5.9 Hoofdstukafsluiting

ACTIEF LEREN

Hoe leer je de theorie en begrippen uit het hoofdstuk? En hoe leg je de juiste verbanden? Kies een opdracht uit het keuzemenu achter in je boek als hulp bij het leren.

TERUG NAAR HET GROTE PLAATJE

1 Waarnemen en gedrag

Je ziet hier nog een keer ‘het grote plaatje’ uit de hoofdstukopening.

Je ziet links de verbanden tussen dit hoofdstuk en de andere hoofdstukken.

H1 • Waarom biologie? Keuzes maken

De hersenen sturen alles aan

H2 • Inzoomen Zenuwcellen

Waarom reageer je zoals je reageert?

Zintuigen laten je reageren op de omgeving

Welke verbanden zijn er?

Waar draait het in dit hoofdstuk om?

H4 • Bewegen Zintuig- en zenuwstelsel

H9 • Hart en bloedvaten Bloedsomloop

Je maakt je eigen keuzes Hormonen kunnen je gedrag beïnvloeden

a Leg deze verbanden uit. Noteer je antwoorden in de vakjes links.

Je ziet rechts iconen die laten zien waar het om draait in dit hoofdstuk.

b Leg uit wat je hebt geleerd in dit hoofdstuk. Noteer dit in de vakjes rechts.

Je hebt in paragraaf 1 antwoord gegeven op de grote vraag Waarom reageer je zoals je reageert? Kijk nog even terug naar wat je toen hebt geantwoord.

c Zou je je antwoord aanpassen na het doorlopen van dit hoofdstuk? Zo ja, wat zou je

nu zeggen?

Betrek in je antwoord de verbanden en de punten waar-het-om-draait uit het grote plaatje.

TERUG NAAR DE UITDAGING

Heb je de Uitdaging gedaan? Beoordeel dan online je eindproduct.

PROEFTOETS

Maak online de proeftoets bij dit hoofdstuk.

LEERDOELEN

Kruis aan hoe goed je elk leerdoel beheerst. Nog niet alle leerdoelen gehaald? Neem de bijbehorende stof nog een keer door.

1Waarom reageer je zoals je reageert? Je kunt...

1 uitleggen wat gedrag betekent in de biologie.

2 uitleggen wanneer je bewust gedrag vertoont.

3 uitleggen wanneer je onbewust gedrag vertoont.

◯ ◯ ◯ ◯ 4 uitleggen wat het nut kan zijn van gedrag bij mensen en dieren. ◯ ◯ ◯ ◯

2Zintuigen en zenuwstelsel. Je kunt...

1 uitleggen dat zintuigen verschillende prikkels uit de omgeving opvangen.

2 uitleggen hoe het zintuig- en zenuwstelsel is opgebouwd.

3 uitleggen dat het zenuwstelsel bestaat uit een centraal en een perifeer zenuwstelsel.

4 de delen en functies van de hersenen benoemen.

5 uitleggen welke zintuigprikkels waar in de hersenen worden verwerkt.

3Neuronen en vervoer van signalen. Je kunt...

1 uitleggen hoe je met het zintuig- en zenuwstelsel kunt reageren op prikkels.

2 uitleggen dat zintuigen prikkels omzetten in impulsen die via gevoelsneuronen worden doorgegeven aan het ruggenmerg en de hersenen.

3 uitleggen dat impulsen vanuit de hersenen via bewegingsneuronen aan de spieren worden doorgegeven.

4 voorbeelden van reflexen noemen en uitleggen wat de functie ervan is.

5 het verschil verklaren tussen een eenvoudig en een complex zenuwstelsel en hierbij voorbeelden geven.

4Zien. Je kunt...

1 uitleggen hoe je een beeld (bewust) kunt zien.

◯ ◯ ◯ ◯ 2 de delen van het oog benoemen en de functies uitleggen. ◯ ◯ ◯ ◯ 3 uitleggen hoe je voorwerpen scherp kunt zien. ◯ ◯ ◯ ◯ 4 uitleggen hoe een bril of lenzen kunnen helpen om scherp te zien. ◯ ◯ ◯ ◯

5Hormonen. Je kunt...

1 uitleggen hoe de vecht-vluchtrespons ontstaat en welk nut die respons heeft.

2 uitleggen wat hormonen zijn en hoe ze invloed kunnen hebben op je gedrag

3 van enkele organen benoemen welke hormonen deze aanmaken en wat de werking is van deze hormonen.

4 uitleggen wat wordt bedoeld met een regelsysteem en negatieve terugkoppeling.

5 uitleggen wat diabetes is en hoe de twee varianten van elkaar verschillen.

6Gedrag van dieren. Je kunt...

1 uitleggen wat gedrag betekent in de biologie.

◯ ◯ ◯ ◯ 2 het verschil tussen aangeboren en aangeleerd gedrag uitleggen. ◯ ◯ ◯ ◯ 3 uitleggen hoe mensen en dieren dingen leren. ◯ ◯ ◯ ◯

4 uitleggen wat het verschil is tussen observeren en interpreteren van gedrag.