερματέγχυσης στην Ελλάδα. Είμαστε από τους πρώτους που αλλάξαμε όλη μας την παραγωγή και δεν έχουμε καθόλου αρσενικά. Αυτό έχει πολλά πλεονεκτήματα. Πρώτον ένας κάπρος κοστίζει γύρω στις 5-6,000€ και καλά αν σου βγει κάλος αν όχι όμως θα πρέπει και να τον αντικαταστήσεις. Δεύτερον έχουμε πλέον γενετική βελτίωση κάθε 6 μήνες αυτό σημαίνει ότι για να την ακολουθήσεις έπρεπε να αγοράζεις καινούριο αρσενικό κάθε 6 μήνες, εμείς σε φυσιολογικά πλαίσια αλλάζαμε κάθε 2 χρόνια, οπότε έμενες και πίσω εξελικτικά γενετικά. Τρίτον θα έπρεπε να είχαμε μια ξεχωριστή μονάδα με προσωπικό αποκλειστικά γι’ αυτή τη δουλειά, η οποία είναι πολύ χρονοβόρα, υπεύθυνη και χρειάζεται και ειδικό εξοπλισμό πράγμα που σημαίνει κι άλλο επιπλέον κόστος.
Ράτσες
Εδώ και 4 χρόνια έχουμε αρχίσει συνεργασία με την Topics Hellas τα ζώα που παίρνουμε από αυτούς είναι μάνες Large white από αυτές τις μάνες τα θηλυκά που γεννιούνται τα κρατάμε εμείς για δικές μας μάνες και οι κάπροι είναι ράτσας Duroc . Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι έχουν περισσότερο ενδομυϊκό λίπος και αυτό βοηθάει στο κρέας να ναι πιο μαλακό και πιο νόστιμο. Δίνουμε έμφαση κυρίως σε αυτά τα χαρακτηριστικά γι’ αυτό και επιλέξαμε αυτή τη ράτσα θέλουμε να κάνουμε το κρέας πιο νόστιμο. Από τη στιγμή που υπογράψαμε συνεργασία με αυτή την εταιρεία έχουμε όπως λέμε στη γλώσσα μας κλείσει τη μονάδα εννοώντας ότι δεν αγοράζουμε πλέον ζώα αναπαραγωγικά αλλά παράγουμε οι ίδιοι δικά μας και τις μάνες και τις γιαγιάδες που είναι τα ζώα που προέρχονται οι μάνες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχεις μεγαλύτερη επιλεξιμότητα. Δηλαδή αν χρειάζεσαι 10 μά-
νες και εμείς παράγουμε 30 οπότε μπορούμε να επιλέξουμε τις 10 καλύτερες. Έχουμε δει μεγάλη βελτίωση στη παραγωγή και επίσης δεν μεταφέρονται αρρώστιες από άλλες μονάδες και αυτό έχει συμβάλει πολύ και στο επίπεδο υγείας των ζώων . Η μονάδα μας δε χρησιμοποιεί καθόλου αντιβιοτικά ούτε στη διατροφή, εκτός φυσικά από κάποιες μεμονωμένες εξαιρέσεις σε περίπτωση κάποιας ασθένειας.
Ποια είναι η αγορά σας;
Η αγορά μας είναι κυρίως ο Βόλος. Δίνουμε και ζωντανά γουρούνια σε εμπόρους και έτοιμο κρέας σε κρεοπώλες. Όλα γίνονται με παραγγελίες . Το 40% της παραγωγής το διαθέτουμε ως κρέας , τα μεταφέρουμε εμείς με δικό μας φορτηγό στα σφαγεία και από εκεί τα παίρνουμε έτοιμα κρέατα με φορτηγό και έρχονται οι κρεοπώλες και τα αγοράζουν απευθείας από τις εγκαταστάσεις μας στο Διμήνι. Τα υπόλοιπα το διαθέτουμε ζωντανά σε έμπορους που τα παίρνουν από μας. Οι πελάτες μας είναι στάνταρ.
Κάνει η Ελλάδα εξαγωγές χοιρινού;
Η Ελλάδα είναι αυτάρκης σε χοιρινό κρέας περίπου στο 30% το υπόλοιπο το εισάγει επομένως δεν αρκεί ώστε να το εξάγει κιόλας. Τα μόνα γουρούνια που βγαίνουν στο εξωτερικό από τη δική μας τουλάχιστον μονάδα είναι κάποια λίγα που βγαίνουν Αλβανία αλλά έρχονται και τα παίρνουν οι ίδιοι.
Γιατί δεν μπορεί η ίδια να καλύψει το υπόλοιπο;
Γιατί ο νέος δεν μπαίνει στη διαδικασία να γίνει κτηνοτρόφος παλαιότερα ναι ήμασταν πιο πολλοί. Δεν είμαστε ένας ευνοημένος κλάδος και γενικά είναι ένα δύσκολο επάγγελμα. Το θέμα δεν είναι απλά να καλυφτεί το υπόλοιπο αλλά να σταματήσει η κοροϊδία που γίνεται από τους κρεοπώλες στους καταναλωτές ότι το κρέας που αγοράζουν είναι ελληνικό. Αυτό ελπίζουμε με το νέο νόμο που ψηφίστηκε και μπαίνει σε ισχύ από 1η Ιανουαρίου το 2018 η υποχρεωτική αναγραφή της ταυτότητας προέλευσης σε γάλα και κρέας.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
37
Τα τρόφιμα μοχλός ανάπτυξης για τη θεσσαλική οικονομία
Ο
Συνεργασία ΣΕΒΕ & Περιφέρειας για τόνωση του εξαγωγικού ρεύματος
ι δυνατότητες περαιτέρω συνεργασίας του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βόρειας Ελλάδας με την Περιφέρεια Θεσσαλίας εξετάστηκαν στο περιθώριο του συνεδρίου της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ στη Θεσσαλονίκη, με επίκεντρο τις εξαγωγές στον τομέα των τροφίμων-ποτών. Πρόκειται για έναν κλάδο στον οποίο η Θεσσαλία κυριαρχεί, αλλά, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Κυριάκος Λουφάκης, υπάρχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης. Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κώστας Αγοραστός, ανέφερε ότι τόσο η Περιφέρεια Θεσσαλίας, όσο και η ΕΝΠΕ, της οποίας ηγείται, «μέσα από προγράμματα και δράσεις προσπαθούν διαρκώς να ενισχύσουν τους κλάδους που διακρίνονται για τις εξαγωγές τους, διότι αυτοί είναι η πραγματική οικονομία και αυτοί θα μας βγάλουν από το τούνελ των μνημονίων». Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, συμφωνήθηκε να εξεταστεί επισταμένως η διοργάνωση της ετήσιας γενικής συνέλευσης του ΣΕΒΕ στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς αρ-
38
χικά οι δύο πλευρές ήταν θετικές στην προοπτική αυτή. Ακόμη, ο Σύνδεσμος γνωστοποίησε στον κ. Αγοραστό τη διάθεσή του να συμβάλει με την τεχνογνωσία και τις γνώσεις του στην επιμόρφωση όσων εξάγουν, προκειμένου να καταρτιστούν και να πληροφορηθούν για όλα όσα πρέπει να κάνουν, ώστε η παρουσία τους σε μια διεθνή έκθεση να είναι αποτελεσματική.
Η δυναμική της Θεσσαλίας
Στην παραπάνω συνάντηση προέκυψε το συμπέρασμα ότι η Θεσσαλία την πενταετία 2012-2016 παρουσίασε μία πολύ καλή επίδοση στον τομέα των εξαγωγών, με ποσοστό 10%, όταν ο μέσος όρος για τη χώρα είναι 14,5% επί του ΑΕΠ. «Οι επιδόσεις μας θα μπορούσε να ήταν ακόμη καλύτερες, αν δεν προέκυπτε η κρίση και ακολούθως τα capital controls», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Αγοραστός. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι «ιδιαίτερα στον τομέα των κρεάτων, υπάρχουν πολλά περιθώρια για εξαγωγές. Από την άλλη, όμως, αναρωτήθηκε, γιατί να μη στηρίξουμε πρώτα την εγχώρια αγορά, όταν αυτή είναι ελ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
λειμματική και, εν συνεχεία, να κοιτάξουμε τις ξένες αγορές». Στην πρόταση του ΣΕΒΕ για αξιοποίηση και αναβάθμιση του λιμανιού στον Βόλο, με την προοπτική σύνδεσής του με τη Συρία, διότι «σε λίγα χρόνια που θα τελειώσει ο πόλεμος θα ξεκινήσει η ανοικοδόμησή της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον κατασκευαστικό κλάδο και τις μεταφορές», ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κ. Αγοραστός, εμφανίστηκε απαισιόδοξος, λόγω της εμπλοκής ξένων επενδυτών στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Υπενθύμισε, μάλιστα, την πάγια θέση του ότι λιμάνια, αεροδρόμιο και νερό δεν εκχωρούνται σε ιδιώτες, διότι στο μέλλον οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ αρνητικές, π.χ. στον τουρισμό.
Ο πίνακας των εξαγωγών
Ο τομέας των τροφίμων αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της θεσσαλικής οικονομίας, με σημαντική συμβολή στο ΑΕΠ της χώρας, καθώς καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον πίνακα των εξαγώγιμων προϊόντων και γενικότερα του εμπορίου. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης
του ΔΣ του ΣΕΒΕ με τον περιφερειάρχη, κ. Αγοραστό, παρουσιάστηκαν τα παρακάτω βασικά σημεία για τη συμβολή της Περιφέρειας Θεσσαλίας στις εξαγωγές: Το 2016, η ΠΘ είχε 4,8% συμμετοχή στις εθνικές εξαγωγές (ετήσια μεταβολή 201516: 10,0%).
Τα κυριότερα προϊόντα (top 5-μερίδιο) εξαγωγών της Θεσσαλίας ανά κλάδο είναι τα εξής:
• Τρόφιμα: Γαλακτοκομικά (41 %), παρ/τα λαχανικών και φρούτων(37%), τα οποία παρουσιάζουν μια διαχρονική (από το 2012) αύξηση ποσοστού.
• Μέταλλα: Αργίλιο (47%), χυτοσίδηρος, σίδηρος (42%), που παρουσιάζουν αυξητική τάση από το 2015. • Κλωστοϋφαντουργία & ένδυση: Βαμβάκι (74%), μικρή η αυξητική τάση από το 2015. • Μηχανές & συσκευές: Λέβητες, μηχανές & μέρη (65%), μηχανές, συσκευές και μέρη (35%).
Οι εξαγωγές ανά νομό έχουν ως εξής:
Ν. Καρδίτσας: 1ος εξαγωγικός κλάδος – Τρόφιμα (μερίδιο 47%), 1ος εξαγωγικός προορισμός – Κύπρος (μερ. 49%) Ν. Λάρισας: 1ος εξαγωγικός κλάδος – Τρόφιμα (μερ. 52%), 1ος εξα-
γωγικός προορισμός – Γερμανία (μερ. 22%) Ν. Μαγνησίας: 1ος εξαγωγικός κλάδος – Τρόφιμα (μερ. 35%), 1ος εξαγωγικός προορισμός – Γερμανία (μερ. 19%) Ν. Τρικάλων: 1ος εξαγωγικός κλάδος – Τρόφιμα (μερ. 87%) 1ος εξαγωγικός προορισμός – Γερμανία Όπως προκύπτει, η Γερμανία κατέχει την πρώτη θέση εισαγωγής ελληνικών τροφίμων, σε ποσοστό 22%. Ακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Αλγερία (6%), οι ΗΠΑ (5%), η Τουρκία, η Κύπρος (4%), η Ρουμανία, το Ισραήλ και η Βουλγαρία (3%). Πηγή: Γιώργος Ρούστας , Ypaithros.gr
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
39
Νέοι κανόνες για τη βιολογική γεωργία Τι δήλωσε ο Επίτροπος Phil Hogan- Μόλις εγκριθούν, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021.
Η
συμφωνία για τους νέους κανόνες για τη βιολογική γεωργία που εγκρίθηκε σήμερα από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου θα απλοποιήσει και θα εναρμονίσει πολλούς κανόνες που αφορούν την παραγωγή βιολογικών τροφίμων τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε τρίτες χώρες. Χαιρετίζοντας το σημαντικό βήμα προς την τελική έγκριση του νέου κανονισμού, ο αρμόδιος για τη γεωργία Επίτροπος Phil Hogan δήλωσε: «Η σημερινή απόφαση του Συμβουλίου είναι ένα ακόμα ορόσημο για τον βιολογικό τομέα, το οποίο διασφαλίζει ότι αυτός ο σημαντικός και ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας μπορεί να συνεχίσει να επεκτείνεται με σαφείς κανόνες και μπορεί να εξασφαλιστεί ότι βρίσκεται σε ισότιμη βάση με παραγωγούς από τρίτες χώρες που εξάγουν βιολογικά προϊόντα στην ΕΕ. Αυτό που συμφώνησαν όλοι ήταν ότι οι ισχύοντες κανόνες - οι οποίοι είναι τώρα 20 ετών - δεν ήταν κατάλληλοι για το σκοπό και ήταν πιθανό να παρεμποδίσουν παρά να βοηθήσουν την ανάπτυξη αυτού του αναπτυσσόμενου τομέα που αξίζει περίπου 27 δισεκατομμύρια ευρώ και έχει αυξηθεί κατά 125% κατά την τελευταία δεκαετία. Πρέπει να υποστηρίξουμε αυτήν την ανάπτυξη εξασφαλίζοντας ότι ο τομέας λειτουργεί με την κατάλληλη νομοθεσία. Αυτή η αύξηση θα βοηθηθεί από μικρότερους παραγωγούς, οι οποίοι θα μπορέσουν πλέον να συμμετάσχουν σε προγράμματα πιστοποίησης ομάδων, ώστε
40
να επωφεληθούν από χαμηλότερα κόστη πιστοποίησης. Επιπλέον, οι βιοκαλλιεργητές θα έχουν τώρα πρόσβαση σε μια νέα αγορά βιολογικών σπόρων που θα βελτιώσουν τη βιοποικιλότητα, τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών και θα ενισχύσουν την καινοτομία. Αυστηρότερα μέτρα προφύλαξης θα μειώσουν επίσης τον κίνδυνο ακούσιας μόλυνσης από μη εγκεκριμένες ουσίες. Οι καταναλωτές θα επωφεληθούν επίσης από μεγαλύτερες επιλογές, δεδομένου ότι οι νέοι κανόνες θα καλύπτουν μια ευρύτερη ποικιλία βιολογικών τροφίμων και ειδών εκτός των τροφίμων από ό, τι στο παρελθόν (όπως το αλάτι, το φελλό ή τα αιθέρια έλαια). Μετά τη σημερινή απόφαση του Συμβουλίου, ελπίζω ότι οι συννομοθέτες μπορούν πλέον να προχωρήσουν γρήγορα στην ολοκλήρωση μιας συμφωνίας πρώτης ανάγνωσης και να διευκολύνουν την έναρξη ισχύος το 2021. Αυτό θα επιτρέψει στον τομέα να προετοιμαστεί κατάλληλα για ένα νέο και υποστηρικτικό νομοθετικό περιβάλλον και να βοηθήσουμε τον ευημερούντα τομέα να συνεχίσει την ανάπτυξή του και να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό του, με βάση την αρχή της ισότιμης λειτουργίας.» Η συμφωνία που εγκρίθηκε σήμερα από το Συμβούλιο θα ψηφιστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μόλις εγκριθούν, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021. Αυτό θα δώσει αρκετό χρόνο στους παραγωγούς, τους φορείς εκμετάλλευσης και τους εμπορικούς εταίρους να προσαρμοστούν στο νέο πλαίσιο.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Ο νέος Ευρωπαϊκός κανονισμός για τη βιολογική παραγωγή Η Commission χαιρετίζει την έγκριση από το Συμβούλιο της συμφωνίας των συν νομοθετών σχετικά με τους νέους κανόνες για τη βιολογική παραγωγή και προσβλέπει στα τελικά βήματα που οδηγούν στην έγκριση του νέου κανονισμού. Μόλις εγκριθούν, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021. Αυτό θα δώσει αρκετό χρόνο στους παραγωγούς, τους φορείς εκμετάλλευσης και τους εμπορικούς εταίρους να προσαρμοστούν στο νέο πλαίσιο. Γιατί χρειαζόμαστε ένα νέο σύνολο κανόνων για τον βιολογικό τομέα; Πολλοί από τους ισχύοντες κανόνες είναι άνω των 20 ετών και πρέπει να ενημερωθούν ώστε να αντικατοπτρίζουν τις σημαντικές αλλαγές που σημειώθηκαν στον τομέα της βιολογικής γεωργίας της ΕΕ τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η βιολογική ουσία δεν αποτελεί πλέον εξειδικευμένο τμήμα του τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής στην ΕΕ, όπως συνέβη όταν καταρτίστηκαν για πρώτη φορά οι ισχύοντες κανόνες. Στην πραγματικότητα είναι πλέον ένας από τους πιο δυναμικούς τομείς της γεωργίας της ΕΕ, καθώς η έκταση της γης που χρησιμοποιείται για τη βιολογική γεωργία αυξάνεται γύρω στα 400.000 εκτάρια ετησίως. Η βιολογική αγορά στην ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 27 δισ. Ευρώ, περίπου 125% περισσότερο από δέκα χρόνια πριν. Το συνονθύλευμα κανόνων και παρεκκλίσεων που ισχύουν επί του παρόντος δεν παρέχει επαρκή ασφάλεια και
ασφάλεια σε αυτόν τον εξαιρετικά σημαντικό τομέα της ευρωπαϊκής γεωργίας και η απλούστερη, πιο εναρμονισμένη προσέγγιση του νέου κανονισμού θα πρέπει να συμβάλει στην ταχύτερη ανάπτυξή του. Ποια είναι η προστιθέμενη αξία αυτής της μεταρρύθμισης και τι θα αλλάξει; Θα διασφαλιστεί η δικαιοσύνη για τους βιοκαλλιεργητές της ΕΕ και το λογότυπο της ΕΕ για τα βιολογικά προϊόντα θα προσφέρει στους καταναλωτές τις ίδιες εγγυήσεις ποιότητας σε όλη την Ευρώπη. Δεδομένης της πριμοδότησης που καταβάλλουν οι περισσότεροι καταναλωτές για βιολογικά τρόφιμα, αυτή η εγγύηση ποιότητας είναι εξαιρετικά σημαντική. Η βασική βελτίωση είναι η εισαγωγή ενός συνόλου κανόνων σε επίπεδο ΕΕ που καλύπτουν ολόκληρο τον τομέα της βιολογικής παραγωγής της ΕΕ. Οι παλαιοί κανόνες επέτρεψαν ένα la carte σύστημα εξαιρέσεων, μερικές φορές στο επίπεδο ενός μόνο παραγωγού. Οι νέοι κανόνες λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη για ευελιξία που οι παρεκκλίσεις αυτές είχαν ενσωματωθεί στο παρελθόν - εξακολουθούν να επιτρέπονται οι δεόντως αιτιολογημένες εξαιρέσεις, όπως για παράδειγμα η προσωρινή αντι-
κατάσταση οργανικού συστατικού από μη βιολογική ουσία σε περιπτώσεις περιορισμένων αποθεμάτων - αλλά τώρα θα είναι περιορισμένα χρονικά, θα αξιολογούνται τακτικά και, εάν χρειαστεί, θα εφαρμόζονται σε όλους τους παραγωγούς, εξασφαλίζοντας δίκαιη μεταχείριση για όλους. Οι ίδιοι κανόνες θα ισχύουν για όλους τους βιολογικούς παραγωγούς και προϊόντα. Αυτό το ενιαίο σύνολο κανόνων θα εφαρμοστεί και στους αγρότες εκτός ΕΕ που εξάγουν τα βιολογικά προϊόντα τους στην αγορά της ΕΕ. Θα αντικαταστήσει τα σημερινά 60+ διαφορετικά πρότυπα που θεωρούνται ισοδύναμα με τα εισαγόμενα βιολογικά τρόφιμα. Προς το παρόν, βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου διαφορετικά πρότυπα μπορεί να ισχύουν για τους παραγωγούς της ίδιας χώρας, όταν ο τελευταίος δεν έχει συμφωνία ισοτιμίας με την ΕΕ, μόνο και μόνο επειδή οι οργανισμοί πιστοποίησης ορίζουν τα δικά τους πρότυπα. Η συμμόρφωση με το ενιαίο σύνολο κανόνων της ΕΕ θα αντικαταστήσει την αρχή της ισοδυναμίας. Σημαίνει σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με το εμπόριο, με κύριο λόγο ότι θα υπάρξουν ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ φορέων
από την ΕΕ και από τρίτες χώρες. Το πεδίο εφαρμογής των κανόνων έχει επεκταθεί ώστε να καλύπτει μια σειρά νέων προϊόντων όπως το αλάτι, το φελλό και τα αιθέρια έλαια. Θα είναι επίσης δυνατό στο μέλλον να προστεθούν νέα προϊόντα για να ανταποκριθούν στην εξέλιξη του τομέα και στις απαιτήσεις των καταναλωτών, προσφέροντας πρόσθετες ευκαιρίες στους παραγωγούς. Ο νέος κανονισμός αποβλέπει στην απλούστευση των γεωργών. Για παράδειγμα, οι μικροκαλλιεργητές θα είναι πλέον σε θέση να επιλέξουν την πιστοποίηση ομάδας, η οποία θα μειώσει το κόστος πιστοποίησης και θα διευκολύνει την ένταξή τους στο οργανικό σύστημα. Νέες ευκαιρίες θα δημιουργηθούν επίσης με το άνοιγμα μιας νέας αγοράς για τους βιολογικούς σπόρους και άλλα φυτικά αναπαραγωγικά υλικά με υψηλό επίπεδο γενετικής βιοποικιλότητας. Αυτό θα βελτιώσει τη βιοποικιλότητα, τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών και θα ενισχύσει την καινοτομία. Η αντοχή στα παράσιτα και στις ασθένειες θα βελτιωθεί και θα επικεντρωθεί η καλύτερη προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
41
Οι νέοι αυτοί κανόνες θα οδηγήσουν σε περισσότερους ελέγχους και περισσότερη γραφειοκρατία για τους βιολογικούς παραγωγούς και τους οργανισμούς πιστοποίησης;
Ακριβώς το αντίθετο. Οι νέοι κανόνες καθιστούν την ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να διεξάγονται έλεγχοι για να εξασφαλιστεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στον τομέα και το βάρος που βαρύνει αυτό τον τομέα τόσο για τους αγρότες όσο και για τις αρμόδιες αρχές. Οι έλεγχοι διενεργούνται σε επίπεδο κράτους μέλους και είναι αιφνιδιαστικοί, εξασφαλίζοντας την αποτελεσματικότητά τους. Η τυποποιημένη διαδικασία είναι η διενέργεια ετήσιων ελέγχων, αλλά οι νέοι κανόνες αναγνωρίζουν ότι αυτό δεν είναι πάντα αναγκαίο για τους καθιερωμένους βιολογικούς παραγωγούς. Για τους παραγωγούς που έχουν καθαρό ιστορικό μετά από τρία συναπτά έτη ετήσιων ελέγχων, οι εθνικές αρχές θα μπορούσαν να αποφασίσουν να τις ελέγχουν μόνο μια φορά κάθε δύο χρόνια. Αυτό θα μειώσει τη γραφειοκρατία τόσο για τους αγρότες όσο και για τις εθνικές διοικήσεις.
Επιτρέπονται τα φυτοφάρμακα στα βιολογικά τρόφιμα;
Οι βιολογικοί κανόνες είναι πολύ σαφείς:
42
οι πιστοποιημένοι παραγωγοί δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιούν μη παραδεκτές ουσίες όπως φυτοφάρμακα στις καλλιέργειες τους. Αυτό συνέβαινε πάντοτε και δεν αλλάζει με τους νέους κανόνες. Οι νέοι κανόνες που τίθενται είναι τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να λάβουν οι φορείς εκμετάλλευσης για να μειώσουν τον κίνδυνο τυχαίας «μόλυνσης» από τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται σε συμβατικές καλλιέργειες που καλλιεργούνται δίπλα σε οργανικές. Οι εθνικές αρχές είναι επιφορτισμένες με τον έλεγχο αυτών των μέτρων. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι σε θέση να πιστεύουν πλήρως ότι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ενεργά φυτοφάρμακα στην παραγωγή των προϊόντων που φέρουν το λογότυπο της ΕΕ για τη βιολογική γεωργία και ότι έχουν ληφθεί όλες οι πιθανές προφυλάξεις για να μειωθεί ο μικρός κίνδυνος να παρουσιαστούν τυχαία τα φυτοφάρμακα. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν ισχυρισμοί ότι τα βιολογικά προϊόντα περιέχουν φυτοφάρμακα, οι εθνικές αρχές είναι υποχρεωμένες να διερευνήσουν. Οι ισχυρισμοί αυτοί πρέπει να τεκμηριώνονται με σαφήνεια εντούτοις προκειμένου να κινηθεί επίσημη έρευνα. Η έρευνα πρέπει να χρησιμεύει για τον προσδιορισμό της πηγής και της αιτίας της παρουσίας τέτοιων ουσιών και να περιλαμβάνει οποιαδήποτε κατάλληλη μέθοδο για την εξάλειψη της υποψίας
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
χωρίς περιττή καθυστέρηση. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει την κατάσταση εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία εφαρμογής του νέου κανονισμού, ήτοι την 1η Ιανουαρίου 2021. Αυτό θα επιτρέψει μια συνολική ανάλυση των εθνικών κανόνων και πρακτικών όσον αφορά τα κατώτατα όρια για τις μη επιτρεπόμενες ουσίες και θα αξιολογήσει την πορεία προς αυτή την κατεύθυνση θέμα.
Τι σημαίνουν οι νέοι κανόνες για εισαγόμενα βιολογικά προϊόντα;
Ο νέος κανονισμός δεν καλύπτει μόνο τα βιολογικά προϊόντα της ΕΕ αλλά και τα προϊόντα που εισάγονται στην ΕΕ από άλλες χώρες. Όσον αφορά τους αναγνωρισμένους οργανισμούς ελέγχου, οι νέοι κανόνες θα είναι οι ίδιοι για τους παραγωγούς στην ΕΕ και τους παραγωγούς τρίτων χωρών που επιθυμούν να πουλήσουν στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντί να παράγουν σε πρότυπα που θεωρούνται ισοδύναμα με τους κανόνες της ΕΕ, οι παραγωγοί σε τρίτες χώρες πρέπει τώρα να συμμορφώνονται με τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για τους παραγωγούς της ΕΕ. Πρόκειται για μια μετάβαση από την αρχή της ισοδυναμίας στην αρχή της συμμόρφωσης. Αυτό όχι μόνο δημιουργεί ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλους τους πα-
ραγωγούς, οι οποίοι μπορούν να διαβεβαιώσουν ότι όλοι είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται με το ίδιο σύνολο υψηλών προδιαγραφών, αλλά και να καθησυχάσει τους καταναλωτές ότι τα βιολογικά προϊόντα που πωλούνται στην ΕΕ, είτε παράγονται εκεί είτε όχι τα ίδια πρότυπα ποιότητας. Μέχρι τώρα, τα εισαγόμενα προϊόντα πιστοποιήθηκαν σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες ισοδύναμων τρίτων χωρών ή σύμφωνα με μερικές από τις περίπου 60 διαφορετικές δέσμες κανόνων από φορείς ελέγχου που η ΕΕ αναγνώρισε ως ισοδύναμους με τους δικούς της οργανικούς κανόνες. Παραδείγματος χάριν, ορισμένοι φορείς ελέγχου επέτρεψαν τη χρήση ορισμένων προϊόντων φυτοθεραπείας που δεν χρησιμοποιούνται στην ΕΕ (σε περιπτώσεις όπου π.χ. αντιμετωπίζουν ασθένειες που δεν υπάρχουν στην Ευρώπη και για τις οποίες δεν υπάρχουν κατά συνέπεια ευρωπαϊκοί κανόνες).
Τι θα συμβεί με τις συμφωνίες για τα οργανικά προϊόντα που έχει εφαρμόσει η ΕΕ με άλλες χώρες;
Η ΕΕ έχει αναγνωρίσει πολλές χώρες εκτός ΕΕ (οι αποκαλούμενες τρίτες χώρες) ότι διαθέτουν ισοδύναμους κανόνες βιολογικής παραγωγής και συστήματα ελέγχου. Ορισμένες τρίτες χώρες όπως ο Καναδάς, η Ιαπωνία, οι Ηνωμένες Πολιτεί-
ες, η Τυνησία, η Νέα Ζηλανδία κ.λπ. αναγνώρισαν επίσης την ΕΕ ως ισοδύναμη με συμφωνίες ή συμφωνίες ισοτιμίας, πράγμα που σημαίνει ότι αμφότερα τα μέρη έχουν αναγνωρίσει αμοιβαία τους κανόνες βιολογικής παραγωγής και συστήματα ελέγχου ως ισοδύναμα τους αντίστοιχους κανόνες. Αυτές οι αναγνωρίσεις επιτρέπουν στους ευρωπαίους καταναλωτές να επιλέγουν από ένα ευρύ φάσμα βιολογικών προϊόντων, παρέχοντας συγχρόνως ευκαιρίες εξαγωγής για τους παραγωγούς της ΕΕ. Οι υπάρχοντες διακανονισμοί ή συμφωνίες θα πρέπει να προσαρμόζονται στους νέους κανόνες όποτε κρίνεται σκόπιμο εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Η υφιστάμενη αναγνώριση της ισοδυναμίας των τρίτων χωρών που επί του παρόντος δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των συμφωνιών αμοιβαίας ισοδυναμίας θα πρέπει να μετατραπεί σε αμοιβαίες εμπορικές συμφωνίες για να δοθεί ένα πιο σταθερό νομικό πλαίσιο για τους φορείς εκμετάλλευσης. Η μεταβατική περίοδος των 5 ετών διασφαλίζει ότι τόσο η ΕΕ όσο και οι εταίροι της θα έχουν το χρόνο να διαπραγματευτούν μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία. Τι σημαίνουν οι νέοι κανόνες για τη βιολογική παραγωγή στα θερμοκήπια; Οι θρεπτικές εγκαταστάσεις κυρίως μέσω του οικοσυστήματος του εδάφους είναι μία από τις βασικές απαιτήσεις της βιολογικής παραγωγής. Ο νέος κανονισμός επιβεβαιώνει τη
σχέση με το έδαφος ως βασική αρχή και ως εκ τούτου η χρήση «οριοθετημένων κλινών» δεν θεωρείται συμβατή με ευρύτερες οργανικές αρχές. Ωστόσο, ο νέος κανονισμός θα επιτρέψει στους παραγωγούς των κρατών μελών όπου η πρακτική έχει ήδη εγκριθεί για τη βιολογική γεωργία να συνεχίσει να χρησιμοποιεί θερμοκήπια για περιορισμένο χρονικό διάστημα 10 ετών. Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τη χρήση των οριοθετημένων κλινών σε θερμοκήπια 5 έτη μετά την ημερομηνία εφαρμογής του νέου κανονισμού, η οποία μπορεί να συνοδεύεται, ενδεχομένως, από νομοθετική πρόταση.
Οι κανόνες ισχύουν για όλα τα βιολογικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των μεταποιημένων προϊόντων;
Ο νέος κανονισμός για τη βιολογική γεωργία θα εφαρμοστεί στα ζώντα και μη μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων και άλλων φυτικών πολλαπλασιαστικών υλικών και των μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται ως τρόφιμα και ζωοτροφές. Τα μεταποιημένα προϊόντα θα μπορούσαν να επισημανθούν ως βιολογικά μόνο εάν τουλάχιστον το 95% των γεωργικών συστατικών είναι οργανικά. Πηγή: neapaseges.gr
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
43
Η μείωση των μελισσών απειλεί τη γεωργία
Υ
πάρχει μαζικός αφανισμός των μελισσών κι αυτό αποτελεί τεράστιο κίνδυνο για τη βιοποικιλότητα αλλά και την αγροτική παραγωγή. Δεν πρόκειται για προειδοποιήσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων ή ευαισθητοποιημένων μελισσουργών, αλλά για πρόσφατη εκτίμηση ενός πολύ σημαντικού οργάνου, που δημιούργησε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών το 2012: της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστήμης-Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES), στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι 124 κρατών, με αποστολή την παρακολούθηση της υγείας των οικοσυστημάτων για λογαριασμό του ΟΗΕ. Πρόκειται για το ανάλογο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Η πρόσφατη Έκθεση της IPBES, στην οποία κατέληξαν ομόφωνα οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας σημειώνει πως υπάρχει μεγάλη μείωση των μελισσών και των πεταλούδων, καθώς και άλλων ειδών που λειτουργούν ως επικονιαστές για τη γονιμοποίηση της αγροτικής παραγωγής, όπως τα πουλιά, οι νυχτερίδες, οι σφήκες, οι σκώροι και τα μυρμήγκια. Περίπου το 35% της παγκόσμιας γεωργίας εξαρτάται από τη μεταφορά γύρης από τους φυσικούς επικονιαστές, με τις μέλισσες να αποτελούν έναν από τους βασικότερους παράγοντες. Καθώς τα κράτη και οι κυβερνήσεις έχουν μάθει να υπολογίζουν μόνο με οικονομικούς όρους, η Έκθεση υπολογίζει ότι το ύψος της ζημιάς στον αγροτικό τομέα μπορεί να κινηθεί μεταξύ των 235-577 δισ. δολαρίων, ένα ποσό που αντιστοιχεί στο 5-8% της συνολικής αξίας της παγκόσμιας αγροτικής παραγωγής. Εκτιμάται ότι η ποσότητα και η ποιότητα των γεωργικών προϊόντων θα πέσουν, το ίδιο και οι αποδόσεις των αγροτών,
44
ενώ θα ανέβουν οι τιμές για τους καταναλωτές. «Από την επικονίαση εξαρτώνται πολλά είδη φρούτων, λαχανικών, σπόρων, καρυδιών και καλλιέργειες ελαιούχων φυτών. Πρόκειται για σημαντικό μέρος των θρεπτικών συστατικών, των απαραίτητων για τη διατροφή του ανθρώπου» σημειώνει η Έκθεση που διαμόρφωσαν 80 επιστήμονες από όλο τον κόσμο, που συμμετείχαν στις εργασίες της IPBES. Μερικές από τις πιο σημαντικές καλλιέργειες για τη διατροφή διεθνώς, όπως το ρύζι, το σιτάρι και άλλα δημητριακά, δεν βασίζονται σε επικονίαση μέσω ζώντων οργανισμών. «Στις ευπαθείς καλλιέργειες όμως συμπεριλαμβάνονται τα μήλα, το μάνγκο, η σοκολάτα και πολλά άλλα που συνήθως καταναλώνονται ως τρόφιμα. Σχεδόν όλα τα φρούτα και πολλά από τα λαχανικά σας εξαρτώνται από την επικονίαση» σημείωσε ο κ. Σίμον Ποτς, συμπρόεδρος της επιτροπής και αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου για την Αγρο-Περιβαλλοντική Ερευνα στο Πανεπιστήμιο Reading της Μ. Βρετανίας. Σύμφωνα με την Έκθεση, στην Ευρώπη το 9% των ειδών μελισσών και
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
πεταλούδων απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ οι πληθυσμοί μειώνονται κατά 37% στις μέλισσες και 31% στις πεταλούδες, στα είδη για τα οποία είναι διαθέσιμα επαρκή στοιχεία. Σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, υπερβαίνει το 40% το ποσοστό των ειδών των μελισσών που απειλείται. Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για Λατινική Αμερική, Ασία και Αφρική, αν και η κατάσταση θεωρείται ανάλογη. Πιο επαρκή θεωρούνται τα δεδομένα για τους επικονιαστές που δεν είναι έντομα -νυχτερίδες, πουλιά-, με την Έκθεση να αναφέρει πως το 16% των ειδών αυτών παγκοσμίως απειλούνται με εξαφάνιση. Όσον αφορά τις αιτίες που «θερίζουν» τους πληθυσμούς των μελισσών και των άλλων επικονιαστών, σύμφωνα με την Έκθεση της IPBES, αυτές είναι η κλιματική αλλαγή, οι ασθένειες, τα παρασιτοκτόνα, η ρύπανση, τα είδη - εισβολείς, οι γεωργικές πρακτικές που πλήττουν το περιβάλλον και η καταστροφή των βιοτόπων, συχνά λόγω έργων υποδομών. Η έκθεση επισημαίνει ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί η επίπτωση των νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων, τα οποία
ενοχοποιούνται από επιστημονικές έρευνες και περιβαλλοντικές οργανώσεις και βρίσκονται από το 2013 σε καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης από την Ε.Ε., έως ότου συγκεντρωθούν περισσότερα δεδομένα. Η έκθεση ήταν ομόφωνη, με αποτέλεσμα να υιοθετούνται μόνο εκείνες οι θέσεις στις οποίες συμφωνεί το σύνολο των ερευνητών και επιστημόνων. Η IPBES πάντως, μέσω της Έκθεσης, συνιστά τη μείωση της χρήσης εντομοκτόνων, τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών και την υιοθέτηση πρακτικών φιλικών στην άγρια ζωή, όπως η δημιουργία ζωνών με αγριολούλουδα μέσα στους αγρούς.
Τι θα συμβεί αν εξαφανιστούν οι μέλισσες;
Φαντάζεστε το καλοκαίρι χωρίς καρπούζι, πεπόνι, αγγουράκι, κολοκυθάκι και μελιτζάνα; Και όχι μόνο αυτά, αλλά και δεκάδες άλλα αγαπημένα μας φρούτα και λαχανικά που εξαρτώνται από τις μέλισσες για την επικονίασή τους, δηλαδή τη γονιμοποίηση του άνθους για να παραχθεί ο καρπός τους. Από τα τέλη του 1990, οι μελισσοκόμοι, κυρίως στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική, είχαν διαπιστώσει ότι οι πληθυσμοί των μελιφόρων μελισσών (οι μέλισσες που κατοικούν σε κυψέλες και παράγουν μέλι) μειώνονταν με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς. Οι μέλισσες αυτές είναι απαραίτητες για την παραγωγή της τροφής μας γιατί επικονιάζουν τα φυτά, και
δεν είναι οι μόνες. Και άλλα έντομα, όπως οι άγριες μέλισσες και οι πεταλούδες εκτελούν επίσης πολύτιμο επικονιαστικό έργο. Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τα έντομα-επικονιαστές. Από τα 100 είδη καλλιεργειών, τα οποία παράγουν το 90% της παγκόσμιας τροφής, 71 επικονιάζονται από τις μέλισσες. Χωρίς αυτά, εκατομμύρια άνθρωποι και ζώα θα υπέφεραν από στέρηση τροφής. Στην Ευρώπη μόνο, πάνω από 4.000 είδη λαχανικών μεγαλώνουν χάρη στην ακούραστη δουλειά των μελισσών.
Γιατί εξαφανίζονται οι μέλισσες;
Η μεγαλύτερη απειλή για τις μέλισσες προέρχεται από τα χημικά φυτοφάρμακα υψηλής τοξικότητας που χρησιμοποιούνται στις βιομηχανικές καλλιέργειες. Αυτά τα πολύ επικίνδυνα φυτοφάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των νεονικοτινοειδών, έχουν την ιδιότητα να κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη του φυτού. Οι μέλισσες τα προσλαμβάνουν από τη γύρη και το νέκταρ, κάτι που βλάπτει το νευρικό τους σύστημα και πολύ συχνά τις οδηγεί στο θάνατο. Οι ολοένα περισσότερες μονοκαλλιέργειες που προωθεί η βιομηχανική γεωργία και που έχουν οδηγήσει στη μείωση της βιοποικιλότητας και την καταστροφή πλούσιων σε ποικιλία οικοσυστημάτων. Οι μονοκαλλιέργειες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο γιατί οι μέλισσες για να επιβιώσουν θα πρέπει να τρέφονται από μία μεγάλη ποικιλία ανθοφόρων φυτών. Η Διεθνής
Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) εκτιμά ότι θα εξαφανιστούν άλλα 20.000 ανθοφόρα φυτά τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό επηρεάζει τις μέλισσες που ζουν σε μελίσσια και ακόμα περισσότερο τις άγριες μέλισσες που χρειάζονται αδιατάρακτους βιότοπους για να χτίσουν τις φωλιές τους. Το 35% της διατροφής μας κινδυνεύει Χρειάζεται μία μέλισσα για να γίνει το λουλούδι πεπόνι, αγγουράκι, κολοκυθάκι και μελιτζάνα… Αν όμως εξαφανιστούν οι μέλισσες, δεν θα γίνει ...τίποτα! Η επικονίαση, η γονιμοποίηση δηλαδή του άνθους για να γίνει καρπός, είναι το πολυτιμότερο αγαθό που προσφέρουν οι μέλισσες στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Χωρίς την επικονίαση, η τροφή που καταλήγει στο πιάτο μας θα ήταν πολύ λιγότερη, καθώς το 1/3 των καλλιεργειών βασίζεται σε αυτήν. Εάν οι μέλισσες αφανιστούν, οι 71 από τις 100 πιο σημαντικές φυτικές καλλιέργειες παγκοσμίως που επικονιάζονται από τις μέλισσες, θα αρχίσουν να εξαφανίζονται και αυτές. Ειδικότερα, καρποί όπως τα μήλα, οι φράουλες και τα αμύγδαλα θα εμφανίσουν απότομη πτώση. Η εξαφάνιση των μελισσών όμως θα έχει και καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία, αν αναλογιστούμε ότι η οικονομική αξία της επικονίασης των μελισσών αποτιμάται σε € 265 δις το χρόνο παγκοσμίως. Σύμφωνα με την Greenpeace, «η μεγαλύτερη απειλή για τις μέλισσες προέρχεται από τα χημικά φυτοφάρμακα υψηλής τοξικότητας που χρησιμοποιούνται στις βιομηχανικές καλλιέργειες. Αυτά τα πολύ επικίνδυνα φυτοφάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των νεονικοτινοειδών, κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη του φυτού. Οι μέλισσες τα προσλαμβάνουν από τη γύρη και το νέκταρ, κάτι που βλάπτει το νευρικό τους σύστημα και πολύ συχνά τις οδηγεί στον θάνατο». Όπως τονίζει η περιβαλλοντική οργάνωση, οι μονοκαλλιέργειες που εξαπλώνονται από τη βιομηχανική γεωργία πλήττουν τη βιοποικιλότητα και αποτελούν μεγάλο κίνδυνο γιατί οι μέλισσες για να επιβιώσουν θα πρέπει να τρέφονται από μία μεγάλη ποικιλία ανθοφόρων φυτών.
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
45
Ανεβαίνει σκαλιά η ελληνική επιτραπέζια ελιά
Η
ελληνική επιτραπέζια βρώσιμη ελιά βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση στις διεθνείς αγορές, ένα momentum που δεν πρέπει να χαθεί. Η ποικιλία «Καλαμών» κατέχει δεσπόζουσα θέση και ισχυρό brand name, εξαιρετικά καλά πηγαίνει και η ελιά «Χαλκιδικής», ενώ και η Κοθρέϊκη που συναντάται με διάφορα ονόματα ανά την Ελλάδα διαπιστώθηκε από έρευνες ότι διαθέτει ισχυρά χαρακτηριστικά υγείας, συνιστώντας άλλο ένα ατού στη γκάμα της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς. Αυτό τόνισαν, μεταξύ άλλων, την Πέμπτη 24 Μαΐου κατά την έναρξη του διήμερου 1ου Διεθνούς Συνεδρίου: «Επιτραπέζια ελιά: αναζητώντας την καινοτομία-ανακαλύπτοντας νέες τάσεις», που διοργανώνεται στο campus της Αμερικανικής Γεωργικής Σχο-
46
λής από το Κέντρο Ελιάς «Krinos» - Perrotis College. Σε κάθε περίπτωση, σημειώθηκε ότι την επιτραπέζια ελιά σαν προϊόν επιβάλλεται να την ισχυροποιήσουμε ακόμη περισσότερο. Οι ανταγωνιστές της, δηλαδή η τουρκική και η αιγυπτιακή ελιά, είναι έτοιμες να εκμεταλλευτούν κάθε στραβοπάτημα και ήδη έχουν παρουσία στην ελληνική αγορά. Δεν θα πρέπει να αντιδράσουμε με αφορισμούς και περιοριστικά μέτρα, αλλά με την περαιτέρω βελτίωση της ελληνικής επιτραπέζιας βρώσιμης ελιάς. Millennials, δημογραφικό και δίκτυα ευκαιρίες που πρέπει να ξεκλειδώσουν Οι προκλήσεις για την ανάπτυξη της επιτραπέζιας ελιάς είναι σημαντικές και όπως ειπώθηκε υπάρχουν ευκαιρίες άνευ προηγουμένου, που πρέπει οι ενδιαφερόμενοι φορείς να ξεκλειδώσουν. Οι επιτραπέζιες ελιές ευθυγραμ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
μίζονται με πολλές μακροπρόθεσμες τάσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός αυξανόμενου τομέα ειδικών τροφίμων με χαρακτηριστικά υγείας. Για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προκύπτουν, η Επιτραπέζια Ελαιουργική Βιομηχανία πρέπει να εστιάσει περισσότερο στις ανάγκες των υποβαθμισμένων τμημάτων και καναλιών, όπως: • Millennials: οι κυριότεροι αγοραστές ειδικών τροφίμων • Δημογραφικό: Υποεκπροσωπούνται τα δημογραφικά στοιχεία • Δίκτυα: Ανάπτυξη εναλλακτικών καναλιών προώθησης (π.χ online). Οι επιτραπέζιες ελιές έχουν ήδη όλα τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για την προσέλκυση των καταναλωτών, εντούτοις όπως τονίστηκε, αυτό που απαιτείται είναι μια αλλαγή στην νοοτροπία, από την απλή παραγωγή δηλαδή ενός αγαθού, στη δημιουργία ενός προϊόντος που είναι ελκυστικό και προ-
σβάσιμο στον καταναλωτή.
Συνεχείς επιτυχίες στην εξαγωγή
Οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς αγγίζουν σε αξία τα 450 εκατ. ευρώ και ξεπερνούν το 80% της συνολικής παραγωγής που φτάνει τους 250.000 τόνους, τόνισε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς Νέλος Γε Μάλιστα, ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου και εισαγωγέας τροφίμων σε Καναδά και Αμερική Αλέξανδρος Γεωργιάδης συμπλήρωσε ότι «η επι-
τραπέζια ελιά γράφει μία ιστορία επιτυχιών η οποία όμως πρέπει να διαφυλαχτεί από τις ελληνοποιήσεις, που την τελευταία διετία τριετία έχουν επιτρέψει σε Αιγύπτιους και Τούρκους, που «κτυπάνε τις τιμές», να κάνουν χρυσές δουλειές» και συμπλήρωσε ότι «Δεν θα πρέπει με τη βρώσιμη ελιά να επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε με το ελληνικό ελαιόλαδο στο παρελθόν. Δεν πρέπει να γίνονται βραχυπρόθεσμα κερδοσκοπικά παιχνίδια με όπλο τις τιμές, τα διεθνή συμβόλαια απαιτούν σταθερή παραγωγή, σε ποσότητες, ποιότητες και σε καμία περίπτωση πρόσκαιρα παιχνίδια με τις τιμές. Η χαλκιδικιώτικη ελιά ανεβαίνει ακριβώς επειδή παραγωγοί και μεταποιητές αντιδρούν σωστά στις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς».
Davis Dan Flynn: Λιγότερη από άλλες καλλιέργειες η επιρροή της κλιματικής αλλαγής στην ελιά Στις συνέπειες από την κλιματική αλλαγή στην επιτραπέζια ελιά αναφέρθηκε ο διευθυντής του Κέντρου του UC Davis Dan Flynn, τονίζοντας ότι τα επόμενα 20 με 40 χρόνια θα υπάρξει μια αύξηση της θερμοκρασίας 1,8 έως 2oC στη λεκάνη της Μεσογείου και καλώντας
τους Έλληνες αγρότες να προετοιμαστούν. Όπως είπε «για τους ελαιοκαλλιεργητές της επιτραπέζιας ελιάς δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην Ελλάδα, αφού με βάση τα μοντέ-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
47
λα η αρνητική επίδραση θα αφορά μικρές εκμεταλλεύσεις σε ποσοστό 23% και μάλιστα αυτές που δεν είναι αρδευόμενες». Σύμφωνα με τον ίδιο στην ελιά η επιρροή από την κλιματική αλλαγή θα είναι μικρότερη από άλλες καλλιέργειες όπως το σιτάρι και το αμπέλι. Επιπλέον, σημείωσε ότι «για να μπορέσουν οι παραγωγοί να το αντιμετωπίσουν πρέπει να προχωρήσουν σε διαχείριση του ελαιώνα τους, να δίνουν βάρος στις εποχικές μεταβάσεις, να συγκεντρώνουν δεδομένα από μετεωρολογικούς σταθμούς για τη συμπεριφορά των δέντρων και βάσει αυτών να παίρνουν αποφάσεις». Στις προτάσεις του να υπάρχει διαχείριση της άρδευσης ώστε να μειώνεται η αλατότητα των εδαφών και να έχουμε αυξημένη παραγωγικότητα των δέντρων, αλλά και να γίνουν διασταυρώσεις μεταξύ ποικιλιών που είναι ευαίσθητες με κάποιες πιο ανθεκτικές ώστε οι πρώτες να αυξήσουν την ανθεκτικότητα.
Ισχυρό ατού η ποικιλία «Κοθρέϊκη»
Η ποικιλία «Κοθρέϊκη» που έχει διάφορα ονόματα στις περιοχές ελαιοκαλλιέργειας στην Ελλάδα καλλιεργείται για την παραγωγή ελαιολάδου καλής ποιότητας και για την παραγωγή μαύρων κονσερβοποιημένων ελιών. Η ποικιλία εκτιμάται για το ότι παράγει μαύρες επιτραπέζιες ελιές σε πε-
48
ριοχές όπου η ποικιλία «Κονσερβολιά» δεν ευδοκιμεί. Είναι μια ποικιλία ανθεκτική στην ξηρασία, τους ανέμους και το κρύο, και μπορεί να καλλιεργηθεί σε υψόμετρο 900 μ. Σε μια μελέτη τριών ετών σημειώθηκε ένα σημαντικό επίπεδο συνολικών φαινολών που έφθασαν στα 575mgGAE / L κατά το χρόνο συγκομιδής στα μέσα Δεκεμβρίου κάθε έτους της τριετούς μελέτης. Επίσης, βρέθηκε ένα υψηλό και ασυνήθιστο επίπεδο παλμιτελαϊκού οξέως (ω-7). Η ποσότητα 3,5% (ανά 100gr ολικών λιπαρών οξέων) αυτού του ακόρεστου λιπαρού οξέος αποτελεί σοβαρή περίπτωση παραγωγής ελαιολάδου για την προστασία της υγείας.
Οι νέες γνώσεις στην πράξη
Την προσδοκία του οι συζητήσεις, οι νέες γνώσεις και οι καινοτόμες προσεγγίσεις να ξεπεράσουν τα όρια του Διεθνούς Συνεδρίου και να βρουν εφαρμογή στις καλλιέργειες και την έρευνα ώστε ο κλάδος να οδηγηθεί σε περαιτέρω ανάπτυξη, εξέφρασε ο πρόεδρος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και του Perrotis College, Δρ. Πάνος Κανέλλης. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Κέντρο Ελιάς «Krinos», το οποίο ιδρύθηκε το 2013 με στόχο να καλύψει τις ανάγκες και να ενισχύσει τις δραστηριότητες στον ευρύτερο χώρο της παραγωγής ελιάς και ελαιολάδου και των υποπροϊόντων τους στην Ελλάδα. «Συνεργάζεται με ελληνικά και διεθνή ιδρύματα, φορείς και επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ έχει συνάψει και συμφωνητικό συνεργασίας με το Κέντρο Ελιάς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Davis στις ΗΠΑ. Ο διευθυντής του Κέντρου του UC Davis Dan Flynn βρίσκεται σήμερα μαζί μας και τον ευχαριστούμε για την παρουσία του και την πολύτιμη συνεργασία», ανέφερε χαρακτηριστικά. Από την πλευρά της η Γενική Πρόξενος των Η.Π.Α. στη Θεσσαλονίκη, Rebecca Fong, θυμήθηκε ότι ήταν παρούσα στα εγκαίνια του Κέντρου Ελιάς «Krinos» και εξέφρασε τη χαρά της για την τόσο σημαντική πρόοδο που έχει κατα-
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
γράψειμέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, επενδύοντας στην έρευνα. Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς, Γεώργιος- Θεόδωρος Ντούτσιας, αναφέρθηκε στην εξαιρετικά καλή παρουσία της Ελληνικής επιτραπέζιας βρώσιμης ελιάς στο εξωτερικό, την οποία όμως αγνοούν πολλά στελέχη της Διοίκησης, που θα όφειλαν να γνωρίζουν. Τέλος, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς Νέλος Γεωργούδης χαρακτήρισε το 1ο Διεθνές Συνέδριο για την επιτραπέζια ελιά ως «όνειρο που έγινε πραγματικότητα», ενώνοντας κάτω από την ίδια στέγη αγρότες, επιστήμονες και επιχειρηματίες, που αντιπροσωπεύουν κάθε στάδιο της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν, να συζητήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις αλλά και να μάθουν από τους ειδικούς. Οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου θα ολοκληρωθούν αύριο το απόγευμα. Συμμετέχουν σημαντικοί ομιλητές από όλο τον κόσμο και ειδικοί στον κλάδο της ελιάς τόσο από τον ακαδημαϊκό, όσο κι από τον επιχειρηματικό τομέα. Θα προχωρήσουν σε σημαντικές ανακοινώσεις σε ότι αφορά τις πρόσφατες καινοτομίες και τις μελλοντικές τάσεις για την επιτραπέζια ελιά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ένας από τους ακαδημαϊκούς, με παγκόσμια αναγνώριση, είναι ο ομότιμος ερευνητής του Ινστιτούτου de la Grasa της Σεβίλλης, Dr. Antonio Garrido Fernandez, ο οποίος θα τιμηθεί από την Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου για την πολύχρονη και σημαντική προσφορά του στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς. Οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου επικεντρώνονται: στην πρακτική παραγωγής και διαχείρισης της επιτραπέζιας ελιάς, την επεξεργασία, τη διατροφή και τις παγκόσμιες αγορές. Το επερχόμενο συνέδριο θα είναι το πρώτο σε μια σειρά διετών διοργανώσεων, τα οποία θα καλύψουν επιλεγμένα θέματα που σχετίζονται με την ελιά, όπως: αγορές, προϊόντα, τεχνολογίες και πρακτικές. Πηγή: agronews.gr
Η Τ Ό Ρ Γ Α Ν Ο Τ Α Ι Γ ΝΤΑ
ΤΑ ΠΑ
ΣΕ ΛΙΓΟ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ...
www.agrotis.news
www.thessalikipress.gr
80.000
ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ∆ΥΚΤΙΩΣΗΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ!!! ON LINE
ADVERTISING COMPANY
28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 85, Τ.Κ. 38333, ΒΟΛΟΣ www.thessalikipress.gr
ΤΗΛ.: 24210 36610, 24210 34320 info@thessalikipress.gr
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
49
50
51
12ος ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ