De Reddingboot magazine voor KNRM by TMG Natives

DE REDDINGBOOT JANUARI 2017 â&#x20AC;¢ VERSLAG 231

R VAN VADE OP ZOON

IN 'KNRM ZIT D' ONS BLOE

p. 13

'T GING BIJNA MIS

OP BEZOEK BIJ

'Het schip stond vol water'

Trouwe donateurs in het zonnetje

p. 04

p. 24

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

SPEEL OP SAFE Installeer de KNRM Helpt app

p. 28 fotografie Dick Teske

WELKOM

Vrijwilligers bij de KNRM De KNRM-vrijwilligers beleven vaak hachelijke momenten onder extreme omstandigheden op zee. Maar hun werkzaamheden omvatten meer dan alleen varen. Wie zijn deze helden eigenlijk, wat is hun functie bij de KNRM en wat doen ze in het dagelijks leven? Welkom bij het reddingstation Petten. fotografie Vincent van Dordrecht

6 7

16 14

DE REDDINGBOOT verslag 231

WELKOM 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Jörgen Veldman, opstapper/chauffeur (hoofd technische dienst verticaal vervoer) Nick Jonk, aankomend opstapper (campingmedewerker) Ivar Snip zn, aankomend opstapper (lasser) Sjors Kleinmeer, aankomend opstapper (medewerker CIV Den Oever) Mark Zuidweg, opstapper (timmerman) Dennis Bellis, plaatsvervangend schipper (conservator zeeaquarium Bergen) Gerda Bellis Tamis, instructrice EHBO Gerrit Koopman, secretaris-penningmeester (gepensioneerd) Haico Loijenga, opvolger secretaris-penningmeester (militair Koninklijke Marine) Herman Veldman, communicatie en fondsenwerving (gepensioneerd) Marc Snip, helper/opstapper (mede-eigenaar recreatiepark De Watersnip) Martien Louwe, ploegleider (loodgieter) Jan Willem Wolf, helper aan de wal (gebouwbeheerder ECN) Bas Kuiper, opstapper (schipper pontveren Amsterdam) Kevin Stins, aankomend opstapper (campingmedewerker) Ivar Snip, plaatsvervangend schipper (zzp’er grond-, weg- en waterbouw) Tom Breet, plaatsvervangend schipper (landmeter/uitzetter) Martine Vader, oefencoördinator (adviseur scheepvaart Rijkswaterstaat) Jan Rezelman, helper aan de wal (gepensioneerd) Het pak over de knie bij Martine Vader staat symbool voor de afwezigen: Menno Jonk, schipper (mede-eigenaar recreatiepark De Watersnip) Robin Louwe, opstapper (beheerder fietsenwinkel)

13 12

verslag 231 DE REDDINGBOOT

'T GING BIJNA MIS

‘Het schip stond vol water’ Ervaren wedstrijdzeiler aangewezen op noodknop van de KNRM Helpt app

In de ruim dertig jaar dat hij (wedstrijd)zeilt, heeft Christian Muyls de KNRM nooit nodig gehad. Tot recent. Twee keer in twee weken moest hij de KNRM Helpt app gebruiken. Eén keer voor assistentie, de tweede keer was de nood serieus aan de man. tekst Edward Zwitser fotografie Femmy Weijs

DE REDDINGBOOT verslag 231

hristian Muyls uit België vaart graag in Nederland. In november maakte hij een testvaart met een nieuw jacht, toen op het Markerkeer zijn motor ermee stopte. Hij wilde naar Amsterdam en vroeg via KNRM Helpt app om goede raad. Hij kreeg het advies terug te keren naar Lelystad, waar hij door de reddingboot werd binnengesleept. ‘Technisch mankement’, zo stelt hij. Twee weken nadien voer een vriend het jacht naar IJmuiden, waar Christian opstapte voor de verdere zeilreis naar België. ‘Tot Hoek van Holland ging het prachtig. Daar viel de wind weg en moesten we op de motor verder. En west van Walcheren gaf het schip alarm. Ik vroeg mijn vriend binnen te kijken wat er loos was. Zijn mededeling was ontstellend:

Het schip staat vol water!’ Inderdaad dreven de kussens door de verblijven. Christians zeilmaat schoot in de pikdonkere nacht een vuurpijl af, terwijl Christian met een zaklamp op zoek ging naar het lek en intussen alarm sloeg. Omdat de marifoon onklaar was geraakt door het hoge water, was de ervaren zeiler opnieuw aangewezen op de app. ‘De noodknop dit keer’, memoreert de ondernemer, die enorme schroom voelde de reddingboot te alarmeren. ‘Heb ik altijd. Ik heb al schroom als ik door een open brug vaar: moeten al die mensen op mij wachten. Laat staan nu: die kerels kwamen hun bed uit om in de duisternis naar mij toe te komen.’ Muyls zegt stellig dat de mannen van KNRM Westkapelle uitstraalden

hem graag te willen helpen. ‘Beslist! En dat apprecieer ik ook buitengewoon. Maar de schroom bleef.’ De reddingboot Uly zette twee man en een pomp over en nam het jacht op sleep. ‘De mannen werkten hard en de sfeer was goed. Simpelweg zorgzaam. Ontzettend goed dat zoiets als de KNRM bestaat. Alle lof! En wat mij betreft is de KNRM Helpt app een uitstekend verlengstuk van het werk.’

“

IN DE DONKERE NACHT DREVEN DE KUSSENS DOOR DE VERBLIJVEN

INHOUD 10

06 Over vroeger en nu Twee generaties vrijwilligers aan het woord

KNRM als executeur 'Gesprekken die gaan over leven en dood'

Trouwe donateursdag Op bezoek bij reddingstation Hoek van Holland

30 Op cursus in Schotland Laatste stap in opleiding SAR Craft Operations

Speel Op Safe Goed voorbereid met de KNRM Helpt app

Bedankt Prachtige opbrengst KNRM-reddersgala

In beeld Wat gebeurt er met alle donaties?

Colofon De Reddingboot verslag 231, jaargang 108 nummer 1 Uitgever KNRM, IJmuiden Adres KNRM Postbus 434, 1970 AK IJmuiden Haringkade 2, 1976 CP IJmuiden 0255-548454 info@knrm.nl www.knrm.nl

De Reddingboot verschijnt drie keer per jaar: in januari, april en oktober, en wordt toegezonden aan alle donateurs van de KNRM. Overname van artikelen uit De Reddingboot is toegestaan, mits met bronvermelding. Concept en vormgeving TMG Natives, Amsterdam Vormgeving Marije Groot Coördinatie Isabel Michelotti

Voor donaties ING: IBAN: NL40INGB0000026363, BIC INGBNL2A Rabobank: IBAN: NL27RABO0373546181, BIC: RABONL2U

Aan dit nummer werkten mee Kees Brinkman (KNRM), Evelyn Jongman, Janneke Stokroos (KNRM), Edward Zwitser (KNRM).

Kamer van Koophandel Inschrijfnummer 41199789

Druk Printconsult

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Beatrix der Nederlanden

Johnny Slabbekoorn (35), schipper reddingstation Hansweert.

‘Vrijwillig, maar niet vrijblijvend’ Toen ik hoorde van de plannen om een nieuw KNRMstation in Hansweert te openen, was ik direct enthousiast. Ik speelde al langer met de gedachte mij bij de KNRM aan te sluiten, maar ik woonde in Wemeldinge aan de Oosterschelde. In geval van calamiteiten nét te ver rijden van het toen dichtstbijzijnde reddingstation Neeltje Jans. Voor Hansweert is de aanrijtijd geen belemmering. Dus toen er een voorlichtingsbijeenkomst voor nieuwe vrijwilligers werd georganiseerd, was ik erbij. Let wel, zeiden ze daar: deelname is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Maar het vooruitzicht om mensen in nood te redden, was zo sterk dat ik die verantwoordelijkheid er graag voor over had. In 2008 startte ik mijn opleiding op de Jan van Engelenburg.

“

BLINDELINGS OP ELKAAR VERTROUWEN

Ik herinner me diverse heftige acties in de afgelopen jaren. Zoals een aanvaring tussen een binnenvaartschip en een jacht, waarbij twee mensen verdronken. En onlangs een zoekactie naar een verdwenen kitesurfer die we pas na dertien uur terugvonden. Zoekacties naar verdwenen duikers of kitesurfers hebben niet altijd een goede afloop. Maar zelfs dan ben ik ‘blij’ als we tenminste een lichaam terugvinden. Daarmee bied je in ieder geval de mogelijkheid van een waardig afscheid, ondanks het verdriet. In het winterseizoen is het in de regel iets rustiger qua calamiteiten. Deze periode staat meestal in het teken van allerlei cursussen en trainingen. Ook belangrijk, want zo leer je blindelings op elkaar vertrouwen. Samen uit, samen thuis. Of liever nog met iemand extra aan boord: de geredde.

verslag 231 DE REDDINGBOOT

ACHTERGROND

DE REDDINGBOOT REDDINGBOOT verslag verslag 231 231 DE

ACHTERGROND

Vrijwilligers over vroeger en nu

’Onveranderde dankbaarheid en respect’ FACTS KNRM-station Urk heeft een bemanning van 20 vrijwilligers. Jaarlijks worden gemiddeld 75 acties uitgevoerd. Het reddingstation vierde in 2016 zij 50-jarig bestaan. De bemanning beschikt over twee reddingboten: de Kapiteins Hazewinkel (Johannes Frederik-klasse) en de Marinus Cornelis (Atlantic 75).

e plaatselijke drogist belt en zegt één woord: ‘Actie’. En weg is schipper Henk Smit (nu 71), richting de reddingboot. Met de Hessel Snoek en zeven bemanningsleden vaart hij even later de Urker haven uit, 254 pk onder de hendel en een snelheid van 9 mijl per uur. Het is 1982. Op een zaterdagmiddag in 2016 ziet opstapper Erik Keuter (20) op zijn telefoon dat een groot deel van de 20-koppige KNRM-ploeg die avond niet beschibaar is. Dat wordt dus geen biertje in de kroeg, besluit hij. Het is slecht weer, hij kan zomaar moeten uitvaren met de Kapiteins Hazewinkel, 2 keer 700 pk en een snelheid van 32 mijl. Van vader op zoon De tijden zijn veranderd. Het materieel waar KNRM-vrijwilligers mee werken is enorm verbeterd en het aantal acties is verdubbeld. Maar

“ DIE VERBONDENHEID MET HET WATER EN MET ALLES WAT DAAR GEBEURT, IS ER ALTIJD GEWEEST

Voormalig reddingbootschipper Henk Smit en opstapper Erik Keuter van KNRM-station Urk vertellen over hun vrijwilligerswerk voor de KNRM. Erik is sinds twee jaar opstapper, Henk is al 45 jaar aan de KNRM verbonden. Veel is er in die periode veranderd, maar de motivatie van de vrijwilligers is hetzelfde gebleven. ‘Je wilt iets betekenen voor de maatschappij en voor andere mensen.’ tekst Jeanet van der Linden fotografie Femmy Weijs

op Urk is veel ook niet veranderd. Dat de inzet voor de KNRM vaak van vader op zoon overgaat bijvoorbeeld. Zoals bij Erik, die sinds twee jaar opstapper is, maar als kind al met zijn vader meeging naar het boothuis. En Henk, die nog gesleuteld heeft aan de legendarische Zeemanshoop en die in 1982 op verzoek van zijn oom Rein Bos schipper bij de KNRM werd. In een gemeenschap als die op Urk kent iedereen wel iemand bij de reddingmaatschappij. Erik: ‘Die verbondenheid met het water en met alles wat daar gebeurt, is er altijd geweest. Dat merk je als de reddingboot uitvaart. Als wij bij het boothuis aankomen, staat er meestal een groepje mensen te kijken. En als ik mijn vrienden spreek, komt er altijd wel iemand op de laatste actie terug: ‘Goed gedaan vriend.’ Die betrokkenheid betekent veel voor Erik. ‘Je realiseert je daardoor dat het werk van betekenis is. Mensen hebben er respect voor. Dat ik er soms om drie uur ’s nachts voor m’n bed uit moet, doet er dan totaal niet toe. Daar denk ik niet eens over na.’ Soms komt betrokkenheid uit onverwachte hoek. Henk ontmoette tijdens een Rijnreis een man uit

Beverwijk die al meer dan vijftig jaar donateur van de KNRM is. ‘Terwijl hij totaal geen watersportachtergrond heeft! Dat iemand dit werk zo belangrijk vindt dat hij er al een halve eeuw geld aan geeft, stimuleert mij.’ Blind vertrouwen Erik komt nog maar net kijken, maar Henk heeft in zijn periode als schipper de nodige zware acties meegemaakt. ‘In maart 1987 werden we opgeroepen voor een zinkend binnenvaartschip, de Rambler. Het was donker, windkracht 10, we konden elkaar niet horen in de wind. Ik stond aan het roer van de Hessel Snoek en probeerde deze langszij de Rambler te houden terwijl de bemanning een gezin met twee kleine kinderen van boord haalde. De Hessel Snoek was een vlet met één motor en dat maakte het manoeuvreren niet gemakkelijk. Als er iemand tussen de schepen terecht zou komen, was het einde verhaal. Ik zei ‘goddank’ toen we iedereen in veiligheid hadden gebracht en ik meende dat uit de grond van mijn hart. We voeren terug naar de haven. De kinderen kotsmisselijk. En als dan je collega je een klap op je verslag 231 DE REDDINGBOOT

ACHTERGROND Op Urk is in de loop der jaren niet veel veranderd. De inzet voor de KNRM gaat nog steeds vaak over van vader op zoon.

FACTS Henk Smit is vanaf 1972 vrijwilliger bij de KNRM. In 2017 neemt hij afscheid. Hij is in totaal vijf keer onderscheiden, waaronder koninklijk. Erik Keuter heeft het CIOS afgerond, werkt nu bij een handel in schaaldieren maar ambieert een carrière bij de politie. Hij is sinds twee jaar opstapper bij de KNRM.

schouder geeft en zegt: ‘We hebben het gered jongen’, ja, dat doet je wat. Ik voelde mij als schipper heel sterk verantwoordelijk voor mijn mensen. Je moet blind op elkaar kunnen vertrouwen.’ Dat blinde vertrouwen is er anno 2016 nog steeds. Erik: ‘Met windkracht 9 stap ik rustig op de kleine boot. Ik weet wat de schipper kan.’ Henk is ondertussen alweer jaren lid van de Plaatselijke Commissie. Ook in die hoedanigheid voelt hij zich verbonden met de bemanning.

“ VRIJWILLIGERSWERK IS IN MIJN GENERATIE MISSCHIEN MINDER VANZELFSPREKEND, MAAR JONG VOLK MOET BESEFFEN DAT JE ER DANKBAARHEID EN RESPECT VOOR TERUGKRIJGT 8

DE REDDINGBOOT verslag 231

Laatst heeft hij een betere steiger voor het boothuis geregeld. Eigenhandig vertimmerde en verzaagde hij er het nodige aan. Toen een jonge opstapper het resultaat zag, zei hij tegen Henk: ‘Helemaal niet gek voor zo’n oude kerel’. Henks ogen glimmen als hij het vertelt, maar benadrukt dat hij het niet alleen heeft gedaan. De waardering voor elkaars inzet moet vooral blijven, vindt hij. Tegen Erik: ‘Dus als iemand in de ploeg handig is met sleutelen, moet je hem niet alleen laten zitten prutsen, maar er af en toe er eens bij gaan zitten. Even laten merken dat je het ziet en waardeert wat hij doet.’ Mentaliteit Vorig jaar vierde reddingstation Urk het 50-jarig bestaan met een symposium. Daar kwam ook ter sprake of dit vrijwilligerswerk voortaan betaald zou moeten worden. Zowel Henk als Erik is daar resoluut in: dat moet niet gebeuren. Erik: ‘Dan

gaat het voor mij voelen als werken. Ik doe dit puur om mensen te helpen en daar hoef ik geen geld of medailles voor te krijgen. Vrijwilligerswerk is in mijn generatie misschien minder vanzelfsprekend, maar jong volk moet beseffen dat je er dankbaarheid en respect voor terugkrijgt. Een sleepje bij onstuimig weer vinden wij misschien niets bijzonders, maar als je mensen half huilend in hun boot aantreft, ga je daar anders over denken.’ Henk verwacht dat er dan een andere mentaliteit zou ontstaan en meer regels. ‘Dat je niet meer meteen zelf de handen uit de mouwen steekt, maar eerst kijkt of er niet iemand met een diploma in de buurt is.’ Op Urk is het ook niet nodig volgens de heren; het team slaagt er altijd in vacatures op te vullen.’ Beiden hechten aan de onafhankelijke positie van de KNRM, die in hun ogen een belangrijke factor is in het succes en de professionaliteit van de organisatie. De KNRM vaart een eigen koers en is geliefd onder donateurs en bij vrijwilligers. Jonge mensen als Erik spreekt het erg aan dat ze zoveel kansen krijgen om opleidingen te volgen. Oliepak Wat kan er voor de vrijwilligers beter? Over die vraag moeten ze beiden lang nadenken. Van Erik mag alles de komende tien jaar bij het oude blijven. ‘De KNRM is een heel professionele organisatie. Ook de communicatie is goed, IJmuiden ‘hoort’ je altijd. Als er al iets veranderd moet worden, is dat hooguit de kwaliteit van de overlevingspakken.’ Henk veegt dat hoofdschuddend van tafel. ‘Een luxeprobleem’, vindt hij. ‘De jongens mogen blij zijn dat ze er een hebben en niet, zoals ik vroeger, moeten uitvaren in een oliepak en een stokoud zwemvest! Nee, alleen de kwaliteit van de frikandellen in het boothuis kan beter.’ Weer beginnen zijn ogen te glimmen. ‘Maar dat mag je niet opschrijven, hoor!’

BN’ER AAN HET WOORD

'Goed om te weten: in nood komen ze eraan!' Hij maakte zijn debuut op televisie als weerman in 1985 bij Omrop Fryslân. Maar pas echt bekend werd Piet Paulusma als weerman bij de landelijke zender SBS6. Generaties groeiden op met zijn karakteristieke afsluiter ‘oant moarn’. En sinds de reddingdienst ooit een opnamebandje voor hem naar de wal bracht, zodat het op tijd in de uitzending kon komen, is hij ook groot fan van de KNRM. tekst Ilja Post fotografie Elvin Boer

iet Paulusma vertelt: ‘Mijn band met de KNRM is jaren geleden ontstaan. Ik denk ergens in 1996. We hadden net het weerbericht opgenomen. Die band moesten we met spoed naar de wal brengen, zodat hij op tijd zou zijn voor de uitzending.’ ‘Probleem was alleen dat we nét de boot hadden gemist. Toen bood de KNRM aan om de band alsnog snel naar het vasteland te racen. Als tegenprestatie draaide ik toen een item over de KNRM. En dat is altijd zo gebleven: al twintig jaar draai ik ieder seizoen zo’n twee tot drie items over de reddingdienst.’ Paulusma neemt dat serieus. ‘En heus niet alleen omdat KNRM’ers mij en mijn camerateam uit de brand hebben gered om de band van Piets weerbericht bijtijds in de studio te krijgen. Ze doen gewoon ontzettend goed werk. Ik woon in Harlingen en ben min of meer de achterbuurman van het reddingstation daar. Dus de verhalen van wat zich soms op zee afspeelt, waren mij al wel bekend. Maar pas wanneer je samen met hen in een bootje zit, al is het maar voor een demonstratie, ervaar je wat deze mannen en vrouwen dagelijks meemaken.’ Regelmatig denkt hij aan de KNRM'ers als de weersvoor-

“ PAS WANNEER JE SAMEN MET KNRM'ERS IN EEN BOOTJE ZIT, ERVAAR JE WAT DEZE MENSEN DAGELIJKS MEEMAKEN spellingen slecht zijn. ‘Bij windkracht 7 kan het al flink spoken op het water. Gevaarlijk voor hen, maar al helemaal voor de toeristen en dagjesmensen die lang niet zo voorbereid zijn als de vrijwilligers van de KNRM. Tijdens het presenteren van het weerbericht denk ik dan altijd even: zouden ze het druk krijgen vandaag?’ Een andere reden waarom Piet de KNRM een warm hart toedraagt, is omdat het een vrijwilligersorganisatie is. ‘Ze moeten het hebben van geldschieters. Bedrijven, maar ook gewone burgers die hen financieel tegemoetkomen, zodat ze hun goede en belangrijke werk kunnen blijven doen. Een beetje extra aandacht op televisie helpt dan, hoop ik.’ Volgens de weerman is het een zekerheid dat het weer er de komende jaren alleen maar extremer op wordt. ‘Dat betekent dat in de toekomst waarschijnlijk nog meer mensen een beroep op de KNRM zullen doen. Het is belangrijk dat ook zij zich verzekerd weten: in nood komen ze eraan!’

verslag 231 DE REDDINGBOOT

REPORTAGE

De KNRM als executeur ‘Gesprekken die gaan over leven en dood’ De KNRM aanwijzen om je uitvaart dan wel je nalatenschap te regelen. Vreemd? Niet als je het executeurs Cees Prins en Cora Bartels vraagt. ‘Zorgen voor mensen zit ons in het bloed. Wij kunnen, met hetzelfde gevoel waarmee we mensen redden op zee, ook na een overlijden discreet omgaan met alles wat dierbaar was en waaraan men bij leven gehecht was.’ tekst Ilja Post fotografie Femmy Weijs

DE REDDINGBOOT verslag 231

e zijn er eigenlijk een beetje ingerold, Cees Prins en Cora Bartels van de financiële administratie van de KNRM. De boekhouding kloppend houden, donateurs informeren over periodieke giften en het ontvangen en verwerken van erfenissen – het behoort allemaal tot hun taken. Gaandeweg zijn ze daarbij ook het uitvoeren van het executeurschap actief aan donateurs gaan aanbieden. Niet alleen het financiële gedeelte, maar ook de wijze van uitvaart, de teraardebestelling of

crematie en de bijzetting van de as of het uitstrooien ervan. De KNRM als executeur dus. Testament Voor velen bleek dit de oplossing voor een dilemma. Bijvoorbeeld voor iemand die, soms door omstandigheden, alleen is komen te staan in het leven. Iemand zonder partner of kinderen die kunnen zorgen voor een passend afscheid na overlijden. Wie een testament laat opstellen door de notaris, krijgt sinds 2003 de vraag: wie wordt

REPORTAGE

“

allemaal een kopie van de huissleutel heeft.’ Cees: ‘Soms menen derden recht te hebben op delen van de boedel. Dan kom je binnen in een huis en zie je op de muur duidelijk waar de schilderijen hebben gehangen. Dat is niet altijd zoals de erflater dat heeft gewild.’

daar ooit op zee iets vervelends is gebeurd met een familielid. Hoe dan ook, het is heel bijzonder om AFSPRAKEN OVER HOE WIJ ineens een erfenis te ontvangen van MOETEN HANDELEN NA HET een vreemde. Bijzonder en nederig makend.’ OVERLIJDEN LEGGEN WIJ ALWat er met dat geld gebeurt verschilt. Soms is de bestemming TIJD VAST OP PAPIER, EEN vooraf al bepaald in het testament ZOGENOEMD PERSOONLIJK van de erflater. ‘Andere keren kiezen Verrassingen we zelf een doel binnen de KNRM. MEMORANDUM ‘Maar hoe goed je zaken ook doorDe bestemming varieert van een spreekt, wanneer iemand plots komt reddingboot, met naamgeving van uw executeur? Dit kan niet meer te overlijden, kom je altijd weer de erflater, tot nieuwe reddingpakFACTS worden geregeld via een zogenoemd voor verrassingen te staan,’ zegt ken voor de vrijwilligers van een Cora. ‘Zo bleek een meneer bij leven bepaald station.’ Wilt u meer weten codicil. een verwoed muntenverzamelaar Cora: ‘Zo vinden we altijd wel een over de mogelijkhe- Cees: ‘Het executeurschap dat de KNRM aanbiedt, is voor deze te zijn geweest. Die man hád me nuttige bestemming voor bedragen den om de KNRM toekomstige erflaters écht een oplos- een collectie! Op zijn Amsterdamse of achtergelaten bezittingen. Zelfs te benoemen in sing. Het biedt hen extra zekerheid bovenwoning vonden we 1500 kilo uw testament? De voor het kunstbeen dat een meneer dat er daadwerkelijk gebeurt wat zij aan munten. Dat de vloer het al die KNRM beschikt ooit achterliet achter een gordijn over veel ervaring in hun laatste wil kenbaar hebben tijd gehouden heeft, is me nog een in de kamer van zijn verpleeghuis. met nalatengemaakt.’ raadsel. Het was een flinke klus die Dat hebben we geschonken aan een schappen en waar ‘De KNRM hecht er dan wel aan munten uit huis te halen.’ stichting die protheses opknapt en mogelijk willen wij om bij leven al een persoonlijke ‘Toen een andere meneer, waarbij aanbiedt aan mensen in ontwikkeu graag helpen. relatie met de erflater te hebben of wij al een aantal keren op bezoek lingslanden. Iemand in Indonesië is Cees Prins en Cora op te bouwen’, vervolgt Cora. ‘Zo waren geweest, plotseling overleed, nu intens gelukkig met dat been.’ Bartels zijn onze kan de afwikkeling van de nalatenbleek er nog niets geregeld voor zijn specialisten op dit schap dan later heel persoonlijk en uitvaart,’ herinnert Cees. ‘Dat hebgebied en geven passend worden uitgevoerd. Zodra ben wij toen gedaan, tot aan de mugraag persoonlijk er een verzoek binnenkomt, planziek aan toe. In gedachten groeven antwoord en nen we een gesprek. Dat kan hier op Cora en ik naar aanknopingspuntoelichting op uw kantoor, met uitzicht op de redding- ten welke muziek hij had kunnen vragen. boten in de haven. Of gewoon bij de waarderen. Uiteindelijk hebben we, mensen thuis.’ U kunt het boek "Wie goed doet..." geheel naast twee andere nummers, Sailing Voor meer inforvrijblijvend aanvragen. Hierin staan de ‘De gesprekken gaan niet alleen over van Rod Stewart gekozen. Gezien matie over uw mogelijkheden van schenken en nalaten op de afwikkeling na het overlijden’, zijn passie voor zeilen hopelijk een een rij. Ook krijgt u antwoord op de vraag: nalatenschap: aldus Cees. ‘Maar vaak genoeg ook goede keuze.’ waarom heten reddingboten zoals ze heten? over het geleefde leven. Dat zijn Cees Prins Gemiddeld vallen er bij de KNRM Het boek geeft inzicht in wat schenkers soms indringende gesprekken. Bijjaarlijks zo’n vijftig tot zestig c.prins@knrm.nl heeft bewogen een reddingboot te schenvoorbeeld over waarom de KNRM nalatenschappen open. De helft Cora Bartels ken, voorzien van de naam van een dierbare. wel, maar familieleden niet worden daarvan komt ‘zomaar’ uit de lucht c.bartels@knrm.nl Achter de opgenomen als erfgenaam. Dat is vallen. Dit zijn mensen, donateurs Tel: 0255 548454 gekozen goed, want zo bouw je een vertrou- en niet-donateurs, van wie je verder naam gaat wensband op.’ geen idee had dat ze blijkbaar zo’n een hele we‘Afspraken over hoe wij moeten band hadden met de KNRM. reld schuil. handelen na het overlijden leggen Cees: ‘Als ze nabij de kust wonen, Vrijwel alle wij altijd vast op papier, een zogekun je die reden meestal wel begrijreddingbonoemd Persoonlijk Memorandum, pen. Maar laatst kregen we een erfeten dragen waarna dit document in een kluis nis van een vrouw die in Oost-Groeen naam bij de KNRM wordt bewaard,’ zegt ningen woonde, op een boerenerf die een relaCora. ‘Dat moet ook wel, omdat ons op de grens met Duitsland. Via-via tie heeft met de schenker soms ook al huissleutels, bankgege- kregen we later te horen dat haar van de boot. vens of pincodes worden toeverouders ooit een vakantiehuisje trouwd. Ook vragen we altijd wie in Scheveningen hadden, en dat

Meer weten over schenken en nalaten?

verslag 231 DE REDDINGBOOT

JOURNAAL

Van links naar rechts: Niek Hoek, Rob Meuter, Cees van Duyvendijk, Rutger van Slobbe, Derk Lemstra, Klaas Visser en directeur Jos Stierhout. Op de foto ontbreekt Thecla Bodewes.

Nieuwe voorzitter Raad van Toezicht Eind vorig jaar heeft de voorzitter van de Raad van Toezicht, de heer Cees van Duyvendijk, zijn opvolger bekendgemaakt. Rutger van Slobbe neemt de voorzittershamer van hem over.

Van Duyvendijk werd in 2004 lid van het Bestuur van de KNRM en in 2006 voorzitter. Onder zijn voorzitterschap vond in 2008 de transitie plaats naar de huidige Raad van Toezicht. Hij is medeverantwoordelijk voor talrijke strate-

gische keuzes, zoals de uitbreiding van het aantal reddingstations en het takenpakket met strandveiligheid en preventie. Rutger van Slobbe heeft sinds 2006 zitting in de Raad van Toezicht en is sinds 2012 vice-

voorzitter. Hij is onder andere president-commissaris van het Havenbedrijf Rotterdam en bekleedt diverse andere nautische nevenfuncties. Alle leden van de Raad van Toezicht vervullen de functie onbezoldigd.

dens in het buitenland de reddingmaatschappij van het betreffende land. Behalve een vaste afdracht van de verdiende gage wordt bij elk optreden een spaarpot in de vorm van een bootje neergezet, voor een vrijwillige bijdrage van

het publiek. Met de ondersteuning van de KNRM blijft het koor met zijn liedjes over schepen en de zee uiteraard zeer geliefd.

Zeemansliederen over KNRM Muziekgroep â&#x20AC;&#x2DC;Olde Jonges Krentebrodâ&#x20AC;&#x2122; heeft een musical gemaakt over de historie van de KNRM. Na de try-outs gaan ze het land in om het verhaal van de KNRM te vertellen, maar ook om geld voor de KNRM in te zamelen. Het koor ging in 2013 van start met veel gezelligheid, humor, oor voor elkaar en een breed repertoire in diverse talen zoals Nederlands, Duits, Iers, Fries en dialect. Meteen werd besloten om permanent een goed doel te ondersteunen. Dat werd de KNRM, en bij optre12

DE REDDINGBOOT verslag 231

ELKE DAG OP DE HOOGTE? VOLG ONS VIA TWITTER EN FACEBOOK

Meer informatie en boekingen: www.oldejongeskrentebrot.nl

JOURNAAL

Beurzen voor bootliefhebbers

EN AANMELD E Z VOOR ON EF RI NIEUWSB

IEF Voor watersporters is er in deze NIEUWSBR KNRM.NL/ eerste maanden van het jaar veel nieuws te beleven. Ook de KNRM doet daaraan mee. Met Boot Holland in Leeuwarden beleeft u de aftrap van het watersportseizoen. De beurs is gezellig, inspirerend en nieuwswaardig met de nodige wereldprimeurs. Ook de HISWA is elk jaar een evenement van formaat. Het ruime aanbod boten doet de watersportliefhebber watertanden. De KNRM zorgt er samen met de andere exposanten voor dat u veel kunt horen, zien en beleven.

Goede voornemens: kom in beweging! Heeft u het voornemen meer te bewegen in 2017? Kom in beweging voor de KNRM en word Fundrunner! Fundrunner is een mobiele app waarmee u de KNRM kunt steunen zonder dat het u zelf geld kost! Meedoen kan iedereen die buiten kilometers maakt en een account heeft op Twitter of Facebook. Deelnemen is eenvoudig: u kiest via Fundrunner een sponsor en de KNRM als goed doel en plaatst na elk rondje wandelen, hardlopen of ﬁetsen een dankberichtje op uw eigen Facebookpagina of Twitteraccount waarin u uw sponsor noemt. Die sponsor maakt daarna geld over naar de KNRM. Inmiddels zijn er al meer dan 14.000 activiteiten voor de KNRM geregistreerd met een opbrengst van ruim € 22.000! Meer informatie: www.fundrunner.nl

Van vader op zoon De KNRM in Scheveningen heeft een bijzondere opvolger gevonden voor schipper Jaap Pronk, die in december afzwaaide. Zijn zoon Hugo neemt het roer over, letterlijk. fotografie Dick Teske

Zoon Hugo kent het klappen van de zweep. Niet alleen door de verhalen van zijn vader, maar ook omdat hij als vrijwilliger al achttien jaar inzetbaar was voor reddingstation Scheveningen. Hij doorstond de sollicitatieprocedure voor de enige betaalde functie in het station van de Haagse badplaats en liet daarbij de andere kandidaten achter zich. ‘Mijn vader heeft dit werk zo lang vol overgave gedaan’, zegt Hugo. ‘Heel bijzonder dat ik hem nu mag opvolgen. Dat hij met pensioen moest, viel hem in eerste instantie zwaar, maar inmiddels kijkt hij ernaar uit.

Hij zal vast nog wel eens langskomen.’ Ondanks de onregelmatigheid die het werk met zich meebrengt, is Hugo’s gezin ook blij met de nieuwe functie. ‘Voorheen werkte ik op de vaart en was ik soms weken van huis. Nu ben ik wat meer in de buurt. Wat kan ik zeggen? Dit werk zit in mijn bloed.’

“

BIJZONDERE OPVOLGER VOOR SCHIPPER verslag 231 DE REDDINGBOOT

ACHTER DE SCHERMEN

Uit het dagboek van... een RMD-arts Zieken aan boord of een ernstig ongeluk op zee? Een arts van de Radio Medische Dienst (RMD) kan kosteloos advies geven. Bart Huber is een van de artsen die wisseldiensten draaien. Hij heeft een huisartsenpraktijk en is in een dienstweek voor de RMD 24 uur per dag oproepbaar. Huber werkte jarenlang als arts bij de Koninklijke Marine. ‘Ik vind het leuk om via de RMD nog met de zee verbonden te zijn.’ tekst Annemarie Moerman

“

DANKZIJ DUIDELIJKE FOTO’S KAN IK AANGEVEN HOE MOET WORDEN GEHECHT

Maandag Mijn dienstweek voor de RMD begint om 8.00 uur. Vlak voor het begin van mijn spreekuur krijg ik de overdracht van collega Ferry Wolfswinkel. Het is grieptijd en veel van mijn reguliere patiënten hebben last van een bovenste luchtweginfectie. Om 11.30 uur word ik gebeld door een vissersschip dat in de buurt van Den Helder aan het vissen is. Een opvarende heeft met zijn rechterwijsvinger ernstig bekneld gezeten. Ik stuur er een helikopter naartoe en licht verpleegkundige en plastisch chirurg in. Dinsdag Bericht om 4.00 uur van een schip op de Indische Oceaan over een patiënt met een luchtweginfectie. Antibiotica is nog niet nodig. Daarna probeer ik wat te slapen. Op mijn werk hoor ik dat mijn praktijkcollega ziek is. De assistentes zijn patiënten aan het bellen. Sommigen kunnen nog even wachten, anderen moeten vandaag worden gezien. Het wordt dus een latertje. Gelukkig is de RMD rustig. ’s Avonds een melding over een sombere patiënt aan boord. Na uitvragen verwacht ik niet dat er suïcidegevaar is. Ik maak een belafspraak en geef aan dat de patiënt moet worden afgelost in de eerstvolgende haven.

DE REDDINGBOOT verslag 231

Donderdag Om 6.00 uur gewekt door een schip op de Rode Zee voor een patiënt met enkeloedeem. Instructies gegeven. Op mijn werk blijkt dat mijn collega beter is. Gelukkig, want het is een druk inloopspreekuur. Om 8.30 uur komt er een bericht binnen van een kapitein met suikerziekte, die andere pillen nodig heeft maar daarmee niet mag varen. Ik adviseer hem met zijn eigen huisarts te bespreken wat de mogelijkheden zijn. Vrijdag Vandaag vrij en niet gewekt door de pieper. Ik maak een boswandeling, waarbij ik natuurlijk de technische apparatuur meeneem. Tijdens de wandeling belt men vanaf een schip op de Egeïsche Zee over een patiënt die een houten balk op zijn gezicht heeft gekregen. Geen neurologische schade, wel een scheurtje bij het ooglid en het linker jukbeen. Dankzij de foto’s kan ik aangeven hoe het moet worden gehecht. De depressieve opvarende van dinsdag is inmiddels veilig in de haven aangekomen. Maandag Rustige nacht gehad. Mijn dienst zit erop. Om 08.00 uur bel ik met mijn opvolger. Mijn pieper kan weer uit.

LOGBOEK REDDERS IN DE BLUBBER Breskens_23 oktober_wind 03_ inzet reddingboot Zeemanshoop

p. 20

ACHT KITERS OP RIJ Stellendam en Hoek van Holland_2 oktober_wind NW7_inzet reddingboten Antoinette en Jeanine Parqui, KNRMwaterscooter en KHV

p. 18 verslag 231 DE REDDINGBOOT

LOGBOEK

Met de bootwagen rijden ze direct door naar het boothuis, waar het ambulancepersoneel de slachtoffers onderzoekt. fotografie Dirk Sander

BRAND AAN BOORD EGMOND AAN ZEE EN WIJK AAN ZEE 10 SEPTEMBER_WIND Z3 In het holst van de nacht gaan de piepers af bij de vrijwilligers van Egmond aan Zee en Wijk aan Zee. Prio 1 voor een jacht in de problemen. Er is brand ontstaan en de twee opvarenden hebben het schip verlaten via een vlot. Een van hen is daarbij te water geraakt, maar is wel in het vlot gekomen. De opvarenden hebben per telefoon alarm geslagen. Het vlot drijft op het moment van de melding tussen het windmolenpark en de vuurtoren van Egmond aan Zee. Omdat er iemand in het water heeft gelegen worden ook de SAR-helikopter en de ambulance gealarmeerd, en daarmee de Egmondse Reddingsbrigade, die het ambulancepersoneel vervoert

DE REDDINGBOOT verslag 231

met hun terreinwagen. Verder stijgt de SAR-helikopter op en gaat het KHV het strand op om eventuele slachtoffers op te vangen. Het brandende zeiljacht is goed te zien vanaf Egmond aan Zee en dient dan ook als referentiepunt. Tijdens het telefonisch contact heeft de melder gezegd dat hij een rode flare zal afsteken als hij de reddingboot ziet aankomen. Hierna wordt het contact verbroken en kan het KWC hem niet meer bereiken. Na een kleine tien minuten zien de opstappers aan boord van de Adriaan Hendrik een rode flare op een paar streken over bakboord. Al snel verschijnt een rubberbootje met een buitenboordmotortje, met daarin een man en zijn dochter. ‘Toen we ze zagen kregen we een bijna euforisch gevoel,’ zegt schipper Werner Visser. Vader en dochter worden aan boord genomen. Ze maken het naar omstandigheden goed.

Bekijk het filmpje 'brand aan boord' op Youtube. youtube.com/knrm

‘‘

De dochter is aardig geschrokken en emotioneel; haar vader is nat, maar verder in orde. De redders trekken het rubberbootje op het achterdek. De Adriaan Hendrik zet koers naar Egmond. Intussen heeft de Donateur het brandende jacht gevonden, of wat daar nog van over is. De vrijwilligers proberen de brand te blussen, maar er is geen redden meer aan en na enkele minuten zinkt de boot. Circa 25 minuten na de lancering staan de Egmonders weer op het strand. Met de bootwagen rijden ze direct door naar het boothuis, waar het ambulancepersoneel de slachtoffers onderzoekt. Ze mankeren niets en krijgen warme kleding en thee. Dan komen de emoties naar boven en vertellen ze wat er gebeurd is. Vader en dochter zijn die nacht vanuit IJmuiden vertrokken om te genieten van de heldere sterrenhemel. Ter hoogte van Egmond ruikt de vader een brandlucht. Hij trekt het luik van de bun omhoog en ziet de vlammen oplaaien. Snel sluit hij het luik weer in de hoop dat dat het vuur smoort. Maar de vlammen worden groter. Direct geeft hij zijn dochter de opdracht het scheepje te verlaten en in het bijbootje plaats te nemen, en gooit dat los. Zelf probeert hij nog met een brandblusser de vlammen te bedwingen. Maar dat is onbegonnen werk. Hij springt snel overboord, zwemt naar het bootje en alarmeert het KWC. ‘Al met al kunnen ze van geluk spreken dat het allemaal redelijk goed is afgelopen,’ zegt Werner. ‘In ieder geval zonder ernstige verwondingen. De vader was goed voorbereid.

NA 25 MINUTEN WEER TERUG OP HET STRAND STAAN MET TWEE GEREDDEN, MIDDEN IN DE NACHT, IS EEN PRESTATIE OM TOCH WEL TROTS OP TE ZIJN - Werner Visser -

LOGBOEK Hij had de nodige noodsignalen netjes in een waterdicht tonnetje meegenomen. Hij bleef redelijk rustig en heeft denk ik goed gehandeld. Wij zelf kunnen terugkijken op een zeer goede en snelle actie. Na 25 minuten weer terug op het strand staan met twee geredden, midden in de nacht, is een prestatie om toch wel trots op te zijn. We hadden daarvoor een aantal acties gehad met drenkelingen en reanimaties. Twee heel jonge mensen zijn overleden. Dat hakt er natuurlijk in. Zo'n actie als deze geeft je dan weer een positieve boost.’ DROOGVALLEN, GEEN GOED IDEE TERSCHELLING PAAL 8 23 AUGUSTUS_WIND NW5 Een Franse zeilboot krijgt ’s avonds laat motorproblemen en besluit voor de branding zijn anker uit te gooien. Daar is de zee wat rustiger en kan hij reparaties uitvoeren. Maar het anker gaat krabben. Het volgende plan van de zeiler is om te wachten tot hij op een zandbank stuit, om dan droog te vallen. Een vissersschip merkt hem op en waarschuwt de Brandaris. Die alarmeert Paal 8 en na tien minuten zijn de Tonijn en de Frans Hogewind ter plaatse. De laatste zet twee opstappers over. Ze hieuwen het anker en ankeren dan opnieuw. Als blijkt dat het jacht nu goed vastligt, slaan

ze aan het sleutelen. Na een half uur blijkt dat het filter verstopt zit. De vrijwilligers brengen een filter aan dat ze zelf mee hebben gebracht. Het past heel aardig op de motor van de Fransman. Het jacht kan op eigen kracht terug naar dieper water. De KNRM adviseert de man om naar Den Helder te gaan (omdat dat op zijn route ligt), het daglicht af te wachten en een filter te kopen dat bij zijn type motor hoort. ‘Mensen die hier beter bekend zijn weten wel dat het met een noordwestenwind geen goed idee is om droog te vallen,’ zegt schipper Peter Terpstra. ‘Omdat hij geen kiel had, dacht die Fransman dat het wel kon. Maar in de branding heb je brekers. Die tillen je op en smakken je neer. Dan kan het misgaan.’ DUBBELE ACTIE LELYSTAD EN MARKEN 4 SEPTEMBER_WIND W6 Om 11.11 uur piepen de pagers van de vrijwilligers van Lelystad en Marken met de melding ‘prio 1, jacht in problemen’. Van het Kustwachtcentrum hoort plaatsvervangend schipper Emile van den Bosch dat er een trimaran is omgeslagen. Drie personen zijn te water geraakt. Om 11.22 uur vaart reddingboot Bert en Anneke Knape uit. De boten uit Marken zijn ook onderweg. Aan de horizon verschijnen wat rondva-

Een Frans zeilschip krijgt in de avond motorproblemen. fotografie KNRM Terschelling

rende zeilboten. ‘Daartussen zagen we een grote vlek, die we in eerste instantie niet thuis konden brengen,’ zegt Emile. ‘Het bleek om de trimaran te gaan, die schuin ondersteboven in het water lag, met zijn mast in de bodem en twee van de drie drijvers in de lucht.’ De opstappers horen dat berger Loki ter plaatse is. Die meldt al snel dat twee opvarenden aan boord zijn genomen van een andere zeilboot en dat de eigenaar van de trimaran naast zijn boot in het water ligt. Als ook de Bert en Anneke Knape op de plaats van het ongeval is aangekomen, besluiten de twee reddingboten uit Marken dat ze niet nodig zijn en keren terug naar hun station. Een medewerker van de berger en twee opstappers van de KNRM bevestigen een sleepkabel bij een zaling aan de stuurboordstag. Maar bij een poging het schip omhoog te trekken knapt de zaling. Een vrijwilliger klimt op de gekapseisde trimaran en samen met de berger maakt hij een voorlooplijn vast aan de voorbeam. Dan lukt het wel om de boot op te richten. Als de trimaran weer drijft, klapt het grootzeil tegen de stuurboordstag. Het zeil vat direct wind en geeft de onbemande zeilboot in enkele seconden een snelheid van 15 knopen. De Bert en Anneke Knape zet de achtervolging in en gaat aan bakboordzijde langszij. Een opstapper van de KNRM, een personeelslid van de berger en de eigenaar gaan aan >

De eigenaar van de trimaran ligt naast zijn omgeslagen boot te water. fotografie Frans Di Tucci

verslag 231 DE REDDINGBOOT

LOGBOEK

‘‘

VOOR ZOVER IK WEET IS NOG NOOIT BLIKSEM INGESLAGEN IN EEN REDDINGBOOT EN DUS WETEN WE NIET WAT ER DAN KAN GEBEUREN - Johan Greiner -

Bij het wegzetten van de netten komt een bemanningslid van de viskotter met zijn vingers bekneld te zitten. fotografie KNRM Beskens

boord van de trimaran, nemen het roer ter hand en strijken de zeilen. Emile: ‘De samenwerking met commerciële bergers gaat niet altijd van een leien dakje. Maar deze keer ging het goed.’ De Loki en de trimaran zetten koers naar jachthaven Lelystad-Haven. Ondertussen komt er een tweede melding binnen van een zeilboot met motorproblemen. De Bert en Anneke Knape gaat erop af en constateert dat de boot nog wel kan zeilen op een deels opgerolde fok. Ze hebben nog 3 à 4 mijl te gaan naar de jachthaven in Lelystad. Er wordt besloten dat de zeilers weer contact opnemen als ze binnen de strekdam van het Oostvaardersdiep zijn. De Bert en Anneke Knape keert terug om te assisteren bij de sleep en het afmeren van de trimaran. En gaat vervolgens weer richting zeilboot om een opstapper over te

Bekijk het filmpje van het onweer op Youtube. youtube.com/knrm

zetten. In de luwte van de strekdam neemt de reddingboot de zeilboot aan stuurboordzijde langszij. De boot wordt afgemeerd. Tussen de bedrijven door verlossen de vrijwilligers met hun lenspomp de trimaran ook nog eens van paar duizend liter water. Naar aanleiding van deze actie is inmiddels een instructie geschreven om te voorkomen dat een trimaran weg zeilt nadat hij is opgericht.

half uur. De reddingboot neemt de gewonde visser aan boord en brengt hem naar de Buitenhaven van Vlissingen, waar de ambulance iets na middernacht al klaarstaat. ONWEER OP HET IJSSELMEER ENKHUIZEN 1 OKTOBER_WIND ZO4

Paniek aan boord van een zeiljacht in een hevige onweersbui. In verband met de veiligheid vaart alleen BEKNELDE VINGERS de Watersport uit. ‘Onze tweede BRESKENS reddingboot Corrie Dijkstra-van Elk is een open boot en die laten 1 OKTOBER_WIND ZO2 we bij zulk weer liever thuis,’ zegt Aan boord van een viskotter YE138 plaatsvervangend schipper Johan komt een bemanningslid met zijn Greiner. ‘Voor zover ik weet is er vingers bekneld te zitten bij het nog nooit bliksem ingeslagen in een reddingboot en weten we dus wegzetten van de netten. Er wordt gemeld dat hij nogal wat bloed niet wat er dan kan gebeuren. Maar verliest, wat later overigens blijkt we namen het zekere voor het onzekere. Op de Watersport namen mee te vallen. De schipper neemt we zo min mogelijk opstappers contact op met de Kustwacht om advies in te winnen bij de Radio mee, zodat niemand buiten hoefde Medische Dienst. Die constateert te staan.’ De redders vinden het dat de man naar het ziekenhuis jacht en begeleiden het naar de hamoet. De Zeemanshoop vaart uit ven. ‘Bereid je altijd goed voor als en zet koers richting de Noordzee, je erop uitgaat,’ zegt Johan. ‘Weet waar de kotter bij boei Scheur 8 aan wat voor weer het wordt, al ziet het het vissen is. De tocht duurt een er bij vertrek nog zo mooi uit. Zit je op het water en zie je een onweersbui aankomen, probeer dan zo snel mogelijk een veilige haven te zoeken. Als dat niet lukt, probeer de bui dan zoveel mogelijk te ontwijken en hou er rekening mee dat er ook veel wind in kan zitten.’ ACHT KITERS OP RIJ STELLENDAM EN HOEK VAN HOLLAND_2 OKTOBER_WIND NW7 Het KWC geeft om 15.10 uur alarm voor drie tot zes surfers in de problemen ten zuiden van de Tweede Maasvlakte. Reddingboten Antoinette van station Stellendam en Jeanine Parqui van Hoek van Holland, de waterscooter en het KHV van de Tweede Maasvlakte en

DE REDDINGBOOT verslag 231

LOGBOEK te stromen. Ze kijken of de wind richting het strand staat. Als er dan wat gebeurt, dan waai je terug. Maar de Oesterdam is bij oostenwind minder geschikt om te kiten, omdat je dan juist van de dam áf waait.’ WAAR BEN IK? ENKHUIZEN_ 9 OKTOBER_WIND W3

De Maasvlakte is een van de toplocaties voor kitesurfers. De brandweer van de Máximakazerne helpt de KNRM sinds 2016 bij reddingsacties. fotografie A.M. Nederhof

de NHV SAR-helikopter komen in actie. De Gezamenlijke Brandweer van de kazerne Prinses Máximaweg is opgeleid door de KNRM en heeft de KNRM-waterscooter en het KHV in gebruik. De vrijwilligers van de Antoinette halen vijf kitesurfers uit het water en de waterscooter ook één. Een zevende kiter weet zelf op de kant te komen. Uit het logboek van de schipper: ‘Elke keer als we klaar waren hing de heli boven de volgende zodat we lekker door konden gaan.’ Alle personen worden naar het KHV gebracht. Op de terugweg naar Hoek van Holland krijgt de Jeanine Parqui het verzoek om terug te varen voor nóg een kiter in de problemen. Een 29-jarige Engelsman uit Duitsland had niet meer tegen de golven op gekund en lag al ongeveer een half uur hulpeloos te drijven. Ook deze man wordt met zijn materiaal en al veilig op het strand gezet. KITESURFER KOMT OM NEELTJE JANS EN HANSWEERT_5 OKTOBER_WIND NO6 Rond 8 uur 's avonds zien voorbijgangers vanaf de wal een kitezeil

in het water van de Oosterschelde liggen, in de buurt van Yerseke. Ze zien geen persoon in de buurt en slaan alarm. Er wordt een grootschalige zoekactie op touw gezet, die tot de volgende ochtend 8 uur zal duren. Daarbij komen de reddingboten van de stations Neeltje Jans en Hansweert en boten van de brandweer Stavenisse, Rijkswaterstaat en de politie in actie. Vanuit de lucht helpen helikopters van achtereenvolgens NHV, de Belgische luchtmacht en de politie met zoeken. Rond 22.10 uur treft de bemanning van de Koopmansdank een kiteboard aan. De politie vindt op de Oesterdam een verlaten auto. Ze doen navraag bij de familie van de eigenaar, die later inderdaad de op dat moment vermiste kiter zal blijken te zijn. Het KWC taxeert de overlevingskans van de 64-jarige man – op basis van onder meer de watertemperatuur – op ongeveer 25 uur. Uiteindelijk, na ruim 12 uur zoeken, vindt de bemanning van de brandweerboot nabij Krabbendijke het stoffelijk overschot van de kitesurfer. ‘Het weer was ideaal voor kitesurfen,’ zegt schipper Johannes Post van Neeltje Jans. ‘Bij windkracht 6 begint het bloed van kiters

De meest actuele informatie over reddingen vindt u op twitter@knrm

Een zeiljacht vertrekt ’s avonds met bestemming Hoorn en raakt niet ver buiten Enkhuizen aan de grond. Doordat er al diverse opstappers op het reddingstation aanwezig waren voor de wekelijkse oefenavond, is de Corrie Dijkstra- van Elk snel onderweg. Maar in de richting Hoorn treffen ze geen jacht aan. Schipper Eddy Koopman neemt telefonisch contact op met het jacht en vraagt of ze het Naviduct hebben gepasseerd. Dat blijkt niet het geval. Daardoor wordt het de redders duidelijk dat ze meer richting Urk moeten zoeken. Na een korte zoekactie met beide reddingboten vinden ze het zeiljacht, dat vastzit op de ondiepte van het Enkhuizerzand ten oosten van Enkhuizen. Ze slepen de boot naar de haven en adviseren de schipper dringend om daar te overnachten. Die is het daar helemaal mee eens. Hij blijkt geen enkele zeilervaring te hebben, maar was er toch in het donker op uitgegaan. Hoe gaan de Enkhuizer vrijwilligers om met dit soort gevallen? Eddy: ‘We berispen nooit iemand. Sommige mensen zouden eigenlijk het water niet op moeten, maar wij oordelen niet. We geven wel advies, in dit geval dus om het bij daglicht weer te proberen. Ook zeggen we tegen mensen: begin met kleine stukjes varen en bouw zo ervaring op. Zorg dat je een waterkaart aan boord hebt en zorg ook dat je die een beetje kunt lezen. En kijk op internet. Tegenwoordig is er heel veel veel informatie beschikbaar waarmee je je kunt voorbereiden.’ Het was alweer de 110e actie van station Enkhuizen > verslag 231 DE REDDINGBOOT

LOGBOEK een hond blijven in de zeilboot, die wordt losgetrokken door de Jan van Engelenburg. De boot heeft geen schade en de mannen vervolgen hun weg naar Antwerpen. De opstapper vaart mee en wordt later door een andere opstapper met de auto opgehaald. De reddingboot brengt de vrouwen naar Hansweert, vanwaar een vrijwilliger hen per auto naar Vlissingen brengt. De onbekendheid met het vaarwater was de oorzaak van het incident, zegt plaatsvervangend schipper Ronnie den Boer: ‘Je gaat hier heel snel van diep naar ondiep. Als je te ver buiten de boeien vaart, zit je al snel aan de grond.’ REDDERS IN DE BLUBBER BRESKENS 23 OKTOBER_WIND 03 Een ervaren schipper op de Westerschelde wordt overvallen door potdichte mist en vraagt om assistentie. fotografie Edwin Kriekaard

dit jaar. ‘Het hoogste aantal ooit was 112, dus we stevenen af op een record,’ zegt Eddy. ‘We kunnen het meestal wel bijsloffen, want bij het merendeel van de acties gaat het om motorstoringen in het zicht van de haven. We zijn daardoor snel uit en thuis. Dat is bij buitenstations vaak wel anders.’ POTDICHT HANSWEERT 21 OKTOBER_WIND ZW1 Zelfs een ervaren schipper kan in dichte mist in de problemen komen, zo blijkt. De man en nog een opvarende bevinden zich op een zeiljacht op de Westerschelde, als de schipper besluit dat hij zonder hulp niet de vaarroute wil oversteken, vanwege de potdichte mist. De Jan van Engelenburg zet een opstapper over, die het jacht onder begeleiding van de reddingboot naar het 'fietspad' aan de overzijde helpt, de vaargeul naast de hoofdgeul. Plaatsvervangend schipper William Sinke geeft een drietal tips voor recreanten die

DE REDDINGBOOT verslag 231

De meest actuele informatie over de KNRM? Volg ons dan via Facebook

op de Westerschelde geen hand voor ogen meer zien: ‘Vaar niet uit als het mist. Komt de mist onderweg pas op, blijf dan buiten de vaargeul. Heb je radar aan boord en wil je toch proberen de vaargeul over te steken, hou dan altijd contact met de verkeersleider op de radartoren van het blokgebied voor marifoonverkeer waar je je op dat moment bevindt.’ AAN DE GROND HANSWEERT 23 OKTOBER_WIND O2 Door een navigatiefout loopt een zeilboot aan de grond nabij het Verdronken Land van Saeftinghe. Het jacht maakt slagzij en heeft veel last van de hekgolven van de passerende zeeschepen. De golven komen tot aan de rand van de kuip. Aan boord ontstaat enige paniek en de opvarenden slaan alarm. Het KWC alarmeert de reddingboot Jan van Engelenburg en politieboot P41. De reddingboot zet een opstapper over, die de vier vrouwelijke opvarenden van boord haalt. Twee mannen en

Op zondagmiddag moet de Zeemanshoop uitvaren om te zoeken naar twee vermiste honden. De dieren zijn nabij het Zeeuws-Vlaamse dorpje Hoofdplaat de zandplaat opgelopen en daarna het water in. De vrijwilligers zoeken de zandbanken aan de zuidzijde van de Westerschelde helemaal af, maar vinden niets. Dan steken ze tussen de zandbanken door richting de Hoofdplaatse pier en zetten de zoektocht voort aan de landzijde en de zuidzijde van de zandbanken. Politievaartuig P41 helpt ook mee. Na ruim een half uur horen de opstappers dat een van de honden via het schor bij zijn baasjes is teruggekomen. Van de andere hond vermoedt men dat die ook in de buurt van het schor is. Kort daarop wordt hij gezien door de KNRM'ers aan boord van de reddingboot. Ze proberen tevergeefs het beest met geluidsignalen via het schor de kant op te jagen. Er wordt besloten om twee opstappers op de kant te zetten om de hond te vangen of terug naar de kant te begeleiden. Terwijl de vrijwilligers zich door het zachte slik heen werken richting de hond, kiest

LOGBOEK deze het hazenpad. Terug in Breskens is er een flinke schrobbeurt nodig om zowel de bemanning als de boot weer blubbervrij te maken. RENNEN! NOORDWIJK 30 OKTOBER_WIND ZW3 Op het strand van Noordwijk ten noorden van de Langevelderslag trekt een blaffende en zenuwachtig gedrag vertonende hond de aandacht van wandelaars. De hond staat bovenop een duin. Daar treffen de wandelaars een circa 55-jarige vrouw aan, die onwel is geworden. Ze bellen 112 en de alarmcentrale Haaglanden schakelt station Noordwijk in. De opstappers rijden met het KHV zo snel ze kunnen naar de plek van de melding, maar de doorgang is moeizaam vanwege hoog water, wandelaars en ruiters. Bij de afslag Langevelderslag pikken ze het eveneens gealarmeerde ambulancepersoneel op. Ze vinden de vrouw ongeveer 1 kilometer noordelijker. ‘Ze vertoonde symptomen van een hartaanval,’ zegt plaatsvervangend schipper Theo van der Linden.

Door een navigatiefout loopt een zeilboot aan de grond. fotografie KNRM Hansweert

‘Ze klaagde over duizeligheid en benauwdheid, had pijn in haar linkerarm en moest overgeven.’ De KNRM’ers en ambulancemedewerkers proberen haar op een brancard te tillen, wat nog niet meevalt, omdat haar hond er woest omheen springt. Uiteindelijk lukt het de vrouw om zelf op de brancard te stappen. Ze wordt van het steile duin getild en in het KHV gelegd. Bij de Langevelderslag wordt ze in de ambulance onderzocht. Dan volgt nog een lastig klusje: de hond vangen. Het dier is totaal gestrest en rent twee keer naar het strand en weer terug naar de plek waar de vrouw oorspronkelijk lag. Met behulp van omstanders lukt het om de hond te vangen. De redders doen het beest een halsband om, maar het wringt zich eruit en rent weer terug naar het duin. En dus rennen de opstappers er weer achteraan. Met veel moeite vangen ze de hond. Door een extra lus aan te leggen, kan de hond zich niet meer los wurmen. De hond wordt in het KHV getild en naar het boothuis gebracht, waar hij water krijgt. Na ongeveer een kwartier haalt de dierenambulance de hond op.

EVACUATIE OP IJSSELMEER URK_4 NOVEMBER_WIND ZW4

Na de geslaagde zoektocht naar twee honden is een flinke schrobbeurt noodzakelijk.

De bemanning van een containerschip meldt dat een van hen achterover is gevallen bij schoonmaakwerkzaamheden, eerst op fotografie KNRM zijn stuitje en vervolgens op zijn Breskens achterhoofd. De vrijwilligers van Urk worden gealarmeerd voor een medevac. De Marinus Cornelis gaat vooruit met drie opstappers. De reddingboot Kapiteins Hazewinkel wacht in Urk op de ambulance. ‘De opstappers constateerden dat het slachtoffer zijn ogen open had en af en toe knipperde, maar niet reageerde op aanspreken, aanraken en pijnprikkels,’ zegt plaatsvervangend schipper Wolter Huiskens. ‘In medische termen heet dat unresponsive.’ De KNRM'ers passen EHBO toe en controleren ABC. Dat staat voor airway, breathing en circulation: controle of de ademweg vrij is, of het slachtoffer ademt en of hij hartslag heeft (en dus bloedcirculatie). Intussen is de reddingboot onderweg met het ambulancepersoneel. De bemanning wordt door de collega's van de Marinus Cornelis goed op de hoogte gehouden van de toe- > verslag 231 DE REDDINGBOOT

LOGBOEK politie en marineduikers van de Defensie Duikgroep zoeken maandag en dinsdag verder. Het slachtoffer wordt uiteindelijk gevonden op 30 meter diepte, 40 meter verwijderd van de positie waar hij het laatst gezien was. ‘Met z'n drieën duiken is het lastigste wat er is,’ zegt Coen, die zelf duikt. ‘Je kunt eigenlijk maar één ander persoon goed in de gaten houden. Daarom duiken buddy’s vrijwel altijd met z'n tweeën.’ BINNENVAARTSCHEPEN BOTSEN MARKEN 15 MAART_NO3

De vrijwilligers van Urk worden gealarmeerd voor een medische evacuatie. fotografie Flying Focus

stand van de patiënt. De Kapiteins Hazewinkel gaat langszij het schip op de plek waar het slachtoffer ligt. Daar bevindt zich ook de autokraan van het 110 meter lange schip, dat gewoon doorvaart. De gevallen man reageert nog steeds niet. In overleg met het ambulancepersoneel leggen de opstappers hem in een brancard, die ze met behulp van de autokraan en twee stroppen aan boord van de Kapiteins Hazewinkel tillen. Het slachtoffer wordt naar Urk gebracht en vandaar met de ambulance naar het ziekenhuis in Zwolle. Twee redders van de Marinus Cornelis blijven achter op het containerschip om nazorg te verlenen aan de bemanning.

‘‘

DE MAN MOEST DUS ONDER WATER LIGGEN. VANWEGE HET SLECHTE WEER HAD HET GEEN ZIN OM VERDER TE ZOEKEN - Coen van der Linde -

DE REDDINGBOOT verslag 231

DUIKER VERMIST OUDDORP 6 NOVEMBER_WIND ZW7 In het Grevelingenmeer zijn drie duikers aan het stijgen bij duiklocatie Nieuwe Kerkwegweg bij Den Osse, als een van hen plots gemist wordt door de anderen, op ongeveer 20 meter diepte. Ze slaan alarm en fotografie Marco de hulpdiensten rukken massaal van de Maas uit. Naast de twee reddingboten van station Ouddorp nemen ook een brandweerboot en de SAR-helikopter van het KWC deel aan de zoekactie. Acht leden van de duikvereniging van de vermiste 69-jarige man zoeken onder water. Een ambulance en de traumahelikopter staan standby. Na een uur wordt besloten de zoekactie te staken, in overleg met de trauma-arts en het Kustwachtcentrum. De overlevingskansen van de duiker zijn nihil. Schipper Coen van der Linde: ‘De man moest dus onder water liggen. Vanwege het slechte weer had het geen zin om verder te zoeken.’ Het Landelijk Team Onderwaterzoekingen van de

Twee binnenvaartschepen botsen frontaal op elkaar in de vaargeul ter hoogte van Uitdam. De Hendrik Jacob is als eerste ter plaatse en verleent eerste hulp aan een van de schippers, die door het raam van zijn kajuit is gevallen en flinke verwondingen in zijn gezicht heeft. De RWS25 van Rijkswaterstaat begeleidt de scheepvaart. De Frans Verkade vervoert ambulancepersoneel naar de plek van het ongeval, neemt het slachtoffer aan boord en brengt hem naar Uitdam. Politieboot P87 begeleidt de twee binnenvaartschepen naar de calamiteitensteiger bij de Oranjesluizen in Amsterdam. Beide schepen hebben alleen schade boven de waterlijn.

ACHTERAF

‘Windhoos werd schipper te veel’ ‘We vonden dat er iemand over moest om poolshoogte te nemen’

Ward Quaghebeur: 'De schipper stond al 19 uur onafgebroken aan het roer. Uitgeput en doorweekt.'

Zelf vindt hij nog steeds dat hij weinig heeft gedaan. Ja, hij sprong met een stormachtige noordwestenwind over op een slingerend jacht, maar eenmaal aan boord was er weinig werk voor hem. ‘Ik voerde de schipper warme worst en sprak hem bemoedigend toe.’ In een mail bedankte de zeiler hem voor ‘de redding met gevaar voor eigen leven’. tekst Edward Zwitser fotografie Femmy Weijs

ard Quaghebeur ziet de mail voor het eerst. Al lezend verschijnt er een glimlach op het gezicht van de politieman. ‘Is toch mooi? Complimenten vind ik niet zo belangrijk, maar als iemand je vertelt hoe blij en dankbaar hij is, dan geeft mij dat een voldaan gevoel.’ Laat onverlet dat plaatsvervangend schipper Ward de situatie zelf anders beleeft. Zijn herinnering aan de bewuste dag in oktober: ‘De reddingboten van Den Helder en IJmuiden kregen beide alarm. Er was weinig bekend. Alleen dat er een schip in de problemen was. Later bleek het een charterjacht te zijn, waarvan de schipper de enige ervaren zeiler was. In het slechte weer – noordwest 7-8 – had de schipper zich goed gehouden, maar naar eigen zeggen belandde hij west van Den Helder in een windhoos. En die werd hem te veel.’ Uitgeput Ward Quaghebeur vervolgt: ‘Bij het scheepje aangekomen vonden wij dat er iemand over moest om poolshoogte te nemen. Ik bood mijzelf aan. Even later smakte ik languit op dek; ging goed. Toen er niemand gewond

bleek te zijn en het schip geen lekkage maakte, ben ik bij de schipper gaan zitten. O, wat had die man het koud… Hij stond al 19 uur onafgebroken aan het roer. Uitgeput en doorweekt. Op de reddingboot zijn worsten warm gemaakt die ik hem heb gevoerd. Zelf bleef hij angstvallig met twee handen aan het roer staan van het slingerende zeiljacht. Het laatste stuk is de Koos van Messel het jacht voorgevaren, om te voorkomen dat de zeilers te kort onder de Noordpier zouden verdagen. Eenmaal veilig binnen, hebben we de mensen meegenomen naar het bemanningsverblijf voor een warme douche, een kop soep en droge kleren. Gewoon een prima actie, maar zo te lezen was het voor die mensen veel groter dan voor ons. Mooi wat je met aanwezigheid kunt bereiken…’

“

DE SCHIPPER BLEEF ANGSTVALLIG AAN HET ROER VAN HET SLINGERENDE ZEILJACHT verslag 231 DE REDDINGBOOT

OP BEZOEK BIJ HOEK VAN HOLLAND

DE REDDINGBOOT verslag 231

OP BEZOEK BIJ HOEK VAN HOLLAND

Reddingmaatschappij is onderdeel van hun leven

Donateurs in het zonnetje Voor sommige mensen betekent het donateurschap van de KNRM meer dan alleen een financiële ondersteuning: het is een deel van hun leven. Op de Trouwe Donateursdag van station Hoek van Holland worden donateurs die de Reddingmaatschappij al meer dan 50 jaar ondersteunen in het zonnetje gezet. Dat roept heel wat emoties en herinneringen op. tekst Marion van Es fotografie Femmy Weijs

rots loopt de 82-jarige Aad Rolloos achter zijn rollator. Op de revers van zijn colbert prijken twee onderscheidingen: links het zilveren speldje dat hij kreeg voor zijn 50-jarig donateurschap, rechts de gouden variant, die hij vandaag in Hoek van Holland uit handen van schipper Jan van der Sar ontving voor maar liefst 62 jaar steun. Meneer Rolloos wordt vandaag vergezeld door zijn twee broers, die beiden ooit een koninklijk lintje kregen. Maar voor Rolloos heeft deze onderscheiding veel meer waarde. De KNRM is een belangrijk deel van zijn leven. Hij verzamelt zelfs al jaren dagelijks oud papier om extra donaties te kunnen doen. Daarvoor werd hij vorig jaar beloond met de Gouden Wimpel van de KNRM. Zijn liefde voor de Reddingmaatschappij zit nog steeds diep, en daarmee ook de liefde voor de

zeevaart. Als reddingboot Jeanine Parqui in de stromende regen, harde wind en bittere kou uitvaart voor een ‘ererondje’, bedenkt meneer Rolloos zich geen moment. Zijn rollator gaat gewoon mee op het dek en met zijn witte haren wapperend in de westenwind geniet hij met volle teugen van het uitzicht over de Maasmond. Hij is niet de enige. De tien trouwe donateurs die een speldje ontvangen, gaan ondanks hun respectabele leeftijd bijna allemaal mee aan boord. Regenponcho’s? Welnee, nergens voor nodig. Ze kunnen wel tegen een stootje. Zelfs als de boot met hoge snelheid over de witte

schuimkoppen deint en de regen bijna horizontaal langs de gezichten striemt, zijn de gelukzalige blikken niet van de lucht. ‘Van mij mag het nog wel wat sneller hoor’, roept een man. En zelfs als velen de kajuit invluchten omdat het toch wel heel erg nat wordt, blijft een oudere dame op het dek staan. ‘Dat buiswater vind ik zo prachtig, ik kan er uren naar kijken’, zegt ze. Goed werk Fred Faber (67) zou het liefst zelf het roer ter hand nemen. ‘Varen is net als lopen en fietsen: als je het eenmaal kan, verleer je het nooit meer’, meent hij. Hij is een van

De tien trouwe donateurs die een speldje ontvangen, gaan ondanks hun respectabele leeftijd bijna allemaal mee aan boord.

verslag 231 DE REDDINGBOOT

OP BEZOEK BIJ HOEK VAN HOLLAND

Het donateurschap is voor deze groep mensen, die de KNRM al meer dan 50 jaar steunt, een onderdeel van hun leven geworden.

de jongsten uit het gezelschap en al 50 jaar donateur. ‘Ik begon op mijn 15e als lichtmatroos en werd uiteindelijk stuurman’, vertelt hij. ‘Ik ben veel in Scandinavië geweest, waar we zout brachten en hout mee terug namen. Maar we voeren ook veel op West-Afrika en Midden- en Zuid-Amerika.’ In 1985 verruilde hij zijn werk op zee voor een baan aan wal, waar hij op de radarpost ging werken. De vraag of hij geen moeite had met die omschakeling, beantwoordt hij stellig: ‘Totaal niet.’ Naast hem barst zijn echtgenote in lachen uit. ‘Hij praat daar niet graag over, maar het is de eerste jaren wel degelijk wennen geweest’, verklaart ze. Haar man knikt bedachtzaam. ‘Als stuurman maak je de dienst uit, als ambtenaar had ik slechts beperkte verantwoordelijkheden. Daar had ik moeite mee.’ De KNRM is hij altijd blijven steunen. ‘Ze doen goed werk. Al vind ik het jammer dat ze tegenwoordig vaker moeten uitvaren voor pleziervaart dan voor beroepsvaart. Iedereen met een dikke portemonnee schaft tegenwoordig maar een jacht

DE REDDINGBOOT verslag 231

aan, vaak zonder kennis van zaken. Terwijl het zeeklaar maken van een boot echt niet makkelijk is.’ Zeebenen De Jeanine Parqui vaart ondertussen langs volle containerschepen en een kolonie zeehonden die hun toevlucht in de haven hebben genomen. Als de boot weer aan de steiger ligt, wordt de 83-jarige mevrouw Moerman door de bemanning weer op de wal geholpen. Tijdens de boottocht bleef ze liever in de kajuit, want echte zeebenen heeft ze niet. Wel veel herinneringen aan het zeemansvak, vertelt ze. Haar in 2007 overleden man heeft een groot deel van zijn leven gevaren bij onder andere Shell. Zelf zat ze daardoor regelmatig lange tijd alleen thuis met haar vijf dochters. ‘Als hij een reisje van maar drie maanden moest maken, kneep je in je handen. Vaak was hij namelijk bijna een jaar weg. Een van de geboortes van de kinderen heeft hij niet eens meegemaakt.’ Onder de vrouwelijke donateurs zitten veel dames die het lidmaatschap van hun man hebben

overgenomen na diens overlijden. Maar mevrouw Moerman is al 62 jaar lang zelf donateur. ‘Toen mijn man op een dag met windkracht 12 bij de Zuid-Hollandse eilanden moest uitvaren, besloot ik: nu ga ik de KNRM steunen. Het kan met storm heel gevaarlijk worden op zee, dan is het fijn dat de Reddingsmaatschappij bestaat.’ Als ze even later de gouden onderscheiding krijgt uitgereikt, straalt ze. ‘Kon mijn man dit maar meemaken’, herhaalt ze wel drie keer. Tijd voor familie Als alle donateurs na de vaartocht en een gezellige lunch weer op huis aan gaan, worden ze vriendelijk uitgezwaaid door schipper Jan van

‘‘ BANG? NEE, DAT BEN IK NOOIT GEWEEST. HET ENIGE WAT JE NODIG HEBT IS EEN GOEDE BEMANNING EN EEN BEETJE GELUK

OP BEZOEK BIJ HOEK VAN HOLLAND der Sar. Hij vond het ‘een superdag’, vertelt hij. De 62-jarige Van der Sar is nu de oudste reddingbootberoepsschipper van Nederland, en heeft er met 24 jaar ook de meeste dienstjaren opzitten in die functie. Hij woont vlak naast het bemanningsverblijf van de KNRM. Over tien maanden legt Van der Sar zijn functie neer en zal hij tot zijn pensioen andere werkzaamheden voor de Reddingsmaatschappij gaan uitvoeren. ‘Het is mooi geweest’, vertelt hij. ‘Het is een prachtig vak, maar fysiek en emotioneel heel erg zwaar. Ik heb tientallen jaren elke nacht met een pieper naast mijn bed geslapen. Als die afgaat moet je binnen 10 minuten kunnen uitvaren, dus ik kon nooit ver uit de buurt van Hoek van Holland zijn. Als mijn vrouw vroeger met de kinderen naar de Efteling ging, kon ik niet mee. Inmiddels heb ik kleinkinderen en wordt het tijd om wat meer tijd voor mijn familie te maken.’ Een goede bemanning In al die jaren heeft hij een hoop meegemaakt. Een sleepboot die ’s nachts ondersteboven lag bijvoorbeeld. ‘Opeens zagen we de kapitein drijven. Puur toeval, want in het pikkedonker is het moeilijk om iemand te vinden op zee. Je houdt het niet lang uit in het koude water, dus zoiets is echt minutenwerk.’ Gelukkig kan hij terugkijken op vrijwel alleen maar succesvolle reddingen. Zelfs die keer dat een grote tanker in een zware storm tegen de pier dreigde te varen. ‘Er stond windkracht 12, het hagelde keihard en de golven waren metershoog. Dat was een van de weinige keren dat ik dacht: nu gaan we ondersteboven.’ Maar bang? Nee, dat is hij nooit geweest. ‘Het enige wat je nodig hebt is een goede bemanning en een beetje geluk. Al ga ik steeds minder vaak mee, ik kijk nog steeds met trots toe als ze uitvaren. De jongere garde is de toekomst van de KNRM. Ik geef het graag aan hen over.’

De liefde voor de KNRM gaat doorgaans hand in hand met een grote liefde voor de zeevaart; van de boottocht wordt dan ook intens genoten.

Na de uitreiking van de onderscheidingen, de vaartocht en de gezellige lunch zwaait schipper Jan van der Sar iedereen weer uit.

verslag 231 DE REDDINGBOOT

SPEEL OP SAFE Met één druk op de knop kun je in geval van nood het Kustwachtcentrum alarmeren of de KNRM om assisentie vragen. fotografie Arie van Dijk

28 28

DE REDDINGBOOT verslag 231 DE REDDINGBOOT verslag 231

KNRM Helpt app

SOS

In de app zit een heldere menu-structuur met vooral heel veel informatie. Voor het voorbereiden, maar ook voor het volgen van je vaartocht.

SPEEL OP SAFE

Goed voorbereid op reis Genieten op het water, spelen met de elementen van de natuur, zwemmen, surfen of zeilen: het blijft een geweldige ervaring. Maar hoe ervaren je ook bent, gevaren liggen altijd op de loer. In de rubriek SOS (Speel Op Safe) geven we tips om veilig te sporten of plezier te beleven op het water. Deze keer: de KNRM Helpt app.

e gratis KNRM Helpt app lijkt in een duidelijke behoefte te voorzien. Met één druk op de knop kun je er in geval van nood het Kustwachtcentrum mee alarmeren of de KNRM om assistentie vragen. Meer dan 25.000 mensen hebben de app op hun telefoon gezet en zich geregistreerd. De wintermaanden zijn bij uitstek geschikt om een goede voorbereiding te treffen voor het nieuwe watersportseizoen. De KNRM Helpt app doet zijn naam eer aan en helpt daarbij. De app is gemaakt voor smartphones en beschikt over verschillende informatiefuncties zoals het weerbericht, handige, te personaliseren checklists, de mogelijkheid een vaarplan vast te leggen en het thuisfront op de hoogte houden. De app zorgt ervoor dat gps-satellieten en het mobiele netwerk je schip volgen. Achteraf kun je zien welke route je hebt afgelegd, hoe lang je erover

Mijn profiel

In het proﬁel kun je aangeven wie je bent, wie je thuisblijvers zijn en met wat voor soort vaartuig je vaart. Daarnaast kun je de vaartochten die je al gevaren hebt via de app terugkijken in de historie.

hebt gedaan en wat de gemiddelde en de tussensnelheden waren. Voorbereiding Een app gebruik je pas goed als je weet hoe het werkt. Daarom is het aan te raden om de app op een rustig moment door te lopen. Het begint met het goed invoeren van de gegevens in de registratievelden. Niet alleen persoons- en vaartuiggegevens, maar ook de gegevens van thuisblijvers. Juist deze informatie is van belang bij hulpverleningen en bij zoekacties. Zodra je op de app de assistentie- of noodgevalknop gebruikt, worden de actuele gegevens, inclusief je actuele positie, met de oproep meegestuurd. De app biedt enorm veel mogelijkheden en informatie. Door ‘op het droge’ de app door te lopen, leer je hoe de app werkt en welke onderdelen bij de voorbereiding en het volgen van een vaartocht handig zijn.

Download de app direct op www.knrm.nl/helpt

Nood- en hulpoproepen

Met deze functie kun je zonder vaarplan een vaartocht maken. Je kunt de gegevens van het vaartuig, het aantal opvarenden en de te volgen frequentie instellen.

Vaarplan

Met deze functie registreer je je vaarplan (van A naar B) en word je gevolgd. Er wordt actie ondernomen als daartoe aanleiding is.

Tochtvoorbereiding

Je hebt de keuze uit een kaart of satellietbeeld en je kunt informatie en weer opvragen op elke plek die je aantikt.

Informatie in de omgeving

In dit submenu tref je informatie uit de omgeving zoals marifoonkanalen, haveninformatie, reddingstations en de zogenaamde knooppuntenboekjes.

Lokaal weer en water

Hier staat een uitgebreid weerbericht ten opzichte van de locatie waar je bent: temperatuur, wind, atmosfeer, golven en verwachting, waarschuwingen, tij en luchtdruktrends.

verslag 231 DE REDDINGBOOT

REPORTAGE

Op cursus in Schotland Laatste stap tot volwaardig KNRM-opstapper Wanneer je als vrijwilliger bij de KNRM wordt aangenomen, volgt een opleidingstraject om je zo snel mogelijk klaar te stomen voor het professionele reddingswerk. Als ‘aankomend opstapper’ ga je aan de slag met EHBO Plus, Vaarbewijzen, HUET, Brandbestrijding en Marcom. Heb je deze allemaal behaald, dan is je ‘paspoort naar Schotland’ compleet en reis je samen met andere aankomend opstappers naar het Schotse Stonehaven voor de laatste cursus SAR Craft Operations.

oordat er wordt afgereisd naar Schotland, verzamelt de groep zich bij het kantoor van de KNRM in IJmuiden. Riemert Moleman, hoofd Operationele Dienst, geeft een presentatie over wat er van de deelnemers wordt verwacht bij terugkomst van de cursus, als de deelnemers een volwaardig opstapper zijn. Tijdens de reis naar Schotland is er vervolgens genoeg tijd om kennis te maken met de verschillende KNRM'ers uit het land: Lieneke uit IJmuiden, Jimmy uit Breskens, Christian uit Elburg, Ilona uit Lelystad,

DE REDDINGBOOT verslag 231

Wilko uit Veere, Kevin van Vlieland, Finy uit Westkapelle en als begeleider Wiljan Meijvogel vanuit de Operationele Dienst. Deelnemer Lieneke legt uit waarom de KNRM ervoor kiest om naar Schotland te gaan: ‘Door verschillende mensen in een andere, veelzijdige omgeving met veel opleidingsmogelijkheden te plaatsen, krijg je een volledig toegewijde groep mensen die je intensief en voordelig kunt trainen.’ Noodsituaties In Schotland aangekomen maken de deelnemers eerst kennis met het

Schotse land. Dan begint het echte werk. Hamish McDonald is expert op het gebied van zee en SAR. Hij verzorgt de hele week de theorielessen. Op de eerste dag gaat het over het varen met snelle schepen. Daarna verkennen de deelnemers met instructeurs de rotskust. Een van de instructeurs heeft een marineverleden en is niet zuinig met het brullen van commando’s en orders: ‘All clear?! Going ahead!’ brult hij. Later manoeuvreren de KNRM'ers op het water met de jet- en schroefboot. Daarna gaan ze direct door naar Aberdeen voor de HUET-training. Lieneke: ‘Dat is de Helicopter Underwater Escape Training die je voorbereidt om in noodsituaties uit helikopters te ontsnappen. Elke KNRM'er herhaalt zo’n cursus elke vier jaar.’ De dinsdag begint met een theorieles over vaargedrag tijdens golven, gevolgd door een training op zee. De windkracht 5 zorgt voor mooie golven. Iedereen krijgt de kans om er tegenin, dwarszee’s en voor de zee uit

FACTS Wat heb je nodig voordat je aan de cursus SAR Craft Operations in Schotland kunt deelnemen? - EHBO-Plus - Vaarbewijzen - HUET - Brandbestrijding - Marcom

REPORTAGE

G OPLEIDIN T SAR CRAF S N OPERATIO

te varen. Daarna een bezoek aan de de vrijwillige Coastguard. Zij doen klifreddingen vanaf het land. ‘Vrijwilligers van de Coastguard dragen net als wij een pager bij zich, alleen is de opkomsttijd 30 minuten in plaats van de 10 minuten die wij als KNRM'ers gewend zijn,’ vertelt Lieneke. Straffe wind Dag vijf start met een theorieles over het verschil tussen manoeuvreren met een jet- en een schroefboot. Met wederom een straffe windkracht 5 en golfhoogtes tot 2 meter oefenen de deelnemers met manoeuvreren tussen de kliffen en kloven van de Schotse kust. Een intensieve oefening die veel concentratie vraagt. ’s Middags worden de sleeptechnieken en het langszij nemen van een ander schip in de havenmonding geoefend. Aan het einde van de middag volgt een rondleiding bij Survitec, de leverancier van de overlevingspakken van de KNRM. Op donderdag worden man-overboordsituaties geoefend. Lieneke: ‘Omdat het weer steeds onstuimiger werd, werd besloten om geen echte mannen en vrouwen overboord te gooien en vervolgens op te pikken, maar om het bij boeien te houden. Eerst binnen de haven, daarna op zee.’ Tegen de middag heeft iedereen onder de knie hoe je een drenkeling moet benaderen en stroming, golven en wind kunt incalculeren. Die avond gaat de groep naar de Engelse zusterorganisatie RNLI in Fraserburg voor een oefenavond. Het weer is op zijn Schots gezegd ‘very rough’. Tussen de pieren loopt al de nodige deining, op zee is het een kol-

kende massa. Schipper Victor staat met zijn 1,60 meter lengte en 1 meter breedte enthousiast kletsend achter het stuur op de flying bridge van de Trent-klasse. Lieneke: ‘Bijzonder om eens te varen op een van de modernste reddingboten uit een ander land!’ Rugletsel Als de stormachtige week tot een einde komt, slaan de golven al dagen over de metershoge pier. Daarom wordt er een alternatieve eindoefening in de haven gedaan. Met een brancard, lijnen en portofoons gaat de groep aan de slag om een oefenpop met rugletsel van een boot te evacueren en via de kade en het water bij de ambulance te krijgen. Lieneke: ‘Met alles wat we deze week

Bekijk het filmpje van de training in Schotland op youtube.com/knrm

hadden geleerd, wisten we het slachtoffer succesvol te redden.’ Deze laatste dag wordt afgesloten met een diploma-uitreiking tijdens het afscheidsdiner. De volgende morgen vliegt de inmiddels hechte groep terug. Moe maar voldaan. De laatste grappen en selfies worden gemaakt, gelukkig is terug in Nederland de whatsappgroep er nog. En bij thuiskomst is iedereen een volwaardig opstapper van de KNRM.

Lieneke de Kroon van KNRM IJmuiden was een van de vrijwilligers die meeging naar Schotland.

“

MET ALLES WAT WE DEZE WEEK HADDEN GELEERD, WISTEN WE HET SLACHTOFFER SUCCESVOL TE REDDEN verslag 231 DE REDDINGBOOT

IN VEILIGE HAVEN

Ondiepte ten oosten van de Natuurhaven

Steen op 2.1 meter diepte

Stoomhaven onbeschut bij noordwestenwind

Fuiken

Ondiep ten zuiden van jachthaven Andijk

DE REDDINGBOOT verslag 231

IN VEILIGE HAVEN

TIPS Bestudeer de kaart, weet waar je vaart. Zorg voor voldoende zwaar ankergerei. Luister op kanaal 1 voor weerberichten (h+15). Onderhoud de scheepsmotor, we varen het meest voor jachten met brandstofproblemen.

Vast op ‘t Hop Ten oosten van Medemblik maakt de Westfriese Omringdijk een wijde bocht. In deze bocht ligt jachthaven Andijk. Daar bevindt zich sinds 2012 KNRM-station Andijk, voortgekomen uit de plaatselijke Reddingbrigade. Andijker reddingbootschipper is Menno Betzema. tekst Michiel Scholtes fotografie Rabobank West-Friesland kaart Dienst der Hydrografie

etzema, Westfries in hart en nieren, is meer dan thuis in zijn vaargebied. Hij woont en werkt al zijn leven lang achter de dijk en de watersport is hem letterlijk komen aanwaaien. ‘We werken hier in een prachtig gebied. In de baai voor de dijk zijn vooroevers gestort waarachter mooie natuur is ontstaan. Drie mijl noordoostelijk van hier ligt een vogeleiland met natuurhaven De Kreupel. En aan de westkant van de baai is een paar jaar geleden de Stoomhaven met omringende natuur aangelegd. Heel aantrekkelijk voor watersporters, waarvan er elk jaar onvermijdelijk een paar in de problemen komen. Bovendien zet het Kustwachtcentrum ons in bij grote acties aan de Friese kust. Je snapt: wij hebben hier genoeg te doen.’

Hulp Om wat voor acties gaat het meestal? Menno wijst naar de honderden jachten in de jachthaven. ‘Er is hier geen beroepsvaart, praktisch alle hulp verlenen we

aan de pleziervaart en aan personen bij ongelukken of vermissing.’ ‘Soms is er gelukkig niks aan de hand, een vuil brandstoffilter, voor ons een goede oefening. Maar even zo vaak voorkomen wij dat een probleem uit de hand loopt: een jacht met motorpech verdaagt later op de stenen, een gebroken mast steekt een romp lek, een gezin in paniek op een vastgelopen jacht. Je moet er gewoon snel bij zijn.’ Betzema wijst naar de havenuitgang. ‘Als je hier uitvaart, moet je meteen stuurboord uit, want aan bakboord langs de oever staat geen meter water. Langs de dijk naar De Ven plukken we nogal eens een jacht uit de fuiken. Verder lopen er regelmatig pleziervaarders vast op ’t Hop, de ondiepte ten oosten van De Kreupel. Vaak zijn het huurders zonder veel kennis of kunde. Die willen dan naar de Natuurhaven, missen de zuidkardinaal Hop-zuid en raken daar aan de grond.’ Wegslepen ‘Laatst hadden we een bijzonder geval. Bij Medemblik ligt de Stoomhaven. De haveningang ligt op het noordoosten en bij wind uit die richting rollen de golven helemaal vanuit Friesland naar binnen. Die golven drukten een jacht zo hard tegen de steiger dat het beschadigd raakte en wij het moesten wegslepen. Het ene moment is alles rustig, het volgende crisis, zo is ons werk.’ verslag 231 DE REDDINGBOOT

BEDANKT

50-jarig huwelijksfeest

fotografie Buro Binnen

TOTALE ST: OPBRENG € 546.739,-

KNRM-reddersgala

Het jaarlijkse KNRM-benefietgala, waar 500 gasten aanschoven in Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk, heeft een totaaldonatie van € 546.739,- opgeleverd. De KNRM besteedt het geld aan investeringen die de veiligheid van de 1300 vrijwilligers ten goede komen. De gasten kregen tijdens de gala-avond niet alleen een uitgebreid menu en entertainment voorgeschoteld, maar maakten ook uitgebreid

Loffelijke

initiatieven Iets te vieren of te herdenken? Een feest, jubileum of een afscheid? Het is mogelijk de KNRM te steunen in plaats van cadeaus of bloemen te vragen. We stellen deze loffelijke initiatieven zeer op prijs!

kennis met de KNRM. Aan het einde van de avond overhandigde commercieel directeur Stephan Stokkermans van Huis ter Duin de cheque met de opbrengst van de avond aan Cees van Duyvendijk, voorzitter van de KNRM. De tafelkopers waren vooral relaties en bestaande sponsors van de KNRM en veel maritieme bedrijven die het reddingwerk steunen. Door een veiling en een loterij werd de opbrengst nog verder verhoogd.

Familie C. Pellens, Roosendaal € 565 - beider 80ste verjaardag

Familie Schrama, Den Helder € 450 – 50-jarig huwelijksfeest

Familie van A.C. Wattel, Barneveld € 1.035 - Bunkerboot bij condoleance

Dhr. J. Lenk, Jutrijp € 530 - 70ste verjaardag

Familie H. Korving, Maassluis € 410 - jubileum

Dhr. C.J.M. Kievits, Amstelveen € 445 - 90ste verjaardag

Familie A.A. Bouwens, Aagtekerke € 500 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie N. Kroeze, Nieuwehorne € 200 - 25-jarig huwelijksfeest

Familie W.P.J. Leeuwenburgh, Breda € 290 - familiereünie

Familie N. Lambooy, Wassenaar € 940 - beider 80ste verjaardag

Abel Tasman Motorbootvereniging, Delfzijl € 250 - opening nieuwe havenkantoor

Familie N. Hogeland, Schiedam € 40 - overlijden

Dhr. H. Hamberg, Soest € 400 - doop en tewaterlating

Mw. J.L. Sluijk-van Santwijk, Den Haag € 480 - verjaardag

Familie H. van Vreeswijk, Oegstgeest € 233 - overlijden

Familie C.A. Abbink, Hoogeveen € 1.500 - 50-jarig huwelijksfeest

Dhr. K. Muller, Voorschoten € 375 - 80ste verjaardag

Familie K. Kostelijk, Muiden € 425 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie H.J. Boonstoppel, Voorburg € 200 - huwelijksfeest

Familie Davelaar-Dolman, Zeewolde € 650 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie H.J. den Os, Voorschoten € 570 - jubileumfeest

Dhr. H. Nieuwdam, Emmeloord € 1.025 - afscheid werk bij Steenhuis Netwerk Notarissen

Mw. M. Wapenaar-Don, Vlaardingen € 235 - 96ste verjaardag

Mw. M.L. van Dieijen-van Staveren, Dronten € 250 - 95ste verjaardag

Familie C.P.M. Duurland, Coevorden € 150 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie H.C.J. van Es, Rijen € 465 - beider verjaardagen

De heer N.H.H. Paap, Haren € 367

DE REDDINGBOOT verslag 231

De heer en mevrouw Schrama vierden hun 50-jarig huwelijksfeest. In plaats van cadeaus wilden zij een bijdrage voor het reddingstation KNRM Den Helder. Hiertoe hadden ze het station gevraagd of ze een bunkerbootje konden lenen. Na het feest kwamen ze naar het Helderse boothuis om de gevulde bunkerboot terug te brengen. Er bleek € 450 in te zitten! Hiervoor werd de familie Schrama dan ook hartelijk bedankt.

BEDANKT

Mooie opbrengst West Coast Challenge De 8ste West Coast Challenge op 10 december was niet alleen een sportieve run-bike-run van 130 km, maar ook een unieke manier om de KNRM te ondersteunen. Met name dankzij de individuele sponsoracties die een aantal teams heeft gevoerd, heeft de West Coast Challenge 2016 een mooie

Succesvolle rederskring Fondsenwerven kan zich in een razend tempo ontwikkelen. Binnen een half jaar had de Rederskring van KNRM Reddingstation Wijk aan Zee twintig ondernemers in portefeuille. Onder meer Havenbedrijf Amsterdam, Kloosterboer, Buko, Mammoet, Vopak en Iskes hebben zich voor vijf jaar verbonden aan het reddingstation.

opbrengst voor de KNRM opgeleverd. Er is door de deelnemers maar liefst € 15.000 opgehaald! De KNRM en de organisatoren van de Stichting West Coast Challenge danken alle deelnemers, hun fans en natuurlijk de sponsors voor hun gulle bijdragen.

Race of the Classics Elk jaar vertrekken vanuit Rotterdam de Race of the Classics en Race of the Classicsvoor Young Professionals, zeilwedstrijden met klassieke zeegaande schepen. De KNRM is het vaste goede doel van beide zeilevenementen, waar elk jaar studenten en bedrijven aan deelnemen. De reddingboten van de KNRM-reddingstations gingen tijdens de races bij alle deelnemende schepen langszij om donateurs te werven. Dat leverde de KNRM in totaal 443 nieuwe donateurs op! Dank aan de organisatie van de ROTCYP en aan de vrijwilligers die zich hiervoor hebben ingezet.

Steiger KNRM gerealiseerd

fotografie Gert Jan Onderwater

Dhr. R. van de Pol, Wilsum € 200 - 75ste verjaardag

Dhr. J.W. van Rooy, Brakel € 650 - 80ste verjaardag

Mw. J.M. Beun-Beun, Aardenburg € 135 - 85ste verjaardag

Dhr. P.F.M. Hofman, Numansgors € 1.250 - verjaardagsfeest

Familie J.W. Dijk, Kerk-Avezaath € 500 - gouden bruiloft

Heer A.M. van den Akker, Leimuiden € 750 - viering 50-jarig huwelijksfeest

Familie G.A. Lekkerkerker, Amersfoort € 495 - 50-jarig huwelijksfeest

Mw. N. Stoepker, Vlissingen € 100 - 80ste verjaardag

Familie F.H. von Lindern, Wassenaar € 450 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie J.W. Snippe, Zuidhorn € 105 - feest

Ada en Rik Smink, Enkhuizen € 610 - 50-jarig huwelijksfeest

Familie H. Aanstoot, Naarden € 850 - verlate verjaardag

Dhr. E.J. Bos, Beilen € 450 - 80ste verjaardag

Dhr. E.J.T. Zuidhof, Zuidhorn € 300 - 60ste verjaardag

Dhr. A. Verbeek, Rijswijk € 350 - 70ste verjaardag

Dhr. E.A. Haan, Den Haag € 1.295 - 60ste verjaardag

Dhr. F.J.M. Moen, Haarlem € 350 - 70ste verjaardag

Vrienden Stichting Robert Swan, Laren € 1.666 - opheffen stichting

Familie J.C. Tjeenk Willink, Capelle a/d IJssel € 250 - 45-jarige huwelijk

W.M. van der Hilst Karrewij, Harlingen € 250 - huwelijk

Dhr. P.J. van Sluijs, Amsterdam € 1.350 - 70ste verjaardag

Familie H.H. van der Laan, Zwolle € 350 - boottocht

Dhr. A.A. baron van Dedem, Amstelveen € 50 - huwelijk van neef die opstapper is

J.R. Oostra, Apeldoorn € 1.200 - 80ste verjaardag

Mw. H. van de Weerd, Langebroek € 250 - 94ste verjaardag

Familie I. de Jong, Schagerbrug € 140 - 40-jarig huwelijksfeest

Familie C. Rijkeboer, Schoorl € 500 - 60-jarig huwelijksfeest

De bedrijven Mammoet, Hebo, Siemens, Van Oord en De Boer Bouwtechniek Urk hebben allemaal substantieel bijgedragen aan de steiger van KNRM Urk. Dit leverde in totaal een kostenbesparing op van maar liefst € 35.000,-!

S.G.N. van der Werf, Den Helder € 133 - inzameling inschrijfgelden Westwadtocht Mammoet, Hebo, Siemens, Van Oord en De Boer Bouwtechniek Urk Bijdrage aan de steiger van KNRM Urk Jennie Boerema en familie, Vledder € 500 - ter nagedachtenis aan mw. H.C. Boerema-Goulooze Dhr. J. Loosman van Damen Shipyards Den Helder BV, Den Helder € 21.375 - werfbeurt voormalige reddingboot Prins Hendrik

DE KNRM ALLE BEDANKT RS! DONATEU

verslag 231 DE REDDINGBOOT

IN BEELD

Wat gebeurt er met mijn donatie? De KNRM komt jaarlijks zoâ&#x20AC;&#x2122;n 2000 keer in actie, waarbij meer dan 3000 mensen in veiligheid worden gebracht. Bij de reddingacties is het van groot belang dat de KNRM kan vertrouwen op goed materiaal en onderlegde redders. Maar wat zijn zoal de kosten van een uitrusting of een reddingboot?

DE REDDINGBOOT verslag 231

IN BEELD

verslag 231 DE REDDINGBOOT

SERVICE

WORD JONGE

REDDER De KNRM heeft sinds 2014 de jeugdclub KNRM Jonge Redders voor kinderen tot 12 jaar. Leden van de club ontvangen drie keer per jaar bij De Reddingboot een mooie informatieposter. Jonge Redders van de KNRM krijgen een Doeboek met strips, informatie en spelletjes. Daarnaast ontvangen zij een eigen ledenpasje en twee vrijkaartjes voor het Reddingmuseum. En elk jaar worden Jonge Redders uitgenodigd voor Reddingbootdag. Dé open dag van de KNRM. Voor maar 12 euro per jaar word jij ook een Jonge Redder bij de KNRM! Word ook lid of meld (klein)kinderen aan op www.jongeredders.nl

Help geld inzamelen voor de KNRM!

Jelle verhuurt hengels

De KNRM is een van de oudste goede doelen in Nederland. In 1824 werd er voor het eerst geld ingezameld om roeireddingboten te kopen. Daarmee konden mensen worden gered die waren gestrand met een zeilschip. Het eerste jaar kwam er 20.000 gulden (9.000 euro) binnen. Daarvan konden vijftien reddingboten worden gekocht. Nog steeds bestaat de KNRM dankzij geld dat mensen schenken. Alleen kost een grote reddingboot nu bijna 3 miljoen euro! Gelukkig heeft de KNRM 92.000 donateurs en worden er allerlei activiteiten bedacht om geld in te zamelen.

ALS LID VAN TEAM S DDER JONGE RE K BEN JE OO R DONATEU

Wat kun jij doen? Als je lid bent van het Team Jonge Redders ben je ook donateur. Jij helpt ons dus al mensen redden! Wil je meer doen? Vertel het verhaal van de KNRM dan verder, bijvoorbeeld tijdens een spreekbeurt in de klas.

DE REDDINGBOOT verslag 231

Hoe meer mensen weten wat wij doen, hoe meer kans we hebben op extra donateurs.

DOE MEE EN WIN Heb jij ook geld ingezameld voor de KNRM? Of ga je geld inzamelen voor de KNRM? Stuur daarvan een foto voor 1 maart 2017 naar info@KNRM. nl! Onder de leukste inzendingen wordt drie keer het boek Redding op het randje verloot.

Je kunt ook geld inzamelen voor de KNRM, net zoals Jelle Venema. Hij is 5 jaar en woont in Haarlem. Jelle verhuurt hengels op Terschelling op de steiger bij de Arie Visser om krabben mee te vangen. 'De huurprijs voor een dag is € 200, maar 50 cent is ook goed,' zegt Jelle. De opbrengst is voor de KNRM! Jelle is al twee jaar Jonge Redder. Hij verhuurt de hengels omdat hij de KNRM geweldig vindt. Waarom? ‘Omdat de redders mensen in nood helpen en de redders mijn vrienden zijn.’ Jelle wil later redder worden op reddingboot Arie Visser van Terschelling.

SERVICE

Restyling De Reddingboot De Reddingboot heeft met ingang van het vorige nummer een restyling ondergaan. Het ontwerp van het magazine is verfrist, er is wat meer ‘lucht’ in de pagina’s gebracht en beeld spreekt een belangrijke rol. Het is nu een echt magazine geworden, maar heeft wel hetzelfde gevoel behouden. Daarbij is bewust gekozen voor een kleiner lettertype. Zodat tekst en beeld mooi in balans zijn. Uit onderzoek onder onze lezers bleek dat het lettertype voor sommigen aan de kleine kant was. Daarom is in dit nummer gekozen voor een iets groter lettertype, zodat De Reddingboot voor al onze trouwe donateurs prettig leesbaar blijft!

Onvolledig bericht In de vorige De Reddingboot stond in de logboeken het artikel 'Duiker Verdrinkt' over een duikincident bij Ouddorp waarbij een duiker in de problemen kwam. Bij het schrijven van het bericht was nog niet bekend dat de duiker niet is verdronken, maar door een hartfalen in de problemen is gekomen. De KNRM heeft de familie inmiddels persoonlijk uitgelegd dat wanneer zij bij acties met dodelijke aﬂoop betrokken zijn, zij niet altijd een terugkoppeling krijgen over de doodsoorzaak.

AGENDA

10-15 februari 2017 Boot Holland, Leeuwarden fotografie Mario Rentmeester

Paraat om te redden

8 -12 maart 2017 HISWA, Amsterdam

Sommige reddingsacties van de KNRM klinken als verhalen uit een spannend avonturenboek. Maar voor de vrijwillige redders is het de dagelijkse realiteit. Zij schieten 24 uur per dag, 365 dagen per jaar te hulp – soms met gevaar voor eigen leven en onder de meest extreme omstandigheden. De redders beleven vaak hachelijke momenten. Bijvoorbeeld toen een stuurloos zeilschip met drie man aan boord door metershoge golven tegen een pier werd gebeukt. In een poging de opvarenden in veiligheid te brengen, sloeg een van de redders zelf overboord in de kolkende zee. Een andere redder moest overspringen om een opvarende zwemmend bij de reddingboot te krijgen. Vechtend tegen het razende water wisten ze uiteindelijk iedereen veilig aan boord te krijgen. Een redding op het nippertje: van het zeiljacht was 2 minuten later geen spaan meer heel. Het is een geruststellend idee dat iedereen in Nederland in geval van nood kan rekenen op

de redders van de KNRM. De stichting Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) redt mensen op zee en op het ruime binnenwater in Nederland. Bij de uitvoering van haar taak heeft de KNRM er vanaf de oprichting in 1824 voor gekozen om dit als zelfstandig opererende, ongesubsidieerde instelling te doen. De exploitatie wordt gedekt door vrijwillige bijdragen van donateurs en sponsors en uit schenkingen en nalatenschappen. De KNRM krijgt het steeds drukker. Mensen doen steeds vaker een beroep op hulp, vandaar dat andersom uw hulp erg wordt gewaardeerd. Uw bijdrage kan een verschil maken tussen leven en dood.

Wilt u het werk van de KNRM ondersteunen? Bel 0255-548484 of kijk op knrm.nl/help-mee

1-2 april 2017 Fjoertoer Terschelling

fotografie Jantina Scheltema

6 mei 2017 Reddingbootdag op alle reddingstations 18 juni 2017 Historische reddingbootdag Lelystad

Voor donaties kunt u gebruikmaken van bankrekeningnummer NL27 RABO 0373 546 181. verslag 231 DE REDDINGBOOT

KNRM’ER AAN HET WERK

‘Eén melding blijft me bij’ Naam: Tom van de Berg Leeftijd: 28 Beroep: Eigenaar delicatessenwinkel Daarnaast: Opstapper en plaatsvervangend schipper bij KNRM Harlingen tekst Ilja Post fotografie Femmy Weijs

‘Samen met mijn vriendin heb ik onlangs een delicatessenwinkel in Harlingen overgenomen: Homminga’s Fijne Winkeltje. Hartstikke leuk, maar best zwaar. Daarnaast ben ik namelijk ook docent op de Maritieme Academie Harlingen. Mijn inbreng beperkt zich dus vooral tot de weekenden en na vijven doordeweeks. Best grappig, want in tegenstelling tot mijn studenten zoek ik mijn toekomst zelf juist steeds meer aan wal. Ik begon ooit zelf op de zeevaartschool, waarna ik matroos en daarna schipper op de binnenvaart werd. Leuk werk, maar voor mij liepen de kansen en mogelijkheden net even anders. Een stabieler rooster maakte het mogelijk om vrijwilliger bij de KNRM te worden. Nu alweer zo’n zes jaar. Ik weet nog hoe ik op een dinsdag mee mocht draaien in de hechte groep en dat ik meteen werd opgenomen en begeleid. De aantrekkingskracht? Tja, aan de ene kant het varen, maar bovenal het mensen redden en de spanning die daarbij loskomt. Mijn eerste echte dag on the job – ik had net mijn pieper gekregen – was meteen een heftige. We hadden die dag vijf meldingen, waaronder een schip dat in brand stond, een dat een lek had en een ander dat op een zandbank was gelopen. Aanpoten dus. Toen wist ik direct: het kan op het water ook flink misgaan. Eén melding is me altijd bijgebleven. Een visserskotter die met zijn netten was vastgelopen op de Afsluitdijk. Het net lossnijden was natuurlijk de beste optie geweest. Maar de schipper liet weten dat dát zijn faillissement zou betekenen. Het mooie van ons team is dat iedereen hem direct begreep. Vervolgens hebben we geprobeerd een boei aan zijn netten vast te maken, zodat hij ze later weer zou kunnen ophalen. Maar het stormde zo dat we daarin niet slaagden. Uiteindelijk deed hij het zelf, terwijl hij met een boei op zijn rug over zijn vissersarm richting netten kroop. Na afloop viel hij uitgeput in het water, waar wij hem direct uitvisten. Eind goed, al goed. Maar jongens, wat een zware avond! Desondanks, met de hand op m’n hart: acties als deze maken mij trots om KNRM’er te zijn.’ 40

DE REDDINGBOOT verslag 231