14 JANUARI 2022
Een initiatief van Tijd Connect
2 STEFAN KERKHOFS, CEO THE FUNGROUP ‘Voor corona leefde ik tegen driehonderd kilometer per uur’ 4
STEVEN LAUREYS, NEUROLOOG ‘Mijn droomwagen kan vliegen en varen’ 6
ANN DOOMS, WISKUNDIGE ‘Ik ben een echte gadgetfreak’ 10
TOM BOONEN, OUD-PROFRENNER ‘Rijplezier betekent voor mij: zo veel mogelijk zelf doen’ 12
DAVID DEWULF, EXPERT IN MINDFULNESS ‘Het licht wordt niet sneller groen door je op te winden’
Realisatie: Content Republic - Foto’s: Marco Mertens - V.U. : Peter Quaghebeur, Havenlaan 86C, bus 309, 1000 Brussel
Life is a Highway zong Tom Cochrane in 1991: het leven is een weidse en bochtige weg, en de reis begint, liefst in wat plezierig gezelschap. Als het leven een snelweg is, dan is onze ziel de wagen. In deze bijlage vertellen vijf levenskunstenaars over hun roadtrip door het leven en over hun droomwagen.
Tijd Connect biedt bedrijven, organisaties en overheden toegang tot het netwerk van De Tijd. Om hun visie, ideeën en oplossingen te delen met de De Tijd-community. Buiten de verantwoordelijkheid van de redactie van De Tijd.
2 Een initiatief van Tijd Connect
‘Ik verkoop mijn
droomwagen nooit meer’
SP K
UN
Van de geneugtes van het nachtleven over bungeespringen tot dineren in stijl op grote hoogte … ondernemer Stefan Kerkhofs had en heeft flink wat passies, maar geen kan tippen aan die ene grote liefde in zijn leven: zijn Mercedes AMG S coupé. ‘Die wagen is de perfectie op vier wielen.’
Buiten, op de parkeerplaats voor de CEO, staat een gitzwarte Mercedes GLE 450 te blinken. Binnen, in de nagelnieuwe kantoren van The Fungroup, wordt de strakke industriële look hier en daar doorbroken met wat speelse accenten: kleurige fluwelen kuipzetels, een tapijt in zebra-motief en – last but not least – een gigantische kraan met hangend restaurant. De onderliggende boodschap is duidelijk: hier werkt een ondernemer die liefst op de toppen van zijn tenen leeft, en die niet bepaald vies is van wat speelse afwisseling in het leven.
‘Ik beschouw mijn wagen vooral als een luxueus vluchtoord’
Die nieuwe kantoren van The Fungroup in Beringen zijn een verhaal apart. Ze werden officieel geopend op 12 maart 2020. Welgeteld één dag later ging het hele land een eerste keer in lockdown. ‘Om de impact daarvan even te duiden: vóór de pandemie werkten we met vijftien voltijdse medewerkers en een tachtigtal freelancers,’ geeft Stefan Kerkhofs aan. ‘Op een gegeven moment hield ik nog welgeteld één medewerker over, vandaag zitten we hier opnieuw met vijf. Het zijn dus bijzonder harde tijden geweest, en dan heb ik het niet enkel over het financiële aspect. Je bouwt 35 jaar lang aan een bedrijf, en daarbij investeer
je ook in een internationaal netwerk, in gigantisch veel kennis en in vertrouwen. Wanneer je dan plots iedereen ziet vertrekken, dat komt dat onwaarschijnlijk hard aan. Er zijn de voorbije maanden momenten geweest dat ik van pure wanhoop letterlijk al kotsend door mijn huis strompelde. Op 35 jaar tijd heb je doorgaans wel een stevig spaarpotje opgebouwd, ik heb dus nooit gevreesd dat het bedrijf er financieel onderdoor zou gaan. Maar als ondernemer is het hard om de pauzeknop twee jaar lang ingedrukt te moeten houden en niets nieuws op de markt te kunnen brengen.’
Perfecte vertaling van het leven Stefan Kerkhofs (54) maakte furore én fortuin met zijn concept Dinner in the Sky – dineren op grote hoogte – maar hij ontpopte zich eerder al tot een ondernemer die niet voor één gat te vangen is. En tot een gepassioneerd liefhebber van Mercedes-bolides. ‘Die liefde koester ik al sinds mijn jeugd’, klinkt het. ‘Mijn ouders reden altijd al met dat merk en als knaap van nauwelijks 18 schafte ik me een Mercedes 190C aan. Nauwelijks vijf jaar later kocht ik mijn allereerste
3
‘Veel meer dan de pure snelheid of het acceleratievermogen dat zo’n exclusieve wagen op de weg kan toveren, heb ik vooral bewondering voor het technisch vernuft dat hij anno 2022 vertegenwoordigt. Neem nu de nieuwe elektrische Mercedes EQS: de technologie die daarin samengebald zit, daar neem ik mijn petje voor af. In de nieuwste, elektrische wagens zit vandaag deels ook onze maatschappelijke toekomst vervat, en daar kan ik ook als ondernemer alleen maar veel bewondering voor koesteren. Tegelijk probeer ik daar als bedrijfsleider van dit evenementenbedrijf inspiratie uit te putten. Een autobouwer zoals Mercedes heeft vandaag al de technologische basis gelegd voor ons leven binnen vijf of tien jaar, gaande van de bijzonder goed uitgedachte vormgeving van de zetels tot de elektrische motoren. Van dat out of the box-denken kan elke ondernemer veel van leren.’
S-klasse. Ik legde veel kilometers af, en wilde comfortabel én veilig kunnen rijden. Mercedes was voor mij eigenlijk altijd een evidentie. Tweemaal heb ik me een zijsprongetje veroorloofd, voor mijn tweede wagen dan toch: eenmaal met een Porsche, een tweede keer met een Landrover. Maar die konden me nooit echt overtuigen (lacht).’ Vandaag is zijn grote liefde nog altijd een Mercedes AMG S coupé, een wagen die intussen niet meer te koop is. ‘De mooiste auto ter wereld, en eigenlijk de perfecte vertaling van mijn leven: snel, klassevol, comfortabel en veilig. Hij is razendsnel, maar als je hem niet in de sportstand zet, kan je er net zo goed heel onopgemerkt mee over de weg glijden. Dat heb je niet met pakweg een Ferrari of Lamborghini: het typisch brommende geluid van die motoren eist alle aandacht op. Mijn S-klasse coupé heeft me ooit 185.000 euro gekost, maar ik heb genoten van letterlijk elke minuut die ik ermee heb afgelegd. Intussen heeft hij al ruim 230.000 kilometers op de teller staan. Ik kocht hem oorspronkelijk in het zwart, met een stijlvol wit interieur, maar heb hem vervolgens in mat grijs laten herspuiten. Ik weet nu al dat ik hem nooit meer wil verkopen, maar voor mijn dagelijkse verplaatsingen heb ik onlangs ook een Mercedes GLE gekocht, een wagen die binnenin evenveel klasse en comfort uitademt.’
‘In de nieuwste, elektrische wagens zit onze maatschappelijke toekomst vervat. Daar koester ik als ondernemer veel bewondering voor’
Stefan Kerkhofs geeft het grif toe: hij leeft graag gul en snel. ‘Tot de pandemie over ons neerdaalde, leefde ik tegen driehonderd kilometer per uur. Vandaag zit ik aan hooguit dertig kilometer, maar mocht ik nu opnieuw kunnen kiezen dan zou ik het wellicht toch iets trager aan doen. Tweehonderd per uur, zeg maar (grijnst). Omdat de voorbije twee jaar me ook enigszins aan het denken hebben gezet: maak ik nu niet mee wat ik anders vanaf mijn 65ste zou hebben meegemaakt? En moet ik dus stilaan niet wat meer op zoek gaan naar een evenwicht in mijn leven? Sinds mijn zestiende werk ik min of meer zeven dagen op zeven. Een lege agenda bezorgt me stress, maar nu besef ik dat ik niet voldoende gewapend was om dit soort situaties goed te managen. Ik ben ook nog altijd vrijgezel, en zo wil ik niet eindigen. Ik heb de voorbije maanden bewust
Droomwagen?
‘Dat blijft tot vandaag de Mercedes S Coupé AMG, omdat die auto voor mij gewoonweg alles heeft. Veilig, sportief, snel, comfortabel: hij belichaamt de perfectie op vier wielen. Binnenkort hoop ik een testrit te kunnen maken met de elektrische EQS; misschien verander ik daarna van gedachten.’
geïnvesteerd in een nieuwe loft in Hasselt, en geniet nu voor het eerst ook echt van het wooncomfort daar. Ooit had ik een villa met zwembad, maar ik heb er hoogstens vijfmaal gezwommen. Mijn leven na de pandemie zal er dus anders uitzien.’
Dinner in the Sky Stefan Kerkhofs groeide op in een ondernemersfamilie, die in heel wat sectoren actief was: van de bouw en de kraanverhuur over de modesector tot het nachtleven. Zelf ging hij ook al snel als dj aan de slag, maar het waren de kranen van zijn ouders die hem het duwtje in de rug gaven om het ook als ondernemer te proberen. ‘Op een mooie dag klopte er een Frans bedrijf bij ons aan met de vraag of ze een kraan konden huren om de bungeesprong op de Belgische markt te introduceren. Onze kranen bleken niet hoog genoeg te zijn, maar als achttienjarige knaap was mijn nieuwsgierigheid wel gewekt. Met veel bravoure
kondigde ik overal aan dat ik zelf ook zo’n sprong zou wagen, en ik telde daar met veel plezier tweeduizend frank voor neer. Toen het grote moment eindelijk aangebroken was, bestierf ik het van angst. Ik weigerde te springen, maar heb me uiteindelijk toch laten overtuigen. Die beslissing heeft mijn leven in een nieuwe plooi gelegd: meteen na die sprong besloot ik om zelf zo’n elastiek te kopen om vaker te kunnen springen. Bungee bestond toen nog niet in ons land, en nadat ik een kraan van het bedrijf van mijn ouders had overgenomen en die ergens had opgesteld, stroomden de aanvragen binnen. Voor mijn eerste evenement meldden er zich meteen tweehonderd springers aan, zodat ik besefte dat hier een echte business inzat. Aanvankelijk dacht ik nog: ik verdien hier deze zomer wat geld mee, en nadien ga ik op zoek naar een echte baan. Welnu, we zijn vandaag 35 jaar verder en ik heb nog altijd geen werk moeten zoeken. Ik ben toen al snel in de evenementensector gerold. Eerst als tourmanager van de toenmalige meidengroep Def Dames Dope, vervolgens als ontwikkelaar en leverancier van spelprogramma’s voor onder meer VTM en John de Mol. En ook vanuit het bedrijfsleven kwam er alsmaar meer vraag naar nieuwe concepten en attracties voor personeelsfeestjes.’ Toen Stefan Kerkhofs in 2006, samen met zakenpartner David Ghysels, op Pukkelpop voor het eerst een platform voorstelde waarop mensen op grote hoogte konden dineren terwijl ze van het uitzicht op de festivalweide genoten, sloeg dat concept haast meteen in als een bom. Een foto met 22 chef-koks die, zwevend in de lucht, samen van een gastronomische maaltijd genoten, ging meteen viraal. ‘Diezelfde avond nog kregen we een aanvraag binnen vanuit de VS,’ blikt Stefan Kerkhofs terug. ‘Dinner in the Sky was geboren. We hadden helemaal niets: geen contract, geen logistieke partners om het platform te exporteren, amper buitenlandse ervaring. Op zo’n moment moet je je als ondernemer durven te smijten. Met zo’n sexy product de stap naar het buitenland zetten, is heus niet zo moeilijk. Te weinig ondernemers in ons land durven internationaal te denken. Nu, als je van bungeespringen houdt, ben je doorgaans ook niet bang van een nieuwe uitdaging. Ik gruw van dagen die op elkaar lijken, en voor mij bestaat er geen onderscheid tussen de week of het weekeind.’
Hij beschouwt zijn Mercedes eerder als een soort van luxueus vluchtoord uit het jachtige bestaan dat hij tot voor de pandemie leidde. ‘Natuurlijk durf ik in Duitsland het gaspedaal ook eens stevig in te duwen, maar ik ben niet de man die er plezier in vindt om ergens met piepende banden te vertrekken. Daarvoor heb ik wellicht net iets te veel respect voor de wagen waarmee ik rijd. Ik kijk ook nooit onder de motorkap van mijn wagen, en heb er zelfs geen idee van hoeveel pk’s daar nu precies schuilgaan. Ik rijd heel vaak alleen, en meestal ook zonder muziek. Tijdens mijn autoritten denk ik na en sta ik stil bij het leven dat ik leid. Tegelijk geniet ik dan zo van het rijden, dat zo’n autorit op zich al een vorm van ontspanning is.‘ ‘Het zal je misschien verbazen, maar voor mij is een auto ook geen statussymbool. Je zal me niet horen zeggen dat ik vandaag om het even welke wagen zou kopen, maar het comfort primeert toch voor mij. Nu, ik heb in mijn leven keihard gewerkt, en dus vind ik van mezelf dat ik het ook wel verdien om met zo’n mooie wagen te rijden. Ik sta vaak nog samen met mijn medewerkers op de vloer, en dan kan ik er echt van genieten om in werktenue uit zo’n auto te stappen, als baas van het bedrijf. Tegelijk moeten we daar natuurlijk ook niet flauw over doen: vaak is er wél een link tussen de wijze waarop iemand in het leven staat en de auto waarmee hij of zij rijdt. In het ondernemerswereldje bots je af en toe op mensen die ik omschrijf als wannabe’s: mensen die zich graag iets rijker of succesvoller voordoen dan ze echt zijn. Of die hun centen toch vooral geërfd hebben, en zelf dus niet zoveel verdienste hebben aan hun status. Zij vallen niet zelden voor een Ferrari of Porsche, wagens waarbij het showgehalte net iets belangrijker is dan het comfort. Met een S-coupé kies je er toch vooral voor om sportief én comfortabel door het leven te gaan. In het weekend durf ik mijn coupé weleens in de sportstand te zetten, en dan geniet ook ik absoluut van het gebrom van de motor, maar ik krijg daar geen kick van.’
Geen statussymbool De liefde voor even exclusieve als snelle auto’s mag dan als een rode draad doorheen zijn leven kronkelen, Stefan Kerkhofs omschrijft zichzelf hoegenaamd niet als een snelheidsduivel. En al evenmin als een freak.
300km/u
‘Tot de pandemie over ons neerdaalde, leefde ik tegen driehonderd kilometer per uur. Vandaag zit ik aan hooguit dertig kilometer, maar mocht ik nu opnieuw kunnen kiezen dan zou ik het wellicht toch iets trager aan doen. Tweehonderd per uur, zeg maar (grijnst).’
Elektrische revolutie Of het dan niet iets te kort door de bocht is om dat technologische vernuft en innovatievermogen alleen aan Mercedes toe te wijzen? ‘Wellicht wel, maar net omdat ik zo’n Mercedes-fan ben, ken ik te weinig van andere merken om daar iets zinnigs over te kunnen zeggen. Wat niet betekent dat ik niet kritisch durf te zijn voor Mercedes. Het navigatiesysteem bijvoorbeeld is al jarenlang om te huilen, en op dat vlak zie ik helaas weinig verbetering in mijn nieuwste wagen. Maar of dit ooit zal volstaan om de overstap te maken naar een ander merk? Dat betwijfel ik dan weer. Ik heb een goede vriend die een absolute BMW-fan is, en met hem heb ik al stevige discussies gevoerd over de pro’s en contra’s van onze geliefde automerken (lacht). Maar in alle ernst: de elektrische revolutie heeft de wijze waarop ik naar een auto kijk wel degelijk ingrijpend veranderd. Een wagen zal voor mij altijd iets emotioneels en unieks blijven, maar het functionele en ecologische aspect is daar sinds kort bovenop gekomen. Tot voor enkele jaren geleden zou ik bij die aspecten nooit echt hebben stilgestaan. Wat als Mercedes me binnen enkele jaren een wagen zou voorschotelen die ook kan vliegen, waardoor ik nog veel meer comfort zou genieten? Dat klinkt nu nog futuristisch of zelfs een beetje lachwekkend, maar de eerste prototypes van zo’n wagen zijn intussen al uitgebracht. Ik zou het fantastisch vinden.’
Wie is Stefan Kerkhofs? •
Geboren in 1967.
•
Gaat op zijn 18de aan de slag in het familiebedrijf.
•
Start op zijn 23ste The Fungroup op.
•
Richt in 2006 Dinner in the Sky op, samen met zakenpartner David Ghysels.
4 Een initiatief van Tijd Connect
‘Gebruik de file om
te mediteren’
E S
I
W
Neuroloog Steven Laureys verdiept zich in het menselijk bewustzijn en is een wereldautoriteit als het gaat over comapatiënten. In zijn carrière behandelde hij vaak slachtoffers van autoongevallen. Dat weerhoudt hem er niet van om zelf veilig de weg op te gaan en van de rit een plezierig moment te maken. De jongste jaren is zijn team ook een partner van autoconstructeurs: hoe voeg je een menselijke dimensie toe aan de hightech van autonome wagens? De manier waarop we ons gaan verplaatsen, zal de komende jaren fel veranderen. Niet alleen schakelen we massaal over van verbrandingsmotoren op elektrische aandrijving, ook de autonome wagens maken opgang. ‘En daarvoor heb je niet alleen ingenieurs nodig’, zegt de Vlaamse neuroloog Steven Laureys, die in Luik en Canada actief is. ‘Wij werken samen met autoconstructeurs rond bijvoorbeeld misselijkheid. Wagenziekte is eerder iets van passagiers dan van de bestuurder, maar als de wagen zelf gaat rijden, is iedereen passagier. Hoe kan je daar antwoorden op bieden? En hoe hou je bestuurders alert als ze niet zelf rijden? Vliegtuigen kunnen in principe alleen vluchten uitvoeren, toch blijft de piloot belangrijk. Dat geldt ook bij autonome auto’s. Dat is een grote uitdaging waarbij wij kunnen helpen. Je hoeft het zelfs niet zo ver in de toekomst te zoeken. Auto’s worden steeds vaker uitgerust met elektronica. Als je niet helemaal recht rijdt, kan de boordcomputer vragen of het tijd is om even te rusten. Dat zijn fascinerende onderzoeksvragen. Kan je artificiële intelligentie toelaten om bijvoorbeeld de motor helemaal af te zetten als ze merkt dat de bestuurder niet meer in staat is om te rijden?’
Panorama’s en spelletjes onderweg Steven Laureys noemt zichzelf geen autofreak die droomt van sportwagens of andere bolides. ‘Het is een handig vervoersmiddel maar ik ben me wel bewust van de ecologische realiteit. Zelfs elektrische wagens hebben stroom nodig om te rijden. Maar hier in Canada kan je haast niet zonder auto, zeker omdat je vaak grotere afstanden aflegt dan in België. De afstand van Quebec naar Montreal, te vergelijken met een ritje Brussel-Luik, is al gauw 250 kilometer.’ Volgens Steven Laureys kan zo’n lange rit een erg plezierige ervaring zijn. ‘Je volgt de Saint-Laurentrivier en rijdt door prachtige landschappen en bossen. Bovendien rijdt iedereen hier met een automaat waardoor je veel minder moet nadenken over het rijden
Dat klinkt uiteraard zeer mooi, maar in de file zie je toch meer agressie dan contemplatie? ‘Dat heb je zelf in de hand. Kijk, de file kan je niet veranderen. Het heeft geen zin om je ergeren of te gaan stressen. Zeg tegen jezelf dat je een moment krijgt om even te mediteren. Probeer vast te stellen wat er met je gebeurt, welke emoties je voelt. Als je dat weet – en de start is het moeilijkste – kan je afstand tot de situatie creëren. Daarna kan je je bijvoorbeeld even op je ademhaling concentreren. Muziek opzetten die jou rustig maakt, kan ook helpen.’
‘Kan je artificiële intelligentie toelaten om de motor af te zetten als ze merkt dat de bestuurder niet meer in staat is om te rijden?’
‘Mijn droomwagen kan vliegen en varen’
‘Mijn vader las indertijd graag sciencefiction en daarin zouden wagens tegen het jaar 2000 allemaal kunnen vliegen’, vertelt neuroloog Steven Laureys. ‘We zijn ondertussen ruim twintig jaar verder en we hebben wel drones, maar geen vliegende wagens. Ik zou het fijn vinden om de ultieme vrijheid te genieten en bijvoorbeeld te vliegen of te varen, bij voorkeur op een ecologisch verantwoorde manier.’ Als hij iets dichter bij de realiteit blijft, kiest hij voor een camper om met zijn gezin roadtrips te maken. ‘In Noord-Amerika is dat een heerlijke manier om het land te leren kennen. In alle vrijheid kan je de tijd nemen voor toevallige ontmoetingen en spontane ervaringen, het liefste met familie of vrienden. Dat kan trouwens ook in Europa. Ik herinner me een fijne trip waarbij we met de familie tot in Oslo zijn gereden, waar ik een congres wilde bijwonen. Het is altijd leuk om werk en vrije tijd te kunnen combineren.’
an sich. Tegelijk moet je wel oppassen voor sneeuw en ijs; het vriest hier in de winter gemakkelijk tot -30 graden Celsius.’ Tijdens vakanties maakt de neuroloog samen met zijn vrouw, hun jonge kinderen, de poes en de hond geregeld lange ritten. ‘Dat kan soms erg spannend zijn (monkellachje), maar op zich is het ook een heerlijk familiemoment om bij te praten, samen te zingen of spelletjes te spelen. Wie ziet het eerst een rode auto? Een familiewagen, genre SUV, is voor ons dus ideaal. Een elektrisch model is bij onze winterse temperaturen overigens überhaupt geen optie.’
Mindful momentje in de file Steven Laureys out zich graag als een liefhebber van roadtrips. ‘Noord-Amerika leent zich daar perfect toe, maar het kan zeker ook in Europa.’ En de vele files dan, waar we zo vaak in terechtkomen? ‘Dat zijn mooie kansen om te mediteren. Meditatie kan vele vormen aannemen en is niet per definitie een moment van semi-coma. Je doet dat zelfs vaak onbewust: even de tijd nemen om te contempleren of te dagdromen bijvoorbeeld als je van het werk terug naar huis rijdt. Dat kan een mooie bufferzone zijn tussen twee werelden.’
Ook al houden Steven Laureys en zijn vrouw van autorijden, ze zijn zich erg bewust van de ecologische impact. ‘Daarvoor zijn mijn oudste twee kinderen – uit een vorige relatie – het ethische kompas. Ze zijn 22 en 20 en haalden al snel na hun achttiende verjaardag hun rijbewijs. Maar ze wonen in Brussel en hebben een auto amper nodig, vandaar dat ze aan autodelen doen en alleen de wagen nemen als het niet anders kan. Dat vind ik erg inspirerend.’
© Siska Vandecasteele
Wie is Steven Laureys?
‘Topdokter’ Steven Laureys (53) is neuroloog en een wereldautoriteit in de studie van het menselijk bewustzijn, gedachten, percepties en emoties. Hij schreef meer dan 600 artikelen over de studie met behulp van hersenscans bij hersenbeschadiging, bijna-doodervaringen, anesthesie, hypnose en meditatie. De arts is onderzoeksdirecteur bij het Belgisch Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FNRS), directeur van het Centre du Cerveau en GIGA Consciousness onderzoekseenheid aan het UZ en de Universiteit van Luik, en hoogleraar aan het CERVO Brain Research Centre van de Universiteit Laval in Canada. Hij is een pionier in het overbruggen van contemplatieve praktijken en wijsheid met geavanceerde neurotechnologie en hersenwetenschappen. Voor zijn werk heeft hij vele prestigieuze prijzen ontvangen en hij is een Nobelprijskandidaat. Steven Laureys is ook de auteur van de internationale bestseller ‘Het no-nonsense meditatieboek’ waarin hij het heeft over zijn onderzoek bij boeddhistische monniken.
6 Een initiatief van Tijd Connect
Geen moderne wagen zonder mathematische modellen en simulaties: van het plooien van het staal over de aerodynamica tot sonar en lidar. Hoogleraar in de wiskunde en data science Ann Dooms is gespecialiseerd in artificial intelligence en grote fan van techsnufjes. Ze kent feilloos haar weg in de wereld van getallen en algoritmes. Stap mee aan boord.
Wiskunde
op wielen ‘Mijn kinderen zijn dol op machines. Met Openbedrijvendag pik ik er altijd een onderneming uit die hen ook kan boeien. De laatste keer gingen we naar Honda, voor een demo van een elektrische stadswagen die zichzelf parkeert. Ik keek uit naar die testrit, want ik heb een hekel aan kleine parkeerplaatsen. Nu kon je gewoon een plekje selecteren en de auto deed de rest, met behulp van camera’s en sonar sensoren rondom en op het dak, zonder verdere inbreng van de chauffeur. De auto-industrie fascineert me, want het is een keten waar veel expertise samenkomt, ook die van mij.’ ‘Data verwerken is een groot deel van mijn job, in het bijzonder beelddata. Een computer leren zien kan op verschillende manieren, je kan hem enerzijds uitleggen hoe hij bijvoorbeeld naar lijnen of letters moet zoeken, maar je kan hem anderzijds zelf objecten leren herkennen zoals we het een kind leren via het tonen van heel veel voorbeelden, zoals katten. Wanneer
de computer dan een foto met een kat krijgt die hij nog niet eerder zag, dan kan hij die toch interpreteren. Ik weet dus uit ervaring dat lijndetectie op zich niet zo moeilijk is, maar daar in realtime sensordata en de mechanica van de wagen aan koppelen zodat die zich feilloos in een parkeervak manoeuvreert, zelfs op een helling? Daar heb ik enorme bewondering voor.’
Is volledig zelfstandig wel verstandig? ‘Ik volg nieuwsgierig mee hoe de volledig zelfstandig rijdende auto’s evolueren. Bij automatisch parkeren zit je nog in een redelijk gecontroleerde en veilige situatie. Een voertuig volledig loslaten, dat is een ander paar mouwen. De ‘buitenwereld’ zit vol lijnen, vormen en tekst plus tal van onverwachte factoren. Denk maar aan een verkeersbord met tekst voor een omleiding of waar plots regen of een tak voor zwiept… Dan is
T
AR
SM
‘De autoindustrie fascineert me, want het is een keten waar veel expertise samenkomt, ook die van mij’
7
‘Hoe gaan we om met instinctieve kwesties bij een zelfrijdende auto? Mag je vooraf het lot programmeren van mensen of dieren bij een ongeval?’
Wie is Ann Dooms?
James Bond achterna
‘Een snelle wagen hoeft niet voor mij. Ik ben wel een gadgetfreak. De wagen die mij kan overtuigen, heeft zeker heel veel snufjes. Naar buiten toe, met voldoende sensoren en camera’s die de hele omgeving tonen, gezien mijn parkeerkunsten (lacht). En vanbinnen. Laat maar komen, dat dashboard met touchscreen en zacht gekleurd licht dat zich automatisch afstemt op de sfeer van de omgeving. Ik droom er ook van dat mijn auto mij vertelt over de bezienswaardigheden waar ik voorbij rij, bijvoorbeeld door de gps te combineren met Wikipedia. Ik ben van nature een chaoot. Als technologieën prachtig in elkaar overvloeien en toestellen elkaar ondersteunen en versterken, helpt mij dat enorm om efficiënt te werken. Daarom ben ik ook zo wild van het ecosysteem van Apple, van smartwatch tot laptop. Alles eenvoudig kunnen integreren in het gebruik van mijn auto is dan ook een must. Maar kan er alstublieft eerst iemand werk maken van een robuustere draadloze connectie? De bluetoothverbinding bestaat nu al zo lang, maar laat het nog iets te vaak afweten. Vooral als er meerdere toestellen in de buurt zijn.’
het misschien al een probleem om naar de juiste bestemming af te slaan, zelfs al is er ook een gps aan boord. Want het herkennen en bijsturen moet realtime gebeuren tegen een flinke snelheid. Dat dit een uitdaging is, weet ik uit ons werk: wij proberen hele oude kranten en boeken met beschadigde of ontbrekende tekst te lezen met patroonherkenning, gebaseerd op wiskunde en niet alleen op voorbeelden. Bij het geven van louter voorbeelden voor computervision heb je in het resulterende systeem op een gegeven moment niet voldoende controle meer over wat de machine nu net leerde en waar ze precies naar kijkt of op let. Dat kunnen hackers uitbuiten met adversarial attacks. Hierbij manipuleren ze een object of beeld, wat zelfs voor ons blote oog niet zichtbaar hoeft te zijn, maar waardoor de machine plots helemaal in de war raakt. In het verkeer kan dat heel nare gevolgen hebben.’ ‘Momenteel werkt Google heel hard aan voorbeeld-gebaseerde technologie met CAPTCHA’s. Je weet wel: selecteer alle verkeerslichten of zebrapaden om te bewijzen dat je geen robot bent. Dit systeem werd geïntroduceerd toen internetfraudeurs computers vanzelf en masse valse e-mailaccounts voor spam lieten aanmaken. Door een taak die alleen een mens goed kan uitvoeren toe te voegen, zoals initieel het herkennen van vervormde letters, werd dit tegengegaan. De CAPTCHA’s werden verkocht aan Google om Google Books te digitaliseren en datzelfde principe gebruiken ze nu om een boordcomputer verkeerssituaties beter te laten inschatten. Alleen zullen ze voor zelfrijdende auto’s in Europa dan best geen beelden van die typische Amerikaanse verkeerslichten inzetten (lacht). Op het gebied van mobiliteit zitten we dus nog lang niet aan volledige zelfstandigheid.’
•
Hoofd van de onderzoeksgroep Digital Mathematics binnen de Vakgroep Wiskunde en Data Science aan de VUB.
•
Ze is medeoprichter van het Platform Wiskunde Vlaanderen.
•
Ze zet haar ruime kennis onder meer in voor het bestuderen van oude manuscripten en kunstwerken, en het automatisch informatie halen uit scans voor bedrijven.
•
Haar meest recente boek heet heel toepasselijk ‘Wiskunde’ en is de opvolger van ‘Fysica’ van Lieve Scheire, in de reeks Nerdland.
Techniek versus ethiek ‘Een computer kan feilloos regels volgen en ingewikkelde linken leggen. Maar bij mensen speelt ons hart mee en dat maakt nog altijd het verschil met een machine. In ons inschattingsvermogen van gevaar, van oorzaak en gevolg, hebben gevoelens hun rol. Wij maken normaal gezien de meest ethische keuze. Zo zullen we bij een onvermijdelijke crash eerder een kind sparen dan een oudere. Hoe gaan we met deze instinctieve kwesties om bij een zelfrijdende auto? Mag je vooraf het lot programmeren van mensen of dieren bij een ongeval? Kan ethiek überhaupt vertaald worden in wiskunde? Dit thema houdt mij en mijn collega Katleen Gabriels – de moraalfilosofe gespecialiseerd in computerethiek, die doceert aan Maastricht University – erg bezig. Daarom schreven we samen het boekje ‘Van Melkweg tot moraal’, over wetenschap en verwondering.’
Enthousiasme als motor ‘Sinds ik mama werd, leer ik door de ontwikkeling van onze dochter en zoon zelf zoveel bij. Ze zijn nu zeven en negen. Hun enthousiasme werkt ontwapenend. De drive van een kind is enorm krachtig. Als het wil kruipen, dan zal het kruipen. Als het klaar is om te stappen, zal het stappen. En als daar frustratie bij hoort, dan is dat maar zo. Bij het volwassen worden, verliezen we vaak die onbevangen kracht. Niet opgeven, blijven doorzetten, daar herinner ik mezelf vaak aan als ik midden in een nieuw onderzoek zit. En dat dankzij mijn kinderen. De coronacrisis haalde ons uit de dagelijkse rush. Door het thuiswerken kwam er tijd vrij om van hen te genieten. Zo blijkt maar weer dat elke medaille twee kanten heeft.’
‘Ik ben van nature een chaoot. Als technologieën prachtig in elkaar overvloeien, helpt mij dat enorm om efficiënt te werken’
Milieu-informatie (KB 19.03.2004): polestar.com
9069_Polestar Minimal print_440x605_Tijd_NL.indd Toutes les pages
Polestar 2 — Maximale ervaring Minimale impact 100% elektrisch
Nu leverbaar polestar.com 4/01/22 16:20
10 Een initiatief van Tijd Connect
R E
W O P
‘Ik ben van nature niet pocherig, en mijn auto straalt dat ook uit’
‘Mijn grootvader heeft
mijn liefde voor auto’s aangewakkerd’
Sinds hij vijf jaar geleden gestopt is met professioneel wielrennen heeft Tom Boonen zich vol passie op het autoracen gestort. Welke rol speelde en speelt snelheid in het leven van de Bom van Balen? ‘Ik heb mijn winnaarsmentaliteit en mijn streven naar kracht en snelheid overgeheveld van de fiets naar de auto.’
Tom Boonen was in 2005 de eerste renner ooit die in één seizoen zowel de Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix als het wereldkampioenschap won. Dat hij een geboren kampioen is, bewijst hij vandaag opnieuw met zijn tweede sportcarrière als autocoureur. ‘Mijn passie voor auto’s had ik al lang voor ik mijn eerste stappen zette in de wielerwereld. Mijn grootvader nam me regelmatig mee naar de racecircuits van Zolder en Spa-Francorchamps. Daar is de vonk overgeslagen. Mijn eerste spreekbeurt op school, ik was toen negen jaar, ging over de Bugatti EB110, een van de grote supercars uit de jaren negentig. Dat was nog voor het internettijdperk. Dus mijn informatie haalde ik uit bibliotheken, magazines en boeken. Sindsdien is mijn interesse in de geschiedenis, de techniek en de ontwerpers van auto’s alleen maar gegroeid.’ Wanneer wist u: ik moet iets meer doen met auto’s, mijn passie is te groot om te negeren? ‘Ik heb eigenlijk altijd al willen racen. Maar daar was pas voldoende tijd en ruimte voor na mijn professionele wielercarrière. Het is ook echt mijn ding. Er is niets zo leuk als het perfecte rondje afwerken. Al kick ik niet zozeer op snelheid. Mensen denken soms dat autocoureurs per definitie heethoofden zijn met een onlesbare dorst naar adrenaline, die allemaal onberekende risico’s nemen. Maar ik haal het meeste voldoening uit de perfecte controle over zo’n racemachine, niet alleen als het gaat over sturen en tijdig reageren, maar ook qua technische afstelling. Wanneer al die elementen optimaal zijn, en de auto bij wijze van spreken in mijn rug gelijmd zit, leef ik tijdens het racen helemaal in het moment. Ik blijf hypergefocust en ga ook nooit over de limiet. Alles wat ik denk en doe, wordt meteen door de auto vertaald - dat is echt een superzalig gevoel.’ De auto kan voor mensen een spiegel op vier wielen zijn: ze tonen er een stuk van zichzelf mee. Wat zegt uw auto over u? ‘Mijn favoriete wagen straalt kracht en een tikje eigenzinnigheid uit. Door te rijden met een jonge oldtimer als de Porsche 964 Turbo bewijs ik dat ik niet altijd de makkelijkste weg kies in het leven. Die auto zoeken en vinden was bijvoorbeeld een hele uitdaging, en ook het onderhoud vergt heel wat extra aandacht. Het is niet de archetypische sportwagen waarvoor veel mensen hun neus ophalen, maar eerder een auto die charmeert. Ik ben van nature niet pocherig, en mijn auto straalt dat ook uit.’ Veel gepassioneerde wageneigenaars noemen hun auto soms hun kindje of hun lief. Heeft uw auto een koosnaampje? ‘Mijn Porsche heet Vitamientje, naar de auto uit de stripreeks Suske en Wiske (lacht). Mijn twee kinderen rijden er vaak in mee. Ze kunnen er nog altijd in, want zo heel groot is hij niet.’ ‘Ik was dertien jaar toen ik op dat model verliefd werd. Aan mijn slaapkamermuur hing een poster van die auto. Dus ja, het is een jongensdroom die in vervulling is gegaan. Als ik mijn Porsche parkeer, wegwandel en nog eens achterom kijk, weet ik dat de liefde goed zit. Die is soms zelfs zo sterk dat ik alsnog terugkeer om hem snel even te bewonderen. Dat is een duidelijk bewijs van passie. En van de ziel van mijn auto, want zoiets doe je niet als je een wagen louter functioneel bekijkt als een gebruiksvoorwerp.’
‘Mijn eerste spreekbeurt, ik was toen negen jaar, ging over de Bugatti EB110, een van de grote supercars uit de jaren negentig’
11
‘Het is normaal dat je als jonge beloftevolle prof heel gehaast bent, en een honger hebt om het sneller en beter te doen’
Sommige eigenaars spenderen al hun vrije tijd en spaarcenten aan hun wagen. ‘Uiteraard zijn er extremen. Denk aan de Japanse autoscene waarbij het vermogen van de wagens constant opgedreven wordt en het koetswerk bijna eindeloos versierd wordt met spoilers en verlichting. Maar ik hou het graag zo sober mogelijk. Aan de looks van mijn auto’s heb ik nog nooit iets geaccentueerd of toegevoegd. Integendeel, van mijn wagen voor dagelijks gebruik heb ik zelfs alle emblemen en badges gehaald om hem nog soberder te maken.’ Wat doet autorijden en onderweg zijn met u? ‘Het is een soort moment van bezinning. Ik rij heel graag en heel veel. Onderweg is er tijd om na te denken, tot rust te komen met muziek of podcasts. Dan ben ik compleet weg van de wereld. Recent moest ik in Italië en Zwitserland zijn. Ik kon met het vliegtuig reizen, maar ik heb toch voor een dagje rijden gekozen. Nét om dat therapeutische moment te kunnen beleven: de auto, de weg en ikzelf.’ Kiest u bij lange ritten voor de snelste weg van A naar B, wat in de praktijk vaak de snelweg betekent? Of voor routes langs secundaire wegen waar u meer ziet van het landschap? ‘Bij autorijden is reizen voor mij soms belangrijker dan de bestemming. Op weg naar Italië koos ik de tragere maar veel mooiere bergpas in plaats van de tunnel door het gebergte. Het maakt dan niet uit dat ik een uur langer onderweg ben.’ ‘Dat geldt ook voor het leven buiten de auto. Aan het einde van mijn wielercarrière besefte ik dat tijd een echte rijkdom is. Vroeger was ik altijd heel erg gejaagd, holde ik van afspraak naar afspraak, van training naar training en van doel naar doel. Je leeft naar een klassieker toe, en enkele dagen later staat er alweer een wedstrijd op het programma. Die rush en die extremiteit van bezig zijn met je lichaam, koersen en recupereren mis ik vandaag niet meer.’
‘Ik heb me nu volledig gestort op het autoracen. Deels om te voorkomen dat ik na twintig jaar wielrennen ineens in een zwart gat zou vallen. En deels voor het wedstrijd- en racegevoel, ook al is het toch anders. Ik heb nu vooral ontdekt dat ik enorm kan genieten van alles wat rustiger te doen. En veel meer bewuster en langer na te denken over bepaalde beslissingen in mijn leven.’ Bent u soms te snel geweest in uw leven? Het idee van ‘had ik nu maar mijn persoonlijke gaspedaal wat minder ingedrukt, dan was dit misschien niet gebeurd’? ‘Ik ben blij dat ik die gehaaste periode meegemaakt heb. Ze heeft me gemaakt tot wie ik vandaag ben. Het is normaal dat je als jonge beloftevolle prof een honger hebt om het sneller en beter te doen. Door die drive kun je niet anders dan plankgas geven. Dat is een trein waar je opstapt, en die constant versnelt. Al had ik achteraf bekeken tijdens mijn revalidatieperiode misschien wat meer tijd voor mezelf moeten nemen. Ik ben wel een paar keer tegen de muur gelopen. Maar goed, uit alles leer je en groei je als mens.’ En als u zou moeten kiezen tussen fietsen of autoracen? ‘Dan kies ik fietsen. Daar heb ik twintig jaar mijn ziel in gestoken. Maar zonder mijn wielercarrière was ik waarschijnlijk ook nooit gestart als autocoureur. Al is dat wel een compleet ander gegeven. Ik ben overgestapt van de uitstekend betaalde topsport van het wielrennen in een ploeg die al jarenlang op nummer één staat, naar de autosport op semiprofessioneel niveau in een team met beperktere financiële middelen. Het is een zoektocht naar wat er mogelijk is met de beschikbare fondsen. Maar dat is helemaal oké voor mij. Ik heb mijn winnaarsmentaliteit en streven naar kracht en snelheid overgeheveld van de fiets naar de auto.’
Droomwagen: Porsche 964 Turbo uit 1993 ‘Telefoon uit, motor aan: zalig’
Hij heeft er vijf jaar naar moeten zoeken. Maar met deze auto heeft Tom Boonen zijn ultieme droom op vier wielen gevonden. ‘Deze sportwagen doe ik wellicht nooit weg, noch ga ik op zoek naar iets anders. Hij is met de hand gemaakt en hij heeft nog een échte ziel. Zulke auto’s worden gebouwd om lang mee te gaan. Er is bijvoorbeeld een arts in de Verenigde Staten die al sinds 1977 onafgebroken rondrijdt met een Porsche 930 Turbo: dat is vandaag nog altijd zijn enige wagen ooit. Hij heeft er ondertussen meer dan 2 miljoen mijl mee gereden zonder ongevallen of schade. Dankzij mijn droomwagen kan ik me bovendien volledig deconnecteren. Omdat hij niet over bluetooth beschikt, schakel ik mijn smartphone tijdens het rijden volledig uit. Telefoon uit, motor aan: zalig!’
Must-haves bij een wagen
‘Te veel technologie belemmert het rijplezier’
Een auto moet voor Tom Boonen in de eerste plaats strak ogen, krachtig optrekken en bovenal onvervalst rijplezier bieden. Dat laatste wordt volgens hem flink bemoeilijkt door diverse nieuwe technologie en innovaties in hedendaagse wagens. ‘Rijplezier betekent voor mij: zo veel mogelijk zelf doen, en niet de les gespeld worden door allerlei technologische snufjes. Ik ben daar eigenlijk behoorlijk allergisch voor. Mijn auto voor dagelijks gebruik heeft ook al wel verschillende ingebouwde rijhulpsystemen zoals lane assist en adaptive cruise control, maar die moet ik bij het starten optioneel aan zetten.’ ‘Bij veel nieuwe modellen staan al die snufjes tegenwoordig standaard ingeschakeld. En daar hou ik dus niet van. Daarom zegt ook elektrisch rijden mij weinig. EV’s bulken van de technologische hoogstandjes die allerlei zaken autonoom regelen. Ik wil een auto die nog menselijke aandacht vraagt, en niet automatisch beslissingen neemt. Te veel technologie zit voor mij het rijplezier in de weg.’
Wie is Tom Boonen? •
Geboren op 15 oktober 1980 in Mol.
•
Begon zijn wielercarrière bij de nieuwelingen in 1995.
•
Behaalde in zestien jaar tijd 150 ritzeges.
•
Is sinds 2017 autocoureur en heeft zijn eigen raceteam.
•
Voltooide zijn eerste volledige NASCAR-raceseizoen in 2018.
•
Verdeelt via zijn bedrijf Iconiccars sport- en racewagens.
•
Is vader van de tweeling Valentine en Jacqueline.
•
Traint nog bijna dagelijks op de fiets ‘om gezond en fit te blijven’.
12 Een initiatief van Tijd Connect
‘Mens-erger-je-niet
is de missie’ Veel mensen ervaren meer stress in het verkeer dan tijdens hun werk. Mindfulnessexpert David Dewulf legt uit waarom niemand gelukkig wordt van dino’s op de weg. Hij licht toe hoe adrenaline en uitlaatkleppen ons verleiden en beïnvloeden. Schakel mee naar een comfortabelere versnelling, via dit zachtmoedige exposé. Wie rijdt er?
‘Hi lieverd, ik ben wat later want ik creëer mee file. Heerlijk toch, mensen die het met zo’n smile kunnen benaderen?’
‘Iedereen kreeg al eens een middelvinger op de baan. Of misschien stak je er zelf één op! Ik reed al mee met aimabele mensen die plots in dinosaurussen veranderden door een onverwacht manoeuvre of een rood licht. Dag beschaafde versie van mezelf, vaarwel nieuwe brein, welkom reptielenbrein! Supernerveus vertrekken, je onderweg ergeren en over je toeren raken, het maakt niemand gelukkig en het verkleint de kans op een vlotte werkdag, constructieve vergadering of aangename ontmoeting. Je adrenaline staat hoog! Je stress en frustratie stralen af op anderen. Geef toe, er rijden al dinosaurussen genoeg op de baan! En hoe kan iemand die in het verkeer al ontploft, in hemelsnaam omgaan met de grotere uitdagingen van het leven? Dat is waarom ik ‘Mindful onderweg, minder stress & meer empathie in het verkeer’ schreef.’
Parkeer de druk-druk-drukmodus
Misschien lag die tergend trage chauffeur wel de hele nacht wakker door zorgen om een geliefde. Rustig kunnen blijven en vriendelijk zijn voor medeweggebruikers en voor jezelf, staat voor mij symbool voor de empathische levenshouding die we in deze woelige tijd zo hard nodig hebben.’
‘Het leven gaat tegenwoordig zo snel en iedereen heeft haast. Wanneer ik een lezing geef voor honderd mensen en ik vraag wie er de voorbije week niet gehaast was, steken er hoogstens twee hun hand op. Als ik dan vraag wie blijer wordt van al die spoed, of denkt dat zijn leven daar efficiënter mee verloopt, dan beseft iedereen dat dit niet zo is. Waarom haasten we ons dan zo? En kunnen we die gezamenlijke race, die vooral leidt naar frustratie en burn-out, stoppen?
Niemand rijdt perfect
Je gezond verstand gebruiken, daar gaat mindfulness over. Het licht wordt niet sneller groen door je op te winden. Je wordt niet gelukkiger door je alsmaar te haasten! En andere chauffeurs zijn ook maar mensen. Misschien is die persoon die plots invoegde geen egoïst maar had hij het echt niet gezien.
Resetknop? Gevonden!
‘Uit onderzoek blijkt dat tachtig procent denkt beter te rijden dan anderen. Dat kan natuurlijk niet! Dus mens-erger-je-niet is de missie. De truc hiervoor: start met een bepaalde rust en bewaar die zo goed mogelijk. Dat is een mindset. Relax! En laat het absurde idee los dat er geen files mogen zijn. ‘Hi lieverd, ik ben wat later want ik creëer mee file’. Heerlijk toch, mensen die het met zo’n smile benaderen? Uit de slachtofferrol stappen is zo verlossend.’
‘Betrap je jezelf op wroaaar!-gedrag? Rijd je rond als een dinosaurus? De snelste manier om fight or flight, onze instinctieve en agressieve overlevingsrespons, te counteren? Wat dieper ademen, schouders laten zakken en glimlachen. Dat heeft een bewezen balancerend effect op de hersenen. Als je glimlacht denken je hersenen: ‘Het is blijkbaar de bedoeling dat ik gelukkig ben, dan zal ik maar geluksstofjes aanmaken zeker?’ Door dit commando komt het nieuwe brein weer online en gaat de oerversie offline.’
UL
DF
IN
M
‘Ik zie onderweg zoveel mensen geërgerd of met een grote frons achter het stuur zitten. Je daar bewust van worden, desnoods door een selfie te maken, is al het halve werk. Hoe zie je eruit? Je gezicht liegt niet. Nodig je glimlach weer uit. De glimlach helpt je ook met je negativity bias. Want minder leuke ervaringen hebben meer impact op ons dan leuke: je ziet die klungelende chauffeur maar hoort niet je favoriete nummer op de radio. Of oefen meditatie. Gewoon vijf of tien minuten voor je vertrekt, kan al genoeg zijn. Je brengt je nieuwe brein online. Mindfulness en rijden een gevaarlijke combi? Integendeel: mindfulness traint je erin helder en alert
aanwezig zijn. Daarom noem ik het ook readiness. Resetten is dus mogelijk via kleine ingrepen van volle aandacht. Oefen dit in de dagelijkse praktijk en je stressniveau daalt. Je overschrijft lastige oude patronen met positieve gewoontes.’
Mindful in British Racing Green
‘Eerlijk is eerlijk. Mindful rondrijden is makkelijker in de Vlaamse Ardennen – waar ik nu woon en ook de fiets herontdekte – dan in of rond Antwerpen of Brussel. Maar de kunst is om telkens weer vriendelijk te zijn voor wat er op je pad komt.’
‘Onderweg zijn in een comfortabele wagen kan me enorm ontspannen. Vroeger was dat een hemelsblauwe Rover. Ik reed er zo graag mee, dat ik dat bleef doen tot de bodemplaat eronderuit viel. Toen bleken ze tot mijn grote spijt geen Rovers meer te maken. Gelukkig was er Jaguar, en de mooiste kleur donkergroen ooit. Een rustgevende tint, alleen al omdat je op een parking nooit lang hoeft te zoeken tussen al dat grijs, zwart en wit (lacht). Deze ruime break is ondertussen alweer zes jaar mijn trouwe reispartner. Ik krijg er moeiteloos alle spullen voor mijn lezingen plus een paar dozen boeken in. Het is een zwaarder en dus stabiel model, vrij van gehobbel en geschok, en de verwarmde zetels hebben een verstelbare rugsteun. Mijn lichaam is me enorm dankbaar voor deze droom van een wagen.’
Als je dit kan lezen, rijd je te dicht ‘Het was een leuke sticker die ik ooit op een auto zag! Elkaar voldoende ruimte geven en een veilige afstand bewaren ... Ook dat laat toe het grotere plaatje van het leven te zien. Niet te assertief zijn maar ook niet te passief. Niet bumperkleven maar ook niet voortdurend voor ‘na u, na u …’ gaan en zelf ter plekke blijven staan. Wel met volle aandacht hier en nu het juiste doen.’ ‘Waar ik niet mild over kan zijn, is sms’en achter het stuur. Echt onverantwoord en egoïstisch. Chauffeurs die van de baan wegkijken naar hun gsm, reconstrueren hun beeld van de weg automatisch in hun hoofd. Hun hersenen creëren een vals continuüm tussen het zicht van die paar seconden geleden en het zicht zodra ze weer opkijken. Een supergevaarlijke fata morgana! En je wil niet verantwoordelijk zijn voor een nieuw kruisje met verse bloemen langs de kant van de weg, toch?’
Wie is David Dewulf? •
Expert in mindfulness, trainer, spreker en auteur.
•
Van oorsprong arts. Richtte in 2001 I AM op, het Instituut voor Aandacht & Mindfulness, waaraan vandaag twintig trainers verbonden zijn. Werkte nauw samen met verschillende universiteiten en geeft opleidingen in België en Nederland. •
Schreef meer dan vijftien boeken over empathie, compassie, acceptatie, rust en veerkrachtig leiderschap. Geïnspireerd door de oorspronkelijke culturen van China, Thailand, Nepal en India, en door de Westerse wijsheidstradities.
The street is our showroom Dit jaar is er geen Autosalon. Maar gelukkig ziet u Volvo in elke straat. Zoekt u een nieuwe wagen? Kijk dan gewoon rondom u. U merkt ongetwijfeld een Volvo op die u bevalt. De Volvo XC40, bijvoorbeeld, nu vanaf €275 per maand*, een aanbod voor professionelen. Alle info vindt u bij uw Volvo-verdeler of op volvocars.be
2,1 – 7,9 L/100 KM I 47 – 179 G CO2/KM (WLTP) Contacteer uw verdeler voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.
Afgebeeld model ter illustratie. Milieu-informatie KB 19/03/2004 : www.volvocars.be
*Offerte Financiële Renting met aankoopoptie van 20% op een duurtijd van 60 maanden voor een Volvo XC40 Essential T2 Catalogusprijs van de wagen € 26.404,96 (BTW Excl.), mits voorschot van € 2.785,97 (BTW Excl.) en een restwaarde van € 4.319,34 (BTW Excl.). Aanbod geldig van 1/12/2021 tot 31/01/2022, enkel bestemd voor professionele doeleinden. Aanbod geldig, onder voorbehoud van aanvaarding van uw dossier door Volvo Car Lease (kredietgever Alpha Credit nv, Ravensteinstraat 60/15, 1000 Brussel, RPR: Brussel 0445.781.316). Adverteerder : Volvo Car Belux, Hunderenveldlaan 10, 1080 Sint-Agatha Berchem. KBO BTW: 0420.383.548
14 Een initiatief van Tijd Connect
.. . O L
Maak kennis met
L 7 autotechnologieën E H van morgen
De auto-industrie staat aan de vooravond van haar grootste transformatie sinds de uitvinding van de motor. De komende jaren ruimen heel wat ingeburgerde concepten het veld voor nieuwe innovaties. We werpen een blik op wat wel eens snel zou kunnen veranderen aan hoe we auto’s besturen én gebruiken.
1
Nieuwe rijervaring
Elektrische auto’s bezorgen ons vandaag al een radicaal andere manier van rijden. Ze maken manueel schakelen overbodig. En heel wat modellen accelereren tegen snelheden die vroeger alleen mogelijk waren met een sportwagen. Maar wat wordt de grootste rijrevolutie van morgen? De almaar autonomer wordende wagens. Dankzij geavanceerde rijhulpsystemen kunnen sommige auto’s vandaag al automatisch sturen, optrekken en afremmen. Denk maar aan de Autopilot van Tesla. Begin 2021 lanceerde Honda in Japan ‘s werelds eerste Level 3-wagen. Die houdt bij het autonoom sturen, accelereren en vertragen tegelijkertijd nauwkeurig de omgeving in de gaten. Handig tijdens het filerijden bijvoorbeeld. Ook Mercedes lanceert begin 2022 in Duitsland een dergelijk autonoom rijsysteem.
2
Productieve of ontspannende rit
Wanneer wagens volledig autonoom rijden, wordt de ‘bestuurder’ een passagier. De auto neemt dan altijd en overal de juiste beslissing. In de praktijk zal dit ultieme zelfrijniveau in eerste instantie alleen mogelijk zijn op bepaalde trajecten die daar qua infrastructuur op voorzien zijn. Denk aan sommige binnensteden, stadsringen of snelwegstukken, uitgerust met slimme verkeerslichten en verkeersborden, waar onderling communicerende voertuigen rijden. Vanaf dan is het over en uit met stress in het verkeer. De extra tijd die vrijkomt, kan dan onderweg ingevuld worden met telewerken, videobellen of vergaderen. Of met het lezen van een boek, het meepikken van een film of serie, of een andere vorm van entertainment.
3
Autoabonnement
Zelfrijdende wagens dagen ook de klassieke businessmodellen van de auto-industrie uit. Verschillende studies voorspellen bijvoorbeeld dat wagenbezit (deels) zal verschuiven naar wagengebruik. In plaats van een auto te kopen, zullen mensen hun individuele vervoer kunnen regelen via een abonnementsformule of zelfs per rit, zoals bij een taxi. Die evolutie is vandaag al aan de gang. Kijk bijvoorbeeld naar Volvo en Lynk & Co; ze bieden flexibele autoabonnementen aan die maandelijks opzegbaar zijn. Een abonnement op een zelfrijdende wagen kan er mee voor zorgen dat auto’s voortdurend in gebruik zijn, en niet werkloos op een parking of oprit wachten tot de eigenaar er enkele uren per dag of week mee rijdt. Bovendien blijft de autoconstructeur, de leasingmaatschappij of de mobiliteitsaanbieder eigenaar van de wagens, en staat dus in voor het nodige onderhoud en de vlotte werking ervan. Binnen dit mobiliteit-als-een-dienst-model worden ook bekende merken uitgedaagd om zichzelf opnieuw uit te vinden. Want net zoals Apple en Samsung de markt voor mobiele telefoons hebben overgenomen van Nokia en Blackberry, zouden anders Tesla, Google en consorten wel eens de automerken van de toekomst kunnen worden.
©S hutt erst ock
‘Kunnen we over enkele jaren gewoon denken waar we naartoe willen, zodat de auto’s daarop reageren?’
15
4
Thuisbatterij op vier wielen
Wie elektrische auto’s zegt, zegt ook energieopslag. Vandaag installeert een groeiend aantal particulieren een thuisbatterij om de overtollige stroom van hun zonnepanelen mee op te slaan. Die systemen hebben doorgaans een opslagcapaciteit van vier tot tien kilowattuur (kWh). Mooi, maar elektrische auto’s bevatten vandaag al batterijen van veertig, vijftig of nog veel meer kWh. Het is dus slechts een kwestie van tijd vooraleer de wagenbatterij via het zogenaamde vehicle-tohome-concept stroom zal kunnen leveren aan de woning op momenten dat de zon niet of onvoldoende schijnt. De technologie is er alvast klaar voor. Enkele jaren geleden bewees Mitsubishi bijvoorbeeld al dat de Outlander PHEV voldoende stroom kon bufferen om een huis een volledige dag van stroom te voorzien. Dat creëert mogelijkheden voor bedrijven, die de ingeplugde elektrische wagens op hun parking als energieopslagsysteem kunnen aanspreken. En ook de samenleving kan er wel bij varen, wanneer elektrische wagens op straat- of wijkniveau via vehicle-to-grid stroom aan woningen kunnen leveren.
5
©S hut ters toc k
‘Het is slechts een kwestie van tijd voordat de wagenbatterij via het vehicle-to-homeconcept stroom zal leveren aan de woning’
Transformerende tankstations
Ook tankstations zullen zich opnieuw moeten uitvinden. Sommigen zijn daar vandaag al volop mee bezig. Ze installeren naast hun klassieke benzine- en dieselpompen ook EV-laders en snelladers. Een doordachte move, want tankstations bevinden zich nu al op strategische locaties waar veel verkeer passeert en mensen vaak een tussenstop houden. Een groeiend aantal brandstofmerken beschikt ook over een eigen laadpassysteem, waarbij ze via een bijbehorende app handige digitale afrekeningen, verbruiksgrafieken en facturatiediensten bieden aan elektrische wagengebruikers. Ze genereren daarmee ook nieuwe inkomsten dankzij transactie- of abonnementskosten. In de toekomst kunnen tankstations ook een belangrijke rol spelen in het verdelen van waterstof. Want in se zijn auto’s op waterstof ook elektrische auto’s. Alleen hebben ze geen batterijen en moeten ze nooit aan de laadpaal.
7
6
Futuristische boordtechnologie
Almaar meer auto’s zijn vandaag voorzien van een augmentedreality-systeem, dat zaken zoals de snelheidsmeter en gps-aanwijzingen op de voorruit projecteert. Binnenkort behoren misschien ook zonnekleppen en zonnebrillen tot het verleden, want met één druk op de knop zullen chauffeur en passagiers kunnen regelen hoeveel zonlicht er door de ruiten schijnt. Nu al duiken er conceptauto’s op met extra schermen in de zijramen die als entertainmentsysteem kunnen fungeren. Bestuurders zullen ook steeds verregaander met hun wagen kunnen communiceren via spraakcommando’s en gebaren. Elon Musk werkt via zijn bedrijf Neuralink trouwens al enkele jaren aan mogelijkheden met herseninterfaces. Zullen we over enkele jaren gewoon moeten denken waar we naartoe willen, en zullen auto’s daarop reageren? Een vergelijkbare technologie wordt vandaag al gebruikt om prothetische ledematen en rolstoelen te besturen.
Data op wielen
Ook big data en artificiële intelligentie veranderen volop de manier waarop we autorijden beleven. Door data slim in te zetten, kunnen voertuigen zelf voorspellen wanneer ze onderhoud nodig hebben, of wanneer een bepaald onderdeel vervangen moet worden nog voor het defect geraakt. Of ze kunnen de motorefficiëntie optimaliseren naargelang de rijomstandigheden. Fleetmanagers krijgen realtime zicht op diverse zaken zoals hoe vaak er met voertuigen gereden wordt en in hoeverre chauffeurs behoedzaam omspringen met hun wagen. Connected cars zullen tot op de meter kunnen detecteren waar er files dreigen te ontstaan en daar vervolgens hun snelheid of route automatisch op aanpassen. De mogelijkheden van data en artificiële intelligentie in de auto van morgen zijn schier eindeloos.
..
U .F
U T
E R
HET BMW SALON 2022. IEDER Z’N RIJPLEZIER.
Ontdek uw salondeal op de nieuwe BMW 4 Reeks Gran Coupé.*
Milieu-informatie (KB 19/03/04): bmw.be
4,8-8,5 L/100 KM - 126-193 G/KM CO2 (WLTP) BMW Belgium Luxembourg NV ● Lodderstraat 16, 2880 Bornem ● contact.be@bmw.be ● www.bmw.be *Niet geldig op de elektrische variant.