5 minute read
Biesboschboek: Dierbare herinneringen
Er valt paling uit de lucht, we maken de begrafenis van een eikel mee en spreeuwen roesten (rusten) in het riet. Dat gebeurt allemaal op de eerste pagina’s van Dierbare Herinneringen, het nieuwe Biesboschboek van Wim Van Wijk en Henk van Dalen.
En zo ook: een paashaas die eieren uitbroedt, een kip die ontbijt op bed krijgt, paarden die koeien ten dans vragen, schapen die een vos opjagen, een buizerd die voor het sterven afscheid komt nemen. En dan zijn we nog pas op pagina 19 van de 88 die het boek telt. Met een kristallen pennetje beschrijft Wim Van Wijk de opvallende gebeurtenissen die moeder natuur hem dagelijks toont. En met onvervalst pastelkrijt roept Henk van Dalen deze miniaturen tot bloei. Samen maakten ze er een prachtboek van.
Tijd voor interview Daar zitten ze dan: twee doorgewinterde Biesboschgangers: Wim Van Wijk en Henk van Dalen in het atelier van Henk, op de Singel. Dat atelier heeft meer weg van een museum met allerlei botjes, potjes, schedeltjes, weefsels, boeken, prenten, foto’s en kunstwerken. Wim, zoon van een jachtopziener en verknocht aan de Biesbosch, woont daar nog steeds in zijn geboortehuis. Henk, zoon van een kunstenaar, is er getogen sinds hij op zijn zesde dit wonderbare landschap betrad, nacht en dag struinend en schetsend. Vader van Wijk, de strenge jachtopziener, moest wel wennen aan de dagelijkse en nachtelijke tochten van Henk en slingerde de onbevoegde overtreder dan ook meermalen op de bon. Jonge Henk wist de Rijkspolitie te overtuigen van zijn goede bedoelingen en kreeg gedaan dat de verbalen versnipperd werden. Later kwam het goed tussen Henk en Wims vader. Het kwam ook goed met Wim. De twee ontmoetten elkaar in Bibelot, toen nog op het Steegoversloot, waar ze hun ervaringen uitwisselden. Bijvoorbeeld Henk over de kerkuil die over zijn schouder mee kwam kijken als hij aan het schetsen was, of de wezel die langs hem heen schoof: totaal niet bang. En Wim over zijn eigen Wimkes Killeke, dat hij vergelijkt met de Ganges, omdat grutto’s en kramsvogels daar massaal in komen badderen.
Henk houdt een getekend dagboek bij. Wim schreef een dierbaar boek over zijn dagelijkse Biesbosch belevenissen en wilde daar graag illustraties bij. Hij vroeg Henk en die maakte er 40 fabelachtige kleurprenten bij. Het boek werd in het Biesbosch Museumeiland ten doop gehouden met een fraaie tentoonstelling van die illustraties en nog andere tekeningen. “Hoe komt het dat je ja zei op mijn verzoek?“, vraagt Wim, “want je hebt nog nooit eerder een boek geïllustreerd.” “Het was een blijk van waardering voor mij en vertrouwen in mijn kunnen”, zegt Henk. “En het was ook zo’n mooie tekst. Eerlijk gezegd heb ik het werk wel onderschat. Het tekenen op zich was niet zo moeilijk. Ik heb geen foto of voorbeeld nodig en zie de beelden zo voor mij, maar het inkleuren en dan, voor het dromerige effect, weer terugnemen van het licht door honderden minieme stippeltjes met kneedgum te verwijderen, was een heel karwei.”
Over de vraag aan Wim wat zijn favoriete verhaal is, moet hij nadenken, maar dat is toch: “Ganzen slaken een oorverdovende zucht. Het geluid van die duizenden ganzen die gezellig pratend rustig bijeenzitten tot een schip komt aanvaren. Dan is het even stil en hoor je een enorme golf van geluid van al die vleugels die tegelijk optrekken en dat in de winternacht, met de stralende sterrenhemel boven je hoofd.” In de Biesbosch zijn leven en dood dagelijks aanwezig en met elkaar verbonden. Stervende dieren zoeken beschutting bij de mens tegen hun natuurlijke vijanden. Zoals dit bijzondere verhaal van de stervende zwaan. “Wij zitten voor ons huis en een zwaan komt uit het water naar ons toe. Hij gaat bij de tafel staan, maakt een vreemd klaaglijk geluid, waggelt terug naar Wimkes Killeke, steekt zijn kop tussen zijn vleugels en geeft de geest. Ik heb het ook met een buizerd meegemaakt en mijn verklaring is dat een stervend dier een plek zoekt waar hij veilig is en hoewel een mens ook gevaarlijk is, biedt diens aanwezigheid bescherming tegen alle andere roofdieren.”
Noodlot Het noodlot valt niet altijd te ontlopen. Net als ik de bocht om kom varen, springt er een visje uit het water. Even glinstert zijn dunne lijfje in het zonlicht, dan verdwijnt het weer onder water. Om er meteen weer bovenuit te komen. Er volgt nog een sprong en nog eentje. De vierde en vijfde staan haaks op de voorgaande. Weer duurt zijn verblijf onder water maar een fractie van een seconde en als hij dan bovenkomt, blijkt hij zijn zwemrichting te hebben omgedraaid. Hij komt nu op mij af. Opnieuw verdwijnt hij onder de waterspiegel. De volgende keer dat hij bovenkomt steekt hij overdwars in de snavel van een fuut...
Het zijn maar een paar van de meer dan zestig verhalen die Wim met de precisie van een jachtopzienersverbaal neerpent. Je leest ze op het puntje van je stoel. Ze zijn ook goed voor te lezen. Dierbare herinnering is te koop in de boekhandel voor € 17,50 of via www.picturespublishers.nl. Zie ook YouTube.
Ton Delemarre
