ΘΕΣΣΑΛΩΝ ΥΓΕΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 18 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019

ΙΑΤΡΙΚΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 • ΤΕΥΧΟΣ 18

ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΦΑΝΗ

Όταν η παιδιατρική φυσιοθεραπεία και η αποκατάσταση χαρίζει ζωή

ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Υπερηχογράφηµα αυχενικής διαφάνειας 34-35

6-9

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΤΟ ΠΑΙ∆Ι ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γράφουν οι γιατροί: • Θεοχαροπούλου Φανή • ∆ουλγέρης Κυριάκος • Μπλούχου Νότα • Μπλιούµη Νατάσα • Αγραφιώτης Νικόλαος • Κίτσος Νικόλαος • Καραγιάννης Νικόλαος • Γεράση Εύα • Νέτσκος ∆ηµήτρης

Ενδοµητρίωση

44-45 ΦΡΟΝΤΙ∆Α

Νέο Πολυϊατρείο στο Βόλο

53 1

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

2 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Για να µην

χτυπάει

η καρδιά σας

δυνατα!

www.thessalonygeia.gr 3 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

edi to rial

Μ

ετά από έναν δύσκολο - πραγματικά δύσκολο για μένα- χειμώνα επιτέλους ήρθε το καλοκαίρι! Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο πολύ το περίμενα! Μου είχε λείψει αυτή η γαλήνη που σου προσφέρει μια βόλτα στην θάλασσα και η ηρεμία που υπάρχει τα καλοκαιρινά βράδια. Εκεί που το μόνο που ακούς είναι οι φωνές των παιδιών που παίζουν στα πάρκα και στις πλατείες ξέγνοιαστα με τις ώρες. Όμως πόσο ξέγνοιαστες να είναι άραγε και οι μαμάδες; Εδώ έρχεται το «Θεσσαλών Υγεία» να καλύψει όλους τους φόβους και τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να έχει μια μητέρα και ένας γονέας. Μέσα από αυτό το τεύχος θα γνωρίσετε πολλές ειδικότητες γιατρών που ασχολούνται με τα παιδιά από την βρεφική τους ηλικία μέχρι την εφηβική. Αν και δεν είμαι ακόμα μητέρα μπορώ με βεβαιότητα να πω σε όλες τις μανούλες πως δεν υπάρχει λόγος να φοβούνται για τα παιδιά τους εφόσον υπάρχουν τέτοιο ιατροί, οι οποίοι πέραν από άριστοι επαγγελματίες του χώρου είναι κυρίως άνθρωποι και αντιμετωπίζουν τα παιδιά σαν να είναι δικά τους. Πέραν από αυτά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την αγάπη που μας δείχνετε καθημερινά και την στήριξή σας! Δεσμευόμαστε να σας παρέχουμε άριστη ενημέρωση σε όλα τα θέματα υγείας!

Σας εύχομαι Καλό Καλοκαίρι!! Γεωργία Αγγελοπούλου Υπεύθυνη «Θεσσαλών Υγεία»

ΕΚ∆ΟΤΗΣ Βαγγέλης Κωνσταντάκος

email: vagelis64@hotmail.com ON LINE

Ο Ιατρικός οδηγός διανέµεται δωρεάν µε την εφηµερίδα «Θεσσαλική PRESS» 28ης Οκτωβρίου 85, ΒΟΛΟΣ, Τηλ.: 24210 36610, 24210 34320 www.thessalikipress.gr - info@thessalikipress.gr

4

www.thessalonygeia.gr Θεσσαλική press Θεσσαλών Υγεία

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Θεσσαλών Υγεία

ΤΜΗΜΑ MARKETING Αγγελοπούλου Γεωργία thessalonygeia@gmail.com ∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Γιαννοπούλου Ιφιγένεια ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α Αγγελοπούλου Γεωργία Μαρίνα Ζηµιανίτη

Περι εχόμεν α 6- 9 Θεοχαροπούλου Φανή Παιδοφυσιοθεραπεία 10- 11 Δουλγέρης Κυριάκος Παιδίατρος 12- 13 Μπλούχου Νότα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος 14- 15 Αγραφιώτης Νικόλαος Ορθοπαιδικός Χειρουργός 18- 19 Μπλιούμη Νατάσα Ειδική ωρλ ενηλίκων & παίδων 21 Κίτσος Νικόλαος Παιδίατρος- Παιδοαλλεργιολόγος 23 Καραγιάννης Νικόλαος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος 24 Παράσχου Γεωργία Εκπαιδευτικός 25 Αδάμ Στέλλα Λογοθεραπεύτρια 27 Γεράση Εύα Ψυχίατρος Παίδων & Εφήβων 28- 29 Νέτσκος Δημήτρης Παιδίατρος - Νεογνολόγος 30- 31 Κένταυρος Κέντρο Φυσικής Αποκατάστασης 32 Βασιλού Δήμητρα Βοηθός Μητρότητας

33 Ιάκεντρο Θεσσαλονίκης Κέντρο Εξωσωματικής 34- 35 Καλόγηρος Γεώργιος Γυναικολόγος Μαιευτήρας 36- 37 Λαζαρίδης Στέφανος Ορθοπαιδικός Χειρουργός 38- 39 Πάτσης Κωνσταντίνος Πλαστικός Χειρουργός 40- 41 Σαλβαράς Νικόλαος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος 42- 43 Μαντζίρη Μαρία Φαρμακοποιός 44- 45 Κωνσταντινόπουλος Αναστάσιος Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος 48- 49 Μπρίζας Στέργιος Νευροχειρουργός 50- 51 Παπαγεωργίου Ευαγγελία Πνευμονολόγος 53 Φροντίδα Πολυιατρείο Βόλου 54 Κλινική «Αγίου Γεωργίου» 55 ΥγειοMED - Κατάστημα 58 Ιατρικά Νέα 59 Ελπίς Γενική Κλινική

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

5

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ 6 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

7 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ 8 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

9 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Οι εργαστηριακές εξετάσεις στην παιδική ηλικία Δουλγέρης Κυριάκος Παιδίατρος Απόφοιτος Α.Π.Θ Κουμουνδούρου & Ερμού, Τηλ. 24210 37005

νται οιιακές ο ν ί γ ε τ •ρΠώτόες εργαστηρ . ληψη θα σώσει το παιδί από ταλαιπωρία ί π τ στο μέλλον και θα δώσει τη δυνατότητα α ι γ ς και ι ε στον ιατρό να παρέμβει εγκαίρως όπου σ ά τ ε εξ υ ο ν ύ κινδ ρο- χρειάζεται. ς ε τ ν ο γ •αΠσαιδρηάροπενία/σιδη Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής (συστάγι ία. μ ι α ν σεις 2017) οι βασικές αιματολοα ή πενικ γικές εξετάσεις που θα πρέπει να ώ ο πρ - κάνουν όλα τα παιδιά είναι : α) ι α τ ε ν ί για αναιμία στους 12 • ςΠέόλτεεγχγος για χοληστε έλεγχος μήνες, β) έλεγχος για δυσλιπιτο δαιμία («αυξημένη χοληστερίρίνη. νη») στα 9 και στα 17 έτη.

Ο

10

ι «προληπτικές εξετάσεις» αποτελούν βασικό εργαλείο στην πρωτοβάθμια παιδιατρική φροντίδα και γίνονται σε συγκεκριμένες ηλικίες σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα. Πολλές φορές η ανάγκη για προληπτικό εργαστηριακό έλεγχο θα πρέπει να εξηγηθεί επαρκώς στους γονείς, καθώς μπορεί δικαιολογημένα να απορούν γιατί να χρειάζεται εξετάσεις ένα παιδί που φαίνεται και είναι υγιές. Οι προληπτικές εργαστηριακές εξετάσεις καλύπτουν την ανάγκη για έγκαιρη αναγνώριση καταστάσεων που η πρόΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ – ΗΛΙΚΙΑ 12 ΜΗΝΩΝ Τι ελέγχουμε: Γενική αίματος, σίδηρος, φερριτίνη, βασικός βιοχημικός έλεγχος, θυρεοειδής αδένας, βιταμίνη D, γενική ούρων. Αιματοκρίτης – Σίδηρος - Φερριτίνη: Ο σίδηρος είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για τη φυσιολογική ανάπτυξη και την νευρολογική ωρίμανση των βρεφών. Κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής το μητρικό γάλα (όπως και το ξένο) καλύπτει όλες τις διατροφικές ανάγκες του υγιούς τελειόμηνου βρέφους, συμπερι-

λαμβανομένου και του σιδήρου. Τα αποθέματα σε σίδηρο που έχει αποκτήσει ο οργανισμός κατά την εμβρυική περίοδο και ο σίδηρος που προέρχεται από την αποδόμηση του μεγάλου αριθμού των ερυθροκυττάρων του νεογέννητου, παρέχουν μία επάρκεια στα βρέφη έως την ηλικία των 4 - 6 μηνών. Από εκεί και πέρα τα αποθέματα σε σίδηρο εξαρτώνται από την επαρκή είσοδο τροφών πλούσιων σε σίδηρο, όπως το κρέας. Τα πρόωρα νεογνά και τα χαμηλού βάρους γέννησης εξαντλούν τα αποθέματά τους τον 2-3 μήνα ζωής και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο έλλειψης σιδήρου. Η ανεπάρκεια του σιδήρου παραμένει παγκοσμίως η συχνότερη διατροφική έλλειψη στα βρέφη και τα παιδιά μικρότερα των 2 ετών. Σήμερα υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που υποστηρίζουν την αρνητική επίδραση της ανεπάρκειας του σιδήρου στην νευρολογική και ψυχική ανάπτυξη των παιδιών. Η σιδηροπενική αναιμία, είναι αναιμία που προέρχεται από ελαττωμένη σύνθεση αιμοσφαιρίνης λόγω έλλειψης σιδήρου. Στα παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 5 χρονών ορίζεται από τιμές : Αιμοσφαιρίνης Hb < 11g/dl, Αιματοκρίτη Hct <33%, Μέσου Όγκου Ερυθρών MCV < 70 fl, Φερριτίνης < 10 mcg/L.

ΟΝΤΕΣ Γ Α Ρ Α Π ΟΥ ΓΙΑ Ν Υ Δ / ΚΙΝ ΠΕΝΙΑ Ο Ρ Η Η ΣΙΔ ΠΕΝΙΚ Ο Ρ Η Δ ΣΙ ΙΑ ΑΝΑΙΜ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ 1Ο ΧΡΟΝΟ ΖΩΗΣ Ανάλογα με τα αποτελέσμα-

ς τα του πρώτου εργαστηριακού ια κύηση ε κ ρ ιά Δ τα ( ς η ελέγχου ή άλλων ενδείξεων η τ σ ό η ρ ν ω Προ ρος γέν ά β κατά την διάρκεια της ανάπτυό λ η η μ ), χαμ κύηση, ξης του παιδιού ο παιδίατρος η μ υ <37 εβδ δ ύ ησης ύ ρ), πολ κ γ μπορεί να ζητήσει εκ νέου προς 0 η τ 0 ή 5 (<2 νος διαβ ε η μ τ ληπτικό εργαστηριακό έλεγό ό ιζ ικ μ τ θ ς περιεκ καλά ρυ ή χο σε ένα χρόνο ή ανά 2 ή 3 λ η μ η α φ Δίαιτα χ ντα βρέ ο ζ έτη. Ειδικά όταν υπάρχουν ά λ η νουν ηρο : θ ά ίδ β σ ευρήματα όπως : σιδηροπεμ α ε λ σ τας α που δεν τ ν ν νική αναιμία, στίγμα μεσοο ώ ζ ν ά η λ > 4-6 μ ρου, θη ή γειακής αναιμίας, υποβιδ ι σ ε ρ α ε ρωμ νουν στ ά ταμίνωση D, τυχόν χρόνια β συμπλή μ α λ ο μετά ου δεν ρ π η προβλήματα υγείας, ανεη ίδ σ φ έ ε βρ ύσιες σ ου ο π λ παρκής πρόσληψη βάρους ν π ώ ς ν έ η ές τροφ η <12 μ φ έ ή κοντό ανάστημα, συχνές ρ ε β γ , α ς ήνε κο γάλα λοιμώξεις, κακό γενικό σ τους 6 μ έ ρ φ έως 5 1 λώνουν α επίπεδο υγείας ή διαιά ν α ιδ τ α α κ σίκας, π βο τ ρ α τροφικά ελλείμματα. ε κ π υ ή ν λάδας αλώνου ν ς Στους εφήβους α ο τ τ α κ κ α υ κου γάλ σ λόγω της ταχείας έ ετών πο ρ φ ς σότητε σωματικής αύξησης λικές πο ημέρα. / l και των αυξημένων m ς ε 0 ιτ (> 75 τικές δία απωλειών με την Περιορισ έμμηνη ρύση στα ι) ο άγ κορίτσια, θα πρέ(χορτοφ ρκία , ς ο πει να γίνεται έλεγτ α Παχυσα ίμ ώλεια α π ρ α χος για σιδηροπεε λ ια λ ν α Χρό μα (πχ η σ νική αναιμία (πχ ό ν ) η ο κ εν οιλιοκά κ , υποκείμ σε περιόδους ς α δ ά λ άλα αγε γ ταχείας αύξηο τ σ γία

•

•

• • •

σης ή μετά την εμμηναρχή στα κορίτσια).

Βιταμίνη D: Είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την σκελετική ανάπτυξη του οργανισμού καθώς και για ένα πλήθος λειτουργιών του μεταβολισμού, όπως αποκαλύπτει διαρκώς η σύγχρονη έρευνα. Όπως είναι γνωστό για να συνθέσει ο οργανισμός βιταμίνη D απαιτείται έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Από εκεί και πέρα οι διαιτητικές πηγές πρόσληψης της βιταμίνης είναι περιορισμένες. Τα βρέφη όμως (και ορθώς) δεν εκτίθενται στον ήλιο λόγω των κινδύνων που αυτός εγκυμονεί για το ευαίσθητο δέρμα τους ενώ όταν τα βγάζουμε έξω το καλοκαίρι τους βάζουμε αντηλιακό που μπλοκάρει την υπεριώδη ακτινοβολία. Ως εκ τούτου η ανεπάρκεια της βιταμίνης D είναι ένα συχνό φαινόμενο στην ηλικία των 12 μηνών και μπορεί να απαιτηθεί η χορήγηση συμπληρώματος αυτής.

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ Η αρτηριοσκλήρυνση είναι το συχνότερο αίτιο νοσηρότητας στο δυτικό κόσμο και όπως είναι γνωστό οι αθηρωματικές βλάβες των αγγείων αρχίζουν ήδη από την παιδική ηλικία. Οι βλάβες αυτές αφορούν συχνότερα τα στεφανιαία αγγεία αλλά και την αορτή, τα αγγεία του εγκεφάλου, τα αγγεία των κάτω άκρων και τις καρωτίδες. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό οι τιμές της χοληστερόλης των παιδιών να βρίσκονται εντός των φυσιολογικών ορίων. Οι πρωτοπαθείς δυσλιπιδαιμίες των παιδιών είναι γενετικά νοσήματα που προκαλούν αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου ήδη από την παιδική ηλικία. Η βαρύτητά με την οποία εκδηλώνονται εξαρτάται εκτός από τα γονίδια και από την διατροφή και τη φυσική δραστηριό-

τητα του παιδιού. Από αυτές η Πολυγονιδιακή Υπερχοληστερολαιμία είναι η συχνότερη (1 στα 100 παιδιά). Η Ετερόζυγη Οικογενής Υπερχοληστερολαιμία είναι μία συχνή κληρονομική νόσος (1 στα 500 παιδιά) και κληρονομείται με τον αυτοσωματικό επικρατούντα τρόπο. Τα συνήθη επίπεδα LDL στη νόσο αυτή είναι >200 mg/dl και της ολικής χοληστερόλης >300 mg/ dl. Οι ασθενείς έχουν τυπικά φυσιολογικά τριγλυκερίδια και HDL. Αν ένας από τους δύο γονείς πάσχει από Οικογενή Υπερχοληστερολαιμία υπάρχει 50% πιθανότητα το κάθε παιδί να την κληρονομήσει. Οι γονείς που πάσχουν θα πρέπει να προγραμματίζουν έγκαιρα τον έλεγχο των παιδιών.

Σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες για τη διάγνωση των δυσλιπιδαιμιών στα παιδιά συστήνεται:

• Καθολικός έλεγχος όλων των παιδιών με εξετάσεις αίματος για χοληστερίνη στην ηλικία των 9-11 ετών και επανέλεγχος στην ηλικία 17-21 ετών.

•

Έλεγχος με πλήρες λιπι-

δαιμικό προφίλ στην ηλικία των 2 ετών σε παιδιά με θετικό οικογενειακό ιστορικό δυσλιπιδαιμίας ή πρώιμης στεφανιαίας νόσου ή σε παιδιά με άλλους παράγοντες ή καταστάσεις κινδύνου.

Έλεγχος λιπιδίων πρέπει να γίνεται σε όλα τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά ανεξάρτητα από το οικογενειακό ιστορικό ή την ύπαρξη παραγόντων κινδύνου. Τα παιδιά αυτά πρέπει να ελέγχονται και για άλλα σημεία μεταβολικού συνδρόμου. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

11

Η διατροφή του παιδιού μου: μύθοι και αλήθειες Μπλούχου Νότα Διατροφολόγος-Διαιτολόγος RD, Msc Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ιατρικής Σχολής Θεσσαλίας Γκλαβάνη 50-52 , Bόλος Τηλ: 2421 0 24622 Fax: 2421 0 24623 email: blouchou_nota@hotmail.com

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Όταν μου ζητήθηκε από το περιοδικό να γράψω για τη διατροφή του παιδιού σκέφτηκα τι και πως θα βοηθούσε περισσότερο μέσα στην οικογένεια για να δώσουμε πληροφορίες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αποφάσισα λοιπόν να απαντήσω δημόσια σε ερωτήματα και ανησυχίες γονιών που δεχόμαστε μέσα από τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομειακών/κλινικών μονάδων ή των διαιτολογικών γραφείων. Ας δώσουμε λοιπόν σαφείς απαντήσεις:

• Τι εννοούμε κακή διατροφή;

12

«κακή διατροφή» ή «κακή θρέψη» εννοούμε τη διατροφική συμπεριφορά όπου ένα παιδί καταναλώνει πολύ λιγότερο ή πολύ περισσότερο ενεργειακά από αυτό που απαιτεί η επιφάνεια του σώματός του, η ηλικία του, το επίπεδο ήβης που διανύει, η συχνότητα και ένταση της φυσικής του δραστηριότητας ΚΑΘΩΣ και την έλλειψη ποικιλίας στη διατροφή του ή την ανισομερή κατανάλωση των θρεπτικών συστατικών( για παράδειγμα δεν τρώει καθόλου φρούτα ή τρώει ελάχιστα έως καθόλου κρέας κτ.λ ή προτιμά να καταναλώνει 5-6 επαναλαμβανόμενα φαγητά αρνούμενο πεισματικά να δοκιμάσει νέες γεύσεις).

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Πώς επηρεάζει η «κακή θρέψη» την ανάπτυξη του παιδιού μου;

•

Η κακή θρέψη μπορεί να οδηγήσει σε: Πρώιμη έναρξη εφηβείας(με μεγαλύτερη συχνότητα στα παχύσαρκα κορίτσια) ή σε καθυστέρηση της ανάπτυξης (με μεγαλύτερη συχνότητα σε παιδιά με πολύ χαμηλό σωματικό βάρος) Διαταραχές έμμηνου ρύσεως – ορμονικές διαταραχές και διαβήτη τύπου 2 Αυξημένη χοληστερόλη και εφηβική υπέρταση με αποτέλεσμα την πρωιμότερη εμφάνιση καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων Χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημαΕυπάθεια στις ιώσεις κυρίως του ανώτερου αναπνευστικού και χρόνια κόπωση (burn out) Ανεπαρκή οστική ανάπτυξη και πυκνότητα με αποτέλεσμα τον αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης αλλά και αυξημένη πιθανότητα κακοποίησης του μυοσκελετικού συστήματος κατά την άσκηση καθώς και καθυστέρηση της αποκατάστασης Διατροφικές Διαταραχές( π.χ νευρογενή ανορεξία, βουλιμία, ορθορεξία κ.τ.λ) Άναρχες συνήθειες που ξεκινούν από το φαγητό και προμηνύουν μια απαθή και αδιάφορη στάση σε θέματα που άπτονται της υγείας όπως αλκοόλ και κάπνισμα

• • • • • •

Είναι σωστό να κάνει δίαιτα το παιδί μου; Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Παιδιατρική Εταιρεία όταν έχουμε ένα παχύσαρκο παιδί ή ένα παιδί με κακές διατροφικές συνήθειες ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ «δίαιτα» αλλά με τη μέθοδο των 3 steps (3 βημάτων) φτάνουμε στον στόχο δηλαδή στον έλεγχο του σωματικού βάρους: 1o βήμα: τροποποιούμε μεθοδικά τις διατροφικές συνήθειες της οικογένειας για να μπορέσει να ενταχθεί και το παιδί στις νέες διατροφικές συνήθειες(π,χ προσθέτουμε φρούτα και λαχανικά συχνότερα, χρησιμοποιούμε προϊόντα ολικής αλέσεως, μειώνουμε τα έτοιμα snack και τα κατεργασμένα-τυποιημένα προϊόντα από τη διατροφή του κ.τ.λ) 2o βήμα: αυξάνουμε τη φυσική δραστηριότητα μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες π.χ πεζοπορίες, ποδηλατάδα κ.τ.λ και αφήνουμε το παιδί να επιλέξει μόνο του ένα άθλημα-σπορ που θα ήθελε να συμμετάσχει-αυτό το κάνει πιο δεκτικό και του δημιουργεί μια αίσθησης ξεγνοιασιάς ενώ παράλληλα βοηθά στην εκτόνωση της ενέργειάς του αλλά και στη ρύθμιση του ισοζυγίου της ενέργειας συνεισφέροντας είτε στη διατήρηση ή και στην απώλεια του βάρους του.

3o βήμα: οργανώνουμε το μενού του με βάση τη μέθοδο του πιάτου «my plate». Η μέθοδος αυτή είναι ασφαλής αλλά και εύκολη στο να εκπαιδευτούν γονείς και παιδιά στην ισορροπημένη διατροφή και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Πρωτεΐνες= η δύναμή μου

υδατάνθρακες= η ενέργειά μου

λιπαρά

προτιμούμε

αποφεύγουμε

• Κρέατα, • πουλερικά, χωρίς λίπος και πέτσα, • ψάρια, • τυριά με λίγα λιπαρά, • αυγό

• αλλαντικά, • λουκάνικα, • λιπαρά κρέατα, • λιπαρά τυριά

προτιμούμε

αποφεύγουμε

• ψωμί, • δημητριακά, • ζυμαρικά, • ρύζι ολικής, αλέσεως, • πατάτες, • φρούτα, • λαχανικά εποχής, παίξτε με τα χρώματα τις ποικιλίες και τις γεύσεις

• ψωμί • δημητριακά, • ζυμαρικά, • ρύζι επεξεργασμένο, • ζάχαρη, • γλυκά, • έτοιμα κουλουράκια, • κέικ, • κρουασάν, • πίττες από σφολιάτα, • αναψυκτικά, • έτοιμους χυμούς

προτιμούμε τα καλά λιπαρά

αποφεύγουμε τα κακά λιπαρά

• επιπλέον ενέργεια, • διατήρηση θερμοκρασίας σώματος, • προστατεύουν από τους ιούς προτιμούμε: ελαιόλαδο, ελιές, ταχίνι, σουσάμι, ξηρούς καρπούς, ιχθυέλαια, αβοκάντο

• λιπαρά τυριά, • κρέατα, • βούτυρο, • αλλαντικά, • λουκάνικα, • μαγιονέζα, • κρέμα γάλακτος, • πίτσες

Ποιες θεωρούνται κακές διατροφικές συνήθειες;

•• • •

Έλλειψη πρωινού Κολατσιό στο σχολείο με λιπαρές επιλογές όπως πίτσα, κρέπα, κρουασάν,γλυκά ,γάλα κακάο κτλ. Μειωμένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών Αντικατάσταση σπιτικού φαγητού με πιο πρόχειρες επιλογές (π.χ.σουβλάκια, πίτσα, φαγητό από μαγειρεία,κατάχρηση ζυμαρικών,πίττες κ.τ,λ Αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος ενώ αντίθετα είναι μειωμένη η κατανάλωση οσπρίων και λαδερών φαγητών Έλλειψης σαλάτας στο τραπέζι • Φαγητό με πολύ λάδι ή σαλάτα με πολύ λάδι Όχι σταθερές ώρες γευμάτων Τηγανητά Γάλα κακάο εμπορίου και μεγάλες ποσότητες τυριών και γαλακτοκομικών Αυξημένη χρήση αλατιού, μαγιονέζας, κέτσαπ και αλοιφών Αυξημένη χρήση αναψυκτικών, ροφημάτων τύπου Cola, τεϊνούχων ροφημάτων και έτοιμων χυμών

• • •• • • •

Παίζει η ψυχολογία ρόλο στη διατροφή; Σαφώς και παίζει..το φαγητό είναι μια ευχάριστη βιολογική ανάγκη….όμως με κακές πρακτικές όπως γρήγορη μάσηση, τιμωρία, φαγητό για διαφυγή από τη μοναξιά ή τη φασαρία, φαγητό χωρίς παρέα και χωρίς την παρουσία της οικογένειας οδηγούν στο να μετατρέψουμε αυτή τη βιολογική ανάγκη σε συναισθηματική ανάγκη και ενοχή με αποτέλεσμα τα υπερφαγικά επεισόδια ή /και άλλες διατροφικές διαταραχές

ΣΥΜΒΟΥΛΗ: Το φαγητό πρέπει να είναι μια ευχάριστη διαδικασία σε ήρεμο και φιλικό περιβάλλον, χωρίς προστριβές και τιμωρητικές τακτικές. Η διατροφή πρέπει να ενώνει το οικογενειακό τραπέζι και να μην μετατρέπεται σε στιγμή επίλυσης θεμάτων, τιμωριών, καυγάδων ή επικριτικών τακτικών. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

13

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Σύνδρομα Υπερχρήσης Αγραφιώτης Νικόλαος Ορθοπεδικός χειρουργός Ιατρείο Βόλου: 28ης Οκτωβρίου 118 Ιατρείο Αλμυρού: Δημ. Αργυροπούλου 12

Τ

α σύνδρομα υπερχρήσης έχουν ταυτιστεί, όπως λέει και η λέξη τους, με υπερβολική χρήση του σκέλους, η οποία οδηγεί σε καταπόνηση οστών, αρθρώσεων, μυών και συνδέσμων, με κύρια εκδήλωση τον πόνο και την αδυναμία επιτέλεσης περαιτέρω της άσκησης. Αν και θεωρείται πως συμβαίνουν συχνότερα σε αθλητικές δραστηριότητες, πολλές φορές συναντάμε σύνδρομα υπέρχρησης που συσχετίζονται με τις καθημερινές μας επαγγελματικές υποχρεώσεις, όπως πολύωρη χρήση του πληκτρολογίου, χειρισμός βαρέων μηχανημάτων, πολύωρη ορθοστασία και πολλά άλλα. Ο όρος «υπερχρήση» δηλώνει την υπερβολική φόρτιση της λειτουργικής κινητικής μονάδας με επαναλαμβανόμενα φορτία συνέπεια της οποίας είναι η καταπόνησή της και η αδυναμία της να υποβαστάζει φορτία, οπότε αρχίζουν οι πρώτες μικροβλάβες. Αν στο σημείο αυτό δοθεί αρκετός χρόνος ανάπαυσης, η βλάβη είναι αναστρέψιμη. Αν αντιθέτως η φόρτιση συνεχιστεί, τότε υπάρχει τραυματισμός. Το κλινικό αποτέλεσμα είναι η έκλυση πόνου και η δυσχέρεια κατά την εκτέλεση των συσχετιζομένων κινήσεων.

Οι τραυματισμοί λόγω υπερχρήσης - κατάχρησης αναπτύσσονται σε 4 στάδια:

14

1. Πόνος στην πληγείσα περιοχή μετά από σωματική δραστηριότητα.

2. Πόνος κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας, χωρίς περιορισμό της απόδοσης.

3. Πόνος κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότηΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

τας, περιορίζοντας την απόδοση.

4. Χρόνιος, επίμονος πόνος, ακόμη και σε ηρεμία. Τα σύνδρομα υπερχρήσης έχουν περιγραφεί ήδη από πολύ παλιά (Rammazzini, 1713), ως αποτέλεσμα χειρωνακτικών εργασιών, κυρίως σε αγροτικούς πληθυσμούς. Τις τελευταίες δεκαετίες, όμως, λαμβάνουν τη μορφή επιδημίας, κυρίως λόγω της ενασχόλησης όλο και περισσοτέρων ανθρώπων με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό.

Εντόπιση

Ανάλογα με τον εντοπισμό της βλάβης παρατηρούνται τενοντίτιδες, περιοστίτιδες, κατάγματα κόπωσης, ή διάφορα άλλα επώδυνα σύνδρομα. Αν και τα σύνδρομα υπερχρήσης αποτελούν έναν μακρύ κατάλογο, επιγραμματικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε κάποια που συναντώνται συχνότερα. Έτσι, στο άνω άκρο μπορεί να εμφανιστούν στις ακόλουθες περιοχές: • στον ώμο: τενοντίτιδες του μυοτενοντίου πετάλου, • στον αγκώνα: έξω και έσω επικονδυλίτιδα (αγκώνας του τέννις και αγκώνας του γκολφ αντίστοιχα), ωλένια νευρίτιδα • στον καρπό: τενοντίτιδες, στενωτικές τενοντοελυτρίτιδες (σύνδρομο DeQuervain, εκτεινασσόμενος δάκτυλος), παγίδευση μέσου νεύρου (σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα) • στην άρθρωση του ισχίου: τενοντοπάθειες, σύνδρομο πρόσκρουσης, κακώσεις χόνδρου, επαναλαμβανόμενες μυϊκές θλάσεις προσαγωγών, οπισθίων μηριαίων μυών, τετρακεφάλου • στο γόνατο: σύνδρομο πρόσκρουσης λαγονοκνημιαίας ταινίας, κακώσεις χόνδρων και μηνίσκων, τενοντίτιδα επιγονατιδικού, ή τενοντίτιδα τετρακεφάλου, χονδροπάθεια επιγονατίδος, κατάγματα κοπώσεως περιφερικού άκρου μηριαίου,

ή εγγύς τμήματος της κνήμης • στο πόδι, τενοντίτιδες περονιαίων, οπισθίου κνημιαίου, αχιλλείου τένοντα, κατάγματα κοπώσεως μεταταρσίων οστών, ρήξεις τενόντων (κυρίως αχιλλείου τένοντα), πελματιαία απονευρωσίτιδα

Αιτίες πρόκλησης των συνδέσμων υπερχρήσης

1. Εξωτερικοί παράγοντες, όπως αγωνιστική ή επαγγελματική υπερφόρτωση, λανθασμένος αθλητικός εξοπλισμός, λανθασμένη επιλογή υποδημάτων, λανθασμένη τεχνική, κακής ποιότητας αθλητικοί χώροι, ελλιπής προθέρμανση.

2. Ανατομικές ανωμαλίες, όπως μυϊκή ανισορροπία στα δύο ημιμόρια του σώματος (π.χ. βραχύτερο πόδι), κύφωση, σκολίωση, πλατυποδία, άλλες παραμορφώσεις του ποδός.

Θεραπεία-πρόληψη

Ως θεραπευτικές επιλογές σε γενικές γραμμές περιλαμβάνονται: • Ανάπαυση (η χρονική διάρκεια ποικίλλει αναλόγως της βλάβης, της θέσης και της βαρύτητας της πάθησης) • φαρμακευτική αγωγή, συνήθως αντιφλεγμονώδη φάρμακα

• εφαρμογή πάγου, συνήθως 20 λεπτά για 4-5 φορές την ημέρα • τοπικές μαλάξεις με αντιφλεγμονώδεις κρέμες • PRP (plateletrichplasma), πλάσμαπλούσιο σε αιμοπετάλια και αυξητικούς παράγοντες • φυσικοθεραπεία με λέιζερ, υπερήχους, ρεύματα, κινησιομαλάξεις • χειρουργική αντιμετώπιση σε επιλεγμένες περιπτώσεις (πολύ σπάνια) Σημαντικότερη της θεραπείας είναι η πρόληψη των συνδρόμων υπερχρήσης. Αυτό γίνεται με: • κατάλληλη εξέταση από τον Ορθοπεδικό ιατρό, κατά την οποία αναδεικνύονται τυχόν ανατομικές ανωμαλίες, που θα τροποποιήσουν το πρόγραμμα εκγύμνασης • προσαρμογή της προπόνησης και του αθλήματος στις δυνατότητες του εκάστοτε αθλητή • χρήση καλής ποιότητας αθλητικού εξοπλισμού, • άθληση σε καλής ποιότητας αγωνιστικούς χώρους, • καλή προθέρμανση του αθλητή • έγκαιρη διακοπή της άσκησης, όταν αισθανθούμε πόνο κατά την επανάληψη μιας συγκεκριμένης κίνησης. Όταν το σύνδρομο υπέρχρησης εμφανίζεται στο εργασιακό περιβάλλον, καλό είναι να συζητηθεί με τον Ορθοπεδικό ιατρό κάποια λύση που μπορεί να αφορά σε καλύτερη στάση του σώματος, εκπαίδευση για χρήση εναλλακτικών μυϊκών ομάδων και η περιστασιακή υποβοήθηση με φυσικοθεραπεία. Ο κοινός παρανομαστής στα σύνδρομα υπέρχρησης είναι οι μικροτραυματισμοί από την επαναλαμβανόμενη κίνηση, οι οποίοι δεν προλαβαίνουν να επουλωθούν και συσσωρεύονται με το χρόνο. Σωστή κλινική εξέταση θα διαχωρίσει τα ανατομικά αίτια από τους εξωγενείς παράγοντες και θα οδηγήσει στην εύρεση έγκαιρης και έγκυρης λύσης.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

15

Γιατί και οι ψείρες πάνε κατασκήνωση!!

Μ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

ετά την κατασκήνωση, τα παιδιά σας μπορεί να φέρνουν μαζί τους κάτι περισσότερο από καλές αναμνήσεις. Η κατασκηνωτική περίοδος είναι η εποχή που οι ψείρες εξαπλώνονται. Κάθε φορά που τα κεφαλάκια των παιδιών έρχονται σε άμεση επαφή, οι ψείρες δεν χάνουν την ευκαιρία να συρθούν από το ένα κεφάλι στο άλλο. Οι ψείρες στους ανθρώπους μεταφέρονται από άτομο σε άτομο μόνο με επαφή μεταξύ των μαλλιών, και δεν πηδούν, δεν πετούν ούτε κολυμπούν. Πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα προσκολλώντας τα αυγά τους σε μικρή απόσταση από το δέρμα του κεφαλιού αφού η θερμότητα τα βοηθά να εκκολαφθούν. Τρέφονται με αίμα δαγκώνοντας το δέρμα του κεφαλιού πολλές φορές τη μέρα και έχουν την τάση να παραμένουν προσκολλημένες στα μαλλιά,αφού μόλις χάσουν την πρόσβαση σε αίμα, θα λιμοκτονήσουν και θα πεθάνουν μέσα σε μερικές ώρες.Οι ψείρες της ανθρώπινης

16 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

κεφαλής δεν μετακινούνται σε άλλα μέρη του σώματός μας ούτε στα κατοικίδια μας. Το πιο κοινό σύμπτωμα της φθειρίασης είναι η φαγούρα που προκαλείται από αλλεργική αντίδραση στο δάγκωμα της ψείρας. Ωστόσο πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν ψείρες χωρίς φαγούρα γι’ αυτό και είναι σημαντικό να ελέγχουμε το κεφάλι το παιδιών μας για ψείρες τακτικά. Μελέτες που έγιναν από το 2013 έως το 2015,κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ψείρες έχουν καταστεί εξαιρετικά ανθεκτικές στις χημικές ουσίες που περιέχονται στα περισσότερα αντιφθειρικά προϊόντα. Ωστόσο θεραπείες που λειτουργούν δημιουργώντας ασφυξία (μπλοκάροντας τις οπές αναπνοής των ψειρών) και αφυδάτωση στα έντομα και στα αυγά τους είναι αποτελεσματικές.

To No More Lice, είναι ένα θεραπευτικό σκεύασμα που περιέχει μόνο αιθέρια έλαια (coconutoil, aniseoil και ylangylang) και αντιμετωπίζει τις ψείρες φυσικά από την πρώτη φορά. Δρα σε μόλις 15 λεπτά χωρίς παρενέργειες! Το No More Lice δρα με μηχανικό τρόπο ενάντια στις ψείρες και έτσι αυτές δεν μπορούν να

αναπτύξουν ανοσία. Το λάδι καρύδας (coconut oil) κλείνει τους αεραγωγούς προκαλώντας ασφυξία στην ψείρα, ενώ το έλαιο γλυκάνισου (anise oil) διαλύει την κέρινη επικάλυψη στον εξωσκελετό της ψείρας προκαλώντας αφυδάτωση τόσο στο έντομο όσο και στα αυγά του. Παράλληλα τα συστατικά του No More Lice έχουν αντισηπτική και καταπραϋντική δράση, ενυδατώνουν το κρανίο και εμποδίζουν τους ερεθισμούς που προκαλούν τα τσιμπήματα από τις ψείρες. Δεν ερεθίζει το δέρμα του κεφαλιού του παιδιού και κάνει τα μαλλιά να γλιστράνε εμποδίζοντας τις ψείρες και τα αυγά τους να προσκολληθούν σε αυτά. Αν λοιπόν οι ψείρες έχουν επισκεφτεί το κεφαλάκι του παιδιού μας το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να εφαρμόσουμε το No More Lice, να το αφήσουμε να δράσει για 15 λεπτά, και να λούσουμε τα μαλλιά του με το σαμπουάν που χρησιμοποιούμε συνήθως. Το ειδικό χτενάκι που περιέχεται στη συσκευασία του No More Lice βοηθάει στο να απομακρύνουμε τις νεκρές ψείρες και τα αυγά τους αμέσως μετά τη χρήση.

17 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Εκκριτική Ωτίτιδα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Μπλιούμη Νατάσα, MD Ειδική ωρλ ενηλίκων & παίδων Ωτορινολαρυγγολόγος Χειρουργός Κεφαλής & Τραχήλου Παναγούλη 11-13, Λάρισα, Τηλ: 2414006992 Email: orl.blioumi@gmail.com

Η

εκκριτική ωτίτιδα είναι εξαιρετικά συχνή στα παιδιά. Εάν αυτή τη στιγμή ελέγξει κανείς όλα τα παιδάκια προσχολικής ηλικίας θα διαπιστώσει ότι το 15-40% έχουν υγρό στα αυτάκια τους.

Τι είναι η εκκριτική ωτίτιδα; Η εκκριτική ωτίτιδα (Ε.Ω.) ή «υγρό στα αυτάκια» είναι μία κατάσταση στην οποία ο αέρας στο μέσο ους, πίσω δηλαδή από το τύμπανο, έχει αντικατασταθεί από υγρό ή βλέννη.

Διαφέρει από τη μέση πυώδη ωτίτιδα;

18

Ναι. Παρά το γεγονός ότι και στις δύο παθήσεις διαπιστώνεται υγρό στο αυτί, στην εκκριτική ωτίτιδα αυτό δεν έχει μολυνθεί και, συνήθως, δεν υπάρχει πόνος.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Ποια είναι τα συμπτώματα; Τα συμπτώματα της Ε.Ω. κυμαίνονται από μία απλή ενόχληση ή αίσθηση ότι το αυτί είναι «βουλωμένο» έως διαταραχές ακοής και ισορροπίας. Μάλιστα αποτελεί τη συχνότερη αιτία παιδικής βαρηκοΐας στις ανεπτυγμένες χώρες.

Τι θα πρέπει να κάνω εάν υποψιάζομαι ότι το παιδί μου πάσχει από εκκριτική ωτίτιδα;

Είναι συχνή;

Εάν το παιδί σας παραπονιέται για «βουλωμένα αυτάκια», αν σας δίνει την εντύπωση ότι η ακοή του είναι μειωμένη ή αν ο παιδίατρος διαπιστώσει εκκριτική ωτίτιδα θα ήταν καλό να επισκεφτείτε κάποιον Ωτορινολαρυγγολόγο (ΩΡΛ) ο οποίος μπορεί να θέσει τη διάγνωση.

Εξαιρετικά. Έχει βρεθεί ότι περίπου το 90% των παιδιών θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή εκκριτική ωτίτιδα μέχρι την ηλικία των 5 ετών.

Ποιες είναι οι αιτίες; Η κατασκευή της ευσταχιανής σάλπιγγας, του σωλήνα, δηλαδή, που αερίζει το αυτί, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες στα παιδιά με αποτέλεσμα να μην είναι το ίδιο λειτουργική όπως στους ενήλικές. Η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων («κρεατάκια») που είναι συνήθης σε αυτές τις ηλικίες επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση. Άλλοι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι η αλλεργία, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και γενετικοί παράγοντες.

Πώς τίθεται η διάγνωση; Ο ΩΡΛ αφού εξετάσει κλινικά το παιδί, θα πραγματοποιήσει τυμπανόγραμμα το οποίο θεωρείται η αντικειμενικότερη εξέταση για τη διάγνωση, ενώ εάν κρίνεται σκόπιμο θα πραγματοποιήσει έλεγχο ακοής, με μέθοδο ανάλογη με την ηλικία του παιδιού. Τέλος, μπορεί να ενδοσκοπήσει το παιδί, ώστε να ελέγξει κατά πόσον το παιδί παρουσιάζει υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων («κρεατάκια»). Η εξέταση είναι εντελώς ανώδυνη.

Τα νεογνά και βρέφη μπορούν να έχουν υγρό στα αυτάκια; Φυσικά, και αυτός είναι ο συχνότερος λόγος που μπορεί να είναι παθολογικός ο έλεγχος ακοής τους με Ωτοακουστικές εκπομπές, ο οποίος συστήνεται να γίνεται από τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση. Σε αυτή την περίπτωση ο έλεγχος θα επαναληφθεί και το νεογνό τίθεται σε στενή παρακολούθηση.

Ποια είναι η θεραπεία; Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων διαπιστώνεται αυτόματη λύση των συμπτωμάτων με την πάροδο του χρόνου. Ο ΩΡΛ θα πρέπει να θέσει το παιδί σε 3μηνη παρακολούθηση από τη έναρξη των συμπτωμάτων ή από την ημερομηνία της πρώτης διάγνωσης με χρήση συντηρητικών μέτρων. Θα πρέπει να αποφεύγεται η αλόγιστη χρήση φαρμάκων, η οποία έχει φανεί από μελέτες ότι αυξάνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών, ενώ δεν έχει μακροχρόνια αποτελέσματα.

Υπάρχουν παιδιά που θεωρούνται υψηλού κινδύνου; Εάν δεν υποχωρήσουν τα συμπτώματα Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, καθυστέρηση λόγου και ομιλίας θεω- τι άλλο μπορεί να γίνει; ρούνται υψηλότερου κινδύνου και μπορεί να χρειαστούν νωρίτερα παρεμβάσεις.

Εάν το υγρό δεν υποχωρήσει ή εάν διαπιστωθεί μεγάλη απώλεια ακοής, δομι-

κές ανωμαλίες του τυμπανικού υμένα ή του μέσου ωτός, θα πρέπει να συστηθεί χειρουργική αντιμετώπιση. Αυτή περιλαμβάνει παρακέντηση του τυμπάνου για απομάκρυνση του υγρού με ή χωρίς «σωληνάκια» και, ενδεχομένως, αδενοτομή (να αφαιρεθούν τα «κρεατάκια»).

Τι μπορεί να συμβεί εάν παραμείνει το υγρό; Σε περιπτώσεις όπου εμμένει για καιρό η εκκριτική ωτίτιδα, μπορούν να διαπιστωθούν αλλοιώσεις στο τυμπανικό υμένα, θύλακες εισροφήσεων ακόμη και χολοστεάτωμα, επηρεάζοντας την ακοή του παιδιού.

Συμπερασματικά τι είναι αυτό που θα έπρεπε να θυμούνται οι γονείς; Το υγρό στα αυτάκια είναι μία συχνή κατάσταση η οποία δεν πρέπει να αγχώνει τους γονείς. Η υπομονή και η στενή παρακολούθηση από τον ωτορινολαρυγγολόγο τους μπορούν να είναι αρκετά για τη θεραπεία του παιδιού.

Βιβλιογραφία Rosenfeld, Richard M., et al.

«Clinical practice guideline: otitis media with effusion (update).» Otolaryngology– Head and Neck Surgery 154.1_ suppl (2016): S1-S41.

Simon, F., et al. «International consensus (ICON) on management of otitis media with effusion in children.»

European annals of otorhinolaryngology, head and neck diseases 135.1 (2018): S33-S39.

19 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

20 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Παιδί με ατοπική δερματίτιδα και ήλιος Κίτσος Νικόλαος MD, PGDip. Παιδίατρος- Παιδοαλλεργιολόγος Ειδικευθείς- Εξειδεικευθείς στη Σουηδία Μετεκπαιδευθείς στη Μ. Βρετανία www.nikolaoskitsos.com email: nkitsos@gmail.com

βρινές ώρες. Τα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα είναι πιο ευαίσθητα στα ηλιακά εγκαύματα και συνεπώς θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα συνεπείς με τη χρήση του αντηλιακού.

Έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια θεραπείας του εκζέματος Η κορτιζόνη αδρανοποιείται από την ηλιακή ακτινοβολία και συνεπώς πρέπει να αποφεύγετε την εφαρμογή κορτιζονούχων κρεμών, αλλά και των σκευασμάτων Elidel/Protopic, πριν από την ηλιοθεραπεία. Η εφαρμογή τους θα πρέπει να γίνεται τις βραδινές ώρες.

Πρακτικές συμβουλές Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας (τουλάχιστον 30) και εφαρμόστε τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την ηλιοθεραπεία. Η ενυδατική/μαλακτική κρέμα θα πρέπει να εφαρμόζεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν το αντηλιακό. Μερικές φορές είναι καλύτερα ανεκτό όταν εφαρμόζει κάποιος ένα λεπτότερο στρώμα ενυδατικής κρέμας το πρωί πριν το αντηλιακό και ένα παχύτερο στρώμα το βράδυ (που δεν χρησιμοποιούμε αντη-

λιακό) καθώς έτσι μειώνεται η αίσθηση λιπαρότητας. Η επάλειψη με κρέμα κορτιζόνης και Elidel/Protopic γίνεται μετά την ολοκλήρωση της ηλιοθεραπείας. Αν επιβάλλεται θεραπεία με κορτιζόνη το πρωί, περιμένετε τουλάχιστον 30 λεπτά πριν βγείτε στον ήλιο. Τα ρούχα και η σκιά παρέχουν την καλύτερη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Φορέστε καπέλο και προτιμήστε σκιερά μέρη, ιδιαίτερα μεταξύ 12 και 3 το μεσημέρι, που ο ήλιος είναι πιο έντονος. Το παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου μπορεί να γίνει ιδιαίτερα ζεστό το καλοκαίρι. Έτσι επιδεινώνεται το έκζεμα σε μωρά, το σώμα των οποίων έρχεται σε επαφή με το ζεστό κάθισμα, ιδιαίτερα αν φοράνε κοντομάνικα μπλουζάκια, σορτς κτλ. Χρησιμοποιήστε μία πετσέτα για να καλύψετε το παιδικό κάθισμα. Σημαντικό είναι να χρησιμοποιούνται αντηλιακά με φυσικά φίλτρα προστασίας (Διοξείδιο του τιτανίου/οξείδιο του ψευδαργύρου) και τα οποία δεν περιέχουν αλκοόλη. Σε παιδιά με έκζεμα θα πρέπει να εφαρμόζουμε για 48 περίπου ώρες το αντηλιακό σε μία μικρή περιοχή του σώματος, ώστε να δούμε αν υπάρχει κάποια έξαρση του εκζέματος, πριν το εφαρμόσουμε σε όλο το σώμα/πρόσωπο.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Σ

τα παιδιά με έκζεμα, είναι επιβεβλημένη η χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας, που προστατεύει τόσο από την UVΑ όσο και από την UVΒ ακτινοβολία, καθώς το ηλιακό έγκαυμα αυξάνει τον κνησμό και επιδεινώνει το έκζεμα. Εφαρμόστε πάντα το αντηλιακό μετά από την ενυδατική κρέμα. Να προσέχετε πάντα ότι τα αντηλιακά που χρησιμοποιείτε δεν περιέχουν αρώματα. Στα μικρά παιδιά με έκζεμα είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας. Η επάλειψη θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη ποσότητα αντηλιακού και να επαναλαμβάνεται συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς το αντηλιακό επηρεάζεται από το φως, τη θερμότητα και το νερό/ιδρώτα. Προστατέψτε το δέρμα με ελαφρά ρούχα, χρησιμοποιείστε καπέλο και προτιμήστε τα σκιερά μέρη κατά τις μεσημ-

Καλό καλοκαίρι!

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

21

Διμήνι - Βόλος,38500 Τηλ. & Fax 2421077020-30 www.kivotostoukosmou.org, kivotosvolos@gmail.com

ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ: 09:00 – 17:00 ΣΑΒ/ΚΟ: 10:00 – 15:00 ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ: 24210-77020 – 77030 E-MAIL: kivotosvolos@gmail.com

Ενισχύστε το σκοπό µασ στο µέτρο του δυνατού καλώντασ από όλα τα σταθερά και κινητά τηλέφωνα στο 19828 (χρέωση 2,48 €/κλήση) ή στέλνοντασ µήνυµα στο 19828 (2,48€/sms) ή καλώντασ στο 901 11 170 170 (3,71€/κλήση εντόσ δικτύου ΟΤΕ)

22

Κάντε ένα like στη σελίδα µασ στο Facebook. https://www.facebook.com/kivotostoukosmougr ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Παιδιά, διατροφή και συναίσθημα Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD,MPhil Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος-Ερευνητής Τηλ. Επικοινωνίας: 24210-31737

Η διατροφή αναπόσπαστο κομμάτι της υγείας και ευτυχίας των παιδιών Παιδιά που ανταμείβονται με φαγητό έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν συναισθηματική υπερφαγία Μια πρόσφατη έρευνα από το πανεπιστήμιο του Gothenburg της Σουηδίας παρουσίασε ότι παιδιά που τρέφονται υγιεινά είναι πιο χαρούμενα, ενώ τα χαρούμενα παιδιά συνήθως τρέφονται και πιο σωστά. Οι επιστήμονες οργάνωσαν μια Ευρωπαϊκή έρευνα για να μελετήσουν τον συσχετισμό μεταξύ παιδικής παχυσαρκίας και ψυχολογίας. Μελέτησαν 7.675 παιδιά ηλικιών μεταξύ 2 και 9 ετών από 8 διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες: Βέλγιο, Κύπρος, Εσθονία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ισπανία και Σουηδία. Οι επιστήμονες συνέλεξαν πληροφορίες σχετικά με την ποιότητα της διατροφής των παιδιών και προσδιόρισαν πόσο κοντά είναι η διατροφή τους σε σχέση με την υγιεινή ισορροπημένη διατροφή και κατά πόσο αποφεύγουν την κατανάλωση ζαχαρούχων και λιπαρών τροφίμων και πόσο υψηλή είναι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Επίσης, μελετήθηκε η ψυχολογική επάρκεια των παιδιών και πιο συγκεκριμένα η αυτοπεποίθηση τους, τα συναισθηματικά τους προβλήματα και οι κοινωνικές τους σχέσεις με τους γονείς και τους συνομήλικους τους, στην αρχή και στο τέλος των δύο ετών που κράτησε η έρευνα. Περαιτέρω πληροφορίες συλλέχτηκαν σχετικά με το βάρος και το ύψος των παιδιών στην αρχή και στο τέλος της διετίας. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι παιδιά τα οποία ακολουθούσαν μια σωστή διατροφή παρουσίασαν λιγότερα ψυχολογικά προβλήματα, περισσότερη αυτοπεποίθηση και καλύτερες κοινωνικές επαφές με τους συνομήλικους τους. Πιο συγκεκριμένα η κατανάλωση ψαριού 2 με 3 φορές την εβδομάδα σχετίστηκε με υψηλή αυτοπεποίθηση και ανύπαρκτα ψυχολογικά προβλήματα και κοινωνικά προβλήματα, ενώ η κατανάλωση σιτηρών ολικής αλέσεως σχετίστηκε με καλύτερες κοινωνικές επαφές με τους συνομηλίκους τους. Βασικό να τονίσουμε ότι το βάρος των παιδιών ήταν εντελώς ανεξάρτητο από τα αποτελέσματα της έρευνας. Βλέπουμε λοιπόν ότι τα συναισθήματα μπο-

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

ρούν να επηρεάσουν την ποιότητα της διατροφής και η ποιότητα της διατροφής μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματα. Με το να τρεφόμαστε σωστά νοιώθουμε καλύτερα.

Γονείς οι οποίοι ανταμείβουν τα παιδιά τους με φαγητό μπορεί, χωρίς να το γνωρίζουν, να μαθαίνουν τα παιδιά τους να εξαρτώνται από το φαγητό για την διαχείριση των συναισθημάτων τους. Επιστήμονες από το Aston University της Μ. Βρετανίας μελέτησαν μεθόδους που χρησιμοποιούσαν γονείς να ταΐζουν τα παιδιά τους από 3 έως 5 ετών. Στη πορεία οι επιστήμονες μελέτησαν αυτά τα παιδιά σε ηλικίες από 5 έως 7 ετών έτσι ώστε να κατανοήσουν κατά πόσο οι μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν οι γονείς των παιδιών επηρέασαν και δημιούργησαν συναισθηματική εξάρτηση από το φαγητό. Οι επιστήμονες επέβαλαν τα παιδιά της έρευνας σε κατάσταση ήπιου στρες, χωρίς τα παιδιά να αισθάνονται πείνα, και μελέτησαν το αν θα προτιμήσουν να καταναλώσουν ένα σνακ ή να παίξουν με παιχνίδια. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσίασαν συναισθηματική κατανάλωση φαγητού σε παιδιά ηλικιών 5 έως 7, που οι γονείς τους χρησιμοποιούσαν το φαγητό ως ανταμοιβή ή ασκούσαν υπερβολική πίεση και έλεγχο στα παιδιά τους με το φαγητό. Συνεπώς, ασυνείδητα οι γονείς διδάσκουν τα παιδιά τους να αντιμετωπίζουν διαφορετικά συναισθήματα μέσω του φαγητού με αποτέλεσμα να αναπτύξουν συναισθηματική υπερφαγία στο μέλλον. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

23

Χαρούμενες διακοπές… Γεωργία Παράσχου Εκπαιδευτικός

Τ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

ο καλοκαίρι είναι προ των πυλών και το τελευταίο κουδούνι δεν αργεί να χτυπήσει… Οι μαθητές από τον πιο μικρό ως το μεγαλύτερο θα βάλουν τη σάκα τους στον ώμο και θα αποχαιρετήσουν το σχολείο, τους δασκάλους, τους καθηγητές τους, τα μαθήματα και τα διαγωνίσματα. Τι θα κάνουν όμως ένα ολόκληρο καλοκαίρι; Πολλοί γονείς εργάζονται με αποτέλεσμα, να πρέπει τα παιδιά τους, να ακολουθήσουν ένα πρωινό πρόγραμμα, ώστε να αναπληρώσουν τις ώρες του κλειστού σχολείου. Είναι αλήθεια, πως τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία, έχουν την πολυτέλεια να φιλοξενούν τα παιδιά, όλους τους μήνες του χρόνου, πράγμα που σημαίνει, ότι λύνουν τα χέρια των αγχωμένων γονέων. Με τι κριτήρια όμως, οι υπόλοιποι γονείς είναι καλό, να επιλέξουν τις δράσεις των μικρών μας φίλων;

Τα γνωστά καλοκαιρινά camp, τα οποία απασχολούν παιδιά ηλικίας 5-12 χρονών, τις ώρες που το σχολείο άφησε κενές, θα πρέπει να προσφέρουν:

24

• Πρόγραμμα ποικίλο και προσαρμοσμένο στις ηλικίες και ανάγκες των παιδιών • Δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, μιας κι ο καιρός είναι ιδανικός και η φύση τα καλεί να βγουν από τα τείχη των κτιρίων, να τρέξουν , να παίξουν, να διασκεδάσουν μαθαίνοντας νέες γνώσεις που κανένα σχολείο δεν πρόκειται να τους προσφέρει.

• Ανάπτυξη δημιουργικότητας • Ασφάλεια • Φροντίδα • Καθαριότητα Η επιστροφή στο σπίτι δεν αργεί να έρθει και το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με ένα ολόκληρο οχτάωρο να το περιμένει, χωρίς μαθήματα, χωρίς δραστηριότητες ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

και με την τεχνολογία να του κλείνει το μάτι και να του ψιθυρίζει να βουτήξει μέσα στις οθόνες της. Κι εδώ είναι που χρειάζεται η δική μας προετοιμασία. Το μεσημέρι είναι δύσκολο, γυρίζει ο ενήλικας από τη δουλειά, κουρασμένος, ίσως θέλει να κλείσει λίγο τα μάτια του στον καναπέ, να απολαύσει την ηρεμία της καλοκαιρινής φιέστας, χωρίς φασαρίες , χωρίς κλάματα, χωρίς φωνές που θα ξεσηκώσουν τη γειτονιά.

Μεσημεριανές δραστηριότητες: • Δημιουργήστε με τις φίλες μαμάδες του σχολικού, συγγενικού και κοινωνικού περιβάλλοντός σας τον κύκλο βιβλίου. Αγοράστε η κάθε μία 3-4 βιβλία, ορίστε ημερομηνία ανταλλαγής, ανάλογα με την ηλικία τους. Έτσι τα παιδιά όλο το καλοκαίρι θα απολαύσουν πολλά και διαφορετικά λογοτεχνικά αριστουργήματα.

• Μπορούν να ζωγραφίσουν με νερομπογιές(και με οποιοδήποτε άλλο υλικό επιθυμούν), εικόνες που τους έρχονται στο μυαλό από το βιβλίο που διάβασαν, να γράψουν τα ονόματα των ηρώων, τα μεγαλύτερα παιδιά να γράψουν μια έκθεση για το βιβλίο, άλλα πάλ,ι μια μικρή περίληψη.

• Να γράψουν το ημερολόγιό τους για την προηγούμενη μέρα τους • Να παίξουν με τα παιχνίδια τους. Αν έχετε δύο παιδιά οριοθετήστε το χώρο τους. Ο ένας από εδώ, ο άλλος από εκεί, συγκεκριμένα παιχνίδια, άλλωστε οι λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.

• Πλαστελίνη στα μικρότερα παιδιά, ιδανική, αφού με ένα σφουγγάρισμα το παραμικρό εξαφανίζεται( αν την έχετε δημιουργήσει εσείς ακόμη καλύτερα) • Κατασκευές (να έχετε κόψει μαζί ότι χρειάζεται, ψαλίδι στις μικρές ηλικίες χωρίς επίβλεψη μην εμπιστεύεστε) • Άκουσμα μουσικών παραμυθιών • Να κατασκηνώσουν στο σπίτι. Μία σκηνή, καρεκλάκια, αμμοδόχος, φουσκωτή πισίνα με νερό Οι μέρες του καλοκαιριού δεν στα-

ματούν, όμως εδώ, το απόγευμα ξεκινά από νωρίς και καταλήγει πολύ αργά. Τι κάνουμε τότε; Οργάνωση και πάλι οργάνωση. Κάθε μέρα μία δράση. Πώς;

Απογευματινές δραστηριότητες: Δευτέρα: Μπαίνω κουζίνα. Μπορείτε μαζί με τα παιδιά να δημιουργήσετε την πλαστελίνη της εβδομάδας, να φτιάξετε μαζί ένα γλυκό, να μαγειρέψετε, να καθαρίσετε. Τρίτη: Ποδηλατάδα. Πάρτε τα ποδήλατα σας και βολτάρετε μαζί σαν οικογένεια. Φτάστε σε ένα πάρκο, απλώστε το τραπεζομάντηλο καθίστε, αφήστε τα να παίξουν ελεύθερα με μπάλα, να τρέξουν, να λερωθούν. Τετάρτη: Δημιουργήστε καλοκαιρινό σινεμά, αν δεν έχετε τη δυνατότητα να πάτε σινεμά. Επιλέξτε μαζί την ταινία, τις λιχουδιές, δημιουργήστε στη βεράντα το σκηνικό που θέλετε να αγκαλιάζει την απογευματινή σας «έξοδο». Πέμπτη: Καλέστε ένα φίλο σας να παίξουν σπίτι ή κάντε μια επίσκεψη σε συγγενή και φίλο που έχει παιδιά . Παρασκευή: Η παιδική χαρά είναι ότι πρέπει μέχρι την ηλικία των 9 χρονών, τα μεγαλύτερα παιδιά, μπάσκετ, βόλεϊ, ποδόσφαιρο. Και πριν το καταλάβετε έρχεται το Σαββατοκύριακο… ΞΥΠΝΉΣΤΕ ΑΡΓΑ, αφήστε τα να δούνε παιδικά, να βαρεθούν, κάντε μαζί δουλειές, προετοιμαστείτε για το πρωινό ή το απογευματινό σας μπάνιο, χαλαρώστε το βραδάκι μυρίζοντας γιασεμί και ιππότη, τρώγοντας καρπούζι και εξιστορώντας τους, πώς εσείς σαν ήσασταν παιδιά περνούσατε τα καλοκαίρια σας. Πριν καλά καλά το καταλάβετε θα έρθει το φθινόπωρο και το καθημερινό τρέξιμο για εκείνα και για εσάς.. Ζήστε την ανεμελιά την πιο χαλαρής εποχής…

Καλό Δημιουργικό Καλοκαίρι… Χαρούμενες Διακοπές…

ο θ γ ο ε ρα π ε ί α Λ Παναγούλη 9, 1ος όροφος Λάρισα τηλέφωνο 2413 016618 κινητό 6949733730 info@stellaadamlogotherapeia.gr www.stellaadamlogotherapeia.gr

25 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Η

Εταιρία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού – ΕΛΙΖΑ ιδρύθηκε το 2008. Είναι μία εξειδικευμένη Ελληνική Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση που ασχολείται αποκλειστικά με την προστασία παραμελημένων και κακοποιημένων παιδιών, ενώ είναι η μόνη που δίνει έμφαση στην προσχολική ηλικία. Μέσα από καινοτόμα προγράμματα βασισμένα σε διεθνή πρότυπα και σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα, το ΕΛΙΖΑ «ταξιδεύει» σε όλη την Ελλάδα, δημιουργώντας ένα κύκλο προστασίας γύρω από κάθε ευάλωτο παιδί και οικογένεια. Οι κύριοι άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται το έργο του είναι: • Η Ίδρυση της 1ης Νοσοκομειακής Μονάδας για Κακοποιημένα Παιδιά στην Ελλάδα, της Μονάδας Φροντίδας για την Ασφάλεια των Παιδιών «Σόφη Βαρβιτσιώτη», στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», υπό τη Β΄ Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ.

• Τα Εθνικά Προγράμματα Επιμόρφωσης Επαγγελματιών που φροντίζουν παιδιά, μέσα από τα οποία έχουν ήδη εκπαιδευθεί σε όλη την Ελλάδα

26

1.440 ιατροί & νοσηλευτές 1.000 αστυνομικοί 75 δικαστές & εισαγγελείς 2.000 εκπαιδευτικοί

• Η διοργάνωση της 1ης Εθνικής Καμπάνιας ενάντια στη Σωματική ΚακοΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ποίηση, έχοντας διανείμει περισσότερους από 25.000 οδηγούς «Γονιός δεν γεννιέσαι. Γίνεσαι» και «Σύνδρομο Ταρακουνήματος» σε γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας.

• Η ίδρυση του πρώτου ξενώνα για κακοποιημένα βρέφη και μικρά παιδιά στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τα Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος. Από το Μάρτιο του 2016 διοικείται αποκλειστικά από τα Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος, συνεχίζοντας να προσφέρει απαραίτητες και εξαιρετικής ποιότητας υπηρεσίες.

• Η στήριξη ευάλωτων οικογενειών με βρέφη και μικρά παιδιά, μέσα από καινοτόμα κοινοτικά προγράμματα που προσφέρουν εξατομικευμένη υποστήριξη, όπως το πρόγραμμα «ΒΗΜΑ», που υλοποιεί το ΕΛΙΖΑ σε συνεργασία με τη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση «Ένα Παιδί, Ένας Κόσμος».

ΤΟ ΕΛΙΖΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Στη Θεσσαλία, το ΕΛΙΖΑ συνεργάζεται στενά με την Πανεπιστημιακή Παιδιατρική Κλινική του Π.Γ.Ν. Λάρισας, έχοντας δημιουργήσει εξειδικευμένη ομάδα προστασίας κακοποιημένων παιδιών και έχοντας εκπαιδεύσει περισσότερους από 220 επαγγελματίες υγείας, κυρίως ιατρούς και νοσηλευτές της ευρύτερης περιοχής. Παράλληλα, στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Αστυνομικών που υλοποιεί, το ΕΛΙΖΑ εκπαίδευσε 150 στελέχη της Αστυνομίας, σε ξεχωριστή ημερίδα που έλαβε χώρα στη Λάρισα.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΣΤΗΡΙΞΕΤΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΕΛΙΖΑ

Το ΕΛΙΖΑ στηρίζεται αποκλειστικά στην αγάπη και γενναιοδωρία των πολιτών, ιδρυμάτων και εταιρειών για ένα έργο που σώζει παιδικές ζωές. Όποιος επιθυμεί μπορεί να συνεισφέρει στο έργο του ΕΛΙΖΑ : 1. Online με χρέωση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας στο https://eliza.org.gr/dorea-karta/ 2. Με τραπεζική κατάθεση • Alpha Bank Α.Λ.: 115 002 002020047 ΙΒΑΝ: GR 98 014 0115 01150 020 020200 47 • Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Λ.: 104 29665226 ΙΒΑΝ: GR 58 011 0104 00000 104 296652 26 Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε:

www.eliza.org.gr

Τι είναι ψυχογενής (Νευρική) ανορεξία; Γεράση Εύα Ψυχίατρος Παιδιών & Εφήβων Τσοπωτού 16, Βόλος Email: childpsyvolos@gmail.com

• Άρνηση λήψης τροφής, άρνηση της έφηβης/του εφήβου να διατηρήσει ένα υγιές φυσιολογικό σωματικό βάρος.

• Έντονος φόβος πρόσληψης βάρος.

• ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΜΕΝΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΩΜΑΤΟΣ. Θεωρεί ότι είναι πολύ πιο χοντρή/ χοντρός απ’ότι είναι.

• Στα κορίτσια. Μπορεί επιπλέον να παρατηρηθούν διαταραχές εμμήνου ρύσης έως και αμηνόρροια.

• Στα αγόρια. H ανησυχία για την εικόνα σώματος μπορεί να παίρνει διαφορετικές μορφές.( πασχίζουν για ένα σώμα μυώδες και όχι λεπτό)

Σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται; • Σε όλες τις ηλικίες, συχνότερα σε εφήβους.

• Πιο συχνά (8-9 φορές) παρουσιάζεται στις γυναίκες.

Τι είναι αλήθεια για την ψυχογενή ανορεξία; • Η Ψ.Α. είναι σοβαρή και δυνητικά απειλητική για την ζωή ; ΝΑΙ. Οι διάφορες έρευνες δείχνουν ποσοστά θνησιμότητας από 5-20%.

• Είναι επιλογή ή στάση ματαιοδοξίας ; ΟΧΙ. Η ψυχογενής ανορεξία είναι βιολογική διαταραχή.

• Ένα άτομο μπορεί για μεγάλα διαστήματα να κρύβει την διαταραχή ή να μην αναγνωρίζει ότι κάτι συμβαίνει ; ΝΑΙ. Τα περισσότερα άτομα με ψυχογενή ανορεξία δεν αναγνωρίζουν την

επικινδυνότητα της κατάστασης και κρύβουν τις συμπεριφορές τους γύρω από το φαγητό για κοινωνικούς λόγους.

• Είναι μια «φάση» που θαπεράσει ; ΟΧΙ. Η ψυχογενής ανορεξία είναι μια ασθένεια και χρειάζεται θεραπεία.

• Ευθύνεται η οικογένεια και ιδιαίτερα οι γονείς; ΟΧΙ. Μπορεί να «χτυπήσει» οποιαδήποτε οικογένεια. Ωστόσο οι γονείς μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αναγνώριση, την αντιμετώπιση και τη θεραπεία.

•Η ψυχογενής ανορεξία προσβάλει λευκές έφηβες, μεσαίας τάξης. ΟΧΙ. Η Ψ.Α. (όπως και όλες οι διαταραχές διατροφής, πχ η ψυχογενής βουλιμία) μπορεί να προσβάλει οποιονδήποτε (όλες τις ηλικίες, κορίτσια και αγόρια) •Η ψυχογενής ανορεξία (και οι άλλες δ/χες διατροφής) προσβάλουν άτομα που έχουν κάνει πολλές δίαιτες ή έχουν διατροφή ακατάστατη ; ΝΑΙ. Οι συνεχείς και επαναλαμβανόμενες δίαιτες και η αρνητική εικόνα σώματος είναι παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση της νόσου.Η υγιεινή διατροφή, η σωστή άσκηση και η αυτοπεποίθηση είναι φυσιολογικός τρόπος ζωής και όχι ο συνεχής περιορισμός και οι μη υγιείς συμπεριφορές ελέγχου βάρους.

ας του; • Ζυγίζεται περισσότερες από μία φορές την ημέρα; Ασχολείται συνεχώς με τη θερμιδική πρόσληψη, τα «καλά» και τα «κακά» συστατικά του φαγητού; • Παρατηρείτε ξαφνική και συνεχιζόμενη απώλεια βάρους; • Θεωρείτε πιθανό ή εχετε αντιληφθεί να πειραματίζεται με την εκούσια πρόκληση εμετού, τα καθαρτικά ή τα διουρητικά; Παρατηρείτε υπερβολική ενασχόληση με κάποια μορφή άσκησης ή να περνά υπερβολικά πολλές ώρες στο γυμναστήριο; • Μήπως βλεπετε να έχει επηρεαστεί η κοινωνική του ζωή; Αποφεύγει να βγαίνει τόσο συχνά με τους φίλους του/της; Αποφεύγει να βγαίνει μαζί σας για φαγητό;

Από ποιον πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια;

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Ποια είναι τα βασικά της συμπτώματα;

Από ειδικούς ψυχικής υγείας: Ψυχιάτρους Παιδιών και Εφήβων, Ψυχολόγους, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, ή Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Διαταραχών Διατροφής.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια για το παιδί σας; • Παρατηρείτε να ντρέπεται για τις συνήθειες ή τις διαδικασίες που ακολουθεί σχετικά με το φαγητό;Κρύβει τις διατροφικές του συνήθειες από εσάς; Προτιμά να τρώει μόνη ή μόνος; • Μήπως ασχολείται συνεχώς με το φαγητό και τη διαδικασία προετοιμασί-

27 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών σε Μαιευτική Κλινική Πόσο απαραίτητη είναι Νέτσκος Δημήτριος

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΑΙΔΙ

Παιδίατρος – Νεογνολόγος

28

Εξειδικευθείς στην Παιδοκαρδιολογία και στην Εμβρυϊκή καρδιολογία Επιστημονικά Υπεύθυνος Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Μ

ία Μαιευτική Κλινική είναι ένα Νοσηλευτικό Ίδρυμα που έχει σκοπό την παροχή υπηρεσιών υγείας στα νοσηλευόμενα εντός αυτής άτομα.Επειδή όμως οι νοσηλευόμενοί της είναι ιδιαιτέρως ευπαθείς (εγκυμονούσες, λεχωίδες και νεογέννητα) η παροχή υπηρεσιών υγείας οφείλει να είναι άμεση, εξειδικευμένη και πλήρης καλύπτουσα απολύτως όλα τα πιθανά ή απρόβλεπτα γεγονότα που θα μπορούσαν να συμβούν κατά τη διαδικασία του τοκετού, πριν ή μετά αυτόν. Όπως είναι γνωστό, μοναδικός σκοπός ύπαρξης όλων των εξετάσεων του προγεννητικού ελέγχου και της εν γένει παρακολούθησης της εγκυμοσύνης και του τοκετού είναι η απόκτηση ενός υγιούς παιδιού. Επομένως και ο σκοπός ύπαρξης της Μαιευτικής Κλινικής είναι η διασφάλιση της απόκτησης ενός υγιούς παιδιού, τουλάχιστον όσον αυτό εξαρτάται από την ιατρική επάρκεια και τις συνθήκες νοσηλείας μητέρας και παιδιού. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Μία σύγχρονη Μαιευτική Κλινική οφείλει να διασφαλίζει απολύτως τη δυνατότητα νοσηλείας μητέρας και παιδιού στο υψηλότερο επίπεδο παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Επομένως η ύπαρξη Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (Μ.Ε.Ν.Ν.) αποτελεί προϋπόθεση λειτουργίας μιας σύγχρονης Μαιευτικής Κλινικής ώστε να έχει εξ ορισμού δυνατότητα άμεσης αντιμετώπισης των επειγόντων καταστάσεων που αφορούν την υγεία του νεογνού. Στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας λειτουργεί Μ.Ε.Ν.Ν. από την πρώτη ημέρα λειτουργίας της Κλινικής, εδώ και περισσότερο από 9 χρόνια, με τεράστιο έργο παροχής εξειδικευμένων, υψηλού επιπέδου ΥπηρεσιώνΥγείας στα πρόωρα νεογνά, αλλά και στα νεογνά με άλλα προβλήματα, που γεννήθηκαν στην Κλινική μας και που προέρχονται από όλη τη Θεσσαλία, Φθιώτιδα, Ευρυτανία, Πιερία κ.λ.π. Η Μ.Ε.Ν.Ν. είναι στελεχωμένη από 6 έμπειρους, εξειδικευμένους Παιδιάτρους – Νεογνολόγους υπό την καθοδήγηση του Διευθυντή της Κλινικής κ. Δ. Νέτσκου, ο οποίος είναι Παιδίατρος – Νεογνολόγος, τέως Διευθυντής Ε.Σ.Υ.

στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, με εξειδίκευση στην Παιδοκαρδιολογία & και στην Εμβρυϊκή Καρδιολογία. Η Μ.Ε.Ν.Ν. είναι επίσης στελεχωμένη από μαίες εξειδικευμένες στη νοσηλεία προώρων νεογνών αρκετές από τις οποίες, όπως και η Προϊστάμενη έχουν μακροχρόνια εμπειρία εργασίας στην αντίστοιχη Μ.Ε.Ν.Ν. του ΙΑΣΩ της Αθήνας. Τέλος η Μ.Ε.Ν.Ν. υποστηρίζεται από 2 παιδοοφθαλμιάτρους και παιδοακτινολόγους σε συνεργασία με το παιδοακτινολογικό τμήμα του ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΩΝ Αθηνών για τη διασφάλιση της παρακολούθησης των μικρών προώρων νεογνών, τη διενέργεια και ερμηνεία εξειδικευμένων εξετάσεων π.χ. μαγνητικές τομογραφίες όλων των οργάνων σε εξαιρετικά πρόωρα νεογνά, με σκοπό την ελαχιστοποίηση των απώτερων προβλημάτων που σχετίζονται με την προωρότητα. Για τον ίδιο σκοπό στη Μονάδα παρέχει τις υπηρεσίες της και παιδο-φυσικοθεραπεύτρια, η οποία διασφαλίζει την άμεση παρέμβαση στα νοσηλευόμενα νεογνά, όπου αυτό είναι απαραίτητο, εκπαιδεύοντας ταυτόχρονα και το προσωπικό.

Τα αποτελέσματα της δουλειάς που γίνεται στην Κλινική μας μπορούν να χαρακτηριστούν ως εκπληκτικά. Αυτοί οι δείκτες ποιότητας της Μ.Ε.Ν.Ν. έχουν ανακοινωθεί λεπτομερώς σε Πανελλήνια Συνέδρια Νεογνολογίας. Μικρός αριθμός νεογνών που πάσχουν από βαριές συγγενείς καρδιοπάθειες ή άλλες βαριές συγγενείς ανωμαλίες διακομίζονται σε εξειδικευμένα κέντρα των Αθηνών ή της Θεσσαλονίκης με σκοπό την άμεση αντιμετώπιση της πάθησης. Η διακομιδή γίνεται πάντα μετά την σταθεροποίηση του νεογνού, σε άριστες συνθήκες, συνοδεία μαίας και Παιδιάτρου-Νεογνολόγου. Η Μ.Ε.Ν.Ν. λειτουργεί δυνάμει της υπ’ αριθμ. 7299/22.12.2017 άδειας λειτουργίας σε συνδυασμό με την υπ’ αριθμ.

423/30.0.2018 βεβαίωση καλής λειτουργίας.

Μερικοί αριθμοί θα μπορούσαν να δώσουν πιο συγκεκριμένη εικόνα της προσφοράς της Μ.Ε.Ν.Ν. στα νεογνά της Κεντρικής Ελλάδος στα 9 χρόνια λειτουργίας της Νεογνά που γεννήθηκαν στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας Νεογνά που νοσηλεύθηκαν στη Μ.Ε.Ν.Ν. Σύνολο Πρόωρων Νεογνών στη Μ.Ε.Ν.Ν.

Σύνολο Νεογνών στη Μ.Ε.Ν.Ν. με άλλα προβλήματα

Σύνολο Πρόωρων Νεογνών πολύ χαμηλού ΒΓ (<1490g) Σύνολο Πρόωρων Νεογνών εξαιρετικά χαμηλού ΒΓ(<990g)

Σύνολο Πρόωρων Νεογνών πριν τις 32 εβδομάδες (7ο μήνα)

Σύνολο Πρόωρων Νεογνών πριν τις 28 εβδομάδες (6ο μήνα)

Διακομιδές σε εξειδικευμένα Κέντρα Αθηνών & Θεσ/νίκης

11.000 2.016 1.055 (57%) 961 (43%) 115 30 154 38 41

ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ-ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε.

8ο ΧΛΜ. Π.Ε.Ο. ΛΑΡΙΣΑΣ-ΑΘΗΝΩΝ Τηλ.: 2410 996000, fax: 2410 555451 www.iasothessalias.gr, e-mail: thessalias@iaso.gr

29 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

30 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

31 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Το πιο διασκεδαστικό και πρωτότυπο πρόγραμμα για μαμάδες και μωράκια μέχρι 12 μηνών. Σκοπός του προγράμματος είναι να εξασφαλίσει στο μωρό ερεθίσματα και ενασχολήσεις ανάλογα με την ηλικία του αλλά και να περάσει ποιοτικό χρόνο με τη μαμά του ή τον φροντιστή του. Με πολύ παιχνίδι, μουσική, γυμναστική, μασάζ και χορό δίνουμε ένα πλήρες πακέτο ερεθισμάτων που βοηθούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου αλλά και στην ψυχοκινητική ανάπτυξη του βρέφους. Όλες οι αναπτυξιακές δεξιότητες όπως η αδρή κινητικότητα, η λεπτή κινητικότητα, η γλώσσα, ο γνωστικός τομές και η κοινωνικότητα ενδυναμώνουν καθώς το πρόγραμμα εισέρχεται σε όλες τις αισθητηριακές διόδους. Φυσικά τα οφέλη του προγράμματος δεν σταματούν εδώ καθώς είναι μια υπέροχη εμπειρία και για τις ίδιες τις μαμάδες να κοινωνικοποιηθούν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους μέσα από τη μητρότητα. Το πρόγραμμα πέρα από τη βασική του δομή έχει και θεωρία που δίνει το έδαφος σε συζητήσεις βασισμένες στο attachment parenting.

Βασιλού ∆ήµητρα: Βοηθός Μητρότητας Prenatal Birthlight/ Aerial/ Aqua Yoga Instructor Εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασάζ IAIM

32 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Fb: Love me more Τηλ: 6941438705

33 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας

Καλόγηρος Γεώργιος Γυναικολόγος Μαιευτήρας Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας Πιστοποίηση Fetal Medicine Foundation

Μ

ια από τις σημαντικότερες εξετάσεις στην διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι αυτή του ελέγχου της αυχενικής διαφάνειας του εμβρύου στις 11-13 εβδομάδες της εγκυμοσύνης. Στόχος της εξέτασης είναι o έλεγχος τηςκαλής κατάστασης και υγείας του εμβρύου. Αρχικά ο σκοπός της εξέτασης της αυχενικής διαφάνειας ήταν να προσδιοριστούν οι πιθανότητες το έμβρυο να έχει το σύνδρομο Down.

Τι είναι το σύvδρομο Down;

34

Στη μεγάλη τους πλειονότητα(σε περισσότερο από το 97% των περιπτώσεων) τα μωρά που γεννιούνται είναι υγιή. Όλες όμως οι γυναίκες, οποιαδήποτε και εάν είναι η ηλικία τους, έχουν μια μικρή πιθανότητα να γεννήσουν ένα μωρό μεσωματικό ή διανοητικό πρόβλημα. Η πιο συχνή αιτία διανοητικής καθυστέΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ρησης είναι το σύνδρομο Down. Πρόκειται για μία κατάσταση η οποία οφείλεται σε χρωμοσωμική ανωμαλία.Φυσιολογικά υπάρχουν στον ανθρώπινο οργανισμό 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων, που αποτελούν το γενετικό του υλικό.Στο σύνδρομο Downυπάρχουν συνολικά 47 αντί για 46 χρωμοσώματα, επειδή το έμβρυο έχει ένα επιπλέον χρωμόσωμα 21 (γι’ αυτό και ονομάζεται τρισωμία 21). Τα μωρά με το σύνδρομο μπορεί να έχουν διάφορα προβλήματα, αλλά η σοβαρή πνευματική καθυστέρηση είναι το κυρίαρχο.

Ποιές είναι οι πιθανότητες να έχει σύνδρομο Down ένα έμβρυο; Οι πιθανότητες παρουσίας του συνδρόμουDown σε ένα έμβρυο αυξάνουν ανάλογα με την ηλικία της μητέρας. Παλαιότερα, ο κίνδυνος υπολογιζόταν μόνο με βάση την ηλικία της μητέρας. Τα τελευταία χρόνια, μετά από εκτεταμένες κλινικές μελέτες, έχει αναπτυχθεί πιο ακριβής μέθοδος εκτίμησης της πιθανότητας ένα έμβρυο να εμφανίζει

χρωμοσωμική ανωμαλία. Εκτός από την ηλικία, λαμβάνονται υπόψη και άλλες παράμετροι που βασίζονται σε υπερηχογραφικά ευρήματα και αιματολογικές εξετάσεις. Οι εξετάσεις γίνονται από την 11η έως την 14η εβδομάδα της εγκυμοσύνης (μήκος εμβρύου 55 έως 84 χιλιοστά). Για την εκτίμηση της πιθανότητας υπολογίζεται: • Η ηλικία της μητέρας. Το σύνδρομο Down είναι συχνότερο στις εγκυμονούσες προχωρημένης ηλικίας χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι νεαρότερες γυναίκες δεν έχουν έστω και μικρό κίνδυνο να κυοφορούν έμβρυο με αυτό το πρόβλημα.

• Η αυχενική διαφάνεια που εκτιμά την ποσότητα του υγρού που υπάρχει πίσω από τον αυχένα του εμβρύου. Αυξημένη συγκέντρωση υγρού που σημαίνει αυξημένο πάχος της αυχενικής διαφάνειας, συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για σύνδρομο Down.

• Η παρουσία ρινικού οστού. Η παρουσία του ρινικού οστού μειώνει τον κίνδυνο για σύνδρομο Down κατά 3 φορές, ενώ η απουσία του τον αυξάνει κατά 48 φορές!

σε ευρήματα εκτεταμένων και συντονισμένων ερευνών.

Ευαισθησία των εξετάσεων για την ανίχνευση του συνδρόμου Down;

• Ο καρδιακός ρυθμός του εμβρύου.

• Η παρουσία ανατομικών ανωμαλιών του εμβρύου (π.χ. ομφαλοκήλη).

• Το μέγεθος της ουροδόχου κύστης του εμβρύου.

• Γίνεται εκτίμηση της ροής του αίματος στην καρδιά και σε ένα αγγείο του εμβρύου (φλεβώδης πόρος).

• Γίνεται μέτρηση δυο ορμονών (freeβ-hCG και PAPP-A) στο αίμα της μητέρας.

Πως γίνεται ο έλεγχος στην εξέταση της αυχενικής διαφάνειας; Για να προσδιοριστεί ο κίνδυνος για το σύνδρομο Down γίνονται δύο εξετάσεις.

• Αρχικά γίνεται ο υπερηχογραφικός έλεγχος. Εκτιμάται η ποσότητα του υγρού πίσω από τον αυχένα του εμβρύου και όλα όσα αναφέρονται παραπάνω (ανατομία, καρδιακός ρυθμός, ρινικό οστό, ροή του αίματος).

• Στον ίδιο χρόνο διενεργόυνται οι βιοχημικές εξετάσεις για τις ορμόνες (freeβ-hCG και PAPP-A). Παίρνουμε μια μικρή ποσότητα αίματος (5ml) από το χέρι σας. Τα αποτελέσματα συνήθως είναι διαθέσιμα σε 2-3 εργάσιμες ημέρες. Η τελική εκτίμηση κινδύνου (πιθανότητες) για το σύνδρομο Down και ορισμένες άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες γίνεται μόλις είναι γνωστά όλα τα αποτελέσματα των παραπάνω εξετάσεων. Η εκτίμηση βασίζεται σε λογισμικό που έχει αναπτυχθεί από το Fetal Medicine Foundation (www.fetamedicine.com ) και βασίζεται

• Αν χρησιμοποιήσουμε μόνο την μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας και την ηλικία της γυναίκας για το υπολογισμό των πιθανοτήτων θα εντοπίσουμε σχεδόν 7-8 στα 10 έμβρυα που με σύνδρομο Down.

• Αν προσθέσουμε στο υπολογισμό του κινδύνου τις υπόλοιπες παραμέτρους (κυρίως ρινικό οστό και βιοχημικές εξετάσεις) η ακρίβεια ανίχνευσης φτάνει το 90-95%. Η εκτίμηση της πιθανότητας για το σύνδρομο Down ισχύει μόνο εφόσον η εξέταση έχει πραγματοποιηθεί από υπερηχογραφιστή πιστοποιημένο από το Fetal Medicine Foundation,ο οποίος έχει υποβάλει αποτελέσματα για τακτικό έλεγχο (λίστα πιστοποιημένων ιατρών υπάρχει στο www.fetalmedicine.org)

κός έλεγχος (NIPT ή cell free DNA) γίνεται με μία απλή εξέταση αίματος της μητέρας. Στο αίμα της εντοπίζεται DNA του εμβρύου και ελέγχεται. Μπορεί να ανιχνεύσει περισσότερο από το 99% των περιπτώσεων του συνδρόμου Down (και σε μικρότερο ποσοστό κάποιες πιο σπάνιες χρωμοσωμικές ανωμαλίες). Η εξέταση δεν μπορεί να ανιχνεύσει γενετικά σύνδρομα.

• Οι επεμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις δηλαδή η βιοψία τροφοβλάστης ή η αμνιοπαρακέντηση αποκλείουν οριστικά την πιθανότητα για χρωμοσωμικές ανωμαλίες και ορισμένα γενετικά σύνδρομα (εφόσον γίνει μοριακός καρυότυπος). Έχουν όμως μία μικρή πιθανότητα αποβολής που κυμαίνεται περίπου στο 0,5% των περιπτώσεων.

Τι άλλο προσφέρει το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας; • Επιβεβαίωση της πραγματικής ηλικίας της εγκυμοσύνης.

• Έλεγχος της φυσιολογικής ανάπτυξης του εμβρύου.

• Έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου.

• Εκτίμηση της πιθανότητας να αναπτύξει η εγκυμονούσα προεκλαμψία.

Ποιές επιπλέον εξετάσεις μπορεί να γίνουν; Στο ιατρείο μας Η εξέταση στο 1ο τρίμηνο της κύησης είναι μια δοκιμασία διαλογής (screening test) που προσδιορίζει πιθανότητες παρουσίας χρωμοσωμικών ανωμαλιών στο έμβρυο. Η εξέταση της αυχενικής διαφάνειας (υπερηχογραφικός έλεγχος και βιοχημικές εξετάσεις) δεν είναι δυνατό να αποκλείσουν όλες τις χρωμοσωμικές ανωμαλίες και τα γενετικά σύνδρομα. Γνωρίζοντας τις πληροφορίες αυτές οι γονείς μπορεί να αποφασίσουν αν θέλουν να προχωρήσουν σε περαιτέρω εξετάσεις: • Ο μη επεμβατικός προγεννητι-

• Είμαστε πιστοποιημένοι από το Fetal Medicine Foundation (FMF ID: 24394) στην εξέταση της αυχενικής διαφάνειας του εμβρύου και υποβάλουμε αποτελέσματα για τακτικό έλεγχο από το 2004.

• Έχουμε μεγάλη εμπειρία στην εξέταση της αυχενικής διαφάνειας με περισσότερες από 200 εξετάσεις κάθε χρόνο τα τελευταία 15 χρόνια.

• Ο υπερηχογραφικός έλεγχος γίνεται με το κορυφαίο διεθνώς μηχάνημα Voluson E10 BT18 της General Electric.

35 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Ελάχιστα παρεμβατικές τεχνικές στην ορθοπαιδική Δρ. Στέφανος Π. Λαζαρίδης Ορθοπαιδικός Χειρουργός Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Fellow Αμερικανικής Ακαδημίας Διαδερμικής Χειρουργικής Άκρου Ποδός και Ποδοκνημικής (AAFAS) Επιστημονικός συνεργάτης «ΙΑΣΩ» Θεσσαλίας Ιατρείο: Παναγούλη 12, Λάρισα, τηλ.: 2410 539140

• Διαδερμική Χειρουργική του ποδιού ( Percutaneous Foot Surgery ) Πρόκειται για μια ελάχιστα παρεμβατική χειρουργική τεχνική που αναπτύχθηκε αρχικά στις ΗΠΑ και εφαρμόζεται και στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία. Με την τεχνι-

36

κή αυτή μπορεί κάποιος να διορθώσει ακόμη και σύνθετες παραμορφώσεις του ποδιού με το ελάχιστο δυνατό τραύμα. Απαιτεί εξειδικευμένα χειρουργικά εργαλεία και φυσικά, άρτια χειρουργική τεχνική και εκτεταμένη εμπειρία στον τομέα αυτό.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Στο Χειρουργείο

Μόλις 10 ημέρες μετά το χειρουργείο. Αφαίρεση ραμμάτων. Ήπιο οίδημα.

6 εβδομάδες μετεγχειρητικά. Πλήρης κινητοποίηση με άνετο παπούτσι. Ήπιο οίδημα

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ • Περιορισμένη τοπική Αναισθησία • Τομές 2-3 χιλιοστών ( αποφυγή ουλής ) • Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου • Άμεση κινητοποίηση

(βάδισμα) χωρίς νοσηλεία • Γρήγορη αποκατάσταση • Καμία παρενόχληση της αγγείωσης ( ιδιαίτερα ελκυστική για τους ηλικιωμένους ασθενείς, τους Ρευματοειδείς ασθενείς και τους Διαβητικούς )

• Ελάχιστα Παρεμβατική Χειρουργική του Ισχίου ( MIS Hip Surgery ) Πρόκειται για μια ελάχιστα παρεμβατική τεχνική κατά την οποία δύναται να αντικατασταθεί η άρθρωση του Ισχίου στην περίπτωση Οστεοαρ-

θρίτιδας, με το ελάχιστο δυνατό τραύμα. Απαιτεί εξειδικευμένη εγκατάσταση (set up) χειρουργείου και ιδιαίτερη εκπαίδευση.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ

• Ελάχιστο μετεγχειρητικό άλγος • Συντομότερη αποκατάσταση • Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο • Μικρή ουλή του δέρματος (7-10 εκατοστά)

• Μικρότερη απώλεια αίματος • Μικρότερος κίνδυνος εξαρθρήματος • Ταχύτερη επιστροφή σε δραστηριότητες • Αποφυγή χωλότητας

• Ελάχιστα Παρεμβατική Χειρουργική του Γόνατος ( MIS Knee Surgery ) Πρόκειται για μια ελάχιστα παρεμβατική τεχνική κατά την οποία δύναται να αντικατασταθεί η άρθρωση του Γόνατος στην περίπτωση Οστεοαρθρίτιδας, με το ελάχιστο δυνατό τραύμα. Απαιτεί τη χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή για πλοήγηση (Navigation), έτσι ώστε να μην είναι απαραίτητη η άμεση όραση από το χειρουργό του συνόλου της άρθρωσης, επιτρέποντας τη διενέργεια μικρής τομής ( 10 εκατοστά αντί 20 που απαιτεί η συμβατική τεχνική) και ελάχιστο τραύμα στα μαλακά μόρια της άρθρωσης. Σε λίγες μέρες ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του και συνήθως δεν χρήζει ούτε φυσιοθεραπείας

Τομή 10 εκατοστών

Ακτινολογική εικόνα

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ

• Λιγότερο μετεγχειρητικό άλγος • Άμεση μετεγχειρητική κινητοποίηση • Γρηγορότερη αποκατάσταση • Μικρότερη ουλή του δέρματος

• Μεγαλύτερη ακρίβεια τοποθέτησης μοσχευμάτων • Ελαχιστοποίηση πιθανότητας πνευμονικής εμβολής ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

37

Λιποαναρρόφηση Ο Βόλος πρωτοπορεί στην πλαστική χειρουργική Πάτσης Κωνσταντίνος Πλαστικός Χειρουργός Πλαστική Επανορθωτική & Αισθητική Χειρουργική Bόλος : Κ. Καρτάλη 172 Αθήνα : Γρανικού 5, Μαρούσι Τ. 2421-404084 - info@drpatsis.gr www.drpatsis.com

Γ

38

ια πρώτη φορά στην πόλη του Βόλου και στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, η χειρουργική επέμβαση της λιποαναρρόφησης πραγματοποιείται με τη συνδρομή υψηλής ιατρικής – διεγχειρητικής τεχνολογίας σύμφωνα με τα πλέον πρωτοποριακά πρωτόκολλα πλαστικής χειρουργικής ,επιτυγχάνοντας αποτελέσματα αδιανόητα με τις έως τώρα γνωστές τεχνικές. Η λιποαναρρόφηση είναι μια χειρουργική επέμβαση της πλαστικής χειρουργικής, που στόχο έχει τη σμίλευση της σιλουέτας, τη μείωση του τοπικού επίμονου λίπους και την απόδοση ενός πιο αρμονικού σχήματος των περιοχών προς επέμβαση. Απευθύνεται τόσο σε άντρες όσο και σε γυναίκες που επιθυμούν να απαλλαγούν από το περιττό λίπος, μόνιμα και στο μέγιστο βαθμό. Οι περιοχές που επωφελούνται της λιποαναρρόφησης , είναι η κοιλιά, τα πλαινά ψωμάκια, οι γοφοί, οι γλουτοί , η εσωτερική επιφάνεια των μηρών και των γονάτων, το στήθος (συνήθως το αντρικό), τα μπράτσα, οι γάμπες, οι αστράγαλοι και το προγούλι. Σπανιότερα η πλάΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

τη, ο αυχένας ή άλλες περιοχές. Οι κλασσικές τεχνικές υπόκεινται σε περιορισμούς όπως το χαμηλό όριο στην ποσότητα του λίπους που θα αφαιρεθεί, η επίπονη και μακρόχρονη ανάρρωση, η περιορισμένη αποτελεσματικότητα και το αναπόφευκτο «κρέμασμα» των περιοχών μετά το «άδειασμα» από το λιπώδες περιεχόμενο. Η εξέλιξη στον τομέα της λιποαναρρόφησης ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής λίγα χρόνια πρίν, με τον εμπλουτισμό της κλασσικής τεχνικής (Suction Assisted Lipoplasty – SAL) με διεγχειρητικούς υπερήχους που προκαλούν τη γαλακτωματοποίηση του λίπους και προάγουν τη ραγδαία αύξηση της παραγωγής κολλαγόνου με επακόλουθη θεαματική σύσφιξη των ιστών. Η μέθοδος (Ultrasound Assisted Lipoplasty – UAL) εδραιώθηκε βιβλιογραφικά μέσα από μελέτες παγκοσμίου βεληνεκούς και εξαπλώθηκε στις μητροπόλεις της Πλαστικής χειρουργικής διεθνώς όπου και κυριάρχησε. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της UAL, είναι η αναρρόφηση της μέγιστης ποσότητας λίπους, η ελάχιστα τραυματική διαδικασία, η άμεση και ανώδυνη ανάρρωση και τα εντυπωσιακά αποτελέ-

σματα. Η κατά 45% αύξηση παραγωγής κολλαγόνου περιοχικά, μέσω ελεγχόμενης θερμοδιέγερσης των ιστών, προκαλεί τη μέγιστη σύσφιξη εκμηδενίζοντας τις πιθανότητες «κρεμάσματος» ακόμα και σε περιπτώσεις που μέχρι πρότινος δεν ήταν κατάλληλες για λιποαναρρόφηση. Σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες, η μέθοδος αναισθησίας μπορεί να ποικίλει από απλή τοπική , τοπική με μέθη, περιοχική ή γενική αναισθησία. Η νοσηλεία, είναι από μηδενική έως 24ώρη και εξαρτάται από την αρχική κλινική εικόνα και το συνολικό όγκο λίπους που θα αναρροφηθεί. Η ανάρρωση είναι ταχύτατη και επιτρέπει την επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες άμεσα (από λίγη ώρα έως δύο ημέρες)

Στην Ελλάδα, η μέθοδος λιποαναρρόφησης με διεγχειρητικούς υπερήχους είναι εντελώς νέα. Στο Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, πραγματοποιούμε την λιποαναρρόφηση με υπερήχους τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, με εξειδικευμένο εξοπλισμό (ψηφιακή αντλία διήθησης,

διεγχειρητική συσκευή υπερήχων, ειδικές κάνουλες σμίλευσης σώματος, κλειστό κύκλωμα λιποανακύκλωσης & λιπομεταφοράς) πρωτοπορώντας πανελλαδικά και επιτυγχάνοντας αποτελέσματα που ανοίγουν νέους ορίζοντες στην προσπάθεια αντιμετώπισης του περιττού λίπους. Ως σήμερα, αντιμετωπίστηκαν περιπτώσεις που αναρροφήθηκαν ποσότητες λίπους ενός, δύο ή και τριών λίτρων, με ολιγόωρη νοσηλεία και αμεσότατη επιστροφή στην καθημερινότητα. Ξεχωριστή θέση έχουν οι επεμβάσεις λιποαναρρόφησης με αφαίρεση ποσότητας μεγαλύτερης των έξι (6 λίτρων), οι αποκαλούμενες Mega-λιποαναρροφήσεις, οι οποίες μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια για τον ασθενή αλλά και χωρίς να προσεγγίζουν τα αποτελέσματα της νέας μεθόδου. Επίσης, η λιποαναρρόφηση με υπερήχους είναι η απόλυτη μέθοδος εκλογής για τη θεραπεία της νόσου του λιποιδήματος, της γυναικομαστίας και για τις περιπτώσεις που υποβάλλονται για δεύτερη φορά

σε λιποαναρρόφηση στην ίδια περιοχή. Φυσικά, πέραν των θεαματικών αλλαγών στη σιλουέτα που εξασφαλίζει, η UAL τεχνική είναι η μοναδική τεχνική που σμιλεύει τους κοιλιακούς μύες και δίνει εικόνα «εκγυμνασμένου» σε ανατομικές περιοχές. Χάρη στον ολοκληρωμένο εξοπλισμό, είναι δυνατή η λιπογλυπτική. Η ποιότητα του αναρροφημένου λίπους είναι εξαιρετική, καθώς οι κάνουλες υπερήχων είναι ατραυματικές προς τα λιποκύτταρα. Επίσης το κλειστό κύκλωμα λιποαποθήκευσης και λιπομεταφοράς, με ειδικό κάδο συλλογής και διαχωρισμού, εξασφαλίζει την πλήρη απομόνωση του λίπους από κάθε παράγοντα και από τον ατμοσφαιρικό αέρα τόσο κατά τη λήψη όσο και κατά την έγχυση στη νέα περιοχή. Έτσι, αν πχ το λίπος που αναρροφήθηκε από την κοιλιακή χώρα, «μεταμοσχευθεί» στο στήθος ή τους γλουτούς για τη διενέργεια αυξητικής στήθους ή γλουτών, (διαδικασία που ονομάζεται λιπογλυπτική), εξασφαλίζουμε τη μέγιστη διάρ-

κεια στο χρόνο (λόγω της ατραυματικής λήψης του λίπους) και φυσικά την απόλυτη ασφάλεια (λόγω του κλειστού κυκλώματος επεξεργασίας) σύμφωνα με τις διεθνώς ισχύουσες κατευθυντήριες ιατρικές οδηγίες.

H νέα τεχνολογία διεγχειρητικών υπερήχων έδωσε στην κλασσική μέθοδο την απαραίτητη ώθηση για την επίτευξη των αποτελεσμάτων που μέχρι «χθές» θεωρούνταν ακατόρθωτα. Η συνεχής εκπαίδευση, ο ιδιόκτητος εξοπλισμός (ενός εκ των δύο τέτοιων ιατρικών μηχανημάτων διεγχειρητικών υπερήχων που υπάρχουν στην Ελλάδα), η επιλεγμένη ιατρική και νοσηλευτική ομάδα συνεργατών και η εμπειρία στη συγκεκριμένη τεχνική οδηγούν την επέμβαση της λιποαναρρόφησης στην περιοχή μας σε ανώτερο επίπεδο, όπως ακριβώς στα μεγαλύτερα κέντρα πλαστικής χειρουργικής ανά τον κόσμο.

39 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Καρκίνος προστάτου: Ακτινοθεραπευτική αντιμετώπιση (μέρος 2ο) Σαλβαράς Νικόλαος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος Επιστ. Υπεύθυνος Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Κύριε Σαλβαρά, στο προηγούμενο τεύχος του ενημερωτικού περιοδικού μας, κάνατε μια εισαγωγή για τον προστάτη αδένα και τον καρκίνο που δημιουργείται σε αυτόν. Σήμερα ας συνεχίσουμε το δεύτερο μέρος. Ας υποθέσουμε ότι ένας άνδρας ηλικίας 60 ετών, σε αιματολογικό έλεγχο βλέπει το PSA (προφέρεται Πι Ες Ει και Ελληνικά είναι το Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο) παθολογικά αυξημένο. Τι κάνει;

40

Φυσικά, πηγαίνει στον ουρολόγο του. Ο ουρολόγος θα του κάνει μια δακτυλική εξέταση (διεθνώς λέγεται DRE , DigitalRectalExamination) δηλαδή θα ψηλαφήσει το προστάτη από το παχύ έντερο – ορθό, και θα εκτιμήσει την κατάσταση. Θα ακολουθήσει ένα υπερηχογράφημα (συνήθως πάλι μέσω του ορθού γιατί από εκεί έχουμε την αμεσότητα προσπελάσεως του προστάτου) και σε υποψία υπάρξεως κακοήθειας θα γίνει βιοψία. Κατά τη βιοψία, με ειδική βελόνα και υπό την καθοδήγηση του υπερήχου, θα πάρει 3-6 ιστοτεμάχια από κάθε λοβό (δεξιό και αριστερό) και θα τα στείλει στον παθολογοανατόμο. Μετά από μερικές ημέρες, θα βγει η απάντηση που πρέπει να έχει τουλάχιστον τα εξής στοιχεία: Α. τον ιστολογικό τύπο του νεοπλάσματος (συνήθως είναι αδενοκαρκίνωμα ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

αλλά όχι πάντα) Β. την έκταση της νόσου (δηλαδή αν υπάρχει παθολογία στον ένα ή και στους δύο λοβούς και σε τι ποσοστό) Γ. εάν τα κακοήθη κύτταρα είναι ΜΟΝΟ ΕΝΤΟΣ του προστάτου η έχουν διασπάσει την κάψα του αδένος και έχουν επεκταθεί στο γύρο ιστό και όργανα Δ. το βαθμό επιθετικότητας των κακοήθων κυττάρων, που εκφράζεται με το Gleasonscore που πρέπει να είναι 2-4 στη χαμηλή, 5-7 στη μέση, και 8-10 στην μεγάλη επιθετικότητα. Με τα στοιχεία αυτά, (όπως είχαμε πει και στο προηγούμενο τεύχος), ο ουρολόγος του ασθενούς, θα τον ενημερώσει και θα του συστήσει αυτό που θεωρεί το καλύτερο για τη περίπτωση του, αν δηλαδή θα κάνει Χειρουργείο, Ακτινοθεραπεία, Ορμονοθεραπεία η συνδυασμό αυτών.

Έστω, λοιπόν ότι ο ουρολόγος του συστήνει Ακτινοθεραπεία. Τι είναι αυτό και πως γίνεται; Ακτινοθεραπεία είναι η χρήση ακτίνων από φωτόνια η πυρηνικά σωματίδια (ηλεκτρόνια, πρωτόνια, νετρόνια) τις οποίες(ακτίνες) κατευθύνουμε προς τα ανεπιθύμητα κύτταρα(συνήθως κακοήθη) με στόχο να τα δολοφονήσουν χωρίς να βλάψουν τα γειτνιάζοντα φυσιολογικά κύτταρα. Ανάλογα τώρα, αν οι ακτίνες παράγονται από μηχανήματα εκτός του σώματος, και κατευθύνονται στο στόχο εντός του σώματος από κάποια απόσταση έχουμε την Τηλεθεραπεία ενώ αν οι ακτίνες παράγονται

από υλικά εντός του σώματος – όγκου και η θεραπεία γίνεται από πολύ μικρή (βραχεία) απόσταση έχουμε τη Βραχυθεραπεία. Η Βραχυθεραπεία γίνεται με την εμφύτευση βελονών ραδίου (παλαιά) και κόκκων ραδιενεργού Ιωδίου η Παλλαδίου σήμερα, αλλά γίνεται και με τοποθέτηση εντός του όγκου καθετήρων οι οποίοι φορτίζονται με ραδιενεργό Καίσιο η Κοβάλτιο (παλαιά) και ραδιενεργό Ιρίδιο σήμερα. Είναι μέθοδος που απαιτεί χειρουργείο και νοσηλεία του ασθενούς. Η Τηλεθεραπεία γίνεται με μηχανήματα παραγωγής ακτινών ‘Χ’ η βόμβες Κοβαλτίου (παλαιά) και Γραμμικούς Επιταχυντές σήμερα. Ο ασθενής ξαπλώνει στο κρεβάτι θεραπείας με τη βοήθεια των τεχνολόγων ακτινοθεραπείας, και γύρω του περιστρέφεται ένα μηχάνημα που εκπέμπει ακτίνες φωτονίων με ενέργεια εκατομμυρίων Volts, κατευθυνόμενες προς το στόχο που έχει σχεδιαστεί. Τον ασθενή ΔΕΝ να τον ακουμπάει τίποτα αλλά και ΔΕΝ αισθάνεται οτιδήποτε (κάψιμο, τρύπημα, κλπ)

Υπάρχουν παλαιά και νέα μηχανήματα; Φυσικά. Η ακτινοθεραπεία είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Η τρομακτική πρόοδος των ηλεκτρονικών υπολογιστών και γενικότερα της τεχνολογίας, έδωσε άλλη διάσταση στην ειδικότητα της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, και σήμερα κάνουμε τεχνικές και τρόπους θεραπείας που δεν μπορούσαν καν να φανταστούν οι συνάδελφοι

προ εικοσαετίας. Ακόμα και οι Γραμμικοί Επιταχυντές που πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1980, έχουν σχέση με τους σύγχρονους, μόνο στις βασικές αρχές λειτουργίας. Η διαφορά είναι κυρίως στην ακρίβεια στοχεύσεως των κακοήθων κυττάρων και φυσικά οι παρενέργειες που δημιουργούνται στον ασθενή. Γι αυτό τα ακτινοθεραπευτικά τμήματα θέλουν και πρέπει να έχουν σύγχρονα μηχανήματα.

Να φανταστώ ότι υπάρχουν και παλαιές και σύγχρονες τεχνικές. Πολύ σωστά. Οι τεχνικές εξελίχτηκαν κι αυτές με την εξέλιξη της τεχνολογίας και των ηλεκτρονικών. Οι νέες τεχνικές προστατεύουν περισσότερα φυσιολογικά κύτταρα, άρα λιγότερες παρενέργειες, άρα μπορούμε να δώσουμε μεγαλύτερη δόση ακτινοβολίας στα παθολογικά κύτταρα, άρα είμαστε περισσότερο δολοφονικοί, άρα λιγότερες υποτροπές της νόσου, άρα περισσότερη ζωή στον ασθενή σε ποσότητα και ποιότητα .

• Η τεχνική του ‘ενός’ και ‘δυο αντιθέτων πεδίων’ που υπήρχαν την εποχή προ της αξονικής τομογραφίας, χρησιμοποιούνται και σήμερα αλλά για παρηγορικές θεραπείες (κυρίως μεταστάσεις οστών) • Μετά την εμφάνιση της αξονικής τομογραφίας, επινοήθηκαν και εφαρμόστηκαν οι τεχνικές της ‘τρισδιάστατης ακτινοθεραπείας (3DRT)’ και λίγο αργότερα ‘η σύμμορφη θεραπεία τριών διατάσεων (3DCRT)’ (σύμμορφη ονομάστηκε επειδή το σχήμα της δέσμης των ακτίνων, παίρνει το σχήμα του όγκου). Αυτές οι τεχνικές εφαρμόζονται και σήμερα στη πλειονότητα των περιστατικών.

• Η εξέλιξη έφερε νέες τεχνικές, που εφαρμόζουν πιο σύγχρονα Ακτινοθεραπευτικα τμήματα όπως την • Ακτινοθεραπεία με Δέσμη Διαμορ-

φούμενης Έντασης (IMRT), • Κατευθυνόμενη από εικόνα ακτινοθεραπεία(IGRT), • Ογκομετρικά διαμορφούμενη τοξοειδή ακτινοθεραπεία (VMAT), • Αλλά έχουμε και ακόμα ποιο εξελιγμένες τεχνικές για ειδικές περιπτώσεις, και σε εξειδικευμένα υψηλής τεχνολογίας τμήματα όπως η ‘Στερεοτακτική ακτινοθεραπεία (SBRT)’, την ‘Στερεοτακτική Ακτινοχειρουργική (SRS)’με την κλασσική και ρομποτική μορφή, και προχωράμε εξελισσόμενοι.

Με συγχωρείτε αλλά μπερδεύτηκα. Ο άνθρωπος μου (πατέρας, σύζυγος, συγγενής, φίλος) ή εγώ σαν ασθενής, τι και πώς θα διαλέξω;

Μην ανησυχείτε και μη πανικοβάλλεστε. Όλα αυτά τα ανέφερα όχι να σας τρομάξω η να σας κάνω τον έξυπνο και πολυμαθή. Απλώς θέλω να ενημερώσω ότι για να ασκηθεί η ειδικότητα του Ακτινοθεραπευτού Ογκολόγου και να δώσουμε ποσότητα και ποιότητα ζωής στους καρκινοπαθείς (κυρίως) ασθενείς μας, εκτός της γνώσεως πρέπει να υπάρχει και η σχετική τεχνολογική υποδομή και υποστήριξη. Την να την κάνετε τη γνώση μου αν δεν

έχω μηχανήματα, ή το αντίθετο, αν έχω μηχανήματα και δεν ξέρω να τα δουλέψω. Η απάντηση είναι ότι, όταν ο ουρολόγος του ασθενούς, του συστήσει να κάνει ακτινοθεραπεία, να επιλέξει ένα τμήμα με καλή υποδομή, σύγχρονα μηχανήματα, Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγο που έχει εμπειρία και γνώση όχι μόνο της επιστήμης αλλά και της τεχνολογίας, και να προγραμματίσει να γίνει η καλύτερη δυνατή θεραπεία στον συγκεκριμένο ασθενή εξατομικεύοντας την αντιμετώπιση της νόσου του.

Κε Σαλβαρά, πως μπορεί να έλθει κάποιος σε επαφή μαζί σας; Σαλβαράς Νικόλαος – «Κλινική ΙΑΣΩ Θεσσαλίας» - Τμήμα Ακτινοθεραπευτικης Ογκολογίας – Τ: 2410 99 6866, K: 697 444 1215 e-mail : n.salvaras@iaso.gr

Για το πως γίνεται η όλη διαδικασία της Ακτινοθεραπείας, τι παρενέργειες έχει και λοιπές διευκρινίσεις θα σας δώσω στο επόμενο τεύχος του ενημερωτικού περιοδικού «Θεσσαλών Υγεία».

41 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Φαρμακοεπαγρύπνηση: Η παρακολούθηση και ο έλεγχος των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων στο προσκήνιο της σύγχρονης δημόσιας υγείας Μαντζίρη Μαρία Απόφοιτος Φαρμακευτικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Pharmacovigilance Officer Pharmathen Pharmaceuticals, 44 Λεωφ. Κηφισίας, 15125 Μαρούσι, Αθήνα T: 210 66 04 300 (ext.1077) email:mmantziri@pharmathen.com

Α

42

γγλία του 1848, σε ένα χωριό κοντάστο Newcastle, το χλωροφόρμιο χρησιμοποιείται ως μέθοδος αναισθησίας σε επέμβαση ρουτίνας και προκαλεί το θάνατο της υγειούς, 15χρονης Hannah Greener. Με αφορμή το γεγονός αυτό, η ιατρική κοινότητα ξεκινάει μια συζήτηση γύρω από την αιτιότητα του χλωροφορμίου για τον απροσδόκητο αυτό θάνατο. Κάπως έτσι ξεκινάει μία πρώιμη μορφή φαρμακοεπαγρύπνησης, η οποία θα πάρει σάρκα και οστά το 1961, ως επακόλουθο της παγκόσμιας τραγωδίας της Θαλιδομίδης, ενός φαρμάκου με ένδειξη την πρωινή ναυτία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Kατά τα προσεχή έτη, δεκάδες χιλιάδες νεογνά θα γεννηθούν με σοβαρές δυσμορφίες (φωκομελεία)και τερατογενέσεις. Το 2004 ο WHO αναφέρει ότι οι νοσοκομειακές εισαγωγές λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό μεταξύ 3-7%, ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

ενώ τις κατατάσσουν στις 10 πρωταρχικές αιτίες θνησιμότητας. Η ανάγκη για τη θέσπιση παγκόσμιας νομοθεσίας για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ασφάλειας των φαρμάκων αναδεικνύεται και γεννιέται ο κλάδος της Φαρμακοεπαγρύπνησης, η οποία ορίζεται ως η επιστήμη και οι δραστηριότητες που σχετίζονται με: • τον εντοπισμό, • την αξιολόγηση, • την κατανόηση • και την πρόληψη των ανεπιθύμητων ενεργειών ή προβλημάτων που σχετίζονται με το φάρμακο. Η σχολαστική διεκπεραίωση των μηχανισμών της φαρμακοεπαγρύπνησης αποτελεί έγκυρο δείκτη του επιπέδου κλινικής φροντίδας που παρέχεται στην εκάστοτε χώρα. Πρόκειται για μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί την επίγνωση και τη συμμόρφωση τόσο των ασθενών όσο και των επαγγελματιών υγείας (φαρμακοποιοί, ιατροί, νοσηλευτές) και της φαρμακευ-

τικοβιομηχανίας, καθώς εμπλέκει πληθώρα παραγόντων όπως περιβαλλοντικούς, επιδημιολογικούς, γενετικούς και φυσικά φαρμακολογικούς. Είναι σημαντικό χρέος του ιατρού και του φαρμακοποιού τόσο η αναφορά περιστατικών όσο και η κινητοποίηση των ασθενών να συμμετέχουν στη δράση αυτή, είτε στο φαρμακείο είτε στο νοσοκομείο. Στη συνέχεια, στον ΕΟΦ αλλά και στη βιομηχανία, γίνεται η επεξεργασία και η αξιολόγηση των δεδομένων που αφορούν περιστατικά ανεπιθύμητων ενεργειών που τελικά θα συγκεντρωθούν σε ειδικές βάσεις δεδομένων και θα αξιολογηθούν από αρμόδιες επιτροπές, τηρώντας πάντα τις Ορθές Πρακτικές στη Φαρμακοεπαγρύπνηση (GVP). Έτσι, μπορεί να τεθούν σε λειτουργία εκ νέου μελέτες ασφάλειας ή να αποφασιστεί ακόμη και η απόσυρση ενός σκευάσματος, έπειτα από την αξιολόγηση της σχέσης ρίσκου – οφέλους. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί, ότι το προφίλ ασφάλειας ενός φαρμάκου εδραιώνεται όχι μόνο

στο στάδιο των κλινικών μελετών αλλά και καθ’όλη τη διάρκεια κυκλοφορίας του στην αγορά. Η συγκέντρωση δεδομένων για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού είναι ζωτικής σημασίας και είναι δύσκολο να γίνει μέσω των αρχικών κλινικών μελετών. Πιο αναλυτικά, οι εγκυμονούσες, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής: Στην περίπτωση των παιδιατρικών πληθυσμών, η προσαρμογή της δοσολογίας στη μάζα σώματος των ασθενών είναι ένα κοινό φαινόμενο ενώ για τους ηλικιωμένους, η πολυφαρμακία, ο κίνδυνος αλληλεπιδράσεων αλλά και τα σοβαρά συνοδά νοσήματα αποτελούν παράγοντες αυξημένου ρίσκου.

θούνται, καθώς μπορεί και εκεί κάποιος να κοινοποιήσει στην αρμόδια φαρμακοβιομηχανία μια ανεπιθύμητη ενέργεια. Όσον αφορά καθαρά τους επαγγελματίες υγείας και τους ακαδημαϊκούς, χιλιάδες περιστατικά συλλέγονται και καταγράφονται καθημερινά και από δημοσιεύσεις στην εγχώρια και την παγκόσμια επιστημονική βιβλιογραφία. Είναι φανερό, ότι με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, η ποσότητα της διαθέσιμης πληροφορίας αυξάνεται σχεδόν εκθετικά και ακολούθωςκαι η πολυπλοκότητα του κλάδου. Είναι σημαντικό να γίνουν αντιληπτά τα οφέλη της φαρμακοεπαγρύπνησης από το σύγχρονο σύστημα υγείας και από το κοινό.

Πώς αναφέρει λοιπόν κάποιος μία ανεπιθύμητη ενέργεια; Πρόκειται για μια πολύ απλή και γρήγορη διαδικασία.

ίτρινη Κ η ί ε θ μιουργη ερωτηματοη δ ι ε χ αυτό έ πτικό ο ό ν π υ γγελο σ α κ π σ α ε ν ο έ ς τ α α «Για λλει έν ειται γι ά κ β ό ο ταχυρ π , ς Π υ . ή ο α ν τ τ ε ρ θ α Κά πορεί ν αι ο ίδιος ο ασ ν ειδική μ υ ο π λόγιο αλλά κ ικά στη eof.gr » ν ς ο α ί ρ ε τ γ κ υ ε rta. a αι ηλ k κ i ματίας ξ n i α r t φ , με w.ki δρομικά του ΕΟΦ ww ρμα «Με τα πλατφό Ε π ι π λ έ ο ν, σ τ ο Φύλλο Οδηγιών Χρήσης του κάθε φαρμάκου, αναφέρεται το τηλέφωνο επικοινωνίας της εκάστοτε φαρμακευτικής εταιρείας που είναι κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας του κάθε σκευάσματος. Σε αυτό το τηλέφωνο και στο τμήμα Φαρμακοεπαγρύπνησης μπορεί να γίνει απευθείας η αναφορά του περιστατικού. Ακόμη και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πλέον πλατφόρμες που παρακολου-

μέσα που διαθέτουμε σήμερα, η φαρμακοεπαγρύπνηση μας δίνει τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουμε όχι μόνο στην αντιμετώπιση αλλά και στην αποφυγή των ανεπιθύμητων ενεργειών»

Και η προοπτική αυτή ισοδυναμεί με μειωμένη πιθανότητα νοσηλείας ασθενών και κατ’ επέκταση μειωμένα νοσοκομειακά έξοδα και μειωμένη κατανάλωση φαρμάκων. Είναι επιπλέον ένας παράγοντας προόδου προς της πολυπόθητη εξατομικευμένη ιατρική (personalizedmedicine) που αποτελεί το μέλλον στην Υγεία. Όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα δυναμικό βήμα προς την εδραίωση ενός αξιόπιστου και οικονομικά σταθερότερου συστήματος υγείας.

Βιβλιογραφία 1. Mark H. Mayer, Sherie A. Dowsett, Kalpana Brahmavar, Kenneth Hornbuckle, William P. Brookfield, Reporting Adverse Drug Events, US Pharm. 2010;35:HS-15HS-19 2. World Health Organization .

Pharmacovigilance: ensuring the safe use of medicines. Geneva: World Health Organization; 2004.

3. Good Pharmacovigilance Practices and Pharmacoepidemiologic Assessment, FDA 2005.

4. Σκαφιδά Σ., Γιαννούλα Ε., Παπαπαύλου Α., Μαρούδα Α., Μπέλση Σ., Αγκυραλίδης Γ., Μπαρούτσου Β., Εγχειρίδιο Φαρμακοεπαγρύπνησης, ΣΦΕΕ 5. Ian C. K. Wong, Dimah Sweis, Techniques in pharmacovigilance, The Pharmaceutical Journal Vol 264 No 7101p922-923, June 17, 2000 6. Guideline on key aspects for the use of pharmacogenomics in the pharmacovigilance of medicinal products, EMA/CHMP/281371/2013 Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP). EMA 24 September 2015 7. Haen, E. Therapeutic drug monitoring in pharmacovigilance a n d p h a r m a c o t h e r a p y s a f e t y, Pharmacopsychiatry, 2011 Sep; 44(6):254-8

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

43

Ενδομητρίωση Αναστάσιος Ν. Κωνσταντινόπουλος Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος Επιστημονικός Διευθυντής της Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ Αγίου Νικολάου 35, Βόλος Τηλ. 24210-94410, Κιν. 6944311660 email tkonstantinopoulos@gmail.com

Υπεύθυνος εξωτερικού ιατρείου Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής. Ειδικευθείς στην ενδοσκοπική χειρουργική, κυήσεις υψηλού κινδύνου στο NHS Aintree women’s health hospital in Liverpool, συνεργάτης του κέντρου εξωσωματικής Γένεσις Αθηνών.

Η 44

ενδομητρίωση είναι μια καλοήθης πάθηση, που χαρακτηρίζεται από την έκτοπη ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού εκτός μήτρας. Το ενδομήτριο είναι ο βλεννογόνος χιτώνας της μήτρας. Η ενδομητρίωση εντοπίζεται κυρίως στην ελάσσονα πύελο, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στους συνδέσμους της μήτρας, αλλά και στην περιτοναϊκή κοιλότητα και σπανιότερα σε άλλες θέσεις. Εμφανίζεται συχνότερα σε άτοκες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Όσον αφορά την αιτιολογία της έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες. Η θεωρία της «άμεσης εμφύτευσης» είναι η ευρύτερα αποδεκτή. Σύμφωνα μ’ αυτή, τα ενδομητρικά κύτταρα, που υπάρχουν στο αίμα της περιόδου, εμφυτεύονται κατευθείαν στην ελάσσονα πύελο, μετά από παλινδρόμηση δια μέσω των σαλπίγγων. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Ποια είναι τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης;

Αν και η ενδομητρίωση είναι μια καλοήθης πάθηση, εντούτοις συχνά δημιουργεί αρκετά προβλήματα στις γυναίκες τα οποία εμφανίζονται συνήθως με ενοχλητικά συμπτώματα.Τα κλασσικά συμπτώματα της είναι ο πόνος και η υπογονιμότητα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις συνδέεται με κόπωση, δυσουρία και γαστρεντερικά προβλήματα. Δυσμηνόροια: Είναι ο πόνος που αρχίζει μετά την έναρξη της έμμηνου ρύσης, προοδευτικά γίνεται δυνατότερος στην περιοχή της λεκάνης και συνήθως δεν ανταποκρίνεται στην λήψη των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Σε πολλές περιπτώσεις η εμμηνος ρύση είναι παρατεταμένη. Δυσπαρεύνια: Είναι ο πόνος που εμφανίζεται κατά τη σεξουαλική επαφή. Γίνεται εντονότερος λίγο πριν την έμμηνο ρύση. Χρόνιο Πυελικό Άλγος (ΧΠΑ):

Είναι ο πόνος που έχει χρονική διάρκεια τουλάχιστον 6 μηνών, εντοπίζεται από τον ομφαλό και κάτω και επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της ωοθυλακιορρηξίας και της εμμήνου ρύσεως. Από το σύνολο των γυναικων που υποβάλλονται σε λαπαροσκόπηση για χρόνιο κοιλιακο άλγος, περιπου το 35%, διαγιγνώσκεται με ενδομητρίωση. Η ενδομητρίωση σε ποσοστό 20-40% συνδέεται με την υπογονιμότητα. Στην εγκυμοσύνη παρατηρείται ύφεση της νόσου. Οι πιθανοί μηχανισμοί μέσω των οποίων η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα είναι οι συμφύσεις στις ωοθήκες και τις σάλπιγγες και οι διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας. Σε λίγες περιπτώσεις ασθενείς με ενδομητρίωση εμφανίζουν διαταραχές της περιόδου (μηνο-μητρορραγίες), συμπτώματα από το ουροποιητικό σύστημα (δυσουρία ή αιματουρία) στην περίπτωση που εντοπίζεται ενδομητρίωση στην ουροδόχο κύστη καθώς και διαταραχές στην λειτουργία του

εντέρου, αν έχει προσβάλει το έντερο,

Πως γίνεται η διάγνωση της ενδομητρίωσης; Το ιστορικό της ασθενούς θα δώσει πληροφορίες σχετικά με την έναρξη (όπως για παράδειγμα καθυστερημένη εμφάνιση της δυσμηνόρροιας μετά το 20ο έτος της ηλικίας), την εντόπιση, τη διάρκεια και τα χαρακτηριστικά του άλγους. Η αμφίχειρη γυναικολογική ψηλάφηση προσφέρει σημαντική βοήθεια, αφού μπορεί να διαπιστώσουμε σώμα μήτρας καθηλωμένο σε οπίσθια θέση ή κάποια επώδυνη μάζα στις ωοθήκες. Σε αρκετές όμως περιπτώσεις η γυναικολογική εξέταση είναι φυσιολογική. Το διακολπικό υπερηχογράφημα αποτελεί βασική εξέταση, αφού μπορεί εύκολα ν’ αποκαλύψει την ύπαρξη κύστεων στις ωοθήκες. Η μαγνητική τομογραφία βοηθά σημαντικά στον προσδιορισμό και την διαφορική διάγνωση των ενδομητριοειδώνκύστεων από τις άλλες κυστικές διογκώσεις των ωοθηκών, όπως και στην ανίχνευση μικρών ενδομητρικών εστιών (μέχρι 3mm). Ο παρακλινικός έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη μέτρηση του καρκινικού αντιγόνου CA-125. Το CA-125 μπορεί να ανευρίσκεται ελαφρά αυξημένο σε ασθενείς με ενδομητρίωση, αλλά δεν αποτελεί ειδικό δείκτη, καθώς αυξημένες τιμές παρατηρούνται και σε άλλες καταστάσεις (φλεγμονή της πυέλου κ.α.) Η λαπαροσκόπηση αποτελεί το «χρυσό κανόνα» (gold standard) στη

διάγνωση της ενδομητρίωσης. Με τη λαπαροσκόπηση προσδιορίζεται ακριβώς η έκταση και καθορίζεται το στάδιο της νόσου, καθώς εντοπίζονται οι εστίες της ενδομητρίωσης. Η σταδιοποίηση γίνεται με βαθμολόγηση με βάση τη συνολική επιφάνεια του περιτοναίου που εμφανίζει ενδομητρίωση, τη μονόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη εντόπιση στις ωοθήκες και την ύπαρξη σαλπιγγοωοθηκικών συμφύσεων Με τη λαπαροσκόπηση επίσης ελέγχεται η διαβατότητα των σαλπίγγων με την έγχυση χρωστικής ουσίας (κυανούν του μεθυλενίου). Κατά τη λαπαροσκόπηση, η τυπική οπτική εικόνα της ενδομητρίωσης χαρακτηρίζεται από καφεοειδή κυανά ή μαύρα οζίδια ή συμφύσεις σε επιφάνειες της περιτοναϊκής κοιλότητας. Το ενδομητρίωμα εμφανίζεται συνήθως σαν σκουρόχρωμη, στιλπνή κύστη στην ωοθήκη, που περιέχει σοκολατοειδές υγρό.

Πως αντιμετωπίζεται η ενδομητρίωση; Η θεραπεία της ενδομητρίωσης μπορεί να είναι φαρμακευτική, χειρουργική ή συνδυασμός και των δύο. Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία της ασθενούς, την επιθυμία για εγκυμοσύνη, την ένταση και διάρκεια των συμπτωμάτων, το στάδιο της νόσου και εάν πρόκειται για πρωτοπαθή νόσο η υποτροπή. Η φαρμακευτική (ορμονική) θεραπεία περιλαμβάνει φάρμακα που προκαλούν καταστολή της σύνθεσης των οιστρογόνων και αμηνόροια, με αποτέλεσμα την ατροφία των ενδομητρικών

εστιών. Η φαρμακευτική θεραπεία έχει ένδειξη σε ασθενείς, χωρίς εκτεταμένες συμφύσεις και πρόβλημα γονιμότητας, καθώς και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων (κυρίως του πόνου). Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται σε ασθενείς νεαρής ηλικίας που θέλουν να διατηρήσουν ή να βελτιώσουν την αναπαραγωγική τους ικανότητα και σε γυναίκες με υπογονιμότητα, που οφείλεται στην ενδομητρίωση. Η λαπαροσκόπηση ενδείκνυται στον μεγαλύτερο αριθμό ασθενών, αφού έχει πολλά πλεονεκτήματα, όπως μικρότερη νοσηρότητα, λιγότερες πιθανότητες υποτροπής και μετεγχειρητικές συμφύσεις και άρα καλύτερα ποσοστά γονιμότητας. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, μπορεί να αξιολογηθεί ο βαθμός και το βαθος της ενδομητρίωσης και να καταταξει την περιπτωση σε σταδια ελάχιστης, ήπιας, μέτριας ή σοβαρής. Αυτό το σύστημα βαθμολόγησης συσχετίζεται και με τη δυνατότητα επίτευξης μιας εγκυμοσύνης.Μετα τη λαπαροσκόπηση, ακολουθεί συμπληρωματική θεραπείαμε διακοπή της περιόδου για 3 εως εξι μήνες. Η λαπαροτομία (το ανοιχτό χειρουργείο), πρέπει να εφαρμόζεται σε προχωρημένα στάδια της νόσου και στις γυναίκες που απαιτείται ριζική θεραπεία. Τα αποτελέσματα της χειρουργικής θεραπείας της ενδομητρίωσης κυμαίνονται στο 60-80% όσον αφορά την ανακούφιση απ’ τον πόνο και 60% ποσοστά εγκυμοσύνης (ελαφρά και μέτρια ενδομητρίωση). Τα υψηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης παρατηρούνται μέσα στον πρώτο χρόνο από την εφαρμογή της χειρουργικής θεραπείας. Σε περιπτώσεις υπογονιμότητας και σε προχωρημένα στάδια της νόσου ενδεχομένως να κρίνεται απαραίτητη η άμεση εξωσωματική γονιμοποίηση. Η ενδομητρίωση παρουσιάζει υψηλά ποσοστά υποτροπών. Το 10-20% των ασθενών θα έχει υποτροπή της νόσου σε ένα χρόνο (ανάλογα με το στάδιο) και 40% σε 5 χρόνια. Για τον περιορισμό των υποτροπών συνίσταται η φαρμακευτική αγωγή με GnRH–αγωνιστές μετά την επέμβαση. Η έγκαιρη διάγνωση και αποκατάσταση των βλαβών της νόσου συμβάλλει στην πρόληψη της ενδομητρίωσης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής πολλών γυναικών που πάσχουν απ’ αυτήν. Σε κάθε περίπτωση η θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται και να εξετάζει όλες τις διαθέσιμες μεθόδους ώστε να βοηθήσει μια γυναίκα να μείνει εγκυος. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

45

Μυστικά που ο οδοντίατρός σας

θα ήθελε να γνωρίζετε!

Σταματήστε να λέτε ότι δεν σας αρέσουν οι οδοντίατροι

Φανταστείτε να σας έλεγαν οι άνθρωποι πόσο φοβούνται ή πόσο δεν τους αρέσει το επάγγελμά σας. Τις περισσότερες ημέρες, η εργασία των οδοντιάτρων είναι να απαλύνουν τον φόβο, τον πόνο και τις ανησυχίες που έχετε για τη στοματική και οδοντική σας υγεία. Επιπλέον, ο πόνος που αισθάνεστε είναι αποτέλεσμα κακής στοματικής υγιεινής, κάτι που ο οδοντίατρος σας κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να διορθώσει. Πόσο, λοιπόν, αποθαρρυντικό είναι να ξεκινά ο οδοντίατρός σας τη μέρα του γνωρίζοντας ότι οι αγαπημένοι του ασθενείς δεν αισθάνονται την ίδια αγάπη;

Χρησιμοποιείτε συχνά οδοντικό νήμα (Στο όνομα της αγάπης για τα ούλα σας!)

Το οδοντικό νήμα διαταράσσει την ανάπτυξη βακτηρίων στα δόντια σας. Αν δεν χρησιμοποιείτε νημα, τότε τα βακτήρια αρχίζουν να προσκολλούνται στην επιφάνεια των δοντιών σας όπου και δημιουργούν κοιλότητες τερηδόνας. Για το λόγο αυτό, η χρήση οδοντικού νήματος είναι μια εξαιρετικά οφέλιμη συνήθεια! Κι επειδή είναι πιο εύκολο να συνδυάσετε μια συνήθεια με μια άλλη, χρησιμοποιείστε οδοντικό νήμα ενώ κάνετε μπάνιο ή βλέπετε τηλεόραση.

46

βουρτσά σας!

Οι οδοντόβουρτσες μπορεί να φιλοξενούν πολλά βακτήρια. Γι’αυτό το να αλλάζετε συχνά οδοντόβουρτσα είναι σημαντικό για τη διατήρηση ενός φρέσκου στόματος! Οι οδοντίατροι συνιστούν να αλλάζετε την οδοντόβουρτσά σας κάθε τρεις μήνες! Επιπλέον, αν αρρωστήσετε πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξετε οδοντόβουρτσα ώστε να μην μολυνθούν και οι διπλανές οδοντόβουρτσες των αγαπημένων σας.

Βουρτσίστε καλά τα δόντια σας πριν το ραντεβού με τον οδοντίατρο σας!

Δεν είναι καθόλου ευχάριστο να βγάζουν οι οδοντίατροι υπολείμματα τροφών από τα δόντια σας. Το καλύτερο θα ήταν να μην γευματίζετε ακριβώς πριν το ραντεβού σας με τον οδοντίατρο σας. Δείξτε μια κατανόηση στους ανθρώπους που προσέχουν τα δόντια σας.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πότε πρέπει Οι ακτινογραφίες είναι να αλλάξετε την οδοντό- σημαντικές! ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Οι άνθρωποι φοβούνται την ακτινοβολία, αλλά σύμφωνα με τους New York Times η ακτινοβολία που λαμβάνει κανείς από τις οδοντιατρικές ακτινογραφίες είναι ανάλογη εκείνης μιας 30λεπτης πτήσης με το αεροπλάνο.

Πολλά πράγματα είναι βλαβερά για τα δόντια σας!

Όπως για παράδειγμα η σόδα, τα ποτά με ζάχαρη, τα αθλητικά ποτά και τα ενεργειακά ποτά. Η οξύτητά τους είναι βλαβερή για το σμάλτο των δοντιών σας.

Μάθετε στα παιδιά σας να φροντίζουν τα δόντια τους Τα περισσότερα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να καθαρίσουν καλά όλες τις επιφάνειες των δοντιών. Οι γονείς είναι εκείνοι που πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά και να τους διδάξουν τους σωστούς τρόπους βουρτσίσματος, αφού συμβουλευτούν έναν παιδοδοντίατρο. Εξασφαλίστε τη στοματική σας υγεία και εξοικονομήστε τα χρήματά σας υιοθετώντας τις σωστές συνήθειες υγιεινής στόματος! Αυτό θέλουν οι οδοντίατροι σας! Πηγή: www.dentalalert.gr

Ανάρρωση μετά την εξαγωγή φρονιμίτη:

Ό,τι χρειάζεται να ξέρετε!

Η

εξαγωγή φρονιμιτών είναι μία από τις πιο συνηθισμένες οδοντιατρικές επεμβάσεις. Μπορεί να χρειαστούν έως και 2 εβδομάδες για να αναρρώσει κανείς πλήρως μετά την εξαγωγή ενός φρονιμίτη. Η σωστή φροντίδα της πληγής, ωστόσο, μπορεί να σας βοηθήσει να αναρρώσετε πιο σύντομα. Οι φρονιμίτες είναι τα μεγάλα δόντια που αναπτύσσονται στο πίσω μέρος του στόματος. Οι φρονιμίτες των περισσότερων ανθρώπων ανατέλλουν στο διάστημα ηλικίας μεταξύ 17 και 25 ετών. Κάποιοι άνθρωποι, ωστόσο, μπορεί να μην έχουν καθόλου. Μερικές φορές, δεν υπάρχει αρκετός χώρος στο στόμα για να αναπτυχθούν οι φρονιμίτες. Μπορεί, λοιπόν, να τραυματίσουν τα ούλα ανατέλλοντας στραβά ή να ανατείλλουν μόνο εν μέρει. Όταν συμβαίνει αυτό, οι φρονιμίτες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα, όπως πόνο ή λοίμωξη. Το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να αφαιρέσετε έναν φρονιμίτη εξαρτάται από το δόντι καθώς και τη δυσκολία της χειρουργικής επέμβασης.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για την ανάρρωση;

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν ράμματα που θα βοηθήσουν να κλείσει η πληγή. Ο οδοντίατρος συνήθως αφαιρεί τα ράμματα μετά από περίπου 1 εβδομάδα. Μερικές φορές, η χειρουργική επέμβαση προκαλεί μώλωπες, πρήξιμο και πόνο, που επίσης θα απαιτήσει χρόνο για να θεραπευτεί. Η ανάρρωση μετά τη χειρουργική επέμβαση θα είναι βαθμιαία, και η κατάσταση θα βελτιώνεται μέρα με την ημέρα.

Η διαδικασία επούλωσης μπορεί να αναλυθεί στα ακόλουθα στάδια:

Πρώτες 24 ώρες: Θα σχηματιστούν θρόμβοι αίματος.

2 έως 3 ημέρες: Το πρήξιμο του στόματος και των μάγουλων βελτιώνεται.

7 ημέρες: Ένας οδοντίατρος μπορεί να αφαιρέσει τα ράμματα αν υπάρχουν.

7 έως 10 ημέρες: Η δυσκαμψία της γνάθου και ο πόνος υποχωρούν.

2 εβδομάδες: Οι ήπιες μελανιές στο πρόσωπο επουλώνονται. Ο χρόνος αποκατάστασης είναι διαφορετικός για τον καθένα. Εάν η πληγή μολυνθεί, η ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.

Οδηγίες μετά από χειρουργικές εξαγωγές φρονημιτών

1. Μην καπνίζετε τη μέρα της επέμβασης και για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μπορείτε.

2. Αποφύγετε έντονη σωματική άσκηση για τις επόμενες 24 ώρες 3. Όσον αφορά στη διατροφή σας δεν πρέπει να φάτε μέχρι να φύγει τελείως η αναισθησία. Την πρώτη μέρα αποφεύγετε ζεστές τροφές και γαλακτοκομικά.

4. Την ημέρα της εξαγωγής και για τις επόμενες 24 ώρες καλό είναι να μη βουρτσίσετε τα δόντια σας. Μετά μπορείτε να συνεχίσετε κανονικά τις διαδικασίες στοματικής υγιεινής στο υπόλοιπο στόμα εκτός από την περιοχή της εξαγωγής στην οποία έχουν τοποθετηθεί ράμματα.

5. Για τον καλύτερο έλεγχο της πλάκας στην περιοχή που δεν μπορείτε να βουρτσίσετε, θα σας έχει δοθεί από τον οδοντίατρο συντα-

γή για στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης, το οποίο χρησιμοποιείτε 3 φορές τη μέρα μισή ώρα μετά το βούρτσισμα. Αρχίζετε τις στοματοπλύσεις την επόμενη μέρα της επέμβασης.

6. Πόνος και ενόχληση είναι πιθανό να υπάρχουν. Συνήθως τα συμπτώματα διαρκούν περίπου 24 – 48 ώρες. Για τον έλεγχο του πόνου θα σας έχουν χορηγηθεί κατάλληλα παυσίπονα ή/και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

7. Μικρό οίδημα (πρήξιμο) είναι αναμενόμενο και συνήθως διαρκεί 2-3 μέρες. Την πρώτη και δεύτερη μέρα μετά την επέμβαση πρέπει να τοποθετηθεί πάγος εξωτερικά της τραυματισμένης περιοχής για τον περιορισμό του οιδήματος. Παγοκύστη θα σας χορηγηθεί στο ιατρείο. Στην περίπτωση που χρησιμοποιήσετε πάγο στο σπίτι τον τοποθετείτε μέσα σε νάιλον και μετά σε πετσέτα ώστε να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το δέρμα, και τον εφαρμόζετε στο μάγουλο για 10 λεπτά. Κάνετε 10 λεπτά διάλλειμα και επαναλαμβάνετε τη διαδικασία. Δεν είναι σωστή η παρατεταμένη επαφή του πάγου με το δέρμα προς αποφυγή πρόκλησης εγκαυμάτων.

8. Λήψη αντιβιοτικών κρίνεται απαραίτητη για αποφυγή ανεπιθύμητων συμβαμάτων. Ακολουθείστε τις οδηγίες της συνταγής πού σας έχει δοθεί συνταγή.

9. Μικρή αιμορραγία είναι πιθανόν να υπάρχει τις πρώτες ώρες ως και 1 μέρα μετά την εξαγωγή. Αποφεύγετε να ξεπλένετε διαρκώς το στόμα σας. Αν παρατηρηθεί εντονότερη αιμορραγία μπορείτε να τοποθετήσετε στην περιοχή μια γάζα ή ένα βρεγμένο σακουλάκι τσαγιού και να το δαγκώσετε για περίπου 20 λεπτά. Συνήθως η αιμορραγία σταματάει εύκολα και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Πηγή: www.odmerimna.gr / www.dentalalert.gr ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

47

Σύγχρονη αντιμετώπιση της σπονδυλικής στένωσης Μπρίζας Στέργιος, MD Νευροχειρουργός Επιστημονικός Υπεύθυνος Νευροχειρουργικού τμήματος ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Η

48

σπονδυλική στένωση ή σπονδύλωση αποτελεί την κατάσταση κατά την οποία λόγω εκφυλιστικών διεργασιών όπως δισκοκήλες, οστεόφυτα ή υπερτροφία των αρθρώσεων, οδηγεί σε ελάττωση κάτω των 12 χιλιοστών της διαμέτρου του σπονδυλικού σωλήνα. Παρατηρείται στην αυχενική και στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης με διαφορετικά συμπτώματα και κλινική σημειολογία. Η αυχενική στένωση παρατηρείται σε ποσοστό 20% έως 25% σε ηλικία μέχρι 50 ετών και στο 70% έως 95% σε ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών. Συνήθως η πάθηση εξελίσεται ύπουλα χωρίς να εμφανίζει αξιόλογα συμπτώματα και γι’ αυτό πριν την ανάπτυξη των απεικονιστικών μεθόδων (μαγνητική τομογραφία) παρατηρούνταν περισσότεροι ασθενείς σε προχωρημένο στάδιο αυχενικής μυελοπάθειας. Η έναρξη των συμπτωμάτων γίνεται στην έκτη δεκαετία και οι άνδρες υπερτερούν έναντι των γυναικών. Το μεσοσπονδύλια διαστήματα Α5-Α6 και ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Α6-Α7 συνήθως συμμετέχουν περισσότερο λόγω του μεγαλύτερου εύρους κίνησης. Χαρακτηριστικό της αυχενικής στένωσης είναι ότι η έναρξη των συμπτωμάτων είναι ήπια και ακολουθείται από περιόδους σταθεροποίησης και αφού εξελιχθεί εμφανίζονται συμπτώματα αυχενικής μυελοπάθεια (πίεση του νωτιαίου μυελού) και ριζοπάθειας (πίεση των νεύρων). Η κλινική εικόνα εξαρτάται από την βαρύτητα της αυχενικής μυελοπάθειας που μπορεί να είναι η αστάθεια στην βάδιση, άλγος στον αυχένα με αντανάκλαση στην ινιακή περιοχή του κρανίου (κεφαλαλγία), άλγος στους ώμους και ριζιτικό άλγος στα χέρια. Όταν η πάθηση εξελιχθεί εμφανίζονται αισθητικές διαταραχές στα χέρια, δυσχέρεια ή αδυναμία βάδισης, έντονη μυϊκή αδυναμία, τρόμος και ακράτεια ούρων. Η διαγνωστική προσέγγιση αφορά της κλινική εξέταση και την διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων όπως απλή ακτινογραφία αυχένος και στην συνέχεια μαγνητική τομογραφία αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης. Η αντιμετώπιση της αυχενικής στένω-

σης είναι πλέον αρκετά απλή και ασφαλής. Εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τον βαθμό της στένωσης και την σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Η νέα αντίληψη που επικρατεί είναι ότι η συντηρητική αντιμετώπιση δεν ωφελεί και έχει υψηλό βαθμό αποτυχίας γιατί η εξέλιξη της πάθησης συνεχίζεται σε ποσοστό που κυμαίνεται από 70% έως 90%. Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση της αυχενικής στένωσης ή σπονδύλωσης γίνεται για δύο κυρίως λόγους: απαλλάσει τον ασθενή από τον πόνο και σταθεροποιεί τον βαθμό της πάθησης μή αφήνοντας την περεταίρω επιδείνωση και εξέλιξη. Ο κανόνας είναι ότι οι ασθενείς με αυχενική στένωση θα πρέπει να αντιμετωπίζονται για να αποφευχθεί η ανάπτυξη αυχενικής μυελοπάθειας. Οι μικροχειρουργικές τεχνικές μας δίνουν της δυνατότητα να γίνονται αυτές οι επεμβάσεις με ασφάλεια αφού στην πλειονότητα των περιπτώσεων χρειάζεται μόνο μία ημέρα νοσηλείας. Οι πρόσθιες προσπελάσεις χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο ήτε με την διενέργεια δισκεκτομής και τοποθέτησης μεσοσπονδύλιου προθέματος

Αντιμετώπιση αυχενικής στένωσης με πρόσθια προσπέλαση (PEEK) όταν η πίεση είναι από το μεσοσπονδύλιο διάστημα ήτε με σωματεκτομή και τοποθέτηση διατεινόμενου κλωβού όταν η πίεση προέρχεται από το σώμα του σπονδύλου. Η οσφυϊκή στένωση ή σπονδύλωση αφορά την κατάσταση κατά την οποία υπάρχει ήτε κεντρική στένωση που αφορά το σπονδυλικό σωλήνα ήτε πλάγια στένωση που αφορά το πλάγιο κόλπωμα. Σχετική στένωση ονομάζεται όταν η διάμετρος είναι από 10 έως 12 χιλιοστά και απόλυτη στένωση όταν είναι κάτω των 10 χιλιοστών. Η οσφυϊκή στένωση οφείλεται σε

υπερτροφία του ωχρού συνδέσμου που ασκεί οπίσθια πίεση και η αποπλάτυνση του μεσοσπονδύλιου δίσκου με τα οστεόφυτα που ασκούν πρόσθια πίεση επί των νευρικών στοιχείων. Τα συμπτώματα εμφανίζονται στην έκτη ή έβδομη δεκαετία και κυρίως είναι η χαρακτηρηστική διαλείπουσα χωλότητα με τον ασθενή να περπατάει μία ορισμένη απόσταση και να χρειάζεται να σταματήσει για λίγο για να συνεχίσει. Η απόσταση αυτή μειώνεται σταδιακά και καθώς η πάθηση εξελίσεται επιπροστήθεται ο νευρογενής ριζιτικός πόνος από την πίεση της εξερχόμενης νωτιαίας

ρίζας και εμφανίζεται χωλότητα κατά την βάδιση. Ο ασθενής αναφέρει άλγος με αντανάκλαση στο πόδι κατά την βάδιση και στην συνέχεια κατά την ανάπαυση (με την εξέλιξη της πάθησης), αδυναμία, ακράτεια ούρων και μούδιασμα με τελικό αποτέλεσμα την αδυναμία βάδισης. Η διαγνωστική προσέγγιση αφορά την κλινική εξέταση και την διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων με μαγνητική τομογραφία. Αυτό που κυρίως πρέπει να καθοριστεί είναι εάν συνυπάρχει αστάθεια της σπονδυλικής στήλης εκτός από την στένωση. Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση της οσφυϊκής στένωσης είναι πλέον ρουτίνα, προσφέροντας άμεση και οριστική απαλαγή από τον πόνο συντελώντας στην ριζική θεραπεία. Κυρίως εφαρμόζονται μικροχειρουργικές τεχνικές με αποσυμπίεση των νευρικών στοιχείων χωρίς να αλλάξει η σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης. Γι’ αυτό στην πλειονότητα των ασθενών δεν χρειάζονται μεγάλες επεμβάσεις όπως σπονδυλοδεσία. Η διενέργεια σπονδυλοδεσίας για την οσφυϊκή στένωση εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που συνυπάρχει αστάθεια της σπονδυλικής στήλης. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ηλικία δεν αποτελεί αντένδειξη αφού η αυχενική και η οσφυϊκή στένωση αφορούν παθήσεις που εμφανίζονται μετά την έκτη δεκαετία και θεωρούνται επεμβάσεις χαμηλού κινδύνου, με μέγιστη διάρκεια νοσηλείας τις 48 ώρες.

Αποσυμπίεση με πεταλεκτομή και σπονδυλοδεσία για αντιμετώπιση οσφυϊκής στένωσης ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

49

Έχω βήχα… Είναι Βρογχικό άσθμα; Παπαγεωργίου Ευαγγελία Πνευμονολόγος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Επιστημονικός Συνεργάτης Παν/κής Πνευμονολογικής Κλινικής Λάρισας Υπεύθυνη τμήματος «Καρδιοαναπνευστικής Αποκατάστασης» Κένταυρος Βόλου

Τι είναι άσθμα; Το άσθμα είναι η μοναδική χρόνια ασθένεια στον ανεπτυγμένο κόσμο που σημειώνει σταθερή αύξηση και εμφανίζεται σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Η λέξη άσθμα είναι ελληνική και σημαίνει δύσκολη αναπνοή. Πρόκειται για μια φλεγμονώδη νόσο των πνευμόνων που προκαλεί στένωση των αεραγωγών, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας αέρα που μπορεί να εξέλθει από τους πνεύμονες σε μία δεδομένη στιγμή αλλά και του ρυθμού με τον οποίο μπορεί να εξέλθει ο αέρας από τους πνεύμονες. Αυτή η παρεμπόδιση του εκπνεόμενου αέρα μπορεί να αναστραφεί με εισπνεόμενα φάρμακα.

Τι σημαίνει βρογχόσπασμος;

50

’Οταν ένας ασθενής με άσθμα εισπνεύσει κάποιον ερεθιστικό παράγοντα από το περιβάλλον προκαλείται μια υπερβολική απάντηση των βρόγχων με σύσπαση των λείων μυϊκών ινών των αεραγωγών που ονομάζεται βρογχόσπασμος. Η φλεγμονή των βρόγχων χαρακτηρίζεται

από οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων που είναι παχύρρευστες και κολλώδεις, με τελικό αποτέλεσμα την επιδείνωση της στένωσης του αυλού των βρόγχων. Έτσι, περιορίζεται η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

Ποια είναι τα συμπτώματα; Τα συμπτώματα του άσθματος περιλαμβάνουν τη δύσπνοια, το σφίξιμο στο στήθος, τον συριγμό και τον βήχα. Η σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων ποικίλλει από ημέρα σε ημέρα. Το άσθμα έχει εξάρσεις και υφέσεις, μπορεί να έχει εποχιακή διακύμανση, δηλαδή να είναι χειρότερο την άνοιξη και το φθινόπωρο και κατά τη διάρκεια μιας σοβαρής κρίσης η αναπνοή μπορεί να γίνει πολύ δύσκολη.

1. Η δύσπνοια και το σφίξιμο στο στήθος είναι τα βασικότερα χαρακτηριστικά του άσθματος. Η σοβαρότητά τους μπορεί να κυμαίνεται από ένα βραχυχρόνιο αίσθημα έντονης δύσπνοιας ύστερα από κάποια άσκηση ή το χάιδεμα ενός κατοικίδιου, έως την οξεία και σοβαρή δύσπνοια, που δεν επιτρέπει στον πάσχοντα να περπατήσει ή να ολοκληρώσει μία πρόταση. Το χαρακτηριστικό

του άσθματος είναι οι διακυμάνσεις στην ένταση των συμπτωμάτων, με αποτέλεσμα ο πάσχων κάποιες ημέρεςνα αισθάνεται αρκετά καλά και άλλες να χρειάζεται επείγουσα θεραπεία.

2. Ο συριγμός (γατάκια στην αναπνοή) λόγω της δυσκολίας διέλευσης του αέρα από αποφραγμένους βρόγχους.

3. Ο βήχας κυρίως τη νύχτα και τις πρώτες πρωινές ώρες, είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό του άσθματος. Όλα τα συμπτώματα του άσθματος επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας, διαταράσσοντας τον ύπνο σας και κάνοντάς σας να αισθάνεστε κουρασμένοι την επόμενη ημέρα. O λόγος είναι ότι η πνευμονική λειτουργία όλων των ανθρώπων βρίσκεται στο κατώτερο σημείο της στις τέσσερις τα ξημερώματα και στο υψηλότερο στις τέσσερις το απόγευμα και αυτό οφείλεται σε διακυμάνσεις συγκεκριμένων ορμονών στην κυκλοφορία του αίματος.

Πως διαγιγνώσκεται; Άσθμα μπορεί να είναι ένας χρόνιος βήχας, μπορεί να εκφράζεται μετά από κοινό κρυολόγημα (μεταλοιμώδες), μετά από άσκηση, στην εργασία (επαγγελμα-

τικό), την άνοιξη (ατοπικό) ή χωρίς αιτία (ενδογενές). Μπορεί να είναι επεισοδιακό, ήπιο επίμονο, μέτριο επίμονο, βαρύ επίμονο. Αυτό που έχει μέγιστη σημασία είναι η έγκαιρη δραστηριοποίηση του ασθενούς και η έναρξη της συνεργασίας του με τον ειδικό. Ο ασθματικός ασθενής θα πρέπει να θεωρήσει συνεργάτη του τον ιατρό και το αντίστροφο. Η διάγνωση γίνεται από πνευμονολόγο με τη σπιρομέτρηση και η παρακολούθηση με τη ροομετρία.

Πρόληψη: • Αποφυγή του παθητικού ή ενεργητικού καπνίσματος • Εντοπισμός τυχόν παραγόντων που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα • Αποφυγή έκθεσης σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα • Αποφυγή έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Ελέγχεται το άσθμα και πώς;

λες στη χρήση με σκοπό τη συμμόρφωση των ασθενών. Σε αυτά περιλαμβάνονται: • Τα ρυθμιστικά φάρμακα, στα οποία ανήκουν τα αντιφλεγμονώδη. Τα εισπνεόμενα στεροειδή έχουν την ισχυρότερη αντιφλεγμονώδη δράση και είναι θεραπεία πρώτης επιλογής ακόμη και για ασθενείς με ήπιο άσθμα.

• Τα βρογχοδιασταλτικά ανακουφίζουν τους ασθενείς από τα συμπτώματα σε σύντομο χρόνο.

• Η χορήγηση σταθερού συνδυασμού εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς με βρογχοδιασταλτικό μέσω μιας συσκευής εισπνοών, εύκολης στη χρήση, η οποία χορηγείται είτε δύο, είτε και μία μόνο φορά την ημέρα. Η σωστή χρήση των εισπνεόμενων φαρμάκων βοηθά στον καλύτερο έλεγχο του άσθματος και στη βελτίωση της συμμόρφωσης των ασθενών στη θεραπεία.

Υπάρχουν νεότερες θεραπείες για το σοβαρό άσθμα;

Σε συγκεκριμένους φαινότυπους άσθματος στο σοβαρό άσθμα χρησιμοποιούνται επίσης τα τελευταία χρόνια, βιολογικοί παράγοντες, όπως η ομαλιζουμάμπη (αντι IgE) και η μεπολιζουμάμπη (αντι IL-5) με εντυπωσιακά αποτελέσματα στον έλεγχο του νοσήματος.

Συνοψίζοντας τι θα λέγατε σε κάποιον που έχει άσθμα; Το άσθμα γενικά διαφέρει στις εκδηλώσεις του και ο κάθε ασθενής χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές του. Υπάρχουν νέα, ασφαλή φάρμακα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους ασθενείς με οδηγίες και παρακολούθηση από πνευμονολόγο. Υπάρχουν πια επιλογές για τον ασθενή με άσθμα…

Το ACTtest (Αsthma Control Test) περιλαμβάνει απλές ερωτήσεις που χρησιμοποιούνται για να αξιολογηθεί το επίπεδο ρύθμισης του άσθματος είναι τα ημερήσια συμπτώματα, οι νυκτερινές αφυπνίσεις, η ανάγκη λήψης β2 διεγέρτη βραχείας δράσης (πχ aerolin) δηλαδή ανακουφιστικής αγωγής και η επίδραση στις καθημερινές δραστηριότητες.

Θεραπεύεται το άσθμα; Η βάση της θεραπείας του άσθματος είναι η φαρμακευτική θεραπεία με εισπνεόμενα φάρμακα με συσκευές εύκο-

51

Ασφαλής αφαίρεση καταρράκτη με νέας γενιάς laser Κοζομπόλης Βασίλειος Χειρουργός Οφθαλμίατρος Καθηγητής Οφθαλμολογίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Eπιστ. Υπεύθυνος Οφθαλμολογικού Κέντρου Γλαυκώματος & Laser Αθηνών

Ν

52

έα δεδομένα στην αφαίρεση του καταρράκτη, πενήντα χρόνια μετά την πρώτη επαναστατική για την εποχή της φακοθρυψία, δημιουργεί η εξέλιξη της τεχνολογίας με της νέας γενιάς femtosecond λέιζερ! Τα νέας γενιάς λέιζερ βελτιώνουν σε πολύ μεγάλο ποσοστό το χειρουργικό αποτέλεσμα στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται οι νέας γενιάς ενδοφακοί, μειώνουν κατακόρυφα τις επιπλοκές τόσο κατά την διάρκεια της επέμβασης , όσο και μετά τη χειρουργική αφαίρεση καταρράκτη, ενώ βοηθούν τους νέους χειρουργούς να αποκτήσουν εμπειρία χωρίς να κινδυνεύουν από διεγχειρητικά προβλήματα. Η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, στον τομέα της αφαίρεσης του καταρράκτη, αποτελεί ισχυρό όπλο στη χειρουργική οφθαλμολογία. Το αποτέλεσμα στην αφαίρεση του καταρράκτη με τη χρήση της νέας γενιάς femtosecond λέιζερ είναι εξαιρετικό στην δημιουργία της καψουλόρηξης, κάνοντας την επέμβαση να είναι πιο ασφαλή σε σχέση με το παρελθόν. Η διάρκεια της επέμβασης με την χρήση του femtosecond laser δεν επιβαρύνει ιδιαίτερα τη μέση διάρκεια της επέμβασης, ενώ δεν απαιτεί νοσηλεία του ασθενούς στην κλινική δίνοντας σε αυτόν την δυνατότητα να επιστρέψει σχεδόν άμεσα στις δραστηριότητες του. Σύμφωνα με τους χειρουργούς οφθαλμίατρους το femtosecond λέιζερ σήμερα έχει εφαρμογή στο να διεκπεραιώσει μόνο ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

το αρχικό μέρος της επέμβασης του καταρράκτη με την ολοκλήρωση της καψουλόρηξης και τον κατακερματισμό του πυρήνα.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΡΑΣΗ ΓΙΑ ΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΙΑ Κυρίως όμως φαίνεται να είναι πιο χρήσιμο για τους ασθενείς που είναι προγραμματισμένοι να λάβουν ενδοφθάλμιο φακό προηγμένης τεχνολογίας (τορικό ή αυξημένου βάθους εστίασης ή πολυεστιακό). Η εξαιρετική επικέντρωση της καψουλόρηξης σε συνδυασμό με τους νέας γενιάς ενδοφακούς οδηγεί σε μειωμένες εκτροπές και καλύτερη ποιοτική όραση για κοντά και μακριά. Το femtosecond λέιζερ έχει επίσης σήμερα πολύ καλή εφαρμογή στους ασθενείς με πυκνούς πυρηνικούς καταρράκτες γιατί απαλλάσσει τους νέους γιατρούς που βρίσκονται στην φάση εκμάθησης, από το άγχος του κατακερματισμού του πυρήνα, πράγμα που απαιτεί ιδιαίτερη εμπειρία και μειώνει έτσι την εμφάνιση των διεγχειρητικών επιπλοκών. Με αυτόν τον τρόπο η χειρουργική εκπαίδευση των ειδικευομένων και νέων οφθαλμιάτρων καθίσταται πιο εύκολη και ασφαλής. «Σήμερα η αφαίρεση του καταρράκτη πρέπει να γίνεται νωρίς, δηλαδή χωρίς να περιμένουμε να ωριμάσει ο καταρράκτης ώστε να μην σκληρύνει ο πυρήνας του, για να είναι απολύτως εφικτή η αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και το τελικό διαθλαστικό αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται ταχύτερα και με τον μικρότερο διεγχειρητικό κίν-

δυνο» αναφέρει ο κ Κοζομπόλης. Ο Έλληνας καθηγητής οφθαλμολογίας δεν αποκλείει στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον , η επέμβαση του καταρράκτη να γίνεται με την τοποθέτηση του ασθενούς κάτω από το femtosecond λέιζερ και με το πάτημα ενός κουμπιού η όλη διαδικασία να μην απαιτεί καν την παρουσία οφθαλμιάτρου παρά ίσως μόνο για την τοποθέτηση του ενδοφακού. Ένα ακόμη νέο όπλο στα χέρια των χειρουργών οφθαλμίατρων είναι εφαρμογή του miLOOPTM (Iantech, Inc., Reno, NV, ΗΠΑ). Το MiLoop είναι μια νέα μικροχειρουργική συσκευή που χρησιμοποιεί βρόχο σύρματος νιτινόλης (το ίδιο υλικό που χρησιμοποιείται στον καθετηριασμό των αγγείων της καρδιάς) για να τεμαχίσει τον πυρήνα του καταρρακτικού φακού σε πολλαπλά μικρά κομμάτια, ενώ αυτός εξακολουθεί να βρίσκεται στον περιφακικό σάκο. Αυτό επιτρέπει την ασφαλή χειρουργική του καταρράκτη με λιγότερη χρήση ενέργειας από τα μηχανήματα φακοθρυψίας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για τους πυκνούς καταρράκτες που εξακολουθούν να είναι πολύ συνηθισμένοι σήμερα ειδικά στην ελληνική περιφέρεια.

ΔΕΚΑΔΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ

Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες χειρουργείων καταρράκτη και συνεπώς είναι σημαντικό θέμα η ασφάλεια της επέμβασης αφού ενδεχόμενη επιπλοκή μπορεί να σημάνει προβλήματα όρασης για τον ασθενή που ενδέχεται να έχει επίπτωση στην οικογενειακή ή επαγγελματική καθημερινότητα του.

Στο κέντρο της Νέας Ιωνίας Βόλου, στην οδό Αναπαύσεως 37 , ένας πανέμορφος, ζεστός χώρος δημιουργήθηκε με την ονομασία πολυιατρείο «ΦΡΟΝΤΙΔΑ». Ένα αίτημα πολλών συμπολιτών μας, αλλά και ένα όραμα που είχαμε από πολλά χρόνια για την πόλη μας, απέκτησε σάρκα και οστά, και έγινε πραγματικότητα. Έχουμε καταλάβει το πόσο δύσκολο είναι για την γιαγιά ή τον παππού να μεταβεί στον Βόλο για να πάει στον Ορθοπεδικό ή τον Νευρολόγο. Είναι πολύ δύσκολο για την νέα μητέρα να ¨κουβαλήσει¨ το καροτσάκι με το νεογέννητο μωρό μέσα στο λεωφορείο για να το πάει στον Παιδίατρο. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, για την πιο εύκολη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες, για την βελτίωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και εν τέλει για την υγειονομική αλλά και οικονομική ανάπτυξη της πόλης μας αφού είναι μια μεγάλη επένδυση για την περιοχή μας που παράλληλα προσφέρει θέσεις εργασίας, αλλά πρωτίστως αναβαθμίζει την παροχή ιατρικών υπηρεσιών προς τους συμπολίτες μας. Στο πολυιατρείο «ΦΡΟΝΤΙΔΑ» μπορεί ο κάτοικος της Νέας Ιωνίας και του Βόλου, να βρει σε έναν οργανωμένο χώρο πολλές ειδικότητες όπως Γενικής Ιατρικής, Ορθοπεδικής, Γενικής Χειρουργικής, Πνευμονολογίας, Παιδιατρικής, Νευρολογίας, Ψυχιατρικής, Αναισθησιολογίας (Ιατρείο Πόνου), Διαιτολογίας - Διατροφολογίας κ.α. και άμεσα να εξυπηρετηθεί για το πρόβλημά του. Δεν χρειάζεται να τρέχει από εδώ και από εκεί για να λύσει ένα θέμα υγείας που τον απασχολεί. Σε αυτή λοιπόν την προσπάθειά μας, σε αυτόν τον αγώνα μας για καλύτερες υγειονομικές υπηρεσίες προς τους συμπολίτες μας, σε αυτή την πραγματοποίηση ενός ονείρου ζωής για την πόλη μας, καλούμε όλους τους κατοίκους της Νέας Ιωνίας και του Βόλου, να εμπιστευτούν και να καταλάβουν ότι το πολυιατρείο «ΦΡΟΝΤΙΔΑ» ήρθε στην γειτονιά τους για αυτούς και μόνο για αυτούς.

¹ñèå ãéá íá ôïõò ðñïóöÝñåé áðëü÷åñá ôçí «ÖÑÏÍÔÉÄÁ» ðïõ ôüóá ÷ñüíéá ôïõò Ý÷åé ëåßøåé!!!

Tα τμήματα που υπάρχουν στο Πολυιατρείο είναι: ΓΕΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΙΚΟ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΟ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟ-ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΟΝΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ

Διεύθυνση: Αναπαύσεως 37, Νέα Ιωνία Βόλου Τηλέφωνο: 2421077000 Email: frontida2019@gmail.com Ωράριο λειτουργίας : Δευτέρα έως Παρασκευή: 9:00-21:00 Σάββατο: 10:00-13:00

Παρέχονται ιατρικές υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλεία. Πακέτα παροχών υπηρεσιών σε χρόνιους ασθενείς με έκπτωση. Κάρτα υγείας ΦΡΟΝΤΙΔΑ!

53

ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

54 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

*Προϊόντα µαστεκτοµήσ *Ενοικιάσεισ θηλάστρων

Πλήρης γκάµα σε καλσόν & κάλτσες φλεβικής ανεπάρκειας Ιατρικά Ορθοπεδικά Οξυγόνο 2ΑΣ ΝΟΈΜΒΡΙΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ (ΚΤΗΡΙΟ ΤΕΕ) ΒΟΛΟΣ ΤΗΛ: 2421217001 ΚΙΝ: 6971855964

55 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Κίνδυνος για την υγεία το έντονο ροχαλητό Αρτόπουλος Μηνάς Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος www.artopoulos.com.gr

Σ

56

ημαντικό κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου μπορεί να προκαλέσει το διαρκές έντονο ροχαλητό , σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Journal of Respiratory Research! Όπως αναφέρουν στα συμπέρασμα τους οι ερευνητές οι άνθρωποι που ροχαλίζουν βαριά διατρέχουν κίνδυνο τραυματισμών στους ανώτερους αεραγωγούς που προκαλούνται από τις επαναλαμβανόμενες δονήσεις. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία στην κατάποση και να καταστήσει τα άτομα πιο ευάλωτα στην εμφάνιση άπνοιας κατά τον ύπνο! Στόχος των ερευνητών , στην συγκεκριμένη μελέτη, ήταν να εντοπιστούν οι βλάβες που προκαλούνται λόγω της δόνησης αλλά και ο μηχανισμός επούλωση της ανώτερης οδού των αεραγωγών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ερευνητών, υπάρχουν ενδείξεις ότι η έρευνα θα οδηγήσει σε έγκαιρα προληπτικά μέτρα και μακροπρόθεσμα θα ενισχύσει την επούλωση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη και προκαλούνται από ροχαλητό. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομο με έντονο ροχαλητό και υπνική άπνοια έχουν νευρομυϊκές βλάβες στην ανώτερη αναπνευστική οδό. Οι τραυματισμοί μπορούν να παρατηρηθούν τόσο σε δομικό όσο και σε μοριακό επίπεδο. Επίσης παρατήρησαν μια συσχέτιση μεταξύ της δυσλειτουργίας της κατάποσης και του ροχαλητού καθώς και μιας σχέσης μεταξύ της βλάβης των νεύρων και της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου. ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

Η άπνοια ύπνου χαρακτηρίζεται από επανειλημμένη κατάρρευση της ανώτερης αναπνευστικής οδού που οδηγεί σε αναπνευστική ανακοπή κατά τη διάρκεια του ύπνου, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ροχαλίζουν συνεχώς βαριά και έχουν άπνοια εμφάνισαν απώλεια νεύρων και μυϊκής μάζας στο μαλακό ουρανίσκο. Επιπλέον, οι προσπάθειες του σώματος να θεραπεύσει τον κατεστραμμένο ιστό διαταράχθηκαν με αποτέλεσμα μια ανώμαλη δομή των μυών. Ένα άλλο ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι ότι οι μυϊκές ίνες στη μαλακή υπερώα είχαν διαταραχθεί σε ότι αφορά στην οργάνωση ορισμένων δομικών πρωτεϊνών. Αυτές οι πρωτεΐνες σταθεροποιούν τα οργανίδια του μυϊκού κυττάρου και υποστηρίζουν τις κυτταρικές δομές που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας και τη συστολή των μυϊκών ινών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ένας νευροδιαβιβαστής που φυσιολογικά συνδέεται με την επούλωση και την αναγέννηση των νευρώνων ήταν παρόν στα μυϊκά κύτταρα. Αυτό το εύρημα δείχνει ότι ο ανθρώπινος οργανισμός προσπαθεί να θεραπεύσει τους τραυματισμούς, αλλά οι επαναλαμβανόμενες δονήσεις του ροχαλητού εμποδίζουν την κατάλληλη επούλωση. Γίνεται ένας φαύλος κύκλος, όπου το ροχαλητό προκαλεί βλάβη και ταυτόχρονα διαταράσσει την επούλωση των τραυματισμών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια κατάποσης και άπνοια ύπνου. Τα παραπάνω ευρήματα δίνουν μια σαφέστερη εικόνα των επιδράσεων των κραδα-

σμών, οι οποίοι με τη σειρά τους αυξάνουν τις δυνατότητες εξεύρεσης τρόπων πρόληψης βλαβών και ενίσχυσης των διαδικασιών επούλωσης του σώματος. Σύμφωνα με την μελέτη η ερευνητική ομάδα έχει αρχίσει να αναπτύσσει πειραματικά τους μυς και τα νευρικά κύτταρα στο εργαστήριο της μυϊκής βιολογίας. Τα καλλιεργημένα κύτταρα θα εκτεθούν σε επιβλαβείς κραδασμούς και αποκορεσμό οξυγόνου και θα αξιολογηθεί η διαδικασία βλάβης. Στη συνέχεια, τα κύτταρα θα υποβληθούν σε επεξεργασία με ουσίες που ήταν προηγουμένως γνωστές για το ρόλο τους στην επισκευή και την αναγέννηση. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα πειράματα θα δημιουργήσουν εκτεταμένα δεδομένα που μπορούν να συμβάλουν σε νέες στρατηγικές θεραπείας για ζημιές από δονήσεις.

57 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

58

ΙΑΤΡΙΚΑ Ανέλαβε μόνιμη Ογκολόγος στο Γ.Ν. Βόλου

Στο Γενικό Νοσοκομείο Βόλου «Αχιλλοπούλειο», στις 20/05/2019, ανέλαβε καθήκοντα ακόμη μία (1) μόνιμη ιατρός κλάδου ΕΣΥ, ειδικότητας Ε/Β Παθολογικής Ογκολογίας, μετά από προκήρυξη. Οι καρκινοπαθείς της περιοχής μας θα εξυπηρετούνται από 3 (τρεις) ιατρούς ογκολόγους, δύο (2) μόνιμους και έναν επικουρικό για 3 χρόνια.

Με πλήρη επιτυχία η πρώτη λαπαροσκοπική κυστεοπροστατεκτομή στην Ουρολογική Κλινική του Γ.Ν. Λάρισας

58

Η 17η Απριλίου αποτελεί ημερομηνία ορόσημο για την Ουρολογική κοινότητα της 5ης Υ.Πε., καθώς ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

στην Ουρολογική Κλινική του Γ.Ν. Λάρισας πραγματοποιήθηκε με πλήρη επιτυχία η πρώτη λαπαροσκοπική κυστεοπροστατεκτομή σε νοσοκομείο της περιοχής. Η ομάδα των ιατρών της Ουρολογικής Κλινικής με επικεφαλής το Διευθυντή κ. Σκριάπα και με τη συνεργασία του αναισθησιολογικού τμήματος και του νοσηλευτικού προσωπικού του χειρουργείου, έφεραν εις πέρας μία από τις πιο πρωτοποριακές και σύγχρονες χειρουργικές επεμβάσεις, για την αντιμετώπιση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Η μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς ήταν άριστη και ο ασθενής εξήλθε την 5η μετεγχειρητική ημέρα. Η λαπαροσκοπική κυστεοπροστατεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική μέθοδος αντιμετώπισης του μυοδιηθητικού καρκίνου της ουροδόχου κύστης, παρέχοντας το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα με την ελάχιστη δυνατή χειρουργική τομή, μειώνοντας παράλληλα το χρόνο νοσηλείας του ασθενούς.

Παραιτήθηκε ο διοικητής του Νοσοκομείου Τρικάλων

Την παραίτησή του υπέβαλε σύμφωνα με πληροφορίες ο διοικητής του Νοσοκομείου Τρικάλων, Δημήτρης Παρθένης. Η παραίτηση φέρεται να υποβλή-

A E N

θηκε, καθώς ο διοικητής του Νοσοκομείου Τρικάλων αποδέχθηκε τον διορισμό του ως Επιμελητής Β΄ (αγγειοχειρούργος) στο Λαϊκό Νοσοκομείο των Αθηνών. Χρέη διοικητού αναλαμβάνει ο καρδιολόγος Δημήτρης Πλατογιάννης, μέχρι τον ορισμό νέου στη θέση του παραιτηθέντος.

Έναρξη Λειτουργίας Ιατρείου Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου στο Γ. Ν. Τρικάλων

Ξεκίνησε να λειτουργεί στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων Ιατρείο Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου. Το ιατρείο θα λειτουργεί κάθε Πέμπτη.Τα ραντεβού θα κλείνονται είτε με φυσική παρουσία στο Γραφείο Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας του Γ.Ν. Τρικάλων, είτε τηλεφωνικά στο 2431350742.

59 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#

60 ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 #18#